z 550 stránek
Titul
I
II
Vorwort
III
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X
Edice
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
Index
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
Corrigenda
540
Název:
Codex diplomaticus et epistolaris Moraviae. Urkunden-Sammlung zur Geschichte Mährens im Auftrage des mährischen Landes-Ausschusses. Bd. 12. Vom Jahre 1391-1399
Autor:
Brandl, Vincencz
Rok vydání:
1890
Místo vydání:
Brno
Česká národní bibliografie:
Počet stran celkem:
550
Obsah:
- I: Titul
- III: Vorwort
- 1: Edice
- 503: Index
- 540: Corrigenda
upravit
Strana I
CODEX DIPLOMATICUS ET EPISTOLARIS MORAVIÆ. URKUNDEN-SAMMLUNG ZUR GESCHICHTE MAHRENS, IM AUFTRAGE DES MAHRISCHEN LANDES- AUSSCHUSSES HERAUSGEGEBEN VON VINCENZ BRANDL. ZWOLFTER BAND. VOM JAHRE 1391—1399. BRŮNN 1890. VERLAG DES MAHRISCHEN LANDES-AUSSCHUSSES. K. UND K. HOFBUCHDRUCKER FR. WINIKER & SCHICKARDT.
CODEX DIPLOMATICUS ET EPISTOLARIS MORAVIÆ. URKUNDEN-SAMMLUNG ZUR GESCHICHTE MAHRENS, IM AUFTRAGE DES MAHRISCHEN LANDES- AUSSCHUSSES HERAUSGEGEBEN VON VINCENZ BRANDL. ZWOLFTER BAND. VOM JAHRE 1391—1399. BRŮNN 1890. VERLAG DES MAHRISCHEN LANDES-AUSSCHUSSES. K. UND K. HOFBUCHDRUCKER FR. WINIKER & SCHICKARDT.
Strana II
Strana III
VORWORT. Der vorliegende zwölfte Band des mährischen Diplomatars enthält ein zahlreiches urkundliches Material für die Geschichte Mährens vom Jahre 1391 bis inclusive 1399, einer Zeitperiode, in welcher die Luxemburger ein grosses Gebieth: Ungarn, Böhmen, Mähren, Brandenburg, die Lausitz, Luxemburg, Limburg und Elsass besassen. Es ist selbst- verständlich, dass die geschichtlichen Bewegungen in einem dieser Länder ihre Rück- wirkungen auch auf die übrigen äusserten, und dass die Ereignisse immer in ihrem Zusammenhange aufgefasst werden müssen. Diesen Zusammenhang, insoweit er Mähren betrifft, pragmatisch herzustellen, ist Aufgabe des Geschichtsschreibers; hier ist nicht der Ort, eine umfangreiche Abhandlung zu schreiben und es kann sich uns hier nur darum handeln, dass wir auf die Urkunden hinweisen, die nach dieser oder jener Richtung von Bedeutung sind. Was zuvörderst die politischen Verwicklungen der Luxemburger untereinander, ihre gegenseitigen Kämpfe, die zur Gefangennahme Wenzel IV. durch Jodok und die böhmischen Herrn einerseits und zur Gefangennahme Jodoks durch Wenzel IV. andererseits führten, dann das Verhältniss der Luxemburger zu den österreichischen Herzogen, den Pfalzgrafen, zu Brabant und Limburg anbelangt, beziehen sich auf diese Punkte die Nummern der Urkunden: 56. 65. 67. 69. 72. 165. 167. 169. 174. 178. 179. 188. 193. 198. 199. 200. 201. 202. 203. 204. 205. 213. 219. 222. 223. 227. 229. 230. 231. 233. 237. 240. 245. 249. 251. 253. 254. 255. 258. 260. 261. 262. 263. 264. 265. 266. 269. 272. 273. 275. 278. 281. 284. 288. 295. 297. 304. 306. 344. 361. 374. 375. 385. 386. 387. 388. 390. 396. 397. 405. 430. 441. 446. 450. 452. 463. 494. 501. 524. 540. 547. 548. 549. 552. 553. 565. Was speciell Mähren anbelangt, litt es wieder durch die alte Eifersucht und den Zwiespalt, der unter den markgräflichen Brüdern Jodok und Prokop herrschte. Es scheint, a
VORWORT. Der vorliegende zwölfte Band des mährischen Diplomatars enthält ein zahlreiches urkundliches Material für die Geschichte Mährens vom Jahre 1391 bis inclusive 1399, einer Zeitperiode, in welcher die Luxemburger ein grosses Gebieth: Ungarn, Böhmen, Mähren, Brandenburg, die Lausitz, Luxemburg, Limburg und Elsass besassen. Es ist selbst- verständlich, dass die geschichtlichen Bewegungen in einem dieser Länder ihre Rück- wirkungen auch auf die übrigen äusserten, und dass die Ereignisse immer in ihrem Zusammenhange aufgefasst werden müssen. Diesen Zusammenhang, insoweit er Mähren betrifft, pragmatisch herzustellen, ist Aufgabe des Geschichtsschreibers; hier ist nicht der Ort, eine umfangreiche Abhandlung zu schreiben und es kann sich uns hier nur darum handeln, dass wir auf die Urkunden hinweisen, die nach dieser oder jener Richtung von Bedeutung sind. Was zuvörderst die politischen Verwicklungen der Luxemburger untereinander, ihre gegenseitigen Kämpfe, die zur Gefangennahme Wenzel IV. durch Jodok und die böhmischen Herrn einerseits und zur Gefangennahme Jodoks durch Wenzel IV. andererseits führten, dann das Verhältniss der Luxemburger zu den österreichischen Herzogen, den Pfalzgrafen, zu Brabant und Limburg anbelangt, beziehen sich auf diese Punkte die Nummern der Urkunden: 56. 65. 67. 69. 72. 165. 167. 169. 174. 178. 179. 188. 193. 198. 199. 200. 201. 202. 203. 204. 205. 213. 219. 222. 223. 227. 229. 230. 231. 233. 237. 240. 245. 249. 251. 253. 254. 255. 258. 260. 261. 262. 263. 264. 265. 266. 269. 272. 273. 275. 278. 281. 284. 288. 295. 297. 304. 306. 344. 361. 374. 375. 385. 386. 387. 388. 390. 396. 397. 405. 430. 441. 446. 450. 452. 463. 494. 501. 524. 540. 547. 548. 549. 552. 553. 565. Was speciell Mähren anbelangt, litt es wieder durch die alte Eifersucht und den Zwiespalt, der unter den markgräflichen Brüdern Jodok und Prokop herrschte. Es scheint, a
Strana IV
IV dass Markgraf Jodok seinem Bruder Prokop für dessen Ansprüche auf die Besitzungen ihres Bruders Soběslav eine Geldentschädigung versprochen und ihm dieselbe mittelst Schuldbriefen versichert habe; darauf weisen die Nummern 91. 112. und 121. hin. Dieser Verpflichtung kam Jodok nicht so nach, wie die Verschreibungen lauteten und so griff Prokop zu den Waffen. Jodok, der damals schon über den Planen, welche ihm zur Herrschaft oder wenigstens zu grossem Einflusse in Böhmen verhelfen sollten, brütete, fand es gerathen, den Streit beizulegen. Darauf bezieht sich die Urkunde ddo. Prag, 4. August 1393 (n. 165), in welcher Jodok sich anheischig macht, bezüglich der dem Markgrafen Prokop und seinen Anhängern zugefügten Schäden binnen 14 Tagen in Olmütz zu erscheinen und hier mit seinem Bruder einen Vergleich abzuschliessen; sollten die zwei Brüder sich nicht einen können, so mögen die Herren Beneš von Kromau und Herart von Kunstat schiedsrichterlich zwischen den beiden Markgrafen entscheiden, wobei besonders hervorgehoben wurde, dass beide Schiedsrichter alle Entschädigungen festsetzen sollen, die Jodok wegen Nichteinhaltung der verbrieften Verpflichtungen zu zahlen habe. Ob die Zusammenkunft in Olmütz statt- fand, ist nicht bekannt ; wahrscheinlich aber nicht, da Markgraf Prokop am 4. Februar des folgenden Jahres 1394 in Prag eine Urkunde ausstellte, in welcher er versprach, den Schiedsspruch zu halten, welchen Wilhelm Markgraf von Meissen und Friedrich Burggraf von Nürnberg zwischen ihm und Markgrafen Jodok wegen „aller zweitracht, bruche, sche- lunge, kriege und usloufte", die sich zwischen den beiden Brüdern ereigneten, aussprechen würde. In dieses Versprechen nahm Prokop auch seine Bundesgenossen, die Herzoge von Öls. Troppau, Teschen und Stettin, so wie alle seine Anhänger auf (n. 178. 179.). Wenn auch dieses Anbiethen zum Vertrage ehrlich gemeint war, so folgte daraus dennoch keine vollständige Aussöhnung der feindlichen Brüder; im Gegentheile, es entbrannte die alte Feindschaft wieder, als die nächste Gelegenheit dazu sich darboth. Und diese kam, als Jodok sich mit den böhmischen Herren gegen Wenzel IV. verband, und dieser im Juni des J. 1394 gefangen wurde: Prokop trat an die Seite des gefangenen Königs und griff die österreichischen Herzoge, welche Jodok und den Herrenbund unterstützten, an (n. 230). Aber auch gegen Jodok wandte er seine Waffen; es geht dies aus dem Versprechen hervor. das Prokop seiner Schwester Anna, Gemahlin des Peter von Sternberg, am 19. Jänner 1395 machte, ihre und die Güter des Sternberger- und Doleiner-Klosters in den Fehden, die er mit seinem Bruder Jodok hat und haben wird, zu verschonen (n. 231.). Einen will- kommenen Anlass zur energischen Fortsetzung des Krieges erhielt Prokop, als ihm König Wenzel, nachdem er Jodok gefangen nahm (12. Juni 1395), durch Boten auftrug, das Gebieth Jodoks zu besetzen (n. 262.). Die Fehde dauerte bis zum Ende des J. 1395 und fand ihren Abschluss dadurch, dass Jodok seinem Bruder Prokop gewisse Entschädi- gungen gab, darunter namentlich, dass er die Stadt Littau an Prokop abtrat (n. 295.). Eine Folge der inneren Fehden war die Stagnation aller Rechtsgeschäfte, da das Landrecht, so lange der Krieg dauerte, keine Sitzungen abhalten konnte. Das Landrecht sollte viermal im Jahre, und zwar zweimal in Brünn und zweimal in Olmütz gehegt werden. Daher sollte es sich in den neun Jahren (1391—1399) sechsunddreissigmal versammeln,
IV dass Markgraf Jodok seinem Bruder Prokop für dessen Ansprüche auf die Besitzungen ihres Bruders Soběslav eine Geldentschädigung versprochen und ihm dieselbe mittelst Schuldbriefen versichert habe; darauf weisen die Nummern 91. 112. und 121. hin. Dieser Verpflichtung kam Jodok nicht so nach, wie die Verschreibungen lauteten und so griff Prokop zu den Waffen. Jodok, der damals schon über den Planen, welche ihm zur Herrschaft oder wenigstens zu grossem Einflusse in Böhmen verhelfen sollten, brütete, fand es gerathen, den Streit beizulegen. Darauf bezieht sich die Urkunde ddo. Prag, 4. August 1393 (n. 165), in welcher Jodok sich anheischig macht, bezüglich der dem Markgrafen Prokop und seinen Anhängern zugefügten Schäden binnen 14 Tagen in Olmütz zu erscheinen und hier mit seinem Bruder einen Vergleich abzuschliessen; sollten die zwei Brüder sich nicht einen können, so mögen die Herren Beneš von Kromau und Herart von Kunstat schiedsrichterlich zwischen den beiden Markgrafen entscheiden, wobei besonders hervorgehoben wurde, dass beide Schiedsrichter alle Entschädigungen festsetzen sollen, die Jodok wegen Nichteinhaltung der verbrieften Verpflichtungen zu zahlen habe. Ob die Zusammenkunft in Olmütz statt- fand, ist nicht bekannt ; wahrscheinlich aber nicht, da Markgraf Prokop am 4. Februar des folgenden Jahres 1394 in Prag eine Urkunde ausstellte, in welcher er versprach, den Schiedsspruch zu halten, welchen Wilhelm Markgraf von Meissen und Friedrich Burggraf von Nürnberg zwischen ihm und Markgrafen Jodok wegen „aller zweitracht, bruche, sche- lunge, kriege und usloufte", die sich zwischen den beiden Brüdern ereigneten, aussprechen würde. In dieses Versprechen nahm Prokop auch seine Bundesgenossen, die Herzoge von Öls. Troppau, Teschen und Stettin, so wie alle seine Anhänger auf (n. 178. 179.). Wenn auch dieses Anbiethen zum Vertrage ehrlich gemeint war, so folgte daraus dennoch keine vollständige Aussöhnung der feindlichen Brüder; im Gegentheile, es entbrannte die alte Feindschaft wieder, als die nächste Gelegenheit dazu sich darboth. Und diese kam, als Jodok sich mit den böhmischen Herren gegen Wenzel IV. verband, und dieser im Juni des J. 1394 gefangen wurde: Prokop trat an die Seite des gefangenen Königs und griff die österreichischen Herzoge, welche Jodok und den Herrenbund unterstützten, an (n. 230). Aber auch gegen Jodok wandte er seine Waffen; es geht dies aus dem Versprechen hervor. das Prokop seiner Schwester Anna, Gemahlin des Peter von Sternberg, am 19. Jänner 1395 machte, ihre und die Güter des Sternberger- und Doleiner-Klosters in den Fehden, die er mit seinem Bruder Jodok hat und haben wird, zu verschonen (n. 231.). Einen will- kommenen Anlass zur energischen Fortsetzung des Krieges erhielt Prokop, als ihm König Wenzel, nachdem er Jodok gefangen nahm (12. Juni 1395), durch Boten auftrug, das Gebieth Jodoks zu besetzen (n. 262.). Die Fehde dauerte bis zum Ende des J. 1395 und fand ihren Abschluss dadurch, dass Jodok seinem Bruder Prokop gewisse Entschädi- gungen gab, darunter namentlich, dass er die Stadt Littau an Prokop abtrat (n. 295.). Eine Folge der inneren Fehden war die Stagnation aller Rechtsgeschäfte, da das Landrecht, so lange der Krieg dauerte, keine Sitzungen abhalten konnte. Das Landrecht sollte viermal im Jahre, und zwar zweimal in Brünn und zweimal in Olmütz gehegt werden. Daher sollte es sich in den neun Jahren (1391—1399) sechsunddreissigmal versammeln,
Strana V
während es in diesem Zeitraume nur siebenmal zusammentrat: 1391. 1392. 1397. 1398. 1399. in Olmütz und 1392. 1399. in Brünn, und zwar in beiden Städten nur je einmal. Eine andere missliche Folge des inneren Krieges waren die Schwankungen in den Besitzverhältnissen; es wurde nämlich der Krieg nicht bloss im offenen Felde geführt. sondern die Anhänger der einen überfielen die Anhänger der anderen Partei, plünderten deren Besitzungen und setzten sich in dem Eigenthume derselben fest, als ob es friedlich und rechtlich erworben worden wäre. Ein Glück für den von Haus und Hof Vertriebenen. wenn der Gewaltthäter selbst im Besitze des Geraubten blieb, da die Revindication vor dem Landrechte dann einfacher war; kam aber das geraubte Gut durch Verkauf, Tausch u. s. w. in die dritte Hand, complicirte sich der Process häufig in der Weise, dass mehrere Landrechtsperioden vergingen, ehe der rechtmässige Eigenthümer den Schadenersalz erlangte und an die Gewer kam. Die P€honen-Bücher ans jener Zeit sind voll von ähnlichen Klagen, so dass das Landrecht diesen Übelständen nur durch Aufstellung der Rechtsnorm steuern konnte, dass alles im inneren Kriege geraubte Gut dem Eigenthümer zurückgestellt werden müsse. Ein undatirtes, aber in jene Periode fallendes Schreiben schildert die Unsicherheit in jeder Beziehung mit folgenden Worten: „Nulli hominum patet per viam tutus transitus eo amplius crescentibus latrociniis, quo remissius talium dissimulantur facinora sine poena. Omnia quippe sunt eis communia et hoc, quod quid eorum arripit, justo here- ditatis titulo reputat esse suum. Die Verwilderung der Sitten nahm durch diese inneren Kriege umsomehr überhand, als oft Mitglieder einer und derselben Familie die einen auf Jodok’s, die andern aut Prokop's Seite standen und sich ebenso befehdeten, als ob sie in keinem verwandschaftlichen Verbande ständen. Wenn schon in dieser Beziehung keine Rücksicht obwaltete, so ist es nicht zu verwundern, wenn die kirchlichen Güter, die Giiter der „todten Hand" ein umso willkommeneres Object der Raub� und Beutelust wurden. Markgraf Jodok, durch frühere Erfahrungen klug geworden, wich jedem Streite mit dem Olmützer Bischofe und Capitel. so weit es nur möglich war, aus; aber er konnte es nicht verhindern, dass seine Anhänger mitunter auf eigene Faust die Privilegien der Olmützer Kirche verletzten und Eingriffe in das Eigenthum derselben thaten. Aber er war jeder Zeit bereit zu friedlichem Vergleiche und Schadenersatze, wenn seine Anhänger einen feindseligen Act an dem Eigenthume des Bischofes und Capitels begiengen; so z. B. als seine zwei hervorragenden Parteiführer Proček von Busau und Proček von Kunstat mehrere Güter der Olmützer Kirche verheert hatten (n. 329.). Welche Verwüstungen der Krieg im Gefolge hatte, schildert Jodok selbst in dem Bruchstücke eines undatirten Schreibens (n. 363.). Um diesen Anfeindungen der Olmützer Kirche für die Zukunft vorzubeugen, erliess Jodok eine strenge Verordnung, um die Immunität der kirchlichen Personen und die Sicherheit des kirchlichen Besitzes zu sichern (n. 340.), und die Stadt Olmütz wurde verpflichtet, für diese Sicherheit Sorge zu tragen (n. 362.). Anders benahm sich Markgraf Prokop. Er wollte oder konnte es nicht verhindern, dass seine Anhänger in schrecklicher Weise die Güter der Olmützer Kirche plünderten und die
während es in diesem Zeitraume nur siebenmal zusammentrat: 1391. 1392. 1397. 1398. 1399. in Olmütz und 1392. 1399. in Brünn, und zwar in beiden Städten nur je einmal. Eine andere missliche Folge des inneren Krieges waren die Schwankungen in den Besitzverhältnissen; es wurde nämlich der Krieg nicht bloss im offenen Felde geführt. sondern die Anhänger der einen überfielen die Anhänger der anderen Partei, plünderten deren Besitzungen und setzten sich in dem Eigenthume derselben fest, als ob es friedlich und rechtlich erworben worden wäre. Ein Glück für den von Haus und Hof Vertriebenen. wenn der Gewaltthäter selbst im Besitze des Geraubten blieb, da die Revindication vor dem Landrechte dann einfacher war; kam aber das geraubte Gut durch Verkauf, Tausch u. s. w. in die dritte Hand, complicirte sich der Process häufig in der Weise, dass mehrere Landrechtsperioden vergingen, ehe der rechtmässige Eigenthümer den Schadenersalz erlangte und an die Gewer kam. Die P€honen-Bücher ans jener Zeit sind voll von ähnlichen Klagen, so dass das Landrecht diesen Übelständen nur durch Aufstellung der Rechtsnorm steuern konnte, dass alles im inneren Kriege geraubte Gut dem Eigenthümer zurückgestellt werden müsse. Ein undatirtes, aber in jene Periode fallendes Schreiben schildert die Unsicherheit in jeder Beziehung mit folgenden Worten: „Nulli hominum patet per viam tutus transitus eo amplius crescentibus latrociniis, quo remissius talium dissimulantur facinora sine poena. Omnia quippe sunt eis communia et hoc, quod quid eorum arripit, justo here- ditatis titulo reputat esse suum. Die Verwilderung der Sitten nahm durch diese inneren Kriege umsomehr überhand, als oft Mitglieder einer und derselben Familie die einen auf Jodok’s, die andern aut Prokop's Seite standen und sich ebenso befehdeten, als ob sie in keinem verwandschaftlichen Verbande ständen. Wenn schon in dieser Beziehung keine Rücksicht obwaltete, so ist es nicht zu verwundern, wenn die kirchlichen Güter, die Giiter der „todten Hand" ein umso willkommeneres Object der Raub� und Beutelust wurden. Markgraf Jodok, durch frühere Erfahrungen klug geworden, wich jedem Streite mit dem Olmützer Bischofe und Capitel. so weit es nur möglich war, aus; aber er konnte es nicht verhindern, dass seine Anhänger mitunter auf eigene Faust die Privilegien der Olmützer Kirche verletzten und Eingriffe in das Eigenthum derselben thaten. Aber er war jeder Zeit bereit zu friedlichem Vergleiche und Schadenersatze, wenn seine Anhänger einen feindseligen Act an dem Eigenthume des Bischofes und Capitels begiengen; so z. B. als seine zwei hervorragenden Parteiführer Proček von Busau und Proček von Kunstat mehrere Güter der Olmützer Kirche verheert hatten (n. 329.). Welche Verwüstungen der Krieg im Gefolge hatte, schildert Jodok selbst in dem Bruchstücke eines undatirten Schreibens (n. 363.). Um diesen Anfeindungen der Olmützer Kirche für die Zukunft vorzubeugen, erliess Jodok eine strenge Verordnung, um die Immunität der kirchlichen Personen und die Sicherheit des kirchlichen Besitzes zu sichern (n. 340.), und die Stadt Olmütz wurde verpflichtet, für diese Sicherheit Sorge zu tragen (n. 362.). Anders benahm sich Markgraf Prokop. Er wollte oder konnte es nicht verhindern, dass seine Anhänger in schrecklicher Weise die Güter der Olmützer Kirche plünderten und die
Strana VI
VI Unterthanen derselben brandschatzten und körperlich schädigten. Schon in den früheren Kriegen der beiden Markgrafen giengen Klagen des Olmützer Kapitels nach Rom, damit die Kurie die Olmützer Kirche in Schutz nähme und die Folge davon waren zwei Bullen Bonifaz IX. an den Schottenabt in Wien, er möge die Olmützer Kirche gegen die Schädiger schützen und wenn nothwendig, den Bann über dieselben aussprechen (n. 191. 215.). Als daher die Eingriffe in das Kircheneigenthum im letzten Kriege immer gewaltsamer wurden, schritt zu Anfang des Jahres 1399 der Schottenabt Heinrich zur Durchführung des kirchlichen Processes. Als die Häupter der Beutezüge und Vergewaltigungen der Olmützer Kirche sind zu nennen Přibík von Odlochowitz, Hauptmann des Markgrafen Prokop in der Stadt Littau, Hašek, Burggraf daselbst, Bohunek, Burggraf in Prerau, Adam Bès, Hauptmann daselbst, Stanislaus, Hauptmann in Bisenz, Mixík, Burggraf daselbst, dann die Hauptleute und Burggrafen Prokop’s in Mahr. Neustadt, Ung. Brod, Pohrlitz, Eibenschitz, Ostra, Aussee, Rabenstein bei Znaim, Hrádek bei Gewitsch u. s. w. Aber auch Mitglieder der hervorragendsten Familien des Landes betheiligten sich an diesen Plünderungen, so Johann von Sternberg-Lukov und sein Sohn Albert, Hynek von Waldstein, Havlík von Zvěřetitz, Smil von Kunstat-Bolehraditz, Heinrich und Hynek, Brüder von Kunstat-Jaispitz, Andreas und Vanèk von Duba, Vanèk von Boskowilz auf Černá Hora, Sigmund von Letowitz, Vok und sein gleichnamiger Sohn von Holstein, Matheus von Cimburg auf Tobitschau, Beneš von Kravař auf Kwassitz; nebst diesen eine bedeutende Anzahl von Rittern, Edelingen und Andern aus Mähren und Schlesien. Uber alle diese, sowie über den Markgrafen Prokop und seine fürstlichen Anhänger: Johann Herzog von Troppau-Ratibor, Semowit von Mazowien, Premysl von Teschen und dessen Sohn Bolek, Konrad von Öls und dessen Sohn Bolek wurde der Bann und über ihre Besitzun- gen das Interdict ausgesprochen (n. 523. 524.). Der Umstand, dass zur Bekämpfung der Schädiger der Olmützer Kirche der Bann und das Interdict durch den Schottenabt auf päpstliche Anordnung nothwendig war, beweist, dass die den Olmützer Domherren, Adam und Wilhelm, durch den Prager erzbischöflichen Vikar verliehene Macht, Gewaltthaten, welche der Olmützer Kirche und ihren Leuten zugefügt wurden, durch kirchliche Censuren zu bestrafen und abzuwenden, nutzlos war (n. 163.). Es unterliegt keinem Zweifel, dass die Olmützer Kirche durch die aufgewühlten Parteileidenschaften vielerlei Anfechtungen zu erdulden gehabt hätte, auch wenn das Leben des Klerus das exemplarischeste gewesen wäre, das es aber nicht war. Denn nach einer im J. 1392 vorgenommenen strengen Visitation sah sich der Prager Metropolit Johann von Jenstein genöthigt, so manche Übelstände, die er bei den Domherrn und dem niederen Klerus vorfand, zu rügen (n. 116.). So verordnete er, dass kein Domherr oder der Bischof auf seinen Dominien Juden halte, um durch sie Wuchergeschäfte zu betreiben; aber wie schwer es war, der Juden bei Geldgeschäften zu entbehren, zeigt der Umstand, dass Bischof Johann Mráz dem Juden Nazan und dessen Frau Sara gestattete, in der bischöflichen Stadt Kremsier oder wo sonst immer auf den bischöflichen Besitzungen ihren Wohnsitz aufzuschlagen und dass er sie in seinen besonderen Schutz nahm (n. 455.). Ferner verordnete der Metropolit, dass die Prälaten, welche zur Residenz verpflichtet waren,
VI Unterthanen derselben brandschatzten und körperlich schädigten. Schon in den früheren Kriegen der beiden Markgrafen giengen Klagen des Olmützer Kapitels nach Rom, damit die Kurie die Olmützer Kirche in Schutz nähme und die Folge davon waren zwei Bullen Bonifaz IX. an den Schottenabt in Wien, er möge die Olmützer Kirche gegen die Schädiger schützen und wenn nothwendig, den Bann über dieselben aussprechen (n. 191. 215.). Als daher die Eingriffe in das Kircheneigenthum im letzten Kriege immer gewaltsamer wurden, schritt zu Anfang des Jahres 1399 der Schottenabt Heinrich zur Durchführung des kirchlichen Processes. Als die Häupter der Beutezüge und Vergewaltigungen der Olmützer Kirche sind zu nennen Přibík von Odlochowitz, Hauptmann des Markgrafen Prokop in der Stadt Littau, Hašek, Burggraf daselbst, Bohunek, Burggraf in Prerau, Adam Bès, Hauptmann daselbst, Stanislaus, Hauptmann in Bisenz, Mixík, Burggraf daselbst, dann die Hauptleute und Burggrafen Prokop’s in Mahr. Neustadt, Ung. Brod, Pohrlitz, Eibenschitz, Ostra, Aussee, Rabenstein bei Znaim, Hrádek bei Gewitsch u. s. w. Aber auch Mitglieder der hervorragendsten Familien des Landes betheiligten sich an diesen Plünderungen, so Johann von Sternberg-Lukov und sein Sohn Albert, Hynek von Waldstein, Havlík von Zvěřetitz, Smil von Kunstat-Bolehraditz, Heinrich und Hynek, Brüder von Kunstat-Jaispitz, Andreas und Vanèk von Duba, Vanèk von Boskowilz auf Černá Hora, Sigmund von Letowitz, Vok und sein gleichnamiger Sohn von Holstein, Matheus von Cimburg auf Tobitschau, Beneš von Kravař auf Kwassitz; nebst diesen eine bedeutende Anzahl von Rittern, Edelingen und Andern aus Mähren und Schlesien. Uber alle diese, sowie über den Markgrafen Prokop und seine fürstlichen Anhänger: Johann Herzog von Troppau-Ratibor, Semowit von Mazowien, Premysl von Teschen und dessen Sohn Bolek, Konrad von Öls und dessen Sohn Bolek wurde der Bann und über ihre Besitzun- gen das Interdict ausgesprochen (n. 523. 524.). Der Umstand, dass zur Bekämpfung der Schädiger der Olmützer Kirche der Bann und das Interdict durch den Schottenabt auf päpstliche Anordnung nothwendig war, beweist, dass die den Olmützer Domherren, Adam und Wilhelm, durch den Prager erzbischöflichen Vikar verliehene Macht, Gewaltthaten, welche der Olmützer Kirche und ihren Leuten zugefügt wurden, durch kirchliche Censuren zu bestrafen und abzuwenden, nutzlos war (n. 163.). Es unterliegt keinem Zweifel, dass die Olmützer Kirche durch die aufgewühlten Parteileidenschaften vielerlei Anfechtungen zu erdulden gehabt hätte, auch wenn das Leben des Klerus das exemplarischeste gewesen wäre, das es aber nicht war. Denn nach einer im J. 1392 vorgenommenen strengen Visitation sah sich der Prager Metropolit Johann von Jenstein genöthigt, so manche Übelstände, die er bei den Domherrn und dem niederen Klerus vorfand, zu rügen (n. 116.). So verordnete er, dass kein Domherr oder der Bischof auf seinen Dominien Juden halte, um durch sie Wuchergeschäfte zu betreiben; aber wie schwer es war, der Juden bei Geldgeschäften zu entbehren, zeigt der Umstand, dass Bischof Johann Mráz dem Juden Nazan und dessen Frau Sara gestattete, in der bischöflichen Stadt Kremsier oder wo sonst immer auf den bischöflichen Besitzungen ihren Wohnsitz aufzuschlagen und dass er sie in seinen besonderen Schutz nahm (n. 455.). Ferner verordnete der Metropolit, dass die Prälaten, welche zur Residenz verpflichtet waren,
Strana VII
VII innerhalb dreier Monate in Olmütz eintreffen, widrigenfalls sie der Excommunication ver- fielen; aber bei der damaligen Cumulirung der Beneficien, wo oft eine und dieselbe Person ein Kanonikat in Prag, Olmütz und Breslau besass, war es schwer, dieser Verpflichtung nachzukommen, und sie blieb meistens unerfüllt. Und wenn der Metropolit einschärfen musste, dass jährlich einmal eine Diözesansynode abgehalten werde, auf welcher die von seinem Vorgänger Ernst von Pardubitz beschlossenen und von Johann von Jenstein ver- mehrten Statuten vorzulesen seien, so beweist dies, dass die Synoden zum grossen Nachtheil der Disciplin des Klerus nicht abgehalten wurden. Die Verordnung des Erzbischofes, dass ohne Einwilligung des Bischofes kein Tausch der Beneficien stattfinden dürfe, das Verboth, für gewisse Functionen keine Gebühr einzuheben, sowie die strengen Massregeln gegen die im Concubinate lebenden Priester zeigen, wie damals die kirchliche Disciplin in Mähren gelockert war und die dadurch schwerlich befördert wurde, dass es den Pfarrern frei stand, die Einkünfte ihrer Pfründen zu verpachten (z. b. 196. 314. u. s. w.). — Die gelockerte Disciplin im höheren und niederen Klerus, die beständigen Angriffe auf kirchliches Gut und die dadurch nöthigen Auslagen, um dasselbe gegen Gewaltthaten jeder Art zu schützen, machten das Amt eines Bischofes von Olmülz zu einem sehr beschwerlichen. Bischof Nikolaus von Riesenburg, aus Preussen stammend,1) welcher die Olmützer Diözese von 1388 an leitete, starb am 6. Juni 1397 auf dem bei Prag gelegenen bischöflichen Gute Drewitz; sein Leichnam wurde nach Olmütz überführt und in der Dom- kirche begraben (n. 400.). Das Kapitel, welches seit Altersher das Wahlrecht besass, wünschte, dass eines seiner Mitglieder den Bischofsstuhl einnehme und dass nicht, wie im J. 1388, ein Nichtdiözesan zum Bischofe ernannt werde. Wohl mochte das Kapitel von dem Vorhaben König Wenzels, falls der Olmützer Stuhl erledigt würde, auf denselben den Bischof von Leubus, den ehemaligen Probst von Zderaz, Johann Mráz, 2) zu erheben, Nachricht erhalten haben; deshalb beeilte es sich mit der Wahl und erwählte den Olmützer Domherrn Ladislav (abgekürzt Lacek.) aus dem angesehenen Herrengeschlechte von Kravař zum Bischofe, und notificirte diese Wahl dem Könige. Aber die Antwort des Königs klang scharf abweisend; es sei sein Wille, dass niemand Anderer, als sein vertrauter Bath, der Bischof von Leubus, den Olmützer Stuhl besteige und diesem zu Gefallen sei er bereit dazu behilflich zu sein, dass das Bisthum wieder in seinen alten glänzenden Stand zurückkehre; deshalb wünsche der König, dass das Kapitel die Wahl widerrufe und den vom Könige 1) Die Ansicht, dass Bischof Nikolaus der böhmischen Familie der Riesenburge entstamme, wird wohl nicht länger zu halten sein. Ich habe die Nachrichten über die Riesenburge in jener Zeit eingehend durchforscht und keinen Nikolaus finden können. Deshalb wird die Angabe des Olmützer Codex, dass Bischof Nikolaus aus Preussen stamme, um so massgebender sein müssen, als in n. 346 ein Schwager des Bischofes, Simon Grimm, angeführt wird, welcher offenbar keiner adeligen Familie angehörte und von dem daher schwerlich vorausgesetzt werden kann, dass er die Tochter einer alten Herrenfamilie zur Frau erhalten hätte. 2) Bischof Johann stammte aus Skočitz in Böhmen und gehörte wahrscheinlich einer Zemanen- familie an (n. 535.).
VII innerhalb dreier Monate in Olmütz eintreffen, widrigenfalls sie der Excommunication ver- fielen; aber bei der damaligen Cumulirung der Beneficien, wo oft eine und dieselbe Person ein Kanonikat in Prag, Olmütz und Breslau besass, war es schwer, dieser Verpflichtung nachzukommen, und sie blieb meistens unerfüllt. Und wenn der Metropolit einschärfen musste, dass jährlich einmal eine Diözesansynode abgehalten werde, auf welcher die von seinem Vorgänger Ernst von Pardubitz beschlossenen und von Johann von Jenstein ver- mehrten Statuten vorzulesen seien, so beweist dies, dass die Synoden zum grossen Nachtheil der Disciplin des Klerus nicht abgehalten wurden. Die Verordnung des Erzbischofes, dass ohne Einwilligung des Bischofes kein Tausch der Beneficien stattfinden dürfe, das Verboth, für gewisse Functionen keine Gebühr einzuheben, sowie die strengen Massregeln gegen die im Concubinate lebenden Priester zeigen, wie damals die kirchliche Disciplin in Mähren gelockert war und die dadurch schwerlich befördert wurde, dass es den Pfarrern frei stand, die Einkünfte ihrer Pfründen zu verpachten (z. b. 196. 314. u. s. w.). — Die gelockerte Disciplin im höheren und niederen Klerus, die beständigen Angriffe auf kirchliches Gut und die dadurch nöthigen Auslagen, um dasselbe gegen Gewaltthaten jeder Art zu schützen, machten das Amt eines Bischofes von Olmülz zu einem sehr beschwerlichen. Bischof Nikolaus von Riesenburg, aus Preussen stammend,1) welcher die Olmützer Diözese von 1388 an leitete, starb am 6. Juni 1397 auf dem bei Prag gelegenen bischöflichen Gute Drewitz; sein Leichnam wurde nach Olmütz überführt und in der Dom- kirche begraben (n. 400.). Das Kapitel, welches seit Altersher das Wahlrecht besass, wünschte, dass eines seiner Mitglieder den Bischofsstuhl einnehme und dass nicht, wie im J. 1388, ein Nichtdiözesan zum Bischofe ernannt werde. Wohl mochte das Kapitel von dem Vorhaben König Wenzels, falls der Olmützer Stuhl erledigt würde, auf denselben den Bischof von Leubus, den ehemaligen Probst von Zderaz, Johann Mráz, 2) zu erheben, Nachricht erhalten haben; deshalb beeilte es sich mit der Wahl und erwählte den Olmützer Domherrn Ladislav (abgekürzt Lacek.) aus dem angesehenen Herrengeschlechte von Kravař zum Bischofe, und notificirte diese Wahl dem Könige. Aber die Antwort des Königs klang scharf abweisend; es sei sein Wille, dass niemand Anderer, als sein vertrauter Bath, der Bischof von Leubus, den Olmützer Stuhl besteige und diesem zu Gefallen sei er bereit dazu behilflich zu sein, dass das Bisthum wieder in seinen alten glänzenden Stand zurückkehre; deshalb wünsche der König, dass das Kapitel die Wahl widerrufe und den vom Könige 1) Die Ansicht, dass Bischof Nikolaus der böhmischen Familie der Riesenburge entstamme, wird wohl nicht länger zu halten sein. Ich habe die Nachrichten über die Riesenburge in jener Zeit eingehend durchforscht und keinen Nikolaus finden können. Deshalb wird die Angabe des Olmützer Codex, dass Bischof Nikolaus aus Preussen stamme, um so massgebender sein müssen, als in n. 346 ein Schwager des Bischofes, Simon Grimm, angeführt wird, welcher offenbar keiner adeligen Familie angehörte und von dem daher schwerlich vorausgesetzt werden kann, dass er die Tochter einer alten Herrenfamilie zur Frau erhalten hätte. 2) Bischof Johann stammte aus Skočitz in Böhmen und gehörte wahrscheinlich einer Zemanen- familie an (n. 535.).
Strana VIII
VIII bezeichneten Kandidaten postulire; dann sei er gewillt, die Olmützer Kirche, welche, wie das Kapitel wisse, niemandem Anderen als dem Könige von Böhmen unmittelbar unter- geben sei, in seinen besonderen Schutz zu nehmen; sollte das Kapitel aber Widerstand leisten, so sei schon an den Markgrafen Prokop1) der Auftrag ergangen, den Widerstand zu brechen und die Widerspenstigen durch passende Mittel zum Nachgeben zu zwingen (n. 401.) Diesen nicht misszudeutenden Winken gab das Kapitel nach und da König Wenzel auch bei der päpstlichen Kurie seinen Günstling warm empfohlen hatte, so erfolgte dessen Ernennung durch die Kurie am 20. Juli 1397 (n. 409.). Der neue Bischof hatte mit noch grösseren Schwierigkeiten zu kämpfen, wie sein Vorgänger, welcher wegen der grossen durch den Krieg verursachten Geldauslagen und zur Tilgung der von seinem Vorgänger angehäuften Schulden (n. 187.) mehrere Bistums- güter verpfänden musste. Bei seiner Ankunft im Bistume fand Bischof Johann die Tafel- güter beinahe alle verpfändet oder von den Parteigängern Prokop's besetzt (n. 471.); das Kapitel rieth ihm, er möge den König an sein Versprechen, der Olmützer Kirche in den alten Besitz- und Rechtsstand zu verhelfen, erinnern. Der Bischof begab sich nach Böhmen und obwohl er ein ganzes Jahr, wie er selbst berichtet (n. 536.), in Prag und an anderen Orten, wo gerade der König Hof hielt, verweilte, so that der König doch nichts, um sein Versprechen zu erfüllen. So blieb dem Bischofe nichts übrig, als neue Schulden zu machen, um theils den alten Verpflichtungen nachzukommen, theils manche Güter einzulösen (n. 471. 535. 536. 537). Ja im Jahre 1399 war durch den Krieg die Noth des Bischofes so hoch gestiegen, dass Bischof Johann sich nicht anders helfen konnte, als dass er von den in der Sakristei der Domkirche aufbewahrten fremden Geldern 150 dem Vikar Jakob von Budwitz gehörige Mark entlehnen musste, um die bischöflichen Söldner zu bezahlen.2) Das Aufgeboth der bischöflichen Vasallen reichte nämlich nicht hin, um den Schaaren Prokop's genügenden Widerstand zu leisten und es mussten Söldner gemiethet werden, um die bischöflichen Truppen zu verstärken. 1) Diesen Umstand beutete nachher Prokop in seinen Angriffen auf das Olm. Bistum so aus, als ob er im Auftrage des Königs handle. 2) Bischof Johann berichtet darüber selbst in dem Schuldbriefe, welchen er dem Jakob von Budwitz über die 150 Mark am 15. Oktober des J. 1401 ausstellte. Er verpflichtete sich darin, seine Schuld bis zum nächsten Georgifeste zurückzuzahlen; sollte dies nicht möglich sein, so solle Jakob die Einkünfte des bischöflichen Dorfes Náměšt und des Hofes daselbst so lange beziehen, bis die 150 Mark sammt Zinsen dadurch ersetzt würden. Die Eingangsworte des Schuldscheines schildern die damalige Nothlage und die Kriegsverwüstungen des Bistumes: „Johannes etc. recognoscimus, quod cum de anno millesimo trecentesimo nonagesimo nono tempore guerrarum, quibus eciam nostra bona ac capituli erant per inimicos invasa, distracta, lesa graviter et oppressa, pro quorum bonorum liberacione et defensa pro gentibus armorum prefate ecclesie egestate et penuria coacti alibi illa vice pecunias pre stipendiariis reperire non valentes, in sacristia ecclesie nostre certarum personarum tulimus pecunias. Inter quas centum quinquaginta marcas domini Jacobi Bud- wicz, nostri in ecclesia predicta vicarii, recepimus pecuniis in paratis, que inter alias pecunias pro stipen- diariis prefatis sunt distribute.“
VIII bezeichneten Kandidaten postulire; dann sei er gewillt, die Olmützer Kirche, welche, wie das Kapitel wisse, niemandem Anderen als dem Könige von Böhmen unmittelbar unter- geben sei, in seinen besonderen Schutz zu nehmen; sollte das Kapitel aber Widerstand leisten, so sei schon an den Markgrafen Prokop1) der Auftrag ergangen, den Widerstand zu brechen und die Widerspenstigen durch passende Mittel zum Nachgeben zu zwingen (n. 401.) Diesen nicht misszudeutenden Winken gab das Kapitel nach und da König Wenzel auch bei der päpstlichen Kurie seinen Günstling warm empfohlen hatte, so erfolgte dessen Ernennung durch die Kurie am 20. Juli 1397 (n. 409.). Der neue Bischof hatte mit noch grösseren Schwierigkeiten zu kämpfen, wie sein Vorgänger, welcher wegen der grossen durch den Krieg verursachten Geldauslagen und zur Tilgung der von seinem Vorgänger angehäuften Schulden (n. 187.) mehrere Bistums- güter verpfänden musste. Bei seiner Ankunft im Bistume fand Bischof Johann die Tafel- güter beinahe alle verpfändet oder von den Parteigängern Prokop's besetzt (n. 471.); das Kapitel rieth ihm, er möge den König an sein Versprechen, der Olmützer Kirche in den alten Besitz- und Rechtsstand zu verhelfen, erinnern. Der Bischof begab sich nach Böhmen und obwohl er ein ganzes Jahr, wie er selbst berichtet (n. 536.), in Prag und an anderen Orten, wo gerade der König Hof hielt, verweilte, so that der König doch nichts, um sein Versprechen zu erfüllen. So blieb dem Bischofe nichts übrig, als neue Schulden zu machen, um theils den alten Verpflichtungen nachzukommen, theils manche Güter einzulösen (n. 471. 535. 536. 537). Ja im Jahre 1399 war durch den Krieg die Noth des Bischofes so hoch gestiegen, dass Bischof Johann sich nicht anders helfen konnte, als dass er von den in der Sakristei der Domkirche aufbewahrten fremden Geldern 150 dem Vikar Jakob von Budwitz gehörige Mark entlehnen musste, um die bischöflichen Söldner zu bezahlen.2) Das Aufgeboth der bischöflichen Vasallen reichte nämlich nicht hin, um den Schaaren Prokop's genügenden Widerstand zu leisten und es mussten Söldner gemiethet werden, um die bischöflichen Truppen zu verstärken. 1) Diesen Umstand beutete nachher Prokop in seinen Angriffen auf das Olm. Bistum so aus, als ob er im Auftrage des Königs handle. 2) Bischof Johann berichtet darüber selbst in dem Schuldbriefe, welchen er dem Jakob von Budwitz über die 150 Mark am 15. Oktober des J. 1401 ausstellte. Er verpflichtete sich darin, seine Schuld bis zum nächsten Georgifeste zurückzuzahlen; sollte dies nicht möglich sein, so solle Jakob die Einkünfte des bischöflichen Dorfes Náměšt und des Hofes daselbst so lange beziehen, bis die 150 Mark sammt Zinsen dadurch ersetzt würden. Die Eingangsworte des Schuldscheines schildern die damalige Nothlage und die Kriegsverwüstungen des Bistumes: „Johannes etc. recognoscimus, quod cum de anno millesimo trecentesimo nonagesimo nono tempore guerrarum, quibus eciam nostra bona ac capituli erant per inimicos invasa, distracta, lesa graviter et oppressa, pro quorum bonorum liberacione et defensa pro gentibus armorum prefate ecclesie egestate et penuria coacti alibi illa vice pecunias pre stipendiariis reperire non valentes, in sacristia ecclesie nostre certarum personarum tulimus pecunias. Inter quas centum quinquaginta marcas domini Jacobi Bud- wicz, nostri in ecclesia predicta vicarii, recepimus pecuniis in paratis, que inter alias pecunias pro stipen- diariis prefatis sunt distribute.“
Strana IX
IX Uber die Vasallengüter und die Institution der bischöflichen Lehen überhaupt enthält dieser Band werthvolle Beiträge, die den in Kremsier aufbewahrten Lehensquaternen ent- nommen sind. Die Lehen bestanden entweder in ganzen Gütern oder einer bestimmten Anzahl Lahne oder in Mauth- und Zolleinnahmen, oder in Vogteien; nach der Grösse des Lehens wurde die Anzahl der Söldner bestimmt, welche der Lehensmann zum bischöflichen Aufgebote zu stellen verpflichtet war. Solche Lehen waren damals: Želetitz, Dražowitz, ein Hof bei Wischau, die Vogtei in Keltsch, ein Hof in Quitein, Biskupitz, Schöllschitz, Kirlitz, Němčitz, Újezd, Bezděk, Kunzendorf, Freiberg, Řikowitz, Choryň, Lhota, Zábřeh, Kladrub, Komarowitz, Mejlitz, Želč, Mödritz, Wal. Meziřič, Arnoltowitz, Spytihnev, Topolná, Skalka, Hostèhraditz. Loučka bei Schaumburg, Zwittau, Greifendorf, Kössling bei Katscher, Křečkowitz, Warhošť, (Haslicht), Lutein, Blansko, Menowitz, Heinrichsdorf, Mikulowitz, Ostrau, Braunsberg, Lowèšitz, Chwalkowitz. Všechowilz. Am wichtigsten waren die bischöf- lichen Burgen in Mejlitz, Mirau, Arnoltowitz und Schaumburg, zu denen eine bedeutende Zahl von Burglehen gehörten, auf welche die Hauptleute und Burggrafen eine bedeutende Ingerenz ausübten. Das Amt eines Burghauptmannes wurde nur vollkommen verlässlichen Personen verliehen, weshalb die Bischöfe gewöhnlich Verwandte, falls sie solche hatten, zu diesen Amtern bestellten. So war der Bruder des Bischofes Johann, Nikolaus Mráz von Skočitz, Hauptmann auf der Burg Mirau (n. 492.), und der Neffe des Bischofes, Jakeš (Jakob) von Klattau, Hauptmann auf der Schaumburg (n. 441. 494.). Die rechtlichen Verhältnisse der Vasallen wurden vom bischöflichen Lehenshofe, der in Kremsier tagte, (z. b. n. 40. 114. 131.) geregelt, dessen Ausspruche auch der Bischof sich fügen musste. Eine dem mährischen Landrechte entlehnte Institution war der spolek der Vasallen, d. h. die Befugniss, dass die Vasallen auch bezüglich ihrer Lehensgüter Erbvereinigungen eingehen konnten. Um die bischöflichen Lehensgüter bewarben sich nicht nur Mitglieder des niederen Adels (zemané, panoše, vládyky), sondern auch Ritter, ja auch Personen des Herrenstandes, wie denn in dieser Zeit Mitglieder der alten Familien der Kunstate, Kravaře und Sternberge zu den bischöflichen Vasallen zählten. Auch über die Verhältnisse der Städte und ihrer Bürger enthalten die Nummern 27. 34. 39. 49. 63. 87. 104. 117. 130. 220. 534. dieses Bandes schätzenswerthe Nachrichten. Zum Schlusse fügen wir das Itinerarium des Markgrafen Jodok bei: 1391. Jänner 25 Berlin ; Februar 25 Prag; April 5 Brünn ; Mai 7 Brünn; Juni 24, Juli 7. 9 Olmütz; August 7. 14. 28 Brünn; Oktober 10 Aussee; November 1. 16 Brünn; Dezember 12 Prag. 1392. Jan. 13. 14 Pressburg: Feb. 10 Born; Apr. 24 Znaim, 30 Prag; Mai 6 Prag, 31 Brünn; Juni 24 Brünn, 29 Olmütz; Juli 3 Olmütz; Sept. 16. 22 Brünn; Nov. 12 Brünn. 1393. Feb. 4. 17 Prag; Marz 23, April 10, Mai 17, Juni 23. 28 Brünn; Aug. 4 Prag. 9. 26 Brünn; Sept. 8 Brünn: Dez. 18 Znaim.
IX Uber die Vasallengüter und die Institution der bischöflichen Lehen überhaupt enthält dieser Band werthvolle Beiträge, die den in Kremsier aufbewahrten Lehensquaternen ent- nommen sind. Die Lehen bestanden entweder in ganzen Gütern oder einer bestimmten Anzahl Lahne oder in Mauth- und Zolleinnahmen, oder in Vogteien; nach der Grösse des Lehens wurde die Anzahl der Söldner bestimmt, welche der Lehensmann zum bischöflichen Aufgebote zu stellen verpflichtet war. Solche Lehen waren damals: Želetitz, Dražowitz, ein Hof bei Wischau, die Vogtei in Keltsch, ein Hof in Quitein, Biskupitz, Schöllschitz, Kirlitz, Němčitz, Újezd, Bezděk, Kunzendorf, Freiberg, Řikowitz, Choryň, Lhota, Zábřeh, Kladrub, Komarowitz, Mejlitz, Želč, Mödritz, Wal. Meziřič, Arnoltowitz, Spytihnev, Topolná, Skalka, Hostèhraditz. Loučka bei Schaumburg, Zwittau, Greifendorf, Kössling bei Katscher, Křečkowitz, Warhošť, (Haslicht), Lutein, Blansko, Menowitz, Heinrichsdorf, Mikulowitz, Ostrau, Braunsberg, Lowèšitz, Chwalkowitz. Všechowilz. Am wichtigsten waren die bischöf- lichen Burgen in Mejlitz, Mirau, Arnoltowitz und Schaumburg, zu denen eine bedeutende Zahl von Burglehen gehörten, auf welche die Hauptleute und Burggrafen eine bedeutende Ingerenz ausübten. Das Amt eines Burghauptmannes wurde nur vollkommen verlässlichen Personen verliehen, weshalb die Bischöfe gewöhnlich Verwandte, falls sie solche hatten, zu diesen Amtern bestellten. So war der Bruder des Bischofes Johann, Nikolaus Mráz von Skočitz, Hauptmann auf der Burg Mirau (n. 492.), und der Neffe des Bischofes, Jakeš (Jakob) von Klattau, Hauptmann auf der Schaumburg (n. 441. 494.). Die rechtlichen Verhältnisse der Vasallen wurden vom bischöflichen Lehenshofe, der in Kremsier tagte, (z. b. n. 40. 114. 131.) geregelt, dessen Ausspruche auch der Bischof sich fügen musste. Eine dem mährischen Landrechte entlehnte Institution war der spolek der Vasallen, d. h. die Befugniss, dass die Vasallen auch bezüglich ihrer Lehensgüter Erbvereinigungen eingehen konnten. Um die bischöflichen Lehensgüter bewarben sich nicht nur Mitglieder des niederen Adels (zemané, panoše, vládyky), sondern auch Ritter, ja auch Personen des Herrenstandes, wie denn in dieser Zeit Mitglieder der alten Familien der Kunstate, Kravaře und Sternberge zu den bischöflichen Vasallen zählten. Auch über die Verhältnisse der Städte und ihrer Bürger enthalten die Nummern 27. 34. 39. 49. 63. 87. 104. 117. 130. 220. 534. dieses Bandes schätzenswerthe Nachrichten. Zum Schlusse fügen wir das Itinerarium des Markgrafen Jodok bei: 1391. Jänner 25 Berlin ; Februar 25 Prag; April 5 Brünn ; Mai 7 Brünn; Juni 24, Juli 7. 9 Olmütz; August 7. 14. 28 Brünn; Oktober 10 Aussee; November 1. 16 Brünn; Dezember 12 Prag. 1392. Jan. 13. 14 Pressburg: Feb. 10 Born; Apr. 24 Znaim, 30 Prag; Mai 6 Prag, 31 Brünn; Juni 24 Brünn, 29 Olmütz; Juli 3 Olmütz; Sept. 16. 22 Brünn; Nov. 12 Brünn. 1393. Feb. 4. 17 Prag; Marz 23, April 10, Mai 17, Juni 23. 28 Brünn; Aug. 4 Prag. 9. 26 Brünn; Sept. 8 Brünn: Dez. 18 Znaim.
Strana X
X 1394. Feb. 9 Prag; April 26 Brünn; Mai 5, Juni 5 Prag; Nov. 15 Brünn; Dez. 17 Weitra; Dez. 29 Znaim. 1395. Jän. 10 Wittingau, 19 Znaim; Feb. 23 Budweis; April 2. 18 Prag, 30? Ústi Sezemino; Juni 1 Tetschen; Juli 15 Soběslav; Aug. 9 Zwettel; Sept. 20 Budweis; Okt. 13 Riesenburg; Nov. 6 Dresden. 1396. Feb. 6 Brünn; Apr. 2, Mai 1, Juni 3. 9 Prag; Juli 17 Meilitz; Aug. 5. 26 Brünn; Sept. 17 Seefeld; Nov. 30 Brünn; Dez. 10 Brünn, 18 Znaim. 1397. Feb. 6. 8. 9. 14, Apr. 3. 10, Mai 3 Prag, 11 Brünn; Juni 11 Prag (n. 405.); Aug. 7 Göding; Dez. 31 Aussig. 1398. Jan. 1 Aussig; Feb. 14, März 31, Mai 12, 28 Brünn; Juni 15 Prag; Juli 2 Frankfurt, 22 Brandenburg; Sept. 17. 20. 22 Brandenburg; Okt. 13 Berlin; Nov. 23 Berlin; Dez. 13 Tangermünde. 1399. Jän. 10 Tangermünde, 18. 19. 20. 23. 25. 26. 27 Berlin; Feb. 4. 20 Berlin; Apr. 9 Brünn, 22 Olmütz; Juni 18 Znaim, 22 Iglau; Aug. 24 Prag; Sept. 1 Brünn; Okt. 21 Göding; Nov. 19 Brünn. Brünn. 2. Dezember 1889. V. Brandl.
X 1394. Feb. 9 Prag; April 26 Brünn; Mai 5, Juni 5 Prag; Nov. 15 Brünn; Dez. 17 Weitra; Dez. 29 Znaim. 1395. Jän. 10 Wittingau, 19 Znaim; Feb. 23 Budweis; April 2. 18 Prag, 30? Ústi Sezemino; Juni 1 Tetschen; Juli 15 Soběslav; Aug. 9 Zwettel; Sept. 20 Budweis; Okt. 13 Riesenburg; Nov. 6 Dresden. 1396. Feb. 6 Brünn; Apr. 2, Mai 1, Juni 3. 9 Prag; Juli 17 Meilitz; Aug. 5. 26 Brünn; Sept. 17 Seefeld; Nov. 30 Brünn; Dez. 10 Brünn, 18 Znaim. 1397. Feb. 6. 8. 9. 14, Apr. 3. 10, Mai 3 Prag, 11 Brünn; Juni 11 Prag (n. 405.); Aug. 7 Göding; Dez. 31 Aussig. 1398. Jan. 1 Aussig; Feb. 14, März 31, Mai 12, 28 Brünn; Juni 15 Prag; Juli 2 Frankfurt, 22 Brandenburg; Sept. 17. 20. 22 Brandenburg; Okt. 13 Berlin; Nov. 23 Berlin; Dez. 13 Tangermünde. 1399. Jän. 10 Tangermünde, 18. 19. 20. 23. 25. 26. 27 Berlin; Feb. 4. 20 Berlin; Apr. 9 Brünn, 22 Olmütz; Juni 18 Znaim, 22 Iglau; Aug. 24 Prag; Sept. 1 Brünn; Okt. 21 Göding; Nov. 19 Brünn. Brünn. 2. Dezember 1889. V. Brandl.
Strana 1
1. Bischof Nikolaus von Olmütz bestimmt den Brünner Canonicus Stephan zum Vormünder der Waisen nach Ales von Menitz. Dt. Mirau 7. Jänner 1391. Nicolaus etc. notum facimus etc. Quod habito respectu ad circumspeccionem et indu- striam honorabilis viri domini Stephani canonici ecclesie montis sancti Petri in Brunna, devoti nostri nobis dilecti, animo deliberato ac de certa nostra sciencia sibi pueros utriusque sexus famosi Alschonis de Manicz fidelis nostri cum bonis eorum in villa Krzizanowicz prope- Nausedlicz comisimus et tenore presencium committimus ad tenendum, gubernandum tamquam vero et legittimo tutori et eorum fideli patruo. Sic tamen, quod ipse bona dictorum puerorum fideliter gubernet et tueatur et ea non minuat sed pocius augeat sicut utilius potuerit absque fraude. Presentibus Jescone de Cunstat dicto Pusca, Hechtone de Schuczendorff, Gerhardo de Meraw et aliis pluribus vasallis nostris fidelibus dilectis. In quorum testimonium etc. Datum Meraw anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo primo, sabato in crastino epiphanie domini. — (Aus dem ältesten Lehensquatern im fürsterzb. Archive in Kremsier p. 91.) 2. Berlin 25. Jänner 1391. Markgraf Jodok bekundet, dass die für diesmal von dem Bischofe von Havelberg ihm geleistete Geldhilfe der Steuerfreiheit des Bisthumes nicht präjudicire. (Riedel Cod. Brand. A. II. 473.) 3. 25. Jänner 1391. s. l. Markgraf Jodok vereignet dem Frenzl von Damerow 4 Hufen zu Klinkow. (Riedel Cod. Brand. A. XXI. 223.)
1. Bischof Nikolaus von Olmütz bestimmt den Brünner Canonicus Stephan zum Vormünder der Waisen nach Ales von Menitz. Dt. Mirau 7. Jänner 1391. Nicolaus etc. notum facimus etc. Quod habito respectu ad circumspeccionem et indu- striam honorabilis viri domini Stephani canonici ecclesie montis sancti Petri in Brunna, devoti nostri nobis dilecti, animo deliberato ac de certa nostra sciencia sibi pueros utriusque sexus famosi Alschonis de Manicz fidelis nostri cum bonis eorum in villa Krzizanowicz prope- Nausedlicz comisimus et tenore presencium committimus ad tenendum, gubernandum tamquam vero et legittimo tutori et eorum fideli patruo. Sic tamen, quod ipse bona dictorum puerorum fideliter gubernet et tueatur et ea non minuat sed pocius augeat sicut utilius potuerit absque fraude. Presentibus Jescone de Cunstat dicto Pusca, Hechtone de Schuczendorff, Gerhardo de Meraw et aliis pluribus vasallis nostris fidelibus dilectis. In quorum testimonium etc. Datum Meraw anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo primo, sabato in crastino epiphanie domini. — (Aus dem ältesten Lehensquatern im fürsterzb. Archive in Kremsier p. 91.) 2. Berlin 25. Jänner 1391. Markgraf Jodok bekundet, dass die für diesmal von dem Bischofe von Havelberg ihm geleistete Geldhilfe der Steuerfreiheit des Bisthumes nicht präjudicire. (Riedel Cod. Brand. A. II. 473.) 3. 25. Jänner 1391. s. l. Markgraf Jodok vereignet dem Frenzl von Damerow 4 Hufen zu Klinkow. (Riedel Cod. Brand. A. XXI. 223.)
Strana 2
2 4. Der Olmützer Canonicus Laurenz entscheidet als Schiedsrichter zwischen Adam von Nečitz, Canonicus in Olmütz und Sulik von Konitz den Stritt bezüglich des Holzbezuges aus dem Walde Bilovská Hora. Dt. Olmütz 30. Jänner 1391. Ve jmenu Páně amen. Již od chvíle mezi ctihodnými muži Adamem z Nečic duchov- ního práva doktorem kanovníkem kostela olomouckého z jedné a urozeným mužem Sulíkem z Konic z strany nějakého užívání drev z lesu sečitého vrchu, Bílovská hora obyčejně řečeného v mezech vsi Bilovic ležícího k pálení do dvoru svého v Hlubčicích aneb jiného kterého koliv dvoru až do živobytí svého jmění, držení a ustavičného užívání, z strany druhé, vznikla rozepře. Pročež strany řečené v dotčené rozepři jednosvorně a s bedlivým uvážením na ctihodného muže kněze Vavřince kanovníka olomouckého jakožto obrmana a na něm, buď vzhůru buď dolů padne, pod pokutou nížepsanou přestati sobě slíbily. Potomně předpověděný kněz Vavřinec dotčené strany před sebe povolajíc a řečeného pana Sulíka osobně, dotčeného pak mistra Adama skrz ctihodného kněze Vlčka z Podolí kanovníka olo- mouckého jakožto prokuratora přižádaného a k tomu obzvláštně nařízeného, slyšíc a srozumějíc mezi stranami schválil a vypověděl na tento spůsob: My kněz Vavřinec kanovník olomoucký jediný obrman mezi stranami dotčenými slyšíc obrany jich vyhlásili jsme, vyhlašujeme, schvalujeme a vypovídáme, že urozený muž Sulík z Konic právo užívání drev aneb právo k užívání drev lesu sečitého, Bílovská hora obecně řečeného, v mezech vsi Bilovice položeného, k pálení ve dvoře svém Hrubčickém neb kterém koli jiném až do živobytí svého toliko a nic déle držeti a užívati má v dotčené hoře, právem dědičným, nadáním, porovnáním aneb jakým koli právem jemu naležející; to právo v ruce ctihodného muže mistra Adama z Nečic práva duchovního doktora, kanovníka olomouckého, jemu a prebendě jeho ve vsi Bílovicích a kterému koli jeho v řečené prebendě řádnému potomku prostě a dokonce ustoupiti a od dotčeného práva upustiti povinen jest a jmenovaný kněz Adam panu Sulíkovi čtyři hřívny grošů váhu majících, mince pražské moravského počtu a čísla na hotově položiti a odvesti má. Dokládáme nicméně, jestliže by — což odstup — která ze stran dotčených naše rozeznání a schválení lstně, podvodně aneb ze zlosti zlehčiti, zkaziti aneb zrušiti aneb jemu jakým koli všetečným usílováním ve všem neb na díle se protiviti opovážila, že pokutu deset kop groší mince počtu a čísla napřed- pověděných straně schválení držící vyčísti povinna bude a takovou pokutu tolikrát podnikne, kolikrát dotčenému našemu rozeznání a schválení odporovati bude. Toho všeho pro ujištění a svědomí vidělo se tento list obyčejnou naší pečetí stvrditi. Potom hned strany řečené přítomné dotčenému rozeznání aneb schválení mezi nimi vyhlášenému místo daly a jednomyslně a svorně jak ve všem tak na díle schválily. A tu pan Sulík všelikému právu duchovnímu i světskému, obyčeji neb výmince práva kterého koli, všeobecně i obzvláštně i tolikéž nějakému listu neb obdarování na předřečené právo užívání drev obzvláštně učiněnému a pečetí probošta, děkana a kapitoly olomoucké stvrzenému (kterýžto list neb obdarování, jak pod čistotou víry své pravil, ztratil a který jestli by se
2 4. Der Olmützer Canonicus Laurenz entscheidet als Schiedsrichter zwischen Adam von Nečitz, Canonicus in Olmütz und Sulik von Konitz den Stritt bezüglich des Holzbezuges aus dem Walde Bilovská Hora. Dt. Olmütz 30. Jänner 1391. Ve jmenu Páně amen. Již od chvíle mezi ctihodnými muži Adamem z Nečic duchov- ního práva doktorem kanovníkem kostela olomouckého z jedné a urozeným mužem Sulíkem z Konic z strany nějakého užívání drev z lesu sečitého vrchu, Bílovská hora obyčejně řečeného v mezech vsi Bilovic ležícího k pálení do dvoru svého v Hlubčicích aneb jiného kterého koliv dvoru až do živobytí svého jmění, držení a ustavičného užívání, z strany druhé, vznikla rozepře. Pročež strany řečené v dotčené rozepři jednosvorně a s bedlivým uvážením na ctihodného muže kněze Vavřince kanovníka olomouckého jakožto obrmana a na něm, buď vzhůru buď dolů padne, pod pokutou nížepsanou přestati sobě slíbily. Potomně předpověděný kněz Vavřinec dotčené strany před sebe povolajíc a řečeného pana Sulíka osobně, dotčeného pak mistra Adama skrz ctihodného kněze Vlčka z Podolí kanovníka olo- mouckého jakožto prokuratora přižádaného a k tomu obzvláštně nařízeného, slyšíc a srozumějíc mezi stranami schválil a vypověděl na tento spůsob: My kněz Vavřinec kanovník olomoucký jediný obrman mezi stranami dotčenými slyšíc obrany jich vyhlásili jsme, vyhlašujeme, schvalujeme a vypovídáme, že urozený muž Sulík z Konic právo užívání drev aneb právo k užívání drev lesu sečitého, Bílovská hora obecně řečeného, v mezech vsi Bilovice položeného, k pálení ve dvoře svém Hrubčickém neb kterém koli jiném až do živobytí svého toliko a nic déle držeti a užívati má v dotčené hoře, právem dědičným, nadáním, porovnáním aneb jakým koli právem jemu naležející; to právo v ruce ctihodného muže mistra Adama z Nečic práva duchovního doktora, kanovníka olomouckého, jemu a prebendě jeho ve vsi Bílovicích a kterému koli jeho v řečené prebendě řádnému potomku prostě a dokonce ustoupiti a od dotčeného práva upustiti povinen jest a jmenovaný kněz Adam panu Sulíkovi čtyři hřívny grošů váhu majících, mince pražské moravského počtu a čísla na hotově položiti a odvesti má. Dokládáme nicméně, jestliže by — což odstup — která ze stran dotčených naše rozeznání a schválení lstně, podvodně aneb ze zlosti zlehčiti, zkaziti aneb zrušiti aneb jemu jakým koli všetečným usílováním ve všem neb na díle se protiviti opovážila, že pokutu deset kop groší mince počtu a čísla napřed- pověděných straně schválení držící vyčísti povinna bude a takovou pokutu tolikrát podnikne, kolikrát dotčenému našemu rozeznání a schválení odporovati bude. Toho všeho pro ujištění a svědomí vidělo se tento list obyčejnou naší pečetí stvrditi. Potom hned strany řečené přítomné dotčenému rozeznání aneb schválení mezi nimi vyhlášenému místo daly a jednomyslně a svorně jak ve všem tak na díle schválily. A tu pan Sulík všelikému právu duchovnímu i světskému, obyčeji neb výmince práva kterého koli, všeobecně i obzvláštně i tolikéž nějakému listu neb obdarování na předřečené právo užívání drev obzvláštně učiněnému a pečetí probošta, děkana a kapitoly olomoucké stvrzenému (kterýžto list neb obdarování, jak pod čistotou víry své pravil, ztratil a který jestli by se
Strana 3
3 nalezl předřečenému knězi Adamovi aneb jeho v dotčené prebendě pořádnému potomku přislíbil a připovídá beze vší zlé lsti navrátiti) kteroukoli neb jakoukoli pomoc neb užitek jemu před předešlým aneb v předešlých přinášející (sic) neb přinesti mohoucí (sic), tajně nebo zjevně, platnost vypověděl. Výše jmenovaný také kněz Vlček řečeného mistra kněze Adama prokurator čtyři hřívny grošů mince, počtu a rázu ustanovených, jmenem dotčeného mistra Adama jmenovanému panu Sulíkovi na hotových penězích hned oddal a odvedl, kteréžto pan Sulík od něho skutečně přijal. — Stalo se léta od narození Páně tisícího třistého devadesátého prvního, dne třicátého měsíce ledna, za papežství nejsvětějšího v Kristu otce a pána našeho pana Bonifacia z božího opatrování papeže devátého léta jeho druhého, tu hodinu jako nešporní na předhradí olomouckém v domě ctihodného kněze Vavřince kanovníka olomouckého. (Aus dem Jahre 1610 stammende Ubersetzung des lateinischen nicht mehr vorhandenen Originales. — Boček'sche Slg. im Landes-Archive n. 6681.) 5. Thomas von Bilowitz. Reversbrief uber seine Belehnung mit dem Olm. Lehensgute Zeletitz. Dt. Mirau 30. Jänner 1391. ch Thomas etwenne herrn Hannus sun seliger gedechtnusse von Pelwicz bekenne und tue kunt offentlich mit diesem briefe allen den, die yn sehen oder hören lesen. Wenn der erwirdige in gote vater mein genediger herre herr Niclas bischof zu Olomuncz mir von sunderlichen genaden als ein rechter lehenherre geben und vorlehen hat das gut zu Seleticz mit seinen zugehorungen, als es der egenannte mein vater inne gehalden und gehabt hat, so gelobe ich demselben meinem genedigen herren das in guten treuen, das ich nach dem gute steen will nach allem meinem vermögen, so ich beste kann und mag mit dem rechten, und auch, das ich dasselbe gut nicht vorkaufen vorseczen noch vor- kümmern oder empfrenden in dheineweis sal noch wil weder mit worten noch mit werken ane rat, wille und gunst des egenannten meines genedigen herren des bischofs zu Olomuncz. Mit urkund dicz briefes vorsigelt mit meinem und der edlen leute herrn Bernhardes Hecht von Schüczendorf, herrn Gerhardes von Meraw und Cunczes von Smolh, die ich dorumb gebeten habe, anhangenden ingesigele. Der geben ist zu Meraw nach Cristes geburte dreizenhundert jar und dornoch in dem einundneunczigsten jare an dem montage vor unsir fraun tag, den man zu latein purificacio beate Marie virginis nennet. (Orig. Perg. 1 an Perg. Streifen h. Sig. im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 6. Nikolaus Bischof von Olmütz verleiht dem Ješek von Sternberg das bischöfliche Lehen in Dražowitz. Dt. Mirau 3. Februar 1391. Nicolaus etc. notumfacimus etc. Quod propter fidelia obsequia nobis et ecclesie nostre Olomucensi per notabilem virum dominum Jeskonem de Sternberg alias de Luckaw vasallum
3 nalezl předřečenému knězi Adamovi aneb jeho v dotčené prebendě pořádnému potomku přislíbil a připovídá beze vší zlé lsti navrátiti) kteroukoli neb jakoukoli pomoc neb užitek jemu před předešlým aneb v předešlých přinášející (sic) neb přinesti mohoucí (sic), tajně nebo zjevně, platnost vypověděl. Výše jmenovaný také kněz Vlček řečeného mistra kněze Adama prokurator čtyři hřívny grošů mince, počtu a rázu ustanovených, jmenem dotčeného mistra Adama jmenovanému panu Sulíkovi na hotových penězích hned oddal a odvedl, kteréžto pan Sulík od něho skutečně přijal. — Stalo se léta od narození Páně tisícího třistého devadesátého prvního, dne třicátého měsíce ledna, za papežství nejsvětějšího v Kristu otce a pána našeho pana Bonifacia z božího opatrování papeže devátého léta jeho druhého, tu hodinu jako nešporní na předhradí olomouckém v domě ctihodného kněze Vavřince kanovníka olomouckého. (Aus dem Jahre 1610 stammende Ubersetzung des lateinischen nicht mehr vorhandenen Originales. — Boček'sche Slg. im Landes-Archive n. 6681.) 5. Thomas von Bilowitz. Reversbrief uber seine Belehnung mit dem Olm. Lehensgute Zeletitz. Dt. Mirau 30. Jänner 1391. ch Thomas etwenne herrn Hannus sun seliger gedechtnusse von Pelwicz bekenne und tue kunt offentlich mit diesem briefe allen den, die yn sehen oder hören lesen. Wenn der erwirdige in gote vater mein genediger herre herr Niclas bischof zu Olomuncz mir von sunderlichen genaden als ein rechter lehenherre geben und vorlehen hat das gut zu Seleticz mit seinen zugehorungen, als es der egenannte mein vater inne gehalden und gehabt hat, so gelobe ich demselben meinem genedigen herren das in guten treuen, das ich nach dem gute steen will nach allem meinem vermögen, so ich beste kann und mag mit dem rechten, und auch, das ich dasselbe gut nicht vorkaufen vorseczen noch vor- kümmern oder empfrenden in dheineweis sal noch wil weder mit worten noch mit werken ane rat, wille und gunst des egenannten meines genedigen herren des bischofs zu Olomuncz. Mit urkund dicz briefes vorsigelt mit meinem und der edlen leute herrn Bernhardes Hecht von Schüczendorf, herrn Gerhardes von Meraw und Cunczes von Smolh, die ich dorumb gebeten habe, anhangenden ingesigele. Der geben ist zu Meraw nach Cristes geburte dreizenhundert jar und dornoch in dem einundneunczigsten jare an dem montage vor unsir fraun tag, den man zu latein purificacio beate Marie virginis nennet. (Orig. Perg. 1 an Perg. Streifen h. Sig. im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 6. Nikolaus Bischof von Olmütz verleiht dem Ješek von Sternberg das bischöfliche Lehen in Dražowitz. Dt. Mirau 3. Februar 1391. Nicolaus etc. notumfacimus etc. Quod propter fidelia obsequia nobis et ecclesie nostre Olomucensi per notabilem virum dominum Jeskonem de Sternberg alias de Luckaw vasallum
Strana 4
et amicum nostrum fidelem sincere dilectum actenus impensa etc. de certa nostra sciencia jus nostrum, quod ad nos velut episcopum Olomucensem dominum feudi ville superioris Drazowicz, quam bone memorie quondam Cirnyn vasallus noster a nobis et ecclesia nostra suscepit, habuit, tenuit et possedit in feudum dum vixit, ex eo quod idem Cirnyn sine legitimis heredibus masculini sexus decessit et eadem villa cum suis censibus etc. ad nos est legitime devoluta, donavimus contulimus, donamus et conferimus prout et in quantum de jure possumus et debemus in feudum a nobis et ecclesia nostra Olomucensi tenendam habendam et possidendam sicut juris et moris est. Feudi huiusmodi recepimus quoque a dicto Jescone fidem et obedienciam solitas nobis desuper prestari prout in talibus fieri est con- suetum, nostris et ecclesie nostre Olomucensis debitis serviciis et juribus semper salvis. Presentibus honorabilibus viris magistro Sandero archidiacono Preroviensi et canonico Olo- mucensi, Bernhardo Hecht de Schuczendorf, Gerhardo de Meraw militibus, Wolframo de Panowicz, Jaroslao de Sobeschin et aliis quam pluribus fidelibus nostris dilectis. Harum quibus sigillum etc. Datum in castro nostro Meraw anno domini M° CCC° nonagesimo primo feria sexta proxima post festum purificacionis beate Marie virginis gloriose. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 72.) 7. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Kunz von Smola und Adam von Dobromělitz eine Gutereinigung eingehen. Dt. Kremsier 3. Februar 1391. Wir Niclas etc. bekennen etc. das fur uns komen seint Cunczo vom Smalh und Adam von Dobromilicz unsere lieben getreuen und haben uns zu wissen getan, das sie mit iren gutern Cunczo vom Smalh mit den dorfern Smalh und Skalcze und Adam von Dobromilicz mit einem hofe zu Hosczieradek und mit einem weingarten zu Ugiesd mit allen iren zuge- horungen etc. die von uns etc. und unserm bischtume zu rechtem lehen ruren zusampne getreten sein in sulcher masse: wer abir sache, ab ir einer e denn der ander sturbe und hinder im eliche mannes erben nicht liese, das denne desselben guter an den andern on hindernuss vallen sulten. Und baten uns, das wir zu sulicher zusampne tretunge geruchten unsre gunst und guten willen gnediclich zu geben. Des haben wir angesehen getrewe dinste der egenannten etc. und haben zu derselben zusammenunge tretunge als ein bischof zu Olomucz etc. unser gunst und guten willen gegeben, tun und geben mit kraft dicz briefs, unschedlich doch uns und unserm bischtum zu Olomucz an unserm gewonlichen dinste und rechten. Des seint gezeuge Hensel von Cowalowicz, Sbinko von Drzenoweho etc. Mit urkund etc. der gegeben ist zu Cremsir nach Cristes geburt dreizehnhundert jar und darnach in dem einundneunczigisten jare an sante Blasius tag. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 75.)
et amicum nostrum fidelem sincere dilectum actenus impensa etc. de certa nostra sciencia jus nostrum, quod ad nos velut episcopum Olomucensem dominum feudi ville superioris Drazowicz, quam bone memorie quondam Cirnyn vasallus noster a nobis et ecclesia nostra suscepit, habuit, tenuit et possedit in feudum dum vixit, ex eo quod idem Cirnyn sine legitimis heredibus masculini sexus decessit et eadem villa cum suis censibus etc. ad nos est legitime devoluta, donavimus contulimus, donamus et conferimus prout et in quantum de jure possumus et debemus in feudum a nobis et ecclesia nostra Olomucensi tenendam habendam et possidendam sicut juris et moris est. Feudi huiusmodi recepimus quoque a dicto Jescone fidem et obedienciam solitas nobis desuper prestari prout in talibus fieri est con- suetum, nostris et ecclesie nostre Olomucensis debitis serviciis et juribus semper salvis. Presentibus honorabilibus viris magistro Sandero archidiacono Preroviensi et canonico Olo- mucensi, Bernhardo Hecht de Schuczendorf, Gerhardo de Meraw militibus, Wolframo de Panowicz, Jaroslao de Sobeschin et aliis quam pluribus fidelibus nostris dilectis. Harum quibus sigillum etc. Datum in castro nostro Meraw anno domini M° CCC° nonagesimo primo feria sexta proxima post festum purificacionis beate Marie virginis gloriose. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 72.) 7. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Kunz von Smola und Adam von Dobromělitz eine Gutereinigung eingehen. Dt. Kremsier 3. Februar 1391. Wir Niclas etc. bekennen etc. das fur uns komen seint Cunczo vom Smalh und Adam von Dobromilicz unsere lieben getreuen und haben uns zu wissen getan, das sie mit iren gutern Cunczo vom Smalh mit den dorfern Smalh und Skalcze und Adam von Dobromilicz mit einem hofe zu Hosczieradek und mit einem weingarten zu Ugiesd mit allen iren zuge- horungen etc. die von uns etc. und unserm bischtume zu rechtem lehen ruren zusampne getreten sein in sulcher masse: wer abir sache, ab ir einer e denn der ander sturbe und hinder im eliche mannes erben nicht liese, das denne desselben guter an den andern on hindernuss vallen sulten. Und baten uns, das wir zu sulicher zusampne tretunge geruchten unsre gunst und guten willen gnediclich zu geben. Des haben wir angesehen getrewe dinste der egenannten etc. und haben zu derselben zusammenunge tretunge als ein bischof zu Olomucz etc. unser gunst und guten willen gegeben, tun und geben mit kraft dicz briefs, unschedlich doch uns und unserm bischtum zu Olomucz an unserm gewonlichen dinste und rechten. Des seint gezeuge Hensel von Cowalowicz, Sbinko von Drzenoweho etc. Mit urkund etc. der gegeben ist zu Cremsir nach Cristes geburt dreizehnhundert jar und darnach in dem einundneunczigisten jare an sante Blasius tag. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 75.)
Strana 5
5 8. Nikolaus Bischof von Olmütz befreit den Stadtrath von Znaim vom Kirchenbanne. Dt. Znaim 15. Februar 1391. In nomine domini Amen. Nicolaus dei et apostolice sedis gracia episcopus Olo- mucensis tenore presencium recognoscimus universis. Literas sanctissimi in Christo patris ac domini nostri Bonifacii sacrosancte Romane ecclesie summi pontificis sanas et integras, non abolitas, non abrasas nec in aliqua sui parte suspectas tenoris et continencie recepimus subsequentis: Bonifacius etc. Datum Rome idus Aprilis pontificatus nostri anno primo (vid. B. XI. n. 594). Post quarum quidem literarum apostolicarum presentacionem pro parte ipsorum Fridlini Poch judicis, Nicolai Grenfink, Engelberti Aurifabri, Wenczeslai Institoris, Nicolai Jempnicz, Nicolai Prowicz, Martini Sartoris, Henslini Nigri, Wenczeslai Koss, Thome Znoymer, Jesconis Hoffel, Wenczeslai Stubich, Nicolai Dernkas, Henrici Picaciatoris, Nicolai de Hostradicz, Andree Crigler, Henslini Pokch, Jacobi subjudicis, Martini filii Nigri, Henslini Nicolai scriptoris judicis, Franczonis Pannificis ac complicum ipsorum et qui in hoc culpabiles fuerunt, nobis fuit humiliter supplicatum, ut ad execucionem ipsarum literarum procedere dignaremur, juxta ipsarum literarum apostolicarum continenciam et tenorem ac eos absolvere a sentenciis et penis, quibus ligati essent occasione premissorum; nam ipsi parati essent parere mandatis ecclesie et preceptis. Nos vero auctoritate premissorum inquisivimus diligenter et quia in- venimus ipsos dictum altare sancto Andree expresse et sufficienter dotasse ac injuriam passis satisfecisse, ab cisdem recepimus juramentum de stando super huiusmodi excessibus nostris et ecclesie mandatis. Et sic ipsis iniunximus pro penitencia salutari, ut per unum annum a data presencium jeiuniarent feriam sextam in vino et pane vel cerevisia et quod ecclesie sancti Nicolai, cuius idem dominus Georgius fuit minister et in qua dictum altare est erectum unum calicem de tribus marcis grossorum et duos lapides cere indilate traderent et assi- gnarent et peramplius similia non committerent, sed agerent penitenciam de peccatis suis et de eis dolerent, quamdiu essent in presenti vita, que omnia et singula animo libenti subierunt. Unde nos auctoritate dei omnipotentis beatorumque Petri et Pauli apostolorum ac dicte apostolice sedis nobis specialiter commissi eosdem judicem, consules, scabinos, juratos, incolas et eorum complices, prout superius expressantur, a dictis excommunicacionum sentenciis et penis, quas propter premissa incurrerunt, in forma ecclesie absolvimus ac interdictum pro eo positum relaxamus ipsosque restituimus sacramentis ecclesie et Christi fidelium communioni; eciam eosdem et proles ab eis susceptas auctoritate eiusdem sedis apostolice ad famam et statum, in quibus fuerant ante perpetracionem premissorum, presentibus restituimus, omnemque inhabilitatis et infamie maculam sive notam occasione premissorum contractam abolendo. Datum Snoyme anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo primo, feria quarta proxima post dominicam Invocavit, nostro sub appenso sigillo testimonio literarum. (Orig. Perg. h. Sig. im Znaimer Stadtarchive.)
5 8. Nikolaus Bischof von Olmütz befreit den Stadtrath von Znaim vom Kirchenbanne. Dt. Znaim 15. Februar 1391. In nomine domini Amen. Nicolaus dei et apostolice sedis gracia episcopus Olo- mucensis tenore presencium recognoscimus universis. Literas sanctissimi in Christo patris ac domini nostri Bonifacii sacrosancte Romane ecclesie summi pontificis sanas et integras, non abolitas, non abrasas nec in aliqua sui parte suspectas tenoris et continencie recepimus subsequentis: Bonifacius etc. Datum Rome idus Aprilis pontificatus nostri anno primo (vid. B. XI. n. 594). Post quarum quidem literarum apostolicarum presentacionem pro parte ipsorum Fridlini Poch judicis, Nicolai Grenfink, Engelberti Aurifabri, Wenczeslai Institoris, Nicolai Jempnicz, Nicolai Prowicz, Martini Sartoris, Henslini Nigri, Wenczeslai Koss, Thome Znoymer, Jesconis Hoffel, Wenczeslai Stubich, Nicolai Dernkas, Henrici Picaciatoris, Nicolai de Hostradicz, Andree Crigler, Henslini Pokch, Jacobi subjudicis, Martini filii Nigri, Henslini Nicolai scriptoris judicis, Franczonis Pannificis ac complicum ipsorum et qui in hoc culpabiles fuerunt, nobis fuit humiliter supplicatum, ut ad execucionem ipsarum literarum procedere dignaremur, juxta ipsarum literarum apostolicarum continenciam et tenorem ac eos absolvere a sentenciis et penis, quibus ligati essent occasione premissorum; nam ipsi parati essent parere mandatis ecclesie et preceptis. Nos vero auctoritate premissorum inquisivimus diligenter et quia in- venimus ipsos dictum altare sancto Andree expresse et sufficienter dotasse ac injuriam passis satisfecisse, ab cisdem recepimus juramentum de stando super huiusmodi excessibus nostris et ecclesie mandatis. Et sic ipsis iniunximus pro penitencia salutari, ut per unum annum a data presencium jeiuniarent feriam sextam in vino et pane vel cerevisia et quod ecclesie sancti Nicolai, cuius idem dominus Georgius fuit minister et in qua dictum altare est erectum unum calicem de tribus marcis grossorum et duos lapides cere indilate traderent et assi- gnarent et peramplius similia non committerent, sed agerent penitenciam de peccatis suis et de eis dolerent, quamdiu essent in presenti vita, que omnia et singula animo libenti subierunt. Unde nos auctoritate dei omnipotentis beatorumque Petri et Pauli apostolorum ac dicte apostolice sedis nobis specialiter commissi eosdem judicem, consules, scabinos, juratos, incolas et eorum complices, prout superius expressantur, a dictis excommunicacionum sentenciis et penis, quas propter premissa incurrerunt, in forma ecclesie absolvimus ac interdictum pro eo positum relaxamus ipsosque restituimus sacramentis ecclesie et Christi fidelium communioni; eciam eosdem et proles ab eis susceptas auctoritate eiusdem sedis apostolice ad famam et statum, in quibus fuerant ante perpetracionem premissorum, presentibus restituimus, omnemque inhabilitatis et infamie maculam sive notam occasione premissorum contractam abolendo. Datum Snoyme anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo primo, feria quarta proxima post dominicam Invocavit, nostro sub appenso sigillo testimonio literarum. (Orig. Perg. h. Sig. im Znaimer Stadtarchive.)
Strana 6
6 9. Nikolaus Bischof von Olmütz genehmigt die Errichtung eines Altares in der Nikolaikirche in Znaim und unterwirft die Dotation desselben dem canonsichen Rechte. Dt. Znaim 15. Februar 1391. In nomine domini amen. Nicolaus dei gracia etc. notum facimus etc. Quod cum fideles et devoti nostri Fridlinus Pokch judex, Nicolaus de Hostradicz magister civium ceterique consules jurati et incole civitatis Snoymensis, nostre diocesis Olomucensis de iniuncta eis penitencia propter felicis memorie dominum Georgium olim predicatorem ad sanctum Nicolaum ibidem in Snoyma, quem timore divino postposito submerserunt, in ecclesia šancti Nicolai antedicta unum altare in honore sancti Andree apostoli de licencia et voluntate illustris principis et domini domini Jodoci marchionis Moravie ac nostra et devoti nostri Przedslai plebani protunc ibidem ad sanctum Nicolaum de novo creaverunt, erexerunt et fundaverunt, cui pro dote septem marcas grossorum annui census assignaverunt, sicut in literis domini Jodoci marchionis et eorundem civium, quorum copie inferius distribuuntur, plenius continetur. Et primo litera domini marchionis in hec verba, demum vero litera eorundem civium de verbo ad verbum sicut in suis tenoribus exprimitur: „Jodocus etc Datum Brune anno domini M° CCC° nonagesimo, feria sexta infra octavas pasche". (Vid. B. XI. n. 592.) — „In nomine domini amen etc. Datum et actum anno domini M° CCCO nonagesimo proxima feria secunda post dominicam Quasimodogeniti.“ (Vid. B. XI. n. 593.) — Nobisque supplicaverunt cum debita instancia, ut ipsum altare confirmare dignemur, red- ditus et proventus eiusdem ipsi altari unire et incorporare ac efficere, quod per censuram ecclesiasticam exigi possint et requiri. Nos vero eorum peticionibus tamque iustis inclinati ipsam creacionem erexionem et fundacionem eiusdem altaris grata et rata habuimus et habemus dictumque censum eidem altari unimus invisceramus et incorporamus et reducentes ipsum in jus et proprietatem juris ecclesiastici ita, ut sit beneficium et ad instar aliorum beneficiorum ipse census per censuram ecclesiasticam exigi possit et requiri, ac omnia et singula prout superius expressatur approbamus ratificamus. Presencium sub appenso nostro sigillo testimonio literarum. Datum Snoyme anno domini M° CCC° nonagesimo primo, feria quarta proxima post dominicam, qua in ecclesia sancta dei Invocavit decantatur. Presentibus venerabili fratre nostro Johanne Nazarathensi episcopo suffraganeo nostro, nobili viro Jeskone Puska de Chunstat, honorabili viro magistro Sandero archidiacono Preroviensi et canonico Olomucensi et strenuo Cunczone de Smala fideli nostro ac aliis quam pluribus ad premissa vocatis in testimonium omnium veritatis. (Aus dem ältesten Lehensquatern p. 108 im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 10. Vikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Hanns Pfeffel den vor Wischau gelegenen Hof verkaufe. Dt. Kremsier 20. Februar 1391. Wir Niclas etc. bekennen etc. das fur uns komen ist Hanns Pfeffel unser lieber getreuer und hat uns zu wissen getan, das er den hof, der gelegen ist vor Wischau mit
6 9. Nikolaus Bischof von Olmütz genehmigt die Errichtung eines Altares in der Nikolaikirche in Znaim und unterwirft die Dotation desselben dem canonsichen Rechte. Dt. Znaim 15. Februar 1391. In nomine domini amen. Nicolaus dei gracia etc. notum facimus etc. Quod cum fideles et devoti nostri Fridlinus Pokch judex, Nicolaus de Hostradicz magister civium ceterique consules jurati et incole civitatis Snoymensis, nostre diocesis Olomucensis de iniuncta eis penitencia propter felicis memorie dominum Georgium olim predicatorem ad sanctum Nicolaum ibidem in Snoyma, quem timore divino postposito submerserunt, in ecclesia šancti Nicolai antedicta unum altare in honore sancti Andree apostoli de licencia et voluntate illustris principis et domini domini Jodoci marchionis Moravie ac nostra et devoti nostri Przedslai plebani protunc ibidem ad sanctum Nicolaum de novo creaverunt, erexerunt et fundaverunt, cui pro dote septem marcas grossorum annui census assignaverunt, sicut in literis domini Jodoci marchionis et eorundem civium, quorum copie inferius distribuuntur, plenius continetur. Et primo litera domini marchionis in hec verba, demum vero litera eorundem civium de verbo ad verbum sicut in suis tenoribus exprimitur: „Jodocus etc Datum Brune anno domini M° CCC° nonagesimo, feria sexta infra octavas pasche". (Vid. B. XI. n. 592.) — „In nomine domini amen etc. Datum et actum anno domini M° CCCO nonagesimo proxima feria secunda post dominicam Quasimodogeniti.“ (Vid. B. XI. n. 593.) — Nobisque supplicaverunt cum debita instancia, ut ipsum altare confirmare dignemur, red- ditus et proventus eiusdem ipsi altari unire et incorporare ac efficere, quod per censuram ecclesiasticam exigi possint et requiri. Nos vero eorum peticionibus tamque iustis inclinati ipsam creacionem erexionem et fundacionem eiusdem altaris grata et rata habuimus et habemus dictumque censum eidem altari unimus invisceramus et incorporamus et reducentes ipsum in jus et proprietatem juris ecclesiastici ita, ut sit beneficium et ad instar aliorum beneficiorum ipse census per censuram ecclesiasticam exigi possit et requiri, ac omnia et singula prout superius expressatur approbamus ratificamus. Presencium sub appenso nostro sigillo testimonio literarum. Datum Snoyme anno domini M° CCC° nonagesimo primo, feria quarta proxima post dominicam, qua in ecclesia sancta dei Invocavit decantatur. Presentibus venerabili fratre nostro Johanne Nazarathensi episcopo suffraganeo nostro, nobili viro Jeskone Puska de Chunstat, honorabili viro magistro Sandero archidiacono Preroviensi et canonico Olomucensi et strenuo Cunczone de Smala fideli nostro ac aliis quam pluribus ad premissa vocatis in testimonium omnium veritatis. (Aus dem ältesten Lehensquatern p. 108 im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 10. Vikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Hanns Pfeffel den vor Wischau gelegenen Hof verkaufe. Dt. Kremsier 20. Februar 1391. Wir Niclas etc. bekennen etc. das fur uns komen ist Hanns Pfeffel unser lieber getreuer und hat uns zu wissen getan, das er den hof, der gelegen ist vor Wischau mit
Strana 7
zwen lehen erbes und andern seinen zugehorungen etc. die von alders dozu gehoren und der von uns und unserm bischtum zu Olomucz zu rechtem mannlehen ruret, vorkauft habe recht und redleich umb ein und dreisig mark grosser pfennige pragischer munze und merherischer zal Hansen von Wischaw unserm lieben getreuen und reichte yn uf in unsre hende den vorgenannten hof mit seinen zugehorungen als mannlehens recht ist. Und bat uns der egenannte Hanns Pfeffel, das wir zu sulchem kaufe und ufreichunge desselben hofes unsre gunst und willen geben und demselben egenannten Hanns von Wischau zu rechtem mannlehen geruchten zu leihen. Des haben wir mit wolbedachtem mute und rechter wissen als ein Bischof zu Olomucz rechter lehensherre des obgenannten hofes zu sulchem vor- genannten kaufe und ufreichunge desselben hofes unsern guten willen und gunst gegeben, dieselbe ufreichunge ufgenomen und also den vorgenannten hof und was dozu gehoret dem egenannten Hansen von Wischaw vorliehen und vorleihen mit rechter wissen und mit kraft dicz brifes im und seinen lehenserben zu rechtem lehen zu halden zu haben und als lehens- recht ist gerulich zu besiczen, unschedlich uns und unserm bischtum zu Olomucz an unserm gewonlichen dinste und rechte. Testes: Cunczo de Smalh, Domanek de Hulyn, Jaroslaus de Sobeschin et Wolfram de Panowicz etc. Mit urkund etc. Datum Chremsir anno domini M° CCC° nonagesimo primo, feria secunda post dominicam Reminiscere. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 73.) 11. Nikolaus de Lubschicz kauft für die Olmützer Vicarie ein Haus. Dt. Olmütz 22. Februar 1391. Nos Andreas decanus, Johannes archidiaconus, Jaroslaus senior canonicus, Cristanus, magister Jacobus phisicus, magister Nicolaus, Artlebus ceterique canonici Olomucensis ecclesie notum facimus tenore presencium universis, quod anno, mense et die infrascriptis in capella sancte Anne ecclesie nostre contigua nobis capitulariter congregatis ad debite peticionis instanciam honesti viri domini Nicolai de Lubschicz, vicarii perpetui ecclesie nostre predicte, matura deliberacione previa considerantes precipue ex hoc condicionem ipsius vicarie fieri meliorem, concordi et unamini voto rite consensimus et virtute presencium consentimus, quod ipse domum ex opposito cimiterii ecclesie sancti Petri in preurbio Olomucensi intra domum vicarie in Kyrczmans a dextris et domum domini Herschonis perpetui vicarii dicte nostre ecclesie a sinistra sitam pro et ad vicariam suam in Studendol, quam inpresenciarum legittime possidere dinoscitur, perpetuo permansuram emit et suis propriis pecuniis comparavit et quod mediam marcam annui census in anniversario quondam domini Heynrici perpetui vicarii ecclesie memorate distribuendam ab olim de dicta domo solvi consuetam, ab eadem domo reduceret super domum, que hucusque ad dictam vicariam suam pertinebat, sitam inter domos vicarias in Precaz a dextris et Olschan a sinistris; et insuper eciam, quod eandem domum oneratam huiusmodi annuo censu a dicta sua vicaria in reconpensam domus supranominate et ad vicariam suam, ut premittitur, applicate alienare et vendere clerico vel
zwen lehen erbes und andern seinen zugehorungen etc. die von alders dozu gehoren und der von uns und unserm bischtum zu Olomucz zu rechtem mannlehen ruret, vorkauft habe recht und redleich umb ein und dreisig mark grosser pfennige pragischer munze und merherischer zal Hansen von Wischaw unserm lieben getreuen und reichte yn uf in unsre hende den vorgenannten hof mit seinen zugehorungen als mannlehens recht ist. Und bat uns der egenannte Hanns Pfeffel, das wir zu sulchem kaufe und ufreichunge desselben hofes unsre gunst und willen geben und demselben egenannten Hanns von Wischau zu rechtem mannlehen geruchten zu leihen. Des haben wir mit wolbedachtem mute und rechter wissen als ein Bischof zu Olomucz rechter lehensherre des obgenannten hofes zu sulchem vor- genannten kaufe und ufreichunge desselben hofes unsern guten willen und gunst gegeben, dieselbe ufreichunge ufgenomen und also den vorgenannten hof und was dozu gehoret dem egenannten Hansen von Wischaw vorliehen und vorleihen mit rechter wissen und mit kraft dicz brifes im und seinen lehenserben zu rechtem lehen zu halden zu haben und als lehens- recht ist gerulich zu besiczen, unschedlich uns und unserm bischtum zu Olomucz an unserm gewonlichen dinste und rechte. Testes: Cunczo de Smalh, Domanek de Hulyn, Jaroslaus de Sobeschin et Wolfram de Panowicz etc. Mit urkund etc. Datum Chremsir anno domini M° CCC° nonagesimo primo, feria secunda post dominicam Reminiscere. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 73.) 11. Nikolaus de Lubschicz kauft für die Olmützer Vicarie ein Haus. Dt. Olmütz 22. Februar 1391. Nos Andreas decanus, Johannes archidiaconus, Jaroslaus senior canonicus, Cristanus, magister Jacobus phisicus, magister Nicolaus, Artlebus ceterique canonici Olomucensis ecclesie notum facimus tenore presencium universis, quod anno, mense et die infrascriptis in capella sancte Anne ecclesie nostre contigua nobis capitulariter congregatis ad debite peticionis instanciam honesti viri domini Nicolai de Lubschicz, vicarii perpetui ecclesie nostre predicte, matura deliberacione previa considerantes precipue ex hoc condicionem ipsius vicarie fieri meliorem, concordi et unamini voto rite consensimus et virtute presencium consentimus, quod ipse domum ex opposito cimiterii ecclesie sancti Petri in preurbio Olomucensi intra domum vicarie in Kyrczmans a dextris et domum domini Herschonis perpetui vicarii dicte nostre ecclesie a sinistra sitam pro et ad vicariam suam in Studendol, quam inpresenciarum legittime possidere dinoscitur, perpetuo permansuram emit et suis propriis pecuniis comparavit et quod mediam marcam annui census in anniversario quondam domini Heynrici perpetui vicarii ecclesie memorate distribuendam ab olim de dicta domo solvi consuetam, ab eadem domo reduceret super domum, que hucusque ad dictam vicariam suam pertinebat, sitam inter domos vicarias in Precaz a dextris et Olschan a sinistris; et insuper eciam, quod eandem domum oneratam huiusmodi annuo censu a dicta sua vicaria in reconpensam domus supranominate et ad vicariam suam, ut premittitur, applicate alienare et vendere clerico vel
Strana 8
8 laico licite possit et valeat pro sue beneplacito voluntatis, juribus tamen archidiaconi Olomucensis pro tempore existentis, si qua in utrisque domibus obtinere dinoscitur, semper salvis. Et in robur et testimonium premissorum presentes literas fieri et de certa sciencia capituli nostri sigilli fecimus appensione muniri. Datum Olomuncz anno domini M° CCC° nonagesimo primo, indiccione XIV in die kathedre sancti Petri principis apostolorum, quo secundum morem et observanciam antiquam in dicta ecclesia Olomucensi capitulum generale celebrari consuevit. (Aus der Bestätigungsurkunde des Dechantes Franciscus de Beneschaw ddo. Wratislavie 3. März 1393.) 12. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Andreas Vogt in Kelč seine Vogtei auf vier Jahre versetzen dürfe. Dt. Kremsier 22. Februar 1391. Wir Niklas etc. bekennen etc. das fur uns komen ist Andreas vogt von der Gelcz unsir lieber getreuer und hat uns zu wissen getan, wie das er schuldig sei Litken von Hussczenowicz fumfzig mark prager munze und merherischer zahl und durch bezalunge willen derselben fumfzig mark hat er im dieselbe seine vogtey vier iar ingeben also, das sie noch denselben vier iaren wieder an in und seine erben ledig und ane hindernisse fallen sulte. Und bat uns demuticlichen, das wir als ein bischof zu Olomucz obrister lehen— herre derselben vogtey zu suliche bezalunge und ingebunge geruchten unsere gunst und guten willen geben. Des haben wir angesehen seine bete und haben dorzu als vorgeschriben stet diese gunst und guten willen gegeben, unschedlich doch uns und unserm bischtum zu Olomucz an unserm gewonlichen dinste und rechte. Mit urkund etc. Datum Chremsir anno domini M° CCC° nonagesimo primo in die cathedra sancti Petri. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 72.) 13. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet die Gütereinigung zwischen Mislik von Kladrub mit Ješek von Klogsdorf. Dt. Kremsier 22. Februar 1391. Wir Nikolaus etc. bekennen, das fur uns komen ist Misslico von Chladrup unser lieber getreuer und hat uns zu wissen getan, das er mit zwen lehen und einem vierteil akkers, die er hat doselbst zu Cladrup mit iren zugehorungen, die von uns als einem bischof und unserm bischtume zu Olomucz zu rechtem mannlehen ruren, mit Jesken von Clokoczendorf zusampne getreten sein in sulcher masse: wer das sache, ab er e wenn derselbe Jeske sturbe und hinder im eliche manneserben nicht liese, das denn dieselben guter an den egenannten Jesken ane hindernisse fallen sulten. Und bat uns, das wir zu sulcher zusampnetretunge geruchten unser gunst und willen zu geben und dem vorgenannten
8 laico licite possit et valeat pro sue beneplacito voluntatis, juribus tamen archidiaconi Olomucensis pro tempore existentis, si qua in utrisque domibus obtinere dinoscitur, semper salvis. Et in robur et testimonium premissorum presentes literas fieri et de certa sciencia capituli nostri sigilli fecimus appensione muniri. Datum Olomuncz anno domini M° CCC° nonagesimo primo, indiccione XIV in die kathedre sancti Petri principis apostolorum, quo secundum morem et observanciam antiquam in dicta ecclesia Olomucensi capitulum generale celebrari consuevit. (Aus der Bestätigungsurkunde des Dechantes Franciscus de Beneschaw ddo. Wratislavie 3. März 1393.) 12. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Andreas Vogt in Kelč seine Vogtei auf vier Jahre versetzen dürfe. Dt. Kremsier 22. Februar 1391. Wir Niklas etc. bekennen etc. das fur uns komen ist Andreas vogt von der Gelcz unsir lieber getreuer und hat uns zu wissen getan, wie das er schuldig sei Litken von Hussczenowicz fumfzig mark prager munze und merherischer zahl und durch bezalunge willen derselben fumfzig mark hat er im dieselbe seine vogtey vier iar ingeben also, das sie noch denselben vier iaren wieder an in und seine erben ledig und ane hindernisse fallen sulte. Und bat uns demuticlichen, das wir als ein bischof zu Olomucz obrister lehen— herre derselben vogtey zu suliche bezalunge und ingebunge geruchten unsere gunst und guten willen geben. Des haben wir angesehen seine bete und haben dorzu als vorgeschriben stet diese gunst und guten willen gegeben, unschedlich doch uns und unserm bischtum zu Olomucz an unserm gewonlichen dinste und rechte. Mit urkund etc. Datum Chremsir anno domini M° CCC° nonagesimo primo in die cathedra sancti Petri. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 72.) 13. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet die Gütereinigung zwischen Mislik von Kladrub mit Ješek von Klogsdorf. Dt. Kremsier 22. Februar 1391. Wir Nikolaus etc. bekennen, das fur uns komen ist Misslico von Chladrup unser lieber getreuer und hat uns zu wissen getan, das er mit zwen lehen und einem vierteil akkers, die er hat doselbst zu Cladrup mit iren zugehorungen, die von uns als einem bischof und unserm bischtume zu Olomucz zu rechtem mannlehen ruren, mit Jesken von Clokoczendorf zusampne getreten sein in sulcher masse: wer das sache, ab er e wenn derselbe Jeske sturbe und hinder im eliche manneserben nicht liese, das denn dieselben guter an den egenannten Jesken ane hindernisse fallen sulten. Und bat uns, das wir zu sulcher zusampnetretunge geruchten unser gunst und willen zu geben und dem vorgenannten
Strana 9
9 Jesken dieselben guter in sulicher masse zu geben und zu vorreichen. Des haben wir angesehen ire getreuen dinste etc. und haben zu derselben zusampnetretunge etc. unser gunst und guten willen gegeben, tun und geben und vorleihen, geben und vorreichen sie mit kraft dicz briefes dem obgenannten Jesken in aller der masse als dovor begriffen ist etc. Testes sunt nobiles domini Jesko de Luckow, Henricus Fullenstein, Henricus de Arnoltowicz, Cunczo de Smola et Henslico de Cowalowicz etc. Mit urkund etc. Datum Chremsir anno domini M° CCC° nonagesimo primo feria IV. post dominicam Reminiscere. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 77.) 14. Prag 25. Februar 1391. Markgraf Jodok vereignet das Dorf Lichtenberg der Stadt Berlin. (Riedel Cod. Brand. A. XI. 34.) 15. Johann von Dobrusch versichert die Morgengabe seiner Frau auf dem Hofe in Quitein. Dt. 26. Februar 1391. s. l. ch Jan von Dobrusch bekenn etc. das ich Elizabethen meiner elichen frawen und wirlinne einen hof gelegen zu Quyetein mit seinen zugehorungen, den ich recht und redlich weder Czenken von Drosdan umb mein und ir gelt gekauft habe, das ist umb acht und dreissig mark, und ich auch von dem erwirdigen in gote vater meinen genedigen herren Niclasen bischofe zu Olomuncz und seinem bischtum zu náprawa halde und habe, zu rechter margengabe als verre, ab ich e sturbe, wenn sie, vormacht und gegeben habe, das sie den noch meinem tode halden, haben und besiczen sulle als recht ist und gewonheit. Des habe ich gebeten die strengen ritter herrn Bernharten Hecht von Schuczendorf, herrn Ger- harden von Meraw und Cunczen vom Smalh, das sie durch gezeugnisses willen ire insigele mit sampt dem meinen anhengen an diesen brief. Der geben ist noch Cristes geburte drei- zehnhundert iar und dornoch in dem ein und neunczigistem iare des suntages Oculi. (Aus dem Lehensquatern II. p. 51. im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 16. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Johann von Dobrusch die Morgengabe seiner Frau auf dem Hofe in Quitein versichere. Dt. 26. Februar 1391. s. l. ir Niclas etc. bekennen etc. das wir mil wolbedachtem mute und rechter wissen zu sulcher margengabe. die Jan von Dobrusch. unser diener. Elizabeth seiner elichen haus- 2
9 Jesken dieselben guter in sulicher masse zu geben und zu vorreichen. Des haben wir angesehen ire getreuen dinste etc. und haben zu derselben zusampnetretunge etc. unser gunst und guten willen gegeben, tun und geben und vorleihen, geben und vorreichen sie mit kraft dicz briefes dem obgenannten Jesken in aller der masse als dovor begriffen ist etc. Testes sunt nobiles domini Jesko de Luckow, Henricus Fullenstein, Henricus de Arnoltowicz, Cunczo de Smola et Henslico de Cowalowicz etc. Mit urkund etc. Datum Chremsir anno domini M° CCC° nonagesimo primo feria IV. post dominicam Reminiscere. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 77.) 14. Prag 25. Februar 1391. Markgraf Jodok vereignet das Dorf Lichtenberg der Stadt Berlin. (Riedel Cod. Brand. A. XI. 34.) 15. Johann von Dobrusch versichert die Morgengabe seiner Frau auf dem Hofe in Quitein. Dt. 26. Februar 1391. s. l. ch Jan von Dobrusch bekenn etc. das ich Elizabethen meiner elichen frawen und wirlinne einen hof gelegen zu Quyetein mit seinen zugehorungen, den ich recht und redlich weder Czenken von Drosdan umb mein und ir gelt gekauft habe, das ist umb acht und dreissig mark, und ich auch von dem erwirdigen in gote vater meinen genedigen herren Niclasen bischofe zu Olomuncz und seinem bischtum zu náprawa halde und habe, zu rechter margengabe als verre, ab ich e sturbe, wenn sie, vormacht und gegeben habe, das sie den noch meinem tode halden, haben und besiczen sulle als recht ist und gewonheit. Des habe ich gebeten die strengen ritter herrn Bernharten Hecht von Schuczendorf, herrn Ger- harden von Meraw und Cunczen vom Smalh, das sie durch gezeugnisses willen ire insigele mit sampt dem meinen anhengen an diesen brief. Der geben ist noch Cristes geburte drei- zehnhundert iar und dornoch in dem ein und neunczigistem iare des suntages Oculi. (Aus dem Lehensquatern II. p. 51. im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 16. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Johann von Dobrusch die Morgengabe seiner Frau auf dem Hofe in Quitein versichere. Dt. 26. Februar 1391. s. l. ir Niclas etc. bekennen etc. das wir mil wolbedachtem mute und rechter wissen zu sulcher margengabe. die Jan von Dobrusch. unser diener. Elizabeth seiner elichen haus- 2
Strana 10
10 frawen uf dem gute und náprawe zu Quyetein vormacht und gegeben hat, als der brief usweiset, der hernach von worte zu worte geschrieben steet: „Ich Jan von Dobrusch etc. noch Cristes geburte dreizehnhundert iar uud dornoch in dem ein und neunczigisten iare des suntages Oculi" (vid. n. 15.) — unsern guten willen gunst und vorhengnusse getan und geben haben, tun und geben, behelllichen uns und unserm bischtum und nochkomen bischofen zu Olomuncz unsern gewonlichen dinsten und rechten an den egenannten gutern. Mit urkund etc. Datum MCCCXCI, des suntages Oculi. (Aus dem Lehensquatern II. p. 51 im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 17. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Nevlas von Biskupitz das Leibgeding seiner Frau auf dem Dorfe Biskupitz versichere. Dt. Mürau 26. Februar 1391. Wir Niclas etc. bekennen etc. das kumen ist in unser gegenwortikeit Newlas von Biskupicz unser lieber getrewer und hat mit gutem wissen und rechtem willen ufgegeben und ufgereichet frawen Dorothen seiner elichen wirtinne zu rechtem leipgedinge fumfzig mark grossen prager munze und merherischer zal. Und dasselb gelt hat er ir beweiset uf und in dem dorfe zu Biskupicz uf seinem dritten teile, das von uns als einem bischof zu Olomuncz zu rechten mannlehen ruret, und seinen zugehorungen, wie man die sunderlich benennen mag, als das auch unsre mannen mit dem rechten funden haben. Das haben wir als ein bischof zu Olomuncz rechter obrister lehenherr des vorgenannten dorfes das egenannte leipgeding der egenannten frawe Dorothen gegeben und vorlehen, geben und vorleihen mit kraft dicz brifes in aller der masse und tuglichkeit, als andre frawen leipgeding gewonheit und recht ist in unserm bischtum zu Olomuncz, unschedlich uns und unserm bischtum zu Olomuncz an unserm dinste und rechte. Tutores: Cunczo de Smalh, Henslico de Cowalowicz burggravius in Schawenstein. Testes : Jost de Wolfberg marescalcus, Heniczko Girke advocatus in Freiberg, Wolframus de Panowicz et alii. Mit urkund etc. Datum Meraw anno domini M° CCC° primo, dominica Oculi. (Aus dem Lehensquatern II. p. 50 im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 18. Jaroslaus von Meziřič weiset den Bürgern von Saar nean Schock Groschen Zinses im Dorfe Libochow zur Gründung einer Frühmesse an. Dt. 4. Marz 1391. s. l. Nos Jarosslaus de Mezerziecz nostris cum heredibus recognoscimus tenore presen- cium publice universis, nos ex mutuo amicabili et veri debiti causa discretis viris judici et juratis totique communitati oppidi Zhars necnon ad manus honesti viri domini Swatusconis plebani ibidem nonaginta sexagenas grossorum denariorum pragensium debitorie teneri et deberi, virtute quarum pecuniarum ipsi matutinam missam in ecclesia ipsorum parochiali ad
10 frawen uf dem gute und náprawe zu Quyetein vormacht und gegeben hat, als der brief usweiset, der hernach von worte zu worte geschrieben steet: „Ich Jan von Dobrusch etc. noch Cristes geburte dreizehnhundert iar uud dornoch in dem ein und neunczigisten iare des suntages Oculi" (vid. n. 15.) — unsern guten willen gunst und vorhengnusse getan und geben haben, tun und geben, behelllichen uns und unserm bischtum und nochkomen bischofen zu Olomuncz unsern gewonlichen dinsten und rechten an den egenannten gutern. Mit urkund etc. Datum MCCCXCI, des suntages Oculi. (Aus dem Lehensquatern II. p. 51 im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 17. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Nevlas von Biskupitz das Leibgeding seiner Frau auf dem Dorfe Biskupitz versichere. Dt. Mürau 26. Februar 1391. Wir Niclas etc. bekennen etc. das kumen ist in unser gegenwortikeit Newlas von Biskupicz unser lieber getrewer und hat mit gutem wissen und rechtem willen ufgegeben und ufgereichet frawen Dorothen seiner elichen wirtinne zu rechtem leipgedinge fumfzig mark grossen prager munze und merherischer zal. Und dasselb gelt hat er ir beweiset uf und in dem dorfe zu Biskupicz uf seinem dritten teile, das von uns als einem bischof zu Olomuncz zu rechten mannlehen ruret, und seinen zugehorungen, wie man die sunderlich benennen mag, als das auch unsre mannen mit dem rechten funden haben. Das haben wir als ein bischof zu Olomuncz rechter obrister lehenherr des vorgenannten dorfes das egenannte leipgeding der egenannten frawe Dorothen gegeben und vorlehen, geben und vorleihen mit kraft dicz brifes in aller der masse und tuglichkeit, als andre frawen leipgeding gewonheit und recht ist in unserm bischtum zu Olomuncz, unschedlich uns und unserm bischtum zu Olomuncz an unserm dinste und rechte. Tutores: Cunczo de Smalh, Henslico de Cowalowicz burggravius in Schawenstein. Testes : Jost de Wolfberg marescalcus, Heniczko Girke advocatus in Freiberg, Wolframus de Panowicz et alii. Mit urkund etc. Datum Meraw anno domini M° CCC° primo, dominica Oculi. (Aus dem Lehensquatern II. p. 50 im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 18. Jaroslaus von Meziřič weiset den Bürgern von Saar nean Schock Groschen Zinses im Dorfe Libochow zur Gründung einer Frühmesse an. Dt. 4. Marz 1391. s. l. Nos Jarosslaus de Mezerziecz nostris cum heredibus recognoscimus tenore presen- cium publice universis, nos ex mutuo amicabili et veri debiti causa discretis viris judici et juratis totique communitati oppidi Zhars necnon ad manus honesti viri domini Swatusconis plebani ibidem nonaginta sexagenas grossorum denariorum pragensium debitorie teneri et deberi, virtute quarum pecuniarum ipsi matutinam missam in ecclesia ipsorum parochiali ad
Strana 11
11 laudem beate virginis Marie et laudabilis confessoris Procopii cottidie temporibus perpetuis tenendam et decantandam zelo salutis animarum ipsorum et omnium fidelium pie defunctorum conantur et intendunt dicare et restaurare. Nos quoque Jarosslaus prescriptus racione mutui prenominati, ut prelibata matura missa ipsorum habeat effectum nec paciatur detrimentum, in et supra tota villa nostra hereditaria Lybochow dictis civibus et plebano presentibus et futuris ipsorum successoribus novem sexagenas grossorum redditus et annui census indicamus assignamus et ostendimus, indicavimus assignavimus et condescendimus per ipsos seu plebanum a judice nostro dicte ville Lybochow singulis annis et terminis festi sancti Georii dimidium censum et festi sancti Michaelis residuum, occasionibus ac impedimentis quibuslibet semotis. in prompto tollendum et percipiendum. Si vero, quod absit, quomodolibet dictus census terminorum quorumcunque ipsis retineretur in solvendo, ex consequenti post lapsum quatuor- decim dierum continuorum census retenti et non soluti plenam potestatis auctoritatem ipsis damus et habent in hiis scriptis, judicem et homines nostros dicte ville Lybochow auctoritate propria seu de adiutorio cuiusvis hominis impignorandi occupandi et arestandi usque ad plenam satisfaccionem census retenti et omnium dampnorum exinde contractorum. Est insuper adiectum, quod si nos Jarosslaus prefatus, nostri heredes seu successores a data presencium infra triennium continuum ita validum et bonum censum in certis et perpetuis hereditatibus, videlicet novem sexagenas annui census loco jam census indicati in terra Moravie ipsis prescriptis viris ad dictam missam emere et comparare possemus eciam de voluntate et consilio eorum et ipsis tabulis terre appropriaremus, quod villa nostra prescripta Lybochow cum censibus et fructibus ipisus sit soluta et libere ad nos revertatur, et ipsi hoc sine repugnancia grate recipere debebunt nec quidquam contradicere possint, sed in omnem eventum superius dominium et tuicio dictorum censuum in potestate nostra nostrorum heredum et successorum perpetuis temporibus manere debebit et ipsi nudum et planum censum jam expressum sine impedimentis quibuslibet recipere et tollere debebunt. In casu vero, si alium censum, ut prefertur, non emeremus infra tempus prescriptum, extunc statim predictas novem sexagenas annui census in dicta villa nostra Lybochow et in certis et bene locatis laneis et hominibus, dominium et tuicionem nobis reservantes, quamprimum tabule terre patefierent. ipsis matutine misse et ipsis viris prescriptis, qui sunt vel pro tempore fuerint, indicare ostendere et appropriare perpetue tenebimur et debemus. Nos vero Jarosslaus sepefatus actor et debitor principalis et nos Johannes fratres germani de Mezerziecz cum nostris heredibus, Henricus de Lypa senior, supremus regni Bohemie marschalcus et Bohussius de Eywancz compromissores ad omnia suprascripta compromittimus omnes in solidum bona nostra fide, universa et singula prelibata inviolabiliter tenere conservare et adimplere dictumque remedium numquam diminuere nec impedire, sed fideliter augere et promovere maioribus eciam defensoriis perpetuis futuris temporibus tueri nec umquam contra premissa aliquod impedimenti attemptare nec mittere impediri. Harum quibus sigillis nostris presentes muni- vimus testimonio literarum. Datum anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo primo, die translacionis sancti martiris Wencesslai. (Orig. Perg. mit 4 h. verletzten Sig in der Boček'schen Slg. n. 10409 im L. Archive.)
11 laudem beate virginis Marie et laudabilis confessoris Procopii cottidie temporibus perpetuis tenendam et decantandam zelo salutis animarum ipsorum et omnium fidelium pie defunctorum conantur et intendunt dicare et restaurare. Nos quoque Jarosslaus prescriptus racione mutui prenominati, ut prelibata matura missa ipsorum habeat effectum nec paciatur detrimentum, in et supra tota villa nostra hereditaria Lybochow dictis civibus et plebano presentibus et futuris ipsorum successoribus novem sexagenas grossorum redditus et annui census indicamus assignamus et ostendimus, indicavimus assignavimus et condescendimus per ipsos seu plebanum a judice nostro dicte ville Lybochow singulis annis et terminis festi sancti Georii dimidium censum et festi sancti Michaelis residuum, occasionibus ac impedimentis quibuslibet semotis. in prompto tollendum et percipiendum. Si vero, quod absit, quomodolibet dictus census terminorum quorumcunque ipsis retineretur in solvendo, ex consequenti post lapsum quatuor- decim dierum continuorum census retenti et non soluti plenam potestatis auctoritatem ipsis damus et habent in hiis scriptis, judicem et homines nostros dicte ville Lybochow auctoritate propria seu de adiutorio cuiusvis hominis impignorandi occupandi et arestandi usque ad plenam satisfaccionem census retenti et omnium dampnorum exinde contractorum. Est insuper adiectum, quod si nos Jarosslaus prefatus, nostri heredes seu successores a data presencium infra triennium continuum ita validum et bonum censum in certis et perpetuis hereditatibus, videlicet novem sexagenas annui census loco jam census indicati in terra Moravie ipsis prescriptis viris ad dictam missam emere et comparare possemus eciam de voluntate et consilio eorum et ipsis tabulis terre appropriaremus, quod villa nostra prescripta Lybochow cum censibus et fructibus ipisus sit soluta et libere ad nos revertatur, et ipsi hoc sine repugnancia grate recipere debebunt nec quidquam contradicere possint, sed in omnem eventum superius dominium et tuicio dictorum censuum in potestate nostra nostrorum heredum et successorum perpetuis temporibus manere debebit et ipsi nudum et planum censum jam expressum sine impedimentis quibuslibet recipere et tollere debebunt. In casu vero, si alium censum, ut prefertur, non emeremus infra tempus prescriptum, extunc statim predictas novem sexagenas annui census in dicta villa nostra Lybochow et in certis et bene locatis laneis et hominibus, dominium et tuicionem nobis reservantes, quamprimum tabule terre patefierent. ipsis matutine misse et ipsis viris prescriptis, qui sunt vel pro tempore fuerint, indicare ostendere et appropriare perpetue tenebimur et debemus. Nos vero Jarosslaus sepefatus actor et debitor principalis et nos Johannes fratres germani de Mezerziecz cum nostris heredibus, Henricus de Lypa senior, supremus regni Bohemie marschalcus et Bohussius de Eywancz compromissores ad omnia suprascripta compromittimus omnes in solidum bona nostra fide, universa et singula prelibata inviolabiliter tenere conservare et adimplere dictumque remedium numquam diminuere nec impedire, sed fideliter augere et promovere maioribus eciam defensoriis perpetuis futuris temporibus tueri nec umquam contra premissa aliquod impedimenti attemptare nec mittere impediri. Harum quibus sigillis nostris presentes muni- vimus testimonio literarum. Datum anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo primo, die translacionis sancti martiris Wencesslai. (Orig. Perg. mit 4 h. verletzten Sig in der Boček'schen Slg. n. 10409 im L. Archive.)
Strana 12
12 19. Pabst Bonifacius IX. erneuert dem Karthäuserorden das Privilegium der vollständigen Exemtion von der Gerichtsbarkeit der Bischöfe. Dt. Rom 16. März 1391. Bonifacius episcopus servus servorum dei. Dilectis filiis priori generali et universis fratribus ordinis Cartusiensis tam presentibus quam futuris salutem et apostolicam bene- diccionem. Sacra sancta Romana ecclesia mater cunctorum fidelium et magistra in agro virtutum vestri ordinis, cui altissimus benedixit et in decore sancte religionis, sub qua mundanis abiectis illecebris devotum ac sedulum exhibetis domino famulatum, exultat et iubilat, presertim dum prospicit, quod vos ad alta virtutum gradibus per exercicium bonorum operum et preclara sanctitatis merita procedentes trahilis ad divine maiestatis obsequium alios per exempla vitam ducendo piissimam et frequenter divinis laudibus, ex quibus gloria divine maiestatis attollitur, devotissime insistendo et huic mundo mortui ac domino nostro Jhesu Christo, qui est vila, viventes pro universali salute fidelium ad dominum preces funditis incessanter, propter que eundem ordinem vestrum, quem erga nos et predictam iam ecclesiam devocionis claritate prelucere conspicimus, infra claustra nostri pectoris paternis affectibus contemplantes, circa bonum statum ipsius ordinis ferventibus studiis vigilamus et ut deo propicio idem ordo protegatur a noxiis et salubria semper suscipiat incrementa per- soneque ipsius pacis et tranquillitatis affluant ubertate, ab omnique sint pertubacione secure ac ab oppressionibus indebitis preserventur illese, ordinem ipsum prerogativa apostolice liber- tatis ac exempcionis presidio communivimus. Sane peticio pro parte vestra nobis nuper exhibita continebat, quod licet predictus ordo vester cum omnibus monasteriis prioratibus domibus et locis eiusdem atque personis degentibus in eisdem ab olim reputatus fuerit et huc eciam communiter reputetur fore a iurisdiccione quorumlibet ordinariorum judicum exemptus et soli sedi apostolice immediate subiectus; tamen nonnulli locorum ordinarii cupientes vestra et dicti ordinis privilegia et libertates infringere et aliis diversis ex causis vos inquietare et multipliciter molestare et personas eiusdem ordinis ad forum suum trahere et alias vexare presumunt, propter que nonunquam vos a contemplacione et quiete vestra contra religionis vestre statum retrahi et secularibus negociis implicari oportet: quare pro- parte vestra nobis fuit humiliter supplicatum, ut ad evitandum cuiuslibet molestie et iniquie- tacionis materiam et gravamina, que vobis contra huiusmodi exempcionis libertatem possent inferri, et ut tollatur quelibet contra vos occasio malignandi, vos et eundum vestrum ordinem cum omnibus monasteriis prioratibus domibus ac locis eiusdem pro incremento vestri status et pro pace ac tranquillitate personarum degencium in eisdem, de novo plenarie eximere de speciali gracia dignaremur. Nos igitur huiusmodi supplicacionibus inclinati vos et predictum ordinem vestrum cum omnibus et singulis monasteriis prioratibus domibus et locis eiusdem, que nunc habetis et imposterum vos habere contigerit et cum personis degentibus in eisdem presentibus et futuris ab omni ordinaria iurisdiccione dominio visitacione ac potestate qualibet omnium et singulorum patriarcharum archiepiscoporum episcoporum et aliorum quorumlibet judicum ordinariorum de specialis dono gracie de novo prorsus eximimus et totaliter liberamus,
12 19. Pabst Bonifacius IX. erneuert dem Karthäuserorden das Privilegium der vollständigen Exemtion von der Gerichtsbarkeit der Bischöfe. Dt. Rom 16. März 1391. Bonifacius episcopus servus servorum dei. Dilectis filiis priori generali et universis fratribus ordinis Cartusiensis tam presentibus quam futuris salutem et apostolicam bene- diccionem. Sacra sancta Romana ecclesia mater cunctorum fidelium et magistra in agro virtutum vestri ordinis, cui altissimus benedixit et in decore sancte religionis, sub qua mundanis abiectis illecebris devotum ac sedulum exhibetis domino famulatum, exultat et iubilat, presertim dum prospicit, quod vos ad alta virtutum gradibus per exercicium bonorum operum et preclara sanctitatis merita procedentes trahilis ad divine maiestatis obsequium alios per exempla vitam ducendo piissimam et frequenter divinis laudibus, ex quibus gloria divine maiestatis attollitur, devotissime insistendo et huic mundo mortui ac domino nostro Jhesu Christo, qui est vila, viventes pro universali salute fidelium ad dominum preces funditis incessanter, propter que eundem ordinem vestrum, quem erga nos et predictam iam ecclesiam devocionis claritate prelucere conspicimus, infra claustra nostri pectoris paternis affectibus contemplantes, circa bonum statum ipsius ordinis ferventibus studiis vigilamus et ut deo propicio idem ordo protegatur a noxiis et salubria semper suscipiat incrementa per- soneque ipsius pacis et tranquillitatis affluant ubertate, ab omnique sint pertubacione secure ac ab oppressionibus indebitis preserventur illese, ordinem ipsum prerogativa apostolice liber- tatis ac exempcionis presidio communivimus. Sane peticio pro parte vestra nobis nuper exhibita continebat, quod licet predictus ordo vester cum omnibus monasteriis prioratibus domibus et locis eiusdem atque personis degentibus in eisdem ab olim reputatus fuerit et huc eciam communiter reputetur fore a iurisdiccione quorumlibet ordinariorum judicum exemptus et soli sedi apostolice immediate subiectus; tamen nonnulli locorum ordinarii cupientes vestra et dicti ordinis privilegia et libertates infringere et aliis diversis ex causis vos inquietare et multipliciter molestare et personas eiusdem ordinis ad forum suum trahere et alias vexare presumunt, propter que nonunquam vos a contemplacione et quiete vestra contra religionis vestre statum retrahi et secularibus negociis implicari oportet: quare pro- parte vestra nobis fuit humiliter supplicatum, ut ad evitandum cuiuslibet molestie et iniquie- tacionis materiam et gravamina, que vobis contra huiusmodi exempcionis libertatem possent inferri, et ut tollatur quelibet contra vos occasio malignandi, vos et eundum vestrum ordinem cum omnibus monasteriis prioratibus domibus ac locis eiusdem pro incremento vestri status et pro pace ac tranquillitate personarum degencium in eisdem, de novo plenarie eximere de speciali gracia dignaremur. Nos igitur huiusmodi supplicacionibus inclinati vos et predictum ordinem vestrum cum omnibus et singulis monasteriis prioratibus domibus et locis eiusdem, que nunc habetis et imposterum vos habere contigerit et cum personis degentibus in eisdem presentibus et futuris ab omni ordinaria iurisdiccione dominio visitacione ac potestate qualibet omnium et singulorum patriarcharum archiepiscoporum episcoporum et aliorum quorumlibet judicum ordinariorum de specialis dono gracie de novo prorsus eximimus et totaliter liberamus,
Strana 13
13 illaque in ius et proprietatem beati Petri ac sedis apostolice ac sub eorum et nostra speciali et immediata proteccione presencium tenore suscipimus decernentes, ordinem monasteria prioratus domus ac loca et personas huiusmodi soli et immediate sedi predicte fore subiecta et quod locorum ordinarii seu diocesani vel alia quevis persona in vos seu monasteria prioratus domos aut vel personas prefata, utpote prorsus exempta, non possint auctoritate ordinaria excommunicacionis suspensionis aut inderdicti sentencias promulgare, vel alias eciam racione delicti vel contractus aut rei, de qua agetur, ubicumque committatur delictum iniatur contractus vel res ipsa consistat, iurisdiccionem aliquam exercere, felicis recordacionis Innocencii pape IIII. predecessoris nostri circa exemptos edita, que incipit: „Volentes" et aliis constitucionibus apostolicis in contrarium editis non obstantibus quibuscunque. Nos enim omnes excommunicacionum suspensionum et interdicti sentencias et . *) quasvis penas et sentencias continentes, quas et quos adversum vos et monasteria prioratus domos vel loca aut personas huiusmodi contra tenorem et formam exempcionis huiusmodi quo- modolibet promulgari et haberi contigerit, irritos decernimus et inanes ac nullius existere firmitatis. Per exempcionem autem et libertatem huiusmodi et alia supradicta libertatibus privilegiis et immunitatibus vel aliis iuribus vestris et predicti ordinis de monasteriorum prio- ratuum et domorum atque locorum predictorum nullum intendimus preiudicium generari, quimmo volumus, quod illa in sua plena remaneant firmitate. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre exempcionis liberacionis suscepcionis constitucionis et voluntatis infringere vel ei ausu temerario contraire. Siquis autem hoc attemptare presumpserit, indignacionem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se noverit incursurum. Datum Rome apud sanctum Petrum XVII. kalendis Aprilis, pontificatus nostri anno secundo. (Orig. Perg. mit anh. päbstl. Bleisig. im mähr. Landes-Archiv. Art. Olm. Karth. lit. C, Nr. 3.) 20. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Bernhard von Schöllschitz das halbe Dorf Schöllschitz verkaufe. Dt. Brünn 5. April 1391. Wir Niclas etc. bekennen etc. das fur uns komen ist Jan etwenn Bernhardes eldester sun von Seleschicz unser lieber getreuer und hat mit wolbedachtem mute etc. und unbetwungen in kaufes weise vor sich seiner bruder und swester wegen das halbe dorf zu Seleschicz und einen hof mit welden, puschen etc. als die sein vater in gehabet hat und die von uns und unserm bischtum zu Olomucz zu rechtem mannlehen ruren, Jessken und Philippen gebrudern von Swoianow unsern lieben getreuen ufreichet in unsere hende als mannlehens recht ist und bat uns der egenannte Jan, das wir zu sulcher ufreichunge unser gunst und willen geben und dasselbe halbe dorf, hof und zugehorungen den egenannten Jesken und Philippen zu rechtem mannlehen geruchten zu leihen. Des haben wir etc. unsern *) Diese Stelle durch den Bruch des Pergamentes unleserlich.
13 illaque in ius et proprietatem beati Petri ac sedis apostolice ac sub eorum et nostra speciali et immediata proteccione presencium tenore suscipimus decernentes, ordinem monasteria prioratus domus ac loca et personas huiusmodi soli et immediate sedi predicte fore subiecta et quod locorum ordinarii seu diocesani vel alia quevis persona in vos seu monasteria prioratus domos aut vel personas prefata, utpote prorsus exempta, non possint auctoritate ordinaria excommunicacionis suspensionis aut inderdicti sentencias promulgare, vel alias eciam racione delicti vel contractus aut rei, de qua agetur, ubicumque committatur delictum iniatur contractus vel res ipsa consistat, iurisdiccionem aliquam exercere, felicis recordacionis Innocencii pape IIII. predecessoris nostri circa exemptos edita, que incipit: „Volentes" et aliis constitucionibus apostolicis in contrarium editis non obstantibus quibuscunque. Nos enim omnes excommunicacionum suspensionum et interdicti sentencias et . *) quasvis penas et sentencias continentes, quas et quos adversum vos et monasteria prioratus domos vel loca aut personas huiusmodi contra tenorem et formam exempcionis huiusmodi quo- modolibet promulgari et haberi contigerit, irritos decernimus et inanes ac nullius existere firmitatis. Per exempcionem autem et libertatem huiusmodi et alia supradicta libertatibus privilegiis et immunitatibus vel aliis iuribus vestris et predicti ordinis de monasteriorum prio- ratuum et domorum atque locorum predictorum nullum intendimus preiudicium generari, quimmo volumus, quod illa in sua plena remaneant firmitate. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre exempcionis liberacionis suscepcionis constitucionis et voluntatis infringere vel ei ausu temerario contraire. Siquis autem hoc attemptare presumpserit, indignacionem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se noverit incursurum. Datum Rome apud sanctum Petrum XVII. kalendis Aprilis, pontificatus nostri anno secundo. (Orig. Perg. mit anh. päbstl. Bleisig. im mähr. Landes-Archiv. Art. Olm. Karth. lit. C, Nr. 3.) 20. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Bernhard von Schöllschitz das halbe Dorf Schöllschitz verkaufe. Dt. Brünn 5. April 1391. Wir Niclas etc. bekennen etc. das fur uns komen ist Jan etwenn Bernhardes eldester sun von Seleschicz unser lieber getreuer und hat mit wolbedachtem mute etc. und unbetwungen in kaufes weise vor sich seiner bruder und swester wegen das halbe dorf zu Seleschicz und einen hof mit welden, puschen etc. als die sein vater in gehabet hat und die von uns und unserm bischtum zu Olomucz zu rechtem mannlehen ruren, Jessken und Philippen gebrudern von Swoianow unsern lieben getreuen ufreichet in unsere hende als mannlehens recht ist und bat uns der egenannte Jan, das wir zu sulcher ufreichunge unser gunst und willen geben und dasselbe halbe dorf, hof und zugehorungen den egenannten Jesken und Philippen zu rechtem mannlehen geruchten zu leihen. Des haben wir etc. unsern *) Diese Stelle durch den Bruch des Pergamentes unleserlich.
Strana 14
14 guten willen und gunst gegeben etc. und also dasselbe halbe dorf, hof und was dorzu gehoret, den obgenannten Jessken und Philippen vorliehen und vorleihen etc. in und iren erben zu rechtem lehen zu halden zu haben und als lehensrecht ist gerulich zu besiczen, unschedlich uns und unserm bischtum zu Olomucz an unserm gewonlichen dinste und rechte. Des seint gezeuge die strengen Marquard von Wolfsberg, Heinrich von Fullenstein, Gerhart vom Meraw ritter, Cunczo vom Smalh etc. Mit urkund etc. Geben zu Brunne anno domini M° CCC° nonagesimo primo, feria quarta post dominicam Quasimodogeniti. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 74.) 21. Markgraf Jodok gestattet den Augustinern in Brünn einen Hof und zwei Lahne in Mal- kowitz zu kaufen. Dt. Brünn 5. April 1391. Nos Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie notumfacimus tenore presencium universis. Quod ad gloriam creatoris altissimi et ejus genitricis virginis intemerate Marie, cuius laudes in monasterio nostro novo in suburbio civitatis Brunnensis per fratres heremitas ordinis sancti Augustini sub spe salutis eterne toto corde cupimus ampliare, eiusdem mona- sterii fratribus benigne favimus et consensimus et virtute presencium animo deliberato, ac de certa nostra sciencia consentimus et favemus, ut unam curiam allodialem cum duobus laneis et duos laneos censuales et decimas frumentum ad illam curiam pertinentes in villa Malkowicz pro toto conventu possint licite comparare. Nam in eventum empcionis illius, vobis supremo camerario, czudario, et tabularum terre notario czude nostre in Olomuncz presentibus districte precepimus et sub obtentu nostre gracie comittimus et mandamus, quatinus illos quatuor laneos cum curia dictis fratribus et eorum monasterio, dum tabule terre aperte fuerint, et vos requisiverint, intabuletis continuo, et terre tabulis more solito imponatis. Presencium sub nostro appenso sigillo testimonio literarum. Datum Brunne feria quarta proxima post dominicam, qua canitur Quasimodogeniti, anno domini millesimo trecen- tesimo nonagesimo primo. (Orig, im Archive des Stiftes St. Thomas in Altbrünn.) 22. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Werner von Chirlitz das Leibgeding seiner Frau auf seinem Lehen in Chirlitz versichere. Dt. Brünn 6. April 1391. Nicolaus etc. notumfacimus etc. Quod in nostra constitutus presencia Wernerus de Kirlicz fidelis noster dilectus animo deliberato Anne conthorali sue legitime XXX marcas grossorum pragensium moravici numeri et pagamenti super curia sua sive allodio, duobus laneis agrorum censualibus et eorum pertinenciis ibidem in Kirlicz nomine veri dotalicii,
14 guten willen und gunst gegeben etc. und also dasselbe halbe dorf, hof und was dorzu gehoret, den obgenannten Jessken und Philippen vorliehen und vorleihen etc. in und iren erben zu rechtem lehen zu halden zu haben und als lehensrecht ist gerulich zu besiczen, unschedlich uns und unserm bischtum zu Olomucz an unserm gewonlichen dinste und rechte. Des seint gezeuge die strengen Marquard von Wolfsberg, Heinrich von Fullenstein, Gerhart vom Meraw ritter, Cunczo vom Smalh etc. Mit urkund etc. Geben zu Brunne anno domini M° CCC° nonagesimo primo, feria quarta post dominicam Quasimodogeniti. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 74.) 21. Markgraf Jodok gestattet den Augustinern in Brünn einen Hof und zwei Lahne in Mal- kowitz zu kaufen. Dt. Brünn 5. April 1391. Nos Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie notumfacimus tenore presencium universis. Quod ad gloriam creatoris altissimi et ejus genitricis virginis intemerate Marie, cuius laudes in monasterio nostro novo in suburbio civitatis Brunnensis per fratres heremitas ordinis sancti Augustini sub spe salutis eterne toto corde cupimus ampliare, eiusdem mona- sterii fratribus benigne favimus et consensimus et virtute presencium animo deliberato, ac de certa nostra sciencia consentimus et favemus, ut unam curiam allodialem cum duobus laneis et duos laneos censuales et decimas frumentum ad illam curiam pertinentes in villa Malkowicz pro toto conventu possint licite comparare. Nam in eventum empcionis illius, vobis supremo camerario, czudario, et tabularum terre notario czude nostre in Olomuncz presentibus districte precepimus et sub obtentu nostre gracie comittimus et mandamus, quatinus illos quatuor laneos cum curia dictis fratribus et eorum monasterio, dum tabule terre aperte fuerint, et vos requisiverint, intabuletis continuo, et terre tabulis more solito imponatis. Presencium sub nostro appenso sigillo testimonio literarum. Datum Brunne feria quarta proxima post dominicam, qua canitur Quasimodogeniti, anno domini millesimo trecen- tesimo nonagesimo primo. (Orig, im Archive des Stiftes St. Thomas in Altbrünn.) 22. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Werner von Chirlitz das Leibgeding seiner Frau auf seinem Lehen in Chirlitz versichere. Dt. Brünn 6. April 1391. Nicolaus etc. notumfacimus etc. Quod in nostra constitutus presencia Wernerus de Kirlicz fidelis noster dilectus animo deliberato Anne conthorali sue legitime XXX marcas grossorum pragensium moravici numeri et pagamenti super curia sua sive allodio, duobus laneis agrorum censualibus et eorum pertinenciis ibidem in Kirlicz nomine veri dotalicii,
Strana 15
15 quod vulgariter dicitur leipgeding, donavit et assignavit ac coram nobis tamquam feodi domino, sicut in talibus iuxta consuetudinem vasallorum episcopatus nostri Olomucensis consuetum est fieri, resignavit. Supplicans nobis, quatenus predictam donacionem et resignacionem ratas et gratas habere dignaremur, eas tamquam superior feodi dominus bonorum predictorum confirmare. Nos itaque huiusmodi precibus graciosius inclinati premissas donacionem et resignacionem ratas et gratas habentes eas approbamus et ratificamus et dictas XXX. marcas grossorum eidem Anne in dictis bonis assignatas nomine veri et iusti dotalicii, quod leip- geding nuncupatur, confirmamus presentibus et assignamus, donamus, nostris et ecclesie nostre Olomucensis juribus atque serviciis consuetis semper salvis. Dantes et assignantes eidem Anne fideles nostros Przibiconem et Cunatlinum in Modricz eiusdem dotalicii administra- tores seu tutores, qui prefate Anne in predicto dotalicio adinstar tutorum preesse debeant pariter et prodesse. Presencium etc. Datum Brune anno domini M° CCC° nonagesimo primo, feria quinta proxima post dominicam Quasimodogeniti. Presentibus strenuis viris Heinrico de Arnoltowicz, Gerhardo de Meraw militibus, Cunczone de Smola et aliis quam pluribus fidelibus nostris dilectis testibus ad premissa. (Aus dem Lehensquatern II. p. 51 im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 23. Drslav, Mixik, Damian und Juřata, Söhne des Přibík von Nitkowitz, verkaufen mit Zustimmung des Markgrafen Jodok ihren Besitz in Malkowitz den Augustiner-Eremiten in Brünn. Dt. 7 April 1391 s. l. In nomine domini amen. Nos Dirslaus, Mixico, Damianus et Jurzata filii Przibiconis de Nyetkowicz, Olomucensis diocesis notum facimus tenore presencium universis. Quod animo deliberato maturoque consilio prehabito voluntate et licencia serenissimi principis domini Jodoci marchionis et domini terre Moravie petita et obtenta, bona nostra feudalia in villa Malkowicz videlicet unam curiam duos laneos continentem et duos laneos censuales ad eandem curiam pertinentes, cum agris cultis et incultis, pratis pascuis rubetis et cum aliis utilitatibus singulis ad dicta bona spectantibus, segetes tam hyemales quam estivales ad dictam curiam spectantes, et signanter totam decimam tritici ad dicta bona spectantem seu pertinentem cum censu quindecem grossorum ad dictam decimam addendam omni anno, honorabilibus et religiosis viris priori et conventui nove fundacionis predicti principis et domini marchionis Moravie rite et racionabiliter vendidimus et iusto titulo empcionis seu vendicionis tradimus et plenarie resignamus pro centum marcis grossorum denariorum pragensium moravici numeri et pagamenti, nobis iam actualiter in integrum traditis numeratis et solutis ac in rem nostram utilem versis, habenda per eos tenenda utifruenda et libere possidenda perpetue et hereditarie cum omnibus et singulis suis juribus usibus fructibus proprietatibus et pertinenciis plenoque dominio, nichil penitus nobis et heredibus nostris in solidum ammodo in perpetuum juris et proprietatis in eisdem bonis reservando. Promillentes nos quoque predicti quatuor fratres
15 quod vulgariter dicitur leipgeding, donavit et assignavit ac coram nobis tamquam feodi domino, sicut in talibus iuxta consuetudinem vasallorum episcopatus nostri Olomucensis consuetum est fieri, resignavit. Supplicans nobis, quatenus predictam donacionem et resignacionem ratas et gratas habere dignaremur, eas tamquam superior feodi dominus bonorum predictorum confirmare. Nos itaque huiusmodi precibus graciosius inclinati premissas donacionem et resignacionem ratas et gratas habentes eas approbamus et ratificamus et dictas XXX. marcas grossorum eidem Anne in dictis bonis assignatas nomine veri et iusti dotalicii, quod leip- geding nuncupatur, confirmamus presentibus et assignamus, donamus, nostris et ecclesie nostre Olomucensis juribus atque serviciis consuetis semper salvis. Dantes et assignantes eidem Anne fideles nostros Przibiconem et Cunatlinum in Modricz eiusdem dotalicii administra- tores seu tutores, qui prefate Anne in predicto dotalicio adinstar tutorum preesse debeant pariter et prodesse. Presencium etc. Datum Brune anno domini M° CCC° nonagesimo primo, feria quinta proxima post dominicam Quasimodogeniti. Presentibus strenuis viris Heinrico de Arnoltowicz, Gerhardo de Meraw militibus, Cunczone de Smola et aliis quam pluribus fidelibus nostris dilectis testibus ad premissa. (Aus dem Lehensquatern II. p. 51 im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 23. Drslav, Mixik, Damian und Juřata, Söhne des Přibík von Nitkowitz, verkaufen mit Zustimmung des Markgrafen Jodok ihren Besitz in Malkowitz den Augustiner-Eremiten in Brünn. Dt. 7 April 1391 s. l. In nomine domini amen. Nos Dirslaus, Mixico, Damianus et Jurzata filii Przibiconis de Nyetkowicz, Olomucensis diocesis notum facimus tenore presencium universis. Quod animo deliberato maturoque consilio prehabito voluntate et licencia serenissimi principis domini Jodoci marchionis et domini terre Moravie petita et obtenta, bona nostra feudalia in villa Malkowicz videlicet unam curiam duos laneos continentem et duos laneos censuales ad eandem curiam pertinentes, cum agris cultis et incultis, pratis pascuis rubetis et cum aliis utilitatibus singulis ad dicta bona spectantibus, segetes tam hyemales quam estivales ad dictam curiam spectantes, et signanter totam decimam tritici ad dicta bona spectantem seu pertinentem cum censu quindecem grossorum ad dictam decimam addendam omni anno, honorabilibus et religiosis viris priori et conventui nove fundacionis predicti principis et domini marchionis Moravie rite et racionabiliter vendidimus et iusto titulo empcionis seu vendicionis tradimus et plenarie resignamus pro centum marcis grossorum denariorum pragensium moravici numeri et pagamenti, nobis iam actualiter in integrum traditis numeratis et solutis ac in rem nostram utilem versis, habenda per eos tenenda utifruenda et libere possidenda perpetue et hereditarie cum omnibus et singulis suis juribus usibus fructibus proprietatibus et pertinenciis plenoque dominio, nichil penitus nobis et heredibus nostris in solidum ammodo in perpetuum juris et proprietatis in eisdem bonis reservando. Promillentes nos quoque predicti quatuor fratres
Strana 16
16 germani bona nostra fide sine dolo, dicta vendita bona in se et quibuslibet eius partibus exbrigare ab impeticionibus, litibus et questionibus hinc ad unum annum more jure feudali terre Moravie solitum seu conswetum (sic) et cuncta prefata rata et firma tenere sub pena spiritualis juris vel secularis. In quorum omnium evidenciam et robur inviolabile sigilla nostra videlicet Dirslai, Mixiconis, Damiani et Jurzate filiorum ut premittitur Prsibiconis de Nyetkowicz, deinde nobilium et proborum virorum domini Magnussy de Melicz, qui dicte empcioni et vendicioni interfuit et tamquam arbiter utriusque partis forum fecit et more consueto firmavit, domini Geblini de Gruspan et domini Sobyny de Borowicz presentibus sunt appensa. Datum anno domini Millesimo CCCLXXXXI feria sexta ostensionis reliquiarum. (Orig. Perg. mit 7 h. Sigeln im Archive des Stiftes St. Thomas in Altbrünn.) 24. Turibius Bischof von Tuy excommunicirt den Crux Alberti, weil sich derselbe den päbstlichen Befehlen nicht fügen und die dem Olmützer Canonicus Wilhelm Kortelangen als Pfarrer von St. Mauritz gehörige Einkünften nicht ausfolgen will, und belegt die St. Mauritz-Kirche in Olmütz mit dem Interdicte. Dt. Rom 8. April 1391. Reverendis in Christo patribus et dominis dominis . . dei gracia archiepiscopo Pra- gensi ac . . Olomucensi . . Wratislaviensi et . . Luthomislensi episcopis necnon eorum et cuiuslibet ipsorum in spiritualibus et temporalibus vicariis et officialibus et universis et singulis dominis abbatibus prioribus prepositis decanis archidiaconis scolasticis thesaurariis cantoribus custodibus canonicis tam cathedralium quam collegiatarum ecclesiarum quam eciam mona- steriorum quorumcunque, et eciam ministris generalibus provincialibus vicariis custodibus prioribus quardianis, et sancti Johannis Jherosolomitani et beate Marie virginis Theutonicorum prioribus commendatoribus preceptoribus et ipsorum domorum fratribus et conventualibus predicatorum, minorum, heremitarum sancti Augustini et beate Marie Carmelitarum et quorum- cunque aliorum ordinum fratribus ac decanis et camerariis decanatuum ac parochialium ecclesiarum rectoribus plebanis viceplebanis perpetuis vicariis presbiteris altaristis caplanis curatis et non curatis tam regularium quam secularium ecclesiarum, exemplis et non exemptis, tabellionibus seu notariis publicis et clericis quibuscunque per civitates et dioceses supradictas et alias ubilibet constitutis aliisque omnibus et singulis, quorum interest vel intererit, quosque infrascriptum execucionis tangit negocium concernit ac tangere concernere et interesse poterit nunc vel infuturum, ad que vel ad quos presens noster processus pervenerit seu fuerit presentatus, Turibius eadem gracia episcopus Tudensis executor ad infrascripta unacum infra- scriptis nostris in hac parte collegis cum illa clausula: "quatenus vos vel duo aut unus vestrum per vos vel alium seu alios" etc. a sede apostolica specialiter deputatus salutem et sinceram in domino caritatem et mandatis nostris immo verius apostolicis firmiter obedire. Dudum literas apostolicas executorias trium sentenciarum diffinitivarum necnon con- dempnacionum et taxacionis expensarum per tres reverendissimos in Christo patres et dominos,
16 germani bona nostra fide sine dolo, dicta vendita bona in se et quibuslibet eius partibus exbrigare ab impeticionibus, litibus et questionibus hinc ad unum annum more jure feudali terre Moravie solitum seu conswetum (sic) et cuncta prefata rata et firma tenere sub pena spiritualis juris vel secularis. In quorum omnium evidenciam et robur inviolabile sigilla nostra videlicet Dirslai, Mixiconis, Damiani et Jurzate filiorum ut premittitur Prsibiconis de Nyetkowicz, deinde nobilium et proborum virorum domini Magnussy de Melicz, qui dicte empcioni et vendicioni interfuit et tamquam arbiter utriusque partis forum fecit et more consueto firmavit, domini Geblini de Gruspan et domini Sobyny de Borowicz presentibus sunt appensa. Datum anno domini Millesimo CCCLXXXXI feria sexta ostensionis reliquiarum. (Orig. Perg. mit 7 h. Sigeln im Archive des Stiftes St. Thomas in Altbrünn.) 24. Turibius Bischof von Tuy excommunicirt den Crux Alberti, weil sich derselbe den päbstlichen Befehlen nicht fügen und die dem Olmützer Canonicus Wilhelm Kortelangen als Pfarrer von St. Mauritz gehörige Einkünften nicht ausfolgen will, und belegt die St. Mauritz-Kirche in Olmütz mit dem Interdicte. Dt. Rom 8. April 1391. Reverendis in Christo patribus et dominis dominis . . dei gracia archiepiscopo Pra- gensi ac . . Olomucensi . . Wratislaviensi et . . Luthomislensi episcopis necnon eorum et cuiuslibet ipsorum in spiritualibus et temporalibus vicariis et officialibus et universis et singulis dominis abbatibus prioribus prepositis decanis archidiaconis scolasticis thesaurariis cantoribus custodibus canonicis tam cathedralium quam collegiatarum ecclesiarum quam eciam mona- steriorum quorumcunque, et eciam ministris generalibus provincialibus vicariis custodibus prioribus quardianis, et sancti Johannis Jherosolomitani et beate Marie virginis Theutonicorum prioribus commendatoribus preceptoribus et ipsorum domorum fratribus et conventualibus predicatorum, minorum, heremitarum sancti Augustini et beate Marie Carmelitarum et quorum- cunque aliorum ordinum fratribus ac decanis et camerariis decanatuum ac parochialium ecclesiarum rectoribus plebanis viceplebanis perpetuis vicariis presbiteris altaristis caplanis curatis et non curatis tam regularium quam secularium ecclesiarum, exemplis et non exemptis, tabellionibus seu notariis publicis et clericis quibuscunque per civitates et dioceses supradictas et alias ubilibet constitutis aliisque omnibus et singulis, quorum interest vel intererit, quosque infrascriptum execucionis tangit negocium concernit ac tangere concernere et interesse poterit nunc vel infuturum, ad que vel ad quos presens noster processus pervenerit seu fuerit presentatus, Turibius eadem gracia episcopus Tudensis executor ad infrascripta unacum infra- scriptis nostris in hac parte collegis cum illa clausula: "quatenus vos vel duo aut unus vestrum per vos vel alium seu alios" etc. a sede apostolica specialiter deputatus salutem et sinceram in domino caritatem et mandatis nostris immo verius apostolicis firmiter obedire. Dudum literas apostolicas executorias trium sentenciarum diffinitivarum necnon con- dempnacionum et taxacionis expensarum per tres reverendissimos in Christo patres et dominos,
Strana 17
17 dominos sancte Romane ecclesie cardinales infrascriptos una cum quatuor instrumentis publicis dictarum trium diffinitivarum et condempnacionis sentenciarum atque taxacionis expensarum in se continentes sigillis dictorum reverendissimorum in Christo patrum et dominorum, videlicet Francisci sancti Eustachii diaconi et Permi tituli sancte Anastasie ac Nicolai tituli sancti Ciriaci presbiterorum sancte Romane ecclesie cardinalium pro honorabili viro domino Wilhelmo Kortelangen canonico ecclesie Olomucensis et contra Crucem Alberti de Czirnyn predictum, asserentem se perpeluum vicarium dicte ecclesie Olomucensis latarum et factarum vera bulla plumbea ipsius domini nostri. . . .*) omni prorsus vicio et suspicione carente, nobis per dictum dominum Wilhelmum Kortelangen coram notario publico et testibus ad hoc specialiter requisitis presentatas et per nos cum reverencia qua decuit receptis nobisque deinde per dictum dominum Wilhelmum debite requisitis, ut ad execucionem ipsarum procedere dignaremur iuxta earundem continenciam et tenorem. Nosque inter cetera ipsarum literarum apostolicarum vigore in execucione ipsa juxta . . . earundum literarum procedentes Wilhelmum ad percepcionem eiusdem annue pensionis videlicet viginti octo marcharum moravicalium grossorum pragensium in quantum potuimus in scriplis reslituimus et reintegravimus, ammonentes exinde dictum Crucem Alberti et quemlibet alium detentorem dicte annue pensionis auctoritate predicta de eadem ipsumque dominum Wilhelmum restitutum et reintegratum iuxta iuris exigenciam defendi sibique de dicta pensione annis singulis, quousque causa proprietatis terminata foret, sibi vel eius procuratori pro eo integre mederi, necnon de pensione sub- tracta et florenorum summis huiusmodi pro dictis expensis iuxta earundem condempnacionum et taxacionum tenores plenam et debitam satisfaccionem impendi mandavimus, prout in eisdem litteris apostolicis executoriis dictis, instrumentis et processibus plenuis continetur, ac inter cetera omnes alios et singulos, quibus dictus noster processus dirigebatur communiter vel divisim. auctoritate apostolica qua fungebamur in ea parte, primo secundo tercio et peremptorio termino ac monicione canonica premissa requisivimus et monuimus ipsique nichilominus et ipsorum cuilibet in virtute sancte obediencie et sub penis in dicto nostro processu contentis et inferius descriptis, districte precipiendo mandavimus, quatinus infra sex dierum spacium post noti- ficacionem et insinuacionem literarum apostolicarum, instrumentorum et processus predictorum sibi vel alteri eorum factis, quorum sex dierum duos pro primo, duos pro secundo et reliquos duos dies ipsis universis et singulis pro tercio et peremptorio termino ac monicione canonica prefiximus et assignavimus, prefato domino Wilhelmo Kortelangen de dicta annua pensione, prout ad ipsos et ipsorum quemlibet pertineret, responderent integre et facerent ab aliis, quantum in ipsis esset, plenarie responderi, ipsumque dominum Wilhelmum permit- terent dicte annue possessionis plena et pacifica possessione perfrui et gaudere. Ac ipse Crux Alberti de predictis marchis a tempore subtraccionis et spolii citra perceptis et de centum et triginta florenis auri de camera boni et iusti ponderis, in quibus idem Crux dicto domino Wilhelmo sentencialiter condempnatus erat nomine expensarum in dicta causa *) Mehrere nachfolgende Worte unleserlich, da die Tinte durch den Einbug im Pergamente verwischt ist. 3
17 dominos sancte Romane ecclesie cardinales infrascriptos una cum quatuor instrumentis publicis dictarum trium diffinitivarum et condempnacionis sentenciarum atque taxacionis expensarum in se continentes sigillis dictorum reverendissimorum in Christo patrum et dominorum, videlicet Francisci sancti Eustachii diaconi et Permi tituli sancte Anastasie ac Nicolai tituli sancti Ciriaci presbiterorum sancte Romane ecclesie cardinalium pro honorabili viro domino Wilhelmo Kortelangen canonico ecclesie Olomucensis et contra Crucem Alberti de Czirnyn predictum, asserentem se perpeluum vicarium dicte ecclesie Olomucensis latarum et factarum vera bulla plumbea ipsius domini nostri. . . .*) omni prorsus vicio et suspicione carente, nobis per dictum dominum Wilhelmum Kortelangen coram notario publico et testibus ad hoc specialiter requisitis presentatas et per nos cum reverencia qua decuit receptis nobisque deinde per dictum dominum Wilhelmum debite requisitis, ut ad execucionem ipsarum procedere dignaremur iuxta earundem continenciam et tenorem. Nosque inter cetera ipsarum literarum apostolicarum vigore in execucione ipsa juxta . . . earundum literarum procedentes Wilhelmum ad percepcionem eiusdem annue pensionis videlicet viginti octo marcharum moravicalium grossorum pragensium in quantum potuimus in scriplis reslituimus et reintegravimus, ammonentes exinde dictum Crucem Alberti et quemlibet alium detentorem dicte annue pensionis auctoritate predicta de eadem ipsumque dominum Wilhelmum restitutum et reintegratum iuxta iuris exigenciam defendi sibique de dicta pensione annis singulis, quousque causa proprietatis terminata foret, sibi vel eius procuratori pro eo integre mederi, necnon de pensione sub- tracta et florenorum summis huiusmodi pro dictis expensis iuxta earundem condempnacionum et taxacionum tenores plenam et debitam satisfaccionem impendi mandavimus, prout in eisdem litteris apostolicis executoriis dictis, instrumentis et processibus plenuis continetur, ac inter cetera omnes alios et singulos, quibus dictus noster processus dirigebatur communiter vel divisim. auctoritate apostolica qua fungebamur in ea parte, primo secundo tercio et peremptorio termino ac monicione canonica premissa requisivimus et monuimus ipsique nichilominus et ipsorum cuilibet in virtute sancte obediencie et sub penis in dicto nostro processu contentis et inferius descriptis, districte precipiendo mandavimus, quatinus infra sex dierum spacium post noti- ficacionem et insinuacionem literarum apostolicarum, instrumentorum et processus predictorum sibi vel alteri eorum factis, quorum sex dierum duos pro primo, duos pro secundo et reliquos duos dies ipsis universis et singulis pro tercio et peremptorio termino ac monicione canonica prefiximus et assignavimus, prefato domino Wilhelmo Kortelangen de dicta annua pensione, prout ad ipsos et ipsorum quemlibet pertineret, responderent integre et facerent ab aliis, quantum in ipsis esset, plenarie responderi, ipsumque dominum Wilhelmum permit- terent dicte annue possessionis plena et pacifica possessione perfrui et gaudere. Ac ipse Crux Alberti de predictis marchis a tempore subtraccionis et spolii citra perceptis et de centum et triginta florenis auri de camera boni et iusti ponderis, in quibus idem Crux dicto domino Wilhelmo sentencialiter condempnatus erat nomine expensarum in dicta causa *) Mehrere nachfolgende Worte unleserlich, da die Tinte durch den Einbug im Pergamente verwischt ist. 3
Strana 18
18 per eundem dominum Wilhelmum factarum necnon de dictis quindecim florenis, pro predictis litteris executoriis expositis, infra certum terminum tunc expressum eidem domino Wilhelmo vel procuratori suo pro eo plenam et integram satisfaccionem et solucionem impendere et exhibere procuret realiter et cum effectu. Monuimus insuper modo et forma premissis omnes et singulos supradictos cuiscunque dignitatis, status, gradus, ordinis vel condicionis existerent, ne prefato domino Wilhelmo vel procuratori suo, quominus dictam annuam pensionem cum omnibus iuribus et pertinenciis suis integre et pacifice assequeretur et ipsius possessione gauderet cum effectu ac dictorum fructuum perceptorum ac viginti octo marchas annue pensionis et florenorum auri summas predictas pro dictis expensis ipse dominus Wilhelmus per se aut procuratorem suum libere, effectualiter et cum integritate percipere, levare, exigere valeret et habere, seu quominus omnia et singula supradicta suum debitum conse- querentur effectum, impedimentum aliquod prestarent per se vel alium seu alios quovis quesito colore directe vel indirecte, publice vel occulte, nec ipsum dominum Wilhelmum seu eius procuratorem super premissis aut in aliquo premissorum impedientibus seu perturbantibus darent seu daret auxilium, consilium vel favorem, sed in omnibus et per omnia mandatis et monicionibus apostolicis et nostris parerent integraliter et intenderent cum affectu. Quod si forte premissa omnia et singula, prout per nos ipsis mandabantur non adimplerent, aut aliquid in contrarium facerent aut premissis omnibus et singulis parerent cum affectu, nos in ipsos ac omnes alios et singulos, qui culpabilis seu culpabiles forent seu essent in pre- missis aut in aliquo premissorum impedientes aut impedientibus ipsum darent seu daret auxilium, consilium vel favorem publice vel occulte, prefata sex dierum canonica monicione premissa auctoritate qua supra singulariter in singulos in scriptis excommunicacionis et in parochialem sancti Mauricii Olomucensem et in ipsam Olomucensem ecclesias interdicti sen- tencias in scriptis tulimus et promulgavimus, ammotis a dicta annue pensionis possessione prefato Cruce et quolibet alio illicito detentore. Nojebamus tamen vigore huiusmodi processus nostri ipsum Crucem super centum quadraginta marchis moravicalibus grossorum pragensium predictorum, super quibus ad instanciam dicti domini Wilhelmi per dominum auditorem generalem curialis camere apostolice fuit et extitit processum, prout de hoc per literas et acta dicti domini auditoris liquet et nobis erat facta plena fides, moneri, impeti seu quo- modolibet molestari; nichilominus lamen pro restitucione et reintegracione dicte annue pensionis videlicet virginti octo marcharum moravicalium grossorum pragensium ac quindecim florenorum auri de camera racione literarum apostolicarum executoriarum ac nostri processus ac aliorum perceptorum et expensarum per dictum dominum Wilhelmum inposterum faciendarum necnon per ipsum Crucem percipiendorum, ipsum processum extendi volumus et in suo robore per- manere, quibusdam subdelegatis nostris vices nostras super hiis committentes, quousque illas ad nos revocaremus, nobis potestate procedendi nichilominus in premissis, prout hec omnia et singula et eciam alia in eodem processu nostro desuper facto et in publicam formam redacto nostroque sigillo munito plenius continentur. Et licet prefatus processus noster ac moniciones et mandata, execuciones et sentencie et alia contenta in eodem prefato Cruci principali occupatori et detentori dicte annue pensionis intimata et notificata extiterint et ad
18 per eundem dominum Wilhelmum factarum necnon de dictis quindecim florenis, pro predictis litteris executoriis expositis, infra certum terminum tunc expressum eidem domino Wilhelmo vel procuratori suo pro eo plenam et integram satisfaccionem et solucionem impendere et exhibere procuret realiter et cum effectu. Monuimus insuper modo et forma premissis omnes et singulos supradictos cuiscunque dignitatis, status, gradus, ordinis vel condicionis existerent, ne prefato domino Wilhelmo vel procuratori suo, quominus dictam annuam pensionem cum omnibus iuribus et pertinenciis suis integre et pacifice assequeretur et ipsius possessione gauderet cum effectu ac dictorum fructuum perceptorum ac viginti octo marchas annue pensionis et florenorum auri summas predictas pro dictis expensis ipse dominus Wilhelmus per se aut procuratorem suum libere, effectualiter et cum integritate percipere, levare, exigere valeret et habere, seu quominus omnia et singula supradicta suum debitum conse- querentur effectum, impedimentum aliquod prestarent per se vel alium seu alios quovis quesito colore directe vel indirecte, publice vel occulte, nec ipsum dominum Wilhelmum seu eius procuratorem super premissis aut in aliquo premissorum impedientibus seu perturbantibus darent seu daret auxilium, consilium vel favorem, sed in omnibus et per omnia mandatis et monicionibus apostolicis et nostris parerent integraliter et intenderent cum affectu. Quod si forte premissa omnia et singula, prout per nos ipsis mandabantur non adimplerent, aut aliquid in contrarium facerent aut premissis omnibus et singulis parerent cum affectu, nos in ipsos ac omnes alios et singulos, qui culpabilis seu culpabiles forent seu essent in pre- missis aut in aliquo premissorum impedientes aut impedientibus ipsum darent seu daret auxilium, consilium vel favorem publice vel occulte, prefata sex dierum canonica monicione premissa auctoritate qua supra singulariter in singulos in scriptis excommunicacionis et in parochialem sancti Mauricii Olomucensem et in ipsam Olomucensem ecclesias interdicti sen- tencias in scriptis tulimus et promulgavimus, ammotis a dicta annue pensionis possessione prefato Cruce et quolibet alio illicito detentore. Nojebamus tamen vigore huiusmodi processus nostri ipsum Crucem super centum quadraginta marchis moravicalibus grossorum pragensium predictorum, super quibus ad instanciam dicti domini Wilhelmi per dominum auditorem generalem curialis camere apostolice fuit et extitit processum, prout de hoc per literas et acta dicti domini auditoris liquet et nobis erat facta plena fides, moneri, impeti seu quo- modolibet molestari; nichilominus lamen pro restitucione et reintegracione dicte annue pensionis videlicet virginti octo marcharum moravicalium grossorum pragensium ac quindecim florenorum auri de camera racione literarum apostolicarum executoriarum ac nostri processus ac aliorum perceptorum et expensarum per dictum dominum Wilhelmum inposterum faciendarum necnon per ipsum Crucem percipiendorum, ipsum processum extendi volumus et in suo robore per- manere, quibusdam subdelegatis nostris vices nostras super hiis committentes, quousque illas ad nos revocaremus, nobis potestate procedendi nichilominus in premissis, prout hec omnia et singula et eciam alia in eodem processu nostro desuper facto et in publicam formam redacto nostroque sigillo munito plenius continentur. Et licet prefatus processus noster ac moniciones et mandata, execuciones et sentencie et alia contenta in eodem prefato Cruci principali occupatori et detentori dicte annue pensionis intimata et notificata extiterint et ad
Strana 19
19 eius noticiam devenerint et requisitus fuerit idem Crux in Romana curia personaliter appre- hensus, ut ipse possessionem dicte annue pensionis liberam et expeditam ac vacuam dicto domino Wilhelmo canonico infra terminum in dicto nostro processu contentum dimitteret realiter et cum effectu, ac ab ipsius occupacione et detencione et percepcione infra eundem terminum cederet et cessaret sibique de annua pensione ac fructibus perceptis et expensis predictis ipse Crux salisfaceret, prout de hiis in instrumentis publicis inde confectis et coram nobis productis liquidius apparet, et subsequenter insinuacione et notificacione factis terminique prefixione et assignacione in dicto nostro processu contentis stante et durante, quamquam ipse Crux coram nobis personaliter constitutus exposuerit et protestatus fuerit et dixerit, quod mandatis apostolicis, monicionibus et preceptis obedivisset et extunc in antea obediret et obedire vellet, ipsam possessionem dicte annue pensionis dimitteret et extunc de presenti liberam, vacuam et expeditam dicto domino Wilhelmo Kortelangen omnino dimisit, et nichil- ominus ipse Crux ad sancta dei evangelia sacrosanctis scripturis corporaliter manutactis et in manibus nostris iuramentum prestitit, quod dictum dominum Wilhelmum vel procuratorem seu procuratores suos pro eo in aliquo super dicta annua pensione et eius possessione in nullo molestaret et neque per se vel alium seu alios pro eo in antea molestare vellet verbo vel in scriptis directe vel indirecte, jure vel de facto, publice vel occulte, sed in omnibus et per omnia observare et inviolabiliter huiusmodi sibi mandata adimplere. Ipse tamen Crux spretis litteris apostolicis executoriis, monicionibus, mandatis, sentenciis et execucionibus memoratis, ipsi domino Wilhelmo Kortelangen minime de huiusmodi annua pensione perceptis et expensis supradictis satisfacere seu satisfieri procurare contra premissa veniendo curavit, prout idem dominus Wilhelmus nobis legitimam fecit fidem. Propter quod non fuit nec est dubium, Crucem Alberti de Czirnyn antedictum et alios inobedientes et rebelles supradictos excommunicacionis sentenciam incurrisse. Et deinde fuimus per prefatum dominum Wilhelmum Kortelangen canonicum cum instancia debita requisiti, ut ad ulteriorem execucionem procedere et dictum nostrum processum contra prefatum Crucem ipsiusque in hac parte adherentes fautores et rebelles aggravare sibique litteras aggravatorias super hoc decernere et concedere dignaremur. Exigit igitur, ut perversorum audacia unica pena non contentorum cum crescente contumacia crescere debeat et pena, prout vires attribute nobis potestatis exposcunt, auxiliante domino debite refrenetur et ledatur, predictum processum et sentencias per nos, ut premittitur, contra prefatum Crucem et quoscunque alios in hac parte contradictores et rebelles latas et promulgatas iuxta vires, formam et tenorem literarum apostolicarum predictarum nobis, ut premitlitur directarum, duximus aggravandum et tenore presentium aggravamus in hiis scriptis. Id circo auctoritate apostolica, qua fungimur in hac parte, vos omnes et singulos reverendos patres et dominos archiepiscopum, episcopos. abbates, priores . . . . omnesque alios viros ecclesiasticos supradictos et vestrum quemlibet tenore presencium primo, secundo, tercio et peremptorie requirimus et monemus communiter et divisim vobisque et vestrum cuilibet in virlute sancte obediencie et sub penis infrascriptis districte precipiendo mandamus, salva tamen moderacione infrascripta circa predictos archi- episcopum et episcopos, quatenus statim visis presentibus infra sex dies, postquam pro parte 3*
19 eius noticiam devenerint et requisitus fuerit idem Crux in Romana curia personaliter appre- hensus, ut ipse possessionem dicte annue pensionis liberam et expeditam ac vacuam dicto domino Wilhelmo canonico infra terminum in dicto nostro processu contentum dimitteret realiter et cum effectu, ac ab ipsius occupacione et detencione et percepcione infra eundem terminum cederet et cessaret sibique de annua pensione ac fructibus perceptis et expensis predictis ipse Crux salisfaceret, prout de hiis in instrumentis publicis inde confectis et coram nobis productis liquidius apparet, et subsequenter insinuacione et notificacione factis terminique prefixione et assignacione in dicto nostro processu contentis stante et durante, quamquam ipse Crux coram nobis personaliter constitutus exposuerit et protestatus fuerit et dixerit, quod mandatis apostolicis, monicionibus et preceptis obedivisset et extunc in antea obediret et obedire vellet, ipsam possessionem dicte annue pensionis dimitteret et extunc de presenti liberam, vacuam et expeditam dicto domino Wilhelmo Kortelangen omnino dimisit, et nichil- ominus ipse Crux ad sancta dei evangelia sacrosanctis scripturis corporaliter manutactis et in manibus nostris iuramentum prestitit, quod dictum dominum Wilhelmum vel procuratorem seu procuratores suos pro eo in aliquo super dicta annua pensione et eius possessione in nullo molestaret et neque per se vel alium seu alios pro eo in antea molestare vellet verbo vel in scriptis directe vel indirecte, jure vel de facto, publice vel occulte, sed in omnibus et per omnia observare et inviolabiliter huiusmodi sibi mandata adimplere. Ipse tamen Crux spretis litteris apostolicis executoriis, monicionibus, mandatis, sentenciis et execucionibus memoratis, ipsi domino Wilhelmo Kortelangen minime de huiusmodi annua pensione perceptis et expensis supradictis satisfacere seu satisfieri procurare contra premissa veniendo curavit, prout idem dominus Wilhelmus nobis legitimam fecit fidem. Propter quod non fuit nec est dubium, Crucem Alberti de Czirnyn antedictum et alios inobedientes et rebelles supradictos excommunicacionis sentenciam incurrisse. Et deinde fuimus per prefatum dominum Wilhelmum Kortelangen canonicum cum instancia debita requisiti, ut ad ulteriorem execucionem procedere et dictum nostrum processum contra prefatum Crucem ipsiusque in hac parte adherentes fautores et rebelles aggravare sibique litteras aggravatorias super hoc decernere et concedere dignaremur. Exigit igitur, ut perversorum audacia unica pena non contentorum cum crescente contumacia crescere debeat et pena, prout vires attribute nobis potestatis exposcunt, auxiliante domino debite refrenetur et ledatur, predictum processum et sentencias per nos, ut premittitur, contra prefatum Crucem et quoscunque alios in hac parte contradictores et rebelles latas et promulgatas iuxta vires, formam et tenorem literarum apostolicarum predictarum nobis, ut premitlitur directarum, duximus aggravandum et tenore presentium aggravamus in hiis scriptis. Id circo auctoritate apostolica, qua fungimur in hac parte, vos omnes et singulos reverendos patres et dominos archiepiscopum, episcopos. abbates, priores . . . . omnesque alios viros ecclesiasticos supradictos et vestrum quemlibet tenore presencium primo, secundo, tercio et peremptorie requirimus et monemus communiter et divisim vobisque et vestrum cuilibet in virlute sancte obediencie et sub penis infrascriptis districte precipiendo mandamus, salva tamen moderacione infrascripta circa predictos archi- episcopum et episcopos, quatenus statim visis presentibus infra sex dies, postquam pro parte 3*
Strana 20
20 dicti domini Wilhelmi Kortelangen fueritis requisiti seu alter vestrum fuerit requisilus, dictam requisicionem immediate sequentes . . . . prefatum Crucem Alberti ac alios contradictores quoslibet et rebelles in hac parte, ex parte nostra ymmo verius apostolica monealis, quos eciam tenore presencium requirimus et monemus coniunclim et divisim, quatenus infra quin- decim dies a tempore publicacionis, monicionis, nolificacionis et insinuacionis per vos vel vestrum quemlibet ipsis et eorum alteri factis computando . . . . ut adhuc processibus, sen- tenciis et mandatis nostris realiter et cum effectu pareant et intendant, pareat et intendat, prout ipsos et eorum quemlibet eadem mandata et processus concernunt et concernere poterunt et ab impedimentis et malefaccionibus dicto domino Wilhelmo factis et illatis desistat et desistat (sic), sibi de perceptis et expensis predictis integraliter satisfaciant et quilibet eorum satisfaciat et satisfieri, in quantum in eis est et ad eos et quemlibet ipsorum pertinet, infra predictos quindecim dies proximos procuretis. Alioquin si huiusmodi nostris mandatis ymmo verius apostolicis infra quindecim dies predictos non paruerint seu paruerit realiter cum effectu, prefatum Crucem Alberti ompesque alios et supradictos rebelles et inobedientes in ecclesiis vestris et capellis et aliis locis publicis quibuscunque, de quibus expediens fuerit, infra missarum solemnia fidelis populi christiani multitudine copiosa ad divina congregata alta et intelligibili voce et in materna linqua excommunicatum et aggravatum ex parte nostra ymmo verius apostolica publice nuncielis et per alium seu alios denunciari faciatis singulis diebus dominicis et festivis, campanis pulsatis et candelis accensis ac demum extinctis et in ipsius malediccionem in terram proiectis, decantantes in laudem dei psalmum: „Deus laudem meam ne tacueris etc. cum antiphona: „Media vita elc., quem et quos nos eciam tenore presencium sic excommunicatum et excommunicatos, aggravatum et aggravatos denunciamus. Inhibentes quoque vobis omnibus et singulis predictis et aliis Christi fidelibus, quibus nos eciam presencium tenore sub prefata excommunicacionis pena inhibemus, ne quis eisdem excommunicatis et aggravatis seu eorum altero durantibus huiusmodi sentenciis com- municet seu communicent verbo, cibo, potu, foro, molendino, empcione, vendicione, invita- cione, consilii vel auxilii presticione vel agros colendo seu quavis alia communione a lege vel a canone concessa; contrarium vero facientes sentencie excommunicacionis ipso facto volumus subiacere, quam contra eos exnunc prout extunc et extunc prout exnunc ferimus in hiis scriptis et eciam promulgamus; uxores vero eorum et ipsorum familiam extra ecclesias vestras teneatis, eas nullatenus ad divina admittendo nec ecclesiastica sacramenta eis ministrando. Et ut magis verecundi et despecti et erubescencia confusi ac ad gremium sancte matris ecclesie cicius redire festinent et redire cogantur, loca et ecclesias, in quibus et in quorum parochiis dicti sint excommunicati et aggravati ac dictus sit excommunicatus et aggravatus, morem trahunt larem vel domicilium habuerint et ad eos quomodolibet spectantem et spectancia. et presertim parochialem sancti Mauricii Olomucensis et Olomucensem ecclesias supradictas continuo ecclesiastico supponimus interdicto in hiis scriplis, quod ibidem continuo volumus observari, donec dicti excommunicati et aggravali deo et nobis de contemptu mandati apostolici et dicto domino Wilhelmo de dictis perceptis et florenorum summis pro dictis expensis dictus Crux satisfecerit, ut prefertur, ac beneficium absolucionis meruerit obtinere. In aliis vero
20 dicti domini Wilhelmi Kortelangen fueritis requisiti seu alter vestrum fuerit requisilus, dictam requisicionem immediate sequentes . . . . prefatum Crucem Alberti ac alios contradictores quoslibet et rebelles in hac parte, ex parte nostra ymmo verius apostolica monealis, quos eciam tenore presencium requirimus et monemus coniunclim et divisim, quatenus infra quin- decim dies a tempore publicacionis, monicionis, nolificacionis et insinuacionis per vos vel vestrum quemlibet ipsis et eorum alteri factis computando . . . . ut adhuc processibus, sen- tenciis et mandatis nostris realiter et cum effectu pareant et intendant, pareat et intendat, prout ipsos et eorum quemlibet eadem mandata et processus concernunt et concernere poterunt et ab impedimentis et malefaccionibus dicto domino Wilhelmo factis et illatis desistat et desistat (sic), sibi de perceptis et expensis predictis integraliter satisfaciant et quilibet eorum satisfaciat et satisfieri, in quantum in eis est et ad eos et quemlibet ipsorum pertinet, infra predictos quindecim dies proximos procuretis. Alioquin si huiusmodi nostris mandatis ymmo verius apostolicis infra quindecim dies predictos non paruerint seu paruerit realiter cum effectu, prefatum Crucem Alberti ompesque alios et supradictos rebelles et inobedientes in ecclesiis vestris et capellis et aliis locis publicis quibuscunque, de quibus expediens fuerit, infra missarum solemnia fidelis populi christiani multitudine copiosa ad divina congregata alta et intelligibili voce et in materna linqua excommunicatum et aggravatum ex parte nostra ymmo verius apostolica publice nuncielis et per alium seu alios denunciari faciatis singulis diebus dominicis et festivis, campanis pulsatis et candelis accensis ac demum extinctis et in ipsius malediccionem in terram proiectis, decantantes in laudem dei psalmum: „Deus laudem meam ne tacueris etc. cum antiphona: „Media vita elc., quem et quos nos eciam tenore presencium sic excommunicatum et excommunicatos, aggravatum et aggravatos denunciamus. Inhibentes quoque vobis omnibus et singulis predictis et aliis Christi fidelibus, quibus nos eciam presencium tenore sub prefata excommunicacionis pena inhibemus, ne quis eisdem excommunicatis et aggravatis seu eorum altero durantibus huiusmodi sentenciis com- municet seu communicent verbo, cibo, potu, foro, molendino, empcione, vendicione, invita- cione, consilii vel auxilii presticione vel agros colendo seu quavis alia communione a lege vel a canone concessa; contrarium vero facientes sentencie excommunicacionis ipso facto volumus subiacere, quam contra eos exnunc prout extunc et extunc prout exnunc ferimus in hiis scriptis et eciam promulgamus; uxores vero eorum et ipsorum familiam extra ecclesias vestras teneatis, eas nullatenus ad divina admittendo nec ecclesiastica sacramenta eis ministrando. Et ut magis verecundi et despecti et erubescencia confusi ac ad gremium sancte matris ecclesie cicius redire festinent et redire cogantur, loca et ecclesias, in quibus et in quorum parochiis dicti sint excommunicati et aggravati ac dictus sit excommunicatus et aggravatus, morem trahunt larem vel domicilium habuerint et ad eos quomodolibet spectantem et spectancia. et presertim parochialem sancti Mauricii Olomucensis et Olomucensem ecclesias supradictas continuo ecclesiastico supponimus interdicto in hiis scriplis, quod ibidem continuo volumus observari, donec dicti excommunicati et aggravali deo et nobis de contemptu mandati apostolici et dicto domino Wilhelmo de dictis perceptis et florenorum summis pro dictis expensis dictus Crux satisfecerit, ut prefertur, ac beneficium absolucionis meruerit obtinere. In aliis vero
Strana 21
21 locis quibuscunque, ad que ipsos et eorum quemlibet devenire vel per que eos et eorum quemlibet transire contigerit, quamdiu ibidem fuerint seu fuerit eorum aliquis et post triduum eius vel eorum aut alicuius eorum abinde recessum volumus penitus cessari a divinis. Quod si forte vos reverendi patres archiepiscope et episcopi et specialiter vos reverende pater domine episcope Olomucensis vel aliqui aut aliquis vestrum in presenti negocio processus huiusmodi transgressores, contradictores, transgressor vel contradictor fueritis vel fuerit repertus, prout ad vos et vestrum quemlibet presens noster processus dirigitur et vos concernit aut concernere poterit iuxta requisicionem dicti domini Wilhelmi seu procuratoris eiusdem vel contra ipsum vel eius tenorem publice vel occulte directe et indirecte aliquid attemptaveritis vel aliquis vestrum attemptaverit per vos vel alium seu alios, extunc vobis ob pontificalium dignitatem reverencias merito deferentes, vobis et vestrum cuilibet premis- sorum inobedienti et dictis nostris mandatis ymmo verius apostolicis non parenti, dicta sex dierum canonica monicione premissa, exnunc prout extunc et extunc prout exnunc ingressum ecclesie interdicimus in hiis scriptis. Et si huiusmodi interdictum per alios sex dies, pre- fatos sex immediate sequentes sustinueritis vel sustinuerint aut sustinuerit aliquis vestrum, dicta canonica monicione premissa vos et vestrum quemlibet inobedientes et inobedientem . . . . . in eisdem suspendimus a divinis. Verum si prefatas interdicti et suspensionis sentencias per alios sex dies, prefatos duodecim immediate sequentes sustinueritis vel sustinuerint animo vel animis indurato vel induratis, quod absit, dicta canonica monicione premissa in vos et vestrum quemlibet ac quoscunque alios superius nominatos generaliter vel specialiter inobedientes excommunicacionis sentenciam in hiis scriptis . . . . ferimus et eciam promul- gamus. Absolucionem vero omnium et singulorum, qui prefatas nostras sentencias vel earum aliquam incurrerint quoquo modo, nobis vel superiori nostro tantummodo reservamus. In quorum omnium et singulorum testimonium premissorum presentes aggravacionis litteras seu presens publicum instrumentum, huiusmodi nostram aggravacionem in se continentem vel continens, per Henricum Henrici notarium publicum infrascriptum scribi et publicari man- davimus nostrique pontificalis sigilli iussimus appensione muniri. Datum et actum Rome in hospicio habitacionis nostre sub anno a nativitate domini millesimo trecentesimo nonagesimo primo, indiccione quarta decima, die sabbati octava mensis Aprilis, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Bonifacii divina providencia pape IX. supradicti anno secundo. Presentibus ibidem honorabilibus viris dominis Andrea de Gewicz Pragensis et Wissegradensis ecclesiarum canonico, Philippo plebano in Straska Olomucensis diocesis et Nicolai Theoderici de Ketthelaw clerico Wratislaviensis diocesis rectore parochialis ecclesie sancte Marie opidi Wladislaviensis, Wladislaviensis diocesis, testibus fide dignis ad premissa vocatis specialiter et rogatis. Et ego Henricus Henrici . . . . publicus notarius etc. (Orig. Perg. h. Sig. abgerissen im Olm. Cap. Archive.)
21 locis quibuscunque, ad que ipsos et eorum quemlibet devenire vel per que eos et eorum quemlibet transire contigerit, quamdiu ibidem fuerint seu fuerit eorum aliquis et post triduum eius vel eorum aut alicuius eorum abinde recessum volumus penitus cessari a divinis. Quod si forte vos reverendi patres archiepiscope et episcopi et specialiter vos reverende pater domine episcope Olomucensis vel aliqui aut aliquis vestrum in presenti negocio processus huiusmodi transgressores, contradictores, transgressor vel contradictor fueritis vel fuerit repertus, prout ad vos et vestrum quemlibet presens noster processus dirigitur et vos concernit aut concernere poterit iuxta requisicionem dicti domini Wilhelmi seu procuratoris eiusdem vel contra ipsum vel eius tenorem publice vel occulte directe et indirecte aliquid attemptaveritis vel aliquis vestrum attemptaverit per vos vel alium seu alios, extunc vobis ob pontificalium dignitatem reverencias merito deferentes, vobis et vestrum cuilibet premis- sorum inobedienti et dictis nostris mandatis ymmo verius apostolicis non parenti, dicta sex dierum canonica monicione premissa, exnunc prout extunc et extunc prout exnunc ingressum ecclesie interdicimus in hiis scriptis. Et si huiusmodi interdictum per alios sex dies, pre- fatos sex immediate sequentes sustinueritis vel sustinuerint aut sustinuerit aliquis vestrum, dicta canonica monicione premissa vos et vestrum quemlibet inobedientes et inobedientem . . . . . in eisdem suspendimus a divinis. Verum si prefatas interdicti et suspensionis sentencias per alios sex dies, prefatos duodecim immediate sequentes sustinueritis vel sustinuerint animo vel animis indurato vel induratis, quod absit, dicta canonica monicione premissa in vos et vestrum quemlibet ac quoscunque alios superius nominatos generaliter vel specialiter inobedientes excommunicacionis sentenciam in hiis scriptis . . . . ferimus et eciam promul- gamus. Absolucionem vero omnium et singulorum, qui prefatas nostras sentencias vel earum aliquam incurrerint quoquo modo, nobis vel superiori nostro tantummodo reservamus. In quorum omnium et singulorum testimonium premissorum presentes aggravacionis litteras seu presens publicum instrumentum, huiusmodi nostram aggravacionem in se continentem vel continens, per Henricum Henrici notarium publicum infrascriptum scribi et publicari man- davimus nostrique pontificalis sigilli iussimus appensione muniri. Datum et actum Rome in hospicio habitacionis nostre sub anno a nativitate domini millesimo trecentesimo nonagesimo primo, indiccione quarta decima, die sabbati octava mensis Aprilis, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Bonifacii divina providencia pape IX. supradicti anno secundo. Presentibus ibidem honorabilibus viris dominis Andrea de Gewicz Pragensis et Wissegradensis ecclesiarum canonico, Philippo plebano in Straska Olomucensis diocesis et Nicolai Theoderici de Ketthelaw clerico Wratislaviensis diocesis rectore parochialis ecclesie sancte Marie opidi Wladislaviensis, Wladislaviensis diocesis, testibus fide dignis ad premissa vocatis specialiter et rogatis. Et ego Henricus Henrici . . . . publicus notarius etc. (Orig. Perg. h. Sig. abgerissen im Olm. Cap. Archive.)
Strana 22
22 25. Papst Bonifacius IX. bestätigt dem Abte zu Brevnov das Recht, die Prioren in Raigern. Politz und Braunau zu ernennen. Dt. Rom 8. April 1391. Bonifacius episcopus servus servorum dei dilectis filiis abbati et conventui mona- sterii Brewnoviensis prope Pragam, ordinis sancti Benedicti, salutem et apostolicam bene- diccionem. Honestis et humilibus suplicum volis libenter annuimus illaque favoribus prose- quimur opportunis. Sane peticio pro parte vestra nobis nuper exhibita continebat, quod in Regrad, Policz et in Brumow prepositure alias prioratus nuncupate dicti ordinis, Pragensis et Olomucensis diocesis fuerunt, prout sunt, eidem vestro monasterio et abbali ipsius monasterii pro tempore existenti pleno iure subiecte, consueveruntque regi et gubernari ac de presenti reguntur et gubernantur per monachos vestri monasterii, quodque abbas dicti vestri monasterii. qui est pro tempore, prepositos et priores prepositurarum et prioratuum predictorum ac vicarios, qui pro tempore in preposituris seu prioratibus supradictis deserviunt, qui quidem vicarii monachi duntaxat dicti monasterii esse consueverunt, pro solo nutu et libera voluntate instituit et destituit ac instituere et destituere consuevit a tempore, cuius contraria non existit. Quare pro parte vestra nobis fuit humiliter supplicatum, ut premissa auctoritate apo- stolica confirmare de benignitate apostolica dignaremur. Nos igitur huiusmodi supplicacionibus inclinali premissa auctoritate apostolica tenore presencium confirmamus et presentis scripti patrocinio communimus. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre confir- macionis et communicionis infringere vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare presumpserit, indignacionem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apo- stolorum eius se noverit incursurum. Datum Rome apud sanctum Petrum sexto idus Aprilis pontificatus nostri anno secundo. (Orig. Perg. im Arch. des Kl. Břevnow; abgedr. bei Ziegelbauer Historia etc. p. 292.) 26. Der Cardinal Marinus bestätigt dem Brucker Abte Zdenko die Zahlung gewisser Gelder und befreit ihn von der Excommunication, in die er wegen Nichtzahlung derselben gefallen war. Dt. Rom 26. April 1391. Marinus miseracione divina sancte Marie nove diaconus cardinalis domini pape camerarius, universis et singulis presentes literas inspecturis salutem in domino. Universitati vestre notumfacimus per presentes, quod venerabilis pater dominus frater Sdenko abbas monasterii Lucensis, Premonstratensis ordinis, Olomucensis diocesis, pro parte partis sui communis servicii, in quo camere apostolice sub certis penis et sentenciis racione dicti sui monasterii extilit efficaciter obligatus, octuaginta florenos auri de camera, solidos triginta octo, denarios quinque et obolum monete Romane nobis et pro parte partis quatuor minutorum serviciorum consuetorum debitorum pro familiaribus et officialibus dicti domini nostri pape,
22 25. Papst Bonifacius IX. bestätigt dem Abte zu Brevnov das Recht, die Prioren in Raigern. Politz und Braunau zu ernennen. Dt. Rom 8. April 1391. Bonifacius episcopus servus servorum dei dilectis filiis abbati et conventui mona- sterii Brewnoviensis prope Pragam, ordinis sancti Benedicti, salutem et apostolicam bene- diccionem. Honestis et humilibus suplicum volis libenter annuimus illaque favoribus prose- quimur opportunis. Sane peticio pro parte vestra nobis nuper exhibita continebat, quod in Regrad, Policz et in Brumow prepositure alias prioratus nuncupate dicti ordinis, Pragensis et Olomucensis diocesis fuerunt, prout sunt, eidem vestro monasterio et abbali ipsius monasterii pro tempore existenti pleno iure subiecte, consueveruntque regi et gubernari ac de presenti reguntur et gubernantur per monachos vestri monasterii, quodque abbas dicti vestri monasterii. qui est pro tempore, prepositos et priores prepositurarum et prioratuum predictorum ac vicarios, qui pro tempore in preposituris seu prioratibus supradictis deserviunt, qui quidem vicarii monachi duntaxat dicti monasterii esse consueverunt, pro solo nutu et libera voluntate instituit et destituit ac instituere et destituere consuevit a tempore, cuius contraria non existit. Quare pro parte vestra nobis fuit humiliter supplicatum, ut premissa auctoritate apo- stolica confirmare de benignitate apostolica dignaremur. Nos igitur huiusmodi supplicacionibus inclinali premissa auctoritate apostolica tenore presencium confirmamus et presentis scripti patrocinio communimus. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre confir- macionis et communicionis infringere vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare presumpserit, indignacionem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apo- stolorum eius se noverit incursurum. Datum Rome apud sanctum Petrum sexto idus Aprilis pontificatus nostri anno secundo. (Orig. Perg. im Arch. des Kl. Břevnow; abgedr. bei Ziegelbauer Historia etc. p. 292.) 26. Der Cardinal Marinus bestätigt dem Brucker Abte Zdenko die Zahlung gewisser Gelder und befreit ihn von der Excommunication, in die er wegen Nichtzahlung derselben gefallen war. Dt. Rom 26. April 1391. Marinus miseracione divina sancte Marie nove diaconus cardinalis domini pape camerarius, universis et singulis presentes literas inspecturis salutem in domino. Universitati vestre notumfacimus per presentes, quod venerabilis pater dominus frater Sdenko abbas monasterii Lucensis, Premonstratensis ordinis, Olomucensis diocesis, pro parte partis sui communis servicii, in quo camere apostolice sub certis penis et sentenciis racione dicti sui monasterii extilit efficaciter obligatus, octuaginta florenos auri de camera, solidos triginta octo, denarios quinque et obolum monete Romane nobis et pro parte partis quatuor minutorum serviciorum consuetorum debitorum pro familiaribus et officialibus dicti domini nostri pape,
Strana 23
23 in quibus similiter extitit obligatus, triginta similes florenos, solidos triginta octo et denarios sex dicte monete Romane clericis camere apostolice proprio eorum et aliorum familiarium et officialium dicti domini nostri pape nomine recipientibus, per manus honorabilium virorum dominorum Wenceslai in Prawleyns et Wenceslai in Iglavia parrochialium ecclesiarum rectorum, Olomucensis diocesis, die data presencium solvi fecit realiter cum effectu. De quibus sic datis et solutis dictum venerabilem patrem fratrem Sdenkonem abbatem eiusque heredes et successores et dictum suum monasterium tenore presencium quitamus, absolvimus et eciam liberamus, ipsumque ab excommunicacionis sentencia, quam incurrit propter moram solucionis dictorum communis et quatuor minutorum serviciorum non facte termino constituto et a reatu periurii et aliis penis et sentenciis, quas propterea incurrit, tenore presencium absolvimus et reddimus absolutum, secum super irregularitate, si quam propterea incurrit se divinis officiis immiscendo, non tamen in contemptum clavium, misericorditer dispensantes. In quorum testimonium presentes litteras fieri et sigilli nostri camerariatus officii iussimus appensione muniri. Datum Rome apud sanctum Petrum sub anno domini millesimo trecen- tesimo nonagesimo primo, indiccione quartadecima, die vicesima sexta mensis Aprilis, ponti- ficatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Bonifacii divina providencia pape noni anno secundo. (Orig. Perg. mit anhang. verletztem Sig. im mähr. Landes-Archive. Art. Bruck lit. B, Nro. 19/b.) 27. Markgraf Jodok verleiht der Stadt Göding das freie Testirungsrecht. Dt. Brünn 7. Mai 1391. odocus dei gracia marchio et dominus Moravie notum facimus tenore presencium universis, quod volentes bonum statum, commodum et profectum in opido nostro Göding alias Hodonyn instaurare, ut communitas et respublica ibidem per auxilium gracie nostre possit in bonorum ubertate dilatari et fideles nostri subditi cives et incole ibidem in Goding per graciam nostram consolati valeant de die in diem pro eorum utilitate tanto fervencius laborare, eisdem incolis et universis subditis in Goding huiusmodi graciam et prerogativam fecimus specialem, ut ipsi cum bonis eorum mobilibus et immobilibus possint disponere pro eorum voluntate. In casu vero, ubi aliquis eorum preventus morte nihil cum bonis suis disposuisset nec heredes legitimos post se reliquisset, tunc eiusdem hominis sic defunti bona universa super propinquiorem amicum absque omni impedimento devolventur. Expresse decernentes, quod in huiusmodi jure ipsis per nos graciose sic concesso nullus officialium nostrorum aut alius, qui eosdem homines tenuerit, presumat aut debeat quovis modo impedire, sicut indignacionem nostram talis cupit gravissimam evitare. Presencium sub nostro appenso sigillo testimonio literarum. Datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo primo, dominica proxima post festum ascensionis dominice. (Auf der Plicatur : Ad mandatum domini marchionis Johannes. — Orig. Perg. h. Sig. in Göding.)
23 in quibus similiter extitit obligatus, triginta similes florenos, solidos triginta octo et denarios sex dicte monete Romane clericis camere apostolice proprio eorum et aliorum familiarium et officialium dicti domini nostri pape nomine recipientibus, per manus honorabilium virorum dominorum Wenceslai in Prawleyns et Wenceslai in Iglavia parrochialium ecclesiarum rectorum, Olomucensis diocesis, die data presencium solvi fecit realiter cum effectu. De quibus sic datis et solutis dictum venerabilem patrem fratrem Sdenkonem abbatem eiusque heredes et successores et dictum suum monasterium tenore presencium quitamus, absolvimus et eciam liberamus, ipsumque ab excommunicacionis sentencia, quam incurrit propter moram solucionis dictorum communis et quatuor minutorum serviciorum non facte termino constituto et a reatu periurii et aliis penis et sentenciis, quas propterea incurrit, tenore presencium absolvimus et reddimus absolutum, secum super irregularitate, si quam propterea incurrit se divinis officiis immiscendo, non tamen in contemptum clavium, misericorditer dispensantes. In quorum testimonium presentes litteras fieri et sigilli nostri camerariatus officii iussimus appensione muniri. Datum Rome apud sanctum Petrum sub anno domini millesimo trecen- tesimo nonagesimo primo, indiccione quartadecima, die vicesima sexta mensis Aprilis, ponti- ficatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Bonifacii divina providencia pape noni anno secundo. (Orig. Perg. mit anhang. verletztem Sig. im mähr. Landes-Archive. Art. Bruck lit. B, Nro. 19/b.) 27. Markgraf Jodok verleiht der Stadt Göding das freie Testirungsrecht. Dt. Brünn 7. Mai 1391. odocus dei gracia marchio et dominus Moravie notum facimus tenore presencium universis, quod volentes bonum statum, commodum et profectum in opido nostro Göding alias Hodonyn instaurare, ut communitas et respublica ibidem per auxilium gracie nostre possit in bonorum ubertate dilatari et fideles nostri subditi cives et incole ibidem in Goding per graciam nostram consolati valeant de die in diem pro eorum utilitate tanto fervencius laborare, eisdem incolis et universis subditis in Goding huiusmodi graciam et prerogativam fecimus specialem, ut ipsi cum bonis eorum mobilibus et immobilibus possint disponere pro eorum voluntate. In casu vero, ubi aliquis eorum preventus morte nihil cum bonis suis disposuisset nec heredes legitimos post se reliquisset, tunc eiusdem hominis sic defunti bona universa super propinquiorem amicum absque omni impedimento devolventur. Expresse decernentes, quod in huiusmodi jure ipsis per nos graciose sic concesso nullus officialium nostrorum aut alius, qui eosdem homines tenuerit, presumat aut debeat quovis modo impedire, sicut indignacionem nostram talis cupit gravissimam evitare. Presencium sub nostro appenso sigillo testimonio literarum. Datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo primo, dominica proxima post festum ascensionis dominice. (Auf der Plicatur : Ad mandatum domini marchionis Johannes. — Orig. Perg. h. Sig. in Göding.)
Strana 24
24 28. Nikolaus Bischof von Olmütz versichert Kunz von Smola den Anfall des Dorfes Němčitz. Dt. Mirau 24. Juni 1391. Wir Niclas etc. bekennen, das wir unserm lieben Cunczen vom Smalh durch getreue dinste wille, die er uns und unserm bischtum zu Olomucz getreulich getan hat und tege- lichen tut, unsere recht, die wir von anevalles wegen gehaben mogen odir mochten uf dem leipgedingen der ersamen frawe Sbinken etwenn Peczen von der Warte, nu herr Henrich von Tepencz elichin wirtinne, in dem ganzen dorfe zu Nympcicz und seinen zuge- horungen etc. gegeben und vorschriben haben, geben und vorschreiben in kraft dicz briefes also, ab die egenannte Sbinke stirbet, die weile wir bischof zu Olomucz sein, das der egenannte Cuncze das egenannte dorf Nympczicz und was dozu gehoret, als das denn von der egenannten Sbinken tot an uns derstirbet und gevellet, von uns zu rechtem mannlehen emphaen und dieselben guter haben, halden und besiczen sulle als mannlehens recht ist in unserm bischtum zu Olomucz, an hindernisse und alles geverde. Mit urkund etc. Der geben ist zu Meraw noch Cristes geburt dreizehnhundert jar und dornach in dem ein und neun- zigisten jare an sant Johans tag unseres herren tauffer. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 69.) 29. Eröffnung des Olmützer Landrechtes. Dt. nach dem 24. Juni 1391. Anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo primo post beati Johannis Baptiste colloquium dominorum est celebratum presidentibus officialibus Jescone dicto Pusca de Cunstat camerario, Sulikone de Konicz czudario et Jescone canonico Brunensi notario, et presentibus illustrissimo principe domino Jodoco marchione et domino Moravie, Benessio de Crawar, Erhardo de Cunstat, Stiborio de Czimburg, Sdenkone et Jeskone de Sternberg alias de Luckow, Petro de Sternberg, Petro et Laczkone de Crawar, Wilhelmo de Pernstein, Tassone de Bozkowicz, Jaroslao de Mezericz, Smylone de Lesnicz, Jarossio de Hwyezdlicz, Wankone de Bozkowicz, duobus fratribus de Lethowicz, Alberto de Zlin, Wilhelmo et Czenkone fratribus de Luczka, Benessio et Budissio fratribus de Quassicz, Benessio de Deblin et strenuis Pawlicone de Ewlenburg, Wockone de Holnstein, Wznatha Hecht de Rossicz, Ulrico dicto Hecht et aliis quam pluribus fidedignis. (Olm. Landesst. p. 183.) 30. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass die Brüder Jaroš und Janáč, genannt Kužel, ihren Lehensbesitz in Biskupitz verkaufen. Dt. Olmütz 28. Juni 1391. Wir Niclas etc. bekennen etc. das fur uns kumen sein Jarosch und Janacz gebrudere genannt Kuzel von Bielowicz, unsere lieben getreuen und haben uns zu wissen getan, das
24 28. Nikolaus Bischof von Olmütz versichert Kunz von Smola den Anfall des Dorfes Němčitz. Dt. Mirau 24. Juni 1391. Wir Niclas etc. bekennen, das wir unserm lieben Cunczen vom Smalh durch getreue dinste wille, die er uns und unserm bischtum zu Olomucz getreulich getan hat und tege- lichen tut, unsere recht, die wir von anevalles wegen gehaben mogen odir mochten uf dem leipgedingen der ersamen frawe Sbinken etwenn Peczen von der Warte, nu herr Henrich von Tepencz elichin wirtinne, in dem ganzen dorfe zu Nympcicz und seinen zuge- horungen etc. gegeben und vorschriben haben, geben und vorschreiben in kraft dicz briefes also, ab die egenannte Sbinke stirbet, die weile wir bischof zu Olomucz sein, das der egenannte Cuncze das egenannte dorf Nympczicz und was dozu gehoret, als das denn von der egenannten Sbinken tot an uns derstirbet und gevellet, von uns zu rechtem mannlehen emphaen und dieselben guter haben, halden und besiczen sulle als mannlehens recht ist in unserm bischtum zu Olomucz, an hindernisse und alles geverde. Mit urkund etc. Der geben ist zu Meraw noch Cristes geburt dreizehnhundert jar und dornach in dem ein und neun- zigisten jare an sant Johans tag unseres herren tauffer. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 69.) 29. Eröffnung des Olmützer Landrechtes. Dt. nach dem 24. Juni 1391. Anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo primo post beati Johannis Baptiste colloquium dominorum est celebratum presidentibus officialibus Jescone dicto Pusca de Cunstat camerario, Sulikone de Konicz czudario et Jescone canonico Brunensi notario, et presentibus illustrissimo principe domino Jodoco marchione et domino Moravie, Benessio de Crawar, Erhardo de Cunstat, Stiborio de Czimburg, Sdenkone et Jeskone de Sternberg alias de Luckow, Petro de Sternberg, Petro et Laczkone de Crawar, Wilhelmo de Pernstein, Tassone de Bozkowicz, Jaroslao de Mezericz, Smylone de Lesnicz, Jarossio de Hwyezdlicz, Wankone de Bozkowicz, duobus fratribus de Lethowicz, Alberto de Zlin, Wilhelmo et Czenkone fratribus de Luczka, Benessio et Budissio fratribus de Quassicz, Benessio de Deblin et strenuis Pawlicone de Ewlenburg, Wockone de Holnstein, Wznatha Hecht de Rossicz, Ulrico dicto Hecht et aliis quam pluribus fidedignis. (Olm. Landesst. p. 183.) 30. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass die Brüder Jaroš und Janáč, genannt Kužel, ihren Lehensbesitz in Biskupitz verkaufen. Dt. Olmütz 28. Juni 1391. Wir Niclas etc. bekennen etc. das fur uns kumen sein Jarosch und Janacz gebrudere genannt Kuzel von Bielowicz, unsere lieben getreuen und haben uns zu wissen getan, das
Strana 25
25 sie das dorf Biscupicz und einen hof doselbst und was dorzu gehoret, die von uns und unserm bischtum zu Olomucz zu rechtem mannlehen ruren etc. vorkauft haben recht und redlich vor eine genannte summa geltes Cunaschen unserm diener und lieben getreuen und reichten im uf in unsere hende die egenannten guter dorf und hof zu Biscupicz und was dorzu gehoret als mannlehens recht ist und baten uns die egenannten bruder Jarosch und Janacz, das wir zu sulchem kaufe und ufreichunge derselben guter etc. unser gunst und willen geben und dieselben guter etc. dem egenannten Cunaschen zu rechtem mannlehen geruchten zu leihen. Des haben wir etc. zu sulchem vorgenannten kaufe und ufreichunge ufgenommen und also die vorgenannten guter und wos dorzu gehoret dem egenannten Cunaschen vorliehen und vorleihen mit rechter wissen und mit craft dicz briefes im und seinen lehens erben zu rechtem lehen zu halden, zu haben und als lehensrecht ist gerulich zu besiczen, unschedlich uns und unserm bischtum zu Olomucz an unserm gewonlichen dinste und rechte. Des seint gezeuge Bernhard Hecht von Schuczendorf, Erhart von Meraw ritter, Cunczo vom Smalh, Jost von Wolfsberg und viele andere unsere lieben getreuen, die dobei woren. Mit urkund etc. der geben ist zu Olomucz nach Cristes geburte dreizehn hundert jar und dornoch in dem ein und neunzigisten jare an der mitwoche noch sante Johannes tag unseres herren teufer. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 93.) 31. Beneš von Détinitz bekennt, dass er den Augustinern in Gewitsch 10 Schock Groschen schuldig sei. Dt. 2. Juli 1391. s. l. Nos Benessius de Dyetynicz dictus de Waldensten, nostris cum heredibus debitor principalis et dominus Wanik de Goldycz dictus de Zampach, necnon domina Anna dicta de Waldensten sua legittima conthoralis, fideiussores recognoscimus tenore presencium uni- versis: nos teneri et obligari in decem sexagenis grossorum pragensium veri ac legittimi census religiosis fratribus monasterii in Gyewyczek ordinis fratrum heremitarum sancti Augustini. Quem quidem censum pretactum promiltimus bona nostra fide sine dolo predictis fratribus a die nativitatis domini nostri Jesu Christi proxime ventura uno anno evoluto in bonis non obligatis dare et determinare et a data presencium usque illud tempus in quolibet festo sancti Galli confessoris quinque sexagenas grossorum et in festo sancti Georgii totidem promittimus bona nostra fide et sine dolo solvere dictis fratribus pecunia cum parata. Quod si non fecerimus, ut premittitur, extunc quicumque ex nobis per dictos fratres monitus fuerit debebit et tenebitur sub puritate obligacionis predicte duos honestos et discretos clientes quemlibet cum uno equo statuere in civitate Gewyczek apud honestum hospitem per prefatos fratres ostensum, verum ac debitum obstagium peragendum et abinde nullatenus exituros, donec pecunia capitalis cem censu predicto et dampnis exinde venientibus per nos fuerint 4
25 sie das dorf Biscupicz und einen hof doselbst und was dorzu gehoret, die von uns und unserm bischtum zu Olomucz zu rechtem mannlehen ruren etc. vorkauft haben recht und redlich vor eine genannte summa geltes Cunaschen unserm diener und lieben getreuen und reichten im uf in unsere hende die egenannten guter dorf und hof zu Biscupicz und was dorzu gehoret als mannlehens recht ist und baten uns die egenannten bruder Jarosch und Janacz, das wir zu sulchem kaufe und ufreichunge derselben guter etc. unser gunst und willen geben und dieselben guter etc. dem egenannten Cunaschen zu rechtem mannlehen geruchten zu leihen. Des haben wir etc. zu sulchem vorgenannten kaufe und ufreichunge ufgenommen und also die vorgenannten guter und wos dorzu gehoret dem egenannten Cunaschen vorliehen und vorleihen mit rechter wissen und mit craft dicz briefes im und seinen lehens erben zu rechtem lehen zu halden, zu haben und als lehensrecht ist gerulich zu besiczen, unschedlich uns und unserm bischtum zu Olomucz an unserm gewonlichen dinste und rechte. Des seint gezeuge Bernhard Hecht von Schuczendorf, Erhart von Meraw ritter, Cunczo vom Smalh, Jost von Wolfsberg und viele andere unsere lieben getreuen, die dobei woren. Mit urkund etc. der geben ist zu Olomucz nach Cristes geburte dreizehn hundert jar und dornoch in dem ein und neunzigisten jare an der mitwoche noch sante Johannes tag unseres herren teufer. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 93.) 31. Beneš von Détinitz bekennt, dass er den Augustinern in Gewitsch 10 Schock Groschen schuldig sei. Dt. 2. Juli 1391. s. l. Nos Benessius de Dyetynicz dictus de Waldensten, nostris cum heredibus debitor principalis et dominus Wanik de Goldycz dictus de Zampach, necnon domina Anna dicta de Waldensten sua legittima conthoralis, fideiussores recognoscimus tenore presencium uni- versis: nos teneri et obligari in decem sexagenis grossorum pragensium veri ac legittimi census religiosis fratribus monasterii in Gyewyczek ordinis fratrum heremitarum sancti Augustini. Quem quidem censum pretactum promiltimus bona nostra fide sine dolo predictis fratribus a die nativitatis domini nostri Jesu Christi proxime ventura uno anno evoluto in bonis non obligatis dare et determinare et a data presencium usque illud tempus in quolibet festo sancti Galli confessoris quinque sexagenas grossorum et in festo sancti Georgii totidem promittimus bona nostra fide et sine dolo solvere dictis fratribus pecunia cum parata. Quod si non fecerimus, ut premittitur, extunc quicumque ex nobis per dictos fratres monitus fuerit debebit et tenebitur sub puritate obligacionis predicte duos honestos et discretos clientes quemlibet cum uno equo statuere in civitate Gewyczek apud honestum hospitem per prefatos fratres ostensum, verum ac debitum obstagium peragendum et abinde nullatenus exituros, donec pecunia capitalis cem censu predicto et dampnis exinde venientibus per nos fuerint 4
Strana 26
26 plenarie persoluta. In cuius rei testimonium sigilla nostra de certa nostra sciencia presen- tibus sunt appensa. Datum die dominico proximo post octavam Johannis Baptiste, anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo primo. (Orig. Perg. 3 h. Sig. im Archive des Klosters s. Thomas in Altbrünn.) 32. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Mixik Liška seinen Lehensbesitz in Ujezd dem Marquard von Mödritz verkaufe. Dt. Olmütz 5. Juli 1391. Wir Niclas etc. bekennen etc., das fur uns komen ist Mixico Liska von Hen- drziechow unser lieber getreuer und hat uns zu wissen getan, das er funfthalbe lehen erbes, zwene undersessen odir hulden, einen garten gelegen zu Ugesd, die von uns etc. zu rechtem mannlehen ruren, vorkauft habe etc. umb vierzig mark grosser pfennige prager munze und merherischer zal Marquarden von Modricz etc. und reichte im uf in unser hende die vorgenannten guter als mannlehens recht ist. Und bat uns der egenannte Mixico Liska, das wir zu sulchem kaufe und ufreichunge derselben guter unsre gunst und willen geben und dieselben dem egenannten Marquarden von Modricz zu rechtem mannlehen geruchten zu leihen. Des haben wir etc. als ein Bischof zu Olomucz rechter lehenherr der obgenannten guter zu sulchem vorgenannten kaufe und ufreichungen derselben guter unsern guten willen und gunst gegeben etc. und alle die vorgenannten guter dem egenannten Marquarden von Modricz vorliehen und vorleihen etc. und vorzeihen uns auch unsers rechten, als wir von anefalles wegen zu denselben guten haben oder gehaben mochten, unschedlich doch uns und unserm bischtum zu Olomucz an unserm gewonlichen dinste und rechte. Des sein gezeuge die herrn Heinrich von Fullenstein, Marquard von Wolfsberg, Bernhard Hecht von Schuczendorf, Erhard von Meraw ritter, Cuncze von Smalh etc. Mit urkund etc. Datum Olomucz anno domini M°CCC° nonagesimo primo feria quarta post Procopii. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 76.) 33. Markgraf Jodok und Bischof Nikolaus von Olmütz legen den Streit zwischen dem Olmützer Kapitel und dem Herzoge von Troppau, Nikolaus, bei. Dt. Olmütz 7 Juli 1391. Nos Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie et nos Nicolaus eadem gracia Olomucensis episcopus arbitri, arbitratores et amicabiles compositores inter illustrem prin- cipem dominum Nicolaum ducem Opavie et Olomucense capitulum in materia dissencionis pro dampnis hominibus ecclesie Olomucensis illatis et aliis controversiis inter eos ex aliquibus causis subortis, animo deliberato ac de certa nostra sciencia, matura deliberacione super eo habita pronunciamus, declaramus, arbitramur, ut omnes displicencie inter eos quacunque
26 plenarie persoluta. In cuius rei testimonium sigilla nostra de certa nostra sciencia presen- tibus sunt appensa. Datum die dominico proximo post octavam Johannis Baptiste, anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo primo. (Orig. Perg. 3 h. Sig. im Archive des Klosters s. Thomas in Altbrünn.) 32. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Mixik Liška seinen Lehensbesitz in Ujezd dem Marquard von Mödritz verkaufe. Dt. Olmütz 5. Juli 1391. Wir Niclas etc. bekennen etc., das fur uns komen ist Mixico Liska von Hen- drziechow unser lieber getreuer und hat uns zu wissen getan, das er funfthalbe lehen erbes, zwene undersessen odir hulden, einen garten gelegen zu Ugesd, die von uns etc. zu rechtem mannlehen ruren, vorkauft habe etc. umb vierzig mark grosser pfennige prager munze und merherischer zal Marquarden von Modricz etc. und reichte im uf in unser hende die vorgenannten guter als mannlehens recht ist. Und bat uns der egenannte Mixico Liska, das wir zu sulchem kaufe und ufreichunge derselben guter unsre gunst und willen geben und dieselben dem egenannten Marquarden von Modricz zu rechtem mannlehen geruchten zu leihen. Des haben wir etc. als ein Bischof zu Olomucz rechter lehenherr der obgenannten guter zu sulchem vorgenannten kaufe und ufreichungen derselben guter unsern guten willen und gunst gegeben etc. und alle die vorgenannten guter dem egenannten Marquarden von Modricz vorliehen und vorleihen etc. und vorzeihen uns auch unsers rechten, als wir von anefalles wegen zu denselben guten haben oder gehaben mochten, unschedlich doch uns und unserm bischtum zu Olomucz an unserm gewonlichen dinste und rechte. Des sein gezeuge die herrn Heinrich von Fullenstein, Marquard von Wolfsberg, Bernhard Hecht von Schuczendorf, Erhard von Meraw ritter, Cuncze von Smalh etc. Mit urkund etc. Datum Olomucz anno domini M°CCC° nonagesimo primo feria quarta post Procopii. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 76.) 33. Markgraf Jodok und Bischof Nikolaus von Olmütz legen den Streit zwischen dem Olmützer Kapitel und dem Herzoge von Troppau, Nikolaus, bei. Dt. Olmütz 7 Juli 1391. Nos Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie et nos Nicolaus eadem gracia Olomucensis episcopus arbitri, arbitratores et amicabiles compositores inter illustrem prin- cipem dominum Nicolaum ducem Opavie et Olomucense capitulum in materia dissencionis pro dampnis hominibus ecclesie Olomucensis illatis et aliis controversiis inter eos ex aliquibus causis subortis, animo deliberato ac de certa nostra sciencia, matura deliberacione super eo habita pronunciamus, declaramus, arbitramur, ut omnes displicencie inter eos quacunque
Strana 27
27 racione suborte totaliter sint sopite. Item quod per totum ducatum suum et dominium omnibus officialibus suis et subditis precipiat, ut homines capituli Olomucensis ad fora civitatum, opi- dorum et quorumcunque aliorum locorum permittant venire et eorum negocia liberaliter exercere et ipsos circa jura et libertates eorum iuxta antiquam consuetudinem teneat et conservet. Item quod in bonis Olomucensis capituli de cetero nullas staciones faciat, neque dampna inferrat seu noceat hominibus et subditis capituli supradicti. Item ultimo pro dampnis prefatis ecclesie Olomucensis hominibus iam illatis illustrissimus princeps dominus Jodocus marchio et dominus Moravie, ut ad inquirendem de talibus suos illic dirigat sibique pro- nunciet, terminum pro sue voluntatis beneplacito reservavit. Presencium sub nostris appensis sigillis testimonio literarum. Datum Olomuncz anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo primo, feria sexta proxima post diem sancti Procopii. (Orig. Perg. 2 h. Sig. im Olm. Cap. Archive.) 34. Markgraf Jodok befreit die Stadt Schönberg vom Heimfalle und ertheilt ihr das Meilenrecht. Dt. Olmütz 9. Juli 1391. Nos Jodocus dei gratia marchio et dominus Moraviae. Notumfacimus tenore prae- sentium universis, quod ex specialis nostri favoris bonitate et gratia cupientes nostrorum fidelium subditorum videlicet civitatis Schomberk, Franckenstat et Antiquae Goldes et omnium villarum ad civitatem et oppida praedicta ab antiquo spectantium civium et incolarum eorundem ac Wickerii in Ulrichsdorf, Wenceslai in Reypotendorf, Petri in Petersdorf, Nicklini dicti Betenel in Weykersdorf et Hanuschii in Bradruschendorf villarum nostrarum ad praedicta bona pertinentium judicum, haeredum et successorum eorum profectus et commoda incre- mento prospero feliciter ampliare, ipsis, haeredibus et successoribus eorum de munifica liberalitate nostra et gratia dedimus, concessimus, donavimus et virtute praesentium animo deliberato ac de certa nostra scientia in perpetuum damus, concedimus et donamus, ut quotiescunque aliquem eorundem civium, incolarum seu villanorum et praedictorum judicum, haeredum et successorum eorum absque liberis legitimis ab hac luce migrare seu mori contin- geret, totiens bona eorum mobilia et immobilia, quibuscunque specialibus appellentur nomi- nibus seu in quibuscunque rebus consisterent, non ad nos sed ad proximiorem seu pro- pinquiorem amicum ipsorum et consanquineum absque difficultate qualibet devolvantur. Etiam de speciali nostra gratia civibus et incolis de Schomberk praesentibus et futuris, haeredibus et successoribus eorum omnia jura et singula, prout civitati nostrae Olomucz, civibus et in- habitatoribus ejus olim nos dedisse meminimus, damus et concedimus ac eos circa jura eadem benignissime conservamus. Et volumus specifice, ut nulla artificia mechanica in distantia unius milliaris a civitate jam dicta per villas instaurari, exerceri seu operari debeant, sed ad civitatem Schomberk pro talibus veniant, nec cerevisiam in spatio unius milliaris a civitate praedicta braxare debebunt, panem pistare seu fabrilia exercere, pro quibus omnibus vo- 4*
27 racione suborte totaliter sint sopite. Item quod per totum ducatum suum et dominium omnibus officialibus suis et subditis precipiat, ut homines capituli Olomucensis ad fora civitatum, opi- dorum et quorumcunque aliorum locorum permittant venire et eorum negocia liberaliter exercere et ipsos circa jura et libertates eorum iuxta antiquam consuetudinem teneat et conservet. Item quod in bonis Olomucensis capituli de cetero nullas staciones faciat, neque dampna inferrat seu noceat hominibus et subditis capituli supradicti. Item ultimo pro dampnis prefatis ecclesie Olomucensis hominibus iam illatis illustrissimus princeps dominus Jodocus marchio et dominus Moravie, ut ad inquirendem de talibus suos illic dirigat sibique pro- nunciet, terminum pro sue voluntatis beneplacito reservavit. Presencium sub nostris appensis sigillis testimonio literarum. Datum Olomuncz anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo primo, feria sexta proxima post diem sancti Procopii. (Orig. Perg. 2 h. Sig. im Olm. Cap. Archive.) 34. Markgraf Jodok befreit die Stadt Schönberg vom Heimfalle und ertheilt ihr das Meilenrecht. Dt. Olmütz 9. Juli 1391. Nos Jodocus dei gratia marchio et dominus Moraviae. Notumfacimus tenore prae- sentium universis, quod ex specialis nostri favoris bonitate et gratia cupientes nostrorum fidelium subditorum videlicet civitatis Schomberk, Franckenstat et Antiquae Goldes et omnium villarum ad civitatem et oppida praedicta ab antiquo spectantium civium et incolarum eorundem ac Wickerii in Ulrichsdorf, Wenceslai in Reypotendorf, Petri in Petersdorf, Nicklini dicti Betenel in Weykersdorf et Hanuschii in Bradruschendorf villarum nostrarum ad praedicta bona pertinentium judicum, haeredum et successorum eorum profectus et commoda incre- mento prospero feliciter ampliare, ipsis, haeredibus et successoribus eorum de munifica liberalitate nostra et gratia dedimus, concessimus, donavimus et virtute praesentium animo deliberato ac de certa nostra scientia in perpetuum damus, concedimus et donamus, ut quotiescunque aliquem eorundem civium, incolarum seu villanorum et praedictorum judicum, haeredum et successorum eorum absque liberis legitimis ab hac luce migrare seu mori contin- geret, totiens bona eorum mobilia et immobilia, quibuscunque specialibus appellentur nomi- nibus seu in quibuscunque rebus consisterent, non ad nos sed ad proximiorem seu pro- pinquiorem amicum ipsorum et consanquineum absque difficultate qualibet devolvantur. Etiam de speciali nostra gratia civibus et incolis de Schomberk praesentibus et futuris, haeredibus et successoribus eorum omnia jura et singula, prout civitati nostrae Olomucz, civibus et in- habitatoribus ejus olim nos dedisse meminimus, damus et concedimus ac eos circa jura eadem benignissime conservamus. Et volumus specifice, ut nulla artificia mechanica in distantia unius milliaris a civitate jam dicta per villas instaurari, exerceri seu operari debeant, sed ad civitatem Schomberk pro talibus veniant, nec cerevisiam in spatio unius milliaris a civitate praedicta braxare debebunt, panem pistare seu fabrilia exercere, pro quibus omnibus vo- 4*
Strana 28
28 lumus, ut ad ipsam civitatem Schomberk recursus, quotiens opus fuerit, habeatur. Insuper etiam nullibi in differentia unius milliaris circum civitatem praedictam sutores sartores, nisi tantummodo in civitate fabri et alii mechanici idonei habeantur. Praesentium sub nostro appenso sigillo testimonio literarum. Datum Olomucz dominica proxima ante festum sanctae Margarethae virginis, anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo primo. (Inserirt in der Bestätigungsurkunde der Kaiserin Maria Theresia ddo. 7. Juli 1747.) 35. Der Olmützer Bischof Nikolaus verleiht dem Kunz von Repow die nach dem Tode des Bohuš von Repow erledigten, zur Burg Mirau gehörigen Lehen. Dt. Mirau 22. Juli 1391. Nos Nicolaus dei et apostolice sedis gracia episcopus Olomucensis notum facimus tenore presencium universis. Quod bona feudalia et eciam castrensia in castro nostro Merow excepta area, ubi stabulum equorum est positum, que felicis memorie Bohuschius a nobis in feudum tenuit et per eius mortem ad nos tamquam ad episcopum Olomucensem legitime fuerunt devoluta, de gracia speciali Chunczoni fratri eiusdem Bohuschii ad tempora vite sue dumtaxat tenenda, habenda et possidenda contulimus et presentibus in feodum conferimus ordine modo et iure cum singulis suis pertinenciis, sicut dictus Bohuschius eadem, dum viveret, tenuit et possedit. In quorum testimonium presentes literas dedimus sigillo nostro munitas. Presentibus nobilibus et strenuis viris dominis Jeskone de Luckaw alias de Sternberg, Henrico de Fullenstein, Henrico de Arnoltowicz, Marquardo de Wolfsberg, Bernhardo Hecht de Schuczen- dorff, Gerhardo de Meraw militibus, Cunczone de Smola, Jodoco de Wolfsberg marscallo, Wolframo de Panowicz et Bernhardo burggravio clientibus atque pluribus aliis nostris fidelibus testibus fide dignis ad premissa constitutis. Datum in castro nostro Meraw anno domini MCCC nonagesimo primo, ipsa die et festo sancte Marie Magdalene. (Aus dem Lehensquatern II. p. 80 im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 36. Kunz von Repow erklärt, dass er die nach dem Tode seines Bruders erledigten Lehen vom Olmützer Bischofe Nikolaus zu Lehen erhalten habe. Dt. Mirau 22. Juli 1391. Ego Chunschico de Repaw tenore presencium recognosco universis. Quod cum reverendus in Christo pater et dominus meus dominus Nicolaus episcopus Olomucensis bona feodalia et castrensia in castro Meraw, ad ipsum per mortem fratris mei felicis memorie Bohuschii tamquam ad dominum pheodi jure devoluta, michi ex gracia speciali contulerit in pheodum ad tempora vite mee tenenda, habenda et possidenda ex bona libera et spontanea voluntate: sibi suisque successoribus episcopis Olomucensibus promisi et presentibus promitto, servire bona fide ubicumque necesse fuerit pro toto posse meo. Promisi eciam sibi et pre-
28 lumus, ut ad ipsam civitatem Schomberk recursus, quotiens opus fuerit, habeatur. Insuper etiam nullibi in differentia unius milliaris circum civitatem praedictam sutores sartores, nisi tantummodo in civitate fabri et alii mechanici idonei habeantur. Praesentium sub nostro appenso sigillo testimonio literarum. Datum Olomucz dominica proxima ante festum sanctae Margarethae virginis, anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo primo. (Inserirt in der Bestätigungsurkunde der Kaiserin Maria Theresia ddo. 7. Juli 1747.) 35. Der Olmützer Bischof Nikolaus verleiht dem Kunz von Repow die nach dem Tode des Bohuš von Repow erledigten, zur Burg Mirau gehörigen Lehen. Dt. Mirau 22. Juli 1391. Nos Nicolaus dei et apostolice sedis gracia episcopus Olomucensis notum facimus tenore presencium universis. Quod bona feudalia et eciam castrensia in castro nostro Merow excepta area, ubi stabulum equorum est positum, que felicis memorie Bohuschius a nobis in feudum tenuit et per eius mortem ad nos tamquam ad episcopum Olomucensem legitime fuerunt devoluta, de gracia speciali Chunczoni fratri eiusdem Bohuschii ad tempora vite sue dumtaxat tenenda, habenda et possidenda contulimus et presentibus in feodum conferimus ordine modo et iure cum singulis suis pertinenciis, sicut dictus Bohuschius eadem, dum viveret, tenuit et possedit. In quorum testimonium presentes literas dedimus sigillo nostro munitas. Presentibus nobilibus et strenuis viris dominis Jeskone de Luckaw alias de Sternberg, Henrico de Fullenstein, Henrico de Arnoltowicz, Marquardo de Wolfsberg, Bernhardo Hecht de Schuczen- dorff, Gerhardo de Meraw militibus, Cunczone de Smola, Jodoco de Wolfsberg marscallo, Wolframo de Panowicz et Bernhardo burggravio clientibus atque pluribus aliis nostris fidelibus testibus fide dignis ad premissa constitutis. Datum in castro nostro Meraw anno domini MCCC nonagesimo primo, ipsa die et festo sancte Marie Magdalene. (Aus dem Lehensquatern II. p. 80 im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 36. Kunz von Repow erklärt, dass er die nach dem Tode seines Bruders erledigten Lehen vom Olmützer Bischofe Nikolaus zu Lehen erhalten habe. Dt. Mirau 22. Juli 1391. Ego Chunschico de Repaw tenore presencium recognosco universis. Quod cum reverendus in Christo pater et dominus meus dominus Nicolaus episcopus Olomucensis bona feodalia et castrensia in castro Meraw, ad ipsum per mortem fratris mei felicis memorie Bohuschii tamquam ad dominum pheodi jure devoluta, michi ex gracia speciali contulerit in pheodum ad tempora vite mee tenenda, habenda et possidenda ex bona libera et spontanea voluntate: sibi suisque successoribus episcopis Olomucensibus promisi et presentibus promitto, servire bona fide ubicumque necesse fuerit pro toto posse meo. Promisi eciam sibi et pre-
Strana 29
29 sentibus promitto, quod occasione mortis ejusdem fratris mei Bohuschii nunquam velim neque debeam nocere ipsi domino Nicolao episcopo Olomucensi, neque suis successoribus, neque ecclesie Olomucensi, neque vasallis suis, neque subditis, neque pro eo loqui aut movere verbo vel facto per me aut per interpositas personas. Et si aliquis ex meis amicis occasione premissorum aliquid faceret seu facere vel movere vellet, ex tunc volo et debeo assistere ipsi domino episcopo adversus eundem amicum meum sicut melius possum. Promitto eciam eidem domino Nicolao episcopo et ecclesie sue Olomucensi bona fide, quod numquam volo neque debeo loqui vel causari de area sita in castro Meraw, ubi est situm stabulum equo- rum, que aliquando fuit praentum meorum. Promitto insuper testamentum ejusdem fratris mei Bohuschii exequi et adimplere, sicut ipse fecit et non impedire verbo aut facto. Hec omnia et singula, prout superius in singulis suis articulis distincte expressantur, volo et debeo. promisi et promitto sub puritate fidei mee grata et rata tenere, adimplere et inviolabiliter observare. In quorum testimonium sigillum meum de certa mea sciencia et ad justiorem evidenciam et cautelam sigilla strenuorum virorum domini Gerhardi de Meraw militis et Chunczonis de Smola ad instantes preces meas presentibus sunt appensa. Datum in castro Meraw anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo primo, ipso die et festo beate Marie Magdalene. (Orig. Perg. von den früheren 3 h. Sig. nur eines erhalten im fürsterzb. Arch. in Kremsier.) 37. Johann von Zampach ersucht den Olmützer Bischof Nikolaus einen Termin zu bestimmen, an welchem die Beschwerden ihrer Unterthanen beglichen werden sollen. Dt. Zampach 5. August 1391. Reverende vir. Presentibus vestre transduximus gracie ad significandum, nam prout alias nuperrimis temporibus unacum gracia vestra insimul condixeramus in factis familiaribus vestris Sobyeschinis et nostrum familiarem Thomaschonem, veluti nobilis dominus Jesco nuncupatus Pusca de Chunstat ex parte domini nostri marchionis Moravie Brunne de huius- modi inter nos tractabat; itaque adhuc terminum prefigere debetis denuo. Nam eodem termino parebit noster nominatus familiaris, quem causa tangit, ad respondendum, et vestri ut eciam pareant. Ea propter gracia vestra terminum de premissis prefigere dignetur a dominica nunc proxima per tres septimanas, quem ad modum nobilis dominus Pusca condixit. Ulterius querulamur super vestrum purgravium municionis Jestiboricz, quia meo familiari Thomaschoni aliqua per ipsum purgravium vestrum existant sibi fore ablata. Petimus confidenter id restitui, que (sic) sibi sunt recepta ; nam si sibi non restituentur, tunc consideraremus, quod vestram nobiscum adimplere studetis voluntatem. Suplico, sitis responsuri de premissis. Datum Schampach sabbato proximo ante Laurencii. (Aus dem Pühonenbuche I. fol. 69 zum J. 1391 im fürsterzb. Archive in Kremsier.)
29 sentibus promitto, quod occasione mortis ejusdem fratris mei Bohuschii nunquam velim neque debeam nocere ipsi domino Nicolao episcopo Olomucensi, neque suis successoribus, neque ecclesie Olomucensi, neque vasallis suis, neque subditis, neque pro eo loqui aut movere verbo vel facto per me aut per interpositas personas. Et si aliquis ex meis amicis occasione premissorum aliquid faceret seu facere vel movere vellet, ex tunc volo et debeo assistere ipsi domino episcopo adversus eundem amicum meum sicut melius possum. Promitto eciam eidem domino Nicolao episcopo et ecclesie sue Olomucensi bona fide, quod numquam volo neque debeo loqui vel causari de area sita in castro Meraw, ubi est situm stabulum equo- rum, que aliquando fuit praentum meorum. Promitto insuper testamentum ejusdem fratris mei Bohuschii exequi et adimplere, sicut ipse fecit et non impedire verbo aut facto. Hec omnia et singula, prout superius in singulis suis articulis distincte expressantur, volo et debeo. promisi et promitto sub puritate fidei mee grata et rata tenere, adimplere et inviolabiliter observare. In quorum testimonium sigillum meum de certa mea sciencia et ad justiorem evidenciam et cautelam sigilla strenuorum virorum domini Gerhardi de Meraw militis et Chunczonis de Smola ad instantes preces meas presentibus sunt appensa. Datum in castro Meraw anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo primo, ipso die et festo beate Marie Magdalene. (Orig. Perg. von den früheren 3 h. Sig. nur eines erhalten im fürsterzb. Arch. in Kremsier.) 37. Johann von Zampach ersucht den Olmützer Bischof Nikolaus einen Termin zu bestimmen, an welchem die Beschwerden ihrer Unterthanen beglichen werden sollen. Dt. Zampach 5. August 1391. Reverende vir. Presentibus vestre transduximus gracie ad significandum, nam prout alias nuperrimis temporibus unacum gracia vestra insimul condixeramus in factis familiaribus vestris Sobyeschinis et nostrum familiarem Thomaschonem, veluti nobilis dominus Jesco nuncupatus Pusca de Chunstat ex parte domini nostri marchionis Moravie Brunne de huius- modi inter nos tractabat; itaque adhuc terminum prefigere debetis denuo. Nam eodem termino parebit noster nominatus familiaris, quem causa tangit, ad respondendum, et vestri ut eciam pareant. Ea propter gracia vestra terminum de premissis prefigere dignetur a dominica nunc proxima per tres septimanas, quem ad modum nobilis dominus Pusca condixit. Ulterius querulamur super vestrum purgravium municionis Jestiboricz, quia meo familiari Thomaschoni aliqua per ipsum purgravium vestrum existant sibi fore ablata. Petimus confidenter id restitui, que (sic) sibi sunt recepta ; nam si sibi non restituentur, tunc consideraremus, quod vestram nobiscum adimplere studetis voluntatem. Suplico, sitis responsuri de premissis. Datum Schampach sabbato proximo ante Laurencii. (Aus dem Pühonenbuche I. fol. 69 zum J. 1391 im fürsterzb. Archive in Kremsier.)
Strana 30
30 38. Der Olmützer Bischof Nikolaus bestimmt den Termin zur Verhandlung zwischen seinen und den Leuten des Johann von Zampach. Dt. Mirau 6. August 1391. Nobilis domine et amice carissime. Sicut nobis scripsistis, quod terminum poneremus Sobeschino ac familiaribus nostris et Thomaschoni familiari vestro hodie ad tres septimanas, sicut dominus Pusca de Kunstat ex parte domini nostri Jodoci marchionis Moravie inter nos tractasset : ita scire velitis, quod vasalli nostri terminum habent in Chremisir feria quarta proxima ad quatuordecem dies, ad quem venire tenentur. Sed ex quo vobis placet hodie ad tres septimanas, tunc volumus illam feriam quartam ut prefertur continuare ad diem dominicam sequentem, hoc est hodie ad tres septimanas, quem terminum Thomaschoni familiari vestro et aliis, quorum interest, presentibus peremptorium assignamus. Nam in eodem termino volumus esse personaliter et videre, quod unicuique fiat iusticia; ubi eciam aliquos ex vestris poteritis mittere, quos velitis. Et sicut nobis scripsistis, quod per purgravium nostrum in Jestiboricz essent aliqua ablata eidem Thomaschoni, ita scire velitis, quod Buben purgravius in Potenstayn de speciali mandato domini nostri regis Boemie intromisit se de bonis dicti Thomaschonis et aliorum, qui habent in regno Boemie et eciam in bonis nostris Jestiboricz. Et postquam scripsissemus sibi, quod dimitteret nobis illa bona, de quibus intromisit se in bonis nostris eo, quod dominus noster rex nichil haberet in illis facere, cessit nobis de bonis eisdem. Super quibus eciam parati sumus in termino antedicto facere et recipere, quidquid dictaverint pro iure vasalli nostri; nam de iusticia semper erimus contenti, dummodo similiter nobis fieri posset. Datum Meraw die dominica ante Laurencii. (Aus dem Pûhonenbuche I. fol. 69 zum J. 1391 im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 39. Markgraf Jodok verleiht der Stadt Mähr. Trübau einen Jahrmarkt. Dt. Brünn 7. August 1391. odocus dei gratia marchio et dominus Moraviae. Quamvis pro subditorum nostrorum profectibus ex attributa nobis divinitus gratia teneamur intendere, specialiter tamen ad eorum commoda prospicimus, qui agilitate corporis et mentis industria in bonis temporalibus cupiunt promoveri. Quamobrem attendentes magnifici et nobilis viri Erhardi de Cunstat baronis nostri fidelis dilecti justa praecamina et considerata in talibus ingenti providentia, quae utilitatem marchionatus nostri Moraviae non solum privatam, verum universalem et publicam poterit procurare, animo deliberato ac de certa nostra scientia, non per errorem aut improvide, sed matura deliberatione, sano ad hoc fidelium nostrorum accedente consilio in civitate Tribovia concessimus, indulsimus, ut possit forum annuale, quod vulgariter nundinae appel- lantur, in festo assumptionis sanctae Mariae virginis institui et more consueto ibidem instaurari. Decernentes expresse et virtute praesentium statuentes, ut praefatum forum annuale ante
30 38. Der Olmützer Bischof Nikolaus bestimmt den Termin zur Verhandlung zwischen seinen und den Leuten des Johann von Zampach. Dt. Mirau 6. August 1391. Nobilis domine et amice carissime. Sicut nobis scripsistis, quod terminum poneremus Sobeschino ac familiaribus nostris et Thomaschoni familiari vestro hodie ad tres septimanas, sicut dominus Pusca de Kunstat ex parte domini nostri Jodoci marchionis Moravie inter nos tractasset : ita scire velitis, quod vasalli nostri terminum habent in Chremisir feria quarta proxima ad quatuordecem dies, ad quem venire tenentur. Sed ex quo vobis placet hodie ad tres septimanas, tunc volumus illam feriam quartam ut prefertur continuare ad diem dominicam sequentem, hoc est hodie ad tres septimanas, quem terminum Thomaschoni familiari vestro et aliis, quorum interest, presentibus peremptorium assignamus. Nam in eodem termino volumus esse personaliter et videre, quod unicuique fiat iusticia; ubi eciam aliquos ex vestris poteritis mittere, quos velitis. Et sicut nobis scripsistis, quod per purgravium nostrum in Jestiboricz essent aliqua ablata eidem Thomaschoni, ita scire velitis, quod Buben purgravius in Potenstayn de speciali mandato domini nostri regis Boemie intromisit se de bonis dicti Thomaschonis et aliorum, qui habent in regno Boemie et eciam in bonis nostris Jestiboricz. Et postquam scripsissemus sibi, quod dimitteret nobis illa bona, de quibus intromisit se in bonis nostris eo, quod dominus noster rex nichil haberet in illis facere, cessit nobis de bonis eisdem. Super quibus eciam parati sumus in termino antedicto facere et recipere, quidquid dictaverint pro iure vasalli nostri; nam de iusticia semper erimus contenti, dummodo similiter nobis fieri posset. Datum Meraw die dominica ante Laurencii. (Aus dem Pûhonenbuche I. fol. 69 zum J. 1391 im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 39. Markgraf Jodok verleiht der Stadt Mähr. Trübau einen Jahrmarkt. Dt. Brünn 7. August 1391. odocus dei gratia marchio et dominus Moraviae. Quamvis pro subditorum nostrorum profectibus ex attributa nobis divinitus gratia teneamur intendere, specialiter tamen ad eorum commoda prospicimus, qui agilitate corporis et mentis industria in bonis temporalibus cupiunt promoveri. Quamobrem attendentes magnifici et nobilis viri Erhardi de Cunstat baronis nostri fidelis dilecti justa praecamina et considerata in talibus ingenti providentia, quae utilitatem marchionatus nostri Moraviae non solum privatam, verum universalem et publicam poterit procurare, animo deliberato ac de certa nostra scientia, non per errorem aut improvide, sed matura deliberatione, sano ad hoc fidelium nostrorum accedente consilio in civitate Tribovia concessimus, indulsimus, ut possit forum annuale, quod vulgariter nundinae appel- lantur, in festo assumptionis sanctae Mariae virginis institui et more consueto ibidem instaurari. Decernentes expresse et virtute praesentium statuentes, ut praefatum forum annuale ante
Strana 31
31 octo dies festi praedicti omni anno incipiat et post octo dies ejusdem festi etiam finiatur, sic quod omnes et singuli mercatores operatores institores negotiatores et rerum suarum authores, cujuscunque status conditionis eminentiae vel dignitatis existant, possint libere praedictum forum annuale intrare visitare, res suas, cujuscunque generis vel speciei fuerint, vendere vel ab aliis etiam comparare ; ita tamen, quod eaedem nundinae vel forum annuale per dies quatuordecim, sicut praemisimus, omni anno eodem tempore durare tenebitur et debebit. Volumus tamen, quod per hoc forum seu nundinas juribus aut teloniis nostris in nullo praejudicium debeat generari. Praesentium sub nostro appenso sigillo testimonio literarum. Datum Brunae anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo primo, feria secunda proxima ante festum sancti Laurentii. (Vidimierte Abschrift in der Boč. Sammlung Nr. 10848 im mähr. Landes-Archive.) 40. Martin von Drahonin verbürgt sich dem Olmützer Bischofe Nikolaus für die rebellischen Vasallen Vichek von Komarowitz und Wenzel von Voděrad. Dt. Mirau 10. August 1391. Ego Martinus de Drahonyn recognosco tenore presencium universis ad quos presentes pervenerint. Quod animo deliberato bona voluntate promisi et bona fide presentibus promitto reverendo in Christo patri ac domino domino Nicolao episcopo Olomucensi nec non ad fideles manus ipsius dominis Marquardo de Wolfsberg, Jodoco eius filio, marscallo, capitaneo in Heukewald, Bernhardo Hecht de Schuczendorff, Gerhardo de Meraw, Cunczoni de Smola, Hensliconi de Cowalowicz capitaneo in Schauenburg, Bernhardo Burggravio in Meraw, ac advocato iuratis et scabinis in Muglicz pro Wichkone de Krzesmusch, alias de Comarowicz et Wenceslao de Woydhard, alias de Brosan, captivatis et detentis pro eo, quod se posuerant adversus deum et iusticiam execucionis sentencie, quam vasalli episcopatus Olomucensis in judicio curie Chremsirensis pro iusticia invenerunt: quod debeo, teneor et volo et me presen- tibus submitto ipsum Wenceslaum die dominico proximo post instans festum assumpcionis beate Marie virginis gloriose, et dictum Wichkonem in die et festo nativitatis beate Marie virginis proxime venturo, dicto domino episcopo, vel cui commiserit, in civitate Muglicz vel in castro Meraw statuere et presentare ordine et modo sicut fuerunt, quando detenti fuerant. Quod presentibus sub observacione honoris et puritate fidei bona fide promitto facere et adimplere. Et si non facerem illa vel unum illorum, quod deus avertat, extunc debeo, volo et promitto me ipsum statuere dicto domino Nicolao episcopo vel cui commiserit in castro Meraw in captivitatem loco illorum Wenceslai et Wichkonis antedictorum ordine et modo, sicut ipsi ligali et astricti fuerunt. In quorum testimonium evidens meum sigillum ex certa consciencia mea necnon ad peticionem meam nobilis viri domini Jeskonis de Sternberg alias de Luckaw et Beneschi fratris mei sigilla presentibus sunt appensa. Actum et datum in castro Meraw anno domini M°CCC° nonagesimo primo, ipso die sancti Laurencii martyris gloriosi. (Aus dem Lehensquatern II. f. 79 im fürsterzb. Archive in Kremsier.)
31 octo dies festi praedicti omni anno incipiat et post octo dies ejusdem festi etiam finiatur, sic quod omnes et singuli mercatores operatores institores negotiatores et rerum suarum authores, cujuscunque status conditionis eminentiae vel dignitatis existant, possint libere praedictum forum annuale intrare visitare, res suas, cujuscunque generis vel speciei fuerint, vendere vel ab aliis etiam comparare ; ita tamen, quod eaedem nundinae vel forum annuale per dies quatuordecim, sicut praemisimus, omni anno eodem tempore durare tenebitur et debebit. Volumus tamen, quod per hoc forum seu nundinas juribus aut teloniis nostris in nullo praejudicium debeat generari. Praesentium sub nostro appenso sigillo testimonio literarum. Datum Brunae anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo primo, feria secunda proxima ante festum sancti Laurentii. (Vidimierte Abschrift in der Boč. Sammlung Nr. 10848 im mähr. Landes-Archive.) 40. Martin von Drahonin verbürgt sich dem Olmützer Bischofe Nikolaus für die rebellischen Vasallen Vichek von Komarowitz und Wenzel von Voděrad. Dt. Mirau 10. August 1391. Ego Martinus de Drahonyn recognosco tenore presencium universis ad quos presentes pervenerint. Quod animo deliberato bona voluntate promisi et bona fide presentibus promitto reverendo in Christo patri ac domino domino Nicolao episcopo Olomucensi nec non ad fideles manus ipsius dominis Marquardo de Wolfsberg, Jodoco eius filio, marscallo, capitaneo in Heukewald, Bernhardo Hecht de Schuczendorff, Gerhardo de Meraw, Cunczoni de Smola, Hensliconi de Cowalowicz capitaneo in Schauenburg, Bernhardo Burggravio in Meraw, ac advocato iuratis et scabinis in Muglicz pro Wichkone de Krzesmusch, alias de Comarowicz et Wenceslao de Woydhard, alias de Brosan, captivatis et detentis pro eo, quod se posuerant adversus deum et iusticiam execucionis sentencie, quam vasalli episcopatus Olomucensis in judicio curie Chremsirensis pro iusticia invenerunt: quod debeo, teneor et volo et me presen- tibus submitto ipsum Wenceslaum die dominico proximo post instans festum assumpcionis beate Marie virginis gloriose, et dictum Wichkonem in die et festo nativitatis beate Marie virginis proxime venturo, dicto domino episcopo, vel cui commiserit, in civitate Muglicz vel in castro Meraw statuere et presentare ordine et modo sicut fuerunt, quando detenti fuerant. Quod presentibus sub observacione honoris et puritate fidei bona fide promitto facere et adimplere. Et si non facerem illa vel unum illorum, quod deus avertat, extunc debeo, volo et promitto me ipsum statuere dicto domino Nicolao episcopo vel cui commiserit in castro Meraw in captivitatem loco illorum Wenceslai et Wichkonis antedictorum ordine et modo, sicut ipsi ligali et astricti fuerunt. In quorum testimonium evidens meum sigillum ex certa consciencia mea necnon ad peticionem meam nobilis viri domini Jeskonis de Sternberg alias de Luckaw et Beneschi fratris mei sigilla presentibus sunt appensa. Actum et datum in castro Meraw anno domini M°CCC° nonagesimo primo, ipso die sancti Laurencii martyris gloriosi. (Aus dem Lehensquatern II. f. 79 im fürsterzb. Archive in Kremsier.)
Strana 32
32 41. Nikolaus, Bischof von Olmütz, gestattet, dass Smil von Barchow das Leibgeding seiner Frau auf den Dörfern Bezděk etc. versichere. Dt. Freiberg 10. August 1391. Wir Niclas von gotes gnaden bischof zu Olomuncz bekennen und tun kunt offenlich mit diesem briffe allen den, die in sehen oder horen lesen. Das kumen ist Smilo von Barchaw unser lieber getrewer in unsir gegenwortigkeit und hat mit wolbedachtem mute. gutem willen und rechter wissen ufgegeben und ufgereichet frawe Anna, seiner elichin wirtinne, zu rechtem leipgedinge die nochgeschribenen guter und dorfer Oppaczin und Barchaw, Besdek mit allen iren zugehorungen, wie man die genennen mag mit sunderlichen worten, in sulcher meinunge, das wer sache, das er eh denn sie stürbe, das sie denne dieselben guter und dorfer haben und halden sulde mit iren kinden. Were aber sache, das sie noch seinem tode einen andern mann neme, so sullen ir die Kinder sechs mark geldes grosser pfennige prager muncze und merherischer zal alle jar, dieweile sie lebte (geben) und wenn sie gesturbe, so sulden sie wider an ire Kinder gefallen. Des haben wir als ein bischof zu Olomuncz, obrister lehenherre sulcher guter, mit wolbedachtem mute und rechter wissen des egenannten leipgedinge der egenannten frawe Anna gegeben und vorlehen geben und vorleihen mit craft dicz brifes in aller masse, als dovor geschrebin stet und als leipgedinges recht und gewonheit ist von alders in unserm bischtum, unschedlich doch uns und unserm bischtum zu Olomuncz an unserm dinste und rechte. Und geben in doruber furmunde und vorweser herrn Peter Meisner von Peterswald, Mstichen von Skalicz iren bruder und Niclasen Sulte wider alle, die sie doran hindern oder beschedigen wolten. Des seint gezeug Cunczo vom Smolh, Jost von Wolfsberg unser marschalk, Woychech von Malhaticz, Niclas von Braunswerde und etliche andere unsir lieben getrewen. Mit urkund dicz brifes vorsigelt mit unsrem angehangenden insigel. Der geben ist zu Freiburg nach Cristes geburt dreizenhundert jar und dornach in dem ein und neunzigisten jare in die sancti Laurencii. (Aus dem Lehensquatern II. p. 46 im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 42. Recognition des Prech von Trmačov, dass ihm das Nonnenkloster in Pustiměř die Halfte des oden Dorfes Prechov auf Lebenszeit überlassen habe. Dt. 11. August 1391. s. l. Ego Przecho de Trmaczow notum facio tenore presencium universis. Quod vene- rabilis domina Jithka abbatissa, Anna priorissa, Prziba bursaria, Elyzabeth custrix totusque conventus sanctimonialium monasterii ad infanciam salvatoris in Pustimier Olomucensis diocesis desideriis meis complacere volentes, cupientesque mediam partem ville ipsius monasterii Prechaw, destructe totaliter et desolate, per me reformare et restaurare et in utilitatem dicti
32 41. Nikolaus, Bischof von Olmütz, gestattet, dass Smil von Barchow das Leibgeding seiner Frau auf den Dörfern Bezděk etc. versichere. Dt. Freiberg 10. August 1391. Wir Niclas von gotes gnaden bischof zu Olomuncz bekennen und tun kunt offenlich mit diesem briffe allen den, die in sehen oder horen lesen. Das kumen ist Smilo von Barchaw unser lieber getrewer in unsir gegenwortigkeit und hat mit wolbedachtem mute. gutem willen und rechter wissen ufgegeben und ufgereichet frawe Anna, seiner elichin wirtinne, zu rechtem leipgedinge die nochgeschribenen guter und dorfer Oppaczin und Barchaw, Besdek mit allen iren zugehorungen, wie man die genennen mag mit sunderlichen worten, in sulcher meinunge, das wer sache, das er eh denn sie stürbe, das sie denne dieselben guter und dorfer haben und halden sulde mit iren kinden. Were aber sache, das sie noch seinem tode einen andern mann neme, so sullen ir die Kinder sechs mark geldes grosser pfennige prager muncze und merherischer zal alle jar, dieweile sie lebte (geben) und wenn sie gesturbe, so sulden sie wider an ire Kinder gefallen. Des haben wir als ein bischof zu Olomuncz, obrister lehenherre sulcher guter, mit wolbedachtem mute und rechter wissen des egenannten leipgedinge der egenannten frawe Anna gegeben und vorlehen geben und vorleihen mit craft dicz brifes in aller masse, als dovor geschrebin stet und als leipgedinges recht und gewonheit ist von alders in unserm bischtum, unschedlich doch uns und unserm bischtum zu Olomuncz an unserm dinste und rechte. Und geben in doruber furmunde und vorweser herrn Peter Meisner von Peterswald, Mstichen von Skalicz iren bruder und Niclasen Sulte wider alle, die sie doran hindern oder beschedigen wolten. Des seint gezeug Cunczo vom Smolh, Jost von Wolfsberg unser marschalk, Woychech von Malhaticz, Niclas von Braunswerde und etliche andere unsir lieben getrewen. Mit urkund dicz brifes vorsigelt mit unsrem angehangenden insigel. Der geben ist zu Freiburg nach Cristes geburt dreizenhundert jar und dornach in dem ein und neunzigisten jare in die sancti Laurencii. (Aus dem Lehensquatern II. p. 46 im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 42. Recognition des Prech von Trmačov, dass ihm das Nonnenkloster in Pustiměř die Halfte des oden Dorfes Prechov auf Lebenszeit überlassen habe. Dt. 11. August 1391. s. l. Ego Przecho de Trmaczow notum facio tenore presencium universis. Quod vene- rabilis domina Jithka abbatissa, Anna priorissa, Prziba bursaria, Elyzabeth custrix totusque conventus sanctimonialium monasterii ad infanciam salvatoris in Pustimier Olomucensis diocesis desideriis meis complacere volentes, cupientesque mediam partem ville ipsius monasterii Prechaw, destructe totaliter et desolate, per me reformare et restaurare et in utilitatem dicti
Strana 33
33 monasterii sui reducere, michi ipsam medietatem ville predicte viginti quinque laneos et duas curticulas continentem dederunt, tradiderunt et contulerunt duntaxat ad vite mee tempora tenendam habendam et possidendam et in usus beneplacitos, prout melius potero, conver- tendam. Ita videlicet quod singulos census et utilitates pro utilitate mea tollere debeo, berna regali exclusa, quam monasterio de viginti duobus laneis presentare debebo, de quolibet laneo decem et octo grossos tantum. Ego vero Przecho predictus cupiens indempnitati ipsius monasterii fideliter consulere presentes literas eis dare disposui, in quibus clare, clarius et clarissime profiteor, me partem mediam ville predicte largicione ipsarum possidere ad vite mee tempora et non ultra, autem post mortem meam ad ipsum monasterium redire debebit absque heredum meorum qualibet contradiccione, exclusis tribus laneis, qui pro curia mea excolentur, quos post mortem meam dare potero pro beneplacito mee voluntatis, illi tamen, qui de ipsis laneis dicto monasterio servire debebit fideliter. Si vero servicium ipsius monasterio displicuerit, tunc de ipsis laneis censuare debebit prout censuabunt ceteri eiusdem ville inhabitatores, aut vendere debebit in ius emphioteticum infra unum annum admonicionis integre computatum. In cuius robur et evidenciam sigillum meum proprium et in testimonium sigillum nobilissimi domini mei Erhardi de Cunstat, Sobyenii de Sborowicz et Marquardi fratris mei de Trmaczow presentibus sunt appensa. Datum et actum anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo primo in crastino sancti Laurencii martyris gloriosi. (Orig. Perg. 4 an Perg. Streifen h. S. im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 43. Markgraf Jodok gestattet, dass Přech von Trmacov die ihm vom Nonnenkloster in Pustiměř auf Lebenszeit verliehene Hälfte des Dorfes Prechov besitzen durfe. Dt. Brünn 14. August 1391. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie notum facimus tenore presencium universis. Quod ad instanciam tam sanctimonialium monasterii de Pustmyr quam eciam Przechonis de Trmaczow, qui nobis super eo supplicarunt, dedimus nostrum consensum et tenore presencium de certa nostra sciencia damus, ut idem Przecho medietatem ville dicte Prechaw, viginti quinque laneos et duas curticulas continentem, prout predicte moniales eidem Przechoni contulerunt, eciam de nostro speciali consensu tenere debeat in omnem modum et secundum eadem pacta, que inter se mutuo fecerunt et literis inter se mutuis roborarunt et presertim secundum illarum literarum continenciam, quas dictus Przecho ab ipsis monialibus super eo dinoscitur obtinere. Presencium sub nostro appenso sigillo testimonio literarum. Datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo primo, feria secunda in vigilia assumpcionis sancte Marie virginis gloriose. (Orig. Perg. h. Sig. im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 5
33 monasterii sui reducere, michi ipsam medietatem ville predicte viginti quinque laneos et duas curticulas continentem dederunt, tradiderunt et contulerunt duntaxat ad vite mee tempora tenendam habendam et possidendam et in usus beneplacitos, prout melius potero, conver- tendam. Ita videlicet quod singulos census et utilitates pro utilitate mea tollere debeo, berna regali exclusa, quam monasterio de viginti duobus laneis presentare debebo, de quolibet laneo decem et octo grossos tantum. Ego vero Przecho predictus cupiens indempnitati ipsius monasterii fideliter consulere presentes literas eis dare disposui, in quibus clare, clarius et clarissime profiteor, me partem mediam ville predicte largicione ipsarum possidere ad vite mee tempora et non ultra, autem post mortem meam ad ipsum monasterium redire debebit absque heredum meorum qualibet contradiccione, exclusis tribus laneis, qui pro curia mea excolentur, quos post mortem meam dare potero pro beneplacito mee voluntatis, illi tamen, qui de ipsis laneis dicto monasterio servire debebit fideliter. Si vero servicium ipsius monasterio displicuerit, tunc de ipsis laneis censuare debebit prout censuabunt ceteri eiusdem ville inhabitatores, aut vendere debebit in ius emphioteticum infra unum annum admonicionis integre computatum. In cuius robur et evidenciam sigillum meum proprium et in testimonium sigillum nobilissimi domini mei Erhardi de Cunstat, Sobyenii de Sborowicz et Marquardi fratris mei de Trmaczow presentibus sunt appensa. Datum et actum anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo primo in crastino sancti Laurencii martyris gloriosi. (Orig. Perg. 4 an Perg. Streifen h. S. im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 43. Markgraf Jodok gestattet, dass Přech von Trmacov die ihm vom Nonnenkloster in Pustiměř auf Lebenszeit verliehene Hälfte des Dorfes Prechov besitzen durfe. Dt. Brünn 14. August 1391. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie notum facimus tenore presencium universis. Quod ad instanciam tam sanctimonialium monasterii de Pustmyr quam eciam Przechonis de Trmaczow, qui nobis super eo supplicarunt, dedimus nostrum consensum et tenore presencium de certa nostra sciencia damus, ut idem Przecho medietatem ville dicte Prechaw, viginti quinque laneos et duas curticulas continentem, prout predicte moniales eidem Przechoni contulerunt, eciam de nostro speciali consensu tenere debeat in omnem modum et secundum eadem pacta, que inter se mutuo fecerunt et literis inter se mutuis roborarunt et presertim secundum illarum literarum continenciam, quas dictus Przecho ab ipsis monialibus super eo dinoscitur obtinere. Presencium sub nostro appenso sigillo testimonio literarum. Datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo primo, feria secunda in vigilia assumpcionis sancte Marie virginis gloriose. (Orig. Perg. h. Sig. im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 5
Strana 34
34 44. Markgraf Jodok entlässt den Hofbesitzer Konrad in Cernowitz aus seiner Unterthänigkeit und macht ihn zum Unterthan des Karthäuserklosters in Königsfeld. Dt. Brünn 28. August 1391. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie notumfacimus tenore presencium universis. Quod sincero zelo devocionis ad monasterium domus sancte Trinitatis in Campo regio ordinis Cartusiensis et nostre fundacionis locum afficimur et ferventi animo meditamur, qualiter eidem domui et fratribus in eadem degentibus de commodo profectu et tranquillitate possemus providere, ut tanto devocius absque impedimento iidem fratres in eodem monasterio existentes oracionibus possent vacare, creatorem altissimum pro nostrorum predecessorum et nostrarum animarum salute exorantes. Sed quia prior et conventus predicte domus sancte Trinitatis in Campo regio villam totam Czernowicz cum omnibus suis pertinenciis et pleno dominio genitoris nostri dive memorie et nostra largicione dinoscuntur obtinere preter unam curiam ibidem, quam Conradus tenet et de qua nobis obligatur idem famulare: nos igitur volentes predictum monasterium et domum cum priore et conventu prefatis graciosius promo- vere, ne propter exclusionem huiusmodi curie, de qua possessores eiusdem tenentur nobis servire, ipsi prior conventus et monasterium predicti aliqua incommoda paterentur, prefatum Conradum et universos heredes et successores ipsius, qui dictam curiam tenuerint, ab omni servitutis onere, ad quod nobis racione eiusdem curie obligari dinoscuntur, exemimus et dimisimus liberos perpetue et solutos et tenore presencium de certa nostra sciencia liber- tamus, decernentes expresse, quod idem Conradus heredes et successores sui, qui predictam curiam tenuerint, omnem respectum ad prefatos priorem et conventum monasterii et domus predictorum debeant habere et jam decetero eo jure et consuetudine, quibus nobis fuerint obligati, eisdem priori et conventui tamquam dominis eorum hereditariis famulari. Presencium sub nostro appenso sigillo testimonio literarum. Datum Brune anno domini millesimo tre- centesimo nonagesimo primo, die sancti Augustini. (Orig. Perg. h. Sig. im Archive des Klosters Raigern.) 45. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Oneš von Kunzendorf das Leibgeding seiner Frau auf dem Hofe und der Mühle in Kunzendorf versichere. Dt. Schaunburg, 4. September 1391. Wir Niclas etc. bekennen etc. das kumen ist fur uns Onscho von Cunczendorf unser lieber getrewer und hat mit wolbedachtem mute, guten willen und rechter wissen furmachet, ufgegeben und ufgereichet frawen Elizabeth seiner elichen wirtinne zu rechtem leipgedinge den hof, mole und kreczem zu Cunczendorf mit welden, wiesen, weiden und mit allen iren zugehorungen, als er sie kauft hat und besiczet. Also bescheidenlich, das die
34 44. Markgraf Jodok entlässt den Hofbesitzer Konrad in Cernowitz aus seiner Unterthänigkeit und macht ihn zum Unterthan des Karthäuserklosters in Königsfeld. Dt. Brünn 28. August 1391. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie notumfacimus tenore presencium universis. Quod sincero zelo devocionis ad monasterium domus sancte Trinitatis in Campo regio ordinis Cartusiensis et nostre fundacionis locum afficimur et ferventi animo meditamur, qualiter eidem domui et fratribus in eadem degentibus de commodo profectu et tranquillitate possemus providere, ut tanto devocius absque impedimento iidem fratres in eodem monasterio existentes oracionibus possent vacare, creatorem altissimum pro nostrorum predecessorum et nostrarum animarum salute exorantes. Sed quia prior et conventus predicte domus sancte Trinitatis in Campo regio villam totam Czernowicz cum omnibus suis pertinenciis et pleno dominio genitoris nostri dive memorie et nostra largicione dinoscuntur obtinere preter unam curiam ibidem, quam Conradus tenet et de qua nobis obligatur idem famulare: nos igitur volentes predictum monasterium et domum cum priore et conventu prefatis graciosius promo- vere, ne propter exclusionem huiusmodi curie, de qua possessores eiusdem tenentur nobis servire, ipsi prior conventus et monasterium predicti aliqua incommoda paterentur, prefatum Conradum et universos heredes et successores ipsius, qui dictam curiam tenuerint, ab omni servitutis onere, ad quod nobis racione eiusdem curie obligari dinoscuntur, exemimus et dimisimus liberos perpetue et solutos et tenore presencium de certa nostra sciencia liber- tamus, decernentes expresse, quod idem Conradus heredes et successores sui, qui predictam curiam tenuerint, omnem respectum ad prefatos priorem et conventum monasterii et domus predictorum debeant habere et jam decetero eo jure et consuetudine, quibus nobis fuerint obligati, eisdem priori et conventui tamquam dominis eorum hereditariis famulari. Presencium sub nostro appenso sigillo testimonio literarum. Datum Brune anno domini millesimo tre- centesimo nonagesimo primo, die sancti Augustini. (Orig. Perg. h. Sig. im Archive des Klosters Raigern.) 45. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Oneš von Kunzendorf das Leibgeding seiner Frau auf dem Hofe und der Mühle in Kunzendorf versichere. Dt. Schaunburg, 4. September 1391. Wir Niclas etc. bekennen etc. das kumen ist fur uns Onscho von Cunczendorf unser lieber getrewer und hat mit wolbedachtem mute, guten willen und rechter wissen furmachet, ufgegeben und ufgereichet frawen Elizabeth seiner elichen wirtinne zu rechtem leipgedinge den hof, mole und kreczem zu Cunczendorf mit welden, wiesen, weiden und mit allen iren zugehorungen, als er sie kauft hat und besiczet. Also bescheidenlich, das die
Strana 35
35 egenannte Elizabeth nach des egenannten Onschen ires elichen mannes tode den egenannten hof, mole und kreczem und zugehorungen halden, haben und ruhlich besiczen und geniesen sal als irs rechten leipgedinges an alle hindernusse, also furnemlichen: hette der vorgenannte Onsche rechte lehens erben hinder im gelassen, die sullen bei der egenannten Elizabeth irer muter bleiben uf dem vorgenannten hofe und gutern, bis sie mundig werden und zu iren iaren komen. Und so sie zu iren iaren komen und mundig sein und mit irer muter nicht bleiben und den vorgenannten hof, molen und gutern wieder haben wolten, so sullen sie ir XXX mark zuvoran geben und sich dornoch derselben guter underwinden ane widerrede und hindernisse. Des haben wir als ein bischof zu Olomuncz, obrister lehenherr derselben guter zu sulcher vormachunge, ufgebunge und ufreichunge des egenannten leip- gedinges unsir gunst und guten willen gegeben und haben mit wolbedachtem mute und mit rechter wissen dasselb leipgedinge der egenannten frawe Elizabeth vorlehen und vor- leihen mit kraft dicz brifes in aller der masse, als dovor begriffen ist, unschedlich doch uns und unserm bischtum zu Olomuncz an unsern gewonlichen dinste und rechte. Und geben ir doruber zu furmunde, inweiser und vorweser Luczken von Ruskeho iren vater und Dirslaen von Wschechowicz unsir lieben getrewen, die sie von unser wegen bei sulchem leipgedinge behalden und beschirmen sullen als recht ist. Testes sunt dominus Heinricus de Fullenstein, Cunczo de Smalh, Jost de Wolfberg marscalcus noster, Henslo de Cowalowicz fideles nostri dilecti. Mit urkund etc. Datum Schawenburg anno domini M° CCCO nonagesimo primo, feria II. ante festum nativitatis sancte Marie virginis gloriose. (Aus dem Lehensquatern II. p. 52 im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 46. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet die Gütereinigung zwischen Vlček von Rikowitz und Michael von Chorin. Dt. Schaunburg, 7. September 1391. Wir Niclas etc. bekennen etc. das fur (uns) komen ist Wulczko etwenn Wulczken sun von Rzicowicz und Michael etwenn Sewisches sun von Chorin unsere lieben getreuen und haben uns zu wissen getan, das sie mit iren gutern Wulczko des vorgenannten Wulczken sun mit dem ganzen dorfe Rzicowicz und Michael des egenannten Sewischen sun mit dem halben dorfe Chorin, mit dem halben dorfe Lhota und mit dem dritten teile des dorfes Strzietes mit allen iren zugehorungen etc. ut supra in litera congressionis Cunczonis de Smola. Testes dominus Henricus de Fullenstein, Cunczo de Smola, Jacobus dictus Cunczek de Stolbach, Hensel de Cowalowicz, Jesko de Schonstat et Domanko de Hulyn. Mit urkund etc. Datum Schauenburg anno domini M° CCC° nonagesimo primo invigilia nativi- tatis Marie. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 82.) 5*
35 egenannte Elizabeth nach des egenannten Onschen ires elichen mannes tode den egenannten hof, mole und kreczem und zugehorungen halden, haben und ruhlich besiczen und geniesen sal als irs rechten leipgedinges an alle hindernusse, also furnemlichen: hette der vorgenannte Onsche rechte lehens erben hinder im gelassen, die sullen bei der egenannten Elizabeth irer muter bleiben uf dem vorgenannten hofe und gutern, bis sie mundig werden und zu iren iaren komen. Und so sie zu iren iaren komen und mundig sein und mit irer muter nicht bleiben und den vorgenannten hof, molen und gutern wieder haben wolten, so sullen sie ir XXX mark zuvoran geben und sich dornoch derselben guter underwinden ane widerrede und hindernisse. Des haben wir als ein bischof zu Olomuncz, obrister lehenherr derselben guter zu sulcher vormachunge, ufgebunge und ufreichunge des egenannten leip- gedinges unsir gunst und guten willen gegeben und haben mit wolbedachtem mute und mit rechter wissen dasselb leipgedinge der egenannten frawe Elizabeth vorlehen und vor- leihen mit kraft dicz brifes in aller der masse, als dovor begriffen ist, unschedlich doch uns und unserm bischtum zu Olomuncz an unsern gewonlichen dinste und rechte. Und geben ir doruber zu furmunde, inweiser und vorweser Luczken von Ruskeho iren vater und Dirslaen von Wschechowicz unsir lieben getrewen, die sie von unser wegen bei sulchem leipgedinge behalden und beschirmen sullen als recht ist. Testes sunt dominus Heinricus de Fullenstein, Cunczo de Smalh, Jost de Wolfberg marscalcus noster, Henslo de Cowalowicz fideles nostri dilecti. Mit urkund etc. Datum Schawenburg anno domini M° CCCO nonagesimo primo, feria II. ante festum nativitatis sancte Marie virginis gloriose. (Aus dem Lehensquatern II. p. 52 im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 46. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet die Gütereinigung zwischen Vlček von Rikowitz und Michael von Chorin. Dt. Schaunburg, 7. September 1391. Wir Niclas etc. bekennen etc. das fur (uns) komen ist Wulczko etwenn Wulczken sun von Rzicowicz und Michael etwenn Sewisches sun von Chorin unsere lieben getreuen und haben uns zu wissen getan, das sie mit iren gutern Wulczko des vorgenannten Wulczken sun mit dem ganzen dorfe Rzicowicz und Michael des egenannten Sewischen sun mit dem halben dorfe Chorin, mit dem halben dorfe Lhota und mit dem dritten teile des dorfes Strzietes mit allen iren zugehorungen etc. ut supra in litera congressionis Cunczonis de Smola. Testes dominus Henricus de Fullenstein, Cunczo de Smola, Jacobus dictus Cunczek de Stolbach, Hensel de Cowalowicz, Jesko de Schonstat et Domanko de Hulyn. Mit urkund etc. Datum Schauenburg anno domini M° CCC° nonagesimo primo invigilia nativi- tatis Marie. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 82.) 5*
Strana 36
36 47. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Heinrich Girke die Muhle bei Freiberg ver- pfanden dürfe. Dt. Schaunburg, 8. September 1391. Nicolaus etc. notumfacimus etc. Quod propter necessitatem evidentem et evasionem debitorum, quibus gravatur fidelis noster Heniczko Girka advocatus in Freiburg de gracia speciali propter servicia sua, que nobis et ecclesie nostre fecit etc. sibi concessimus et presentibus concedimus, quod ipse obligare poterit molendinum magnum ibidem in Freiburg spectans ad ipsam advocaciam cum omni jure, commodo et utilitate, sic ipse hactenus tenuit, valido viro Schimkoni ac uxori et heredibus suis de Dittrichsdorf pro octoginta marcis grossorum pragensium moravici numeri et pagamenti tali medio et condicione, quod quum ipse Heniczko vel eius heredes aut successores ipsi Schimkoni, uxori vel heredibus suis octoaginta marcas grossorum ut prefertur, solverint et assignaverint cum effectu, tunc ipsi dictum molendinum libere dimittere debeat, ita quod ad advocaciam ibidem in Freiburg suo jure revertatur. In quorum testimonium etc. Datum Schauenburg anno domini M° CCCO nonagesimo primo, ipso die nativitatis beate Marie virginis gloriose. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 82.) 48. Nikolaus Bischof von Olmütz verpflichtet sich, den Erben nach Petrus von Lichtenau den ersten Lehensheimfall im Werte von 100 Mark zu verleihen. Dt. Mirau 5. October 1391. Nicolaus etc. notumfacimus etc. Quod licet pridem honesta Elizabeth relicta quondam Peschiconis de Lichtenaw, soror Cunczonis et Peczonis de Wartha, coram judice in judicio vasallorum curie episcopalis Olomucensis in Cremsir tempore bone memorie domini Petri episcopi Olomucensis predecessoris nostri de et super mobilibus rebus et bonis, que varende habe vulgariter nuncupantur, per dictos Cunczonem et Peczonem in bonis Stolbach, Muschnicz et Peterswald dimissis et derelictis, cum eodem olim Petro episcopo predecessore nostro judicialiter contenderit jusque suum predicta Elizabeth sibi competens in eisdem donaverit et resignaverit eidemque marito suo concesserit, ut juris et moris est vasallorum, coram contestato judicio Petro de Lichtenaw, genero suo et Anne uxori sue filie eiusdem Elizabeth ; tamen quia in huiusmodi questionis materia dicto domino Petro predecessore nostro morte prevento conclusum non fuit et immo dictus Petrus de Lichtenaw nos velut episcopum Olomucensem super huiusmodi mobilibus bonis et rebus coram judice et judicio vasallorum nostrorum in Chremsir judicialiter impetivit ibique sentenciatum fuit, ipsum Petrum fuisse et esse pre omnibus aliis ad dicta bona mobilia et res propinquiorem heredem, prout hec omnia in libro judicii curie Chremsirensis plenius sunt expressa: igitur nos in huiusmodi
36 47. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Heinrich Girke die Muhle bei Freiberg ver- pfanden dürfe. Dt. Schaunburg, 8. September 1391. Nicolaus etc. notumfacimus etc. Quod propter necessitatem evidentem et evasionem debitorum, quibus gravatur fidelis noster Heniczko Girka advocatus in Freiburg de gracia speciali propter servicia sua, que nobis et ecclesie nostre fecit etc. sibi concessimus et presentibus concedimus, quod ipse obligare poterit molendinum magnum ibidem in Freiburg spectans ad ipsam advocaciam cum omni jure, commodo et utilitate, sic ipse hactenus tenuit, valido viro Schimkoni ac uxori et heredibus suis de Dittrichsdorf pro octoginta marcis grossorum pragensium moravici numeri et pagamenti tali medio et condicione, quod quum ipse Heniczko vel eius heredes aut successores ipsi Schimkoni, uxori vel heredibus suis octoaginta marcas grossorum ut prefertur, solverint et assignaverint cum effectu, tunc ipsi dictum molendinum libere dimittere debeat, ita quod ad advocaciam ibidem in Freiburg suo jure revertatur. In quorum testimonium etc. Datum Schauenburg anno domini M° CCCO nonagesimo primo, ipso die nativitatis beate Marie virginis gloriose. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 82.) 48. Nikolaus Bischof von Olmütz verpflichtet sich, den Erben nach Petrus von Lichtenau den ersten Lehensheimfall im Werte von 100 Mark zu verleihen. Dt. Mirau 5. October 1391. Nicolaus etc. notumfacimus etc. Quod licet pridem honesta Elizabeth relicta quondam Peschiconis de Lichtenaw, soror Cunczonis et Peczonis de Wartha, coram judice in judicio vasallorum curie episcopalis Olomucensis in Cremsir tempore bone memorie domini Petri episcopi Olomucensis predecessoris nostri de et super mobilibus rebus et bonis, que varende habe vulgariter nuncupantur, per dictos Cunczonem et Peczonem in bonis Stolbach, Muschnicz et Peterswald dimissis et derelictis, cum eodem olim Petro episcopo predecessore nostro judicialiter contenderit jusque suum predicta Elizabeth sibi competens in eisdem donaverit et resignaverit eidemque marito suo concesserit, ut juris et moris est vasallorum, coram contestato judicio Petro de Lichtenaw, genero suo et Anne uxori sue filie eiusdem Elizabeth ; tamen quia in huiusmodi questionis materia dicto domino Petro predecessore nostro morte prevento conclusum non fuit et immo dictus Petrus de Lichtenaw nos velut episcopum Olomucensem super huiusmodi mobilibus bonis et rebus coram judice et judicio vasallorum nostrorum in Chremsir judicialiter impetivit ibique sentenciatum fuit, ipsum Petrum fuisse et esse pre omnibus aliis ad dicta bona mobilia et res propinquiorem heredem, prout hec omnia in libro judicii curie Chremsirensis plenius sunt expressa: igitur nos in huiusmodi
Strana 37
37 questionis et accionis materia finem amicabilem imponere cupientes de consilio fidelium vasallorum nostrorum Bernhardi Hecht de Schuczendorf militis et Cunczonis de Smola, qui tamquam arbitri et amicabiles compositores inter nos et eundem Petrum de consensu nostrarum ambarum parcium hoc tractaverunt concordantes amicabiliter in hunc modum. Quod nos eidem Petro et suis heredibus in prima devolucione literarum feudalium, que ad nos velut episcopum Olomucensem devoluta fuerit, debemus, volumus et tenemur conferre bona feodalia se ad valorem centum marcarum pragensium moravici pagamenti extendencia, quod sibi promisimus et presentibus promittimus bona fide tenere et fideliter adimplere pro nobis et successoribus nostris Olomucensibus episcopis. Sic videlicet, quod si talis devolucio nostro tempore non eveniret, quod absit, extunc nostri successores episcopi Olomucenses dicto Petro et suis heredibus de huiusmodi devolucione et feudo, ut premittitur, ante omnes alios satisfacere tenebuntur. Tenetur et debet idem Petrus, prout bona fide promisit, nos et successores nostros reddere indempnes in eventum, quo quis nos vel successores nostros impeteret pro eisdem bonis et rebus mobilibus secundum jus et sentenciam vasallorum. Presentibus honorabilibus magistro Sandero canonico Olomucensi et archidiacono Preroviensi, Nicolao plebano in Gostelecz, magistro camere et strenuis Bernhardo Hecht, Kyliano de Hugwicz militibus, Cunczone de Smola, Jodoco de Wolfsberg marscallo, Wolframo de Panowicz, Herssone seniore de Cziewicz et aliis quam pluribus nostris fidelibus. Presencium etc. Datum in castro Meraw anno domini M° CCC° nonagesimo primo, feria quinta proxima post diem sancti Francisci confessoris. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 83.) 49. Markgraf Jodok gestattet in Mähr. Neustadt eine Bleiche zu errichten, verleiht ihr das ausschliessliche Recht zum Bleichen innerhalb drei Meilen und begabt sie mit allen Rechten, wie sie die Bleiche in Jagerndorf besitzt. Dt. Aussee 10. October 1391. Wir Jost von gotes gnaden marggraf und herre zu Merhern bekennen offenlich mit diesem briefe, das für uns gewest sein die burger, schepfen und inwoner der Newenstat, unser lieben getreuen und haben uns fürgelegt, wie sie eintrechtiglichen uberein komen sein, das sie eine bleiche do zur Newenstat machen wollen und meinen ufzubrengen. Das gefellet uns wol und geben dorzu unsere gunst und gnediglich willen, wann wir gerne sehen, wie sich unser lande und leute und sunderlichen do zur Newenstat unsere getreuen von solcher bleiche ader andern sachen bessern mochten. Und doruff, das dieselbe bleiche desterbas volkomen moge, so haben wir mit wolbedachtem muete und rechter wissen zu derselben bleiche rechte freiunge gegeben, die sich anhebet von der nechsten mitvasten und steen sal vier ganzer jare, die nechste nocheinander folgen. Und geben auch die freiunge dorzu mit kraft dis briefes in solcher masse, wenn dieselbe freiunge der bleiche usgeet, als vorbenannt ist, so sal uns, unsern erben, nachkomen marggrafen und herren zu
37 questionis et accionis materia finem amicabilem imponere cupientes de consilio fidelium vasallorum nostrorum Bernhardi Hecht de Schuczendorf militis et Cunczonis de Smola, qui tamquam arbitri et amicabiles compositores inter nos et eundem Petrum de consensu nostrarum ambarum parcium hoc tractaverunt concordantes amicabiliter in hunc modum. Quod nos eidem Petro et suis heredibus in prima devolucione literarum feudalium, que ad nos velut episcopum Olomucensem devoluta fuerit, debemus, volumus et tenemur conferre bona feodalia se ad valorem centum marcarum pragensium moravici pagamenti extendencia, quod sibi promisimus et presentibus promittimus bona fide tenere et fideliter adimplere pro nobis et successoribus nostris Olomucensibus episcopis. Sic videlicet, quod si talis devolucio nostro tempore non eveniret, quod absit, extunc nostri successores episcopi Olomucenses dicto Petro et suis heredibus de huiusmodi devolucione et feudo, ut premittitur, ante omnes alios satisfacere tenebuntur. Tenetur et debet idem Petrus, prout bona fide promisit, nos et successores nostros reddere indempnes in eventum, quo quis nos vel successores nostros impeteret pro eisdem bonis et rebus mobilibus secundum jus et sentenciam vasallorum. Presentibus honorabilibus magistro Sandero canonico Olomucensi et archidiacono Preroviensi, Nicolao plebano in Gostelecz, magistro camere et strenuis Bernhardo Hecht, Kyliano de Hugwicz militibus, Cunczone de Smola, Jodoco de Wolfsberg marscallo, Wolframo de Panowicz, Herssone seniore de Cziewicz et aliis quam pluribus nostris fidelibus. Presencium etc. Datum in castro Meraw anno domini M° CCC° nonagesimo primo, feria quinta proxima post diem sancti Francisci confessoris. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 83.) 49. Markgraf Jodok gestattet in Mähr. Neustadt eine Bleiche zu errichten, verleiht ihr das ausschliessliche Recht zum Bleichen innerhalb drei Meilen und begabt sie mit allen Rechten, wie sie die Bleiche in Jagerndorf besitzt. Dt. Aussee 10. October 1391. Wir Jost von gotes gnaden marggraf und herre zu Merhern bekennen offenlich mit diesem briefe, das für uns gewest sein die burger, schepfen und inwoner der Newenstat, unser lieben getreuen und haben uns fürgelegt, wie sie eintrechtiglichen uberein komen sein, das sie eine bleiche do zur Newenstat machen wollen und meinen ufzubrengen. Das gefellet uns wol und geben dorzu unsere gunst und gnediglich willen, wann wir gerne sehen, wie sich unser lande und leute und sunderlichen do zur Newenstat unsere getreuen von solcher bleiche ader andern sachen bessern mochten. Und doruff, das dieselbe bleiche desterbas volkomen moge, so haben wir mit wolbedachtem muete und rechter wissen zu derselben bleiche rechte freiunge gegeben, die sich anhebet von der nechsten mitvasten und steen sal vier ganzer jare, die nechste nocheinander folgen. Und geben auch die freiunge dorzu mit kraft dis briefes in solcher masse, wenn dieselbe freiunge der bleiche usgeet, als vorbenannt ist, so sal uns, unsern erben, nachkomen marggrafen und herren zu
Strana 38
38 Merhern von derselben bleiche von iglichem stucke leinwat virundsechzig elen vor ein stucke zu zelen, und ob ein stucke minner hette, so kome eins dem andern zu hilfe, furbas me ein grosser pfenning gefallen zu rechtem zinse und solcher zins sal uns dovon gefallen uf solche tege und zeit, als man zu Jegerdorf pfleget von der bleiche die zinse zu reichen und zu geben. Item was derselben bleiche do zur Newenstat schedlichen were inwendig dreien meilen in unserm gebiete, das wollen wir wenden mit unserm gebote und briefen, so wir beste mogen. Es sal auch inwendig dreien meilen von der Newenstat nimant under unserm gebiete, es sei leinwat garn und ander habe, anderswo zu bleichen geben. Sunderlich geben wir und seczen zu der bleiche zur Newenstat volkomene rechte und gewonheit in aller masse, als die bleichmeister und die bleiche hat zu Jegerdorf, dobei wir sie auch gnediglich behalden wollen. Item ob dieselbe bleichmeister stoezzig wurden oder krigten under einander ader mit andern leuten, dorumb sollen sie der rat und scheppen zur Newenstat, die izunt sein ader hernach werden, unser lieben getreuen, guetlich voreinen und vorrichten. Es sallen auch dieselben unsere burger und scheppen volle macht und gewalt haben einen bleichmeister zu seczen und zu entseczen noch irem willen, als das in wol gefallen wirdet. Ouch wollen wir und seczen mit namen, das die bleichmeister und arweiter der bleiche zur Newenstat nimant leidigen, hindern noch freventlich angreifen sallen noch turfen in dheine weis, sunder wir wollen sie in gutem fride gnediglich behalden. Mit urkunt dis briefs vorsigelt mit unserm anhangundem ingesigel, der geben ist zu Ausau noch Christs geburt dreizehnhundert jare dornach in dem einundneunzigsten jare, des nechsten dinstags vor sant Gallentag. (Auf der Plicatur: Ad mandatum domini marchionis Spilner. — Orig. Perg. h. Sig. im Archive der Stadt Mähr. Neustadt, copiert von A. Boček.) 50. Schuldschein der Stadt Brünn über 1775 Pfund Wiener, Pfennige von Jakob Haindlin und Jonas, Söhne des Juden Sderozz aus Wien. Dt. 31. October 1391. Wir Hanns Lukner die zeit burgermeister und ich Symon die zeit richter und die schepfen gemainklich und der gesworen rat und die ganz gemein arm und reich der stat zu Brun veriehen und tun kunt allen den, die den brief sehent oder horen lesen, das wir unverscheidenlich gelten sullen Jacoben, Haindlin und Jona geprudern, den Juden, Sderozzen sun zu Wien und iren erben sybenzehen hundert phunt und funif und sybenzig phunt wiener phennige, die sie uns bereit geliehen haben und die wir zu unsern und der egenanten unser stat scheinwerigem nucz und notdurft gewendet haben, der wir sie weren sollen funif hundert phunt und funif und zwanzig phunt uf sand Mertein tag, der schierst kumpt uber ein jar, odir in den nachsten vier wochen darnach, und funil hundert und funif und zwanzig phunt auf sand Mertein tag, der schierst kumpt, uber zwei jar odir in den nachsten vier wochen darnach, und sybenhundert phunt und funif und
38 Merhern von derselben bleiche von iglichem stucke leinwat virundsechzig elen vor ein stucke zu zelen, und ob ein stucke minner hette, so kome eins dem andern zu hilfe, furbas me ein grosser pfenning gefallen zu rechtem zinse und solcher zins sal uns dovon gefallen uf solche tege und zeit, als man zu Jegerdorf pfleget von der bleiche die zinse zu reichen und zu geben. Item was derselben bleiche do zur Newenstat schedlichen were inwendig dreien meilen in unserm gebiete, das wollen wir wenden mit unserm gebote und briefen, so wir beste mogen. Es sal auch inwendig dreien meilen von der Newenstat nimant under unserm gebiete, es sei leinwat garn und ander habe, anderswo zu bleichen geben. Sunderlich geben wir und seczen zu der bleiche zur Newenstat volkomene rechte und gewonheit in aller masse, als die bleichmeister und die bleiche hat zu Jegerdorf, dobei wir sie auch gnediglich behalden wollen. Item ob dieselbe bleichmeister stoezzig wurden oder krigten under einander ader mit andern leuten, dorumb sollen sie der rat und scheppen zur Newenstat, die izunt sein ader hernach werden, unser lieben getreuen, guetlich voreinen und vorrichten. Es sallen auch dieselben unsere burger und scheppen volle macht und gewalt haben einen bleichmeister zu seczen und zu entseczen noch irem willen, als das in wol gefallen wirdet. Ouch wollen wir und seczen mit namen, das die bleichmeister und arweiter der bleiche zur Newenstat nimant leidigen, hindern noch freventlich angreifen sallen noch turfen in dheine weis, sunder wir wollen sie in gutem fride gnediglich behalden. Mit urkunt dis briefs vorsigelt mit unserm anhangundem ingesigel, der geben ist zu Ausau noch Christs geburt dreizehnhundert jare dornach in dem einundneunzigsten jare, des nechsten dinstags vor sant Gallentag. (Auf der Plicatur: Ad mandatum domini marchionis Spilner. — Orig. Perg. h. Sig. im Archive der Stadt Mähr. Neustadt, copiert von A. Boček.) 50. Schuldschein der Stadt Brünn über 1775 Pfund Wiener, Pfennige von Jakob Haindlin und Jonas, Söhne des Juden Sderozz aus Wien. Dt. 31. October 1391. Wir Hanns Lukner die zeit burgermeister und ich Symon die zeit richter und die schepfen gemainklich und der gesworen rat und die ganz gemein arm und reich der stat zu Brun veriehen und tun kunt allen den, die den brief sehent oder horen lesen, das wir unverscheidenlich gelten sullen Jacoben, Haindlin und Jona geprudern, den Juden, Sderozzen sun zu Wien und iren erben sybenzehen hundert phunt und funif und sybenzig phunt wiener phennige, die sie uns bereit geliehen haben und die wir zu unsern und der egenanten unser stat scheinwerigem nucz und notdurft gewendet haben, der wir sie weren sollen funif hundert phunt und funif und zwanzig phunt uf sand Mertein tag, der schierst kumpt uber ein jar, odir in den nachsten vier wochen darnach, und funil hundert und funif und zwanzig phunt auf sand Mertein tag, der schierst kumpt, uber zwei jar odir in den nachsten vier wochen darnach, und sybenhundert phunt und funif und
Strana 39
39 zwanzig phunt von sand Mertein tag, der schirst kumpt, uber drei jar odir in den nachsten vier wochen dornach. Tun wir das nicht, so sol furbas nach einer iglichen vorbenanten vrist pen dorauf gen auf ein igleich phunt zwen phening all wochen. Sie schullen auch hauptgut und schaden haben auf uns und auf allen unsirn erben unde nachkommen unver- scheidenleichen und auf allem unsern gut, das zu der vorgenanten unserer stat gehoret, das wir haben in dem lande ze Merhern oder wo wir das haben, wie das genant oder wo das gelegen ist, davon in die lande, fürsten, herren, pfleger, vogt, richter odir ambtleut oder wer doselbes gewaltig ist, an alles furbot, an alle klag und gericht phant antworten sullen, wo die vorgenanten juden dorauf zeigent, wenn sie des nach den obgenanten tegen nicht lenger enpern wellent, ze verkaufen und ze verseczen und allen iren frummen domit ze schaffen an allen irsal und sie auch vertichleich dorauf schirmen, als verre, das sie des vorgenanten ires gelts hauptgut und schadens ganz und gar dóvon verrichtet und gewert werden. Wer aber, das in von den landen, fursten oder irm gewalt dheinerlei saumung oder vorziehen dorinn geschech, so ist denne den vorgenanten juden und allen iren erben und helfern erlaubet und sullent auch furbas vollen gewalt und recht haben, unserm und der egenanten unser stat leut und gueter dorumb auf zehalden, zu phenden und zu . . . . es sei in steten, merkten, dorfern auf land, auf wasser, inner landes oder ausser landes mit recht oder ane recht, wo und wie sie und ir helfer das tuen und allernegst bekomen mugen, so lang und so verre, das sie hauptgut und schadens ganz und gar verrichtet und gewert werden. Und sol auch uns noch der egenanten unser stat leut und gueter kein herschaft, vreiung, recht noch gewalt noch kein ander sach, wie die genant ist, dowider nicht schirmen, beholfen sein noch zu statten komen in dhein weg und sullen auch domit nicht gefrevelt, noch wider uns noch ander yemans nicht getan haben und des gegen allen herscheften und gerichten und gegen allen meniglich genzleichen unschadhaft und unvergolten bleiben in all weg. Wir loben auch den vorgenanten juden mil unsern trewen an gevere und verpinden uns gegen in genzleich mit dem brief, das wir sie umb hauptgut noch umb schaden weder hincz hof noch an kein gewaltige hant noch nyndert als wohin schaffen sullen, noch das wir weder freibrief, totprief noch gegenbrief von der herschaft umb das vorgenant gelt ubir iren willen wider sie gewinnen schullen, noch das wir in mit keinerlei andern sachen, wie die genant sind, weigern noch vorschieben sullen, denn das wir sie hauptguts und schadens selber genzleich richten und weren sullen als vor geschrieben stet. Wer aber, das wir doruber von der herschaft umb das vorgenant gelt uber iren willen wider sie icht brief gewinnen und furbrechten, ee denne sie des vorgenanten irs gelts hauptguts und schadens gar gewert weren, es weren schreibbrief, totbrief, gegenbrief oder welcherlei brief, irrung oder in . . . . daz weren in an der vorgenanten geitschult gegen uns schaden . . . . , die sullen denn aller ding tode und zenichte sein und wider den gegenburtigen brief kein kraft haben. Und wer den brief mit der vorgenanten juden guten willen inne hat und uns domit mont, es sei jud oder christen, wo er uns domit mont, inner landes oder ausser landes, dem sein wir alls des gepunden ze gelten, ze leisten und ze volfüren, das vorgeschrieben stet, ze gleicher weis als in selber. Und doruber so geben
39 zwanzig phunt von sand Mertein tag, der schirst kumpt, uber drei jar odir in den nachsten vier wochen dornach. Tun wir das nicht, so sol furbas nach einer iglichen vorbenanten vrist pen dorauf gen auf ein igleich phunt zwen phening all wochen. Sie schullen auch hauptgut und schaden haben auf uns und auf allen unsirn erben unde nachkommen unver- scheidenleichen und auf allem unsern gut, das zu der vorgenanten unserer stat gehoret, das wir haben in dem lande ze Merhern oder wo wir das haben, wie das genant oder wo das gelegen ist, davon in die lande, fürsten, herren, pfleger, vogt, richter odir ambtleut oder wer doselbes gewaltig ist, an alles furbot, an alle klag und gericht phant antworten sullen, wo die vorgenanten juden dorauf zeigent, wenn sie des nach den obgenanten tegen nicht lenger enpern wellent, ze verkaufen und ze verseczen und allen iren frummen domit ze schaffen an allen irsal und sie auch vertichleich dorauf schirmen, als verre, das sie des vorgenanten ires gelts hauptgut und schadens ganz und gar dóvon verrichtet und gewert werden. Wer aber, das in von den landen, fursten oder irm gewalt dheinerlei saumung oder vorziehen dorinn geschech, so ist denne den vorgenanten juden und allen iren erben und helfern erlaubet und sullent auch furbas vollen gewalt und recht haben, unserm und der egenanten unser stat leut und gueter dorumb auf zehalden, zu phenden und zu . . . . es sei in steten, merkten, dorfern auf land, auf wasser, inner landes oder ausser landes mit recht oder ane recht, wo und wie sie und ir helfer das tuen und allernegst bekomen mugen, so lang und so verre, das sie hauptgut und schadens ganz und gar verrichtet und gewert werden. Und sol auch uns noch der egenanten unser stat leut und gueter kein herschaft, vreiung, recht noch gewalt noch kein ander sach, wie die genant ist, dowider nicht schirmen, beholfen sein noch zu statten komen in dhein weg und sullen auch domit nicht gefrevelt, noch wider uns noch ander yemans nicht getan haben und des gegen allen herscheften und gerichten und gegen allen meniglich genzleichen unschadhaft und unvergolten bleiben in all weg. Wir loben auch den vorgenanten juden mil unsern trewen an gevere und verpinden uns gegen in genzleich mit dem brief, das wir sie umb hauptgut noch umb schaden weder hincz hof noch an kein gewaltige hant noch nyndert als wohin schaffen sullen, noch das wir weder freibrief, totprief noch gegenbrief von der herschaft umb das vorgenant gelt ubir iren willen wider sie gewinnen schullen, noch das wir in mit keinerlei andern sachen, wie die genant sind, weigern noch vorschieben sullen, denn das wir sie hauptguts und schadens selber genzleich richten und weren sullen als vor geschrieben stet. Wer aber, das wir doruber von der herschaft umb das vorgenant gelt uber iren willen wider sie icht brief gewinnen und furbrechten, ee denne sie des vorgenanten irs gelts hauptguts und schadens gar gewert weren, es weren schreibbrief, totbrief, gegenbrief oder welcherlei brief, irrung oder in . . . . daz weren in an der vorgenanten geitschult gegen uns schaden . . . . , die sullen denn aller ding tode und zenichte sein und wider den gegenburtigen brief kein kraft haben. Und wer den brief mit der vorgenanten juden guten willen inne hat und uns domit mont, es sei jud oder christen, wo er uns domit mont, inner landes oder ausser landes, dem sein wir alls des gepunden ze gelten, ze leisten und ze volfüren, das vorgeschrieben stet, ze gleicher weis als in selber. Und doruber so geben
Strana 40
40 wir fur uns und fur all unser erben und nachkomen in den brief ze einem woren urkunde der sach versigelten mit der vorgenanten unser stat ze Brünne angehangen insigil. Der geben ist nach Christi gepurde dreuzehenhundert jar darnach in dem eins und neunzigsten jar an aller heiligen abent. (Aus dem Codex n. 157. fol. 2 im Brünner Stadtarchive. Mitgetheilt v. Stadtrathe Koller.) 51. Markgraf Jodok schenkt dem Wenzel von Doloplaz 400 Mark im Dorfe Doloplaz. Dt. Spielberg 1. November 1391. Jodocus dei gracia marchio Brandenburgensis, sacri Romani imperii archicamerarius marchio et dominus Moravie. Notum facimus tenore presencium universis, quod pensatis fidelibus obsequiis strenui Wenceslai de Doloplas, quibus nostre voluntati a multis retroactis temporibus placere studuit et in posterum studebit, speciali donacionis gracia pro peractis serviciis plena super hoc deliberacione habita maturoque consilio moti dedimus et contulimus harumque serie plenarie condonamus prefato Wenceslao, suis heredibus et sue posteritatis successoribus quadringentas marcas grossorum bonorum et argenteorum in pretacta villa Doloplas in omnibus singulisque ad hanc pertinenciis in veram et liberam hactenus et in perpetuum hereditatem, possessionem et prout eorum placuerit voluntati providensque visum fuerit in usus necessarios conversionem, nullum super hiis bonis per nos successoresque nostros habentes impedimentum sed magis proteccionis auxilium et effectum adiuvamen. Presencium sub nostri sigilli appensione testimonio literarum. Datum Spilberg anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo primo feria quarta post sanctorum Simonis et Jude apostolorum. (Orig. Perg. h. Sig. abgerissen im Archive des Dominikanerklosters in Olmütz. — Auf der Plicatur: De mandato domini marchionis Hynko notarius.) 52. Peter von Kravař gründet das Augustiner-Chorherrenstift in Prossnitz und begabt es mit Gütern. Dt. Plumenau 1. November 1391. In nomine domini amen. Dum humane nature rimamur incerta, dum collabentis vite ruinam conspicimus, dum certissime mortis apropinquantes molestias intuemur, profecto ad considerandas nostre vite semitas, ad discuciendum lege consciencie tenebras et ad obtinendum favorem propicium justi judicis domini dei nostri argumentis non tam probabilibus, quam eciam ad sensum demonstrantibus animamur, eo quidem forcius, quo nil latet judicis tanti noticiam, quo cuncta nuda sunt oculis eius, quo sue potencie nichil est, quod resistere valeat quovis modo. Idcirco nos Petrus de Crawar dominus in Plumnaw tenore presencium recognoscimus universis, quod ob remedium anime nostre atque uxoris nostre Katharine
40 wir fur uns und fur all unser erben und nachkomen in den brief ze einem woren urkunde der sach versigelten mit der vorgenanten unser stat ze Brünne angehangen insigil. Der geben ist nach Christi gepurde dreuzehenhundert jar darnach in dem eins und neunzigsten jar an aller heiligen abent. (Aus dem Codex n. 157. fol. 2 im Brünner Stadtarchive. Mitgetheilt v. Stadtrathe Koller.) 51. Markgraf Jodok schenkt dem Wenzel von Doloplaz 400 Mark im Dorfe Doloplaz. Dt. Spielberg 1. November 1391. Jodocus dei gracia marchio Brandenburgensis, sacri Romani imperii archicamerarius marchio et dominus Moravie. Notum facimus tenore presencium universis, quod pensatis fidelibus obsequiis strenui Wenceslai de Doloplas, quibus nostre voluntati a multis retroactis temporibus placere studuit et in posterum studebit, speciali donacionis gracia pro peractis serviciis plena super hoc deliberacione habita maturoque consilio moti dedimus et contulimus harumque serie plenarie condonamus prefato Wenceslao, suis heredibus et sue posteritatis successoribus quadringentas marcas grossorum bonorum et argenteorum in pretacta villa Doloplas in omnibus singulisque ad hanc pertinenciis in veram et liberam hactenus et in perpetuum hereditatem, possessionem et prout eorum placuerit voluntati providensque visum fuerit in usus necessarios conversionem, nullum super hiis bonis per nos successoresque nostros habentes impedimentum sed magis proteccionis auxilium et effectum adiuvamen. Presencium sub nostri sigilli appensione testimonio literarum. Datum Spilberg anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo primo feria quarta post sanctorum Simonis et Jude apostolorum. (Orig. Perg. h. Sig. abgerissen im Archive des Dominikanerklosters in Olmütz. — Auf der Plicatur: De mandato domini marchionis Hynko notarius.) 52. Peter von Kravař gründet das Augustiner-Chorherrenstift in Prossnitz und begabt es mit Gütern. Dt. Plumenau 1. November 1391. In nomine domini amen. Dum humane nature rimamur incerta, dum collabentis vite ruinam conspicimus, dum certissime mortis apropinquantes molestias intuemur, profecto ad considerandas nostre vite semitas, ad discuciendum lege consciencie tenebras et ad obtinendum favorem propicium justi judicis domini dei nostri argumentis non tam probabilibus, quam eciam ad sensum demonstrantibus animamur, eo quidem forcius, quo nil latet judicis tanti noticiam, quo cuncta nuda sunt oculis eius, quo sue potencie nichil est, quod resistere valeat quovis modo. Idcirco nos Petrus de Crawar dominus in Plumnaw tenore presencium recognoscimus universis, quod ob remedium anime nostre atque uxoris nostre Katharine
Strana 41
41 omniumque heredum nostrorum specialiterque domini Benessii de Crawar patris nostri carissimi, domineque Elizabeth matris nostre, domini Wockonis de Crawar avi nostri necnon subscriptorum dominorum: domini Benesschii de Crawar canonici Pragensis Ecclesie, dominique Henrici domini in Plumnaw ac domini Johannis cruciferi, patruorum nostrorum de Crawar, et domini Johannis de Crawar domini in Tyczczin nostri dilectissimi patrui, quorum bona possidemus, cupientes misericordiam omnipotentis dei ex donis ipso propicio nobis collatis graciosius impetrare, ne in examine discussivo districti sui judicii severum judicem senciamus et ut animabus genitorum nostrorum, fratrum, sororum, patruorum cunctorumque amicorum nostrorum omniumque fidelium vivorum et mortuorum, quorum nos vel genitores nostri bonis usi sumus, debite vel iniuste domino ipso permitente proficiat ad salutem: animo deliberato de certa nostra sciencia et bona ac libera voluntate, accedente ad hoc consensu Petri filii nostri de Crawar dicti de Plumau et reverendissimi in Christo patris ac domini Nicolai Olomucensis episcopi capitulique Olomucensis conveniencia speciali, prout in literis ipsorum confectis et concessis desuper aparet manifeste, ad honorem omnipotentis dei et salvatoris nostri ac genitricis eius gloriose virginis Marie specialiterque propter moderne solempnitatis adinvencionem seu institucionem, cuiusquidem festivitatis talis perhibetur fore tytulus „Visitacio" elegantissime virginis Marie in montana ad Elizabeth nempe cordis nostri intima, magne caritatis, cum fervencia nos conpellunt faciuntque anhellare sinceriter ad tante magnifice comparatricis laudissonam festivitatem. Eatenus monasterium nostrum novum in civitate nostra Prostays sub titulo et inscripcione ac vocabulo premisso per nos fundatum et erectum pro inhabitacione fratrum canonicorum regularium ordinis sancti Augustini, ut ibidem prepositus cum duodecim fratribus habeatur, continuo divine pietatis aspirante clemencia construendum duximus et in ipsius structura devoto caritatis studio procedemus eius adiuvante presidio, qui cuncta felicibus tuetur incrementis. Et ut dicti . . prepositus et conventus monasterii nostri successoresque eorum eo quiecius cultui divino vacare valeant atque laudes liberiori animo deo ut depromant, quo melius et sufficiencius temporalibus suffragiis fuerint adiuti, dictis . . preposito et conventui ac monasterio ipsorum in perpetuum curiam nostram collonariam ibidem in Prostays ante civitatem iacentem, que vulgo Kopecz vocatur, cum omnibus agris cultis et incultis ceterisque deinceps ad eandem spectantibus curiam, quali- cumque censeantur nomine, tribuimus et donamus, ipsa tamen cum area seu loco, in quo ipsum propugnaculum fuit situatum necnon et fossato circumiacente, quod Halterz vulgo nominatur, villas quoque nostras integras Crassicz cum suis omnibus pertinenciis et dominio pratis pascuis aquis rivulis et aquarum decursibus singulisque proventibus et utilitatibus, nil nobis et heredibus nostris seu successoribus proprietatis aut dominii in prenominata villa reservantes, necnon molendinu meidem ville adiacens cum suis usibus et pertinenciis damus, presentibus et assignamus. Insuper villam nostram Mysleyowicz cum allodiali curia et molendino atque piscina, pratis pascuis rivulis piscacionibus aucupacionibus censibus proven- tibus et universis utilitatibus cum pleno dominio et jure, nichil nobis heredibus successoribusque nostris juris seu dominii in prenominata villa reservantes, damus et serie presencium assignamus monasterio memorato, silvamque ad eandem villam spectantem cum suis metis 6
41 omniumque heredum nostrorum specialiterque domini Benessii de Crawar patris nostri carissimi, domineque Elizabeth matris nostre, domini Wockonis de Crawar avi nostri necnon subscriptorum dominorum: domini Benesschii de Crawar canonici Pragensis Ecclesie, dominique Henrici domini in Plumnaw ac domini Johannis cruciferi, patruorum nostrorum de Crawar, et domini Johannis de Crawar domini in Tyczczin nostri dilectissimi patrui, quorum bona possidemus, cupientes misericordiam omnipotentis dei ex donis ipso propicio nobis collatis graciosius impetrare, ne in examine discussivo districti sui judicii severum judicem senciamus et ut animabus genitorum nostrorum, fratrum, sororum, patruorum cunctorumque amicorum nostrorum omniumque fidelium vivorum et mortuorum, quorum nos vel genitores nostri bonis usi sumus, debite vel iniuste domino ipso permitente proficiat ad salutem: animo deliberato de certa nostra sciencia et bona ac libera voluntate, accedente ad hoc consensu Petri filii nostri de Crawar dicti de Plumau et reverendissimi in Christo patris ac domini Nicolai Olomucensis episcopi capitulique Olomucensis conveniencia speciali, prout in literis ipsorum confectis et concessis desuper aparet manifeste, ad honorem omnipotentis dei et salvatoris nostri ac genitricis eius gloriose virginis Marie specialiterque propter moderne solempnitatis adinvencionem seu institucionem, cuiusquidem festivitatis talis perhibetur fore tytulus „Visitacio" elegantissime virginis Marie in montana ad Elizabeth nempe cordis nostri intima, magne caritatis, cum fervencia nos conpellunt faciuntque anhellare sinceriter ad tante magnifice comparatricis laudissonam festivitatem. Eatenus monasterium nostrum novum in civitate nostra Prostays sub titulo et inscripcione ac vocabulo premisso per nos fundatum et erectum pro inhabitacione fratrum canonicorum regularium ordinis sancti Augustini, ut ibidem prepositus cum duodecim fratribus habeatur, continuo divine pietatis aspirante clemencia construendum duximus et in ipsius structura devoto caritatis studio procedemus eius adiuvante presidio, qui cuncta felicibus tuetur incrementis. Et ut dicti . . prepositus et conventus monasterii nostri successoresque eorum eo quiecius cultui divino vacare valeant atque laudes liberiori animo deo ut depromant, quo melius et sufficiencius temporalibus suffragiis fuerint adiuti, dictis . . preposito et conventui ac monasterio ipsorum in perpetuum curiam nostram collonariam ibidem in Prostays ante civitatem iacentem, que vulgo Kopecz vocatur, cum omnibus agris cultis et incultis ceterisque deinceps ad eandem spectantibus curiam, quali- cumque censeantur nomine, tribuimus et donamus, ipsa tamen cum area seu loco, in quo ipsum propugnaculum fuit situatum necnon et fossato circumiacente, quod Halterz vulgo nominatur, villas quoque nostras integras Crassicz cum suis omnibus pertinenciis et dominio pratis pascuis aquis rivulis et aquarum decursibus singulisque proventibus et utilitatibus, nil nobis et heredibus nostris seu successoribus proprietatis aut dominii in prenominata villa reservantes, necnon molendinu meidem ville adiacens cum suis usibus et pertinenciis damus, presentibus et assignamus. Insuper villam nostram Mysleyowicz cum allodiali curia et molendino atque piscina, pratis pascuis rivulis piscacionibus aucupacionibus censibus proven- tibus et universis utilitatibus cum pleno dominio et jure, nichil nobis heredibus successoribusque nostris juris seu dominii in prenominata villa reservantes, damus et serie presencium assignamus monasterio memorato, silvamque ad eandem villam spectantem cum suis metis 6
Strana 42
42 et graniciebus circumferencialiter distinctis iamdictis conferimus et donamus. Preterea villam Lhotham cum allodiali curia ibidem atque agris cultis et incultis ad eandem concernentibus. curiam cum praytis, que vulgo Nakuserzy dicuntur et silva ad iam dicte ville curiam per- tinente, cunctisque aliis usibus, quibus appellari possent nominibus, cum pleno dominio et jure damus et assignamus monasterio supradicto; nichilominus in villa Knyehnyczky unum laneum agri censuantem cum duabus curticulis, necnon et piscinam prope prefatam villam situatam cum ipsorum juribus universis et dominio tradimus prefato monasterio et donamus et elargimur supradictis vinumque nostrum, quod nos et heredes nostros concernebat de vineis in monte Kussercz fundatis, ad opidum nostrum Costelecz spectantibus, tam ex parte decimarum quam eciam montanorum, precipue de vineis, que iam sunt fundate aut in futurum deo adiuvante fundabuntur, prefato monasterio donamus et elargimur. Silvam vero nostram vulgariter Kuterzawa nominatam, que ad bona nostra Plumnaw spectabat, inter montes Smylowo Hradysczye et Oberska Wrata iacentem, ex integro et totaliter sepe iam dictis tradimus et donamus duntaxat propter monasterii restauracionem seu utilitatem; hoc solum eximentes, ut ligna silve memorate cuipiam non vendantur, sola tamen tuicione excepta omnium bonorum ad dictum monasterium pertinencium, que dicti monasterii pre- positus aut conventus habent pro presenti sive in futurum altissimo largiente habebunt, que ad nos heredes et successores nostros dominos de Crawar, tamquam ad veros fundatores dinoscitur pertinere juridice et debebit: Tali tamen adiecta condicione, si nos Petrum pre- dictum, heredes et successores nostros iam dicti monasterii fundatores de presenti ire con- tingerit luce seu seculo, extunc huiusmodi tuicio ad nobilem Petrum de Crawar dictum de Straznicz filiastrum nostrum aut ipsius heredes masculini sexus devolvetur; in casu vero si prefatus dominus Petrus de Crawar dictus de Straznicz filiaster noster, heredes et successores ipsius masculini sexus eciam de Crawarn ab hac migraverint luce, extunc super seniori barone de Crawar huiusmodi tuicio devolvatur, aut quemcumque dominorum seu baronum de Crawar prepositus et conventus eiusdem monasterii eligere decreverint, super illo cadat tuicio memorata. Volumus eciam, ut sepedicti monasterii prepositus et conventus fundacionis nostre in duorum mensium spacio eundem sibi tutorem eligant ex dominis pre- missis tutorem post decessum; si autem prescripti prepositus et conventus tutorem sibi eligere distulerint in prenarati temporis spacio, extunc qui senior fuerit ex predictis dominis de Crawar, aput eundem ipsa tuicio debebit permanere; excepta eciam berna regali de bonis, que dicti monasterii prepositus et conventus habere dinoscitur, aut in posterum altissimo suffragante habuerint, quam nobis, heredibus et successoribus nostris seu predictorum bonorum tutoribus ad colligendum reservamus. Prescripta vero bona preposito conventuique monasterii nostri per nos errecti et fundati dedimus contulimus et tenore presencium conferimus et donamus perpetuis temporibus possidendum pacifice et quiete, jure dirrecti dominii et pro- prietatis, decernentes a nobis, heredibus et successoribus nostris dominis de Crawar easdem villas atque bona prenotata cum omnibus ipsorum pertinenciis liberas solutas fore simpliciter et exemptas; specialiterque ipsa bona, que eidem monasterio in posterum per nos, heredes et successores nostros dominos de Crawar divina suffulti clemencia dare augmentare volumus
42 et graniciebus circumferencialiter distinctis iamdictis conferimus et donamus. Preterea villam Lhotham cum allodiali curia ibidem atque agris cultis et incultis ad eandem concernentibus. curiam cum praytis, que vulgo Nakuserzy dicuntur et silva ad iam dicte ville curiam per- tinente, cunctisque aliis usibus, quibus appellari possent nominibus, cum pleno dominio et jure damus et assignamus monasterio supradicto; nichilominus in villa Knyehnyczky unum laneum agri censuantem cum duabus curticulis, necnon et piscinam prope prefatam villam situatam cum ipsorum juribus universis et dominio tradimus prefato monasterio et donamus et elargimur supradictis vinumque nostrum, quod nos et heredes nostros concernebat de vineis in monte Kussercz fundatis, ad opidum nostrum Costelecz spectantibus, tam ex parte decimarum quam eciam montanorum, precipue de vineis, que iam sunt fundate aut in futurum deo adiuvante fundabuntur, prefato monasterio donamus et elargimur. Silvam vero nostram vulgariter Kuterzawa nominatam, que ad bona nostra Plumnaw spectabat, inter montes Smylowo Hradysczye et Oberska Wrata iacentem, ex integro et totaliter sepe iam dictis tradimus et donamus duntaxat propter monasterii restauracionem seu utilitatem; hoc solum eximentes, ut ligna silve memorate cuipiam non vendantur, sola tamen tuicione excepta omnium bonorum ad dictum monasterium pertinencium, que dicti monasterii pre- positus aut conventus habent pro presenti sive in futurum altissimo largiente habebunt, que ad nos heredes et successores nostros dominos de Crawar, tamquam ad veros fundatores dinoscitur pertinere juridice et debebit: Tali tamen adiecta condicione, si nos Petrum pre- dictum, heredes et successores nostros iam dicti monasterii fundatores de presenti ire con- tingerit luce seu seculo, extunc huiusmodi tuicio ad nobilem Petrum de Crawar dictum de Straznicz filiastrum nostrum aut ipsius heredes masculini sexus devolvetur; in casu vero si prefatus dominus Petrus de Crawar dictus de Straznicz filiaster noster, heredes et successores ipsius masculini sexus eciam de Crawarn ab hac migraverint luce, extunc super seniori barone de Crawar huiusmodi tuicio devolvatur, aut quemcumque dominorum seu baronum de Crawar prepositus et conventus eiusdem monasterii eligere decreverint, super illo cadat tuicio memorata. Volumus eciam, ut sepedicti monasterii prepositus et conventus fundacionis nostre in duorum mensium spacio eundem sibi tutorem eligant ex dominis pre- missis tutorem post decessum; si autem prescripti prepositus et conventus tutorem sibi eligere distulerint in prenarati temporis spacio, extunc qui senior fuerit ex predictis dominis de Crawar, aput eundem ipsa tuicio debebit permanere; excepta eciam berna regali de bonis, que dicti monasterii prepositus et conventus habere dinoscitur, aut in posterum altissimo suffragante habuerint, quam nobis, heredibus et successoribus nostris seu predictorum bonorum tutoribus ad colligendum reservamus. Prescripta vero bona preposito conventuique monasterii nostri per nos errecti et fundati dedimus contulimus et tenore presencium conferimus et donamus perpetuis temporibus possidendum pacifice et quiete, jure dirrecti dominii et pro- prietatis, decernentes a nobis, heredibus et successoribus nostris dominis de Crawar easdem villas atque bona prenotata cum omnibus ipsorum pertinenciis liberas solutas fore simpliciter et exemptas; specialiterque ipsa bona, que eidem monasterio in posterum per nos, heredes et successores nostros dominos de Crawar divina suffulti clemencia dare augmentare volumus
Strana 43
43 et pretendimus, volunt et pretendunt, eaque tabulis terre intabulare. Cumque vero nos, heredes et successores nostri eundem nostrum suppleverimus aut suppleverint intentum in bonorum augmentacione monasterii prefati, extunc volumus, ut dicti monasterii prepositus sub consciencia sua secundum pensam et bonorum quantitatem, ad quem tunc huiusmodi augmentata et superaddita bona se extendere poterint, ultra prescriptum numerum plures sibi fratres coasumant propter divini cultus dilatacionem ampliorem. Rogantes nichilominus in domino omnes successores nostros dominos de Crawar et obsecramus per viscera misericordie domini dei nostri, quatinus ipsum monasterium, id est prepositum et fratres deo ibidem in fervida devocione famulantes recomendatos habeant foveant et tueantur, ac benigno pietatis favore prosequantur, volentes ipsos participes fieri omnium bonorum operum et oracionum, que in eodem monasterio adiuvante domino peragentur. Eciam prefati prepositus et conventus pro- curent, ut missa de beata virgine cottidie decantetur. Postquam autem sorte fatali nos atque conthoralis nostra viam universe carnis ingrediemur, ob salutem animarum nostrarum eodem die obitus nostri aut uxoris nostre vigilias trium leccionum cum missa defunctorum decantare tenebuntur et debebunt perpetuis temporibus infuturo; ipso die nostri obitus aut uxoris nostri annis singulis vigilias novem leccionum cum missa defunctorum decantando perficere non obmittant. Superaddimus eciam, cum aliquis de dicti monasterii fratribus decesserit in viam carnis universe migraturus, ut alium loco defuncti iam dicti prepositus et conventus in quartali unius anni statuant sub excommunicacionis pena et assumant. Volumus insuper, ut fratres prememorati monasterii nostre fundacinois vivant more fratrum in Rudnicz in monasterio regulariter faciendo, rectoremque scole debent in expensis suis benigno animo enutrire. Concedimus eciam preposito et fratribus plenam et omnimodam potestatem, si nos, nostri heredes ac successores seu tutores eos in eisdem bonis vellemus aut vellent inpedire aliqualiter, extunc sit eisdem potestas nos citandi spirituali vel terrestri jure, quocies ipsis fuerit necesse, ita vel reclamacione hoc exquirente. Nos quoque Petrus pretactus Petrus de Cravar dictus de Plumnaw, eiusdem filius Petrus dictus de Straznicz, Benesschius de Crawar dictus in Crumpnaw, Petrus de Sternberg et Laczko de Crawar dictus in Helfenstain promittimus omnes in solidum manibus coniunctis omnia et singula prenotata suis cunctis in articulis de verbo ad verbum rata grata ac inviolabilia observare bona nostra fide tabulisque terre quantocius poterimus in terra Moravie in civitate Olomucensi intabulare. Ut autem premissorum bonorum donacio et singula prescripta maioris efficacie existant et vigoris, in evidencius testimonium sigilla nostra cum sigillis nobilium dominorum Hinczonis de Lippa avunculi nostri, Stiborii de Czimburg dicti de Towaczow, Jaroslai de Mezerziecz et Jodoci de Lethowicz alias de Ronow fratrum nostrorum de certa sciencia et voluntate omnium nostrorum presentibus sunt appensa : Datum et actum in castro nostro Plumnaw feria quarta die omnium sanctorum, anno dominice incarnacionis millesimo trecentesimo nona- gesimo primo. (Gedruckt in der Olmützer Landtafel p. 197 mit dem Beisatze: Insuper prefatus Petrus de Crawar alias de Plumnaw de gracia speciali preposito et conventui monasterii supradicti superaddidit et donavit in villa Rakussky octo marcas annui census cum pratis aquis silvis et universis eorum pertinenciis pleno jure et dominio, solum berna regali et tuicione reservatis.) 6*
43 et pretendimus, volunt et pretendunt, eaque tabulis terre intabulare. Cumque vero nos, heredes et successores nostri eundem nostrum suppleverimus aut suppleverint intentum in bonorum augmentacione monasterii prefati, extunc volumus, ut dicti monasterii prepositus sub consciencia sua secundum pensam et bonorum quantitatem, ad quem tunc huiusmodi augmentata et superaddita bona se extendere poterint, ultra prescriptum numerum plures sibi fratres coasumant propter divini cultus dilatacionem ampliorem. Rogantes nichilominus in domino omnes successores nostros dominos de Crawar et obsecramus per viscera misericordie domini dei nostri, quatinus ipsum monasterium, id est prepositum et fratres deo ibidem in fervida devocione famulantes recomendatos habeant foveant et tueantur, ac benigno pietatis favore prosequantur, volentes ipsos participes fieri omnium bonorum operum et oracionum, que in eodem monasterio adiuvante domino peragentur. Eciam prefati prepositus et conventus pro- curent, ut missa de beata virgine cottidie decantetur. Postquam autem sorte fatali nos atque conthoralis nostra viam universe carnis ingrediemur, ob salutem animarum nostrarum eodem die obitus nostri aut uxoris nostre vigilias trium leccionum cum missa defunctorum decantare tenebuntur et debebunt perpetuis temporibus infuturo; ipso die nostri obitus aut uxoris nostri annis singulis vigilias novem leccionum cum missa defunctorum decantando perficere non obmittant. Superaddimus eciam, cum aliquis de dicti monasterii fratribus decesserit in viam carnis universe migraturus, ut alium loco defuncti iam dicti prepositus et conventus in quartali unius anni statuant sub excommunicacionis pena et assumant. Volumus insuper, ut fratres prememorati monasterii nostre fundacinois vivant more fratrum in Rudnicz in monasterio regulariter faciendo, rectoremque scole debent in expensis suis benigno animo enutrire. Concedimus eciam preposito et fratribus plenam et omnimodam potestatem, si nos, nostri heredes ac successores seu tutores eos in eisdem bonis vellemus aut vellent inpedire aliqualiter, extunc sit eisdem potestas nos citandi spirituali vel terrestri jure, quocies ipsis fuerit necesse, ita vel reclamacione hoc exquirente. Nos quoque Petrus pretactus Petrus de Cravar dictus de Plumnaw, eiusdem filius Petrus dictus de Straznicz, Benesschius de Crawar dictus in Crumpnaw, Petrus de Sternberg et Laczko de Crawar dictus in Helfenstain promittimus omnes in solidum manibus coniunctis omnia et singula prenotata suis cunctis in articulis de verbo ad verbum rata grata ac inviolabilia observare bona nostra fide tabulisque terre quantocius poterimus in terra Moravie in civitate Olomucensi intabulare. Ut autem premissorum bonorum donacio et singula prescripta maioris efficacie existant et vigoris, in evidencius testimonium sigilla nostra cum sigillis nobilium dominorum Hinczonis de Lippa avunculi nostri, Stiborii de Czimburg dicti de Towaczow, Jaroslai de Mezerziecz et Jodoci de Lethowicz alias de Ronow fratrum nostrorum de certa sciencia et voluntate omnium nostrorum presentibus sunt appensa : Datum et actum in castro nostro Plumnaw feria quarta die omnium sanctorum, anno dominice incarnacionis millesimo trecentesimo nona- gesimo primo. (Gedruckt in der Olmützer Landtafel p. 197 mit dem Beisatze: Insuper prefatus Petrus de Crawar alias de Plumnaw de gracia speciali preposito et conventui monasterii supradicti superaddidit et donavit in villa Rakussky octo marcas annui census cum pratis aquis silvis et universis eorum pertinenciis pleno jure et dominio, solum berna regali et tuicione reservatis.) 6*
Strana 44
44 53. Ješek Rus von Lipnitz verkauft ein halbes Lehen zu Lipnitz seinem Schwager Herrmann von Lesčin. Dt. 11. November 1391. s. l. Ich Jesk Ruzz von Lipnicz und all mein eriben ich vorgich und tuen chunt offenleich an dem gegenbuertigen offen prief allen leuten, dew do den prief sehent und horent lesen dew nu yeczund lewent und nach uns kumpftig werden, daz ich mit wolverdachtem muet und mit guetem rat meiner eriben und meiner vreunt und auch zue der zeit, do ich is wol getuen und gelassen mocht, verkauft han ain halbs lehen mit zins mit tal und mit aller seyner zuegehorung zu dorff und auch zu veld, gestift und ungestift, versuecht und unversuecht, mit voller herschaft nichtes ausgenomen in dem dorff zu Lipnicz gelegen. Und das han ich verkauft dem erbern knecht und meinem lieben swager Herman von Lesczin und allen seinen eriben zue einem rechten erib um fumpfdhalb schok grosser silbreiner phenig prager munzze, der er mich schon pezalt und gerichtet hat. Und er mag und schol mit dem ege- nanten lehen tuen und lassen, wie er wilt, mit verchauffe und mit versetzen und tuen wie er und sein eriben wellen. Und darum versprech wir in puirgels weis ich Sczepan von Peczen und ich Bartha von Worein mit dem vorgenanten Jesken und mit seinen eriben, das wir im das eegenant lehen schollen schermen und entweren wuer Juden und wuer Christen mit dem landesrecht; und ob wir im sein nicht mochten richtig gemachen, so scholl wir im sein gelt widergeben an alles vorziehen und all widerred. Und ob wir des nicht teten, welicher denn under uns gemant wirt, der schol im laisten oder seinen eriben mit eym knecht und mit zwain pherden gan dem Czlewingz in ein erber gasthaus, wo im das von dem eegenanten Hermann oder von seinen eriben hin geczeigt wirt und schol do innligen und leisten, sam leistens recht ist und schol nicht aus der leistung reiten auf dhein recht, unz daz wir alles das getuen und geleisten, was unser prief sagt. Und ob der vor- genant Herman oder sein eriben icht scheden nemen mit poten senden oder mit nachreysen oder wie de scheden genant wurden, dew er peweisen mag, dew schollen unser sein und nicht des egenanten Hermans noch seiner eriben und schollen in auch mit dem haupguet gefallen. Und daz versprech wir mit unsern gueten treuen an eides stat. Und ob der eegenante Herman und sein eriben abgieng, des got nicht engeb, so schol daz lehen herwider gefallen auf des eegenanten Hermans swester kind des eegenanten Jesken haus- frauen und auf nyement ander. Und wer den prief mit des eegenanten Hermans und mit seiner eriben gueten willen innhat, der hat an allen sachen als guet recht zue dem eegenanten lehen, sam er oder sam sein eriben. Und daruber geb wir im und seinen eriben den prief versigelte mit unsern eigen anhangenden insigeln der obgeschriben sach zu eim warn urkunt. Der prief ist geben nach Christi gepuerd uber dreuzehenhundert jar dar nach im einen und neunzkisten jar an sand Merten tag. (Orig. Perg. 3 anh. Sig. im mähr. Landes-Archiv. Nr. 170 Misc.)
44 53. Ješek Rus von Lipnitz verkauft ein halbes Lehen zu Lipnitz seinem Schwager Herrmann von Lesčin. Dt. 11. November 1391. s. l. Ich Jesk Ruzz von Lipnicz und all mein eriben ich vorgich und tuen chunt offenleich an dem gegenbuertigen offen prief allen leuten, dew do den prief sehent und horent lesen dew nu yeczund lewent und nach uns kumpftig werden, daz ich mit wolverdachtem muet und mit guetem rat meiner eriben und meiner vreunt und auch zue der zeit, do ich is wol getuen und gelassen mocht, verkauft han ain halbs lehen mit zins mit tal und mit aller seyner zuegehorung zu dorff und auch zu veld, gestift und ungestift, versuecht und unversuecht, mit voller herschaft nichtes ausgenomen in dem dorff zu Lipnicz gelegen. Und das han ich verkauft dem erbern knecht und meinem lieben swager Herman von Lesczin und allen seinen eriben zue einem rechten erib um fumpfdhalb schok grosser silbreiner phenig prager munzze, der er mich schon pezalt und gerichtet hat. Und er mag und schol mit dem ege- nanten lehen tuen und lassen, wie er wilt, mit verchauffe und mit versetzen und tuen wie er und sein eriben wellen. Und darum versprech wir in puirgels weis ich Sczepan von Peczen und ich Bartha von Worein mit dem vorgenanten Jesken und mit seinen eriben, das wir im das eegenant lehen schollen schermen und entweren wuer Juden und wuer Christen mit dem landesrecht; und ob wir im sein nicht mochten richtig gemachen, so scholl wir im sein gelt widergeben an alles vorziehen und all widerred. Und ob wir des nicht teten, welicher denn under uns gemant wirt, der schol im laisten oder seinen eriben mit eym knecht und mit zwain pherden gan dem Czlewingz in ein erber gasthaus, wo im das von dem eegenanten Hermann oder von seinen eriben hin geczeigt wirt und schol do innligen und leisten, sam leistens recht ist und schol nicht aus der leistung reiten auf dhein recht, unz daz wir alles das getuen und geleisten, was unser prief sagt. Und ob der vor- genant Herman oder sein eriben icht scheden nemen mit poten senden oder mit nachreysen oder wie de scheden genant wurden, dew er peweisen mag, dew schollen unser sein und nicht des egenanten Hermans noch seiner eriben und schollen in auch mit dem haupguet gefallen. Und daz versprech wir mit unsern gueten treuen an eides stat. Und ob der eegenante Herman und sein eriben abgieng, des got nicht engeb, so schol daz lehen herwider gefallen auf des eegenanten Hermans swester kind des eegenanten Jesken haus- frauen und auf nyement ander. Und wer den prief mit des eegenanten Hermans und mit seiner eriben gueten willen innhat, der hat an allen sachen als guet recht zue dem eegenanten lehen, sam er oder sam sein eriben. Und daruber geb wir im und seinen eriben den prief versigelte mit unsern eigen anhangenden insigeln der obgeschriben sach zu eim warn urkunt. Der prief ist geben nach Christi gepuerd uber dreuzehenhundert jar dar nach im einen und neunzkisten jar an sand Merten tag. (Orig. Perg. 3 anh. Sig. im mähr. Landes-Archiv. Nr. 170 Misc.)
Strana 45
45 54. Markgraf Jodok bewilligt, dass die Brünner Bürger, wenn sie die den Wiener Juden Jakob und Jonas Hardlein schuldigen 1775 Wiener Pfund nicht zur rechten Zeit zahlen würden, uberall arretirt werden dürfen. Dt. Brünn 16. November 1391. Wir Jost von gotes gnaden margraff und herre zu Merhern bekennen fur uns und unser erben offentlich mit dem brieve umb die sybenzehen hundert phunt und finnf und sybenzig phunt Wyenner phenning, die unser purger gemeinkchleich der stat zu Brune gelten sullen Jacoben Hardlein und Jona gepruedern den juden, Steuzzen sun zu Wyenn und ire erben, als der brieve sagt, den sie doruber von in habent, das die selbe geltschult und handlung nach unserm rat, willen und gunst geschehen ist. Und geloben und vorheissen auch dem vorgenanten juden bey unsern treun, und bei unsern furstlichen gnaden, das wir in des vorgenanten irs gelts von der egenanten unserr stat und purger getreulichen beholfen wollen sein inzebringen, wenne si des nach des egenanten irs briefs sag nicht lenger enpern wellen. Tett wir des nicht, so ist den vorgenanten juden erlaubt und sullen auch volle gewalt und recht haben, unserr vorgenant stat leut und gueter darumb auffzehalden zephennden und bekümmern in steten merkten, dorffern, auf lannde auff wazzer, inner landes odir ausser landes, wo und wie si und ir helfer des allernegst bekomen mugen, soverr das sie des vorgenanten irs geltes nach des egenanten irs briefs sag gancz und gar vorrichtet und gewert werden. Und sullen sie und ir helffer damit nicht gefrevelt noch wider uns noch wider die unsern getan haben und des gegen uns und den unsern genzlichen unschadhaft und unkolten beleiben. Mit urkund dis briefs vorsigelt mit unserm anhangunden insigil, der geben ist zu Brune nach Cristi gepurt dreuzehen hundert jar und in dem ein und neun- zigistem jare am nachsten pfincztag vor sand Elspetentag. (Orig. Perg. mit h. am Rande verletztem Sig. im k. k. geh. Staats-Archive in Wien.) 55. Lacek von Krawař und sein ältester Sohn Johann schenken dem Augustiner-Kloster in Fulnek das Dorf Bilau, damit die ursprüngliche Anzahl der Klosterbrüder um vier ver- mehrt und täglich eine Messe de b. V. gelesen werde. Dt. Stramberg 19. November 1391. Nos Laczko de Crawarz dominus in Helffenstein, Johannes primogenitus nomine eiusdem tituli de Crawarz tenore presencium recognoscimus universis tam presentibus quam futuris, quod perpendentes fragilitatis humane instabilis brevitatem, sana maturaque deliberacione et eciam prehabito consilio amicorum et uxoris recte et racionabiliter contulimus donavimus ac vigore presencium damus et assignamus villam nostram Byelaw et Stara ves cum jure- patronatus, cum omnibus redditibus censibus proventibus et usufructibus, agris cultis et incultis
45 54. Markgraf Jodok bewilligt, dass die Brünner Bürger, wenn sie die den Wiener Juden Jakob und Jonas Hardlein schuldigen 1775 Wiener Pfund nicht zur rechten Zeit zahlen würden, uberall arretirt werden dürfen. Dt. Brünn 16. November 1391. Wir Jost von gotes gnaden margraff und herre zu Merhern bekennen fur uns und unser erben offentlich mit dem brieve umb die sybenzehen hundert phunt und finnf und sybenzig phunt Wyenner phenning, die unser purger gemeinkchleich der stat zu Brune gelten sullen Jacoben Hardlein und Jona gepruedern den juden, Steuzzen sun zu Wyenn und ire erben, als der brieve sagt, den sie doruber von in habent, das die selbe geltschult und handlung nach unserm rat, willen und gunst geschehen ist. Und geloben und vorheissen auch dem vorgenanten juden bey unsern treun, und bei unsern furstlichen gnaden, das wir in des vorgenanten irs gelts von der egenanten unserr stat und purger getreulichen beholfen wollen sein inzebringen, wenne si des nach des egenanten irs briefs sag nicht lenger enpern wellen. Tett wir des nicht, so ist den vorgenanten juden erlaubt und sullen auch volle gewalt und recht haben, unserr vorgenant stat leut und gueter darumb auffzehalden zephennden und bekümmern in steten merkten, dorffern, auf lannde auff wazzer, inner landes odir ausser landes, wo und wie si und ir helfer des allernegst bekomen mugen, soverr das sie des vorgenanten irs geltes nach des egenanten irs briefs sag gancz und gar vorrichtet und gewert werden. Und sullen sie und ir helffer damit nicht gefrevelt noch wider uns noch wider die unsern getan haben und des gegen uns und den unsern genzlichen unschadhaft und unkolten beleiben. Mit urkund dis briefs vorsigelt mit unserm anhangunden insigil, der geben ist zu Brune nach Cristi gepurt dreuzehen hundert jar und in dem ein und neun- zigistem jare am nachsten pfincztag vor sand Elspetentag. (Orig. Perg. mit h. am Rande verletztem Sig. im k. k. geh. Staats-Archive in Wien.) 55. Lacek von Krawař und sein ältester Sohn Johann schenken dem Augustiner-Kloster in Fulnek das Dorf Bilau, damit die ursprüngliche Anzahl der Klosterbrüder um vier ver- mehrt und täglich eine Messe de b. V. gelesen werde. Dt. Stramberg 19. November 1391. Nos Laczko de Crawarz dominus in Helffenstein, Johannes primogenitus nomine eiusdem tituli de Crawarz tenore presencium recognoscimus universis tam presentibus quam futuris, quod perpendentes fragilitatis humane instabilis brevitatem, sana maturaque deliberacione et eciam prehabito consilio amicorum et uxoris recte et racionabiliter contulimus donavimus ac vigore presencium damus et assignamus villam nostram Byelaw et Stara ves cum jure- patronatus, cum omnibus redditibus censibus proventibus et usufructibus, agris cultis et incultis
Strana 46
46 collibus vallibus pratis pascuis silvis rubetis aquis et aquarum decursibus, metis limitibus et graniciis atque omnibus singulisque utilitatibus et pertinenciis, pleno jure et dominio, prout eam villam hactenus tenuimus et possedimus, nichil nobis et heredibus inibidem juris ac proprietatis reservantes, exclusis dicte ville et ipsius incolarum et berne seu steure regalis, que pro nobis et nostris heredibus reservamus, devotis in Christo fratribus canonicis regu- laribus ordinis sancti Augustini monasterii sancte et individue trinitatis in Fulnek per ipsos tenendam habendam atque pacifice perpetue possidendam, quam eis largimur presentibus ob remedium animarum nostrarum omniumque predecessorum nostrorum et salutem, quovis in hiis nostro et heredum nostrorum impedimenti obstaculo posttergato. Nichilominus statuimus facimus et ordinamus, quod supradicte ville nostre donacione iidem fratres et canonici quatuor alios confratres assumere ultra numerum personarum per nobilem dominum Benessium, fratrem nostrum, institutum et superaddere tenebuntur. Addicientes insuper, quod una missa de beata virgine in capella eiusdem gloriose virginis Marie per nos fundata et constructa cottidie per unum fratrem tocius conventus successive decantetur. Ceterum promittimus dictam villam cum suis pertinenciis in primo dominorum Oppaviensium colloquio, cum primum tabule terre apperientur, intabulare. Sub harum, quibus nostra appendi fecimus sigilla, testimonio literarum. Datum Stralberg die sancte Elisabeth anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo primo. (Gleichzeitige Copie in der Boč. Slg. im Landes-Archive n. 4987.) 56. Die verwitwete Herzogin von Luxemburg mahnt den Markgrafen Jodok dringlich, dass er ihr die für ihr Witthum bedungene Jahressumme bezahle. Dt. Brüssel 6. Dec. 1391.*) Hogeboren furste . . lieve neve. Umb das wir alczit gerne wissen sulden, wie es uch ginge, so bidden wir uch, das ir uns mit diesen unsern bode und mit andern, so ir dutste kundt, von uren gestante willent oeverscriven, wann es uns groisse vreude ghit, as wir gude boidschaft von uch vernemen. Und of uch von unserm gestante gemeght ze wissen, wir sint gesunt unss lifs van der gnade gods, die uch dasselven alczit gunnen muesse .. Lieve neve, also ir woil wissent, das wir uss sunderlinger trauwen, gelouven und vruntschaften, die wir zu uch hatten, uch oever hant gegeven unsern widentum in dem lande von Luczemburg vur ein sicher jargulde, die ir uns in uren briven geloost hait mit eczlichen vurwarden, in denselven uren brieven begriffen, die uns nut gehalden noch voldaen ensint, wiewoil wir uch und ure amptlude darumb viel und gnoech haint dun manen und ersuechen, zu unser groisser kost und schaden. Und ouch ir, lieve neve, uns zu meniger zit hait gescriven und mit uren amptluden und dienern und mit dem abt von Orvauls intboden, das man uns seulde bezalen und sunderlingen kurtlichen mit demselven *) Über das Jahresdatum vid. Lindner Gesch. des d. Reiches unter König Wenzel II. p. 101 Anmerkung 2.
46 collibus vallibus pratis pascuis silvis rubetis aquis et aquarum decursibus, metis limitibus et graniciis atque omnibus singulisque utilitatibus et pertinenciis, pleno jure et dominio, prout eam villam hactenus tenuimus et possedimus, nichil nobis et heredibus inibidem juris ac proprietatis reservantes, exclusis dicte ville et ipsius incolarum et berne seu steure regalis, que pro nobis et nostris heredibus reservamus, devotis in Christo fratribus canonicis regu- laribus ordinis sancti Augustini monasterii sancte et individue trinitatis in Fulnek per ipsos tenendam habendam atque pacifice perpetue possidendam, quam eis largimur presentibus ob remedium animarum nostrarum omniumque predecessorum nostrorum et salutem, quovis in hiis nostro et heredum nostrorum impedimenti obstaculo posttergato. Nichilominus statuimus facimus et ordinamus, quod supradicte ville nostre donacione iidem fratres et canonici quatuor alios confratres assumere ultra numerum personarum per nobilem dominum Benessium, fratrem nostrum, institutum et superaddere tenebuntur. Addicientes insuper, quod una missa de beata virgine in capella eiusdem gloriose virginis Marie per nos fundata et constructa cottidie per unum fratrem tocius conventus successive decantetur. Ceterum promittimus dictam villam cum suis pertinenciis in primo dominorum Oppaviensium colloquio, cum primum tabule terre apperientur, intabulare. Sub harum, quibus nostra appendi fecimus sigilla, testimonio literarum. Datum Stralberg die sancte Elisabeth anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo primo. (Gleichzeitige Copie in der Boč. Slg. im Landes-Archive n. 4987.) 56. Die verwitwete Herzogin von Luxemburg mahnt den Markgrafen Jodok dringlich, dass er ihr die für ihr Witthum bedungene Jahressumme bezahle. Dt. Brüssel 6. Dec. 1391.*) Hogeboren furste . . lieve neve. Umb das wir alczit gerne wissen sulden, wie es uch ginge, so bidden wir uch, das ir uns mit diesen unsern bode und mit andern, so ir dutste kundt, von uren gestante willent oeverscriven, wann es uns groisse vreude ghit, as wir gude boidschaft von uch vernemen. Und of uch von unserm gestante gemeght ze wissen, wir sint gesunt unss lifs van der gnade gods, die uch dasselven alczit gunnen muesse .. Lieve neve, also ir woil wissent, das wir uss sunderlinger trauwen, gelouven und vruntschaften, die wir zu uch hatten, uch oever hant gegeven unsern widentum in dem lande von Luczemburg vur ein sicher jargulde, die ir uns in uren briven geloost hait mit eczlichen vurwarden, in denselven uren brieven begriffen, die uns nut gehalden noch voldaen ensint, wiewoil wir uch und ure amptlude darumb viel und gnoech haint dun manen und ersuechen, zu unser groisser kost und schaden. Und ouch ir, lieve neve, uns zu meniger zit hait gescriven und mit uren amptluden und dienern und mit dem abt von Orvauls intboden, das man uns seulde bezalen und sunderlingen kurtlichen mit demselven *) Über das Jahresdatum vid. Lindner Gesch. des d. Reiches unter König Wenzel II. p. 101 Anmerkung 2.
Strana 47
47 abt uns hat dun saghen, das ir zu sinte Johans dage lest leden ure vrunde bi uns geschikt suldt haven, uns bescheit zu dun, davon wir nut vernomen haven. Des uns van urre groisser und edelre bescheidenhait ser erwondert, ind komen oevel dar mit zu, das wir also unse lant in gelouven und vruntschaften und up ure brieve und geloesten haint oevergegeven und nut bezalt enwerden. Und nach der gelouven und trauwen, die wir zu uch hatten, hetten wir gemeint, al enhetten wir keins ingesigel noch brieffe von uch gehat, das ir uns nochtan wol suldt hain bezalt, sint ir unse slosse und lande von unsern widentum inne hait und wissen ouch woil, was ir viel entphelet urem drugsess von Luczemburg uns zu bezalen, das er uns nucz nut geven noch bezalen sal. Bidden uch darumb noch, liebe neve, manen und ersuechen mit ganssem vlisse, das ir an verzog uns willent dun bezalen und verrichten nach inhalt urre brieve und wa ir des nit enduet, so dringt uns die kenliche noot darzu und enkunnen des ouch nit langer verhalden, das wir muessen und willen oever uch scriven und klagen allen herrn, fursten, steden und guden luden und dun, das wir nut gerne endun. Und begern des ure gude antwerde zu wissen mit diesem unsern bode. Liebe neve, god gespair uch gesunt. Gescriven zu Bruessel 6. dage in december. Die herzoginne van Luzemburg, van Brabant und van Lymburg. Von aussen: Dem hochgebornen fursten herrn Joist markgrafen zu Brandenburg und herrn zu Merhern unserm lieven neven. (Orig. Pap. in Briefform, von aussen beigedr. Sig. in den altständischen Acten des mähr. Landes-Archives.) 57. Alšik von Brandis schenkt dem Augustinerkloster in Fulnek fünf Zinslahne im Dorfe Tyrn. Dt. Fulnek 10. December 1391. In nomine domini amen. In presenti seculo scimus sive oracionibus sive consiliis invicem nos posse adjuvare, in futuro vero seculo, cum ante Christi tribunal venerimus nec Job nec Danielem nec Noe rogare posse pro quoquiam, sed unumquemque portare onus suum, et ideo quisque mortalium, dum in humanis agit, in operibus misericordie et elemo- sinarum largicione se talem exhibere debet, ut pro hiis que hic misericorditer elargitur, presentis vite subsidia et eterne claritatis premia a domino, qui multipliciter et inperpetuum mansura tribuit, recipere mereatur. Cupientes autem transitoria et terrena pro celestibus et perpetuis felici commercio commutare vitamque consequi sempiternam nos Alssiko de Brandis tenore presencium recognosco (sic) universis tam presentibus quam futuris, quod sana maturaque deliberacione prehabita et consilio fidelium amicorum notrorum recte et raciona- biliter contulimus donavimus atque vigore presencium damus et assignamus monasterio ad laudem et gloriam sancte et individue trinitatis et in divini cultus augmentum preposito et canocnicis regularibus ordinis sancti Augustini inibi perpetuo permansuris in oppido Fulnek, olomucensis diocesis, per nobiles viros ac dominos dominos nostros videlicet dominum
47 abt uns hat dun saghen, das ir zu sinte Johans dage lest leden ure vrunde bi uns geschikt suldt haven, uns bescheit zu dun, davon wir nut vernomen haven. Des uns van urre groisser und edelre bescheidenhait ser erwondert, ind komen oevel dar mit zu, das wir also unse lant in gelouven und vruntschaften und up ure brieve und geloesten haint oevergegeven und nut bezalt enwerden. Und nach der gelouven und trauwen, die wir zu uch hatten, hetten wir gemeint, al enhetten wir keins ingesigel noch brieffe von uch gehat, das ir uns nochtan wol suldt hain bezalt, sint ir unse slosse und lande von unsern widentum inne hait und wissen ouch woil, was ir viel entphelet urem drugsess von Luczemburg uns zu bezalen, das er uns nucz nut geven noch bezalen sal. Bidden uch darumb noch, liebe neve, manen und ersuechen mit ganssem vlisse, das ir an verzog uns willent dun bezalen und verrichten nach inhalt urre brieve und wa ir des nit enduet, so dringt uns die kenliche noot darzu und enkunnen des ouch nit langer verhalden, das wir muessen und willen oever uch scriven und klagen allen herrn, fursten, steden und guden luden und dun, das wir nut gerne endun. Und begern des ure gude antwerde zu wissen mit diesem unsern bode. Liebe neve, god gespair uch gesunt. Gescriven zu Bruessel 6. dage in december. Die herzoginne van Luzemburg, van Brabant und van Lymburg. Von aussen: Dem hochgebornen fursten herrn Joist markgrafen zu Brandenburg und herrn zu Merhern unserm lieven neven. (Orig. Pap. in Briefform, von aussen beigedr. Sig. in den altständischen Acten des mähr. Landes-Archives.) 57. Alšik von Brandis schenkt dem Augustinerkloster in Fulnek fünf Zinslahne im Dorfe Tyrn. Dt. Fulnek 10. December 1391. In nomine domini amen. In presenti seculo scimus sive oracionibus sive consiliis invicem nos posse adjuvare, in futuro vero seculo, cum ante Christi tribunal venerimus nec Job nec Danielem nec Noe rogare posse pro quoquiam, sed unumquemque portare onus suum, et ideo quisque mortalium, dum in humanis agit, in operibus misericordie et elemo- sinarum largicione se talem exhibere debet, ut pro hiis que hic misericorditer elargitur, presentis vite subsidia et eterne claritatis premia a domino, qui multipliciter et inperpetuum mansura tribuit, recipere mereatur. Cupientes autem transitoria et terrena pro celestibus et perpetuis felici commercio commutare vitamque consequi sempiternam nos Alssiko de Brandis tenore presencium recognosco (sic) universis tam presentibus quam futuris, quod sana maturaque deliberacione prehabita et consilio fidelium amicorum notrorum recte et raciona- biliter contulimus donavimus atque vigore presencium damus et assignamus monasterio ad laudem et gloriam sancte et individue trinitatis et in divini cultus augmentum preposito et canocnicis regularibus ordinis sancti Augustini inibi perpetuo permansuris in oppido Fulnek, olomucensis diocesis, per nobiles viros ac dominos dominos nostros videlicet dominum
Strana 48
48 Benessium et dominum Laczkonem de Crawarz fundato et constructo, quinque laneos censuales in villa Tyrna cum omnibus redditibus censibus proventibus et usufructibus atque omnibus singulisque utilitatibus et pertinenciis pleno jure et dominio, prout ipsos laneos hactenus tenuimus ac possedimus, devotis in Christo canonicis regularibus monasterii prenominati per ipsos tenendos habendos atque pacifice perpetue possidendos post obitum nostrum, quos eis largimur presentibus ob remedium animarum, videlicet nostre et domine Agne conthoralis omniumque progenitorum nostrorum et salutem, quovis in hiis nostro et omnium amicorum nostrorum impedimenti obstaculo posttergato et remoto. Nos ergo Joannes prepositus totusque conventus canonicorum regularium monasterii predicti, ne videamur tantis beneficiis ingrati, volentes pro transitoriis et temporalibus vobis reimpendere propter deum charismata meliora, vobis domino Alssikoni et domine Agne conthorali vestre tenore presencium participacionem plenam concedimus in vita pariter et in morte missarum, oracionum, abstinenciarum, vigiliarum omniumque bonorum, que in monasterio nostro predicto per presentes et posteros nostros divina dignabimur clemencia operari. Addicientes insuper ex gracia speciali, quod cum obitus vester, quem dominus deus felicem faciat, nobis nostrisque fuerit intimatus, descriptis nominibus vestris in calendario, pro animarum vestrarum salute infra tricesimum triginta missas in communi tenebimus, insuper singuli presbiteri singulas missas et qui presbiter non est quinquaginta psalmos, conversi vero quinquaginta pater noster cum totidem ave Maria infra tricesimum complere; anniversarium autem vestrum juxta statutum ordinis singulis annis vobis peragemus. In cuius dacionis collacionis assignacionis donacionis participacionis nostre testimonium et robur in perpetuum valiturum presentes literas fieri voluimus sigillorum nobilium predictorum dominorum ac fundatorum ac nostri necnon prepositure canonicorum regularium prefatorum appensione munitum roboratas. Datum et actum anno millesimo trecen- tesimo nonagesimo primo loco prenotato, decima die mensis decembris. (Manuser. im m. Landes-Archiv. M. IV. I. pag. 13.) 58. Prag 12. December 1391. Markgraf Jodok gebietet den Rathmannen zu Brandenburg, Berlin, Köln, Frankfurt und in allen Städten der Neumark, den Boto von Častolowitz als Hauptmann der Mark anzuerkennen, ihm die landesherrlichen Abgaben nicht vorzuenthalten und in des Landes Sachen behilflich zu sein. (Riedel Cod. Brand. B. III. 114.)
48 Benessium et dominum Laczkonem de Crawarz fundato et constructo, quinque laneos censuales in villa Tyrna cum omnibus redditibus censibus proventibus et usufructibus atque omnibus singulisque utilitatibus et pertinenciis pleno jure et dominio, prout ipsos laneos hactenus tenuimus ac possedimus, devotis in Christo canonicis regularibus monasterii prenominati per ipsos tenendos habendos atque pacifice perpetue possidendos post obitum nostrum, quos eis largimur presentibus ob remedium animarum, videlicet nostre et domine Agne conthoralis omniumque progenitorum nostrorum et salutem, quovis in hiis nostro et omnium amicorum nostrorum impedimenti obstaculo posttergato et remoto. Nos ergo Joannes prepositus totusque conventus canonicorum regularium monasterii predicti, ne videamur tantis beneficiis ingrati, volentes pro transitoriis et temporalibus vobis reimpendere propter deum charismata meliora, vobis domino Alssikoni et domine Agne conthorali vestre tenore presencium participacionem plenam concedimus in vita pariter et in morte missarum, oracionum, abstinenciarum, vigiliarum omniumque bonorum, que in monasterio nostro predicto per presentes et posteros nostros divina dignabimur clemencia operari. Addicientes insuper ex gracia speciali, quod cum obitus vester, quem dominus deus felicem faciat, nobis nostrisque fuerit intimatus, descriptis nominibus vestris in calendario, pro animarum vestrarum salute infra tricesimum triginta missas in communi tenebimus, insuper singuli presbiteri singulas missas et qui presbiter non est quinquaginta psalmos, conversi vero quinquaginta pater noster cum totidem ave Maria infra tricesimum complere; anniversarium autem vestrum juxta statutum ordinis singulis annis vobis peragemus. In cuius dacionis collacionis assignacionis donacionis participacionis nostre testimonium et robur in perpetuum valiturum presentes literas fieri voluimus sigillorum nobilium predictorum dominorum ac fundatorum ac nostri necnon prepositure canonicorum regularium prefatorum appensione munitum roboratas. Datum et actum anno millesimo trecen- tesimo nonagesimo primo loco prenotato, decima die mensis decembris. (Manuser. im m. Landes-Archiv. M. IV. I. pag. 13.) 58. Prag 12. December 1391. Markgraf Jodok gebietet den Rathmannen zu Brandenburg, Berlin, Köln, Frankfurt und in allen Städten der Neumark, den Boto von Častolowitz als Hauptmann der Mark anzuerkennen, ihm die landesherrlichen Abgaben nicht vorzuenthalten und in des Landes Sachen behilflich zu sein. (Riedel Cod. Brand. B. III. 114.)
Strana 49
49 59. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Vlk von Rikowitz das Leibgeding seiner Frau auf seinem Besitze in Rikowitz versichere. Dt. Kremsier 18. December 1391. Wir Niclas etc. bekennen etc. das fur uns komen ist Wulko von Rzichowicz unser lieber getrewer und hat mit gutem willen und rechter wissen ufgegeben, ufgereichet und furmachet frawen Elizabeth seiner elichen wirtinne zu rechtem leipgeding neun mark grosser pfenninge prager muncze und merherischer zal ierliches zinses und geltes. Und dieselben IX mark geltes hat er ir beweiset uf fumf huben erbes und iren zugehorungen in dem dorfe zu Rzichowicz. Des haben wir als ein bischof zu Olomuncz obrister lehen- herre sulcher guter durch redlicher bete und dinste willen des obgenannten Wulk zu sulcher ufgebunge, ufreichunge und vorreichunge sulches leipgedinges unser gunst und guten willen gegeben und haben das der egenannten frawen Elizabeth geben und vorlehen, geben und vorleihen mit kraft dicz brifes, als recht ist und gewonheit, unschedlich uns und unserm bischtum zu Oomuncz an unsern gewonlichen dinste und rechte. Und geben ir dorub zu furmunde und vorweser Jacoben Bistraz iren vater und Jacoben genannt Cunczek von Stolbach unsere lieben getrewen, die sie von unsern wegen bei sulchem leipgeding behalden und beschirmen sullen als recht ist. Testes: Cunczo de Smalh, Jost von Wolfberg mar- scalcus, Wolfram von Panowicz, Jarosla de Bobeschu etc. Mit urkund etc. Datum Cremsir anno domini M° CCC° nonagesimo primo, feria II. ante Thome apostoli. (Aus dem Lehensquatern II. p. 53 im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 60. Stephan Canonicus bei S. Peter in Brünn übernimmt die Vormundschaft über die Waisen seines Bruders. Dt. 1391. s. l. d. Ego Stephanus de Manicz canonicus sancti Petri in Brunna notumfacio etc. Quod reverendus dominus pater dominus Nicolaus episcopus Olomucensis ex sua liberalitate pueros utriusque sexus Alssonis de Manicz, fratris mei, sui fidelis, cum bonis eorum in villa Krzizanowicz prope Nausedlicz mihi tamquam vero ipsorum puerorum tutori et commissario legitimo regendos tenendos atque gubernandos commisit. Sic ego Stephanus antedictus reverendo etc. episcopo Olomucensi antedicto animo deliberato ex certa mea sciencia promisi et presentibus promitto bona mea fide, fraude et dolo quibuslibet posttergatis, quod tamquam bonus legalis et fidelis tutor et patruus dictorum puerorum dictos pueros cum bonis ipsorum debeo atque volo fideliter tenere regere gubernare atque tueri, bona dictorum puerorum non minuendo sed pocius pro mea possibilitate augmentando ad dictorum puerorum augmentum et profectum. Datum etc. presentibus quibus supra. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 91.)
49 59. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Vlk von Rikowitz das Leibgeding seiner Frau auf seinem Besitze in Rikowitz versichere. Dt. Kremsier 18. December 1391. Wir Niclas etc. bekennen etc. das fur uns komen ist Wulko von Rzichowicz unser lieber getrewer und hat mit gutem willen und rechter wissen ufgegeben, ufgereichet und furmachet frawen Elizabeth seiner elichen wirtinne zu rechtem leipgeding neun mark grosser pfenninge prager muncze und merherischer zal ierliches zinses und geltes. Und dieselben IX mark geltes hat er ir beweiset uf fumf huben erbes und iren zugehorungen in dem dorfe zu Rzichowicz. Des haben wir als ein bischof zu Olomuncz obrister lehen- herre sulcher guter durch redlicher bete und dinste willen des obgenannten Wulk zu sulcher ufgebunge, ufreichunge und vorreichunge sulches leipgedinges unser gunst und guten willen gegeben und haben das der egenannten frawen Elizabeth geben und vorlehen, geben und vorleihen mit kraft dicz brifes, als recht ist und gewonheit, unschedlich uns und unserm bischtum zu Oomuncz an unsern gewonlichen dinste und rechte. Und geben ir dorub zu furmunde und vorweser Jacoben Bistraz iren vater und Jacoben genannt Cunczek von Stolbach unsere lieben getrewen, die sie von unsern wegen bei sulchem leipgeding behalden und beschirmen sullen als recht ist. Testes: Cunczo de Smalh, Jost von Wolfberg mar- scalcus, Wolfram von Panowicz, Jarosla de Bobeschu etc. Mit urkund etc. Datum Cremsir anno domini M° CCC° nonagesimo primo, feria II. ante Thome apostoli. (Aus dem Lehensquatern II. p. 53 im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 60. Stephan Canonicus bei S. Peter in Brünn übernimmt die Vormundschaft über die Waisen seines Bruders. Dt. 1391. s. l. d. Ego Stephanus de Manicz canonicus sancti Petri in Brunna notumfacio etc. Quod reverendus dominus pater dominus Nicolaus episcopus Olomucensis ex sua liberalitate pueros utriusque sexus Alssonis de Manicz, fratris mei, sui fidelis, cum bonis eorum in villa Krzizanowicz prope Nausedlicz mihi tamquam vero ipsorum puerorum tutori et commissario legitimo regendos tenendos atque gubernandos commisit. Sic ego Stephanus antedictus reverendo etc. episcopo Olomucensi antedicto animo deliberato ex certa mea sciencia promisi et presentibus promitto bona mea fide, fraude et dolo quibuslibet posttergatis, quod tamquam bonus legalis et fidelis tutor et patruus dictorum puerorum dictos pueros cum bonis ipsorum debeo atque volo fideliter tenere regere gubernare atque tueri, bona dictorum puerorum non minuendo sed pocius pro mea possibilitate augmentando ad dictorum puerorum augmentum et profectum. Datum etc. presentibus quibus supra. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 91.)
Strana 50
50 61. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass die Schulden des verstorbenen Domanek von Hulin von den seinen minderjährigen Erben hinterlassenen Gütern gezahlt werden. Dt. 1391. s. l. d. Nicolaus etc. notumfacimus etc. Quod cum bone memorie Domanko de Hulyn olim fidelis noster vasallus post vite sue obitum multiplicia onera debitorum reliquisset et cum famosi viri Mixico de Milczan et Dywa de Czekine volentes orphanos eiusdem Domankonis a debitis huiusmodi feliciter relevare, singula debita per eum relicta, que extendunt se ad quinquaginta marcas grossorum, suis creditoribus solverunt et adhuc solvere intendunt usque ad solucionem plenariam et completam: nos vero consideratis multiplicibus obsequiis predicti quondam Domankonis etc. et ne heredes sui, qui nondum etatis annos legitimos attingerunt, in predictis bonis dampna vel dispendia graviora sustineant, animo deliberato etc. ad petici- onem instantem domine Margarethe uxoris eiusdem Domankonis in eventum, si ipsam dominam Margaretham mori contingeret huiusmodi debitis ad integrum non solutis, prefatis viris Mixiconi de Milczan et Dyve de Czekyne de consensu eiusdem Margarethe, que in bonis dicti quondam Domankonis certum et assignatum dotalicium dinoscitur obtinere, plenam et liberam potestatem damus, concedimus et presentibus favemus, easdem quinquaginta marcas grossorum pragensium moravici numeri et pagamenti sicut in debito solvendas et non ultra; autem hoc, quod extunc in huiusmodi summa solutum non esset, absque omni impedimento in bonis per dictum quondam Domankonem de Hulyn suis heredibus derelictis secundum ratam solucionis predicte nondum percipere et habere, donec eis de solucione huiusmodi ut pre- fertur integre fuerit satisfactum. Presencium etc. Datum etc. Anno domini M° CCC° nona- gesimo primo. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 85.) 62. Schiedsspruch zwischen Filka von Tannfeld und Michael und Vlček von Rikowitz bezüglich der Morgengabe Filkas. Dt. circa 1391. Noverint universi presencium habituri noticiam. Quod nos Gregorius Mazanecz de Barzicz, Luczko de Ruskeho et Domanko de Hulin arbitri et amicabiles compositores inter Henricum de Tamfeld et dominam Filcam uxorem eius legitimam ab una, Michahelem et Wiczkonem de Rzikowicz parte ab alia electi concorditer super materia controversie et dissensionis, que vertebatur inter eosdem pretextu bonorum, animo deliberato et sano sapiencium accedente consilio arbitramur, pronuncciamus et super consciencias nostras dicimus: quod domina Filca debet habere leypding in Chorina, in Stryetess et in Lhotha cum agris cultis et incultis, utilitatibus et pertinenciis, cum silvis communibus ad communitatem ibidem per-
50 61. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass die Schulden des verstorbenen Domanek von Hulin von den seinen minderjährigen Erben hinterlassenen Gütern gezahlt werden. Dt. 1391. s. l. d. Nicolaus etc. notumfacimus etc. Quod cum bone memorie Domanko de Hulyn olim fidelis noster vasallus post vite sue obitum multiplicia onera debitorum reliquisset et cum famosi viri Mixico de Milczan et Dywa de Czekine volentes orphanos eiusdem Domankonis a debitis huiusmodi feliciter relevare, singula debita per eum relicta, que extendunt se ad quinquaginta marcas grossorum, suis creditoribus solverunt et adhuc solvere intendunt usque ad solucionem plenariam et completam: nos vero consideratis multiplicibus obsequiis predicti quondam Domankonis etc. et ne heredes sui, qui nondum etatis annos legitimos attingerunt, in predictis bonis dampna vel dispendia graviora sustineant, animo deliberato etc. ad petici- onem instantem domine Margarethe uxoris eiusdem Domankonis in eventum, si ipsam dominam Margaretham mori contingeret huiusmodi debitis ad integrum non solutis, prefatis viris Mixiconi de Milczan et Dyve de Czekyne de consensu eiusdem Margarethe, que in bonis dicti quondam Domankonis certum et assignatum dotalicium dinoscitur obtinere, plenam et liberam potestatem damus, concedimus et presentibus favemus, easdem quinquaginta marcas grossorum pragensium moravici numeri et pagamenti sicut in debito solvendas et non ultra; autem hoc, quod extunc in huiusmodi summa solutum non esset, absque omni impedimento in bonis per dictum quondam Domankonem de Hulyn suis heredibus derelictis secundum ratam solucionis predicte nondum percipere et habere, donec eis de solucione huiusmodi ut pre- fertur integre fuerit satisfactum. Presencium etc. Datum etc. Anno domini M° CCC° nona- gesimo primo. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 85.) 62. Schiedsspruch zwischen Filka von Tannfeld und Michael und Vlček von Rikowitz bezüglich der Morgengabe Filkas. Dt. circa 1391. Noverint universi presencium habituri noticiam. Quod nos Gregorius Mazanecz de Barzicz, Luczko de Ruskeho et Domanko de Hulin arbitri et amicabiles compositores inter Henricum de Tamfeld et dominam Filcam uxorem eius legitimam ab una, Michahelem et Wiczkonem de Rzikowicz parte ab alia electi concorditer super materia controversie et dissensionis, que vertebatur inter eosdem pretextu bonorum, animo deliberato et sano sapiencium accedente consilio arbitramur, pronuncciamus et super consciencias nostras dicimus: quod domina Filca debet habere leypding in Chorina, in Stryetess et in Lhotha cum agris cultis et incultis, utilitatibus et pertinenciis, cum silvis communibus ad communitatem ibidem per-
Strana 51
51 tinentibus cum pleno dominio, una curticula deserta et silvis magnis dumtaxat excepta seu exceptis. Item domina Filca debet habere ad curiam ligna de silvis pre edificiis et ad focum et ad tabernam edificandam. Item domina Filca debet dare de curia decimas domino plebano in Kelcz et XVI. grossos. Item secundo declaravimus, quod Michahel et Wlczko predicti dominam Filcam non debent impedire in singulis venacionibus, quibuscunque censeantur nominibus. Item Michahel et Wlczko debent solvere bernam regalem et bernam pro primaria coronacione domini episcopi. Item eciam ipsi debent homines pauperes ibidem circa antiqua jura et consuetudines inviolabiliter conservare. Item Michahel et Wlczko predicti debent dare et porrigere domine Filce unam marcam in qualibet festo sancti Georgii et unam marcam in quolibet festo sancti Wenczeslai tamdiu, quousque molendinum ad utilitatem ipsius Filce fuerit debite cum una rota erectum. Et cum molendinum cum una rota suo cursu debito erectum fuerit, tunc Michahel et Wlczko debent esse a domina Filca per amplius liberi et soluti. Item adiectum est, quod Wlczko, Michahel, Thampfeld cum uxore Filca debent transire ad dominum episcopum et ibidem domina Filca debet coram domino episcopo literam reddere, Wlczko et Michahel debent domine Filce literam facere racione leypding super Chorina et pro eadem domino episcopo supplicare. (Kremsierer Lehenspühonen I. f. 71.) 63. Gedenkschrift über eine Widersetzlichkeit, welche die Iglauer Tuchbereiter gegen den Stadtrath begiengen. 1391. Dub Joane de Pilgramis judice et juratis Pertlino Banari, Hasthcone Michaele Chundlini, Frenczlino Saxone, Nicolao Rudolfi, Chunczone Peregrino, Andrea Lohoser, Jacobo Rorwolf, Henslino Rohoser, Ulrico Banari, Marschone de Gumpolcz et Andrea de Slebings tunc Notarius civitatis. Do es sich fugte, daz zwen piderbman aus dem Rate, und czwen aus der gemeyne von des Rates und der ganzen gemeyn wegen kamen von Brün von unserm gnedigen herrn dem Marggrafen Jost und von dem chamr, wenn sie von den selben hin abe geruf worden und auch ander stet von der munz wegen, do prachten si uns swere mere von den dreyen sachen, das unser Herr wollt in unser recht greiffen, und von des gesuches wegen des geldes, das di stat fur unsern herrm gegeben hat und geben mus, und auch von der müncz, da unser herr hilfe zu begeret, do het in der chamr empfolhen von unsers herrn wegen, daz si doheim von der sache wegen zu rat wurden mit den eldern. Do si do berufften zu im die eldern aus den hantwerken und legten in einen tag zu kumen zu den richter auf den negsten freitage, in der selben zeit besampte sich der tuchbereitter hantwerk und prachten zu in di VII. (sic) hantwerk sneyder, schuster, ledrer und chursner und gaben in fur ein unwarheit, wi der rat unsern herren hett verheissen zwey centen silbers zu einer newen muncze. Do der freytag kam, do besampten sich diselben hantwerk 7*
51 tinentibus cum pleno dominio, una curticula deserta et silvis magnis dumtaxat excepta seu exceptis. Item domina Filca debet habere ad curiam ligna de silvis pre edificiis et ad focum et ad tabernam edificandam. Item domina Filca debet dare de curia decimas domino plebano in Kelcz et XVI. grossos. Item secundo declaravimus, quod Michahel et Wlczko predicti dominam Filcam non debent impedire in singulis venacionibus, quibuscunque censeantur nominibus. Item Michahel et Wlczko debent solvere bernam regalem et bernam pro primaria coronacione domini episcopi. Item eciam ipsi debent homines pauperes ibidem circa antiqua jura et consuetudines inviolabiliter conservare. Item Michahel et Wlczko predicti debent dare et porrigere domine Filce unam marcam in qualibet festo sancti Georgii et unam marcam in quolibet festo sancti Wenczeslai tamdiu, quousque molendinum ad utilitatem ipsius Filce fuerit debite cum una rota erectum. Et cum molendinum cum una rota suo cursu debito erectum fuerit, tunc Michahel et Wlczko debent esse a domina Filca per amplius liberi et soluti. Item adiectum est, quod Wlczko, Michahel, Thampfeld cum uxore Filca debent transire ad dominum episcopum et ibidem domina Filca debet coram domino episcopo literam reddere, Wlczko et Michahel debent domine Filce literam facere racione leypding super Chorina et pro eadem domino episcopo supplicare. (Kremsierer Lehenspühonen I. f. 71.) 63. Gedenkschrift über eine Widersetzlichkeit, welche die Iglauer Tuchbereiter gegen den Stadtrath begiengen. 1391. Dub Joane de Pilgramis judice et juratis Pertlino Banari, Hasthcone Michaele Chundlini, Frenczlino Saxone, Nicolao Rudolfi, Chunczone Peregrino, Andrea Lohoser, Jacobo Rorwolf, Henslino Rohoser, Ulrico Banari, Marschone de Gumpolcz et Andrea de Slebings tunc Notarius civitatis. Do es sich fugte, daz zwen piderbman aus dem Rate, und czwen aus der gemeyne von des Rates und der ganzen gemeyn wegen kamen von Brün von unserm gnedigen herrn dem Marggrafen Jost und von dem chamr, wenn sie von den selben hin abe geruf worden und auch ander stet von der munz wegen, do prachten si uns swere mere von den dreyen sachen, das unser Herr wollt in unser recht greiffen, und von des gesuches wegen des geldes, das di stat fur unsern herrm gegeben hat und geben mus, und auch von der müncz, da unser herr hilfe zu begeret, do het in der chamr empfolhen von unsers herrn wegen, daz si doheim von der sache wegen zu rat wurden mit den eldern. Do si do berufften zu im die eldern aus den hantwerken und legten in einen tag zu kumen zu den richter auf den negsten freitage, in der selben zeit besampte sich der tuchbereitter hantwerk und prachten zu in di VII. (sic) hantwerk sneyder, schuster, ledrer und chursner und gaben in fur ein unwarheit, wi der rat unsern herren hett verheissen zwey centen silbers zu einer newen muncze. Do der freytag kam, do besampten sich diselben hantwerk 7*
Strana 52
52 wol um mitternacht in sundre hewser und voreinten sich mit ein ander, wider die ander gemeyn zu sten; do der Rat des gewar wart, daz si besundre rete hetten und machten, da sant der rat zu in, daz aus iczlichen hantwerk die eldern zu in kemen. Des wolden di vorgenanten funf hantwerk nicht gehorsam sein, und kamen und prachten mit in den haufen vil volkes, dacz mit der stat nichtes leydet und ruften zu in die vir gemeynen und fragten si, ob si bey in sten wolden oder nicht? Do bedochten sich di vir gemein und sprachen zu in: Ir herren, wir seyn erkoren worden von dem rat und von der ganzen gemein euren gemeinen nucze suchet der stat, do hab wir recht peyzusten, und der furmunde sey wir. Do diselben hantwerk horten, dacz di vir gemeinen auf iren leyl sunderleich nicht sten wolden, do traten si zu hauffen und rekten auf und gelobten zu hauffen zu sten wider die andern gemein und schrien offenbar: ab ab di vir gemeinen, wir wollen ir nicht haben und schmechten di vir gemeinen und wolden si abgesaczt haben. Und do etlich under in vorstanden, daz si unrecht getan hetten, do wurden si zu rate und vor- puten under in bei leib und bei gut, daz keiner von in tret, wen si zu same gelobt und auf gerackt hetten und wer von in tret, den wolden si zu stucken zu hauen. Dornoch liffen si an di stubtür, do richter und scheppen und di vir gemeinen innen beschlossen worden und slugen und stissen mit frevel an die tür, dacz man si must ein lassen und legten den richter und den rate und auch den vir gemeinen und alle, di zu den rechten gehoren, sulche smacheit an mit iren ungehorsamkeit, di, sider die stat gestanden ist, piderben leuten ni beweiset und ungehort ist. Und die sache ist auch sunderlich beschriben zu einer warnung und zu ein ewigen gedechtnuss allen reten, die zukunftig werden, wen wir obgenante scheppen eigentlich derfarn haben, daz der tuchbereitter hantwerk der sache aller ein ursach und ein anevank ist gewesen, und die andern hantwerk dorzu pracht hat. Und piten wir vorgenante scheppen alle zukunftige rete, daz si die geschicht geschriben lassen sten zu einer ewigen gedechtnuss und warunge allen künftigen reten, daz das also bewart wert, daz sulche ungehorsamkeit von den vorigen hantwerken und von andern lewten nymer geschehe. Doch sint etliche des tuchbereitters hantwerk bei den sachen nit gewesen, von erste hensel Rohoser und Jakob Rorwolf, die zu den zeiten in dem rate und unser mitgesworne sein gewesen und Nikusch Plumler, der einer was der vir gemeinen. (Cop. in der Boček'schen Slg. im m. Landes-Archive Nr. 8268.) 64. Peter Weiss von Zlabings, Kaplan in Neuhaus, stiftet ein Anniversar. Dt. 6. Jänner 1392. s. l. Ich Petrus der Weiss vom Czlewingz und kaplan zum Neunhaus und ich Hansel der Waizz sein pruder und ich Dorothea Nikleins dez Waissen wittib, dem got genad, wir veriechen offnleich an den prief, daz wir dy vleischpanch, dy gelegen ist zum nachst dem Rotlein, geben haben zu einen ewigen selgeret und iartach nach erber leut rat Niklas
52 wol um mitternacht in sundre hewser und voreinten sich mit ein ander, wider die ander gemeyn zu sten; do der Rat des gewar wart, daz si besundre rete hetten und machten, da sant der rat zu in, daz aus iczlichen hantwerk die eldern zu in kemen. Des wolden di vorgenanten funf hantwerk nicht gehorsam sein, und kamen und prachten mit in den haufen vil volkes, dacz mit der stat nichtes leydet und ruften zu in die vir gemeynen und fragten si, ob si bey in sten wolden oder nicht? Do bedochten sich di vir gemein und sprachen zu in: Ir herren, wir seyn erkoren worden von dem rat und von der ganzen gemein euren gemeinen nucze suchet der stat, do hab wir recht peyzusten, und der furmunde sey wir. Do diselben hantwerk horten, dacz di vir gemeinen auf iren leyl sunderleich nicht sten wolden, do traten si zu hauffen und rekten auf und gelobten zu hauffen zu sten wider die andern gemein und schrien offenbar: ab ab di vir gemeinen, wir wollen ir nicht haben und schmechten di vir gemeinen und wolden si abgesaczt haben. Und do etlich under in vorstanden, daz si unrecht getan hetten, do wurden si zu rate und vor- puten under in bei leib und bei gut, daz keiner von in tret, wen si zu same gelobt und auf gerackt hetten und wer von in tret, den wolden si zu stucken zu hauen. Dornoch liffen si an di stubtür, do richter und scheppen und di vir gemeinen innen beschlossen worden und slugen und stissen mit frevel an die tür, dacz man si must ein lassen und legten den richter und den rate und auch den vir gemeinen und alle, di zu den rechten gehoren, sulche smacheit an mit iren ungehorsamkeit, di, sider die stat gestanden ist, piderben leuten ni beweiset und ungehort ist. Und die sache ist auch sunderlich beschriben zu einer warnung und zu ein ewigen gedechtnuss allen reten, die zukunftig werden, wen wir obgenante scheppen eigentlich derfarn haben, daz der tuchbereitter hantwerk der sache aller ein ursach und ein anevank ist gewesen, und die andern hantwerk dorzu pracht hat. Und piten wir vorgenante scheppen alle zukunftige rete, daz si die geschicht geschriben lassen sten zu einer ewigen gedechtnuss und warunge allen künftigen reten, daz das also bewart wert, daz sulche ungehorsamkeit von den vorigen hantwerken und von andern lewten nymer geschehe. Doch sint etliche des tuchbereitters hantwerk bei den sachen nit gewesen, von erste hensel Rohoser und Jakob Rorwolf, die zu den zeiten in dem rate und unser mitgesworne sein gewesen und Nikusch Plumler, der einer was der vir gemeinen. (Cop. in der Boček'schen Slg. im m. Landes-Archive Nr. 8268.) 64. Peter Weiss von Zlabings, Kaplan in Neuhaus, stiftet ein Anniversar. Dt. 6. Jänner 1392. s. l. Ich Petrus der Weiss vom Czlewingz und kaplan zum Neunhaus und ich Hansel der Waizz sein pruder und ich Dorothea Nikleins dez Waissen wittib, dem got genad, wir veriechen offnleich an den prief, daz wir dy vleischpanch, dy gelegen ist zum nachst dem Rotlein, geben haben zu einen ewigen selgeret und iartach nach erber leut rat Niklas
Strana 53
53 des Waissen sel und Katherine seiner hausfraun und Dorothee seiner hausfraun und allen iren vorvodern, also peschaidenlich, daz dy egenante panch dy yezunder tragt funfzig grozz zinz, von demselben zinz schol man begen all iar iarichlich einen ewigen jartag des mantags nach dem Aufartag; also daz man geben schol von dem egenanten zins von der vigilig mit neun lekzen und laudes zweleff grozz und vom läuten eynen grozzen und um wachs drey grozz und zu dem selampt zu opher zweleff grozz und armen leuten um almosen sechs gross und um ein selpad sechs gross und dem prediger, wer der ist, vier gross, daz er all suntach um seu pitten schol und um ir vorvodern. Dennoch beleiben sechs grozz ubrig, sam der zinzz yeczund ist, damit schol man daz ereb pessern, wo nu sein durft ist. Und ob der zinz aufnam, so scholl man is uberal pessern; nimpt er awer ab, so schol man umitunb ablazzen gen, daz is mit dem zinz gelaich trag. Und denselben iartach schull wir umhaben und begen ich egenannter Petrus und mein pruder Hansel unzt an unser end und darnach dy nachsten freunt. Und ob wir alsamt abgyengen, so enphelich wirs den erbern purgern zu treuer hant, daz der jartag icht abge. Und wenn wir aygner insigel nicht haben so hab wir gepeten dy erbern weisen purger der stat czum Czlewingz, daz seu ir statinsigel zu einer waren zeugnuz an den prieff haben gehangen in an schaden. Der prieff ist geben nach Christi gepurd uber dreuzehen hundert jar darnach in dem zwai und neunzkisten jar an dem obristen tach Perichtnacht genannt. (Aus dem Orig. im Zlabinger Stadtarchive copiert von A. Boček. — Boček'sche Slg. im Landes-Archive n. 11154.) 65. Sigmund König von Ungarn, Albrecht Herzog von Österreich und Jodok Markgraf von Mähren schliessen ein Bündnis gegen Jedermann, mit Ausnahme des römischen und böhmischen Königs Wenzel IV. Dt. Pressburg 13. Jänner 1392. Wir Sigmund von gots gnaden kunig ze Ungern ze Dalmacie ze Croacie etc. und margraf ze Brandemburg etc. und wir Albrecht auch von gots gnaden herzog ze Osterrich ze Steyern ze Kernden ze Krayn, graf ze Tyrol etc. und wir Jost auch von gots gnaden marggraf und herre ze Merhern, bekennen und tun kunt offenlich mit dem brife, das wir begerenden sein, unsselb und unsern landen und leuten, die uns gnade des almechtigen gots von seinen gotlichen gnaden undertenig gemacht hat, frid und gemach ze schaffen, als wir pflichtig sein und haben darumbe und auch durch angeborne freuntschafft, die zwischen uns ist, uns alle drey noch guter vorbetrachtunge und rate unser rete zu einander vorpunden und vorphlicht, vorpinden und vorphlichten ouch wissentlich mit dem brife in der masse, als hie nach beschriben ist. Von erst, daz wir alle drey einander freuntlich, geraten, beystendig und geholfen sein sullen und wellen wider allermenichlichen, in welchem wesen, wirden oder vermugen er sei, ausgenomen doch den durchleuchtigsten fürsten herren Wenceslawen romischen und behemischen kunig und uns allen dreyn unsern brudern,
53 des Waissen sel und Katherine seiner hausfraun und Dorothee seiner hausfraun und allen iren vorvodern, also peschaidenlich, daz dy egenante panch dy yezunder tragt funfzig grozz zinz, von demselben zinz schol man begen all iar iarichlich einen ewigen jartag des mantags nach dem Aufartag; also daz man geben schol von dem egenanten zins von der vigilig mit neun lekzen und laudes zweleff grozz und vom läuten eynen grozzen und um wachs drey grozz und zu dem selampt zu opher zweleff grozz und armen leuten um almosen sechs gross und um ein selpad sechs gross und dem prediger, wer der ist, vier gross, daz er all suntach um seu pitten schol und um ir vorvodern. Dennoch beleiben sechs grozz ubrig, sam der zinzz yeczund ist, damit schol man daz ereb pessern, wo nu sein durft ist. Und ob der zinz aufnam, so scholl man is uberal pessern; nimpt er awer ab, so schol man umitunb ablazzen gen, daz is mit dem zinz gelaich trag. Und denselben iartach schull wir umhaben und begen ich egenannter Petrus und mein pruder Hansel unzt an unser end und darnach dy nachsten freunt. Und ob wir alsamt abgyengen, so enphelich wirs den erbern purgern zu treuer hant, daz der jartag icht abge. Und wenn wir aygner insigel nicht haben so hab wir gepeten dy erbern weisen purger der stat czum Czlewingz, daz seu ir statinsigel zu einer waren zeugnuz an den prieff haben gehangen in an schaden. Der prieff ist geben nach Christi gepurd uber dreuzehen hundert jar darnach in dem zwai und neunzkisten jar an dem obristen tach Perichtnacht genannt. (Aus dem Orig. im Zlabinger Stadtarchive copiert von A. Boček. — Boček'sche Slg. im Landes-Archive n. 11154.) 65. Sigmund König von Ungarn, Albrecht Herzog von Österreich und Jodok Markgraf von Mähren schliessen ein Bündnis gegen Jedermann, mit Ausnahme des römischen und böhmischen Königs Wenzel IV. Dt. Pressburg 13. Jänner 1392. Wir Sigmund von gots gnaden kunig ze Ungern ze Dalmacie ze Croacie etc. und margraf ze Brandemburg etc. und wir Albrecht auch von gots gnaden herzog ze Osterrich ze Steyern ze Kernden ze Krayn, graf ze Tyrol etc. und wir Jost auch von gots gnaden marggraf und herre ze Merhern, bekennen und tun kunt offenlich mit dem brife, das wir begerenden sein, unsselb und unsern landen und leuten, die uns gnade des almechtigen gots von seinen gotlichen gnaden undertenig gemacht hat, frid und gemach ze schaffen, als wir pflichtig sein und haben darumbe und auch durch angeborne freuntschafft, die zwischen uns ist, uns alle drey noch guter vorbetrachtunge und rate unser rete zu einander vorpunden und vorphlicht, vorpinden und vorphlichten ouch wissentlich mit dem brife in der masse, als hie nach beschriben ist. Von erst, daz wir alle drey einander freuntlich, geraten, beystendig und geholfen sein sullen und wellen wider allermenichlichen, in welchem wesen, wirden oder vermugen er sei, ausgenomen doch den durchleuchtigsten fürsten herren Wenceslawen romischen und behemischen kunig und uns allen dreyn unsern brudern,
Strana 54
54 unsern vettern und erben unschedlich, an der gemechtnusse und puntnusse unser lande, so vormalen sind geschehen zwischen dem egenanten romischen kunig, uns, userm brüdern, vettern und erben, domit wir unsere lande beydemthalben einander gemacht haben, als die brief lautten, die uber dieselben gemechtnusse und puntnusse gegeben sind, die mit allen iren puncten und artiklen bey irn kreften genzlichen beleiben sullen. Mit sulchem hescheiden, ob yeman, wer der wer, in welchem wesen, wirden oder vormugen er sei, uns alle drey oder zwen oder ainen an seinen landen und leuten, freiheiten, genaden, rechten und guten gewonheiten oder in dhein weis heimlich oder offenlich dringen, besweren, hindern oder anvallen wurde ane recht, wenn und wie offt daz geschech, daz denselben wir alle drei mit einander und iklicher besunder, wie sich daz denne allerbeste fuget, bitten und weisen sullen, so wir freuntlichisten mugen, daz er von sulchem dringen und anvallen lasse und gen dem oder den under uns, den oder die er also hindert und anviel, recht suche und neme und sich des lasse benugen als billich ist. Wer aber, daz derselbe des nicht gevolgig wer, sunder daruber sulhe hindernusse oder anvalle tete, so sullen wir der oder die andern dheiner auf den andern nicht weigern, sunder wir sullen und wellen dem oder den unter uns, der oder die also gehindert und angevallen weren, als bald wir von dem oder den darumbe ermant und angeruft werden, geraten beistendig und geholfen sein mit aller unser macht getreulichen und an aller geverde, so verre, daz wir alle drei und iclicher bei rechten gehalden und geschirmet werden. Es sol auch unser dheiner dheinen namhaften krige, dorzu er der andern hilfe bedurfent und gewarttend sein welle, nicht anvahen an der andern wissen und rate. Was krig aber unser ainer mit der andern rat anhebet, des sullen auch si im phlichtig sein zu helfen nach allem iren vermugen, als oben bescheiden ist und sol sich auch denne desselben kriges unser dheiner nicht friden noch sunen oder richten in dheinerweis an der andern wissen, und willen. Wer auch, daz unser dheins undertan zu dhainem des andern undertanes zusprechen hette oder gewunne, das sol freuntlichen ausgetragen werden in sulcher masse, daz der under uns, under dem der also angesprochen wurde, sezhafftig ist, zwen seiner rete oder lantherren und der, under dem der klager sezhaftig ist, auch zwen seiner rete oder lantherren dorzu geben sullen und was die vier rete oder lantherren, die also beidenthalben dorzu gegeben werdent, dorinne vindent und derkennent, des sullent der kriger und der angesprochen gevolgig sein an alle widerrede. Ob aber in unserr dheines landen jeman were, der wider die ordnunge der andern under uns dheinen oder jeman seiner undertanen angreifen wolde ane recht, den sol dheiner under uns nicht halden noch jeman der seinen gestatten ze halden, sunder der, in des lande er sezhaftig ist, sol als bald er dorumbe angerufft wirt, unvor- zogenlich mit entlichem ernst dorzu tun und denselben, der sulhen angrif tete, dorzu weisen und auch vestichlichen halden, daz er recht neme und sich des lasse benugen. Wer sich des nicht wolde benugen lassen, den sol der under uns, in des lande er gesessen ist, darzu notten so verre, das er sich rechtens benugen lasse, und darzu alle die anvalle, die er denne getan hette, genzlich widertun. Ouch sullen und wellen wir und unser iklicher in seinen landen und gebieten alle strassen friden und beschirmen vestichlich, daz alle kaufleut und
54 unsern vettern und erben unschedlich, an der gemechtnusse und puntnusse unser lande, so vormalen sind geschehen zwischen dem egenanten romischen kunig, uns, userm brüdern, vettern und erben, domit wir unsere lande beydemthalben einander gemacht haben, als die brief lautten, die uber dieselben gemechtnusse und puntnusse gegeben sind, die mit allen iren puncten und artiklen bey irn kreften genzlichen beleiben sullen. Mit sulchem hescheiden, ob yeman, wer der wer, in welchem wesen, wirden oder vormugen er sei, uns alle drey oder zwen oder ainen an seinen landen und leuten, freiheiten, genaden, rechten und guten gewonheiten oder in dhein weis heimlich oder offenlich dringen, besweren, hindern oder anvallen wurde ane recht, wenn und wie offt daz geschech, daz denselben wir alle drei mit einander und iklicher besunder, wie sich daz denne allerbeste fuget, bitten und weisen sullen, so wir freuntlichisten mugen, daz er von sulchem dringen und anvallen lasse und gen dem oder den under uns, den oder die er also hindert und anviel, recht suche und neme und sich des lasse benugen als billich ist. Wer aber, daz derselbe des nicht gevolgig wer, sunder daruber sulhe hindernusse oder anvalle tete, so sullen wir der oder die andern dheiner auf den andern nicht weigern, sunder wir sullen und wellen dem oder den unter uns, der oder die also gehindert und angevallen weren, als bald wir von dem oder den darumbe ermant und angeruft werden, geraten beistendig und geholfen sein mit aller unser macht getreulichen und an aller geverde, so verre, daz wir alle drei und iclicher bei rechten gehalden und geschirmet werden. Es sol auch unser dheiner dheinen namhaften krige, dorzu er der andern hilfe bedurfent und gewarttend sein welle, nicht anvahen an der andern wissen und rate. Was krig aber unser ainer mit der andern rat anhebet, des sullen auch si im phlichtig sein zu helfen nach allem iren vermugen, als oben bescheiden ist und sol sich auch denne desselben kriges unser dheiner nicht friden noch sunen oder richten in dheinerweis an der andern wissen, und willen. Wer auch, daz unser dheins undertan zu dhainem des andern undertanes zusprechen hette oder gewunne, das sol freuntlichen ausgetragen werden in sulcher masse, daz der under uns, under dem der also angesprochen wurde, sezhafftig ist, zwen seiner rete oder lantherren und der, under dem der klager sezhaftig ist, auch zwen seiner rete oder lantherren dorzu geben sullen und was die vier rete oder lantherren, die also beidenthalben dorzu gegeben werdent, dorinne vindent und derkennent, des sullent der kriger und der angesprochen gevolgig sein an alle widerrede. Ob aber in unserr dheines landen jeman were, der wider die ordnunge der andern under uns dheinen oder jeman seiner undertanen angreifen wolde ane recht, den sol dheiner under uns nicht halden noch jeman der seinen gestatten ze halden, sunder der, in des lande er sezhaftig ist, sol als bald er dorumbe angerufft wirt, unvor- zogenlich mit entlichem ernst dorzu tun und denselben, der sulhen angrif tete, dorzu weisen und auch vestichlichen halden, daz er recht neme und sich des lasse benugen. Wer sich des nicht wolde benugen lassen, den sol der under uns, in des lande er gesessen ist, darzu notten so verre, das er sich rechtens benugen lasse, und darzu alle die anvalle, die er denne getan hette, genzlich widertun. Ouch sullen und wellen wir und unser iklicher in seinen landen und gebieten alle strassen friden und beschirmen vestichlich, daz alle kaufleut und
Strana 55
55 menichlich ir arbait und ander notdurft, fridlich und ungehindert getreiben mugen, als in jedem lande sitlich und gewonlich ist. Und des zu urkunde so haben wir alle drey unsere furstliche insigele gehangen an den brife. Der geben ist zu Presburg nach Cristes gepurde dreyzenhundert darnach in dem zwey und neunzigistem jare, an dem achten tage nach Epyphanye. (Orig. Perg. 3 anhang. Insig. im mähr. Landes-Archive. — Vgl. Kurz Österr. unter Albrecht III. II. p. 284.) 66. Heinrich von Neuhaus schenkt der Pfarre in Zlabings den Lipolecký genannten Wald, wofür ein Anniversar für alle Mitglieder seiner Familie zu halten ist. Dt. Teltsch 13. Jänner 1392. In nomine domini amen. Nos Henricus de Novadomo tenore presencium notumfacimus universis presentibus et futuris, quod bona deliberacione et maturo consilio prehabitis atque nostrorum de consilio amicorum in remissionem peccatorum nostrorum ac ob remedium animarum predecessorum nostrorum dilecto nobis Blazkoni, plebano parrochialis ecclesie nostre in Slewings et suis successoribus universis silvam nostram dictam Lypoleczki prope Rudolcz, videlicet duos laneos in se continentem, prout a nobis hactenus est possessa, cum pleno dominio et omni iure et libertate dedimus et contulimus ac presentibus imperpetuum nomine vere dotacionis libere damus et largimur, nil nobis juris vel dominii in eadem penitus reservando, promittentes fide sincera una cum heredibus et successoribus nostris prefatum Blazkonem plebanum in Slewings atque suos successores universos, eiusdem ecclesie in Slewings plebanos, in pretacta silva imperpetuum nullatenus impedire. Tali tamen interclusa condicione, quod dictus plebanus et sui successores singuli silvam nigram seu maiorem abietinam dumtaxat in usus notabiles edificiorum ecclesie seu dotis seu diligencius reservent et fideliter convertant, sed eam per modum vendicionis aut donacionis cuiuscunque nulla- tenus alienent nec aliquatenus alienare presumant. Quamquidem alienacionem cives civitatis nostre ibidem in Slewings predicte virtute presencium et nostra seu posterorum nostrorum auctoritate possunt et debent impedire et defendere, dicti plebani et successorum suorum contradiccione et occasione quibuslibet proculmotis. Pro quibus itaque beneficiis nostris iam expressis supradictus Blazko plebanus nostre in Czlewings ecclesie condignam volens facere recompensam, se suosque successores universos ad hoc benivole obligavit et astrinxit, ut ipse ac sui successores singuli annis singulis in octava sancti Wenceslai martyris anni- versarium pro nobis et animabus predecessorum et successorum nostrorum teneat eviterne, scilicet vigilias cum novem leccionibus et octo missas in crastino accensis luminibus et pulsatis campanis cum ea, qua decet, reverencia inobmisse peragentes suis propriis sumptibus et impensis. In casu autem, si dictus plebanus in Slewings vel quicunque successorum suorum quidpiam premissorum non fecerint, extunc presentes litere nullius erunt roboris
55 menichlich ir arbait und ander notdurft, fridlich und ungehindert getreiben mugen, als in jedem lande sitlich und gewonlich ist. Und des zu urkunde so haben wir alle drey unsere furstliche insigele gehangen an den brife. Der geben ist zu Presburg nach Cristes gepurde dreyzenhundert darnach in dem zwey und neunzigistem jare, an dem achten tage nach Epyphanye. (Orig. Perg. 3 anhang. Insig. im mähr. Landes-Archive. — Vgl. Kurz Österr. unter Albrecht III. II. p. 284.) 66. Heinrich von Neuhaus schenkt der Pfarre in Zlabings den Lipolecký genannten Wald, wofür ein Anniversar für alle Mitglieder seiner Familie zu halten ist. Dt. Teltsch 13. Jänner 1392. In nomine domini amen. Nos Henricus de Novadomo tenore presencium notumfacimus universis presentibus et futuris, quod bona deliberacione et maturo consilio prehabitis atque nostrorum de consilio amicorum in remissionem peccatorum nostrorum ac ob remedium animarum predecessorum nostrorum dilecto nobis Blazkoni, plebano parrochialis ecclesie nostre in Slewings et suis successoribus universis silvam nostram dictam Lypoleczki prope Rudolcz, videlicet duos laneos in se continentem, prout a nobis hactenus est possessa, cum pleno dominio et omni iure et libertate dedimus et contulimus ac presentibus imperpetuum nomine vere dotacionis libere damus et largimur, nil nobis juris vel dominii in eadem penitus reservando, promittentes fide sincera una cum heredibus et successoribus nostris prefatum Blazkonem plebanum in Slewings atque suos successores universos, eiusdem ecclesie in Slewings plebanos, in pretacta silva imperpetuum nullatenus impedire. Tali tamen interclusa condicione, quod dictus plebanus et sui successores singuli silvam nigram seu maiorem abietinam dumtaxat in usus notabiles edificiorum ecclesie seu dotis seu diligencius reservent et fideliter convertant, sed eam per modum vendicionis aut donacionis cuiuscunque nulla- tenus alienent nec aliquatenus alienare presumant. Quamquidem alienacionem cives civitatis nostre ibidem in Slewings predicte virtute presencium et nostra seu posterorum nostrorum auctoritate possunt et debent impedire et defendere, dicti plebani et successorum suorum contradiccione et occasione quibuslibet proculmotis. Pro quibus itaque beneficiis nostris iam expressis supradictus Blazko plebanus nostre in Czlewings ecclesie condignam volens facere recompensam, se suosque successores universos ad hoc benivole obligavit et astrinxit, ut ipse ac sui successores singuli annis singulis in octava sancti Wenceslai martyris anni- versarium pro nobis et animabus predecessorum et successorum nostrorum teneat eviterne, scilicet vigilias cum novem leccionibus et octo missas in crastino accensis luminibus et pulsatis campanis cum ea, qua decet, reverencia inobmisse peragentes suis propriis sumptibus et impensis. In casu autem, si dictus plebanus in Slewings vel quicunque successorum suorum quidpiam premissorum non fecerint, extunc presentes litere nullius erunt roboris
Strana 56
56 et vigoris. In cuius rei evidenciam et robur nostrum sigillum ac in maioris testimonii pre- sidium sigilla fidelium nostrorum domini Hoykonis de Vstrassyn tunc purgravii nostri in Rosenstein et Ade dicti Kadalicze de Rzeczicz pro tunc nostri in Thelcz castellani presen- tibus sunt appensa. Datum in Thelcz anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo secundo, sabbato in octava epiphanie. (Orig. im Archive der Stadt Zlabings, Abschrift daraus im mähr. Landes-Archive.) 67. Markgraf Jodok verspricht dem Herzog Albrecht von Österreich gegen jeglichen Feind beizustehen. Dt. Pressburg 14. Jänner 1392. Wir Jost von gotes gnaden marggraf und herre zu Merhern bekennen offenlich mit dem brief, daz wir durch die lautter und auch angeborne freuntschaft, die zwischen dem hochgebornen fursten unserm lieben oheim, hern Albrechten herzogen zu Oesterreich zu Steyr zu Kernden und zu Krain, graven zu Tyrol etc. und uns ist und durch schirmes und besser frides willen unserselbs und unser lant und leute uns mit demselben unserm oheim verlobt und verphlicht haben, verloben und verphlichten auch wissentlichen mit dem gegenwortigen brief, daz wir Im geraten, beistendig und geholfen sein wollen in allen sachen freuntlichen und furderlichen mit guten treuen wider allermenichlichen, nyemande ausgenomen. Das globen wir Im also zu halten bei unser furstlichen wirdikeit und mit guten treuen an alles gever, als derselbe unser oheim sich des zu gleicher weis auch herwider gen uns verphlicht und vorbriefet hat. Und des zu urkunt geben wir Im den brief versigelten mit unserm anhangenden insigel, der geben ist zu Presburg an suntag vor sant Antonientag, noch Krists geburt dreizehnhundert jare dornoch in dem andern und neunzigsten jare. (Orig. Perg. im k. k. Staatsarchive; abgedruckt Kurz Österreich unter H. Albrecht III. B. II. p. 288.) 68. Herzog Albrecht von Österreich verspricht dem Markgrafen Jodok Hilfe gegen jeden Feind. Dt. Pressburg 14. Jänner 1392. Wir Albrecht von gotes gnaden herzog ze Oesterreich ze Steyer ze Kernden und ze Krain, grave ze Tyrol etc. bekennen offenleich mit dem briefe, daz wir durch die lautter und auch angeborne freuntschafft, die zwischen dem hochgebornen fursten unserm lieben ohem, hern Josten marggraven und herren ze Merhern und uns ist und durch schirmes und pessers frides willen unserselbs und unserr land und leute uns mit demselben unserm ohem verlobt und verphlicht haben, verloben und verphlichten auch wizzentleich
56 et vigoris. In cuius rei evidenciam et robur nostrum sigillum ac in maioris testimonii pre- sidium sigilla fidelium nostrorum domini Hoykonis de Vstrassyn tunc purgravii nostri in Rosenstein et Ade dicti Kadalicze de Rzeczicz pro tunc nostri in Thelcz castellani presen- tibus sunt appensa. Datum in Thelcz anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo secundo, sabbato in octava epiphanie. (Orig. im Archive der Stadt Zlabings, Abschrift daraus im mähr. Landes-Archive.) 67. Markgraf Jodok verspricht dem Herzog Albrecht von Österreich gegen jeglichen Feind beizustehen. Dt. Pressburg 14. Jänner 1392. Wir Jost von gotes gnaden marggraf und herre zu Merhern bekennen offenlich mit dem brief, daz wir durch die lautter und auch angeborne freuntschaft, die zwischen dem hochgebornen fursten unserm lieben oheim, hern Albrechten herzogen zu Oesterreich zu Steyr zu Kernden und zu Krain, graven zu Tyrol etc. und uns ist und durch schirmes und besser frides willen unserselbs und unser lant und leute uns mit demselben unserm oheim verlobt und verphlicht haben, verloben und verphlichten auch wissentlichen mit dem gegenwortigen brief, daz wir Im geraten, beistendig und geholfen sein wollen in allen sachen freuntlichen und furderlichen mit guten treuen wider allermenichlichen, nyemande ausgenomen. Das globen wir Im also zu halten bei unser furstlichen wirdikeit und mit guten treuen an alles gever, als derselbe unser oheim sich des zu gleicher weis auch herwider gen uns verphlicht und vorbriefet hat. Und des zu urkunt geben wir Im den brief versigelten mit unserm anhangenden insigel, der geben ist zu Presburg an suntag vor sant Antonientag, noch Krists geburt dreizehnhundert jare dornoch in dem andern und neunzigsten jare. (Orig. Perg. im k. k. Staatsarchive; abgedruckt Kurz Österreich unter H. Albrecht III. B. II. p. 288.) 68. Herzog Albrecht von Österreich verspricht dem Markgrafen Jodok Hilfe gegen jeden Feind. Dt. Pressburg 14. Jänner 1392. Wir Albrecht von gotes gnaden herzog ze Oesterreich ze Steyer ze Kernden und ze Krain, grave ze Tyrol etc. bekennen offenleich mit dem briefe, daz wir durch die lautter und auch angeborne freuntschafft, die zwischen dem hochgebornen fursten unserm lieben ohem, hern Josten marggraven und herren ze Merhern und uns ist und durch schirmes und pessers frides willen unserselbs und unserr land und leute uns mit demselben unserm ohem verlobt und verphlicht haben, verloben und verphlichten auch wizzentleich
Strana 57
57 mit dem gegenwurtigen briefe, daz wir Im geraten, beygestendig und geholffen sein wellen in allen sachen freuntldich und furderlichen mit guten treuen, wider allen meniclichen nyemanne anzgenomen. Das geloben wir Im also zu halten bey unserr furstlichen wirdikait und mit guten treuen an alles gever, als derselbe unser ohem sich des zu gleicher weise auch herwider gen uns verpflicht und verpriefet hat. Und des zu urkund geben wir Im den brief versigelten mit unserm anhangenden insigel. Der gegeben ist zu Prespurg am Suntag vor sand Anthonientag, nach Kristes gepurde dreuzehenhundert jar, darnach in dem zway und neunzigisten jare. (Orig. Perg. mit anh. Sig. im. mähr. Landes-Archiv.) 69. Sigmund König von Ungarn bestimmt den Peter von Sternberg, Erhard von Kunstat, Peter und Lacek von Krawař zu Bürgen für die Mitgift seiner Schwester Margaretha von Stetin. Dt. Pressburg 15. Jänner 1392. Nos Sigismundus dei gracia rex Ungarie Dalmacie Croacie etc. nec non marchio Brandemburgensis etc. notumfacimus tenore presencium universis, quod habito nuper contractu super sponsalibus inter illustres Arnestum ducem Austrie etc. ab una et Margaretham du- cissam Stetinensem sororem nostram carissimam parte ex altera, nos eisdem Arnesto duci cum dicta sorore nostra viginti millia florenorum auri, quorum decem in festo purificacionis Virginis gloriose — de anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio et reliqua decem similiter in festo purificacionis de anno proxime sequenti per nos debent assignari, vice dotis seu nomine veri dotalicii deputamus, pro quorum cerciore solucione nobiles viros Petrum de Sternberg Erhardum de Cunstat, Petrum de Crawar, Laczkonem similiter de Crawar alias de Helfenstein, nostros fideiussores statuimus, prout hoc idem in aliis nostris literis de et super dicto contractu confectis plenius continetur. Promittentes eosdem nostros fideiussores, heredes et successores ipsorum ab huiusmodi fideiussoria caucione et dampnis si que in huiusmodi fideiussione contraxerint, bona fide liberare, absolvere et realiter expedire. In casu vero, ubi prefatam summam pecunie super terminis pretacits dare negligeremus quavis habita occasione, ex tunc disposuimus ac ordinavimus, quod pro prefata summa pecunie ac dampnis ob non solucionem huiusmodi pecunie contractis, prefatis fideiussoribus nostris, heredibus ac successoribus eorum castra nostra regalia Uywar, Holicz nunccupatum Brancz et Jokow alias Gutenstein nec non civitatem nostram Skalicze, una cum pertinentibus ipsorum universis in comitatu Posoniensi situata debeant efficaciter resignari, per ipsos fideiussores nostros, heredes et successores ipsorum tam diu possidenda pariter et habenda, quousque eisdem fideiussoribus nostris, heredibus et successoribus ipsorum per heredes et successores nostros reges Ungarie de prefata summa pecunie viginti millia florenorum auri et de dampnis ob non solucionem eiusdem contractis plene fuerit satisfactum. In eventu vero, ubi sponsalia, ut prefertur, processum non haberent quovis modo et per nos eadem 8
57 mit dem gegenwurtigen briefe, daz wir Im geraten, beygestendig und geholffen sein wellen in allen sachen freuntldich und furderlichen mit guten treuen, wider allen meniclichen nyemanne anzgenomen. Das geloben wir Im also zu halten bey unserr furstlichen wirdikait und mit guten treuen an alles gever, als derselbe unser ohem sich des zu gleicher weise auch herwider gen uns verpflicht und verpriefet hat. Und des zu urkund geben wir Im den brief versigelten mit unserm anhangenden insigel. Der gegeben ist zu Prespurg am Suntag vor sand Anthonientag, nach Kristes gepurde dreuzehenhundert jar, darnach in dem zway und neunzigisten jare. (Orig. Perg. mit anh. Sig. im. mähr. Landes-Archiv.) 69. Sigmund König von Ungarn bestimmt den Peter von Sternberg, Erhard von Kunstat, Peter und Lacek von Krawař zu Bürgen für die Mitgift seiner Schwester Margaretha von Stetin. Dt. Pressburg 15. Jänner 1392. Nos Sigismundus dei gracia rex Ungarie Dalmacie Croacie etc. nec non marchio Brandemburgensis etc. notumfacimus tenore presencium universis, quod habito nuper contractu super sponsalibus inter illustres Arnestum ducem Austrie etc. ab una et Margaretham du- cissam Stetinensem sororem nostram carissimam parte ex altera, nos eisdem Arnesto duci cum dicta sorore nostra viginti millia florenorum auri, quorum decem in festo purificacionis Virginis gloriose — de anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio et reliqua decem similiter in festo purificacionis de anno proxime sequenti per nos debent assignari, vice dotis seu nomine veri dotalicii deputamus, pro quorum cerciore solucione nobiles viros Petrum de Sternberg Erhardum de Cunstat, Petrum de Crawar, Laczkonem similiter de Crawar alias de Helfenstein, nostros fideiussores statuimus, prout hoc idem in aliis nostris literis de et super dicto contractu confectis plenius continetur. Promittentes eosdem nostros fideiussores, heredes et successores ipsorum ab huiusmodi fideiussoria caucione et dampnis si que in huiusmodi fideiussione contraxerint, bona fide liberare, absolvere et realiter expedire. In casu vero, ubi prefatam summam pecunie super terminis pretacits dare negligeremus quavis habita occasione, ex tunc disposuimus ac ordinavimus, quod pro prefata summa pecunie ac dampnis ob non solucionem huiusmodi pecunie contractis, prefatis fideiussoribus nostris, heredibus ac successoribus eorum castra nostra regalia Uywar, Holicz nunccupatum Brancz et Jokow alias Gutenstein nec non civitatem nostram Skalicze, una cum pertinentibus ipsorum universis in comitatu Posoniensi situata debeant efficaciter resignari, per ipsos fideiussores nostros, heredes et successores ipsorum tam diu possidenda pariter et habenda, quousque eisdem fideiussoribus nostris, heredibus et successoribus ipsorum per heredes et successores nostros reges Ungarie de prefata summa pecunie viginti millia florenorum auri et de dampnis ob non solucionem eiusdem contractis plene fuerit satisfactum. In eventu vero, ubi sponsalia, ut prefertur, processum non haberent quovis modo et per nos eadem 8
Strana 58
58 distraherentur et prefati nostri fideiussores, heredes aut successores ipsorum ob non solu- cionem dotalicii moniti fuerint, ex tunc spondemus sine dolo de possessione castrorum predictorum, que ipsis occasione pignoris obligavimus, non educere nec privare, donec absolvantur et liberentur a fideiussione et de omnibus dampnis, si que exinde perceperint, plene et integraliter fuerint expediti. Presencium sub nostro appenso sigillo testimonio literarum. Datum Posonii anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo secundo, feria secunda proxima ante Anthonii. (Orig. mit kleinerem Sig. im fürstl. Schwarzenbergischen Archiv zu Wittingen. M. n. 27.) 70. Heinrich von Neuhaus bestiftet den von ihm in der Pfarrkirche zu Zlabings errichteten Altar der hh. Maria, Katharina und Barbara. Dt. Teltsch 6. Februar 1392. In nomine domini amen. Nos Henricus de Novadomo notumfacimus tenore presencium universis publice tam presentibus quam futuris. Quod nos sano corpore bona deliberatione maturoque consilio amicorum meorum villam meam Herzmancze, quam hactenus habuimus et possedimus, cum omnibus utilitatibus, scilicet cum censibus et redditibus, agris cultis et incultis, silvis, piscinis, pratis, pascuis, montibus et vallibus, aquis aquarumque decursibus et rubetis, emendis, robotis, honoranciis judicialibus, libertatibus, proventibus et pertinenciis, prout soli tenuimus intra et extra villam eandem universis, pro peccatis meis et anime nostre salute ac eciam pro animabus Conradi, olim civis in Slewings et Agnetis uxoris sue donamus et legamus ac presentibus condescendimus et libere assignamus idoneo viro Andree pres- bitero de Slewings, Olomucensis diocesis, altariste altaris in honore concepcionis sancte Marie virginis ac beatarum Catharine et Barbare virginum in ecclesia parrochiali in Slewings predicta per nos de novo erecti et constructi sine prejudicio ecclesie memorate, quamdiu ipse Andreas vitam duxerit in humanis, ad habendum tenendum per ipsum percipiendum et possidendum cum pleno dominio, nil pro nobis et heredibus aut successoribus nostris juris vel dominii penitus reservando; exclusis solummodo gubernacione huiusmodi bonorum nec non emendis propter homicidium, furtum, incendium aut raptus violentos virginium vel viduarum intervenientibus. Quasquidem emendas cum requisicione et voluntate ipsius altariste tollere possumus congruenter et tali modo, ne hereditas predicta per inordinatam hujusmodi emendarum exaccionem aliquod in suis paciatur censibus detrimentum; ipsasque emendas non pro nostra utilitate, sed pro augmento bonorum ipsius altaris ampliori aut ornamentorum eiusdem convertentes. Tali tamen inclusa condicione, quod pro hujusmodi beneficiis nostris ac prescriptorum Conradi et Agnetis prefatus Andreas altarista et omnes successores sui eiusdem altaris altariste, qui per plebanum ipsius ecclesie in Slewings ad hoc idem altare fuerint deputati, specialiter ad infra scripta sunt adstricti, videlicet: ut idem altarista, qui pro tempore fuerit, in qualibet ebdomada quatuor missas peragat per se vel alium in altari
58 distraherentur et prefati nostri fideiussores, heredes aut successores ipsorum ob non solu- cionem dotalicii moniti fuerint, ex tunc spondemus sine dolo de possessione castrorum predictorum, que ipsis occasione pignoris obligavimus, non educere nec privare, donec absolvantur et liberentur a fideiussione et de omnibus dampnis, si que exinde perceperint, plene et integraliter fuerint expediti. Presencium sub nostro appenso sigillo testimonio literarum. Datum Posonii anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo secundo, feria secunda proxima ante Anthonii. (Orig. mit kleinerem Sig. im fürstl. Schwarzenbergischen Archiv zu Wittingen. M. n. 27.) 70. Heinrich von Neuhaus bestiftet den von ihm in der Pfarrkirche zu Zlabings errichteten Altar der hh. Maria, Katharina und Barbara. Dt. Teltsch 6. Februar 1392. In nomine domini amen. Nos Henricus de Novadomo notumfacimus tenore presencium universis publice tam presentibus quam futuris. Quod nos sano corpore bona deliberatione maturoque consilio amicorum meorum villam meam Herzmancze, quam hactenus habuimus et possedimus, cum omnibus utilitatibus, scilicet cum censibus et redditibus, agris cultis et incultis, silvis, piscinis, pratis, pascuis, montibus et vallibus, aquis aquarumque decursibus et rubetis, emendis, robotis, honoranciis judicialibus, libertatibus, proventibus et pertinenciis, prout soli tenuimus intra et extra villam eandem universis, pro peccatis meis et anime nostre salute ac eciam pro animabus Conradi, olim civis in Slewings et Agnetis uxoris sue donamus et legamus ac presentibus condescendimus et libere assignamus idoneo viro Andree pres- bitero de Slewings, Olomucensis diocesis, altariste altaris in honore concepcionis sancte Marie virginis ac beatarum Catharine et Barbare virginum in ecclesia parrochiali in Slewings predicta per nos de novo erecti et constructi sine prejudicio ecclesie memorate, quamdiu ipse Andreas vitam duxerit in humanis, ad habendum tenendum per ipsum percipiendum et possidendum cum pleno dominio, nil pro nobis et heredibus aut successoribus nostris juris vel dominii penitus reservando; exclusis solummodo gubernacione huiusmodi bonorum nec non emendis propter homicidium, furtum, incendium aut raptus violentos virginium vel viduarum intervenientibus. Quasquidem emendas cum requisicione et voluntate ipsius altariste tollere possumus congruenter et tali modo, ne hereditas predicta per inordinatam hujusmodi emendarum exaccionem aliquod in suis paciatur censibus detrimentum; ipsasque emendas non pro nostra utilitate, sed pro augmento bonorum ipsius altaris ampliori aut ornamentorum eiusdem convertentes. Tali tamen inclusa condicione, quod pro hujusmodi beneficiis nostris ac prescriptorum Conradi et Agnetis prefatus Andreas altarista et omnes successores sui eiusdem altaris altariste, qui per plebanum ipsius ecclesie in Slewings ad hoc idem altare fuerint deputati, specialiter ad infra scripta sunt adstricti, videlicet: ut idem altarista, qui pro tempore fuerit, in qualibet ebdomada quatuor missas peragat per se vel alium in altari
Strana 59
59 memorato; puta primam missam qualibet quinta feria de corpore Christi indiescente; secundam quolibet sabbatho die de beata virgine similiter indiescente cantando; terciam vero missam defunctorum pro predictarum animarum salute, specialem memoriam earum faciens in eadem; et quartam, que sibi placuerit aliis diebus, quibus videbitur expedire, scolasticis ad scolas unum grossum ipsorum pro laboribus qualibet septimana in perpetuum tribuendo. Et nichilo- minus prefatus Andreas in festis Christi et genitricis sue, ac aliis majoribus festivitatibus vesperis, matutinis, missis et processioni debet superpelicio indutus presens esse. Debet eciam prefatus altarista cum plebano ibidem in Slewings expensas habere, pro quibusquidem expensis quatuor sexagenas grossorum ipsi plebano singulis annis tenetur expedire, necnon de piscinulis predictorum bonorum sibi quoad usufructus condescendere, debitam eciam sibi reverenciam et obedienciam ostensurus. Insuper nos Henricus prenominatus non obstante iam dicta nostra ordi- nacione taliter decrevimus omnino habere volentes, quum sepedictus Andreas altaristas ublatus fuerit abhac luce, ex tunc protinus de pretactis bonis et universis eorum pertinenciis plebanus ecclesie prescripte, qui pro tempore fuerit, se debet potenter intromittere eaque cum pleno dominio ut premittitur, exclusis gubernacione et emendis superius expressis, libere tenere et imperpetuum possidere pacifice et quiete; talibus eciam expressis condicionibus, quod quilibet plebanus ipsius ecclesie in Slewings exclusis omnibus vicariis et capellanis circa dictam ecclesiam hucusque tentis et habitis, tenebitur et tenetur habere et perpetuis tempo- ribus in suis expensis fovere unum idoneum presbyterum specialem ejusdem altaris altaristam, cui quatuor sexagenas grossorum nomine precii dabit et tribuet annuatim, qui quidem altarista ad omnia premissa peragenda et exequenda indesinenter et sine quavis negligencia sit adstrictus. In casu vero, si quispiam plebanorum, qui pro tempore fuerit, quocienscunque unum presbiterum specialem modo premisso ad prefatum altare non teneret, ex tunc nos aut heredes et successores nostri vel nostri nomine cives civitalis nostre in Slewings predicte, qui pro tempore fuerint, ipsum monere debent, ut infra unum mensem de presbitero idoneo ipsi altari provideat, ut prefertur. Elapso autem mense predicto a die monicionis continue computando, et si prefatus plebanus hujusmodi monicionem non adverteret, sed negligenter pertransiret animo non curanti, ex tunc nos, heredes et successores nostri mox possumus aut nostri nomine cives civitatis nostre predicte possunt et debent de pretactis bonis se potenter intromittere sepedicto altari de presbitero providentes idoneo, qui ipsum altare, ut premissum est, debite regat et omnia bona prenominata ad tempora vite sue libere teneat et cum pleno dominio possideat sub eisdem condicionibus et clausulis, prout per omnia sepefatus Andreas, primus ipsius altaris capellanus, possedit et tenuit, contradiccione plebani, qui pro tempore fuerit, penitus non obstante. Post mortem vero altariste sic electi et deinceps imperpetuum quociens opportunum fuerit, nos, heredes et successores nostri altari pretacto de presbitero idoneo aliquo modo premissorum tenebimur providere. Demum nos Henricus de Nouadomo dotator principalis promittimus fide sincera cum heredibus et successoribus nostris universis sepefata bona altaris memorati a quolibet homine ipsa impetente seu quovis modo impetere volente disbrigare, protegere et omnimodo libertare, ac eciam predictum Andream altaristam necnon eo descendente plebanum de Slewings prefatum et 8*
59 memorato; puta primam missam qualibet quinta feria de corpore Christi indiescente; secundam quolibet sabbatho die de beata virgine similiter indiescente cantando; terciam vero missam defunctorum pro predictarum animarum salute, specialem memoriam earum faciens in eadem; et quartam, que sibi placuerit aliis diebus, quibus videbitur expedire, scolasticis ad scolas unum grossum ipsorum pro laboribus qualibet septimana in perpetuum tribuendo. Et nichilo- minus prefatus Andreas in festis Christi et genitricis sue, ac aliis majoribus festivitatibus vesperis, matutinis, missis et processioni debet superpelicio indutus presens esse. Debet eciam prefatus altarista cum plebano ibidem in Slewings expensas habere, pro quibusquidem expensis quatuor sexagenas grossorum ipsi plebano singulis annis tenetur expedire, necnon de piscinulis predictorum bonorum sibi quoad usufructus condescendere, debitam eciam sibi reverenciam et obedienciam ostensurus. Insuper nos Henricus prenominatus non obstante iam dicta nostra ordi- nacione taliter decrevimus omnino habere volentes, quum sepedictus Andreas altaristas ublatus fuerit abhac luce, ex tunc protinus de pretactis bonis et universis eorum pertinenciis plebanus ecclesie prescripte, qui pro tempore fuerit, se debet potenter intromittere eaque cum pleno dominio ut premittitur, exclusis gubernacione et emendis superius expressis, libere tenere et imperpetuum possidere pacifice et quiete; talibus eciam expressis condicionibus, quod quilibet plebanus ipsius ecclesie in Slewings exclusis omnibus vicariis et capellanis circa dictam ecclesiam hucusque tentis et habitis, tenebitur et tenetur habere et perpetuis tempo- ribus in suis expensis fovere unum idoneum presbyterum specialem ejusdem altaris altaristam, cui quatuor sexagenas grossorum nomine precii dabit et tribuet annuatim, qui quidem altarista ad omnia premissa peragenda et exequenda indesinenter et sine quavis negligencia sit adstrictus. In casu vero, si quispiam plebanorum, qui pro tempore fuerit, quocienscunque unum presbiterum specialem modo premisso ad prefatum altare non teneret, ex tunc nos aut heredes et successores nostri vel nostri nomine cives civitalis nostre in Slewings predicte, qui pro tempore fuerint, ipsum monere debent, ut infra unum mensem de presbitero idoneo ipsi altari provideat, ut prefertur. Elapso autem mense predicto a die monicionis continue computando, et si prefatus plebanus hujusmodi monicionem non adverteret, sed negligenter pertransiret animo non curanti, ex tunc nos, heredes et successores nostri mox possumus aut nostri nomine cives civitatis nostre predicte possunt et debent de pretactis bonis se potenter intromittere sepedicto altari de presbitero providentes idoneo, qui ipsum altare, ut premissum est, debite regat et omnia bona prenominata ad tempora vite sue libere teneat et cum pleno dominio possideat sub eisdem condicionibus et clausulis, prout per omnia sepefatus Andreas, primus ipsius altaris capellanus, possedit et tenuit, contradiccione plebani, qui pro tempore fuerit, penitus non obstante. Post mortem vero altariste sic electi et deinceps imperpetuum quociens opportunum fuerit, nos, heredes et successores nostri altari pretacto de presbitero idoneo aliquo modo premissorum tenebimur providere. Demum nos Henricus de Nouadomo dotator principalis promittimus fide sincera cum heredibus et successoribus nostris universis sepefata bona altaris memorati a quolibet homine ipsa impetente seu quovis modo impetere volente disbrigare, protegere et omnimodo libertare, ac eciam predictum Andream altaristam necnon eo descendente plebanum de Slewings prefatum et 8*
Strana 60
60 successores ipsius universos in huiusmodi bonorum possessione nullatenus impedire. In quorum evidenciam et robur firme valiturum sigillum nostrum ac in maioris testimonii presidium sigilla nobilium dominorum, videlicet Ulrici et Johannis de Novadomo fratrum nostrorum dilectorum necnon Ade dicti Kadalicze de Reczicz pro tunc nostri castellani in Thelcz nostre intuitu peticionis presentibus sunt appensa. Datum et actum in Thelcz anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo secunda in festo sancte Dorothee virginis gloriose. (Orig. mit 4 Sig., wovon 3 vorhanden im Archive der Stadt Zlabings. Abschrift im mähr. Landes-Archive.) 71. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Michael von Chorin das Leibgeding seiner Frau auf seinem Besitze in Chorin und Lhota versichere. Dt. Kremsier 9. Februar 1392. Wir Niclas etc. bekennen etc. Das fur uns komen ist Michel von Chorin unser lieber getreuer und hat mit gutem willen, rechter wissen ufgegeben, ufgereichet und vor- macht frauen Claren seiner elichen wirtinne zu rechtem leipgeding sieben mark grosser pfenninge prager muncze merherischer zal ieriges zinses und geltes. Und dieselben sieben mark geldes hat er ir beweiset uf dreien huben zu Chorin und zweien huben erbes zu Lhota, die von uns etc. (ut supra in dotalicio Wulkonis). Tutores sunt Gregorius Masanecz de Barsicz pater eius et Hensl de Cowalowicz. Testes: Cunczo de Smalh, Jodocus de Wolfberg marschalcus noster et Wulczko de Rzicowicz. Mit urkund etc. Datum etc. Cremsir anno domini M° CCC° nonagesimo II°, feria sexta post festum Dorothee virginis. (Aus dem Lehensquatern II. p. 53 im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 72. Markgraf Jodok setzt den K. Wenzel zum Schiedsrichter in seinen Streitigkeiten mit dem Erzbischofe Albrecht von Magdeburg ein. Dt. Born 10. Februar 1392. Wir Joste von gotes genaden marggraf und herre zu Merhern bekennen und tun kunt offenlichen mit diesem brive allen den, die in sehen oder horen lesen, das wir mit wolbedachtem mute und rechter wissen aller und iglicher kriege, ufstosse, missehelung und zweitracht, die sich zwischen uns, unsern helffern, amptluten und dinern von wegen unsers landes der marken zu Brandenburg der slosse und vesten desselben landes, der gefangen und teijdingebrife, und sust umb allerlei sachen, welcherlei die weren, sie sein klein oder gros, nichtes ufgenomen, an einem teile, und dem erwirdigen in gote vater hern Albrecht erzbischof zu Meideburg, seinen und seines stifftes und der kirchen zu Meideburg helffern, dienern und amptluten an dem andern teile bis uf diesen heutigen tage verlauffen haben, an den allerdurchleuchtigisten fursten und herren hern Wenczlaw romischen kunig zu
60 successores ipsius universos in huiusmodi bonorum possessione nullatenus impedire. In quorum evidenciam et robur firme valiturum sigillum nostrum ac in maioris testimonii presidium sigilla nobilium dominorum, videlicet Ulrici et Johannis de Novadomo fratrum nostrorum dilectorum necnon Ade dicti Kadalicze de Reczicz pro tunc nostri castellani in Thelcz nostre intuitu peticionis presentibus sunt appensa. Datum et actum in Thelcz anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo secunda in festo sancte Dorothee virginis gloriose. (Orig. mit 4 Sig., wovon 3 vorhanden im Archive der Stadt Zlabings. Abschrift im mähr. Landes-Archive.) 71. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Michael von Chorin das Leibgeding seiner Frau auf seinem Besitze in Chorin und Lhota versichere. Dt. Kremsier 9. Februar 1392. Wir Niclas etc. bekennen etc. Das fur uns komen ist Michel von Chorin unser lieber getreuer und hat mit gutem willen, rechter wissen ufgegeben, ufgereichet und vor- macht frauen Claren seiner elichen wirtinne zu rechtem leipgeding sieben mark grosser pfenninge prager muncze merherischer zal ieriges zinses und geltes. Und dieselben sieben mark geldes hat er ir beweiset uf dreien huben zu Chorin und zweien huben erbes zu Lhota, die von uns etc. (ut supra in dotalicio Wulkonis). Tutores sunt Gregorius Masanecz de Barsicz pater eius et Hensl de Cowalowicz. Testes: Cunczo de Smalh, Jodocus de Wolfberg marschalcus noster et Wulczko de Rzicowicz. Mit urkund etc. Datum etc. Cremsir anno domini M° CCC° nonagesimo II°, feria sexta post festum Dorothee virginis. (Aus dem Lehensquatern II. p. 53 im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 72. Markgraf Jodok setzt den K. Wenzel zum Schiedsrichter in seinen Streitigkeiten mit dem Erzbischofe Albrecht von Magdeburg ein. Dt. Born 10. Februar 1392. Wir Joste von gotes genaden marggraf und herre zu Merhern bekennen und tun kunt offenlichen mit diesem brive allen den, die in sehen oder horen lesen, das wir mit wolbedachtem mute und rechter wissen aller und iglicher kriege, ufstosse, missehelung und zweitracht, die sich zwischen uns, unsern helffern, amptluten und dinern von wegen unsers landes der marken zu Brandenburg der slosse und vesten desselben landes, der gefangen und teijdingebrife, und sust umb allerlei sachen, welcherlei die weren, sie sein klein oder gros, nichtes ufgenomen, an einem teile, und dem erwirdigen in gote vater hern Albrecht erzbischof zu Meideburg, seinen und seines stifftes und der kirchen zu Meideburg helffern, dienern und amptluten an dem andern teile bis uf diesen heutigen tage verlauffen haben, an den allerdurchleuchtigisten fursten und herren hern Wenczlaw romischen kunig zu
Strana 61
61 allen zeiten merer des reichs und kunig zu Beheim, unsern lieben gnedigen herren und vettern genzlichen und mechticlichen gegangen und komen sind. In solcher massen und meinungen, was derselbe unser genediger herre und vetter der romischer kunig erkennet und sprichet, des wir mechtig sein, das er dorein sprechen sol und mag, und was er doruber zwischen uns ussprichet und heisset, das sollen und wollen wir und globen ouch in guten treuen dasselbe zu halden und zu volfuren, und dowider nichtes zu tun ane alle argeliste und widerrede. Und wenn uns der egenant unser herre der romischer kunig einen tage leget, do er ussprechen wil, do sollen und wollen wir zukomen und seinem usspruche, den er do tun wirdet, stette und veste halden und das vormachen und verbrifen, wie das seine genade erkennen und heissen wirdet. Mit urkund dicz brives vorsigelt mit unserm anhangenden insigele. Geben zum Borne nach Crists gepurte dreizenhundert jar und dornach in dem zweiundneunzigistem jare an sand Scolastice tage. (Abschrift mitgetheilt vom königl. böhm. Museum.) 73. Borne, 1392, 10. Februar. Erzbischof Albrecht von Magdeburg setzt den König Wenzel zum Schiedsrichter in seinen Streitigkeiten mit dem Markgrafen Jost ein. (Riedl Cod. Brand, Suppl. 48.) 74. Nikolaus Bischof von Olmütz bestättigt auf die Bitte des Kunz von Smola die Verfügungen über die Morgengabe der Frau des Jost von Wolfsberg. Dt. Mirau 29. Februar 1392. Wir Nikolaus etc. bekennen etc. das fur uns kumen ist Cunczo vom Smalh unser lieber getreuer und hat etc. zu seinem und seiner erben namen mit Elizabethen seiner tochter dem erben Josten von Wolfsberg seinem eydem, derselben Elizabethen elichen manne, unsern marskalk, in und uf den gutern Skalicz dem ganzen dorfe und uf zwen huben zu Hermannsdorf, die der egenannte Cuncze vom Smalh doselbist hat etc. ufgereicht und gegeben zehn mark jeriges zinses etc. und was an denselben zehn mark jerlicher gulde und zinses gebreche, do hat der vorgenannte Cuncze vom Smalh dem egenannten Josten seinem eydem genzlichen und gar zu erfüllen beweiset uf seinem gute zum Smalh zu vornan ufzuheben, also das die zehn mark geldes genzlich erfullet sein jerlichen ufzuheben uf sulche tage, als das uf denselben gutern ufzuheben recht und gewonlich ist. Dieselben vorgenannten guter alle von uns als einem bischof zu Olomucz zu rechtem mannlehen ruren und gen und auch also nemlichen mit dem unterscheid, ab die vorgenannte Elizabeth e denn der egenannte Jost sturbe, das denn derselbe Jost die
61 allen zeiten merer des reichs und kunig zu Beheim, unsern lieben gnedigen herren und vettern genzlichen und mechticlichen gegangen und komen sind. In solcher massen und meinungen, was derselbe unser genediger herre und vetter der romischer kunig erkennet und sprichet, des wir mechtig sein, das er dorein sprechen sol und mag, und was er doruber zwischen uns ussprichet und heisset, das sollen und wollen wir und globen ouch in guten treuen dasselbe zu halden und zu volfuren, und dowider nichtes zu tun ane alle argeliste und widerrede. Und wenn uns der egenant unser herre der romischer kunig einen tage leget, do er ussprechen wil, do sollen und wollen wir zukomen und seinem usspruche, den er do tun wirdet, stette und veste halden und das vormachen und verbrifen, wie das seine genade erkennen und heissen wirdet. Mit urkund dicz brives vorsigelt mit unserm anhangenden insigele. Geben zum Borne nach Crists gepurte dreizenhundert jar und dornach in dem zweiundneunzigistem jare an sand Scolastice tage. (Abschrift mitgetheilt vom königl. böhm. Museum.) 73. Borne, 1392, 10. Februar. Erzbischof Albrecht von Magdeburg setzt den König Wenzel zum Schiedsrichter in seinen Streitigkeiten mit dem Markgrafen Jost ein. (Riedl Cod. Brand, Suppl. 48.) 74. Nikolaus Bischof von Olmütz bestättigt auf die Bitte des Kunz von Smola die Verfügungen über die Morgengabe der Frau des Jost von Wolfsberg. Dt. Mirau 29. Februar 1392. Wir Nikolaus etc. bekennen etc. das fur uns kumen ist Cunczo vom Smalh unser lieber getreuer und hat etc. zu seinem und seiner erben namen mit Elizabethen seiner tochter dem erben Josten von Wolfsberg seinem eydem, derselben Elizabethen elichen manne, unsern marskalk, in und uf den gutern Skalicz dem ganzen dorfe und uf zwen huben zu Hermannsdorf, die der egenannte Cuncze vom Smalh doselbist hat etc. ufgereicht und gegeben zehn mark jeriges zinses etc. und was an denselben zehn mark jerlicher gulde und zinses gebreche, do hat der vorgenannte Cuncze vom Smalh dem egenannten Josten seinem eydem genzlichen und gar zu erfüllen beweiset uf seinem gute zum Smalh zu vornan ufzuheben, also das die zehn mark geldes genzlich erfullet sein jerlichen ufzuheben uf sulche tage, als das uf denselben gutern ufzuheben recht und gewonlich ist. Dieselben vorgenannten guter alle von uns als einem bischof zu Olomucz zu rechtem mannlehen ruren und gen und auch also nemlichen mit dem unterscheid, ab die vorgenannte Elizabeth e denn der egenannte Jost sturbe, das denn derselbe Jost die
Strana 62
62 vorgenannten zehn mark geldes uf den egenannten gutern zu Skalicz, zu Hermannsdorf und zum Smal etc. bescheiden beweisen vorkaufen und geben moge in denselben rechten, als die guter gelegen sein, vor hundert mark grosser prager pfennige merherischer zal und werunge, wem er will, an allerlei hindernisse an alles geverde. Und bat der egenannte Cuncze demuticlichen, das wir zu sulcher bescheidung beweisung ufreichung und ufgebung derselben margengabe mit sulchem unterscheid, als dovor eigentlich begriffen ist, unser gunst etc. geruchten zu geben und die obgenannten zehn mark geldes zu morgengabe, als dovor begriffen ist, geruchten gnediclichen zu vorleihen. Des haben wir etc. zu sulcher beweisung etc. unsir gunst und guten willen von sunderlichen gnaden gegeben und geben die dem egenannten Josten von Wolfsberg etc. also das die vorgenannte beweisunge ufgebunge und ufreichunge der egenannten margengabe in aller der meinung als die vor begriffen ist, ganz stete und unvorrukket gehalden werden und bleiben sullen an aller menigleichs hindernisse und an alles geverde. Des sein gezeuge die strengen Bernhard Hecht von Schuczendorf, Marquard von Wolfsberg, Erhard von Meraw ritter, Jacob Cuncziek von Stolbach etc. Mit urkund etc. Der geben ist zu Merow noch Cristes geburte dreizehn hundert jar und dornoch in dem zwe und neunzigistem jare des donrstages vor dem suntage als man in der heiligen kirchen Invocavit singet in der vasten. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 86.) 75. Nikolaus Bischof von Olmütz bestätigt die Verfügungen bezüglich der Morgengabe der Frau des Jost von Wolfsberg. Dt. Mirau 29. Februar 1392. Wir Niclas etc. bekennen, das fur uns komen ist der veste ritter Marquart von Wolfsberg mit dem erbarn Jost von Wolfsberg unserm marscalk, seinem eldesten sone, Wenczlawen und Janen auch seinen sonen, die alle kegenwortig woren, unsre lieben getreuen und hat mit wolbedachtem mute, mit rate seiner frunde, guten willen gunst und vorhengnusse der egenannten seiner sone und rechter wissen mit Josten, seinem eldesten sone unserm marscalk, frauen Elizabeth desselben Jostes elichen wirtinne, in und uf dem ganzen dorfe Biela bescheidet etc. und gegeben funfzehn mark geldes jerliches zinses etc. und was an denselben fumfzehn mark jerlicher gulde und zinses gebreche, das hat der vorgenannte Marquard von Wolfsberg der egenannten Elizabeth etc. genzlichen und gar zu derfüllen beweiset uf seinen gutern zu Neuen Grabe und Alden Grabe vornan ufzuheben, also das die vorgenannten funfzehn mark geldes genzlichen erfüllet sein jerlichen ufzuheben uf sulche tage, als das uf denselben gutern ufzuheben recht und gewonheit ist. Dieselben vorgenannten guter alle von uns als einem bischof von Olomucz zu rechtem mannlehen ruren und gehn und auch also nemlich mit dem underscheid, ob der vorgenannte Jost e denn die egenannte Elizabeth sturbe, das denne dieselbe Elizabeth die vorgenannten funfzehn mark geldes uf den egenannten gutern zu der Neuen Biela, zu Neuen Grab und zu Aldem Grabe etc. be-
62 vorgenannten zehn mark geldes uf den egenannten gutern zu Skalicz, zu Hermannsdorf und zum Smal etc. bescheiden beweisen vorkaufen und geben moge in denselben rechten, als die guter gelegen sein, vor hundert mark grosser prager pfennige merherischer zal und werunge, wem er will, an allerlei hindernisse an alles geverde. Und bat der egenannte Cuncze demuticlichen, das wir zu sulcher bescheidung beweisung ufreichung und ufgebung derselben margengabe mit sulchem unterscheid, als dovor eigentlich begriffen ist, unser gunst etc. geruchten zu geben und die obgenannten zehn mark geldes zu morgengabe, als dovor begriffen ist, geruchten gnediclichen zu vorleihen. Des haben wir etc. zu sulcher beweisung etc. unsir gunst und guten willen von sunderlichen gnaden gegeben und geben die dem egenannten Josten von Wolfsberg etc. also das die vorgenannte beweisunge ufgebunge und ufreichunge der egenannten margengabe in aller der meinung als die vor begriffen ist, ganz stete und unvorrukket gehalden werden und bleiben sullen an aller menigleichs hindernisse und an alles geverde. Des sein gezeuge die strengen Bernhard Hecht von Schuczendorf, Marquard von Wolfsberg, Erhard von Meraw ritter, Jacob Cuncziek von Stolbach etc. Mit urkund etc. Der geben ist zu Merow noch Cristes geburte dreizehn hundert jar und dornoch in dem zwe und neunzigistem jare des donrstages vor dem suntage als man in der heiligen kirchen Invocavit singet in der vasten. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 86.) 75. Nikolaus Bischof von Olmütz bestätigt die Verfügungen bezüglich der Morgengabe der Frau des Jost von Wolfsberg. Dt. Mirau 29. Februar 1392. Wir Niclas etc. bekennen, das fur uns komen ist der veste ritter Marquart von Wolfsberg mit dem erbarn Jost von Wolfsberg unserm marscalk, seinem eldesten sone, Wenczlawen und Janen auch seinen sonen, die alle kegenwortig woren, unsre lieben getreuen und hat mit wolbedachtem mute, mit rate seiner frunde, guten willen gunst und vorhengnusse der egenannten seiner sone und rechter wissen mit Josten, seinem eldesten sone unserm marscalk, frauen Elizabeth desselben Jostes elichen wirtinne, in und uf dem ganzen dorfe Biela bescheidet etc. und gegeben funfzehn mark geldes jerliches zinses etc. und was an denselben fumfzehn mark jerlicher gulde und zinses gebreche, das hat der vorgenannte Marquard von Wolfsberg der egenannten Elizabeth etc. genzlichen und gar zu derfüllen beweiset uf seinen gutern zu Neuen Grabe und Alden Grabe vornan ufzuheben, also das die vorgenannten funfzehn mark geldes genzlichen erfüllet sein jerlichen ufzuheben uf sulche tage, als das uf denselben gutern ufzuheben recht und gewonheit ist. Dieselben vorgenannten guter alle von uns als einem bischof von Olomucz zu rechtem mannlehen ruren und gehn und auch also nemlich mit dem underscheid, ob der vorgenannte Jost e denn die egenannte Elizabeth sturbe, das denne dieselbe Elizabeth die vorgenannten funfzehn mark geldes uf den egenannten gutern zu der Neuen Biela, zu Neuen Grab und zu Aldem Grabe etc. be-
Strana 63
63 scheiden beweisen vorkaufen und geben moge in denselben rechten, als die guter gelegen sein vor hundert und fumfzig mark grosser pfennige merherischer zal und werunge, wem sie will, an allerlei hindernisse und an alles geverde. Und bat uns der egenannte Marquard demuticlich, das wir zu sulcher bescheidung ufreichunge und ufgebunge derselben morgen— gabe etc. unser gunst etc. geruchten zu geben und die obgenannten funfzehn mark geldes zu morgengabe etc. geruchten genediclichen zu vorleihen. Des haben wir etc. unsern gunst und guten willen von sunderlichen gnaden gegeben und geben die der egenannten Elizabeth des egenannten Jostes von Wolfsberg eliche wirtinne etc. in kraft dicz briefes also, das die vorgenannten beweisunge, bescheidunge und ufreichunge der egenannten morgengabe in aller der meinunge, als dovor begriffen ist, ganz stete und unvorrukt gehalden werde und bleiben sulle an allirmeniglichs hindernisse und an aller geverde. Und geben ir doruber zu furmunde und vorweser Cunczen von Smalh iren vater, Jacoben Cunczek von Prus, Smilen von Drzienowe und Henseliken von Cowalowicz unsere lieben getreuen, die sie von unsern wegen bei sulcher morgengabe behalden und beschirmen sullen als recht ist. Des seint gezeuge die strengen Bernhard Hecht von Schuczendorf, Gerhart von Meraw ritter, Bernhard von Repaw burggraf zu Meraw, Wolfram von Panowicz und etliche andere unsere lieben getreuen. Mit urkund etc. Datum Meraw anno domini M° CCC° nonagesimo secundo, feria quinta ante Invocavit. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 87.) 76. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Kunášek von Biskupitz das Leibgeding seiner Frau auf dem Dorfe Biskupitz versichere. Dt. Mirau 29. Februar 1392. Nicolaus etc. notum facimus etc. Quod constitutus in nostra presencia fidelis noster Cunasko de Dobroroikova (sic) alias in Biskupicz nobis dilectus animo deliberato Cuncze conthorali sue legitime quadraginta marcas grossorum pragensium moravici numeri et pagamenti super curia allodiali et tota villa Biskupicz atque eorum pertinenciis universis ibidem in villa et in campis, aut quatuor marcas census nomine dotalicii veri, quod vulgariter leipgeding dicitur, donavit et assignavit ac coram nobis tamquam feodi domino, sicut in talibus iuxta consuetudinem vasallorum episcopatus nostri Olomucensis fieri consuetum, legitime resignavit, supplicans nobis, quatenus predictam donacionem et resignacionem ratas et gratas habere dignaremur per omnia sicut est superius conceptum, easque tamquam superior feodi dominus bonorum predictorum confirmare. Nos itaque huiusmodi precibus favorabiliter inclinati premissas donacionem et resignacionem ratas et gratas habentes approbamus et ratificamus predictas XL marcas aut quatuor marcas annui census predictorum grossorum, velut prefertur, eidem Cuncze in dictis bonis assignatas nomine veri et iusti dotalicii, quod leipgeding nuncupatur, conferimus presentibus et donamus, nostris et ecclesie nostre (Olomucensis juribus atque serviciis consuetis semper salvis). Dantes et concedentes eidem Cuncze fideles
63 scheiden beweisen vorkaufen und geben moge in denselben rechten, als die guter gelegen sein vor hundert und fumfzig mark grosser pfennige merherischer zal und werunge, wem sie will, an allerlei hindernisse und an alles geverde. Und bat uns der egenannte Marquard demuticlich, das wir zu sulcher bescheidung ufreichunge und ufgebunge derselben morgen— gabe etc. unser gunst etc. geruchten zu geben und die obgenannten funfzehn mark geldes zu morgengabe etc. geruchten genediclichen zu vorleihen. Des haben wir etc. unsern gunst und guten willen von sunderlichen gnaden gegeben und geben die der egenannten Elizabeth des egenannten Jostes von Wolfsberg eliche wirtinne etc. in kraft dicz briefes also, das die vorgenannten beweisunge, bescheidunge und ufreichunge der egenannten morgengabe in aller der meinunge, als dovor begriffen ist, ganz stete und unvorrukt gehalden werde und bleiben sulle an allirmeniglichs hindernisse und an aller geverde. Und geben ir doruber zu furmunde und vorweser Cunczen von Smalh iren vater, Jacoben Cunczek von Prus, Smilen von Drzienowe und Henseliken von Cowalowicz unsere lieben getreuen, die sie von unsern wegen bei sulcher morgengabe behalden und beschirmen sullen als recht ist. Des seint gezeuge die strengen Bernhard Hecht von Schuczendorf, Gerhart von Meraw ritter, Bernhard von Repaw burggraf zu Meraw, Wolfram von Panowicz und etliche andere unsere lieben getreuen. Mit urkund etc. Datum Meraw anno domini M° CCC° nonagesimo secundo, feria quinta ante Invocavit. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 87.) 76. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Kunášek von Biskupitz das Leibgeding seiner Frau auf dem Dorfe Biskupitz versichere. Dt. Mirau 29. Februar 1392. Nicolaus etc. notum facimus etc. Quod constitutus in nostra presencia fidelis noster Cunasko de Dobroroikova (sic) alias in Biskupicz nobis dilectus animo deliberato Cuncze conthorali sue legitime quadraginta marcas grossorum pragensium moravici numeri et pagamenti super curia allodiali et tota villa Biskupicz atque eorum pertinenciis universis ibidem in villa et in campis, aut quatuor marcas census nomine dotalicii veri, quod vulgariter leipgeding dicitur, donavit et assignavit ac coram nobis tamquam feodi domino, sicut in talibus iuxta consuetudinem vasallorum episcopatus nostri Olomucensis fieri consuetum, legitime resignavit, supplicans nobis, quatenus predictam donacionem et resignacionem ratas et gratas habere dignaremur per omnia sicut est superius conceptum, easque tamquam superior feodi dominus bonorum predictorum confirmare. Nos itaque huiusmodi precibus favorabiliter inclinati premissas donacionem et resignacionem ratas et gratas habentes approbamus et ratificamus predictas XL marcas aut quatuor marcas annui census predictorum grossorum, velut prefertur, eidem Cuncze in dictis bonis assignatas nomine veri et iusti dotalicii, quod leipgeding nuncupatur, conferimus presentibus et donamus, nostris et ecclesie nostre (Olomucensis juribus atque serviciis consuetis semper salvis). Dantes et concedentes eidem Cuncze fideles
Strana 64
64 nostros strenuos viros milites Bernhardum Hecht de Schuczendorf, Gerhardum de Meraw, Cunczonem de Smola, Jodocum Wolfsberg nobis dilectos eiusdem dotalicii administratores seu tutores, quod prefate Cuncze in predicto dotalicio adinstar tutorum preesse debeant et prodesse. Presencium etc. Datum in castro nostro Meraw anno nonagesimo secundo, feria quinta proxima ante dominicam Invocavit. Presentibus strenuis viris dominis Marquardo de Wolfsberg, Cuniczone de Smola, Jodoco de Wolfsberg atque pluribus aliis testibus fide dignis ad premissa constitus fidelibutis nostris dilectis. (Aus dem Lehensquatern II. p. 54 im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 77. Ješek von Klobouk und Velica sein Bruder verkaufen ihren Besitz im Dorfe Rakusek dem Peter von Krawař und Peter von Sternberg. Dt. 10. März 1392 s. l. Nos Jessiko de Kobluk et Weliza frater germanus ejusdem, plebanus in Klinowicz notum facimus tenore presencium universis, quod animo bene deliberato et de certa sciencia nostra et cum amicorum nostrorum consilio omnia bona nostra hereditaria, que in villa Rakusek a nostris predecessoribus habuimus, tenuimus et possedimus, cum agris cultis et incultis, pratis pascuis silvis rubetis aquis et earum acursibus et decursibus, cum hominibus et censibus, cum omnibns usibns et utilitatibus ad eadem bona pertinentibus, quibuscunque nominibus nominentur, cum pleno jure et dominio, prout dicta bona ab aliis bonis circum- jacentibus circumferencialiter sunt distincta, nichil nobis et heredibus nostris ibidem reser- vando vendidimus et justo vendicionis titulo vendimus et vendita resignavimus . . . . viris dominis Petro de Crawarn alias de Plumnaw, Petro de Sternberg et heredibus ipsorum. Et idcirco nos . . . . . prefati principales ac nos Herscho de Tirpenowicz, Witus dictus Schipil de Obora, Pessiko dictus . . . . de Rakusek necnon Ulricus de Kozisicz cum ipsis et pro ipsis legitimi fideiussores ac eorundem bonorum (disbrigatores omnes in) solidum conjunctis manibus promisimus bona nostra fide sine omni dolo supradicta bona cum uni- versis . . . . . expressantur, a quolibet homine tam seculari quam spirituali, qui eadem bona impecierit vel impedi . . . . . disbrigare et libertare, quocienscunque movebitur seu fuerit oportunum et in primo colloquio dominorum terre (quam primum tabule terre) aperte fuerint in Olomucz nobis ea, vel si cuipiam fuerint intabulata, extabulando prefatis nobilibus dominis et ipsorum (heredibus, nostris) inpensis, laboribus et expensis intabulare dilacione et contradiccione quibuslibet procul motis. Quod si aliquid predictorum non fecerimus et predicta bona non disbrigaverimus seu in primo colloquio dominorum intabulare neglexerimus, sicut per nos superius est promissum, tunc quicunque duo ex nobis fidejussoribus et dis- brigatoribus per prefatos nobiles seu aliquem eorum moniti fuerimus, quilibet cum uno famulo et duobus equis in civitatem Prostays ad hospicium honestum, quod nobis per prefatos dominos seu ipsorum heredes fuerit deputatum, unus se per alterius absenciam non excusans, ad prestandum verum et consuetum obstagium volumus subintrare ; ab eodem
64 nostros strenuos viros milites Bernhardum Hecht de Schuczendorf, Gerhardum de Meraw, Cunczonem de Smola, Jodocum Wolfsberg nobis dilectos eiusdem dotalicii administratores seu tutores, quod prefate Cuncze in predicto dotalicio adinstar tutorum preesse debeant et prodesse. Presencium etc. Datum in castro nostro Meraw anno nonagesimo secundo, feria quinta proxima ante dominicam Invocavit. Presentibus strenuis viris dominis Marquardo de Wolfsberg, Cuniczone de Smola, Jodoco de Wolfsberg atque pluribus aliis testibus fide dignis ad premissa constitus fidelibutis nostris dilectis. (Aus dem Lehensquatern II. p. 54 im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 77. Ješek von Klobouk und Velica sein Bruder verkaufen ihren Besitz im Dorfe Rakusek dem Peter von Krawař und Peter von Sternberg. Dt. 10. März 1392 s. l. Nos Jessiko de Kobluk et Weliza frater germanus ejusdem, plebanus in Klinowicz notum facimus tenore presencium universis, quod animo bene deliberato et de certa sciencia nostra et cum amicorum nostrorum consilio omnia bona nostra hereditaria, que in villa Rakusek a nostris predecessoribus habuimus, tenuimus et possedimus, cum agris cultis et incultis, pratis pascuis silvis rubetis aquis et earum acursibus et decursibus, cum hominibus et censibus, cum omnibns usibns et utilitatibus ad eadem bona pertinentibus, quibuscunque nominibus nominentur, cum pleno jure et dominio, prout dicta bona ab aliis bonis circum- jacentibus circumferencialiter sunt distincta, nichil nobis et heredibus nostris ibidem reser- vando vendidimus et justo vendicionis titulo vendimus et vendita resignavimus . . . . viris dominis Petro de Crawarn alias de Plumnaw, Petro de Sternberg et heredibus ipsorum. Et idcirco nos . . . . . prefati principales ac nos Herscho de Tirpenowicz, Witus dictus Schipil de Obora, Pessiko dictus . . . . de Rakusek necnon Ulricus de Kozisicz cum ipsis et pro ipsis legitimi fideiussores ac eorundem bonorum (disbrigatores omnes in) solidum conjunctis manibus promisimus bona nostra fide sine omni dolo supradicta bona cum uni- versis . . . . . expressantur, a quolibet homine tam seculari quam spirituali, qui eadem bona impecierit vel impedi . . . . . disbrigare et libertare, quocienscunque movebitur seu fuerit oportunum et in primo colloquio dominorum terre (quam primum tabule terre) aperte fuerint in Olomucz nobis ea, vel si cuipiam fuerint intabulata, extabulando prefatis nobilibus dominis et ipsorum (heredibus, nostris) inpensis, laboribus et expensis intabulare dilacione et contradiccione quibuslibet procul motis. Quod si aliquid predictorum non fecerimus et predicta bona non disbrigaverimus seu in primo colloquio dominorum intabulare neglexerimus, sicut per nos superius est promissum, tunc quicunque duo ex nobis fidejussoribus et dis- brigatoribus per prefatos nobiles seu aliquem eorum moniti fuerimus, quilibet cum uno famulo et duobus equis in civitatem Prostays ad hospicium honestum, quod nobis per prefatos dominos seu ipsorum heredes fuerit deputatum, unus se per alterius absenciam non excusans, ad prestandum verum et consuetum obstagium volumus subintrare ; ab eodem
Strana 65
65 obstagio nulla juris aut consuetudinis causa exire debebimus, sed ipsum absque omni inter- missione continuare pollicemur tam diu, donec ipsa bona cum eorum pertinenciis disbriga- verimus et libertaverimus ac tabulis terre inposuerimus necnon omnia dampna et singula, que ex huiusmodi nostra negligencia seu dilacione prefati domini, ut prefertur, receperint per nunciorum missionem seu alia quacunque causa propter hoc contraxerint, racionabiliter tamen que possent absque juramentis demonstrari, dictis dominis integraliter persoluta fuerint et ad plenum restaurata. In quorum evidenciam sigilla nostra de certa sciencia nostra pre- sentibus sunt appensa. Datum et actum dominica, qua in ecclesia dei sancta Reminiscere decantatur, anno domini millesimo tricentesimo nonagesimo secundo. (Abschrift in der Cerronischen Sammlung n. 128 p. 32 im mähr. Landes-Archive.) 78. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Hrabiš von Jakobau seinen Lehensbesitz in Sobělitz etc. verkaufe. Dt. Mirau 18. Marz 1392. Wir Niclas etc. bekennen etc. das fur uns komen ist Hrabisch von Jacobaw unser lieber getreuer und hat uns zu wissen getan, das er vierdehalbe hube erbes zinshaftiges zu Sobielicz seinen hof mit zwen huben erbes, die dorzu gehoren und andere zugehorunge, einen hopfengarten, einen garten und einen undersesen zu Czechowicz, die von uns und unserm bischtum zu Olomucz zu rechtem mannlehen ruren, vorkauft habe recht und redlich vor hundert und zwenzig mark grosser prager pfennige und merherischer zahl Peter Tenken, Pescheln, Jaxen unsern lieben getreuen und dem ersamen herr Niclas pfarrer zu Costelicz unserm cammermeister und lieben andechtigen, desselben Peter Tenken sune und reichte im uf in unsere hende dieselben guter und was dorzu gehoret als mannlehens recht ist. Und bat uns der egenannte Hrabisch, das wir zu sulchem kaufe und ufreichunge als ein bischof zu Olomucz obrister lehenherre der egenannten guter unser gunst und willen geben und dieselben guter den egenannten Peter Tenken, Pescheln, Jaxen und dem egenannten herrn Niclas unserm cammermeister, seinem sune, zu rechtem mannlehen geruchten zu leihen. Des haben wir etc. zu sulchem vorgenannten kaufe und ufreichunge unsern guten willen gegeben etc. und also die vorgenannten guter den egenannten Peter Tenken, Pescheln nnd Jaxen und auch von sunderlichen gnaden Niclasen pfarrer zu Costelicz unserm cammer- meister vorliehen und vorleihen mit rechter wissen und mit kraft dicz briefes zu rechtem lehen in und iren rechten Lehenserben mannes geslechte zu halden zu haben und als lehensrecht ist, erblich und gerulich zu besitzen, unschedlich uns und unserm bischtum und nachkomen bischoven zu Olomucz uf den egenannten gutern an unserm gewonlichen dinste und rechte. Des seint gezeuge der erberige mann meister Sander tumherre zu Olomucz, Bernhard Hecht von Schuczendorf, Erhart von Meraw ritter, Wolfram von Panowicz und etliche andere unsere getreuen. Mit urkund etc. Datum Meraw anno domini M° CCC° nona- gesimo secundo, feria secunda post Gregorii. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 88.)
65 obstagio nulla juris aut consuetudinis causa exire debebimus, sed ipsum absque omni inter- missione continuare pollicemur tam diu, donec ipsa bona cum eorum pertinenciis disbriga- verimus et libertaverimus ac tabulis terre inposuerimus necnon omnia dampna et singula, que ex huiusmodi nostra negligencia seu dilacione prefati domini, ut prefertur, receperint per nunciorum missionem seu alia quacunque causa propter hoc contraxerint, racionabiliter tamen que possent absque juramentis demonstrari, dictis dominis integraliter persoluta fuerint et ad plenum restaurata. In quorum evidenciam sigilla nostra de certa sciencia nostra pre- sentibus sunt appensa. Datum et actum dominica, qua in ecclesia dei sancta Reminiscere decantatur, anno domini millesimo tricentesimo nonagesimo secundo. (Abschrift in der Cerronischen Sammlung n. 128 p. 32 im mähr. Landes-Archive.) 78. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Hrabiš von Jakobau seinen Lehensbesitz in Sobělitz etc. verkaufe. Dt. Mirau 18. Marz 1392. Wir Niclas etc. bekennen etc. das fur uns komen ist Hrabisch von Jacobaw unser lieber getreuer und hat uns zu wissen getan, das er vierdehalbe hube erbes zinshaftiges zu Sobielicz seinen hof mit zwen huben erbes, die dorzu gehoren und andere zugehorunge, einen hopfengarten, einen garten und einen undersesen zu Czechowicz, die von uns und unserm bischtum zu Olomucz zu rechtem mannlehen ruren, vorkauft habe recht und redlich vor hundert und zwenzig mark grosser prager pfennige und merherischer zahl Peter Tenken, Pescheln, Jaxen unsern lieben getreuen und dem ersamen herr Niclas pfarrer zu Costelicz unserm cammermeister und lieben andechtigen, desselben Peter Tenken sune und reichte im uf in unsere hende dieselben guter und was dorzu gehoret als mannlehens recht ist. Und bat uns der egenannte Hrabisch, das wir zu sulchem kaufe und ufreichunge als ein bischof zu Olomucz obrister lehenherre der egenannten guter unser gunst und willen geben und dieselben guter den egenannten Peter Tenken, Pescheln, Jaxen und dem egenannten herrn Niclas unserm cammermeister, seinem sune, zu rechtem mannlehen geruchten zu leihen. Des haben wir etc. zu sulchem vorgenannten kaufe und ufreichunge unsern guten willen gegeben etc. und also die vorgenannten guter den egenannten Peter Tenken, Pescheln nnd Jaxen und auch von sunderlichen gnaden Niclasen pfarrer zu Costelicz unserm cammer- meister vorliehen und vorleihen mit rechter wissen und mit kraft dicz briefes zu rechtem lehen in und iren rechten Lehenserben mannes geslechte zu halden zu haben und als lehensrecht ist, erblich und gerulich zu besitzen, unschedlich uns und unserm bischtum und nachkomen bischoven zu Olomucz uf den egenannten gutern an unserm gewonlichen dinste und rechte. Des seint gezeuge der erberige mann meister Sander tumherre zu Olomucz, Bernhard Hecht von Schuczendorf, Erhart von Meraw ritter, Wolfram von Panowicz und etliche andere unsere getreuen. Mit urkund etc. Datum Meraw anno domini M° CCC° nona- gesimo secundo, feria secunda post Gregorii. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 88.)
Strana 66
66 79. Elisabeth, Witwe nach dem Brünner Bürger Johannes Wischauer schenkt ihren Besitz in Steurowitz und Auspitz dem Königinkloster in Altbrünn. Dt. 21. April 1392. s. l. Naturalium siquidem decretorum sanccit auctoritas, ut singuli quorumcunque bene- ficiorum existentes participes, eorundem non immemores pro suarum facultate virium, dignam vicissitudinis faciant reconpensam. Hinc est, quod ego Elizabet relicta Johannis Wissaweri pie memorie civis Brunnensis universis presentes litteras inspecturis cupiens fore notum, animo deliberato, non per errorem aut inprovide, nec per quempiam conpulsa indignam reconpensam tanti beneficii, quod michi venerabiles et religiose domine Anna abbatissa, et conventus monasterii Aule beate Marie in antiqua Brunna, ordinis Cisterciensis, diocesis Olomucensis, in collacione curie sue in Steirwicz site ad mee vite tempora donate, prout in litteris earum michi super eo deditis expressatur clarius, fecisse dinoscuntur, omnia bona mea mobilia et immobilia ubilibet locorum habita, excepta duntaxat vinea in Zelicz, puta tria quartalia lanei agrorum in Steirwicz cum vineis ad illa spectantibus et curticula ibidem consistentibus, quemdam agrum vulgariter prayten nuncupatum, prope Nyempczicz situm, de quo quidem rectori parrochialis ecclesie ibidem quatuor grossi cum medio pragensium denariorum annis censuantur singulis, et nonnulla bona alia iam actu acquisita vel inposterum quomodolibet acquirenda, quibuscunque eciam specialibus censeantur vocabulis vel inantea quomodolibet valeant appellari, dictis venerabilibus dominabus Anne abbatisse et conventui sanctimonialium monasterii iam dicti liberaliter dono, confero et resigno, post obitum tamen meum per ipsas et eorum successores perpetuo tenenda, habenda et possidenda, de eisque, prout earum arbitrium visum fuerit, faciendum et disponendum, incontrarium quorumcumque hominum inpeticionis fraude penitus quiescente. Et precipue, si quas peccunias me decedente contin- geret relinquere et id ad noticiam dictarum dominarum deveniret, per ipsas que alicubi fuerint conperte, liceat eis nomine meo illas per omnem viam, quam putaverint utilem extorquere, signanterque domum meam in Auspecz in vico fabrorum, prope Johannem Schernwolf tunc temporis sitam, a data presencium resigno totaliter, ut deinceps possint et valeant de et cum ipsa iuxta sue voluntatis libitum liberaliter ordinare. Presencium, quibus in testimonium omnium premissorum ad votivam precum mearum instanciam nobilium domi- norum Erhardi de Cunstat, Proczkonis de Lyssicz alias de Cunstat, necnon in signum mere voluntatis mee meum, sigilla sunt appensa testimonio litterarum. Data anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo secundo, dominica Quasi modo geniti. (Orig. Perg. mit 3 anhang. Sig. im mähr. Landes-Archiv. Art. Königinkl.)
66 79. Elisabeth, Witwe nach dem Brünner Bürger Johannes Wischauer schenkt ihren Besitz in Steurowitz und Auspitz dem Königinkloster in Altbrünn. Dt. 21. April 1392. s. l. Naturalium siquidem decretorum sanccit auctoritas, ut singuli quorumcunque bene- ficiorum existentes participes, eorundem non immemores pro suarum facultate virium, dignam vicissitudinis faciant reconpensam. Hinc est, quod ego Elizabet relicta Johannis Wissaweri pie memorie civis Brunnensis universis presentes litteras inspecturis cupiens fore notum, animo deliberato, non per errorem aut inprovide, nec per quempiam conpulsa indignam reconpensam tanti beneficii, quod michi venerabiles et religiose domine Anna abbatissa, et conventus monasterii Aule beate Marie in antiqua Brunna, ordinis Cisterciensis, diocesis Olomucensis, in collacione curie sue in Steirwicz site ad mee vite tempora donate, prout in litteris earum michi super eo deditis expressatur clarius, fecisse dinoscuntur, omnia bona mea mobilia et immobilia ubilibet locorum habita, excepta duntaxat vinea in Zelicz, puta tria quartalia lanei agrorum in Steirwicz cum vineis ad illa spectantibus et curticula ibidem consistentibus, quemdam agrum vulgariter prayten nuncupatum, prope Nyempczicz situm, de quo quidem rectori parrochialis ecclesie ibidem quatuor grossi cum medio pragensium denariorum annis censuantur singulis, et nonnulla bona alia iam actu acquisita vel inposterum quomodolibet acquirenda, quibuscunque eciam specialibus censeantur vocabulis vel inantea quomodolibet valeant appellari, dictis venerabilibus dominabus Anne abbatisse et conventui sanctimonialium monasterii iam dicti liberaliter dono, confero et resigno, post obitum tamen meum per ipsas et eorum successores perpetuo tenenda, habenda et possidenda, de eisque, prout earum arbitrium visum fuerit, faciendum et disponendum, incontrarium quorumcumque hominum inpeticionis fraude penitus quiescente. Et precipue, si quas peccunias me decedente contin- geret relinquere et id ad noticiam dictarum dominarum deveniret, per ipsas que alicubi fuerint conperte, liceat eis nomine meo illas per omnem viam, quam putaverint utilem extorquere, signanterque domum meam in Auspecz in vico fabrorum, prope Johannem Schernwolf tunc temporis sitam, a data presencium resigno totaliter, ut deinceps possint et valeant de et cum ipsa iuxta sue voluntatis libitum liberaliter ordinare. Presencium, quibus in testimonium omnium premissorum ad votivam precum mearum instanciam nobilium domi- norum Erhardi de Cunstat, Proczkonis de Lyssicz alias de Cunstat, necnon in signum mere voluntatis mee meum, sigilla sunt appensa testimonio litterarum. Data anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo secundo, dominica Quasi modo geniti. (Orig. Perg. mit 3 anhang. Sig. im mähr. Landes-Archiv. Art. Königinkl.)
Strana 67
67 80. Markgraf Jodok entscheidet den Streit zwischen der Stadt Znaim und dem Kloster Bruck bezüglich eines Zinses von der Schallersdorfer Mühle. Dt. Znaim 24. April 1392. Wir Jost von gots genaden marggraff und herre zu Merhern bekennen offenlich mit disem brive allen den, die in sehen oder horen lesen, das fur uns gewest sein der ersam apt und convent des closters zu Pruk von einem teyle und der richter, burgermeister und schepphen der stat zu Znoym unser liben getreuen an dem andern teyle, die an beiden seiten miteinander lange zeit gekrigt haben und stozzig gewest sein umb das gut und dorff genant Schalesdorff, umb vier mark zynses auff der mule gelegen under dem hauze zu Znoym, umb ein lehen zu Kukrawicz, doruff der egenant apt und convent ettleych zynse von longen zeiten hat gehaben. Des haben wir sie umb die vorgenanten sachen und zweytracht an beyden teylen genedichlich uberhoret und ire brive doruff gelezen und gehoret auff das, das wir sie miteinander vereinen und vorrichten mechten und umb alle vor- genanten sachen aussprechen, als sie uns beyderseit gebeten haben und des an uns mech- tichlich und von gutem willen sein gegangen. Und darumb so haben wir doruff mit wol- bedachtem mute ausgesprochen und aussprechen mit krafit dis brives also vornemblich, das das vorgenante dorff Schalesdorff mit zynsen, rechten, nuzzen, geniessen, fruchten und mit allen andern seinen zugehorungen, nichtes ausgenomen, und die vier mark zynses auff der mule under dem hause zu Znoym gelegen und ein lehen zu Kukrawicz mit enander furbas me ewichlichen recht und redlichen zu der stat Znoym gehoren und beleibten sollen an alle ansprache des egenanten aptes und convents, der izund ist oder hernoch immer wirdet, darumb der richter, burgermeister und schepphen zu Znoym unser liben getreuen dem egenanten apte und convent eine genant summa geldes gegeben und bezalet haben und in genuk darumb getan, davon besteten wir und bevesten, geben und eignen in alle vorgenanten gueter, zynse und geniesse zu der stat Znoym mit krafft dis brives und von sunderlichen unsern gnaden. Mit urkunt dis brives vorsigelt mit unserm anhangundem inne- sigel. Geben zu Znoym nach Crists gepurt dreizehenhundert jar darnach in dem andern und neunzigisten jar des nechsten mitwochen noch dem suntage, da man singt Quasi- modo geniti. (Orig. Perg. Sig. abgerissen in Znaimer Stadt-Archive.) 81. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Johann von Dobrusch seinen Lehensbesitz in Lhota verkaufe. Dt. Mirau 28. April 1392. Wir Niclas etc. bekennen etc., das fur uns kumen ist Jan von Dobrusch unser lieber getreuer und hat uns zu wissen getan, das er seinen wusten hof mit zwen huben erbes zu Lhota, die dorzu gehoren etc. der von uns und unserm bistum zu Olomucz zu 9*
67 80. Markgraf Jodok entscheidet den Streit zwischen der Stadt Znaim und dem Kloster Bruck bezüglich eines Zinses von der Schallersdorfer Mühle. Dt. Znaim 24. April 1392. Wir Jost von gots genaden marggraff und herre zu Merhern bekennen offenlich mit disem brive allen den, die in sehen oder horen lesen, das fur uns gewest sein der ersam apt und convent des closters zu Pruk von einem teyle und der richter, burgermeister und schepphen der stat zu Znoym unser liben getreuen an dem andern teyle, die an beiden seiten miteinander lange zeit gekrigt haben und stozzig gewest sein umb das gut und dorff genant Schalesdorff, umb vier mark zynses auff der mule gelegen under dem hauze zu Znoym, umb ein lehen zu Kukrawicz, doruff der egenant apt und convent ettleych zynse von longen zeiten hat gehaben. Des haben wir sie umb die vorgenanten sachen und zweytracht an beyden teylen genedichlich uberhoret und ire brive doruff gelezen und gehoret auff das, das wir sie miteinander vereinen und vorrichten mechten und umb alle vor- genanten sachen aussprechen, als sie uns beyderseit gebeten haben und des an uns mech- tichlich und von gutem willen sein gegangen. Und darumb so haben wir doruff mit wol- bedachtem mute ausgesprochen und aussprechen mit krafit dis brives also vornemblich, das das vorgenante dorff Schalesdorff mit zynsen, rechten, nuzzen, geniessen, fruchten und mit allen andern seinen zugehorungen, nichtes ausgenomen, und die vier mark zynses auff der mule under dem hause zu Znoym gelegen und ein lehen zu Kukrawicz mit enander furbas me ewichlichen recht und redlichen zu der stat Znoym gehoren und beleibten sollen an alle ansprache des egenanten aptes und convents, der izund ist oder hernoch immer wirdet, darumb der richter, burgermeister und schepphen zu Znoym unser liben getreuen dem egenanten apte und convent eine genant summa geldes gegeben und bezalet haben und in genuk darumb getan, davon besteten wir und bevesten, geben und eignen in alle vorgenanten gueter, zynse und geniesse zu der stat Znoym mit krafft dis brives und von sunderlichen unsern gnaden. Mit urkunt dis brives vorsigelt mit unserm anhangundem inne- sigel. Geben zu Znoym nach Crists gepurt dreizehenhundert jar darnach in dem andern und neunzigisten jar des nechsten mitwochen noch dem suntage, da man singt Quasi- modo geniti. (Orig. Perg. Sig. abgerissen in Znaimer Stadt-Archive.) 81. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Johann von Dobrusch seinen Lehensbesitz in Lhota verkaufe. Dt. Mirau 28. April 1392. Wir Niclas etc. bekennen etc., das fur uns kumen ist Jan von Dobrusch unser lieber getreuer und hat uns zu wissen getan, das er seinen wusten hof mit zwen huben erbes zu Lhota, die dorzu gehoren etc. der von uns und unserm bistum zu Olomucz zu 9*
Strana 68
68 rechtem mannlehen ruret, vorkauft habe recht und redlich vor acht mark grosser prager pfennige und merherischer zal Boczken von Kye unserm lieben getreuen und reichte im uf in unsere hende denselben hof und zwen huben erbes, die dorzu gehoren, als mannlehens recht ist, also bescheidenleich: were es sache, das der egenannte Jan ichtes mer hernoch uf den egenannten gutern zu Lhota behilde und gewunne uber den hof und zwen huben erbes, das im aber derselbe Boczko vorgelden sulte noch dem, als das Cuncze vom Smalh und Jacob Cuncziek oder ir einer sprechen werden. Und bat uns der egenannte Jan, das wir zu sulchem kaufe und ufreichunge als ein bischof zu Olomucz rechter lehenherr des egenannten hoves und erbes unser gunst und willen geben und denselben hof und erbe dem egenannten Boczken zu rechtem mannlehen in aller der masse als dovor beschrieben stet, geruchten zu leihen. Des haben wir etc. zu sulchem vorgenannten kaufe und ufreichunge etc. unsern guten willen und gunst gegeben etc. und also den vorgenannten hof und erbe dem egenannten Boczken verliehen und vorleihen mit rechter wissen mit kraft dicz briefes zu rechtem lehen im und seinen rechten lehenserben mannes geslechte zu halden zu haben und als lehensrecht ist erblich und gerulich zu besiczen, unschedlich uns und unserm bischtum zu Olomucz und unsern nochkomen bischoven an unserm gewonlichen dinste und rechte. Des seint gezeuge die strengen Gerhart von Meraw ritter, Cunczo vom Smalh, Jacob Cuncziek von Prus, Henselik von Repaw unsere lieben getreuen. Mit urkund etc. Datum Meraw anno domini M° CCC° nonagesimo secundo, dominica ante Philippi et Jacobi bea- torum apostolorum. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 89.) 82. Prag, 30. April 1392. Markgraf Jodok quittirt über 40 Mark Urbede, die von Salzwedel an die Schulen- burger gezahlt sind. (Riedl Cod. Brand. A. V. 364.) 83. Prag, 6. Mai 1392. Markgraf Jodok genehmigt die Errichtung der mitten in der Stadt Brietzen gelegenen Kapelle des h. Blutes. (Riedel Cod. Brand. A. IX. 388.)
68 rechtem mannlehen ruret, vorkauft habe recht und redlich vor acht mark grosser prager pfennige und merherischer zal Boczken von Kye unserm lieben getreuen und reichte im uf in unsere hende denselben hof und zwen huben erbes, die dorzu gehoren, als mannlehens recht ist, also bescheidenleich: were es sache, das der egenannte Jan ichtes mer hernoch uf den egenannten gutern zu Lhota behilde und gewunne uber den hof und zwen huben erbes, das im aber derselbe Boczko vorgelden sulte noch dem, als das Cuncze vom Smalh und Jacob Cuncziek oder ir einer sprechen werden. Und bat uns der egenannte Jan, das wir zu sulchem kaufe und ufreichunge als ein bischof zu Olomucz rechter lehenherr des egenannten hoves und erbes unser gunst und willen geben und denselben hof und erbe dem egenannten Boczken zu rechtem mannlehen in aller der masse als dovor beschrieben stet, geruchten zu leihen. Des haben wir etc. zu sulchem vorgenannten kaufe und ufreichunge etc. unsern guten willen und gunst gegeben etc. und also den vorgenannten hof und erbe dem egenannten Boczken verliehen und vorleihen mit rechter wissen mit kraft dicz briefes zu rechtem lehen im und seinen rechten lehenserben mannes geslechte zu halden zu haben und als lehensrecht ist erblich und gerulich zu besiczen, unschedlich uns und unserm bischtum zu Olomucz und unsern nochkomen bischoven an unserm gewonlichen dinste und rechte. Des seint gezeuge die strengen Gerhart von Meraw ritter, Cunczo vom Smalh, Jacob Cuncziek von Prus, Henselik von Repaw unsere lieben getreuen. Mit urkund etc. Datum Meraw anno domini M° CCC° nonagesimo secundo, dominica ante Philippi et Jacobi bea- torum apostolorum. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 89.) 82. Prag, 30. April 1392. Markgraf Jodok quittirt über 40 Mark Urbede, die von Salzwedel an die Schulen- burger gezahlt sind. (Riedl Cod. Brand. A. V. 364.) 83. Prag, 6. Mai 1392. Markgraf Jodok genehmigt die Errichtung der mitten in der Stadt Brietzen gelegenen Kapelle des h. Blutes. (Riedel Cod. Brand. A. IX. 388.)
Strana 69
69 84. Statut des Brünner Collegiatcapitels bezüglich der Obedienzen. Dt. 17. Mai 1392. Nos Ditwinus prepositus et capitulum ecclesie collegiate montis sancti Petri in Bruna ad universorum, quorum interest vel interesse poterit, volumus noticiam pervenire. Quod quamvis super diversis articulis et punctis statum dicte nostre ecclesie et ipsius capituli tam in spiritualibus quam temporalibus concernentibus provida statutorum institucione (?) sagaciter et mature in magna parte sit provisum; cum tamen regimen gubernacio et administracio omnium bonorum dicte nostre ecclesie et nostrorum, in quibus prout notabilis experiencia docuit, ex variacione inadvertencia et nonnunquam negligencia et insufficiencia diversorum procuratorum ad hoc constitutorum non pauca damna dispendia et incommoda perpessi sumus, nondum adeo ad plenum tantum extitit, quod sufficiat: cupientes igitur huiusmodi incommodis et dispendiis congruo provisionis remedio occurrere et obviare in nostro generali capitulo ad hec et alia de anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo secundo, die decima septima mensis Maii et die sequenti specialiter per nos celebrato, de expresso et unanimi consensu et voluntate omnium nostrum capitulariter est statutum et ordinatum, quod adinstar consuetudinum et statutorum venerabilis ecclesie et capituli Olomucensis, quibus juxta et secundum primordialis fundacionis nostre privilegia et merito nos conformare debemus, omnia bona communia ecclesie nostre dividi et distribui debeant, ac divisimus et distinximus in IX obediencias per canonicos prebendatos dumtaxat et non prelatos ecclesie nostre sancti Petri supradicte decetero jure et consuetudine obedienciariorum optandas tenendas regendas et gubernandas, quarum una esse debet in villa nostra Podole, secunda vero in villa Welspicz, tercia in villa Praczen, quarta in villa Urhau, quinta in villa Bellowicz, sexta in villa Bohonicz, septima in villa Nebowicz, octava in villa Gerspicz, nona in curia Gerspicz, de quibus cum hucusque super residenciis statutum et consuetudinem non habuerimus, dictas obediencias per nos sic distinctas ad presens antiquiores canonici in ecclesia nostra actu prebendati, inter quos canonicum curatum sive plebanum pro tempore computari et censeri volumus, juxta ordinem recepcionis eorum gradatim meliores, si voluerint, possint optare et tenere, quilibet videlicet unam ex eis et non simul plures; postea vero, cum succedente tempore aliquam earum vacare contigerit, antiquior seu senior canonicus prebendatus de predictis apud ipsam ecclesiam nostram personaliter residens dun- taxat ipsam ordine et jure poterit optare, non obstante, si aliqui absentes et non residentes ipso sint in ordine recepcionis antiquiores sive seniores. Ipsi quoque obedienciarii onera eis incumbencia vel pecunias quascunque solvere debent in terminis debitis, vel qui eis per nos fuerint assignati. Insuper ne super huiusmodi residenciis acquirendis ac servandis, per quas in opcionibus obedienciarum ut premittitur jus acquiritur, ex postfacto alique dubie questiones oriantur, statuimus et ordinamus, quod canonicus volens censeri residens debeat coram pre- posito et eius vices gerente et capitulo de residencia per ipsum facienda protestari et a die, qua sic de residencia per ipsum facienda protestatus fuerit, sex mensibus absque
69 84. Statut des Brünner Collegiatcapitels bezüglich der Obedienzen. Dt. 17. Mai 1392. Nos Ditwinus prepositus et capitulum ecclesie collegiate montis sancti Petri in Bruna ad universorum, quorum interest vel interesse poterit, volumus noticiam pervenire. Quod quamvis super diversis articulis et punctis statum dicte nostre ecclesie et ipsius capituli tam in spiritualibus quam temporalibus concernentibus provida statutorum institucione (?) sagaciter et mature in magna parte sit provisum; cum tamen regimen gubernacio et administracio omnium bonorum dicte nostre ecclesie et nostrorum, in quibus prout notabilis experiencia docuit, ex variacione inadvertencia et nonnunquam negligencia et insufficiencia diversorum procuratorum ad hoc constitutorum non pauca damna dispendia et incommoda perpessi sumus, nondum adeo ad plenum tantum extitit, quod sufficiat: cupientes igitur huiusmodi incommodis et dispendiis congruo provisionis remedio occurrere et obviare in nostro generali capitulo ad hec et alia de anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo secundo, die decima septima mensis Maii et die sequenti specialiter per nos celebrato, de expresso et unanimi consensu et voluntate omnium nostrum capitulariter est statutum et ordinatum, quod adinstar consuetudinum et statutorum venerabilis ecclesie et capituli Olomucensis, quibus juxta et secundum primordialis fundacionis nostre privilegia et merito nos conformare debemus, omnia bona communia ecclesie nostre dividi et distribui debeant, ac divisimus et distinximus in IX obediencias per canonicos prebendatos dumtaxat et non prelatos ecclesie nostre sancti Petri supradicte decetero jure et consuetudine obedienciariorum optandas tenendas regendas et gubernandas, quarum una esse debet in villa nostra Podole, secunda vero in villa Welspicz, tercia in villa Praczen, quarta in villa Urhau, quinta in villa Bellowicz, sexta in villa Bohonicz, septima in villa Nebowicz, octava in villa Gerspicz, nona in curia Gerspicz, de quibus cum hucusque super residenciis statutum et consuetudinem non habuerimus, dictas obediencias per nos sic distinctas ad presens antiquiores canonici in ecclesia nostra actu prebendati, inter quos canonicum curatum sive plebanum pro tempore computari et censeri volumus, juxta ordinem recepcionis eorum gradatim meliores, si voluerint, possint optare et tenere, quilibet videlicet unam ex eis et non simul plures; postea vero, cum succedente tempore aliquam earum vacare contigerit, antiquior seu senior canonicus prebendatus de predictis apud ipsam ecclesiam nostram personaliter residens dun- taxat ipsam ordine et jure poterit optare, non obstante, si aliqui absentes et non residentes ipso sint in ordine recepcionis antiquiores sive seniores. Ipsi quoque obedienciarii onera eis incumbencia vel pecunias quascunque solvere debent in terminis debitis, vel qui eis per nos fuerint assignati. Insuper ne super huiusmodi residenciis acquirendis ac servandis, per quas in opcionibus obedienciarum ut premittitur jus acquiritur, ex postfacto alique dubie questiones oriantur, statuimus et ordinamus, quod canonicus volens censeri residens debeat coram pre- posito et eius vices gerente et capitulo de residencia per ipsum facienda protestari et a die, qua sic de residencia per ipsum facienda protestatus fuerit, sex mensibus absque
Strana 70
70 interrupcione vel cum interrupcione septem mensibus continue sibi succedentibus residere, quibus expletis se per capitulum declarari faciat residentem; pro quolibet vero mense triginta dies volumus computari. Potest autem canonicus, quem capitulum declaravit esse residentem, per dimidium annum excluso die declaracionis huiusmodi continue numerandum se absentare, qui si et similiter quicunque alius canonicorum residenciam acquisitam et per acquirenda denuo resideat sicut prius, nisi talis canonicus in studio theologie juris canonici vel civilis in loco privilegiato fuerit constitutus et dictarum facultatum studiis inheserit cum effectu, quia hoc casu acquisitam residenciam non ammittit. Statuimus quoque in ipsis obedienciis talem consuetudinem fore servandam, quod si obedienciarius in sua obediencia aliquos agros per ipsum colendos vel eciam aliqua prata habuerit et ante messem decesserit, fructus agrorum et fenum successori totaliter remanebunt; si vero post messem huiusmodi fructibus et feno collectis obierit, successor tontummodo stramina et fenum et pabula, que triturari non debent aut solent, habebit, sed de fructibus defuncti pro agris tam hiemalia quam estivalia semina debent ministrari, in quibus defuncto in futura messe nulla porcio reservabitur; si autem infra messem ante colleccionem fructuum mortuus fuerit restituto precio, quod in colleccione fructuum ipsoru mante ipsius obedienciarii obitum impensum fuerit, successor omnes fructus pro suis usibus retinebit. Praeterea volentes eciam ipsarum obedien- ciarum edificia, si quis deperire permiserit, ut huiusmodi obedienciam per iniusta gravamina, de quibus alius inquirat, extenuaverit, optandi potestate tam diu careat, quousque competentem emendacionem feret de eisdem. (Inserirt in der Bestätigungsurkunde des Bischofes Nikolaus ddo. 24. Mai 1392. — vid. n. 85.) 85. Donald Abt des Schottenklosters in Wien erklart im Auftrage des Papstes, dass das Archidiaconat, die Scolastrie und Custodie der Olmützer Kirche sowie die Probstei in Kremsier nur einem Mitgliede des Olmützer Capitels verliehen werden könne. Dt. Wien 21. Mai 1392. Donaldus permissione divina abbas monasterii beate Marie virginis Scotorum in Wyenna ordinis sancti Benedicti Pataviensis diocesis, executor ad infrascripta a sede apo- stolica specialiter deputatus in subsequencium perpetuam memoriam et firmitatem. Ordo debite liberalitatis confunditur, si largo domino succedat parcus dispensator, imo hylaritatem confundit largitorum minister, qui tardus vel parcus in execucione contendit claudicare. Sane nuper duas literas apostolicas, unam videlicet sancte memorie domini Urbani pape sexti, aliam vero sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Bonifacii pape noni moderni veris bullis plumbeis in filis canapeis pendentibus more romane curie bullatas, non viciatas, non cancellatas nec in aliqua sui parte suspectas, sed omni prorsus vicio et suspeccione carentes, una cum quibusdam statutis et privilegiis ecclesie Olomucensis pro parte venera-
70 interrupcione vel cum interrupcione septem mensibus continue sibi succedentibus residere, quibus expletis se per capitulum declarari faciat residentem; pro quolibet vero mense triginta dies volumus computari. Potest autem canonicus, quem capitulum declaravit esse residentem, per dimidium annum excluso die declaracionis huiusmodi continue numerandum se absentare, qui si et similiter quicunque alius canonicorum residenciam acquisitam et per acquirenda denuo resideat sicut prius, nisi talis canonicus in studio theologie juris canonici vel civilis in loco privilegiato fuerit constitutus et dictarum facultatum studiis inheserit cum effectu, quia hoc casu acquisitam residenciam non ammittit. Statuimus quoque in ipsis obedienciis talem consuetudinem fore servandam, quod si obedienciarius in sua obediencia aliquos agros per ipsum colendos vel eciam aliqua prata habuerit et ante messem decesserit, fructus agrorum et fenum successori totaliter remanebunt; si vero post messem huiusmodi fructibus et feno collectis obierit, successor tontummodo stramina et fenum et pabula, que triturari non debent aut solent, habebit, sed de fructibus defuncti pro agris tam hiemalia quam estivalia semina debent ministrari, in quibus defuncto in futura messe nulla porcio reservabitur; si autem infra messem ante colleccionem fructuum mortuus fuerit restituto precio, quod in colleccione fructuum ipsoru mante ipsius obedienciarii obitum impensum fuerit, successor omnes fructus pro suis usibus retinebit. Praeterea volentes eciam ipsarum obedien- ciarum edificia, si quis deperire permiserit, ut huiusmodi obedienciam per iniusta gravamina, de quibus alius inquirat, extenuaverit, optandi potestate tam diu careat, quousque competentem emendacionem feret de eisdem. (Inserirt in der Bestätigungsurkunde des Bischofes Nikolaus ddo. 24. Mai 1392. — vid. n. 85.) 85. Donald Abt des Schottenklosters in Wien erklart im Auftrage des Papstes, dass das Archidiaconat, die Scolastrie und Custodie der Olmützer Kirche sowie die Probstei in Kremsier nur einem Mitgliede des Olmützer Capitels verliehen werden könne. Dt. Wien 21. Mai 1392. Donaldus permissione divina abbas monasterii beate Marie virginis Scotorum in Wyenna ordinis sancti Benedicti Pataviensis diocesis, executor ad infrascripta a sede apo- stolica specialiter deputatus in subsequencium perpetuam memoriam et firmitatem. Ordo debite liberalitatis confunditur, si largo domino succedat parcus dispensator, imo hylaritatem confundit largitorum minister, qui tardus vel parcus in execucione contendit claudicare. Sane nuper duas literas apostolicas, unam videlicet sancte memorie domini Urbani pape sexti, aliam vero sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Bonifacii pape noni moderni veris bullis plumbeis in filis canapeis pendentibus more romane curie bullatas, non viciatas, non cancellatas nec in aliqua sui parte suspectas, sed omni prorsus vicio et suspeccione carentes, una cum quibusdam statutis et privilegiis ecclesie Olomucensis pro parte venera-
Strana 71
71 bilium virorum dominorum . . decani et capituli ecclesie Olomucensis nobis presentatas cum debita reverencia recepimus in hec verba. Prima videlicet domini Urbani: „Urbanus etc. Datum Janue Idibus Novembris pontificatus nostri anno nono“ (vid. B. XI. n. 406). — Item secundam scilicet Bonifacii pape noni: „Bonifacius etc. Datum Rome apud sanctum Petrum V Idus Novembris pontificatus nostri anno primo.“ (Vid. B. XI. n. 575.) — Tenores vero statutorum et ordinacionum privilegiorum fuerunt et erant tales: „Bruno dei gracia episcopus Olomucensis etc. Datum in Cremsir idibus Decembris MCCmo LXVII°.“ (Vid. vol. III. n. 406.) — Tenor alius litere est talis: „Nos Johannes dei gracia Olomucensis episcopus etc. Datum in Olomucz MCCCVI° septimo kalendas Martii“ (Vid. tom. V. n. 189). Post huiusmodi itaque literarum apostolicarum et privilegiorum, statutorum et ordinacionum predictorum presentacionem et recepcionem pro parte dictorum dominorum . . decani et capituli ecclesie Olomucensis fuit nobis humiliter supplicatum, ut iuxta et secundum traditam a sede apostolica nobis formam supradictam ipsas apostolicas literas exequi ac ordinaciones, statuta et privilegia suprascripta confirmare dignaremur. Nos vero Donaldus abbas et executor prefatus volentes execucioni apostolicorum mandatorum semper cum exacta diligencia inten- dere, ut tenemur, ordinaciones, statuta et privilegia suprascripta in omnibus punctis et clau- sulis, sentenciis, tenoribus et formis, prout superius expressa sunt, dicta apostolica auctoritate et potestate nobis tradita robore perpetui muniminis in dei nomine approbamus et confir- mamus ac approbata et confirmata perpetue servanda et duratura presentis apostolici scripti patrocinio communimus. In quorum omnium et singulorum evidens testimonium hanc nostram confirmacionis literam per discretum virum Andream notarium publicum infrascriptum nostrumque scribam scribi et publicari mandavimus ac nostri sigilli appensione fecimus roborari. Acta sunt hec Wyenne in nostro monasterio in stuba nostra superiori sub anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo secundo, indiccione quinta decima, die vero vigesima prima mensis Maii, hora quasi terciarum, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Bonifacii divina providencia pape noni anno tercio. Presentibus honorabilibus viris et dominis Conrado de Augusta licenciato in decretis, Philippo de Brünna baccalario in decretis et Gebehardo de Saxonia arcium magistro et aliis quam pluribus fide dignis testibus ad premissa vocatis pariter et rogatis. Et ego Andreas Martini de Prachaticz . . . . publicus . . . . notarius etc. (Orig. Perg. h. Sig. im Olm. Cap. Archive.) 86. Bischof Nikolaus von Olmütz bestätigt die Statuten des Brünner Collegiatcapitels bezüglich der Obedienzen. Dt. Mirau 24. Mai 1392. In nomine domini. Nos Nicolaus dei et apostolice sedis gracia episcopus Olomucensis ecclesie honorabilibus dominis Dietelvino preposito et capitulo ecclesie montis sancti Petri in Bruna Olomucensis nostre diocesis salutem et sinceram in domino caritatem. Justa votorum
71 bilium virorum dominorum . . decani et capituli ecclesie Olomucensis nobis presentatas cum debita reverencia recepimus in hec verba. Prima videlicet domini Urbani: „Urbanus etc. Datum Janue Idibus Novembris pontificatus nostri anno nono“ (vid. B. XI. n. 406). — Item secundam scilicet Bonifacii pape noni: „Bonifacius etc. Datum Rome apud sanctum Petrum V Idus Novembris pontificatus nostri anno primo.“ (Vid. B. XI. n. 575.) — Tenores vero statutorum et ordinacionum privilegiorum fuerunt et erant tales: „Bruno dei gracia episcopus Olomucensis etc. Datum in Cremsir idibus Decembris MCCmo LXVII°.“ (Vid. vol. III. n. 406.) — Tenor alius litere est talis: „Nos Johannes dei gracia Olomucensis episcopus etc. Datum in Olomucz MCCCVI° septimo kalendas Martii“ (Vid. tom. V. n. 189). Post huiusmodi itaque literarum apostolicarum et privilegiorum, statutorum et ordinacionum predictorum presentacionem et recepcionem pro parte dictorum dominorum . . decani et capituli ecclesie Olomucensis fuit nobis humiliter supplicatum, ut iuxta et secundum traditam a sede apostolica nobis formam supradictam ipsas apostolicas literas exequi ac ordinaciones, statuta et privilegia suprascripta confirmare dignaremur. Nos vero Donaldus abbas et executor prefatus volentes execucioni apostolicorum mandatorum semper cum exacta diligencia inten- dere, ut tenemur, ordinaciones, statuta et privilegia suprascripta in omnibus punctis et clau- sulis, sentenciis, tenoribus et formis, prout superius expressa sunt, dicta apostolica auctoritate et potestate nobis tradita robore perpetui muniminis in dei nomine approbamus et confir- mamus ac approbata et confirmata perpetue servanda et duratura presentis apostolici scripti patrocinio communimus. In quorum omnium et singulorum evidens testimonium hanc nostram confirmacionis literam per discretum virum Andream notarium publicum infrascriptum nostrumque scribam scribi et publicari mandavimus ac nostri sigilli appensione fecimus roborari. Acta sunt hec Wyenne in nostro monasterio in stuba nostra superiori sub anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo secundo, indiccione quinta decima, die vero vigesima prima mensis Maii, hora quasi terciarum, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Bonifacii divina providencia pape noni anno tercio. Presentibus honorabilibus viris et dominis Conrado de Augusta licenciato in decretis, Philippo de Brünna baccalario in decretis et Gebehardo de Saxonia arcium magistro et aliis quam pluribus fide dignis testibus ad premissa vocatis pariter et rogatis. Et ego Andreas Martini de Prachaticz . . . . publicus . . . . notarius etc. (Orig. Perg. h. Sig. im Olm. Cap. Archive.) 86. Bischof Nikolaus von Olmütz bestätigt die Statuten des Brünner Collegiatcapitels bezüglich der Obedienzen. Dt. Mirau 24. Mai 1392. In nomine domini. Nos Nicolaus dei et apostolice sedis gracia episcopus Olomucensis ecclesie honorabilibus dominis Dietelvino preposito et capitulo ecclesie montis sancti Petri in Bruna Olomucensis nostre diocesis salutem et sinceram in domino caritatem. Justa votorum
Strana 72
72 vestrorum affeccio, qua profectui ecclesie vestre vos intendere sentimus, nos inducit propensius, ut ea que digno zelo vos petere conspicimus, paterno nutu annuentes liberaliter amplectimus. Pridem siquidem oblata per vos peticio continebat, quod cum pro vitandis dispendiis jurium vestrorum aliqua vestris in generalibus capitulis provide sunt statuta, nos perpetue firmitatis robore auctoritate nostra ordinaria ipsa approbare et confirmare dignaremur. Fuerunt autem et sunt eadem vestra statuta per vos ut premittitur oblata talis continencie et tenoris: „Nos Ditwinus prepositus etc.“ (vid. n. 84). — Nos vero Nicolaus episcopus Olomucensis predictus vos et ecclesiam vestram quantum nobis ex alto concessum fuerit in omnibus salvos conservare cupientes et ea quibus proficere poteritis, toto conatu confovere, premissa vestra statuta diligenti masticacione cribravimus et quia ipsa justa proficua et utilia adinstar laudabilium statutorum et consuetudinum ecclesie nostre Olomucensis, cui ut ex fundacionis nostre privilegiis clarius dinoscitur vos conformare tenemini, edicta invenimus, huiusmodi statuta prout superius annotantur, omnia et singula rata et grata habentes ipsa autoritate ordinaria in perpetuum servanda et duratura approbamus et confirmamus ac perpetue firmi- tatis robore presentis scripti patrocinio communimus, precipientes ea sub obtestacione divini judicii ac prestiti vestri juramenti et sub penis infrascriptis a vobis et vestris successoribus ac ceteris ipsius ecclesie personis perpetuis temporibus firmiter et inviolabiliter observari. Attendentes tamen ex huiusmodi ordinacionibus et statutis, vicariis perpetuis vestre ecclesie, si non provideretur, preiudicium generari, unde volumus ut cuilibet vicariorum de dictis obedienciis singulis annis quatuor grossi in sancti Georgii et totidem in sancti Wenceslai festis pro eorum interesse dentur et solvantur ex premissis; addiciendo omnibus et singulis obedienciariis, qui onera eis incumbencia vel pecunias in terminis suprascriptis vel eis per capitulum prefixis aut prefigendis non persolverint canonica monicione et termino prefixo peremptorio ingressum ecclesie interdicimus, et si, quod absit, huiusmodi interdictum et suspensionem sustinuerint per mensem et medium sequentem, quem eis pro canonica moni- cione et termino prefigimus, extunc communicacionis sentenciam, quam extunc prout exnunc et exnunc prout extunc dicta canonica monicione premissa in hiis scriptis ferimus, incidant ipso facto, nisi se ex justa causa excusare possint, quam ante solucionis terminum ad sex dies coram capitulo tenebuntur proponere et probare; qua peracta et probata extunc capi- tulum graciam in toto vel in parte solvere non potenti faciet, vel sibi ad solvendum longiorem terminum sub penis prescissis prout visum fuerit prorogabit. In quorum omnium perpetuam memoriam nostrum et prepositi predicti et capituli sigilla presentibus sunt appensa. Nosque Ditwinus prepositus et capitulum memorate ecclesie sancti Petri in Bruna presentibus reco- gnoscimus et fatemur suprascripta omnia et singula ad peticionem et instanciam nostram per reverendum in Christo patrem et dominum nostrum dominum Nicolaum episcopum Olomucensem predictum esse et fuisse facta approbata et confirmata et sui atque nostrorum sigillorum appensione munita in testimonium premissorum. Acta et data in castro nostro Merau anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo secundo, die vicesima quarta Maii.
72 vestrorum affeccio, qua profectui ecclesie vestre vos intendere sentimus, nos inducit propensius, ut ea que digno zelo vos petere conspicimus, paterno nutu annuentes liberaliter amplectimus. Pridem siquidem oblata per vos peticio continebat, quod cum pro vitandis dispendiis jurium vestrorum aliqua vestris in generalibus capitulis provide sunt statuta, nos perpetue firmitatis robore auctoritate nostra ordinaria ipsa approbare et confirmare dignaremur. Fuerunt autem et sunt eadem vestra statuta per vos ut premittitur oblata talis continencie et tenoris: „Nos Ditwinus prepositus etc.“ (vid. n. 84). — Nos vero Nicolaus episcopus Olomucensis predictus vos et ecclesiam vestram quantum nobis ex alto concessum fuerit in omnibus salvos conservare cupientes et ea quibus proficere poteritis, toto conatu confovere, premissa vestra statuta diligenti masticacione cribravimus et quia ipsa justa proficua et utilia adinstar laudabilium statutorum et consuetudinum ecclesie nostre Olomucensis, cui ut ex fundacionis nostre privilegiis clarius dinoscitur vos conformare tenemini, edicta invenimus, huiusmodi statuta prout superius annotantur, omnia et singula rata et grata habentes ipsa autoritate ordinaria in perpetuum servanda et duratura approbamus et confirmamus ac perpetue firmi- tatis robore presentis scripti patrocinio communimus, precipientes ea sub obtestacione divini judicii ac prestiti vestri juramenti et sub penis infrascriptis a vobis et vestris successoribus ac ceteris ipsius ecclesie personis perpetuis temporibus firmiter et inviolabiliter observari. Attendentes tamen ex huiusmodi ordinacionibus et statutis, vicariis perpetuis vestre ecclesie, si non provideretur, preiudicium generari, unde volumus ut cuilibet vicariorum de dictis obedienciis singulis annis quatuor grossi in sancti Georgii et totidem in sancti Wenceslai festis pro eorum interesse dentur et solvantur ex premissis; addiciendo omnibus et singulis obedienciariis, qui onera eis incumbencia vel pecunias in terminis suprascriptis vel eis per capitulum prefixis aut prefigendis non persolverint canonica monicione et termino prefixo peremptorio ingressum ecclesie interdicimus, et si, quod absit, huiusmodi interdictum et suspensionem sustinuerint per mensem et medium sequentem, quem eis pro canonica moni- cione et termino prefigimus, extunc communicacionis sentenciam, quam extunc prout exnunc et exnunc prout extunc dicta canonica monicione premissa in hiis scriptis ferimus, incidant ipso facto, nisi se ex justa causa excusare possint, quam ante solucionis terminum ad sex dies coram capitulo tenebuntur proponere et probare; qua peracta et probata extunc capi- tulum graciam in toto vel in parte solvere non potenti faciet, vel sibi ad solvendum longiorem terminum sub penis prescissis prout visum fuerit prorogabit. In quorum omnium perpetuam memoriam nostrum et prepositi predicti et capituli sigilla presentibus sunt appensa. Nosque Ditwinus prepositus et capitulum memorate ecclesie sancti Petri in Bruna presentibus reco- gnoscimus et fatemur suprascripta omnia et singula ad peticionem et instanciam nostram per reverendum in Christo patrem et dominum nostrum dominum Nicolaum episcopum Olomucensem predictum esse et fuisse facta approbata et confirmata et sui atque nostrorum sigillorum appensione munita in testimonium premissorum. Acta et data in castro nostro Merau anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo secundo, die vicesima quarta Maii.
Strana 73
73 87. Markgraf Jodok bestätiget der Stadt Iglau alle Privilegien, und declarirt einige Bestim- mungen des Strafrechtes. Dt. Brünn, 31. Mai 1392. Nos Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie notumfacimus tenore presencium universis. Quod cum subditorum nostrorum suffregiis ex attribute nobis divinitus benignitatis clemencia intendere teneamur, precipue tamen ad illos propiciacionis nostre oculos dirigimus, quos pre aliis in temporalibus cernimus forcius et utilius laborare. Ideo civibus et incolis nostris subditis in Iglavia, qui se aput nos fide et obediencia probos et idoneos multiplici exercicio probaverunt, omnia privilegia, literas seu gracias, que et quas ab illustribus principibus regibus Boemie et marchionibus Moravie nostris pie recordacionis progenitoribus obtinere super eiusdem nostre civitatis juribus et constitucionibus dinoscuntur, in cunctis et singulis suis articulis, clausulis, punctis et capitulis, prout in dictis literis et privilegiis origi- nalibus de verbo ad verbum inveniuntur expressa, animo deliberato, voluntate libera ac de certa nostra sciencia ratificamus, approbamus, laudamus et virtute presencium per nostre deliberacionis edictum tenenda perpetuo confirmamus. Et ut quorundam capitulorum, quorum quedam particula in prefatis privilegiis implicite reperitur expressa et quedam non est posita, plenior noticia habeatur, presenti nostro privilegio explicite inseri decrevimus, ut dictus nostre civitatis populus jura sua peramplius sub ambiguo non teneret, graciose eisdem concessimus et exnunc prout extunc graciosius concedimus et favemus, ut in eventum ubi quis fur vel incendiarius mortis supplicio puniretur, quod de bonis ipsius mobilibus et immobilibus taliter disponatur, ut ante omnia uxor eius dotem suam recipiat et in partes duas residuum dividatur, cuius medietas ad civitatem deveniet et altera medietas ad eins heredes, et si heredes non relinqueret, saltem ad proximiores amicos debebit derivari. Si autem morte puniendus quocumque casu evaserit, tunc bona sua solummodo de eis dote uxoris deducta, quecumque fuerint mobilia et immobilia ad civitatem deveniant integraliter et ex toto, quoniam nolumus, quod se aliquis ex parte nostri de talibus intromittat. Ubi autem aliquem pro quocumque excessu criminali vel honesto mutilacione membrorum vel alia pena corporis puniri contingeret, tunc bona sua sibi, uxori et heredibus suis debent fieri semper salva. Insuper quidquid jurati et cives civitatis nostre jamdicte seu montanorum pro bono communi in forma juris seu pro jure in libris suis constituerint seu ordinaverint, quod ab omnibus absque contra- diccione qualibet inviolabiliter observetur. Eciam volumus et expresse ad hoc consentimus, ut delinquencium emende omnes et singule, in quibus patratores malorum puniri iusticia debebuntur, prorsus ad judicem et juratos iuxta eorum antiqua privilegia et non ad nostram cameram debeant derivari, nisi ad nostri audienciam appellatum fuerit; nam in casu huiusmodi penas seu emendas, que taliter coram nostro officiali evenerint, que ex presidencia seu appellacione nostri officialis non debebuntur augeri, pro nobis observari decernimus, quemadmodum hoc idem a retroactis temporibus est hactenus observatum. Ultimo denique statuimus, ut in causis, quas coram judice contigerit ventilari, actor et reus sive litigantes aut eorum procuratores seu proloqutores suas intenciones verbis planis, 10
73 87. Markgraf Jodok bestätiget der Stadt Iglau alle Privilegien, und declarirt einige Bestim- mungen des Strafrechtes. Dt. Brünn, 31. Mai 1392. Nos Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie notumfacimus tenore presencium universis. Quod cum subditorum nostrorum suffregiis ex attribute nobis divinitus benignitatis clemencia intendere teneamur, precipue tamen ad illos propiciacionis nostre oculos dirigimus, quos pre aliis in temporalibus cernimus forcius et utilius laborare. Ideo civibus et incolis nostris subditis in Iglavia, qui se aput nos fide et obediencia probos et idoneos multiplici exercicio probaverunt, omnia privilegia, literas seu gracias, que et quas ab illustribus principibus regibus Boemie et marchionibus Moravie nostris pie recordacionis progenitoribus obtinere super eiusdem nostre civitatis juribus et constitucionibus dinoscuntur, in cunctis et singulis suis articulis, clausulis, punctis et capitulis, prout in dictis literis et privilegiis origi- nalibus de verbo ad verbum inveniuntur expressa, animo deliberato, voluntate libera ac de certa nostra sciencia ratificamus, approbamus, laudamus et virtute presencium per nostre deliberacionis edictum tenenda perpetuo confirmamus. Et ut quorundam capitulorum, quorum quedam particula in prefatis privilegiis implicite reperitur expressa et quedam non est posita, plenior noticia habeatur, presenti nostro privilegio explicite inseri decrevimus, ut dictus nostre civitatis populus jura sua peramplius sub ambiguo non teneret, graciose eisdem concessimus et exnunc prout extunc graciosius concedimus et favemus, ut in eventum ubi quis fur vel incendiarius mortis supplicio puniretur, quod de bonis ipsius mobilibus et immobilibus taliter disponatur, ut ante omnia uxor eius dotem suam recipiat et in partes duas residuum dividatur, cuius medietas ad civitatem deveniet et altera medietas ad eins heredes, et si heredes non relinqueret, saltem ad proximiores amicos debebit derivari. Si autem morte puniendus quocumque casu evaserit, tunc bona sua solummodo de eis dote uxoris deducta, quecumque fuerint mobilia et immobilia ad civitatem deveniant integraliter et ex toto, quoniam nolumus, quod se aliquis ex parte nostri de talibus intromittat. Ubi autem aliquem pro quocumque excessu criminali vel honesto mutilacione membrorum vel alia pena corporis puniri contingeret, tunc bona sua sibi, uxori et heredibus suis debent fieri semper salva. Insuper quidquid jurati et cives civitatis nostre jamdicte seu montanorum pro bono communi in forma juris seu pro jure in libris suis constituerint seu ordinaverint, quod ab omnibus absque contra- diccione qualibet inviolabiliter observetur. Eciam volumus et expresse ad hoc consentimus, ut delinquencium emende omnes et singule, in quibus patratores malorum puniri iusticia debebuntur, prorsus ad judicem et juratos iuxta eorum antiqua privilegia et non ad nostram cameram debeant derivari, nisi ad nostri audienciam appellatum fuerit; nam in casu huiusmodi penas seu emendas, que taliter coram nostro officiali evenerint, que ex presidencia seu appellacione nostri officialis non debebuntur augeri, pro nobis observari decernimus, quemadmodum hoc idem a retroactis temporibus est hactenus observatum. Ultimo denique statuimus, ut in causis, quas coram judice contigerit ventilari, actor et reus sive litigantes aut eorum procuratores seu proloqutores suas intenciones verbis planis, 10
Strana 74
74 explicitis, puris et simplicibus et non intricatis, subtilibus et inplicatis proponere seu querulari debeant et pariter respondere, ne ex intricacione verborum iustum possit contingere, dum per eadem verba replicatum non fuerit, condempnari. Presencium sub nostri appensione sigilli testimonio litterarum. Datum Brunne Anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo secundo, feria sexta proxima ante festum Penthecostes. (Orig. Perg. h. Sig. im Igl. St.-Archive.) 88. Martin von Radatitz bekennt, den Brünner Juden Merklin und Sara 50 Mark Prager Groschen schuldig zu sein. Dt. 6. Juni 1392. s. l. Ego Martinus de Radatitz pro tunc monete magister in Bruna notumfacio universis, quod providis Merklino et Sare judeis Brunensibus et eorum heredibus vel qui presentes literas ipsorum habuerint cum favore, tenemur in solidum de vero debito quinquaginta marcas grossorum pragensium moravici pagamenti, promittentes eas fide nostra bona sine dolo quo- libet pro me et heredes meos (sic) in solidum sub obligacione omnium bonorum nostrorum mobilium et immobilium ubilibet habitorum, eisdem judeis solvere et numerare sine usura a data presencium per tres annos continuos revolvendos. Quod si non fecerimus, ex tunc statim deinceps singulis septimanis cuilibet marce dicte pecunie accrescat unus grossus pre- dictorum ipsis judeis pro usura et nichilominus ego predictus Martinus vel mei heredes, qui cum a dictis judeis monebitur, is vel alium clientem idoneum cum uno famulo et duobus equis obstagium verum et solitum in civitate Bruna et domo honesta sibi per eosdem judeos deputata substituat ad prandium, abinde non exiturus quaquam juris causa, donec memoratis judeis dictum debitum cum usuris et dampnis exinde racionabiliter quibuscumque probatis integre persolvemus. Sit eis eciam potestas prestito vel non prestito nos et bona nostra in solidum ubilibet reperta auctoritate propria vel maioris cuiusvis arrestandi et impignorandi usque ad satisffaccionem omnium premissorum, nequaquam eos insolvendo alias ad quod- cumque superius dominium remittendos. Sub harum quibus pro me et heredibus meis pro- prium meum et ad instantivas meas preces nobilis domini Jeskonis Puscze de Cunstat solum pro testimonio sine suo damno sigilla presentibus sunt appensa, feria quinta proxima videlicet in quatuor temporibus post festum Penthecosten, anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo secundo. (Orig. Perg. mit 2 kl. anh. Sig. im m. Landes-Archive.)
74 explicitis, puris et simplicibus et non intricatis, subtilibus et inplicatis proponere seu querulari debeant et pariter respondere, ne ex intricacione verborum iustum possit contingere, dum per eadem verba replicatum non fuerit, condempnari. Presencium sub nostri appensione sigilli testimonio litterarum. Datum Brunne Anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo secundo, feria sexta proxima ante festum Penthecostes. (Orig. Perg. h. Sig. im Igl. St.-Archive.) 88. Martin von Radatitz bekennt, den Brünner Juden Merklin und Sara 50 Mark Prager Groschen schuldig zu sein. Dt. 6. Juni 1392. s. l. Ego Martinus de Radatitz pro tunc monete magister in Bruna notumfacio universis, quod providis Merklino et Sare judeis Brunensibus et eorum heredibus vel qui presentes literas ipsorum habuerint cum favore, tenemur in solidum de vero debito quinquaginta marcas grossorum pragensium moravici pagamenti, promittentes eas fide nostra bona sine dolo quo- libet pro me et heredes meos (sic) in solidum sub obligacione omnium bonorum nostrorum mobilium et immobilium ubilibet habitorum, eisdem judeis solvere et numerare sine usura a data presencium per tres annos continuos revolvendos. Quod si non fecerimus, ex tunc statim deinceps singulis septimanis cuilibet marce dicte pecunie accrescat unus grossus pre- dictorum ipsis judeis pro usura et nichilominus ego predictus Martinus vel mei heredes, qui cum a dictis judeis monebitur, is vel alium clientem idoneum cum uno famulo et duobus equis obstagium verum et solitum in civitate Bruna et domo honesta sibi per eosdem judeos deputata substituat ad prandium, abinde non exiturus quaquam juris causa, donec memoratis judeis dictum debitum cum usuris et dampnis exinde racionabiliter quibuscumque probatis integre persolvemus. Sit eis eciam potestas prestito vel non prestito nos et bona nostra in solidum ubilibet reperta auctoritate propria vel maioris cuiusvis arrestandi et impignorandi usque ad satisffaccionem omnium premissorum, nequaquam eos insolvendo alias ad quod- cumque superius dominium remittendos. Sub harum quibus pro me et heredibus meis pro- prium meum et ad instantivas meas preces nobilis domini Jeskonis Puscze de Cunstat solum pro testimonio sine suo damno sigilla presentibus sunt appensa, feria quinta proxima videlicet in quatuor temporibus post festum Penthecosten, anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo secundo. (Orig. Perg. mit 2 kl. anh. Sig. im m. Landes-Archive.)
Strana 75
75 89. Sigmund von Mysliboritz verkauft dem Kloster Oslawan siebenthalb Lahne in Treskowitz. Dt. 7. Juni 1392. s. l. Ich Sigmund von Missliworicz mit allen mein gerben und nachkumeling, tue kund offenleich mit disem prief allen leuten, di in sehen ader hern lezen, das ich mit wolbe- dachtem mut und auch mit guten rat aller meiner freunt und in der zeit, da ich das wol getun macht, hab verkauft und mit disem gegenbirtigen prief redleich verkauff den ersamen und geistleichen junkfraun, der aptessin Agnesen und dem ganzen convent des klosters zu Ossla, sand Bernharz arden, Olomuczer pischtum, in dem dorff zu Dreskwicz sibenthalb lehen, di do zinsen rechtes erbes zins allew jar ierleihen acht mark und acht gross, grosser phening und ein padstuben, di da zinset allew jar vier hüner, um achzik mark und um funff virdung grosser phening prager münss, merherischer zall und werung, ie vir und sechzig gross für ein izleiche mark zu raiten und zu zeln, di si mir bereit geben haben und volkumeleich haben bezalt, mit den holden und mit dem grunt und mit allem dem, das darzu gehert und auch gemeindleich mit allem rechtem nuzzen und voller herschaft und mit aller seiner zugeherung, als ichs unz doher gehabt hab und fridleich besessen. Und auch mit disem prief aufgib und weich den vorgenanten . . der aptessin und dem convent di obgeschriben sibenthalb lehen und di padstuben zu rechtem erb zu haben, zu halten zu nuzzen zu versetzen, ader zu verkaufen, fridleich und eribleich und ewikleich zu besitzen. Und wir Hainreich von Gerspicz und peter von Gerspicz, Ludweik von Bukoweyn, Wenczlab von Missliboricz mit allen unsern gerben geloben mit dem obgeschriben hern Sigmund von Missliworicz den oftgenanten der aptessin und dem convent, allew mit gesampter hant unverscheidenleich pei unsern guten treuen an eides statt in rechter pirgelschaft auf alles unser erbe und guter, wo wir das haben in dem land zu Merhern, di vorgenanten guter zu Dreskwicz freien und beschirmen und entwerren von allen an- spruchen, es wer von morgengab wegen ader von Christen ader Juden, wi das geschech, und sie in fridleicher besitzung hetmen und haien*) nach dises prifes gebung dreu jar, als in dem land zu Merhern recht ist und gewonhait, und auch di selben guter in dem ersten landgesprech ader in dem andern den vorgenanten geistleihen junkfraun mit unser müe und zerung, in di landtafelnn zu Merhern einlegen und einschreiben. Tet wir des alles nicht als vorgeschriben stet und die oftgenanten güter von anspruchen nicht mechten freien und entwerren, welch denn zwen under uns in darumme wurden gemant, di leisten zuhant mit irem leib, ader ein izleiher ein rittermessigen mit eim knecht und mit zwein pferten senden gan Brunne in di stat in ein ersam gasthaus, wo in wirt geweist, und da leisten, als inligen recht ist, und dar aus auf kein recht nich kumen pei iren guten treun an der vorgenanten geistleichen junkfraun willen. Und wan wir virzehen tag leisten nach der manung, wir leisten ader nicht, so schollen si auf uns und auf alles unser erb und auf unser scheden *) Das böhmische hájiti = vertheidigen. 10*
75 89. Sigmund von Mysliboritz verkauft dem Kloster Oslawan siebenthalb Lahne in Treskowitz. Dt. 7. Juni 1392. s. l. Ich Sigmund von Missliworicz mit allen mein gerben und nachkumeling, tue kund offenleich mit disem prief allen leuten, di in sehen ader hern lezen, das ich mit wolbe- dachtem mut und auch mit guten rat aller meiner freunt und in der zeit, da ich das wol getun macht, hab verkauft und mit disem gegenbirtigen prief redleich verkauff den ersamen und geistleichen junkfraun, der aptessin Agnesen und dem ganzen convent des klosters zu Ossla, sand Bernharz arden, Olomuczer pischtum, in dem dorff zu Dreskwicz sibenthalb lehen, di do zinsen rechtes erbes zins allew jar ierleihen acht mark und acht gross, grosser phening und ein padstuben, di da zinset allew jar vier hüner, um achzik mark und um funff virdung grosser phening prager münss, merherischer zall und werung, ie vir und sechzig gross für ein izleiche mark zu raiten und zu zeln, di si mir bereit geben haben und volkumeleich haben bezalt, mit den holden und mit dem grunt und mit allem dem, das darzu gehert und auch gemeindleich mit allem rechtem nuzzen und voller herschaft und mit aller seiner zugeherung, als ichs unz doher gehabt hab und fridleich besessen. Und auch mit disem prief aufgib und weich den vorgenanten . . der aptessin und dem convent di obgeschriben sibenthalb lehen und di padstuben zu rechtem erb zu haben, zu halten zu nuzzen zu versetzen, ader zu verkaufen, fridleich und eribleich und ewikleich zu besitzen. Und wir Hainreich von Gerspicz und peter von Gerspicz, Ludweik von Bukoweyn, Wenczlab von Missliboricz mit allen unsern gerben geloben mit dem obgeschriben hern Sigmund von Missliworicz den oftgenanten der aptessin und dem convent, allew mit gesampter hant unverscheidenleich pei unsern guten treuen an eides statt in rechter pirgelschaft auf alles unser erbe und guter, wo wir das haben in dem land zu Merhern, di vorgenanten guter zu Dreskwicz freien und beschirmen und entwerren von allen an- spruchen, es wer von morgengab wegen ader von Christen ader Juden, wi das geschech, und sie in fridleicher besitzung hetmen und haien*) nach dises prifes gebung dreu jar, als in dem land zu Merhern recht ist und gewonhait, und auch di selben guter in dem ersten landgesprech ader in dem andern den vorgenanten geistleihen junkfraun mit unser müe und zerung, in di landtafelnn zu Merhern einlegen und einschreiben. Tet wir des alles nicht als vorgeschriben stet und die oftgenanten güter von anspruchen nicht mechten freien und entwerren, welch denn zwen under uns in darumme wurden gemant, di leisten zuhant mit irem leib, ader ein izleiher ein rittermessigen mit eim knecht und mit zwein pferten senden gan Brunne in di stat in ein ersam gasthaus, wo in wirt geweist, und da leisten, als inligen recht ist, und dar aus auf kein recht nich kumen pei iren guten treun an der vorgenanten geistleichen junkfraun willen. Und wan wir virzehen tag leisten nach der manung, wir leisten ader nicht, so schollen si auf uns und auf alles unser erb und auf unser scheden *) Das böhmische hájiti = vertheidigen. 10*
Strana 76
76 das recht haupgut, achzik mark und funff virdung, und di hehung ein dritteil des geldes, das machet mit einnander hundert mark und siben mark, an andleif gross, nemen zu Christen ader zu Juden, und doch aus der leistung nicht dennoch kumen also lang, unz das allew di scheden, di si davon enphahen und redleich wurden beweist, in wurden widerkert von uns und von allen unsern gerben. Und des zu eyner guten gewissen und sicherheit aller obgeschriben sache geb wir in disen offen prieff versigelt mit unsern eigen insigeln. Und haben auch gepeten di edeln herren und festen ritter hern Petren Hecht von Rossicz und hern Veit von Grelicz und hern Bohuschen von Popicz, das si auch zu zeugniss ir insigel in an schaden an disem prief haben gehangen. Der geben ist nach Christi geburd dreuzehen hundert jar, dar nach in dem anderm und neunzkisten jar, an dem freitag vor sand Barnabe tag, des heyligen czweleufpoten. (Orig. Perg. mit 6 anhang. Sig. im m. Landes-Archive. Art. Königinkloster.) 90. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Hanus von Zábreh die Mitgift seiner Frau auf dem Dorfe Zábreh versichere. Dt. Freiberg 13. Juni 1392. Nicolaus etc. notum facimus etc. Quod constitutus (in nostra presencia) Hanuschius de Zabrzech, fidelis noster, Margarethe etc. quinquaginta marcas etc. super media villa Zabrzech in parte sua, quam modo dinoscitur habere, atque eius pertinenciis spectantibus ab antiquo (ad eam) nomine veri dotalicii etc. eidem Margarethe in dictis bonis, videlicet media villa Zabrzech eiusque pertinenciis universis assignavit etc. Harum etc. Presentibus strenuis viris Gerhardo de Merow, Petro de Peterswald militibus, Cunczone de Smola et Jodoco de Wolfberg etc. Datum in Freiberg etc. anno etc. nonagesimo secundo, ipso die corporis Christi. (Aus dem Lehensquatern II. p. 51 im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 91. Markgraf Prokop quittirt seinen Bruder Jodok über 400 Schock Prager Groschen. Dt. Prag 13. Juni 1392. Procopius dei gracia marchio Moravie, notumfacimus tenore presencium universis nos ab illustri principe domino Jodoco marchione et domino Moravie fratre nostro carissimo, per nobiles Wilhelmum et Czenkonem fratres de Cunstat alias de Luczka familiares ac barones nostros quadringentas sexagenas grossorum denariorum pragensium de censu sancti
76 das recht haupgut, achzik mark und funff virdung, und di hehung ein dritteil des geldes, das machet mit einnander hundert mark und siben mark, an andleif gross, nemen zu Christen ader zu Juden, und doch aus der leistung nicht dennoch kumen also lang, unz das allew di scheden, di si davon enphahen und redleich wurden beweist, in wurden widerkert von uns und von allen unsern gerben. Und des zu eyner guten gewissen und sicherheit aller obgeschriben sache geb wir in disen offen prieff versigelt mit unsern eigen insigeln. Und haben auch gepeten di edeln herren und festen ritter hern Petren Hecht von Rossicz und hern Veit von Grelicz und hern Bohuschen von Popicz, das si auch zu zeugniss ir insigel in an schaden an disem prief haben gehangen. Der geben ist nach Christi geburd dreuzehen hundert jar, dar nach in dem anderm und neunzkisten jar, an dem freitag vor sand Barnabe tag, des heyligen czweleufpoten. (Orig. Perg. mit 6 anhang. Sig. im m. Landes-Archive. Art. Königinkloster.) 90. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Hanus von Zábreh die Mitgift seiner Frau auf dem Dorfe Zábreh versichere. Dt. Freiberg 13. Juni 1392. Nicolaus etc. notum facimus etc. Quod constitutus (in nostra presencia) Hanuschius de Zabrzech, fidelis noster, Margarethe etc. quinquaginta marcas etc. super media villa Zabrzech in parte sua, quam modo dinoscitur habere, atque eius pertinenciis spectantibus ab antiquo (ad eam) nomine veri dotalicii etc. eidem Margarethe in dictis bonis, videlicet media villa Zabrzech eiusque pertinenciis universis assignavit etc. Harum etc. Presentibus strenuis viris Gerhardo de Merow, Petro de Peterswald militibus, Cunczone de Smola et Jodoco de Wolfberg etc. Datum in Freiberg etc. anno etc. nonagesimo secundo, ipso die corporis Christi. (Aus dem Lehensquatern II. p. 51 im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 91. Markgraf Prokop quittirt seinen Bruder Jodok über 400 Schock Prager Groschen. Dt. Prag 13. Juni 1392. Procopius dei gracia marchio Moravie, notumfacimus tenore presencium universis nos ab illustri principe domino Jodoco marchione et domino Moravie fratre nostro carissimo, per nobiles Wilhelmum et Czenkonem fratres de Cunstat alias de Luczka familiares ac barones nostros quadringentas sexagenas grossorum denariorum pragensium de censu sancti
Strana 77
77 Galli proxime instantis per dictum fratrem nostrum nobis solvi consuetum recepisse, quas si ab ipso receperunt et ipse ipsis easdem effectualiter assignaverit, ipsum a solucione ipsarum liberum reddimus et presentibus quittamus. In cuius rei testimonium sigillum nostrum presentibus est appressum. Datum Prage die et festo Corporis Christi anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo secundo. (Orig. Perg. mit beigedr. Sig. im m. Landes-Archive. — Auf der Plicatur: de mandato domini cancellarii.) 92. Beneš, Ceněk und Vaněk von Deblin bekennen, dem Markgrafen Jodok 200 Schock Prager Groschen schuldig zu sein. Dt. Brünn 14. Juni 1392. Nos Benessius Czenko et Wanko fratres de Deblin notumfacimus tenore presencium universis, quod illustrissimus princeps dominus Jodocus marchio et dominus Moravie, graciosus noster dominus, nobis ad precum nostrarum magnam et devotam instanciam ducentas marcas grossorum denariorum pragensium, moravici pagamenti benigne et benivole mutavit. Nos vero advertentes ipsius aput nos tam benignam clemenciam, qua necessitati nostre tam gra- ciosum et propicium dominum se ostendit, animo deliberato ac de certa nostra sciencia promisimus et virtute presencium bona fide sine dolo, immo sub fidei nostre et honoris observacione districte promittimus et spondemus, ipsius illustrissimi principis a data pre- sencium esse et sibi servire et ab eo non recedere, neque licenciam recipere, nisi prius sibi vel illi, qui presentem literam sua donacione et bona ipsius voluntate haberet, dictas ducentas marcas in promptis pecuniis integraliter solverimus et complete. In eventum vero, ubi ab eo vellemus licenciam recipere recedendi, tunc statim ipso die, quo ab ipso ut premittitur licenciam recedendi peteremus, promittimus modo et forma prout supra, iam nominatas ducentas marcas grossorum in promptis pecuniis sibi vel qui presentem haberet de sua voluntate literam, plenarie solvere et pagare. Et ubi eo die, quod absit, ipsas non solve- rimus pecunias, tunc sub fidei nostre et honoris puritate matura deliberacione previa pro- mittimus et spondemus de castro Luka et eius bonis universis et singulis prefato principi condescendere et ipsum sibi, aut qui presentem literam habuerit, cum omnibus censibus, silvis et usibus, que ad dictum castrum pertinere noscuntur, in dictis pecuniis tradere, per eum tamdiu tenenda, quousque premissas pecunias sibi plenarie redderemus. Si denique illustris princeps motu proprio pro dictis pecuniis nos moneret, tunc infra medium annum a die monicionis nobis facte promittimus eidem prenominatas peccunias solvere et pagare aut de dicto castro et bonis ipsius racione pignoris sibi condescendere, per eum quousque sepe dictas solverimus pecunias tenenda, quemadmodum superius est expressum. Si denique contingeret, quod propter carenciam pecunie prefatum castrum Luka cum suis pertinenciis sepe dicto principi nostro domino in premisso debito tradere deberemus, tunc ipse dominus noster marchio aut ille, cui ipse easdem donaret pecunias, cui de castro mandato suo
77 Galli proxime instantis per dictum fratrem nostrum nobis solvi consuetum recepisse, quas si ab ipso receperunt et ipse ipsis easdem effectualiter assignaverit, ipsum a solucione ipsarum liberum reddimus et presentibus quittamus. In cuius rei testimonium sigillum nostrum presentibus est appressum. Datum Prage die et festo Corporis Christi anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo secundo. (Orig. Perg. mit beigedr. Sig. im m. Landes-Archive. — Auf der Plicatur: de mandato domini cancellarii.) 92. Beneš, Ceněk und Vaněk von Deblin bekennen, dem Markgrafen Jodok 200 Schock Prager Groschen schuldig zu sein. Dt. Brünn 14. Juni 1392. Nos Benessius Czenko et Wanko fratres de Deblin notumfacimus tenore presencium universis, quod illustrissimus princeps dominus Jodocus marchio et dominus Moravie, graciosus noster dominus, nobis ad precum nostrarum magnam et devotam instanciam ducentas marcas grossorum denariorum pragensium, moravici pagamenti benigne et benivole mutavit. Nos vero advertentes ipsius aput nos tam benignam clemenciam, qua necessitati nostre tam gra- ciosum et propicium dominum se ostendit, animo deliberato ac de certa nostra sciencia promisimus et virtute presencium bona fide sine dolo, immo sub fidei nostre et honoris observacione districte promittimus et spondemus, ipsius illustrissimi principis a data pre- sencium esse et sibi servire et ab eo non recedere, neque licenciam recipere, nisi prius sibi vel illi, qui presentem literam sua donacione et bona ipsius voluntate haberet, dictas ducentas marcas in promptis pecuniis integraliter solverimus et complete. In eventum vero, ubi ab eo vellemus licenciam recipere recedendi, tunc statim ipso die, quo ab ipso ut premittitur licenciam recedendi peteremus, promittimus modo et forma prout supra, iam nominatas ducentas marcas grossorum in promptis pecuniis sibi vel qui presentem haberet de sua voluntate literam, plenarie solvere et pagare. Et ubi eo die, quod absit, ipsas non solve- rimus pecunias, tunc sub fidei nostre et honoris puritate matura deliberacione previa pro- mittimus et spondemus de castro Luka et eius bonis universis et singulis prefato principi condescendere et ipsum sibi, aut qui presentem literam habuerit, cum omnibus censibus, silvis et usibus, que ad dictum castrum pertinere noscuntur, in dictis pecuniis tradere, per eum tamdiu tenenda, quousque premissas pecunias sibi plenarie redderemus. Si denique illustris princeps motu proprio pro dictis pecuniis nos moneret, tunc infra medium annum a die monicionis nobis facte promittimus eidem prenominatas peccunias solvere et pagare aut de dicto castro et bonis ipsius racione pignoris sibi condescendere, per eum quousque sepe dictas solverimus pecunias tenenda, quemadmodum superius est expressum. Si denique contingeret, quod propter carenciam pecunie prefatum castrum Luka cum suis pertinenciis sepe dicto principi nostro domino in premisso debito tradere deberemus, tunc ipse dominus noster marchio aut ille, cui ipse easdem donaret pecunias, cui de castro mandato suo
Strana 78
78 descendere deberemus, nobis prius literas promissorias dare tenebitur, ut mox postquam solverimus sepius dictas pecunias, nobis de dicto castro et eius pertinenciis condescenderet, difficultate qualibet proculmota. In cuius rei testimonium sigilla nostra propria de certa nostra sciencia presentibus sunt appensa. Datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo secundo, feria sexta proxima post festum Corporis Criste. (Orig. Perg. mit 3 anh. Sig. im m. Landes-Archive.) 93. Hermann von Königseck versichert seiner Tochter Dorothea, Nonne in Oslawan, und dem Kloster daselbst zwei Mark jährlichen Zinses. Dt. 15. Juni 1392. s. l. Ich Herman von Chunigsek, und Hans mein sun, gesessen zu Rausenpruk, mit allen unsern gerben und nachkumeling tun kund offenleich mit disem prieff allen leuten, di in sehen ader hern lesen, das wir mit wolbedachten mut, und auch mit gutem willen und von naturleihem rechten aufgeben und mit disem gegenburtigen priefe eigen und schaffen meiner tachter, und meins vorgenanten suns swester, Dorothean, von rechtem irem eribteil, di wir got und unser liben vraun haben geopphert in das kloster zu Ossla, zwo mark geltes ewiges und blosses zinzes in unserm dorff zu Rausenpruk, allew jar jerleihen zu reihen, geben und zu zinsen, unvorzogenleich zu sand Michelstag, der nechst kumt ein mark und zu sand Gergentag, der darnach kumt, ein mark grosser phennig, und wares zinses, also allew jar jerleihen und ewichleich, di weil wir vorgenanten Herman und Hans mein sun von Rausenpruk ader unser gerben, meyner tochter Dorothean, ader ab si abgieng dem kloster zu Ossla, nicht kaufeten ader zeigeten und geben anderswo zwo mark geldes und gewisses zinses. Geb wir aber ader unser gerben meiner tachter Dorothean ader dem kloster, ader kaufeten anderswo zwo mark geldes und gewisses zinses, do in an genüget, so scholl unser dorff Rausenpruk firpas ledig sein von den zwain marken zinses und frei. Und wir Bohunk von Stichnicz, Branisold von Schirmankowicz, Psribisslab von Pelan mit allen unsern gerben geloben mit den obgeschriben hern Herman und hern Hansen sein sun und mit irn gerben, der oftgenanten geistleichen junkfraun Dorothean und dem Kloster zu Ossla, alle mit gesampter hant unverschaidenleihen in rechter purgelschaft, diselben zwo merk zinses, ab kainerlei saumniss darin icht geschech, das si zu den tegen als vorgeschriben stet, nicht wurden geben, ader vorricht, von unserm eigen gut geben und ausrichten an allew widerred. Tet wir des nicht, so scholl di oftgenante junkfrau Dorothea und das kloster ader wem si das enpfelhen, nach der manung mit der kraft dises prifes unser leut und holden aufhalden, und verpieten ader pfenden, wo si di finden in dem land zu Merhern, in den steten ader merkten und di pfant versetzen also lang, unz das all di scheden, di si davon mechten enphahen und redleihen wurden beweist, von uns und von allen unsern gerben wern volkumeleich widerkert. Des zu einer guten gewissen und sicherheit
78 descendere deberemus, nobis prius literas promissorias dare tenebitur, ut mox postquam solverimus sepius dictas pecunias, nobis de dicto castro et eius pertinenciis condescenderet, difficultate qualibet proculmota. In cuius rei testimonium sigilla nostra propria de certa nostra sciencia presentibus sunt appensa. Datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo secundo, feria sexta proxima post festum Corporis Criste. (Orig. Perg. mit 3 anh. Sig. im m. Landes-Archive.) 93. Hermann von Königseck versichert seiner Tochter Dorothea, Nonne in Oslawan, und dem Kloster daselbst zwei Mark jährlichen Zinses. Dt. 15. Juni 1392. s. l. Ich Herman von Chunigsek, und Hans mein sun, gesessen zu Rausenpruk, mit allen unsern gerben und nachkumeling tun kund offenleich mit disem prieff allen leuten, di in sehen ader hern lesen, das wir mit wolbedachten mut, und auch mit gutem willen und von naturleihem rechten aufgeben und mit disem gegenburtigen priefe eigen und schaffen meiner tachter, und meins vorgenanten suns swester, Dorothean, von rechtem irem eribteil, di wir got und unser liben vraun haben geopphert in das kloster zu Ossla, zwo mark geltes ewiges und blosses zinzes in unserm dorff zu Rausenpruk, allew jar jerleihen zu reihen, geben und zu zinsen, unvorzogenleich zu sand Michelstag, der nechst kumt ein mark und zu sand Gergentag, der darnach kumt, ein mark grosser phennig, und wares zinses, also allew jar jerleihen und ewichleich, di weil wir vorgenanten Herman und Hans mein sun von Rausenpruk ader unser gerben, meyner tochter Dorothean, ader ab si abgieng dem kloster zu Ossla, nicht kaufeten ader zeigeten und geben anderswo zwo mark geldes und gewisses zinses. Geb wir aber ader unser gerben meiner tachter Dorothean ader dem kloster, ader kaufeten anderswo zwo mark geldes und gewisses zinses, do in an genüget, so scholl unser dorff Rausenpruk firpas ledig sein von den zwain marken zinses und frei. Und wir Bohunk von Stichnicz, Branisold von Schirmankowicz, Psribisslab von Pelan mit allen unsern gerben geloben mit den obgeschriben hern Herman und hern Hansen sein sun und mit irn gerben, der oftgenanten geistleichen junkfraun Dorothean und dem Kloster zu Ossla, alle mit gesampter hant unverschaidenleihen in rechter purgelschaft, diselben zwo merk zinses, ab kainerlei saumniss darin icht geschech, das si zu den tegen als vorgeschriben stet, nicht wurden geben, ader vorricht, von unserm eigen gut geben und ausrichten an allew widerred. Tet wir des nicht, so scholl di oftgenante junkfrau Dorothea und das kloster ader wem si das enpfelhen, nach der manung mit der kraft dises prifes unser leut und holden aufhalden, und verpieten ader pfenden, wo si di finden in dem land zu Merhern, in den steten ader merkten und di pfant versetzen also lang, unz das all di scheden, di si davon mechten enphahen und redleihen wurden beweist, von uns und von allen unsern gerben wern volkumeleich widerkert. Des zu einer guten gewissen und sicherheit
Strana 79
79 geb wir in disen offen prief versigelt mit unsern eigen anhangunden insigeln. Der geben ist nach Christi gepurd, dreuzehenhundert jar und dar nach in dem anderm und neuzkisten jar, an sand Veits tag des heiligen martrerr. (Orig. Perg. mit 5. anh. Sig. im m. Landes-Archiv. Art. Königinkloster.) 94. Albert von Sternberg tritt seinem Bruder Stefan die Burg Světlau ab. Dt. 24. Juni 1392. Nos Albertus de Sternberg dictus in Swietlow tenore presencium recognoscimus universis, quod pensantes ac perpendentes nobilis Domini Stephani de Sternberg dicti de Zabrzech fratris nostri carissimi fraternam dileccionem, quam ad nos a primeva sua iuven- tute gessit et adhuc continue gerere non desinit; ut autem hec dileccio inter nos compa- ginata validius roboretur, animo deliberato maturoque consilio prehabito pretacto domino Stephano velut fratri nostro carissimo, eius heredibus dedimus presentibusque resignamus nostrum castrum Swietlow una cum villis, montibus, silvis, nemoribus ac ceteris bonis mobilibus et immobilibus ad id castrum spectantibus, ac eciam literis privilegialibus, quascunque habemus, seu habere possumus (duntaxat nostram post mortem) cum omnibus iuribus, libertatibus, utilitatibus, diviciis, fructibus et proventibus, velut antedictum castrum cum ceteris ut prefertur a nobis et nostris progenitoribus hactenus possessum est, quiete tenendum, habendum, utifruendum, nec non pacifice quoque tempore possidendum, ac in suos usus convertendum, tanquam suum proprium vendere, tradere, prout sue placuerit voluntati. Nostramque sororem nobilem virginem Elizabeth, nobilis domini Alberti pie recor- dacionis dicti de Swietlow filiam in prenominati Stephani curam recommendamus et commit- timus sub tali condiccione: quod pretactus dominus Stephanus frater noster prelibate virgini quingentas marcas grossorum moravici numeri et pagamenti pro suo dotalicio de iisdem bonis, ut premittitur, ipsa deposcente debet et tenetur sine omni contradiccione et fraude dare et assignare bonis cum pecuniis et paratis. Si vero aliquis ex nostris congressoribus, vulgariter stupkuov, multocies antefatum dominum Stephanum aut suos heredes de eodem castro et ceteris, ut premittitur, auderet impetere quovis modo aut impugnare, pinguius ius ad eadem bona habere volentes: extunc prenominato domino Stephano decem millia mar- carum grossorum denariorum pragensium moravici numeri et pagamenti, imo et assignatis pecuniis predictis eidem domino suprafato aut eius heredibus, qui pinguius ius habebunt, licite se intromittere possunt de bonis, ut prefertur, predictis. Ut autem hec nostra donacio et resignacio rata existat et firma, presentem literam nostro sigillo proprio nostra de certa sciencia una cum sigillo illustrissimi principis domini domini Bolkonis ducis Opoliensis dicti de Strzelicz, ac sigillis nobilium Dominorum Ctiborii de Stiborzicz comitis Posoniensis regni Ungarie, Johannis de Wartenberg dicti de Dieczin, Ratkonis de Schenanger, Johannis de Mezerzicz, Smilonis de Lichtenburg domini in Wetovia, strenui Buczkonis de Raycz nostri
79 geb wir in disen offen prief versigelt mit unsern eigen anhangunden insigeln. Der geben ist nach Christi gepurd, dreuzehenhundert jar und dar nach in dem anderm und neuzkisten jar, an sand Veits tag des heiligen martrerr. (Orig. Perg. mit 5. anh. Sig. im m. Landes-Archiv. Art. Königinkloster.) 94. Albert von Sternberg tritt seinem Bruder Stefan die Burg Světlau ab. Dt. 24. Juni 1392. Nos Albertus de Sternberg dictus in Swietlow tenore presencium recognoscimus universis, quod pensantes ac perpendentes nobilis Domini Stephani de Sternberg dicti de Zabrzech fratris nostri carissimi fraternam dileccionem, quam ad nos a primeva sua iuven- tute gessit et adhuc continue gerere non desinit; ut autem hec dileccio inter nos compa- ginata validius roboretur, animo deliberato maturoque consilio prehabito pretacto domino Stephano velut fratri nostro carissimo, eius heredibus dedimus presentibusque resignamus nostrum castrum Swietlow una cum villis, montibus, silvis, nemoribus ac ceteris bonis mobilibus et immobilibus ad id castrum spectantibus, ac eciam literis privilegialibus, quascunque habemus, seu habere possumus (duntaxat nostram post mortem) cum omnibus iuribus, libertatibus, utilitatibus, diviciis, fructibus et proventibus, velut antedictum castrum cum ceteris ut prefertur a nobis et nostris progenitoribus hactenus possessum est, quiete tenendum, habendum, utifruendum, nec non pacifice quoque tempore possidendum, ac in suos usus convertendum, tanquam suum proprium vendere, tradere, prout sue placuerit voluntati. Nostramque sororem nobilem virginem Elizabeth, nobilis domini Alberti pie recor- dacionis dicti de Swietlow filiam in prenominati Stephani curam recommendamus et commit- timus sub tali condiccione: quod pretactus dominus Stephanus frater noster prelibate virgini quingentas marcas grossorum moravici numeri et pagamenti pro suo dotalicio de iisdem bonis, ut premittitur, ipsa deposcente debet et tenetur sine omni contradiccione et fraude dare et assignare bonis cum pecuniis et paratis. Si vero aliquis ex nostris congressoribus, vulgariter stupkuov, multocies antefatum dominum Stephanum aut suos heredes de eodem castro et ceteris, ut premittitur, auderet impetere quovis modo aut impugnare, pinguius ius ad eadem bona habere volentes: extunc prenominato domino Stephano decem millia mar- carum grossorum denariorum pragensium moravici numeri et pagamenti, imo et assignatis pecuniis predictis eidem domino suprafato aut eius heredibus, qui pinguius ius habebunt, licite se intromittere possunt de bonis, ut prefertur, predictis. Ut autem hec nostra donacio et resignacio rata existat et firma, presentem literam nostro sigillo proprio nostra de certa sciencia una cum sigillo illustrissimi principis domini domini Bolkonis ducis Opoliensis dicti de Strzelicz, ac sigillis nobilium Dominorum Ctiborii de Stiborzicz comitis Posoniensis regni Ungarie, Johannis de Wartenberg dicti de Dieczin, Ratkonis de Schenanger, Johannis de Mezerzicz, Smilonis de Lichtenburg domini in Wetovia, strenui Buczkonis de Raycz nostri
Strana 80
80 fidelis in evidens et memoriale testimonium ad hec specialiter vocatis et rogatis. Feria secunda die nativitatis sancti Johannis Baptiste in metis Croacie iuxta Danubium in exercitu iussimus communiri. Anno Domini millesimo trecentesimo nonagesimo secundo. (Dobners Monum. IV. p. 381.) 95. Eröffnungsformel des Brünner Landrechtes. Nach dem 24. Juni 1392. Anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo secundo colloquium dominorum celebratum est post beati Johannis Baptiste in presencia serenissimi principis domini Jodoci marchionis Moravie et presentibus officialibus Stiborio de Czimburg supremo camerario, Bohuncone de Trzstenye czudario, Johanne notario et Johanne locumtenente et presentibus nobilibus baronibus terre, dominis Hinczone seniore de Lippa, Erhardo de Cunstat, Petro de Sternberg, Petro de Crawar, Benessio de Crawar, Hermanno de Novadomo, Wilhelmo de Pernstein, Jescone Sternberg alias de Luckow, Jaroslao de Mezerzicz, Jaroslao de Sternberg, Tassone de Bozkowicz, Boczkone de Cunstat, Hinczone juniore de Lippa, Wil- helmo, Smylone et Czenkone de Luczka, Wznatha Hecht de Rossicz, Wankone de Bozkowicz. (Brünner Landtaf. p. 208.) 96. Eröffnungsformel des Olmützer Landrechtes. Nach dem 29. Juni 1392. Anno domini millesimo CCC° nonagesimo secundo post festum sanctorum Petri et Pauli apostolorum celebratum est generale colloquium presidentibus infrascriptis, videlicet serenissimo principe domino Jodoco marchione et domino Moravie, Jeskone Puska de Cunstat camerario, Sulicone de Konic czudario, Jescone notario tabularum supremis, beneficiariis czude Olomucensis Johanne vicenotario tabularum, Erhardo de Cunstat, Petro de Sternberg, Petro de Plumnaw Jaroslao de Mezyrzicz, Laczcone de Crawar, Wilhelmo de Pernstein, Stiborio de Czimburg, Tassone et Wankone de Bozkowicz, Smilone de Cunstat alias de Lestnicz, Jescone et Sdenkone fratribus de Sternberg alias de Lukow, Pawlikone de Sowynecz, Wockone de Holnstein et aliis quam pluribus nobilibus et strenuis viris. (Olmützer Landtaf. p. 197.)
80 fidelis in evidens et memoriale testimonium ad hec specialiter vocatis et rogatis. Feria secunda die nativitatis sancti Johannis Baptiste in metis Croacie iuxta Danubium in exercitu iussimus communiri. Anno Domini millesimo trecentesimo nonagesimo secundo. (Dobners Monum. IV. p. 381.) 95. Eröffnungsformel des Brünner Landrechtes. Nach dem 24. Juni 1392. Anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo secundo colloquium dominorum celebratum est post beati Johannis Baptiste in presencia serenissimi principis domini Jodoci marchionis Moravie et presentibus officialibus Stiborio de Czimburg supremo camerario, Bohuncone de Trzstenye czudario, Johanne notario et Johanne locumtenente et presentibus nobilibus baronibus terre, dominis Hinczone seniore de Lippa, Erhardo de Cunstat, Petro de Sternberg, Petro de Crawar, Benessio de Crawar, Hermanno de Novadomo, Wilhelmo de Pernstein, Jescone Sternberg alias de Luckow, Jaroslao de Mezerzicz, Jaroslao de Sternberg, Tassone de Bozkowicz, Boczkone de Cunstat, Hinczone juniore de Lippa, Wil- helmo, Smylone et Czenkone de Luczka, Wznatha Hecht de Rossicz, Wankone de Bozkowicz. (Brünner Landtaf. p. 208.) 96. Eröffnungsformel des Olmützer Landrechtes. Nach dem 29. Juni 1392. Anno domini millesimo CCC° nonagesimo secundo post festum sanctorum Petri et Pauli apostolorum celebratum est generale colloquium presidentibus infrascriptis, videlicet serenissimo principe domino Jodoco marchione et domino Moravie, Jeskone Puska de Cunstat camerario, Sulicone de Konic czudario, Jescone notario tabularum supremis, beneficiariis czude Olomucensis Johanne vicenotario tabularum, Erhardo de Cunstat, Petro de Sternberg, Petro de Plumnaw Jaroslao de Mezyrzicz, Laczcone de Crawar, Wilhelmo de Pernstein, Stiborio de Czimburg, Tassone et Wankone de Bozkowicz, Smilone de Cunstat alias de Lestnicz, Jescone et Sdenkone fratribus de Sternberg alias de Lukow, Pawlikone de Sowynecz, Wockone de Holnstein et aliis quam pluribus nobilibus et strenuis viris. (Olmützer Landtaf. p. 197.)
Strana 81
81 97. Markgraf Jodok schenkt den Karthäusern in Dolein seinen Besitz in dem Dorfe Palonin. Dt. Olmütz 3. Juli 1392. Jodocus dei gracia marchio Brandemburgensis, sacri Romani imperii archicame- rarius, marchio et dominus Moravie. Notumfacimus tenore presencium universis, quod cum precipue inter omnia opera humane negociacionis pre oculis habeamus, qualiter salutem nostram, quam interdum iuxta inbecillitatem condicionis nature fragilis et caduce propria culpa negligimus, saltem intercessione aliorum, ne aput vineam dominicam stemus ociosi, omnino in conspectu altissimi restauremus, oculos deliberacionis interne ad fratres Carthusienses convertimus, qui spretis huius seculi ornamentis sub strictura clausure, veste tecti hispida, cibo asperrimo et hoc moderatissimo pro sustentacione vite pocientes devotarum oracionum in odorem suavitatis pro peccatis non solum suis, sed universi populi christiani supplices diebus et noctibus pinguia offerunt altissimo holocausta: quo circa ut oracionum ipsorum et bonorum operum simus participes religioso ac honorabili fratri Stephano priori et toti conventui ac eorum successoribus nove plantacionis nostre domus Vallis Jozaphat, virginis gloriose Marie, ordinis Carthusiensis in Dolan prope Olomucz et gloriosi Jeronimi doctoris eximii, ubi struendi templi seu ecclesie gracia per se primum lapidem iniecimus fundamento, curias nostras in villa Palonyn sitas, cum agris cultis et incultis, pratis pascuis silvis rubetis aquis fluminibus et singulis aquarum decursibus, ad easdem curias ab antiquo tempore pertinentibus, cum plenis jure et dominio, quemadmodum easdem curias in suis limitibus et terminis, ab aliis bonis circumadiacentibus distinctis, olim felicis memorie illustris dominus Johannes marchio Moravie, genitor noster tenuit et habuit suis peccuniis comparata, dedimus, donavimus et virtute presencium animo deliberato ac de certa nostra sciencia damus donamus, per ipsum priorem ac conventum ipsius et eorum successores perpetuis temporibus jure here- ditario tenenda habenda fruenda et eciam possidenda. Et possessionem omnium bonorum illorum eis mox dedimus, ut hec nostra donacio robur validius acciperet firmitatis. Mandamus igitur camerario czudario et notario nostre czude Olomucensis officialibus fidelibusque dilectis, ut omnia bona ista iuxta tenorem presentis littere, dum primum tabule terre in Olomucz aperte fuerint, ipsis tabulis more patrie sine alia requisicione mox visis presentibus inscribant pleniter et inponant. Presencium sub nostri appensione sigilli testimonio litterarum. Datum Olomucz anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo secundo, tercia die mensis Julii. (Orig. Perg. mit anh. markgr. Sig. im m. Landes-Archiv. Art. Olm. Karthäuser. — Auf der Plicatur: De mandato domini marchionis decanus Olomucensis Andreas. Vid. Dobn. Mon. IV. 383. Pez. cod. dipl. II. 93.) 11
81 97. Markgraf Jodok schenkt den Karthäusern in Dolein seinen Besitz in dem Dorfe Palonin. Dt. Olmütz 3. Juli 1392. Jodocus dei gracia marchio Brandemburgensis, sacri Romani imperii archicame- rarius, marchio et dominus Moravie. Notumfacimus tenore presencium universis, quod cum precipue inter omnia opera humane negociacionis pre oculis habeamus, qualiter salutem nostram, quam interdum iuxta inbecillitatem condicionis nature fragilis et caduce propria culpa negligimus, saltem intercessione aliorum, ne aput vineam dominicam stemus ociosi, omnino in conspectu altissimi restauremus, oculos deliberacionis interne ad fratres Carthusienses convertimus, qui spretis huius seculi ornamentis sub strictura clausure, veste tecti hispida, cibo asperrimo et hoc moderatissimo pro sustentacione vite pocientes devotarum oracionum in odorem suavitatis pro peccatis non solum suis, sed universi populi christiani supplices diebus et noctibus pinguia offerunt altissimo holocausta: quo circa ut oracionum ipsorum et bonorum operum simus participes religioso ac honorabili fratri Stephano priori et toti conventui ac eorum successoribus nove plantacionis nostre domus Vallis Jozaphat, virginis gloriose Marie, ordinis Carthusiensis in Dolan prope Olomucz et gloriosi Jeronimi doctoris eximii, ubi struendi templi seu ecclesie gracia per se primum lapidem iniecimus fundamento, curias nostras in villa Palonyn sitas, cum agris cultis et incultis, pratis pascuis silvis rubetis aquis fluminibus et singulis aquarum decursibus, ad easdem curias ab antiquo tempore pertinentibus, cum plenis jure et dominio, quemadmodum easdem curias in suis limitibus et terminis, ab aliis bonis circumadiacentibus distinctis, olim felicis memorie illustris dominus Johannes marchio Moravie, genitor noster tenuit et habuit suis peccuniis comparata, dedimus, donavimus et virtute presencium animo deliberato ac de certa nostra sciencia damus donamus, per ipsum priorem ac conventum ipsius et eorum successores perpetuis temporibus jure here- ditario tenenda habenda fruenda et eciam possidenda. Et possessionem omnium bonorum illorum eis mox dedimus, ut hec nostra donacio robur validius acciperet firmitatis. Mandamus igitur camerario czudario et notario nostre czude Olomucensis officialibus fidelibusque dilectis, ut omnia bona ista iuxta tenorem presentis littere, dum primum tabule terre in Olomucz aperte fuerint, ipsis tabulis more patrie sine alia requisicione mox visis presentibus inscribant pleniter et inponant. Presencium sub nostri appensione sigilli testimonio litterarum. Datum Olomucz anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo secundo, tercia die mensis Julii. (Orig. Perg. mit anh. markgr. Sig. im m. Landes-Archiv. Art. Olm. Karthäuser. — Auf der Plicatur: De mandato domini marchionis decanus Olomucensis Andreas. Vid. Dobn. Mon. IV. 383. Pez. cod. dipl. II. 93.) 11
Strana 82
82 98. Jan von Hoditz, Ojka und Maršik von Ostrašin und Přibik von Pečin bekennen dem Martin von Radatitz 50 Schock Prager Groschen schuldig zu sein. Dt. Brünn 13. Juli 1392. Nos Jano de Hoditz debitor principalis, Oyka et Marschiko fratres de Osterschyn et Przebiko de Peczyn cum omnibus nostris heredibus, fideiussores et compromissores notum- facimus tenore presencium universis, quod honesto Martino de Radaczicz et suis heredibus obligamur in quinquaginta sexagenis grossorum pragensium moravici pagamenti, quas bona nostra fide, manu coniuncta, in solidum et indivisim, sine omni dolo in proximo adveniente sancti Georgii festo solvere et numerare promittimus indilate. Quod si non fecerimus, tunc statim duo nostrum insolidum, unus alium non expectando, nec per alium se excusando, qui per dictum Martinum vel suos heredes moniti fuerint, illi pro se et eorum nomine idoneos clientes militaris originis, quilibet cum famulo uno et equis duobus mittere debebunt ad civitatem Brunensem ad honestum hospicium, quod ipsis deputatum fuerit per eosdem, ibidem ad prandium verum et consuetum obstagium, de quo exire non licebit quaquam juris causa, donec dicta pecunia prefatis nostris creditoribus totaliter fuerit persoluta. Elapsis vero qua- tuordecim diebus a prima monicione, dicto obstagio prestito vel non prestito, dictisque pecuniis adhuc nondum solutis, extunc repente prefato Martino et suis heredibus liberam damus et concedimus potestatem, predictas quinquaginta sexagenas grossorum recipiendi inter judeos vel cristianos super nostra omnium dampna, ita quod dictum illese continuabitur obstagium, nullum jus interrumpendum tamdiu, quousque prefate quinquaginta sexagene grossorum cum omnibus usuris si convenerint, dampnis, pensis et impensis ob non solucionem emergentibus et contractis, racionabiliter demonstratis per nos prefatis nostris creditoribus integraliter fuerint persolute. Et qui presentem nostram literam de bona voluntate predictorum creditorum nostrorum habuerit, illi plenum jus competit omnium premissorum. Harum sub appensis nostris sigillis de certa nostra sciencia testimonio literarum. Datum Brune anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo secundo, in die sancte Margarethe virginis gloriose. (Orig. Perg. mit 4 häng. Sig. in den altständischen Acten des m. Landes-Archives.) 99. Benes von Kravar bekennt, dem Münzmeister Martin in Brünn 40 Mark Prager Groschen schuldig zu sein. Dt. 20. Juli 1392. s. l. Wir Benesch von Crawarn her zu Crumpnaw tun kunt mit disem briff allen, dy yn sehen ader hören lesen, daz wir dem tüchtigen mannen Merteyn munczmeyster zu Brunn schuldig seyn an rechter schult firzig mark pragischer groschen merherischer beczalung, dy er uns zu unserm frumen gelihen hat und geloben ym daz obgenant gelt zu gelden an argelist bey unsern guten treuen virzehen tag noch dem nesten sente Michelz tag, der schirest kompt. Tet wir dez nicht, so geb wir ym geinczen gewalt, daz
82 98. Jan von Hoditz, Ojka und Maršik von Ostrašin und Přibik von Pečin bekennen dem Martin von Radatitz 50 Schock Prager Groschen schuldig zu sein. Dt. Brünn 13. Juli 1392. Nos Jano de Hoditz debitor principalis, Oyka et Marschiko fratres de Osterschyn et Przebiko de Peczyn cum omnibus nostris heredibus, fideiussores et compromissores notum- facimus tenore presencium universis, quod honesto Martino de Radaczicz et suis heredibus obligamur in quinquaginta sexagenis grossorum pragensium moravici pagamenti, quas bona nostra fide, manu coniuncta, in solidum et indivisim, sine omni dolo in proximo adveniente sancti Georgii festo solvere et numerare promittimus indilate. Quod si non fecerimus, tunc statim duo nostrum insolidum, unus alium non expectando, nec per alium se excusando, qui per dictum Martinum vel suos heredes moniti fuerint, illi pro se et eorum nomine idoneos clientes militaris originis, quilibet cum famulo uno et equis duobus mittere debebunt ad civitatem Brunensem ad honestum hospicium, quod ipsis deputatum fuerit per eosdem, ibidem ad prandium verum et consuetum obstagium, de quo exire non licebit quaquam juris causa, donec dicta pecunia prefatis nostris creditoribus totaliter fuerit persoluta. Elapsis vero qua- tuordecim diebus a prima monicione, dicto obstagio prestito vel non prestito, dictisque pecuniis adhuc nondum solutis, extunc repente prefato Martino et suis heredibus liberam damus et concedimus potestatem, predictas quinquaginta sexagenas grossorum recipiendi inter judeos vel cristianos super nostra omnium dampna, ita quod dictum illese continuabitur obstagium, nullum jus interrumpendum tamdiu, quousque prefate quinquaginta sexagene grossorum cum omnibus usuris si convenerint, dampnis, pensis et impensis ob non solucionem emergentibus et contractis, racionabiliter demonstratis per nos prefatis nostris creditoribus integraliter fuerint persolute. Et qui presentem nostram literam de bona voluntate predictorum creditorum nostrorum habuerit, illi plenum jus competit omnium premissorum. Harum sub appensis nostris sigillis de certa nostra sciencia testimonio literarum. Datum Brune anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo secundo, in die sancte Margarethe virginis gloriose. (Orig. Perg. mit 4 häng. Sig. in den altständischen Acten des m. Landes-Archives.) 99. Benes von Kravar bekennt, dem Münzmeister Martin in Brünn 40 Mark Prager Groschen schuldig zu sein. Dt. 20. Juli 1392. s. l. Wir Benesch von Crawarn her zu Crumpnaw tun kunt mit disem briff allen, dy yn sehen ader hören lesen, daz wir dem tüchtigen mannen Merteyn munczmeyster zu Brunn schuldig seyn an rechter schult firzig mark pragischer groschen merherischer beczalung, dy er uns zu unserm frumen gelihen hat und geloben ym daz obgenant gelt zu gelden an argelist bey unsern guten treuen virzehen tag noch dem nesten sente Michelz tag, der schirest kompt. Tet wir dez nicht, so geb wir ym geinczen gewalt, daz
Strana 83
83 obgenant gelt zu nemen zu cristen und zu juden uff unsere scheden. Und waz er dezselben geldez schaden nymt, den er beweysen mag, den gelobe wir ym ap zu legen. Dez zu gezeuknis hab wir unser ingesigel gehangen an disen briff. Geben noch Cristus geburt dreyczehen hundert iar dor noch yn dem zwey und neunzigisten jar an Sunabent vor Marie Magdalene. (Orig. Perg. mit 1 anh. Sig. in den altständischen Acten des m. Landes-Arch.) 100. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Ebrusch von Kladrub seinen Hof daselbst dem Hereš von Zdounek verkaufe. Dt. Mirau 6. August 1392. Wir Niclas etc. bekennen etc. das vor uns komen ist Ebrusch von Cladrub unser lieber getreuer und hat uns zu wissen getan, das er seinen hof doselbist zu Cladrup mit seinen zugehorungen etc. der von uns und unserm bischtum zu Olomucz zu rechtem mann- lehen ruret, umb eine genannte summa geldes recht und redlich Herschen von der Sdenken unserm lieben getreuen vorkauft habe und reichte im uf in unsre hende den vorgenannten hof mit seinen zugehorungen als mannlehens recht ist. Und dobei und fur uns was auch Jutta des egenannten Ebrusch eliche wirtinne, die ir leipgeding hatte uf demselben hofe und ufliesse, ufreichte und aufgab mit wolbedachtem mute unbetwungen frei und ledig lachende und mit gutem willen auch den egenannten hof, den sie zu irem leipgeding gehabt hatte, als unser mannen recht ist in dem bischtum zu Olomucz, in unsere hende dem ege- nannten Herschen und vorzeich sich alles ires rechten und briefe, die sie von sulches leipgedinges wegen do oder hernoch hette oder haben mochte in dheineweis und ob sie doruber dheine briefe, vorderungen oder anesprache hette, die ir oder iemanden von irer wegen in zukunftigen zeiten zu nucze und dem egenannten Herschen von der Sdenken zu schaden komen mochte; dieselben briefe, vorderunge, recht und anesproche sulten tot unkreftig und ab sein und demselben Herschen keinerlei schaden bringen in dheineweis. Und bekannte, das sie briefe doruber gehabt hette und die hette sie verloren zu der zeit als bischtum zu der Gelcz beraubet wart. Der vorzeich sie sich auch und baten uns demuticlichen die egenannten Ebrusch und Jutta seine fraue, das wir zu sulchem kaufe uflassunge ufreichunge ufgebunge und vorzeichunge geruchten unser gunst und willen zu geben und denselben hof dem egenannten Herschen gnediclich vorleihen und vorreichen. Des haben wir als ein bischov zu Olomucz obrister lehenherre des vorgenannten hofes angesehen demutige und vorsichtige bete der obgenannten Ebruschen und Jutten seiner fraue und getreuen dinsten des egenannten Herschen etc. und haben zu sulchem kaufe etc. unser gunst und guten willen gegeben etc. und also dem egenannten Herschen von der Sdenken und seinen elichen lehens erben den egenannten hof zu Cladrub mit seinen zugehorungen vorliehen und vorreichet, vorleihen und vorreichen mit rechter wissen mit kraft dicz brifes 11*
83 obgenant gelt zu nemen zu cristen und zu juden uff unsere scheden. Und waz er dezselben geldez schaden nymt, den er beweysen mag, den gelobe wir ym ap zu legen. Dez zu gezeuknis hab wir unser ingesigel gehangen an disen briff. Geben noch Cristus geburt dreyczehen hundert iar dor noch yn dem zwey und neunzigisten jar an Sunabent vor Marie Magdalene. (Orig. Perg. mit 1 anh. Sig. in den altständischen Acten des m. Landes-Arch.) 100. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Ebrusch von Kladrub seinen Hof daselbst dem Hereš von Zdounek verkaufe. Dt. Mirau 6. August 1392. Wir Niclas etc. bekennen etc. das vor uns komen ist Ebrusch von Cladrub unser lieber getreuer und hat uns zu wissen getan, das er seinen hof doselbist zu Cladrup mit seinen zugehorungen etc. der von uns und unserm bischtum zu Olomucz zu rechtem mann- lehen ruret, umb eine genannte summa geldes recht und redlich Herschen von der Sdenken unserm lieben getreuen vorkauft habe und reichte im uf in unsre hende den vorgenannten hof mit seinen zugehorungen als mannlehens recht ist. Und dobei und fur uns was auch Jutta des egenannten Ebrusch eliche wirtinne, die ir leipgeding hatte uf demselben hofe und ufliesse, ufreichte und aufgab mit wolbedachtem mute unbetwungen frei und ledig lachende und mit gutem willen auch den egenannten hof, den sie zu irem leipgeding gehabt hatte, als unser mannen recht ist in dem bischtum zu Olomucz, in unsere hende dem ege- nannten Herschen und vorzeich sich alles ires rechten und briefe, die sie von sulches leipgedinges wegen do oder hernoch hette oder haben mochte in dheineweis und ob sie doruber dheine briefe, vorderungen oder anesprache hette, die ir oder iemanden von irer wegen in zukunftigen zeiten zu nucze und dem egenannten Herschen von der Sdenken zu schaden komen mochte; dieselben briefe, vorderunge, recht und anesproche sulten tot unkreftig und ab sein und demselben Herschen keinerlei schaden bringen in dheineweis. Und bekannte, das sie briefe doruber gehabt hette und die hette sie verloren zu der zeit als bischtum zu der Gelcz beraubet wart. Der vorzeich sie sich auch und baten uns demuticlichen die egenannten Ebrusch und Jutta seine fraue, das wir zu sulchem kaufe uflassunge ufreichunge ufgebunge und vorzeichunge geruchten unser gunst und willen zu geben und denselben hof dem egenannten Herschen gnediclich vorleihen und vorreichen. Des haben wir als ein bischov zu Olomucz obrister lehenherre des vorgenannten hofes angesehen demutige und vorsichtige bete der obgenannten Ebruschen und Jutten seiner fraue und getreuen dinsten des egenannten Herschen etc. und haben zu sulchem kaufe etc. unser gunst und guten willen gegeben etc. und also dem egenannten Herschen von der Sdenken und seinen elichen lehens erben den egenannten hof zu Cladrub mit seinen zugehorungen vorliehen und vorreichet, vorleihen und vorreichen mit rechter wissen mit kraft dicz brifes 11*
Strana 84
84 zu haben zu halden zu geniessen und zu besiczen als unser mannen recht ist, unschedlich doch uns und unserm bischtum und unsern nachkumen bischoven zu Olomucz an unserm gewonlichen dinste und rechte. Testes: Bernhardus Hecht de Schuczendorf, Gerhardus de Mirow milites, Henselik de Repaw, Jost de Wolfsberg et Wolfram de Panowicz etc. Mit urkund etc. Datum Meraw anno domini M° CCC° nonagesimo secundo feria III. ante Laurencii. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 93.) 101. Beneš von Kravar, seine Söhne Benes und Johann verkaufen den Augustinern in Fulnek 8 Mark jährl. Zinses im Dorfe Gerlachsdorf und 2 Mark auf dem Gerichte in Fulnek. Dt. Fulnek 23. August 1392. Nos Benessius de Cravar in Chrumpnaw, Benessius et Jan filii nostri de Cravar tenore presencium recognoscismus universis, nos bona mentis deliberacione sanoque amicorum nostrorum consilio adhibito octo marcas annui veri perpetui hereditarii census super villam nostram dictam Gerlachsdorf et duas marcas eiusdem census super advocaciam nostre civitatis Fulnek a nobis nostrisque heredibus natis vel nascendis, religiosis viris preposito necnon toto conventui canonicorum regularium ordinis sancti Augustini monasterii in Fulnek tam presentibus quam futuris ibi manentibus juste vendicionis titulo rite et recte vendidisse. Quam quidem pecuniam dicti fratres tam presentes quam futuri a dicta nostra villa et advocacia tollere debent verum singulis annis a dicta villa circa festum sancti Georgii quatuor marcas, a dicta advocacia unam marcam et tantum singulis annis circa festum sancti Michaelis, sic quod dicti fratres de pleno vero et perpetuo censu decem marcas plenarie habere debeant. Pro quibus quidem decem marcis census prenominati a dictis fratribus centum marcas grossorum pragensium moravici numeri et pagamenti, sexaginta quatuor grossos pro qualibet marca computando percepimus. Volentes ut dictum censum dicti fratres tam presentes quam futuri perpetuum, ut prefertur, recipere poterint qualibet nostra nostrorumque successorum pariter et officialium impedicione procul mota, nos igitur Benessius prefatus una cum nostris filiis de Cravar, Laczko de Cravar frater noster in Helfenstein promittimus cum bona nostra fide sine fraudis dolo dictis fratribus dictos articulos, ut prefertur, observare necnon ab omnibus amicis inviolabiliter facere observari. Quod si non fecerimus, tunc quicunque duo inter nos moniti fuerint, unus super alterum non demonstrando, quilibet loco sui unum clientem militaris condicionis cum uno famulo et duobus equis in civitatem Olomucz in domum honesti viri per dictos fratres nobis deputatum destinare tenebitur ad prestandum debitum et consuetum obstagium, abinde quacunque juris causa non exituri, quousque dictis fratribus omnia premissa adimpleta fuerint, necnon et pro singulis damnis, que demonstrari tantum possint, exinde perceptis plenarie per nos fuerit satisfactum; dicti fratres plenam eciam possint habere auctoritatem prestito vel non prestito obstagio nos speciali jure convenire, si
84 zu haben zu halden zu geniessen und zu besiczen als unser mannen recht ist, unschedlich doch uns und unserm bischtum und unsern nachkumen bischoven zu Olomucz an unserm gewonlichen dinste und rechte. Testes: Bernhardus Hecht de Schuczendorf, Gerhardus de Mirow milites, Henselik de Repaw, Jost de Wolfsberg et Wolfram de Panowicz etc. Mit urkund etc. Datum Meraw anno domini M° CCC° nonagesimo secundo feria III. ante Laurencii. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 93.) 101. Beneš von Kravar, seine Söhne Benes und Johann verkaufen den Augustinern in Fulnek 8 Mark jährl. Zinses im Dorfe Gerlachsdorf und 2 Mark auf dem Gerichte in Fulnek. Dt. Fulnek 23. August 1392. Nos Benessius de Cravar in Chrumpnaw, Benessius et Jan filii nostri de Cravar tenore presencium recognoscismus universis, nos bona mentis deliberacione sanoque amicorum nostrorum consilio adhibito octo marcas annui veri perpetui hereditarii census super villam nostram dictam Gerlachsdorf et duas marcas eiusdem census super advocaciam nostre civitatis Fulnek a nobis nostrisque heredibus natis vel nascendis, religiosis viris preposito necnon toto conventui canonicorum regularium ordinis sancti Augustini monasterii in Fulnek tam presentibus quam futuris ibi manentibus juste vendicionis titulo rite et recte vendidisse. Quam quidem pecuniam dicti fratres tam presentes quam futuri a dicta nostra villa et advocacia tollere debent verum singulis annis a dicta villa circa festum sancti Georgii quatuor marcas, a dicta advocacia unam marcam et tantum singulis annis circa festum sancti Michaelis, sic quod dicti fratres de pleno vero et perpetuo censu decem marcas plenarie habere debeant. Pro quibus quidem decem marcis census prenominati a dictis fratribus centum marcas grossorum pragensium moravici numeri et pagamenti, sexaginta quatuor grossos pro qualibet marca computando percepimus. Volentes ut dictum censum dicti fratres tam presentes quam futuri perpetuum, ut prefertur, recipere poterint qualibet nostra nostrorumque successorum pariter et officialium impedicione procul mota, nos igitur Benessius prefatus una cum nostris filiis de Cravar, Laczko de Cravar frater noster in Helfenstein promittimus cum bona nostra fide sine fraudis dolo dictis fratribus dictos articulos, ut prefertur, observare necnon ab omnibus amicis inviolabiliter facere observari. Quod si non fecerimus, tunc quicunque duo inter nos moniti fuerint, unus super alterum non demonstrando, quilibet loco sui unum clientem militaris condicionis cum uno famulo et duobus equis in civitatem Olomucz in domum honesti viri per dictos fratres nobis deputatum destinare tenebitur ad prestandum debitum et consuetum obstagium, abinde quacunque juris causa non exituri, quousque dictis fratribus omnia premissa adimpleta fuerint, necnon et pro singulis damnis, que demonstrari tantum possint, exinde perceptis plenarie per nos fuerit satisfactum; dicti fratres plenam eciam possint habere auctoritatem prestito vel non prestito obstagio nos speciali jure convenire, si
Strana 85
85 aliquod impedimentum ipsis oriretur articulis in premissis. In cuius rei testimonium sigilla nostra de certa nostra sciencia presentibus sunt appensa. Datum in Fulnek anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo secundo in vigilia sancti Bartholomei apostoli gloriosi. (Manusc. im Landes-Archive M. IV. 1. p. 25.) 102. Markgraf Jodok verspricht der Katharina von Lomnitz 200 Mark Prager Groschen Heimsteuer zu zahlen. Dt. Brünn 16. September 1392. odocus dei gracia marchio et dominus Moravie notumfacimus tenore presencium universis. Ex eo, quod nobilis Budyssius de Quassicz nobilem Katherinam de Lompnicz du- xit in conthoralem, promisimus nos principaliter et nos Jesco Puska de Chunstat, Wilhelmus de Pernstein, Sulco de Radcow et Philippus de Swoyenow, fideiussores pro eodem domino Jodoco marchione, omnes in solidum promittimus indivisim bona nostra fide prefate Katherine et ad fideles manus predicti Budissii et Benessii fratrum de Gwassicz, ac Johannis de Sternberg alias de Lucaw, ducentas marcas grossorum pragensium racione veri dotalicii in festo sancti Georgii proxime nunc venturo solvere et expedire, aut in et super bonis liberis possessis et non imbrigatis viginti marcas grossorum annui census in ducentis marcis grossorum predictorum racione dicti dotalicii ipsi Katherine et ad fideles manus predictorum iuxta consuetudinem terre Moravie demonstrare et demonstratas in proximo colloquio dominorum, dum tabule terre in Olomuncz aut in Brunna, ad quod colloquium talia bona spectaverint, aperte fuerint intabulare eo modo ut prefertur, aut proinde ducentas marcas grossorum in parata pecunia aput tabulas terre in Olomucz pro eodem tempore reponere et assignare, et eo facto presens litera debet restitui nobis viceversa. Si autem non fecerimus aliquid in premissis, extunc quandocumque nos fideiussores moniti fuerimus a prefata Katherina aut a manu fideli nomine ipsius, quilibet loco nostri unum clientem militaris condicionis cum uno famulo et duobus equis debebit mittere in civitatem Prostans ad domum honesti hospitis nobis deputatam ad prestandum ibidem debitum obstagium et consuetum et ab eodem obstagio non exituri, donec omnia supradicta fuerint per nos finaliter adimpleta, et donec de omnibus dampnis, si que propter negligenciam commissam ipsi, videlicet Katherina aut fidelis manus perceperint et racionabiliter absque juramento eadem dampna demonstraverint, fuerit per nos ipsis satisfactum. In cuius rei testimonium sigilla nostra propria presentibus sunt appensa. Datum Brune anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo secundo, die sancte Ludmille, que fit ante festum Sancti Mathei ewangeliste et appostoli. (Orig-Perg. mit 5 häng. Sig. in den altständischen Acten des m. Landes-Archives.)
85 aliquod impedimentum ipsis oriretur articulis in premissis. In cuius rei testimonium sigilla nostra de certa nostra sciencia presentibus sunt appensa. Datum in Fulnek anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo secundo in vigilia sancti Bartholomei apostoli gloriosi. (Manusc. im Landes-Archive M. IV. 1. p. 25.) 102. Markgraf Jodok verspricht der Katharina von Lomnitz 200 Mark Prager Groschen Heimsteuer zu zahlen. Dt. Brünn 16. September 1392. odocus dei gracia marchio et dominus Moravie notumfacimus tenore presencium universis. Ex eo, quod nobilis Budyssius de Quassicz nobilem Katherinam de Lompnicz du- xit in conthoralem, promisimus nos principaliter et nos Jesco Puska de Chunstat, Wilhelmus de Pernstein, Sulco de Radcow et Philippus de Swoyenow, fideiussores pro eodem domino Jodoco marchione, omnes in solidum promittimus indivisim bona nostra fide prefate Katherine et ad fideles manus predicti Budissii et Benessii fratrum de Gwassicz, ac Johannis de Sternberg alias de Lucaw, ducentas marcas grossorum pragensium racione veri dotalicii in festo sancti Georgii proxime nunc venturo solvere et expedire, aut in et super bonis liberis possessis et non imbrigatis viginti marcas grossorum annui census in ducentis marcis grossorum predictorum racione dicti dotalicii ipsi Katherine et ad fideles manus predictorum iuxta consuetudinem terre Moravie demonstrare et demonstratas in proximo colloquio dominorum, dum tabule terre in Olomuncz aut in Brunna, ad quod colloquium talia bona spectaverint, aperte fuerint intabulare eo modo ut prefertur, aut proinde ducentas marcas grossorum in parata pecunia aput tabulas terre in Olomucz pro eodem tempore reponere et assignare, et eo facto presens litera debet restitui nobis viceversa. Si autem non fecerimus aliquid in premissis, extunc quandocumque nos fideiussores moniti fuerimus a prefata Katherina aut a manu fideli nomine ipsius, quilibet loco nostri unum clientem militaris condicionis cum uno famulo et duobus equis debebit mittere in civitatem Prostans ad domum honesti hospitis nobis deputatam ad prestandum ibidem debitum obstagium et consuetum et ab eodem obstagio non exituri, donec omnia supradicta fuerint per nos finaliter adimpleta, et donec de omnibus dampnis, si que propter negligenciam commissam ipsi, videlicet Katherina aut fidelis manus perceperint et racionabiliter absque juramento eadem dampna demonstraverint, fuerit per nos ipsis satisfactum. In cuius rei testimonium sigilla nostra propria presentibus sunt appensa. Datum Brune anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo secundo, die sancte Ludmille, que fit ante festum Sancti Mathei ewangeliste et appostoli. (Orig-Perg. mit 5 häng. Sig. in den altständischen Acten des m. Landes-Archives.)
Strana 86
86 103. Markgraf Jodok bestätigt die Privilegien des Marktes Rausenbruck. Dt. Brünn 16. September 1392. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie notumfacimus tenore presencium universis, quod intuitu serviciorum fidelium, que strenuus Hermannus de Rausenbruck noster fidelis exhibuit et exihibere poterit ferventius in futurum et presertim ad instantiam suarum precum literas serenissimorum dominorum Joannis regis Bohemie et Caroli pro tunc mar- chionis Moravie dive memorie, quos nobis idem Hermannus exhibuit, petens per nos easdem confirmari. Quarum due litere erant ipsius domini Joannis regis, una super feudo in Rausen- bruck et alia super libertate habendi cyppum et patibulum ibidem in Rausenbruck; tertia vero litera fuit ipsius domini Caroli super erectione oppidi in Rausenbruck et foro ibidem habendo et tenendo. Quas quidem literas supradictas vidimus et legimus et easdem de certa nostra scientia laudamus, approbamus, et de verbo ad verbum in omnibus earum tenoribus, punctis et articulis tenore presencium confirmamus. Presentium sub nostro appenso sigillo testimonio literarum. Datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo secundo, die sancte Ludmille. (Orig. Perg. mit h. verletztem Sig. in den Acten des Klosters Bruck lit. H. n. 51 im mähr. Landes-Archive.) 104. Markgraf Jodok befiehlt dem Mauteinnehmer von Menitz, von den Bürgern der Stadt Ungarisch-Hradisch keine Maut in Menitz einzuheben. Dt. Ung. Brod 22. September 1392. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie. Tibi thelonario in Menes fideli nostro dilecto presentibus attente precipimus et mandamus omnino volentes, quatenus a civibus et incolis de Redisch, nostris fidelibus dilectis, nullum prorsus theloneum recipias, quocies- cunque eciam illos loca illa, in quibus theloneum solitus es recipere, contigerit pertransire, nec eciam ipsos vel res ipsarum occasione huiusmodi thelonei debeas aut presumas quomodo- libet impedire. Presencium sub nostri appressione sigilli testimonio literarum. Datum in Broda Ungaricali anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo secundo, die sancti Mauricii. (Orig. Perg. a dorso beigedr. Sig. in der Boček'schen Sig. n. 8076 im mähr. Landes- Archive.)
86 103. Markgraf Jodok bestätigt die Privilegien des Marktes Rausenbruck. Dt. Brünn 16. September 1392. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie notumfacimus tenore presencium universis, quod intuitu serviciorum fidelium, que strenuus Hermannus de Rausenbruck noster fidelis exhibuit et exihibere poterit ferventius in futurum et presertim ad instantiam suarum precum literas serenissimorum dominorum Joannis regis Bohemie et Caroli pro tunc mar- chionis Moravie dive memorie, quos nobis idem Hermannus exhibuit, petens per nos easdem confirmari. Quarum due litere erant ipsius domini Joannis regis, una super feudo in Rausen- bruck et alia super libertate habendi cyppum et patibulum ibidem in Rausenbruck; tertia vero litera fuit ipsius domini Caroli super erectione oppidi in Rausenbruck et foro ibidem habendo et tenendo. Quas quidem literas supradictas vidimus et legimus et easdem de certa nostra scientia laudamus, approbamus, et de verbo ad verbum in omnibus earum tenoribus, punctis et articulis tenore presencium confirmamus. Presentium sub nostro appenso sigillo testimonio literarum. Datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo secundo, die sancte Ludmille. (Orig. Perg. mit h. verletztem Sig. in den Acten des Klosters Bruck lit. H. n. 51 im mähr. Landes-Archive.) 104. Markgraf Jodok befiehlt dem Mauteinnehmer von Menitz, von den Bürgern der Stadt Ungarisch-Hradisch keine Maut in Menitz einzuheben. Dt. Ung. Brod 22. September 1392. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie. Tibi thelonario in Menes fideli nostro dilecto presentibus attente precipimus et mandamus omnino volentes, quatenus a civibus et incolis de Redisch, nostris fidelibus dilectis, nullum prorsus theloneum recipias, quocies- cunque eciam illos loca illa, in quibus theloneum solitus es recipere, contigerit pertransire, nec eciam ipsos vel res ipsarum occasione huiusmodi thelonei debeas aut presumas quomodo- libet impedire. Presencium sub nostri appressione sigilli testimonio literarum. Datum in Broda Ungaricali anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo secundo, die sancti Mauricii. (Orig. Perg. a dorso beigedr. Sig. in der Boček'schen Sig. n. 8076 im mähr. Landes- Archive.)
Strana 87
87 105. Der Olmützer Bischof Nikolaus verleiht denen, welche zur Erbauung der Olmützer Kirche beisteuern, einen Ablass von 40 Tagen. Dt. Olmütz 30. September 1392. Nicolaus dei et apostolice sedis gracia episcopus Olomucensis universis et singulis plebanis viceplebanis ecclesiarum parochialium et capellarum rectoribus, aut vestras vices gerentibus per et infra civitatem et diocesim Olomucensem constitutis, qui presentibus fuerint requisiti, graciam vobis et pacem a deo, qui est vera omnium salus. Carissimi in domino dilecti. Si divine maiestatis graciam propensius consideremus, qui nos non nostris meritis sed dono sue gracie gratis largire dignatus est, ut essemus sancti atque inmaculati et predestinavit nos in adopcionem filiorum secundum propositum sue voluntatis, qui eciam in nobis operatur velle bonum et perficere pro sua voluntate, dignum et justum reputamus tam grata beneficia nobis grata concessa digna memoria revolvere, devotis mentibus cognoscere, debitisque laudibus extollere et eum, quem celi et terra non capiunt, saltem justis suis et precipue intemerata eius genitrice semper virgine Maria, beatis et gloriosis Petro et Paulo apostolis, Wenceslao et Cristino martiribus, Cyrillo et Metudio episcopis et confessoribus ac eximia virgine Cordula, quos altissimus nostros elegit patres fore et patronos, piis suscipere affectimus (sic), divinis honorare obsequiis et de bonis a deo nobis collatis diem extreme messionis bonis operibus prevenire, ut in benediccione seminantes de benediccione metamus vitam eternam. Sane cum venerabilis sponsa nostra et illibata mater vestra sancta Olomu- censis ecclesia, que dono sancti spiritus vos dilectos sicut ceteros suos filios ad vitam genuit cum labore, sicut cottidie nove prolis gaudet germine genitosque piis nutrit uberibus ac nutritos uberius fovet moribus et exemplis, ut sine querela in vinea domini viventes mereamur esse participes regni dei, in edificiis suis et aliis cottidianum paciatur defectum, qui de facili reformari non valet sine elemosinis fidelium ex eo, quod in hoc magni sumptus et expense requirantur, vestram discrecionem presentibus aquirimus et hortamur seriosius vobis et vestrum cuilibet in virtute sancte obediencie et sub excommunicacionis pena iniungentes, quatenus sitis electi dei induci visceribus nomine domini nostri Jesu Christi tam sanctum et pium negocium, quod nobis prorsus cordi existit, cum fueritis per nuntios seu procuratores ad hoc deputatos per capitulum nostrum Olomucense requisiti, singulis diebus dominicis et festivis in ecclesiis vestris, quum maior affuerit populi multitudo, sine intermissione fideliter promovere curetis et diem adventus ipsorum, quem sollempniter volumus celebrari ut diem dominicum, fideli populo nuntietis et nuntiari faciatis et cum diligentia inducere studeatis monitis salutaribus, ut se ad susceptionem eorundum procuratorum, in quantum possint devotius disponant et ad laudem altissimi, qui administrat semen seminanti et panem prestabit multiplicabitque et augebit fructuum incrementa, unusquisque prout destinabit in corde suo, suas elemosinas largiatur, ut voluntas eorum prompta accepta existat secundum id, qui habet et non ex tristitia vel necessitate cum hylarem datorem diligat . . . Et dum venerint ad diem ad hoc assignatum, vos ad honorem dei et reliquiarum dicte ecclesie Olomucz
87 105. Der Olmützer Bischof Nikolaus verleiht denen, welche zur Erbauung der Olmützer Kirche beisteuern, einen Ablass von 40 Tagen. Dt. Olmütz 30. September 1392. Nicolaus dei et apostolice sedis gracia episcopus Olomucensis universis et singulis plebanis viceplebanis ecclesiarum parochialium et capellarum rectoribus, aut vestras vices gerentibus per et infra civitatem et diocesim Olomucensem constitutis, qui presentibus fuerint requisiti, graciam vobis et pacem a deo, qui est vera omnium salus. Carissimi in domino dilecti. Si divine maiestatis graciam propensius consideremus, qui nos non nostris meritis sed dono sue gracie gratis largire dignatus est, ut essemus sancti atque inmaculati et predestinavit nos in adopcionem filiorum secundum propositum sue voluntatis, qui eciam in nobis operatur velle bonum et perficere pro sua voluntate, dignum et justum reputamus tam grata beneficia nobis grata concessa digna memoria revolvere, devotis mentibus cognoscere, debitisque laudibus extollere et eum, quem celi et terra non capiunt, saltem justis suis et precipue intemerata eius genitrice semper virgine Maria, beatis et gloriosis Petro et Paulo apostolis, Wenceslao et Cristino martiribus, Cyrillo et Metudio episcopis et confessoribus ac eximia virgine Cordula, quos altissimus nostros elegit patres fore et patronos, piis suscipere affectimus (sic), divinis honorare obsequiis et de bonis a deo nobis collatis diem extreme messionis bonis operibus prevenire, ut in benediccione seminantes de benediccione metamus vitam eternam. Sane cum venerabilis sponsa nostra et illibata mater vestra sancta Olomu- censis ecclesia, que dono sancti spiritus vos dilectos sicut ceteros suos filios ad vitam genuit cum labore, sicut cottidie nove prolis gaudet germine genitosque piis nutrit uberibus ac nutritos uberius fovet moribus et exemplis, ut sine querela in vinea domini viventes mereamur esse participes regni dei, in edificiis suis et aliis cottidianum paciatur defectum, qui de facili reformari non valet sine elemosinis fidelium ex eo, quod in hoc magni sumptus et expense requirantur, vestram discrecionem presentibus aquirimus et hortamur seriosius vobis et vestrum cuilibet in virtute sancte obediencie et sub excommunicacionis pena iniungentes, quatenus sitis electi dei induci visceribus nomine domini nostri Jesu Christi tam sanctum et pium negocium, quod nobis prorsus cordi existit, cum fueritis per nuntios seu procuratores ad hoc deputatos per capitulum nostrum Olomucense requisiti, singulis diebus dominicis et festivis in ecclesiis vestris, quum maior affuerit populi multitudo, sine intermissione fideliter promovere curetis et diem adventus ipsorum, quem sollempniter volumus celebrari ut diem dominicum, fideli populo nuntietis et nuntiari faciatis et cum diligentia inducere studeatis monitis salutaribus, ut se ad susceptionem eorundum procuratorum, in quantum possint devotius disponant et ad laudem altissimi, qui administrat semen seminanti et panem prestabit multiplicabitque et augebit fructuum incrementa, unusquisque prout destinabit in corde suo, suas elemosinas largiatur, ut voluntas eorum prompta accepta existat secundum id, qui habet et non ex tristitia vel necessitate cum hylarem datorem diligat . . . Et dum venerint ad diem ad hoc assignatum, vos ad honorem dei et reliquiarum dicte ecclesie Olomucz
Strana 88
88 sanctarum, quas secum deferunt, cum processione et cetu fideli eisdem occurratis, suscipientes in nomine domini in caritate cum debito honore et ipsos honeste ac laudabiliter sicut decet ministros dei in domibus vestris pertractantes, nichil ab eis ultra voluntarie oblatum postu- lantes nec in aliquo eis molesti existatis; nam quidquid reverentie aut honoris ipsis impen- deritis nobis reputamus fore factum. Etiam cum per eos requisiti fueritis, eos ad vicinam parochiam deduci salva pace procuretis. Concedimus etiam ipsis procuratoribus quotquot electi fuerint et missi virtute presentium auctoritatem nostram, etiam in casibus nobis a iure reservatis homines utriusque sexus eis confitentes absolvendi et penitentias ininugendi salutares, vota vero peregrinationis, abstinentias, peccata oblita, offensiones parentum non ad effusionem sanquinis, penitentias non studiose neglectas, prout nostra permittitur auctorites dispensandi aut in alia pietatis opera commutandi. Etiam cum expediens fuerit ecclesie nostre Olomucensis predicte alios subrogandi, qui consimilem habebunt auctoritatem durante negotio antedicto. Ne autem sollempnium divinorum defectu seu aliquo impedimento vel occasione sinistra fidelium devotio a salutifera dicti negotii debita receptione et inherentia quoquomodo distrahatur, volumus et specialiter concedimus et indulgemus, quod si locus, in quo sanctum dictum negotium agendum fuerit, nostre seu vicarii officialis vel delegatorum aut aliorum inferiorum nostrorum auctoritate ecclesiastico subiaceat interdicto, in adventu nuntiorum predictorum quod huiusmodi durante ibidem negotio et statione dumtaxat et non ultra divina peragi valeant, relaxamus interdictis et excommunicatis exclusis, ac sollempniter celebrari. Volumus etiam et mandamus, quod que per eos dimissa fuerint ac promissa vel relicta a fidelibus in testamento apud vos vel vobis commisso per eosdem, quod ea fideliter colligatis, collecta servetis diligenter et ad requisitionem eorum aut capituli nostri Olomucensis ea presentari faciatis tali fidelitate el integritate, quibus a deo condignam queritis retributionem. Volumus etiam et presentibus mandamus, quod dum capituli nostri nuntii ecclesie nostre Olomucensis omnes petitores alios, quibus dedimus literas nostras mendicandi in singulis locis, quibus istos illis volumus anteferri, ne mutuo concursu se impediant et scandalum in populo gigneretur. Et in premissis et quolibet premissorum vos ad laudem altissimi exhibentes studiosos prout de obedienti diligentia volueritis commendari. Et ut Christi fideles, qui de bonis a deo collatis ad ipsius ecclesie nostre Olomucensis manus adiutrices porrexerint, promoverint consilium, auxilium, favorem dederint, donis spiritualibus sentiant se refertos, ultra indulgentias per summos pontifices, archiepiscopos et episcopos talibus concessas omnibus vere penitentibus et confessis XL dies indulgentiarum de omnipotentis dei misericordia et beatorum Petri et Pauli apostolorum auctoritate confisi de iniunctis penitentiis in domino presentibus relaxamus. In cuius rei testimonium has literas post minime valituras fieri iussimus et sigilli nostri maioris appensione muniri. Datum Olomuncz anno domini M° CCC° L XXXX II° in festo sancti Jeronimi. (Orig. Perg. h. Sig. im Olm. Cap. Archive.)
88 sanctarum, quas secum deferunt, cum processione et cetu fideli eisdem occurratis, suscipientes in nomine domini in caritate cum debito honore et ipsos honeste ac laudabiliter sicut decet ministros dei in domibus vestris pertractantes, nichil ab eis ultra voluntarie oblatum postu- lantes nec in aliquo eis molesti existatis; nam quidquid reverentie aut honoris ipsis impen- deritis nobis reputamus fore factum. Etiam cum per eos requisiti fueritis, eos ad vicinam parochiam deduci salva pace procuretis. Concedimus etiam ipsis procuratoribus quotquot electi fuerint et missi virtute presentium auctoritatem nostram, etiam in casibus nobis a iure reservatis homines utriusque sexus eis confitentes absolvendi et penitentias ininugendi salutares, vota vero peregrinationis, abstinentias, peccata oblita, offensiones parentum non ad effusionem sanquinis, penitentias non studiose neglectas, prout nostra permittitur auctorites dispensandi aut in alia pietatis opera commutandi. Etiam cum expediens fuerit ecclesie nostre Olomucensis predicte alios subrogandi, qui consimilem habebunt auctoritatem durante negotio antedicto. Ne autem sollempnium divinorum defectu seu aliquo impedimento vel occasione sinistra fidelium devotio a salutifera dicti negotii debita receptione et inherentia quoquomodo distrahatur, volumus et specialiter concedimus et indulgemus, quod si locus, in quo sanctum dictum negotium agendum fuerit, nostre seu vicarii officialis vel delegatorum aut aliorum inferiorum nostrorum auctoritate ecclesiastico subiaceat interdicto, in adventu nuntiorum predictorum quod huiusmodi durante ibidem negotio et statione dumtaxat et non ultra divina peragi valeant, relaxamus interdictis et excommunicatis exclusis, ac sollempniter celebrari. Volumus etiam et mandamus, quod que per eos dimissa fuerint ac promissa vel relicta a fidelibus in testamento apud vos vel vobis commisso per eosdem, quod ea fideliter colligatis, collecta servetis diligenter et ad requisitionem eorum aut capituli nostri Olomucensis ea presentari faciatis tali fidelitate el integritate, quibus a deo condignam queritis retributionem. Volumus etiam et presentibus mandamus, quod dum capituli nostri nuntii ecclesie nostre Olomucensis omnes petitores alios, quibus dedimus literas nostras mendicandi in singulis locis, quibus istos illis volumus anteferri, ne mutuo concursu se impediant et scandalum in populo gigneretur. Et in premissis et quolibet premissorum vos ad laudem altissimi exhibentes studiosos prout de obedienti diligentia volueritis commendari. Et ut Christi fideles, qui de bonis a deo collatis ad ipsius ecclesie nostre Olomucensis manus adiutrices porrexerint, promoverint consilium, auxilium, favorem dederint, donis spiritualibus sentiant se refertos, ultra indulgentias per summos pontifices, archiepiscopos et episcopos talibus concessas omnibus vere penitentibus et confessis XL dies indulgentiarum de omnipotentis dei misericordia et beatorum Petri et Pauli apostolorum auctoritate confisi de iniunctis penitentiis in domino presentibus relaxamus. In cuius rei testimonium has literas post minime valituras fieri iussimus et sigilli nostri maioris appensione muniri. Datum Olomuncz anno domini M° CCC° L XXXX II° in festo sancti Jeronimi. (Orig. Perg. h. Sig. im Olm. Cap. Archive.)
Strana 89
89 106. Statut des Olmützer Capitels vom 30. September 1392. Anno domini MCCCLXXXXII in nostro generali capitulo, quod celebratum fuit in festo sancti Jeronimi cum continuatione aliquorum dierum sequentium statutum est, quod festum natalium sanctorum Petri et Pauli principum apostolorum deinceps debeat sollempniter celebrari cum cappis prout alia festa cappalium. Item in prefato capitulo statutum existit, quod obedientiarius panum pro omnibus pecuniis et censibus, qui et que pertinent ad magnam obedientiam et XX marcis, que con- ceduntur de distributionibus, emere debeat annonas ad panes infra festum sancti Wenczeslai et festum nativitatis domini nostri Jesu Christi. Quod si hoc neglexerit et postea in pretiosiori foro comparaverit, quam comparari poterant infra tempus predictum, hoc debebit esse in preiudicium obedientiarii et non capituli nec personarum aliarum. Debebit etiam obedientiarius viginti marcas, que conceduntur de distributionibus ad panes reponere sub statuto ad sacristiam ad distributiones continuandas ante festum sancti Johannis Baptiste. Item in prefato generali capitulo ad statuta de collapsis edificiis restaurandis in curiis beneficiorum et obedientiarum ecclesie Olomucensis statutum et additum est, quod successor illius, qui dimittit collapsa edificia, postquam adeptus fuerit possessionem, infra mensem debebit apponere diligentiam suam, quod de rebus predecessoris reformentur edificia ad statum debitum, prout priora exprimunt statuta, scilicet sollicitando et arrestando circa testamentarios vel alios quoscunque res defuncti. Quod si hoc non fecerit et negligens fuerit, ipse successor edificia restaurare tenebitur suis propriis laboribus, supmtibus et expensis. (Aus dem Codex E. I. 40 des Olm. Metr. Cap. Archives.) 107. Jan Baldak Hofdienstmann des Markgrafen Jodok und seine Frau geben dem Bruder des s. Thomasklosters in Brünn, Frank, für sein väterliches Erbtheil fünf vor dem Fröhlicherthor gelegene Häuser. Dt. 16. October 1392. s. l. Ich Jan Baldak die zeit des hochgeborn fürsten margraven Josts hofgesinde, Kuni- gunden sein hausfrau bekennen offenlich mit diesem brieve allen den, die yn sehen odir horen lesen, das wir mit gueter vornunft und mit bedachtem mute und willen recht und redlichen dem andächtigen herrn herren Franken bruder des klosters sand Thoman zu Brünne für sein vetirlich erbe geben und zuaigenen und dem ganzen convent desselben klosters unsir fünf hausir mit vier und siebenzigen grossen und vierzehn hüner jerliches erbzinses, die auf demselben hausir sind und die gelegen sein vor Frolicherthor am ende der gassen, die genannt ist Dürneustift, erblichen zu behalden dem vorgenannten Franken sein lebtage und nach seim tode dem konvent zu behalden, zu vorkaufen, vorsetzen odir verwechlen und iren frumm damit schafen nach all irem willen mit allen iren nutzen, rechten, zuge- 12
89 106. Statut des Olmützer Capitels vom 30. September 1392. Anno domini MCCCLXXXXII in nostro generali capitulo, quod celebratum fuit in festo sancti Jeronimi cum continuatione aliquorum dierum sequentium statutum est, quod festum natalium sanctorum Petri et Pauli principum apostolorum deinceps debeat sollempniter celebrari cum cappis prout alia festa cappalium. Item in prefato capitulo statutum existit, quod obedientiarius panum pro omnibus pecuniis et censibus, qui et que pertinent ad magnam obedientiam et XX marcis, que con- ceduntur de distributionibus, emere debeat annonas ad panes infra festum sancti Wenczeslai et festum nativitatis domini nostri Jesu Christi. Quod si hoc neglexerit et postea in pretiosiori foro comparaverit, quam comparari poterant infra tempus predictum, hoc debebit esse in preiudicium obedientiarii et non capituli nec personarum aliarum. Debebit etiam obedientiarius viginti marcas, que conceduntur de distributionibus ad panes reponere sub statuto ad sacristiam ad distributiones continuandas ante festum sancti Johannis Baptiste. Item in prefato generali capitulo ad statuta de collapsis edificiis restaurandis in curiis beneficiorum et obedientiarum ecclesie Olomucensis statutum et additum est, quod successor illius, qui dimittit collapsa edificia, postquam adeptus fuerit possessionem, infra mensem debebit apponere diligentiam suam, quod de rebus predecessoris reformentur edificia ad statum debitum, prout priora exprimunt statuta, scilicet sollicitando et arrestando circa testamentarios vel alios quoscunque res defuncti. Quod si hoc non fecerit et negligens fuerit, ipse successor edificia restaurare tenebitur suis propriis laboribus, supmtibus et expensis. (Aus dem Codex E. I. 40 des Olm. Metr. Cap. Archives.) 107. Jan Baldak Hofdienstmann des Markgrafen Jodok und seine Frau geben dem Bruder des s. Thomasklosters in Brünn, Frank, für sein väterliches Erbtheil fünf vor dem Fröhlicherthor gelegene Häuser. Dt. 16. October 1392. s. l. Ich Jan Baldak die zeit des hochgeborn fürsten margraven Josts hofgesinde, Kuni- gunden sein hausfrau bekennen offenlich mit diesem brieve allen den, die yn sehen odir horen lesen, das wir mit gueter vornunft und mit bedachtem mute und willen recht und redlichen dem andächtigen herrn herren Franken bruder des klosters sand Thoman zu Brünne für sein vetirlich erbe geben und zuaigenen und dem ganzen convent desselben klosters unsir fünf hausir mit vier und siebenzigen grossen und vierzehn hüner jerliches erbzinses, die auf demselben hausir sind und die gelegen sein vor Frolicherthor am ende der gassen, die genannt ist Dürneustift, erblichen zu behalden dem vorgenannten Franken sein lebtage und nach seim tode dem konvent zu behalden, zu vorkaufen, vorsetzen odir verwechlen und iren frumm damit schafen nach all irem willen mit allen iren nutzen, rechten, zuge- 12
Strana 90
90 horung und aigenschaft, als wir sie gehabt haben, uns noch unsern erben noch nachkumling davon nichts zu behalden noch ausgenomen. Dorumb globen wir vorgenannter Jan und Kunigunde mit allir unsir hab varund und unvarund, wo wir die haben, dem vorgenannten herrn Franken und dem konvent, dieselben funf hausir mit aller irer zugehorung freien ledigen und vor allerlei ansprach beschirmen bei unsern treun und eren. Und des zu urkund hab wir Jan vorgenannter mein eigen ingesigel und zu gezeuknusse haben die weisen manne durch unsir pett willen Johannes Lukner und Herman Tassner, die zeit gesworn der stat zu Brünne, ir insigel an diesen prief gehangen, der geben ist nach Christ gepurt tausend jar dreihundert jar und in dem zwei und neunzigistem jar an sand Gallentag. (Aus dem Transumptbuche p. 250/b im Archive des Klosters s. Thomas in Altbrünn.) 108. Johann von Sternberg verkauft dem Fabian von Wažan das Dorf Cernčin. Dt. Kremsier 28. October 1392. Noverint universi presencium habituri noticiam. Quod ego Johannes de Sternberg alias de Lucaw bona deliberacione et amicorum consilio prehabito famoso Pabyano de Wazan, pueris et heredibus ipsius iusto vendicionis titulo hereditarie vendidi et libere resignavi villam Czernczyn cum agris cultis et incultis pomeriis rubetis pascuis libertatibus et omnibus pertinenciis et utilitatibus ad ipsam villam spectantibus in suis limitibus et metis pleno jure et dominio, sicut ego ipse antedictam villam tenui et possedi, nichil juris seu dominii michi et meis heredibus in eisdem bonis relinquens, pro quindecem marcis grossorum pragensium moravici pagamenti et numeri, quas ab ipso percepi in parata bona pecunia integre nume- ratas. Ipsa quoque bona cum omnibus suis juribus et pertinenciis in proximo dominorum colloquio in Brunna aut in sequenti, dum primum tabule terre fuerint aperte, non inbrigata sed omnino libertata sibi Pabyano et heredibus suis intabulare hereditare appropriare libertare secundum jus terre disbrigare et a quolibet homine spirituali et seculari christiano vel judeo, eos racione dictorum bonorum jure terre inpetente, per tres annos exbrigare meis propriis fatigiis et sumptibus juste teneor et promitto mea bona fide. Nos quoque Matheus canonicus ecclesie Olomucensis de Sternberg alias de Lucaw, Herscho Smetana de Medricz, Henricus de Zop et Mixico de Milczan, fideiussores pro predicto domino Johanne et cum ipso omnes quinque insolidum juste tenemur et bona nostra fide manu coniuncta indivise promittimus Pabiano, pueris et heredibus ipsius et ad fideles manus Mixiconi et Zdinkoni fratribus de Wazan, Wlczkoni de Opatowicz et Adamkoni de Lowczicz alias de Medlowicz dictam ven- dicionem et empcionem in omnibus suis articulis et punctis, ut premittitur, inviolabiliter obser- vare et adinplere cum effectu, absque omni contradiccione judicio occasione dilacione et dolo. Si vero aliquod premissorum non fecerimus, mox duo ex nobis fideiussoribus, qui per Pabianum, pueros aut heredes ipsius aut per illos, ad quoram manus promisimus sive per aliquem ex ipsis moniti fuerimus, civitatem Brunnam ad prestandum verum et consuetum
90 horung und aigenschaft, als wir sie gehabt haben, uns noch unsern erben noch nachkumling davon nichts zu behalden noch ausgenomen. Dorumb globen wir vorgenannter Jan und Kunigunde mit allir unsir hab varund und unvarund, wo wir die haben, dem vorgenannten herrn Franken und dem konvent, dieselben funf hausir mit aller irer zugehorung freien ledigen und vor allerlei ansprach beschirmen bei unsern treun und eren. Und des zu urkund hab wir Jan vorgenannter mein eigen ingesigel und zu gezeuknusse haben die weisen manne durch unsir pett willen Johannes Lukner und Herman Tassner, die zeit gesworn der stat zu Brünne, ir insigel an diesen prief gehangen, der geben ist nach Christ gepurt tausend jar dreihundert jar und in dem zwei und neunzigistem jar an sand Gallentag. (Aus dem Transumptbuche p. 250/b im Archive des Klosters s. Thomas in Altbrünn.) 108. Johann von Sternberg verkauft dem Fabian von Wažan das Dorf Cernčin. Dt. Kremsier 28. October 1392. Noverint universi presencium habituri noticiam. Quod ego Johannes de Sternberg alias de Lucaw bona deliberacione et amicorum consilio prehabito famoso Pabyano de Wazan, pueris et heredibus ipsius iusto vendicionis titulo hereditarie vendidi et libere resignavi villam Czernczyn cum agris cultis et incultis pomeriis rubetis pascuis libertatibus et omnibus pertinenciis et utilitatibus ad ipsam villam spectantibus in suis limitibus et metis pleno jure et dominio, sicut ego ipse antedictam villam tenui et possedi, nichil juris seu dominii michi et meis heredibus in eisdem bonis relinquens, pro quindecem marcis grossorum pragensium moravici pagamenti et numeri, quas ab ipso percepi in parata bona pecunia integre nume- ratas. Ipsa quoque bona cum omnibus suis juribus et pertinenciis in proximo dominorum colloquio in Brunna aut in sequenti, dum primum tabule terre fuerint aperte, non inbrigata sed omnino libertata sibi Pabyano et heredibus suis intabulare hereditare appropriare libertare secundum jus terre disbrigare et a quolibet homine spirituali et seculari christiano vel judeo, eos racione dictorum bonorum jure terre inpetente, per tres annos exbrigare meis propriis fatigiis et sumptibus juste teneor et promitto mea bona fide. Nos quoque Matheus canonicus ecclesie Olomucensis de Sternberg alias de Lucaw, Herscho Smetana de Medricz, Henricus de Zop et Mixico de Milczan, fideiussores pro predicto domino Johanne et cum ipso omnes quinque insolidum juste tenemur et bona nostra fide manu coniuncta indivise promittimus Pabiano, pueris et heredibus ipsius et ad fideles manus Mixiconi et Zdinkoni fratribus de Wazan, Wlczkoni de Opatowicz et Adamkoni de Lowczicz alias de Medlowicz dictam ven- dicionem et empcionem in omnibus suis articulis et punctis, ut premittitur, inviolabiliter obser- vare et adinplere cum effectu, absque omni contradiccione judicio occasione dilacione et dolo. Si vero aliquod premissorum non fecerimus, mox duo ex nobis fideiussoribus, qui per Pabianum, pueros aut heredes ipsius aut per illos, ad quoram manus promisimus sive per aliquem ex ipsis moniti fuerimus, civitatem Brunnam ad prestandum verum et consuetum
Strana 91
91 obstagium in domo honesti hospitis nobis, ut moris est, per ipsos demonstranda, quilibet cum uno famulo et duobus equis propriis impensis, unus super alium non demonstrans nec expectans alterum, absque contradiccione et dolo tenebimur et bona fide promittimus subintrare indilate, abinde nullatenus exituri quousque id premissorum, de quo moniti fuerimus, adin- pleverimus et deduxerimus ad effectum, domino Matheo predicto duntaxat excepto, qui loco sui tenebitur unum clientem cum uno famulo et duobus equis militaris condicionis ad obstagium, ut premittitur, transmittere indilate. Et si hoc factum non fuerit, extunc mox post duas septimanas a die monicionis fiende computando per nos duos monitos obstagio prestito vel- non prestito, alii duo ex nobis moniti obstagium, ut premittitur, in eodem hospicio sicut duo primi absque contradiccione et dolo fideliter prestare tenebimur, abinde omnes quatuor nullo modo exituri, quousque id premissorum, de quo fuerimus moniti adinpletum fuerit et ad effectum finaliter deductum, ac pro dampnis, inpensis et expensis propter hoc monendo equitando seu dirigendo nunccios factis et perceptis, que bono testimonio absque juramentis demonstrari poterint per nos eis ad plenum fuerit satisfactum. In quorum omnium evidens testimonium sigilla nostra presentibus de nostra certa sciencia sunt appensa. Datum Chremisir in die sanctorum Symonis et Jude apostolorum, anno domini millesimo trecentesimo nona- gesimo secundo. (Orig. Perg. mit 5 anh. woblerh. Sig. im m. Landes-Archiv. Art.: Königinkl. lit. J. n. 8.) 109. Markgraf Jodok verkauft dem Olmützer Capitel die Dörfer Sušitz und Raclawitz. Dt. Brünn 12. November 1392. My Jošt boží milostí margrabí a pán země moravské vyznáváme tímto listem přede všemi, že s dobrým rozmyslem a z jistého našeho vědomí vsi naše Sušice a Raclavice, kteréžto od Ješka jmenovaného Hromada z Huorky za peníze naše byli jsme kúpili se dvorem o dvú pluhú v tej vsi Sušicích se všemi rolemi oranými i neoranými, s horami, údolími, lesy, chrastinami i hájmi, s stromy, s zahradami, s podsedky, s cestami i s roz- cestími neb chodníky, s hony, s lovením, s vodami tekúcími i netekúcími, s potoky, s jezery, s rybníky, s lovením, s mlýny, s pastvami, s lúkami, s činzy neb úroky, s duochody a užitky i požitky a poctami i s poctěním, s súdy, vinami i s pokutami z súdného pochá- zejícími, s právy, s opravami vysokými i nízkými, se všemi sedláky, s vesníky, s rolníky a přebyvateli všecknými, s mezami, s pučinami (sic), s hranicemi a vymezením svým, jakožto od starodávna vuokol přiležícími jsú rozdělena, sprostně a rovně se všemi při- slušenstvími svými, kterýmiž by kolivek jmény mohly jmenovány býti, nic sobě ani dědicóm ani potomkóm našim v těch zboží zachovávajíce, jediné berni neb dani královskú, kdyby usazena byla z těch zboží obyčejem potavad zachovalým, aby vydána a placena byla, poctivého kostela Olomuckého kapitole nábožným našim milým i tomu kostelu Olomuckému za tisíc a padesáte hřiven grošuov peněz pražských moravského čísla, nám již hotovými 12*
91 obstagium in domo honesti hospitis nobis, ut moris est, per ipsos demonstranda, quilibet cum uno famulo et duobus equis propriis impensis, unus super alium non demonstrans nec expectans alterum, absque contradiccione et dolo tenebimur et bona fide promittimus subintrare indilate, abinde nullatenus exituri quousque id premissorum, de quo moniti fuerimus, adin- pleverimus et deduxerimus ad effectum, domino Matheo predicto duntaxat excepto, qui loco sui tenebitur unum clientem cum uno famulo et duobus equis militaris condicionis ad obstagium, ut premittitur, transmittere indilate. Et si hoc factum non fuerit, extunc mox post duas septimanas a die monicionis fiende computando per nos duos monitos obstagio prestito vel- non prestito, alii duo ex nobis moniti obstagium, ut premittitur, in eodem hospicio sicut duo primi absque contradiccione et dolo fideliter prestare tenebimur, abinde omnes quatuor nullo modo exituri, quousque id premissorum, de quo fuerimus moniti adinpletum fuerit et ad effectum finaliter deductum, ac pro dampnis, inpensis et expensis propter hoc monendo equitando seu dirigendo nunccios factis et perceptis, que bono testimonio absque juramentis demonstrari poterint per nos eis ad plenum fuerit satisfactum. In quorum omnium evidens testimonium sigilla nostra presentibus de nostra certa sciencia sunt appensa. Datum Chremisir in die sanctorum Symonis et Jude apostolorum, anno domini millesimo trecentesimo nona- gesimo secundo. (Orig. Perg. mit 5 anh. woblerh. Sig. im m. Landes-Archiv. Art.: Königinkl. lit. J. n. 8.) 109. Markgraf Jodok verkauft dem Olmützer Capitel die Dörfer Sušitz und Raclawitz. Dt. Brünn 12. November 1392. My Jošt boží milostí margrabí a pán země moravské vyznáváme tímto listem přede všemi, že s dobrým rozmyslem a z jistého našeho vědomí vsi naše Sušice a Raclavice, kteréžto od Ješka jmenovaného Hromada z Huorky za peníze naše byli jsme kúpili se dvorem o dvú pluhú v tej vsi Sušicích se všemi rolemi oranými i neoranými, s horami, údolími, lesy, chrastinami i hájmi, s stromy, s zahradami, s podsedky, s cestami i s roz- cestími neb chodníky, s hony, s lovením, s vodami tekúcími i netekúcími, s potoky, s jezery, s rybníky, s lovením, s mlýny, s pastvami, s lúkami, s činzy neb úroky, s duochody a užitky i požitky a poctami i s poctěním, s súdy, vinami i s pokutami z súdného pochá- zejícími, s právy, s opravami vysokými i nízkými, se všemi sedláky, s vesníky, s rolníky a přebyvateli všecknými, s mezami, s pučinami (sic), s hranicemi a vymezením svým, jakožto od starodávna vuokol přiležícími jsú rozdělena, sprostně a rovně se všemi při- slušenstvími svými, kterýmiž by kolivek jmény mohly jmenovány býti, nic sobě ani dědicóm ani potomkóm našim v těch zboží zachovávajíce, jediné berni neb dani královskú, kdyby usazena byla z těch zboží obyčejem potavad zachovalým, aby vydána a placena byla, poctivého kostela Olomuckého kapitole nábožným našim milým i tomu kostelu Olomuckému za tisíc a padesáte hřiven grošuov peněz pražských moravského čísla, nám již hotovými 12*
Strana 92
92 penězi úplně zaplacených, spravedlivě a právě prodali jsme a mocí listu tohoto prodáváme dávajíce a vpúščejíce túž kapitolu a kostel Olomucký v pravé držení aneb opravení vsí předřečených přenášejíce v předřečení kapitolu a kostel Olomucký všecko pravé vlastenství a držení, kteréžto jemu Ješkovi řečenému Hromada prvé a potom nám přislušelo nebo přislušeti mohlo v předřečených vsi (sic) neb zboží. Slibujíce my svrchujmenovaný Jost markrabí a pán moravský prodajce a my správce, spoluslibce a rukojmě předřečeného pána markrabí s ním a zaň Erhart z Kunstatu, Jan z Meziříče, Ješek řečený Puška z Kunstatu, Sulek z Radkova, Philipp z Svojenova maršalek, a Jan z Morkovic a z Hušťo- novic, slibujemy všickni vespolek rukú společní a nerozdílnú etc.*) Tomu na svědomí pečeti naše vlastní s naším jistým vědomím k tomuto listu jsú přivěšeny. Dán v Brně léta božího tisícího třistého devadesátého druhého, v ten úterý po svátce svatého Martina spovědlníka. (Abschrift aus dem 15. Jahr. im Olm. Cap. Archive. Offenbar Ubersetzung eines latein. Originales.) 110. Stephan von Rotenbach verkauft drei Lehen in dem Dorfe Petschen dem Svinka, Richter in Zlabings. Dt. 19. November 1392 s. l. Ich Stephan von Rotenpach und all mein erben ich vergich und tun kund offenlich an dem gegenwurtigen offen prief allen leuten, dew da den prief sehent und horent lesen, dew nu jecz lebent und nach uns kunftig werden, das ich mit wolverdachtem muet und mit gutem rat meiner erben und meiner freunt zu der zeit, do ichs wol getun und gelassen mocht, mit vreier wilkur verkauft hab dreu lehen in dem dorf zum Peczen genant, dew da zinsen an zwelef gross zwei schock, mit aller irer zuegehorung zu veld und zu dorf geleich, als sew gelegen sind, mit voller herschaft nichtes ausgenomen, da wir recht zu scholden haben sunder als unser vorvodern und wir her in nucz und in gewer pracht haben, also hab wir es verkauft dem erbaren mann und unsern lieben freunt Swinkan dem richter zu dem Czlewings und seiner hausfrauen Kathrine und herrn Veiten pfarrer zu sand Peter pei Marpurch und allen iren erben um achzehn schock grosser silbreiner pfenning prager muncz guter werung, dew sew mich ganz und gar gericht und pezalt haben. Und daz vorgenannt gut und lehen lub ich in und iren erben zu schirmen und zu entweren vor Juden und vor Christen und vor aller manichlich und pesunderlich vor aller frauen margengab nach dem landesrechten in Merhern. Und darum versprech wir und geheissen in pürgels weis ich Stywor von Peczen und ich Ebrusch von Schechowicz und ich Rohowecz von Zhorz und ich Marschiko von Jaruwicz, wir verheissen mit gesampter hant und ungeteilt von einem auf den andern mit dem egenannten Stephan daz guet zu schirmen, als der prief *) Folgt die gewöhnliche Formel über die Gewähr, die Auslöschung und neue Eintragung in die Landtafel und über das Einlager.
92 penězi úplně zaplacených, spravedlivě a právě prodali jsme a mocí listu tohoto prodáváme dávajíce a vpúščejíce túž kapitolu a kostel Olomucký v pravé držení aneb opravení vsí předřečených přenášejíce v předřečení kapitolu a kostel Olomucký všecko pravé vlastenství a držení, kteréžto jemu Ješkovi řečenému Hromada prvé a potom nám přislušelo nebo přislušeti mohlo v předřečených vsi (sic) neb zboží. Slibujíce my svrchujmenovaný Jost markrabí a pán moravský prodajce a my správce, spoluslibce a rukojmě předřečeného pána markrabí s ním a zaň Erhart z Kunstatu, Jan z Meziříče, Ješek řečený Puška z Kunstatu, Sulek z Radkova, Philipp z Svojenova maršalek, a Jan z Morkovic a z Hušťo- novic, slibujemy všickni vespolek rukú společní a nerozdílnú etc.*) Tomu na svědomí pečeti naše vlastní s naším jistým vědomím k tomuto listu jsú přivěšeny. Dán v Brně léta božího tisícího třistého devadesátého druhého, v ten úterý po svátce svatého Martina spovědlníka. (Abschrift aus dem 15. Jahr. im Olm. Cap. Archive. Offenbar Ubersetzung eines latein. Originales.) 110. Stephan von Rotenbach verkauft drei Lehen in dem Dorfe Petschen dem Svinka, Richter in Zlabings. Dt. 19. November 1392 s. l. Ich Stephan von Rotenpach und all mein erben ich vergich und tun kund offenlich an dem gegenwurtigen offen prief allen leuten, dew da den prief sehent und horent lesen, dew nu jecz lebent und nach uns kunftig werden, das ich mit wolverdachtem muet und mit gutem rat meiner erben und meiner freunt zu der zeit, do ichs wol getun und gelassen mocht, mit vreier wilkur verkauft hab dreu lehen in dem dorf zum Peczen genant, dew da zinsen an zwelef gross zwei schock, mit aller irer zuegehorung zu veld und zu dorf geleich, als sew gelegen sind, mit voller herschaft nichtes ausgenomen, da wir recht zu scholden haben sunder als unser vorvodern und wir her in nucz und in gewer pracht haben, also hab wir es verkauft dem erbaren mann und unsern lieben freunt Swinkan dem richter zu dem Czlewings und seiner hausfrauen Kathrine und herrn Veiten pfarrer zu sand Peter pei Marpurch und allen iren erben um achzehn schock grosser silbreiner pfenning prager muncz guter werung, dew sew mich ganz und gar gericht und pezalt haben. Und daz vorgenannt gut und lehen lub ich in und iren erben zu schirmen und zu entweren vor Juden und vor Christen und vor aller manichlich und pesunderlich vor aller frauen margengab nach dem landesrechten in Merhern. Und darum versprech wir und geheissen in pürgels weis ich Stywor von Peczen und ich Ebrusch von Schechowicz und ich Rohowecz von Zhorz und ich Marschiko von Jaruwicz, wir verheissen mit gesampter hant und ungeteilt von einem auf den andern mit dem egenannten Stephan daz guet zu schirmen, als der prief *) Folgt die gewöhnliche Formel über die Gewähr, die Auslöschung und neue Eintragung in die Landtafel und über das Einlager.
Strana 93
93 sagt und daz nachst lantgesprech, daz zu Brünn wirt, so lub wir im und sein erben die lehen in die lanttafel inzuschreiben und uns aus. Und wo wir des nicht entaten, was in dem prief geschriben stet, welich zwen denn under uns egenannten selbgescholt und purgeln gemant wurden von dem egenannten Swinken, seiner hausfraue und sein pruder oder iren erben, dew schullen zu hant an all underlas und widerred reiten in die laistung jedermann mit einem knecht und zwein pharten gen dem Czlewings in die stat in ein erber gasthaus, wo uns das von in gezeigt wirt und schullen da inn ligen und laisten als laistens recht ist und schullen aus der laistung nicht reiten auf kein recht, unz daz wir alles das getun und geleisten, was unser prief sagt. Und ob wir die egenannten lehen nich entweren machten, so schull wir dem egenannten Swinken, seiner hausfraun, seinem pruder und allen iren erben ir gelt wider geben und des dritten pfennings mer und daz schol geschehen in zwein maneiden unverzogenlich. Und ob der egenannt Swink mit sein erben icht schaden nam von des egenannten geltes wegen mit poten senden oder mit nachreisen oder wie die schaden genannt wären, dew er und sein erben redleich mag beweisen, die schullen nu zu hant mit dem haubtgut gefallen. Und ob die laistung zu lang wert, daz sew den ege- nannten Swinken und erben verdruss, so haben sew volle gewalt das egenannt gelt, hauptgut und schaden auf unsern schaden auszupringen zu Juden und zu Christen oder wo sew mugen mit unserm guten willen. Und daz verheiss wir alles stat zu haben und zu laisten mit unsern guten treuen an eides statt und die weil schull wir aus der laistung nicht kumen, unz daz wir alles das vollpringen, was unser prief sagt. Und wer den prief inn hat mit des egenannten Swinken, seiner hausfraun und seines pruders und irer erben guten willen inhat, der hat an allen stucken, dew in dem prief geschriben stent, als gut recht, sam sew selben oder als ir erben. Und daruber geb wir in den prief versigelten mit unsern eigen anhangunden insigeln der obgeschriben sach zu einer waren und staten urkund. Der prief ist geben nach Christi gepurd dreizehnhundert jar darnach in dem zwei und neunzkisten jar an sant Elspetentag der heiligen fraun. (Orig. im Archive der Stadt Zlabings, daraus diese Abschrift im mähr. Landes-Archive. Boček'sche Slg. n. 10111.) 111. Das Olmützer Capitel und der Pfarrer in Braunsberg verpflichten sich den Schiedsspruch bezüglich des Zehentbezuges in Fritzendorf zu halten. Dt. Olmütz 20. November 1392. In nomine domini amen. Anno nativitatis eiusdem millesimo trecentesimo nonagesimo secundo, indiccione decima quinta, die vicesima mensis Novembris, hora terciarum vel quasi, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Bonifacii divina providencia pape noni anno quarto, in capella sancte Anne in ambitu Olomucensis ecclesie situata, in mei notarii publici infrascripti testiumque presencia subscriptorum ad hoc specialiter voca- torum et rogatorum constituti personaliter venerabiles viri magister Nicolaus de Gewiczka tunc senior, ceterique canonici ecclesie Olomucensis ibidem tunc presentes et capitulum
93 sagt und daz nachst lantgesprech, daz zu Brünn wirt, so lub wir im und sein erben die lehen in die lanttafel inzuschreiben und uns aus. Und wo wir des nicht entaten, was in dem prief geschriben stet, welich zwen denn under uns egenannten selbgescholt und purgeln gemant wurden von dem egenannten Swinken, seiner hausfraue und sein pruder oder iren erben, dew schullen zu hant an all underlas und widerred reiten in die laistung jedermann mit einem knecht und zwein pharten gen dem Czlewings in die stat in ein erber gasthaus, wo uns das von in gezeigt wirt und schullen da inn ligen und laisten als laistens recht ist und schullen aus der laistung nicht reiten auf kein recht, unz daz wir alles das getun und geleisten, was unser prief sagt. Und ob wir die egenannten lehen nich entweren machten, so schull wir dem egenannten Swinken, seiner hausfraun, seinem pruder und allen iren erben ir gelt wider geben und des dritten pfennings mer und daz schol geschehen in zwein maneiden unverzogenlich. Und ob der egenannt Swink mit sein erben icht schaden nam von des egenannten geltes wegen mit poten senden oder mit nachreisen oder wie die schaden genannt wären, dew er und sein erben redleich mag beweisen, die schullen nu zu hant mit dem haubtgut gefallen. Und ob die laistung zu lang wert, daz sew den ege- nannten Swinken und erben verdruss, so haben sew volle gewalt das egenannt gelt, hauptgut und schaden auf unsern schaden auszupringen zu Juden und zu Christen oder wo sew mugen mit unserm guten willen. Und daz verheiss wir alles stat zu haben und zu laisten mit unsern guten treuen an eides statt und die weil schull wir aus der laistung nicht kumen, unz daz wir alles das vollpringen, was unser prief sagt. Und wer den prief inn hat mit des egenannten Swinken, seiner hausfraun und seines pruders und irer erben guten willen inhat, der hat an allen stucken, dew in dem prief geschriben stent, als gut recht, sam sew selben oder als ir erben. Und daruber geb wir in den prief versigelten mit unsern eigen anhangunden insigeln der obgeschriben sach zu einer waren und staten urkund. Der prief ist geben nach Christi gepurd dreizehnhundert jar darnach in dem zwei und neunzkisten jar an sant Elspetentag der heiligen fraun. (Orig. im Archive der Stadt Zlabings, daraus diese Abschrift im mähr. Landes-Archive. Boček'sche Slg. n. 10111.) 111. Das Olmützer Capitel und der Pfarrer in Braunsberg verpflichten sich den Schiedsspruch bezüglich des Zehentbezuges in Fritzendorf zu halten. Dt. Olmütz 20. November 1392. In nomine domini amen. Anno nativitatis eiusdem millesimo trecentesimo nonagesimo secundo, indiccione decima quinta, die vicesima mensis Novembris, hora terciarum vel quasi, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Bonifacii divina providencia pape noni anno quarto, in capella sancte Anne in ambitu Olomucensis ecclesie situata, in mei notarii publici infrascripti testiumque presencia subscriptorum ad hoc specialiter voca- torum et rogatorum constituti personaliter venerabiles viri magister Nicolaus de Gewiczka tunc senior, ceterique canonici ecclesie Olomucensis ibidem tunc presentes et capitulum
Strana 94
94 facientes ac capitulariter ad infrascripta congregati ex una, et discretus vir dominus Johannes rector sive plebanus ecclesie parochialis in Braunsperg Olomucensis diocesis parte ex alia pro se et suis legitimis successoribus super causa lite et controversia, que vertitur inter eos super quibusdam plenis decimis quorundorum agrorum sive laneorum cuiusdam curie situate in villa Ffriczendorff dicte diocesis ad corpora quatuor prebendarum eiusdem ecclesie Olomucensis et ad prefatum capitulum et ecclesiam Olomucensem huiusmodi quatuor prebendarum pretextu alias per mortem olim Nicolai de Ausaw, qui eandem curiam ab ipsis canonicis et capitulo tenuit et habuit legittime devolute, quasquidem decimas dictus dominus Johannes rector sibi et ecclesie sue predicte debere asseruit, in honorabiles viros dominos Johannem de Ghulen vicarium in spiritualibus et officialem Olomucensem ac Wilhelmum Kortenlange canonicum Olomucensem ibidem presentes et onus infrascriptum in se sponte suscipientes, tamquam in arbitros, arbitratores, judices, diffinitores, laudatores et amicabiles compositores et bonos viros meliori modo, via, jure et forma quibus efficacius poterint et debuerint de alto et basso concorditer et unanimiter compromiserunt sub pena vinginti marcarum grossorum pragensium moravici numeri et pagamenti parti, arbitrium seu laudum huiusmodi ratum et gratum habenti et servanti tociens quociens fuerit contraventum solvenda; dantes et conce- dentes ipse partes supradictis arbitris, arbitratoribus et amicabilibus compositoribus plenam, liberam et omnimodam potestatem super litibus et controversiis predictis semel vel pluries arbitrandi, laudandi, diffiniendi, terminandi, sentenciandi et pronunciandi verbo vel in scriptis, partibus vocatis presentibus vel absentibus aut una parte presente et alia absente, stando vel sedendo, ordine servato vel non servato, diebus feriatis vel non feriatis, ubi vel quando prout dictis arbitris per ipsas partes electis visum fuerit expedire. Promittentes dicte partes hincinde michi notario publico infrascripto sollempniter stipulanti vice et nomine omnium, quorum interest vel interesse poterit quomodolibet in futurum laudo, pronunciacioni et mandatis stare, obedire parere et cum effectu adimplere atque dicta, laudata, arbitrata et mandata perpetue firma et rata habere, tenere et inviolabiliter observare neque ipsis in aliquo contraire verbo vel facto, sed quod ipsi arbitri laudaverint, dixerint, pronunciaverint, diffini- verint aut arbitrati fuerint omnia et singula tenere et ad plenum servare sub pena superius expressata et quod eedem partes eciam contra laudum, pronunciacionem, arbitrum non appellabunt neque prosequentur, si quam interposuerint appellacionem nullum etiam rescriptum vel privilegium per se vel alium seu alios impetrabunt neque inpetratis utentur neque restitucionem in integrum petent aliqua racione. Que quidem omnia et singula partes predicte hincinde tenere et inviolabiliter promiserunt observare sub pena memorata, petentes de et super premissis omnibus et singulis per me notarium publicum infrascriptum ipsis unum vel plura confici publicum seu publica instrumentum vel instrumenta. Acta sunt hec anno indicone die mense hora pontificatus et loco quibus supra. Presentibus discretis viris Sigismundo de Chremsir et Petro Johannis de Pustymir notariis publicis Olomucensis diocesis testibus ad premissa vocatis et rogatis. Et ego Petrus . . . . publicus . . . notarius . . . (Orig. Perg. im Olm. Cap. Archive.)
94 facientes ac capitulariter ad infrascripta congregati ex una, et discretus vir dominus Johannes rector sive plebanus ecclesie parochialis in Braunsperg Olomucensis diocesis parte ex alia pro se et suis legitimis successoribus super causa lite et controversia, que vertitur inter eos super quibusdam plenis decimis quorundorum agrorum sive laneorum cuiusdam curie situate in villa Ffriczendorff dicte diocesis ad corpora quatuor prebendarum eiusdem ecclesie Olomucensis et ad prefatum capitulum et ecclesiam Olomucensem huiusmodi quatuor prebendarum pretextu alias per mortem olim Nicolai de Ausaw, qui eandem curiam ab ipsis canonicis et capitulo tenuit et habuit legittime devolute, quasquidem decimas dictus dominus Johannes rector sibi et ecclesie sue predicte debere asseruit, in honorabiles viros dominos Johannem de Ghulen vicarium in spiritualibus et officialem Olomucensem ac Wilhelmum Kortenlange canonicum Olomucensem ibidem presentes et onus infrascriptum in se sponte suscipientes, tamquam in arbitros, arbitratores, judices, diffinitores, laudatores et amicabiles compositores et bonos viros meliori modo, via, jure et forma quibus efficacius poterint et debuerint de alto et basso concorditer et unanimiter compromiserunt sub pena vinginti marcarum grossorum pragensium moravici numeri et pagamenti parti, arbitrium seu laudum huiusmodi ratum et gratum habenti et servanti tociens quociens fuerit contraventum solvenda; dantes et conce- dentes ipse partes supradictis arbitris, arbitratoribus et amicabilibus compositoribus plenam, liberam et omnimodam potestatem super litibus et controversiis predictis semel vel pluries arbitrandi, laudandi, diffiniendi, terminandi, sentenciandi et pronunciandi verbo vel in scriptis, partibus vocatis presentibus vel absentibus aut una parte presente et alia absente, stando vel sedendo, ordine servato vel non servato, diebus feriatis vel non feriatis, ubi vel quando prout dictis arbitris per ipsas partes electis visum fuerit expedire. Promittentes dicte partes hincinde michi notario publico infrascripto sollempniter stipulanti vice et nomine omnium, quorum interest vel interesse poterit quomodolibet in futurum laudo, pronunciacioni et mandatis stare, obedire parere et cum effectu adimplere atque dicta, laudata, arbitrata et mandata perpetue firma et rata habere, tenere et inviolabiliter observare neque ipsis in aliquo contraire verbo vel facto, sed quod ipsi arbitri laudaverint, dixerint, pronunciaverint, diffini- verint aut arbitrati fuerint omnia et singula tenere et ad plenum servare sub pena superius expressata et quod eedem partes eciam contra laudum, pronunciacionem, arbitrum non appellabunt neque prosequentur, si quam interposuerint appellacionem nullum etiam rescriptum vel privilegium per se vel alium seu alios impetrabunt neque inpetratis utentur neque restitucionem in integrum petent aliqua racione. Que quidem omnia et singula partes predicte hincinde tenere et inviolabiliter promiserunt observare sub pena memorata, petentes de et super premissis omnibus et singulis per me notarium publicum infrascriptum ipsis unum vel plura confici publicum seu publica instrumentum vel instrumenta. Acta sunt hec anno indicone die mense hora pontificatus et loco quibus supra. Presentibus discretis viris Sigismundo de Chremsir et Petro Johannis de Pustymir notariis publicis Olomucensis diocesis testibus ad premissa vocatis et rogatis. Et ego Petrus . . . . publicus . . . notarius . . . (Orig. Perg. im Olm. Cap. Archive.)
Strana 95
95 112. Markgraf Prokop quittirt den Markgrafen Jodok uber den Empfang des s. Wenzel-Zins- termines von 200 Schock Groschen. Dt. Olmütz 25. November 1392. Nos Procopius dei gracia marchio Moravie notumfacimus tenore presencium universis, quod illustris princeps dominus Jodocus, marchio et dominus Moravie, frater noster caris- simus per Andream Olomucensem decanum suum notarium nobis ducentas sexagenas grossorum super censum nostrum, quem nobis pro termino sancti Wenczeslai proximo preteriti solvere tenebatur, inclusis illis centum sexagenis grossorum, quas nobis nobilis Erhardus de Cunstath concesserat, rite et racionabiliter assignavit. De quibus quidem ducentis sexagenis grossorum prefatum fratrem nostrum quittamus, absolvimus ac virtute presencium quittum prorsus dimittimus et solutum. Presencium sub nostro appresso sigillo testimonio litterarum. Datum in Olomuncz feria secunda die sancte Katherine anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo secundo. (Orig. Pap. mit beigedr. Sig. den altständischen Acten des mähr. Landesarch.) 113. Papst Bonifacius IX. entscheidet, dass das nach Friedrich von Wolframskirchen erledigte Canonicat der Prerauer Archidiacon Sander innehaben solle. Dt. Perugia 10. Dec. 1392 Bonifacius episcopus servus servorum dei dilecto filio magistro Brande de Castelliono capellano nostro et auditori causarum palacii apostolici salutem et apostolicam benediccionem. Vite ac morum honestas aliaque laudabilia probitatis et virtutum merita, super quibus apud nos dilectus filius Sanderus de Rambaw archidiaconus Preroviensis in ecclesia Olomucensi fidedigno commendatur testimonio, nos inducunt, ut sibi reddamur ad graciam liberales. Exhibita siquidem nobis nuper propria dicti Sanderi peticio continebat, quod orta dudum inter ipsum et dilectum filium magistrum Johannem de Malesicz scolasticum ecclesie Pragensis scriptorem nostrum super canonicatu et prebenda eiusdem ecclesie Olomucensis, quos tunc vacantes per obitum quondam Frederici de Wolframskirken canonici eiusdem ecclesie sibi auctoritate apostolica collatos, se assecutum fuisse canonice illosque aliquandiu tenuisse et posse- disse et tunc eciam tenere et possidere pacifice et quiete dictumque Johannem se provisioni et assecucioni predictis contra iusticiam opposuisse et fecisse, quominus idem Sanderus eosdem canonicatum et prebendam posset pacifice possidere, Johannes vero predicti eosdem canonicatum et prebendam ad se de iure spectare asserebant, prout ipse Sanderus adhuc asserit. Materia questionis et causa huiusmodi ad sedem apostolicam legitime introducta felicis recordacionis Urbanus papa VI. predecessor noster causam huiusmodi ad instanciam dicti Johannis dilecto filio magistro Johanni de Dulmen capellano sedis apostolice audiendam commisit et fine debito terminandam, ipseque Johannes auditor in causa huiusmodi ad nonnullos actus inter partes ipsas dicitur processisse. Cum autem, sicut eadem peticio
95 112. Markgraf Prokop quittirt den Markgrafen Jodok uber den Empfang des s. Wenzel-Zins- termines von 200 Schock Groschen. Dt. Olmütz 25. November 1392. Nos Procopius dei gracia marchio Moravie notumfacimus tenore presencium universis, quod illustris princeps dominus Jodocus, marchio et dominus Moravie, frater noster caris- simus per Andream Olomucensem decanum suum notarium nobis ducentas sexagenas grossorum super censum nostrum, quem nobis pro termino sancti Wenczeslai proximo preteriti solvere tenebatur, inclusis illis centum sexagenis grossorum, quas nobis nobilis Erhardus de Cunstath concesserat, rite et racionabiliter assignavit. De quibus quidem ducentis sexagenis grossorum prefatum fratrem nostrum quittamus, absolvimus ac virtute presencium quittum prorsus dimittimus et solutum. Presencium sub nostro appresso sigillo testimonio litterarum. Datum in Olomuncz feria secunda die sancte Katherine anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo secundo. (Orig. Pap. mit beigedr. Sig. den altständischen Acten des mähr. Landesarch.) 113. Papst Bonifacius IX. entscheidet, dass das nach Friedrich von Wolframskirchen erledigte Canonicat der Prerauer Archidiacon Sander innehaben solle. Dt. Perugia 10. Dec. 1392 Bonifacius episcopus servus servorum dei dilecto filio magistro Brande de Castelliono capellano nostro et auditori causarum palacii apostolici salutem et apostolicam benediccionem. Vite ac morum honestas aliaque laudabilia probitatis et virtutum merita, super quibus apud nos dilectus filius Sanderus de Rambaw archidiaconus Preroviensis in ecclesia Olomucensi fidedigno commendatur testimonio, nos inducunt, ut sibi reddamur ad graciam liberales. Exhibita siquidem nobis nuper propria dicti Sanderi peticio continebat, quod orta dudum inter ipsum et dilectum filium magistrum Johannem de Malesicz scolasticum ecclesie Pragensis scriptorem nostrum super canonicatu et prebenda eiusdem ecclesie Olomucensis, quos tunc vacantes per obitum quondam Frederici de Wolframskirken canonici eiusdem ecclesie sibi auctoritate apostolica collatos, se assecutum fuisse canonice illosque aliquandiu tenuisse et posse- disse et tunc eciam tenere et possidere pacifice et quiete dictumque Johannem se provisioni et assecucioni predictis contra iusticiam opposuisse et fecisse, quominus idem Sanderus eosdem canonicatum et prebendam posset pacifice possidere, Johannes vero predicti eosdem canonicatum et prebendam ad se de iure spectare asserebant, prout ipse Sanderus adhuc asserit. Materia questionis et causa huiusmodi ad sedem apostolicam legitime introducta felicis recordacionis Urbanus papa VI. predecessor noster causam huiusmodi ad instanciam dicti Johannis dilecto filio magistro Johanni de Dulmen capellano sedis apostolice audiendam commisit et fine debito terminandam, ipseque Johannes auditor in causa huiusmodi ad nonnullos actus inter partes ipsas dicitur processisse. Cum autem, sicut eadem peticio
Strana 96
96 subiungebat lite huiusmodi sic coram eodem Johanne auditore inter partes ipsas indicisa pendente idem Johannes, qui eciam literarum apostolicarum abbreviator existit, liti et cause huiusmodi ac omni iuri sibi in dictis canonicatu et prebenda seu ad illos quomodolibet compe- tenti extra romanam curiam coram quibusdam notario publico et testibus sponte cesserit, nos qui eodem predecessore, sicut domino placuit, vita functo fuimus divina favente clemencia ad apicem summi apostolatus assumpti, cessionem predictam ratam et gratam necnon statum cause huiusmodi pro expresso presentibus habentes ac eidem Sandero, ne novus adversarius sibi in causa huiusmodi surrogetur, providere sibique, pro quo eciam venerabilis frater noster Nicolaus episcopus Olomucensis nobis super hoc humiliter supplicavit, horum intuitu specialem graciam facere volentes, discrecioni tue per apostolica scripta mandamus, quatinus eundem Sanderum, dummodo in ipsis canonicatu et prebenda non fuerit intrusus, in omni iure et ad omne ius, quod eidem Johanni tempore cessionis predicte in eisdem canonicatu et prebenda, quorum fructus redditus et proventus triginta marcharum argenti puri secundum communem extimacionem valorem annuum, ut asseritur, non excedunt, seu ad eum quomodo- libet compeciit aut competere potuit, auctoritate nostra surrogas, dictumque ius sibi con- feras et provideas eciam de illo ac facias ipsum vel procuratorem suum pro eo ad huius- modi ius ac eius prosecucionem et defensionem in eo statu, in quo idem Johannes tempore dicte cessionis existebat, et si cessionem non fecisset eandem, posset et deberet admitti et nichilominus eosdem canonicatum et prebendam sive per huiusmodi obitum predicti Frederici, ut prefertur, sive alias quovis modo aut ex alterius cuiuscunque persona vacent, eciam si tanto tempore vacaverint, quod eorum collacio iuxta Lateranensis statuta concilii ad sedem predictam legitime devoluta, seu canonicatus et prebenda predicti disposicioni apostolice specialiter reservati existant et eciam si predictus Fredericus sedis predicte capellanus vel alias officialis aut collector seu succollector fructuum et proventuum camere apostolice debi- torum fuerit, dummodo tempore data presencium non sit in eis alicui specialiter ius quesitum, cum plenitudine iuris canonici ac omnibus iuribus et pertinenciis suis eidem Sandero aucto- ritate nostra conferas et assignes, inducens per se vel alium seu alios eundem Sanderum vel procuratorem suum eius nomine in corporalem possessionem canonicatus et prebende iuriumque et pertinenciarum predictorum, eadem auctoritate et defendens inductum ammoto exinde quolibet illicito detentore, ac faciens ipsum Sanderum vel dictum procuratorem pro eo ad eandem prebendam in ipsa ecclesia Olomucensi in canonicum recipi et in fratrem, stallo sibi in choro et loco in capitulo ipsius ecclesie cum dicti iuris plenitudine assignatis sibique de ipsorum canonicatus et prebende fructibus redditibus proventibus iuribus et ob- vencionibus universis integre responderi, contradictores auctoritate appellacione postposita compescendo. Non obstantibus quibuscunque statutis et consuetudinibus ipsius ecclesie contrariis iuramento, confirmacione apostolica vel quacunque firmitate alia roboratis; aut si aliqui apo- stolica vel alia quavis auctoritate in eadem ecclesia in canonicos sint recepti vel, ut reci- piantur, insistant, seu si super provisionibus sibi faciendis de canonicatibus et prebendis in ipsa ecclesia speciales vel aliis beneficiis ecclesiasticis in illis partibus generales dicte sedis vel legatorum eius literas impetrarint, eciam si per eas ad inhibicionem, reservacionem et
96 subiungebat lite huiusmodi sic coram eodem Johanne auditore inter partes ipsas indicisa pendente idem Johannes, qui eciam literarum apostolicarum abbreviator existit, liti et cause huiusmodi ac omni iuri sibi in dictis canonicatu et prebenda seu ad illos quomodolibet compe- tenti extra romanam curiam coram quibusdam notario publico et testibus sponte cesserit, nos qui eodem predecessore, sicut domino placuit, vita functo fuimus divina favente clemencia ad apicem summi apostolatus assumpti, cessionem predictam ratam et gratam necnon statum cause huiusmodi pro expresso presentibus habentes ac eidem Sandero, ne novus adversarius sibi in causa huiusmodi surrogetur, providere sibique, pro quo eciam venerabilis frater noster Nicolaus episcopus Olomucensis nobis super hoc humiliter supplicavit, horum intuitu specialem graciam facere volentes, discrecioni tue per apostolica scripta mandamus, quatinus eundem Sanderum, dummodo in ipsis canonicatu et prebenda non fuerit intrusus, in omni iure et ad omne ius, quod eidem Johanni tempore cessionis predicte in eisdem canonicatu et prebenda, quorum fructus redditus et proventus triginta marcharum argenti puri secundum communem extimacionem valorem annuum, ut asseritur, non excedunt, seu ad eum quomodo- libet compeciit aut competere potuit, auctoritate nostra surrogas, dictumque ius sibi con- feras et provideas eciam de illo ac facias ipsum vel procuratorem suum pro eo ad huius- modi ius ac eius prosecucionem et defensionem in eo statu, in quo idem Johannes tempore dicte cessionis existebat, et si cessionem non fecisset eandem, posset et deberet admitti et nichilominus eosdem canonicatum et prebendam sive per huiusmodi obitum predicti Frederici, ut prefertur, sive alias quovis modo aut ex alterius cuiuscunque persona vacent, eciam si tanto tempore vacaverint, quod eorum collacio iuxta Lateranensis statuta concilii ad sedem predictam legitime devoluta, seu canonicatus et prebenda predicti disposicioni apostolice specialiter reservati existant et eciam si predictus Fredericus sedis predicte capellanus vel alias officialis aut collector seu succollector fructuum et proventuum camere apostolice debi- torum fuerit, dummodo tempore data presencium non sit in eis alicui specialiter ius quesitum, cum plenitudine iuris canonici ac omnibus iuribus et pertinenciis suis eidem Sandero aucto- ritate nostra conferas et assignes, inducens per se vel alium seu alios eundem Sanderum vel procuratorem suum eius nomine in corporalem possessionem canonicatus et prebende iuriumque et pertinenciarum predictorum, eadem auctoritate et defendens inductum ammoto exinde quolibet illicito detentore, ac faciens ipsum Sanderum vel dictum procuratorem pro eo ad eandem prebendam in ipsa ecclesia Olomucensi in canonicum recipi et in fratrem, stallo sibi in choro et loco in capitulo ipsius ecclesie cum dicti iuris plenitudine assignatis sibique de ipsorum canonicatus et prebende fructibus redditibus proventibus iuribus et ob- vencionibus universis integre responderi, contradictores auctoritate appellacione postposita compescendo. Non obstantibus quibuscunque statutis et consuetudinibus ipsius ecclesie contrariis iuramento, confirmacione apostolica vel quacunque firmitate alia roboratis; aut si aliqui apo- stolica vel alia quavis auctoritate in eadem ecclesia in canonicos sint recepti vel, ut reci- piantur, insistant, seu si super provisionibus sibi faciendis de canonicatibus et prebendis in ipsa ecclesia speciales vel aliis beneficiis ecclesiasticis in illis partibus generales dicte sedis vel legatorum eius literas impetrarint, eciam si per eas ad inhibicionem, reservacionem et
Strana 97
97 decretum vel alias quomodolibet sit processum, quibus omnibus eundem Sanderum in asse- cucione predictorum canonicatus et prebende volumus anteferri, sed nullum per hoc eis quoad assecucionem canonicatuum et prebendarum aut beneficiorum aliorum preiudicium generari, seu si episcopo pro tempore existenti et dilectis filiis capitulo Olomucensi vel quibusvis aliis communiter vel divisim a dicta sede sit indultum, quod ad recepcionem vel provisionem alicuius minime teneantur et ad id compelli aut quod interdici suspendi vel excommunicari non possint, quodque de canonicatibus et prebendis ipsius ecclesie vel aliis beneficiis ecclesiasticis, ad eorum collacionem provisionem presentacionem seu quamvis aliam disposicionem coniunctim vel separatim spectantibus, nulli valeat provideri per literas aposto- licas non facientes plenam et expressam ac de verbo ad verbum de indulto huiusmodi mencionem et qualibet alia dicte sedis indulgencia generali vel speciali, cuiuscunque tenoris existat, per quam presentibus non expressam vel totaliter non insertam effectus huiusmodi gracie impediri valeat quomodolibet vel diferri et de qua cuiuscunque toto tenore habenda sit in nostris literis mencio specialis, aut si dictus Sanderus presens non fuerit ad prestandum de observandis statutis et consuetudinibus ipsius ecclesie racione dictorum canonicatus et prebende solitum iuramentum, dummodo in absencia sua per procuratorem idoneum, et cum ad ecclesiam ipsam accesserit, corporaliter illud prestet, seu quod idem Sanderus archi- diaconatum Preroviensem in ecclesia Olomucensi predicta, cuius fructus redditus et proventus triginta sex marcharum argenti puri secundum extimacionem predictam valorem annuum, ut asseritur, non excedunt, noscitur obtinere. Nos enim exnunc irritum decernimus et inane, si secus super his a quoquam quavis auctoritate scienter vel ignoranter contigerit attemptari. Datum Perusii IV. idus Decembris, pontificatus nostri anno quarto. 114. Heinrich von Arnoltowitz übergibt seine Guter Meziřič etc. dem Olmützer Bischofe Nikolaus. Dt. 18. December 1392. s. l. Anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo secundo, feria quarta proxima ante diem sancti Thome apostoli gloriosi in maiori stuba curie episcopalis Chremsirensis coram reverendo in Christo patre et domino domino Nicolao episcopo Olomucensi in con- testato judicio, Henslicone de Cowalowicz judice curie pro tribunali sedente, per vasallos infrascriptos sentencialiter electis et constitutis strenuus vir dominus Henricus de Arnoltowicz alias de Byela personaliter ibidem constitutus deliberacione prehabita publicavit et recognovit pro se et heredibus suis, quod reverendo in Christo patri domino domino Nicolao episcopo Olomucensi et ecclesie et suis successoribus omnia ac singula bona sua videlicet Mezirziecz cum molendino et villis Krzywe, Hrachowecz, Wesela, medium Strzietess, item ex alia parte aque Beczew nuncupate castrum Arnoltowicz et villam Arnoltowicz, Piescowam Lhotam, Jarczowam Lhotam, Branky et curiam ad villam Brankam pertinentem, reservata tamen communitate in pascuis et silvis communibus pro villa Drozdova Lhota, que strenuus 13
97 decretum vel alias quomodolibet sit processum, quibus omnibus eundem Sanderum in asse- cucione predictorum canonicatus et prebende volumus anteferri, sed nullum per hoc eis quoad assecucionem canonicatuum et prebendarum aut beneficiorum aliorum preiudicium generari, seu si episcopo pro tempore existenti et dilectis filiis capitulo Olomucensi vel quibusvis aliis communiter vel divisim a dicta sede sit indultum, quod ad recepcionem vel provisionem alicuius minime teneantur et ad id compelli aut quod interdici suspendi vel excommunicari non possint, quodque de canonicatibus et prebendis ipsius ecclesie vel aliis beneficiis ecclesiasticis, ad eorum collacionem provisionem presentacionem seu quamvis aliam disposicionem coniunctim vel separatim spectantibus, nulli valeat provideri per literas aposto- licas non facientes plenam et expressam ac de verbo ad verbum de indulto huiusmodi mencionem et qualibet alia dicte sedis indulgencia generali vel speciali, cuiuscunque tenoris existat, per quam presentibus non expressam vel totaliter non insertam effectus huiusmodi gracie impediri valeat quomodolibet vel diferri et de qua cuiuscunque toto tenore habenda sit in nostris literis mencio specialis, aut si dictus Sanderus presens non fuerit ad prestandum de observandis statutis et consuetudinibus ipsius ecclesie racione dictorum canonicatus et prebende solitum iuramentum, dummodo in absencia sua per procuratorem idoneum, et cum ad ecclesiam ipsam accesserit, corporaliter illud prestet, seu quod idem Sanderus archi- diaconatum Preroviensem in ecclesia Olomucensi predicta, cuius fructus redditus et proventus triginta sex marcharum argenti puri secundum extimacionem predictam valorem annuum, ut asseritur, non excedunt, noscitur obtinere. Nos enim exnunc irritum decernimus et inane, si secus super his a quoquam quavis auctoritate scienter vel ignoranter contigerit attemptari. Datum Perusii IV. idus Decembris, pontificatus nostri anno quarto. 114. Heinrich von Arnoltowitz übergibt seine Guter Meziřič etc. dem Olmützer Bischofe Nikolaus. Dt. 18. December 1392. s. l. Anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo secundo, feria quarta proxima ante diem sancti Thome apostoli gloriosi in maiori stuba curie episcopalis Chremsirensis coram reverendo in Christo patre et domino domino Nicolao episcopo Olomucensi in con- testato judicio, Henslicone de Cowalowicz judice curie pro tribunali sedente, per vasallos infrascriptos sentencialiter electis et constitutis strenuus vir dominus Henricus de Arnoltowicz alias de Byela personaliter ibidem constitutus deliberacione prehabita publicavit et recognovit pro se et heredibus suis, quod reverendo in Christo patri domino domino Nicolao episcopo Olomucensi et ecclesie et suis successoribus omnia ac singula bona sua videlicet Mezirziecz cum molendino et villis Krzywe, Hrachowecz, Wesela, medium Strzietess, item ex alia parte aque Beczew nuncupate castrum Arnoltowicz et villam Arnoltowicz, Piescowam Lhotam, Jarczowam Lhotam, Branky et curiam ad villam Brankam pertinentem, reservata tamen communitate in pascuis et silvis communibus pro villa Drozdova Lhota, que strenuus 13
Strana 98
98 vir dominus Marquardus de Wolfsberg et homines sui ibidem habere dinoscuntur et prout super iisdem tenor litere predicti domini Henrici lacius comprehendit; item curiam Dworcze nuncupatam prope Gelcz et desolatam nec non omnia et singula alia bona silvas, jura et pertinencias ad dictum opidum Mezirziecz ac castrum Arnoltowicz spectancia et spectantes, prout in suis sunt metis, limitibus atque greniciis circumferencialiter distincta pariter et locata, libere dederit, donaverit, resignaverit et tradiderit, ibique in contestato judicio donavit, resignavit et expresse dedit et realiter tradidit in possessionem et potestatem dicti domini episcopi et ecclesie suorumque successorum, ac pleno jure et dominio in eosdem transtulit et redegit cum agris cultis et incultis, silvis, rubetis, nemoribus, pascuis, aquis et aquarum decursibus, fluminibus, rivulis, montibus, vallibus, venacionibus, piscinis, aucupacionibus, molendinis, cum singulis eorum utilitatibus, libertatibus, hominibus, censibus, robotis ad predicta bona spectantibus, ut prefertur, nihil juris aut accionis sibi, heredibus ac eorum successoribus in huiusmodi hominibus, possessionibus et bonis ac pertinenciis eorundem nunc et inposterum reservando, per dictum dominum Nicolaum episcopum ecclesie Olomucensis et suos successores tenenda, habenda, utifruenda, servanda hereditarie, quiete, pacifice, libere et perpetue possidenda. Presentibus domino Marquardo de Wolfsberg, Cunczone de Smola, Dirslao de Wschechowicz, Gregorio Mazanecz de Barzicz, Henrico de Arnollowicz, Petro de Petrswald, Jodoco marsalco de Wolfsberg, Schonwaldo de Mosczenicz, Marquardo de Medricz, Pawlicone de Schenowicz, Hanussio Zakess de Keczer, Jarossio de Melicz, Pessicone de Opatowicz, Haynussone de Byelowicz, Johanne Kirlicz, Peslino de Czechowicz et Jescone de Turzan. (Kremsierer Lehenspühonen I. f. 77.) 115. Nikolaus Bischof von Olmütz verspricht, das Gut Komarowitz durch Jahr und Tag von aller Ansprache zu befreien. Dt. Kremsier 18. December 1392. Nicolaus etc. notumfacimus etc. Quod bona deliberacione et maturo consilio prehabitis bona Comarowicz a nobis in feudum dependencia, que strenuus vir dominus Henricus de Arnoltowicz famoso Herschoni Swiecz de Denka et suis heredibus racionabiliter vendidit et resignavit, ipsaque bona Comarowicz cum omnibus suis juribus et pertinenciis predicto Herschoni et suis heredibus per spacium unius anni et diei, ut est jus feudale, a qualibet impeticione ac impedimento disbrigare gwaradare et fideliter exbrigare promittimus, debemus volumus et tenemur fraude et dolo quibuslibet proculmotis. Nos quoque Gregorius Mazanecz de Baricz, Petrus Meisner de Peterswald milites, Cunczo de Smalh, Jodocus de Wolfsberg, Hensliko de Cowalowicz et Woiczechius de Malhoticz fideiussores pro dicto domino Nicolao episcopo Olomucensi et cum ipso omnes in solidum iuste tenemur, bona nostra fide manu coniuncta indivise promittimus prefato Herschoni et suis heredibus ad eorundem fideles manus Tupczoni de Denka et Jacobo Cuniczkoni de Prus, omnia premissa in singulis suis
98 vir dominus Marquardus de Wolfsberg et homines sui ibidem habere dinoscuntur et prout super iisdem tenor litere predicti domini Henrici lacius comprehendit; item curiam Dworcze nuncupatam prope Gelcz et desolatam nec non omnia et singula alia bona silvas, jura et pertinencias ad dictum opidum Mezirziecz ac castrum Arnoltowicz spectancia et spectantes, prout in suis sunt metis, limitibus atque greniciis circumferencialiter distincta pariter et locata, libere dederit, donaverit, resignaverit et tradiderit, ibique in contestato judicio donavit, resignavit et expresse dedit et realiter tradidit in possessionem et potestatem dicti domini episcopi et ecclesie suorumque successorum, ac pleno jure et dominio in eosdem transtulit et redegit cum agris cultis et incultis, silvis, rubetis, nemoribus, pascuis, aquis et aquarum decursibus, fluminibus, rivulis, montibus, vallibus, venacionibus, piscinis, aucupacionibus, molendinis, cum singulis eorum utilitatibus, libertatibus, hominibus, censibus, robotis ad predicta bona spectantibus, ut prefertur, nihil juris aut accionis sibi, heredibus ac eorum successoribus in huiusmodi hominibus, possessionibus et bonis ac pertinenciis eorundem nunc et inposterum reservando, per dictum dominum Nicolaum episcopum ecclesie Olomucensis et suos successores tenenda, habenda, utifruenda, servanda hereditarie, quiete, pacifice, libere et perpetue possidenda. Presentibus domino Marquardo de Wolfsberg, Cunczone de Smola, Dirslao de Wschechowicz, Gregorio Mazanecz de Barzicz, Henrico de Arnollowicz, Petro de Petrswald, Jodoco marsalco de Wolfsberg, Schonwaldo de Mosczenicz, Marquardo de Medricz, Pawlicone de Schenowicz, Hanussio Zakess de Keczer, Jarossio de Melicz, Pessicone de Opatowicz, Haynussone de Byelowicz, Johanne Kirlicz, Peslino de Czechowicz et Jescone de Turzan. (Kremsierer Lehenspühonen I. f. 77.) 115. Nikolaus Bischof von Olmütz verspricht, das Gut Komarowitz durch Jahr und Tag von aller Ansprache zu befreien. Dt. Kremsier 18. December 1392. Nicolaus etc. notumfacimus etc. Quod bona deliberacione et maturo consilio prehabitis bona Comarowicz a nobis in feudum dependencia, que strenuus vir dominus Henricus de Arnoltowicz famoso Herschoni Swiecz de Denka et suis heredibus racionabiliter vendidit et resignavit, ipsaque bona Comarowicz cum omnibus suis juribus et pertinenciis predicto Herschoni et suis heredibus per spacium unius anni et diei, ut est jus feudale, a qualibet impeticione ac impedimento disbrigare gwaradare et fideliter exbrigare promittimus, debemus volumus et tenemur fraude et dolo quibuslibet proculmotis. Nos quoque Gregorius Mazanecz de Baricz, Petrus Meisner de Peterswald milites, Cunczo de Smalh, Jodocus de Wolfsberg, Hensliko de Cowalowicz et Woiczechius de Malhoticz fideiussores pro dicto domino Nicolao episcopo Olomucensi et cum ipso omnes in solidum iuste tenemur, bona nostra fide manu coniuncta indivise promittimus prefato Herschoni et suis heredibus ad eorundem fideles manus Tupczoni de Denka et Jacobo Cuniczkoni de Prus, omnia premissa in singulis suis
Strana 99
99 punctis et articulis secundum jura et observanciam vasallorum ecclesie Olomucensis inviola- biliter observare et fideliter adimplere cum effectu. Si vero id vel aliquid premissorum non fecerimus, mox duo ex nobis fideiussoribus predictis, qui per Herschonem et heredes suos seu per eos, ad quorum manus promisimus, moniti fuerimus, civitatem Chremsir prestandum verum et consuetum obstagium in domo honesti hospitis, nobis per eos ut moris est demon- stranda, quilibet cum uno famulo et duobus equis propriis in personis, unus super alium non demonstrando nec expectans alterum, sine contradiccione et dolo tenebimur et bona fide promiltimus subintrare indilate abinde nullo modo exituri, quousque predicta bona cum suis pertinenciis et juribus disbrigata et libertata fuerint ut premittitur cum effectu. In quorum evidens testimonium sigilla nostra propria presentibus de certa nostra sciencia sunt appensa. Datum Chremsir feria quarta proxima ante festum sancti Thome apostoli gloriosi, anno domini M° CCC° nonagesimo secundo. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 94.) 116. Johann Erzbischof von Prag erlässt nach seiner Visitation der Olm. Diocese gewisse Verfügungen, welche eine strengere kirchliche Ordnung in derselben bezwecken. Dt. Prag 23. December 1392. Johannes dei gracia sancte Pragensis ecclesie archiepiscopus, apostolice sedis legatus reverendo in Christo patri domino Nicolao Olomucensis ecclesie . . episcopo et venerabili suo capitulo in Christo, sine quo nil salvum potest fieri, salutem. In sublimi quamvis immeritos nos gradu collocavit altissimus et constituit, quod vigili ad talentum populi fidei nostre crediti prospiciamus oculo, ne nostra dispensacio in extremi calculo iudicii valeat cum inprobis reputari. Sane premissa nostro revolventes in animo et non immemores, excusa- cionem non admitti pastori, si lupus oves comedit et pastor nescit, accedente prelatorum nostrorum consilio ad ecclesiam Olomucensem nobis legacionis et metropolico jure subiectam nos in nomine domini contulimus et ibidem servatis servandis visitaciones exercentes officium ex deposicionibus fidedignis emendacionem necessariam invenimus in subscriptis. Et quia reformacionem pie memorie domini Arnesti predecessoris nostri, qui eandem ante multa annorum curricula ecclesiam visitavit cum magna diligencia et diligenti zelo confectam modicum curari repperimus, ante omnia volumus et sub divini intimacione judicii et sub penis in ea singillatim positis precipimus eam ad unquem per prelatos et subditos eiusdem ecclesie et omnes, quos tangit, teneri et firmiter observari. Item volumus et mandamus, quod episcopus faciat vel fieri mandet synodum semel in anno, in qua sermone peracto more ecclesie nostre metropolice consueto, cum clero sibi subiecto super occurrentibus paterne conferat et mandata necessaria ipsi intimet, ne periculose possint ignorancie excusari. Item precipimus et mandamus fratri nostro episcopo, ut libellum statutorum provincialium, per dominum Arnestum pie recordacionis predecessorem nostrum editum, una cum addicionibus 13*
99 punctis et articulis secundum jura et observanciam vasallorum ecclesie Olomucensis inviola- biliter observare et fideliter adimplere cum effectu. Si vero id vel aliquid premissorum non fecerimus, mox duo ex nobis fideiussoribus predictis, qui per Herschonem et heredes suos seu per eos, ad quorum manus promisimus, moniti fuerimus, civitatem Chremsir prestandum verum et consuetum obstagium in domo honesti hospitis, nobis per eos ut moris est demon- stranda, quilibet cum uno famulo et duobus equis propriis in personis, unus super alium non demonstrando nec expectans alterum, sine contradiccione et dolo tenebimur et bona fide promiltimus subintrare indilate abinde nullo modo exituri, quousque predicta bona cum suis pertinenciis et juribus disbrigata et libertata fuerint ut premittitur cum effectu. In quorum evidens testimonium sigilla nostra propria presentibus de certa nostra sciencia sunt appensa. Datum Chremsir feria quarta proxima ante festum sancti Thome apostoli gloriosi, anno domini M° CCC° nonagesimo secundo. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 94.) 116. Johann Erzbischof von Prag erlässt nach seiner Visitation der Olm. Diocese gewisse Verfügungen, welche eine strengere kirchliche Ordnung in derselben bezwecken. Dt. Prag 23. December 1392. Johannes dei gracia sancte Pragensis ecclesie archiepiscopus, apostolice sedis legatus reverendo in Christo patri domino Nicolao Olomucensis ecclesie . . episcopo et venerabili suo capitulo in Christo, sine quo nil salvum potest fieri, salutem. In sublimi quamvis immeritos nos gradu collocavit altissimus et constituit, quod vigili ad talentum populi fidei nostre crediti prospiciamus oculo, ne nostra dispensacio in extremi calculo iudicii valeat cum inprobis reputari. Sane premissa nostro revolventes in animo et non immemores, excusa- cionem non admitti pastori, si lupus oves comedit et pastor nescit, accedente prelatorum nostrorum consilio ad ecclesiam Olomucensem nobis legacionis et metropolico jure subiectam nos in nomine domini contulimus et ibidem servatis servandis visitaciones exercentes officium ex deposicionibus fidedignis emendacionem necessariam invenimus in subscriptis. Et quia reformacionem pie memorie domini Arnesti predecessoris nostri, qui eandem ante multa annorum curricula ecclesiam visitavit cum magna diligencia et diligenti zelo confectam modicum curari repperimus, ante omnia volumus et sub divini intimacione judicii et sub penis in ea singillatim positis precipimus eam ad unquem per prelatos et subditos eiusdem ecclesie et omnes, quos tangit, teneri et firmiter observari. Item volumus et mandamus, quod episcopus faciat vel fieri mandet synodum semel in anno, in qua sermone peracto more ecclesie nostre metropolice consueto, cum clero sibi subiecto super occurrentibus paterne conferat et mandata necessaria ipsi intimet, ne periculose possint ignorancie excusari. Item precipimus et mandamus fratri nostro episcopo, ut libellum statutorum provincialium, per dominum Arnestum pie recordacionis predecessorem nostrum editum, una cum addicionibus 13*
Strana 100
100 et declaracionibus per nos factis, que omnia ipsi episcopo in uno libello sub sigillo nostro transmittimus, recipiat suisque subditis in synodis recitet et sub penis per eos recipi faciat, ut sciant sibi a vetitis precavere. Item hortamur et precipimus, ut episcopus ponat inquisi- torem heretice pravitatis in sua diocesi, ut in agro sibi subdito ad sublimacionem prosperam ipsius ecclesie extirpato lolio cuiusvis hereseos firmetur stabilitas fidei orthodoxe. Item cum usurarum vorago lege sit prohibita canonica et divina, obsecramus et rogamus per viscera misericordie Jesu Christi episcopum et capitulum et singulares personas Olomucensis ecclesie et diocesis ipsisque distincte precipimus, ne aliquis ex ipsis in suo dominio in grave populi scandalum judeos teneat ad fenus et si quos quispiam eorum tenet, infra lapsum trium mensium alienet cum effectu ad hoc, ut laici clericorum exemplo ad similia invitentur, alioquin lapso trium mensium spacio a recepcione presencium, si episcopus, quod absit, contra fecerit, suspensionis ab ingressu ecclesie, si capitulum interdicti, si vero alia singularis persona excommunicacionis incurrat sentencias ipso facto, cum satis sit, quod cohabitacionem blas- phemorum Christi sustineat pietas christiana. Item cum ex prelatorum absencia Olomucensis ecclesia dampna plurima in temporalibus et spiritualibus sustineat, volumus et mandamus, ut prelati et ministri ecclesie, qui ex statutis vel consuetudine ad residenciam personalem artantur, ad eam infra tempus trium mensium se conferant, contrarium vero facientes excommunicacionum incurrent sentencias ipso facto. Item requirimus episcopum, ut ad vicarium in pontificalibus prospiciat, ne depactacionibus gravet homines, basilicas ecclesias aut altaria consecrando vel aliis officium suum exercendo nec aliquid exigat pro confir- macione in fronte. Item dignetur prospicere, quod pro intitulacione ordinandorum nil penitus recipiatur, cum id sapiat symoniacam pravitatem et in exsolucione formatarum mandet se metropolitice ecclesie conformari. Item requirimus episcopum et rogamus, ut consensum permutacionum personarum ad beneficia sibi reservet, ut eo difficilius et rarius et nisi ex iustis causis permutaciones huiusmodi fiant, cum sint periculose et beneficiorum ecclesiasti- corum penitus destructive. Item hortamur dictum episcopum et volumus, ut compassionem habeat ad captivos habendo duplices carceres, ut possint pene criminibus coequari. Item monemus et attentos reddimus eos, qui auctoritate ordinaria aut ex delegacione visitacionis exercent officium, ne aliqua munera capiant aut suis familiaribus capi permittant vel procuraciones recipiant visitacionis officio non impenso; nam contra tales pene prodierunt gravissime jure novo, nec excusantur quo ad familiares ignorancia crassa, supina aut eciam affectata. Item repertis per visitacionis officium criminosis, concubinariis videlicet aut alias sceleratis non permittant eos pecunia redimi, cum ex hoc crescat prelatorum infamia et ausus ad committendum crimina concedatur, sed puniantur penis suspensionis ab officio et beneficio et carceribus iuxta canonicas sancciones, contrarium vero facientes, nisi infra mensem pauperibus errogaverint, quod receperunt, excommunicacionis sint ipso facto senten- ciis irretiti. Item mandamus canonicis et aliis clericis ecclesie predicte, ut vinum seu potum quemcumque alium non propinent, alioquin excommunicacionum sentencias poterunt formidare. Item monemus clericos, quatenus contra prelatos excessus eorum corrigere volentes non utantur auxilio brachii secularis, volentes ut, qui contra fecerit, monicione trium dierum
100 et declaracionibus per nos factis, que omnia ipsi episcopo in uno libello sub sigillo nostro transmittimus, recipiat suisque subditis in synodis recitet et sub penis per eos recipi faciat, ut sciant sibi a vetitis precavere. Item hortamur et precipimus, ut episcopus ponat inquisi- torem heretice pravitatis in sua diocesi, ut in agro sibi subdito ad sublimacionem prosperam ipsius ecclesie extirpato lolio cuiusvis hereseos firmetur stabilitas fidei orthodoxe. Item cum usurarum vorago lege sit prohibita canonica et divina, obsecramus et rogamus per viscera misericordie Jesu Christi episcopum et capitulum et singulares personas Olomucensis ecclesie et diocesis ipsisque distincte precipimus, ne aliquis ex ipsis in suo dominio in grave populi scandalum judeos teneat ad fenus et si quos quispiam eorum tenet, infra lapsum trium mensium alienet cum effectu ad hoc, ut laici clericorum exemplo ad similia invitentur, alioquin lapso trium mensium spacio a recepcione presencium, si episcopus, quod absit, contra fecerit, suspensionis ab ingressu ecclesie, si capitulum interdicti, si vero alia singularis persona excommunicacionis incurrat sentencias ipso facto, cum satis sit, quod cohabitacionem blas- phemorum Christi sustineat pietas christiana. Item cum ex prelatorum absencia Olomucensis ecclesia dampna plurima in temporalibus et spiritualibus sustineat, volumus et mandamus, ut prelati et ministri ecclesie, qui ex statutis vel consuetudine ad residenciam personalem artantur, ad eam infra tempus trium mensium se conferant, contrarium vero facientes excommunicacionum incurrent sentencias ipso facto. Item requirimus episcopum, ut ad vicarium in pontificalibus prospiciat, ne depactacionibus gravet homines, basilicas ecclesias aut altaria consecrando vel aliis officium suum exercendo nec aliquid exigat pro confir- macione in fronte. Item dignetur prospicere, quod pro intitulacione ordinandorum nil penitus recipiatur, cum id sapiat symoniacam pravitatem et in exsolucione formatarum mandet se metropolitice ecclesie conformari. Item requirimus episcopum et rogamus, ut consensum permutacionum personarum ad beneficia sibi reservet, ut eo difficilius et rarius et nisi ex iustis causis permutaciones huiusmodi fiant, cum sint periculose et beneficiorum ecclesiasti- corum penitus destructive. Item hortamur dictum episcopum et volumus, ut compassionem habeat ad captivos habendo duplices carceres, ut possint pene criminibus coequari. Item monemus et attentos reddimus eos, qui auctoritate ordinaria aut ex delegacione visitacionis exercent officium, ne aliqua munera capiant aut suis familiaribus capi permittant vel procuraciones recipiant visitacionis officio non impenso; nam contra tales pene prodierunt gravissime jure novo, nec excusantur quo ad familiares ignorancia crassa, supina aut eciam affectata. Item repertis per visitacionis officium criminosis, concubinariis videlicet aut alias sceleratis non permittant eos pecunia redimi, cum ex hoc crescat prelatorum infamia et ausus ad committendum crimina concedatur, sed puniantur penis suspensionis ab officio et beneficio et carceribus iuxta canonicas sancciones, contrarium vero facientes, nisi infra mensem pauperibus errogaverint, quod receperunt, excommunicacionis sint ipso facto senten- ciis irretiti. Item mandamus canonicis et aliis clericis ecclesie predicte, ut vinum seu potum quemcumque alium non propinent, alioquin excommunicacionum sentencias poterunt formidare. Item monemus clericos, quatenus contra prelatos excessus eorum corrigere volentes non utantur auxilio brachii secularis, volentes ut, qui contra fecerit, monicione trium dierum
Strana 101
101 premissa, excommunicacionis sentencia sit innodatus ac a percepcione fructuum beneficii sui per spacium unius mensis sit suspensus ipso facto. Item rogamus episcopum .. capitulum et clerum Olomucensem, quatinus festum visitacionis sancte Marie, thesauro indulgenciarum adinstar festi corporis dominici insignitum, humiliter recipiant et solempniter celebrent depre- cantes, ut illius festivitatis inclita patrona et domina ecclesie universali pacem impetret, que nobis genuit regem pacis. Datum Prage anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo secundo die XXIII° mensis decembris. Item precipimus sub pena anathematis et mandamus ei vel eis, cuius vel quorum interest, ut exhortacionem ad populum diebus dominicis fieri procuret seu procurent iuxta morem et consuetudinem inantea tentam et observatam. Datum ut supra. (Orig. Perg. h. Sig. im Olm. Cap. Archive.) 117. Der Stadtrath von Brünn ertheilt den Bognern eine Handwerkssatzung. Dt. 26. December 1392. Wir richter, burgermeister und die geswornen schepfen neu und alt des rats der stat zu Brünne bekennen offentlich, das wir gemaichlich bedacht und angesehen haben scheinberliche meisterschaft, lob und ere und besundirlichen preiz unser pogner zu Brunne und ir arbeit und darumb, das denselben pognern unser stat und maistern ir wol her- geprachts hantwerk icht gechrenket werde, das sie von alter loblich erworben haben, das das icht von saumpnusse ordenlicher dinge und saczung geschehe, so ist pillich, das man demselben hantwerk unzubrechliche ewige saczunge ordnung gebe und mache furbas zu behalden. Darumb so haben wir in gemacht, seczen, wellen und machen mit gemein rat und derselben pogner wilkür zum ersten: das sich keiner derselben pogner hantwerks zu meister seczen sal odir niderlassen in unsir stat zu Brüne an unsir und an der pogner maister gunst und willen in keinerlei weis. Und ob yemand erwurbe sullich gunst und willen, also das er auch frum, erber und des hantwerks also tugentlich werkperlich und darzu wolgehalden erfunden werde und zu meister genomen, derselbe sal zum ersten ein guts neues armbrost mit seiner hant gemacht, das die meister gut erkennen, mit einem ganzen schiessgezeuk, das ist ein koher voller pfeil und ein spanngurtil mit ein krapen uns auf unsir rathaus geben und antworten und nymand anders. Darnach sal er den pogner meister und iren dienstgesellen ein morgenessen und ein mal geben und dieweil einer, der meister will werden, das nicht hat getan, so sal er kein zeichen der pogner ausstecken noch das hantwerk arbeiten noch sich pogner von Brüne nennen noch haisen noch kein pogner gesellen seczen. Und wer odir welcher darunder arbeit und sich zu pogner seczet, ee er sullich saczung und ordnung heldet, der sal das verpuesen noch der schepfen sprechen, rat und gnad. Auch seczen wir, wollen und machen, als sie auch vormals von besunder- lichen gnaden des hochgebornen fursten und herrn margraven Josts unsern gnedigen herrn
101 premissa, excommunicacionis sentencia sit innodatus ac a percepcione fructuum beneficii sui per spacium unius mensis sit suspensus ipso facto. Item rogamus episcopum .. capitulum et clerum Olomucensem, quatinus festum visitacionis sancte Marie, thesauro indulgenciarum adinstar festi corporis dominici insignitum, humiliter recipiant et solempniter celebrent depre- cantes, ut illius festivitatis inclita patrona et domina ecclesie universali pacem impetret, que nobis genuit regem pacis. Datum Prage anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo secundo die XXIII° mensis decembris. Item precipimus sub pena anathematis et mandamus ei vel eis, cuius vel quorum interest, ut exhortacionem ad populum diebus dominicis fieri procuret seu procurent iuxta morem et consuetudinem inantea tentam et observatam. Datum ut supra. (Orig. Perg. h. Sig. im Olm. Cap. Archive.) 117. Der Stadtrath von Brünn ertheilt den Bognern eine Handwerkssatzung. Dt. 26. December 1392. Wir richter, burgermeister und die geswornen schepfen neu und alt des rats der stat zu Brünne bekennen offentlich, das wir gemaichlich bedacht und angesehen haben scheinberliche meisterschaft, lob und ere und besundirlichen preiz unser pogner zu Brunne und ir arbeit und darumb, das denselben pognern unser stat und maistern ir wol her- geprachts hantwerk icht gechrenket werde, das sie von alter loblich erworben haben, das das icht von saumpnusse ordenlicher dinge und saczung geschehe, so ist pillich, das man demselben hantwerk unzubrechliche ewige saczunge ordnung gebe und mache furbas zu behalden. Darumb so haben wir in gemacht, seczen, wellen und machen mit gemein rat und derselben pogner wilkür zum ersten: das sich keiner derselben pogner hantwerks zu meister seczen sal odir niderlassen in unsir stat zu Brüne an unsir und an der pogner maister gunst und willen in keinerlei weis. Und ob yemand erwurbe sullich gunst und willen, also das er auch frum, erber und des hantwerks also tugentlich werkperlich und darzu wolgehalden erfunden werde und zu meister genomen, derselbe sal zum ersten ein guts neues armbrost mit seiner hant gemacht, das die meister gut erkennen, mit einem ganzen schiessgezeuk, das ist ein koher voller pfeil und ein spanngurtil mit ein krapen uns auf unsir rathaus geben und antworten und nymand anders. Darnach sal er den pogner meister und iren dienstgesellen ein morgenessen und ein mal geben und dieweil einer, der meister will werden, das nicht hat getan, so sal er kein zeichen der pogner ausstecken noch das hantwerk arbeiten noch sich pogner von Brüne nennen noch haisen noch kein pogner gesellen seczen. Und wer odir welcher darunder arbeit und sich zu pogner seczet, ee er sullich saczung und ordnung heldet, der sal das verpuesen noch der schepfen sprechen, rat und gnad. Auch seczen wir, wollen und machen, als sie auch vormals von besunder- lichen gnaden des hochgebornen fursten und herrn margraven Josts unsern gnedigen herrn
Strana 102
102 gehabt haben, das, das nymands in einer meil umb unsir stat zu Brünne wirken odir arbeiten sal pognerwerk noch sich seczen zu pognermeister auf keinerlei herrschaft und ob yemande dawider tete, dem sullen die meister zu Brüne mit unsir hilfe nemen alles, das sie vinden und ankomen in desselben gewalt von pogner hantwerk und das sal halbs auf unsir rathaus und das andir halbteil gevallen in der nucz. Wir seczen auch, das nymande auf dem tendilmarkt noch sust auf dem markte zu Brüne neu noch neugevaste armbrust verkaufen sulle odir turre und sal auch nicht erlaubet sein, das ymands von andern steten odir landen armbrüst gen Brüne moge furen in kein zeiten, das er die verkaufen wolle; wann wo die meister von Brüne sulich armbrüst ankomen, die mogen sie nemen in ir aigen gewalt odir mit hilfe unsers statrichter und dieselben armbrüst sullen sie auf unsir rathaus antburten. Es sal auch nymands von andern landen und steten keinerlei ding noch gerete kaufen in der stat, das zu pogner gehantwerk gehort, an der meister willen. Auch sullen alle pogner odir der pogner wittwen, die weil sie das hantwerk haben, ir ieglich schuldig sein zu geben alle jare ein guts neu armbrust, das eins schoks grossen wert sei, auf unsir rathaus, mit einandir auf sand Johanstag goth taufer und nicht andirswo und wan sie das getan haben, so sullen sie furbas gegen uns und unsir stat ledig und emprosten sein von irem hantwerk und hausern, do sie selbir ynvarunde sein, von allir losung, steur und geschosse, abir von andir arbeit und erbe sullen sie leiden nach der schepfen geheisse. Auch seczen wir, wann ein meister stirbet, so mag sein frau odir sein erben ein pogner knecht nemen, der des hantwerks als vil kann, zu dienst, der des gestorben mannes arbeit volprenge mit ausgesteckten zeichen ein ganz jar und nicht lenger. Nympt obir ein frau ein pogner gesellen zu der ee, der sal unsir gunst und der pogner gewinnen(?) als oben stet geschrieben. Auch sal kein pogner das andern meister zachen ausstecken an gemelt und stalt, sunder yeglich besundir. Und wer das alles nicht enheldet, das oben geschrieben stat, der sol das verpussen nach unsirn genaden. Datum et actum in crastino nativitatis Christi nonagesimo secundo. (Aus dem Codex n. 34 Fol. 15 im Brünner Stadtarchive.) 118. Jakob Rebil. Agnes seine Frau, verkaufen eine halbe Mark jährlichen Hauszinses dem Bruder Petr des Augustinerklosters in Brünn. Dt. 1. Jänner 1393. s. l. Nos Jacobus dictus Rebil pistor, Angnes uxor eius legitima, Katherina Weneryn omnesque heredes notumfacimus universis, quod racionabiliter vendidimus mediam marcam annui census et nudi grossorum pragensium moravici pagamenti pro tribus marcis eorundem denariorum nobis iam integre persolutis religioso in Christo fratri, domino Petro de Chrumpaw monasterii nove fundacionis sancti Augustini ordinis heremitarum habendam et percipiendam super domo nostra in platea letorum, inter domos domini Stiboris Kaczka et Petri Crisaner sita et locata, et generaliter super omnia bona nostra mobilia et immobilia ubicunque habita
102 gehabt haben, das, das nymands in einer meil umb unsir stat zu Brünne wirken odir arbeiten sal pognerwerk noch sich seczen zu pognermeister auf keinerlei herrschaft und ob yemande dawider tete, dem sullen die meister zu Brüne mit unsir hilfe nemen alles, das sie vinden und ankomen in desselben gewalt von pogner hantwerk und das sal halbs auf unsir rathaus und das andir halbteil gevallen in der nucz. Wir seczen auch, das nymande auf dem tendilmarkt noch sust auf dem markte zu Brüne neu noch neugevaste armbrust verkaufen sulle odir turre und sal auch nicht erlaubet sein, das ymands von andern steten odir landen armbrüst gen Brüne moge furen in kein zeiten, das er die verkaufen wolle; wann wo die meister von Brüne sulich armbrüst ankomen, die mogen sie nemen in ir aigen gewalt odir mit hilfe unsers statrichter und dieselben armbrüst sullen sie auf unsir rathaus antburten. Es sal auch nymands von andern landen und steten keinerlei ding noch gerete kaufen in der stat, das zu pogner gehantwerk gehort, an der meister willen. Auch sullen alle pogner odir der pogner wittwen, die weil sie das hantwerk haben, ir ieglich schuldig sein zu geben alle jare ein guts neu armbrust, das eins schoks grossen wert sei, auf unsir rathaus, mit einandir auf sand Johanstag goth taufer und nicht andirswo und wan sie das getan haben, so sullen sie furbas gegen uns und unsir stat ledig und emprosten sein von irem hantwerk und hausern, do sie selbir ynvarunde sein, von allir losung, steur und geschosse, abir von andir arbeit und erbe sullen sie leiden nach der schepfen geheisse. Auch seczen wir, wann ein meister stirbet, so mag sein frau odir sein erben ein pogner knecht nemen, der des hantwerks als vil kann, zu dienst, der des gestorben mannes arbeit volprenge mit ausgesteckten zeichen ein ganz jar und nicht lenger. Nympt obir ein frau ein pogner gesellen zu der ee, der sal unsir gunst und der pogner gewinnen(?) als oben stet geschrieben. Auch sal kein pogner das andern meister zachen ausstecken an gemelt und stalt, sunder yeglich besundir. Und wer das alles nicht enheldet, das oben geschrieben stat, der sol das verpussen nach unsirn genaden. Datum et actum in crastino nativitatis Christi nonagesimo secundo. (Aus dem Codex n. 34 Fol. 15 im Brünner Stadtarchive.) 118. Jakob Rebil. Agnes seine Frau, verkaufen eine halbe Mark jährlichen Hauszinses dem Bruder Petr des Augustinerklosters in Brünn. Dt. 1. Jänner 1393. s. l. Nos Jacobus dictus Rebil pistor, Angnes uxor eius legitima, Katherina Weneryn omnesque heredes notumfacimus universis, quod racionabiliter vendidimus mediam marcam annui census et nudi grossorum pragensium moravici pagamenti pro tribus marcis eorundem denariorum nobis iam integre persolutis religioso in Christo fratri, domino Petro de Chrumpaw monasterii nove fundacionis sancti Augustini ordinis heremitarum habendam et percipiendam super domo nostra in platea letorum, inter domos domini Stiboris Kaczka et Petri Crisaner sita et locata, et generaliter super omnia bona nostra mobilia et immobilia ubicunque habita
Strana 103
103 seu habenda, et censuandam singulis annis integre et omnino libere duobus in terminis, unum fertonem grossorum in festo sancti Jeorgii incipiendo iam proximo venturo et unum fertonem grossorum in festo sancti Michaelis demum sequenti et sic annis singulis in futurum. Quod si non fecerimus et in aliquo termino in solucione census remissi fuerimus, extunc ipse frater Petrus predictus potest et debet ipsum censum, quociens fuerit neglectum, nostra super dampna inter christianos recipere vel judeos nostro periculo integre persolvendo, salvo nobis eciam ipsam mediam marcam census cum tribus marcis grossorum reemendam. Et qui presentes litteras cum favore ipsius domini Petri predicti habuerit, eidem jus omnium competit premissorum. In cuius rei testimonium sigilla prudencium virorum Johannis Luknerii et Johannis Smilini carnificis juratorum Brunnensium ad preces nostras presentibus sunt appensa. Datum die circumcisionis domini anno domini M° CCC° nonagesimo tercio. (Orig. Perg. mit 2 anhang. Sig., wovon nur das erste erhalten ist, im m. Landes-Arch. Art.: Brünner Jesuiten n. 41 C.) 119. Nikolaus Bischof von Olmütz verleiht den Sohnen des Meinusch von Meilitz die nach dem Tode ihres Vaters erledigten Lehen. Dt. Meilitz 17. Jänner 1393. Wir Niclas etc. bekennen etc. das wir von sunderlichen gnaden herrn Johannes, wiewol er prister, und Znatan ungesunderten brudern, Menusches von Meilicz seliger gedechtnusse sunen, alles das gut, das er gehabt hat und das uf sie nach seinem tode gevallen ist und das auch von uns als einem bischof zu Olomucz zu rechtem mannlehen ruret, mit gesampter hant vorliehen haben und vorleihen mit kraft dicz briefes, im zu rechten lehens erben zu halden, zu haben und als lehensrecht ist, gerulich und erblich zu besiczen. Und mit namen zwen burglehen uf unserm hause zu Meilicz, dritthalbe huben erbes zinshaftiges und zwene undersesen zu Drissice, einen hof zu Sals mit seinen zuge- horungen und dritthalbe huben erbes zinshaftiges und vier undersessen doselbist, under dem hause zu Meilicz vier gertener und die zehnte woche des zolles zum Probstans, mit behaltnusse doch uns und unser kirchen ires dinstes und rechten, die uns doron gehoren. Mit urkunt dicz brifes vorsigelt mit unserm anhangenden insigel, der geben ist zu Meilicz noch Cristes geburte dreizehnhundert jor und dornoch in dem drei und neunczigisten jare an sante Anthonien tage. Des seint gezeuge Cunczo vom Smalh, Jost von Wolfsberg marschalk, Woyciech von Meilicz, Herscho von der Sdenka und Jarosch von Malhoticz unsere lieben getreuen. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 95.)
103 seu habenda, et censuandam singulis annis integre et omnino libere duobus in terminis, unum fertonem grossorum in festo sancti Jeorgii incipiendo iam proximo venturo et unum fertonem grossorum in festo sancti Michaelis demum sequenti et sic annis singulis in futurum. Quod si non fecerimus et in aliquo termino in solucione census remissi fuerimus, extunc ipse frater Petrus predictus potest et debet ipsum censum, quociens fuerit neglectum, nostra super dampna inter christianos recipere vel judeos nostro periculo integre persolvendo, salvo nobis eciam ipsam mediam marcam census cum tribus marcis grossorum reemendam. Et qui presentes litteras cum favore ipsius domini Petri predicti habuerit, eidem jus omnium competit premissorum. In cuius rei testimonium sigilla prudencium virorum Johannis Luknerii et Johannis Smilini carnificis juratorum Brunnensium ad preces nostras presentibus sunt appensa. Datum die circumcisionis domini anno domini M° CCC° nonagesimo tercio. (Orig. Perg. mit 2 anhang. Sig., wovon nur das erste erhalten ist, im m. Landes-Arch. Art.: Brünner Jesuiten n. 41 C.) 119. Nikolaus Bischof von Olmütz verleiht den Sohnen des Meinusch von Meilitz die nach dem Tode ihres Vaters erledigten Lehen. Dt. Meilitz 17. Jänner 1393. Wir Niclas etc. bekennen etc. das wir von sunderlichen gnaden herrn Johannes, wiewol er prister, und Znatan ungesunderten brudern, Menusches von Meilicz seliger gedechtnusse sunen, alles das gut, das er gehabt hat und das uf sie nach seinem tode gevallen ist und das auch von uns als einem bischof zu Olomucz zu rechtem mannlehen ruret, mit gesampter hant vorliehen haben und vorleihen mit kraft dicz briefes, im zu rechten lehens erben zu halden, zu haben und als lehensrecht ist, gerulich und erblich zu besiczen. Und mit namen zwen burglehen uf unserm hause zu Meilicz, dritthalbe huben erbes zinshaftiges und zwene undersesen zu Drissice, einen hof zu Sals mit seinen zuge- horungen und dritthalbe huben erbes zinshaftiges und vier undersessen doselbist, under dem hause zu Meilicz vier gertener und die zehnte woche des zolles zum Probstans, mit behaltnusse doch uns und unser kirchen ires dinstes und rechten, die uns doron gehoren. Mit urkunt dicz brifes vorsigelt mit unserm anhangenden insigel, der geben ist zu Meilicz noch Cristes geburte dreizehnhundert jor und dornoch in dem drei und neunczigisten jare an sante Anthonien tage. Des seint gezeuge Cunczo vom Smalh, Jost von Wolfsberg marschalk, Woyciech von Meilicz, Herscho von der Sdenka und Jarosch von Malhoticz unsere lieben getreuen. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 95.)
Strana 104
104 120. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Pribik von Mödritz das Leibgeding seiner Frau auf seinem Besitze in Modritz versichere. Dt. Meilitz 17. Jänner 1393. Nicolaus etc. notumfacimus etc. Quod in nostra constitutus presencia Przibico de Modricz fidelis noster dilectus animo deliberato Katherine uxori sue legitime XXX marcas grossorum pragensium, moravici numeri et pagamenti super omnibus bonis suis, que in Modricz habet et a nobis in feodum dependent, nomine veri dotalicii, quod vulgariter dicitur leipgeding, donavit et resignavit ac coram nobis tamquam feodi domino, sicut in talibus iuxta consuetudinem vasallorum episcopatus nostri Olomucensis consuetum est fieri, legitime resignavit, supplicans nobis, quatenus predictam donacionem et resignacionem ratas et gratas habere dignaremur easque tamquam superior feodi dominus bonorum predictorum confirmare. Nos itaque hniusmodi precibus favorabiliter inclinati premissas donacionem et resignacionem ratas et gratas habentes eas approbamus et ratificamus et dictas XXX marcas grossorum eidem Katherine in dictis bonis assignatas nomine veri et iusti dotalicii, quod leipgeding nuncupatur, conferimus presentibus et damus, nostris et ecclesie nostre Olomucensis juribus atque serviciis semper salvis. Dantes et assignantes eidem Katherine fideles nostros Cun- czonem de Smola et Jodocum de Wolfsberg marsalcum fideles nostros eiusdem dotalicii administratores seu tutores, quod prefate Katherine in predicto dotalicio adinstar tutorum preesse debeant pariter et prodesse. Presentibus strenuis viris Woicechio de Meilicz, Herssone de Sdenka (sic), Znata de Meilicz, Jaroschio de Malhaticz et Michaele dicto Meisil de Drisicz fidelibus nostris dilectis, testibus ad premissa. Harum etc. Datum in castro nostro Meylicz. Anno etc. nonagesimo tercio, in die sancti Antonii. (Aus dem Lehensquatern II. p. 54 im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 121. Markgraf Prokop erklart, dass er von seinem Bruder dem Markgrafen Jodok 200 Schock Groschen als Zins vom verflossenen Michaeltermin durch Sulik von Radkov erhalten habe. Dt. Olmütz 18. Jänner 1393. Nos Procopius dei gracia marchio Moravie notumfacimus tenore presencium universis, quod per Sulconem de Radkow ducentas sexagenas grossorum denariorum pragensium de censibus sancti Michaelis proxime nunc preteriti rite et racionabiliter percepimus pecuniis in paratis, de quibus quidem ducentis sexagenis grossorum illustrem principem dominum Jodo- cum dominum Moravie, fratrem nostrum carissimum quittamus, liberamus, absolvimus et virtute presencium quittum facimus et solutum. Presencium sub mei appressione sigilli testi- monio literarum. Datum Olomuncz anno domini millesimo CCC° nonagesimo tercio, sabbato die s. Prisce. (Abschrift in der Boček’schen Slg. n. 566 im Landes-Archive aus dem Orig, auf Papier mit beigedr. Sigill, welches gegenwärtig sich nicht mehr im Archive befindet.)
104 120. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Pribik von Mödritz das Leibgeding seiner Frau auf seinem Besitze in Modritz versichere. Dt. Meilitz 17. Jänner 1393. Nicolaus etc. notumfacimus etc. Quod in nostra constitutus presencia Przibico de Modricz fidelis noster dilectus animo deliberato Katherine uxori sue legitime XXX marcas grossorum pragensium, moravici numeri et pagamenti super omnibus bonis suis, que in Modricz habet et a nobis in feodum dependent, nomine veri dotalicii, quod vulgariter dicitur leipgeding, donavit et resignavit ac coram nobis tamquam feodi domino, sicut in talibus iuxta consuetudinem vasallorum episcopatus nostri Olomucensis consuetum est fieri, legitime resignavit, supplicans nobis, quatenus predictam donacionem et resignacionem ratas et gratas habere dignaremur easque tamquam superior feodi dominus bonorum predictorum confirmare. Nos itaque hniusmodi precibus favorabiliter inclinati premissas donacionem et resignacionem ratas et gratas habentes eas approbamus et ratificamus et dictas XXX marcas grossorum eidem Katherine in dictis bonis assignatas nomine veri et iusti dotalicii, quod leipgeding nuncupatur, conferimus presentibus et damus, nostris et ecclesie nostre Olomucensis juribus atque serviciis semper salvis. Dantes et assignantes eidem Katherine fideles nostros Cun- czonem de Smola et Jodocum de Wolfsberg marsalcum fideles nostros eiusdem dotalicii administratores seu tutores, quod prefate Katherine in predicto dotalicio adinstar tutorum preesse debeant pariter et prodesse. Presentibus strenuis viris Woicechio de Meilicz, Herssone de Sdenka (sic), Znata de Meilicz, Jaroschio de Malhaticz et Michaele dicto Meisil de Drisicz fidelibus nostris dilectis, testibus ad premissa. Harum etc. Datum in castro nostro Meylicz. Anno etc. nonagesimo tercio, in die sancti Antonii. (Aus dem Lehensquatern II. p. 54 im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 121. Markgraf Prokop erklart, dass er von seinem Bruder dem Markgrafen Jodok 200 Schock Groschen als Zins vom verflossenen Michaeltermin durch Sulik von Radkov erhalten habe. Dt. Olmütz 18. Jänner 1393. Nos Procopius dei gracia marchio Moravie notumfacimus tenore presencium universis, quod per Sulconem de Radkow ducentas sexagenas grossorum denariorum pragensium de censibus sancti Michaelis proxime nunc preteriti rite et racionabiliter percepimus pecuniis in paratis, de quibus quidem ducentis sexagenis grossorum illustrem principem dominum Jodo- cum dominum Moravie, fratrem nostrum carissimum quittamus, liberamus, absolvimus et virtute presencium quittum facimus et solutum. Presencium sub mei appressione sigilli testi- monio literarum. Datum Olomuncz anno domini millesimo CCC° nonagesimo tercio, sabbato die s. Prisce. (Abschrift in der Boček’schen Slg. n. 566 im Landes-Archive aus dem Orig, auf Papier mit beigedr. Sigill, welches gegenwärtig sich nicht mehr im Archive befindet.)
Strana 105
105 122. Prag, 4. Februar 1393. Markgraf Jodok benachrichtigt die Rathmannen zu Berlin und Köln, dass der Landeshauptmann Lipold von Bredow ihnen aus dem Oderberger Zoll 220 Schock Groschen anweisen solle zur Abrechnung von den 600 Schock, wofür ihnen das Schloss Köpenick hafte. (Riedel Cod. Brand. A. XII. 8.) 123. Prag, 17. Februar 1393. Markgraf Jodok befiehlt dem Rathe zu Berlin wegen des Schlosses Köpenick mit dem Propste Ortwin zu unterhandeln. (Riedel Cod. Brand. A. XII. 8.) 124. Der Prager erzbischöfliche Official Nikolaus Puchnik verurtheilt den Pfarrer Bohunek in Pausram zum Ersatze des vorenthaltenen Weinzehents an das Kloster Saar. Dt. Prag 21. Februar 1393. In nomine domini amen. Coram nobis Nicolao Puchnik, licenciato in decretis, pra- gensis et olomucensis ecclesiarum canonico, curie archiepiscopalis pragensis et apostolice sedis legati officiali, providus vir magister Conradus de Braclis advocatus consistorii pra- gensis, procurator et nomine procuratorio honorabilium et religiosorum virorum dominorum abbatis et conventus monasterii in Zdiar, ordinis cisterciensis, pragensis diocesis, de cuius mandato constat per acta cause prioris instancie, litteram citacionis nostram datam sibi contra dominum Bohunconem plebanum ecclesie in Puzdran, olomucensis diocesis, in qua citabatur ad videndam sentenciam diffinitivam contra ipsum et pro parte predictorum dominorum abbatis et conventus per nos prolatam debite execucioni demandari et expensas in huiusmodi causa factas taxari vel causam racionabilem quare premissa fieri non debeant, allegaturus sigillo officialatus sigillatam debiteque execucionis unacum sentencia diffinitiva predicta exhibuit et produxit, per quam pronuncciavimus decrevimus et declaravimus prefatos dominos abbatem et conventum ac monasterium sancte Marie in Zdiar fuisse et esse spoliatum et restituen- dum et reintegrandum, restituimus et reintegravimus in et ad pristinam possessionem tercie partis decimarum vini racione dominii fundi, cum jure montano de vineis tribus in libello 14
105 122. Prag, 4. Februar 1393. Markgraf Jodok benachrichtigt die Rathmannen zu Berlin und Köln, dass der Landeshauptmann Lipold von Bredow ihnen aus dem Oderberger Zoll 220 Schock Groschen anweisen solle zur Abrechnung von den 600 Schock, wofür ihnen das Schloss Köpenick hafte. (Riedel Cod. Brand. A. XII. 8.) 123. Prag, 17. Februar 1393. Markgraf Jodok befiehlt dem Rathe zu Berlin wegen des Schlosses Köpenick mit dem Propste Ortwin zu unterhandeln. (Riedel Cod. Brand. A. XII. 8.) 124. Der Prager erzbischöfliche Official Nikolaus Puchnik verurtheilt den Pfarrer Bohunek in Pausram zum Ersatze des vorenthaltenen Weinzehents an das Kloster Saar. Dt. Prag 21. Februar 1393. In nomine domini amen. Coram nobis Nicolao Puchnik, licenciato in decretis, pra- gensis et olomucensis ecclesiarum canonico, curie archiepiscopalis pragensis et apostolice sedis legati officiali, providus vir magister Conradus de Braclis advocatus consistorii pra- gensis, procurator et nomine procuratorio honorabilium et religiosorum virorum dominorum abbatis et conventus monasterii in Zdiar, ordinis cisterciensis, pragensis diocesis, de cuius mandato constat per acta cause prioris instancie, litteram citacionis nostram datam sibi contra dominum Bohunconem plebanum ecclesie in Puzdran, olomucensis diocesis, in qua citabatur ad videndam sentenciam diffinitivam contra ipsum et pro parte predictorum dominorum abbatis et conventus per nos prolatam debite execucioni demandari et expensas in huiusmodi causa factas taxari vel causam racionabilem quare premissa fieri non debeant, allegaturus sigillo officialatus sigillatam debiteque execucionis unacum sentencia diffinitiva predicta exhibuit et produxit, per quam pronuncciavimus decrevimus et declaravimus prefatos dominos abbatem et conventum ac monasterium sancte Marie in Zdiar fuisse et esse spoliatum et restituen- dum et reintegrandum, restituimus et reintegravimus in et ad pristinam possessionem tercie partis decimarum vini racione dominii fundi, cum jure montano de vineis tribus in libello 14
Strana 106
106 ipsorum descriptis, dictumque dominum Bohunconem plebanum ecclesie in Puzdran condem- pnandum et cogendum condempnavimus ac coegimus ad dandum assignandum et solvendum decetero et inantea terciam partem decime vini cum jure montano de vineis antedictis necnon centum et duodecim grossos pro retentis dominis abbati et conventui et monasterio in Zdiar antedictis, nec non legitimas litis expensas, quarum taxam nobis inposterum reseravimus, prout ea omnia et singula in dicta sentencia plenius continentur. Quibus exhibitis prefatus magister Conradus nomine procuratorio, quo supra, petivit huiusmodi sentenciam debite exe- cucioni demandari et expensas in huiusmodi causa factas taxari vel causam racionabilem, quare id fieri non debeant (sic) allegandam. Pro causa vero racionabili, quare predicta sen- tencia debite execucioni demandari et expensas taxari non debeant, honorabilis vir magister Jacobinus advocatus similiter consistorii pragensis, procurator et nomine procuratorio pre- dicti domini Bohunconis plebani, de cuius mandato similiter constat per acta cause prioris instancie, quandam excepcionis cartham unacum quodam instrumento publico manu Johannis Petri de Apethon, clerici traiectensis diocesis publici apostolica et imperiali auctoritate notarii, confecto signo et nomine ipsius solitis et consuetis consignato ad probandam diligenciam de prosecucione appellacionis sue exhibuit et produxit, contra que producta prefatus magister Conradus generaliter verbo et sine scriptis replicavit. Tandem dictis procuratoribus parcium antedictarum coram nobis in judicio conparentibus et super deductis in judicium per nos interloqui petentibus, nos vero visis omnibus et singulis in causa huiusmodi deductis et allegatis ipsisque matura deliberacione discussis interlocutoriam nostram ad peticionem dictorum procuratorum in scriptis tulimus huiusmodi sub tenore: interloquendo pronuncciamus predictam sentenciam fore execucioni debite demandandam expensasque taxandas et ipsam presentibus execucioni debite demandamus condempnantes ream partem in litis presentis expensas, quarum taxam nobis inposterum reservamus. Lata et lecta est hec interlocutoria sentencia in consistorio pragensi hora tercia anno domini millesimo CCCLXXXXIII die XXI mensis Februarii, presentibus magistris Vito de Dobrzano, Petro de Zderaz, advocatis, Wenceslao Mista, Andrea Zalucecz procuratoribus dicti consistorii pragensis. Datum prage sub sigillo officialatus curie archiepiscopalis pragensis antedicte. (Orig. Perg. mit anh. Sig. im mähr. Landes-Archiv. Art. Saar lit. A. n. 74.) 125. Johannes von Ghulen vicarius in spiritualibus des Olm. Bischofes, gibt seine Zustimmung, dass der für die Felix- und Adauctus-Kapelle zu entrichtende Zins von 8 Mark von der vor dem Blasiusthore gelegenen Mühle entrichtet werde. Dt. Olmütz 1. März 1393. Johannes de Ghulen prepositus in Wolframskirchen, vicarius in spiritualibus et officialis reverendi in Christo patris et domini domini Nicolai episcopi olomucensis ad per- petuam memoriam rei geste. Cum a nobis petitur, quod iustum est et honestum, tam vigor
106 ipsorum descriptis, dictumque dominum Bohunconem plebanum ecclesie in Puzdran condem- pnandum et cogendum condempnavimus ac coegimus ad dandum assignandum et solvendum decetero et inantea terciam partem decime vini cum jure montano de vineis antedictis necnon centum et duodecim grossos pro retentis dominis abbati et conventui et monasterio in Zdiar antedictis, nec non legitimas litis expensas, quarum taxam nobis inposterum reseravimus, prout ea omnia et singula in dicta sentencia plenius continentur. Quibus exhibitis prefatus magister Conradus nomine procuratorio, quo supra, petivit huiusmodi sentenciam debite exe- cucioni demandari et expensas in huiusmodi causa factas taxari vel causam racionabilem, quare id fieri non debeant (sic) allegandam. Pro causa vero racionabili, quare predicta sen- tencia debite execucioni demandari et expensas taxari non debeant, honorabilis vir magister Jacobinus advocatus similiter consistorii pragensis, procurator et nomine procuratorio pre- dicti domini Bohunconis plebani, de cuius mandato similiter constat per acta cause prioris instancie, quandam excepcionis cartham unacum quodam instrumento publico manu Johannis Petri de Apethon, clerici traiectensis diocesis publici apostolica et imperiali auctoritate notarii, confecto signo et nomine ipsius solitis et consuetis consignato ad probandam diligenciam de prosecucione appellacionis sue exhibuit et produxit, contra que producta prefatus magister Conradus generaliter verbo et sine scriptis replicavit. Tandem dictis procuratoribus parcium antedictarum coram nobis in judicio conparentibus et super deductis in judicium per nos interloqui petentibus, nos vero visis omnibus et singulis in causa huiusmodi deductis et allegatis ipsisque matura deliberacione discussis interlocutoriam nostram ad peticionem dictorum procuratorum in scriptis tulimus huiusmodi sub tenore: interloquendo pronuncciamus predictam sentenciam fore execucioni debite demandandam expensasque taxandas et ipsam presentibus execucioni debite demandamus condempnantes ream partem in litis presentis expensas, quarum taxam nobis inposterum reservamus. Lata et lecta est hec interlocutoria sentencia in consistorio pragensi hora tercia anno domini millesimo CCCLXXXXIII die XXI mensis Februarii, presentibus magistris Vito de Dobrzano, Petro de Zderaz, advocatis, Wenceslao Mista, Andrea Zalucecz procuratoribus dicti consistorii pragensis. Datum prage sub sigillo officialatus curie archiepiscopalis pragensis antedicte. (Orig. Perg. mit anh. Sig. im mähr. Landes-Archiv. Art. Saar lit. A. n. 74.) 125. Johannes von Ghulen vicarius in spiritualibus des Olm. Bischofes, gibt seine Zustimmung, dass der für die Felix- und Adauctus-Kapelle zu entrichtende Zins von 8 Mark von der vor dem Blasiusthore gelegenen Mühle entrichtet werde. Dt. Olmütz 1. März 1393. Johannes de Ghulen prepositus in Wolframskirchen, vicarius in spiritualibus et officialis reverendi in Christo patris et domini domini Nicolai episcopi olomucensis ad per- petuam memoriam rei geste. Cum a nobis petitur, quod iustum est et honestum, tam vigor
Strana 107
107 equitatis quam ordo exigit racionis, ut id per sollicitudinem nostri officii ad debitum per- ducatur effectum. Dudum siquidem bone memorie Fridericus Sleichenkauff olim civis olo- mucensis devocionis ardore accensus cupiens diem extreme messionis bonis operibus preve- nire, capellam in cimiterio ecclesie sancti Mauricii civitatis Olomucensis situatam in honore sanctorum martirum Felicis et Aucti fundavit et erexit ac certis censibus et redditibus per- petuis donavit in et super curia colonaria in Newetain et quibusdam maccellis in civitate Olomucensi, quam et quas ipse Fridericus tunc dinoscebatur obtinere, per capellanum et ministrum ipsius capelle pro tempore in certis terminis exigendis, percipiendis ac possidendis, prout hec in litteris et privilegiis fundacionis et dotacionis huiusmodi desuper confectis vidimus liquidius contineri. Denique constitutus coram nobis providus vir Franczko vector civis olomucensis nobis exposuit, se animo deliberato de certa sua sciencia, conthoralis sue ac heredum et amicorum suorum ad hoc consensu et consilio accedente ac de favore et admissione speciali serenissimi principis domini Jodoci marchionis et domini Moravie, cuius super hoc vidimus litteras, nec non connivencia et consensu validorum virorum Wenceslai de Prespurga advocati olomucensis, quondam Ade Sleichenkauff filii et Wenceslai de Dolo- plaz, ad quos juspatronatus seu presentandi capellanum et ministrum ad capellam eandem spectare et pertinere dinoscitur, necnon domini Weliconis ipsius capelle capellani et ministri moderni, huiusmodi octo marcas census annui videlicet de curia in Newetain predicta sex marcas et totis duabus maccellis sive bancis carnium duas marcas census annui redemisse et abscussisse ac in et super molendino suo ante portam sancti Blasii civitatis Olomucensis ultra decursus fluvii Morave situato et ipsius pertinenciis transtulisse, volens quod de cetero et inantea perpetuis temporibus per capellanos et ministros pro tempore capelle predicte a possessoribus molendini predicti et pertinenciarum eiusdem huiusmodi census exigatur et ad ipsius solucionem se heredes et successores suos obligavit, prout eciam hec omnia in literis desuper confectis vidimus contineri. Quare nobis cum instancia supplicavit, quatinus trans- lacionem et transmutacionem census huiusmodi grata et rata habere easque admittere ac ordinaria auctoritate confirmare dignaremur, necnon curiam in Newetin ac maccella carnium predicta et ipsorum possessores a solucione census predicti absolvere curaremus. Nos itaque iustis et congruis peticionibus ipsius Franczkonis annuentes et utrum condicio et translacio huiusmodi melior foret et non in detrimentum dicte capelle inquisivimus diligenter et quia sic esse inve- nimus, nos transmutacionem et translacionen census huiusmodi ratam gratam atque firmam habentes eam admisimus et auctoritate ordinaria approbamus, auctorizamus et in dei nomine confirmamus, dictum quoque censum octo marcarum ad ipsum molendinum et ipsius per- tinencias transferimus, curiam quoque colonariam in Newetin ac macella predicta a solucione census predicti necnon earundem possessores presentibus absolvimus. Volentes et virtute pre- sencium decernentes, quod de cetero et inantea perpetuis temporibus huiusmodi census octo marcarum a possessoribus molendini et pertinenciarum eiusdem pro tempore per capellanum capelle predicte exigatur et per eosdem possessores persolvatur; quodque si in solucione huius- modi desides fuerint in terminis antea statutis, possessor seu possessores huiusmodi ad solu- cionem census predicti per ordinarium compellantur ecclesiasticam per censuram. In quorum 14*
107 equitatis quam ordo exigit racionis, ut id per sollicitudinem nostri officii ad debitum per- ducatur effectum. Dudum siquidem bone memorie Fridericus Sleichenkauff olim civis olo- mucensis devocionis ardore accensus cupiens diem extreme messionis bonis operibus preve- nire, capellam in cimiterio ecclesie sancti Mauricii civitatis Olomucensis situatam in honore sanctorum martirum Felicis et Aucti fundavit et erexit ac certis censibus et redditibus per- petuis donavit in et super curia colonaria in Newetain et quibusdam maccellis in civitate Olomucensi, quam et quas ipse Fridericus tunc dinoscebatur obtinere, per capellanum et ministrum ipsius capelle pro tempore in certis terminis exigendis, percipiendis ac possidendis, prout hec in litteris et privilegiis fundacionis et dotacionis huiusmodi desuper confectis vidimus liquidius contineri. Denique constitutus coram nobis providus vir Franczko vector civis olomucensis nobis exposuit, se animo deliberato de certa sua sciencia, conthoralis sue ac heredum et amicorum suorum ad hoc consensu et consilio accedente ac de favore et admissione speciali serenissimi principis domini Jodoci marchionis et domini Moravie, cuius super hoc vidimus litteras, nec non connivencia et consensu validorum virorum Wenceslai de Prespurga advocati olomucensis, quondam Ade Sleichenkauff filii et Wenceslai de Dolo- plaz, ad quos juspatronatus seu presentandi capellanum et ministrum ad capellam eandem spectare et pertinere dinoscitur, necnon domini Weliconis ipsius capelle capellani et ministri moderni, huiusmodi octo marcas census annui videlicet de curia in Newetain predicta sex marcas et totis duabus maccellis sive bancis carnium duas marcas census annui redemisse et abscussisse ac in et super molendino suo ante portam sancti Blasii civitatis Olomucensis ultra decursus fluvii Morave situato et ipsius pertinenciis transtulisse, volens quod de cetero et inantea perpetuis temporibus per capellanos et ministros pro tempore capelle predicte a possessoribus molendini predicti et pertinenciarum eiusdem huiusmodi census exigatur et ad ipsius solucionem se heredes et successores suos obligavit, prout eciam hec omnia in literis desuper confectis vidimus contineri. Quare nobis cum instancia supplicavit, quatinus trans- lacionem et transmutacionem census huiusmodi grata et rata habere easque admittere ac ordinaria auctoritate confirmare dignaremur, necnon curiam in Newetin ac maccella carnium predicta et ipsorum possessores a solucione census predicti absolvere curaremus. Nos itaque iustis et congruis peticionibus ipsius Franczkonis annuentes et utrum condicio et translacio huiusmodi melior foret et non in detrimentum dicte capelle inquisivimus diligenter et quia sic esse inve- nimus, nos transmutacionem et translacionen census huiusmodi ratam gratam atque firmam habentes eam admisimus et auctoritate ordinaria approbamus, auctorizamus et in dei nomine confirmamus, dictum quoque censum octo marcarum ad ipsum molendinum et ipsius per- tinencias transferimus, curiam quoque colonariam in Newetin ac macella predicta a solucione census predicti necnon earundem possessores presentibus absolvimus. Volentes et virtute pre- sencium decernentes, quod de cetero et inantea perpetuis temporibus huiusmodi census octo marcarum a possessoribus molendini et pertinenciarum eiusdem pro tempore per capellanum capelle predicte exigatur et per eosdem possessores persolvatur; quodque si in solucione huius- modi desides fuerint in terminis antea statutis, possessor seu possessores huiusmodi ad solu- cionem census predicti per ordinarium compellantur ecclesiasticam per censuram. In quorum 14*
Strana 108
108 omnium et singulorum testimonium et evidenciam presentes literas fieri et vicariatus Olomucensis ecclesie sigillo quo utimur iussimus communiri. Datum et actum Olomucz anno domini mille- simo trecentesimo nonagesimo tercio die prima mensis Marcii. (Orig. Perg. h. Sig. im Olm. Stadt-Archive.) 126. Der Breslauer Decan und Olmützer Archidiacon Franciscus de Beneschaw bestätigt den Kauf eines Hauses für die Olmützer Vicarie. Dt. Breslau 3. Marz 1393. Nos Franciscus de Beneschaw decanus et canonicus Wratislaviensis necnon archi- diaconus ac canonicus Olomucensis ecclesiarum notum facimus tenore presencium universis. Quod nobis tamquam archidiacono Olomucensi venerabilium virorum dominorum Andree decani, Johannis archidiaconi predecessoris nostri immediati et capituli ecclesie Olomucensis pro parte discreti viri domini Nicolai de Lubschicz vicarii perpetui dicte ecclesie Olomucensis super empcione unius domus pro vicaria sua et vendicione alterius et eiusdem oneracione exhibitis literis continencie et tenoris infrascripti: Nos Andreas decanus etc. (vid. N. 11) Fuimusque pro parte dicti domini Nicolai, quatenus ad huiusmodi empcionis et vendicionis contractum secundum tenorem literarum predictarum nostrum adhiberemus consensum et assensum cum precium instantia debite requisiti et rogati. Qua propter attendentes consensum dictorum dominorum capituli ecclesie antedicte necnon peticionem dicti domini Nicolai, quo ad premissa rationabiles fore, idcirco dictarum domorum empcioni et vendicioni necnon medie marce census annui imposicioni et omnium aliorum prout in literis dictorum dominorum decani et capituli Olomucensis distinccius et plenius continetur, tamquam archidiaconus Olomucensis animo deliberato et de certa sciencia nostrum consensum presentibus adhibemus eaque rata habemus atque grata annuentes et volentes premissa roboris firmitatem perpetuo obtinere, nostris tamen et successorum nostrorum archidiaconorum Olomuczensium in utrisque domibus juribus semper salvis. In cuius rei testimonium presentes literas fieri et sigilli decanatus nostri Wratislaviensis, quo utimur, appensione fecimus communiri. Datum Wratislavie anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio die III. mensis Marcii. (Orig. Perg. h. Sig. im Olm. Cap. Archive.) 127. Der Iglauer Stadtrath bekennt, dass Franz Broder dem Andreas von Zlabings eine Mark jährl. Zinses verpflichtet sei. Dt. 12. Marz 1393. s. l. Nos Johannes de Pylgreims tunc temporis judex, Johannes Schelnpecher magister civium, Hendlinus Ortwini, Ulmannus Rudlini, Seydlinus Fürunsuber, Chuncz faber, Henslinus Holcz, Jacobus gener Gleym ceterique jurati cives in Iglavia tenore presencium reco-
108 omnium et singulorum testimonium et evidenciam presentes literas fieri et vicariatus Olomucensis ecclesie sigillo quo utimur iussimus communiri. Datum et actum Olomucz anno domini mille- simo trecentesimo nonagesimo tercio die prima mensis Marcii. (Orig. Perg. h. Sig. im Olm. Stadt-Archive.) 126. Der Breslauer Decan und Olmützer Archidiacon Franciscus de Beneschaw bestätigt den Kauf eines Hauses für die Olmützer Vicarie. Dt. Breslau 3. Marz 1393. Nos Franciscus de Beneschaw decanus et canonicus Wratislaviensis necnon archi- diaconus ac canonicus Olomucensis ecclesiarum notum facimus tenore presencium universis. Quod nobis tamquam archidiacono Olomucensi venerabilium virorum dominorum Andree decani, Johannis archidiaconi predecessoris nostri immediati et capituli ecclesie Olomucensis pro parte discreti viri domini Nicolai de Lubschicz vicarii perpetui dicte ecclesie Olomucensis super empcione unius domus pro vicaria sua et vendicione alterius et eiusdem oneracione exhibitis literis continencie et tenoris infrascripti: Nos Andreas decanus etc. (vid. N. 11) Fuimusque pro parte dicti domini Nicolai, quatenus ad huiusmodi empcionis et vendicionis contractum secundum tenorem literarum predictarum nostrum adhiberemus consensum et assensum cum precium instantia debite requisiti et rogati. Qua propter attendentes consensum dictorum dominorum capituli ecclesie antedicte necnon peticionem dicti domini Nicolai, quo ad premissa rationabiles fore, idcirco dictarum domorum empcioni et vendicioni necnon medie marce census annui imposicioni et omnium aliorum prout in literis dictorum dominorum decani et capituli Olomucensis distinccius et plenius continetur, tamquam archidiaconus Olomucensis animo deliberato et de certa sciencia nostrum consensum presentibus adhibemus eaque rata habemus atque grata annuentes et volentes premissa roboris firmitatem perpetuo obtinere, nostris tamen et successorum nostrorum archidiaconorum Olomuczensium in utrisque domibus juribus semper salvis. In cuius rei testimonium presentes literas fieri et sigilli decanatus nostri Wratislaviensis, quo utimur, appensione fecimus communiri. Datum Wratislavie anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio die III. mensis Marcii. (Orig. Perg. h. Sig. im Olm. Cap. Archive.) 127. Der Iglauer Stadtrath bekennt, dass Franz Broder dem Andreas von Zlabings eine Mark jährl. Zinses verpflichtet sei. Dt. 12. Marz 1393. s. l. Nos Johannes de Pylgreims tunc temporis judex, Johannes Schelnpecher magister civium, Hendlinus Ortwini, Ulmannus Rudlini, Seydlinus Fürunsuber, Chuncz faber, Henslinus Holcz, Jacobus gener Gleym ceterique jurati cives in Iglavia tenore presencium reco-
Strana 109
109 gnoscimus universis. Quod constitutus coram nobis in pleno consilio discretus vir Franciscus Broeder noster concivis voluntarie recognovit, se debere et teneri censuare provido viro Andree de Czlewings pro tunc nostre civitatis notario et suis heredibus unam marcam census hereditarii et perpetui, sexaginta quatuor grossos pragenses pro marca computando, de domo sua, videlicet eiusdem Francisci, sita in foro inferiori inter domos Enderlini penestici et Nycolai de Bela sutoris, quem quidem censum idem Andreas sibi et suis heredibus here- ditarie reservavit vendendo dicto Francisco domum suam predictam. Eundem igitur censum Franciscus predictus aut domus prefate possessor Andree predicto aut suis heredibus annis singulis censuare debent et porrigere, videlicet triginta duos grossos in festo sancti Georgii et totidem in festo sancti Michaelis, prout census hereditatum exigit ordo juris, censua- cionemque huiusmodi in festo sancti Georgii proxime inchoando. Habent autem dicti Andreas et sui heredes jus plenum et potestatem omnimodam prefatum Franciscum vel domus pretacte possessores pro censu suo neglecto seu retento per se vel cum judicis adiutorio quociens- cunque oportunum fuerit, inpignorandi pignoraque vendendi sine exhibicione judiciaria et obligandi usque ad census retenti dampnorumque omnium solucionem plenariam et integralem. Quamcunque autem Franciscus memoratus aut domus predicte possessor Andree prefato vel suis heredibus aliam marcam in bonis dicte civitatis ita certi census et boni emerit, tunc Franciscus supradictus et domus prefate possessor a censu predicto liberi erunt penitus et soluti. Et qui presentem literam de bona voluntate et consensu prefati Andree habuerit, eidem jus plenum competit omnium premissorum. In quorum testimonium et robur sigillum civitatis Iglaviensis supradicte ad preces partis utriusque de certa sciencia nostra et consensu presentibus est appensum. Datum anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio, feria quarta in die sancti Gregorii. (Orig. Perg. h. Sig. im Igl. Stadt-Archive.) 128. Franz Vector, Bürger von Olmütz, überträgt einen Zins von 8 Mark, welcher von einem Bauernhof in Nebotein und zwei Fleischbänken in Olmütz an die Kapelle der Hl. Felix und Adauctus zu zahlen war, auf seine vor dem Blasiusthore gelegene Muhle. Dt. 12. Marz 1393. Nos Pesco Ritler advocatus, Pertlinus Wysant magister civium, Nicolaus Slosser, Nicolaus Fleischheckl et Michael Polcz consules, Engelusch, Johannes Stahler, Friczko Hoczczemplocz, Petrus prope murum, Pesco Rayde, Henlinus Ordenlich et Johannes Ebor scabini juratique civitatis Olomucensis notumfacimus tenore presencium universis, discretum virum Ffranczkonem Vectorem nobis concivem de voluntate conthoralis sue, heredum, fratrum et amicorum suorum, quorum intererit, communicato consilio pariter et assensu, sex marcas census annui in et super curia colonaria in Neboteyn et duas marcas census perpetui super duobus totis maccellis carnium ad cappellam sanctorum Ffelicis et Adaucti in cimiterio sancti
109 gnoscimus universis. Quod constitutus coram nobis in pleno consilio discretus vir Franciscus Broeder noster concivis voluntarie recognovit, se debere et teneri censuare provido viro Andree de Czlewings pro tunc nostre civitatis notario et suis heredibus unam marcam census hereditarii et perpetui, sexaginta quatuor grossos pragenses pro marca computando, de domo sua, videlicet eiusdem Francisci, sita in foro inferiori inter domos Enderlini penestici et Nycolai de Bela sutoris, quem quidem censum idem Andreas sibi et suis heredibus here- ditarie reservavit vendendo dicto Francisco domum suam predictam. Eundem igitur censum Franciscus predictus aut domus prefate possessor Andree predicto aut suis heredibus annis singulis censuare debent et porrigere, videlicet triginta duos grossos in festo sancti Georgii et totidem in festo sancti Michaelis, prout census hereditatum exigit ordo juris, censua- cionemque huiusmodi in festo sancti Georgii proxime inchoando. Habent autem dicti Andreas et sui heredes jus plenum et potestatem omnimodam prefatum Franciscum vel domus pretacte possessores pro censu suo neglecto seu retento per se vel cum judicis adiutorio quociens- cunque oportunum fuerit, inpignorandi pignoraque vendendi sine exhibicione judiciaria et obligandi usque ad census retenti dampnorumque omnium solucionem plenariam et integralem. Quamcunque autem Franciscus memoratus aut domus predicte possessor Andree prefato vel suis heredibus aliam marcam in bonis dicte civitatis ita certi census et boni emerit, tunc Franciscus supradictus et domus prefate possessor a censu predicto liberi erunt penitus et soluti. Et qui presentem literam de bona voluntate et consensu prefati Andree habuerit, eidem jus plenum competit omnium premissorum. In quorum testimonium et robur sigillum civitatis Iglaviensis supradicte ad preces partis utriusque de certa sciencia nostra et consensu presentibus est appensum. Datum anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio, feria quarta in die sancti Gregorii. (Orig. Perg. h. Sig. im Igl. Stadt-Archive.) 128. Franz Vector, Bürger von Olmütz, überträgt einen Zins von 8 Mark, welcher von einem Bauernhof in Nebotein und zwei Fleischbänken in Olmütz an die Kapelle der Hl. Felix und Adauctus zu zahlen war, auf seine vor dem Blasiusthore gelegene Muhle. Dt. 12. Marz 1393. Nos Pesco Ritler advocatus, Pertlinus Wysant magister civium, Nicolaus Slosser, Nicolaus Fleischheckl et Michael Polcz consules, Engelusch, Johannes Stahler, Friczko Hoczczemplocz, Petrus prope murum, Pesco Rayde, Henlinus Ordenlich et Johannes Ebor scabini juratique civitatis Olomucensis notumfacimus tenore presencium universis, discretum virum Ffranczkonem Vectorem nobis concivem de voluntate conthoralis sue, heredum, fratrum et amicorum suorum, quorum intererit, communicato consilio pariter et assensu, sex marcas census annui in et super curia colonaria in Neboteyn et duas marcas census perpetui super duobus totis maccellis carnium ad cappellam sanctorum Ffelicis et Adaucti in cimiterio sancti
Strana 110
110 Mauricii nostre civitatis per Ffridericum Sleichenkawff olim civem Olomucensem testamen- taliter deputatas, de favoroso consensu et annuencia serenissimi principis et domini domini Jodoci marchionis et domini Moravie generosi domini nostri, cuius super hoc patentes vidimus literas, ac de matura et libera voluntate patronorum dicte cappelle, videlicet Wenceslai de Prespurg advocati nostri hereditarii, quondam Ade Sleichenkawff filii, ac Wenceslai de Doloplas, ad quos ex legittima et hereditaria successione jus patronatus ipsius cappelle dinoscitur realiter pertinere, ac de nutu et benivolencia domini Weliconis tunc ipsius cappelle cappellani, eundem censum octo marcarum redimisse de curia et maccellis prenotatis, ipsum quoque censum annuum sic redemptum de curia et maccellis et abscussum in et super molendium suum ante portam sancti Blasii nostre civitatis ultra decursus fluvii Morawe positum et ipsius molendini singulas pertinencias transtulisse et finaliter assignasse. Promittens pro se heredibus et successoribus legitimis, dictum censum octo marcarum de ipso molendino et suis pertinenciis annis singulis per medium in Georgii et medium in Michaelis sanctorum festivitatibus continue secuturis perpetue dicto domino Weliconi et suis successoribus cappel- lanis dandum porrigendum ac sine negligencia presentandum sub pena pro censibus solita judiciarie infligenda. In cuius rei testimonium sigillum nostre civitatis presentibus est appensum die sancti Gregorii, anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio. (Orig. Perg. h. Sig. im Olm. Stadt-Archive.) 129. Paul von Eulenburg und sein Sohn Ješko bekennen dem Markgrafen Jodok 400 Mark Groschen schuldig zu sein. Dt. Brünn 21. März 1393. Ego Pauliko de Ewlenburg et Jesco natus seu filius eius de Ewlemburgh notum- facimus tenore presencium universis. Quod serenissimus princeps dominus Jodocus marchio et dominus Moravie, dominus noster graciosissimus nobis quadringentas marcas grossorum in nostra necessitate maxima ad nostrarum precum humilium devotam instanciam benignissime in paratis pecuniis mutavit, sic quod sue magnificencie munifica gracia virtuose pensata ego Pauliko et Jesko filius eius predicti nos et heredes nostros prefato domino marchioni in dictis quadringentis marcis grossorum rite ac racionabiliter obligavimus et virtute presencium animo deliberato ac de certa nostra sciencia taliter obligamus, quod ego Pauliko sibi et nulli alteri viventi homini cum castro meo Ewlemburg et bonis ad ipsum castrum spectan- tibus et aliis quibuslibet universis servire spondeo, teneor et obligor, suus et nullius et alterius unacum castro predicto tam diu promitto esse et fieri, quousque serenitati sue prenominatas quadringentas marcas grossorum in paratis pecuniis plenarie solvero et ex toto. Ita quod iam dictum castrum meum Ewlemburg, quandocumque sibi necessitas fuerit et quociescumque voluerit et mandaverit, interim quo magnificencie sue easdem quadringentas marcas non solvero, absque meis et heredum meorum dampnis contra omnem viventem hominem sit
110 Mauricii nostre civitatis per Ffridericum Sleichenkawff olim civem Olomucensem testamen- taliter deputatas, de favoroso consensu et annuencia serenissimi principis et domini domini Jodoci marchionis et domini Moravie generosi domini nostri, cuius super hoc patentes vidimus literas, ac de matura et libera voluntate patronorum dicte cappelle, videlicet Wenceslai de Prespurg advocati nostri hereditarii, quondam Ade Sleichenkawff filii, ac Wenceslai de Doloplas, ad quos ex legittima et hereditaria successione jus patronatus ipsius cappelle dinoscitur realiter pertinere, ac de nutu et benivolencia domini Weliconis tunc ipsius cappelle cappellani, eundem censum octo marcarum redimisse de curia et maccellis prenotatis, ipsum quoque censum annuum sic redemptum de curia et maccellis et abscussum in et super molendium suum ante portam sancti Blasii nostre civitatis ultra decursus fluvii Morawe positum et ipsius molendini singulas pertinencias transtulisse et finaliter assignasse. Promittens pro se heredibus et successoribus legitimis, dictum censum octo marcarum de ipso molendino et suis pertinenciis annis singulis per medium in Georgii et medium in Michaelis sanctorum festivitatibus continue secuturis perpetue dicto domino Weliconi et suis successoribus cappel- lanis dandum porrigendum ac sine negligencia presentandum sub pena pro censibus solita judiciarie infligenda. In cuius rei testimonium sigillum nostre civitatis presentibus est appensum die sancti Gregorii, anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio. (Orig. Perg. h. Sig. im Olm. Stadt-Archive.) 129. Paul von Eulenburg und sein Sohn Ješko bekennen dem Markgrafen Jodok 400 Mark Groschen schuldig zu sein. Dt. Brünn 21. März 1393. Ego Pauliko de Ewlenburg et Jesco natus seu filius eius de Ewlemburgh notum- facimus tenore presencium universis. Quod serenissimus princeps dominus Jodocus marchio et dominus Moravie, dominus noster graciosissimus nobis quadringentas marcas grossorum in nostra necessitate maxima ad nostrarum precum humilium devotam instanciam benignissime in paratis pecuniis mutavit, sic quod sue magnificencie munifica gracia virtuose pensata ego Pauliko et Jesko filius eius predicti nos et heredes nostros prefato domino marchioni in dictis quadringentis marcis grossorum rite ac racionabiliter obligavimus et virtute presencium animo deliberato ac de certa nostra sciencia taliter obligamus, quod ego Pauliko sibi et nulli alteri viventi homini cum castro meo Ewlemburg et bonis ad ipsum castrum spectan- tibus et aliis quibuslibet universis servire spondeo, teneor et obligor, suus et nullius et alterius unacum castro predicto tam diu promitto esse et fieri, quousque serenitati sue prenominatas quadringentas marcas grossorum in paratis pecuniis plenarie solvero et ex toto. Ita quod iam dictum castrum meum Ewlemburg, quandocumque sibi necessitas fuerit et quociescumque voluerit et mandaverit, interim quo magnificencie sue easdem quadringentas marcas non solvero, absque meis et heredum meorum dampnis contra omnem viventem hominem sit
Strana 111
111 apertum. In casu vero ubi dictus Pauliko, ipsis non solutis peccuniis, medio tempore more- retur, tunc ego Jesko natus eius iam dictus prefato principi domino marchioni, domino meo graciossimo, unacum meis fratribus, filiis patris mei predicti, in loco ipsius patris mei, unacum castro Ewlemburg et cum bonis ad castrum pertinentibus et aliis universis bona fide sincere sub omnibus condicionibus sicut pater promitto fideliter famulari et suus et nullius alterius, quousque ipsas pecunias solvero, esse et fieri cum castro spondeo et obligor. Si vero a dicto domino marchione ego Pauliko vel in eventum mortis eius Jesko natus eius iam dictus licenciam receperimus et nos a suis obsequiis liberaverimus, tunc bona fide nostra ego Pauliko et Jesco prefati, pro nobis et heredibus nostris iam dictas quadringentas marcas grossorum post medium annum, a die recepte licencie computando, promittimus prefato domino nostro marchioni in paratis et promptis peccuniis solvere plenarie et ex toto, ita quod infra dictum annum medium semper debemus sui fieri et sue gracie famulari. Quod si non fecerimus et post medium annum, sicut premittitur, magnificencie sue dictas peccunias non dederimus, tunc de universis bonis nostris et de castro Ewlemburg serenitati sue, aut cui ipse mandaverit, spondemus condescendere occasione et contradiccione quibuslibet proculmotis et illud castrum cum bonis omnibus tamdiu tenere et possidere debebit, quousque dominacioni sue nos aut heredes nostri prenominatas quadringentas marcas grossorum solverimus seu solverint integraliter et ad plenum. Si vero nos aut heredes nostri tamdiu aput prefatum dominum nostrum marchionem continuaremus nostra servicia, quod divina permissione, quod absit, contingeret medio tempore ipsum mori, tunc a solucione dictarum quadringentarum marcarum, nos et heredes nostri liberi erimus et soluti. In quorum omnium clariorem evi- denciam et testimonium manifestum nos Erhardus de Cunstath, Stiborius de Czymburg, Jesko dictus Puska de Cunstath, Laczco de Crawar et Wilhelmus de Pernstein sigilla nostra unacum sigillis dictorum Paulikonis et Jeskonis presenti litere de certa nostra sciencia appendimus, testes in premissis, per ipsum Paulikonem et Jeskonem de Ewlemburg ad hoc petiti specialiter et rogati. Datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio, feria sexta proxima ante dominicam qua canitur Judica. (Orig. Perg. mit 7 häng. Sig. in den altständischen Acten im m. Landes-Archive.) 130. Markgraf Jodok verleins der Stadt Brünn das ausschliessliche Recht, wälsche, österr. und ungarische Weine und Schweidnitzer Bier von Michaeli bis Georgi zu schenken, solange, als dies Recht nicht widerrufen wird. Dt. Brünn 23. März 1393. Wir Jost von gots gnaden marggraff und herre zu Merhern bekennen offenlich und tuen kunt mit diesem brieve. Wann die erbern und weisen burgermeister, schepfen und geswornen burger zu Brunne unsre liebe getreuen yn allen unsern sachen und geschefften allewege williglichen und getreulichen noch unserm geheisse und gebote mit rechter gehor-
111 apertum. In casu vero ubi dictus Pauliko, ipsis non solutis peccuniis, medio tempore more- retur, tunc ego Jesko natus eius iam dictus prefato principi domino marchioni, domino meo graciossimo, unacum meis fratribus, filiis patris mei predicti, in loco ipsius patris mei, unacum castro Ewlemburg et cum bonis ad castrum pertinentibus et aliis universis bona fide sincere sub omnibus condicionibus sicut pater promitto fideliter famulari et suus et nullius alterius, quousque ipsas pecunias solvero, esse et fieri cum castro spondeo et obligor. Si vero a dicto domino marchione ego Pauliko vel in eventum mortis eius Jesko natus eius iam dictus licenciam receperimus et nos a suis obsequiis liberaverimus, tunc bona fide nostra ego Pauliko et Jesco prefati, pro nobis et heredibus nostris iam dictas quadringentas marcas grossorum post medium annum, a die recepte licencie computando, promittimus prefato domino nostro marchioni in paratis et promptis peccuniis solvere plenarie et ex toto, ita quod infra dictum annum medium semper debemus sui fieri et sue gracie famulari. Quod si non fecerimus et post medium annum, sicut premittitur, magnificencie sue dictas peccunias non dederimus, tunc de universis bonis nostris et de castro Ewlemburg serenitati sue, aut cui ipse mandaverit, spondemus condescendere occasione et contradiccione quibuslibet proculmotis et illud castrum cum bonis omnibus tamdiu tenere et possidere debebit, quousque dominacioni sue nos aut heredes nostri prenominatas quadringentas marcas grossorum solverimus seu solverint integraliter et ad plenum. Si vero nos aut heredes nostri tamdiu aput prefatum dominum nostrum marchionem continuaremus nostra servicia, quod divina permissione, quod absit, contingeret medio tempore ipsum mori, tunc a solucione dictarum quadringentarum marcarum, nos et heredes nostri liberi erimus et soluti. In quorum omnium clariorem evi- denciam et testimonium manifestum nos Erhardus de Cunstath, Stiborius de Czymburg, Jesko dictus Puska de Cunstath, Laczco de Crawar et Wilhelmus de Pernstein sigilla nostra unacum sigillis dictorum Paulikonis et Jeskonis presenti litere de certa nostra sciencia appendimus, testes in premissis, per ipsum Paulikonem et Jeskonem de Ewlemburg ad hoc petiti specialiter et rogati. Datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio, feria sexta proxima ante dominicam qua canitur Judica. (Orig. Perg. mit 7 häng. Sig. in den altständischen Acten im m. Landes-Archive.) 130. Markgraf Jodok verleins der Stadt Brünn das ausschliessliche Recht, wälsche, österr. und ungarische Weine und Schweidnitzer Bier von Michaeli bis Georgi zu schenken, solange, als dies Recht nicht widerrufen wird. Dt. Brünn 23. März 1393. Wir Jost von gots gnaden marggraff und herre zu Merhern bekennen offenlich und tuen kunt mit diesem brieve. Wann die erbern und weisen burgermeister, schepfen und geswornen burger zu Brunne unsre liebe getreuen yn allen unsern sachen und geschefften allewege williglichen und getreulichen noch unserm geheisse und gebote mit rechter gehor-
Strana 112
112 samkeit mit uns geleden haben und noch teglichen gerne leiden; wenne sich das geburet, so sollen wir sie billich solcher treue und gehorsamkeit genissen lassen, uf das, das sich die stat zu Brünne und die unsern darinne etwas gebessern und desterbas widerkomen moegen, so haben wir dem burgermeister, schepfen und geswornen burgern zu Brunne, die yczund sein oder hernoch yn kunftigen zeiten werden, unsern lieben getreuen mit wolbedachtem mute von rechten unsern wissen die gnade getan und erlaubet, tun und erlauben mechtiglich mit kraft dis brieves, zum ersten, das si sollen und moegen schenken Malvasia, Romania, Reyvol und alle andere welische weine alleine und niemand anders freilich und ungehindert. Item sollen sie und moegen Sweydnizzer bier schenken, altes und junges vor aller meniglich ungehindert. Item sollen sie und moegen alle Österweine und alle ungerische weine schenken freilich und ungehindert, und niemand anders alle jar furbas von sant Michelstage bis uf sant Jeorgentag. Dasselbe schenken mit Österweine und ungerischen sollen sie für sich tuen und halden als verre es yn und der stat füglich und bequemlich sein wirdet und sollen des macht haben zu lassen, ob yn dasselbe schenken mit Österweine und ungerischen nicht gefiele, dornach als sie das guet und nucze dunken wirdet. In solcher masse, das dasselbe schenken aller vorgenanter weine und bieres weren und steen sal, als lange wir yn des gnediglichen gunnen werden. Und sullen davon die vorgenanten burger, schepfen und geswornen unsere liben getreuen die stat Brunne bessern und an der stat fromen keren, wo das notdurft ist, als wir das iren treuen sunderlich emphelhen. Mit Urkund dis brives vorsigelt mit unserm angehangunden ingesigel, der geben ist zu Brunne an dem suntage als man singet Judica me deus etc. nach Crists geburt dreyzenhundert jar, darnoch in dem dretten und neunzigisten jare. (Auf der Plicatur: Ad relacionem domini Pusce Henricus de Spilner. — Orig. Perg. an Perg. Streifen h. Sig. im Brünner Stadt-Archive.) 131. Dobeš von Mezirič bekennt, dass er vom Olmützer Bischofe Nikolaus die ihm gerichtlich zugesprochenen 200 Mark erhalten habe. Dt. Mirau 25. Marz 1393. Nos Dobeschius de Mezerzicz notumfacimus tenore presencium universis. Quod de ducentis marcis grossorum pragensium moravici numeri et pagamenti, quas per dictamen et sentenciam vasallorum reverendi in Christo patris et domini domini Nicolai episcopi Olomucensis judicialiter obtinuimus in Chremsir contra strenuum militem dominum Henricum de Biela, sororinum nostrum et heredes suos super opido Mezerzicz, Arnoltowicz et aliis bonis, prout in libro judicii curie lacius continetur. Idem dominus reverendus in Christo pater dominus Nicolaus episcopus nobis plenarie persolvit et integraliter satisfecit, sic quod de huiusmodi satisfaccione sumus ad plenum contenti. Igitur easdem ducentas marcas grossorum predictorum animo deliberato et de certa sciencia nostra tenore presencium mandamus et volumus nobis et heredibus nostris exscribi de libro judicii curie Chremisirensis et dicto
112 samkeit mit uns geleden haben und noch teglichen gerne leiden; wenne sich das geburet, so sollen wir sie billich solcher treue und gehorsamkeit genissen lassen, uf das, das sich die stat zu Brünne und die unsern darinne etwas gebessern und desterbas widerkomen moegen, so haben wir dem burgermeister, schepfen und geswornen burgern zu Brunne, die yczund sein oder hernoch yn kunftigen zeiten werden, unsern lieben getreuen mit wolbedachtem mute von rechten unsern wissen die gnade getan und erlaubet, tun und erlauben mechtiglich mit kraft dis brieves, zum ersten, das si sollen und moegen schenken Malvasia, Romania, Reyvol und alle andere welische weine alleine und niemand anders freilich und ungehindert. Item sollen sie und moegen Sweydnizzer bier schenken, altes und junges vor aller meniglich ungehindert. Item sollen sie und moegen alle Österweine und alle ungerische weine schenken freilich und ungehindert, und niemand anders alle jar furbas von sant Michelstage bis uf sant Jeorgentag. Dasselbe schenken mit Österweine und ungerischen sollen sie für sich tuen und halden als verre es yn und der stat füglich und bequemlich sein wirdet und sollen des macht haben zu lassen, ob yn dasselbe schenken mit Österweine und ungerischen nicht gefiele, dornach als sie das guet und nucze dunken wirdet. In solcher masse, das dasselbe schenken aller vorgenanter weine und bieres weren und steen sal, als lange wir yn des gnediglichen gunnen werden. Und sullen davon die vorgenanten burger, schepfen und geswornen unsere liben getreuen die stat Brunne bessern und an der stat fromen keren, wo das notdurft ist, als wir das iren treuen sunderlich emphelhen. Mit Urkund dis brives vorsigelt mit unserm angehangunden ingesigel, der geben ist zu Brunne an dem suntage als man singet Judica me deus etc. nach Crists geburt dreyzenhundert jar, darnoch in dem dretten und neunzigisten jare. (Auf der Plicatur: Ad relacionem domini Pusce Henricus de Spilner. — Orig. Perg. an Perg. Streifen h. Sig. im Brünner Stadt-Archive.) 131. Dobeš von Mezirič bekennt, dass er vom Olmützer Bischofe Nikolaus die ihm gerichtlich zugesprochenen 200 Mark erhalten habe. Dt. Mirau 25. Marz 1393. Nos Dobeschius de Mezerzicz notumfacimus tenore presencium universis. Quod de ducentis marcis grossorum pragensium moravici numeri et pagamenti, quas per dictamen et sentenciam vasallorum reverendi in Christo patris et domini domini Nicolai episcopi Olomucensis judicialiter obtinuimus in Chremsir contra strenuum militem dominum Henricum de Biela, sororinum nostrum et heredes suos super opido Mezerzicz, Arnoltowicz et aliis bonis, prout in libro judicii curie lacius continetur. Idem dominus reverendus in Christo pater dominus Nicolaus episcopus nobis plenarie persolvit et integraliter satisfecit, sic quod de huiusmodi satisfaccione sumus ad plenum contenti. Igitur easdem ducentas marcas grossorum predictorum animo deliberato et de certa sciencia nostra tenore presencium mandamus et volumus nobis et heredibus nostris exscribi de libro judicii curie Chremisirensis et dicto
Strana 113
113 domino nostro domino Nicolao episcopo Olomucensi et sue ecclesie easdem ducentas marcas grossorum predictorum inscribi cum omnibus nostris juribus et accionibus prout nos jam dictas pecunias judicialiter obtinuimus. Et renunciamus omni juri nostro, quod nobis et heredibus nostris hactenus competebat in eisdem et hoc ipsum jus nostrum plene et libere transferimus in dictum dominum Nicolaum episcopum Olomucensem et suam ecclesiam modo et forma melioribus, quibus hoc fieri poterit, secundum consuetudinem et jura vasallorum domini episcopi et ecclesie predictorum. Presentibus strenuis viris dominis Bernhardo Hecht de Schucendorf, Marquardo de Wolfsberg, Cunczone de Swola, Wolframo de Panowicz, Jodoco de Wolfsberg et Janone de Dobrusch testibus ad premissa constitutis. Harum quibus sigillum nostrum presentibus est appensum testimonio literarum. Datum in castro Meraw anno domini M° CCC° nonagesimo tercio, ipso die annunciaconis beate Marie virginius gloriose. (Kremsierer Lehenspûhonen I. f. 80.) 132. Der Obrowitzer Abt Jaroslaus fordert die Pfarrer Bohuslaus, Janko etc. auf, dass sie den Altbrünner Kreuzherrn den ihnen durch zwei Jahre vorenthaltenen Zehent ersetzen. Dt. Obrowitz 3. April 1393. Jaroslaus miseracione divina abbas monasterii beate Marie virginis Zabrdovicensis prope Brunam Premonstratensis ordinis Olomucensis diocesis, judex et conservator perpetuus una cum nostris in hac parte collegis jurium ac privilegiorum honorabilium et religiosorum virorum dominorum magistri et fratrum cruciferorum hospitalis sancti Johannis Jerosolimitani a sede apostolica specialiter deputatus, honorabilibus et discretis viris in Mezyrzyecz et in superiori Bobrovia ecclesiarum plebanis aut ipsorum loca tenentibus dicte Olomucensis diocesis aliisque omnibus et singulis ecclesiarum plebanis et rectoribus aut ipsorum vices gerentibus per civitatem et diocesim Olomucensem predictam ubilibet constitutis coniunctim vel divisim, qui presentibus fueritis requisiti seu alter vestrum fuerit requisitus salutem in domino et mandatis nostris imo verius apostolicis firmiter obedire. Noveritis nobis anno dominice incar- nacionis millesimo trecentesimo nonagesimo tercio currente indiccione prima, nona die mensis Aprilis hora nonarum vel quasi in pallacio monasterii nostri consueto, pontificatus sanctissimi in Christo patris ac domini nostri domini Bonifacii divina providencia pape noni anno ipsius quarto per idoneum et circumspectum virum Henricum dictum Hawswald procuratorem et nomine procuratorio religiosi fratris domini Nicolai plebani seu rectoris ecclesie domus et hospitalis cruciferorum ordinis sancti Johannis Jerosolimitani in Antiqua Bruna dicte Olomu- censis diocesis presentasse literas olim felicis recordacionis Gregorii pape noni etc. quarum tenor de verbo ad verbum sequitur et est talis: „Gregorius episcopus servus servorum dei . . . Datum Anagnie VII. kal. Septembris pontificatus nostri anno primo.“ — Verum quia predicte litere et bulle sedis apostolice, quam per plures felicis recordacionis summos romanos pontifices et specialiter per sanctissimum in Christo patrem et dominum 15
113 domino nostro domino Nicolao episcopo Olomucensi et sue ecclesie easdem ducentas marcas grossorum predictorum inscribi cum omnibus nostris juribus et accionibus prout nos jam dictas pecunias judicialiter obtinuimus. Et renunciamus omni juri nostro, quod nobis et heredibus nostris hactenus competebat in eisdem et hoc ipsum jus nostrum plene et libere transferimus in dictum dominum Nicolaum episcopum Olomucensem et suam ecclesiam modo et forma melioribus, quibus hoc fieri poterit, secundum consuetudinem et jura vasallorum domini episcopi et ecclesie predictorum. Presentibus strenuis viris dominis Bernhardo Hecht de Schucendorf, Marquardo de Wolfsberg, Cunczone de Swola, Wolframo de Panowicz, Jodoco de Wolfsberg et Janone de Dobrusch testibus ad premissa constitutis. Harum quibus sigillum nostrum presentibus est appensum testimonio literarum. Datum in castro Meraw anno domini M° CCC° nonagesimo tercio, ipso die annunciaconis beate Marie virginius gloriose. (Kremsierer Lehenspûhonen I. f. 80.) 132. Der Obrowitzer Abt Jaroslaus fordert die Pfarrer Bohuslaus, Janko etc. auf, dass sie den Altbrünner Kreuzherrn den ihnen durch zwei Jahre vorenthaltenen Zehent ersetzen. Dt. Obrowitz 3. April 1393. Jaroslaus miseracione divina abbas monasterii beate Marie virginis Zabrdovicensis prope Brunam Premonstratensis ordinis Olomucensis diocesis, judex et conservator perpetuus una cum nostris in hac parte collegis jurium ac privilegiorum honorabilium et religiosorum virorum dominorum magistri et fratrum cruciferorum hospitalis sancti Johannis Jerosolimitani a sede apostolica specialiter deputatus, honorabilibus et discretis viris in Mezyrzyecz et in superiori Bobrovia ecclesiarum plebanis aut ipsorum loca tenentibus dicte Olomucensis diocesis aliisque omnibus et singulis ecclesiarum plebanis et rectoribus aut ipsorum vices gerentibus per civitatem et diocesim Olomucensem predictam ubilibet constitutis coniunctim vel divisim, qui presentibus fueritis requisiti seu alter vestrum fuerit requisitus salutem in domino et mandatis nostris imo verius apostolicis firmiter obedire. Noveritis nobis anno dominice incar- nacionis millesimo trecentesimo nonagesimo tercio currente indiccione prima, nona die mensis Aprilis hora nonarum vel quasi in pallacio monasterii nostri consueto, pontificatus sanctissimi in Christo patris ac domini nostri domini Bonifacii divina providencia pape noni anno ipsius quarto per idoneum et circumspectum virum Henricum dictum Hawswald procuratorem et nomine procuratorio religiosi fratris domini Nicolai plebani seu rectoris ecclesie domus et hospitalis cruciferorum ordinis sancti Johannis Jerosolimitani in Antiqua Bruna dicte Olomu- censis diocesis presentasse literas olim felicis recordacionis Gregorii pape noni etc. quarum tenor de verbo ad verbum sequitur et est talis: „Gregorius episcopus servus servorum dei . . . Datum Anagnie VII. kal. Septembris pontificatus nostri anno primo.“ — Verum quia predicte litere et bulle sedis apostolice, quam per plures felicis recordacionis summos romanos pontifices et specialiter per sanctissimum in Christo patrem et dominum 15
Strana 114
114 nostrum dominum Bonifacium papam nonum modernum una cum omnibus et singulis aliis predictorum fratrum autenticis imperatorum regum principum marchionum comitum baronum nobilium et aliarum ecclesiasticarum et secularium personarum literis, privilegiis, instrumentis et vigorosis processibus sunt dudum vigorosius ratificate et legitimis certis libris et bullis perpetuo confirmate, prout clarius et expressius in ipsis bullis et literis apostolicis videbitur de verbo ad verbum contineri, quarum omnium tenorem propter ipsorum prolixitatem causa brevitatis presentibus inseri et transscribi obmisimus; copias autem predictorum omnium sub manu publica humiliter petenti indubie suas dabimus. Et quia in literis apostolicis felicis recordacionis domini Johannis pape XXII. et conservatoriis una certa clausula extitit expressa, illa videlicet: „in illis videlicet, que judicialem requirunt indaginem de plano sine strepitu et figura judici, in aliis vero prout qualitas ipsorum exigerit justicie complementum" etc. prout in ipsis originalibus literis plenius continetur, unde querulosa insinuacione predicti Henrici Hawswald procuratoris legitimi dicti domini Nicolai plebani et rectoris hospitalis cruciferorum ordinis sancti Johannis Jerosolimitani in Antiqua Bruna dicte Olomucensis diocesis didicimus, quod licet quilibet plebanus sive rector dicti hospitalis omnium et singulorum debilium et infirmorum cecorum claudorum et aliarum miserabilium personarum ibi degencium tam in temporalibus quam in spiritualibus sit de jure rector procurator tutor protector et defensor, eisque habet juxta sui facultatem necessitatem victus et amictus administrare de bonis, rebus et decimis tam vinorum quam frugum, ipsis per Christi fideles dum pure et libere propter deum causa et racione perpetui testamenti in sustentacionem testatis, datis et liberaliter assignatis, prout in vigorosis et autenticis literis dicti hospitalis desuper confectis, quas vidimus audivimus et legimus, et nobis presentatis per dictum Henricum procuratorem. plenius continetur; dictisque pauperbius quedam frugum et alterius grani et frumenti certe decime de parochiali ecclesia in Krisans dicte Olomucensis diocesis et de nonnullis villis ad hanc spectantibus, dictis Crewczdorf, Bohdalau, Morawska, Myraschaw, Cossaw etc. sin- gulis annis plebani seu rectores ecclesie in Krisans pro tempore existentes aministrate fuerunt exhibite elargite et porrecte, quarum predictarum decimarum pacificam et quietam possessionem quilibet plebanorum in predicta Krisans habuit predictis pauperibus et ipsorum plebano et rectori hospitalis in Antiqua Bruna singulis annis decimas aministrando, huiusmodi in communi estimacione annue se extendentes ad viginti marcas grossorum pragensium moravici numeri possederunt, quas illas décimas predicti plebani in Crisans aut ipsi pauperes predicti hospitalis una cum suo dispensatore tutore plebano et rectore a X. XX. XXX. XL. L. LX. ac centum et ultra annorum revolucionibus, prout in autenticis literis privilegiis instrumentis et pro- cessibus olim domini Ruperti episcopi Olomucensis et officialis dicte ecclesie Olomucensis ac cuiusdam plebani, protunc rectoris in predicta Crisans ac notariorum publicorum desuper confectis et coram nobis legitime productis lectis et ostensis, lucidius continetur, in tali possessione pacifica, ut jam hominum memoria non habetur nec invenitur de contrario pre- dictorum: tamen, nescitur quo ducte spiritu, partes infrascripte una cum suis in hac parte parcialibus complicibus ducte, dei timore postposito ausu sacrilego videlicet discreti viri dominus Bohdalus dictus in Kinheyt, Janko in Bobrowka alias in Kapylbobra, Michahel in
114 nostrum dominum Bonifacium papam nonum modernum una cum omnibus et singulis aliis predictorum fratrum autenticis imperatorum regum principum marchionum comitum baronum nobilium et aliarum ecclesiasticarum et secularium personarum literis, privilegiis, instrumentis et vigorosis processibus sunt dudum vigorosius ratificate et legitimis certis libris et bullis perpetuo confirmate, prout clarius et expressius in ipsis bullis et literis apostolicis videbitur de verbo ad verbum contineri, quarum omnium tenorem propter ipsorum prolixitatem causa brevitatis presentibus inseri et transscribi obmisimus; copias autem predictorum omnium sub manu publica humiliter petenti indubie suas dabimus. Et quia in literis apostolicis felicis recordacionis domini Johannis pape XXII. et conservatoriis una certa clausula extitit expressa, illa videlicet: „in illis videlicet, que judicialem requirunt indaginem de plano sine strepitu et figura judici, in aliis vero prout qualitas ipsorum exigerit justicie complementum" etc. prout in ipsis originalibus literis plenius continetur, unde querulosa insinuacione predicti Henrici Hawswald procuratoris legitimi dicti domini Nicolai plebani et rectoris hospitalis cruciferorum ordinis sancti Johannis Jerosolimitani in Antiqua Bruna dicte Olomucensis diocesis didicimus, quod licet quilibet plebanus sive rector dicti hospitalis omnium et singulorum debilium et infirmorum cecorum claudorum et aliarum miserabilium personarum ibi degencium tam in temporalibus quam in spiritualibus sit de jure rector procurator tutor protector et defensor, eisque habet juxta sui facultatem necessitatem victus et amictus administrare de bonis, rebus et decimis tam vinorum quam frugum, ipsis per Christi fideles dum pure et libere propter deum causa et racione perpetui testamenti in sustentacionem testatis, datis et liberaliter assignatis, prout in vigorosis et autenticis literis dicti hospitalis desuper confectis, quas vidimus audivimus et legimus, et nobis presentatis per dictum Henricum procuratorem. plenius continetur; dictisque pauperbius quedam frugum et alterius grani et frumenti certe decime de parochiali ecclesia in Krisans dicte Olomucensis diocesis et de nonnullis villis ad hanc spectantibus, dictis Crewczdorf, Bohdalau, Morawska, Myraschaw, Cossaw etc. sin- gulis annis plebani seu rectores ecclesie in Krisans pro tempore existentes aministrate fuerunt exhibite elargite et porrecte, quarum predictarum decimarum pacificam et quietam possessionem quilibet plebanorum in predicta Krisans habuit predictis pauperibus et ipsorum plebano et rectori hospitalis in Antiqua Bruna singulis annis decimas aministrando, huiusmodi in communi estimacione annue se extendentes ad viginti marcas grossorum pragensium moravici numeri possederunt, quas illas décimas predicti plebani in Crisans aut ipsi pauperes predicti hospitalis una cum suo dispensatore tutore plebano et rectore a X. XX. XXX. XL. L. LX. ac centum et ultra annorum revolucionibus, prout in autenticis literis privilegiis instrumentis et pro- cessibus olim domini Ruperti episcopi Olomucensis et officialis dicte ecclesie Olomucensis ac cuiusdam plebani, protunc rectoris in predicta Crisans ac notariorum publicorum desuper confectis et coram nobis legitime productis lectis et ostensis, lucidius continetur, in tali possessione pacifica, ut jam hominum memoria non habetur nec invenitur de contrario pre- dictorum: tamen, nescitur quo ducte spiritu, partes infrascripte una cum suis in hac parte parcialibus complicibus ducte, dei timore postposito ausu sacrilego videlicet discreti viri dominus Bohdalus dictus in Kinheyt, Janko in Bobrowka alias in Kapylbobra, Michahel in
Strana 115
115 Bobrowia inferiori ac Georgius in Obecz ecclesiarum plebani et rectores Olomucensis diocesis predicte, in suarum salutem animarum grave periculum dictique plebani hospitalis supradicti et miserabilium personarum inibi degencium non modicum dispendium dampnumque gravem jacturam, predictam ecclesiam in Crisans sitam et per consequens ipsum hospitale ipsiusque rectorem ac Christi pauperes predictarum decimarum pacifica possessione duobus annis inclusive contra deum et justiciam temere violenter spoliando, quarum decimarum predictarum summa et spolii communi estimacione ad duos annos inclusive ad XL. marcas grossorum pragensium moravici numeri se extendit, nostrum officium humiliter procurator nomine quo supra implorans, quatenus in predicta causa spolii ac decimarum ipsarum, quibus supra, auctoritate nostra imo verius apostolica summarie de simplici et de plano absque strepitu et figura judicii parcium utrarumque gravibus parcendo expensis juxta mandatum nobis a sede apostolica concessum procedere dignaremur. Petivitque procurator nomine dictus Henricus spolium huiusmodi decimarum, si et in quantum in predictas partes canonice probaretur, dicto domino suo et hospitali ante omnia esse et deberi restituendas integras dandas et solvendas ac introduci in corporalem predictarum decimarum possessionem ante litis ingressum prout de jure. Nos igitur Jaroslaus abbas et judex supradictus considerantes, peticionem huiusmodi esse congruam et juri consonam, vobis dominis plebanis et rectoribus supradictis ac omnibus aliarum ecclesiarum rectoribus, qui presentibus coniunctim vel divisim fueritis requisiti et vestris vices gerentibus vigore predictarum literarum apostolicarum in virtute sancte obediencie et sub excommunicacionis late sentencie penis, si mandatum nostrum distuleritis sive non feceritis, districte precipiendo mandamus, quatenus visis presentibus dilacione postposita prefatos Bohdalum, Jankonem, Michahelem et Georgium plebanos eccle- siarum, quibus supra, una cum omnibus et singulis ipsorum in predicta spolii causa com- plicibus parcialibus adiutoribus, laboratoribus et participantibus sexus utriusque ipsos moveatis ex parte nostri, cuiuscunque status gradus et condicionis fuerint, si ipsorum pre- senciam comode habere poteritis, alias publice in ambone coram Christi fidelibus, ut ipsi et ipsorum quilibet prefatas decimas spoliatas una cum omnibus dampnis, expensis et interesse aut ipsarum valoris prefato hospitali et ipsius rectori integre infra hinc et quartam feriam proximam post „Quasimodogeniti", quem terminum ipsis canonica monicione prefigimus et assignamus, cum effectu reddant et persolvant, alioquin in dicto termino hora vesperorum in predicto nostro monasterio coram nobis legitime peremptorie compareant cum omnibus ipsorum privilegiis munimentis et juribus ipsorum super dictis decimis, assignantes certas causas, quo jure predictas decimas spoliando occupant, et allegantes racionabiles causas, cur predicta facere minime teneantur, alioquin juxta processus apostolicos ad ulteriora pro- cedemus. Et in signum vestre execucionis presentes literas vestris scripturis et sigillis reddatis sub excommunicacionis pena sigillatas. Datum Zabrdowicz maiori nostro sub sigillo, anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio, tercio die mensis Aprilis. (Aus dem Original in der Boček'schen Slg. n. 3116 im mähr. Landes-Archive.) 15*
115 Bobrowia inferiori ac Georgius in Obecz ecclesiarum plebani et rectores Olomucensis diocesis predicte, in suarum salutem animarum grave periculum dictique plebani hospitalis supradicti et miserabilium personarum inibi degencium non modicum dispendium dampnumque gravem jacturam, predictam ecclesiam in Crisans sitam et per consequens ipsum hospitale ipsiusque rectorem ac Christi pauperes predictarum decimarum pacifica possessione duobus annis inclusive contra deum et justiciam temere violenter spoliando, quarum decimarum predictarum summa et spolii communi estimacione ad duos annos inclusive ad XL. marcas grossorum pragensium moravici numeri se extendit, nostrum officium humiliter procurator nomine quo supra implorans, quatenus in predicta causa spolii ac decimarum ipsarum, quibus supra, auctoritate nostra imo verius apostolica summarie de simplici et de plano absque strepitu et figura judicii parcium utrarumque gravibus parcendo expensis juxta mandatum nobis a sede apostolica concessum procedere dignaremur. Petivitque procurator nomine dictus Henricus spolium huiusmodi decimarum, si et in quantum in predictas partes canonice probaretur, dicto domino suo et hospitali ante omnia esse et deberi restituendas integras dandas et solvendas ac introduci in corporalem predictarum decimarum possessionem ante litis ingressum prout de jure. Nos igitur Jaroslaus abbas et judex supradictus considerantes, peticionem huiusmodi esse congruam et juri consonam, vobis dominis plebanis et rectoribus supradictis ac omnibus aliarum ecclesiarum rectoribus, qui presentibus coniunctim vel divisim fueritis requisiti et vestris vices gerentibus vigore predictarum literarum apostolicarum in virtute sancte obediencie et sub excommunicacionis late sentencie penis, si mandatum nostrum distuleritis sive non feceritis, districte precipiendo mandamus, quatenus visis presentibus dilacione postposita prefatos Bohdalum, Jankonem, Michahelem et Georgium plebanos eccle- siarum, quibus supra, una cum omnibus et singulis ipsorum in predicta spolii causa com- plicibus parcialibus adiutoribus, laboratoribus et participantibus sexus utriusque ipsos moveatis ex parte nostri, cuiuscunque status gradus et condicionis fuerint, si ipsorum pre- senciam comode habere poteritis, alias publice in ambone coram Christi fidelibus, ut ipsi et ipsorum quilibet prefatas decimas spoliatas una cum omnibus dampnis, expensis et interesse aut ipsarum valoris prefato hospitali et ipsius rectori integre infra hinc et quartam feriam proximam post „Quasimodogeniti", quem terminum ipsis canonica monicione prefigimus et assignamus, cum effectu reddant et persolvant, alioquin in dicto termino hora vesperorum in predicto nostro monasterio coram nobis legitime peremptorie compareant cum omnibus ipsorum privilegiis munimentis et juribus ipsorum super dictis decimis, assignantes certas causas, quo jure predictas decimas spoliando occupant, et allegantes racionabiles causas, cur predicta facere minime teneantur, alioquin juxta processus apostolicos ad ulteriora pro- cedemus. Et in signum vestre execucionis presentes literas vestris scripturis et sigillis reddatis sub excommunicacionis pena sigillatas. Datum Zabrdowicz maiori nostro sub sigillo, anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio, tercio die mensis Aprilis. (Aus dem Original in der Boček'schen Slg. n. 3116 im mähr. Landes-Archive.) 15*
Strana 116
116 133. Der Obrowitzer Abt Jaroslaus beauftragt den Pfarrer von Meziřič, dass er die Pfarrer Bohdal, Janko etc. vor sein Gericht citire. Dt. Obrowitz 9. April 1393. Jaroslaus de Sellnnberg miseracione divina abbas monasterii beate Marie virginis Zabrdowicensis prope Brunam ordinis Premonstratentis, Olomucensis diocesis, judex et con- servator perpetuus una cum aliis nostris in hac parte collegis jurum et privilegiorum honora- bilium et religiosorum virorum dominorum magistri et fratrum cruciferorum hospitalis Johannis Jerosolimitani a sede apostolica specialiter deputatus, honorabili et discreto viro domino . . plebano seu rectori ecclesie parochialis in Mezyrzyecz aut ipsius locum tenenti dicte Olo- mucensis diocesis aliisque omnibus et singulis ecclesiarum plebanis sive rectoribus aut ipsorum vices gerentibus per civitatem et diocesem Olomucensem ubilibet constitutis, qui presentibus fueritis requisiti seu alter vestrum fuerit requisitus conjunctim vel divisim, salutem in domino et mandatis nostris imo vero apostolicis firmiter obedire. Noveritis, nobis nona die mensis Aprilis hora nonarum vel quasi anno dominice incarnacionis millesimo trecentesimo nona- gesimo tercio, indiccione prima in palacio monasterii nostri consueto, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Bonifacii divina providencia pape noni anno ipsius quarto, per idoneum et circumspectum virum Henricum dictum Hawswald procuratorem et nomine procuratorio religiosi viri fratris Nicolai plebani seu rectoris ecclesie domus hospitalis cruciferorum ordinis sancti Johannis Jerosolimitani in Antiqua Bruna dicte Olo- mucensis diocesis presentasse literas olim divine et felicis recordacionis domini Johannis pape vicesimi secundi in vera bulla plumbea et canapo more romane curie consignatas, non rasas, non cancellatas, non viciatas sed omni prorsus vicio et suspicione, ut prima facie apparebat, carentes, quarum tenoris principium per omnia sequitur in hec verba : „Johannes episcopus servus servorum dei, dilectis filiis in Luca et Zabrdowicz monasteriorum abbatibus Olomucensis diocesis et decano ecclesie Olomucensis salutem et apostolicam benediccionem etc. Datum Avinione VII. idus Octobris pontificatus nostri anno quarto." — Virtute quarum literarum apostolicarum per dictum Henricum Hawswald procuratorem et nomine procuratorio dicti fratris Nicolai plebani sive rectoris ecclesie domus et hospitalis cruciferorum sancti Johannis Jerosolimitani in Antiqua Bruna predicta cum instancia fuimus coram fidedignis testibus requisiti, ut unam vel plures citacionem et citaciones contra et adversus partes infra scriptas sibi auctoritate nostra imo verius apostolica decernere legitime dignaremur. Nos igitur Jaroslaus predictus abbas volentes super premissis justicia mediante procedere, ut tenemur, vobis domino plebano seu rectori ecclesie in Mezyrzyecz predicto aut vestras vices tenenti aliisque omnibus et singulis ple- banis, viceplebanis et rectoribus ecclesiarum aut ipsorum vices gerentibus per dictam civi- tatem et diocesim Olomucensem ubilibet constitutis, qui presentibus conjunctim vel divisim fueritis requisiti seu alter vestrum fuerit requisitus, sic quod unus vestrum alterum in hac causa exequendo non expectet nec per alterius absenciam se excuset, in virtute sancte obediencie et sub excommunicacionis pena striccius precipientes mandamus, quatenus mox
116 133. Der Obrowitzer Abt Jaroslaus beauftragt den Pfarrer von Meziřič, dass er die Pfarrer Bohdal, Janko etc. vor sein Gericht citire. Dt. Obrowitz 9. April 1393. Jaroslaus de Sellnnberg miseracione divina abbas monasterii beate Marie virginis Zabrdowicensis prope Brunam ordinis Premonstratentis, Olomucensis diocesis, judex et con- servator perpetuus una cum aliis nostris in hac parte collegis jurum et privilegiorum honora- bilium et religiosorum virorum dominorum magistri et fratrum cruciferorum hospitalis Johannis Jerosolimitani a sede apostolica specialiter deputatus, honorabili et discreto viro domino . . plebano seu rectori ecclesie parochialis in Mezyrzyecz aut ipsius locum tenenti dicte Olo- mucensis diocesis aliisque omnibus et singulis ecclesiarum plebanis sive rectoribus aut ipsorum vices gerentibus per civitatem et diocesem Olomucensem ubilibet constitutis, qui presentibus fueritis requisiti seu alter vestrum fuerit requisitus conjunctim vel divisim, salutem in domino et mandatis nostris imo vero apostolicis firmiter obedire. Noveritis, nobis nona die mensis Aprilis hora nonarum vel quasi anno dominice incarnacionis millesimo trecentesimo nona- gesimo tercio, indiccione prima in palacio monasterii nostri consueto, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Bonifacii divina providencia pape noni anno ipsius quarto, per idoneum et circumspectum virum Henricum dictum Hawswald procuratorem et nomine procuratorio religiosi viri fratris Nicolai plebani seu rectoris ecclesie domus hospitalis cruciferorum ordinis sancti Johannis Jerosolimitani in Antiqua Bruna dicte Olo- mucensis diocesis presentasse literas olim divine et felicis recordacionis domini Johannis pape vicesimi secundi in vera bulla plumbea et canapo more romane curie consignatas, non rasas, non cancellatas, non viciatas sed omni prorsus vicio et suspicione, ut prima facie apparebat, carentes, quarum tenoris principium per omnia sequitur in hec verba : „Johannes episcopus servus servorum dei, dilectis filiis in Luca et Zabrdowicz monasteriorum abbatibus Olomucensis diocesis et decano ecclesie Olomucensis salutem et apostolicam benediccionem etc. Datum Avinione VII. idus Octobris pontificatus nostri anno quarto." — Virtute quarum literarum apostolicarum per dictum Henricum Hawswald procuratorem et nomine procuratorio dicti fratris Nicolai plebani sive rectoris ecclesie domus et hospitalis cruciferorum sancti Johannis Jerosolimitani in Antiqua Bruna predicta cum instancia fuimus coram fidedignis testibus requisiti, ut unam vel plures citacionem et citaciones contra et adversus partes infra scriptas sibi auctoritate nostra imo verius apostolica decernere legitime dignaremur. Nos igitur Jaroslaus predictus abbas volentes super premissis justicia mediante procedere, ut tenemur, vobis domino plebano seu rectori ecclesie in Mezyrzyecz predicto aut vestras vices tenenti aliisque omnibus et singulis ple- banis, viceplebanis et rectoribus ecclesiarum aut ipsorum vices gerentibus per dictam civi- tatem et diocesim Olomucensem ubilibet constitutis, qui presentibus conjunctim vel divisim fueritis requisiti seu alter vestrum fuerit requisitus, sic quod unus vestrum alterum in hac causa exequendo non expectet nec per alterius absenciam se excuset, in virtute sancte obediencie et sub excommunicacionis pena striccius precipientes mandamus, quatenus mox
Strana 117
117 visis presentibus omni dilacione remota discretos viros Bohdalum dictum in theotoniali Kynheyt, Jankonem in Bobrobka alias in Kapilbobr, Michahelem in Bowrowia inferiori et Georgium in Obecz ecclesiarum plebanos et rectores dicte Olomucensis diocesis et eorum quemlibet in eorum propriis personis, si eorum presenciam comode habere poteritis, alioquin in domibus et dotibus habitacionum suarum et suis et vestris ecclesiis, dum ibidem populi multitudo ad divina convenerit, vel in aliis locis publicis et coram ipsorum familia, sic quod huiusmodi nostra citacio imo verius apostolica ad ipsorum noticiam valeat verisimiliter per- venire, quodque in posterum nullam ignoranciam pretendere valeant seu eciam allegare, publice et intelligibili voce ex parte nostra imo verius apostolica ad nostram peremptorie citare curetis presenciam. Quos et nos et ipsorum quemlibet uno pro tribus edicto tenore presencium citamus peremptorie, ut feria secunda proxime sequenti post dominicam, qua in dei ecclesia cantatur "quasimodo geniti", si ipsa djes juridica fuerit, alias inmediate sequenti die juridica coram nobis in dicto nostro monasterio hora vesperorum legitime per idoneum vel idoneos procuratorem seu procuratores ad instanciam dicti fratris Nicolai plebani seu rectoris domus hospitalis cruciferorum sancti spiritus in Antiqua Bruna compareat seu com- pareant de justicia responsuri, nec non ibidem ad omnes et singulos actus gradatim et successive et usque ad diffinitam sentenciam inclusive debitis et consuetis terminis et dila- cionibus precedentibus processuri et procedi visuri, alias quoque contra et adversus dictas literas apostolicas nobis sic presentatas dicturi et allegaturi verbo vel in scriptis, si quid voluerint aut racionabiliter possint, ac facturi et recepturi justiciam prout justum fuerit et ordo dictaverit racionis. Certificantes nichilominus eosdem citatos, quos et nos presentibus certificamus, quod sive in dicto citacionis termino, ut expressum est, venire seu legitime comparere curaverint (sic) seu curaverint, sive non, nos utique in dicta causa ad ulteriora procedemus, prout justum fuerit, ipsorum absencia seu contumacia non obstante. Absolucionem vero omnium et singulorum premissorum, qui prefatas nostras sentencias imo verius apostolicas seu earum aliquam incurret quoquo, nobis dumtaxat vel superiori nostro presentibus reser- vamus. Diem vero execucionis vestre, qua mandatum nostrum presens imo verius apostolicum executi fueritis, per vestrorum nominum subscripcionem et sigillorum vestrorum appressionem presentibus nobis sub excommunicacionis pena predicta significare curetis. Datum Zabrdowicz nostro abbacie majori sub sigillo tergotenus presentibus appresso, nona die mensis Aprilis, anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio. (Aus dem Original in der Boček'schen Sig. n. 3116 im mähr. Landes-Archive.) 134. Jodok Markgraf von Mähren gestattet, dass Wenzel von Kunitz 6 Mark jährlichen Zinses in Těšov von dem Hradischer Juden Aron kaufe. Dt. Brünn 10. April 1393. Nos Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie notumfacimus tenore pre- sencium universis. Quod Wenceslao de Chunicz ad ipsius humilium precum supplicem instan- ciam benigne consensimus et virtute presencium animo deliberato voluntate libera ac de
117 visis presentibus omni dilacione remota discretos viros Bohdalum dictum in theotoniali Kynheyt, Jankonem in Bobrobka alias in Kapilbobr, Michahelem in Bowrowia inferiori et Georgium in Obecz ecclesiarum plebanos et rectores dicte Olomucensis diocesis et eorum quemlibet in eorum propriis personis, si eorum presenciam comode habere poteritis, alioquin in domibus et dotibus habitacionum suarum et suis et vestris ecclesiis, dum ibidem populi multitudo ad divina convenerit, vel in aliis locis publicis et coram ipsorum familia, sic quod huiusmodi nostra citacio imo verius apostolica ad ipsorum noticiam valeat verisimiliter per- venire, quodque in posterum nullam ignoranciam pretendere valeant seu eciam allegare, publice et intelligibili voce ex parte nostra imo verius apostolica ad nostram peremptorie citare curetis presenciam. Quos et nos et ipsorum quemlibet uno pro tribus edicto tenore presencium citamus peremptorie, ut feria secunda proxime sequenti post dominicam, qua in dei ecclesia cantatur "quasimodo geniti", si ipsa djes juridica fuerit, alias inmediate sequenti die juridica coram nobis in dicto nostro monasterio hora vesperorum legitime per idoneum vel idoneos procuratorem seu procuratores ad instanciam dicti fratris Nicolai plebani seu rectoris domus hospitalis cruciferorum sancti spiritus in Antiqua Bruna compareat seu com- pareant de justicia responsuri, nec non ibidem ad omnes et singulos actus gradatim et successive et usque ad diffinitam sentenciam inclusive debitis et consuetis terminis et dila- cionibus precedentibus processuri et procedi visuri, alias quoque contra et adversus dictas literas apostolicas nobis sic presentatas dicturi et allegaturi verbo vel in scriptis, si quid voluerint aut racionabiliter possint, ac facturi et recepturi justiciam prout justum fuerit et ordo dictaverit racionis. Certificantes nichilominus eosdem citatos, quos et nos presentibus certificamus, quod sive in dicto citacionis termino, ut expressum est, venire seu legitime comparere curaverint (sic) seu curaverint, sive non, nos utique in dicta causa ad ulteriora procedemus, prout justum fuerit, ipsorum absencia seu contumacia non obstante. Absolucionem vero omnium et singulorum premissorum, qui prefatas nostras sentencias imo verius apostolicas seu earum aliquam incurret quoquo, nobis dumtaxat vel superiori nostro presentibus reser- vamus. Diem vero execucionis vestre, qua mandatum nostrum presens imo verius apostolicum executi fueritis, per vestrorum nominum subscripcionem et sigillorum vestrorum appressionem presentibus nobis sub excommunicacionis pena predicta significare curetis. Datum Zabrdowicz nostro abbacie majori sub sigillo tergotenus presentibus appresso, nona die mensis Aprilis, anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio. (Aus dem Original in der Boček'schen Sig. n. 3116 im mähr. Landes-Archive.) 134. Jodok Markgraf von Mähren gestattet, dass Wenzel von Kunitz 6 Mark jährlichen Zinses in Těšov von dem Hradischer Juden Aron kaufe. Dt. Brünn 10. April 1393. Nos Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie notumfacimus tenore pre- sencium universis. Quod Wenceslao de Chunicz ad ipsius humilium precum supplicem instan- ciam benigne consensimus et virtute presencium animo deliberato voluntate libera ac de
Strana 118
118 certa nostra sciencia consentimus et favemus, ut ab Aaron judeo nostro de Redisch sex marcas annui census in bonis ville Tyessow prope Brodam ungaricalem, quas in Jenykone jure terre obtinuit, pro se, heredibus suis, Theodrico fratre et Nicolao filiastro ipsius debeat pecuniis comparare, per ipsum, heredes, fratrem et filiastrum suos dictos census cum eorum bonis et universis pertinencis jure hereditario, quemadmodum prefatus judeus eadem bona obtinuit, possidenda. Presencium sub nostri sigilli appensione testimonio literarum. Datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio, feria quinta proxima post festum pasche. (Orig. Perg. an Perg. Streifen h. Sig. im fürsterzbischöflichen Archive in Kremsier. — Auf der Plicatur: Ad relacionem Johannis de Morkowicz Spilner.) 135. Henslin von Gnast beurkundet das durch seinen Vater errichtete Anniversar in der Kirche zu Ober-Tajax. Dt. 13. April 1393. s. l. Ego Hansslinus dictus de Gnest alias de Schanaw, tenore presencium publice reco- gnosco, quod Ticzlinus de Gnest patruus meus bone memorie, tunc tutor hereditatum et bonorum michi fratribusque meis post mortem Nicolai de Superiori Diax, patris mei, eciam bone memorie, relictorum, de eisdem hereditatibus seu bonis et specialiter super quodam laneo agrorum in campo dicto Dürrenpach, inter villas Urbaw et Popicz sito, cuius dominium cum steura regali ad venerabilem in christo patrem ac dominum dominum abbatem monasterii Lucensis ordinis Premonstratensis et diocesis Olomucensis spectare dinoscitur et quem ad presens Nicolaus rusticus de Ganicz, Pertlinus de Kalendorf, Hawlinus Pörstel de Popicz superiori et Ulricus frater Sutoris de Antiqua Reczz, quilibet unum quartale tenent ac colunt, quoddam testamentum ob remedium animarum eiusdem patris mei, predecessorum pariter et successorum suorum, dudum fecit disposuit ac legavit, videlicet viginti quatuor grossos denariorum pragensis monete annui census plebano ecclesie in Superiori Dyax dicte diocesis Olomucensis singulis annis super festo sancti Michaelis indilate solvendos ad perpetuum anniversarium in predicta ecclesia quocunque anno, octavo die post diem sancti Michaelis de sero cum vigiliis trium leccionum et de mane cum tribus missis, unam cantare et duas legere, cum exhortacione animarum in ambone et sepulcri visitacione circa predictam ecclesiam solitis et consuetis continue peragendum. Ita quod plebanus ecclesie prefate, qui pro tempore fuerit, predictum censum suo termino percipere debet hoc modo, videlicet pro- se sedecim grossos, vicario suo duos grossos, presbitero in huiusmodi exequiis agendis vocato VIIII. grossos, campanario unum grossum et quatuor grossos inter pauperes forma elemosine sancte dare et distribuere tenebitur et debebit, sub sue consciencie ac fidei puritate. Quod quidem testamentum licet sic ut premittitur non omnino in vanum sit dispositum atque factum, tamen ipsum sigillis ac litteris hucusque non existit ad eius duracionem roboratum; propter quod ego Hansslinus supradictus predicti mei patris heres superstes unicus huic
118 certa nostra sciencia consentimus et favemus, ut ab Aaron judeo nostro de Redisch sex marcas annui census in bonis ville Tyessow prope Brodam ungaricalem, quas in Jenykone jure terre obtinuit, pro se, heredibus suis, Theodrico fratre et Nicolao filiastro ipsius debeat pecuniis comparare, per ipsum, heredes, fratrem et filiastrum suos dictos census cum eorum bonis et universis pertinencis jure hereditario, quemadmodum prefatus judeus eadem bona obtinuit, possidenda. Presencium sub nostri sigilli appensione testimonio literarum. Datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio, feria quinta proxima post festum pasche. (Orig. Perg. an Perg. Streifen h. Sig. im fürsterzbischöflichen Archive in Kremsier. — Auf der Plicatur: Ad relacionem Johannis de Morkowicz Spilner.) 135. Henslin von Gnast beurkundet das durch seinen Vater errichtete Anniversar in der Kirche zu Ober-Tajax. Dt. 13. April 1393. s. l. Ego Hansslinus dictus de Gnest alias de Schanaw, tenore presencium publice reco- gnosco, quod Ticzlinus de Gnest patruus meus bone memorie, tunc tutor hereditatum et bonorum michi fratribusque meis post mortem Nicolai de Superiori Diax, patris mei, eciam bone memorie, relictorum, de eisdem hereditatibus seu bonis et specialiter super quodam laneo agrorum in campo dicto Dürrenpach, inter villas Urbaw et Popicz sito, cuius dominium cum steura regali ad venerabilem in christo patrem ac dominum dominum abbatem monasterii Lucensis ordinis Premonstratensis et diocesis Olomucensis spectare dinoscitur et quem ad presens Nicolaus rusticus de Ganicz, Pertlinus de Kalendorf, Hawlinus Pörstel de Popicz superiori et Ulricus frater Sutoris de Antiqua Reczz, quilibet unum quartale tenent ac colunt, quoddam testamentum ob remedium animarum eiusdem patris mei, predecessorum pariter et successorum suorum, dudum fecit disposuit ac legavit, videlicet viginti quatuor grossos denariorum pragensis monete annui census plebano ecclesie in Superiori Dyax dicte diocesis Olomucensis singulis annis super festo sancti Michaelis indilate solvendos ad perpetuum anniversarium in predicta ecclesia quocunque anno, octavo die post diem sancti Michaelis de sero cum vigiliis trium leccionum et de mane cum tribus missis, unam cantare et duas legere, cum exhortacione animarum in ambone et sepulcri visitacione circa predictam ecclesiam solitis et consuetis continue peragendum. Ita quod plebanus ecclesie prefate, qui pro tempore fuerit, predictum censum suo termino percipere debet hoc modo, videlicet pro- se sedecim grossos, vicario suo duos grossos, presbitero in huiusmodi exequiis agendis vocato VIIII. grossos, campanario unum grossum et quatuor grossos inter pauperes forma elemosine sancte dare et distribuere tenebitur et debebit, sub sue consciencie ac fidei puritate. Quod quidem testamentum licet sic ut premittitur non omnino in vanum sit dispositum atque factum, tamen ipsum sigillis ac litteris hucusque non existit ad eius duracionem roboratum; propter quod ego Hansslinus supradictus predicti mei patris heres superstes unicus huic
Strana 119
119 defectui supplementum adhibere cupiens, supradictum testamentum super predicto laneo ac censu, ut premittitur, confectum in omnibus ac singulis suis clausulis punctis et articulis ratum gratum et firmum perpetue volo ac promitto habere et una cum omnibus et singulis meis heredibus ac successoribus inviolabiliter observare. Et super eo eciam venerabilis in Christo pater et dominus dominus Sdenko abbas ac totus conventus monasterii Lucensis ordinis Premonstratensis, diocesis Olomucensis meis favorabiliter inclinati precibus, suas recognicionis et testimonii litteras michi dare dignum duxerunt. Et si predictus census pre- dicto plebano in predicto termino per predictos possessores lanei ipsius aut eorum successores non persolveretur, cumque oportunum fuerit, magister curie monasterii Lucensis prefati aut mandatum eiusdem domini abbatis habens aut eo deficiente plebanus ecclesie prefate jure spirituali ipsos censuales ad solucionem ipsius census sicut melius potuerint compellere tene- buntur atque possunt. Sub harum, quibus sigillum meum una cum sigillo famosi viri Heinrici de Urbaw ad hoc in testimonium per me instanter rogati subappendit, testimonio litterarum anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio, dominica qua in ecclesia dei canitur Quasi modo geniti. (Orig. Perg. mit 2 anhang. jedoch nicht mehr vorhandenen Sig. im m. Landes-Archive. Art. Bruck, lit. N. n. 2.) 136. Libell des Procurators der Altbrünner Kreuzherrn, in welchem die Klage gegen mehrere den Zehent verweigernde Pfarrer vor dem Obrowitzer Abt anhängig gemacht wird. Dt. 14. April 1393.*) Coram vobis venerabili in Christo patre et domino Jaroslao divina providencia abbate monasterii sancte Marie in Zabrdowicz ordinis Premonstratensis, Olomucensis diocesis, una cum vestris in hac parte collegis, judice et conservatore perpetuo jurium et privilegiorum honorabilium et religiosorum virorum dominorum magistri et fratrum cruciferorum ordinis sancti Johannis Jerosolimitani dudum a sede apostolica specialiter deputato, Henricus Haws- wald procurator et nomine procuratorio religiosi fratris domini Nicolai, cruciferi ordinis predicti et rectoris seu plebani hospitalis sancti spiritus in suburbio Brunensi dicte Olomucensis diocesis necnon amministratoris, dispensatoris, tutoris, curatoris et in temporalibus ac spiri- tualibus gubernatoris omnium et singulorum proventuum, reddituum et obvencionum infirmorum et miserabilium personarum in dicto hospitali degencium, contra et adversus partes infra scriptas videlicet dominum Bohdalum de Kynheyt, Johannem seu Jankonem de Bobrowka alias in Kapiwobra, Michahelem in inferiori Bobrowia et Georgium in Obecz ecclesiarum plebanos et rectores predicte Olomucensis diocesis, aut contra quamcunque personam aliam seu personas pro ipsis in judicio legitime intervenientes, per juris formam gravi querela *) Bezüglich des Datums vid. n. 137 Akg.
119 defectui supplementum adhibere cupiens, supradictum testamentum super predicto laneo ac censu, ut premittitur, confectum in omnibus ac singulis suis clausulis punctis et articulis ratum gratum et firmum perpetue volo ac promitto habere et una cum omnibus et singulis meis heredibus ac successoribus inviolabiliter observare. Et super eo eciam venerabilis in Christo pater et dominus dominus Sdenko abbas ac totus conventus monasterii Lucensis ordinis Premonstratensis, diocesis Olomucensis meis favorabiliter inclinati precibus, suas recognicionis et testimonii litteras michi dare dignum duxerunt. Et si predictus census pre- dicto plebano in predicto termino per predictos possessores lanei ipsius aut eorum successores non persolveretur, cumque oportunum fuerit, magister curie monasterii Lucensis prefati aut mandatum eiusdem domini abbatis habens aut eo deficiente plebanus ecclesie prefate jure spirituali ipsos censuales ad solucionem ipsius census sicut melius potuerint compellere tene- buntur atque possunt. Sub harum, quibus sigillum meum una cum sigillo famosi viri Heinrici de Urbaw ad hoc in testimonium per me instanter rogati subappendit, testimonio litterarum anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio, dominica qua in ecclesia dei canitur Quasi modo geniti. (Orig. Perg. mit 2 anhang. jedoch nicht mehr vorhandenen Sig. im m. Landes-Archive. Art. Bruck, lit. N. n. 2.) 136. Libell des Procurators der Altbrünner Kreuzherrn, in welchem die Klage gegen mehrere den Zehent verweigernde Pfarrer vor dem Obrowitzer Abt anhängig gemacht wird. Dt. 14. April 1393.*) Coram vobis venerabili in Christo patre et domino Jaroslao divina providencia abbate monasterii sancte Marie in Zabrdowicz ordinis Premonstratensis, Olomucensis diocesis, una cum vestris in hac parte collegis, judice et conservatore perpetuo jurium et privilegiorum honorabilium et religiosorum virorum dominorum magistri et fratrum cruciferorum ordinis sancti Johannis Jerosolimitani dudum a sede apostolica specialiter deputato, Henricus Haws- wald procurator et nomine procuratorio religiosi fratris domini Nicolai, cruciferi ordinis predicti et rectoris seu plebani hospitalis sancti spiritus in suburbio Brunensi dicte Olomucensis diocesis necnon amministratoris, dispensatoris, tutoris, curatoris et in temporalibus ac spiri- tualibus gubernatoris omnium et singulorum proventuum, reddituum et obvencionum infirmorum et miserabilium personarum in dicto hospitali degencium, contra et adversus partes infra scriptas videlicet dominum Bohdalum de Kynheyt, Johannem seu Jankonem de Bobrowka alias in Kapiwobra, Michahelem in inferiori Bobrowia et Georgium in Obecz ecclesiarum plebanos et rectores predicte Olomucensis diocesis, aut contra quamcunque personam aliam seu personas pro ipsis in judicio legitime intervenientes, per juris formam gravi querela *) Bezüglich des Datums vid. n. 137 Akg.
Strana 120
120 conquerendo proponit et dicit: Quod licet predictum hospitale sancti spiritus in suburbio Brunensi situm dudum per Christi fideles et signanter per olim felicis recordacionis Rudlinum, Brunensem civem, ipsius primevum fundatorem ac Przybyslaum de Crilanowe (sic) olim castellanum Brunensem ac domine Sibille, conjugis sue et aliorum Christi fidelium de con- sensu et voluntate diocesani episcopi, puta sancte recordacionis olim domini Ruperti episcopi Olomucensis et tocius sui capituli predicte ecclesie Olomucensis fundatum, erectum et certis decimis vinorum, frugum ac cuiuscunque grani necnon reddituum, censuum et proventuum aliorum sufficienter in sustentacionem pauperum et recreacionem infirmorum et miserabilium personarum inibi degencium dotatum et rite ac racionabiliter per predictos diocesanum et suum capitulum atque inclitos reges Bohemie et marchiones Moravie et finaliter ad instantes predicti ordinis cruciferorum peticiones sanctarum recordacionum Innocencium quartum, Johannem vicesimum secundum, romanos pontifices, et specialiter per sanctissimum in Christo patrem et dominum nostrum dominum digna dei providencia papam nonum et modernum certis literis, bullis, graciis et prerogativis ipsorum perpetuo cum universis suis juribus, privilegiis, literis, graciis, libertatibus, munimentis, decimis, redditibus, censibus, proventibus et obvencionibus quibuscunque fuit canonice confirmatum et existit, prout in ipsorum literis, bullis, privilegiis conservatoriis perpetuis et processibus desuper confectis expressius et lucidius continetur. Annotatusque Przybislaus de consensu Sibille coniugis sue et suorum pro remedio anime sue suorumque parentum defunctorum in sustentacionem et recreacionem pauperum et infirmorum dicti hospitalis sancti spiritus ecclesiam dictam Crzyzalnowe (sic) dicte diocesis Olomucensis ipsi supradicto hospitali cum omnibus et singulis decimis ad dictam ecclesiam pertinentibus, constructis protunc sive in posterum construendis, una cum omnibus aliis ecclesiis sive in prefato circuitu in posterum construerentur, perpetuo jure con- tulit, dedit et appropriavit, quam donacionem decimarum et ecclesiarum ac villarum huius- modi protunc constructarum ibidem sive construendarum ad peticionem predicti Przybyslai donatoris canonice et legitime prefatus Rupertus diocesanus Olomucensis protunc una cum suo capitulo concorditer confirmarunt perpetuo, prout in dictorum Przybyslai donatoris, episcopi et capituli Olomucensis autenticis confirmatoriis literis, privilegiis et graciis expressius de verbo ad verbum continetur et est scriptum et quod plebanus sive rector quiscunque ecclesie parochialis in Krzysans seu Krzysonowe (sic) predicta semper habuit, tenuit pacificas integras et quietas decimas omnium frugum et grani cuiuslibet nomine et in persona dicti hospitalis sancti spiritus rectoris ipsius ac pauperum et infirmorum inibi degencium de villis infra scriptis, videlicet Crewezdorf, Bohdalaw, Morawska, Miraschaw, Cossau etc. dicte Olomucensis diocesis, ipsasque decimas integras singulis annis possessione pacifica possedit, percepit a decem, viginti, triginta, quadraginta et ultra annis quiete et absque quolibet impedimento sic, quod de ipsarum villarum predictarum decimarum dominio pacifice percep- cionis de contrario huiusmodi non habetur jam hominum memoria, necnon ipsas decimas de predictis villis sic perceptas annis singulis circa festum beati Michahelis rectori seu plebano hospitalis sancti spiritus in suburbio Brunensi et ipsius pauperibus predictis in recreacionem et sustentacionem victus et amictus consuevit transmittere et indilate transmisit, dedit et
120 conquerendo proponit et dicit: Quod licet predictum hospitale sancti spiritus in suburbio Brunensi situm dudum per Christi fideles et signanter per olim felicis recordacionis Rudlinum, Brunensem civem, ipsius primevum fundatorem ac Przybyslaum de Crilanowe (sic) olim castellanum Brunensem ac domine Sibille, conjugis sue et aliorum Christi fidelium de con- sensu et voluntate diocesani episcopi, puta sancte recordacionis olim domini Ruperti episcopi Olomucensis et tocius sui capituli predicte ecclesie Olomucensis fundatum, erectum et certis decimis vinorum, frugum ac cuiuscunque grani necnon reddituum, censuum et proventuum aliorum sufficienter in sustentacionem pauperum et recreacionem infirmorum et miserabilium personarum inibi degencium dotatum et rite ac racionabiliter per predictos diocesanum et suum capitulum atque inclitos reges Bohemie et marchiones Moravie et finaliter ad instantes predicti ordinis cruciferorum peticiones sanctarum recordacionum Innocencium quartum, Johannem vicesimum secundum, romanos pontifices, et specialiter per sanctissimum in Christo patrem et dominum nostrum dominum digna dei providencia papam nonum et modernum certis literis, bullis, graciis et prerogativis ipsorum perpetuo cum universis suis juribus, privilegiis, literis, graciis, libertatibus, munimentis, decimis, redditibus, censibus, proventibus et obvencionibus quibuscunque fuit canonice confirmatum et existit, prout in ipsorum literis, bullis, privilegiis conservatoriis perpetuis et processibus desuper confectis expressius et lucidius continetur. Annotatusque Przybislaus de consensu Sibille coniugis sue et suorum pro remedio anime sue suorumque parentum defunctorum in sustentacionem et recreacionem pauperum et infirmorum dicti hospitalis sancti spiritus ecclesiam dictam Crzyzalnowe (sic) dicte diocesis Olomucensis ipsi supradicto hospitali cum omnibus et singulis decimis ad dictam ecclesiam pertinentibus, constructis protunc sive in posterum construendis, una cum omnibus aliis ecclesiis sive in prefato circuitu in posterum construerentur, perpetuo jure con- tulit, dedit et appropriavit, quam donacionem decimarum et ecclesiarum ac villarum huius- modi protunc constructarum ibidem sive construendarum ad peticionem predicti Przybyslai donatoris canonice et legitime prefatus Rupertus diocesanus Olomucensis protunc una cum suo capitulo concorditer confirmarunt perpetuo, prout in dictorum Przybyslai donatoris, episcopi et capituli Olomucensis autenticis confirmatoriis literis, privilegiis et graciis expressius de verbo ad verbum continetur et est scriptum et quod plebanus sive rector quiscunque ecclesie parochialis in Krzysans seu Krzysonowe (sic) predicta semper habuit, tenuit pacificas integras et quietas decimas omnium frugum et grani cuiuslibet nomine et in persona dicti hospitalis sancti spiritus rectoris ipsius ac pauperum et infirmorum inibi degencium de villis infra scriptis, videlicet Crewezdorf, Bohdalaw, Morawska, Miraschaw, Cossau etc. dicte Olomucensis diocesis, ipsasque decimas integras singulis annis possessione pacifica possedit, percepit a decem, viginti, triginta, quadraginta et ultra annis quiete et absque quolibet impedimento sic, quod de ipsarum villarum predictarum decimarum dominio pacifice percep- cionis de contrario huiusmodi non habetur jam hominum memoria, necnon ipsas decimas de predictis villis sic perceptas annis singulis circa festum beati Michahelis rectori seu plebano hospitalis sancti spiritus in suburbio Brunensi et ipsius pauperibus predictis in recreacionem et sustentacionem victus et amictus consuevit transmittere et indilate transmisit, dedit et
Strana 121
121 porrexit, prout legitime tenebatur et ad hoc faciendum fuerat astrictus ordinis predicti juxta statuta et regule observanciam. Quod ita est in veritate et de predictis omnibus in vicinatu dicte ecclesie Crisans apud fide dignas personas idoneas et graves memoriam huiusmodi facti et rei habentibus (sic) surrexit notorietas in utroque sexu publica vox et fama. Necnon Heruschius pie memorie rector sive plebanus in dicta Kynhayt officiali Olomucensi Henrico nomine pro tribunali sedente non coactus nec seductus coram ipso et ipsius actis publice fassus est et fatebatur, semper dudum antea dedisse et dare debere integras decimas de villis Crewezdorf, Bohdalaw commendatori seu rectori hospitalis sancti spiritus in Antiqua Bruna, qui est vel fuerit pro tempore constitutus, prout sub dicti officialatus autenticis literis plenius continetur. Et quod prefati Bohdalus, Janko, Michahel et Georgius ecclesiarum pre- dictarum plebani predictas integras frugum decimas de villis dictis Crewezdorf, Bohdalaw, Morawska, Miroschaw, Cossan etc. provenientibus (sic) tamquam empticii et conventores earundem decimarum pro certis infra scriptis pecuniarum summis ad certa annorum tempora per ipsos recipienda, habenda, servanda et tenenda convenerant a rectore seu plebano in predicta Krisans seu rectore hospitalis et ordinis supra dicti, de quarum decimarum pre- dictarum convencione seu empcione facta per ipsos plebanos supra dictos ad certum tempus probitivos earundum villarum est et surrexit notorietas ac publica vox et fama. Tamen, nescitur quo ducti spiritu, predicti domini Bohdalus, Janko, Michahel, Georgius, dei timore postposito, ausu sacrilego et spoliatorio in suarum animarum grave salutis periculum, dicti plebani in Krisans seu rectoris hospitalis ac amministratoris, procuratoris et dispensatoris dispendium, dampnum et jacturam predictam ecclesiam in Krzysans et per consequens predictum hospitale sancti spiritus in Antiqua Bruna ipsiusque rectorem ac plebanum, dispensatorem, tutorem, procuratorem et amministratorem pauperum et miserabilium personarum ibidem degencium dominio percepcionis decimarum predictarum et pacifice possessionis frugum et alterius grani provencionum proveniencium de villis Crewezdorf, Bohdalaw, Morawska, Miraschaw, Cossan etc. dicte Olomucensis diocesis contra deum et justiciam, imo privilegialem immunitatem et libertatem dominorum regum et marchionum Moravie et specialiter erga et adversus diocesani et sui capituli Olomucensis, necnon sancte recordacionis romanorum pon- tificum literas, conservatoria, privilegia, indulta confirmata predictis magistro et fratribus ordinis cruciferorum sancti Johannis Jerosolimitani et hospitalis Brunensis predicti datis canonice et concessis, temere violente spoliarunt pro se occupando. Demum predictus Bohdalus de Kynheyt per tres annos et Michahel de inferiori Bobrowia per duos annos inclusive quilibet predictorum duorum quinque fertones grossorum pragensium moravici numeri et pagamenti in quolibet anno et Georgius in Obecz per tres annos inclusive et quolibet anno per tres fertones grossorum predicti numeri, ac Janko seu Johannes de Kabylbrobka ecclesiarum plebani rectores supradicti in primo anno duas ac in secundo anno tres marcas grossorum predicti numeri decimas predictas rite convenerant ad tempus predictum. Et summa summarum huiusmodi predictarum pecuniarum de predictis decimis non persolverunt hactenus aut per- solvere curant rectori dicte ecclesie in Krisans vel rectori seu plebano hospitalis supradicti, prout predicti plebani predictas frugum decimas convenerant legitime ad tempus ad solvendum 16
121 porrexit, prout legitime tenebatur et ad hoc faciendum fuerat astrictus ordinis predicti juxta statuta et regule observanciam. Quod ita est in veritate et de predictis omnibus in vicinatu dicte ecclesie Crisans apud fide dignas personas idoneas et graves memoriam huiusmodi facti et rei habentibus (sic) surrexit notorietas in utroque sexu publica vox et fama. Necnon Heruschius pie memorie rector sive plebanus in dicta Kynhayt officiali Olomucensi Henrico nomine pro tribunali sedente non coactus nec seductus coram ipso et ipsius actis publice fassus est et fatebatur, semper dudum antea dedisse et dare debere integras decimas de villis Crewezdorf, Bohdalaw commendatori seu rectori hospitalis sancti spiritus in Antiqua Bruna, qui est vel fuerit pro tempore constitutus, prout sub dicti officialatus autenticis literis plenius continetur. Et quod prefati Bohdalus, Janko, Michahel et Georgius ecclesiarum pre- dictarum plebani predictas integras frugum decimas de villis dictis Crewezdorf, Bohdalaw, Morawska, Miroschaw, Cossan etc. provenientibus (sic) tamquam empticii et conventores earundem decimarum pro certis infra scriptis pecuniarum summis ad certa annorum tempora per ipsos recipienda, habenda, servanda et tenenda convenerant a rectore seu plebano in predicta Krisans seu rectore hospitalis et ordinis supra dicti, de quarum decimarum pre- dictarum convencione seu empcione facta per ipsos plebanos supra dictos ad certum tempus probitivos earundum villarum est et surrexit notorietas ac publica vox et fama. Tamen, nescitur quo ducti spiritu, predicti domini Bohdalus, Janko, Michahel, Georgius, dei timore postposito, ausu sacrilego et spoliatorio in suarum animarum grave salutis periculum, dicti plebani in Krisans seu rectoris hospitalis ac amministratoris, procuratoris et dispensatoris dispendium, dampnum et jacturam predictam ecclesiam in Krzysans et per consequens predictum hospitale sancti spiritus in Antiqua Bruna ipsiusque rectorem ac plebanum, dispensatorem, tutorem, procuratorem et amministratorem pauperum et miserabilium personarum ibidem degencium dominio percepcionis decimarum predictarum et pacifice possessionis frugum et alterius grani provencionum proveniencium de villis Crewezdorf, Bohdalaw, Morawska, Miraschaw, Cossan etc. dicte Olomucensis diocesis contra deum et justiciam, imo privilegialem immunitatem et libertatem dominorum regum et marchionum Moravie et specialiter erga et adversus diocesani et sui capituli Olomucensis, necnon sancte recordacionis romanorum pon- tificum literas, conservatoria, privilegia, indulta confirmata predictis magistro et fratribus ordinis cruciferorum sancti Johannis Jerosolimitani et hospitalis Brunensis predicti datis canonice et concessis, temere violente spoliarunt pro se occupando. Demum predictus Bohdalus de Kynheyt per tres annos et Michahel de inferiori Bobrowia per duos annos inclusive quilibet predictorum duorum quinque fertones grossorum pragensium moravici numeri et pagamenti in quolibet anno et Georgius in Obecz per tres annos inclusive et quolibet anno per tres fertones grossorum predicti numeri, ac Janko seu Johannes de Kabylbrobka ecclesiarum plebani rectores supradicti in primo anno duas ac in secundo anno tres marcas grossorum predicti numeri decimas predictas rite convenerant ad tempus predictum. Et summa summarum huiusmodi predictarum pecuniarum de predictis decimis non persolverunt hactenus aut per- solvere curant rectori dicte ecclesie in Krisans vel rectori seu plebano hospitalis supradicti, prout predicti plebani predictas frugum decimas convenerant legitime ad tempus ad solvendum 16
Strana 122
122 dolo et fraude quibuslibet procul motis plebano in Krisans et hospitali supradictis, et post hec predicti quatuor plebani anno proximo elapso prefatis pecuniis decimalibus convencionalibus minime persolutis, ut prefertur, predictam ecclesiam in Krysans ac per consequens rectorem seu plebanum supradicti hospitalis ac pauperum inibi degencium predictis decimis temere violente absque alicuius superioris judicis licencia et assensu et voluntate, videlicet ordinarii delegati aut subdelegati vel cuiusvis maioris, de facto et manu potenti spoliarunt ipsasque decimas frugum die hodierna spoliant, pro se tenent, reservant et potencialiter occupant assensum predictorum rectorum in Krisans et plebani prefati hospitalis ad hoc minime acce- dentibus (sic). Summa summarum valoris et perceptarum decimarum spoliatarum hactenus bene communi estimacione ad quadraginta marcas grossorum pragensium moravicalis numeri et ultra salvo errore et jure calculi et de eis magis aut minus se extendit, prefatique spoliatores ipsas decimas de facto sic pro se occupant die hodierna una cum predictis peccuniis et summis convencionalibus ipsasque minime curarunt aut curant reddere, dare, solvere et restituere, cum pleno dominio proprietatis pacifice possessionis dicto rectori seu plebano in Krisans et administracioni pauperum hospitalis supradicti, sicque predictarum decimarum spolium et occasione iniuriarum huiusmodi puta scandala, spolia, obprobria, dampna, expensas et inpensas ac interesse dominii et proprietatis ac pacifice possessionis et per- cepcionis decimarum huiusmodi indebitam et frivolam spoliacionem et alienacionem, predicto rectori in Krisans et plebano hospitalis sancti spiritus in Antiqua Bruna et miserabilibus personis inibi degentibus ac magistro et fratribus ordinis predicti factam contra confirmaciones predictas et sedis apostolice indulta factas exhibitas et per dictos spoliatores frivole et teme- rarie de facto spoliando, ut premittitur, attemptatas. Predictus dominus Nicolaus frater predicti ordinis pro se et sua persona in dictorum pauperum, egenorum, infirmorum et debilium personarum inibi miserabiliter degencium personis statu et vita coniunctim et divisim protunc estimavit in animo et nunc estimat et revocavit causa iniuriandi et spoliandi et nun revocat supra et infra scriptas iniurias et spolia se et illos egenos, pauperes et infirmos dicti hospitalis dictarum personarum decimarum spoliacionem, alienacionem et temerariam possessionis huiusmodi pacifice exclusionem et spolium temerarium et potenciarium ac famis, sitis, frigoris miseriarum infinitarum ac victus et amictus ipsorum pro eo passionem et carenciam facta, factas, attemptatas et attemptata, passas et passa, aut ipsas confirmatas decimas a predicta ecclesia in Krisans et hospitali predicto perpetuo esse spoliatas et de facto alienatas; nolle quomodolibet sustinuisse vel velle sustinere se aut suos pauperes dicti hospitalis pro ducentis marcis puri, justi, boni, firmi et legalis ponderis, sed pocius pacificam possessionem, dominium et percepcionem predictarum decimarum una cum plebano in Krisans predicto et suis pau- peribus dicti hospitalis percepisset, collegisset, percipi et colligi vellent una cum retentis et perceptis exinde usus fuisset perpetuo et uti vellent, quam dictum spolium huiusmodi decimam taliter per ipsos spoliatores de facto perpessus fuisset aut vellent perpeti in futurum. Quare Henricus Hawswald predictus procurator et nomine procuratorio dicti domini Nicolai fratris cruciferorum ordinis predicti et rectoris ac plebani hospitalis supradicti venerabilis vestre pater- nitatis officium, vobis dudum a sede apostolica commissum, humiliter implorat per presentes, quatenus
122 dolo et fraude quibuslibet procul motis plebano in Krisans et hospitali supradictis, et post hec predicti quatuor plebani anno proximo elapso prefatis pecuniis decimalibus convencionalibus minime persolutis, ut prefertur, predictam ecclesiam in Krysans ac per consequens rectorem seu plebanum supradicti hospitalis ac pauperum inibi degencium predictis decimis temere violente absque alicuius superioris judicis licencia et assensu et voluntate, videlicet ordinarii delegati aut subdelegati vel cuiusvis maioris, de facto et manu potenti spoliarunt ipsasque decimas frugum die hodierna spoliant, pro se tenent, reservant et potencialiter occupant assensum predictorum rectorum in Krisans et plebani prefati hospitalis ad hoc minime acce- dentibus (sic). Summa summarum valoris et perceptarum decimarum spoliatarum hactenus bene communi estimacione ad quadraginta marcas grossorum pragensium moravicalis numeri et ultra salvo errore et jure calculi et de eis magis aut minus se extendit, prefatique spoliatores ipsas decimas de facto sic pro se occupant die hodierna una cum predictis peccuniis et summis convencionalibus ipsasque minime curarunt aut curant reddere, dare, solvere et restituere, cum pleno dominio proprietatis pacifice possessionis dicto rectori seu plebano in Krisans et administracioni pauperum hospitalis supradicti, sicque predictarum decimarum spolium et occasione iniuriarum huiusmodi puta scandala, spolia, obprobria, dampna, expensas et inpensas ac interesse dominii et proprietatis ac pacifice possessionis et per- cepcionis decimarum huiusmodi indebitam et frivolam spoliacionem et alienacionem, predicto rectori in Krisans et plebano hospitalis sancti spiritus in Antiqua Bruna et miserabilibus personis inibi degentibus ac magistro et fratribus ordinis predicti factam contra confirmaciones predictas et sedis apostolice indulta factas exhibitas et per dictos spoliatores frivole et teme- rarie de facto spoliando, ut premittitur, attemptatas. Predictus dominus Nicolaus frater predicti ordinis pro se et sua persona in dictorum pauperum, egenorum, infirmorum et debilium personarum inibi miserabiliter degencium personis statu et vita coniunctim et divisim protunc estimavit in animo et nunc estimat et revocavit causa iniuriandi et spoliandi et nun revocat supra et infra scriptas iniurias et spolia se et illos egenos, pauperes et infirmos dicti hospitalis dictarum personarum decimarum spoliacionem, alienacionem et temerariam possessionis huiusmodi pacifice exclusionem et spolium temerarium et potenciarium ac famis, sitis, frigoris miseriarum infinitarum ac victus et amictus ipsorum pro eo passionem et carenciam facta, factas, attemptatas et attemptata, passas et passa, aut ipsas confirmatas decimas a predicta ecclesia in Krisans et hospitali predicto perpetuo esse spoliatas et de facto alienatas; nolle quomodolibet sustinuisse vel velle sustinere se aut suos pauperes dicti hospitalis pro ducentis marcis puri, justi, boni, firmi et legalis ponderis, sed pocius pacificam possessionem, dominium et percepcionem predictarum decimarum una cum plebano in Krisans predicto et suis pau- peribus dicti hospitalis percepisset, collegisset, percipi et colligi vellent una cum retentis et perceptis exinde usus fuisset perpetuo et uti vellent, quam dictum spolium huiusmodi decimam taliter per ipsos spoliatores de facto perpessus fuisset aut vellent perpeti in futurum. Quare Henricus Hawswald predictus procurator et nomine procuratorio dicti domini Nicolai fratris cruciferorum ordinis predicti et rectoris ac plebani hospitalis supradicti venerabilis vestre pater- nitatis officium, vobis dudum a sede apostolica commissum, humiliter implorat per presentes, quatenus
Strana 123
123 auctoritate vestra conservatoria vobis a sede predicta, ut premittitur, commissa decernere, decla- rare et diffinire velitis, prefati Przybyslai donacionem testamentariam super predicta ecclesia in Krzyzanowe ac villa et villis et ecclesia ac ecclesiis pro tunc ibidem sita et sitis, edificata et edificandis et universis ac integralibus decimis frugum predictarum villarum Crewczdorf, Bohdalaw, Morawska, Kossan et Miraschaw etc. quibus supra nominibus supradicto hospitali racione causa perpetui testamenti datis, elargitis, factis et appropriatis et per diocesanum Olomucensem et ipsius totum capitulum ac romanos pontifices confirmatas fuisse, protunc sicut exnunc legitimam, sanctam ac canonicam possessionem quoque pacificam huiusmodi decimarum ultra prescripcionem quadraginta annorum servatarum et perceptarum per dictum rectorem seu plebanum pro tempore in Krisans existentem, et dicto rectori hospitalis et pauperum in suburbio Brunensi circa festum sancti Michahelis porrectarum in sustentacionem et recre- acionem ipsorum miserabilium personarum fuisse fore et esse justam, legitimam, salubrem, rectam, canonicam et speciale opus pietatis, et pro eo predictas reas partes et spoliatores per dictorum annorum spacium temere et violenter imo de facto et nequiter contra jus divinum, civile et canonicum, imo contra confirmatorias literas diocesani episcopi et capituli Olomucensis supradicti, ac literas et indulta sedis apostolice predictas decimas frugum et alterius grani cuiuscunque fuisse fore et esse spoliatas, tentas, spoliata et percepta, imo sic de presenti tempore spoliatas pro se occupare de facto et minus juste. Eciam declarare et decernere dignemini auctoritate predicta, pecunias convencionales supradictas cum effectu fore et esse persolvendas ac debere persolvi predicto domino plebano in Krisans aut rectori hospitalis supradicti. Eciam auctoritate conservatoria predicta decernere, declarare et diffinire velitis ob indebitam predictarum decimarum spoliacionem commissam, ut prefertur, prefatis Bohdalo in Kynheit, Jankone in Bobrowka, Michahele in inferiori Bobrowia et Georgio in Obecz ecclesiarum rectoribus dicte Olomucensis diocesis et suis successoribus universis plebanis in predictis ecclesiis parochialibus dudum fuisse, fore et esse inponendum et debere inponi super occupacione et pretensa possessione dictarum quinque villarum frugum et decimarum percepcione et dominio ipsarum perpetuum silencium, peramplius in perpetuum de eisdem non repetendo in judicio vel extra in quocunque ecclesiastico vel seculari per se aut interpositas personas quocunque colore quesito vel ingenio absque dolo et fraude sub pena perdicionis cause huiusmodi et sub solucione expensarum, dampnorum et interesse a predicto ordine aut fratribus supradictis, prefatosque Bohdalum, Jankonem, Michahelem et Georgium ecclesiarum plebanos et rectores nominibus, quibus supra, justa vestra sentencia diffinitiva mediante ex certis et racionabilibus causis supradictis de percepcione, occupacione et dominio pretensis decimarum, frugum et alterius grani cuiuscunque dictarum quinque villarum Crewezdorf etc., quibus supra nominibus, declarare velitis predicta auctoritate, dudum fuisse fore et esse legitime ammovendos, excludendos et repellendos ipsosque debere canonice excludi, repelli et amoveri de predictis frugum decimis una cum suis successoribus universis perpetue et irrevocabiliter, annotatumque rectorem seu plebanum predicte parochialis ecclesie in Krisans, fratrem ordinis cruciferorum supradicti nomine vice et in persona rectoris seu pauperum dicti hospitalis Brunensis dudum fuisse fore et esse introducendum ad pacificam 16*
123 auctoritate vestra conservatoria vobis a sede predicta, ut premittitur, commissa decernere, decla- rare et diffinire velitis, prefati Przybyslai donacionem testamentariam super predicta ecclesia in Krzyzanowe ac villa et villis et ecclesia ac ecclesiis pro tunc ibidem sita et sitis, edificata et edificandis et universis ac integralibus decimis frugum predictarum villarum Crewczdorf, Bohdalaw, Morawska, Kossan et Miraschaw etc. quibus supra nominibus supradicto hospitali racione causa perpetui testamenti datis, elargitis, factis et appropriatis et per diocesanum Olomucensem et ipsius totum capitulum ac romanos pontifices confirmatas fuisse, protunc sicut exnunc legitimam, sanctam ac canonicam possessionem quoque pacificam huiusmodi decimarum ultra prescripcionem quadraginta annorum servatarum et perceptarum per dictum rectorem seu plebanum pro tempore in Krisans existentem, et dicto rectori hospitalis et pauperum in suburbio Brunensi circa festum sancti Michahelis porrectarum in sustentacionem et recre- acionem ipsorum miserabilium personarum fuisse fore et esse justam, legitimam, salubrem, rectam, canonicam et speciale opus pietatis, et pro eo predictas reas partes et spoliatores per dictorum annorum spacium temere et violenter imo de facto et nequiter contra jus divinum, civile et canonicum, imo contra confirmatorias literas diocesani episcopi et capituli Olomucensis supradicti, ac literas et indulta sedis apostolice predictas decimas frugum et alterius grani cuiuscunque fuisse fore et esse spoliatas, tentas, spoliata et percepta, imo sic de presenti tempore spoliatas pro se occupare de facto et minus juste. Eciam declarare et decernere dignemini auctoritate predicta, pecunias convencionales supradictas cum effectu fore et esse persolvendas ac debere persolvi predicto domino plebano in Krisans aut rectori hospitalis supradicti. Eciam auctoritate conservatoria predicta decernere, declarare et diffinire velitis ob indebitam predictarum decimarum spoliacionem commissam, ut prefertur, prefatis Bohdalo in Kynheit, Jankone in Bobrowka, Michahele in inferiori Bobrowia et Georgio in Obecz ecclesiarum rectoribus dicte Olomucensis diocesis et suis successoribus universis plebanis in predictis ecclesiis parochialibus dudum fuisse, fore et esse inponendum et debere inponi super occupacione et pretensa possessione dictarum quinque villarum frugum et decimarum percepcione et dominio ipsarum perpetuum silencium, peramplius in perpetuum de eisdem non repetendo in judicio vel extra in quocunque ecclesiastico vel seculari per se aut interpositas personas quocunque colore quesito vel ingenio absque dolo et fraude sub pena perdicionis cause huiusmodi et sub solucione expensarum, dampnorum et interesse a predicto ordine aut fratribus supradictis, prefatosque Bohdalum, Jankonem, Michahelem et Georgium ecclesiarum plebanos et rectores nominibus, quibus supra, justa vestra sentencia diffinitiva mediante ex certis et racionabilibus causis supradictis de percepcione, occupacione et dominio pretensis decimarum, frugum et alterius grani cuiuscunque dictarum quinque villarum Crewezdorf etc., quibus supra nominibus, declarare velitis predicta auctoritate, dudum fuisse fore et esse legitime ammovendos, excludendos et repellendos ipsosque debere canonice excludi, repelli et amoveri de predictis frugum decimis una cum suis successoribus universis perpetue et irrevocabiliter, annotatumque rectorem seu plebanum predicte parochialis ecclesie in Krisans, fratrem ordinis cruciferorum supradicti nomine vice et in persona rectoris seu pauperum dicti hospitalis Brunensis dudum fuisse fore et esse introducendum ad pacificam 16*
Strana 124
124 possessionem et percepcionis dominium omnium decimarum, frugum perveniencium de quo- cunque genere frumentorum in quinque villis Crewczdorf, Bohdalau, Morawska, Cossan et Miraschaw etc. dictis diocesis Olomucensis supradicte possidendum, tenendum, servandum, exponendum, regendum, gubernandum, percipiendum juxta ipsorum voluntatis beneplacitum, atque fore et esse ac debere de presenti introduci, auctoritate conservatoria predicta et ad possessionem perpetuam et corporalem ac percepcionem decimarum frugum predictarum. Item predicta auctoritate apostolica dignemini decernere et declarare racione et occasione iniuriarum et spolii huiusmodi predicto rectori in Krisans et per consequens hospitali sancti spiritus supradicti plebano et ipsius pauperibus, supradictos plebanos Bohdalum, Jankonem, Michahelem et Georgium decimarum spoliatores factarum, exhibitarum et de facto attempta- tarum legitime fuisse condempnatos animo injuriandi et debere condempnari sentencialiter in ducentis marcis puri argenti justi sive boni et legalis ponderis, ipsosque compellendos fore plebanos supradictos et compelli debere auctoritate predicta ad plenariam solucionem predictarum ducentarum marcarum puri argenti perceptarum quoque et spoliatarum decimarum seu valoris earum, videlicet quadraginta marcarum grossorum pragensium moravici numeri, ut prefertur, prefati rectoris in Krisans aut hospitalis pauperum supradicti, una cum omnibus dampnis, expensis et interesse. Nichilominus auctoritate predicta conservatoria decernere et declarare velitis ex causa et racione huiusmodi spolii perpetrati et de facto commissi per predictos spoliatores contra immunitatem et privilegialem graciam et sedis apostolice indulta supradicti ordinis, annotatas partes videlicet Bohdalum, Jankonem, Georgium et Michahelem ecclesiarum rectores, quibus supra, dudum canonice incidisse et debere incidi in latas canonis sentencias, per dominum Rupertum olim diocesanum episcopum Olomucensem et romanos pontifices apostolice sedis in tales spoliatores dudum fulminatas et ab hoc predictos spoliatores et ipsorum quemlibet debere per vos auctoritate vestra supradicta remitti, si et in quantum partes ipse hoc ex corde affectant per absolucionem criminis huiusmodi ad sedem apostolicam cum literis autenticis domini episcopi Olomucensis diocesani et vestris, satisfaccione tamen predictarum pecuniarum ac decimarum huiusmodi restitucione, ut petitur, per actricem partem semper et ante omnia precedente. Et hec petit procurator et nomine procuratorio nominibus, quibus supra, coniunctim et divisim meliori modo, via et forma juris, quibus efficacius potest, valet et debet. Et protestatur expresse primo et ante omnia se non velle nec debere omnia et singula predicta probare aut probaturum esse, sed dumtaxat ad ea et non ad alia, que ad intencionem suam procuratorio nomine fundandam sufficiunt et victoriam sue cause pre- sentis. Et protestatur de omnibus dampnis, expensis et interesse in hac causa presenti factis et de fiendis in futurum, et salvo sibi semper procuratorio nomino domini sui omni alio jure addendi, minuendi, mutandi, corrigendi, excipiendi, deliberandi ac alium libellum seu libellos de novo faciendi et porrigendi, si et in quantum opus fuerit et circa posicionum articulacionem, si et in quantum necessarium fuerit et oportunum ad bene et sufficienter probandum intencionem suam contra predictas reas partes ex superhabundanti porrigere, dare et facere judicialiter novas posiciones et articulos cum protestacione tali, quod procurator et nomine procuratorio actricis partis nullatenus vult et intendit a posicionibus et articulis prioribus recedere, sed
124 possessionem et percepcionis dominium omnium decimarum, frugum perveniencium de quo- cunque genere frumentorum in quinque villis Crewczdorf, Bohdalau, Morawska, Cossan et Miraschaw etc. dictis diocesis Olomucensis supradicte possidendum, tenendum, servandum, exponendum, regendum, gubernandum, percipiendum juxta ipsorum voluntatis beneplacitum, atque fore et esse ac debere de presenti introduci, auctoritate conservatoria predicta et ad possessionem perpetuam et corporalem ac percepcionem decimarum frugum predictarum. Item predicta auctoritate apostolica dignemini decernere et declarare racione et occasione iniuriarum et spolii huiusmodi predicto rectori in Krisans et per consequens hospitali sancti spiritus supradicti plebano et ipsius pauperibus, supradictos plebanos Bohdalum, Jankonem, Michahelem et Georgium decimarum spoliatores factarum, exhibitarum et de facto attempta- tarum legitime fuisse condempnatos animo injuriandi et debere condempnari sentencialiter in ducentis marcis puri argenti justi sive boni et legalis ponderis, ipsosque compellendos fore plebanos supradictos et compelli debere auctoritate predicta ad plenariam solucionem predictarum ducentarum marcarum puri argenti perceptarum quoque et spoliatarum decimarum seu valoris earum, videlicet quadraginta marcarum grossorum pragensium moravici numeri, ut prefertur, prefati rectoris in Krisans aut hospitalis pauperum supradicti, una cum omnibus dampnis, expensis et interesse. Nichilominus auctoritate predicta conservatoria decernere et declarare velitis ex causa et racione huiusmodi spolii perpetrati et de facto commissi per predictos spoliatores contra immunitatem et privilegialem graciam et sedis apostolice indulta supradicti ordinis, annotatas partes videlicet Bohdalum, Jankonem, Georgium et Michahelem ecclesiarum rectores, quibus supra, dudum canonice incidisse et debere incidi in latas canonis sentencias, per dominum Rupertum olim diocesanum episcopum Olomucensem et romanos pontifices apostolice sedis in tales spoliatores dudum fulminatas et ab hoc predictos spoliatores et ipsorum quemlibet debere per vos auctoritate vestra supradicta remitti, si et in quantum partes ipse hoc ex corde affectant per absolucionem criminis huiusmodi ad sedem apostolicam cum literis autenticis domini episcopi Olomucensis diocesani et vestris, satisfaccione tamen predictarum pecuniarum ac decimarum huiusmodi restitucione, ut petitur, per actricem partem semper et ante omnia precedente. Et hec petit procurator et nomine procuratorio nominibus, quibus supra, coniunctim et divisim meliori modo, via et forma juris, quibus efficacius potest, valet et debet. Et protestatur expresse primo et ante omnia se non velle nec debere omnia et singula predicta probare aut probaturum esse, sed dumtaxat ad ea et non ad alia, que ad intencionem suam procuratorio nomine fundandam sufficiunt et victoriam sue cause pre- sentis. Et protestatur de omnibus dampnis, expensis et interesse in hac causa presenti factis et de fiendis in futurum, et salvo sibi semper procuratorio nomino domini sui omni alio jure addendi, minuendi, mutandi, corrigendi, excipiendi, deliberandi ac alium libellum seu libellos de novo faciendi et porrigendi, si et in quantum opus fuerit et circa posicionum articulacionem, si et in quantum necessarium fuerit et oportunum ad bene et sufficienter probandum intencionem suam contra predictas reas partes ex superhabundanti porrigere, dare et facere judicialiter novas posiciones et articulos cum protestacione tali, quod procurator et nomine procuratorio actricis partis nullatenus vult et intendit a posicionibus et articulis prioribus recedere, sed
Strana 125
125 prioribus articulis et posicionibus totis viribus adherere et tales huiusmodi articulos suis locis et tempore ponendos et articulandos, vel in huiusmodi termino prefigendo partibus ad ponendum et articulandum ream partem verbo vel in scriptis allegare cerlis et racionabiles causas, cur et quare tales posiciones et articuli ad probandum bene et sufficienter intencionem suam ex superhabundati producti, admitti in judicio minime debeant aut teneantur. De quibus presentibus protestatur sic etenim, quod omne jus suum salvum permaneat integrum et illesum procuratorio nomine quo supra. (Aus dem Orig. in der Boček'schen Sig. n. 3116 im m. Landes-Archive.) 137. Die Pfarrer Bohdal, Janko, Michael und Georg erklaren, dass sie den Obrowitzer Abt Jaroslaus in dem zwischen ihnen und den Altbrünner Kreuzherrn anhangigen Processe nicht als competenten Richter betrachten können und an den päpstlichen Stuhl appelliren. Dt. 14. April 1393. Coram vobis venerabili patre domino Jaroslao abbate Zabrdowicensi nos Bohdalus, Janko, Michahel, Georgius, pauperes plebani non tamquam coram judice sed venerabili, ut prefertur, patre comparentes proponimus et dicimus cum querela, quam nullam jurisdiccionem in nos ad instanciam domini Nicolai cruciferi plebani de Antiqua Bruna habere potestis nec habetis, quia nullum mandatum ad hoc aptum vidimus et videmus, sed quosdam frivolos et mendosos et perperam confectos processus et iniquos, per quos jurisdiccionem in nos, ut premittitur, non habetis. Igitur ipsos et vestra singula gravamina vestrumque judicium decli- nantes, coram te notarie publice hic presente ad sanctam sedem apostolicam vice vocis oraculo in dei nomine appellamus et apostolos nobis decerni petimus atque dari et ipsam appellacionem parati sumus nacto nobis tempore in scripto offerre et ipsam insinuare omni- bus, quorum interest vel interesse poterit et eciam de expensis in lite factis super omnia protestantes, quod ipsam possemus corrigere, innovare, emendare, augere vel eciam minuere, quando videbitur expedire. (Aus dem Orig. in der Boček'schen Slg. n. 3116 im mähr. Landesarchive.) 138. Der Obrowitzer Abt Jaroslaus citirt die Pfarrer Johann in Bobrowka, Georg in Obec etc. vom neuen vor sein Gericht. Dt. Obrowitz 21. April 1393. Jaroslaus miseracione divina abbas monasterii beate Marie virginis Zabrdovicensis prope Brunam ordinis Premonstratensis, Olomucensis diocesis, judex et conservator perpe- tuus una cum aliis nostris in hac parte collegis jurium et privilegiorum honorabilium et
125 prioribus articulis et posicionibus totis viribus adherere et tales huiusmodi articulos suis locis et tempore ponendos et articulandos, vel in huiusmodi termino prefigendo partibus ad ponendum et articulandum ream partem verbo vel in scriptis allegare cerlis et racionabiles causas, cur et quare tales posiciones et articuli ad probandum bene et sufficienter intencionem suam ex superhabundati producti, admitti in judicio minime debeant aut teneantur. De quibus presentibus protestatur sic etenim, quod omne jus suum salvum permaneat integrum et illesum procuratorio nomine quo supra. (Aus dem Orig. in der Boček'schen Sig. n. 3116 im m. Landes-Archive.) 137. Die Pfarrer Bohdal, Janko, Michael und Georg erklaren, dass sie den Obrowitzer Abt Jaroslaus in dem zwischen ihnen und den Altbrünner Kreuzherrn anhangigen Processe nicht als competenten Richter betrachten können und an den päpstlichen Stuhl appelliren. Dt. 14. April 1393. Coram vobis venerabili patre domino Jaroslao abbate Zabrdowicensi nos Bohdalus, Janko, Michahel, Georgius, pauperes plebani non tamquam coram judice sed venerabili, ut prefertur, patre comparentes proponimus et dicimus cum querela, quam nullam jurisdiccionem in nos ad instanciam domini Nicolai cruciferi plebani de Antiqua Bruna habere potestis nec habetis, quia nullum mandatum ad hoc aptum vidimus et videmus, sed quosdam frivolos et mendosos et perperam confectos processus et iniquos, per quos jurisdiccionem in nos, ut premittitur, non habetis. Igitur ipsos et vestra singula gravamina vestrumque judicium decli- nantes, coram te notarie publice hic presente ad sanctam sedem apostolicam vice vocis oraculo in dei nomine appellamus et apostolos nobis decerni petimus atque dari et ipsam appellacionem parati sumus nacto nobis tempore in scripto offerre et ipsam insinuare omni- bus, quorum interest vel interesse poterit et eciam de expensis in lite factis super omnia protestantes, quod ipsam possemus corrigere, innovare, emendare, augere vel eciam minuere, quando videbitur expedire. (Aus dem Orig. in der Boček'schen Slg. n. 3116 im mähr. Landesarchive.) 138. Der Obrowitzer Abt Jaroslaus citirt die Pfarrer Johann in Bobrowka, Georg in Obec etc. vom neuen vor sein Gericht. Dt. Obrowitz 21. April 1393. Jaroslaus miseracione divina abbas monasterii beate Marie virginis Zabrdovicensis prope Brunam ordinis Premonstratensis, Olomucensis diocesis, judex et conservator perpe- tuus una cum aliis nostris in hac parte collegis jurium et privilegiorum honorabilium et
Strana 126
126 religiosorum virorum dominorum magistri et cruciferorum hospitalis sancti Johannis Jeroso- limitani dudum a sede apostolica specialiter deputatus, honorabilibus et discretis viris dominis in Mezyrzyecz et in Nova Civitate ecclesiarum plebanis et rectoribus Olomucensis diocesis predicte, aut ipsorum vices gerentibus, omnibusque aliis et singulis ecclesiarum plebanis et rectoribus per civitatem et diocesim Olomucensem predictam ubilibet constitutis aut ipsorum loca tenentibus, qui presentibus fueritis requisiti seu alter vestrum fuerit requisitus, salutem in domino et mandatis nostris imo verius apostolicis firmiter obedire. Noveritis, nos dudum recepisse cum ea qua decuit reverencia literas olim felicis recordacionis domini Johannis pape XXII per Henricum procuratorem et nomine procuratorio partis actricis, videlicet domini Nicolai cruciferi dicti ordinis ac plebani seu rectoris hospitalis sancti spiritus in Antiqua Bruna dicte Olomucensis diocesis, non rasas, non cancellatas, non viciatas, sed omni prorsus vicio et suspicione carentes, in vera bulla plumbea et in canapo more romane curie pen- dentes, quarum tenorem propter ipsarum prolixitatem presentibus inseri obmisimus, sed tamen pro insertis habere volumus. Et quia predictarum literarum vigore et virtute ad instanciam predicte partis actricis discreti viri domini Bohdalus in theotonicali Kynheyt, Johannes seu Janko de Bobrowka, Michahel in Bobrowia inferiori et Georgius in Obecz ecclesiarum plebani et rectores dicte Olomucensis diocesis ad et super secundam feriam proximam post dominicam „Quasi modo geniti" proxime elapsam, que fuit mensis Aprilis dies XIIII, in nostri presenciam legitime et peremptorie citati fuerant, in quo eciam predicto termino ambe partes predicte coram nobis personaliter comparebant, Henricusque procurator et nomine procuratorio actricis partis ad satisfaciendum termino libellum*) in scriptis contra ipsas partes judicialiter et acta nostra obtulit presentando, quem libellum predictum ipse ree partes coram nobis oblatum spernendo recipere et ipsi respondere, prout requirit et expostulat juris ordo, penitus contempnentes quandam papiream cartam appellacionis contra nostram jurisdiccionem, ipsam de facto declinando, in scriptis offerebant, contra cuius cedule tenorem predicte partis actricis procurator terminum petivit ad dicendum contra, vide- licet secundam feriam proximam post dominicam „Misericordia domini“, que fuit et est vice- sima prima dies mensis Aprilis. Quo predicto termino sibi et predictis reis per nos legitime decreto et adveniente, idem procurator et nomine procuratorio partis actricis legitime constitutus conparuit hora vesperorum in dicto nostro monasterio et termino ipsis prefixo, quandam cartam papiream excepcionis in se tenoris (sic) contra et adversus ipsorum predictorum partem et cedulam in scriptis nobis pro tribunali sedendo obtulit et publice legit, racione et causa cuius licet dudum inter predictas partes et alias personas nos dudum sufficientem et judicem competentem pronunciavimus fore et esse, tamen iterum ex superhabundanti ipsorum contumacia non obstante nos judicem sufficientem esse inter predictas partes de jure pro- nunciamus, prout in actis nostris lucidius continetur. Et quia predicte ree partes in prefixo ipsis termino comparere minime curaverunt, sed contumaciter tamquam rebelles et filii ino- bedientes termino predicto nec per se aut ipsorum legitimum procuratorem minime satis- *) Darnach wurde das Datum des Libells (n. 136) angesetzt.
126 religiosorum virorum dominorum magistri et cruciferorum hospitalis sancti Johannis Jeroso- limitani dudum a sede apostolica specialiter deputatus, honorabilibus et discretis viris dominis in Mezyrzyecz et in Nova Civitate ecclesiarum plebanis et rectoribus Olomucensis diocesis predicte, aut ipsorum vices gerentibus, omnibusque aliis et singulis ecclesiarum plebanis et rectoribus per civitatem et diocesim Olomucensem predictam ubilibet constitutis aut ipsorum loca tenentibus, qui presentibus fueritis requisiti seu alter vestrum fuerit requisitus, salutem in domino et mandatis nostris imo verius apostolicis firmiter obedire. Noveritis, nos dudum recepisse cum ea qua decuit reverencia literas olim felicis recordacionis domini Johannis pape XXII per Henricum procuratorem et nomine procuratorio partis actricis, videlicet domini Nicolai cruciferi dicti ordinis ac plebani seu rectoris hospitalis sancti spiritus in Antiqua Bruna dicte Olomucensis diocesis, non rasas, non cancellatas, non viciatas, sed omni prorsus vicio et suspicione carentes, in vera bulla plumbea et in canapo more romane curie pen- dentes, quarum tenorem propter ipsarum prolixitatem presentibus inseri obmisimus, sed tamen pro insertis habere volumus. Et quia predictarum literarum vigore et virtute ad instanciam predicte partis actricis discreti viri domini Bohdalus in theotonicali Kynheyt, Johannes seu Janko de Bobrowka, Michahel in Bobrowia inferiori et Georgius in Obecz ecclesiarum plebani et rectores dicte Olomucensis diocesis ad et super secundam feriam proximam post dominicam „Quasi modo geniti" proxime elapsam, que fuit mensis Aprilis dies XIIII, in nostri presenciam legitime et peremptorie citati fuerant, in quo eciam predicto termino ambe partes predicte coram nobis personaliter comparebant, Henricusque procurator et nomine procuratorio actricis partis ad satisfaciendum termino libellum*) in scriptis contra ipsas partes judicialiter et acta nostra obtulit presentando, quem libellum predictum ipse ree partes coram nobis oblatum spernendo recipere et ipsi respondere, prout requirit et expostulat juris ordo, penitus contempnentes quandam papiream cartam appellacionis contra nostram jurisdiccionem, ipsam de facto declinando, in scriptis offerebant, contra cuius cedule tenorem predicte partis actricis procurator terminum petivit ad dicendum contra, vide- licet secundam feriam proximam post dominicam „Misericordia domini“, que fuit et est vice- sima prima dies mensis Aprilis. Quo predicto termino sibi et predictis reis per nos legitime decreto et adveniente, idem procurator et nomine procuratorio partis actricis legitime constitutus conparuit hora vesperorum in dicto nostro monasterio et termino ipsis prefixo, quandam cartam papiream excepcionis in se tenoris (sic) contra et adversus ipsorum predictorum partem et cedulam in scriptis nobis pro tribunali sedendo obtulit et publice legit, racione et causa cuius licet dudum inter predictas partes et alias personas nos dudum sufficientem et judicem competentem pronunciavimus fore et esse, tamen iterum ex superhabundanti ipsorum contumacia non obstante nos judicem sufficientem esse inter predictas partes de jure pro- nunciamus, prout in actis nostris lucidius continetur. Et quia predicte ree partes in prefixo ipsis termino comparere minime curaverunt, sed contumaciter tamquam rebelles et filii ino- bedientes termino predicto nec per se aut ipsorum legitimum procuratorem minime satis- *) Darnach wurde das Datum des Libells (n. 136) angesetzt.
Strana 127
127 faciendo termino contumaces extiterant et rebelles, propter quam causam et causas procu- rator et nomine procuratorio partis actricis cum instancia debita petivit nos humiliter, predictas reas partes decerni contumacias, quos taliter pro tribunali sedendo pronunciamus contu- maces in dei nomine et pronunciamus de presenti. Et nichilominus predicte actricis partis procurator et nomine procuratorio ipsorum absenciam et contumaciam non obstantem petivit decerni sibi contra predictas partes reas auctoritate nostra imo verius apostolica unam citacionem legitimam ac libello dudum coram nobis oblato legitime fore respondendum et debere per ipsos prout de jure responderi, ad et super quartam feriam proximam sequentem post dominicam, qua dei ecclesia cantatur „Jubilate" etc. hora terciarum. Nos igitur Jaroslaus abbas, conservator et judex supradictus considerantes peticionem huiusmodi fore consonam juri et racioni, ipsam presentem citacionem pro tribunali sedendo auctoritate nostra imo verius apostolica contra partes huiusmodi ad respondendum in prefixo termino et debere responderi, litere fieri et decerni, decrevimus et decernimus per presentes. Quapropter vobis dominis plebanis et rectoribus ecclesiarum supradictis aut vestras vices gerentibus, omnibusque aliis et singulis ecclesiarum rectoribus et ipsorum loca tenentibus dicte Olomucensis diocesis, qui presentibus coniunctim vel divisim fueritis requisiti seu alter vestrum fuerit requisitus, in virtute sancte obediencie et sub excommunicacionis late sentencie penis, si mandatum nostrum presens quomodolibet non feceritis seu facere recusaveritis, firmiter et districte precipientes mandamus, quatenus mox habita presencium noticia sic, quod unus vestrum alium in exequendo non expectet vel per alterius absenciam se non excuset, prefatos dominos Bohdalum, Jankonem, Michahelem et Georgium ecclesiarum plebanos et rectores personaliter accedentes, si ipsorum presenciam comode habere poteritis, alias publice in ecclesiis et dotibus ipsorum et eciam ecclesiis vestris ac coram ipsorum familia et infra missarum solempnia coram Christi fide- libus publice in ambone alta et intelligibili voce ad nostram peremptorie citetis et citari faciatis presenciam, quos et nos presentibus citamus, ut ipsi uno pro tribus edicto legitime compareant coram nobis in dicto nostro monasterio super quartam feriam proximam post dominicam Jubilate hora terciarum, libello per actricem partem predictam dudum coram nobis oblato responsuri et alia ibidem facturi, allegaturi et recepturi, que fuerint de jure facienda et recipienda, alias ipsorum contumacia seu absencia non obstante nos utique ad ulteriora procedemus. Diem autem vestre execucionis fidelis, qua die ipsos citaveritis nobis presentibus vestris sigillis et vestrorum nominun subscripcione significare presentibus, penis sub predictis curare debeatis. Datum Zabrdowicz vicesima prima die mensis Aprilis, anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio. (Aus dem Orig. in der Boček'schen Sig. n. 3116 im mähr. Landesarchive.)
127 faciendo termino contumaces extiterant et rebelles, propter quam causam et causas procu- rator et nomine procuratorio partis actricis cum instancia debita petivit nos humiliter, predictas reas partes decerni contumacias, quos taliter pro tribunali sedendo pronunciamus contu- maces in dei nomine et pronunciamus de presenti. Et nichilominus predicte actricis partis procurator et nomine procuratorio ipsorum absenciam et contumaciam non obstantem petivit decerni sibi contra predictas partes reas auctoritate nostra imo verius apostolica unam citacionem legitimam ac libello dudum coram nobis oblato legitime fore respondendum et debere per ipsos prout de jure responderi, ad et super quartam feriam proximam sequentem post dominicam, qua dei ecclesia cantatur „Jubilate" etc. hora terciarum. Nos igitur Jaroslaus abbas, conservator et judex supradictus considerantes peticionem huiusmodi fore consonam juri et racioni, ipsam presentem citacionem pro tribunali sedendo auctoritate nostra imo verius apostolica contra partes huiusmodi ad respondendum in prefixo termino et debere responderi, litere fieri et decerni, decrevimus et decernimus per presentes. Quapropter vobis dominis plebanis et rectoribus ecclesiarum supradictis aut vestras vices gerentibus, omnibusque aliis et singulis ecclesiarum rectoribus et ipsorum loca tenentibus dicte Olomucensis diocesis, qui presentibus coniunctim vel divisim fueritis requisiti seu alter vestrum fuerit requisitus, in virtute sancte obediencie et sub excommunicacionis late sentencie penis, si mandatum nostrum presens quomodolibet non feceritis seu facere recusaveritis, firmiter et districte precipientes mandamus, quatenus mox habita presencium noticia sic, quod unus vestrum alium in exequendo non expectet vel per alterius absenciam se non excuset, prefatos dominos Bohdalum, Jankonem, Michahelem et Georgium ecclesiarum plebanos et rectores personaliter accedentes, si ipsorum presenciam comode habere poteritis, alias publice in ecclesiis et dotibus ipsorum et eciam ecclesiis vestris ac coram ipsorum familia et infra missarum solempnia coram Christi fide- libus publice in ambone alta et intelligibili voce ad nostram peremptorie citetis et citari faciatis presenciam, quos et nos presentibus citamus, ut ipsi uno pro tribus edicto legitime compareant coram nobis in dicto nostro monasterio super quartam feriam proximam post dominicam Jubilate hora terciarum, libello per actricem partem predictam dudum coram nobis oblato responsuri et alia ibidem facturi, allegaturi et recepturi, que fuerint de jure facienda et recipienda, alias ipsorum contumacia seu absencia non obstante nos utique ad ulteriora procedemus. Diem autem vestre execucionis fidelis, qua die ipsos citaveritis nobis presentibus vestris sigillis et vestrorum nominun subscripcione significare presentibus, penis sub predictis curare debeatis. Datum Zabrdowicz vicesima prima die mensis Aprilis, anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio. (Aus dem Orig. in der Boček'schen Sig. n. 3116 im mähr. Landesarchive.)
Strana 128
128 139. Perugia 22. April 1393. abst Bonifacius IX. beauftragt den Prager Erzbischof, die Bischöfe von Breslau und Olmütz, die Schädiger und Gewaltthäter, welche unter dem Vorwande des aus- gebrochenen Krieges (praetextu querrarum) kirchliche Personen und Würdenträger der Leitomyšler Diöcese belästigen, einkerkern, foltern, morden, die kirchlichen Güter, Klöster und Hospitäler plündern, vor ihr Gericht entweder durch persönliche Vorladung oder durch Aufforderung von den Kanzeln zu citiren und falls sie dem nicht Folge leisten, zu excom- municiren. Datum Perusii X. Kal. Maii pontificatus anno quarto. (Abschrift in der Boček'schen Slg. n. 4217 im mähr. Landes-Archive. — Es ist dies wahrscheinlich jene Urkunde, welche Dobner Mon. IV. 383 kurz erwähnt.) 140. Der Prager Erzbischof Johann gibt dem Olmützer Archidiacon Sander und dem Stern— berger Probste die Vollmacht, die infolge der erzbischöflichen Visitation getroffenen Anordnungen bezüglich der Olmützer Vicare zu modificiren. Dt. Budweis 23. April 1393. Johannes dei gracia archiepiscopus Pragensis, apostolice sedis legatus, vobis honora- bilibus dominis magistro Sandero archidiacono Preroviensi in ecclesia Olomucensi et . . preposito monasterii in Sternberg canonicorum regularium ordinis beati Augustini salutem in domino. Pro parte discretorum virorum dominorum . . vicariorum ecclesie Olomucensis fuit nobis una cum honorabili capitulo prefate Olomucensis ecclesie humiliter supplicatum, qua- tenus nonnullas sentencias et robur mandatorum, quoad observacionem contentorum in visitacione felicis recordacionis domini Arnesti, predecessoris nostri, ipsis dominis .. vicariis iniunctorum pro hac vice tollere digneremur. Verum cum nos de anno presenti post visi- tacionem factam predicte Olomucensis ecclesie dicti domini Arnesti mandata ac observancias, quoad prefatos vicarios ecclesie Olomucensis sepedicte, accedente nobis jurisperitorum et sapientum nostrorum salubri consilio confirmaverimus in suis punctis et clausulis, ideo non apparuit nobis nec fortasse liceret, quod huiusmodi observancias prefati domini Arnesti quoad vicarios per nos roboratas per omnia tollere deberemus. Nichilominus tamen, ne persone puta vicarii ecclesie supradicte tanto oppressi pondere huiusmodi onus et observancias supportare possent et valerent, vobis dominis . . archidiacono et preposito supradictis, de cuius legalitate et circumspeccione plenam in domino fiduciam obtinemus, committimus per presentes, vestras in eo consciencias onerantes, quatenus investigatis, inquisitis et circum- spectis dictorum vicariorum oneribus, observanciis et mandatis in reformacione tam nostra quam dicti domini Arnesti contentis pro hac vice, si secundum deum videbitur et ad certum tempus easdem observancias auctoritate nostra, quam vobis damus presentibus, in Christi
128 139. Perugia 22. April 1393. abst Bonifacius IX. beauftragt den Prager Erzbischof, die Bischöfe von Breslau und Olmütz, die Schädiger und Gewaltthäter, welche unter dem Vorwande des aus- gebrochenen Krieges (praetextu querrarum) kirchliche Personen und Würdenträger der Leitomyšler Diöcese belästigen, einkerkern, foltern, morden, die kirchlichen Güter, Klöster und Hospitäler plündern, vor ihr Gericht entweder durch persönliche Vorladung oder durch Aufforderung von den Kanzeln zu citiren und falls sie dem nicht Folge leisten, zu excom- municiren. Datum Perusii X. Kal. Maii pontificatus anno quarto. (Abschrift in der Boček'schen Slg. n. 4217 im mähr. Landes-Archive. — Es ist dies wahrscheinlich jene Urkunde, welche Dobner Mon. IV. 383 kurz erwähnt.) 140. Der Prager Erzbischof Johann gibt dem Olmützer Archidiacon Sander und dem Stern— berger Probste die Vollmacht, die infolge der erzbischöflichen Visitation getroffenen Anordnungen bezüglich der Olmützer Vicare zu modificiren. Dt. Budweis 23. April 1393. Johannes dei gracia archiepiscopus Pragensis, apostolice sedis legatus, vobis honora- bilibus dominis magistro Sandero archidiacono Preroviensi in ecclesia Olomucensi et . . preposito monasterii in Sternberg canonicorum regularium ordinis beati Augustini salutem in domino. Pro parte discretorum virorum dominorum . . vicariorum ecclesie Olomucensis fuit nobis una cum honorabili capitulo prefate Olomucensis ecclesie humiliter supplicatum, qua- tenus nonnullas sentencias et robur mandatorum, quoad observacionem contentorum in visitacione felicis recordacionis domini Arnesti, predecessoris nostri, ipsis dominis .. vicariis iniunctorum pro hac vice tollere digneremur. Verum cum nos de anno presenti post visi- tacionem factam predicte Olomucensis ecclesie dicti domini Arnesti mandata ac observancias, quoad prefatos vicarios ecclesie Olomucensis sepedicte, accedente nobis jurisperitorum et sapientum nostrorum salubri consilio confirmaverimus in suis punctis et clausulis, ideo non apparuit nobis nec fortasse liceret, quod huiusmodi observancias prefati domini Arnesti quoad vicarios per nos roboratas per omnia tollere deberemus. Nichilominus tamen, ne persone puta vicarii ecclesie supradicte tanto oppressi pondere huiusmodi onus et observancias supportare possent et valerent, vobis dominis . . archidiacono et preposito supradictis, de cuius legalitate et circumspeccione plenam in domino fiduciam obtinemus, committimus per presentes, vestras in eo consciencias onerantes, quatenus investigatis, inquisitis et circum- spectis dictorum vicariorum oneribus, observanciis et mandatis in reformacione tam nostra quam dicti domini Arnesti contentis pro hac vice, si secundum deum videbitur et ad certum tempus easdem observancias auctoritate nostra, quam vobis damus presentibus, in Christi
Strana 129
129 nomine sufferatis, aut ipsas observancias, quo ad interessenciam horis singulis divinorum officiis moderari, alleniari et observari modestius usque ad nostre voluntatis beneplacita faciatis. Presencium sub nostro sigillo testimonio literarum. Datum in Budwicz anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio, die vicesima tercia mensis Aprilis. (Eingeschaltet in der Recognition des Archidiacons Sander, ddo. Olmütz 28. Mai 1393.) 141. Der Obrowitzer Abt Jaroslaus beauftragt die Pfarrer in Mostitz etc., dass sie die Pfarrer Bohdal, Michael etc. vor sein Gericht citiren. Dt. Obrowitz 30. April 1393. Jaroslaus miseracione divina abbas monasterii beate Marie virginis Zabrdowiczensis prope Brunam . . . . judex et conservator perpetuus jurium et privilegiorum . . . . hono- rabilium et religiosorum virorum dominorum magistri et fratrum ordinis cruciferorum hospi- talis sancti Johannis Jerosolimitani dudum a sede apostolica specialiter deputatus honorabilibus et discretis viris dominis in Mostycz, in Bora Bohemicali et in superiori Bobrovia ecclesiarum plebanis . . . . qui presentibus fueritis requisiti, seu alter vestrum fuerit requisitus, salutem in domino et mandatis nostris imo verius apostolicis firmiter obedire. Discrecioni vestre in virtute sancte obediencie et sub excommunicacionis late sentencie penis, quam in vos et quemlibet vestrum, si presens mandatum nostrum imo verius apostolicum quomodolibet facere et adimplere recusaverit, auctoritate nostra imo verius apostolica nobis in hac parte commissa ferimus in his scriptis, districte precipiendo mandamus, quatenus habita presencium noticia, dilacione remota discretos viros dominos Bohdalum in theotonicali Kynheyt, Johannem in Bobrowka alias in Kapilbobra, Michahelem in inferiori Bobrovia et Georgium in Obecz ecclesiarum plebanos et rectores dicte Olomucensis diocesis personaliter inventos, si ipsorum comode presenciam habere poteritis, alias publice coram ipsorum familia et in ecclesiis suis, dum ibidem ad divina maior populi multitudo convenerit et alias ubi necesse fuerit, in nostram peremptorie citetis presenciam, quos et nos presentibus citamus auctoritate nostra imo verius apostolica, ut super quartam feriam proxime sequentem post dominicam „Vocem jucunditatis" hora terciarum coram nobis in monasterio predicto legitime compareant ad instanciam religiosi fratris domini Nicolai cruciferi dicti ordinis et plebani seu rectoris hospitalis in Antiqua Bruna ad litem contestandam ac ad jurandum et jurari videndum de calumpnia et veritate, necnon ad ponendum et articulandum et poni et articulari videndum super libello per dictam partem actricem judicialiter oblato et alia in predicto termino videnda et facienda, que dictaverit juris ordo, intimatis predictis reis et citatis, quod sive compa- ruerint in dicto ipsis prefixo termino aut non, nos utique ad instanciam actricis partis ad alteriora procedemus in predicta causa, prout iustum fuerit et juri consonum, ipsorum ubsencia seu contumacia non obstante. Et in signum vestre execucionis presentes literas 17
129 nomine sufferatis, aut ipsas observancias, quo ad interessenciam horis singulis divinorum officiis moderari, alleniari et observari modestius usque ad nostre voluntatis beneplacita faciatis. Presencium sub nostro sigillo testimonio literarum. Datum in Budwicz anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio, die vicesima tercia mensis Aprilis. (Eingeschaltet in der Recognition des Archidiacons Sander, ddo. Olmütz 28. Mai 1393.) 141. Der Obrowitzer Abt Jaroslaus beauftragt die Pfarrer in Mostitz etc., dass sie die Pfarrer Bohdal, Michael etc. vor sein Gericht citiren. Dt. Obrowitz 30. April 1393. Jaroslaus miseracione divina abbas monasterii beate Marie virginis Zabrdowiczensis prope Brunam . . . . judex et conservator perpetuus jurium et privilegiorum . . . . hono- rabilium et religiosorum virorum dominorum magistri et fratrum ordinis cruciferorum hospi- talis sancti Johannis Jerosolimitani dudum a sede apostolica specialiter deputatus honorabilibus et discretis viris dominis in Mostycz, in Bora Bohemicali et in superiori Bobrovia ecclesiarum plebanis . . . . qui presentibus fueritis requisiti, seu alter vestrum fuerit requisitus, salutem in domino et mandatis nostris imo verius apostolicis firmiter obedire. Discrecioni vestre in virtute sancte obediencie et sub excommunicacionis late sentencie penis, quam in vos et quemlibet vestrum, si presens mandatum nostrum imo verius apostolicum quomodolibet facere et adimplere recusaverit, auctoritate nostra imo verius apostolica nobis in hac parte commissa ferimus in his scriptis, districte precipiendo mandamus, quatenus habita presencium noticia, dilacione remota discretos viros dominos Bohdalum in theotonicali Kynheyt, Johannem in Bobrowka alias in Kapilbobra, Michahelem in inferiori Bobrovia et Georgium in Obecz ecclesiarum plebanos et rectores dicte Olomucensis diocesis personaliter inventos, si ipsorum comode presenciam habere poteritis, alias publice coram ipsorum familia et in ecclesiis suis, dum ibidem ad divina maior populi multitudo convenerit et alias ubi necesse fuerit, in nostram peremptorie citetis presenciam, quos et nos presentibus citamus auctoritate nostra imo verius apostolica, ut super quartam feriam proxime sequentem post dominicam „Vocem jucunditatis" hora terciarum coram nobis in monasterio predicto legitime compareant ad instanciam religiosi fratris domini Nicolai cruciferi dicti ordinis et plebani seu rectoris hospitalis in Antiqua Bruna ad litem contestandam ac ad jurandum et jurari videndum de calumpnia et veritate, necnon ad ponendum et articulandum et poni et articulari videndum super libello per dictam partem actricem judicialiter oblato et alia in predicto termino videnda et facienda, que dictaverit juris ordo, intimatis predictis reis et citatis, quod sive compa- ruerint in dicto ipsis prefixo termino aut non, nos utique ad instanciam actricis partis ad alteriora procedemus in predicta causa, prout iustum fuerit et juri consonum, ipsorum ubsencia seu contumacia non obstante. Et in signum vestre execucionis presentes literas 17
Strana 130
130 nostras per nominum vestrorum subscripcionem et sigillorum appressionem sigillatas trans- mittatis. Datum Zabrdowicz in monasterio nostro predicto ultima die mensis Aprilis, anno domini millesimo trecentesimo tercio, nostro maiori sub sigillo presentibus tergotenus appresso. (Aus dem Orig. in der Boček'schen Slg. n. 3116 im mähr. Landes-Archive.) 142. Der Obrowitzer Abt Jaroslaus excommunicirt die Pfarrer Bohdal, Janko etc. und beauftragt mehrere Pfarrer des Tasauer Decanates diese Excommunication in ihren Kirchen zu verlautbaren. Dt. Obrowitz 30. April 1393. Jaroslaus de Schellnberg miseracione divina abbas monasterii beate virginis Zabr- dowicensis prope Brunam ordinis Premonstratensis Olomucensis diocesis, judex et conservator perpetuus una cum nostris in hac parte collegis jurium et privilegiorum honorabilium et religiosorum virorum dominorum magistri et fratrum cruciferorum sancti Johannis hospitalis Jerosolimitani dudum a sede apostolica deputatus, honorabilibus et discretis viris dominis decano Thassowiensi, in Bora bohemicali, in Nova Civitate, in Mostycz, in Zharz, in Wye- czenicz, in Hartwykowycz, in Chunschyn, in Swola, in Wesselns, in Swratka, in Radostyn ecclesiarum plebanis et rectoribus aut ipsorum loca tenentibus, in dicto decanato Thasso- wiensi constitutis predicte Olomucensis diocesis salutem in domino et mandatis nostris imo verius apostolicis firmiter obedire. Noveritis, nos dudum recepisse pro parte honorabilis et religiosi viri domini Nicolai rectoris et plebani hospitalis sancti spiritus in Antiqua Bruna dicte diocesis Olomucensis ac frairis ordinis cruciferorum sancti Johannis hospitalis supradicti cum ea, qua decuit, reverencia literas felicium recordacionum olim dominorum Johannis pape vicesimi secundi et Gregorii pape noni etc. quarum tenor bulle prime videlicet domini Johannis per omnia sequitur in hec verba: „Johannes episcopus servus servorum dei dilectis filiis in Luca et Zabrdowycz monasteriorum abbatibus Olomucensis diocesis ac decano ecclesie Olomucensis salutem et apostolicam benediccionem. Ad hoc deus pretulit nos . . . . . . Datum Avinione VI. idus Octobris pontificatus nostri anno quarto.“ Secunde vero bulle tenor videlicet domini Gregorii pape noni per omnia in hec verba sequitur: „Gregorius episcopus servus servorum dei venerabilibus fratribus archiepiscopis etc. salutem et apostolicam benediccionem. Non absque dolore cordis etc. Datum Anagine (sic) VIII. Kal. Septembris, pontificatus nostri anno primo." Et quia predicte litere et bulle apostolice sedis dudum per sanctissimum in Christo patrem ac dominum nostrum dominum Bonifacium modernum, digna dei providencia papam nonum aliis suis certis autenticis bullis et literis una cum omnibus et singulis aliis libertatibus exempcionibus privilegiis graciis processibus et instrnmentis autenticis ac literis et prerogativis regum Bohemie, marchionum Moravie, nobilium et ceterorum quorumcunque tam ecclesiasticorum quam secularium dicti ordinis datis elargitis et concessis auctoritate apostolica sunt legitime confirmate ratificate et perpetuo approbate, prout in bullis et literis huiusmodi apostolicis videbitur plenius contineri, quarum eciam
130 nostras per nominum vestrorum subscripcionem et sigillorum appressionem sigillatas trans- mittatis. Datum Zabrdowicz in monasterio nostro predicto ultima die mensis Aprilis, anno domini millesimo trecentesimo tercio, nostro maiori sub sigillo presentibus tergotenus appresso. (Aus dem Orig. in der Boček'schen Slg. n. 3116 im mähr. Landes-Archive.) 142. Der Obrowitzer Abt Jaroslaus excommunicirt die Pfarrer Bohdal, Janko etc. und beauftragt mehrere Pfarrer des Tasauer Decanates diese Excommunication in ihren Kirchen zu verlautbaren. Dt. Obrowitz 30. April 1393. Jaroslaus de Schellnberg miseracione divina abbas monasterii beate virginis Zabr- dowicensis prope Brunam ordinis Premonstratensis Olomucensis diocesis, judex et conservator perpetuus una cum nostris in hac parte collegis jurium et privilegiorum honorabilium et religiosorum virorum dominorum magistri et fratrum cruciferorum sancti Johannis hospitalis Jerosolimitani dudum a sede apostolica deputatus, honorabilibus et discretis viris dominis decano Thassowiensi, in Bora bohemicali, in Nova Civitate, in Mostycz, in Zharz, in Wye- czenicz, in Hartwykowycz, in Chunschyn, in Swola, in Wesselns, in Swratka, in Radostyn ecclesiarum plebanis et rectoribus aut ipsorum loca tenentibus, in dicto decanato Thasso- wiensi constitutis predicte Olomucensis diocesis salutem in domino et mandatis nostris imo verius apostolicis firmiter obedire. Noveritis, nos dudum recepisse pro parte honorabilis et religiosi viri domini Nicolai rectoris et plebani hospitalis sancti spiritus in Antiqua Bruna dicte diocesis Olomucensis ac frairis ordinis cruciferorum sancti Johannis hospitalis supradicti cum ea, qua decuit, reverencia literas felicium recordacionum olim dominorum Johannis pape vicesimi secundi et Gregorii pape noni etc. quarum tenor bulle prime videlicet domini Johannis per omnia sequitur in hec verba: „Johannes episcopus servus servorum dei dilectis filiis in Luca et Zabrdowycz monasteriorum abbatibus Olomucensis diocesis ac decano ecclesie Olomucensis salutem et apostolicam benediccionem. Ad hoc deus pretulit nos . . . . . . Datum Avinione VI. idus Octobris pontificatus nostri anno quarto.“ Secunde vero bulle tenor videlicet domini Gregorii pape noni per omnia in hec verba sequitur: „Gregorius episcopus servus servorum dei venerabilibus fratribus archiepiscopis etc. salutem et apostolicam benediccionem. Non absque dolore cordis etc. Datum Anagine (sic) VIII. Kal. Septembris, pontificatus nostri anno primo." Et quia predicte litere et bulle apostolice sedis dudum per sanctissimum in Christo patrem ac dominum nostrum dominum Bonifacium modernum, digna dei providencia papam nonum aliis suis certis autenticis bullis et literis una cum omnibus et singulis aliis libertatibus exempcionibus privilegiis graciis processibus et instrnmentis autenticis ac literis et prerogativis regum Bohemie, marchionum Moravie, nobilium et ceterorum quorumcunque tam ecclesiasticorum quam secularium dicti ordinis datis elargitis et concessis auctoritate apostolica sunt legitime confirmate ratificate et perpetuo approbate, prout in bullis et literis huiusmodi apostolicis videbitur plenius contineri, quarum eciam
Strana 131
131 integralem tenorem propter earundem prolixitatem presentibus inseri obmisimus, copiam autem earum hesitans et humiliter juxta nostra acta petenti indubie suas dabimus cuilibet expensas. Cuiusque eciam ad instanciam dicti domini Nicolai partis actricis et procuratoris ipsius ac procuratorio nomine discreti viri Bohdalus de theotonicali Kinheyt, Johannes seu Janko in Bobrowka, Michahel in Bobrovia inferiori et Georgius in Obecz ecclesiarum plebani et rectores dicte Olomucensis diocesis auctoritate nostra imo verius apostolica virtute dictarum literarum apostolicarum nobis, ut premittitur, presentatarum in nostri presenciam, aliis literis nostris mediantibus, dudum peremptorie ac uno pro tribus edicto moniti pluries citali et evocati fuissent in certis et peremptoriis terminis ipsis monicione canonica per nos prefixis coram nobis, ut prefate partes ree nominibus, quibus supra, quadraginta marcas grossorum pragensium moravici numeri et pagamenti de decimis, per predictos de facto spoliatis ad ecclesiam parochialem in Krisans Olomucensis diocesis predicte et per consequens ad hospitale et ipsius pauperes ac miserabiles personas inibi degentes ac rectorem supradicti hospitalis dudum spectantibus, aut ipsarum decimarum spoliatarum valorem in prefixis ipsis terminis predicte parti lese sol- vere restituere dare et pagare cum effectu deberent, ac de indebita pretensa et iniqua pre- dictarum decimarum frugum possessione et occupacione cedere ante litis ingressum supra- dicte ecclesie in Krisans et hospitali ac ipsorum rectoribus legitime deberent et tenerentur, aut in prefixis terminis partibus reis cum omnibus et singulis suis juribus privilegiis instru- mentis processibus munimentis et autenticis suis super huiusmodi predictis frugum decimis quomodolibet habitis comparere et allegare verbo vel in scriptis coram nobis in dicto ter- mino racionabilem et racionabiles causam et causas, cur et quare non facere predicta et ad execucionem earum esse astricti minime tenerentur, prefateque partes ree et ecclesiarum plebani supradicti ad et super quartam feriam post dominicam, qua in dei ecclesia cantatur „Jubilate deo" etc. protunc sequentem et nuper elapsam, peremptorie per nos citati ad predicte partis instanciam fuerunt ad respondendum debere libello quedam (sic) per dictas partes oblato et juris ordine debite observato ad ulteriora fore et esse procedendum, prout notorie et manifeste apparet in literis nostris desuper per confectis et emanatis et sigillis executorum huiusmodi clarius consignatis. Et quibus terminis partibus predictis prefixis legitime advenientibus, nobis cum notario actoris tribunali sedentibus in judicio, Henricus Hawswald procurator legitimus predicte partis actricis legitime comparuit et predictis reis partibus in prefixis terminis minime nec per se nec suos certos et legitimos procuratores comparentibus, ipsarum rearum parcium sic non comparencium contumaciam cum instancia accusavit et propter alias priores multiplices contumacias ipsarum predictarum rearum parcium, in quas contumaciter dudum incurrerunt, prout in actis nostris plenius continetur, ne de ipsorum inobediencia gloriari valeant, petivit juxta juris ordinem, partes gravari excommu- nicari et denuncciari, tam diu monicioni nostre premisse cum effectu parere et obedire curaverint et libello oblato legitime responderint. Nos Jaroslaus abbas conservator et judex supradictus considerantes, quod justa petentibus non esset denegandus assensus, prefati Henrici procuratoris peticionem tunc admissimus tanquam juri consonam et congruentem ipsarum predictarum rearum parcium inobedienciam, que merito est plectenda, eciam atten- 17*
131 integralem tenorem propter earundem prolixitatem presentibus inseri obmisimus, copiam autem earum hesitans et humiliter juxta nostra acta petenti indubie suas dabimus cuilibet expensas. Cuiusque eciam ad instanciam dicti domini Nicolai partis actricis et procuratoris ipsius ac procuratorio nomine discreti viri Bohdalus de theotonicali Kinheyt, Johannes seu Janko in Bobrowka, Michahel in Bobrovia inferiori et Georgius in Obecz ecclesiarum plebani et rectores dicte Olomucensis diocesis auctoritate nostra imo verius apostolica virtute dictarum literarum apostolicarum nobis, ut premittitur, presentatarum in nostri presenciam, aliis literis nostris mediantibus, dudum peremptorie ac uno pro tribus edicto moniti pluries citali et evocati fuissent in certis et peremptoriis terminis ipsis monicione canonica per nos prefixis coram nobis, ut prefate partes ree nominibus, quibus supra, quadraginta marcas grossorum pragensium moravici numeri et pagamenti de decimis, per predictos de facto spoliatis ad ecclesiam parochialem in Krisans Olomucensis diocesis predicte et per consequens ad hospitale et ipsius pauperes ac miserabiles personas inibi degentes ac rectorem supradicti hospitalis dudum spectantibus, aut ipsarum decimarum spoliatarum valorem in prefixis ipsis terminis predicte parti lese sol- vere restituere dare et pagare cum effectu deberent, ac de indebita pretensa et iniqua pre- dictarum decimarum frugum possessione et occupacione cedere ante litis ingressum supra- dicte ecclesie in Krisans et hospitali ac ipsorum rectoribus legitime deberent et tenerentur, aut in prefixis terminis partibus reis cum omnibus et singulis suis juribus privilegiis instru- mentis processibus munimentis et autenticis suis super huiusmodi predictis frugum decimis quomodolibet habitis comparere et allegare verbo vel in scriptis coram nobis in dicto ter- mino racionabilem et racionabiles causam et causas, cur et quare non facere predicta et ad execucionem earum esse astricti minime tenerentur, prefateque partes ree et ecclesiarum plebani supradicti ad et super quartam feriam post dominicam, qua in dei ecclesia cantatur „Jubilate deo" etc. protunc sequentem et nuper elapsam, peremptorie per nos citati ad predicte partis instanciam fuerunt ad respondendum debere libello quedam (sic) per dictas partes oblato et juris ordine debite observato ad ulteriora fore et esse procedendum, prout notorie et manifeste apparet in literis nostris desuper per confectis et emanatis et sigillis executorum huiusmodi clarius consignatis. Et quibus terminis partibus predictis prefixis legitime advenientibus, nobis cum notario actoris tribunali sedentibus in judicio, Henricus Hawswald procurator legitimus predicte partis actricis legitime comparuit et predictis reis partibus in prefixis terminis minime nec per se nec suos certos et legitimos procuratores comparentibus, ipsarum rearum parcium sic non comparencium contumaciam cum instancia accusavit et propter alias priores multiplices contumacias ipsarum predictarum rearum parcium, in quas contumaciter dudum incurrerunt, prout in actis nostris plenius continetur, ne de ipsorum inobediencia gloriari valeant, petivit juxta juris ordinem, partes gravari excommu- nicari et denuncciari, tam diu monicioni nostre premisse cum effectu parere et obedire curaverint et libello oblato legitime responderint. Nos Jaroslaus abbas conservator et judex supradictus considerantes, quod justa petentibus non esset denegandus assensus, prefati Henrici procuratoris peticionem tunc admissimus tanquam juri consonam et congruentem ipsarum predictarum rearum parcium inobedienciam, que merito est plectenda, eciam atten- 17*
Strana 132
132 dentes, auctoritate nostra imo verius apostolica nobis in hac parte concessa predictas reas partes declaravimus dudum ab ingressu ecclesiastico fore suspensos, ipsosque in scriptis excommunicavimus et presentibus suspendimus, excommunicamus et in dei nomine presentibus agravamus. Idcirco vos dominos decanum Thassoviensem ac omnes et singulos ecclesiarum plebanos et rectores aut vestras vices gerentes suprascriptos, qui presentibus fueritis requisiti, auctoritate apostolica, qua fungimur in hac parte, tenore presencium primo secundo tercio et peremptorie requirimus ac monemus, vobisque nichilominus et cuilibet vestrum in solidum in virlute sancte obediencie et sub excommunicacionis pena, quam trium tamen dierum canonica monicione premissa in vos omnes et singulos huiusmodi nostrum mandatum recusantem seu recusantes exequi ferimus in his scriptis, districte precipiendo mandamus, quatenus unus vestrum alium non expectando nec eciam se per alium excusando antedictos Bohdalum in Kinheyt, Jankonem in Bobrowka, Michahelem in inferiori Bobrovia et Georgium in Obecz ecclesiarum plebanos et rectores dicte Olomucensi diocesi ac vestro decanatui subiacentibus in suis semel et demum in vestris ecclesiis singulis diebus dominicis coram fideli populo illuc ad divina visitanda venienti, infra missarum solempnia et in ser- monibus et predicacionibus vestris, pulsatis campanis et candelis accensis et demum extinctis ac in terram proiectis, palam et publice ipsos predictos ab ingressu ecclesie seu ecclesiarum ipsorum suspensos nuncietis et per vestros nunciari faciatis subiectos, facientes ipsos et ipsorum quemlibet tamquam excommunicatos et agravatos in cibo, potu, oracione, locucione, via, foro, igne, balneo et quavis alia humana participacione ab omnibus Christi fidelibus arcius evitari, donec a sua indurata inobediencia resipiscant et reatum suum recognoscentes ad unitatem sancte matris ecclesie revertantur et absolucionis beneficium nobis duntaxat aut superiori nostro reservatum venerint obtinere. Fidem autem vestre fidelis execucionis per sigillorum vestrorum appensionem una cum vestrorum nominum subscripcionibus faciatis penis sub predictis. In quorum omnium et singulorum fidem presentes literas per notarium publicum infrascriptum, cause et causarum huiusmodi coram nobis scribam subscribi et publicare mandavimus nostrique maioris sigilli jussimus appensione roborari. Datum et actum Zabrdowicz monasterio nostro in palacio nobis protunc pro tribunali ad jus reddendum sedendo in causa huiusmodi, sub anno a nativitate domini millesimo trecentesimo nona- gesimo tercio, ultima die mensis Aprilis, hora terciarum vel quasi, indiccione prima, ponti- ficatus sanctissimi in Christo patris ac domini nostri domini Bonifacii digna dei providencia pape noni anno ipsius quarto. Et ego Jacobus quondam Johannis de Bruna clericus Olom. diocesis publicus aucto- ritate imperialis notarius etc. (Aus dem Orig. in der Boček'schen Slg. n. 3116 im mähr. Landes-Archive.)
132 dentes, auctoritate nostra imo verius apostolica nobis in hac parte concessa predictas reas partes declaravimus dudum ab ingressu ecclesiastico fore suspensos, ipsosque in scriptis excommunicavimus et presentibus suspendimus, excommunicamus et in dei nomine presentibus agravamus. Idcirco vos dominos decanum Thassoviensem ac omnes et singulos ecclesiarum plebanos et rectores aut vestras vices gerentes suprascriptos, qui presentibus fueritis requisiti, auctoritate apostolica, qua fungimur in hac parte, tenore presencium primo secundo tercio et peremptorie requirimus ac monemus, vobisque nichilominus et cuilibet vestrum in solidum in virlute sancte obediencie et sub excommunicacionis pena, quam trium tamen dierum canonica monicione premissa in vos omnes et singulos huiusmodi nostrum mandatum recusantem seu recusantes exequi ferimus in his scriptis, districte precipiendo mandamus, quatenus unus vestrum alium non expectando nec eciam se per alium excusando antedictos Bohdalum in Kinheyt, Jankonem in Bobrowka, Michahelem in inferiori Bobrovia et Georgium in Obecz ecclesiarum plebanos et rectores dicte Olomucensi diocesi ac vestro decanatui subiacentibus in suis semel et demum in vestris ecclesiis singulis diebus dominicis coram fideli populo illuc ad divina visitanda venienti, infra missarum solempnia et in ser- monibus et predicacionibus vestris, pulsatis campanis et candelis accensis et demum extinctis ac in terram proiectis, palam et publice ipsos predictos ab ingressu ecclesie seu ecclesiarum ipsorum suspensos nuncietis et per vestros nunciari faciatis subiectos, facientes ipsos et ipsorum quemlibet tamquam excommunicatos et agravatos in cibo, potu, oracione, locucione, via, foro, igne, balneo et quavis alia humana participacione ab omnibus Christi fidelibus arcius evitari, donec a sua indurata inobediencia resipiscant et reatum suum recognoscentes ad unitatem sancte matris ecclesie revertantur et absolucionis beneficium nobis duntaxat aut superiori nostro reservatum venerint obtinere. Fidem autem vestre fidelis execucionis per sigillorum vestrorum appensionem una cum vestrorum nominum subscripcionibus faciatis penis sub predictis. In quorum omnium et singulorum fidem presentes literas per notarium publicum infrascriptum, cause et causarum huiusmodi coram nobis scribam subscribi et publicare mandavimus nostrique maioris sigilli jussimus appensione roborari. Datum et actum Zabrdowicz monasterio nostro in palacio nobis protunc pro tribunali ad jus reddendum sedendo in causa huiusmodi, sub anno a nativitate domini millesimo trecentesimo nona- gesimo tercio, ultima die mensis Aprilis, hora terciarum vel quasi, indiccione prima, ponti- ficatus sanctissimi in Christo patris ac domini nostri domini Bonifacii digna dei providencia pape noni anno ipsius quarto. Et ego Jacobus quondam Johannis de Bruna clericus Olom. diocesis publicus aucto- ritate imperialis notarius etc. (Aus dem Orig. in der Boček'schen Slg. n. 3116 im mähr. Landes-Archive.)
Strana 133
133 143. Markolf, Generalprior des Johanniterordens ertheilt der Altbrünner Commende das Recht jede Klage gegen die Schadiger derselben anhängig zu macben. Dt. Glogau 13. Mai 1393. Marcoldus divina providencia prior Bohemie Polonie Austrie etc. ordinis cruciferorum sancti Johannis hospitalis Jerosolimitani vobis religiosis fratribus commendatori seu preceptori domus sancti Johannis ac plebano seu rectori hospitalis sancti spiritus in Antiqua Bruna Olomucensis diocesis ac omnibus et singulis aliis fratribus, qui nunc sunt vel fuerint pro tempore constituti, coniunctim vel divisim in dicta domo seu preceptorio commorantibus salutem in domino sempiternam. Ut vos coram quibuscunque conservatoribus jurium et pri- vilegiorum ordinis nostri predicti a sede apostolica specialiter deputatis aut ipsorum sub- conservatoribus et surrogatis judicibus vel forsitan surrogandis in omnibus et singulis causa et causis testamentariis donacionum, juriscessionum, resignacionum pauperibus et miserabilibus personis hospitalis supradicti in pios usus et ipsorum sustentacionem et recreacionem pure et libere propter deum ac racione et causa perpetui testamenti per quoscunque Christi fideles testatarum, concessarum et irrevocabiliter resignatarum, eciam accionum iniuriarum aut aliarum causarum vestrarum quarumcunque acciones, lites, causas et questiones occupatoribus spolia- toribus detentoribus et huiusmodi iniuriatoribus quibuscunque agere et movere poteritis libere et valeatis, vobis fratribus predictis et unicuique vestrum auctoritate predicti ordinis nostri, qua fungimur in hac parte, ac accedente assensu et voluntate capituli per nos nuper celebrati, licenciam plenariam assensum et voluntatem nostram damus elargimur annuimus et cum effectu concedimus per presentes Harum nostrarum testimonio literarum mediante, quibus sigillum nostrum maius presentibus est appensum. Datum Glagovie tercia feria proxima post dominicam, qua cantatur in dei ecclesia „Vocem jocunditalis", anno domini millesimo trecen— tesimo nonagesimo tercio. (Aus dem Orig. in der Boček'schen Slg. n. 3116 im mähr. Landes-Archive.) 144. Obrowitz 14. Mai 1393. Jaroslaus abbas monasterii Zabrdovicensis prope Brunam per parochos in Mosticz, in superiori Bobrovia, in Bora bohemicali citari fecit plebanos Bohdalum in theotonicali Kynheyt, Georgium in Obecz, Jankonem in Bobrovka alias in Kapilbobra, Michahelem in inferiori Bobrovia: „ut coram nobis per se aut legitimum procuratorem seu procuratores in monasterio nostro Zabrdowicensi hora terciarum quarla feria proxima sequente post dominicam „Exaudi“ compareant . . . ad instanciam domini Nicolai rectoris sancti spiritus in Antiqua Bruna . . . ad respondendum, previo juramento, certis posicionibus et articulis oblatis judicialiter predicte actricis parlis et alia in predicto termino facienda et fieri videnda,
133 143. Markolf, Generalprior des Johanniterordens ertheilt der Altbrünner Commende das Recht jede Klage gegen die Schadiger derselben anhängig zu macben. Dt. Glogau 13. Mai 1393. Marcoldus divina providencia prior Bohemie Polonie Austrie etc. ordinis cruciferorum sancti Johannis hospitalis Jerosolimitani vobis religiosis fratribus commendatori seu preceptori domus sancti Johannis ac plebano seu rectori hospitalis sancti spiritus in Antiqua Bruna Olomucensis diocesis ac omnibus et singulis aliis fratribus, qui nunc sunt vel fuerint pro tempore constituti, coniunctim vel divisim in dicta domo seu preceptorio commorantibus salutem in domino sempiternam. Ut vos coram quibuscunque conservatoribus jurium et pri- vilegiorum ordinis nostri predicti a sede apostolica specialiter deputatis aut ipsorum sub- conservatoribus et surrogatis judicibus vel forsitan surrogandis in omnibus et singulis causa et causis testamentariis donacionum, juriscessionum, resignacionum pauperibus et miserabilibus personis hospitalis supradicti in pios usus et ipsorum sustentacionem et recreacionem pure et libere propter deum ac racione et causa perpetui testamenti per quoscunque Christi fideles testatarum, concessarum et irrevocabiliter resignatarum, eciam accionum iniuriarum aut aliarum causarum vestrarum quarumcunque acciones, lites, causas et questiones occupatoribus spolia- toribus detentoribus et huiusmodi iniuriatoribus quibuscunque agere et movere poteritis libere et valeatis, vobis fratribus predictis et unicuique vestrum auctoritate predicti ordinis nostri, qua fungimur in hac parte, ac accedente assensu et voluntate capituli per nos nuper celebrati, licenciam plenariam assensum et voluntatem nostram damus elargimur annuimus et cum effectu concedimus per presentes Harum nostrarum testimonio literarum mediante, quibus sigillum nostrum maius presentibus est appensum. Datum Glagovie tercia feria proxima post dominicam, qua cantatur in dei ecclesia „Vocem jocunditalis", anno domini millesimo trecen— tesimo nonagesimo tercio. (Aus dem Orig. in der Boček'schen Slg. n. 3116 im mähr. Landes-Archive.) 144. Obrowitz 14. Mai 1393. Jaroslaus abbas monasterii Zabrdovicensis prope Brunam per parochos in Mosticz, in superiori Bobrovia, in Bora bohemicali citari fecit plebanos Bohdalum in theotonicali Kynheyt, Georgium in Obecz, Jankonem in Bobrovka alias in Kapilbobra, Michahelem in inferiori Bobrovia: „ut coram nobis per se aut legitimum procuratorem seu procuratores in monasterio nostro Zabrdowicensi hora terciarum quarla feria proxima sequente post dominicam „Exaudi“ compareant . . . ad instanciam domini Nicolai rectoris sancti spiritus in Antiqua Bruna . . . ad respondendum, previo juramento, certis posicionibus et articulis oblatis judicialiter predicte actricis parlis et alia in predicto termino facienda et fieri videnda,
Strana 134
134 que de jure fuerint in predicta causa facienda, alioquin ipsorum reorum absencia seu contumacia non obstante ad predicte actricis partis instanciam ad ulterioris juris debito ordine servato procedemus, prout de jure fuerit procedendum.“ Datum in monasterio nostro predicto XIIII. die mensis Maii. (Aus dem Orig. in der Boček'schen Sig. n. 3116 im mähr. Landes-Archive.) 145. Johann von Kowalowitz Hofrichter des Olmützer Bisthums lässt den Svrž von Zdounek vor das Gericht in Kremsier laden. Dt. Schaunburg circa 16. Mai 1393. Ich Hensel von Cowalowicz hauptmon zu Schaumburch und hofrichter des bischtums zu Olomuncz embite den edeln leuten Scheborn von Podoly und Adam von der Luczka meine freuntschaft und meine gruz. Wanne die ersame fraue . . . wittwe des edlns mannes Janken von Sbiczka mit irem freunde Sznaten komen ist in gegenwurtigkeit meines herren des bischofs zu Olomuncz und hat klegelichen furgeleget, das her Svrz von der Donken und seine helfer und diener den genannten Janken, iren elichen wirt in seinen vier pfelen, darinnen er friede und gemaches sich freuen sollte, ungetreuleich bezlich und lesterleich ermordet hat und mit im etliche seine diener auch ermordet sein, an alle schult, nur durch des egenannten Jankes willen, darnach derselbe herr Svrz alleweg gestanden hab. Und wan die egenannte fraue und von iren wegen und mit ir ire freunde von dem egenannten unserm herren dem bischove umb sulche geschich richtes und gerichtes gemutet hat, davon in dem namen des egenannten meines herrn des bischoves und von wegen der macht, die ich als ein hofrichter des bistums von im habe, so gebieten ich euch beiden und euer iclichen besunder ernstlich und festiclich bei des egenannten meines herren hulde, das ir czonth *) nach angesichte dicz briefs an die stat kompt, do der egenannte Svrz ist, oder in findet oder sein bekomen muget; sei des nicht, das ir denn uf sein gut zu Malhoticz reit und in ladet, das er fur mir und fur des egenannten meines herren hofgerichte in der stat zu Chremsir on olle widerrede gesteen sulle des nachsten tages nach sante Vitus tage, der nu schirest zukynftig ist, sich und die seinen zu ontwuorten um alle sache, der in die egenannte fraue und ire freunde beschuldiget haben. Geben zu Schaumburg an dem nechsten tage nach dem heiligen aufart tage. (Aus dem Lehenspûhonen I. fol. 6 im fürsterzb. Archive in Kremsier.) *) D. i. zu hant = gleich.
134 que de jure fuerint in predicta causa facienda, alioquin ipsorum reorum absencia seu contumacia non obstante ad predicte actricis partis instanciam ad ulterioris juris debito ordine servato procedemus, prout de jure fuerit procedendum.“ Datum in monasterio nostro predicto XIIII. die mensis Maii. (Aus dem Orig. in der Boček'schen Sig. n. 3116 im mähr. Landes-Archive.) 145. Johann von Kowalowitz Hofrichter des Olmützer Bisthums lässt den Svrž von Zdounek vor das Gericht in Kremsier laden. Dt. Schaunburg circa 16. Mai 1393. Ich Hensel von Cowalowicz hauptmon zu Schaumburch und hofrichter des bischtums zu Olomuncz embite den edeln leuten Scheborn von Podoly und Adam von der Luczka meine freuntschaft und meine gruz. Wanne die ersame fraue . . . wittwe des edlns mannes Janken von Sbiczka mit irem freunde Sznaten komen ist in gegenwurtigkeit meines herren des bischofs zu Olomuncz und hat klegelichen furgeleget, das her Svrz von der Donken und seine helfer und diener den genannten Janken, iren elichen wirt in seinen vier pfelen, darinnen er friede und gemaches sich freuen sollte, ungetreuleich bezlich und lesterleich ermordet hat und mit im etliche seine diener auch ermordet sein, an alle schult, nur durch des egenannten Jankes willen, darnach derselbe herr Svrz alleweg gestanden hab. Und wan die egenannte fraue und von iren wegen und mit ir ire freunde von dem egenannten unserm herren dem bischove umb sulche geschich richtes und gerichtes gemutet hat, davon in dem namen des egenannten meines herrn des bischoves und von wegen der macht, die ich als ein hofrichter des bistums von im habe, so gebieten ich euch beiden und euer iclichen besunder ernstlich und festiclich bei des egenannten meines herren hulde, das ir czonth *) nach angesichte dicz briefs an die stat kompt, do der egenannte Svrz ist, oder in findet oder sein bekomen muget; sei des nicht, das ir denn uf sein gut zu Malhoticz reit und in ladet, das er fur mir und fur des egenannten meines herren hofgerichte in der stat zu Chremsir on olle widerrede gesteen sulle des nachsten tages nach sante Vitus tage, der nu schirest zukynftig ist, sich und die seinen zu ontwuorten um alle sache, der in die egenannte fraue und ire freunde beschuldiget haben. Geben zu Schaumburg an dem nechsten tage nach dem heiligen aufart tage. (Aus dem Lehenspûhonen I. fol. 6 im fürsterzb. Archive in Kremsier.) *) D. i. zu hant = gleich.
Strana 135
135 146. Markgraf Jodok beauftragt die Beamten der Brünner Cuda, dass sie dem Nonnenkloster in Pustiměř zwei Lahne in Svatobořitz in die Landtafel eintragen. Dt. Brünn 17. Mai 1393. odocus dei gracia marchio et dominus Moravie notum facimus tenore presencium universis. Quod ad instanciam multorum, qui nobis super eo supplicarunt et presertim moti illo affectu, quem gessimus ad Maynussium de Melicz olim nostrum familiarem fidelem dilectum, pro cuius anime remedium huiusmodi preces tanto benignius audivimus, consensimus et admisimus et tenore presencium de certa nostra sciencia admitlimus et consentimus, ut duo lanei in Swathoborzicz, quos dictus Maynussius ibidem tenuit, debeant et possint mona- sterio in Pustmyr pro abbatissa et conventu appropriari perpetue et uniri. Mandamus igitur supremo camerario, czudario et notario czude Brunnensis nostris fidelibus dilectis, quatenus ad exhibicionem litere presentis et requisicionem ipsius predictos duos laneos pro abbatissa et conventu monasterii predicti intabulare et hereditare debeatis et mox presentibus acceptis huiusmodi intabulacionem faciatis. Presencium sub nostro appenso sigillo testimonio litterarum. Datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio, sabbato proximo post ascensionem domini. (Orig. Perg. h. Sig. im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 147. Stach Dechant in Tasau und Wenzel Pfarrer in Mezirič uberschicken dem Obrowitzer Abte Jaroslaus die Zeugenaussagen im Processe zwischen den Kreuzherren in Altbrünn und den Pfarrern Bohdal, Janko etc. Dt. Meziřič 18. Mai 1393. enerabili in Christo patri domino Jaroslao abbati monasterii Zabrdowiczensis prope Brunam, judici et conservatori honorabilium et religiosorum virorum dominorum magistri et fratrum ordinis cruciferorum hospitalis sancti Johannis Jerosolimitani Olomucensis diocesis, Stacho decanus Thassoviensis et Wenceslaus plebanus in Mezyrzyecz paratum se ad quevis beneplacita et mandata. Venerabilis pater et domine, noveritis nos mandatum vestrum una cum Jacobo de Bruna, notario publico, exhibitore presencium nobis commissum, fuisse exe- cutum primo citando ipsos dominos Bohdalum in Kinheyt, Jankonem in Bobrowka, Michahelem in inferiori Bobrowia, Georgium in Obecz ecclesiarum plebanos et rectores in causa seu causis, que inter ipsos ex una et religiosum fratrem Nicolaum plebanum ecclesie in Antiqua Bruna actorem coram vobis verlitur, parte ex altera ad jurandum et jurari videndum testes necnon ad dandum et offendendum interrogatoria, si qua dare vellent et respondendum posicionibus et articulis ex superhabundanti predicti domini Nicolai actoris. Et nichilominus citavimus et citari fecimus memoratos plebanos ad comparendum coram vobis ad publicandum
135 146. Markgraf Jodok beauftragt die Beamten der Brünner Cuda, dass sie dem Nonnenkloster in Pustiměř zwei Lahne in Svatobořitz in die Landtafel eintragen. Dt. Brünn 17. Mai 1393. odocus dei gracia marchio et dominus Moravie notum facimus tenore presencium universis. Quod ad instanciam multorum, qui nobis super eo supplicarunt et presertim moti illo affectu, quem gessimus ad Maynussium de Melicz olim nostrum familiarem fidelem dilectum, pro cuius anime remedium huiusmodi preces tanto benignius audivimus, consensimus et admisimus et tenore presencium de certa nostra sciencia admitlimus et consentimus, ut duo lanei in Swathoborzicz, quos dictus Maynussius ibidem tenuit, debeant et possint mona- sterio in Pustmyr pro abbatissa et conventu appropriari perpetue et uniri. Mandamus igitur supremo camerario, czudario et notario czude Brunnensis nostris fidelibus dilectis, quatenus ad exhibicionem litere presentis et requisicionem ipsius predictos duos laneos pro abbatissa et conventu monasterii predicti intabulare et hereditare debeatis et mox presentibus acceptis huiusmodi intabulacionem faciatis. Presencium sub nostro appenso sigillo testimonio litterarum. Datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio, sabbato proximo post ascensionem domini. (Orig. Perg. h. Sig. im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 147. Stach Dechant in Tasau und Wenzel Pfarrer in Mezirič uberschicken dem Obrowitzer Abte Jaroslaus die Zeugenaussagen im Processe zwischen den Kreuzherren in Altbrünn und den Pfarrern Bohdal, Janko etc. Dt. Meziřič 18. Mai 1393. enerabili in Christo patri domino Jaroslao abbati monasterii Zabrdowiczensis prope Brunam, judici et conservatori honorabilium et religiosorum virorum dominorum magistri et fratrum ordinis cruciferorum hospitalis sancti Johannis Jerosolimitani Olomucensis diocesis, Stacho decanus Thassoviensis et Wenceslaus plebanus in Mezyrzyecz paratum se ad quevis beneplacita et mandata. Venerabilis pater et domine, noveritis nos mandatum vestrum una cum Jacobo de Bruna, notario publico, exhibitore presencium nobis commissum, fuisse exe- cutum primo citando ipsos dominos Bohdalum in Kinheyt, Jankonem in Bobrowka, Michahelem in inferiori Bobrowia, Georgium in Obecz ecclesiarum plebanos et rectores in causa seu causis, que inter ipsos ex una et religiosum fratrem Nicolaum plebanum ecclesie in Antiqua Bruna actorem coram vobis verlitur, parte ex altera ad jurandum et jurari videndum testes necnon ad dandum et offendendum interrogatoria, si qua dare vellent et respondendum posicionibus et articulis ex superhabundanti predicti domini Nicolai actoris. Et nichilominus citavimus et citari fecimus memoratos plebanos ad comparendum coram vobis ad publicandum
Strana 136
136 et publicari videndum dicta testium per dictum dominum Nicolaum productorum, et publicari videndum alia privilegia, instrumenta et autentica coram nobis producta, prout in literis citacionis plenius continetur et est expressum, et hoc ad certum terminum peremptorium competentem. Quo facto testes domini Nicolai actoris predicti citari mandavimus, quorum sex paruerunt, alii vero parere non audebant propter minacionis plebanorum predictorum, ut dicitur; illos nos reddimus contumaces. Tandem religiosus vir dominus Thomas plebanus in Kristano, procurator substitutus cum ipsis testibus coram nobis comparente (sic) ab ipsis testibus recepimus corporalia juramenta super imagine crucifixi de veritate dicenda et hoc in contumaciam partis, ipsosque sigillatim super articulis commissioni vestre inclusis examinavimus diligenter et ipsorum dicta uniuscunque nominatim ac specifice in scriptis redactis eorundem dicta testium presentibus inclusa una cum aliis productis sigillo meo clausa presentibus trans- mittimus per Jacobum de Bruna notarium antedictum. Datum in Mezyrzyecz anno domini etc- LXXXXIII. die XVIII mensis Maii. (Aus dem Orig. in der Boček'schen Slg. n. 3116 im mähr. Landes-Archive.) 148. Der Obrowitzer Abt Jaroslaus beauftragt den Dechant von Tassau, Stach, und den Pfarrer von Meziřič, Wenzel, dass sie die Pfarrer Bohdal, Janko etc. vor sein Gericht citiren und bestimmten Zeugen die eidlichen Aussagen abnehmen sollen. Dt. Obrowitz 21. Mai 1393. Jaroslaus miseracione divina abbas monasterii beate Marie virginis Zabrdowicensis etc. judex et conservator perpetuus jurium et privilegiorum honorabilium et religiosorum virorum dominorum magistri et fratrum ordinis cruciferorum hospitalis sancti Johannis Jero- solimitani . . . . dudum a sede apostolica specialiter deputatus, honorabilibus et discretis viris dominis Stachoni decano Thassowyensi necnon Wenceslao in Mezyrzyecz plebano . . . salutem in domino sempiternam et mandatis nostris imo verius apostolicis firmiter obedire, vobisque in virtute sancte obediencie et sub excommunicacionis pena . . . . cum effectu districte precipiendo mandamus auctoritate predicta apostolica, quam committimus pro hac vice, quatenus mox habita presencium noticia et receptis posicionibus et articulis pro parte religiosi fratris domini Nicolai rectoris et plebani ecclesie sancti spiritus in Antiqua Bruna, dicti ordinis cruciferorum nobis dudum judicialiter per procuratorem ipsius Henricum coram notario publico nostro huiusmodique cause seu causarum coram nobis scriba, et nobis pro- tribunali sedentibus contra et adversus discretos viros Bohdalum de theotonicali Kynheit, Jankonem de Bobrowka, Michahelem de inferiori Bobrowia ac Georgium de Obecz eccle- siarum plebanos et rectores, reos, parte ex altera oblatis, ipsis partibus predictis aut ipsorum legitimis procuratoribus in vestri presenciam ad terminum conpetentem citatis et evocatis, aut altera earundum parcium per contumaciam absente, a parte presente juramentum de calumpnia et de veritate dicenda super huiusmodi attestacionibus recipiatis et huiusmodi
136 et publicari videndum dicta testium per dictum dominum Nicolaum productorum, et publicari videndum alia privilegia, instrumenta et autentica coram nobis producta, prout in literis citacionis plenius continetur et est expressum, et hoc ad certum terminum peremptorium competentem. Quo facto testes domini Nicolai actoris predicti citari mandavimus, quorum sex paruerunt, alii vero parere non audebant propter minacionis plebanorum predictorum, ut dicitur; illos nos reddimus contumaces. Tandem religiosus vir dominus Thomas plebanus in Kristano, procurator substitutus cum ipsis testibus coram nobis comparente (sic) ab ipsis testibus recepimus corporalia juramenta super imagine crucifixi de veritate dicenda et hoc in contumaciam partis, ipsosque sigillatim super articulis commissioni vestre inclusis examinavimus diligenter et ipsorum dicta uniuscunque nominatim ac specifice in scriptis redactis eorundem dicta testium presentibus inclusa una cum aliis productis sigillo meo clausa presentibus trans- mittimus per Jacobum de Bruna notarium antedictum. Datum in Mezyrzyecz anno domini etc- LXXXXIII. die XVIII mensis Maii. (Aus dem Orig. in der Boček'schen Slg. n. 3116 im mähr. Landes-Archive.) 148. Der Obrowitzer Abt Jaroslaus beauftragt den Dechant von Tassau, Stach, und den Pfarrer von Meziřič, Wenzel, dass sie die Pfarrer Bohdal, Janko etc. vor sein Gericht citiren und bestimmten Zeugen die eidlichen Aussagen abnehmen sollen. Dt. Obrowitz 21. Mai 1393. Jaroslaus miseracione divina abbas monasterii beate Marie virginis Zabrdowicensis etc. judex et conservator perpetuus jurium et privilegiorum honorabilium et religiosorum virorum dominorum magistri et fratrum ordinis cruciferorum hospitalis sancti Johannis Jero- solimitani . . . . dudum a sede apostolica specialiter deputatus, honorabilibus et discretis viris dominis Stachoni decano Thassowyensi necnon Wenceslao in Mezyrzyecz plebano . . . salutem in domino sempiternam et mandatis nostris imo verius apostolicis firmiter obedire, vobisque in virtute sancte obediencie et sub excommunicacionis pena . . . . cum effectu districte precipiendo mandamus auctoritate predicta apostolica, quam committimus pro hac vice, quatenus mox habita presencium noticia et receptis posicionibus et articulis pro parte religiosi fratris domini Nicolai rectoris et plebani ecclesie sancti spiritus in Antiqua Bruna, dicti ordinis cruciferorum nobis dudum judicialiter per procuratorem ipsius Henricum coram notario publico nostro huiusmodique cause seu causarum coram nobis scriba, et nobis pro- tribunali sedentibus contra et adversus discretos viros Bohdalum de theotonicali Kynheit, Jankonem de Bobrowka, Michahelem de inferiori Bobrowia ac Georgium de Obecz eccle- siarum plebanos et rectores, reos, parte ex altera oblatis, ipsis partibus predictis aut ipsorum legitimis procuratoribus in vestri presenciam ad terminum conpetentem citatis et evocatis, aut altera earundum parcium per contumaciam absente, a parte presente juramentum de calumpnia et de veritate dicenda super huiusmodi attestacionibus recipiatis et huiusmodi
Strana 137
137 juramento, sicut premittitur, recepto a dictis partibus vel altera ipsarum una cum Jacobo de Bruna notario cause predicte ipsas partes vel alteram ipsarum secrete per juramentum super articulis presentibus interclusis et singulis aliis coram vobis productis vel producendis inter- rogetis. Item si ipsa pars rea ad vestram citacionem coram vobis comparuerit, ipsis man- detis auctoritate apostolica, qua vos in hac parte plene fungi volumus, quatenus respondeant posicionibus et articulis predicti domini Nicolai actoris presentibus, ut premittitur, interclusis previo juramento et interrogatoria, si qua in causa seu causis huiusmodi dare predicta rea pars vellet, illa coram vobis dent et assignent. Eciam testes, quos prefatus dominus Nicolaus aut ipsius procurator coram vobis duxerit nominandos, auctoritate predicta citetis et ad vestram presenciam evocetis, quibus sic coram vobis productis ab ipsis recipiatis corporalia juramenta ad sancta dei evangelia et imaginem crucifixi in presencia predictarum parcium aut ipsarum altera per contumaciam absente; eosdemque testes super articulis presentibus inclusis et interrogatoria per vos facienda secundum discrecionem a deo vobis traditam una cum Jacobo notario predicto secrete et sigillatim examinetis et eorum dicta, unius cuiusque nominatim et specifice in scriptis redacta, sub vestris sigillis vel vestrorum altero clausis nobis per Jacobum notarium predictum una cum presentibus super sextam feriam proximam post festum pentecostes inclusive transmittatis; penitus super dictis consciencias vestras in premissis specialiter oneramus. Testes autem, qui nominati fuerint, si se gracia, odio vel timore subtraxerint, per censuram ecclesiasticam auctoritate predicta compellatis veritatis testimonium perhibere, citantes nichilominus memoratos reos Bohdalum, Jankonem, Michahelem et Georgium ecclesiarum predictarum plebanos ad certum terminum peremptorium compe- tentem uno pro tribus edicto, quos et nos presentibus citamus, ut ipsi in eodem termino eis per vos prefixo seu profigendo coram nobis in nostro monasterio Zabrdowicensi predicto legitime compareant ad videndum et audiendum publicari huiusmodi dicta testium et omnium productorum circa attestacionem predictas vel allegandum causam seu causas racionabilem seu racionabiles, quare premissa fieri non debeant. Fidem nobis de premissis omnibus per vestras literas remissionis vestris sigillis quo supra sigillatas plenariam faciatis. Datum in monasterio nostro Zabrdowicz antedicto, anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio, die vicesima prima mensis Maii, nostro sigillo maiori appresso. (Aus dem Original in der Boček'schen Slg. n. 3116 im mähr. Landes-Archive.) 149. Stach, Dechant in Tasau, Wenzel, Pfarrer in Meziřič, citiren gewisse Zeugen im Processe zwischen den Pfarrern Bohdal, Janko etc. und den Brünner Kreuzherren. Dt. Meziřič 23. Mai 1393. Stacho decanus Thassowiensis, Wenceslaus plebanus ecclesie parochialis in Mezyr- zyecz executores ad infra scripta et commissarii a venerabili patre domino Jaroslao abbate monasterii Zabrdowicensis prope Brunam, judice et conservatore jurium et privilegiorum 18
137 juramento, sicut premittitur, recepto a dictis partibus vel altera ipsarum una cum Jacobo de Bruna notario cause predicte ipsas partes vel alteram ipsarum secrete per juramentum super articulis presentibus interclusis et singulis aliis coram vobis productis vel producendis inter- rogetis. Item si ipsa pars rea ad vestram citacionem coram vobis comparuerit, ipsis man- detis auctoritate apostolica, qua vos in hac parte plene fungi volumus, quatenus respondeant posicionibus et articulis predicti domini Nicolai actoris presentibus, ut premittitur, interclusis previo juramento et interrogatoria, si qua in causa seu causis huiusmodi dare predicta rea pars vellet, illa coram vobis dent et assignent. Eciam testes, quos prefatus dominus Nicolaus aut ipsius procurator coram vobis duxerit nominandos, auctoritate predicta citetis et ad vestram presenciam evocetis, quibus sic coram vobis productis ab ipsis recipiatis corporalia juramenta ad sancta dei evangelia et imaginem crucifixi in presencia predictarum parcium aut ipsarum altera per contumaciam absente; eosdemque testes super articulis presentibus inclusis et interrogatoria per vos facienda secundum discrecionem a deo vobis traditam una cum Jacobo notario predicto secrete et sigillatim examinetis et eorum dicta, unius cuiusque nominatim et specifice in scriptis redacta, sub vestris sigillis vel vestrorum altero clausis nobis per Jacobum notarium predictum una cum presentibus super sextam feriam proximam post festum pentecostes inclusive transmittatis; penitus super dictis consciencias vestras in premissis specialiter oneramus. Testes autem, qui nominati fuerint, si se gracia, odio vel timore subtraxerint, per censuram ecclesiasticam auctoritate predicta compellatis veritatis testimonium perhibere, citantes nichilominus memoratos reos Bohdalum, Jankonem, Michahelem et Georgium ecclesiarum predictarum plebanos ad certum terminum peremptorium compe- tentem uno pro tribus edicto, quos et nos presentibus citamus, ut ipsi in eodem termino eis per vos prefixo seu profigendo coram nobis in nostro monasterio Zabrdowicensi predicto legitime compareant ad videndum et audiendum publicari huiusmodi dicta testium et omnium productorum circa attestacionem predictas vel allegandum causam seu causas racionabilem seu racionabiles, quare premissa fieri non debeant. Fidem nobis de premissis omnibus per vestras literas remissionis vestris sigillis quo supra sigillatas plenariam faciatis. Datum in monasterio nostro Zabrdowicz antedicto, anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio, die vicesima prima mensis Maii, nostro sigillo maiori appresso. (Aus dem Original in der Boček'schen Slg. n. 3116 im mähr. Landes-Archive.) 149. Stach, Dechant in Tasau, Wenzel, Pfarrer in Meziřič, citiren gewisse Zeugen im Processe zwischen den Pfarrern Bohdal, Janko etc. und den Brünner Kreuzherren. Dt. Meziřič 23. Mai 1393. Stacho decanus Thassowiensis, Wenceslaus plebanus ecclesie parochialis in Mezyr- zyecz executores ad infra scripta et commissarii a venerabili patre domino Jaroslao abbate monasterii Zabrdowicensis prope Brunam, judice et conservatore jurium et privilegiorum 18
Strana 138
138 honorabilium et religiosorum virorum dominorum magistri et fratrum cruciferorum ordinis sancti Johannis Jerosolimitani specialiter deputati, universis et singulis ecclesiarum rectoribus per et infra decanatum Thassowiensem et alias ubilibet constitutis aut ipsorum vices geren- tibus, qui presentibus fueritis requisiti seu alter vestrum fuerit requisitus, salutem in domino sempiternam et mandatis nostris imo verius apostolicis firmiter obedire. Vobisque in virtute sancte obediencie et sub excommunicacionis pena districte precipiendo mandamus, quatenus Paulum Blasium Schastnar in villa Morawsk, Johannem dictum Klugman, Nicolaum dictum Thelczer in villa Bohdalau, Henricum dictum Anezyn, Rudolfum ibidem, Nicolaum Crewcz, Johannem dictum Cesar et Nicolaum Oleatorem in villa Crewczdorf, Petrum de Glasyern, Nicolaum Romoldum, Brankonem in Krisano laicos Olomucensis diocesis personaliter inventos, alias publice in domibus habitacionum ipsorum et dominum plebanum in Swratka ad nostras peremptorie citetis presencias, quos et nos presentibus citamus, ut die sabati proximo, vide- licet in vigilia pentecostes coram nobis in Mezyrzyecz in domo dotis nostre hora terciarum conpareant in causa et causis, que vertuntur inter honorabiles et discretos viros dominos Nicolaum plebanum sancti spiritus in Antiqua Bruna parte ex una et dominos Bohdalum in Kinhayt, Jankonem in Bobrowka, Michahelem in inferiori Bobrowia et Georgium in Obecz ecclesiarum plebanos parte ex altera, in eadem causa veritatis testimonium perhibere, certi- ficantes nichilominus ipsos testes de expensis, quos et nos presentibus certificamus. Fidem nobis vestre execucionis facite ad terminum memoratum. Datum in Mezyrzyecz anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio, die vicesima tercia mensis Maii, meo sigillo videlicet Wenceslai predicti subappresso. (Aus dem Original in der Boček'schen Slg. n. 3116 im mähr. Landes-Archive.) 150. Stach, Dechant in Tasau, und Wenzel, Pfarrer in Mezirič, citiren im Auftrage des Obrowitzer Abtes Jaroslaus die Pfarrer Bohdal, Janko etc. um die Zeugenaussagen in dem zwischen ihnen und den Brünner Kreuzherren anhängigen Processe zu vernehmen. Dt. Meziřič 23. Mai 1393. tacho decanus Thassoviensis, Wenceslaus plebanus in Mezyrzyecz, executores ad infrascripta et commissarii a venerabili in Christo patre domino Jaroslao abbate monasterii Zabrdovicensis prope Brunam, judice et conservatore honorabilium et religiosorum virorum magistri et fratrum cruciferorum ordinis sancti Johannis Jerosolimitani deputati, honorabilibus et discretis viris omnibus et singulis ecclesiarum plebanis per et infra decanatum Thasso- viensem constitutis aut ipsorum vices gerentibus, qui fueritis requisiti seu alter vestrum fuerit requisitus, salutem in domino et mandatis nostris imo verius apostolicis firmiter obedire. Vobisque in virtute sancte obediencie et sub excommunicacionis pena auctoritate predicta districte precipiendo mandamus, quatenus discretos viros Bohdalum in Kinheyt, Jankonem in Bobrowka, Michahelem in inferiori Bobrowia, Georgium in Obecz ecclesiarum plebanos
138 honorabilium et religiosorum virorum dominorum magistri et fratrum cruciferorum ordinis sancti Johannis Jerosolimitani specialiter deputati, universis et singulis ecclesiarum rectoribus per et infra decanatum Thassowiensem et alias ubilibet constitutis aut ipsorum vices geren- tibus, qui presentibus fueritis requisiti seu alter vestrum fuerit requisitus, salutem in domino sempiternam et mandatis nostris imo verius apostolicis firmiter obedire. Vobisque in virtute sancte obediencie et sub excommunicacionis pena districte precipiendo mandamus, quatenus Paulum Blasium Schastnar in villa Morawsk, Johannem dictum Klugman, Nicolaum dictum Thelczer in villa Bohdalau, Henricum dictum Anezyn, Rudolfum ibidem, Nicolaum Crewcz, Johannem dictum Cesar et Nicolaum Oleatorem in villa Crewczdorf, Petrum de Glasyern, Nicolaum Romoldum, Brankonem in Krisano laicos Olomucensis diocesis personaliter inventos, alias publice in domibus habitacionum ipsorum et dominum plebanum in Swratka ad nostras peremptorie citetis presencias, quos et nos presentibus citamus, ut die sabati proximo, vide- licet in vigilia pentecostes coram nobis in Mezyrzyecz in domo dotis nostre hora terciarum conpareant in causa et causis, que vertuntur inter honorabiles et discretos viros dominos Nicolaum plebanum sancti spiritus in Antiqua Bruna parte ex una et dominos Bohdalum in Kinhayt, Jankonem in Bobrowka, Michahelem in inferiori Bobrowia et Georgium in Obecz ecclesiarum plebanos parte ex altera, in eadem causa veritatis testimonium perhibere, certi- ficantes nichilominus ipsos testes de expensis, quos et nos presentibus certificamus. Fidem nobis vestre execucionis facite ad terminum memoratum. Datum in Mezyrzyecz anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio, die vicesima tercia mensis Maii, meo sigillo videlicet Wenceslai predicti subappresso. (Aus dem Original in der Boček'schen Slg. n. 3116 im mähr. Landes-Archive.) 150. Stach, Dechant in Tasau, und Wenzel, Pfarrer in Mezirič, citiren im Auftrage des Obrowitzer Abtes Jaroslaus die Pfarrer Bohdal, Janko etc. um die Zeugenaussagen in dem zwischen ihnen und den Brünner Kreuzherren anhängigen Processe zu vernehmen. Dt. Meziřič 23. Mai 1393. tacho decanus Thassoviensis, Wenceslaus plebanus in Mezyrzyecz, executores ad infrascripta et commissarii a venerabili in Christo patre domino Jaroslao abbate monasterii Zabrdovicensis prope Brunam, judice et conservatore honorabilium et religiosorum virorum magistri et fratrum cruciferorum ordinis sancti Johannis Jerosolimitani deputati, honorabilibus et discretis viris omnibus et singulis ecclesiarum plebanis per et infra decanatum Thasso- viensem constitutis aut ipsorum vices gerentibus, qui fueritis requisiti seu alter vestrum fuerit requisitus, salutem in domino et mandatis nostris imo verius apostolicis firmiter obedire. Vobisque in virtute sancte obediencie et sub excommunicacionis pena auctoritate predicta districte precipiendo mandamus, quatenus discretos viros Bohdalum in Kinheyt, Jankonem in Bobrowka, Michahelem in inferiori Bobrowia, Georgium in Obecz ecclesiarum plebanos
Strana 139
139 personaliter inventos, alias publice in ecclesiis et domibus ipsorum ad nostras peremptorie citetis presencias, quos et nos presentibus citamus, ut die sabati proximo videlicet in vigilia pentecostes coram nobis in Mezyrzyecz in domo dotis nostre hora terciarum conpareant ad actus infra scriptos, ad jurandum et jurari videndum de calumpnia et de veritate dicendum in causa et causis, que vertentur et verti sperantur inter dominum Nicolaum plebanum ecclesie sancti spiritus in Antiqua Bruna ex una et ipsos plebanos prescriptos parte ex altera, coram prefato domino Jaroslao judice et ad dandum et offerrendum interrogatoria, si qua dare vel offerre voluerit, necnon ad respondendum posicionibus et articulis ex supra habundanti pro parte dicti domini Nicolai in causis huiusmodi oblatis et ad videndum produci testes per partem actricem coram nobis et causa et causis antedictis. Et nichilominus pre- fatos Bohdalum, Jankonem, Michahelem et Georgium ecclesiarum plebanos modo premisso citetis, ut ipsi secunda feria proxima post diem sancte Trinitatis coram memorato domino abbate Brune in monasterio Zabrdovicensi loco consueto ipso pro tribunali sedente hora vesperorum legitime compareant ad publicandum et publicari videndum dicta testium per prenominatum dominum Nicolaum aut ipsius procuratorem, in causa et causis antedictis productorum et producendorum, vel dicant, causam racionabilem, cur premissa fieri non debeant. Intimantes eisdem citatis, quod sive paruerint sive non in dictis terminis coram nobis, quam eciam coram domino Jaroslao judice predicto, nos ad actus huiusmodi, prout habemus in mandatis seu in commissis juxta tenorem commissionis nobis facte procedemus, ipsorum absencia seu contumacia non obstante. In fidem nobis vestre execucionis facite ad terminum memoratum. Datum in Mezyrzyecz anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio, die mensis Maii vicesima tercia, meo videlicet Wenceslai sigillo subappresso. (Aus dem Orig. in der Boček'schen Slg. n. 3116 im mähr. Landes-Archive.) 151. Der Stadtrath von Olmütz bekennt, dass der Olmützer Bürger Pešek von Prossnitz den Hof in Grügau gekauft habe. Dt. 23. Mai 1393. s. l. Nos Pesco Ritler advocatus, Pertlinus Wysant magister civium, Nicolaus Slosser, Nicolaus Fleyschheckel et Michael Polcz consules, Engelusch, Johannes Stahler, Ffriczko Hoczemplocz, Petrus prope murum, Pesco Rayde, Henlinus Ordenlich et Johannes Ebor juratique cives Olomucenses recognoscimus tenore presencium universis, discretum virum Pesconem de Prostayns nobis humiliter supplicasse, ut possessionem curie sue in Kriegaw certis pecuniis empte et per Jesconem de Rostaym cum omnibus ipsius curie pertinenciis coram nobis legitime resignate, literis nostris ratificare et confirmare dignaremur. Nos vero iustis ipsius Pesconis nostri concivis peticionibus inclinati eandem curiam in Kriegaw cum agris et omnibus suis attinenciis dicto Pesconi de Prostayns, eius successoribus legitimis 18*
139 personaliter inventos, alias publice in ecclesiis et domibus ipsorum ad nostras peremptorie citetis presencias, quos et nos presentibus citamus, ut die sabati proximo videlicet in vigilia pentecostes coram nobis in Mezyrzyecz in domo dotis nostre hora terciarum conpareant ad actus infra scriptos, ad jurandum et jurari videndum de calumpnia et de veritate dicendum in causa et causis, que vertentur et verti sperantur inter dominum Nicolaum plebanum ecclesie sancti spiritus in Antiqua Bruna ex una et ipsos plebanos prescriptos parte ex altera, coram prefato domino Jaroslao judice et ad dandum et offerrendum interrogatoria, si qua dare vel offerre voluerit, necnon ad respondendum posicionibus et articulis ex supra habundanti pro parte dicti domini Nicolai in causis huiusmodi oblatis et ad videndum produci testes per partem actricem coram nobis et causa et causis antedictis. Et nichilominus pre- fatos Bohdalum, Jankonem, Michahelem et Georgium ecclesiarum plebanos modo premisso citetis, ut ipsi secunda feria proxima post diem sancte Trinitatis coram memorato domino abbate Brune in monasterio Zabrdovicensi loco consueto ipso pro tribunali sedente hora vesperorum legitime compareant ad publicandum et publicari videndum dicta testium per prenominatum dominum Nicolaum aut ipsius procuratorem, in causa et causis antedictis productorum et producendorum, vel dicant, causam racionabilem, cur premissa fieri non debeant. Intimantes eisdem citatis, quod sive paruerint sive non in dictis terminis coram nobis, quam eciam coram domino Jaroslao judice predicto, nos ad actus huiusmodi, prout habemus in mandatis seu in commissis juxta tenorem commissionis nobis facte procedemus, ipsorum absencia seu contumacia non obstante. In fidem nobis vestre execucionis facite ad terminum memoratum. Datum in Mezyrzyecz anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio, die mensis Maii vicesima tercia, meo videlicet Wenceslai sigillo subappresso. (Aus dem Orig. in der Boček'schen Slg. n. 3116 im mähr. Landes-Archive.) 151. Der Stadtrath von Olmütz bekennt, dass der Olmützer Bürger Pešek von Prossnitz den Hof in Grügau gekauft habe. Dt. 23. Mai 1393. s. l. Nos Pesco Ritler advocatus, Pertlinus Wysant magister civium, Nicolaus Slosser, Nicolaus Fleyschheckel et Michael Polcz consules, Engelusch, Johannes Stahler, Ffriczko Hoczemplocz, Petrus prope murum, Pesco Rayde, Henlinus Ordenlich et Johannes Ebor juratique cives Olomucenses recognoscimus tenore presencium universis, discretum virum Pesconem de Prostayns nobis humiliter supplicasse, ut possessionem curie sue in Kriegaw certis pecuniis empte et per Jesconem de Rostaym cum omnibus ipsius curie pertinenciis coram nobis legitime resignate, literis nostris ratificare et confirmare dignaremur. Nos vero iustis ipsius Pesconis nostri concivis peticionibus inclinati eandem curiam in Kriegaw cum agris et omnibus suis attinenciis dicto Pesconi de Prostayns, eius successoribus legitimis 18*
Strana 140
140 vel presentes literas ipsius Pesconis de favore habentibus, ratificamus et presentibus appro- bamus hereditarie ac perpetue valituris. Sub harum quibus nostrum sigillum est appensum testimonio literarum. Datum sexta feria ante festum penthecostes anno domini millesimo CCCmo nonagesimo tercio. (Orig. Perg. h. Sig. abgerissen im Olm. Cap. Archive.) 152. Der Olmützer Archidiacon Sander und der Sternberger Probst erneuern auf Grundlage einer Vollmacht des Prager Erzbischofes ein älteres Statut des Olmützer Capitels, welches die gottesdienstlichen Pflichten der Olmützer Vicare regelt. Dt. Olmütz 28. Mai 1393. Nos Sanderus archidiaconus Preroviensis et canonicus ecclesie Olomucensis et Fridericus prepositus monasterii in Sternberg canonicorum regularium ordinis beati Augustini tenore presencium recognoscimus universis. Quod dudum receptis litteris reverendissimi in Christo patris et domini domini Johannis dei gracia archiepiscopi Pragensis, apostolice sedis legati cum ea qua decuit reverencia tenoris infrascripti: „Johannes etc. Datum in Budwicz MCCCXCIII die XXIII Aprilis“ (vid. n. 140). — Super expressis et narratis in eadem commissione iuxta industriam nobis a deo datam inquisivimus diligenter. Et quia post dili- gentem inquisicionem invenimus visitacionem olim per sancte memorie dominum Arnestum archiepiscopum Pragensem factam, quam idem dominus Johannes archiepiscopus Pragensis sub certis penis et sentenciis in suis processibus expressis servari mandavit, quod vicarii, qui perpetui fore noscuntur, assidui et continui debent esse in omnibus horis canonicis nocturnis pariter et diurnis, quos decanus vel vices eius gerens ad hoc debet compellere et penis debitis cohercere et si non omnes, saltem tres vel quatuor tempore vicis sue prout sibi videbitur expedire, specialiter tamen vicarii, qui ebdomadarii dicuntur, videlicet qui missam beate virginis, defunctorum et missam de die celebrare tenentur, in matutinis tempore sue ebdomade interesse debent, occasione qualibet proculmota, nisi ex eis aliquem infirmitatis vel evidentis necessitatis articulus excusaret et eo casu alium vicarium eque ydoneum subrogare debebit sub pena unius grossi pro vice qualibet per decanum vel alium, qui locum suum tenuerit, puniendus et pena ipsis prebendatis clericis interessentibus erogetur, non fuisse nec esse servatam nec eciam eos posse commode servari propter diversa impedimenta, que racionabiliter coram nobis fuerunt proposita et allegata. Sed invenimus statutum ecclesie Olomucensis per decanum et capitulum Olomucensem dudum factum, qualiter tales vicarii debeant interesse divinis officiis in hec verba: „Porro considerantes inter cetera honorem et decorem ecclesie nostre sublimancia, divini cultus ministris esse precipue providendum, cumque ipsius ecclesie vicarios ad exequendum huiusmodi minus intentos sed pocius desides videmus seque ab horis canonicis et precipuis et aliis sollempnibus festivitatibus in ipsa ecclesia frequencius subtrahentes, volentes huiusmodi negligenciis oportune correccionis pre- sidiis obviare, in hoc nostro generali capitulo, prehabito super hoc inter nos maturo consilio
140 vel presentes literas ipsius Pesconis de favore habentibus, ratificamus et presentibus appro- bamus hereditarie ac perpetue valituris. Sub harum quibus nostrum sigillum est appensum testimonio literarum. Datum sexta feria ante festum penthecostes anno domini millesimo CCCmo nonagesimo tercio. (Orig. Perg. h. Sig. abgerissen im Olm. Cap. Archive.) 152. Der Olmützer Archidiacon Sander und der Sternberger Probst erneuern auf Grundlage einer Vollmacht des Prager Erzbischofes ein älteres Statut des Olmützer Capitels, welches die gottesdienstlichen Pflichten der Olmützer Vicare regelt. Dt. Olmütz 28. Mai 1393. Nos Sanderus archidiaconus Preroviensis et canonicus ecclesie Olomucensis et Fridericus prepositus monasterii in Sternberg canonicorum regularium ordinis beati Augustini tenore presencium recognoscimus universis. Quod dudum receptis litteris reverendissimi in Christo patris et domini domini Johannis dei gracia archiepiscopi Pragensis, apostolice sedis legati cum ea qua decuit reverencia tenoris infrascripti: „Johannes etc. Datum in Budwicz MCCCXCIII die XXIII Aprilis“ (vid. n. 140). — Super expressis et narratis in eadem commissione iuxta industriam nobis a deo datam inquisivimus diligenter. Et quia post dili- gentem inquisicionem invenimus visitacionem olim per sancte memorie dominum Arnestum archiepiscopum Pragensem factam, quam idem dominus Johannes archiepiscopus Pragensis sub certis penis et sentenciis in suis processibus expressis servari mandavit, quod vicarii, qui perpetui fore noscuntur, assidui et continui debent esse in omnibus horis canonicis nocturnis pariter et diurnis, quos decanus vel vices eius gerens ad hoc debet compellere et penis debitis cohercere et si non omnes, saltem tres vel quatuor tempore vicis sue prout sibi videbitur expedire, specialiter tamen vicarii, qui ebdomadarii dicuntur, videlicet qui missam beate virginis, defunctorum et missam de die celebrare tenentur, in matutinis tempore sue ebdomade interesse debent, occasione qualibet proculmota, nisi ex eis aliquem infirmitatis vel evidentis necessitatis articulus excusaret et eo casu alium vicarium eque ydoneum subrogare debebit sub pena unius grossi pro vice qualibet per decanum vel alium, qui locum suum tenuerit, puniendus et pena ipsis prebendatis clericis interessentibus erogetur, non fuisse nec esse servatam nec eciam eos posse commode servari propter diversa impedimenta, que racionabiliter coram nobis fuerunt proposita et allegata. Sed invenimus statutum ecclesie Olomucensis per decanum et capitulum Olomucensem dudum factum, qualiter tales vicarii debeant interesse divinis officiis in hec verba: „Porro considerantes inter cetera honorem et decorem ecclesie nostre sublimancia, divini cultus ministris esse precipue providendum, cumque ipsius ecclesie vicarios ad exequendum huiusmodi minus intentos sed pocius desides videmus seque ab horis canonicis et precipuis et aliis sollempnibus festivitatibus in ipsa ecclesia frequencius subtrahentes, volentes huiusmodi negligenciis oportune correccionis pre- sidiis obviare, in hoc nostro generali capitulo, prehabito super hoc inter nos maturo consilio
Strana 141
141 statuimus et ordinamus: quod in summis festivitatibus anni videlicet nativitate, circumcisione, epyphania, pascha, ascensione domini et penthecostes, nativitate, purificacione, annunciacione, assumpcione sancte Marie, in dedicacione ecclesie, in nativitate sancti Johannis Baptiste, in sanctorum nostrorum patronorum Wenceslai, Cristini ac omnium sanctorum festivitatibus primis et secundis vesperis et matutinis omnes vicarii, diebus vero dominicis et festivis novem leccionem (sic) tres vicarii ebdomadarii prefatis horis, cessante legittimo impedimento, debeant interesse sub pena unius grossi, quem pro qualibet dictarum horarum negligencia vicarius se absentans ad fabricam protinus solvere teneatur. Attendentes insuper pietati defunctorum, qui pro sustentacione personarum ipsius ecclesie perpetuas elemosinas donaverunt, minus sufficienter prosint inpense beneficiis responderi, statuimus et unanimi consilio ordinamus, quod in vigiliis episcoporum et principum omnes vicarii, prelatorum vero canonicorum, baronum, militum et ceterorum defunctorum, qui ipsius ecclesie fuerunt notabiles benefactores, pro quorum commemoracionibus maior campana solet pulsari, tres ebdomadaii sint presentes, absentes quoque sine legittima causa offertorii tunc distribuendi careant debita porcione." Pro eo nos Sanderus et Fridericus supradicti auctoritate nobis in hac parte commissa, inquisitis et investigatis dictorum vicariorum oneribus, observanciis et mandatis, sic premissa onera duximus reformanda, quod ipsi vicarii secundum statutum ecclesie Olomucensis, ut supra factum, quod est tentum et servatum usque modo, divina officia peragant et eisdem intersint et non secundum visitacionem domini Arnesti archiepiscopi Pragensis felicis memorie, quam in singulis suis clausulis cum processibus dicti domini Johannis archiepiscopi Pragensis ac penis et sentenciis in eisdem expressis super execucione ipsius visitacionis facienda usque ad beneplacitum eiusdem domini Johannis archiepiscopi Pragensis in dei nomine sustulimus et tollimus in hiis scriptis. In quorum testimonium sigilla nostra de certa nostra sciencia presentibus sunt appensa. Datum Olomucz anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio die vicesima octava mensis Maii. (Orig. Perg. 2 h. Sig. im Olm. Cap. Archive.) 153. Der Bischof Johann von Leitomyšl uberträgt das Augustiner�Chorherrenstift in Landskron (später in Olmütz) aus der Vorstadt zur Stadtpfarrkirche daselbst. Dt. Landskron 1. Juni 1393. In nomine sancte et individue trinitatis feliciter amen. Nos Johannes dei et apo- stolice sedis gracia episcopus Luthomislensis, commissarius et executor unicus ad infrascripta a sede apostolica specialiter deputatus ad noticiam singulorum tam presencium quam futu- rorum deducimus per presentes, quod dudum literas sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Bonifacii divina providencia pape noni, eius vera bulla plumbea in filis canapeis more romane curie bullatas, sanas et integras, non rasas non cancellatas nec abolitas sed omni prorsus vicio et suspicione carentes cum ea, qua decuit, reverencia recepimus tenoris
141 statuimus et ordinamus: quod in summis festivitatibus anni videlicet nativitate, circumcisione, epyphania, pascha, ascensione domini et penthecostes, nativitate, purificacione, annunciacione, assumpcione sancte Marie, in dedicacione ecclesie, in nativitate sancti Johannis Baptiste, in sanctorum nostrorum patronorum Wenceslai, Cristini ac omnium sanctorum festivitatibus primis et secundis vesperis et matutinis omnes vicarii, diebus vero dominicis et festivis novem leccionem (sic) tres vicarii ebdomadarii prefatis horis, cessante legittimo impedimento, debeant interesse sub pena unius grossi, quem pro qualibet dictarum horarum negligencia vicarius se absentans ad fabricam protinus solvere teneatur. Attendentes insuper pietati defunctorum, qui pro sustentacione personarum ipsius ecclesie perpetuas elemosinas donaverunt, minus sufficienter prosint inpense beneficiis responderi, statuimus et unanimi consilio ordinamus, quod in vigiliis episcoporum et principum omnes vicarii, prelatorum vero canonicorum, baronum, militum et ceterorum defunctorum, qui ipsius ecclesie fuerunt notabiles benefactores, pro quorum commemoracionibus maior campana solet pulsari, tres ebdomadaii sint presentes, absentes quoque sine legittima causa offertorii tunc distribuendi careant debita porcione." Pro eo nos Sanderus et Fridericus supradicti auctoritate nobis in hac parte commissa, inquisitis et investigatis dictorum vicariorum oneribus, observanciis et mandatis, sic premissa onera duximus reformanda, quod ipsi vicarii secundum statutum ecclesie Olomucensis, ut supra factum, quod est tentum et servatum usque modo, divina officia peragant et eisdem intersint et non secundum visitacionem domini Arnesti archiepiscopi Pragensis felicis memorie, quam in singulis suis clausulis cum processibus dicti domini Johannis archiepiscopi Pragensis ac penis et sentenciis in eisdem expressis super execucione ipsius visitacionis facienda usque ad beneplacitum eiusdem domini Johannis archiepiscopi Pragensis in dei nomine sustulimus et tollimus in hiis scriptis. In quorum testimonium sigilla nostra de certa nostra sciencia presentibus sunt appensa. Datum Olomucz anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio die vicesima octava mensis Maii. (Orig. Perg. 2 h. Sig. im Olm. Cap. Archive.) 153. Der Bischof Johann von Leitomyšl uberträgt das Augustiner�Chorherrenstift in Landskron (später in Olmütz) aus der Vorstadt zur Stadtpfarrkirche daselbst. Dt. Landskron 1. Juni 1393. In nomine sancte et individue trinitatis feliciter amen. Nos Johannes dei et apo- stolice sedis gracia episcopus Luthomislensis, commissarius et executor unicus ad infrascripta a sede apostolica specialiter deputatus ad noticiam singulorum tam presencium quam futu- rorum deducimus per presentes, quod dudum literas sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Bonifacii divina providencia pape noni, eius vera bulla plumbea in filis canapeis more romane curie bullatas, sanas et integras, non rasas non cancellatas nec abolitas sed omni prorsus vicio et suspicione carentes cum ea, qua decuit, reverencia recepimus tenoris
Strana 142
142 infrascripti: „Bonifacius etc. venerabili fratri Johanni episcopo Luthomislensi salutem et apostolicam benediccionem. Exigit etc. Datum Rome apud sanctum Petrum XI Kal. Octobris pontificatus nostri anno primo." — Post quarum literarum apostolicarum recepcionem volentes procedere ad earum execucionem juxta traditam a sede apostolica nobis formam, venerabiles in Christo patres et dominos Johannem Nazaretensem et Johannem Magarensem episcopos fratres nostros carissimos cum debita instancia rogavimus, quod convenirent nobis- cum in Lanczkrona oppido nostro ad certum terminum, quem eis assignavimus, propter translacionem monasterii sancti Nicolai et sancte Katherine, siti ante oppidum predictum Lanczkronensem, ad ecclesiam parochialem beate Marie virginis faciendam, ut de ipsorum consilio premissa et ad illa necessaria facere possemus, sicut haberemus in commissis. Et cum predicti patres et domini episcopi ad nos venissent, ad locum predictum accessimus cum ipsis predictum monasterium sancti Nicolai et sancte Katherine subiciendo rem oculis, ut eo melius possemus cognoscere veritatem. Ubi consideratis singulis ipsius loci defectibus vidimus ipsum monasterium esse situm in loco humido et nimis aquoso, ubi nec cellaria nec commoda fieri possent pro necessitate et utilitate ipsius monasterii ac fratrum in eo degencium; nam commoda ibidem facta temporis successu per fluxum continuarum aquarum destruerentur nec possent fratres, qui ibidem manerent, diu esse sani propter nimiam loci humiditatem. Consideravimus eciam, non esse utile neque expediens nobis neque dicto mona- sterio tum propter vicinitatem oppidi Lanczkronensis, quod posset episcopus et ecclesia Luthomislensis perdere propter hostium insidias et insultus cottidianos, qui temporibus istis, in quibus dies mali sunt, plus solito invaluerunt, tum eciam propter ipsum monasterium, quod securius in ipso oppido res suas possit custodire quam extra muros eiusdem, ubi patet accessus omni venienti. Quibus premissis sic diligenter visis et consideratis, postquam religiosus frater dominus Johannes eiusdem monasterii professus vicarius perpetuus et plebanus eiusdem ecclesie sancte Marie ibidem in oppido Lanczkronensi spontanea bona et libera voluntate propter bonum statum et bonum commune translacionis eiusdem monasterii de dicta ecclesia cessisset et resignasset eam in manibus nostris, renunciasset quoque omni juri, quod sibi compeciit in eadem, prout in signum cessionis resignacionis et renuncciacionis literas sue confirmacionis, quas super eadem habuit, in presencia multorum fidedignorum ac notariorum infrascriptorum tradidit exhibuit et assignavit: auctoritate apostolica nobis in hac parte concessa et commissa, de consilio dictorum patrum et dominorum Johannis Nazaretensis et Johannis Magarensis episcoporum ipsum monasterium sancti Nicolai et sancte Katherine cum singulis suis juribus bonis utilitatibus privilegiis et pertinenciis universis, sicut a sui fundacione usque in presentem diem fuit institutum et fundatum ac servatum, de ipso loco, in quo prius fuit, ad ipsam ecclesiam parochialem beate Marie virginis, que sita est in oppido Lanczkronensi predicto in dei nomine transtulimus et transferimus in hiis scriptis ordinantes et decernentes, quod ipsa ecclesia parochialis beate Marie virginis monasterium canonicorum regularium censeatur et nominetur apud omnes et quod prepositus et fratres eiusdem monasterii, qui pro tempore fuerint sicut qui in presencia sunt, in ipso monasterio sub habitu et regula canonicorum regularim ordinis sancti Augustini communiter vivant, devote deo serviant sicut sunt instituti. Et ut
142 infrascripti: „Bonifacius etc. venerabili fratri Johanni episcopo Luthomislensi salutem et apostolicam benediccionem. Exigit etc. Datum Rome apud sanctum Petrum XI Kal. Octobris pontificatus nostri anno primo." — Post quarum literarum apostolicarum recepcionem volentes procedere ad earum execucionem juxta traditam a sede apostolica nobis formam, venerabiles in Christo patres et dominos Johannem Nazaretensem et Johannem Magarensem episcopos fratres nostros carissimos cum debita instancia rogavimus, quod convenirent nobis- cum in Lanczkrona oppido nostro ad certum terminum, quem eis assignavimus, propter translacionem monasterii sancti Nicolai et sancte Katherine, siti ante oppidum predictum Lanczkronensem, ad ecclesiam parochialem beate Marie virginis faciendam, ut de ipsorum consilio premissa et ad illa necessaria facere possemus, sicut haberemus in commissis. Et cum predicti patres et domini episcopi ad nos venissent, ad locum predictum accessimus cum ipsis predictum monasterium sancti Nicolai et sancte Katherine subiciendo rem oculis, ut eo melius possemus cognoscere veritatem. Ubi consideratis singulis ipsius loci defectibus vidimus ipsum monasterium esse situm in loco humido et nimis aquoso, ubi nec cellaria nec commoda fieri possent pro necessitate et utilitate ipsius monasterii ac fratrum in eo degencium; nam commoda ibidem facta temporis successu per fluxum continuarum aquarum destruerentur nec possent fratres, qui ibidem manerent, diu esse sani propter nimiam loci humiditatem. Consideravimus eciam, non esse utile neque expediens nobis neque dicto mona- sterio tum propter vicinitatem oppidi Lanczkronensis, quod posset episcopus et ecclesia Luthomislensis perdere propter hostium insidias et insultus cottidianos, qui temporibus istis, in quibus dies mali sunt, plus solito invaluerunt, tum eciam propter ipsum monasterium, quod securius in ipso oppido res suas possit custodire quam extra muros eiusdem, ubi patet accessus omni venienti. Quibus premissis sic diligenter visis et consideratis, postquam religiosus frater dominus Johannes eiusdem monasterii professus vicarius perpetuus et plebanus eiusdem ecclesie sancte Marie ibidem in oppido Lanczkronensi spontanea bona et libera voluntate propter bonum statum et bonum commune translacionis eiusdem monasterii de dicta ecclesia cessisset et resignasset eam in manibus nostris, renunciasset quoque omni juri, quod sibi compeciit in eadem, prout in signum cessionis resignacionis et renuncciacionis literas sue confirmacionis, quas super eadem habuit, in presencia multorum fidedignorum ac notariorum infrascriptorum tradidit exhibuit et assignavit: auctoritate apostolica nobis in hac parte concessa et commissa, de consilio dictorum patrum et dominorum Johannis Nazaretensis et Johannis Magarensis episcoporum ipsum monasterium sancti Nicolai et sancte Katherine cum singulis suis juribus bonis utilitatibus privilegiis et pertinenciis universis, sicut a sui fundacione usque in presentem diem fuit institutum et fundatum ac servatum, de ipso loco, in quo prius fuit, ad ipsam ecclesiam parochialem beate Marie virginis, que sita est in oppido Lanczkronensi predicto in dei nomine transtulimus et transferimus in hiis scriptis ordinantes et decernentes, quod ipsa ecclesia parochialis beate Marie virginis monasterium canonicorum regularium censeatur et nominetur apud omnes et quod prepositus et fratres eiusdem monasterii, qui pro tempore fuerint sicut qui in presencia sunt, in ipso monasterio sub habitu et regula canonicorum regularim ordinis sancti Augustini communiter vivant, devote deo serviant sicut sunt instituti. Et ut
Strana 143
143 ipsa translacio per nos facta esset et manifesta omnibus hominibus, honorabiles et religiosos viros dominos Henricum prepositum, Johannem priorem et alios fratres ad presens ibidem conventum facientes cum decenti reverencia et honore in ecclesia sancti Nicolai et sancte Katherine, ubi prius fuit monasterium, recepimus, ac eos cum sollempni processione trans- tulimus ad novum monasterium beate Marie virginis, ubi prius fuit ecclesia parochialis et eos induximus in possessionem eiusdem sicut fuit ipsa ecclesia ab antiquo. Publicavimus eciam ipsam translacionem fideli populo, ut quilibet scire posset ipsam translacionem sic racionabiliter et canonice esse factam. Decernimus eciam et ordinamus, quod ipsum novum monasterium ac prepositus et fratres eiusdem suis privilegiis et libertatibus in novo gaudeant monasterio sicut usi sunt et habuerunt in antiquo. Insuper statuimus et ordinamus auctori- tate apostolica et licencia speciali ad hoc generose concessa, prout superius expressatur, quod prepositus eiusdem monasterii, qui ad presens est vel qui pro tempore fuerit in futurum, in eodem novo monasterio per se vel per alium eiusdem monasterii fratrem curam ani- marum parochianorum eiusdem ecclesie gerere valeat et exercere. Et ne ipsa ecclesia sancti Nicolai et sancte Katherine, ubi prius fuit monasterium, ad profanos usus revertatur, auctoritate apostolica supradicta nobis concessa statuimus et ordinamus, quod ipsa ecclesia sancti Nicolai et sancte Katherine hospitale existat et quod in ipsa infirmi teneantur et serventur ac quod prepositus et fratres eiusdem novi monasterii, qui pro tempore fuerint. duas sexagenas grossorum pragensium pro sustentacione ipsorum infirmorum ipsi hospitali singulis annis inperpetuum tradant et assignent et eciam quod ipsi per se vel per alium seu alios singulis septimanis tres missas in eodem hospitali perpetuis temporibus celebrent vel faciant celebrari. In quorum omnium testimonium nostrum sigillum unacum sigillis dictorum patrum et dominorum Johannis Nazaretensis et Johannis Magarensis episcoporum supradictorum de nostra certa sciencia presentibus sunt appensa. Et nichilominus in testimonium et robur maioris firmitalis presentes literas per notarios publicos infrascriptos scribi et publicari mandavimus. Datum et actum Lanczkrone anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio, indiccione prima, ipso die sancte Trinitatis, que fuit dies prima mensis Junii, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Bonifacii divina providencia pape noni anno quarto. Presentibus honorabilibus et discretis viris dominis magistro Vito canonico ecclesie sancti Egidii maioris civitatis Pragensis curie nostre episcopalis Luthomislensis officiali, Nicolao in Ostrwa decano districtus Lanczkronensis, Wenceslao in Damykow ecclesiarum plebanis, Gregorio altarista altaris sancti Jacobi in ecclesia parochiali iu Usk Luthomislensis diocesis, Hrzcone dicto Krlin et Jessicone fratre ipsius germano, Wenceslao et Petro de Strannye similiter fratribus, Johanne Syrotek et Johanne Blaznicze familiaribus nostris commen- salibus et aliis multis testibus fidedignis circa premissa. Et ego Vitus natus quondam Petri de Lompnicz clericus Pragensis diocesis publicus imperiali auctoritate notarius etc. Et ego Wenceslaus Wenceslai de Humpolcz clericus Pragensis diocesis imperiali auctoritate notarius publicus etc. (Orig. Perg. 2 h. Sig. das 3. abgerissen.)
143 ipsa translacio per nos facta esset et manifesta omnibus hominibus, honorabiles et religiosos viros dominos Henricum prepositum, Johannem priorem et alios fratres ad presens ibidem conventum facientes cum decenti reverencia et honore in ecclesia sancti Nicolai et sancte Katherine, ubi prius fuit monasterium, recepimus, ac eos cum sollempni processione trans- tulimus ad novum monasterium beate Marie virginis, ubi prius fuit ecclesia parochialis et eos induximus in possessionem eiusdem sicut fuit ipsa ecclesia ab antiquo. Publicavimus eciam ipsam translacionem fideli populo, ut quilibet scire posset ipsam translacionem sic racionabiliter et canonice esse factam. Decernimus eciam et ordinamus, quod ipsum novum monasterium ac prepositus et fratres eiusdem suis privilegiis et libertatibus in novo gaudeant monasterio sicut usi sunt et habuerunt in antiquo. Insuper statuimus et ordinamus auctori- tate apostolica et licencia speciali ad hoc generose concessa, prout superius expressatur, quod prepositus eiusdem monasterii, qui ad presens est vel qui pro tempore fuerit in futurum, in eodem novo monasterio per se vel per alium eiusdem monasterii fratrem curam ani- marum parochianorum eiusdem ecclesie gerere valeat et exercere. Et ne ipsa ecclesia sancti Nicolai et sancte Katherine, ubi prius fuit monasterium, ad profanos usus revertatur, auctoritate apostolica supradicta nobis concessa statuimus et ordinamus, quod ipsa ecclesia sancti Nicolai et sancte Katherine hospitale existat et quod in ipsa infirmi teneantur et serventur ac quod prepositus et fratres eiusdem novi monasterii, qui pro tempore fuerint. duas sexagenas grossorum pragensium pro sustentacione ipsorum infirmorum ipsi hospitali singulis annis inperpetuum tradant et assignent et eciam quod ipsi per se vel per alium seu alios singulis septimanis tres missas in eodem hospitali perpetuis temporibus celebrent vel faciant celebrari. In quorum omnium testimonium nostrum sigillum unacum sigillis dictorum patrum et dominorum Johannis Nazaretensis et Johannis Magarensis episcoporum supradictorum de nostra certa sciencia presentibus sunt appensa. Et nichilominus in testimonium et robur maioris firmitalis presentes literas per notarios publicos infrascriptos scribi et publicari mandavimus. Datum et actum Lanczkrone anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio, indiccione prima, ipso die sancte Trinitatis, que fuit dies prima mensis Junii, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Bonifacii divina providencia pape noni anno quarto. Presentibus honorabilibus et discretis viris dominis magistro Vito canonico ecclesie sancti Egidii maioris civitatis Pragensis curie nostre episcopalis Luthomislensis officiali, Nicolao in Ostrwa decano districtus Lanczkronensis, Wenceslao in Damykow ecclesiarum plebanis, Gregorio altarista altaris sancti Jacobi in ecclesia parochiali iu Usk Luthomislensis diocesis, Hrzcone dicto Krlin et Jessicone fratre ipsius germano, Wenceslao et Petro de Strannye similiter fratribus, Johanne Syrotek et Johanne Blaznicze familiaribus nostris commen- salibus et aliis multis testibus fidedignis circa premissa. Et ego Vitus natus quondam Petri de Lompnicz clericus Pragensis diocesis publicus imperiali auctoritate notarius etc. Et ego Wenceslaus Wenceslai de Humpolcz clericus Pragensis diocesis imperiali auctoritate notarius publicus etc. (Orig. Perg. 2 h. Sig. das 3. abgerissen.)
Strana 144
144 154. Johann, Bischof von Leitomyšl, sichert das Augustinerkloster in Landskron (später in Olmütz) vor Feuersgefahr durch Niederreissung der 8 benachbarten Häuser und erneuert mit Zustimmung des Klosters die Grenzen zwischen den klösterlichen und städtischen Ackern. Dt. 1. Juni 1393. s. l. Johannes dei et apostolice sedis gracia episcopus Luthomislensis notum facimus universis, ad quos presentes pervenerint, tam presentibus quam futuris. Quod et si ex nostri officii debito vigilanciori cura illis, per que animas deo lucrari possimus, primo et principaliter debeamus intendere, insistendum tamen duximus et hiis, per que commissis nobis valeamus de remedio quietis et securitatis providere, sine quibus plerumque et ipsa per quam salus acquiritur, devocio prepeditur. Sane igitur attendentes periculosam esse monasterii vicinitatem civitati nostre Lanczkrone, prope cuius muros in suburbio situm erat et maxime instantibus gwerris, que plus solito invaluerint hiis temporibus, quod ex ipso monasterio propter ipsius ad muros propinquitatem possemus facilime ipsam civitatem perdere, quod nobis et ecclesie nostre Luthomislensi dampnum esset inportabile, obtenta prius licencia a sanctissimo in Christo patre et domino domino Bonifacio digna dei providencia sancte sedis Romane papa nono, habito eciam consensu religiosorum virorum Henrici prepositi, Johannis prioris et tocius conventus predicti monasterii possessorum, ipsum in suburbio monasterium destruximus, et ad ecclesiam parrochialem in eadem civitate sitam, prius tamen eidem monasterio auctoritate predicte sedis apostolice unitam et incorporatam transtulimus, ac eandem ecclesiam parochialem sanctissime virginis Marie in monasterium ereximus, iam dicta auctoritate apostolica annuente. Ubi quia locus habitaculis officinisque religiosorum predictorum virorum non erat sufficiens, perpendentes eos ob commodum et securitatem prefate civitatis nostre ad consensum de deponendo per nos ipsorum monasterio multum fuisse spontaneos et paratos, licet inde pluribus implicari se non dubitarent incommodis atque dampnis, prehabito super hoc civitatis eiusdem advocati civiumque juratorum consensu et consilio, septem domunculas parrochiali ecclesie vicinas, civitati tamen minus utiles deponi admisimus, pro area dictis iam dominis amplianda. Quarum primam possidebat Petrus Lengwalt censuans de media marca unum grossum. Secundam tenebat Nicz Sseller censuans de media marca 1 gr.; de tercia Theodricus Hok solvebat de uno fertone 1 gr.; de quarta Grani- libyn vidua solvebat de uno fertone 1 gr.; de quinta Johannes Sschuller solvebat de tribus fertonibus II gr. Sexta domus Thamonis solvebat de media marca 1 gr. Septima domus Neydikin vidue solvebat de uno fertone 1 gr. Et hoc quantum pro uno census termino, nam unusquisque eorum tantumdem solvebat termino pro secundo, quibus singulis ad summam reductis non plus inveniuntur quam duodecim grossos per annum omnes ille domuncule censuasse. Ne tamen et in hoc modico aut in quovis alio civitati preiudicaret iam dicti monasterii translacio, pro compensacione census earundem domuncularum et cum hoc gene- raliter omnium sive intra seu extra urbem sint, pro quibus civitati ex parte ipsius monasterii iusta potuisset aut posset competere satisfaccio, ordinavimus ei tres fertones pro censu
144 154. Johann, Bischof von Leitomyšl, sichert das Augustinerkloster in Landskron (später in Olmütz) vor Feuersgefahr durch Niederreissung der 8 benachbarten Häuser und erneuert mit Zustimmung des Klosters die Grenzen zwischen den klösterlichen und städtischen Ackern. Dt. 1. Juni 1393. s. l. Johannes dei et apostolice sedis gracia episcopus Luthomislensis notum facimus universis, ad quos presentes pervenerint, tam presentibus quam futuris. Quod et si ex nostri officii debito vigilanciori cura illis, per que animas deo lucrari possimus, primo et principaliter debeamus intendere, insistendum tamen duximus et hiis, per que commissis nobis valeamus de remedio quietis et securitatis providere, sine quibus plerumque et ipsa per quam salus acquiritur, devocio prepeditur. Sane igitur attendentes periculosam esse monasterii vicinitatem civitati nostre Lanczkrone, prope cuius muros in suburbio situm erat et maxime instantibus gwerris, que plus solito invaluerint hiis temporibus, quod ex ipso monasterio propter ipsius ad muros propinquitatem possemus facilime ipsam civitatem perdere, quod nobis et ecclesie nostre Luthomislensi dampnum esset inportabile, obtenta prius licencia a sanctissimo in Christo patre et domino domino Bonifacio digna dei providencia sancte sedis Romane papa nono, habito eciam consensu religiosorum virorum Henrici prepositi, Johannis prioris et tocius conventus predicti monasterii possessorum, ipsum in suburbio monasterium destruximus, et ad ecclesiam parrochialem in eadem civitate sitam, prius tamen eidem monasterio auctoritate predicte sedis apostolice unitam et incorporatam transtulimus, ac eandem ecclesiam parochialem sanctissime virginis Marie in monasterium ereximus, iam dicta auctoritate apostolica annuente. Ubi quia locus habitaculis officinisque religiosorum predictorum virorum non erat sufficiens, perpendentes eos ob commodum et securitatem prefate civitatis nostre ad consensum de deponendo per nos ipsorum monasterio multum fuisse spontaneos et paratos, licet inde pluribus implicari se non dubitarent incommodis atque dampnis, prehabito super hoc civitatis eiusdem advocati civiumque juratorum consensu et consilio, septem domunculas parrochiali ecclesie vicinas, civitati tamen minus utiles deponi admisimus, pro area dictis iam dominis amplianda. Quarum primam possidebat Petrus Lengwalt censuans de media marca unum grossum. Secundam tenebat Nicz Sseller censuans de media marca 1 gr.; de tercia Theodricus Hok solvebat de uno fertone 1 gr.; de quarta Grani- libyn vidua solvebat de uno fertone 1 gr.; de quinta Johannes Sschuller solvebat de tribus fertonibus II gr. Sexta domus Thamonis solvebat de media marca 1 gr. Septima domus Neydikin vidue solvebat de uno fertone 1 gr. Et hoc quantum pro uno census termino, nam unusquisque eorum tantumdem solvebat termino pro secundo, quibus singulis ad summam reductis non plus inveniuntur quam duodecim grossos per annum omnes ille domuncule censuasse. Ne tamen et in hoc modico aut in quovis alio civitati preiudicaret iam dicti monasterii translacio, pro compensacione census earundem domuncularum et cum hoc gene- raliter omnium sive intra seu extra urbem sint, pro quibus civitati ex parte ipsius monasterii iusta potuisset aut posset competere satisfaccio, ordinavimus ei tres fertones pro censu
Strana 145
145 perpetuo, quod sic patet. Predecessor namque noster bone recordacionis dominus Petrus olim episcopus Luthomislensis ac eiusdem fundator monasterii, perpetuam sui memoriam eidem civitati commendare cupiens, unam sexagenam grossorum perpetui census pro decem sexagenis ab eadem civitate comparavit, cuius dispensacionem ordinaverat in hunc modum: debebant enim civitatis eiusdem cives in festo sanctorum Philippi et Jacobi apostolorum pro eadem sexagena quatuor vasa cerevisie emere, unum quodque vas pro fertone computando, quorum duo ipsi monasterio constituerat per annos singulos presentari, aliaque duo ut per communitatem pauperum et divitum, senum ac juvenum in medio civitatis debuerint epotari. Et quia in tali potacione nulla disciplina nullusque servabatur ordo, sed uno cerevisiam rapiente pre alio plerumque homicidii periculum inde oriri timebatur, nec tamen per ipsos civitatis nostre cives erat hoc delebile, quinquaginta sexagenarum pena id vetante. Nos qui ordinarii re fungimur et nomine, cuius est disordinatis rebus ordinem dare, advertentes quod talis constitucio quantum ad aliquid erat abusiva quodammodo, cupientesque pretactam homicidiorum materiam tollere, unum fertonem pro uno vase prius cum periculo sic inutiliter expositum disposuimus deinceps pro aliquo utili civitatis relavamine convertendum, mediam quoque sexagenam, quam dicto monasterio pro duobus vasis cerevisie tenebantur solvere, ut prefertur, pro compensacione pretactorum defalcavimus, prepositi prioris et conventus eorum consensu ad hoc ultroneo penitus accedente et ita tres fertones ostensi sunt civitati pro premissis cedere, prout superius fuit dictum; quartum vero fertonem post hos residuum ad hospitale sub urbe situm statuimus perpetuo dandum degencium inibi pro susten- tamine languidorum. Preterea, quia mete campos monasterii civitatisque distinguentes versus curiam Kronweld iacentes, quibusdam ex ipsis videbantur dubie, ne iterum talis dubietas inter ipsos et posteros eorum dissensionis fieret occasio, curavimus paterne pro conservanda inter eos iugi concordia et hanc disceptacionis materiam submovere. Nam assumptis nobis- cum domino Henrico preposito prius dicto et cum eo fratre alio per conventum ad hoc dato, assumptis eciam urbis predicte juratis civibus tocius communitatis plenam vim haben- tibus, ad campos personaliter exivimus antedictos, in quibus premissa fidedignorum ex utraque parte declaracione seniorum, quibus ab antiquo eorundem camporum patebat limitacio, tandem nos ipsi deum habentes pre oculis secundum veram iusticiam et collatam nobis celitus indu- striam prefatas metas ad utriusque partis postulacionem innovavimus, ostendimus ac de novo mox presignari iussimus, et prout tunc presignate sunt, ipsas inviolabiliter precepimus et presencium vigore ac testimonio servari precipimus sub pena centum sexagenarum taliter solvendarum. Si enim predicti monasterii prepositus, prior vel conventus, qui pro tempore fuerint, premissam ordinacionem seu metarum declaracionem ac innovacionem sic mature per nos factam improbare vel ei unquam quovis ausu temerario contraire presumpserint, ex tunc quinquaginta sexagenas grossorum ad cameram nostram vel successorum nostrorum, qui pro tempore fuerint et quinquaginta reliquas civitati supradicto in ulcionem sue trans- gressionis infra quartale unius anni tenebuntur quavis contradiccione postposita presentare. Et hanc ipsi videlicet propositus, prior et conventus licite iusto ex debito tocies cogentur subire penam, quocies prenotate ordinacioni seu camporum per metas distinccioni nostre per 19
145 perpetuo, quod sic patet. Predecessor namque noster bone recordacionis dominus Petrus olim episcopus Luthomislensis ac eiusdem fundator monasterii, perpetuam sui memoriam eidem civitati commendare cupiens, unam sexagenam grossorum perpetui census pro decem sexagenis ab eadem civitate comparavit, cuius dispensacionem ordinaverat in hunc modum: debebant enim civitatis eiusdem cives in festo sanctorum Philippi et Jacobi apostolorum pro eadem sexagena quatuor vasa cerevisie emere, unum quodque vas pro fertone computando, quorum duo ipsi monasterio constituerat per annos singulos presentari, aliaque duo ut per communitatem pauperum et divitum, senum ac juvenum in medio civitatis debuerint epotari. Et quia in tali potacione nulla disciplina nullusque servabatur ordo, sed uno cerevisiam rapiente pre alio plerumque homicidii periculum inde oriri timebatur, nec tamen per ipsos civitatis nostre cives erat hoc delebile, quinquaginta sexagenarum pena id vetante. Nos qui ordinarii re fungimur et nomine, cuius est disordinatis rebus ordinem dare, advertentes quod talis constitucio quantum ad aliquid erat abusiva quodammodo, cupientesque pretactam homicidiorum materiam tollere, unum fertonem pro uno vase prius cum periculo sic inutiliter expositum disposuimus deinceps pro aliquo utili civitatis relavamine convertendum, mediam quoque sexagenam, quam dicto monasterio pro duobus vasis cerevisie tenebantur solvere, ut prefertur, pro compensacione pretactorum defalcavimus, prepositi prioris et conventus eorum consensu ad hoc ultroneo penitus accedente et ita tres fertones ostensi sunt civitati pro premissis cedere, prout superius fuit dictum; quartum vero fertonem post hos residuum ad hospitale sub urbe situm statuimus perpetuo dandum degencium inibi pro susten- tamine languidorum. Preterea, quia mete campos monasterii civitatisque distinguentes versus curiam Kronweld iacentes, quibusdam ex ipsis videbantur dubie, ne iterum talis dubietas inter ipsos et posteros eorum dissensionis fieret occasio, curavimus paterne pro conservanda inter eos iugi concordia et hanc disceptacionis materiam submovere. Nam assumptis nobis- cum domino Henrico preposito prius dicto et cum eo fratre alio per conventum ad hoc dato, assumptis eciam urbis predicte juratis civibus tocius communitatis plenam vim haben- tibus, ad campos personaliter exivimus antedictos, in quibus premissa fidedignorum ex utraque parte declaracione seniorum, quibus ab antiquo eorundem camporum patebat limitacio, tandem nos ipsi deum habentes pre oculis secundum veram iusticiam et collatam nobis celitus indu- striam prefatas metas ad utriusque partis postulacionem innovavimus, ostendimus ac de novo mox presignari iussimus, et prout tunc presignate sunt, ipsas inviolabiliter precepimus et presencium vigore ac testimonio servari precipimus sub pena centum sexagenarum taliter solvendarum. Si enim predicti monasterii prepositus, prior vel conventus, qui pro tempore fuerint, premissam ordinacionem seu metarum declaracionem ac innovacionem sic mature per nos factam improbare vel ei unquam quovis ausu temerario contraire presumpserint, ex tunc quinquaginta sexagenas grossorum ad cameram nostram vel successorum nostrorum, qui pro tempore fuerint et quinquaginta reliquas civitati supradicto in ulcionem sue trans- gressionis infra quartale unius anni tenebuntur quavis contradiccione postposita presentare. Et hanc ipsi videlicet propositus, prior et conventus licite iusto ex debito tocies cogentur subire penam, quocies prenotate ordinacioni seu camporum per metas distinccioni nostre per 19
Strana 146
146 eos aut eorum posteros fuerit contraventum non obstante, si iam semel, bis, ter vel decies, immo et pluries fuerit persoluta. Nec minus censebuntur deliquisse, si unum ex prenotatis quam si cuncta similiter presumpserint impugnare. Quod si dominus episcopus Luthomislensis, qui pro tempore fuerit, in favorem iam dictorum prepositi et conventus pretacte ordi- nacionis transgressionem in ipsis punire negligeret, dans eis ausum ex hoc partem alteram infestandi, nichilominus ipsi cives plenam debent habere vim repetendi porcionem pene sibi prefixam, quocies per prepositum, conventum aut posteros eorum ipsa transgressio fuerit iterata. Et nos Henricus prepositus, Johannes prior totusque fratrum conventus Lancz- kronensis monasterii canonicorum regularium ordinis beati Augustini Luthomislensis dyocesis, attendentes reverendissimum in Christo patrem ac dominum, dominum Johannem episcopum Luthomislensem, patrem et dominum nostrum in premissis clare nominatum, memoratam monasterii nostri translacionem pia et sacra intencione ob perpetuum sue civitatis profectum et commodum celebrasse, metarumque innovacionem ob fovendam inter nos et dicte iam urbis cives concordiam declarasse, quorum pro utilitate nostri monasterii libenter patimus destruccionem extra urbem, prehabitis tractatibus diligentibus et deliberacione matura non solum semel bis vel ter, sed pluries more solito in capitulo congregati, non coacti sed libera omnium nostrum voluntate consensimus et consentimus ordinacioni premissorum ac distinccioni camporum per eundem reverendissimum patrem et dominum nostrum modo iam dicto facte, ac ipsam ordinacionem metarumque innovacionem et quorumlibet pretactorum disposicionem ratam et gratam acceptavimus et acceptamus, per nos posterosque nostros immobiliter per- petuo servandam, ac eam ut melius possumus tenore presencium approbamus sub earum condicione penarum, que superius exprimuntur. In quorum omnium testimonium ac perpetui roboris firmitatem sigilla nostra, videlicet reverendissimi patris domini episcopi prenotati et prepositi conventusque prius dictorum de certa nostra sciencia et voluntate libera presentibus sunt appensa. Acta sunt hec translacio scilicet monasterii nostri anno incarnacionis domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio, in festo sancte et in dividue Trinitatis. (Orig. Perg., die zwei anhang. Sig. sind abgelöst, im m. Landes-Archive. Art. Olmützer Aug. lit. G. n. 17.) 155. Johann, Bischof von Leitomyšl, sichert das Augustinerkloster in Landskron (später in Olmütz) vor Feuersgefahr durch Niederreissung von 8 benachbarten Häusern und erneuert mit Zustimmung des Stadtrathes die Grenzen zwischen den klösterlichen und städtischen Ackern. Dt. 1. Juni 1393. s. l. Johannes dei et apostolice sedis gracia episcopus Luthomislensis notumfacimus universis, ad quos presentes pervenerint tam presentibus quam futuris, quod et si ex nostri officii debito vigilanciori cura illis, per que animas deo lucrari possimus, primo et princi- paliter debeamus intendere, insistendum tamen duximus et hiis, per que comissis nobis
146 eos aut eorum posteros fuerit contraventum non obstante, si iam semel, bis, ter vel decies, immo et pluries fuerit persoluta. Nec minus censebuntur deliquisse, si unum ex prenotatis quam si cuncta similiter presumpserint impugnare. Quod si dominus episcopus Luthomislensis, qui pro tempore fuerit, in favorem iam dictorum prepositi et conventus pretacte ordi- nacionis transgressionem in ipsis punire negligeret, dans eis ausum ex hoc partem alteram infestandi, nichilominus ipsi cives plenam debent habere vim repetendi porcionem pene sibi prefixam, quocies per prepositum, conventum aut posteros eorum ipsa transgressio fuerit iterata. Et nos Henricus prepositus, Johannes prior totusque fratrum conventus Lancz- kronensis monasterii canonicorum regularium ordinis beati Augustini Luthomislensis dyocesis, attendentes reverendissimum in Christo patrem ac dominum, dominum Johannem episcopum Luthomislensem, patrem et dominum nostrum in premissis clare nominatum, memoratam monasterii nostri translacionem pia et sacra intencione ob perpetuum sue civitatis profectum et commodum celebrasse, metarumque innovacionem ob fovendam inter nos et dicte iam urbis cives concordiam declarasse, quorum pro utilitate nostri monasterii libenter patimus destruccionem extra urbem, prehabitis tractatibus diligentibus et deliberacione matura non solum semel bis vel ter, sed pluries more solito in capitulo congregati, non coacti sed libera omnium nostrum voluntate consensimus et consentimus ordinacioni premissorum ac distinccioni camporum per eundem reverendissimum patrem et dominum nostrum modo iam dicto facte, ac ipsam ordinacionem metarumque innovacionem et quorumlibet pretactorum disposicionem ratam et gratam acceptavimus et acceptamus, per nos posterosque nostros immobiliter per- petuo servandam, ac eam ut melius possumus tenore presencium approbamus sub earum condicione penarum, que superius exprimuntur. In quorum omnium testimonium ac perpetui roboris firmitatem sigilla nostra, videlicet reverendissimi patris domini episcopi prenotati et prepositi conventusque prius dictorum de certa nostra sciencia et voluntate libera presentibus sunt appensa. Acta sunt hec translacio scilicet monasterii nostri anno incarnacionis domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio, in festo sancte et in dividue Trinitatis. (Orig. Perg., die zwei anhang. Sig. sind abgelöst, im m. Landes-Archive. Art. Olmützer Aug. lit. G. n. 17.) 155. Johann, Bischof von Leitomyšl, sichert das Augustinerkloster in Landskron (später in Olmütz) vor Feuersgefahr durch Niederreissung von 8 benachbarten Häusern und erneuert mit Zustimmung des Stadtrathes die Grenzen zwischen den klösterlichen und städtischen Ackern. Dt. 1. Juni 1393. s. l. Johannes dei et apostolice sedis gracia episcopus Luthomislensis notumfacimus universis, ad quos presentes pervenerint tam presentibus quam futuris, quod et si ex nostri officii debito vigilanciori cura illis, per que animas deo lucrari possimus, primo et princi- paliter debeamus intendere, insistendum tamen duximus et hiis, per que comissis nobis
Strana 147
147 valeamus de remedio quietis et securitatis providere, sine quibus plerumque et ipsa, per quam salus acquiritur, devocio prepeditur. Sane igitur attendentes periculosam esse monasterii vicinitatem civitati nostre Lanczkrone, prope cuius muros in suburbio situm erat et maxime instantibus gwerris, que in nostris partibus plus solito invaluerunt hiis temporibus, quod ex ipso monasterio propter ipsius ad muros civitatis propinguitatem possemus facillime ipsam civitatem perdere, quod nobis et ecclesie nostre Luthomislensi dampnum esset inportabile, obtenta prius litencia a sanccissimo in Christo patre et domino, domino Bonifacio pontifice summo sancte sedis Romane papa nono, habito eciam consensu religiosorum virorum Henrici prepositi, Johannis prioris et tocius conventus predicti monasterii incolarum ipsum in suburbio mona- sterium destruximus et ad ecclesiam parrochialem in eadem civitate sitam, prius tamen eidem monasterio auctoritate predicte sedis apostolice unitam et incorporatam transtulimus et eandem ecclesiam parrochialem sanctissime virginis Marie in monasterium ereximus, tacta iam aucto- ritate apostolica annuente. Ubi quia locus habitaculis officinisque religiosorum iam dictorum virorum non erat sufficiens, perpendentes eos ob comodum et securitatem prefate civitatis nostre ad consensum de deponendo per nos ipsorum monasterio multum fuisse voluntarios et paratos, licet inde pluribus implicari se non dubitarent incomodis atque dampnis, prehabito prius super hoc civitatis eiusdem judicis civiumque juratorum consensu et consilio septem domunculas parrochiali ecclesie vicinas civitati tamen minus utiles deponi admisimus, pro area dictis iam dominis amplianda. Quarum primam possidebat Petrus Lengwalt censuans de media marca unum grossum; secundam tenebat Nycz Scheller censuans de 1 marca unum grossum, de tercia Theodricus Hok censuabat de uno fertone 1 gr.; de quarta Gramlibyn vidua solvebat de uno fertone 1 gr. de quinta Johannes Schuller solvebat de tribus fer- tonibus II gr.; sexta domus Thamonis solvebat de 1 marca unum gr.; septima domus Neudikin vidue solvebat de uno fertone 1 gr. Et hoc quantum pro uno census termino, nam unusquisque eorum tantumdem solvebat termino pro secundo. Quibus singulis ad summam reductis non plus inveniuntur quam XII grossos per annum omnes ille domuncule censuasse. Ne tamen et in hoc modico aut in quovis alio civitati preiudicaret iam dicti monasterii translacio, pro compensacione census earundem domuncularum et cum hoc generaliter omnes sive intra seu extra urbem sint, pro quibus civitati ex parte ipsius monasterii iusta potuisset aut posset competere satisfaccio, ordinavimus ei tres fertones grossorum pro censu perpetuo, quod sic patet. Predecessor namque noster bone recordacionis dominus Petrus olim episcopus Luthomislensis ac eiusdem fundator monasterii perpetuam sui memoriam eidem civitati com- mendare cupiens, unam sexagenam grossorum perpetui census pro decem sexagenis ab eadem civitate comparavit, cuius dispensacionem fiendam disposuerat in hunc modum. Debebant enim civitatis eiusdem cives in festo sanctorum Philippi et Jacobi apostolorum pro eadem sexagena IIII vasa cerevisie emere, unum quodque vas pro fertone computando, quorum duo vasa ipsi monasterio constituerat presentari, atque alia duo ut per communitatem pauperum et divitum juvenum ac senum in medio civitatis debuerint epotari. Et quia in tali potacione nulla disciplina nullusque servabatur ordo, quin pocius uno cerevisiam rapiente pre aliis plerumque homicidii periculum inde oriri timebatur, nec tam per ipsos cives erat 19*
147 valeamus de remedio quietis et securitatis providere, sine quibus plerumque et ipsa, per quam salus acquiritur, devocio prepeditur. Sane igitur attendentes periculosam esse monasterii vicinitatem civitati nostre Lanczkrone, prope cuius muros in suburbio situm erat et maxime instantibus gwerris, que in nostris partibus plus solito invaluerunt hiis temporibus, quod ex ipso monasterio propter ipsius ad muros civitatis propinguitatem possemus facillime ipsam civitatem perdere, quod nobis et ecclesie nostre Luthomislensi dampnum esset inportabile, obtenta prius litencia a sanccissimo in Christo patre et domino, domino Bonifacio pontifice summo sancte sedis Romane papa nono, habito eciam consensu religiosorum virorum Henrici prepositi, Johannis prioris et tocius conventus predicti monasterii incolarum ipsum in suburbio mona- sterium destruximus et ad ecclesiam parrochialem in eadem civitate sitam, prius tamen eidem monasterio auctoritate predicte sedis apostolice unitam et incorporatam transtulimus et eandem ecclesiam parrochialem sanctissime virginis Marie in monasterium ereximus, tacta iam aucto- ritate apostolica annuente. Ubi quia locus habitaculis officinisque religiosorum iam dictorum virorum non erat sufficiens, perpendentes eos ob comodum et securitatem prefate civitatis nostre ad consensum de deponendo per nos ipsorum monasterio multum fuisse voluntarios et paratos, licet inde pluribus implicari se non dubitarent incomodis atque dampnis, prehabito prius super hoc civitatis eiusdem judicis civiumque juratorum consensu et consilio septem domunculas parrochiali ecclesie vicinas civitati tamen minus utiles deponi admisimus, pro area dictis iam dominis amplianda. Quarum primam possidebat Petrus Lengwalt censuans de media marca unum grossum; secundam tenebat Nycz Scheller censuans de 1 marca unum grossum, de tercia Theodricus Hok censuabat de uno fertone 1 gr.; de quarta Gramlibyn vidua solvebat de uno fertone 1 gr. de quinta Johannes Schuller solvebat de tribus fer- tonibus II gr.; sexta domus Thamonis solvebat de 1 marca unum gr.; septima domus Neudikin vidue solvebat de uno fertone 1 gr. Et hoc quantum pro uno census termino, nam unusquisque eorum tantumdem solvebat termino pro secundo. Quibus singulis ad summam reductis non plus inveniuntur quam XII grossos per annum omnes ille domuncule censuasse. Ne tamen et in hoc modico aut in quovis alio civitati preiudicaret iam dicti monasterii translacio, pro compensacione census earundem domuncularum et cum hoc generaliter omnes sive intra seu extra urbem sint, pro quibus civitati ex parte ipsius monasterii iusta potuisset aut posset competere satisfaccio, ordinavimus ei tres fertones grossorum pro censu perpetuo, quod sic patet. Predecessor namque noster bone recordacionis dominus Petrus olim episcopus Luthomislensis ac eiusdem fundator monasterii perpetuam sui memoriam eidem civitati com- mendare cupiens, unam sexagenam grossorum perpetui census pro decem sexagenis ab eadem civitate comparavit, cuius dispensacionem fiendam disposuerat in hunc modum. Debebant enim civitatis eiusdem cives in festo sanctorum Philippi et Jacobi apostolorum pro eadem sexagena IIII vasa cerevisie emere, unum quodque vas pro fertone computando, quorum duo vasa ipsi monasterio constituerat presentari, atque alia duo ut per communitatem pauperum et divitum juvenum ac senum in medio civitatis debuerint epotari. Et quia in tali potacione nulla disciplina nullusque servabatur ordo, quin pocius uno cerevisiam rapiente pre aliis plerumque homicidii periculum inde oriri timebatur, nec tam per ipsos cives erat 19*
Strana 148
148 hoc delebile, quinquaginta sexagenarum pena id vetante; nos qui ordinarii re fungimur et nomine, cuius est disordinatis rebus ordinem imponere, advertentes quod talis constitucio quantum ad aliquid erat abusiva quodammodo, cupientesque pretactam homicidiorum materiam tollere, unum fertonem pro uno vase prius cum periculo sic inutiliter expositum disposuimus deinceps pro aliquo utili civitatis relevamine convertendum, mediam quoque sexagenam, quam dicto monasterio pro duobus vasis cerevisie tenebantur solvere, ut prefertur, pro com- pensacione census pretactarum domuncularum defalcavimus monasterio, prepositi, prioris et conventus eorum consensu ad hoc ultroneo penitus accedente. Et ita tres fertones ostensi sunt civitati pro depositis VII domunculis cedere prout superius fuit dictum; quartum vero fertonem residuum ad hospitale sub urbe silum statuimus perpetuo dandum, degencium ibidem pro sustentamine languidorum. Preterea quia mete campos monasterii civitatisque distinguentes versus curiam Cronweld iacentes quibusdam ex ipsis videbantur dubie, ne iterum talis dubietas inter ipsos et posteros eorum dissensionis foret occasio, curavimus paterne per conser- vanda inter ipsos iugi concordia et hanc disceptacionis materiam submovere; nam assumptis nobiscum domino Henrico preposito prius dicto et cum eo fratre alio per conventum adhoc dato, assumptis eciam urbis predicte juratis civibus plenam tocius communitatis vim habentibus ad campos personaliter exivimus antedictos, in quibus premissa fidedignorum parte ab utraque declaracione seniorum, quibus ab antiquo eorumdem camporum patebat limitacio, tandem nos ipsi deum habentes pro oculis secundum eorum informacionem et veram iusticiam atque collatam nobis eclitus industriam ad utriusque partis postulacionem prefatas metas innovavimus et ostendimus ac de novo presignari iussimus, et prout tunc presignate sunt, ipsas inviola- biliter servari precepimus et presencium vigore ac testimonio precipimus sub pena centum sexagenarum taliter solvendarum. Si enim predicti cives vel eorum posteri premissam ordinacionem seu metarum declaracionem ac innovacionem per nos ita mature factam im- probare vel ei umquam quovis ausu temerario contraire presumpserint, extunc quinqua- ginta sexagenas grossorum pragensium bonorum ad cameram nostram vel successorum nostrorum, qui pro tempore fuerint et quinquaginta reliquas monasterio supradicto in ulcionem sue transgressionis infra quartale unius anni tenebuntur quavis contradiccione postposita jure veri debiti presentare. Et hanc ipsi cives licite tocies cogentur subire se persolvere penam, quocies prenotate ordinacioni nostre seu camporum per innovatas metas distinccioni per eos aut eorum posteros fuerit contraventum, non obstante si iam semel bis ter vel decies immo et pluries persoluta fuerit, cum eius vigor in infinitum debeat permanere. Nec minori subiacere censebuntur pene, si unum ex prenotatis articulum, quam si cunctos similiter attemptaverint irritare. Quod si dominus episcopus, qui pro tempore fuerit, in favorem civium pretacte disposicionis nostre transgressionem in ipsis civibus punire negligeret, dans eis ausum ex hoc partem alteram infestandi, nichilominus pars infestata plenam debet habere vim repetendi porcionem pene sibi deputatam, quocies et quandocunque per ipsos cives aut eorum posteros ipsa transgressio fuerit iterata. Et nos Andreas dictus Herdan tunc vicejudex civesque jurati Johannes Ungerman, Nyckel Johan, Nicolaus Feyerobent, Cristannus Heyman, Mathias Longus, Nyczko Cesar, Nicolaus Trawtwen, Petrus Faber, Nycolaus Henrici, Henricus Swamwelt,
148 hoc delebile, quinquaginta sexagenarum pena id vetante; nos qui ordinarii re fungimur et nomine, cuius est disordinatis rebus ordinem imponere, advertentes quod talis constitucio quantum ad aliquid erat abusiva quodammodo, cupientesque pretactam homicidiorum materiam tollere, unum fertonem pro uno vase prius cum periculo sic inutiliter expositum disposuimus deinceps pro aliquo utili civitatis relevamine convertendum, mediam quoque sexagenam, quam dicto monasterio pro duobus vasis cerevisie tenebantur solvere, ut prefertur, pro com- pensacione census pretactarum domuncularum defalcavimus monasterio, prepositi, prioris et conventus eorum consensu ad hoc ultroneo penitus accedente. Et ita tres fertones ostensi sunt civitati pro depositis VII domunculis cedere prout superius fuit dictum; quartum vero fertonem residuum ad hospitale sub urbe silum statuimus perpetuo dandum, degencium ibidem pro sustentamine languidorum. Preterea quia mete campos monasterii civitatisque distinguentes versus curiam Cronweld iacentes quibusdam ex ipsis videbantur dubie, ne iterum talis dubietas inter ipsos et posteros eorum dissensionis foret occasio, curavimus paterne per conser- vanda inter ipsos iugi concordia et hanc disceptacionis materiam submovere; nam assumptis nobiscum domino Henrico preposito prius dicto et cum eo fratre alio per conventum adhoc dato, assumptis eciam urbis predicte juratis civibus plenam tocius communitatis vim habentibus ad campos personaliter exivimus antedictos, in quibus premissa fidedignorum parte ab utraque declaracione seniorum, quibus ab antiquo eorumdem camporum patebat limitacio, tandem nos ipsi deum habentes pro oculis secundum eorum informacionem et veram iusticiam atque collatam nobis eclitus industriam ad utriusque partis postulacionem prefatas metas innovavimus et ostendimus ac de novo presignari iussimus, et prout tunc presignate sunt, ipsas inviola- biliter servari precepimus et presencium vigore ac testimonio precipimus sub pena centum sexagenarum taliter solvendarum. Si enim predicti cives vel eorum posteri premissam ordinacionem seu metarum declaracionem ac innovacionem per nos ita mature factam im- probare vel ei umquam quovis ausu temerario contraire presumpserint, extunc quinqua- ginta sexagenas grossorum pragensium bonorum ad cameram nostram vel successorum nostrorum, qui pro tempore fuerint et quinquaginta reliquas monasterio supradicto in ulcionem sue transgressionis infra quartale unius anni tenebuntur quavis contradiccione postposita jure veri debiti presentare. Et hanc ipsi cives licite tocies cogentur subire se persolvere penam, quocies prenotate ordinacioni nostre seu camporum per innovatas metas distinccioni per eos aut eorum posteros fuerit contraventum, non obstante si iam semel bis ter vel decies immo et pluries persoluta fuerit, cum eius vigor in infinitum debeat permanere. Nec minori subiacere censebuntur pene, si unum ex prenotatis articulum, quam si cunctos similiter attemptaverint irritare. Quod si dominus episcopus, qui pro tempore fuerit, in favorem civium pretacte disposicionis nostre transgressionem in ipsis civibus punire negligeret, dans eis ausum ex hoc partem alteram infestandi, nichilominus pars infestata plenam debet habere vim repetendi porcionem pene sibi deputatam, quocies et quandocunque per ipsos cives aut eorum posteros ipsa transgressio fuerit iterata. Et nos Andreas dictus Herdan tunc vicejudex civesque jurati Johannes Ungerman, Nyckel Johan, Nicolaus Feyerobent, Cristannus Heyman, Mathias Longus, Nyczko Cesar, Nicolaus Trawtwen, Petrus Faber, Nycolaus Henrici, Henricus Swamwelt,
Strana 149
149 Nicolaus Foytel totaque communitas civitatis crebro dicte, attendentes reverendissimum patrem in Christo ac dominum dominum Johannem episcopum Luthomislensem dominum nostrum in premissis clare expressum memoratam monasterii translacionem pia et sancta intencione ob perpetuum civitatis nostre profectum et comodum peregisse, metarumque innovacionem ob fovendam inter nos et dictos monasterii dominos concordiam declarasse, cum quibus omnino concordare proponimus tamquam cum illis, qui salutis nostre profectibus die noctuque invigilant, prehabitis tractatibus diligentibus et deliberacione penitus matura non semel solum bis vel ter immo eciam pluries more solito congregati, non coacti aut compulsi sed libera omnium nostrum voluntate consensimus et consentimus ordinacioni premissorum ac distinc- cioni camporum per eundem reverendissimum patrem in Christo et dominum nostrum modo iam dicto factis ac ipsam ordinacionem metarumque innovacionem et quorumlibet pretactorum disposicionem ratam et gratam acceptavimus et acceptamus, per nos posterosque nostros immobiliter perpetuo servandam, ac eam ut melius possumus tenore presencium aprobamus sub earum condicione penarum, que superius expressantur. Hiis ita gestis tandem post elapsum duorum annorum tempus adhuc maturius intuentes antedicti structuras monasterii, in cuius structura maxime sunt inpense pecunie, nimia quarumdam domuncularum vicinitate compressas, que ad primum civitatis incendium toti monasterio conflagracionem sua adiacencia inevitabiliter possent adducere, ex quo dei servis mibi constitutis imo et toti civitali irrecuparabile oriretur dampnum, cum ex eodem monasterio tam futurorum quam presencium atque predecessorum ipsius civitatis incolarum salus animarum copiosa, ipsique civitati securitas provenire credatur non modica, dignumduximus et tam grandi periculo personaliter obviare. Ut igitur ipsum monasterium, ex quo tanta bona sperantur provenire, non tam de facili vorago ignis absumat, post pretactas septem iterum alias octo domunculas monasterio nimis vicinas admisimus deponi per prepositum et conventum monasterii antedicti, quarum primam tenuit Hamam censuans de 1 marca II grossos; secundam Reynoldin censuans de 1 marca II gr.; terciam Henzel Winduss solvens de 1 marca II gr.; quartam Warmpawch solvens de 1 marca II gr.; quintam Berthin solvens de 1 marca II gr.; sextam Baltazar solvens de 1 marca II gr.; septimam Martinus braxator solvens de uno fertone 1 gr.; octavam Margaretha Kumagin solvens de uno fertone unum gr., quorum omnium summa tantummodo continet XIIII gr. Et hoc solum hii omnes per integrum annum solvere debuerunt. Ut autem civitati nostre non in aliquo eciam modico derogemus, statuimus et mandavimus pro iam dictis XIIII grossis, qui civitati depereunt ex predictarum deposicione octo domuncularum, ut prepositus cum conventu suo debeant paratas decem sexagenas grossorum civitati dare quantocius, pro quibus cives possent et omnino deberent unam sexagenam grossorum perpetui census emere quatenus ipsa civitas et levius onera ferat communia et de satisfaccione congrua gaudeat a monasterio sibi facta. Et hec facta sunt de pleno scitu et benivolo consensu scabinorum suis nominibus inferius expressorum. Predicti autem prepositus et eius fratrum conventus tamquam filii obediencie impositas eis X sexagenas civitati nostre predicte solvendas, mox et indilate parata cum pecunia persolverunt. Ut autem dispendium ex pluralitate viletur litterarum, dignum duximus, ut et prioris et presentis nostre ordinacionis tenor seu conscripcio,
149 Nicolaus Foytel totaque communitas civitatis crebro dicte, attendentes reverendissimum patrem in Christo ac dominum dominum Johannem episcopum Luthomislensem dominum nostrum in premissis clare expressum memoratam monasterii translacionem pia et sancta intencione ob perpetuum civitatis nostre profectum et comodum peregisse, metarumque innovacionem ob fovendam inter nos et dictos monasterii dominos concordiam declarasse, cum quibus omnino concordare proponimus tamquam cum illis, qui salutis nostre profectibus die noctuque invigilant, prehabitis tractatibus diligentibus et deliberacione penitus matura non semel solum bis vel ter immo eciam pluries more solito congregati, non coacti aut compulsi sed libera omnium nostrum voluntate consensimus et consentimus ordinacioni premissorum ac distinc- cioni camporum per eundem reverendissimum patrem in Christo et dominum nostrum modo iam dicto factis ac ipsam ordinacionem metarumque innovacionem et quorumlibet pretactorum disposicionem ratam et gratam acceptavimus et acceptamus, per nos posterosque nostros immobiliter perpetuo servandam, ac eam ut melius possumus tenore presencium aprobamus sub earum condicione penarum, que superius expressantur. Hiis ita gestis tandem post elapsum duorum annorum tempus adhuc maturius intuentes antedicti structuras monasterii, in cuius structura maxime sunt inpense pecunie, nimia quarumdam domuncularum vicinitate compressas, que ad primum civitatis incendium toti monasterio conflagracionem sua adiacencia inevitabiliter possent adducere, ex quo dei servis mibi constitutis imo et toti civitali irrecuparabile oriretur dampnum, cum ex eodem monasterio tam futurorum quam presencium atque predecessorum ipsius civitatis incolarum salus animarum copiosa, ipsique civitati securitas provenire credatur non modica, dignumduximus et tam grandi periculo personaliter obviare. Ut igitur ipsum monasterium, ex quo tanta bona sperantur provenire, non tam de facili vorago ignis absumat, post pretactas septem iterum alias octo domunculas monasterio nimis vicinas admisimus deponi per prepositum et conventum monasterii antedicti, quarum primam tenuit Hamam censuans de 1 marca II grossos; secundam Reynoldin censuans de 1 marca II gr.; terciam Henzel Winduss solvens de 1 marca II gr.; quartam Warmpawch solvens de 1 marca II gr.; quintam Berthin solvens de 1 marca II gr.; sextam Baltazar solvens de 1 marca II gr.; septimam Martinus braxator solvens de uno fertone 1 gr.; octavam Margaretha Kumagin solvens de uno fertone unum gr., quorum omnium summa tantummodo continet XIIII gr. Et hoc solum hii omnes per integrum annum solvere debuerunt. Ut autem civitati nostre non in aliquo eciam modico derogemus, statuimus et mandavimus pro iam dictis XIIII grossis, qui civitati depereunt ex predictarum deposicione octo domuncularum, ut prepositus cum conventu suo debeant paratas decem sexagenas grossorum civitati dare quantocius, pro quibus cives possent et omnino deberent unam sexagenam grossorum perpetui census emere quatenus ipsa civitas et levius onera ferat communia et de satisfaccione congrua gaudeat a monasterio sibi facta. Et hec facta sunt de pleno scitu et benivolo consensu scabinorum suis nominibus inferius expressorum. Predicti autem prepositus et eius fratrum conventus tamquam filii obediencie impositas eis X sexagenas civitati nostre predicte solvendas, mox et indilate parata cum pecunia persolverunt. Ut autem dispendium ex pluralitate viletur litterarum, dignum duximus, ut et prioris et presentis nostre ordinacionis tenor seu conscripcio,
Strana 150
150 ex voluntate tamen utrarumque parcium, cassatis prioribus litteris, in una presenti videlicet littera poneretur. Et nos igitur cives jurati scilicet Wernussius tunc magistercivium, Seydel Kriner, Henricus Magnus, Procopius, Andreas Kocznerschenk, Michael Scriptor, Mathias Korenzak, Nyklos Neumeister, Mathias Stephani, Nicolaus Schurler, Michael Spanaus, Nico- laus Scheller, advertentes reverendissimi patris in Christo et domini domini Johannis episcopi Luthomislensis domini nostri graciosi tam prius factam quam modo posterius ordinacionem premissam fore piam et legittimam ac nostre civitati omnino perutilem, habita super hiis sana deliberacione et maturo tocius communitatis assensu, prout illa, que prius de consensu priorum scabinorum, ita et ista, que iam de consensu nostro per reverendissimum patrem et dominum crebro nominatum facta sunt et ordinata, videlicet in compensacione census domuncularum et in innovacione metarum in campis seu quibusvis superius expressis, secun- dum omnes clausulas supra positas rata et grata habemus et suscipimus per nos posterosque nostros tenenda perpetuis temporibus ac implenda, quavis contradiccione semota sub penis per priores juratos antecessores nostros susceptis et expressis clare ac lucide in premissis. Acta est pretacta translacio monasterii anno incarnacionis domini M°CCC° nonagesimo III° in festo sancte et individue trinitatis. (Orig. Perg. mit 2 anhäng. Sig. im m. Landes-Archive, Art. Olm. Augustiner lit. G. n. 15.) 156. Der Obrowitzer Abt Jaroslaus beauftragt den Pfarrer von Mezirič und Bor, dass sie die Pfarrer Bohdal, Janko etc. zum Schlusse des zwischen ihnen und den Altbrünner Kreuzherrn anhängigen Processes citiren. Dt. Obrowitz 2. Juni 1393. Jaroslaus miseracione divina abbas monasterii beate virginis Zabrdowicensis prope Brunam ordinis Premonstratensis, Olomucensis diocesis, judex et conservator perpetuus jurium et privilegiorum honorabilium virorum dominorum magistri et fratrum ordinis cruciferorum hospitalis sancti Johannis Jerosolimitani una cum aliis nostris in hac parte collegis dudum a sede apostolica specialiter deputatus, honorabilibus et discretis viris dominis in Mezyrzyecz in Bora bohemicali et in superiori Bobrowia ecclesiarum plebanis et rectoribus dicte Olo- mucensis diocesis aut vices gerentibus salutem in domino et mandatis nostris imo verius apostolicis firmiter obedire. Discrecioni vestre in virtute sancte obediencie et sub excom- municacionis pena, quam in vos omnes et singulos ac quemlibet vestrum trium tamen dierum canonica monicione premissa ferimus in his scriptis, si ea non feceritis, que mandamus, districcius precipiendo mandantes, quatenus discretos viros dominos Bohdalum in theotonicali Kinheyt, Jankonem in Bobrowka, Michahelem in inferiori Bobrovia et Georgium in Obecz ecclesiarum plebanos et rectores dicte Olomucensis diocesis personaliter inventos alias
150 ex voluntate tamen utrarumque parcium, cassatis prioribus litteris, in una presenti videlicet littera poneretur. Et nos igitur cives jurati scilicet Wernussius tunc magistercivium, Seydel Kriner, Henricus Magnus, Procopius, Andreas Kocznerschenk, Michael Scriptor, Mathias Korenzak, Nyklos Neumeister, Mathias Stephani, Nicolaus Schurler, Michael Spanaus, Nico- laus Scheller, advertentes reverendissimi patris in Christo et domini domini Johannis episcopi Luthomislensis domini nostri graciosi tam prius factam quam modo posterius ordinacionem premissam fore piam et legittimam ac nostre civitati omnino perutilem, habita super hiis sana deliberacione et maturo tocius communitatis assensu, prout illa, que prius de consensu priorum scabinorum, ita et ista, que iam de consensu nostro per reverendissimum patrem et dominum crebro nominatum facta sunt et ordinata, videlicet in compensacione census domuncularum et in innovacione metarum in campis seu quibusvis superius expressis, secun- dum omnes clausulas supra positas rata et grata habemus et suscipimus per nos posterosque nostros tenenda perpetuis temporibus ac implenda, quavis contradiccione semota sub penis per priores juratos antecessores nostros susceptis et expressis clare ac lucide in premissis. Acta est pretacta translacio monasterii anno incarnacionis domini M°CCC° nonagesimo III° in festo sancte et individue trinitatis. (Orig. Perg. mit 2 anhäng. Sig. im m. Landes-Archive, Art. Olm. Augustiner lit. G. n. 15.) 156. Der Obrowitzer Abt Jaroslaus beauftragt den Pfarrer von Mezirič und Bor, dass sie die Pfarrer Bohdal, Janko etc. zum Schlusse des zwischen ihnen und den Altbrünner Kreuzherrn anhängigen Processes citiren. Dt. Obrowitz 2. Juni 1393. Jaroslaus miseracione divina abbas monasterii beate virginis Zabrdowicensis prope Brunam ordinis Premonstratensis, Olomucensis diocesis, judex et conservator perpetuus jurium et privilegiorum honorabilium virorum dominorum magistri et fratrum ordinis cruciferorum hospitalis sancti Johannis Jerosolimitani una cum aliis nostris in hac parte collegis dudum a sede apostolica specialiter deputatus, honorabilibus et discretis viris dominis in Mezyrzyecz in Bora bohemicali et in superiori Bobrowia ecclesiarum plebanis et rectoribus dicte Olo- mucensis diocesis aut vices gerentibus salutem in domino et mandatis nostris imo verius apostolicis firmiter obedire. Discrecioni vestre in virtute sancte obediencie et sub excom- municacionis pena, quam in vos omnes et singulos ac quemlibet vestrum trium tamen dierum canonica monicione premissa ferimus in his scriptis, si ea non feceritis, que mandamus, districcius precipiendo mandantes, quatenus discretos viros dominos Bohdalum in theotonicali Kinheyt, Jankonem in Bobrowka, Michahelem in inferiori Bobrovia et Georgium in Obecz ecclesiarum plebanos et rectores dicte Olomucensis diocesis personaliter inventos alias
Strana 151
151 publice in domo habitacionis et ecclesiis suis aut coram familia ipsorum ipsos citetis, quos et nos presentibus citamus auctoritate nostra imo verius apostolica, ut coram nobis legitime et peremptorie compareant in dicto nostro monasterio proxima die juridica immediate sequente post beatorum Petri et Pauli apostolorum festum nunc affuturum proxime, hora vesperorum ad audiendum et videndum concludi in tota causa super omnibus et singulis attestacionibus munimentis ac literis productis judicialiter coram nobis vel in prefixo huiusmodi ipsis ter- mino verbo vel in scriptis coram nobis allegare certas causas et raciones, si quas habent vel producere voluerint legitime, cur et quare in predicta causa dudum vertente coram nobis judicialiter inter ipsos dominos plebanos ex una et religiosum fratrem dominum Nicolaum plebanum hospitalis sancti spiritus in Antiqua Bruna ordinis predicti parte ex altera concludere minime debeamus et facturi, recepturi et audituri in dicto termino, que de juris ordine fuerint facienda. Intimantes eisdem citatis, quibus et nos presentibus intimamus, quod si comparuerint in dicto termino aut non, nos utique ad conclusionem cause huiusmodi pre- dicte justo juris ordine servato procedemus ipsorum absencia seu contumacia non obstante. Diem vestre execucionis fideles nobis una cum nominum vestrorum subscripcione et sigillorum vestrorum appressione ad presentes plenam fidem sub penis predictis facientes. Datum Zabr- dowicz in monasterio nostro predicto secunda die mensis Junii anno domini millesimo tre- centesimo nonagesimo tercio, nostro maiori sub sigillo presentibus tergotenus appresso: (Aus dem Orig. in der Boček'schen Slg. n. 3116 im mähr. Landes-Archive.) 157. Der Obrowitzer Abt Jaroslaus befiehlt dem gesammten Clerus der Olmützer Diöcese, die Pfarrer Bohdal, Janko etc. in allen Kirchen als excommunicirt zu erklären und zu verkünden, dass sie ihrer Beneficien verlustig werden, wenn sie im Verlaufe des Monates Juni nicht allen Entscheidungen gerecht werden, welche in dem zwischen ihnen und den Altbrünner Kreuzherren anhängigen Processe zu Gunsten der letzteren gefällt wurden. Datum Obrowitz 2. Juni 1393. Jaroslaus divina miseracione abbas monasterii beate Marie virginis Zabrdovicensis prope Brunam ordinis Premonstratensis Olomucensis diocesis, judex et conservator perpetuus una cum aliis nostris in hac parte collegis jurium et privilegiorum honorabilium religiosorum virorum dominorum magistri et fratrum cruciferorum domus hospitalis sancti Johannis Jero- solimitani dudum a sede apostolica specialiter deputatus, venerabilibus et discretis viris dominis universis et singulis abbatibus prioribus prepositis decanis archidiaconibus archipres- byteris scolasticis cantoribus custodibus thesaurariis canocis tam cathedralis quam collegia- tarum ecclesiarum, necnon gardianis ministris prioribus preceptoribus et commendatoribus ordinum quorumcunque, parochaliumque ecclesiarum et capellarum rectoribus, perpetuis vicariis
151 publice in domo habitacionis et ecclesiis suis aut coram familia ipsorum ipsos citetis, quos et nos presentibus citamus auctoritate nostra imo verius apostolica, ut coram nobis legitime et peremptorie compareant in dicto nostro monasterio proxima die juridica immediate sequente post beatorum Petri et Pauli apostolorum festum nunc affuturum proxime, hora vesperorum ad audiendum et videndum concludi in tota causa super omnibus et singulis attestacionibus munimentis ac literis productis judicialiter coram nobis vel in prefixo huiusmodi ipsis ter- mino verbo vel in scriptis coram nobis allegare certas causas et raciones, si quas habent vel producere voluerint legitime, cur et quare in predicta causa dudum vertente coram nobis judicialiter inter ipsos dominos plebanos ex una et religiosum fratrem dominum Nicolaum plebanum hospitalis sancti spiritus in Antiqua Bruna ordinis predicti parte ex altera concludere minime debeamus et facturi, recepturi et audituri in dicto termino, que de juris ordine fuerint facienda. Intimantes eisdem citatis, quibus et nos presentibus intimamus, quod si comparuerint in dicto termino aut non, nos utique ad conclusionem cause huiusmodi pre- dicte justo juris ordine servato procedemus ipsorum absencia seu contumacia non obstante. Diem vestre execucionis fideles nobis una cum nominum vestrorum subscripcione et sigillorum vestrorum appressione ad presentes plenam fidem sub penis predictis facientes. Datum Zabr- dowicz in monasterio nostro predicto secunda die mensis Junii anno domini millesimo tre- centesimo nonagesimo tercio, nostro maiori sub sigillo presentibus tergotenus appresso: (Aus dem Orig. in der Boček'schen Slg. n. 3116 im mähr. Landes-Archive.) 157. Der Obrowitzer Abt Jaroslaus befiehlt dem gesammten Clerus der Olmützer Diöcese, die Pfarrer Bohdal, Janko etc. in allen Kirchen als excommunicirt zu erklären und zu verkünden, dass sie ihrer Beneficien verlustig werden, wenn sie im Verlaufe des Monates Juni nicht allen Entscheidungen gerecht werden, welche in dem zwischen ihnen und den Altbrünner Kreuzherren anhängigen Processe zu Gunsten der letzteren gefällt wurden. Datum Obrowitz 2. Juni 1393. Jaroslaus divina miseracione abbas monasterii beate Marie virginis Zabrdovicensis prope Brunam ordinis Premonstratensis Olomucensis diocesis, judex et conservator perpetuus una cum aliis nostris in hac parte collegis jurium et privilegiorum honorabilium religiosorum virorum dominorum magistri et fratrum cruciferorum domus hospitalis sancti Johannis Jero- solimitani dudum a sede apostolica specialiter deputatus, venerabilibus et discretis viris dominis universis et singulis abbatibus prioribus prepositis decanis archidiaconibus archipres- byteris scolasticis cantoribus custodibus thesaurariis canocis tam cathedralis quam collegia- tarum ecclesiarum, necnon gardianis ministris prioribus preceptoribus et commendatoribus ordinum quorumcunque, parochaliumque ecclesiarum et capellarum rectoribus, perpetuis vicariis
Strana 152
152 et presbyteris curatis et non curatis, tabellionibus seu notariis publicis et clericis quibuscunque per civitatem et diocesim Olomucensem predictam ubilibet constitutis, qui presentibus fueritis requisiti seu alter vestrum fuerit requisitus, salutem in domino et mandatis nostris imo verius apostolicis firmiter obedire. Noveritis nos dudum recepisse pro parte honorabilis et religiosi viri Nicolai rectoris et plebani hospitalis sancti spiritus in Antiqua Bruna dicte Olomucensis diocesis ac fratrum ordinis sancti Johannis hospitalis Jerosolimitani cum ea, qua decuit. reverencia literas felicium recordacionum dominorum Gregorii pape noni et Johannis pape XXII . . . . . quarum tenor bulle prime videlicet domini Gregorii per omnia in hec verba sequitur: „Gregorius episcopus servus servorum dei . . . . Non absque dolore cordis etc. Datum Anagine (sic) VII. Kalendas Septembris pontificatus nostri anno primo." Tenor vero alterius bulle videlicet domini Johannis pape XXII per omnia sequitur et est talis: „Johannes episcopus servus servorum dei dilectis filiis in Luca et Zabrdowicz monasteriorum abbatibus Olomucensis diocesis . . . . . Ad hoc nos deus pretulit etc. Datum Avinione VII. idus Octobris pontificatus nostri anno quarto.“ Quarum integralem tenorem propter earundem prolixitatem presentibus inseri obmisimus, copiam autem earum hesitanti et humiliter juxta acta nostra petenti indubie dabimus cuilibet. Cumque eciam ad instanciam dicti domini Nicolai partis actricis et Henrici Hawswald legitimi procuratoris ipsius et nomine procuratorio discreti viri domini Bohdalus de theotonicali Kinheyt, Johannes seu Janko in Bobrowka, Michahel in inferiori Bobrowia atque Georgius in Obecz ecclesiarum plebani seu rectores dicte Olomucensis diocesis auctoritate nostra conservatoria imo verius apostolica et virtute dictarum literarum apostolicarum nobis, ut premittitur, coram notario publico dudum pre- sentatarum, in nostri presenciam aliis certis literis nostris mediantibus dudum antea peremptorie ac uno pro tribus edicto ammoniti pluries citati et evocati fuissent in certis et peremptoriis terminis ipsis partibus prefixis coram nobis, ut predicti plebani quatuor, nominibus quibus supra, quadraginta marcas grossorum pragensium moravici numeri et pagamenti pro et de decimis frugum per predictos quatuor plebanos de facto et temerarie spoliatis ad ecclesiam parochialem in Krisans seu Krisanowe predictam et per consequens ad hospitale et ipsius pauperes et miserabiles personas inibi degentes ac rectorem seu plebanum dicti hospitalis in Antiqua Bruna dudum spectantibus, aut ipsarum spoliatarum decimarum valoram seu estima- cionem predictam in prefixis terminis predicte lese parti actrici reddere solvere dare pagare et cum effectu restituere deberent et tenerentur, aut in prefixis partibus huiusmodi cum omnibus et singulis suis juribus privilegiis munimentis processibus et suis autenticis super huiusmodi frugum decimis, quomodolibet habitis et sitis in villis Crewezdorf Bohdalau Morawsk Cossau et Myroschaw etc. peremptorie comparere et allegare verbo vel in scriptis coram nobis in dicto termino racionabilem et racionabiles causam et causas, cur non facere pre- dicta et ad execucionem ipsorum eciam coacti et astricti minime tenerentur. Prefateque ree partes ad et super quartam feriam post dominicam, qua in dei ecclesia cantabatur: „Jubilate deo" dudum preteritam, per nos peremptorie citate ad predicte partis actricis instan- ciam fuerunt ad respondendum libello debere, per predicte actricis partis procuratorem Hen- ricum predictum judicialiter coram nobis in quadam accionis iniuriarum causa contra et
152 et presbyteris curatis et non curatis, tabellionibus seu notariis publicis et clericis quibuscunque per civitatem et diocesim Olomucensem predictam ubilibet constitutis, qui presentibus fueritis requisiti seu alter vestrum fuerit requisitus, salutem in domino et mandatis nostris imo verius apostolicis firmiter obedire. Noveritis nos dudum recepisse pro parte honorabilis et religiosi viri Nicolai rectoris et plebani hospitalis sancti spiritus in Antiqua Bruna dicte Olomucensis diocesis ac fratrum ordinis sancti Johannis hospitalis Jerosolimitani cum ea, qua decuit. reverencia literas felicium recordacionum dominorum Gregorii pape noni et Johannis pape XXII . . . . . quarum tenor bulle prime videlicet domini Gregorii per omnia in hec verba sequitur: „Gregorius episcopus servus servorum dei . . . . Non absque dolore cordis etc. Datum Anagine (sic) VII. Kalendas Septembris pontificatus nostri anno primo." Tenor vero alterius bulle videlicet domini Johannis pape XXII per omnia sequitur et est talis: „Johannes episcopus servus servorum dei dilectis filiis in Luca et Zabrdowicz monasteriorum abbatibus Olomucensis diocesis . . . . . Ad hoc nos deus pretulit etc. Datum Avinione VII. idus Octobris pontificatus nostri anno quarto.“ Quarum integralem tenorem propter earundem prolixitatem presentibus inseri obmisimus, copiam autem earum hesitanti et humiliter juxta acta nostra petenti indubie dabimus cuilibet. Cumque eciam ad instanciam dicti domini Nicolai partis actricis et Henrici Hawswald legitimi procuratoris ipsius et nomine procuratorio discreti viri domini Bohdalus de theotonicali Kinheyt, Johannes seu Janko in Bobrowka, Michahel in inferiori Bobrowia atque Georgius in Obecz ecclesiarum plebani seu rectores dicte Olomucensis diocesis auctoritate nostra conservatoria imo verius apostolica et virtute dictarum literarum apostolicarum nobis, ut premittitur, coram notario publico dudum pre- sentatarum, in nostri presenciam aliis certis literis nostris mediantibus dudum antea peremptorie ac uno pro tribus edicto ammoniti pluries citati et evocati fuissent in certis et peremptoriis terminis ipsis partibus prefixis coram nobis, ut predicti plebani quatuor, nominibus quibus supra, quadraginta marcas grossorum pragensium moravici numeri et pagamenti pro et de decimis frugum per predictos quatuor plebanos de facto et temerarie spoliatis ad ecclesiam parochialem in Krisans seu Krisanowe predictam et per consequens ad hospitale et ipsius pauperes et miserabiles personas inibi degentes ac rectorem seu plebanum dicti hospitalis in Antiqua Bruna dudum spectantibus, aut ipsarum spoliatarum decimarum valoram seu estima- cionem predictam in prefixis terminis predicte lese parti actrici reddere solvere dare pagare et cum effectu restituere deberent et tenerentur, aut in prefixis partibus huiusmodi cum omnibus et singulis suis juribus privilegiis munimentis processibus et suis autenticis super huiusmodi frugum decimis, quomodolibet habitis et sitis in villis Crewezdorf Bohdalau Morawsk Cossau et Myroschaw etc. peremptorie comparere et allegare verbo vel in scriptis coram nobis in dicto termino racionabilem et racionabiles causam et causas, cur non facere pre- dicta et ad execucionem ipsorum eciam coacti et astricti minime tenerentur. Prefateque ree partes ad et super quartam feriam post dominicam, qua in dei ecclesia cantabatur: „Jubilate deo" dudum preteritam, per nos peremptorie citate ad predicte partis actricis instan- ciam fuerunt ad respondendum libello debere, per predicte actricis partis procuratorem Hen- ricum predictum judicialiter coram nobis in quadam accionis iniuriarum causa contra et
Strana 153
153 adversus predictas reas partes oblato et juris scripti ordine debite et legitime observato ad ulteriora fore et esse procedendum, prout notorie clare et manifeste in literis nostris desuper confectis sigillatis et emanatis et sigillis executorum huiusmodi ad hoc per nos specialiter deputandorum dudum consignatis et nobis remissis. Et quibus terminis, partibus predictis prefixis legitime, advenientibus nobis cum Jacobo actorum nostrorum (notario) infrascripto pro tribunali sedentibus in judicio Henricus Hawswald procurator legitimus predicti domini Nicolai cruciferi et partis actricis legitime in persona compaurit et partibus reis supradictis minime nec per se nec suos certos et legitimos procuratores comparentibus, ipsarum rearum parcium sic non comparencium contumaciam cum instancia accusavit et propter alias priores multiplices contumacias predictarum rearum parcium, in quas contumaciter et multi- farie dudum incurrerunt, prout in actis nostris expressius de verbo ad verbum continetur, ne ipsi de ipsorum inobediencia valerent quomodolibet gloriari, juxta juris ordinem partem predictam suspendi ab ingressu ecclesie denunciari excommunicari et agravari instanter et instantissime petivit tam diu et quousque monicioni nostre premisse cum effectu parere et obedire curarent, videlicet XL marcas grossorum pragensium, numeri moravicalis una cum dampnis expensis et interesse pro spolio commisso de facto lese parti et actrici integraliter persolverent et libello dudum oblato juxta juris ordinem responderent, necnon occupacionem et pretensam huiusmodi decimarum possessionem pro se et suis successoribus universis parti actrici aut ordini cruciferorum perpetuo ipsis cedendo resignarent. Nos vero Jaroslaus abbas judex et conservator supradictus protunc considerantes, quod justa petentibus non esse quo- modolibet denegandus assensus, prefati Henrici procuratoris peticionem tamquam juri consonam et congruentem auctoritate nostra conservatoria decernendo admisimus et predictarum rearum parcium rebellionis et contumacie inobedienciam, que merito extitit et est plectenda, eciam attendentes auctoritate nostra imo verius apostolica nobis in hac parte concessa predictos quatuor plebanos videlicet Bohdalum, Jankonem, Georgium et Michahelem dudum ab ingressu ecclesiastico fore suspensos denuncciatos et in dei nomine excommunicatos, ac in cibo potu igne balneo foro loquela et qualibet humana participacione Christi fidelium fore et esse evitandos et taliter agravatos pronunciando et pro tribunali sedendo publice per decanatum Thassoviensem huiusmodi suspensionis denunciacjonis excommunicacionis et agravacionis sentencias indurato animo Pharaonis in suarum salutis animarum grave dispendium et con- temptum sancte matris ecclesie animis sustinuerunt induratis contumaciter et die hodierno sustinent indurati. Itaque, ut veridica relacione didicimus fidedignorum, non obstantibus pre- dicte suspensionis denunciacionis excommunicacionis et agravacionis sentenciis justo juris ordine debito servato et in predictos plebanos dudum latis, prefati Bohdalus Janko Michahel et Georgius plebani ecclesiarum supradictarum se divinis officiis ministeriis intromittere per plures vices modo temerario fuerant et sunt ausi contra et adversus apostolice sedis man- data in tale talis dignitatis preiudicium et grande scandalum populi christiani. Eciam ut in remissionis attestacionibus et actis clare legimus et vidimus adhuc per Jacobum notarium publicum et cause huiusmodi coram nobis scribam nobis de partibus per dominos decanum Thassoviensem et plebanum de Mezyrzyecz nostros commissarios ad examinandos et citandos 20
153 adversus predictas reas partes oblato et juris scripti ordine debite et legitime observato ad ulteriora fore et esse procedendum, prout notorie clare et manifeste in literis nostris desuper confectis sigillatis et emanatis et sigillis executorum huiusmodi ad hoc per nos specialiter deputandorum dudum consignatis et nobis remissis. Et quibus terminis, partibus predictis prefixis legitime, advenientibus nobis cum Jacobo actorum nostrorum (notario) infrascripto pro tribunali sedentibus in judicio Henricus Hawswald procurator legitimus predicti domini Nicolai cruciferi et partis actricis legitime in persona compaurit et partibus reis supradictis minime nec per se nec suos certos et legitimos procuratores comparentibus, ipsarum rearum parcium sic non comparencium contumaciam cum instancia accusavit et propter alias priores multiplices contumacias predictarum rearum parcium, in quas contumaciter et multi- farie dudum incurrerunt, prout in actis nostris expressius de verbo ad verbum continetur, ne ipsi de ipsorum inobediencia valerent quomodolibet gloriari, juxta juris ordinem partem predictam suspendi ab ingressu ecclesie denunciari excommunicari et agravari instanter et instantissime petivit tam diu et quousque monicioni nostre premisse cum effectu parere et obedire curarent, videlicet XL marcas grossorum pragensium, numeri moravicalis una cum dampnis expensis et interesse pro spolio commisso de facto lese parti et actrici integraliter persolverent et libello dudum oblato juxta juris ordinem responderent, necnon occupacionem et pretensam huiusmodi decimarum possessionem pro se et suis successoribus universis parti actrici aut ordini cruciferorum perpetuo ipsis cedendo resignarent. Nos vero Jaroslaus abbas judex et conservator supradictus protunc considerantes, quod justa petentibus non esse quo- modolibet denegandus assensus, prefati Henrici procuratoris peticionem tamquam juri consonam et congruentem auctoritate nostra conservatoria decernendo admisimus et predictarum rearum parcium rebellionis et contumacie inobedienciam, que merito extitit et est plectenda, eciam attendentes auctoritate nostra imo verius apostolica nobis in hac parte concessa predictos quatuor plebanos videlicet Bohdalum, Jankonem, Georgium et Michahelem dudum ab ingressu ecclesiastico fore suspensos denuncciatos et in dei nomine excommunicatos, ac in cibo potu igne balneo foro loquela et qualibet humana participacione Christi fidelium fore et esse evitandos et taliter agravatos pronunciando et pro tribunali sedendo publice per decanatum Thassoviensem huiusmodi suspensionis denunciacjonis excommunicacionis et agravacionis sentencias indurato animo Pharaonis in suarum salutis animarum grave dispendium et con- temptum sancte matris ecclesie animis sustinuerunt induratis contumaciter et die hodierno sustinent indurati. Itaque, ut veridica relacione didicimus fidedignorum, non obstantibus pre- dicte suspensionis denunciacionis excommunicacionis et agravacionis sentenciis justo juris ordine debito servato et in predictos plebanos dudum latis, prefati Bohdalus Janko Michahel et Georgius plebani ecclesiarum supradictarum se divinis officiis ministeriis intromittere per plures vices modo temerario fuerant et sunt ausi contra et adversus apostolice sedis man- data in tale talis dignitatis preiudicium et grande scandalum populi christiani. Eciam ut in remissionis attestacionibus et actis clare legimus et vidimus adhuc per Jacobum notarium publicum et cause huiusmodi coram nobis scribam nobis de partibus per dominos decanum Thassoviensem et plebanum de Mezyrzyecz nostros commissarios ad examinandos et citandos 20
Strana 154
154 testes in predicta causa suis certis literis clausis transmissis, annotati plebani publice suis plebisanis perhibuerunt et mandaverunt, ut nullus citatorum ad perhibendum et veritatis testimonium deponendum in causa decimali supradicta contra ipsos compareret aut juratus contra ipsos quidquam de sciencia sua deponere quomodolibet esset ausus. Et in casu, quo aliquis suorum plebisanorum in huiusmodi causa contra ipsos aut ipsorum aliquem quidquam verbo vel facto scriptis aut alio modo quocunque coram notario actoris deponeret diceret vel narraret, extunc ille vel illi scituri certissime, quod ipsis et cuilibet ipsorum uxoribus, pueris et familiaribus vellet prohibere et denegare quelibet ecclesiastica sacramenta. Que omnia et singula de facto contra canonicas sancciones, deum et justiciam temerarie . . . . partis preiudicium facere minime formidarunt plebani supradicti. Nichilominus secunda die mensis Junii . . . . .*) notario actoris infrascripto pro tribunali sedentibus loco et hora consuetis Henricus Hawswald procurator actricis partis denunciacionis suspensionis excom- municacionis et agravacionis literas et processus predictorum plebanorum Bohdali Jankonis Michahelis et Georgii tenorem in se continentes et decani Thassoviensis ac aliorum decem plebanorum executoriis sigillis sigillatas obtulit petens humiliter, processus huiusmodi nostros mense elapso ob XL marcarum grossorum pragensium numeri supradicti, dampnorum expensarum et inter- esse nonsolucionem necnon resignacionem aut decimarum huismodi cessionem plebano in Krisans vel rectori hospitalis supradicti meliore via modo et juris forma reagravari, prout melius potest et fieri debet ac universos et singulos eorum participantes, fautores, adiutores, familiares verbo vel facto pu- blice vel occulte utriusque sexus, cuiuscunque status gradus vel ordinis fuerint publice excommu- nicatos denunciari, pulsatis campanis extintis candelis deberi in ecclesiis pronunciari et ipsis et eorum cuilibet taliter, ut premittitur, predictis quatuor plebanis participantibus debere et decernendum fore et esse prohibenda singula ecclesiastica sacramenta divinaque officia et specialiter ecclesiastica sepultura, preter ea, que sanctorum patrum constitucionibus et a canone sunt instituta. Et in casu, quo infra presentem mensem Junii inclusive computando mandatis nostris imo verius apostolicis cum effectu non parere curarent et predictam summam pecu- niarum quadraginta marcarum, ut premittitur, parti non restituere et solvere niterentur, extunc elapso mense ab officio et beneficio predictos quatuor plebanos ad tempus et usque plenariam solucionem predictarum pecuniarum suspendere juxta graciosam bullam domini Gregorii olim pape noni dignaremur, vel ipsos debere allegare certas causas et raciones, cur ipsi ab officio et beneficio suspendi pro predictis minime teneantur juxta apostolicorum continenciam mandatorum. Que omnia tamquam juri consona auctoritate supradicta fieri decrevimus, per presentes mandantes vobis dominis supradictis in virtute sancte obediencie et sub excommunicacionis pena, quam in vos et quemlibet vestrum trium tamen dierum canonica monicione premissa ferimus in his scriptis, si non feceritis, que mandamus, districte precipiendo mandantes, quatenus prefatos dominos Bohdalum Jankonem Michahelem et Georgium plebanos ecclesiarum supradictarum singulis diebus dominicis et festivis et in predicacionibus vestris publice excommunicatos agravatos et reagravatos a cibo potu igne balneo foro et *) Der Text der punktirten Stelle gieng durch einen Riss im Pergamente verloren.
154 testes in predicta causa suis certis literis clausis transmissis, annotati plebani publice suis plebisanis perhibuerunt et mandaverunt, ut nullus citatorum ad perhibendum et veritatis testimonium deponendum in causa decimali supradicta contra ipsos compareret aut juratus contra ipsos quidquam de sciencia sua deponere quomodolibet esset ausus. Et in casu, quo aliquis suorum plebisanorum in huiusmodi causa contra ipsos aut ipsorum aliquem quidquam verbo vel facto scriptis aut alio modo quocunque coram notario actoris deponeret diceret vel narraret, extunc ille vel illi scituri certissime, quod ipsis et cuilibet ipsorum uxoribus, pueris et familiaribus vellet prohibere et denegare quelibet ecclesiastica sacramenta. Que omnia et singula de facto contra canonicas sancciones, deum et justiciam temerarie . . . . partis preiudicium facere minime formidarunt plebani supradicti. Nichilominus secunda die mensis Junii . . . . .*) notario actoris infrascripto pro tribunali sedentibus loco et hora consuetis Henricus Hawswald procurator actricis partis denunciacionis suspensionis excom- municacionis et agravacionis literas et processus predictorum plebanorum Bohdali Jankonis Michahelis et Georgii tenorem in se continentes et decani Thassoviensis ac aliorum decem plebanorum executoriis sigillis sigillatas obtulit petens humiliter, processus huiusmodi nostros mense elapso ob XL marcarum grossorum pragensium numeri supradicti, dampnorum expensarum et inter- esse nonsolucionem necnon resignacionem aut decimarum huismodi cessionem plebano in Krisans vel rectori hospitalis supradicti meliore via modo et juris forma reagravari, prout melius potest et fieri debet ac universos et singulos eorum participantes, fautores, adiutores, familiares verbo vel facto pu- blice vel occulte utriusque sexus, cuiuscunque status gradus vel ordinis fuerint publice excommu- nicatos denunciari, pulsatis campanis extintis candelis deberi in ecclesiis pronunciari et ipsis et eorum cuilibet taliter, ut premittitur, predictis quatuor plebanis participantibus debere et decernendum fore et esse prohibenda singula ecclesiastica sacramenta divinaque officia et specialiter ecclesiastica sepultura, preter ea, que sanctorum patrum constitucionibus et a canone sunt instituta. Et in casu, quo infra presentem mensem Junii inclusive computando mandatis nostris imo verius apostolicis cum effectu non parere curarent et predictam summam pecu- niarum quadraginta marcarum, ut premittitur, parti non restituere et solvere niterentur, extunc elapso mense ab officio et beneficio predictos quatuor plebanos ad tempus et usque plenariam solucionem predictarum pecuniarum suspendere juxta graciosam bullam domini Gregorii olim pape noni dignaremur, vel ipsos debere allegare certas causas et raciones, cur ipsi ab officio et beneficio suspendi pro predictis minime teneantur juxta apostolicorum continenciam mandatorum. Que omnia tamquam juri consona auctoritate supradicta fieri decrevimus, per presentes mandantes vobis dominis supradictis in virtute sancte obediencie et sub excommunicacionis pena, quam in vos et quemlibet vestrum trium tamen dierum canonica monicione premissa ferimus in his scriptis, si non feceritis, que mandamus, districte precipiendo mandantes, quatenus prefatos dominos Bohdalum Jankonem Michahelem et Georgium plebanos ecclesiarum supradictarum singulis diebus dominicis et festivis et in predicacionibus vestris publice excommunicatos agravatos et reagravatos a cibo potu igne balneo foro et *) Der Text der punktirten Stelle gieng durch einen Riss im Pergamente verloren.
Strana 155
155 qualibet humana participacione in vestris ecclesiis nuncietis una cum suis participantibus universis, ut premittitur in supplicacione predicta, et suis participantibus fautoribus et ad- iatoribus et familiaribus prohibentes publice ecclesiastica sacramenta et specialiter ecclesi- sticam sepulturam tam diu, donec a nobis aliud habueritis in mandatis, eciam ammonentes eosdem plebanos, ut inclusive quadraginta marcas grossorum de presenti mense parti actrici persolvant et de decimis huiusmodi ipsi cedant, alioquin ipsos elapso mense presenti, si non certas causas super hoc allegaverint, ab officio et beneficio juxta mandatum aposto- licum suspendi faciemus, et in signum execucionis vestre vestra sigilla presentibus appen- dentes penis sub predictis. Datum Zabrdowicz anno domini etc. LXXXXIII nostro sub appenso sigillo, secunda die mensis Junii. Et ego Jacobus quondam Johannis de Bruna etc. publicus auctoritate imperiali nota- rius etc. (Aus dem Orig. in der Boček'schen Slg. n. 3116 im mähr. Landesarchive.) 158. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Heres von Zdounek das Leipgeding seiner Frau auf dem Dorfe Komarowitz versichere. Dt. Meziřič 16. Juni 1393. Wir Niclas etc. bekennen etc. das komen ist Hersso von Sdenka unser lieber getreuer und hat mit wolbedachtem mute, guten willen und rechter wissen ufgegeben, ufgereichet und vormacht frauen Ofken seiner elichen wirtinne zu rechtem leipgeding das dorf zu Comarowicz mit molen, teichen, welden und wiesen und allen seinen zugehorungen, wie man die benennen mag mit sunderlichen worten. Des haben wir als ein bischof zu Olomuncz obrister lehenherr des vorgenannten dorfes und zugehorungen des egenannten leipgeding der egenannten frauen Ofkan geben und vorleihen mit kraft diez brifes in alle der masse und tuglichkeit als anderer frauen leipgeding recht und gewonheit ist in unserm bischtum zu Olomuncz, als das von alders her komen ist und das von uns als einem bischof zu Olomuncz zu rechtem mannlehen ruret. Und bat uns, das wir als ein bischof zu Olomuncz, obrister lehenherr sulcher guter, das egenannte leipgedinge der egenannten frauen Ofkan geruchten genediclich zu vorleihen, unschedlich doch uns und unserm bischtum zu Olomuncz an unserm gewonlichen dinste und rechte. Und geben ir zu furmunde und vorweser die strengen Dirslawen von Stralek, Peter Meisner von Peterswald ritter, Marquarden von Wolfsberg, Jost von Wolfsberg marschal, die sie von unsern wegen bei sulchem iren leipgeding behalden und beschirmen sullen als recht ist. Des seint gezeuge Cunczo vom Smalh, Wolfram von Panowicz und Sigot von Podole unsre lieben getreun. Mit urkund 20.*
155 qualibet humana participacione in vestris ecclesiis nuncietis una cum suis participantibus universis, ut premittitur in supplicacione predicta, et suis participantibus fautoribus et ad- iatoribus et familiaribus prohibentes publice ecclesiastica sacramenta et specialiter ecclesi- sticam sepulturam tam diu, donec a nobis aliud habueritis in mandatis, eciam ammonentes eosdem plebanos, ut inclusive quadraginta marcas grossorum de presenti mense parti actrici persolvant et de decimis huiusmodi ipsi cedant, alioquin ipsos elapso mense presenti, si non certas causas super hoc allegaverint, ab officio et beneficio juxta mandatum aposto- licum suspendi faciemus, et in signum execucionis vestre vestra sigilla presentibus appen- dentes penis sub predictis. Datum Zabrdowicz anno domini etc. LXXXXIII nostro sub appenso sigillo, secunda die mensis Junii. Et ego Jacobus quondam Johannis de Bruna etc. publicus auctoritate imperiali nota- rius etc. (Aus dem Orig. in der Boček'schen Slg. n. 3116 im mähr. Landesarchive.) 158. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Heres von Zdounek das Leipgeding seiner Frau auf dem Dorfe Komarowitz versichere. Dt. Meziřič 16. Juni 1393. Wir Niclas etc. bekennen etc. das komen ist Hersso von Sdenka unser lieber getreuer und hat mit wolbedachtem mute, guten willen und rechter wissen ufgegeben, ufgereichet und vormacht frauen Ofken seiner elichen wirtinne zu rechtem leipgeding das dorf zu Comarowicz mit molen, teichen, welden und wiesen und allen seinen zugehorungen, wie man die benennen mag mit sunderlichen worten. Des haben wir als ein bischof zu Olomuncz obrister lehenherr des vorgenannten dorfes und zugehorungen des egenannten leipgeding der egenannten frauen Ofkan geben und vorleihen mit kraft diez brifes in alle der masse und tuglichkeit als anderer frauen leipgeding recht und gewonheit ist in unserm bischtum zu Olomuncz, als das von alders her komen ist und das von uns als einem bischof zu Olomuncz zu rechtem mannlehen ruret. Und bat uns, das wir als ein bischof zu Olomuncz, obrister lehenherr sulcher guter, das egenannte leipgedinge der egenannten frauen Ofkan geruchten genediclich zu vorleihen, unschedlich doch uns und unserm bischtum zu Olomuncz an unserm gewonlichen dinste und rechte. Und geben ir zu furmunde und vorweser die strengen Dirslawen von Stralek, Peter Meisner von Peterswald ritter, Marquarden von Wolfsberg, Jost von Wolfsberg marschal, die sie von unsern wegen bei sulchem iren leipgeding behalden und beschirmen sullen als recht ist. Des seint gezeuge Cunczo vom Smalh, Wolfram von Panowicz und Sigot von Podole unsre lieben getreun. Mit urkund 20.*
Strana 156
156 diez brifes vorsigelt mit unserm anhangenden insigel. Der geben ist zu Mezerzicz noch Cristes geburte dreizehnhundert jar dornoch in dem drei und neunzigisten jare des nehesten montages nach Viti. (Aus dem Lehensquatern II. p. 54 im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 159. Brünn 23. Juni 1393. Markgraf Jodok fordert die Städte der Neumark auf, zum Entsatze des vom Herzog von Mecklenburg belagerten Schlosses Wolfshagen behilflich zu sein. (Riedel Cod. Brand. B. III. 115.) 160. Markgraf Jodok gestattet, dass Nikolaus Pillung die markgräflichen Lehen Bukau, Rakwitz etc. von Johann von Meziřič kaufe. Dt. Brünn 28. Juni 1393. Wir Jost von gotes gnaden marggraff und herre zu Merhern bekennen und tun kunt offenlichen mit diesem brieve allen den, die in sehen oder horen lezen, das fur uns gewest ist der edle Nickel Pyllung von sand Gilgenperg, unser lieber getreuer, und hat uns furgelegt, wie das er die hernochgeschriben gueter, das ist Buckaw und das kirch- lehen doselbest, das guet zu Rakwicz, das guet zu Zdislawicz, daz guet Czyschaw, das guet Urkaw und das guet Challendorf mit allen iren zugehorungen von dem edlen Janen von Mezerzicz unserm lieben getreuen recht und redlichen gekaufft habe, die alle von uns als einem Marggraven und herren zu Merhern zu lehen rurent, und hat uns gebeten, das wir zu solichem kauffe, unsern willen geruchten zu geben und die vorgenanten gueter zu manschaft zu vorleihen. Dasselbe wir guetlichen getan haben und geben dorzu unsern gunst und guten willen, und haben im ouch und seinen rechten erben mannesgeschlechten alle obgenante gueter zu rechter manschafft gnediclichen vorlehen und vorreichet, vorleihen und vorreichen in die mit kraft dicz briefes, also das sie uns und unsern nochkomen marggrafen und herren zu Merhern von denselben guetern getreulich gewartig und gehorsam sein sollen, als iren naturlichen rechten herren, unsern fromen allezeit zu werben und unsere scheden zu wenden, als ander unser getreue manne, die in der marggrafschaft zu Merhern sein gesessen. Mit urkunt dicz brieves vorsigelt mit unserm anhangunden ingesigel. Geben zu Brunne noch Crists geburt dreizenhundert jare, dornoch in dem dritten und neunzigsten jare, des nehsten sunobendes vor sant Peters und Pauls tage, der heiligen zwelfboten. Ad mandatu domini Marchionis Henricus de Spilner. (Auf der Plicatur : Ad mandatum domini marchionis Henricus de Spilner. — Orig. Perg. h. Sig. im k. k. geh. Staats-Archive in Wien.)
156 diez brifes vorsigelt mit unserm anhangenden insigel. Der geben ist zu Mezerzicz noch Cristes geburte dreizehnhundert jar dornoch in dem drei und neunzigisten jare des nehesten montages nach Viti. (Aus dem Lehensquatern II. p. 54 im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 159. Brünn 23. Juni 1393. Markgraf Jodok fordert die Städte der Neumark auf, zum Entsatze des vom Herzog von Mecklenburg belagerten Schlosses Wolfshagen behilflich zu sein. (Riedel Cod. Brand. B. III. 115.) 160. Markgraf Jodok gestattet, dass Nikolaus Pillung die markgräflichen Lehen Bukau, Rakwitz etc. von Johann von Meziřič kaufe. Dt. Brünn 28. Juni 1393. Wir Jost von gotes gnaden marggraff und herre zu Merhern bekennen und tun kunt offenlichen mit diesem brieve allen den, die in sehen oder horen lezen, das fur uns gewest ist der edle Nickel Pyllung von sand Gilgenperg, unser lieber getreuer, und hat uns furgelegt, wie das er die hernochgeschriben gueter, das ist Buckaw und das kirch- lehen doselbest, das guet zu Rakwicz, das guet zu Zdislawicz, daz guet Czyschaw, das guet Urkaw und das guet Challendorf mit allen iren zugehorungen von dem edlen Janen von Mezerzicz unserm lieben getreuen recht und redlichen gekaufft habe, die alle von uns als einem Marggraven und herren zu Merhern zu lehen rurent, und hat uns gebeten, das wir zu solichem kauffe, unsern willen geruchten zu geben und die vorgenanten gueter zu manschaft zu vorleihen. Dasselbe wir guetlichen getan haben und geben dorzu unsern gunst und guten willen, und haben im ouch und seinen rechten erben mannesgeschlechten alle obgenante gueter zu rechter manschafft gnediclichen vorlehen und vorreichet, vorleihen und vorreichen in die mit kraft dicz briefes, also das sie uns und unsern nochkomen marggrafen und herren zu Merhern von denselben guetern getreulich gewartig und gehorsam sein sollen, als iren naturlichen rechten herren, unsern fromen allezeit zu werben und unsere scheden zu wenden, als ander unser getreue manne, die in der marggrafschaft zu Merhern sein gesessen. Mit urkunt dicz brieves vorsigelt mit unserm anhangunden ingesigel. Geben zu Brunne noch Crists geburt dreizenhundert jare, dornoch in dem dritten und neunzigsten jare, des nehsten sunobendes vor sant Peters und Pauls tage, der heiligen zwelfboten. Ad mandatu domini Marchionis Henricus de Spilner. (Auf der Plicatur : Ad mandatum domini marchionis Henricus de Spilner. — Orig. Perg. h. Sig. im k. k. geh. Staats-Archive in Wien.)
Strana 157
157 161. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Heinrich von Bélá das Leibgeding seiner Frau auf der Stadt Mezirič versichere. Dt. Schaunstein 28. Juni 1393. Wir Niclas etc. bekennen etc. Wann die ersame Dorothe Heinrichs von Biela ritters, unsers lieben gevatter und getreun elich wirtinne, unsere liebe gevattere, leipgeding und margengabe II hundert mark grosser prager pfennige merherischer zal, LXIIII grosse vor igliche mark zu zelen uf der stat Mezerzicz, genannt die Schone stat, vormals gehabt hat und solche ire brife, die wir ir doruber gegeben hatten, uns williclichen widergeben, uf- gelassen und sich des als unser mannenrecht ist mit guten willen vorzigen hat doruber, das wir dieselbe Schonestat Mezerzicz uns und unserm bischtum zu Olomuncz recht und redlich gekauft und an uns bracht haben und dieselbe Dorothe unsere gevattere gebeten hat, das wir sie anderswo uf unsern gutern ires leipgedinges besorgen zugeruhten (sic), des haben wir an- gesehen iren guten willen und ouch sunderlichen, wann es wol billichen ist, das sie solches ires leipgedinges besorget und wider erstattet werde, und dovon mit wolbedachtem mute, rechter wissen und rate unser getreuen manne haben wir der egenannten Dorothe unsere gevattere uf unserem gute Spitignaw, Topulne, Skalka und allem dem, das dorzu gehoret, nichtes usgenomen, zu irem rechten leipgeding beweiset bescheiden vorliehen und geben, beweisen bescheiden vorleihen und geben zweihundert mark grosser prager pfennige und muncze merherischer werunge und zal zu rechtem leipgeding, von uns und unsern nochkomen bischoven zu Olomuncz zu haben zu halden zu besiczen und geruelich zu geniessen an hindernisse ire lebetage und nicht lenger als leipgeding unser manne des bischtums recht ist und gewonheit. Und so die egenannte Dorothe unsere gevattere gestorben ist, so sal das vorgenannte gut Spitignaw, Topolne, Skalka und was dozu gehoret, als vor begriffen ist, uns und unsern nachkomen bischoven und dem bischtum zu Olomuncz lediglichen los und an hindernisse gevallen sein. Wer aber auch, das wir obgenannter Niclas oder unsere nochkumen bischove zu Olomuncz der vorgenannten Dorothe vor das egenannte in leipgedinge geben und bezalten zweihundert mark der egenannten grossen und werunge, zu hant als das geschehen ist, so sal das egenannte gut Spitignaw, Topolne, Skalka und was dorzu gehoret uns, unsern nachkomen bischoven zu Olomuncz ane widerrede und hindernisse ledig und los sein und wir mogen uns denn derselben guter wider underwinden unwidersprechlich allermenigliches an alles geverde. Und wir haben ir doruber zu schirmer und furmunden gegeben, als unser mannen recht ist, Marguarden von Wolfsberg ritter, Dirslawen von Stralek und Cunczen vom Smalh unsere liben getreuen. Mit urkund dicz brifes vorsigelt mit unserm angehangeden ingesigel. Und dorzu seint gezeuge Jost von Wolfsberg, Henslico von Cowalowicz burggraf zu Schauenburg, Herscho von der Sdenka, Woyciech und Jarosch gebrudere von Malhoticz und Luke von Ruskeho unsere liben getreuen, die von unsers geheisses wegen ire ingesigle an diesen brif gehangen haben. Datum Schauestein anno domini MOCCC° nonagesimo III°, in vigilia beatorum Petri et Pauli apostolorum. (Aus dem Lehensquatern II. p. 55 im fürsterzb. Archive in Kremsier.)
157 161. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Heinrich von Bélá das Leibgeding seiner Frau auf der Stadt Mezirič versichere. Dt. Schaunstein 28. Juni 1393. Wir Niclas etc. bekennen etc. Wann die ersame Dorothe Heinrichs von Biela ritters, unsers lieben gevatter und getreun elich wirtinne, unsere liebe gevattere, leipgeding und margengabe II hundert mark grosser prager pfennige merherischer zal, LXIIII grosse vor igliche mark zu zelen uf der stat Mezerzicz, genannt die Schone stat, vormals gehabt hat und solche ire brife, die wir ir doruber gegeben hatten, uns williclichen widergeben, uf- gelassen und sich des als unser mannenrecht ist mit guten willen vorzigen hat doruber, das wir dieselbe Schonestat Mezerzicz uns und unserm bischtum zu Olomuncz recht und redlich gekauft und an uns bracht haben und dieselbe Dorothe unsere gevattere gebeten hat, das wir sie anderswo uf unsern gutern ires leipgedinges besorgen zugeruhten (sic), des haben wir an- gesehen iren guten willen und ouch sunderlichen, wann es wol billichen ist, das sie solches ires leipgedinges besorget und wider erstattet werde, und dovon mit wolbedachtem mute, rechter wissen und rate unser getreuen manne haben wir der egenannten Dorothe unsere gevattere uf unserem gute Spitignaw, Topulne, Skalka und allem dem, das dorzu gehoret, nichtes usgenomen, zu irem rechten leipgeding beweiset bescheiden vorliehen und geben, beweisen bescheiden vorleihen und geben zweihundert mark grosser prager pfennige und muncze merherischer werunge und zal zu rechtem leipgeding, von uns und unsern nochkomen bischoven zu Olomuncz zu haben zu halden zu besiczen und geruelich zu geniessen an hindernisse ire lebetage und nicht lenger als leipgeding unser manne des bischtums recht ist und gewonheit. Und so die egenannte Dorothe unsere gevattere gestorben ist, so sal das vorgenannte gut Spitignaw, Topolne, Skalka und was dozu gehoret, als vor begriffen ist, uns und unsern nachkomen bischoven und dem bischtum zu Olomuncz lediglichen los und an hindernisse gevallen sein. Wer aber auch, das wir obgenannter Niclas oder unsere nochkumen bischove zu Olomuncz der vorgenannten Dorothe vor das egenannte in leipgedinge geben und bezalten zweihundert mark der egenannten grossen und werunge, zu hant als das geschehen ist, so sal das egenannte gut Spitignaw, Topolne, Skalka und was dorzu gehoret uns, unsern nachkomen bischoven zu Olomuncz ane widerrede und hindernisse ledig und los sein und wir mogen uns denn derselben guter wider underwinden unwidersprechlich allermenigliches an alles geverde. Und wir haben ir doruber zu schirmer und furmunden gegeben, als unser mannen recht ist, Marguarden von Wolfsberg ritter, Dirslawen von Stralek und Cunczen vom Smalh unsere liben getreuen. Mit urkund dicz brifes vorsigelt mit unserm angehangeden ingesigel. Und dorzu seint gezeuge Jost von Wolfsberg, Henslico von Cowalowicz burggraf zu Schauenburg, Herscho von der Sdenka, Woyciech und Jarosch gebrudere von Malhoticz und Luke von Ruskeho unsere liben getreuen, die von unsers geheisses wegen ire ingesigle an diesen brif gehangen haben. Datum Schauestein anno domini MOCCC° nonagesimo III°, in vigilia beatorum Petri et Pauli apostolorum. (Aus dem Lehensquatern II. p. 55 im fürsterzb. Archive in Kremsier.)
Strana 158
158 162. Pabst Bonifacius IX. beauftragt den Olmützer bischöflichen Official die Entscheidung, welche der Obrowitzer Abt zwischen dem Pfarrer in Kinheid und der Johannitercommende in Altbrünn bezüglich des Zehentbezuges fällte, vom neuen zu untersuchen. Dt. Perugia 1. Juli 1393. Bonifacius episcopus servus servorum dei dilecto filio officiali Olomucensi salutem et apostolicam benediccionem. Quia nobis dilectus filius Bohdalus rector ecclesie parochialis in Kinheid Olomucensis diocesis peticionem monstravit, quod olim Thomas, qui se gerit pro- commendatore domus hospitalis sancti Johannis Jerosolimitani in Antiqua Brunna dicte diocesis falso referente Jaroslae, abbate monasterii beate Marie virginis in Sabrdovicz prope Brunam dicte diocesis, conservatore, ut dicebat, eidem commendatori et fratribus eiusdem domus contra inferentes eis super bonis et rebus eorum iniurias vel iacturas a sede apostolica per ipsius sedis literas deputato et habente cognoscendi de hiis, que iudicialem indaginem exigunt specialem, per easdem literas potestatem, decimas bladorum et fructuum infra limites parochie dicte ecclesie existencium, que ad dictum rectorem de iure spectabant, ad eosdem commen- datorem et fratres pertinere, quomodo aut qualiter aliter non expresso et quod idem rector huiusmodi decimas aliquandiu occupaverat ac detinuerat ac detinebat indebite occupatas: idem abbas ad falsam relacionem huiusmodi ex arrupto nulla super relatis ipsis cognicione prehabita, quamvis sibi de relatis ipsis aliquatenus non constaret, sicut nec constare poterat, cum causa non esset notoria neque vera, dictum rectorem monuit et mandavit eidem, ut infra certum terminum peremptorium tunc expressum decimas huiusmodi, si extarent, alioquin earum verum valorem dictis commendatori et fratribus restitueret et decetero se de per- cepcione huiusmodi decimarum nullatenus intromitteret, alioquin in eundem rectorem, ut dicebat, excommunicacionis sentenciam promulgabat, eundem mandabat et faciebat excommunicatum publice nuncciari. Pro parte vero dicti rectoris fuit infra eundem terminum coram eodem abbate excipiendo propositum, quod cum sibi de relatis huiusmodi aliquatenus non constaret, prout nec constare poterat, cum causa non esset notoria neque vera, prefatus abbas ad monicionem et mandatum predicta processerat minus iuste dictusque rector monicioni et mandato huiusmodi parere minime tenebatur et ad id de iure compelli non poterat nec debebat et ab eodem abbate humiliter postulatum, ut monicionem et mandatum huiusmodi, quatenus ad ea de facto processerat, revocaret. Et quia idem abbas eundem rectorem super hoc audire contra iusticiam denegavit, pro parte dicti rectoris, sencientis exinde indebite gravari se, fuit ad sedem apostolicam appellatum. Quocirca discrecioni tue per apostolica scripta mandamus, quatenus vocatis, qui sunt evocandi et auditis hincinde propositis, quod canonicum fuit, appellacione remota decernas, faciens quod decreveris per censuram eccle- siasticam firmiter observari. Testes autem, qui fuerint nominati, si se gracia, odio vel timore subtraxerint, censura simili appellacione cessante compellas, veritati testimonium pro- hibere. Datum Parusii kalendis Julii pontificatus nostri anno quarto. (Inserirt in der Urkunde des Olmützer bischöflichen Officiales Johann von Ghulen ddo. 31. Jänner 1396, im fürsterzb. Archive in Kremsier.)
158 162. Pabst Bonifacius IX. beauftragt den Olmützer bischöflichen Official die Entscheidung, welche der Obrowitzer Abt zwischen dem Pfarrer in Kinheid und der Johannitercommende in Altbrünn bezüglich des Zehentbezuges fällte, vom neuen zu untersuchen. Dt. Perugia 1. Juli 1393. Bonifacius episcopus servus servorum dei dilecto filio officiali Olomucensi salutem et apostolicam benediccionem. Quia nobis dilectus filius Bohdalus rector ecclesie parochialis in Kinheid Olomucensis diocesis peticionem monstravit, quod olim Thomas, qui se gerit pro- commendatore domus hospitalis sancti Johannis Jerosolimitani in Antiqua Brunna dicte diocesis falso referente Jaroslae, abbate monasterii beate Marie virginis in Sabrdovicz prope Brunam dicte diocesis, conservatore, ut dicebat, eidem commendatori et fratribus eiusdem domus contra inferentes eis super bonis et rebus eorum iniurias vel iacturas a sede apostolica per ipsius sedis literas deputato et habente cognoscendi de hiis, que iudicialem indaginem exigunt specialem, per easdem literas potestatem, decimas bladorum et fructuum infra limites parochie dicte ecclesie existencium, que ad dictum rectorem de iure spectabant, ad eosdem commen- datorem et fratres pertinere, quomodo aut qualiter aliter non expresso et quod idem rector huiusmodi decimas aliquandiu occupaverat ac detinuerat ac detinebat indebite occupatas: idem abbas ad falsam relacionem huiusmodi ex arrupto nulla super relatis ipsis cognicione prehabita, quamvis sibi de relatis ipsis aliquatenus non constaret, sicut nec constare poterat, cum causa non esset notoria neque vera, dictum rectorem monuit et mandavit eidem, ut infra certum terminum peremptorium tunc expressum decimas huiusmodi, si extarent, alioquin earum verum valorem dictis commendatori et fratribus restitueret et decetero se de per- cepcione huiusmodi decimarum nullatenus intromitteret, alioquin in eundem rectorem, ut dicebat, excommunicacionis sentenciam promulgabat, eundem mandabat et faciebat excommunicatum publice nuncciari. Pro parte vero dicti rectoris fuit infra eundem terminum coram eodem abbate excipiendo propositum, quod cum sibi de relatis huiusmodi aliquatenus non constaret, prout nec constare poterat, cum causa non esset notoria neque vera, prefatus abbas ad monicionem et mandatum predicta processerat minus iuste dictusque rector monicioni et mandato huiusmodi parere minime tenebatur et ad id de iure compelli non poterat nec debebat et ab eodem abbate humiliter postulatum, ut monicionem et mandatum huiusmodi, quatenus ad ea de facto processerat, revocaret. Et quia idem abbas eundem rectorem super hoc audire contra iusticiam denegavit, pro parte dicti rectoris, sencientis exinde indebite gravari se, fuit ad sedem apostolicam appellatum. Quocirca discrecioni tue per apostolica scripta mandamus, quatenus vocatis, qui sunt evocandi et auditis hincinde propositis, quod canonicum fuit, appellacione remota decernas, faciens quod decreveris per censuram eccle- siasticam firmiter observari. Testes autem, qui fuerint nominati, si se gracia, odio vel timore subtraxerint, censura simili appellacione cessante compellas, veritati testimonium pro- hibere. Datum Parusii kalendis Julii pontificatus nostri anno quarto. (Inserirt in der Urkunde des Olmützer bischöflichen Officiales Johann von Ghulen ddo. 31. Jänner 1396, im fürsterzb. Archive in Kremsier.)
Strana 159
159 163. Der Prager erzbischöfliche vicarius in spiritualibus gibt den Olmützer Canonicis Adam und Wilhelm das Recht, in den Processen des Olmützer Capitels die Instanz des Prager und Olmützer Vicars auszuüben. Dt. Prag 3. Juli 1393. Honorabilibus viris dominis Ade decretorum doctori et Wilhelmo canonico ecclesie Olomucensis salutem in domino. Pro parte venerabilium virorum dominorum decani et capituli ecclesie Olomucensis antedicte expositum est nobis, quatenus propter remotam loci distanciam et viarum discrimina et pericula eisdem dominis grave et onerosum esset, in singulis ipsorum causis et querelis ad dominos Pragensem et Olomucensem officiales habere recursum, supplicatumque nobis cum instancia debita existit pro parte eorundem dominorum. ut eis iudices in prenominata ecclesia Olomucensi, ad quos tempore necessitatis valeant habere refugium, deberemus dare et deputare pro iusticia ab eis obtinenda, ut prius reveren- dissimus in Christo pater dominus noster dominus Johannes archiepiscopus Pragensis, qui nunc de diocesi Pragensi est absens, ipsis bone memorie magistrum Jaroslaum dederat et deputaverat per suas literas desuper confectas. Nos igitur tam ecclesie quam personis iam dictis commodum, quantum valemus, in absencia dicti domini archiepiscopi subvenire cupientes, supplicacionibus quoque nobis ad instanciam prescriptorum dominorum iustis et racionabilibus et iuri consonis oblatis annuentes, vobis dominis suprascriptis, de legalitate et circumspeccione vestris plurimum presumentes, ambobus in solidum, aut uni ex vobis absente, altero vestrum tenore presencium committimus omnino volentes, quatenus auctoritate ordinaria, quam vobis mpartimur, de causis omnibus et singulis tam presentibus quam futuris cum omnibus et singulis ipsarum dependenciis emergenciis et connexis, quas decanus et capitulum ecclesie iam dicte nomine ecclesie aut singulares persone ipsius habuerint seu habituri sunt adversus quascunque personas tam spirituales quam seculares cognoscatis et eas debito iuris ordine, secundum quod ipsarum natura exigit, decidatis facientes in ipsis et earum qualibet, quod decreveritis, per censuram ecclesiasticam firmiter observari. Testes autem, qui nominati fuerint, si se gracia odio timore amore aut favore subtraxerint, simili censura ad perhi- bendum testimonium compellentes. Committimus nichilominus vobis execucionem statutorum synodalium et provincialium adversus spoliatores et invasores bonorum ecclesie Olomucensis predicte, eciam si necesse fuerit eosdem per censuram ecclesiasticam predictam ad satis- faccionem debitam compellendo. In cuius rei testimonium presentes literas fieri et sigilli vicariatus archiepiscopatus Pragensis appensione iussimus communiri. Datum Prage anno domini MCCCLXXXXIII die III. mensis Julii. (Aus dem Codex Q. II. im fürsterzb. Archive in Kremsier.)
159 163. Der Prager erzbischöfliche vicarius in spiritualibus gibt den Olmützer Canonicis Adam und Wilhelm das Recht, in den Processen des Olmützer Capitels die Instanz des Prager und Olmützer Vicars auszuüben. Dt. Prag 3. Juli 1393. Honorabilibus viris dominis Ade decretorum doctori et Wilhelmo canonico ecclesie Olomucensis salutem in domino. Pro parte venerabilium virorum dominorum decani et capituli ecclesie Olomucensis antedicte expositum est nobis, quatenus propter remotam loci distanciam et viarum discrimina et pericula eisdem dominis grave et onerosum esset, in singulis ipsorum causis et querelis ad dominos Pragensem et Olomucensem officiales habere recursum, supplicatumque nobis cum instancia debita existit pro parte eorundem dominorum. ut eis iudices in prenominata ecclesia Olomucensi, ad quos tempore necessitatis valeant habere refugium, deberemus dare et deputare pro iusticia ab eis obtinenda, ut prius reveren- dissimus in Christo pater dominus noster dominus Johannes archiepiscopus Pragensis, qui nunc de diocesi Pragensi est absens, ipsis bone memorie magistrum Jaroslaum dederat et deputaverat per suas literas desuper confectas. Nos igitur tam ecclesie quam personis iam dictis commodum, quantum valemus, in absencia dicti domini archiepiscopi subvenire cupientes, supplicacionibus quoque nobis ad instanciam prescriptorum dominorum iustis et racionabilibus et iuri consonis oblatis annuentes, vobis dominis suprascriptis, de legalitate et circumspeccione vestris plurimum presumentes, ambobus in solidum, aut uni ex vobis absente, altero vestrum tenore presencium committimus omnino volentes, quatenus auctoritate ordinaria, quam vobis mpartimur, de causis omnibus et singulis tam presentibus quam futuris cum omnibus et singulis ipsarum dependenciis emergenciis et connexis, quas decanus et capitulum ecclesie iam dicte nomine ecclesie aut singulares persone ipsius habuerint seu habituri sunt adversus quascunque personas tam spirituales quam seculares cognoscatis et eas debito iuris ordine, secundum quod ipsarum natura exigit, decidatis facientes in ipsis et earum qualibet, quod decreveritis, per censuram ecclesiasticam firmiter observari. Testes autem, qui nominati fuerint, si se gracia odio timore amore aut favore subtraxerint, simili censura ad perhi- bendum testimonium compellentes. Committimus nichilominus vobis execucionem statutorum synodalium et provincialium adversus spoliatores et invasores bonorum ecclesie Olomucensis predicte, eciam si necesse fuerit eosdem per censuram ecclesiasticam predictam ad satis- faccionem debitam compellendo. In cuius rei testimonium presentes literas fieri et sigilli vicariatus archiepiscopatus Pragensis appensione iussimus communiri. Datum Prage anno domini MCCCLXXXXIII die III. mensis Julii. (Aus dem Codex Q. II. im fürsterzb. Archive in Kremsier.)
Strana 160
160 164. Der Obrowitzer Abt Jaroslaus entscheidet den Process zwischen den Altbrünner Kreuz- herren und den Pfarrern Bohdal, Janko etc. zu Gunsten der ersteren. Dt. Obrowitz 11. Juli 1393. Christi nomine invocato, ex cuius vultu recta procedunt judicia, nos Jaroslaus de Schellnberg divina miseracione abbas monasterii beate Marie virginis Zabrdowicensis prope Brunam ordinis Premonstratentis Olomucensis diocesis, judex et conservator perpetuus jurium et privilegiorum honorabilium et religiosorum virorum dominorum magistri et fratrum cruciferorum ordinis sancti Johannis hospitalis Jerosolimitani etc. in causa, que inter religiosum virum dominum Nicolaum fratrem ordinis cruciferorum sancti Johannis hospitalis Jerosolimitani supradicti ac rectorem et plebanum hospitalis in Antiqua Bruna predicte Olomucensis diocesis actorem ex una, et discretos viros dominos Bohdalum in Kinheyt, Jankonem in Bobrowka, Michahelem in inferiori Bobrowia et Georgium in Obecz ecclesiarum plebanos et rectores dicte Olomucensis diocesis reos, parte ex altera, coram nobis diu extitit ventillata, visis et diligenter inspectis actis et munimentis ac juribus parcium hinc inde solum deum pre oculis habentes pro tribunali sedentes per hanc nostram diffinitivam sentenciam in his scriptis dicimus sentenciamus et pronuncciamus, quod dicti prenominati rei indilate cedere debent de possessione et occupacione decimarum frugum omnium et singulorum, cuiuscunque grani existant, proveniencium de villis dictis Crewczdorf, Bohdalau, Morawska, Miroschaw et Cossan dicte Olomucensis diocesis, rectori ecclesie in Krisans et per consequens rectori seu plebano hospitalis in Antiqua Bruna, nomine et in persona pau- perum hospitalis supradicti ac de spolio, per ipsos supradictos reos de facto commisso in predictis ecclesiis in Krisans et hospitali se extendente ad XL marcas grossorum pragensium moravici numeri et pagamenti solvere dare satisfacere et cum effectu reddere debere actori prenotato, ipsis supradictis reis et ipsorum successoribus universis de percepcione et dominio dictarum decimarum perpetuum silencium presentibus imponentes, ac omnia et singula realiter et cum effectu solvere debere prenotatos reos antenotate actrici parti, prout in libello coram nobis judicialiter in predicta causa oblato et petito plenius continetur, ipsique actrici parti dampna singula rei debeant plenarie restituere et victos victori in expensis legitimis condempnari. In quibus omnibus et singulis supradictis prefatos reos actrici parti prenominate sentencialiter et diffinitive auctoritate conservatoria condempnamus, quarum taxacionem nobis in posterum reservamus. Lecta lata publicata et pronuncciata est hec sentencia in monasterio dicti domini Jaroslai hora vesperorum vel quasi, anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio, indiccione prima, die XI mensis Julii, pontificatus etc. Et ego Jacobus quondam Johannis de Bruna Olomucensis diocesis publicus auctoritate imperiali notarius etc. (Aus dem Orig. in der Boček'schen Slg. n. 3116 im mähr. Landes-Archive.)
160 164. Der Obrowitzer Abt Jaroslaus entscheidet den Process zwischen den Altbrünner Kreuz- herren und den Pfarrern Bohdal, Janko etc. zu Gunsten der ersteren. Dt. Obrowitz 11. Juli 1393. Christi nomine invocato, ex cuius vultu recta procedunt judicia, nos Jaroslaus de Schellnberg divina miseracione abbas monasterii beate Marie virginis Zabrdowicensis prope Brunam ordinis Premonstratentis Olomucensis diocesis, judex et conservator perpetuus jurium et privilegiorum honorabilium et religiosorum virorum dominorum magistri et fratrum cruciferorum ordinis sancti Johannis hospitalis Jerosolimitani etc. in causa, que inter religiosum virum dominum Nicolaum fratrem ordinis cruciferorum sancti Johannis hospitalis Jerosolimitani supradicti ac rectorem et plebanum hospitalis in Antiqua Bruna predicte Olomucensis diocesis actorem ex una, et discretos viros dominos Bohdalum in Kinheyt, Jankonem in Bobrowka, Michahelem in inferiori Bobrowia et Georgium in Obecz ecclesiarum plebanos et rectores dicte Olomucensis diocesis reos, parte ex altera, coram nobis diu extitit ventillata, visis et diligenter inspectis actis et munimentis ac juribus parcium hinc inde solum deum pre oculis habentes pro tribunali sedentes per hanc nostram diffinitivam sentenciam in his scriptis dicimus sentenciamus et pronuncciamus, quod dicti prenominati rei indilate cedere debent de possessione et occupacione decimarum frugum omnium et singulorum, cuiuscunque grani existant, proveniencium de villis dictis Crewczdorf, Bohdalau, Morawska, Miroschaw et Cossan dicte Olomucensis diocesis, rectori ecclesie in Krisans et per consequens rectori seu plebano hospitalis in Antiqua Bruna, nomine et in persona pau- perum hospitalis supradicti ac de spolio, per ipsos supradictos reos de facto commisso in predictis ecclesiis in Krisans et hospitali se extendente ad XL marcas grossorum pragensium moravici numeri et pagamenti solvere dare satisfacere et cum effectu reddere debere actori prenotato, ipsis supradictis reis et ipsorum successoribus universis de percepcione et dominio dictarum decimarum perpetuum silencium presentibus imponentes, ac omnia et singula realiter et cum effectu solvere debere prenotatos reos antenotate actrici parti, prout in libello coram nobis judicialiter in predicta causa oblato et petito plenius continetur, ipsique actrici parti dampna singula rei debeant plenarie restituere et victos victori in expensis legitimis condempnari. In quibus omnibus et singulis supradictis prefatos reos actrici parti prenominate sentencialiter et diffinitive auctoritate conservatoria condempnamus, quarum taxacionem nobis in posterum reservamus. Lecta lata publicata et pronuncciata est hec sentencia in monasterio dicti domini Jaroslai hora vesperorum vel quasi, anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio, indiccione prima, die XI mensis Julii, pontificatus etc. Et ego Jacobus quondam Johannis de Bruna Olomucensis diocesis publicus auctoritate imperiali notarius etc. (Aus dem Orig. in der Boček'schen Slg. n. 3116 im mähr. Landes-Archive.)
Strana 161
161 165. Markgraf Jodok erklärt, dass er mit seinem Bruder Prokop bezüglich der erlittenen Schäden in Olmütz verhandeln wolle und kompromittirt, falls kein Vergleich zu Stande käme, in den Schiedsspruch des Benes von Kromau und Herart von Kunstat. Dt. Prag 4. August 1393. My Jost z boží milosti markrabí a pán moravský vyznáváme tímto listem všem, že sme s naším bratrem s vysoko urozeným knížetem panem Prokopem markrabím moravským smluveni o ty všecky škody, ježto sme my neb naši lidé v Moravě jemu neb jeho lidem neb zemanóm učinili buď na tvurzech neb na zboží neb na čemskolivěk, na takovú míru, že o to máme a slibujem býti vu Olomuci od této neděle, ježto nyní přijde, přes čtyři neděle, s našimi listy i s jiným svědomím, co se zemské věci dotýče. Budem-li se pak s dřeve- řečeným naším bratrem o ty škody moci všecky dobrotivě sami smluviti, to dobře; pakli bychom se smluviti s ním o které kusy těch věcí nemohli, jehož buoh nedaj, tehdy o to máme, chceme a slibujem přijíti na týž den na urozené pány na pana Beneše z Krumlova a na pana Herarta z Kunina Města a co ti mezi námi a svrchuřečeným naším bratrem vyřkú jednostajně, vezmúc k sobě koho chtíce, přeslyšíc naši při podle těch listuov, ježto bratr náš od nás má i podle svědomí, na tom my slibujem dosti míti a to vše k našemu bratru dřeveřečenému učiniti, co oni káží. Také slibujem jemu našemu bratru všechny listy, ježto od nás má, držeti a věrně a cele plniti; pakli bychom co na nich byli nesplnili a nezdrželi, tehdy opěte o to chceme a slibujeme na dřeveřečené pány na dřeveřečený den a čas přijíti a to vše k našemu bratru učiniti, což oni podle těch listuov, ježto od nás má, kdež bychom je byli rušili, nám káží. A ti mají vždy ve dvú neděli od dřeveřečeného roku vyřéci mezi námi. A ty všechny věci, jakož sú svurchu na tomto listě slovo od slova řédně a rozumně psány, slibujem naší dobrú věrú, naším dobrým svědomím a dobrú volí pod věrú a pode ctí dřeveřečenému našemu bratru držeti a plniti. A na svědomí a na svědectví těch všech věcí, ježto sú svurchu psány, my Ota Bergaw řečený z Biliny, Straš z Bílečova, Jan z Meziříčí, ježto sme byli při těch úmluvách a při slibech, své pečeti s svým dobrým svědomím přivěsili sme s pečetí svurchumenovaným markrabinú páně Jostovú pečetí k tomuto listu. Tento list jest psán v Praze u věčím městě ten pondělí před svatým Vavřincem léta od božího narození tisíc tři sta devadesátého třetího. (Orig. Perg. 3 h. Sig. in den altständischen Acten des mähr. Landes-Archives.) 21
161 165. Markgraf Jodok erklärt, dass er mit seinem Bruder Prokop bezüglich der erlittenen Schäden in Olmütz verhandeln wolle und kompromittirt, falls kein Vergleich zu Stande käme, in den Schiedsspruch des Benes von Kromau und Herart von Kunstat. Dt. Prag 4. August 1393. My Jost z boží milosti markrabí a pán moravský vyznáváme tímto listem všem, že sme s naším bratrem s vysoko urozeným knížetem panem Prokopem markrabím moravským smluveni o ty všecky škody, ježto sme my neb naši lidé v Moravě jemu neb jeho lidem neb zemanóm učinili buď na tvurzech neb na zboží neb na čemskolivěk, na takovú míru, že o to máme a slibujem býti vu Olomuci od této neděle, ježto nyní přijde, přes čtyři neděle, s našimi listy i s jiným svědomím, co se zemské věci dotýče. Budem-li se pak s dřeve- řečeným naším bratrem o ty škody moci všecky dobrotivě sami smluviti, to dobře; pakli bychom se smluviti s ním o které kusy těch věcí nemohli, jehož buoh nedaj, tehdy o to máme, chceme a slibujem přijíti na týž den na urozené pány na pana Beneše z Krumlova a na pana Herarta z Kunina Města a co ti mezi námi a svrchuřečeným naším bratrem vyřkú jednostajně, vezmúc k sobě koho chtíce, přeslyšíc naši při podle těch listuov, ježto bratr náš od nás má i podle svědomí, na tom my slibujem dosti míti a to vše k našemu bratru dřeveřečenému učiniti, co oni káží. Také slibujem jemu našemu bratru všechny listy, ježto od nás má, držeti a věrně a cele plniti; pakli bychom co na nich byli nesplnili a nezdrželi, tehdy opěte o to chceme a slibujeme na dřeveřečené pány na dřeveřečený den a čas přijíti a to vše k našemu bratru učiniti, což oni podle těch listuov, ježto od nás má, kdež bychom je byli rušili, nám káží. A ti mají vždy ve dvú neděli od dřeveřečeného roku vyřéci mezi námi. A ty všechny věci, jakož sú svurchu na tomto listě slovo od slova řédně a rozumně psány, slibujem naší dobrú věrú, naším dobrým svědomím a dobrú volí pod věrú a pode ctí dřeveřečenému našemu bratru držeti a plniti. A na svědomí a na svědectví těch všech věcí, ježto sú svurchu psány, my Ota Bergaw řečený z Biliny, Straš z Bílečova, Jan z Meziříčí, ježto sme byli při těch úmluvách a při slibech, své pečeti s svým dobrým svědomím přivěsili sme s pečetí svurchumenovaným markrabinú páně Jostovú pečetí k tomuto listu. Tento list jest psán v Praze u věčím městě ten pondělí před svatým Vavřincem léta od božího narození tisíc tři sta devadesátého třetího. (Orig. Perg. 3 h. Sig. in den altständischen Acten des mähr. Landes-Archives.) 21
Strana 162
162 166. Markgraf Jodok befiehlt den Bürgern von Littau, dass sie sich dem Juden Benes aus Mährisch-Neustadt für den Markgrafen für 20 Mark Groschen verbürgen. Dt. Brünn 9. August 1393. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie. Vobis judici, magistro civium et juratis civibus in Luthovia, nostris fidelibus et dilectis mandamus presentibus omnino volentes, quatinus Benessio judeo nostro de Novacivitate pro viginti marcis grossorum statim vestris litteris et sigillo civitatis debeatis promittere et eum de eisdem utique securare sic intelligibiliter, quod quancumque omnia promissa vestra, quibus vos aliis judeis vestris obligastis expirabunt, quod tunc immediate in sequenti censuali termino predicto Benessio viginti marcas grossorum debebitis solvere et finaliter assignare iuxta tenorem illarum litterarum, quas pro nunc sibi dabitis nostro de mandato. Et postquam dicto Benessio easdem viginti marcas grossorum sic dederitis, extunc de eisdem vos et vestram communitatem quittamus et absolvimus, quittos et solutos presentibus nuncciamus. Presencium sub nostro appresso sigillo testimonio litterarum. Datum Brunne sabbato in vigilia sancti Laurencii, anno domini etc. XXXXIII°. (Cop. im m. Landes-Archive Nro. 8960.) 167. Markgraf Jodok verspricht dem Johann von Hoberg und Wilhelm Has alle in seinem Dienste erlittenen Schäden zu ersetzen. Dt. Brünn 9. August 1393. Wir Jost von gotes gnaden marggraf und herre zu Merhern bekennen offenlich mit diesem brieffe, das wir unsern lieben Hansen von Hoberg und Wilhelmen Hazen, die uns mit iren gesellen zu dinste komen sein, fur alle redliche scheden und zerunghe, die sie in unserm dinste empfinghen, die sie doch wol beweisen mochten, globt haben us dem huse bis wider zu huse und globen in dofur mit krafft dicz brieffes, das wir in dieselben ablegen wollen gutlichen und bezalen. Mit urkund dicz brieffes vorsigelt mit unserm anhan- gunden ingesigel. Geben zu Brunne noch Crists geburt dreizenhundert jar und dornoch in dem dritten und neunzigisten jare an sant Lorenz obende. (Auf der Plicatur: Ad mandatum domini marchionis Henricus de Spilner. — Orig. Perg. h. Sig. in den altständischen Acten des mähr. Landes-Archives.)
162 166. Markgraf Jodok befiehlt den Bürgern von Littau, dass sie sich dem Juden Benes aus Mährisch-Neustadt für den Markgrafen für 20 Mark Groschen verbürgen. Dt. Brünn 9. August 1393. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie. Vobis judici, magistro civium et juratis civibus in Luthovia, nostris fidelibus et dilectis mandamus presentibus omnino volentes, quatinus Benessio judeo nostro de Novacivitate pro viginti marcis grossorum statim vestris litteris et sigillo civitatis debeatis promittere et eum de eisdem utique securare sic intelligibiliter, quod quancumque omnia promissa vestra, quibus vos aliis judeis vestris obligastis expirabunt, quod tunc immediate in sequenti censuali termino predicto Benessio viginti marcas grossorum debebitis solvere et finaliter assignare iuxta tenorem illarum litterarum, quas pro nunc sibi dabitis nostro de mandato. Et postquam dicto Benessio easdem viginti marcas grossorum sic dederitis, extunc de eisdem vos et vestram communitatem quittamus et absolvimus, quittos et solutos presentibus nuncciamus. Presencium sub nostro appresso sigillo testimonio litterarum. Datum Brunne sabbato in vigilia sancti Laurencii, anno domini etc. XXXXIII°. (Cop. im m. Landes-Archive Nro. 8960.) 167. Markgraf Jodok verspricht dem Johann von Hoberg und Wilhelm Has alle in seinem Dienste erlittenen Schäden zu ersetzen. Dt. Brünn 9. August 1393. Wir Jost von gotes gnaden marggraf und herre zu Merhern bekennen offenlich mit diesem brieffe, das wir unsern lieben Hansen von Hoberg und Wilhelmen Hazen, die uns mit iren gesellen zu dinste komen sein, fur alle redliche scheden und zerunghe, die sie in unserm dinste empfinghen, die sie doch wol beweisen mochten, globt haben us dem huse bis wider zu huse und globen in dofur mit krafft dicz brieffes, das wir in dieselben ablegen wollen gutlichen und bezalen. Mit urkund dicz brieffes vorsigelt mit unserm anhan- gunden ingesigel. Geben zu Brunne noch Crists geburt dreizenhundert jar und dornoch in dem dritten und neunzigisten jare an sant Lorenz obende. (Auf der Plicatur: Ad mandatum domini marchionis Henricus de Spilner. — Orig. Perg. h. Sig. in den altständischen Acten des mähr. Landes-Archives.)
Strana 163
163 168. Brünn 26. August 1393. Markgraf Jodok bittet den Rath der Stadt Berlin das Schloss Köpenik nicht zu versetzen. (Riedel Cod. Brandenb. A. XII. 8.) 169. Markgraf Jodok von Mähren erklärt, dass er seinem Schwager Wilhelm Markgrafen von Meissen 12.000 Goldgulden schulde und ihm hiefür die Städte und Schlösser in der Mark: Brisen, Belitz, Mittelwalde, Trebin und Saarmünde verpfandet habe. Dt. Brünn 8. September 1393. Wir Jost von gotes gnaden marggraf und herre zu Merhern bekennen vor uns, alle unsere erben und nachkomen, das wir dem hochgebornen fursten, herrn Wilhelm marggraven zu Meissen etc. unserm lieben swager, der hochgebornen furstinnen frauen Elzbethen marggrafinne zu Meissen, seiner elichin gemal, unser lieben swester und allen iren erben, rechter schult recht und redlich schuldig sint zwelftusent guldinne guter goldes und gewichtes, dovor wir in ingesaczt habin und seczen in dovor in zu einem pfande unser stete und slos in der Marke, die hernach geschriben stehen, die stat zu der Brisin, die stat Belicz, die stat Mittelwalde und dorzu Trebin und Sarmund mit allen iren wirden, gerichten, rechten, nuczen, renten, beten, zinsen, gulden, zollin, manschaftin, lehen geist- lichen und werntlichin, mit mullin, vischern, sehen, teichen, wassern flizzunden und stehenden, mit wisin, welden, holczin, puschin, heiden, jayt und nemelich mit allen iren zugehorungen, gevellin und angevellin, besucht und unbesucht, nicht usgenomen, als die allis und besundin bis her dorzu gehort haben und noch gehorin, die wir in geantwort haben und unsere burgere un amptlute der egenante stete und slos wir auch an sie und an ire erben gewiset haben und in lassen hulden, zu einem pfande mit allen iren zugehorungen, als vorgeschriben steet, nichtes usgenomen, die stete und slos sie und ire erben zu einem pfande vor die obgenante summe guldinne inne haben sollen und die nüczen und gebruchin, alle die wiele und bis also lange, das wir ader unser erben in oder iren erben zwelfftusend gute guldin genzlich geben und bezalin, das wir ouch thun mogen, wenn wir wollen. Doch also, wenn wir oder unsere erben die stete und slos vorgenante wider lozen wollen, das sollen wir sie und ire erben ein halp jar vor lassin wissin und in das vorkundigen und sollen in die vorgenanten summen zwelfftusent guldein in demselben halben jare gancz und gar ane vorzog bezalin, in der stat zu Drezden. Und wo wir das nicht teten, so mogen sie und ire erben die egenante unser slos und stete einen andern vor zwelfftusent gulden vorseczin zu einem pfande, das uns und unsern erben domite zu losunge siczen, als sie thun sollen 21*
163 168. Brünn 26. August 1393. Markgraf Jodok bittet den Rath der Stadt Berlin das Schloss Köpenik nicht zu versetzen. (Riedel Cod. Brandenb. A. XII. 8.) 169. Markgraf Jodok von Mähren erklärt, dass er seinem Schwager Wilhelm Markgrafen von Meissen 12.000 Goldgulden schulde und ihm hiefür die Städte und Schlösser in der Mark: Brisen, Belitz, Mittelwalde, Trebin und Saarmünde verpfandet habe. Dt. Brünn 8. September 1393. Wir Jost von gotes gnaden marggraf und herre zu Merhern bekennen vor uns, alle unsere erben und nachkomen, das wir dem hochgebornen fursten, herrn Wilhelm marggraven zu Meissen etc. unserm lieben swager, der hochgebornen furstinnen frauen Elzbethen marggrafinne zu Meissen, seiner elichin gemal, unser lieben swester und allen iren erben, rechter schult recht und redlich schuldig sint zwelftusent guldinne guter goldes und gewichtes, dovor wir in ingesaczt habin und seczen in dovor in zu einem pfande unser stete und slos in der Marke, die hernach geschriben stehen, die stat zu der Brisin, die stat Belicz, die stat Mittelwalde und dorzu Trebin und Sarmund mit allen iren wirden, gerichten, rechten, nuczen, renten, beten, zinsen, gulden, zollin, manschaftin, lehen geist- lichen und werntlichin, mit mullin, vischern, sehen, teichen, wassern flizzunden und stehenden, mit wisin, welden, holczin, puschin, heiden, jayt und nemelich mit allen iren zugehorungen, gevellin und angevellin, besucht und unbesucht, nicht usgenomen, als die allis und besundin bis her dorzu gehort haben und noch gehorin, die wir in geantwort haben und unsere burgere un amptlute der egenante stete und slos wir auch an sie und an ire erben gewiset haben und in lassen hulden, zu einem pfande mit allen iren zugehorungen, als vorgeschriben steet, nichtes usgenomen, die stete und slos sie und ire erben zu einem pfande vor die obgenante summe guldinne inne haben sollen und die nüczen und gebruchin, alle die wiele und bis also lange, das wir ader unser erben in oder iren erben zwelfftusend gute guldin genzlich geben und bezalin, das wir ouch thun mogen, wenn wir wollen. Doch also, wenn wir oder unsere erben die stete und slos vorgenante wider lozen wollen, das sollen wir sie und ire erben ein halp jar vor lassin wissin und in das vorkundigen und sollen in die vorgenanten summen zwelfftusent guldein in demselben halben jare gancz und gar ane vorzog bezalin, in der stat zu Drezden. Und wo wir das nicht teten, so mogen sie und ire erben die egenante unser slos und stete einen andern vor zwelfftusent gulden vorseczin zu einem pfande, das uns und unsern erben domite zu losunge siczen, als sie thun sollen 21*
Strana 164
164 deme oder den, daz sie die vord inseczin sullen. Und wollen wir ouch die vorgenante slos und stete zu einem pfande vorschreibin, als wir in getan haben und die weile wir ouch diselben slos und stete von in noch iren erben nicht gelozt haben, so mugen und sollen sie sich gein irem vienden vern und uz denselben slozzen und steten behelffen und schuczen als von und uz iren eigen unde selbis slozzin und steten an geverde. Auch sollen und wollen wir schicken und bestellen, das die stete egenante und amptlute der slosse den egenanten unserm lieben swager und unser lieben swester und iren erben ire brieve geben und in swern und hulden sollen zu einem pfande und in domite gewachen und sich an sie halden in alle der mazze als obgeschriben steet an arg. Waz sie ouch an den slozzen und steten kuntlich vorbauen, das redlich ist oder dorzu bessern, das sollen und wollen wir in mit den zwelfftusent guldein, so wir die slos und stete wider von in lozen, gutlich und genzlich wider geben und bezalen ane widersprache und ane geverde. Was ouch der egenanten slozze pfandes stunden oder rentin vorsaczt weren, die losunge zu tuende sollen wir ouch an sie wisen und wie si die lozen und an sich brengen, daz gelt sollen wir in ouch mit den zwelfftusent guldein bezalen und wider geben, so wir oder unsere erben die losunge thun, ane widersprache, vorzag und an geverde. Mit urkunt dicz briefes vor- sigelt mit unserm anhangunden ingesigel. Geben zu Brunne noch Crists geburt dreizenhundert jare, dornoch in dem dritten und neunzigsten jare, an unser vrauen tag Nativitatis. (Auf der Plicatur: Ad mandatum domini marchionis Henricus de Spilner. — Orig. Perg. h. Sig. in den altständischen Acten des mähr. Landes-Archives.) 170. Das Olmützer Domcapitel bekennt, dass Wenzel von Doloplaz demselben das Dorf Svesedlitz geschenkt habe und verpflichtet sich alle Bedingungen zu erfullen, unter welchen diese Schenkung erfolgte. Dt. Olmütz 12. September 1393. Nos Andreas decanus et capitulum ecclesie Olomucensis recognoscimus et notum facimus tam presentibus quam futuris, ad quos presentes pervenerint, universis, quod validus vic Wenceslaus dictus Doloplaz de Bistricz solerti cogitacione premeditans presentis vite condicionem statum habere instabilem et ea, que habent essenciam, tendunt invisibiliter ad non esse, diemque sue peregrinacionis extreme disposicione salubri quasi testamentaria cupiens prevenire, matura deliberacione amicorumque suorum ac fratrum consilio, consensu, sanus mente et corpore existens pro sue ac progenitorum et predecessorum suorum remedio et salute . . . . bona sua propria videlicet villam integram Swessedlicz dictam, in qua decem marcas cum dimidia marca grossorum pragensium moravici numeri et pagamenti habere dinoscitur census annui cum hominibus, incolis, censibus, redditibus proventibus ac agris cultis et incultis, viis, accessibus et egressibus, silvis, rubetis, aquis aquarumque decur- sibus, pleno et mero dominio, jure et proprietate hereditatum simpliciter ac pure cum omnibus usufructibus et pertinenciis universis nihil penitus ibidem excluso, cum metis, gadibus, limitibus et
164 deme oder den, daz sie die vord inseczin sullen. Und wollen wir ouch die vorgenante slos und stete zu einem pfande vorschreibin, als wir in getan haben und die weile wir ouch diselben slos und stete von in noch iren erben nicht gelozt haben, so mugen und sollen sie sich gein irem vienden vern und uz denselben slozzen und steten behelffen und schuczen als von und uz iren eigen unde selbis slozzin und steten an geverde. Auch sollen und wollen wir schicken und bestellen, das die stete egenante und amptlute der slosse den egenanten unserm lieben swager und unser lieben swester und iren erben ire brieve geben und in swern und hulden sollen zu einem pfande und in domite gewachen und sich an sie halden in alle der mazze als obgeschriben steet an arg. Waz sie ouch an den slozzen und steten kuntlich vorbauen, das redlich ist oder dorzu bessern, das sollen und wollen wir in mit den zwelfftusent guldein, so wir die slos und stete wider von in lozen, gutlich und genzlich wider geben und bezalen ane widersprache und ane geverde. Was ouch der egenanten slozze pfandes stunden oder rentin vorsaczt weren, die losunge zu tuende sollen wir ouch an sie wisen und wie si die lozen und an sich brengen, daz gelt sollen wir in ouch mit den zwelfftusent guldein bezalen und wider geben, so wir oder unsere erben die losunge thun, ane widersprache, vorzag und an geverde. Mit urkunt dicz briefes vor- sigelt mit unserm anhangunden ingesigel. Geben zu Brunne noch Crists geburt dreizenhundert jare, dornoch in dem dritten und neunzigsten jare, an unser vrauen tag Nativitatis. (Auf der Plicatur: Ad mandatum domini marchionis Henricus de Spilner. — Orig. Perg. h. Sig. in den altständischen Acten des mähr. Landes-Archives.) 170. Das Olmützer Domcapitel bekennt, dass Wenzel von Doloplaz demselben das Dorf Svesedlitz geschenkt habe und verpflichtet sich alle Bedingungen zu erfullen, unter welchen diese Schenkung erfolgte. Dt. Olmütz 12. September 1393. Nos Andreas decanus et capitulum ecclesie Olomucensis recognoscimus et notum facimus tam presentibus quam futuris, ad quos presentes pervenerint, universis, quod validus vic Wenceslaus dictus Doloplaz de Bistricz solerti cogitacione premeditans presentis vite condicionem statum habere instabilem et ea, que habent essenciam, tendunt invisibiliter ad non esse, diemque sue peregrinacionis extreme disposicione salubri quasi testamentaria cupiens prevenire, matura deliberacione amicorumque suorum ac fratrum consilio, consensu, sanus mente et corpore existens pro sue ac progenitorum et predecessorum suorum remedio et salute . . . . bona sua propria videlicet villam integram Swessedlicz dictam, in qua decem marcas cum dimidia marca grossorum pragensium moravici numeri et pagamenti habere dinoscitur census annui cum hominibus, incolis, censibus, redditibus proventibus ac agris cultis et incultis, viis, accessibus et egressibus, silvis, rubetis, aquis aquarumque decur- sibus, pleno et mero dominio, jure et proprietate hereditatum simpliciter ac pure cum omnibus usufructibus et pertinenciis universis nihil penitus ibidem excluso, cum metis, gadibus, limitibus et
Strana 165
165 graniciis, prout ipsemet eadem bona pacifice tenuit et possedit nichil sibi, heredibus ac successoribus suis reservando, nobis et successoribus nostris ac ecclesie Olomucensi in perpetuum de consensu serenissimi principis et domini domini Jodoci marchionis et domini terre Moravie nostri domini gratiosi dedit, donavit, legavit et assignavit, omne quoque jus, proprietatem et possessionem, que sibi, heredibus ac successoribus suis competebant seu competere poterant in premissis, in nos et ecclesiam nostram transtulit tali addita condicione, quod nos et successores nostri debemus et debent novem fertones grossorum et octo grossos annuatim habere de pecuniis supradictis, videlicet duas sexagenas grossorum pro nobis seu pro offertorio retinentes, de residuis vero triginta grossis protunc in anniversario officiantibus et duos grossos prebendatis dare seu dividere tenebimur. Et post mortem ipsius Wenczeslai testatoris singulis annis inperpetuum una vice anniversarium pro sue ac progenitorum et predecessorum suorum animarum remedio et salute debemus et promittimus peragere et celebrare et de residuis pecuniis remanentibus ad hospitale Olomucense in preurbio situm unam marcam grossorum census annui perpetui videlicet singulis quatuor temporibus unum fertonem grossorum et missam ibidem celebranti unum grossum et quindecim grossos ceteris pauperibus ibidem in hospitali degentibus eroga- bimus. Si autem in ipso hospitali nullus missam eo tempore celebraret, tunc idem grossus, officianti deputatus, pauperibus predictis et infirmis porrigatur. Insuper etiam nos et succes- sores nostri residuam partem pecuniarum videlicet septem marcas grossorum et unum fertonem priori et conventui fratribusque monasterii sancti Michaelis in Olomucz ordinis predicatorum singulis annis perpetuis temporibus debemus et debent dare et assignare et quicunque predictam villam ac bona de voluntate nostra et successorum nostrorum tenuerit seu rexerit, debet dare fratribus predictis, qui vigiliis intersunt et officiantibus singulis quatuor temporibus unam marcam pro ipsorum utilitatibus et vestitu et tres fertones pro cera seu cereis luminibus, scilicet singulis quatuor temporibus duodecim grossos. Eciam ille, qui villam predictam nomine et voluntate ecclesie nostre tenuerit, dictis fratribus singulis quatuor temporibus feriis sextis triginta octo grossos pro piscibus ad coquinam dare tenebitur et pro eisdem ad melioracionem prandii pisces personaliter comparare. Deinde eciam fratres predicti debent et tenebuntur singulis annis semel in qualibet septimana videlicet secunda feria in capella ibidem in monasterio, per ipsum Wenczeslaum et predecessores suos fundata, missam defunctorum sollempniter decantare ac singulis diebus in ipsa capella unam missam devote legere pro sue et progenitorum suorum animarum remedio et salute. Si vero dicta capella umquam rumperetur aut aliquo modo destrueretur, extunc nos aut successores nostri pecunias superius nominatas et erogandas tam ad hospitale quam fratribus sancti Michaelis predictis dare non tene- bimur neque debent, nisi capella per nos aut dicte ville et bonorum rectorem cum eisdem pecuniis fuerit prius integraliter reformata. Eciam dicti fratres sancti Michaelis debent prefatum Wenceslaum et predecessores ac progenitores ipsius iuxta consuetudinem antiquam in anniversariis conservare ac singulis diebus una lampa cum oleo, velut antiquitus statutum est, in capella ardere debeat supradicta et anniversaria, prout supra scriptum est, exequentur velut se literis ipsius conventus ad id faciendum antea obligaverunt. Si autem nos, successores nostri seu dictorum bonorum rector per aliquem informari possemus, quod lampa prefata lumine cottidiano non procuraretur aut
165 graniciis, prout ipsemet eadem bona pacifice tenuit et possedit nichil sibi, heredibus ac successoribus suis reservando, nobis et successoribus nostris ac ecclesie Olomucensi in perpetuum de consensu serenissimi principis et domini domini Jodoci marchionis et domini terre Moravie nostri domini gratiosi dedit, donavit, legavit et assignavit, omne quoque jus, proprietatem et possessionem, que sibi, heredibus ac successoribus suis competebant seu competere poterant in premissis, in nos et ecclesiam nostram transtulit tali addita condicione, quod nos et successores nostri debemus et debent novem fertones grossorum et octo grossos annuatim habere de pecuniis supradictis, videlicet duas sexagenas grossorum pro nobis seu pro offertorio retinentes, de residuis vero triginta grossis protunc in anniversario officiantibus et duos grossos prebendatis dare seu dividere tenebimur. Et post mortem ipsius Wenczeslai testatoris singulis annis inperpetuum una vice anniversarium pro sue ac progenitorum et predecessorum suorum animarum remedio et salute debemus et promittimus peragere et celebrare et de residuis pecuniis remanentibus ad hospitale Olomucense in preurbio situm unam marcam grossorum census annui perpetui videlicet singulis quatuor temporibus unum fertonem grossorum et missam ibidem celebranti unum grossum et quindecim grossos ceteris pauperibus ibidem in hospitali degentibus eroga- bimus. Si autem in ipso hospitali nullus missam eo tempore celebraret, tunc idem grossus, officianti deputatus, pauperibus predictis et infirmis porrigatur. Insuper etiam nos et succes- sores nostri residuam partem pecuniarum videlicet septem marcas grossorum et unum fertonem priori et conventui fratribusque monasterii sancti Michaelis in Olomucz ordinis predicatorum singulis annis perpetuis temporibus debemus et debent dare et assignare et quicunque predictam villam ac bona de voluntate nostra et successorum nostrorum tenuerit seu rexerit, debet dare fratribus predictis, qui vigiliis intersunt et officiantibus singulis quatuor temporibus unam marcam pro ipsorum utilitatibus et vestitu et tres fertones pro cera seu cereis luminibus, scilicet singulis quatuor temporibus duodecim grossos. Eciam ille, qui villam predictam nomine et voluntate ecclesie nostre tenuerit, dictis fratribus singulis quatuor temporibus feriis sextis triginta octo grossos pro piscibus ad coquinam dare tenebitur et pro eisdem ad melioracionem prandii pisces personaliter comparare. Deinde eciam fratres predicti debent et tenebuntur singulis annis semel in qualibet septimana videlicet secunda feria in capella ibidem in monasterio, per ipsum Wenczeslaum et predecessores suos fundata, missam defunctorum sollempniter decantare ac singulis diebus in ipsa capella unam missam devote legere pro sue et progenitorum suorum animarum remedio et salute. Si vero dicta capella umquam rumperetur aut aliquo modo destrueretur, extunc nos aut successores nostri pecunias superius nominatas et erogandas tam ad hospitale quam fratribus sancti Michaelis predictis dare non tene- bimur neque debent, nisi capella per nos aut dicte ville et bonorum rectorem cum eisdem pecuniis fuerit prius integraliter reformata. Eciam dicti fratres sancti Michaelis debent prefatum Wenceslaum et predecessores ac progenitores ipsius iuxta consuetudinem antiquam in anniversariis conservare ac singulis diebus una lampa cum oleo, velut antiquitus statutum est, in capella ardere debeat supradicta et anniversaria, prout supra scriptum est, exequentur velut se literis ipsius conventus ad id faciendum antea obligaverunt. Si autem nos, successores nostri seu dictorum bonorum rector per aliquem informari possemus, quod lampa prefata lumine cottidiano non procuraretur aut
Strana 166
166 anniversaria plene, ceu prescriptum est, non celebrarentur, tunc nos seu rector dicte ville ipsis fratribus predictis pecunias tamdiu dare non debemus, sed aliis pauperibus erogare, donec omnia prescripta per dictos fratres effectualiter impleantur et in verum suum statum, prout supra- dictum est, fuerint reformata. Sunt eciam homines predicte ville Swessedlicz inhabitatores exempti et debent esse in futurum liberi ab omni dacione humulalium, pontalium, testimo- nialium necnon citacionum cudarii et ceterarum pecuniarum, prout apud ipsum Wenceslaum pridem fuerunt, penitus et soluti. Et cum berna domino marchioni danda fuerit, tunc sibi de dicta villa Swessedlicz solum novem fertones dari debeant, residua vero berne pecunia dicte ville in usus ecclesie nostre convertatur, prout nobis melius videbitur expedire. Et si umquam predicta villa impeteretur pro eo, quod ea quondam fuisse videtur domini terre marchionatus Moravie, tunc defendi debeat isto modo, quod tercia pars ville Trssicz domino marchioni data est pro eadem, ut hereditas pro hereditate, velut in libro seu registro domini Benessii de Straznicz lucidius continetur. Nos itaque Andreas decanus et capitulum Olomucense predicti premissa omnia et singula rata habentes atque grata virtute presencium promittimus pro nobis et successoribus nostris ea, prout superius expressa sunt, inviolabiliter observare ac dicti Wenceslai testatoris voluntatem et ordinacionem predictam effectualiter adimplere. In quorum testimonium et evidenciam pleniorem ac memoriam perpetuam sigillum minus capituli nostri presentibus est appensum. Datum Olomucz in capitulo nostro sub anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio, feria sexta post diem nativitatis sancte Marie virginis gloriose. (Orig. Perg. h. Sig. im Archive des Dominikaner-Klosters in Olmütz.) 171. Das Olmützer Capitel bestättigt die Stiftung eines Anniversars, welche Mathias von Gewitsch und seine Stiefmutter Agnes machten. Dt. Olmütz 30. September 1393. Nos Andreas decanus, canonici et capitulum ecclesie Olomucensis notumfacimus tenore presencium universis, quod cum alias ab illustri principe et domino Jodoco marchione et domino Moravie domino nostro gracioso, legittimo empcionis titulo villas Raczlawicz et Susschicz pro certa pecuniarum summa emissemus, fuimus per discretum virum dominum Mathiam quondam Johannis de Gewicz et honestam matronam Agnetem novercam dicti domini Mathie et relictam dicti Johannis, attente rogati, quatinus ad hoc nostrum consensum preberemus, quod ipsi annuum censum octo marcarum moravicalium, grossorum boemicalium pro eorum pecuniis videlicet centum et duodecim marcis moravicalibus grossorum pragensium computando in dictis villis obtinere valerent in duobus terminis anni, videlicet sanctorum Georgii et Michaelis festis singulis annis vite sue temporibus sublevandum ; post eorum vero decessum quod infra nominatis personis infrascripto modo porrigeretur, videlicet pro altero eorum decedente una marca in ipsius anniversario secundum morem ecclesie nostre distribui deberet et similiter
166 anniversaria plene, ceu prescriptum est, non celebrarentur, tunc nos seu rector dicte ville ipsis fratribus predictis pecunias tamdiu dare non debemus, sed aliis pauperibus erogare, donec omnia prescripta per dictos fratres effectualiter impleantur et in verum suum statum, prout supra- dictum est, fuerint reformata. Sunt eciam homines predicte ville Swessedlicz inhabitatores exempti et debent esse in futurum liberi ab omni dacione humulalium, pontalium, testimo- nialium necnon citacionum cudarii et ceterarum pecuniarum, prout apud ipsum Wenceslaum pridem fuerunt, penitus et soluti. Et cum berna domino marchioni danda fuerit, tunc sibi de dicta villa Swessedlicz solum novem fertones dari debeant, residua vero berne pecunia dicte ville in usus ecclesie nostre convertatur, prout nobis melius videbitur expedire. Et si umquam predicta villa impeteretur pro eo, quod ea quondam fuisse videtur domini terre marchionatus Moravie, tunc defendi debeat isto modo, quod tercia pars ville Trssicz domino marchioni data est pro eadem, ut hereditas pro hereditate, velut in libro seu registro domini Benessii de Straznicz lucidius continetur. Nos itaque Andreas decanus et capitulum Olomucense predicti premissa omnia et singula rata habentes atque grata virtute presencium promittimus pro nobis et successoribus nostris ea, prout superius expressa sunt, inviolabiliter observare ac dicti Wenceslai testatoris voluntatem et ordinacionem predictam effectualiter adimplere. In quorum testimonium et evidenciam pleniorem ac memoriam perpetuam sigillum minus capituli nostri presentibus est appensum. Datum Olomucz in capitulo nostro sub anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio, feria sexta post diem nativitatis sancte Marie virginis gloriose. (Orig. Perg. h. Sig. im Archive des Dominikaner-Klosters in Olmütz.) 171. Das Olmützer Capitel bestättigt die Stiftung eines Anniversars, welche Mathias von Gewitsch und seine Stiefmutter Agnes machten. Dt. Olmütz 30. September 1393. Nos Andreas decanus, canonici et capitulum ecclesie Olomucensis notumfacimus tenore presencium universis, quod cum alias ab illustri principe et domino Jodoco marchione et domino Moravie domino nostro gracioso, legittimo empcionis titulo villas Raczlawicz et Susschicz pro certa pecuniarum summa emissemus, fuimus per discretum virum dominum Mathiam quondam Johannis de Gewicz et honestam matronam Agnetem novercam dicti domini Mathie et relictam dicti Johannis, attente rogati, quatinus ad hoc nostrum consensum preberemus, quod ipsi annuum censum octo marcarum moravicalium, grossorum boemicalium pro eorum pecuniis videlicet centum et duodecim marcis moravicalibus grossorum pragensium computando in dictis villis obtinere valerent in duobus terminis anni, videlicet sanctorum Georgii et Michaelis festis singulis annis vite sue temporibus sublevandum ; post eorum vero decessum quod infra nominatis personis infrascripto modo porrigeretur, videlicet pro altero eorum decedente una marca in ipsius anniversario secundum morem ecclesie nostre distribui deberet et similiter
Strana 167
167 altero decedente eciam una marca modo premisso dari deberet; de residuis vero sex marcis due in quatuor vel tres presbiteros ex prebendatis, quos rector scole duceret nominandos, distribui deberent, qui singulis septimanis quatuor missas in altari sancti Wenceslai patroni ecclesie seu alio aut aliis in casu, si in dicto altari dicta celebracio commode fieri non posset, puta si tot essent officiantes in dicto altari, ita quod dicti prebendati locum inibi habere non valerent aut alio quocunque legittimo impedimento emergente et quod de dictis quatuor missis unam de patronis, unam pro defunctis, unam de beata Virgine et quartam ad placitum singulis ebdomadis celebrarent in remedium animarum predictorum Johannis, Mathie et Agnetis progenitorum et omnium benefactorum. Si vero dicti presbiteri aut aliqui vel aliquis ex eis in celebracione dictarum missarum modo prenotato negligentes existerent, extunc quivis eorum pro qualibet negligencia unum grossum pro pena bonifantibus absque contradiccione et indi- late dare deberet, ad quam penam per rectorem scole, qui pro tempore foret, sic negligentes, si renuerent, compelli, relique vero quatuor marce in omnes prebendatos equali porcione errogari deberent, qui et ex se ipsis ordinare et disponere tenentur, quod singulis quatuor temporibus anni unum psalterium scilicet in ecclesia legeretur sub pena quatuor grossorum pro qualibet negligencia similiter bonifantibus applicando. Nos vero prenominati Andreas decanus, canonici et capitulum ecclesie Olomucensis supradicte capitulariter congregati, sano consilio et matura deliberacione previa rite perpendentes omnia supradicta in divini cultus augmentum et ecclesie nostre comodum provenire, ideo ut omnia et singula premissa modo et ordine prenotatis inviolabiliter perseverent, ex certa sciencia nostrum consensum adhibemus pariter et assensum eaque omnia et singula rata habemus atque grata. In cuius rei testi- monium presentes litteras fieri et capituli nostri sigilli maioris fecimus appensione muniri. Datum et actum Olomucz anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio in die sancti Jeronimi, quo capitulum generale dicte ecclesie nostre est celebratum. (Orig. Perg. h. Sig. im Olm. Cap. Archive.) 172. Johann, der jüngere Burggraf zu Magdeburg, übergibt den Hof und das Dorf Bonau lehens- weise dem Heinrich von Klerbach. Dt. 16. October 1393. s. l. Wir Johans der jung purgraf zu Maidburg, genant von Mohul und herre zu Jermaricz bekennen und tun kund offenleich mit dem brieff umb den hof pey Jermericz in unser herschaft gelegen und umb das dorff dabey gelegen, das mit demselben hof alles Bouna ist genant und das wir zu manschaft haben gehabt von dem hochgebornen fürsten margraf Josten margrafen und herren ze Merhern, denselben vorgenanten hoff zu Bouna und das dorffl dabey gelegen mit aller zuegehorung zu veld und zu dorff mit allen nuczen zinsen und rechten, als wir es gehabt haben, also haben wir es mit wolbedachtem mut, gunst und willen recht und redlich gegeben und geben auch das wissentlich mit dem brief dem erbern unserm getreun Hainreichen dem Klerpach und seinen erben durich der getreun
167 altero decedente eciam una marca modo premisso dari deberet; de residuis vero sex marcis due in quatuor vel tres presbiteros ex prebendatis, quos rector scole duceret nominandos, distribui deberent, qui singulis septimanis quatuor missas in altari sancti Wenceslai patroni ecclesie seu alio aut aliis in casu, si in dicto altari dicta celebracio commode fieri non posset, puta si tot essent officiantes in dicto altari, ita quod dicti prebendati locum inibi habere non valerent aut alio quocunque legittimo impedimento emergente et quod de dictis quatuor missis unam de patronis, unam pro defunctis, unam de beata Virgine et quartam ad placitum singulis ebdomadis celebrarent in remedium animarum predictorum Johannis, Mathie et Agnetis progenitorum et omnium benefactorum. Si vero dicti presbiteri aut aliqui vel aliquis ex eis in celebracione dictarum missarum modo prenotato negligentes existerent, extunc quivis eorum pro qualibet negligencia unum grossum pro pena bonifantibus absque contradiccione et indi- late dare deberet, ad quam penam per rectorem scole, qui pro tempore foret, sic negligentes, si renuerent, compelli, relique vero quatuor marce in omnes prebendatos equali porcione errogari deberent, qui et ex se ipsis ordinare et disponere tenentur, quod singulis quatuor temporibus anni unum psalterium scilicet in ecclesia legeretur sub pena quatuor grossorum pro qualibet negligencia similiter bonifantibus applicando. Nos vero prenominati Andreas decanus, canonici et capitulum ecclesie Olomucensis supradicte capitulariter congregati, sano consilio et matura deliberacione previa rite perpendentes omnia supradicta in divini cultus augmentum et ecclesie nostre comodum provenire, ideo ut omnia et singula premissa modo et ordine prenotatis inviolabiliter perseverent, ex certa sciencia nostrum consensum adhibemus pariter et assensum eaque omnia et singula rata habemus atque grata. In cuius rei testi- monium presentes litteras fieri et capituli nostri sigilli maioris fecimus appensione muniri. Datum et actum Olomucz anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio in die sancti Jeronimi, quo capitulum generale dicte ecclesie nostre est celebratum. (Orig. Perg. h. Sig. im Olm. Cap. Archive.) 172. Johann, der jüngere Burggraf zu Magdeburg, übergibt den Hof und das Dorf Bonau lehens- weise dem Heinrich von Klerbach. Dt. 16. October 1393. s. l. Wir Johans der jung purgraf zu Maidburg, genant von Mohul und herre zu Jermaricz bekennen und tun kund offenleich mit dem brieff umb den hof pey Jermericz in unser herschaft gelegen und umb das dorff dabey gelegen, das mit demselben hof alles Bouna ist genant und das wir zu manschaft haben gehabt von dem hochgebornen fürsten margraf Josten margrafen und herren ze Merhern, denselben vorgenanten hoff zu Bouna und das dorffl dabey gelegen mit aller zuegehorung zu veld und zu dorff mit allen nuczen zinsen und rechten, als wir es gehabt haben, also haben wir es mit wolbedachtem mut, gunst und willen recht und redlich gegeben und geben auch das wissentlich mit dem brief dem erbern unserm getreun Hainreichen dem Klerpach und seinen erben durich der getreun
Strana 168
168 dinst willen, dy er uns oft und dikch nuczlich getan hat und noch hinfur wol getun mag, in soliher mazz und beschaidenhait, das der vorgenant Hainrich Klerpach und sein erben dieselben vorgenanten güter mit aller ir zuegehorung furbaz zu manschaft sullen inhaben, zu halden zu besiczen und allen iren frum damit schaffen, nuczen und geniezzen, verchouffen und verseczen, geben und machen, wem sy wellent an alle irrunge, wie in das allerpest kombt und fugleich ist, doch als manschaft recht ist und des lands recht zu Merhern ist, an alles geverd. Und daruber zu einer waren urkund aller obgeschriben sache, pund und artikel geben wir in den brief besigelten mit unserm anhangundem insigil. Der sache ist auch gezeug der edl und wolgeborn unser liber vetter graf Johanns der elder. von gots gnaden des heiligen romischen reychs burggraf zu Maidburg und graff zu Hardekk mit seinem anhangunden insigil. Der brief ist geben an sand Gallen tag do man zalt nach Christi gepurd dreuzehenhundert jar darnach in dem drei und neunzigistem jare. (Orig. mit 2 anh. Sig. in den altständischen Acten des mähr. Landes-Archives.) 173. Johann von Mezirič erklart, dass er zwischen dem Kloster Raigern und mehreren Ansassen aus Sobotkowitz einen Vergleich bezüglich fünf Lahnen in Sobotkowitz bewirkt habe, vermöge dessen das Kloster auf die Lahne verzichtete. Dt. Brünn 17. October 1393. Johannes de Mezericz recognoscimus tenore presencium universis tam presentibus quam futuris, quod inter honorabilem virum dominum prepositum de Reigrad ex una et Mathes, Petrum, Fridlinum, Jaklinum et Partlinum fratres laicos de Sobotkowicz partibus ex altera amicabilem et meliorem, prout potuimus, concordiam disposuimus et ordinavimus, ita quod ipsi fratres iam nominati omne ius ipsorum, quod ipsis competebat super quinque laneis ibidem in Sobotkowicz, resignaverunt totaliter et omnino, asserentes se nullum ius circa prefatos laneos post resignacionem huiusmodi obtinere. In cuius rei evidenciam sigillum nostrum presentibus est appensum. Datum Brunne feria VI. proxima post Galli anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio. (Orig. Perg. h. Sig. im Kloster Raigern.) 174. Sigmund, König von Ungarn, Albrecht, Herzog von Österreich, Jodok, Markgraf von Mähren und Wilhelm, Markgraf von Meissen schliessen ein Bundnis gegen Jedermann, ausgenommen das römische Reich. Dt. Znaim 18. December 1393. Wir Sigmund von gotes gnaden kunig zu Ungern zu Dalmacien zu Croacien etc. und marggrave zu Brandemburg etc.1) und wir Albrecht auch von gotes gnaden herzog zu Österreich zu Steyer zu Kernden und zu Krayn, grave zu Tyrol etc. und wir Jost
168 dinst willen, dy er uns oft und dikch nuczlich getan hat und noch hinfur wol getun mag, in soliher mazz und beschaidenhait, das der vorgenant Hainrich Klerpach und sein erben dieselben vorgenanten güter mit aller ir zuegehorung furbaz zu manschaft sullen inhaben, zu halden zu besiczen und allen iren frum damit schaffen, nuczen und geniezzen, verchouffen und verseczen, geben und machen, wem sy wellent an alle irrunge, wie in das allerpest kombt und fugleich ist, doch als manschaft recht ist und des lands recht zu Merhern ist, an alles geverd. Und daruber zu einer waren urkund aller obgeschriben sache, pund und artikel geben wir in den brief besigelten mit unserm anhangundem insigil. Der sache ist auch gezeug der edl und wolgeborn unser liber vetter graf Johanns der elder. von gots gnaden des heiligen romischen reychs burggraf zu Maidburg und graff zu Hardekk mit seinem anhangunden insigil. Der brief ist geben an sand Gallen tag do man zalt nach Christi gepurd dreuzehenhundert jar darnach in dem drei und neunzigistem jare. (Orig. mit 2 anh. Sig. in den altständischen Acten des mähr. Landes-Archives.) 173. Johann von Mezirič erklart, dass er zwischen dem Kloster Raigern und mehreren Ansassen aus Sobotkowitz einen Vergleich bezüglich fünf Lahnen in Sobotkowitz bewirkt habe, vermöge dessen das Kloster auf die Lahne verzichtete. Dt. Brünn 17. October 1393. Johannes de Mezericz recognoscimus tenore presencium universis tam presentibus quam futuris, quod inter honorabilem virum dominum prepositum de Reigrad ex una et Mathes, Petrum, Fridlinum, Jaklinum et Partlinum fratres laicos de Sobotkowicz partibus ex altera amicabilem et meliorem, prout potuimus, concordiam disposuimus et ordinavimus, ita quod ipsi fratres iam nominati omne ius ipsorum, quod ipsis competebat super quinque laneis ibidem in Sobotkowicz, resignaverunt totaliter et omnino, asserentes se nullum ius circa prefatos laneos post resignacionem huiusmodi obtinere. In cuius rei evidenciam sigillum nostrum presentibus est appensum. Datum Brunne feria VI. proxima post Galli anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo tercio. (Orig. Perg. h. Sig. im Kloster Raigern.) 174. Sigmund, König von Ungarn, Albrecht, Herzog von Österreich, Jodok, Markgraf von Mähren und Wilhelm, Markgraf von Meissen schliessen ein Bundnis gegen Jedermann, ausgenommen das römische Reich. Dt. Znaim 18. December 1393. Wir Sigmund von gotes gnaden kunig zu Ungern zu Dalmacien zu Croacien etc. und marggrave zu Brandemburg etc.1) und wir Albrecht auch von gotes gnaden herzog zu Österreich zu Steyer zu Kernden und zu Krayn, grave zu Tyrol etc. und wir Jost
Strana 169
169 auch von gotes gnaden marggrave und herre zu Merhern ains teyls und wir Wilhelm auch von gotes gnaden marggrave zu Meissen, in dem Osterlande und zu Landesberg, lantgrave in Düringen und pfallanczgrave2) zu Sachsen des andern teyles, bekennen und tun kunt offenlichen in diesem briefe, daz wir durch fride und gemach unsers selbis, unser lande und lute und ouch umb angeborne fruntschaft und libe, die zwisschen uns ist, uns noch guter vorbetrachtunge und rate unser dienstmanen, rete und liben getreuen zu einander verpflichtit, geeynet, vorbunden und enander in guten treuen gelobt habin und verpflichten, vorbynden uns ouch und globin wissentlich mit disem gegenwertigen briefe, daz wir sullen und wollen freuntlichen uud getrülichen einander geraten, beystendig und beholfen sein wider allermeniklich, ausgenomen dem heiligen römischen reiche in solcher weise und also, als hernoch geschriben steet. Zum ersten: weer, ob ymand, in welchen vormugen ader wirden der sey oder weer, nymand ausgenomen, dhainen under uns an seinen landen, luten, frey- heiten, gnaden, rechten, guten gewonheiten und alden herkomen anfallen, angreifen, besweren, dringen ader beschedigen wurde heimlich oder offenlich in dheinerweis wider recht, wenn uns der under uns, der also angevallen und beschedigt wer, das zu wissen tut und ver- kündigt, so sullen wir die andern mit einander und unser iglicher besunder denselhen anfaller fruntlich und fleissiglich anweisen und biten, daz er von sulchen dringen, anfellen und zugriffen lasse, und yeem,3) dem oder den under uns, den oder die man also hindert, anfellet und beschedigt, recht suche, und neme, und im ader in ouch herwider recht pflage und tu binnen einen monden, nachdeme als das an in gevordert wird, von deme oder den under uns, der oder die denne also gedrungen angevallen und beschedigt weren, der oder die ouch denn recht nemen und sich des benügen lassen schol ader sullen, als billich ist, von deme under uns, vor den wir, die andern, das recht bitten und sullen ouch also wir die andern drey mechtig sein umb sulche sachen recht zu nemen und zu geben als müglich ist. Weer aber, daz derselb anfeller des denne nicht gevolgig sein wurde, sunder dorüber dennoch sulcher anfällunge, zugriffe und hindernüsse tete, so sullen wir die andern keiner auf den andern nicht vorzihen nach weigern, sunder wir sullen und wollen nach ausgange des vorgeschriben monden dem ader den under uns, der ader die also gehindert, beschedigt und angevallen weren, als balde wir von deme oder den dorumb gemanet und angeruffet werden, einander getrülichen helfen und beystendig sein wider den oder die, der oder die solche hindernusse, anfelle und zugriffe getan hette oder hetten, in welchem vermügen oder wesen der oder die weren, so wir immer beste mügen, nimandes ausgenomen, noch gelegenhayt der sache und ouch nach deme, als uns der anfeller gesessen ist und deme oder denselben ouch fintlich, tun an geverde, so verre und so lange, biz das wir alle vier und unser iglicher bey unsern freyheiten, gnaden, rechten, guten gewohnheiten und alden herkomen bliben. Wer aber, daz keiner 4) under uns von im selbes ein namhaftigen krieg geen ymanden anheben wolde oder anhübe, ader einen andern, der in disem büntnuzze nicht were, helfen wolde zu seinen krigen, die seines selbis freyheyt, gnade, recht, gewohnheit und alde herkomen nicht antrefe, und daz er ouch von deme, des feint her werden wolde, vor nicht angevallen, gehindert oder beschedigt wer, so endürfen wir die andern drey, noch 22
169 auch von gotes gnaden marggrave und herre zu Merhern ains teyls und wir Wilhelm auch von gotes gnaden marggrave zu Meissen, in dem Osterlande und zu Landesberg, lantgrave in Düringen und pfallanczgrave2) zu Sachsen des andern teyles, bekennen und tun kunt offenlichen in diesem briefe, daz wir durch fride und gemach unsers selbis, unser lande und lute und ouch umb angeborne fruntschaft und libe, die zwisschen uns ist, uns noch guter vorbetrachtunge und rate unser dienstmanen, rete und liben getreuen zu einander verpflichtit, geeynet, vorbunden und enander in guten treuen gelobt habin und verpflichten, vorbynden uns ouch und globin wissentlich mit disem gegenwertigen briefe, daz wir sullen und wollen freuntlichen uud getrülichen einander geraten, beystendig und beholfen sein wider allermeniklich, ausgenomen dem heiligen römischen reiche in solcher weise und also, als hernoch geschriben steet. Zum ersten: weer, ob ymand, in welchen vormugen ader wirden der sey oder weer, nymand ausgenomen, dhainen under uns an seinen landen, luten, frey- heiten, gnaden, rechten, guten gewonheiten und alden herkomen anfallen, angreifen, besweren, dringen ader beschedigen wurde heimlich oder offenlich in dheinerweis wider recht, wenn uns der under uns, der also angevallen und beschedigt wer, das zu wissen tut und ver- kündigt, so sullen wir die andern mit einander und unser iglicher besunder denselhen anfaller fruntlich und fleissiglich anweisen und biten, daz er von sulchen dringen, anfellen und zugriffen lasse, und yeem,3) dem oder den under uns, den oder die man also hindert, anfellet und beschedigt, recht suche, und neme, und im ader in ouch herwider recht pflage und tu binnen einen monden, nachdeme als das an in gevordert wird, von deme oder den under uns, der oder die denne also gedrungen angevallen und beschedigt weren, der oder die ouch denn recht nemen und sich des benügen lassen schol ader sullen, als billich ist, von deme under uns, vor den wir, die andern, das recht bitten und sullen ouch also wir die andern drey mechtig sein umb sulche sachen recht zu nemen und zu geben als müglich ist. Weer aber, daz derselb anfeller des denne nicht gevolgig sein wurde, sunder dorüber dennoch sulcher anfällunge, zugriffe und hindernüsse tete, so sullen wir die andern keiner auf den andern nicht vorzihen nach weigern, sunder wir sullen und wollen nach ausgange des vorgeschriben monden dem ader den under uns, der ader die also gehindert, beschedigt und angevallen weren, als balde wir von deme oder den dorumb gemanet und angeruffet werden, einander getrülichen helfen und beystendig sein wider den oder die, der oder die solche hindernusse, anfelle und zugriffe getan hette oder hetten, in welchem vermügen oder wesen der oder die weren, so wir immer beste mügen, nimandes ausgenomen, noch gelegenhayt der sache und ouch nach deme, als uns der anfeller gesessen ist und deme oder denselben ouch fintlich, tun an geverde, so verre und so lange, biz das wir alle vier und unser iglicher bey unsern freyheiten, gnaden, rechten, guten gewohnheiten und alden herkomen bliben. Wer aber, daz keiner 4) under uns von im selbes ein namhaftigen krieg geen ymanden anheben wolde oder anhübe, ader einen andern, der in disem büntnuzze nicht were, helfen wolde zu seinen krigen, die seines selbis freyheyt, gnade, recht, gewohnheit und alde herkomen nicht antrefe, und daz er ouch von deme, des feint her werden wolde, vor nicht angevallen, gehindert oder beschedigt wer, so endürfen wir die andern drey, noch 22
Strana 170
170 unser kainer 5) im von dises unsers buntnuszes wegen zu demselben krige kaine hülfe nicht tun, wir tun es denne von sunderm willen. In was krige ouch unser ainer durch der andern willen kumpt, des sullen ouch wir die andern in pflichtig sein zu helfen, also vor begriffen ist und obgeschriben stet und schol ouch denne unser keiner 6) sich desselben kriges nicht friden, sünen noch in dhainer weis richten an unser der andern wissen und willen. Der sache zu urkunde geben wir der vorgeschriben lautt vier gleiche brieve, unser iglichem einen vorsigelten mit unser vier angehangunden ingesigeln. Ditz ist geschriben und ist der brief gegeben zu Znoym am donrnstag7) nach sant Lucientage nach Christi geburd drey zehen hundert jar, darnach in dem drey und neunzigisteu jare. (Orig. in 2 Exempl. Perg. mit 4 anh. Sig. im m. Landes-Archiv.) — Abgedruckt bei Pelzl K. Wenzel I. Urkundenb. 126 und Riedel Cod. Brandenb. B III. 116. — 1) Im zweiten Exemplare fehlen die Worte: marggrave zu Brandemburg; — 2) im zweiten Expl. steht phallenz- grave; — 3) im zweiten Expl. steht besser gein ; — 4) im zweiten Expl. steht richtiger dheiner ; — 5) im zweiten Expl. steht dheiner; — 6) im zweiten Expl. steht dheiner; — 7) im zweiten Expl. steht donerstage. 175. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Kunz von Smola seinen Lehensbesitz in Hostëhraditz verkaufe. Dt. Kremsier 29. December 1393. Wir Niclas etc. bekennen etc. das fur uns komen ist Cunczo vom Smalh unser lieber getreuer und hat uns zu wissen getan, das er den hof mit zwen huben erbes und wos dorzu gehoret, gelegen in dem dorfe zu Hostradicz, der von uns und unserm bischtum zu Olomucz zu rechtem mannlehen ruret, vorkauft habe recht und redlich vor zwe und zwenzig mark grosser prager pfennige und munze merherischer zal Bohunken von Duras unserm lieben getreuen und reichte im uf etc. (ut in aliis literis vendicionis). Des seint gezeuge Jost von Wolfsberg, Wolfram von Panowicz und etliche andere unsere lieben getreuen. Mit urkund etc. Datum Chremsir anno domini M'CCC° nonagesimo tercio, feria secunda ante circumcisionem domini. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 96.) 176. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Heinrich Tannfeld seinen Lehensbesitz in Loučka seinem Bruder Habart verkaufe. Dt. Arnoltowitz 1393. s. d. Wir Niclas etc. bekennen etc. das fur uns komen ist Henrich Tanfelt unser lieber getreuer und hat uns zu wissen getan, das er alle seine gut mit aller zugehorunge nichts ausgenommen, das er hat zu Luczka bei unserm hause Schauenburg, das von uns und unserm bischtum zu Olomucz zu rechtem mannlehen ruret, vorkauft recht und redlich Habart Tanfelt seinem
170 unser kainer 5) im von dises unsers buntnuszes wegen zu demselben krige kaine hülfe nicht tun, wir tun es denne von sunderm willen. In was krige ouch unser ainer durch der andern willen kumpt, des sullen ouch wir die andern in pflichtig sein zu helfen, also vor begriffen ist und obgeschriben stet und schol ouch denne unser keiner 6) sich desselben kriges nicht friden, sünen noch in dhainer weis richten an unser der andern wissen und willen. Der sache zu urkunde geben wir der vorgeschriben lautt vier gleiche brieve, unser iglichem einen vorsigelten mit unser vier angehangunden ingesigeln. Ditz ist geschriben und ist der brief gegeben zu Znoym am donrnstag7) nach sant Lucientage nach Christi geburd drey zehen hundert jar, darnach in dem drey und neunzigisteu jare. (Orig. in 2 Exempl. Perg. mit 4 anh. Sig. im m. Landes-Archiv.) — Abgedruckt bei Pelzl K. Wenzel I. Urkundenb. 126 und Riedel Cod. Brandenb. B III. 116. — 1) Im zweiten Exemplare fehlen die Worte: marggrave zu Brandemburg; — 2) im zweiten Expl. steht phallenz- grave; — 3) im zweiten Expl. steht besser gein ; — 4) im zweiten Expl. steht richtiger dheiner ; — 5) im zweiten Expl. steht dheiner; — 6) im zweiten Expl. steht dheiner; — 7) im zweiten Expl. steht donerstage. 175. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Kunz von Smola seinen Lehensbesitz in Hostëhraditz verkaufe. Dt. Kremsier 29. December 1393. Wir Niclas etc. bekennen etc. das fur uns komen ist Cunczo vom Smalh unser lieber getreuer und hat uns zu wissen getan, das er den hof mit zwen huben erbes und wos dorzu gehoret, gelegen in dem dorfe zu Hostradicz, der von uns und unserm bischtum zu Olomucz zu rechtem mannlehen ruret, vorkauft habe recht und redlich vor zwe und zwenzig mark grosser prager pfennige und munze merherischer zal Bohunken von Duras unserm lieben getreuen und reichte im uf etc. (ut in aliis literis vendicionis). Des seint gezeuge Jost von Wolfsberg, Wolfram von Panowicz und etliche andere unsere lieben getreuen. Mit urkund etc. Datum Chremsir anno domini M'CCC° nonagesimo tercio, feria secunda ante circumcisionem domini. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 96.) 176. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Heinrich Tannfeld seinen Lehensbesitz in Loučka seinem Bruder Habart verkaufe. Dt. Arnoltowitz 1393. s. d. Wir Niclas etc. bekennen etc. das fur uns komen ist Henrich Tanfelt unser lieber getreuer und hat uns zu wissen getan, das er alle seine gut mit aller zugehorunge nichts ausgenommen, das er hat zu Luczka bei unserm hause Schauenburg, das von uns und unserm bischtum zu Olomucz zu rechtem mannlehen ruret, vorkauft recht und redlich Habart Tanfelt seinem
Strana 171
171 bruder und reichte es uf in unsere hende als lehensrecht ist. Und bat uns der egenannte Heinrich Tanfelt, das wir dasselb gut mit seinen zugehorungen Habarte von Tanfelt und seinen brudern zu rechtem mannlehen geruchten zu leihen. Das haben wir etc. (ut in aliis literis vendicionum). Des seint gezeuge Jaroslaw von Stralek, Jost von Wolfsberg unser marschalk, Wolfram von Panowicz. Mit urkund etc. Das geschen ist zu Arnoltowicz noch Cristes geburte dreizehnhudert jar und dornach in dem drei und neunzigistem jare. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 104.) 177. Johann Pfarrer in Braunsberg bestätigt, dass er vom Olmützer Capitel bezüglich des Zehentbezuges von einem dem Capitel gehörenden Hofe ein für allemal befriedigt worden sei. Dt. Olmütz 27. Jänner 1394. In nomini domine amen. Anno nativitatis eiusdem millesimo trecentesimo nonagesimo quarto, indiccione secunda, die vero vicesima septima mensis Januarii, hora nona vel quasi, ponti- ficatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Bonifacii divina providencia pape noni anno quinto, in mei notarii publici testiumque presencia subscriptorum ad hoc vocatorum et rogatorum constitutus personaliter discretus vir dominus Johannes plebanus ecclesie parrochialis in Braunsperg coram venerabili viro domino Johanne de Ghulen, preposito in Wolframskirchen vicario in spiritualibus et officiali Olomucensi, in domo ipsius habitacionis in estuario maiori domus eiusdem, recognovit sibi et ecclesie sue iuxta pronunciacionem et arbitrium honorabilium virorum dominorum Johannis vicarii et officialis predicti et Wil- helmi Kortelangen canonicorum ecclesie Olomucensis, prout in instrumento pronunciacionis liquidius contineri dinoscitur, occasione decimarum agrorum cuiusdam curie ad capitulum et canonicos ecclesie Olomucensis alias per mortem olim Nicolai de Russaw, qui curiam eandem a canonicis et capitulo predictis tenuit et habuit, legitime devolute, in toto fuisse et esse satisfactum; ubi inter cetera ipse dominus Johannes recognovit, se suo et ecclesie sue nomine recepisse octo marcas grossorum pragensium moravici numeri et pagamenti in eadem pronunciacione expressorum in pecunia numerata, de quibus capitulum et ecclesiam Olomucensem predictam et presertim canonicos quatuor prebendarum in Friczendorff eiusdem Olomucensis ecclesie quittos dimisit et solutos, faciens pactum et promissum de ulterius non petendo. Promittens eciam ipsos de cetero et inposterum occasione premissorum se aut suos successores legitimos non impetere vel inquietare quovismodo. Super quibus omnibus et singulis premissis honorabilis vir Martinus Wratislaviensis et Olomucensis ecclesiarum canonicus petivit sibi per me notarium publicum infrascriptum unum vel plura suo et ecclesie Olomucensis nomine confici publica instrumenta. Acta sunt hec anno, indiccione, die, mense, 22*
171 bruder und reichte es uf in unsere hende als lehensrecht ist. Und bat uns der egenannte Heinrich Tanfelt, das wir dasselb gut mit seinen zugehorungen Habarte von Tanfelt und seinen brudern zu rechtem mannlehen geruchten zu leihen. Das haben wir etc. (ut in aliis literis vendicionum). Des seint gezeuge Jaroslaw von Stralek, Jost von Wolfsberg unser marschalk, Wolfram von Panowicz. Mit urkund etc. Das geschen ist zu Arnoltowicz noch Cristes geburte dreizehnhudert jar und dornach in dem drei und neunzigistem jare. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 104.) 177. Johann Pfarrer in Braunsberg bestätigt, dass er vom Olmützer Capitel bezüglich des Zehentbezuges von einem dem Capitel gehörenden Hofe ein für allemal befriedigt worden sei. Dt. Olmütz 27. Jänner 1394. In nomini domine amen. Anno nativitatis eiusdem millesimo trecentesimo nonagesimo quarto, indiccione secunda, die vero vicesima septima mensis Januarii, hora nona vel quasi, ponti- ficatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Bonifacii divina providencia pape noni anno quinto, in mei notarii publici testiumque presencia subscriptorum ad hoc vocatorum et rogatorum constitutus personaliter discretus vir dominus Johannes plebanus ecclesie parrochialis in Braunsperg coram venerabili viro domino Johanne de Ghulen, preposito in Wolframskirchen vicario in spiritualibus et officiali Olomucensi, in domo ipsius habitacionis in estuario maiori domus eiusdem, recognovit sibi et ecclesie sue iuxta pronunciacionem et arbitrium honorabilium virorum dominorum Johannis vicarii et officialis predicti et Wil- helmi Kortelangen canonicorum ecclesie Olomucensis, prout in instrumento pronunciacionis liquidius contineri dinoscitur, occasione decimarum agrorum cuiusdam curie ad capitulum et canonicos ecclesie Olomucensis alias per mortem olim Nicolai de Russaw, qui curiam eandem a canonicis et capitulo predictis tenuit et habuit, legitime devolute, in toto fuisse et esse satisfactum; ubi inter cetera ipse dominus Johannes recognovit, se suo et ecclesie sue nomine recepisse octo marcas grossorum pragensium moravici numeri et pagamenti in eadem pronunciacione expressorum in pecunia numerata, de quibus capitulum et ecclesiam Olomucensem predictam et presertim canonicos quatuor prebendarum in Friczendorff eiusdem Olomucensis ecclesie quittos dimisit et solutos, faciens pactum et promissum de ulterius non petendo. Promittens eciam ipsos de cetero et inposterum occasione premissorum se aut suos successores legitimos non impetere vel inquietare quovismodo. Super quibus omnibus et singulis premissis honorabilis vir Martinus Wratislaviensis et Olomucensis ecclesiarum canonicus petivit sibi per me notarium publicum infrascriptum unum vel plura suo et ecclesie Olomucensis nomine confici publica instrumenta. Acta sunt hec anno, indiccione, die, mense, 22*
Strana 172
172 hora, pontificatus et loco quibus supra. Presentibus discretis viris Andrea dicto Treraz procuratore generali consistorii Olomucensis et Stanislao clerico de Olomucz et aliis pluribus fidedignis testibus apud premissa constitutis. Et ego Sigismundus quondam Johannis de Chremsir publicus notarius etc. (Orig. Perg. h. Sig. im Olm. Cap.-Archive.) 178. Markgraf Prokop von Mähren compromittirt in den Ausspruch des Wilhelm Markgraf von Meissen und Friedrich Burggrafen von Nürnberg bei dem zwischen ihm und seinem Bruder Jodok Markgraf von Mähren abzuschliessenden Frieden. Dt. Prag 4. Februar 1394. Wir Procop von gotes gnaden marcgrave zu Merhern bekennen und tun kunt offentlich mit disem brife, daz wir mit guter wiszin, willen und wolbedachten mute aller zweitracht, bruche, schelunge, krige und usloufte, die sich zwisschen dem hochgebornen fursten hern Joste marcgraven und hern zu Merhern unserm lieben brudere und uns bis uf diszen hutigen tag vorlouffen haben und gewest sint und waz wir im zu zusprechen habin, nichtes usgenomen, uf die hochgebornen fursten hern Wilhelm maregrave zu Miszen etc. und hern Fridriche buregraven zu Nornberg unsere liebin swegere genzlich gegangen und bi in gebliben sint, uns der zu entscheidene, alzo daz wir uf den nesten montag in der fasten, die schirst komet noch dem suntage, alz man zehen tage gefastet hat, daz ist der suntag alz man singet Reminiscere, sullen und wullen komen zu den egenanten unsern lieben swegern uf einen tag gein Prage ane allen vorzog und sullen uf dem tage unsere gebrechen, schulde, brife und waz uns not ist vor sie brengen und legen. Und haben den selben unsern lieben swegern ganze und volle macht gegebin, uns us unsern gebrechen zu scheidene und daz sie zu in uf dem tage viere ader sechs hern uz den landen zu Beheimen und zu Merhern, welche sie wollen und in fuglich sint, zu den teidingen nennen mugen und sullen, darin noch darwider wir in in keine wiz sprechen sullen noch wollen; die selben viere oder sechse, die sie alzo zu in nemen werden, wir ouch bitten, heiszin und vermogen sullen, daz sie bie in sint und in zu den teidingen raten und helffen. Uf dem tage sie denne vorsuchen sullen, ab sie uns unser gebrechen und schulde, die wir gein unserm bruder haben, mit im fruntlichin entrichten und gesetzen kunnen mit unser beider wiszin; kunnen sie der fruntschaft mit unser beider wiszin nicht treffen, so haben wir in ganze macht gegeben und sie sullen ouch ganze macht haben, uns mit unserm bruder mit einem fruntlichen rechte zu entscheiden uf dem tage und wie sie uns denne scheiden, haben wir globet dem egenanten unserm lieben bruder marcgraven Joste und globen im ouch in guten truwen an eides stat mit diszem bryfe, daz wir die scheidunge und uzspruche unserm lieben bruder stete ganz und unvorbrochlichen halden und volzihen sullen und wollen ane alles arg, ane intrag und ane geferde und wie sie uns scheiden und uzsprechen, daz sullen wir halden alz vor gut ist und sie sullen darumb von uns unvordacht sin und
172 hora, pontificatus et loco quibus supra. Presentibus discretis viris Andrea dicto Treraz procuratore generali consistorii Olomucensis et Stanislao clerico de Olomucz et aliis pluribus fidedignis testibus apud premissa constitutis. Et ego Sigismundus quondam Johannis de Chremsir publicus notarius etc. (Orig. Perg. h. Sig. im Olm. Cap.-Archive.) 178. Markgraf Prokop von Mähren compromittirt in den Ausspruch des Wilhelm Markgraf von Meissen und Friedrich Burggrafen von Nürnberg bei dem zwischen ihm und seinem Bruder Jodok Markgraf von Mähren abzuschliessenden Frieden. Dt. Prag 4. Februar 1394. Wir Procop von gotes gnaden marcgrave zu Merhern bekennen und tun kunt offentlich mit disem brife, daz wir mit guter wiszin, willen und wolbedachten mute aller zweitracht, bruche, schelunge, krige und usloufte, die sich zwisschen dem hochgebornen fursten hern Joste marcgraven und hern zu Merhern unserm lieben brudere und uns bis uf diszen hutigen tag vorlouffen haben und gewest sint und waz wir im zu zusprechen habin, nichtes usgenomen, uf die hochgebornen fursten hern Wilhelm maregrave zu Miszen etc. und hern Fridriche buregraven zu Nornberg unsere liebin swegere genzlich gegangen und bi in gebliben sint, uns der zu entscheidene, alzo daz wir uf den nesten montag in der fasten, die schirst komet noch dem suntage, alz man zehen tage gefastet hat, daz ist der suntag alz man singet Reminiscere, sullen und wullen komen zu den egenanten unsern lieben swegern uf einen tag gein Prage ane allen vorzog und sullen uf dem tage unsere gebrechen, schulde, brife und waz uns not ist vor sie brengen und legen. Und haben den selben unsern lieben swegern ganze und volle macht gegebin, uns us unsern gebrechen zu scheidene und daz sie zu in uf dem tage viere ader sechs hern uz den landen zu Beheimen und zu Merhern, welche sie wollen und in fuglich sint, zu den teidingen nennen mugen und sullen, darin noch darwider wir in in keine wiz sprechen sullen noch wollen; die selben viere oder sechse, die sie alzo zu in nemen werden, wir ouch bitten, heiszin und vermogen sullen, daz sie bie in sint und in zu den teidingen raten und helffen. Uf dem tage sie denne vorsuchen sullen, ab sie uns unser gebrechen und schulde, die wir gein unserm bruder haben, mit im fruntlichin entrichten und gesetzen kunnen mit unser beider wiszin; kunnen sie der fruntschaft mit unser beider wiszin nicht treffen, so haben wir in ganze macht gegeben und sie sullen ouch ganze macht haben, uns mit unserm bruder mit einem fruntlichen rechte zu entscheiden uf dem tage und wie sie uns denne scheiden, haben wir globet dem egenanten unserm lieben bruder marcgraven Joste und globen im ouch in guten truwen an eides stat mit diszem bryfe, daz wir die scheidunge und uzspruche unserm lieben bruder stete ganz und unvorbrochlichen halden und volzihen sullen und wollen ane alles arg, ane intrag und ane geferde und wie sie uns scheiden und uzsprechen, daz sullen wir halden alz vor gut ist und sie sullen darumb von uns unvordacht sin und
Strana 173
173 bliben ane arg und ane geferde. Were ouch, daz die egenanten unsere sweger der von Miszene ader von Norenberg einer vor ehafter not zu dem tage uf den montag noch Reminiscere, alz vorgeschriben stehet, nicht queme ader komen mochte, so sal der andere under in, der zu dem tage komet, ganze macht haben uns zu scheyden und den uzspruch zu tunde, alz ab sie beide geinwurtig wern und sullen im ouch der scheidunge und uzspruche vorfolgen und gehorsam sin, glich alz sie beidersit die scheidunge und den uzspruch teten und der sal ouch darumb von uns unvordacht bliben. Wir sullen ouch je uf den tag gein Prage uf den montag noch Reminiscere ane sumenizse komen und dez tages warten, is beneme uns denne libes not. Die libes not wir ouch, ab man uns des nicht vorwiszen wil, bewisen sullen alz recht ist und wenne wir die bewist haben alz recht ist, ab man uns des nicht oberheben worlde, so sullen wir umb daz vorsumenizse unvordacht sin und bliben und so mogen unsere sweger vorginante ader ir einer, ab sie beide nicht geinwurtig weren, uns ein enandern tag daselbens hin gein Prage legen je noch vor ostern, die schirst komen, zu dem tage wir ouch komen sullen ane vorzog und alle sache halden alz vorgeschriben stehet, ane arg. Ouch ist getedinget, daz zu den tagen und davon wir ouch und alle, die mit uns riten, sicher geleite haben sullen ane arg. Wir haben ouch globet und globen in guten truwen an eides stat mit diszem brife deme vorgenanten unserm lieben bruder, were daz wir sulche scheidunge und usspruche, die unsere lieben sweger mergenante zwisschen im und uns uzsprechen werden ader ir einer uzspricht und scheidet alz vorgeschriben stehet, ergent uberfurn, vorbrechen, nicht enhilden ader nicht volzogen ader zu dem tage uf den montag noch Reminiscere, is beneme uns denne libes not alz obgenant ist ader uf den lezten tag, ab man den machen wurde, nicht enquemen, daz wir denne unserm bruder egenanten zehenthusent schog guter groschen vorfallen und im phlichtig sin sulten zu geben und im die vormachen, vorburgen und vorgewiszin sollen zu geben und zu bezalen binnen eime halben jare noch geheisze der egenanten unser lieben sweger, ader ir eins, der uf den ersten oder lezten tag komet, ane alle verczog und ane widerrede. Wir sullen ouch noch enwollen unsere burgen bis uf den tag, dez wir zu Prage warten sullen, nicht manen noch in keinewis anreden ane arge und ane geferde, wie uns ouch die mergenanten unsere lieben swegere der marcgrave von Miszin und der burcgrave von Norenberg ader einer, ab sie beide zu dem tage gein Prage uf den montag noch Reminiscere ader uf den lezten tag, ab der gemacht worde, nicht komen mochten alz vorgeschriben stet, mit unserme bruder vorgenant scheiden und zwisschen uns uzsprechen, die scheidunge und uzspruch sullen und wollen wir unserm lieben bruder vorgewiszin und vormachen zu halden und zu vol- zihene, wie und uf welche zit daz unsere lieben swegere von Miszin und von Nornberg dickegenant ader ir einer uns daz heiszin, vorgewiszen und vormachen und sullen und wollen ouch daz thun ane vorzog und ane widerrede. Daruf sint wir mit dem egenanten unserm lieben bruder genzlich gesunet und habin im ouch in geinwertikeit vil hern und unser freunde eine rechte sune globet und globen im ouch die mit diszim brife in guten truwen vestiglich und genzlich zu halden ane arg und ane geferde vor uns, alle unsere helffere und vor alle die, die mit uns und dorch unsern willen gein im in fede komen und
173 bliben ane arg und ane geferde. Were ouch, daz die egenanten unsere sweger der von Miszene ader von Norenberg einer vor ehafter not zu dem tage uf den montag noch Reminiscere, alz vorgeschriben stehet, nicht queme ader komen mochte, so sal der andere under in, der zu dem tage komet, ganze macht haben uns zu scheyden und den uzspruch zu tunde, alz ab sie beide geinwurtig wern und sullen im ouch der scheidunge und uzspruche vorfolgen und gehorsam sin, glich alz sie beidersit die scheidunge und den uzspruch teten und der sal ouch darumb von uns unvordacht bliben. Wir sullen ouch je uf den tag gein Prage uf den montag noch Reminiscere ane sumenizse komen und dez tages warten, is beneme uns denne libes not. Die libes not wir ouch, ab man uns des nicht vorwiszen wil, bewisen sullen alz recht ist und wenne wir die bewist haben alz recht ist, ab man uns des nicht oberheben worlde, so sullen wir umb daz vorsumenizse unvordacht sin und bliben und so mogen unsere sweger vorginante ader ir einer, ab sie beide nicht geinwurtig weren, uns ein enandern tag daselbens hin gein Prage legen je noch vor ostern, die schirst komen, zu dem tage wir ouch komen sullen ane vorzog und alle sache halden alz vorgeschriben stehet, ane arg. Ouch ist getedinget, daz zu den tagen und davon wir ouch und alle, die mit uns riten, sicher geleite haben sullen ane arg. Wir haben ouch globet und globen in guten truwen an eides stat mit diszem brife deme vorgenanten unserm lieben bruder, were daz wir sulche scheidunge und usspruche, die unsere lieben sweger mergenante zwisschen im und uns uzsprechen werden ader ir einer uzspricht und scheidet alz vorgeschriben stehet, ergent uberfurn, vorbrechen, nicht enhilden ader nicht volzogen ader zu dem tage uf den montag noch Reminiscere, is beneme uns denne libes not alz obgenant ist ader uf den lezten tag, ab man den machen wurde, nicht enquemen, daz wir denne unserm bruder egenanten zehenthusent schog guter groschen vorfallen und im phlichtig sin sulten zu geben und im die vormachen, vorburgen und vorgewiszin sollen zu geben und zu bezalen binnen eime halben jare noch geheisze der egenanten unser lieben sweger, ader ir eins, der uf den ersten oder lezten tag komet, ane alle verczog und ane widerrede. Wir sullen ouch noch enwollen unsere burgen bis uf den tag, dez wir zu Prage warten sullen, nicht manen noch in keinewis anreden ane arge und ane geferde, wie uns ouch die mergenanten unsere lieben swegere der marcgrave von Miszin und der burcgrave von Norenberg ader einer, ab sie beide zu dem tage gein Prage uf den montag noch Reminiscere ader uf den lezten tag, ab der gemacht worde, nicht komen mochten alz vorgeschriben stet, mit unserme bruder vorgenant scheiden und zwisschen uns uzsprechen, die scheidunge und uzspruch sullen und wollen wir unserm lieben bruder vorgewiszin und vormachen zu halden und zu vol- zihene, wie und uf welche zit daz unsere lieben swegere von Miszin und von Nornberg dickegenant ader ir einer uns daz heiszin, vorgewiszen und vormachen und sullen und wollen ouch daz thun ane vorzog und ane widerrede. Daruf sint wir mit dem egenanten unserm lieben bruder genzlich gesunet und habin im ouch in geinwertikeit vil hern und unser freunde eine rechte sune globet und globen im ouch die mit diszim brife in guten truwen vestiglich und genzlich zu halden ane arg und ane geferde vor uns, alle unsere helffere und vor alle die, die mit uns und dorch unsern willen gein im in fede komen und
Strana 174
174 sine viende worden sint, und nemelich die hochgebornen fursten herzogen Cunraden von der Olsen, herzogen Hansen von Troppow und Radbor, herzogen Swantebur von Stetin und den herzogen von Teschin, der unser helffer gewesen ist, unser helffer und alle die, die darunder vordacht sint, die wir alle mit uns gein ime vorsunen und in die sune zihen. Ader umb die gefangen daz sullen wir halden alz hirnach geschriben stehet: Is sullen ouch alle gefangen, die unsere gefangen sint, tag haben bis uf den nesten montag nach dem suntage alz man singet Reminiscere und vier wochen darnach, die erbern uf ire ere und truwe, burgere und gebure uf burgen; welche erbern sich aber vore an iren eren und truwen vorhandelt und truweloz worden weren, den sullen wir tag geben uf gute burgen und sullen ouch alle schazunge und gedingnisze, daz nicht bezcalt ist, in burgen hant stehen lazsen ungemant bis uf den selbin montag noch dem suntage Reminiscere und vier wochen darnach, alzo vorgeschriben stehet, ane arg. Were ouch, daz unser herre der konig mit uns von den sachen, die sich in dem krige, den wir mit unserm bruder haben gehabt, vorlauffen habin, teidingen ader uns antedingen worde ader worlde und daz wir die, die wider uns in deme krige gewest sint, ouch darumb wider antedingen und anreichen musten, damite sullen wir disze sune nicht oberfarn noch gebrochen haben. Denne waz unsere lieben swegere egenante ader ir einer, alzo vor mergeschriben stehet, zwisschin unserm brudern und uns uzsprechen und scheiden mit einem fruntlichen rechten, daz sallen wir unvorzoglich unvorrucket genzlich und vestiglich halden und die tedinge, die unser herre der konig mit uns tete ader hette, sullen zu dem uzspruche und scheidunge keinen schaden, infal noch ernisze brengen noch machen ane geferde. Bie diszin tedingen und sune sint ouch gewest und sint gezeuge die hochgebornen fursten herre er Wilhelm maregrave zu Miszin etc. und herre er Fridrich burcgrave zu Norenberg egenante unsere liebin swegere und die edeln er Heinrich vom Nuenhuse, er Bote von Czaslewicz, er Jan von Michelsberg, er Jan von Mesirschicz, er Boske von der Kunstat und ander vil hern, ritter und knechte, den wol ist zu glouben. Und daz wir alle obgeschriben rede, stucke und artykule und in igliches besundern stete ganz und unvorbrochlich halden sullen und wollen, des zu urkunde und merer sicherheit haben wir unser insigel wissentlich an diszin brif lazsen hengen. Der gegeben ist zu Prage noch Cristi geburt drizenhundert jar darnach in dem vierundnun- zigisten jare an der mittewochen an sente Agathen abinde der heiligen juncfrouwen. (Orig. Perg. mit anh. Sig. in den altständischen Acten des m. Landes-Archivs.) 179. Prokop Markgraf von Mähren verspricht, seine Anhänger in Polen und Mähren und den Herzog Svantibor von Stettin von der zwischen ihm und dem Markgrafen Jodok aus- gesprochenen schiedsrichterlichen Entscheidung in Kenntnis zu setzen. Dt. Prag 7. Februar 1394. Wir Prokop von gotes gnaden margrave zu Merhern bekennen und thun kunt offent- lich mit desem briefe. Alze wir mit unserm lieben bruder ern Joste genzlich gesunet und zu
174 sine viende worden sint, und nemelich die hochgebornen fursten herzogen Cunraden von der Olsen, herzogen Hansen von Troppow und Radbor, herzogen Swantebur von Stetin und den herzogen von Teschin, der unser helffer gewesen ist, unser helffer und alle die, die darunder vordacht sint, die wir alle mit uns gein ime vorsunen und in die sune zihen. Ader umb die gefangen daz sullen wir halden alz hirnach geschriben stehet: Is sullen ouch alle gefangen, die unsere gefangen sint, tag haben bis uf den nesten montag nach dem suntage alz man singet Reminiscere und vier wochen darnach, die erbern uf ire ere und truwe, burgere und gebure uf burgen; welche erbern sich aber vore an iren eren und truwen vorhandelt und truweloz worden weren, den sullen wir tag geben uf gute burgen und sullen ouch alle schazunge und gedingnisze, daz nicht bezcalt ist, in burgen hant stehen lazsen ungemant bis uf den selbin montag noch dem suntage Reminiscere und vier wochen darnach, alzo vorgeschriben stehet, ane arg. Were ouch, daz unser herre der konig mit uns von den sachen, die sich in dem krige, den wir mit unserm bruder haben gehabt, vorlauffen habin, teidingen ader uns antedingen worde ader worlde und daz wir die, die wider uns in deme krige gewest sint, ouch darumb wider antedingen und anreichen musten, damite sullen wir disze sune nicht oberfarn noch gebrochen haben. Denne waz unsere lieben swegere egenante ader ir einer, alzo vor mergeschriben stehet, zwisschin unserm brudern und uns uzsprechen und scheiden mit einem fruntlichen rechten, daz sallen wir unvorzoglich unvorrucket genzlich und vestiglich halden und die tedinge, die unser herre der konig mit uns tete ader hette, sullen zu dem uzspruche und scheidunge keinen schaden, infal noch ernisze brengen noch machen ane geferde. Bie diszin tedingen und sune sint ouch gewest und sint gezeuge die hochgebornen fursten herre er Wilhelm maregrave zu Miszin etc. und herre er Fridrich burcgrave zu Norenberg egenante unsere liebin swegere und die edeln er Heinrich vom Nuenhuse, er Bote von Czaslewicz, er Jan von Michelsberg, er Jan von Mesirschicz, er Boske von der Kunstat und ander vil hern, ritter und knechte, den wol ist zu glouben. Und daz wir alle obgeschriben rede, stucke und artykule und in igliches besundern stete ganz und unvorbrochlich halden sullen und wollen, des zu urkunde und merer sicherheit haben wir unser insigel wissentlich an diszin brif lazsen hengen. Der gegeben ist zu Prage noch Cristi geburt drizenhundert jar darnach in dem vierundnun- zigisten jare an der mittewochen an sente Agathen abinde der heiligen juncfrouwen. (Orig. Perg. mit anh. Sig. in den altständischen Acten des m. Landes-Archivs.) 179. Prokop Markgraf von Mähren verspricht, seine Anhänger in Polen und Mähren und den Herzog Svantibor von Stettin von der zwischen ihm und dem Markgrafen Jodok aus- gesprochenen schiedsrichterlichen Entscheidung in Kenntnis zu setzen. Dt. Prag 7. Februar 1394. Wir Prokop von gotes gnaden margrave zu Merhern bekennen und thun kunt offent- lich mit desem briefe. Alze wir mit unserm lieben bruder ern Joste genzlich gesunet und zu
Strana 175
175 frunde gemacht sint, daz mit unserm wissen und willen getedinget und ubirredit ist durch unsere frunde und helfere willen, die izunt hie bi uns uff desem tage zu Prage nicht geinwertig sint, alzo daz wir von desem hutigen tage binnen acht tagen, die nest nach- enandir volgen, alle unsere slos und unsere helfere in Polan und in Merhern und herzogen Swantebur von Stettyn durch des willen, daz er uns verne gesessen ist, von desem hutigen tage binnen virzen tagen, die nehest nachenander volgen, besenden und in dese sune und fruntschaft verkundigen suln und zu wissen thun, daz sie ouch die von den slossen in Polan und in Merhern nach desen acht tagen und der herzoge von Stettyn nach desen virzen tagen furdir nicht schaden thun. Und was sich in desen nehesten acht tagen von den slossen in Polan oder in Merhern, die unser oder unser helfere sint, oder von dem herzogen von Stettyn egenannten binnen virzen tagen, die nehest nachenandir volgen nach gebunge diz briefes wedir unsern bruder oder die sinen vorliffe oder geschee, darumb sullen wir und die unsern von unserm bruder vorgenannt und sinen helfern unvordacht sin und unbetedinget bleiben. Was abir nach desen acht tagen, alze vorgeschriben stet, von unser oder unser helfere slossen in Polan oder zu Merhern oder von dem herzogen von Stettyn vorgenannt nach desen virzen tagen, alze vorgenannt ist, von deses krieges wegen, den wir mit unserm bruder gehabt habin, unserm bruder oder den sinen schade geschee, den sullen wir im und den sinen wedir richten und keren ane wedirrede nach geheisse und irkenntnisse unserer lieben swegere margraven Wilhelms zu Mizsen etc. und ern Friderichs burgraven zu Norenberg; welche abir unsere helfere izunt mit uns hie zu Prage sint, die sullen deser sune von stund an mit uns gebruchen und die sune halden ane arg. Und das alles globen wir ouch unserm lieben bruder margraven Joste ane geverde bi guten truwen ganz stete und veste zu halden. Wer ouch sache, da got vor sie, daz margrave Wilhelm von Mizsen oder burgrave Frederich von Norenberg mergenannten unsere lieben swegere vor ehaftir not oder wie das zuqueme uns vorsumeten und zwischen unserm bruder und uns nicht ussprechen zwischen hie und ostirn, die schirst komen, so sullen wir furbaz der beredunge und berichtunge unser bruder und wir beidirsit ledig und los sin und die briefe, die darubir gemacht sint, die wir unserm bruder gegeben habin und er uns wedir gegeben hat, die unsere swegere von Mizsen und von Norenberg oft genannt zwischen unserm bruder und uns getedinget habin, sullen furbaz nimmer kraft noch macht haben. Des zu urkunde haben wir unser insigel wissentlich an desen brief lassen hengen, der gegeben ist zu Prage nach gotes geburt dreizenhundirt jar darnach in dem vier und neunzigsten jare am nehesten sunabunde nach sente Dorotheen tage der heiligen jungfrauwen. (Orig. Perg. h. Sig. im Archive des Klosters Raigern.)
175 frunde gemacht sint, daz mit unserm wissen und willen getedinget und ubirredit ist durch unsere frunde und helfere willen, die izunt hie bi uns uff desem tage zu Prage nicht geinwertig sint, alzo daz wir von desem hutigen tage binnen acht tagen, die nest nach- enandir volgen, alle unsere slos und unsere helfere in Polan und in Merhern und herzogen Swantebur von Stettyn durch des willen, daz er uns verne gesessen ist, von desem hutigen tage binnen virzen tagen, die nehest nachenander volgen, besenden und in dese sune und fruntschaft verkundigen suln und zu wissen thun, daz sie ouch die von den slossen in Polan und in Merhern nach desen acht tagen und der herzoge von Stettyn nach desen virzen tagen furdir nicht schaden thun. Und was sich in desen nehesten acht tagen von den slossen in Polan oder in Merhern, die unser oder unser helfere sint, oder von dem herzogen von Stettyn egenannten binnen virzen tagen, die nehest nachenandir volgen nach gebunge diz briefes wedir unsern bruder oder die sinen vorliffe oder geschee, darumb sullen wir und die unsern von unserm bruder vorgenannt und sinen helfern unvordacht sin und unbetedinget bleiben. Was abir nach desen acht tagen, alze vorgeschriben stet, von unser oder unser helfere slossen in Polan oder zu Merhern oder von dem herzogen von Stettyn vorgenannt nach desen virzen tagen, alze vorgenannt ist, von deses krieges wegen, den wir mit unserm bruder gehabt habin, unserm bruder oder den sinen schade geschee, den sullen wir im und den sinen wedir richten und keren ane wedirrede nach geheisse und irkenntnisse unserer lieben swegere margraven Wilhelms zu Mizsen etc. und ern Friderichs burgraven zu Norenberg; welche abir unsere helfere izunt mit uns hie zu Prage sint, die sullen deser sune von stund an mit uns gebruchen und die sune halden ane arg. Und das alles globen wir ouch unserm lieben bruder margraven Joste ane geverde bi guten truwen ganz stete und veste zu halden. Wer ouch sache, da got vor sie, daz margrave Wilhelm von Mizsen oder burgrave Frederich von Norenberg mergenannten unsere lieben swegere vor ehaftir not oder wie das zuqueme uns vorsumeten und zwischen unserm bruder und uns nicht ussprechen zwischen hie und ostirn, die schirst komen, so sullen wir furbaz der beredunge und berichtunge unser bruder und wir beidirsit ledig und los sin und die briefe, die darubir gemacht sint, die wir unserm bruder gegeben habin und er uns wedir gegeben hat, die unsere swegere von Mizsen und von Norenberg oft genannt zwischen unserm bruder und uns getedinget habin, sullen furbaz nimmer kraft noch macht haben. Des zu urkunde haben wir unser insigel wissentlich an desen brief lassen hengen, der gegeben ist zu Prage nach gotes geburt dreizenhundirt jar darnach in dem vier und neunzigsten jare am nehesten sunabunde nach sente Dorotheen tage der heiligen jungfrauwen. (Orig. Perg. h. Sig. im Archive des Klosters Raigern.)
Strana 176
176 180. Prag 9. Februar 1394. Markgraf Jodok befiehlt den Rathsleuten zu Brandenburg, Berlin, Köln, Frankfurt, Treuenbrietzen, Belitz und Mittelwalde dahin zu wirken, dass die Städte Treuenbrietzen, Belitz und Mittelwalde dem Markgrafen Wilhelm von Meissen den Huldigungseid leisten. (Riedel Cod. Brandenb. A. XI. 235 u. B. III. 119.) 181. Andreas Probst in Luha und sein Convent verkaufen einen Hof in Unter-Gerspitz dem Johann Sumpfenpfennig um 40 Mark Prager Groschen. Dt. Brünn 6. Marz 1394. Nos Andreas prepositus, Nicolaus prior totusque conventus prepositure in Luha prope Brunam ordinis sancti Benedicti notumfacimus pro nobis et successoribus nostris tenore presencium universis, quod de bona voluntate et matura deliberacione prehabita necnon de consensu venerabilis domini Henrici abbatis monasterii Trebicensis, domini et visitatoris nostri carissimi, curiam nostram cum duobus laneis in villa inferiori Gerspicz sitam cum uno prato et pomerio de salicibus et omnibus suis pertinenciis rite et racionabiliter vendidimus discreto Joanni dicto Sumpfenphennig de Modericz, heredibus et successoribus suis pro quadraginta marcis grossorum pragensium moravici numeri et pagamenti, hereditarie ad habendum, possidendum, utifruendum, obligandum, permutandum et vendendum ac pro utilitate et bene- placito possidendum. Ita tamen, quod ipse Johannes, heredes et successores sui nobis ac successoribus nostris dicte prepositure, qui pro tempore fuerint, annuatim de prefata curia censuare debebunt videlicet quinque fertones grossorum in festo sancti Michaelis de prato viginti grossos in festo sancti Jacobi apostoli et pro decimis unam marcam grossorum pre- dictorum circa festum sancti Georgii martyris, necnon duos pullos pro termino sancti Egidii nunc incipiendo continuisque succedentibus et sic censuandis ulterius annis singulis in futurum. De omnibus autem aliis exaccionibus et robotis debeant esse liberi penitus et soluti, excepta tamen steura regali; quandocunque et quocienscunque illa imponitur, dare debent et porrigere cum effectu. Promittimus insuper dictis emptoribus nostris eandem curiam cum universis suis pertinenciis, ut premittitur, si necessitas fuerit, disbrigare et defendere, quantum in nobis extitit, a quolibet impetente. Et qui presentem nostram literam de bona voluntate predictorum emptorum nostrorum habuerit, illi plenum jus competit omnium premissorum. Presencium sub appenso nostro et predicte prepositure sigillo testimonio literarum. Datum Brune anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo quarto, feria sexta proxima ante dominicam Invocavit. (Aus dem Codex n. 604 in der Olm. Metr. Capitel-Bibliothek p. 309.)
176 180. Prag 9. Februar 1394. Markgraf Jodok befiehlt den Rathsleuten zu Brandenburg, Berlin, Köln, Frankfurt, Treuenbrietzen, Belitz und Mittelwalde dahin zu wirken, dass die Städte Treuenbrietzen, Belitz und Mittelwalde dem Markgrafen Wilhelm von Meissen den Huldigungseid leisten. (Riedel Cod. Brandenb. A. XI. 235 u. B. III. 119.) 181. Andreas Probst in Luha und sein Convent verkaufen einen Hof in Unter-Gerspitz dem Johann Sumpfenpfennig um 40 Mark Prager Groschen. Dt. Brünn 6. Marz 1394. Nos Andreas prepositus, Nicolaus prior totusque conventus prepositure in Luha prope Brunam ordinis sancti Benedicti notumfacimus pro nobis et successoribus nostris tenore presencium universis, quod de bona voluntate et matura deliberacione prehabita necnon de consensu venerabilis domini Henrici abbatis monasterii Trebicensis, domini et visitatoris nostri carissimi, curiam nostram cum duobus laneis in villa inferiori Gerspicz sitam cum uno prato et pomerio de salicibus et omnibus suis pertinenciis rite et racionabiliter vendidimus discreto Joanni dicto Sumpfenphennig de Modericz, heredibus et successoribus suis pro quadraginta marcis grossorum pragensium moravici numeri et pagamenti, hereditarie ad habendum, possidendum, utifruendum, obligandum, permutandum et vendendum ac pro utilitate et bene- placito possidendum. Ita tamen, quod ipse Johannes, heredes et successores sui nobis ac successoribus nostris dicte prepositure, qui pro tempore fuerint, annuatim de prefata curia censuare debebunt videlicet quinque fertones grossorum in festo sancti Michaelis de prato viginti grossos in festo sancti Jacobi apostoli et pro decimis unam marcam grossorum pre- dictorum circa festum sancti Georgii martyris, necnon duos pullos pro termino sancti Egidii nunc incipiendo continuisque succedentibus et sic censuandis ulterius annis singulis in futurum. De omnibus autem aliis exaccionibus et robotis debeant esse liberi penitus et soluti, excepta tamen steura regali; quandocunque et quocienscunque illa imponitur, dare debent et porrigere cum effectu. Promittimus insuper dictis emptoribus nostris eandem curiam cum universis suis pertinenciis, ut premittitur, si necessitas fuerit, disbrigare et defendere, quantum in nobis extitit, a quolibet impetente. Et qui presentem nostram literam de bona voluntate predictorum emptorum nostrorum habuerit, illi plenum jus competit omnium premissorum. Presencium sub appenso nostro et predicte prepositure sigillo testimonio literarum. Datum Brune anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo quarto, feria sexta proxima ante dominicam Invocavit. (Aus dem Codex n. 604 in der Olm. Metr. Capitel-Bibliothek p. 309.)
Strana 177
177 182. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Werner von Kirlitz einen Lahn daselbst verkaufe. Dt. Brünn 9. Marz 1394. Wir Nicolaus etc. bekennen etc. das fur uns kumen ist Werner von Kirlicz unser lieber getreuer und hat uns zu wissen getan, das er ein lehen akkers zu Kirlicz mit aller zugehorunge, das von uns und unserm bischtum zu Olomucz zu rechtem mannlehen ruret, vorkauft hat recht und redlich umb XIV mark grosser pfennige prager munze und mer- herischer zal Mathias und Andres gebrudern und reichte es uf in unsere hende das egenannte ehen mit seinen zugehorungen als mannslehens recht ist und bat uns der egenannte Werner, das wir das lehen den egenannten Mathis und Andres gebrudern zu rechtem mannlehen geruchten zu leihen. Das wir mit wolbedachtem mute, rechter wissen als ein bischof zu Olomucz etc. (ut in aliis literis vendicionum). Testes Jodocus de Wolfsberg, Znata de Meilicz, et Johannes Saxo de Keczer. Datum Brunne anno domini M°CCC° nonagesimo quarto, feria secunda post dominicam Invocavit. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 102.) 183. Johann, Meister des h. Geistspitales in Littau, fordert die Geistlichkeit der Olm. Diocese auf, sie möge die Pfarrlinge zur Unterstützung des Spitales aufmuntern. Dt. Littau 16. März 1394. Universis honorandis dominis archidiaconis, decanis, plebanis, ecclesiarum rectoribus per Olomucensem dyocesim constitutis ego frater Johannes ordinis sancti Spiritus et magister domus hospitalis eiusdem ante civitatem Luthovie situati oraciones in Christo devotas quolibet solicitas. O quanta premia immensitate cunctipotentis munificencia, quantaque eterne felicitatis aureola illis est pollicita trabezare, qui decumbencium pauperumque defectus suis promocionibus largiflua (sic) in profectus permutare cunabuntur! Cum hoc igitur divina miseracione archi- diaconatus, decanatus, plebanatus insignivit vestigio, dignum est, ut hec vestrarum gubernacione domiciliis perfici videantur. Itaque, domini mei et patres honorandi, in huiusmodi ergastolis nihil sanius, nil salubrius dignoscitur, nisi de anime remedio salutifero in cunctis vite condicionibus continue perpensare ad vestre paternitatis refrigerium confluens humiliter supplicans: quatenus omnifici plasmacionis intuitu presentes indulgencias et indulgenciarum donaciones a septem in Christo summis pontificibus, primo Innocencius papa tercius, fundator eiusdem ordinis, septimam partem iniuncte penitencie, septem annos et septem carenas; item Honorius tercius, Gregorius nonus, Innocencius quartus, Alexander quartus, Urbanus quartus et Clemens quartus, unusquisque eorum septimam partem iniuncte penitencie et VII. 23
177 182. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Werner von Kirlitz einen Lahn daselbst verkaufe. Dt. Brünn 9. Marz 1394. Wir Nicolaus etc. bekennen etc. das fur uns kumen ist Werner von Kirlicz unser lieber getreuer und hat uns zu wissen getan, das er ein lehen akkers zu Kirlicz mit aller zugehorunge, das von uns und unserm bischtum zu Olomucz zu rechtem mannlehen ruret, vorkauft hat recht und redlich umb XIV mark grosser pfennige prager munze und mer- herischer zal Mathias und Andres gebrudern und reichte es uf in unsere hende das egenannte ehen mit seinen zugehorungen als mannslehens recht ist und bat uns der egenannte Werner, das wir das lehen den egenannten Mathis und Andres gebrudern zu rechtem mannlehen geruchten zu leihen. Das wir mit wolbedachtem mute, rechter wissen als ein bischof zu Olomucz etc. (ut in aliis literis vendicionum). Testes Jodocus de Wolfsberg, Znata de Meilicz, et Johannes Saxo de Keczer. Datum Brunne anno domini M°CCC° nonagesimo quarto, feria secunda post dominicam Invocavit. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 102.) 183. Johann, Meister des h. Geistspitales in Littau, fordert die Geistlichkeit der Olm. Diocese auf, sie möge die Pfarrlinge zur Unterstützung des Spitales aufmuntern. Dt. Littau 16. März 1394. Universis honorandis dominis archidiaconis, decanis, plebanis, ecclesiarum rectoribus per Olomucensem dyocesim constitutis ego frater Johannes ordinis sancti Spiritus et magister domus hospitalis eiusdem ante civitatem Luthovie situati oraciones in Christo devotas quolibet solicitas. O quanta premia immensitate cunctipotentis munificencia, quantaque eterne felicitatis aureola illis est pollicita trabezare, qui decumbencium pauperumque defectus suis promocionibus largiflua (sic) in profectus permutare cunabuntur! Cum hoc igitur divina miseracione archi- diaconatus, decanatus, plebanatus insignivit vestigio, dignum est, ut hec vestrarum gubernacione domiciliis perfici videantur. Itaque, domini mei et patres honorandi, in huiusmodi ergastolis nihil sanius, nil salubrius dignoscitur, nisi de anime remedio salutifero in cunctis vite condicionibus continue perpensare ad vestre paternitatis refrigerium confluens humiliter supplicans: quatenus omnifici plasmacionis intuitu presentes indulgencias et indulgenciarum donaciones a septem in Christo summis pontificibus, primo Innocencius papa tercius, fundator eiusdem ordinis, septimam partem iniuncte penitencie, septem annos et septem carenas; item Honorius tercius, Gregorius nonus, Innocencius quartus, Alexander quartus, Urbanus quartus et Clemens quartus, unusquisque eorum septimam partem iniuncte penitencie et VII. 23
Strana 178
178 annos et VII. carenas. Item a XXXVI. cardinalibus, patriarchis, archiepiscopis et episcopis a quolibet eorum XL dies mortalium et centum venialium criminum omnibus benefactoribus dicti hospitalis misericorditer relaxarunt. Item omnes predictas indulgencias papa modernus confirmavit. Ideoque vestris plebizanis publice nunccietis ipsos et promotive informantes, quatenus dicte (sic) indulgenciarum donaminibus impartiri valeant, qui michi meisque con- fratribus dicti hospitalis decumbentibus largifluas manus porrigunt adiutrices, hiis attendentes, prout tocius nostri ordinis bonorumque operum participes esse cupitis et ab omnifico eter- nitatis aureola sanccius coronari. Insuper (si) aliquis predictis ausu temerario vel ex sui intellectus invida confluencia contradicere presumpserit, sentenciam canonis supremam se noverit incursurum, prout nostris sigillatis et autenticis litteris valebimus pulcrius et lucidius declarare. In cuius rei testimonium presentes litteras dedimus nostri sigilli munimine robo- ratas. Datum Luthovie sub anno domini MCCC nonagesimo quarto, feria secunda post Reminiscere. (Das Orig., dessen Sig. abgerissen ist, im Archive der Stadt Littau; Abschrift in der Boček'schen Slg. n. 3375 im mähr. Landes-Archive.) 184. Hanuš von Modritz kauft die zum Kloster Bruck gehörige Breite, genannt Dürnbach, für 12 Mark Prager Groschen. Dt. 28. Marz 1394. s. l. Ego Hanusch de Medricz alias de Urbau recognosco tenore presencium, quod a providis viris fratribus Ulrico et Sidslao emi unam praitam dictam Diernpach, que spectat ad monasterium in Luca, michi et uxori mec Margarethe et heredibus meis presentibus et futuris pro duodecim marcas grossorum pragensium, quas quidem pecunias ipsis fratribus dedi et ad plenum pagavi parata cum pecunia. De qua quidem praita ego prius dictus Hanuss heredesque mei promittimus fide nostra bona et pura heredesque mei de dicta praita censuare perpetue et decimas dare ad dictum monasterium pro pitancia, qui tunc reget pitan- ciam, singulis annis vigintiquatuor grossos in festo sancti Wenczeslai absque aliqua negli- gencia et ocasione. Quod si non fecerimus, tunc pitanciarius sive conventus habet liberam potestatem dictum censum recipere super dictam praitam recipere (sic) conquirere inter judeos vel cristianos. Et in melius testimonium sigillum meum et ad peticionem meam sigillum Ebruschii pro tunc burgravii abbatis in Luca in testimonium sunt appensa. Datum anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo quarto, sabato ante Letare. (Orig. Perg. mit 2 anhang. Sig. im m. Landes-Archive Art. Bruck, lit. L. Nr. 21.)
178 annos et VII. carenas. Item a XXXVI. cardinalibus, patriarchis, archiepiscopis et episcopis a quolibet eorum XL dies mortalium et centum venialium criminum omnibus benefactoribus dicti hospitalis misericorditer relaxarunt. Item omnes predictas indulgencias papa modernus confirmavit. Ideoque vestris plebizanis publice nunccietis ipsos et promotive informantes, quatenus dicte (sic) indulgenciarum donaminibus impartiri valeant, qui michi meisque con- fratribus dicti hospitalis decumbentibus largifluas manus porrigunt adiutrices, hiis attendentes, prout tocius nostri ordinis bonorumque operum participes esse cupitis et ab omnifico eter- nitatis aureola sanccius coronari. Insuper (si) aliquis predictis ausu temerario vel ex sui intellectus invida confluencia contradicere presumpserit, sentenciam canonis supremam se noverit incursurum, prout nostris sigillatis et autenticis litteris valebimus pulcrius et lucidius declarare. In cuius rei testimonium presentes litteras dedimus nostri sigilli munimine robo- ratas. Datum Luthovie sub anno domini MCCC nonagesimo quarto, feria secunda post Reminiscere. (Das Orig., dessen Sig. abgerissen ist, im Archive der Stadt Littau; Abschrift in der Boček'schen Slg. n. 3375 im mähr. Landes-Archive.) 184. Hanuš von Modritz kauft die zum Kloster Bruck gehörige Breite, genannt Dürnbach, für 12 Mark Prager Groschen. Dt. 28. Marz 1394. s. l. Ego Hanusch de Medricz alias de Urbau recognosco tenore presencium, quod a providis viris fratribus Ulrico et Sidslao emi unam praitam dictam Diernpach, que spectat ad monasterium in Luca, michi et uxori mec Margarethe et heredibus meis presentibus et futuris pro duodecim marcas grossorum pragensium, quas quidem pecunias ipsis fratribus dedi et ad plenum pagavi parata cum pecunia. De qua quidem praita ego prius dictus Hanuss heredesque mei promittimus fide nostra bona et pura heredesque mei de dicta praita censuare perpetue et decimas dare ad dictum monasterium pro pitancia, qui tunc reget pitan- ciam, singulis annis vigintiquatuor grossos in festo sancti Wenczeslai absque aliqua negli- gencia et ocasione. Quod si non fecerimus, tunc pitanciarius sive conventus habet liberam potestatem dictum censum recipere super dictam praitam recipere (sic) conquirere inter judeos vel cristianos. Et in melius testimonium sigillum meum et ad peticionem meam sigillum Ebruschii pro tunc burgravii abbatis in Luca in testimonium sunt appensa. Datum anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo quarto, sabato ante Letare. (Orig. Perg. mit 2 anhang. Sig. im m. Landes-Archive Art. Bruck, lit. L. Nr. 21.)
Strana 179
179 185. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Hanuš Vogt in Zwittau den Hof in Greifen- dorf verkaufe. Dt. Kremsier 4. April 1394. Wir Niclas etc. bekennen etc. das fur uns komen ist Hanus etwenn vogt zur Czwittaw unser lieber getreuer und hat mit wolbedachtem mute rechter wissen und unbe- twungen in kaufes weise etc. den hof zu Greiffendorf mit welden etc. der von uns und unserm bischtum zu Olomucz zu rechtem mannlehen ruret, Bernhard Sak und seinen rechten erben vorkauft vor neunzig mark behemischer grossen merherischer zal und ufgereichet in unsere hende als mannlehens recht ist etc. (ut in aliis literis vendicionum). Des seint gezeuge der strenge Svat von Meylicz, Stephan von Roketnicz und etliche andere unsere lieben getreuen, die dobei waren. Mit urkund dicz briefes vorsigelt mit unserm anhangenden insigel. Der geben ist zu Cremsir sabbato ante Judica anno domini MOCCC° nonagesimo quarto. — (Kremsierer Lehensquatern II. p. 97.) 186. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Mixik von Kelč seinen Lehenshof dem Stephan von Roketnitz verkaufe. Dt. Kremsier 7. April 1394. Nicolaus etc. notumfacimus etc. Quod constituti in nostra presencia dilectus noster Mixik de Gelcz et domina Ewka conthoralis ipsius legitima nomine et racione sui veri et legitimi dotalicii, quod vulgariter leibgeding dicitur, quod habere dinoscitur in et super curia infrascripta, quod resignavit coram nobis hilari vultu ridendo ore secundum ius, consuetudinem et observanciam vasallorum pro se et suis heredibus animo deliberato non compulsa curiam ipsorum in Zazan prope opidum nostrum Gelcz sitam, quam vendiderunt pro XX octo marcis pragensibus moravici numeri et pagamenti cum ipsorum pertinenciis, que a nobis tamquam episcopo Olomucensi in feodum dependent, Stephano de Roketnicz fideli nostro in manus nostras tamquam superiori eiusdem curie domino libere resignarunt dicentes et affirmantes, se nullas literas a nobis aut predecessoribus nostris episcopis Olo- mucensibus habere. Renunciantes omni juri jurisaccioni impeticioni arrestacioni et omni titulo, quibus seu quorum pretextu quidquid sibi possent justicie vendicare in curia antedicta, supplicantes nobis tamquam superiori feodi domino curie predicte humiliter et devote, quatenus ad predictam resignacionem seu vendicionem nostrum assensum dare et ipsam curiam pre- fatam dicto Stephano de Roketnicz conferre graciosius dignaremur. Nos igitur dicta resi- gnacione recepta etc. ad dictam resignacionem curie eiusdem nostrum benivolum consensum damus pariter et assensum ac ipsam dicto Stephano de Roketnicz, recepto prius ab ipso pro nobis et ecclesia Olomucensi desuper debite fidelitatis et omagii corporali, sicut juris 23*
179 185. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Hanuš Vogt in Zwittau den Hof in Greifen- dorf verkaufe. Dt. Kremsier 4. April 1394. Wir Niclas etc. bekennen etc. das fur uns komen ist Hanus etwenn vogt zur Czwittaw unser lieber getreuer und hat mit wolbedachtem mute rechter wissen und unbe- twungen in kaufes weise etc. den hof zu Greiffendorf mit welden etc. der von uns und unserm bischtum zu Olomucz zu rechtem mannlehen ruret, Bernhard Sak und seinen rechten erben vorkauft vor neunzig mark behemischer grossen merherischer zal und ufgereichet in unsere hende als mannlehens recht ist etc. (ut in aliis literis vendicionum). Des seint gezeuge der strenge Svat von Meylicz, Stephan von Roketnicz und etliche andere unsere lieben getreuen, die dobei waren. Mit urkund dicz briefes vorsigelt mit unserm anhangenden insigel. Der geben ist zu Cremsir sabbato ante Judica anno domini MOCCC° nonagesimo quarto. — (Kremsierer Lehensquatern II. p. 97.) 186. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Mixik von Kelč seinen Lehenshof dem Stephan von Roketnitz verkaufe. Dt. Kremsier 7. April 1394. Nicolaus etc. notumfacimus etc. Quod constituti in nostra presencia dilectus noster Mixik de Gelcz et domina Ewka conthoralis ipsius legitima nomine et racione sui veri et legitimi dotalicii, quod vulgariter leibgeding dicitur, quod habere dinoscitur in et super curia infrascripta, quod resignavit coram nobis hilari vultu ridendo ore secundum ius, consuetudinem et observanciam vasallorum pro se et suis heredibus animo deliberato non compulsa curiam ipsorum in Zazan prope opidum nostrum Gelcz sitam, quam vendiderunt pro XX octo marcis pragensibus moravici numeri et pagamenti cum ipsorum pertinenciis, que a nobis tamquam episcopo Olomucensi in feodum dependent, Stephano de Roketnicz fideli nostro in manus nostras tamquam superiori eiusdem curie domino libere resignarunt dicentes et affirmantes, se nullas literas a nobis aut predecessoribus nostris episcopis Olo- mucensibus habere. Renunciantes omni juri jurisaccioni impeticioni arrestacioni et omni titulo, quibus seu quorum pretextu quidquid sibi possent justicie vendicare in curia antedicta, supplicantes nobis tamquam superiori feodi domino curie predicte humiliter et devote, quatenus ad predictam resignacionem seu vendicionem nostrum assensum dare et ipsam curiam pre- fatam dicto Stephano de Roketnicz conferre graciosius dignaremur. Nos igitur dicta resi- gnacione recepta etc. ad dictam resignacionem curie eiusdem nostrum benivolum consensum damus pariter et assensum ac ipsam dicto Stephano de Roketnicz, recepto prius ab ipso pro nobis et ecclesia Olomucensi desuper debite fidelitatis et omagii corporali, sicut juris 23*
Strana 180
180 et moris est, prestito juramento, jure feudi contulimus etc. per eum et heredes suos legitimos masculini sexus in feudum habendam etc. nostris et ecclesie nostre Olomucensis juribus semper salvis. Presentibus Jenico de Dobroticz judice curie nostre Chremsirensis, Henselicone de Cowalowicz burggravio nostro in Schauenburg, Luczkone de Ruska, Unschicone de Cunczendorf, domino Nicolao plebano in Costelicz magistro camere nostre ac aliis pluribus nostris fidelibus dilectis et fidedignis. Harum quibus sigillum nostrum presentibus est appensum testimonio literarum. Datum Chremsir anno etc. nonagesimo IV° post dominicam Judica,*) que fuit VII. mensis Aprilis. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 100.) 187. Nikolaus Bischof von Olmütz verkauft, um die durch den Patriarchen von Aquileja, welcher die Olmützer Kirche occupirt hatte, angehäuften Schulden leichter rückzahlen zu können, 40 Mark jährlichen Zinses in Zwittau um 280 Mark dem dortigen Richter und seiner Frau auf ihre Lebenszeit. Dt. Olmütz 21. April 1394. Nicolaus dei gracia episcopus Olomucensis notum facimus tenore presencium universis. Quod propter multiplicia et diversa onera debitorum per dominum Johannem patriarcham Aquilegiensem, dum nostram occuparet ecclesiam Olomucensem, contractorum, per que eadem ecclesia nostra quam plurimum involuta et miserabiliter est destructa, et signanter propter supplementum solucionis pecuniarum videlicet ultra quinquaginta**) sexagenas grossorum et usuras, quas domino Hinczoni de Lipa persolvimus primo, Janoni de Sampach sexcentas sexagenas, Jone iudeo de Praga sexcentas quinquaginta sexagenas, Anno iudeo in Olomucz ducentas sexagenas; item inter iudeos centum et septuaginta marcas grossorum, quas illustri principi domino Jodoco marchioni Moravie et aliis certis personis nomine et occasione dicti patriarche persolvimus necnon supplementum solucionis pecuniarum utpote trecentarum et quinquaginta sexagenarum grossorum, quas a strenuo Bernhardo Hecht de Schuczendorff milite fideli nostro mutuo recepimus, eciam ad plenum persolvimus literasque nostras capituli nostri Olomucensis necnon fideiussorum nostrorum desuper actenus datas liberavimus vice versa recepimus et in totum satisfecimus de eisdem, dampna quoque et pericula, que ex non solucione dictarum pecuniarum provenire poterant, evitavimus, prout hoc ex inspeccione huiusmodi redem- tarum tenoribus literarum lique claret cuilibet intuenti: animo deliberato, maturo prehabito consilio ac de consensu et voluntate honorabilium virorum dominorum capituli nostri Olomucensis ecclesie, fratrum nostrorum carissimorum, a dilectis et fidelibus nostris Johanne antiquo advocato in Czwit- tavia et Wanka uxore eius legitima recepimus ducentas et octuaginta marcas denariorum pragen- *) Die feria ist nicht in der Urkunde angegeben. **) Soll wahrscheinlich stehen: quingentas. — Vid. die Urkunde des Olm. Bischofes Nikolaus dto. Mirau 10. April 1389.
180 et moris est, prestito juramento, jure feudi contulimus etc. per eum et heredes suos legitimos masculini sexus in feudum habendam etc. nostris et ecclesie nostre Olomucensis juribus semper salvis. Presentibus Jenico de Dobroticz judice curie nostre Chremsirensis, Henselicone de Cowalowicz burggravio nostro in Schauenburg, Luczkone de Ruska, Unschicone de Cunczendorf, domino Nicolao plebano in Costelicz magistro camere nostre ac aliis pluribus nostris fidelibus dilectis et fidedignis. Harum quibus sigillum nostrum presentibus est appensum testimonio literarum. Datum Chremsir anno etc. nonagesimo IV° post dominicam Judica,*) que fuit VII. mensis Aprilis. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 100.) 187. Nikolaus Bischof von Olmütz verkauft, um die durch den Patriarchen von Aquileja, welcher die Olmützer Kirche occupirt hatte, angehäuften Schulden leichter rückzahlen zu können, 40 Mark jährlichen Zinses in Zwittau um 280 Mark dem dortigen Richter und seiner Frau auf ihre Lebenszeit. Dt. Olmütz 21. April 1394. Nicolaus dei gracia episcopus Olomucensis notum facimus tenore presencium universis. Quod propter multiplicia et diversa onera debitorum per dominum Johannem patriarcham Aquilegiensem, dum nostram occuparet ecclesiam Olomucensem, contractorum, per que eadem ecclesia nostra quam plurimum involuta et miserabiliter est destructa, et signanter propter supplementum solucionis pecuniarum videlicet ultra quinquaginta**) sexagenas grossorum et usuras, quas domino Hinczoni de Lipa persolvimus primo, Janoni de Sampach sexcentas sexagenas, Jone iudeo de Praga sexcentas quinquaginta sexagenas, Anno iudeo in Olomucz ducentas sexagenas; item inter iudeos centum et septuaginta marcas grossorum, quas illustri principi domino Jodoco marchioni Moravie et aliis certis personis nomine et occasione dicti patriarche persolvimus necnon supplementum solucionis pecuniarum utpote trecentarum et quinquaginta sexagenarum grossorum, quas a strenuo Bernhardo Hecht de Schuczendorff milite fideli nostro mutuo recepimus, eciam ad plenum persolvimus literasque nostras capituli nostri Olomucensis necnon fideiussorum nostrorum desuper actenus datas liberavimus vice versa recepimus et in totum satisfecimus de eisdem, dampna quoque et pericula, que ex non solucione dictarum pecuniarum provenire poterant, evitavimus, prout hoc ex inspeccione huiusmodi redem- tarum tenoribus literarum lique claret cuilibet intuenti: animo deliberato, maturo prehabito consilio ac de consensu et voluntate honorabilium virorum dominorum capituli nostri Olomucensis ecclesie, fratrum nostrorum carissimorum, a dilectis et fidelibus nostris Johanne antiquo advocato in Czwit- tavia et Wanka uxore eius legitima recepimus ducentas et octuaginta marcas denariorum pragen- *) Die feria ist nicht in der Urkunde angegeben. **) Soll wahrscheinlich stehen: quingentas. — Vid. die Urkunde des Olm. Bischofes Nikolaus dto. Mirau 10. April 1389.
Strana 181
181 sium moravici pagamenti et numeri, videlicet sexaginta grossos pro marca qualibet computando, quas eciam pecunias in ecclesie nostre evidentem ut premittitur necessitatem convertimus. Pro qua- rum quidem pecuniarum solucione nobis et ecclesie nostre Olomucensi non volentes aliter de remedio providere, dictis fidelibus nostris Johanni et Wancze uxori sue legitime in et super bonis nostris nuncupatis, quadraginta laneis ad civitatem nostram Czwittaviam spec- tantibus, quadraginta marcas grossorum predictorum pagamenti et numeri census annui vendidimus, deputavimus et assignavimus, vendimus, deputamus et de certa nostra sciencia tenore presencium assignamus, videlicet viginti marcas super festo sancti Georgii et viginti marcas super festo sancti Galli. Quem censum annuum quadraginta marcarum super quo- libet termino dictis Johanni et Wancze uxori eius ad tempora vite sue et cuiuslibet eorum dare, solvere et cum effectu presentare pro nobis et successoribus nostris episcopis Olo- mucensibus pro tempore existentibus bona fide absque fraude per presentes promittimus et spondemus in civitate nostra Czwittaviensi dilacione, diminucione, renitencia et impedimentis quibuscunque cessantibus, quamdiu idem Johannes et Wanka vel alter ex ipsis vitam duxerit in humanis. Postquam eciam ambo duo ab hac vita migraverint, extunc predicte quadra- ginta marce census annui ut prefertur statim ad nos et successores nostros episcopos Olomucenses et episcopalem mensam libere revertantur. Ceterum dicti Johannes et Wanka quamdiu vixerint, debent habere unam domum in dicta nostra civitate Czwittaviensi, suis tamen pecuniis comparandam, ab omni exaccione et contribucione liberam et in silvis nostris prope Czwittaviam ligna pro edificio damus et eciam ad comburendum suam necessitatem congruam et eciam optimam excipere sine nostra et officiatorum nostrorum Czwittaviensium pro tempore existencium prohibicione quacunque et impedimento quolibet non obstante. Premissa omnia et singula prout superius expressatur dictis Johanni et Wancze uxori sue necnon ad eorum fideles manus strenuis viris domino Dluhomil de Hossicz, domino Sdenka (sic) de Krzizanow, Jesconi Blasnicze de Reiczan, Wilhelmo de Sowischicz et Petro advo- cato in Hoenstat promittimus bona fide pro nobis et successoribus nostris episcopis Olomucensibus, qui pro tempore fuerint, firmiter et inviolabiliter observare. In quorum testimonium nostrum sigillum una cum sigillo capituli nostri Olomucensis de certa nostra sciencia presentibus est appensum. Et nos Andreas decanus ac capitulum ecclesie Olomucensis predicte vendicioni quadraginta marcarum census annui et recepcioni pecuniarum videlicet ducentarum et octua- ginta marcarum prout censu, sicut premittitur, consensimus et presentibus consentimus ac in testimonium premissorum presentes literas sigillo nostro cum sigillo domini et patris nostri domini Nicolai episcopi Olomucensis de certa nostra sciencia fecimus communiri. Datum Olomucii anno domini M°CCC° nonagesimo quarto, feria tercia post diem pasche. (Aus dem Lehensquatern II. fol. 98. im fürsterzb. Archive in Kremsier.)
181 sium moravici pagamenti et numeri, videlicet sexaginta grossos pro marca qualibet computando, quas eciam pecunias in ecclesie nostre evidentem ut premittitur necessitatem convertimus. Pro qua- rum quidem pecuniarum solucione nobis et ecclesie nostre Olomucensi non volentes aliter de remedio providere, dictis fidelibus nostris Johanni et Wancze uxori sue legitime in et super bonis nostris nuncupatis, quadraginta laneis ad civitatem nostram Czwittaviam spec- tantibus, quadraginta marcas grossorum predictorum pagamenti et numeri census annui vendidimus, deputavimus et assignavimus, vendimus, deputamus et de certa nostra sciencia tenore presencium assignamus, videlicet viginti marcas super festo sancti Georgii et viginti marcas super festo sancti Galli. Quem censum annuum quadraginta marcarum super quo- libet termino dictis Johanni et Wancze uxori eius ad tempora vite sue et cuiuslibet eorum dare, solvere et cum effectu presentare pro nobis et successoribus nostris episcopis Olo- mucensibus pro tempore existentibus bona fide absque fraude per presentes promittimus et spondemus in civitate nostra Czwittaviensi dilacione, diminucione, renitencia et impedimentis quibuscunque cessantibus, quamdiu idem Johannes et Wanka vel alter ex ipsis vitam duxerit in humanis. Postquam eciam ambo duo ab hac vita migraverint, extunc predicte quadra- ginta marce census annui ut prefertur statim ad nos et successores nostros episcopos Olomucenses et episcopalem mensam libere revertantur. Ceterum dicti Johannes et Wanka quamdiu vixerint, debent habere unam domum in dicta nostra civitate Czwittaviensi, suis tamen pecuniis comparandam, ab omni exaccione et contribucione liberam et in silvis nostris prope Czwittaviam ligna pro edificio damus et eciam ad comburendum suam necessitatem congruam et eciam optimam excipere sine nostra et officiatorum nostrorum Czwittaviensium pro tempore existencium prohibicione quacunque et impedimento quolibet non obstante. Premissa omnia et singula prout superius expressatur dictis Johanni et Wancze uxori sue necnon ad eorum fideles manus strenuis viris domino Dluhomil de Hossicz, domino Sdenka (sic) de Krzizanow, Jesconi Blasnicze de Reiczan, Wilhelmo de Sowischicz et Petro advo- cato in Hoenstat promittimus bona fide pro nobis et successoribus nostris episcopis Olomucensibus, qui pro tempore fuerint, firmiter et inviolabiliter observare. In quorum testimonium nostrum sigillum una cum sigillo capituli nostri Olomucensis de certa nostra sciencia presentibus est appensum. Et nos Andreas decanus ac capitulum ecclesie Olomucensis predicte vendicioni quadraginta marcarum census annui et recepcioni pecuniarum videlicet ducentarum et octua- ginta marcarum prout censu, sicut premittitur, consensimus et presentibus consentimus ac in testimonium premissorum presentes literas sigillo nostro cum sigillo domini et patris nostri domini Nicolai episcopi Olomucensis de certa nostra sciencia fecimus communiri. Datum Olomucii anno domini M°CCC° nonagesimo quarto, feria tercia post diem pasche. (Aus dem Lehensquatern II. fol. 98. im fürsterzb. Archive in Kremsier.)
Strana 182
182 188. Jodok Markgraf von Mähren ernennt den Grafen Ditrich von Katzenellenbogen zum Haupt- mann des Herzogthumes Luxemburg. Dt. Brünn 26. April 1394. Wir Jost von gotes gnaden marggraf und herre zu Merhern, tun kunt offenlich mit diesem briefe, das umb besunder truwen willen, der wir uns versehen zu dem edlen graven Diether von Kaczinelinbogen, unserm lieben neven, so han wir den selben grave Diether unserm haubtman und obersten amptman gemacht und gesaczt, machen und seczen in mit kraft diz briefes uber alle unser hercztom und lant von Luczemburg, in dutzchen und in welczschen landen, in der maszen alz hernach geschriben steet. Zu dem ersten, welche zit unser hercztom und lant not an get und dem egenanten grave Diether daz von unsern trosseis oder rate zu wissen getan wirt, oder das derselbe grave Diether sust von andern verneme, dabi in duchte, daz gut were, darbi zu komen, so sol derselbe grave Diether, darbi riden und alle und icliche gebiesten in unserm abgenanten lande getruwelich zu unserm und unsers landes nocze und besten nach alle sinen mogen helfen recht fertigen, herweren und hanthaben gegen allermenlich, da er es mit eren getun mag, an alle geverde, darzu wir wollen, daz im unser trosseis und andere unsere amptleute, die wir ieczund haben oder die wir hernach seczen werden und alle unser manne, stete, burgere und undertan dezselben unsers hercztoms von Luczemburg gehorsam, behulfig, bistendig und undertanig sin, gleich sie uns selbest deten, zu allen ziten und alz dicke dez not geschicht. Und were sache, das unser lant von Luczemburg vorgenantes mit einigen fursten, herren, steten, rittern, knechten in zukunftigen ziten zu krige queme und der kriech solich were, daz wir helfe von luten oder entheltnisz von sloszen wider unsere und unsers landez viende bedorften, geburte uns darumb imandes einig gelt zu gebende oder zu verheiszen, daz sol derselbe grave tun mit rate der edlen unser lieben getruwen, grave Heinrichs von Salmen in Osnich, Arnoldes von Pittingen, Huwards von Elter, unsers troszeis, Wynnemars von Gymnich, Wilhelms von Orley, Conrades Beyer von Roperten, Johannes von Orley und Heinrichs erbmeyer zu Rastenach. Dieselben, wanne sie darbi komen, raten sollent zu unserm und unsers landes besten, ir iclicher bi sime eide. Und waz danne den vorgenanten grave Diether, und die egenante unser getruwen und wen sie furbas gut und nucz dunket, darbi zu ruffende, gut dunkende wirt oder den meeren teil under in und mit solichem rate und vorsichtikeit geschieht, wollen wir daz macht und vorgang haben, und sollen ez auch halten gelich. Alz welche zit der selbe grave umb unsers landes gescheffte und not, in unser lant von Luczemburg kumt, so sal er und die sine, die er mit ime hat, uf unser kost zeren und leben, dieselbe kost im ouch unsere amptlute, rentmeister und kelner schaffen und liberen sollent, alz dicke dez not geschieht. Ouch wollen wir, das derselbe grave Diether und unser troszeis von unsern wegen möge haben, alle amptlute in unsern ande von Luczemburg zu seczen und zu entseczen zu unserm und unsers landes nucz und
182 188. Jodok Markgraf von Mähren ernennt den Grafen Ditrich von Katzenellenbogen zum Haupt- mann des Herzogthumes Luxemburg. Dt. Brünn 26. April 1394. Wir Jost von gotes gnaden marggraf und herre zu Merhern, tun kunt offenlich mit diesem briefe, das umb besunder truwen willen, der wir uns versehen zu dem edlen graven Diether von Kaczinelinbogen, unserm lieben neven, so han wir den selben grave Diether unserm haubtman und obersten amptman gemacht und gesaczt, machen und seczen in mit kraft diz briefes uber alle unser hercztom und lant von Luczemburg, in dutzchen und in welczschen landen, in der maszen alz hernach geschriben steet. Zu dem ersten, welche zit unser hercztom und lant not an get und dem egenanten grave Diether daz von unsern trosseis oder rate zu wissen getan wirt, oder das derselbe grave Diether sust von andern verneme, dabi in duchte, daz gut were, darbi zu komen, so sol derselbe grave Diether, darbi riden und alle und icliche gebiesten in unserm abgenanten lande getruwelich zu unserm und unsers landes nocze und besten nach alle sinen mogen helfen recht fertigen, herweren und hanthaben gegen allermenlich, da er es mit eren getun mag, an alle geverde, darzu wir wollen, daz im unser trosseis und andere unsere amptleute, die wir ieczund haben oder die wir hernach seczen werden und alle unser manne, stete, burgere und undertan dezselben unsers hercztoms von Luczemburg gehorsam, behulfig, bistendig und undertanig sin, gleich sie uns selbest deten, zu allen ziten und alz dicke dez not geschicht. Und were sache, das unser lant von Luczemburg vorgenantes mit einigen fursten, herren, steten, rittern, knechten in zukunftigen ziten zu krige queme und der kriech solich were, daz wir helfe von luten oder entheltnisz von sloszen wider unsere und unsers landez viende bedorften, geburte uns darumb imandes einig gelt zu gebende oder zu verheiszen, daz sol derselbe grave tun mit rate der edlen unser lieben getruwen, grave Heinrichs von Salmen in Osnich, Arnoldes von Pittingen, Huwards von Elter, unsers troszeis, Wynnemars von Gymnich, Wilhelms von Orley, Conrades Beyer von Roperten, Johannes von Orley und Heinrichs erbmeyer zu Rastenach. Dieselben, wanne sie darbi komen, raten sollent zu unserm und unsers landes besten, ir iclicher bi sime eide. Und waz danne den vorgenanten grave Diether, und die egenante unser getruwen und wen sie furbas gut und nucz dunket, darbi zu ruffende, gut dunkende wirt oder den meeren teil under in und mit solichem rate und vorsichtikeit geschieht, wollen wir daz macht und vorgang haben, und sollen ez auch halten gelich. Alz welche zit der selbe grave umb unsers landes gescheffte und not, in unser lant von Luczemburg kumt, so sal er und die sine, die er mit ime hat, uf unser kost zeren und leben, dieselbe kost im ouch unsere amptlute, rentmeister und kelner schaffen und liberen sollent, alz dicke dez not geschieht. Ouch wollen wir, das derselbe grave Diether und unser troszeis von unsern wegen möge haben, alle amptlute in unsern ande von Luczemburg zu seczen und zu entseczen zu unserm und unsers landes nucz und
Strana 183
183 besten nach irme besten verstentnisze, uszgescheiden alle amptlute, die wir mit unsers selbest briefen geseczet haben und die wir furbaz selbest seczen wolten; dieselben wir nicht wollen entseczet haben danne mit unserm wiszen und willen. Und were sache, daz derselbe grave Diether oder sine innige diner und hofgesinde einigen schaden oder verlust in unserm dinste nemen, es were von gefengnisze, von verluste von hengsten pferden oder von harnesch, den sollen wir und unser lant ime gutlich bezalen und abe legen an alle geverde. Und were sache, daz umb solichen schaden einige zweionge zuschen (sic) uns und demselben graven uffstunde, die zweionge sollent die egenanten grave Heinrich von Salmen, Arnolt von Pittingen, Huwart von Elter, Wynnemar von Gymnych, Wilhelm von Orley, Conradt Beyer, Johan von Orley, und Heinrich von Rastenache oder der meyste teil von in ganze und volle macht haben, nider zu legen, daz si ouch tun sollent, wanne ez not geschehe, an langen verczog; und waz si sprechent bi irme eide nach irme besten verstentnisz, daz billich sin solle, daz sollen wir tun an widerrede und sol ime derselbe grave ouch damit laszen genugen. Und were sache, daz wir und unser lant not hetten lute zu haben, die nicht unser undersess weren, es were unser lant gegen unsern viende zu erweren oder unser viende, da wir die hetten, zu schadigen, oder unser undertan, die uns nicht gehorsam weren, zu gehorsam kerde, zu drengen, darzu sol uns der egenante grave Diether dienen und lute brengen nach seiner vermugde und sal daz tun uff unser und unsers landez kost und verlust ; die kost und verlust derselbe grave verhuten sol, so er meiste mag, und waz koste dar uff gande wirt, sollen wir und unser lant bezalen noch bescheidenheit an geverde; und ob uns imands einige unredlichen kosten oder schaden zu rechen wolte, da sal derselbe grave von unsern wegen daz beste werben, alz wir im getruwen. Und vor dez egenanten grave Diethers dinst. den er und sin innig hofgesinde uns tun sal und ouch vor sinen kost, den er zuschen sinen sloszen und Luczemburg hin und wider zu riten, habend wirt, sullen wir im alle jar geben und wol bezalen zwei tusent gulden guten goldez und gewichtes; der selben sume er jarlich uff sant Johans Baptisten tag, als er geporen wart, tusent gulden von unsern renten und gevellen in unserm egenanten lande von Luczemburg innemen sal, und die ander tusent zu wyhenahten. Und wer es, daz hernachmalez imands anders uns nucze und gut duchte sin, demselben grave Diether in unsers und unsern landez sachen zu raten, dez wollen wir gewalt haben, die vorgenante unser rete zu merren und zu minern, abe und zu, zu tunde nach unserm gutduncken an alle geverde. Auch ist zu wissen, daz, wanne und welche zit uns oder demselben graven nicht me gefuglich were, unser amptman zu sinde und wir im oder er uns daz redlich mit unsern offen brieven verkundigen und wissen lassen drei ganze manet bevor, so sol derselbe grave Diether uns der haubtpmanschafft und amptez genzlich an widerrede abetreten und sich der darnach nicht me underwinden und ouch vor einigen kost, schaden oder verlust keine unser stete, sloz, lant oder lute nicht im inne behalten, und sollen wir unser erben und nachkomen und unser lant von Luczem- burg im oder sinen erben doch gutlich ganz und gar bezalen, was sich redlich findet, daz wir im danne schuldig mochten sin in alle disen vorgeschreben sachen, alle argelist und geverde uszgescheiden. Dez zu urkunde und stetikeit haben wir dem egenanten grave
183 besten nach irme besten verstentnisze, uszgescheiden alle amptlute, die wir mit unsers selbest briefen geseczet haben und die wir furbaz selbest seczen wolten; dieselben wir nicht wollen entseczet haben danne mit unserm wiszen und willen. Und were sache, daz derselbe grave Diether oder sine innige diner und hofgesinde einigen schaden oder verlust in unserm dinste nemen, es were von gefengnisze, von verluste von hengsten pferden oder von harnesch, den sollen wir und unser lant ime gutlich bezalen und abe legen an alle geverde. Und were sache, daz umb solichen schaden einige zweionge zuschen (sic) uns und demselben graven uffstunde, die zweionge sollent die egenanten grave Heinrich von Salmen, Arnolt von Pittingen, Huwart von Elter, Wynnemar von Gymnych, Wilhelm von Orley, Conradt Beyer, Johan von Orley, und Heinrich von Rastenache oder der meyste teil von in ganze und volle macht haben, nider zu legen, daz si ouch tun sollent, wanne ez not geschehe, an langen verczog; und waz si sprechent bi irme eide nach irme besten verstentnisz, daz billich sin solle, daz sollen wir tun an widerrede und sol ime derselbe grave ouch damit laszen genugen. Und were sache, daz wir und unser lant not hetten lute zu haben, die nicht unser undersess weren, es were unser lant gegen unsern viende zu erweren oder unser viende, da wir die hetten, zu schadigen, oder unser undertan, die uns nicht gehorsam weren, zu gehorsam kerde, zu drengen, darzu sol uns der egenante grave Diether dienen und lute brengen nach seiner vermugde und sal daz tun uff unser und unsers landez kost und verlust ; die kost und verlust derselbe grave verhuten sol, so er meiste mag, und waz koste dar uff gande wirt, sollen wir und unser lant bezalen noch bescheidenheit an geverde; und ob uns imands einige unredlichen kosten oder schaden zu rechen wolte, da sal derselbe grave von unsern wegen daz beste werben, alz wir im getruwen. Und vor dez egenanten grave Diethers dinst. den er und sin innig hofgesinde uns tun sal und ouch vor sinen kost, den er zuschen sinen sloszen und Luczemburg hin und wider zu riten, habend wirt, sullen wir im alle jar geben und wol bezalen zwei tusent gulden guten goldez und gewichtes; der selben sume er jarlich uff sant Johans Baptisten tag, als er geporen wart, tusent gulden von unsern renten und gevellen in unserm egenanten lande von Luczemburg innemen sal, und die ander tusent zu wyhenahten. Und wer es, daz hernachmalez imands anders uns nucze und gut duchte sin, demselben grave Diether in unsers und unsern landez sachen zu raten, dez wollen wir gewalt haben, die vorgenante unser rete zu merren und zu minern, abe und zu, zu tunde nach unserm gutduncken an alle geverde. Auch ist zu wissen, daz, wanne und welche zit uns oder demselben graven nicht me gefuglich were, unser amptman zu sinde und wir im oder er uns daz redlich mit unsern offen brieven verkundigen und wissen lassen drei ganze manet bevor, so sol derselbe grave Diether uns der haubtpmanschafft und amptez genzlich an widerrede abetreten und sich der darnach nicht me underwinden und ouch vor einigen kost, schaden oder verlust keine unser stete, sloz, lant oder lute nicht im inne behalten, und sollen wir unser erben und nachkomen und unser lant von Luczem- burg im oder sinen erben doch gutlich ganz und gar bezalen, was sich redlich findet, daz wir im danne schuldig mochten sin in alle disen vorgeschreben sachen, alle argelist und geverde uszgescheiden. Dez zu urkunde und stetikeit haben wir dem egenanten grave
Strana 184
184 Diether diesen brief mit unserm anhangundem ingesigel vorsigelt geben, der geben wart zu Brunne nach Cristes gepurt tusent druhundert in dem vier und neunzigsten jare, des sontags alz man in heiligen kirchen singet Quasimodo geniti. (Inserirt in der Urkunde n. 189.) 189. Dietrich Graf von Katzenellenbogen erklärt, dass er alle Pflichten als Hauptmann des Herzogthumes Luxemburg erfullen wolle. Dt. Brünn 26. April 1394. Ich Diether grave zu Kaczinelinbogen tun kunt offenlichen mit diesem brieve. Als der durchluchtige hochgeborn furste und herre herre Jost markgraf und herre zu Merhern, min liber gnediger herre, mich von seinen gnaden in sinen dinst genomen hat, sinen hauptman und obersten amptman uber sin lant von Luczemburg gemachet und mir sine briefe daruber geben hat, derselben briefe lute von worte zu worte hernach geschreben steet: „Wir Jost von gotes gnaden marggraf und herre zu Merhern etc. der geben wart zu Brunne nach Cristes gepurt tusent druhundert in dem vier und neunzigsten jare des sontags als man in heiligen kirchen singet Quasi modo geniti." — Dez ist zu wissen, daz ich Diether grave zu Kaczinelinbogen egenante wol bedachten mutez mit rechter vorsichtikeit in mins vorgenanten gnedigen herren des marggrafen dinst kumen bin und han mich der hauptmanschafft und amptez underwunden in aller massen mir ez min egenanter herre der margraf entpholen und mir sine briefe daruber geben hat und sol ich mime obgenanten herren dem marggrafen getruwe und holt sin und in allen sachen sine ere und nucz werben und sinen und sins landez schaden verhuden und wenden nach aller miner muge getruwelich an alle gewerde. Und welche zit mime egenanten herren dem marggrafen, oder mir nicht me gefuglich were, sin hauptman zu sinde in der maszen mir ez empfolen ist und er mir oder ich im daz mit unsern offen brieffen redlich dri ganze manet vor lesset wissen, so sal ich der hauptmanschafft und amptez genzlich gutlich an widerrede abetreten und mich dez darnach nicht me underwinden und ouch vor einige scholt, schaden oder verlust, die man mir schuldig sin mochte, keine stete, slosz, lant oder lute mir nicht inne behalten, oder in imandes anders hant seczen, dan mime obgeschrieben herren dem marggrafen. Doch sal mir min egenanter gnediger herre der marggrafe und daz lant zu Luczemburg gutlich ganz und gar bezalen, waz sich redlich findet, das er mir danne schuldig sin mochte. Und alle diese vorgeschriben punte und artikel und iclichen besunder, als verre die mich antreffen mogen, han ich Diether grave zu Kaczinelinbogen in hant meines herren dez egenanten marggrafen gelobt und gesworen, bi alle miner eren getruwelich ganz, stete und veste zu halten und nimmer dar wider zu tunde in deheine wise in allen disen sachen, alle arglist und geverde uszgescheiden. Dez zu urkunde und ganzer stetikeit han ich mime obgeschreben
184 Diether diesen brief mit unserm anhangundem ingesigel vorsigelt geben, der geben wart zu Brunne nach Cristes gepurt tusent druhundert in dem vier und neunzigsten jare, des sontags alz man in heiligen kirchen singet Quasimodo geniti. (Inserirt in der Urkunde n. 189.) 189. Dietrich Graf von Katzenellenbogen erklärt, dass er alle Pflichten als Hauptmann des Herzogthumes Luxemburg erfullen wolle. Dt. Brünn 26. April 1394. Ich Diether grave zu Kaczinelinbogen tun kunt offenlichen mit diesem brieve. Als der durchluchtige hochgeborn furste und herre herre Jost markgraf und herre zu Merhern, min liber gnediger herre, mich von seinen gnaden in sinen dinst genomen hat, sinen hauptman und obersten amptman uber sin lant von Luczemburg gemachet und mir sine briefe daruber geben hat, derselben briefe lute von worte zu worte hernach geschreben steet: „Wir Jost von gotes gnaden marggraf und herre zu Merhern etc. der geben wart zu Brunne nach Cristes gepurt tusent druhundert in dem vier und neunzigsten jare des sontags als man in heiligen kirchen singet Quasi modo geniti." — Dez ist zu wissen, daz ich Diether grave zu Kaczinelinbogen egenante wol bedachten mutez mit rechter vorsichtikeit in mins vorgenanten gnedigen herren des marggrafen dinst kumen bin und han mich der hauptmanschafft und amptez underwunden in aller massen mir ez min egenanter herre der margraf entpholen und mir sine briefe daruber geben hat und sol ich mime obgenanten herren dem marggrafen getruwe und holt sin und in allen sachen sine ere und nucz werben und sinen und sins landez schaden verhuden und wenden nach aller miner muge getruwelich an alle gewerde. Und welche zit mime egenanten herren dem marggrafen, oder mir nicht me gefuglich were, sin hauptman zu sinde in der maszen mir ez empfolen ist und er mir oder ich im daz mit unsern offen brieffen redlich dri ganze manet vor lesset wissen, so sal ich der hauptmanschafft und amptez genzlich gutlich an widerrede abetreten und mich dez darnach nicht me underwinden und ouch vor einige scholt, schaden oder verlust, die man mir schuldig sin mochte, keine stete, slosz, lant oder lute mir nicht inne behalten, oder in imandes anders hant seczen, dan mime obgeschrieben herren dem marggrafen. Doch sal mir min egenanter gnediger herre der marggrafe und daz lant zu Luczemburg gutlich ganz und gar bezalen, waz sich redlich findet, das er mir danne schuldig sin mochte. Und alle diese vorgeschriben punte und artikel und iclichen besunder, als verre die mich antreffen mogen, han ich Diether grave zu Kaczinelinbogen in hant meines herren dez egenanten marggrafen gelobt und gesworen, bi alle miner eren getruwelich ganz, stete und veste zu halten und nimmer dar wider zu tunde in deheine wise in allen disen sachen, alle arglist und geverde uszgescheiden. Dez zu urkunde und ganzer stetikeit han ich mime obgeschreben
Strana 185
185 herren dem marggrafen diesen brief versigelt geben mit mime anhangenden ingesigel. Der geben wart zu Brunne nach Cristes geburt tusent druhundert in dem vier und nuzigesten jare des sontags, als man in heiligen kirchen singet Quasimodo geniti. (Orig. Perg. mit 1 anhang. Sig. in den altständischen Acten des m. Landes-Archives.) 190. Nikolaus Bischof von Olmütz tritt das Dorf Cossle (Kössling) bei Katscher dem Olmützer Capitel ab. Dt. Kremsier 27. April 1394. Nos Nicolaus dei et apostolice sedis gracia episcopus Olomucensis tenore presencium recognoscimus universis. Quod cum pridem villam Cossle iacentem prope Keczer et spectantem ad ecclesiam nostram Olomucensem manutenuissemus et in tuicione nostra habuissemus sicut predecessores nostri episcopi Olomucenses, qui pro tempore fuerint, multis annis tenuerunt, unde non habuimus in censu nisi unam marcam cum media marca grossorum et modo non placuit honorabilibus viris dominis decano et capitulo ecclesie nostre Olomucensis, quod peramplius eandem villam in tuicione nostra teneremus; nos qui ex eadem villa non habuimus magnam utilitatem, in complacenciam prefatorum . . decani et capituli ecclesie nostre Olo- mucensis dimisimus eandem villam de nostra tuicione et placet nobis, quod ipsi per se eandem villam manuteneant et defendant adinstar aliorum bonorum ecclesie nostre Olomucensis. In quorum testimonium sigillum nostrum presentibus est appensum testimonio literarum. Datum Chremsir anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo quarto feria secunda proxima post Quasimodogeniti, que fuit XXVII dies Aprilis. (Orig. Perg. h. Sig. im Olm. Cap.-Archive.) 191. Pabst Bonifaz IX. befiehlt dem Abte des Schottenklosters in Wien, dem Abte zu St. Vincenz in Breslau und dem Probste zu St. Nikolaus in Passau die Olmützer Kirche gegen alle Schädiger zu schützen. Dt. Rom 30. April 1394. Bonifacius episcopus servus servorum dei dilectis filiis . . sancti Vincencii Wrati- slaviensis et . . Scotorum in Wienna Pataviensis diocesis abbatibus ac . . preposito sancti Nicolai extra muros Pataviensis per prepositum soliti gubernari monasteriorum salutem et apostolicam benediccionem. Militanti ecclesie licet immeriti disponente domino presidentes circa curam ecclesiarum et monasteriorum omnium solercia reddimur indefessa soliciti, ut iuxta debitum pastoralis officii eorum occurramus dispendiis et profectibus, divina cooperante clemencia salubriter intendamus. Sane dilectorum filiorum . . decani et capituli ecclesie Olomucensis conquestione percepimus, quod nonnulli archiepiscopi, episcopi aliique ecclesiarum prelati et clerici ac ecclesiastice persone tam religiose quam seculares necnon duces, mar- 24
185 herren dem marggrafen diesen brief versigelt geben mit mime anhangenden ingesigel. Der geben wart zu Brunne nach Cristes geburt tusent druhundert in dem vier und nuzigesten jare des sontags, als man in heiligen kirchen singet Quasimodo geniti. (Orig. Perg. mit 1 anhang. Sig. in den altständischen Acten des m. Landes-Archives.) 190. Nikolaus Bischof von Olmütz tritt das Dorf Cossle (Kössling) bei Katscher dem Olmützer Capitel ab. Dt. Kremsier 27. April 1394. Nos Nicolaus dei et apostolice sedis gracia episcopus Olomucensis tenore presencium recognoscimus universis. Quod cum pridem villam Cossle iacentem prope Keczer et spectantem ad ecclesiam nostram Olomucensem manutenuissemus et in tuicione nostra habuissemus sicut predecessores nostri episcopi Olomucenses, qui pro tempore fuerint, multis annis tenuerunt, unde non habuimus in censu nisi unam marcam cum media marca grossorum et modo non placuit honorabilibus viris dominis decano et capitulo ecclesie nostre Olomucensis, quod peramplius eandem villam in tuicione nostra teneremus; nos qui ex eadem villa non habuimus magnam utilitatem, in complacenciam prefatorum . . decani et capituli ecclesie nostre Olo- mucensis dimisimus eandem villam de nostra tuicione et placet nobis, quod ipsi per se eandem villam manuteneant et defendant adinstar aliorum bonorum ecclesie nostre Olomucensis. In quorum testimonium sigillum nostrum presentibus est appensum testimonio literarum. Datum Chremsir anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo quarto feria secunda proxima post Quasimodogeniti, que fuit XXVII dies Aprilis. (Orig. Perg. h. Sig. im Olm. Cap.-Archive.) 191. Pabst Bonifaz IX. befiehlt dem Abte des Schottenklosters in Wien, dem Abte zu St. Vincenz in Breslau und dem Probste zu St. Nikolaus in Passau die Olmützer Kirche gegen alle Schädiger zu schützen. Dt. Rom 30. April 1394. Bonifacius episcopus servus servorum dei dilectis filiis . . sancti Vincencii Wrati- slaviensis et . . Scotorum in Wienna Pataviensis diocesis abbatibus ac . . preposito sancti Nicolai extra muros Pataviensis per prepositum soliti gubernari monasteriorum salutem et apostolicam benediccionem. Militanti ecclesie licet immeriti disponente domino presidentes circa curam ecclesiarum et monasteriorum omnium solercia reddimur indefessa soliciti, ut iuxta debitum pastoralis officii eorum occurramus dispendiis et profectibus, divina cooperante clemencia salubriter intendamus. Sane dilectorum filiorum . . decani et capituli ecclesie Olomucensis conquestione percepimus, quod nonnulli archiepiscopi, episcopi aliique ecclesiarum prelati et clerici ac ecclesiastice persone tam religiose quam seculares necnon duces, mar- 24
Strana 186
186 chiones, comites, barones, nobiles, milites et laici, communia civitatum, universitates opidorum, castrorum, villarum et aliorum locorum et alie singulares persone civitatum et diocesum et aliarum parcium diversarum occuparunt et occupari fecerunt castra, villas et alia loca, terras, domos, possessiones, iura et iurisdicciones necnon fructus, census, redditus et proventus dicte ecclesie ac nonnulla alia bona mobilia et immobilia, spiritualia et temporalia ad eccle- siam predictam spectancia et ea detinet (sic) indebite occupata seu ea detinentibus prestant auxilium, consilium vel favorem; nonnulli eciam civitatum diocesis ac parcium predictarum, qui nomen domini in vanum recipere non formidant, eisdem decano et capitulo super pre- dictis castris, villis et locis aliis, terris, domibus, possessionibus, iuribus ac iurisdiccionibus, fructibus, censibus, redditibus et proventibus eorundem et quibuscunque aliis bonis mobilibus et immobilibus, spiritualibus et temporalibus ac aliis rebus ad eosdem decanum et capitulum spectantibus multiplices molestias et iniurias inferunt et iacturas. Quare dicti decanus et capitulum nobis humiliter supplicarunt, ut, cum eisdem reddatur valde difficile pro singulis querelis ad apostolicam sedem habere recursum, providere ipsis super hoc paterna benivo- lencia curaremus. Nos igitur adversus occupatores, detentores, presumptores, molestatores et iniuriatores huiusmodi illo volentes eisdem decano et capitulo remedio subvenire, per quod com- pescatur ipsorum temeritas et aliis aditus commitendi similia precludatur, discrecioni vestre per apostolica scripta mandamus, quatinus vos vel duo aut unus vestrum per vos vel alium seu alios, eciam si sint extra locum, in quibus deputati estis, conservatores et iudices prefatis decano et capitulo efficacis defensionis presidio assistentes non permittatis, eosdem super hiis et quibuslibet aliis bonis et iuribus ad decanum et capitulum predictos spectantibus ab eisdem vel quibuslibet alias indebite molestari vel gravamina vel damna aut iniurias irrogari, facturi dictis decano et capitulo, cum ab eis vel procuratoribus suis aut eorum aliquo fueritis requisiti, de predictis et aliis personis quibuslibet super restitucione huiusmodi castrorum, villarum, terrarum et aliorum locorum, iurium, iurisdiccionum et bonorum mobilium et immobilium, reddituum quoque atque proventuum et aliorum quorumcunque bonorum necnon de quibuslibet molestiis, iniuriis atque damnis presentibus et futuris in illis videlicet, qui iudicialem requirunt indaginem, summarie simpliciter et de plano sine strepitu et figura iudicii, in aliis vero prout qualitas eorum exegerit, iusticie complementum, recuperatores, detentores, molestatores, presumptores et iniuriatores huiusmodi necnon contradictores quoslibet et rebelles cuiuscunque dignitatis, status, gradus. ordinis vel condicionis extiterint, quandocunque et quocienscunque expedierit auctoritate nostra per censuram ecclesiasticam appellacione postposita compescendo, invocato ad hoc si opus fuerit auxilio brachii secularis. Non obstantibus tam felicis recordacionis Bonifacii pape VIII predecessoris nostri, in quibus cavetur, ne aliquis extra suam civitatem et diocesin nisi in certis exceptis casibus et in illis ultra unam dietam a fine sue diocesis ad iudicium evocetur, seu ne iudices et conservatores a sede deputati predicta extra civitatem et diocesin, in quibus deputati fuerint contra quoscunque procedere, sive alii vel aliis vices suas committere aut aliquos ultra unam dietam a fine diocesis eorundem trahere presumant, dummodo ultra duas dietas aliquis auctoritate presencium non trahatur, seu quod de aliis quam de manifestis iniuriis et violenciis et aliis, que iudicialem indaginem exigunt, penis in eos, si secus egerint
186 chiones, comites, barones, nobiles, milites et laici, communia civitatum, universitates opidorum, castrorum, villarum et aliorum locorum et alie singulares persone civitatum et diocesum et aliarum parcium diversarum occuparunt et occupari fecerunt castra, villas et alia loca, terras, domos, possessiones, iura et iurisdicciones necnon fructus, census, redditus et proventus dicte ecclesie ac nonnulla alia bona mobilia et immobilia, spiritualia et temporalia ad eccle- siam predictam spectancia et ea detinet (sic) indebite occupata seu ea detinentibus prestant auxilium, consilium vel favorem; nonnulli eciam civitatum diocesis ac parcium predictarum, qui nomen domini in vanum recipere non formidant, eisdem decano et capitulo super pre- dictis castris, villis et locis aliis, terris, domibus, possessionibus, iuribus ac iurisdiccionibus, fructibus, censibus, redditibus et proventibus eorundem et quibuscunque aliis bonis mobilibus et immobilibus, spiritualibus et temporalibus ac aliis rebus ad eosdem decanum et capitulum spectantibus multiplices molestias et iniurias inferunt et iacturas. Quare dicti decanus et capitulum nobis humiliter supplicarunt, ut, cum eisdem reddatur valde difficile pro singulis querelis ad apostolicam sedem habere recursum, providere ipsis super hoc paterna benivo- lencia curaremus. Nos igitur adversus occupatores, detentores, presumptores, molestatores et iniuriatores huiusmodi illo volentes eisdem decano et capitulo remedio subvenire, per quod com- pescatur ipsorum temeritas et aliis aditus commitendi similia precludatur, discrecioni vestre per apostolica scripta mandamus, quatinus vos vel duo aut unus vestrum per vos vel alium seu alios, eciam si sint extra locum, in quibus deputati estis, conservatores et iudices prefatis decano et capitulo efficacis defensionis presidio assistentes non permittatis, eosdem super hiis et quibuslibet aliis bonis et iuribus ad decanum et capitulum predictos spectantibus ab eisdem vel quibuslibet alias indebite molestari vel gravamina vel damna aut iniurias irrogari, facturi dictis decano et capitulo, cum ab eis vel procuratoribus suis aut eorum aliquo fueritis requisiti, de predictis et aliis personis quibuslibet super restitucione huiusmodi castrorum, villarum, terrarum et aliorum locorum, iurium, iurisdiccionum et bonorum mobilium et immobilium, reddituum quoque atque proventuum et aliorum quorumcunque bonorum necnon de quibuslibet molestiis, iniuriis atque damnis presentibus et futuris in illis videlicet, qui iudicialem requirunt indaginem, summarie simpliciter et de plano sine strepitu et figura iudicii, in aliis vero prout qualitas eorum exegerit, iusticie complementum, recuperatores, detentores, molestatores, presumptores et iniuriatores huiusmodi necnon contradictores quoslibet et rebelles cuiuscunque dignitatis, status, gradus. ordinis vel condicionis extiterint, quandocunque et quocienscunque expedierit auctoritate nostra per censuram ecclesiasticam appellacione postposita compescendo, invocato ad hoc si opus fuerit auxilio brachii secularis. Non obstantibus tam felicis recordacionis Bonifacii pape VIII predecessoris nostri, in quibus cavetur, ne aliquis extra suam civitatem et diocesin nisi in certis exceptis casibus et in illis ultra unam dietam a fine sue diocesis ad iudicium evocetur, seu ne iudices et conservatores a sede deputati predicta extra civitatem et diocesin, in quibus deputati fuerint contra quoscunque procedere, sive alii vel aliis vices suas committere aut aliquos ultra unam dietam a fine diocesis eorundem trahere presumant, dummodo ultra duas dietas aliquis auctoritate presencium non trahatur, seu quod de aliis quam de manifestis iniuriis et violenciis et aliis, que iudicialem indaginem exigunt, penis in eos, si secus egerint
Strana 187
187 et in id procurantes adiectis, conservatores se nullatenus intromittant, quam aliis quibuscunque constitucionibus a predecessoribus nostris Romanis pontificibus tam de iudicibus delegatis et conversatoribus, quam personis ultra certum numerum ad iudicium non vocandis aut aliis edictis, que vestre possent in hac parte iurisdiccioni aut potestati eiusque libero exercicio quomodolibet obviare, seu si aliquibus communiter vel divisim a prefata sit sede indultum, quod interdici, suspendi vel excommunicari aut extra vel ultra certa loca ad iudicium evocari non possint per litteras apostolicas non facientes plenam et expressam ac de verbo ad verbum de indulto huiusmodi et eorum personis, locis, ordinibus et nominibus propriis mencionem et qualibet alia dicte sedis indulgencia generali vel speciali, cuiuscunque tenoris existat, per quam presentibus non expressam vel totaliter non insertam vestre iurisdiccionis explicacio in hac parte valeat quomodolibet impediri et de qua cuiusque toto tenore de verbo ad verbum in nostris litteris habenda sit mencio specialis. Ceterum volumus et apostolica auctoritate decernimus, quod quilibet vestrum prosequi valeat articulum eciam per alium inchoatum, quamvis idem inchoans nullo fuerit impedimento canonico prepeditus, quodque a data presencium sit vobis et cuilibet vestrum in premissis omnibus et eorum ceptis et non ceptis presentibus et futuris perpetuata potestas et iurisdiccio attributa, ut eo vigore eaque firmitate possitis in premissis omnibus ceptis et non ceptis presentibus et futuris et pro predictis procedere, ac si predicta omnia et singula coram vobis cepta fuissent et iurisdiccio vestra et cuiuslibet vestrum in predictis omnibus et singulis per citacionem vel modum alium perpetuata legitimum extitisset, constitucione predicta super conservatoribus et alia qualibet in contrarium non obstante, presentibus post decennium minime valituris. Datum Rome apud sanctum Petrum II. kal. Maii, pontificatus nostri anno quinto. (Orig. Perg. mit Bleisigel im Olm. Cap. Archive.) 192. Johann Pfarrer in Ujezd bekennt ein Schock und acht Groschen schuldig zu sein. 1. Мai 1394. Constitutus personaliter coram nobis Johanne Kbel, officiali etc. dominus Johannes, plebanus ecclesie in Ugiezd Olomuc. dioc. confessus est et recognovit, se teneri et debitorie obligari in una sexagena cum VIII. grossis Andree Karass, notario hospitalis, quas solvere promisit in festo sancte Margarethe proxime venturo sub pena excommunicacionis. Actum anno etc. die prima mensis Maii presentibus Wenceslao, Wanyra, Johanne etc. (Aus dem liber obligationum II. f. 24 im Prager Metrop. Capitel-Archive.) 24*
187 et in id procurantes adiectis, conservatores se nullatenus intromittant, quam aliis quibuscunque constitucionibus a predecessoribus nostris Romanis pontificibus tam de iudicibus delegatis et conversatoribus, quam personis ultra certum numerum ad iudicium non vocandis aut aliis edictis, que vestre possent in hac parte iurisdiccioni aut potestati eiusque libero exercicio quomodolibet obviare, seu si aliquibus communiter vel divisim a prefata sit sede indultum, quod interdici, suspendi vel excommunicari aut extra vel ultra certa loca ad iudicium evocari non possint per litteras apostolicas non facientes plenam et expressam ac de verbo ad verbum de indulto huiusmodi et eorum personis, locis, ordinibus et nominibus propriis mencionem et qualibet alia dicte sedis indulgencia generali vel speciali, cuiuscunque tenoris existat, per quam presentibus non expressam vel totaliter non insertam vestre iurisdiccionis explicacio in hac parte valeat quomodolibet impediri et de qua cuiusque toto tenore de verbo ad verbum in nostris litteris habenda sit mencio specialis. Ceterum volumus et apostolica auctoritate decernimus, quod quilibet vestrum prosequi valeat articulum eciam per alium inchoatum, quamvis idem inchoans nullo fuerit impedimento canonico prepeditus, quodque a data presencium sit vobis et cuilibet vestrum in premissis omnibus et eorum ceptis et non ceptis presentibus et futuris perpetuata potestas et iurisdiccio attributa, ut eo vigore eaque firmitate possitis in premissis omnibus ceptis et non ceptis presentibus et futuris et pro predictis procedere, ac si predicta omnia et singula coram vobis cepta fuissent et iurisdiccio vestra et cuiuslibet vestrum in predictis omnibus et singulis per citacionem vel modum alium perpetuata legitimum extitisset, constitucione predicta super conservatoribus et alia qualibet in contrarium non obstante, presentibus post decennium minime valituris. Datum Rome apud sanctum Petrum II. kal. Maii, pontificatus nostri anno quinto. (Orig. Perg. mit Bleisigel im Olm. Cap. Archive.) 192. Johann Pfarrer in Ujezd bekennt ein Schock und acht Groschen schuldig zu sein. 1. Мai 1394. Constitutus personaliter coram nobis Johanne Kbel, officiali etc. dominus Johannes, plebanus ecclesie in Ugiezd Olomuc. dioc. confessus est et recognovit, se teneri et debitorie obligari in una sexagena cum VIII. grossis Andree Karass, notario hospitalis, quas solvere promisit in festo sancte Margarethe proxime venturo sub pena excommunicacionis. Actum anno etc. die prima mensis Maii presentibus Wenceslao, Wanyra, Johanne etc. (Aus dem liber obligationum II. f. 24 im Prager Metrop. Capitel-Archive.) 24*
Strana 188
188 193. Markgraf Jodok schliesst mit den böhmischen Herren ein Bündnis. Dt. Prag 5. Mai 1394. My Jošt markrabě a pán Moravský, Jindřich z Rosenberka, Jindřich z Hradce, Břeněk z Skály, Bergov z Biliny, Berka z Holntstaina, Vilém z Lantštaina, Jan Michalec z Michalovic, Boreš mlazší z Bečova, Boček z Kunstata jinak řečený z Poděbrad, páni češčí, všickni jednostajně a zjevně listem tímto vyznáváme, ež jsme v takú mezi sebú úmluvu a v taký slib my všickni svrchupsaní vstúpili a vstupujem a to sobě věrně bezelsti pod věrú naší dobrú a pode ctí držeti slibujem: tak jménem, ež chcme a jmáme všickni my v jednotu býti a zemského dobrého hledati a pravdu v zemi ploditi a činiti a tak vždy po tej spolu státi, abychom před sě všecko zemské dobré snažně vedli, věrně bezelsti sobě pomáhajíc podle vší své víry a podle své cti každý z nás i všickni spolu svú vší mocí bezelsti, co jí každý jmíti móžem. A kohožby kolivěk z nás nebo koho z našich kterým kolivěk činem kto kdy kterak tisknúti chtěl mimo zemský běh nebo mimo nález panský, toho tomu mámy a slibujem věrně pomáhati a po něm silně státi, aby sě vzdy jemu toho nedálo, než aby sě každému pravé stalo. A to tak dlúho máme jednati a v tom pevní státi, ažbychom zemi ku právu a pravdě postavili i přivedli, tak jakož jest dříve za našich předkóv v pravdě stála. A tento náš slib svrchupsaný vešken, veňž sme my všickni napřed řečení dobrovolně s pravú věrú vstúpili, slibujem sobě sdržeti pod čistú a plnú naší věrú a pod naší všech přísahú věrnú. A tohoto všeho na jistost a na pevnost i na potvrzení my všickni napřed jmenovaní své pečeti s naším plným věděním a s naší dobrú volí k tomuto listu přivěsili sme. A dán a psán jest list tento v Praze léta božího tisícího třistého devadesátého čtvrtého v úterý den svatého Floriana s velikonoci. (Abgedruckt im Archiv Český I. p. 52.) 194. Nikolaus Bischof von Olmütz verleiht dem Marquard und Johannes von Srbec das Lehen in Křečkowitz. Dt. Kremsier 14. Mai 1394. Nos Nicolaus etc. notumfacimus etc. Quod constituti in nostra presencia fideles nostri Marquardus filius . . . . et Johannes filius Wilhelmi de Srbecz patrueles indivisi etc. nobis tamquam superiori feodi domino supplicarunt humiliter et devote, ut ipsis curiam colonariam in villa Krzeczkowicz prope civitatem nostram Wissaw sitam in feodum con- ferremus ac ipsos cum eorum heredibus cum predicta curia et eius pertinenciis universis ab antiquo, ut patres ipsorum retroactis temporibus habuerunt etc. infeodare dignemur. Nos vero visis literis et jure ipsorum et precibus eorum benignius annuentes sepe dictos Mar- quardum et Johannem de dicto feodo investivimus et investimus per presentes ac ipsis Marquardo et Johanni predictis supradictam curiam etc. donamus habendam tenendam et
188 193. Markgraf Jodok schliesst mit den böhmischen Herren ein Bündnis. Dt. Prag 5. Mai 1394. My Jošt markrabě a pán Moravský, Jindřich z Rosenberka, Jindřich z Hradce, Břeněk z Skály, Bergov z Biliny, Berka z Holntstaina, Vilém z Lantštaina, Jan Michalec z Michalovic, Boreš mlazší z Bečova, Boček z Kunstata jinak řečený z Poděbrad, páni češčí, všickni jednostajně a zjevně listem tímto vyznáváme, ež jsme v takú mezi sebú úmluvu a v taký slib my všickni svrchupsaní vstúpili a vstupujem a to sobě věrně bezelsti pod věrú naší dobrú a pode ctí držeti slibujem: tak jménem, ež chcme a jmáme všickni my v jednotu býti a zemského dobrého hledati a pravdu v zemi ploditi a činiti a tak vždy po tej spolu státi, abychom před sě všecko zemské dobré snažně vedli, věrně bezelsti sobě pomáhajíc podle vší své víry a podle své cti každý z nás i všickni spolu svú vší mocí bezelsti, co jí každý jmíti móžem. A kohožby kolivěk z nás nebo koho z našich kterým kolivěk činem kto kdy kterak tisknúti chtěl mimo zemský běh nebo mimo nález panský, toho tomu mámy a slibujem věrně pomáhati a po něm silně státi, aby sě vzdy jemu toho nedálo, než aby sě každému pravé stalo. A to tak dlúho máme jednati a v tom pevní státi, ažbychom zemi ku právu a pravdě postavili i přivedli, tak jakož jest dříve za našich předkóv v pravdě stála. A tento náš slib svrchupsaný vešken, veňž sme my všickni napřed řečení dobrovolně s pravú věrú vstúpili, slibujem sobě sdržeti pod čistú a plnú naší věrú a pod naší všech přísahú věrnú. A tohoto všeho na jistost a na pevnost i na potvrzení my všickni napřed jmenovaní své pečeti s naším plným věděním a s naší dobrú volí k tomuto listu přivěsili sme. A dán a psán jest list tento v Praze léta božího tisícího třistého devadesátého čtvrtého v úterý den svatého Floriana s velikonoci. (Abgedruckt im Archiv Český I. p. 52.) 194. Nikolaus Bischof von Olmütz verleiht dem Marquard und Johannes von Srbec das Lehen in Křečkowitz. Dt. Kremsier 14. Mai 1394. Nos Nicolaus etc. notumfacimus etc. Quod constituti in nostra presencia fideles nostri Marquardus filius . . . . et Johannes filius Wilhelmi de Srbecz patrueles indivisi etc. nobis tamquam superiori feodi domino supplicarunt humiliter et devote, ut ipsis curiam colonariam in villa Krzeczkowicz prope civitatem nostram Wissaw sitam in feodum con- ferremus ac ipsos cum eorum heredibus cum predicta curia et eius pertinenciis universis ab antiquo, ut patres ipsorum retroactis temporibus habuerunt etc. infeodare dignemur. Nos vero visis literis et jure ipsorum et precibus eorum benignius annuentes sepe dictos Mar- quardum et Johannem de dicto feodo investivimus et investimus per presentes ac ipsis Marquardo et Johanni predictis supradictam curiam etc. donamus habendam tenendam et
Strana 189
189 prout feudi juris est possidendam etc. Presentibus Jenicone de Dobroticz judice curie, Cunczone de Smola burggravio in Blanczk, Jodoco de Wolfsberg marsalco nostro et Brodero judice in Wisschaw fidelibus nostris dilectis. In cuius rei testimonium presentes literas sigilli nostri appensione iussimus communiri. Datum Chremsir anno etc. LXXXXIV. feria quinta ante dominicam Cantate domino. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 97.) 195. Lacek von Kravař schenkt der Stadt Leipnik drei Viertellahne. Dt. Helfenstein 24. Mai 1394. Ve jméno Boží amen. My Lacek z Kravář pán na Helfensteině známo činíme a vyznáváme zjevně tímto listem obecně přede všemi, kdež čten aneb čtoucí slyšán bude, že my s dobrým rozmyslem a při dobré paměti jsouce vzhledli sme na nedostatek, kterýž trpí město naše Lipník i ta všecka obec, kterýž mají při pastvě dobytka svého; protož jsme jim my od našich dědicův a potomkův dobrovolně a z milosti a z lásky naší dali a dáváme mocí tohoto listu nyní a na budoucí časy ty čtvrti, kteréž leží mezi Horkú, Trnávkú, Bohuslávkami a Loučkú Mezení, tak jakž v svých mezech leží, se vším svým právem a osazováním, jakož sme my měli a drželi od předkův starodávních, k užívání a osazování, nic sobě v tom nepozůstavujíc ani našim potomkům dědicům, našemu jmenovanému městu i tej vší obci i jich potomkům, aby oni tím lépe mohli svůj dobytek chovati a sebe sami při tom živiti a se polepšovati. Aby ten prvejmenovaný dobrovolný náš dar vcele, pevně, stále mohl býti bez překážky a porušení od nás a našich dědiců a všech potomků, dali sme my naši pečeť přivěsiti s naším dobrým svědomím pro lepši svědomí k tomuto listu. Kterýž jest dán a psán na Helfensteině od narození Božího třináctistého devadesátého čtvr- tého léta, v neděli po veliké noci, jenž slove Vocem jucunditatis a česky provodní neděle. (Abschrift eines im Jahre 1729 aus dem Privilegienbuche der Stadt Leipnik entnommenen Vidimus im mähr. Landes-Archive.) 196. Der Prager erzb. Official Johann Kbel entscheidet uber den Fruchtbezug der Pfarre in Jamnitz. Dt. 30. Mai 1394. Constitutus personaliter coram nobis Johanne Kbel, officiali, et actis nostris obliga- toriis honorabilis vir dominus Henricus de Mezirziecz, rector parrochialis ecclesie in Jempnicz Olomuc. dioc., confessus est et recognovit, se dudum exposuisse et locavisse omnes et singulos fructus ecclesie sue predicte nichil pro se reservando a festo sancti Georgii de anno nonagesimo tercio iam preterito ad triennium continue computandum pro trecentis et triginta sexag. gross. prag. den. Martino, magistro monete in Brunna, et domino Thome,
189 prout feudi juris est possidendam etc. Presentibus Jenicone de Dobroticz judice curie, Cunczone de Smola burggravio in Blanczk, Jodoco de Wolfsberg marsalco nostro et Brodero judice in Wisschaw fidelibus nostris dilectis. In cuius rei testimonium presentes literas sigilli nostri appensione iussimus communiri. Datum Chremsir anno etc. LXXXXIV. feria quinta ante dominicam Cantate domino. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 97.) 195. Lacek von Kravař schenkt der Stadt Leipnik drei Viertellahne. Dt. Helfenstein 24. Mai 1394. Ve jméno Boží amen. My Lacek z Kravář pán na Helfensteině známo činíme a vyznáváme zjevně tímto listem obecně přede všemi, kdež čten aneb čtoucí slyšán bude, že my s dobrým rozmyslem a při dobré paměti jsouce vzhledli sme na nedostatek, kterýž trpí město naše Lipník i ta všecka obec, kterýž mají při pastvě dobytka svého; protož jsme jim my od našich dědicův a potomkův dobrovolně a z milosti a z lásky naší dali a dáváme mocí tohoto listu nyní a na budoucí časy ty čtvrti, kteréž leží mezi Horkú, Trnávkú, Bohuslávkami a Loučkú Mezení, tak jakž v svých mezech leží, se vším svým právem a osazováním, jakož sme my měli a drželi od předkův starodávních, k užívání a osazování, nic sobě v tom nepozůstavujíc ani našim potomkům dědicům, našemu jmenovanému městu i tej vší obci i jich potomkům, aby oni tím lépe mohli svůj dobytek chovati a sebe sami při tom živiti a se polepšovati. Aby ten prvejmenovaný dobrovolný náš dar vcele, pevně, stále mohl býti bez překážky a porušení od nás a našich dědiců a všech potomků, dali sme my naši pečeť přivěsiti s naším dobrým svědomím pro lepši svědomí k tomuto listu. Kterýž jest dán a psán na Helfensteině od narození Božího třináctistého devadesátého čtvr- tého léta, v neděli po veliké noci, jenž slove Vocem jucunditatis a česky provodní neděle. (Abschrift eines im Jahre 1729 aus dem Privilegienbuche der Stadt Leipnik entnommenen Vidimus im mähr. Landes-Archive.) 196. Der Prager erzb. Official Johann Kbel entscheidet uber den Fruchtbezug der Pfarre in Jamnitz. Dt. 30. Mai 1394. Constitutus personaliter coram nobis Johanne Kbel, officiali, et actis nostris obliga- toriis honorabilis vir dominus Henricus de Mezirziecz, rector parrochialis ecclesie in Jempnicz Olomuc. dioc., confessus est et recognovit, se dudum exposuisse et locavisse omnes et singulos fructus ecclesie sue predicte nichil pro se reservando a festo sancti Georgii de anno nonagesimo tercio iam preterito ad triennium continue computandum pro trecentis et triginta sexag. gross. prag. den. Martino, magistro monete in Brunna, et domino Thome,
Strana 190
190 altariste in ecclesia Jempnicensi predicta, per ipsos tollendum, levandum et in usus suos proprios convertendum. Quas pecunias videlicet pro primo anno iam preterito idem Martinus et dominus Thomas prefato domino Henrico XVIII. sexag. gross. persolvit (sic) et viginti sexag. gross. a die date presentis continue conputando infra tres septimanas solvere promisit et aput acta nostra obligatoria reponere cum effectu sub pena excommunicacionis unacum domino suo Martino, magistro monete de Brunna, predicto . . . . quem terminum ipsis pro- monicione canonica assignamus; pro residuis vero duobus annis, videlicet a festo sancti Georgii proxime preteriti idem Martinus et dominus Thomas debent eandem ecclesiam tenere et fructus ipsius percipere ac pecunias predictas persolvere in terminis infrascriptis unacum dicto Martino, magistro monete in Brunna, videlicet XXXVII sexag. in festo sancti Micha- elis proxime venturo, XXXVII sexag. in octava Nativitatis Christi deinde secutura et XXXVI sexag. in festo sancti Georgii in revolucione anni et hoc pro secundo anno: item pro anno tercio tandumdem in terminis predictis sub pena excommunicacionis, quos terminos et eorum quemlibet ipsis pro monicione canonica et termino peremptorio assignamus. Pro- mittens dictus dominus Henricus prefatos dominum Thomam et Martinum, magistrum monete in percepcione huiusmodi fructuum non impedire nec quomodolibet perturbare sub pena ex- communicacionis predicta ad terminum duorum annorum predictorum; promittentes nichilo- minus predicti domini Henricus plebanus et Thomas conventor condiciones alias, super dicta convencione inter ipsos conscriptas et prout in instrumentis publicis desuper confectis plenius continentur, hincinde tenere et observare sub penis predictis. Acta sunt hec anno domini MOCCCLXXXXIIII die penultima mensis Maii presentibus honorabili viro domino Nicolao Puchnik, olim officiali Pragensi, Paulo, capellano domini Henrici predicti, Dobessio de Lypo- wecz armigero. (Aus dem Liber obligationum II. 12. f. 28 im Prager Metrop. Capitel-Archive.) 197. Der Prager erzb. Official Johann Kbel erklart, dass der Pfarrer Ulrich aus Opatau aus dem Gefängnisse im erzb. Palaste in Prag nicht gehen werde, ehe nicht ein Vergleich zwischen ihm und Heinrich von Neuhaus zu Stande kommt. Dt. circa Ende Mai 1394. Constitutus personaliter coram nobis Johanne Kbel, officiali, et actis nostris obliga- toriis dominus Drslaus, plebanus ecclesie in Raczicz Olomucensis dioc., non conpulsus, sed sponte et libere promisit, quod dominus Ulricus, plebanus ecclesie in Opathow eiusdem diocesis, non exibit de captivitate de curia archiepiscopali, quousque concordia aliqualis intervenerit inter ipsum et nobilem dominum Henricum de Nova domo sub pena XL sexage- narum pro camera nostra solvendarum; presentibus magistro Stephano de Colonia, Wyczmano, conventore in Opathow, Andrea de Lompnicz. (Item die XVII mensis Julii dominus Johannes Kbel, officialis, dimisit predictum dominum Drslaum liberum ab obligacione predicta et mandavit, quod deleatur, et cancellata est de mandato ipsius; presentibus Andrea, Johanne, Wanyra.) (Aus dem Liber obligationum II. 12 f. 27/6 im Prager Metrop. Capitel-Archive.)
190 altariste in ecclesia Jempnicensi predicta, per ipsos tollendum, levandum et in usus suos proprios convertendum. Quas pecunias videlicet pro primo anno iam preterito idem Martinus et dominus Thomas prefato domino Henrico XVIII. sexag. gross. persolvit (sic) et viginti sexag. gross. a die date presentis continue conputando infra tres septimanas solvere promisit et aput acta nostra obligatoria reponere cum effectu sub pena excommunicacionis unacum domino suo Martino, magistro monete de Brunna, predicto . . . . quem terminum ipsis pro- monicione canonica assignamus; pro residuis vero duobus annis, videlicet a festo sancti Georgii proxime preteriti idem Martinus et dominus Thomas debent eandem ecclesiam tenere et fructus ipsius percipere ac pecunias predictas persolvere in terminis infrascriptis unacum dicto Martino, magistro monete in Brunna, videlicet XXXVII sexag. in festo sancti Micha- elis proxime venturo, XXXVII sexag. in octava Nativitatis Christi deinde secutura et XXXVI sexag. in festo sancti Georgii in revolucione anni et hoc pro secundo anno: item pro anno tercio tandumdem in terminis predictis sub pena excommunicacionis, quos terminos et eorum quemlibet ipsis pro monicione canonica et termino peremptorio assignamus. Pro- mittens dictus dominus Henricus prefatos dominum Thomam et Martinum, magistrum monete in percepcione huiusmodi fructuum non impedire nec quomodolibet perturbare sub pena ex- communicacionis predicta ad terminum duorum annorum predictorum; promittentes nichilo- minus predicti domini Henricus plebanus et Thomas conventor condiciones alias, super dicta convencione inter ipsos conscriptas et prout in instrumentis publicis desuper confectis plenius continentur, hincinde tenere et observare sub penis predictis. Acta sunt hec anno domini MOCCCLXXXXIIII die penultima mensis Maii presentibus honorabili viro domino Nicolao Puchnik, olim officiali Pragensi, Paulo, capellano domini Henrici predicti, Dobessio de Lypo- wecz armigero. (Aus dem Liber obligationum II. 12. f. 28 im Prager Metrop. Capitel-Archive.) 197. Der Prager erzb. Official Johann Kbel erklart, dass der Pfarrer Ulrich aus Opatau aus dem Gefängnisse im erzb. Palaste in Prag nicht gehen werde, ehe nicht ein Vergleich zwischen ihm und Heinrich von Neuhaus zu Stande kommt. Dt. circa Ende Mai 1394. Constitutus personaliter coram nobis Johanne Kbel, officiali, et actis nostris obliga- toriis dominus Drslaus, plebanus ecclesie in Raczicz Olomucensis dioc., non conpulsus, sed sponte et libere promisit, quod dominus Ulricus, plebanus ecclesie in Opathow eiusdem diocesis, non exibit de captivitate de curia archiepiscopali, quousque concordia aliqualis intervenerit inter ipsum et nobilem dominum Henricum de Nova domo sub pena XL sexage- narum pro camera nostra solvendarum; presentibus magistro Stephano de Colonia, Wyczmano, conventore in Opathow, Andrea de Lompnicz. (Item die XVII mensis Julii dominus Johannes Kbel, officialis, dimisit predictum dominum Drslaum liberum ab obligacione predicta et mandavit, quod deleatur, et cancellata est de mandato ipsius; presentibus Andrea, Johanne, Wanyra.) (Aus dem Liber obligationum II. 12 f. 27/6 im Prager Metrop. Capitel-Archive.)
Strana 191
191 198. König Wenzel IV. berichtet der Stadt Schlezstadt, dass er dem Markgrafen Jodok von Mähren die Landvogtei Elsass verschrieben habe und widerruft alle Lehen, die er früher dort errichtet hatte. Dt. Prag 2. Juni 1394. Wir Wenczlaw von gotes genaden romischer kunig zu allen zeiten merer des reichs und kunig zu Beheim embieteu dem burgermeister rate und burgern gemeinlichen der state zu Sleczstat unsern und des reichs lieben getreuen unser genad und alles gut. Lieben getreuen. Wann wir dem hochgebornen Josten marggraven zu Merhern unserm lieben vetter und fursten die lant- fogtey zu Elsassen mit allen und iglichen iren steten, merkten und dorffern, renten, nuczen steueren und allen andern zugehorungen, als wir diselben uncz her gehabt und besessen haben und als sie seliger gedechtnusse der hochgeborner Wenczlaw herzog zu Luczemburg, Lymperg und Brabant unser vetter, die weil er lebte, innegehabt hat, verschriben haben, als das usweizen andere unsere Maiestat brive, die wir im doruber gegeben haben; dorumb mit wolbedachtem mute und von rechter wissen, so haben wir widerruffet und widerruffen von romischer kuniglicher machte in kraft dicz brives alle und igliche lehen und gabe, wie man die benennen mag, die wir sind der zeit solcher verschribung in dem lande zu Elsassen von vergessenheit wegen oder sust vorlihen haben und meinen und wollen, das solche unsere vorleihung untuglich und abe sein und keinerlei kraft oder macht haben sollen, sunder das der egenante unser vetter marggraf Joste das lande zu Elsassen mit seinem zugehorungen in aller der massen und weize, als sie der egenante unser vetter herzog Wenczlaw zu Luczemburg, dieweil er lebte, gehabt hat, haben und noch lautte unser brive geruhlichen besiczen solle. Mit urkunt dicz brives vorsigelt mit unserm kunig- lichen Maiestat insigel. Geben zu Prage noch Crists gepurte dreizenhundert Jar und dornach in dem vierundneunzigistem jare des nechsten dinstages vor dem heiligen Pfingstage unserr reiche des behemischen in dem XXXI. und des romischen in dem XVIII. Jaren. (Orig. Perg. mit anh. gr. Doppelsig. Nr. 188 der Misc. im m. Landes-Archive. — Gleich- lautende Zuschriften an die Städte Sals, Colmar, Hagenau und Rosheim.) 199. Alle drei Prager Städte treten dem Bunde der Landherren mit Markgrafen Jost von Mähren bei. Dt. Prag 4. Juni 1394. Wir die burgermeister, schepphen und rete der grossen, der kleinen, der neuen stete zu Prage bekennen für uns alle, unser nachkomen und vor unsere ganzen gemeinen offenlich mit disem brieve allen den, die in sehen, horen oder lesen, das wir von sunderlichem geheisse, wissen und willen des allerdurchleuchtigisten fursten und herren, hern Wenczlaws römischen küniges, zu allen zeiten merer des reichs und kunigs zu Behem, unsers lieben
191 198. König Wenzel IV. berichtet der Stadt Schlezstadt, dass er dem Markgrafen Jodok von Mähren die Landvogtei Elsass verschrieben habe und widerruft alle Lehen, die er früher dort errichtet hatte. Dt. Prag 2. Juni 1394. Wir Wenczlaw von gotes genaden romischer kunig zu allen zeiten merer des reichs und kunig zu Beheim embieteu dem burgermeister rate und burgern gemeinlichen der state zu Sleczstat unsern und des reichs lieben getreuen unser genad und alles gut. Lieben getreuen. Wann wir dem hochgebornen Josten marggraven zu Merhern unserm lieben vetter und fursten die lant- fogtey zu Elsassen mit allen und iglichen iren steten, merkten und dorffern, renten, nuczen steueren und allen andern zugehorungen, als wir diselben uncz her gehabt und besessen haben und als sie seliger gedechtnusse der hochgeborner Wenczlaw herzog zu Luczemburg, Lymperg und Brabant unser vetter, die weil er lebte, innegehabt hat, verschriben haben, als das usweizen andere unsere Maiestat brive, die wir im doruber gegeben haben; dorumb mit wolbedachtem mute und von rechter wissen, so haben wir widerruffet und widerruffen von romischer kuniglicher machte in kraft dicz brives alle und igliche lehen und gabe, wie man die benennen mag, die wir sind der zeit solcher verschribung in dem lande zu Elsassen von vergessenheit wegen oder sust vorlihen haben und meinen und wollen, das solche unsere vorleihung untuglich und abe sein und keinerlei kraft oder macht haben sollen, sunder das der egenante unser vetter marggraf Joste das lande zu Elsassen mit seinem zugehorungen in aller der massen und weize, als sie der egenante unser vetter herzog Wenczlaw zu Luczemburg, dieweil er lebte, gehabt hat, haben und noch lautte unser brive geruhlichen besiczen solle. Mit urkunt dicz brives vorsigelt mit unserm kunig- lichen Maiestat insigel. Geben zu Prage noch Crists gepurte dreizenhundert Jar und dornach in dem vierundneunzigistem jare des nechsten dinstages vor dem heiligen Pfingstage unserr reiche des behemischen in dem XXXI. und des romischen in dem XVIII. Jaren. (Orig. Perg. mit anh. gr. Doppelsig. Nr. 188 der Misc. im m. Landes-Archive. — Gleich- lautende Zuschriften an die Städte Sals, Colmar, Hagenau und Rosheim.) 199. Alle drei Prager Städte treten dem Bunde der Landherren mit Markgrafen Jost von Mähren bei. Dt. Prag 4. Juni 1394. Wir die burgermeister, schepphen und rete der grossen, der kleinen, der neuen stete zu Prage bekennen für uns alle, unser nachkomen und vor unsere ganzen gemeinen offenlich mit disem brieve allen den, die in sehen, horen oder lesen, das wir von sunderlichem geheisse, wissen und willen des allerdurchleuchtigisten fursten und herren, hern Wenczlaws römischen küniges, zu allen zeiten merer des reichs und kunigs zu Behem, unsers lieben
Strana 192
192 gnedigen herren, daruff, das fride und gnade in dem land zu Behem bestalt werde, und auch iederman be rechte bleibe, uns mit dem hochgebornen fursten und herren, hern Joste margraven und herren zu Merhern als einem hauptman, bemischen ein starosta benennet, die weil in unser gnediger herre der kunig vor einen hauptman haben wil, und den edeln lantherren zu Behem allen vorbunden und voreinet haben, vorbinden und voreinen uns mit wolbedachtem mute, rechter wissen, in krafft dicz briefes also, das wir in als offte sich das geburet und des not geschiet, beigestendig und beholffen sein süllen und wollen, zu schaffen unsers egenanten herren des kuniges und sust gemeinen nucz, fride und selikeit in dem lande zu Behem und auch behalden einen ieden man bei seinen rechten, gnaden. freiheiten und guten gewonheiten, der sie von alders gebrauchet haben. Und wer es sache, das iemand, wer der sei, sich wider die egenanten unsern herren den künig, margraffen Josten oder die lantherren seczen, sie wider recht angreifen oder süst hindern wolde, das sie gemeinen nucz des landes nicht bestellen mochten, so süllen und wöllen wir in wider dies- selben getreulichen und mit aller unser macht beholffen sein, als offte wir des von in ermanet werden. Und wann auch der obgenant unser herre der romische kunig allen lantherren und steten des künigreichs zu Behem die obgenanten stucke zu volfüren und mit namen das recht zu sterken und fride bestellen sünderlichen geboten hat, darumb so globen wir in guten treuen an eides stat und an alles geferde: wer, das sich iemand dowider seczen und sülche beredung und gelübde nicht halden wölde, das wir denne wider dieselben, niemandes ausgenomen, mit aller unserr macht helffen süllen. Des zu urkunt so haben wir egenante der grössern, kleinen und neuen steten zu Prage unsere grössere sigele von rechter wissen an diesen brieff gehangen. Der geben ist zu Prage nach Cristi gepürt dreizenhundert jar und darnach in dem vierundneunzigistem jare am nehsten donerstag vor den heiligen phingstagen. (Aus dem Lib. vetustus p. 78 im Prager Stadt-Archive. — Abgedr. in Pelzel K. Wenzel I. Urkundenb. p. 129.) 200. Markgraf Jost von Mähren und sein Anhang nehmen die Prager Städte in ihren Bund auf. Dt. Prag 5. Juni 1394. Wir Jost von gotes gnaden margraff und herre zu Merhern und wir Heinrich von Rosenberg, Hincze von der Leyppen, Peter von Wartenberg genant von Cost, Andres von der Dube, Brzenke von Skal, Heinrich vom Neunhuze, Hinaczke von Weyssenburg, Boczke von der Cunstat genant von Podyebrad, Otto Bergaw von Byelina, Hans von Michelsperg, Wilhelm von Landstein, Berke von Hoenstein, Albrecht von Sternberg, Purkhard von Janowicz, Pothe der junge von Czastolowicz und Borsse der junge von Rysenburg bekennen für uns und alle ander lantherren und unser nachkömlingen des künigreichs zu Behem
192 gnedigen herren, daruff, das fride und gnade in dem land zu Behem bestalt werde, und auch iederman be rechte bleibe, uns mit dem hochgebornen fursten und herren, hern Joste margraven und herren zu Merhern als einem hauptman, bemischen ein starosta benennet, die weil in unser gnediger herre der kunig vor einen hauptman haben wil, und den edeln lantherren zu Behem allen vorbunden und voreinet haben, vorbinden und voreinen uns mit wolbedachtem mute, rechter wissen, in krafft dicz briefes also, das wir in als offte sich das geburet und des not geschiet, beigestendig und beholffen sein süllen und wollen, zu schaffen unsers egenanten herren des kuniges und sust gemeinen nucz, fride und selikeit in dem lande zu Behem und auch behalden einen ieden man bei seinen rechten, gnaden. freiheiten und guten gewonheiten, der sie von alders gebrauchet haben. Und wer es sache, das iemand, wer der sei, sich wider die egenanten unsern herren den künig, margraffen Josten oder die lantherren seczen, sie wider recht angreifen oder süst hindern wolde, das sie gemeinen nucz des landes nicht bestellen mochten, so süllen und wöllen wir in wider dies- selben getreulichen und mit aller unser macht beholffen sein, als offte wir des von in ermanet werden. Und wann auch der obgenant unser herre der romische kunig allen lantherren und steten des künigreichs zu Behem die obgenanten stucke zu volfüren und mit namen das recht zu sterken und fride bestellen sünderlichen geboten hat, darumb so globen wir in guten treuen an eides stat und an alles geferde: wer, das sich iemand dowider seczen und sülche beredung und gelübde nicht halden wölde, das wir denne wider dieselben, niemandes ausgenomen, mit aller unserr macht helffen süllen. Des zu urkunt so haben wir egenante der grössern, kleinen und neuen steten zu Prage unsere grössere sigele von rechter wissen an diesen brieff gehangen. Der geben ist zu Prage nach Cristi gepürt dreizenhundert jar und darnach in dem vierundneunzigistem jare am nehsten donerstag vor den heiligen phingstagen. (Aus dem Lib. vetustus p. 78 im Prager Stadt-Archive. — Abgedr. in Pelzel K. Wenzel I. Urkundenb. p. 129.) 200. Markgraf Jost von Mähren und sein Anhang nehmen die Prager Städte in ihren Bund auf. Dt. Prag 5. Juni 1394. Wir Jost von gotes gnaden margraff und herre zu Merhern und wir Heinrich von Rosenberg, Hincze von der Leyppen, Peter von Wartenberg genant von Cost, Andres von der Dube, Brzenke von Skal, Heinrich vom Neunhuze, Hinaczke von Weyssenburg, Boczke von der Cunstat genant von Podyebrad, Otto Bergaw von Byelina, Hans von Michelsperg, Wilhelm von Landstein, Berke von Hoenstein, Albrecht von Sternberg, Purkhard von Janowicz, Pothe der junge von Czastolowicz und Borsse der junge von Rysenburg bekennen für uns und alle ander lantherren und unser nachkömlingen des künigreichs zu Behem
Strana 193
193 offenlich mit disem briefe, das wir von sünderlichem geheisse und willen des allerdurch- leuchtigisten fürsten und herren, hern Wenczlaws Römischen küniges zu allen zeiten merer des reichs und küniges zu Behem unsers lieben gnedigen herren, daruff, das fride und gnade in dem lande zu Behem bestalt werde und auch iedermann bei rechte bleibe, uns mit den erbern und weisen burgermeistern, schepphen und reten, allen iren nachkomen und iren ganzen gemeinen der grossen, der kleinen und der neuen steten zu Prage vorpunden und voreinet haben, vorbinden und voreinen uns mit wolbedachtem mute, rechter wissen in krafft dicz briefes, also das wir in, als offte sich das gepüret und des not geschiet bei- gestendig und beholfen sein süllen und wöllen, zu schaffen unsers egenanten hern des küniges und süst gemainen nucz, fride und selikeit in dem lande zu Behem, und auch zu behalden einen ieden man bei seinen rechten, gnaden, freiheiten und guten gewonheiten, der sie von alders gebrauchet haben. Und were es sache, das iemand, wer der sei, sich wider die egenanten unsern gnedigen herrn den kunig, burgermeistere, scheppfen, die rete und burgern gemeinlich seczen, sie wider recht angreiffen oder sust hindern wolte, das sie gemeinen nucz des landes nicht bestellen möchten, so süllen und wollen wir in wieder dieselben getreulich und mit aller unser macht beholffen sein, als offte wir des von in ermanet werden. Und wann auch der obgenante unser herre, der Römische künig uns und den vorgenanten steten des künigreichs zu Behem die obgenanten stücke zu volfüren und mit namen das recht zu sterken und fride zu bestellen, sünderlichen geboten hat, darumb so geloben wir in guten treuen an eides stat und an alles geverde: wer, das sich iemandes dowider seczen und sülche beredung und gelöbde nicht halden wolde, das wir denne wieder dieselben, niemandes ausgenomen, mit aller unser macht helffen süllen. Des zu urkunt haben wir unser insigel an diesen brieff gehangen, der geben ist zu Prage nach Crists gepürt dreizenhundert jar, dornach in dem vierundneunzigisten jare, des nehsten freitags vor phingsten. (Aus dem Lib. vetust. p. 77. im Prager Stadt-Archive.) 201. K. Wenzel IV. erklärt, dass das Bündnis zwischen dem Markgrafen Jodok von Mähren, den böhmischen Herren und den Prager Städten mit seinem Wissen und Willen abge- schlossen worden sei. Dt. Prag 5. Juni 1394. Wir Wenczlaw von gotes gnaden Romischer kunig etc. und kunig zu Beheim bekennen und tun kunt offenlich mit disem brife etc. Wan der hochgeborne Joste, margrav zu Merhern, unser liber vetter und fürste, als ein hauptmann, genannt behemister starosta, dieweile wir in dofür haben wollen, und die edeln lantherren unsers kunigreichs zu Behem alle vor sich und ire nachkommen, zu bestellen in unserm kunigreiche und lande zu Behem fride und gnade und auch das iederman bei rechte bleibe, als billich ist, sich mit den 25
193 offenlich mit disem briefe, das wir von sünderlichem geheisse und willen des allerdurch- leuchtigisten fürsten und herren, hern Wenczlaws Römischen küniges zu allen zeiten merer des reichs und küniges zu Behem unsers lieben gnedigen herren, daruff, das fride und gnade in dem lande zu Behem bestalt werde und auch iedermann bei rechte bleibe, uns mit den erbern und weisen burgermeistern, schepphen und reten, allen iren nachkomen und iren ganzen gemeinen der grossen, der kleinen und der neuen steten zu Prage vorpunden und voreinet haben, vorbinden und voreinen uns mit wolbedachtem mute, rechter wissen in krafft dicz briefes, also das wir in, als offte sich das gepüret und des not geschiet bei- gestendig und beholfen sein süllen und wöllen, zu schaffen unsers egenanten hern des küniges und süst gemainen nucz, fride und selikeit in dem lande zu Behem, und auch zu behalden einen ieden man bei seinen rechten, gnaden, freiheiten und guten gewonheiten, der sie von alders gebrauchet haben. Und were es sache, das iemand, wer der sei, sich wider die egenanten unsern gnedigen herrn den kunig, burgermeistere, scheppfen, die rete und burgern gemeinlich seczen, sie wider recht angreiffen oder sust hindern wolte, das sie gemeinen nucz des landes nicht bestellen möchten, so süllen und wollen wir in wieder dieselben getreulich und mit aller unser macht beholffen sein, als offte wir des von in ermanet werden. Und wann auch der obgenante unser herre, der Römische künig uns und den vorgenanten steten des künigreichs zu Behem die obgenanten stücke zu volfüren und mit namen das recht zu sterken und fride zu bestellen, sünderlichen geboten hat, darumb so geloben wir in guten treuen an eides stat und an alles geverde: wer, das sich iemandes dowider seczen und sülche beredung und gelöbde nicht halden wolde, das wir denne wieder dieselben, niemandes ausgenomen, mit aller unser macht helffen süllen. Des zu urkunt haben wir unser insigel an diesen brieff gehangen, der geben ist zu Prage nach Crists gepürt dreizenhundert jar, dornach in dem vierundneunzigisten jare, des nehsten freitags vor phingsten. (Aus dem Lib. vetust. p. 77. im Prager Stadt-Archive.) 201. K. Wenzel IV. erklärt, dass das Bündnis zwischen dem Markgrafen Jodok von Mähren, den böhmischen Herren und den Prager Städten mit seinem Wissen und Willen abge- schlossen worden sei. Dt. Prag 5. Juni 1394. Wir Wenczlaw von gotes gnaden Romischer kunig etc. und kunig zu Beheim bekennen und tun kunt offenlich mit disem brife etc. Wan der hochgeborne Joste, margrav zu Merhern, unser liber vetter und fürste, als ein hauptmann, genannt behemister starosta, dieweile wir in dofür haben wollen, und die edeln lantherren unsers kunigreichs zu Behem alle vor sich und ire nachkommen, zu bestellen in unserm kunigreiche und lande zu Behem fride und gnade und auch das iederman bei rechte bleibe, als billich ist, sich mit den 25
Strana 194
194 burgermeistern, scheppen und reten der grössern, kleinen und neuen steten zu Prage, iren nachkomen und ganzen gemeinen vorbunden und voreinet haben, als das in sulchen brifen, die sie darüber beider seite an einander gegeben haben, die auch von worte zu worte hernach geschriben steen, volkumlichen begriffen ist und zu erste der herren brief also lautet: „Wir Jost etc. geben zu Prage 1394 des nechsten freitags vor phingsten." (V. n. 200.) — Item der stete brief also lautet: „Wir burgermeister etc. geben zu Prage 1394 am nechsten donerstag vor den keiligen phingstagen." (V. n. 199.) — Und wanne wir prüfen und eigentlichen merken, das von sulcher voreinung und bunt- nüsse unser zuvoran und auch sust gemeiner nucze und selikeit kommen mag, davon mit wolbedachtem mute, rate unserer fürsten und getreuen und von rechten wissen, so sprechen und erkennen wir in kraft dicz briefes, das dieselben voreinung und buntnüsse von unserm freien willien und sunderlichen geheisse und wissen dargangen, ubertragen und gescheen ist, und meinen, seczen und wollen von kuniglicher macht zu Behem, das dieselbe vor- einung und buntnüsse und auch die briefe, als die vor von worte zu worte geschriben steen, gancz und an aller meiniglichs hindernüssen unvorruket bleiben sullen. Mit urkunt dicz brifes vorsigelt mit unser kuniglichen maiestat insigel. Geben zu Prage nach Crists gepurt dreizenhundert jare und darnach in dem vier und neunzigisten jare, des freitags vor den heiligen phingstagen, unser reiche des Bemischen in dem ein und dreisigisten und des Romischen in dem achtzendem jaren. (Aus dem lib. vet. p. 79 im Prager Stadt-Archive. — Gedr. bei Pelzel: K. Wenzel I. Urkundenb. p. 130.) 202. Johann Markgraf in der Lausitz und Herzog von Görlitz weist das Ansinnen des Mark- grafen Jodok und der böhmischen Landherrn, sich mit ihnen zu verbinden, zurück und fordert alle, die es mit dem Könige.Wenzel und der Krone Böhmen redlich meinen, auf, in seine Dienste zu treten. Dt. Kuttenberg 7. Juni 1394. Wir Johannes von gotes gnaden markgraff zu Brandenburg, zu Lusicz und herzog zu Gorlicz tun kunt gemeinlich allen den, die diesen briff sehen, horen odir lesen, das wir von unsers herren und lieben bruders des Romischen und Behemischen kunigs und von uns und aller ander wegen, die unsern herren dem kunige und uns der gerechtikeit getreulich beilegen, das wir wollen alles das, das des egenanten unsers herren des kuniges, des landes und der krone zu Behem ere, wirde, nucz, fromen, gerechtikeit und recht were, armen und reichen raten, helfen und dinen, mit leibe und mit gute und mit allem dem, das wir vormogen, und wollen das vormachen, vorschreiben und globen also hoch und feste, als sich das geboret, uff das, das der egenante unser herre der kunig und lieber bruder frei, ledig und los sei, als ein konig von rechte billichen sein sal. Auch wisset,
194 burgermeistern, scheppen und reten der grössern, kleinen und neuen steten zu Prage, iren nachkomen und ganzen gemeinen vorbunden und voreinet haben, als das in sulchen brifen, die sie darüber beider seite an einander gegeben haben, die auch von worte zu worte hernach geschriben steen, volkumlichen begriffen ist und zu erste der herren brief also lautet: „Wir Jost etc. geben zu Prage 1394 des nechsten freitags vor phingsten." (V. n. 200.) — Item der stete brief also lautet: „Wir burgermeister etc. geben zu Prage 1394 am nechsten donerstag vor den keiligen phingstagen." (V. n. 199.) — Und wanne wir prüfen und eigentlichen merken, das von sulcher voreinung und bunt- nüsse unser zuvoran und auch sust gemeiner nucze und selikeit kommen mag, davon mit wolbedachtem mute, rate unserer fürsten und getreuen und von rechten wissen, so sprechen und erkennen wir in kraft dicz briefes, das dieselben voreinung und buntnüsse von unserm freien willien und sunderlichen geheisse und wissen dargangen, ubertragen und gescheen ist, und meinen, seczen und wollen von kuniglicher macht zu Behem, das dieselbe vor- einung und buntnüsse und auch die briefe, als die vor von worte zu worte geschriben steen, gancz und an aller meiniglichs hindernüssen unvorruket bleiben sullen. Mit urkunt dicz brifes vorsigelt mit unser kuniglichen maiestat insigel. Geben zu Prage nach Crists gepurt dreizenhundert jare und darnach in dem vier und neunzigisten jare, des freitags vor den heiligen phingstagen, unser reiche des Bemischen in dem ein und dreisigisten und des Romischen in dem achtzendem jaren. (Aus dem lib. vet. p. 79 im Prager Stadt-Archive. — Gedr. bei Pelzel: K. Wenzel I. Urkundenb. p. 130.) 202. Johann Markgraf in der Lausitz und Herzog von Görlitz weist das Ansinnen des Mark- grafen Jodok und der böhmischen Landherrn, sich mit ihnen zu verbinden, zurück und fordert alle, die es mit dem Könige.Wenzel und der Krone Böhmen redlich meinen, auf, in seine Dienste zu treten. Dt. Kuttenberg 7. Juni 1394. Wir Johannes von gotes gnaden markgraff zu Brandenburg, zu Lusicz und herzog zu Gorlicz tun kunt gemeinlich allen den, die diesen briff sehen, horen odir lesen, das wir von unsers herren und lieben bruders des Romischen und Behemischen kunigs und von uns und aller ander wegen, die unsern herren dem kunige und uns der gerechtikeit getreulich beilegen, das wir wollen alles das, das des egenanten unsers herren des kuniges, des landes und der krone zu Behem ere, wirde, nucz, fromen, gerechtikeit und recht were, armen und reichen raten, helfen und dinen, mit leibe und mit gute und mit allem dem, das wir vormogen, und wollen das vormachen, vorschreiben und globen also hoch und feste, als sich das geboret, uff das, das der egenante unser herre der kunig und lieber bruder frei, ledig und los sei, als ein konig von rechte billichen sein sal. Auch wisset,
Strana 195
195 das an uns gemutet worden ist von den lantherren zu Behem, das wir globen und sweren sollen, in beizusten, was sie in vorgesagt han und begunnen, das des kuniges und des landes ere, nucz und fromme were; sie wolden uns aber nicht underweisen, was das were. Do wir von in in des nicht mochten weiser werden, do wolden wir nicht dorzu entreten, wann wir nicht vorsten noch erkennen kunden, das unsers herren des koniges und des landes zu Behem ere, nucz und fromen were. Auch was an uns gemutet, das wir mark- graff Josten von Merhern globen und sweren solden, in zu einem hauptmanne und staroste zu haben und zu halden uncz bis uff unsers herren des kunigs und der lantherren zu Behem wedirruffen. Nu wisset ir getreuen wol, das ny recht noch gewonlich gewest ist, das kein firste noch herre, ritter noch knechte, noch stete noch merkte, armen noch reiche, keinem hauptmanne ny globet noch sworen haben, denne der keiser seliger, unser vater, odir unser herre der kunig zu einem hauptmanne und staroste saczte, dem was man gehorsam und undirtenig als das bilich ist. Nu kunen wir des noch nicht weise werden, das die gelobde und eide, die man dem vorgeschriben markgraffe Joste in der weise zu disem male tut, des vorgenanten unsers herren des kunigs und des landes und der kronen ere, nucz und fromen und armen und reichen recht und gerechtikeit sein ; dorumb so wolde wir nicht dorzu treten noch globen. Auch haben sie des pabestes kammer und das gotes haus zu Wissegrad angriffen und beschedigit, das wol wissende ist, mit gewalt und an alle recht. Auch haben sie unsers herren des kuniges kammer und sein kloster angegriffen mit gewalt und an alles recht. Auch haben sie das feuér ausgelossen und gebrant in disem fridlichen lande des kunigreichs Behem. Auch beschedigen sie ritter und knechte in dem lande zu Behem mit gewalt und an alles recht. Nu merket, ab das die gerechtikeit sei adir nicht? Auch lieben getrawen, als man euch vorschreibet und gebebotet, das ir nu gemeinlichen zu quatemmer zu Prage sein sullet, also wisset, was man euch in sulcher masse in diesem male gebietet, das das kein kraft noch macht hat noch gehaben mag, wann unser herre der kunig sein selbes nicht gewaldig ist. Auch merket, ab sie das recht treiben, als sie es vorgeben, wenn sie sich einer stat unsers herren des kuniges. Biczaw genant, undirwunden haben mit gewalt und an alles recht. Dorumb lieben getreuen, die unserm herren dem kunige in seinen noten und uns und unserm lieben getreuen unser gerechtikeit mit treuen leisten wollen, die komen zu uns in unsers herren des kuniges dienste; den wollen wir solt geben alle mande je uff iclichen spisz und off einen gewopeten schuczen XVIII golden und dorzu vor alle und redliche und gewonliche scheden sten von hause zu hause. Dorubir wisset, lieben getrawen, das wir das gemeine recht beten und wellen dobei sterben und genesen. Geben off dem Berge zum Chutten an dem heiligen pfingestage undir unserm firstlichen angedrukten ingesigel, anno domini etc. XCIIII°. (Das Orig. auf Pap. im Budweiser Stadt-Archiv.) 25*
195 das an uns gemutet worden ist von den lantherren zu Behem, das wir globen und sweren sollen, in beizusten, was sie in vorgesagt han und begunnen, das des kuniges und des landes ere, nucz und fromme were; sie wolden uns aber nicht underweisen, was das were. Do wir von in in des nicht mochten weiser werden, do wolden wir nicht dorzu entreten, wann wir nicht vorsten noch erkennen kunden, das unsers herren des koniges und des landes zu Behem ere, nucz und fromen were. Auch was an uns gemutet, das wir mark- graff Josten von Merhern globen und sweren solden, in zu einem hauptmanne und staroste zu haben und zu halden uncz bis uff unsers herren des kunigs und der lantherren zu Behem wedirruffen. Nu wisset ir getreuen wol, das ny recht noch gewonlich gewest ist, das kein firste noch herre, ritter noch knechte, noch stete noch merkte, armen noch reiche, keinem hauptmanne ny globet noch sworen haben, denne der keiser seliger, unser vater, odir unser herre der kunig zu einem hauptmanne und staroste saczte, dem was man gehorsam und undirtenig als das bilich ist. Nu kunen wir des noch nicht weise werden, das die gelobde und eide, die man dem vorgeschriben markgraffe Joste in der weise zu disem male tut, des vorgenanten unsers herren des kunigs und des landes und der kronen ere, nucz und fromen und armen und reichen recht und gerechtikeit sein ; dorumb so wolde wir nicht dorzu treten noch globen. Auch haben sie des pabestes kammer und das gotes haus zu Wissegrad angriffen und beschedigit, das wol wissende ist, mit gewalt und an alle recht. Auch haben sie unsers herren des kuniges kammer und sein kloster angegriffen mit gewalt und an alles recht. Auch haben sie das feuér ausgelossen und gebrant in disem fridlichen lande des kunigreichs Behem. Auch beschedigen sie ritter und knechte in dem lande zu Behem mit gewalt und an alles recht. Nu merket, ab das die gerechtikeit sei adir nicht? Auch lieben getrawen, als man euch vorschreibet und gebebotet, das ir nu gemeinlichen zu quatemmer zu Prage sein sullet, also wisset, was man euch in sulcher masse in diesem male gebietet, das das kein kraft noch macht hat noch gehaben mag, wann unser herre der kunig sein selbes nicht gewaldig ist. Auch merket, ab sie das recht treiben, als sie es vorgeben, wenn sie sich einer stat unsers herren des kuniges. Biczaw genant, undirwunden haben mit gewalt und an alles recht. Dorumb lieben getreuen, die unserm herren dem kunige in seinen noten und uns und unserm lieben getreuen unser gerechtikeit mit treuen leisten wollen, die komen zu uns in unsers herren des kuniges dienste; den wollen wir solt geben alle mande je uff iclichen spisz und off einen gewopeten schuczen XVIII golden und dorzu vor alle und redliche und gewonliche scheden sten von hause zu hause. Dorubir wisset, lieben getrawen, das wir das gemeine recht beten und wellen dobei sterben und genesen. Geben off dem Berge zum Chutten an dem heiligen pfingestage undir unserm firstlichen angedrukten ingesigel, anno domini etc. XCIIII°. (Das Orig. auf Pap. im Budweiser Stadt-Archiv.) 25*
Strana 196
196 203. König Wenzel IV. gibt den Städten Kaisersberg, Münster und Düringsheim bekannt, dass er dem Markgrafen Jodok die Landvogtei Elsass verschrieben habe und widerruft alle seit dieser Verschreibung von ihm errichtete Lehen. Dt. Prag 9. Juni 1394. Wir Wenczlaw von gotes gnaden Romischer kunig zu allen zeiten merer des reichs und kunig zu Beheim, embieten den burgermeistern, reten und burgern gemeinlichen der stete Keisersperg, Munster und Duryngsheim, unsern und des reichs liben getreuen unser gnade und alles gut. Lieben getreuen. Wann wir dem hochgebornen Josten marg- grafen zu Merhern, unserm liben vetter und fursten, die lantvogtey zu Elsassen mit allen und iglichen iren steten, merkten und dorffern, renten, nuczen, steuern und allen andern zugehorungen, als wir dieselben bisher gehabt und besessen haben und als sie ouch seliger gedechtnusse etwenn der hochgeborne Wenczlaw herzog zu Luczemburg, Lymburg und Brabant, unser vetter, die weilen er lebte, innegehabt hat, verschriben haben, als das usweisen andere unsere maiestatbrife, die wir im dorüber gegeben haben. Dorumb mit wolbedachten mute, und von rechter wissen so haben wir widerruffet und widerruffen von romischer kuniclicher machte in kraft dicz brives alle und igliche lehen und gabe, wie man die benennen mag, die wir sind der zeite solcher verschreibung, die wir in dem lande zu Elsassen von vergessenheit wegen oder sust verliehen haben und meinen und wollen, das solche unsere verleihung untuglich und abe sein und keinerlei kraft noch machte haben sollen, sunder das der egenante unser vetter marggraf Joste das lande zu Elsassen mit seinen zugehorungen in aller der mazzen und weize, als sie der egenante unser vetter herzog Wenczlaw zu Luczemburg, die weil er lebte, gehabt hat, haben und noch lautte unserr brive gerulichen besiczen solle. Mit urkunt dicz brifes versigelt mit unserr kunic- lichen Maiestat insigel. Geben zu Prage noch Cristes geburt dreizenhundert jare und dornoch in dem vier und neunzigisten jaren, des dinstages noch dem heiligen pfingesttage, unserr reiche des Behemischen in dem einunddreissigisten und des Romischen in dem achczehen- den Jaren. (Orig. Perg. mit anh. Doppelsig, im m. Landes-Archive.) 204. Bürgermeister und Rath der grössern Stadt Prag bestätigen den Pragern der kleinen und neuen Stadt, dass sie den von dem Markgrafen Jost von Mähren und seinem Anhang ausgestellten Bundesbrief, wie auch dessen Bestätigung von König Wenzel in ihren Handen haben. Dt. Prag 11. Juni 1394. Talem literam habent consules novae et minoris civitatis cum sigillo nostro magno sigillatas: Wir burgermeister und der rate der grössern stat zu Prage bekennen vor uns, alle unser nachkömlingen und unser ganze gemeine öffenlich mit diesem briefe allen den,
196 203. König Wenzel IV. gibt den Städten Kaisersberg, Münster und Düringsheim bekannt, dass er dem Markgrafen Jodok die Landvogtei Elsass verschrieben habe und widerruft alle seit dieser Verschreibung von ihm errichtete Lehen. Dt. Prag 9. Juni 1394. Wir Wenczlaw von gotes gnaden Romischer kunig zu allen zeiten merer des reichs und kunig zu Beheim, embieten den burgermeistern, reten und burgern gemeinlichen der stete Keisersperg, Munster und Duryngsheim, unsern und des reichs liben getreuen unser gnade und alles gut. Lieben getreuen. Wann wir dem hochgebornen Josten marg- grafen zu Merhern, unserm liben vetter und fursten, die lantvogtey zu Elsassen mit allen und iglichen iren steten, merkten und dorffern, renten, nuczen, steuern und allen andern zugehorungen, als wir dieselben bisher gehabt und besessen haben und als sie ouch seliger gedechtnusse etwenn der hochgeborne Wenczlaw herzog zu Luczemburg, Lymburg und Brabant, unser vetter, die weilen er lebte, innegehabt hat, verschriben haben, als das usweisen andere unsere maiestatbrife, die wir im dorüber gegeben haben. Dorumb mit wolbedachten mute, und von rechter wissen so haben wir widerruffet und widerruffen von romischer kuniclicher machte in kraft dicz brives alle und igliche lehen und gabe, wie man die benennen mag, die wir sind der zeite solcher verschreibung, die wir in dem lande zu Elsassen von vergessenheit wegen oder sust verliehen haben und meinen und wollen, das solche unsere verleihung untuglich und abe sein und keinerlei kraft noch machte haben sollen, sunder das der egenante unser vetter marggraf Joste das lande zu Elsassen mit seinen zugehorungen in aller der mazzen und weize, als sie der egenante unser vetter herzog Wenczlaw zu Luczemburg, die weil er lebte, gehabt hat, haben und noch lautte unserr brive gerulichen besiczen solle. Mit urkunt dicz brifes versigelt mit unserr kunic- lichen Maiestat insigel. Geben zu Prage noch Cristes geburt dreizenhundert jare und dornoch in dem vier und neunzigisten jaren, des dinstages noch dem heiligen pfingesttage, unserr reiche des Behemischen in dem einunddreissigisten und des Romischen in dem achczehen- den Jaren. (Orig. Perg. mit anh. Doppelsig, im m. Landes-Archive.) 204. Bürgermeister und Rath der grössern Stadt Prag bestätigen den Pragern der kleinen und neuen Stadt, dass sie den von dem Markgrafen Jost von Mähren und seinem Anhang ausgestellten Bundesbrief, wie auch dessen Bestätigung von König Wenzel in ihren Handen haben. Dt. Prag 11. Juni 1394. Talem literam habent consules novae et minoris civitatis cum sigillo nostro magno sigillatas: Wir burgermeister und der rate der grössern stat zu Prage bekennen vor uns, alle unser nachkömlingen und unser ganze gemeine öffenlich mit diesem briefe allen den,
Strana 197
197 die yn ansehen oder hören lesen, das wir in unser gewer, macht und gewalt eingenomen haben und halden mit gutem willen und wissen der weisen manne, burgermeisters, des rates und der ganzen gemeine der neuen stat zu Prage sülche zwene briefe, einen von dem hochgebornen fürsten und herren, hern Jost margraff und herren zu Merhern und den edeln lantherren zu Behem allen, in dem sie sich gen uns, der kleinen und der selben nëuen steten zu Prage vorpunden und voreinet haben mit iren eigen sigeln; den andern brieff des allerdurchleuchtigisten fürsten und herren, hern Wenczlaws, römischen küniges, zu allen zeiten merer des reiches und künigs zu Behem, unsers lieben gnedigen herren bestetigung uff die obgenanten der herren und der stete voreinung und vorpintnüss briefe, mit seiner Majestät insigel vorsigelt. Der selben beider brieff abeschrifft von worte zu worte hernach ganz und volkümlichen in diesem gegenwörtigem brieffe sind geschriben und begriffen und also lauten: Wir Jost von gotes gnaden . . . . freitags vor phingsten. (Vide n. 200.) Item unsers herren des küniges Majestat bestetigung brieff also lautet: Wir Wenczlaw von gotes gnaden.... und des romischen in dem achczenden jare. (Vide n. 201.) Des alles, das oben geschriben und begriffen ist zu urkunt und merer sicherheit haben wir unser egenanten stat sigel das grösser von rechter wissen an diesen brieff gehangen. Der geben ist zu Prage, do man zalte nach Crists gepürt dreizenhundert jar und darnach in dem vierundneunzigistem jare, am nehsten donerstage nach dem heiligen phingstage. (Aus dem Lib. vetust. im Prager Stadt-Archive p. 77—78. — Abgedr. in Pelzel: König Wenzel I. Urkundb. p. 131.) 205. Die Altstadt Prag erklärt, dass sie, nachdem sie die Gefangennahme des Königes Wenzel erfahren, von dem Bunde mit dem Markgrafen Jodok und den Landherrn zurücktrete und den Herzog Johann von Görlitz als Stellvertreter des gefangenen Königes anerkenne. Dt. Prag 28. Juni 1394. In gotes namen amen, Wir Hansa Rost richter, Mika Oertel bürgermeister, Hansa Leuth- meritzer, Engel Apatheker, Herdegen Faltzner, Erhard Lôbel, Rudolff von Mülhausen, Cristoff Goltsmid, Fridel Küssenpfening, Sigmund Rokczaner, Johannes Puschman, Jessco Kotka, Hanusco Foyt, Cunard von Coln, Peter von Trautnaw, Niclas vom Sagan, Hensel des swarczen Peschels eidem und Ulreich Satler, gesworne burger und schepphen, die nu sind oder in zeiten hernach werden, und die gancze gemeine, burger der grössern stat zu Prage, bekennen öffenlich und tun kunt mit dem brive allen den, die in ansehen, hören oder lesen. Als wir derkant haben den grossen überlast, schaden und ungelimphen, der da gescheen ist an dem allerdurchleuchtigistem fürsten und herren, hern Wenczlaw Römi- schen künige, zu allen czeiten merer des reichs und künig zu Bellem, unserm gnedigen herren, von seines gefenknuss wegen und des wir vor nieht gewost haben, sunder nu wol
197 die yn ansehen oder hören lesen, das wir in unser gewer, macht und gewalt eingenomen haben und halden mit gutem willen und wissen der weisen manne, burgermeisters, des rates und der ganzen gemeine der neuen stat zu Prage sülche zwene briefe, einen von dem hochgebornen fürsten und herren, hern Jost margraff und herren zu Merhern und den edeln lantherren zu Behem allen, in dem sie sich gen uns, der kleinen und der selben nëuen steten zu Prage vorpunden und voreinet haben mit iren eigen sigeln; den andern brieff des allerdurchleuchtigisten fürsten und herren, hern Wenczlaws, römischen küniges, zu allen zeiten merer des reiches und künigs zu Behem, unsers lieben gnedigen herren bestetigung uff die obgenanten der herren und der stete voreinung und vorpintnüss briefe, mit seiner Majestät insigel vorsigelt. Der selben beider brieff abeschrifft von worte zu worte hernach ganz und volkümlichen in diesem gegenwörtigem brieffe sind geschriben und begriffen und also lauten: Wir Jost von gotes gnaden . . . . freitags vor phingsten. (Vide n. 200.) Item unsers herren des küniges Majestat bestetigung brieff also lautet: Wir Wenczlaw von gotes gnaden.... und des romischen in dem achczenden jare. (Vide n. 201.) Des alles, das oben geschriben und begriffen ist zu urkunt und merer sicherheit haben wir unser egenanten stat sigel das grösser von rechter wissen an diesen brieff gehangen. Der geben ist zu Prage, do man zalte nach Crists gepürt dreizenhundert jar und darnach in dem vierundneunzigistem jare, am nehsten donerstage nach dem heiligen phingstage. (Aus dem Lib. vetust. im Prager Stadt-Archive p. 77—78. — Abgedr. in Pelzel: König Wenzel I. Urkundb. p. 131.) 205. Die Altstadt Prag erklärt, dass sie, nachdem sie die Gefangennahme des Königes Wenzel erfahren, von dem Bunde mit dem Markgrafen Jodok und den Landherrn zurücktrete und den Herzog Johann von Görlitz als Stellvertreter des gefangenen Königes anerkenne. Dt. Prag 28. Juni 1394. In gotes namen amen, Wir Hansa Rost richter, Mika Oertel bürgermeister, Hansa Leuth- meritzer, Engel Apatheker, Herdegen Faltzner, Erhard Lôbel, Rudolff von Mülhausen, Cristoff Goltsmid, Fridel Küssenpfening, Sigmund Rokczaner, Johannes Puschman, Jessco Kotka, Hanusco Foyt, Cunard von Coln, Peter von Trautnaw, Niclas vom Sagan, Hensel des swarczen Peschels eidem und Ulreich Satler, gesworne burger und schepphen, die nu sind oder in zeiten hernach werden, und die gancze gemeine, burger der grössern stat zu Prage, bekennen öffenlich und tun kunt mit dem brive allen den, die in ansehen, hören oder lesen. Als wir derkant haben den grossen überlast, schaden und ungelimphen, der da gescheen ist an dem allerdurchleuchtigistem fürsten und herren, hern Wenczlaw Römi- schen künige, zu allen czeiten merer des reichs und künig zu Bellem, unserm gnedigen herren, von seines gefenknuss wegen und des wir vor nieht gewost haben, sunder nu wol
Strana 198
198 wissen, darümb wir mit wolbedachtem mute, mit gemeinem rate und in rechter wissen gelobt haben und globen bei dem höchsten eide mit auffgerakten fingern zu den heyligen, bei treuen und bei ern, dem durchleuchtigistem fürsten und herren hern Johansen mark- grafen zu Brandemburg, zu Lusicz und herzogen zu Görlicz, unserm genedigen herren, in vor einen rechten herren und vorweser der kron des künigreichs zu Behem haben, halden süllen und wöllen, alle die zeit, die weil der obgenante allerdurchleuchtigiste furste und herre herre Wenczlaw romischer kunig zu allen zeiten merer des reichs und künig zu Behem, unser liber genediger herre, nicht ledig und frei wirt als ein freier kunig zu recht wesen sol. Wer sache, dar got vor sei, das er abging in disem gefenknus von todes wegen, so sullen und wollen wir den egenanten herzog Johansen vor einen rechten und volkumen erbherren und künig zu Behem haben und halden als uns got helffe und alle heiligen. Dorümb so globen wir, alle buntnus wider geben, die zwisschen uns und mark- graff Josten, markgrafen zu Merhern und den lanthern zu Behem, die unsern genedigen herren halten in gefenknus, vermacht sind, genzlich und gar und die alle glübde und eide, die wir in über die brive oder in den briven gelobet haben, die sullen abgeen und nicht gehalden werden an geverde und an alle argelist. Auch globen wir alle vestigung und einung unser egenanten stat Prage zu halden noch unsers obgeschriben hern des herzogen Johansen willen, geheis und gebot an alles geverde nichtes aussgenomen, dorumb das wir nu einen rechten geborn fursten zu dem lande, unsers herren des kuniges bruder, haben zu einem herren und vorweser unser stat und des ganczen künigrichs, der einigung und vestigung wir furbas nicht bedürffen. Auch süllen wir und wollen und geloben, dem ob- geschriben herzog Johansen unserm genedigen herren, treu und gewer und beraten und beholffen sein, seines lieben bruders, unsers lieben genedigen herren, des obgenanten fursten Wenczlawen Romischen und Behemischen küniges, rechen und zu derkrigen mit leib und mit gut auff sein feinde, die in unschuldiclichen gefangen haben und halden, mit unser ganzen macht, in treuen mit auffgerakten baniren, mit dem wir von dem obgeschriben kunig Wenczlaben und von seinen vorvordern und eltern bis her begnadet sein, zu felde und zu hause, als offte er des bedürffen wirt, bereit sein süllen, an geferde und an alle argelist. Auch süllen und wöllen wir dem obgenanten herzog Johansen alle zinse, rente und nücze reichen und geben, die in unser obgenanten stat sind, nichtes ausgenomen, wie die benant sein, mit voller herschafft, als die ein kunig von alders und bis her gehabt und uffgehaben hat, an alle argelist. Auch sal der offtgenant herzog Johannes unser herre vollen gewalt haben zu seczen und entseczen alle amptleuth in derselben unser stat, wenne und wie offte im das füget und gefellet, die ein kunig zu Behem seczen zu rechte und entseczen hat, die der gemein, arm und reichen, recht tun, iederman in seinem ampt, als das gewönleich ist. Und wer das sache, das von den gnaden gotes unser obgenant lieber genediger herre der künig ledig und los unbekümmert an leib und an gut, als ein freier künig aus derselben seiner gefenknus keme und die obgeschriben verpintnüs widerrüffte offenbar mit worten ader mit seiner Maiestat brieven, denne so süllen wir fürbasmer aller obgenanten vorpintnüs, gelübde und vorschreibunge ledig und loz sein ganz und gar, und
198 wissen, darümb wir mit wolbedachtem mute, mit gemeinem rate und in rechter wissen gelobt haben und globen bei dem höchsten eide mit auffgerakten fingern zu den heyligen, bei treuen und bei ern, dem durchleuchtigistem fürsten und herren hern Johansen mark- grafen zu Brandemburg, zu Lusicz und herzogen zu Görlicz, unserm genedigen herren, in vor einen rechten herren und vorweser der kron des künigreichs zu Behem haben, halden süllen und wöllen, alle die zeit, die weil der obgenante allerdurchleuchtigiste furste und herre herre Wenczlaw romischer kunig zu allen zeiten merer des reichs und künig zu Behem, unser liber genediger herre, nicht ledig und frei wirt als ein freier kunig zu recht wesen sol. Wer sache, dar got vor sei, das er abging in disem gefenknus von todes wegen, so sullen und wollen wir den egenanten herzog Johansen vor einen rechten und volkumen erbherren und künig zu Behem haben und halden als uns got helffe und alle heiligen. Dorümb so globen wir, alle buntnus wider geben, die zwisschen uns und mark- graff Josten, markgrafen zu Merhern und den lanthern zu Behem, die unsern genedigen herren halten in gefenknus, vermacht sind, genzlich und gar und die alle glübde und eide, die wir in über die brive oder in den briven gelobet haben, die sullen abgeen und nicht gehalden werden an geverde und an alle argelist. Auch globen wir alle vestigung und einung unser egenanten stat Prage zu halden noch unsers obgeschriben hern des herzogen Johansen willen, geheis und gebot an alles geverde nichtes aussgenomen, dorumb das wir nu einen rechten geborn fursten zu dem lande, unsers herren des kuniges bruder, haben zu einem herren und vorweser unser stat und des ganczen künigrichs, der einigung und vestigung wir furbas nicht bedürffen. Auch süllen wir und wollen und geloben, dem ob- geschriben herzog Johansen unserm genedigen herren, treu und gewer und beraten und beholffen sein, seines lieben bruders, unsers lieben genedigen herren, des obgenanten fursten Wenczlawen Romischen und Behemischen küniges, rechen und zu derkrigen mit leib und mit gut auff sein feinde, die in unschuldiclichen gefangen haben und halden, mit unser ganzen macht, in treuen mit auffgerakten baniren, mit dem wir von dem obgeschriben kunig Wenczlaben und von seinen vorvordern und eltern bis her begnadet sein, zu felde und zu hause, als offte er des bedürffen wirt, bereit sein süllen, an geferde und an alle argelist. Auch süllen und wöllen wir dem obgenanten herzog Johansen alle zinse, rente und nücze reichen und geben, die in unser obgenanten stat sind, nichtes ausgenomen, wie die benant sein, mit voller herschafft, als die ein kunig von alders und bis her gehabt und uffgehaben hat, an alle argelist. Auch sal der offtgenant herzog Johannes unser herre vollen gewalt haben zu seczen und entseczen alle amptleuth in derselben unser stat, wenne und wie offte im das füget und gefellet, die ein kunig zu Behem seczen zu rechte und entseczen hat, die der gemein, arm und reichen, recht tun, iederman in seinem ampt, als das gewönleich ist. Und wer das sache, das von den gnaden gotes unser obgenant lieber genediger herre der künig ledig und los unbekümmert an leib und an gut, als ein freier künig aus derselben seiner gefenknus keme und die obgeschriben verpintnüs widerrüffte offenbar mit worten ader mit seiner Maiestat brieven, denne so süllen wir fürbasmer aller obgenanten vorpintnüs, gelübde und vorschreibunge ledig und loz sein ganz und gar, und
Strana 199
199 der kegenwörtige brieff sal denne fürbas tod sein und kein krafft noch macht mer haben. Des zu urkünd so haben wir unser obgenanten stat sigel das grösser mit rechter wissen gehangen an den brieff, der geben ist zu Prage, do man zalte nach Cristi gepürte drei- zehnhundert jar und darnach in dem vierundneunzigistem jare, an send Peters und send Pauls abend der heiligen zwelffboten. (Abschrift aus dem Orig. im Wiener k. k. Staats-Archive im kön, böhm. Museum. — Abgedr. in Pelzels K. Wenzel I. Urkdb. p. 132.) 206. Der Olmützer bischöfliche Official Johann von Ghulen trifft einen Vergleich zwischen dem St. Katharinenkloster in Olmütz und dem Pfarrer in Brodek, bezüglich des Zehent- bezuges in Brodek. Dt. Olmütz 10. Juli 1394. Johannes de Ghulen prepositus in Wolframskirchen, vicarius in spiritualibus et officialis Olomucensis, ad perpetuam memoriam et noticiam geste rei. Ad providam ordinarii circumspeccionem pertinere dinoscitur inter personas ecclesiasticas litigiorum amputare materias et prout eorum statui expedire cognoscitur, reformacionem et commodum procurare. Pridem siquidem inter religiosas deodevotas sorores Adliczkam priorissam et conventum monasterii monialium sancte Katherine in Olomucz ordinis predicatorum ex una, et dominum Petrum, rectorem sive plebanum ecclesie parrochialis in Brodek ad earum presentacionem spectantis, Olomucensis diocesis parte ex altera, de et super quibusdam decimis de quodam laneo, qui olim ad curiam colonariam dictarum monialium in dicta villa Brodek situatam spectavit, per ipsas vendito, ipsi plebano, ut asserunt, solvendas, ac aliis nonnullis perturbacionibus exorta materia questionis, attento, quod religiosos et ecclesiasticos quieti deditos pro parvo commodo non expediat strepitibus forensibus distrahi et occupari, ne ex premissis inter eos aliquid evenire possit dispendii, placuit eis partim permutacione, partim alia ordinacione racionabili dictam dissensionis materiam ad perpetuam concordiam reduci et sedari. Cum itaque dominus Petrus, plebanus sive rector predictus et ecclesia sua in Brodek in eadem villa Brodek habuerit quendam piscatorem ad ipsos spectantem et eis annuatim censum aliquem satis parvum et infructuosum solventem, qui piscator dictis sororibus priorisse, conventui et monasterio commodosus judicabatur, ex convencione matura inter eos facta prefate sorores priorissa conventus et monasterium quendam eorum subditum censualem nomine Bon, habentem et colentem unum quartale unius lanei terre arabilis in campis dicte ville inter tabernam publicam a dextera, et inter Wenceslaum a sinistra parte situati cum area ad eum spectante. Et ne huiusmodi minus sufficientes iudicari possent, eciam quatuor grossos annui census de quadam curticula vulgariter nuncupata possiedek, cuius domus ex opposito domus plebani ibidem est situata, cum dictis agris, areis, domibus et eorum inhabitatoribus et cultoribus
199 der kegenwörtige brieff sal denne fürbas tod sein und kein krafft noch macht mer haben. Des zu urkünd so haben wir unser obgenanten stat sigel das grösser mit rechter wissen gehangen an den brieff, der geben ist zu Prage, do man zalte nach Cristi gepürte drei- zehnhundert jar und darnach in dem vierundneunzigistem jare, an send Peters und send Pauls abend der heiligen zwelffboten. (Abschrift aus dem Orig. im Wiener k. k. Staats-Archive im kön, böhm. Museum. — Abgedr. in Pelzels K. Wenzel I. Urkdb. p. 132.) 206. Der Olmützer bischöfliche Official Johann von Ghulen trifft einen Vergleich zwischen dem St. Katharinenkloster in Olmütz und dem Pfarrer in Brodek, bezüglich des Zehent- bezuges in Brodek. Dt. Olmütz 10. Juli 1394. Johannes de Ghulen prepositus in Wolframskirchen, vicarius in spiritualibus et officialis Olomucensis, ad perpetuam memoriam et noticiam geste rei. Ad providam ordinarii circumspeccionem pertinere dinoscitur inter personas ecclesiasticas litigiorum amputare materias et prout eorum statui expedire cognoscitur, reformacionem et commodum procurare. Pridem siquidem inter religiosas deodevotas sorores Adliczkam priorissam et conventum monasterii monialium sancte Katherine in Olomucz ordinis predicatorum ex una, et dominum Petrum, rectorem sive plebanum ecclesie parrochialis in Brodek ad earum presentacionem spectantis, Olomucensis diocesis parte ex altera, de et super quibusdam decimis de quodam laneo, qui olim ad curiam colonariam dictarum monialium in dicta villa Brodek situatam spectavit, per ipsas vendito, ipsi plebano, ut asserunt, solvendas, ac aliis nonnullis perturbacionibus exorta materia questionis, attento, quod religiosos et ecclesiasticos quieti deditos pro parvo commodo non expediat strepitibus forensibus distrahi et occupari, ne ex premissis inter eos aliquid evenire possit dispendii, placuit eis partim permutacione, partim alia ordinacione racionabili dictam dissensionis materiam ad perpetuam concordiam reduci et sedari. Cum itaque dominus Petrus, plebanus sive rector predictus et ecclesia sua in Brodek in eadem villa Brodek habuerit quendam piscatorem ad ipsos spectantem et eis annuatim censum aliquem satis parvum et infructuosum solventem, qui piscator dictis sororibus priorisse, conventui et monasterio commodosus judicabatur, ex convencione matura inter eos facta prefate sorores priorissa conventus et monasterium quendam eorum subditum censualem nomine Bon, habentem et colentem unum quartale unius lanei terre arabilis in campis dicte ville inter tabernam publicam a dextera, et inter Wenceslaum a sinistra parte situati cum area ad eum spectante. Et ne huiusmodi minus sufficientes iudicari possent, eciam quatuor grossos annui census de quadam curticula vulgariter nuncupata possiedek, cuius domus ex opposito domus plebani ibidem est situata, cum dictis agris, areis, domibus et eorum inhabitatoribus et cultoribus
Strana 200
200 pleno jure cum omnibus utilitatibus et fructibus, sicut ipse tenuerunt, pro piscatore et eius fructibus supradictis, ipse vero dominus Petrus rector sive plebanus sepedictum piscatorem cum omnibus juribus et utilitatibus, prout ipse et eius predecessores tenuerunt, pro censualibus agris, areis, et curticulis preexpressis sollempni ac perpetuo contractu pro se et suis successoribus et per eos perpelue possidendos et tenendos permutaverunt. Insuper super decimis plenis lanei de curia dictarum monialium, ut premittitur, venditi sic ordinaverunt, quod ipse dominus Petrus plebanus et sui successores plebani in Brodek pro tempore plenas decimas quas peciit de cetero petere, recipere et habere, non habeant ; sed ne super hiis postea aliqua questio possit exoriri pro jure, quid quidem in eis predictus plebanus et ecclesia pretendere poterit, plenas decimas de agris curie earundem monialium in villa Semetyn in eadem parrochia situate, quantum de illis agris ipse moniales cum uno aratro excoluerunt, per prefatum dominum plebanum et suos successores in Brodek pro tempore perpetuis futuris temporibus percipiendas, eisdem ple- bano et ecclesie in Brodek dederunt et assignaverunt. De residuis vero agris ibidem in Semeczyn, quotquot exculti fuerint, decimas rusticales, prout ceteri rustici ipsas solvere consueverunt, dictus plebanus pro tempore percipere et habere debebit ac percipiet et habebit. Ceterum quia propter premissa adhuc unus laneus predictis monialibus et monasterio in curia ville Brodek remanebit excolendus, ne super decimis mixturarum, que pro pabulo equorum et aliis necessitatibus in campis estivalibus seminari consueverunt in eodem laneo, nova difficultas emergat, amicabili composicione quoddam pratum statim prope pratum ipsius plebani situatum, per dictas sorores, moniales et earum monasterium hactenus habitum et possessum, eedem moniales liberaliter prenominato plebano et ecclesie in Brodek perpetuo proprietatis titulo de cetero per ipsos tenendum et possidendum, donaverunt et tradiderunt, in reconpensam decimarum mixturarum in campis estivalibus ut premittur proveniencium, si quid juris plebanus in eis habuisset aut haberet, cui renuciavit. Itaque ipse plebanus et sui successores plebani pro tempore huiusmodi decimas futuris temporibus nullatenus petere aut recipere debeant seu dictas moniales aut earum monasterium quomodolibet super eis inquie- tare. Premissis itaque per et inter eos sic tractatis, contractis et ordinatis, constitute coram nobis partes supradicte nobis humiliter supplicarunt, quatenus ipsa omnia et singula prout superius expressa et facta sunt, auctoritate ordinaria admittere et approbare curaremus. Nos vero ignorantes, si condiciones monasterii et ecclesie predictorum ex hiis possent fieri meliores, per nos et eciam alios idoneos, quibus nostris litteris specialiter hoc commisimus, super premissis omnibus et singulis inquisivimus diligenter; et quia per diligentem inqui- sicionem expresse invenimus utriusque condicionem ex eis fieri multo meliorem, adhibitis igitur sollempnitatibus debitis et consuetis omnia et singula prout superius expressa sunt et singillatim exprimuntur, auctoritate nobis commissa rata et grata habentes ea admisimus et approbavimus ac presentis scripti patrocinio perpetue firmitatis robore confirmamus, volentes ut singula prout superius distincta, permutata, donata, tradita et ordinata sunt ad singulos perpetue proprietatis titulo transeant et de cetero tamquam eorum propria perpetue habeantur, censeantur et judicentur. In quorum testimonium legittimum presentes litteras fieri mandavimus
200 pleno jure cum omnibus utilitatibus et fructibus, sicut ipse tenuerunt, pro piscatore et eius fructibus supradictis, ipse vero dominus Petrus rector sive plebanus sepedictum piscatorem cum omnibus juribus et utilitatibus, prout ipse et eius predecessores tenuerunt, pro censualibus agris, areis, et curticulis preexpressis sollempni ac perpetuo contractu pro se et suis successoribus et per eos perpelue possidendos et tenendos permutaverunt. Insuper super decimis plenis lanei de curia dictarum monialium, ut premittitur, venditi sic ordinaverunt, quod ipse dominus Petrus plebanus et sui successores plebani in Brodek pro tempore plenas decimas quas peciit de cetero petere, recipere et habere, non habeant ; sed ne super hiis postea aliqua questio possit exoriri pro jure, quid quidem in eis predictus plebanus et ecclesia pretendere poterit, plenas decimas de agris curie earundem monialium in villa Semetyn in eadem parrochia situate, quantum de illis agris ipse moniales cum uno aratro excoluerunt, per prefatum dominum plebanum et suos successores in Brodek pro tempore perpetuis futuris temporibus percipiendas, eisdem ple- bano et ecclesie in Brodek dederunt et assignaverunt. De residuis vero agris ibidem in Semeczyn, quotquot exculti fuerint, decimas rusticales, prout ceteri rustici ipsas solvere consueverunt, dictus plebanus pro tempore percipere et habere debebit ac percipiet et habebit. Ceterum quia propter premissa adhuc unus laneus predictis monialibus et monasterio in curia ville Brodek remanebit excolendus, ne super decimis mixturarum, que pro pabulo equorum et aliis necessitatibus in campis estivalibus seminari consueverunt in eodem laneo, nova difficultas emergat, amicabili composicione quoddam pratum statim prope pratum ipsius plebani situatum, per dictas sorores, moniales et earum monasterium hactenus habitum et possessum, eedem moniales liberaliter prenominato plebano et ecclesie in Brodek perpetuo proprietatis titulo de cetero per ipsos tenendum et possidendum, donaverunt et tradiderunt, in reconpensam decimarum mixturarum in campis estivalibus ut premittur proveniencium, si quid juris plebanus in eis habuisset aut haberet, cui renuciavit. Itaque ipse plebanus et sui successores plebani pro tempore huiusmodi decimas futuris temporibus nullatenus petere aut recipere debeant seu dictas moniales aut earum monasterium quomodolibet super eis inquie- tare. Premissis itaque per et inter eos sic tractatis, contractis et ordinatis, constitute coram nobis partes supradicte nobis humiliter supplicarunt, quatenus ipsa omnia et singula prout superius expressa et facta sunt, auctoritate ordinaria admittere et approbare curaremus. Nos vero ignorantes, si condiciones monasterii et ecclesie predictorum ex hiis possent fieri meliores, per nos et eciam alios idoneos, quibus nostris litteris specialiter hoc commisimus, super premissis omnibus et singulis inquisivimus diligenter; et quia per diligentem inqui- sicionem expresse invenimus utriusque condicionem ex eis fieri multo meliorem, adhibitis igitur sollempnitatibus debitis et consuetis omnia et singula prout superius expressa sunt et singillatim exprimuntur, auctoritate nobis commissa rata et grata habentes ea admisimus et approbavimus ac presentis scripti patrocinio perpetue firmitatis robore confirmamus, volentes ut singula prout superius distincta, permutata, donata, tradita et ordinata sunt ad singulos perpetue proprietatis titulo transeant et de cetero tamquam eorum propria perpetue habeantur, censeantur et judicentur. In quorum testimonium legittimum presentes litteras fieri mandavimus
Strana 201
201 et sigilli vicariatus Olomucensis ecclesie jussimus appensione muniri. Datum Olomucz anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo quarto, feria sexta ante diem sancte Margarete virginis et martiris gloriose. (Orig. Perg. mit anhang. jedoch losgelöstem Sig. im m. Landes-Archiv Art. St. Catharina in Olm. lit. G. n. 16.) 207. Hanns Fritze an Ritter Johann von Kageneck, berichtet, dass die Bischöfe von Mainz, Trier, Würzburg und mehrere andere einen heftigen Brief an Markgraf Jodok erliessen, dass er König Wenzel aus der Gefangenschaft entlasse. Dt. Frankfurt 14. Juli 1394. Ich lasze uch wissen, dasz hie ist gewesen der bischoffe von Mentze, von Trier, der von Wirtzeburg, der von Babenberg, von Spire, min herre der herzoge, und herzog Steffan von Beyern, der burggraf von Nurenberg, der lantgraf von Hessen, und der von Swartzenburg, und desz bischoffes rat von Kolle, und der meister Dutsches ordens, die sassen alle an dem rate, und sint ubereine worden, dasz sie haben einen heftigen brief geschriben marggrafen Josten von Merhern, dasz er in iren kunig ledig sage, den er wider ere und ane recht gefangen hat; das wollent sie von ime gehabet han, auch lasze ich uch wissen, dasz die fursten und die stette wider zu haufe kumen gein Nurenberg von sundag uber acht dage und sullen wir stette da entworten, ob wir darzu dienen wollen oder nit, dasz sie sich wissen darnach zu richten. da kumet marggraf Jostes antwort auch hin etc. datum an dinstag nach sant Margreten. (Weizsäcker D. Reicht. II. 401.) 208. König Wenzel IV. und Johann, Herzog zu Görlitz, erklaren, dass sie gegen Kaspar und Gundaker von Stahrenberg wegen der Gefangenhaltung des Königes auf dem Schlosse Wildberg nichts Feindliches unternehmen wollen. Dt. Budweis 3. August 1394. Wir Wenczlav von gottes gnaden römischer kunig, mehrer des seichs und kunig zu Behaimb und wir Johannes margrav ze Brandenburg und herzog zu Görlicz, wir bekennen und tun kunt allen den, die den brief lesent oder hörent lesen, gegenwärtigen und künftigen, für uns und all unser erben und nachkumben, mit dem gegenwärtigen brief umb die behaltnusse, so die erbern Caspar und Gundaker gebrüder von Stahrenberg dem edlen Hainrichen von Rosenberg mit uns obgenannten kunig Wenczeslav in ihr vest zu Wildperg gethan haben, daz wir, alle die unsern noch niemandt von unsern wegen gen in 26
201 et sigilli vicariatus Olomucensis ecclesie jussimus appensione muniri. Datum Olomucz anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo quarto, feria sexta ante diem sancte Margarete virginis et martiris gloriose. (Orig. Perg. mit anhang. jedoch losgelöstem Sig. im m. Landes-Archiv Art. St. Catharina in Olm. lit. G. n. 16.) 207. Hanns Fritze an Ritter Johann von Kageneck, berichtet, dass die Bischöfe von Mainz, Trier, Würzburg und mehrere andere einen heftigen Brief an Markgraf Jodok erliessen, dass er König Wenzel aus der Gefangenschaft entlasse. Dt. Frankfurt 14. Juli 1394. Ich lasze uch wissen, dasz hie ist gewesen der bischoffe von Mentze, von Trier, der von Wirtzeburg, der von Babenberg, von Spire, min herre der herzoge, und herzog Steffan von Beyern, der burggraf von Nurenberg, der lantgraf von Hessen, und der von Swartzenburg, und desz bischoffes rat von Kolle, und der meister Dutsches ordens, die sassen alle an dem rate, und sint ubereine worden, dasz sie haben einen heftigen brief geschriben marggrafen Josten von Merhern, dasz er in iren kunig ledig sage, den er wider ere und ane recht gefangen hat; das wollent sie von ime gehabet han, auch lasze ich uch wissen, dasz die fursten und die stette wider zu haufe kumen gein Nurenberg von sundag uber acht dage und sullen wir stette da entworten, ob wir darzu dienen wollen oder nit, dasz sie sich wissen darnach zu richten. da kumet marggraf Jostes antwort auch hin etc. datum an dinstag nach sant Margreten. (Weizsäcker D. Reicht. II. 401.) 208. König Wenzel IV. und Johann, Herzog zu Görlitz, erklaren, dass sie gegen Kaspar und Gundaker von Stahrenberg wegen der Gefangenhaltung des Königes auf dem Schlosse Wildberg nichts Feindliches unternehmen wollen. Dt. Budweis 3. August 1394. Wir Wenczlav von gottes gnaden römischer kunig, mehrer des seichs und kunig zu Behaimb und wir Johannes margrav ze Brandenburg und herzog zu Görlicz, wir bekennen und tun kunt allen den, die den brief lesent oder hörent lesen, gegenwärtigen und künftigen, für uns und all unser erben und nachkumben, mit dem gegenwärtigen brief umb die behaltnusse, so die erbern Caspar und Gundaker gebrüder von Stahrenberg dem edlen Hainrichen von Rosenberg mit uns obgenannten kunig Wenczeslav in ihr vest zu Wildperg gethan haben, daz wir, alle die unsern noch niemandt von unsern wegen gen in 26
Strana 202
202 und gen iren erben und gen den iren noch gen niemandt von irer wegen von der sache und behaltnusse wegen nicht dess feind wollen sein; und sollen im darumb keinerlei schäd zuziehen noch thun in keinerlei weis, weder in noch iren erben noch den iren noch niemand von iren wegen von der sache wegen als oben geschriben stet. Und des zu urkund geben wir in den brief besigelt mit unsern angehangen insiglen und mit des hochgeborn fürsten herzog Ruprechten zu Payern anhangunden insigel. Geben zu Budweis des jars als man zahlt von Christi gepurt dreizehenhundert jar darnach in dem vierundneunzigisten jar an sant Stefans im snitten. (Cop. XVI/2 n. 32 im Wittingauer Archiv, Abschrift im m. Landes-Arch. — Vgl. n. 212. Vid. Pelzl K. Wenzel I. Urkdb. p. 134 n. 103.) 209. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Johann von Bělá das Leibgeding seiner Frau auf dem Dorfe Bránky versichere. Dt. Arnoltowitz 4. August 1394. Nicolaus etc. notumfacimus etc. Quod constitutus in nostra presencia discretus Johannes de Biela fidelis noster dilectus, Margarethe conthorali sue legitime C et L marcas grossorum pragensium, moravici numeri et pagamenti in et super bonis Branka, que a nobis et ecclesia nostra tenet et habet de presenti cum suis pertinenciis universis pro vera dote, quod vulgariter leipgeding nuncupatur, demonstravit, resignavit et legitime deputavit, sup- plicans nobis tamquam superiori feodi domino bonorum predictorum humiliter et devote, quatenus ad predictas demonstracionem resignacionem et deputacionem ipsius dotis nostrum consensum adhibere, eidem dotalicium huiusmodi conferre graciosius dignaremur. Nos vero supplicacionibus eiusdem benignius inclinati ad predictam dotem, quod vulgariter leipgeding nominatur, in omni modo et forma, ut premittitur, nostrum consensum damus benivolum et assensum sibique dictum dotalicium contulimus dedimus donavimus iuxta morem et consue- tudinem vasallorum nostrorum et episcopatus nostri Olomucensis. Dantes et concedentes eidem Dirslaum de Stralek et Herschonem de Denka fideles nostros dilectos in veros et legitimos tutores, ut eam tueantur et gubernent contra quemlibet, qui eam vellet in dotalicio antedicto quomodolibet impedire, nostris et ecclesie nostre Olomucensis juribus atque serviciis tamen salvis. Presentibus honorabilibus viris dominis magistro Zandero, Wilhelmo canonicis ecclesie Olomucensis, magistro Petro de Brega et Wolframo de Panowicz burgravio in Schawenburg nec non quam pluribus aliis testibus nostris fidelibus dilectis constitutis circa premissa. Harum quibus etc. testimonio literarum. Datum Arnoltowicz anno etc. LXXXXIV feria tercia ante festum sancti Laurencii. (Aus dem Lehensquatern II. p. 56 im fürsterzb. Archive in Kremsier.)
202 und gen iren erben und gen den iren noch gen niemandt von irer wegen von der sache und behaltnusse wegen nicht dess feind wollen sein; und sollen im darumb keinerlei schäd zuziehen noch thun in keinerlei weis, weder in noch iren erben noch den iren noch niemand von iren wegen von der sache wegen als oben geschriben stet. Und des zu urkund geben wir in den brief besigelt mit unsern angehangen insiglen und mit des hochgeborn fürsten herzog Ruprechten zu Payern anhangunden insigel. Geben zu Budweis des jars als man zahlt von Christi gepurt dreizehenhundert jar darnach in dem vierundneunzigisten jar an sant Stefans im snitten. (Cop. XVI/2 n. 32 im Wittingauer Archiv, Abschrift im m. Landes-Arch. — Vgl. n. 212. Vid. Pelzl K. Wenzel I. Urkdb. p. 134 n. 103.) 209. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Johann von Bělá das Leibgeding seiner Frau auf dem Dorfe Bránky versichere. Dt. Arnoltowitz 4. August 1394. Nicolaus etc. notumfacimus etc. Quod constitutus in nostra presencia discretus Johannes de Biela fidelis noster dilectus, Margarethe conthorali sue legitime C et L marcas grossorum pragensium, moravici numeri et pagamenti in et super bonis Branka, que a nobis et ecclesia nostra tenet et habet de presenti cum suis pertinenciis universis pro vera dote, quod vulgariter leipgeding nuncupatur, demonstravit, resignavit et legitime deputavit, sup- plicans nobis tamquam superiori feodi domino bonorum predictorum humiliter et devote, quatenus ad predictas demonstracionem resignacionem et deputacionem ipsius dotis nostrum consensum adhibere, eidem dotalicium huiusmodi conferre graciosius dignaremur. Nos vero supplicacionibus eiusdem benignius inclinati ad predictam dotem, quod vulgariter leipgeding nominatur, in omni modo et forma, ut premittitur, nostrum consensum damus benivolum et assensum sibique dictum dotalicium contulimus dedimus donavimus iuxta morem et consue- tudinem vasallorum nostrorum et episcopatus nostri Olomucensis. Dantes et concedentes eidem Dirslaum de Stralek et Herschonem de Denka fideles nostros dilectos in veros et legitimos tutores, ut eam tueantur et gubernent contra quemlibet, qui eam vellet in dotalicio antedicto quomodolibet impedire, nostris et ecclesie nostre Olomucensis juribus atque serviciis tamen salvis. Presentibus honorabilibus viris dominis magistro Zandero, Wilhelmo canonicis ecclesie Olomucensis, magistro Petro de Brega et Wolframo de Panowicz burgravio in Schawenburg nec non quam pluribus aliis testibus nostris fidelibus dilectis constitutis circa premissa. Harum quibus etc. testimonio literarum. Datum Arnoltowicz anno etc. LXXXXIV feria tercia ante festum sancti Laurencii. (Aus dem Lehensquatern II. p. 56 im fürsterzb. Archive in Kremsier.)
Strana 203
203 210. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Zdenko von Sternberg die Dorfer Warhośt und Herrmansdorf dem Wenzel von Doloplas verkaufe. Dt. Arnoltowicz 5. August 1394. Nos Nicolaus etc. notumfacimus etc. Quod cum nobilis vir dominus Sdenko de Sternberg nuncupatus de Lukow noster et ecclesie nostre Olomucensis fidelis dilectus villas Warhocz et Hermanstat protunc deserta cum silvis etc. a nobis et dicta ecclesia Olomucens in feudum dependencia (sic) adhibitis juramento et aliis cerimoniis legitimis et consuetis in castro nostro Arnoltowicz presentibus testibus infrascriptis in feudum militare suscepisset, demum humiliter nobis supplicavit, quatenus cum certe cause ipsum ad vendicionem dictorum bonorum vehementer compellerent, de eorundem vendicione facta honesto clienti Wenczeslao de Doloplas, secundum tenorem et continenciam literarum contractus inter ipsos habiti super dictis bonis, nostrum consensum graciose prebere dignemur. Nos vero cognitis causis et motivis tamquam legitimis etc. ad huiusmodi vendicionem dicto Wenczeslao ut premittitur factam consensimus etc. ac resignacione dictorum bonorum a dicto domino Sdencone per nos debite recepta et ad ipsius Wenczeslai peticionis instanciam sibi dicta bona Warhocz et Hermanstat etc. recepto tamen prius ab ipso debite fidelitatis solito juramento in feudum militare contulimus et conferimus per presentes, per ipsum ac heredes suos legitimos masculini sexus a nobis, successoribus nostris episcopis et ecclesia Olomucensi jure feodi habendas tenendas et utifruendas temporibus affuturis nostris et ecclesie nostre jure et servicio in et de eisdem bonis semper salvis. Presentibus magistro Zandero, Wilhelmo canonicis Olo- mucensibus, Wolframo de Panowicz, Johanne de Czepericz et Chunschone de Repow fidelibus nostris dilectis et aliis fide dignis quam pluribus testibus circa premissa constitutis. Harum etc. Datum in castro Arnoltowicz anno domini M°CCC° nonagesimo IV° die quinta mensis Augusti. — (Kremsierer Lehensquatern II. p. 101.) 211. Jakob Zoffler, Bürger in Brünn, verkauft seinen Hof in Perchtoldsdorf dem Kloster Saar. Dt. Brünn 12. August 1394. Ego Jacobus dictus Zoffler concivis Brunnensis notumfacio tenore presencium uni- versis, quod animo bene deliberato necnon et amicorum meorum pleno consilio prehabito curiam meam allodialem in villa Perchtolsdorf sitam, que ad me rite racionabiliter per mortem patris mei pie memorie fore devolutam, honorabilibus et religiosis viris ac dominis Nicolao abbati et conventui monasterii Fontis sancte Marie virginis in Zaher, ordinis Cister- ciensis Pragensis diocesis, vendidi, tradidi et iuste vendicionis tytulo condescendo presentibus et resigno, pro viginti marcis grossorum pragensium bonorum denariorum moravici numeri 26*
203 210. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Zdenko von Sternberg die Dorfer Warhośt und Herrmansdorf dem Wenzel von Doloplas verkaufe. Dt. Arnoltowicz 5. August 1394. Nos Nicolaus etc. notumfacimus etc. Quod cum nobilis vir dominus Sdenko de Sternberg nuncupatus de Lukow noster et ecclesie nostre Olomucensis fidelis dilectus villas Warhocz et Hermanstat protunc deserta cum silvis etc. a nobis et dicta ecclesia Olomucens in feudum dependencia (sic) adhibitis juramento et aliis cerimoniis legitimis et consuetis in castro nostro Arnoltowicz presentibus testibus infrascriptis in feudum militare suscepisset, demum humiliter nobis supplicavit, quatenus cum certe cause ipsum ad vendicionem dictorum bonorum vehementer compellerent, de eorundem vendicione facta honesto clienti Wenczeslao de Doloplas, secundum tenorem et continenciam literarum contractus inter ipsos habiti super dictis bonis, nostrum consensum graciose prebere dignemur. Nos vero cognitis causis et motivis tamquam legitimis etc. ad huiusmodi vendicionem dicto Wenczeslao ut premittitur factam consensimus etc. ac resignacione dictorum bonorum a dicto domino Sdencone per nos debite recepta et ad ipsius Wenczeslai peticionis instanciam sibi dicta bona Warhocz et Hermanstat etc. recepto tamen prius ab ipso debite fidelitatis solito juramento in feudum militare contulimus et conferimus per presentes, per ipsum ac heredes suos legitimos masculini sexus a nobis, successoribus nostris episcopis et ecclesia Olomucensi jure feodi habendas tenendas et utifruendas temporibus affuturis nostris et ecclesie nostre jure et servicio in et de eisdem bonis semper salvis. Presentibus magistro Zandero, Wilhelmo canonicis Olo- mucensibus, Wolframo de Panowicz, Johanne de Czepericz et Chunschone de Repow fidelibus nostris dilectis et aliis fide dignis quam pluribus testibus circa premissa constitutis. Harum etc. Datum in castro Arnoltowicz anno domini M°CCC° nonagesimo IV° die quinta mensis Augusti. — (Kremsierer Lehensquatern II. p. 101.) 211. Jakob Zoffler, Bürger in Brünn, verkauft seinen Hof in Perchtoldsdorf dem Kloster Saar. Dt. Brünn 12. August 1394. Ego Jacobus dictus Zoffler concivis Brunnensis notumfacio tenore presencium uni- versis, quod animo bene deliberato necnon et amicorum meorum pleno consilio prehabito curiam meam allodialem in villa Perchtolsdorf sitam, que ad me rite racionabiliter per mortem patris mei pie memorie fore devolutam, honorabilibus et religiosis viris ac dominis Nicolao abbati et conventui monasterii Fontis sancte Marie virginis in Zaher, ordinis Cister- ciensis Pragensis diocesis, vendidi, tradidi et iuste vendicionis tytulo condescendo presentibus et resigno, pro viginti marcis grossorum pragensium bonorum denariorum moravici numeri 26*
Strana 204
204 et pagamenti minus unam marcam. Quamquidem pecuniam michi dederunt, assignaverunt et effective cum integritate persolverunt cum bonis pecuniis promptis et paratis. Eapropter spondeo et promilto bona mea fide christiana omni sine dolo et fraude sine omni contradiccione prefatam curiam cum omnibus suis pertinenciis a quolibet homine impetente prout jus emphiteuticum, quod vulgariter purchrecht nunccupatur, exbrigare et libertare, sicut jus purgrecht poposcit et requirit, nullis contradiccionibus implicatis, sub omnibus rebus meis mobilibus et immobilibus. Quod si non fecerim, extunc omnia et singula dampna, quecunque perceperint propter non exbrigacionem, que rite poterint demonstrare, teneor et promitto prefatis dominis refundere et cum integritate expedire, omni contradiccione proculmota. In cuius rei evidenciam sigillum meum et in testimonium sigilla prudentum virorum Nicolai dicti Perbein et Friczonis Zarwirch juratorum et civium in Brunna presentibus sunt appensa. Datum Brunne feria quarta ante assumpcionem virginis gloriose anno domini millesimo tre- centesimo nonagesimo quarto. (Orig. Perg. mit 3 anhäng. jedoch nicht mehr vorhandenen Sig. im m. Landes-Archive. Art. Saar, lit. A, Nr. 16. — Abgedruckt in Steinbach II. p. 120.) 212. König Wenzel IV. erneuert den Gebrudern von Stahrenberg das Versprechen, dass er ihnen seine Gefangenschaft auf ihrem Schlosse Wildberg nicht nachtragen wolle. Dt. Pisek 25. August 1394. Wir Wenczlav von gottes gnaden Romischer kunig zu allen zeitten merer des reichs und kunig zu Behamb bekennen und thun kundt offentlich mit disem brief allen den, die in sehent oder hörent lesen, für uns und all unsir erben und nachkumben umb die behaltnusze, so die erbern Caspar und Gundaker gebrüder von Starhemberg dem edlen Heinrichen von Rosenberg mit uns obgenanten kunig Wenczlav in irer vesten zu Wildtperg gethan haben, daz wir und unsir erben und nachkumben und alle die unsern, noch niemandt von unsern wegen gen in und iren erben und gen den iren noch gen niemand von iren wegen von der sache und behaltnusz wegen nicht dessen feinde wollen sein, und sollen in darumben keinerlei scheden zuziehen noch thun in keinerlei weisz, weder in noch iren erben noch den iren noch niemandt von iren wegen von deren sachen wegen, als oben geschriben stehet. Mit urkhund dicz briefs versiglt mit unsrer königlichen Maiestatt insigl. Geben zum Peszkhe nach Christes geburt dreizehenhundert jar und darnach in dem vier und neunzigisten jar des nächsten dinstags nach sant Bartlmes tag des h. zwelffpoten, unsrer reiche des Beheimbischen in dem zwei und dreissigisten und des Römischen in dem neunzehenden jar. Ad mandatum domini regis Johannes Camin. electus, cancellarius. (Wittingauer Archiv Cop. XVI/2 n. 32; Abschrift im mähr. Landes-Archive. Vgl. n. 208. — Das Orig, im Staats-Archive zu Wien, vid. Pelzel: K. Wenzel I. Urkdb. p. 136 n. 105.)
204 et pagamenti minus unam marcam. Quamquidem pecuniam michi dederunt, assignaverunt et effective cum integritate persolverunt cum bonis pecuniis promptis et paratis. Eapropter spondeo et promilto bona mea fide christiana omni sine dolo et fraude sine omni contradiccione prefatam curiam cum omnibus suis pertinenciis a quolibet homine impetente prout jus emphiteuticum, quod vulgariter purchrecht nunccupatur, exbrigare et libertare, sicut jus purgrecht poposcit et requirit, nullis contradiccionibus implicatis, sub omnibus rebus meis mobilibus et immobilibus. Quod si non fecerim, extunc omnia et singula dampna, quecunque perceperint propter non exbrigacionem, que rite poterint demonstrare, teneor et promitto prefatis dominis refundere et cum integritate expedire, omni contradiccione proculmota. In cuius rei evidenciam sigillum meum et in testimonium sigilla prudentum virorum Nicolai dicti Perbein et Friczonis Zarwirch juratorum et civium in Brunna presentibus sunt appensa. Datum Brunne feria quarta ante assumpcionem virginis gloriose anno domini millesimo tre- centesimo nonagesimo quarto. (Orig. Perg. mit 3 anhäng. jedoch nicht mehr vorhandenen Sig. im m. Landes-Archive. Art. Saar, lit. A, Nr. 16. — Abgedruckt in Steinbach II. p. 120.) 212. König Wenzel IV. erneuert den Gebrudern von Stahrenberg das Versprechen, dass er ihnen seine Gefangenschaft auf ihrem Schlosse Wildberg nicht nachtragen wolle. Dt. Pisek 25. August 1394. Wir Wenczlav von gottes gnaden Romischer kunig zu allen zeitten merer des reichs und kunig zu Behamb bekennen und thun kundt offentlich mit disem brief allen den, die in sehent oder hörent lesen, für uns und all unsir erben und nachkumben umb die behaltnusze, so die erbern Caspar und Gundaker gebrüder von Starhemberg dem edlen Heinrichen von Rosenberg mit uns obgenanten kunig Wenczlav in irer vesten zu Wildtperg gethan haben, daz wir und unsir erben und nachkumben und alle die unsern, noch niemandt von unsern wegen gen in und iren erben und gen den iren noch gen niemand von iren wegen von der sache und behaltnusz wegen nicht dessen feinde wollen sein, und sollen in darumben keinerlei scheden zuziehen noch thun in keinerlei weisz, weder in noch iren erben noch den iren noch niemandt von iren wegen von deren sachen wegen, als oben geschriben stehet. Mit urkhund dicz briefs versiglt mit unsrer königlichen Maiestatt insigl. Geben zum Peszkhe nach Christes geburt dreizehenhundert jar und darnach in dem vier und neunzigisten jar des nächsten dinstags nach sant Bartlmes tag des h. zwelffpoten, unsrer reiche des Beheimbischen in dem zwei und dreissigisten und des Römischen in dem neunzehenden jar. Ad mandatum domini regis Johannes Camin. electus, cancellarius. (Wittingauer Archiv Cop. XVI/2 n. 32; Abschrift im mähr. Landes-Archive. Vgl. n. 208. — Das Orig, im Staats-Archive zu Wien, vid. Pelzel: K. Wenzel I. Urkdb. p. 136 n. 105.)
Strana 205
205 213. König Wenzel IV. erklart, dass er in dem Streite mit dem Markgrafen Jodok und den böhmischen Landherrn sich einem Schiedsspruche fügen und niemandem das, was gegen ihn unternommen wurde, nachtragen wolle. Dt. Pisek 25. August 1394. My Václav z buoží milosti král Římský a Český král, tímto listem zjevně všem vyznáváme, ež sme dobrovolně slíbili urozeným a našim věrným a milým Jindřichovi z Rosenberka, Jindřichovi z Hradce a Břenkovi z Skály i jiným podle jich Českým pánóm naší plnú dobrú a čistú věrú i slibujem, cožkolivěk ti páni, kteréž my čtyři nebo šest s panskú radú i věděním společně vydáme, což ti o náš řád počestného, užitečného a dobrého, i o naše duostojenství i všech jiných řádóv České koruny, i panských i rytířských i panoš- ských, světských i duchovních, i vší země i vší obce počestné, užitečné a dobré i spra- vedlivé zemské, s našich obojich radú a věděním vyřknú, vypovědí a obstanoví, a kterak kolivěk o vši zemskú pravdu učiniti káží ti páni k tomu zvolení, to všeckno tú napřed řečenú naší věrú sdržeti slibujem, i toho, což oni obstanoví a zpósobí o všech řádích i o vše zemské dobré, užitečné i pokojné i o všicknu pravdu túž věrú slibujem těm pánóm i všem jiným pánóm pomáhati i k tomu raditi i před sě tomu dáti jíti, tak aby ty všickny řády při svém právu, i my při svém i páni při svém řádu, právu a panství, jakož od staradávna bylo i všecka země i obec při svých pravích ostaly. Více také, což sě jest kolivek mezi námi a mezi markrabí Joštem Moravským a mezi pány dřéveřečenými i všemi jinými pány neb také i jinými, ktož jsú kolivěk skrze to zašli v těch bězích, jakož jsme s nimi byli, o tu věc stalo, toho všeho jim všem pánóm i jich budúcím i všem, ktož sú proto zašli, nižádnými řečmi ni skutky ni čím zlým ani skrze sě ani skrze koho jiného pod túž naší dobrú věrú slibujem věčně ve zlém nevzdví- hati ani kterými nechutmi jim toho vzpomínati; neb co jsú kolivek páni k nám byli učinili, to jsú, jakož jsú nám pravili, pro obecné dobré učinili, a toho jim dověříme v plně. Dále slibujem, kteřížkolivěk hradové neb města neb tvrze v tom času jim pánóm nebo jich od kohokolivek dobyta jsú a že je kto jiný drží, tak všecka aby inhede neb posledně od této neděle, ježto najblíž přijde, v témdni navrácena byla a zase všem v jich moc stúpena, i všickni vězni, kteřížkolivěk v tej chvíli zjémáni jsú a slibovali, ti všickni s obú stranú aby prosti byli. A o škodách, kteréž jsú sě v tej míře staly, což ti volení páni podle naší rady a milosti učiní a zpósobí, aby na tom ostalo. A to všeckno, což jest svrchu psáno, slibujem sdržeti, splniti a učiniti pod naší dobrú věrú a podle nás bratr náš Jan, Bramburský a Lužický markhrabě a vévoda Gorlický za též slibuje. A my Jan nyní jmenovaný to vše, což jest svrchu psáno, podle bratra našeho milého slibujem věrně sdržeti, učiniti i s ním to vše konati. A toho všeho na jistost své pečeti s naším věděním k tomuto listu přivěsili jsme a podle nás na svědomí velebný Ru- precht mlazší vévoda Bavorský, Klem řečený, a Přemyslav vévoda Těšinský také pečeti
205 213. König Wenzel IV. erklart, dass er in dem Streite mit dem Markgrafen Jodok und den böhmischen Landherrn sich einem Schiedsspruche fügen und niemandem das, was gegen ihn unternommen wurde, nachtragen wolle. Dt. Pisek 25. August 1394. My Václav z buoží milosti král Římský a Český král, tímto listem zjevně všem vyznáváme, ež sme dobrovolně slíbili urozeným a našim věrným a milým Jindřichovi z Rosenberka, Jindřichovi z Hradce a Břenkovi z Skály i jiným podle jich Českým pánóm naší plnú dobrú a čistú věrú i slibujem, cožkolivěk ti páni, kteréž my čtyři nebo šest s panskú radú i věděním společně vydáme, což ti o náš řád počestného, užitečného a dobrého, i o naše duostojenství i všech jiných řádóv České koruny, i panských i rytířských i panoš- ských, světských i duchovních, i vší země i vší obce počestné, užitečné a dobré i spra- vedlivé zemské, s našich obojich radú a věděním vyřknú, vypovědí a obstanoví, a kterak kolivěk o vši zemskú pravdu učiniti káží ti páni k tomu zvolení, to všeckno tú napřed řečenú naší věrú sdržeti slibujem, i toho, což oni obstanoví a zpósobí o všech řádích i o vše zemské dobré, užitečné i pokojné i o všicknu pravdu túž věrú slibujem těm pánóm i všem jiným pánóm pomáhati i k tomu raditi i před sě tomu dáti jíti, tak aby ty všickny řády při svém právu, i my při svém i páni při svém řádu, právu a panství, jakož od staradávna bylo i všecka země i obec při svých pravích ostaly. Více také, což sě jest kolivek mezi námi a mezi markrabí Joštem Moravským a mezi pány dřéveřečenými i všemi jinými pány neb také i jinými, ktož jsú kolivěk skrze to zašli v těch bězích, jakož jsme s nimi byli, o tu věc stalo, toho všeho jim všem pánóm i jich budúcím i všem, ktož sú proto zašli, nižádnými řečmi ni skutky ni čím zlým ani skrze sě ani skrze koho jiného pod túž naší dobrú věrú slibujem věčně ve zlém nevzdví- hati ani kterými nechutmi jim toho vzpomínati; neb co jsú kolivek páni k nám byli učinili, to jsú, jakož jsú nám pravili, pro obecné dobré učinili, a toho jim dověříme v plně. Dále slibujem, kteřížkolivěk hradové neb města neb tvrze v tom času jim pánóm nebo jich od kohokolivek dobyta jsú a že je kto jiný drží, tak všecka aby inhede neb posledně od této neděle, ježto najblíž přijde, v témdni navrácena byla a zase všem v jich moc stúpena, i všickni vězni, kteřížkolivěk v tej chvíli zjémáni jsú a slibovali, ti všickni s obú stranú aby prosti byli. A o škodách, kteréž jsú sě v tej míře staly, což ti volení páni podle naší rady a milosti učiní a zpósobí, aby na tom ostalo. A to všeckno, což jest svrchu psáno, slibujem sdržeti, splniti a učiniti pod naší dobrú věrú a podle nás bratr náš Jan, Bramburský a Lužický markhrabě a vévoda Gorlický za též slibuje. A my Jan nyní jmenovaný to vše, což jest svrchu psáno, podle bratra našeho milého slibujem věrně sdržeti, učiniti i s ním to vše konati. A toho všeho na jistost své pečeti s naším věděním k tomuto listu přivěsili jsme a podle nás na svědomí velebný Ru- precht mlazší vévoda Bavorský, Klem řečený, a Přemyslav vévoda Těšinský také pečeti
Strana 206
206 své přivěsili jsú. Dán jest tento list a psán v Písku léta od narození Syna božího tisíc třistého a devadesátého čtvrtého, ten úterý na zajitří po svatém Bartoloměji apoštolu slavném, léta našeho králevství Českého tricádtého druhého a Římského devátéhonactého. (Das Orig. im Wittingauer Archiv; abgedruckt im Archiv Český I. p. 53.) 214. Entscheidungen des Prager erzb. Officiales in dem Processe des Pfarrers Adam in Ober- Bobrau wegen der Fruchtbezüge der Kirche in Světlá. Dt. 12. September 1394. Constitutus personaliter coram domine Johanne Kbel officiali, et actis nostris obli- gatoriis dominus Adam, plebanus ecclesie in Superiori Bobrowa Olomuc. dioc., non compulsus, nec coactus, sed sponte et libere confessus est et recongnovit, se teneri et debitorie obligari in quinque sexagenis gross. prag. pro sentenciis, litibus et causis, quas insimul habuerunt, domino Petro, conventori fructuum ecclesie in Swyetla; quas quidem pecunias dictus dominus Adam solvere promisit in festo sancti Georgii proxime venturo sub pena excommunicacionis. Ibidem eciam predictus dominus Petrus de omnibus et singulis causis, sentenciis diffinitivis contra predictum dominum Adam et pro parte sua latis dimisit (ipsum) quittum, liberum et solutum et promisit occasione earundem sentenciarum deinceps nichil exigere ab eodem. Ibidem eciam predictus dominus Petrus in eventum, in quem ipsum, quod absit, de hoc seculo migrare contigerit, Wenceslao dicto Brycz de Praga dictas quinque sexag. gross. dedit et donavit et eidem de dicto debito condescendit. Ibidem eciam prefatus dominus Adam plebanus confessus fuit et recongnovit, se teneri et debitorie obligari predicto Wenceslao dicto Brycz in quindecim grossis, quos sol- vere promisit infra tres septimanas a die huiusmodi computando. Acta sunt hec anno domini MOCCCLXXXXIIII die XII mensis Septembris, presentibus Wenceslao de Praga, Nicolao de Lompnicz et Nicolao Chalupa, notariis publicis, sub pena excommunicacionis. (Aus dem Lib. oblig. II. 12. fol. 32 im Prager Metrop. Capitel-Archive.) 215. Pabst Bonifacius IX. beauftragt den Abt des Schottenklosters in Wien und des Marien- klosters in Breslau über die Schadiger der Olmützer Kirche die Excommunication und das Interdict zu verhängen. Dt. Rom 1. October 1394. Bonifacius episcopus servus servorum dei dilectis filiis Scotorum in Wienna Pata- viensis diocesis et sancte Marie in Arena extra muros Wratislavienses monasteriorum abbatibus ac . . decano ecclesie Pataviensis salutem et apostolicam benediccionem. Ad reprimendas insolencias transgressorum et transgressiones insolencium refrenandas, si nervus
206 své přivěsili jsú. Dán jest tento list a psán v Písku léta od narození Syna božího tisíc třistého a devadesátého čtvrtého, ten úterý na zajitří po svatém Bartoloměji apoštolu slavném, léta našeho králevství Českého tricádtého druhého a Římského devátéhonactého. (Das Orig. im Wittingauer Archiv; abgedruckt im Archiv Český I. p. 53.) 214. Entscheidungen des Prager erzb. Officiales in dem Processe des Pfarrers Adam in Ober- Bobrau wegen der Fruchtbezüge der Kirche in Světlá. Dt. 12. September 1394. Constitutus personaliter coram domine Johanne Kbel officiali, et actis nostris obli- gatoriis dominus Adam, plebanus ecclesie in Superiori Bobrowa Olomuc. dioc., non compulsus, nec coactus, sed sponte et libere confessus est et recongnovit, se teneri et debitorie obligari in quinque sexagenis gross. prag. pro sentenciis, litibus et causis, quas insimul habuerunt, domino Petro, conventori fructuum ecclesie in Swyetla; quas quidem pecunias dictus dominus Adam solvere promisit in festo sancti Georgii proxime venturo sub pena excommunicacionis. Ibidem eciam predictus dominus Petrus de omnibus et singulis causis, sentenciis diffinitivis contra predictum dominum Adam et pro parte sua latis dimisit (ipsum) quittum, liberum et solutum et promisit occasione earundem sentenciarum deinceps nichil exigere ab eodem. Ibidem eciam predictus dominus Petrus in eventum, in quem ipsum, quod absit, de hoc seculo migrare contigerit, Wenceslao dicto Brycz de Praga dictas quinque sexag. gross. dedit et donavit et eidem de dicto debito condescendit. Ibidem eciam prefatus dominus Adam plebanus confessus fuit et recongnovit, se teneri et debitorie obligari predicto Wenceslao dicto Brycz in quindecim grossis, quos sol- vere promisit infra tres septimanas a die huiusmodi computando. Acta sunt hec anno domini MOCCCLXXXXIIII die XII mensis Septembris, presentibus Wenceslao de Praga, Nicolao de Lompnicz et Nicolao Chalupa, notariis publicis, sub pena excommunicacionis. (Aus dem Lib. oblig. II. 12. fol. 32 im Prager Metrop. Capitel-Archive.) 215. Pabst Bonifacius IX. beauftragt den Abt des Schottenklosters in Wien und des Marien- klosters in Breslau über die Schadiger der Olmützer Kirche die Excommunication und das Interdict zu verhängen. Dt. Rom 1. October 1394. Bonifacius episcopus servus servorum dei dilectis filiis Scotorum in Wienna Pata- viensis diocesis et sancte Marie in Arena extra muros Wratislavienses monasteriorum abbatibus ac . . decano ecclesie Pataviensis salutem et apostolicam benediccionem. Ad reprimendas insolencias transgressorum et transgressiones insolencium refrenandas, si nervus
Strana 207
207 publice discipline lentescat, eorum ad peccandum voluntas fit lapsior et exemplum impuni- tatis periculosius in alios dirivatur, propter quod ad presidentis officium pertinet sic debitam execucionem adhibere justicie, quod commissa iam crimina puniat et committendorum inposterum audaciam interdicat. Sane lamentabilis querela multorum nostrum frequenter turbavit auditum, amaricavit et mentem, quod nonnulli iniquitatis filii, a quorum oculis dei timor abscessit, in civitate et diocesi Olomucensi pretextu querrarum, quibus partes ille dicuntur multipliciter fatigari et alias temere clericos et ecclesiasticas personas seculares et regulares eciam in dignitatibus constitutos civitatis et diocesis predictarum, bellicis actibus se minime immiscentes, non absque inieccione manuum violenta capere, detinere, carceribus mancipare, tormentis subiicere, verberibus cedere, vulnerare, morti tradere et crudelibus affliccionibus ad redemp- ciones indebitas personaliter cohercere, ecclesiasque monasteria ac hospitalia et alia pia loca secularia et regularia dicte diocesis invadere, frangere, capere, occupare et occupata detinere, diruere et incendio concremare ac ecclesias, loca et monasteria ipsa libris, calicibus, crucibus, sanctorum reliquiis, paramentis et ornamentis aliis divino cultui et usui deputatis spoliare et huiusmodi libros, calices, cruces, sanctorum reliquias, paramenta et ornamenta ausu sacrilego, necnon fructus, redditus, res et bona aliarum personarum ecclesiasticarum, monasteriorum, hospitalium et aliorum locorum huiusmodi tam in ipsis ecclesiis quam extra illas existencia eciam violenter rapere, depredari ac in predam abducere seu asportare presumpserunt hactenus et cottidie presumere non verentur, propter que clerici et persone ecclesiarum, monasteriorum, hospitalium et locorum ipsorum ea coacti deseruerunt et deserunt, ac ecclesie obsequiis et Christi fideles sacramentis ecclesiasticis ac pauperes et infirmi pie hospitalitatis subvencione fraudantur ; quodque nonnulli, qui gloriantur, cum malefecerint, huiusmodi criminum patratores necnon clericos et personas ecclesiasticas captas ab eis ac insuper bona et res huiusmodi per eos in predam abducta seu asportata scienter in civitatibus, castris, villis, fortaliciis, terris et aliis locis eorum receptaverunt hactenus et receptant, aliqui vero premissa omnia seu nonnulla ex eis fieri seu committi fecerunt et eciam mandaverunt seu eorum nomine aut mandato facta sive commissa rata habuerunt et habent, alii eciam eisdem pre- dictorum criminum patratoribus in committendis eisdem excessibus per se et alios prestiterunt et prestant auxilium et favorem, eaque omnia, que in gravem eciam divine maiestatis offensam, animarum periculum, ecclesie libertatis contemptum et plurimorum scandalum cadere dinoscuntur, in civitate et diocesi memoratis sic sunt notoria, sic ea fama publica divulgat sicque nociva prochdolor experiencia manifestat, quod tergiversacione aliqua nequeunt occultari. Cupientes igitur huic morbo, ne per moras temporum factus cronicus fomenta respuat medicine, oportunam et congruam adhibere medelam, discrecioni vestre per apostolica scripta committimus et mandamus, quatenus vos vel duo aut unus vestrum per vos vel alium seu alios omnes et singulos tam clericos quam laicos, cuiuscunque status, ordinis vel condicionis existant, huiusmodi clericorum seu ecclesiasticarum personarum se, ut premittitur, bellicis actibus non immiscencium, captores, detentores, carcerum mancipatores, compulsores, verberatores, vulneratores, occisores necnon ipsorum clericorum seu personarum ecclesiasti- carum sic captorum seu detentorum aut carceratorum receptatores, ecclesiarum effractores
207 publice discipline lentescat, eorum ad peccandum voluntas fit lapsior et exemplum impuni- tatis periculosius in alios dirivatur, propter quod ad presidentis officium pertinet sic debitam execucionem adhibere justicie, quod commissa iam crimina puniat et committendorum inposterum audaciam interdicat. Sane lamentabilis querela multorum nostrum frequenter turbavit auditum, amaricavit et mentem, quod nonnulli iniquitatis filii, a quorum oculis dei timor abscessit, in civitate et diocesi Olomucensi pretextu querrarum, quibus partes ille dicuntur multipliciter fatigari et alias temere clericos et ecclesiasticas personas seculares et regulares eciam in dignitatibus constitutos civitatis et diocesis predictarum, bellicis actibus se minime immiscentes, non absque inieccione manuum violenta capere, detinere, carceribus mancipare, tormentis subiicere, verberibus cedere, vulnerare, morti tradere et crudelibus affliccionibus ad redemp- ciones indebitas personaliter cohercere, ecclesiasque monasteria ac hospitalia et alia pia loca secularia et regularia dicte diocesis invadere, frangere, capere, occupare et occupata detinere, diruere et incendio concremare ac ecclesias, loca et monasteria ipsa libris, calicibus, crucibus, sanctorum reliquiis, paramentis et ornamentis aliis divino cultui et usui deputatis spoliare et huiusmodi libros, calices, cruces, sanctorum reliquias, paramenta et ornamenta ausu sacrilego, necnon fructus, redditus, res et bona aliarum personarum ecclesiasticarum, monasteriorum, hospitalium et aliorum locorum huiusmodi tam in ipsis ecclesiis quam extra illas existencia eciam violenter rapere, depredari ac in predam abducere seu asportare presumpserunt hactenus et cottidie presumere non verentur, propter que clerici et persone ecclesiarum, monasteriorum, hospitalium et locorum ipsorum ea coacti deseruerunt et deserunt, ac ecclesie obsequiis et Christi fideles sacramentis ecclesiasticis ac pauperes et infirmi pie hospitalitatis subvencione fraudantur ; quodque nonnulli, qui gloriantur, cum malefecerint, huiusmodi criminum patratores necnon clericos et personas ecclesiasticas captas ab eis ac insuper bona et res huiusmodi per eos in predam abducta seu asportata scienter in civitatibus, castris, villis, fortaliciis, terris et aliis locis eorum receptaverunt hactenus et receptant, aliqui vero premissa omnia seu nonnulla ex eis fieri seu committi fecerunt et eciam mandaverunt seu eorum nomine aut mandato facta sive commissa rata habuerunt et habent, alii eciam eisdem pre- dictorum criminum patratoribus in committendis eisdem excessibus per se et alios prestiterunt et prestant auxilium et favorem, eaque omnia, que in gravem eciam divine maiestatis offensam, animarum periculum, ecclesie libertatis contemptum et plurimorum scandalum cadere dinoscuntur, in civitate et diocesi memoratis sic sunt notoria, sic ea fama publica divulgat sicque nociva prochdolor experiencia manifestat, quod tergiversacione aliqua nequeunt occultari. Cupientes igitur huic morbo, ne per moras temporum factus cronicus fomenta respuat medicine, oportunam et congruam adhibere medelam, discrecioni vestre per apostolica scripta committimus et mandamus, quatenus vos vel duo aut unus vestrum per vos vel alium seu alios omnes et singulos tam clericos quam laicos, cuiuscunque status, ordinis vel condicionis existant, huiusmodi clericorum seu ecclesiasticarum personarum se, ut premittitur, bellicis actibus non immiscencium, captores, detentores, carcerum mancipatores, compulsores, verberatores, vulneratores, occisores necnon ipsorum clericorum seu personarum ecclesiasti- carum sic captorum seu detentorum aut carceratorum receptatores, ecclesiarum effractores
Strana 208
208 et incendiarios ac rerum et bonorum in ipsis ecclesiis existencium violentos spoliatores, raptores et depredatores, necnon talia fieri mandantes seu procurantes, aut eorum nomine seu mandato facta rata et grata habentes utpote excommunicatos et a canone generaliter per omnes ecclesias et loca, in quibus expedire videritis, auctoritate nostra excommunicatos publice nuncietis et insuper omnes et singulos tam sic excommunicatos a canone quam huiusmodi ecclesiarum, monasteriorum et locorum ac personarum ecclesiasticarum predictarum spoliatores, librorum fructuum reddituum et aliorum bonorum prefatorum occupatores, deten- tores, raptores, depredatores, abductores vel asportatores necnon eos, qui talia fieri seu committi mandaverunt seu fecerunt aut eorum nomine seu mandato facta seu commissa rata habuerunt seu habent, ipsorumque ea patrancium ac rerum et bonorum huiusmodi in predam asportatores receptatores ex parte nostra generaliter publice in ecclesiis coram populo per vos aut alios moneatis, ut infra competentem terminum, quem eis prefixeritis, huiusmodi captos et spoliata, rapta, abducta et asportata restituant seu de ipsis et aliis de huiusmodi per eos commissis debitam satisfaccionem impendant. Et si infra dictum terminum id non impleverint, in illos, qui alias ob premissa a iure excommunicati non sunt, generalem excommunicacionis sentenciam proferatis ipsorumque omnium huiusmodi monita non implen- cium terras, opida, castra, villas et loca subiciatis ecclesiastico interdicto. Preterea tam predictos quam alios omnes et singulos clericos, personas ecclesiasticas seculares et regulares, comites, proceres, barones, nobiles, milites et laicos, communia quoque ac universitates civitatum, castrorum, villarum et aliorum quorumcunque locorum generaliter et publice eadem auctoritate monere curetis, ut a talibus deinceps abstineant, alioquin ex tunc in omnes et singulos, qui talia committere vel attemptare presumpserint, in singulares scilicet personas in illis scilicet casibus expredictis, in quibus excommunicacionem per iam dictos canones non subirent, excommunicacionis, ac in universitates, communitates ac in omnium et singulorum talia committencium civitates, opida, castra, villas, terras et loca interdicti generalis sen- tencias proferatis et nichilominus omnes et singulos, quos simpliciter et de plano sine strepitu et figura iudicii sollerti et fideli adhibita diligencia repereritis talia commisisse aut fecisse vel mandasse fieri aut committi aut eorum nomine vel mandato facta vel commissa rata et grata habuisse, seu in futurum committere vel facere aut mandare fieri aut eorum nomine vel mandato facta seu commissa rata et grata habere, si singulares persone sive ab eodem canone sive vigore monicionum huiusmodi excommunicati sint, excommunicatos nominatim candelis accensis ; si vero universitates seu communitates extiterint et monicionibus huiusmodi non paruerint, eos nominatim ipsorumque omnium et singulorum personarum, universitatum, communitatum eisdem monicionibus non parencium civitates, opida, castra, terras, villas et loca interdicta tamdiu diebus dominicis et festivis in ecclesiis atque locis, in quibus vobis videbitur expedire, cum maior in eis fuerit cleri et populi multitudo, publice nuncietis et faciatis ab aliis nunciari ipsosque excummunicatos ab omnibus arcius evitari, donec super hiis satisfecerint competenter et absolucionis ab excommunicacione predicta et relaxacionis interdicti huiusmodi beneficia meruerint obtinere. Ceterum si forsan predictorum huiusmodi scelerum patratorum et receptancium eos eaque fieri mandancium ipsisque dancium in illis
208 et incendiarios ac rerum et bonorum in ipsis ecclesiis existencium violentos spoliatores, raptores et depredatores, necnon talia fieri mandantes seu procurantes, aut eorum nomine seu mandato facta rata et grata habentes utpote excommunicatos et a canone generaliter per omnes ecclesias et loca, in quibus expedire videritis, auctoritate nostra excommunicatos publice nuncietis et insuper omnes et singulos tam sic excommunicatos a canone quam huiusmodi ecclesiarum, monasteriorum et locorum ac personarum ecclesiasticarum predictarum spoliatores, librorum fructuum reddituum et aliorum bonorum prefatorum occupatores, deten- tores, raptores, depredatores, abductores vel asportatores necnon eos, qui talia fieri seu committi mandaverunt seu fecerunt aut eorum nomine seu mandato facta seu commissa rata habuerunt seu habent, ipsorumque ea patrancium ac rerum et bonorum huiusmodi in predam asportatores receptatores ex parte nostra generaliter publice in ecclesiis coram populo per vos aut alios moneatis, ut infra competentem terminum, quem eis prefixeritis, huiusmodi captos et spoliata, rapta, abducta et asportata restituant seu de ipsis et aliis de huiusmodi per eos commissis debitam satisfaccionem impendant. Et si infra dictum terminum id non impleverint, in illos, qui alias ob premissa a iure excommunicati non sunt, generalem excommunicacionis sentenciam proferatis ipsorumque omnium huiusmodi monita non implen- cium terras, opida, castra, villas et loca subiciatis ecclesiastico interdicto. Preterea tam predictos quam alios omnes et singulos clericos, personas ecclesiasticas seculares et regulares, comites, proceres, barones, nobiles, milites et laicos, communia quoque ac universitates civitatum, castrorum, villarum et aliorum quorumcunque locorum generaliter et publice eadem auctoritate monere curetis, ut a talibus deinceps abstineant, alioquin ex tunc in omnes et singulos, qui talia committere vel attemptare presumpserint, in singulares scilicet personas in illis scilicet casibus expredictis, in quibus excommunicacionem per iam dictos canones non subirent, excommunicacionis, ac in universitates, communitates ac in omnium et singulorum talia committencium civitates, opida, castra, villas, terras et loca interdicti generalis sen- tencias proferatis et nichilominus omnes et singulos, quos simpliciter et de plano sine strepitu et figura iudicii sollerti et fideli adhibita diligencia repereritis talia commisisse aut fecisse vel mandasse fieri aut committi aut eorum nomine vel mandato facta vel commissa rata et grata habuisse, seu in futurum committere vel facere aut mandare fieri aut eorum nomine vel mandato facta seu commissa rata et grata habere, si singulares persone sive ab eodem canone sive vigore monicionum huiusmodi excommunicati sint, excommunicatos nominatim candelis accensis ; si vero universitates seu communitates extiterint et monicionibus huiusmodi non paruerint, eos nominatim ipsorumque omnium et singulorum personarum, universitatum, communitatum eisdem monicionibus non parencium civitates, opida, castra, terras, villas et loca interdicta tamdiu diebus dominicis et festivis in ecclesiis atque locis, in quibus vobis videbitur expedire, cum maior in eis fuerit cleri et populi multitudo, publice nuncietis et faciatis ab aliis nunciari ipsosque excummunicatos ab omnibus arcius evitari, donec super hiis satisfecerint competenter et absolucionis ab excommunicacione predicta et relaxacionis interdicti huiusmodi beneficia meruerint obtinere. Ceterum si forsan predictorum huiusmodi scelerum patratorum et receptancium eos eaque fieri mandancium ipsisque dancium in illis
Strana 209
209 per se vel alium seu alios directe vel indirecte publice vel occulte auxilium, consilium vel favorem ,presencia promocionibus et requisicionibus huiusmodi seu citacionibus de ipsis faciendis eis secure vel comode haberi nequiret, vobis, citaciones et requisiciones huiusmodi et moni- ciones quaslibet per edicta publica in locis affigenda publicis, de quibus sit verisimilis coniectura, quod ad noticiam citatorum et monitorum huiusmodi pervenire valeant, faciendi plenam tenore presencium concedimus facultatem. Et volumus, quod moniciones et requisi- ciones ac citaciones huiusmodi perinde ipsos citatos requisitos et monitos, ut premittitur, arctent ac si eis facte et insinuate presencialiter et personaliter extitissent. Non obstantibus tam felicis recordacionis Bonifacii pape VIII. predecessoris nostri, in quibus cavetur, ne aliquis extra suam civitatem et diocesim nisi in certis exceptis casibus et in illis ultra unam dietam a fine sue diocesis ad iudicium evocetur, seu ne judices a sede deputati predicta extra civitatem et diocesim, in quibus deputati fuerint, contra quoscunque procedere sive alii vel aliis vices suas committere vel aliquos ultra unam dietam a fine diocesis eorundem trahere non presumant et de duabus dietis in concilio generali, quam aliis quibuscunque con- stitucionibus a predecessoribus nostris Romanis pontificibus tam de judicibus delegatis quam personis ultra certum numerum ad judicium non trahendis aut aliis editis, que vestre possent in hac parte jurisdiccioni aut potestati eiusque libero exercicio quomodolibet obviare, seu si aliquibus communiter vel divisim a predicta sit sede indultum, quod interdici, suspendi vel excommunicari non possint, per litteras apostolicas non facientes plenam et expressam ac de verbo ad verbum de indulto huiusmodi mencionem. Datum Rome apud sanctum Petrum kal. Octobris pontificatus nostri anno quinto. (Aus einer vidimirten Copie de anno 1396 im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 216. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Mixik von Mödritz einen Lahn und zwei Hofstätten verkaufe. Dt. Mirau 13. October 1394. Wir Niclas etc. bekennen etc. das fur uns komen ist Mixico von Modricz unser lieber getreuer und hat uns zu wissen getan, das er ein lehen akkers und zwe hofstete mit aller zugehorunge, die von uns als einem bischove zu Olomucz zu rechtem mannlehen ruren, vorkauft habe recht und redlich umb funfzig mark grosser prager (pfennig) mer- herischer zal etc. Holuben von Modricz und reichte es uf in unsere hende als lehensrecht ist und bat uns der egenannte Mixico, das wir das egenannte lehen und die zwen hofstetten Holuben zu rechtem mannlehen geruchten zu leihen. Des haben wir etc. (ut in aliis literis vendicionum). Testes: Jodocus de Wolfsberg, Johannes Czepericz, Bernhardus de Repaw. Datum Meraw feria tercia ante festum sancti Luce evangeliste anno domini MOCCC° nona- gesimo quarto. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 103.) 27
209 per se vel alium seu alios directe vel indirecte publice vel occulte auxilium, consilium vel favorem ,presencia promocionibus et requisicionibus huiusmodi seu citacionibus de ipsis faciendis eis secure vel comode haberi nequiret, vobis, citaciones et requisiciones huiusmodi et moni- ciones quaslibet per edicta publica in locis affigenda publicis, de quibus sit verisimilis coniectura, quod ad noticiam citatorum et monitorum huiusmodi pervenire valeant, faciendi plenam tenore presencium concedimus facultatem. Et volumus, quod moniciones et requisi- ciones ac citaciones huiusmodi perinde ipsos citatos requisitos et monitos, ut premittitur, arctent ac si eis facte et insinuate presencialiter et personaliter extitissent. Non obstantibus tam felicis recordacionis Bonifacii pape VIII. predecessoris nostri, in quibus cavetur, ne aliquis extra suam civitatem et diocesim nisi in certis exceptis casibus et in illis ultra unam dietam a fine sue diocesis ad iudicium evocetur, seu ne judices a sede deputati predicta extra civitatem et diocesim, in quibus deputati fuerint, contra quoscunque procedere sive alii vel aliis vices suas committere vel aliquos ultra unam dietam a fine diocesis eorundem trahere non presumant et de duabus dietis in concilio generali, quam aliis quibuscunque con- stitucionibus a predecessoribus nostris Romanis pontificibus tam de judicibus delegatis quam personis ultra certum numerum ad judicium non trahendis aut aliis editis, que vestre possent in hac parte jurisdiccioni aut potestati eiusque libero exercicio quomodolibet obviare, seu si aliquibus communiter vel divisim a predicta sit sede indultum, quod interdici, suspendi vel excommunicari non possint, per litteras apostolicas non facientes plenam et expressam ac de verbo ad verbum de indulto huiusmodi mencionem. Datum Rome apud sanctum Petrum kal. Octobris pontificatus nostri anno quinto. (Aus einer vidimirten Copie de anno 1396 im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 216. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Mixik von Mödritz einen Lahn und zwei Hofstätten verkaufe. Dt. Mirau 13. October 1394. Wir Niclas etc. bekennen etc. das fur uns komen ist Mixico von Modricz unser lieber getreuer und hat uns zu wissen getan, das er ein lehen akkers und zwe hofstete mit aller zugehorunge, die von uns als einem bischove zu Olomucz zu rechtem mannlehen ruren, vorkauft habe recht und redlich umb funfzig mark grosser prager (pfennig) mer- herischer zal etc. Holuben von Modricz und reichte es uf in unsere hende als lehensrecht ist und bat uns der egenannte Mixico, das wir das egenannte lehen und die zwen hofstetten Holuben zu rechtem mannlehen geruchten zu leihen. Des haben wir etc. (ut in aliis literis vendicionum). Testes: Jodocus de Wolfsberg, Johannes Czepericz, Bernhardus de Repaw. Datum Meraw feria tercia ante festum sancti Luce evangeliste anno domini MOCCC° nona- gesimo quarto. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 103.) 27
Strana 210
210 217. Johann von Hoditz verkauft fünf Lahne in dem Dorfe Rosicka dem Kloster in Neureisch. Dt. 13. November 1394. s. l. Ego Johannes de Hodicz unacum heredibus meis tenore presencium ad universorum noticiam publice cupio devenire, quod sana et matura deliberatione prehabita in villa mea, Rosyczka nuncupata, quinque laneos cum quartali unius lanei cum agris cultis et incultis, pratis pascuis rivulis rubetis montibus vallibus nemoribus judiciis juribus obvencionibus, pleno cum dominio, censibus nec non cum berna regali, pertinenciisque eorum universis ac eciam cum omnibus illis, que limites eorumdem quinque laneorum cum quartali ambiunt et distinqunt, que nunc ibi sunt, aut quomodolibet fieri poterunt in futurum et quocunque nomine censeantur, religiose sorori domicelle Jutte moniali et custrici monasterii beate virginis in Reusch, premonstratensis ordinis diocesis olomucensis totique conventui et monasterio ibidem titulo vere vendicionis vendidi jure proprietatis et hereditatis tenendos habendos utifruendos ac in perpetuum possidendos, pro quinquaginta sexagenis grossorum pragensium denariorum puri argenti, quam quidem pecuniam ab ipsa domicella Jutta supradicta in parata et numerata pecunia fateor me plenarie percepisse et totique conventui ac monasterio predicto quitacionem facio de solucione pecunie supra dicte; totumque jus, quod mihi heredibusque meis compe- tebat et competere poterat in eisdem quinque laneis et quartali, in conventum predicti monasterii et rectores legitimos ejusdem presentibus transfero et transfundo absque omni dolo, nihil mihi aut heredibus meis ibidem reservando. Nos igitur Marsico de Ustrassyn, Adam dictus Cadalice de Rzeczice, Gessko dictus Konias de Kniehnicz, Litvinus dictus Hlawnycze de Rosecz et Buzko de Hodicz fideiussores et disbrigatores una cum Johanne supradicto et pro ipso promittimus bona nostra fide et sincera sine dolo, omnes unanimiter cum heredibus nostris manu coniuncta in solidum et indivisa, predictos quinque laneos cum quartali et pertinenciis eorumdem universis supra notalis, predicte domicelle Jutte et monasterio predicto ac conventui monasterii ejusdem contra quemlibet hominem, cuiuscunque status aut condicionis fuerit, impetentem aut impetere volentem et specialiter per modum discussionis, quod vulgariter ssutye dicitur, impetere volentem, jure terre Moravie secundumque consuetudinem fideliter disbrigare, tabulisque terrestribus in primo dominorum concilio seu colloquio generali dictos quinque laneos cum quartali annotare irrecusabiliter sine dolo. Si vero certis racionabilibus prepedicti causis id facere neglexerimus, ex tunc statim in sequenti et proximo concilio seu colloquio dominorum dictos quinque laneos cum quartali debemus et promittimus bona fide ut supra, prefate domicelle Julte et monasterio ac conventui secundum consuetudinem et modum terre Moravie, ut prefertur, intabulare, occasionibus et contradiccionibus quibuslibet proculmotis. Item promiltimus bona fide istam summam berne regalis, que concernit prefatos quinque laneos, cum quartali ex summa seu registro terrestri extrahere, in hoc consciencias nostras non offendendo, et ipsi summe seu registro claustrali annotare. Si vero aliquo modo predicta bona cum pertinenciis eorumdem videlicet quinque laneos cum quartali in predicta
210 217. Johann von Hoditz verkauft fünf Lahne in dem Dorfe Rosicka dem Kloster in Neureisch. Dt. 13. November 1394. s. l. Ego Johannes de Hodicz unacum heredibus meis tenore presencium ad universorum noticiam publice cupio devenire, quod sana et matura deliberatione prehabita in villa mea, Rosyczka nuncupata, quinque laneos cum quartali unius lanei cum agris cultis et incultis, pratis pascuis rivulis rubetis montibus vallibus nemoribus judiciis juribus obvencionibus, pleno cum dominio, censibus nec non cum berna regali, pertinenciisque eorum universis ac eciam cum omnibus illis, que limites eorumdem quinque laneorum cum quartali ambiunt et distinqunt, que nunc ibi sunt, aut quomodolibet fieri poterunt in futurum et quocunque nomine censeantur, religiose sorori domicelle Jutte moniali et custrici monasterii beate virginis in Reusch, premonstratensis ordinis diocesis olomucensis totique conventui et monasterio ibidem titulo vere vendicionis vendidi jure proprietatis et hereditatis tenendos habendos utifruendos ac in perpetuum possidendos, pro quinquaginta sexagenis grossorum pragensium denariorum puri argenti, quam quidem pecuniam ab ipsa domicella Jutta supradicta in parata et numerata pecunia fateor me plenarie percepisse et totique conventui ac monasterio predicto quitacionem facio de solucione pecunie supra dicte; totumque jus, quod mihi heredibusque meis compe- tebat et competere poterat in eisdem quinque laneis et quartali, in conventum predicti monasterii et rectores legitimos ejusdem presentibus transfero et transfundo absque omni dolo, nihil mihi aut heredibus meis ibidem reservando. Nos igitur Marsico de Ustrassyn, Adam dictus Cadalice de Rzeczice, Gessko dictus Konias de Kniehnicz, Litvinus dictus Hlawnycze de Rosecz et Buzko de Hodicz fideiussores et disbrigatores una cum Johanne supradicto et pro ipso promittimus bona nostra fide et sincera sine dolo, omnes unanimiter cum heredibus nostris manu coniuncta in solidum et indivisa, predictos quinque laneos cum quartali et pertinenciis eorumdem universis supra notalis, predicte domicelle Jutte et monasterio predicto ac conventui monasterii ejusdem contra quemlibet hominem, cuiuscunque status aut condicionis fuerit, impetentem aut impetere volentem et specialiter per modum discussionis, quod vulgariter ssutye dicitur, impetere volentem, jure terre Moravie secundumque consuetudinem fideliter disbrigare, tabulisque terrestribus in primo dominorum concilio seu colloquio generali dictos quinque laneos cum quartali annotare irrecusabiliter sine dolo. Si vero certis racionabilibus prepedicti causis id facere neglexerimus, ex tunc statim in sequenti et proximo concilio seu colloquio dominorum dictos quinque laneos cum quartali debemus et promittimus bona fide ut supra, prefate domicelle Julte et monasterio ac conventui secundum consuetudinem et modum terre Moravie, ut prefertur, intabulare, occasionibus et contradiccionibus quibuslibet proculmotis. Item promiltimus bona fide istam summam berne regalis, que concernit prefatos quinque laneos, cum quartali ex summa seu registro terrestri extrahere, in hoc consciencias nostras non offendendo, et ipsi summe seu registro claustrali annotare. Si vero aliquo modo predicta bona cum pertinenciis eorumdem videlicet quinque laneos cum quartali in predicta
Strana 211
211 villa constitutos disbrigare seu tabulis terre annotare, ac ea, que prescribendo promittimus, facere neglexerimus seu non possemus quovismodo, ex tunc duo nostrorum cum duobus famulis et quatuor equis, quicunque et quandocunque requisiti et moniti fuerimus per ipsam domicellam Juttam, aut conventum predicti monasterii seu rectores, tutores, gubernatores vel nuncios speciales ipsius monasterii, mox obstagium debitum et consuetum in ipso oppido Reusch ad hospitem honestum per prefatos domicellam Juttam seu conventum vel rectores, tutores, gubernatores predicti monasterii nobis deputatum tenebimur et debemus sine quibusvis excusacioni- bus et contradiccionibus ad prestandum verum et consuetum obstagium subintrare et introire, et id obstagium more solito observare non exeundo de eodem, donec supradicta pecunia unacum augmento tercie partis et omnia damna, que desuper quomodocunque accreverint per me et fideiussores meos plene et integraliter prenotate domicelle Jutte et monasterio ac conventui predicto fuerit persoluta; quatuordecim vero diebus elapsis prefato obstagio prestito vel non prestito mox prefata domicella Jutta, conventus rectores et gubernatores prefati monasterii dictam pecuniam videlicet quinquaginta sexagenas grossorum pragensium et cum augmento tercie partis inter judeos seu christianos conquirere poterint super damna omnium nostrum premissorum. In cuius rei evidens testimonium sigilla nostra omnium suprascriptorum videlicet Marssiconis de Ustrassin, Ade dicti Kadalice de Rzeczicze, Gesskonis dicti Konias de Knyehnicz, Litvini dicti Hlawnycze de Rosecz et Busconis de Hodicz de certa omnium nostrum sciencia presentibus sunt appensa. Datum et actum sub anno domini millesimo, trecentesimo nonagesimo quarto, feria sexta in die sancti Briccii confessoris. (Abschrift im Archive des Kl. Neureisch.) 218. Brünn 15. November 1394. Markgraf Jodok verfügt, dass die fallige Urbede Berlins und Kölns auf die Schuld wegen Köpenicks abgerechnet werde. (Riedel Cod. Brandenb. Suppl. 251.) 219. Indulgenz des Pabstes Bonifacius IX. für die Olmützer Kirche. Dt. Rom 15. November 1394. Bonifacius episcopus servus servorum dei universis Christi fidelibus presentes litteras inspecturis salutem et apostolicam benediccionem. Dum precelsa meritorum insignia, quibus regina celorum virgo dei genitrix gloriosa, sedibus prelata sidereis quasi stella matutina pre- rutilat, devote consideracionis indagine perscrutamur; dum eciam intra pectoris archana revolvimus, quod ipsa utpote mater misericordie, gracie et pietatis amica, humani generis 27*
211 villa constitutos disbrigare seu tabulis terre annotare, ac ea, que prescribendo promittimus, facere neglexerimus seu non possemus quovismodo, ex tunc duo nostrorum cum duobus famulis et quatuor equis, quicunque et quandocunque requisiti et moniti fuerimus per ipsam domicellam Juttam, aut conventum predicti monasterii seu rectores, tutores, gubernatores vel nuncios speciales ipsius monasterii, mox obstagium debitum et consuetum in ipso oppido Reusch ad hospitem honestum per prefatos domicellam Juttam seu conventum vel rectores, tutores, gubernatores predicti monasterii nobis deputatum tenebimur et debemus sine quibusvis excusacioni- bus et contradiccionibus ad prestandum verum et consuetum obstagium subintrare et introire, et id obstagium more solito observare non exeundo de eodem, donec supradicta pecunia unacum augmento tercie partis et omnia damna, que desuper quomodocunque accreverint per me et fideiussores meos plene et integraliter prenotate domicelle Jutte et monasterio ac conventui predicto fuerit persoluta; quatuordecim vero diebus elapsis prefato obstagio prestito vel non prestito mox prefata domicella Jutta, conventus rectores et gubernatores prefati monasterii dictam pecuniam videlicet quinquaginta sexagenas grossorum pragensium et cum augmento tercie partis inter judeos seu christianos conquirere poterint super damna omnium nostrum premissorum. In cuius rei evidens testimonium sigilla nostra omnium suprascriptorum videlicet Marssiconis de Ustrassin, Ade dicti Kadalice de Rzeczicze, Gesskonis dicti Konias de Knyehnicz, Litvini dicti Hlawnycze de Rosecz et Busconis de Hodicz de certa omnium nostrum sciencia presentibus sunt appensa. Datum et actum sub anno domini millesimo, trecentesimo nonagesimo quarto, feria sexta in die sancti Briccii confessoris. (Abschrift im Archive des Kl. Neureisch.) 218. Brünn 15. November 1394. Markgraf Jodok verfügt, dass die fallige Urbede Berlins und Kölns auf die Schuld wegen Köpenicks abgerechnet werde. (Riedel Cod. Brandenb. Suppl. 251.) 219. Indulgenz des Pabstes Bonifacius IX. für die Olmützer Kirche. Dt. Rom 15. November 1394. Bonifacius episcopus servus servorum dei universis Christi fidelibus presentes litteras inspecturis salutem et apostolicam benediccionem. Dum precelsa meritorum insignia, quibus regina celorum virgo dei genitrix gloriosa, sedibus prelata sidereis quasi stella matutina pre- rutilat, devote consideracionis indagine perscrutamur; dum eciam intra pectoris archana revolvimus, quod ipsa utpote mater misericordie, gracie et pietatis amica, humani generis 27*
Strana 212
212 consolatrix, pro salute fidelium, qui delictorum onere pregravantur, sedula exoratrix et per- vigil ad regem, quem genuit, intercedit; dignum quin pocius debitum arbitramur, ut Christi fideles ad virginis tam sublimis iugem veneracionem et assiduam eciam per indulgenciarum munera provocemus, presertim cum sacra eius memoria recensetur. Cum itaque sicut accepimus in ecclesia Olomucensi singulis diebus per anni circulum missa sub honore eius- dem virginis alme consueverit solenniter celebrari, ad quam audiendam confluit populi multi- tudo, nos cupientes ut Christi fideles eo libencius huiusmodi celebracioni misse studeant interesse, quo ex hoc maius animarum commodum se speraverint adipisci, de omnipotentis dei misericordia et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius auctoritate confisi omnibus vere penitentibus et confessis, qui celebracioni eiusdem misse devote interfuerint, singulis videlicet diebus, quibus eos dicte celebracioni interesse contigerit, unum annum et quadraginta dies de iniunctis eis penitenciis misericorditer relaxamus. Volumus autem, quod si alias visitan- tibus dictam ecclesiam vel ad eius reparacionem seu fabricam manus porrigentibus adiutrices, aut alias inibi pias elemosinas erogantibus seu alias aliqua alia indulgencia imperpetuum vel ad certum tempus nondum lapsum duratura per nos concessa fuerit, presentes littere nullius existant roboris vel nomenti. Datum Rome apud sanctum Petrum XVII kalendas decembris, pontificatus nostri anno sexto. (Orig. Perg. anh. Bleibulle im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 220. Privilegium des Markgrafen Prokop für die Stadt Bodenstat. Dt. Bodenstat 30. November 1394. Nos Procopius dei gratia marchio Moraviae ad cunctorum notitiam praesentia cupimus et volumus devenire. Quod pensantes, considerantes et videntes inopiam et defectus civitalis nostrae Bothstat incolarumque ipsius civitatis profectus summopere cupientes evenire, gratiam cum ipsa civitate et incolis ipsius civitatis fecimus et praesentibus facimus specialem, prout in articulis infra scriptis plenius continetur. Primum quia ipsam civitatem Bothstat ac incolas ipsius apud ipsorum jura antiqua prout antiquitus habuerunt, dimittimus manere, ipsa jura non infringentes sed potius in melius producentes et praesentibus confirmantes. Etiam volumus et gratiam ipsis facimus, ut ipsa civitas Bothstat ac incolae ipsius civitatis et inha- bitatores omnibus juribus, prout ipsa civitas Olomucensis habet, et ab antiquis retinet et tenet, potiantur et fruantur, ipsa jura, sicut ipsa civitas habet, ipsi civitati nostrae Bothstat ac inhabitatoribus non violantes sed ut inviolabilia permaneant, virtute praesentium confirma- mus. Etiam adjungimus volentes, si quis vel qui incolae et inhabitatores villarum videlicet Rudosan, Botzkau, Milbans, Libenthal, Spanov, Landmar, Bernau, Lidnan, Smetzan, Gaister- dorff, Sighartau et Herrmannsdorf de bonis ad ipsam civitatem spectantibus pecora vel pecudes, blada sive alias quascunque res venditioni vellent exponere, primum ut ad civitatem Bothstat adducant et inibi vendant; sin autem in ipsa civitate ipsas res, prout superius
212 consolatrix, pro salute fidelium, qui delictorum onere pregravantur, sedula exoratrix et per- vigil ad regem, quem genuit, intercedit; dignum quin pocius debitum arbitramur, ut Christi fideles ad virginis tam sublimis iugem veneracionem et assiduam eciam per indulgenciarum munera provocemus, presertim cum sacra eius memoria recensetur. Cum itaque sicut accepimus in ecclesia Olomucensi singulis diebus per anni circulum missa sub honore eius- dem virginis alme consueverit solenniter celebrari, ad quam audiendam confluit populi multi- tudo, nos cupientes ut Christi fideles eo libencius huiusmodi celebracioni misse studeant interesse, quo ex hoc maius animarum commodum se speraverint adipisci, de omnipotentis dei misericordia et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius auctoritate confisi omnibus vere penitentibus et confessis, qui celebracioni eiusdem misse devote interfuerint, singulis videlicet diebus, quibus eos dicte celebracioni interesse contigerit, unum annum et quadraginta dies de iniunctis eis penitenciis misericorditer relaxamus. Volumus autem, quod si alias visitan- tibus dictam ecclesiam vel ad eius reparacionem seu fabricam manus porrigentibus adiutrices, aut alias inibi pias elemosinas erogantibus seu alias aliqua alia indulgencia imperpetuum vel ad certum tempus nondum lapsum duratura per nos concessa fuerit, presentes littere nullius existant roboris vel nomenti. Datum Rome apud sanctum Petrum XVII kalendas decembris, pontificatus nostri anno sexto. (Orig. Perg. anh. Bleibulle im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 220. Privilegium des Markgrafen Prokop für die Stadt Bodenstat. Dt. Bodenstat 30. November 1394. Nos Procopius dei gratia marchio Moraviae ad cunctorum notitiam praesentia cupimus et volumus devenire. Quod pensantes, considerantes et videntes inopiam et defectus civitalis nostrae Bothstat incolarumque ipsius civitatis profectus summopere cupientes evenire, gratiam cum ipsa civitate et incolis ipsius civitatis fecimus et praesentibus facimus specialem, prout in articulis infra scriptis plenius continetur. Primum quia ipsam civitatem Bothstat ac incolas ipsius apud ipsorum jura antiqua prout antiquitus habuerunt, dimittimus manere, ipsa jura non infringentes sed potius in melius producentes et praesentibus confirmantes. Etiam volumus et gratiam ipsis facimus, ut ipsa civitas Bothstat ac incolae ipsius civitatis et inha- bitatores omnibus juribus, prout ipsa civitas Olomucensis habet, et ab antiquis retinet et tenet, potiantur et fruantur, ipsa jura, sicut ipsa civitas habet, ipsi civitati nostrae Bothstat ac inhabitatoribus non violantes sed ut inviolabilia permaneant, virtute praesentium confirma- mus. Etiam adjungimus volentes, si quis vel qui incolae et inhabitatores villarum videlicet Rudosan, Botzkau, Milbans, Libenthal, Spanov, Landmar, Bernau, Lidnan, Smetzan, Gaister- dorff, Sighartau et Herrmannsdorf de bonis ad ipsam civitatem spectantibus pecora vel pecudes, blada sive alias quascunque res venditioni vellent exponere, primum ut ad civitatem Bothstat adducant et inibi vendant; sin autem in ipsa civitate ipsas res, prout superius
Strana 213
213 exprimuntur, venditioni non possent exponere, ex tunc judici ipsius civitatis innotescentes ad propria reducant et hoc ipsum judici ipsius villae, in qua inhabitant, proponentes ipsa blada, cujuscunque grani fuerint, pecora et pecudes sive alias res alibi civitatum et locorum, ubi ipsis videbitur, alienent et vendant. Similiter adjicientes, si quis vel qui ipsa blada, pecora vet pecudes sive alias res, quibuscunque nominibus nuncupentur, hic in civitate judici non proponentes alibi locorum et civitatum vendentes alienarent, ex tunc ipsas res pecora ve pecudes sive alias res venditionei expositas in viis captas et arrestatas ad nos volumus esse devo- lutas, et talis vel tales, qui talia fecerit vel fecerint, volumus, ut cum singulis rebus mobilibus et immobilibus in nostra gratia constituatur vel constituantur. Etiam si quis vel qui incolae ipsius civitatis Bothstat equos habuerit vel habuerint, nos ipsi vel ipsis sicca et arida de silvis civitati adjacentibus abducere propriis usibus praesentibus indulgemus, sed tamen nobis solutiones singulis annis de ipsis equis videlicet avenam et alias solutiones, sicuti praede- cessoribus nostris fecerunt, solvere debent et tenentur, etiam hac gratia ipsi civitati per nos ac incolis addita, quod nullus judicum villarum superius expressarum ad ipsam civitatem spectantium debent alibi cerevisiam ad propinandum emere vel comparare, nisi hic in civitate Bothstat apud inhabitatores ipsius civitatis; in tali tamen pretio ipsis judicibus vas cerevisiae debetur vendi et dari, quemadmodum in civitatibus videlicet Odry, Bauthshau et in Hranitz compararent, hoc tamen excluso, quod supradictarum villarum judices de ipsis villis ad civitatem spectantibus dum et quando sufficere poterint cerevisiam ipsis indulgemus braxare et incolis ipsius villae, in qua braxaverint, propinare. Et ut gratiae ipsi civitati et incolis et inhabitatoribus per nos factae solidentur firmae et inviolabiles in futurum per- manerent, ipsas gratias in articulis et punctis prout superius continentur, de certa nostra scientia praesentium virtute ratificamus et confirmamus nostro sigillo praesentibus subappenso. Datum et actum anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo quarto, feria secunda in Bothstat, die et festo sancti Andreae apostoli gloriosi. (Aus der Privilegienbestätigung der Kaiserin Maria Theresia im mähr. Landes-Archive.) 221. Marienburg 3. December 1394. Der Hochmeister in Preussen verspricht dem Markgrafen Jodok die von dem Herzog Johann von Görlitz dem Orden zum Kauf oder Pfandbesitz angebotene Neumark nicht anzunehmen. (Riedel Cod. Brandenb. A. XXIV. 98.)
213 exprimuntur, venditioni non possent exponere, ex tunc judici ipsius civitatis innotescentes ad propria reducant et hoc ipsum judici ipsius villae, in qua inhabitant, proponentes ipsa blada, cujuscunque grani fuerint, pecora et pecudes sive alias res alibi civitatum et locorum, ubi ipsis videbitur, alienent et vendant. Similiter adjicientes, si quis vel qui ipsa blada, pecora vet pecudes sive alias res, quibuscunque nominibus nuncupentur, hic in civitate judici non proponentes alibi locorum et civitatum vendentes alienarent, ex tunc ipsas res pecora ve pecudes sive alias res venditionei expositas in viis captas et arrestatas ad nos volumus esse devo- lutas, et talis vel tales, qui talia fecerit vel fecerint, volumus, ut cum singulis rebus mobilibus et immobilibus in nostra gratia constituatur vel constituantur. Etiam si quis vel qui incolae ipsius civitatis Bothstat equos habuerit vel habuerint, nos ipsi vel ipsis sicca et arida de silvis civitati adjacentibus abducere propriis usibus praesentibus indulgemus, sed tamen nobis solutiones singulis annis de ipsis equis videlicet avenam et alias solutiones, sicuti praede- cessoribus nostris fecerunt, solvere debent et tenentur, etiam hac gratia ipsi civitati per nos ac incolis addita, quod nullus judicum villarum superius expressarum ad ipsam civitatem spectantium debent alibi cerevisiam ad propinandum emere vel comparare, nisi hic in civitate Bothstat apud inhabitatores ipsius civitatis; in tali tamen pretio ipsis judicibus vas cerevisiae debetur vendi et dari, quemadmodum in civitatibus videlicet Odry, Bauthshau et in Hranitz compararent, hoc tamen excluso, quod supradictarum villarum judices de ipsis villis ad civitatem spectantibus dum et quando sufficere poterint cerevisiam ipsis indulgemus braxare et incolis ipsius villae, in qua braxaverint, propinare. Et ut gratiae ipsi civitati et incolis et inhabitatoribus per nos factae solidentur firmae et inviolabiles in futurum per- manerent, ipsas gratias in articulis et punctis prout superius continentur, de certa nostra scientia praesentium virtute ratificamus et confirmamus nostro sigillo praesentibus subappenso. Datum et actum anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo quarto, feria secunda in Bothstat, die et festo sancti Andreae apostoli gloriosi. (Aus der Privilegienbestätigung der Kaiserin Maria Theresia im mähr. Landes-Archive.) 221. Marienburg 3. December 1394. Der Hochmeister in Preussen verspricht dem Markgrafen Jodok die von dem Herzog Johann von Görlitz dem Orden zum Kauf oder Pfandbesitz angebotene Neumark nicht anzunehmen. (Riedel Cod. Brandenb. A. XXIV. 98.)
Strana 214
214 222. Johann Markgraf zu Görlitz, Stefan Pfalzgraf bei Rhein, Lamprecht Bischof von Bam- berg, Friedrich Burggraf von Nürnberg, Niklas Bischof von Olmütz und Johann Bischof von Meissen versprechen dem Markgrafen Jodok und seinem Anhange sicheres Geleite nach Budweis zu den Friedensunterhandlungen mit K. Wenzel IV Dt. Budweis 6. December 1394. Wir Johannes von gots gnaden marggrave zu Brandemburg zu Lusicz und herzog zu Gorlicz, Stephan Pfalczgrave bei Rein und herzoge in Beyern, Lamprecht bisschoff zu Babemberg, Fridereich burggrave zu Nuremberg, Niclas von Olomuncz und Johannes zu Missen bischofe, bekennen offenlich mit disem brive allen den, die in sehen, horen adir lesen, das wir von wegen des allerdurchluchtigsten fürsten und hern, hern Wenczlawes Romischen und Behemischen kuniges, unsers lieben hern, unsersselbes und aller andern, die durch des egenanten unsers hern des kuniges und ouch unsern des vorgenanten herzog Johansen von Gorlicz willen und ouch aller andern der unsern willen tun und lassen, an alles arg und an geverde, globen mit disem unserme offen brive, dem hochgeborn fursten hern Josten marggraven zu Merhern und den edlen Heinreich von Rosemberg, Heinreich von Neuenhause, Brzenken vom Skal und dorzu allen fursten, hern, rittern, knechten und aller meniclichen, die mit in selber und von irentwegen mit uns und andern des obgenanten unsers hern, des Romischen kuniges reten zum Budweis adir anderstwo in dem kunigreich zu Behem tage leisten und halden werden, von date dicz brives bis ubir vierzehentage eine ganze treue, sicherheit, fride und geleite in zu tun und zu halden, bei unsern guten treuen an arg, uff die selben tage zu komen, do selbist zu sein und von dannan widder bis in ire eigne slos und heimut sicher leibes und gutes, an alles arg. Und haben dorumb disen brief versigelt mit unsern anhangenden ingesiglen. Der geben ist zum Budweis, noch Cristes geburt dreizenhundert dernoch in dem vier und neunzigistem jaren, an sante Niclastage des heiligen bisschofes. (Orig. Perg. 6 anh. Sig. in den altständischen Acten des mähr. Landes-Archives.) 223. Markgraf Jodok und die böhmischen Landherrn schliessen mit den österreichischen Herzogen einen Bund auf sieben Jahre. Dt. Weitra 17. December 1394. Wir Jost von gotes gnaden marggraf und herre zu Merhern und wir die nach- geschriben landtherren ze Peheim: Heinrich von Rosemberg, Heinrich von Neuenhusze, Brzenke von Skal, Heinrich Berka von Hoenstein, Jan von Michelsperg, Otte Bergaw genant von Byelyna, Wilhelm von Landstein, Boczke von der Chunstat genant von Podyebrad, Hasske von Lemperg, und Czenke von Wartemberg, bekennen und tun kunt offenlich mit
214 222. Johann Markgraf zu Görlitz, Stefan Pfalzgraf bei Rhein, Lamprecht Bischof von Bam- berg, Friedrich Burggraf von Nürnberg, Niklas Bischof von Olmütz und Johann Bischof von Meissen versprechen dem Markgrafen Jodok und seinem Anhange sicheres Geleite nach Budweis zu den Friedensunterhandlungen mit K. Wenzel IV Dt. Budweis 6. December 1394. Wir Johannes von gots gnaden marggrave zu Brandemburg zu Lusicz und herzog zu Gorlicz, Stephan Pfalczgrave bei Rein und herzoge in Beyern, Lamprecht bisschoff zu Babemberg, Fridereich burggrave zu Nuremberg, Niclas von Olomuncz und Johannes zu Missen bischofe, bekennen offenlich mit disem brive allen den, die in sehen, horen adir lesen, das wir von wegen des allerdurchluchtigsten fürsten und hern, hern Wenczlawes Romischen und Behemischen kuniges, unsers lieben hern, unsersselbes und aller andern, die durch des egenanten unsers hern des kuniges und ouch unsern des vorgenanten herzog Johansen von Gorlicz willen und ouch aller andern der unsern willen tun und lassen, an alles arg und an geverde, globen mit disem unserme offen brive, dem hochgeborn fursten hern Josten marggraven zu Merhern und den edlen Heinreich von Rosemberg, Heinreich von Neuenhause, Brzenken vom Skal und dorzu allen fursten, hern, rittern, knechten und aller meniclichen, die mit in selber und von irentwegen mit uns und andern des obgenanten unsers hern, des Romischen kuniges reten zum Budweis adir anderstwo in dem kunigreich zu Behem tage leisten und halden werden, von date dicz brives bis ubir vierzehentage eine ganze treue, sicherheit, fride und geleite in zu tun und zu halden, bei unsern guten treuen an arg, uff die selben tage zu komen, do selbist zu sein und von dannan widder bis in ire eigne slos und heimut sicher leibes und gutes, an alles arg. Und haben dorumb disen brief versigelt mit unsern anhangenden ingesiglen. Der geben ist zum Budweis, noch Cristes geburt dreizenhundert dernoch in dem vier und neunzigistem jaren, an sante Niclastage des heiligen bisschofes. (Orig. Perg. 6 anh. Sig. in den altständischen Acten des mähr. Landes-Archives.) 223. Markgraf Jodok und die böhmischen Landherrn schliessen mit den österreichischen Herzogen einen Bund auf sieben Jahre. Dt. Weitra 17. December 1394. Wir Jost von gotes gnaden marggraf und herre zu Merhern und wir die nach- geschriben landtherren ze Peheim: Heinrich von Rosemberg, Heinrich von Neuenhusze, Brzenke von Skal, Heinrich Berka von Hoenstein, Jan von Michelsperg, Otte Bergaw genant von Byelyna, Wilhelm von Landstein, Boczke von der Chunstat genant von Podyebrad, Hasske von Lemperg, und Czenke von Wartemberg, bekennen und tun kunt offenlich mit
Strana 215
215 dem brief fur uns und unserr erben und nachkomen, daz wir bedacht haben, daz wir und auch land und leut und alle unserr undertan und alle die zu der kron ze Peheim gehörendt, nicht bei rechten, freihaiten, gnaden und guten gewonhaiten bleiben mugen und behalten werden, als daz kunigreich und die kron ze Peheim und daz marggraftum ze Merhern und wir die egenanten landtherren herkomen sein. Wie wol wir daz ze menniger stund ze rede bracht haben an den steten, da wir das recht tun solten, darumb uns doch kainend nit werden mocht, noch uns dez endes hinfur nicht versechen, und darumb durch frides und gemaches willen land und leut und auf daz, daz daz recht bei seinem rechten schirme reichen und armen beleibe, haben wir uns vorainet und vorpunden, vorainen und vorpinden uns auch wissentlich mit dem brief getreulich freuntlich und an geverde zu den hochgeborn fursten herzogen Albrechten und herzog Wilhelmen und herzogen Leupolten geprudern, seinen vettern, und herzogen Albrechten dem jungen, dez egenanten herzog Albrechten sun, allen herzogen zu Osterreich, zu Steyr, ze Kerenden und ze Krain, graven ze Tyrol etc. von den nechsten kunftigen weihenechten uber syben ganze jar, die nechsten nachanander. Dez ersten, ob iemant, wer der were, von der kron und dem kunigreich ze Pehaim mit iren zugehorungen, die obgenanten von Osterreich, ire land oder leute, wie die genant weren, wider recht bekriegen, besweren, dringen oder laidigen wolten an iren wirden, eren, landen, leuten oder gutern, daz wir, alspald die sach an uns kumpt, daz understeen und wenden sullen und wellen, mit allem unserm vormugen unvorczogen und an geverde, und auch disz sach treiben, und zu gutem ende pringen, als ob si unserr selber sach were, damit die obgenanten von Osterreich bei iren wirden, eren, landen, leuten und gûten beleiben, alz si daz von alter vncz herpracht haben. Wenn auch der durchluchtigster furste unser gnediger liber herre, herre Wenczlaw Romischer kunig und kunig zu Pehaim solich richtigung mit uns fur sich nimpt, damit derselbe unser herre und sein kron zu Pehaim, wir und land und leut ze Pehaim mit iren zugehorung beleiben bei den rechten, freihaiten, gnaden und guten gewonhaiten alz daz von alter herkomen ist, daz mogen wir wol aufnemen, doch also: ob iemant, wer der were, von derselben kron zu Pehaim und ir zugehorung die obgenanten von Osterreich wider recht bekriegen, laidigen, dringen oder besweren wolt an iren wirden, eren, landen, leuten und gutern, daz wir dennocht darumb genzlich bei in beleiben und in beholffen und beistendig sein sullen und wellen getreulich, als abengeschriben stet, an geverde. Geschech auch daz ainem tail oder paiden obgenanten nicht end werden mocht, und daz sich die sach ze krieg zug, so sullen wir marggraf Jost und wir die egenanten lantherren von Pehaim den egenanten von Osterreich mit allem unserm vermugen unvorzogenlich an geverde geraten, geholffen und beistendig sein und auch die sach treiben, alz ob uns das selber antreff, und die zu ainem ende pringen, daz paiden tail der sachen ain end werd, und sol sich auch denn furbazz ain tail an den andern nicht richten noch sunen, die sach sei denn zu ainem end pracht, alz vorgeschriben stet, an geverde. Und wir der obgenante marggraf Jost globen und vorhaissen bei unsern furstlichen eren und treuen, und wir die obgeschriben landherren zu Pehaim alle, und unserr iedlicher insunder, versprechen und vorpinden uns bei unsern eiden, treuen und ere wissentlich mit dem brief, die obgeschriben
215 dem brief fur uns und unserr erben und nachkomen, daz wir bedacht haben, daz wir und auch land und leut und alle unserr undertan und alle die zu der kron ze Peheim gehörendt, nicht bei rechten, freihaiten, gnaden und guten gewonhaiten bleiben mugen und behalten werden, als daz kunigreich und die kron ze Peheim und daz marggraftum ze Merhern und wir die egenanten landtherren herkomen sein. Wie wol wir daz ze menniger stund ze rede bracht haben an den steten, da wir das recht tun solten, darumb uns doch kainend nit werden mocht, noch uns dez endes hinfur nicht versechen, und darumb durch frides und gemaches willen land und leut und auf daz, daz daz recht bei seinem rechten schirme reichen und armen beleibe, haben wir uns vorainet und vorpunden, vorainen und vorpinden uns auch wissentlich mit dem brief getreulich freuntlich und an geverde zu den hochgeborn fursten herzogen Albrechten und herzog Wilhelmen und herzogen Leupolten geprudern, seinen vettern, und herzogen Albrechten dem jungen, dez egenanten herzog Albrechten sun, allen herzogen zu Osterreich, zu Steyr, ze Kerenden und ze Krain, graven ze Tyrol etc. von den nechsten kunftigen weihenechten uber syben ganze jar, die nechsten nachanander. Dez ersten, ob iemant, wer der were, von der kron und dem kunigreich ze Pehaim mit iren zugehorungen, die obgenanten von Osterreich, ire land oder leute, wie die genant weren, wider recht bekriegen, besweren, dringen oder laidigen wolten an iren wirden, eren, landen, leuten oder gutern, daz wir, alspald die sach an uns kumpt, daz understeen und wenden sullen und wellen, mit allem unserm vormugen unvorczogen und an geverde, und auch disz sach treiben, und zu gutem ende pringen, als ob si unserr selber sach were, damit die obgenanten von Osterreich bei iren wirden, eren, landen, leuten und gûten beleiben, alz si daz von alter vncz herpracht haben. Wenn auch der durchluchtigster furste unser gnediger liber herre, herre Wenczlaw Romischer kunig und kunig zu Pehaim solich richtigung mit uns fur sich nimpt, damit derselbe unser herre und sein kron zu Pehaim, wir und land und leut ze Pehaim mit iren zugehorung beleiben bei den rechten, freihaiten, gnaden und guten gewonhaiten alz daz von alter herkomen ist, daz mogen wir wol aufnemen, doch also: ob iemant, wer der were, von derselben kron zu Pehaim und ir zugehorung die obgenanten von Osterreich wider recht bekriegen, laidigen, dringen oder besweren wolt an iren wirden, eren, landen, leuten und gutern, daz wir dennocht darumb genzlich bei in beleiben und in beholffen und beistendig sein sullen und wellen getreulich, als abengeschriben stet, an geverde. Geschech auch daz ainem tail oder paiden obgenanten nicht end werden mocht, und daz sich die sach ze krieg zug, so sullen wir marggraf Jost und wir die egenanten lantherren von Pehaim den egenanten von Osterreich mit allem unserm vermugen unvorzogenlich an geverde geraten, geholffen und beistendig sein und auch die sach treiben, alz ob uns das selber antreff, und die zu ainem ende pringen, daz paiden tail der sachen ain end werd, und sol sich auch denn furbazz ain tail an den andern nicht richten noch sunen, die sach sei denn zu ainem end pracht, alz vorgeschriben stet, an geverde. Und wir der obgenante marggraf Jost globen und vorhaissen bei unsern furstlichen eren und treuen, und wir die obgeschriben landherren zu Pehaim alle, und unserr iedlicher insunder, versprechen und vorpinden uns bei unsern eiden, treuen und ere wissentlich mit dem brief, die obgeschriben
Strana 216
216 ainigung und alle und iedliche artickell, die darinn sind begriffen, die vorgenanten syben jar aus war und stet ze halten, und die getreulich und genzlich ze volfuren und zu endten mit allem unserm vormugen an geverde, alz vor an diesem brief stet geschriben. Und dez zu urkund geben wir vorgenanter marggraf Jost und wir die obgenanten landtherren von Pehaim den egenanten von Osterreich den brief mit unsern anhangenden ingesigeln vor- gesigelten, der geben ist ze Weytrach an pfinztag vor sand Thomas tage, dez heiligen zwelfpoten, nach Criste geburt dreizehenhundert jar und darnach in dem vier und neun- zigisten jare. (Die Abschrift aus dem Originale, an dem zehn h. Sigel, mitgetheilt vom k. k. geh. Haus-, Hof- und Staats-Archive in Wien. — Vgl. Pelzl: K. Wenzel I. Urkdb. p. 140 n. 112.) 224. Notariatsact, in welchem sich Theodorich von Wischau, Pfarrer in Pustmir, und Johannes Salzar, Altarist ebendaselbst, verpslichten, den Schiedsspruch des Olmützer Officialen und des Archidiacons von Prerau zu halten. Dt. Rom 20. December 1394. In nomine domini amen. Sub anno nativitatis eiusdem millesimo trecentesimo nona- gesimo quarto, indiccione secunda, die vicesima mensis Decembris, hora vesperorum vel quasi, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Bonifacii divina pro- videncia pape noni anno sexto, in mei notarii publici testiumque presencia subscriptorum ad hoc vocatorum constituti personaliter honorabiles et circumspecti viri domini Theodricus de Wisschaw, rector parochialis ecclesie seu vicarie in Pustmir, pro se ipso parte ex una, et Bertrandus de Pustmir presbiter dicte diocesis, procurator et procuratorio nomine, ut asseruit, discreti viri domini Johannis Salsar, altariste altaris sancte crucis de Pustmir predicti principalis parte ex altera, nolentes per strepitum litium fatigari, ambo insimul concorditer de et super omnibus litibus questionibus et controversiis, que vertitur vertebantur seu verti et esse sperabatur, super dicta parochiali ecclesia seu vicaria in Pustmir compromiserunt unanimiter et concorditer prefati Theodricus per se et Berntrandus procurator ac procuratorio nomine quo supra, ut asseruit, in venerabiles et circumspectos viros dominos officialem Olomucensem et magistrum Sanderum archidiaconum Preroviensem absentes tamquam presentes in arbitros arbitratores et amicabiles compositores, promittentes ipsis nominibus quibus supra et michi notario publico vice et nomine dictorum duorum arbitratorum seu amicabilium compositorum stipulanti et recipienti, quod ipsi dictis arbitris arbitratoribus et amicabilibus compositoribus pro se et suis heredibus stabunt parebunt et inviolabiliter obedient, et quod omne laudum arbitrium diffinicionem seu pronuncciacionem et concordiam per ipsos arbitros arbitratores et amicabiles compositores in partibus prius inceptum, quod vel quam ipsi inter eos pronunc finiendum arbitrandum ac pronuncciandum discuciendum et emulgandum duxerint seu quomodo- libet arbitrati fuerint in scriptis vel sine scriptis, semel vel pluries, diebus feriatis et non feriatis, sedendo vel stando, quandocunque et qualitercunque et ubicunque, partibus presen-
216 ainigung und alle und iedliche artickell, die darinn sind begriffen, die vorgenanten syben jar aus war und stet ze halten, und die getreulich und genzlich ze volfuren und zu endten mit allem unserm vormugen an geverde, alz vor an diesem brief stet geschriben. Und dez zu urkund geben wir vorgenanter marggraf Jost und wir die obgenanten landtherren von Pehaim den egenanten von Osterreich den brief mit unsern anhangenden ingesigeln vor- gesigelten, der geben ist ze Weytrach an pfinztag vor sand Thomas tage, dez heiligen zwelfpoten, nach Criste geburt dreizehenhundert jar und darnach in dem vier und neun- zigisten jare. (Die Abschrift aus dem Originale, an dem zehn h. Sigel, mitgetheilt vom k. k. geh. Haus-, Hof- und Staats-Archive in Wien. — Vgl. Pelzl: K. Wenzel I. Urkdb. p. 140 n. 112.) 224. Notariatsact, in welchem sich Theodorich von Wischau, Pfarrer in Pustmir, und Johannes Salzar, Altarist ebendaselbst, verpslichten, den Schiedsspruch des Olmützer Officialen und des Archidiacons von Prerau zu halten. Dt. Rom 20. December 1394. In nomine domini amen. Sub anno nativitatis eiusdem millesimo trecentesimo nona- gesimo quarto, indiccione secunda, die vicesima mensis Decembris, hora vesperorum vel quasi, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Bonifacii divina pro- videncia pape noni anno sexto, in mei notarii publici testiumque presencia subscriptorum ad hoc vocatorum constituti personaliter honorabiles et circumspecti viri domini Theodricus de Wisschaw, rector parochialis ecclesie seu vicarie in Pustmir, pro se ipso parte ex una, et Bertrandus de Pustmir presbiter dicte diocesis, procurator et procuratorio nomine, ut asseruit, discreti viri domini Johannis Salsar, altariste altaris sancte crucis de Pustmir predicti principalis parte ex altera, nolentes per strepitum litium fatigari, ambo insimul concorditer de et super omnibus litibus questionibus et controversiis, que vertitur vertebantur seu verti et esse sperabatur, super dicta parochiali ecclesia seu vicaria in Pustmir compromiserunt unanimiter et concorditer prefati Theodricus per se et Berntrandus procurator ac procuratorio nomine quo supra, ut asseruit, in venerabiles et circumspectos viros dominos officialem Olomucensem et magistrum Sanderum archidiaconum Preroviensem absentes tamquam presentes in arbitros arbitratores et amicabiles compositores, promittentes ipsis nominibus quibus supra et michi notario publico vice et nomine dictorum duorum arbitratorum seu amicabilium compositorum stipulanti et recipienti, quod ipsi dictis arbitris arbitratoribus et amicabilibus compositoribus pro se et suis heredibus stabunt parebunt et inviolabiliter obedient, et quod omne laudum arbitrium diffinicionem seu pronuncciacionem et concordiam per ipsos arbitros arbitratores et amicabiles compositores in partibus prius inceptum, quod vel quam ipsi inter eos pronunc finiendum arbitrandum ac pronuncciandum discuciendum et emulgandum duxerint seu quomodo- libet arbitrati fuerint in scriptis vel sine scriptis, semel vel pluries, diebus feriatis et non feriatis, sedendo vel stando, quandocunque et qualitercunque et ubicunque, partibus presen-
Strana 217
217 tibus vel earum altera absente, dum tamen sufficienter vocata fuerit, arbitrabunt laudabunt ac emulgabunt, et contra illa vel illud in aliquo non venire aliqua racione vel causa de jure vel de facto. Ac quod arbitrio et pronuncciacioni laudo ordinacioni et diffinicioni predictis per dictos arbitros arbitratores ac amicabiles compositores faciendum pronuncciandum et diffiniendum sentenciandum ac componendum nunquam appellabunt nec proclamabunt seu recurrent ad arbitrium alterius boni viri, nec illa vel partem illorum petent revocari vel moderari sub pena centum florenorum auri de camera boni et iusti ponderis, quos a parte, que contra premissa vel aliquid premissorum seu dependencium ab eisdem, quomodolibet contra fecerit, voluerunt ipsi compromittentes per ipsos arbitros arbitratores seu amicabiles compositores ab eadem parte extorqueri. Quorum medietatem camere apostolice, reliquam vero partem ipsis arbitris et arbitratoribus usibus decreverunt applicari. Pena vero premissa soluta vel non soluta, compromissum ac laudum seu arbitrium prefatum ferendum nichilominus plenam obtineat roboris firmitatem. Pro quibus omnibus et singulis supradictis complendis et inviolabiliter observandis ipse dominus Bertrandus procurator et procuratorio nomine, ut premittitur, dicti domini Johannis Salsar principalis se ipsum suosque heredes et successores ac omnia sua et suorum bona mobilia et immobilia, presencia et futura, ecclesiastica et mundana ubicunque existencia dicto domino Theodrico obligavit ypotecavit voluit quoque et promisit, stare in omnibus et singulis punctis pactis obligacionibus et penis sicut ipse dominus Johannes principalis. Super quibus omnibus et singulis premissis dicti compromittentes me infrascriptum notarium publicum requisiverunt, ut ipsis unum vel plura conficerem publica instrumenta. Acta sunt hec Rome in basilica principis apostolorum de urbe sub anno, indiccione die mense hora et pontificatus quibus supra. Presentibus honorabilibus et discretis viris et dominis Johanne de Straznicz canonico Olomucensi, Johanne dicte Jeskone canonico Brunnensi Olomucensis, magistro Francisco Bory rectore parochialis ecclesie in Swin Wratislaviensis diocesis, fratre Petro dicto Pestal rectore parochialis ecclesie in Trebacz Olomucensis diocesis, testibus ad premissa vocatis specialiter et rogatis. Et ego Sigismundus etc. apostolica et imperiali auctoritate notarius etc. (Orig. Perg. im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 225. Transsumpt der Urkunde des Olmützer Bischofes Johann ddo. 30. September 1340 für das Nonnenkloster in Pustmir. Dt. 22. December 1394. In nomine domini amen. Sub anno nativitatis eiusdem millesimo trecentesimo nona- gesimo quarto, indiccione secunda, die vicesima secunda mensis Decembris in claustro Pussmir, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini, domini Bonifacii divina provi- dencia pape noni anno sexto, honorabilis vir dominus Johannes, dicti claustri provisor et prepositus ac plebanus in Salz quasdam literas . . . . michi exhibuit necnon me requisivit, quatenus ipsas transsumerem ac in formam publici instrumenti redigerem. Tenor vero dicte litere dinoscitur fore talis : „In nomine sancte et individue Trinitatis patris et filii et spiritus 28
217 tibus vel earum altera absente, dum tamen sufficienter vocata fuerit, arbitrabunt laudabunt ac emulgabunt, et contra illa vel illud in aliquo non venire aliqua racione vel causa de jure vel de facto. Ac quod arbitrio et pronuncciacioni laudo ordinacioni et diffinicioni predictis per dictos arbitros arbitratores ac amicabiles compositores faciendum pronuncciandum et diffiniendum sentenciandum ac componendum nunquam appellabunt nec proclamabunt seu recurrent ad arbitrium alterius boni viri, nec illa vel partem illorum petent revocari vel moderari sub pena centum florenorum auri de camera boni et iusti ponderis, quos a parte, que contra premissa vel aliquid premissorum seu dependencium ab eisdem, quomodolibet contra fecerit, voluerunt ipsi compromittentes per ipsos arbitros arbitratores seu amicabiles compositores ab eadem parte extorqueri. Quorum medietatem camere apostolice, reliquam vero partem ipsis arbitris et arbitratoribus usibus decreverunt applicari. Pena vero premissa soluta vel non soluta, compromissum ac laudum seu arbitrium prefatum ferendum nichilominus plenam obtineat roboris firmitatem. Pro quibus omnibus et singulis supradictis complendis et inviolabiliter observandis ipse dominus Bertrandus procurator et procuratorio nomine, ut premittitur, dicti domini Johannis Salsar principalis se ipsum suosque heredes et successores ac omnia sua et suorum bona mobilia et immobilia, presencia et futura, ecclesiastica et mundana ubicunque existencia dicto domino Theodrico obligavit ypotecavit voluit quoque et promisit, stare in omnibus et singulis punctis pactis obligacionibus et penis sicut ipse dominus Johannes principalis. Super quibus omnibus et singulis premissis dicti compromittentes me infrascriptum notarium publicum requisiverunt, ut ipsis unum vel plura conficerem publica instrumenta. Acta sunt hec Rome in basilica principis apostolorum de urbe sub anno, indiccione die mense hora et pontificatus quibus supra. Presentibus honorabilibus et discretis viris et dominis Johanne de Straznicz canonico Olomucensi, Johanne dicte Jeskone canonico Brunnensi Olomucensis, magistro Francisco Bory rectore parochialis ecclesie in Swin Wratislaviensis diocesis, fratre Petro dicto Pestal rectore parochialis ecclesie in Trebacz Olomucensis diocesis, testibus ad premissa vocatis specialiter et rogatis. Et ego Sigismundus etc. apostolica et imperiali auctoritate notarius etc. (Orig. Perg. im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 225. Transsumpt der Urkunde des Olmützer Bischofes Johann ddo. 30. September 1340 für das Nonnenkloster in Pustmir. Dt. 22. December 1394. In nomine domini amen. Sub anno nativitatis eiusdem millesimo trecentesimo nona- gesimo quarto, indiccione secunda, die vicesima secunda mensis Decembris in claustro Pussmir, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini, domini Bonifacii divina provi- dencia pape noni anno sexto, honorabilis vir dominus Johannes, dicti claustri provisor et prepositus ac plebanus in Salz quasdam literas . . . . michi exhibuit necnon me requisivit, quatenus ipsas transsumerem ac in formam publici instrumenti redigerem. Tenor vero dicte litere dinoscitur fore talis : „In nomine sancte et individue Trinitatis patris et filii et spiritus 28
Strana 218
218 sancti amen. Nos Johannes episcopus Olomucensis etc. Actum et datum Olomuncz die beati Jeronimi anno domini 1340.“ (vid. B. 7 n. 290). — Acta sunt hec et facta anno, indic- cione etc. quibus supra. Presentibus domino Francisco fratre ordinis sancti Benedicti pre- narrati monasterii in Pussmir confessoris, Nicolao dicto Litther altarista, Petro de Opavia, Wenceslao de Chremsir sacerdotibus pretensi monasterii in Pussmir capellanis, Swachone cliente et aliis testibus. (Auszug aus dem Orig. in der Boček'schen Slg. n. 3409 im mähr. Landes-Archive.) 226. Der Iglauer Stadtpfarrer quittirt die Stadt über 50 Schock Gr., welche ihm schieds- richterlich zuerkannt wurden. Dt. Selau 25. December 1394. Ego Wenceslaus rector et plebanus parochialis ecclesie in Iglawia, professus monasterii Siloensis Premonstratensis ordinis recognosco universis et singulis presentes literas inspecturis et fateor, me per honorabiles Buzkonem plebanum ecclesie in Hodossin et Herr- mannum ecclesie mee predicte Iglaviensis vicesgerentem, procuratores meos legitimos ad hoc constitutos, quinquaginta sexagenas grossorum pragensis monete pro termino ultimo Christi nativitatis virtute permutacionis honorabilium virorum dominorum Cunssonis de Trzebowel decretorum doctoris et Nicolai de Puchnik licenciati in decretis, olim officialis pragensis, arbitrorum et amicabilium compositorum, a prudentibus et famosis viris judice et juratis a totaque communitate civitatis Iglaviensis in parata pecunia actu percepisse, de quibusquidem quinquaginta sexagenis grossorum nichilominus et precedentibus solucionibus in duobus terminis, videlicet sancti Viti martiris et sancti Galli confessoris, iuxta disposicionem pronuncciacionis michi rite et effectualiter factis, presentibus eos quitto et quittos reddo omnimode et absolutos. In fidem cuius sigillum meum proprium presentibus est appensum. Datum et actum in monasterio Siloensi sub anno domini millesimo trecentesimo nona- gesimo quarto in die Christi nativitatis, que fuit XXV. die mensis decembris. (Orig. Perg. h. Sig. im Igl. Stadt-Archive.) 227. Jodok Markgraf von Mähren beredet in seinem und des Herzogs Albrecht von Österreich Namen einen vierwöchentlichen Frieden mit Albrecht, Hynek und Smil von Vöttau. Dt. Znaim 29. December 1394. Wir Jost von gotes gnaden marggraf und herre zu Merhern bekennen offenlich mit diesem briffe, daz wir fur uns und alle die unserr und auch für den hochgebornen fursten herren Albrechten herzogen zu Osterreich etc. unsern liben ohem, und fur alle die seinen, und fur alle die, die durch unserr beider willen tun und lassen, einen cristenlichen
218 sancti amen. Nos Johannes episcopus Olomucensis etc. Actum et datum Olomuncz die beati Jeronimi anno domini 1340.“ (vid. B. 7 n. 290). — Acta sunt hec et facta anno, indic- cione etc. quibus supra. Presentibus domino Francisco fratre ordinis sancti Benedicti pre- narrati monasterii in Pussmir confessoris, Nicolao dicto Litther altarista, Petro de Opavia, Wenceslao de Chremsir sacerdotibus pretensi monasterii in Pussmir capellanis, Swachone cliente et aliis testibus. (Auszug aus dem Orig. in der Boček'schen Slg. n. 3409 im mähr. Landes-Archive.) 226. Der Iglauer Stadtpfarrer quittirt die Stadt über 50 Schock Gr., welche ihm schieds- richterlich zuerkannt wurden. Dt. Selau 25. December 1394. Ego Wenceslaus rector et plebanus parochialis ecclesie in Iglawia, professus monasterii Siloensis Premonstratensis ordinis recognosco universis et singulis presentes literas inspecturis et fateor, me per honorabiles Buzkonem plebanum ecclesie in Hodossin et Herr- mannum ecclesie mee predicte Iglaviensis vicesgerentem, procuratores meos legitimos ad hoc constitutos, quinquaginta sexagenas grossorum pragensis monete pro termino ultimo Christi nativitatis virtute permutacionis honorabilium virorum dominorum Cunssonis de Trzebowel decretorum doctoris et Nicolai de Puchnik licenciati in decretis, olim officialis pragensis, arbitrorum et amicabilium compositorum, a prudentibus et famosis viris judice et juratis a totaque communitate civitatis Iglaviensis in parata pecunia actu percepisse, de quibusquidem quinquaginta sexagenis grossorum nichilominus et precedentibus solucionibus in duobus terminis, videlicet sancti Viti martiris et sancti Galli confessoris, iuxta disposicionem pronuncciacionis michi rite et effectualiter factis, presentibus eos quitto et quittos reddo omnimode et absolutos. In fidem cuius sigillum meum proprium presentibus est appensum. Datum et actum in monasterio Siloensi sub anno domini millesimo trecentesimo nona- gesimo quarto in die Christi nativitatis, que fuit XXV. die mensis decembris. (Orig. Perg. h. Sig. im Igl. Stadt-Archive.) 227. Jodok Markgraf von Mähren beredet in seinem und des Herzogs Albrecht von Österreich Namen einen vierwöchentlichen Frieden mit Albrecht, Hynek und Smil von Vöttau. Dt. Znaim 29. December 1394. Wir Jost von gotes gnaden marggraf und herre zu Merhern bekennen offenlich mit diesem briffe, daz wir fur uns und alle die unserr und auch für den hochgebornen fursten herren Albrechten herzogen zu Osterreich etc. unsern liben ohem, und fur alle die seinen, und fur alle die, die durch unserr beider willen tun und lassen, einen cristenlichen
Strana 219
219 steten und ganzen frede mit den edlen Albrechten und Hinken von Vethaw berett und usgenomen haben von diesem heutigen tage uber vier ganze wochen, die schirest noch enander komen, und den lettzten tag den ganzen tag. Und globen in guten treuen fur uns und alle die unsern, und fur den egenanten unsern liben ohem und fur alle die seinen und fur alle, die durch unser beider willen tun und lassen, das wir denselben frede mit den vorgenanten Albrechten und Hinken und allen den iren und mit allen den, die durch iren willen tun und lassen, stete und ganz haben und halden wollen, gutlich und unzubrochen, in aller masse, als obgeschriben stet, an geverde. Auch globen wir obgenante marggraf Jost fur den egenanten unsern liben ohem, daz er mit allen den seinen und mit allen den, die durch seinen willen tun und lassen, mit dem edlen Smylen von Vethaw, mit allen den seinen, und mit allen den, die durch seinen willen tun und lassen, diesen frede auch stete und ganz haben und halden sollen in allermasse, als in diesem briefe ist begriffen. Mit urkunt dieses brifes vorsigelt mit unserm anhangunden ingesigel. Geben zu Snoym noch Cristes geburt dreizenhundert jar dor noch in dem vier und neunzigistem jare des nechsten dinstags noch der kindelein tage. (Orig. Perg. mit anh. Sig. in den altständischen Acten des mähr. Landes-Archives.) 228. Bericht über die erste Gefangennehmung König Wenzels. 1394. Præsentium annorum tempore jocundamen et plausum vitæ quivis intelligens propter dietina exercitia novitatum studeat diligentius appetere; necis vero amaritudinem a mentis proposito totis nisibus procul pellat. Nam post mortem singularis et præecipui amatoris justitiæ, serenissimi principis et domini, domini Karoli quarti Romanorum imperatoris regis- que Bohemorum illustrissimi, imperio et coronæ regni Bohemiæ multa mala prohdolor sunt ostensa; nam imperium ab eodem tempore tenuitatis pependit funiculo, ita quod principalis heres imperii corona majestatis renuit consolari. His vero temporibus aemuli justitiæ, seminatores totius discordiæ, quibus evenit graviter ipsorum dimittere dominia, studebant pro honore scandalum, discordiam pro concordia, malum pro bono, indirectum pro recto, inju- stum pro justo, falsum pro vero, justitiæ vero viam nullomodo cognoscentes. Fortis ani- mositas, strenuitas valida, sinceraque constantia, eruditio fidei, viduarum gemitus, orphanorum destructio, quotidianus clamor communitatis et pauperum, nonnullos principes et terræe movit dominos, ut justitiæ imperii et regni Bohemiæ incolarumque ipsius cernentes incommoda, (studerent) pio gubernamine tollere gravamina et evellere novellorum ac sophistarum domi- norum potentiam, ut quivis cognoscat abavi sui progeniem et contra in actum suum redeat, unde venit. Non modica vero in Boemiæ dominorum convenit nobilitas, qui intra se defectus singulos imperii regnique fideliter, totiusque communitatis librantes incommoda, Majestatem regiam præassumpto accesserunt masticato inter se consilio ; unus sibi retulit per hæc verba : 28*
219 steten und ganzen frede mit den edlen Albrechten und Hinken von Vethaw berett und usgenomen haben von diesem heutigen tage uber vier ganze wochen, die schirest noch enander komen, und den lettzten tag den ganzen tag. Und globen in guten treuen fur uns und alle die unsern, und fur den egenanten unsern liben ohem und fur alle die seinen und fur alle, die durch unser beider willen tun und lassen, das wir denselben frede mit den vorgenanten Albrechten und Hinken und allen den iren und mit allen den, die durch iren willen tun und lassen, stete und ganz haben und halden wollen, gutlich und unzubrochen, in aller masse, als obgeschriben stet, an geverde. Auch globen wir obgenante marggraf Jost fur den egenanten unsern liben ohem, daz er mit allen den seinen und mit allen den, die durch seinen willen tun und lassen, mit dem edlen Smylen von Vethaw, mit allen den seinen, und mit allen den, die durch seinen willen tun und lassen, diesen frede auch stete und ganz haben und halden sollen in allermasse, als in diesem briefe ist begriffen. Mit urkunt dieses brifes vorsigelt mit unserm anhangunden ingesigel. Geben zu Snoym noch Cristes geburt dreizenhundert jar dor noch in dem vier und neunzigistem jare des nechsten dinstags noch der kindelein tage. (Orig. Perg. mit anh. Sig. in den altständischen Acten des mähr. Landes-Archives.) 228. Bericht über die erste Gefangennehmung König Wenzels. 1394. Præsentium annorum tempore jocundamen et plausum vitæ quivis intelligens propter dietina exercitia novitatum studeat diligentius appetere; necis vero amaritudinem a mentis proposito totis nisibus procul pellat. Nam post mortem singularis et præecipui amatoris justitiæ, serenissimi principis et domini, domini Karoli quarti Romanorum imperatoris regis- que Bohemorum illustrissimi, imperio et coronæ regni Bohemiæ multa mala prohdolor sunt ostensa; nam imperium ab eodem tempore tenuitatis pependit funiculo, ita quod principalis heres imperii corona majestatis renuit consolari. His vero temporibus aemuli justitiæ, seminatores totius discordiæ, quibus evenit graviter ipsorum dimittere dominia, studebant pro honore scandalum, discordiam pro concordia, malum pro bono, indirectum pro recto, inju- stum pro justo, falsum pro vero, justitiæ vero viam nullomodo cognoscentes. Fortis ani- mositas, strenuitas valida, sinceraque constantia, eruditio fidei, viduarum gemitus, orphanorum destructio, quotidianus clamor communitatis et pauperum, nonnullos principes et terræe movit dominos, ut justitiæ imperii et regni Bohemiæ incolarumque ipsius cernentes incommoda, (studerent) pio gubernamine tollere gravamina et evellere novellorum ac sophistarum domi- norum potentiam, ut quivis cognoscat abavi sui progeniem et contra in actum suum redeat, unde venit. Non modica vero in Boemiæ dominorum convenit nobilitas, qui intra se defectus singulos imperii regnique fideliter, totiusque communitatis librantes incommoda, Majestatem regiam præassumpto accesserunt masticato inter se consilio ; unus sibi retulit per hæc verba : 28*
Strana 220
220 Princeps serenissime, domine gratiose! Cum justitia iniquitatis astricta sit habenula, et in regno Bohemiæ multa perpetrantur illicita, ita quod per vagas petitiones et sophitsicas, ecclesiæ spoliantur beneficiis, viduæ et orphani hereditatibus, regnum regimine deficit, imperium cassatur dietenus; per quod unde (sic) regno et provinciæ magnum posset dedecus exoriri: Serenitatem tuam petimus, ut dominum nostrum gratiosum, quatenus velis regno portas aperire justitiæ et inconvenienter ablata in loca sua redigere, ut possessor proprius gaudeat possidere propria; nam regnum consuevit exercere antiquitus, ut singularis vulgus lamentabili desinat a cla- more ; quod erga Serenitatem tuam regiam fideliter promereri volumus, ut nostrum dominum gra- tiosum. Rex vero non timens, sibi ab eis aliquod imminere incommodum, animo furibundo atrocitatis ostendens faciem, qua amovere voluit dominorum constantiam, omnia bene rexisse se asseruit, æstimans sibi ut prius processum inviolabilem observare. Baronum vero consortium, insta- bilitatem suam nequiens pertransire diutius, ipsum accesserunt velocius, et sibi hæc verba protinus protulerunt: Rex, domine gratiose! Cum clamor pauperum quotidianis nostris insonat auriculis et de singulis terre inculpamur inconvenientiis, et vehementiam tuam stabilire votivis rogatibus et convenientiis non possumus, ut justitia propter commune pro- vinciale bonum liberum aditum valeat obtinere: quapropter nobiscum sedem majestatis aggre- dere, cum pro tribunali sederis, ut unicuique prout decet reddas justitiam. Nam ibi tecum bonum et malum pati decrevimus sine fraude. Cum vero sermones (hos) amatores regis percepissent et complices, obliti beneficiorum omnium ipsis illatorum multotiens, non per valvas nec portas, sed retro per muros petierunt exitus. Si in iis strenua viguisset ani- mositas, nullo modo hoc nefarium perpetrassent et dedecus; sed singulis est notorium, quod muscatum nunquam ex stercore poterit procreari. Domini vero cumulato exercitu ipsum super castrum Pragense duxerunt citius, secumque ibidem permanserunt. Cum vero singulare vulgus in civitatibus Pragensibus arrestationem et adductionem suam percepisset veridice, diversa structura se muniens, castrum circumvallare volebat et dominos; perpendens tamen minime, quod iniquitatis malitia multotiens dominum proprium percutit et confundit. Mandatum vero regium ad civitates devenit breviter, quod illustris Jodocus, marchio Moraviæ, de consensu suo voluntario et dominorum, in regni et terræ capitaneum electus existeret. Mox civitatibus treugæ sunt impositæ, ex consensu et jussu regio; et sic statim est commune provinciale judicium primo in aula, postea in civitatibus proclamatum, illustris vero Wen- ceslaus Romanorum et Bohemiæ rex, seremissimum, marchionem Jodocum Moraviæ loco et auctoritate et nomine suo judicem substituit; qui cum aliis regni baronibus divitem cum paupere, senem cum juvene, orphanum cum vidua judicabant clementius, virus scorpionis tamen, quod sub columbina latebat effigie, prætendebant minime, totum aurum aestimantes quod claruit, omnibus verbis habebant fiduciam, quibus multifarie sunt decepti. Rex vero illu- strissimus serenissimo domino domino Johanni Brandenburgensi marchioni ducique Gerlicensi secretum suum occulte destinavit per nuntium, ipsum totius regni thesauri thesaurarium constituit, sibique mandavit celeriter, ut thesauros nolit censeri modum per aliquem, sed fidelitatem, quam frater necessitatis in articulo ostendere fratri cogitur, et gentium congregare multitudinem, qua ipsum a detentione liberum possit reddere et solutum. Serenissimus vero
220 Princeps serenissime, domine gratiose! Cum justitia iniquitatis astricta sit habenula, et in regno Bohemiæ multa perpetrantur illicita, ita quod per vagas petitiones et sophitsicas, ecclesiæ spoliantur beneficiis, viduæ et orphani hereditatibus, regnum regimine deficit, imperium cassatur dietenus; per quod unde (sic) regno et provinciæ magnum posset dedecus exoriri: Serenitatem tuam petimus, ut dominum nostrum gratiosum, quatenus velis regno portas aperire justitiæ et inconvenienter ablata in loca sua redigere, ut possessor proprius gaudeat possidere propria; nam regnum consuevit exercere antiquitus, ut singularis vulgus lamentabili desinat a cla- more ; quod erga Serenitatem tuam regiam fideliter promereri volumus, ut nostrum dominum gra- tiosum. Rex vero non timens, sibi ab eis aliquod imminere incommodum, animo furibundo atrocitatis ostendens faciem, qua amovere voluit dominorum constantiam, omnia bene rexisse se asseruit, æstimans sibi ut prius processum inviolabilem observare. Baronum vero consortium, insta- bilitatem suam nequiens pertransire diutius, ipsum accesserunt velocius, et sibi hæc verba protinus protulerunt: Rex, domine gratiose! Cum clamor pauperum quotidianis nostris insonat auriculis et de singulis terre inculpamur inconvenientiis, et vehementiam tuam stabilire votivis rogatibus et convenientiis non possumus, ut justitia propter commune pro- vinciale bonum liberum aditum valeat obtinere: quapropter nobiscum sedem majestatis aggre- dere, cum pro tribunali sederis, ut unicuique prout decet reddas justitiam. Nam ibi tecum bonum et malum pati decrevimus sine fraude. Cum vero sermones (hos) amatores regis percepissent et complices, obliti beneficiorum omnium ipsis illatorum multotiens, non per valvas nec portas, sed retro per muros petierunt exitus. Si in iis strenua viguisset ani- mositas, nullo modo hoc nefarium perpetrassent et dedecus; sed singulis est notorium, quod muscatum nunquam ex stercore poterit procreari. Domini vero cumulato exercitu ipsum super castrum Pragense duxerunt citius, secumque ibidem permanserunt. Cum vero singulare vulgus in civitatibus Pragensibus arrestationem et adductionem suam percepisset veridice, diversa structura se muniens, castrum circumvallare volebat et dominos; perpendens tamen minime, quod iniquitatis malitia multotiens dominum proprium percutit et confundit. Mandatum vero regium ad civitates devenit breviter, quod illustris Jodocus, marchio Moraviæ, de consensu suo voluntario et dominorum, in regni et terræ capitaneum electus existeret. Mox civitatibus treugæ sunt impositæ, ex consensu et jussu regio; et sic statim est commune provinciale judicium primo in aula, postea in civitatibus proclamatum, illustris vero Wen- ceslaus Romanorum et Bohemiæ rex, seremissimum, marchionem Jodocum Moraviæ loco et auctoritate et nomine suo judicem substituit; qui cum aliis regni baronibus divitem cum paupere, senem cum juvene, orphanum cum vidua judicabant clementius, virus scorpionis tamen, quod sub columbina latebat effigie, prætendebant minime, totum aurum aestimantes quod claruit, omnibus verbis habebant fiduciam, quibus multifarie sunt decepti. Rex vero illu- strissimus serenissimo domino domino Johanni Brandenburgensi marchioni ducique Gerlicensi secretum suum occulte destinavit per nuntium, ipsum totius regni thesauri thesaurarium constituit, sibique mandavit celeriter, ut thesauros nolit censeri modum per aliquem, sed fidelitatem, quam frater necessitatis in articulo ostendere fratri cogitur, et gentium congregare multitudinem, qua ipsum a detentione liberum possit reddere et solutum. Serenissimus vero
Strana 221
221 Johannes, piis torsus fratris petitionibus, literas ad diversas regiones direxit et epistolas, et conquerens regibus et principibus singulariter omnibus, qualiter domini terrae Bohemiæ illu- strissimum principem et dominum Wenceslaum, Romanorum et Boemiæ regem, ipsorum dominum, captivum tenerent, contrarie diversos contra dominos in suis epistolis formans articulos, ipsos contra dominum suum et fratrem amantissimum multum injustos approbans, et cum hoc explicans multum dare stipendium, ut posset fratrem suum redimere vice versa; hoc vero singuli amatores stipendii percipientes, qui tamen optamen justitiæ ipsis fieri opor- tebant, antea dimissa justitia, ad thesauri fluebant donantiam. Ibique titinnabulum diversis conflarunt consiliis, quod jam suo sono omnes regni insolentias per omnia mundi climata depor- tavit. Considerantes autem aliqui domini thesauri dulcedinem stipendiique donantiam, qui prius per appensionem sigillorum suorum non ficta caritate sed causa justitiæ confoederati fuerunt dominis: hos rubicunditas apostatas dominis reddidit et perversos, et sic majoris falsitatis processit exordium. Nam ore dulcia proferunt, corde falsitatis augmentant nequitiam, per hoc alter alteri raro adhibebit fiduciam, quod ad ipsorum devolvetur posteros. Illustris autem Johannes dux Gerlicensis præfatus magna coagulata multitudine populi Pragensem civitatem adiit, non ut incassum con- gregaret multitudinem, sed ut regem fratrem suum et dominum fideliter liberaret. Barones vero, qui regem in ipsorum habebant potentia, hoc percepto, regem in castrum Crumpnaw domini Henrici de Rozemberg adduxerunt. Sæpe fatus antem dux circa civitatem Budweis cum exercitu suo castra metatus est, per hoc incendiis, homicidiis aliisque inconvenientiis hoc anno diminutio est offensa. Rex vero considerans, quod modicum quid aliud sibi posset proficere, nisi ea, quæ domini propter commune bonum provinciale poscerent, ipsis vellet tribuere et cum sigillo serenissimo patris suis (sic) Johannis praescripti literis roborare. Quid ultra? dicam breviter. Singula, quæ approbant domini, scripta sunt sigillorum roborata roboramine. Sic treugae sunt positæ, cum hoc majestas regia est missa. Quando vero ad recessum conabatur, populus quivis solarium suum a duce sua repetunt litera; qui emisso rege thesauri privatus fuit officio, et ob non solutionem stipendii per stipendarios suos multas sermonum blasphemias est perpessus. Dux vero in rege bonitatis, et fraternalem, ipsum liberando, ostendit clementiam. Rex vero duci infidelitatis augmentum tribuit. Nam regis a cippo liberavit cuneum, et ducis cuneum in cippo firmiter rex inclusit. (Palacký Formelb. II. p. 98.) 229. Markgraf Jodok, Johann Bischof von Leitomyšl und die böhmischen Herren schliessen ein Bündnis, in welchem sie auch die früheren Verträge mit den österr. Herzogen zu halten versprechen. Dt. Wittingau 10. Jänner 1395. My Jošt z boží milosti markrabě a pán Moravský, Jan také boží volí biskup Lutomyšlský, Jindřich z Rosemberka, Jindřich z Hradce, Břeněk z Skály, Otta Bergov z Bieliny, Berka z Honšteina, Vilém z Lantšteina, Jan Michalec z Michalovic, Boček
221 Johannes, piis torsus fratris petitionibus, literas ad diversas regiones direxit et epistolas, et conquerens regibus et principibus singulariter omnibus, qualiter domini terrae Bohemiæ illu- strissimum principem et dominum Wenceslaum, Romanorum et Boemiæ regem, ipsorum dominum, captivum tenerent, contrarie diversos contra dominos in suis epistolis formans articulos, ipsos contra dominum suum et fratrem amantissimum multum injustos approbans, et cum hoc explicans multum dare stipendium, ut posset fratrem suum redimere vice versa; hoc vero singuli amatores stipendii percipientes, qui tamen optamen justitiæ ipsis fieri opor- tebant, antea dimissa justitia, ad thesauri fluebant donantiam. Ibique titinnabulum diversis conflarunt consiliis, quod jam suo sono omnes regni insolentias per omnia mundi climata depor- tavit. Considerantes autem aliqui domini thesauri dulcedinem stipendiique donantiam, qui prius per appensionem sigillorum suorum non ficta caritate sed causa justitiæ confoederati fuerunt dominis: hos rubicunditas apostatas dominis reddidit et perversos, et sic majoris falsitatis processit exordium. Nam ore dulcia proferunt, corde falsitatis augmentant nequitiam, per hoc alter alteri raro adhibebit fiduciam, quod ad ipsorum devolvetur posteros. Illustris autem Johannes dux Gerlicensis præfatus magna coagulata multitudine populi Pragensem civitatem adiit, non ut incassum con- gregaret multitudinem, sed ut regem fratrem suum et dominum fideliter liberaret. Barones vero, qui regem in ipsorum habebant potentia, hoc percepto, regem in castrum Crumpnaw domini Henrici de Rozemberg adduxerunt. Sæpe fatus antem dux circa civitatem Budweis cum exercitu suo castra metatus est, per hoc incendiis, homicidiis aliisque inconvenientiis hoc anno diminutio est offensa. Rex vero considerans, quod modicum quid aliud sibi posset proficere, nisi ea, quæ domini propter commune bonum provinciale poscerent, ipsis vellet tribuere et cum sigillo serenissimo patris suis (sic) Johannis praescripti literis roborare. Quid ultra? dicam breviter. Singula, quæ approbant domini, scripta sunt sigillorum roborata roboramine. Sic treugae sunt positæ, cum hoc majestas regia est missa. Quando vero ad recessum conabatur, populus quivis solarium suum a duce sua repetunt litera; qui emisso rege thesauri privatus fuit officio, et ob non solutionem stipendii per stipendarios suos multas sermonum blasphemias est perpessus. Dux vero in rege bonitatis, et fraternalem, ipsum liberando, ostendit clementiam. Rex vero duci infidelitatis augmentum tribuit. Nam regis a cippo liberavit cuneum, et ducis cuneum in cippo firmiter rex inclusit. (Palacký Formelb. II. p. 98.) 229. Markgraf Jodok, Johann Bischof von Leitomyšl und die böhmischen Herren schliessen ein Bündnis, in welchem sie auch die früheren Verträge mit den österr. Herzogen zu halten versprechen. Dt. Wittingau 10. Jänner 1395. My Jošt z boží milosti markrabě a pán Moravský, Jan také boží volí biskup Lutomyšlský, Jindřich z Rosemberka, Jindřich z Hradce, Břeněk z Skály, Otta Bergov z Bieliny, Berka z Honšteina, Vilém z Lantšteina, Jan Michalec z Michalovic, Boček
Strana 222
222 z Kunstata řečený z Poděbrad, Smil z Richmburka, Sezema z Ustí, Jan starší z Ustí, Jan mlazší z Ustí, páni češčí, všickni jednostajně a zjevně listem tímto vyznáváme: ež jsme v takúto mezi sebú úmluvu a v taký slib my všickni svrchupsaní vstúpili a vstupujem a to sobě věrně bezelsti pod věrú naší dobrú a pode ctí sdržeti slibujem, tak jménem, ež chcme a jmáme my všickni v jednotu býti a zemského dobrého hledati a pravdu v zemi ploditi a činiti a tak vzdy po tej spolu státi společně, abychom před se všecko zemské dobré snažně vedli, s pravú věrú sobě pomáhajíc, podle své vší víry a podle své cti každý z nás i všickni spolu svú vší mocí, což jí každý jmíti móžem. A kohožbykoli z nás nebo koho z našich kterýmkolivěk činem kto kdy kterakkolivěk utisknúti chtěl mimo zemský běh bez- pravně nebo mimo nález panský, toho tomu utiščenému máme a slibujem věrně bez meškání a beze všech omluv pomáhati a podle jeho vší silú a mocí státi, aby sě jemu toho nedálo, než aby se každému pravé stalo. A to tak dlúho jmáme jednati a v tom pevně státi, až- bychom zemi ku právu a ku pravdě postavili i přivedli, tak jakož jest dřéve za našich předkóv v pravdě stála. A nad to pak i dále, ačbychom již i zemi ku právu a ku pravdě obstanovili a přivedli a opět kdy znova ta pravda od koho nad kým z nás neb nad našimi rušena byla neb nedržána, tehdy vzdy opět přes to slibujem věrně bez meškaní a beze všech omluv spolu podle sebe státi a sobě pomáhati proti každému bezprávníku vší silú a mocí pod věrú i pode ctí. Také slibujem túž věrú i ctí, jakož jsme sě s Rakúským sjednali a smluvili, i sobě slíbili i listem zapsali ty věci sdržeti; ačby z nás kterých při tom jistém listě a zápisu pečeti nebylo, však proto tak snažně a tak věrně podle těch pánóv, jichž tam pečeti visí, slibujem všecko učiniti i sdržeti, jakožto i oni, i s nimi v tom věrně státi. A tento náš slib svrchupsaný vešken, veňž sme my všickni napředřečení dobro- volně s pravú věrú vstúpili, a k tejto jednotě s dobrým rozmyslem přivolili, slibujem sobě sdržeti pod čistú a plnú naší věrú a pod naší ctí i pod naší všech přísahú věrnú. A tohoto všeho na jistost a na pevnost i na potvrzení my všickni napředjmenovaní své pečeti s naším plným věděním a s naší všech dobrú volí k tomuto listu přivěsili sme. A dán jest list tento v Třeboni léta božího tisícího třistého devadesátého pátého, tu neděli nejbližší po božím krščení. (Palacký Archiv Český I. p. 54.) 230. Sechster Artikel aus der Verantwortung Herzog Albrecht III. von Österreich, worin sein Verhaltnis zu den Markgrafen Jodok und Prokop beleuchtet wird. Dt. 1395 vor 18. Janner. Als denn unser egenanter herre und swager spricht, das unser lut, ritter und knecht mit ainer ufgerackter panier unwidersagt in sein land gen Behem gezogen und daselbs leut gevangen und mit roub, mord und prand swêrlich angegriffen haben: sprechen wir, daz wir unsers ohems marggraff Josten helfer sein gewesen nach siner vlissegen manung und
222 z Kunstata řečený z Poděbrad, Smil z Richmburka, Sezema z Ustí, Jan starší z Ustí, Jan mlazší z Ustí, páni češčí, všickni jednostajně a zjevně listem tímto vyznáváme: ež jsme v takúto mezi sebú úmluvu a v taký slib my všickni svrchupsaní vstúpili a vstupujem a to sobě věrně bezelsti pod věrú naší dobrú a pode ctí sdržeti slibujem, tak jménem, ež chcme a jmáme my všickni v jednotu býti a zemského dobrého hledati a pravdu v zemi ploditi a činiti a tak vzdy po tej spolu státi společně, abychom před se všecko zemské dobré snažně vedli, s pravú věrú sobě pomáhajíc, podle své vší víry a podle své cti každý z nás i všickni spolu svú vší mocí, což jí každý jmíti móžem. A kohožbykoli z nás nebo koho z našich kterýmkolivěk činem kto kdy kterakkolivěk utisknúti chtěl mimo zemský běh bez- pravně nebo mimo nález panský, toho tomu utiščenému máme a slibujem věrně bez meškání a beze všech omluv pomáhati a podle jeho vší silú a mocí státi, aby sě jemu toho nedálo, než aby se každému pravé stalo. A to tak dlúho jmáme jednati a v tom pevně státi, až- bychom zemi ku právu a ku pravdě postavili i přivedli, tak jakož jest dřéve za našich předkóv v pravdě stála. A nad to pak i dále, ačbychom již i zemi ku právu a ku pravdě obstanovili a přivedli a opět kdy znova ta pravda od koho nad kým z nás neb nad našimi rušena byla neb nedržána, tehdy vzdy opět přes to slibujem věrně bez meškaní a beze všech omluv spolu podle sebe státi a sobě pomáhati proti každému bezprávníku vší silú a mocí pod věrú i pode ctí. Také slibujem túž věrú i ctí, jakož jsme sě s Rakúským sjednali a smluvili, i sobě slíbili i listem zapsali ty věci sdržeti; ačby z nás kterých při tom jistém listě a zápisu pečeti nebylo, však proto tak snažně a tak věrně podle těch pánóv, jichž tam pečeti visí, slibujem všecko učiniti i sdržeti, jakožto i oni, i s nimi v tom věrně státi. A tento náš slib svrchupsaný vešken, veňž sme my všickni napředřečení dobro- volně s pravú věrú vstúpili, a k tejto jednotě s dobrým rozmyslem přivolili, slibujem sobě sdržeti pod čistú a plnú naší věrú a pod naší ctí i pod naší všech přísahú věrnú. A tohoto všeho na jistost a na pevnost i na potvrzení my všickni napředjmenovaní své pečeti s naším plným věděním a s naší všech dobrú volí k tomuto listu přivěsili sme. A dán jest list tento v Třeboni léta božího tisícího třistého devadesátého pátého, tu neděli nejbližší po božím krščení. (Palacký Archiv Český I. p. 54.) 230. Sechster Artikel aus der Verantwortung Herzog Albrecht III. von Österreich, worin sein Verhaltnis zu den Markgrafen Jodok und Prokop beleuchtet wird. Dt. 1395 vor 18. Janner. Als denn unser egenanter herre und swager spricht, das unser lut, ritter und knecht mit ainer ufgerackter panier unwidersagt in sein land gen Behem gezogen und daselbs leut gevangen und mit roub, mord und prand swêrlich angegriffen haben: sprechen wir, daz wir unsers ohems marggraff Josten helfer sein gewesen nach siner vlissegen manung und
Strana 223
223 anruffung, als wir im des schuldig und gebunden sein und wir und die unsern haben ouch marggraff Procopen und sinen helfern erberlich abgesagt und unser swager der kunig von Ungern und wir haben ouch vormalen unserm obgenanten herren und swager dem Romischen kunig unser erber botschaft getan, und in gebetten, daz er sinen flizz darzu keren wôlt, daz solich stôzz zwischen den vorgnanten marggraffen gebrüdern wurden understanden und fruntlichen mit ainander berichtet, damit wir sôlicher hilf úberhaben wurden; wan ob des nicht bescheh, so mochten und wolten wir denselben unsern ohem marggraff Josten nicht gelazzen; dasselb wir ouch des egenanten unsers herren und swagers erber botschaft under ougen gesagt haben; und was sich in demselben krieg hat vergangen, daz ist erberlich und nicht unentsagt geschehen und uns und den unsern geschiht nicht gûtlich, das man die unsern darin dehainerlai mord zich oder zuziech. (Weizsäcker Reichstagsacten II. p. 397. — Vgl. Kurz: Albrecht III., II., p. 292 und Pelzel: K. Wenzel I. p. 294.) 231. Markgraf Prokop verspricht seiner Schwester Anna, Gemahlin des Peter von Sternberg, dass er auf den Gütern der Herrschaft Sternberg, des Klosters daselbst und des Klosters Dolein in dem Streite, den er mit dem Markgrafen Jodok hat oder haben wird, keinen Schaden zufügen wolle. Dt. Kojetein 19. Jänner 1395. My Prokop z buoží milosti markrabě Moravský, vyznávámy tímto listem všem, ktož jej uzří, uslyší neboli čísti budú, že pro dobré a užitečné urozené Anny, sestry našé a ženy urozeného Petra z Šternberka, a prosbu i úmluvu urozeného Ješka z Šternberka, řečeného z Lukova, věrného našeho milého, slíbili jsme i slibujem tímto listem, na tom zbuoží na všem Šternberském, jakož ona Anna sestra naše toho list má ot svého muže, jí i cěm všem služebníkuom, ežto na tom zbuoží sedí nebo seděci budú, a také na manství, což k Sternberku přísluší, tociž Mladějovice a což tu okolo leží, a zvlášče na Domastackém zbuoží, ežto přikúpil svrchopsaný Petr, také zvlášče pro buoh klášteróm Kartúsuom z Dolan i Šternberskému klášteru, na jejích všech zbuoží, ve všech svádách i nepřízních, což činiti máme nebo činiti budem míti s našim bratrem markrabí Joštem, i s našimi se všemi pomocníky na ničemž nemáme i slibujem neškoditi ani dáti překážeci až do její života dříveřečené Anny sestry nasí. A tej věci na větší jistost a svědomí naši jsme pečeť přivěsili k tomuto listu, a na svědomí podlé nás urozený pan Ješek z Lukova dřéveřečený svú pečet přivěsil k tomuto listu. Dán v Kojecíně, ten úterý před svatú Něciší, léta božího narození cisíc tři sta devadesát pátého. (Arch. česk. I. pag. 139.)
223 anruffung, als wir im des schuldig und gebunden sein und wir und die unsern haben ouch marggraff Procopen und sinen helfern erberlich abgesagt und unser swager der kunig von Ungern und wir haben ouch vormalen unserm obgenanten herren und swager dem Romischen kunig unser erber botschaft getan, und in gebetten, daz er sinen flizz darzu keren wôlt, daz solich stôzz zwischen den vorgnanten marggraffen gebrüdern wurden understanden und fruntlichen mit ainander berichtet, damit wir sôlicher hilf úberhaben wurden; wan ob des nicht bescheh, so mochten und wolten wir denselben unsern ohem marggraff Josten nicht gelazzen; dasselb wir ouch des egenanten unsers herren und swagers erber botschaft under ougen gesagt haben; und was sich in demselben krieg hat vergangen, daz ist erberlich und nicht unentsagt geschehen und uns und den unsern geschiht nicht gûtlich, das man die unsern darin dehainerlai mord zich oder zuziech. (Weizsäcker Reichstagsacten II. p. 397. — Vgl. Kurz: Albrecht III., II., p. 292 und Pelzel: K. Wenzel I. p. 294.) 231. Markgraf Prokop verspricht seiner Schwester Anna, Gemahlin des Peter von Sternberg, dass er auf den Gütern der Herrschaft Sternberg, des Klosters daselbst und des Klosters Dolein in dem Streite, den er mit dem Markgrafen Jodok hat oder haben wird, keinen Schaden zufügen wolle. Dt. Kojetein 19. Jänner 1395. My Prokop z buoží milosti markrabě Moravský, vyznávámy tímto listem všem, ktož jej uzří, uslyší neboli čísti budú, že pro dobré a užitečné urozené Anny, sestry našé a ženy urozeného Petra z Šternberka, a prosbu i úmluvu urozeného Ješka z Šternberka, řečeného z Lukova, věrného našeho milého, slíbili jsme i slibujem tímto listem, na tom zbuoží na všem Šternberském, jakož ona Anna sestra naše toho list má ot svého muže, jí i cěm všem služebníkuom, ežto na tom zbuoží sedí nebo seděci budú, a také na manství, což k Sternberku přísluší, tociž Mladějovice a což tu okolo leží, a zvlášče na Domastackém zbuoží, ežto přikúpil svrchopsaný Petr, také zvlášče pro buoh klášteróm Kartúsuom z Dolan i Šternberskému klášteru, na jejích všech zbuoží, ve všech svádách i nepřízních, což činiti máme nebo činiti budem míti s našim bratrem markrabí Joštem, i s našimi se všemi pomocníky na ničemž nemáme i slibujem neškoditi ani dáti překážeci až do její života dříveřečené Anny sestry nasí. A tej věci na větší jistost a svědomí naši jsme pečeť přivěsili k tomuto listu, a na svědomí podlé nás urozený pan Ješek z Lukova dřéveřečený svú pečet přivěsil k tomuto listu. Dán v Kojecíně, ten úterý před svatú Něciší, léta božího narození cisíc tři sta devadesát pátého. (Arch. česk. I. pag. 139.)
Strana 224
224 232. Markgraf Jodok verkauft der Stadt Znaim die Maut in Schallersdorf. Dt. Znaim 19. Jänner 1395. Wir Jost von gotes gnaden marggraf und herre zu Merhern bekennen offenlich mit diesem brife, daz wir mit wolbedachtem mute, rechten unsern wissen und guten willen den erbern richter, burgermeister und schepfen der stat zu Snoym und irer ganzen gemeine unsern liben getreuen, die izundt sein oder hernoch in zukunftigen zeiten werden, unser maute zu Schalesdorf bei Snoym erblich, recht und redlich vorkaufft haben und vorkauffen in die mit krafft dicz brifes also, das sie dieselbe maute mit allen iren geniessen und zugehorungen haben, halden und besizen sollen ewiglich an irrunge und an alle hindernusse und sal auch dieselbe maute von uns unsern erben und nochkomen marggraffen und herren zu Merhern von den vorgenanten richter, burgermeister scheppfen und der ganzen gemeine der stat zu Snoym nimerme gefordert noch gezogen werden, sunder ewiglich bei der stat bleiben sol an infelle und an alle hindernusse. Und wollen auch, ob wir, unser erben und nochkomen, marggraffen und herren zu Merhern dieselbe maute in zukumftigen zeiten immer geforderten, ader sie wolden wider haben, das denne alle solche forderunge keine krafft noch macht haben sal, sunder das dieselbe maute als ir eigen guet ewiglich bei der stat bleiben sal an alle infelle, irrunge und an alle ansprache ungehindert in aller masse, als obgeschriben stet. Mit urkundt dieses brifes vorsigelt mit unserem angehangendem ingesigel. Geben zu Snoym noch Cristes geburt dreizenhundert jar dornoch in dem fumften und neunzigistem jare des nechsten dinstags vor sand Fabiani und Sebestiani tage. (Orig. Perg. h. Sig. im Znaimer Stadt-Archive.) 233. Jost, Markgraf zu Mahren, Heinrich von Rosenberg, Brenko von Skal und Buschko von Schwanberg versprechen dem Hans, Georg, Ulrich (Sohn des Georg), Hans dem Hohen- felder, Hans von Wiesen und Hans dem Sensensengger 1360 Pfund Wiener Pfennige für die Kriegsdienste, welche letztere ihnen durch sechs Wochen mit 68 Spiessen und soviel Schützen leisten. Dt. Budweis 23. Februar 1395. Wir Jost von gottes gnaden marggraf und herre zu Merhern, wir Heinrich von Rosemberg, Brzenke von Skal und Buschke von Schwamberg bekennen unverscheiden- lichen für uns und unsere erbern, das wir den erben Hansen, dem Jorgen, herren Ulrichen des Jorgen sun, Hansen, Hansen dem Hohenfelder, Hansen von Wisen und Hansen dem Sensensengger und iren erben gelten sullen und schuldig sein dreizenhundert pfunt und sechzig pfunt Wienner pfenninghe, dorumb sie uns mit sechzig und acht spiessen und so vil schuczen von dem heutigen tage sechs ganze wochen sullen dinen und warten. Und
224 232. Markgraf Jodok verkauft der Stadt Znaim die Maut in Schallersdorf. Dt. Znaim 19. Jänner 1395. Wir Jost von gotes gnaden marggraf und herre zu Merhern bekennen offenlich mit diesem brife, daz wir mit wolbedachtem mute, rechten unsern wissen und guten willen den erbern richter, burgermeister und schepfen der stat zu Snoym und irer ganzen gemeine unsern liben getreuen, die izundt sein oder hernoch in zukunftigen zeiten werden, unser maute zu Schalesdorf bei Snoym erblich, recht und redlich vorkaufft haben und vorkauffen in die mit krafft dicz brifes also, das sie dieselbe maute mit allen iren geniessen und zugehorungen haben, halden und besizen sollen ewiglich an irrunge und an alle hindernusse und sal auch dieselbe maute von uns unsern erben und nochkomen marggraffen und herren zu Merhern von den vorgenanten richter, burgermeister scheppfen und der ganzen gemeine der stat zu Snoym nimerme gefordert noch gezogen werden, sunder ewiglich bei der stat bleiben sol an infelle und an alle hindernusse. Und wollen auch, ob wir, unser erben und nochkomen, marggraffen und herren zu Merhern dieselbe maute in zukumftigen zeiten immer geforderten, ader sie wolden wider haben, das denne alle solche forderunge keine krafft noch macht haben sal, sunder das dieselbe maute als ir eigen guet ewiglich bei der stat bleiben sal an alle infelle, irrunge und an alle ansprache ungehindert in aller masse, als obgeschriben stet. Mit urkundt dieses brifes vorsigelt mit unserem angehangendem ingesigel. Geben zu Snoym noch Cristes geburt dreizenhundert jar dornoch in dem fumften und neunzigistem jare des nechsten dinstags vor sand Fabiani und Sebestiani tage. (Orig. Perg. h. Sig. im Znaimer Stadt-Archive.) 233. Jost, Markgraf zu Mahren, Heinrich von Rosenberg, Brenko von Skal und Buschko von Schwanberg versprechen dem Hans, Georg, Ulrich (Sohn des Georg), Hans dem Hohen- felder, Hans von Wiesen und Hans dem Sensensengger 1360 Pfund Wiener Pfennige für die Kriegsdienste, welche letztere ihnen durch sechs Wochen mit 68 Spiessen und soviel Schützen leisten. Dt. Budweis 23. Februar 1395. Wir Jost von gottes gnaden marggraf und herre zu Merhern, wir Heinrich von Rosemberg, Brzenke von Skal und Buschke von Schwamberg bekennen unverscheiden- lichen für uns und unsere erbern, das wir den erben Hansen, dem Jorgen, herren Ulrichen des Jorgen sun, Hansen, Hansen dem Hohenfelder, Hansen von Wisen und Hansen dem Sensensengger und iren erben gelten sullen und schuldig sein dreizenhundert pfunt und sechzig pfunt Wienner pfenninghe, dorumb sie uns mit sechzig und acht spiessen und so vil schuczen von dem heutigen tage sechs ganze wochen sullen dinen und warten. Und
Strana 225
225 globen und vorheissen in bei unsern wirdikeiten und treuen mit dem brief wissentlich, das wir in desselben geltes wollen richten von heute uber vierzehen tage dreizenhundert pfunt und vierzig pfunt und das uberige gelt ganzs wollen wir in bezalen von heute uber vier wochen. Teten wir des nicht, was sie denn desselben geldes scheden nement hincz Kristen oder Juden, wie die genannt wern, irn worten dorumb ze glauben ungesworn, die sullen wir in genzlich ablegen und widerkern und sullen sie das haben auf uns allen und auf allem unsern gut, wo wir das haben und mögen uns auch dorumb angreiffen und pfenden mit unserm gutlichen willen, als lang das wir sie ires egenannten gelts und auch der scheden, die sie dess hetten genomen, haben bezalt genzlich. Und des zu urkunt haben wir unsere ingesigel gehenget an disen brief. Geben vor Budweis uf dem felde nach Cristes geburt dreizenhundert jar darnach in dem funf und neunzigisten jare des montages an des heiligen sand Mathes obende ewangelisten. (Orig. im Wittingauer Archive n. 39.) 234. Nikolaus Bischof von Olmütz gibt seine Einwilligung zur Gütervereinigung zwischen Beneš von Turas und Petrus, Johannes, Söhnen des Bohunek. Dt. Brünn 1. März 1395. Nicolaus etc. notumfacimus etc. Quod constituti in nostra presencia fideles nostri dilecti Beneschius de Durans, Petrus et Johannes filii Bohunkonis de . . . *) fideles nostri dilecti publice recognoverunt, qualiter cum bonis ipsorum videlicet tribus laneis in Durans, duobus laneis in Slatyna et duobus laneis in Hostraticz, que a nobis et ecclesia nostra Olomucensi in feodum tenent de presenti, congredi et uniri vellent animo libenti, suppli- cantes nobis tamquam superiori feudi domino humiliter et devote. quatenus ad talem bonorum ipsorum congressionem atque unionem nostrum digneremur consensum pariter et assensum graciosius adhibere. Nos vero ipsorum supplicibus benignius inclinati ad predictam con- gressionem et unionem sicut premittitur nostrum damus consensum benivolum pariter et assensum. Quibus eciam tenore presencium favimus de certa nostra sciencia expresse atque gracia speciali favemus, quod prefati fideles nostri etc. unus in alterius bonis succedat, si quem ex eis ab hac luce migrare contigerit legitimis feodi heredibus non relictis, nostris et ecclesie nostre Olomucensis juribus et serviciis semper salvis. Presentibus Jodoco de Wolfs- berg capitaneo nostri Olomucensis episcopatus, Snata de Meilicz, Johanne Sachs de Keczer fidelibus nostris dilectis. Harum etc. Datum Brunne anno etc. LXXXX quinto, feria secunda post dominicam Invocavit. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 102.) *) Auch im codex der Name weggelassen. 29
225 globen und vorheissen in bei unsern wirdikeiten und treuen mit dem brief wissentlich, das wir in desselben geltes wollen richten von heute uber vierzehen tage dreizenhundert pfunt und vierzig pfunt und das uberige gelt ganzs wollen wir in bezalen von heute uber vier wochen. Teten wir des nicht, was sie denn desselben geldes scheden nement hincz Kristen oder Juden, wie die genannt wern, irn worten dorumb ze glauben ungesworn, die sullen wir in genzlich ablegen und widerkern und sullen sie das haben auf uns allen und auf allem unsern gut, wo wir das haben und mögen uns auch dorumb angreiffen und pfenden mit unserm gutlichen willen, als lang das wir sie ires egenannten gelts und auch der scheden, die sie dess hetten genomen, haben bezalt genzlich. Und des zu urkunt haben wir unsere ingesigel gehenget an disen brief. Geben vor Budweis uf dem felde nach Cristes geburt dreizenhundert jar darnach in dem funf und neunzigisten jare des montages an des heiligen sand Mathes obende ewangelisten. (Orig. im Wittingauer Archive n. 39.) 234. Nikolaus Bischof von Olmütz gibt seine Einwilligung zur Gütervereinigung zwischen Beneš von Turas und Petrus, Johannes, Söhnen des Bohunek. Dt. Brünn 1. März 1395. Nicolaus etc. notumfacimus etc. Quod constituti in nostra presencia fideles nostri dilecti Beneschius de Durans, Petrus et Johannes filii Bohunkonis de . . . *) fideles nostri dilecti publice recognoverunt, qualiter cum bonis ipsorum videlicet tribus laneis in Durans, duobus laneis in Slatyna et duobus laneis in Hostraticz, que a nobis et ecclesia nostra Olomucensi in feodum tenent de presenti, congredi et uniri vellent animo libenti, suppli- cantes nobis tamquam superiori feudi domino humiliter et devote. quatenus ad talem bonorum ipsorum congressionem atque unionem nostrum digneremur consensum pariter et assensum graciosius adhibere. Nos vero ipsorum supplicibus benignius inclinati ad predictam con- gressionem et unionem sicut premittitur nostrum damus consensum benivolum pariter et assensum. Quibus eciam tenore presencium favimus de certa nostra sciencia expresse atque gracia speciali favemus, quod prefati fideles nostri etc. unus in alterius bonis succedat, si quem ex eis ab hac luce migrare contigerit legitimis feodi heredibus non relictis, nostris et ecclesie nostre Olomucensis juribus et serviciis semper salvis. Presentibus Jodoco de Wolfs- berg capitaneo nostri Olomucensis episcopatus, Snata de Meilicz, Johanne Sachs de Keczer fidelibus nostris dilectis. Harum etc. Datum Brunne anno etc. LXXXX quinto, feria secunda post dominicam Invocavit. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 102.) *) Auch im codex der Name weggelassen. 29
Strana 226
226 235. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Niklas und Werner von Chirlitz zwei Lahne in Latein verkaufen. Dt. Brünn 1. Marz 1395. Wir Niclas etc. bekennen etc. das fur uns komen seint Niclas und Werner von Kirlicz unsere lieben getreuen und haben uns zu wissen getan, das sie zwei lehens zu Slatin mit aller zugehorunge, die von uns und unserm bischtum zu Olomucz zu rechtem mannlehen ruren, vorkauft haben recht und redlich umb XVI schok grosser prager pfennige und werunge Benuschen von Durans und Petern und Johannes Bohunken kindern, und reichten die uf in unsere hende als mannlehen recht ist und baten uns die egenannten Niclas und Werner, das wir die zwei lehen den egenannten Benusch und Petren zu rechtem mannlehen geruchten zu leihen. Des haben wir etc. (ut in aliis literis vendicionum). Testes : Jodocus de Wolfsberg, Znata de Meilicz, Johannes Sach ze etc. Datum Brunne anno domini etc. nonagesimo quinto, feria secunda post Invocavit. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 103.) 236. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Nikolaus von Chirlitz das Leibgeding seiner Frau auf dem Hofe in Chirlitz versichere. Dt. Brünn 2. Marz 1395. Nicolaus etc. notumfacimus etc. Quod constitutus etc. Nicolaus de Kirlicz noster dilectus Anne conthorali sue legitime bona, que a nobis et ecclesia nostra in feodum tenet et habet de presenti, videlicet unam curiam allodialem ibidem in Kirlicz, pro vera dote, quod vulgariter leipgeding nuncupatur, demonstravit, resignavit et legitime deputavit, supplicans nobis tamquam superiori feodi domino bonorum predictorum humiliter et devote, quatenus ad predictas demonstracionem, resignacionem et deputacionem ipsius dotis nostrum consensum adhibere et eidem dotalicium huiusmodi conferre graciosius dignaremur. Nos vero supplica- cionibus ipsius benignius inclinati ad predictam dotem, que vulgariter leipgeding nominatur, in omni modo et forma, ut premittitur, nostrum consensum damus benivolum pariter et assensum, sibique Anne dictum dotalicium tribuimus ut moris est et conferimus per presentes iuxta morem et consuetudinem vasallorum nostrorum et episcopatus nostri Olomucensis, nostris et ecclesie nostre juribus atque serviciis semper salvis. Dantes et concedentes eidem Anne Jodocum de Wolfsberg et Snatam de Meilicz fideles nostros dilectos in veros et legitimos tutores, ut eam tueantur et gubernent contra quemlibet, qui eam vellet in dotalicio ante- dicto quomodolibet impedire. Presentibus Wernerio de Kirlicz et Beneschio de Durans atque quam pluribus aliis testibus nostris fidelibus dilectis ad premissa constitutis. Harum etc. Datum Brune anno etc. LXXXXV, feria tercia post dominicam Invocavit. (Aus dem Lehensquatern II. p. 57 im fürsterzb. Archive in Kremsier.)
226 235. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Niklas und Werner von Chirlitz zwei Lahne in Latein verkaufen. Dt. Brünn 1. Marz 1395. Wir Niclas etc. bekennen etc. das fur uns komen seint Niclas und Werner von Kirlicz unsere lieben getreuen und haben uns zu wissen getan, das sie zwei lehens zu Slatin mit aller zugehorunge, die von uns und unserm bischtum zu Olomucz zu rechtem mannlehen ruren, vorkauft haben recht und redlich umb XVI schok grosser prager pfennige und werunge Benuschen von Durans und Petern und Johannes Bohunken kindern, und reichten die uf in unsere hende als mannlehen recht ist und baten uns die egenannten Niclas und Werner, das wir die zwei lehen den egenannten Benusch und Petren zu rechtem mannlehen geruchten zu leihen. Des haben wir etc. (ut in aliis literis vendicionum). Testes : Jodocus de Wolfsberg, Znata de Meilicz, Johannes Sach ze etc. Datum Brunne anno domini etc. nonagesimo quinto, feria secunda post Invocavit. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 103.) 236. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Nikolaus von Chirlitz das Leibgeding seiner Frau auf dem Hofe in Chirlitz versichere. Dt. Brünn 2. Marz 1395. Nicolaus etc. notumfacimus etc. Quod constitutus etc. Nicolaus de Kirlicz noster dilectus Anne conthorali sue legitime bona, que a nobis et ecclesia nostra in feodum tenet et habet de presenti, videlicet unam curiam allodialem ibidem in Kirlicz, pro vera dote, quod vulgariter leipgeding nuncupatur, demonstravit, resignavit et legitime deputavit, supplicans nobis tamquam superiori feodi domino bonorum predictorum humiliter et devote, quatenus ad predictas demonstracionem, resignacionem et deputacionem ipsius dotis nostrum consensum adhibere et eidem dotalicium huiusmodi conferre graciosius dignaremur. Nos vero supplica- cionibus ipsius benignius inclinati ad predictam dotem, que vulgariter leipgeding nominatur, in omni modo et forma, ut premittitur, nostrum consensum damus benivolum pariter et assensum, sibique Anne dictum dotalicium tribuimus ut moris est et conferimus per presentes iuxta morem et consuetudinem vasallorum nostrorum et episcopatus nostri Olomucensis, nostris et ecclesie nostre juribus atque serviciis semper salvis. Dantes et concedentes eidem Anne Jodocum de Wolfsberg et Snatam de Meilicz fideles nostros dilectos in veros et legitimos tutores, ut eam tueantur et gubernent contra quemlibet, qui eam vellet in dotalicio ante- dicto quomodolibet impedire. Presentibus Wernerio de Kirlicz et Beneschio de Durans atque quam pluribus aliis testibus nostris fidelibus dilectis ad premissa constitutis. Harum etc. Datum Brune anno etc. LXXXXV, feria tercia post dominicam Invocavit. (Aus dem Lehensquatern II. p. 57 im fürsterzb. Archive in Kremsier.)
Strana 227
227 237. König Wenzel IV. erklärt, dass er dem Markgrafen Jodok und seinen Begleitern ein sicheres Geleite zur Reise nach Prag gegeben habe. Dt. Prag 13. Marz 1395. Wir Wenczlaw von gotes gnaden Romischer kunig zu allen zeiten merer des reichs und kunig zu Beheim bekennen und tun kunt offenlichen mit diesem brive allen den, die in sehen oder horen lezen, das wir mit wolbedachtem mute, gutem rate und rechter wissen dem hochgebornen Josten marggrafen zu Merhern unserm lieben vettern und fursten und allen den, die er mit im zu diesemmale furen wirdet, unsere sicher fride und geleitte gegeben haben und geben im das mit unsern lauttern guten treuen an arge liste und an alles geverde, also das derselbe marggrafe Joste und alle die seinen zu uns komen, bei uns sein und wider von uns in seine eigene slosse und lande sicher leibes und gutes reitten und ziehen moge, fur uns und alle, die durch unsern willen tun und lassen. Mit urkund diz brieves versigelt mit unserer kuniclichen Maiestat insigel. Geben zu Prage noch Cristes geburt dreizehenhundert jare und dornoch in dem funfundneunzigisten jaren, des nechsten sunabendes vor dem suntag Oculi in der vasten, unserer reiche des Beheimischen in dem zweiunddreissigisten und des Römischen in dem neunzehenden. (Orig. Perg. mit anh. Sig. in den altständischen Acten des m. Landes-Archives.) 238. Pabst Bonifaz IX. incorporirt die Pfarre in Auspitz und die St. Prokopskapelle in Alt- brünn dem Königinkloster in Altbrünn. Dt. Rom 15. März 1395. Bonifacius episcopus servus servorum dei dilectis in Christo filiabus abbatisse et conventui monasterii Aule beate Marie in Antiqua Brunna Cisterciensis ordinis, Olomucensis diocesis salutem et apostolicam benediccionem. Et si ex debito solicitudinis pastoralis qui- buslibet personis divinis laudibus deditis nos esse deceat favorabiles et benignos, mulieribus tamen, que sub sacra religione domino famulantur, tanto propensiori nos convenit auxilio subvenire, quanto pro fragilitate sexus feminei maioribus dinoscuntur auxiliis indigere. Hinc est, quod nos vestris in hac parte supplicacionibus inclinati, ac ut incumbencia vobis, que una cum vobis obsequentibus fere centum et quadraginta personarum numero existitis, onera valeatis pro tempore commodius supportare, de alicuius subvencionis auxilio vobis providere volentes, parrochialem ecclesiam in Awspecz Olomucensis diocesis, cuius ius patronatus ad monasterium vestrum, ut asseritis, pertinet, ac capellam sancti Procopii infra parrochiam parrochialis ecclesie sancti Wenceslai in Antiqua Brunna, dicte diocesis, consistentem, quam ut asseritis eciam a fundacione ipsius monasterli, cuius memoria hominum non existit, in usus proprios pro supportandis oneribus hospitalitatis ipsius monasterii continue tenuistis et 29*
227 237. König Wenzel IV. erklärt, dass er dem Markgrafen Jodok und seinen Begleitern ein sicheres Geleite zur Reise nach Prag gegeben habe. Dt. Prag 13. Marz 1395. Wir Wenczlaw von gotes gnaden Romischer kunig zu allen zeiten merer des reichs und kunig zu Beheim bekennen und tun kunt offenlichen mit diesem brive allen den, die in sehen oder horen lezen, das wir mit wolbedachtem mute, gutem rate und rechter wissen dem hochgebornen Josten marggrafen zu Merhern unserm lieben vettern und fursten und allen den, die er mit im zu diesemmale furen wirdet, unsere sicher fride und geleitte gegeben haben und geben im das mit unsern lauttern guten treuen an arge liste und an alles geverde, also das derselbe marggrafe Joste und alle die seinen zu uns komen, bei uns sein und wider von uns in seine eigene slosse und lande sicher leibes und gutes reitten und ziehen moge, fur uns und alle, die durch unsern willen tun und lassen. Mit urkund diz brieves versigelt mit unserer kuniclichen Maiestat insigel. Geben zu Prage noch Cristes geburt dreizehenhundert jare und dornoch in dem funfundneunzigisten jaren, des nechsten sunabendes vor dem suntag Oculi in der vasten, unserer reiche des Beheimischen in dem zweiunddreissigisten und des Römischen in dem neunzehenden. (Orig. Perg. mit anh. Sig. in den altständischen Acten des m. Landes-Archives.) 238. Pabst Bonifaz IX. incorporirt die Pfarre in Auspitz und die St. Prokopskapelle in Alt- brünn dem Königinkloster in Altbrünn. Dt. Rom 15. März 1395. Bonifacius episcopus servus servorum dei dilectis in Christo filiabus abbatisse et conventui monasterii Aule beate Marie in Antiqua Brunna Cisterciensis ordinis, Olomucensis diocesis salutem et apostolicam benediccionem. Et si ex debito solicitudinis pastoralis qui- buslibet personis divinis laudibus deditis nos esse deceat favorabiles et benignos, mulieribus tamen, que sub sacra religione domino famulantur, tanto propensiori nos convenit auxilio subvenire, quanto pro fragilitate sexus feminei maioribus dinoscuntur auxiliis indigere. Hinc est, quod nos vestris in hac parte supplicacionibus inclinati, ac ut incumbencia vobis, que una cum vobis obsequentibus fere centum et quadraginta personarum numero existitis, onera valeatis pro tempore commodius supportare, de alicuius subvencionis auxilio vobis providere volentes, parrochialem ecclesiam in Awspecz Olomucensis diocesis, cuius ius patronatus ad monasterium vestrum, ut asseritis, pertinet, ac capellam sancti Procopii infra parrochiam parrochialis ecclesie sancti Wenceslai in Antiqua Brunna, dicte diocesis, consistentem, quam ut asseritis eciam a fundacione ipsius monasterli, cuius memoria hominum non existit, in usus proprios pro supportandis oneribus hospitalitatis ipsius monasterii continue tenuistis et 29*
Strana 228
228 possedistis, prout tenetis et possidetis pacifice et quiete, et cui per sacerdotem ad nutum vestrum positum et amotum pro tempore in divinis deserviri fecistis prout facitis de presenti, quorumque trigintas ex predicto vestro monasterio, cuius centum et triginta marcharum argenti puri fructus, redditus et proventus secundum communem extimacionem valorem annuum, ut asseritis, non excedunt, cum omnibus iuribus et pertinenciis suis auctoritate apostolica tenore presencium perpetuo incorporamus, annectimus et unimus, ita quod cedente vel decedente rectore dicte ecclesie in Awspecz, qui nunc est, aut ipsam ecclesiam alias quo- modolibet dimittente liceat vobis corporalem possessionem ipsius auctoritate propria apprehendere ac eam extunc et dictam capellam exnunc in usus vestros huiusmodi perpetuo retinere, necnon fructus, redditus et proventus earum in supportacionem eorundem onerum deputare, ipsamque ecclesiam in Awspecz et curam parrochianorum eiusdem, ac eciam ipsam capellam per idoneos sacerdotes, per abbatissam dicti monasterii pro tempore existentem duntaxat et ad eius nutum ponendos et amovendos, regi facere libere possitis, super hoc diocesani loci pro tempore existentis vel cuiuscunque alterius licencia seu consensu minime requisitis. Ita tamen, quod in ecclesia Awspecz et capella predictis solitus ministrorum numerus nullatenus minuatur et inibi deserviatur laudabiliter in divinis et huiusmodi cura pro tempore diligenter exerceatur, ut fieri hactenus est consuetum, necnon iura episcopalia solvere et alia ecclesie et capelle huiusmodi onera consueta teneamini integre supportare. Non obstantibus constitucionibus et ordinacionibus apostolicis necnon statutis et consuetudinibus monasterii et ordinis predictorum quibuscunque contrariis iuramento, confirmacione apostolica vel quacunque firmitate alia roboratis, seu si aliqui super provisionibus sibi faciendis de huiusmodi vel aliis beneficiis ecclesiasticis in illis partibus speciales vel generales apostolice sedis vel legatorum eius litteras impetrarint, eciam si per eas ad inhibicionem, reservacionem et decretum vel alias quomodolibet sit processum, quasquidem litteras et processus habitos per easdem ad parrochialem ecclesiam et capellam huiusmodi volumus non extendi, sed nullum per hoc eis quo ad assecucionem beneficiorum aliorum preiudicium generari et quibuslibet litteris, indul- genciis et privilegiis apostolicis generalibus vel specialibus, quorumcunque tenorum existant. per que presentibus non expressa vel totaliter non inserta effectus earum impediri valeat quomodolibet vel differri, et de quibus quorumque totis tenoribus de verbo ad verbum haberi debeat in nostris litteris mencio specialis. Nos enim exnunc irritum decernimus et inane, si secus super hiis a quoquam quavis auctoritate scienter vel ignoranter contigerit attem- ptari. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre incorporacionis, annexionis et unionis infringere vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare presum- pserit indignacionem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se noverit incursurum. Datum Rome apud sanctum Petrum idibus Marcii, pontificatus nostri anno sexto. (Orig. Perg. mit anh. päbstl. Bleisigel im m. Landes-Arch. Art. Königinkl. lit. G. n. 17.)
228 possedistis, prout tenetis et possidetis pacifice et quiete, et cui per sacerdotem ad nutum vestrum positum et amotum pro tempore in divinis deserviri fecistis prout facitis de presenti, quorumque trigintas ex predicto vestro monasterio, cuius centum et triginta marcharum argenti puri fructus, redditus et proventus secundum communem extimacionem valorem annuum, ut asseritis, non excedunt, cum omnibus iuribus et pertinenciis suis auctoritate apostolica tenore presencium perpetuo incorporamus, annectimus et unimus, ita quod cedente vel decedente rectore dicte ecclesie in Awspecz, qui nunc est, aut ipsam ecclesiam alias quo- modolibet dimittente liceat vobis corporalem possessionem ipsius auctoritate propria apprehendere ac eam extunc et dictam capellam exnunc in usus vestros huiusmodi perpetuo retinere, necnon fructus, redditus et proventus earum in supportacionem eorundem onerum deputare, ipsamque ecclesiam in Awspecz et curam parrochianorum eiusdem, ac eciam ipsam capellam per idoneos sacerdotes, per abbatissam dicti monasterii pro tempore existentem duntaxat et ad eius nutum ponendos et amovendos, regi facere libere possitis, super hoc diocesani loci pro tempore existentis vel cuiuscunque alterius licencia seu consensu minime requisitis. Ita tamen, quod in ecclesia Awspecz et capella predictis solitus ministrorum numerus nullatenus minuatur et inibi deserviatur laudabiliter in divinis et huiusmodi cura pro tempore diligenter exerceatur, ut fieri hactenus est consuetum, necnon iura episcopalia solvere et alia ecclesie et capelle huiusmodi onera consueta teneamini integre supportare. Non obstantibus constitucionibus et ordinacionibus apostolicis necnon statutis et consuetudinibus monasterii et ordinis predictorum quibuscunque contrariis iuramento, confirmacione apostolica vel quacunque firmitate alia roboratis, seu si aliqui super provisionibus sibi faciendis de huiusmodi vel aliis beneficiis ecclesiasticis in illis partibus speciales vel generales apostolice sedis vel legatorum eius litteras impetrarint, eciam si per eas ad inhibicionem, reservacionem et decretum vel alias quomodolibet sit processum, quasquidem litteras et processus habitos per easdem ad parrochialem ecclesiam et capellam huiusmodi volumus non extendi, sed nullum per hoc eis quo ad assecucionem beneficiorum aliorum preiudicium generari et quibuslibet litteris, indul- genciis et privilegiis apostolicis generalibus vel specialibus, quorumcunque tenorum existant. per que presentibus non expressa vel totaliter non inserta effectus earum impediri valeat quomodolibet vel differri, et de quibus quorumque totis tenoribus de verbo ad verbum haberi debeat in nostris litteris mencio specialis. Nos enim exnunc irritum decernimus et inane, si secus super hiis a quoquam quavis auctoritate scienter vel ignoranter contigerit attem- ptari. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre incorporacionis, annexionis et unionis infringere vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare presum- pserit indignacionem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se noverit incursurum. Datum Rome apud sanctum Petrum idibus Marcii, pontificatus nostri anno sexto. (Orig. Perg. mit anh. päbstl. Bleisigel im m. Landes-Arch. Art. Königinkl. lit. G. n. 17.)
Strana 229
229 239. Pabst Bonifaz IX. incorporirt die Einkünfte der Pfarre in Auspitz dem Königinkloster in Altbrünn. Dt. Rom 15. Marz 1395. Bonifacius episcopus servus servorum dei, dilectis in Christo filiabus abbatisse et conventui monasterii Aule beate Marie in Antiqua Brunna, Cisterciensis ordinis, Olomucensis diocesis salutem et apostolicam benediccionem. Et si ex debito solicitudinis pastoralis qui- buslibet personis divinis laudibus deditis nos esse deceat favorabiles et benignos, mulieribus tamen, que sub sacra religione domino famulantur, tanto propensiori nos convenit auxilio subvenire, quanto pro fragilitate sexus feminei maioribus dinoscuntur auxiliis indigere. Volentes igitur vobis, ut incumbencia vobis onera valeatis pro tempore commodius supportare, de alicuius subvencionis auxilio providere, motu proprio, non ad vestram vel alterius pro vobis super hoc oblate nobis peticionis instanciam, sed de nostra mera liberalitate parrochialem ecclesiam in Awspecz Olomucensis diocesis, cuius ius patronatus ad monasterium vestrum ut asseritur pertinet, et cuius regimini dilectus filius Hermannus ipsius ecclesie rector preest de presenti, cuiusque triginta predicto Monasterio, cuius quadringentarum marcharum argenti puri fructus, redditus et proventus secundum communem extimacionem valorem annuum ut asseritur non excedunt, cum omnibus iuribus et pertinenciis suis auctoritate apostolica tenore presencium perpetuo incorporamus, annectimus et unimus, nichilominus vobis concedentes, quod dictum rectorem ab ipsa ecclesia amovere necnon corporalem possessionem ecclesie iuriumque et pertinenciarum predictorum libere auctoritate propria apprehendere et exnunc in usus vestros perpetuo retinere ac fructus, redditus et proventus ipsius in supportacionem eorundem onerum deputare, ipsamque ecclesiam in Awspecz et curam parrochianorum eiusdem per idoneos sacerdotes, per abbatissam dicti monasterii pro tempore existentem duntaxat et ad eius nutum ponendos et amovendos regi facere libere possitis, super hoc diocesani loci pro tempore existentis, vel cuiuscunque alterius licencia seu consensu minime requisitis. Ita tamen quod in eadem ecclesia in Awspecz solitus ministrorum numerus nullatenus minuatur et inibi deserviatur laudabiliter in divinis et huiusmodi cura pro tempore diligenter exerceatur, quodque vos iura episcopalia solvere et alia eiusdem ecclesie onera consueta teneamini integre supportare. Non obstantibus revocacionibus canonum in genere vel in specie sub quacunque forma vel expressione verborum per nos forsan imposterum faciendis, sub quibus presentem unionem huiusmodi nolumus aliquatenus comprehendi, sed illam volumus in suo robore firmitatis perpetuo et irrefragabiliter perdurare, ac constitucionibus et ordinacionibus apostolicis necnon statutis et consuetudinibus monasterii et ordinis predictorum quibuscunque contrariis iuramento, confirmacione apostolica vel quacunque firmitate alia roboratis; seu si aliqui super provisionibus sibi faciendis de huiusmodi vel aliis beneficiis ecclesiasticis in illis partibus speciales vel generales apostolice sedis vel legatorum eius litteras impetrarint, eciam si per eas ad inhibicionem, reservacionem et decretum vel alias quomodolibet sit processum, quasquidem litteras et processus habitos per easdem ad eandem parrochialem ecclesiam
229 239. Pabst Bonifaz IX. incorporirt die Einkünfte der Pfarre in Auspitz dem Königinkloster in Altbrünn. Dt. Rom 15. Marz 1395. Bonifacius episcopus servus servorum dei, dilectis in Christo filiabus abbatisse et conventui monasterii Aule beate Marie in Antiqua Brunna, Cisterciensis ordinis, Olomucensis diocesis salutem et apostolicam benediccionem. Et si ex debito solicitudinis pastoralis qui- buslibet personis divinis laudibus deditis nos esse deceat favorabiles et benignos, mulieribus tamen, que sub sacra religione domino famulantur, tanto propensiori nos convenit auxilio subvenire, quanto pro fragilitate sexus feminei maioribus dinoscuntur auxiliis indigere. Volentes igitur vobis, ut incumbencia vobis onera valeatis pro tempore commodius supportare, de alicuius subvencionis auxilio providere, motu proprio, non ad vestram vel alterius pro vobis super hoc oblate nobis peticionis instanciam, sed de nostra mera liberalitate parrochialem ecclesiam in Awspecz Olomucensis diocesis, cuius ius patronatus ad monasterium vestrum ut asseritur pertinet, et cuius regimini dilectus filius Hermannus ipsius ecclesie rector preest de presenti, cuiusque triginta predicto Monasterio, cuius quadringentarum marcharum argenti puri fructus, redditus et proventus secundum communem extimacionem valorem annuum ut asseritur non excedunt, cum omnibus iuribus et pertinenciis suis auctoritate apostolica tenore presencium perpetuo incorporamus, annectimus et unimus, nichilominus vobis concedentes, quod dictum rectorem ab ipsa ecclesia amovere necnon corporalem possessionem ecclesie iuriumque et pertinenciarum predictorum libere auctoritate propria apprehendere et exnunc in usus vestros perpetuo retinere ac fructus, redditus et proventus ipsius in supportacionem eorundem onerum deputare, ipsamque ecclesiam in Awspecz et curam parrochianorum eiusdem per idoneos sacerdotes, per abbatissam dicti monasterii pro tempore existentem duntaxat et ad eius nutum ponendos et amovendos regi facere libere possitis, super hoc diocesani loci pro tempore existentis, vel cuiuscunque alterius licencia seu consensu minime requisitis. Ita tamen quod in eadem ecclesia in Awspecz solitus ministrorum numerus nullatenus minuatur et inibi deserviatur laudabiliter in divinis et huiusmodi cura pro tempore diligenter exerceatur, quodque vos iura episcopalia solvere et alia eiusdem ecclesie onera consueta teneamini integre supportare. Non obstantibus revocacionibus canonum in genere vel in specie sub quacunque forma vel expressione verborum per nos forsan imposterum faciendis, sub quibus presentem unionem huiusmodi nolumus aliquatenus comprehendi, sed illam volumus in suo robore firmitatis perpetuo et irrefragabiliter perdurare, ac constitucionibus et ordinacionibus apostolicis necnon statutis et consuetudinibus monasterii et ordinis predictorum quibuscunque contrariis iuramento, confirmacione apostolica vel quacunque firmitate alia roboratis; seu si aliqui super provisionibus sibi faciendis de huiusmodi vel aliis beneficiis ecclesiasticis in illis partibus speciales vel generales apostolice sedis vel legatorum eius litteras impetrarint, eciam si per eas ad inhibicionem, reservacionem et decretum vel alias quomodolibet sit processum, quasquidem litteras et processus habitos per easdem ad eandem parrochialem ecclesiam
Strana 230
230 volumus non extendi, sed nullum per hoc eis quoad assecucionem beneficiorum allorum preiudicium generari et quibuslibet litteris, indulgenciis et privilegiis apostolicis generalibus vel specialibus, quorumcunque tenorum existant, per que presentibus non expressa vel totaliter non inserta effectus earum impediri valeat quomodolibet vel differi, et de quibus quorumque totis tenoribus de verbo ad verbum haberi debeat in nostris litteris mencio specialis. Volumus autem, quod si per vos prefatum rectorem ab ipsa ecclesia amoveri contigerit, ut prefertur, idem rector nullam propter amocionem huiusmodi infamie maculam incurrat sive notam, quodque vos extunc singulis annis eidem rectori quoad vixerit annuam pensionem triginta marcharum argenti puri ministrare, ac nichilominus, antequam possessionem ipsius ecclesie apprehendere valeatis, de huiusmodi pensione annuatim realiter et cum effectu persolvenda eidem rectori idoneam caucionem prestare teneamini et sitis astricte. Et insuper exnunc irritum decernimus et inane, si secus super hiis a quoquam quavis auctoritate scienter vel ignoranter contigerit attemptare. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre incorporacionis, annexionis, unionis, constitucionis et voluntatis infringere vel ei ausu teme- rario contraire. Si quis autem hoc attemptare presumpserit, indignacionem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se noverit incursurum. Datum Rome apud sanctum Petrum idibus Marcii pontificatus nostri anno sexto. (Orig. Perg. mit anh. päbstl. Bleisig. im m. Landes-Arch. Art. Königinkl. lit. G. n. 24.) 240. Markgraf Prokop von Mähren protestirt gegen die von seinem Bruder Jodok erlassene Nichtigkeitserklarung seines Successionsrechtes in die Mark Brandenburg. Dt. Prag 25. Marz (1395).*) Procop von gots gnaden marggraf zu Mehren. Erbarn wiesen. Bedenket, das ir uns gelobet und gesworen habet in sulcker mate, ob der hochgeborn fürste herr Jost, unser bruder, von todes wegen abegienge oder nit sein würde, das ir an niemant anders denne anne uns zuversicht haben sullet. Nun horen wi, das man euch anders wohen wil vorwisen; bidden wir euch, das ir bedenket euer ere, eide und gelübde und lasset euch nirgend hen verwisen anders, denn als ir uns gelovet habet: so mussen wir ober euch allen enden brife senden und klagen, das ir truvelos, eidelos und erlos an uns wordet. Doch geloben wir, ir seid so wiese und from, das ir anders nichten tuet, denn was ir met rechten unde eren tuen sullet. Gegeven zu Prage am donnerstage na Letare. (Riedel Cod. Brandenb. B. III. p. 130.) *) Das Jahresdatum angesetzt im Hinblicke auf n. 258.)
230 volumus non extendi, sed nullum per hoc eis quoad assecucionem beneficiorum allorum preiudicium generari et quibuslibet litteris, indulgenciis et privilegiis apostolicis generalibus vel specialibus, quorumcunque tenorum existant, per que presentibus non expressa vel totaliter non inserta effectus earum impediri valeat quomodolibet vel differi, et de quibus quorumque totis tenoribus de verbo ad verbum haberi debeat in nostris litteris mencio specialis. Volumus autem, quod si per vos prefatum rectorem ab ipsa ecclesia amoveri contigerit, ut prefertur, idem rector nullam propter amocionem huiusmodi infamie maculam incurrat sive notam, quodque vos extunc singulis annis eidem rectori quoad vixerit annuam pensionem triginta marcharum argenti puri ministrare, ac nichilominus, antequam possessionem ipsius ecclesie apprehendere valeatis, de huiusmodi pensione annuatim realiter et cum effectu persolvenda eidem rectori idoneam caucionem prestare teneamini et sitis astricte. Et insuper exnunc irritum decernimus et inane, si secus super hiis a quoquam quavis auctoritate scienter vel ignoranter contigerit attemptare. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre incorporacionis, annexionis, unionis, constitucionis et voluntatis infringere vel ei ausu teme- rario contraire. Si quis autem hoc attemptare presumpserit, indignacionem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se noverit incursurum. Datum Rome apud sanctum Petrum idibus Marcii pontificatus nostri anno sexto. (Orig. Perg. mit anh. päbstl. Bleisig. im m. Landes-Arch. Art. Königinkl. lit. G. n. 24.) 240. Markgraf Prokop von Mähren protestirt gegen die von seinem Bruder Jodok erlassene Nichtigkeitserklarung seines Successionsrechtes in die Mark Brandenburg. Dt. Prag 25. Marz (1395).*) Procop von gots gnaden marggraf zu Mehren. Erbarn wiesen. Bedenket, das ir uns gelobet und gesworen habet in sulcker mate, ob der hochgeborn fürste herr Jost, unser bruder, von todes wegen abegienge oder nit sein würde, das ir an niemant anders denne anne uns zuversicht haben sullet. Nun horen wi, das man euch anders wohen wil vorwisen; bidden wir euch, das ir bedenket euer ere, eide und gelübde und lasset euch nirgend hen verwisen anders, denn als ir uns gelovet habet: so mussen wir ober euch allen enden brife senden und klagen, das ir truvelos, eidelos und erlos an uns wordet. Doch geloben wir, ir seid so wiese und from, das ir anders nichten tuet, denn was ir met rechten unde eren tuen sullet. Gegeven zu Prage am donnerstage na Letare. (Riedel Cod. Brandenb. B. III. p. 130.) *) Das Jahresdatum angesetzt im Hinblicke auf n. 258.)
Strana 231
231 241. Der Prager erzb. Official Johann Kbel bestimmt die Termine, in welchen der Pfarrer von Ung. Brod die dem Vyšehrader Canonicus Friedrich schuldige Summe zu zahlen habe. Dt. 26. März 1395. Constitutus personaliter in figura judicii coram nobis Johanne Kbel, decretorum doctore, officiali Prag. et actis nostris obligatoriis dominus Georgius, plebanus ecclesie in Ungaricali Broda Olomucensis diocesis, confessus est et recognovit, se teneri et debitorie obligari racione annue pensionis retente in viginti octo marcis grossorum pragensium, inclusa pensione solvenda pro termino s. Georgii proxime venturi honorabili viro domino Fridrico, canonico ecclesie s. Petri Wissegradensis, quas eidem solvere promisit in terminis infrascriptis, videlicet sex marcas in dedicacione ecclesie Cremsirensis, octo marcas in festo s. Michaelis proxime venturo, quatuordecim marcas in festo epiphanie Domini tunc inmediate secuturo, cum septem marcis racione huiusmodi pensionis, quas in festo s. Martini solvere tenetur, sub pena reintrusionis in pristinas sentencias, videlicet cessacionis divinorum. Ibidem eciam predictus dominus Georgius plebanus promisit ponere bonam et sufficientem fideiussoriam caucionem unacum domino Leone, olim conventore fructuum ecclesie sue, coram honorabili viro domino Rapotha, canonico ecclesie Cremsirensis, pro pecuniis predictis persolvendis domino Fridrico canonico predicto XIIII. diebus post festum Pasche proxime venturis sub penis predictis et pena decem marcarum, medietatem dicto domino Fridrico canonico et aliam medietatem pro missa beate Marie Virginis in ecclesia s. Nicolai minoris civitatis Pragensis. Ibidem eciam providus vir magister Conradus de Braclis, procurator domini Fridrici predicti, consensit de absolucione dictorum Georgii et Leonis sub condicionibus et penis predictis. Acta sunt hec anno Domini MCCCLXXXXV die XXVI mensis Marcii presentibus magistro Georgio de Bora licenciato, Petro de Sderaz advocato, Frana de Sobyeslaw, notario actorum, Andrea de Lompnicz, Chalupa, notariis publicis. (Aus dem Liber obligationum II. 12. f. 50 im Prager Metrop. Capitel-Archive. — Vgl. Balb. Dec. I. 1. 5. p. 254.) 242. Pabst Bonifaz IX. gibt dem Nonnenkloster in Pustimér das Recht, den Vicar bei der dortigen Pfarrkirche zu ernennen. Dt. Rom 29. März 1395. Bonifacius episcopus servus servorum dei dilectis in Christo filiabus abbatisse et conventui monasterii in Puszmir ordinis sancti Benedicti, Olomucensis diocesis salutem et apostolicam benediccionem. Sacre vestre religionis, sub qua devotum et sedulum exhibetis domino famulatum, promeretur honestas, ut votis vestris, illis presertim, que vestram et
231 241. Der Prager erzb. Official Johann Kbel bestimmt die Termine, in welchen der Pfarrer von Ung. Brod die dem Vyšehrader Canonicus Friedrich schuldige Summe zu zahlen habe. Dt. 26. März 1395. Constitutus personaliter in figura judicii coram nobis Johanne Kbel, decretorum doctore, officiali Prag. et actis nostris obligatoriis dominus Georgius, plebanus ecclesie in Ungaricali Broda Olomucensis diocesis, confessus est et recognovit, se teneri et debitorie obligari racione annue pensionis retente in viginti octo marcis grossorum pragensium, inclusa pensione solvenda pro termino s. Georgii proxime venturi honorabili viro domino Fridrico, canonico ecclesie s. Petri Wissegradensis, quas eidem solvere promisit in terminis infrascriptis, videlicet sex marcas in dedicacione ecclesie Cremsirensis, octo marcas in festo s. Michaelis proxime venturo, quatuordecim marcas in festo epiphanie Domini tunc inmediate secuturo, cum septem marcis racione huiusmodi pensionis, quas in festo s. Martini solvere tenetur, sub pena reintrusionis in pristinas sentencias, videlicet cessacionis divinorum. Ibidem eciam predictus dominus Georgius plebanus promisit ponere bonam et sufficientem fideiussoriam caucionem unacum domino Leone, olim conventore fructuum ecclesie sue, coram honorabili viro domino Rapotha, canonico ecclesie Cremsirensis, pro pecuniis predictis persolvendis domino Fridrico canonico predicto XIIII. diebus post festum Pasche proxime venturis sub penis predictis et pena decem marcarum, medietatem dicto domino Fridrico canonico et aliam medietatem pro missa beate Marie Virginis in ecclesia s. Nicolai minoris civitatis Pragensis. Ibidem eciam providus vir magister Conradus de Braclis, procurator domini Fridrici predicti, consensit de absolucione dictorum Georgii et Leonis sub condicionibus et penis predictis. Acta sunt hec anno Domini MCCCLXXXXV die XXVI mensis Marcii presentibus magistro Georgio de Bora licenciato, Petro de Sderaz advocato, Frana de Sobyeslaw, notario actorum, Andrea de Lompnicz, Chalupa, notariis publicis. (Aus dem Liber obligationum II. 12. f. 50 im Prager Metrop. Capitel-Archive. — Vgl. Balb. Dec. I. 1. 5. p. 254.) 242. Pabst Bonifaz IX. gibt dem Nonnenkloster in Pustimér das Recht, den Vicar bei der dortigen Pfarrkirche zu ernennen. Dt. Rom 29. März 1395. Bonifacius episcopus servus servorum dei dilectis in Christo filiabus abbatisse et conventui monasterii in Puszmir ordinis sancti Benedicti, Olomucensis diocesis salutem et apostolicam benediccionem. Sacre vestre religionis, sub qua devotum et sedulum exhibetis domino famulatum, promeretur honestas, ut votis vestris, illis presertim, que vestram et
Strana 232
232 monasterii vestri utilitatem concernunt, quantum cum deo possumus favorabiliter annuamus. Exhibita siquidem nobis nuper pro parte vestra peticio continebat, quod olim bone memorie Johannes episcopus Olomucensis ex certis causis animum suum moventibus de consilio et assensu dilectorum filiorum decani et capituli ecclesie Olomucensis parochialem ecclesiam in Pusczmir Olomucensis diocesis, que de jure patronatus episcopi Olomucensis pro tempore existentis existebat, in monasterium pro una abbatissa et integro conventu ordinis sancti Benedicti, in eo perpetuo domino servituris, auctoritate ordinaria erexit ac ius patronatus ipsius ecclesie parochialis vobis et successoribus vestris inperpetuum donavit, reservata tamen de fructibus redditibus et proventibus ipsius ecclesie parochialis pro perpetuo vicario, in ipsa ecclesia parochiali perpetuo domino servituro, per vos episcopo Olomucensi, qui pro tempore foret, presentando, congrua porcione, de qua ipse vicarius posset congrue sustentari, episcopalia iura solvere et alia incumbencia sibi onera supportare. Cum autem, sicut eadem peticio subiungebat, fructus redditus et proventus prefati monasterii propter guerrarum discrimina et malum statum parcium illarum adeo tenues et exiles existant, quod vicarius dicte parochialis ecclesie racione huiusmodi porcionis tantum de huiusmodi fructibus recipit, quod vobis et dicto monasterio parum cedit de fructibus antedictis, pro parte vestra nobis fuit humiliter supplicatum, ut providere vobis super hoc de oportuno remedio dignaremur. Nos igitur volentes vos et prefatum monasterium vestrum favore prosequi gracioso, venera- bilis fratris nostri Nicolai episcopi Olomucensis nobis super hoc humiliter supplicantis, ac vestris huiusmodi supplicacionibus inclinati voluimus et vobis auctoritate apostolica tenore presencium concedimus, quod cedente vel decedente vicario ipsius parochialis ecclesie, qui nunc est vel vicariam ipsius ecclesie alias quomodolibet dimittente, liceat vobis curam ipsius parochialis ecclesie per aliquem idoneum presbiterum secularem per vos huiusmodi episcopo pro tempore existenti nominandum facere exerceri ipsumque presbiterum, quociens vobis placuerit, cum consensu tamen eiusdem episcopi ab eadem ecclesia removere et loco ipsius alium idoneum presbiterum ad curam huiusmodi exercendum deputare. Ita tamen, quod propter hoc huiusmodi animarum cura diligenter exerceatur et deserviatur inibi laudabiliter in divinis, quodque vos episcopalia iura solvere et alia onera huiusmodi, ad que ipse vicarius tenebatur, integre teneamini supportare. Constitucionibus apostolicis et aliis contrariis non obstantibus quibuscunque. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre voluntatis et concessionis infringere vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare presumpserit, indignacionem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius) se noverit incursurum. Datum Rome apud sanctum Petrum IV. kalendas Aprilis pontificatus nostri anno sexto. (Orig. Perg. an gelben und rothen Fäden h. Bleibulle im fürster zb. Archive in Kremsier.
232 monasterii vestri utilitatem concernunt, quantum cum deo possumus favorabiliter annuamus. Exhibita siquidem nobis nuper pro parte vestra peticio continebat, quod olim bone memorie Johannes episcopus Olomucensis ex certis causis animum suum moventibus de consilio et assensu dilectorum filiorum decani et capituli ecclesie Olomucensis parochialem ecclesiam in Pusczmir Olomucensis diocesis, que de jure patronatus episcopi Olomucensis pro tempore existentis existebat, in monasterium pro una abbatissa et integro conventu ordinis sancti Benedicti, in eo perpetuo domino servituris, auctoritate ordinaria erexit ac ius patronatus ipsius ecclesie parochialis vobis et successoribus vestris inperpetuum donavit, reservata tamen de fructibus redditibus et proventibus ipsius ecclesie parochialis pro perpetuo vicario, in ipsa ecclesia parochiali perpetuo domino servituro, per vos episcopo Olomucensi, qui pro tempore foret, presentando, congrua porcione, de qua ipse vicarius posset congrue sustentari, episcopalia iura solvere et alia incumbencia sibi onera supportare. Cum autem, sicut eadem peticio subiungebat, fructus redditus et proventus prefati monasterii propter guerrarum discrimina et malum statum parcium illarum adeo tenues et exiles existant, quod vicarius dicte parochialis ecclesie racione huiusmodi porcionis tantum de huiusmodi fructibus recipit, quod vobis et dicto monasterio parum cedit de fructibus antedictis, pro parte vestra nobis fuit humiliter supplicatum, ut providere vobis super hoc de oportuno remedio dignaremur. Nos igitur volentes vos et prefatum monasterium vestrum favore prosequi gracioso, venera- bilis fratris nostri Nicolai episcopi Olomucensis nobis super hoc humiliter supplicantis, ac vestris huiusmodi supplicacionibus inclinati voluimus et vobis auctoritate apostolica tenore presencium concedimus, quod cedente vel decedente vicario ipsius parochialis ecclesie, qui nunc est vel vicariam ipsius ecclesie alias quomodolibet dimittente, liceat vobis curam ipsius parochialis ecclesie per aliquem idoneum presbiterum secularem per vos huiusmodi episcopo pro tempore existenti nominandum facere exerceri ipsumque presbiterum, quociens vobis placuerit, cum consensu tamen eiusdem episcopi ab eadem ecclesia removere et loco ipsius alium idoneum presbiterum ad curam huiusmodi exercendum deputare. Ita tamen, quod propter hoc huiusmodi animarum cura diligenter exerceatur et deserviatur inibi laudabiliter in divinis, quodque vos episcopalia iura solvere et alia onera huiusmodi, ad que ipse vicarius tenebatur, integre teneamini supportare. Constitucionibus apostolicis et aliis contrariis non obstantibus quibuscunque. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre voluntatis et concessionis infringere vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare presumpserit, indignacionem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius) se noverit incursurum. Datum Rome apud sanctum Petrum IV. kalendas Aprilis pontificatus nostri anno sexto. (Orig. Perg. an gelben und rothen Fäden h. Bleibulle im fürster zb. Archive in Kremsier.
Strana 233
233 243. Prag 1. April 1395. Friedebrief des Erzbischofes Albrecht von Magdeburg gegen den Markgrafen Jodok bis nächsten St. Martinstag, binnen welcher Zeit Markgraf Wilhelm von Meissen zwischen ihnen den Schiedsspruch fallen soll. (Riedel Cod. Brandenb. B. III. 120.) 244. Prag 2. April 1395. Markgraf Jodok notificiert der Ritterschaft und den Städten der Altmark die Uber- tragung der Alt- und Neumark an den Markgrafen Wilhelm von Meissen und weist sie zum Gehorsam gegen diesen an. (Riedel Cod. Brandenb. A. XV. 186.) 245. Stephan Pfalzgraf bei Rhein, Jodok Markgraf von Mähren, Johann Herzog von Görlitz, Wilhelm Markgraf zu Meissen schliessen auf ihre Lebenszeit ein Schutz- und Trutz- bündnis gegen jedermann, ausgenommen das deutsche Reich. Dt. Prag 2. April 1395. Wir Steffan palzgrave bei Reyn und herzog in Bayern etc. und wir Jost mark— grave und herre zu Merhern, und wir Johans markgrafe zu Brandemburg und zu Lusicz und herzog zu Gorlicz, und wir Wilhelm markgrafe zu Meissin und landgrave in Doringen, alle von gots gnaden, bekennen und tun kunt offenliche mit diesem kegenwirtigen brieffe unsir iglicher vor sich selbes, und besunderlich wir herzog Stefan fur unsirn lieben vettern herzog Heinreichen, unsirs lieben bruders herzog Frederiches seligen son, allen den die diesen brieff sehen odir horen lesen, das wir alle vier und iglicher fleissiklichen bedracht, angesehen und gemirket haben sulche grosse getreunusse, getreue liebe und anegeborne fruntschaft, als wir der gein einander wol schuldig sin und pflichtig, und besunderliche dem heilgen Romschen reiche zu eren und dinste und ouch durch friedes, gemaches, gemeines nuczes und fromen willen unsir allir und igliches lande, herscheft und gebiete, und allir der unsirn und der, die in denselben unsirn landen, herscheften und gebieten siczen und wonen, und ouch der, die darin odir daraus wandern oder arbeiden, das die dester bas bei unsirn zeitn bei friede und gemach bleiben mugen und sullen, des wir von angeborner gutekeit herzeklich begern. Und haben uns alle und unsir iglicher mit gutem rate, zeitigir vorbedrachtunge und rechtir wissen unvorscheidenlich zu einander verbunden vertreuet und gelobet, verbinden vertreun und globen ouch in kraft dies brieffs und rechten guten treuen an eides stat und ane alle ge(verde) und argelist, und in der masse, als hernach geschrieben stet. Zu dem ersten, das einer des andern ere, fromen und nucz bei unsirme lieben bruder und hern dem Romischen kunige und sust an aller stat getreulich und fleisslich bedrachten, 30
233 243. Prag 1. April 1395. Friedebrief des Erzbischofes Albrecht von Magdeburg gegen den Markgrafen Jodok bis nächsten St. Martinstag, binnen welcher Zeit Markgraf Wilhelm von Meissen zwischen ihnen den Schiedsspruch fallen soll. (Riedel Cod. Brandenb. B. III. 120.) 244. Prag 2. April 1395. Markgraf Jodok notificiert der Ritterschaft und den Städten der Altmark die Uber- tragung der Alt- und Neumark an den Markgrafen Wilhelm von Meissen und weist sie zum Gehorsam gegen diesen an. (Riedel Cod. Brandenb. A. XV. 186.) 245. Stephan Pfalzgraf bei Rhein, Jodok Markgraf von Mähren, Johann Herzog von Görlitz, Wilhelm Markgraf zu Meissen schliessen auf ihre Lebenszeit ein Schutz- und Trutz- bündnis gegen jedermann, ausgenommen das deutsche Reich. Dt. Prag 2. April 1395. Wir Steffan palzgrave bei Reyn und herzog in Bayern etc. und wir Jost mark— grave und herre zu Merhern, und wir Johans markgrafe zu Brandemburg und zu Lusicz und herzog zu Gorlicz, und wir Wilhelm markgrafe zu Meissin und landgrave in Doringen, alle von gots gnaden, bekennen und tun kunt offenliche mit diesem kegenwirtigen brieffe unsir iglicher vor sich selbes, und besunderlich wir herzog Stefan fur unsirn lieben vettern herzog Heinreichen, unsirs lieben bruders herzog Frederiches seligen son, allen den die diesen brieff sehen odir horen lesen, das wir alle vier und iglicher fleissiklichen bedracht, angesehen und gemirket haben sulche grosse getreunusse, getreue liebe und anegeborne fruntschaft, als wir der gein einander wol schuldig sin und pflichtig, und besunderliche dem heilgen Romschen reiche zu eren und dinste und ouch durch friedes, gemaches, gemeines nuczes und fromen willen unsir allir und igliches lande, herscheft und gebiete, und allir der unsirn und der, die in denselben unsirn landen, herscheften und gebieten siczen und wonen, und ouch der, die darin odir daraus wandern oder arbeiden, das die dester bas bei unsirn zeitn bei friede und gemach bleiben mugen und sullen, des wir von angeborner gutekeit herzeklich begern. Und haben uns alle und unsir iglicher mit gutem rate, zeitigir vorbedrachtunge und rechtir wissen unvorscheidenlich zu einander verbunden vertreuet und gelobet, verbinden vertreun und globen ouch in kraft dies brieffs und rechten guten treuen an eides stat und ane alle ge(verde) und argelist, und in der masse, als hernach geschrieben stet. Zu dem ersten, das einer des andern ere, fromen und nucz bei unsirme lieben bruder und hern dem Romischen kunige und sust an aller stat getreulich und fleisslich bedrachten, 30
Strana 234
234 suchen und fordern sal nach allem sinem besten vermugen, das wir ouch alle, und unsir iglicher mit unsirn landen, luten, herscheften und gebieten und mit unsir ganzer macht, als wir die iczunt haben odir furbas gewinen, getreulich miteinander bliben und aneinander beholfen und beigestendig sin sollen und wollen widir allirmenklich, der oder die uns alle odir unsir iglichen wider recht dringen odir beschedigen wolden, in welcher weise das geschee, nimandes noch nichtes ausgenomen. Ouch bekenne wir, ab das were, das imand unsir einem odir unsir mere mit herschaft und folke in sin land, herschefte odir gebiete feintlich zoge und in obir ziehen und beschedigen odir an sinen landen, luten, herscheften, gebieten, freiheiten, rechten odir gewonheiten widir recht irren, engen oder dringen wollden, widir den odir dieselben, die das teten odir tun wolden, sollen und wollen wir die anderen alle und unsir iglicher, demselben, dem das undir uns geschicht, mit ganzer macht beigestendig und beholfen sin, und ime unsir iglicher sein folk senden und dieselben sein land, herschefte und gebiete weren, beschirmen und reten helfen als schirst und wie dicke des not geschicht und unsir iglicher von dem andern dorumme ermanet wirdet und das fordert, zu gleichir weise und nicht anders, denn ab es unsir igliches selbes sache were, getrulich und an alles geverde. Und das folk, das denne einer dem andern also zu holfe sendet, sal der herre, dem es zu holfe reitet und komet, mit kost usrichten, als schirst dasselbe folk sin eigen ertrich und land beruret; aber vor die scheden sal der herre, der das folk also dem andern zu holfe sendet, demselben folke selbir sten und das dorumme ausrichten. Ouch ist nemlich beredet, ab wir icht slosse, vesten, stete, mergte, dorffer, ertrich odir land also miteinander gewonen, die alle sollen deme undir uns bleiben, dem man zu holfe und dinste also geritten ist und komen, abir ob wir sust icht fromen also miteinander nemen, das sollen und wollen wir getreulich undir uns teilen also, das unsir iglichem doraus gefalle nach anzal sines folkes. Es sal ouch diese kegenwirtigen buntnusse und fruntschaft weren und bleiben von datum dies brieffs unsir allir lebetage. Und abe geschee, das imand unsir frunde zu uns in die egenanten buntnusse und fruntschaft kommen und die mit uns halden wolden, den odir dieselben mugen wir wol offnemen, abir doch vereintlich und mit unsir allir wissen und willen. Es sal noch mag auch unfurbasmer unsir keiner undir uns sich anderswohin verbinden, er habe denne diese kegenwirtige buntnusse vor redliche und mit namen usgenommen. In der vurgenanten buntnusse und fruntschaft nemen wir alleine aus das heilige Romische reich. Und das alle vurgeschriben stucke, artikel und bunde, als die in diesem brieffe von worto zu worte begriffen seint, stete und unverrucket bleiben und von uns allen und iglichen genzlich und in rechten treuin behalden werden, geben wir diesen brieff zu einem waren urkunde und zugnusse allir vurgeschrieben sachen und tedingen mit unsir allir vierer anhangunden ingsigeln besigelten, der geben ist zu Prage nach Cristi geburte dreizenhundert und darnach in den funfund- neunzigsten jaren, am nesten freitage vor dem heilgen Palmtage. (Orig. Perg. mit 4 häng. Sig. im m. Landes-Archive Nr. 194 Misc. Die Urkunde, welche auch in Riedels Cod. Brandenb. B. III. p. 121 abgedruckt ist, hat an einigen Stellen durch Feuchtigkeit gelitten.
234 suchen und fordern sal nach allem sinem besten vermugen, das wir ouch alle, und unsir iglicher mit unsirn landen, luten, herscheften und gebieten und mit unsir ganzer macht, als wir die iczunt haben odir furbas gewinen, getreulich miteinander bliben und aneinander beholfen und beigestendig sin sollen und wollen widir allirmenklich, der oder die uns alle odir unsir iglichen wider recht dringen odir beschedigen wolden, in welcher weise das geschee, nimandes noch nichtes ausgenomen. Ouch bekenne wir, ab das were, das imand unsir einem odir unsir mere mit herschaft und folke in sin land, herschefte odir gebiete feintlich zoge und in obir ziehen und beschedigen odir an sinen landen, luten, herscheften, gebieten, freiheiten, rechten odir gewonheiten widir recht irren, engen oder dringen wollden, widir den odir dieselben, die das teten odir tun wolden, sollen und wollen wir die anderen alle und unsir iglicher, demselben, dem das undir uns geschicht, mit ganzer macht beigestendig und beholfen sin, und ime unsir iglicher sein folk senden und dieselben sein land, herschefte und gebiete weren, beschirmen und reten helfen als schirst und wie dicke des not geschicht und unsir iglicher von dem andern dorumme ermanet wirdet und das fordert, zu gleichir weise und nicht anders, denn ab es unsir igliches selbes sache were, getrulich und an alles geverde. Und das folk, das denne einer dem andern also zu holfe sendet, sal der herre, dem es zu holfe reitet und komet, mit kost usrichten, als schirst dasselbe folk sin eigen ertrich und land beruret; aber vor die scheden sal der herre, der das folk also dem andern zu holfe sendet, demselben folke selbir sten und das dorumme ausrichten. Ouch ist nemlich beredet, ab wir icht slosse, vesten, stete, mergte, dorffer, ertrich odir land also miteinander gewonen, die alle sollen deme undir uns bleiben, dem man zu holfe und dinste also geritten ist und komen, abir ob wir sust icht fromen also miteinander nemen, das sollen und wollen wir getreulich undir uns teilen also, das unsir iglichem doraus gefalle nach anzal sines folkes. Es sal ouch diese kegenwirtigen buntnusse und fruntschaft weren und bleiben von datum dies brieffs unsir allir lebetage. Und abe geschee, das imand unsir frunde zu uns in die egenanten buntnusse und fruntschaft kommen und die mit uns halden wolden, den odir dieselben mugen wir wol offnemen, abir doch vereintlich und mit unsir allir wissen und willen. Es sal noch mag auch unfurbasmer unsir keiner undir uns sich anderswohin verbinden, er habe denne diese kegenwirtige buntnusse vor redliche und mit namen usgenommen. In der vurgenanten buntnusse und fruntschaft nemen wir alleine aus das heilige Romische reich. Und das alle vurgeschriben stucke, artikel und bunde, als die in diesem brieffe von worto zu worte begriffen seint, stete und unverrucket bleiben und von uns allen und iglichen genzlich und in rechten treuin behalden werden, geben wir diesen brieff zu einem waren urkunde und zugnusse allir vurgeschrieben sachen und tedingen mit unsir allir vierer anhangunden ingsigeln besigelten, der geben ist zu Prage nach Cristi geburte dreizenhundert und darnach in den funfund- neunzigsten jaren, am nesten freitage vor dem heilgen Palmtage. (Orig. Perg. mit 4 häng. Sig. im m. Landes-Archive Nr. 194 Misc. Die Urkunde, welche auch in Riedels Cod. Brandenb. B. III. p. 121 abgedruckt ist, hat an einigen Stellen durch Feuchtigkeit gelitten.
Strana 235
235 246. Pabst Bonifaz IX. befiehlt dem Schottenabt in Wien und den Dechanten der Prager und Passauer Kirche, dass sie die Gewaltthäter des Kl. Bruck nach vorgängiger Mahnung excommunicieren und behält die Relaxation sich und dem apostolischen Stuhle vor. Dt. Rom 5. April 1395. Bonifacius episcopus servus servorum dei dilectis filiis abbati monasterii Scotorum Wiennensium Pataviensis diocesis et Pragensis ac Pataviensis ecclesiarum decanis salutem et apostolicam benediccionem. Ad reprimendas insolencias transgressorum et transgressiones insolencium refrenandas si nervus publice discipline lentescit, eorum ad peccandum voluntas fit lapsior et exemplum impunitatis periculo suis in alios dirivatur, propter quod ad presi- dentis officium pertinet sic debitam execucionem adhibere iusticie, quod commissa iam crimina puniat et committendorum imposterum audaciam interdicat. Sane lamentabilis dilectorum filiorum Sdenconis abbatis et conventus monasterii Lucensis prope Snoymam, Premonstratensis ordinis, Olomucensis diocesis querela nostrum frequenter turbavit auditum, amaricavit et mentem, quod nonnulli iniquitatis filii, a quorum oculis dei timor abcessit, in partibus illis pretextu guerrarum, quibus partes ipse dicuntur multipliciter fatigari et alias temere personas ecclesiasticas eciam in dignitacibus constitutas et alias religiosas dicti monasterii, bellicis actibus se minime immiscentes, non absque manuum inieccione violenta capere, detinere carceribus mancipare, tormentis subicere, verberibus cedere, vulnerare, morti tradere et crudelibus affliccionibus ad redempciones indebitas personaliter cohercere, dictumque mona- sterium et parrochiales ecclesias ac alia pia loca regularia a dicto monasterio dependencia invadere, frangere, capere, occupare occupata detinere, diruere, et incendio concremare ac monasterium, ecclesias ac loca prius dicta libris, calicibus, crucibus, sanctorum reliquiis, paramentis et ornamentis aliis divino cultui et usui deputatis spoliare ac huiusmodi libros, calices, cruces, sanctorum reliquias, paramenta et ornamenta ausu sacrilego necnon fructus, redditus, res et bona aliarum personarum monasterii ecclesiarum et aliorum locorum huius- modi tam in ipsis ecclesiis, quam extra illas existencia, eciam violenter rapere, depredari, ac in predam obducere seu asportare presumpserunt hactenus et presumere quotidie non verentur, propter que clerici et persone monasterii ecclesiarum et locorum ipsorum ea coacti deseruerunt et deserunt ac ecclesie, monasterium et loca predicta obsequiis debitis, christi fideles sacramentis ecclesiasticis, ac pauperes pie hospitalitatis subvencione fraudantur ; quodque nonnulli, qui gloriantur, cum malefecerint, huiusmodi criminum patratores, necnon clericos et personas ecclesiasticas et religiosas captas ab eis et insuper res et bona huiusmodi per eos in predam abducta seu asportata scienter in civitatibus, castris, villis, fortaliciis, terris et aliis locis eorum receptaverunt et receptant, aliqui vero premissa omnia seu nonnulla ex eis fieri seu committi fecerunt, et eciam mandaverunt seu eorum nomine aut mandato facta sive commissa rata habuerunt et habent; alii eciam eisdem predictorum criminum patratoribus in committendis eisdem excessibus per se et alios prestiterunt et prestant auxilium et 30*
235 246. Pabst Bonifaz IX. befiehlt dem Schottenabt in Wien und den Dechanten der Prager und Passauer Kirche, dass sie die Gewaltthäter des Kl. Bruck nach vorgängiger Mahnung excommunicieren und behält die Relaxation sich und dem apostolischen Stuhle vor. Dt. Rom 5. April 1395. Bonifacius episcopus servus servorum dei dilectis filiis abbati monasterii Scotorum Wiennensium Pataviensis diocesis et Pragensis ac Pataviensis ecclesiarum decanis salutem et apostolicam benediccionem. Ad reprimendas insolencias transgressorum et transgressiones insolencium refrenandas si nervus publice discipline lentescit, eorum ad peccandum voluntas fit lapsior et exemplum impunitatis periculo suis in alios dirivatur, propter quod ad presi- dentis officium pertinet sic debitam execucionem adhibere iusticie, quod commissa iam crimina puniat et committendorum imposterum audaciam interdicat. Sane lamentabilis dilectorum filiorum Sdenconis abbatis et conventus monasterii Lucensis prope Snoymam, Premonstratensis ordinis, Olomucensis diocesis querela nostrum frequenter turbavit auditum, amaricavit et mentem, quod nonnulli iniquitatis filii, a quorum oculis dei timor abcessit, in partibus illis pretextu guerrarum, quibus partes ipse dicuntur multipliciter fatigari et alias temere personas ecclesiasticas eciam in dignitacibus constitutas et alias religiosas dicti monasterii, bellicis actibus se minime immiscentes, non absque manuum inieccione violenta capere, detinere carceribus mancipare, tormentis subicere, verberibus cedere, vulnerare, morti tradere et crudelibus affliccionibus ad redempciones indebitas personaliter cohercere, dictumque mona- sterium et parrochiales ecclesias ac alia pia loca regularia a dicto monasterio dependencia invadere, frangere, capere, occupare occupata detinere, diruere, et incendio concremare ac monasterium, ecclesias ac loca prius dicta libris, calicibus, crucibus, sanctorum reliquiis, paramentis et ornamentis aliis divino cultui et usui deputatis spoliare ac huiusmodi libros, calices, cruces, sanctorum reliquias, paramenta et ornamenta ausu sacrilego necnon fructus, redditus, res et bona aliarum personarum monasterii ecclesiarum et aliorum locorum huius- modi tam in ipsis ecclesiis, quam extra illas existencia, eciam violenter rapere, depredari, ac in predam obducere seu asportare presumpserunt hactenus et presumere quotidie non verentur, propter que clerici et persone monasterii ecclesiarum et locorum ipsorum ea coacti deseruerunt et deserunt ac ecclesie, monasterium et loca predicta obsequiis debitis, christi fideles sacramentis ecclesiasticis, ac pauperes pie hospitalitatis subvencione fraudantur ; quodque nonnulli, qui gloriantur, cum malefecerint, huiusmodi criminum patratores, necnon clericos et personas ecclesiasticas et religiosas captas ab eis et insuper res et bona huiusmodi per eos in predam abducta seu asportata scienter in civitatibus, castris, villis, fortaliciis, terris et aliis locis eorum receptaverunt et receptant, aliqui vero premissa omnia seu nonnulla ex eis fieri seu committi fecerunt, et eciam mandaverunt seu eorum nomine aut mandato facta sive commissa rata habuerunt et habent; alii eciam eisdem predictorum criminum patratoribus in committendis eisdem excessibus per se et alios prestiterunt et prestant auxilium et 30*
Strana 236
236 favorem, eaque omnia, que in gravem eciam divine maiestatis offensam, animarum periculum, ecclesiastice libertatis contemptum et plurimorum scandalum cedere dinoscuntur, in diocesi memorata sic sunt notoria, sic ea publica fama divulgat sicque nociva procdolor experiencia manifestat, quod tergiversacione aliqua nequeunt occultari. Cupientes igitur huic morbo, ne per moras temporum factus cronicus fomenta respuat medicine, oportunam et congruam adhibere medelam, discrecioni vestre per apostolica scripta committimus et mandamus, quatenus vos vel duo aut unus vestrum per vos vel alium seu alios omnes et singulos tam clericos quam laicos, cuiuscunque status, ordinis vel condicionis existant, huiusmodi clericorum seu ecclesiasticarum et religiosarum personarum, se ut premittitur bellicis actibus non immiscen- cium, captores, detentores, carceri mancipatores, compulsores, verberatores, vulneratores, occisores, necnon ipsorum clericorum seu personarum ecclesiasticarum et religiosarum sic captorum seu detentorum aut carceratorum receptatores, ecclesiarum effractores et incendiarios ac rerum et bonorum in ipsis ecclesiis existencium violentos spoliatores, raptores et depre- datores, necnon talia fieri mandantes seu procurantes, aut eorum nomine seu mandato facta rata habentes et grata, utpote excommunicatos et a canone generaliter per omnes ecclesias et loca, in quibus expedire videritis, auctoritate nostra excommunicatos publice nuncietis. Et insuper omnes et singulos tam sic excommunicatos a canone quam huiusmodi monasterii, ecclesiarum et locorum ac personarum ecclesiasticarum et religiosarum predictorum spoliatores, librorum, fructuum, reddituum et aliorum bonorum prefatorum occupatores, detentores, raptores, depredatores, abductores et asportatores necnon eos, qui talia fieri seu committi mandaverunt seu fecerunt, aut eorum nomine seu mandato facta seu commissa rata habuerunt seu habent, ipsorumque ea patrancium ac rerum et bonorum huiusmodi in predam asportatores, receptatores ex parte vestra generaliter publice in ecclesiis coram publico per vos vel alios moneatis, ut infra competentem terminum, quem eis prefixeritis, huiusmodi captos et spoliata, rapta, abducta et asportata restituant seu de ipsis et aliis de huiusmodi per eos commissis debitam satisfaccionem impendant, et si infra dictum terminum id non impleverint, in illos, qui alias ob premissa a iure excommunicati non sunt, generalem excommunicacionis sen- tenciam proferatis ipsorumque omnium huiusmodi monita non implencium, terras, opida, castra, villas et loca subiciatis ecclesiastico interdicto. Preterea tam predictos quam alios omnes et singulos clericos et personas ecclesiasticas seculares et regulares, comites, proceres, barones, nobiles, milites et laicos, comunia quoque et universitates civitatum, castrorum, villarum et aliorum locorum quorumcunque generaliter et publice eadem auctoritate monere curetis, ut a talibus omnino deinceps abstineant, alioquin extunc in omnes et singulos qui talia committere aut attemptare presumpserint, in singulares scilicet personas, in illis videlicet casibus ex predictis, in quibus excommunicacionem per iam editos canones non subirent, excommunicacionis, ac universitates et communitates, ac in omnium et singulorum talia committencium civitates, opida, castra, terras villas et loca interdicti generales sentencias proferatis, et nichilominus omnes et singulos, quos simpliciter et de plano sine strepitu et figura iudicii solerti et fideli adhibita diligencia reppereritis talia commisisse aut fecisse vel mandasse fieri aut committi, aut eorum nomine vel mandato facta seu commissa rata et grata
236 favorem, eaque omnia, que in gravem eciam divine maiestatis offensam, animarum periculum, ecclesiastice libertatis contemptum et plurimorum scandalum cedere dinoscuntur, in diocesi memorata sic sunt notoria, sic ea publica fama divulgat sicque nociva procdolor experiencia manifestat, quod tergiversacione aliqua nequeunt occultari. Cupientes igitur huic morbo, ne per moras temporum factus cronicus fomenta respuat medicine, oportunam et congruam adhibere medelam, discrecioni vestre per apostolica scripta committimus et mandamus, quatenus vos vel duo aut unus vestrum per vos vel alium seu alios omnes et singulos tam clericos quam laicos, cuiuscunque status, ordinis vel condicionis existant, huiusmodi clericorum seu ecclesiasticarum et religiosarum personarum, se ut premittitur bellicis actibus non immiscen- cium, captores, detentores, carceri mancipatores, compulsores, verberatores, vulneratores, occisores, necnon ipsorum clericorum seu personarum ecclesiasticarum et religiosarum sic captorum seu detentorum aut carceratorum receptatores, ecclesiarum effractores et incendiarios ac rerum et bonorum in ipsis ecclesiis existencium violentos spoliatores, raptores et depre- datores, necnon talia fieri mandantes seu procurantes, aut eorum nomine seu mandato facta rata habentes et grata, utpote excommunicatos et a canone generaliter per omnes ecclesias et loca, in quibus expedire videritis, auctoritate nostra excommunicatos publice nuncietis. Et insuper omnes et singulos tam sic excommunicatos a canone quam huiusmodi monasterii, ecclesiarum et locorum ac personarum ecclesiasticarum et religiosarum predictorum spoliatores, librorum, fructuum, reddituum et aliorum bonorum prefatorum occupatores, detentores, raptores, depredatores, abductores et asportatores necnon eos, qui talia fieri seu committi mandaverunt seu fecerunt, aut eorum nomine seu mandato facta seu commissa rata habuerunt seu habent, ipsorumque ea patrancium ac rerum et bonorum huiusmodi in predam asportatores, receptatores ex parte vestra generaliter publice in ecclesiis coram publico per vos vel alios moneatis, ut infra competentem terminum, quem eis prefixeritis, huiusmodi captos et spoliata, rapta, abducta et asportata restituant seu de ipsis et aliis de huiusmodi per eos commissis debitam satisfaccionem impendant, et si infra dictum terminum id non impleverint, in illos, qui alias ob premissa a iure excommunicati non sunt, generalem excommunicacionis sen- tenciam proferatis ipsorumque omnium huiusmodi monita non implencium, terras, opida, castra, villas et loca subiciatis ecclesiastico interdicto. Preterea tam predictos quam alios omnes et singulos clericos et personas ecclesiasticas seculares et regulares, comites, proceres, barones, nobiles, milites et laicos, comunia quoque et universitates civitatum, castrorum, villarum et aliorum locorum quorumcunque generaliter et publice eadem auctoritate monere curetis, ut a talibus omnino deinceps abstineant, alioquin extunc in omnes et singulos qui talia committere aut attemptare presumpserint, in singulares scilicet personas, in illis videlicet casibus ex predictis, in quibus excommunicacionem per iam editos canones non subirent, excommunicacionis, ac universitates et communitates, ac in omnium et singulorum talia committencium civitates, opida, castra, terras villas et loca interdicti generales sentencias proferatis, et nichilominus omnes et singulos, quos simpliciter et de plano sine strepitu et figura iudicii solerti et fideli adhibita diligencia reppereritis talia commisisse aut fecisse vel mandasse fieri aut committi, aut eorum nomine vel mandato facta seu commissa rata et grata
Strana 237
237 habuisse seu in futurum committere vel facere aut mandare fieri, aut eorum nomine vel mandato facta seu commissa rata et grata habere, si singulares persone sive ab eodem canone seu vigore monicionum huiusmodi excommunicati sint, excommunicatos nominatim candelis accensis, si vero universitates seu communitates extiterint et monicionibus huiusmodi non paruerint, eos eciam nominatim ipsorum omnium et singularium personarum universitatum, communitatum eisdem monicionibus non parencium, civitates, opida, castra terras, villas et loca interdicta tamdiu diebus dominicis et festivis in ecclesiis atque locis, in quibus vobis videbitur expedire, cum maior fuerit in eis cleri et populi multitudo, publice nuncietis et faciatis ab aliis nunciari, ipsosque excommunicatos ab omnibus arccius evitari, donec super hiis satisfecerint competenter, et cum vestris litteris rei veritatem continentibus ad apostolicam sedem venerint pro absolucionis ab excommunicacione predicta et interdicti huiusmodi relaxa- cionis beneficiis obtinendis. Nos enim, ne sub spe venie consequende faciliter intentivum delinquendi aliquibus forsitan prebeatur, absolucionem ab excommunicacionum sentenciis et relaxacionem seu suspensionem interdicti huiusmodi nobis vel successoribus nostris Romanis pontificibus tantummodo reservamus; ita videlicet, quod nullus preterquam in mortis articulo quenquam ab excommunicacionum sentenciis huiusmodi absolvere possit. Ceterum si forsan predictorum huiusmodi scelerum patratorum et receptancium eos, eaque fieri mandancium, ipsisque dancium in illis per se vel alium vel alios directe vel indirecte, publice vel occulte auxilium, consilium vel favorem presencia pro monicionibus et requisicionibus huiusmodi seu citacionibus de ipsis faciendis eis secure vel commode habere nequiret vobis moniciones et requisi- ciones huiusmodi et citaciones quaslibet per edicta publica in locis affigenda publicis, de quibus sit verisimilis coniectura, quod ad noticiam citatorum et monitorum huiusmodi pervenire valeant, faciendi plenam concedimus tenore presencium facultatem. Et volumus, quod moniciones ac requi- siciones et citaciones huiusmodi perinde ipsos citatos, requisitos et monitos, ut premittitur, arctent, ac si eis facte et insinuate presencialiter et personaliter extitissent. Non obstantibus tam felicis recordacionis Bonifacii pape VIII predecessoris nostri, in quibus cavetur, ne aliquis extra suam civitatem et diocesim, nisi in certis exceptis casibus, et in illis ultra unam dietam a fine sue diocesis ad iudicium evocetur, seu ne iudices a sede deputati predicta extra civitatem et diocesim, in quibus deputati fuerint, contra quoscunque procedere sive alii vel aliis vices suas committere aut aliquos ultra unam dietam a fine diocesis eorundem trahere presumant, aut de duabus dietis in concilio generali, quam aliis quibuscunque con- stitucionibus a predecessoribus nostris Romanis pontificibus tam de iudicibus delegatis quam personis ultra certum numerum ad iudicium non trahendis aut aliis editis, que vestre possent in hac parte iurisdiccioni aut potestati eiusque libero exercicio quomodolibet obviare; seu si aliquibus communiter vel divisim a predicta sit sede indultum, quod interdici, suspendi vel excommunicari non possint, per litteras apostolicas non facientes plenam et expressam ac de verbo ad verbum de indulto huiusmodi mencionem. Datum Rome apud sanctum Petrum III. nonis Aprilis, pontificatus nostri anno sexto. (Orig. Perg. mit anhang. päbst. Bleisigel im m. Landes-Archiv Art. Bruck, lit. B. n. 21/b.)
237 habuisse seu in futurum committere vel facere aut mandare fieri, aut eorum nomine vel mandato facta seu commissa rata et grata habere, si singulares persone sive ab eodem canone seu vigore monicionum huiusmodi excommunicati sint, excommunicatos nominatim candelis accensis, si vero universitates seu communitates extiterint et monicionibus huiusmodi non paruerint, eos eciam nominatim ipsorum omnium et singularium personarum universitatum, communitatum eisdem monicionibus non parencium, civitates, opida, castra terras, villas et loca interdicta tamdiu diebus dominicis et festivis in ecclesiis atque locis, in quibus vobis videbitur expedire, cum maior fuerit in eis cleri et populi multitudo, publice nuncietis et faciatis ab aliis nunciari, ipsosque excommunicatos ab omnibus arccius evitari, donec super hiis satisfecerint competenter, et cum vestris litteris rei veritatem continentibus ad apostolicam sedem venerint pro absolucionis ab excommunicacione predicta et interdicti huiusmodi relaxa- cionis beneficiis obtinendis. Nos enim, ne sub spe venie consequende faciliter intentivum delinquendi aliquibus forsitan prebeatur, absolucionem ab excommunicacionum sentenciis et relaxacionem seu suspensionem interdicti huiusmodi nobis vel successoribus nostris Romanis pontificibus tantummodo reservamus; ita videlicet, quod nullus preterquam in mortis articulo quenquam ab excommunicacionum sentenciis huiusmodi absolvere possit. Ceterum si forsan predictorum huiusmodi scelerum patratorum et receptancium eos, eaque fieri mandancium, ipsisque dancium in illis per se vel alium vel alios directe vel indirecte, publice vel occulte auxilium, consilium vel favorem presencia pro monicionibus et requisicionibus huiusmodi seu citacionibus de ipsis faciendis eis secure vel commode habere nequiret vobis moniciones et requisi- ciones huiusmodi et citaciones quaslibet per edicta publica in locis affigenda publicis, de quibus sit verisimilis coniectura, quod ad noticiam citatorum et monitorum huiusmodi pervenire valeant, faciendi plenam concedimus tenore presencium facultatem. Et volumus, quod moniciones ac requi- siciones et citaciones huiusmodi perinde ipsos citatos, requisitos et monitos, ut premittitur, arctent, ac si eis facte et insinuate presencialiter et personaliter extitissent. Non obstantibus tam felicis recordacionis Bonifacii pape VIII predecessoris nostri, in quibus cavetur, ne aliquis extra suam civitatem et diocesim, nisi in certis exceptis casibus, et in illis ultra unam dietam a fine sue diocesis ad iudicium evocetur, seu ne iudices a sede deputati predicta extra civitatem et diocesim, in quibus deputati fuerint, contra quoscunque procedere sive alii vel aliis vices suas committere aut aliquos ultra unam dietam a fine diocesis eorundem trahere presumant, aut de duabus dietis in concilio generali, quam aliis quibuscunque con- stitucionibus a predecessoribus nostris Romanis pontificibus tam de iudicibus delegatis quam personis ultra certum numerum ad iudicium non trahendis aut aliis editis, que vestre possent in hac parte iurisdiccioni aut potestati eiusque libero exercicio quomodolibet obviare; seu si aliquibus communiter vel divisim a predicta sit sede indultum, quod interdici, suspendi vel excommunicari non possint, per litteras apostolicas non facientes plenam et expressam ac de verbo ad verbum de indulto huiusmodi mencionem. Datum Rome apud sanctum Petrum III. nonis Aprilis, pontificatus nostri anno sexto. (Orig. Perg. mit anhang. päbst. Bleisigel im m. Landes-Archiv Art. Bruck, lit. B. n. 21/b.)
Strana 238
238 247. Markgraf Wilhelm von Meissen versichert die Stadte der Mark, die ihm und seinem Schwager, dem Markgrafen Jodok von Mahren, anhängen, seines Schutzes. Dt. Meissen 16. April 1395.*) Wilhelm marggrafe zu Myszen und landgrafe zu Döringen. Unsere gunst tuvor lieben besündern. Wir tun uch zu wissen, daz wir erfaren haben, das Ern Ortwin geredet het, er habe es davor gehat, daz unser swaher, marggrafe Jost, getreue stede in der mark gehat hebbe und das derfinde er nu nicht, denn sie sich an einen andern hern wisen und kisen wolden. Em wundert, worumb sie es tun wolden, wenn sie en kene noth darto drenget. Aver umb die von Berlin wundert es em nicht; dy hebben vor also vel gebroken, dat sie sich entsetzten, das er sie darumb straffen mochte. Und er Lippold von Bredow ist dar geinwertig geweset, alse he dat geredet hadde; de hat dartu geandwortet: he hebbe dat schloz noch inne; he wolde des wol unterstehen mit sinen frunden und wolle den steden kriege genug geben. Nun hoffen wir und wissen wol, daz ir noch andere stede der Mark euch ober unsern swaher und uns an einander werfet noch kieset noch do wedder, alse wir uns under einander met unsern swaher vereinet und gesatzt hebben; denn wir euch schützen und helfen wollen und euch nicht lassen. Geben zu Myszen am fritage nach Ostern. (Riedel Cod. Brandenb. B. III. p. 131.) 248. Markgraf Jodok schenkt sein Haus in Prag dem Olmützer Bischofe Nikolaus und dessen Nachfolgern. Dt. Prag 18. April 1395. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie notum facimus tenore presencium universis. Quod sicut dudum ob singularem favorem, quo personam reverendi in Christo patris domini Nicolai episcopi Olomucensis amici nostri carissimi prosequimur, sibi domum habitacionis nostre, sitam sub castro Pragensi inter domos vicarii prepositi Pragensis ab una et domum Henzlini quondam notarii actorum parte ab alia, dedimus et donavimus per ipsum dominum episcopum ad vite sue tempora possidendam: ita et nunc pensatis multipli- cibus gratis et acceptis obsequiis nobis per prefatum dominum episcopum dudum inpensis, in recompensam eciam sumptuum, quos in edificiis et structura eiusdem domus habuisse dinoscitur, animo deliberato sano fidelium nostrorum accedente consilio et de certa nostra sciencia predictam domum cum area proprietate fundo limitibus attinenciis et circumferenciis suis universis prefato domino episcopo, successoribus suis et ecclesie Olomucensi donacione inter vivos in proprium damus virtute presencium liberaliter et largimur, per ipsos inantea perpetuis temporibus cum plena expressa et omnimoda libertate exempcione, absque cuiuslibet *) Das Jahresdatum mit Hinblick auf n. 240 angesetzt. — Vgl. Heidemann: Die Mark Brandenb. unter Jobst von Mähren p. 51 Akg. 2.
238 247. Markgraf Wilhelm von Meissen versichert die Stadte der Mark, die ihm und seinem Schwager, dem Markgrafen Jodok von Mahren, anhängen, seines Schutzes. Dt. Meissen 16. April 1395.*) Wilhelm marggrafe zu Myszen und landgrafe zu Döringen. Unsere gunst tuvor lieben besündern. Wir tun uch zu wissen, daz wir erfaren haben, das Ern Ortwin geredet het, er habe es davor gehat, daz unser swaher, marggrafe Jost, getreue stede in der mark gehat hebbe und das derfinde er nu nicht, denn sie sich an einen andern hern wisen und kisen wolden. Em wundert, worumb sie es tun wolden, wenn sie en kene noth darto drenget. Aver umb die von Berlin wundert es em nicht; dy hebben vor also vel gebroken, dat sie sich entsetzten, das er sie darumb straffen mochte. Und er Lippold von Bredow ist dar geinwertig geweset, alse he dat geredet hadde; de hat dartu geandwortet: he hebbe dat schloz noch inne; he wolde des wol unterstehen mit sinen frunden und wolle den steden kriege genug geben. Nun hoffen wir und wissen wol, daz ir noch andere stede der Mark euch ober unsern swaher und uns an einander werfet noch kieset noch do wedder, alse wir uns under einander met unsern swaher vereinet und gesatzt hebben; denn wir euch schützen und helfen wollen und euch nicht lassen. Geben zu Myszen am fritage nach Ostern. (Riedel Cod. Brandenb. B. III. p. 131.) 248. Markgraf Jodok schenkt sein Haus in Prag dem Olmützer Bischofe Nikolaus und dessen Nachfolgern. Dt. Prag 18. April 1395. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie notum facimus tenore presencium universis. Quod sicut dudum ob singularem favorem, quo personam reverendi in Christo patris domini Nicolai episcopi Olomucensis amici nostri carissimi prosequimur, sibi domum habitacionis nostre, sitam sub castro Pragensi inter domos vicarii prepositi Pragensis ab una et domum Henzlini quondam notarii actorum parte ab alia, dedimus et donavimus per ipsum dominum episcopum ad vite sue tempora possidendam: ita et nunc pensatis multipli- cibus gratis et acceptis obsequiis nobis per prefatum dominum episcopum dudum inpensis, in recompensam eciam sumptuum, quos in edificiis et structura eiusdem domus habuisse dinoscitur, animo deliberato sano fidelium nostrorum accedente consilio et de certa nostra sciencia predictam domum cum area proprietate fundo limitibus attinenciis et circumferenciis suis universis prefato domino episcopo, successoribus suis et ecclesie Olomucensi donacione inter vivos in proprium damus virtute presencium liberaliter et largimur, per ipsos inantea perpetuis temporibus cum plena expressa et omnimoda libertate exempcione, absque cuiuslibet *) Das Jahresdatum mit Hinblick auf n. 240 angesetzt. — Vgl. Heidemann: Die Mark Brandenb. unter Jobst von Mähren p. 51 Akg. 2.
Strana 239
239 exaccionis steure seu vexacionis imposicione quiete tenendam habendam utifruendam libere ac pacifice possidendam, omne jus quod nobis, heredibus aut successoribus nostris marchionibus Moravie in eadem domo fundo proprietate area pertinenciis circumferenciis et limitibus hucusque compeciit et processu temporis quomodolibet competere posset, in predictum dominum Nicolaum episcopum, successores suos et ecclesiam Olomucensem libere et totaliter trans- ferentes nichilque nobis, heredibus et successoribus nostris marchionibus Moravie aut alicui nostro nomine atque vice proprietatis dominii juris accionis impeticionis seu alterius vendi- cacionis cuiuslibet penitus reservantes. Presencium sub nostro appenso sigillo testimonio litterarum. Datum Prage anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo quinto, die dominico quo canitur Quasimodo geniti. (Orig. Perg. h. Sig. im fürsterzb. Archive in Kremsier. — Auf der Plicatur: Ad man- datum domini marchionis Henricus de Spilner.) 249. Stefan Pfalzgraf bei Rhein, Johann Herzog von Görlitz, Heinrich von der Duba, Burkart von Janowitz und Beneš Chusnik versprechen dem Markgrafen Jodok und seinen Begleitern sicheres Geleite auf 14 Tage nach Usti Sezemino. Dt. Prag 18. April 1395. Wir Stephan von gots gnaden Pfalczgrave by Reyn und herzoge in Beyern, Johannes von den selben gnaden marggrave zu Brandemburg, zu Lusicz und herzoge zu Gorlicz, Heinreich von der Duben des Romischen und Behemischen kuniges hofemeister, Burkart genant Strnad von Janowicz und Benessch Chusnik, bekennen und tun kunt offen- lich mit disem brive allen den, die in sehen oder horen lesen, das wir von gebote und geheisses wegen des allerdurchluchtigsten fursten und herren herren Wenczlaws, Romischen kunigs zu allen zeiten merer des reiches und kuniges zu Behemen, unsers gnedigen herren, dem hochgeborn fursten hern Josten marggraven zu Merhern, dem edlen Heinreichen von Rosemberg, Heinreichen vom Neuenhause, Brzenken von Skala und allen andern lanthern zu Behem, die mit in steen, iren zulegeren, rittern, knechten und dinern sicherheit, fride und geleite gegeben haben und geben in mit krafft dicz briefes an arg. Also das sie und alle ire zulegere, rittere, knechte und dinere, die sie mit in furen und brengen zu uns gen Usk, genant Zezeme an der Luznicz gelen (sic), komen mugen, mit uns doselbst tege zu halden, do zu wonen und von danne wider in ire eigne slosse und heymute zihen mugen. Und dieselbe sicherheit, fride und geleite sullen weren von datum dicz briefs bis uber vierzen tage, das ist uf den suntage, als man singet Jubilate, schirste zukunftigen und denselben tage ganz und gar eingenomen fur uns, den unsern und allen andern, die durch unsern willen tun und lassen, sicher leibs und gutes an allerlei argelist und geverde. Des zu urkund haben wir unser ingesigel an disen brief lassen hengen. Geben zu Prage noch Cristes geburt dreizenhundert jar und dornoch in dem funfundneunzigstem jaren, des sun- tages, als man singet Quasimodo geniti. (Orig. Perg. mit 5 anh. Sig. in den altständischen Acten des m. Landes-Archives.)
239 exaccionis steure seu vexacionis imposicione quiete tenendam habendam utifruendam libere ac pacifice possidendam, omne jus quod nobis, heredibus aut successoribus nostris marchionibus Moravie in eadem domo fundo proprietate area pertinenciis circumferenciis et limitibus hucusque compeciit et processu temporis quomodolibet competere posset, in predictum dominum Nicolaum episcopum, successores suos et ecclesiam Olomucensem libere et totaliter trans- ferentes nichilque nobis, heredibus et successoribus nostris marchionibus Moravie aut alicui nostro nomine atque vice proprietatis dominii juris accionis impeticionis seu alterius vendi- cacionis cuiuslibet penitus reservantes. Presencium sub nostro appenso sigillo testimonio litterarum. Datum Prage anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo quinto, die dominico quo canitur Quasimodo geniti. (Orig. Perg. h. Sig. im fürsterzb. Archive in Kremsier. — Auf der Plicatur: Ad man- datum domini marchionis Henricus de Spilner.) 249. Stefan Pfalzgraf bei Rhein, Johann Herzog von Görlitz, Heinrich von der Duba, Burkart von Janowitz und Beneš Chusnik versprechen dem Markgrafen Jodok und seinen Begleitern sicheres Geleite auf 14 Tage nach Usti Sezemino. Dt. Prag 18. April 1395. Wir Stephan von gots gnaden Pfalczgrave by Reyn und herzoge in Beyern, Johannes von den selben gnaden marggrave zu Brandemburg, zu Lusicz und herzoge zu Gorlicz, Heinreich von der Duben des Romischen und Behemischen kuniges hofemeister, Burkart genant Strnad von Janowicz und Benessch Chusnik, bekennen und tun kunt offen- lich mit disem brive allen den, die in sehen oder horen lesen, das wir von gebote und geheisses wegen des allerdurchluchtigsten fursten und herren herren Wenczlaws, Romischen kunigs zu allen zeiten merer des reiches und kuniges zu Behemen, unsers gnedigen herren, dem hochgeborn fursten hern Josten marggraven zu Merhern, dem edlen Heinreichen von Rosemberg, Heinreichen vom Neuenhause, Brzenken von Skala und allen andern lanthern zu Behem, die mit in steen, iren zulegeren, rittern, knechten und dinern sicherheit, fride und geleite gegeben haben und geben in mit krafft dicz briefes an arg. Also das sie und alle ire zulegere, rittere, knechte und dinere, die sie mit in furen und brengen zu uns gen Usk, genant Zezeme an der Luznicz gelen (sic), komen mugen, mit uns doselbst tege zu halden, do zu wonen und von danne wider in ire eigne slosse und heymute zihen mugen. Und dieselbe sicherheit, fride und geleite sullen weren von datum dicz briefs bis uber vierzen tage, das ist uf den suntage, als man singet Jubilate, schirste zukunftigen und denselben tage ganz und gar eingenomen fur uns, den unsern und allen andern, die durch unsern willen tun und lassen, sicher leibs und gutes an allerlei argelist und geverde. Des zu urkund haben wir unser ingesigel an disen brief lassen hengen. Geben zu Prage noch Cristes geburt dreizenhundert jar und dornoch in dem funfundneunzigstem jaren, des sun- tages, als man singet Quasimodo geniti. (Orig. Perg. mit 5 anh. Sig. in den altständischen Acten des m. Landes-Archives.)
Strana 240
240 250. Pabst Bonifaz IX. bestättigt dem Kloster Maria Saal in Altbrünn alle Privilegien. Dt. Rom 29. April 1395. Bonifacius episcopus servus servorum dei dilectis in Christo filiabus abbatisse et conventui monasterii Aule beate Marie in antiqua Brunna, Cisterciensis ordinis, Olomucensis diocesis, salutem et apostolicam benediccionem. Solet annuere sedes apostolica piis votis et honestis petencium precibus favorem benivolum impartiri. Eapropter dilecte in domino filie vestris iustis postulacionibus grato concurrentes assensu, omnes libertates et immunitates a predecessoribus nostris Romanis pontificibus sive per privilegia vel alias indulgencias vobis et monasterio vestro concessas, necnon libertates et exempciones secularium exaccionum ab imperatoribus, regibus, principibus et aliis christifidelibus racionabiliter vobis et monasterio vestro indultas, sicut eas iuste et pacifice obtinetis, vobis et per vos eidem vestro monasterio auctoritate apostolica confirmamus et presentis scripti patrocinio communimus. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre confirmacionis et communicionis infringere vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare presumpserit, indignacionem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se noverit incursurum. Datum Rome apud sanctum Petrum III kalendis Maii pontificatus nostri anno sexto. (Orig. Perg. mit anh. päbst. Bleisig. im m. Landes-Archiv. Art. Königinkloster lit. B, n. 5.) 251. Die Herren von Schwamberg und Riesenburg treten dem zwischen Markgraf Jodok und den böhm. Herrn geschlossenen Bündnisse bei. Dt. Usti Sezemino 30. April 1395. My Bušek a Bohuslav bratři z Švamberka a my Boreš starší a Boreš mlazší z Rizmburka tímto listem zjevně všem vyznáváme všickni společně, ež velebnému markrabí knězi Joštovi, markrabí a pánu Moravskému, panu Jindřichovi z Rosenberka, panu Jindřichovi z Hradce, panu Břeňkovi z Skály i všem jiným pánóm, kteříž podle nich stojí o zemské dobré a zašli sú pro pravdu, slíbili sme i slibujem naší dobrú čistú věrú i pod naší ctí, ež jim toho chcem a jmáme věrně pomáhati beze všech omluv, vší svú silú a mocí, což jí každý z nás móže jmíti, a podle nich pevně státi a od nich pro ižádnú věc neodstupo- vati a jich nezuostávati, ale všecko s nimi věrně vésti a držeti tak úplně v tej ve vší víře a míře, jakožto list jednotný zápisný panský svědčí i tak dlúho. A to věrně beze lsti slibujem tímto listem zdržeti jim všem napřed jmenovaným i všem jiným jich strany podle nich pánóm. A tohoto všeho našeho svrchupsaného slibu i těchto všech věcí na jistost my všickni svrchujmenovaní s naším plným věděním své pečeti vlastní přivěsili sme k tomuto listu. Jenž jest dán a psán v Ústí v Sezeminu léta božího tisícího třistého devadesátého pátého, ten pátek najbližší po s. Marku evangelistě. (Orig, im Wittingauer Archive, daraus abgedr. im Archiv Český I. 55.)
240 250. Pabst Bonifaz IX. bestättigt dem Kloster Maria Saal in Altbrünn alle Privilegien. Dt. Rom 29. April 1395. Bonifacius episcopus servus servorum dei dilectis in Christo filiabus abbatisse et conventui monasterii Aule beate Marie in antiqua Brunna, Cisterciensis ordinis, Olomucensis diocesis, salutem et apostolicam benediccionem. Solet annuere sedes apostolica piis votis et honestis petencium precibus favorem benivolum impartiri. Eapropter dilecte in domino filie vestris iustis postulacionibus grato concurrentes assensu, omnes libertates et immunitates a predecessoribus nostris Romanis pontificibus sive per privilegia vel alias indulgencias vobis et monasterio vestro concessas, necnon libertates et exempciones secularium exaccionum ab imperatoribus, regibus, principibus et aliis christifidelibus racionabiliter vobis et monasterio vestro indultas, sicut eas iuste et pacifice obtinetis, vobis et per vos eidem vestro monasterio auctoritate apostolica confirmamus et presentis scripti patrocinio communimus. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre confirmacionis et communicionis infringere vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare presumpserit, indignacionem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se noverit incursurum. Datum Rome apud sanctum Petrum III kalendis Maii pontificatus nostri anno sexto. (Orig. Perg. mit anh. päbst. Bleisig. im m. Landes-Archiv. Art. Königinkloster lit. B, n. 5.) 251. Die Herren von Schwamberg und Riesenburg treten dem zwischen Markgraf Jodok und den böhm. Herrn geschlossenen Bündnisse bei. Dt. Usti Sezemino 30. April 1395. My Bušek a Bohuslav bratři z Švamberka a my Boreš starší a Boreš mlazší z Rizmburka tímto listem zjevně všem vyznáváme všickni společně, ež velebnému markrabí knězi Joštovi, markrabí a pánu Moravskému, panu Jindřichovi z Rosenberka, panu Jindřichovi z Hradce, panu Břeňkovi z Skály i všem jiným pánóm, kteříž podle nich stojí o zemské dobré a zašli sú pro pravdu, slíbili sme i slibujem naší dobrú čistú věrú i pod naší ctí, ež jim toho chcem a jmáme věrně pomáhati beze všech omluv, vší svú silú a mocí, což jí každý z nás móže jmíti, a podle nich pevně státi a od nich pro ižádnú věc neodstupo- vati a jich nezuostávati, ale všecko s nimi věrně vésti a držeti tak úplně v tej ve vší víře a míře, jakožto list jednotný zápisný panský svědčí i tak dlúho. A to věrně beze lsti slibujem tímto listem zdržeti jim všem napřed jmenovaným i všem jiným jich strany podle nich pánóm. A tohoto všeho našeho svrchupsaného slibu i těchto všech věcí na jistost my všickni svrchujmenovaní s naším plným věděním své pečeti vlastní přivěsili sme k tomuto listu. Jenž jest dán a psán v Ústí v Sezeminu léta božího tisícího třistého devadesátého pátého, ten pátek najbližší po s. Marku evangelistě. (Orig, im Wittingauer Archive, daraus abgedr. im Archiv Český I. 55.)
Strana 241
241 252. Der Prager erzb. Official Johann Kbel erklärt, dass Nikolaus, Pfarrer in Hermanic, sich verpflichtet habe, seine Schuld dem Witek, Bürger der Neustadt Prag, in den bestimmten zwei Terminen zu zahlen. Dt. 13. Mai 1395. Constitutus personaliter coram nobis Johanne Kbel, officiali Pragensi et actis nostris obligatoriis discretus vir dominus Nicolaus de Herzmanicz Olomucensis diocesis, confessus est, se teneri et debitorie obligari in tribus sexagenis et XV grossis tam pro debito prin- cipali quam expensis in viis et litteris factis Witkoni, civi Nove civitatis Pragensis, quas solvere promisit in terminis infrascriptis, viedelicet medietatem in octava S. Spiritus nunc proxime ventura et aliam medietatem in festo Jacobi nunc proxime assecu(tu)ro sub pena late sentencie, cui se sponte et libere submisit in hac parte. Actum anno domini MCCCLXXXXV die XIII mensis Maii presentibus Andrea de Lompnicz et Johanne, notariis publicis. (Aus dem liber obligat. II. 12 f. 54 im Prager Metrop. Capitel-Archive.) 253. König Wenzel IV. erklärt, dass er dem Markgrafen Jodok die Landvogtei Elsass ver- schrieben habe und widerruft alle Lehen, die er seit jener Verschreibung dort verliehen hatte. Dt. Karlstein 13. Mai 1395. Wir Wenczlaw von gotes gnaden Romischer kunig, zu allen zeiten merer des reichs und kunig zu Beheim bekennen und tun kunt offenlichen mit diesem brive allen den, die in sehen oder horen lezen. Wann wir dem hochgebornen Josten marggrafen zu Merhern, unsern liben vettern und fursten, die lantvogtey zu Elsassen mit allen und iglichen iren steten, merkten, dorffern, renten, nuczen, steuren und allen andern zugehorungen, als wir dieselben uncz her gehabt und besessen haben, und als sie ouch seliger gedechtnusse etwenn der hochgeborne Wenczlaw herzog zu Luczemburg, Lymburg und Brabant, unser vetter, die weilen er lebte innegehabt hat, verschriben haben als das usweisen andere unsere maiestatbrife, die wir im doruber geben haben; dorumb mit wolbedachten mute und von rechter wissen, so haben wir widerruffet und widerruffen von romischer kuniclicher machte in kraft dicz brifes alle und iczliche lehen und gabe, wie man die nennen mag. die wir sint der zeite solcher verschreibung in dem lande zu Elsassen von vergessenheit wegen oder sust verliehen haben, oder ob wir hinach noch ichtes vor vergessenheit verleihen oder verschreiben wurden; und meinen und wollen, das solche unsere verleihunge untug- liche und abe sein und keinerlei kraft oder macht haben sollen, sunder das der obgenante unser vetter marggraf Joste das lande zu Elsassen mit seinen zugehorungen in aller der mazzen, rechten und weize, als das der egenante unser vetter herzog Wenczlaw zu Luczem- 31
241 252. Der Prager erzb. Official Johann Kbel erklärt, dass Nikolaus, Pfarrer in Hermanic, sich verpflichtet habe, seine Schuld dem Witek, Bürger der Neustadt Prag, in den bestimmten zwei Terminen zu zahlen. Dt. 13. Mai 1395. Constitutus personaliter coram nobis Johanne Kbel, officiali Pragensi et actis nostris obligatoriis discretus vir dominus Nicolaus de Herzmanicz Olomucensis diocesis, confessus est, se teneri et debitorie obligari in tribus sexagenis et XV grossis tam pro debito prin- cipali quam expensis in viis et litteris factis Witkoni, civi Nove civitatis Pragensis, quas solvere promisit in terminis infrascriptis, viedelicet medietatem in octava S. Spiritus nunc proxime ventura et aliam medietatem in festo Jacobi nunc proxime assecu(tu)ro sub pena late sentencie, cui se sponte et libere submisit in hac parte. Actum anno domini MCCCLXXXXV die XIII mensis Maii presentibus Andrea de Lompnicz et Johanne, notariis publicis. (Aus dem liber obligat. II. 12 f. 54 im Prager Metrop. Capitel-Archive.) 253. König Wenzel IV. erklärt, dass er dem Markgrafen Jodok die Landvogtei Elsass ver- schrieben habe und widerruft alle Lehen, die er seit jener Verschreibung dort verliehen hatte. Dt. Karlstein 13. Mai 1395. Wir Wenczlaw von gotes gnaden Romischer kunig, zu allen zeiten merer des reichs und kunig zu Beheim bekennen und tun kunt offenlichen mit diesem brive allen den, die in sehen oder horen lezen. Wann wir dem hochgebornen Josten marggrafen zu Merhern, unsern liben vettern und fursten, die lantvogtey zu Elsassen mit allen und iglichen iren steten, merkten, dorffern, renten, nuczen, steuren und allen andern zugehorungen, als wir dieselben uncz her gehabt und besessen haben, und als sie ouch seliger gedechtnusse etwenn der hochgeborne Wenczlaw herzog zu Luczemburg, Lymburg und Brabant, unser vetter, die weilen er lebte innegehabt hat, verschriben haben als das usweisen andere unsere maiestatbrife, die wir im doruber geben haben; dorumb mit wolbedachten mute und von rechter wissen, so haben wir widerruffet und widerruffen von romischer kuniclicher machte in kraft dicz brifes alle und iczliche lehen und gabe, wie man die nennen mag. die wir sint der zeite solcher verschreibung in dem lande zu Elsassen von vergessenheit wegen oder sust verliehen haben, oder ob wir hinach noch ichtes vor vergessenheit verleihen oder verschreiben wurden; und meinen und wollen, das solche unsere verleihunge untug- liche und abe sein und keinerlei kraft oder macht haben sollen, sunder das der obgenante unser vetter marggraf Joste das lande zu Elsassen mit seinen zugehorungen in aller der mazzen, rechten und weize, als das der egenante unser vetter herzog Wenczlaw zu Luczem- 31
Strana 242
242 burg, die weilen er lebte gehabt hat, haben und noch lautte unser brife gerulichen besiczen solle. Mit urkund dicz brifes versigelt mit unser kuniclichen maiestat insigel. Geben zum Karlstein noch Cristes geburt dreizenhundert jare und dornoch in dem fumfundneunzigisten jaren des donerstages noch dem suntag Cantate noch ostern, unserr reiche des Behemischen in dem zweiunddreissigisten und des Romischen in dem neunzehenden jaren. (Orig. Perg. mit häng. Sig. in den altständischen Acten des m. Landes-Archivs. Auf der Plicatur: Ad mandatum domini regis Albertus Magdeburg. archiepiscopus cancellarius. — In dorso: R. Wenceslaus de Olomucz.) 254. Konig Wenzel IV. fordert die Einwohner des Elsasses auf, die Steuern dem vom Mark- grafen Jodok von Mähren eingesetzten Landvogte zu zahlen. Dt. Karlstein 13. Mai 1395. Wir Wenczlaw von gotes gnaden Romischer kunig zu allen zeiten merer des reiches und kunig zu Beheim embieten allen prelaten, grafen, herren, freien, dinstluten, rittern, knechten, reten und gemeinden der stete, merkte, dorffern und allen andern unsern und des reichs undertanen in der lantvogteyen zu Elsassen gelegen unsern und des Reichs liben getreuen, unser gnade und alles gut. Liben getreuen. Wann wir dem hochgebornen Josten, marggrafen zu Merhern unserm liben vetter und fursten das lande zu Elsassen vor langen zeiten eingegeben und verschriben haben mit allen manschaften herlichkeiden und allen nuczen, die dorzu gehoren, als das in andern unsern maiestatbriven, die wir in vor doruber gegeben haben, volkomenlichen begriffen ist, und derselbe unser vetter und furste vor unser und des reichs noten zu diesen zeiten selber in das egenante lande zu Elsassen nicht komen mag, dorumb so gebieten wir euch ernstlichen und vesticlichen bei unsern und des reichs hulden und wollen das also gestalt haben, wen der egenante unser vetter zu einem lantvogten in dem egenanten lande zu Elsassen an seiner stat seczen wirdet und euch das mit seinen offenen briven verkundigen wirdet, das ir denselben und niemanden anders fur einen rechten lantvogten haben, halden und im ouch gehorsame und gevolgig sein sollet, als ofte des not geschicht sunder einniger ander brife doruber von uns zuwartende. Besunder und mit namen wollen wir von euch allen steten, merkten und dorffern gehabt haben, das ir alle steure, nucze und gefelle, welcherlei die sein, die in uns und dem reiche pfleget zu geben, uf des egenanten unsers vetter quitbrife alle jare geben und bezalen sollet und euch ouch dowider nicht enseczet, wann unsere meinung ist, wen unser vetter marggraf Joste egenante zu lantvogte doselbist zu Elsassen seczet mit seinen briven, wie ofte das geschicht und was quittbrife er euch uber die steuren, nucze oder gefelle geben wirdet, das alle dieselben seine brife solche kraft und macht haben sollen, als ab sie euch mit unserm kuniclichen maiestat insigel gegeben hetten. Mit urkunt dicz brifes versigelt mit unserr kuniclichen maiestat insigel. Geben zum Karlstein noch Cristes geburt dreizenhundert
242 burg, die weilen er lebte gehabt hat, haben und noch lautte unser brife gerulichen besiczen solle. Mit urkund dicz brifes versigelt mit unser kuniclichen maiestat insigel. Geben zum Karlstein noch Cristes geburt dreizenhundert jare und dornoch in dem fumfundneunzigisten jaren des donerstages noch dem suntag Cantate noch ostern, unserr reiche des Behemischen in dem zweiunddreissigisten und des Romischen in dem neunzehenden jaren. (Orig. Perg. mit häng. Sig. in den altständischen Acten des m. Landes-Archivs. Auf der Plicatur: Ad mandatum domini regis Albertus Magdeburg. archiepiscopus cancellarius. — In dorso: R. Wenceslaus de Olomucz.) 254. Konig Wenzel IV. fordert die Einwohner des Elsasses auf, die Steuern dem vom Mark- grafen Jodok von Mähren eingesetzten Landvogte zu zahlen. Dt. Karlstein 13. Mai 1395. Wir Wenczlaw von gotes gnaden Romischer kunig zu allen zeiten merer des reiches und kunig zu Beheim embieten allen prelaten, grafen, herren, freien, dinstluten, rittern, knechten, reten und gemeinden der stete, merkte, dorffern und allen andern unsern und des reichs undertanen in der lantvogteyen zu Elsassen gelegen unsern und des Reichs liben getreuen, unser gnade und alles gut. Liben getreuen. Wann wir dem hochgebornen Josten, marggrafen zu Merhern unserm liben vetter und fursten das lande zu Elsassen vor langen zeiten eingegeben und verschriben haben mit allen manschaften herlichkeiden und allen nuczen, die dorzu gehoren, als das in andern unsern maiestatbriven, die wir in vor doruber gegeben haben, volkomenlichen begriffen ist, und derselbe unser vetter und furste vor unser und des reichs noten zu diesen zeiten selber in das egenante lande zu Elsassen nicht komen mag, dorumb so gebieten wir euch ernstlichen und vesticlichen bei unsern und des reichs hulden und wollen das also gestalt haben, wen der egenante unser vetter zu einem lantvogten in dem egenanten lande zu Elsassen an seiner stat seczen wirdet und euch das mit seinen offenen briven verkundigen wirdet, das ir denselben und niemanden anders fur einen rechten lantvogten haben, halden und im ouch gehorsame und gevolgig sein sollet, als ofte des not geschicht sunder einniger ander brife doruber von uns zuwartende. Besunder und mit namen wollen wir von euch allen steten, merkten und dorffern gehabt haben, das ir alle steure, nucze und gefelle, welcherlei die sein, die in uns und dem reiche pfleget zu geben, uf des egenanten unsers vetter quitbrife alle jare geben und bezalen sollet und euch ouch dowider nicht enseczet, wann unsere meinung ist, wen unser vetter marggraf Joste egenante zu lantvogte doselbist zu Elsassen seczet mit seinen briven, wie ofte das geschicht und was quittbrife er euch uber die steuren, nucze oder gefelle geben wirdet, das alle dieselben seine brife solche kraft und macht haben sollen, als ab sie euch mit unserm kuniclichen maiestat insigel gegeben hetten. Mit urkunt dicz brifes versigelt mit unserr kuniclichen maiestat insigel. Geben zum Karlstein noch Cristes geburt dreizenhundert
Strana 243
243 jare und dornoch in dem fumfundneunzigisten jaren, des donerstages nach dem suntag Cantate noch ostern, unserr reiche des Behemischen in dem zweiunddreissigisten und des Romischen in dem neunzehenden jaren. (Orig. Perg. mit anh. Sig. Nr. 189 Misc. im mähr. Landes-Archive. Auf der Plicatur: Ad mandatum domini regis Albertus Mageburgensis archiepiscopus cancellarius. — In dorso: R. de Olomucz.) 255. König Wenzel IV. fordert die Bewohner des Elsasses, welche dem Truchsess der Land- vogtei bisher den Eid der Treue nicht geleistet, auf, dass sie diesen Eid der Treue dem Markgrafen Jodok in die Hände des Grafen Ditrich von Katzenellenbogen leisten sollen. Dt. Karlstein 14. Mai 1395. Wenceslaus dei gracia Romanorum rex semper Augustus et Boemie rex universis et singulis nobilibus, comitibus, liberis, ministerialibus, militibus, clientibus, vasallis et homa- gialibus ad ducatum et terras nostras Luczemburgenses spectantibus, tam in Almania quam Gallia constitutis et residentibus, fidelibus nostris dilectis graciam regiam et omne bonum. Fideles dilecti. Cum dudum illustri Jodoco marchioni Moravie, principi patruo nostro carissimo. predictum ducatum et terras nostras Luczemburgenses contulerimus et obligavimus cum omnibus dominiis et feudis ad eundem ducatum Luczemburgensem spectantibus, sicut hoc ipsum alie nostre maiestatis litere date desuper manifeste declarant; cumque dictus patruus noster ex evidentibus et notabilibus causis nos et sacrum Romanum imperium concernentibus prefatum ducatum Luczemburgensem personaliter non valet ad presens aliqualiter visitare, vobis omnibus in genere et cuilibet vestrum in specie, qui dudum dicto patruo nostro aut suo nomine nobili Hubardo de Altari, dapifero eiusdem ducatus Luczemburgensis, non pre- stitistis subieccionis, fidelitatis et homagii sacramentum, districte precipimus et mandamus, quatenus prefato patruo nostro in manibus nobilis Dyetheri comitis in Kaczenellenbogen, capitaneo eiusdem ducatus prestare debeatis subieccionis, obediencie et homagii juramentum tamdiu, quousque dictus patruus noster eundem ducatum propria visitaverit in persona. Nam quicumque exvobis huiusmodi juramenta prestiterit seu prestabit, hunc ab omni juramento et promisso nobis debito occasione dicti ducatus Luczemburgensis absolvimus et liberum dimittimus et solutum. Presencium sub regie nostre maiestatis sigillo testimonio literarum. Datum Karlstein anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo quinto, die XIIII Maii, regnorum nostrorum anno Boemie tricesimo secundo, Romanorum vero decimonono. (Orig. Perg. mit häng. Sig. im m. Landes-Archiv Nr. 195 Miscel. — Auf der Plicatur : Ad mandatum domini regis Albertus Magdeburgensis archiepiscopus cancellarius. — In dorso : R. Wenceslaus de Olomucz.) 31*
243 jare und dornoch in dem fumfundneunzigisten jaren, des donerstages nach dem suntag Cantate noch ostern, unserr reiche des Behemischen in dem zweiunddreissigisten und des Romischen in dem neunzehenden jaren. (Orig. Perg. mit anh. Sig. Nr. 189 Misc. im mähr. Landes-Archive. Auf der Plicatur: Ad mandatum domini regis Albertus Mageburgensis archiepiscopus cancellarius. — In dorso: R. de Olomucz.) 255. König Wenzel IV. fordert die Bewohner des Elsasses, welche dem Truchsess der Land- vogtei bisher den Eid der Treue nicht geleistet, auf, dass sie diesen Eid der Treue dem Markgrafen Jodok in die Hände des Grafen Ditrich von Katzenellenbogen leisten sollen. Dt. Karlstein 14. Mai 1395. Wenceslaus dei gracia Romanorum rex semper Augustus et Boemie rex universis et singulis nobilibus, comitibus, liberis, ministerialibus, militibus, clientibus, vasallis et homa- gialibus ad ducatum et terras nostras Luczemburgenses spectantibus, tam in Almania quam Gallia constitutis et residentibus, fidelibus nostris dilectis graciam regiam et omne bonum. Fideles dilecti. Cum dudum illustri Jodoco marchioni Moravie, principi patruo nostro carissimo. predictum ducatum et terras nostras Luczemburgenses contulerimus et obligavimus cum omnibus dominiis et feudis ad eundem ducatum Luczemburgensem spectantibus, sicut hoc ipsum alie nostre maiestatis litere date desuper manifeste declarant; cumque dictus patruus noster ex evidentibus et notabilibus causis nos et sacrum Romanum imperium concernentibus prefatum ducatum Luczemburgensem personaliter non valet ad presens aliqualiter visitare, vobis omnibus in genere et cuilibet vestrum in specie, qui dudum dicto patruo nostro aut suo nomine nobili Hubardo de Altari, dapifero eiusdem ducatus Luczemburgensis, non pre- stitistis subieccionis, fidelitatis et homagii sacramentum, districte precipimus et mandamus, quatenus prefato patruo nostro in manibus nobilis Dyetheri comitis in Kaczenellenbogen, capitaneo eiusdem ducatus prestare debeatis subieccionis, obediencie et homagii juramentum tamdiu, quousque dictus patruus noster eundem ducatum propria visitaverit in persona. Nam quicumque exvobis huiusmodi juramenta prestiterit seu prestabit, hunc ab omni juramento et promisso nobis debito occasione dicti ducatus Luczemburgensis absolvimus et liberum dimittimus et solutum. Presencium sub regie nostre maiestatis sigillo testimonio literarum. Datum Karlstein anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo quinto, die XIIII Maii, regnorum nostrorum anno Boemie tricesimo secundo, Romanorum vero decimonono. (Orig. Perg. mit häng. Sig. im m. Landes-Archiv Nr. 195 Miscel. — Auf der Plicatur : Ad mandatum domini regis Albertus Magdeburgensis archiepiscopus cancellarius. — In dorso : R. Wenceslaus de Olomucz.) 31*
Strana 244
244 256. Pabst Bonifaz IX. incorporirt dem Kloster Saar die Pfarren in Saar, Lautčitz, Ober- Bobrau und Saitz. Dt. Rom 18. Mai 1395. Bonifacius episcopus servus servorum dei dilectis filiis abbati et conventui monasterii Fontis beate Marie virginis in Sar, Cisterciensis ordinis Pragensis diocesis, salutem et apostolicam benediccionem. Sacre vestre religionis, sub qua devotum et sedulum exhibetis allissimo famulatum, promeretur honestas, ut votis vestris in hiis presertim, per que vestris et eiusdem monasterii utilitatibus consulitur, favorabiliter annuamus. Exhibita siquidem nobis nuper pro parte vestra peticio continebat, quod dictum vestrum monasterium, in quo olim magnus numerus religiosorum predicti ordinis esse et eciam hospitalitas non modica teneri et observari consuevit et ingens divinus cultus viguit, ac multa fiebant opera pietatis, cau- santibus guerris et aliis calamitatibus, que partes ipsas aflixerunt, in suis facultatibus adeo diminutum est, quod solitus huiusmodi numerus religiosorum predictorum sustentari, tanta hospitalitas observari ac huiusmodi divinus cultus vigeri et opera pietatis fieri, ut fieri con- suevit, in eodem commode non valent. Quare pro parte vestra nobis fuit humiliter suppli- catum, ut in relevamen premissorum in Sar, in Lauzans in Bobravia superiori et in Zagecz parrochiales ecclesias Olomucensis diecesis, que ut asseritis de iurepatronatus ipsius monasterii existunt et quarum quadraginta eidem monasterio, cuius quinquaginta marcharum argenti puri fructus, redditus et proventus secundum communem extimacionem valorem annuum ut asseritis non excedunt, perpetuo incorporare, annectere et unire de speciali gracia dignaremur. Nos igitur huiusmodi supplicacionibus inclinati predictas ecclesias cum omnibus iuribus et pertinenciis suis eidem monasterio auctoritate apostolica tenore presencium imperpetuum incorporamus, annectimus et unimus, ita quod cedentibus vel decedentibus dilectis filiis rectoribus ipsarum ecclesiarum, qui nunc sunt vel illas alias quomodolibet dimittentibus, liceat vobis corporalem possessionem ipsarum ecclesiarum auctoritate propria libere apprehendere et perpetuo retinere omnesque fructus, redditus et proventus ipsarum ecclesiarum in usus proprios in supportacionem onerum predictorum convertere ac eciam deputare, ipsasque ecclesias et curam parrochianorum earundem per idoneos monachos eiusdem monasterii, per abbatem dicti monasterii pro tempore existentem duntaxat et ad eius nutum ponendos et removendos, regi facere, diocesani loci pro tempore existentis et cuiuslibet alterius licencia vel assensu super hoc minime requisitis. Volumus autem, quod in prefatis ecclesiis solitus ministrorum numerus nullatenus minuatur et inibi deserviatur laudabiliter in divinis ac huiusmodi cura pro tempore diligenter exerceatur, ut fieri hactenus est consuetum, et quod iura episcopalia et alia ipsarum ecclesiarum onera consueta teneamini integre sup- portare. Non obstantibus constitucionibus et ordinacionibus apostolicis ac statutis et consue- tudinibus monasterii et ordinis predictorum quibuscunque contrariis iuramento, confirmacione apostolica vel quacunque firmitate alia roboratis; seu si aliqui super provisionibus sibi faciendis de huiusmodi parrochia ibuslecclesiis aut aliis beneficiis ecclesiasticis in illis partibus speciales
244 256. Pabst Bonifaz IX. incorporirt dem Kloster Saar die Pfarren in Saar, Lautčitz, Ober- Bobrau und Saitz. Dt. Rom 18. Mai 1395. Bonifacius episcopus servus servorum dei dilectis filiis abbati et conventui monasterii Fontis beate Marie virginis in Sar, Cisterciensis ordinis Pragensis diocesis, salutem et apostolicam benediccionem. Sacre vestre religionis, sub qua devotum et sedulum exhibetis allissimo famulatum, promeretur honestas, ut votis vestris in hiis presertim, per que vestris et eiusdem monasterii utilitatibus consulitur, favorabiliter annuamus. Exhibita siquidem nobis nuper pro parte vestra peticio continebat, quod dictum vestrum monasterium, in quo olim magnus numerus religiosorum predicti ordinis esse et eciam hospitalitas non modica teneri et observari consuevit et ingens divinus cultus viguit, ac multa fiebant opera pietatis, cau- santibus guerris et aliis calamitatibus, que partes ipsas aflixerunt, in suis facultatibus adeo diminutum est, quod solitus huiusmodi numerus religiosorum predictorum sustentari, tanta hospitalitas observari ac huiusmodi divinus cultus vigeri et opera pietatis fieri, ut fieri con- suevit, in eodem commode non valent. Quare pro parte vestra nobis fuit humiliter suppli- catum, ut in relevamen premissorum in Sar, in Lauzans in Bobravia superiori et in Zagecz parrochiales ecclesias Olomucensis diecesis, que ut asseritis de iurepatronatus ipsius monasterii existunt et quarum quadraginta eidem monasterio, cuius quinquaginta marcharum argenti puri fructus, redditus et proventus secundum communem extimacionem valorem annuum ut asseritis non excedunt, perpetuo incorporare, annectere et unire de speciali gracia dignaremur. Nos igitur huiusmodi supplicacionibus inclinati predictas ecclesias cum omnibus iuribus et pertinenciis suis eidem monasterio auctoritate apostolica tenore presencium imperpetuum incorporamus, annectimus et unimus, ita quod cedentibus vel decedentibus dilectis filiis rectoribus ipsarum ecclesiarum, qui nunc sunt vel illas alias quomodolibet dimittentibus, liceat vobis corporalem possessionem ipsarum ecclesiarum auctoritate propria libere apprehendere et perpetuo retinere omnesque fructus, redditus et proventus ipsarum ecclesiarum in usus proprios in supportacionem onerum predictorum convertere ac eciam deputare, ipsasque ecclesias et curam parrochianorum earundem per idoneos monachos eiusdem monasterii, per abbatem dicti monasterii pro tempore existentem duntaxat et ad eius nutum ponendos et removendos, regi facere, diocesani loci pro tempore existentis et cuiuslibet alterius licencia vel assensu super hoc minime requisitis. Volumus autem, quod in prefatis ecclesiis solitus ministrorum numerus nullatenus minuatur et inibi deserviatur laudabiliter in divinis ac huiusmodi cura pro tempore diligenter exerceatur, ut fieri hactenus est consuetum, et quod iura episcopalia et alia ipsarum ecclesiarum onera consueta teneamini integre sup- portare. Non obstantibus constitucionibus et ordinacionibus apostolicis ac statutis et consue- tudinibus monasterii et ordinis predictorum quibuscunque contrariis iuramento, confirmacione apostolica vel quacunque firmitate alia roboratis; seu si aliqui super provisionibus sibi faciendis de huiusmodi parrochia ibuslecclesiis aut aliis beneficiis ecclesiasticis in illis partibus speciales
Strana 245
245 vel generales nostras vel predecessorum nostrorum Romanorum pontificum aut legatorum sedis apostolice litteras impetrarint, eciam si per eas ad inhibicionem reservacionem et decretum vel alias quomodolibet sit processum, quasquidem litteras et processus habitos per easdem ad predictas ecclesias volumus non extendere, sed nullum per hoc eis, quoad asse- cucionem parrochialium ecclesiarum aut beneficiorum aliorum, preiudicium generari et qui- buslibet litteris, indulgenciis et privilegiis apostolicis generalibus et specialibus, quorumcunque tenorum existant, per que presentibus non expressa vel totaliter non inserta effectus earum impediri valeat, quomodolibet vel differi, et de quibus quorumque totis tenoribus ac de verbo ad verbum haberi debeat in nostris litteris mencio specialis. Nos enim exnunc Irritum decernimus et inane, si secus super hiis a quoquam quavis auctoritate scienter vel ignoranter contigerit attemptari. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre incorporacionis, annexionis, unionis, voluntatis et decreti infringere vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare presumpserit, indignacionem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se noverit incursurum. Datum Rome apud sanctum Petrum XV kalendis Junii pontificatus nostri anno sexto. (Orig. Perg. mit anhäng. päbst. Bleisig. im m. Landes-Archive. Art. Saar, lit. A. n. 75. Abgedruckt bei Steinbach II. p. 118.) 257. Pabst Bonifaz IX. gibt den Abten des Klosters Bruck das Recht, ihren Conventualen die Absolution, die päbstlichen Reservatfalle ausgenommen, zu ertheilen. Dt. Rom 19. Mai 1395. Bonifacius episcopus servus servorum dei, dilecto filio Sdenkoni abbati monasterii Lucensis prope Snoymam, Premonstratensis ordinis, Olomucensis diocesis salutem et apostolicam benediccionem. Sincere devocionis affectus, quem ad nos et Romanam geris ecclesiam pro- meretur, ut peticionibus tuis, illis presertim, per que animarum saluti canonicorum dicti tui monasterii consulitur, quantum cum deo possumus, favorabiliter annuamus. Tuis igitur in hac parte supplicacionibus inclinati tibi ac successoribus tuis eiusdem monasterii abbatibus, qui erunt pro tempore, absolvendi auctoritate apostolica quociens fuerit oportunum, omnes et singulos canonicos ipsius monasterii presentes et posteros a quibuscunque excommunicacionum et aliis sentenciis, eciam maioribus et penis, quas ex aliquo delicto vel causa quovis modo incurrerint, in forma ecclesie consueta, iniunctis eis pro modo culpe penitencia salutari et aliis, que de iure fuerint iniungenda, dummodo passis iniuriam, si non satisfecerint, satis- faciant competenter, et talia non fuerint, propter que sedes apostolica sit merito consulenda, ac cum eis super irregularitate, si quam divina celebrando aut immiscendo se illis, non tamen in contemptum clavium, aut alias quovis modo contraxerint, ipsis tamen prius a suorum ordinum execucione ad tempus, de quo tibi et eisdem successoribus videbitur suspensis, dispensandi plenam et liberam auctoritatem et licenciam auctoritate apostolica tenore pre-
245 vel generales nostras vel predecessorum nostrorum Romanorum pontificum aut legatorum sedis apostolice litteras impetrarint, eciam si per eas ad inhibicionem reservacionem et decretum vel alias quomodolibet sit processum, quasquidem litteras et processus habitos per easdem ad predictas ecclesias volumus non extendere, sed nullum per hoc eis, quoad asse- cucionem parrochialium ecclesiarum aut beneficiorum aliorum, preiudicium generari et qui- buslibet litteris, indulgenciis et privilegiis apostolicis generalibus et specialibus, quorumcunque tenorum existant, per que presentibus non expressa vel totaliter non inserta effectus earum impediri valeat, quomodolibet vel differi, et de quibus quorumque totis tenoribus ac de verbo ad verbum haberi debeat in nostris litteris mencio specialis. Nos enim exnunc Irritum decernimus et inane, si secus super hiis a quoquam quavis auctoritate scienter vel ignoranter contigerit attemptari. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre incorporacionis, annexionis, unionis, voluntatis et decreti infringere vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare presumpserit, indignacionem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se noverit incursurum. Datum Rome apud sanctum Petrum XV kalendis Junii pontificatus nostri anno sexto. (Orig. Perg. mit anhäng. päbst. Bleisig. im m. Landes-Archive. Art. Saar, lit. A. n. 75. Abgedruckt bei Steinbach II. p. 118.) 257. Pabst Bonifaz IX. gibt den Abten des Klosters Bruck das Recht, ihren Conventualen die Absolution, die päbstlichen Reservatfalle ausgenommen, zu ertheilen. Dt. Rom 19. Mai 1395. Bonifacius episcopus servus servorum dei, dilecto filio Sdenkoni abbati monasterii Lucensis prope Snoymam, Premonstratensis ordinis, Olomucensis diocesis salutem et apostolicam benediccionem. Sincere devocionis affectus, quem ad nos et Romanam geris ecclesiam pro- meretur, ut peticionibus tuis, illis presertim, per que animarum saluti canonicorum dicti tui monasterii consulitur, quantum cum deo possumus, favorabiliter annuamus. Tuis igitur in hac parte supplicacionibus inclinati tibi ac successoribus tuis eiusdem monasterii abbatibus, qui erunt pro tempore, absolvendi auctoritate apostolica quociens fuerit oportunum, omnes et singulos canonicos ipsius monasterii presentes et posteros a quibuscunque excommunicacionum et aliis sentenciis, eciam maioribus et penis, quas ex aliquo delicto vel causa quovis modo incurrerint, in forma ecclesie consueta, iniunctis eis pro modo culpe penitencia salutari et aliis, que de iure fuerint iniungenda, dummodo passis iniuriam, si non satisfecerint, satis- faciant competenter, et talia non fuerint, propter que sedes apostolica sit merito consulenda, ac cum eis super irregularitate, si quam divina celebrando aut immiscendo se illis, non tamen in contemptum clavium, aut alias quovis modo contraxerint, ipsis tamen prius a suorum ordinum execucione ad tempus, de quo tibi et eisdem successoribus videbitur suspensis, dispensandi plenam et liberam auctoritatem et licenciam auctoritate apostolica tenore pre-
Strana 246
246 sencium elargimur. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre concessionis infringere vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare presumpserit indignacionem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se noverit incursurum. Datum Rome apud sanctum Petrum XIIII. kalendis Junii pontificatus nostri anno sexto. (Orig. Perg. mit anh. päbstl. Bleisig. im m. Landes-Archive. Art. Bruck, lit. B. n. 10.) 258. Markgraf Jodok annullirt die seinem Bruder Prokop geleistete Eventualhuldigung und verweist die Stände der alten und neuen Mark für den Fall seines Todes ohne Nach- kommen an den König Sigmund von Ungarn. Dt. Teschen *) 1. Juni 1395. Wir Jost von gotes gnaden marggrafe und herre zu Merhern entbieden den erbaren und wisen, allen mannen, steden und ratmannen der alten und neuen marke zu Brandenburg, unsern liven getreuen, unser gnade und alles gut. Erbarn, wisen und liven getreuen. Also als ihr den hochebornen forsten hern Procopen marggrefe zu Merhern, unserm bruder, nach unserm tode, ob wir ohne erben abegingen, do got vor sie, gelobet süllet haben und gehuldet, als ihr moget wissen; also bekenne wir offentlich, das wir euch derselben huldunge und gelubde, die ir unserm bruder sullet getan haben, mit wolbedachten muthe leddig und los machen und lassen mit kraft dises briefes, also das wir dasselbe wol tun mogen nach laut euer brif. Und wisen euch mit derselben huldunge und gelubde, ob wir one erben sturben, an den durchlauchtigen forsten hern Sigismund, könig zu Ungarn, unsern liben vettern, an den ihr euch halten sullet nach unserm tode und an niemandes andern. Und sullet uch furbas mer mit dem vorgenanten marggrafen Procopen umb keinerlei huldunge und gelubde nichts zu schaffen haben; und welche stede oder mannen das nicht thun wolden, den gebieten wir bei unsern hulden ernstlicken, das sie von stund an zu uns komen, dann wir dasselbe mundlich gebieten und empfelen wollen. Mit urkund dieses brifes besigelt mit unserm anhangenden insigel. Gegeben zu Teschen nach Christi geburt drizehn hundert jar darnach in den funf und neuenzigsten jare, dez dinstages in der hiligen pfingstage. (Riedel Cod. Brandenb. B. III. p. 123.) 259. Martin und Georg von Mladonowitz erklaren, dass sie dem Johann, Priester in Mlado- nowitz, 10 Schock Prager Groschen schuldig sein. Dt. 4. Juni 1395. Constituti personaliter coram Johanne Kbel officiali et actis nostris obligatoriis Martinus iudex et Georgius de Mladonovicz Olomuc. dioc. non compulsi, nec coacti, sed *) Dürfte wahrscheinlich das einige Meilen von Prag entfernte Tetschen (Děčín) sein.
246 sencium elargimur. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre concessionis infringere vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare presumpserit indignacionem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se noverit incursurum. Datum Rome apud sanctum Petrum XIIII. kalendis Junii pontificatus nostri anno sexto. (Orig. Perg. mit anh. päbstl. Bleisig. im m. Landes-Archive. Art. Bruck, lit. B. n. 10.) 258. Markgraf Jodok annullirt die seinem Bruder Prokop geleistete Eventualhuldigung und verweist die Stände der alten und neuen Mark für den Fall seines Todes ohne Nach- kommen an den König Sigmund von Ungarn. Dt. Teschen *) 1. Juni 1395. Wir Jost von gotes gnaden marggrafe und herre zu Merhern entbieden den erbaren und wisen, allen mannen, steden und ratmannen der alten und neuen marke zu Brandenburg, unsern liven getreuen, unser gnade und alles gut. Erbarn, wisen und liven getreuen. Also als ihr den hochebornen forsten hern Procopen marggrefe zu Merhern, unserm bruder, nach unserm tode, ob wir ohne erben abegingen, do got vor sie, gelobet süllet haben und gehuldet, als ihr moget wissen; also bekenne wir offentlich, das wir euch derselben huldunge und gelubde, die ir unserm bruder sullet getan haben, mit wolbedachten muthe leddig und los machen und lassen mit kraft dises briefes, also das wir dasselbe wol tun mogen nach laut euer brif. Und wisen euch mit derselben huldunge und gelubde, ob wir one erben sturben, an den durchlauchtigen forsten hern Sigismund, könig zu Ungarn, unsern liben vettern, an den ihr euch halten sullet nach unserm tode und an niemandes andern. Und sullet uch furbas mer mit dem vorgenanten marggrafen Procopen umb keinerlei huldunge und gelubde nichts zu schaffen haben; und welche stede oder mannen das nicht thun wolden, den gebieten wir bei unsern hulden ernstlicken, das sie von stund an zu uns komen, dann wir dasselbe mundlich gebieten und empfelen wollen. Mit urkund dieses brifes besigelt mit unserm anhangenden insigel. Gegeben zu Teschen nach Christi geburt drizehn hundert jar darnach in den funf und neuenzigsten jare, dez dinstages in der hiligen pfingstage. (Riedel Cod. Brandenb. B. III. p. 123.) 259. Martin und Georg von Mladonowitz erklaren, dass sie dem Johann, Priester in Mlado- nowitz, 10 Schock Prager Groschen schuldig sein. Dt. 4. Juni 1395. Constituti personaliter coram Johanne Kbel officiali et actis nostris obligatoriis Martinus iudex et Georgius de Mladonovicz Olomuc. dioc. non compulsi, nec coacti, sed *) Dürfte wahrscheinlich das einige Meilen von Prag entfernte Tetschen (Děčín) sein.
Strana 247
247 sponte et libere tam pro se quam pro Lytkone, ibidem de Mladonovicz et Johanne dicto Smatla de Trpieczowicz (?)*) dicte diocesis, quorum debitum in se assumpserunt et se principales debitores pro eisdem constituerunt, confessi sunt et recongnoverunt, se teneri et debitorie obligari Johanni clerico ibidem de Mladonovicz, in decem sexagenis grossorum racione veri debiti et in XXX“ grossis pro expensis in viis et litteris factis, quas pecunias manu coniuncta et indivisa solvere promiserunt in festo sancti Georgii venturo de proximo, heredes et successores suos in hac parte sponte submittentes sub pena excommunicacionis, se, heredes et successores suos iuris diccioni domini officialis libere submittentes (sic) Actum anno LXXXXV die IIII mensis Junii presentibus Wenceslao de Praga, Nicolao Chaluppa, Johanne de Lybun, notariis publicis, et Wanyra de Olssan. (Aus den Liber obligationum II. 12 f. 58. im Prager Metrop. Capitel-Archive.) 260. Martin von Schilteken schreibt an die Stadt Strassburg über die Gefangennehmung des Markgrafen Jodok durch König Wenzel auf Karlstein. Dt. Prag 12. Juni 1395. Minen gewilligen undertenigen dienst bereit zu allen ziten. Lieben gnedigen herren. Ich lass uch wissen, das uf unsers herren fronlichen abent zunehest herzoge Stephan von Pegern und marggrafe Jost der alte von Mernhern und der junge von Oetingen rittent von Prage mittenander zu dem Carlistein. Do het in der kunig bescheiden einen dag, daz er zu inen wolte darkomen von des krieges wegen, die der marggrafe hette mit dem kunige und die anderen herren und die sache gerne uszurihtende uf demselben tage. Do wissent, daz die vorgenanten herren e worent zu Karlistein denne der kunig; darnach kam der kunig gon Carlistein zu den herren in die vesten. Do besloss men die vesten zu ze stunt; do hebt der kunig uf und fohet denselben alten marggrafe in siner vesten und alle, die zu im hortent und sine diener worent und zwene der herren, die do des krieges sint und su ouch het gefangen und meinet der kunig den alten marggrafen nut von ime zu lassen. Wissen ouch, daz ich reit mit den egenanten herren von Prage gon Karlistein und hette mit mime herren herzoge Stephan gered und mit dem jungen von Oetingen, daz su mir hulfent den alten marggrafen bitten von miner herren wegen, die do gefangen sint, daz er sin bestes darzu wolte tuen und keren. Do sprach er, er wolte gerne tuen sin bestes von miner herren wegen. Wissen ouch, daz der vorgenant herzoge Stephan und der von Oetingen mir hettent den dag dar bescheiden vor den kunig und woltent darzue han geton ir bestes von miner herren wegen, daz ir sache gerihtet solte sin worden uf demselben tage. Hette der kunig den marggrafen nut gefangen und andere herren mit ime, so werent alle sache do gerihtet worden .. . . . Wissen ouch, daz der kunig het geschicket nach volke und schribet in alle lant nach herren, rittere und knehten und stat nach eime grossen volke; waz er willen habe, daz weis noch nieman . . . . (Weizsäcker Reichstagsacten II. 409.) *) Warscheinlich Trpenovic.
247 sponte et libere tam pro se quam pro Lytkone, ibidem de Mladonovicz et Johanne dicto Smatla de Trpieczowicz (?)*) dicte diocesis, quorum debitum in se assumpserunt et se principales debitores pro eisdem constituerunt, confessi sunt et recongnoverunt, se teneri et debitorie obligari Johanni clerico ibidem de Mladonovicz, in decem sexagenis grossorum racione veri debiti et in XXX“ grossis pro expensis in viis et litteris factis, quas pecunias manu coniuncta et indivisa solvere promiserunt in festo sancti Georgii venturo de proximo, heredes et successores suos in hac parte sponte submittentes sub pena excommunicacionis, se, heredes et successores suos iuris diccioni domini officialis libere submittentes (sic) Actum anno LXXXXV die IIII mensis Junii presentibus Wenceslao de Praga, Nicolao Chaluppa, Johanne de Lybun, notariis publicis, et Wanyra de Olssan. (Aus den Liber obligationum II. 12 f. 58. im Prager Metrop. Capitel-Archive.) 260. Martin von Schilteken schreibt an die Stadt Strassburg über die Gefangennehmung des Markgrafen Jodok durch König Wenzel auf Karlstein. Dt. Prag 12. Juni 1395. Minen gewilligen undertenigen dienst bereit zu allen ziten. Lieben gnedigen herren. Ich lass uch wissen, das uf unsers herren fronlichen abent zunehest herzoge Stephan von Pegern und marggrafe Jost der alte von Mernhern und der junge von Oetingen rittent von Prage mittenander zu dem Carlistein. Do het in der kunig bescheiden einen dag, daz er zu inen wolte darkomen von des krieges wegen, die der marggrafe hette mit dem kunige und die anderen herren und die sache gerne uszurihtende uf demselben tage. Do wissent, daz die vorgenanten herren e worent zu Karlistein denne der kunig; darnach kam der kunig gon Carlistein zu den herren in die vesten. Do besloss men die vesten zu ze stunt; do hebt der kunig uf und fohet denselben alten marggrafe in siner vesten und alle, die zu im hortent und sine diener worent und zwene der herren, die do des krieges sint und su ouch het gefangen und meinet der kunig den alten marggrafen nut von ime zu lassen. Wissen ouch, daz ich reit mit den egenanten herren von Prage gon Karlistein und hette mit mime herren herzoge Stephan gered und mit dem jungen von Oetingen, daz su mir hulfent den alten marggrafen bitten von miner herren wegen, die do gefangen sint, daz er sin bestes darzu wolte tuen und keren. Do sprach er, er wolte gerne tuen sin bestes von miner herren wegen. Wissen ouch, daz der vorgenant herzoge Stephan und der von Oetingen mir hettent den dag dar bescheiden vor den kunig und woltent darzue han geton ir bestes von miner herren wegen, daz ir sache gerihtet solte sin worden uf demselben tage. Hette der kunig den marggrafen nut gefangen und andere herren mit ime, so werent alle sache do gerihtet worden .. . . . Wissen ouch, daz der kunig het geschicket nach volke und schribet in alle lant nach herren, rittere und knehten und stat nach eime grossen volke; waz er willen habe, daz weis noch nieman . . . . (Weizsäcker Reichstagsacten II. 409.) *) Warscheinlich Trpenovic.
Strana 248
248 261. Herrmann Ebner der altere schreibt an Strassburg über die Gefangennehmung des Markgrafen Jodok durch König Wenzel auf Karlstein. Dt. Nürnberg(?) 15. Juni 1395. Mein willigen dinst und alles guet wevor. Genedigen hern. Ich lozz euer weisait wissen, daz Hainrich Schopp unsers hern kungs hofmaister gehling tod ist zu den Petlern, dem got genedig sei. Auch hab wir hie fur war potschaft, daz nu am nehsten mittboch markgraf Jobs und ander zwien lantzhern, die mit gar namhaft sind, ritten zu underm hern kung zu dem Karellstein; die hot er alle drei gevangen. Und markgraf Jobs der get in einem gemach sunderlich hin und her, doch ist er wol wehuet; die andern zwien lantzhern hot man in die stoekk geschlagen. Also sprach herzog Stefan: her, wer hot euch daz gerotten? Do sprach under her der kunk: ich hon ez von im gelernt; alz er an mir ton hot, also wil ich im auch ton . . . . . . (Weizsäcker Reichstagsacten II. p. 410.) 262. Ulman Stromer an Herrn Klaus in Strassburg uber die Gefangennehmung des Markgrafen Jodok durch König Wenzel auf Karlstein. Dt. Nürnberg(?) 16. Juni 1395. Wissent, lieber her Claus, daz unser herre der kunig den margrove Jost von Merhern gefangen hatte und daz ist als geschehen. Unser herre der kunig reit von den Pettlern zue dem Karelstein am mitwochen vigilia corporis Christi. Da kam zu imen herzog Stefan von Baiern und der margrove Jost von Merhern und ritten mit dem kunige zue dem Karelstein. Do gingen die herren zue dem kunige in sin gemach. Do sprach der kunig zue dem margrove Jost: du hast geschickit, daz die von Strossburg und die von Francken- furt gefangen sin und schickest, daz mich die lantherren angriffen und min lant wuesten und die strosse darniderlegend und du hast den kaufluden gross guet in dem lande genommen wider reht und ist besser, du verderbest danne daz land und lude verderben. Alsse ward er gefangen und 6 ritter mit imen. Do schickit der kunig zue stunt gen Prage, daz man allen portden zueslueg, unde waz dez markgroven diener zue Proge woren, die worden ouch gefangen. Doch had in der kunig allen dag geben, on eim ritter, heisset der Busk von Wollenbraht, den hat er hart ingeslossen und ouch den margrove Jost. Dobi waz herzog Stefan von Beiern, dem waz zu mole leit und zugend vast gelaid fur. Do sprach der kunig zu dem markgroven: du hast mir gesworen mich fur dinen herren zue halden und dez hatte ich dine briefe, uber daz hast du mich gefangen und hast mich niht wol behaltden, ich sol aber dich gar wol behaltden. Und der kunig had botschaft gen Merhen getan dem margraf Prokob, daz er allez sins brueder land sol innenemmen. Ouch sagt man, daz unser herre der kunig gross samnung habe und ziehen wollen of den von Swannenberck, der die von Strossburg gefangen had.... (Weizsäcker Reichstagsacten II. p. 411.)
248 261. Herrmann Ebner der altere schreibt an Strassburg über die Gefangennehmung des Markgrafen Jodok durch König Wenzel auf Karlstein. Dt. Nürnberg(?) 15. Juni 1395. Mein willigen dinst und alles guet wevor. Genedigen hern. Ich lozz euer weisait wissen, daz Hainrich Schopp unsers hern kungs hofmaister gehling tod ist zu den Petlern, dem got genedig sei. Auch hab wir hie fur war potschaft, daz nu am nehsten mittboch markgraf Jobs und ander zwien lantzhern, die mit gar namhaft sind, ritten zu underm hern kung zu dem Karellstein; die hot er alle drei gevangen. Und markgraf Jobs der get in einem gemach sunderlich hin und her, doch ist er wol wehuet; die andern zwien lantzhern hot man in die stoekk geschlagen. Also sprach herzog Stefan: her, wer hot euch daz gerotten? Do sprach under her der kunk: ich hon ez von im gelernt; alz er an mir ton hot, also wil ich im auch ton . . . . . . (Weizsäcker Reichstagsacten II. p. 410.) 262. Ulman Stromer an Herrn Klaus in Strassburg uber die Gefangennehmung des Markgrafen Jodok durch König Wenzel auf Karlstein. Dt. Nürnberg(?) 16. Juni 1395. Wissent, lieber her Claus, daz unser herre der kunig den margrove Jost von Merhern gefangen hatte und daz ist als geschehen. Unser herre der kunig reit von den Pettlern zue dem Karelstein am mitwochen vigilia corporis Christi. Da kam zu imen herzog Stefan von Baiern und der margrove Jost von Merhern und ritten mit dem kunige zue dem Karelstein. Do gingen die herren zue dem kunige in sin gemach. Do sprach der kunig zue dem margrove Jost: du hast geschickit, daz die von Strossburg und die von Francken- furt gefangen sin und schickest, daz mich die lantherren angriffen und min lant wuesten und die strosse darniderlegend und du hast den kaufluden gross guet in dem lande genommen wider reht und ist besser, du verderbest danne daz land und lude verderben. Alsse ward er gefangen und 6 ritter mit imen. Do schickit der kunig zue stunt gen Prage, daz man allen portden zueslueg, unde waz dez markgroven diener zue Proge woren, die worden ouch gefangen. Doch had in der kunig allen dag geben, on eim ritter, heisset der Busk von Wollenbraht, den hat er hart ingeslossen und ouch den margrove Jost. Dobi waz herzog Stefan von Beiern, dem waz zu mole leit und zugend vast gelaid fur. Do sprach der kunig zu dem markgroven: du hast mir gesworen mich fur dinen herren zue halden und dez hatte ich dine briefe, uber daz hast du mich gefangen und hast mich niht wol behaltden, ich sol aber dich gar wol behaltden. Und der kunig had botschaft gen Merhen getan dem margraf Prokob, daz er allez sins brueder land sol innenemmen. Ouch sagt man, daz unser herre der kunig gross samnung habe und ziehen wollen of den von Swannenberck, der die von Strossburg gefangen had.... (Weizsäcker Reichstagsacten II. p. 411.)
Strana 249
249 263. Der Pfälzische Schreiber Otto berichtet an die Stadt Strassburg über die Gefangen- nehmung des Markgrafen Jodok durch König Wenzel auf Karlstein. Dt. 1. Juli 1395 s. l. .. . . Es ist mim herren dem herzogen of hute war botschaft komen von sinen reten, die itzunt von dem kunig komen sin, das der margrave von Merhern gefangen ist, und wie in der kunig gefangen habe zu dem Karlstein und gebe im under andern sachen auch scholt, das uwer frunde von Strassburg gefangen sin ; das si sin scholt, und wolle das und anders von im abegetan haben. Und der kunig halte in und einen siner ritter harte gefangen, aber den andern sinen dienern habe er zile geben; und das herzog Stefan den kunig sere fur in gebeten habe, wann der furte den margraven zum kunig gen Karlstein; aber die bede mochte nit gehelfen. Sunderlich so habe der kunig gross gewerbe in Beheim und for dem Walde und mein zu zihen of den von Swannenberg, der uwer frunde gefangen habe, umb uwer frunde ledig zue machen. Und das auch der kunig gesant habe nach dem jungen margraven von Merhern, der solle Merhern innenemen.... (Weizsäcker Reichstagsacten II. p. 413.) 264. Die österreichischen Herzoge Albrecht III., sein Neffe Wilhelm und sein Sohn Albrecht sagen dem König Wenzel IV. ab wegen der Gefangennehmung des Markgrafen Jodok. Dt. Wien 13. Juli 1395. Durchleuchtiger fürst herr und swager, her Wenczla Roemischer künig und künig ze Beheim. Wir Albrecht der elter und wir sein vetter Wilhalm und Albrecht der junger. des egenanten herzog Albrechts sun, all von gots gnaden herzogen ze Osterreich ze Steyr ze Kernden und ze Krain grafen ze Tyrol etc. lazzen eu wissen, daz wir zue menigern maln unser erber ret und botschaft zue eu gesendet haben und eu fleizziglich angerufft und gepeten, daz ir uns und unser land und leut beleiben liezzet bei den gnaden freihaiten rechten und gueten gewonhaiten, die unser vordern seliger gedechtnusse und wir von alter herbracht haben und eu gen uns halten und beweisen geruchtet, als ir uns phlichtig weret nach laut der brief, die wir darumb haben. Das hat uns von eu nicht mugen widervaren, sunder ir habt uns und unser land und leut darueber gedrungen und dringen und anvallen geschafft in manigerlai unpilleich weg. Darzue haben uns die Pehemischen und Merherischen lantherren zue wissen getan, wie ir den hochgebornen fürsten hern Josten marggrafen und herren zu Merhern, unsern lieben oheimen wider eur und ander fürsten herren und stet sicherhait und gelait habt aufgehalten und gevangen, und daz in auch von eu ander swer und merkchleich geprechen anligund sind und haben uns ermant und angerufft der punt- nusse, die wir mit einander haben und dahinder ir uns und si gedrungen habt. Und davon 32
249 263. Der Pfälzische Schreiber Otto berichtet an die Stadt Strassburg über die Gefangen- nehmung des Markgrafen Jodok durch König Wenzel auf Karlstein. Dt. 1. Juli 1395 s. l. .. . . Es ist mim herren dem herzogen of hute war botschaft komen von sinen reten, die itzunt von dem kunig komen sin, das der margrave von Merhern gefangen ist, und wie in der kunig gefangen habe zu dem Karlstein und gebe im under andern sachen auch scholt, das uwer frunde von Strassburg gefangen sin ; das si sin scholt, und wolle das und anders von im abegetan haben. Und der kunig halte in und einen siner ritter harte gefangen, aber den andern sinen dienern habe er zile geben; und das herzog Stefan den kunig sere fur in gebeten habe, wann der furte den margraven zum kunig gen Karlstein; aber die bede mochte nit gehelfen. Sunderlich so habe der kunig gross gewerbe in Beheim und for dem Walde und mein zu zihen of den von Swannenberg, der uwer frunde gefangen habe, umb uwer frunde ledig zue machen. Und das auch der kunig gesant habe nach dem jungen margraven von Merhern, der solle Merhern innenemen.... (Weizsäcker Reichstagsacten II. p. 413.) 264. Die österreichischen Herzoge Albrecht III., sein Neffe Wilhelm und sein Sohn Albrecht sagen dem König Wenzel IV. ab wegen der Gefangennehmung des Markgrafen Jodok. Dt. Wien 13. Juli 1395. Durchleuchtiger fürst herr und swager, her Wenczla Roemischer künig und künig ze Beheim. Wir Albrecht der elter und wir sein vetter Wilhalm und Albrecht der junger. des egenanten herzog Albrechts sun, all von gots gnaden herzogen ze Osterreich ze Steyr ze Kernden und ze Krain grafen ze Tyrol etc. lazzen eu wissen, daz wir zue menigern maln unser erber ret und botschaft zue eu gesendet haben und eu fleizziglich angerufft und gepeten, daz ir uns und unser land und leut beleiben liezzet bei den gnaden freihaiten rechten und gueten gewonhaiten, die unser vordern seliger gedechtnusse und wir von alter herbracht haben und eu gen uns halten und beweisen geruchtet, als ir uns phlichtig weret nach laut der brief, die wir darumb haben. Das hat uns von eu nicht mugen widervaren, sunder ir habt uns und unser land und leut darueber gedrungen und dringen und anvallen geschafft in manigerlai unpilleich weg. Darzue haben uns die Pehemischen und Merherischen lantherren zue wissen getan, wie ir den hochgebornen fürsten hern Josten marggrafen und herren zu Merhern, unsern lieben oheimen wider eur und ander fürsten herren und stet sicherhait und gelait habt aufgehalten und gevangen, und daz in auch von eu ander swer und merkchleich geprechen anligund sind und haben uns ermant und angerufft der punt- nusse, die wir mit einander haben und dahinder ir uns und si gedrungen habt. Und davon 32
Strana 250
250 ist unser notdurft, wie wir gedenkchen, daz wir und die unsern und auch die egenanten herren bei wirde und rechten beleiben und damit wir auch solher dringnusse hinfür von eu überhaben werden. Und bewaren uns auch des gen eu mit disem gegenwurtigen brief alz gegen ainen künig ze Beheim. Mit urkund dicz briefs versigelten mit unsern aufgedruckten insigiln. Geben ze Wienn an sand Margreten tag anno etc. 95. (Weizsäcker D. Reichstagsacten II. p. 399.) 265. Albrecht Herzog von Österreich verspricht den Albert und Smil von Vöttau für die ihm gestellten 24 Spiesse und ebenso viele bewaffnete Schützen schadlos zu halten. Dt. Wien 15. Juli 1395. Wir Albrecht von gotes gnaden herzog ze Osterreich, ze Steyr, ze Kernden und ze Krain, grave ze Tyrol etc. bekennen. Als uns die edeln unser besundern Alber und Zmiel von Vettaw, ieczunt vierundzwainzig spiess und sovil schuczen gewappents volks zu dienst gen Beheim furent, also verhaissen und geloben wir wissentleich mit dem brief, was dieselben von Vettaw und auch das egenante ir volk den veinden redleicher scheden nement ungeverleich und die unser herren und rete erkennent redleich sein, daz wir si und dasselb ir volk nach derselben unserr herren und rete erkantnuss darumb gnedikleich sullen und wellen auzrichten. Mit urkund dicz briefs. Geben ze Wienn an phinztag nach sand Margreten tag. Anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo quinto. (Orig. Pap. mit auf der Gegenseite der Schrift beiged. Sig. im mähr. Landes-Archive Nr. 193 Misc.) 266. Markgraf Jodok und die böhm. Herren nehmen den Herzog Johann von Gorlitz in ihren Bund auf. Dt. Soběslau 15. Juli 1395. My Jošt z boží milosti markrabě a pán Moravský, Jan z boží vóle biskup Litomyský, Jíndřich z Rosenberka, Jindřich z Hradce, Břenek z Skály, Otta řečený Bergov z Biliny, Hynek Berka z Hohensteina, Jan řečený Michalec z Michalovic, Boček z Kunstata řečený z Poděbrad, Smil z Richemburka, Sezima z Ústí, Jan starší a jan mlazší z Ústí i s jinými se všemi pány, kteří podle nás a s námi stojí, vyznávámy zjevně tímto listem všem, ktož jej čísti nebo slyšeti budú, ež jsme takúto mezi sebú úmluvu a taký slib s osvíceným knížetem, knězem Janem markrabím Bramburským a Lužnickým a vévodú Gorlickým učinili a činímy, a to sobě spolu s ním věrně bezelsti pod věrú naší dobrú a pode ctí sdržeti slibujem, tak jménem, že chcme a máme s ním a on s námi spolu v jednotu býti, králova čestného a zemského a obecného dobrého hledati a pravdu v zemi ploditi a činiti a tak vždy po té
250 ist unser notdurft, wie wir gedenkchen, daz wir und die unsern und auch die egenanten herren bei wirde und rechten beleiben und damit wir auch solher dringnusse hinfür von eu überhaben werden. Und bewaren uns auch des gen eu mit disem gegenwurtigen brief alz gegen ainen künig ze Beheim. Mit urkund dicz briefs versigelten mit unsern aufgedruckten insigiln. Geben ze Wienn an sand Margreten tag anno etc. 95. (Weizsäcker D. Reichstagsacten II. p. 399.) 265. Albrecht Herzog von Österreich verspricht den Albert und Smil von Vöttau für die ihm gestellten 24 Spiesse und ebenso viele bewaffnete Schützen schadlos zu halten. Dt. Wien 15. Juli 1395. Wir Albrecht von gotes gnaden herzog ze Osterreich, ze Steyr, ze Kernden und ze Krain, grave ze Tyrol etc. bekennen. Als uns die edeln unser besundern Alber und Zmiel von Vettaw, ieczunt vierundzwainzig spiess und sovil schuczen gewappents volks zu dienst gen Beheim furent, also verhaissen und geloben wir wissentleich mit dem brief, was dieselben von Vettaw und auch das egenante ir volk den veinden redleicher scheden nement ungeverleich und die unser herren und rete erkennent redleich sein, daz wir si und dasselb ir volk nach derselben unserr herren und rete erkantnuss darumb gnedikleich sullen und wellen auzrichten. Mit urkund dicz briefs. Geben ze Wienn an phinztag nach sand Margreten tag. Anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo quinto. (Orig. Pap. mit auf der Gegenseite der Schrift beiged. Sig. im mähr. Landes-Archive Nr. 193 Misc.) 266. Markgraf Jodok und die böhm. Herren nehmen den Herzog Johann von Gorlitz in ihren Bund auf. Dt. Soběslau 15. Juli 1395. My Jošt z boží milosti markrabě a pán Moravský, Jan z boží vóle biskup Litomyský, Jíndřich z Rosenberka, Jindřich z Hradce, Břenek z Skály, Otta řečený Bergov z Biliny, Hynek Berka z Hohensteina, Jan řečený Michalec z Michalovic, Boček z Kunstata řečený z Poděbrad, Smil z Richemburka, Sezima z Ústí, Jan starší a jan mlazší z Ústí i s jinými se všemi pány, kteří podle nás a s námi stojí, vyznávámy zjevně tímto listem všem, ktož jej čísti nebo slyšeti budú, ež jsme takúto mezi sebú úmluvu a taký slib s osvíceným knížetem, knězem Janem markrabím Bramburským a Lužnickým a vévodú Gorlickým učinili a činímy, a to sobě spolu s ním věrně bezelsti pod věrú naší dobrú a pode ctí sdržeti slibujem, tak jménem, že chcme a máme s ním a on s námi spolu v jednotu býti, králova čestného a zemského a obecného dobrého hledati a pravdu v zemi ploditi a činiti a tak vždy po té
Strana 251
251 s ním a on s námi spolu státi společně, abychom předse všecko královo ctné, zemské a obecné dobré snažně vedli, s pravú věrú sobě spolu s ním pomáhajíc podle své vší víry a podle své čsti, svú vší mocí, co jí jmíti móžem. A kohožby kolivěk jeho anebo koho z jeho anebo těch všech, ktožby k němu přistúpili a s ním stáli a zóstali na tu společnú s námi a s ním jednotu a pravdu a té žádali, kterým kolivěk činem kto kdy kterakkolivek utisknúti chtěl mimo zemský běh bezprávně neb mimo nález panský, toho jemu i tomu utištěnému chcme a slibujem věrně bez meškání a beze všech omluv pomáhati a podle něho vší silú a mocí státi, aby sě jemu toho nedálo, než aby se každému pravé stalo. A to tak dlúho máme jednati a v tom společně pevně státi, ažbychom zemi ku právu a ku pravdě postavili i přivedli, tak jakož jest dřéve u pravdě za našich předkóv stála. A nad to pak i dále, ačbychom již zemi ku právu a ku pravdě obstanovili a přivedli a opět kdy znova ta pravda ot koho neb kým nad ním nebo nad kým jeho, anebo nad jinými, ježto pravdy žádají a k nám a k němu v jednotu přistupují neb přistúpí, rušena byla neb nedržána, tehdy vždy opět přes to slibujem věrně bez meškání spolu s ním státi a sobě spolu s ním pomáhati proti každému bezprávníku vší silú a mocí, pod verú a pode ctí. A tento náš slib svrchu- psaný vešken, veňž sme my dobrovolně napřed rečený markrabě, biskup a páni s pravú věrú vstúpili a k tejto jednotě s dobrým rozmyslem přistúpili, slibujem jemu sdržeti pod čistú a plnú naší věrú a pod naší čstí i pod naší přísahú věrnú. A toho všeho na jistost a na pevnost a na potvrzení my své pečeti s naším plným věděním a s naší dobrú vuolí k tomuto listu přivěsili sme. Dán a psán jest tento list v Sobislavě v městě léta od narození syna božího tisíc tři sta devadesátého pátého ten čtvrtek den svatých apoštolóv rozeslaní hod slavný. (Das Orig. mit 9 Sig. im Wittingauer Archive; abgedruckt im Archiv Český I. p. 59.) 267. Wenzel von Doloplas gestattet den Unterthanen des Olmützer Capitels, welche in Bystritz ansässig sind, seine Weiden zu benützen. Dt. Bystřitz 21. Juli 1395. Wenceslaus de Doloplass dominus in Bystricz notumfacio presentibus universis. Quod ad instanciam honorabilium dominorum canonicorum et capituli ecclesie Olomucensis pro me, heredibus et successoribus meis dominis in Bystricz, hominibus censuariis et subditis necnon heredibus et successoribus ipsorum dictorum dominorum ac ecclesie Olomucensis ibidem in Bystricz residentibus et tres laneos cum dimidio habentibus, nec tamen pascua necessaria pro eorum pecoribus et armentis obtinentibus, indulsi et virtute presencium indulgeo favorose, ut ipsi adinstar hominum et subditorum meorum ibidem pro eorum pecoribus, pecudibus et armentis, pascuis meis libere et absque impedimento uti valeant temporibus affuturis et in eis postea per se, alium vel alios, prout fuerit de consuetudine seu de more. Ita tamen, quod de quolibet laneo cum octo falcibus singulis annis pro hiemalibus ac ostualibus segetibus demetendis per se vel alios michi, heredibus et successoribus meis 32*
251 s ním a on s námi spolu státi společně, abychom předse všecko královo ctné, zemské a obecné dobré snažně vedli, s pravú věrú sobě spolu s ním pomáhajíc podle své vší víry a podle své čsti, svú vší mocí, co jí jmíti móžem. A kohožby kolivěk jeho anebo koho z jeho anebo těch všech, ktožby k němu přistúpili a s ním stáli a zóstali na tu společnú s námi a s ním jednotu a pravdu a té žádali, kterým kolivěk činem kto kdy kterakkolivek utisknúti chtěl mimo zemský běh bezprávně neb mimo nález panský, toho jemu i tomu utištěnému chcme a slibujem věrně bez meškání a beze všech omluv pomáhati a podle něho vší silú a mocí státi, aby sě jemu toho nedálo, než aby se každému pravé stalo. A to tak dlúho máme jednati a v tom společně pevně státi, ažbychom zemi ku právu a ku pravdě postavili i přivedli, tak jakož jest dřéve u pravdě za našich předkóv stála. A nad to pak i dále, ačbychom již zemi ku právu a ku pravdě obstanovili a přivedli a opět kdy znova ta pravda ot koho neb kým nad ním nebo nad kým jeho, anebo nad jinými, ježto pravdy žádají a k nám a k němu v jednotu přistupují neb přistúpí, rušena byla neb nedržána, tehdy vždy opět přes to slibujem věrně bez meškání spolu s ním státi a sobě spolu s ním pomáhati proti každému bezprávníku vší silú a mocí, pod verú a pode ctí. A tento náš slib svrchu- psaný vešken, veňž sme my dobrovolně napřed rečený markrabě, biskup a páni s pravú věrú vstúpili a k tejto jednotě s dobrým rozmyslem přistúpili, slibujem jemu sdržeti pod čistú a plnú naší věrú a pod naší čstí i pod naší přísahú věrnú. A toho všeho na jistost a na pevnost a na potvrzení my své pečeti s naším plným věděním a s naší dobrú vuolí k tomuto listu přivěsili sme. Dán a psán jest tento list v Sobislavě v městě léta od narození syna božího tisíc tři sta devadesátého pátého ten čtvrtek den svatých apoštolóv rozeslaní hod slavný. (Das Orig. mit 9 Sig. im Wittingauer Archive; abgedruckt im Archiv Český I. p. 59.) 267. Wenzel von Doloplas gestattet den Unterthanen des Olmützer Capitels, welche in Bystritz ansässig sind, seine Weiden zu benützen. Dt. Bystřitz 21. Juli 1395. Wenceslaus de Doloplass dominus in Bystricz notumfacio presentibus universis. Quod ad instanciam honorabilium dominorum canonicorum et capituli ecclesie Olomucensis pro me, heredibus et successoribus meis dominis in Bystricz, hominibus censuariis et subditis necnon heredibus et successoribus ipsorum dictorum dominorum ac ecclesie Olomucensis ibidem in Bystricz residentibus et tres laneos cum dimidio habentibus, nec tamen pascua necessaria pro eorum pecoribus et armentis obtinentibus, indulsi et virtute presencium indulgeo favorose, ut ipsi adinstar hominum et subditorum meorum ibidem pro eorum pecoribus, pecudibus et armentis, pascuis meis libere et absque impedimento uti valeant temporibus affuturis et in eis postea per se, alium vel alios, prout fuerit de consuetudine seu de more. Ita tamen, quod de quolibet laneo cum octo falcibus singulis annis pro hiemalibus ac ostualibus segetibus demetendis per se vel alios michi, heredibus et successoribus meis 32*
Strana 252
252 dominis in Bistricz deservire seu robotas facere teneantur, quas si facere denegarent, nec pascuis uti poterunt neque debebunt. Similiter si iidem in libertate pascendi impedirentur, extunc nec ipsi ad onus servitutis iam dicti erunt deinceps obligati. In cuius rei testi- monium presentes literas feci sigilli mei appensione de certa sciencia communiri. Datum Bistricz anno domini millesimo CCC° nonagesimo quinto die XXI mensis Julii. (Orig. Perg. h. Sig. im Olm. Cap. Arch.) 268. Der Olmützer bischöfliche Official bestättigt den Prior des Zderazer Klosters Andreas zum Pfarrer in Sitzgras. Dt. Kremsier 23. Juli 1395. Nos Johannes de Ghulen prepositus in Wolframskirchen vicarius in spiritualibus et officialis reverendi in Cristo patris domini Nicolai episcopi Olomucensis notum facimus tenore presencium universis. Quod ad presentacionem et peticionem religiosorum fratrum Johannes Czrt, administratoris tociusque conventus monasterii Sderasiensis Pragensis sacro- sancti sepulchri dominici Jerosolimitani, religiosum fratrem Andream dicti monasterii priorem in ecclesia parrochiali in Czizkrnis (sic), per mortem Welislai ultimi et immediati ipsius rectoris ad presens vacante, in qua prefati domini administrator et conventus jus presentandi obtinere dignoscuntur, Adam procuratorem, procuratorio nomine dicti domini Andree ad hoc legittime constitutum, in persona ipsius in rectorem legittimum instituimus et plebanum, sibi curam animarum et administracionem spiritualium et temporalium in eadem iuxta nostri officii debitum in dei nomine committentes. Harum, quibus sigillum vicariatus Olomucensis ecclesie est appensum, testimonio literarum. Datum Chremsir anno domini millesimo trecen- tesimo nonagesimo quinto, die vicesima tercia mensis Julii. (Dobner Monum. IV. 384.) 269. Johann, Herzog von Görlitz, tritt dem Bunde des Markgrafen Jodok und der böhmischen Landherren bei. Dt. Lipé 1. August 1395. My Jan z Boží milosti markrabě Bramburský, Lužnický, vévoda Gorlický, vyznáváme zjevně tímto listem všem, ktož jej čísti nebo slyšeti budú, ež jsme takúto mezi sebú úmluvu a taký slib s osvíceným knížetem knězem Joštem markrabí a pánem Moravským, strýcem naším milým, a s knězem Janem biskupem Lutomyským, a s urozenými pány Jindřichem z Rosenberka, Jindřichem z Hradce, Břenkem z Skály, Otú řečeným Bergov z Bíliny, s Hynkem Berkú z Hohenšteina, Vilémem z Lantšteina, Janem řečeným Michalec z Michalovic, Bočkem z Kunstata řečeným z Poděbrad, s Smilem z Richenburka, Sezemú, Janem starším a Janem mlazším z Ústí i s jinými se všemi pány, kteří podle nich a s nimi stojí . .. (chyba
252 dominis in Bistricz deservire seu robotas facere teneantur, quas si facere denegarent, nec pascuis uti poterunt neque debebunt. Similiter si iidem in libertate pascendi impedirentur, extunc nec ipsi ad onus servitutis iam dicti erunt deinceps obligati. In cuius rei testi- monium presentes literas feci sigilli mei appensione de certa sciencia communiri. Datum Bistricz anno domini millesimo CCC° nonagesimo quinto die XXI mensis Julii. (Orig. Perg. h. Sig. im Olm. Cap. Arch.) 268. Der Olmützer bischöfliche Official bestättigt den Prior des Zderazer Klosters Andreas zum Pfarrer in Sitzgras. Dt. Kremsier 23. Juli 1395. Nos Johannes de Ghulen prepositus in Wolframskirchen vicarius in spiritualibus et officialis reverendi in Cristo patris domini Nicolai episcopi Olomucensis notum facimus tenore presencium universis. Quod ad presentacionem et peticionem religiosorum fratrum Johannes Czrt, administratoris tociusque conventus monasterii Sderasiensis Pragensis sacro- sancti sepulchri dominici Jerosolimitani, religiosum fratrem Andream dicti monasterii priorem in ecclesia parrochiali in Czizkrnis (sic), per mortem Welislai ultimi et immediati ipsius rectoris ad presens vacante, in qua prefati domini administrator et conventus jus presentandi obtinere dignoscuntur, Adam procuratorem, procuratorio nomine dicti domini Andree ad hoc legittime constitutum, in persona ipsius in rectorem legittimum instituimus et plebanum, sibi curam animarum et administracionem spiritualium et temporalium in eadem iuxta nostri officii debitum in dei nomine committentes. Harum, quibus sigillum vicariatus Olomucensis ecclesie est appensum, testimonio literarum. Datum Chremsir anno domini millesimo trecen- tesimo nonagesimo quinto, die vicesima tercia mensis Julii. (Dobner Monum. IV. 384.) 269. Johann, Herzog von Görlitz, tritt dem Bunde des Markgrafen Jodok und der böhmischen Landherren bei. Dt. Lipé 1. August 1395. My Jan z Boží milosti markrabě Bramburský, Lužnický, vévoda Gorlický, vyznáváme zjevně tímto listem všem, ktož jej čísti nebo slyšeti budú, ež jsme takúto mezi sebú úmluvu a taký slib s osvíceným knížetem knězem Joštem markrabí a pánem Moravským, strýcem naším milým, a s knězem Janem biskupem Lutomyským, a s urozenými pány Jindřichem z Rosenberka, Jindřichem z Hradce, Břenkem z Skály, Otú řečeným Bergov z Bíliny, s Hynkem Berkú z Hohenšteina, Vilémem z Lantšteina, Janem řečeným Michalec z Michalovic, Bočkem z Kunstata řečeným z Poděbrad, s Smilem z Richenburka, Sezemú, Janem starším a Janem mlazším z Ústí i s jinými se všemi pány, kteří podle nich a s nimi stojí . .. (chyba
Strana 253
253 v orig.) . . . sobě spolu s nimi vèrnè bezelsti pod vèrú naší dobrú a pode clí sdržeti slibujem; tak jménem, že chcme i máme s nimi a oni s námi spolu v jednotu býti, králova čstného a zemského a obecného dobrého hledati a pravdu v zemi ploditi a činiti a tak vždy po tej s nimi a oni s námi spolu státi společně, abychom předse všecko královo čstné a zemské a obecné dobré snažně vedli, s pravú věrú sobě s nimi spolu pomáhajíc. podle své vší víry a podle své čsti, svú vší mocí, což jí míti móžem. A kohožby kolivek z nich anebo koho z jich, anebo těch všech, ktožby k nim přistúpili a s nimi stáli a zóstali na tu společnú s nimi a s námi jednotu a pravdu a té žádali, kterým kolivěk činem kto kdy kterakkolivěk utisknúti chtěl mimo zemský běh bezprávně neb mimo nález panský: toho jim i tomu utiščenému chcme a slibujem věrně bez meškání a beze všech omluv pomáhati a podle nich a jeho vší silú a moci státi, aby se jim i tomu toho nedálo, než aby se každému pravé stalo. A to tak dlúho máme jednati a v tom společně pevně státi, ažbychom zemi ku právu a ku pravdě postavili i přivedli tak jakož jest dřéve v pravdě za našich předkóv stála. A nad to pak i dále, ačbychom již zemi ku právu a ku pravdě obstanovili a přivedli a opět kdy znova ta pravda ot koho neb kým nad nimi neb nad kým z jich neb nad jinými, ježto pravdy žádají a k ním a k nám v jednotu přistupují neb přistúpí, rušena byla neb nedržána: tehdy vždy opět přes to slibujem věrně bez meskání spolu s nimi státi a sobě spolu s nimi pomáhati proti každému bezprávníku vší silú a mocí pod věrú a pode čstí. A tento náš slib svrchupsaný vešken, veňž sme dobro- volně my napředřečený kněz Jan s pravú vuolí vstúpili a k tejto jednotě s dobrým roz- myslem přistúpili, slibujem jim sdržeti pod čistú plnú naší věrú a pod naší čstí i pod naší přísahú věrnú. A toho všeho na jistost a pevnost i na potvrzení my svú pečet s naším plným věděním a s naší dobrú vuolí k tomuto listu přivěsili sme. Dán jest a psán tento list v Lipém léta od narození syna Božího tisíc třistého a devadesátého pátého, den s. Petra vèzení, ježto slove latině ad vincula. (Orig. im Wittingauer Archive; abgedr. im Archiv Český I. p. 60.) 270. Nikolaus Bischof von Olmütz gibt seinem Kämmerer Alexander die Advocatie in Brauns- berg zu Lehen. Dt. Mirau 3. August 1395. Nicolaus dei et apostolice sedis gracia episcopus Olomucensis notumfacimus tenore presencium universis. Quod consideratis meritis et multiplicibus serviciis fidelis nostri Alexandri camerarii nostri nobis sincere dilecti, que nobis et ecclesie nostre Olomucensi longis temporibus utiliter exhibuit et exhibet ac auctore domino in futurum poterit exhibere, sibi advocaciam in oppido nostro Braunsperg per mortem bone memorie Hensil Schaffer vasalli nostri, advocati ibidem sine liberis defuncti, aut alias quovis modo ad nos legitime devolutam, recepto prius a dicto Alexandro pro nobis et ecclesia nostra Olomucensi desuper debite fidelitatis et omagii, sicut juris et moris est, prestito juramento, jure feudi dedimus
253 v orig.) . . . sobě spolu s nimi vèrnè bezelsti pod vèrú naší dobrú a pode clí sdržeti slibujem; tak jménem, že chcme i máme s nimi a oni s námi spolu v jednotu býti, králova čstného a zemského a obecného dobrého hledati a pravdu v zemi ploditi a činiti a tak vždy po tej s nimi a oni s námi spolu státi společně, abychom předse všecko královo čstné a zemské a obecné dobré snažně vedli, s pravú věrú sobě s nimi spolu pomáhajíc. podle své vší víry a podle své čsti, svú vší mocí, což jí míti móžem. A kohožby kolivek z nich anebo koho z jich, anebo těch všech, ktožby k nim přistúpili a s nimi stáli a zóstali na tu společnú s nimi a s námi jednotu a pravdu a té žádali, kterým kolivěk činem kto kdy kterakkolivěk utisknúti chtěl mimo zemský běh bezprávně neb mimo nález panský: toho jim i tomu utiščenému chcme a slibujem věrně bez meškání a beze všech omluv pomáhati a podle nich a jeho vší silú a moci státi, aby se jim i tomu toho nedálo, než aby se každému pravé stalo. A to tak dlúho máme jednati a v tom společně pevně státi, ažbychom zemi ku právu a ku pravdě postavili i přivedli tak jakož jest dřéve v pravdě za našich předkóv stála. A nad to pak i dále, ačbychom již zemi ku právu a ku pravdě obstanovili a přivedli a opět kdy znova ta pravda ot koho neb kým nad nimi neb nad kým z jich neb nad jinými, ježto pravdy žádají a k ním a k nám v jednotu přistupují neb přistúpí, rušena byla neb nedržána: tehdy vždy opět přes to slibujem věrně bez meskání spolu s nimi státi a sobě spolu s nimi pomáhati proti každému bezprávníku vší silú a mocí pod věrú a pode čstí. A tento náš slib svrchupsaný vešken, veňž sme dobro- volně my napředřečený kněz Jan s pravú vuolí vstúpili a k tejto jednotě s dobrým roz- myslem přistúpili, slibujem jim sdržeti pod čistú plnú naší věrú a pod naší čstí i pod naší přísahú věrnú. A toho všeho na jistost a pevnost i na potvrzení my svú pečet s naším plným věděním a s naší dobrú vuolí k tomuto listu přivěsili sme. Dán jest a psán tento list v Lipém léta od narození syna Božího tisíc třistého a devadesátého pátého, den s. Petra vèzení, ježto slove latině ad vincula. (Orig. im Wittingauer Archive; abgedr. im Archiv Český I. p. 60.) 270. Nikolaus Bischof von Olmütz gibt seinem Kämmerer Alexander die Advocatie in Brauns- berg zu Lehen. Dt. Mirau 3. August 1395. Nicolaus dei et apostolice sedis gracia episcopus Olomucensis notumfacimus tenore presencium universis. Quod consideratis meritis et multiplicibus serviciis fidelis nostri Alexandri camerarii nostri nobis sincere dilecti, que nobis et ecclesie nostre Olomucensi longis temporibus utiliter exhibuit et exhibet ac auctore domino in futurum poterit exhibere, sibi advocaciam in oppido nostro Braunsperg per mortem bone memorie Hensil Schaffer vasalli nostri, advocati ibidem sine liberis defuncti, aut alias quovis modo ad nos legitime devolutam, recepto prius a dicto Alexandro pro nobis et ecclesia nostra Olomucensi desuper debite fidelitatis et omagii, sicut juris et moris est, prestito juramento, jure feudi dedimus
Strana 254
254 contulimus et assignavimus ac presentibus damus conferimus et assignamus cum singulis suis juribus usibus fructibus censibus molendinis agris cultis et incultis, pratis pascuis ortis maccellis scampnis sutorum, scampnis panum, et generaliter cum suis omnibus obvencionibus proventibus et pertinenciis universis, prout ad dictam advocaciam ab antiquo pertinuerunt et pertinent de presenti, omni eciam jure, quo dicta advocacia ad nos est devoluta et sicut eam dictus Hensil Schaffer, dum egit in humanis, in feudum habuit tenuit et possedit, per eum et heredes suos legitimos in feudum habendum tenendum et possidendum cum suis juribus et pertinenciis universis, cum plena potestate, jure feudi dictam advocaciam vendendi et pecuniam exinde provenientem in usus suos convertendi, prout sibi utilius et comodosius videbitur expedire. Sic tamen, quod dictus Alexander, heredes aut successores sui nobis, ecclesie nostre et successoribus nostris episcopis Olomucensibus de dicta advocacia debita faciant servicia et bernam regalem persolvant, prout hec ab antiquo fieri et solvi solita sunt et consueta. Presentibus strenuis viris domino Gerhardo milite de Meraw, Jodoco de Wolfsberg marscallo nostro et Wolframo de Panowicz fidelibus nostris dilectis ac Nicolao de Neundorf notario nostro, qui presencia habuit in commisso. In quorum omnium et singulorum testimonium sigillum nostrum de certa nostra sciencia presentibus est appensum. Actum et datum in castro nostro Meraw feria tercia ante festum sancti Laurencii martiris, anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo quinto. (Orig. Perg. an Perg. Streifen h. Sig. im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 271. Nikolaus Bischof von Olmütz verleiht seinem Kämmerer Alexander die Vogtei in Brauns- berg. Dt. Mirau 3. August 1395. Nicolaus etc. notumfacimus etc. Quod consideratis meritis et multiplicibus serviciis fidelis nostri Alexandri camerarii nostri nobis sincere dilecti, que nobis et ecclesie nostre Olomucensi longis temporibus utiliter exhibuit et exhibet ac auctore domino in futurum poterit copiosius exhibere, sibi advocaciam in opido nostro Braunsberg per mortem bone memorie Hensil Rynneri vasalli nostri advocati ibidem in Braunsberg sine liberis defuncti etc. aut alias quovis modo ad nos legitime devolutam, recepto prius ab eo pro nobis et ecclesia nostra Olomucensi desuper debite fidelitatis et omagii sicut juris et moris est prestito juramento, jure feudi dedimus etc. per eum et heredes suos legitimos in feudum tenendam etc. cum plena potestate jure feudi dictam advocaciam vendendi et pecuniam exinde provenientem in usus suos convertendi prout sibi utilius et commodosius videbitur expedire. Sic tamen quod ipse Alexander heredes aut successores sui nobis ecclesie nostre et successoribus nostris episcopis Olomucensibus de dicta advocacia et suis pertinenciis debita faciat servicia consueta et bernam regalem persolvat prout hoc ab antiquo fieri et solvi solita sunt et consueta. Datum in castro Meraw feria tercia ante festum sancti Laurencii. Anno domini MOCCC° nonagesimo quinto. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 125.)
254 contulimus et assignavimus ac presentibus damus conferimus et assignamus cum singulis suis juribus usibus fructibus censibus molendinis agris cultis et incultis, pratis pascuis ortis maccellis scampnis sutorum, scampnis panum, et generaliter cum suis omnibus obvencionibus proventibus et pertinenciis universis, prout ad dictam advocaciam ab antiquo pertinuerunt et pertinent de presenti, omni eciam jure, quo dicta advocacia ad nos est devoluta et sicut eam dictus Hensil Schaffer, dum egit in humanis, in feudum habuit tenuit et possedit, per eum et heredes suos legitimos in feudum habendum tenendum et possidendum cum suis juribus et pertinenciis universis, cum plena potestate, jure feudi dictam advocaciam vendendi et pecuniam exinde provenientem in usus suos convertendi, prout sibi utilius et comodosius videbitur expedire. Sic tamen, quod dictus Alexander, heredes aut successores sui nobis, ecclesie nostre et successoribus nostris episcopis Olomucensibus de dicta advocacia debita faciant servicia et bernam regalem persolvant, prout hec ab antiquo fieri et solvi solita sunt et consueta. Presentibus strenuis viris domino Gerhardo milite de Meraw, Jodoco de Wolfsberg marscallo nostro et Wolframo de Panowicz fidelibus nostris dilectis ac Nicolao de Neundorf notario nostro, qui presencia habuit in commisso. In quorum omnium et singulorum testimonium sigillum nostrum de certa nostra sciencia presentibus est appensum. Actum et datum in castro nostro Meraw feria tercia ante festum sancti Laurencii martiris, anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo quinto. (Orig. Perg. an Perg. Streifen h. Sig. im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 271. Nikolaus Bischof von Olmütz verleiht seinem Kämmerer Alexander die Vogtei in Brauns- berg. Dt. Mirau 3. August 1395. Nicolaus etc. notumfacimus etc. Quod consideratis meritis et multiplicibus serviciis fidelis nostri Alexandri camerarii nostri nobis sincere dilecti, que nobis et ecclesie nostre Olomucensi longis temporibus utiliter exhibuit et exhibet ac auctore domino in futurum poterit copiosius exhibere, sibi advocaciam in opido nostro Braunsberg per mortem bone memorie Hensil Rynneri vasalli nostri advocati ibidem in Braunsberg sine liberis defuncti etc. aut alias quovis modo ad nos legitime devolutam, recepto prius ab eo pro nobis et ecclesia nostra Olomucensi desuper debite fidelitatis et omagii sicut juris et moris est prestito juramento, jure feudi dedimus etc. per eum et heredes suos legitimos in feudum tenendam etc. cum plena potestate jure feudi dictam advocaciam vendendi et pecuniam exinde provenientem in usus suos convertendi prout sibi utilius et commodosius videbitur expedire. Sic tamen quod ipse Alexander heredes aut successores sui nobis ecclesie nostre et successoribus nostris episcopis Olomucensibus de dicta advocacia et suis pertinenciis debita faciat servicia consueta et bernam regalem persolvat prout hoc ab antiquo fieri et solvi solita sunt et consueta. Datum in castro Meraw feria tercia ante festum sancti Laurencii. Anno domini MOCCC° nonagesimo quinto. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 125.)
Strana 255
255 272. König Wenzel IV. verspricht dem Markgrafen Jodok, dem Heinrich von Rosenberg, dem Heinrich von Neuhaus, dem Brenek von Skála und ihrem Anhange sicheres Geleite. Dt. Prag 7. August 1395. Wenceslaus dei gracia Romanorum rex semper Augustus et Boemie rex notum- facimus tenore presencium universis, quod animo deliberato, sano fidelium nostrorum accedente consilio et de certa nostra sciencia illustri Jodoco, marchioni Moravie principi, patruo nostro carissimo, nobilibus quoque Heinrico de Rosemberg, Henrico de Novadomo, Brzienkoni de Skala et omnibus aliis regni Boemie baronibus, adherentibus fautoribus et servitoribus eorundem, quos secum adducendos decreverint, salvum et securum conductum nostrum pro- nobis, fautoribus et adherentibus nostris et omnibus hiis, qui causa nostri faciunt et dimittunt, dedimus et donavimus, damus virtute presencium, dolo et fraude quibuslibet proculmotis, et donamus; ita videlicet, ut ipsi omnes et eorum quilibet cum fautoribus adherentibus et servitoribus suis infra hinc et festum assumpcionis beate Marie virginis secuturum proxime possint et valeant ad nos venire, aput nos morari et a nobis vice versa ad domicilia propria remeare, rebus salvis pariter et personis, nullum dolum seu fraudem in eo sub verbo regio penitus pretendentes. Propter quod universis et singulis officialibus, servitoribus et fidelibus nostris tenore presencium sub regii favoris obtentu districcius inhibemus, ne prefatos illustrem Jodocum, Henricum de Rosenberg, Henricum de Novadomo, Brzienkonem de Skala ac omnes alios regni Boemie barones adherentes fautores et servitores eorundem, quos secum adducendos pro hac vice decreverint, in rebus aut corporibus eorum inquietare, perturbare aut molestare presumant quomodolibet, Assumpcionis beate Marie Virginis durante termino supradicto, prout gravem indignacionem nostram voluerint evitare. Presencium sub regie nostre maiestatis sigillo testimonio literarum. Datum Prage anno millesimo trecentesimo nonagesimo quinto, sabato ante s. Laurentii. Ad relationem Pothonis de Czastolowicz Wachnico de Weytemule. (Orig, im Wittingauer Archive ; in Abschrift mitgetheilt vom kön. böhm. Museum.) 273. Markgraf Jodok und Heinrich von Rosenberg geloben dem Herzog Albrecht III. von Österreich in ihrem und der böhmischen Landherrn Namen dahin zu wirken, dass demselben von K. Wenzel oder sonstwie die Vicarie und Gewalt des Römischen Reiches übergeben werde. Dt. Zwettel 9. August 1395. Wir Jost von gotes gnaden marggraff und herie zu Merhern und ich Heinrich von Rosem- berg bekennen mit disem brief fur uns und alle ander lantherren des kunigreichs zu Beheim, die sich ieczund in unserm krieg gegen unserm herren dem Romischen kunig mit uns habenden, fur
255 272. König Wenzel IV. verspricht dem Markgrafen Jodok, dem Heinrich von Rosenberg, dem Heinrich von Neuhaus, dem Brenek von Skála und ihrem Anhange sicheres Geleite. Dt. Prag 7. August 1395. Wenceslaus dei gracia Romanorum rex semper Augustus et Boemie rex notum- facimus tenore presencium universis, quod animo deliberato, sano fidelium nostrorum accedente consilio et de certa nostra sciencia illustri Jodoco, marchioni Moravie principi, patruo nostro carissimo, nobilibus quoque Heinrico de Rosemberg, Henrico de Novadomo, Brzienkoni de Skala et omnibus aliis regni Boemie baronibus, adherentibus fautoribus et servitoribus eorundem, quos secum adducendos decreverint, salvum et securum conductum nostrum pro- nobis, fautoribus et adherentibus nostris et omnibus hiis, qui causa nostri faciunt et dimittunt, dedimus et donavimus, damus virtute presencium, dolo et fraude quibuslibet proculmotis, et donamus; ita videlicet, ut ipsi omnes et eorum quilibet cum fautoribus adherentibus et servitoribus suis infra hinc et festum assumpcionis beate Marie virginis secuturum proxime possint et valeant ad nos venire, aput nos morari et a nobis vice versa ad domicilia propria remeare, rebus salvis pariter et personis, nullum dolum seu fraudem in eo sub verbo regio penitus pretendentes. Propter quod universis et singulis officialibus, servitoribus et fidelibus nostris tenore presencium sub regii favoris obtentu districcius inhibemus, ne prefatos illustrem Jodocum, Henricum de Rosenberg, Henricum de Novadomo, Brzienkonem de Skala ac omnes alios regni Boemie barones adherentes fautores et servitores eorundem, quos secum adducendos pro hac vice decreverint, in rebus aut corporibus eorum inquietare, perturbare aut molestare presumant quomodolibet, Assumpcionis beate Marie Virginis durante termino supradicto, prout gravem indignacionem nostram voluerint evitare. Presencium sub regie nostre maiestatis sigillo testimonio literarum. Datum Prage anno millesimo trecentesimo nonagesimo quinto, sabato ante s. Laurentii. Ad relationem Pothonis de Czastolowicz Wachnico de Weytemule. (Orig, im Wittingauer Archive ; in Abschrift mitgetheilt vom kön. böhm. Museum.) 273. Markgraf Jodok und Heinrich von Rosenberg geloben dem Herzog Albrecht III. von Österreich in ihrem und der böhmischen Landherrn Namen dahin zu wirken, dass demselben von K. Wenzel oder sonstwie die Vicarie und Gewalt des Römischen Reiches übergeben werde. Dt. Zwettel 9. August 1395. Wir Jost von gotes gnaden marggraff und herie zu Merhern und ich Heinrich von Rosem- berg bekennen mit disem brief fur uns und alle ander lantherren des kunigreichs zu Beheim, die sich ieczund in unserm krieg gegen unserm herren dem Romischen kunig mit uns habenden, fur
Strana 256
256 die wir uns ouch in der gegenwortigen sach wissentlich annemen, daz wir bedacht haben die grossen namhaften hilff und furderung, die der durchluchtig furst, unsers egenanten marg- graf Josten lieber oheim, herzog Albrecht zu Osterreich etc. uns in unsern leuffen vormal und auch ieczund gegen unserm egenanten herren dem kunig und andern unsern wider- sachern hat erzeiget und noch steticlich beweist, und haben uns dorumb durch billicher dankperikait gen dem egenanten herzog Albrecht vorphlichtet, und globen im wissentlich mit disem brief, daz wir mit allem unserm vermuegen leibes und gutes getreulich daruf raten und helffen wollen, daz der gewalt und die Vicarei, des heiligen Romischen reichs von unserm egenanten herren dem Romischen kunig, oder wie sich das fuglich geschicken mag, demselben herzog Albrechten empfolhen und ingegeben werd. Daz globen wir im bei unsern treuen, an aids stat. Und des zu urkunt haben wir unsere ingesigel an disen brief gehangen. Geben zu Czweitl noch Crists geburt dreizenhundert jare, dornoch in dem fumf und neunzigsten jare, an sand Laurencen-abendt. — (Mitgetheilt aus dem mit 2 h. Sig. versehenen Orig. im k. k. Staatsarchive in Wien. Abgedr. in Weizsäcker D. Reichstagsacten II. 400.) 274. Notiz uber den Uberfall der Stadt Ung. Hradisch durch den Markgrafen Prokop am 9. August 1395. nno domini M° CCC° LXXXXIIII° in vigilia sancti Laurentii marchio Procopius civitatem nostram Redisch circumvallavit et brasiatoria extra muros civitatis combussit et nichil potuit lucrari et eodem die recessit feria secunda; fuit in vigilia sancti Laurentii. (Diese Notiz excerpirte Boček im J. 1842 aus einem Codex der Stadt Hradisch. — Ob- wohl das J. 1394 angegeben ist, wurde die Notiz doch ins J. 1395 eingereiht, weil im J. 1394 die Vigilia s. Laurentii nicht auf einen Montag fällt, was im J. 1395 allerdings der Fall war.) 275. König Wenzel IV. ernennt den Markgrafen Johann von Görlitz zum Hauptmann des Konigreiches Böhmen und gibt ihm die Vollmacht, zwischen ihm und dem Markgrafen Jodok und den böhm. Landherren den Frieden herzustellen. Dt. Prag 10. August 1395. Wir Wenzlaw etc. bekennen etc. Wann wir den hochgebornen Johannsen marg- grafen etc. unsern lieben bruder und fürsten zu einem hauptmann des landes zu Behem gemachet haben, darumb so hat uns derselb unser bruder globet in guten treuen on alles geverde, daz er zuvoran unsern fromen werben, unsern schaden wenden und auch unsern nucz und ere und dazu des ganczen landes gemeinen nucz getreuelichen werben und füren solle und wolle. Davon weisen wir alle stete, hauptlute, burggrafen und amptleute des
256 die wir uns ouch in der gegenwortigen sach wissentlich annemen, daz wir bedacht haben die grossen namhaften hilff und furderung, die der durchluchtig furst, unsers egenanten marg- graf Josten lieber oheim, herzog Albrecht zu Osterreich etc. uns in unsern leuffen vormal und auch ieczund gegen unserm egenanten herren dem kunig und andern unsern wider- sachern hat erzeiget und noch steticlich beweist, und haben uns dorumb durch billicher dankperikait gen dem egenanten herzog Albrecht vorphlichtet, und globen im wissentlich mit disem brief, daz wir mit allem unserm vermuegen leibes und gutes getreulich daruf raten und helffen wollen, daz der gewalt und die Vicarei, des heiligen Romischen reichs von unserm egenanten herren dem Romischen kunig, oder wie sich das fuglich geschicken mag, demselben herzog Albrechten empfolhen und ingegeben werd. Daz globen wir im bei unsern treuen, an aids stat. Und des zu urkunt haben wir unsere ingesigel an disen brief gehangen. Geben zu Czweitl noch Crists geburt dreizenhundert jare, dornoch in dem fumf und neunzigsten jare, an sand Laurencen-abendt. — (Mitgetheilt aus dem mit 2 h. Sig. versehenen Orig. im k. k. Staatsarchive in Wien. Abgedr. in Weizsäcker D. Reichstagsacten II. 400.) 274. Notiz uber den Uberfall der Stadt Ung. Hradisch durch den Markgrafen Prokop am 9. August 1395. nno domini M° CCC° LXXXXIIII° in vigilia sancti Laurentii marchio Procopius civitatem nostram Redisch circumvallavit et brasiatoria extra muros civitatis combussit et nichil potuit lucrari et eodem die recessit feria secunda; fuit in vigilia sancti Laurentii. (Diese Notiz excerpirte Boček im J. 1842 aus einem Codex der Stadt Hradisch. — Ob- wohl das J. 1394 angegeben ist, wurde die Notiz doch ins J. 1395 eingereiht, weil im J. 1394 die Vigilia s. Laurentii nicht auf einen Montag fällt, was im J. 1395 allerdings der Fall war.) 275. König Wenzel IV. ernennt den Markgrafen Johann von Görlitz zum Hauptmann des Konigreiches Böhmen und gibt ihm die Vollmacht, zwischen ihm und dem Markgrafen Jodok und den böhm. Landherren den Frieden herzustellen. Dt. Prag 10. August 1395. Wir Wenzlaw etc. bekennen etc. Wann wir den hochgebornen Johannsen marg- grafen etc. unsern lieben bruder und fürsten zu einem hauptmann des landes zu Behem gemachet haben, darumb so hat uns derselb unser bruder globet in guten treuen on alles geverde, daz er zuvoran unsern fromen werben, unsern schaden wenden und auch unsern nucz und ere und dazu des ganczen landes gemeinen nucz getreuelichen werben und füren solle und wolle. Davon weisen wir alle stete, hauptlute, burggrafen und amptleute des
Strana 257
257 kunigs zu Behem an in als einem hauptmann, daz sie ime sweren und globen gehorsam und beholfen zu sein, unsere ere und nucze und auch des ganczen landes gemeinen nucze zu werben und zu treiben. Und er sol als ein hauptmann macht haben zu enden und zu vollenfüren alle und iegliche brieve und artikel, als wir uns und auch derselbe unser bruder miteinander den lanthern von Beheim verschrieben haben, daruf wir ihn auch diese macht gegeben haben ; und das soll weren und besteen als lang, bis wir solche brief und artickel den landherren volenden und volbrengen und derselbe unser bruder soll schaffen und bestellen, daz man das unverzogenlich von uns ufneme; wann auch wir das mit wissen volbracht haben, so soll es steen an uns, ob wir in zu einem hauptmann haben wollen oder nicht. Ouch hat der obgenannt unser bruder globet, daz alle obgeschrieben stücke marggraf Jost von Merhern, der von Rosenberg, der von Nuwenhuse, Brzienko von Skala und alle andere lantherren ufnemen, halten und volfüren werden. Ouch ist geredt worden, wenn um solche stucke, der wir überhaben sein sollen nach dem, als der von Rosenberg und Brzienko von Skala übergeben und getedinget haben, dabi ouch derselbe unser bruder und ander unser rete gewesen sint, geschee es, daz uns dhein infelle oder hindernisse darin getan würde oder getragen, so soll der egenannt unser bruder uns des bekennen und dozu getreulich beholfen sein, daz uns das ie geendet und volzogen werde. Ouch sullent wir schaffen und bestellen, daz von heute uber acht tage alles volk, das wider den egenannten unsern bruder und die lantherren ist, es sein geste oder nicht, von dem felde ziehen und unser kunigreich vorwert mer nicht beschedigen noch angriffen in keinerlei wise. Und wer es sache, daz sich iemand dawider seczte und diese vorichtung nicht halten, sunder das lant beschedigen wolte, so sullen wir dem egenannten unserm bruder, dem edeln Jan von Michelsperg und Berka von Hohenstein und andern lantherren, die bi in bleiben, wider dieselben getreulich beholfen sein mit ganzer unser mechte. Ouch soll diese beredunge uns unschedlichen sein an unser würdikeit, freiheiten und rechten, sunder wir sullen dabi ungehindert bleiben als das von alters gewest, herkommen und billichen ist. Mit urkunt dicz briefes versigelt mit unser kuniglichen Majestet insigel. Geben zu Prag nach Christi geburt 1395. An sant Laurentiitage, unser reiche etc. (Lünig Cod. dipl. II. p. 19.) 276. Pabst Bonifaz IX. verleiht denen, welche die Kirche in Pustiměr am Feste ihrer Dedi- cation besuchen und zu ihrer Erhaltung beisteuern, einen Ablass von zwei Jahren. Dt. Rom 15. August 1395. Bonifacius episcopus servus servorum dei universis Christi fidelibus presentes litteras inspecturis salutem et apostolicam benediccionem. Licet is, de cuius munere venit, ut sibi a suis fidelibus digne et laudabiliter servatur de abundancia sue pietatis, que merita supplicum excedit et vota bene servientibus sibi multo maiora retribuat quam valeant promereri, 33
257 kunigs zu Behem an in als einem hauptmann, daz sie ime sweren und globen gehorsam und beholfen zu sein, unsere ere und nucze und auch des ganczen landes gemeinen nucze zu werben und zu treiben. Und er sol als ein hauptmann macht haben zu enden und zu vollenfüren alle und iegliche brieve und artikel, als wir uns und auch derselbe unser bruder miteinander den lanthern von Beheim verschrieben haben, daruf wir ihn auch diese macht gegeben haben ; und das soll weren und besteen als lang, bis wir solche brief und artickel den landherren volenden und volbrengen und derselbe unser bruder soll schaffen und bestellen, daz man das unverzogenlich von uns ufneme; wann auch wir das mit wissen volbracht haben, so soll es steen an uns, ob wir in zu einem hauptmann haben wollen oder nicht. Ouch hat der obgenannt unser bruder globet, daz alle obgeschrieben stücke marggraf Jost von Merhern, der von Rosenberg, der von Nuwenhuse, Brzienko von Skala und alle andere lantherren ufnemen, halten und volfüren werden. Ouch ist geredt worden, wenn um solche stucke, der wir überhaben sein sollen nach dem, als der von Rosenberg und Brzienko von Skala übergeben und getedinget haben, dabi ouch derselbe unser bruder und ander unser rete gewesen sint, geschee es, daz uns dhein infelle oder hindernisse darin getan würde oder getragen, so soll der egenannt unser bruder uns des bekennen und dozu getreulich beholfen sein, daz uns das ie geendet und volzogen werde. Ouch sullent wir schaffen und bestellen, daz von heute uber acht tage alles volk, das wider den egenannten unsern bruder und die lantherren ist, es sein geste oder nicht, von dem felde ziehen und unser kunigreich vorwert mer nicht beschedigen noch angriffen in keinerlei wise. Und wer es sache, daz sich iemand dawider seczte und diese vorichtung nicht halten, sunder das lant beschedigen wolte, so sullen wir dem egenannten unserm bruder, dem edeln Jan von Michelsperg und Berka von Hohenstein und andern lantherren, die bi in bleiben, wider dieselben getreulich beholfen sein mit ganzer unser mechte. Ouch soll diese beredunge uns unschedlichen sein an unser würdikeit, freiheiten und rechten, sunder wir sullen dabi ungehindert bleiben als das von alters gewest, herkommen und billichen ist. Mit urkunt dicz briefes versigelt mit unser kuniglichen Majestet insigel. Geben zu Prag nach Christi geburt 1395. An sant Laurentiitage, unser reiche etc. (Lünig Cod. dipl. II. p. 19.) 276. Pabst Bonifaz IX. verleiht denen, welche die Kirche in Pustiměr am Feste ihrer Dedi- cation besuchen und zu ihrer Erhaltung beisteuern, einen Ablass von zwei Jahren. Dt. Rom 15. August 1395. Bonifacius episcopus servus servorum dei universis Christi fidelibus presentes litteras inspecturis salutem et apostolicam benediccionem. Licet is, de cuius munere venit, ut sibi a suis fidelibus digne et laudabiliter servatur de abundancia sue pietatis, que merita supplicum excedit et vota bene servientibus sibi multo maiora retribuat quam valeant promereri, 33
Strana 258
258 nichilominus tamen desiderantes domino populum reddere acceptabilem et bonorum operum sectatorem, fideles ipsos ad complacendum sibi quasi quibusdam allectivis muneribus, indul- genciis scilicet et remissionis, invitamus, ut exinde divine gracie reddantur apciores. Cupientes igitur, ut ecclesia monasterii in Pustmir ordinis sancti Benedicti Olomucensis diocesis con- gruis honoribus frequentetur et eciam conservetur et ut christifideles eo libencius causa devocionis confluant ad eandem ecclesiam et ad conversacionem huiusmodi prorupcius manus porrigant adiutrices, quo ex hoc ibidem dono celestis gracie uberius conspexerint se refectos, de omnipotentis dei misericordia et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius auctoritate confisi omnibus vere penitentibus et confessis, qui in die dedicacionis ipsius ecclesie dictam ecclesiam devote visitaverint annuatim et ad conservacionem huiusmodi manus adiutrices porrexerint, ut prefertur, duos annos et totidem quadragenas de iniunctis eis penitenciis misericorditer relaxamus. Volumus autem, quod si alias dictam ecclesiam visitantibus vel ad conservacionem ipsius manus adiutrices porrigentibus aut alias inibi pias elemosinas erogantibus seu alias aliqua alia indulgencia inperpetuum vel ad certum tempus nondum elapsum duratura per nos concessa fuerit, presentes litere nullius existant valoris vel momenti. Datum Rome apud sanctum Petrum XVIII kalendas Septembris, pontificatus nostri anno sexto. (Orig. Perg. an gelben u. rothen Faden h. Bleibulle im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 277. Slavek von Prosec verkauft das Dorf Obřan bei Brünn den Karthausern in Königsfeld. Dt. 24. August 1395. s. l. Ego Slawko dictus Nyemecz de Prossyeczye ad universorum tam presencium quam futurorum noticiam cupio pervenire. Quod bona maturaque deliberacione sanoque amicorum ac consanquineorum communicato consilio villam meam Obirzany prope Brunam cum omnibus et singulis suis bonis ac pertinenciis, duabus videlicet allodialibus curiis incolis vineis, agris cultis et non cultis, pratis pascuis montibus collibus silvis rubetis nemoribus paludibus aquis et fluminibus piscacionibus venacionibus et aucupacionibus viis et gadibus ac universis, que a diutino tempore ad eandem villam spectare dinoscuntur, quibuscunque censeantur nominibus, omni eo jure ac dominio, prout ego eandem villam a meis predecessoribus comparando hucusque tenui ac possedi, nichil omnino proprietatis ac dominii michi et heredibus meis in posterum reservando, excepto solum quadraginta grossorum censu, quem plebanus ecclesie ibidem in Obirzany a longis et retroactis temporibus annuatim consuevit ville dominio censuare, justo ac vero vendicionis titulo rite et realiter vendidi et presentibus vendo religiosis viris priori et conventui monasterii campi regalis prope Brunam, Karthusiensis ordinis, Olomucensis diocesis et eorum successoribus universis pro centum et nonaginta sexagenis grossorum pragensium, de quibus ab eisdem fratribus quinquaginta marcas grossorum eorundem percepisse me paratis in pecuniis recognosco. Residuum vero pecunie prefate
258 nichilominus tamen desiderantes domino populum reddere acceptabilem et bonorum operum sectatorem, fideles ipsos ad complacendum sibi quasi quibusdam allectivis muneribus, indul- genciis scilicet et remissionis, invitamus, ut exinde divine gracie reddantur apciores. Cupientes igitur, ut ecclesia monasterii in Pustmir ordinis sancti Benedicti Olomucensis diocesis con- gruis honoribus frequentetur et eciam conservetur et ut christifideles eo libencius causa devocionis confluant ad eandem ecclesiam et ad conversacionem huiusmodi prorupcius manus porrigant adiutrices, quo ex hoc ibidem dono celestis gracie uberius conspexerint se refectos, de omnipotentis dei misericordia et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius auctoritate confisi omnibus vere penitentibus et confessis, qui in die dedicacionis ipsius ecclesie dictam ecclesiam devote visitaverint annuatim et ad conservacionem huiusmodi manus adiutrices porrexerint, ut prefertur, duos annos et totidem quadragenas de iniunctis eis penitenciis misericorditer relaxamus. Volumus autem, quod si alias dictam ecclesiam visitantibus vel ad conservacionem ipsius manus adiutrices porrigentibus aut alias inibi pias elemosinas erogantibus seu alias aliqua alia indulgencia inperpetuum vel ad certum tempus nondum elapsum duratura per nos concessa fuerit, presentes litere nullius existant valoris vel momenti. Datum Rome apud sanctum Petrum XVIII kalendas Septembris, pontificatus nostri anno sexto. (Orig. Perg. an gelben u. rothen Faden h. Bleibulle im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 277. Slavek von Prosec verkauft das Dorf Obřan bei Brünn den Karthausern in Königsfeld. Dt. 24. August 1395. s. l. Ego Slawko dictus Nyemecz de Prossyeczye ad universorum tam presencium quam futurorum noticiam cupio pervenire. Quod bona maturaque deliberacione sanoque amicorum ac consanquineorum communicato consilio villam meam Obirzany prope Brunam cum omnibus et singulis suis bonis ac pertinenciis, duabus videlicet allodialibus curiis incolis vineis, agris cultis et non cultis, pratis pascuis montibus collibus silvis rubetis nemoribus paludibus aquis et fluminibus piscacionibus venacionibus et aucupacionibus viis et gadibus ac universis, que a diutino tempore ad eandem villam spectare dinoscuntur, quibuscunque censeantur nominibus, omni eo jure ac dominio, prout ego eandem villam a meis predecessoribus comparando hucusque tenui ac possedi, nichil omnino proprietatis ac dominii michi et heredibus meis in posterum reservando, excepto solum quadraginta grossorum censu, quem plebanus ecclesie ibidem in Obirzany a longis et retroactis temporibus annuatim consuevit ville dominio censuare, justo ac vero vendicionis titulo rite et realiter vendidi et presentibus vendo religiosis viris priori et conventui monasterii campi regalis prope Brunam, Karthusiensis ordinis, Olomucensis diocesis et eorum successoribus universis pro centum et nonaginta sexagenis grossorum pragensium, de quibus ab eisdem fratribus quinquaginta marcas grossorum eorundem percepisse me paratis in pecuniis recognosco. Residuum vero pecunie prefate
Strana 259
259 michi dare et solvere tenentur duobus in terminis, in sancti Georgii videlicet vel in quatuor- decim diebus immediate post medietatem et in sancti Michahelis vel quatuordecim diebus post immediate festis proximis et se mutuo sequentibus, dilacione et contradiccione quibuscunque proculmotis, ad tenendum regendum utifruendum ac hereditarie et perpetuis temporibus possidendum necnon in usus proprios convertendum et cum eadem villa disponendum, prout ipsis melius videbitur expedire, sub punctis condicionibus et articulis infrascriptis. Primo videlicet et principaliter, quod ego Slawko predictus eandem villam Obirzany tenere et inhabitare possum et debeo vice et nomine predictorum prioris et conventus, araturas quoque pro annonis hiemalibus tamen ad ipsorum voluntatem seminare, incolas vero ipsius ville in nullo penitus conturbare vel quibuscunque exaccionibus steuris robottis ac aliis donariis justis vel iniustis quomodolibet aggravare. Sed quandocunque per ipsos priorem et conventum seu alium eorum nomine monitus et requisitus fuero, extunc debeo et teneor ipsis eandem villam liberam et solutam semotis difficultatibus et contradiccionibus resignare. Insuper dicti prior et conventus empcionem presentem habere debent in ipsorum arbitrio opcione ac voluntate, quod si quocunque interveniente casu ipsis infra hinc et sancti Georgii festum proximum eandem villam pro summa dicte pecunie habere et tenere non expedierit seu simpliciter habere noluerint, meque pro pecuniis quinquaginta marcarum michi, ut superius est expressum, per eos persolutis monuerint seu monere procuraverint, extunc ipsis prefatas quinquaginta marcas una cum censu de predicta villa pro termino sancti Georgii proveniente ego pre- fatus Slawko unacum subscriptis fideiussoribus infra duorum mensium spacium mutuo se sequencium, a monicione ipsorum computando, teneor et promitto absque contradiccione et difficultate persolvere pecunia cum parata. Casu vero quo ipsi prior et conventus predicti monasterii ipsam villam Obirzany et ipsam empcionem ratam habere voluerint, extunc nos Slawko dictus Nyemecz de Prossyeczye venditor principalis, Jan dictus Przybik de Odlo- chowicz, Martinus dictus Pernsteyn de Ponyeticz, Lewa de Zydyenicz, Wyeczko de Opathowicz, Jan de Blissicz et Conradus de Czernowicz nostrique heredes fideiussores compromissores ac disbrigatores, omnes in solidum manu coniuncta et indivisi sub fidei nostre puritate pro- mittimus et spondemus semotis dolo et fraude, predictis priori conventui monasterii supra- dicti et eorum successoribus necnon ad fideles manus nobilis domini Erhardi de Chunstat ac ipsius heredum dictam villam Obirzany cum omnibus suis pertinenciis jure ac dominio ac universis et singulis superius expressatis generaliter ab omnibus impeticionibus hominum, cuius- cunque status sexus vel condicionis juris canonici, terrestris vel civilis et specialiter ab impeti- cione domine Anne de Plawcz, Frankonis de Radkow conthoralis, que centum et quinquaginta marcas grossorum nomine dotalicii super villa eadem intabulatas habere dicitur, omnimode disbrigare et nichilominus in proximo dominorum terre colloquio Brune, quam primum tabule terre aperte fuerint, eandem villam sepedictis priori ac conventui eorumque successoribus intabulare aliisque quibuscunque dicta villa intabulata fore dinoscitur, extabulare penitus et delere. Si vero, quod absit legitimis prepediti impedimentis hoc commode facere nullatenus valeremus, tunc in colloquio dominorum immediate sequenti premissa adimplere omnesque et singulos articulos promissionis superius expressos effectualiter et sine dispendio consumare promittimus occasione 33*
259 michi dare et solvere tenentur duobus in terminis, in sancti Georgii videlicet vel in quatuor- decim diebus immediate post medietatem et in sancti Michahelis vel quatuordecim diebus post immediate festis proximis et se mutuo sequentibus, dilacione et contradiccione quibuscunque proculmotis, ad tenendum regendum utifruendum ac hereditarie et perpetuis temporibus possidendum necnon in usus proprios convertendum et cum eadem villa disponendum, prout ipsis melius videbitur expedire, sub punctis condicionibus et articulis infrascriptis. Primo videlicet et principaliter, quod ego Slawko predictus eandem villam Obirzany tenere et inhabitare possum et debeo vice et nomine predictorum prioris et conventus, araturas quoque pro annonis hiemalibus tamen ad ipsorum voluntatem seminare, incolas vero ipsius ville in nullo penitus conturbare vel quibuscunque exaccionibus steuris robottis ac aliis donariis justis vel iniustis quomodolibet aggravare. Sed quandocunque per ipsos priorem et conventum seu alium eorum nomine monitus et requisitus fuero, extunc debeo et teneor ipsis eandem villam liberam et solutam semotis difficultatibus et contradiccionibus resignare. Insuper dicti prior et conventus empcionem presentem habere debent in ipsorum arbitrio opcione ac voluntate, quod si quocunque interveniente casu ipsis infra hinc et sancti Georgii festum proximum eandem villam pro summa dicte pecunie habere et tenere non expedierit seu simpliciter habere noluerint, meque pro pecuniis quinquaginta marcarum michi, ut superius est expressum, per eos persolutis monuerint seu monere procuraverint, extunc ipsis prefatas quinquaginta marcas una cum censu de predicta villa pro termino sancti Georgii proveniente ego pre- fatus Slawko unacum subscriptis fideiussoribus infra duorum mensium spacium mutuo se sequencium, a monicione ipsorum computando, teneor et promitto absque contradiccione et difficultate persolvere pecunia cum parata. Casu vero quo ipsi prior et conventus predicti monasterii ipsam villam Obirzany et ipsam empcionem ratam habere voluerint, extunc nos Slawko dictus Nyemecz de Prossyeczye venditor principalis, Jan dictus Przybik de Odlo- chowicz, Martinus dictus Pernsteyn de Ponyeticz, Lewa de Zydyenicz, Wyeczko de Opathowicz, Jan de Blissicz et Conradus de Czernowicz nostrique heredes fideiussores compromissores ac disbrigatores, omnes in solidum manu coniuncta et indivisi sub fidei nostre puritate pro- mittimus et spondemus semotis dolo et fraude, predictis priori conventui monasterii supra- dicti et eorum successoribus necnon ad fideles manus nobilis domini Erhardi de Chunstat ac ipsius heredum dictam villam Obirzany cum omnibus suis pertinenciis jure ac dominio ac universis et singulis superius expressatis generaliter ab omnibus impeticionibus hominum, cuius- cunque status sexus vel condicionis juris canonici, terrestris vel civilis et specialiter ab impeti- cione domine Anne de Plawcz, Frankonis de Radkow conthoralis, que centum et quinquaginta marcas grossorum nomine dotalicii super villa eadem intabulatas habere dicitur, omnimode disbrigare et nichilominus in proximo dominorum terre colloquio Brune, quam primum tabule terre aperte fuerint, eandem villam sepedictis priori ac conventui eorumque successoribus intabulare aliisque quibuscunque dicta villa intabulata fore dinoscitur, extabulare penitus et delere. Si vero, quod absit legitimis prepediti impedimentis hoc commode facere nullatenus valeremus, tunc in colloquio dominorum immediate sequenti premissa adimplere omnesque et singulos articulos promissionis superius expressos effectualiter et sine dispendio consumare promittimus occasione 33*
Strana 260
260 et negligencia nostra penitus non obstante. Quod si non fecerimus, quod absit, et in premissis ac premissorum aliquo negligentes fuerimus, tunc illico duo ex nobis fideiussoribus et disbrigatoribus predictis, qui per nominatos priorem ac conventum dicti monasterii ac eorum successores seu eciam per dominum Erhardum vel heredes ipsius moniti fuerimus, unus per absenciam alterius se non excusans nec unus alium expectando, promittimus bona nostra fide ac debemus cum duobus equis in civitatem Brunam in domum honesti hospitis per ipsos fratres nobis deputatum subintrare vel quivis pro se alium honestum et idoneum militaris ordinis sub- mittere ad prestandum ibidem obstagium solitum et consuetum etc.*) Et si tempore medio aliquem fideiussorum dictorum de hac vita migrare contigerit, quod infra unius mensis spacium ipsis fratribus unum alium tam nobilem quam facultatibus valentem in locum defuncti tenebimur collocare literamque presentem de verbo ad verbum mutato solum defuncti nomine in nomen fideiussoris substituti per omnia innovare. Accidente vero casu, quo predicta omnia et singula prestito obstagio vel non prestito, quod absit, non impleverimus vel quo- modolibet non poterimus, extunc damus ipsis priori conventui ac eorum successoribus presentibus plenum posse, dictas centum cum nonaginta sexagenas cum omnibus dampnis probabilibus desuper accretis recipiendi in judeis vel christianis super omnia bona nostra mobilia et immobilia ubique habita vel habenda, ac nostrorum omnium super dampna. Pre- sencium sub appensis nostris sigillis testimonio literarum. Sub anno domini millesimo tricen- tesimo nonagesimo quinto, die sancti Bartholomei apostoli gloriosi. (Orig. Perg. 7 h. Sig. im Archive des Klosters Raigern.) 278. K. Wenzel IV ertheilt dem Markg. Jodok, dem Heinrich von Rosenberg, Heinrich von Neuhaus, Brenek von Skala und ihrem Anhange sicheres Geleite. Dt. Prag 24. August 1395. Wenceslaus dei gracia Romanorum rex semper Augustus et Boemie rex. Notum- facimus tenore presencium universis, quod animo deliberato sano fidelium nostrorum accedente consilio et de certa nostra sciencia illustri Jodoco, marchioni Moravie, principi patruo nostro carissimo, nobilibus quoque Heinrico de Rosemberg, Henrico de Novadomo, Przienkoni de Skala et omnibus aliis regni Boemie baronibus adherentibus fautoribus et servitoribus eorundem, quos secum adducendos decreverint, salvum et securum conductum nostrum pro- nobis fautoribus et adherentibus nostris et omnibus aliis, qui causa nostri faciunt et dimittunt, dedimus et donavimus, damus virtute presencium dolo et fraude quibuslibet proculmotis et donamus; ita videlicet, ut ipsi omnes et eorum quilibet cum fautoribus adherentibus et servitoribus suis a data presencium ad quatuordecim dies continue se sequentes ad nos venire, apud nos morari et a nobis vice versa ad domicilia propria remeare valeant atque possint, rebus salvis pariter et personis, nullum dolum seu fraudem in eo sub verbo regio *) Folgt die gewöhnliche Einlagerformel.
260 et negligencia nostra penitus non obstante. Quod si non fecerimus, quod absit, et in premissis ac premissorum aliquo negligentes fuerimus, tunc illico duo ex nobis fideiussoribus et disbrigatoribus predictis, qui per nominatos priorem ac conventum dicti monasterii ac eorum successores seu eciam per dominum Erhardum vel heredes ipsius moniti fuerimus, unus per absenciam alterius se non excusans nec unus alium expectando, promittimus bona nostra fide ac debemus cum duobus equis in civitatem Brunam in domum honesti hospitis per ipsos fratres nobis deputatum subintrare vel quivis pro se alium honestum et idoneum militaris ordinis sub- mittere ad prestandum ibidem obstagium solitum et consuetum etc.*) Et si tempore medio aliquem fideiussorum dictorum de hac vita migrare contigerit, quod infra unius mensis spacium ipsis fratribus unum alium tam nobilem quam facultatibus valentem in locum defuncti tenebimur collocare literamque presentem de verbo ad verbum mutato solum defuncti nomine in nomen fideiussoris substituti per omnia innovare. Accidente vero casu, quo predicta omnia et singula prestito obstagio vel non prestito, quod absit, non impleverimus vel quo- modolibet non poterimus, extunc damus ipsis priori conventui ac eorum successoribus presentibus plenum posse, dictas centum cum nonaginta sexagenas cum omnibus dampnis probabilibus desuper accretis recipiendi in judeis vel christianis super omnia bona nostra mobilia et immobilia ubique habita vel habenda, ac nostrorum omnium super dampna. Pre- sencium sub appensis nostris sigillis testimonio literarum. Sub anno domini millesimo tricen- tesimo nonagesimo quinto, die sancti Bartholomei apostoli gloriosi. (Orig. Perg. 7 h. Sig. im Archive des Klosters Raigern.) 278. K. Wenzel IV ertheilt dem Markg. Jodok, dem Heinrich von Rosenberg, Heinrich von Neuhaus, Brenek von Skala und ihrem Anhange sicheres Geleite. Dt. Prag 24. August 1395. Wenceslaus dei gracia Romanorum rex semper Augustus et Boemie rex. Notum- facimus tenore presencium universis, quod animo deliberato sano fidelium nostrorum accedente consilio et de certa nostra sciencia illustri Jodoco, marchioni Moravie, principi patruo nostro carissimo, nobilibus quoque Heinrico de Rosemberg, Henrico de Novadomo, Przienkoni de Skala et omnibus aliis regni Boemie baronibus adherentibus fautoribus et servitoribus eorundem, quos secum adducendos decreverint, salvum et securum conductum nostrum pro- nobis fautoribus et adherentibus nostris et omnibus aliis, qui causa nostri faciunt et dimittunt, dedimus et donavimus, damus virtute presencium dolo et fraude quibuslibet proculmotis et donamus; ita videlicet, ut ipsi omnes et eorum quilibet cum fautoribus adherentibus et servitoribus suis a data presencium ad quatuordecim dies continue se sequentes ad nos venire, apud nos morari et a nobis vice versa ad domicilia propria remeare valeant atque possint, rebus salvis pariter et personis, nullum dolum seu fraudem in eo sub verbo regio *) Folgt die gewöhnliche Einlagerformel.
Strana 261
261 pretendentes. Propter quod universis et singulis officialibus servitoribus et fidelibus nostris tenore presencium sub regii favoris obtentu districcius inhibemus, ne prefatos Jodocum, Henricum, Henricum, Pzrenkonem ac omnes alios regni Boemie barones adherentes fautores et servitores eorundem, quos secum adducendos pro hac vice decreverint, in rebus aut corporibus eorum inquietare perturbare aut molestare presumant quomodolibet, dicti nostri conductus durante termino supradicto, prout gravem indignacionem nostram voluerint evitare. Presencium sub regie nostre majestatis sigillo testimonio literarum. Datum Prage anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo quinto, in die sancti Bartholomei, regnorum nostrorum anno Boemiae trecesimo tercio, Romani vero vicesimo. Ad mandatum regium. Wlachnico de Weytemule. (Orig, im Wittingauer Archive ; die Abschrift mitgetheilt vom königl. böhm. Museum.) 279. Der Stadtrath von Znaim trifft in dem Streite zwischen dem Ober- und Niedermüller nach dem Rathe kundiger Leute einen Ausspruch, der von beiden Müllern gehalten werden muss. Dt. 1. September 1395. Wenn der leut gedachnuss ist vorgankleich und der margist tag ist allen leuten unsicher zu leben, darumb ist ez notturft, daz alle dink, di von den leuten in der zeit geschehen, mit zeugen bewart werden und mit brifen, daz diselben sach und dink von der leut vorgessenheit ader annder irrsal nicht wurden widerruft und widertriben, di mit der gerechtikeit ein loebleich ennde haben genumen. Darumb wir Fridl Pokch, richter, Hanns Raumenrak zu der zeit purgermeister, Ulreich Starrczer, Jacob Mohoeler, Nyclos Prowiczer, Swarcz Hensl, Hannus Meychsner und anndre schepfen der stat zu Znoim tun kund und bekennen offenleich allen leuten, di nu leben ader hernach kunftig werden, di disen brif sehen ader hoeren lesen, daz di weisen mann Jakl Golutenschedl, unser mit- purger und mitgeswarner an eim und der Petr Smid und Thoman Smid sein aiden, auch unser mitpurger, ettleich zeit mit einander gekriget haben umb irr paider muelrecht und prechen, do hab wir in enpfalhen, daz si daruber solden mullner ruffen, oben und niden an der Tay gesessen, di solden den prechen zwischen in zu paiden teilen schauen und daruber sprechen, und was di selben maister sprachen, daz solden si zu paiden teilen halden ewicleich und nicht prechen, noch dawider reden. Nu haben diselben maister di prechen zwischen paiden teilen geschauet und wol gewegen und haben mit wolbedachtem mut und mit gutem rat daruber also auzgesprochen. Zu dem ersten, di nider muel zu Nessecleb sol raumen uncz an des apts paumgarten, do di erl stet und ob der herr derselben muel darinn saumig wer, so hat di ober muel den gewalt und das recht, daz si den oblaz mag obprechen und das wasser in di Tay lassen rinnen, und von der gnanten erlstauden sol di ober muel zu Pohmelicz raumen denselben graben herauf unczen zu sein zeug, und dasselb wasser, daz auf diselb muel get zu Pohmelicz, sol er fuer sich steticleich gen lassen. Wer
261 pretendentes. Propter quod universis et singulis officialibus servitoribus et fidelibus nostris tenore presencium sub regii favoris obtentu districcius inhibemus, ne prefatos Jodocum, Henricum, Henricum, Pzrenkonem ac omnes alios regni Boemie barones adherentes fautores et servitores eorundem, quos secum adducendos pro hac vice decreverint, in rebus aut corporibus eorum inquietare perturbare aut molestare presumant quomodolibet, dicti nostri conductus durante termino supradicto, prout gravem indignacionem nostram voluerint evitare. Presencium sub regie nostre majestatis sigillo testimonio literarum. Datum Prage anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo quinto, in die sancti Bartholomei, regnorum nostrorum anno Boemiae trecesimo tercio, Romani vero vicesimo. Ad mandatum regium. Wlachnico de Weytemule. (Orig, im Wittingauer Archive ; die Abschrift mitgetheilt vom königl. böhm. Museum.) 279. Der Stadtrath von Znaim trifft in dem Streite zwischen dem Ober- und Niedermüller nach dem Rathe kundiger Leute einen Ausspruch, der von beiden Müllern gehalten werden muss. Dt. 1. September 1395. Wenn der leut gedachnuss ist vorgankleich und der margist tag ist allen leuten unsicher zu leben, darumb ist ez notturft, daz alle dink, di von den leuten in der zeit geschehen, mit zeugen bewart werden und mit brifen, daz diselben sach und dink von der leut vorgessenheit ader annder irrsal nicht wurden widerruft und widertriben, di mit der gerechtikeit ein loebleich ennde haben genumen. Darumb wir Fridl Pokch, richter, Hanns Raumenrak zu der zeit purgermeister, Ulreich Starrczer, Jacob Mohoeler, Nyclos Prowiczer, Swarcz Hensl, Hannus Meychsner und anndre schepfen der stat zu Znoim tun kund und bekennen offenleich allen leuten, di nu leben ader hernach kunftig werden, di disen brif sehen ader hoeren lesen, daz di weisen mann Jakl Golutenschedl, unser mit- purger und mitgeswarner an eim und der Petr Smid und Thoman Smid sein aiden, auch unser mitpurger, ettleich zeit mit einander gekriget haben umb irr paider muelrecht und prechen, do hab wir in enpfalhen, daz si daruber solden mullner ruffen, oben und niden an der Tay gesessen, di solden den prechen zwischen in zu paiden teilen schauen und daruber sprechen, und was di selben maister sprachen, daz solden si zu paiden teilen halden ewicleich und nicht prechen, noch dawider reden. Nu haben diselben maister di prechen zwischen paiden teilen geschauet und wol gewegen und haben mit wolbedachtem mut und mit gutem rat daruber also auzgesprochen. Zu dem ersten, di nider muel zu Nessecleb sol raumen uncz an des apts paumgarten, do di erl stet und ob der herr derselben muel darinn saumig wer, so hat di ober muel den gewalt und das recht, daz si den oblaz mag obprechen und das wasser in di Tay lassen rinnen, und von der gnanten erlstauden sol di ober muel zu Pohmelicz raumen denselben graben herauf unczen zu sein zeug, und dasselb wasser, daz auf diselb muel get zu Pohmelicz, sol er fuer sich steticleich gen lassen. Wer
Strana 262
262 ober daz, daz er hiet zu arbeiten, so sol derselb mullner dem nidern vor drei tag sagen an als gevar und ob er fuer seczen wolt, so sol der nider mullner haisen aufzihen; und ob er dez nicht wolt gehorsam sein, so sol der nider mulner einen nachpauren ader zwen nemen und sol ez selber aufzihen, und das wasser, daz dacz dem ablaz oberhalb der muel ausget, das sol di ober muel herwider in den graben laiten, und wenn dez not geschieht, so sol di ober muel den graben alain raumen uncz an den furt, der niderhalb Oblaz fuer get, und furbas wann man wolt raumen, so sol di nider muel den dritten pfening geben von dem furt biz auff den eispaum. Und wenn der nidern muel auch not geschicht zu raumen, so sol der nider mullner dem obern auch drei tag vor an gevar sagen. Auch wenn ein mullner der gnanten muel sein zeug wolt pessern, so sol er dem anndern drei tag vor e an gevar sagen, daz er sich mit seiner erbeit darnach mueg richten. Auch welcher herr der gnanten muel oder sein mullner nicht hilt oder dowider rett, waz an disem priff ist geschriben, ez wer wider eim artikl oder wider mer, der ist der stat zehen mark gross vorvallen, der sol man ein pfennig nicht lassen. Und zu einer sicherheit und gezeug- nuss hab wir vorgenante rychter, purgermeister und der ganz ratt der obgenanten stat unser insigl mit rechten wissen gehangen an disen briff. Der geben ist nach Crists gepurd drei- zehenhundert jar darnach in dem ffunftem und neuzigistem jar am mitichen an sand Gylgentag. (Orig. Perg. mit anh. Sig. im m. Lardesarchive. Art. Bruck, lit. K. n. 4.) 280. Pabst Bonifaz IV. erneuert dem Nonnenkloster in Pustimeř ein Privilegium, welches zufallig verloren ging, vermöge welchem gestattet wird am Charsamstage nach dem Completorium eine Messe zu lesen. Dt. Rom 4. September 1395. Bonifacius episcopus servus servorum dei ad perpetuam rei memoriam. Sincere devocionis affectus, quem dilecte in Christo filie .. abbatissa et conventus monasterii in Pustmir alias ad infanciam salvatoris nuncupati, ordinis sancti Benedicti, Olomucensis diocesis, ad nos et romanam gerunt ecclesiam, promeretur, ut votis earum illis presertim, per que sicut pie desiderare videntur, divinis officiis intente existant et spiritualis salutis eis proveniat incrementum, quantum cum deo possumus favorabiliter annuamus. Exhibita siquidem nobis nuper pro parte dictarum abbatisse et conventus peticio continebat, quod cum olim ipse a quinquaginta annis citra usque in presenciarum ex indulto sedis apostolice singulis annis in vigilia pasce post horam completorii in crepusculo vel quasi causa maioris devocionis populi in ecclesia dicti monasterii unam missam in earum ac populi, ad hoc ibidem con- fluencium, presencia celebrari facere consueverunt ac litere apostolice super huiusmodi indulto confecte casualiter sint amisse, pro parte ipsarum abbatisse et conventus nobis fuit humiliter supplicatum, ut eis similem concessionem facere de benignitate apostolica dignaremur. Nos igitur huiusmodi supplicacionibus inclinati abbatisse ipsius monasterii pro tempore existenti et dictis conventui, ut huiusmodi missam singulis annis in ipsa vigilia pasce dumtaxat post
262 ober daz, daz er hiet zu arbeiten, so sol derselb mullner dem nidern vor drei tag sagen an als gevar und ob er fuer seczen wolt, so sol der nider mullner haisen aufzihen; und ob er dez nicht wolt gehorsam sein, so sol der nider mulner einen nachpauren ader zwen nemen und sol ez selber aufzihen, und das wasser, daz dacz dem ablaz oberhalb der muel ausget, das sol di ober muel herwider in den graben laiten, und wenn dez not geschieht, so sol di ober muel den graben alain raumen uncz an den furt, der niderhalb Oblaz fuer get, und furbas wann man wolt raumen, so sol di nider muel den dritten pfening geben von dem furt biz auff den eispaum. Und wenn der nidern muel auch not geschicht zu raumen, so sol der nider mullner dem obern auch drei tag vor an gevar sagen. Auch wenn ein mullner der gnanten muel sein zeug wolt pessern, so sol er dem anndern drei tag vor e an gevar sagen, daz er sich mit seiner erbeit darnach mueg richten. Auch welcher herr der gnanten muel oder sein mullner nicht hilt oder dowider rett, waz an disem priff ist geschriben, ez wer wider eim artikl oder wider mer, der ist der stat zehen mark gross vorvallen, der sol man ein pfennig nicht lassen. Und zu einer sicherheit und gezeug- nuss hab wir vorgenante rychter, purgermeister und der ganz ratt der obgenanten stat unser insigl mit rechten wissen gehangen an disen briff. Der geben ist nach Crists gepurd drei- zehenhundert jar darnach in dem ffunftem und neuzigistem jar am mitichen an sand Gylgentag. (Orig. Perg. mit anh. Sig. im m. Lardesarchive. Art. Bruck, lit. K. n. 4.) 280. Pabst Bonifaz IV. erneuert dem Nonnenkloster in Pustimeř ein Privilegium, welches zufallig verloren ging, vermöge welchem gestattet wird am Charsamstage nach dem Completorium eine Messe zu lesen. Dt. Rom 4. September 1395. Bonifacius episcopus servus servorum dei ad perpetuam rei memoriam. Sincere devocionis affectus, quem dilecte in Christo filie .. abbatissa et conventus monasterii in Pustmir alias ad infanciam salvatoris nuncupati, ordinis sancti Benedicti, Olomucensis diocesis, ad nos et romanam gerunt ecclesiam, promeretur, ut votis earum illis presertim, per que sicut pie desiderare videntur, divinis officiis intente existant et spiritualis salutis eis proveniat incrementum, quantum cum deo possumus favorabiliter annuamus. Exhibita siquidem nobis nuper pro parte dictarum abbatisse et conventus peticio continebat, quod cum olim ipse a quinquaginta annis citra usque in presenciarum ex indulto sedis apostolice singulis annis in vigilia pasce post horam completorii in crepusculo vel quasi causa maioris devocionis populi in ecclesia dicti monasterii unam missam in earum ac populi, ad hoc ibidem con- fluencium, presencia celebrari facere consueverunt ac litere apostolice super huiusmodi indulto confecte casualiter sint amisse, pro parte ipsarum abbatisse et conventus nobis fuit humiliter supplicatum, ut eis similem concessionem facere de benignitate apostolica dignaremur. Nos igitur huiusmodi supplicacionibus inclinati abbatisse ipsius monasterii pro tempore existenti et dictis conventui, ut huiusmodi missam singulis annis in ipsa vigilia pasce dumtaxat post
Strana 263
263 horam completorii in crepusculo vel circa per aliquem idoneum sacerdotem in ecclesia predicta celebrari facere possent, ita quod id nec eisdem abbatisse et conventui nec sacer- doti taliter celebranti ad culpam valeat imputari, auctoritate apostolica tenore presencium de speciali gracia indulgemus. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre concessionis infringere vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare pre- sumpserit indignacionem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se noverit incursurum. Datum Rome apud sanctum Petrum II nonas Septembris pontificatus nostri anno sexto. (Orig. Perg. Bleibulle fehlt, nur die Fäden sind erhalten, im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 281. Jost Markg. von Mähren, Heinrich von Rosenberg, Brenko von Skal und Buško von Schwamberg bürgen mehreren österr. Rittern 1360 Wiener Pfund dafür, dass dieselben ihnen mit 68 Spiessen und ebensoviel Schützen dienen sollen. Dt. Budweis auf dem Felde 20. September 1395. Wir Jost von gotes gnaden marggraf und herre zu Merhern, wir Heinrich von Rosenberg, Brzenke von Skal, und Buschke von Swamberg bekennen unverschaidenleich für uns und unsere erben, daz wir den erbern Hansen, dem Jorgen, herren Ulrichen des Jorgen sun, Hansen dem Hohenvelder, Hansen von Wisen und Hansen dem Sensensengger, und iren erben gelten sullen und schuldig sein dreizenhundert pfunt und sechtczig pfunt Wienner pfenninghe, dorumb sie uns mit sechzig und acht spiessen und so vil schuczen von dem heutigen tage sechs ganze wochen sullen dinen und warten. Und globen und verheissen in bei unsern wirdikeiten und treuen mit dem brieff wissentlich, das wir in desselben geltes wollen richten von heute uber vierzehn tage dreizenhundert pfunt und vierzig pfunt und das ubrige gelt ganzs wollen wir in bezalen von heute uber vier wochen. Teten wir des nicht, was sie denn desselben geltes scheden nement hincz Kristen oder Juden, wie die genant weren, irn worte dorumb zu glauben ungesworen, die sullen wir in genlich ablegen und widerkeren, und sullen sie das haben auf uns allen und auf allem unserm gut, wo wir das haben, und mögen uns auch dorumb angreifen und pfenden mit unserm gutlichem willen, als lang uncz das wir sie ires egenannten gelts und auch der scheden, die sie des hetten genommen, haben bezalt genzlich. Und des zu urkunt haben wir unser ingesigel gehenget an disen brief. Geben vor Budweis uf dem felde, noch Cristes geburt dreizenhundert jar, dornoch in dem funnf und neunzigisten jare des montags an des heiligen sand Mathes abende ewangelisten. (Orig., dessen Sigille abger. im fürstl. Schwarzenberg. Archiv zu Wittingau, Nr. 39.)
263 horam completorii in crepusculo vel circa per aliquem idoneum sacerdotem in ecclesia predicta celebrari facere possent, ita quod id nec eisdem abbatisse et conventui nec sacer- doti taliter celebranti ad culpam valeat imputari, auctoritate apostolica tenore presencium de speciali gracia indulgemus. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre concessionis infringere vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare pre- sumpserit indignacionem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se noverit incursurum. Datum Rome apud sanctum Petrum II nonas Septembris pontificatus nostri anno sexto. (Orig. Perg. Bleibulle fehlt, nur die Fäden sind erhalten, im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 281. Jost Markg. von Mähren, Heinrich von Rosenberg, Brenko von Skal und Buško von Schwamberg bürgen mehreren österr. Rittern 1360 Wiener Pfund dafür, dass dieselben ihnen mit 68 Spiessen und ebensoviel Schützen dienen sollen. Dt. Budweis auf dem Felde 20. September 1395. Wir Jost von gotes gnaden marggraf und herre zu Merhern, wir Heinrich von Rosenberg, Brzenke von Skal, und Buschke von Swamberg bekennen unverschaidenleich für uns und unsere erben, daz wir den erbern Hansen, dem Jorgen, herren Ulrichen des Jorgen sun, Hansen dem Hohenvelder, Hansen von Wisen und Hansen dem Sensensengger, und iren erben gelten sullen und schuldig sein dreizenhundert pfunt und sechtczig pfunt Wienner pfenninghe, dorumb sie uns mit sechzig und acht spiessen und so vil schuczen von dem heutigen tage sechs ganze wochen sullen dinen und warten. Und globen und verheissen in bei unsern wirdikeiten und treuen mit dem brieff wissentlich, das wir in desselben geltes wollen richten von heute uber vierzehn tage dreizenhundert pfunt und vierzig pfunt und das ubrige gelt ganzs wollen wir in bezalen von heute uber vier wochen. Teten wir des nicht, was sie denn desselben geltes scheden nement hincz Kristen oder Juden, wie die genant weren, irn worte dorumb zu glauben ungesworen, die sullen wir in genlich ablegen und widerkeren, und sullen sie das haben auf uns allen und auf allem unserm gut, wo wir das haben, und mögen uns auch dorumb angreifen und pfenden mit unserm gutlichem willen, als lang uncz das wir sie ires egenannten gelts und auch der scheden, die sie des hetten genommen, haben bezalt genzlich. Und des zu urkunt haben wir unser ingesigel gehenget an disen brief. Geben vor Budweis uf dem felde, noch Cristes geburt dreizenhundert jar, dornoch in dem funnf und neunzigisten jare des montags an des heiligen sand Mathes abende ewangelisten. (Orig., dessen Sigille abger. im fürstl. Schwarzenberg. Archiv zu Wittingau, Nr. 39.)
Strana 264
264 282. Rysenburg 13. October 1395. Markgraf Jodok fordert die Rathmannen in Berlin auf, zu einem angesetzten Land- tage, auf welchem sich Markgraf Wilhelm von Meissen einfinden werde, die Mannen und Städte einzuladen. (Riedel Codex Brandenb. B. III. p. 125.) 283. Papst Bonifaz IX. incorporirt dem Kloster Wilemov die Pfarren in Walč, Auerschitz, Leipertitz und Liběč. Dt. Rom 14. October 1395. Bonifacius episcopus servus servorum dei dilectis filiis abbati et conventui monasterii beatorum Petri et Pauli apostolorum in Willemov ordinis sancti Benedicti, Pragensis diocesis salutem et apostolicam benediccionem. Exigit vestre devocionis sinceritas et religionis, sub qua devotum exhibetis domino famulatum, promeretur honestas, ut peticiones vestras, illas presertim que commodum et utilitatem vestram et monasterii vestri respicere dinoscuntur, quantum cum deo possumus ad exaudicionis graciam favorabiliter admittimus. Hinc est, quod nos vestris in hac parte supplicacionibus inclinati, ut incumbencia vobis onera valeatis pro tempore commodius supportare, de alicuius subvencionis auxilio vobis providere volentes in Walcz, in Aurtitz, in Lonpraticz et Lybyecz parochiales ecclesias Olomucensis et Pragensis diocesium, que ut asseritis de jure patronatus vestri monasterii beatorum Petri et Pauli apostolorum in Wylemov ordinis sancti Benedicti dicte Pragensis diocesis existunt, qua- rumque sexaginta dicto vestro monasterio, cuius centum marcharum argenti puri fructus, redditus ac proventus secundum communem existimacionem valorem annuum, ut asseritis, non excedunt, cum omnibus iuribus et pertinenciis suis auctoritate apostolica tenore presen- cium perpetuo incorporamus, annectimus et unimus, ita quod cedentibus vel decedentibus dilectis filiis rectoribus earundem ecclesiarum, qui nunc sunt aut alias ipsas ecclesias quo- modolibet dimittentibus, liceat vobis corporalem possessionem earundem ecclesiarum auctoritate propria apprehendere, aut eciam in usus vestros perpetuo retinere, nec non fructus redditus et proventus huiusmodi ecclesiarum in supportacione eorundem onerum deputare, super hoc diocesani loci pro tempore existentis et cuiuscunque alterius licencia seu consensu minime requisitis; reservatis tamen pro singulis perpetuis vicariis inibi perpetuo instituendis, qui eciam monachi professi predicti monasterii esse possint, singulis congruis porcionibus, de quibus congrue subtentari, episcopalia jura solvere, et alia eis incumbencia onera valeant supportare. Non obstantibus, si aliqui super provisionibus sibi faciendis de huiusmodi vel aliis beneficiis ecclesiasticis in illis partibus speciales vel generales apostolice sedis vel legatorum eius literas impetrarint, eciam si per eas ad inhibicionem, reservacionem et
264 282. Rysenburg 13. October 1395. Markgraf Jodok fordert die Rathmannen in Berlin auf, zu einem angesetzten Land- tage, auf welchem sich Markgraf Wilhelm von Meissen einfinden werde, die Mannen und Städte einzuladen. (Riedel Codex Brandenb. B. III. p. 125.) 283. Papst Bonifaz IX. incorporirt dem Kloster Wilemov die Pfarren in Walč, Auerschitz, Leipertitz und Liběč. Dt. Rom 14. October 1395. Bonifacius episcopus servus servorum dei dilectis filiis abbati et conventui monasterii beatorum Petri et Pauli apostolorum in Willemov ordinis sancti Benedicti, Pragensis diocesis salutem et apostolicam benediccionem. Exigit vestre devocionis sinceritas et religionis, sub qua devotum exhibetis domino famulatum, promeretur honestas, ut peticiones vestras, illas presertim que commodum et utilitatem vestram et monasterii vestri respicere dinoscuntur, quantum cum deo possumus ad exaudicionis graciam favorabiliter admittimus. Hinc est, quod nos vestris in hac parte supplicacionibus inclinati, ut incumbencia vobis onera valeatis pro tempore commodius supportare, de alicuius subvencionis auxilio vobis providere volentes in Walcz, in Aurtitz, in Lonpraticz et Lybyecz parochiales ecclesias Olomucensis et Pragensis diocesium, que ut asseritis de jure patronatus vestri monasterii beatorum Petri et Pauli apostolorum in Wylemov ordinis sancti Benedicti dicte Pragensis diocesis existunt, qua- rumque sexaginta dicto vestro monasterio, cuius centum marcharum argenti puri fructus, redditus ac proventus secundum communem existimacionem valorem annuum, ut asseritis, non excedunt, cum omnibus iuribus et pertinenciis suis auctoritate apostolica tenore presen- cium perpetuo incorporamus, annectimus et unimus, ita quod cedentibus vel decedentibus dilectis filiis rectoribus earundem ecclesiarum, qui nunc sunt aut alias ipsas ecclesias quo- modolibet dimittentibus, liceat vobis corporalem possessionem earundem ecclesiarum auctoritate propria apprehendere, aut eciam in usus vestros perpetuo retinere, nec non fructus redditus et proventus huiusmodi ecclesiarum in supportacione eorundem onerum deputare, super hoc diocesani loci pro tempore existentis et cuiuscunque alterius licencia seu consensu minime requisitis; reservatis tamen pro singulis perpetuis vicariis inibi perpetuo instituendis, qui eciam monachi professi predicti monasterii esse possint, singulis congruis porcionibus, de quibus congrue subtentari, episcopalia jura solvere, et alia eis incumbencia onera valeant supportare. Non obstantibus, si aliqui super provisionibus sibi faciendis de huiusmodi vel aliis beneficiis ecclesiasticis in illis partibus speciales vel generales apostolice sedis vel legatorum eius literas impetrarint, eciam si per eas ad inhibicionem, reservacionem et
Strana 265
265 decretum vel alias quomodolibet sit processum, quas quidem literas et processus habitos per easdem ad predictas ecclesias volumus non extendi, sed nullum per hoc eis quoad assecu- cionem beneficiorum aliorum preiudicium generari, et quibuslibet literis, indulgenciis et privilegiis apostolicis, generalibus vel specialibus, quorumcunque tenorum existant, per que presentibus non expressa vel totaliter non inserta effectus earum non impediri valeat quo- modolibet vel differri, vel de quibus quorumque totis tenoribus de verbo ad verbum haberi debeat in nostris literis mencio specialis. Nos enim ex nunc irritum decernimus et inane, si secus super hiis a quoquam quavis auctoritate scienter vel ignoranter contigerit attemptari. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre incorporacionis, anneccionis, unionis, constitucionis, et voluntatis infringere, vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare presumpserit, indignacionem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se noverit incursurum. Datum Rome apud sanctum Petrum II. idus Octobris, pontificatus nostri anno sexto. (Dobner Monum. IV. 385.) 284. König Wenzel IV. befieklt seinen Rathen, dass sie den Markgrafen Jodok und die böhmischen Landherren, denen er sicheres Geleite versprochen, zu ihm bringen. Dt. Prag 18. October 1395. Wir Wenczlaw von gotes gnaden Romischer kunig zu allen zeiten merer des reichs und kunig zu Behem, bekennen und tun kunt offenlichen mit diesem brife allen den, die in sehen oder horen lesen, das wir dem erwirdigen Johansen bischoff zu Lubus unserm fursten, den ersamen Markold prior sand Johans orden von Jerusalem zu Beheim, Polan und zu Osterreich unsere liben andechtigen, und den edeln Pothen von Czastolowicz und Hinczen Pflug von Orlik unsern reten und liben getreuen bevolhen haben, das sie den hochgebornen Josten marggraven zu Merhern unsern liben vettern und fürsten, und alle und igliche lanthern zu Beheim mit in zu uns brengen und sicher geleiten sollen; dovon mit wolbedachtem mute und rechter wissen so geben wir dem egenanten unserm vettern marg- graven Josten und allen und iglichen unsern lantherrn zu Behem und allen iren dinern, die mit im zu uns reiten, unser sicher fride und geleite, zu uns zu komen, bei uns zu sein und wider von uns wider zuhauss zu reiten, fur uns und alle die, die durch unsern willen tun und lassen, sicher leibes und gutes an alles geverde, als ouch unsere rete und ouch die burgermeistere, rete und burgere gemeinlich unser stete in der grossen, kleinen und neuen stete zu Prage in ouch sulche geleite geloben und geben. Und sulche unsere geleite sol weren von dem suntag, der do schirist kumpt, uber virzehen tage an geverde. Mit urkunt dicz brifes vorsigelt mit unserr kuniglichen Maiestat insigel. Geben zu Prage noch 34
265 decretum vel alias quomodolibet sit processum, quas quidem literas et processus habitos per easdem ad predictas ecclesias volumus non extendi, sed nullum per hoc eis quoad assecu- cionem beneficiorum aliorum preiudicium generari, et quibuslibet literis, indulgenciis et privilegiis apostolicis, generalibus vel specialibus, quorumcunque tenorum existant, per que presentibus non expressa vel totaliter non inserta effectus earum non impediri valeat quo- modolibet vel differri, vel de quibus quorumque totis tenoribus de verbo ad verbum haberi debeat in nostris literis mencio specialis. Nos enim ex nunc irritum decernimus et inane, si secus super hiis a quoquam quavis auctoritate scienter vel ignoranter contigerit attemptari. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre incorporacionis, anneccionis, unionis, constitucionis, et voluntatis infringere, vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare presumpserit, indignacionem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se noverit incursurum. Datum Rome apud sanctum Petrum II. idus Octobris, pontificatus nostri anno sexto. (Dobner Monum. IV. 385.) 284. König Wenzel IV. befieklt seinen Rathen, dass sie den Markgrafen Jodok und die böhmischen Landherren, denen er sicheres Geleite versprochen, zu ihm bringen. Dt. Prag 18. October 1395. Wir Wenczlaw von gotes gnaden Romischer kunig zu allen zeiten merer des reichs und kunig zu Behem, bekennen und tun kunt offenlichen mit diesem brife allen den, die in sehen oder horen lesen, das wir dem erwirdigen Johansen bischoff zu Lubus unserm fursten, den ersamen Markold prior sand Johans orden von Jerusalem zu Beheim, Polan und zu Osterreich unsere liben andechtigen, und den edeln Pothen von Czastolowicz und Hinczen Pflug von Orlik unsern reten und liben getreuen bevolhen haben, das sie den hochgebornen Josten marggraven zu Merhern unsern liben vettern und fürsten, und alle und igliche lanthern zu Beheim mit in zu uns brengen und sicher geleiten sollen; dovon mit wolbedachtem mute und rechter wissen so geben wir dem egenanten unserm vettern marg- graven Josten und allen und iglichen unsern lantherrn zu Behem und allen iren dinern, die mit im zu uns reiten, unser sicher fride und geleite, zu uns zu komen, bei uns zu sein und wider von uns wider zuhauss zu reiten, fur uns und alle die, die durch unsern willen tun und lassen, sicher leibes und gutes an alles geverde, als ouch unsere rete und ouch die burgermeistere, rete und burgere gemeinlich unser stete in der grossen, kleinen und neuen stete zu Prage in ouch sulche geleite geloben und geben. Und sulche unsere geleite sol weren von dem suntag, der do schirist kumpt, uber virzehen tage an geverde. Mit urkunt dicz brifes vorsigelt mit unserr kuniglichen Maiestat insigel. Geben zu Prage noch 34
Strana 266
266 Cristes geburte dreizenhundert jare und dornach in dem fumfundneunzigisten jaren an sand Lucastage, unserr reiche des Behemischen in dem dreiunddreissigisten und des Romischen in dem zweinzigisten jaren. (Auf der Plicatur: Ad mandatum domini regis Franciscus prepositus. — Orig. Perg. mit anh. gr. Sig. im m. Landes-Archiv Nr. 190 Misc. — Abgedruckt bei Pelzel: K. Wenzel II. Urkundenb. p. 7.) 285. Dresden 6. November 1395. Markgraf Jodok bestätigt die Verbindung der Pfarre zu Gardelegen mit der Probstei zu Stendal. (Riedel Cod. Brandenb. A. V. p. 146.) 286. Schiedsspruch zwischen Ditrich von Olši und dem Pfarrer daselbst bezüglich des für die Vorfahren des Ditrich abzuhaltenden Anniversars. Dt. Doubravnik 11. November 1395. Ve ímě boží amen. Všeliké věci ješto sě dějí pod časem, čas mine a ty věci také s paměti sejdú. Protož múdrými jest vymyšleno, aby všeliké věci věčně svědky ctnými a písmem zapsány paměti lidské byly zachovány. A protož my farař v Bystřici a děkan Tišnovský kněz Václav a kněz Petr farař v Dúbravníce vyznáváme všem nynějším i bu- dúcím tímto listem, ktož jej čísti nebo slyšeti budú, že kněz Tomáš farař v Olší za sě i od svého kostela s jedné strany a ctný panoše Dětřich i jeho manzelka paní Kačna tudyž v Olší za sě i od svých herbóv s druhé strany na nás jsú přišli, jakžto na dobrotivé smluvce s vobú stranú o pohřeb kostelní i o služby zádušní předkóv Dětřichových a jeho manželky dřéve jmenovaných. Tak že my ubrmanové a smluvce dobrotivé s dobrým roz- myslem a s potazem múdrých lidí tak jsme vyřkli i vypověděli, aby ctný panoše Dětřich a jeho manzelka dřéve jmenovaná ukázali a postúpili hřivny platu na lidech kostelu v Olší a knězi Tomášovi farařovi času toho i po něm budúcím farářóm věčně, a za tu hřivnu knez Tomáš farař i po něm budúcí faráři má a jmíti budú činiti služby jednu o svatém Jiří a druhú o svatém Vaclavě takým činem: vigilie o devíti lekcijích a na zajtří jedna mše zpívaná Matky boží a druhá zádušní zpívaná a čtyři čtené zádušní. Pakli by jeden den mší tolik nemohl jmíti, ale druhý den aby naplnil. A když by ty služby svrchu psané který kolivěk farář obmeškal, tehdy Dětřich a paní Kačna dřéve psaní i jich herbové moci budú ten plat staviti, dokudž ta služba naplněna nebude. A také ctný panoše Dětřich, paní Kačna i jich herbové pohřeb v kostele Oleškém jmíti jmají a má se za ně prosba díti jako za dobrodějce zvláští toho kostela v Olší. A to naše vyřčení s vobú stranú mile a dobrotivě
266 Cristes geburte dreizenhundert jare und dornach in dem fumfundneunzigisten jaren an sand Lucastage, unserr reiche des Behemischen in dem dreiunddreissigisten und des Romischen in dem zweinzigisten jaren. (Auf der Plicatur: Ad mandatum domini regis Franciscus prepositus. — Orig. Perg. mit anh. gr. Sig. im m. Landes-Archiv Nr. 190 Misc. — Abgedruckt bei Pelzel: K. Wenzel II. Urkundenb. p. 7.) 285. Dresden 6. November 1395. Markgraf Jodok bestätigt die Verbindung der Pfarre zu Gardelegen mit der Probstei zu Stendal. (Riedel Cod. Brandenb. A. V. p. 146.) 286. Schiedsspruch zwischen Ditrich von Olši und dem Pfarrer daselbst bezüglich des für die Vorfahren des Ditrich abzuhaltenden Anniversars. Dt. Doubravnik 11. November 1395. Ve ímě boží amen. Všeliké věci ješto sě dějí pod časem, čas mine a ty věci také s paměti sejdú. Protož múdrými jest vymyšleno, aby všeliké věci věčně svědky ctnými a písmem zapsány paměti lidské byly zachovány. A protož my farař v Bystřici a děkan Tišnovský kněz Václav a kněz Petr farař v Dúbravníce vyznáváme všem nynějším i bu- dúcím tímto listem, ktož jej čísti nebo slyšeti budú, že kněz Tomáš farař v Olší za sě i od svého kostela s jedné strany a ctný panoše Dětřich i jeho manzelka paní Kačna tudyž v Olší za sě i od svých herbóv s druhé strany na nás jsú přišli, jakžto na dobrotivé smluvce s vobú stranú o pohřeb kostelní i o služby zádušní předkóv Dětřichových a jeho manželky dřéve jmenovaných. Tak že my ubrmanové a smluvce dobrotivé s dobrým roz- myslem a s potazem múdrých lidí tak jsme vyřkli i vypověděli, aby ctný panoše Dětřich a jeho manzelka dřéve jmenovaná ukázali a postúpili hřivny platu na lidech kostelu v Olší a knězi Tomášovi farařovi času toho i po něm budúcím farářóm věčně, a za tu hřivnu knez Tomáš farař i po něm budúcí faráři má a jmíti budú činiti služby jednu o svatém Jiří a druhú o svatém Vaclavě takým činem: vigilie o devíti lekcijích a na zajtří jedna mše zpívaná Matky boží a druhá zádušní zpívaná a čtyři čtené zádušní. Pakli by jeden den mší tolik nemohl jmíti, ale druhý den aby naplnil. A když by ty služby svrchu psané který kolivěk farář obmeškal, tehdy Dětřich a paní Kačna dřéve psaní i jich herbové moci budú ten plat staviti, dokudž ta služba naplněna nebude. A také ctný panoše Dětřich, paní Kačna i jich herbové pohřeb v kostele Oleškém jmíti jmají a má se za ně prosba díti jako za dobrodějce zvláští toho kostela v Olší. A to naše vyřčení s vobú stranú mile a dobrotivě
Strana 267
267 jsú přijeli a slíbili je držeti. Kteréhožto platu Dětřich a paní Kačna manželka jeho postúpili jsú ve vsi v Rojetíně na lidech svých na Philipovi o svatém Jiří devět grošov a o svatém Václavě puol desáta; Jakub řečený Krb jednú devět grošóv a druhé puol desáta; Herša jednú čtrnáct grošóv a druhé třináct holého platu, sobě panství a roboty na těch lidech, neb kteříž na těch sedlišcích sedú zachovávajíc od sebe i od svých herbóv postupují; kterýžto plat bylo-li by, že by sšel ctným panoší Dětřichem neb paní Kačnú anebo jejich herbi (sic) jich vinú kromě otvořité války v zemi, budú jmíti jinde hřivnu platu ukázati na svém zboží svobodném a farař nemá služeb proto opusti (sic) zádušních, ale tímto listem toho platu dobývati. List tento má položen býti v zakrytě*) v klášteře Dubravnickém a odtud nemá býti vydán žádné straně, bude-li jeho potřebí, než dobře zajisten. A na svědomí těch všech úmluv pečeti naše přivěsili jsme a konventskú pečet z Dúbravníka, páně Vilémovú pečet z Prnstayna, dědice kostela Oleského a ctného panoše rytířského Ctibora z Litavy. Dán list léta od narození božího tisíc tři sta a devadesát a pět den svatého Martina v Dúbra- vníce v klášteře. (Orig. Perg. 5 h. Sig. im Archive des Kl. Raigern.) 287. Berlin und Köln 25. November 1395. Die Räthe zu Berlin und Köln geloben dem Markgrafen Wilhelm von Meissen und Elisabeth seiner Gemalin mit Rücksicht auf die an sie vom Markgrafen Jodok geschehene Abtretung der alten und neuen Mark. (Riedel Cod. Brandenb. B. III. 125.) 288. König Wenzel IV gibt dem Markgrafen Jodok und seinen Anhängern sicheres Geleite und befiehlt seinen Beamten, dass sie dasselbe strenge einhalten. Dt. Prag 2. December 1395. Wenceslaus dei gracia Romanorum rex semper Augustus et Boemie rex notum- facimus tenore presencium universis, quod animo deliberato sano fidelium nostrorum accedente consilio et de certa nostra sciencia illustri Jodoco marchioni Moravie, principi patruo nostro carissimo, et omnibus aliis regni Boemie baronibus, adherentibus, fautoribus et servitoribus eorumdem, quos secum adducendos decreverit, salvum et securum conductum nostrum pro nobis, fautoribus et adherentibus nostris et omnibus aliis, qui causa nostri faciunt et dimittunt, dedimus et donavimus, damus virtute presencium dolo et fraude quibuslibet proculmotis et donamus. Ita videlicet, ut ipsi omnes et eorum quilibet cum fautoribus, adherentibus et *) Snad: sakristii. 34*
267 jsú přijeli a slíbili je držeti. Kteréhožto platu Dětřich a paní Kačna manželka jeho postúpili jsú ve vsi v Rojetíně na lidech svých na Philipovi o svatém Jiří devět grošov a o svatém Václavě puol desáta; Jakub řečený Krb jednú devět grošóv a druhé puol desáta; Herša jednú čtrnáct grošóv a druhé třináct holého platu, sobě panství a roboty na těch lidech, neb kteříž na těch sedlišcích sedú zachovávajíc od sebe i od svých herbóv postupují; kterýžto plat bylo-li by, že by sšel ctným panoší Dětřichem neb paní Kačnú anebo jejich herbi (sic) jich vinú kromě otvořité války v zemi, budú jmíti jinde hřivnu platu ukázati na svém zboží svobodném a farař nemá služeb proto opusti (sic) zádušních, ale tímto listem toho platu dobývati. List tento má položen býti v zakrytě*) v klášteře Dubravnickém a odtud nemá býti vydán žádné straně, bude-li jeho potřebí, než dobře zajisten. A na svědomí těch všech úmluv pečeti naše přivěsili jsme a konventskú pečet z Dúbravníka, páně Vilémovú pečet z Prnstayna, dědice kostela Oleského a ctného panoše rytířského Ctibora z Litavy. Dán list léta od narození božího tisíc tři sta a devadesát a pět den svatého Martina v Dúbra- vníce v klášteře. (Orig. Perg. 5 h. Sig. im Archive des Kl. Raigern.) 287. Berlin und Köln 25. November 1395. Die Räthe zu Berlin und Köln geloben dem Markgrafen Wilhelm von Meissen und Elisabeth seiner Gemalin mit Rücksicht auf die an sie vom Markgrafen Jodok geschehene Abtretung der alten und neuen Mark. (Riedel Cod. Brandenb. B. III. 125.) 288. König Wenzel IV gibt dem Markgrafen Jodok und seinen Anhängern sicheres Geleite und befiehlt seinen Beamten, dass sie dasselbe strenge einhalten. Dt. Prag 2. December 1395. Wenceslaus dei gracia Romanorum rex semper Augustus et Boemie rex notum- facimus tenore presencium universis, quod animo deliberato sano fidelium nostrorum accedente consilio et de certa nostra sciencia illustri Jodoco marchioni Moravie, principi patruo nostro carissimo, et omnibus aliis regni Boemie baronibus, adherentibus, fautoribus et servitoribus eorumdem, quos secum adducendos decreverit, salvum et securum conductum nostrum pro nobis, fautoribus et adherentibus nostris et omnibus aliis, qui causa nostri faciunt et dimittunt, dedimus et donavimus, damus virtute presencium dolo et fraude quibuslibet proculmotis et donamus. Ita videlicet, ut ipsi omnes et eorum quilibet cum fautoribus, adherentibus et *) Snad: sakristii. 34*
Strana 268
268 servitoribus a die date presencium usque ad festum nativitatis Christi proxime venturum inclusive duraturum ad nos venire, aput nos morari et nobis viceversa ad domicilia propria remeare possint et valeant, salvis rebus et personis, nullum dolum seu fraudem in eo sub verbo regio penitus pretendentes. Propter quod universis et singulis officialibus, servitoribus et fidelibus nostris tenore presencium sub regii favoris obtentu districcius inhibemus, ne prefatum illustrem Jodocum marchionem Moravie, principem patruum nostrum carissimum, ac omnes alios regni Boemie adherentes fautores et servitores eorundem, quos secum adducendos pro hac vice decreverint, in rebus et corporibus eorum inquietare, perturbare aut molestare presumant quomodolibet, durante termino supradicto, prout gravem indignacionem nostram voluerint arcius evitare. Presencium sub regie nostre Maiestatis sigillo testimonio literarum. Datum Prage anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo quinto, die secunda Decembris, regnorum nostrorum anno Boemie tricesimo tercio, Romanorum vero vicesimo. (Orig. Perg. mit häng. Sig. im m. Landes-Arch. Nr. 35 Privil. — Auf der Plicatur: Per dominum Johannem ducem Gorlicensem Wlachnico de Weytemule. — In dorso: R. Wen- ceslaus de Olomucz. — Abgedr. bei Pelzel: K. Wenzel II. Urkdb. p. 8.) 289. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Pešik von Opatowitz das Leibgeding seiner Frau auf einem Hofe bei Kelč versichere. Dt. Arnoltowitz 8. December 1395. Nicolaus etc. notumfacimus etc. Quod constitutus etc. Pessico de Opathowicz etc. Anne conthorali sue legitime in et super curia sita prope opidum Gelcz, quam a nobis et ecclesia nostra Olomucensi in feudum tenet et habet de presenti, quadraginta marcas grossorum pragensium moravici numeri et pagamenti pro vera dote, quod vulgariter leipgedinge nun- cupatur, demonstravit designavit et legitime deputavit, supplicans nobis tamquam superiori feudi domino curie antedicte humiliter et devote, quatenus ad predictas resignacionem, demonstracionem et deputacionem ipsius dotis nostrum consensum adhibere et eidem Anne dotalicium huiusmodi conferre graciosius dignaremur. Nos etc. ad predictam dotem, que leipgeding nominatur, omni modo et forma, ut premittitur, nostrum consensum damus beni- volum pariter et assensum sibique Anne dictum dotalicium contulimus ut moris est et con- ferimus per presentes juxta morem et consuetudinem vasallorum nostrorum et episcopatus nostri Olomucensis, nostris et ecclesie nostre juribus atque serviciis semper salvis. Dantes et concedentes eidem Anne Ottonem Tanfeld et Cunczonem de Smola etc. in veros et legitimos tutores etc. Presentibus nobilibus Laczcone de Crawar, Wokkone de Crawar, Jodoco de Wolfsberg, Jan de Dobruss et aliis quam pluribus fidelibus nostris feudalibus dilectis. Harum etc. Datum Arnoltowicz die concepcionis sancte Marie anno domini etc. nonagesimo quinto. (Aus dem Lehensquatern II. p. 61 im fürsterzb. Archive in Kremsier.)
268 servitoribus a die date presencium usque ad festum nativitatis Christi proxime venturum inclusive duraturum ad nos venire, aput nos morari et nobis viceversa ad domicilia propria remeare possint et valeant, salvis rebus et personis, nullum dolum seu fraudem in eo sub verbo regio penitus pretendentes. Propter quod universis et singulis officialibus, servitoribus et fidelibus nostris tenore presencium sub regii favoris obtentu districcius inhibemus, ne prefatum illustrem Jodocum marchionem Moravie, principem patruum nostrum carissimum, ac omnes alios regni Boemie adherentes fautores et servitores eorundem, quos secum adducendos pro hac vice decreverint, in rebus et corporibus eorum inquietare, perturbare aut molestare presumant quomodolibet, durante termino supradicto, prout gravem indignacionem nostram voluerint arcius evitare. Presencium sub regie nostre Maiestatis sigillo testimonio literarum. Datum Prage anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo quinto, die secunda Decembris, regnorum nostrorum anno Boemie tricesimo tercio, Romanorum vero vicesimo. (Orig. Perg. mit häng. Sig. im m. Landes-Arch. Nr. 35 Privil. — Auf der Plicatur: Per dominum Johannem ducem Gorlicensem Wlachnico de Weytemule. — In dorso: R. Wen- ceslaus de Olomucz. — Abgedr. bei Pelzel: K. Wenzel II. Urkdb. p. 8.) 289. Nikolaus Bischof von Olmütz gestattet, dass Pešik von Opatowitz das Leibgeding seiner Frau auf einem Hofe bei Kelč versichere. Dt. Arnoltowitz 8. December 1395. Nicolaus etc. notumfacimus etc. Quod constitutus etc. Pessico de Opathowicz etc. Anne conthorali sue legitime in et super curia sita prope opidum Gelcz, quam a nobis et ecclesia nostra Olomucensi in feudum tenet et habet de presenti, quadraginta marcas grossorum pragensium moravici numeri et pagamenti pro vera dote, quod vulgariter leipgedinge nun- cupatur, demonstravit designavit et legitime deputavit, supplicans nobis tamquam superiori feudi domino curie antedicte humiliter et devote, quatenus ad predictas resignacionem, demonstracionem et deputacionem ipsius dotis nostrum consensum adhibere et eidem Anne dotalicium huiusmodi conferre graciosius dignaremur. Nos etc. ad predictam dotem, que leipgeding nominatur, omni modo et forma, ut premittitur, nostrum consensum damus beni- volum pariter et assensum sibique Anne dictum dotalicium contulimus ut moris est et con- ferimus per presentes juxta morem et consuetudinem vasallorum nostrorum et episcopatus nostri Olomucensis, nostris et ecclesie nostre juribus atque serviciis semper salvis. Dantes et concedentes eidem Anne Ottonem Tanfeld et Cunczonem de Smola etc. in veros et legitimos tutores etc. Presentibus nobilibus Laczcone de Crawar, Wokkone de Crawar, Jodoco de Wolfsberg, Jan de Dobruss et aliis quam pluribus fidelibus nostris feudalibus dilectis. Harum etc. Datum Arnoltowicz die concepcionis sancte Marie anno domini etc. nonagesimo quinto. (Aus dem Lehensquatern II. p. 61 im fürsterzb. Archive in Kremsier.)
Strana 269
269 290. Nikolaus Bischof von Olmütz gibt seine Einwilligung, dass Otto von Tannfeld die Mitgift seiner Frau auf dem Dorfe Těšitz versichere. Dt. Arnoltowitz 8. December 1395. Nicolaus etc. notumfacimus etc. Quod constitutus etc. Otto de Tanfelt fidelis noster dilectus Elizabeth conthorali sue legitime in villa, que magna Czesicz nominatur, quam a nobis et ecclesia nostra Olomucensi in feodum tenet et habet de presenti, quadraginta marcas grossorum pragensium moravici numeri et pagamenti ibidem in magna Czeschicz pro vera dote, quod vulgariter leipgedinge nuncupatur, demonstravit assignavit et legitime deputavit, supplicans nobis tamquam superiori feudi domino bonorum predictorum humiliter et devote, quatenus ad predictas resignacionem demonstracionem et deputacionem ipsius dotis nostrum consensum adhibere et eidem dotalicium huiusmodi graciosius conferre dignaremur. Nos vero supplicacionibus ipsius benignius inclinati ad predictam dotem, que vulgariter leipgedinge nominatur, in omni modo et forma, ut premittitur, nostrum consensum damus benivolum pariter et assensum sibique Elizabeth dictum dotalicium contulimus, ut moris est, et con- ferimus per presentes juxta morem et consuetudinem vasallorum nostrorum et episcopatus nostri Olomucensis, nostris et ecclesie nostre juribus atque serviciis semper salvis. Dantes et concedentes eidem Elizabeth Pessiconem de Opathowicz et Luczconem de Ruska fideles nostros dilectos in veros et legitimos tutores, ut eam tueantur et gubernent contra quemlibet, qui eam vellet in dotalicio antedicto quomodolibet impedire. Presentibus nobilibus et strenuis domino Laczcone de Krawar, Wokkone de Crawar, Jodoco de Wolfsberg marscallo nostro, Jan de Dobruss, Jan de Byela et aliis quam pluribus fidelibus nostris feudalibus dilectis ad premissa constitutis. Harum quibus sigillum nostrum de certa nostra sciencia est appensum testimonio literarum. Datum Arnoltowicz die concepcionis sancte Marie. Anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo quinto. (Aus dem Lehensquatern II. p. 60 im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 291. Nikolaus Bischof von Olmütz verleiht dem Maršik von Petrowitz drei Viertellahne zum Lehen. Dt. Freiberg 19. December 1395. Nicolaus etc. notumfacimus etc. Quod diligenter consideratis serviciis nobis et ecclesie nostre Olomucensis impensis ac in posterum per fidelem nostrum Marssiconem de Petrowicz impendendis, sibi pro se et suis heredibus legitimis masculini sexus in servicium dedimus ac presentibus de certa nostra sciencia in villa Petrowicz damus et donamus tria quartalia agrorum, que longis temporibus inculta jacuerunt. Sic tamen, quod dictus Marssico
269 290. Nikolaus Bischof von Olmütz gibt seine Einwilligung, dass Otto von Tannfeld die Mitgift seiner Frau auf dem Dorfe Těšitz versichere. Dt. Arnoltowitz 8. December 1395. Nicolaus etc. notumfacimus etc. Quod constitutus etc. Otto de Tanfelt fidelis noster dilectus Elizabeth conthorali sue legitime in villa, que magna Czesicz nominatur, quam a nobis et ecclesia nostra Olomucensi in feodum tenet et habet de presenti, quadraginta marcas grossorum pragensium moravici numeri et pagamenti ibidem in magna Czeschicz pro vera dote, quod vulgariter leipgedinge nuncupatur, demonstravit assignavit et legitime deputavit, supplicans nobis tamquam superiori feudi domino bonorum predictorum humiliter et devote, quatenus ad predictas resignacionem demonstracionem et deputacionem ipsius dotis nostrum consensum adhibere et eidem dotalicium huiusmodi graciosius conferre dignaremur. Nos vero supplicacionibus ipsius benignius inclinati ad predictam dotem, que vulgariter leipgedinge nominatur, in omni modo et forma, ut premittitur, nostrum consensum damus benivolum pariter et assensum sibique Elizabeth dictum dotalicium contulimus, ut moris est, et con- ferimus per presentes juxta morem et consuetudinem vasallorum nostrorum et episcopatus nostri Olomucensis, nostris et ecclesie nostre juribus atque serviciis semper salvis. Dantes et concedentes eidem Elizabeth Pessiconem de Opathowicz et Luczconem de Ruska fideles nostros dilectos in veros et legitimos tutores, ut eam tueantur et gubernent contra quemlibet, qui eam vellet in dotalicio antedicto quomodolibet impedire. Presentibus nobilibus et strenuis domino Laczcone de Krawar, Wokkone de Crawar, Jodoco de Wolfsberg marscallo nostro, Jan de Dobruss, Jan de Byela et aliis quam pluribus fidelibus nostris feudalibus dilectis ad premissa constitutis. Harum quibus sigillum nostrum de certa nostra sciencia est appensum testimonio literarum. Datum Arnoltowicz die concepcionis sancte Marie. Anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo quinto. (Aus dem Lehensquatern II. p. 60 im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 291. Nikolaus Bischof von Olmütz verleiht dem Maršik von Petrowitz drei Viertellahne zum Lehen. Dt. Freiberg 19. December 1395. Nicolaus etc. notumfacimus etc. Quod diligenter consideratis serviciis nobis et ecclesie nostre Olomucensis impensis ac in posterum per fidelem nostrum Marssiconem de Petrowicz impendendis, sibi pro se et suis heredibus legitimis masculini sexus in servicium dedimus ac presentibus de certa nostra sciencia in villa Petrowicz damus et donamus tria quartalia agrorum, que longis temporibus inculta jacuerunt. Sic tamen, quod dictus Marssico
Strana 270
270 seu heredes seu successores nobis, ecclesie nostre Olomucensi et successoribus nostris episcopis de dictis tribus quartalibus agrorum, quando requisiti fuerint, cum una ballista ad castrum Heukenwald servire tenebuntur. Datum Friburg dominica ante festum sancti Thome apostoli. Anno domini etc. nonagesimo quinto. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 110.) 292. K. Wenzel empfiehlt dem Pabste den Courad Vechta. Dt. 1395. Danctissime pater etc. Quam sinceris affectibus quamve affectuosis desideriis exal- tacionem status honorabilis Conradi de N. clerici Osnabrugensis diocesis, familiaris nostri devoti dilecti, regia celsitudo desideret, ex frequentibus et replicatis literis nostris Beatitudo vestra dudum cognoscere potuit evidenter; et si dici liceat, satis nobis cedit in dedecus, dum hujusmodi vota nostra in cassum et preces nostras converti videmus in ventum; et utinam, Beatissime pater! personam præfati Conradi ejusque merita et gratitudines servitiorum innumeras, quibus non solum nobis et imperio, verum etiam sanctæ Romanæ ecclesiæ et S. Vra dudum complacuit, B. Vra per effectum agnosceret; utique ipsum non jam ad preces nostras, sed potius motu proprio ad ecclesiastica beneficia promoveret! Sicut autem pridem Sanct. Vestræe scripsimus et humiliter supplicavimus, ut venerabilem Johannem Ratisponensem episcopum, natum illustris Stephani comitis palatini Rheni et ducis Bavariæ, principis et consanguinei nostri dilecti, ad ecclesiam Aquilegiensem ex morte quondam venerabilis Johannis patriarchæ Aquilegiensis vacantis ad præsens transferre V. S. dignaretur: ita et nunc S. V. devoto studio multum humiliter supplicamus, desiderantes ex corde, quatenus eundem episcopum ad præfatam . . ecclesiam transferre, præfato quoque Conrado de dicta Ratisponensi ecclesia regiæ interventionis intuitu dignemini misericorditer providere. Nisi enim promotionem ipsius probitas laudanda deposceret, nequaquam pro eo tanto studio, tantaque frequentia scriberemus. Faciet autem in hoc V. S. majestati nostræe gratiam procul dubio singularem. Personam etc. sub secretis etc. (Palacký Formelb. II. 58.) 293. Das Kloster Herburg in Brünn verkauft einen Meierhof in Nieder-Gerspitz dem Michael Mächler, dessen Frau und vier Kindern auf deren Lebenszeit. Dt. 25. Jänner 1396 s. l. Wir Gerusch, die weil priorin, und der gancze convent des klosters zu unser liben frauen sand Marie dacz Swesterherborg in der statt zu Brunne bekennen offenbar und tuen kund mit dem brif allen leuten, das wir mit wolbedachtem mut, mit gunst und mit erlaubung der erbern weisen heren, die weil richter und gesworene schepfen burger doselbs zu Brunne, unser und des obgenanten klosters fürmond und vorweser, durch grosser
270 seu heredes seu successores nobis, ecclesie nostre Olomucensi et successoribus nostris episcopis de dictis tribus quartalibus agrorum, quando requisiti fuerint, cum una ballista ad castrum Heukenwald servire tenebuntur. Datum Friburg dominica ante festum sancti Thome apostoli. Anno domini etc. nonagesimo quinto. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 110.) 292. K. Wenzel empfiehlt dem Pabste den Courad Vechta. Dt. 1395. Danctissime pater etc. Quam sinceris affectibus quamve affectuosis desideriis exal- tacionem status honorabilis Conradi de N. clerici Osnabrugensis diocesis, familiaris nostri devoti dilecti, regia celsitudo desideret, ex frequentibus et replicatis literis nostris Beatitudo vestra dudum cognoscere potuit evidenter; et si dici liceat, satis nobis cedit in dedecus, dum hujusmodi vota nostra in cassum et preces nostras converti videmus in ventum; et utinam, Beatissime pater! personam præfati Conradi ejusque merita et gratitudines servitiorum innumeras, quibus non solum nobis et imperio, verum etiam sanctæ Romanæ ecclesiæ et S. Vra dudum complacuit, B. Vra per effectum agnosceret; utique ipsum non jam ad preces nostras, sed potius motu proprio ad ecclesiastica beneficia promoveret! Sicut autem pridem Sanct. Vestræe scripsimus et humiliter supplicavimus, ut venerabilem Johannem Ratisponensem episcopum, natum illustris Stephani comitis palatini Rheni et ducis Bavariæ, principis et consanguinei nostri dilecti, ad ecclesiam Aquilegiensem ex morte quondam venerabilis Johannis patriarchæ Aquilegiensis vacantis ad præsens transferre V. S. dignaretur: ita et nunc S. V. devoto studio multum humiliter supplicamus, desiderantes ex corde, quatenus eundem episcopum ad præfatam . . ecclesiam transferre, præfato quoque Conrado de dicta Ratisponensi ecclesia regiæ interventionis intuitu dignemini misericorditer providere. Nisi enim promotionem ipsius probitas laudanda deposceret, nequaquam pro eo tanto studio, tantaque frequentia scriberemus. Faciet autem in hoc V. S. majestati nostræe gratiam procul dubio singularem. Personam etc. sub secretis etc. (Palacký Formelb. II. 58.) 293. Das Kloster Herburg in Brünn verkauft einen Meierhof in Nieder-Gerspitz dem Michael Mächler, dessen Frau und vier Kindern auf deren Lebenszeit. Dt. 25. Jänner 1396 s. l. Wir Gerusch, die weil priorin, und der gancze convent des klosters zu unser liben frauen sand Marie dacz Swesterherborg in der statt zu Brunne bekennen offenbar und tuen kund mit dem brif allen leuten, das wir mit wolbedachtem mut, mit gunst und mit erlaubung der erbern weisen heren, die weil richter und gesworene schepfen burger doselbs zu Brunne, unser und des obgenanten klosters fürmond und vorweser, durch grosser
Strana 271
271 eehafter not willen und auch durch des pessten willen desselben klosters recht und redlich vorkaufft haben und mit disem kegenwirtigen brif vorkauffen dem Michelln, genant Mächler, Kathrein seiner hausfrauen und iren vier kindern mit namen, dem Leben, dem Erharden, dem Andren und der Chunegunden unsern mairhoff zu Nider Jerspicz gelegen mit aller seiner zugehorung, peid zu veld und zu dorff, mit alle den rechten und in aller der weiz. sam wir in in besiczung und in herschaft unczet her und das obgenant kloster gehabt haben zu iren sechs leiben und die weil se lebent von aim auf das ander, also beschaidenlich, das seu getreulich, sam se uns und den obgenanten burgern gelobt haben bei iren treun und bei iren eren, denselben hoff zu veld und zu dorff pauen, pessern und zu fruchten brengen wollen und sollen von tag zu tag und von jar zu jar, so se am pessten kunnen und mögen. Und sullen uns und dem obgenanten kloster von demselben hoff alle jar ierlich zinsen raihen und geben vier mark grosser phening und acht gross prager munz und merherischer zal, und vier hiner uf sand Michells tag unvorzogenclich. Und wann se das saument, so hab wir vollen gewallt, das wir den selben vorsaumpten zins von in mögen gewinnen und von allem irem gut, varend und unvarend, das se habent in dem selben hoff adir anderswo, wo se das habent, mit pfenden und mit ufhalden. Und wann dann got wil, das se von diser werlt schaiden schullen, so sal der obgenant hoff mit aller seinir zugehörung mit allen seinen rechten und mit alle dem, das man darinne vinden wirt, uber klain und uber groz, nach irer sechser tod wider gevallen an uns und an das obgenant kloster lediclichen und freileichen, an alle widersprechung wertleichs und geistlichs gerichtes. Mit urkund dicz brifs vorsigellt mit unsern der priorin und des convents anhangenden insigeln. Nach Crists gepurd dreizehenhundert jar und dar nach in dem sechs und neunzigistem jar, an sand Paullstag Conversionis. (Orig. Perg. mit 2 anhang. Sig. im m. Landes-Archive. Art. Brünner Jesuiten n. 7 Ka.) 294. Johannes von Gulen, Official des Olmützer Bischofes, verwirft die Appellation des Pfarrers von Kinheid gegen den Ausspruch, welchen der Obrowitzer Abt Jaroslaus uber den Zehentbezug des Pfarrers gefallt hatte. Dt. Kremsier 31. Jänner 1396. In nomine domini amen. Pridem literas apostolicas sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Bonifacii digna dei providencia pape noni per discretum virum dominum plebanum in Kinheid, Olomucensis diocesis, more Romane curie in filo canapeo bullatas, non abolitas, non rasas, non cancellatas nec in aliqua sui parte corruptas sed omni vicio et suspicione carentes nobis presentatas cum debita instancia recepimus in hec verba: „Bonifacius etc. Datum Parusii kalendas Julii pontificatus nostri anno quarto" (vid n. 162.) — Quarum quidem literarum apostolicarum vigore ac virtute idem dominus Bohdalus pre- dictus instanter peciit per nos citari commendatorem et fratres domus hospitalis sancti Johannis in Antiqua Brunna in dictis literis apostolicis nominatos ad dicendum contra literas
271 eehafter not willen und auch durch des pessten willen desselben klosters recht und redlich vorkaufft haben und mit disem kegenwirtigen brif vorkauffen dem Michelln, genant Mächler, Kathrein seiner hausfrauen und iren vier kindern mit namen, dem Leben, dem Erharden, dem Andren und der Chunegunden unsern mairhoff zu Nider Jerspicz gelegen mit aller seiner zugehorung, peid zu veld und zu dorff, mit alle den rechten und in aller der weiz. sam wir in in besiczung und in herschaft unczet her und das obgenant kloster gehabt haben zu iren sechs leiben und die weil se lebent von aim auf das ander, also beschaidenlich, das seu getreulich, sam se uns und den obgenanten burgern gelobt haben bei iren treun und bei iren eren, denselben hoff zu veld und zu dorff pauen, pessern und zu fruchten brengen wollen und sollen von tag zu tag und von jar zu jar, so se am pessten kunnen und mögen. Und sullen uns und dem obgenanten kloster von demselben hoff alle jar ierlich zinsen raihen und geben vier mark grosser phening und acht gross prager munz und merherischer zal, und vier hiner uf sand Michells tag unvorzogenclich. Und wann se das saument, so hab wir vollen gewallt, das wir den selben vorsaumpten zins von in mögen gewinnen und von allem irem gut, varend und unvarend, das se habent in dem selben hoff adir anderswo, wo se das habent, mit pfenden und mit ufhalden. Und wann dann got wil, das se von diser werlt schaiden schullen, so sal der obgenant hoff mit aller seinir zugehörung mit allen seinen rechten und mit alle dem, das man darinne vinden wirt, uber klain und uber groz, nach irer sechser tod wider gevallen an uns und an das obgenant kloster lediclichen und freileichen, an alle widersprechung wertleichs und geistlichs gerichtes. Mit urkund dicz brifs vorsigellt mit unsern der priorin und des convents anhangenden insigeln. Nach Crists gepurd dreizehenhundert jar und dar nach in dem sechs und neunzigistem jar, an sand Paullstag Conversionis. (Orig. Perg. mit 2 anhang. Sig. im m. Landes-Archive. Art. Brünner Jesuiten n. 7 Ka.) 294. Johannes von Gulen, Official des Olmützer Bischofes, verwirft die Appellation des Pfarrers von Kinheid gegen den Ausspruch, welchen der Obrowitzer Abt Jaroslaus uber den Zehentbezug des Pfarrers gefallt hatte. Dt. Kremsier 31. Jänner 1396. In nomine domini amen. Pridem literas apostolicas sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Bonifacii digna dei providencia pape noni per discretum virum dominum plebanum in Kinheid, Olomucensis diocesis, more Romane curie in filo canapeo bullatas, non abolitas, non rasas, non cancellatas nec in aliqua sui parte corruptas sed omni vicio et suspicione carentes nobis presentatas cum debita instancia recepimus in hec verba: „Bonifacius etc. Datum Parusii kalendas Julii pontificatus nostri anno quarto" (vid n. 162.) — Quarum quidem literarum apostolicarum vigore ac virtute idem dominus Bohdalus pre- dictus instanter peciit per nos citari commendatorem et fratres domus hospitalis sancti Johannis in Antiqua Brunna in dictis literis apostolicis nominatos ad dicendum contra literas
Strana 272
272 et jurisdiccionem nostram predictas et ad procedendum et procedi videndum in tota causa successive usque ad sentenciam inclusive. Nos itaque Johannes de Ghulen apostolicum man- datum predictum prout debuimus exequi cupientes, prefatos commendatorem et fratres domus predicte citandos decrevimus et per certas nostras citacionis literas citavimus ad dicendum contra literas et jurisdiccionem ac ad procedendum . . . in ipsa causa ad singulos actus et terminos . . . . in certum diem et peremptorium competentem. Quo termino adveniente et nobis pro tribunali ad jura reddenda in loco solito presidentibus dictus dominus Bohdalus plebanus in Kinheid ex una, et magister Johannes de Colonia procurator commendatoris et fratrum cruciferorum predictorum procuratorio nomine parte ex altera coram nobis comparuit et magister Petrus de Sacz procurator procuratorio nomine discreti viri domini Bohdali sepedicti, de cuius mandato sufficienter constabat, peciit ad dandum et recipiendum libellum seu summarias peticiones ipsis partibus in causa huiusmodi hincinde terminum assignari ... . In quo . . . . magister Petrus de Sacz procurator domini Bohdali . . . . dedit et obtulit quemdam libellum seu peticionem per omnia in hec verba: Coram vobis honorabili viro domino et magistro Johanne curie episcopalis Olomucensis officiali . . . . procurator et nomine procuratorio discreti viri domini Bohdali rectoris parochialis ecclesie in Kinheid, Olomucensis diocesis, contra et adversus religiosos viros Thomam commendatorem et conventum fratrum domus hospitalis sancti Johannis Jerosolimitani in Antiqua Brunna . . . . querulose proponit, quod licet alias ipse dominus Bohdalus ab eo tempore, quo ipsius ecclesiam in Kinheid canonice assecutus fuisset et per nonnulla tempora pacifice et quiete fructus et proventus decimas grani utriusque percepisset in eadem, nemine impediente: extunc Thomas commen- dator et conventus predicti sibi pretenderunt sibi super quibusdam decimis, quas ab ipso Bohdalo et sua ecclesia nitebantur extorquere, asserentes se in possessione percipiendi pacifica earundem fuisse, ad presenciam honorabilis viri domini Jaroslai abbatis monasterii sancte Marie in Zabirdowicz prope Brunam citari, moneri seu evocari procurarunt asserentes ipsum esse conservatorem. Et quamvis ipse Bohdalus debito certo termino.... coram dicto abbate volens super premissis decimis et aliis juribus sue ecclesie experiri, tamen dictus abbas conservator ad falsam sinistram dictorum commendatoris et conventus informacionem et relacionem ex arrupto, nulla super hiis decimis et relatis cognicione prehabita . . . . juris ordine pretermisso, non servatis servandis . . . . super prefatis decimis dominum Bohdalum monuit, requisivit, fines extendens mandati excommunicavit non deferrendo ipsius appellacionem, mandans in processibus suis dictis commendatori et conventui inconsuetas solvere decimas. Et quamvis ipse Bohdalus infra certum debitum tempus, a jure statutum, ad sedem apostolicam a dictis gravaminibus appellasset, ita quod per ipsius domini Bohdali legittimam appellacionem jurisdiccio ipsius abbatis fuit ablata et in alium transfusa, nichilominus ipse abbas et prefati commendator et conventus excommunicaciones super eum procurarunt et ecclesiam suam et alia loca ecclesiasticum posuit interdictum. Et racione premissorum gravaminum, excommunicacionis, suspensionis et interdicti et racione attempta- torum ipse Bohdalus dampnificatus existit in CCC florenos puri auri legalis ponderis, exclusis aliis laboribus, fatigiis viarum, sumptibus et expensis. Quare petit procurator . . . .
272 et jurisdiccionem nostram predictas et ad procedendum et procedi videndum in tota causa successive usque ad sentenciam inclusive. Nos itaque Johannes de Ghulen apostolicum man- datum predictum prout debuimus exequi cupientes, prefatos commendatorem et fratres domus predicte citandos decrevimus et per certas nostras citacionis literas citavimus ad dicendum contra literas et jurisdiccionem ac ad procedendum . . . in ipsa causa ad singulos actus et terminos . . . . in certum diem et peremptorium competentem. Quo termino adveniente et nobis pro tribunali ad jura reddenda in loco solito presidentibus dictus dominus Bohdalus plebanus in Kinheid ex una, et magister Johannes de Colonia procurator commendatoris et fratrum cruciferorum predictorum procuratorio nomine parte ex altera coram nobis comparuit et magister Petrus de Sacz procurator procuratorio nomine discreti viri domini Bohdali sepedicti, de cuius mandato sufficienter constabat, peciit ad dandum et recipiendum libellum seu summarias peticiones ipsis partibus in causa huiusmodi hincinde terminum assignari ... . In quo . . . . magister Petrus de Sacz procurator domini Bohdali . . . . dedit et obtulit quemdam libellum seu peticionem per omnia in hec verba: Coram vobis honorabili viro domino et magistro Johanne curie episcopalis Olomucensis officiali . . . . procurator et nomine procuratorio discreti viri domini Bohdali rectoris parochialis ecclesie in Kinheid, Olomucensis diocesis, contra et adversus religiosos viros Thomam commendatorem et conventum fratrum domus hospitalis sancti Johannis Jerosolimitani in Antiqua Brunna . . . . querulose proponit, quod licet alias ipse dominus Bohdalus ab eo tempore, quo ipsius ecclesiam in Kinheid canonice assecutus fuisset et per nonnulla tempora pacifice et quiete fructus et proventus decimas grani utriusque percepisset in eadem, nemine impediente: extunc Thomas commen- dator et conventus predicti sibi pretenderunt sibi super quibusdam decimis, quas ab ipso Bohdalo et sua ecclesia nitebantur extorquere, asserentes se in possessione percipiendi pacifica earundem fuisse, ad presenciam honorabilis viri domini Jaroslai abbatis monasterii sancte Marie in Zabirdowicz prope Brunam citari, moneri seu evocari procurarunt asserentes ipsum esse conservatorem. Et quamvis ipse Bohdalus debito certo termino.... coram dicto abbate volens super premissis decimis et aliis juribus sue ecclesie experiri, tamen dictus abbas conservator ad falsam sinistram dictorum commendatoris et conventus informacionem et relacionem ex arrupto, nulla super hiis decimis et relatis cognicione prehabita . . . . juris ordine pretermisso, non servatis servandis . . . . super prefatis decimis dominum Bohdalum monuit, requisivit, fines extendens mandati excommunicavit non deferrendo ipsius appellacionem, mandans in processibus suis dictis commendatori et conventui inconsuetas solvere decimas. Et quamvis ipse Bohdalus infra certum debitum tempus, a jure statutum, ad sedem apostolicam a dictis gravaminibus appellasset, ita quod per ipsius domini Bohdali legittimam appellacionem jurisdiccio ipsius abbatis fuit ablata et in alium transfusa, nichilominus ipse abbas et prefati commendator et conventus excommunicaciones super eum procurarunt et ecclesiam suam et alia loca ecclesiasticum posuit interdictum. Et racione premissorum gravaminum, excommunicacionis, suspensionis et interdicti et racione attempta- torum ipse Bohdalus dampnificatus existit in CCC florenos puri auri legalis ponderis, exclusis aliis laboribus, fatigiis viarum, sumptibus et expensis. Quare petit procurator . . . .
Strana 273
273 per vos dominum reverendum judicem .. . . decerni et declarari, ipsum dominum gravalum fuisse et a prefatis gravaminibus bene et iuste appellasse . . . . dictumque abbatem ad instanciam commendatoris et conventus male, perperam, inique sentencias fulminasse. excommunicasse . . . . Nos itaque Johannes officialis et judex predictus dicte cause . . . . per hanc nostram sentenciam . . . . pronunciamus, decernimus et declaramus, dictum dominum Bohdalum rectorem parochialis ecclesie in Kinheid a venerabili patre domino Jaroslao abbate monasterii sancte Marie in Zabirdowicz prope Brunam predicto et ab eius processu in causa . . . . per dominos commendatorem et fratres hospitales sancti Johannis Jerosolimitani in Antiqua Brunna predicto domino Bohdalo . . . . coram eo mota . . . . perperam et male appellasse ipsumque dominum Bohdalum . . . . gravamina antedicta eius pretensa appellacione et in scripto apostolico super hoc obtento expressa non probasse, eundemque dominum Bohdalum . . . . in processus et sentencias dicti domini Jaroslai abbatis, a quibus alias per nos ad cautelam absolutus fuit, fore et esse reintrudendum, ac reintrudimus, ac sic reintrusum ad sepedictum dominum Jaroslaum abbatem et ipsius judicium, a quibus appellatum fuisse pretenditur, fore et esse remittendum et remittimus . . . . Promulgata est hec sentencia per nos Johannem de Ghulen prefatum anno domini MCCC° nona- gesimo sexto, indiccione quarta, die ultima mensis Januarii, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Bonifacii divina providencia pape noni anno ipsius septimo, Chremsir Olomucensis diocesis in domo decanatus in magna stuba in loco con- sistoriali nobis pro tribunali sedentibus. Presentibus discretis viris domino Nicolao de Brodlino presbitero et Sigismundo de Chremsir notario publico Olomucensis diocesis testibus ad premissa vocatis specialiter et rogatis. (Orig. Perg. h. Sig. im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 295. Markgraf Jodok entbindet die Stadt Littau der ihm geleisteten Huldigung und weist sie dem Markg. Prokop zu. Dt. Brünn 6. Februar 1396. Wir Jost von gotes gnaden marggraf und herre zu Merhern bekennen offenlich mit diesem brife, das wir die erbern und weisen richter, burggermeister und schepfen und die gancze gemeine der stat zur Lutthaw, unsere libe, der glubde und huldunge, die sie uns vormals getan haben und sie an uns unser liber bruder marggraf Procopp hatte geweisel, derselben huldunge und glubde haben wir sie ledig gelassen und lassen sie der ledig und loze in krefften dieses briffes, und weisen sie an den egenanten unsern bruder marggraf Procoppen. Were aber sache, das got uber den egenanten unsern bruder vorbringe, das er von todes wegen abginge, do got lange vor sei, so sullen si wider an uns gehoren, uns globen und halden und nymandes anders, als sie vor getan haben. Ouch den brief uber 35
273 per vos dominum reverendum judicem .. . . decerni et declarari, ipsum dominum gravalum fuisse et a prefatis gravaminibus bene et iuste appellasse . . . . dictumque abbatem ad instanciam commendatoris et conventus male, perperam, inique sentencias fulminasse. excommunicasse . . . . Nos itaque Johannes officialis et judex predictus dicte cause . . . . per hanc nostram sentenciam . . . . pronunciamus, decernimus et declaramus, dictum dominum Bohdalum rectorem parochialis ecclesie in Kinheid a venerabili patre domino Jaroslao abbate monasterii sancte Marie in Zabirdowicz prope Brunam predicto et ab eius processu in causa . . . . per dominos commendatorem et fratres hospitales sancti Johannis Jerosolimitani in Antiqua Brunna predicto domino Bohdalo . . . . coram eo mota . . . . perperam et male appellasse ipsumque dominum Bohdalum . . . . gravamina antedicta eius pretensa appellacione et in scripto apostolico super hoc obtento expressa non probasse, eundemque dominum Bohdalum . . . . in processus et sentencias dicti domini Jaroslai abbatis, a quibus alias per nos ad cautelam absolutus fuit, fore et esse reintrudendum, ac reintrudimus, ac sic reintrusum ad sepedictum dominum Jaroslaum abbatem et ipsius judicium, a quibus appellatum fuisse pretenditur, fore et esse remittendum et remittimus . . . . Promulgata est hec sentencia per nos Johannem de Ghulen prefatum anno domini MCCC° nona- gesimo sexto, indiccione quarta, die ultima mensis Januarii, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Bonifacii divina providencia pape noni anno ipsius septimo, Chremsir Olomucensis diocesis in domo decanatus in magna stuba in loco con- sistoriali nobis pro tribunali sedentibus. Presentibus discretis viris domino Nicolao de Brodlino presbitero et Sigismundo de Chremsir notario publico Olomucensis diocesis testibus ad premissa vocatis specialiter et rogatis. (Orig. Perg. h. Sig. im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 295. Markgraf Jodok entbindet die Stadt Littau der ihm geleisteten Huldigung und weist sie dem Markg. Prokop zu. Dt. Brünn 6. Februar 1396. Wir Jost von gotes gnaden marggraf und herre zu Merhern bekennen offenlich mit diesem brife, das wir die erbern und weisen richter, burggermeister und schepfen und die gancze gemeine der stat zur Lutthaw, unsere libe, der glubde und huldunge, die sie uns vormals getan haben und sie an uns unser liber bruder marggraf Procopp hatte geweisel, derselben huldunge und glubde haben wir sie ledig gelassen und lassen sie der ledig und loze in krefften dieses briffes, und weisen sie an den egenanten unsern bruder marggraf Procoppen. Were aber sache, das got uber den egenanten unsern bruder vorbringe, das er von todes wegen abginge, do got lange vor sei, so sullen si wider an uns gehoren, uns globen und halden und nymandes anders, als sie vor getan haben. Ouch den brief uber 35
Strana 274
274 soliche huldunge und glubde, den uns die obgenanten burger vor gegeben haben, den globen wir in, so wir den irste mögen finden, zuhant wider antworten und geben. Were aber, das wir den nicht mochten finden, so sal derselbe brieff keine macht noch krafft furbas me haben. Mit urkunt dicz brifes vorsigelt mit unserm anhangunden ingesigel. Geben zu Brunne nach Cristes geburt dreizehen hundert jare dornach in dem sechs und neun- zigisten jare des suntages an sand Dorothee tage der heiligen jungfrauen. (Orig. im städt. Archiv zu Littau; Abschrift in der Boč. Slg. n. 8961 im m. Landes- Archive.) 296. Gunstbrief des Olmützer Bischofes Nikolaus für Heinrich von Wrbna und seine Schwestern bezüglich der Nachfolge im Lehen. Dt. Mirau 18. Februar 1396. Wir Niclas etc. bekennen etc. Das wir durch getreuer dinst willen, die uns und unserm bischtum zu Olomucz etwann Stephan von Wirben, dem got genade, Heniczko von Wirben sein son und Pawel von Schenewicz getan haben etc. demselben Heniczken und Paweln die besundere gnade getan haben mit wolbedachtem mute gutem berate und rechter wissen, un tun in die in kreften dicz brives, also: ab der egenannte Heinczke von Wirben ane rechte eliche seines leibes lehens erben mansgeslechte stürbet, das denne Debicz die festen und was der egenannte Heniczke von uns als einem bischofe und dem bischtum zu Olomuncz zu lehen hat und noch haben wirdet, mit allem deme, das dorzu gehoret, fallen und erben sol zu rechtem mannlehen uf Agnisen des vorgenannten Pawels von Schenewicz eliche hausfrau und uf Annan Girsikos von . . . . . . *) eliche hausfrau, die beide Agnise und Anna des vorgenannten Heniczken swestern sein, und uf derselben beiden swestern eliche lehenserben mansgeslechte zu gleicher weise, als ob die beiden swestern Agnise und Anna mannen weren und von uns und unserm bischtume dieselben guter zu mannlehen empfangen hetten. Auch ob der egenannte Heinczke stirbet und tochter eine oder mer elichen von seinem leibe geboren hinder im lesset, dieselben sullen zu gleicher weise und zu gleichem teile an den egenannten gutern mannlehen haben vor sich und ire rechten eliche lehens erben mannsgeslechte, beheltnusse uns unserm bischtume und nochkommenen bischoven zu Olomucz uf den egenannten gutern unserer dinste und andern unsern rechten. Dt. Meraw feria sexta ante Invocavit anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo VI°. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 111.) *) Auch im Codex ist ein leerer Raum.
274 soliche huldunge und glubde, den uns die obgenanten burger vor gegeben haben, den globen wir in, so wir den irste mögen finden, zuhant wider antworten und geben. Were aber, das wir den nicht mochten finden, so sal derselbe brieff keine macht noch krafft furbas me haben. Mit urkunt dicz brifes vorsigelt mit unserm anhangunden ingesigel. Geben zu Brunne nach Cristes geburt dreizehen hundert jare dornach in dem sechs und neun- zigisten jare des suntages an sand Dorothee tage der heiligen jungfrauen. (Orig. im städt. Archiv zu Littau; Abschrift in der Boč. Slg. n. 8961 im m. Landes- Archive.) 296. Gunstbrief des Olmützer Bischofes Nikolaus für Heinrich von Wrbna und seine Schwestern bezüglich der Nachfolge im Lehen. Dt. Mirau 18. Februar 1396. Wir Niclas etc. bekennen etc. Das wir durch getreuer dinst willen, die uns und unserm bischtum zu Olomucz etwann Stephan von Wirben, dem got genade, Heniczko von Wirben sein son und Pawel von Schenewicz getan haben etc. demselben Heniczken und Paweln die besundere gnade getan haben mit wolbedachtem mute gutem berate und rechter wissen, un tun in die in kreften dicz brives, also: ab der egenannte Heinczke von Wirben ane rechte eliche seines leibes lehens erben mansgeslechte stürbet, das denne Debicz die festen und was der egenannte Heniczke von uns als einem bischofe und dem bischtum zu Olomuncz zu lehen hat und noch haben wirdet, mit allem deme, das dorzu gehoret, fallen und erben sol zu rechtem mannlehen uf Agnisen des vorgenannten Pawels von Schenewicz eliche hausfrau und uf Annan Girsikos von . . . . . . *) eliche hausfrau, die beide Agnise und Anna des vorgenannten Heniczken swestern sein, und uf derselben beiden swestern eliche lehenserben mansgeslechte zu gleicher weise, als ob die beiden swestern Agnise und Anna mannen weren und von uns und unserm bischtume dieselben guter zu mannlehen empfangen hetten. Auch ob der egenannte Heinczke stirbet und tochter eine oder mer elichen von seinem leibe geboren hinder im lesset, dieselben sullen zu gleicher weise und zu gleichem teile an den egenannten gutern mannlehen haben vor sich und ire rechten eliche lehens erben mannsgeslechte, beheltnusse uns unserm bischtume und nochkommenen bischoven zu Olomucz uf den egenannten gutern unserer dinste und andern unsern rechten. Dt. Meraw feria sexta ante Invocavit anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo VI°. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 111.) *) Auch im Codex ist ein leerer Raum.
Strana 275
275 297. K. Wenzel IV. gibt unter Zeugenschaft des K. Sigmund dem Markg. Jodok und seinen Begleitern sicheres Geleite. Dt. Prag 25. Februar 1396. Wenceslaus dei gracia Romanorum rex semper Augustus et Boemie rex notum- facimus tenore presenclum universis, quod animo deliberato et de certa nostra sciencia illustri Jodoco marchioni Moravie, principi et patruo nostro carissimo, ac omnibus et singulis baronibus, militibus, clientibus, fautoribus adherentibus et familiaribus ipsorum, quos secum ad nostre maiestatis presenciam ducendos decreverit, securitatem nostri salvi conductus dedimus et donavimus, damus virtute presencium generosius et donamus pro tractatibus, inter nos et barones regni Boemie dudum conceptis, finaliter consumandis, ad nos veniendi, nobiscum standi et a nobis ad propria domicilia libere revertendi, pro nobis et omnibus hiis, qui causa nostri faciunt et dimillunt, dolo et fraude quibuslibet proculmotis, rebus ipsorum quorumlibet salvis pariter et personis. Promittentes in verbo regio, hunc nostrum salvum conductum per nos, fautores et adherentes nostros, cuiuscumque status, condicionis et preeminencie fuerint, ut premitlitur, sine fraude inviolabiliter observare a dominica proxima, qua canitur Reminiscere usque ad dominicam Letare inclusive duraturum. Ad finem quoque, ut a prefato nostro salvo conductu omnis prorsus tollatur suspicio, serenissimum principem dominum Sigismundum Ungarie, Dalmacie, Croacie etc. regem, fratrem nostrum carissimum, motu proprio requirendum duximus et rogandum, ut sigillum suum nostre maiestatis sigillo presentibus literis appendi faciat et adiungi. Presencium sub regie nostre maiestatis sigillo testimonio literarum. Datum Prage anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo sexto, feria sexta ante dominicam Reminiscere, regnorum nostrorum anno Boemie tricesimo tercio, Romanorum vero vicesimo. Nos quoque Sigismundus dei gracia Ungarie, Dalmacie, Croacie etc. rex notumfacimus tenore presencium universis, quod ad preces serenissimi principis et domini domini Wenceslai Romanorum regis semper augusti, et Boemie regis, fratris nostri carissimi, ob maiorem securitatem predictorum baronum, ut premittitur, sigillum nostrum presenti litere appendimus in testimonium premissorum. Datum et actum die et loco predictis. (Auf der Plicatur: Per dominum Johannem episcopum Lubucensem Wlachnico de Weyten- mule. — In dorso : R. Petrus de Wischow. — Orig. Perg. 2 h. Sig. im mähr. Landes-Arch. 298. König Wenzel IV. gibt unter Zeugenschaft des K. Sigismund dem Johann von Michels- berg und anderen genannten böhmischen Landherren sicheres Geleite. Dt. Prag 25. Februar 1396. Wenceslaus dei gracia Romanorum rex semper Augustus, et Boemie rex, notum- facimus tenore presencium universis, quod animo deliberato et de certa nostra sciencia nobilibus Johanni de Michelsperg, Ottoni de Bergow, Hinconi de Hoenstein ac omnibus et 35*
275 297. K. Wenzel IV. gibt unter Zeugenschaft des K. Sigmund dem Markg. Jodok und seinen Begleitern sicheres Geleite. Dt. Prag 25. Februar 1396. Wenceslaus dei gracia Romanorum rex semper Augustus et Boemie rex notum- facimus tenore presenclum universis, quod animo deliberato et de certa nostra sciencia illustri Jodoco marchioni Moravie, principi et patruo nostro carissimo, ac omnibus et singulis baronibus, militibus, clientibus, fautoribus adherentibus et familiaribus ipsorum, quos secum ad nostre maiestatis presenciam ducendos decreverit, securitatem nostri salvi conductus dedimus et donavimus, damus virtute presencium generosius et donamus pro tractatibus, inter nos et barones regni Boemie dudum conceptis, finaliter consumandis, ad nos veniendi, nobiscum standi et a nobis ad propria domicilia libere revertendi, pro nobis et omnibus hiis, qui causa nostri faciunt et dimillunt, dolo et fraude quibuslibet proculmotis, rebus ipsorum quorumlibet salvis pariter et personis. Promittentes in verbo regio, hunc nostrum salvum conductum per nos, fautores et adherentes nostros, cuiuscumque status, condicionis et preeminencie fuerint, ut premitlitur, sine fraude inviolabiliter observare a dominica proxima, qua canitur Reminiscere usque ad dominicam Letare inclusive duraturum. Ad finem quoque, ut a prefato nostro salvo conductu omnis prorsus tollatur suspicio, serenissimum principem dominum Sigismundum Ungarie, Dalmacie, Croacie etc. regem, fratrem nostrum carissimum, motu proprio requirendum duximus et rogandum, ut sigillum suum nostre maiestatis sigillo presentibus literis appendi faciat et adiungi. Presencium sub regie nostre maiestatis sigillo testimonio literarum. Datum Prage anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo sexto, feria sexta ante dominicam Reminiscere, regnorum nostrorum anno Boemie tricesimo tercio, Romanorum vero vicesimo. Nos quoque Sigismundus dei gracia Ungarie, Dalmacie, Croacie etc. rex notumfacimus tenore presencium universis, quod ad preces serenissimi principis et domini domini Wenceslai Romanorum regis semper augusti, et Boemie regis, fratris nostri carissimi, ob maiorem securitatem predictorum baronum, ut premittitur, sigillum nostrum presenti litere appendimus in testimonium premissorum. Datum et actum die et loco predictis. (Auf der Plicatur: Per dominum Johannem episcopum Lubucensem Wlachnico de Weyten- mule. — In dorso : R. Petrus de Wischow. — Orig. Perg. 2 h. Sig. im mähr. Landes-Arch. 298. König Wenzel IV. gibt unter Zeugenschaft des K. Sigismund dem Johann von Michels- berg und anderen genannten böhmischen Landherren sicheres Geleite. Dt. Prag 25. Februar 1396. Wenceslaus dei gracia Romanorum rex semper Augustus, et Boemie rex, notum- facimus tenore presencium universis, quod animo deliberato et de certa nostra sciencia nobilibus Johanni de Michelsperg, Ottoni de Bergow, Hinconi de Hoenstein ac omnibus et 35*
Strana 276
276 singulis aliis baronibus, militibus, clientibus, fautoribus, adherentibus et familiaribus ipsorum, quos secum ad nostre maiestatis presenciam ducendos decreverint, securitatem nostri salvi conductus dedimus et donavimus, damus virtute presencium graciosius et donamus pro tractatibus, inter nos utrimque dudum conceptis, finaliter consumandis, ad nos veniendi nobiscum standi et a nobis ad propria libere revertendi, pro nobis et omnibus hiis, qui causa nostri faciunt et dimittunt, dolo et fraude quibuslibet proculmotis, rebus ipsorum quorumlibet salvis pariter et personis. Promittentes in verbo regio, hunc nostrum salvum conductum per nos, fautores et adherentes nostros cuiuscumque gradus status condicionis et preeminencie fuerint, ut premittitur, sine fraude inviolabiliter observare a dominica proxima, qua cantatur Reminiscere, usque ad dominicam Letare inclusive duraturum. Ad finem quoque, ut a prefato nostro salvo conductu omnis prorsus tollatur suspicio, serenissimum principem, dominum Sigismundum, Ungarie, Dalmacie, Croacie etc. regem, fratrem nostrum carissimum, motu proprio requirendum duximus et rogandum, ut sigillum suum nostre maiestatis sigillo presentibus appendi faciat et adiungi. Presencium sub regie nostre maiestatis sigillo testimonio literarum. Datum Prage anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo sexto, feria sexta proxima ante dominicam in jeiunio, qua cantatur Reminiscere, regnorum nostrorum anno Boemie tricesimo tercio, Romanorum vero XX. Nos quoque Sigismundus dei gracia Ungarie, Dalmacie, Croacie etc. rex notumfacimus tenore presencium universis, quod ad preces serenissimi principis et domini, domini Wenceslai Romanorum regis semper Augusti et Boemie regis, fratris nostri carissimi predicti, ob maiorem securitatem predictorum baronum, ut premittitur, sigillum nostrum presenti litere appendimus in testimonium premis- sorum. Datum et actum die et loco predictis. (Orig. Perg. mit 2 häng. Sig. im mähr. Landes-Archive. — Auf der Plicatur: Per dom. Johannem Lubucensem episcopum Wlachnico de Weytenmule. — In dorso: R. Petrus de Wischow. — Abgedruckt bei Pelzel: K. Wenzel II. Urkdb. p. 9.) 299. König Wenzel IV gibt unter Zeugenschaft des K. Sigmund dem Boreš von Riesenburg u. s. w. sicheres Geleite. Dt. Prag 25. Februar 1396. Wenceslaus dei gracia Romanorum rex semper Augustus et Boemie rex notum- facimus tenore presencium universis, quod animo deliberato et de certa nostra sciencia nobilibus Borschoni et Borschoni fratribus de Rysemburg, Bohuslao de Swamberg, Pothoni el Pothoni de Scala, Johanni de Hersstein ac omnibus et singulis aliis baronibus, mililibus, clientibus, fautoribus, adherentibus et familiaribus ipsorum, quos secum ad nostre maiestatis presenciam ducendos decreverint, securitatem nostri salvi conductus dedimus et donavimus, damus virtute presencium generosius et donamus pro tractalibus, inter nos dudum conceptis finaliter consu- mandum (sic), ad nos veniendi, nobiscum standi et a nobis ad propria domicilia libere rever- tendi, pro nobis et omnibus hiis, qui causa nostri faciunt et dimittunt, dolo et fraude quibuslibet
276 singulis aliis baronibus, militibus, clientibus, fautoribus, adherentibus et familiaribus ipsorum, quos secum ad nostre maiestatis presenciam ducendos decreverint, securitatem nostri salvi conductus dedimus et donavimus, damus virtute presencium graciosius et donamus pro tractatibus, inter nos utrimque dudum conceptis, finaliter consumandis, ad nos veniendi nobiscum standi et a nobis ad propria libere revertendi, pro nobis et omnibus hiis, qui causa nostri faciunt et dimittunt, dolo et fraude quibuslibet proculmotis, rebus ipsorum quorumlibet salvis pariter et personis. Promittentes in verbo regio, hunc nostrum salvum conductum per nos, fautores et adherentes nostros cuiuscumque gradus status condicionis et preeminencie fuerint, ut premittitur, sine fraude inviolabiliter observare a dominica proxima, qua cantatur Reminiscere, usque ad dominicam Letare inclusive duraturum. Ad finem quoque, ut a prefato nostro salvo conductu omnis prorsus tollatur suspicio, serenissimum principem, dominum Sigismundum, Ungarie, Dalmacie, Croacie etc. regem, fratrem nostrum carissimum, motu proprio requirendum duximus et rogandum, ut sigillum suum nostre maiestatis sigillo presentibus appendi faciat et adiungi. Presencium sub regie nostre maiestatis sigillo testimonio literarum. Datum Prage anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo sexto, feria sexta proxima ante dominicam in jeiunio, qua cantatur Reminiscere, regnorum nostrorum anno Boemie tricesimo tercio, Romanorum vero XX. Nos quoque Sigismundus dei gracia Ungarie, Dalmacie, Croacie etc. rex notumfacimus tenore presencium universis, quod ad preces serenissimi principis et domini, domini Wenceslai Romanorum regis semper Augusti et Boemie regis, fratris nostri carissimi predicti, ob maiorem securitatem predictorum baronum, ut premittitur, sigillum nostrum presenti litere appendimus in testimonium premis- sorum. Datum et actum die et loco predictis. (Orig. Perg. mit 2 häng. Sig. im mähr. Landes-Archive. — Auf der Plicatur: Per dom. Johannem Lubucensem episcopum Wlachnico de Weytenmule. — In dorso: R. Petrus de Wischow. — Abgedruckt bei Pelzel: K. Wenzel II. Urkdb. p. 9.) 299. König Wenzel IV gibt unter Zeugenschaft des K. Sigmund dem Boreš von Riesenburg u. s. w. sicheres Geleite. Dt. Prag 25. Februar 1396. Wenceslaus dei gracia Romanorum rex semper Augustus et Boemie rex notum- facimus tenore presencium universis, quod animo deliberato et de certa nostra sciencia nobilibus Borschoni et Borschoni fratribus de Rysemburg, Bohuslao de Swamberg, Pothoni el Pothoni de Scala, Johanni de Hersstein ac omnibus et singulis aliis baronibus, mililibus, clientibus, fautoribus, adherentibus et familiaribus ipsorum, quos secum ad nostre maiestatis presenciam ducendos decreverint, securitatem nostri salvi conductus dedimus et donavimus, damus virtute presencium generosius et donamus pro tractalibus, inter nos dudum conceptis finaliter consu- mandum (sic), ad nos veniendi, nobiscum standi et a nobis ad propria domicilia libere rever- tendi, pro nobis et omnibus hiis, qui causa nostri faciunt et dimittunt, dolo et fraude quibuslibet
Strana 277
277 proculmotis, rebus ipsorum quorumlibet salvis pariter et personis. Promittentes in verbo regio hunc nostruum salvum conductum per nos fautores et adherentes nostros cuiuscumque status condicionis et preeminencie fuerit (sic), ut premittitur, sine fraude et inviolabiliter observare a dominica proxima, qua cantatur Reminiscere usque ad dominicam Letare inclusive duraturum. Ad finem quoque, ut a prefato nostro salvo conductu omnis prorsus tollatur suspicio, serenis- simum principem dominum Sigismundum Ungarie, Dalmacie, Croacie rc. regem, fratrem nostrum carissimum, motu proprio requirendum duximus et rogandum, ut sigillum suum nostre maiestatis sigillo presentibus literis appendi faciat et adiungi. Presencium sub regie nostre maiestatis sigillo testimonio literarum. Datum Prage anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo sexto, feria sexta ante dominicam Reminiscere, regnorum nostrorum anno Boemie tricesimo tercio, Romanorum vero vicesimo. Nos quoque Sigismundus dei gracia Ungarie Dalmacie Croacie rc. rex notumfacimus tenore presencium universis, quod ad preces serenissimi principis et domini domini Wenceslai Romanorum regis semper Augusti et Boemie regis, fratris nostri carissimi predicti, ob maiorem securitatem predictorum baronum, ut premittitur, sigillum nostrum presenti litere appendimus in testimonium premissorum. Datum et actum die et loco predictis. (Auf der Plicatur Per dominum Johannem episcopum Lubucensem Wlachnico de Weiten- mule. — In dorso R. Petrus de Wischow. — Orig. Perg. 2 h. Sig. im mähr. Landes-Arch.) 241. Johannes de Ghulen, Official des Olmützer Bischofes, entscheidet, dass Peter, Pfarrer in Střilek, canonisch giltig zur St. Nikolaus-Kapelle bei der Mauritius-Kirche in Olmütz präsentirt worden sei. Dt. Kremsier 28. Februar 1396. In nomine domini amen. Dudum coram nobis Johanne de Ghulen preposito in Wolframskirchen vicario in spiritualibus et officiali curie episcopalis Olomucensis, Andreas Treris, procurator et procuratorio nomjne discreti viri domini Petri, quondam Nicolai de Brunna, rectoris parochialis ecclesie in Strzielcz Olom. diocesis peticionem sive libellum contra et adversus honorabilem virum dominum Philippum ecclesie Olom. canonicum eiusdem diocesis coram nobis evocatum in judicio obtulit huiusmodi sub tenore : Coram vobis honorabili viro domino et magistro Johanne de Ghulen preposito in Wolframskirchen, vicario in spiritualibus et officiali curie episcopalis Olom. Andreas Treris, procurator et nomine procuratorio discreti viri domini Petri, quondam Nicolai de Brunna, rectoris parochialis ecclesie in Strzielcz Olom. dioc. contra et adversus honorabilem virum dominum Philippum Olomucensis Wratislaviensis et Wissgradensis ecclesiarum canonicum, seu contra quamcunque aliam personem pro ipso in judicio legitime intervenientem, in jure cum querela proponit et dicit. Quod licet ipse dominus Petrus sit et extiterit ad capellam sancti Nicolai sitam in cymiterio sancti Mauricii in Olomuncz, vacantem post mortem seu occasione mortis pie memorie domini Johannis ipsius capelle ultimi et immediati rectoris, per providos viros
277 proculmotis, rebus ipsorum quorumlibet salvis pariter et personis. Promittentes in verbo regio hunc nostruum salvum conductum per nos fautores et adherentes nostros cuiuscumque status condicionis et preeminencie fuerit (sic), ut premittitur, sine fraude et inviolabiliter observare a dominica proxima, qua cantatur Reminiscere usque ad dominicam Letare inclusive duraturum. Ad finem quoque, ut a prefato nostro salvo conductu omnis prorsus tollatur suspicio, serenis- simum principem dominum Sigismundum Ungarie, Dalmacie, Croacie rc. regem, fratrem nostrum carissimum, motu proprio requirendum duximus et rogandum, ut sigillum suum nostre maiestatis sigillo presentibus literis appendi faciat et adiungi. Presencium sub regie nostre maiestatis sigillo testimonio literarum. Datum Prage anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo sexto, feria sexta ante dominicam Reminiscere, regnorum nostrorum anno Boemie tricesimo tercio, Romanorum vero vicesimo. Nos quoque Sigismundus dei gracia Ungarie Dalmacie Croacie rc. rex notumfacimus tenore presencium universis, quod ad preces serenissimi principis et domini domini Wenceslai Romanorum regis semper Augusti et Boemie regis, fratris nostri carissimi predicti, ob maiorem securitatem predictorum baronum, ut premittitur, sigillum nostrum presenti litere appendimus in testimonium premissorum. Datum et actum die et loco predictis. (Auf der Plicatur Per dominum Johannem episcopum Lubucensem Wlachnico de Weiten- mule. — In dorso R. Petrus de Wischow. — Orig. Perg. 2 h. Sig. im mähr. Landes-Arch.) 241. Johannes de Ghulen, Official des Olmützer Bischofes, entscheidet, dass Peter, Pfarrer in Střilek, canonisch giltig zur St. Nikolaus-Kapelle bei der Mauritius-Kirche in Olmütz präsentirt worden sei. Dt. Kremsier 28. Februar 1396. In nomine domini amen. Dudum coram nobis Johanne de Ghulen preposito in Wolframskirchen vicario in spiritualibus et officiali curie episcopalis Olomucensis, Andreas Treris, procurator et procuratorio nomjne discreti viri domini Petri, quondam Nicolai de Brunna, rectoris parochialis ecclesie in Strzielcz Olom. diocesis peticionem sive libellum contra et adversus honorabilem virum dominum Philippum ecclesie Olom. canonicum eiusdem diocesis coram nobis evocatum in judicio obtulit huiusmodi sub tenore : Coram vobis honorabili viro domino et magistro Johanne de Ghulen preposito in Wolframskirchen, vicario in spiritualibus et officiali curie episcopalis Olom. Andreas Treris, procurator et nomine procuratorio discreti viri domini Petri, quondam Nicolai de Brunna, rectoris parochialis ecclesie in Strzielcz Olom. dioc. contra et adversus honorabilem virum dominum Philippum Olomucensis Wratislaviensis et Wissgradensis ecclesiarum canonicum, seu contra quamcunque aliam personem pro ipso in judicio legitime intervenientem, in jure cum querela proponit et dicit. Quod licet ipse dominus Petrus sit et extiterit ad capellam sancti Nicolai sitam in cymiterio sancti Mauricii in Olomuncz, vacantem post mortem seu occasione mortis pie memorie domini Johannis ipsius capelle ultimi et immediati rectoris, per providos viros
Strana 278
278 Roesslinum Daliconis et Johannem dictum Nymant cives Olomucenses, necnon famosum virum Wenceslaum Doleplas de Bystricz clientem Olom. diocesis, veros et legittimos dicte capelle sancti Nicolai in cymiterio sancti Mauricii in Olomucz patronos et in possessione vel quasi juris presentandi existentes, infra certum et debitum tempus et alias canonice reverendo in Christo patri et domino domino Nicolao episcopo Olomucensi aut ipsius vicario in spiritualibus generali presentatus confirmandus instituendus ad capellam sancti Nicolai predictam; tamen dictus honorabilis vir dominus Philippus asserens, se presentatum per serenissimum principem dominum Jodocum marchionem et dominum Moravie quovis de facto, cui tamen nullum jus competit presentandi capellani ad eandem, ipsius domini Petri presen- tacioni institucioni et confirmacioni se opposuit et opponit ipsumque impedivit et impedit de facto, sed non de jure, quominus ipsius domini Petri presentacio institucio et confirmacio suum verum debitum sorciantur et sortiri possint effectum, in anime sue grave periculum ipsiusque domini Petri preiudicium non modicum et gravamen. Quare domine honorande petit procurator et procuratorio nomine, quo supra, per vos dominum honorandum pronun- ciari decerni et declarari, ipsius domini Petri presentacionem super capellam sancti Nicolai predictam de ipso factam fore fuisse et esse canonicam suumque verum et debitum debuisse et debere sortiri effectum, ipsumque dominum virtute sue presentacionis fore fuisse et esse iuste confirmandum instituendum, institui et confirmari debere ad capellam sancti Nicolai in cymiterio sancti Mauricii in Olomuncz memoratam, ipsique domino Philippo occasione sue presentacionis pretense nullum jus compeciisse nec competere debere ad capellam sancti Nicolai prenarratam, ipsique super ipsa capella ac sue presentacionis perpetuum silencium fore et esse imponendum ac imponi debere vera sentencia diffinitiva mediante. Petil expensas in literis factas et de faciendis protestatur salvo jure addendi, minuendi, corrigendi, interpretandi, alium libellum de novo dandi ceterisque juris beneficiis in omnibus sibi competentibus semper salvis, ad necessaria se dumtaxat astringens probaturum et non alias neque ultra. Contra quem pro parte adversa eciam libellus oblatus fuit et receptus. Lite igitur coram nobis hincinde contestata et a partibus de calumpnia vitanda et veritate dicenda juramentis receptis, datisque hincinde quibusdam articulis et per utrasque partes certis factis responsionibus ad eos, productisque pro parte dicti domini Petri quibusdam testibus et munimentis, ipsis quoque receptis prius ab eisdem de veritate dicenda receptis corporalibus juramentis, secrete et sigillatim more solito et consueto examinatis et eorum dicta in scriptis redactis et tandem publicatis; contra que pro parte adversa non fuit exceptum nec de jure suo aliquid productum, sed demum Andrea Treris et magistro Petro de Sacz procuratoribus parcium predictarum instantibus et in huiusmodi causis concludentibus et concludi petentibus in eadem conclusimus et cum eisdem habuimus pro concluso, diem hodiernam pro audienda diffinitiva sentencia eisdem statuentes. Nos itaque Johannes officialis Olomucensis dicte cause materiis visis et inspectis et cum debita diligencia discussis, Andrea Treris et magistro Petro de Sacz procuratoribus parcium predictarum coram nobis in judicio comparentibus et sentenciam nostram diffinitivam in causa presenti ferri postulantibus eandem in scriptis tulimus in hunc modum : Christi nomine invocato pro tribunali sedentes et habentes
278 Roesslinum Daliconis et Johannem dictum Nymant cives Olomucenses, necnon famosum virum Wenceslaum Doleplas de Bystricz clientem Olom. diocesis, veros et legittimos dicte capelle sancti Nicolai in cymiterio sancti Mauricii in Olomucz patronos et in possessione vel quasi juris presentandi existentes, infra certum et debitum tempus et alias canonice reverendo in Christo patri et domino domino Nicolao episcopo Olomucensi aut ipsius vicario in spiritualibus generali presentatus confirmandus instituendus ad capellam sancti Nicolai predictam; tamen dictus honorabilis vir dominus Philippus asserens, se presentatum per serenissimum principem dominum Jodocum marchionem et dominum Moravie quovis de facto, cui tamen nullum jus competit presentandi capellani ad eandem, ipsius domini Petri presen- tacioni institucioni et confirmacioni se opposuit et opponit ipsumque impedivit et impedit de facto, sed non de jure, quominus ipsius domini Petri presentacio institucio et confirmacio suum verum debitum sorciantur et sortiri possint effectum, in anime sue grave periculum ipsiusque domini Petri preiudicium non modicum et gravamen. Quare domine honorande petit procurator et procuratorio nomine, quo supra, per vos dominum honorandum pronun- ciari decerni et declarari, ipsius domini Petri presentacionem super capellam sancti Nicolai predictam de ipso factam fore fuisse et esse canonicam suumque verum et debitum debuisse et debere sortiri effectum, ipsumque dominum virtute sue presentacionis fore fuisse et esse iuste confirmandum instituendum, institui et confirmari debere ad capellam sancti Nicolai in cymiterio sancti Mauricii in Olomuncz memoratam, ipsique domino Philippo occasione sue presentacionis pretense nullum jus compeciisse nec competere debere ad capellam sancti Nicolai prenarratam, ipsique super ipsa capella ac sue presentacionis perpetuum silencium fore et esse imponendum ac imponi debere vera sentencia diffinitiva mediante. Petil expensas in literis factas et de faciendis protestatur salvo jure addendi, minuendi, corrigendi, interpretandi, alium libellum de novo dandi ceterisque juris beneficiis in omnibus sibi competentibus semper salvis, ad necessaria se dumtaxat astringens probaturum et non alias neque ultra. Contra quem pro parte adversa eciam libellus oblatus fuit et receptus. Lite igitur coram nobis hincinde contestata et a partibus de calumpnia vitanda et veritate dicenda juramentis receptis, datisque hincinde quibusdam articulis et per utrasque partes certis factis responsionibus ad eos, productisque pro parte dicti domini Petri quibusdam testibus et munimentis, ipsis quoque receptis prius ab eisdem de veritate dicenda receptis corporalibus juramentis, secrete et sigillatim more solito et consueto examinatis et eorum dicta in scriptis redactis et tandem publicatis; contra que pro parte adversa non fuit exceptum nec de jure suo aliquid productum, sed demum Andrea Treris et magistro Petro de Sacz procuratoribus parcium predictarum instantibus et in huiusmodi causis concludentibus et concludi petentibus in eadem conclusimus et cum eisdem habuimus pro concluso, diem hodiernam pro audienda diffinitiva sentencia eisdem statuentes. Nos itaque Johannes officialis Olomucensis dicte cause materiis visis et inspectis et cum debita diligencia discussis, Andrea Treris et magistro Petro de Sacz procuratoribus parcium predictarum coram nobis in judicio comparentibus et sentenciam nostram diffinitivam in causa presenti ferri postulantibus eandem in scriptis tulimus in hunc modum : Christi nomine invocato pro tribunali sedentes et habentes
Strana 279
279 pre oculis solum deum per hanc nostram diffinitivam sentenciam, quam fecimus in hiis scriptis, pronunciamus decernimus et declaramus, dictam presentacionem domini Petri quondam Nicolai de Brunna, presbiteri rectoris parochialis ecclesie in Strzielcz supradicti sive de ipso ad capellam sancti Nicolai in cymiterio ecclesie sancti Mauricii in Olomuncz situatam, factam fuisse fore et esse canonicam suumque debitum debuisse et debere sortiri effectum, dictumque dominum Petrum virtute huiusmodi presentacionis in et ad dictam capellam sancti Nicolai in Olomuncz in rectorem et capellanum fore et esse instituendum et confirmandum, ac instituimus et confirmamus, honorabili viro domino Philippo canonico Olomucensi occasione presentacionis de ipso ad eandem capellam facte in ipsa capella seu ad eam nullum jus compeciisse aut competere, contradicciones quoque opposiciones et impedimenta predictas et predicta per ipsum dominum Philippum factas et facta fuisse fore et esse iniustas et indebitas ac iniuste indebite et de facto attemptatas, iniusta indebita et de facto attemptata, sibique domino Philippo canonico Olomucensi predicto super huiusmodi contradiccionibus oppo- sicionibus et impedimentis ac super capella sancti Nicolai in Olomuncz predictis fore et esse silencium imponendum et imponimus; eundem dominum Philippum canonicum Olomucensem prefato domino Petro olim Nicolai de Brunna in expensis coram nobis in huiusmodi causa legitime factis condempnamus, quarum expensarum taxacionem nobis imposterum reservamus. Lecta lata et in scriptis promulgata fuit hec presens nostra diffinitiva sentencia per nos Johannem de Ghulen officialem supradictum Chremisir Olom. diocesis in domo decanatus in magna stuba, in quo loco jura redduntur, nobis hora tercia pro tribunali sedentibus sub anno a nativitate domini millesimo trecentesimo nonagesimo sexto, indiccione quarta, die penultima mensis Februarii, pontificatus sanctissimi in Christo patris domini nostri domini Bonifacii divina providencia pape noni anno ipsius septimo, presentibus honorabilibus et discretis viris dominis Raczkone ecclesie sancti Mauricii in Chremisir canonico, Nicolao de Brodlino et Nicolao vicario in Novacivitate, presbiteris Olom. diocesis testibus ad premissa vocatis specialiter et rogatis. (Orig. Perg. h. Sig. im Olm. Stadt-Archive.) 301. Johann Pfarrer in Kaplbobrau und Bohdal Pfarrer in Bor, erklären, dass sie dem Aus- spruche, welchen der Johanniter Grossprior Markold zwischen ihnen und dem Commendator in Altbrünn fällen werde, sich fügen wollen. Dt. 29. Februar 1396. Constituti personaliter coram nobis Georgio Bora, officiali Pragensi et actis nostris obligatoriis Johannes de Caplbobraw et Bohdalus de Bor ecclesiarum plebani Olomuc. dioc. ex una (sic) compromiserunt de alto et basso in honorabilem et religiosum virum dominum Marcoldum, priorem Boemie, Polonie etc., super omnibus litibus, questionibus et controversiis, quas habuerunt cum religiosis viris Sdencone commendatore et conventu in Antiqua Brunna. renuncciantes omnibus sentenciis, privilegiis, litteris, munimentis et quibuslibet rescriptis
279 pre oculis solum deum per hanc nostram diffinitivam sentenciam, quam fecimus in hiis scriptis, pronunciamus decernimus et declaramus, dictam presentacionem domini Petri quondam Nicolai de Brunna, presbiteri rectoris parochialis ecclesie in Strzielcz supradicti sive de ipso ad capellam sancti Nicolai in cymiterio ecclesie sancti Mauricii in Olomuncz situatam, factam fuisse fore et esse canonicam suumque debitum debuisse et debere sortiri effectum, dictumque dominum Petrum virtute huiusmodi presentacionis in et ad dictam capellam sancti Nicolai in Olomuncz in rectorem et capellanum fore et esse instituendum et confirmandum, ac instituimus et confirmamus, honorabili viro domino Philippo canonico Olomucensi occasione presentacionis de ipso ad eandem capellam facte in ipsa capella seu ad eam nullum jus compeciisse aut competere, contradicciones quoque opposiciones et impedimenta predictas et predicta per ipsum dominum Philippum factas et facta fuisse fore et esse iniustas et indebitas ac iniuste indebite et de facto attemptatas, iniusta indebita et de facto attemptata, sibique domino Philippo canonico Olomucensi predicto super huiusmodi contradiccionibus oppo- sicionibus et impedimentis ac super capella sancti Nicolai in Olomuncz predictis fore et esse silencium imponendum et imponimus; eundem dominum Philippum canonicum Olomucensem prefato domino Petro olim Nicolai de Brunna in expensis coram nobis in huiusmodi causa legitime factis condempnamus, quarum expensarum taxacionem nobis imposterum reservamus. Lecta lata et in scriptis promulgata fuit hec presens nostra diffinitiva sentencia per nos Johannem de Ghulen officialem supradictum Chremisir Olom. diocesis in domo decanatus in magna stuba, in quo loco jura redduntur, nobis hora tercia pro tribunali sedentibus sub anno a nativitate domini millesimo trecentesimo nonagesimo sexto, indiccione quarta, die penultima mensis Februarii, pontificatus sanctissimi in Christo patris domini nostri domini Bonifacii divina providencia pape noni anno ipsius septimo, presentibus honorabilibus et discretis viris dominis Raczkone ecclesie sancti Mauricii in Chremisir canonico, Nicolao de Brodlino et Nicolao vicario in Novacivitate, presbiteris Olom. diocesis testibus ad premissa vocatis specialiter et rogatis. (Orig. Perg. h. Sig. im Olm. Stadt-Archive.) 301. Johann Pfarrer in Kaplbobrau und Bohdal Pfarrer in Bor, erklären, dass sie dem Aus- spruche, welchen der Johanniter Grossprior Markold zwischen ihnen und dem Commendator in Altbrünn fällen werde, sich fügen wollen. Dt. 29. Februar 1396. Constituti personaliter coram nobis Georgio Bora, officiali Pragensi et actis nostris obligatoriis Johannes de Caplbobraw et Bohdalus de Bor ecclesiarum plebani Olomuc. dioc. ex una (sic) compromiserunt de alto et basso in honorabilem et religiosum virum dominum Marcoldum, priorem Boemie, Polonie etc., super omnibus litibus, questionibus et controversiis, quas habuerunt cum religiosis viris Sdencone commendatore et conventu in Antiqua Brunna. renuncciantes omnibus sentenciis, privilegiis, litteris, munimentis et quibuslibet rescriptis
Strana 280
280 apostolicis habitis vel habendis, se gracie predicti domini Marcoldi submittentes, promittentes ratum, gratum atque firmum perpetuo habituros, quidquid per dictum dominum Marcoldum inter ipsos determinatum fuerit sub pena perdicionis cause et pena excommunicacionis domini officialis Pragensis; promittentes reliquos plebanos, quorum interest, cum predicto commen- datore causancium statuere in festo Ostensionis reliquiarum proxime venturo sub pena decem sexagenarum gross. prag. In eventum vero, in quem predictum dominum Marcoldum mori contingeret, antequam de ipsa causa inter predictas partes cognosceret et pronuncciaret, et predicti plebani nolent consentire in successorem suum legittime succedentem, quoad premissa superius descripta terminanda, pronunccianda et diffinienda, extunc quilibet ipsorum revertatur ad ius suum et libere revertatur et illud sine impedimento prosequatur, et quod partes hincinde nichil attemptent sub pena superius descripta, quousque non pronuncciabitur per dictum Marcoldum inter partes predictas. Acta sunt hec anno domini MCCCLXXXXVI die ultima mensis Februarii, presentibus discretis et providis viris, dominis Wenceslao, pitanciario sancte Marie in pede pontis Pragensis, domino Adam, plebano ecclesie in Bobrovia. Mathia de Ugiezd, olim notario tabularum terre Boemie, et Wenceslao Misska. (Aus dem Liber obligationum II. 12 f. 91 im Prager Metrop. Capitel-Archive.) 302. Nikolaus Bischof von Olmütz überträgt dem Erhard von Kunstat die Verwaltung und Vertheidigung der Burg Blansko. Dt. Prag 11. März 1396. Nos Nicolaus dei et apostolice sedis gracia episcopus Olomucensis tenore presencium recognoscimus universis. Quod consideratis legalitate et fidelibus serviciis, que nobilis Erhardus de Cunstat alias de Skal nobis et ecclesie nostre Olomucensi exhibuit et auctore domino exhibere poterit in futurum, castrum nostrum Blanczk, opidum Blanczk cum villis et suis pertinenciis sibi commisimus et presentibus committimus tenendum et regendum, ita quod ipse bona ad ipsum castrum spectancia cum suis incolis et hominibus regat manuteneat ac contra adversarios et eis nocere volentes protegat et defendat; et quando nobis placuerit ipsum castrum rehabere, quod ipse nobis cedat de eodem et condescendet nobis libere, sicut sibi assignavimus, quando se de eadem intromisit. Si vero ex disposicione divina contingeret nos transferri ad aliam ecclesiam, extunc nulli debet condescendere de castro et bonis predictis nisi de expresso nostro mandato. Si vero contingeret nos mori, tunc ipse cum eodem castro debet habere respectum ad capitulum ecclesie nostre Olomucensis et nulli condescendere nisi episcopo, cui per sedem apostolicam fuerit provisum et quem ipsum capitulum et civitates ecclesie receperint secundum mandata sedis apostolice. Debet eciam idem Erhardus dicta bona et homines ad ipsum castrum spectantes et pertinentes contra invasores et iniuriantes eis manu defendere pro posse suo ubi necesse fuerit. Si vero non sufficeret et oporteret eum propter hoc tenere gentes armorum, hoc debet facere
280 apostolicis habitis vel habendis, se gracie predicti domini Marcoldi submittentes, promittentes ratum, gratum atque firmum perpetuo habituros, quidquid per dictum dominum Marcoldum inter ipsos determinatum fuerit sub pena perdicionis cause et pena excommunicacionis domini officialis Pragensis; promittentes reliquos plebanos, quorum interest, cum predicto commen- datore causancium statuere in festo Ostensionis reliquiarum proxime venturo sub pena decem sexagenarum gross. prag. In eventum vero, in quem predictum dominum Marcoldum mori contingeret, antequam de ipsa causa inter predictas partes cognosceret et pronuncciaret, et predicti plebani nolent consentire in successorem suum legittime succedentem, quoad premissa superius descripta terminanda, pronunccianda et diffinienda, extunc quilibet ipsorum revertatur ad ius suum et libere revertatur et illud sine impedimento prosequatur, et quod partes hincinde nichil attemptent sub pena superius descripta, quousque non pronuncciabitur per dictum Marcoldum inter partes predictas. Acta sunt hec anno domini MCCCLXXXXVI die ultima mensis Februarii, presentibus discretis et providis viris, dominis Wenceslao, pitanciario sancte Marie in pede pontis Pragensis, domino Adam, plebano ecclesie in Bobrovia. Mathia de Ugiezd, olim notario tabularum terre Boemie, et Wenceslao Misska. (Aus dem Liber obligationum II. 12 f. 91 im Prager Metrop. Capitel-Archive.) 302. Nikolaus Bischof von Olmütz überträgt dem Erhard von Kunstat die Verwaltung und Vertheidigung der Burg Blansko. Dt. Prag 11. März 1396. Nos Nicolaus dei et apostolice sedis gracia episcopus Olomucensis tenore presencium recognoscimus universis. Quod consideratis legalitate et fidelibus serviciis, que nobilis Erhardus de Cunstat alias de Skal nobis et ecclesie nostre Olomucensi exhibuit et auctore domino exhibere poterit in futurum, castrum nostrum Blanczk, opidum Blanczk cum villis et suis pertinenciis sibi commisimus et presentibus committimus tenendum et regendum, ita quod ipse bona ad ipsum castrum spectancia cum suis incolis et hominibus regat manuteneat ac contra adversarios et eis nocere volentes protegat et defendat; et quando nobis placuerit ipsum castrum rehabere, quod ipse nobis cedat de eodem et condescendet nobis libere, sicut sibi assignavimus, quando se de eadem intromisit. Si vero ex disposicione divina contingeret nos transferri ad aliam ecclesiam, extunc nulli debet condescendere de castro et bonis predictis nisi de expresso nostro mandato. Si vero contingeret nos mori, tunc ipse cum eodem castro debet habere respectum ad capitulum ecclesie nostre Olomucensis et nulli condescendere nisi episcopo, cui per sedem apostolicam fuerit provisum et quem ipsum capitulum et civitates ecclesie receperint secundum mandata sedis apostolice. Debet eciam idem Erhardus dicta bona et homines ad ipsum castrum spectantes et pertinentes contra invasores et iniuriantes eis manu defendere pro posse suo ubi necesse fuerit. Si vero non sufficeret et oporteret eum propter hoc tenere gentes armorum, hoc debet facere
Strana 281
281 de consilio nostro; et quidquid tunc dampni perceperit, de hiis ipsum volumus et tenemur servare indempnem, quod eciam nostri successores episcopi Olomucenses facere tenebuntur. Datum Prage sabbato ante Letare anno domini MCCCXCVI°. (Aus dem Lehensquatern II. p. 111 im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 303. Reversalbrief des Erhart von Skal (Kunstat) bezüglich des Lehens Blansko. Dt. Prag 11. Marz 1396. Ego Erhardus de Cunstat alias de Skal notumfacio etc. Quod reverendus in Christo pater et dominus Nicolaus episcopus Olomucensis de singulari fiducia, quam habet et gerit ad personam meam, me fecit constituit et ordinavit capitaneum suum in Blanczk, mihique dictum castrum Blanczk, opidum Blanczk cum villis et eorum pertinenciis commisit tenendum et regendum, ita quod bona ad ipsum castrum spectancia cum suis incolis et hominibus regere manutenere debeo et eciam (contra) adversarios in ipsis bonis nocere volentes defendere debeo et protegere et quum dicto domino episcopo placuerit ipsum castrum rehabere, extunc ego debeo sibi cedere de eodem et condescendere sibi libere, prout dictus dominus episcopus dicta bona mihi assignavit. Si vero ex disposicione divina dictum dominum episcopum transferri contingerit ad aliam ecclesiam, extunc nulli debeo condescendere de dicto castro et bonis predictis nisi de expresso dicti domini episcopi mandato speciali. Si vero dictum dominum epicopum contingeret mori, tunc cum eodem castro et bonis predictis debeo habere respectum ad capitulum ecclesie Olomucensis et nulli condescendere, nisi episcopo, cui per sedem apostolicam fuerit provisum et quem ipsum capitulum et civitates ecclesie receperint secundum mandata sedis apostolice. Debeo eciam dicta bona et homines ad ipsum castrum spectancia et pertinentes contra invasores et injuriantes manu defendere pro posse meo ubi necesse fuerit. Si vero non sufficerem et oporteret me propter hoc tenere gentes armorum, hoc debeo facere de consilio domini episcopi antedicti et quidquid tunc dampni perceperim. de hiis dictus dominus episcopus debet et tenetur me servare indempnem, quod eciam sui successores episcopi Olomucenses facere tenebuntur. Datum Prage sabbato ante Letare anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo sexto. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 112.) 304. Die Könige Wenzel und Sigmund gewähren dem Markgrafen Jodok, dem Heinrich von Rosenberg, Heinrich von Neuhaus, Břenek von Skála und ihren Anhängern sicheres Geleite. Dt. Prag 11. Marz 1396. Wenceslaus dei gracia Romanorum rex semper Augustus et Boemie rex et Sigis- mundus eadem gracia Ungarie, Dalmacie, Croacie etc. rex notumfacimus tenore presencium 36
281 de consilio nostro; et quidquid tunc dampni perceperit, de hiis ipsum volumus et tenemur servare indempnem, quod eciam nostri successores episcopi Olomucenses facere tenebuntur. Datum Prage sabbato ante Letare anno domini MCCCXCVI°. (Aus dem Lehensquatern II. p. 111 im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 303. Reversalbrief des Erhart von Skal (Kunstat) bezüglich des Lehens Blansko. Dt. Prag 11. Marz 1396. Ego Erhardus de Cunstat alias de Skal notumfacio etc. Quod reverendus in Christo pater et dominus Nicolaus episcopus Olomucensis de singulari fiducia, quam habet et gerit ad personam meam, me fecit constituit et ordinavit capitaneum suum in Blanczk, mihique dictum castrum Blanczk, opidum Blanczk cum villis et eorum pertinenciis commisit tenendum et regendum, ita quod bona ad ipsum castrum spectancia cum suis incolis et hominibus regere manutenere debeo et eciam (contra) adversarios in ipsis bonis nocere volentes defendere debeo et protegere et quum dicto domino episcopo placuerit ipsum castrum rehabere, extunc ego debeo sibi cedere de eodem et condescendere sibi libere, prout dictus dominus episcopus dicta bona mihi assignavit. Si vero ex disposicione divina dictum dominum episcopum transferri contingerit ad aliam ecclesiam, extunc nulli debeo condescendere de dicto castro et bonis predictis nisi de expresso dicti domini episcopi mandato speciali. Si vero dictum dominum epicopum contingeret mori, tunc cum eodem castro et bonis predictis debeo habere respectum ad capitulum ecclesie Olomucensis et nulli condescendere, nisi episcopo, cui per sedem apostolicam fuerit provisum et quem ipsum capitulum et civitates ecclesie receperint secundum mandata sedis apostolice. Debeo eciam dicta bona et homines ad ipsum castrum spectancia et pertinentes contra invasores et injuriantes manu defendere pro posse meo ubi necesse fuerit. Si vero non sufficerem et oporteret me propter hoc tenere gentes armorum, hoc debeo facere de consilio domini episcopi antedicti et quidquid tunc dampni perceperim. de hiis dictus dominus episcopus debet et tenetur me servare indempnem, quod eciam sui successores episcopi Olomucenses facere tenebuntur. Datum Prage sabbato ante Letare anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo sexto. (Kremsierer Lehensquatern II. p. 112.) 304. Die Könige Wenzel und Sigmund gewähren dem Markgrafen Jodok, dem Heinrich von Rosenberg, Heinrich von Neuhaus, Břenek von Skála und ihren Anhängern sicheres Geleite. Dt. Prag 11. Marz 1396. Wenceslaus dei gracia Romanorum rex semper Augustus et Boemie rex et Sigis- mundus eadem gracia Ungarie, Dalmacie, Croacie etc. rex notumfacimus tenore presencium 36
Strana 282
282 universis, quod animo deliberato et de certa nostra sciencia illustri Jodoco marchioni Moravie, principi et patruo nostro carissimo et nobilibus Heinrico de Rosemberg, Heinrico de Nova- domo et Brzenconi de Skala, ac omnibus et singulis aliis baronibus, militibus, clientibus, fautoribus, adherentibus et familiaribus ipsorum, quos secum ad nostre maiestatis presenciam ducendos decreverint, securitatem nostri salvi conductus dedimus et donavimus, damus virtute presencium generosius et donamus a data die presencium usque ad diem Palmarum venturam proxime, ipso die incluso pro tractatibus, inter nos videlicet regem Romanorum et dictos marchionem et barones dudum conceptis finaliter consumandis, ad nos veniendi nobiscum standi et a nobis ad propria domicilia libere revertendi, pro nobis et omnibus hiis, qui causa nostri faciunt et dimittunt, dolo et fraude quibuslibet proculmotis, rebus ipsorum quorumlibet salvis pariter et personis. Promittentes in verbo regio hunc nostrum salvum conductum a die data presencium usque ad diem Palmarum inclusive per nos, fautores et adherentes nostros, cuiuscumque status condiccionis et preeminencie fuerint, sicut premittitur, sine fraude inviolabiliter observare. Presencium sub regie nostre maiestatis sigillis testimonio literarum. Datum Prage anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo sexto, sabbato proximo ante dominicam Letare, regnorum nostrorum anno Boemie tricesimo tercio, Romanorum vero vicesimo. (Auf der Plicatur: Per dominum Procopium marchionem Moravie Wenceslaus de Olomucz. — In dorso : R. Bartholomeus de Nova civitate. — Orig. Perg. mit 2 häng. Sig., wovon das erste ein wohlerh. Doppelsig., das zweite kleiner und beschädigt ist, im m. Landes-Archive.) 305. Ludwig von Ubišin verkauft das Dorf Crhov dem Mixik von Vojetin um 99 Mark Prager Groschen. Dt. 15. Marz 1396. s. l. Noverint universi presencia inspecturi et lecturi. Quod ego Lodvicus de Ubissin animo deliberato bona mea voluntate sano et maturo amicorum meorum consilio villam dictam Czrhow cum uno molendino cum universis pertinenciis, censibus et utilitatibus, cum agris cultis et incultis, pratis pascuis silvis nemoribus rivis et fontibus venacionibus piscacionibus cum omni proprietate ad dicta bona pertinente cum communitate metis et gadibus, que ad premissa bona pertinent seu amodo pertinere possunt, nichil michi iurium aut dominii aut utilitatis et heredibus meis reservando, sed prout hucusque tenui pacificeque possedi, cum pleno iure et dominio, iusto vendicionis titulo vendidi et resignavi et presentibus vendo et resigno honesto viro Mixiconi de Woietzin suis et heredibus et ipsius uxori legittime Zdintze de Wodierad et ad manus fideles Kolde de Zampach et Witoslai de Wodierad pro centum minus una marcis grossorum pragensium moravici numeri et pagamenti, sexaginta IIII" grossos pro qualibet marca computando. Que quidem bona omnia premissa una cum omnibus pertinenciis adiacentibus, quibuscunque nominibus censeantur, ego Lodvicus predictus cum heredibus meis et fideiussoribus infrascriptis cum Bohuncone de Dobra Woda, Pescone de
282 universis, quod animo deliberato et de certa nostra sciencia illustri Jodoco marchioni Moravie, principi et patruo nostro carissimo et nobilibus Heinrico de Rosemberg, Heinrico de Nova- domo et Brzenconi de Skala, ac omnibus et singulis aliis baronibus, militibus, clientibus, fautoribus, adherentibus et familiaribus ipsorum, quos secum ad nostre maiestatis presenciam ducendos decreverint, securitatem nostri salvi conductus dedimus et donavimus, damus virtute presencium generosius et donamus a data die presencium usque ad diem Palmarum venturam proxime, ipso die incluso pro tractatibus, inter nos videlicet regem Romanorum et dictos marchionem et barones dudum conceptis finaliter consumandis, ad nos veniendi nobiscum standi et a nobis ad propria domicilia libere revertendi, pro nobis et omnibus hiis, qui causa nostri faciunt et dimittunt, dolo et fraude quibuslibet proculmotis, rebus ipsorum quorumlibet salvis pariter et personis. Promittentes in verbo regio hunc nostrum salvum conductum a die data presencium usque ad diem Palmarum inclusive per nos, fautores et adherentes nostros, cuiuscumque status condiccionis et preeminencie fuerint, sicut premittitur, sine fraude inviolabiliter observare. Presencium sub regie nostre maiestatis sigillis testimonio literarum. Datum Prage anno domini millesimo trecentesimo nonagesimo sexto, sabbato proximo ante dominicam Letare, regnorum nostrorum anno Boemie tricesimo tercio, Romanorum vero vicesimo. (Auf der Plicatur: Per dominum Procopium marchionem Moravie Wenceslaus de Olomucz. — In dorso : R. Bartholomeus de Nova civitate. — Orig. Perg. mit 2 häng. Sig., wovon das erste ein wohlerh. Doppelsig., das zweite kleiner und beschädigt ist, im m. Landes-Archive.) 305. Ludwig von Ubišin verkauft das Dorf Crhov dem Mixik von Vojetin um 99 Mark Prager Groschen. Dt. 15. Marz 1396. s. l. Noverint universi presencia inspecturi et lecturi. Quod ego Lodvicus de Ubissin animo deliberato bona mea voluntate sano et maturo amicorum meorum consilio villam dictam Czrhow cum uno molendino cum universis pertinenciis, censibus et utilitatibus, cum agris cultis et incultis, pratis pascuis silvis nemoribus rivis et fontibus venacionibus piscacionibus cum omni proprietate ad dicta bona pertinente cum communitate metis et gadibus, que ad premissa bona pertinent seu amodo pertinere possunt, nichil michi iurium aut dominii aut utilitatis et heredibus meis reservando, sed prout hucusque tenui pacificeque possedi, cum pleno iure et dominio, iusto vendicionis titulo vendidi et resignavi et presentibus vendo et resigno honesto viro Mixiconi de Woietzin suis et heredibus et ipsius uxori legittime Zdintze de Wodierad et ad manus fideles Kolde de Zampach et Witoslai de Wodierad pro centum minus una marcis grossorum pragensium moravici numeri et pagamenti, sexaginta IIII" grossos pro qualibet marca computando. Que quidem bona omnia premissa una cum omnibus pertinenciis adiacentibus, quibuscunque nominibus censeantur, ego Lodvicus predictus cum heredibus meis et fideiussoribus infrascriptis cum Bohuncone de Dobra Woda, Pescone de
Strana 283
283 Bicowicz, Buzcone de Drahanowicz, Martzincone de Drahanowicz, Sulcone de Ubissin et Wienkone de Policze, promittimus predicto Mixiconi de Woieczin et heredibus suis uxori ipsius et illis, ad quorum manus promisimus pura nostra fide sine omni dolo, insolidum et indivisim a quolibet homine inpediente a datis presencium per triennium continuum propriis laboribus et expensis secundum ius et consuetudinem terre Moravie disbrigare et exbrigare et in primo colloquio dominorum Olomucii predicta bona inthabulare et ad hereditatem premisso Mixiconi una cum omnibus prefactis perducere. Sin autem non fecerimus, quod absit, extunc quicunque duo ex nobis conpromissoribus per prefatum Mixiconem aut heredes suos aut uxorem aut manus fideles moniti fuerint, unus alium non expectando vel se per alium excusando, mox cum uno famulo et equis duobus per interpositam personam militaris condicionis in civitatem Brunnam et domum honesti hospilis nobis ostensam per predictos debemus subintrare, ibidem verum et consuetum obstagium prestituri, de eodem obstagio non exeuntes quovis more aut consuetudine, donec premissa bona cum omnibus pertinenciis sepedictis fuerint per nos disbrigata, inthabulata et ad hereditatem ipsi Mixiconi cum omnibus suprascriptis perducta cum omnibus dampnis, inpensis et expensis nunciis et fatigis que causa huiusmodi Mixico aut sui heredes perceperint aut uxor aut fideles manus premissi, que testimonio evidenti demonstrare poterint sine juramento, de omnibus hiis fuerit satisfactum. In cujus rei testimonium sigilla nostra ex certa nostra sciencia presentibus sunt appressa. Sub anno domini M° trecentesimo nonagesimo sexto, feria quarta post dominicam Letare Jerusalem. (Orig. Perg. mit 7 anhang. Sig. im m. Landes-Archiv, Art. Königinkl. lit. S. n. 9.) 306. K. Wenzel IV compromittirt in der Streitsache mit den böhmischen Landherren auf König Sigmund von Ungarn und Markgraf Jodok von Mähren. Dt. Prag 19. März 1396. Wir Wenczlaw von gotes gnaden Romischer kunig zu allen zeiten merer des reichs und kunig zu Beheim bekennen und tun kunt offenlichen mit diesem brive allen den, die in sehen oder horen lesen, das wir angesehen und betracht haben mancherlei swer- lichen schaden, die unserem kunigrich und lande zu Beheim von kriges und orley anligende sein und doruff das dasselbe land in fride und gemache gesaczt werde und wir bei unsern wirdickeiten und rechten und ouch sust allermeniclich bei recht bleibe, so haben wir mit wolbedachtem mute und gutem rate des durchleuchtigsten fursten herren Sigmunden kuniges zu Ungern etc. unsers liben bruders, des hochgeborn Josten, marggraves zu Merhern, unsers liben vetters und anderr unserr und des reichs fürsten, herren, edeln und getreuen rechter wissen und unsern guten treuen gelobt und vorheissen, geloben und vorheissen in kraft dicz brives, das wir alle sulche brive, die wir den lantherren, lantluten, steten und der 36*
283 Bicowicz, Buzcone de Drahanowicz, Martzincone de Drahanowicz, Sulcone de Ubissin et Wienkone de Policze, promittimus predicto Mixiconi de Woieczin et heredibus suis uxori ipsius et illis, ad quorum manus promisimus pura nostra fide sine omni dolo, insolidum et indivisim a quolibet homine inpediente a datis presencium per triennium continuum propriis laboribus et expensis secundum ius et consuetudinem terre Moravie disbrigare et exbrigare et in primo colloquio dominorum Olomucii predicta bona inthabulare et ad hereditatem premisso Mixiconi una cum omnibus prefactis perducere. Sin autem non fecerimus, quod absit, extunc quicunque duo ex nobis conpromissoribus per prefatum Mixiconem aut heredes suos aut uxorem aut manus fideles moniti fuerint, unus alium non expectando vel se per alium excusando, mox cum uno famulo et equis duobus per interpositam personam militaris condicionis in civitatem Brunnam et domum honesti hospilis nobis ostensam per predictos debemus subintrare, ibidem verum et consuetum obstagium prestituri, de eodem obstagio non exeuntes quovis more aut consuetudine, donec premissa bona cum omnibus pertinenciis sepedictis fuerint per nos disbrigata, inthabulata et ad hereditatem ipsi Mixiconi cum omnibus suprascriptis perducta cum omnibus dampnis, inpensis et expensis nunciis et fatigis que causa huiusmodi Mixico aut sui heredes perceperint aut uxor aut fideles manus premissi, que testimonio evidenti demonstrare poterint sine juramento, de omnibus hiis fuerit satisfactum. In cujus rei testimonium sigilla nostra ex certa nostra sciencia presentibus sunt appressa. Sub anno domini M° trecentesimo nonagesimo sexto, feria quarta post dominicam Letare Jerusalem. (Orig. Perg. mit 7 anhang. Sig. im m. Landes-Archiv, Art. Königinkl. lit. S. n. 9.) 306. K. Wenzel IV compromittirt in der Streitsache mit den böhmischen Landherren auf König Sigmund von Ungarn und Markgraf Jodok von Mähren. Dt. Prag 19. März 1396. Wir Wenczlaw von gotes gnaden Romischer kunig zu allen zeiten merer des reichs und kunig zu Beheim bekennen und tun kunt offenlichen mit diesem brive allen den, die in sehen oder horen lesen, das wir angesehen und betracht haben mancherlei swer- lichen schaden, die unserem kunigrich und lande zu Beheim von kriges und orley anligende sein und doruff das dasselbe land in fride und gemache gesaczt werde und wir bei unsern wirdickeiten und rechten und ouch sust allermeniclich bei recht bleibe, so haben wir mit wolbedachtem mute und gutem rate des durchleuchtigsten fursten herren Sigmunden kuniges zu Ungern etc. unsers liben bruders, des hochgeborn Josten, marggraves zu Merhern, unsers liben vetters und anderr unserr und des reichs fürsten, herren, edeln und getreuen rechter wissen und unsern guten treuen gelobt und vorheissen, geloben und vorheissen in kraft dicz brives, das wir alle sulche brive, die wir den lantherren, lantluten, steten und der 36*
Strana 284
284 ganzen gmeine geistlichen und werntlichen leuten der kronen zu Beheimb geben und uns vorschriben haben, das wir alle sulche stuke volfuren und halden sollen, dieselben brive, die zwischen uns und den lantherren in diesem kriege uber teydinge usgangen sind, als es in den briven geschriben ist. Ouch als wir an sechs lantherren kumen sein, als in denselben briven eigentlichen geschriben stet, dorumb ouch umb die stucke und ander sachen dieselben herren usprechen solten, des sein wir kumen an den egenanten unsern bruder kunig Sigmunden zu Ungern und an unsern vettern marggraf Josten von Merhern und was die dorumb ussprechen, das sol von uns beyderseyte gehalden werden. Ouch als wir usgenomen haben drey stucke, des ersten umb das burggrafampt zu Prage und andere ampte als in denselben briven stet; dornach umb die muncze der behemischen grossen und ouch umb die lantscheppfen, die man nennet kmety, des sey wir kumen mechticlichen an die egenannten unsern bruder kunig Sigmunden von Ungern und unsern vettern marggrave Josten von Merhern, also, was die ussprechen, das das gehalden werde und ab jemande in des landes, der lantherren oder sust geistlichen oder werntlichen und ouch der stete recht griffe und die urteile und usgesprochen rechte nicht liesse furgank haben und ire rechte brechen wolte, oder der egenannten unsers bruders des kuniges von Ungern und unsers vetters marggrave Jostes usspruche und sunderlichen unser brive brechen wolte, die wir den egenannten herren geistlichen und werntlichen, rittern und knechten, steten und der gmeine uber die richtunge geben haben, das sol man an uns brengen und uns dorumb bieten, das wir die gerechtikeyt und ouch das recht lassen fur sich geen, und dorzu beholffen sein mit der herren rate und hulffe. Und wer es sache, das wir dorzu nicht tun wolten, das sol man brengen an den egenanten unsern bruder den kunig zu Ungern oder an den, dem er das bevilhet und derselbe sol gancze macht haben als der egenannte unser bruder der kunig von Ungern. Wenn ouch das an denselben unsern bruder oder weme er das bevilhet, gebracht wirdet, der sol dornach steen, das die urteile und die usgesprochen rechte fur sich geen und volbracht werden in einem virteil jares und wurde es in einem virteil jares nicht volbracht, so sol der egenante unser bruder kunig Sigmunde oder dem er das bevilhet mit den herren, rittern, knechten und steten sich an einander behelffen wider jederman, der dowider were, das die rechte und die urteile je volzogen werden. Uber alle diese stucke sollen aneinander geloben die geistlichen, die herren, die lantlute, stete und die gancze gmeine, das die vorgeschriben stucke fur sich geen und des sollen sie ein ander helffen und der egenannte unser bruder kunig Sigmund von Ungern und der, dem er das bevilhet, sol den herren, den geistlichen, den lantluten und ouch steten und der ganczen gmeine behulffen sein und sie In hienwider, wenn und wie ofte des note geschicht, das die vor geschriben stucke fur sich geen und genczlichen gehalden werden wider jederman
284 ganzen gmeine geistlichen und werntlichen leuten der kronen zu Beheimb geben und uns vorschriben haben, das wir alle sulche stuke volfuren und halden sollen, dieselben brive, die zwischen uns und den lantherren in diesem kriege uber teydinge usgangen sind, als es in den briven geschriben ist. Ouch als wir an sechs lantherren kumen sein, als in denselben briven eigentlichen geschriben stet, dorumb ouch umb die stucke und ander sachen dieselben herren usprechen solten, des sein wir kumen an den egenanten unsern bruder kunig Sigmunden zu Ungern und an unsern vettern marggraf Josten von Merhern und was die dorumb ussprechen, das sol von uns beyderseyte gehalden werden. Ouch als wir usgenomen haben drey stucke, des ersten umb das burggrafampt zu Prage und andere ampte als in denselben briven stet; dornach umb die muncze der behemischen grossen und ouch umb die lantscheppfen, die man nennet kmety, des sey wir kumen mechticlichen an die egenannten unsern bruder kunig Sigmunden von Ungern und unsern vettern marggrave Josten von Merhern, also, was die ussprechen, das das gehalden werde und ab jemande in des landes, der lantherren oder sust geistlichen oder werntlichen und ouch der stete recht griffe und die urteile und usgesprochen rechte nicht liesse furgank haben und ire rechte brechen wolte, oder der egenannten unsers bruders des kuniges von Ungern und unsers vetters marggrave Jostes usspruche und sunderlichen unser brive brechen wolte, die wir den egenannten herren geistlichen und werntlichen, rittern und knechten, steten und der gmeine uber die richtunge geben haben, das sol man an uns brengen und uns dorumb bieten, das wir die gerechtikeyt und ouch das recht lassen fur sich geen, und dorzu beholffen sein mit der herren rate und hulffe. Und wer es sache, das wir dorzu nicht tun wolten, das sol man brengen an den egenanten unsern bruder den kunig zu Ungern oder an den, dem er das bevilhet und derselbe sol gancze macht haben als der egenannte unser bruder der kunig von Ungern. Wenn ouch das an denselben unsern bruder oder weme er das bevilhet, gebracht wirdet, der sol dornach steen, das die urteile und die usgesprochen rechte fur sich geen und volbracht werden in einem virteil jares und wurde es in einem virteil jares nicht volbracht, so sol der egenante unser bruder kunig Sigmunde oder dem er das bevilhet mit den herren, rittern, knechten und steten sich an einander behelffen wider jederman, der dowider were, das die rechte und die urteile je volzogen werden. Uber alle diese stucke sollen aneinander geloben die geistlichen, die herren, die lantlute, stete und die gancze gmeine, das die vorgeschriben stucke fur sich geen und des sollen sie ein ander helffen und der egenannte unser bruder kunig Sigmund von Ungern und der, dem er das bevilhet, sol den herren, den geistlichen, den lantluten und ouch steten und der ganczen gmeine behulffen sein und sie In hienwider, wenn und wie ofte des note geschicht, das die vor geschriben stucke fur sich geen und genczlichen gehalden werden wider jederman