z 614 stránek
Titul
Ia
Ib
Vorwort
I
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X
XI
XII
XIII
XIV
XV
XVI
Edice
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
Nachträge
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
Index
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
Corrigenda
596
Název:
Codex diplomaticus et epistolaris Moraviae. Urkunden-Sammlung zur Geschichte Mährens im Auftrage des mährischen Landes-Ausschusses. Bd. 11. Vom 13. November 1375 bis 1390
Autor:
Brandl, Vincencz
Rok vydání:
1885
Místo vydání:
Brno
Česká národní bibliografie:
Počet stran celkem:
614
Obsah:
- Ia: Titul
- I: Vorwort
- 1: Edice
- 547: Nachträge
- 565: Index
- 596: Corrigenda
upravit
Strana Ia
CODEX DIPLOMATICUS ET EPISTOLARIS MORAVIÆ. ☞ URKUNDEN-SAMMLUNG ZUR GESCHICHTE MAHRENS, IM AUFTRAGE DES MAHRISCHEN LANDES- AUSSCHUSSES HERAUS EBEN VON VINCENZ BRANDL. Dr Jar. Demel ELFTER BAND. VOM 13. NOVEMBER 1375 BIS 1390. BRÜNN 1885. VRRLAG DES MAHRISCHEN LANDES-AUSSCHUSSES. K. K. HOFBUCHDRUCKER FR. WINIKER & SCHICKARDT.
CODEX DIPLOMATICUS ET EPISTOLARIS MORAVIÆ. ☞ URKUNDEN-SAMMLUNG ZUR GESCHICHTE MAHRENS, IM AUFTRAGE DES MAHRISCHEN LANDES- AUSSCHUSSES HERAUS EBEN VON VINCENZ BRANDL. Dr Jar. Demel ELFTER BAND. VOM 13. NOVEMBER 1375 BIS 1390. BRÜNN 1885. VRRLAG DES MAHRISCHEN LANDES-AUSSCHUSSES. K. K. HOFBUCHDRUCKER FR. WINIKER & SCHICKARDT.
Strana Ib
Strana I
VORWORT. In seinem dritten, zugleich letzten Testamente vom 21. Marz 1371 hatte Markgraf Johann Verfügungen getroffen, durch welche die Apanagen seiner zwei jüngeren Söhne Johann Soběslav und Prokop und ihr Verhältniss zu des Markgrafen ältestem Sohne Jodok festgesetzt wurde. Der zweitgeborene Sohn Johann Soběslav erhielt als Apanage die Stadt und Burg Bisenz, die Burgen Karlsburg, Ruckstein, Ostrov, Rabenstein mit zahlreichen zum Burgbanne gehörigen Dörfern und Märkten, ferner die Städte Eibenschitz, Pohrlitz, Ung. Brod und Ung. Ostra. Der drittgeborene Sohn Prokop erhielt die Burgen Aussee, Bludov, Plankenberg, Napajedl mit ihren unterthänigen Ortschaften, ferner die Städte Prerau, Littau und Mähr. Neustadt. Beiden jüngeren Brüdern wurde gestattet, den Titel marchio Moraviae zu führen, aber sie sollten kein aus diesem Titel fliessendes Hoheits- oder Souverainitätsrecht ausüben. Das Souverainitätsrecht, allerdings beschränkt durch die Lehensoberhoheit der Krone Böhmens, war dem ältesten Sohne des Markgrafen Johann, Jodok vorbehalten. Zum Zeichen, dass er die staatlichen Rechte des Landesfürsten auszuüben habe, wurde im Testamente bestimmt, dass in seinem Titel nach dem Worte marchio der Ausdruck dominus zu folgen habe (marchio et dominus Moraviae), während seine zwei jüngeren Brüder sich nur marchio ohne den Beisatz dominus nennen durften. Auch heisst Jodok in den gleich- zeitigen Quellen senior marchio, starší markrabi, der alte oder auch der ältere Markgraf. Nur dem Markgrafen Jodok als Erben der Souverainitätsrechte kam es zu, in den von der Landesverfassung gestatteten Grenzen die berna oder allgemeine Landsteuer auszuschreiben und einzuheben, die Landtage und Landrechte einzuberufen, die obersten Landesbeamten und Districtsrichter (popravci) zu ernennen, Münzen zu prägen, Staatsverträge zu schliessen u. s. w., während seinen beiden jüngeren Brüdern in ihren Apanagen nur Dominialrechte zukamen, wie sie jeder Baron des Landes auf seinen Besitzungen auszuüben berechtigt war. Namentlich war den jüngeren Brüdern kein Dispositionsrecht über die in ihren Apanagen liegenden Klöster eingeräumt, sondern alle Klöster gehörten zur Kammer des Markgrafen Jodok, als oberstem Herrn des Landes Mähren. Da die jüngeren Brüder
VORWORT. In seinem dritten, zugleich letzten Testamente vom 21. Marz 1371 hatte Markgraf Johann Verfügungen getroffen, durch welche die Apanagen seiner zwei jüngeren Söhne Johann Soběslav und Prokop und ihr Verhältniss zu des Markgrafen ältestem Sohne Jodok festgesetzt wurde. Der zweitgeborene Sohn Johann Soběslav erhielt als Apanage die Stadt und Burg Bisenz, die Burgen Karlsburg, Ruckstein, Ostrov, Rabenstein mit zahlreichen zum Burgbanne gehörigen Dörfern und Märkten, ferner die Städte Eibenschitz, Pohrlitz, Ung. Brod und Ung. Ostra. Der drittgeborene Sohn Prokop erhielt die Burgen Aussee, Bludov, Plankenberg, Napajedl mit ihren unterthänigen Ortschaften, ferner die Städte Prerau, Littau und Mähr. Neustadt. Beiden jüngeren Brüdern wurde gestattet, den Titel marchio Moraviae zu führen, aber sie sollten kein aus diesem Titel fliessendes Hoheits- oder Souverainitätsrecht ausüben. Das Souverainitätsrecht, allerdings beschränkt durch die Lehensoberhoheit der Krone Böhmens, war dem ältesten Sohne des Markgrafen Johann, Jodok vorbehalten. Zum Zeichen, dass er die staatlichen Rechte des Landesfürsten auszuüben habe, wurde im Testamente bestimmt, dass in seinem Titel nach dem Worte marchio der Ausdruck dominus zu folgen habe (marchio et dominus Moraviae), während seine zwei jüngeren Brüder sich nur marchio ohne den Beisatz dominus nennen durften. Auch heisst Jodok in den gleich- zeitigen Quellen senior marchio, starší markrabi, der alte oder auch der ältere Markgraf. Nur dem Markgrafen Jodok als Erben der Souverainitätsrechte kam es zu, in den von der Landesverfassung gestatteten Grenzen die berna oder allgemeine Landsteuer auszuschreiben und einzuheben, die Landtage und Landrechte einzuberufen, die obersten Landesbeamten und Districtsrichter (popravci) zu ernennen, Münzen zu prägen, Staatsverträge zu schliessen u. s. w., während seinen beiden jüngeren Brüdern in ihren Apanagen nur Dominialrechte zukamen, wie sie jeder Baron des Landes auf seinen Besitzungen auszuüben berechtigt war. Namentlich war den jüngeren Brüdern kein Dispositionsrecht über die in ihren Apanagen liegenden Klöster eingeräumt, sondern alle Klöster gehörten zur Kammer des Markgrafen Jodok, als oberstem Herrn des Landes Mähren. Da die jüngeren Brüder
Strana II
I keine Hoheitsrechte ausüben durften, war es gleichfalls nicht gestattet, einen in ihren Apanagen ansässigen Baron, Ritter oder Edelmann vor ihr Dominikalgericht zu citiren. sondern dieselben mussten bei dem Landrechte, welches Jodok als dominus Moraviae berief, belangt werden. Die beiden jüngeren Brüder standen daher zu Jodok in einem gewissen Abhängig- keitsverhältnisse, das seine Formen dem Geiste der Zeit gemäss dem Lehenswesen entlehnte. Markgraf Johann bestimmte nämlich in seinem Testamente, dass die beiden jüngeren Söhne Johann Soběslav und Prokop ihre Apanagen von Jodok und seinen Nachfolgern zu Lehen empfangen und ihm den Homagialeid leisten sollen. Der Lehensverband, in welchem die beiden Brüder bezüglich ihrer Güter mit dem Markgrafen Jodok traten, brachte es mit sich, dass sie von ihren Gütern nichts verpfanden, verkaufen oder entäussern durften, ohne Genehmigung Jodoks als Lehensherrn; auch war es ihnen nicht gestattet, Vasallen des Markgrafthums, d. h. des Markgrafen Jodok an sich zu ziehen oder in ihre Dienste zu nehmen, noch auch neue Lehensleute für sich zu stiften, ausser es würde Markgraf Jodok seine ausdrückliche Genehmigung hiezu ertheilen, eine Bestimmung, zu deren Umgehung leicht der Vorwand gefunden werden konnte und auch gefunden wurde, dadurch, dass neue Vasallen nicht mit den im Testamente angeführten Gütern, sondern mit solchen dotirt wurden, welche die jüngeren Markgrafen mit ihrem Gelde neu erwarben. Das Testament traf auch genaue Verfügungen über die erbliche Nachfolge und Descendenz. Stürbe Jodok ohne männliche Erben, dann sollte die Markgrafschaft, d. h. die Souverainität in derselben auf den zweitgeborenen Sohn Johanns, Johann Soběslav und seine Erben1) übergehen, welcher in diesem Falle seine Apanage dem Markgrafen Prokop abzutreten und ihn damit zu belehnen hätte; stürbe Prokop ohne männliche Erben früher als Johann Soběslav, so sollte dieser jenen beerben. Giengen aber beide, Soběslav und Prokop, ohne männliche Erben mit dem Tode ab, sollten ihre Apanagen an Jodok fallen. Träte der Fall ein, dass alle drei Markgrafen ohne männliche Leibeserben stürben, dann sollte ganz Mähren als cadukes Lehen an die Krone Böhmens zurückfallen, deren Träger verpflichtet sein sollte, die hinterlassenen Töchter der mährischen Luxemburger zu versorgen. Durch diese Bestimmungen des Testamentes, welches von den böhmischen Königen Karl IV. und Wenzel IV. bestätigt wurde, glaubte Markgraf Johann allen möglichen Zwisten und Uneinigkeiten seiner Söhne vorgebeugt zu haben, eine Hoffnung, die sich nach seinem Ableben leider nicht erfüllte. Markgraf Johann starb nach einem länger andauernden schleichenden Fieber am 12. November 1375 und es folgte ihm in der Regierung sein damals vierundzwanzig- jähriger Sohn Jodok2), welcher auch gleich die Erbhuldigung der königlichen Städte ent- 1) Im Testamente ist von Kindern (filiis) Johann Soběslav's die Rede, wohl nur wegen der Conformität mit anderen Stellen der Urkunde; bekanntlich war Johann Soběslav für den geistlichen Stand bestimmt. 2) Jodok war damals bereits das zweitemal verheirathet. Seine erste Gemalin war Elisabeth von Oppeln, (nicht von Ungarn, wie Boček im Prehled angibt) Tochter des Herzogs Ladislav von Oppeln, zugleich Nadispan in Ungarn. Nach ihrem Tode heirathete er Agnes von Oppeln. (1374.)
I keine Hoheitsrechte ausüben durften, war es gleichfalls nicht gestattet, einen in ihren Apanagen ansässigen Baron, Ritter oder Edelmann vor ihr Dominikalgericht zu citiren. sondern dieselben mussten bei dem Landrechte, welches Jodok als dominus Moraviae berief, belangt werden. Die beiden jüngeren Brüder standen daher zu Jodok in einem gewissen Abhängig- keitsverhältnisse, das seine Formen dem Geiste der Zeit gemäss dem Lehenswesen entlehnte. Markgraf Johann bestimmte nämlich in seinem Testamente, dass die beiden jüngeren Söhne Johann Soběslav und Prokop ihre Apanagen von Jodok und seinen Nachfolgern zu Lehen empfangen und ihm den Homagialeid leisten sollen. Der Lehensverband, in welchem die beiden Brüder bezüglich ihrer Güter mit dem Markgrafen Jodok traten, brachte es mit sich, dass sie von ihren Gütern nichts verpfanden, verkaufen oder entäussern durften, ohne Genehmigung Jodoks als Lehensherrn; auch war es ihnen nicht gestattet, Vasallen des Markgrafthums, d. h. des Markgrafen Jodok an sich zu ziehen oder in ihre Dienste zu nehmen, noch auch neue Lehensleute für sich zu stiften, ausser es würde Markgraf Jodok seine ausdrückliche Genehmigung hiezu ertheilen, eine Bestimmung, zu deren Umgehung leicht der Vorwand gefunden werden konnte und auch gefunden wurde, dadurch, dass neue Vasallen nicht mit den im Testamente angeführten Gütern, sondern mit solchen dotirt wurden, welche die jüngeren Markgrafen mit ihrem Gelde neu erwarben. Das Testament traf auch genaue Verfügungen über die erbliche Nachfolge und Descendenz. Stürbe Jodok ohne männliche Erben, dann sollte die Markgrafschaft, d. h. die Souverainität in derselben auf den zweitgeborenen Sohn Johanns, Johann Soběslav und seine Erben1) übergehen, welcher in diesem Falle seine Apanage dem Markgrafen Prokop abzutreten und ihn damit zu belehnen hätte; stürbe Prokop ohne männliche Erben früher als Johann Soběslav, so sollte dieser jenen beerben. Giengen aber beide, Soběslav und Prokop, ohne männliche Erben mit dem Tode ab, sollten ihre Apanagen an Jodok fallen. Träte der Fall ein, dass alle drei Markgrafen ohne männliche Leibeserben stürben, dann sollte ganz Mähren als cadukes Lehen an die Krone Böhmens zurückfallen, deren Träger verpflichtet sein sollte, die hinterlassenen Töchter der mährischen Luxemburger zu versorgen. Durch diese Bestimmungen des Testamentes, welches von den böhmischen Königen Karl IV. und Wenzel IV. bestätigt wurde, glaubte Markgraf Johann allen möglichen Zwisten und Uneinigkeiten seiner Söhne vorgebeugt zu haben, eine Hoffnung, die sich nach seinem Ableben leider nicht erfüllte. Markgraf Johann starb nach einem länger andauernden schleichenden Fieber am 12. November 1375 und es folgte ihm in der Regierung sein damals vierundzwanzig- jähriger Sohn Jodok2), welcher auch gleich die Erbhuldigung der königlichen Städte ent- 1) Im Testamente ist von Kindern (filiis) Johann Soběslav's die Rede, wohl nur wegen der Conformität mit anderen Stellen der Urkunde; bekanntlich war Johann Soběslav für den geistlichen Stand bestimmt. 2) Jodok war damals bereits das zweitemal verheirathet. Seine erste Gemalin war Elisabeth von Oppeln, (nicht von Ungarn, wie Boček im Prehled angibt) Tochter des Herzogs Ladislav von Oppeln, zugleich Nadispan in Ungarn. Nach ihrem Tode heirathete er Agnes von Oppeln. (1374.)
Strana III
III gegennahm. Zu diesem Zwecke war er im December des J. 1375 in Olmütz (Nr. 5). Anfangs Jänner des J. 1376 finden wir den Markgrafen Jodok in Böhmen, wo er in Karlsbad am 9. Jänner vom K. Wenzel IV. mit der Markgrafschaft belehnt wurde (Nr. 12. 13. 14.); am 12. Jänner weilte er wahrscheinlich in Prag, wo die Urkunde (Nr. 16) datirt ist, in welcher Johann Burggraf zu Magdeburg und Graf zu Hardegg durch Schiedsspruch den Streit entschied, in welchen Jodok mit seinem Bruder Soběslav bezüglich der Städte Bisenz, Göding und Ung. Ostra, und bezüglich des von ihrem Vater Johann hinterlassenen Baarschatzes gerathen waren. Am 19. Jänner war Jodok bereits in Brünn, wo er das Landrecht eröffnete; die nächstfolgenden Monate scheint er in Brünn zugebracht zu haben: am 6. März bestätigt er hier (am Spielberge) die Privilegien der Stadt Ung. Brod (Nr. 28 verleiht am 13. und 28. Marz Lehen an Petr von Habrowan und Johann von Meziřič (Nr. 30, 31), begnadet am 15. April die Stadt Brünn mit dem Rechte der freien Wahl des Stadtrichters (Nr. 32), bestätigt am 22. April den Iglauern den Verkauf der kleineren Mauth (Nr. 22). Hierauf begab sich Jodok mit Karl IV. und Wenzel IV. nach Deutschland, wo Wenzel zum deutschen Könige gewählt wurde; wir finden den Markgrafen am 31. Mai zu Bacherach (Nr. 40), am 10. Juni (dem Wahltage Wenzels) zu Frankfurt am Main (Nr. 42), am 21. Juli zu Aachen. Am 19. December weilte Jodok wahrscheinlich in Prag (Nr. 55). Am Anfange des Jahres 1377 finden wir den Markgrafen in Brünn, wo er am 17. Jänner das Landrecht eröffnete (Nr. 63), am 23. die Stadt Olmütz von der Mauthzahlung befreite (Nr. 66). Am 17. Februar ist der Markgraf in Prag, wo er mit seinem Bruder Johann Soběslav ein Ubereinkommen bezüglich des Anfalles von Soběslavs Apanage trifft (Nr. 69); am 24. April war der Markgraf in Brünn (Nr. 74), ebenso 10. Juni (Nr. 81), 17. Juli (Nr. 85), 24. Juli (Nr. 87) und 31. August (Nr. 90). Im Jahre 1378 finden wir den Markgrafen am 26. Jänner in Znaim, wo er dieser Stadt alle älteren Privilegien bestätiget (Nr. 98), am 6. Februar in Brünn, wo er das Landrecht eröffnet (Nr. 100), am 14. Februar gleichfalls in Brünn (Nr. 104), am 7. Mai wahrscheinlich in Budweis (Nr. 109), am 21. October wahrscheinlich in Prag (Nr. 128), am 8. November in Olmütz. Im Jahre 1379 ist der Markgraf am 7. Februar in Olmütz (Nr. 141), am 30. Mai in Brünn (Nr. 154), am 11. Juni in Znaim (Nr. 155), am 30. Juni, 24. und 25. Juli in Brünn (Nr. 156, 159, 160), am 26. August in Olmütz (Nr. 161). Im Jahre 1380 finden wir den Markgrafen am 5. April in Laa (Nr. 180), 1. Mai in Olmütz (Nr. 184), 3. Juni, 26. Juli in Brünn (Nr. 195, 197), am 27. September in Znaim (Nr. 200). Im Jahre 1381 ist der Markgraf am 15. 17. 18. April in Brünn (Nr. 216, 217, 218), am 21. April in Časlau (Nr. 219), am 13. Juni, 26. Juli, 3. August und 27. Octob. in Brünn (Nr. 225, 229, 230, 236). Im Jahre 1382 ist der Markgraf am 24. Marz und 7. Mai in Brünn (Nr. 255, 258), am 2. Juli in Olmütz (Nr. 260), 9. August, 3., 6., 18. September, 26. November und 29. November in Brünn (Nr. 262, 264, 265, 267, 279, 280).
III gegennahm. Zu diesem Zwecke war er im December des J. 1375 in Olmütz (Nr. 5). Anfangs Jänner des J. 1376 finden wir den Markgrafen Jodok in Böhmen, wo er in Karlsbad am 9. Jänner vom K. Wenzel IV. mit der Markgrafschaft belehnt wurde (Nr. 12. 13. 14.); am 12. Jänner weilte er wahrscheinlich in Prag, wo die Urkunde (Nr. 16) datirt ist, in welcher Johann Burggraf zu Magdeburg und Graf zu Hardegg durch Schiedsspruch den Streit entschied, in welchen Jodok mit seinem Bruder Soběslav bezüglich der Städte Bisenz, Göding und Ung. Ostra, und bezüglich des von ihrem Vater Johann hinterlassenen Baarschatzes gerathen waren. Am 19. Jänner war Jodok bereits in Brünn, wo er das Landrecht eröffnete; die nächstfolgenden Monate scheint er in Brünn zugebracht zu haben: am 6. März bestätigt er hier (am Spielberge) die Privilegien der Stadt Ung. Brod (Nr. 28 verleiht am 13. und 28. Marz Lehen an Petr von Habrowan und Johann von Meziřič (Nr. 30, 31), begnadet am 15. April die Stadt Brünn mit dem Rechte der freien Wahl des Stadtrichters (Nr. 32), bestätigt am 22. April den Iglauern den Verkauf der kleineren Mauth (Nr. 22). Hierauf begab sich Jodok mit Karl IV. und Wenzel IV. nach Deutschland, wo Wenzel zum deutschen Könige gewählt wurde; wir finden den Markgrafen am 31. Mai zu Bacherach (Nr. 40), am 10. Juni (dem Wahltage Wenzels) zu Frankfurt am Main (Nr. 42), am 21. Juli zu Aachen. Am 19. December weilte Jodok wahrscheinlich in Prag (Nr. 55). Am Anfange des Jahres 1377 finden wir den Markgrafen in Brünn, wo er am 17. Jänner das Landrecht eröffnete (Nr. 63), am 23. die Stadt Olmütz von der Mauthzahlung befreite (Nr. 66). Am 17. Februar ist der Markgraf in Prag, wo er mit seinem Bruder Johann Soběslav ein Ubereinkommen bezüglich des Anfalles von Soběslavs Apanage trifft (Nr. 69); am 24. April war der Markgraf in Brünn (Nr. 74), ebenso 10. Juni (Nr. 81), 17. Juli (Nr. 85), 24. Juli (Nr. 87) und 31. August (Nr. 90). Im Jahre 1378 finden wir den Markgrafen am 26. Jänner in Znaim, wo er dieser Stadt alle älteren Privilegien bestätiget (Nr. 98), am 6. Februar in Brünn, wo er das Landrecht eröffnet (Nr. 100), am 14. Februar gleichfalls in Brünn (Nr. 104), am 7. Mai wahrscheinlich in Budweis (Nr. 109), am 21. October wahrscheinlich in Prag (Nr. 128), am 8. November in Olmütz. Im Jahre 1379 ist der Markgraf am 7. Februar in Olmütz (Nr. 141), am 30. Mai in Brünn (Nr. 154), am 11. Juni in Znaim (Nr. 155), am 30. Juni, 24. und 25. Juli in Brünn (Nr. 156, 159, 160), am 26. August in Olmütz (Nr. 161). Im Jahre 1380 finden wir den Markgrafen am 5. April in Laa (Nr. 180), 1. Mai in Olmütz (Nr. 184), 3. Juni, 26. Juli in Brünn (Nr. 195, 197), am 27. September in Znaim (Nr. 200). Im Jahre 1381 ist der Markgraf am 15. 17. 18. April in Brünn (Nr. 216, 217, 218), am 21. April in Časlau (Nr. 219), am 13. Juni, 26. Juli, 3. August und 27. Octob. in Brünn (Nr. 225, 229, 230, 236). Im Jahre 1382 ist der Markgraf am 24. Marz und 7. Mai in Brünn (Nr. 255, 258), am 2. Juli in Olmütz (Nr. 260), 9. August, 3., 6., 18. September, 26. November und 29. November in Brünn (Nr. 262, 264, 265, 267, 279, 280).
Strana IV
IV Im Jahre 1383 ist der Markgraf am 17. Februar in Prag (Nr. 286), 7. und 28. Mai in Brünn (Nr. 293, 295), am 9. December in Olmütz (Nr. 315). Im Jahre 1384 ist der Markgraf am 21. u. 29. Jänner in Brünn (Nr. 319, 320). am 23. April in Prag (Nr. 326), 15. Juli in Brünn (Nr. 329). Im Jahre 1385 finden wir den Markgrafen am 7., 8. und 13. Jänner in Olmütz (Nr. 345, 346, 347), am 27. Februar in Frain (Nr. 352), am 13., 16. März und 4. Mai in Brünn (Nr. 353, 355, 356), am 2. und 20. Juni in Prag (Nr. 359, 361), am 24. Juni und 25. Juli in Brünn (Nr. 362, 368), am 24. August in Pressburg (Nr. 370), am 24. October in Brünn (Nr. 374). Im Jahre 1386 ist der Markgraf am 27. Jänner in Brünn (Nr. 385), am 8. Februar in Prag (Nr. 387), am 11. März in Brünn (Nr. 391), 11. u. 12. Mai in Raab (Nr. 396, 397), am 5. u. 7. Juni in Brünn (Nr. 398, 400). Im Jahre 1387 ist Jodok am 25. Februar in Brünn (Nr. 417), am 18. April in Znaim (Nr. 425), am 16. Mai in Sempte (Nr. 431), am 3. Juni in Brünn (Nr. 433), am 27. Juni in Olmütz (Nr. 438), am 5., 7., 11. Juli, 6. und 27. August in Brünn (Nr. 440, 441, 444, 446, 449), am 13. October in Olmütz (Nr. 456). Im Jahre 1388 war Jodok am 24. Februar wahrscheinlich in Prag (Nr. 467), am 5. März in Brünn (Nr. 468), am 16. u. 17. April in Prag (Nr. 473, 474), am 11. Mai in Brünn (Nr. 475), am 20. Mai in Sempte (Nr. 477), am 22. Mai in Schintau (Nr. 479), am 2. Juni in Sempte (Nr. 481), am 3. u. 4. Juni in Schintau (Nr. 482, 483), am 4. u. 9. August in Berlin (Nr. 492, 493), am 13. August in Eberswalde (Nr. 496), am 31. August in Prenzlau (Nr. 497), am 8. September in Brandenburg (Nr. 499), am 10. September in Ratenau (Nr. 500), am 11. u. 14. September in Tangermünde (Nr. 501, 502), am 16. September in Gardeleg (Nr. 504), am 17. September in Salzwedel (Nr. 506), am 27. September in Prenzlau (Nr. 507), am 1. u. 5. October in Berlin (Nr. 510, 511), am 13. October in Eberswalde (Nr. 512), am 15. October in Straussberg (Nr. 513), am 22. October in Müncheberg (Nr. 516), am 26. October in Seieser (Nr. 518), am 27. October in Tangermünde (Nr. 519), am 25. November in Prag (Nr. 523), am 20. December in Olmütz (Nr. 528). Im Jahre 1389 ist Jodok am 10. Jänner in Olmütz (Nr. 538), am 24. Jänner. 17. Marz u. 22. April in Brünn (Nr. 539, 545, 549), am 4. Mai in Prag (Nr. 551), am 14., 21., 23., 24. Juni in Olmütz (Nr. 554, 557, 558), am 17. u. 20. September in Beraun (Nr. 566, 569), am 12. October in Olmütz (Nr. 571), am 29. October in Brünn (Nr. 574). Im Jahre 1390 finden wir den Markgrafen am 13. Jänner und 8. April in Brünn (Nr. 586, 592), am 2. Juni wahrscheinlich in Pressburg (Nr. 599), am 8. August in Brandenburg (Nr. 609), am 28. August in Tangermünde (Nr. 613), am 31. October in Berlin (Nr. 625), am 18., 26., 29. December in Tangermünde (Nr. 632, 633, 634). Nach Feststellung des Itinerarium des Markgrafen Jodok werfen wir einen flüchtigen Blick auf die 15 Regierungsjahre (1375—1390) des Markgrafen, auf welche sich die Urkunden dieses Bandes beziehen.
IV Im Jahre 1383 ist der Markgraf am 17. Februar in Prag (Nr. 286), 7. und 28. Mai in Brünn (Nr. 293, 295), am 9. December in Olmütz (Nr. 315). Im Jahre 1384 ist der Markgraf am 21. u. 29. Jänner in Brünn (Nr. 319, 320). am 23. April in Prag (Nr. 326), 15. Juli in Brünn (Nr. 329). Im Jahre 1385 finden wir den Markgrafen am 7., 8. und 13. Jänner in Olmütz (Nr. 345, 346, 347), am 27. Februar in Frain (Nr. 352), am 13., 16. März und 4. Mai in Brünn (Nr. 353, 355, 356), am 2. und 20. Juni in Prag (Nr. 359, 361), am 24. Juni und 25. Juli in Brünn (Nr. 362, 368), am 24. August in Pressburg (Nr. 370), am 24. October in Brünn (Nr. 374). Im Jahre 1386 ist der Markgraf am 27. Jänner in Brünn (Nr. 385), am 8. Februar in Prag (Nr. 387), am 11. März in Brünn (Nr. 391), 11. u. 12. Mai in Raab (Nr. 396, 397), am 5. u. 7. Juni in Brünn (Nr. 398, 400). Im Jahre 1387 ist Jodok am 25. Februar in Brünn (Nr. 417), am 18. April in Znaim (Nr. 425), am 16. Mai in Sempte (Nr. 431), am 3. Juni in Brünn (Nr. 433), am 27. Juni in Olmütz (Nr. 438), am 5., 7., 11. Juli, 6. und 27. August in Brünn (Nr. 440, 441, 444, 446, 449), am 13. October in Olmütz (Nr. 456). Im Jahre 1388 war Jodok am 24. Februar wahrscheinlich in Prag (Nr. 467), am 5. März in Brünn (Nr. 468), am 16. u. 17. April in Prag (Nr. 473, 474), am 11. Mai in Brünn (Nr. 475), am 20. Mai in Sempte (Nr. 477), am 22. Mai in Schintau (Nr. 479), am 2. Juni in Sempte (Nr. 481), am 3. u. 4. Juni in Schintau (Nr. 482, 483), am 4. u. 9. August in Berlin (Nr. 492, 493), am 13. August in Eberswalde (Nr. 496), am 31. August in Prenzlau (Nr. 497), am 8. September in Brandenburg (Nr. 499), am 10. September in Ratenau (Nr. 500), am 11. u. 14. September in Tangermünde (Nr. 501, 502), am 16. September in Gardeleg (Nr. 504), am 17. September in Salzwedel (Nr. 506), am 27. September in Prenzlau (Nr. 507), am 1. u. 5. October in Berlin (Nr. 510, 511), am 13. October in Eberswalde (Nr. 512), am 15. October in Straussberg (Nr. 513), am 22. October in Müncheberg (Nr. 516), am 26. October in Seieser (Nr. 518), am 27. October in Tangermünde (Nr. 519), am 25. November in Prag (Nr. 523), am 20. December in Olmütz (Nr. 528). Im Jahre 1389 ist Jodok am 10. Jänner in Olmütz (Nr. 538), am 24. Jänner. 17. Marz u. 22. April in Brünn (Nr. 539, 545, 549), am 4. Mai in Prag (Nr. 551), am 14., 21., 23., 24. Juni in Olmütz (Nr. 554, 557, 558), am 17. u. 20. September in Beraun (Nr. 566, 569), am 12. October in Olmütz (Nr. 571), am 29. October in Brünn (Nr. 574). Im Jahre 1390 finden wir den Markgrafen am 13. Jänner und 8. April in Brünn (Nr. 586, 592), am 2. Juni wahrscheinlich in Pressburg (Nr. 599), am 8. August in Brandenburg (Nr. 609), am 28. August in Tangermünde (Nr. 613), am 31. October in Berlin (Nr. 625), am 18., 26., 29. December in Tangermünde (Nr. 632, 633, 634). Nach Feststellung des Itinerarium des Markgrafen Jodok werfen wir einen flüchtigen Blick auf die 15 Regierungsjahre (1375—1390) des Markgrafen, auf welche sich die Urkunden dieses Bandes beziehen.
Strana V
Markgraf Jodok zeigte eine ungewöhnliche Begabung und manche glänzenden Eigenschaften eines regen Geistes, welche namentlich der ausgezeichnete Olmützer Bischof Johann von Neumarkt mit den Worten: „datum vobis divinitus clarum ingenium" lobend hervorhob (p. 159). Gleich seinem Onkel Karl IV. beschäftigte er sich gerne mit Studien und gelehrter Lecture, die er sich auch leihweise zu verschaffen wusste3). Aber gerade die glänzenden Vorzüge des Geistes sind Ursache, dass die Mängel und Fehler von Jodoks Gemüthe und Charakter überhaupt umso schärfer hervortreten. Es scheint, als ob die Bestrebungen seines Grossvaters und Onkels, durch welche beide eine bedeutende Luxem- burgische Hausmacht im Herzen Europas begründet hatten, bei Jodok in ihre Extreme, d. h. in schädliche Leidenschaften sich entwickelt hätten. König Johanns Streben nach Erweiterung seiner Herrschaft wird bei Jodok zur Ländergier, seines Vaters Johann weise Sparsamkeit zum Geize und zur Geldsucht, Karl IV. diplomatische Gewandtheit zur Schlauheit, Ränkesucht und Treulosigkeit, welche sich nicht scheut, das gegebene Wort nicht zu halten. Fügen wir noch hinzu, dass, wie die beiden nach Karl IV. Tode hervorragendsten Mitglieder des Luxemburger Hauses K. Wenzel und Sigismund sich gegenseitig befeindeten, auch die beiden Luxemburger in Mähren in heissen Kämpfen einander bekriegten, dann werden wir es begreiflich finden, wie so die Dynastie der Luxemburger, trotzdem sie über bedeutende Ländercomplexe herrschte, nach Karl IV. Tode keine grossartige Macht mehr entfaltete, sondern von ihrer Höhe rasch herabsank. Obwohl Markgraf Johann in seinem Testamente bestrebt war, durch klare Ver- fügungen Einigkeit unter seinen Söhnen zu erhalten, entstanden dennoch bald nach seinem Tode unter ihnen Zwistigkeiten. So erhob Jodok bald nach dem Tode Johanns Ansprüche auf Bisenz, Ostroh und Dürnholz, welche testamentarisch seinem Bruder Johann Soběslav zugedacht waren. Der Burggraf von Magdeburg, welchen die Brüder zum Schiedsrichter in diesem Streite erwählten, entschied, dass Jodok diese Güter zwar erhalten, dafür aber dem Soběslav wöchentlich zwanzig Schock Prager Groschen und nebstdem zweitausend Schock als Abtretungssumme zahlen solle (Nr. 16). Aus dem Schiedsspruche erfahren wir zugleich, dass auch der vom Markgrafen Johann hinterlassene Baarschalz, über welchen er im Testamente nichts Näheres verfügt hatte, Gegenstand des Streites war, bezüglich dessen der Schiedsrichter entschied, dass derselbe von Jodok unter Mitwissen seiner Brüder Soběslav und Prokop angelegt werden solle. Dagegen waren die 64.000 Goldgulden, welche Mark- graf Johann im October des Jahres 1373 K. Karl IV. geliehen hatte, als freier Erbantheil dem Markgrafen Jodok zugefallen;4) Jodok liess sich den Schuldbrief erneuern und da im Schuldbriefe vom 3. October 1373 keine Interessen und kein Pfand festgesetzt waren, liess er beides im neuen Schuldbriefe ddo. 19. Dec. 1376 feststellen (Nr. 55, 109). K. Karl IV. und sein Sohn Wenzel IV. verpflichteten sich nämlich, die 64.000 Goldgulden zu Lichtmess 3) So entlehnte er vom Kloster Strahov des Jos. Flavius Antiquitates Judaicae, vom Augustinerkloster in Prag die Werke des Petrus Damianus. Ein gelehrter Zeitgenosse nennt Jodok: principum doctissimus. — Diese Daten enthält der Codex Vaticanus Nr. 3995, aus dem wir die (undatirten) Urkunden dem nächsten Bande des Diplomatars beifügen werden. 4) B. X. Nr. 202. 246. 247.
Markgraf Jodok zeigte eine ungewöhnliche Begabung und manche glänzenden Eigenschaften eines regen Geistes, welche namentlich der ausgezeichnete Olmützer Bischof Johann von Neumarkt mit den Worten: „datum vobis divinitus clarum ingenium" lobend hervorhob (p. 159). Gleich seinem Onkel Karl IV. beschäftigte er sich gerne mit Studien und gelehrter Lecture, die er sich auch leihweise zu verschaffen wusste3). Aber gerade die glänzenden Vorzüge des Geistes sind Ursache, dass die Mängel und Fehler von Jodoks Gemüthe und Charakter überhaupt umso schärfer hervortreten. Es scheint, als ob die Bestrebungen seines Grossvaters und Onkels, durch welche beide eine bedeutende Luxem- burgische Hausmacht im Herzen Europas begründet hatten, bei Jodok in ihre Extreme, d. h. in schädliche Leidenschaften sich entwickelt hätten. König Johanns Streben nach Erweiterung seiner Herrschaft wird bei Jodok zur Ländergier, seines Vaters Johann weise Sparsamkeit zum Geize und zur Geldsucht, Karl IV. diplomatische Gewandtheit zur Schlauheit, Ränkesucht und Treulosigkeit, welche sich nicht scheut, das gegebene Wort nicht zu halten. Fügen wir noch hinzu, dass, wie die beiden nach Karl IV. Tode hervorragendsten Mitglieder des Luxemburger Hauses K. Wenzel und Sigismund sich gegenseitig befeindeten, auch die beiden Luxemburger in Mähren in heissen Kämpfen einander bekriegten, dann werden wir es begreiflich finden, wie so die Dynastie der Luxemburger, trotzdem sie über bedeutende Ländercomplexe herrschte, nach Karl IV. Tode keine grossartige Macht mehr entfaltete, sondern von ihrer Höhe rasch herabsank. Obwohl Markgraf Johann in seinem Testamente bestrebt war, durch klare Ver- fügungen Einigkeit unter seinen Söhnen zu erhalten, entstanden dennoch bald nach seinem Tode unter ihnen Zwistigkeiten. So erhob Jodok bald nach dem Tode Johanns Ansprüche auf Bisenz, Ostroh und Dürnholz, welche testamentarisch seinem Bruder Johann Soběslav zugedacht waren. Der Burggraf von Magdeburg, welchen die Brüder zum Schiedsrichter in diesem Streite erwählten, entschied, dass Jodok diese Güter zwar erhalten, dafür aber dem Soběslav wöchentlich zwanzig Schock Prager Groschen und nebstdem zweitausend Schock als Abtretungssumme zahlen solle (Nr. 16). Aus dem Schiedsspruche erfahren wir zugleich, dass auch der vom Markgrafen Johann hinterlassene Baarschalz, über welchen er im Testamente nichts Näheres verfügt hatte, Gegenstand des Streites war, bezüglich dessen der Schiedsrichter entschied, dass derselbe von Jodok unter Mitwissen seiner Brüder Soběslav und Prokop angelegt werden solle. Dagegen waren die 64.000 Goldgulden, welche Mark- graf Johann im October des Jahres 1373 K. Karl IV. geliehen hatte, als freier Erbantheil dem Markgrafen Jodok zugefallen;4) Jodok liess sich den Schuldbrief erneuern und da im Schuldbriefe vom 3. October 1373 keine Interessen und kein Pfand festgesetzt waren, liess er beides im neuen Schuldbriefe ddo. 19. Dec. 1376 feststellen (Nr. 55, 109). K. Karl IV. und sein Sohn Wenzel IV. verpflichteten sich nämlich, die 64.000 Goldgulden zu Lichtmess 3) So entlehnte er vom Kloster Strahov des Jos. Flavius Antiquitates Judaicae, vom Augustinerkloster in Prag die Werke des Petrus Damianus. Ein gelehrter Zeitgenosse nennt Jodok: principum doctissimus. — Diese Daten enthält der Codex Vaticanus Nr. 3995, aus dem wir die (undatirten) Urkunden dem nächsten Bande des Diplomatars beifügen werden. 4) B. X. Nr. 202. 246. 247.
Strana VI
VI des Jahres 1378 zurückzuzahlen; thäten sie dies nicht, so sollten dem Markgrafen Jodok die Burgen und Güter Glatz, Frankenstein, Habelsschwerdt und Neupatzkau mit ihren Ein- künften als Pfand eingeantwortet werden ; von diesen Einkünften sollte Jodok für je 1000 Schock Geldes 100 Schock als jährliche Interessen beziehen und wenn die Einkünfte zur Bezahlung der Interessen von den 64.000 Goldgulden nicht ausreichten, sollte die fehlende Summe aus den Kuttenberger Bergwerken ergänzt werden. Aus diesen Interessen und dieser Pfand- schaft bezog Jodok jährlich bedeutende Summen, da die Schuldsumme weder im Jahre 1378 noch in den nächstfolgenden zehn Jahren rückgezahlt wurde; erst im Jahre 1388 (Febr. 24 Nr. 467) wurde zwischen Jodok und Wenzel IV. ein neuer Vertrag geschlossen, vermöge welchem Jodok dem K. Wenzel die alten Pfänder einantwortete, dafür aber als neues Pfand das Herzogthum Luxemburg und die Landvogtei Elsass bis zur Rückzahlung der 64.000 Goldgulden erhielt. 5) Wenn Jodok seinen Besitz jenseits der Grenzen Mährens erweiterte, so war es gewiss löblich, dass er die Folgen der Theilung Mährens in drei Gebiete, wie sie im Testamente des Markgrafen Johann angeordnet war, so viel als möglich abschwächen wollte. Jodok war zwar mit der Souveränität in der Markgrafschaft belehnt, aber seine beiden Brüder wurden bezüglich ihrer Apanagen von der Krone Böhmens nicht belehnt. Um nun die Oberhoheit über seine beiden Brüder auch in ihren Apanagen mit grösserem Nachdruck geltend machen zu können, wollte Jodok auch ihre Gebiete als Lehen von der Krone Böhmens erhalten, unbeschadet des Nutzgenusses und der Dominialrechte, welche den Brüdern in diesen Gebieten zukommen. Mit dem Bruder Soběslav traf Jodok ein solches Übereinkommen und erhielt in Soběslavs Gebiete die Lehenschaft von K. Wenzel IV. (Nr. 69); dass er ein ähnliches Ubereinkommen mit dem Bruder Prokop beabsichtigte, ist aus der betreffenden Urkunde ersichtlich; aber es kam nicht zu Stande und die Weigerung Prokops, ein solches Ubereinkommen zu treffen, war wahrscheinlich mit ein Grund zu den Zwisten und Kriegen, welche später zwischen Jodok und Prokop entstanden. Um dieselbe Zeit gerieth Markgraf Jodok in Misshelligkeiten mit dem Olmützer Kapitel. Schon zur Zeit des Markgrafen Johann beschwerte sich das Kapitel einigemale, dass die Kirchengüter mannigfach occupirt und geschädigt würden; die Eingriffe in das Vermögen der Olmützer Kirche mehrten sich aber in der Art, dass das Kapitel hier- über Beschwerde in Rom führte, worauf Papst Gregor XI. den Breslauer und Leitomyschler Bischof und den Schottenabt in Wien am 1. Februar 1377 aufforderte, das Kapitel gegen alle Schädiger und Gewaltthäter zu schützen (Nr. 67). Unter diesen Schädigern befand sich auch Markgraf Jodok. Welche Gründe den Markgrafen bewogen, feindlich gegen das Kapitel aufzutreten, wird nicht ausdrücklich gesagt; aber aus dem Vergleiche, welchen der Prager Erzbischof zwischen Jodok und dem Kapitel vermittelte (Nr. 160), sowie aus den Präliminarfriedensartikeln zwischen Jodok und dem 5) Die Sicherstellung der 64.000 Goldgulden ist also der wahre Grund, aus welchem König Wenzel das Herzogthum Luxemburg an Jodok verschrieb. Vgl. Palacký, Gesch. v. Böhm. III. B. Abth. I. p. 47.
VI des Jahres 1378 zurückzuzahlen; thäten sie dies nicht, so sollten dem Markgrafen Jodok die Burgen und Güter Glatz, Frankenstein, Habelsschwerdt und Neupatzkau mit ihren Ein- künften als Pfand eingeantwortet werden ; von diesen Einkünften sollte Jodok für je 1000 Schock Geldes 100 Schock als jährliche Interessen beziehen und wenn die Einkünfte zur Bezahlung der Interessen von den 64.000 Goldgulden nicht ausreichten, sollte die fehlende Summe aus den Kuttenberger Bergwerken ergänzt werden. Aus diesen Interessen und dieser Pfand- schaft bezog Jodok jährlich bedeutende Summen, da die Schuldsumme weder im Jahre 1378 noch in den nächstfolgenden zehn Jahren rückgezahlt wurde; erst im Jahre 1388 (Febr. 24 Nr. 467) wurde zwischen Jodok und Wenzel IV. ein neuer Vertrag geschlossen, vermöge welchem Jodok dem K. Wenzel die alten Pfänder einantwortete, dafür aber als neues Pfand das Herzogthum Luxemburg und die Landvogtei Elsass bis zur Rückzahlung der 64.000 Goldgulden erhielt. 5) Wenn Jodok seinen Besitz jenseits der Grenzen Mährens erweiterte, so war es gewiss löblich, dass er die Folgen der Theilung Mährens in drei Gebiete, wie sie im Testamente des Markgrafen Johann angeordnet war, so viel als möglich abschwächen wollte. Jodok war zwar mit der Souveränität in der Markgrafschaft belehnt, aber seine beiden Brüder wurden bezüglich ihrer Apanagen von der Krone Böhmens nicht belehnt. Um nun die Oberhoheit über seine beiden Brüder auch in ihren Apanagen mit grösserem Nachdruck geltend machen zu können, wollte Jodok auch ihre Gebiete als Lehen von der Krone Böhmens erhalten, unbeschadet des Nutzgenusses und der Dominialrechte, welche den Brüdern in diesen Gebieten zukommen. Mit dem Bruder Soběslav traf Jodok ein solches Übereinkommen und erhielt in Soběslavs Gebiete die Lehenschaft von K. Wenzel IV. (Nr. 69); dass er ein ähnliches Ubereinkommen mit dem Bruder Prokop beabsichtigte, ist aus der betreffenden Urkunde ersichtlich; aber es kam nicht zu Stande und die Weigerung Prokops, ein solches Ubereinkommen zu treffen, war wahrscheinlich mit ein Grund zu den Zwisten und Kriegen, welche später zwischen Jodok und Prokop entstanden. Um dieselbe Zeit gerieth Markgraf Jodok in Misshelligkeiten mit dem Olmützer Kapitel. Schon zur Zeit des Markgrafen Johann beschwerte sich das Kapitel einigemale, dass die Kirchengüter mannigfach occupirt und geschädigt würden; die Eingriffe in das Vermögen der Olmützer Kirche mehrten sich aber in der Art, dass das Kapitel hier- über Beschwerde in Rom führte, worauf Papst Gregor XI. den Breslauer und Leitomyschler Bischof und den Schottenabt in Wien am 1. Februar 1377 aufforderte, das Kapitel gegen alle Schädiger und Gewaltthäter zu schützen (Nr. 67). Unter diesen Schädigern befand sich auch Markgraf Jodok. Welche Gründe den Markgrafen bewogen, feindlich gegen das Kapitel aufzutreten, wird nicht ausdrücklich gesagt; aber aus dem Vergleiche, welchen der Prager Erzbischof zwischen Jodok und dem Kapitel vermittelte (Nr. 160), sowie aus den Präliminarfriedensartikeln zwischen Jodok und dem 5) Die Sicherstellung der 64.000 Goldgulden ist also der wahre Grund, aus welchem König Wenzel das Herzogthum Luxemburg an Jodok verschrieb. Vgl. Palacký, Gesch. v. Böhm. III. B. Abth. I. p. 47.
Strana VII
VII Olmülzer Bischofe (Nr. 187) kann man mehrere Ursachen combiniren, welche die Feind- seligkeiten Jodoks gegen das Kapitel veranlassten. Was zunächst den Streit Jodoks mit dem Kapitel anbelangt, so wurde er durch die Weigerung des Kapitels, die Berna überhaupt oder in der von Jodok ausgeschriebenen Summe zu zahlen, angefacht. Als das Kapitel bei seiner Weigerung verharrte, nahm der Markgraf mehrere Besitzungen desselben in Beschlag und liess aus den sequestrirten Ein- künften die Steuer einbringen; als die Kanonici gegen diese Sequestration protestirten, verhängte er über dieselben die Acht, liess sie durch den Olmützer Stadtrath aus Olmütz vertreiben, ja er dehnte die Acht derselben auf ganz Mähren aus. Die geächteten Domherren führten Beschwerde in Rom, auf welche hin Jodok eine Gegenbeschwerde an Papst Urban VI. sandte (Nr. 174), welcher aber nichtsdestoweniger am 15. October 1379 dem Leitomyschler Bischofe den Auftrag ertheilte, den Markgrafen Jodok, den Olmützer Stadtrath und alle jene, welche an der Vertreibung des Kapitels aus Olmütz und der Besetzung der Kirchengüter Antheil hatten, mit dem Kirchenbanne zu belegen, in welchem sie bis zur vollständigen Genugthuung zu verbleiben hätten (Nr. 166). Der Leitomyschler Bischof, Albert von Sternberg, liess den Sachbefund feststellen und sprach nach Feststellung desselben am 12. Jänner 1380, also zwei Tage vor seinem Tode, über Jodok, den Olmützer Stadtrath und alle ihre Com- plicen den Bann und über Mähren das Interdict aus (Nr. 172). Wahrscheinlich hatte Jodok, als naher Verwandter des böhmischen und römischen Königs, diese äusserste Massregel umsoweniger gefürchtet, als er selbst, sowie Wenzel IV., ein Anhänger Urban VI. und Widersacher des Gegenpapstes Clemens VII. war; aber je unerwarteter der Bannstrahl kam, desto mächtiger wirkte er auf Jodok, welcher alle Hebel in Bewegung setzte, um sich vom Banne und sein Land vom Interdicte zu befreien. Durch Vermitllung des Prager Erzbischofes, des päpstlichen Legaten Pano und des Teschner Herzoges Premislav kam zwischen Jodok und dem Olmützer Kapitel ein Vergleich zu Stande, in welchem mit Zustimmung K. Wenzel IV. bestimmt wurde, erstens dass der Markgraf alle dem Olmützer Kapitel entzogenen Güter und die von denselben erhobenen Zinsungen und Steuern rückerstatten, zweitens das Kapitel und alle der Olmülzer Kirche angehörigen Personen bei ihren bisherigen Rechten und Frei- heiten belassen, drittens die Acht aufheben und die geächteten Domherren zurückberufen solle; das Kapitel hingegen verpflichtete sich, die letzthin ausgeschriebene Berna nach der auf dasselbe repartirten Summe zu bezahlen, hingegen solle bei einer künftig ausgeschriebenen Berna die bisher übliche Summe vom Kapitel entrichtet werden (Nr. 175). Aus dem zweiten Punkte dieses Vergleiches ist ersichtlich, dass von Seite des Markgrafen auch Ein- griffe in die Immunitäten des Kapitels geschahen, wahrscheinlich in jene, vermöge welchen dasselbe die Gerichtsbarkeit über alle kirchlichen oder der Kirche untergeordneten Personen ausübte. Auf Grundlage dieses Vergleiches hob der päpstliche Legat und Kardinal Pileus den über Jodok verhängten Bann und das Interdict auf mittelst Urkunde ddo. Písek 20. Februar 1380, in welcher der obige Vergleich wörtlich eingeschaltet wurde (Nr. 176). Aber nicht nur mit dem Kapitel war Jodok in Streit gerathen, sondern auch mit dem Olmützer Bischofe Johann; dieser Streit scheint noch gedauert zu haben, als Jodok
VII Olmülzer Bischofe (Nr. 187) kann man mehrere Ursachen combiniren, welche die Feind- seligkeiten Jodoks gegen das Kapitel veranlassten. Was zunächst den Streit Jodoks mit dem Kapitel anbelangt, so wurde er durch die Weigerung des Kapitels, die Berna überhaupt oder in der von Jodok ausgeschriebenen Summe zu zahlen, angefacht. Als das Kapitel bei seiner Weigerung verharrte, nahm der Markgraf mehrere Besitzungen desselben in Beschlag und liess aus den sequestrirten Ein- künften die Steuer einbringen; als die Kanonici gegen diese Sequestration protestirten, verhängte er über dieselben die Acht, liess sie durch den Olmützer Stadtrath aus Olmütz vertreiben, ja er dehnte die Acht derselben auf ganz Mähren aus. Die geächteten Domherren führten Beschwerde in Rom, auf welche hin Jodok eine Gegenbeschwerde an Papst Urban VI. sandte (Nr. 174), welcher aber nichtsdestoweniger am 15. October 1379 dem Leitomyschler Bischofe den Auftrag ertheilte, den Markgrafen Jodok, den Olmützer Stadtrath und alle jene, welche an der Vertreibung des Kapitels aus Olmütz und der Besetzung der Kirchengüter Antheil hatten, mit dem Kirchenbanne zu belegen, in welchem sie bis zur vollständigen Genugthuung zu verbleiben hätten (Nr. 166). Der Leitomyschler Bischof, Albert von Sternberg, liess den Sachbefund feststellen und sprach nach Feststellung desselben am 12. Jänner 1380, also zwei Tage vor seinem Tode, über Jodok, den Olmützer Stadtrath und alle ihre Com- plicen den Bann und über Mähren das Interdict aus (Nr. 172). Wahrscheinlich hatte Jodok, als naher Verwandter des böhmischen und römischen Königs, diese äusserste Massregel umsoweniger gefürchtet, als er selbst, sowie Wenzel IV., ein Anhänger Urban VI. und Widersacher des Gegenpapstes Clemens VII. war; aber je unerwarteter der Bannstrahl kam, desto mächtiger wirkte er auf Jodok, welcher alle Hebel in Bewegung setzte, um sich vom Banne und sein Land vom Interdicte zu befreien. Durch Vermitllung des Prager Erzbischofes, des päpstlichen Legaten Pano und des Teschner Herzoges Premislav kam zwischen Jodok und dem Olmützer Kapitel ein Vergleich zu Stande, in welchem mit Zustimmung K. Wenzel IV. bestimmt wurde, erstens dass der Markgraf alle dem Olmützer Kapitel entzogenen Güter und die von denselben erhobenen Zinsungen und Steuern rückerstatten, zweitens das Kapitel und alle der Olmülzer Kirche angehörigen Personen bei ihren bisherigen Rechten und Frei- heiten belassen, drittens die Acht aufheben und die geächteten Domherren zurückberufen solle; das Kapitel hingegen verpflichtete sich, die letzthin ausgeschriebene Berna nach der auf dasselbe repartirten Summe zu bezahlen, hingegen solle bei einer künftig ausgeschriebenen Berna die bisher übliche Summe vom Kapitel entrichtet werden (Nr. 175). Aus dem zweiten Punkte dieses Vergleiches ist ersichtlich, dass von Seite des Markgrafen auch Ein- griffe in die Immunitäten des Kapitels geschahen, wahrscheinlich in jene, vermöge welchen dasselbe die Gerichtsbarkeit über alle kirchlichen oder der Kirche untergeordneten Personen ausübte. Auf Grundlage dieses Vergleiches hob der päpstliche Legat und Kardinal Pileus den über Jodok verhängten Bann und das Interdict auf mittelst Urkunde ddo. Písek 20. Februar 1380, in welcher der obige Vergleich wörtlich eingeschaltet wurde (Nr. 176). Aber nicht nur mit dem Kapitel war Jodok in Streit gerathen, sondern auch mit dem Olmützer Bischofe Johann; dieser Streit scheint noch gedauert zu haben, als Jodok
Strana VIII
VIII vom Banne bereits befreit war. Denn nach einer Notiz im Olmützer Kapitelarchive (Nr. 186) geht hervor, dass die Dienerschaft Jodoks am 10. Mai 1380 gegen Sonnen- untergang (hora completorii) einen Brand — ob absichtlich oder nicht, wird nicht gesagt — verursachte, durch welchen das Dach der Domkirche und der bischöfliche Palast gänzlich zerstört wurde. Auch über den Streit mit dem Bischofe können nicht alle speciellen Ver- anlassungen eruirt werden; aus den Präliminarartikeln des Friedensvertrages zwischen Jodok und dem Bischofe Johann (Nr. 187) geht vor allem hervor, dass Markgraf Johann und das Landrecht die weltliche Gerichtsbarkeit auch auf die Vasallen des Olmützer Bischofes und auf die Verbrechen der Geistlichkeit ausdehnen wollte, ein Streit, der späterhin noch öfter in Mähren ausbrach. Was die Geistlichen und die von ihnen begangenen Verbrechen anbelangt, war das kanonische Recht unzweifelhaft auf Seiten des Bischofes; und wenn das Landrecht dieselben in dieser Beziehung seiner Gerichtsbarkeit unterwerfen wollte, so war dies unzweifelhaft eine Uberschreitung seiner Competenz. Aber oft verstanden das Olmützer Kapitel und die landtäfliche Güter besitzende Geistlichkeit die bezüglich ihrer Personen geltende Immunität dahin, dass auch ihre Güter vor das geistliche Gericht gehören, ein Grundsatz, den die Stände immer bekämpften und der auch seitens der Geist- lichkeit nie vollständig zur Geltung gebracht wurde, da die Pühonenbücher von 1370 ab eine Menge von Klagen enthalten, in welchen die Geistlichen bezüglich ihrer Güter vor das Landrecht belangen und belangt werden. Was die Vasallen des Olmützer Bisthums betrifft, so waren sie, was ihre Lehensgüter und die aus dem Lehensverbande fliessenden persönlichen Verhaltnisse anbelangt, allerdings dem bischöflichen Lehenshofe unter— geordnet; aber Conflicte konnten leicht entstehen und entstanden auch, wenn ein und die— selbe Person ein freies landtäfliches und zugleich ein markgräfliches und bischöfliches Lehensgut besass; bezüglich des ersten unterstand dieselbe Person quoad reale dem Land- rechte, bezüglich des zweiten dem markgräflichen Hofrichter, bezüglich des dritten dem bischöflichen Lehensrechte. Aber wenn eine mit dieser dreifachen Rechtseigenschaft begabte Person sich ein Verbrechen, sei es als freier landtäflicher Besitzer oder als markgräflicher oder bischöflicher Vasall zu Schulden kommen liess, dann gab es häufig Competenzconflicte, vor welches Forum die Person des Verbrechers zu ziehen sei.6) Diese Grundsätze beziehen sich auf die Artikel 1. 3. 4. 5. 7. der Friedenspräliminarien zwischen Jodok und dem Olmützer Bischofe. Was den zweiten Punkt dieser Präliminarien anbelangt, geht daraus hervor, dass der Bischof auch mit den Markgrafen Soběslav und Prokop Misshelligkeiten hatte. Der Bischof spricht sich dahin aus, dass er bereit sei, vor dem Könige von Böhmen als seinem obersten Lehensherrn oder vor dem geistlichen Gerichte Rede und Antwort zu stehen und wenn die beiden Markgrafen oder wer immer anderer damit nicht zufrieden wären, so soll Markgraf Jodok verpflichtet sein, den Bischof zu vertheidigen. Im Schlussartikel hingegen 6) In dieser Beziehung zeigt die ganze mährische Rechtsentwicklung die Tendenz, den Grundsatz „accessorium sequitur principale“ zur Geltung zu bringen.
VIII vom Banne bereits befreit war. Denn nach einer Notiz im Olmützer Kapitelarchive (Nr. 186) geht hervor, dass die Dienerschaft Jodoks am 10. Mai 1380 gegen Sonnen- untergang (hora completorii) einen Brand — ob absichtlich oder nicht, wird nicht gesagt — verursachte, durch welchen das Dach der Domkirche und der bischöfliche Palast gänzlich zerstört wurde. Auch über den Streit mit dem Bischofe können nicht alle speciellen Ver- anlassungen eruirt werden; aus den Präliminarartikeln des Friedensvertrages zwischen Jodok und dem Bischofe Johann (Nr. 187) geht vor allem hervor, dass Markgraf Johann und das Landrecht die weltliche Gerichtsbarkeit auch auf die Vasallen des Olmützer Bischofes und auf die Verbrechen der Geistlichkeit ausdehnen wollte, ein Streit, der späterhin noch öfter in Mähren ausbrach. Was die Geistlichen und die von ihnen begangenen Verbrechen anbelangt, war das kanonische Recht unzweifelhaft auf Seiten des Bischofes; und wenn das Landrecht dieselben in dieser Beziehung seiner Gerichtsbarkeit unterwerfen wollte, so war dies unzweifelhaft eine Uberschreitung seiner Competenz. Aber oft verstanden das Olmützer Kapitel und die landtäfliche Güter besitzende Geistlichkeit die bezüglich ihrer Personen geltende Immunität dahin, dass auch ihre Güter vor das geistliche Gericht gehören, ein Grundsatz, den die Stände immer bekämpften und der auch seitens der Geist- lichkeit nie vollständig zur Geltung gebracht wurde, da die Pühonenbücher von 1370 ab eine Menge von Klagen enthalten, in welchen die Geistlichen bezüglich ihrer Güter vor das Landrecht belangen und belangt werden. Was die Vasallen des Olmützer Bisthums betrifft, so waren sie, was ihre Lehensgüter und die aus dem Lehensverbande fliessenden persönlichen Verhaltnisse anbelangt, allerdings dem bischöflichen Lehenshofe unter— geordnet; aber Conflicte konnten leicht entstehen und entstanden auch, wenn ein und die— selbe Person ein freies landtäfliches und zugleich ein markgräfliches und bischöfliches Lehensgut besass; bezüglich des ersten unterstand dieselbe Person quoad reale dem Land- rechte, bezüglich des zweiten dem markgräflichen Hofrichter, bezüglich des dritten dem bischöflichen Lehensrechte. Aber wenn eine mit dieser dreifachen Rechtseigenschaft begabte Person sich ein Verbrechen, sei es als freier landtäflicher Besitzer oder als markgräflicher oder bischöflicher Vasall zu Schulden kommen liess, dann gab es häufig Competenzconflicte, vor welches Forum die Person des Verbrechers zu ziehen sei.6) Diese Grundsätze beziehen sich auf die Artikel 1. 3. 4. 5. 7. der Friedenspräliminarien zwischen Jodok und dem Olmützer Bischofe. Was den zweiten Punkt dieser Präliminarien anbelangt, geht daraus hervor, dass der Bischof auch mit den Markgrafen Soběslav und Prokop Misshelligkeiten hatte. Der Bischof spricht sich dahin aus, dass er bereit sei, vor dem Könige von Böhmen als seinem obersten Lehensherrn oder vor dem geistlichen Gerichte Rede und Antwort zu stehen und wenn die beiden Markgrafen oder wer immer anderer damit nicht zufrieden wären, so soll Markgraf Jodok verpflichtet sein, den Bischof zu vertheidigen. Im Schlussartikel hingegen 6) In dieser Beziehung zeigt die ganze mährische Rechtsentwicklung die Tendenz, den Grundsatz „accessorium sequitur principale“ zur Geltung zu bringen.
Strana IX
IX verpflichtet sich wieder der Bischof, den Markgrafen Jodok gegen jedermann, den König von Böhmen ausgenommen, zu unterstützen. Wir irren kaum, wenn wir in dem zweiten und in dem Schlussartikel dieser Präliminarien eine Andeutung erblicken, dass Markgraf Jodok schon zur Zeit dieser Ver- handlungen den Ausbruch des Streites zwischen ihm und seinem Bruder Prokop voraussah, der unter den mächtigen Landesbaronen einen grossen Anhang besass. Um desto fester gegen ihn auftreten zu können, wollte sich Jodok der Hilfe des Olmützer Bischofs versichern; aus demselben Grunde erneuerte er das Schutz- und Trutzbündnis, welches sein Vater Johann mit dem österreichischen Herzoge Albrecht (vid. B. X., Nr. 203) im Jahre 1373 abgeschlossen hatte; die bezüglichen Urkunden wurden zwischen beiden Fürsten in Laa am 5. April 1380 ausgetauscht (Nr. 179, 180). Der Krieg zwischen Jodok und Prokop brach im Jahre 1380 wohl nicht aus, weil K. Wenzel IV. damals in Begleitung des Cardinals Pileus durch Mähren nach Ungarn reiste und auch die Rückreise nach Böhmen durch Mähren bewerkstelligte,7) so dass kaum anzunehmen ist, dass die Markgrafen in einer Zeit, wo der oberste Lehensherr zweimal in Mähren verweilte, die Waffen gegen sich ergriffen hätten (Nr. 207). Obwohl die eigentliche Ursache des Krieges zwischen Jodok und Prokop nicht bekannt ist, so entstand derselbe wahrscheinlich aus den Differenzen, welche sich ergaben, als Johann Soběslav das ihm in Mähren gehörige Gebiet an Jodok abtreten wollte, welche Abtretung, obwohl sie gegen die im Testamente des Markgrafen Johann begründeten Rechte Prokops verstiess, in dem am 17. Febr. 1377 zwischen Soběslav und Jodok abgeschlossenen Vertrage vorgesehen war. Der Krieg zwischen Jodok und Prokop fallt in das Jahr 1381 und wurde nach Sitte oder Unsitte jener Zeit nicht bloss mit Waffen, sondern auch mit Plünderung und Brand geführt (Nr. 258, 267), bis die Entscheidung durch Jodok an Schiedsrichter, nämlich K. Wenzel IV., Albrecht von Österreich und Wilhelm von Meissen übertragen wurde. Jodok verpflichtete sich, den Ausspruch, der vor dem nächsten S. Jakobs- tage (25. Juli) gefällt werden sollte, seinem Bruder Prokop binnen vier Wochen zu erfüllen (Nr. 258). Der Ausspruch ist uns nicht näher bekannt; aber dass es sich in diesem Kriege um die Gebietsantheile Soběslavs handelte, geht daraus hervor, dass die Stadt Eibenschitz, die im Testamente des Markgrafen Johann dem Soběslav zugetheilt war, am 10. Sept. 1382 die Erklärung abgab (Nr. 266), dass sie Markgraf Prokop von dem ihm geleisteten Eide der Treue entband und sie nun dem Margrafen Jodok das Homagium geleistet habe. Daraus geht hervor, dass Prokop einzelner Theile der Apanage Soběslavs sich bemächtigt hatte, die er dann — wie viel und welche, ist nicht bekannt — nach dem Ausspruche der 7) Die richtige Zeitangabe dieser Reise König Wenzels war bisher nicht bekannt. Pelzel setzte sie nach einer Angabe in den gleichzeitigen Annales Mediolanenses in das Ende des Monats Juni 1379, was Palacký mit Recht bezweifelte. Nach Nr. 205 des XI. B. unseres codex diplomaticus datirte Kardinal Pileus eine Urkunde für das Kloster Neureisch in Altsohl am 2. December 1380 und am 21. December 1380 befand sich der König mit dem genannten Kardinale auf der Rückreise in Znaim (Nr. 207). Die Reise des Königs nach Ungarn fand daher wahrscheinlich im November des J. 1380 statt. Auch ist zu erwähnen, dass der König auf der Rückreise die österreichischen Herzoge besuchte (Nr. 207). — Vgl. Palacký, Gesch. v. Böhm. 3 B. 1 Abth. p. 17. Akg. 19.
IX verpflichtet sich wieder der Bischof, den Markgrafen Jodok gegen jedermann, den König von Böhmen ausgenommen, zu unterstützen. Wir irren kaum, wenn wir in dem zweiten und in dem Schlussartikel dieser Präliminarien eine Andeutung erblicken, dass Markgraf Jodok schon zur Zeit dieser Ver- handlungen den Ausbruch des Streites zwischen ihm und seinem Bruder Prokop voraussah, der unter den mächtigen Landesbaronen einen grossen Anhang besass. Um desto fester gegen ihn auftreten zu können, wollte sich Jodok der Hilfe des Olmützer Bischofs versichern; aus demselben Grunde erneuerte er das Schutz- und Trutzbündnis, welches sein Vater Johann mit dem österreichischen Herzoge Albrecht (vid. B. X., Nr. 203) im Jahre 1373 abgeschlossen hatte; die bezüglichen Urkunden wurden zwischen beiden Fürsten in Laa am 5. April 1380 ausgetauscht (Nr. 179, 180). Der Krieg zwischen Jodok und Prokop brach im Jahre 1380 wohl nicht aus, weil K. Wenzel IV. damals in Begleitung des Cardinals Pileus durch Mähren nach Ungarn reiste und auch die Rückreise nach Böhmen durch Mähren bewerkstelligte,7) so dass kaum anzunehmen ist, dass die Markgrafen in einer Zeit, wo der oberste Lehensherr zweimal in Mähren verweilte, die Waffen gegen sich ergriffen hätten (Nr. 207). Obwohl die eigentliche Ursache des Krieges zwischen Jodok und Prokop nicht bekannt ist, so entstand derselbe wahrscheinlich aus den Differenzen, welche sich ergaben, als Johann Soběslav das ihm in Mähren gehörige Gebiet an Jodok abtreten wollte, welche Abtretung, obwohl sie gegen die im Testamente des Markgrafen Johann begründeten Rechte Prokops verstiess, in dem am 17. Febr. 1377 zwischen Soběslav und Jodok abgeschlossenen Vertrage vorgesehen war. Der Krieg zwischen Jodok und Prokop fallt in das Jahr 1381 und wurde nach Sitte oder Unsitte jener Zeit nicht bloss mit Waffen, sondern auch mit Plünderung und Brand geführt (Nr. 258, 267), bis die Entscheidung durch Jodok an Schiedsrichter, nämlich K. Wenzel IV., Albrecht von Österreich und Wilhelm von Meissen übertragen wurde. Jodok verpflichtete sich, den Ausspruch, der vor dem nächsten S. Jakobs- tage (25. Juli) gefällt werden sollte, seinem Bruder Prokop binnen vier Wochen zu erfüllen (Nr. 258). Der Ausspruch ist uns nicht näher bekannt; aber dass es sich in diesem Kriege um die Gebietsantheile Soběslavs handelte, geht daraus hervor, dass die Stadt Eibenschitz, die im Testamente des Markgrafen Johann dem Soběslav zugetheilt war, am 10. Sept. 1382 die Erklärung abgab (Nr. 266), dass sie Markgraf Prokop von dem ihm geleisteten Eide der Treue entband und sie nun dem Margrafen Jodok das Homagium geleistet habe. Daraus geht hervor, dass Prokop einzelner Theile der Apanage Soběslavs sich bemächtigt hatte, die er dann — wie viel und welche, ist nicht bekannt — nach dem Ausspruche der 7) Die richtige Zeitangabe dieser Reise König Wenzels war bisher nicht bekannt. Pelzel setzte sie nach einer Angabe in den gleichzeitigen Annales Mediolanenses in das Ende des Monats Juni 1379, was Palacký mit Recht bezweifelte. Nach Nr. 205 des XI. B. unseres codex diplomaticus datirte Kardinal Pileus eine Urkunde für das Kloster Neureisch in Altsohl am 2. December 1380 und am 21. December 1380 befand sich der König mit dem genannten Kardinale auf der Rückreise in Znaim (Nr. 207). Die Reise des Königs nach Ungarn fand daher wahrscheinlich im November des J. 1380 statt. Auch ist zu erwähnen, dass der König auf der Rückreise die österreichischen Herzoge besuchte (Nr. 207). — Vgl. Palacký, Gesch. v. Böhm. 3 B. 1 Abth. p. 17. Akg. 19.
Strana X
A Schiedsrichter an Jodok herausgeben musste. Nach Beilegung dieses Streites herrscht zwischen Jodok und Prokop für mehrere Jahre ein gutes Einvernehmen, so dass Prokop auch die Regierungsgeschäfte im Falle der Verhinderung Jodoks besorgte (Nr. 267, 329, 330, 346, 348, 363, 364, 384, 457, 458, 586). So viel über das persönliche Verhältnis, in welchem die Brüder Jodok, Soběslav und Prokop zu einander standen. Was die Urkunden anbelangt, in welchen die wichtigen politischen und staallichen Ereignisse jener Zeit oder die mit ihnen zusammenhängenden minder wesentlichen Incidenzien zum Ausdruck gelangen, enthält dieser Band eine erkleckliche Anzahl Originalien. So über die Schuld K. Karl IV. von 600 polnischen Mark an den Burggrafen von Nürnberg (Nr. 51); über die Verpfändung des Elsasses durch K. Wenzel an seinen Vetter Wenzel von Luxemburg für 30.000 Goldgulden (Nr. 92) ; über die Fehdeankündigung zwischen Albert von Puchheim etc. und Peter von Rosenberg etc. (Nr. 224); den Ausspruch K. Wenzel IV. zwischen dem Herzoge Albrecht von Österreich und Peter von Rosenberg etc. (Nr. 250); über die Schuld von 2000 Mark des Markgrafen Jodok an Prokop (Nr. 286); über die Ernennung Jodoks zum Reichsvicar in Italien (298). Die Nummer 301 enthält den Schuldbrief K. Wenzels über 40.000 Goldgulden, welche er vom Jodok entlehnt hatte; Nr. 302 den Schiedspruch der Grafen von Hardegg zwischen Georg und Albrecht von Lichtenburg; Nr. 303 die Vollmacht K. Wenzels für Jodok, dass er im Namen Wenzels mit dem Könige von Frankreich und dem Herzoge von Anjou ein Bündnis schliesse; Nr. 304 den Auftrag K. Wenzels an den Reichsvicar Jodok, er möge mit allen Mitteln das Schisma zu beheben trachten; Nr. 365, 366 den Pfandbrief, in welchem Sigmund, Markgraf von Brandenburg, dem Jodok und Prokop für die ihm gegen Ungarn zu leistende Hilfe die alte Mark mit mehreren Städten in 50.000 Schock Groschen verpfändet; Nr. 370 die Erneuerung des Bündnisses zwischen Jodok und dem Herzog Albrecht von Österreich; Nr. 388 den Ausspruch der Schiedsleute zwischen Albrecht von Österreich und Ulrich von Boskowilz; Nr. 393, 394, 496, 397 enthalten Nachrichten über die ungarischen Verwicklungen Sigmunds; Nr. 431 die Ubereinkunft zwischen Sigmund und Jodok und Prokop betreffs der von den beiden Markgrafen besetzten Territorien in Ungarn; Nr. 467 die Verpfändung von Luxemburg und der Elsasser Landvogtei in 64.000 Gulden an Jodok; Nr. 472 die Erklärung K Wenzels, dass er den Markgrafen Jodok zur Unterhandlung mit K. Sigmund betreffs der Mark Brandenburg bevollmächtigt habe ; Nr. 474, 477 über das Bündnis zwischen K. Wenzel, K. Sigmund, Jodok und Prokop; Nr. 478, 479, 482, 483 enthalten die Ver- handlungen über die Verpfändung der Mark Brandenburg an Jodok; Nr. 481 die Erklärung Sigmunds, dass er die an Jodok und Prokop schuldigen 25.000 Gulden in fünf Jahren rückzahlen wolle; Nr. 492, 501, 503, 504, 509, 517 enthalten bisher ungedruckte Urkunden über die Huldigung, welche Brandenburg'sche Städte dem Markgrafen Jodok leisteten; Nr. 538 die Erklärung Jodoks, dass er seinem Bruder Prokop für die Ablösung der in Ungarn besessenen Schlösser 25.000 Schock Groschen schulde; Nr. 552 die Erklärung des Herzogs Albrecht von Österreich, dass er die Bestrebungen Jodoks zur Erlangung der
A Schiedsrichter an Jodok herausgeben musste. Nach Beilegung dieses Streites herrscht zwischen Jodok und Prokop für mehrere Jahre ein gutes Einvernehmen, so dass Prokop auch die Regierungsgeschäfte im Falle der Verhinderung Jodoks besorgte (Nr. 267, 329, 330, 346, 348, 363, 364, 384, 457, 458, 586). So viel über das persönliche Verhältnis, in welchem die Brüder Jodok, Soběslav und Prokop zu einander standen. Was die Urkunden anbelangt, in welchen die wichtigen politischen und staallichen Ereignisse jener Zeit oder die mit ihnen zusammenhängenden minder wesentlichen Incidenzien zum Ausdruck gelangen, enthält dieser Band eine erkleckliche Anzahl Originalien. So über die Schuld K. Karl IV. von 600 polnischen Mark an den Burggrafen von Nürnberg (Nr. 51); über die Verpfändung des Elsasses durch K. Wenzel an seinen Vetter Wenzel von Luxemburg für 30.000 Goldgulden (Nr. 92) ; über die Fehdeankündigung zwischen Albert von Puchheim etc. und Peter von Rosenberg etc. (Nr. 224); den Ausspruch K. Wenzel IV. zwischen dem Herzoge Albrecht von Österreich und Peter von Rosenberg etc. (Nr. 250); über die Schuld von 2000 Mark des Markgrafen Jodok an Prokop (Nr. 286); über die Ernennung Jodoks zum Reichsvicar in Italien (298). Die Nummer 301 enthält den Schuldbrief K. Wenzels über 40.000 Goldgulden, welche er vom Jodok entlehnt hatte; Nr. 302 den Schiedspruch der Grafen von Hardegg zwischen Georg und Albrecht von Lichtenburg; Nr. 303 die Vollmacht K. Wenzels für Jodok, dass er im Namen Wenzels mit dem Könige von Frankreich und dem Herzoge von Anjou ein Bündnis schliesse; Nr. 304 den Auftrag K. Wenzels an den Reichsvicar Jodok, er möge mit allen Mitteln das Schisma zu beheben trachten; Nr. 365, 366 den Pfandbrief, in welchem Sigmund, Markgraf von Brandenburg, dem Jodok und Prokop für die ihm gegen Ungarn zu leistende Hilfe die alte Mark mit mehreren Städten in 50.000 Schock Groschen verpfändet; Nr. 370 die Erneuerung des Bündnisses zwischen Jodok und dem Herzog Albrecht von Österreich; Nr. 388 den Ausspruch der Schiedsleute zwischen Albrecht von Österreich und Ulrich von Boskowilz; Nr. 393, 394, 496, 397 enthalten Nachrichten über die ungarischen Verwicklungen Sigmunds; Nr. 431 die Ubereinkunft zwischen Sigmund und Jodok und Prokop betreffs der von den beiden Markgrafen besetzten Territorien in Ungarn; Nr. 467 die Verpfändung von Luxemburg und der Elsasser Landvogtei in 64.000 Gulden an Jodok; Nr. 472 die Erklärung K Wenzels, dass er den Markgrafen Jodok zur Unterhandlung mit K. Sigmund betreffs der Mark Brandenburg bevollmächtigt habe ; Nr. 474, 477 über das Bündnis zwischen K. Wenzel, K. Sigmund, Jodok und Prokop; Nr. 478, 479, 482, 483 enthalten die Ver- handlungen über die Verpfändung der Mark Brandenburg an Jodok; Nr. 481 die Erklärung Sigmunds, dass er die an Jodok und Prokop schuldigen 25.000 Gulden in fünf Jahren rückzahlen wolle; Nr. 492, 501, 503, 504, 509, 517 enthalten bisher ungedruckte Urkunden über die Huldigung, welche Brandenburg'sche Städte dem Markgrafen Jodok leisteten; Nr. 538 die Erklärung Jodoks, dass er seinem Bruder Prokop für die Ablösung der in Ungarn besessenen Schlösser 25.000 Schock Groschen schulde; Nr. 552 die Erklärung des Herzogs Albrecht von Österreich, dass er die Bestrebungen Jodoks zur Erlangung der
Strana XI
XI deutschen Kaiserkrone unterstützen wolle; Nr. 561 die Verwilligung des Grafen von S. Georgen, dass er sich über Aufforderung des Markgrafen Jodok wieder in die Gefangen- schaft stellen werde; Nr. 603 die Erklärung der Grafen von S. Georgen etc., dass sie ihre Gefangenschaft dem Markgrafen Jodok nie übel entgelten wollen; Nr. 565, 566, 567 betreffen Jodoks zweite Ernennung zum Reichsvicar; Nr. 569, 572 die Ernennung Jodoks zum Schiedsrichter zwischen K. Wenzel und Albrecht von Österreich; Nr. 589 den Kauf Jägerndorfs durch Jodok; Nr. 599 das Bündniss zwischen K. Sigmund, Albrecht von Österreich und Jodok von Mähren. — Was die kirchlichen Verhältnisse anbelangt, waren dieselben in dem Zeitraume, welchen dieser Band umfasst, keineswegs günstige zu nennen. Des Streites, welchen Jodok mit dem Olmützer Kapitel und Bischofe hatte, ist schon oben gedacht worden; trotzdem derselbe bereits im Februar des Jahres 1380 beigelegt war, wurden die Kirchengüter durch Laien weiter geschädigt. Diese unerquicklichen Verhältnisse wurden noch gesteigert, als der geistvolle, stil- und redegewandte Olmützer Bischof Johann von Neumarkt am 24. December des Jahres 1380 gestorben war, welcher im vollen Masse das Lob verdiente, das der Prager Erzbischof Johann von Jenzenstein über ihn aussprach (Nr. 213). Durch 29 Jahre hatte er den Olmützer Bischofstuhl inne; doch war er als Kanzler K. Karl IV. oft aus seiner Diöcese abwesend und so konnte seine persönliche Integrität und Autorität nicht verhindern, dass verschiedene Ubelstände im höheren und niederen Clerus emporwucherten (183, 192, 562, 594). Das unglückselige Schisma, welches die katholische Welt spaltete, war durch die Wahl8) des Cardinals Robert von Genf, welcher als Gegenpapst den Namen Clemens VII. annahm, noch mehr angefacht worden. Die Bannstrahlen, welche beide Päpste gegeneinander schleuderten, die Bemühungen, durch welche sie ihre Anerkennung bei den Monarchen Europas erreichen wollten, die widersprechendsten Regierungsacte, welche aus den Kanzleien beider erflossen, mussten der damaligen Welt ein grosses Argernis geben, aus dem sich eine schädliche Herabsetzung der Würde des Papstthums und infolge dessen auch der kirchlichen Autorität nothwendig ergab. Die Sitten des Clerus lockerten sich in bedenklichem Masse; es ist daher kein Wunder, wenn diese Sittenlosigkeit und die mass- losen Angriffe, mit welchen der Gegenpapst Clemens VII. das Ansehen des rechtmässigen Papstes Urban VI. herabsetzte, von den Gegnern des katholischen Dogma und der kirchlichen Disciplin ausgebeutet wurden, um das feste Gefüge derselben zu sprengen. Die Vorläufer des Hussitenthums, die Waldenser, deren Anfänge in Mähren bis in die Zeit König Johanns, Vaters Karl IV., hinaufreichen, mehrten sich zusehends, so dass der Prager Erzbischof Johann von Jenzenstein in dieser Beziehung im Jahre 1381 schreiben konnte: Baldensium heresiarcharum superseminata zysania adeo crevit, ut jam difficultas sit extirpare tanta mala et magnus timor evellendi eosdem (p. 218). Markgraf Jodok hatte nach dem Vorbilde K. Karl IV und K. Wenzel IV den rechtmässigen Papst Urban VI. anerkannt ; aber sein Bruder Prokop war Anhänger Clemens VII. 8) Wurde am 20. September 1378 in Fondi gewählt. 23
XI deutschen Kaiserkrone unterstützen wolle; Nr. 561 die Verwilligung des Grafen von S. Georgen, dass er sich über Aufforderung des Markgrafen Jodok wieder in die Gefangen- schaft stellen werde; Nr. 603 die Erklärung der Grafen von S. Georgen etc., dass sie ihre Gefangenschaft dem Markgrafen Jodok nie übel entgelten wollen; Nr. 565, 566, 567 betreffen Jodoks zweite Ernennung zum Reichsvicar; Nr. 569, 572 die Ernennung Jodoks zum Schiedsrichter zwischen K. Wenzel und Albrecht von Österreich; Nr. 589 den Kauf Jägerndorfs durch Jodok; Nr. 599 das Bündniss zwischen K. Sigmund, Albrecht von Österreich und Jodok von Mähren. — Was die kirchlichen Verhältnisse anbelangt, waren dieselben in dem Zeitraume, welchen dieser Band umfasst, keineswegs günstige zu nennen. Des Streites, welchen Jodok mit dem Olmützer Kapitel und Bischofe hatte, ist schon oben gedacht worden; trotzdem derselbe bereits im Februar des Jahres 1380 beigelegt war, wurden die Kirchengüter durch Laien weiter geschädigt. Diese unerquicklichen Verhältnisse wurden noch gesteigert, als der geistvolle, stil- und redegewandte Olmützer Bischof Johann von Neumarkt am 24. December des Jahres 1380 gestorben war, welcher im vollen Masse das Lob verdiente, das der Prager Erzbischof Johann von Jenzenstein über ihn aussprach (Nr. 213). Durch 29 Jahre hatte er den Olmützer Bischofstuhl inne; doch war er als Kanzler K. Karl IV. oft aus seiner Diöcese abwesend und so konnte seine persönliche Integrität und Autorität nicht verhindern, dass verschiedene Ubelstände im höheren und niederen Clerus emporwucherten (183, 192, 562, 594). Das unglückselige Schisma, welches die katholische Welt spaltete, war durch die Wahl8) des Cardinals Robert von Genf, welcher als Gegenpapst den Namen Clemens VII. annahm, noch mehr angefacht worden. Die Bannstrahlen, welche beide Päpste gegeneinander schleuderten, die Bemühungen, durch welche sie ihre Anerkennung bei den Monarchen Europas erreichen wollten, die widersprechendsten Regierungsacte, welche aus den Kanzleien beider erflossen, mussten der damaligen Welt ein grosses Argernis geben, aus dem sich eine schädliche Herabsetzung der Würde des Papstthums und infolge dessen auch der kirchlichen Autorität nothwendig ergab. Die Sitten des Clerus lockerten sich in bedenklichem Masse; es ist daher kein Wunder, wenn diese Sittenlosigkeit und die mass- losen Angriffe, mit welchen der Gegenpapst Clemens VII. das Ansehen des rechtmässigen Papstes Urban VI. herabsetzte, von den Gegnern des katholischen Dogma und der kirchlichen Disciplin ausgebeutet wurden, um das feste Gefüge derselben zu sprengen. Die Vorläufer des Hussitenthums, die Waldenser, deren Anfänge in Mähren bis in die Zeit König Johanns, Vaters Karl IV., hinaufreichen, mehrten sich zusehends, so dass der Prager Erzbischof Johann von Jenzenstein in dieser Beziehung im Jahre 1381 schreiben konnte: Baldensium heresiarcharum superseminata zysania adeo crevit, ut jam difficultas sit extirpare tanta mala et magnus timor evellendi eosdem (p. 218). Markgraf Jodok hatte nach dem Vorbilde K. Karl IV und K. Wenzel IV den rechtmässigen Papst Urban VI. anerkannt ; aber sein Bruder Prokop war Anhänger Clemens VII. 8) Wurde am 20. September 1378 in Fondi gewählt. 23
Strana XII
XII und nahm auch den bekannten Konrad von Wessel, ehedem Dekan der Vyšehrader Kirche, in seinen Schutz (Nr. 245). Auch der Olmützer Bischof Petr war ein Begünstiger der Schismatiker und musste sich als solcher eine Strafrede des Prager Erzbischofes gefallen lassen (Nr. 244). Wie in vielen anderen Ländern äusserte sich daher auch die kirchliche Spaltung in Mähren dadurch, dass die Einwohner eines und desselben Landes theils dem rechtmässigen, theils dem Gegenpapste anhiengen. Welche Unzukömmlichkeiten das zur Folge hatte, ersieht man daraus, dass die Dominikaner in Olmütz während des Interdictes nichtsdestoweniger Messe lasen (Nr. 241). Die kirchliche Zucht war namentlich unter der Seelsorgegeistlichkeit so gesunken, dass K. Wenzel den Olmützer Bischof Johann aufforderte, namentlich die im Concubinate lebenden Geistlichen strenge zu strafen, widrigenfalls er selbst gegen dieses Ubel einschreiten müsste (Nr. 183), worauf der Bischof auf der Synode in Kremsier eine scharfe Satzung und Drohung gegen die der Fornication und des Concubinates beschuldigten Geistlichen erliess (Nr. 192). Das Jahr 1380 hatte unsere Länder zweier ausgezeichneter Kirchenfürsten beraubt: am 14. Jänner starb nämlich in der von ihm gestifteten Karthause bei Leitomyschl der Leitomyschler Bischof Albert von Sternberg, am Schlusse des Jahres, wie schon erwähnt. der Olmützer Bischof Johann von Neumarkt. Den Leitomyschler Stuhl erhielt der Bruder Jodoks, Johann Soběslav, welcher schon als Jüngling (seit 1369) Probst am Vyšehrad war ; seine Ernennung zum Bischof von Leitomyschl muss bald nach Alberts Tode erfolgt sein, da er sich schon in einer vom 31. October 1380 datirten Urkunde Lutomislensis episcopus nennt (Nr. 203). Ob er und seine Brüder, die Markgrafen Jodok und Prokop, die Absicht hatten, ihm nach Bischof Johanns Tode (24. December 1380) zum Olmützer Bischofsstuhle zu verhelfen, ist, da die bisher bekannten Quellen darüber schweigen, schwer zu behaupten; jedenfalls aber ist sicher, dass der Streit zwischen dem Markgrafen Jodok und dem Olmützer Kapitel im Jahre 1379 und 1380 nicht dadurch entstand, weil sich das Kapitel geweigert haben sollte, falls der Olmützer Stuhl erledigt würde, die Stimmen für Johann Sobèslav abzugeben.9) Als nun am Schlusse des Jahres 1380 das Olmützer Bisthum wirklich erledigt wurde, erhielt Johann Soběslav dasselbe nicht, sondern es wurde hauptsächlich auf Wunsch K. Wenzels der Magdeburger Erzbischof Petr vom Kapitel zum Olmützer Bischof gewählt. 10) Petr stand damals in ziemlich vorgerücktem Alter; dieser Umstand, sowie seine Neigung zu heiterem Lebensgenusse bewirkten (Nr. 235), dass er geringe Energie zeigte 9) Diese Meinung stellt Gregor Volný in seiner Abhandlung: Excommunication des Markgrafen Prokop etc. (VIII. B. des Archivs f. K. öst. Geschichtsq.) auf. Aber die Urkunde, auf welche hin Volný seine Vermuthung gründet, stammt nicht von Urban V., sondern von Urban VI.; denn die Urkunde ist in Rom datirt, Urban V. residirte aber in Avignon; daher ist die betreffende Bulle (dt. Romae VIII. Kal. Dec. pontif. anno quarto) nicht in das Jahr 1366, sondern 1381 zu setzen (vid. Nr. 239). 10) Petr führt den Beinamen Jelito (Wurst) nach einem „Wurstgrund“ genannten Bauernhofe im Orte Nieder-Johnsdorf bei Landskron in Böhmen, wo er geboren ward. Er war seit 1355 Bischof von Chur, seit 1364 Bischof von Leitomyschl, seit 1371 Erzbischof von Magdeburg. Uber die Gründe, welche K. Wenzel bewogen, den Magdeburger erzbischöflichen Sitz zu erledigen, siehe Lindner Gesch. des d. Reiches unter K. Wenzel VI. B. I. p. 121. — Auch Loserth's Publication: Codex epist. des Erzb. v. Prag. Joh. von Jenzenstein im 55. B. des Arch. für öst. Gesch. liefert sehr schätzenswerthe Winke und treffende kritische Bemerkungen über die damaligen kirchlichen und politischen Verhält- nisse in Mähren.
XII und nahm auch den bekannten Konrad von Wessel, ehedem Dekan der Vyšehrader Kirche, in seinen Schutz (Nr. 245). Auch der Olmützer Bischof Petr war ein Begünstiger der Schismatiker und musste sich als solcher eine Strafrede des Prager Erzbischofes gefallen lassen (Nr. 244). Wie in vielen anderen Ländern äusserte sich daher auch die kirchliche Spaltung in Mähren dadurch, dass die Einwohner eines und desselben Landes theils dem rechtmässigen, theils dem Gegenpapste anhiengen. Welche Unzukömmlichkeiten das zur Folge hatte, ersieht man daraus, dass die Dominikaner in Olmütz während des Interdictes nichtsdestoweniger Messe lasen (Nr. 241). Die kirchliche Zucht war namentlich unter der Seelsorgegeistlichkeit so gesunken, dass K. Wenzel den Olmützer Bischof Johann aufforderte, namentlich die im Concubinate lebenden Geistlichen strenge zu strafen, widrigenfalls er selbst gegen dieses Ubel einschreiten müsste (Nr. 183), worauf der Bischof auf der Synode in Kremsier eine scharfe Satzung und Drohung gegen die der Fornication und des Concubinates beschuldigten Geistlichen erliess (Nr. 192). Das Jahr 1380 hatte unsere Länder zweier ausgezeichneter Kirchenfürsten beraubt: am 14. Jänner starb nämlich in der von ihm gestifteten Karthause bei Leitomyschl der Leitomyschler Bischof Albert von Sternberg, am Schlusse des Jahres, wie schon erwähnt. der Olmützer Bischof Johann von Neumarkt. Den Leitomyschler Stuhl erhielt der Bruder Jodoks, Johann Soběslav, welcher schon als Jüngling (seit 1369) Probst am Vyšehrad war ; seine Ernennung zum Bischof von Leitomyschl muss bald nach Alberts Tode erfolgt sein, da er sich schon in einer vom 31. October 1380 datirten Urkunde Lutomislensis episcopus nennt (Nr. 203). Ob er und seine Brüder, die Markgrafen Jodok und Prokop, die Absicht hatten, ihm nach Bischof Johanns Tode (24. December 1380) zum Olmützer Bischofsstuhle zu verhelfen, ist, da die bisher bekannten Quellen darüber schweigen, schwer zu behaupten; jedenfalls aber ist sicher, dass der Streit zwischen dem Markgrafen Jodok und dem Olmützer Kapitel im Jahre 1379 und 1380 nicht dadurch entstand, weil sich das Kapitel geweigert haben sollte, falls der Olmützer Stuhl erledigt würde, die Stimmen für Johann Sobèslav abzugeben.9) Als nun am Schlusse des Jahres 1380 das Olmützer Bisthum wirklich erledigt wurde, erhielt Johann Soběslav dasselbe nicht, sondern es wurde hauptsächlich auf Wunsch K. Wenzels der Magdeburger Erzbischof Petr vom Kapitel zum Olmützer Bischof gewählt. 10) Petr stand damals in ziemlich vorgerücktem Alter; dieser Umstand, sowie seine Neigung zu heiterem Lebensgenusse bewirkten (Nr. 235), dass er geringe Energie zeigte 9) Diese Meinung stellt Gregor Volný in seiner Abhandlung: Excommunication des Markgrafen Prokop etc. (VIII. B. des Archivs f. K. öst. Geschichtsq.) auf. Aber die Urkunde, auf welche hin Volný seine Vermuthung gründet, stammt nicht von Urban V., sondern von Urban VI.; denn die Urkunde ist in Rom datirt, Urban V. residirte aber in Avignon; daher ist die betreffende Bulle (dt. Romae VIII. Kal. Dec. pontif. anno quarto) nicht in das Jahr 1366, sondern 1381 zu setzen (vid. Nr. 239). 10) Petr führt den Beinamen Jelito (Wurst) nach einem „Wurstgrund“ genannten Bauernhofe im Orte Nieder-Johnsdorf bei Landskron in Böhmen, wo er geboren ward. Er war seit 1355 Bischof von Chur, seit 1364 Bischof von Leitomyschl, seit 1371 Erzbischof von Magdeburg. Uber die Gründe, welche K. Wenzel bewogen, den Magdeburger erzbischöflichen Sitz zu erledigen, siehe Lindner Gesch. des d. Reiches unter K. Wenzel VI. B. I. p. 121. — Auch Loserth's Publication: Codex epist. des Erzb. v. Prag. Joh. von Jenzenstein im 55. B. des Arch. für öst. Gesch. liefert sehr schätzenswerthe Winke und treffende kritische Bemerkungen über die damaligen kirchlichen und politischen Verhält- nisse in Mähren.
Strana XIII
XIII und namentlich anfänglich keine Strenge anwandte, um die in der Olmützer Diöcese ein- gerissenen Ubelstände zu beheben (Nr. 244). Desto mehr kümmerte sich das Kapitel, um wenigstens die Angriffe auf das Kircheneigenthum zu verhindern und die Angreifer durch kirchliche Censuren und durch Republication älterer gegen Kirchenraub gerichteter Synodal- statuten von weiteren Gewaltacten abzuschrecken. Die bezüglichen Nachrichten liefern die Nummern 191, 202, 232, 239, 240, 241, 269, 279, 287, 338, 407. Die Zeit, welche Bischof Peter die Olmützer Kirche regierte, war keine für ihn glück- liche zu nennen. Gleich im Anfange seiner Regierung scheint er Differenzen mit dem Kapitel gehabt zu haben; aber in eine schwierigere Lage brachte er sich durch die Unterstützung des Schismatikers Konrad von Wessel und anderer Schismatiker, welchen er auf seinen Schlössern sicheren Aufenthalt gewährte, so dass er mit dem kirchlichen Banne belegt wurde. So ist zu schliessen aus einem Briefe des Prager Erzbischofes an den Papst,11) welche Angabe noch ein anderes Schreiben desselben an denselben unterstützt; „unum est, quod timeo, ne forte vocatus a domino viam universe carnis ingrediar, sepultura sicque caream fidelium sicut similiter ob huiuscemodi causam 12) felicis memorie Petro Olomucensi episcopo novissime contigit, qui aliquandiu inhumatus jacuit et adhuc dubito, si jam sit sepultus." Auffallend ist daher die Nr. 416 aus einem alten Codex des Olmützer Kapitel- archives entnommene Nachricht, dass Bischof Peter in dem von ihm gestifteten Augustiner- kloster in Landskron beerdigt wurde, ohne dass mit einem Worte von seiner Excommunication oder dessen Erwähnung geschieht, er sei einige Zeit unbegraben gelegen, so wie auch das ihm dort wegen seiner Freigebigkeit gespendete Lob dem Urtheile anderer wider- spricht, er sei habsüchtig und geizig gewesen. Bischof Peter starb am 13. Februar 1387, wie der eben angeführte Codex berichtet. 13) Die diesmalige Erledigung des Olmützer Rechtes benützten K. Wenzel und die mährischen Markgrafen, um Johann Soběslav das reich dotirte Olmützer Bisthum zu verschaffen. Nur diesen Versuch, Johann Soběslav auf den Olmützer Bischofssitz zu erheben, ist urkundlich erhärtet, während das, was von früheren Versuchen Neuere behaupten, nur auf blossen Muth- massungen beruht. Aber dieser Versuch stiess auf Schwierigkeiten. Papst Urban VI. hatte nämlich bald nach dem Tode des Bischofs Peter den Bischof von Constanz und ehemaligen Probst von Brünn, Nikolaus von Riesenburg, 14) wohl auf dessen Wunsch und Bewerbung, aber 11) „Qui Conradum decanum quondam Wissegradensem in castris suis et plures alios per me ex commissione vestra bannitos tenet pariter et defendit“ schreibt über Petr der Prager Erzbischof an den Pabst. Vid. Loserth a. a. O. p. 324. 12) Bezieht sich auf die im Briefe früher vorkommenden Worte: „ego .. . . . excommunicationis comepde nexus.“ Loserth a. a. O. p. 363. — Vielleicht bezog der Probst Augustin eine Nachricht über die Excommunication eines am Schlusse des 14. Jahrh. lebenden Olm. Bischofes auf den Bischof Johann Mráz, welcher mehrere Kirchengüter, durch die Noth gedrungen, verpfändete oder verkaufte und nahm in seine Series bei Johann Mráz († 1403) die unwahre Nachricht auf: „moritur anathemate damnatus ac corio bubulco involutus in domo sua episcopali sepelitur“ ... 13) Gegen dieses Datum erhob Volný a. a. O. Zweifel und wollte den Tod Peters ins Jahr 1386 verlegen. Lindner a. a. O. p. 408 hält gegen Volný an dem Datum 13. Februar 1387 fest und zwar mit Recht, weil, wie aus Nr. 392 unseres Diplomatars hervorgeht, Bischof Petr am 13. April 1386 noch lebte. 14) Über die Abstammung desselben sind verschiedene Ansichten, welche Lindner a. a. O. p. 407 zusammen- stellt. Lindner selbst hält ihn für einen Abkömmling der böhmischen Riesenburge (pani z Oseku), wie uns scheint mit.
XIII und namentlich anfänglich keine Strenge anwandte, um die in der Olmützer Diöcese ein- gerissenen Ubelstände zu beheben (Nr. 244). Desto mehr kümmerte sich das Kapitel, um wenigstens die Angriffe auf das Kircheneigenthum zu verhindern und die Angreifer durch kirchliche Censuren und durch Republication älterer gegen Kirchenraub gerichteter Synodal- statuten von weiteren Gewaltacten abzuschrecken. Die bezüglichen Nachrichten liefern die Nummern 191, 202, 232, 239, 240, 241, 269, 279, 287, 338, 407. Die Zeit, welche Bischof Peter die Olmützer Kirche regierte, war keine für ihn glück- liche zu nennen. Gleich im Anfange seiner Regierung scheint er Differenzen mit dem Kapitel gehabt zu haben; aber in eine schwierigere Lage brachte er sich durch die Unterstützung des Schismatikers Konrad von Wessel und anderer Schismatiker, welchen er auf seinen Schlössern sicheren Aufenthalt gewährte, so dass er mit dem kirchlichen Banne belegt wurde. So ist zu schliessen aus einem Briefe des Prager Erzbischofes an den Papst,11) welche Angabe noch ein anderes Schreiben desselben an denselben unterstützt; „unum est, quod timeo, ne forte vocatus a domino viam universe carnis ingrediar, sepultura sicque caream fidelium sicut similiter ob huiuscemodi causam 12) felicis memorie Petro Olomucensi episcopo novissime contigit, qui aliquandiu inhumatus jacuit et adhuc dubito, si jam sit sepultus." Auffallend ist daher die Nr. 416 aus einem alten Codex des Olmützer Kapitel- archives entnommene Nachricht, dass Bischof Peter in dem von ihm gestifteten Augustiner- kloster in Landskron beerdigt wurde, ohne dass mit einem Worte von seiner Excommunication oder dessen Erwähnung geschieht, er sei einige Zeit unbegraben gelegen, so wie auch das ihm dort wegen seiner Freigebigkeit gespendete Lob dem Urtheile anderer wider- spricht, er sei habsüchtig und geizig gewesen. Bischof Peter starb am 13. Februar 1387, wie der eben angeführte Codex berichtet. 13) Die diesmalige Erledigung des Olmützer Rechtes benützten K. Wenzel und die mährischen Markgrafen, um Johann Soběslav das reich dotirte Olmützer Bisthum zu verschaffen. Nur diesen Versuch, Johann Soběslav auf den Olmützer Bischofssitz zu erheben, ist urkundlich erhärtet, während das, was von früheren Versuchen Neuere behaupten, nur auf blossen Muth- massungen beruht. Aber dieser Versuch stiess auf Schwierigkeiten. Papst Urban VI. hatte nämlich bald nach dem Tode des Bischofs Peter den Bischof von Constanz und ehemaligen Probst von Brünn, Nikolaus von Riesenburg, 14) wohl auf dessen Wunsch und Bewerbung, aber 11) „Qui Conradum decanum quondam Wissegradensem in castris suis et plures alios per me ex commissione vestra bannitos tenet pariter et defendit“ schreibt über Petr der Prager Erzbischof an den Pabst. Vid. Loserth a. a. O. p. 324. 12) Bezieht sich auf die im Briefe früher vorkommenden Worte: „ego .. . . . excommunicationis comepde nexus.“ Loserth a. a. O. p. 363. — Vielleicht bezog der Probst Augustin eine Nachricht über die Excommunication eines am Schlusse des 14. Jahrh. lebenden Olm. Bischofes auf den Bischof Johann Mráz, welcher mehrere Kirchengüter, durch die Noth gedrungen, verpfändete oder verkaufte und nahm in seine Series bei Johann Mráz († 1403) die unwahre Nachricht auf: „moritur anathemate damnatus ac corio bubulco involutus in domo sua episcopali sepelitur“ ... 13) Gegen dieses Datum erhob Volný a. a. O. Zweifel und wollte den Tod Peters ins Jahr 1386 verlegen. Lindner a. a. O. p. 408 hält gegen Volný an dem Datum 13. Februar 1387 fest und zwar mit Recht, weil, wie aus Nr. 392 unseres Diplomatars hervorgeht, Bischof Petr am 13. April 1386 noch lebte. 14) Über die Abstammung desselben sind verschiedene Ansichten, welche Lindner a. a. O. p. 407 zusammen- stellt. Lindner selbst hält ihn für einen Abkömmling der böhmischen Riesenburge (pani z Oseku), wie uns scheint mit.
Strana XIV
XIV gegen das Wahlrecht des Kapitels, zum Olmützer Bischof ernannt; am 22. April d. J. 1387 nennt ihn Papst Urban VI. in einer an die Regensburger gerichteten Urkunde bereits episcopus Olomucensis. 15) Diese Ernennung kreuzte aber den Plan Wenzels, welcher Olmütz seinem Verwandten, dem Leitomyschler Bischofe Johann Soběslav zugedacht hatte und deshalb ein eindringliches Schreiben an den Papst richtete 16) (Nr. 532). Um wahrscheinlich seinem Wunsche einen grösseren Nachdruck zu verleihen, ersuchte er das Olmützer Kapitel, dass es den Leitomyschler Bischof für den Olmützer Sitz postulire; wirklich nennt sich Johann Soběslav in einer Urkunde vom 11. Mai 1388: „Johannes episcopus Luthomislensis et postulatus ecclesie Olomucensis“ (Nr. 476). Aber dass dieser Postulation so manche Miss- helligkeiten und Missliebigkeiten, die vielleicht noch in die Zeit des Bischofes Peter reichen, vorangiengen, ist aus Nr. 389 ersichtlich, wo der Oberstlandmarschall von Böhmen Heinrich von Lipá als Bevollmächtigter des Bischofes Peter erscheint in einer Lehensangelegenheit, die er nur mit Bewilligung des böhmischen Königs als oberstem Lehensherrn des Olmützer Bisthums durchführen konnte. Nach dem Tode Peters verwaltete Heinrich von Lipa das Olmützer Bisthum im Namen des Königes (Nr. 429) ; aus der Urkunde ddo. Wischau 15. Mai 1387 ist zu ersehen, dass während der Zeit seiner Verwaltung (tempore nostri regiminis) so manche Zwiste zwischen ihm und dem Kapitel bestanden und wenn sie um diese Zeit beigelegt wurden, ist der Schluss erlaubt, dass sich damals das Kapitel zur Postulation Johann Soběslavs bereit erklärte. In Folge dessen nahm dieser die Bisthumsgüter in Besitz (Nr. 476, 495). So hatte die Olmützer Diöcese eigentlich zwei Bischöfe, den vom Papste ernannten Niklas und den vom Kapitel postulirten Johann Soběslav. Urban VI., welcher gute Gründe hatte, sich dem Könige Wenzel gefällig zu erweisen, benützte die nächste Gelegenheit, um die abnorme Lage des Olmützer Bisthumes aufzuheben, ohne die frühere Ernennung des Nikolaus von Riesenburg cassieren zu müssen; er ernannte daher am Schlusse des Jahres 1387 an Stelle des Cardinales Philipp von Alencon den Johann Soběslav zum Patriarchen von Aquileja. Diese Ernennung war bis Mitte Mai 1388 in Mähren nicht bekannt (Nr. 476), wohl aber bald danach, da sich Johann Soběslav am 10. August desselben Jahres: „Aquilegiensis patriarcha et Olomucensis postulatus“ nennt (Nr. 495). Dadurch wurde das Hindernis beseitigt, welches den Bischof Nikolaus bisher verhinderte, von der Olmützer Diöcese Besitz zu nehmen. Seine Ankunft in Mähren erfolgte vor dem November des Jahres 1388, da die Urkunde vom 1. November 1388 (Nr. 521) einen Johann als Official des Olmützer Bischofes Nikolaus anführt. In die Vollrechte eines Lehensherrn gelangte er erst durch seine am 15. December erfolgte Inthronisation Recht. Erstens gehörte Nikolaus zu den vertrautesten Räthen Karl IV., welcher, so wie K. Wenzel bekanntlich seine Vertrauten gerne mit einflussreichen Posten bedachte. So war Albert von Sternberg 1357—64 Bischof von Schwerin, 1368—72 Erzbischof von Magdeburg (dann Bischof von Leitomyschl), Püta von Potenstein war 1379—1381 Bischof von Münster, dann von 1381�1390 von Schwerin, Andreas von Duba erhielt 1382 das Bisthum Merseburg, dem böhmischen Unterkämmerer Hanko Brunonis war das Bisthum Bamberg zugedacht; es ist daher nichts Auffallendes, dass ein Böhme das Bisthum Konstanz erhielt und wird daher Niklas von Riesenburg der alten böhmischen Herrenfamilie d. N. um so wahrscheinlicher angehört haben, als er die erste höhere Würde auf seiner kirchlichen Laufbahn in Mähren erhielt. 15) Lindner a. a. O. pag. 408. 16) Das Schreiben stammt entweder aus dem Ende des J. 1387 oder Anfang des J. 1388.
XIV gegen das Wahlrecht des Kapitels, zum Olmützer Bischof ernannt; am 22. April d. J. 1387 nennt ihn Papst Urban VI. in einer an die Regensburger gerichteten Urkunde bereits episcopus Olomucensis. 15) Diese Ernennung kreuzte aber den Plan Wenzels, welcher Olmütz seinem Verwandten, dem Leitomyschler Bischofe Johann Soběslav zugedacht hatte und deshalb ein eindringliches Schreiben an den Papst richtete 16) (Nr. 532). Um wahrscheinlich seinem Wunsche einen grösseren Nachdruck zu verleihen, ersuchte er das Olmützer Kapitel, dass es den Leitomyschler Bischof für den Olmützer Sitz postulire; wirklich nennt sich Johann Soběslav in einer Urkunde vom 11. Mai 1388: „Johannes episcopus Luthomislensis et postulatus ecclesie Olomucensis“ (Nr. 476). Aber dass dieser Postulation so manche Miss- helligkeiten und Missliebigkeiten, die vielleicht noch in die Zeit des Bischofes Peter reichen, vorangiengen, ist aus Nr. 389 ersichtlich, wo der Oberstlandmarschall von Böhmen Heinrich von Lipá als Bevollmächtigter des Bischofes Peter erscheint in einer Lehensangelegenheit, die er nur mit Bewilligung des böhmischen Königs als oberstem Lehensherrn des Olmützer Bisthums durchführen konnte. Nach dem Tode Peters verwaltete Heinrich von Lipa das Olmützer Bisthum im Namen des Königes (Nr. 429) ; aus der Urkunde ddo. Wischau 15. Mai 1387 ist zu ersehen, dass während der Zeit seiner Verwaltung (tempore nostri regiminis) so manche Zwiste zwischen ihm und dem Kapitel bestanden und wenn sie um diese Zeit beigelegt wurden, ist der Schluss erlaubt, dass sich damals das Kapitel zur Postulation Johann Soběslavs bereit erklärte. In Folge dessen nahm dieser die Bisthumsgüter in Besitz (Nr. 476, 495). So hatte die Olmützer Diöcese eigentlich zwei Bischöfe, den vom Papste ernannten Niklas und den vom Kapitel postulirten Johann Soběslav. Urban VI., welcher gute Gründe hatte, sich dem Könige Wenzel gefällig zu erweisen, benützte die nächste Gelegenheit, um die abnorme Lage des Olmützer Bisthumes aufzuheben, ohne die frühere Ernennung des Nikolaus von Riesenburg cassieren zu müssen; er ernannte daher am Schlusse des Jahres 1387 an Stelle des Cardinales Philipp von Alencon den Johann Soběslav zum Patriarchen von Aquileja. Diese Ernennung war bis Mitte Mai 1388 in Mähren nicht bekannt (Nr. 476), wohl aber bald danach, da sich Johann Soběslav am 10. August desselben Jahres: „Aquilegiensis patriarcha et Olomucensis postulatus“ nennt (Nr. 495). Dadurch wurde das Hindernis beseitigt, welches den Bischof Nikolaus bisher verhinderte, von der Olmützer Diöcese Besitz zu nehmen. Seine Ankunft in Mähren erfolgte vor dem November des Jahres 1388, da die Urkunde vom 1. November 1388 (Nr. 521) einen Johann als Official des Olmützer Bischofes Nikolaus anführt. In die Vollrechte eines Lehensherrn gelangte er erst durch seine am 15. December erfolgte Inthronisation Recht. Erstens gehörte Nikolaus zu den vertrautesten Räthen Karl IV., welcher, so wie K. Wenzel bekanntlich seine Vertrauten gerne mit einflussreichen Posten bedachte. So war Albert von Sternberg 1357—64 Bischof von Schwerin, 1368—72 Erzbischof von Magdeburg (dann Bischof von Leitomyschl), Püta von Potenstein war 1379—1381 Bischof von Münster, dann von 1381�1390 von Schwerin, Andreas von Duba erhielt 1382 das Bisthum Merseburg, dem böhmischen Unterkämmerer Hanko Brunonis war das Bisthum Bamberg zugedacht; es ist daher nichts Auffallendes, dass ein Böhme das Bisthum Konstanz erhielt und wird daher Niklas von Riesenburg der alten böhmischen Herrenfamilie d. N. um so wahrscheinlicher angehört haben, als er die erste höhere Würde auf seiner kirchlichen Laufbahn in Mähren erhielt. 15) Lindner a. a. O. pag. 408. 16) Das Schreiben stammt entweder aus dem Ende des J. 1387 oder Anfang des J. 1388.
Strana XV
XV (Nr. 525). Wie sehr das Bisthum Olmütz durch die Erschütterungen der letzten Jahre geschädigt war, ist daraus zu ersehen, dass Bischof Nikolaus bald nach seiner Inthronisation mehrere Guter an den Markgrafen Jodok um 5050 Mark verpfänden musste (Nr. 527). Mit dem Markgrafen war der neue Bischof im besten Einvernehmen; der Markgraf ver- sprach dem Bischofe, ihn gegen alle Angriffe zu schützen, während der Bischof sich ver- pflichtete, dem Markgrafen wider alle Feinde, den König von Böhmen ausgenommen, mil seinen Leuten und Vesten beihilflich zu sein. Wie sehr ein solches Bündnis Noth that, zeigt der um diese Zeit abgeschlossene Landfriede (Nr. 529), der Verfügungen trifft, aus denen sich auf die damals im Lande herrschende Unsicherheit, Gewaltthätigkeit und ein rücksichtsloses Stegreifthum schliessen lässt. Denselben Schluss gestattet das zwischen Jodok, dem Breslauer und Olmützer Bischof und den schlesischen Fürsten gegen die Landschädiger am 8. Jänner 1389 abgeschlossene Bündnis (Nr. 536). In kirchlicher Beziehung ist noch zu erwähnen, dass Albert von Sternberg im Jahre 1378 bei Leitomyschl ein Karthäuserkloster errichtete, das später nach Dolein bei Olmütz verlegt wurde (Nr. 133, 480); ferner gründete Beneš von Kravář im Jahre 1389 das Augustinerchorherrenstift in Fulnek (Nr. 570). — Uber die in Mähren entrichtete päpstliche Steuer geben die Nummern 127, 131, 165, 215, 268, 274 Aufschlüsse. Auch ist erwähnungswert, dass nach einem in dem Copiare des Bischofes Johann enthaltenen von Ferd. Tadra im Sbornik hist. III., 2. p. 120 milgetheilten Briefe dieses Bischofes an Papst Urban VI. die Tradition, nach welcher Velehrad der Metropolitansitz des heil. Method war, in jener Zeit in Mähren verbreitet und fest begründet war. Die bezügliche Stelle des Briefes, welcher im Hinblick auf Nr. 146 dieses Bandes im Jahre 1378 abgeschickt wurde, lautet : „cum alias insignis Welegradensis ecclesia in honore metropolitico velut aliarum ecclesiarum mater et princeps extiterit.... congruum non tamquam dignum eciam foret, tanto metropolitico dignitatem relinqui, ne tantus honor .... penitus apud hominum negligenciam mitteretur.“ Was die politisch-judicielle Verwaltung des Landes anbelangt, enthält Nr. 451 den Landtagsbeschluss gegen die Landesschädiger, welcher die Grundlage aller nachfolgenden ähnlichen Beschlüsse bildet. — Nr. 197 enthält den Beschluss der mährischen Herren vom 26. Juli 1380, durch welche die glebae adscriptio der unterthänigen Leute verschärft werden sollte dadurch, dass keinem Unterthanen gestattet wurde, ohne Erlaubnis seines Grundherrn auf ein anderes Dominium zu ziehen; doch gestaltete sich trotz dieses Beschlusses das Unterthänigkeilsverhältnis in Mähren nie so hart als in Böhmen und anderen Ländern, da sich in Mähren das ältere Gewohnheilsrecht so fest gewurzelt hatte, dass die Erlaubnis zum Abzuge nie verweigert werden durfte. — Nr. 464 enthält Bestimmungen über das Einlager, aus welchen hervorgeht, dass das Einlager schon im 14. Jahrhunderte sehr viele Ubelstände mit sich brachte, die zu beheben man noch im Anfang des 17. Jahrhunderts vergebens versuchte. 17) 17) Vrgl. in meinem Glossar den Artikel Ležení.
XV (Nr. 525). Wie sehr das Bisthum Olmütz durch die Erschütterungen der letzten Jahre geschädigt war, ist daraus zu ersehen, dass Bischof Nikolaus bald nach seiner Inthronisation mehrere Guter an den Markgrafen Jodok um 5050 Mark verpfänden musste (Nr. 527). Mit dem Markgrafen war der neue Bischof im besten Einvernehmen; der Markgraf ver- sprach dem Bischofe, ihn gegen alle Angriffe zu schützen, während der Bischof sich ver- pflichtete, dem Markgrafen wider alle Feinde, den König von Böhmen ausgenommen, mil seinen Leuten und Vesten beihilflich zu sein. Wie sehr ein solches Bündnis Noth that, zeigt der um diese Zeit abgeschlossene Landfriede (Nr. 529), der Verfügungen trifft, aus denen sich auf die damals im Lande herrschende Unsicherheit, Gewaltthätigkeit und ein rücksichtsloses Stegreifthum schliessen lässt. Denselben Schluss gestattet das zwischen Jodok, dem Breslauer und Olmützer Bischof und den schlesischen Fürsten gegen die Landschädiger am 8. Jänner 1389 abgeschlossene Bündnis (Nr. 536). In kirchlicher Beziehung ist noch zu erwähnen, dass Albert von Sternberg im Jahre 1378 bei Leitomyschl ein Karthäuserkloster errichtete, das später nach Dolein bei Olmütz verlegt wurde (Nr. 133, 480); ferner gründete Beneš von Kravář im Jahre 1389 das Augustinerchorherrenstift in Fulnek (Nr. 570). — Uber die in Mähren entrichtete päpstliche Steuer geben die Nummern 127, 131, 165, 215, 268, 274 Aufschlüsse. Auch ist erwähnungswert, dass nach einem in dem Copiare des Bischofes Johann enthaltenen von Ferd. Tadra im Sbornik hist. III., 2. p. 120 milgetheilten Briefe dieses Bischofes an Papst Urban VI. die Tradition, nach welcher Velehrad der Metropolitansitz des heil. Method war, in jener Zeit in Mähren verbreitet und fest begründet war. Die bezügliche Stelle des Briefes, welcher im Hinblick auf Nr. 146 dieses Bandes im Jahre 1378 abgeschickt wurde, lautet : „cum alias insignis Welegradensis ecclesia in honore metropolitico velut aliarum ecclesiarum mater et princeps extiterit.... congruum non tamquam dignum eciam foret, tanto metropolitico dignitatem relinqui, ne tantus honor .... penitus apud hominum negligenciam mitteretur.“ Was die politisch-judicielle Verwaltung des Landes anbelangt, enthält Nr. 451 den Landtagsbeschluss gegen die Landesschädiger, welcher die Grundlage aller nachfolgenden ähnlichen Beschlüsse bildet. — Nr. 197 enthält den Beschluss der mährischen Herren vom 26. Juli 1380, durch welche die glebae adscriptio der unterthänigen Leute verschärft werden sollte dadurch, dass keinem Unterthanen gestattet wurde, ohne Erlaubnis seines Grundherrn auf ein anderes Dominium zu ziehen; doch gestaltete sich trotz dieses Beschlusses das Unterthänigkeilsverhältnis in Mähren nie so hart als in Böhmen und anderen Ländern, da sich in Mähren das ältere Gewohnheilsrecht so fest gewurzelt hatte, dass die Erlaubnis zum Abzuge nie verweigert werden durfte. — Nr. 464 enthält Bestimmungen über das Einlager, aus welchen hervorgeht, dass das Einlager schon im 14. Jahrhunderte sehr viele Ubelstände mit sich brachte, die zu beheben man noch im Anfang des 17. Jahrhunderts vergebens versuchte. 17) 17) Vrgl. in meinem Glossar den Artikel Ležení.
Strana XVI
XVI Die Exemtion der den geistlichen Corporationen unterthänigen Leute von der Gerichtsbarkeit der Cuda war um diese Zeit schon so allgemein durchgeführt, dass in dem fünfzehnjährigen Zeitraume (1375—1390) nur eine einzige Exemtionsverleihung ver- zeichnet ist (Nr. 438). Uber Industrie, Handwerke, Bergwerke, Mauthen u. s. w. geben Nachricht die Nummern 56, 66, 84, 113, 114, 119, 120, 130, 141, 156, 428, 461, 462, 463, worunter Nr. 119, 120 besonders hervorzuheben sind, welche Beschwerden der Brünner Handwerker enthalten, aus denen hervorgeht, dass die Klagen der „kleinen Leute" auch damals schon bestanden und auch damals schon berechtigt waren. Nachrichten über Schulen geben die Nummern 85, 447, 507, 508, 615. Bezüglich der Hofhaltung des Markgrafen erfährt man über den obersten Marschall, den obersten Mundschenk, den Protonotar, den Kämmerer, die Falkoniere, Trompeter und Flötenspieler.18) Zum Hofhalte des Markgrafen Jodok gehörte auch der Baumeister Heinrich (magister structurarum), dem aus den Losungen der Stadt Brünn wöchentlich die für jene Zeit bedeutende Summe einer halben Mark (= 11 fl.) ausgezahlt wurde (Nr. 229). Dieser Auftrag ergieng an den Brünner Stadtrath am 26. Juli 1381. Hiebei wird der Baumeister schlechthin nur Heinrich genannt; aber in Nr. 333 (ai. 1384) heisst er Heinrich von Gemunde, d. h. von Gmünd, seine Frau Drudekin (Gertrud), welche in Nr. 452 (ai. 1387) eine Tochter des Dombaumeisters in Köln, Michael, genannt wird. Wahrscheinlich gehörte dieser Heinrich der berühmten Künstlerfamilie an, die sich von Gmünden nannte, aber in Köln ansässig war; dafür spricht sein Name, seine Beziehungen zu Köln, wie denn seine Frau selbst die Tochter des Kölner Dombaumeisters war. Wie oben erwähnt, war Markgraf Jodok ein Freund wissenschaftlicher Lecture; die Aufnahme des Heinrich von Gmünd in seine Dienste und dessen ehrenvolle Stellung an seinem Hofe 19) zeigen, dass Jodok auch ein Freund der Kunst war, ein Umstand, welcher auch dadurch bestätigt wird, dass er die „Geräthe und Kleinode,“ welche Bischof Johann seinem Kämmerer Johann von Münsterberg testamentarisch vermacht hatte, „um etwa vil geltes an bereiten pfenigen" kaufte, statt dessen er dem genannten Kämmerer, wie er es selbst wünschte, für dessen Lebtage eine jährliche Rente von zehn Mark (—220 Gulden) aus den Losungen der Stadt Brünn anwies, eine für jene Zeit sehr bedeutende Summe, aus welcher man auf den bedeutenden Wert jener Kunstgegenstände schliessen kann (Nr. 218). Diese kurzen Andeutungen mögen genügen, um die Reichhaltigkeit des historischen Materiales anzudeuten, welches dieser eilfte Band des Codex diplomaticus enthält. — Schliesslich spreche ich meinen Dank aus Sr. Eminenz dem Herrn Cardinal Fürsterzbischof von Olmütz Friedrich Landgrafen von Fürstenberg für die Erlaubnis zur Benützung des Kremsierer fürsterzbischöflichen, und dem Bürgermeister der königlichen Landeshauptstadt Brünn, Herrn G. Winterholler, für die Benützung des Brünner Stadtarchives. V. Brandl. Brünn, im Juli 1885. 18) Siehe den Index sub Mähren. 19) Es heisst über ihn in Nr. 229: „quem in familiarem nostrum recipere decrevimus.“
XVI Die Exemtion der den geistlichen Corporationen unterthänigen Leute von der Gerichtsbarkeit der Cuda war um diese Zeit schon so allgemein durchgeführt, dass in dem fünfzehnjährigen Zeitraume (1375—1390) nur eine einzige Exemtionsverleihung ver- zeichnet ist (Nr. 438). Uber Industrie, Handwerke, Bergwerke, Mauthen u. s. w. geben Nachricht die Nummern 56, 66, 84, 113, 114, 119, 120, 130, 141, 156, 428, 461, 462, 463, worunter Nr. 119, 120 besonders hervorzuheben sind, welche Beschwerden der Brünner Handwerker enthalten, aus denen hervorgeht, dass die Klagen der „kleinen Leute" auch damals schon bestanden und auch damals schon berechtigt waren. Nachrichten über Schulen geben die Nummern 85, 447, 507, 508, 615. Bezüglich der Hofhaltung des Markgrafen erfährt man über den obersten Marschall, den obersten Mundschenk, den Protonotar, den Kämmerer, die Falkoniere, Trompeter und Flötenspieler.18) Zum Hofhalte des Markgrafen Jodok gehörte auch der Baumeister Heinrich (magister structurarum), dem aus den Losungen der Stadt Brünn wöchentlich die für jene Zeit bedeutende Summe einer halben Mark (= 11 fl.) ausgezahlt wurde (Nr. 229). Dieser Auftrag ergieng an den Brünner Stadtrath am 26. Juli 1381. Hiebei wird der Baumeister schlechthin nur Heinrich genannt; aber in Nr. 333 (ai. 1384) heisst er Heinrich von Gemunde, d. h. von Gmünd, seine Frau Drudekin (Gertrud), welche in Nr. 452 (ai. 1387) eine Tochter des Dombaumeisters in Köln, Michael, genannt wird. Wahrscheinlich gehörte dieser Heinrich der berühmten Künstlerfamilie an, die sich von Gmünden nannte, aber in Köln ansässig war; dafür spricht sein Name, seine Beziehungen zu Köln, wie denn seine Frau selbst die Tochter des Kölner Dombaumeisters war. Wie oben erwähnt, war Markgraf Jodok ein Freund wissenschaftlicher Lecture; die Aufnahme des Heinrich von Gmünd in seine Dienste und dessen ehrenvolle Stellung an seinem Hofe 19) zeigen, dass Jodok auch ein Freund der Kunst war, ein Umstand, welcher auch dadurch bestätigt wird, dass er die „Geräthe und Kleinode,“ welche Bischof Johann seinem Kämmerer Johann von Münsterberg testamentarisch vermacht hatte, „um etwa vil geltes an bereiten pfenigen" kaufte, statt dessen er dem genannten Kämmerer, wie er es selbst wünschte, für dessen Lebtage eine jährliche Rente von zehn Mark (—220 Gulden) aus den Losungen der Stadt Brünn anwies, eine für jene Zeit sehr bedeutende Summe, aus welcher man auf den bedeutenden Wert jener Kunstgegenstände schliessen kann (Nr. 218). Diese kurzen Andeutungen mögen genügen, um die Reichhaltigkeit des historischen Materiales anzudeuten, welches dieser eilfte Band des Codex diplomaticus enthält. — Schliesslich spreche ich meinen Dank aus Sr. Eminenz dem Herrn Cardinal Fürsterzbischof von Olmütz Friedrich Landgrafen von Fürstenberg für die Erlaubnis zur Benützung des Kremsierer fürsterzbischöflichen, und dem Bürgermeister der königlichen Landeshauptstadt Brünn, Herrn G. Winterholler, für die Benützung des Brünner Stadtarchives. V. Brandl. Brünn, im Juli 1885. 18) Siehe den Index sub Mähren. 19) Es heisst über ihn in Nr. 229: „quem in familiarem nostrum recipere decrevimus.“
Strana 1
1. Statut des Olmützer Kapitels. 16. November 1375. Anno dom. MCCCLXXV feria sexta post festum s. Martini ordinatum est per capitulum, quod in silva magna nullus audeat deponere abietes pro fustibus sepium sub pena quinque grossorum, quorum duo grossi sunt dandi famulis forestarii custodientibus silvam et tres capitulo. Item sub eadem pena nullus debet recipere ligna aliqua in silva pertinente ad Weskam. (Aus dem Codex E. I. 40, p. 15 im Olm. Kapitelarchive.) 2. Statut des Olmützer Kapitels. 16. November 1375. Anno dom. 1375 fer. VI. post festum s. Martini declaratum est statutum de missa defunctorum, cum tenetur et servatur interdictum, quod eque bene tenentur stare domini et vicarii circa evangelium cum candelis sicut cum nullum servatur interdictum sub pena eiusdem statuti videlicet privacionis seu amissionis offertorii. (Ans dem Codex E. I. 40, p. 15 im Olm. Kapitelarchive.) 3 Bunko von Mostitz tritt den mähr. Markgrafen das Dorf Třebetitz ab. Dat. 20. November 1375. Nos Bunko de Mosticz et Busko natus eiusdem et tituli recognoscimus tenore pre- sencium publice profitentes universis. Quod quia illustribus, clementissimis principibus et dominis nostris generosis domino Jodoco et .. fratribus suis ac eorum in solidum heredibus. marchionibus Moravie, resignavimus omnia et quelibet nostra jura ville Trebeticz, que ad nos et heredes nostros in solidum hactenus pertinuisse dinoscuntur, presentibus cedimus, tradimus et resignamus, renuncciantes itaque in hiis scriptis ammodo in perpetuum pro nobis et heredibus nostris in solidum omnibus penitus et singulis accionibus, impeticionibus seu questionibus vel requisicionibus pretextu dicte ville Trebeticz ullo umquam tempore de jure canonico vel civili nobis et heredibus nostris competere potentibus quovis ingenio vel cautela, promittentes quoque bona nostra fide sine dolo quolibet per nos in solidum manuque con- 1
1. Statut des Olmützer Kapitels. 16. November 1375. Anno dom. MCCCLXXV feria sexta post festum s. Martini ordinatum est per capitulum, quod in silva magna nullus audeat deponere abietes pro fustibus sepium sub pena quinque grossorum, quorum duo grossi sunt dandi famulis forestarii custodientibus silvam et tres capitulo. Item sub eadem pena nullus debet recipere ligna aliqua in silva pertinente ad Weskam. (Aus dem Codex E. I. 40, p. 15 im Olm. Kapitelarchive.) 2. Statut des Olmützer Kapitels. 16. November 1375. Anno dom. 1375 fer. VI. post festum s. Martini declaratum est statutum de missa defunctorum, cum tenetur et servatur interdictum, quod eque bene tenentur stare domini et vicarii circa evangelium cum candelis sicut cum nullum servatur interdictum sub pena eiusdem statuti videlicet privacionis seu amissionis offertorii. (Ans dem Codex E. I. 40, p. 15 im Olm. Kapitelarchive.) 3 Bunko von Mostitz tritt den mähr. Markgrafen das Dorf Třebetitz ab. Dat. 20. November 1375. Nos Bunko de Mosticz et Busko natus eiusdem et tituli recognoscimus tenore pre- sencium publice profitentes universis. Quod quia illustribus, clementissimis principibus et dominis nostris generosis domino Jodoco et .. fratribus suis ac eorum in solidum heredibus. marchionibus Moravie, resignavimus omnia et quelibet nostra jura ville Trebeticz, que ad nos et heredes nostros in solidum hactenus pertinuisse dinoscuntur, presentibus cedimus, tradimus et resignamus, renuncciantes itaque in hiis scriptis ammodo in perpetuum pro nobis et heredibus nostris in solidum omnibus penitus et singulis accionibus, impeticionibus seu questionibus vel requisicionibus pretextu dicte ville Trebeticz ullo umquam tempore de jure canonico vel civili nobis et heredibus nostris competere potentibus quovis ingenio vel cautela, promittentes quoque bona nostra fide sine dolo quolibet per nos in solidum manuque con- 1
Strana 2
2 iuncta pro indiviso eadem resignata jura in registro seu tabulis provincie, quam primum Brune in generali dominorum terre Moravie colloquio seu parlamento patuerint, nobis et heredibus nostris insolidum delere et cancellare secundum jus terre Moravie solitum et con- suetum. Quod si non fecerimus, extunc statim nos ambo in solidum, cum a dictis dominis nostris et suis commissariis vel eorum altero in solidum monebimur, cum duobus famulis et quatuor equis obstagium verum et solitum in civitate Bruna et domo honesta nobis per eosdem dominos nostros et suos deputata parabimus intemerate. Quo obstagio quatuordecim diebus a die monicionis huiusmodi continuis prestito vel non prestito nobis et heredibus nostris dictis juribus in registro provincie nondum cancellatis, mox per dictos dominos nostros et suos triginta marce grossorum denariorum pragensium moravici numeri et pagamenti in nostra et heredum nostrorum in solidum dampna recipiantur inter judeos et christianos nostro in solidum periculo sarcienda et nichilominus dictum illese conservabitur obstagium nulla juris causa interrumpendum, donec dictorum jurium extabulacio aut dictarum triginta marcarum persolucio, cuius causa si extiterit, exacta fuerit totaliter et complete cum omni eorum causa indempnitate sine qualibet in contrarium accione. Sub harum quas nostris et in testimonium plenius nobilium virorum dominorum Janonis de Meserzicz senioris, Petri dicti Hecht de Rossicz testimonium instanter rogatorum sigillis dedimus testimonio literarum in crastino sancte Elisabeth vidue anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo quinto. (Orig. Perg. 4 H. Sig. im mähr. Land. Archive.) 4. Margaretha, Frau des Lucek von Lulč, und Dorothea, ihre Schwester, stellen einen Quittbrief über das ihnen eingeantwortete väterliche Erbtheil aus. Dt. Brünn 30. November 1375. Ich Margareta Luczken hausvrow von Lulcz und ich Dorothea ir swester, etewenn Adams tochter von Durchloz, so im got genedig sei, vergehen und bekennen offenbar allen leuten mit disem gegenburtigen brief, daz wir unsern veterleichen angeboren erbteil, der uns von recht von unsers vater angestarben gut solt und macht angepüren und gefallen miteinander und besunders, von den erbern unsern vreunden Busken und sein brüdern, ettewenn herrn Mixen von Geywicz, alz im got genad, kindern und von allen iren erben vollicleich ganz unde gar haben an allez vorhalden genummen und enphangen. Darumme sagen wir und machen se alle mit allen unsern erben die obgenannten unser vreunt mit allen iren erben und alle ir güter varunde und unvarunde dez vorgenannten unsers erbteils klein unde groz, varunde und unvarunde von unser und aller der unsern wegen ledig und vrei aller ansprach und hindernusse mit disem gegenburtigen quitprief und geloben bei unsern guten trewen an alles geverd, kein monunge, ursache noch recht darumme und darinnen gegen den oft- genannten unsern vreunden allen mit kein sachen ewicleichen uns nicht zu vorhaben. Da für gelob ich auch sunderleich Luczko der obgeschriben an alle argelist bei mein guten
2 iuncta pro indiviso eadem resignata jura in registro seu tabulis provincie, quam primum Brune in generali dominorum terre Moravie colloquio seu parlamento patuerint, nobis et heredibus nostris insolidum delere et cancellare secundum jus terre Moravie solitum et con- suetum. Quod si non fecerimus, extunc statim nos ambo in solidum, cum a dictis dominis nostris et suis commissariis vel eorum altero in solidum monebimur, cum duobus famulis et quatuor equis obstagium verum et solitum in civitate Bruna et domo honesta nobis per eosdem dominos nostros et suos deputata parabimus intemerate. Quo obstagio quatuordecim diebus a die monicionis huiusmodi continuis prestito vel non prestito nobis et heredibus nostris dictis juribus in registro provincie nondum cancellatis, mox per dictos dominos nostros et suos triginta marce grossorum denariorum pragensium moravici numeri et pagamenti in nostra et heredum nostrorum in solidum dampna recipiantur inter judeos et christianos nostro in solidum periculo sarcienda et nichilominus dictum illese conservabitur obstagium nulla juris causa interrumpendum, donec dictorum jurium extabulacio aut dictarum triginta marcarum persolucio, cuius causa si extiterit, exacta fuerit totaliter et complete cum omni eorum causa indempnitate sine qualibet in contrarium accione. Sub harum quas nostris et in testimonium plenius nobilium virorum dominorum Janonis de Meserzicz senioris, Petri dicti Hecht de Rossicz testimonium instanter rogatorum sigillis dedimus testimonio literarum in crastino sancte Elisabeth vidue anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo quinto. (Orig. Perg. 4 H. Sig. im mähr. Land. Archive.) 4. Margaretha, Frau des Lucek von Lulč, und Dorothea, ihre Schwester, stellen einen Quittbrief über das ihnen eingeantwortete väterliche Erbtheil aus. Dt. Brünn 30. November 1375. Ich Margareta Luczken hausvrow von Lulcz und ich Dorothea ir swester, etewenn Adams tochter von Durchloz, so im got genedig sei, vergehen und bekennen offenbar allen leuten mit disem gegenburtigen brief, daz wir unsern veterleichen angeboren erbteil, der uns von recht von unsers vater angestarben gut solt und macht angepüren und gefallen miteinander und besunders, von den erbern unsern vreunden Busken und sein brüdern, ettewenn herrn Mixen von Geywicz, alz im got genad, kindern und von allen iren erben vollicleich ganz unde gar haben an allez vorhalden genummen und enphangen. Darumme sagen wir und machen se alle mit allen unsern erben die obgenannten unser vreunt mit allen iren erben und alle ir güter varunde und unvarunde dez vorgenannten unsers erbteils klein unde groz, varunde und unvarunde von unser und aller der unsern wegen ledig und vrei aller ansprach und hindernusse mit disem gegenburtigen quitprief und geloben bei unsern guten trewen an alles geverd, kein monunge, ursache noch recht darumme und darinnen gegen den oft- genannten unsern vreunden allen mit kein sachen ewicleichen uns nicht zu vorhaben. Da für gelob ich auch sunderleich Luczko der obgeschriben an alle argelist bei mein guten
Strana 3
3 trewen, allez das, das vorgeschriben stet, ganz und unvormaylt zu halten und zu vollbringen. Dez alles zu ewigen urchunden und sicherheit vorsigle ich diesen brief mit meinem anhan— gunden insigel. Dieser sach sein zeugen die erbern leut, unser vreunt Bohusch von Ywancz. Thass von Tassow, Hirsk und Boczek prüder von Selicz, die zu zeuknusse durch unser pet willen ir insigel auch hengen mit gewissen an diesen brief. Geben zu Brunn nach Cristes gepurd tausent dreyhundert in dem fumfundsibenziksten jar an sand Andreas tag des heiligen zwelfpoten. (Orig. Perg. 5 h. Sig. im mähr. Land. Archive.) 5. Markgraf Jodok schenkt dem Markte Kralitz einen Wald. Dt. Olmütz, 8. Dzbr. 1375. Jodocus dei gratia marchio Moravie notum facimus tenore presentium universis. Quod quia ad implendum ea, que illustris princeps et dominus Johannes, olim marchio Moravie, genitor noster carissimus, pro utilitate subditorum nostrorum implere intendebat, efficaciter advertimus adimplere, sano igitur animo deliberato de certa nostra scientia et gratia speciali toti communitati et habitatoribus universis indivisim tam pauperibus quam divilibus oppidi Grelicz, fidelibus nostris dilectis, silvam seu rubetum situatum prope Grelicz, cui silve quatuor ville contigue adjacent, videlicet Czerhovicz, Trpanovicz, Wrahovicz et Rakus, de- dimus, contulimus et donavimus, damus, conferimus presentibus et donamus habendi tenendi (sic) ad utifruendum sic, quod pauperes oppidani incole oppidi predicti in succisione participatione lignorum equalem cum divitibus habere debent portionem perpetuis temporibus affuturis, sub ea conditione, quod predicti oppidi communitas et incole nobis, heredibus et successoribus nostris, marchionibus Moravie propter donationem silve predicte singulis annis duas marcas grossorum denariorum pragensium moravici pagamenti sub hac sequenti divisione videlicet in festo sancti Georgi unam marcam et in festo sancti Michaelis unam marcam grossorum numeri et pagamenti supradictorum dare et censuare debent et teneantur perpetue et in evum. Mandamus igitur universis et singulis baronibus, nobilibus, militibus, clientibus, burgraviis, officialibus civitatum, oppidorum et villarum communitatibus et aliis circumsedentibus silve predicte presentibus seriose, quatenus predictos oppidanos et incolas nostros in presenti nostra gratia (?) et in silva ipsorum predicta, quam ipsis dedisse dinoscimus, ut prefertur, impe- dire, molestare seu inquietare non debeant quovis modo, sed potius eosdem ab omni injuria et molestia defensare fideliter et tueri. Presentium sub appensione nostri sigilli testimonio literarum. Datum Olmucz anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo quinto, sabato proximo post diem sancti Nicolai confessoris. (Abschrift aus dem 16. Jahrh. in dem Privilegiencodex der Herrschaft Prerau, fol. 38 im Landesarchive.)
3 trewen, allez das, das vorgeschriben stet, ganz und unvormaylt zu halten und zu vollbringen. Dez alles zu ewigen urchunden und sicherheit vorsigle ich diesen brief mit meinem anhan— gunden insigel. Dieser sach sein zeugen die erbern leut, unser vreunt Bohusch von Ywancz. Thass von Tassow, Hirsk und Boczek prüder von Selicz, die zu zeuknusse durch unser pet willen ir insigel auch hengen mit gewissen an diesen brief. Geben zu Brunn nach Cristes gepurd tausent dreyhundert in dem fumfundsibenziksten jar an sand Andreas tag des heiligen zwelfpoten. (Orig. Perg. 5 h. Sig. im mähr. Land. Archive.) 5. Markgraf Jodok schenkt dem Markte Kralitz einen Wald. Dt. Olmütz, 8. Dzbr. 1375. Jodocus dei gratia marchio Moravie notum facimus tenore presentium universis. Quod quia ad implendum ea, que illustris princeps et dominus Johannes, olim marchio Moravie, genitor noster carissimus, pro utilitate subditorum nostrorum implere intendebat, efficaciter advertimus adimplere, sano igitur animo deliberato de certa nostra scientia et gratia speciali toti communitati et habitatoribus universis indivisim tam pauperibus quam divilibus oppidi Grelicz, fidelibus nostris dilectis, silvam seu rubetum situatum prope Grelicz, cui silve quatuor ville contigue adjacent, videlicet Czerhovicz, Trpanovicz, Wrahovicz et Rakus, de- dimus, contulimus et donavimus, damus, conferimus presentibus et donamus habendi tenendi (sic) ad utifruendum sic, quod pauperes oppidani incole oppidi predicti in succisione participatione lignorum equalem cum divitibus habere debent portionem perpetuis temporibus affuturis, sub ea conditione, quod predicti oppidi communitas et incole nobis, heredibus et successoribus nostris, marchionibus Moravie propter donationem silve predicte singulis annis duas marcas grossorum denariorum pragensium moravici pagamenti sub hac sequenti divisione videlicet in festo sancti Georgi unam marcam et in festo sancti Michaelis unam marcam grossorum numeri et pagamenti supradictorum dare et censuare debent et teneantur perpetue et in evum. Mandamus igitur universis et singulis baronibus, nobilibus, militibus, clientibus, burgraviis, officialibus civitatum, oppidorum et villarum communitatibus et aliis circumsedentibus silve predicte presentibus seriose, quatenus predictos oppidanos et incolas nostros in presenti nostra gratia (?) et in silva ipsorum predicta, quam ipsis dedisse dinoscimus, ut prefertur, impe- dire, molestare seu inquietare non debeant quovis modo, sed potius eosdem ab omni injuria et molestia defensare fideliter et tueri. Presentium sub appensione nostri sigilli testimonio literarum. Datum Olmucz anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo quinto, sabato proximo post diem sancti Nicolai confessoris. (Abschrift aus dem 16. Jahrh. in dem Privilegiencodex der Herrschaft Prerau, fol. 38 im Landesarchive.)
Strana 4
4 6. Peter von Sternberg verspricht den Ausspruch zu halten, welchen die Schiedsrichter bezüglich gewisser Güter zwischen ihm und dem Leitomyšler Bischofe Albert von Sternberg fallten. Dt. Leitomyšl 13. Dezbr. 1375. Nos Petrus de Sternberg notum facimus universis presentes literas inspecturis, quod ad magne peticionis instanciam per nos factam reverendus in Christo pater et dominus, dominus Albertus Luthomislensis episcopus, dominus et patruus noster karissimus super assignandis nobis bonis paternis pro necessitate nostra corporea ad vite sue tempora duntaxat (in) nobiles viros amicos nostros karissimos dominos Sezemam de Usk prepositum Tynensem, Johannem de Sternberg dictum de Lukow, Benessium de Crawar dictum de Chrumnaw, Smylonem de Sternberg dictum de Holicz, Wenczeslaum de Crawar dictum de Straznicz, Sdenkonem de Sternberg dictum de Zabrieh, Albertum de Sternberg dictum de Swyetlaw et Petrum de Crawar dictum de Plumlaw compromisit et nos similiter prehabito consilio cum amicis et fidelibus nostris diligenti conpromisimus in eosdem, quorum pronuncciacionem sive arbitrium fide nostra bona sine fraude et dolo ipsi domino episcopo, et ipse nobis in- violabiliter promisimus in omnibus clausulis, dictis, articulis et sentenciis observare. Qui quidem domini compromissarii nostri supradicti huiusmodi conpromissum sive arbitrium ad peticionem nostram voluntarie assumentes diversis tractatibus et matura deliberacione cum sapientibus prehabitis eiusdem conpromissi sive arbitrii vigore inter nos et prefatum dominum episcopum patruum nostrum pronuncciaverunt, dixerunt et ordinaverunt arbitratique sunt in hunc modum. Primo, quod prefatus dominus episcopus nobis pro necessitate nostra corporea dare tenetur infrascripta bona videlicet castrum Bechinam cum opidis, villis, araturis, silvis, piscinis, utilitalibus et pertinenciis suis universis, in quibuscunque rebus consistant, ac pleno dominio prout ipsemet tenuit et possedit, et eciam cum illis censibus, quos in bonis Benesow dinoscitur habere. Item omnia bona relicte quondam domini Wilhelmi de Straconicz preter illa videlicet Byelczicz, que ipsa domina actu possidet. Item castrum Radsicz cum villa eidem castro subiacenti et villis subscriptis videlicet Drnovicz, Pyeskovicz, Socole, Gyescowiczie, Nossalovicz cum araturis, silvis, piscinis, molendinis et omnibus aliis utilitatibus ad ipsum castrum pertinentibus ac pleno dominio prout ipsemet tenuit et possedit. Item pronunccia- verunt et arbitrati sunt, quod decente domina Anna, matre nostra, omnia bona, ipsi matri nostre in dotalicio assignata et obligata, ad nos pertinebunt. De piscinis autem in bonis Bechinensibus situatis pronuncciaverunt et sunt arbitrati, quod prefatus dominus episcopus ipsas emittere et depiscari omnes debet et potest per suos officiales sine nostro et nostrorum quocumque impedimento et hoc a nativitate Christi proxime venturo usque ad nativitatem Christi anno revoluto, et idem dominus episcopus omnia debita sua et specialiter dampna servitorum Bechinensium cum eisdem pecuniis tenere, solvere et expedire. Item pronunccia- verunt et disposuerunt, quod de supradictis bonis nos contenti esse debemus ad tempora vite prefati domini episcopi et ultra illa non debemus eundem dominum episcopum nec de iure nec de facto impetere nec eciam sibi aliquas molestias inferre, nec de ulteriori por-
4 6. Peter von Sternberg verspricht den Ausspruch zu halten, welchen die Schiedsrichter bezüglich gewisser Güter zwischen ihm und dem Leitomyšler Bischofe Albert von Sternberg fallten. Dt. Leitomyšl 13. Dezbr. 1375. Nos Petrus de Sternberg notum facimus universis presentes literas inspecturis, quod ad magne peticionis instanciam per nos factam reverendus in Christo pater et dominus, dominus Albertus Luthomislensis episcopus, dominus et patruus noster karissimus super assignandis nobis bonis paternis pro necessitate nostra corporea ad vite sue tempora duntaxat (in) nobiles viros amicos nostros karissimos dominos Sezemam de Usk prepositum Tynensem, Johannem de Sternberg dictum de Lukow, Benessium de Crawar dictum de Chrumnaw, Smylonem de Sternberg dictum de Holicz, Wenczeslaum de Crawar dictum de Straznicz, Sdenkonem de Sternberg dictum de Zabrieh, Albertum de Sternberg dictum de Swyetlaw et Petrum de Crawar dictum de Plumlaw compromisit et nos similiter prehabito consilio cum amicis et fidelibus nostris diligenti conpromisimus in eosdem, quorum pronuncciacionem sive arbitrium fide nostra bona sine fraude et dolo ipsi domino episcopo, et ipse nobis in- violabiliter promisimus in omnibus clausulis, dictis, articulis et sentenciis observare. Qui quidem domini compromissarii nostri supradicti huiusmodi conpromissum sive arbitrium ad peticionem nostram voluntarie assumentes diversis tractatibus et matura deliberacione cum sapientibus prehabitis eiusdem conpromissi sive arbitrii vigore inter nos et prefatum dominum episcopum patruum nostrum pronuncciaverunt, dixerunt et ordinaverunt arbitratique sunt in hunc modum. Primo, quod prefatus dominus episcopus nobis pro necessitate nostra corporea dare tenetur infrascripta bona videlicet castrum Bechinam cum opidis, villis, araturis, silvis, piscinis, utilitalibus et pertinenciis suis universis, in quibuscunque rebus consistant, ac pleno dominio prout ipsemet tenuit et possedit, et eciam cum illis censibus, quos in bonis Benesow dinoscitur habere. Item omnia bona relicte quondam domini Wilhelmi de Straconicz preter illa videlicet Byelczicz, que ipsa domina actu possidet. Item castrum Radsicz cum villa eidem castro subiacenti et villis subscriptis videlicet Drnovicz, Pyeskovicz, Socole, Gyescowiczie, Nossalovicz cum araturis, silvis, piscinis, molendinis et omnibus aliis utilitatibus ad ipsum castrum pertinentibus ac pleno dominio prout ipsemet tenuit et possedit. Item pronunccia- verunt et arbitrati sunt, quod decente domina Anna, matre nostra, omnia bona, ipsi matri nostre in dotalicio assignata et obligata, ad nos pertinebunt. De piscinis autem in bonis Bechinensibus situatis pronuncciaverunt et sunt arbitrati, quod prefatus dominus episcopus ipsas emittere et depiscari omnes debet et potest per suos officiales sine nostro et nostrorum quocumque impedimento et hoc a nativitate Christi proxime venturo usque ad nativitatem Christi anno revoluto, et idem dominus episcopus omnia debita sua et specialiter dampna servitorum Bechinensium cum eisdem pecuniis tenere, solvere et expedire. Item pronunccia- verunt et disposuerunt, quod de supradictis bonis nos contenti esse debemus ad tempora vite prefati domini episcopi et ultra illa non debemus eundem dominum episcopum nec de iure nec de facto impetere nec eciam sibi aliquas molestias inferre, nec de ulteriori por-
Strana 5
5 cione ammodo inquietare, ammonere aut ab ipso requirere verbo vel facto, in parte vel in toto, nec umquam pro bonis aliis ulterioribus quantumcunque magnis vel parvis in Bohemia et in Moravia situatis eundem dominum episcopum, patruum nostrum ad quodcunque iudi- cium citare, trahere aut evocare de iure vel de facto, directe vel indirecte quocunque quesito colore per nos aut alias interposilas personas omnibus diebus vite nostre. Item pronunccia- verunt et arbitrati sunt, quod sepefatus dominus episcopus patruus noster omne aliud do- minium in Moravia cum omnibus castris, opidis, villis, piscinis, silvis, allodiis, araturis, montibus, vineis omni libertate, pleno dominio et cum omnibus et singulis suis pertinenciis, in quibuscunque rebus et utilitatibus consistant, quibuscunque nominibus censeantur, nichil excipiendo, per omnia et in omnibus integraliter et ex toto tenere, habere et possidere debet pacifice et quiete absque impedimentis et contradiccionibus nostris quibuscunque. Item pro- nuncciaverunt, arbitrati sunt et disposuerunt, quod idem dominus episcopus omnia bona ultra illa, que nobis sunt assignata, patrimonialia, non debet nec potest a nobis et a pueris nostris, si quos habuerimus, dare, vendere aut obligare nec quocumque modo alienare sine consensu nostro preter tria milia marcarum, quas in bonis Odrensibus et Koliczin in parte vel in toto potest dare, legare et obligare cuicumque et quantumque in vita vel in morte sibi placuerit vel videbitur expedire. Et quandocunque hoc facere voluerit et nos requisitos habuerit, statim a die monicionis nobis facte infra dies quatuordecim prefatam donacionem, legacionem et obligacionem sigillo nostro roborare, firmare et approbare debemus et tenemur cum testi- monio trium vel quatuor amicorum nostrorum. Nos eciam suprascripta bona nobis assignata non debemus nec possumus a prefato domino episcopo, quamdiu vixerit, dare, obligare aut quocunque modo alienare preter tria milia marcarum, quas similiter in bonis nobis deputatis in parte vel in toto possumus dare, legare et obligare in vita et in morte cuicumque nobis placuerit et videbitur expedire. Et quandocumque hoc facere voluerimus et ipsum dominum episcopum requisitum habuerimus, statim a die monicionis infra dies quatuordecim prefatus dominus episcopus prefatam donacionem, legacionem et obligacionem cum literis suis roborare, firmare et approbare debet et tenebitur cum testimonio trium vel quatuor suorum amicorum. Item pronuncciaverunt et arbitrati sunt, quod omnia bona, cuiuscunque fuerint valoris, que dominus episcopus patruus noster ultra paterna bona, que nunc possidet, per suam industriam ademet vel acquiret, quod illa dare potest, cuicumque voluerit et de illis eciam disponere pro sue libito voluntatis in vita sua et in morte; eciam cum pecuniis omnibus paratis, quas adiuvante altissimo acquiret, tamquam sua propria et non nostra disponere potest sine quo- cumque nostro impedimento. Item pronuncciaverunt, quod omnia clenodia sive jocalia aurea et argentea gemmata et non gemmata ac eciam vestes et pannos sericeos et omnia orna- menta, qualiacunque fuerint, que actu habet vel in futurum habere poterit, dare, donare, legare et obligare vel quocunque modo alienare possit pro sue libito voluntatis sine nostra contradiccione. Et similiter nos, si que bona cuiuscumque fuerint valoris, per nostram in- dustriam ademerimus vel acquireremus, quod illa dare possumus, cuicumque voluerimus et de illis eciam disponere pro nostre libito voluntatis in vita et in morte; eciam cum pecuniis omnibus paratis et clenodiis et aliis, ut prefertur, quas adiuvante domino acquiremus, tam-
5 cione ammodo inquietare, ammonere aut ab ipso requirere verbo vel facto, in parte vel in toto, nec umquam pro bonis aliis ulterioribus quantumcunque magnis vel parvis in Bohemia et in Moravia situatis eundem dominum episcopum, patruum nostrum ad quodcunque iudi- cium citare, trahere aut evocare de iure vel de facto, directe vel indirecte quocunque quesito colore per nos aut alias interposilas personas omnibus diebus vite nostre. Item pronunccia- verunt et arbitrati sunt, quod sepefatus dominus episcopus patruus noster omne aliud do- minium in Moravia cum omnibus castris, opidis, villis, piscinis, silvis, allodiis, araturis, montibus, vineis omni libertate, pleno dominio et cum omnibus et singulis suis pertinenciis, in quibuscunque rebus et utilitatibus consistant, quibuscunque nominibus censeantur, nichil excipiendo, per omnia et in omnibus integraliter et ex toto tenere, habere et possidere debet pacifice et quiete absque impedimentis et contradiccionibus nostris quibuscunque. Item pro- nuncciaverunt, arbitrati sunt et disposuerunt, quod idem dominus episcopus omnia bona ultra illa, que nobis sunt assignata, patrimonialia, non debet nec potest a nobis et a pueris nostris, si quos habuerimus, dare, vendere aut obligare nec quocumque modo alienare sine consensu nostro preter tria milia marcarum, quas in bonis Odrensibus et Koliczin in parte vel in toto potest dare, legare et obligare cuicumque et quantumque in vita vel in morte sibi placuerit vel videbitur expedire. Et quandocunque hoc facere voluerit et nos requisitos habuerit, statim a die monicionis nobis facte infra dies quatuordecim prefatam donacionem, legacionem et obligacionem sigillo nostro roborare, firmare et approbare debemus et tenemur cum testi- monio trium vel quatuor amicorum nostrorum. Nos eciam suprascripta bona nobis assignata non debemus nec possumus a prefato domino episcopo, quamdiu vixerit, dare, obligare aut quocunque modo alienare preter tria milia marcarum, quas similiter in bonis nobis deputatis in parte vel in toto possumus dare, legare et obligare in vita et in morte cuicumque nobis placuerit et videbitur expedire. Et quandocumque hoc facere voluerimus et ipsum dominum episcopum requisitum habuerimus, statim a die monicionis infra dies quatuordecim prefatus dominus episcopus prefatam donacionem, legacionem et obligacionem cum literis suis roborare, firmare et approbare debet et tenebitur cum testimonio trium vel quatuor suorum amicorum. Item pronuncciaverunt et arbitrati sunt, quod omnia bona, cuiuscunque fuerint valoris, que dominus episcopus patruus noster ultra paterna bona, que nunc possidet, per suam industriam ademet vel acquiret, quod illa dare potest, cuicumque voluerit et de illis eciam disponere pro sue libito voluntatis in vita sua et in morte; eciam cum pecuniis omnibus paratis, quas adiuvante altissimo acquiret, tamquam sua propria et non nostra disponere potest sine quo- cumque nostro impedimento. Item pronuncciaverunt, quod omnia clenodia sive jocalia aurea et argentea gemmata et non gemmata ac eciam vestes et pannos sericeos et omnia orna- menta, qualiacunque fuerint, que actu habet vel in futurum habere poterit, dare, donare, legare et obligare vel quocunque modo alienare possit pro sue libito voluntatis sine nostra contradiccione. Et similiter nos, si que bona cuiuscumque fuerint valoris, per nostram in- dustriam ademerimus vel acquireremus, quod illa dare possumus, cuicumque voluerimus et de illis eciam disponere pro nostre libito voluntatis in vita et in morte; eciam cum pecuniis omnibus paratis et clenodiis et aliis, ut prefertur, quas adiuvante domino acquiremus, tam-
Strana 6
6 quam nostra propria et non domini episcopi sine quocumque ipsius impedimento. Item pronuncciaverunt, quod hanc pronuncciacionem debemus in primo colloquio dominorum in Bohemia et in Moravia de verbo ad verbum intabulare et ad terre tabulas inponere. Nos igitur Petrus de Sternberg predictus suprascriptam pronuncciacionem, arbitracionem de maturo consilio amicorum et fidelium nostrorum laudamus, approbamus, firmam et ratam tenemus et habere volumus, ac ipsam pronuncciacionem bona et sincera et inviolabili fide nostra ac irrevocabiliter de certa nostra sciencia tenore presencium promittimus atque spondemus omnibus diebus vite nostre firmiter observare nec umquam contra premissam pronuncciacionem aut partem ipsius et contenta superius hiis in literis nostris volumus contraire aliqua racione directe vel indirecte quocunque quesito colore, de iure vel de facto, tacite vel expresse. Et ut omnia et singula per nos promissa, que superius describuntur, inviolabiliter et firmius observentur et teneantur, pro hiis omnibus et singulis, ut premittitur, ad cautelam maiorem damus et constituimus pro nobis ac una nobiscum fideiussores et compromissores nobiles viros dominos amicos nostros carissimos Wenczeslaum de Crawar dictum de Straznicz, Albertum de Sternberg dictum de Swietlow, Sdenkonem de Sternberg dictum de Lucow, Wilhelmum de Sternberg dictum de Zlina. Laczconem de Crawar dictum de Helphsteyn et Petrum de Cravar dictum de Plumlaw. Et nos Wenczeslaus de Crawar dictus de Straznicz, Albertus de Sternberg dictus de Swyetlow, Sdenco de Sternberg dictus de Lucow, Wil- helmus de Sternberg dictus de Zlina, Laczco de Crawar dictus de Helphsteyn et Petrus de Crawar dictus de Plumlaw iam dicti fideiussores promittimus et fideiubemus ipsi domino episcopo, prememorato Petro de Sternberg amico nostro dilecto et pro ipso et una cum ipso insolidum et manu coniuncta in hunc modum, quod ipse Petrus arbitrium et pronuncciacionem prefatorum conpromissariorum dominorum in omnibus suis clausulis, sentenciis, articulis, dictis et toto eius tenore de verbo ad verbum necnon omnia et singula hiis in literis superius descripta rata, grata et firma tenebit et observabit omnibus diebus vite sue. Si autem contra pronuncciacionem huiusmodi aut partem ipsius contravenerit, ut est premissum, quod absit, extunc quicumque sex ex nobis fideiussoribus ad id moniti fuerimus per dominum episcopum predictum, illi omnes unus alium non exspectando nec se per absenciam alterius excusando quilibet pro se per unum militem in obstagium ad opidum Sternberg olomucensis diocesis ad honesti viri hospicium, quod nobis per predictum dominum episcopum fuerit ostensum et deputatum, fideliter intrare tenebimur, ut est premissum, promittimus et debemus quilibet cum quatuor equis et tribus famulis ibidem verum et debitum obstagium prestaturi et ab eo non recessuri tam diu, donec prefata omnia et singula, ut premittitur, fuerint integraliter adimpleta (per) Petrum prenominatum, necnon omnia et singula dampna, que suprascriptus dominus episcopus rite et racionabiliter perceperit occasione premissorum eidem per Petrum superius nominatum fuerint refusa et integraliter restaurata. Premissa eciam omnia et singula in omnibus suis condicionibus, clausulis et articulis, ut prefertur, ad manus invictissimi prin- cipis Karoli Romanorum imperatori (sic) semper augusti et Bohemie regis, domini nostri metuendissimi, dominorum Petri et Johannis fratrum de Rosemberg, Johannis de Sternberg dicti de Lucow et Benessii de Crawar dicti de Chrumlaw amicorum nostrorum nos Petrus
6 quam nostra propria et non domini episcopi sine quocumque ipsius impedimento. Item pronuncciaverunt, quod hanc pronuncciacionem debemus in primo colloquio dominorum in Bohemia et in Moravia de verbo ad verbum intabulare et ad terre tabulas inponere. Nos igitur Petrus de Sternberg predictus suprascriptam pronuncciacionem, arbitracionem de maturo consilio amicorum et fidelium nostrorum laudamus, approbamus, firmam et ratam tenemus et habere volumus, ac ipsam pronuncciacionem bona et sincera et inviolabili fide nostra ac irrevocabiliter de certa nostra sciencia tenore presencium promittimus atque spondemus omnibus diebus vite nostre firmiter observare nec umquam contra premissam pronuncciacionem aut partem ipsius et contenta superius hiis in literis nostris volumus contraire aliqua racione directe vel indirecte quocunque quesito colore, de iure vel de facto, tacite vel expresse. Et ut omnia et singula per nos promissa, que superius describuntur, inviolabiliter et firmius observentur et teneantur, pro hiis omnibus et singulis, ut premittitur, ad cautelam maiorem damus et constituimus pro nobis ac una nobiscum fideiussores et compromissores nobiles viros dominos amicos nostros carissimos Wenczeslaum de Crawar dictum de Straznicz, Albertum de Sternberg dictum de Swietlow, Sdenkonem de Sternberg dictum de Lucow, Wilhelmum de Sternberg dictum de Zlina. Laczconem de Crawar dictum de Helphsteyn et Petrum de Cravar dictum de Plumlaw. Et nos Wenczeslaus de Crawar dictus de Straznicz, Albertus de Sternberg dictus de Swyetlow, Sdenco de Sternberg dictus de Lucow, Wil- helmus de Sternberg dictus de Zlina, Laczco de Crawar dictus de Helphsteyn et Petrus de Crawar dictus de Plumlaw iam dicti fideiussores promittimus et fideiubemus ipsi domino episcopo, prememorato Petro de Sternberg amico nostro dilecto et pro ipso et una cum ipso insolidum et manu coniuncta in hunc modum, quod ipse Petrus arbitrium et pronuncciacionem prefatorum conpromissariorum dominorum in omnibus suis clausulis, sentenciis, articulis, dictis et toto eius tenore de verbo ad verbum necnon omnia et singula hiis in literis superius descripta rata, grata et firma tenebit et observabit omnibus diebus vite sue. Si autem contra pronuncciacionem huiusmodi aut partem ipsius contravenerit, ut est premissum, quod absit, extunc quicumque sex ex nobis fideiussoribus ad id moniti fuerimus per dominum episcopum predictum, illi omnes unus alium non exspectando nec se per absenciam alterius excusando quilibet pro se per unum militem in obstagium ad opidum Sternberg olomucensis diocesis ad honesti viri hospicium, quod nobis per predictum dominum episcopum fuerit ostensum et deputatum, fideliter intrare tenebimur, ut est premissum, promittimus et debemus quilibet cum quatuor equis et tribus famulis ibidem verum et debitum obstagium prestaturi et ab eo non recessuri tam diu, donec prefata omnia et singula, ut premittitur, fuerint integraliter adimpleta (per) Petrum prenominatum, necnon omnia et singula dampna, que suprascriptus dominus episcopus rite et racionabiliter perceperit occasione premissorum eidem per Petrum superius nominatum fuerint refusa et integraliter restaurata. Premissa eciam omnia et singula in omnibus suis condicionibus, clausulis et articulis, ut prefertur, ad manus invictissimi prin- cipis Karoli Romanorum imperatori (sic) semper augusti et Bohemie regis, domini nostri metuendissimi, dominorum Petri et Johannis fratrum de Rosemberg, Johannis de Sternberg dicti de Lucow et Benessii de Crawar dicti de Chrumlaw amicorum nostrorum nos Petrus
Strana 7
de Sternberg principalis et nos omnes et singuli fideiussores sui supra memorati promittimus bona et inviolabili nostra fide omnes insolidum et manu coniuncta fideliter adimplere sub nostre fidei puritate. In quorum omnium testimonium et evidenciam pleniorem sigilla nostra de certa nostra sciencia presentibus sunt appensa. Datum et actum Luthomislii anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo quinto die beate Lucie virginis et martiris gloriose. (Aus dem III. Buche der Olmützer Landtafel. Abgedruckt in der Ausgabe derselben Olm. Cuda III., p. 89.) 7. Albrecht von Sternberg, Bischof von Leitomyšl, verspricht den Ausspruch zu halten, welchen die Schiedsrichter bezüglich gewisser Güter zwischen ihm und Peter von Sternberg fällten. Dt. Leitomyšl 13. Dezember 1375. Albertus dei gracia Luthomislensis episcopus notum facimus universis presentes literas inspecturis, quod ad magne peticionis nobilis Petri de Sternberg fratruelis nostri amantissimi instanciam super assignandis eidem bonis paternis pro necessitate sua corporea, ad vite nostre tempora dumtaxat, in nobiles viros amicos nostros carissimos dominos Sezemam de Usk prepositum, Johannem de Sternberg dictum de Lucow, Beneschium de Crawar dictum de Straznicz, Sdenkonem de Sternberg dictum de Zabrziech, Albertum de Sternberg dictum de Swyetlow et Petrum de Krawar dictum de Plumlow conpromisimus et ipse simi- liter prehabito consilio diligenti cum amicis et fidelibus suis in eosdem conpromisit, quorum pronuncciacionem sive arbitrium fide nostra bona ipsi fratrueli nostro et ipse nobis invio- labiliter promisimus in omnibus clausulis, dictis, articulis et sentenciis observare. Qui quidem domini conpromissarii nostri supradicti huiusmodi conpromissum seu arbitrium ad peticionem nostram voluntarie assumentes diversis tractatibus et matura deliberacione cum sapientibus prehabitis eiusdem conpromissi sive arbitrii vigore inter nos et prenominatum Petrum fratrue- lem nostrum pronuncciaverunt, dixerunt et ordinaverunt arbitratique sunt in hunc modum. Primo, quod eidem nostro fratrueli pro necessitate sua corporea dare tenemur infrascripta bona videlicet castrum Bechinam cum opidis, villis, araturis, silvis, piscinis, utilitatibus et pertinenciis suis universis, in quibuscumque rebus consistunt, ac pleno dominio prout nos tenuimus et possedimus et eciam cum illis censibus, quos in bonis Beneschaw habere dino- scimur. Item omnia bona relicte quondam domini Wilhelmi de Straconicz, preter illa bona videlicet Bielczicz, que ipsa domina actu possidet. Item castrum Ratczicz cum villa eidem castro subiacente et villis subscriptis videlicet Drnowicz, Prescowicz, Sokole. Giezkowicz, Nossalowicz cum araturis, silvis, piscinis, molendinis et omnibus aliis utilitatibus ad ipsum castrum pertinentibus ac pleno dominio prout nos tenuimus et possedimus. Item pronunccia- verunt et arbitrati sunt, quod decedente domina Anna matre dicti nostri fratruelis omnia bona ipsi domine in dotalicio obligata ad dictum fratruelem nostrum pertinebunt. De piscinis autem in bonis Bechinensibus situatis pronuncciaverunt, arbitrati sunt et disposuerunt, quod
de Sternberg principalis et nos omnes et singuli fideiussores sui supra memorati promittimus bona et inviolabili nostra fide omnes insolidum et manu coniuncta fideliter adimplere sub nostre fidei puritate. In quorum omnium testimonium et evidenciam pleniorem sigilla nostra de certa nostra sciencia presentibus sunt appensa. Datum et actum Luthomislii anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo quinto die beate Lucie virginis et martiris gloriose. (Aus dem III. Buche der Olmützer Landtafel. Abgedruckt in der Ausgabe derselben Olm. Cuda III., p. 89.) 7. Albrecht von Sternberg, Bischof von Leitomyšl, verspricht den Ausspruch zu halten, welchen die Schiedsrichter bezüglich gewisser Güter zwischen ihm und Peter von Sternberg fällten. Dt. Leitomyšl 13. Dezember 1375. Albertus dei gracia Luthomislensis episcopus notum facimus universis presentes literas inspecturis, quod ad magne peticionis nobilis Petri de Sternberg fratruelis nostri amantissimi instanciam super assignandis eidem bonis paternis pro necessitate sua corporea, ad vite nostre tempora dumtaxat, in nobiles viros amicos nostros carissimos dominos Sezemam de Usk prepositum, Johannem de Sternberg dictum de Lucow, Beneschium de Crawar dictum de Straznicz, Sdenkonem de Sternberg dictum de Zabrziech, Albertum de Sternberg dictum de Swyetlow et Petrum de Krawar dictum de Plumlow conpromisimus et ipse simi- liter prehabito consilio diligenti cum amicis et fidelibus suis in eosdem conpromisit, quorum pronuncciacionem sive arbitrium fide nostra bona ipsi fratrueli nostro et ipse nobis invio- labiliter promisimus in omnibus clausulis, dictis, articulis et sentenciis observare. Qui quidem domini conpromissarii nostri supradicti huiusmodi conpromissum seu arbitrium ad peticionem nostram voluntarie assumentes diversis tractatibus et matura deliberacione cum sapientibus prehabitis eiusdem conpromissi sive arbitrii vigore inter nos et prenominatum Petrum fratrue- lem nostrum pronuncciaverunt, dixerunt et ordinaverunt arbitratique sunt in hunc modum. Primo, quod eidem nostro fratrueli pro necessitate sua corporea dare tenemur infrascripta bona videlicet castrum Bechinam cum opidis, villis, araturis, silvis, piscinis, utilitatibus et pertinenciis suis universis, in quibuscumque rebus consistunt, ac pleno dominio prout nos tenuimus et possedimus et eciam cum illis censibus, quos in bonis Beneschaw habere dino- scimur. Item omnia bona relicte quondam domini Wilhelmi de Straconicz, preter illa bona videlicet Bielczicz, que ipsa domina actu possidet. Item castrum Ratczicz cum villa eidem castro subiacente et villis subscriptis videlicet Drnowicz, Prescowicz, Sokole. Giezkowicz, Nossalowicz cum araturis, silvis, piscinis, molendinis et omnibus aliis utilitatibus ad ipsum castrum pertinentibus ac pleno dominio prout nos tenuimus et possedimus. Item pronunccia- verunt et arbitrati sunt, quod decedente domina Anna matre dicti nostri fratruelis omnia bona ipsi domine in dotalicio obligata ad dictum fratruelem nostrum pertinebunt. De piscinis autem in bonis Bechinensibus situatis pronuncciaverunt, arbitrati sunt et disposuerunt, quod
Strana 8
8 nos easdem piscinas emittere et expiscare in toto debemus et possumus per officiales nostros sine dicti fratruelis omni et suorum quorumcunque impedimento, et hoc a nativitate Christi proxime venturo usque ad nativitatem Christi anno revoluto, cum quibus omnia debita nostra et specialiter dampna servitorum Bechinensium tenemur solvere et expedire. Item pronunc- ciaverunt ac disposuerunt, quod de supradictis bonis prefatus Petrus patruelis noster contentus esse debeat ad tempora vite nostre et ultro illa non debet nos de iure vel de facto omnino impetere nec nobis aliquas molestias inferre nec de ulteriori porcione amplius inquietare, ammonere aut a nobis requirere verbo vel facto in parte vel in toto, nec umquam pro- bonis ulterioribus quamcumque magnis vel parvis in Boemia vel Moravia situatis nos ad quodcunque iudicium de iure vel de facto directe vel indirecte qoucunque quesito colore per se aut alias personas interpositas omnibus diebus vite sue non poterit neque potest citare, trahere aut quovis modo evocare. Item pronuncciaverunt et arbitrati sunt, quod nos omne aliud dominium in marchionatu Moravie situatum cum omnibus castris, opidis, villis, silvis, piscinis, curiarum araturis, allodiis, montibus, vineis, omni libertate et pleno dominio, cum omnibus et singulis suis pertinenciis, in quibuscumque rebus et utilitatibus consistant, quibus- cumque nominibus censeantur, nichil excipiendo per omnia et in omnibus integraliter et ex toto tenere, habere et possidere debemus pacifice et quiete absque impedimentis et contra- diccionibus ipsius fratruelis nostri quibuscumque. Item pronuncciaverunt et disposuerunt, quod nos omnia bona nostra ultra illa eidem fratrueli nostro per nos assignata patrimonialia non debemus neque possumus ab eodem Petro et a pueris suis, si quos habuerit, dare, vendere vel obligare aut quocumque modo alienare sine suo consensu preter tria milia marcarum, quas in bonis Odrensibus et Coliczin, in parte vel in toto possumus dare, legare et obligare cuicumque et quandocumque in vita et in morte nobis placuerit et videbitur expedire. Et quandocumque hoc facere voluerimus et ipsum Petrum requisitum habuerimus, statim a die monicionis sibi per nos facte infra quatuordecim dies prefatam nostram donacionem, legacionem et obligacionem sigillo suo roborare, firmare et approbare debet et tenetur cum testimonio bono trium vel quatuor amicorum nostrorum. Ipse eciam suprascripta bona sibi per nos assignata non debet neque potest a nobis, quamdiu vixerimus, dare et donare, obligare aut quocunque modo a nobis alienare preter tria milia marcarum, quas similiter in bonis sibi assignatis in parte vel in toto potest dare, legare et obligare in vita vel in morte, cuicumque sibi placuerit et videbitur expedire. Et quandocunque hoc facere voluerit et nos requisitos habuerit, statim a die monicionis infra quatuordecim dies prefatam donacionem, legacionem et obligacionem cum literis nostris roborare, firmare et approbare cum testimonio trium vel quatuor amicorum nostrorum tenebimur et debemus. Item pronuncciaverunt et disposuerunt, quod omnia bona cuiuscumque fuerint valoris, que nos ultra paterna bona, que nunc possidemus, per nostram industriam adememus vel aqui- remus, dare possumus et donare cuicumque voluerimus et de illis etiam disponere pro nostre libito voluntatis in vita nostra vel in morte, eciam cum pecuniis omnibus paratis, quas adiuvante altissimo aquiremus, tamquam nostra propria et non fratruelis nostri disponere possumus sine quocumque suo impedimento. Item pronuncciaverunt, quod omnia clenodia
8 nos easdem piscinas emittere et expiscare in toto debemus et possumus per officiales nostros sine dicti fratruelis omni et suorum quorumcunque impedimento, et hoc a nativitate Christi proxime venturo usque ad nativitatem Christi anno revoluto, cum quibus omnia debita nostra et specialiter dampna servitorum Bechinensium tenemur solvere et expedire. Item pronunc- ciaverunt ac disposuerunt, quod de supradictis bonis prefatus Petrus patruelis noster contentus esse debeat ad tempora vite nostre et ultro illa non debet nos de iure vel de facto omnino impetere nec nobis aliquas molestias inferre nec de ulteriori porcione amplius inquietare, ammonere aut a nobis requirere verbo vel facto in parte vel in toto, nec umquam pro- bonis ulterioribus quamcumque magnis vel parvis in Boemia vel Moravia situatis nos ad quodcunque iudicium de iure vel de facto directe vel indirecte qoucunque quesito colore per se aut alias personas interpositas omnibus diebus vite sue non poterit neque potest citare, trahere aut quovis modo evocare. Item pronuncciaverunt et arbitrati sunt, quod nos omne aliud dominium in marchionatu Moravie situatum cum omnibus castris, opidis, villis, silvis, piscinis, curiarum araturis, allodiis, montibus, vineis, omni libertate et pleno dominio, cum omnibus et singulis suis pertinenciis, in quibuscumque rebus et utilitatibus consistant, quibus- cumque nominibus censeantur, nichil excipiendo per omnia et in omnibus integraliter et ex toto tenere, habere et possidere debemus pacifice et quiete absque impedimentis et contra- diccionibus ipsius fratruelis nostri quibuscumque. Item pronuncciaverunt et disposuerunt, quod nos omnia bona nostra ultra illa eidem fratrueli nostro per nos assignata patrimonialia non debemus neque possumus ab eodem Petro et a pueris suis, si quos habuerit, dare, vendere vel obligare aut quocumque modo alienare sine suo consensu preter tria milia marcarum, quas in bonis Odrensibus et Coliczin, in parte vel in toto possumus dare, legare et obligare cuicumque et quandocumque in vita et in morte nobis placuerit et videbitur expedire. Et quandocumque hoc facere voluerimus et ipsum Petrum requisitum habuerimus, statim a die monicionis sibi per nos facte infra quatuordecim dies prefatam nostram donacionem, legacionem et obligacionem sigillo suo roborare, firmare et approbare debet et tenetur cum testimonio bono trium vel quatuor amicorum nostrorum. Ipse eciam suprascripta bona sibi per nos assignata non debet neque potest a nobis, quamdiu vixerimus, dare et donare, obligare aut quocunque modo a nobis alienare preter tria milia marcarum, quas similiter in bonis sibi assignatis in parte vel in toto potest dare, legare et obligare in vita vel in morte, cuicumque sibi placuerit et videbitur expedire. Et quandocunque hoc facere voluerit et nos requisitos habuerit, statim a die monicionis infra quatuordecim dies prefatam donacionem, legacionem et obligacionem cum literis nostris roborare, firmare et approbare cum testimonio trium vel quatuor amicorum nostrorum tenebimur et debemus. Item pronuncciaverunt et disposuerunt, quod omnia bona cuiuscumque fuerint valoris, que nos ultra paterna bona, que nunc possidemus, per nostram industriam adememus vel aqui- remus, dare possumus et donare cuicumque voluerimus et de illis etiam disponere pro nostre libito voluntatis in vita nostra vel in morte, eciam cum pecuniis omnibus paratis, quas adiuvante altissimo aquiremus, tamquam nostra propria et non fratruelis nostri disponere possumus sine quocumque suo impedimento. Item pronuncciaverunt, quod omnia clenodia
Strana 9
sive jocalia aurea et argentea gemmata et non gemmata ac eciam vestes, pannos sericeos et omnia ornamenta qualiacunque fuerint et sint, que actu habemus vel in futurum habere poterimus, dare, donare, legare et obligare vel quocumque modo alienare possumus pro nostro libito voluntatis sine ipsius fratruelis nostri quavis contradiccione. Et similiter prefatus Petrus si que bona, cuiuscumque fuerint valoris, per suam industriam ademerit vel aquisierit, quod illa bona dare poterit cuicumque voluerit et de illis eciam disponere pro sue libito voluntatis in vita vel in morte, eciam cum pecuniis omnibus paratis, clenodiis et omnibus aliis, ut prefertur, quas adiuvante altissimo acquiret, tamquam sua propria et non nostra disponere potest sine quocumque nostro impedimento. Item pronuncciaverunt, quod hanc pronuncciacionem debemus in primo colloquio dominorum in Boemia et in Moravia de verbo ad verbum intabulare et ad terre tabulas inponere. Nos igitur Albertus episcopus supra- nominatus supranotatam pronuncciacionem et arbitracionem de maturo consilio amicorum et fidelium nostrorum laudamus, approbamus, firmam et ratam tenere et habere volumus, ac ipsam pronuncciacionem bona fide nostra et de certa nostra sciencia tenore presencium promittimus et spondemus omnibus diebus vite nostre observare. Et ut omnia et singula per nos promissa, que superius describuntur, inviolabiliter et firmius observentur et teneantur, pro hiis omnibus et singulis, ut premittitur, ad cautelam maiorem, damus et constituimus pro nobis et unanobiscum fideiussores et conpromissores infrascriptos nobiles viros dominos amicos nostros carissimos Johannem seniorem de Mezirziecz, Johannem de Sternberg dictum de Lukow, Vokonem de Crawar dictum de Giczin, Beneschium de Crawar dictum de Crum- now, Sdenconem et Smilonem fratres de Sternberg dictos de Zabrzieh. Et nos Johannes senior de Mezirziecz, Johannes de Sternberg dictus de Lukow, Wokko de Crawar dictus de Giczin, Beneschius de Crawar dictus de Crumnow, Sdenco et Smylo fratres de Stern- berg dicti de Zabrzieh prenominati fideiubemus et promittimus ipsi domino Petro, prememorato domino episcopo, domino nostro carissimo, pro ipso ac cum ipso, omnes in solidum et manu coniuncta in hunc modum, quod prefatus dominus episcopus arbitrium et pronuncciacionem predictorum dominorum conpromissariorum seu arbitratorum in omnibus suis clausulis, sen- tenciis, articulis, dictis et toto eius tenore de verbo ad verbum necnon omnia et singula superius descripta rata et firma tenebit et observabit. Si autem contra pronuncciacionem huiusmodi contravenerit aut partem ipsius, quod absil, quicumque sex ex nobis fideiussoribus admoniti fuerimus per dictum dominum Petrum, unus alium non expectando nec se per alterius absenciam excusando, quilibet pro se per unum militem in obstagium ad opidum Sternberg diocesis Olomucensis ad honesti viri hospicium, quod nobis per dictum dominum Petrum fuerit ostensum et deputatum, quilibet cum quatuor equis et tribus famulis fideliter intrare promittimus et debemus ad prestandum obstagium verum et consuetum et ab eodem non exituri tamdiu, donec prefata omnia et singula, ut premitlitur, fuerint integraliter adim- pleta per nominatum dominum episcopum necnon omnia et singula dampna, que supradictus dominus Petrus rite et racionabiliter perceperit occasione premissorum eidem domino Petro per dominum episcopum predictum fuerint refusa et integraliter restaurata. Premissa autem omnia et singula in omnibus suis clausulis et articulis, ut prefertur, ad manus serenissimi 2
sive jocalia aurea et argentea gemmata et non gemmata ac eciam vestes, pannos sericeos et omnia ornamenta qualiacunque fuerint et sint, que actu habemus vel in futurum habere poterimus, dare, donare, legare et obligare vel quocumque modo alienare possumus pro nostro libito voluntatis sine ipsius fratruelis nostri quavis contradiccione. Et similiter prefatus Petrus si que bona, cuiuscumque fuerint valoris, per suam industriam ademerit vel aquisierit, quod illa bona dare poterit cuicumque voluerit et de illis eciam disponere pro sue libito voluntatis in vita vel in morte, eciam cum pecuniis omnibus paratis, clenodiis et omnibus aliis, ut prefertur, quas adiuvante altissimo acquiret, tamquam sua propria et non nostra disponere potest sine quocumque nostro impedimento. Item pronuncciaverunt, quod hanc pronuncciacionem debemus in primo colloquio dominorum in Boemia et in Moravia de verbo ad verbum intabulare et ad terre tabulas inponere. Nos igitur Albertus episcopus supra- nominatus supranotatam pronuncciacionem et arbitracionem de maturo consilio amicorum et fidelium nostrorum laudamus, approbamus, firmam et ratam tenere et habere volumus, ac ipsam pronuncciacionem bona fide nostra et de certa nostra sciencia tenore presencium promittimus et spondemus omnibus diebus vite nostre observare. Et ut omnia et singula per nos promissa, que superius describuntur, inviolabiliter et firmius observentur et teneantur, pro hiis omnibus et singulis, ut premittitur, ad cautelam maiorem, damus et constituimus pro nobis et unanobiscum fideiussores et conpromissores infrascriptos nobiles viros dominos amicos nostros carissimos Johannem seniorem de Mezirziecz, Johannem de Sternberg dictum de Lukow, Vokonem de Crawar dictum de Giczin, Beneschium de Crawar dictum de Crum- now, Sdenconem et Smilonem fratres de Sternberg dictos de Zabrzieh. Et nos Johannes senior de Mezirziecz, Johannes de Sternberg dictus de Lukow, Wokko de Crawar dictus de Giczin, Beneschius de Crawar dictus de Crumnow, Sdenco et Smylo fratres de Stern- berg dicti de Zabrzieh prenominati fideiubemus et promittimus ipsi domino Petro, prememorato domino episcopo, domino nostro carissimo, pro ipso ac cum ipso, omnes in solidum et manu coniuncta in hunc modum, quod prefatus dominus episcopus arbitrium et pronuncciacionem predictorum dominorum conpromissariorum seu arbitratorum in omnibus suis clausulis, sen- tenciis, articulis, dictis et toto eius tenore de verbo ad verbum necnon omnia et singula superius descripta rata et firma tenebit et observabit. Si autem contra pronuncciacionem huiusmodi contravenerit aut partem ipsius, quod absil, quicumque sex ex nobis fideiussoribus admoniti fuerimus per dictum dominum Petrum, unus alium non expectando nec se per alterius absenciam excusando, quilibet pro se per unum militem in obstagium ad opidum Sternberg diocesis Olomucensis ad honesti viri hospicium, quod nobis per dictum dominum Petrum fuerit ostensum et deputatum, quilibet cum quatuor equis et tribus famulis fideliter intrare promittimus et debemus ad prestandum obstagium verum et consuetum et ab eodem non exituri tamdiu, donec prefata omnia et singula, ut premitlitur, fuerint integraliter adim- pleta per nominatum dominum episcopum necnon omnia et singula dampna, que supradictus dominus Petrus rite et racionabiliter perceperit occasione premissorum eidem domino Petro per dominum episcopum predictum fuerint refusa et integraliter restaurata. Premissa autem omnia et singula in omnibus suis clausulis et articulis, ut prefertur, ad manus serenissimi 2
Strana 10
10 principis domini Karoli Romanorum imperatoris domini nostri gloriosi necnon nobilium virorum dominorum amicorum nostrorum Jaroslai de Sternberg, Alberli de Sternberg alias de Swyetlow nos Albertus Luthomislensis episcopus prenominatus principalis et nos omnes et singuli fideiussores sui supramemorati promittimus bona nostra fide omnes insolidum manu coniuncta fideliter adimplere. In quorum omnium testimonium et evidenciam pleniorem sigilla nostra de certa nostra sciencia presentibus sunt appensa. Datum et actum Luthomusli anno domini millesimo CCCOLXX° quinto, die sancte Lucie virginis et martiris. (Aus dem III. Buche der Olmützer Landtafel. Abgedruckt in der Ausgabe derselben Olm. Cuda III. p. 91.) 8. Johann der Altere von Mezirič verpſlichtet sich alle Abgaben zu leisten, welche ihm als Besitzer des Olm. Lehensgutes Slavičin obliegen. Dt. Brünn 21. Dezember 1375. Ego Johannes de Mezzersicz senior notumfacio tenore presencium universis. Quod quia pridem super bonis in Slawiczin pertinentibus ad castrum Engelsperg, utpote ducentis decem laneis agrorum, de quibus possessores seu domini bonorum eorundem unam marcam auri reverendo in Christo patri ac domino, domino Olomucensi episcopo et venerabili eius Olomucensi capitulo solvere tenebantur, aliquanta remansit dubietas, non ex defectu iuris, quod habuerit seu tunc haberet aut nunc habeat Olomucensis ecclesia, sed ex parte possidencium eadem bona, qui iura predicta tam dominorum episcopi quam capituli solvere neglexerunt. Igitur reverendus in Christo pater ac dominus, dominus Johannes modernus antedicte Olomucensis ecclesie episcopus, dominus meus graciosus, animo deliberato in per- sonam nepotis sui, domini Heinrici dicti de Drzebschicz, pro tunc bona huiusmodi legittime possidentis, sibi formando conscienciam super talibus iuribus limitandis, ut et sibi ac suc- cessoribus suis Olomucensis ecclesie episcopis et antedicto venerabili Olomucensi capitulo satisfieret, ita decrevit racionabiliter ordinandum. Quod idem nepos suus pro se heredibus ac successoribus suis, cum antedicti ducenti decem lanei non ex toto in sua potestate consisterent, eam partem dicte marce auri sub modo et forma, quibus ipsum pro rata laneorum quos possidebat contingeret, ammodo pro se et suis heredibus ac successoribus. sibi prefato domino meo episcopo et antedicto capitulo, ulpute medietatem in festo sancti Georii et alteram medietatem in festo sancti Galli annis singulis dare et solvere tenentur. Et quando seu quocies eundem Heinricum nepotem suum, suos heredes vel successores ampliorem numerum laneorum, qui sunt expressati superius, quovis titulo obtinere contingeret. quod extunc iterum pro rata accrescencium sibi laneorum iuxta modum expressatum superius supradictis episcopo et capitulo Olomucensis ecclesie necnon successoribus eorum imperpetuum, congrua estimacione rate predicte, ad amplioris solucionis onera tenentur, prout hec omnia sunt nocione publica manifesta. Nunc vero, cum eadem bona idem dominus Henricus de Drzebschicz nepos antedicti domini mei episcopi michi prefato Johanni de Mezzerziecz seniori
10 principis domini Karoli Romanorum imperatoris domini nostri gloriosi necnon nobilium virorum dominorum amicorum nostrorum Jaroslai de Sternberg, Alberli de Sternberg alias de Swyetlow nos Albertus Luthomislensis episcopus prenominatus principalis et nos omnes et singuli fideiussores sui supramemorati promittimus bona nostra fide omnes insolidum manu coniuncta fideliter adimplere. In quorum omnium testimonium et evidenciam pleniorem sigilla nostra de certa nostra sciencia presentibus sunt appensa. Datum et actum Luthomusli anno domini millesimo CCCOLXX° quinto, die sancte Lucie virginis et martiris. (Aus dem III. Buche der Olmützer Landtafel. Abgedruckt in der Ausgabe derselben Olm. Cuda III. p. 91.) 8. Johann der Altere von Mezirič verpſlichtet sich alle Abgaben zu leisten, welche ihm als Besitzer des Olm. Lehensgutes Slavičin obliegen. Dt. Brünn 21. Dezember 1375. Ego Johannes de Mezzersicz senior notumfacio tenore presencium universis. Quod quia pridem super bonis in Slawiczin pertinentibus ad castrum Engelsperg, utpote ducentis decem laneis agrorum, de quibus possessores seu domini bonorum eorundem unam marcam auri reverendo in Christo patri ac domino, domino Olomucensi episcopo et venerabili eius Olomucensi capitulo solvere tenebantur, aliquanta remansit dubietas, non ex defectu iuris, quod habuerit seu tunc haberet aut nunc habeat Olomucensis ecclesia, sed ex parte possidencium eadem bona, qui iura predicta tam dominorum episcopi quam capituli solvere neglexerunt. Igitur reverendus in Christo pater ac dominus, dominus Johannes modernus antedicte Olomucensis ecclesie episcopus, dominus meus graciosus, animo deliberato in per- sonam nepotis sui, domini Heinrici dicti de Drzebschicz, pro tunc bona huiusmodi legittime possidentis, sibi formando conscienciam super talibus iuribus limitandis, ut et sibi ac suc- cessoribus suis Olomucensis ecclesie episcopis et antedicto venerabili Olomucensi capitulo satisfieret, ita decrevit racionabiliter ordinandum. Quod idem nepos suus pro se heredibus ac successoribus suis, cum antedicti ducenti decem lanei non ex toto in sua potestate consisterent, eam partem dicte marce auri sub modo et forma, quibus ipsum pro rata laneorum quos possidebat contingeret, ammodo pro se et suis heredibus ac successoribus. sibi prefato domino meo episcopo et antedicto capitulo, ulpute medietatem in festo sancti Georii et alteram medietatem in festo sancti Galli annis singulis dare et solvere tenentur. Et quando seu quocies eundem Heinricum nepotem suum, suos heredes vel successores ampliorem numerum laneorum, qui sunt expressati superius, quovis titulo obtinere contingeret. quod extunc iterum pro rata accrescencium sibi laneorum iuxta modum expressatum superius supradictis episcopo et capitulo Olomucensis ecclesie necnon successoribus eorum imperpetuum, congrua estimacione rate predicte, ad amplioris solucionis onera tenentur, prout hec omnia sunt nocione publica manifesta. Nunc vero, cum eadem bona idem dominus Henricus de Drzebschicz nepos antedicti domini mei episcopi michi prefato Johanni de Mezzerziecz seniori
Strana 11
11 rite vendiderit, et coram antedicto domino meo episcopo tamquam feudi domino eadem michi bona legittime resignaverit, et idem graciosus dominus meus Olomucensis episcopus de sue superioritatis dominio michi, heredibus et successoribus meis eadem bona in feudum nobile contulerit et me meo quidem et heredum meorum nomine in possessionem mitti iusserit corporalem, et antedictus dominus meus Olomucensis episcopus non per errorem aut improvide, sed de certa sua sciencia et supradicti venerabilis capituli juridico ac pleno accedente con- sensu omnia supradicta iura soluciones et onera secundum omnem modum expressatum superius in me antedictum Johannen de Mezzersicz seniorem, heredes et successores meos auctoritate ordinaria et potestate, qua fungitur, rite transtulerit, modo et forma, quibus hoc fieri poterat meliore; ego igitur antedictus Johannes de Mezzersiecz senior considerato et diligenter inspecto, quod antedicti domini mei Olomucensis episcopi racionabile fuit et est utile atque benignum propositum, et quoniam, antequam ego adipiscerer bona predicta, super eis omnibus fuit et est in hiis omnibus per antedictum dominum meum episcopum de con- sensu et voluntate venerabilis Olomucensis capituli deliberate conclusum, ego heredum et successorum meorum nomine imperpetuum ad solucionem jura et onera predicta me obligo sub omnibus modis et condicionibus de verbo ad verbum, prout expressantur superius. Promittens bona fide absque omni dolo pro me heredibus et successoribus meis imperpetuum, eadem bona cum eorum pertinenciis in toto vel in aliqua sui parte non vendere, obligare, seu modo quovis distrahere absque prefati domini mei episcopi consensu et venerabilis sui capituli sciencia speciali. Presencium sub meo et subscriptorum amicorum meorum videlicet nobilium dominorum Styborii de Czynnenburg et Petri Lutei de Rossicz sigillis testimonio literarum. Datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo quinto in die sancli Thome apostoli gloriosi. (Orig. Perg. 3 h. S. im Fürsterzb. Archive in Kremsier.) 9. Johann von Boskovic, Kanonikus in Olmütz, widmet der Olm. Kirche einen jährl. Zins von 2 Mark im Dorfe Voděrady. Dt. 1375 s. l. et d. Noverint universi presentes literas inspecturi. Quod ego Johannes de Bozcowicz canonicus Olomucensis et decanus ecclesie Chremsirensis desiderans post incolatum huius transitorie vite celestis patrie mansionem adiuvante superna gracia consequi et in eterna leticia beatorum felici consorcio sociari, ad laudem et honorem omnipotentis dei et gloriose virginis Marie genitricis domini nostri Jesu Christi pro remedio quoque peccatorum meorum et anime salute mee nomine perpetui testamenti duas marcas annui census ecclesie Olomucensi et fratribus meis presentibus et futuris decano, preposito et capitulo Olomucensi de duobus laneis in villa dicta Wodyerad, quam ex paterna successione in hereditatem possideo con- stitutus, una cum Rusticis videlicet Wenceslao alias dicto Berca et Andrea eosdem laneos colentibus, solvendis dono trado liberaliter et assigno et in eorundem census et hominum 2*
11 rite vendiderit, et coram antedicto domino meo episcopo tamquam feudi domino eadem michi bona legittime resignaverit, et idem graciosus dominus meus Olomucensis episcopus de sue superioritatis dominio michi, heredibus et successoribus meis eadem bona in feudum nobile contulerit et me meo quidem et heredum meorum nomine in possessionem mitti iusserit corporalem, et antedictus dominus meus Olomucensis episcopus non per errorem aut improvide, sed de certa sua sciencia et supradicti venerabilis capituli juridico ac pleno accedente con- sensu omnia supradicta iura soluciones et onera secundum omnem modum expressatum superius in me antedictum Johannen de Mezzersicz seniorem, heredes et successores meos auctoritate ordinaria et potestate, qua fungitur, rite transtulerit, modo et forma, quibus hoc fieri poterat meliore; ego igitur antedictus Johannes de Mezzersiecz senior considerato et diligenter inspecto, quod antedicti domini mei Olomucensis episcopi racionabile fuit et est utile atque benignum propositum, et quoniam, antequam ego adipiscerer bona predicta, super eis omnibus fuit et est in hiis omnibus per antedictum dominum meum episcopum de con- sensu et voluntate venerabilis Olomucensis capituli deliberate conclusum, ego heredum et successorum meorum nomine imperpetuum ad solucionem jura et onera predicta me obligo sub omnibus modis et condicionibus de verbo ad verbum, prout expressantur superius. Promittens bona fide absque omni dolo pro me heredibus et successoribus meis imperpetuum, eadem bona cum eorum pertinenciis in toto vel in aliqua sui parte non vendere, obligare, seu modo quovis distrahere absque prefati domini mei episcopi consensu et venerabilis sui capituli sciencia speciali. Presencium sub meo et subscriptorum amicorum meorum videlicet nobilium dominorum Styborii de Czynnenburg et Petri Lutei de Rossicz sigillis testimonio literarum. Datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo quinto in die sancli Thome apostoli gloriosi. (Orig. Perg. 3 h. S. im Fürsterzb. Archive in Kremsier.) 9. Johann von Boskovic, Kanonikus in Olmütz, widmet der Olm. Kirche einen jährl. Zins von 2 Mark im Dorfe Voděrady. Dt. 1375 s. l. et d. Noverint universi presentes literas inspecturi. Quod ego Johannes de Bozcowicz canonicus Olomucensis et decanus ecclesie Chremsirensis desiderans post incolatum huius transitorie vite celestis patrie mansionem adiuvante superna gracia consequi et in eterna leticia beatorum felici consorcio sociari, ad laudem et honorem omnipotentis dei et gloriose virginis Marie genitricis domini nostri Jesu Christi pro remedio quoque peccatorum meorum et anime salute mee nomine perpetui testamenti duas marcas annui census ecclesie Olomucensi et fratribus meis presentibus et futuris decano, preposito et capitulo Olomucensi de duobus laneis in villa dicta Wodyerad, quam ex paterna successione in hereditatem possideo con- stitutus, una cum Rusticis videlicet Wenceslao alias dicto Berca et Andrea eosdem laneos colentibus, solvendis dono trado liberaliter et assigno et in eorundem census et hominum 2*
Strana 12
12 corporalem possessionem cum omni iure et dominio, quod michi inibi competebat, presentibus introduco ordinans nichilominus et disponens expresse, quod prefatus census, dum vixero, singulis annis in festo assumpcionis prefate virginis Marie taliter dividatur: pauperibus in- firmis in hospitali sex grossi, leprosis duo grossi et inter communes pauperes duo grossi, campanariis quatuor grossi et bonifantibus quatuor grossi distribuantur; quilibet altarista in ecclesia unum grossum accipiat et quilibet prebendatus habeat unum grossum. Residuum eiusdem census inter fratres meos supradictos et vicarios more solito dividatur. Et qui ex ipsis et similiter altaristis et vicariis aliis ambabus vesperis et maiori misse predicti festi non interfuerint, nullam ex distribucione predicti census accipiant porcionem. Cum vero deo pla- cuerit me de hac luce migrare, predictum censum eodem modo in anniversario obitus mei die constituo dividendum, quem fratres carnales duntaxat vel quisquam eorum si in aliis certis bonis assignare ecclesie et capitulo supradicto firmare voluerint vel pro illis duabus marcis census vigintiquatuor marcas grossorum pragensium dare et numerare decano, pre- posito et capitulo Olomucensi liberam habeant potestatem. In quorum omnium testimonium perpetuo valiturum presentes literas meo et fratrum meorum infrascriptorum videlicet Ulrici et Vanconis sigillorum appensione eidem ecclesie et capitulo tradidi roboratas. Actum anno millesimo trecentesimo septuagesimo quinto. (Orig. Perg. 3 h. Sig., das erste abgerissen, das zweite verletzt, im Olm. Kapitelarchive.) 10. Statut des Olmützer Kapitels 1375 s. d. Anno dom. MCCCLXXV. in capitulo generali statutum est: quod nullus prelatorum, canonicorum vel vicariorum assumet aliquem civem in civitate quacumque morantem ad bona ecclesie absque consensu et noticia capituli. Quod si quis predictorum fecerit, pro pena ad fabricam quatuor marcas solvere tenebitur et debebit. (Aus dem Codex E. I. 40 p. 14 im Olm. Kapitelarchive.) 11. Pabst Gregor XI. erlaubt dem Markgrafen Johann einen tragbaren Altar zu haben und bei demselben Messe lesen zu lassen. Dt. Avignon 7. Jänner 1376. Gregorius episcopus servus servorum dei dilecto filio nobili viro Judocho marchioni Moravie salutem et apostolicam benediccionem. Sincere devocionis affectus, quem ad nos et romanam geris ecclesiam, non indigne meretur, ut peticionibus tuis, illis presertim, quas ex devocionis fervore prodire conspicimus, quantum cum deo possumus, favorabiliter annuamus. Hinc est, quod nos tuis devotis supplicacionibus inclinati, ut liceat tibi habere altare portatile cum debita reverencia et honore, super quo in locis ad hoc congruentibus et honestis missam
12 corporalem possessionem cum omni iure et dominio, quod michi inibi competebat, presentibus introduco ordinans nichilominus et disponens expresse, quod prefatus census, dum vixero, singulis annis in festo assumpcionis prefate virginis Marie taliter dividatur: pauperibus in- firmis in hospitali sex grossi, leprosis duo grossi et inter communes pauperes duo grossi, campanariis quatuor grossi et bonifantibus quatuor grossi distribuantur; quilibet altarista in ecclesia unum grossum accipiat et quilibet prebendatus habeat unum grossum. Residuum eiusdem census inter fratres meos supradictos et vicarios more solito dividatur. Et qui ex ipsis et similiter altaristis et vicariis aliis ambabus vesperis et maiori misse predicti festi non interfuerint, nullam ex distribucione predicti census accipiant porcionem. Cum vero deo pla- cuerit me de hac luce migrare, predictum censum eodem modo in anniversario obitus mei die constituo dividendum, quem fratres carnales duntaxat vel quisquam eorum si in aliis certis bonis assignare ecclesie et capitulo supradicto firmare voluerint vel pro illis duabus marcis census vigintiquatuor marcas grossorum pragensium dare et numerare decano, pre- posito et capitulo Olomucensi liberam habeant potestatem. In quorum omnium testimonium perpetuo valiturum presentes literas meo et fratrum meorum infrascriptorum videlicet Ulrici et Vanconis sigillorum appensione eidem ecclesie et capitulo tradidi roboratas. Actum anno millesimo trecentesimo septuagesimo quinto. (Orig. Perg. 3 h. Sig., das erste abgerissen, das zweite verletzt, im Olm. Kapitelarchive.) 10. Statut des Olmützer Kapitels 1375 s. d. Anno dom. MCCCLXXV. in capitulo generali statutum est: quod nullus prelatorum, canonicorum vel vicariorum assumet aliquem civem in civitate quacumque morantem ad bona ecclesie absque consensu et noticia capituli. Quod si quis predictorum fecerit, pro pena ad fabricam quatuor marcas solvere tenebitur et debebit. (Aus dem Codex E. I. 40 p. 14 im Olm. Kapitelarchive.) 11. Pabst Gregor XI. erlaubt dem Markgrafen Johann einen tragbaren Altar zu haben und bei demselben Messe lesen zu lassen. Dt. Avignon 7. Jänner 1376. Gregorius episcopus servus servorum dei dilecto filio nobili viro Judocho marchioni Moravie salutem et apostolicam benediccionem. Sincere devocionis affectus, quem ad nos et romanam geris ecclesiam, non indigne meretur, ut peticionibus tuis, illis presertim, quas ex devocionis fervore prodire conspicimus, quantum cum deo possumus, favorabiliter annuamus. Hinc est, quod nos tuis devotis supplicacionibus inclinati, ut liceat tibi habere altare portatile cum debita reverencia et honore, super quo in locis ad hoc congruentibus et honestis missam
Strana 13
13 et alia divina officia possis per proprium vel alium sacerdotem ydoneum sine unius alieni preiudicio in tua presencia facere celebrari, devocioni tue tenore presencium indulgemus. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre concessionis infringere vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare presumpserit, indignacionem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se noverit incursurum. Datum Avinione VII. idus Januarii, pontificatus nostri anno sexto. (Auf der Plicatur: P. Vitalis. — Orig. Perg. mit an Seidenfäden h. Bleibulle, im mähr. Landes-Archiv.) 12. 1376 Jänner 9. K. Wenzel IV. von Böhmen belehnt nach dem Tode des Markgrafen Johann von Mähren dessen altesten Sohn Jodok in Gegenwart und auf Geheiss seines Vaters Kaiser Karl IV. mit dem Markgrafthume Mähren in derselben Art, wie solches durch die Erb- folgeordnung des Markgrafen Johann festgesetzt wurde. Dt. zu Karlsbaden des nehsten mitwochen nach dem obirsten. (Orig. im k. k. geheimen Archive in Wien. — Die Urkunde wurde auch in lat. Sprache ausgestellt. Vid. n. 13.) 13. K. Wenzel IV. belehnt den Markgrafen Jodok mit der Markgrafschaft Mähren und bestättigt von neuem die Urkunde ddo. 12. Mai 1371, mittelst welcher er die vom Markgrafen Johann getroffene Erbfolgeordnung confirmirt hatte. Dt. Karlsbad 10. Jänner 1376. Wenczeslaus dei gracia Boemie rex, Brandenburgensis marchio et Slesie dux notum- facimus tenore presencium universis. Quod veniens coram nobis illustris Jodocus marchio Moravie, princeps, patruus et fidelis noster dilectus cum instancia supplicavit, quatenus sibi principatum et dominium marchionatus Moravie cum suis pertinenciis, que a rege, regno et corona Boemie dependent in feodum et ad eum velut marchionem Moravie per mortem felicis memorie illustris quondam Johannis marchionis Moravie, patris sui, patrui nostri. extant rite et racionabiliter devoluta, secundum ordinacionem ab antiquo tentam et ut ordi- nacionis eiusdem virtute idem genitor suus pluribus annis elapsis, dum adhuc ageret in humanis, sanus corpore et compos debite racionis ipsius Jodoci necnon Johannis et Procopii, fratrum suorum, ac eciam nostra velut regis Boemie, veri et superioris domini feodi, prin- cipatus marchionatus Moravie supradicti voluntate et pleno consensu marchionatum eundem inter eosdem Jodocum et fratres suos et cuiuslibet eorundem heredes signanter divisisse, ordinasse, statuisse et litteris sigillatis desuper roborasse dinoscitur, ac eciam sicut super
13 et alia divina officia possis per proprium vel alium sacerdotem ydoneum sine unius alieni preiudicio in tua presencia facere celebrari, devocioni tue tenore presencium indulgemus. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre concessionis infringere vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare presumpserit, indignacionem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se noverit incursurum. Datum Avinione VII. idus Januarii, pontificatus nostri anno sexto. (Auf der Plicatur: P. Vitalis. — Orig. Perg. mit an Seidenfäden h. Bleibulle, im mähr. Landes-Archiv.) 12. 1376 Jänner 9. K. Wenzel IV. von Böhmen belehnt nach dem Tode des Markgrafen Johann von Mähren dessen altesten Sohn Jodok in Gegenwart und auf Geheiss seines Vaters Kaiser Karl IV. mit dem Markgrafthume Mähren in derselben Art, wie solches durch die Erb- folgeordnung des Markgrafen Johann festgesetzt wurde. Dt. zu Karlsbaden des nehsten mitwochen nach dem obirsten. (Orig. im k. k. geheimen Archive in Wien. — Die Urkunde wurde auch in lat. Sprache ausgestellt. Vid. n. 13.) 13. K. Wenzel IV. belehnt den Markgrafen Jodok mit der Markgrafschaft Mähren und bestättigt von neuem die Urkunde ddo. 12. Mai 1371, mittelst welcher er die vom Markgrafen Johann getroffene Erbfolgeordnung confirmirt hatte. Dt. Karlsbad 10. Jänner 1376. Wenczeslaus dei gracia Boemie rex, Brandenburgensis marchio et Slesie dux notum- facimus tenore presencium universis. Quod veniens coram nobis illustris Jodocus marchio Moravie, princeps, patruus et fidelis noster dilectus cum instancia supplicavit, quatenus sibi principatum et dominium marchionatus Moravie cum suis pertinenciis, que a rege, regno et corona Boemie dependent in feodum et ad eum velut marchionem Moravie per mortem felicis memorie illustris quondam Johannis marchionis Moravie, patris sui, patrui nostri. extant rite et racionabiliter devoluta, secundum ordinacionem ab antiquo tentam et ut ordi- nacionis eiusdem virtute idem genitor suus pluribus annis elapsis, dum adhuc ageret in humanis, sanus corpore et compos debite racionis ipsius Jodoci necnon Johannis et Procopii, fratrum suorum, ac eciam nostra velut regis Boemie, veri et superioris domini feodi, prin- cipatus marchionatus Moravie supradicti voluntate et pleno consensu marchionatum eundem inter eosdem Jodocum et fratres suos et cuiuslibet eorundem heredes signanter divisisse, ordinasse, statuisse et litteris sigillatis desuper roborasse dinoscitur, ac eciam sicut super
Strana 14
14 hoc dudum consensus et confirmacionis littere nostre date sunt, conferre graciosius dignaremur in feodum eo modo et forma, quemadmodum ordinacionis et confirmacionis littere in eadem materia protunc edite manifeste declarant, quarum tenor per omnia sequitur in hec verba: „Wenczeslaus dei gracia Boemie rex, Brandemburgensis marchio et Slesie dux etc. bis: Datum Prage anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo primo indictione nona IV. idus Maji." *) — Nos itaque supradictus Wenczeslaus, Boemie rex, propensius advertentes, quod huiusmodi ordinacionem, disposicionem et divisionem principatus marchionatus Moravie, quas dictus quondam Johannes marchio Moravie recordacionis felicis, patruus noster, dictorum Jodoci, Johannis et Procopii genitor, ante multa tempora mortis eius, dum in humanis ageret, sanus corpore et compos debite racionis inter eosdem filios suos cum eorum bona voluntate, connivencia, sciencia et consensu previse fecit, ordinavit et statuit, protunc tamquam superior feodi dominus principatus marchionatus predicti dudum approbavimus, laudavimus et regia auctorilate Boemie per litteras nostras confirmavimus, prout hec omnia clarent notorie et superius plenius sunt expressa et quod signanter constat, tam ordinacionis predicte, que a progenitoribus nostris ab antiquo tenta est, quam eciam huiusmodi divisionis, disposicionis et litterarum virtute, que sicut premittitur rite et racionabiliter processerunt, principatum marchionalus Moravie predictum ad dictum Jodocum tamquam verum marchionem et prin- cipem Moravie et neminem alium post obitum dicti quondam Johannis, patris sui, patrui nostri, fore legittime devolutum. Et ideo animo deliberato, non per errorem aut improvide sed sano principum, baronum et nobilium nostrorum fidelium accedente consilio, de scitu eciam et assensu invictissimi principis domini Karoli Romanorum imperatoris semper augusti, genitoris nostri carissimi et in eius presencia velut rex Boemie, verus et superior feodi dominus principatus marchionatus Moravie dicto Jodoco marchioni Moravie principatum mar- chionatus Moravie cum suis pertinenciis secundum ordinacionis modum dicti quondam Johannis, genitoris sui, expressum superius in illustre pheodum rite et racionabiliter contulimus ad- hibitis ad hoc sollempnitatibus et cerimoniis debitis et consuetis et eciam conferimus per presentes a nobis, regno et corona Boemie tamquam naturali suo dominio in verum prin- cipatum et illustre pheodum cum mera et plena dominii potestate principatus marchionatus Moravie per ipsum et heredes suos legittimos masculini sexus, prout superius est expressum, habendum, tenendum et pacifice possidendum omni forma et modo, quibus eadem dictus quondam felicis memorie genitor eius, dum vixit, habuit, tenuit et possedit. Et nos quidem Wenczeslaus, rex Boemie supradictus, regia potestate Boemie de certa sciencia iterum lau- damus, approbamus et confirmamus de novo ordinacionem, disposicionem, divisionem et infeodacionem predictas necnon litteras desuper conceptas et datas, statuentes et decernentes expresse: quod omnia et singula premissa in pleno debite et inconvulse firmitatis robore perpetuo perseverent. Testes huius rei sunt: venerabiles Johannes archiepiscopus Pragensis, apostolice sedis legatus, Echardus episcopus Wormacensis; illustres Heinricus Brigensis, Bunczlaus Lygniczensis et Johannes Opavie duces ; nobiles Johannes lantgravius in Lutemberge *) Vide die diesem Bande beigefügten Nachträge.
14 hoc dudum consensus et confirmacionis littere nostre date sunt, conferre graciosius dignaremur in feodum eo modo et forma, quemadmodum ordinacionis et confirmacionis littere in eadem materia protunc edite manifeste declarant, quarum tenor per omnia sequitur in hec verba: „Wenczeslaus dei gracia Boemie rex, Brandemburgensis marchio et Slesie dux etc. bis: Datum Prage anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo primo indictione nona IV. idus Maji." *) — Nos itaque supradictus Wenczeslaus, Boemie rex, propensius advertentes, quod huiusmodi ordinacionem, disposicionem et divisionem principatus marchionatus Moravie, quas dictus quondam Johannes marchio Moravie recordacionis felicis, patruus noster, dictorum Jodoci, Johannis et Procopii genitor, ante multa tempora mortis eius, dum in humanis ageret, sanus corpore et compos debite racionis inter eosdem filios suos cum eorum bona voluntate, connivencia, sciencia et consensu previse fecit, ordinavit et statuit, protunc tamquam superior feodi dominus principatus marchionatus predicti dudum approbavimus, laudavimus et regia auctorilate Boemie per litteras nostras confirmavimus, prout hec omnia clarent notorie et superius plenius sunt expressa et quod signanter constat, tam ordinacionis predicte, que a progenitoribus nostris ab antiquo tenta est, quam eciam huiusmodi divisionis, disposicionis et litterarum virtute, que sicut premittitur rite et racionabiliter processerunt, principatum marchionalus Moravie predictum ad dictum Jodocum tamquam verum marchionem et prin- cipem Moravie et neminem alium post obitum dicti quondam Johannis, patris sui, patrui nostri, fore legittime devolutum. Et ideo animo deliberato, non per errorem aut improvide sed sano principum, baronum et nobilium nostrorum fidelium accedente consilio, de scitu eciam et assensu invictissimi principis domini Karoli Romanorum imperatoris semper augusti, genitoris nostri carissimi et in eius presencia velut rex Boemie, verus et superior feodi dominus principatus marchionatus Moravie dicto Jodoco marchioni Moravie principatum mar- chionatus Moravie cum suis pertinenciis secundum ordinacionis modum dicti quondam Johannis, genitoris sui, expressum superius in illustre pheodum rite et racionabiliter contulimus ad- hibitis ad hoc sollempnitatibus et cerimoniis debitis et consuetis et eciam conferimus per presentes a nobis, regno et corona Boemie tamquam naturali suo dominio in verum prin- cipatum et illustre pheodum cum mera et plena dominii potestate principatus marchionatus Moravie per ipsum et heredes suos legittimos masculini sexus, prout superius est expressum, habendum, tenendum et pacifice possidendum omni forma et modo, quibus eadem dictus quondam felicis memorie genitor eius, dum vixit, habuit, tenuit et possedit. Et nos quidem Wenczeslaus, rex Boemie supradictus, regia potestate Boemie de certa sciencia iterum lau- damus, approbamus et confirmamus de novo ordinacionem, disposicionem, divisionem et infeodacionem predictas necnon litteras desuper conceptas et datas, statuentes et decernentes expresse: quod omnia et singula premissa in pleno debite et inconvulse firmitatis robore perpetuo perseverent. Testes huius rei sunt: venerabiles Johannes archiepiscopus Pragensis, apostolice sedis legatus, Echardus episcopus Wormacensis; illustres Heinricus Brigensis, Bunczlaus Lygniczensis et Johannes Opavie duces ; nobiles Johannes lantgravius in Lutemberge *) Vide die diesem Bande beigefügten Nachträge.
Strana 15
15 curie nostre magister, Hinczo de Lypa supremus mareschallus regni Boemie, Borsso de Risem- burg, Marquardus de Wartemberg, Hawlo de Zwereticz, Boczko de Podibrad, Henselinus de Vethovia, Potha de Holenstein, Erhardus de Cunstat, Jesco Swab de Gyek et quam plures alii barones, nobiles, milites et clientes nostri et regni Boemie fideles dilecti. Pre- sencium sub regie Maiestatis nostre sigillo testimonio litterarum. Datum Karlsbaden anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo sexto IIII idus Januarii, regni nostri anno tercio decimo. (Orig. Perg. h. verletztes Sig. im k. k. geh. Haus-, Hof- u. Staatsarchive, mitgetheilt von Josef Ritter von Fiedler. — Die Urkunde wurde auch in deutscher Sprache aus- gestellt. vid. n. 12.) 14. K. Karl IV bezeugt, dass sein Sohn Wenzel als König von Böhmen den Markgrafen Jodok mit der Markgrafschaft Mähren belehnt habe nach der von ihm, Karl, schon früher bestättigten Erbfolgeordnung. Dt. Karlsbad 11. Janner 1376. Karolus quartus divina favente clemencia Romanorum imperator semper augustus et Boemie rex. Notum facimus tenore presencium universis, quod veniens coram nobis illustris Jodocus marchio Moravie, princeps, patruus et fidelis noster dilectus cum instancia supplicavit, quatenus sibi principatus et dominium marchionatus Moravie cum suis perti- nenciis, que a rege, regno et corona Boemie dependet, in feodum et ad eum velud mar- chionem Moravie per mortem felicis memorie illustris quondam Johannis marchionis Moravie patris sui, fratris nostri, extant rite et racionabiliter devoluta secundum ordinacionem ab antiquo tentam et ut ordinacionis eiusdem virtute idem genitor suus pluribus annis elapsis. dum adhuc ageret in humanis, sanus corpore et compos debite racionis, ipsius Jodoci necnon Johannis et Procopii fratrum suorum, ac eciam nostra velud regis Boemie veri et superioris domini feodi principatus marchionatus Moravie supradicti voluntate et pleno consensu mar- chionatum eundem inter eosdem Jodocum et fratres suos et cuiuslibet eorundem heredes signanter divisisse, ordinasse, statuisse et litteris sigillatis desuper roborasse dinoscitur, ac eciam sicut super hoc dudum consensus et confirmacionis littere nostre date sunt, graciose con- ferrentur in feodum eo modo et forma, quemadmodum ordinacionis et confirmacionis littere in eadem materia protunc edite manifeste declarant, quarum tenor per omnia sequitur in hec verba : Karolus quartus divina favente clemencia Romanorum imperator semper augustus et Boemie rex etc. Datum Prage anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo primo, indiccione nona IIII idus Maii regnorum nostrorum anno vicesimo quinto imperii vero XVII. (vid. B. X. n. 123). — Nos itaque supradictus Karolus Romanorum imperator et Boemie rex propensius advertentes quod huiusmodi ordinacionem, disposicionem et divisionem prin- cipatus marchionatus Moravie, quas dictus quondam Johannes marchio Moravie recordacionis felicis frater noster dictorum Jodoci, Johannis et Procopii genitor ante multa tempora mortis
15 curie nostre magister, Hinczo de Lypa supremus mareschallus regni Boemie, Borsso de Risem- burg, Marquardus de Wartemberg, Hawlo de Zwereticz, Boczko de Podibrad, Henselinus de Vethovia, Potha de Holenstein, Erhardus de Cunstat, Jesco Swab de Gyek et quam plures alii barones, nobiles, milites et clientes nostri et regni Boemie fideles dilecti. Pre- sencium sub regie Maiestatis nostre sigillo testimonio litterarum. Datum Karlsbaden anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo sexto IIII idus Januarii, regni nostri anno tercio decimo. (Orig. Perg. h. verletztes Sig. im k. k. geh. Haus-, Hof- u. Staatsarchive, mitgetheilt von Josef Ritter von Fiedler. — Die Urkunde wurde auch in deutscher Sprache aus- gestellt. vid. n. 12.) 14. K. Karl IV bezeugt, dass sein Sohn Wenzel als König von Böhmen den Markgrafen Jodok mit der Markgrafschaft Mähren belehnt habe nach der von ihm, Karl, schon früher bestättigten Erbfolgeordnung. Dt. Karlsbad 11. Janner 1376. Karolus quartus divina favente clemencia Romanorum imperator semper augustus et Boemie rex. Notum facimus tenore presencium universis, quod veniens coram nobis illustris Jodocus marchio Moravie, princeps, patruus et fidelis noster dilectus cum instancia supplicavit, quatenus sibi principatus et dominium marchionatus Moravie cum suis perti- nenciis, que a rege, regno et corona Boemie dependet, in feodum et ad eum velud mar- chionem Moravie per mortem felicis memorie illustris quondam Johannis marchionis Moravie patris sui, fratris nostri, extant rite et racionabiliter devoluta secundum ordinacionem ab antiquo tentam et ut ordinacionis eiusdem virtute idem genitor suus pluribus annis elapsis. dum adhuc ageret in humanis, sanus corpore et compos debite racionis, ipsius Jodoci necnon Johannis et Procopii fratrum suorum, ac eciam nostra velud regis Boemie veri et superioris domini feodi principatus marchionatus Moravie supradicti voluntate et pleno consensu mar- chionatum eundem inter eosdem Jodocum et fratres suos et cuiuslibet eorundem heredes signanter divisisse, ordinasse, statuisse et litteris sigillatis desuper roborasse dinoscitur, ac eciam sicut super hoc dudum consensus et confirmacionis littere nostre date sunt, graciose con- ferrentur in feodum eo modo et forma, quemadmodum ordinacionis et confirmacionis littere in eadem materia protunc edite manifeste declarant, quarum tenor per omnia sequitur in hec verba : Karolus quartus divina favente clemencia Romanorum imperator semper augustus et Boemie rex etc. Datum Prage anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo primo, indiccione nona IIII idus Maii regnorum nostrorum anno vicesimo quinto imperii vero XVII. (vid. B. X. n. 123). — Nos itaque supradictus Karolus Romanorum imperator et Boemie rex propensius advertentes quod huiusmodi ordinacionem, disposicionem et divisionem prin- cipatus marchionatus Moravie, quas dictus quondam Johannes marchio Moravie recordacionis felicis frater noster dictorum Jodoci, Johannis et Procopii genitor ante multa tempora mortis
Strana 16
16 eius, dum in humanis ageret, sanus corpore et compos debite racionis inter eosdem filios suos cum eorum bona voluntate, connivencia, sciencia et consensu previse fecit, ordinavit et statuit, protunc tanquam superior feodi dominus principatus marchionatus predicti dudum approbavimus, laudavimus et regia auctoritate Boemie per litteras nostras confirmavimus, prout hec omnia clarent notorie et superius plenius sunt expressa, et quod signanter constat, tam ordinacionis predicte, que a progenitoribus nostris ab antiquo tenta est, quam eciam huiusmodi divisionis, disposicionis et litterarum virtute, que, sicut premittitur, rite et racio- nabiliter processerunt, principatum marchionatus Moravie predictum ad dictum Jodocum tamquam verum marchionem et principem Moravie et neminem alium post obitum dicti quondam Johannis patris sui, fratris nostri, fore legittime devolutum. Et ideo serenissimus Wenceslaus rex Boemie, Brandemburgensis marchio et Slesie dux, filius noster carissimus, velud rex Boemie verus et superior feodi dominus principatus marchionatus Moravie in nostra presencia, de nostri eciam sciencia et consensu dicto Jodoco marchioni Moravie principatum marchionatus Moravie cum suis pertinenciis secundum ordinacionis modum dicti quondam Johannis genitoris sui expressum superius in illustre pheodum rite et racionabiliter contulit adhibitis ad hoc solempnitatibus et cerimoniis debitis et consuetis. Et nos quidem Karolus supradictus regia potestate Boemie de certa sciencia iterum laudamus, approbamus et con- firmamus de novo ordinacionem, disposicionem, divisionem et impheodacionem predictas necnon litteras desuper conceptas et datas, statuentes et decernentes expresse, quod omnia et singula premissa in plene, debite et inconvulse firmitatis robore perpetuo perseverent. Presencium sub imperialis maiestatis nostre sigillo testimonio litterarum. Datum Karlsbaden anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo sexto, indiccione quarta decima, III idus Januarii, regnorum nostrorum anno tricesimo, imperii vero vicesimo primo. De mandato domini imperatoris Nicolaus Cameriensis prepositus. (In dorso: Registravit Wilhelmus Kortelangen. — Orig. Perg. mit wohlerhaltenem an Perg. Kordel häng. Kaisersiegel, im k. k. geh. Archive in Wien, mitgetheilt von Josef Ritter von Fiedler. — Die Urkunde wurde auch in deutscher Sprache aus- gestellt.) 15. Eröffnungsformel des Olmützer Landrechtes 12. Jänner 1376. Anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo sexto sabbato post epyphaniam domini Olomucense celebratum est colloquium generale dominorum ex speciali mandato et jussu serenissimi principis domini, domini Jodoci marchionis Moravie, qui pro tunc temporis fuit extra terram Moravie, per nobiles dominos Wenczeslaum de Straznicz supremum came- rarium, Jaroslaum de Knyehnicz czudarium, Wenczeslaum notarium terre et presentibus nobilibus dominis Johanne de Mezerzicz seniore eiusdem domini marchionis locum tenente, reverendo in Christo patre domino Albertho episcopo Lythomislensi alias de Sternberg,
16 eius, dum in humanis ageret, sanus corpore et compos debite racionis inter eosdem filios suos cum eorum bona voluntate, connivencia, sciencia et consensu previse fecit, ordinavit et statuit, protunc tanquam superior feodi dominus principatus marchionatus predicti dudum approbavimus, laudavimus et regia auctoritate Boemie per litteras nostras confirmavimus, prout hec omnia clarent notorie et superius plenius sunt expressa, et quod signanter constat, tam ordinacionis predicte, que a progenitoribus nostris ab antiquo tenta est, quam eciam huiusmodi divisionis, disposicionis et litterarum virtute, que, sicut premittitur, rite et racio- nabiliter processerunt, principatum marchionatus Moravie predictum ad dictum Jodocum tamquam verum marchionem et principem Moravie et neminem alium post obitum dicti quondam Johannis patris sui, fratris nostri, fore legittime devolutum. Et ideo serenissimus Wenceslaus rex Boemie, Brandemburgensis marchio et Slesie dux, filius noster carissimus, velud rex Boemie verus et superior feodi dominus principatus marchionatus Moravie in nostra presencia, de nostri eciam sciencia et consensu dicto Jodoco marchioni Moravie principatum marchionatus Moravie cum suis pertinenciis secundum ordinacionis modum dicti quondam Johannis genitoris sui expressum superius in illustre pheodum rite et racionabiliter contulit adhibitis ad hoc solempnitatibus et cerimoniis debitis et consuetis. Et nos quidem Karolus supradictus regia potestate Boemie de certa sciencia iterum laudamus, approbamus et con- firmamus de novo ordinacionem, disposicionem, divisionem et impheodacionem predictas necnon litteras desuper conceptas et datas, statuentes et decernentes expresse, quod omnia et singula premissa in plene, debite et inconvulse firmitatis robore perpetuo perseverent. Presencium sub imperialis maiestatis nostre sigillo testimonio litterarum. Datum Karlsbaden anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo sexto, indiccione quarta decima, III idus Januarii, regnorum nostrorum anno tricesimo, imperii vero vicesimo primo. De mandato domini imperatoris Nicolaus Cameriensis prepositus. (In dorso: Registravit Wilhelmus Kortelangen. — Orig. Perg. mit wohlerhaltenem an Perg. Kordel häng. Kaisersiegel, im k. k. geh. Archive in Wien, mitgetheilt von Josef Ritter von Fiedler. — Die Urkunde wurde auch in deutscher Sprache aus- gestellt.) 15. Eröffnungsformel des Olmützer Landrechtes 12. Jänner 1376. Anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo sexto sabbato post epyphaniam domini Olomucense celebratum est colloquium generale dominorum ex speciali mandato et jussu serenissimi principis domini, domini Jodoci marchionis Moravie, qui pro tunc temporis fuit extra terram Moravie, per nobiles dominos Wenczeslaum de Straznicz supremum came- rarium, Jaroslaum de Knyehnicz czudarium, Wenczeslaum notarium terre et presentibus nobilibus dominis Johanne de Mezerzicz seniore eiusdem domini marchionis locum tenente, reverendo in Christo patre domino Albertho episcopo Lythomislensi alias de Sternberg,
Strana 17
17 Ulrico de Bozkovicz, Jescone de Lucow, Stiborio de Czimburg alias de Tovaczow, Sdenkone et Smilone de Zabrzieh fratribus, Petro de Sternberg, Laczkone de Cravar, Petro de Plumnaw, Benessio de Buzaw, Potha de Losticz, Smilone de Lesnycz, Sulikone de Konycz et aliis quam pluribus fidedignis ad premissa. 16. Johann Burggraf zu Magdeburg u. Graf zu Hardeck stiftet einen Vergleich zwischen dem Markgrafen Jodok und seinem Bruder Johann Soběslav, nach welchem Johann Soběslav die Güter Bisenz, Goding u. s. w. nebst einer bestimmten Geldsumme erhalten soll. Dt. Prag 12. Jänner 1376. Wir Johanns von gotes genaden burggraff von Meigdeburg und Grave zu Hardeck bekennen und tun kunt offenlich mit diesem brieve allen den, die yn sehen oder horen lesen. Wann die hochgebornen fursten und hern, her Jost marggraff und herre zu Merhern und her Johanns, genant Sobesla, gebruder, auch marggraff zu Merhern, sulcher zweiunge, stosse und missehelunge, die zwischen yn gewesen seint, an uns sint gegangen, das wir doruber sprechen solten, was uns nach guter gewizzen zimlich und billich duchte in den sachen, des haben wir durch sunderliche liebe, die wir tragen zu den egenanten fursten hern Josten und Johansen uns underwunden sulcher sache und haben ausgesprochen und sprechen auch zu dem ersten also: das von wegen des vorgenanten fursten hern Josts die nachgeschriben guter Biesentz mit allen seinen zugehorungen, Gödingen mit allen seinen zugehorungen, Ostroh genannt Stanicz mit allen seinen zugehorungen, Dornholtz mit allen seinen zugehorungen, ausgenommen das Newe haus mit dem dorffe Burgmanicze und alles das zu demselben dorffe gehoret, dem egenannten seinen bruder mit allem dem viehe, das zu den hoffen der egenannten guter gehoret, und was den egenannten hern Jost antrit, genzlich abgetreten und yngeantwortet sullen werden. Auch sprechen wir, das der egenannte furste, herre und marggraff Jost seinem egenannten bruder hern Johans alle wochenlich zwenzig schok grozzer pfenninge prager muntze reichen und geben sal alle die zeit, als hernach geschrieben steet. Wir sprechen auch zwei tawsent schok grozzer pfenninge prager muntze sol der egenannte herre und marggraff Jost dem obgenannten hern Johansen seinem bruder uff die nachgeschrieben tege, das ist uff mittvasten, die nehste kunftig ist, tawsent schok grozzer pfenninge prager muntze, und darnach uff den nehsten sante Georgen tag tawsent schok grosser pfenninge und muntze, als obgeschrieben ist, geben und bezalen sal. Wir sprechen auch, das der offtgenannte herre und marggraff Jost den schatz der bereit- schafft, den seliger gedechtnuzze der hochgeborne furste her Johans, sein vater, ettwenn marggraff zu Merhern, gelazzen hat, anlegen sal mit wizzen des egenannten hern Johansen und Procopien, seiner brudere, on geverde. Auch sprechen wir, das alle obgeschrieben unsere sprache mit allen iren meinungen von unser frawen tag liechtmesse, der aller schirste kunftig ist, dri ganze jare naheinander zu zelen, genzlich unzubruchen und on alles geverde 3
17 Ulrico de Bozkovicz, Jescone de Lucow, Stiborio de Czimburg alias de Tovaczow, Sdenkone et Smilone de Zabrzieh fratribus, Petro de Sternberg, Laczkone de Cravar, Petro de Plumnaw, Benessio de Buzaw, Potha de Losticz, Smilone de Lesnycz, Sulikone de Konycz et aliis quam pluribus fidedignis ad premissa. 16. Johann Burggraf zu Magdeburg u. Graf zu Hardeck stiftet einen Vergleich zwischen dem Markgrafen Jodok und seinem Bruder Johann Soběslav, nach welchem Johann Soběslav die Güter Bisenz, Goding u. s. w. nebst einer bestimmten Geldsumme erhalten soll. Dt. Prag 12. Jänner 1376. Wir Johanns von gotes genaden burggraff von Meigdeburg und Grave zu Hardeck bekennen und tun kunt offenlich mit diesem brieve allen den, die yn sehen oder horen lesen. Wann die hochgebornen fursten und hern, her Jost marggraff und herre zu Merhern und her Johanns, genant Sobesla, gebruder, auch marggraff zu Merhern, sulcher zweiunge, stosse und missehelunge, die zwischen yn gewesen seint, an uns sint gegangen, das wir doruber sprechen solten, was uns nach guter gewizzen zimlich und billich duchte in den sachen, des haben wir durch sunderliche liebe, die wir tragen zu den egenanten fursten hern Josten und Johansen uns underwunden sulcher sache und haben ausgesprochen und sprechen auch zu dem ersten also: das von wegen des vorgenanten fursten hern Josts die nachgeschriben guter Biesentz mit allen seinen zugehorungen, Gödingen mit allen seinen zugehorungen, Ostroh genannt Stanicz mit allen seinen zugehorungen, Dornholtz mit allen seinen zugehorungen, ausgenommen das Newe haus mit dem dorffe Burgmanicze und alles das zu demselben dorffe gehoret, dem egenannten seinen bruder mit allem dem viehe, das zu den hoffen der egenannten guter gehoret, und was den egenannten hern Jost antrit, genzlich abgetreten und yngeantwortet sullen werden. Auch sprechen wir, das der egenannte furste, herre und marggraff Jost seinem egenannten bruder hern Johans alle wochenlich zwenzig schok grozzer pfenninge prager muntze reichen und geben sal alle die zeit, als hernach geschrieben steet. Wir sprechen auch zwei tawsent schok grozzer pfenninge prager muntze sol der egenannte herre und marggraff Jost dem obgenannten hern Johansen seinem bruder uff die nachgeschrieben tege, das ist uff mittvasten, die nehste kunftig ist, tawsent schok grozzer pfenninge prager muntze, und darnach uff den nehsten sante Georgen tag tawsent schok grosser pfenninge und muntze, als obgeschrieben ist, geben und bezalen sal. Wir sprechen auch, das der offtgenannte herre und marggraff Jost den schatz der bereit- schafft, den seliger gedechtnuzze der hochgeborne furste her Johans, sein vater, ettwenn marggraff zu Merhern, gelazzen hat, anlegen sal mit wizzen des egenannten hern Johansen und Procopien, seiner brudere, on geverde. Auch sprechen wir, das alle obgeschrieben unsere sprache mit allen iren meinungen von unser frawen tag liechtmesse, der aller schirste kunftig ist, dri ganze jare naheinander zu zelen, genzlich unzubruchen und on alles geverde 3
Strana 18
18 beiderseite gehalten sullen werden, aussgenommen der obgeschrieben zwei tawsent schok, die nicht wann eines der egenannt herre und marggraff Jost uff die tege, als dovor ge- schrieben ist, bezalen sol. Und nach den egenannten drin jaren wer es, das sulche obge- schrieben meinunge unsirs ausspruches den egenannten gebrudern beiderseite, hern Josten und Johansen gevallen wurde, so sal furbas mer dieser brieff lenger krafft und macht haben. Were aber sache, das den egenannten herren und gebruderen oder ir einem nach den ob- genannten drin jaren sulche satzunge, als dovor und hernach geschrieben steet, nicht geviel, so sal dieser brieff und alles, das dorinne geschrieben steet, furbass kein kraft noch macht haben, und sal auch der egenannt her Johans abtreten aller der obgeschrieben guter mit allem dem und in aller der weise, als sie ym yngeantwortet werden, on allen schaden und wiederrede. Auch sprechen wir, ob dheinerlei krieg oder stosse innewendig den egenannten drin jaren in dem lande oder uss dem lande zu Merhern entstunde, in welcher weise das geschehe, und zu schaden kummen mochte dem egenannten herren und marggraff Joste, so sol der obgenannte her Johans heimelich noch offenbar wieder den egenannten herren und marggraff Jost, seinem bruder schedlich sein in dheine weis, sunder ym beigestendig und getruwelich geholffen sein on alles geverde in guten truwen on arge list. Wir sprechen auch, das alle unsere ausspruche, die dovor geschrieben sein, den egenannten hern Josten und Johansen gebruderen an andirn iren rechten und briefen keinen schaden bringen, sunder alle obgeschrieben sachen stete und ganz halten on alles geverde. Wir sprechen auch, das der egenannt her Johans ym genugen sal lazzen an dem spruch, als dovor geschrieben steet. Wir sprechen auch, ob under den egenannten hern Jost und Johans gebrudern inne- wendig den vorgenannten drin jaren dheinerlei schult uff sich burgten, die sol yederman selber bezalen von dem seinen. Des zu einer merer sicherheit so haben wir obgenannter graff Johans unser insigel an diesen brieff gehangen, der geben ist zu Prage nach Crists geburte drewzenhundert jare darnach in dem sechs und siebenzigistem jare an dem nehsten sunabend vor dem achten tage des obristen. (Inserirt in Nr. 17.) 17. Johann Soběslav, Bruder des Markgrafen Jodok, verspricht den Ausspruch, welchen Johann von Hardeck zwischen beiden Brüdern fällte, unverbrüchlich zu halten. Dt. Prag 13. Jänner 1376. Wir Johanns genant Sobesla von gotes genaden marggraff zu Merhern bekennen und tun kunt offenlich mit diesem briefe allen den, die yn sehen oder horen lesen. Das wir sulcher zweiung, stosse und missehelunge, die zwischen uns an einem teile und den hochgebornen fursten hern Josten, herren und marggraffen zu Merhern unsirm lieben Bruder, an dem andern gewesen sein, an den edlen hern Johansen burggraff von Meigdeburg und graven zu Hardeck, unsirn lieben Oheim, genzlichen gegangen sein und zu seinen handen
18 beiderseite gehalten sullen werden, aussgenommen der obgeschrieben zwei tawsent schok, die nicht wann eines der egenannt herre und marggraff Jost uff die tege, als dovor ge- schrieben ist, bezalen sol. Und nach den egenannten drin jaren wer es, das sulche obge- schrieben meinunge unsirs ausspruches den egenannten gebrudern beiderseite, hern Josten und Johansen gevallen wurde, so sal furbas mer dieser brieff lenger krafft und macht haben. Were aber sache, das den egenannten herren und gebruderen oder ir einem nach den ob- genannten drin jaren sulche satzunge, als dovor und hernach geschrieben steet, nicht geviel, so sal dieser brieff und alles, das dorinne geschrieben steet, furbass kein kraft noch macht haben, und sal auch der egenannt her Johans abtreten aller der obgeschrieben guter mit allem dem und in aller der weise, als sie ym yngeantwortet werden, on allen schaden und wiederrede. Auch sprechen wir, ob dheinerlei krieg oder stosse innewendig den egenannten drin jaren in dem lande oder uss dem lande zu Merhern entstunde, in welcher weise das geschehe, und zu schaden kummen mochte dem egenannten herren und marggraff Joste, so sol der obgenannte her Johans heimelich noch offenbar wieder den egenannten herren und marggraff Jost, seinem bruder schedlich sein in dheine weis, sunder ym beigestendig und getruwelich geholffen sein on alles geverde in guten truwen on arge list. Wir sprechen auch, das alle unsere ausspruche, die dovor geschrieben sein, den egenannten hern Josten und Johansen gebruderen an andirn iren rechten und briefen keinen schaden bringen, sunder alle obgeschrieben sachen stete und ganz halten on alles geverde. Wir sprechen auch, das der egenannt her Johans ym genugen sal lazzen an dem spruch, als dovor geschrieben steet. Wir sprechen auch, ob under den egenannten hern Jost und Johans gebrudern inne- wendig den vorgenannten drin jaren dheinerlei schult uff sich burgten, die sol yederman selber bezalen von dem seinen. Des zu einer merer sicherheit so haben wir obgenannter graff Johans unser insigel an diesen brieff gehangen, der geben ist zu Prage nach Crists geburte drewzenhundert jare darnach in dem sechs und siebenzigistem jare an dem nehsten sunabend vor dem achten tage des obristen. (Inserirt in Nr. 17.) 17. Johann Soběslav, Bruder des Markgrafen Jodok, verspricht den Ausspruch, welchen Johann von Hardeck zwischen beiden Brüdern fällte, unverbrüchlich zu halten. Dt. Prag 13. Jänner 1376. Wir Johanns genant Sobesla von gotes genaden marggraff zu Merhern bekennen und tun kunt offenlich mit diesem briefe allen den, die yn sehen oder horen lesen. Das wir sulcher zweiung, stosse und missehelunge, die zwischen uns an einem teile und den hochgebornen fursten hern Josten, herren und marggraffen zu Merhern unsirm lieben Bruder, an dem andern gewesen sein, an den edlen hern Johansen burggraff von Meigdeburg und graven zu Hardeck, unsirn lieben Oheim, genzlichen gegangen sein und zu seinen handen
Strana 19
19 gesatzt haben, also das wir unzubruchen und unverrucket on alles geverde halten wollen und sullen aussprach und teydinge, die der egenannt graff Johans geteydinget, ausgespruchen und zu bevestenunge sulcher sache sein insigel angehangen hat als desselben ausspruches briefe, sinne und meinunge von worte zu worte in diesem briefe geschriben steen: Wir Johanns von gotes genaden burggraff von Magdeburg etc. geben zu Prage etc. an dem nehsten sunabend vor dem achten tage des obristen (v. n. 16). — Des geloben wir ob- genannt Johanns, genannt Sobesla, bei ganzen unsirn truwen und eren an eydes stat und on alles geverde, alle die obgeschrieben sachen und ir iglichs besunder in allen iren sinnen, meinungen, puncten und artikeln stete, ganz und unzubruchen halten wollen und haben ge� beten die edlen Hintzen von der Lypen obristen marschalk des kunigreiches zu Beheim, Hartlieben von der Cunstatt, Hansen von Leuchtemburg herren zu Vetow, Peter Hecht von Rossitz, Erharten von der Cunstatt, Georgen von Leuchtemburg herren zu Vetow, Sden- ken von Stermberg und Cuniken von Drahthus, das sie zu gezugnusse der obgenannten sachen ire insigel zu dem unsirn an diesen brieff haben gehangen. Der geben ist zu Prage nach Crists geburte drewzenhundert jare und darnach in dem sechs und siebenzigistem jare an dem achten tage des obristen. (Orig. Perg. 9 h. Sig. im mähr. Land. Archive.) 18. Eröffnungsformel des Brünner Landrechtes 19. Jänner 1376. Anno domini M'CCC'LXXVI° sabbato post festum beati Anthonii celebratum est colloquium baronum terre Moravie presidente serenissimo principe domino Jodoco marchione Moravie per nobiles Johannem de Sternberc alias de Lucaw supremum camerarium, Unkam de Maietin czudarium supremum et Wenczeslaum de Mladieiow prothonotarium terre, pre- sentibus claris principibus Sobieslao et Procopio necnon nobilibus Johanne de Mezrziecz seniore, Hynczone de Lyppa, Jenczone de Lompnicz, Igramo de Pernstain, Ulrico de Boz- cowicz, Henzlino et Georgio fratribus de Wethovia, Wenczeslao et Petro de Straznicz alias de Crawarn, Johanne juniore de Mezrziecz, Petro de Sternberg, Henrico de Durrnholcz, Herhardo de Cunstat, Igramo de Jacubow, Henrico de Straz, Wenczeslao de Mysliborzicz, Jeskone Puska, Benessio de Buzow, Kunycone de Drahotus, Paulo et Pawlicone de Eul- burg, Petro Hecht de Rossicz, Jeskone et Wznata de Crzizans, Jaroslao de Langenberc alias de Knyehnycz et Ebrio Wznata de Lompnicz, aliis quam pluribus, quorum interest, iudicio suprascripto. (Aus der gedr. Landtafel p. 113.)
19 gesatzt haben, also das wir unzubruchen und unverrucket on alles geverde halten wollen und sullen aussprach und teydinge, die der egenannt graff Johans geteydinget, ausgespruchen und zu bevestenunge sulcher sache sein insigel angehangen hat als desselben ausspruches briefe, sinne und meinunge von worte zu worte in diesem briefe geschriben steen: Wir Johanns von gotes genaden burggraff von Magdeburg etc. geben zu Prage etc. an dem nehsten sunabend vor dem achten tage des obristen (v. n. 16). — Des geloben wir ob- genannt Johanns, genannt Sobesla, bei ganzen unsirn truwen und eren an eydes stat und on alles geverde, alle die obgeschrieben sachen und ir iglichs besunder in allen iren sinnen, meinungen, puncten und artikeln stete, ganz und unzubruchen halten wollen und haben ge� beten die edlen Hintzen von der Lypen obristen marschalk des kunigreiches zu Beheim, Hartlieben von der Cunstatt, Hansen von Leuchtemburg herren zu Vetow, Peter Hecht von Rossitz, Erharten von der Cunstatt, Georgen von Leuchtemburg herren zu Vetow, Sden- ken von Stermberg und Cuniken von Drahthus, das sie zu gezugnusse der obgenannten sachen ire insigel zu dem unsirn an diesen brieff haben gehangen. Der geben ist zu Prage nach Crists geburte drewzenhundert jare und darnach in dem sechs und siebenzigistem jare an dem achten tage des obristen. (Orig. Perg. 9 h. Sig. im mähr. Land. Archive.) 18. Eröffnungsformel des Brünner Landrechtes 19. Jänner 1376. Anno domini M'CCC'LXXVI° sabbato post festum beati Anthonii celebratum est colloquium baronum terre Moravie presidente serenissimo principe domino Jodoco marchione Moravie per nobiles Johannem de Sternberc alias de Lucaw supremum camerarium, Unkam de Maietin czudarium supremum et Wenczeslaum de Mladieiow prothonotarium terre, pre- sentibus claris principibus Sobieslao et Procopio necnon nobilibus Johanne de Mezrziecz seniore, Hynczone de Lyppa, Jenczone de Lompnicz, Igramo de Pernstain, Ulrico de Boz- cowicz, Henzlino et Georgio fratribus de Wethovia, Wenczeslao et Petro de Straznicz alias de Crawarn, Johanne juniore de Mezrziecz, Petro de Sternberg, Henrico de Durrnholcz, Herhardo de Cunstat, Igramo de Jacubow, Henrico de Straz, Wenczeslao de Mysliborzicz, Jeskone Puska, Benessio de Buzow, Kunycone de Drahotus, Paulo et Pawlicone de Eul- burg, Petro Hecht de Rossicz, Jeskone et Wznata de Crzizans, Jaroslao de Langenberc alias de Knyehnycz et Ebrio Wznata de Lompnicz, aliis quam pluribus, quorum interest, iudicio suprascripto. (Aus der gedr. Landtafel p. 113.)
Strana 20
20 19. Markgraf Jodok legt dem Karthäuser Kloster in Königsfeld gewisse Güter und Rechte in die Landtafel. Dt. cir. 19. Janner 1376. Derenissimus princeps et dominus dominus Judocus marchio Moravie ex fundacione nova, quam olim serenissimus princeps dominus marchio genitor ipsius dominus Johannes pie recordacionis pro officio sancte trinitatis et beatissime virginis Marie et beati Johannis Bapliste pro ordine perpetuo servando et divino cultu in Novavilla, que vulgo Kunygesfeld nuncupatur, priori et conventui ordinis Cartusiensis ipsam aream ibidem fundacionis cum omnibus suis edificiis, melioracionibus seu augmentacionibus, pomeriis, agris cultis et incultis, ortis, pratis, viredis, censibus, piscariis et iure piscandi in riparia dicta Panaw, et specialiter magnam novam piscinam subtus iacentem cum fundamento et litoribus suis circumquaque, ac aliis singulis et universis suis pertinenciis, item molendinum supra Eswitaviam et Swar- czaviam rivos in loco, qui vocatur vulgo Derrendrusl et area molendini cum attinentibus sibi mansis ac agris, censibus, edificiis, piscariis, pomeriis, ortis, pratis, virgultis, villulis, jurisdiccionibus, pleno dominio, vineam unam in Obrzas cum decimis ipsius et iure montano ibidem et pleno dominio, villam Strelicz cum silva dicta Hayholcz, cum omnibus suis iuribus et pleno dominio et pertinenciis universis, Czernowicz villam totam et integram cum suis libertatibus, proprietatibus, usufructibus, pleno iure et dominio, nichil penitus iuris, proprie- tatis et dominii in supradictis omnibus bonis sibi et suis heredibus reservans, iuxta eciam tenorem literarum originalium, quas genitor felicis recordacionis dominus noster Johannes marchio Moravie antedictus clarius et evidencius super dicta fundacione et bonis ipsius con- fectas ipsi monasterio tribuit, prout de verbo ad verbum lucidius in hiis continetur, eidem monasterio condescendentes libere damus et assignamus temporibus perpetuis possidenda. (Aus der gedr. Brünner Landtafel.) 20. Markgraf Jodok legt dem Brünner Kloster der Augustiner Eremiten die Güter Prac und Testitz in die Landtafel. Dt. cir. 19. Jänner 1376. Derenissimus princeps et dominus dominus Judocus marchio Moravie ex fundacione nova, quam olim serenissimus princeps dominus marchio genitor ipsius dominus Johannes pie recordacionis pro officio beatissime et gloriosissime Marie virginis, quod alias Mansionaria dicitur, perpetuo priori et conventui sancti Augustini ordinis fratrum heremitarum in sub- urbio Brunnensi, villam Pracz totam et integram exclusa curia arature cum suis perti- nenciis, et una curticula cum omnibus suis pertinenciis, villam Tesczicz totam, exceptis IIII laneis monasterii de Luca, cum omnibus et singulis iuribus et proprietatibus, pleno dominio,
20 19. Markgraf Jodok legt dem Karthäuser Kloster in Königsfeld gewisse Güter und Rechte in die Landtafel. Dt. cir. 19. Janner 1376. Derenissimus princeps et dominus dominus Judocus marchio Moravie ex fundacione nova, quam olim serenissimus princeps dominus marchio genitor ipsius dominus Johannes pie recordacionis pro officio sancte trinitatis et beatissime virginis Marie et beati Johannis Bapliste pro ordine perpetuo servando et divino cultu in Novavilla, que vulgo Kunygesfeld nuncupatur, priori et conventui ordinis Cartusiensis ipsam aream ibidem fundacionis cum omnibus suis edificiis, melioracionibus seu augmentacionibus, pomeriis, agris cultis et incultis, ortis, pratis, viredis, censibus, piscariis et iure piscandi in riparia dicta Panaw, et specialiter magnam novam piscinam subtus iacentem cum fundamento et litoribus suis circumquaque, ac aliis singulis et universis suis pertinenciis, item molendinum supra Eswitaviam et Swar- czaviam rivos in loco, qui vocatur vulgo Derrendrusl et area molendini cum attinentibus sibi mansis ac agris, censibus, edificiis, piscariis, pomeriis, ortis, pratis, virgultis, villulis, jurisdiccionibus, pleno dominio, vineam unam in Obrzas cum decimis ipsius et iure montano ibidem et pleno dominio, villam Strelicz cum silva dicta Hayholcz, cum omnibus suis iuribus et pleno dominio et pertinenciis universis, Czernowicz villam totam et integram cum suis libertatibus, proprietatibus, usufructibus, pleno iure et dominio, nichil penitus iuris, proprie- tatis et dominii in supradictis omnibus bonis sibi et suis heredibus reservans, iuxta eciam tenorem literarum originalium, quas genitor felicis recordacionis dominus noster Johannes marchio Moravie antedictus clarius et evidencius super dicta fundacione et bonis ipsius con- fectas ipsi monasterio tribuit, prout de verbo ad verbum lucidius in hiis continetur, eidem monasterio condescendentes libere damus et assignamus temporibus perpetuis possidenda. (Aus der gedr. Brünner Landtafel.) 20. Markgraf Jodok legt dem Brünner Kloster der Augustiner Eremiten die Güter Prac und Testitz in die Landtafel. Dt. cir. 19. Jänner 1376. Derenissimus princeps et dominus dominus Judocus marchio Moravie ex fundacione nova, quam olim serenissimus princeps dominus marchio genitor ipsius dominus Johannes pie recordacionis pro officio beatissime et gloriosissime Marie virginis, quod alias Mansionaria dicitur, perpetuo priori et conventui sancti Augustini ordinis fratrum heremitarum in sub- urbio Brunnensi, villam Pracz totam et integram exclusa curia arature cum suis perti- nenciis, et una curticula cum omnibus suis pertinenciis, villam Tesczicz totam, exceptis IIII laneis monasterii de Luca, cum omnibus et singulis iuribus et proprietatibus, pleno dominio,
Strana 21
21 nichil penitus sibi proprietatis reservans, dedit et vendidit perpetue possidendam inclusis iuri- bus moncium et vineis. (Aus der gedr. Brünner Landtafel.) 21. Johann von Lešan verkauft dem Augustiner Kloster in Sternberg einen Zins von fünf Mark und fünf Groschen in dem Dorfe Výšovitz. Dt. 20. Jänner 1376. Nos Johannes et uxor mea legitima domina Sbinka et Albertus progenitor noster de Lessan notumfacimus tenore presencium universis presentes literas inspecturis. Quod nos certo consilio prehabito cum amicis nostris veram nostram hereditatem, videlicet quinque marcas cum quinque grossis pragensium denariorum, sexaginta quatuor grossos pro marca qualibet computando, veri census annui in villa Vyssowicz cum hominibus et laneis et omnibus juribus libertatibus in villa et in campis cum pleno dominio et proprietate ac cum universis pertinenciis suis ad illas quinque marcas cum quinque grossis quomodolibet spectantibus, quibuscunque nominibus censeantur, nil penitus proprietatis aut dominii nobis in premissa villa Vissouicz quinque marcarum et quinque grossorum censibus prenominatis reservantes, honorabilius dominis Wenczeslao preposito et canonicis ac conventui monasterii novi cano- nicorum regularium in Sternberg presentibus et eorum posteris et racionabiliter vendidimus pro quinquaginta quatuor marcis grossorum ac numeri predictorum paratis et numeratis pecuniis nobis ad plenum persolutis per prefatos dominos prepositum, canonicus et conventum possidendos, tenendos et perpetue habendos sine nostro, heredum et amicorum nostrorum et aliorum quorumcunque quovis impedimento et contradiccione. Et promittimus bona et inviolabili fide, dictos census quinque marcarum cum quinque grossis prefatis dominis pre- posito, canonicis et conventui, qui nunc sunt et erunt pro tempore, juste et legitime exbrigare et libertare iuxta consuetudinem terre Moravie approbatam a concilio et abscussione et a quibuscunque impedientibus illos census et nichilominus dictos census supranominatis dominis intabulare cum universis pertinenciis, ut prefertur, in proximo dominorum in Olomucz colloquio nostra bona fide promittimus et debemus. Quod si non fecerimus, extunc quicunque ex nobis infrascriptis fideiussoribus nostris, quos constituimus, videlicet Dirsslauum de Stralech, Onsikonem de Czelechouicz et Stephanum de Seluticz, duo requisiti fuerint per dominum prepositum, canonicos et conventum, qui nunc sunt et erunt pro tempore, illi duo unus alium non expectando nec se per alterius absenciam excusando quilibet cum duobus equis et famulo obstagium verum et consuetum in civitate Stermberg prestare et observare tenebuntur et debebunt in hospicio probi viri, qui ipsis per prefatos dominos fuerit deputatum et ostensum et abinde non exire, donec dicti census quinque marcarum cum quinque grossis fuerint a quolibet impediente iuste et legitime exbrigati et intabulati in colloquio, ut superius exponitur, ac omnia alia et singula dampna, que prenominati domini prepositus, canonici et conventus perceperint quocumque modo in premissis et propter premissa per nos fuerint realiter et
21 nichil penitus sibi proprietatis reservans, dedit et vendidit perpetue possidendam inclusis iuri- bus moncium et vineis. (Aus der gedr. Brünner Landtafel.) 21. Johann von Lešan verkauft dem Augustiner Kloster in Sternberg einen Zins von fünf Mark und fünf Groschen in dem Dorfe Výšovitz. Dt. 20. Jänner 1376. Nos Johannes et uxor mea legitima domina Sbinka et Albertus progenitor noster de Lessan notumfacimus tenore presencium universis presentes literas inspecturis. Quod nos certo consilio prehabito cum amicis nostris veram nostram hereditatem, videlicet quinque marcas cum quinque grossis pragensium denariorum, sexaginta quatuor grossos pro marca qualibet computando, veri census annui in villa Vyssowicz cum hominibus et laneis et omnibus juribus libertatibus in villa et in campis cum pleno dominio et proprietate ac cum universis pertinenciis suis ad illas quinque marcas cum quinque grossis quomodolibet spectantibus, quibuscunque nominibus censeantur, nil penitus proprietatis aut dominii nobis in premissa villa Vissouicz quinque marcarum et quinque grossorum censibus prenominatis reservantes, honorabilius dominis Wenczeslao preposito et canonicis ac conventui monasterii novi cano- nicorum regularium in Sternberg presentibus et eorum posteris et racionabiliter vendidimus pro quinquaginta quatuor marcis grossorum ac numeri predictorum paratis et numeratis pecuniis nobis ad plenum persolutis per prefatos dominos prepositum, canonicus et conventum possidendos, tenendos et perpetue habendos sine nostro, heredum et amicorum nostrorum et aliorum quorumcunque quovis impedimento et contradiccione. Et promittimus bona et inviolabili fide, dictos census quinque marcarum cum quinque grossis prefatis dominis pre- posito, canonicis et conventui, qui nunc sunt et erunt pro tempore, juste et legitime exbrigare et libertare iuxta consuetudinem terre Moravie approbatam a concilio et abscussione et a quibuscunque impedientibus illos census et nichilominus dictos census supranominatis dominis intabulare cum universis pertinenciis, ut prefertur, in proximo dominorum in Olomucz colloquio nostra bona fide promittimus et debemus. Quod si non fecerimus, extunc quicunque ex nobis infrascriptis fideiussoribus nostris, quos constituimus, videlicet Dirsslauum de Stralech, Onsikonem de Czelechouicz et Stephanum de Seluticz, duo requisiti fuerint per dominum prepositum, canonicos et conventum, qui nunc sunt et erunt pro tempore, illi duo unus alium non expectando nec se per alterius absenciam excusando quilibet cum duobus equis et famulo obstagium verum et consuetum in civitate Stermberg prestare et observare tenebuntur et debebunt in hospicio probi viri, qui ipsis per prefatos dominos fuerit deputatum et ostensum et abinde non exire, donec dicti census quinque marcarum cum quinque grossis fuerint a quolibet impediente iuste et legitime exbrigati et intabulati in colloquio, ut superius exponitur, ac omnia alia et singula dampna, que prenominati domini prepositus, canonici et conventus perceperint quocumque modo in premissis et propter premissa per nos fuerint realiter et
Strana 22
22 ex toto refusa et restaurata. Nos igitur Dirslaus, Onsiko et Stephanus prenominati pro pre- fatis Henslino, domina Sbinka et Alberto filio eorum cum ipsis et pro ipsis ac unanimiter omnes in solidum de certa nostra sciencia promittimus et eciam fideiubemus sub omni modo et forma, ut superius in his literis est descriptum, et eciam omnia et singula in omnibus et per omnia nostra fide bona promittimus inplere prefatis dominis Wenczlao preposito, ca- nonicis et conventui novi monasterii in Stermberg superius notatis premissa et singula supra scripta ad manus reverendi domini Alberti episcopi Luthomisslensis tam nos principales quam nos fideiussores promittimus bona fide inviolabiliter observare. In cuius rei testimonium et fidem pleniorem sigilla nostra in solidum duximus appendenda. Datum anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo sexto in die sanctorum Fabiani et Sebastiani martirum beatorum. (Orig. Perg. 5 h. Sig. im mähr. Land. Archive. — Das Siegel des Dirslaus zeigt das Wappen der Kraváře.) 22. Benesch von Wildenberg bekennt, dem Dominikanerkloster in Brünn 50 Mark schuldig zu sein. Dt. 24. Jänner 1376 s. l. Nos Benessius de Wildenberg alias de Busaw notum facimus universis, quod ex testato olim divae recordationis domini Potonis fratris nostri de Wildenberg tenemur vene- randae religionis fratribus priori et conventui ordinis praedicatorum domus sancti Michaelis in Bruna de vero debito quinquaginta marcas grossorum denariorum pragensium moravici numeri et pagamenti pro anniversario dicti domini Potonis et suorum praedecessorum singulis annis peragendo destinatas, quas quidem pecunias promittimus nos Benessius praedictus, Proczko natus eiusdem et tituli, et Pota de Wildenberg dictus Saczler bona nostra fide sine dolo quolibet omnes in solidum manuque coniuncta et indivisa dictis fratribus in grossis duntaxat denariis praedictis solvere et numerare, hinc a festo sancti Georgii nunc proxime venturo per quinque annos continue revolvendos, necnon eisdem fratribus medio tempore singulis annis quinque marcas nomine veri census dictorum denariorum porrigere et in Brunam ad eorum conventum eis deferre, tertiam dimidiam videlicet marcas in Georgii incipiendo pro- xime nunc venturo et tertiam dimidiam marcas in Michaelis beatorum festis. Quorum ter- minos si quos vel quem eorum alterum in solutione debiti sui neglexerimus, ex tunc statim elapsis quindecim diebus census sic neglectos praedicti fratres in nostra in solidum dampna reci- piant inter Judaeos et Christianos nostro in solidum periculo sarcienda. Si vero capitalis pecunia negligeretur, ex tunc duo nostrum in solidum, qui cum a dictis fratribus monebuntur, quilibet eorum cum uno famulo et duobus equis obstagium verum et solitum in civitate Bruna et domo honesta ipsis per eosdem fratres deputata praestabunt intemerate. Quo ob- stagio quatuordecim diebus a die monitionis huiusmodi continuis praestito vel non praestito, dicto debito nondum soluto, mox id ipsum principale debitum in nostra omnium in solidum dampna praedicti fratres recipiant inter Judaeos et Christianos nostro in solidum periculo
22 ex toto refusa et restaurata. Nos igitur Dirslaus, Onsiko et Stephanus prenominati pro pre- fatis Henslino, domina Sbinka et Alberto filio eorum cum ipsis et pro ipsis ac unanimiter omnes in solidum de certa nostra sciencia promittimus et eciam fideiubemus sub omni modo et forma, ut superius in his literis est descriptum, et eciam omnia et singula in omnibus et per omnia nostra fide bona promittimus inplere prefatis dominis Wenczlao preposito, ca- nonicis et conventui novi monasterii in Stermberg superius notatis premissa et singula supra scripta ad manus reverendi domini Alberti episcopi Luthomisslensis tam nos principales quam nos fideiussores promittimus bona fide inviolabiliter observare. In cuius rei testimonium et fidem pleniorem sigilla nostra in solidum duximus appendenda. Datum anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo sexto in die sanctorum Fabiani et Sebastiani martirum beatorum. (Orig. Perg. 5 h. Sig. im mähr. Land. Archive. — Das Siegel des Dirslaus zeigt das Wappen der Kraváře.) 22. Benesch von Wildenberg bekennt, dem Dominikanerkloster in Brünn 50 Mark schuldig zu sein. Dt. 24. Jänner 1376 s. l. Nos Benessius de Wildenberg alias de Busaw notum facimus universis, quod ex testato olim divae recordationis domini Potonis fratris nostri de Wildenberg tenemur vene- randae religionis fratribus priori et conventui ordinis praedicatorum domus sancti Michaelis in Bruna de vero debito quinquaginta marcas grossorum denariorum pragensium moravici numeri et pagamenti pro anniversario dicti domini Potonis et suorum praedecessorum singulis annis peragendo destinatas, quas quidem pecunias promittimus nos Benessius praedictus, Proczko natus eiusdem et tituli, et Pota de Wildenberg dictus Saczler bona nostra fide sine dolo quolibet omnes in solidum manuque coniuncta et indivisa dictis fratribus in grossis duntaxat denariis praedictis solvere et numerare, hinc a festo sancti Georgii nunc proxime venturo per quinque annos continue revolvendos, necnon eisdem fratribus medio tempore singulis annis quinque marcas nomine veri census dictorum denariorum porrigere et in Brunam ad eorum conventum eis deferre, tertiam dimidiam videlicet marcas in Georgii incipiendo pro- xime nunc venturo et tertiam dimidiam marcas in Michaelis beatorum festis. Quorum ter- minos si quos vel quem eorum alterum in solutione debiti sui neglexerimus, ex tunc statim elapsis quindecim diebus census sic neglectos praedicti fratres in nostra in solidum dampna reci- piant inter Judaeos et Christianos nostro in solidum periculo sarcienda. Si vero capitalis pecunia negligeretur, ex tunc duo nostrum in solidum, qui cum a dictis fratribus monebuntur, quilibet eorum cum uno famulo et duobus equis obstagium verum et solitum in civitate Bruna et domo honesta ipsis per eosdem fratres deputata praestabunt intemerate. Quo ob- stagio quatuordecim diebus a die monitionis huiusmodi continuis praestito vel non praestito, dicto debito nondum soluto, mox id ipsum principale debitum in nostra omnium in solidum dampna praedicti fratres recipiant inter Judaeos et Christianos nostro in solidum periculo
Strana 23
23 sarcienda et nichilominus dictum illese servabitur obstagium nullo jure tam diu interrum- pendum, donec memoratis fratribus dictum debitum cum dampnis singulis et universis quovis modo inde notabiliter contractis ac suo quolibet interesse integre persolvemus sine qualibet in contrarium actione canonica vel civili. Sub harum nostris in testimonium et nobilis domini Pothae de Hollenstein et strenuorum virorum et dominorum Machniconis de Drahotausch, Petri dicti Schrzetin de Sdanitz, Henrici de Newogicz testium instanter rogatorum sigillis dedimus testimonio literarum. In vigilia conversionis sancti Pauli anno domini millesimo tre- centesimo septuagesimo sexto. (Spätere, aus dem Originale entnommene Abschrift in der Bočekschen Sammlung n. 5423 im Land. Archive. Wohin das Orig. gelangte, ist unbekannt.) 23. Petr von Zahrádka tritt dem Bartos v. Cerveny unter gewissen Bedingungen 7 Schock jährl. Zinses in Zahrádka und Dvořec ab. Dt. 25. Jänner 1376. s. l. Ego Petrus dictus Peczenecz de Zahradka venditor bonorum subscriptorum, Bene- schius de Olsan, Domaslaus de Olesny, Rynart de Prosty, necnon Nicolaus de Prosty fide- iussores eiusdem tenore presencium recognoscimus. Quod Barthossyo de Czerweny, uxori sue ac heredibus eorum racione mutue commutacionis bonorum seu hereditatum, videlicet dotalicium uxorum nostrarum condescendimus de septem sexagenis grossorum pragensium denariorum, videlicet in Zahradka sex sexagenas minus octo grossos census annuatim, et in Dworzecz unam sexagenam et octo grossos census annuatim cum omni iure, libertate et voluntate eadem, sicuti solus tenui et possedi, jure hereditario ad habendum, tenendum, uti- fruendum et possidendum et in usus eorum secundum eorum placitum convertendum. Hoc tamen incluso, quod dictus Barthossius et sui heredes de siluis meis, dictis bonis adiacenti- bus, pro necessitate eorum videlicet pro edificiis emendandis seu edificandis necnon ad con- burendum et homines sui in dictis bonis existentes et hoc si comoda seu edificia eorum per voraginem ignis, quod absit, essent consumpta, debent procurare et adducere, quantum volunt ; hoc tamen interiecto, quod domina Raczka, dicti Barthossii conthoralis, super eadem bona racione veri eius dotalicii debet induci et eadem debent ei resignari sine quouis im- pedimento. Et promittimus nos omnes predicti manu coniuncta sine malo zelo, dictum censum in villis predictis dicto Barthossio uxori sue ac heredibus eorum in tabulas terre Morauie inponere in ciuitate Brunne et intabulare, cum primum ibidem dies placiti fuerit celebrata et dicte tabule ibidem fuerint aperte, iuxta dicte terre morem et conswetudinem aprobatam. Si autem in dicta intabulacione racione infirmitatis aut aliorum arduorum negociorum dicta bona non intabularemus, extunc in alio termino videlicet die placiti inde sequenti promittimus et debemus dicta bona predictis intabulare. Si autem hoc non faceremus, extunc promitti- mus et debemus bona fide sine malo zelo obstagium debitum et consuetum duo nostrum, quicunque per predictos seu vnum ex ipsis moniti fuerimus, vnus alium non expectando,
23 sarcienda et nichilominus dictum illese servabitur obstagium nullo jure tam diu interrum- pendum, donec memoratis fratribus dictum debitum cum dampnis singulis et universis quovis modo inde notabiliter contractis ac suo quolibet interesse integre persolvemus sine qualibet in contrarium actione canonica vel civili. Sub harum nostris in testimonium et nobilis domini Pothae de Hollenstein et strenuorum virorum et dominorum Machniconis de Drahotausch, Petri dicti Schrzetin de Sdanitz, Henrici de Newogicz testium instanter rogatorum sigillis dedimus testimonio literarum. In vigilia conversionis sancti Pauli anno domini millesimo tre- centesimo septuagesimo sexto. (Spätere, aus dem Originale entnommene Abschrift in der Bočekschen Sammlung n. 5423 im Land. Archive. Wohin das Orig. gelangte, ist unbekannt.) 23. Petr von Zahrádka tritt dem Bartos v. Cerveny unter gewissen Bedingungen 7 Schock jährl. Zinses in Zahrádka und Dvořec ab. Dt. 25. Jänner 1376. s. l. Ego Petrus dictus Peczenecz de Zahradka venditor bonorum subscriptorum, Bene- schius de Olsan, Domaslaus de Olesny, Rynart de Prosty, necnon Nicolaus de Prosty fide- iussores eiusdem tenore presencium recognoscimus. Quod Barthossyo de Czerweny, uxori sue ac heredibus eorum racione mutue commutacionis bonorum seu hereditatum, videlicet dotalicium uxorum nostrarum condescendimus de septem sexagenis grossorum pragensium denariorum, videlicet in Zahradka sex sexagenas minus octo grossos census annuatim, et in Dworzecz unam sexagenam et octo grossos census annuatim cum omni iure, libertate et voluntate eadem, sicuti solus tenui et possedi, jure hereditario ad habendum, tenendum, uti- fruendum et possidendum et in usus eorum secundum eorum placitum convertendum. Hoc tamen incluso, quod dictus Barthossius et sui heredes de siluis meis, dictis bonis adiacenti- bus, pro necessitate eorum videlicet pro edificiis emendandis seu edificandis necnon ad con- burendum et homines sui in dictis bonis existentes et hoc si comoda seu edificia eorum per voraginem ignis, quod absit, essent consumpta, debent procurare et adducere, quantum volunt ; hoc tamen interiecto, quod domina Raczka, dicti Barthossii conthoralis, super eadem bona racione veri eius dotalicii debet induci et eadem debent ei resignari sine quouis im- pedimento. Et promittimus nos omnes predicti manu coniuncta sine malo zelo, dictum censum in villis predictis dicto Barthossio uxori sue ac heredibus eorum in tabulas terre Morauie inponere in ciuitate Brunne et intabulare, cum primum ibidem dies placiti fuerit celebrata et dicte tabule ibidem fuerint aperte, iuxta dicte terre morem et conswetudinem aprobatam. Si autem in dicta intabulacione racione infirmitatis aut aliorum arduorum negociorum dicta bona non intabularemus, extunc in alio termino videlicet die placiti inde sequenti promittimus et debemus dicta bona predictis intabulare. Si autem hoc non faceremus, extunc promitti- mus et debemus bona fide sine malo zelo obstagium debitum et consuetum duo nostrum, quicunque per predictos seu vnum ex ipsis moniti fuerimus, vnus alium non expectando,
Strana 24
24 quilibet cum vno famulo et duobus equis in ciuitate Gyemnycz in hospicio nobis per ipsos deputato super sexaginta sexagenas grossorum subintrare mansuri ibidem, sicuti iuris et moris obstagialis expostulat et requirit et abinde super nullum ius exituri, donec dicte sexa- ginta sexagene una cum dampnis exinde perceptis non fuerint predictis persolute. Harum nostrarum, quibus sigilla nostra presentibus sunt appensa, testimonio literarum. Datum et actum Anno domini Millesimo trecentesimo sexagesimo sexto in die conversionis sancti Pauli Appostoli gloriosi. (Orig. Perg. 5 h. Sig., wovon das zweite abgerissen, im Olm. Kapitelarchive.) 24. Olmützer Kapitelstatut 22. Februar 1376. Anno dom. 1376 in capitulo generali festi Kathedre s. Petri in stuba domini Laurencii ordinatum et statutum est, quod deinceps occurrente steura regali obedienciarius maioris obediencie mediam marcam et non plus debet habere de remanencia. (Aus dem Codex E. I. 40 p. 15 im Olm. Kapitelarchive.) 25. Das Olmützer Kapitel genehmigt den Verkauf des Hofes in Prikaz. Dt. Olmütz 27. Februar 1376. Nos Bedericus decanus et capitulum Olomucense notumfacimus presencium inspec- toribus uniuersis, quod honorabilis vir dominus Henricus de Poczenicz, perpetuus vicarius nostre Olom. ecclesie, curiam in Przikaz ad vicariam eiusdem domini Henrici cum agris et cum omnibus suis juribus pertinentem, de nostro communi consensu et maturo consilio et deli- beracione inter nos factis in nostro generali capitulo, quod celebrari solet in Cathedra sancti Petri Apostoli et sequentibus diebus, ut condicio predicte vicarie fieret melior, discreto viro Andree de Cornicz, aduocato in Luthouia, uxori sue, liberis, heredibus et legitimis succes- soribus pro certa pecuniarum summa vendidit, in qua solutus est totaliter et pagatus, taliter, quod dictus Andreas, uxor, liberi, heredes et legitimi successores singulis annis prefato domino Henrico et successoribus, vicariis ecclesie Olomucensis, qui pro tempore fuerint, quatuor marcas grossorum pragensium, sexaginta quatuor grossos pragenses pro marca com- putando, videlicet duas marcas in festo Penthecostes et duas reliquas in festo s. Martini pontificis racione annui et perpetui census censuare debent cum effectu. Quibus solutis pre- fatus Andreas, uxor, liberi, heredes legitimi successores vel eiusdem curie possessores ad nichil aliud dandum soluendum et faciendum nisi ad dandum steuram regalem tenebuntur, cuius quidem de ipsa curia solucioni predicti Andreas uxor, liberi, heredes ac legitimi Successores coram judice ville in Prikaz sicut ceteri homines eiusdem ville Prikaz in casibus
24 quilibet cum vno famulo et duobus equis in ciuitate Gyemnycz in hospicio nobis per ipsos deputato super sexaginta sexagenas grossorum subintrare mansuri ibidem, sicuti iuris et moris obstagialis expostulat et requirit et abinde super nullum ius exituri, donec dicte sexa- ginta sexagene una cum dampnis exinde perceptis non fuerint predictis persolute. Harum nostrarum, quibus sigilla nostra presentibus sunt appensa, testimonio literarum. Datum et actum Anno domini Millesimo trecentesimo sexagesimo sexto in die conversionis sancti Pauli Appostoli gloriosi. (Orig. Perg. 5 h. Sig., wovon das zweite abgerissen, im Olm. Kapitelarchive.) 24. Olmützer Kapitelstatut 22. Februar 1376. Anno dom. 1376 in capitulo generali festi Kathedre s. Petri in stuba domini Laurencii ordinatum et statutum est, quod deinceps occurrente steura regali obedienciarius maioris obediencie mediam marcam et non plus debet habere de remanencia. (Aus dem Codex E. I. 40 p. 15 im Olm. Kapitelarchive.) 25. Das Olmützer Kapitel genehmigt den Verkauf des Hofes in Prikaz. Dt. Olmütz 27. Februar 1376. Nos Bedericus decanus et capitulum Olomucense notumfacimus presencium inspec- toribus uniuersis, quod honorabilis vir dominus Henricus de Poczenicz, perpetuus vicarius nostre Olom. ecclesie, curiam in Przikaz ad vicariam eiusdem domini Henrici cum agris et cum omnibus suis juribus pertinentem, de nostro communi consensu et maturo consilio et deli- beracione inter nos factis in nostro generali capitulo, quod celebrari solet in Cathedra sancti Petri Apostoli et sequentibus diebus, ut condicio predicte vicarie fieret melior, discreto viro Andree de Cornicz, aduocato in Luthouia, uxori sue, liberis, heredibus et legitimis succes- soribus pro certa pecuniarum summa vendidit, in qua solutus est totaliter et pagatus, taliter, quod dictus Andreas, uxor, liberi, heredes et legitimi successores singulis annis prefato domino Henrico et successoribus, vicariis ecclesie Olomucensis, qui pro tempore fuerint, quatuor marcas grossorum pragensium, sexaginta quatuor grossos pragenses pro marca com- putando, videlicet duas marcas in festo Penthecostes et duas reliquas in festo s. Martini pontificis racione annui et perpetui census censuare debent cum effectu. Quibus solutis pre- fatus Andreas, uxor, liberi, heredes legitimi successores vel eiusdem curie possessores ad nichil aliud dandum soluendum et faciendum nisi ad dandum steuram regalem tenebuntur, cuius quidem de ipsa curia solucioni predicti Andreas uxor, liberi, heredes ac legitimi Successores coram judice ville in Prikaz sicut ceteri homines eiusdem ville Prikaz in casibus
Strana 25
25 emergentibus debent respondere . . . . . In quorum omnium testimonium inperpetuum vali- turum presentes literas scribi iussimus sigilli nostri minoris appensione munitas. Datum Olomucz in nostro generali Capitulo feria quarta post festum Cathedre s. Petri Anno do- mini Millesimo Trecentesimo Septuagesimo sexto. (Nach einer einfachen Abschrift im Olm. Kapitelarchive.) 26. Unka von Majetein bekennt, gewisse Güter in Tršitz und Bělá vom Markgrafen Jodok zu Lehen erhalten zu haben. Dt. Brünn 2. März 1376. Ego Hunko de Magietin notumfacio tenore presencium universis. Quod ab illustri principe et domino, domino Jodoco marchione et domino terre Moravie domino meo gene- rosissimo, in reconpensam serviciorum per me sibi exhibitorum, bona sua videlicet in villa Trssicz duodecim laneos, quatuor thabernas, duos ortos et curiam unius arature, et in villa Byela terciam partem bonorum, que ibi fore noscuntur, cum omnibus eorum pertinenciis, utilitatibus, juribus, dominio, fructibus, proventibus et obvencionibus universis, quibuscunque nominibus censeantur, pro me et heredibus meis masculini dumptaxat sexus verum in feudum suscepi, promittens predictis cum heredibus bona mea fide de predictis bonis omnibus et eorum pertinenciis universis iuxta quantitatem eorum et prout se extendunt, prefato domino marchioni, heredibus et successoribus suis, marchionibus Moravie servire, obedire, obsequi fideliter et parere, sicuti veri feudales suis naturalibus et legittimis dominis obediunt, ser- viunt, obsecuntur et parent. In cuius rei testimonium sigillum meum et ad mee peticionis instanciam nobilium virorum dominorum Johannis senioris de Mesirziecz, Johannis de Byethow, Stiborii de Czinburk et Petri Hecht de Rossicz, prefati domini marchionis feudalium, sigilla presentibus sunt appensa. Scriptum Brunne dominica prima in quadragesima, qua canitur Invocavit anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo sexto. (Orig. Perg. 5 h. Sig. im mähr. Landes-Archive.) 27. Peter Fischer von Altbrünn kauft einen jährlichen Zins von Gertrud der Subpriorin des Klosters Schwester Herburg. Dt. Brünn 3. Marz 1376. In nomine domini amen. Anno a nativitate domini millesimo trecentesimo septua- gesimo sexto, indiccione quarta decima, die tercia, mense Marti, in monasterio sancte Marie virginis, alias dicto Suesterherbok (sic) in parva stuba priorisse, in civitate Brunensi Olo- mucensis diocesis, hora quasi vesperorum, pontificatus sanctissimi in christo patris ac domini nostri Gregorii divina providentia pape XI. anno VI°, in mei notarii publici et testium pre- sencia subscriptorum constitutus personaliter discretus vir et honestus Petrus piscator de
25 emergentibus debent respondere . . . . . In quorum omnium testimonium inperpetuum vali- turum presentes literas scribi iussimus sigilli nostri minoris appensione munitas. Datum Olomucz in nostro generali Capitulo feria quarta post festum Cathedre s. Petri Anno do- mini Millesimo Trecentesimo Septuagesimo sexto. (Nach einer einfachen Abschrift im Olm. Kapitelarchive.) 26. Unka von Majetein bekennt, gewisse Güter in Tršitz und Bělá vom Markgrafen Jodok zu Lehen erhalten zu haben. Dt. Brünn 2. März 1376. Ego Hunko de Magietin notumfacio tenore presencium universis. Quod ab illustri principe et domino, domino Jodoco marchione et domino terre Moravie domino meo gene- rosissimo, in reconpensam serviciorum per me sibi exhibitorum, bona sua videlicet in villa Trssicz duodecim laneos, quatuor thabernas, duos ortos et curiam unius arature, et in villa Byela terciam partem bonorum, que ibi fore noscuntur, cum omnibus eorum pertinenciis, utilitatibus, juribus, dominio, fructibus, proventibus et obvencionibus universis, quibuscunque nominibus censeantur, pro me et heredibus meis masculini dumptaxat sexus verum in feudum suscepi, promittens predictis cum heredibus bona mea fide de predictis bonis omnibus et eorum pertinenciis universis iuxta quantitatem eorum et prout se extendunt, prefato domino marchioni, heredibus et successoribus suis, marchionibus Moravie servire, obedire, obsequi fideliter et parere, sicuti veri feudales suis naturalibus et legittimis dominis obediunt, ser- viunt, obsecuntur et parent. In cuius rei testimonium sigillum meum et ad mee peticionis instanciam nobilium virorum dominorum Johannis senioris de Mesirziecz, Johannis de Byethow, Stiborii de Czinburk et Petri Hecht de Rossicz, prefati domini marchionis feudalium, sigilla presentibus sunt appensa. Scriptum Brunne dominica prima in quadragesima, qua canitur Invocavit anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo sexto. (Orig. Perg. 5 h. Sig. im mähr. Landes-Archive.) 27. Peter Fischer von Altbrünn kauft einen jährlichen Zins von Gertrud der Subpriorin des Klosters Schwester Herburg. Dt. Brünn 3. Marz 1376. In nomine domini amen. Anno a nativitate domini millesimo trecentesimo septua- gesimo sexto, indiccione quarta decima, die tercia, mense Marti, in monasterio sancte Marie virginis, alias dicto Suesterherbok (sic) in parva stuba priorisse, in civitate Brunensi Olo- mucensis diocesis, hora quasi vesperorum, pontificatus sanctissimi in christo patris ac domini nostri Gregorii divina providentia pape XI. anno VI°, in mei notarii publici et testium pre- sencia subscriptorum constitutus personaliter discretus vir et honestus Petrus piscator de
Strana 26
26 antiqua Bruna Olomucensis diocesis nomine suo et heredum suorum ac nomine Elizabet, relicte quondam Johannis de Griluvicz, emit unum fertonem census iusta, vera et legitima empcione pro quinque fertonibus grossorum denariorum argenteorum pragensium, sedecem grossos pro fertone quolibet computando, apud sanctimonialem feminam nomine Gerdrudem subpriorissam monasterii sancte Marie, alias dicto Suesterherbork predicto, quam pecuniam mox et immediate coram infrascriptis testibus eidem Gerdrude dedit, numeravit et omnimode persolvit, quem censum in suo et in Elizabet ortis dicta Gerdrudis habuit, tenuit et rexit ac singulis annis ab ipsis Petro et Elizabet et ab eorum ortis, qui sunt iuxta ortum Nicolai dicti Brother et ab alio latere iuxta ortum dictum Rosberger in Griluvicz situati, percepit et recepit dictum fertonem census, quem censum eisdem Petro et heredibus suis ac dicte Elizabet per quendam pileum, quem tunc in manibus tenuit, coram subnotatis testibus, libere resignavit omni iure, modo et forma, quibus ipsa Gerdrudis habuit, tenuit, possedit et rexit dictum censum. Insuper omnimode renunciavit omnibus iuribus, literis et occupacionibus quibuscunque tam ex parte conventus quam eciam ex parte sua nunc et in evum in dicto censu. De qua quidem empcione et resignacione dicti census prefatus Petrus piscator petivit sibi per me notarium fieri publicum instrumentum. Acta sunt hec in Bruna sub anno, indiccione, die, mense, loco, hora et pontificatus suprascriplis presentibus venerabilibus viris et dominis fratre Zavissio priore, fratre Johanne dicto Czulber subpriore domus sancti Michaelis fratrum predicatorum in Bruna, domicella Dorothea priorissa dicti monasterii, Petro dicto Liseck canonico ecclesie sancti Petri in Bruna et preposito dicti monasterii ac Petro presbytero de Gumayn, eiusdem monasterii capellano, testibus fidedignis ad predicta vocatis specialiter et rogatis. Et ego Hermannus quondam Philippi clericus Olom . . . notarius elc. Et hanc dictionem annis sub tali signo non merito sed errore in nona linea obmissam hic pro- pria manu scripsi. Insuper Marci dicti Funex et Ditlini dicti Wolczgot scabinorum Brunen- sium sigilla . . . . presentibus sunt appensa. (Orig. Perg. 5 h. Sig. im Archive des Königinklosters Lit. R. num. 6 im Landes-Archive.) 28. Markgraf Jodok bestättigt der Stadt Ung. Brod das ihr vom Markgrafen Johann ddo. Brünn 16. Dezbr. 1351 ertheilte Privilegium. Dt. Spielberg 6. Marz 1376. Ve jméno svaté a nerozdílné trojice amen. Jošt z Boží milosti markrabí a pán země moravské ku paměti věčné známo činíme tímto listem vuobec tak nynějším jako i budoucím, že ačkoliv naše dobrovolnost k každým dobře zasloužilým, kteréž širokost našeho markrabství obsahuje, štědrá jest, k těm však našeho uráčení pravici štědřejší ráčí vztahovati, kteréžto mnohonásobné cnosti a šlechetnosti, zásluhy a také samé věrnosti ustavičná uslužnost vychvalují. Jistě vedle měšťanů Brodu Uherského našich věrných milých přednešené po- nížené, jakž v sobě obsahovala, prosby, abychom privilegium jim od nejjasnějšího knížete
26 antiqua Bruna Olomucensis diocesis nomine suo et heredum suorum ac nomine Elizabet, relicte quondam Johannis de Griluvicz, emit unum fertonem census iusta, vera et legitima empcione pro quinque fertonibus grossorum denariorum argenteorum pragensium, sedecem grossos pro fertone quolibet computando, apud sanctimonialem feminam nomine Gerdrudem subpriorissam monasterii sancte Marie, alias dicto Suesterherbork predicto, quam pecuniam mox et immediate coram infrascriptis testibus eidem Gerdrude dedit, numeravit et omnimode persolvit, quem censum in suo et in Elizabet ortis dicta Gerdrudis habuit, tenuit et rexit ac singulis annis ab ipsis Petro et Elizabet et ab eorum ortis, qui sunt iuxta ortum Nicolai dicti Brother et ab alio latere iuxta ortum dictum Rosberger in Griluvicz situati, percepit et recepit dictum fertonem census, quem censum eisdem Petro et heredibus suis ac dicte Elizabet per quendam pileum, quem tunc in manibus tenuit, coram subnotatis testibus, libere resignavit omni iure, modo et forma, quibus ipsa Gerdrudis habuit, tenuit, possedit et rexit dictum censum. Insuper omnimode renunciavit omnibus iuribus, literis et occupacionibus quibuscunque tam ex parte conventus quam eciam ex parte sua nunc et in evum in dicto censu. De qua quidem empcione et resignacione dicti census prefatus Petrus piscator petivit sibi per me notarium fieri publicum instrumentum. Acta sunt hec in Bruna sub anno, indiccione, die, mense, loco, hora et pontificatus suprascriplis presentibus venerabilibus viris et dominis fratre Zavissio priore, fratre Johanne dicto Czulber subpriore domus sancti Michaelis fratrum predicatorum in Bruna, domicella Dorothea priorissa dicti monasterii, Petro dicto Liseck canonico ecclesie sancti Petri in Bruna et preposito dicti monasterii ac Petro presbytero de Gumayn, eiusdem monasterii capellano, testibus fidedignis ad predicta vocatis specialiter et rogatis. Et ego Hermannus quondam Philippi clericus Olom . . . notarius elc. Et hanc dictionem annis sub tali signo non merito sed errore in nona linea obmissam hic pro- pria manu scripsi. Insuper Marci dicti Funex et Ditlini dicti Wolczgot scabinorum Brunen- sium sigilla . . . . presentibus sunt appensa. (Orig. Perg. 5 h. Sig. im Archive des Königinklosters Lit. R. num. 6 im Landes-Archive.) 28. Markgraf Jodok bestättigt der Stadt Ung. Brod das ihr vom Markgrafen Johann ddo. Brünn 16. Dezbr. 1351 ertheilte Privilegium. Dt. Spielberg 6. Marz 1376. Ve jméno svaté a nerozdílné trojice amen. Jošt z Boží milosti markrabí a pán země moravské ku paměti věčné známo činíme tímto listem vuobec tak nynějším jako i budoucím, že ačkoliv naše dobrovolnost k každým dobře zasloužilým, kteréž širokost našeho markrabství obsahuje, štědrá jest, k těm však našeho uráčení pravici štědřejší ráčí vztahovati, kteréžto mnohonásobné cnosti a šlechetnosti, zásluhy a také samé věrnosti ustavičná uslužnost vychvalují. Jistě vedle měšťanů Brodu Uherského našich věrných milých přednešené po- nížené, jakž v sobě obsahovala, prosby, abychom privilegium jim od nejjasnějšího knížete
Strana 27
27 a pána pana Jana slavné paměti markrabí moravského, otce našeho nejmilejšího, milostivě nadané a všecky věci v témž nadání obsažené, výšřečeným měšťanům našim a jich městu dotčenému z dobrotivosti nám přirozené ujistiti, upevniti, potvrditi a obnoviti milostivě ráčili, kteréžto nadání ve všem zní jakž následuje. (vid. B. 8 p. 97 n. 132.) — My tedy na již psaných měšťanův našich upřímé čistoty horlivost a vnitřní věrnosti stálost a jiných cností zásluhy očima mysli naší jasněji vzhledajíce jich sníženým prosbám jakožto sprave- dlivým a náležitým jsouc naklonění řečené privilegium nebo obdarování jakž nahoře slovo od slova jest vyrčeno, také i všecko a obzvláštní v něm obsažené s dobrým rozmyslem a z jistého našeho vědomí ujišťujeme, utvrzujeme a výš jmenovaným našim měšťanům a městu našemu častopsanému ve všem obnovujeme a mocí listu tohoto přítomného potvrzujeme, chtíce tomu, aby řečené obdarování se všemi svými a každými punkty a klauzuly skrze nás, jak dotčeno, ujištěné, upevněné, obnovené neporušitedlné ustavičnosti věčnou stálost obdrželo. A na svědomí toho pečet naši k tomuto listu přivěsiti sme poručili. Dán na Spilnberce hradě našem ve čtvrtek po neděli postní, v kterouž se zpívá Invocavit léta Páně tisícího třístého sedmdesátého šestého. Ubersetzung aus dem XVI. Jahrhdt. des abhanden gekommenen Originales in der Bočekschen Sammlung n. 6836 im mähr. Landesarchive.) 29. Beneš von Kravař etc. verbürgen sich der Frau des Sezema von Calonitz die Morgengabe aus der Landtafel zu löschen. Dt. 9. März 1376. Wir Benesch von Crawar, gesessen zu Chrumnaw selb geschol, Dirslaw von Crawar gesessen zu Fulnek, Jesk von Chueperch und Bohunk von Stihnicz zugeluber und mitpurgen voriehen und tun chunt an disem priefe, das wir geluben und vorhaisen mit gesampter hant und ungetaylt dem edeln herrn, herrn Waczlaw und Ratibori seinem pruder von Misliboricz und auch zu getrewer hant dem edlen herrn, herrn Hansen von Leuchten- purch herrn zu Wetow, dy morgengab der edlen vrau Sezams weib etbenn gesprochen von Czalonicz, dy sy gehabt hat in dem dorffe zu Churhaw, an dem ersten lantgesprech aus der lanttavel zu legen. Tet wir des nicht, welich zwen under uns gemant wirt von dem egenannten herrn Waczlaw und Ratybori seynem pruder und von herrn Hansen von Vetaw yecleicher mit aynem chnechte und mit zwayn pherden sullen laysten in dy stat gen Brünne in eyn erber gasthaus, wo in von den vorgenannten gezaiget wirt und do laisten als innelegers recht und gewonhait ist in dem lande zu Merhern und aus der lai- stunge nich chomen auf chain recht, es wert dann dem vorgenannten herrn Waczlaw und Ratibori, seynem pruder und auch herrn Hansen von Wetaw aller der schaden, den die des nemet, den sie beweisen mochten, von uns und von unsern erben wert ganz uud gar vergolten und schol unser schade seyn und nicht der ir. Und zu eyner steten sicherhait geb wir in den priff vorsigilt mit unsern anhangunden insigeln, der geben ist nach Cristus 4*
27 a pána pana Jana slavné paměti markrabí moravského, otce našeho nejmilejšího, milostivě nadané a všecky věci v témž nadání obsažené, výšřečeným měšťanům našim a jich městu dotčenému z dobrotivosti nám přirozené ujistiti, upevniti, potvrditi a obnoviti milostivě ráčili, kteréžto nadání ve všem zní jakž následuje. (vid. B. 8 p. 97 n. 132.) — My tedy na již psaných měšťanův našich upřímé čistoty horlivost a vnitřní věrnosti stálost a jiných cností zásluhy očima mysli naší jasněji vzhledajíce jich sníženým prosbám jakožto sprave- dlivým a náležitým jsouc naklonění řečené privilegium nebo obdarování jakž nahoře slovo od slova jest vyrčeno, také i všecko a obzvláštní v něm obsažené s dobrým rozmyslem a z jistého našeho vědomí ujišťujeme, utvrzujeme a výš jmenovaným našim měšťanům a městu našemu častopsanému ve všem obnovujeme a mocí listu tohoto přítomného potvrzujeme, chtíce tomu, aby řečené obdarování se všemi svými a každými punkty a klauzuly skrze nás, jak dotčeno, ujištěné, upevněné, obnovené neporušitedlné ustavičnosti věčnou stálost obdrželo. A na svědomí toho pečet naši k tomuto listu přivěsiti sme poručili. Dán na Spilnberce hradě našem ve čtvrtek po neděli postní, v kterouž se zpívá Invocavit léta Páně tisícího třístého sedmdesátého šestého. Ubersetzung aus dem XVI. Jahrhdt. des abhanden gekommenen Originales in der Bočekschen Sammlung n. 6836 im mähr. Landesarchive.) 29. Beneš von Kravař etc. verbürgen sich der Frau des Sezema von Calonitz die Morgengabe aus der Landtafel zu löschen. Dt. 9. März 1376. Wir Benesch von Crawar, gesessen zu Chrumnaw selb geschol, Dirslaw von Crawar gesessen zu Fulnek, Jesk von Chueperch und Bohunk von Stihnicz zugeluber und mitpurgen voriehen und tun chunt an disem priefe, das wir geluben und vorhaisen mit gesampter hant und ungetaylt dem edeln herrn, herrn Waczlaw und Ratibori seinem pruder von Misliboricz und auch zu getrewer hant dem edlen herrn, herrn Hansen von Leuchten- purch herrn zu Wetow, dy morgengab der edlen vrau Sezams weib etbenn gesprochen von Czalonicz, dy sy gehabt hat in dem dorffe zu Churhaw, an dem ersten lantgesprech aus der lanttavel zu legen. Tet wir des nicht, welich zwen under uns gemant wirt von dem egenannten herrn Waczlaw und Ratybori seynem pruder und von herrn Hansen von Vetaw yecleicher mit aynem chnechte und mit zwayn pherden sullen laysten in dy stat gen Brünne in eyn erber gasthaus, wo in von den vorgenannten gezaiget wirt und do laisten als innelegers recht und gewonhait ist in dem lande zu Merhern und aus der lai- stunge nich chomen auf chain recht, es wert dann dem vorgenannten herrn Waczlaw und Ratibori, seynem pruder und auch herrn Hansen von Wetaw aller der schaden, den die des nemet, den sie beweisen mochten, von uns und von unsern erben wert ganz uud gar vergolten und schol unser schade seyn und nicht der ir. Und zu eyner steten sicherhait geb wir in den priff vorsigilt mit unsern anhangunden insigeln, der geben ist nach Cristus 4*
Strana 28
28 gepurt dreizehenhundert jar und darnach in dem sechs und sibenzigsten jar an dem andern suntage in der Faste, als man singet Reminiscere. (Orig. Perg. 4 h. Sig. im mähr. Land. Archive.) 30. Peter von Habrowan erklärt, vom Markgrafen Jodok gewisse Güter zu Lehen erhalten zu haben. Dt. Spielberg 13. Marz 1376. Ego Petrus de Habrowan notumfacio tenore presencium universis. Quod a serenissimo principe et domino, domino Jodoco marchione Moravie, domino meo gracioso, in recom- pensam serviciorum per me sibi exhibitorum fideliter, bona sua videlicet in villa Habrowan municionem, duas araturas, decemnovem laneos, undecim curticulas, unam tabernam, ortum pomerium, duas piscinas, in Rauseins unam marcam census et de Copanyna tres fertones novem grossos annui census cum omnibus et singulis eorum pertinenciis, silvis, rubetis, pratis, pascuis, rivis, aquis, piscacionibus, agris cultis et incultis, metis, limitibus et graniciis. juribus, utilitatibus, pleno dominio, proventibus, fructibus et obvencionibus universis, quibus- cunque nominibus censeantur, pro me et meis masculinis tantum heredibus in verum feudum suscepi. Promittens cum predictis meis heredibus bona nostra fide, fraudis semota dolositate. de predictis municione, bonis et eorum pertinenciis universis prefato domino marchioni, he- redibus et successoribus suis, marchionibus Moravie, servire, obedire, intendere, obsequi fideliter et parere sicut veri feudales suis naturalibus veris et legittimis dominis serviunt, obediunt, intendunt, obescuntur fideliter et parent, bonum eorum prosequendo et malum pre- cavendo in omni loco publice et occulte. Et quandocunque necesse fuerit, sive quociens requisiti fuerimus per dictum marchionem, heredes et successores ipsius marchiones Mo- ravie, tunc cum una galea ego vel heredes mei predicti personaliter aut, si legittimis nostris negociis pro tunc occupati fuerimus, per aliam idoneam personam nobis condicione similem debebimus et tenebimur apte et decenter deservire. In cuius rei testimonium sigilla meum et discreti viri domini Nicolai fratris mei, plebani in Wazan et nobilium virorum dominorum Johannis senioris de Mezirziecz et Petri Hecht de Rossicz, predicti domini marchionis feu- dalium, presentibus sunt appensa. Datum Spilberg quinta feria post dominicam Reminiscere anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo sexto. (Orig. Perg. 4 h. Sig. im mähr. Landesarchive.) 31. Johann der ältere von Mezirič bekennt, vom Markgrafen Jodok das Gut Osová zu Lehen erhalten zu haben. Dt. Spielberg 28. Marz 1376. Ego Joannes senior de Mezirziecz notum facio tenore presencium universis, quod a serenissimo principe et domino, domino Jodoco marchione et domino terre Moravie, do-
28 gepurt dreizehenhundert jar und darnach in dem sechs und sibenzigsten jar an dem andern suntage in der Faste, als man singet Reminiscere. (Orig. Perg. 4 h. Sig. im mähr. Land. Archive.) 30. Peter von Habrowan erklärt, vom Markgrafen Jodok gewisse Güter zu Lehen erhalten zu haben. Dt. Spielberg 13. Marz 1376. Ego Petrus de Habrowan notumfacio tenore presencium universis. Quod a serenissimo principe et domino, domino Jodoco marchione Moravie, domino meo gracioso, in recom- pensam serviciorum per me sibi exhibitorum fideliter, bona sua videlicet in villa Habrowan municionem, duas araturas, decemnovem laneos, undecim curticulas, unam tabernam, ortum pomerium, duas piscinas, in Rauseins unam marcam census et de Copanyna tres fertones novem grossos annui census cum omnibus et singulis eorum pertinenciis, silvis, rubetis, pratis, pascuis, rivis, aquis, piscacionibus, agris cultis et incultis, metis, limitibus et graniciis. juribus, utilitatibus, pleno dominio, proventibus, fructibus et obvencionibus universis, quibus- cunque nominibus censeantur, pro me et meis masculinis tantum heredibus in verum feudum suscepi. Promittens cum predictis meis heredibus bona nostra fide, fraudis semota dolositate. de predictis municione, bonis et eorum pertinenciis universis prefato domino marchioni, he- redibus et successoribus suis, marchionibus Moravie, servire, obedire, intendere, obsequi fideliter et parere sicut veri feudales suis naturalibus veris et legittimis dominis serviunt, obediunt, intendunt, obescuntur fideliter et parent, bonum eorum prosequendo et malum pre- cavendo in omni loco publice et occulte. Et quandocunque necesse fuerit, sive quociens requisiti fuerimus per dictum marchionem, heredes et successores ipsius marchiones Mo- ravie, tunc cum una galea ego vel heredes mei predicti personaliter aut, si legittimis nostris negociis pro tunc occupati fuerimus, per aliam idoneam personam nobis condicione similem debebimus et tenebimur apte et decenter deservire. In cuius rei testimonium sigilla meum et discreti viri domini Nicolai fratris mei, plebani in Wazan et nobilium virorum dominorum Johannis senioris de Mezirziecz et Petri Hecht de Rossicz, predicti domini marchionis feu- dalium, presentibus sunt appensa. Datum Spilberg quinta feria post dominicam Reminiscere anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo sexto. (Orig. Perg. 4 h. Sig. im mähr. Landesarchive.) 31. Johann der ältere von Mezirič bekennt, vom Markgrafen Jodok das Gut Osová zu Lehen erhalten zu haben. Dt. Spielberg 28. Marz 1376. Ego Joannes senior de Mezirziecz notum facio tenore presencium universis, quod a serenissimo principe et domino, domino Jodoco marchione et domino terre Moravie, do-
Strana 29
29 mino meo gracioso, pro serviciis ipsi per me prestitis et adhuc fideliter prestandis in futurum bona sua Ossowe, videlicet municionem Ossowe cum una aratura et villa, item subscriptas villas puta Nyehow, Bytesska cum molendino, Wlkove, Brzieske, Brzezie, Hermanslag, Skrzimarzow, Orziechowe, Kadolcze, Mileschin et Zablatye cum omnibus et singulis eorum pertinenciis, iuribus, utilitatibus, silvis, rubetis, nemoribus, pratis, pascuis, planis, planiciis, montibus, vallibus, aquis, rivis aquarumve decursibus, piscinis, piscacionibus, aucupiis, aucu- pacionibus, venacionibus, agris cultis et incultis, pleno iure ac dominio, metis, limitibus, gadibus et graniciis, prout circumferencialiter liminata consistunt, ac eciam cum omnibus eorum fructibus, proventibus et obvencionibus universis, quibuscunque censeantur nominibus, pro me et meis masculinis duntaxat heredibus verum in feudum suscepi. Promiltens cum predictis heredibus de prefata municione et bonis omnibus ac eorum universis pertinenciis prefato domino marchioni, heredibus et successoribus suis marchionibus Moravie tamquam nostris veris et naturalibus dominis ac legitimis vera fide, servitute debita et fidelitate sin- cera omni tempore fideliter astringi, prout veri feudales suis veris et naturalibus dominis omni fidelitate et continua promptitudine astringuntur bonum eorum prosequendo in omni loco et malum precavendo publice et occulte. In cuius rei testimonium sigilla mei et ad peticionis mee instanciam nobilis viri domini Henslini de Byethow et strenui militis Petri Hecht de Rossicz predicti domini marchionis feudalium presentibus sunt appensa. Datum Spilberg sexta feria post dominicam, qua decantatur Letare Hierusalem anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo sexto. (Orig. unter den Karlsteiner Privilegien, Abschrift im mähr. Landesarchive. — Abgedr. in Balb. Miscell. Dec. I. lib. 8. Vol. I. p. 163.) 32. Markgraf Jodok gibt der Stadt Brünn das Recht, den Stadtrichter selbst wählen zu konnen. Dt. Brünn 15. April 1376. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie. Si specialibus et expertis nostris fidelibus dilectis graciam facimus specialem non est indignum, sed consonat omnimodo equitati. Ea propter universis et singulis tam presentibus quam futuris volumus esse notum, quod animo deliberato, non per errorem aut improvide, sed sano baronum, procerum et nobilium nostrorum accedente consilio prudentibus et discretis viris scabinis civitatis Brunensis, qui nunc sunt aut pro tempore fuerint, fidelibus nostris dilectis, hanc graciam perpetuo vali- turam fecimus et facimus vigore presencium specialem, quod scabini eiusdem civitatis Bru- nensis post decessum Joannis dicti Stemmerkhütl, nunc iudicis, in antea iuxta ipsorum industriam pro utilitate et bono statu predicte civitatis nostre Brunensis instituendi iudicem plenariam potestatem habere debeant perpetuis temporibus affuturis, volentes, quod predictum iudicium et ipsius iudicis institucio et destitucio ad civitatem et scabinos Brunenses predictos sub modo superius expressato cum omni iurisdiccione, iure, libertate et singulis eius obven-
29 mino meo gracioso, pro serviciis ipsi per me prestitis et adhuc fideliter prestandis in futurum bona sua Ossowe, videlicet municionem Ossowe cum una aratura et villa, item subscriptas villas puta Nyehow, Bytesska cum molendino, Wlkove, Brzieske, Brzezie, Hermanslag, Skrzimarzow, Orziechowe, Kadolcze, Mileschin et Zablatye cum omnibus et singulis eorum pertinenciis, iuribus, utilitatibus, silvis, rubetis, nemoribus, pratis, pascuis, planis, planiciis, montibus, vallibus, aquis, rivis aquarumve decursibus, piscinis, piscacionibus, aucupiis, aucu- pacionibus, venacionibus, agris cultis et incultis, pleno iure ac dominio, metis, limitibus, gadibus et graniciis, prout circumferencialiter liminata consistunt, ac eciam cum omnibus eorum fructibus, proventibus et obvencionibus universis, quibuscunque censeantur nominibus, pro me et meis masculinis duntaxat heredibus verum in feudum suscepi. Promiltens cum predictis heredibus de prefata municione et bonis omnibus ac eorum universis pertinenciis prefato domino marchioni, heredibus et successoribus suis marchionibus Moravie tamquam nostris veris et naturalibus dominis ac legitimis vera fide, servitute debita et fidelitate sin- cera omni tempore fideliter astringi, prout veri feudales suis veris et naturalibus dominis omni fidelitate et continua promptitudine astringuntur bonum eorum prosequendo in omni loco et malum precavendo publice et occulte. In cuius rei testimonium sigilla mei et ad peticionis mee instanciam nobilis viri domini Henslini de Byethow et strenui militis Petri Hecht de Rossicz predicti domini marchionis feudalium presentibus sunt appensa. Datum Spilberg sexta feria post dominicam, qua decantatur Letare Hierusalem anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo sexto. (Orig. unter den Karlsteiner Privilegien, Abschrift im mähr. Landesarchive. — Abgedr. in Balb. Miscell. Dec. I. lib. 8. Vol. I. p. 163.) 32. Markgraf Jodok gibt der Stadt Brünn das Recht, den Stadtrichter selbst wählen zu konnen. Dt. Brünn 15. April 1376. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie. Si specialibus et expertis nostris fidelibus dilectis graciam facimus specialem non est indignum, sed consonat omnimodo equitati. Ea propter universis et singulis tam presentibus quam futuris volumus esse notum, quod animo deliberato, non per errorem aut improvide, sed sano baronum, procerum et nobilium nostrorum accedente consilio prudentibus et discretis viris scabinis civitatis Brunensis, qui nunc sunt aut pro tempore fuerint, fidelibus nostris dilectis, hanc graciam perpetuo vali- turam fecimus et facimus vigore presencium specialem, quod scabini eiusdem civitatis Bru- nensis post decessum Joannis dicti Stemmerkhütl, nunc iudicis, in antea iuxta ipsorum industriam pro utilitate et bono statu predicte civitatis nostre Brunensis instituendi iudicem plenariam potestatem habere debeant perpetuis temporibus affuturis, volentes, quod predictum iudicium et ipsius iudicis institucio et destitucio ad civitatem et scabinos Brunenses predictos sub modo superius expressato cum omni iurisdiccione, iure, libertate et singulis eius obven-
Strana 30
30 cionibus ac fructibus, qui exinde derivari poterunt, pertinere et spectare debent perpetuo et in evum. Presencium sub appenso nostro sigillo testimonio literarum. Datum Brune anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo sexto feria tercia infra octavas pasche. (Orig. Perg. h. Sig. im Brünner Stadtarchive. — Auf der Plicatur: ad mandatum domini marchionis Nicolaus de Praga.) 33. 20. April 1376. ohannes de Dobroczkowicz cum filiis suis Wlczkone et Laurencio vendunt domine Hylarie abbatisse et conventui monasterii salvatoris infancie Christi in Pustmyr decem marcas annui census pro centum septemdecim et dimidia marcis grossorum in villa seu opido Swa- benicz. — Fideiussores Wilhelmus de Coberzicz alias de Dobroczkowicz, Sbynco de Drzienowe, Ulricus Ky de Hartmanicz alias de Herolticz, Wilhelmus de Opatowicz alias de Olomuczan et Woycziescho de Wazan. Datum dominica Quasimodo geniti anno domini millesimo tre- centesimo septuagesimo sexto. (Notiz im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 34. Wenzel Probst des Klosters Kanitz verkauft als Vormund der Waisen nach Franko von Kunowitz Güter derselben im Werthe von 300 Mark und verpflichtet sich, innerhalb sechs Jahren gleichwerthige Landgüter zu kaufen und vom Markgrafen Jodok zu Lehen anzunehmen. Dt. Brünn 22. April 1376. Nos Wenczeslaus divina miseracione prepositus monasterii Cunycensis, tutor orpha- norum olim domini Franconis de Cunowicz, Petrus germanus eiusdem de Cunowicz, Wenczeslaus fratruelis eorundem, principales, Johannes de Luchtenburch dominus in Wethovia, Pawlico de Sowinecz fideiussores manu coniuncta, notumfacimus universis tenore presencium, nos vendidisse bona, videlicet theloneum minus in civitate Iglaviensi et villas Ranczier, Rosschicz et partem Neustift pro trecentis marcis grossorum denariorum pragensium moravici numeri discretis viris Jacobo et Johanni fratribus dictis de Pilgrams, civibus Iglaviensibus, de licencia speciali et favore serenissimi principis et domini, domini nostri Jodoci marchionis Moravie. Et hoc tali condicione adiecta, quod nos predicti infra sex annorum spacio debemus et tenemur emere et comparare in recompensam illius vendicionis pro trecentis marcis grossorum bona libera in terra Moravie et ea suscipere in verum omagium et feodum a predicto serenissimo principe et domino, domino nostro Jodoco marchione Moravie. Quod si non fieret, quod absit, extunc quicunque nostrum duo moniti fuerint per predictum dominum nostrum marchionem Moravie, quivis cum uno famulo et duobus equis propria in persona
30 cionibus ac fructibus, qui exinde derivari poterunt, pertinere et spectare debent perpetuo et in evum. Presencium sub appenso nostro sigillo testimonio literarum. Datum Brune anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo sexto feria tercia infra octavas pasche. (Orig. Perg. h. Sig. im Brünner Stadtarchive. — Auf der Plicatur: ad mandatum domini marchionis Nicolaus de Praga.) 33. 20. April 1376. ohannes de Dobroczkowicz cum filiis suis Wlczkone et Laurencio vendunt domine Hylarie abbatisse et conventui monasterii salvatoris infancie Christi in Pustmyr decem marcas annui census pro centum septemdecim et dimidia marcis grossorum in villa seu opido Swa- benicz. — Fideiussores Wilhelmus de Coberzicz alias de Dobroczkowicz, Sbynco de Drzienowe, Ulricus Ky de Hartmanicz alias de Herolticz, Wilhelmus de Opatowicz alias de Olomuczan et Woycziescho de Wazan. Datum dominica Quasimodo geniti anno domini millesimo tre- centesimo septuagesimo sexto. (Notiz im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 34. Wenzel Probst des Klosters Kanitz verkauft als Vormund der Waisen nach Franko von Kunowitz Güter derselben im Werthe von 300 Mark und verpflichtet sich, innerhalb sechs Jahren gleichwerthige Landgüter zu kaufen und vom Markgrafen Jodok zu Lehen anzunehmen. Dt. Brünn 22. April 1376. Nos Wenczeslaus divina miseracione prepositus monasterii Cunycensis, tutor orpha- norum olim domini Franconis de Cunowicz, Petrus germanus eiusdem de Cunowicz, Wenczeslaus fratruelis eorundem, principales, Johannes de Luchtenburch dominus in Wethovia, Pawlico de Sowinecz fideiussores manu coniuncta, notumfacimus universis tenore presencium, nos vendidisse bona, videlicet theloneum minus in civitate Iglaviensi et villas Ranczier, Rosschicz et partem Neustift pro trecentis marcis grossorum denariorum pragensium moravici numeri discretis viris Jacobo et Johanni fratribus dictis de Pilgrams, civibus Iglaviensibus, de licencia speciali et favore serenissimi principis et domini, domini nostri Jodoci marchionis Moravie. Et hoc tali condicione adiecta, quod nos predicti infra sex annorum spacio debemus et tenemur emere et comparare in recompensam illius vendicionis pro trecentis marcis grossorum bona libera in terra Moravie et ea suscipere in verum omagium et feodum a predicto serenissimo principe et domino, domino nostro Jodoco marchione Moravie. Quod si non fieret, quod absit, extunc quicunque nostrum duo moniti fuerint per predictum dominum nostrum marchionem Moravie, quivis cum uno famulo et duobus equis propria in persona
Strana 31
31 obstagium verum et solitum in civitate Brunna in domo per predictum dominum marchionem deputata parare debent et tenentur, abinde non exituri, donec pro trecentis marcis bona per nos comparata et empta a predicto principe et domino, domino Jodoco, marchione Moravie eciam in feodum suscepta fuerint effective. Actum et datum Brune anno domini millesimo trecen- tesimo septuagesimo sexto tercia feria ante festum Georgii martiris gloriosi. (Orig. Perg. 4 h. Sig. im mähr. Land. Archive.) 35. Markgraf Jodok bestättigt den Verkauf der kleineren Mauth in Iglau an die Iglauer Bürger Jacob und Johann und ihre Erben. Dt. Brünn 22. April 1376. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie notum facimus tenore presencium universis, quod in nostra constituti presencia honorabilis et religiosus vir Wenceslaus pre- positus monasterii in Cunitz ordinis premonstratensis, tutor orphanorum olim strenui militis Franconis de Chunowitz, germanus (sic) prepositi predicti et Wenceslaus fratruelis ipsorum de Chunowitz, nobis diligenti precum instancia supplicarunt, quatenus ut minus theloneum in civitate Iglaviensi, quod a nobis in feudum dependet, fidelibus nostris dilectis Jacobo et Johanni fratribus civibus Iglaviensibus vendere possent, ad hoc nostrum vellemus consensum tribuere et assensum. Nos predictorum prepositi Petri (?) et Wenceslai precibus favorabiliter inclinati ad vendicionem prefatam nostrum consensum dedimus et donavimus, damus et donamus vi- gore presencium et largimur, sic quod Jacobus et Johannes predicti, ipsorum heredes et successores legittimi masculini duntaxat sexus predictum theloneum minus cum villis infra- scriptis videlicet tota villa Ranczer, tota villa Newstift exclusis quatuor laneis, tota villa Roschitz, pratis, pascuis, silvis, rubetis, censibus, fructibus, obvencionibus, agris cultis et in- cultis, aquis, rivis, piscinis, piscacionibus et singulis suis pertinenciis, quibuscumque vocentur nominibus, a nobis, heredibus et successoribus nostris, marchionibus Moravie, in verum feudum habere, tenere et possidere debent perpetuis temporibus affuturis. Mandamus igitur universis et singulis officialibus et aliis in marchionatu nostro constitutis fidelibus dilectis firmiter et districte, quatenus Jacobum et Johannem prefatos, ipsorum heredes et successores legitlimos, ut premittitur, in predicta nostra gracia non impedient nec impediri permittant, quinpocius ipsos manuteneant, protegant favorabiliter et defendant. Presencium sub appenso nostro sigillo testimonio literarum. Datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo sexto, feria tercia proxima post dominicam, qua cantatur Quasimodogeniti. (Aus einer älteren Abschrift der Bestättigungsurkunde K. Ladislavs, in welcher diese Urkunde inserirt ist, in der Bočekschen Sammlung n. 8266 im Landesarchive.)
31 obstagium verum et solitum in civitate Brunna in domo per predictum dominum marchionem deputata parare debent et tenentur, abinde non exituri, donec pro trecentis marcis bona per nos comparata et empta a predicto principe et domino, domino Jodoco, marchione Moravie eciam in feodum suscepta fuerint effective. Actum et datum Brune anno domini millesimo trecen- tesimo septuagesimo sexto tercia feria ante festum Georgii martiris gloriosi. (Orig. Perg. 4 h. Sig. im mähr. Land. Archive.) 35. Markgraf Jodok bestättigt den Verkauf der kleineren Mauth in Iglau an die Iglauer Bürger Jacob und Johann und ihre Erben. Dt. Brünn 22. April 1376. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie notum facimus tenore presencium universis, quod in nostra constituti presencia honorabilis et religiosus vir Wenceslaus pre- positus monasterii in Cunitz ordinis premonstratensis, tutor orphanorum olim strenui militis Franconis de Chunowitz, germanus (sic) prepositi predicti et Wenceslaus fratruelis ipsorum de Chunowitz, nobis diligenti precum instancia supplicarunt, quatenus ut minus theloneum in civitate Iglaviensi, quod a nobis in feudum dependet, fidelibus nostris dilectis Jacobo et Johanni fratribus civibus Iglaviensibus vendere possent, ad hoc nostrum vellemus consensum tribuere et assensum. Nos predictorum prepositi Petri (?) et Wenceslai precibus favorabiliter inclinati ad vendicionem prefatam nostrum consensum dedimus et donavimus, damus et donamus vi- gore presencium et largimur, sic quod Jacobus et Johannes predicti, ipsorum heredes et successores legittimi masculini duntaxat sexus predictum theloneum minus cum villis infra- scriptis videlicet tota villa Ranczer, tota villa Newstift exclusis quatuor laneis, tota villa Roschitz, pratis, pascuis, silvis, rubetis, censibus, fructibus, obvencionibus, agris cultis et in- cultis, aquis, rivis, piscinis, piscacionibus et singulis suis pertinenciis, quibuscumque vocentur nominibus, a nobis, heredibus et successoribus nostris, marchionibus Moravie, in verum feudum habere, tenere et possidere debent perpetuis temporibus affuturis. Mandamus igitur universis et singulis officialibus et aliis in marchionatu nostro constitutis fidelibus dilectis firmiter et districte, quatenus Jacobum et Johannem prefatos, ipsorum heredes et successores legitlimos, ut premittitur, in predicta nostra gracia non impedient nec impediri permittant, quinpocius ipsos manuteneant, protegant favorabiliter et defendant. Presencium sub appenso nostro sigillo testimonio literarum. Datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo sexto, feria tercia proxima post dominicam, qua cantatur Quasimodogeniti. (Aus einer älteren Abschrift der Bestättigungsurkunde K. Ladislavs, in welcher diese Urkunde inserirt ist, in der Bočekschen Sammlung n. 8266 im Landesarchive.)
Strana 32
32 36. Nicolaus Vogel verkauft das halbe Dorf Wilanz. Dt. 23. April 1376 s. l. Ego Mixo Vogel civis Iglaviensis cum heredibus meis notumfacio tenore presencium universis, quod mediam villam meam Wylancz dictam in Moravia cum universis ac singulis utilitatibus, censibus, redditibus, obvencionibus . . . . . ac collacione ecclesie et jurepatronatus parrochialis ibidem et honore ac omni dominio necnon cum omnibus et singulis pertinenciis sub et super terram existentibus, que nunc ibi sunt vel fieri poterunt infuturum, ad dictam mediam villam meam, Wylancz dictam, spectantibus sponte ac heredum meorum nomine bona et matura deliberacione prehabita ac de consilio meorum amicorum et precipue uxoris mee de consensu vendidi discretis viris et honestis Frenczlino et Henelino Schonmelczer, fratribus germanis, civibus civitatis Iglavie et ipsorum heredibus rite et racionabiliter pro- centum sexagenis grossorum et duabus sexagenis grossorum pragensium denariorum et pre- sentibus de dicta media villa mea Wylancz in Moravia cum suis metis et finibus ac omnibus suis juribus, sicut ego Mixo Vogel et frater meus Johannes Vogel pie memorie tenuimus temporibus ab antiquis, condescendo et iam condescendi, quia dicti fratres videlicet Frencz- linus et Henellinus Schonmelczer cives Iglavie suprascriptas centum sexagenas grossorum et duas sexagenas grossorum pragensium denariorum michi persolverunt plenarie pecunia cum parata. Preterea nos Mixo Vogel, Petrus Vogel, Nicolaus Vogel, Jacobus de Pylgryms, Johannes de Pylgryms, judex civitatis Iglavie, fratres germani, Peschiko de Roschowicz et Henricus de Peranaw et nostri heredes coniuncta manu et sine dolo malo promittimus, dictam mediam villam Wilancz cum omnibus suis juribus suprascriptis finibus ac metis, ita quod dictus Mixo Vogel sibi et suis heredibus in dicta villa Wilancz media nichil reservavit nec debet reservare, disbrigare et libera facere a quocunque homine inpediente seu inpetente secundum consuetudinem terre Moravie et ab omnibus personis spiritualibus vel secularibus. Et precipue promittimus pro omnibus judeis et de tabulis terre Moravie in Brunna excipere et delere et disbrigare et predictis fratribus videlicet Frenczlino et Henellino Schonmelczer fratribus (sic) et ipsorum heredibus ad tabulas terre Moravie inscribere et intabulare. Eciam promittimus principaliter predictis fratribus Frenczlino et Henellino Schonmelczer et ipsorum heredibus pro illo, quod sutye vulgariter dicitur. Et primum postquam fuerit Colloquium dominorum in Brunna vel ad maius secundum colloquium dominorum, quod vulgariter Snem nuncupatur, tenebimur supradictam villam Wilancz mediam ad tabulas terre Moravie in Brunna inscribere et intabulare. Sin autem aliqua premissorum negligeremus seu facere non cura- remus, videlicet si dictam mediam villam Wilancz .. . . . ipsis fratribus Frenczlino et Henellino et ipsorum heredibus non disbrigaremus seu liberas non faceremus et ad tabulas terre Moravie non inscriberemus, extunc duo nostrum, qui per dictos fratres Frenczlinum et Henellinum Schonmelczer et ipsorum heredes nominatim fuerimus moniti, quilibet cum uno famulo et duobus equis obstagium debitum et conswetum in civitate Iglaviensi in hospicio honesto nobis ad instanciam dictorum fratrum deputato vel suorum heredum promittimus
32 36. Nicolaus Vogel verkauft das halbe Dorf Wilanz. Dt. 23. April 1376 s. l. Ego Mixo Vogel civis Iglaviensis cum heredibus meis notumfacio tenore presencium universis, quod mediam villam meam Wylancz dictam in Moravia cum universis ac singulis utilitatibus, censibus, redditibus, obvencionibus . . . . . ac collacione ecclesie et jurepatronatus parrochialis ibidem et honore ac omni dominio necnon cum omnibus et singulis pertinenciis sub et super terram existentibus, que nunc ibi sunt vel fieri poterunt infuturum, ad dictam mediam villam meam, Wylancz dictam, spectantibus sponte ac heredum meorum nomine bona et matura deliberacione prehabita ac de consilio meorum amicorum et precipue uxoris mee de consensu vendidi discretis viris et honestis Frenczlino et Henelino Schonmelczer, fratribus germanis, civibus civitatis Iglavie et ipsorum heredibus rite et racionabiliter pro- centum sexagenis grossorum et duabus sexagenis grossorum pragensium denariorum et pre- sentibus de dicta media villa mea Wylancz in Moravia cum suis metis et finibus ac omnibus suis juribus, sicut ego Mixo Vogel et frater meus Johannes Vogel pie memorie tenuimus temporibus ab antiquis, condescendo et iam condescendi, quia dicti fratres videlicet Frencz- linus et Henellinus Schonmelczer cives Iglavie suprascriptas centum sexagenas grossorum et duas sexagenas grossorum pragensium denariorum michi persolverunt plenarie pecunia cum parata. Preterea nos Mixo Vogel, Petrus Vogel, Nicolaus Vogel, Jacobus de Pylgryms, Johannes de Pylgryms, judex civitatis Iglavie, fratres germani, Peschiko de Roschowicz et Henricus de Peranaw et nostri heredes coniuncta manu et sine dolo malo promittimus, dictam mediam villam Wilancz cum omnibus suis juribus suprascriptis finibus ac metis, ita quod dictus Mixo Vogel sibi et suis heredibus in dicta villa Wilancz media nichil reservavit nec debet reservare, disbrigare et libera facere a quocunque homine inpediente seu inpetente secundum consuetudinem terre Moravie et ab omnibus personis spiritualibus vel secularibus. Et precipue promittimus pro omnibus judeis et de tabulis terre Moravie in Brunna excipere et delere et disbrigare et predictis fratribus videlicet Frenczlino et Henellino Schonmelczer fratribus (sic) et ipsorum heredibus ad tabulas terre Moravie inscribere et intabulare. Eciam promittimus principaliter predictis fratribus Frenczlino et Henellino Schonmelczer et ipsorum heredibus pro illo, quod sutye vulgariter dicitur. Et primum postquam fuerit Colloquium dominorum in Brunna vel ad maius secundum colloquium dominorum, quod vulgariter Snem nuncupatur, tenebimur supradictam villam Wilancz mediam ad tabulas terre Moravie in Brunna inscribere et intabulare. Sin autem aliqua premissorum negligeremus seu facere non cura- remus, videlicet si dictam mediam villam Wilancz .. . . . ipsis fratribus Frenczlino et Henellino et ipsorum heredibus non disbrigaremus seu liberas non faceremus et ad tabulas terre Moravie non inscriberemus, extunc duo nostrum, qui per dictos fratres Frenczlinum et Henellinum Schonmelczer et ipsorum heredes nominatim fuerimus moniti, quilibet cum uno famulo et duobus equis obstagium debitum et conswetum in civitate Iglaviensi in hospicio honesto nobis ad instanciam dictorum fratrum deputato vel suorum heredum promittimus
Strana 33
33 observare. Elapsis autem quatuordecim diebus a secundo colloquio dominorum in Brunna et si predictis fratribus Frenczlino et Henellino Schonmelczer et ipsorum heredibus centum sexagenas grossorum et quinquaginta sexagenas grossorum pragensium denariorum non per- solveremus pecunia cum parata, ipso obstagio prestito vel non prestito, extunc sepedictis fratribus Frenczlino et Henellino Schonmelczer et ipsorum heredibus damus plenum posse antedictas centum sexagenas grossorum et quinquaginta sexagenas grossorum pragensium denariorum inter christianos recipiendi vel judeos ubicunque locorum ipsis melius videbitur expedire, nostrorum omnium super dampna, nobis tamen suprascriptis obstagium debitum con- tinue servaturis, donec supradictis fratribus Frenczlino et Henellino Schonmelczer et ipsorum heredibus de pecunia capitali una cum usuris omnibus desuper crescentibus ac dampnis omnibus inde, que simplicibus verbis affirmant percepisse, integraliter fuerit satisfactum, quod verbo nec facto numquam volumus reclamare data fide. In cuius rei testimonium et robur obtinendum sigilla nostra de certa nostra sciencia presentibus sunt appensa. Datum Anno domini Millesimo trecentesimo septuagesimo sexto in die sancti Georgii martiris gloriosi. (Orig. Perg. 7 h. Sig. im Igl. St. Archive.) 37. Markgraf Jodok kündigt dem Kajetan, Grafen im Sundgau, an, dass die Bevollmächtigten des Markgrafen Prokop wegen seiner Heirath mit Jacobella, Kajetans Tochter, bei dem genannten Grafen erscheinen werden. Dt. Brünn 14. Mai circa 1376. Illustris, magnifice vir dominabilis, amice carissime. Quemadmodum serenissimus et invictissimus princeps et dominus, dominus Karolus quartus, Romanorum imperator semper augustus et Boemie rex, dominus noster metuendissimus, pater pariter et patruus aman- tissimus, intimata ea deliberacione honorabilis vestri consiliarii super parentele contractu in personas illustrium Procopii, nostri fratris, et Jacobelle filie vestre grata recepit et accepta, ut animo suo placeant, prout in literis suis, quas magnifice dominacioni vestre dirigit, plenius est expressum: Sic et nos eandem parentelam animo sincero diligimus et magnitudini vestre eximias graciarum acciones referrimus, quod ad nos et domum nostram Boemicam pre aliis mundi principibus oculos vestri favoris et amicicie direxistis, magnificam dominacionem vestram affectuose rogantes, quatenus nuncios et procuratores antedicti carissimi nostri fratris Procopii, qui de presenti ad vestram vadunt presenciam cum procuratorio et mandato eius sufficiente, sicut hoc in nostris partibus melius et utilius potuit ordinari, dignetur vestra sublimitas clementer accipere et ad hoc operari, quod antedictum negocium et officium spe- ratum veniat (ad finem), quemadmodum imperialis maiestas de vestra ingenuitate confidit. Et nos similiter gerimus presumpcionem indubiam fiducie singularis, deus omnipotens illustrem personam vestram sanam et incolumem conservare dignetur tempore diuturno. Datum Brune die XIIII mensis Maii. 5
33 observare. Elapsis autem quatuordecim diebus a secundo colloquio dominorum in Brunna et si predictis fratribus Frenczlino et Henellino Schonmelczer et ipsorum heredibus centum sexagenas grossorum et quinquaginta sexagenas grossorum pragensium denariorum non per- solveremus pecunia cum parata, ipso obstagio prestito vel non prestito, extunc sepedictis fratribus Frenczlino et Henellino Schonmelczer et ipsorum heredibus damus plenum posse antedictas centum sexagenas grossorum et quinquaginta sexagenas grossorum pragensium denariorum inter christianos recipiendi vel judeos ubicunque locorum ipsis melius videbitur expedire, nostrorum omnium super dampna, nobis tamen suprascriptis obstagium debitum con- tinue servaturis, donec supradictis fratribus Frenczlino et Henellino Schonmelczer et ipsorum heredibus de pecunia capitali una cum usuris omnibus desuper crescentibus ac dampnis omnibus inde, que simplicibus verbis affirmant percepisse, integraliter fuerit satisfactum, quod verbo nec facto numquam volumus reclamare data fide. In cuius rei testimonium et robur obtinendum sigilla nostra de certa nostra sciencia presentibus sunt appensa. Datum Anno domini Millesimo trecentesimo septuagesimo sexto in die sancti Georgii martiris gloriosi. (Orig. Perg. 7 h. Sig. im Igl. St. Archive.) 37. Markgraf Jodok kündigt dem Kajetan, Grafen im Sundgau, an, dass die Bevollmächtigten des Markgrafen Prokop wegen seiner Heirath mit Jacobella, Kajetans Tochter, bei dem genannten Grafen erscheinen werden. Dt. Brünn 14. Mai circa 1376. Illustris, magnifice vir dominabilis, amice carissime. Quemadmodum serenissimus et invictissimus princeps et dominus, dominus Karolus quartus, Romanorum imperator semper augustus et Boemie rex, dominus noster metuendissimus, pater pariter et patruus aman- tissimus, intimata ea deliberacione honorabilis vestri consiliarii super parentele contractu in personas illustrium Procopii, nostri fratris, et Jacobelle filie vestre grata recepit et accepta, ut animo suo placeant, prout in literis suis, quas magnifice dominacioni vestre dirigit, plenius est expressum: Sic et nos eandem parentelam animo sincero diligimus et magnitudini vestre eximias graciarum acciones referrimus, quod ad nos et domum nostram Boemicam pre aliis mundi principibus oculos vestri favoris et amicicie direxistis, magnificam dominacionem vestram affectuose rogantes, quatenus nuncios et procuratores antedicti carissimi nostri fratris Procopii, qui de presenti ad vestram vadunt presenciam cum procuratorio et mandato eius sufficiente, sicut hoc in nostris partibus melius et utilius potuit ordinari, dignetur vestra sublimitas clementer accipere et ad hoc operari, quod antedictum negocium et officium spe- ratum veniat (ad finem), quemadmodum imperialis maiestas de vestra ingenuitate confidit. Et nos similiter gerimus presumpcionem indubiam fiducie singularis, deus omnipotens illustrem personam vestram sanam et incolumem conservare dignetur tempore diuturno. Datum Brune die XIIII mensis Maii. 5
Strana 34
34 Illustri et magnifico viro, domino domino honorato Gaiethano comiti Sundorum, do- minabili amico suo carissimo. (Aus dem gleichzeitigen Pergamentcodex sign. VII. 335 in der Olmützer Kapitelbibliothek.) 38. Die Grosse Karthause theilt dem Karthäuser Kloster in Königsfeld die Bulle Gregor XI. ddo. 15. Marz 1371 in Abschrift mit, mittelst welcher die Privilegien der Karthause in Grenoble auf alle Karthauser Klöster ausgedehnt werden. Dt. Chartreuse 15. Mai 1376. Gregorius episcopus servus servorum dei ad perpetuam rei memoriam. Suadet re- ligionis honestas et debitum racionis exposcit, ut religiosa loca et persone in eis sub religionis observancia virtutum domino grati famulatus obsequia impensure benignius favoribus ac graciarum et privilegiorum exhibicionibus per sedem apostolicam foveantur, ut eo suavius eedem persone iugum domini perferant, quo et ipse et loca earum maiori prerogativa liber- tatum fuerint communite. Hinc est, quod nos dilectorum filiorum prioris et conventus domus Cartusie Grationopolitanensis diocesis supplicacionibus inclinati, ut omnia privilegia predicte domus Cartusiensis et aliis domibus Cartusiensis ordinis a predecessoribus nostris in ponti- ficibus concessa ad omnes et singulas domus dicti ordinis extunc edificatas et edificari in- choatas ac eciam imposterum inchoandas, cum canonice fundate et edificate extiterint, se extendat et quod domus ipse et persone, que in eis pro tempore morabuntur, omnibus et singulis privilegiis huiusmodi gaudeant, sicut gaudent domus Cartusie et alie domus ante- dicte ac persone prefate degentes in ipsis, eisdem priori et conventui ac ordini auctoritate apostolica concedimus de gracia speciali. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre concessionis infringere vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare presumpserit, indignacionem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se noverit incursurum. Datum Avinione Idus Marcii Pontificatus nostri anno primo. — Datum per copiam sub sigillo autentico domus maioris Cartusiensis ordinis anno domini Millesimo CCC'LXXVI. XV die mensis Maii. (Orig. Perg. h. Sig. im Arch. des Kl. Raigern.) 39. Wilhelm, Prior der grossen Karthause, bittet den Markgrafen Jodok, dass er für hinlängliche Einkünfte der Karthause in Königsfeld sorge. Dt. Chartreuse 15. Mai 1376. Derenissimo principi nobisque in Christo precarissimo domino Jodoco divina pro- videncia Marchioni Moravie frater Guillelmus humilis prior Maioris domus Cartusie ceterique diffinitores nostri capituli generalis recommendacionem humilem et incrementa continua vite salutaris. Quando quidem venerande memorie domino Johanne patre vestro Marchione Mo-
34 Illustri et magnifico viro, domino domino honorato Gaiethano comiti Sundorum, do- minabili amico suo carissimo. (Aus dem gleichzeitigen Pergamentcodex sign. VII. 335 in der Olmützer Kapitelbibliothek.) 38. Die Grosse Karthause theilt dem Karthäuser Kloster in Königsfeld die Bulle Gregor XI. ddo. 15. Marz 1371 in Abschrift mit, mittelst welcher die Privilegien der Karthause in Grenoble auf alle Karthauser Klöster ausgedehnt werden. Dt. Chartreuse 15. Mai 1376. Gregorius episcopus servus servorum dei ad perpetuam rei memoriam. Suadet re- ligionis honestas et debitum racionis exposcit, ut religiosa loca et persone in eis sub religionis observancia virtutum domino grati famulatus obsequia impensure benignius favoribus ac graciarum et privilegiorum exhibicionibus per sedem apostolicam foveantur, ut eo suavius eedem persone iugum domini perferant, quo et ipse et loca earum maiori prerogativa liber- tatum fuerint communite. Hinc est, quod nos dilectorum filiorum prioris et conventus domus Cartusie Grationopolitanensis diocesis supplicacionibus inclinati, ut omnia privilegia predicte domus Cartusiensis et aliis domibus Cartusiensis ordinis a predecessoribus nostris in ponti- ficibus concessa ad omnes et singulas domus dicti ordinis extunc edificatas et edificari in- choatas ac eciam imposterum inchoandas, cum canonice fundate et edificate extiterint, se extendat et quod domus ipse et persone, que in eis pro tempore morabuntur, omnibus et singulis privilegiis huiusmodi gaudeant, sicut gaudent domus Cartusie et alie domus ante- dicte ac persone prefate degentes in ipsis, eisdem priori et conventui ac ordini auctoritate apostolica concedimus de gracia speciali. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre concessionis infringere vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare presumpserit, indignacionem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se noverit incursurum. Datum Avinione Idus Marcii Pontificatus nostri anno primo. — Datum per copiam sub sigillo autentico domus maioris Cartusiensis ordinis anno domini Millesimo CCC'LXXVI. XV die mensis Maii. (Orig. Perg. h. Sig. im Arch. des Kl. Raigern.) 39. Wilhelm, Prior der grossen Karthause, bittet den Markgrafen Jodok, dass er für hinlängliche Einkünfte der Karthause in Königsfeld sorge. Dt. Chartreuse 15. Mai 1376. Derenissimo principi nobisque in Christo precarissimo domino Jodoco divina pro- videncia Marchioni Moravie frater Guillelmus humilis prior Maioris domus Cartusie ceterique diffinitores nostri capituli generalis recommendacionem humilem et incrementa continua vite salutaris. Quando quidem venerande memorie domino Johanne patre vestro Marchione Mo-
Strana 35
35 ravie viam universe carnis catholice ingrediente et non minus venerande vite filium in paternum thronum dei gracia non solum legitime succedente, sed et inceptum paternum usque ad optatum finem perducere satagente ad immensas laudes prorumpimus salvatoris, qui de lumbis patris talem produxit filium, qui patris adimpleret voluntatem et quod nostro generali capitulo domuique Cartusie iam per quinque annos propter incendium destructe do- nariis inclitis liberaliter subvenistis, pro quibus quantum possumus secundum nostram parvi- tatem nos et totum nostrum capitulum generale vestre dominacioni debitas referrimus graciarum acciones. Et ut tam sancte el eximie caritati vestre valeamus respondere, in presenti capitulo duximus ordinandum, ut statim post acceptam cartam nostri capituli per omnes domos ordinis nostri unum tricenarium de spiritu sancto, quod XXX missas includit, pro vobis in qualibet domo singulariter celebretur, ut ipse spiritus sanctus vitam vestram et statum dirigat in presenti et animam vestram sanctorum suorum consorcio jungat in futuro. Denique de lega- litate vestra per carissimum fratrem nostrum Gotfridum, priorem vestrum nove fundacionis videlicet domus sancte trinitatis, plenius informati supplicacionibus eius pro parte vestra nobis super hoc factis inclinati, sed et consolacionem anime memorati principis patris vestri vestramque devocionem non mediocriter attendentes prefatam domum sancte trinitatis prope Brunam per memoratum principem patrem vestrum, ut premittitur inceptam, per vestram autem magnificenciam usque ad finem optatum donante domino perducendam, nobis et nostro ordini concordi animo et deliberata voluntate associavimus et incorporavimus in eternum eamque sic unam de domibus nostri ordinis tenemus et nostri appellamus corporis membrum. ut in ea psalmorum, vigiliarum, jeiuniorum et missarum ceterorumque nostri ordinis fructus crescant et floreant, quibus christiani spiritus velut in cibis regalibus et deliciis exultent, exhortantes devotam vestram magnificenciam, quatenus huiusmodi novam sponsam, videlicet fundacionem vestram, per vos deo dicatam, edificiis et redditibus possesionibusque et aliis necessariis corporalibus taliter dotare curetis, ne propter defectum temporalium exercicium minuere cogatur in ea eternorum. Facientes in premissis, quod ipso dei filio prestante par- ticipes fieri mereamini omnium bonorum spiritualium, que fiunt in toto ordine, autem una cum patre vestro defuncto mereamini per totum ordinem monachatum possidere. Datum Cartusie anno domini Millesimo CCCmLXXVI° die XV mensis Maii nostro sedente capi- tulo generali. (Orig. Perg. h. Sig. im Arch. des Kl. Raigern.) 40. 1376 Mai 31. Dt. Bacherach. K. Karl IV. erhöht dem Erzbischof Kuno von Trier die Pfandsumme der von dessen Kirche innegehabten Reichspfandschaften der Städte Boppard und Wesel und der halben Burg Sterrenberg etc. von 50.000 Mark reinen Silbers Kölner Gewichts auf 60.000 Mark. — Unter den Zeugen: Jodocus marchio Moravie, Albertus de Sterinberg, Johannes, 5*
35 ravie viam universe carnis catholice ingrediente et non minus venerande vite filium in paternum thronum dei gracia non solum legitime succedente, sed et inceptum paternum usque ad optatum finem perducere satagente ad immensas laudes prorumpimus salvatoris, qui de lumbis patris talem produxit filium, qui patris adimpleret voluntatem et quod nostro generali capitulo domuique Cartusie iam per quinque annos propter incendium destructe do- nariis inclitis liberaliter subvenistis, pro quibus quantum possumus secundum nostram parvi- tatem nos et totum nostrum capitulum generale vestre dominacioni debitas referrimus graciarum acciones. Et ut tam sancte el eximie caritati vestre valeamus respondere, in presenti capitulo duximus ordinandum, ut statim post acceptam cartam nostri capituli per omnes domos ordinis nostri unum tricenarium de spiritu sancto, quod XXX missas includit, pro vobis in qualibet domo singulariter celebretur, ut ipse spiritus sanctus vitam vestram et statum dirigat in presenti et animam vestram sanctorum suorum consorcio jungat in futuro. Denique de lega- litate vestra per carissimum fratrem nostrum Gotfridum, priorem vestrum nove fundacionis videlicet domus sancte trinitatis, plenius informati supplicacionibus eius pro parte vestra nobis super hoc factis inclinati, sed et consolacionem anime memorati principis patris vestri vestramque devocionem non mediocriter attendentes prefatam domum sancte trinitatis prope Brunam per memoratum principem patrem vestrum, ut premittitur inceptam, per vestram autem magnificenciam usque ad finem optatum donante domino perducendam, nobis et nostro ordini concordi animo et deliberata voluntate associavimus et incorporavimus in eternum eamque sic unam de domibus nostri ordinis tenemus et nostri appellamus corporis membrum. ut in ea psalmorum, vigiliarum, jeiuniorum et missarum ceterorumque nostri ordinis fructus crescant et floreant, quibus christiani spiritus velut in cibis regalibus et deliciis exultent, exhortantes devotam vestram magnificenciam, quatenus huiusmodi novam sponsam, videlicet fundacionem vestram, per vos deo dicatam, edificiis et redditibus possesionibusque et aliis necessariis corporalibus taliter dotare curetis, ne propter defectum temporalium exercicium minuere cogatur in ea eternorum. Facientes in premissis, quod ipso dei filio prestante par- ticipes fieri mereamini omnium bonorum spiritualium, que fiunt in toto ordine, autem una cum patre vestro defuncto mereamini per totum ordinem monachatum possidere. Datum Cartusie anno domini Millesimo CCCmLXXVI° die XV mensis Maii nostro sedente capi- tulo generali. (Orig. Perg. h. Sig. im Arch. des Kl. Raigern.) 40. 1376 Mai 31. Dt. Bacherach. K. Karl IV. erhöht dem Erzbischof Kuno von Trier die Pfandsumme der von dessen Kirche innegehabten Reichspfandschaften der Städte Boppard und Wesel und der halben Burg Sterrenberg etc. von 50.000 Mark reinen Silbers Kölner Gewichts auf 60.000 Mark. — Unter den Zeugen: Jodocus marchio Moravie, Albertus de Sterinberg, Johannes, 5*
Strana 36
36 Andreas et Wanko de Leuchtemberg, Erhardus de Chunstat, Petrus Hecht de Rossicz, Sdenco de Sterinberg. (Weizsäcker: Reichstagsakten I. p. 28.) 41. 31. Маi 1376. Der Prager erzbischöfliche Offizial verurtheilt den Nicolaus Sohn des Michael weiland Richters in Deutschbrod, dass er dem Pfarrer in Deutschbrod den ihm durch 6 Jahre zurückgehaltenen Zehent von seinem Hofe Kupferberg erstatten müsse. Dt. in Consistorio Pragensi a. d. 1376 die vltima mensis Maii. (Orig. Perg. h. Sig. im Iglauer St. Archive.) 42. 1376 Juni 10. Dt. Frankfurt. K. Wenzel an Pabst Gregor XI., bevollmächtigt bei ihm seine Gesandten, den Eid der Treue zu leisten und um die Kaiserkrone zu bitten. Unter den Zeugen: Jodocus Marchio Moraviae. (Weizsäcker: Reichstagsakten I. p. 118.) 43. Wenzel von Kravář verkauft dem Fridrich und Smil von Kunstat seinen Hof in Čechovic. Dt. Olmütz 24. Juni 1376. Nos Wenceslaus de Cravar alias de Straznicz supremus czude Olomucensis came- rarius ad universorum deducimus noticiam presencium tenore. Quod nos matura deliberacione et amicorum nostrorum consilio prehabitis, araturam seu curiam tres laneos in se continentes, duos laneos solventes annuatim per unam marcam grossorum, pro messe et robota per unum fertonem quatuor pullos et viginti ova, tres curticulas, quarum quelibet solvit annuatim cum robota quatuor grossos unum pullum in solidum, in villa nostra Czechovicz, inter Crassicz et Domislicz villas locata, et residuos proventus, quibuscunque nominibus censeantur, ultra sortem et proventus honorabilis domini decani Olomucensis se extendentes, cum omnibus pertinenciis, agris cultis et incultis necnon cum rubetis, silvis, pratis, pascuis, aquis, rivis, aquarumque decursibus, piscacionibus, aucupacionibus, venacionibus, saxis, rupibus, montibus, collibus, viis, accessibus, egressibus et regressibus, limitibus et libertatibus, redditibus et servitutibus, usibus et fructibus, proventibus et juribus universis, que ad nos et heredes ac
36 Andreas et Wanko de Leuchtemberg, Erhardus de Chunstat, Petrus Hecht de Rossicz, Sdenco de Sterinberg. (Weizsäcker: Reichstagsakten I. p. 28.) 41. 31. Маi 1376. Der Prager erzbischöfliche Offizial verurtheilt den Nicolaus Sohn des Michael weiland Richters in Deutschbrod, dass er dem Pfarrer in Deutschbrod den ihm durch 6 Jahre zurückgehaltenen Zehent von seinem Hofe Kupferberg erstatten müsse. Dt. in Consistorio Pragensi a. d. 1376 die vltima mensis Maii. (Orig. Perg. h. Sig. im Iglauer St. Archive.) 42. 1376 Juni 10. Dt. Frankfurt. K. Wenzel an Pabst Gregor XI., bevollmächtigt bei ihm seine Gesandten, den Eid der Treue zu leisten und um die Kaiserkrone zu bitten. Unter den Zeugen: Jodocus Marchio Moraviae. (Weizsäcker: Reichstagsakten I. p. 118.) 43. Wenzel von Kravář verkauft dem Fridrich und Smil von Kunstat seinen Hof in Čechovic. Dt. Olmütz 24. Juni 1376. Nos Wenceslaus de Cravar alias de Straznicz supremus czude Olomucensis came- rarius ad universorum deducimus noticiam presencium tenore. Quod nos matura deliberacione et amicorum nostrorum consilio prehabitis, araturam seu curiam tres laneos in se continentes, duos laneos solventes annuatim per unam marcam grossorum, pro messe et robota per unum fertonem quatuor pullos et viginti ova, tres curticulas, quarum quelibet solvit annuatim cum robota quatuor grossos unum pullum in solidum, in villa nostra Czechovicz, inter Crassicz et Domislicz villas locata, et residuos proventus, quibuscunque nominibus censeantur, ultra sortem et proventus honorabilis domini decani Olomucensis se extendentes, cum omnibus pertinenciis, agris cultis et incultis necnon cum rubetis, silvis, pratis, pascuis, aquis, rivis, aquarumque decursibus, piscacionibus, aucupacionibus, venacionibus, saxis, rupibus, montibus, collibus, viis, accessibus, egressibus et regressibus, limitibus et libertatibus, redditibus et servitutibus, usibus et fructibus, proventibus et juribus universis, que ad nos et heredes ac
Strana 37
37 successores nostros ex paterna et legittima successione cum pleno dominio et integra liber- tate jure hereditario dinoscitur devenisse, et prout hactenus met tenuimus et possedimus, nichil nobis aut nostris heredibus juris aut proprietatis ibidem reservando, vendidimus hono- rabili viro domino Bedrico decano Olomucensi et nobili viro domino Smiloni de Cunstat alias de Lesnicz et suis heredibus pro nonaginta sex marcis grossorum pragensium moravici numeri et pagamenti per ipsum nostrum emptorem et suos heredes tenendum, habendum et in perpetuum jure hereditario possidendum. Promittentes nos Wenceslaus prefatus principa- liter, Petrus de Cravar alias de Plumlaw, Stiborius de Czimburg dictus de Towaczow, Geblinus de Guczeraw, Jan de Hustienovicz, Radslaus de Cracowcze et Stephanus dictus Stiepan de Zeluticz, ipsius compromissores manibus in solidum coniunctis, bona nostra et sincera fide absque dolo et fraude eadem bona in Czechovicz cum suis universis pertinenciis pro voluntate prefati domini Smilonis et suorum heredum ad tabulas terre, cum primum aperte fuerint, imponere et a quibuslibet impetentibus jure et conswetudine terre Moravie disbrigare ac pro eviccione specialiter promittentes. Si vero aliqui amici nostri vera origine consanquineitatis et nostro clipeo nobis confederati dicta bona pro eviccione voluerint re- habere, ex tunc super nonaginta sex marcas grossorum superadditis quindecim marcis grossorum predictorum et ipsis absque omni occasione assignatis, ipsi emptores de predictis bonis in Czechovicz cum suis pertinenciis condescendere tenentur. Quod si aliquid ex pre- missis non fecerimus, extunc quicunque duo ex nobis de hoc moniti per prefatum dominum Smilonem aut suos heredes seu requisiti fuerimus, nos Wenceslaus, Petrus et Stiborius predicti per interpositas personas militaris gradus, alii vero propriis in personis quilibet cum uno famulo et duobus equis conswetum obstagium in civitate Olomucensi in domo honesti hospitis per predictum Smilonem aut suos heredes ad hoc deputata tenebimur subintrare, abinde nullatenus egressuri, quousque prenotata bona in Czechovicz ad tabulas terre fuerint imposita et ab impetentibus quibuslibet disbrigata et eciam dampna desuper accreta et racione huiusmodi negligencie contracta, que tamen racionabiliter possent demonstrari, per nos in- tegraliter fuerint persoluta. Harum, quas sigillis nostris propriis roborari fecimus, testimonio literarum. Actum et datum Olomucz Anno domini nostri Redemptoris Millesimo trecentesimo septuagesimo sexto, die et festo sancti Johannis baptiste anni eiusdem. Per Jo. arcium Baccalarium Pragensem. (Orig. Perg. 7 h. Sig. im Olm. Kapitelarchive.) 44. Eröffnungsformel des Olmützer Landrechtes 2. Juli 1376. Anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo sexto feria quarta proxima post octavas Johannis Baptiste celebratum est colloquium terre generale per nobiles dominos Venceslaum de Crawar alias de Straznicz supremum camerarium. Jaroslaum de Longberg alias de Knienicz czudarium supremum, Wenceslaum de Radyczow notarium supremum czude
37 successores nostros ex paterna et legittima successione cum pleno dominio et integra liber- tate jure hereditario dinoscitur devenisse, et prout hactenus met tenuimus et possedimus, nichil nobis aut nostris heredibus juris aut proprietatis ibidem reservando, vendidimus hono- rabili viro domino Bedrico decano Olomucensi et nobili viro domino Smiloni de Cunstat alias de Lesnicz et suis heredibus pro nonaginta sex marcis grossorum pragensium moravici numeri et pagamenti per ipsum nostrum emptorem et suos heredes tenendum, habendum et in perpetuum jure hereditario possidendum. Promittentes nos Wenceslaus prefatus principa- liter, Petrus de Cravar alias de Plumlaw, Stiborius de Czimburg dictus de Towaczow, Geblinus de Guczeraw, Jan de Hustienovicz, Radslaus de Cracowcze et Stephanus dictus Stiepan de Zeluticz, ipsius compromissores manibus in solidum coniunctis, bona nostra et sincera fide absque dolo et fraude eadem bona in Czechovicz cum suis universis pertinenciis pro voluntate prefati domini Smilonis et suorum heredum ad tabulas terre, cum primum aperte fuerint, imponere et a quibuslibet impetentibus jure et conswetudine terre Moravie disbrigare ac pro eviccione specialiter promittentes. Si vero aliqui amici nostri vera origine consanquineitatis et nostro clipeo nobis confederati dicta bona pro eviccione voluerint re- habere, ex tunc super nonaginta sex marcas grossorum superadditis quindecim marcis grossorum predictorum et ipsis absque omni occasione assignatis, ipsi emptores de predictis bonis in Czechovicz cum suis pertinenciis condescendere tenentur. Quod si aliquid ex pre- missis non fecerimus, extunc quicunque duo ex nobis de hoc moniti per prefatum dominum Smilonem aut suos heredes seu requisiti fuerimus, nos Wenceslaus, Petrus et Stiborius predicti per interpositas personas militaris gradus, alii vero propriis in personis quilibet cum uno famulo et duobus equis conswetum obstagium in civitate Olomucensi in domo honesti hospitis per predictum Smilonem aut suos heredes ad hoc deputata tenebimur subintrare, abinde nullatenus egressuri, quousque prenotata bona in Czechovicz ad tabulas terre fuerint imposita et ab impetentibus quibuslibet disbrigata et eciam dampna desuper accreta et racione huiusmodi negligencie contracta, que tamen racionabiliter possent demonstrari, per nos in- tegraliter fuerint persoluta. Harum, quas sigillis nostris propriis roborari fecimus, testimonio literarum. Actum et datum Olomucz Anno domini nostri Redemptoris Millesimo trecentesimo septuagesimo sexto, die et festo sancti Johannis baptiste anni eiusdem. Per Jo. arcium Baccalarium Pragensem. (Orig. Perg. 7 h. Sig. im Olm. Kapitelarchive.) 44. Eröffnungsformel des Olmützer Landrechtes 2. Juli 1376. Anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo sexto feria quarta proxima post octavas Johannis Baptiste celebratum est colloquium terre generale per nobiles dominos Venceslaum de Crawar alias de Straznicz supremum camerarium. Jaroslaum de Longberg alias de Knienicz czudarium supremum, Wenceslaum de Radyczow notarium supremum czude
Strana 38
38 Olomucensis, presentibus nobilibus dominis Alberto de Sternberg episcopo Luthomislensi, Johanne de Sternberg alias de Lucaw supremo camerario czude Brunensis, Petro de Stern- berg, Vokcone et Laczcone fratrum (sic) de Crawar, Petro de Crawar, Styborio de Czimburg alias de Towaczow, Pothone de Losczicz, Pothone de Wildenberg, Oldrzichone, Vancone, Tassone fratrum (sic) de Bozkovicz, Arclebo de Starzechovic, Jescone, Proczcone fratrum (sic) de Richvald, Cunicone de Drahothus, Pothone de Holnstayn, Sdencone, Alsicone de Sternberg et Uncone supremo purchravio Olomucensi. (Olmützer Landtafel.) 45. Das Olmützer Kapitel befreit den Wenzel von Kravár von dem Zinse, den er dem Olmützer Kapiteldechanten ablieferte, unter der Bedingung, dass er der Kapiteldechantei in dem Dorfe Cechowitz 9 Lahne und 13 Mark Zinses kaufe. Dt. Olmütz 3. Juli 1376. Bedricus decanus, Fridericus prepositus, Daniel archidiaconus et totum capitulum ecclesie Olomucensis recognoscimus, quod quia nobilis Wenczeslaus de Crawar, alias de Straznicz supremus czude Olomucensis camerarius, qui de villa Hossczicz sitta in districtu Oppaviensi, quam a decano Olomucensi tenebat in feodum, singulis annis X marcas grossorum perpetui census ipsi decano Olomucensi pro tempore existenti solvere tenebatur, desideravit a dictis jure feudi et solucione census X marcarum liberari. Nos consensum prebemus et de assensu Johannis episcopi Olomucensis concordavimus, quod idem Wenczeslaus a jure feodi et solucione X marcarum census de dicta villa Hossczicz liber esse debeat eo, quod ipse Wenczeslaus in villa Czechowicz prope Olomucz novem laneos cum dimidio, taberna cum sua area, molendinum cum duobus ortis et XIII marcis perpetui census cum omni iure decanatui et decano Olomucensi assignavit et de consensu Jodoci marchionis Moravie in- tabulavit. Datum Olomucz 1376 tercio die mensis Julii. (Aus dem Codex n. II. des Olm. Metropolitankapitels.) 46. Eröffnungsformel des Brünner Landrechtes 4. Juli 1376. Anno domini MOCCCOLXXVI° feria sexta in die sancti Procopii celebratum est concilium generale baronum terre Moravie in Brunna per nobiles dominos Johannem seniorem de Meziriecz capitaneum protunc marchionatus Moravie, Johannem de Sternberk alias de Lucaw, Uncam de Magetyn supremum czudarium czude Brunnensis et Wenczlaum de Ra- dyegow notarium czude Brunnensis supremum, presentibus nobilibus Ulrico de Bozkovicz, Jenczone et Proczkone fratrum de Deblyn, Czenkone Cruschina, Henslino et Jeorgio de Wetovia, Gymramo de Pernstain, Gymramo et Wznata de Jacobav, Wenczeslao et Ratiborio de Mysliborzicz, Benessio de Crawar alias de Crumnaw, Wznata et Czenkone (de) Skuhrow,
38 Olomucensis, presentibus nobilibus dominis Alberto de Sternberg episcopo Luthomislensi, Johanne de Sternberg alias de Lucaw supremo camerario czude Brunensis, Petro de Stern- berg, Vokcone et Laczcone fratrum (sic) de Crawar, Petro de Crawar, Styborio de Czimburg alias de Towaczow, Pothone de Losczicz, Pothone de Wildenberg, Oldrzichone, Vancone, Tassone fratrum (sic) de Bozkovicz, Arclebo de Starzechovic, Jescone, Proczcone fratrum (sic) de Richvald, Cunicone de Drahothus, Pothone de Holnstayn, Sdencone, Alsicone de Sternberg et Uncone supremo purchravio Olomucensi. (Olmützer Landtafel.) 45. Das Olmützer Kapitel befreit den Wenzel von Kravár von dem Zinse, den er dem Olmützer Kapiteldechanten ablieferte, unter der Bedingung, dass er der Kapiteldechantei in dem Dorfe Cechowitz 9 Lahne und 13 Mark Zinses kaufe. Dt. Olmütz 3. Juli 1376. Bedricus decanus, Fridericus prepositus, Daniel archidiaconus et totum capitulum ecclesie Olomucensis recognoscimus, quod quia nobilis Wenczeslaus de Crawar, alias de Straznicz supremus czude Olomucensis camerarius, qui de villa Hossczicz sitta in districtu Oppaviensi, quam a decano Olomucensi tenebat in feodum, singulis annis X marcas grossorum perpetui census ipsi decano Olomucensi pro tempore existenti solvere tenebatur, desideravit a dictis jure feudi et solucione census X marcarum liberari. Nos consensum prebemus et de assensu Johannis episcopi Olomucensis concordavimus, quod idem Wenczeslaus a jure feodi et solucione X marcarum census de dicta villa Hossczicz liber esse debeat eo, quod ipse Wenczeslaus in villa Czechowicz prope Olomucz novem laneos cum dimidio, taberna cum sua area, molendinum cum duobus ortis et XIII marcis perpetui census cum omni iure decanatui et decano Olomucensi assignavit et de consensu Jodoci marchionis Moravie in- tabulavit. Datum Olomucz 1376 tercio die mensis Julii. (Aus dem Codex n. II. des Olm. Metropolitankapitels.) 46. Eröffnungsformel des Brünner Landrechtes 4. Juli 1376. Anno domini MOCCCOLXXVI° feria sexta in die sancti Procopii celebratum est concilium generale baronum terre Moravie in Brunna per nobiles dominos Johannem seniorem de Meziriecz capitaneum protunc marchionatus Moravie, Johannem de Sternberk alias de Lucaw, Uncam de Magetyn supremum czudarium czude Brunnensis et Wenczlaum de Ra- dyegow notarium czude Brunnensis supremum, presentibus nobilibus Ulrico de Bozkovicz, Jenczone et Proczkone fratrum de Deblyn, Czenkone Cruschina, Henslino et Jeorgio de Wetovia, Gymramo de Pernstain, Gymramo et Wznata de Jacobav, Wenczeslao et Ratiborio de Mysliborzicz, Benessio de Crawar alias de Crumnaw, Wznata et Czenkone (de) Skuhrow,
Strana 39
39 Sazema de Jewissowicz, Petro de Sternberg, Pota de Vildenberg, Jescone dicto Pusca de Rychwald, Johanne de Krzyzanow, Johanne de Holubek, Jescone Cropacz de Holnstein, Paulo de Rassovicz et aliorum plurimorum. (Brünner Landtafel.) 47. Johann, Bischof von Olmütz, bestättiget die Stiftung der Felix- und Adauctus-Kapelle bei der s. Mauritzkirche in Olmütz. Dt. Meilitz 10. Juli 1376. In nomine domini amen. Dei et apostolice sedis gracia Olomucensis episcopus Johannes ad perpetuam rei memoriam notumfacimus tenore presencium universis. Cura pasto- ralis officii nos inducit, ut ad ea frequenter, que ecclesiarum nobis subditarum profectum et maxime divini cultus augmentum respiciunt, operose sollicitudinis studium apponere debea- mus. Sane cum discretus vir Fridricus dictus Sleichenkauff, pie memorie olim civis Olo- mucensis, de bonis suis paternis et hereditariis capellam in honorem beatorum Felicis et Adaucti martirum in cimiterio ecclesie sancti Mauricii in Olomuncz de novo fundavit, cuius jus patronatus ad honestos viros dictos Sleichkauff, videlicet Adam in Brespurg olim in Olom. civem et Nicolaum civem Olom. jure successionis pertinere dinoscitur, nobisque pro- parte ipsorum fuit cum instancia supplicatum, ut eandem capellam erigere et cum bonis et redditibus suis confirmare ex officii nostri debito dignaremur, sicut super hiis omnibus patentes literas vidimus, quarum tenor per omnia sequitur in hec verba: „In nomine domini amen. Cum humana natura mortis caligine etc. die s. Thome Apostoli a. d. 1360 (vid. Band IX n. 218). — Nos igitur predictorum Ade Sleichenkauff in Brespurg olim in Olom. civis et Nicolai Sleichenkauff civis Olomucensis piis desideriis affectu voluntario concurrentes ad honorem et laudem omnipotentis dei et beatorum Felicis et Adaucti martirum, in quorum honore predicta capella fundata dinoscitur, de pretaxatis redditibus et bonis eo, quod ad hoc sufficere novimus, capellam predictorum sanctorum de novo erigimus et in dei nomine facimus et creamus ac de pastoralis officii debito auctoritate qua fungimur predictam fundacionem de certa nostra sciencia approbamus, ratificamus et confirmamus necnon eundem censum cum omnibus fructibus, usibus, utilitatibus, bonis et pertinenciis suis, quibuscunque specialibus possint vocabulis designari, antedicte capelle et eius ministris seu altaristis, qui sunt vel pro tempore fuerint, perpetue incorporamus, unimus, invisceramus et adiungimus, subicientes predictum censum et bona libertati ecclesiastice, ita ut ipse census, bona et fructus per censuram ecclesiasticam, dum et quociens oportunitas illud exegerit, postulari debeant et requiri. Presencium sub appenso nostro maiori sigillo testimonio literarum. Datum in castro nostro Meylicz Anno domini Millesimo trecentesimo septuagesimo sexto feria quinta ante festum beate Margarethe. (Orig. Perg. h. Sig. im Olmützer Stadtarchive.)
39 Sazema de Jewissowicz, Petro de Sternberg, Pota de Vildenberg, Jescone dicto Pusca de Rychwald, Johanne de Krzyzanow, Johanne de Holubek, Jescone Cropacz de Holnstein, Paulo de Rassovicz et aliorum plurimorum. (Brünner Landtafel.) 47. Johann, Bischof von Olmütz, bestättiget die Stiftung der Felix- und Adauctus-Kapelle bei der s. Mauritzkirche in Olmütz. Dt. Meilitz 10. Juli 1376. In nomine domini amen. Dei et apostolice sedis gracia Olomucensis episcopus Johannes ad perpetuam rei memoriam notumfacimus tenore presencium universis. Cura pasto- ralis officii nos inducit, ut ad ea frequenter, que ecclesiarum nobis subditarum profectum et maxime divini cultus augmentum respiciunt, operose sollicitudinis studium apponere debea- mus. Sane cum discretus vir Fridricus dictus Sleichenkauff, pie memorie olim civis Olo- mucensis, de bonis suis paternis et hereditariis capellam in honorem beatorum Felicis et Adaucti martirum in cimiterio ecclesie sancti Mauricii in Olomuncz de novo fundavit, cuius jus patronatus ad honestos viros dictos Sleichkauff, videlicet Adam in Brespurg olim in Olom. civem et Nicolaum civem Olom. jure successionis pertinere dinoscitur, nobisque pro- parte ipsorum fuit cum instancia supplicatum, ut eandem capellam erigere et cum bonis et redditibus suis confirmare ex officii nostri debito dignaremur, sicut super hiis omnibus patentes literas vidimus, quarum tenor per omnia sequitur in hec verba: „In nomine domini amen. Cum humana natura mortis caligine etc. die s. Thome Apostoli a. d. 1360 (vid. Band IX n. 218). — Nos igitur predictorum Ade Sleichenkauff in Brespurg olim in Olom. civis et Nicolai Sleichenkauff civis Olomucensis piis desideriis affectu voluntario concurrentes ad honorem et laudem omnipotentis dei et beatorum Felicis et Adaucti martirum, in quorum honore predicta capella fundata dinoscitur, de pretaxatis redditibus et bonis eo, quod ad hoc sufficere novimus, capellam predictorum sanctorum de novo erigimus et in dei nomine facimus et creamus ac de pastoralis officii debito auctoritate qua fungimur predictam fundacionem de certa nostra sciencia approbamus, ratificamus et confirmamus necnon eundem censum cum omnibus fructibus, usibus, utilitatibus, bonis et pertinenciis suis, quibuscunque specialibus possint vocabulis designari, antedicte capelle et eius ministris seu altaristis, qui sunt vel pro tempore fuerint, perpetue incorporamus, unimus, invisceramus et adiungimus, subicientes predictum censum et bona libertati ecclesiastice, ita ut ipse census, bona et fructus per censuram ecclesiasticam, dum et quociens oportunitas illud exegerit, postulari debeant et requiri. Presencium sub appenso nostro maiori sigillo testimonio literarum. Datum in castro nostro Meylicz Anno domini Millesimo trecentesimo septuagesimo sexto feria quinta ante festum beate Margarethe. (Orig. Perg. h. Sig. im Olmützer Stadtarchive.)
Strana 40
40 48. 1376 Juli 21. Dt. Aachen. K. Wenzel bestättigt der Stadt Aachen alle Privilegien. Unter den Zeugen: Jo- docus marchio Moravie. (Weizsäcker: Reichstagsakten I. p. 177.) 49. Koloman, Probst des Augustiner Chorherrnstiftes in Kloster-Neuburg, überträgt die päbstliche Vollmacht, den Streit zwischen dem Karthäuserprior in Königsfeld und dem Probste von Kumrowitz zu entscheiden, auf den Abt der Schotten in Wien. Dt. Kl. Neuburg 17. Septbr. 1376. Cholomannus dei gracia prepositus canonicorum regularium ecclesie Newnburgensis ordinis sancti Augustini, Pataviensis diocesis, conservator ad infrascripta a sede apostolica cum clausulis sequentibus, locis et personis ordinis Cartusiensis, Jaurinensis et Pragensis provinciarum et diocesis deputatus, venerabili in Christo patri domino .. . . abbati Scotorum Wiennensi, ordinis sancti Benedicti, dicte Pataviensis diocesis, salutem in domino et infra- scriptis nostris mandatis et verius apostolicis firmiter obedire. Noveritis nos literas apostolicas recepisse reverenter, quarum principium sonat: „Gregorius episcopus servus servorum dei, venerabilibus fratribus ... Pragensi et Jaurinensi episcopis ac dilecto filio .. . preposito ecclesie Neunburgensis, Pataviensis diocesis, salutem et apostolicam benediccionem. Militanti ecclesie licet immeriti disponente domino presidentes etc." ad quas quidem literas vos re- mittimus et presentibus habere volumus pro insertis, finiunt autem sic: „Datum Avinione IV Nonas Julii, pontificatus nostri anno secundo.“ Quibus literis visis et diligenter auscul- tatis proposuit nobis venerabilis vir dominus Gotfridus, prior domus in Chünigsvelt prope Brunnam ordinis Cartusiensis, Olomucensis diocesis, quod religiosus vir Styboslaus, prepositus in Luha, ordinis sancti Benedicti, Olomucensis diocesis, per violentam et iniuriosam ablacionem quorundam equorum iniuriaretur eidem, petens sibi et ecclesie sue auctoritate predicta de iusticia provideri ac procedi tamquam super notorio simpliciter et de plano, presertim cum probaciones habere se asserat paratas in continenti. Nos igitur in diversis occupati in pre- dictis procedere non valentes paternitati vestre auctoritatem nostram in hac parte in totum committimus et subdelegamus, vobis eadem auctoritate per excommunicacionis sentenciam iniungentes, quatenus debite requisiti ammonere seu citare curetis eundem Styboslaum ac alias eundem ad restitucionem rerum et satisfaccionem dampnorum compellere, prout ordo iuris dictaverit et racionis. Datum et actum Newnburge feria IV. post exaltacionem sancte crucis anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo sexto. (Inserirt in der Urkunde des Schottenabten Donat ddo. 9. Dezember 1376. Vid. n. 54.)
40 48. 1376 Juli 21. Dt. Aachen. K. Wenzel bestättigt der Stadt Aachen alle Privilegien. Unter den Zeugen: Jo- docus marchio Moravie. (Weizsäcker: Reichstagsakten I. p. 177.) 49. Koloman, Probst des Augustiner Chorherrnstiftes in Kloster-Neuburg, überträgt die päbstliche Vollmacht, den Streit zwischen dem Karthäuserprior in Königsfeld und dem Probste von Kumrowitz zu entscheiden, auf den Abt der Schotten in Wien. Dt. Kl. Neuburg 17. Septbr. 1376. Cholomannus dei gracia prepositus canonicorum regularium ecclesie Newnburgensis ordinis sancti Augustini, Pataviensis diocesis, conservator ad infrascripta a sede apostolica cum clausulis sequentibus, locis et personis ordinis Cartusiensis, Jaurinensis et Pragensis provinciarum et diocesis deputatus, venerabili in Christo patri domino .. . . abbati Scotorum Wiennensi, ordinis sancti Benedicti, dicte Pataviensis diocesis, salutem in domino et infra- scriptis nostris mandatis et verius apostolicis firmiter obedire. Noveritis nos literas apostolicas recepisse reverenter, quarum principium sonat: „Gregorius episcopus servus servorum dei, venerabilibus fratribus ... Pragensi et Jaurinensi episcopis ac dilecto filio .. . preposito ecclesie Neunburgensis, Pataviensis diocesis, salutem et apostolicam benediccionem. Militanti ecclesie licet immeriti disponente domino presidentes etc." ad quas quidem literas vos re- mittimus et presentibus habere volumus pro insertis, finiunt autem sic: „Datum Avinione IV Nonas Julii, pontificatus nostri anno secundo.“ Quibus literis visis et diligenter auscul- tatis proposuit nobis venerabilis vir dominus Gotfridus, prior domus in Chünigsvelt prope Brunnam ordinis Cartusiensis, Olomucensis diocesis, quod religiosus vir Styboslaus, prepositus in Luha, ordinis sancti Benedicti, Olomucensis diocesis, per violentam et iniuriosam ablacionem quorundam equorum iniuriaretur eidem, petens sibi et ecclesie sue auctoritate predicta de iusticia provideri ac procedi tamquam super notorio simpliciter et de plano, presertim cum probaciones habere se asserat paratas in continenti. Nos igitur in diversis occupati in pre- dictis procedere non valentes paternitati vestre auctoritatem nostram in hac parte in totum committimus et subdelegamus, vobis eadem auctoritate per excommunicacionis sentenciam iniungentes, quatenus debite requisiti ammonere seu citare curetis eundem Styboslaum ac alias eundem ad restitucionem rerum et satisfaccionem dampnorum compellere, prout ordo iuris dictaverit et racionis. Datum et actum Newnburge feria IV. post exaltacionem sancte crucis anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo sexto. (Inserirt in der Urkunde des Schottenabten Donat ddo. 9. Dezember 1376. Vid. n. 54.)
Strana 41
41 50. Andreas von Bludov verkauft drei Lahne in Lechwitz dem Znata von Pernstein. Dt. 8. November 1376. Noverint universi presens scriptum (?). Quod ego Andreas de Bludow alias de Nechwalin laneos tres in Lechwicz hereditarie vendidi cum omnibus juribus ad eosdem pertinentibus et cum omni dominio et libertate, prout eos solus tenui pacifice, nichil mihi juris in eisdem reservando pro XXX marcis grossorum argenteorum pragensium moravici numeri et pagamenti, sexaginta IIII°r grossos pro qualibet marcis (sic) computando, nobili viro domino Znate de Pernstain alias de Jacobau et suis heredibus presentibus et futuris vendidi, tradidi et resignavi in perpetuum possidendos. Insuper ego Andreas prefatus tam- quam principalis promitto una (cum) nobilibus viris domino Hanuskone de Ledecz et Seslino de Lucau, quos pro me fideiussores constituo, manu pari in solidum et indivisim predictos tres laneos ab omnibus impedicionibus secundum jus terre Moravie ad trigennium volumus exbrigare et spondemus. Sin autem exbrigare non possemus infra trigennium sine dolo, tunc predictas predictus Andreas reponat XXX marcas predicto domino Znate et suis heredibus et intromittat se de suis tribus laneis una cum suis juribus ad eosdem pertinentibus. Quod si non fecerimus, extunc duo statim ex nobis prius dictis, quos prefatus dominus Znata vel sui heredes monuerint, mox cum uno famulo et duobus equis civitatem Znoymam ad hospitem honestum, quem sepe dictus dominus Znata aut sui heredes ostenderunt, more veri obstagii sine omni dilacione tenebuntur subintrare et abinde non exituri, donec omnis inpedicio sive omnis infestacio cum omnibus dampnis abinde perceptis per nos prius dictos totaliter fuerit exbrigata. In cuius rei testimonium nostra sigilla de certa nostra sciencia sunt appensa. Datum anno domini MCCCLXXVI° sabato ante Martini confessoris domini. (Orig. Perg. 3 h. Sig. im mähr. Landesarchive.) 51. Kaiser Karl IV. bekennt, Johann Burggrafen von Magdeburg 600 polnische Mark schuldig zu sein. Dt. Prag 6. Dezember 1376. Wir Karl von gotes gnaden römischer keiser zu allen zeiten merer des reiches und kunig zu Beheim, bekennen und tun kunt offenlichen mit diesem briefe allen den, die yn sehent oder horent lesen, daz wir von rechter und redelicher schult schuldig seyn dem edeln Johannsen burggraven von Magdeburg und grafen zu Hardek unserm lieben getrewen und seinen rechten erben sechshundert poleinsche mark, acht und vierzig grosse vor yedye mark zu reyten. Und geloben fur uns, unsre erben und nachkomen, kunige zu Beheim, dem egenannten grafen Johannsen und seinen erben die vorgenannten sechshundert mark uff den nehesten sante Jeorgen tag, der schirest kümpt, in der statt zu Prage zu richten und genzlichen bezalhen one allirley vorzog, hindernusse und on allirley widerrede. Mit 6
41 50. Andreas von Bludov verkauft drei Lahne in Lechwitz dem Znata von Pernstein. Dt. 8. November 1376. Noverint universi presens scriptum (?). Quod ego Andreas de Bludow alias de Nechwalin laneos tres in Lechwicz hereditarie vendidi cum omnibus juribus ad eosdem pertinentibus et cum omni dominio et libertate, prout eos solus tenui pacifice, nichil mihi juris in eisdem reservando pro XXX marcis grossorum argenteorum pragensium moravici numeri et pagamenti, sexaginta IIII°r grossos pro qualibet marcis (sic) computando, nobili viro domino Znate de Pernstain alias de Jacobau et suis heredibus presentibus et futuris vendidi, tradidi et resignavi in perpetuum possidendos. Insuper ego Andreas prefatus tam- quam principalis promitto una (cum) nobilibus viris domino Hanuskone de Ledecz et Seslino de Lucau, quos pro me fideiussores constituo, manu pari in solidum et indivisim predictos tres laneos ab omnibus impedicionibus secundum jus terre Moravie ad trigennium volumus exbrigare et spondemus. Sin autem exbrigare non possemus infra trigennium sine dolo, tunc predictas predictus Andreas reponat XXX marcas predicto domino Znate et suis heredibus et intromittat se de suis tribus laneis una cum suis juribus ad eosdem pertinentibus. Quod si non fecerimus, extunc duo statim ex nobis prius dictis, quos prefatus dominus Znata vel sui heredes monuerint, mox cum uno famulo et duobus equis civitatem Znoymam ad hospitem honestum, quem sepe dictus dominus Znata aut sui heredes ostenderunt, more veri obstagii sine omni dilacione tenebuntur subintrare et abinde non exituri, donec omnis inpedicio sive omnis infestacio cum omnibus dampnis abinde perceptis per nos prius dictos totaliter fuerit exbrigata. In cuius rei testimonium nostra sigilla de certa nostra sciencia sunt appensa. Datum anno domini MCCCLXXVI° sabato ante Martini confessoris domini. (Orig. Perg. 3 h. Sig. im mähr. Landesarchive.) 51. Kaiser Karl IV. bekennt, Johann Burggrafen von Magdeburg 600 polnische Mark schuldig zu sein. Dt. Prag 6. Dezember 1376. Wir Karl von gotes gnaden römischer keiser zu allen zeiten merer des reiches und kunig zu Beheim, bekennen und tun kunt offenlichen mit diesem briefe allen den, die yn sehent oder horent lesen, daz wir von rechter und redelicher schult schuldig seyn dem edeln Johannsen burggraven von Magdeburg und grafen zu Hardek unserm lieben getrewen und seinen rechten erben sechshundert poleinsche mark, acht und vierzig grosse vor yedye mark zu reyten. Und geloben fur uns, unsre erben und nachkomen, kunige zu Beheim, dem egenannten grafen Johannsen und seinen erben die vorgenannten sechshundert mark uff den nehesten sante Jeorgen tag, der schirest kümpt, in der statt zu Prage zu richten und genzlichen bezalhen one allirley vorzog, hindernusse und on allirley widerrede. Mit 6
Strana 42
42 urkund ditz briefes vorsigelt mit unserer keiserlichen Maiestat ingsigel. Der geben ist zu Prage noch Crists geburte dreyzehenhundert jar dornach in dem sechsundsibenzigsten jare an sante Nikles tag, unsrer reiche in dem eynunddryssigsten und des keisertumes in dem zweyundzwenzigsten jaren. (Auf der Plicatur: Per dominum pragensem archiepiscopum Nicolaus Cameric. prepositus. — In dorso : R. Wilhelmus Kortelangen. — Orig. Perg. h. Sig. im mähr. Landes-Archive.) 52. Die Schwester Anna des Katharinenklosters in Olmütz fundirt einen jährl. Zins von 24 Groschen für den Kaplan beim Marienaltare. Dt. 7. Dezember 1376. Liqueat universis presentem litteram contemplaturis, quod ego soror Anna Ebrowna recogitans reminiscibiliter, quod animarum salus vitam eternam capescendam non consistit, nisi in oracione devotam obsecracionem, per quam interpelletur flagitabiliter creator ani- marum, ut eis sempiternalis salvator redemptorius existat et hoc propter hostiam salutarem, que sibi offertur in misse celebracione, cuius ipse auctor credibiliter docmatizatur et a Christi fidelibus katholice profitetur: hinc est, quod ego prefata soror propter animarum salutem nec non et mee ipsius ob remedium emi et legittime comparavi viginti quatuor grossos perpetui census pro quatuor marcis grossorum denariorum pragensium moravici numeri et pagamenti et hoc in nostro conventu ac monasterio sancte Katherine in Olomucz ab Adlyczka protunc priorissa cenobii prenominati de consensu nec non et assensu favorabili tocius mo- nasterii ut puta Mabcze, Byetcze, Anne Oppaviensis, Hercze, que protunc sorores seniores existebant, ita dumtaxat, quod prelibatus census debet derivari dirigibiliter pro capellano Virginis beate, qui unam missam de eadem debet devote legere singulis diebus sabbatis. Nec silentio pretereundum est, quod pretactus census divisim debet dari, duodecim in festo sancti Georgii et totidem in festo sancti Wenczeslai, tali condicione adiecta, quod si ego soror Anna Ebrowna viam universe carnis migrarer, quecunque soror monasterii supradicti literam presentem habuerit de meo beneplacito et assensu, eandem iurisdiccionem habeat pecuniam sepe dictam dispensandi, ut prefertur. In cuius rei evidenciam clariorem sigilla reverendi patris nostri provincialis ac monasterii presentibus sunt appensa. Datum et actum dominica secunda adventus anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo sexto. (Orig. Perg. 2 h. Sig. im mähr. Landes-Archive.) 53. Wenzel, römischer und böhmischer König, bekennt Johann dem Burggrafen von Magdeburg 600 polnische Mark schuldig zu sein. Dt. Prag 7. Dezember 1376. Wir Wenczlaw von gotes gnaden romischer kunig, zu allen ziten merer des reiches und kunig zu Beheim, bekennen und tun kunt offenlichen mit diesem brieff allen den, die
42 urkund ditz briefes vorsigelt mit unserer keiserlichen Maiestat ingsigel. Der geben ist zu Prage noch Crists geburte dreyzehenhundert jar dornach in dem sechsundsibenzigsten jare an sante Nikles tag, unsrer reiche in dem eynunddryssigsten und des keisertumes in dem zweyundzwenzigsten jaren. (Auf der Plicatur: Per dominum pragensem archiepiscopum Nicolaus Cameric. prepositus. — In dorso : R. Wilhelmus Kortelangen. — Orig. Perg. h. Sig. im mähr. Landes-Archive.) 52. Die Schwester Anna des Katharinenklosters in Olmütz fundirt einen jährl. Zins von 24 Groschen für den Kaplan beim Marienaltare. Dt. 7. Dezember 1376. Liqueat universis presentem litteram contemplaturis, quod ego soror Anna Ebrowna recogitans reminiscibiliter, quod animarum salus vitam eternam capescendam non consistit, nisi in oracione devotam obsecracionem, per quam interpelletur flagitabiliter creator ani- marum, ut eis sempiternalis salvator redemptorius existat et hoc propter hostiam salutarem, que sibi offertur in misse celebracione, cuius ipse auctor credibiliter docmatizatur et a Christi fidelibus katholice profitetur: hinc est, quod ego prefata soror propter animarum salutem nec non et mee ipsius ob remedium emi et legittime comparavi viginti quatuor grossos perpetui census pro quatuor marcis grossorum denariorum pragensium moravici numeri et pagamenti et hoc in nostro conventu ac monasterio sancte Katherine in Olomucz ab Adlyczka protunc priorissa cenobii prenominati de consensu nec non et assensu favorabili tocius mo- nasterii ut puta Mabcze, Byetcze, Anne Oppaviensis, Hercze, que protunc sorores seniores existebant, ita dumtaxat, quod prelibatus census debet derivari dirigibiliter pro capellano Virginis beate, qui unam missam de eadem debet devote legere singulis diebus sabbatis. Nec silentio pretereundum est, quod pretactus census divisim debet dari, duodecim in festo sancti Georgii et totidem in festo sancti Wenczeslai, tali condicione adiecta, quod si ego soror Anna Ebrowna viam universe carnis migrarer, quecunque soror monasterii supradicti literam presentem habuerit de meo beneplacito et assensu, eandem iurisdiccionem habeat pecuniam sepe dictam dispensandi, ut prefertur. In cuius rei evidenciam clariorem sigilla reverendi patris nostri provincialis ac monasterii presentibus sunt appensa. Datum et actum dominica secunda adventus anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo sexto. (Orig. Perg. 2 h. Sig. im mähr. Landes-Archive.) 53. Wenzel, römischer und böhmischer König, bekennt Johann dem Burggrafen von Magdeburg 600 polnische Mark schuldig zu sein. Dt. Prag 7. Dezember 1376. Wir Wenczlaw von gotes gnaden romischer kunig, zu allen ziten merer des reiches und kunig zu Beheim, bekennen und tun kunt offenlichen mit diesem brieff allen den, die
Strana 43
43 yn sehen oder horen lesen. Daz wir von rechter und redlicher schult schuldig seyn dem edlen Hansen burggrafen von Meidburg und grafen zu Hardeke, unserm lieben getrewen und synen rechten erben sechshundert polonische mark, acht und virzig grosse fur ytliche marke zu reiten. Und geloben fur uns, unsre erben und nachkomen, kunige zu Beheim, dem egenannten grafen Hansen unde seinen erben die vorgenannten sechshundert mark uff den nehesten sand Jurgen tag, der schirest kumet, in der stat zu Prag zu richten und genzlichen zu bezalen, als die briefe sagen, die der allerdurchluchtigste furste und herre, her Karl romischer keiser, zu allen ziten merer des reichs und kunig zu Beheim, unser lieber gnediger herre und vater dem egenannten graf Hansen umb die vorgenannten sechshundert mark doruber geben hat. Mit urkunde diz briefs versigelt mit unsrer Maiestat insigel. Der geben ist zu Prag nach Crists geburt dreuzenhundert jar darnach in dem sechs und siben- zigisten jar am suntag, als man singet Populus Syon in dem heiligen advent, unsres kunig- reiches des behemischen in dem virzenden und des romischen reiches in dem ersten jare. (Auf der Plicatur: Per dominum regem archiepiscopus pragensis. — In dorso: R. — Orig. Perg. h. Sig. im mähr. Landes-Archive.) 54. Donatus, Abt zu den Schotten in Wien, verurtheilt den Probsten in Kumrowitz, den Karthäusern in Königsfeld vier denselben genommene Pferde zurückzustellen. Dt. Wien 9. Dezember 1376. Donatus permissione divina abbas monasterii beate Virginis Marie Scotorum in Wienna, ordinis sancti Benedicti Pataviensis diocesis, judex et conservator subdelegatus a venerabili in christo patre domino Cholomanno preposito monasterii in Newnburga canoni- corum regularium ordinis sancti Augustini dicte Pataviensis diocesis judice et conservatore jurium et privilegiorum cenobiorum et cenobitarum ordinis Cartusiensis per Pragensem et Jauriensem diocesin constitutorum ac constitutarum, ad infrascripta specialiter deputatus, universis et singulis ecclesiarum parochialium rectoribus seu eorum loca tenentibus per Pra- gensem et Olomucensem civitates et dioceses constitutis, qui presentibus fuerint requisiti vel fuerit requisitus, salutem in domino et mandatis nostris ymo verius apostolicis firmiter obedire. Dudum literas commissionis, subdelegacionis nobis facte venerabilis in Christo patris domini Cholomanni prepositi in Newnburga predicti eius vero sigillo oblongo a tergo impresso more solito sigillatas, non abrasas, nec in aliqua sui parte suspectas, sed omni prorsus vicio et suspicione carentes, nobis per venerabilem et religiosum virum dominum Gotfridum priorem cenobii in Chünigsuelt prope Brunnam dicte Olom. diocesis presentatas, nos cum ea qua decuit reverencia recepisse noveritis per omnia in hec verba: „Cholomannus dei gracia prepositus canonicorum regularium ecclesie Newnburgensis etc. Datum et actum Newnburge feria IV. post exaltacionem sancte crucis anno domini Millesimo Trecentesimo Septuagesimo sexto.“ (vid. n. 49.) Post quarum quidem literarum presentacionem et lecturam coram nobis 6*
43 yn sehen oder horen lesen. Daz wir von rechter und redlicher schult schuldig seyn dem edlen Hansen burggrafen von Meidburg und grafen zu Hardeke, unserm lieben getrewen und synen rechten erben sechshundert polonische mark, acht und virzig grosse fur ytliche marke zu reiten. Und geloben fur uns, unsre erben und nachkomen, kunige zu Beheim, dem egenannten grafen Hansen unde seinen erben die vorgenannten sechshundert mark uff den nehesten sand Jurgen tag, der schirest kumet, in der stat zu Prag zu richten und genzlichen zu bezalen, als die briefe sagen, die der allerdurchluchtigste furste und herre, her Karl romischer keiser, zu allen ziten merer des reichs und kunig zu Beheim, unser lieber gnediger herre und vater dem egenannten graf Hansen umb die vorgenannten sechshundert mark doruber geben hat. Mit urkunde diz briefs versigelt mit unsrer Maiestat insigel. Der geben ist zu Prag nach Crists geburt dreuzenhundert jar darnach in dem sechs und siben- zigisten jar am suntag, als man singet Populus Syon in dem heiligen advent, unsres kunig- reiches des behemischen in dem virzenden und des romischen reiches in dem ersten jare. (Auf der Plicatur: Per dominum regem archiepiscopus pragensis. — In dorso: R. — Orig. Perg. h. Sig. im mähr. Landes-Archive.) 54. Donatus, Abt zu den Schotten in Wien, verurtheilt den Probsten in Kumrowitz, den Karthäusern in Königsfeld vier denselben genommene Pferde zurückzustellen. Dt. Wien 9. Dezember 1376. Donatus permissione divina abbas monasterii beate Virginis Marie Scotorum in Wienna, ordinis sancti Benedicti Pataviensis diocesis, judex et conservator subdelegatus a venerabili in christo patre domino Cholomanno preposito monasterii in Newnburga canoni- corum regularium ordinis sancti Augustini dicte Pataviensis diocesis judice et conservatore jurium et privilegiorum cenobiorum et cenobitarum ordinis Cartusiensis per Pragensem et Jauriensem diocesin constitutorum ac constitutarum, ad infrascripta specialiter deputatus, universis et singulis ecclesiarum parochialium rectoribus seu eorum loca tenentibus per Pra- gensem et Olomucensem civitates et dioceses constitutis, qui presentibus fuerint requisiti vel fuerit requisitus, salutem in domino et mandatis nostris ymo verius apostolicis firmiter obedire. Dudum literas commissionis, subdelegacionis nobis facte venerabilis in Christo patris domini Cholomanni prepositi in Newnburga predicti eius vero sigillo oblongo a tergo impresso more solito sigillatas, non abrasas, nec in aliqua sui parte suspectas, sed omni prorsus vicio et suspicione carentes, nobis per venerabilem et religiosum virum dominum Gotfridum priorem cenobii in Chünigsuelt prope Brunnam dicte Olom. diocesis presentatas, nos cum ea qua decuit reverencia recepisse noveritis per omnia in hec verba: „Cholomannus dei gracia prepositus canonicorum regularium ecclesie Newnburgensis etc. Datum et actum Newnburge feria IV. post exaltacionem sancte crucis anno domini Millesimo Trecentesimo Septuagesimo sexto.“ (vid. n. 49.) Post quarum quidem literarum presentacionem et lecturam coram nobis 6*
Strana 44
44 factam nos ad dicti domini Golfridi prioris in Chünigsuelt humilem instanciam et requisitionem in causa, que vertitur seu vertebatur vel verti spectabatur inter prefatos venerabiles et re- ligiosos viros dominos Gotfridum priorem cenobii in Chünigsuelt prope Brunnam, actorem ex una, et Styboslaum prepositum de Luha ordinis sancti Benedicti dicte Olom. dioc. reum parte ex altera, ipsum dominum Styboslaum prepositum predictum ad nostri presenciam pre- cise, peremptorie et legitime curavimus evocare ad certum peremptorium terminum compe- tentem super ablacione quatuor valencium equorum prefato domino priori per ipsum facta juris ordine responsurum. In quo quidem termino dictis partibus coram nobis in judicio legitime comparentibus procurator domini Gotfridi prioris predicti sumarie petivit, quatenus prefatum dominum prepositum in Luha, partem adversam auctoritate nobis tradita compelle- remus ad restitucionem quatuor equorum valencium, dampnorum, interesse et expensarum, asserens, dictum dominum .. priorem et cenobium suum dictis equis valentibus iniuste et indebite contra jus commune et sue nove fundacionis privilegia spoliatum seu domum suam spoliatam, prout illud erat notorium evidencia facti permanentis; demum parte adversa negante narrata de consensu utriusque partis certos decrevimus auditores seu testium receptores de- putandos, videlicet honestos viros magistrum Petrum in Pudwicz jurisperitum ac dominum Petrum in Monte sancti Petri Brunne plebanos et canonicos ibidem. Qui receptis testibus utriusque partis prudenter ac legaliter examinatis iuxta intenciones utriusque partis in termino ipsis a nobis prefixo attestaciones inclusas fideliter remiserunt. Quibus quidem attestacionibus de voluntate parcium apertis et propublicatis de earundem parcium consensu fuit conclusum in causa habitumque per nos pro concluso, petentibus ipsis partibus, ut eis certum terminum assignaremus, prout et assignavimus, quo comparere volebant, prout et legitime fecerunt, nostram sentenciam diffinitivam super propositis, allegatis et probatis auditure. Verum quia invenimus pro parte dicti . . prioris sufficienter fuisse ac esse probatum, collacione tamen fideli cum jurisperitis prehabita, quod predictus dominus Styboslaus prepositus in Luha eundem . . priorem ac domum suam predictam minus iuste ac irreligiose spoliaverit quatuor valentibus equis, quodque ipsa spoliacio fuerit publica ac notoria contra jus commune ac . . prioris predicti et domus sue privilegia minus debite attemptata, idcirco in termino assignato ipsis partibus coram nobis in judicio comparentibus et huiusmodi nostram sentenciam diffini- tivam a nobis audire petentibus et postulantibus, quam tulimus in hunc modum, Christi nomine invocato pro tribunali sedentes et habentes pre oculis solum Deum: nos Donatus abbas monasterii Scotorum Wiennensis ordinis sancti Benedicti Pataviensis dioc. judex prefatus de jurisperitorum consilio et assensu per hanc nostram diffinitivam sentenciam, quam ferimus in hiis scriptis, pronucciamus, decernimus et declaramus, religiosum virum dominum Gotfridum priorem in Chünigsuelt ordinis Cartus. Olom. dioc. per dominum Stiboslaum prepositum in Luha ordinis sancti Benedicti dicte Olom. dioc. quatuor valentibus equis fuisse et esse minus debite spoliatum ac spolium seu ablacionem dictorum equorum per dictum . . prepositum in Luha factum et factam fuisse et esse violentum, temerarium, illicitum, indebitum et in- iustum ac violentam, temerariam, illicitam, indebitam et iniustam, ac eum et eam fuisse et esse notorium et notoriam, dictumque . prepositum in Luha ad restitucionem dictorum
44 factam nos ad dicti domini Golfridi prioris in Chünigsuelt humilem instanciam et requisitionem in causa, que vertitur seu vertebatur vel verti spectabatur inter prefatos venerabiles et re- ligiosos viros dominos Gotfridum priorem cenobii in Chünigsuelt prope Brunnam, actorem ex una, et Styboslaum prepositum de Luha ordinis sancti Benedicti dicte Olom. dioc. reum parte ex altera, ipsum dominum Styboslaum prepositum predictum ad nostri presenciam pre- cise, peremptorie et legitime curavimus evocare ad certum peremptorium terminum compe- tentem super ablacione quatuor valencium equorum prefato domino priori per ipsum facta juris ordine responsurum. In quo quidem termino dictis partibus coram nobis in judicio legitime comparentibus procurator domini Gotfridi prioris predicti sumarie petivit, quatenus prefatum dominum prepositum in Luha, partem adversam auctoritate nobis tradita compelle- remus ad restitucionem quatuor equorum valencium, dampnorum, interesse et expensarum, asserens, dictum dominum .. priorem et cenobium suum dictis equis valentibus iniuste et indebite contra jus commune et sue nove fundacionis privilegia spoliatum seu domum suam spoliatam, prout illud erat notorium evidencia facti permanentis; demum parte adversa negante narrata de consensu utriusque partis certos decrevimus auditores seu testium receptores de- putandos, videlicet honestos viros magistrum Petrum in Pudwicz jurisperitum ac dominum Petrum in Monte sancti Petri Brunne plebanos et canonicos ibidem. Qui receptis testibus utriusque partis prudenter ac legaliter examinatis iuxta intenciones utriusque partis in termino ipsis a nobis prefixo attestaciones inclusas fideliter remiserunt. Quibus quidem attestacionibus de voluntate parcium apertis et propublicatis de earundem parcium consensu fuit conclusum in causa habitumque per nos pro concluso, petentibus ipsis partibus, ut eis certum terminum assignaremus, prout et assignavimus, quo comparere volebant, prout et legitime fecerunt, nostram sentenciam diffinitivam super propositis, allegatis et probatis auditure. Verum quia invenimus pro parte dicti . . prioris sufficienter fuisse ac esse probatum, collacione tamen fideli cum jurisperitis prehabita, quod predictus dominus Styboslaus prepositus in Luha eundem . . priorem ac domum suam predictam minus iuste ac irreligiose spoliaverit quatuor valentibus equis, quodque ipsa spoliacio fuerit publica ac notoria contra jus commune ac . . prioris predicti et domus sue privilegia minus debite attemptata, idcirco in termino assignato ipsis partibus coram nobis in judicio comparentibus et huiusmodi nostram sentenciam diffini- tivam a nobis audire petentibus et postulantibus, quam tulimus in hunc modum, Christi nomine invocato pro tribunali sedentes et habentes pre oculis solum Deum: nos Donatus abbas monasterii Scotorum Wiennensis ordinis sancti Benedicti Pataviensis dioc. judex prefatus de jurisperitorum consilio et assensu per hanc nostram diffinitivam sentenciam, quam ferimus in hiis scriptis, pronucciamus, decernimus et declaramus, religiosum virum dominum Gotfridum priorem in Chünigsuelt ordinis Cartus. Olom. dioc. per dominum Stiboslaum prepositum in Luha ordinis sancti Benedicti dicte Olom. dioc. quatuor valentibus equis fuisse et esse minus debite spoliatum ac spolium seu ablacionem dictorum equorum per dictum . . prepositum in Luha factum et factam fuisse et esse violentum, temerarium, illicitum, indebitum et in- iustum ac violentam, temerariam, illicitam, indebitam et iniustam, ac eum et eam fuisse et esse notorium et notoriam, dictumque . prepositum in Luha ad restitucionem dictorum
Strana 45
45 equorum vel eorum estimacionem et valorem ac dampnorum, expensarum et interesse per nos condempnandum et compellendum fore censemus, compellimus et condempnamus, quorum dampnorum, expensarum et interesse taxacionem nobis inposterum reservantes. Quaquidem sentencia sic lata ad requisicionem et peticionem dicti domini . . prioris partibus presen- tibus ad videndum huiusmodi dampnum, expensas et interesse taxari et per nos moderari statuimus certum terminum peremptorium competentem. In quo procuratore dicti domini prioris coram nobis in judicio comparente datis et porrectis dampnis, expensis et interesse in scriptis et ea ac eas in contumaciam dicti domini . . prepositi non comparentis taxare et moderare petivit, que et quas ad triginta sex florenos auri boni iusti et legitimi ponderis per ipsum prepositum in Luha prefato priori in Chünigsuelt dandos et solvendos prestito primitus juramento per .. procuratorem dicti domini .. prioris, quod prefatus dominus .. prior, cum expenderit vel necessarie expendere debuerit, moderacione premissa taxavimus. Quapropter vobis omnibus et singulis et specialiter vobis honestis viris dominis magistro Petro in Pudwicz ac Petro in Monte Sancti Petri Brunne plebanis et canonicis ibidem pre- dictis ac cuilibet vestrum, qui presentibus fuerint requisiti, vel fuerit requisitus, ita tamen, quod unus alterum non expectet nec per alium se excuset, auctoritate nostra nobis in hac parte commissa in virtute sancte obediencie et sub excommunicacionis pena, quam vos et quemlibet vestrum trium dierum canonica monicione premissa incurrere volumus ipso facto, si mandatis nostris huiusmodi ymo forcius apostolicis non parueritis cum effectu, districte precipiendo mandamus, quatenus per vos ipsos vel alterum vestrum, per alium vel per alios prout requiremini, dictum dominum . . prepositum in Luha ammoneatis, inducatis et re- quiratis, quem eciam nos presentibus ammonemus, requirimus et inducimus, ut infra quin- decim dies a tempore requisicionis vel ammonicionis sibi facte, computandum, quorum quinque pro primo, quinque pro secundo et reliquos quinque dies pro tercio peremptorio termino ac monicione canonica eidem deputamus, predicto domino Gotfrido priori in Chünigsuelt prefatos quatuor equos valentes cum triginta sex florenis auri boni ac iusti ponderis realiter et effective restituat seu reassignet, alioquin ex nunc prout ex tunc sentenciam excommunicacionis in dictum dominum Styboslaum prepositum ferimus in hiis scriptis, precipientes ac mandantes vobis omnibus et singulis suprascriptis, quibus vel conswetudine vel privilegio verbum di- vinum competit predicare, per sentenciam excommunicacionis prescriptam, quatenus elapsis predictis quindecim diebus ac restitucione et assignacione dictorum quatuor equorum valen- cium et triginta sex florenis auri libera ac plena per dictum dominum . . prepositum in Luha ipsi priori non facta, dum presentibus fueritis pro parte dicti domini . . prioris com- muniter vel divisim requisiti, prefatum dominum Styboslaum prepositum in Luha singulis diebus dominicis et festivis infra missarum solempnia, dum populi multitudo ad divina con- fluit, publice et solempniter extinctis candelis et pulsatis campanis tam diu sic per nos ex- communicatum denuncciare curetis, donec dicto domino . . priori ac sue domui per dictum dominum . . prepositum fuerit plenarie satisfactum, ac ipse dominus . . prepositus graciam reconciliacionis et absolucionis studuerit invenire. In quorum omnium et singulorum testi- monium presentem nostrum processum per notarium nostrum et dicte cause scribam subscriptum
45 equorum vel eorum estimacionem et valorem ac dampnorum, expensarum et interesse per nos condempnandum et compellendum fore censemus, compellimus et condempnamus, quorum dampnorum, expensarum et interesse taxacionem nobis inposterum reservantes. Quaquidem sentencia sic lata ad requisicionem et peticionem dicti domini . . prioris partibus presen- tibus ad videndum huiusmodi dampnum, expensas et interesse taxari et per nos moderari statuimus certum terminum peremptorium competentem. In quo procuratore dicti domini prioris coram nobis in judicio comparente datis et porrectis dampnis, expensis et interesse in scriptis et ea ac eas in contumaciam dicti domini . . prepositi non comparentis taxare et moderare petivit, que et quas ad triginta sex florenos auri boni iusti et legitimi ponderis per ipsum prepositum in Luha prefato priori in Chünigsuelt dandos et solvendos prestito primitus juramento per .. procuratorem dicti domini .. prioris, quod prefatus dominus .. prior, cum expenderit vel necessarie expendere debuerit, moderacione premissa taxavimus. Quapropter vobis omnibus et singulis et specialiter vobis honestis viris dominis magistro Petro in Pudwicz ac Petro in Monte Sancti Petri Brunne plebanis et canonicis ibidem pre- dictis ac cuilibet vestrum, qui presentibus fuerint requisiti, vel fuerit requisitus, ita tamen, quod unus alterum non expectet nec per alium se excuset, auctoritate nostra nobis in hac parte commissa in virtute sancte obediencie et sub excommunicacionis pena, quam vos et quemlibet vestrum trium dierum canonica monicione premissa incurrere volumus ipso facto, si mandatis nostris huiusmodi ymo forcius apostolicis non parueritis cum effectu, districte precipiendo mandamus, quatenus per vos ipsos vel alterum vestrum, per alium vel per alios prout requiremini, dictum dominum . . prepositum in Luha ammoneatis, inducatis et re- quiratis, quem eciam nos presentibus ammonemus, requirimus et inducimus, ut infra quin- decim dies a tempore requisicionis vel ammonicionis sibi facte, computandum, quorum quinque pro primo, quinque pro secundo et reliquos quinque dies pro tercio peremptorio termino ac monicione canonica eidem deputamus, predicto domino Gotfrido priori in Chünigsuelt prefatos quatuor equos valentes cum triginta sex florenis auri boni ac iusti ponderis realiter et effective restituat seu reassignet, alioquin ex nunc prout ex tunc sentenciam excommunicacionis in dictum dominum Styboslaum prepositum ferimus in hiis scriptis, precipientes ac mandantes vobis omnibus et singulis suprascriptis, quibus vel conswetudine vel privilegio verbum di- vinum competit predicare, per sentenciam excommunicacionis prescriptam, quatenus elapsis predictis quindecim diebus ac restitucione et assignacione dictorum quatuor equorum valen- cium et triginta sex florenis auri libera ac plena per dictum dominum . . prepositum in Luha ipsi priori non facta, dum presentibus fueritis pro parte dicti domini . . prioris com- muniter vel divisim requisiti, prefatum dominum Styboslaum prepositum in Luha singulis diebus dominicis et festivis infra missarum solempnia, dum populi multitudo ad divina con- fluit, publice et solempniter extinctis candelis et pulsatis campanis tam diu sic per nos ex- communicatum denuncciare curetis, donec dicto domino . . priori ac sue domui per dictum dominum . . prepositum fuerit plenarie satisfactum, ac ipse dominus . . prepositus graciam reconciliacionis et absolucionis studuerit invenire. In quorum omnium et singulorum testi- monium presentem nostrum processum per notarium nostrum et dicte cause scribam subscriptum
Strana 46
46 publicari et sigilli nostri appensione fecimus communiri. Datum et actum Wienne in dicto nostro monasterio in stuba magna circa ambitum anno domini Millesimo Trecentesimo Septua- gesimo sexto, indiccione XIV. die IX mensis Decembris hora vesperorum, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Gregorii divina providencia pape XI. anno VII. presentibus honestis et discretis viris Nicolao de Teya rectore parochialis ecclesie in Gawaczsch, Thoma de Pluemenaw presbiteris et Ulrico de Radendorff testibus ad pre- missa vocatis pariter et rogatis, Pataviensis diocesis antedicte. Et ego Petrus Petri de Chremsa Patavien. dioc. publicus imperiali auctoritate no- tarius etc. (Orig. Perg. h. Sig. im Arch. des Kl. Raigern.) 55. Kaiser Karl IV. und sein Sohn König Wenzel IV. versprechen dem Markgrafen Jodok von Mähren die von dessen Vater Markgrafen Johann ausgeliehene Summe von 64.000 ungarischen Goldgulden bis zur nächsten Maria-Lichtmessfeier zurückzuzahlen und verpfänden ihm bis zur Zurückzahlung Glatz, Frankenstein etc. Dt. Prag 19. Dezember 1376. Wir Karl von gotis gnaden romischer keiser zu allen zeiten merer des reichs und kunig zu Beheim, und wir Wenczlaw seyn son, von denselben gnaden romischer kunig zu allen zeiten merer des reichs und kunig zu Beheim bekennen und tun kunt offenlich mit disem brieve allen den, die yn sehen od horen lesen, das wir fur uns, unser erben und nachkomen, kunige zu Beheim, gelobit haben und geloben mit volbedachtem mute, rechter wissen in craffte dicz brieves in guten trewen ane geverde die vierundsechzigtusent guldeyn ungerische und behmische, die uns etwenne der hochgeboren Johans, marggrave zu Mer- hern, seliger gedechtnusse, die weile er lebte, am bereiten gelde geliehen hat, dem hoch- geboren Josten marggraven zu Merhern unsirn lieben vettern und fursten und seinen rechten erben, die er mit hulffe gotis gewinnet, zu richten, zu gelden und zu bezalen mit bereitem gelde in der stat zu Brunne von dem nehsten unsrer frawen tag lichtmesse ubir eyn jar, das schirest dornach volget. Und teten wir sulicher bezalungen nicht, so sullen, geloben und wollen wir zu hant nach demselben unser frawen tag ynwendig dem nehsten monet dornach dem egenannten Josten und seynen rechten erben, von seynem leibe geboren, zu eynem rechten pfande fur die egenannten summen geldes ynantwurten, yngeben und abetreten lediclichen unsers kunigreichs stete und hewser Glacz haws und stat, Frankenstein haws und stat, Hawelswerde und Newpaczkaw mit manschafft, zinsen, nuczen, gulden, den ganzen landen doselbist und all dem, das dorzu gehoret, als wir das yeczunt ynne haben, nichtes nicht usgenomen und sullen auch dieselben slos, lande, manschafft, lute und guter mit allen rechten, geniessen, nuczen und zugehorungen weisen in pfandeweise fur das egenannt gelt lediclichen an den obgenannten marggraven Josten und seyne erben von seynem leibe ge- boren. Auch sullen, geloben und wollen wir demselben marggraven Josten unserm vetter und seynen erben, von seynem leibe geboren, beweisen und bescheiden an jariger gewisser
46 publicari et sigilli nostri appensione fecimus communiri. Datum et actum Wienne in dicto nostro monasterio in stuba magna circa ambitum anno domini Millesimo Trecentesimo Septua- gesimo sexto, indiccione XIV. die IX mensis Decembris hora vesperorum, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Gregorii divina providencia pape XI. anno VII. presentibus honestis et discretis viris Nicolao de Teya rectore parochialis ecclesie in Gawaczsch, Thoma de Pluemenaw presbiteris et Ulrico de Radendorff testibus ad pre- missa vocatis pariter et rogatis, Pataviensis diocesis antedicte. Et ego Petrus Petri de Chremsa Patavien. dioc. publicus imperiali auctoritate no- tarius etc. (Orig. Perg. h. Sig. im Arch. des Kl. Raigern.) 55. Kaiser Karl IV. und sein Sohn König Wenzel IV. versprechen dem Markgrafen Jodok von Mähren die von dessen Vater Markgrafen Johann ausgeliehene Summe von 64.000 ungarischen Goldgulden bis zur nächsten Maria-Lichtmessfeier zurückzuzahlen und verpfänden ihm bis zur Zurückzahlung Glatz, Frankenstein etc. Dt. Prag 19. Dezember 1376. Wir Karl von gotis gnaden romischer keiser zu allen zeiten merer des reichs und kunig zu Beheim, und wir Wenczlaw seyn son, von denselben gnaden romischer kunig zu allen zeiten merer des reichs und kunig zu Beheim bekennen und tun kunt offenlich mit disem brieve allen den, die yn sehen od horen lesen, das wir fur uns, unser erben und nachkomen, kunige zu Beheim, gelobit haben und geloben mit volbedachtem mute, rechter wissen in craffte dicz brieves in guten trewen ane geverde die vierundsechzigtusent guldeyn ungerische und behmische, die uns etwenne der hochgeboren Johans, marggrave zu Mer- hern, seliger gedechtnusse, die weile er lebte, am bereiten gelde geliehen hat, dem hoch- geboren Josten marggraven zu Merhern unsirn lieben vettern und fursten und seinen rechten erben, die er mit hulffe gotis gewinnet, zu richten, zu gelden und zu bezalen mit bereitem gelde in der stat zu Brunne von dem nehsten unsrer frawen tag lichtmesse ubir eyn jar, das schirest dornach volget. Und teten wir sulicher bezalungen nicht, so sullen, geloben und wollen wir zu hant nach demselben unser frawen tag ynwendig dem nehsten monet dornach dem egenannten Josten und seynen rechten erben, von seynem leibe geboren, zu eynem rechten pfande fur die egenannten summen geldes ynantwurten, yngeben und abetreten lediclichen unsers kunigreichs stete und hewser Glacz haws und stat, Frankenstein haws und stat, Hawelswerde und Newpaczkaw mit manschafft, zinsen, nuczen, gulden, den ganzen landen doselbist und all dem, das dorzu gehoret, als wir das yeczunt ynne haben, nichtes nicht usgenomen und sullen auch dieselben slos, lande, manschafft, lute und guter mit allen rechten, geniessen, nuczen und zugehorungen weisen in pfandeweise fur das egenannt gelt lediclichen an den obgenannten marggraven Josten und seyne erben von seynem leibe ge- boren. Auch sullen, geloben und wollen wir demselben marggraven Josten unserm vetter und seynen erben, von seynem leibe geboren, beweisen und bescheiden an jariger gewisser
Strana 47
47 gulde in der egenannten pfantschaft ye fur tausent schok grosser prager pfenninge an der obgenannten summen geldes hundert schok geldes und furbassmer so vil gulde, als sich das an der egenannten vierundsechzig tausent guldeyn nach rechter anzall geboret, ane allis geverde. Und was sulicher gulde in den gebieten der egenannten pfantschafft gebrechen, so vil sullen wir yn beweisen und bescheiden uffzuheben jarlichen an unser urbor uff dem berge zu den Chutten. Und wer is sache, das dasselbe bergwerk uff den Chutten abegienge, also das ym doselbist suliche gulde nicht gevallen mechte, so sullen und wollen wir und unsre erben, kunige zu Beheim, demselben marggraven Josten und seynen rechten erben suliche gulde an unsern und des kunigreichs zu Beheim steten und gutern genzlichen be- weisen. Die obgenannt pfantschafft mit allir zugehorungen und gulden, als dovor begriffen ist, ob es zu sulichen schulden kumpt, sullen die vorgenannten marggrave Joste und seyne erben, von seynem leibe geboren, zu rechtem pfande ynne haben, besiczen und halden so lange, das wir, unsre erben oder nachkomen, kunige zu Beheim, dem vorgenannten marg- graven Josten und seynen erben die obgenannten summen geldes vierundsechzigtusent guldeyn behmisch und ungerisch gar und genzlichen haben vorrichtet und bezalet. Wanne auch wir, unser erben oder nachkomen, kunige zu Beheim, die vorgenannten summen geldes vier- undsechzig tusent guldein bezalet und vorrichtet haben, so sal der vorgenannt unser vetter marggrave Joste und seyne rechten erben uns, unsern erben und nachkomen, kunigen zu Beheim, der obgenannten hewser, stete, lande, manschafft, zugehorungen und gulde von stadan abtreten und uns die wider lediclichen ynantwurten ane allirley widerrede und ver- ziehen. Und was der obgenannt unser vetter marggrave Joste oder seyne rechten erben an den obgenannten vesten, steten, landen, luten, nuczen und zugehorungen die weile und sie yr pfand seyn, zinses oder nuczens uffheben und nemen, das sal yr seyn, das wir yn auch durch sunderlicher freuntschafft willen gegeben haben und sullen yn das an der summen des hauptgeldes nicht abeslahen in dheineweis. Und wer disen brieff mit seynem guten willen haben wirdet, dem sullen wir und unsre erben zu allen obgeschriben sachen pflichtig und verbunden seyn, die zu halden und zu volfuren, doch also, das man uns disen gegen- wurtigen unsern brieff unverczogenlichen widergeben und suliche bewarungen und sicherheit tun sulle, als das yeczunt der obgenannt unser vetter marggrave Joste getan hat und wir und unsre erben, kunige zu Beheim sullen denne genzlichen ledig und emprosten seyn. Mit urkund dicz brieves versigelt mit unser beider Maiestat insigeln. Der geben ist zu Prage nach crists gepurte dreizenhundert jare dornach in dem sechsundsibenzigisten jare des nehsten freitagis vor sante Thomas tage, unsrer des vorgenannten keiser Karls reiche in dem eynunddreissigisten und des keisertums in dem zweyundzwenzigisten jaren und unsers kunig Wenczlaus des obgenannten reiche des romischen in dem ersten und des behmischen in dem vierzehenden jaren. (Auf der Plicatur: De mandato domini imperatoris Nicolaus Camericensis prepositus. — In dorso : R. Wilhelmus Kortelangen. — Orig. Perg. zwei an Pergamentstreifen h. Sig. im mähr. Landesarchive.)
47 gulde in der egenannten pfantschaft ye fur tausent schok grosser prager pfenninge an der obgenannten summen geldes hundert schok geldes und furbassmer so vil gulde, als sich das an der egenannten vierundsechzig tausent guldeyn nach rechter anzall geboret, ane allis geverde. Und was sulicher gulde in den gebieten der egenannten pfantschafft gebrechen, so vil sullen wir yn beweisen und bescheiden uffzuheben jarlichen an unser urbor uff dem berge zu den Chutten. Und wer is sache, das dasselbe bergwerk uff den Chutten abegienge, also das ym doselbist suliche gulde nicht gevallen mechte, so sullen und wollen wir und unsre erben, kunige zu Beheim, demselben marggraven Josten und seynen rechten erben suliche gulde an unsern und des kunigreichs zu Beheim steten und gutern genzlichen be- weisen. Die obgenannt pfantschafft mit allir zugehorungen und gulden, als dovor begriffen ist, ob es zu sulichen schulden kumpt, sullen die vorgenannten marggrave Joste und seyne erben, von seynem leibe geboren, zu rechtem pfande ynne haben, besiczen und halden so lange, das wir, unsre erben oder nachkomen, kunige zu Beheim, dem vorgenannten marg- graven Josten und seynen erben die obgenannten summen geldes vierundsechzigtusent guldeyn behmisch und ungerisch gar und genzlichen haben vorrichtet und bezalet. Wanne auch wir, unser erben oder nachkomen, kunige zu Beheim, die vorgenannten summen geldes vier- undsechzig tusent guldein bezalet und vorrichtet haben, so sal der vorgenannt unser vetter marggrave Joste und seyne rechten erben uns, unsern erben und nachkomen, kunigen zu Beheim, der obgenannten hewser, stete, lande, manschafft, zugehorungen und gulde von stadan abtreten und uns die wider lediclichen ynantwurten ane allirley widerrede und ver- ziehen. Und was der obgenannt unser vetter marggrave Joste oder seyne rechten erben an den obgenannten vesten, steten, landen, luten, nuczen und zugehorungen die weile und sie yr pfand seyn, zinses oder nuczens uffheben und nemen, das sal yr seyn, das wir yn auch durch sunderlicher freuntschafft willen gegeben haben und sullen yn das an der summen des hauptgeldes nicht abeslahen in dheineweis. Und wer disen brieff mit seynem guten willen haben wirdet, dem sullen wir und unsre erben zu allen obgeschriben sachen pflichtig und verbunden seyn, die zu halden und zu volfuren, doch also, das man uns disen gegen- wurtigen unsern brieff unverczogenlichen widergeben und suliche bewarungen und sicherheit tun sulle, als das yeczunt der obgenannt unser vetter marggrave Joste getan hat und wir und unsre erben, kunige zu Beheim sullen denne genzlichen ledig und emprosten seyn. Mit urkund dicz brieves versigelt mit unser beider Maiestat insigeln. Der geben ist zu Prage nach crists gepurte dreizenhundert jare dornach in dem sechsundsibenzigisten jare des nehsten freitagis vor sante Thomas tage, unsrer des vorgenannten keiser Karls reiche in dem eynunddreissigisten und des keisertums in dem zweyundzwenzigisten jaren und unsers kunig Wenczlaus des obgenannten reiche des romischen in dem ersten und des behmischen in dem vierzehenden jaren. (Auf der Plicatur: De mandato domini imperatoris Nicolaus Camericensis prepositus. — In dorso : R. Wilhelmus Kortelangen. — Orig. Perg. zwei an Pergamentstreifen h. Sig. im mähr. Landesarchive.)
Strana 48
48 56 K. Karl IV. verleiht den Olmützer Kaufleuten für die Prager Altstadt dieselben Rechte, welche die Brünner Kaufleute daselbst geniessen. Dt. Prag 25. Dezbr. 1376. Karolus quartus divina favente clemencia Romanorum imperator semper augustus et Boemie rex notumfacimus tenore presencium universis. Quod civibus Olomucensibus vo- lentes facere graciam specialem non improvide neque per errorem, sed animo deliberato et de certa nostra sciencia auctoritate regia Boemie decernimus per presentes, quatenus dicti cives Olomucenses omni exempcionis privilegio et libertate in emendo et vendendo res et merces quascunque in civitate Pragensi gaudere libere debeant et potiri, quibus cives Bru- nenses gaudent ibidem et quomodolibet pociuntur. Propter quod mandamus judici scabinis juratis et universitati civitatis Pragensis nostris fidelibus theloneariis et aliis, quorum interest vel interesse poterit, quibuscunque tenore presencium firmiter inhibentes, ne dictos cives Olomucenses in huiusmodi gracia nostra et libertate audeant impedire, prout nostram in- dignacionem gravissimam voluerint evitare, libertate hac ad nostram aut heredum et suc- cessorum nostrorum regum Boemie revocacionem tantummodo duratura. Presencium sub imperialis maiestatis nostre sigillo testimonio literarum. Datum Prage Anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo sexto, indiccione quartadecima VIII. kalendas Januarii regnorum nostrorum Anno tricesimo primo, imperii vero vicesimo secundo. (Auf der Plicatur: Per dominum Archiepiscopum Pragensem de Poznan. Nicolaus. — Orig. Perg. h. Sig. im Olm. Stadtarchive. — Das Doppelsiegel zeigt auf der Avers- seite das kais., auf der Reversseite eingedruckt das mähr. Wappen.) 57. Der Rath der Altstadt Prag gibt seine Zustimmung zu dem Privilegium, welches Kaiser Karl IV. ddto. 25. Dezember 1376 den Olmützer Kaufleuten ertheilte. Dt. Prag 29. Dezember 1376. Nos Martinus Stach judex, Heinricus Knauwer, Nicolaus Reichel, Johelinus Mey- nusschii, Andreas Tippars, Cunczo Tollinger, Wenczeslaus Krich, Henslinus Hauwer, Jesco Domcze, Martinus Ryemer, Pesco Drobnicze, Jesco Hunt, Petrus Mentler, Henslinus Pinter, Jacobus Martini, Nicolaus Czirni, Nicolaus Paczkaw, Mixo Hrudeczky, Pertlinus Faber, Michael Cerdo, Frenczlinus Cornauwer, Pesschlinus Türsmid, Frana Donati, Othmarus Marun, Jesco Kussecz, Martinus Zalacz, Jesco Aurifaber, Andreas Pannicida, Jesco Dossek, Busco Miska et Hainczlinus aput sanctum Ambrosium, consules et scabini totaque universitas civium maioris civitatis Pragensis recognoscimus tenore presentium universis, quod serenissimus princeps ac dominus dominus Karolus Romanorum imperator semper augustus ac Boemie rex illustrissimus, dominus noster graciosus, prudentibus viris civibus Olomucensibus de
48 56 K. Karl IV. verleiht den Olmützer Kaufleuten für die Prager Altstadt dieselben Rechte, welche die Brünner Kaufleute daselbst geniessen. Dt. Prag 25. Dezbr. 1376. Karolus quartus divina favente clemencia Romanorum imperator semper augustus et Boemie rex notumfacimus tenore presencium universis. Quod civibus Olomucensibus vo- lentes facere graciam specialem non improvide neque per errorem, sed animo deliberato et de certa nostra sciencia auctoritate regia Boemie decernimus per presentes, quatenus dicti cives Olomucenses omni exempcionis privilegio et libertate in emendo et vendendo res et merces quascunque in civitate Pragensi gaudere libere debeant et potiri, quibus cives Bru- nenses gaudent ibidem et quomodolibet pociuntur. Propter quod mandamus judici scabinis juratis et universitati civitatis Pragensis nostris fidelibus theloneariis et aliis, quorum interest vel interesse poterit, quibuscunque tenore presencium firmiter inhibentes, ne dictos cives Olomucenses in huiusmodi gracia nostra et libertate audeant impedire, prout nostram in- dignacionem gravissimam voluerint evitare, libertate hac ad nostram aut heredum et suc- cessorum nostrorum regum Boemie revocacionem tantummodo duratura. Presencium sub imperialis maiestatis nostre sigillo testimonio literarum. Datum Prage Anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo sexto, indiccione quartadecima VIII. kalendas Januarii regnorum nostrorum Anno tricesimo primo, imperii vero vicesimo secundo. (Auf der Plicatur: Per dominum Archiepiscopum Pragensem de Poznan. Nicolaus. — Orig. Perg. h. Sig. im Olm. Stadtarchive. — Das Doppelsiegel zeigt auf der Avers- seite das kais., auf der Reversseite eingedruckt das mähr. Wappen.) 57. Der Rath der Altstadt Prag gibt seine Zustimmung zu dem Privilegium, welches Kaiser Karl IV. ddto. 25. Dezember 1376 den Olmützer Kaufleuten ertheilte. Dt. Prag 29. Dezember 1376. Nos Martinus Stach judex, Heinricus Knauwer, Nicolaus Reichel, Johelinus Mey- nusschii, Andreas Tippars, Cunczo Tollinger, Wenczeslaus Krich, Henslinus Hauwer, Jesco Domcze, Martinus Ryemer, Pesco Drobnicze, Jesco Hunt, Petrus Mentler, Henslinus Pinter, Jacobus Martini, Nicolaus Czirni, Nicolaus Paczkaw, Mixo Hrudeczky, Pertlinus Faber, Michael Cerdo, Frenczlinus Cornauwer, Pesschlinus Türsmid, Frana Donati, Othmarus Marun, Jesco Kussecz, Martinus Zalacz, Jesco Aurifaber, Andreas Pannicida, Jesco Dossek, Busco Miska et Hainczlinus aput sanctum Ambrosium, consules et scabini totaque universitas civium maioris civitatis Pragensis recognoscimus tenore presentium universis, quod serenissimus princeps ac dominus dominus Karolus Romanorum imperator semper augustus ac Boemie rex illustrissimus, dominus noster graciosus, prudentibus viris civibus Olomucensibus de
Strana 49
49 liberalitate regia per literam, sue Majestatis sigillo sigillatam, fecit graciam specialem, cujus litere tenor per omnia sequitur in hec verba: Karolus quartus etc. Datum Prage anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo sexto, indiccione quarta decima VIII. kalendas Januarii. (Vid. n. 56.) Prefatus itaque dominus noster imperator nobis mandavit vive vocis oraculo, ut ad dictam exempcionis, privilegii et libertatis graciam in prefata litera expressam consensus nostri literam prefatis civibus Olo- mucensibus dare et tribuere deberemus, nosque qui mandatis eiusdem domini nostri impera- toris obedire continue sumus prompti, ad eandem libertatis graciam nostrum consensum benivolum tribuimus, videlicet quod dicti cives de Olomuncz de illa gracia et prerogativa in emendo et vendendo res et merces quascunque in dicta nostra civitate gaudere libere debeant et potiri, quibus cives Brunenses gaudent aput nos et quomodolibet pociuntur, tamdiu, quousque prefatus dominus noster imperator aut heredes vel successores sui Boemie reges illam libertatem non duxerint revocandam. In quorum testimonium sigillum dicte nostre civitatis ex certa nostra sciencia presentibus est appensum. Datum Prage anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo sexto, XXIX die mensis Decembris. (Orig. Perg. h. Sig. im Olmützer Stadtarchive.) 58. Erhart und Ceněk Brüder von Butschowitz kaufen auf ihre Lebenszeit vom Kloster Velehrad das Dorf Potvorov. Dt. 1376 sine d. et l. Nos Erhardus et Czenko fratres germani dicti de Pudischwicz constare volumus tenore presencium universis. Quod reverendi domini videlicet dominus Johannes abbas et totus conventus monasterii Welegradensis nobis villam suam Potwaricz ad nostras vitas pro decem et ducentis marcis grossorum denariorum pragensium, moravici numeri et pagamenti modo actu receptis, cum omnibus et singulis ad eam pertinentibus vendiderunt ibidem omne dominium penitus abnegando, illud in nos conferendo sub condicionibus talibus tamen, videlicet, quod steuram regalem duodecim scilicet marcas dictorum denariorum, quando et quociens terre Moravie generaliter fuerit indicta stuera ipsa, qualibet mora propulsa debeamus expedire et ad monasterium ipsorum fideliter presentare. Quod si non fecerimus effective, extunc dictas duodecim marcas totas vel quamlibet ipsarum partem non expeditam sub dampnis nostris apud christianos vel judeos, ubi comodius eis videbitur expedire, acquirere liceat et nichilominus plenam et omnino liberam habebunt potestatem deinceps homines, subsides nostros ubilibet prensos arrestandi, occupandi, inpignorandi et detinendi tam diu, donec ipsis et dicto monasterio ipsorum tam de dictis duodecim marcis quam de universis et singulis dampnis in acquisicione ipsarum racionabiliter contractis integre fuerit satisfactum. Si autem ipsa villa desolaretur per disturbium terre generale et illud esset evidens, tunc solummodo steuram dabimus de locatis. Concedunt eciam nobis dicti domini, quod memoratam villam vendere et exponere possimus eo iure, quo ab ipsis eandem dinoscimur emisse. Postquam autem diem
49 liberalitate regia per literam, sue Majestatis sigillo sigillatam, fecit graciam specialem, cujus litere tenor per omnia sequitur in hec verba: Karolus quartus etc. Datum Prage anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo sexto, indiccione quarta decima VIII. kalendas Januarii. (Vid. n. 56.) Prefatus itaque dominus noster imperator nobis mandavit vive vocis oraculo, ut ad dictam exempcionis, privilegii et libertatis graciam in prefata litera expressam consensus nostri literam prefatis civibus Olo- mucensibus dare et tribuere deberemus, nosque qui mandatis eiusdem domini nostri impera- toris obedire continue sumus prompti, ad eandem libertatis graciam nostrum consensum benivolum tribuimus, videlicet quod dicti cives de Olomuncz de illa gracia et prerogativa in emendo et vendendo res et merces quascunque in dicta nostra civitate gaudere libere debeant et potiri, quibus cives Brunenses gaudent aput nos et quomodolibet pociuntur, tamdiu, quousque prefatus dominus noster imperator aut heredes vel successores sui Boemie reges illam libertatem non duxerint revocandam. In quorum testimonium sigillum dicte nostre civitatis ex certa nostra sciencia presentibus est appensum. Datum Prage anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo sexto, XXIX die mensis Decembris. (Orig. Perg. h. Sig. im Olmützer Stadtarchive.) 58. Erhart und Ceněk Brüder von Butschowitz kaufen auf ihre Lebenszeit vom Kloster Velehrad das Dorf Potvorov. Dt. 1376 sine d. et l. Nos Erhardus et Czenko fratres germani dicti de Pudischwicz constare volumus tenore presencium universis. Quod reverendi domini videlicet dominus Johannes abbas et totus conventus monasterii Welegradensis nobis villam suam Potwaricz ad nostras vitas pro decem et ducentis marcis grossorum denariorum pragensium, moravici numeri et pagamenti modo actu receptis, cum omnibus et singulis ad eam pertinentibus vendiderunt ibidem omne dominium penitus abnegando, illud in nos conferendo sub condicionibus talibus tamen, videlicet, quod steuram regalem duodecim scilicet marcas dictorum denariorum, quando et quociens terre Moravie generaliter fuerit indicta stuera ipsa, qualibet mora propulsa debeamus expedire et ad monasterium ipsorum fideliter presentare. Quod si non fecerimus effective, extunc dictas duodecim marcas totas vel quamlibet ipsarum partem non expeditam sub dampnis nostris apud christianos vel judeos, ubi comodius eis videbitur expedire, acquirere liceat et nichilominus plenam et omnino liberam habebunt potestatem deinceps homines, subsides nostros ubilibet prensos arrestandi, occupandi, inpignorandi et detinendi tam diu, donec ipsis et dicto monasterio ipsorum tam de dictis duodecim marcis quam de universis et singulis dampnis in acquisicione ipsarum racionabiliter contractis integre fuerit satisfactum. Si autem ipsa villa desolaretur per disturbium terre generale et illud esset evidens, tunc solummodo steuram dabimus de locatis. Concedunt eciam nobis dicti domini, quod memoratam villam vendere et exponere possimus eo iure, quo ab ipsis eandem dinoscimur emisse. Postquam autem diem
Strana 50
50 clauserimus deo volente extremum, supradicta villa cum omnibus superius scriptis ad ipsos et ad monasterium ipsorum absque impeticione heredum vel successorum aut hominum quorumcunque libere revertetur. Verum tamen mobilia quelibet in curia relicta legare seu disponere poterimus quibuscunque et solum quinque marce, quas in remedium animarum nostrarum ipsis et monasterio ipsorum disposuimus, quodamodo pro ipsis remanebunt. In quorum omnium testimonium sigilla, meum videlicet et Czenkonis fratris mei supradicti ac nobilium dominorum Jeronimi et Stachonis fratrum de Puchlowicz ad instanciam nostram presentibus sunt appensa. Datum anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo sexto. (Orig. Perg. 4 h. Sig. im mähr. Land. Archive.) 59. Das Olmützer Kapitel bekennt, dass der Kanonikus Wojtěch von Otaslavic dem Bauer Nicolaus in Tynec einen Viertellahn verkauft habe. Dt. Olmütz 1376. s. d. Nos Bedericus decanus, Fridericus prepositus, Daniel archidiaconus et capitulum Olom. recognoscimus et fatemur. Quod honorabilis vir dominus Woycechius de Othaslawicz canonicus Olom. frater noster coram nobis in generali capitulo s. Jeronimi confessoris fuerit personaliter protestatus et desideravit nostris eciam posteris esse manifestum, quod ipse et bone memorie Stanko de Paczow, olim perpetuus vicarius in ecclesia Olom., adhuc in humanis agens in sui perpetuam memoriam unum laneum prius liberum, unum molendinum. unam tabernam et unam stubam balnealem in villa Tynecz, que prius spectabant ad liberum judicium ibidem, pro suarum animarum remedio emerint ipsius capituli ad hoc prius una- nimi accedente consensu, et quod ipse dominus Woycechius suo et predicti Stankonis nomine unum quartale agrorum eiusdem lanei cum dimidio rubeto et una dimidia praita Nicolao villano in Tynecz, suis heredibus ac successoribus legitimis postea vendidit pro- septem marcis grossorum moravici pagamenti, ordinans et disponens, quod predictus Nicolaus suique heredes et successores dimidiam marcam grossorum dicti pagamenti de predicto quartali singulis annis in festo s. Michaelis in censum nobis et nostris successoribus perpetuo solvere teneantur. Et quod huiusmodi censu prestito Nicolaus heredes et successores predicti a pre- stacione regalis steure, que vulgariter berna vocatur et a quibuslibet servilutibus, que com- muni vocabulo robote nominantur et quovis alio onere sint liberi penitus et soluti. In quorum omnium testimonium et perpetuam firmitatem presentes literas Nicolao pro se et heredibus et successoribus predictis dedimus sigilli nostri maioris appensione munitas. Anno dom. M'CCCLXXVI in capitulo prenotato. (Aus dem Codex E. I. 27 p. 142 im Olm. Kapitelarchive.)
50 clauserimus deo volente extremum, supradicta villa cum omnibus superius scriptis ad ipsos et ad monasterium ipsorum absque impeticione heredum vel successorum aut hominum quorumcunque libere revertetur. Verum tamen mobilia quelibet in curia relicta legare seu disponere poterimus quibuscunque et solum quinque marce, quas in remedium animarum nostrarum ipsis et monasterio ipsorum disposuimus, quodamodo pro ipsis remanebunt. In quorum omnium testimonium sigilla, meum videlicet et Czenkonis fratris mei supradicti ac nobilium dominorum Jeronimi et Stachonis fratrum de Puchlowicz ad instanciam nostram presentibus sunt appensa. Datum anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo sexto. (Orig. Perg. 4 h. Sig. im mähr. Land. Archive.) 59. Das Olmützer Kapitel bekennt, dass der Kanonikus Wojtěch von Otaslavic dem Bauer Nicolaus in Tynec einen Viertellahn verkauft habe. Dt. Olmütz 1376. s. d. Nos Bedericus decanus, Fridericus prepositus, Daniel archidiaconus et capitulum Olom. recognoscimus et fatemur. Quod honorabilis vir dominus Woycechius de Othaslawicz canonicus Olom. frater noster coram nobis in generali capitulo s. Jeronimi confessoris fuerit personaliter protestatus et desideravit nostris eciam posteris esse manifestum, quod ipse et bone memorie Stanko de Paczow, olim perpetuus vicarius in ecclesia Olom., adhuc in humanis agens in sui perpetuam memoriam unum laneum prius liberum, unum molendinum. unam tabernam et unam stubam balnealem in villa Tynecz, que prius spectabant ad liberum judicium ibidem, pro suarum animarum remedio emerint ipsius capituli ad hoc prius una- nimi accedente consensu, et quod ipse dominus Woycechius suo et predicti Stankonis nomine unum quartale agrorum eiusdem lanei cum dimidio rubeto et una dimidia praita Nicolao villano in Tynecz, suis heredibus ac successoribus legitimis postea vendidit pro- septem marcis grossorum moravici pagamenti, ordinans et disponens, quod predictus Nicolaus suique heredes et successores dimidiam marcam grossorum dicti pagamenti de predicto quartali singulis annis in festo s. Michaelis in censum nobis et nostris successoribus perpetuo solvere teneantur. Et quod huiusmodi censu prestito Nicolaus heredes et successores predicti a pre- stacione regalis steure, que vulgariter berna vocatur et a quibuslibet servilutibus, que com- muni vocabulo robote nominantur et quovis alio onere sint liberi penitus et soluti. In quorum omnium testimonium et perpetuam firmitatem presentes literas Nicolao pro se et heredibus et successoribus predictis dedimus sigilli nostri maioris appensione munitas. Anno dom. M'CCCLXXVI in capitulo prenotato. (Aus dem Codex E. I. 27 p. 142 im Olm. Kapitelarchive.)
Strana 51
51 60. K. Karl IV. verschreibt von den ihm auf die Anfalle des Königreiches Böhmen verschriebenen 200 Schock Groschen dem Friedrich von Crhau 60 Schock. Dt. Prag 1. Jänner 1377. Wir Karl von gottes gnaden romischer keyser zu allen zeiten merer des reichs und kunig zu Beheim bekennen und tun kunt offenlichen mit diesem briefe allen den, die yn sehen oder horen lesen, das wir durch bete willen des edlen Pothen von Czastalowicz unsres hauptmannes zu Lusicz und in Glacz unsers lieben getrewen an den czwenhundert schocken, die wir ym an des Kunigreichs zu Beheim anfellen bescheiden und vorschriben haben, Fridrichen von Czirchaw unsern lieben getrewen mit wolbedachtem mute und rechter wissen geben haben und geben mit craffte dicz briefes sechczig schok grosser prager pfenninge, was uns als eynem kunige zu Beheim von todes wegen Hansen von Panewicz in dem weichpilde zu Glacz ledig anerstorben und gefallen ist und ouch, was uns noch ledig wirdet und angefellet, wenn des egenannten Hansen wiltibe vorscheidet, mit namen uff dem dorffe zu Eysrichsdorff eyn schok und fier gross ierliches czinses, das dorff zu Romans halp mit wisen, holcze und allen andern zugehorungen und dreyczen czinshuwen ackers, die desselben Hansen witibe zu irem leipgeding hat. Also das der egenannte Fridrich und seine lehenserben, was iczunt ledig worden ist, von des egenannten Hansen tode wegen und auch noch ledig wirdet, wenn desselben Hansen witibe stirbet, an den egenannten dörffern und gutern, von uns, unsern erben und nachkomen, kunigen zu Beheim zu rechtem lehen haben, halten und besiczzen sollen in aller der massen und rechten, als sie obgenanter Hans von Panewicz, die weile er lebte, von uns zu lehen gehabt und besessen hat. Mit urkund dicz briefs vorsigelt mit unser keyserlichen Maiestat ingesigel, der geben ist zu Prage nach Crists geburt dreyczenhundert jar darnach in dem sibenund- sibenzigsten jar an dem jares tage, unsrer reiche in dem eynunddreissigsten und des keyser- tums in dem czweyundzwenzigsten jaren. (Auf der Plicatur: De mandato domini imperatoris, Nicolaus Camericensis prepositus. In dorso: R. Wilhelmus Kortelangen. — Orig. Perg. auf einem Pergamentstreifen hängendes Sigel im mähr. Land. Archive. — Die Urkunde hat sehr durch Feuch- tigkeit gelitten, so dass die mit gesperrter Schrift gedruckten Stellen nur mühsam gelesen oder ergänzt werden konnten. 61. Eröffnungsformel des Olmützer Landrechtes 10. Jänner 1377. Anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo septimo sabbato infra octavas epiphanie celebratum est colloquium generale per beneficiarios huius czude Venceslaum de Crawar supremum camerarium, Jaroslaum de Knienicz supremum czudarium et Wenceslaum
51 60. K. Karl IV. verschreibt von den ihm auf die Anfalle des Königreiches Böhmen verschriebenen 200 Schock Groschen dem Friedrich von Crhau 60 Schock. Dt. Prag 1. Jänner 1377. Wir Karl von gottes gnaden romischer keyser zu allen zeiten merer des reichs und kunig zu Beheim bekennen und tun kunt offenlichen mit diesem briefe allen den, die yn sehen oder horen lesen, das wir durch bete willen des edlen Pothen von Czastalowicz unsres hauptmannes zu Lusicz und in Glacz unsers lieben getrewen an den czwenhundert schocken, die wir ym an des Kunigreichs zu Beheim anfellen bescheiden und vorschriben haben, Fridrichen von Czirchaw unsern lieben getrewen mit wolbedachtem mute und rechter wissen geben haben und geben mit craffte dicz briefes sechczig schok grosser prager pfenninge, was uns als eynem kunige zu Beheim von todes wegen Hansen von Panewicz in dem weichpilde zu Glacz ledig anerstorben und gefallen ist und ouch, was uns noch ledig wirdet und angefellet, wenn des egenannten Hansen wiltibe vorscheidet, mit namen uff dem dorffe zu Eysrichsdorff eyn schok und fier gross ierliches czinses, das dorff zu Romans halp mit wisen, holcze und allen andern zugehorungen und dreyczen czinshuwen ackers, die desselben Hansen witibe zu irem leipgeding hat. Also das der egenannte Fridrich und seine lehenserben, was iczunt ledig worden ist, von des egenannten Hansen tode wegen und auch noch ledig wirdet, wenn desselben Hansen witibe stirbet, an den egenannten dörffern und gutern, von uns, unsern erben und nachkomen, kunigen zu Beheim zu rechtem lehen haben, halten und besiczzen sollen in aller der massen und rechten, als sie obgenanter Hans von Panewicz, die weile er lebte, von uns zu lehen gehabt und besessen hat. Mit urkund dicz briefs vorsigelt mit unser keyserlichen Maiestat ingesigel, der geben ist zu Prage nach Crists geburt dreyczenhundert jar darnach in dem sibenund- sibenzigsten jar an dem jares tage, unsrer reiche in dem eynunddreissigsten und des keyser- tums in dem czweyundzwenzigsten jaren. (Auf der Plicatur: De mandato domini imperatoris, Nicolaus Camericensis prepositus. In dorso: R. Wilhelmus Kortelangen. — Orig. Perg. auf einem Pergamentstreifen hängendes Sigel im mähr. Land. Archive. — Die Urkunde hat sehr durch Feuch- tigkeit gelitten, so dass die mit gesperrter Schrift gedruckten Stellen nur mühsam gelesen oder ergänzt werden konnten. 61. Eröffnungsformel des Olmützer Landrechtes 10. Jänner 1377. Anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo septimo sabbato infra octavas epiphanie celebratum est colloquium generale per beneficiarios huius czude Venceslaum de Crawar supremum camerarium, Jaroslaum de Knienicz supremum czudarium et Wenceslaum
Strana 52
52 prothonotarium, presentibus nobilibus viris dominis domino Johanne de Sternberg alias de Lucov supremo camerario Brunnensi, Sdencone de Conopiscz, Arclebo de Starechovicz, Ptaczcone de Polne, Vockone et Laczcone de Crawar, Boczcone de Podyebrad supremo camerario terre Bohemie, Petro de Crawar alias de Plumnaw, Jescone Pusca de Cunstat, Benesio de Buzow, Potha de Holnsteyn, Jescone Cropacz, Potha de Losczicz, Pawlicone de Eulnburg et ceteris, et eciam presentibus subnotariis Jescone et Johanne Selova. Et hoc factum est ex consensu domini Marchionis et eius mandato speciali per literam, quam rece- pimus cum reverencia et executi sumus mandatum, facientes justiciam omnibus indifferenter. (Olmützer Landtafel.) 62. Sander, Offizial des Olmützer Bischofes, entscheidet, dass der Wald Bílovská hora, in dessen Besitz sich Sulik von Konitz setzte, Eigenthum der Olmützer Kirche sei. Dt. Olmütz 16. Jänner 1377. Ve jméno Páně amen. Již od chvíle před námi Sanderem Rambov, archidyakonem Přerovským a oficialem dvoru biskupa Olomouckého ctihodný muž kněz Krystan, kanovník kostela Olomouckého, svým a ctihodných mužův pánův z kapitoly téhož kostela Olomouckého jmenem proti urozenému muži Sulíkovi z Konice, v biskupství Olomouckém, prosbu svou aneb stížnost přednesl, ve všem v tato slova: Před vámi ctihodným mužem knězem San- derem Rambov, archidyakonem Přerovským a oficialem dvoru biskupa Olomouckého Krystan kanovník kostela Olomouckého svým a ctihodných mužů pánů z kapitoly kostela Olomouc- kého jmenem proti Sulíkovi z Konice aneb proti každé osobě na místě jeho při soudu pořádně postavené právně sobě stížně přednáší a praví, že ačkoli někdy urozený muž Adam z Konice žádostiv jsa den žní neb odplaty poslední dobrými skutky předejíti k pro- spěchu duše své s povolením důstojného v Kristu otce kněze Jana, biskupa Olomouckého, v kostele Olomouckém ke cti Boha všemohoucího prebendu ustanovil a vyzdvihl a té pre- bendě a kostelu Olomouckému mezi jinými všecku ves Bilovice s rolími, s pastvami, lesy, křovinami, vodami, lovištěmi, s rychtou, povinnostmi a se vším užitkem, právem, vlastnictvím a panstvím, jakož sám držel a měl, kromě dvoru a jednoho lánu i s příslušnými loukami, kterýžto dvůr pan Jan, pana Adama syn, a Jakub sedlák drželi, daroval a odvedl na věčnost k držení, jmění a užívání. Ačkoli mnozí předkové moji jmenem kostela Olomouckého a mé prebendy v pokojném a bez překážky bývali užívání jak všech věcí předřečených tak obzvláště lesu ležícího na hranicích a mezích dotčené vsi Bilovic, v kterýžto les pan Sulík odňav jej kostelu Olomouckému a též prebendě bezprávně se uvázal a v držení zůstává k duše své nebezpečenství a kostelu Olomouckému a mé prebendě na ujmu, škodu a ztrátu, užitky odtud bera a pobrané po své vůli vynakládaje. Pročež ctihodný pane prosí dotčený Krystan jmenem jakž nahoře, abyste vaší mocnou výpovědí vynesli, usoudili a vy- hlásili, že předpověděný les k kostelu Olomouckému a mé prebendě spravedlivě náleží a že
52 prothonotarium, presentibus nobilibus viris dominis domino Johanne de Sternberg alias de Lucov supremo camerario Brunnensi, Sdencone de Conopiscz, Arclebo de Starechovicz, Ptaczcone de Polne, Vockone et Laczcone de Crawar, Boczcone de Podyebrad supremo camerario terre Bohemie, Petro de Crawar alias de Plumnaw, Jescone Pusca de Cunstat, Benesio de Buzow, Potha de Holnsteyn, Jescone Cropacz, Potha de Losczicz, Pawlicone de Eulnburg et ceteris, et eciam presentibus subnotariis Jescone et Johanne Selova. Et hoc factum est ex consensu domini Marchionis et eius mandato speciali per literam, quam rece- pimus cum reverencia et executi sumus mandatum, facientes justiciam omnibus indifferenter. (Olmützer Landtafel.) 62. Sander, Offizial des Olmützer Bischofes, entscheidet, dass der Wald Bílovská hora, in dessen Besitz sich Sulik von Konitz setzte, Eigenthum der Olmützer Kirche sei. Dt. Olmütz 16. Jänner 1377. Ve jméno Páně amen. Již od chvíle před námi Sanderem Rambov, archidyakonem Přerovským a oficialem dvoru biskupa Olomouckého ctihodný muž kněz Krystan, kanovník kostela Olomouckého, svým a ctihodných mužův pánův z kapitoly téhož kostela Olomouckého jmenem proti urozenému muži Sulíkovi z Konice, v biskupství Olomouckém, prosbu svou aneb stížnost přednesl, ve všem v tato slova: Před vámi ctihodným mužem knězem San- derem Rambov, archidyakonem Přerovským a oficialem dvoru biskupa Olomouckého Krystan kanovník kostela Olomouckého svým a ctihodných mužů pánů z kapitoly kostela Olomouc- kého jmenem proti Sulíkovi z Konice aneb proti každé osobě na místě jeho při soudu pořádně postavené právně sobě stížně přednáší a praví, že ačkoli někdy urozený muž Adam z Konice žádostiv jsa den žní neb odplaty poslední dobrými skutky předejíti k pro- spěchu duše své s povolením důstojného v Kristu otce kněze Jana, biskupa Olomouckého, v kostele Olomouckém ke cti Boha všemohoucího prebendu ustanovil a vyzdvihl a té pre- bendě a kostelu Olomouckému mezi jinými všecku ves Bilovice s rolími, s pastvami, lesy, křovinami, vodami, lovištěmi, s rychtou, povinnostmi a se vším užitkem, právem, vlastnictvím a panstvím, jakož sám držel a měl, kromě dvoru a jednoho lánu i s příslušnými loukami, kterýžto dvůr pan Jan, pana Adama syn, a Jakub sedlák drželi, daroval a odvedl na věčnost k držení, jmění a užívání. Ačkoli mnozí předkové moji jmenem kostela Olomouckého a mé prebendy v pokojném a bez překážky bývali užívání jak všech věcí předřečených tak obzvláště lesu ležícího na hranicích a mezích dotčené vsi Bilovic, v kterýžto les pan Sulík odňav jej kostelu Olomouckému a též prebendě bezprávně se uvázal a v držení zůstává k duše své nebezpečenství a kostelu Olomouckému a mé prebendě na ujmu, škodu a ztrátu, užitky odtud bera a pobrané po své vůli vynakládaje. Pročež ctihodný pane prosí dotčený Krystan jmenem jakž nahoře, abyste vaší mocnou výpovědí vynesli, usoudili a vy- hlásili, že předpověděný les k kostelu Olomouckému a mé prebendě spravedlivě náleží a že
Strana 53
53 len les týmž bude přisouzen a skrz vás má přisouzen býti a on Sulík od užívání a držení lesu řečeného má oddělen a odevzdálen býti a že se na ten les věčně natahovati nebude a podle vyměření vašeho natahovati nemá a řečený Sulík k dotčeného lesu navrácení s přijatými užitky i s těmi, které přijaty býti mohly za čtrnáct let i více a z čtyřiceti hřiven groší pražských učinily, přidržán bude a skrz vás má přidržán býti a odsouzen, má pak tomu přinucen a přinutkán býti klatbou náležitou. To předkládá žádaje za náhradu outrat vynaložených, právo přidati, umenšiti, napraviti, a jinam z novu dáti i ostatní právní náležitosti sobě pozůstávajíc, a k potřebným toliko věcem sebe i kapitolu zavazujíc. — Po pře tedy před námi zalomení od řečených také stran prokuratorů, že ne hanění než pravdu mluviti mají, přísahy jsme přijali a obojí straně posicí a artykule davše a na ně odpovědi svědky podle obyčeje jsme přijali a je ve spis uvedli, kterýchžto svědomí vyhlašujeme i s výminkami nehodnosti svědkův a osob sem i tam přivedených. Potom na pohledávání stran nahoře psaných a prokuratorův jejich v dotčené při jsme zavřeli a s nimi na tom zůstali jistý den k slyšení konečné výpovědi stranám ustanoviti, kterouž až do dnešního dne z jistých příčin vidělo se nám poodložiti. My tedy Sanderus official předřečený vidouce a slyšíce bedlivě stran práva, příčiny a průvody a poznajíce zouplna té pře podstatu, na spravedlivém váhu spravedlnosti zavěsivše, nad to bedlivě s sebou i s lidmi rozumnými uvážení majíce a jméno Krysta Pána vzývajíce a jeho samého před očima majíce touto naší mocnou výpovědí vypovídáme, usuzujeme a vyhlašujeme, že les, obecně Bílovská hora slove, pod hranicemi vsi Bilovic ležící, k kostelu Olomouckému a prebendě, kterou v témž kostele Olomouckém pan Krystan, téhož kostela kanovník nahoře řečený drží a má, spra- vedlivě náležel a náleží a jim jej přisuzujeme a pana Sulíka nahoře dotčeného od držení a užívání lesu předřečeného odlučujeme a jemu věčné mlčení v tom tímto listem ukládáme a téhož k navrácení odsuzujeme, vynahrazení škod pro při vzešlých vyzdvihujíce. Stala se tato výpověď v Olomouci v domě našeho obydlí léta Páně tisícího třistého sedmdesátého sedmého dne šestnáctého měsíce ledna. V přítomnosti počestných mužů pana Blažeje faráře u svatého Petra na předhradí Olomouckém, mistra Mikuláše z Sas a Petra Divného písaře přísežného, svědků všech věcí nahoře dotčených. Tomu na svědomí pečet oficialskou biskupství dotčeného k tomuto listu jsme přivěsili. (Aus dem Anfange des 17. Jahrhd. stammende Ubersetzung im Olmützer Kapitelarchive. Das lateinische Original konnte nicht gefunden werden.) 63. Eröffnungsformel des Brünner Landrechtes 17. Jänner 1377. Anno domini millesimo trecentesimo LXXVII° sabbato post epiphaniam domini celebratum est concilium coram serenissimo principe et domino domino Jodoco marchione Moravie et illustri Procopio principe per nobilem Johannem de Sternberg alias de Lucaw supremo czude Brunnensis camerario, Unca de Maietin czudario et Wenczeslao de Radiegow
53 len les týmž bude přisouzen a skrz vás má přisouzen býti a on Sulík od užívání a držení lesu řečeného má oddělen a odevzdálen býti a že se na ten les věčně natahovati nebude a podle vyměření vašeho natahovati nemá a řečený Sulík k dotčeného lesu navrácení s přijatými užitky i s těmi, které přijaty býti mohly za čtrnáct let i více a z čtyřiceti hřiven groší pražských učinily, přidržán bude a skrz vás má přidržán býti a odsouzen, má pak tomu přinucen a přinutkán býti klatbou náležitou. To předkládá žádaje za náhradu outrat vynaložených, právo přidati, umenšiti, napraviti, a jinam z novu dáti i ostatní právní náležitosti sobě pozůstávajíc, a k potřebným toliko věcem sebe i kapitolu zavazujíc. — Po pře tedy před námi zalomení od řečených také stran prokuratorů, že ne hanění než pravdu mluviti mají, přísahy jsme přijali a obojí straně posicí a artykule davše a na ně odpovědi svědky podle obyčeje jsme přijali a je ve spis uvedli, kterýchžto svědomí vyhlašujeme i s výminkami nehodnosti svědkův a osob sem i tam přivedených. Potom na pohledávání stran nahoře psaných a prokuratorův jejich v dotčené při jsme zavřeli a s nimi na tom zůstali jistý den k slyšení konečné výpovědi stranám ustanoviti, kterouž až do dnešního dne z jistých příčin vidělo se nám poodložiti. My tedy Sanderus official předřečený vidouce a slyšíce bedlivě stran práva, příčiny a průvody a poznajíce zouplna té pře podstatu, na spravedlivém váhu spravedlnosti zavěsivše, nad to bedlivě s sebou i s lidmi rozumnými uvážení majíce a jméno Krysta Pána vzývajíce a jeho samého před očima majíce touto naší mocnou výpovědí vypovídáme, usuzujeme a vyhlašujeme, že les, obecně Bílovská hora slove, pod hranicemi vsi Bilovic ležící, k kostelu Olomouckému a prebendě, kterou v témž kostele Olomouckém pan Krystan, téhož kostela kanovník nahoře řečený drží a má, spra- vedlivě náležel a náleží a jim jej přisuzujeme a pana Sulíka nahoře dotčeného od držení a užívání lesu předřečeného odlučujeme a jemu věčné mlčení v tom tímto listem ukládáme a téhož k navrácení odsuzujeme, vynahrazení škod pro při vzešlých vyzdvihujíce. Stala se tato výpověď v Olomouci v domě našeho obydlí léta Páně tisícího třistého sedmdesátého sedmého dne šestnáctého měsíce ledna. V přítomnosti počestných mužů pana Blažeje faráře u svatého Petra na předhradí Olomouckém, mistra Mikuláše z Sas a Petra Divného písaře přísežného, svědků všech věcí nahoře dotčených. Tomu na svědomí pečet oficialskou biskupství dotčeného k tomuto listu jsme přivěsili. (Aus dem Anfange des 17. Jahrhd. stammende Ubersetzung im Olmützer Kapitelarchive. Das lateinische Original konnte nicht gefunden werden.) 63. Eröffnungsformel des Brünner Landrechtes 17. Jänner 1377. Anno domini millesimo trecentesimo LXXVII° sabbato post epiphaniam domini celebratum est concilium coram serenissimo principe et domino domino Jodoco marchione Moravie et illustri Procopio principe per nobilem Johannem de Sternberg alias de Lucaw supremo czude Brunnensis camerario, Unca de Maietin czudario et Wenczeslao de Radiegow
Strana 54
54 terre notario, presentibus nobilibus Johanne seniore de Mezirziecz capitaneo, Hynczone de Lyppa, Ulrico de Bozkowicz, Vockone et Beneschio de Crawar, Wenczeslao de Crawarn camerario czude Olomuczensis, Sdenkone de Zabrzieh, Alberto et Wilhelmo de Sternberg, Sdenkone de Sternberg, Petro de Sternberg, Stiborio de Cinburg, Czenkone Cruschina, Erardo de Cunstat, Tassone de Bozkowicz, Hermanno de Novadomo, Jenczone et Proczkone de Deblin, Petro de Crawarn, Laczkone de Crawarn, Henslino et Georgio de Byetow, Gymramo de Pernstein, Arclebo de Starziechowicz, Jescone Puska, Sazema de Gewischo- wicz, Potha de Holenstein, Pawlikone de Eulburk, Jeskone Cropacz, Stephano de Vartnaw, Jerosshio de Cinburg, Boczkone de Cunstat, Smylone de Leschnicz, Kunikone de Drahotusch, Ratiborio de Misliborzicz, Petro Hecht de Rossicz et Gymramo de Jacobaw aliisque pluribus dominis et baronibus terre. (Brünner Landtafel.) 64. Johann der Jüngere von Meziřič legt Johann dem Alteren von Mezirič seinen Besitz daselbst, welchen er ihm schon vor seiner Reise nach der Lombardei abtrat, in die Landtafel. Circa 17. Jänner 1377. Quemadmodum ego Johannes junior de Mezirziecz, nobilis Beneschii olim de Me- zirziecz natus, ymo et dudum retroactis temporibus et hoc antequam me ad partes Lambardie sive Italye transire contingeret, omnia bona mea videlicet opidum Meziriecz totum et in- tegrum cum copidanis (sic) ac universis subsidibus castrum ibidem cum villis eciam sub- scriptis videlicet villa Scykow tota et integra, Brziezka villa tota, villa Rohy tota, villa Olschie integra, villa Lhota tota, in villa Gestrziebie curias meas predilectas, villa Shorcye, villa Lahwicky, villa Hrbow, villa Radslawiczky, villa Bochowiczky, villa Pohorzielicye, villa Budcye et Wessele villa cum omnibus usibus, fructibus, proprietatibus et pertinenciis singulis et universis eciam cum silvis custodialibus, nemoribus et rubetis incustodialibus, pleno jure et dominio, jure patronatus ecclesiarum proutmet in dictis bonis Meziriecz hereditarie possedi unquam paterno aut quocumque jure hereditario habere dinoscebar, presente serenissimo principe et domino domino Johanne marchione Moravie adhuc tunc vivente et de ipsius domini favore et consensu speciali, cuius anima nunc requiescat in pace, nobili Johanni seniori de Meziriecz, patruo meo dilecto et suis heredibus nomine meo et heredum meorum dedi et appropriavi et protunc hereditarie resignavi. Et hoc de favore et amicicia speciali eciam in presenti tabulis terre imponi decrevi et jussi, nullum michi et heredibus meis in predictis bonis jus proprietatis aut dominii penitus reservans et hoc ad singula et universa superius expressata ymo et si in tabulis terre per aliquam oblivionem aut aliquem errorem dicta bona, quod absit, prius et antea intabulata non fuissent, nunc autem iteratis vicibus de novo ex superhabundanti omnia et singula bona premissa Meziricz et ad dictum Meziriecz pertinencia, prout de verbo ad verbum quolibet suo nomine cum pertinenciis, dominio, juribus, nichil penitus omittendo, prefato nobili Johanni patruo meo et heredibus suis do,
54 terre notario, presentibus nobilibus Johanne seniore de Mezirziecz capitaneo, Hynczone de Lyppa, Ulrico de Bozkowicz, Vockone et Beneschio de Crawar, Wenczeslao de Crawarn camerario czude Olomuczensis, Sdenkone de Zabrzieh, Alberto et Wilhelmo de Sternberg, Sdenkone de Sternberg, Petro de Sternberg, Stiborio de Cinburg, Czenkone Cruschina, Erardo de Cunstat, Tassone de Bozkowicz, Hermanno de Novadomo, Jenczone et Proczkone de Deblin, Petro de Crawarn, Laczkone de Crawarn, Henslino et Georgio de Byetow, Gymramo de Pernstein, Arclebo de Starziechowicz, Jescone Puska, Sazema de Gewischo- wicz, Potha de Holenstein, Pawlikone de Eulburk, Jeskone Cropacz, Stephano de Vartnaw, Jerosshio de Cinburg, Boczkone de Cunstat, Smylone de Leschnicz, Kunikone de Drahotusch, Ratiborio de Misliborzicz, Petro Hecht de Rossicz et Gymramo de Jacobaw aliisque pluribus dominis et baronibus terre. (Brünner Landtafel.) 64. Johann der Jüngere von Meziřič legt Johann dem Alteren von Mezirič seinen Besitz daselbst, welchen er ihm schon vor seiner Reise nach der Lombardei abtrat, in die Landtafel. Circa 17. Jänner 1377. Quemadmodum ego Johannes junior de Mezirziecz, nobilis Beneschii olim de Me- zirziecz natus, ymo et dudum retroactis temporibus et hoc antequam me ad partes Lambardie sive Italye transire contingeret, omnia bona mea videlicet opidum Meziriecz totum et in- tegrum cum copidanis (sic) ac universis subsidibus castrum ibidem cum villis eciam sub- scriptis videlicet villa Scykow tota et integra, Brziezka villa tota, villa Rohy tota, villa Olschie integra, villa Lhota tota, in villa Gestrziebie curias meas predilectas, villa Shorcye, villa Lahwicky, villa Hrbow, villa Radslawiczky, villa Bochowiczky, villa Pohorzielicye, villa Budcye et Wessele villa cum omnibus usibus, fructibus, proprietatibus et pertinenciis singulis et universis eciam cum silvis custodialibus, nemoribus et rubetis incustodialibus, pleno jure et dominio, jure patronatus ecclesiarum proutmet in dictis bonis Meziriecz hereditarie possedi unquam paterno aut quocumque jure hereditario habere dinoscebar, presente serenissimo principe et domino domino Johanne marchione Moravie adhuc tunc vivente et de ipsius domini favore et consensu speciali, cuius anima nunc requiescat in pace, nobili Johanni seniori de Meziriecz, patruo meo dilecto et suis heredibus nomine meo et heredum meorum dedi et appropriavi et protunc hereditarie resignavi. Et hoc de favore et amicicia speciali eciam in presenti tabulis terre imponi decrevi et jussi, nullum michi et heredibus meis in predictis bonis jus proprietatis aut dominii penitus reservans et hoc ad singula et universa superius expressata ymo et si in tabulis terre per aliquam oblivionem aut aliquem errorem dicta bona, quod absit, prius et antea intabulata non fuissent, nunc autem iteratis vicibus de novo ex superhabundanti omnia et singula bona premissa Meziricz et ad dictum Meziriecz pertinencia, prout de verbo ad verbum quolibet suo nomine cum pertinenciis, dominio, juribus, nichil penitus omittendo, prefato nobili Johanni patruo meo et heredibus suis do,
Strana 55
55 approprio liberaliterque condescendens resigno et hoc nomine meo et omnium heredum meorum tenenda, possidenda perpetue et in evum. Et hec intabulacio et donacio facta est ex consensu meo presente illustri domino domino marchione Moravie Judoco et Erhardo de Cunstat, qui princepsmet nunccius fuit specialis una cum nobili prefato ad tabulas presentes. (Brünner gedruckte Landtafel p. 129.) 65. Testament des Olmützer Domprobsten Fridrich. Dt. Olmütz 22. Jänner 1377. Ego Fridericus Olomucensis prepositus novissima mea recogitans et anime mee saluti idcirco prospicere curans precipuo quoque affectu ad superne patrie incolatum aspirans, extremam dierum meorum horam, que repentino adventu posset voti mei impedire propo- situm, assistente superna gracia et comite integra sospitate mentis, ne ab hoc seculo egressurus incautus inveniar, cupio pervenire. Et ideo volens de rebus, quas per industriam michi a deo concessam meis serviciis acquisivi perpetua michi constituere suffragia, quibus anima mea apud misericordem dominum celestia premia consequatur, primum ad honorem ipsius dei omnipotentis, sancte Marie genitricis eius et omnium sanctorum suorum in remissionem peccatorum meorum et anime mee remedium dono et trado ducentas et sedecim marcas grossorum pragensium moravici numeri Olomucensi ecclesie et eius capitulo ordinans et disponens, ut honorabiles viri .. decanus archidiaconus et ipsum capitulum unum altare in honore sancti Mathie apostoli et sancte Dorothee virginis in ecclesia Olomucensi erigat et de predicta summa pecuniarum decem et octo marcas perpetuorum reddituum comparet et eorum possessionem presbitero eiusdem altaris, qui hoc beneficio debet esse contentus, assignet et tradat, qui pro sua sustentacione octo marcas dicte monete habeat, tres marcas in anni- versario obitus mei die, de quibus quivis presbiter ex personis ecclesie legens tunc missam unum grossum percipiat, secundum morem ecclesie distribuendas, unam marcam ecclesie sancte Marie in Wolframskirchen, unam marcam ecclesiis sanctorum Petri et Jacobi et sancte Marie, unam marcam ecclesiis sancti Francisci, Clare et hospitali et unam marcam ecclesiis sancti Mauricii, sancti Michaelis et sancte Katherine in Olomucz, singulis annis in eodem anniversario ministret et pro residuo huiusmodi reddituum tres integras pecias bar- chani emat, que in eodem anniversario inter decem et octo prebendarios ecclesie pro singulorum tunicis dividantur, quorum quilibet eiusdem anniversarii die unum psalterium quanto potuerit devocius pro anime mee remedio ad laudem altissimi legere teneatur. Huius- modi altare postquam erectum fuerit cum predictis redditibus Wenczeslao Buskonis de Hostina presbitero pragensis diocesis servitori meo conferri dispono. Si vero voluntas mea superius prenotata eo modo, quo dictum est, non posset obstaculis impedientibus adimpleri, extunc .. decanus, archidiaconus et capitulum voluntatem meam eciam de collacione ipsius altaris quanto melius poterint, exequantur, sic tamen quod presbiter predicto altari deserviens supra- dictos redditus distributurus, ut superius est expressum, octo marcas capitulum, tres marcas
55 approprio liberaliterque condescendens resigno et hoc nomine meo et omnium heredum meorum tenenda, possidenda perpetue et in evum. Et hec intabulacio et donacio facta est ex consensu meo presente illustri domino domino marchione Moravie Judoco et Erhardo de Cunstat, qui princepsmet nunccius fuit specialis una cum nobili prefato ad tabulas presentes. (Brünner gedruckte Landtafel p. 129.) 65. Testament des Olmützer Domprobsten Fridrich. Dt. Olmütz 22. Jänner 1377. Ego Fridericus Olomucensis prepositus novissima mea recogitans et anime mee saluti idcirco prospicere curans precipuo quoque affectu ad superne patrie incolatum aspirans, extremam dierum meorum horam, que repentino adventu posset voti mei impedire propo- situm, assistente superna gracia et comite integra sospitate mentis, ne ab hoc seculo egressurus incautus inveniar, cupio pervenire. Et ideo volens de rebus, quas per industriam michi a deo concessam meis serviciis acquisivi perpetua michi constituere suffragia, quibus anima mea apud misericordem dominum celestia premia consequatur, primum ad honorem ipsius dei omnipotentis, sancte Marie genitricis eius et omnium sanctorum suorum in remissionem peccatorum meorum et anime mee remedium dono et trado ducentas et sedecim marcas grossorum pragensium moravici numeri Olomucensi ecclesie et eius capitulo ordinans et disponens, ut honorabiles viri .. decanus archidiaconus et ipsum capitulum unum altare in honore sancti Mathie apostoli et sancte Dorothee virginis in ecclesia Olomucensi erigat et de predicta summa pecuniarum decem et octo marcas perpetuorum reddituum comparet et eorum possessionem presbitero eiusdem altaris, qui hoc beneficio debet esse contentus, assignet et tradat, qui pro sua sustentacione octo marcas dicte monete habeat, tres marcas in anni- versario obitus mei die, de quibus quivis presbiter ex personis ecclesie legens tunc missam unum grossum percipiat, secundum morem ecclesie distribuendas, unam marcam ecclesie sancte Marie in Wolframskirchen, unam marcam ecclesiis sanctorum Petri et Jacobi et sancte Marie, unam marcam ecclesiis sancti Francisci, Clare et hospitali et unam marcam ecclesiis sancti Mauricii, sancti Michaelis et sancte Katherine in Olomucz, singulis annis in eodem anniversario ministret et pro residuo huiusmodi reddituum tres integras pecias bar- chani emat, que in eodem anniversario inter decem et octo prebendarios ecclesie pro singulorum tunicis dividantur, quorum quilibet eiusdem anniversarii die unum psalterium quanto potuerit devocius pro anime mee remedio ad laudem altissimi legere teneatur. Huius- modi altare postquam erectum fuerit cum predictis redditibus Wenczeslao Buskonis de Hostina presbitero pragensis diocesis servitori meo conferri dispono. Si vero voluntas mea superius prenotata eo modo, quo dictum est, non posset obstaculis impedientibus adimpleri, extunc .. decanus, archidiaconus et capitulum voluntatem meam eciam de collacione ipsius altaris quanto melius poterint, exequantur, sic tamen quod presbiter predicto altari deserviens supra- dictos redditus distributurus, ut superius est expressum, octo marcas capitulum, tres marcas
Strana 56
56 pro anniversario meo deputatas, et prebendarii ecclesie tres integras pecias barchani pro suo amictu et ecclesia in Wolframskirchen unam marcam ex eisdem redditibus habeant in- tegre, residuum vero reddituum eorundem pro aliis ecclesiis superius expressis equali lance fideliter dividatur. In quorum omnium testimonium presentem paginam mee voluntatis sigilli mei appensione ad perpetuam memoriam sigillare curavi. Acta sunt hec in presencia hono- rabilium virorum fratrum meorum dominorum Bederici decani, Danielis archidiaconi Petri scolastici, Henrici custodis, Nicolai Wockensteri, Jaroslai, Leonis, Cristani magistrorum in artibus, Jacobi Nicolai et Francisci et Hermanni canonicorum Olomucensium et aliorum honorabilium testium ad hoc specialiter vocatorum, magistri Bertoldi plebani ecclesie in Cunyssin, Thome, Welikonis vicariorum perpetuorum ecclesie Olomucensis, Wenczeslai pres- biteri supradicti, Andree Apothecarii et aliorum testium fidedignorum in domo ipsius prepositure in stuba maiori anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo septimo die sancti Vincencii martiris. Rogo insuper et desidero ut te Nicolaum de Novacivitate publicum notarium hic subscribas et signum tui officii apponas in testimonium omnium premissorum. Et ego Nicolaus quondam Ulmanni de Novacivitate clericus Olom. dioc. publicus etc. notarius etc. (Orig. Perg. h. Sig. im Olm. Kapitelarchive.) 66. Jodok Markgraf v. Mähren befreit die Stadt Olmütz von jeder Mauthabgabe in Mähren. Dt. Brünn 23. Jänner 1377. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie notumfacimus tenore presencium universis. Quod licet ad universorum sibi fidelium subditorum statum et commodum nostra benignitas graciose dignetur intendere, ad illud tamen precipue, quo felix prosperitas sub- ditorum nostrorum augmentum recipit pia deliberacione mota liberalius se extendit. Sane ad notabilem et nimium considerandam civium et incolarum civitatis nostre Olomucensis fidei puritatem, qua nobis sedula claruerunt diligencia, clarent et clarere debebunt et poterunt uberius in futurum, ipsis animo deliberato, sano fidelium nostrorum consilio et ex certa nostra sciencia hanc graciam fecimus et facimus virtute presencium in his scriptis, videlicet quod omnes et singuli cives incole et inhabitatores prefate civitatis nostre Olomucensis cum ipsorum mercimoniis per terras, civitates et per totum nostri marchionatus dominium sine omni solucione theolonei libere transire debeant per omnem modum, prout cives nostri Brunnenses de ipsa utuntur et gaudent gracia, gaudere et potiri debeant contradiccione qualibet non obstante. Mandamus igitur universis et singulis baronibus, proceribus, nobilibus, militibus, clientibus, burggraviis, officialibus . . judicibus, magistriscivium . . scabinis . . theoloneariis et ceteris in marchionatus nostri dominio habitantibus, fidelibus nostris dilectis, presentibus seriose, quatenus prefatos cives nostros seu aliquem ipsorum in gracia, prout expressatur superius, non impediant nec impedire permittant, quin pocius ipsos circa eandem
56 pro anniversario meo deputatas, et prebendarii ecclesie tres integras pecias barchani pro suo amictu et ecclesia in Wolframskirchen unam marcam ex eisdem redditibus habeant in- tegre, residuum vero reddituum eorundem pro aliis ecclesiis superius expressis equali lance fideliter dividatur. In quorum omnium testimonium presentem paginam mee voluntatis sigilli mei appensione ad perpetuam memoriam sigillare curavi. Acta sunt hec in presencia hono- rabilium virorum fratrum meorum dominorum Bederici decani, Danielis archidiaconi Petri scolastici, Henrici custodis, Nicolai Wockensteri, Jaroslai, Leonis, Cristani magistrorum in artibus, Jacobi Nicolai et Francisci et Hermanni canonicorum Olomucensium et aliorum honorabilium testium ad hoc specialiter vocatorum, magistri Bertoldi plebani ecclesie in Cunyssin, Thome, Welikonis vicariorum perpetuorum ecclesie Olomucensis, Wenczeslai pres- biteri supradicti, Andree Apothecarii et aliorum testium fidedignorum in domo ipsius prepositure in stuba maiori anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo septimo die sancti Vincencii martiris. Rogo insuper et desidero ut te Nicolaum de Novacivitate publicum notarium hic subscribas et signum tui officii apponas in testimonium omnium premissorum. Et ego Nicolaus quondam Ulmanni de Novacivitate clericus Olom. dioc. publicus etc. notarius etc. (Orig. Perg. h. Sig. im Olm. Kapitelarchive.) 66. Jodok Markgraf v. Mähren befreit die Stadt Olmütz von jeder Mauthabgabe in Mähren. Dt. Brünn 23. Jänner 1377. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie notumfacimus tenore presencium universis. Quod licet ad universorum sibi fidelium subditorum statum et commodum nostra benignitas graciose dignetur intendere, ad illud tamen precipue, quo felix prosperitas sub- ditorum nostrorum augmentum recipit pia deliberacione mota liberalius se extendit. Sane ad notabilem et nimium considerandam civium et incolarum civitatis nostre Olomucensis fidei puritatem, qua nobis sedula claruerunt diligencia, clarent et clarere debebunt et poterunt uberius in futurum, ipsis animo deliberato, sano fidelium nostrorum consilio et ex certa nostra sciencia hanc graciam fecimus et facimus virtute presencium in his scriptis, videlicet quod omnes et singuli cives incole et inhabitatores prefate civitatis nostre Olomucensis cum ipsorum mercimoniis per terras, civitates et per totum nostri marchionatus dominium sine omni solucione theolonei libere transire debeant per omnem modum, prout cives nostri Brunnenses de ipsa utuntur et gaudent gracia, gaudere et potiri debeant contradiccione qualibet non obstante. Mandamus igitur universis et singulis baronibus, proceribus, nobilibus, militibus, clientibus, burggraviis, officialibus . . judicibus, magistriscivium . . scabinis . . theoloneariis et ceteris in marchionatus nostri dominio habitantibus, fidelibus nostris dilectis, presentibus seriose, quatenus prefatos cives nostros seu aliquem ipsorum in gracia, prout expressatur superius, non impediant nec impedire permittant, quin pocius ipsos circa eandem
Strana 57
57 manuteneant, protegant sub pena indignacionis nostre gravissime fideliter et defendant. Pre- sencium sub appenso nostro sigillo testimonio literarum. Datum Brune anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo septimo feria sexta proxima post diem sancti Vincencii. (Orig. Perg. h. Sig. im Olm. Stadtarchive.) 67. Pabst Gregor XI. beauftragt die Bischöfe von Breslau und Leitomyšel und den Schottenabt in Wien, das Olmützer Kapitel gegen die Schädiger und Angreifer zu vertheidigen. Dt. Rom 1. Februar 1377. Gregorius episcopus servus servorum dei, venerabilibus fratribus . . Wratislaviensi et . . Luthomuslensi episcopis ac dilecto filio . . abbati monasterii Scotorum in Vienna Pataviensis diocesis salutem et apostolicam benediccionem. Militanti ecclesie licet immeriti disponente domino presidentes circa curam ecclesiarum et monasteriorum omnium solercia reddimur indefessa soliciti, ut iuxta debitum pastoralis officii eorum occurramus dispendiis et profectibus divina cooperante clemencia salubriter intendamus. Sane dilectorum filiorum . . prepositi, decani et capituli ecclesie Olomucensis conquestione percepimus, quod nonnulli archiepiscopi, episcopi aliique ecclesiarum prelati et clerici ac ecclesiastice persone tam religiose quam seculares necnon duces, marchiones, comites, barones, milites, nobiles et laici, communia civitatum, universitates opidorum, castrorum, terrarum, villarum et aliorum locorum et alie singulares persone civitatum et diocesis et aliarum parcium diversarum occuparunt et occupari fecerunt castra, villas et alia loca, terras, domos et possessiones iura et iuris- dicciones necnon fructus, redditus, census et proventus et nonnulla alia bona mobilia et im- mobilia, spiritualia et temporalia ad eosdem prepositum, decanum et capitulum spectancia et ea detinent indebite occupata, seu ea detinentibus prestant auxilium consilium et favorum, nonnulli eciam civitatum ac diocesis et parcium predictarum, qui nomen domini in vacuum recipere non formidant, eisdem preposito, decano et capitulo super predictis castris, villis et locis aliis, terris, domibus, possessionibus, iuribus et iurisdiccionibus, fructibus, censibus et redditibus et proventibus eorundem et quibuscunque aliis bonis mobilibus et immobilibus, spiritualibus et temporalibus et aliis rebus ad eosdem prepositum, decanum et capitulum ut prefertur spectantibus, multiplices molestias et iniurias inferunt et iacturas; quare dicti pre- positus, decanus et capitulum nobis humiliter supplicarunt, ut, cum eisdem valde reddatur difficile pro singulis querelis ad apostolicam sedem habere recursum, providere ipsis super hoc paterna diligencia curaremus. Nos igitur adversus occupatores, detentores, presumptores, molestatores et iniuriatores huiusmodi illo volentes eisdem preposito, decano et capitulo remedio subvenire, per quod ipsorum compescatur temeritas ac aliis aditus committendi similia precludatur, discrecioni vestre per apostolica scripta mandamus, quatenus vos vel duo aut unus vestrum per vos vel alium seu alios, eciam si sint extra loca, in quibus deputati estis conservatores et judices, prefatis preposito, decano et capitulo efficacis defensionis pre- 8
57 manuteneant, protegant sub pena indignacionis nostre gravissime fideliter et defendant. Pre- sencium sub appenso nostro sigillo testimonio literarum. Datum Brune anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo septimo feria sexta proxima post diem sancti Vincencii. (Orig. Perg. h. Sig. im Olm. Stadtarchive.) 67. Pabst Gregor XI. beauftragt die Bischöfe von Breslau und Leitomyšel und den Schottenabt in Wien, das Olmützer Kapitel gegen die Schädiger und Angreifer zu vertheidigen. Dt. Rom 1. Februar 1377. Gregorius episcopus servus servorum dei, venerabilibus fratribus . . Wratislaviensi et . . Luthomuslensi episcopis ac dilecto filio . . abbati monasterii Scotorum in Vienna Pataviensis diocesis salutem et apostolicam benediccionem. Militanti ecclesie licet immeriti disponente domino presidentes circa curam ecclesiarum et monasteriorum omnium solercia reddimur indefessa soliciti, ut iuxta debitum pastoralis officii eorum occurramus dispendiis et profectibus divina cooperante clemencia salubriter intendamus. Sane dilectorum filiorum . . prepositi, decani et capituli ecclesie Olomucensis conquestione percepimus, quod nonnulli archiepiscopi, episcopi aliique ecclesiarum prelati et clerici ac ecclesiastice persone tam religiose quam seculares necnon duces, marchiones, comites, barones, milites, nobiles et laici, communia civitatum, universitates opidorum, castrorum, terrarum, villarum et aliorum locorum et alie singulares persone civitatum et diocesis et aliarum parcium diversarum occuparunt et occupari fecerunt castra, villas et alia loca, terras, domos et possessiones iura et iuris- dicciones necnon fructus, redditus, census et proventus et nonnulla alia bona mobilia et im- mobilia, spiritualia et temporalia ad eosdem prepositum, decanum et capitulum spectancia et ea detinent indebite occupata, seu ea detinentibus prestant auxilium consilium et favorum, nonnulli eciam civitatum ac diocesis et parcium predictarum, qui nomen domini in vacuum recipere non formidant, eisdem preposito, decano et capitulo super predictis castris, villis et locis aliis, terris, domibus, possessionibus, iuribus et iurisdiccionibus, fructibus, censibus et redditibus et proventibus eorundem et quibuscunque aliis bonis mobilibus et immobilibus, spiritualibus et temporalibus et aliis rebus ad eosdem prepositum, decanum et capitulum ut prefertur spectantibus, multiplices molestias et iniurias inferunt et iacturas; quare dicti pre- positus, decanus et capitulum nobis humiliter supplicarunt, ut, cum eisdem valde reddatur difficile pro singulis querelis ad apostolicam sedem habere recursum, providere ipsis super hoc paterna diligencia curaremus. Nos igitur adversus occupatores, detentores, presumptores, molestatores et iniuriatores huiusmodi illo volentes eisdem preposito, decano et capitulo remedio subvenire, per quod ipsorum compescatur temeritas ac aliis aditus committendi similia precludatur, discrecioni vestre per apostolica scripta mandamus, quatenus vos vel duo aut unus vestrum per vos vel alium seu alios, eciam si sint extra loca, in quibus deputati estis conservatores et judices, prefatis preposito, decano et capitulo efficacis defensionis pre- 8
Strana 58
58 sidio assistentes non permittatis eosdem super hiis et quibuslibet aliis bonis et iuribus ad eosdem prepositum, decanum et capitulum, ut prefertur, spectantibus, ab eisdem vel quibusvis aliis indebite molestari vel eisdem gravamina seu dampna vel iniurias irrogari, facturi dictis preposito, decano et capitulo, cum ab eis vel procuratoribus suis vel eorum aliquo fueritis requisiti, de predictis et aliis personis quibuslibet super restitucione huiusmodi castrorum, villarum, terrarum et aliorum locorum, iurium et iurisdiccionum ac bonorum mobilium et immobilium, reddituum quoque et proventuum et aliorum quorumcunque bonorum necnon de quibuslibet molestiis, iniuriis atque dampnis presentibus et futuris, in illis videlicet, que iudicialem requirunt indaginem, summarie et de plano sine strepitu et figura iudicii, in aliis vero, prout qualitas eorum exegerit, iusticie complementum, occupatores seu detentores mo- lestatores seu presumptores et iniuriatores huiusmodi necnon contradictores quoslibet et rebelles cuiuscunque dignitatis, status, gradus, ordinis vel condicionis extiterint, quandocunque et quociescunque expedierit, auctoritate nostra per censuram ecclesiasticam appellacione post- posita compescendo, invocato ad hoc, si opus fuerit, auxilio brachii secularis. Non obstantibus tam felicis recordacionis Bonifacii pape VIII. predecessoris nostri, in quibus cavetur, ne quis extra suam civitatem et diocesim nisi in certis exceptis casibus et in illis ultra unam dietam a fine sue diocesis ad iudicium evocetur, seu ne judices et conservatores a sede deputati predicta extra duas dietas aliquis auctoritate presencium non trahatur, seu quod de aliis quam de manifestis iniuriis et violenciis et aliis, que iudicialem indaginem exigunt. penis in eos si secus egerint et in id procurantes adiectis conservatores se nullatenus intro- mittant, quam aliis quibuscunque constitucionibus a predecessoribus nostris romanis pontifi- cibus tam de judicibus delegatis et conservatoribus quam personis ultra certum numerum ad iudicium non vocandis aut aliis editis, que vestre possent in hac parte iurisdiccioni aut po- testati eiusque libero exercicio quomodolibet obviare, seu si aliquibus communiter vel divisim a prefata sit sede indultum, quod excommunicari suspendi vel interdici, seu extra vel ultra certa loca ad iudicium evocari non possint, per literas apostolicas non facientes plenam et expressam ac de verbo ad verbum de indulto huiusmodi et eorum personis, locis, ordinibus et nominibus propriis mencionem et qualibet alia dicte sedis indulgencia generali vel speciali cuiuscunque tenoris existat, per quam presentibus non expressam vel totaliter non insertam vestre iurisdiccionis explicacio in hac parte valeat quomodolibet impediri et de qua cuiusque toto tenore de verbo ad verbum habenda sil in nostris litteris mencio specialis. Ceterum volumus et apostolica auctoritate decernimus, quod quilibet vestrum prosequi valeat articulum eciam per alium inchoatum quamvis idem inchoans nullo impedimento fuerit canonico pre- peditus, quodque a data presencium sit vobis ac unicuique vestrum in premissis omnibus et eorum singulis ceptis et non ceptis presentibus et futuris perpetuata potestas et iurisdiccio attributa, ut eo vigore eaque firmitate possitis in premissis omnibus ceptis et non ceptis presentibus et futuris et pro predictis procedere ac si predicta omnia et singula coram vobis cepta fuissent et iurisdiccio vestra et cuiuslibet vestrum in predictis omnibus et singulis per citacionem vel modum alium perpetuata legitimum extitisset constitucione predicta super conservatoribus et alia qualibet in contrarium edicta non obstante. Presentibus post quin-
58 sidio assistentes non permittatis eosdem super hiis et quibuslibet aliis bonis et iuribus ad eosdem prepositum, decanum et capitulum, ut prefertur, spectantibus, ab eisdem vel quibusvis aliis indebite molestari vel eisdem gravamina seu dampna vel iniurias irrogari, facturi dictis preposito, decano et capitulo, cum ab eis vel procuratoribus suis vel eorum aliquo fueritis requisiti, de predictis et aliis personis quibuslibet super restitucione huiusmodi castrorum, villarum, terrarum et aliorum locorum, iurium et iurisdiccionum ac bonorum mobilium et immobilium, reddituum quoque et proventuum et aliorum quorumcunque bonorum necnon de quibuslibet molestiis, iniuriis atque dampnis presentibus et futuris, in illis videlicet, que iudicialem requirunt indaginem, summarie et de plano sine strepitu et figura iudicii, in aliis vero, prout qualitas eorum exegerit, iusticie complementum, occupatores seu detentores mo- lestatores seu presumptores et iniuriatores huiusmodi necnon contradictores quoslibet et rebelles cuiuscunque dignitatis, status, gradus, ordinis vel condicionis extiterint, quandocunque et quociescunque expedierit, auctoritate nostra per censuram ecclesiasticam appellacione post- posita compescendo, invocato ad hoc, si opus fuerit, auxilio brachii secularis. Non obstantibus tam felicis recordacionis Bonifacii pape VIII. predecessoris nostri, in quibus cavetur, ne quis extra suam civitatem et diocesim nisi in certis exceptis casibus et in illis ultra unam dietam a fine sue diocesis ad iudicium evocetur, seu ne judices et conservatores a sede deputati predicta extra duas dietas aliquis auctoritate presencium non trahatur, seu quod de aliis quam de manifestis iniuriis et violenciis et aliis, que iudicialem indaginem exigunt. penis in eos si secus egerint et in id procurantes adiectis conservatores se nullatenus intro- mittant, quam aliis quibuscunque constitucionibus a predecessoribus nostris romanis pontifi- cibus tam de judicibus delegatis et conservatoribus quam personis ultra certum numerum ad iudicium non vocandis aut aliis editis, que vestre possent in hac parte iurisdiccioni aut po- testati eiusque libero exercicio quomodolibet obviare, seu si aliquibus communiter vel divisim a prefata sit sede indultum, quod excommunicari suspendi vel interdici, seu extra vel ultra certa loca ad iudicium evocari non possint, per literas apostolicas non facientes plenam et expressam ac de verbo ad verbum de indulto huiusmodi et eorum personis, locis, ordinibus et nominibus propriis mencionem et qualibet alia dicte sedis indulgencia generali vel speciali cuiuscunque tenoris existat, per quam presentibus non expressam vel totaliter non insertam vestre iurisdiccionis explicacio in hac parte valeat quomodolibet impediri et de qua cuiusque toto tenore de verbo ad verbum habenda sil in nostris litteris mencio specialis. Ceterum volumus et apostolica auctoritate decernimus, quod quilibet vestrum prosequi valeat articulum eciam per alium inchoatum quamvis idem inchoans nullo impedimento fuerit canonico pre- peditus, quodque a data presencium sit vobis ac unicuique vestrum in premissis omnibus et eorum singulis ceptis et non ceptis presentibus et futuris perpetuata potestas et iurisdiccio attributa, ut eo vigore eaque firmitate possitis in premissis omnibus ceptis et non ceptis presentibus et futuris et pro predictis procedere ac si predicta omnia et singula coram vobis cepta fuissent et iurisdiccio vestra et cuiuslibet vestrum in predictis omnibus et singulis per citacionem vel modum alium perpetuata legitimum extitisset constitucione predicta super conservatoribus et alia qualibet in contrarium edicta non obstante. Presentibus post quin-
Strana 59
59 quennium minime valituris. Datum Rome apud sanctum Petrum kalendis Februarii pontificatus nostri anno septimo. (Orig. Perg. mit anh. plumbum im Olm. Kapitelarchive.) 68. Nikolaus von Bikowitz, Richter in Weisskirchen, verkauft das Gericht daselbst dem Abte des Kl. Hradisch, Terward. Dt. Tobitschau 12. Februar 1377. Ego Nicolaus dictus Byczek de Bykowicz et tunc temporis iudex in Hranicz notum facio universis, quod bona deliberacione maturoque consilio prehabito venerabili domino Terwardo abbati monasterii Gradicensis suoque conventui et omnibus eius successoribus iudicium et advocatiam ibidem in Hranicz cum omnibus iuribus, proventibus et pertinentiis, prout solus tenui et possedi, nil penitus pro me aut meis heredibus reservando nec quid- quam excludendo pro centum et triginta marcis grossorum denariorum moravici numeri et pagamenti iuste et legitime vendidi et ipsum iudicium liberaliter resigno per presentes. Super cuius iudicii legitimam venditionem nos Andreas frater germanus dicti Biczkonis de Bykowicz, Michael de Drissicz, Wlczko de Opatowicz, Sczepanko de Plenkowicz, Marquardus de Modrzicz, Strzenczynus de Strzencz pro et cum ipso Byczkone compromissores et fideiussores legitimi, manu coniuncta insolidum, literam privilegialem, quam predictus Biczko super prefatum iudicium habuit, predicto domino abbati et suo conventui a proxime instanti die dominica ad octo dies reddere et dare promittimus fideliter. Nichilominus etiam prefatum iudicium cum omnibus pertinentiis bona nostra fide sine dolo coniunctim et in solidum dis- brigare et libertare promittimus secundum ius iudiciale ab omni prorsus impedimento. Si vero quidquam in premissis omnibus efficaciter explere neglexerimus, quod absit, extunc ex nobis prenominatis per supradictum dominum abbatem sive ipsius conventum duo admoniti obstagium verum, debitum et consuetum, quilibet cum uno famulo et duobus equis in civitate Olomucensi in domo honesti hospitis nobis deputata personaliter subintrando ab omni occa- sione promittimus et tenemur inviolabiliter observare, ab eodem obstagio nulla iuris consue- tudine exituri tam diu, donec prenominatum iudicium per nos coniuncta manu predicto domino abbati suoque conventui disbrigatum et libertatum fuerit ab omnibus universaliter impedimentis. Promittimus etiam pro damnis, impensis, expensis laboribusque exinde notanter contractis prenominato domino abbati et suis successoribus prefato obstagio servato satis- facere. Ad complementum huius rei hoc testimonium sigillorum nostrorum appensione de certa nostra sciencia duximus roborari. Datum Thowaczow anno domini millesimo trecente- simo septuagesimo septimo feria quinta ante dominicam Invocavit. (Abschrift in den Annal. Gradicens. fol. 153 im Landesarchive.)
59 quennium minime valituris. Datum Rome apud sanctum Petrum kalendis Februarii pontificatus nostri anno septimo. (Orig. Perg. mit anh. plumbum im Olm. Kapitelarchive.) 68. Nikolaus von Bikowitz, Richter in Weisskirchen, verkauft das Gericht daselbst dem Abte des Kl. Hradisch, Terward. Dt. Tobitschau 12. Februar 1377. Ego Nicolaus dictus Byczek de Bykowicz et tunc temporis iudex in Hranicz notum facio universis, quod bona deliberacione maturoque consilio prehabito venerabili domino Terwardo abbati monasterii Gradicensis suoque conventui et omnibus eius successoribus iudicium et advocatiam ibidem in Hranicz cum omnibus iuribus, proventibus et pertinentiis, prout solus tenui et possedi, nil penitus pro me aut meis heredibus reservando nec quid- quam excludendo pro centum et triginta marcis grossorum denariorum moravici numeri et pagamenti iuste et legitime vendidi et ipsum iudicium liberaliter resigno per presentes. Super cuius iudicii legitimam venditionem nos Andreas frater germanus dicti Biczkonis de Bykowicz, Michael de Drissicz, Wlczko de Opatowicz, Sczepanko de Plenkowicz, Marquardus de Modrzicz, Strzenczynus de Strzencz pro et cum ipso Byczkone compromissores et fideiussores legitimi, manu coniuncta insolidum, literam privilegialem, quam predictus Biczko super prefatum iudicium habuit, predicto domino abbati et suo conventui a proxime instanti die dominica ad octo dies reddere et dare promittimus fideliter. Nichilominus etiam prefatum iudicium cum omnibus pertinentiis bona nostra fide sine dolo coniunctim et in solidum dis- brigare et libertare promittimus secundum ius iudiciale ab omni prorsus impedimento. Si vero quidquam in premissis omnibus efficaciter explere neglexerimus, quod absit, extunc ex nobis prenominatis per supradictum dominum abbatem sive ipsius conventum duo admoniti obstagium verum, debitum et consuetum, quilibet cum uno famulo et duobus equis in civitate Olomucensi in domo honesti hospitis nobis deputata personaliter subintrando ab omni occa- sione promittimus et tenemur inviolabiliter observare, ab eodem obstagio nulla iuris consue- tudine exituri tam diu, donec prenominatum iudicium per nos coniuncta manu predicto domino abbati suoque conventui disbrigatum et libertatum fuerit ab omnibus universaliter impedimentis. Promittimus etiam pro damnis, impensis, expensis laboribusque exinde notanter contractis prenominato domino abbati et suis successoribus prefato obstagio servato satis- facere. Ad complementum huius rei hoc testimonium sigillorum nostrorum appensione de certa nostra sciencia duximus roborari. Datum Thowaczow anno domini millesimo trecente- simo septuagesimo septimo feria quinta ante dominicam Invocavit. (Abschrift in den Annal. Gradicens. fol. 153 im Landesarchive.)
Strana 60
60 69. Johann Soběslav, Markgraf von Mähren, schliesst mit seinem Bruder Jodok ein freundliches Ubereinkommen auf Grundlage der Theilungsurkunde ihres Vaters Johann. Dt. Prag 17. Februar 1377. Wir Johanns, genant Sobeslaw, von gotes gnaden marggrafe zu Merhern, bekennen und tun kunt offenlichen mit disem brieve allen den, die yn sehen oder horen lesen, das wir mit dem hochgebornem fursten herrn Josten marggrafen und herren zu Merhern, unserm lieben bruder, mit fruntlichen teydingen, mit rechter wissen und mit gutem willen des uberein komen sein, das er fur sich und seine elichen erben, marggrafen und herren zu Merhern, den teyl, der uns verschriben, geben und gemachet ist, als das sulche ordenungen und teylungen brieve etwenne marggrafen Johansen seligen unsers vaters lewterlicher uf- weisen, in der marggrafeschaft zu Merhern mitsampt der ganzen marggrafeschaft zu Merhern als ein marggrafe und herre zu Merhern von kunigen, der cronen und dem kunigriche zu Beheim zu rechtem furstenlehen yczunt empfanget hat, heldet und besiczet, und auch der egenannt unser bruder marggrafe Jost und seine eliche erben als marggrafen und herren zu Merhern dieselben furstenlehen von kunigen, dem kunigriche und der cronen zu Beheim emphahen und uffnemen sullen und mugen, als offte des not geschicht in zukunfftigen zeiten. Auch sal der egenannt marggrafe Jost unser lieber bruder und seine erben den egenannten unsern und unser erben teil gen der herschafft zu Beheim allewege vorantwurten und vorsprechen als offte des not geschicht. Und uff die rede, das marggrafe Jost, unser bruder und seine erben die obgenannten lehen und guter unsers teyles gen den kunigen, dem kunigriche und der cronen zu Beheim vorsprechen und vorantwurten mugen und sicher sein des egenannten unsers teyles, so geloben wir in guten trewen on geverde mit dem geswornem eyde, den wir doruber leiphaffticlichen getan haben zu den heyligen, das wir und unsre erben, die wir gewynnen werden, ewiclichen dem egenannten marggrafe Josten. unserm bruder und seinen elichen erben als marggrafen und herren zu Merhern mit dem egenannten unsrem teyle und seinen zugehorungen genzlichen und getruwelichen gehorig und gewartig sein sullen in allen sachen und in iren allen noten. Auch meynen, wollen und sullen wir und unsre erben dem egenannten marggrafe Josten, unserm bruder und seinen erben marggrafen und herren zu Merhern in crefften der egenannten unsrer gelubde und eydes, die wir doruber getan haben, beygestendig, geholffen*) und volgen wider aller- meniclichen, wenne und als offte des not geschicht ane hindernusse, one verzog und on alles widersprechen, wenne und als offte wir und unser erben des von des egenannten marggrafen Jostes unsers bruders oder seiner erben wegen des ermanet werden. Auch geloben wir in guten trewen on geverde und mit dem egenannten unserm geswornem eyde fur uns und unsere erben, das wir in den landen zu Merhern und allen iren zugehorungen keynerleye kriege, stosse oder uffleufe machen sullen in dheyneweiz noch eyniger newekeit *) d. i. sein.
60 69. Johann Soběslav, Markgraf von Mähren, schliesst mit seinem Bruder Jodok ein freundliches Ubereinkommen auf Grundlage der Theilungsurkunde ihres Vaters Johann. Dt. Prag 17. Februar 1377. Wir Johanns, genant Sobeslaw, von gotes gnaden marggrafe zu Merhern, bekennen und tun kunt offenlichen mit disem brieve allen den, die yn sehen oder horen lesen, das wir mit dem hochgebornem fursten herrn Josten marggrafen und herren zu Merhern, unserm lieben bruder, mit fruntlichen teydingen, mit rechter wissen und mit gutem willen des uberein komen sein, das er fur sich und seine elichen erben, marggrafen und herren zu Merhern, den teyl, der uns verschriben, geben und gemachet ist, als das sulche ordenungen und teylungen brieve etwenne marggrafen Johansen seligen unsers vaters lewterlicher uf- weisen, in der marggrafeschaft zu Merhern mitsampt der ganzen marggrafeschaft zu Merhern als ein marggrafe und herre zu Merhern von kunigen, der cronen und dem kunigriche zu Beheim zu rechtem furstenlehen yczunt empfanget hat, heldet und besiczet, und auch der egenannt unser bruder marggrafe Jost und seine eliche erben als marggrafen und herren zu Merhern dieselben furstenlehen von kunigen, dem kunigriche und der cronen zu Beheim emphahen und uffnemen sullen und mugen, als offte des not geschicht in zukunfftigen zeiten. Auch sal der egenannt marggrafe Jost unser lieber bruder und seine erben den egenannten unsern und unser erben teil gen der herschafft zu Beheim allewege vorantwurten und vorsprechen als offte des not geschicht. Und uff die rede, das marggrafe Jost, unser bruder und seine erben die obgenannten lehen und guter unsers teyles gen den kunigen, dem kunigriche und der cronen zu Beheim vorsprechen und vorantwurten mugen und sicher sein des egenannten unsers teyles, so geloben wir in guten trewen on geverde mit dem geswornem eyde, den wir doruber leiphaffticlichen getan haben zu den heyligen, das wir und unsre erben, die wir gewynnen werden, ewiclichen dem egenannten marggrafe Josten. unserm bruder und seinen elichen erben als marggrafen und herren zu Merhern mit dem egenannten unsrem teyle und seinen zugehorungen genzlichen und getruwelichen gehorig und gewartig sein sullen in allen sachen und in iren allen noten. Auch meynen, wollen und sullen wir und unsre erben dem egenannten marggrafe Josten, unserm bruder und seinen erben marggrafen und herren zu Merhern in crefften der egenannten unsrer gelubde und eydes, die wir doruber getan haben, beygestendig, geholffen*) und volgen wider aller- meniclichen, wenne und als offte des not geschicht ane hindernusse, one verzog und on alles widersprechen, wenne und als offte wir und unser erben des von des egenannten marggrafen Jostes unsers bruders oder seiner erben wegen des ermanet werden. Auch geloben wir in guten trewen on geverde und mit dem egenannten unserm geswornem eyde fur uns und unsere erben, das wir in den landen zu Merhern und allen iren zugehorungen keynerleye kriege, stosse oder uffleufe machen sullen in dheyneweiz noch eyniger newekeit *) d. i. sein.
Strana 61
61 begynnen, domite der egenannt marggrafe Jost, unser bruder, seine erben, seine lande, lewte und herschafft in dheyneweiz beschediget, gehindert oder besweret werden mochten. Were auch sache, das der hochgeborne furste marggrafe Procop unser bruder also sturbe, das er eliche lehenserben mannes geschlechte hinder ym nicht liesse und sein teyl veter- liches erbes, der uff uns verfiele, als in den brieven marggrafen Johansen seligen, unsers egenannten vaters begriffen ist, so geloben wir in guten truwen on geverde mit dem egenannten unserm geswornen eyde, das wir mit demselben erbeteyle gleicherweiz als mit dem unsern dem vorgenannten unserm bruder marggrafe Josten und seinen erben gewarten sullen, volgen, beygestendig und geholffen sein in aller der massen, als davor begriffen steet in diesem brieve, in sulcher bescheydenheit, das der egenannt marggrafe Jost, unser bruder und seine erben denselben teyl gleich dem unsern von kunigen, dem kunigriche und der cronen zu Beheim zu rechtem furstenlehen empfahen und halden sulle und yn verantwurten und versprechen gen derselben herschafft als davor begriffen ist. Wir geloben auch in guten trewen on geverde und bey dem eyde, den wir doruber gesworn haben fur uns und unsere erben, sey das sache, dass der egenannt marggrafe Jost, unser bruder, uberein kumet mit marggrafe Procopen, das er ym gelt gereyte pfennige oder gut oder beydes uber seinen erbeteyl geben wurde, das wir denne noch sulchem gelde und gute nach tode marggraven Procopien, ob er ane erben sturbe, nymmer gesteen wollen in dheynen zeiten, sunder es sal uff unsern bruder marggraven Josten und seine erben ungehindert lediclichen vallen und alles sulches gelt sullen wir denne dem egenannten unserm bruder marggrafe Josten wider- geben, ee denne wir uns marggrafe Procopien, unsers bruders, erbeteyl underwinden, oder sullen ym also vil gutes abetreten noch werdschafft als das egenannie gelt gereychet. Auch wellen und sullen wir und unsre erben keynen herren des furstentums zu Merhern zu dienste oder sust in dheineweiz uffnemen oder zu uns ziehen oder bey uns behalten wider des egenannten marggrafen Jostes oder seiner erben willen. Auch geloben wir egenannt marggrafe Johanns genannt Sobeslaw fur uns und unsre erben ewiclichen in guten trewen on geverde und mit dem egenannten geswornem eyde, das wir die vordern brieve der ordenungen seliger gedechtnusse marggrafen Johannsen unsers vaters, die unsre herren her Karl der romische keiser und her Wenczlaw kunig zu Beheim, als kunige zu Beheim be- stetiget haben und uff die wir selber gelobt und gesworn haben, doran unser und unsrer bruder und auch anderer herren, in der marggrafeschafft zu Merhern gesessen, ingesigele hangen, in allen iren meynungen, puncten und artikeln ganze stete und unverrucket haben und halten sullen und wollen ewiclichen von worte zu worte, als sie begriffen sein, nur alleyne usgenomen den egenannten artikeln, die in disen newen teydingen dicz gegenwor- tigen brieves begriffen sein, die wir auch genzlichen vollfuren sullen in aller der massen, als sie dovor geschriben steen. Mit urkund dicz brieves vorsigelt mit unserm anhangendem insigele. Geben zu Prage nach Crists geburd dreyzehenhundert jar dornach in dem syben- undsybenzigstem jare des nehsten dynstages nach dem suntage Invocavit. (Inserirt in n. 63.)
61 begynnen, domite der egenannt marggrafe Jost, unser bruder, seine erben, seine lande, lewte und herschafft in dheyneweiz beschediget, gehindert oder besweret werden mochten. Were auch sache, das der hochgeborne furste marggrafe Procop unser bruder also sturbe, das er eliche lehenserben mannes geschlechte hinder ym nicht liesse und sein teyl veter- liches erbes, der uff uns verfiele, als in den brieven marggrafen Johansen seligen, unsers egenannten vaters begriffen ist, so geloben wir in guten truwen on geverde mit dem egenannten unserm geswornen eyde, das wir mit demselben erbeteyle gleicherweiz als mit dem unsern dem vorgenannten unserm bruder marggrafe Josten und seinen erben gewarten sullen, volgen, beygestendig und geholffen sein in aller der massen, als davor begriffen steet in diesem brieve, in sulcher bescheydenheit, das der egenannt marggrafe Jost, unser bruder und seine erben denselben teyl gleich dem unsern von kunigen, dem kunigriche und der cronen zu Beheim zu rechtem furstenlehen empfahen und halden sulle und yn verantwurten und versprechen gen derselben herschafft als davor begriffen ist. Wir geloben auch in guten trewen on geverde und bey dem eyde, den wir doruber gesworn haben fur uns und unsere erben, sey das sache, dass der egenannt marggrafe Jost, unser bruder, uberein kumet mit marggrafe Procopen, das er ym gelt gereyte pfennige oder gut oder beydes uber seinen erbeteyl geben wurde, das wir denne noch sulchem gelde und gute nach tode marggraven Procopien, ob er ane erben sturbe, nymmer gesteen wollen in dheynen zeiten, sunder es sal uff unsern bruder marggraven Josten und seine erben ungehindert lediclichen vallen und alles sulches gelt sullen wir denne dem egenannten unserm bruder marggrafe Josten wider- geben, ee denne wir uns marggrafe Procopien, unsers bruders, erbeteyl underwinden, oder sullen ym also vil gutes abetreten noch werdschafft als das egenannie gelt gereychet. Auch wellen und sullen wir und unsre erben keynen herren des furstentums zu Merhern zu dienste oder sust in dheineweiz uffnemen oder zu uns ziehen oder bey uns behalten wider des egenannten marggrafen Jostes oder seiner erben willen. Auch geloben wir egenannt marggrafe Johanns genannt Sobeslaw fur uns und unsre erben ewiclichen in guten trewen on geverde und mit dem egenannten geswornem eyde, das wir die vordern brieve der ordenungen seliger gedechtnusse marggrafen Johannsen unsers vaters, die unsre herren her Karl der romische keiser und her Wenczlaw kunig zu Beheim, als kunige zu Beheim be- stetiget haben und uff die wir selber gelobt und gesworn haben, doran unser und unsrer bruder und auch anderer herren, in der marggrafeschafft zu Merhern gesessen, ingesigele hangen, in allen iren meynungen, puncten und artikeln ganze stete und unverrucket haben und halten sullen und wollen ewiclichen von worte zu worte, als sie begriffen sein, nur alleyne usgenomen den egenannten artikeln, die in disen newen teydingen dicz gegenwor- tigen brieves begriffen sein, die wir auch genzlichen vollfuren sullen in aller der massen, als sie dovor geschriben steen. Mit urkund dicz brieves vorsigelt mit unserm anhangendem insigele. Geben zu Prage nach Crists geburd dreyzehenhundert jar dornach in dem syben- undsybenzigstem jare des nehsten dynstages nach dem suntage Invocavit. (Inserirt in n. 63.)
Strana 62
62 70. K. Wenzel IV. bestättigt das zwischen Johann Soběslav und Jodok Markgrafen von Mähren am 17. Februar 1377 getroffene Ubereinkommen. Dt. Prag 22. Februar 1377. Wir Wenczlaw von gotes gnaden romischer kunig zu allen zeiten merer des reiches und kunig zu Beheim bekennen und tun kunt offenlichen mit diesem brieve allen den, die yn sehen oder horen lesen. Wann der hochgeborne Jost, marggrafe und herre zu Merhern, unser furste und lieber vetter mit dem hochgebornem Johansen, genant Sobeslaw, marg- grafen zu Merhern, seinem bruder, unsre lieben vettern, von newens einer sulchen orde- nungen uberein komen ist, als in dem brieve begriffen ist, der hernach von worte zu worte geschriben steet: Wir Johanns etc. Geben zu Prage dreyzehenhundert jar dornach in dem sybenundsybenzigstem jare des nehsten dynstages nach dem suntage Invocavit. (vid. n. 69.) — Und wann die obgenannten gebruder Jost und Johanns und sunderlichen der- selbe Johanns, den sulche ordenunge von wegen seines veterlichen erbeteyles anruret, dieselben ordenunge als die dovor begriffen und gescheen ist, durch fride, nucz und selikeit beyder derselben gebruder irer herschafft, lande und lute mit unserm willen und wissen gemachet und usgetragen haben und wir auch selber erkennen, das dieselbe ordenunge nuczlich und gut ist, dovon durch bete willen der obgenannten Jostes marggraven und herren zu Merhern und Johansen seines bruders mit wolbedachtem mute, mit rate unser fursten und lieben getruwen, mit rechter wissen, haben wir als ein kunig zu Beheim, ein rechter, obrister und naturlicher lehenherre des furstentumes der ganzen marggrafeschafft zu Merhern, mit kuniglicher macht zu Beheim zu der obgeschribnen ordenungen, als sie davor von worte zu worte begriffen ist, unsern kuniglichen willen und gunst getan und gegeben, tun und geben mit craffte dicz brieves und besteten, bevesten und confirmieren dieselben newe ordenungen und setzen und wollen mit der egenannten unsern kuniglichen macht zu Beheim, das die furbasmer ane hindernusse und on alles widerrufen ewiclichen bleiben und besteen sulle und musse in aller der masse und weise als sie dovor gelutert und begriffen ist. Mit urkund dicz brieves vorsigelt mit unsrer kuniglichen Maiestat insigele. Der geben ist zu Prage nach Crists geburt dreyzehenhundert jar dornach in dem sybenundsybenzigstem jare an dem suntage Reminiscere, unsrer reiche des behemischen in dem vierzehenden und des romischen in dem ersten jare. (Auf der Plicatur: Dominus rex Romanorum mandavit, Johannes archiepiscopus pragensis. — In dorso : R. Wenceslaus de Jenikow. — Orig. Perg. Sigel abgerissen, im mähr. Land. Archive.) 71. Johann Puška v. Kunstat verkauft sein Besitzthum in Senic dem Herard von Lesnic. Dt. 25. Februar 1377 s. l. Nos Johannes dictus Puska de Cunstat notumfacimus tenore presencium universis, quod sano et salubri consilio, matura deliberacione, meaque bona voluntate rite et raciona-
62 70. K. Wenzel IV. bestättigt das zwischen Johann Soběslav und Jodok Markgrafen von Mähren am 17. Februar 1377 getroffene Ubereinkommen. Dt. Prag 22. Februar 1377. Wir Wenczlaw von gotes gnaden romischer kunig zu allen zeiten merer des reiches und kunig zu Beheim bekennen und tun kunt offenlichen mit diesem brieve allen den, die yn sehen oder horen lesen. Wann der hochgeborne Jost, marggrafe und herre zu Merhern, unser furste und lieber vetter mit dem hochgebornem Johansen, genant Sobeslaw, marg- grafen zu Merhern, seinem bruder, unsre lieben vettern, von newens einer sulchen orde- nungen uberein komen ist, als in dem brieve begriffen ist, der hernach von worte zu worte geschriben steet: Wir Johanns etc. Geben zu Prage dreyzehenhundert jar dornach in dem sybenundsybenzigstem jare des nehsten dynstages nach dem suntage Invocavit. (vid. n. 69.) — Und wann die obgenannten gebruder Jost und Johanns und sunderlichen der- selbe Johanns, den sulche ordenunge von wegen seines veterlichen erbeteyles anruret, dieselben ordenunge als die dovor begriffen und gescheen ist, durch fride, nucz und selikeit beyder derselben gebruder irer herschafft, lande und lute mit unserm willen und wissen gemachet und usgetragen haben und wir auch selber erkennen, das dieselbe ordenunge nuczlich und gut ist, dovon durch bete willen der obgenannten Jostes marggraven und herren zu Merhern und Johansen seines bruders mit wolbedachtem mute, mit rate unser fursten und lieben getruwen, mit rechter wissen, haben wir als ein kunig zu Beheim, ein rechter, obrister und naturlicher lehenherre des furstentumes der ganzen marggrafeschafft zu Merhern, mit kuniglicher macht zu Beheim zu der obgeschribnen ordenungen, als sie davor von worte zu worte begriffen ist, unsern kuniglichen willen und gunst getan und gegeben, tun und geben mit craffte dicz brieves und besteten, bevesten und confirmieren dieselben newe ordenungen und setzen und wollen mit der egenannten unsern kuniglichen macht zu Beheim, das die furbasmer ane hindernusse und on alles widerrufen ewiclichen bleiben und besteen sulle und musse in aller der masse und weise als sie dovor gelutert und begriffen ist. Mit urkund dicz brieves vorsigelt mit unsrer kuniglichen Maiestat insigele. Der geben ist zu Prage nach Crists geburt dreyzehenhundert jar dornach in dem sybenundsybenzigstem jare an dem suntage Reminiscere, unsrer reiche des behemischen in dem vierzehenden und des romischen in dem ersten jare. (Auf der Plicatur: Dominus rex Romanorum mandavit, Johannes archiepiscopus pragensis. — In dorso : R. Wenceslaus de Jenikow. — Orig. Perg. Sigel abgerissen, im mähr. Land. Archive.) 71. Johann Puška v. Kunstat verkauft sein Besitzthum in Senic dem Herard von Lesnic. Dt. 25. Februar 1377 s. l. Nos Johannes dictus Puska de Cunstat notumfacimus tenore presencium universis, quod sano et salubri consilio, matura deliberacione, meaque bona voluntate rite et raciona-
Strana 63
63 biliter vendidi, tradidi et resignavi, presentibus trado et iusto vendicionis titulo resigno, eo iure, quo tenui, habui et hereditarie possedi nobilibus Herardo de Lesnicz suisque heredibus et successoribus ac ad manus honorabilis viri domini Fridrici decani ecclesie Olomucensis et Smilonis fratrum de Lesnicz, omnia bona hereditaria in villa Sienicz, pro ducentis marcis et duabus marcis grossorum argenteorum pragensium, quamlibet marcam pro sexaginta quatuor grossis computando, cum universis et singulis utilitatibus, communitatibus hominum, censibus, steuris regalibus, penis, emendis maioribus tam minoribus, agris cultis et incultis, pratis, pascuis, viis, semitis, omnibus et singulis proventibus ad dictam hereditatem spectantibus plenoque dominio intra et extra villam, horum pro mea utilitate penitus nil reservando, per eos habenda tenenda utifruenda aut in suos usus quoscunque, quandocunque eis opportunum videbitur, transferenda. Nos quoque Arclebus de Cunstat, Woko, Potha, Johannes dictus Kropacz fratres de Holstein, Pauliko de Ewlburk et Sulico de Conicz compromissores, fide- iussores et disbrigatores promittimus pro ipso Johanne et cum ipso bona nostra fide pari manu in solidum et indivisim jam dictis Herardo suisque heredibus domino Fridrico et Smiloni ipsa bona hereditaria ab omnibus impeticionibus et inpedimentis quibuscunque ex- brigare a quolibet homine et libertare prout forma iuris terre Moravie docet et requirit. Quocirca spondemus in primo dominorum colloquio Olomucii celebraturo dicta bona heredi- taria libro et registro provincie, si patuerit, inponere et intabulare debemus ipsis Herardo suisque hered bus ac ad manus, quorum nomina superius preferuntur, nostris propriis labo- ribus, propriis inpensis et expensis. Et si omnia premissa ut prefertur libertare seu exbrigare aut intabulare aliquo modo neglexerimus et hoc idem efficere non curaverimus, ex tunc statim duo ex nobis quicunque per Herardum sive heredes suos dominum Fridricum et Smi- lonem moniti fuerimus, quilibet loco sui clientem militaris gradus cum famulo et duobus equis in obstagium verum et solitum in civitatem Olomucensem in domum discreti hospitis eisdem per eosdem deputatum omnibus occasionibus, dilacionibus, excepcionibus obmissis tenebimur translegare et abinde non exituri aliqua causa preposita super aliquod ius suum; provisum tamen est prestito ipso obstagio aut non prestito tam diu, donec sepedicta bona libertata exbrigata sive intabulata sufficienter fuerint integraliter et complete, et de dampnis omnibus et singulis racione exbrigacionis sive intabulacionis, equitacionibus, nuncciis, literis, expensis et inpensis racione huiusmodi debiti contractis per nos conpromissores in solidum ipsis Herardo sive heredibus suis domino Fridrico et Smiloni sine eorum omnium indempni- tate plene et integre fuerit satisfactum. In cuius rei testimonium et fidem pleniorem sigilla in solidum nostra duximus appendenda. Datum anno domini millesimo trecentesimo septua- gesimo septimo proxima quarta feria ante dominicam qua canitur Oculi mei. (Orig. Perg. 7 h. Sig. das 7. abgerissen im Olm. Kapitelarchive.)
63 biliter vendidi, tradidi et resignavi, presentibus trado et iusto vendicionis titulo resigno, eo iure, quo tenui, habui et hereditarie possedi nobilibus Herardo de Lesnicz suisque heredibus et successoribus ac ad manus honorabilis viri domini Fridrici decani ecclesie Olomucensis et Smilonis fratrum de Lesnicz, omnia bona hereditaria in villa Sienicz, pro ducentis marcis et duabus marcis grossorum argenteorum pragensium, quamlibet marcam pro sexaginta quatuor grossis computando, cum universis et singulis utilitatibus, communitatibus hominum, censibus, steuris regalibus, penis, emendis maioribus tam minoribus, agris cultis et incultis, pratis, pascuis, viis, semitis, omnibus et singulis proventibus ad dictam hereditatem spectantibus plenoque dominio intra et extra villam, horum pro mea utilitate penitus nil reservando, per eos habenda tenenda utifruenda aut in suos usus quoscunque, quandocunque eis opportunum videbitur, transferenda. Nos quoque Arclebus de Cunstat, Woko, Potha, Johannes dictus Kropacz fratres de Holstein, Pauliko de Ewlburk et Sulico de Conicz compromissores, fide- iussores et disbrigatores promittimus pro ipso Johanne et cum ipso bona nostra fide pari manu in solidum et indivisim jam dictis Herardo suisque heredibus domino Fridrico et Smiloni ipsa bona hereditaria ab omnibus impeticionibus et inpedimentis quibuscunque ex- brigare a quolibet homine et libertare prout forma iuris terre Moravie docet et requirit. Quocirca spondemus in primo dominorum colloquio Olomucii celebraturo dicta bona heredi- taria libro et registro provincie, si patuerit, inponere et intabulare debemus ipsis Herardo suisque hered bus ac ad manus, quorum nomina superius preferuntur, nostris propriis labo- ribus, propriis inpensis et expensis. Et si omnia premissa ut prefertur libertare seu exbrigare aut intabulare aliquo modo neglexerimus et hoc idem efficere non curaverimus, ex tunc statim duo ex nobis quicunque per Herardum sive heredes suos dominum Fridricum et Smi- lonem moniti fuerimus, quilibet loco sui clientem militaris gradus cum famulo et duobus equis in obstagium verum et solitum in civitatem Olomucensem in domum discreti hospitis eisdem per eosdem deputatum omnibus occasionibus, dilacionibus, excepcionibus obmissis tenebimur translegare et abinde non exituri aliqua causa preposita super aliquod ius suum; provisum tamen est prestito ipso obstagio aut non prestito tam diu, donec sepedicta bona libertata exbrigata sive intabulata sufficienter fuerint integraliter et complete, et de dampnis omnibus et singulis racione exbrigacionis sive intabulacionis, equitacionibus, nuncciis, literis, expensis et inpensis racione huiusmodi debiti contractis per nos conpromissores in solidum ipsis Herardo sive heredibus suis domino Fridrico et Smiloni sine eorum omnium indempni- tate plene et integre fuerit satisfactum. In cuius rei testimonium et fidem pleniorem sigilla in solidum nostra duximus appendenda. Datum anno domini millesimo trecentesimo septua- gesimo septimo proxima quarta feria ante dominicam qua canitur Oculi mei. (Orig. Perg. 7 h. Sig. das 7. abgerissen im Olm. Kapitelarchive.)
Strana 64
64 72. Jakob von Kaplitz, Generalvikar des Olmützer Bischofes, ernennt in Folge der Präsentation der Tischnowitzer Abtissin den Brünner Kanonikus Hartlieb zum Probsten auf dem Petersberge in Brünn. Dt. Mödritz 22. März 1377. Nos Jacobus de Caplicz canonicus Olomucensis reverendi in Christo patris ac domini domini Johannis Olomucensis episcopi in spiritualibus et temporalibus vicarius generalis, notum facimus tenore presencium universis, quod ad presentacionem et peticionem venerabilis do- mine . abbatisse monasterii in Thusnowicz ordinis Cisterciensis, Olomucensis diocesis hono- rabilem et discretum virum dominum Nicolaum rectorem parochialis ecclesie in Jeuspicz et provi- sorem prefati monasterii in Thusnowicz et ipsius procuratorio nomine honestum virum dominum Hartlebum, canonicum prebendatum ecclesie montis sancti Petri in Brunna, exhibitorem pre- sencium, in prepositura prefate ecclesie montis sancti Petri in Brunna, per obitum domini Nicolai, olim eiusdem prepositure prepositum (sic) vacante, in qua prefata domina abbatissa jus obtinet presentandi, prepositum instituimus et rectorem, sibi curam animarum et admini- stracionem in spiritualibus et temporalibus in eadem, prout ad nostrum spectat officium co- mittentes. Presencium sub nostro vicariatus sigillo testimonio literarum. Datum in castro Modricz anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo septimo die XXII mensis Marcii. (Orig. Perg. h. Sig. im mähr. Landesarchive.) 73. Johann Bischof von Olmütz verleiht denen, welche die Dominikanerkirche in Turnau an bestimmten Festtagen besuchen, einen Ablass von 40 Tagen. Dt. Frankfurt 23. Marz 1377. Dei et apostolicae sedis gratia Joannes episcopus Olomucensis nobili viro domino Marquardo de Vartmberk, dominabili amico nostro carissimo salutem in eo, qui est omnium vera salus. Dominabilis amice carissime. Indulgentias certas a nobis in certis locis in mona- sterio ordinis fratrum praedicatorum in civitate Turnov in ecclesia parochiali ibidem cum devota fiducia postulastis etc. Nos igitur devotum vestrum propositum intuentes animo de- liberato et de certa nostra scientia, si et in quantum reverendissimi in Christo patris ac domini nostri Joannis, sanctae Pragensis ecclesiae archiepiscopi, apostolicae sedis legati con- sensus accesserit et voluntas, omnibus et singulis Christi fidelibus, qui vere poenitentes et contriti in loca praedicta in festivitatibus infra scriptis beatae Mariae virginis, in festivitatibus confessorum Procopii, Martini ac Valentini et festivitatibus virginum et viduarum Magdalenae, Catharinae, Margaretae, Dorotheae, Elizabethae et Barbarae et in festo dedicationis sanctae crucis et omnium sanctorum devote visitaverint, quadraginta dies indulgentiarum de injunctis sibi poenitentiis de omnipotentis dei misericordia et beatorum apostolorum Petri et Pauli
64 72. Jakob von Kaplitz, Generalvikar des Olmützer Bischofes, ernennt in Folge der Präsentation der Tischnowitzer Abtissin den Brünner Kanonikus Hartlieb zum Probsten auf dem Petersberge in Brünn. Dt. Mödritz 22. März 1377. Nos Jacobus de Caplicz canonicus Olomucensis reverendi in Christo patris ac domini domini Johannis Olomucensis episcopi in spiritualibus et temporalibus vicarius generalis, notum facimus tenore presencium universis, quod ad presentacionem et peticionem venerabilis do- mine . abbatisse monasterii in Thusnowicz ordinis Cisterciensis, Olomucensis diocesis hono- rabilem et discretum virum dominum Nicolaum rectorem parochialis ecclesie in Jeuspicz et provi- sorem prefati monasterii in Thusnowicz et ipsius procuratorio nomine honestum virum dominum Hartlebum, canonicum prebendatum ecclesie montis sancti Petri in Brunna, exhibitorem pre- sencium, in prepositura prefate ecclesie montis sancti Petri in Brunna, per obitum domini Nicolai, olim eiusdem prepositure prepositum (sic) vacante, in qua prefata domina abbatissa jus obtinet presentandi, prepositum instituimus et rectorem, sibi curam animarum et admini- stracionem in spiritualibus et temporalibus in eadem, prout ad nostrum spectat officium co- mittentes. Presencium sub nostro vicariatus sigillo testimonio literarum. Datum in castro Modricz anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo septimo die XXII mensis Marcii. (Orig. Perg. h. Sig. im mähr. Landesarchive.) 73. Johann Bischof von Olmütz verleiht denen, welche die Dominikanerkirche in Turnau an bestimmten Festtagen besuchen, einen Ablass von 40 Tagen. Dt. Frankfurt 23. Marz 1377. Dei et apostolicae sedis gratia Joannes episcopus Olomucensis nobili viro domino Marquardo de Vartmberk, dominabili amico nostro carissimo salutem in eo, qui est omnium vera salus. Dominabilis amice carissime. Indulgentias certas a nobis in certis locis in mona- sterio ordinis fratrum praedicatorum in civitate Turnov in ecclesia parochiali ibidem cum devota fiducia postulastis etc. Nos igitur devotum vestrum propositum intuentes animo de- liberato et de certa nostra scientia, si et in quantum reverendissimi in Christo patris ac domini nostri Joannis, sanctae Pragensis ecclesiae archiepiscopi, apostolicae sedis legati con- sensus accesserit et voluntas, omnibus et singulis Christi fidelibus, qui vere poenitentes et contriti in loca praedicta in festivitatibus infra scriptis beatae Mariae virginis, in festivitatibus confessorum Procopii, Martini ac Valentini et festivitatibus virginum et viduarum Magdalenae, Catharinae, Margaretae, Dorotheae, Elizabethae et Barbarae et in festo dedicationis sanctae crucis et omnium sanctorum devote visitaverint, quadraginta dies indulgentiarum de injunctis sibi poenitentiis de omnipotentis dei misericordia et beatorum apostolorum Petri et Pauli
Strana 65
65 authoritate confisi in domino fiducialiter elargimur. Praesentium sub appenso nostro sigillo testimonio literarum. Datum Francfordi feria secunda post dominicam palmarum anno ut supra. (Aus dem Diadochus Paprockýs „o stavě panském“ p. 267. Ob das Jahr 1377 anzusetzen sei, ist nicht gewiss.) 74. Markgraf Jodok gestattet, dass das Dorf Zbanitz dem Leitomyšler Augustinerkloster in die Landtafel gelegt werde. Dt. Brünn 24. April 1377. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie nobili Jesconi de Sternberg supremo camerario et aliis czude Brunnensis beneficiariis salutem et omne bonum. Fideles dilecti, placuit nobis et dedimus eciam ad hoc nostrum favorem, ut in villa Spanicz tres lanei cum curticula censuali, pomerium, silva et medie decime vinearum, quas religiosi fratres prior et conventus monasterii sancte crucis in Luthomysl ordinis sancti Augustini a Budslawo de Nassymyrzicz et Sczepano de Branek emerunt, eisdem fratribus intabulentur, dum presen- tibus fueritis requisiti. Datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo septimo feria VI proxima post sancti Georgii. Per dominum marchionem Nicolaus. (Orig. Perg. beigedr. Sig. in der mähr. Landtafel.) 75. Stefan, Richter zu Trebitsch, bekennt, dem Nikolaus Würffel neunzig Pfund Wiener Pfennige für Wein schuldig zu sein. Dt. Wien 27. April 1377. Ich Stephan zu den zeiten richter ze Trebitsch und ich Margret sein hausfrowe und alle unser erben wir vergehen offenleich mit dem brief, daz wir unverschaidenleich gelten sullen dem erbarn mann herrn Niclasen dem Würffel und seinen erben umb weyn newnezig phunt wienner phenning, der wir si oder wer uns an irer stat mit dem brief mont, unver- czogenleich richten und wern sullen an sand Giligen tag, der schirist chumt. Tun wir dez nicht, swaz si denne derselben phenning fürbas schaden nement, es sey mit nachraisen, mit zerung, mit potschafft oder wie si dar ze schaden chöment ze Christen und ze Juden, wie der schade genant ist, daz ainer, der den brief zaigt, bey seinen trewen ungesworn gesprochen mag, denselben schaden mitsampt dem hauptgut sullen si haben auf uns und auf allem unserm gut, daz wir haben in dem lande ze Merhern oder wo wir es haben inner landes oder auzzer landes, erbgut und varund gut, wie daz genannt ist und sullen in auch hauptgut und schaden genczleich gelten und widerchern. Wenne si daz nach dem obgenanten tag nicht lenger enpern wellent, also daz wir si darumb weder hincz hof noch hincz kamer noch an chain gewaltige hant noch mindert alswohin schaffen sullen noch das wir 9
65 authoritate confisi in domino fiducialiter elargimur. Praesentium sub appenso nostro sigillo testimonio literarum. Datum Francfordi feria secunda post dominicam palmarum anno ut supra. (Aus dem Diadochus Paprockýs „o stavě panském“ p. 267. Ob das Jahr 1377 anzusetzen sei, ist nicht gewiss.) 74. Markgraf Jodok gestattet, dass das Dorf Zbanitz dem Leitomyšler Augustinerkloster in die Landtafel gelegt werde. Dt. Brünn 24. April 1377. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie nobili Jesconi de Sternberg supremo camerario et aliis czude Brunnensis beneficiariis salutem et omne bonum. Fideles dilecti, placuit nobis et dedimus eciam ad hoc nostrum favorem, ut in villa Spanicz tres lanei cum curticula censuali, pomerium, silva et medie decime vinearum, quas religiosi fratres prior et conventus monasterii sancte crucis in Luthomysl ordinis sancti Augustini a Budslawo de Nassymyrzicz et Sczepano de Branek emerunt, eisdem fratribus intabulentur, dum presen- tibus fueritis requisiti. Datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo septimo feria VI proxima post sancti Georgii. Per dominum marchionem Nicolaus. (Orig. Perg. beigedr. Sig. in der mähr. Landtafel.) 75. Stefan, Richter zu Trebitsch, bekennt, dem Nikolaus Würffel neunzig Pfund Wiener Pfennige für Wein schuldig zu sein. Dt. Wien 27. April 1377. Ich Stephan zu den zeiten richter ze Trebitsch und ich Margret sein hausfrowe und alle unser erben wir vergehen offenleich mit dem brief, daz wir unverschaidenleich gelten sullen dem erbarn mann herrn Niclasen dem Würffel und seinen erben umb weyn newnezig phunt wienner phenning, der wir si oder wer uns an irer stat mit dem brief mont, unver- czogenleich richten und wern sullen an sand Giligen tag, der schirist chumt. Tun wir dez nicht, swaz si denne derselben phenning fürbas schaden nement, es sey mit nachraisen, mit zerung, mit potschafft oder wie si dar ze schaden chöment ze Christen und ze Juden, wie der schade genant ist, daz ainer, der den brief zaigt, bey seinen trewen ungesworn gesprochen mag, denselben schaden mitsampt dem hauptgut sullen si haben auf uns und auf allem unserm gut, daz wir haben in dem lande ze Merhern oder wo wir es haben inner landes oder auzzer landes, erbgut und varund gut, wie daz genannt ist und sullen in auch hauptgut und schaden genczleich gelten und widerchern. Wenne si daz nach dem obgenanten tag nicht lenger enpern wellent, also daz wir si darumb weder hincz hof noch hincz kamer noch an chain gewaltige hant noch mindert alswohin schaffen sullen noch das wir 9
Strana 66
66 in mit chainerlai andern sachen, wie die genant sint, waigern noch verziehen sullen noch das wir si chain ander werung anpieten sullen denne nur berait wiener phening. Daz luben wir in alles stet ze haben und ze volfürn mil unsern trewen an alle widerred und gever. Wer aber, daz wir in das vorgenannt ir gelt nach der obgenannten vrist so lange ver- czugen, daz si des verdruzze, wo si denne unsrew güter likkunde oder varunde auchoment (sic) oder darauf zaigent, es sey in steten, merkchten, dörffern, auf lande oder auf wazzer inner landes oder auzzer landes, da sullen in die landes fürsten, die herren, richter oder amptlewt oder wer deselbens gewaltig ist, an alles fürbot, an alle chlag und gerichte phannd von antwurten und si der gewaltig machen und si auch vestichleich darauf schirmen ze verchouffen, ze verseczen und allen iren frumen damit ze schaffen ze gleicher weise. als ob si die vor offenn gerichten in ir gewalt erlangt und behabt hieten, alsverre, daz si dez vorgenanten irs geltes hauptguts und schadens ganz und gar davon verrichtet und gewert werden, wir sein lebentig oder tod. Und sol uns dawider chain herschafft, vreyung noch vreibrief noch dhain ander sach, wie die genant ist, nicht schirmen noch beholffen sein dhain weg. Und darüber so geben wir in den brief zu einem warn urkund der sach versigelten mit unsern insigiln und mit der erbarn lewt insigiln herrn Ulreichs dez Pollen und herrn Jacobs des Chotner zu den zeiten paide des rats der stat ze Wienn, die wir des gepeten haben, daz si der sach gezeugen sint mit irn insigiln. Der brief ist geben ze Wienn nach Christes gepurte drewczehenhundert jare darnach in dem siben und sibenzigstem jar des nechsten montags nach sand Jörgen tag. (Orig. Perg. 3 h. Sig. im mähr. Land. Archive.) 76. Benesch von Wildenberg schenkt dem Dominikanerkloster in Brünn das Dorf Těšan. Dt. 13. Mai 1377 s. l. In nomine domini amen. Quoniam acciones hominum quamvis solempniter celebrate simul cum tempore procedente defluere consueverunt, ideo necesse est et congruum, ut ea, que a memoria hominum decidere possunt, scriptis et testibus, que sunt indicium veritalis, perhennentur. Quapropter noscat tam presens hominum etas quam in Christo futura posteritas has inspectura litteras, quod ego Wenesschius de Wildenwerch, dominus in Busaw com- punctus divina miseracione ac per internam aspiracionem edoctus, compos et perfectus racione et mentis sanoque corpore, animo deliberato maturoque meo, heredum et amicorum meorum, quorum interest vel interesse poterit, consilio et licencia speciali ad honorem cunctipotentis dei et sancle genitricis eius virginis Marie ac omnium angelorum pro remedio et spe salutis eterne mee et predecessorum ac successorum meorum in solidum animarum, testor et de facto resigno et presentibus cedo venerande religionis ac deo devotis fratribus priori et conventui domus sancti Michaelis, ordinis predicatorum in Brunna, tamquam in veram et salutiferam elemosinam pro cerevisie et panis provisione eisdem fratribus fiendam,
66 in mit chainerlai andern sachen, wie die genant sint, waigern noch verziehen sullen noch das wir si chain ander werung anpieten sullen denne nur berait wiener phening. Daz luben wir in alles stet ze haben und ze volfürn mil unsern trewen an alle widerred und gever. Wer aber, daz wir in das vorgenannt ir gelt nach der obgenannten vrist so lange ver- czugen, daz si des verdruzze, wo si denne unsrew güter likkunde oder varunde auchoment (sic) oder darauf zaigent, es sey in steten, merkchten, dörffern, auf lande oder auf wazzer inner landes oder auzzer landes, da sullen in die landes fürsten, die herren, richter oder amptlewt oder wer deselbens gewaltig ist, an alles fürbot, an alle chlag und gerichte phannd von antwurten und si der gewaltig machen und si auch vestichleich darauf schirmen ze verchouffen, ze verseczen und allen iren frumen damit ze schaffen ze gleicher weise. als ob si die vor offenn gerichten in ir gewalt erlangt und behabt hieten, alsverre, daz si dez vorgenanten irs geltes hauptguts und schadens ganz und gar davon verrichtet und gewert werden, wir sein lebentig oder tod. Und sol uns dawider chain herschafft, vreyung noch vreibrief noch dhain ander sach, wie die genant ist, nicht schirmen noch beholffen sein dhain weg. Und darüber so geben wir in den brief zu einem warn urkund der sach versigelten mit unsern insigiln und mit der erbarn lewt insigiln herrn Ulreichs dez Pollen und herrn Jacobs des Chotner zu den zeiten paide des rats der stat ze Wienn, die wir des gepeten haben, daz si der sach gezeugen sint mit irn insigiln. Der brief ist geben ze Wienn nach Christes gepurte drewczehenhundert jare darnach in dem siben und sibenzigstem jar des nechsten montags nach sand Jörgen tag. (Orig. Perg. 3 h. Sig. im mähr. Land. Archive.) 76. Benesch von Wildenberg schenkt dem Dominikanerkloster in Brünn das Dorf Těšan. Dt. 13. Mai 1377 s. l. In nomine domini amen. Quoniam acciones hominum quamvis solempniter celebrate simul cum tempore procedente defluere consueverunt, ideo necesse est et congruum, ut ea, que a memoria hominum decidere possunt, scriptis et testibus, que sunt indicium veritalis, perhennentur. Quapropter noscat tam presens hominum etas quam in Christo futura posteritas has inspectura litteras, quod ego Wenesschius de Wildenwerch, dominus in Busaw com- punctus divina miseracione ac per internam aspiracionem edoctus, compos et perfectus racione et mentis sanoque corpore, animo deliberato maturoque meo, heredum et amicorum meorum, quorum interest vel interesse poterit, consilio et licencia speciali ad honorem cunctipotentis dei et sancle genitricis eius virginis Marie ac omnium angelorum pro remedio et spe salutis eterne mee et predecessorum ac successorum meorum in solidum animarum, testor et de facto resigno et presentibus cedo venerande religionis ac deo devotis fratribus priori et conventui domus sancti Michaelis, ordinis predicatorum in Brunna, tamquam in veram et salutiferam elemosinam pro cerevisie et panis provisione eisdem fratribus fiendam,
Strana 67
67 bona mea hereditaria omnia et singula, mobilia et immobilia in villa, Tyesschaw vocata, habita iuxta villam Mutnicz posita et sita, omni iure, quo tenui et possedi, habenda tenenda et per eosdem fratres utenda, fruenda libere perpetue, hereditarie, pacifice et quiete possi- denda; in et super quibuslibet bonis meis ville prenominate per me alias apud nobilem virum Potonem de Wildemverch, alias dicfum de Losschicz patruum meum legittime comparatis cum omnibus et suis singulis iuribus, usibus, fructibus et pertinenciis, videlicet curia, cůrti- culis, decem et octo laneis minus uno quartali, agris cultis et incultis, pratis, pascuis, silvis rubetis, aquis, aquarum decursibus, rivulis, fontibus, venacionibus, aucupiis, viis, viarum actibus, semitis propriisque suis limitibus, metis et gadibus antiquitus distinctis, iudicio, ho- minibus, emendis maioribus et minoribus, censibus, robotis, honoribus, angariis, perangariis ac specialiter et generaliter cum omnibus et singulis suis rebus infra et supra fundum con- tentis, quibuscunque nominibus censeantur, plenoque dominio in villa et in campis, quibus eadem bona villa Tyesschaw hactenus tenui et usque modo possedi, nichil penitus michi et heredibus ac successoribus meis in solidum ammodo inperpetuum iuris vel proprietatis in eisdem bonis reservando. Eo tamen pacto, quod dominus Nicolaus venerande religionis crucifer de domo thetonica, meus germanus, prenominata bona, quam diu vitam egerit in humanis, cum pleno dominio teneat ac possideat, sed mox eo defuncto omnia et singula, quovis modo nominentur, mobilia et immobilia in curia et villa existencia pertinebunt et pertinere debent ad priorem et conventum prenotatos. Qui extunc inmediate pro eorum beneplacito possunt et valebunt in eisdem bonis per me Benesschium ipsis donatis, ut pre- fertur, et traditis sibi eligere et ordinare protectorem atque defensorem sine cuiuslibet hominis impedimento. Hoc tamen singulariter adiecto, quod me Benesschio, filio vel fratre meis necnon et dicto Pothe de Losschicz defunctis dictos fratres predecessorum ac successorum meorum et meus anniversarius annis singulis tociens quociens fuerit de iure oportunum, prout alias in eorum litteris sponsionis michi desuper datis cautum reperitur, solempniter et devote peragatur qualibet negligencia non obstante. Promittentes quoque nos Benesschius predictus, Proczco natus eiusdem, Nicolaus crucifer, frater ipsius et Potha antenotatus de fide nostra bona sine dolo quolibet per nos manu coniuncta pro indiviso antenotata bona in se et qualibet sui parte prefatis fratribus exbrigare, defendere et libertate ab impeticionibus, litibus et questionibus cuiuslibet hominis et universitatis demum a die obitus dicti domini Nicolai ad tempus, iure terre Moravie solitum et prescriptum, quociens necessarium fuerit, propriis nostris laboribus et expensis, ac in registrum seu tabulas provincie, quam primum deinceps Brune in generali dominorum terre Moravie colloquio seu parlamento patuerint et aperte fuerint, inscribere et intabulare secundum eiusdem terre conswetudinem et solitum cursum. Quod si quid aut quorum alterum insolidum non fecerimus, extunc statim deinceps unus nostrum, qui cum a dictis fratribus monebitur, is per interpositam personam ydoneam et honestam militaris originis cum uno famulo et duobus equis obstagium verum et solitum in civitate Brunna et domo honesta sibi per dictos fratres vel eorum legittimos procuratores deputata prestabit intemerate abinde nullatenus exituri quacunque iuris vel conswetudinis causa proposita, donec dictorum bonorum exbrigacio et intabulacio cuius causa si extiterit, cum 9*
67 bona mea hereditaria omnia et singula, mobilia et immobilia in villa, Tyesschaw vocata, habita iuxta villam Mutnicz posita et sita, omni iure, quo tenui et possedi, habenda tenenda et per eosdem fratres utenda, fruenda libere perpetue, hereditarie, pacifice et quiete possi- denda; in et super quibuslibet bonis meis ville prenominate per me alias apud nobilem virum Potonem de Wildemverch, alias dicfum de Losschicz patruum meum legittime comparatis cum omnibus et suis singulis iuribus, usibus, fructibus et pertinenciis, videlicet curia, cůrti- culis, decem et octo laneis minus uno quartali, agris cultis et incultis, pratis, pascuis, silvis rubetis, aquis, aquarum decursibus, rivulis, fontibus, venacionibus, aucupiis, viis, viarum actibus, semitis propriisque suis limitibus, metis et gadibus antiquitus distinctis, iudicio, ho- minibus, emendis maioribus et minoribus, censibus, robotis, honoribus, angariis, perangariis ac specialiter et generaliter cum omnibus et singulis suis rebus infra et supra fundum con- tentis, quibuscunque nominibus censeantur, plenoque dominio in villa et in campis, quibus eadem bona villa Tyesschaw hactenus tenui et usque modo possedi, nichil penitus michi et heredibus ac successoribus meis in solidum ammodo inperpetuum iuris vel proprietatis in eisdem bonis reservando. Eo tamen pacto, quod dominus Nicolaus venerande religionis crucifer de domo thetonica, meus germanus, prenominata bona, quam diu vitam egerit in humanis, cum pleno dominio teneat ac possideat, sed mox eo defuncto omnia et singula, quovis modo nominentur, mobilia et immobilia in curia et villa existencia pertinebunt et pertinere debent ad priorem et conventum prenotatos. Qui extunc inmediate pro eorum beneplacito possunt et valebunt in eisdem bonis per me Benesschium ipsis donatis, ut pre- fertur, et traditis sibi eligere et ordinare protectorem atque defensorem sine cuiuslibet hominis impedimento. Hoc tamen singulariter adiecto, quod me Benesschio, filio vel fratre meis necnon et dicto Pothe de Losschicz defunctis dictos fratres predecessorum ac successorum meorum et meus anniversarius annis singulis tociens quociens fuerit de iure oportunum, prout alias in eorum litteris sponsionis michi desuper datis cautum reperitur, solempniter et devote peragatur qualibet negligencia non obstante. Promittentes quoque nos Benesschius predictus, Proczco natus eiusdem, Nicolaus crucifer, frater ipsius et Potha antenotatus de fide nostra bona sine dolo quolibet per nos manu coniuncta pro indiviso antenotata bona in se et qualibet sui parte prefatis fratribus exbrigare, defendere et libertate ab impeticionibus, litibus et questionibus cuiuslibet hominis et universitatis demum a die obitus dicti domini Nicolai ad tempus, iure terre Moravie solitum et prescriptum, quociens necessarium fuerit, propriis nostris laboribus et expensis, ac in registrum seu tabulas provincie, quam primum deinceps Brune in generali dominorum terre Moravie colloquio seu parlamento patuerint et aperte fuerint, inscribere et intabulare secundum eiusdem terre conswetudinem et solitum cursum. Quod si quid aut quorum alterum insolidum non fecerimus, extunc statim deinceps unus nostrum, qui cum a dictis fratribus monebitur, is per interpositam personam ydoneam et honestam militaris originis cum uno famulo et duobus equis obstagium verum et solitum in civitate Brunna et domo honesta sibi per dictos fratres vel eorum legittimos procuratores deputata prestabit intemerate abinde nullatenus exituri quacunque iuris vel conswetudinis causa proposita, donec dictorum bonorum exbrigacio et intabulacio cuius causa si extiterit, cum 9*
Strana 68
68 dampnis singulis et universis quovis modo inde notabiliter contractis ac suo quolibet interesse solutis per nos et exacta atque completa fuerit totaliter et omnimode sine qualibet in con- trarium accione canonica vel civili. Sub harum, quas nostris ac in testimonium nocius et firmius serenissimi principis domini Procopii marchionis Moravie iunioris ac nobilium domi- norum Ulrici de Poskowicz et Petri Hecht de Rossicz testium instanter per nos ad premissa rogatorum sigillis dedimus et firmari petivimus robore et testimonio literarum. Feria quarta ante festum Penthecostes proxima, anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo septimo. (Orig. Perg. 6 h. Sig., das 7. abgerissen, im mähr. Land. Archive.) 77. Das Olmützer Domkapitel und das Kloster Hradisch versprechen, den Ausspruch zu halten, welchen die Schiedsrichter bezüglich der Streitigkeiten der Unterthanen beider Parteien fallen würden. Dt. Olmütz 20. Mai 1377. In nomine domini amen. Anno nativitatis eiusdem millesimo trecentesimo septua- gesimo septimo, indiccione XV die XX mensis Maii hora vesperorum vel quasi, pontificatus sanctissimi in Christo patris ac domini domini Gregorii divina providencia pape undecimi anno septimo, Olomucii in domo habitacionis honorabilis viri magistri Sanderi, archidiaconi Preroviensis, officialis curie episcopalis Olomucensis in sala maiori domus eiusdem in mei notarii publici infrascripti testiumque presencia subscriptorum constituti personaliter venera- bilis vir dominus Terwardus abbas monasterii Gradicensis prope Olomucz, premonstratensis ordinis, Olom. diocesis suo et conventus sui nomine ex una et honorabiles viri domini Bedericus decanus, Fridericus prepositus, et Daniel archidiaconus ac capitulum Olomucense parte ex alia super pascuis necnon in et supra dissensionibus et litibus ortis inter eos utrobique racione pascuorum predictorum, que sunt prope villas videlicet Ratays ecclesie Olomucensis et Tesschetycz monasterii Gradicensis predicti et de spoliacione pecorum facta per homines predicti monasterii in pascuis huiusmodi et de vulneracione duorum hominum ecclesie supradicte ac aliis molestiis, perturbacionibus, violenciis et dampnis quibuscunque. Pretensis et allegatis hincinde a partibus supradictis in honorabiles viros dominos Danielem archidiaconum Olomucensem suprascriptum et religiosum virum Petrum fratrem professum dicti monasterii prepositum in Oldrzischaw tamquam in arbitros, arbitratores, laudatores, diffini- tores et amicabiles compositores de alto et basso ac in totum compromiserunt sub pena centum marcarum grossorum pragensium denariorum moravici numeri et pagamenti, quas pars non servans arbitrium, pronuncciacionem sive laudum arbitrorum suprascriptorum parti servanti arbitrium huiusmodi solvere tenebitur et debebit, dantes et concedentes memoratis dominis arbitris, arbitratoribus et amicabilibus suis compositoribus in predictis causis et questionibus plenam liberam et omnimodam potestatem arbitrandi, laudandi, diffiniendi, pro- nuncciandi in scriptis vel sine scriptis, stando vel sedendo, diebus feriatis vel non feriatis, prout ipsis videbitur expedire, ita quod ipsi arbitri infra hinc et festum sancti Johannis
68 dampnis singulis et universis quovis modo inde notabiliter contractis ac suo quolibet interesse solutis per nos et exacta atque completa fuerit totaliter et omnimode sine qualibet in con- trarium accione canonica vel civili. Sub harum, quas nostris ac in testimonium nocius et firmius serenissimi principis domini Procopii marchionis Moravie iunioris ac nobilium domi- norum Ulrici de Poskowicz et Petri Hecht de Rossicz testium instanter per nos ad premissa rogatorum sigillis dedimus et firmari petivimus robore et testimonio literarum. Feria quarta ante festum Penthecostes proxima, anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo septimo. (Orig. Perg. 6 h. Sig., das 7. abgerissen, im mähr. Land. Archive.) 77. Das Olmützer Domkapitel und das Kloster Hradisch versprechen, den Ausspruch zu halten, welchen die Schiedsrichter bezüglich der Streitigkeiten der Unterthanen beider Parteien fallen würden. Dt. Olmütz 20. Mai 1377. In nomine domini amen. Anno nativitatis eiusdem millesimo trecentesimo septua- gesimo septimo, indiccione XV die XX mensis Maii hora vesperorum vel quasi, pontificatus sanctissimi in Christo patris ac domini domini Gregorii divina providencia pape undecimi anno septimo, Olomucii in domo habitacionis honorabilis viri magistri Sanderi, archidiaconi Preroviensis, officialis curie episcopalis Olomucensis in sala maiori domus eiusdem in mei notarii publici infrascripti testiumque presencia subscriptorum constituti personaliter venera- bilis vir dominus Terwardus abbas monasterii Gradicensis prope Olomucz, premonstratensis ordinis, Olom. diocesis suo et conventus sui nomine ex una et honorabiles viri domini Bedericus decanus, Fridericus prepositus, et Daniel archidiaconus ac capitulum Olomucense parte ex alia super pascuis necnon in et supra dissensionibus et litibus ortis inter eos utrobique racione pascuorum predictorum, que sunt prope villas videlicet Ratays ecclesie Olomucensis et Tesschetycz monasterii Gradicensis predicti et de spoliacione pecorum facta per homines predicti monasterii in pascuis huiusmodi et de vulneracione duorum hominum ecclesie supradicte ac aliis molestiis, perturbacionibus, violenciis et dampnis quibuscunque. Pretensis et allegatis hincinde a partibus supradictis in honorabiles viros dominos Danielem archidiaconum Olomucensem suprascriptum et religiosum virum Petrum fratrem professum dicti monasterii prepositum in Oldrzischaw tamquam in arbitros, arbitratores, laudatores, diffini- tores et amicabiles compositores de alto et basso ac in totum compromiserunt sub pena centum marcarum grossorum pragensium denariorum moravici numeri et pagamenti, quas pars non servans arbitrium, pronuncciacionem sive laudum arbitrorum suprascriptorum parti servanti arbitrium huiusmodi solvere tenebitur et debebit, dantes et concedentes memoratis dominis arbitris, arbitratoribus et amicabilibus suis compositoribus in predictis causis et questionibus plenam liberam et omnimodam potestatem arbitrandi, laudandi, diffiniendi, pro- nuncciandi in scriptis vel sine scriptis, stando vel sedendo, diebus feriatis vel non feriatis, prout ipsis videbitur expedire, ita quod ipsi arbitri infra hinc et festum sancti Johannis
Strana 69
69 Baptiste venturum proxime receptis probacionibus, iuribus et allegacionibus ipsarum parcium ac ipsis pascuis et pratis subiectis oculis pronunccient sub pena suprascripta. Et si ipsi infra terminum huiusmodi non possent in unam sentenciam concordare, tunc partes prescripte in die sancti Johannis ut supra debent convenire et eligere unum superarbitrum, per quem negocium huiusmodi terminari debebit, infra hinc et festum sancti Jacobi apostoli proxime affuturum. Renuncciarunt eciam partes suprascripte omnibus solempnitatibus iuris, canonibus et legibus, omnibus beneficiis iuris et facti, ac omnibus privilegiis exempcionis, que presens compromissum aut formam ipsius, sive laudum et arbitrium secuta in posterum ex eo valeant in toto aut in parte aliqualiter infirmare, necnon omnibus provocacionibus et appellacionibus a predictorum arbitrorum, arbitratorum et amicabilium compositorum pronuncciacione sive arbitrio, quociens ipsi pronuncciacionem huiusmodi ducerent faciendam. Super omnibus et singulis suprascriptis memorate partes sibi petiverunt per me notarium publicum infrascriptum fieri unum vel plura publicum seu publica instrumenta. Acta sunt hec anno, die, mense, hora, pontificatus et loquo (sic) quibus prescriptis, presentibus discretis viris Theodrico ca- nonico Cremsirensi et priore monasterii in Sternberg, Russone de Doloplaz, Philippo de Nenakunicz clientibus et Vlrico purgravio in monasterio Redisch suprascripto testibus in premissis. Et ego Paulus quondam Michaelis de Dobrencz Clericus Olom. dioc. etc. (Orig. Perg. im Olm. Kapitelarchive.) 78. Die Brüder Nikolaus und Premek, Herzoge von Troppau, treten dem Kl. Velehrad den Teich in Seifersdorf ab. Dt. 21. Mai 1377. Nos Wencesslaus et Przymek fratres germani ducesque Oppavie constare volumus omnibus hanc paginam inspecturis. Quod licet felicis memorie dux Nicolaus pater noster amantissimus piscinam in Sifridi villa pluribus annis tenuerit, tamen quia tam literis dicti patris nostri quam eciam testimonio multorum fide dignorum plene fuimus informati, quod ipse pater noster solum ad vite sue tempora ex indulto abbatis et conventus monasterii Welegradensis eam dinoscitur possedisse, nos igitur anime dilecti patris nostri fide, qua tenemur, nec non saluti nostre caucius providere volentes ipsis abbati et conventui dicti monasterii graciose de eadem piscina cessimus et presentibus eam resignamus, sic quod nos nec heredes nostri aut successores nullum ius penitus in predicta piscina sibi vendicabunt. In cuius rei testimonium sigilla nostra presentibus duximus appendenda. Datum anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo VII° in die penthecostes, in qua spiritus domini decantatur. (Orig. Perg. 2 h. Sig. im mähr. Landes-Archive.)
69 Baptiste venturum proxime receptis probacionibus, iuribus et allegacionibus ipsarum parcium ac ipsis pascuis et pratis subiectis oculis pronunccient sub pena suprascripta. Et si ipsi infra terminum huiusmodi non possent in unam sentenciam concordare, tunc partes prescripte in die sancti Johannis ut supra debent convenire et eligere unum superarbitrum, per quem negocium huiusmodi terminari debebit, infra hinc et festum sancti Jacobi apostoli proxime affuturum. Renuncciarunt eciam partes suprascripte omnibus solempnitatibus iuris, canonibus et legibus, omnibus beneficiis iuris et facti, ac omnibus privilegiis exempcionis, que presens compromissum aut formam ipsius, sive laudum et arbitrium secuta in posterum ex eo valeant in toto aut in parte aliqualiter infirmare, necnon omnibus provocacionibus et appellacionibus a predictorum arbitrorum, arbitratorum et amicabilium compositorum pronuncciacione sive arbitrio, quociens ipsi pronuncciacionem huiusmodi ducerent faciendam. Super omnibus et singulis suprascriptis memorate partes sibi petiverunt per me notarium publicum infrascriptum fieri unum vel plura publicum seu publica instrumenta. Acta sunt hec anno, die, mense, hora, pontificatus et loquo (sic) quibus prescriptis, presentibus discretis viris Theodrico ca- nonico Cremsirensi et priore monasterii in Sternberg, Russone de Doloplaz, Philippo de Nenakunicz clientibus et Vlrico purgravio in monasterio Redisch suprascripto testibus in premissis. Et ego Paulus quondam Michaelis de Dobrencz Clericus Olom. dioc. etc. (Orig. Perg. im Olm. Kapitelarchive.) 78. Die Brüder Nikolaus und Premek, Herzoge von Troppau, treten dem Kl. Velehrad den Teich in Seifersdorf ab. Dt. 21. Mai 1377. Nos Wencesslaus et Przymek fratres germani ducesque Oppavie constare volumus omnibus hanc paginam inspecturis. Quod licet felicis memorie dux Nicolaus pater noster amantissimus piscinam in Sifridi villa pluribus annis tenuerit, tamen quia tam literis dicti patris nostri quam eciam testimonio multorum fide dignorum plene fuimus informati, quod ipse pater noster solum ad vite sue tempora ex indulto abbatis et conventus monasterii Welegradensis eam dinoscitur possedisse, nos igitur anime dilecti patris nostri fide, qua tenemur, nec non saluti nostre caucius providere volentes ipsis abbati et conventui dicti monasterii graciose de eadem piscina cessimus et presentibus eam resignamus, sic quod nos nec heredes nostri aut successores nullum ius penitus in predicta piscina sibi vendicabunt. In cuius rei testimonium sigilla nostra presentibus duximus appendenda. Datum anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo VII° in die penthecostes, in qua spiritus domini decantatur. (Orig. Perg. 2 h. Sig. im mähr. Landes-Archive.)
Strana 70
70 79. Johann, Bischof von Olmütz, tritt den abgebrannten Bischofshof auf dem Topfmarkte in Brünn dem Brünner Stadtrathe ab. Dt. Brünn 29 Mai 1377. Wir Johans von gotes gnaden bischoff von Olomuncz bekennen und tun kunt offenlich mit diesem briefe allen den, die yn sehen oder horen lesen, das wir von ersamen biderben leuten mit guter kuntschaft gar und genczlich underweiset sein, das uff unserm hofe, der in der stat zu Brünn gelegen ist uff dem topfmarkte, so vil versezzner geschozz und losunge seynt und etlaich geistlich leute so vil vorsezzens zinses daruffe haben, das derselbe hof, nachdem als er vorbrant und vortorben ist, sulches geldes nicht wert sey, ob man yn vorkaufen solte. Und wanne unser maynunge nicht ist, das wir denselben hof in dheineweis pawen wollen, do von haben wir denselben hof mit seiner Gelegenheit und mit allen seinen zugehorungen mit wolbedachtem mute und mit rechter wissen dem rate und den gesworn burgern zu Brünn uff gelazzen und lazzen yn uff craft dicz briefes und ver- zeihen uns alles rechten, anspreche und vorderunge, die wir gehaben mochten zu demselben hofe iczund oder in dheinen zukunftigen zeiten. Mit urkund dicz briefes versigelt mit unserm grozzen angehangendem ingesigele. Der gegeben ist zu Brunne nach Cristes geburte drei- zehen hundert jar dar nach in dem siben und sibenzigsten jare an dem nechsten freytage nach des heiligen leichnams tage unsers herren. (Aus dem Codex n. 34 fol. 56 im Brünner Stadtarchive.) 80. Jakob von Kaplitz, Generalvikar des Olm. Bischofes, bestättigt den Tausch zweier Vikariatshauser in Olmütz. Dt. Olmütz 1. Juni 1377. Nos Jacobus de Caplicz canonicus Olomucensis, vicarius in spiritualibus et magister camerarie episcopi Olomucensis generalis, notum facimus inspectoribus universis. Quod dis- creti viri Welico et Georius dictus Knipa perpetui vicarii ecclesie Olomucensis de beneplacito et consensu venerabilium virorum dominorum Bedrici decani, Fridrici prepositi, Danielis archidiaconi, tociusque capituli ecclesie Olomucensis areas suas seu domos, videlicet prope ecclesiam omnium sanctorum in suburbio Olomucensi adiacencium (sic) invicem mutuo dis- posuerunt et ordinaverunt taliter, quod Welico prefato Georio aream seu domum libere dedit et resignavit et suis successoribus temporibus perpetuis possidendam, ita ut dictus Georius et successores sui singulis annis capellano prefate ecclesie omnium sanctorum duodecim grossos pragenses in festo sancti Michaelis dabit et solvet sub pena et obediencia statutorum ecclesie Olomucensis resque ecclesie predicte omnes et singulas, videlicet ornatus et pallas cum aliis ornamentis predictus Georius et successores sui debet fideliter in dicta domo con- servare et easdem capellano, quociens fuerit oportunum, exponere et iterum reassumere et
70 79. Johann, Bischof von Olmütz, tritt den abgebrannten Bischofshof auf dem Topfmarkte in Brünn dem Brünner Stadtrathe ab. Dt. Brünn 29 Mai 1377. Wir Johans von gotes gnaden bischoff von Olomuncz bekennen und tun kunt offenlich mit diesem briefe allen den, die yn sehen oder horen lesen, das wir von ersamen biderben leuten mit guter kuntschaft gar und genczlich underweiset sein, das uff unserm hofe, der in der stat zu Brünn gelegen ist uff dem topfmarkte, so vil versezzner geschozz und losunge seynt und etlaich geistlich leute so vil vorsezzens zinses daruffe haben, das derselbe hof, nachdem als er vorbrant und vortorben ist, sulches geldes nicht wert sey, ob man yn vorkaufen solte. Und wanne unser maynunge nicht ist, das wir denselben hof in dheineweis pawen wollen, do von haben wir denselben hof mit seiner Gelegenheit und mit allen seinen zugehorungen mit wolbedachtem mute und mit rechter wissen dem rate und den gesworn burgern zu Brünn uff gelazzen und lazzen yn uff craft dicz briefes und ver- zeihen uns alles rechten, anspreche und vorderunge, die wir gehaben mochten zu demselben hofe iczund oder in dheinen zukunftigen zeiten. Mit urkund dicz briefes versigelt mit unserm grozzen angehangendem ingesigele. Der gegeben ist zu Brunne nach Cristes geburte drei- zehen hundert jar dar nach in dem siben und sibenzigsten jare an dem nechsten freytage nach des heiligen leichnams tage unsers herren. (Aus dem Codex n. 34 fol. 56 im Brünner Stadtarchive.) 80. Jakob von Kaplitz, Generalvikar des Olm. Bischofes, bestättigt den Tausch zweier Vikariatshauser in Olmütz. Dt. Olmütz 1. Juni 1377. Nos Jacobus de Caplicz canonicus Olomucensis, vicarius in spiritualibus et magister camerarie episcopi Olomucensis generalis, notum facimus inspectoribus universis. Quod dis- creti viri Welico et Georius dictus Knipa perpetui vicarii ecclesie Olomucensis de beneplacito et consensu venerabilium virorum dominorum Bedrici decani, Fridrici prepositi, Danielis archidiaconi, tociusque capituli ecclesie Olomucensis areas suas seu domos, videlicet prope ecclesiam omnium sanctorum in suburbio Olomucensi adiacencium (sic) invicem mutuo dis- posuerunt et ordinaverunt taliter, quod Welico prefato Georio aream seu domum libere dedit et resignavit et suis successoribus temporibus perpetuis possidendam, ita ut dictus Georius et successores sui singulis annis capellano prefate ecclesie omnium sanctorum duodecim grossos pragenses in festo sancti Michaelis dabit et solvet sub pena et obediencia statutorum ecclesie Olomucensis resque ecclesie predicte omnes et singulas, videlicet ornatus et pallas cum aliis ornamentis predictus Georius et successores sui debet fideliter in dicta domo con- servare et easdem capellano, quociens fuerit oportunum, exponere et iterum reassumere et
Strana 71
71 custodire. Nos igitur attendentes supradictorum racionabile fore propositum, juris peritorum ad hoc accedente consilio, supradictam disposicionem in omnibus suis tenoribus, sentenciis, punctis, clausulis et observanciis secundum omnem modum et formam de verbo ad verbum. prout expressantur superius, auctoritate qua fungimur approbamus, innovamus et confirmamus, vota vero omnium, quorum interest, propter dictam aream seu domum facta, presentibus tollimus et in nomine domini absolvimus. Ita tamen, quod predicta disposicio et modo presens confirmacio omnem modum expressatum superius vim et robur obtineant perpetue firmitatis. Datum Olomucz feria secunda in octava corporis Christi anno domini MOCCC septuagesimo septimo. Sigillo vicariatus ecclesie Olomucensis presentibus subappenso. (Orig. Perg. h. Sig. abgerissen im mähr. Land. Archive.) 81. Markgraf Jodok bestätiget der Stadt Brünn ein Privilegium K. Karl IV. ddto. 22. Marz 1348. Dt. Brünn 10. Juni 1377. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie notum facimus tenore presencium universis. Deliberacionis nostre arbitrium eam circa fideles habere consuevit benignitatem. ut petencium desideriis liberaliter ocurrat, ea sine difficultate concedens, que juris racio dictat et honestatis respectus suadet pariter et admittit. Sane pro parte fidelium nostrorum dilectorum consulum et juratorum civium civitatis Brunnensis oblata nobis peticio continebat, quatenus quodam privilegium per felicis memorie illustrium principum dominorum Johannis olim regis Boemie, avi nostri karissimi, Karoli quarti nunc Romanorum imperatoris et regis Boemie, patrui nostri karissimi, Johannis olim marchionis Moravie, genitoris nostri aman- tissimi, ipsis datum et concessum de speciali nostra gracia approbare, ratificare, innovare et confirmare dignaremur. Cuius quidem privilegii tenor per omnia sequitur in hec verba: Ka- rolus dei gracia Romanorum rex semper augustus et Boemie rex ad universorum noticiam volumus devenire, quod nos attendentes grata et accepta servicia dilectorum fidelium nostrorum juratorum, consulum et communitatis civium civitatis nostre Brunnensis, que nobis necnon clare memorie illustri Johanni quondam regi Boemie, genitori nostro karissimo, in magnis et arduis negociis impenderunt hactenus etc. (vid. Band VII. n. 761) ut per omnia ad fidem eiusdem domini Karoli privilegio superius continetur de verbo ad verbum. Nos vero predictorum civium nostrorum consulum et juratorum precibus favorabilius in- clinati, presertim cum iustis petencium desideriis non sit denegandus assensus, supradictum privilegium de verbo ad verbum, prout superius expressum est, approbamus, ratificamus, innovamus et presentis scripti patrocinio confirmamus. Presencium sub appenso nostro sigillo testimonio literarum. Datum Brunne anno domini MOCCC°LXXVII°, feria quarta proxima ante diem sancti Viti. (Aus dem Codex n. 34 fol. 57 im Brünner Stadtarchive.)
71 custodire. Nos igitur attendentes supradictorum racionabile fore propositum, juris peritorum ad hoc accedente consilio, supradictam disposicionem in omnibus suis tenoribus, sentenciis, punctis, clausulis et observanciis secundum omnem modum et formam de verbo ad verbum. prout expressantur superius, auctoritate qua fungimur approbamus, innovamus et confirmamus, vota vero omnium, quorum interest, propter dictam aream seu domum facta, presentibus tollimus et in nomine domini absolvimus. Ita tamen, quod predicta disposicio et modo presens confirmacio omnem modum expressatum superius vim et robur obtineant perpetue firmitatis. Datum Olomucz feria secunda in octava corporis Christi anno domini MOCCC septuagesimo septimo. Sigillo vicariatus ecclesie Olomucensis presentibus subappenso. (Orig. Perg. h. Sig. abgerissen im mähr. Land. Archive.) 81. Markgraf Jodok bestätiget der Stadt Brünn ein Privilegium K. Karl IV. ddto. 22. Marz 1348. Dt. Brünn 10. Juni 1377. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie notum facimus tenore presencium universis. Deliberacionis nostre arbitrium eam circa fideles habere consuevit benignitatem. ut petencium desideriis liberaliter ocurrat, ea sine difficultate concedens, que juris racio dictat et honestatis respectus suadet pariter et admittit. Sane pro parte fidelium nostrorum dilectorum consulum et juratorum civium civitatis Brunnensis oblata nobis peticio continebat, quatenus quodam privilegium per felicis memorie illustrium principum dominorum Johannis olim regis Boemie, avi nostri karissimi, Karoli quarti nunc Romanorum imperatoris et regis Boemie, patrui nostri karissimi, Johannis olim marchionis Moravie, genitoris nostri aman- tissimi, ipsis datum et concessum de speciali nostra gracia approbare, ratificare, innovare et confirmare dignaremur. Cuius quidem privilegii tenor per omnia sequitur in hec verba: Ka- rolus dei gracia Romanorum rex semper augustus et Boemie rex ad universorum noticiam volumus devenire, quod nos attendentes grata et accepta servicia dilectorum fidelium nostrorum juratorum, consulum et communitatis civium civitatis nostre Brunnensis, que nobis necnon clare memorie illustri Johanni quondam regi Boemie, genitori nostro karissimo, in magnis et arduis negociis impenderunt hactenus etc. (vid. Band VII. n. 761) ut per omnia ad fidem eiusdem domini Karoli privilegio superius continetur de verbo ad verbum. Nos vero predictorum civium nostrorum consulum et juratorum precibus favorabilius in- clinati, presertim cum iustis petencium desideriis non sit denegandus assensus, supradictum privilegium de verbo ad verbum, prout superius expressum est, approbamus, ratificamus, innovamus et presentis scripti patrocinio confirmamus. Presencium sub appenso nostro sigillo testimonio literarum. Datum Brunne anno domini MOCCC°LXXVII°, feria quarta proxima ante diem sancti Viti. (Aus dem Codex n. 34 fol. 57 im Brünner Stadtarchive.)
Strana 72
72 82. Johann, Bischof von Olmütz, bestimmt die Einkünfte des vicarius perpetuus der Pfarre in Ujezd, welche dem Kremsierer Kollegiatkapitel inkorporirt ist. Dt. Kremsier 28. Juni 1377. Dei et apostolice sedis gracia Olomucensis episcopus Joannes honorabili et prudenti viro domino Petro de Melnico canonico ecclesie collegiate sancti Mauricii in Chremsir et rectori ecclesie parochialis in Ugezd prope Gdusaw, olomucensis diocesis, amico nostro dilecto salutem in eo, qui est omnium vera salus. Amice carissime. Quia sicut assercione vestra deliberata cognovimus, apparet vobis, quod reservacio decimarum maiorum pertinencium ad ecclesiam parochialem in Ugezd prope Gdusaw, que prebende vestre Chremsirensi prede- cessorum nostrorum auctoritate sic incorporate noscuntur, quod apud antedictam parochialem ecclesiam et eius perpetuum vicarium minores duntaxat decime remanserunt ex certis racio- nabilibus causis animum vestrum ad hoc inducentibus melius stent in manibus et disposicione perpetui vestri vicarii loci predicti, ut de his disponat et ordinet prout utilitati sue expedire videbitur et commodius valeat, quelibet eidem parochiali ecclesie incumbencia onera sup- portare. Et ideo una cum discreto viro domino Nicolao ecclesie parochialis in Ugezd perpetuo vicario de consensu et bona voluntate prepositi, decani et capituli collegiati Chremi- sirensis animo concepistis, quod antedictus Nicolaus perpetuus vicarius ecclesie parochialis predicte et sui successores legitimi omnes decimas maiores et minores necnon omnes fructus, obvenciones et utilitates ecclesie parochialis predicte amodo inantea cum omni integritate absque difficultatis obice et nullo vestro impedimento obstante percipere debeant et habere. Ita expresse, quod antedictus dominus Nicolaus perpetuus vicarius et omnes successores sui, qui pro tempore fuerint, vobis tamquam principali rectori eiusdem parochialis ecclesie et omnibus successoribus vestris respectu canonicatus et prebende Chremisirensis, quos possidere noscimini, viginti quatuor marcas grossorum pragensium, sexaginta quatuor grossos pro marca qualibet computandis, singulis annis in terminis infrascriptis, videlicet duodecim marcas in festo nativitatis Christi et duodecim in festo sancti Joannis Baptiste, impedimento remoto, absque diminucione cum integritate debita in omnem eventum (presertim cum in hac ordi- nacione magnam graciam et prerogativam grandem factam sibi fore constiterit) dare, mune- rare et solvere perpetuis amodo temporibus teneantur. Et ob hoc vos domine Petre ecclesie Chremsirensis canonice, rector ecclesie parochialis in Ugezd ab una et antedictus dominus Nicolaus perpetuus vicarius ecclesie parochialis predicte personaliter constitutus in nostri presentia supplicastis, quatenus convencionem, disposicionem et ordinacionem predictas aucto- ritate nostra ordinaria approbare, ratificare, autorizare et confirmare in domino dignaremur. Nos igitur attendentes convencionem, disposicionem et ordinacionem predictas tam prebende Chremiseriensi quam et predicte ecclesie parochiali in Ugezd congruere et inde notabilem utilitatem utrisque beneficiis provenire, sicut de hoc inquisicione facta et deliberacione habita nostrorum sumus sufficiencius informati, ideoque animo deliberato, sano sapientum nostre
72 82. Johann, Bischof von Olmütz, bestimmt die Einkünfte des vicarius perpetuus der Pfarre in Ujezd, welche dem Kremsierer Kollegiatkapitel inkorporirt ist. Dt. Kremsier 28. Juni 1377. Dei et apostolice sedis gracia Olomucensis episcopus Joannes honorabili et prudenti viro domino Petro de Melnico canonico ecclesie collegiate sancti Mauricii in Chremsir et rectori ecclesie parochialis in Ugezd prope Gdusaw, olomucensis diocesis, amico nostro dilecto salutem in eo, qui est omnium vera salus. Amice carissime. Quia sicut assercione vestra deliberata cognovimus, apparet vobis, quod reservacio decimarum maiorum pertinencium ad ecclesiam parochialem in Ugezd prope Gdusaw, que prebende vestre Chremsirensi prede- cessorum nostrorum auctoritate sic incorporate noscuntur, quod apud antedictam parochialem ecclesiam et eius perpetuum vicarium minores duntaxat decime remanserunt ex certis racio- nabilibus causis animum vestrum ad hoc inducentibus melius stent in manibus et disposicione perpetui vestri vicarii loci predicti, ut de his disponat et ordinet prout utilitati sue expedire videbitur et commodius valeat, quelibet eidem parochiali ecclesie incumbencia onera sup- portare. Et ideo una cum discreto viro domino Nicolao ecclesie parochialis in Ugezd perpetuo vicario de consensu et bona voluntate prepositi, decani et capituli collegiati Chremi- sirensis animo concepistis, quod antedictus Nicolaus perpetuus vicarius ecclesie parochialis predicte et sui successores legitimi omnes decimas maiores et minores necnon omnes fructus, obvenciones et utilitates ecclesie parochialis predicte amodo inantea cum omni integritate absque difficultatis obice et nullo vestro impedimento obstante percipere debeant et habere. Ita expresse, quod antedictus dominus Nicolaus perpetuus vicarius et omnes successores sui, qui pro tempore fuerint, vobis tamquam principali rectori eiusdem parochialis ecclesie et omnibus successoribus vestris respectu canonicatus et prebende Chremisirensis, quos possidere noscimini, viginti quatuor marcas grossorum pragensium, sexaginta quatuor grossos pro marca qualibet computandis, singulis annis in terminis infrascriptis, videlicet duodecim marcas in festo nativitatis Christi et duodecim in festo sancti Joannis Baptiste, impedimento remoto, absque diminucione cum integritate debita in omnem eventum (presertim cum in hac ordi- nacione magnam graciam et prerogativam grandem factam sibi fore constiterit) dare, mune- rare et solvere perpetuis amodo temporibus teneantur. Et ob hoc vos domine Petre ecclesie Chremsirensis canonice, rector ecclesie parochialis in Ugezd ab una et antedictus dominus Nicolaus perpetuus vicarius ecclesie parochialis predicte personaliter constitutus in nostri presentia supplicastis, quatenus convencionem, disposicionem et ordinacionem predictas aucto- ritate nostra ordinaria approbare, ratificare, autorizare et confirmare in domino dignaremur. Nos igitur attendentes convencionem, disposicionem et ordinacionem predictas tam prebende Chremiseriensi quam et predicte ecclesie parochiali in Ugezd congruere et inde notabilem utilitatem utrisque beneficiis provenire, sicut de hoc inquisicione facta et deliberacione habita nostrorum sumus sufficiencius informati, ideoque animo deliberato, sano sapientum nostre
Strana 73
73 curie et plurium fidedignorum accedente consilio honorabilium virorum dominorum prepositi, decani et capituli Chremiseriensis ecclesie predicte unanimi accedente consensu convencionem, disposicionem et ordinacionem predictas necnon omnia ab eis dependencia vel eisdem quovis modo connexa in omnibus sentenciis, punctis, clausulis et tenoribus de verbo ad verbum, prout sunt expressata superius, approbamus, ratificamus, auctorizamus et potestate ordinaria in his scriptis ac virtute presencium confirmamus. Et nos Albertus prepositus, Joannes de- canus totumque capitulum antedicte Chremsiriensis ecclesie attendentes convencionem, dispo- sicionem, ordinacionem et confirmacionem predictas iusta et utili racione procedere, tam prebende quam canonicatus predictorum quam et parochialis supradicte ecclesie condicionem ex hoc fieri meliorem, animo deliberato, sano precedente consilio nobis ob hoc pluries in capitulum convocatis, unanimi voto pari consensu et deliberacione summa convencionem, disposicionem, ordinacionem et confirmacionem predictas laudamus, approbamus et in ipsas de verbo ad verbum, prout expressatur superius, voluntarie consentimus. Presencium iis, que venerabilis in Christo patris predicti domini nostri Olomucensis episcopi et nostro capi- tulari sigillis munite sunt testimonio literarum. Datum Chremsir anno domini millesimo tre- centesimo septuagesimo septimo in vigilia sancti Petri et Pauli apostolorum. (Orig. Perg. 2 h. Sig. im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 83. Eröffnungsformel des Olmützer Landrechtes 29. Juni 1377. Anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo septimo in die sancti Petri et Pauli apostolorum colloquium celebratum est per nobiles dominos Venceslaum de Straznicz supremum camerarium, Jaroslaum de Knienicz czudarium supremum, Venceslaum tabularum terre notarium Moravie supremum, ceterosque barones subscriptos, videlicet Ulricum et Tassonem de Bozcovicz, Johannem et Sdenconem fratres de Lucow alias de Sternberg, Sdenconem et Smilonem de Sternberg alias de Zabreh, Stiborium et Jaroschium de Czin- burg, Beneschium et Potham de Wyldnberg, Potham et Jesconem de Holnsteyn, Jesconem et Proczconem de Richwald, Pawliconem de Eulnberg, Smilonem et Herardum de Lesnicz etc. (Olmützer Landtafel.) 84. Johann Soběslav, Markgraf von Mähren, ertheilt den Olmützern ein Privilegium der Mauthfreiheit für seinen Gebietsantheil, behält sich aber den Widerruf dieses Privilegiums vor. Dt. Brünn 4. Juli 1377. Johannes dictus Sobieslaw dei gracia marchio Moravie. Quod licet de universorum statu debeamus intendere, qui nobis tempore nostre necessitas (sic) exhibuerunt obsequia, ad illos tamen precipue nostra deliberacio inclinatur, qui felicis recordacionis genitori nostro 10
73 curie et plurium fidedignorum accedente consilio honorabilium virorum dominorum prepositi, decani et capituli Chremiseriensis ecclesie predicte unanimi accedente consensu convencionem, disposicionem et ordinacionem predictas necnon omnia ab eis dependencia vel eisdem quovis modo connexa in omnibus sentenciis, punctis, clausulis et tenoribus de verbo ad verbum, prout sunt expressata superius, approbamus, ratificamus, auctorizamus et potestate ordinaria in his scriptis ac virtute presencium confirmamus. Et nos Albertus prepositus, Joannes de- canus totumque capitulum antedicte Chremsiriensis ecclesie attendentes convencionem, dispo- sicionem, ordinacionem et confirmacionem predictas iusta et utili racione procedere, tam prebende quam canonicatus predictorum quam et parochialis supradicte ecclesie condicionem ex hoc fieri meliorem, animo deliberato, sano precedente consilio nobis ob hoc pluries in capitulum convocatis, unanimi voto pari consensu et deliberacione summa convencionem, disposicionem, ordinacionem et confirmacionem predictas laudamus, approbamus et in ipsas de verbo ad verbum, prout expressatur superius, voluntarie consentimus. Presencium iis, que venerabilis in Christo patris predicti domini nostri Olomucensis episcopi et nostro capi- tulari sigillis munite sunt testimonio literarum. Datum Chremsir anno domini millesimo tre- centesimo septuagesimo septimo in vigilia sancti Petri et Pauli apostolorum. (Orig. Perg. 2 h. Sig. im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 83. Eröffnungsformel des Olmützer Landrechtes 29. Juni 1377. Anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo septimo in die sancti Petri et Pauli apostolorum colloquium celebratum est per nobiles dominos Venceslaum de Straznicz supremum camerarium, Jaroslaum de Knienicz czudarium supremum, Venceslaum tabularum terre notarium Moravie supremum, ceterosque barones subscriptos, videlicet Ulricum et Tassonem de Bozcovicz, Johannem et Sdenconem fratres de Lucow alias de Sternberg, Sdenconem et Smilonem de Sternberg alias de Zabreh, Stiborium et Jaroschium de Czin- burg, Beneschium et Potham de Wyldnberg, Potham et Jesconem de Holnsteyn, Jesconem et Proczconem de Richwald, Pawliconem de Eulnberg, Smilonem et Herardum de Lesnicz etc. (Olmützer Landtafel.) 84. Johann Soběslav, Markgraf von Mähren, ertheilt den Olmützern ein Privilegium der Mauthfreiheit für seinen Gebietsantheil, behält sich aber den Widerruf dieses Privilegiums vor. Dt. Brünn 4. Juli 1377. Johannes dictus Sobieslaw dei gracia marchio Moravie. Quod licet de universorum statu debeamus intendere, qui nobis tempore nostre necessitas (sic) exhibuerunt obsequia, ad illos tamen precipue nostra deliberacio inclinatur, qui felicis recordacionis genitori nostro 10
Strana 74
74 karissimo et nobis diligenti studio, serviciis et obsequiis multiformiter inclaruerunt, pia de- liberacio nos provocat, ut singulari ewlogio de statu comodo et promocione ipsorum cogitemus. Sane considerantes notabilem honestorum civium et incolarum civitatis Olomucensis profectum ipsis animo deliberato non per errorem aut inprovide sed matura deliberacione previa sanoque fidelium nostrorum accedente consilio ex certa nostra sciencia graciam fecimus et facimus vigore presencium, videlicet quod omnes et singuli cives, incole et inhabitatores prefate civitatis Olomucensis cum rebus et mercimoniis ipsorum per terras, civitates, opida et villas et per totum nostri marchionatus dominium absque omni exaccione et solucione theolonei liberi et soluti transire debeant, qualibet contradiccione et dificultate procul motis. Quapropter universis et singulis burggraviis, officiariis, judicibus, magistriscivium, theoloneariis, exaccio- nariis et ceteris bonorum nostrorum rectoribus et ipsorum vicesgerentibus in marchionatus nostri dominio habitantibus fidelibus nostris dilectis seriose precipimus et mandamus volentes, quatenus prefatos cives et quemlibet ipsorum iuxta predictam graciam, quam ipsis et cuilibet ipsorum de singulari benignitate contulimus et donavimus presentibusque donamus et con- ferimus favorose, conservetis et manuteneatis non impedientes eosdem nec permittentes quovismodo impediri. Hiis tamen valituris solummodo ad nostre voluntatis beneplacitum, ut nobis liceat presencia quando voluerimus revocare. Presencium sub appenso nostro sigillo testimonio literarum. Datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo septimo die sancti Procopii. (Auf der Plicatur: Ad mandatum dom. marchionis per Marquardum Petrusk. — Orig. Perg. h. Sig. im Olmützer Stadtarchive.) 85. Markgraf Jodok entscheidet als Schiedsrichter den Streit zwischen dem Brucker Kloster und dem Znaimer Stadtrathe bezüglich der Schule bei S. Nicolaus in Znaim. Dt. Brünn 17. Juli 1377. odocus dei gracia marchio et dominus Moravie, judex, arbitrator et amicabilis compositor in causa, que vertebatur inter honorabiles et religiosos viros dominum Zachariam abbatem, Schochonem priorem, Nicolaum subpriorem, Paulum plebanum alias sacristanum, Frenczlinum vestiarium, Wenczesslaum granarium, Wenczeslaum infirmarium totumque con- ventum monasterii Lucensis ordinis premonstratensis necnon Przedslaum plebanum ecclesie sancti Nicolai in Znoyma eiusdem ordinis professum ab una, et prudentes viros Fridlinum Pok judicem, Nicolaum de Camenicz magistrum civium, Hermannum, Wenczesslaum Georgii, Nicolaum, Sczepan, Petrum Protfisch, Petrum Plachonem, Simonem de Meissaw, Dyetlinum cerdonem, Cristanum de Pulka, Johannem Dyablinum, Nicolaum institorem, juratos civitatis Znoymensis ac totam communitatem civitatis predicte fideles nostros dilectos parte ab altera super collocacione scole ibidem et super nonnullis aliis causis electus, visis, auditis et intellectis munimentis ambarum parcium allegacionibus et probacionibus hinc et inde te
74 karissimo et nobis diligenti studio, serviciis et obsequiis multiformiter inclaruerunt, pia de- liberacio nos provocat, ut singulari ewlogio de statu comodo et promocione ipsorum cogitemus. Sane considerantes notabilem honestorum civium et incolarum civitatis Olomucensis profectum ipsis animo deliberato non per errorem aut inprovide sed matura deliberacione previa sanoque fidelium nostrorum accedente consilio ex certa nostra sciencia graciam fecimus et facimus vigore presencium, videlicet quod omnes et singuli cives, incole et inhabitatores prefate civitatis Olomucensis cum rebus et mercimoniis ipsorum per terras, civitates, opida et villas et per totum nostri marchionatus dominium absque omni exaccione et solucione theolonei liberi et soluti transire debeant, qualibet contradiccione et dificultate procul motis. Quapropter universis et singulis burggraviis, officiariis, judicibus, magistriscivium, theoloneariis, exaccio- nariis et ceteris bonorum nostrorum rectoribus et ipsorum vicesgerentibus in marchionatus nostri dominio habitantibus fidelibus nostris dilectis seriose precipimus et mandamus volentes, quatenus prefatos cives et quemlibet ipsorum iuxta predictam graciam, quam ipsis et cuilibet ipsorum de singulari benignitate contulimus et donavimus presentibusque donamus et con- ferimus favorose, conservetis et manuteneatis non impedientes eosdem nec permittentes quovismodo impediri. Hiis tamen valituris solummodo ad nostre voluntatis beneplacitum, ut nobis liceat presencia quando voluerimus revocare. Presencium sub appenso nostro sigillo testimonio literarum. Datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo septimo die sancti Procopii. (Auf der Plicatur: Ad mandatum dom. marchionis per Marquardum Petrusk. — Orig. Perg. h. Sig. im Olmützer Stadtarchive.) 85. Markgraf Jodok entscheidet als Schiedsrichter den Streit zwischen dem Brucker Kloster und dem Znaimer Stadtrathe bezüglich der Schule bei S. Nicolaus in Znaim. Dt. Brünn 17. Juli 1377. odocus dei gracia marchio et dominus Moravie, judex, arbitrator et amicabilis compositor in causa, que vertebatur inter honorabiles et religiosos viros dominum Zachariam abbatem, Schochonem priorem, Nicolaum subpriorem, Paulum plebanum alias sacristanum, Frenczlinum vestiarium, Wenczesslaum granarium, Wenczeslaum infirmarium totumque con- ventum monasterii Lucensis ordinis premonstratensis necnon Przedslaum plebanum ecclesie sancti Nicolai in Znoyma eiusdem ordinis professum ab una, et prudentes viros Fridlinum Pok judicem, Nicolaum de Camenicz magistrum civium, Hermannum, Wenczesslaum Georgii, Nicolaum, Sczepan, Petrum Protfisch, Petrum Plachonem, Simonem de Meissaw, Dyetlinum cerdonem, Cristanum de Pulka, Johannem Dyablinum, Nicolaum institorem, juratos civitatis Znoymensis ac totam communitatem civitatis predicte fideles nostros dilectos parte ab altera super collocacione scole ibidem et super nonnullis aliis causis electus, visis, auditis et intellectis munimentis ambarum parcium allegacionibus et probacionibus hinc et inde te
Strana 75
75 nominatim intellectis originalibus privilegiis, que supradicti judex et scabini habere noscuntur, de consensu, conveniencia et bona voluntate utriusque animo deliberato ac de certa nostra sciencia dei nomine invocato arbitramur, pronunciamus, dicimus et finaliter diffinimus: quod ammodo inantea omnis dissensionis questio, rancores et quevis displicencie inter ambas partes cessare, quodque tam abbas et conventus necnon plebanus prefati, quam judex et scabini znoymenses circa ipsam pronuncciacionis literam, quam iidem cives nostri habent et habere noscuntur, cuius dicta olim ex sapientum hominum industria rite emanasse cognovimus manare debeant perpetuo et in evum. Solo illo articulo excluso, ubi dicitur: „si vero inter dominum plebanum et rectorem scole sancti Nicolai, qui tempore fuerit, lis sive questio oriretur etc.", quem articulum per verba sequencia clarificare decrevimus atque dicimus, quod rector scole, qui pro tempore fuerit, in ministeriis ecclesie et omnibus licitis, prout ad eius spectat officium, plebano ecclesie sancti Nicolai supradicte, qui pro tunc fuerit, parere et intendere debeat cum effectu. Et si inter plebanum et rectorem scole insurgeret seu aliqua suscitaretur dissensio, ipse plebanus, qui pro tempore fuerit, debebit rectoris scole demerita et eius reatus coram . . judice et . . scabinis cum duabus spiritualibus personis idoneis, que testimonium de eiusdem rectoris insolencia perhibere poterunt, exponere, qui rector pro eius excessibus si convictus fuerit, ut prefertur, per judicem et scabinos supradictos corrigi debet et induci ad hoc, quod faciat, que tenetur. Si autem eiusdem correcti rectoris in hiis, que sibi per judicem et scabinos prefatos iniuncta fuissent, non obediret temeritas sic, quod secunda vice per plebanum ecclesie sancti Nicolai prefate de eo querela exponeretur et convinceretur coram . . judice et scabinis prefatis tali, ut premittitur, testimonio, tunc ipse rector scole debebit destitui et alter per eosdem cives nostros institui idoneus atque dignus. Decernimus eciam et volumus, quod in illa pronuncciacionis litera iste articulus, quem hic clarificavimus, cassus, nullus, irritus et inanis esse debeat, neque alicuius subsisti roboris vel momenti, quem auctoritate nostra arbitrali, qua fungimur, cassamus, annullamus, irritamus, cassum, nullum, irritum decernimus et inanem. Ita tamen, quod presens cassacio nullum aliis articulis, qui in prefata pronuncciacionis litera superius et inferius continentur, debeat pre- iudicium generare. Et ut hec nostra pronuncciacio robur firmitatis obtineat prefatam pronunccia- cionis literam et omnia contenta in eadem approbamus, ratificamus, innovamus, laudamus et presentis scripti patrocinio confirmamus. Et nos Zacharias abbas totusque conventus monasterii Lucensis ordinis premonstratensis predicti, necnon plebanus prefate ecclesie sancti Nicolai in Znoyma eiusdem ordinis professus, considerantes presentem arbitralem sentenciam et singula per supradictum principem dominum nostrum marchionem pronuncciata ad commodum monasterii nostri et per consequens ecclesie sancti Nicolai prefate cedere, non compulsi seu coacti, animo deliberato non per errorem aut improvide, sed nobis ob hoc pluries in capitulo congregatis, de certa nostra sciencia omnia supradicta atque per prefatum principem dominum nostrum marchionem Moravie pronuncciata et eciam omnia et singula et eorum quodlibet. que in littera pronuncciacionis, quam . . judex et scabini Znoymenses obtinere noscuntur, secundum omnem modum et formam, prout expressantur in eisdem, in omnibus suis sentenciis, punctis et clausulis de verbo ad verbum laudamus, approbamus et confirmamus et in eo 10*
75 nominatim intellectis originalibus privilegiis, que supradicti judex et scabini habere noscuntur, de consensu, conveniencia et bona voluntate utriusque animo deliberato ac de certa nostra sciencia dei nomine invocato arbitramur, pronunciamus, dicimus et finaliter diffinimus: quod ammodo inantea omnis dissensionis questio, rancores et quevis displicencie inter ambas partes cessare, quodque tam abbas et conventus necnon plebanus prefati, quam judex et scabini znoymenses circa ipsam pronuncciacionis literam, quam iidem cives nostri habent et habere noscuntur, cuius dicta olim ex sapientum hominum industria rite emanasse cognovimus manare debeant perpetuo et in evum. Solo illo articulo excluso, ubi dicitur: „si vero inter dominum plebanum et rectorem scole sancti Nicolai, qui tempore fuerit, lis sive questio oriretur etc.", quem articulum per verba sequencia clarificare decrevimus atque dicimus, quod rector scole, qui pro tempore fuerit, in ministeriis ecclesie et omnibus licitis, prout ad eius spectat officium, plebano ecclesie sancti Nicolai supradicte, qui pro tunc fuerit, parere et intendere debeat cum effectu. Et si inter plebanum et rectorem scole insurgeret seu aliqua suscitaretur dissensio, ipse plebanus, qui pro tempore fuerit, debebit rectoris scole demerita et eius reatus coram . . judice et . . scabinis cum duabus spiritualibus personis idoneis, que testimonium de eiusdem rectoris insolencia perhibere poterunt, exponere, qui rector pro eius excessibus si convictus fuerit, ut prefertur, per judicem et scabinos supradictos corrigi debet et induci ad hoc, quod faciat, que tenetur. Si autem eiusdem correcti rectoris in hiis, que sibi per judicem et scabinos prefatos iniuncta fuissent, non obediret temeritas sic, quod secunda vice per plebanum ecclesie sancti Nicolai prefate de eo querela exponeretur et convinceretur coram . . judice et scabinis prefatis tali, ut premittitur, testimonio, tunc ipse rector scole debebit destitui et alter per eosdem cives nostros institui idoneus atque dignus. Decernimus eciam et volumus, quod in illa pronuncciacionis litera iste articulus, quem hic clarificavimus, cassus, nullus, irritus et inanis esse debeat, neque alicuius subsisti roboris vel momenti, quem auctoritate nostra arbitrali, qua fungimur, cassamus, annullamus, irritamus, cassum, nullum, irritum decernimus et inanem. Ita tamen, quod presens cassacio nullum aliis articulis, qui in prefata pronuncciacionis litera superius et inferius continentur, debeat pre- iudicium generare. Et ut hec nostra pronuncciacio robur firmitatis obtineat prefatam pronunccia- cionis literam et omnia contenta in eadem approbamus, ratificamus, innovamus, laudamus et presentis scripti patrocinio confirmamus. Et nos Zacharias abbas totusque conventus monasterii Lucensis ordinis premonstratensis predicti, necnon plebanus prefate ecclesie sancti Nicolai in Znoyma eiusdem ordinis professus, considerantes presentem arbitralem sentenciam et singula per supradictum principem dominum nostrum marchionem pronuncciata ad commodum monasterii nostri et per consequens ecclesie sancti Nicolai prefate cedere, non compulsi seu coacti, animo deliberato non per errorem aut improvide, sed nobis ob hoc pluries in capitulo congregatis, de certa nostra sciencia omnia supradicta atque per prefatum principem dominum nostrum marchionem Moravie pronuncciata et eciam omnia et singula et eorum quodlibet. que in littera pronuncciacionis, quam . . judex et scabini Znoymenses obtinere noscuntur, secundum omnem modum et formam, prout expressantur in eisdem, in omnibus suis sentenciis, punctis et clausulis de verbo ad verbum laudamus, approbamus et confirmamus et in eo 10*
Strana 76
76 omnino capitulariter et voluntarie consentimus, renuncciantes expresse et tenore presencium renuncciamus pro nobis et successoribus nostris abbatibus et plebanis omnibus omni accioni, defensioni rei cuiuslibet et omni auxilio juris canonici vel civilis consuetudinibus, constitu- cionibus et statutis, et specialiter in casu, ubi contra prefatam pronuncciacionis ordinacionem et disposicionem supradictam principis domini marchionis Moravie in toto vel in parte venire vellemus vel alter ex nobis dictis tractatibus contrairel, consentire non debemus aut in talibus obedire, per que premissa omnia vel alterum ipsorum possent diminui quomodolibet seu turbari. Presencium sub appensis nostris sigillis testimonio literarum. Datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo septimo feria sexta proxima post diem sancte Margarethe virginis. (Auf der Plicatur: Ad mandatum domini marchionis Nicolaus prothonotarius. — Orig. Perg. 4 h. Sig. im mähr. Landesarchive.) 86. Der Olmützer Bischof Johann entscheidet einen Streit zwischen den Unterthanen des Olmützer Kapitels in Rataj und den Kloster Hradischer Unterthanen in Tešetitz. Dt. Mejlitz 23. Juli 1377. Dei et apostolice sedis gracia Olomucensis episcopus Johannes tenore presencium recognoscimus universis. Quod cum olim inter venerabilem patrem dominum Terwardum abbatem ac conventum monasterii Gradicensis prope Olomuncz ordinis premonstratensis et ipsorum homines in villa Tessieticz ex una, necnon honorabiles viros dominos Fridricum decanum, Fridricum prepositum, Danielem archidiaconum ac capitulum ecclesie nostre Olo- mucensis et ipsorum homines in villa Ratays parte ex altera, super paludibus et pascuis, inter ipsas villas Ratays et Tessieticz iacentibus, ac recepcione pecorum et vulneracione quorundam hominum de Ratays, necnon super dampnis et iniuriis premissorum occasione perceptis et illatis orta fuerat materia questionis, ipsi abbas et conventus monasterii Gradi- censis suo et suorum hominum in Tessieticz nomine in religiosum fratrem dominum Petrum Lyskam, eiusdem monasterii professum, ac dicti decanus, prepositus et capitulum ecclesie Olomucensis suo ac suorum hominum in Ratays nomine propter bonum pacis et concordie in honorabilem virum dominum Danielem eiusdem Olomucensis ecclesie archidiaconum supra- dictum tamquam in arbitros et in nos tamquam superarbitrum seu amicabiles compositores de alto et basso in et super premissis ac quolibet premissorum concorditer sub pena centum marcarum parti servanti nostram pronuncciacionem per partem eidem pronuncciacioni contravenientem solvendo dare compromiserunt, prout in compromisso super hoc confecto plenius continetur. Et licet predicti Daniel archidiaconus et frater Petrus arbitri ut supra electi et recepti in causa et causis predictis articulos, testes et probaciones dictarum parcium hinc inde receperint super premissis, tamen non valentes in unam concordare sentenciam, ipsam causam, factum et negocium cum probacionibus sic receptis ad nos tamquam super
76 omnino capitulariter et voluntarie consentimus, renuncciantes expresse et tenore presencium renuncciamus pro nobis et successoribus nostris abbatibus et plebanis omnibus omni accioni, defensioni rei cuiuslibet et omni auxilio juris canonici vel civilis consuetudinibus, constitu- cionibus et statutis, et specialiter in casu, ubi contra prefatam pronuncciacionis ordinacionem et disposicionem supradictam principis domini marchionis Moravie in toto vel in parte venire vellemus vel alter ex nobis dictis tractatibus contrairel, consentire non debemus aut in talibus obedire, per que premissa omnia vel alterum ipsorum possent diminui quomodolibet seu turbari. Presencium sub appensis nostris sigillis testimonio literarum. Datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo septimo feria sexta proxima post diem sancte Margarethe virginis. (Auf der Plicatur: Ad mandatum domini marchionis Nicolaus prothonotarius. — Orig. Perg. 4 h. Sig. im mähr. Landesarchive.) 86. Der Olmützer Bischof Johann entscheidet einen Streit zwischen den Unterthanen des Olmützer Kapitels in Rataj und den Kloster Hradischer Unterthanen in Tešetitz. Dt. Mejlitz 23. Juli 1377. Dei et apostolice sedis gracia Olomucensis episcopus Johannes tenore presencium recognoscimus universis. Quod cum olim inter venerabilem patrem dominum Terwardum abbatem ac conventum monasterii Gradicensis prope Olomuncz ordinis premonstratensis et ipsorum homines in villa Tessieticz ex una, necnon honorabiles viros dominos Fridricum decanum, Fridricum prepositum, Danielem archidiaconum ac capitulum ecclesie nostre Olo- mucensis et ipsorum homines in villa Ratays parte ex altera, super paludibus et pascuis, inter ipsas villas Ratays et Tessieticz iacentibus, ac recepcione pecorum et vulneracione quorundam hominum de Ratays, necnon super dampnis et iniuriis premissorum occasione perceptis et illatis orta fuerat materia questionis, ipsi abbas et conventus monasterii Gradi- censis suo et suorum hominum in Tessieticz nomine in religiosum fratrem dominum Petrum Lyskam, eiusdem monasterii professum, ac dicti decanus, prepositus et capitulum ecclesie Olomucensis suo ac suorum hominum in Ratays nomine propter bonum pacis et concordie in honorabilem virum dominum Danielem eiusdem Olomucensis ecclesie archidiaconum supra- dictum tamquam in arbitros et in nos tamquam superarbitrum seu amicabiles compositores de alto et basso in et super premissis ac quolibet premissorum concorditer sub pena centum marcarum parti servanti nostram pronuncciacionem per partem eidem pronuncciacioni contravenientem solvendo dare compromiserunt, prout in compromisso super hoc confecto plenius continetur. Et licet predicti Daniel archidiaconus et frater Petrus arbitri ut supra electi et recepti in causa et causis predictis articulos, testes et probaciones dictarum parcium hinc inde receperint super premissis, tamen non valentes in unam concordare sentenciam, ipsam causam, factum et negocium cum probacionibus sic receptis ad nos tamquam super
Strana 77
77 arbitrum transmiserunt. Nos itaque Johannes episcopus predictus visis et auditis ipsarum parcium iuribus, probacionibus et allegacionibus de consilio nostrorum fidelium Christi nomine invocato pronuncciavimus, decrevimus, laudavimus et declaravimus prout presentibus nunc- ciamus, decernimus et declaramus, laudamus, arbitramur, diffinimus, volumus et mandamus: quod omnes dissensiones lites, questiones et displicencie actenus mote et ventilate inter venerabilem patrem dominum Terwardum abbatem ac conventum monasterii Gradicensis prope Olomuncz ordinis premonstratensis et ipsorum homines in villa Tessieticz predictos ex una, necnon honorabiles viros dominos Bedericum decanum, Fridricum prepositum, Danielem archidiaconum et capitulum ecclesie nostre Olomucensis et ipsorum homines in villa Ratays parte ex altera, ut prefertur, super paludibus et pascuis inter easdem villas Tessieticz et Ratays iacentibus, ac omnes iniurie, violencie et offense, dampna et dissensiones occasione premissorum inter easdem partes facte, illate et quolibet modo habite et percepte debeant esse mortue, sopite, finite, terminate et in totum extincte, ita quod nulla parcium predictarum debeat aliam occasione premissorum molestare vel offendere verbo vel facto, sed pocius una debeat aliam prosequi et promovere favore quo poterit ampliori. Item quod dicta pascua et paludes inter dictas villas Ratays et Tessieticz in utroque latere fluvii ibidem transeuntis iacencia et iacentes peramplius debeant esse ipsis incolis in Tessieticz et in Ratays hinc inde communia et communes, ita quod homines in Tessieticz usque ad villam Ratays et homines in Ratays usque ad villam Tessieticz, quo ad paseua, pecora, pecudes et animalia sua pascere poterunt et debeant libere sine cuiuslibet impedimento. Item quod Andreas et Woyslaus, fratres dicti Zahore, Slawconi jurato et Johanni judici in Ratays de violencia et iniuria eisdem illatis et ipsi judici de equo destructo satisfacere debeant infra quatuordecim dies a die nostre pronuncciacionis secundum excessus sui qualitatem. Que quidem omnia et singula in suis punctis singulis et clausulis, ut superius expressatur, pronuncciamus, decer- nimus et declaramus, laudamus et arbitramur, diffinimus, volumus ac mandamus fore et esse inviolabiliter accipienda, tenenda et observanda sub pena in compromisso, ut premittitur, expressa, in omnibus et singulis premissis nobis plenam potestatem, ipsam nostram pronunc- ciacionem, arbitrium et diffinicionem in omnibus et singulis premissis, quocies et quando necesse fuerit, interpretandi, declarandi et emendandi reservantes prout ipsam nostram pro- nuncciacionem, laudum, declaracionem et voluntatem, ut superius per nos factam, partes predicte emologarunt ac grata atque rata habuerunt, laudaverunt, probaverunt et ratifica- verunt. In quorum testimonium presentes literas cum appensione maioris sigilli nostri dedimus communitas, quibus eciam ad maiorem evidenciam subscriptos notarios fecimus se subscribere signis et nominibus suis consuetis. Actum et datum in castro nostro Meylicz feria quinta proxima ante festum beati Jacobi apostoli gloriosi anno domini millesimo, trecentesimo, septuagesimo septimo. Presentibus honorabilibus viris dominis fratre Ebirhardo lectore et fratre Ottone ordinis heremitarum sancti Augustini, Nicolao plebano in Gnehnicz capellanis nostris, magistro Erhardo de Ezzlingen bacalaureo in artibus et Johanne de Ostravia notariis nostris, Meynussio de Mlecowicz burggravio in Meylicz, Woyczichone castrensi ibidem in Meylicz et aliis quam pluribus fidedignis testibus ad premissa vocatis specialiter et rogatis.
77 arbitrum transmiserunt. Nos itaque Johannes episcopus predictus visis et auditis ipsarum parcium iuribus, probacionibus et allegacionibus de consilio nostrorum fidelium Christi nomine invocato pronuncciavimus, decrevimus, laudavimus et declaravimus prout presentibus nunc- ciamus, decernimus et declaramus, laudamus, arbitramur, diffinimus, volumus et mandamus: quod omnes dissensiones lites, questiones et displicencie actenus mote et ventilate inter venerabilem patrem dominum Terwardum abbatem ac conventum monasterii Gradicensis prope Olomuncz ordinis premonstratensis et ipsorum homines in villa Tessieticz predictos ex una, necnon honorabiles viros dominos Bedericum decanum, Fridricum prepositum, Danielem archidiaconum et capitulum ecclesie nostre Olomucensis et ipsorum homines in villa Ratays parte ex altera, ut prefertur, super paludibus et pascuis inter easdem villas Tessieticz et Ratays iacentibus, ac omnes iniurie, violencie et offense, dampna et dissensiones occasione premissorum inter easdem partes facte, illate et quolibet modo habite et percepte debeant esse mortue, sopite, finite, terminate et in totum extincte, ita quod nulla parcium predictarum debeat aliam occasione premissorum molestare vel offendere verbo vel facto, sed pocius una debeat aliam prosequi et promovere favore quo poterit ampliori. Item quod dicta pascua et paludes inter dictas villas Ratays et Tessieticz in utroque latere fluvii ibidem transeuntis iacencia et iacentes peramplius debeant esse ipsis incolis in Tessieticz et in Ratays hinc inde communia et communes, ita quod homines in Tessieticz usque ad villam Ratays et homines in Ratays usque ad villam Tessieticz, quo ad paseua, pecora, pecudes et animalia sua pascere poterunt et debeant libere sine cuiuslibet impedimento. Item quod Andreas et Woyslaus, fratres dicti Zahore, Slawconi jurato et Johanni judici in Ratays de violencia et iniuria eisdem illatis et ipsi judici de equo destructo satisfacere debeant infra quatuordecim dies a die nostre pronuncciacionis secundum excessus sui qualitatem. Que quidem omnia et singula in suis punctis singulis et clausulis, ut superius expressatur, pronuncciamus, decer- nimus et declaramus, laudamus et arbitramur, diffinimus, volumus ac mandamus fore et esse inviolabiliter accipienda, tenenda et observanda sub pena in compromisso, ut premittitur, expressa, in omnibus et singulis premissis nobis plenam potestatem, ipsam nostram pronunc- ciacionem, arbitrium et diffinicionem in omnibus et singulis premissis, quocies et quando necesse fuerit, interpretandi, declarandi et emendandi reservantes prout ipsam nostram pro- nuncciacionem, laudum, declaracionem et voluntatem, ut superius per nos factam, partes predicte emologarunt ac grata atque rata habuerunt, laudaverunt, probaverunt et ratifica- verunt. In quorum testimonium presentes literas cum appensione maioris sigilli nostri dedimus communitas, quibus eciam ad maiorem evidenciam subscriptos notarios fecimus se subscribere signis et nominibus suis consuetis. Actum et datum in castro nostro Meylicz feria quinta proxima ante festum beati Jacobi apostoli gloriosi anno domini millesimo, trecentesimo, septuagesimo septimo. Presentibus honorabilibus viris dominis fratre Ebirhardo lectore et fratre Ottone ordinis heremitarum sancti Augustini, Nicolao plebano in Gnehnicz capellanis nostris, magistro Erhardo de Ezzlingen bacalaureo in artibus et Johanne de Ostravia notariis nostris, Meynussio de Mlecowicz burggravio in Meylicz, Woyczichone castrensi ibidem in Meylicz et aliis quam pluribus fidedignis testibus ad premissa vocatis specialiter et rogatis.
Strana 78
78 Et ego Johannes quondam Conradi dicti Reichmuot de Geylnhawsen Maguntinensis diocesis publicus . . . . notarius etc. Et ego Paulus quondam Michaelis de Dobrencz clericus Olom. diocesis publicus . . . . notarius etc. (Orig. Perg. h. Sig. im mähr. Landesarchive.) 87. Johann von Křížanau bekennt, dass er vom Markgrafen Jodok die Burg Zuberstein zu Lehen erhalten habe. Dt. Brünn 24. Juli 1377. Ego Johannes de Cryzanow notum facio tenore presencium universis, quod serenissimus princeps et dominus, dominus Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie michi et heredibus meis legitimis masculini dumtaxat sexus castrum Suberstein cum ipsa latitudine montis, in quo ipsum castrum erectum et constructum stare cognoscitur, quam latitudinem in circumferencia per gyrum taliter declaravit: videlicet incipiendo a campo Ogerii transeundo per directam viam, quam fecit nobilis vir Paulus de Rassowicz, usque ad campos ville Pywo- nicz, et ab illo loco incipiunt prata, que vadunt usque ad publicam viam, qua transitur de Bistrzicz et ab eadem villa per directum transeundo usque ad prefatos campos Ogerii et de illis campis iterum ad viam prefati Pauli et cum villis Pywonicz, Winczyerziz, Lessonovicze, Sczepanow et Coruzne, in quibus viginti marce grossorum denariorum pragensium moravici pagamenti certi census annui ostense et deputate sunt, in verum atque perpetuum feudum dedit, contulit, concessit et donavit cum omnibus juribus, jurisdiccionibus, prout in literis prefati principis domini marchionis nobis datis desuper plenius continetur. Tali conditione adicta, quod supradictum castrum Suberstein contra omnes emulos prefati domini marchionis, heredum et successorum suorum marchionum et dominorum Moravie, cujuscunque pre- eminencie, status sive condicionis fuerint et universaliter contra quemlibet hominem ipsis apertum esse et in omnibus necessitatibus sibi et suis liber prefati castri introitus dari debeat et cum eodem ipsis parere atque servire, quandocunque et quotiescunque ipsi domino mar- chioni, heredibus et successoribus suis necesse fuerit seu hoc postulabunt, contradictione qualibet procul mota, ita tamen, quod quandocunque se talis casus obtulerit, prefatum prin- cipem dominum marchionem aut suos castrum Suberstein supradictum introire, illud sine meo et heredum meorum prefatorum fieri debebit periculo atque dampno. Etiam eo, quod sepedictus princeps dominus marchio michi et heredibus meis, ut premittitur, castrum Suber- stein cum censu ipso, superius expressato, dare decrevit, ego vice versa supposui in feudum ipsi domino marchioni, heredibus et succesoribus suis marchionibus et dominis Moravie certi census annui viginti marcas grossorum denariorum pragensium moravici pagamenti, quas ostendi et deputavi in bonis subscriptis videlicet in opido Crzyzanow super porcione mea olim hereditaria, quam ibidem habere dinoscor, decem marcas grossorum denariorum pra- gensium moravici pagamenti et viginti quinque grossos; in villa Ratkow in porcione mea
78 Et ego Johannes quondam Conradi dicti Reichmuot de Geylnhawsen Maguntinensis diocesis publicus . . . . notarius etc. Et ego Paulus quondam Michaelis de Dobrencz clericus Olom. diocesis publicus . . . . notarius etc. (Orig. Perg. h. Sig. im mähr. Landesarchive.) 87. Johann von Křížanau bekennt, dass er vom Markgrafen Jodok die Burg Zuberstein zu Lehen erhalten habe. Dt. Brünn 24. Juli 1377. Ego Johannes de Cryzanow notum facio tenore presencium universis, quod serenissimus princeps et dominus, dominus Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie michi et heredibus meis legitimis masculini dumtaxat sexus castrum Suberstein cum ipsa latitudine montis, in quo ipsum castrum erectum et constructum stare cognoscitur, quam latitudinem in circumferencia per gyrum taliter declaravit: videlicet incipiendo a campo Ogerii transeundo per directam viam, quam fecit nobilis vir Paulus de Rassowicz, usque ad campos ville Pywo- nicz, et ab illo loco incipiunt prata, que vadunt usque ad publicam viam, qua transitur de Bistrzicz et ab eadem villa per directum transeundo usque ad prefatos campos Ogerii et de illis campis iterum ad viam prefati Pauli et cum villis Pywonicz, Winczyerziz, Lessonovicze, Sczepanow et Coruzne, in quibus viginti marce grossorum denariorum pragensium moravici pagamenti certi census annui ostense et deputate sunt, in verum atque perpetuum feudum dedit, contulit, concessit et donavit cum omnibus juribus, jurisdiccionibus, prout in literis prefati principis domini marchionis nobis datis desuper plenius continetur. Tali conditione adicta, quod supradictum castrum Suberstein contra omnes emulos prefati domini marchionis, heredum et successorum suorum marchionum et dominorum Moravie, cujuscunque pre- eminencie, status sive condicionis fuerint et universaliter contra quemlibet hominem ipsis apertum esse et in omnibus necessitatibus sibi et suis liber prefati castri introitus dari debeat et cum eodem ipsis parere atque servire, quandocunque et quotiescunque ipsi domino mar- chioni, heredibus et successoribus suis necesse fuerit seu hoc postulabunt, contradictione qualibet procul mota, ita tamen, quod quandocunque se talis casus obtulerit, prefatum prin- cipem dominum marchionem aut suos castrum Suberstein supradictum introire, illud sine meo et heredum meorum prefatorum fieri debebit periculo atque dampno. Etiam eo, quod sepedictus princeps dominus marchio michi et heredibus meis, ut premittitur, castrum Suber- stein cum censu ipso, superius expressato, dare decrevit, ego vice versa supposui in feudum ipsi domino marchioni, heredibus et succesoribus suis marchionibus et dominis Moravie certi census annui viginti marcas grossorum denariorum pragensium moravici pagamenti, quas ostendi et deputavi in bonis subscriptis videlicet in opido Crzyzanow super porcione mea olim hereditaria, quam ibidem habere dinoscor, decem marcas grossorum denariorum pra- gensium moravici pagamenti et viginti quinque grossos; in villa Ratkow in porcione mea
Strana 79
79 sex marcas cum dimidia et quatuor grossos; in villa Bor duas marcas tres fertones et septem grossos et in villa Lhotycz duodecim grossos de medio laneo, in quibus easdem ostendi pecunias, in feudum perpetuum suscepi a prefato domino marchione per reassump- cionem birreti, prout desuper ab eo literas habere dinoscor continencie clarioris sic, quod ammodo in antea quadraginta marce grossorum et pagamenti supradictorum ad prefatum castrum Suberstein spectare et pertinere debeant perpetuis temporibus affuturis. Etiam pro- mitto pro me et heredibus meis supradictis presentibus bona et sincera fide, quod virtute donacionis, collacionis, concessionis et largicionis, quibus me et prefatos heredes meos sepe- dictus princeps dominus marchio generoso zelo respexit et curavit, respicere ad omnem sibi, heredibus et successoribus suis marchionibus et dominis Moravie incumbentem necessi- tatem, tamquam vasalli et prout feudales ex debito tenentur, officio servire debeamus fideliter, quandocunque et quotiescunque ipsorum postulabit necessitas juxta qualitatem atque valorem supradictorum bonorum atque census quadraginta marcarum prefatarum se extendencium, astricti esse debebimus et cum eodem servicio efficaciter obedire. Ut omnia suprascripta majoris roboris firmamentum obtineant, sigillum meum presentibus appendi et supplicavi cum instancia nobiles viros dominos Johannem seniorem de Mezyrzicz, Petrum Hecht de Rossicz et Wznatham fratrem meum, qui inclinati precibus meis sigilla sua presenti curaverunt appendere litere in testimonium omnium premissorum. Datum Brune anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo septimo in vigilia sancti Jacobi apostoli. (Orig. Perg. 2 das Wappen der Lomnitze enthaltende h. Sig. im Pernsteiner Archiv.) 88. Beneš von Opatovic verkauft sein Besitzthum daselbst dem Jakob von Opatovic. Dt. Opatovic 27. Juli 1377. Noverint universi et singuli presentes literas inspecturi me Benesschium de Oppatowicz animo prius bene deliberato atque maturo amicorum meorum consilio bona mea vendidisse, videlicet quintam dimidiam marcam annui census ibidem in Oppatowicz ac eciam septem quartalia et tres curticulas et in quarta curticula quatuor grossos et IIII°r denarios annui census et partem collacionis ecclesie ad me spectantem et in villa Smolna quartum dimidium laneum cum omnibus juribus, usibus, usifructibus, pascuis, aquis plenoque dominio rite vendidi, emptoribus meis trado et resigno pro triginta marcis grossorum denariorum pragensium moravici numeri et pagamenti, LXIIII°r grossos pro qualibet earum computando, ad veram hereditatem prout ego a paterna devolucione tenui et possedi tempore ex antiquo, discreto viro Jacobo de Opatowicz et suis heredibus necnon ipsius legittimis successoribus ipsa bona habenda, tenenda, regenda, utifruenda, vendenda tamquam rem propriam. Si vero quispiam predicta bona meorum debitorum causa impeteret, extunc ego Benesschius promitto firmiter et sincera fide eadem bona exbrigare et libertare iuxta terre Moravie consuetudinem; tali tamen condicione, si conthoralem meam Obgyesdam prius quam me Beneschium ab hoc
79 sex marcas cum dimidia et quatuor grossos; in villa Bor duas marcas tres fertones et septem grossos et in villa Lhotycz duodecim grossos de medio laneo, in quibus easdem ostendi pecunias, in feudum perpetuum suscepi a prefato domino marchione per reassump- cionem birreti, prout desuper ab eo literas habere dinoscor continencie clarioris sic, quod ammodo in antea quadraginta marce grossorum et pagamenti supradictorum ad prefatum castrum Suberstein spectare et pertinere debeant perpetuis temporibus affuturis. Etiam pro- mitto pro me et heredibus meis supradictis presentibus bona et sincera fide, quod virtute donacionis, collacionis, concessionis et largicionis, quibus me et prefatos heredes meos sepe- dictus princeps dominus marchio generoso zelo respexit et curavit, respicere ad omnem sibi, heredibus et successoribus suis marchionibus et dominis Moravie incumbentem necessi- tatem, tamquam vasalli et prout feudales ex debito tenentur, officio servire debeamus fideliter, quandocunque et quotiescunque ipsorum postulabit necessitas juxta qualitatem atque valorem supradictorum bonorum atque census quadraginta marcarum prefatarum se extendencium, astricti esse debebimus et cum eodem servicio efficaciter obedire. Ut omnia suprascripta majoris roboris firmamentum obtineant, sigillum meum presentibus appendi et supplicavi cum instancia nobiles viros dominos Johannem seniorem de Mezyrzicz, Petrum Hecht de Rossicz et Wznatham fratrem meum, qui inclinati precibus meis sigilla sua presenti curaverunt appendere litere in testimonium omnium premissorum. Datum Brune anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo septimo in vigilia sancti Jacobi apostoli. (Orig. Perg. 2 das Wappen der Lomnitze enthaltende h. Sig. im Pernsteiner Archiv.) 88. Beneš von Opatovic verkauft sein Besitzthum daselbst dem Jakob von Opatovic. Dt. Opatovic 27. Juli 1377. Noverint universi et singuli presentes literas inspecturi me Benesschium de Oppatowicz animo prius bene deliberato atque maturo amicorum meorum consilio bona mea vendidisse, videlicet quintam dimidiam marcam annui census ibidem in Oppatowicz ac eciam septem quartalia et tres curticulas et in quarta curticula quatuor grossos et IIII°r denarios annui census et partem collacionis ecclesie ad me spectantem et in villa Smolna quartum dimidium laneum cum omnibus juribus, usibus, usifructibus, pascuis, aquis plenoque dominio rite vendidi, emptoribus meis trado et resigno pro triginta marcis grossorum denariorum pragensium moravici numeri et pagamenti, LXIIII°r grossos pro qualibet earum computando, ad veram hereditatem prout ego a paterna devolucione tenui et possedi tempore ex antiquo, discreto viro Jacobo de Opatowicz et suis heredibus necnon ipsius legittimis successoribus ipsa bona habenda, tenenda, regenda, utifruenda, vendenda tamquam rem propriam. Si vero quispiam predicta bona meorum debitorum causa impeteret, extunc ego Benesschius promitto firmiter et sincera fide eadem bona exbrigare et libertare iuxta terre Moravie consuetudinem; tali tamen condicione, si conthoralem meam Obgyesdam prius quam me Beneschium ab hoc
Strana 80
80 seculo migrare contingeret, tunc promitto bona fide mea absque omni fraudis dolo prefatam hereditatem sive bona meis prenotatis emptoribus in primo dominorum terre colloquio Olomucii celebraturo, si registrum provincie patuerit, propriis meis laboribus intytulare seu intabulare ad veram hereditatem, prout jus est terre Moravie. Nos vero Budko de Borotyn, Bohuslaus de Laskow, Fridricus de Opatowicz, Dyewa de Chekyn, Wlczko de Opatowicz, Nicolaus de Crudichrom huius rei in testimonium testes ad hoc specialiter rogati et petiti sigilla nostra una cum sigillo predicti Benesschii duximus appendenda. Datum Opatowicz anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo septimo secunda feria post diem beati Jacobi apostoli gloriosi. (Orig. Perg. 7 h. Sig., die zwei letzten abgerissen, im Olm. Kapitelarchive.) 89. Albert Bischof von Leitomyšl incorporirt die Pfarre in Landskron dem dortigen Augustinerstifte. Dt. Leitomyšl 14. August 1377. In nomine sancte et individue trinitatis amen. Albertus dei gracia Luthomislensis episcopus ad perpetuam rei memoriam universis, ad quos presentes pervenerint, salutem in eo, qui est omnium vera salus. Etsi loca singula divini cultui mancipata ex incumbenti nobis cura pastoralis officii benigno favore prosequi teneamur, illis tamen amplior debetur pietas, quos cultus religionis exornat et commendat vocabulum sanctitatis. Sane honorabiles et religiosi viri domini Henricus prepositus et conventus canonicorum regularium ordinis sancti Augustini monasterii in Lanczkrona nostre diocesis coram nobis proponere curarunt, quod licet reverendissimus in Christo pater dominus Petrus archiepiscopus Magdeburgensis, noster amicus carissimus salutari ductus consilio ex devocione speciali cordi suo divinitus illapsa ipsum monasterium fundaverit, errexerit et exstruxerit opere sumptuoso ad divini cultus augmentum pro inhabitacione perpetua dictorum canonicorum et in remedium anime sue, progenitorum, fratrum, sororum et omnium fidelium animarum, quarum curam gessil et gerit, de bonis a deo sibi collatis competenter dotaverit et tamen de facultatibus eisdem tam canonici quam alie persone monasterii eiusdem in simplicitate cordis altissimo famulantes in victualibus et amictualibus non possint commode sustentari et ex eo horas canonicas et alia divina officia in laudem dei omnipotentis non possunt depromere cum celebritate consueta et sic divinus cultus in eadem plurimum minuitur et notabiliter demolitur, propterque nobis humiliter et cum debita instancia suplicarunt una cum prefato domino Petro fundatore, qua- tenus ad succurendum inopie et defectui supradictis, ad augmentum cultus divini ecclesiam parochialem sancte Marie in Lanczkrona cum omnibus pertinenciis suis et que predicto monasterio ipsorum est quasi contigua et valde propinqua, cuius collacio, provisio et alia quevis disposicio ad nos jure ordinario pertinere dinoscitur, prenominato monasterio ipsorum in Lanczkrona incorporare, unire et annectare dignaremur. Nos igitur, qui ex debito pasto- ralis iniuncti nobis officii dampnis et periculis ecclesiarum nobis subditarum tenemur occurrere,
80 seculo migrare contingeret, tunc promitto bona fide mea absque omni fraudis dolo prefatam hereditatem sive bona meis prenotatis emptoribus in primo dominorum terre colloquio Olomucii celebraturo, si registrum provincie patuerit, propriis meis laboribus intytulare seu intabulare ad veram hereditatem, prout jus est terre Moravie. Nos vero Budko de Borotyn, Bohuslaus de Laskow, Fridricus de Opatowicz, Dyewa de Chekyn, Wlczko de Opatowicz, Nicolaus de Crudichrom huius rei in testimonium testes ad hoc specialiter rogati et petiti sigilla nostra una cum sigillo predicti Benesschii duximus appendenda. Datum Opatowicz anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo septimo secunda feria post diem beati Jacobi apostoli gloriosi. (Orig. Perg. 7 h. Sig., die zwei letzten abgerissen, im Olm. Kapitelarchive.) 89. Albert Bischof von Leitomyšl incorporirt die Pfarre in Landskron dem dortigen Augustinerstifte. Dt. Leitomyšl 14. August 1377. In nomine sancte et individue trinitatis amen. Albertus dei gracia Luthomislensis episcopus ad perpetuam rei memoriam universis, ad quos presentes pervenerint, salutem in eo, qui est omnium vera salus. Etsi loca singula divini cultui mancipata ex incumbenti nobis cura pastoralis officii benigno favore prosequi teneamur, illis tamen amplior debetur pietas, quos cultus religionis exornat et commendat vocabulum sanctitatis. Sane honorabiles et religiosi viri domini Henricus prepositus et conventus canonicorum regularium ordinis sancti Augustini monasterii in Lanczkrona nostre diocesis coram nobis proponere curarunt, quod licet reverendissimus in Christo pater dominus Petrus archiepiscopus Magdeburgensis, noster amicus carissimus salutari ductus consilio ex devocione speciali cordi suo divinitus illapsa ipsum monasterium fundaverit, errexerit et exstruxerit opere sumptuoso ad divini cultus augmentum pro inhabitacione perpetua dictorum canonicorum et in remedium anime sue, progenitorum, fratrum, sororum et omnium fidelium animarum, quarum curam gessil et gerit, de bonis a deo sibi collatis competenter dotaverit et tamen de facultatibus eisdem tam canonici quam alie persone monasterii eiusdem in simplicitate cordis altissimo famulantes in victualibus et amictualibus non possint commode sustentari et ex eo horas canonicas et alia divina officia in laudem dei omnipotentis non possunt depromere cum celebritate consueta et sic divinus cultus in eadem plurimum minuitur et notabiliter demolitur, propterque nobis humiliter et cum debita instancia suplicarunt una cum prefato domino Petro fundatore, qua- tenus ad succurendum inopie et defectui supradictis, ad augmentum cultus divini ecclesiam parochialem sancte Marie in Lanczkrona cum omnibus pertinenciis suis et que predicto monasterio ipsorum est quasi contigua et valde propinqua, cuius collacio, provisio et alia quevis disposicio ad nos jure ordinario pertinere dinoscitur, prenominato monasterio ipsorum in Lanczkrona incorporare, unire et annectare dignaremur. Nos igitur, qui ex debito pasto- ralis iniuncti nobis officii dampnis et periculis ecclesiarum nobis subditarum tenemur occurrere,
Strana 81
81 ne possit in eis divinus cultus et disciplina ordinis impediri, diligenti ante omnia inquisicione premissa et legitima probacione recepta certe fuimus cercius informati, premissa coram nobis proposita vera esse et ob hoc supplicacionem ipsorum ex premissis et aliis racionabilibus causis animum nostrum moventibus non solum racionabilem et utilem sed et necessariam arbitrantes, habito super his cum honorabilibus viris fratribus nostris et capitulo ecclesie nostre Luthomislensis diligentibus et sepius iteratis tractatibus ceterisque solempnitatibus observatis in premissis, de predictorum fratrum nostrorum expresso consensu ad laudem et gloriam dei omnipotentis et ob reverenciam beatissime virginis Marie matris eius, patrone prenominate ecclesie parochialis in Lanczkrona tociusque curie celestis ad augmentum cultus divini, supradictam ecclesiam parochialem in Lanczkrona cum omnibus juribus, libertatibus et pertinenciis suis universis tam presentibus quam futuris prenominato monasterio canoni- corum regularium in Lanczkrona meliori modo et forma, quibus possumus, annectimus, appropriamus, incorporamus, unimus et unione perpetua coniungimus ipsamque ecclesiam parochialem in Lanczkrona et jus et proprietatem monasterii sepedicti transferimus et totum jus ipsius ecclesie in quacunque jurisdiccione, honore, libertate consistant, in monasterium ipsum transfundimus et esse volumus presentis scripti annotacione transfusam juribus lega- torum, nuncciorum domini pape et sancte sedis apostolice nostris et successorum nostrorum, qui pro tempore fuerint, et aliorum omnium, quorum interest et intererit quomolibet (sic) in futurum ad utramque legem in omnibus et per omnia semper salvis omnibus et singulis per incorporacionem, appropriacionem et unionem nostras presentes nullum preiudicium volumus granare. Ita tamen, quod cedente aut decedente Andrea rectore ipsius ecclesie, (qui) nunc est, liceat prenominatis Henrico preposito et conventui monasterii in Lanczkrona, qui nunc sunt et successoribus ipsorum, qui erant (sic) pro tempore, corporalem possessionem et tenutam eiusdem parochialis ecclesie in Lanczkrona jurium et pertinenciarum omnium et singulorum presencium et futurorum apprehendere virtute presencium et in perpetuum retinere. Sed quam primum supra descripti Henricus prepositus et conventus monasterii in Lanczkrona aut ipsorum successores, qui erunt pro tempore, ecclesie parochialis sancte Marie in Lancz- krona sepedicte possessionem et tenutam pacifice obtinebunt fuerint (?) cum effectu, extunc Henricus prepositus, qui nunc est, et successores ipsius, qui erunt perempte pro tempore et nobis et successoribus nostris, qui erunt pro tempore, curam animarum plebis et parochie dicte parochialis ecclesie in Lanczkrona, quocienscunque eam vacare contingerit, teneantur recipere. Acta sunt hec presentibus honorabilibus viris dominis Nicolao de Gyczin curie nostre officiali Magdeburgensis, Wenceslao Pragensis, Artlebo Olomucensis et Wenceslao Ratisponensis ecclesiarum canonicis familiaribus et aliis quam pluribus fidedignis presencium et sub appensione sigillorum nostrorum testimonio literarum. Actum et datum Luthomisl anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo septimo in vigilia assumpcionis virginis benedicte Marie, que fuit quarta decima dies mensis Augusti. Nos igitur Dluhomilus prior, Johannes custos, Johannes cantor, Andreas scolasticus, totumque capitulum Luthomislensis ecclesie notum facimus universis presentes literas inspec- turis, quod attendentes reverendissimi in Christo patris Petri archiepiscopus (sic) Magde- 11
81 ne possit in eis divinus cultus et disciplina ordinis impediri, diligenti ante omnia inquisicione premissa et legitima probacione recepta certe fuimus cercius informati, premissa coram nobis proposita vera esse et ob hoc supplicacionem ipsorum ex premissis et aliis racionabilibus causis animum nostrum moventibus non solum racionabilem et utilem sed et necessariam arbitrantes, habito super his cum honorabilibus viris fratribus nostris et capitulo ecclesie nostre Luthomislensis diligentibus et sepius iteratis tractatibus ceterisque solempnitatibus observatis in premissis, de predictorum fratrum nostrorum expresso consensu ad laudem et gloriam dei omnipotentis et ob reverenciam beatissime virginis Marie matris eius, patrone prenominate ecclesie parochialis in Lanczkrona tociusque curie celestis ad augmentum cultus divini, supradictam ecclesiam parochialem in Lanczkrona cum omnibus juribus, libertatibus et pertinenciis suis universis tam presentibus quam futuris prenominato monasterio canoni- corum regularium in Lanczkrona meliori modo et forma, quibus possumus, annectimus, appropriamus, incorporamus, unimus et unione perpetua coniungimus ipsamque ecclesiam parochialem in Lanczkrona et jus et proprietatem monasterii sepedicti transferimus et totum jus ipsius ecclesie in quacunque jurisdiccione, honore, libertate consistant, in monasterium ipsum transfundimus et esse volumus presentis scripti annotacione transfusam juribus lega- torum, nuncciorum domini pape et sancte sedis apostolice nostris et successorum nostrorum, qui pro tempore fuerint, et aliorum omnium, quorum interest et intererit quomolibet (sic) in futurum ad utramque legem in omnibus et per omnia semper salvis omnibus et singulis per incorporacionem, appropriacionem et unionem nostras presentes nullum preiudicium volumus granare. Ita tamen, quod cedente aut decedente Andrea rectore ipsius ecclesie, (qui) nunc est, liceat prenominatis Henrico preposito et conventui monasterii in Lanczkrona, qui nunc sunt et successoribus ipsorum, qui erant (sic) pro tempore, corporalem possessionem et tenutam eiusdem parochialis ecclesie in Lanczkrona jurium et pertinenciarum omnium et singulorum presencium et futurorum apprehendere virtute presencium et in perpetuum retinere. Sed quam primum supra descripti Henricus prepositus et conventus monasterii in Lanczkrona aut ipsorum successores, qui erunt pro tempore, ecclesie parochialis sancte Marie in Lancz- krona sepedicte possessionem et tenutam pacifice obtinebunt fuerint (?) cum effectu, extunc Henricus prepositus, qui nunc est, et successores ipsius, qui erunt perempte pro tempore et nobis et successoribus nostris, qui erunt pro tempore, curam animarum plebis et parochie dicte parochialis ecclesie in Lanczkrona, quocienscunque eam vacare contingerit, teneantur recipere. Acta sunt hec presentibus honorabilibus viris dominis Nicolao de Gyczin curie nostre officiali Magdeburgensis, Wenceslao Pragensis, Artlebo Olomucensis et Wenceslao Ratisponensis ecclesiarum canonicis familiaribus et aliis quam pluribus fidedignis presencium et sub appensione sigillorum nostrorum testimonio literarum. Actum et datum Luthomisl anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo septimo in vigilia assumpcionis virginis benedicte Marie, que fuit quarta decima dies mensis Augusti. Nos igitur Dluhomilus prior, Johannes custos, Johannes cantor, Andreas scolasticus, totumque capitulum Luthomislensis ecclesie notum facimus universis presentes literas inspec- turis, quod attendentes reverendissimi in Christo patris Petri archiepiscopus (sic) Magde- 11
Strana 82
82 burgensis fundator (sic), Henrici prepositi tociusque conventus monasterii canonicorum regularium in Lanczkrona Luthomislensis diocesis prenominatorum preces fore racionabiles et utiles et augmendum (sic) divini cultus . . . . .*) notorie et considerantes precipue reverendissimum in Christo patrem dominum nostrum graciosum Albertum episcopum Lutho- mislensem divina racione incorporacionem, appropriacionem et unionem premissas fecisse animo deliberato nobis ob hoc ad commune capitulum sono campane, ut moris est, pluries congregatis, supradictis incorporacionem (sic), appropriacioni et unioni parochialis ecclesie sancte Marie in Lanczkrona fructuum et pertinenciarum omnium et singulorum et quorumlibet ab eis dependencium et connexorum eisdem sub omni modo et forma in omnibus eciam sentenciis, punctis, clausulis prout hec omnia in literis antedicti domini nostri Luthomislensis episcopi expressius distinquntur, unanimiter et capitulariter nemine discrepante vigore pre- sencium volumine consentimus. In cuius rei testimonium capitulare nostrum sigillum presentibus est appensum. Datum actum in loco capituli Luthomislensis anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo septimo die XI. mensis Septembris, indiccione XV. (Orig. Perg. 2 h. Sig. im mähr. Land. Archive.) 90. Markgraf Jodok gestattet dem Priester Heinrich von Tassau, einen Zinslahn oder eine Mark jährlichen Zinses für die Olmützer Kirche zu kaufen. Dt. Brünn 31. August 1377. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie honorabili viro domino Hinczoni de Thassow clerico olomucensis diocesis salutem. Devote dilecte. Quia preces ipsas, que nobis pro parte tua oblate sunt, exaudire decrevimus et presentibus exaudimus, indulgentes tibi et eciam illi, cui hoc nomine et vice tuis comiseris exequendum, quod in nostri mar- chionatus dominio unum laneum censualem vel unam marcam perpetui census annui pro ecclesia Olomucensi possitis et valeatis sine impedimento quolibet comparare. Presencium sub appenso nostro sigillo testimonio literarum. Datum Brunne anno domini millesimo tre- centesimo septuagesimo septimo feria secunda proxima ante sancti Egidii festum. (Aus dem Codex II. fol. 83 im Olmützer Kapitelarchive.) 91. 11. Septbr. 1377. Das Leitomyšler Kapitel gibt seine Einwilligung, dass die Pfarrkirche in Landskron dem Augustiner�Chorherrnstifte daselbst inkorporirt werde. (Vide die Schlussklausel in Nr. 89.) *) Wegen Lacune unlesbar.
82 burgensis fundator (sic), Henrici prepositi tociusque conventus monasterii canonicorum regularium in Lanczkrona Luthomislensis diocesis prenominatorum preces fore racionabiles et utiles et augmendum (sic) divini cultus . . . . .*) notorie et considerantes precipue reverendissimum in Christo patrem dominum nostrum graciosum Albertum episcopum Lutho- mislensem divina racione incorporacionem, appropriacionem et unionem premissas fecisse animo deliberato nobis ob hoc ad commune capitulum sono campane, ut moris est, pluries congregatis, supradictis incorporacionem (sic), appropriacioni et unioni parochialis ecclesie sancte Marie in Lanczkrona fructuum et pertinenciarum omnium et singulorum et quorumlibet ab eis dependencium et connexorum eisdem sub omni modo et forma in omnibus eciam sentenciis, punctis, clausulis prout hec omnia in literis antedicti domini nostri Luthomislensis episcopi expressius distinquntur, unanimiter et capitulariter nemine discrepante vigore pre- sencium volumine consentimus. In cuius rei testimonium capitulare nostrum sigillum presentibus est appensum. Datum actum in loco capituli Luthomislensis anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo septimo die XI. mensis Septembris, indiccione XV. (Orig. Perg. 2 h. Sig. im mähr. Land. Archive.) 90. Markgraf Jodok gestattet dem Priester Heinrich von Tassau, einen Zinslahn oder eine Mark jährlichen Zinses für die Olmützer Kirche zu kaufen. Dt. Brünn 31. August 1377. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie honorabili viro domino Hinczoni de Thassow clerico olomucensis diocesis salutem. Devote dilecte. Quia preces ipsas, que nobis pro parte tua oblate sunt, exaudire decrevimus et presentibus exaudimus, indulgentes tibi et eciam illi, cui hoc nomine et vice tuis comiseris exequendum, quod in nostri mar- chionatus dominio unum laneum censualem vel unam marcam perpetui census annui pro ecclesia Olomucensi possitis et valeatis sine impedimento quolibet comparare. Presencium sub appenso nostro sigillo testimonio literarum. Datum Brunne anno domini millesimo tre- centesimo septuagesimo septimo feria secunda proxima ante sancti Egidii festum. (Aus dem Codex II. fol. 83 im Olmützer Kapitelarchive.) 91. 11. Septbr. 1377. Das Leitomyšler Kapitel gibt seine Einwilligung, dass die Pfarrkirche in Landskron dem Augustiner�Chorherrnstifte daselbst inkorporirt werde. (Vide die Schlussklausel in Nr. 89.) *) Wegen Lacune unlesbar.
Strana 83
83 92. K. Wenzel IV. verpfändet die Landvogtei Elsass seinem Vetter Wenzel von Luxemburg um 30.000 Nürnberger Goldgulden. Dt. Bürglitz 14. Septbr. 1377. Wir Wenczlaw von gots gnaden romischer kunig zu allen zeiten merer des reichs und kunig zu Behem bekennen und tun kont offenlich mit diesem brief allen den, die in sehen odir hoeren lesen, das wir mit wolbedachtem mute, rechter wissen und kuniglicher macht empfolhen, vorsetzet und vorpfendet haben, empfelhen und vorpfenden mit krafft ditz briefes dem hochgebornen.. Wentzlawen hertzoge zu Luttemburg, zu Lymburg und zu Brabant unserm lieben vetter und fursten und seinen erben hertzogen zu Luttemburg alleine unsre und des reichs lantfogtey im Elzasse mit allen und jerlichen iren nutzen, renten, gulten, zinsen, rechten, gerichten, anvellen, anlehen, an gutern, angescheide furstlichen lehen und ampten zu bestellen und zu besetzen so dicke sich das geburt, mit clostern und der- selbe clostern fogteyen vorweisunge und nutze und allen andern iren zugehorungen geistliche und wernltliche, wye man die gewonliche pfliget zu nemen, die zu derselben lantfogtey zu Elsasse zugehoren, nichtes ausgenomen, zu wenden und zu keren zu allen iren frommen und nutzen vor drysick tausent gulden Nuremberger werunge gut von golde und swere von gewichte, die der egenannte hertzog Wentzlawe mit gereyten gelte uns und dem reiche geleget hat und domite wir dieselbe lantfogtey von dem hochgebornen Stephan dem jongern, Otten seinen vettern und Fryderichen desselben Stepfans bruder, pfaltzgrafen bey Rein und hertzogen in Beyern unsern lieben Oheim gelediget und geloset haben, als das alles gentz- lichen in unsers herren und vaters des romischen keysers briefen, die er dem obgenannten unserm vettern hertzogen Wentzlawen doruber geben hat, begriffen ist. Dorumb gelowen wir vur uns und unsre nachkomen and em reiche romischer keyser und kunig, das wir den egenannten hertzogen Wenczlawen und sinen erben hertzogen zu Luczemburg an der egenanten lantfogtey und allen und yclichen zugehorungen, als dovor begriffen ist, nicht irren, dringen odir hindern sullen noch wollen noch die niemanden anders empfelhen odir die sust von in empfremden in dheineweis an alles geverde, es sey denne, das wir oder unsre nachkommen an dem reiche romischen keyser odir kunige denselben hertzogen Wenczlawen odir sinen erben hertzogen zu Luttemburg frey, ledig, los und aller sache unbekumert in sulche ire slosse odir stete, do sie der betzalunge sicher sein und der gebruchen mugen, an allez geverde betzalt, vorrichtet, vorgolden und geantwortet haben die obgenannten drysick tausent gulden Nuremberger werunge und ouch dorzu einleff tausent marck silbers und vunfftzehen tausent schilde, do fur dem egenannten hertzog Wentzlawen und seinen erben vormals vorsetzet und vorpfendet sein, unser und des reichs haws und stat Keisersberg und die stette Munster und Duringheim mit iren zubehorungen nach laute und anweissunge sulcher briefe, die doruber sint gegeben, also das das wir und unsre nachkomen an dem reiche romische keiser und kunige die egenannte lantvogtey zu Elsassen mit allen iren zugehorunge, als dovor begriffen ist, und auch die obgenannte ander pfantschafft Keyserberg stat und 11*
83 92. K. Wenzel IV. verpfändet die Landvogtei Elsass seinem Vetter Wenzel von Luxemburg um 30.000 Nürnberger Goldgulden. Dt. Bürglitz 14. Septbr. 1377. Wir Wenczlaw von gots gnaden romischer kunig zu allen zeiten merer des reichs und kunig zu Behem bekennen und tun kont offenlich mit diesem brief allen den, die in sehen odir hoeren lesen, das wir mit wolbedachtem mute, rechter wissen und kuniglicher macht empfolhen, vorsetzet und vorpfendet haben, empfelhen und vorpfenden mit krafft ditz briefes dem hochgebornen.. Wentzlawen hertzoge zu Luttemburg, zu Lymburg und zu Brabant unserm lieben vetter und fursten und seinen erben hertzogen zu Luttemburg alleine unsre und des reichs lantfogtey im Elzasse mit allen und jerlichen iren nutzen, renten, gulten, zinsen, rechten, gerichten, anvellen, anlehen, an gutern, angescheide furstlichen lehen und ampten zu bestellen und zu besetzen so dicke sich das geburt, mit clostern und der- selbe clostern fogteyen vorweisunge und nutze und allen andern iren zugehorungen geistliche und wernltliche, wye man die gewonliche pfliget zu nemen, die zu derselben lantfogtey zu Elsasse zugehoren, nichtes ausgenomen, zu wenden und zu keren zu allen iren frommen und nutzen vor drysick tausent gulden Nuremberger werunge gut von golde und swere von gewichte, die der egenannte hertzog Wentzlawe mit gereyten gelte uns und dem reiche geleget hat und domite wir dieselbe lantfogtey von dem hochgebornen Stephan dem jongern, Otten seinen vettern und Fryderichen desselben Stepfans bruder, pfaltzgrafen bey Rein und hertzogen in Beyern unsern lieben Oheim gelediget und geloset haben, als das alles gentz- lichen in unsers herren und vaters des romischen keysers briefen, die er dem obgenannten unserm vettern hertzogen Wentzlawen doruber geben hat, begriffen ist. Dorumb gelowen wir vur uns und unsre nachkomen and em reiche romischer keyser und kunig, das wir den egenannten hertzogen Wenczlawen und sinen erben hertzogen zu Luczemburg an der egenanten lantfogtey und allen und yclichen zugehorungen, als dovor begriffen ist, nicht irren, dringen odir hindern sullen noch wollen noch die niemanden anders empfelhen odir die sust von in empfremden in dheineweis an alles geverde, es sey denne, das wir oder unsre nachkommen an dem reiche romischen keyser odir kunige denselben hertzogen Wenczlawen odir sinen erben hertzogen zu Luttemburg frey, ledig, los und aller sache unbekumert in sulche ire slosse odir stete, do sie der betzalunge sicher sein und der gebruchen mugen, an allez geverde betzalt, vorrichtet, vorgolden und geantwortet haben die obgenannten drysick tausent gulden Nuremberger werunge und ouch dorzu einleff tausent marck silbers und vunfftzehen tausent schilde, do fur dem egenannten hertzog Wentzlawen und seinen erben vormals vorsetzet und vorpfendet sein, unser und des reichs haws und stat Keisersberg und die stette Munster und Duringheim mit iren zubehorungen nach laute und anweissunge sulcher briefe, die doruber sint gegeben, also das das wir und unsre nachkomen an dem reiche romische keiser und kunige die egenannte lantvogtey zu Elsassen mit allen iren zugehorunge, als dovor begriffen ist, und auch die obgenannte ander pfantschafft Keyserberg stat und 11*
Strana 84
84 haws, und stette Munster und Duringheim mit iren zubehorunge gesametlich fur die egenannte summe von silber und von golde nach laute der briefe, die doruber sein gegeben, und an sulcher stette, als dovor begriffen ist, an alles geverde ungescheinden von einander ledigen und losen sullen. Und wanne sulche betzalunge, vorrichtunge und losunge von den beyden obgenannten pfantschafften geschehen und geantwortet ist, so sullen denne und nicht ee der egenannte hertzoge Wenczlaw und seine erben hertzogen zu Luttemburg der lantfogtey in Elsassen, des haws und stat Keysersberg, der stat Munster und Duringheim mit allen iren zugehorungen uns und unsern nachkomen an dem reiche, romischen keisern odir kunigen abetreten und wider in antworten gentzlichen an alles hindernisse und geverde. Waz auch die obgenannten hertzoge Wenczlawe und sine erben hertzogen zu Luttemburg der egenannten lantfogtey im Elsasse und auch der vorgenannten pfantschafft Keisersberg, Munster und Duringheim bis auff die tzeit der egenannten lozungen genissen, aufheben und einnemen wirden, das sullen sie uns und unsern nachkomen an dem reiche, romischen keisern odir kunigen nicht pflichtig sein zu tun einige rechenunge, widerkerunge odir abeslag von der hauptsummen vorgenannt, wann wir in alle sulche genisse und nutze durch getrewes dienstes willen, den der egenannt hertzog Wenczlaw unserm herren und vater und uns und dem reiche getan hat, von rechter wissen und kuniglicher macht vollkumenheit genediclich haben gegeben, quit, ledig und los gesaget haben, lassen und sagen sie der vur uns und unsre nachkomen an dem reiche romischen keisern und kunigen gentzlichen und zumal quitt, ledig und los an allerley hindernisse. Wer ouch sache, das der egenannt unser vetter hertzoge Wenczlawe zu Luttemburg sturbe und heliche dochter hinder im lasset, von seinem leibe geboren, und nicht sone, sullen und mugen wir odir unsre nachkomen an dem reiche keiser odir kunige von denselben dochtern oder von iren erben die egenannt lantfogtey zu Elsassen und irer zugehorunge, als dovor begriffen ist, odir die vorgenannt pantschafft (sic) Keysersberg, Munster und Duringheim mit derselben lantfogte (sic) zu Elsasse besampt odir besunders ledigen und losen fur sulche summe geldes an golde und an silber yclich pantschafft (sic) vorsatzet und vorschriben ist, und die sol man denne also zu losen geben an wider rede und allerley hindernisse so sicher sulche summe geldes, als dovor geschriben stet, betzalt und geantwort ist. Mit urkont ditz briefes vorsigelt mit unsrer kuniglichen Maiestat insigel. Der geben ist zum Burglins noch Cristus geburd dreutzhenhondert jair dar nah in dem siben und sybentzigisten jare an des heiligen cruces dage, als es erhaben wart, unser reiche des behemischen in dem funfftzehenden und des romischen in dem andern jare. (Inserirt in der Urkunde vom 3. Juli 1396.)
84 haws, und stette Munster und Duringheim mit iren zubehorunge gesametlich fur die egenannte summe von silber und von golde nach laute der briefe, die doruber sein gegeben, und an sulcher stette, als dovor begriffen ist, an alles geverde ungescheinden von einander ledigen und losen sullen. Und wanne sulche betzalunge, vorrichtunge und losunge von den beyden obgenannten pfantschafften geschehen und geantwortet ist, so sullen denne und nicht ee der egenannte hertzoge Wenczlaw und seine erben hertzogen zu Luttemburg der lantfogtey in Elsassen, des haws und stat Keysersberg, der stat Munster und Duringheim mit allen iren zugehorungen uns und unsern nachkomen an dem reiche, romischen keisern odir kunigen abetreten und wider in antworten gentzlichen an alles hindernisse und geverde. Waz auch die obgenannten hertzoge Wenczlawe und sine erben hertzogen zu Luttemburg der egenannten lantfogtey im Elsasse und auch der vorgenannten pfantschafft Keisersberg, Munster und Duringheim bis auff die tzeit der egenannten lozungen genissen, aufheben und einnemen wirden, das sullen sie uns und unsern nachkomen an dem reiche, romischen keisern odir kunigen nicht pflichtig sein zu tun einige rechenunge, widerkerunge odir abeslag von der hauptsummen vorgenannt, wann wir in alle sulche genisse und nutze durch getrewes dienstes willen, den der egenannt hertzog Wenczlaw unserm herren und vater und uns und dem reiche getan hat, von rechter wissen und kuniglicher macht vollkumenheit genediclich haben gegeben, quit, ledig und los gesaget haben, lassen und sagen sie der vur uns und unsre nachkomen an dem reiche romischen keisern und kunigen gentzlichen und zumal quitt, ledig und los an allerley hindernisse. Wer ouch sache, das der egenannt unser vetter hertzoge Wenczlawe zu Luttemburg sturbe und heliche dochter hinder im lasset, von seinem leibe geboren, und nicht sone, sullen und mugen wir odir unsre nachkomen an dem reiche keiser odir kunige von denselben dochtern oder von iren erben die egenannt lantfogtey zu Elsassen und irer zugehorunge, als dovor begriffen ist, odir die vorgenannt pantschafft (sic) Keysersberg, Munster und Duringheim mit derselben lantfogte (sic) zu Elsasse besampt odir besunders ledigen und losen fur sulche summe geldes an golde und an silber yclich pantschafft (sic) vorsatzet und vorschriben ist, und die sol man denne also zu losen geben an wider rede und allerley hindernisse so sicher sulche summe geldes, als dovor geschriben stet, betzalt und geantwort ist. Mit urkont ditz briefes vorsigelt mit unsrer kuniglichen Maiestat insigel. Der geben ist zum Burglins noch Cristus geburd dreutzhenhondert jair dar nah in dem siben und sybentzigisten jare an des heiligen cruces dage, als es erhaben wart, unser reiche des behemischen in dem funfftzehenden und des romischen in dem andern jare. (Inserirt in der Urkunde vom 3. Juli 1396.)
Strana 85
85 93. Statut des Olmützer Kapitels 1377 circa 30. Septbr. Anno dom. MCCCLXXVII in capitulo generali sancti Jeronimi ordinatum est, quod deinceps quicumque fuerit organista, ille debet regere capellam omnium sanctorum, quamdiu organista existit. (Aus dem Codex E. I. 40 pag. 14 im Olm. Kapitelarchive.) 94. Statut des Olmützer Kapitels 1377 circa 30. Septbr. Anno dom. 1377 in generali capitulo quod inchoari in festo s. Jeronimi per capi- tulum ordinatum est et indultum canonicis habentibus domos canonicales censuantes ecclesie, quod a dicto festo infra duos annos inmediate sequentes possent libertare et redimere ipsos domos ab huiusmodi censu reponendo tantum de pecuniis quantis ipse domus fuerunt onerate, quod si non facerent post predictum tempus ipsis amplius redimendi eas non conceditur aliqua penitus facultas. (Aus dem Codex E. I. 40 p. 107 im Olm. Kapitelarchiv.) 95. Andreas von Meziřič bekennt, vom Markgrafen Jodok die Veste Jenstein als Lehen erhalten zu haben. Dt. Trübau 22. November 1377. Ego Andreas de Mezirziecz recognosco tenore presencium universis. Quod illustris atque magnificus princeps dominus Jodocus, marchio et dominus Moravie, propter servicia mea sibi exhibita et in futurum exhibenda michi et heredibus meis legitimis, masculini sexus dumtaxat, municionem sive fortalicium Jenstein cum singulis suis pertinenciis, velud eadem bona Sezema de Castello olim habuisse et possedisse cognoscitur, de certa sua sciencia in verum feudum dedit, donavit et contulit, prout litere date desuper declarant in continencia clariores tali condicione adiecta: quod ego occasione donacionis supradicte pro ducentis marcis grossorum denariorum pragensium moravici pagamenti in supradicti domini marchionis dominio certa bona emere et comparare debeam et comparata ipsa a prefato domino mar- chione, heredibus et successoribus suis, marchionibus et dominis Moravie cum prefatis bonis Jenstein in feudum perpetuum suscipere et ea vasallagii subicere dignitati, quibus factis per prefatum dominum marchionem, ut prefertur, facta atque provisa gracia vim et vigorem habere debeat efficacem. Ego eciam, heredes et successores mei prefati de bonis Jenstein et de bonis adhuc comparandis, ut premittitur, talia supradicto domino marchioni, heredibus
85 93. Statut des Olmützer Kapitels 1377 circa 30. Septbr. Anno dom. MCCCLXXVII in capitulo generali sancti Jeronimi ordinatum est, quod deinceps quicumque fuerit organista, ille debet regere capellam omnium sanctorum, quamdiu organista existit. (Aus dem Codex E. I. 40 pag. 14 im Olm. Kapitelarchive.) 94. Statut des Olmützer Kapitels 1377 circa 30. Septbr. Anno dom. 1377 in generali capitulo quod inchoari in festo s. Jeronimi per capi- tulum ordinatum est et indultum canonicis habentibus domos canonicales censuantes ecclesie, quod a dicto festo infra duos annos inmediate sequentes possent libertare et redimere ipsos domos ab huiusmodi censu reponendo tantum de pecuniis quantis ipse domus fuerunt onerate, quod si non facerent post predictum tempus ipsis amplius redimendi eas non conceditur aliqua penitus facultas. (Aus dem Codex E. I. 40 p. 107 im Olm. Kapitelarchiv.) 95. Andreas von Meziřič bekennt, vom Markgrafen Jodok die Veste Jenstein als Lehen erhalten zu haben. Dt. Trübau 22. November 1377. Ego Andreas de Mezirziecz recognosco tenore presencium universis. Quod illustris atque magnificus princeps dominus Jodocus, marchio et dominus Moravie, propter servicia mea sibi exhibita et in futurum exhibenda michi et heredibus meis legitimis, masculini sexus dumtaxat, municionem sive fortalicium Jenstein cum singulis suis pertinenciis, velud eadem bona Sezema de Castello olim habuisse et possedisse cognoscitur, de certa sua sciencia in verum feudum dedit, donavit et contulit, prout litere date desuper declarant in continencia clariores tali condicione adiecta: quod ego occasione donacionis supradicte pro ducentis marcis grossorum denariorum pragensium moravici pagamenti in supradicti domini marchionis dominio certa bona emere et comparare debeam et comparata ipsa a prefato domino mar- chione, heredibus et successoribus suis, marchionibus et dominis Moravie cum prefatis bonis Jenstein in feudum perpetuum suscipere et ea vasallagii subicere dignitati, quibus factis per prefatum dominum marchionem, ut prefertur, facta atque provisa gracia vim et vigorem habere debeat efficacem. Ego eciam, heredes et successores mei prefati de bonis Jenstein et de bonis adhuc comparandis, ut premittitur, talia supradicto domino marchioni, heredibus
Strana 86
86 et successoribus suis, marchionibus et dominis Moravie astricti esse debemus necessitatis tempore exhibere servicia, qualia alii vasalli marchionatus Moravie consueti sunt facere et tenentur, malum ipsorum avertendo et bonum ipsorum fideliter prosequendo. Testes huius rei sunt strenui milites domini Albertus de Kauffungen et Smilo de Lestznicz, qui propter preces meas sigilla sua huic litere in testimonium appenderunt. Et ut omnia suprascripta robur firmitatis obtineant, sigillum meum presentibus duxi appendendum. Datum Tribovie anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo septimo dominica proxima ante diem sancti Clementis. (Orig. Perg. 3 h. Sig. im mähr. Landes-Archive. — Das Sigel des Smil von Lestnitz zeigt das Wappen der Kunstate.) 96. Sander, Offizial des Olmützer Bistumes, spricht die Weiden im Dorfe Ustin dem Kloster Hradisch zu. Dt. Olmütz 2. Jänner 1378. In nomine domini amen. Dudum coram nobis Sandero Rambow, archidiacono Pre- roviensi, officiali curie episcopalis Olomucensis, discretus vir magister Nicolaus de Saxonia procurator et nomine procuratorio venerabilis et religiosorum virorum Terwardi abbatis et conventus monasterii in Hradisch prope Olomucz, ordinis premonstratensis, olomucensis diocesis, peticionem suam sive libellum contra nobilem virum dominum Machniconem de Drahotuss obtulit per omnia in hec verba: Coram vobis honorabili viro domino Sandero Rambow archidiacono Preroviensi, curie episcopalis olomucensis officiali, procurator et pro- curatorio nomine religiosorum virorum abbatis et conventus Gradicensis monasterii, ordinis premonstratensis, olomucensis diocesis, contra nobilem virum dominum Machniconem de Drahotuss et contra quamlibet personam pro ipso in iudicio legitime intervenientem proponit et dicit. Quod licet abbates et conventus monasterii prefati pro tempore existentes ac homines ville Hustyn infrascripte ipsius monasterii nomine fuerunt in pacifica, continua et quieta possessione ville Hustein communiter nuncupate cum agris, pascuis, paludibus, pratis ac omnibus et singulis pertinenciis, iacentibus inter villas Woynicz et Lubnicz et alias villas circumiacentes, per plures annos et per multa tempora, quorum inicii hominum memoria non existit, tamen Machnico prefatus, possessor ville Lubnicz, abbatem et conventum monasterii predicti ac homines ipsorum ville Hustyn predicte pascuis, paludibus et pratis dictis infra fines et limites ville predicte Hustyn et ville Lubnicz sitis, temere et violenter spoliavit, fructus inde, videlicet gramen et fenum, per octo annos continue transactos sex marcas grossorum pragensium estimacione omnium valencia, percipiendo et distrahendo pro sue libitu voluntatis in anime sue periculum et dicti monasterii preiudicium et gravamen. Quare petit procurator prefatus, nomine quo supra, per vos dominum reverendum et per vestram sentenciam diffinitivam pronunciari, decerni et declarari, dictos abbatem et conventum ac homines ville Hustin, nomine ipsorum et monasterii predicti ad possessionem pacificam pa-
86 et successoribus suis, marchionibus et dominis Moravie astricti esse debemus necessitatis tempore exhibere servicia, qualia alii vasalli marchionatus Moravie consueti sunt facere et tenentur, malum ipsorum avertendo et bonum ipsorum fideliter prosequendo. Testes huius rei sunt strenui milites domini Albertus de Kauffungen et Smilo de Lestznicz, qui propter preces meas sigilla sua huic litere in testimonium appenderunt. Et ut omnia suprascripta robur firmitatis obtineant, sigillum meum presentibus duxi appendendum. Datum Tribovie anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo septimo dominica proxima ante diem sancti Clementis. (Orig. Perg. 3 h. Sig. im mähr. Landes-Archive. — Das Sigel des Smil von Lestnitz zeigt das Wappen der Kunstate.) 96. Sander, Offizial des Olmützer Bistumes, spricht die Weiden im Dorfe Ustin dem Kloster Hradisch zu. Dt. Olmütz 2. Jänner 1378. In nomine domini amen. Dudum coram nobis Sandero Rambow, archidiacono Pre- roviensi, officiali curie episcopalis Olomucensis, discretus vir magister Nicolaus de Saxonia procurator et nomine procuratorio venerabilis et religiosorum virorum Terwardi abbatis et conventus monasterii in Hradisch prope Olomucz, ordinis premonstratensis, olomucensis diocesis, peticionem suam sive libellum contra nobilem virum dominum Machniconem de Drahotuss obtulit per omnia in hec verba: Coram vobis honorabili viro domino Sandero Rambow archidiacono Preroviensi, curie episcopalis olomucensis officiali, procurator et pro- curatorio nomine religiosorum virorum abbatis et conventus Gradicensis monasterii, ordinis premonstratensis, olomucensis diocesis, contra nobilem virum dominum Machniconem de Drahotuss et contra quamlibet personam pro ipso in iudicio legitime intervenientem proponit et dicit. Quod licet abbates et conventus monasterii prefati pro tempore existentes ac homines ville Hustyn infrascripte ipsius monasterii nomine fuerunt in pacifica, continua et quieta possessione ville Hustein communiter nuncupate cum agris, pascuis, paludibus, pratis ac omnibus et singulis pertinenciis, iacentibus inter villas Woynicz et Lubnicz et alias villas circumiacentes, per plures annos et per multa tempora, quorum inicii hominum memoria non existit, tamen Machnico prefatus, possessor ville Lubnicz, abbatem et conventum monasterii predicti ac homines ipsorum ville Hustyn predicte pascuis, paludibus et pratis dictis infra fines et limites ville predicte Hustyn et ville Lubnicz sitis, temere et violenter spoliavit, fructus inde, videlicet gramen et fenum, per octo annos continue transactos sex marcas grossorum pragensium estimacione omnium valencia, percipiendo et distrahendo pro sue libitu voluntatis in anime sue periculum et dicti monasterii preiudicium et gravamen. Quare petit procurator prefatus, nomine quo supra, per vos dominum reverendum et per vestram sentenciam diffinitivam pronunciari, decerni et declarari, dictos abbatem et conventum ac homines ville Hustin, nomine ipsorum et monasterii predicti ad possessionem pacificam pa-
Strana 87
87 ludum, pascuorum, pratorum supradictorum cum utilitatibus, pertinenciis et fructibus perceptis per sex annos supradictos quolibet anno ad sex marcas grossorum predictorum estimacione communi estimatis et qui percipi potuerunt fructus, fore et esse reducendos, reintegrandos et restituendos, reduci, reintegrari et per vos restitui deberi, ipsum Machniconem et quem- libet alium illicitum occupatorem a premissorum pratorum occupacione fore et esse amovendum et per vos amoveri deberi, ipsumque Machniconem ad restitucionem premissorum cum fructibus inde perceptis fore et esse condemnandum et condemnari deberi ipsis abbati et conventui supradictis, condemnatumque ad id compelli vestra sentencia mediante. Hec pro- ponit procurator prefatus, nomine quo supra, et petit expensas in lite factas protestans de faciendo salvo iure addendi, aliis iuris beneficiis semper salvis, ad necessaria tantum adstringens se probaturum. Lite igitur coram nobis contestata, a quibus eciam parcium procuratoribus de calumnia et veritate dicenda recepimus iuramenta, datisque pro parte prefatorum domi- norum abbatis et conventus certis articulis, super quibus testes more solito recepimus, deposiciones eorundem in scriptis redigendo, quorum eciam attestaciones publicavimus, contra quorum testium dicta et personas nihil exceptum fuit, sed petitum in ea concludi. Tandem in dicta causa instantibus parcium procuratoribus conclusimus et in ea cum eisdem pro concluso habuimus, certam diem pro audienda diffinitiva sentencia ipsis partibus statuentes, quam ad hodiernum diem ex certis causis duximus prorogandam. Nos itaque Sanderus officialis antedictus visis, auditis et intellectis dicte cause meritis ac equa iusticie lance dis- cussis, deliberacione insuper nobiscum et cum iurisperitis prehabita diligenti, Christi nomine invocato et ipsum solum habendo pre oculis, pronunciamus, decernimus et declaramus, dominos abbatem et conventum monasterii antedicti ac homines ipsorum in villa Ustyn ad possessionem paludum, pascuorum, pratorum inter villas Woynicz et Lubenycz et alias villas circumiacentes sitorum et ad ipsam villam Ustyn pertinencium fore et esse reducendos ipsosque ad posses- sionem eorundem reducimus, restituimus et redintegramus, Machniconem de Drahotuss et quemlibet alium occupatorem ipsorum pratorum, paludum et pascuorum ab eorundem occu- pacione removemus ipsumque ad restitucionem premissorum cum fructibus perceptis per sex annos et estimatis quolibet anno ad sex marcas grossorum pragensium denariorum cum expensis in lite factis similiter condemnamus in his scriptis ad earum expensarum restitu- cionem, taxacione nobis in posterum reservata. Lata est hec sentencia Olomucii in domo nostre habitacionis anno domini 1378 die secunda mensis Januarii, presentibus discretis viris domino Ottone plebano ecclesie in Swola olomucensis diocesis, Buczcone de Trubka, Hinczone de Tassow et Joanne Tassowecz publicis notariis testibus in premissis. In quorum omnium testimonium sigillum officialatus curie episcopalis olomucensis memorate presentibus est appensum. (Aus den Annal. Hradicen. fol. 154.)
87 ludum, pascuorum, pratorum supradictorum cum utilitatibus, pertinenciis et fructibus perceptis per sex annos supradictos quolibet anno ad sex marcas grossorum predictorum estimacione communi estimatis et qui percipi potuerunt fructus, fore et esse reducendos, reintegrandos et restituendos, reduci, reintegrari et per vos restitui deberi, ipsum Machniconem et quem- libet alium illicitum occupatorem a premissorum pratorum occupacione fore et esse amovendum et per vos amoveri deberi, ipsumque Machniconem ad restitucionem premissorum cum fructibus inde perceptis fore et esse condemnandum et condemnari deberi ipsis abbati et conventui supradictis, condemnatumque ad id compelli vestra sentencia mediante. Hec pro- ponit procurator prefatus, nomine quo supra, et petit expensas in lite factas protestans de faciendo salvo iure addendi, aliis iuris beneficiis semper salvis, ad necessaria tantum adstringens se probaturum. Lite igitur coram nobis contestata, a quibus eciam parcium procuratoribus de calumnia et veritate dicenda recepimus iuramenta, datisque pro parte prefatorum domi- norum abbatis et conventus certis articulis, super quibus testes more solito recepimus, deposiciones eorundem in scriptis redigendo, quorum eciam attestaciones publicavimus, contra quorum testium dicta et personas nihil exceptum fuit, sed petitum in ea concludi. Tandem in dicta causa instantibus parcium procuratoribus conclusimus et in ea cum eisdem pro concluso habuimus, certam diem pro audienda diffinitiva sentencia ipsis partibus statuentes, quam ad hodiernum diem ex certis causis duximus prorogandam. Nos itaque Sanderus officialis antedictus visis, auditis et intellectis dicte cause meritis ac equa iusticie lance dis- cussis, deliberacione insuper nobiscum et cum iurisperitis prehabita diligenti, Christi nomine invocato et ipsum solum habendo pre oculis, pronunciamus, decernimus et declaramus, dominos abbatem et conventum monasterii antedicti ac homines ipsorum in villa Ustyn ad possessionem paludum, pascuorum, pratorum inter villas Woynicz et Lubenycz et alias villas circumiacentes sitorum et ad ipsam villam Ustyn pertinencium fore et esse reducendos ipsosque ad posses- sionem eorundem reducimus, restituimus et redintegramus, Machniconem de Drahotuss et quemlibet alium occupatorem ipsorum pratorum, paludum et pascuorum ab eorundem occu- pacione removemus ipsumque ad restitucionem premissorum cum fructibus perceptis per sex annos et estimatis quolibet anno ad sex marcas grossorum pragensium denariorum cum expensis in lite factis similiter condemnamus in his scriptis ad earum expensarum restitu- cionem, taxacione nobis in posterum reservata. Lata est hec sentencia Olomucii in domo nostre habitacionis anno domini 1378 die secunda mensis Januarii, presentibus discretis viris domino Ottone plebano ecclesie in Swola olomucensis diocesis, Buczcone de Trubka, Hinczone de Tassow et Joanne Tassowecz publicis notariis testibus in premissis. In quorum omnium testimonium sigillum officialatus curie episcopalis olomucensis memorate presentibus est appensum. (Aus den Annal. Hradicen. fol. 154.)
Strana 88
88 97. Beneš von Busau verleiht die Erbrichterei in Dolein seinem Dienstmanne Vincenz. Dt. Busau 21. Jänner 1378. Noverint universi presencium noticiam habituri. Quod nos Benessius de Vilmberg alias de Busaw bona nostri animi deliberacione, nostrorum amicorum maturo consilio pre- habitis fideli Vincencio clienti nobis sincere dilecto et conthorali sue, domine Margarethe necnon et suis successoribus legittimis liberam advocaciam rychtarzstwie nominatam in villa nostra Dolan habitam cum uno laneo et prato sito in luto, taberna et molendino supra ipsam villam situato sine omni impedimento et transitu aque, prout nos antea tenuimus et posse- dimus, uno carnifice, fabro, pistore, sartore et cum omnibus sutoribus, textoribus et aliis quibuscunque artificibus sive mechanicis ibidem in Dolan existentibus, cum libera leporum et avium venacione, tercio denario de judiciariis emendis, vyny vocitatis, in Dolan tamen proveniente omni judicio in domo advocati celebrato et cum uno grosso ab ipsis emptoribus vel pincernis cerevisie, quando braxaturam vel mediam aut unum vas circa tabernatores ibidem emerint. Nullus eciam in dicta villa Dolan vinum propinare presumat, nisi de licencia ipsius Vincencii speciali, omnibus et singulis ferorum (?) instrumentis in litibus, rixis, con- tencionibus et depredacionibus perceptis. Addicimus eciam, quod si umquam occurrerit steura sive berna regalis, quod predicta advocacia cum omnibus pertinenciis suis sit libera de eadem berna. Volumus eciam, quod prenominatus Vincencius et sui successores pro igne et cale- factura ac pro edeficiis curie et reformacione ipsius ad advocaciam pertinente in silvis et rubetis nostris ad villam Dolan spectantibus, ubi currus nostri transeunt aut vadunt seu pergunt, ligna necessaria absque cuiuslibet impedimento reciperent, quociens et quando volunt et indigebunt. Eciam supradictus Vincencius ortum Jessiconis pro precone sive nunccio communi habere et tenere debet et debeat pro quadraginta marcis grossorum denariorum pragensium argenteorum moravici numeri et pagamenti, pro qualibet marca sexaginta quatuor grossos computando, vendidimus et presentibus vendimus per predictum Vincencium aut personas sibi superius asscriptas perpetuis temporibus tenendum, habendum et possidendum. Promittentes fide nostra pura et sincera una cum heredibus nostris tam presentibus quam futuris pretacta fori negocia inviolabiliter observare ac ipsos emptores in nullis dicte ven- dicionis utilitatibus, fructibus occupando impedire. Sub harum testimonio literarum, quibus de certa nostra sciencia nostrum sigillum presentibus est appensum. Actum et datum in castro nostro Busaw anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo VIII° in die beate Agnetis virginis. (Orig. Perg. h. Sig. im mähr. Land. Archive. — In dorso von gleichzeitiger Hand: Ista litera est exsoluta parata pecunia per empcionem eiusdem judicii factam per dominum Stephanum priorem et conventum domus vallis Josaphat, que servetur diligencius propter futuram cautelam. — Das Sigel im gelben Wachse zeigt ein senkrecht dreigetheiltes Schild mit Helmdecke, ober derselben einen Hut und auf demselben eine Kugel mit der Umschrift: S. Beneschii de Wildemberg.)
88 97. Beneš von Busau verleiht die Erbrichterei in Dolein seinem Dienstmanne Vincenz. Dt. Busau 21. Jänner 1378. Noverint universi presencium noticiam habituri. Quod nos Benessius de Vilmberg alias de Busaw bona nostri animi deliberacione, nostrorum amicorum maturo consilio pre- habitis fideli Vincencio clienti nobis sincere dilecto et conthorali sue, domine Margarethe necnon et suis successoribus legittimis liberam advocaciam rychtarzstwie nominatam in villa nostra Dolan habitam cum uno laneo et prato sito in luto, taberna et molendino supra ipsam villam situato sine omni impedimento et transitu aque, prout nos antea tenuimus et posse- dimus, uno carnifice, fabro, pistore, sartore et cum omnibus sutoribus, textoribus et aliis quibuscunque artificibus sive mechanicis ibidem in Dolan existentibus, cum libera leporum et avium venacione, tercio denario de judiciariis emendis, vyny vocitatis, in Dolan tamen proveniente omni judicio in domo advocati celebrato et cum uno grosso ab ipsis emptoribus vel pincernis cerevisie, quando braxaturam vel mediam aut unum vas circa tabernatores ibidem emerint. Nullus eciam in dicta villa Dolan vinum propinare presumat, nisi de licencia ipsius Vincencii speciali, omnibus et singulis ferorum (?) instrumentis in litibus, rixis, con- tencionibus et depredacionibus perceptis. Addicimus eciam, quod si umquam occurrerit steura sive berna regalis, quod predicta advocacia cum omnibus pertinenciis suis sit libera de eadem berna. Volumus eciam, quod prenominatus Vincencius et sui successores pro igne et cale- factura ac pro edeficiis curie et reformacione ipsius ad advocaciam pertinente in silvis et rubetis nostris ad villam Dolan spectantibus, ubi currus nostri transeunt aut vadunt seu pergunt, ligna necessaria absque cuiuslibet impedimento reciperent, quociens et quando volunt et indigebunt. Eciam supradictus Vincencius ortum Jessiconis pro precone sive nunccio communi habere et tenere debet et debeat pro quadraginta marcis grossorum denariorum pragensium argenteorum moravici numeri et pagamenti, pro qualibet marca sexaginta quatuor grossos computando, vendidimus et presentibus vendimus per predictum Vincencium aut personas sibi superius asscriptas perpetuis temporibus tenendum, habendum et possidendum. Promittentes fide nostra pura et sincera una cum heredibus nostris tam presentibus quam futuris pretacta fori negocia inviolabiliter observare ac ipsos emptores in nullis dicte ven- dicionis utilitatibus, fructibus occupando impedire. Sub harum testimonio literarum, quibus de certa nostra sciencia nostrum sigillum presentibus est appensum. Actum et datum in castro nostro Busaw anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo VIII° in die beate Agnetis virginis. (Orig. Perg. h. Sig. im mähr. Land. Archive. — In dorso von gleichzeitiger Hand: Ista litera est exsoluta parata pecunia per empcionem eiusdem judicii factam per dominum Stephanum priorem et conventum domus vallis Josaphat, que servetur diligencius propter futuram cautelam. — Das Sigel im gelben Wachse zeigt ein senkrecht dreigetheiltes Schild mit Helmdecke, ober derselben einen Hut und auf demselben eine Kugel mit der Umschrift: S. Beneschii de Wildemberg.)
Strana 89
89 98. Markgr. Jodok bestättigt der Stadt Znaim alle früheren Privilegien. Dt. Znaim 26. Jänner 1378. In nomine sancte et individue trinitatis feliciter amen. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie. Cum universis fidelibus nostris signum nostre gracie debeamus ostendere, maxime ad domesticos fidei, in quibus vita et morte fidelitatem et constanciam probavimus, exaudicionis ianuam in hiis, que racionabiliter postulantur, aperiri debere censemus. Oblata siquidem nobis pro parte judicis, magistri civium et scabinorum civitatis Znoymensis fidelium nostrorum dilectorum suplex peticio continebat, ut privilegia, literas, libertates, jura, emuni- tates, indulta, consuetudines ipsis et civitati Znoymensi predicte concessa et concessas, servata et servatas innovare, ratificare, approbare et confirmare graciosius dignaremur. Nos igitur eorundem . . judicis .. magistri civium et scabinorum precibus velut justis et racionabilibus favorabiliter inclinati universa et singula privilegia, literas, libertates, jura, emunitates, indulta per felicis recordacionis reges Boemie et marchiones Moravie predecessores nostros prefate civitati Znoymensi concessas et datas necnon approbatas atque laudabiles consuetudines apud eandem civitatem Znoymensem hactenus observatas in toto et in parte sui qualibet ratificamus, innovamus, approbamus et presentis scripti patrocinio confirmamus. Quare universis et singulis baronibus, nobilibus, proceribus, militibus, clientibus et aliis nostris fidelibus, quibus- cunque vocentur nominibus, cuiuscunque status, dignitatis vel condicionis existant, presentibus et futuris precipimus firmiter et districte, quatenus civitatem Znoymensem predictam et eius incolas in privilegiis, literis, libertatibus, juribus, emunitatibus, indultis ceterisque antedictis consuetudinibus laudabilibus libere frui et pacifice gaudere permittant et eos contra hoc in nullo prorsus impediant vel consenciant per quempiam impediri, sed in eisdem ipsos manu- teneant efficaciter et defendant. Nulli ergo hominum licet hanc nostre ratificacionis et confirmacionis paginam infringere aut ei quovis ausu temerario contraire sub pena indignacionis nostre gravissime, quam qui secus fecerit tocies, quocies contrafactum fuerit, se noverit irremisibiliter incurisse. Presencium sub appenso nostro sigillo testimonio literarum. Datum Znoyme anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo octavo feria tercia proxima post diem conversionis sancti Pauli. (Auf der Plicatur: Ad mandatum domini marchionis Nicolaus prothonotarius. — Orig. Perg. h. Sig. im Znaimer Stadtarchive.) 99. Eröffnungsformel des Olmützer Landrechtes 2. Februar 1378. Anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo octavo in purificacione sancte Marie celebratum est colloquium per nobiles dominos Wencezlaum de Straznicz camerarium, Jaroslaum de Knienicz czudarium et Wenceslaum notarium harum tabularum beneficiarios 12
89 98. Markgr. Jodok bestättigt der Stadt Znaim alle früheren Privilegien. Dt. Znaim 26. Jänner 1378. In nomine sancte et individue trinitatis feliciter amen. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie. Cum universis fidelibus nostris signum nostre gracie debeamus ostendere, maxime ad domesticos fidei, in quibus vita et morte fidelitatem et constanciam probavimus, exaudicionis ianuam in hiis, que racionabiliter postulantur, aperiri debere censemus. Oblata siquidem nobis pro parte judicis, magistri civium et scabinorum civitatis Znoymensis fidelium nostrorum dilectorum suplex peticio continebat, ut privilegia, literas, libertates, jura, emuni- tates, indulta, consuetudines ipsis et civitati Znoymensi predicte concessa et concessas, servata et servatas innovare, ratificare, approbare et confirmare graciosius dignaremur. Nos igitur eorundem . . judicis .. magistri civium et scabinorum precibus velut justis et racionabilibus favorabiliter inclinati universa et singula privilegia, literas, libertates, jura, emunitates, indulta per felicis recordacionis reges Boemie et marchiones Moravie predecessores nostros prefate civitati Znoymensi concessas et datas necnon approbatas atque laudabiles consuetudines apud eandem civitatem Znoymensem hactenus observatas in toto et in parte sui qualibet ratificamus, innovamus, approbamus et presentis scripti patrocinio confirmamus. Quare universis et singulis baronibus, nobilibus, proceribus, militibus, clientibus et aliis nostris fidelibus, quibus- cunque vocentur nominibus, cuiuscunque status, dignitatis vel condicionis existant, presentibus et futuris precipimus firmiter et districte, quatenus civitatem Znoymensem predictam et eius incolas in privilegiis, literis, libertatibus, juribus, emunitatibus, indultis ceterisque antedictis consuetudinibus laudabilibus libere frui et pacifice gaudere permittant et eos contra hoc in nullo prorsus impediant vel consenciant per quempiam impediri, sed in eisdem ipsos manu- teneant efficaciter et defendant. Nulli ergo hominum licet hanc nostre ratificacionis et confirmacionis paginam infringere aut ei quovis ausu temerario contraire sub pena indignacionis nostre gravissime, quam qui secus fecerit tocies, quocies contrafactum fuerit, se noverit irremisibiliter incurisse. Presencium sub appenso nostro sigillo testimonio literarum. Datum Znoyme anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo octavo feria tercia proxima post diem conversionis sancti Pauli. (Auf der Plicatur: Ad mandatum domini marchionis Nicolaus prothonotarius. — Orig. Perg. h. Sig. im Znaimer Stadtarchive.) 99. Eröffnungsformel des Olmützer Landrechtes 2. Februar 1378. Anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo octavo in purificacione sancte Marie celebratum est colloquium per nobiles dominos Wencezlaum de Straznicz camerarium, Jaroslaum de Knienicz czudarium et Wenceslaum notarium harum tabularum beneficiarios 12
Strana 90
90 supremos, presentibus nobilibus subscriptis baronibus Arclebum (sic) de Starzechovic, Oldrzi- chonem et Tassonem de Bozcovicz, Styborium de Czimburg, Jesconem et Sdenconem fratres de Sternberg, Albertum de Swietlow, Sdenconem et Smilonem fratres de Zabrzeh, Benesium de Buzow, Laczconem de Crawar, Potham et Jesconem fratres de Holnsteyn, Pawliconem de Sovinecz, Smilonem de Lesnicz, Proczconem de Cunstat et aliis quam pluribus. (Olmützer Landtafel.) 100. Eröffnungsformel der Brünner Landtafel 6. Februar 1378. Anno domini M'CCC'LXXVIII° sabbato die beate Dorothee celebratum est colloquium dominorum et baronum terre Moravie presente serenissimo principe et domino domino Jodoco marchione Moravie necnon sereno principe domino Procopio fratre ipsius, presentibus nobilibus dominis per nobilem dominum Johannem de Sternberg alias de Lucaw supremo camerario (sic) Unkone de Magetin supremo czudario et Wenceslao de Radyegow supremo notario, presentibus nobilibus dominis Johanne seniore de Meziriecz protunc supremo capitaneo, Ulrico de Bozkovicz, Sdenkone de Sternberg dicto (de) Locow, Alberto de Sternberg, Wilhelmo de Sternberg alias de Zabrieh, Hyncone de Lypa, Laczkone Vockone et Benessio fratrum (sic) de Crawar, Wenceslao supremo camerario czude Olomucensis et Petro fratribus de Plumlow dicto (sic) de Strasnicz, Henslino et Georio fratribus de Wetovia, Styborio de Cymburg, Tassone de Bozkowicz, Jenczone et Proczkone fratribus de Deblyn, Ulrico et Hermanno fratribus de Novadomo, Henrico de Novadomo, Erhardus de Cunstat, Arclebus de Starziechowicz, Jescone Pusca de Cunstat, Sazema de Jewissowicz, Henrico de Straz, Czenkone Cruschina de Lichtemburg, Benessio de Buzow, Smylone de Leschnicz, Sdeslao de Schelnberg, Wilhelmo de Tyncz, Wochone Pothone Jescone fratrum (sic) de Holenstein, Ratiborio de Misliboricz, Imgramo de Jacobow, Jeskone de Crzizanow, Petro Hecht de Rossicz. (Brünner Landtafel.) 101. 6. Februar 1378. Wenceslaus de Hlussowicz unum laneum liberum in villa Wrbieticz alias Wrbatka, quem Jacobus laicus inhabitat, discreto viro Hinczoni de Tassaw, notario magistri Sanderi officialis Olomucensis pro XXVI marcis vendidit. Fideiussores: Potha de Wyllenperg alias de Dolan, Bohunko dictus Zak de Koyssow, Janko de Kokor, Miczko de Strawnich dictus de Nenakunicz, Mathias de Trzynicz, Petrzyko de Knynenicz. Datum Olomucz 1378 die s. Dorothee virginis. (Aus dem Codex II. f. 83 des Olmützer Kapitelarchives.)
90 supremos, presentibus nobilibus subscriptis baronibus Arclebum (sic) de Starzechovic, Oldrzi- chonem et Tassonem de Bozcovicz, Styborium de Czimburg, Jesconem et Sdenconem fratres de Sternberg, Albertum de Swietlow, Sdenconem et Smilonem fratres de Zabrzeh, Benesium de Buzow, Laczconem de Crawar, Potham et Jesconem fratres de Holnsteyn, Pawliconem de Sovinecz, Smilonem de Lesnicz, Proczconem de Cunstat et aliis quam pluribus. (Olmützer Landtafel.) 100. Eröffnungsformel der Brünner Landtafel 6. Februar 1378. Anno domini M'CCC'LXXVIII° sabbato die beate Dorothee celebratum est colloquium dominorum et baronum terre Moravie presente serenissimo principe et domino domino Jodoco marchione Moravie necnon sereno principe domino Procopio fratre ipsius, presentibus nobilibus dominis per nobilem dominum Johannem de Sternberg alias de Lucaw supremo camerario (sic) Unkone de Magetin supremo czudario et Wenceslao de Radyegow supremo notario, presentibus nobilibus dominis Johanne seniore de Meziriecz protunc supremo capitaneo, Ulrico de Bozkovicz, Sdenkone de Sternberg dicto (de) Locow, Alberto de Sternberg, Wilhelmo de Sternberg alias de Zabrieh, Hyncone de Lypa, Laczkone Vockone et Benessio fratrum (sic) de Crawar, Wenceslao supremo camerario czude Olomucensis et Petro fratribus de Plumlow dicto (sic) de Strasnicz, Henslino et Georio fratribus de Wetovia, Styborio de Cymburg, Tassone de Bozkowicz, Jenczone et Proczkone fratribus de Deblyn, Ulrico et Hermanno fratribus de Novadomo, Henrico de Novadomo, Erhardus de Cunstat, Arclebus de Starziechowicz, Jescone Pusca de Cunstat, Sazema de Jewissowicz, Henrico de Straz, Czenkone Cruschina de Lichtemburg, Benessio de Buzow, Smylone de Leschnicz, Sdeslao de Schelnberg, Wilhelmo de Tyncz, Wochone Pothone Jescone fratrum (sic) de Holenstein, Ratiborio de Misliboricz, Imgramo de Jacobow, Jeskone de Crzizanow, Petro Hecht de Rossicz. (Brünner Landtafel.) 101. 6. Februar 1378. Wenceslaus de Hlussowicz unum laneum liberum in villa Wrbieticz alias Wrbatka, quem Jacobus laicus inhabitat, discreto viro Hinczoni de Tassaw, notario magistri Sanderi officialis Olomucensis pro XXVI marcis vendidit. Fideiussores: Potha de Wyllenperg alias de Dolan, Bohunko dictus Zak de Koyssow, Janko de Kokor, Miczko de Strawnich dictus de Nenakunicz, Mathias de Trzynicz, Petrzyko de Knynenicz. Datum Olomucz 1378 die s. Dorothee virginis. (Aus dem Codex II. f. 83 des Olmützer Kapitelarchives.)
Strana 91
91 102. 1378. c. 6. Februar. hilipus de Swoyanow supremus marschalkus domini marchionis recognoscit, quod bona sua voluntate unacum heredibus . . . de bonis Hostupowicz .. . Petro canonico montis sancti Petri in Brunna . . . annis singulis octo marcas grossorum pragen- sium .. . dare et porrigere debebit omnimodo. (Aus der gedruckten Brünner Landtafel p. 136.) 103. Ingram von Pernstein verkauft dem Kloster Hradisch seinen Antheil am Dorfe Zbanitz. Dt. 10. Februar 1378 s. l. Nos Ingramus de Pernstain alias de Jacobaw, Philippus et Ingramus filii et tituli eiusdem cum heredibus nostris, venditores legittimi et nos Janco de Taubenstain, Sifridus de Pernstain in Jacobaw residens, Budislaus de Naschmaricz et Mixico de superiori Plawcz cum heredibus nostris fideiussorio nomine compromissores eorundem, notumfacimus tenore presencium universis tam presentibus quam futuris. Quod quia maturo amicorum nostrorum habito consilio ac de certa nostra sciencia et deliberacione prudenti prehabita venerabilibus et religiosis viris dominis Tuardo (sic) abbati totique conventui monasterii Gradicensis, ordinis premonstratensis, olomucensis diocesis et Nicolao dicto (de) Naklo fratri dicti domini abbatis omnem partem ville nostre Spanicz vocate cum pleno dominio experto et inexperto, censibus, jure moncium et decimis vinearum cum undecim laneis, videlicet quatuor ad curiam colonariam spectantibus, septem vero censualibus et curticulis, cum agris cultis et incultis, pomeriis, rubetis, nemoribus, pascuis, paludibus, piscinis, aquis, aquarum decursibus, montibus, collibus, pertinenciis ac usufructibus suis universis intra et extra villam ubilibet habitis, ad eandem ab antiquo spectantibus, quocunque vocabulo dictis, prout illa tenuimus, habuimus et possedimus hucusque, veluti eciam suis limitibus, metibus (sic) et gadibus sunt distincta, pro ducentis et octo marcis grossorum denariorum pragensium moravici numeri et pagamenti nobis iam actu numeratis, traditis et solutis, rite, racionabiliter ac hereditarie iusto empcionis et vendicionis titulo vendidimus ac venditam resignamus tenore presencium, condescendentes libere ad huiusmodi habendam, tenendam, utifruendam et possidendam pacifice et quiete, nulloque nobis in eadem parte ville nostre eiusque bonis jure proprietatis quomodolibet reservato, excepta una sola curticula, quam nobis et heredibus nostris hereditarie reservamus. Quapropter nos supradicti cum heredibus nostris in solidum promittimus sub puritate fidei nostre pariter et honoris sub bona nostra fide eisdem dominis abbati totique conventui dictam partem ville Spanicz et bona in se et qualibet eius parte ab impeticionibus quorum- libet hominum iuxta ritum et conswetudinem terre Moravie actenus approbatam libertare, 12*
91 102. 1378. c. 6. Februar. hilipus de Swoyanow supremus marschalkus domini marchionis recognoscit, quod bona sua voluntate unacum heredibus . . . de bonis Hostupowicz .. . Petro canonico montis sancti Petri in Brunna . . . annis singulis octo marcas grossorum pragen- sium .. . dare et porrigere debebit omnimodo. (Aus der gedruckten Brünner Landtafel p. 136.) 103. Ingram von Pernstein verkauft dem Kloster Hradisch seinen Antheil am Dorfe Zbanitz. Dt. 10. Februar 1378 s. l. Nos Ingramus de Pernstain alias de Jacobaw, Philippus et Ingramus filii et tituli eiusdem cum heredibus nostris, venditores legittimi et nos Janco de Taubenstain, Sifridus de Pernstain in Jacobaw residens, Budislaus de Naschmaricz et Mixico de superiori Plawcz cum heredibus nostris fideiussorio nomine compromissores eorundem, notumfacimus tenore presencium universis tam presentibus quam futuris. Quod quia maturo amicorum nostrorum habito consilio ac de certa nostra sciencia et deliberacione prudenti prehabita venerabilibus et religiosis viris dominis Tuardo (sic) abbati totique conventui monasterii Gradicensis, ordinis premonstratensis, olomucensis diocesis et Nicolao dicto (de) Naklo fratri dicti domini abbatis omnem partem ville nostre Spanicz vocate cum pleno dominio experto et inexperto, censibus, jure moncium et decimis vinearum cum undecim laneis, videlicet quatuor ad curiam colonariam spectantibus, septem vero censualibus et curticulis, cum agris cultis et incultis, pomeriis, rubetis, nemoribus, pascuis, paludibus, piscinis, aquis, aquarum decursibus, montibus, collibus, pertinenciis ac usufructibus suis universis intra et extra villam ubilibet habitis, ad eandem ab antiquo spectantibus, quocunque vocabulo dictis, prout illa tenuimus, habuimus et possedimus hucusque, veluti eciam suis limitibus, metibus (sic) et gadibus sunt distincta, pro ducentis et octo marcis grossorum denariorum pragensium moravici numeri et pagamenti nobis iam actu numeratis, traditis et solutis, rite, racionabiliter ac hereditarie iusto empcionis et vendicionis titulo vendidimus ac venditam resignamus tenore presencium, condescendentes libere ad huiusmodi habendam, tenendam, utifruendam et possidendam pacifice et quiete, nulloque nobis in eadem parte ville nostre eiusque bonis jure proprietatis quomodolibet reservato, excepta una sola curticula, quam nobis et heredibus nostris hereditarie reservamus. Quapropter nos supradicti cum heredibus nostris in solidum promittimus sub puritate fidei nostre pariter et honoris sub bona nostra fide eisdem dominis abbati totique conventui dictam partem ville Spanicz et bona in se et qualibet eius parte ab impeticionibus quorum- libet hominum iuxta ritum et conswetudinem terre Moravie actenus approbatam libertare, 12*
Strana 92
92 defensare et disbrigare tenemur et spondemus, controversia qualibet procul mota et in proximo colloquio per barones Brune celebraturo generali terre tabulis apertis nobis extabulare ipsisque sine dilacione intabulare promittimus et spondemus. Quod si autem aliquid predic- torum in parte vel in toto non observaremus, mox duo nostrum ex nobis prescriptis qui cum a dictis dominis abbate et conventu requisiti et moniti fuerimus, quilibet cum uno famulo et duobus equis obstagium verum et solitum in civitate Bruna et domo honesta, nobis per predictos dominos deputata, tenebimur subintrare, de eodem non exituri aliquo modo vel aliqua causa juris proposita, quousque omnia per nos superius promissa fuerint omnimode ratificata et inviolabiliter observata, nichilominus de dampnis omnibus ac singulis per quemcunque modum desuper contractis et racionabiliter edoctis satisfacere promittimus plenarie et ex toto. Preterea nos Ingramus senior et Janco de Taubenstain predicti per personas idoneas militaris originis loco et vice nostrum substitutas, si monebimur, absolvi possumus de obstagio premisso. Sub harum quas sigillis nostris dedimus robore literarum. Sub anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo octavo feria quarta in die sancte Scolastice. (Orig. Perg. 2 h. Sig. — 5 abgerissen — im mähr. Land. Archive.) 104. Markgraf Jodok gestattet, dass Smil von Sternberg nach dem Tode seines Bruders Zdeněk Vormund dessen Kinder sei. Dt. Brünn 14. Februar 1378. odocus dei gratia marchio et dominus Moraviae notum facimus tenore praesentium universis, quod de nobilis viri Smilonis de Sternberg fide atque legalitatis industria plenam gerentes fiduciam, sibi favemus et ad hoc consensum nostrum tribuimus, quod ipse post decessum nobilis viri Sdenkonis fratris sui, si quos pueros et haeredes relinquet, cujuscumque sexus fuerint, eorundem haeredum vel puerorum suorum tutor et bonorum ipsorum rector esse possit et valeat tanquam bonorum feudalium, impedimento quolibet procul moto. Prae- sentium sub appenso nostro sigillo testimonio literarum. Datum Brunnae anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo octavo, dominica in die sancti Valentini. Ad mandatum domini marchionis: Nicolaus prothonotarius. (Ex historia diplomatica domus Sternbergicae MS. in Dobneri Monum. IV. p. 371.) 105. Johann, Bischof von Olmütz, bestättigt dem Nonnenkloster Neureisch die ddo. 1257 ausgestellte Urkunde. Dt. Modritz 23. Februar 1378. Dei et apostolice sedis gracia Olomucensis episcopus Johannes notumfacimus tenore presencium universis, quod pro parte religiosarum et honorabilium virginum priorisse et
92 defensare et disbrigare tenemur et spondemus, controversia qualibet procul mota et in proximo colloquio per barones Brune celebraturo generali terre tabulis apertis nobis extabulare ipsisque sine dilacione intabulare promittimus et spondemus. Quod si autem aliquid predic- torum in parte vel in toto non observaremus, mox duo nostrum ex nobis prescriptis qui cum a dictis dominis abbate et conventu requisiti et moniti fuerimus, quilibet cum uno famulo et duobus equis obstagium verum et solitum in civitate Bruna et domo honesta, nobis per predictos dominos deputata, tenebimur subintrare, de eodem non exituri aliquo modo vel aliqua causa juris proposita, quousque omnia per nos superius promissa fuerint omnimode ratificata et inviolabiliter observata, nichilominus de dampnis omnibus ac singulis per quemcunque modum desuper contractis et racionabiliter edoctis satisfacere promittimus plenarie et ex toto. Preterea nos Ingramus senior et Janco de Taubenstain predicti per personas idoneas militaris originis loco et vice nostrum substitutas, si monebimur, absolvi possumus de obstagio premisso. Sub harum quas sigillis nostris dedimus robore literarum. Sub anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo octavo feria quarta in die sancte Scolastice. (Orig. Perg. 2 h. Sig. — 5 abgerissen — im mähr. Land. Archive.) 104. Markgraf Jodok gestattet, dass Smil von Sternberg nach dem Tode seines Bruders Zdeněk Vormund dessen Kinder sei. Dt. Brünn 14. Februar 1378. odocus dei gratia marchio et dominus Moraviae notum facimus tenore praesentium universis, quod de nobilis viri Smilonis de Sternberg fide atque legalitatis industria plenam gerentes fiduciam, sibi favemus et ad hoc consensum nostrum tribuimus, quod ipse post decessum nobilis viri Sdenkonis fratris sui, si quos pueros et haeredes relinquet, cujuscumque sexus fuerint, eorundem haeredum vel puerorum suorum tutor et bonorum ipsorum rector esse possit et valeat tanquam bonorum feudalium, impedimento quolibet procul moto. Prae- sentium sub appenso nostro sigillo testimonio literarum. Datum Brunnae anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo octavo, dominica in die sancti Valentini. Ad mandatum domini marchionis: Nicolaus prothonotarius. (Ex historia diplomatica domus Sternbergicae MS. in Dobneri Monum. IV. p. 371.) 105. Johann, Bischof von Olmütz, bestättigt dem Nonnenkloster Neureisch die ddo. 1257 ausgestellte Urkunde. Dt. Modritz 23. Februar 1378. Dei et apostolice sedis gracia Olomucensis episcopus Johannes notumfacimus tenore presencium universis, quod pro parte religiosarum et honorabilium virginum priorisse et
Strana 93
93 conventus sanctimonialium in Reusch ordinis premonstratensis oblata peticio continebat, quatenus eisdem infrascriptas literas approbare, ratificare et confirmare auctoritate ordinaria dignaremur, quarum tenor sequitur in hec verba : In nomine domini Amen. Nos Theodricus. Abbas Zabrdovicensis .. etc. usque acta sunt hec anno domini M.CC.LVII. in die Kalyxti pape. Brunne in ecclesia sancti Michaelis. (Vide. Cod. diplom. Mor. Tom. III. p. 245. n. CCLVII.) Nos igitur devotis earum peticionibus, presertim cum de fonte racionis emanent, graciosius annuentes animo deliberato et de certa sciencia nostra supradictas literas in omnibus suis tenoribus, punctis et clausulis de verbo ad verbum, prout sunt expressate superius, auctoritate ordinaria approbamus, ratificamus et per omnia confirmamus, decernentes per presentes, nostre confirmacionis literam in judiciis et extra et in omni loco perinde valeat et robur firmitatis obtineat, ac si originalia in elementis et figuris propriis viderentur. Inhi- bentes omnibus et singulis sub excommunicacionis pena, quam unumquemque contrafacientem ipso facto incidisse volumus, ne quicquam in preiudicium dictarum virginum et monasterii adversus presentis nostre confirmacionis indultum attemptare audeant sive presumant. Pre- sencium sub appenso nostro maiori sigillo testimonio literarum. Datum in castro nostro Modericz anno domini Millesimo CCC° septuagesimo octavo in vigilia sancti Mathie Apo- stoli gloriosi. (Orig. Perg. h. Sig. im Neureischer Stiftsarchive.) 106. Sander, Archidiakon von Prerau, entscheidet den Streit uber das Pfarrpatronatsrecht in Olšan. Dt. Olmütz 29. Marz 1378. In nomine domini amen. Nos Sanderus Rambow archidiaconus Preroviensis curie episcopalis Olomucensis officialis notumfacimus tenore presencium universis. Quod dudum coram honorabili viro domino Jacobo de Caplicz canonico ecclesie Olomucensis reverendi in Christo patris ac domini nostri domini Johannis episcopi Olom. vicario in spiritualibus generali, discreti viri domini Johannes dictus Hrzimacz de Olomucz et Clemens de Lipnain, presbiteri Olom. diocesis, presentati ad ecclesiam parrochialem in Olschan eiusdem diocesis, peticiones suas sive libellos obtulerunt per omnia in hec verba: Coram vobis honorabili viro domino Jacobo de Caplicz canonico ecclesie Olomucensis reverendi in Christo patris et domini domini Johannis Olom. episcopi vicario in spiritualibus generali, Johannes dictus Hrzimacz prebendarius ecclesie Olom. prefate, contra discretum virum dominum Clementem presbiterum de Lypnain per Boliconem de Coyzow alias de Olschan et Radislaum de Crawar Buschconem, Janonem et Adam de Prziestawylk et per Annam de Olschan, laicos dicte diocesis se pretendentes patronos dicte ecclesie in Olschan Olom. diocesis, ad prefatam in Olschan ecclesiam presentatum, quamvis de facto et contra quamlibet personam pro ipso in judicio legitime intervenientem in jure conquerendo proponit et dicit, quod ipse Johannes presbiter prefatus ad dictam ecclesiam in Olschan parrochialem ad presens vacantem per
93 conventus sanctimonialium in Reusch ordinis premonstratensis oblata peticio continebat, quatenus eisdem infrascriptas literas approbare, ratificare et confirmare auctoritate ordinaria dignaremur, quarum tenor sequitur in hec verba : In nomine domini Amen. Nos Theodricus. Abbas Zabrdovicensis .. etc. usque acta sunt hec anno domini M.CC.LVII. in die Kalyxti pape. Brunne in ecclesia sancti Michaelis. (Vide. Cod. diplom. Mor. Tom. III. p. 245. n. CCLVII.) Nos igitur devotis earum peticionibus, presertim cum de fonte racionis emanent, graciosius annuentes animo deliberato et de certa sciencia nostra supradictas literas in omnibus suis tenoribus, punctis et clausulis de verbo ad verbum, prout sunt expressate superius, auctoritate ordinaria approbamus, ratificamus et per omnia confirmamus, decernentes per presentes, nostre confirmacionis literam in judiciis et extra et in omni loco perinde valeat et robur firmitatis obtineat, ac si originalia in elementis et figuris propriis viderentur. Inhi- bentes omnibus et singulis sub excommunicacionis pena, quam unumquemque contrafacientem ipso facto incidisse volumus, ne quicquam in preiudicium dictarum virginum et monasterii adversus presentis nostre confirmacionis indultum attemptare audeant sive presumant. Pre- sencium sub appenso nostro maiori sigillo testimonio literarum. Datum in castro nostro Modericz anno domini Millesimo CCC° septuagesimo octavo in vigilia sancti Mathie Apo- stoli gloriosi. (Orig. Perg. h. Sig. im Neureischer Stiftsarchive.) 106. Sander, Archidiakon von Prerau, entscheidet den Streit uber das Pfarrpatronatsrecht in Olšan. Dt. Olmütz 29. Marz 1378. In nomine domini amen. Nos Sanderus Rambow archidiaconus Preroviensis curie episcopalis Olomucensis officialis notumfacimus tenore presencium universis. Quod dudum coram honorabili viro domino Jacobo de Caplicz canonico ecclesie Olomucensis reverendi in Christo patris ac domini nostri domini Johannis episcopi Olom. vicario in spiritualibus generali, discreti viri domini Johannes dictus Hrzimacz de Olomucz et Clemens de Lipnain, presbiteri Olom. diocesis, presentati ad ecclesiam parrochialem in Olschan eiusdem diocesis, peticiones suas sive libellos obtulerunt per omnia in hec verba: Coram vobis honorabili viro domino Jacobo de Caplicz canonico ecclesie Olomucensis reverendi in Christo patris et domini domini Johannis Olom. episcopi vicario in spiritualibus generali, Johannes dictus Hrzimacz prebendarius ecclesie Olom. prefate, contra discretum virum dominum Clementem presbiterum de Lypnain per Boliconem de Coyzow alias de Olschan et Radislaum de Crawar Buschconem, Janonem et Adam de Prziestawylk et per Annam de Olschan, laicos dicte diocesis se pretendentes patronos dicte ecclesie in Olschan Olom. diocesis, ad prefatam in Olschan ecclesiam presentatum, quamvis de facto et contra quamlibet personam pro ipso in judicio legitime intervenientem in jure conquerendo proponit et dicit, quod ipse Johannes presbiter prefatus ad dictam ecclesiam in Olschan parrochialem ad presens vacantem per
Strana 94
94 obitum Sdenconis ultimi inmediate rectoris ipsius ecclesie antedicte sit et extiterit per reli- giosam virginem priorissam et conventum monasterii sancte Katherine ordinis fratrum predicatorum in Olomucz et discretum virum dominum Wylczonem vicarium ecclesie Olo- mucensis veros et legitimos patronos dumtaxat et in possessione vel quasi jurispresentandi rectorem ad dictam ecclesiam in Olschan existentes etc. Quare domine reverende petit Johannes prenarratus per vos et vestram sentenciam diffinitivam pronuncciari, decerni et declarari, dictam presentacionem Johannis antedicti ad ecclesiam in Olschan antedictam factam fuisse et esse canonicam etc. nullumque jus ipsi Clementi in ecclesia predicta vigore pre- sentacionis ipsius competere posse .. . . . Item tenor secundi libelli talis est: Coram vobis honorabili viro domino Jacobo de Caplicz etc. Clemens presbiter de Lypnain Olom. dioc. contra dominum Johannem presbiterum dictum Hrzimacz et contra quoscunque alios preten- dentem et pretendentes se presentatum et presentatos ad ecclesiam parrochialem in Olschan etc. dicit et in jure conquerendo proponit, quod licet ipse Clemens per nobiles viros Rad- slaum purgravium de Crawar, Adam de Prziestawylk ac nobilem virginem Annam de Olschan, Buschconem de Olschan, Boliconem de Olschan et Janconem de Babicz veros et legitimos patronos ecclesie predicte et in possessione vel quasi jurispresentandi rectorem ad dictam ecclesiam existentes sit et existat ad dictam Ecclesiam in Olschan.... presentatus, tamen prefatus Johannes pretendens quamvis de facto se ad dictam ecclesiam presentatum per honorabilem virum dominum Wylczonem vicarium ecclesie Olom. ... ac venerabiles et religiosas virgines priorissam et conventum ... Monasterii s. Katherine in Olomucz preten- dentes quamvis de facto se patronos ecclesie in Olschan predicte se opponit ..... Quare petit Clemens prefatus per vos decerni et declarari sentencialiter presentacionem predictam fuisse et esse canonicam .. . . . Nos itaque Sanderus officialis antedictus visis auditis et intellectis dicte cause meritis ac equa iusticie lance discussis, deliberacione insuper nobiscum et cum jurisperitis prehabita diligenti Christi nomine invocato .. . . per hanc nostram diffinitivam sentenciam pronunciamus .. . presentacionem Johannis Hrzimacz presbiteri supra- dicti ad ecclesiam in Olschan antedictam de ipso factam fuisse et esse canonicam ipsamque debere suum sortiri effectum eundemque Johannem ad ipsam ecclesiam in Olschan fore et esse instituendum et confirmandum . ... Reservamus eciam jus salvum presentandi ad eandem in Olschan ecclesiam, cum eam de proximo vacare contigerit Czyhowczoni et Boliconi clientibus ibidem successoribus Ade et Bohuslai olim patronis ecclesie memorate, ac postea cum secunda vice vacaverit Radslao et Buschconi orphano olim Buschconis clientibus de Olschan successoribus Andree et Swathonis et demum cum tercia vice vacaverit .. priorisse ad sanctam Katherinam in Olomucz eiusque .. conventui et domino Wylczoni vicario pre- dicto et eorum successoribus racione vicissitudinis de alternis vicibus presentandi ecclesiam ad eandem, qua eorum presentatus ad presens obtinuit ut prefertur. Lata est hec sentencia Olomucz in domo nostre habitacionis anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo octavo feria secunda proxima post dominicam qua cantatur Letare presentibus discretis viris dominis Johanne in Slawonyn, Johanne in Grozovia ecclesiarum plebanis, Nicolao capellano in Ve- tovia, Hinczone de Tassow publico notario et Petro clerico de Olomucz testibus in premissis.
94 obitum Sdenconis ultimi inmediate rectoris ipsius ecclesie antedicte sit et extiterit per reli- giosam virginem priorissam et conventum monasterii sancte Katherine ordinis fratrum predicatorum in Olomucz et discretum virum dominum Wylczonem vicarium ecclesie Olo- mucensis veros et legitimos patronos dumtaxat et in possessione vel quasi jurispresentandi rectorem ad dictam ecclesiam in Olschan existentes etc. Quare domine reverende petit Johannes prenarratus per vos et vestram sentenciam diffinitivam pronuncciari, decerni et declarari, dictam presentacionem Johannis antedicti ad ecclesiam in Olschan antedictam factam fuisse et esse canonicam etc. nullumque jus ipsi Clementi in ecclesia predicta vigore pre- sentacionis ipsius competere posse .. . . . Item tenor secundi libelli talis est: Coram vobis honorabili viro domino Jacobo de Caplicz etc. Clemens presbiter de Lypnain Olom. dioc. contra dominum Johannem presbiterum dictum Hrzimacz et contra quoscunque alios preten- dentem et pretendentes se presentatum et presentatos ad ecclesiam parrochialem in Olschan etc. dicit et in jure conquerendo proponit, quod licet ipse Clemens per nobiles viros Rad- slaum purgravium de Crawar, Adam de Prziestawylk ac nobilem virginem Annam de Olschan, Buschconem de Olschan, Boliconem de Olschan et Janconem de Babicz veros et legitimos patronos ecclesie predicte et in possessione vel quasi jurispresentandi rectorem ad dictam ecclesiam existentes sit et existat ad dictam Ecclesiam in Olschan.... presentatus, tamen prefatus Johannes pretendens quamvis de facto se ad dictam ecclesiam presentatum per honorabilem virum dominum Wylczonem vicarium ecclesie Olom. ... ac venerabiles et religiosas virgines priorissam et conventum ... Monasterii s. Katherine in Olomucz preten- dentes quamvis de facto se patronos ecclesie in Olschan predicte se opponit ..... Quare petit Clemens prefatus per vos decerni et declarari sentencialiter presentacionem predictam fuisse et esse canonicam .. . . . Nos itaque Sanderus officialis antedictus visis auditis et intellectis dicte cause meritis ac equa iusticie lance discussis, deliberacione insuper nobiscum et cum jurisperitis prehabita diligenti Christi nomine invocato .. . . per hanc nostram diffinitivam sentenciam pronunciamus .. . presentacionem Johannis Hrzimacz presbiteri supra- dicti ad ecclesiam in Olschan antedictam de ipso factam fuisse et esse canonicam ipsamque debere suum sortiri effectum eundemque Johannem ad ipsam ecclesiam in Olschan fore et esse instituendum et confirmandum . ... Reservamus eciam jus salvum presentandi ad eandem in Olschan ecclesiam, cum eam de proximo vacare contigerit Czyhowczoni et Boliconi clientibus ibidem successoribus Ade et Bohuslai olim patronis ecclesie memorate, ac postea cum secunda vice vacaverit Radslao et Buschconi orphano olim Buschconis clientibus de Olschan successoribus Andree et Swathonis et demum cum tercia vice vacaverit .. priorisse ad sanctam Katherinam in Olomucz eiusque .. conventui et domino Wylczoni vicario pre- dicto et eorum successoribus racione vicissitudinis de alternis vicibus presentandi ecclesiam ad eandem, qua eorum presentatus ad presens obtinuit ut prefertur. Lata est hec sentencia Olomucz in domo nostre habitacionis anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo octavo feria secunda proxima post dominicam qua cantatur Letare presentibus discretis viris dominis Johanne in Slawonyn, Johanne in Grozovia ecclesiarum plebanis, Nicolao capellano in Ve- tovia, Hinczone de Tassow publico notario et Petro clerico de Olomucz testibus in premissis.
Strana 95
95 In cuius rei testimonium sigillum officialatus curie episcopalis Olomucensis memorate presen- tibus est appensum. (Orig. Perg. h. Sig. im Olm. Kapitelarchive.) 107. K. Wenzel IV. bestättiget der Stadt Brünn alle früheren Privilegien. Dt. Prag 26. April 1378. Wenceslaus dei gracia Romanorum rex semper augustus et Boemie rex ad per- petuam rei memoriam. Etsi cunctorum nobis subiectorum fidelium prosperitates et commoda benigno favore respicimus et in ipsorum prosperitatis augmento ex innata nobis clemencia delectamur, ad illos tamen singularis affectus prerogativa nostra gerit serenitas, qui pre ceteris fidelibus nostris se in fidei et dileccionis constancia ac eciam indefesse fidelitatis obsequio reddiderunt hactenus et reddunt continuo prompciores. Sane illustris Jodocus marchio Moravie, princeps et patruus noster carissimus, accedens nostre maiestatis presenciam pro parte civium communitatis et incolarum civitatis Brunensis dilectorum nobis fidelium serenitati nostre cum humili precum instancia supplicavit, quatenus eisdem civibus et incolis civitatis predicte auctoritate regia Boemie de innata nobis pietate et solite benignitatis cle- mencia universa et singula privilegia, iura, literas, indulta, libertates, emmunitates, gracias, honores, dignitates, laudabiles approbatas et observatas hucusque consuetudines, donaciones et concessiones, eisdem civibus a recolende memorie dominis quondam Boemie regibus et Moravie marchionibus, predecessoribus et progenitoribus nostris et signanter a serenissimo principe et domino, domino Karolo Romanorum imperatore semper augusto et Boemie rege, domino et genitore nostro carissimo, concessa seu data, concessas, factas seu datas innovare, approbare, ratificare et confirmare generosius dignaremur. Nos ergo, qui vota quorumlibet nostrorum fidelium racionabiliter petencium semper generosius complectimur, attendentes grata et fidelia obsequia, quibus predicti cives et communitas civitatis Brunensis memorate nobis et progenitoribus nostris grate complacere studuerunt hactenus et in futurum tanto fervencius debebunt et poterunt, quanto uberioribus favore et gracia nostre celsitudinis se conspiciunt prosequi et favorosius consolari, ad humilem et supplicem predicti nostri patrui peticionis instanciam, presertim cum iuste petentibus non sit denegandus assensus, animo deliberato, sano principum, baronum, procerum, nobilium et fidelium nostrorum accedente consilio, predictis civibus, communitati et incolis civitatis Brunensis memorate, universa et singula privilegia, literas, iura, indulta, libertates, emmunitates, gracias, honores, dignitates, laudabiles approbatas et observatas hucusque consuetudines, donaciones et concessiones a prefatis nostris predecesso- ribus concessa seu data, concessas, factas seu datas, ac si de verbo ad verbum presentibus inserta forent vel inserte, sicut provide, iuste, rite et racionabiliter processerunt, auctoritate regia Boemie et de certa nostra sciencia ratificamus, approbamus, de novo concedimus et tenore presencium generosius confirmamus. Presencium sub Romanorum regie nostre
95 In cuius rei testimonium sigillum officialatus curie episcopalis Olomucensis memorate presen- tibus est appensum. (Orig. Perg. h. Sig. im Olm. Kapitelarchive.) 107. K. Wenzel IV. bestättiget der Stadt Brünn alle früheren Privilegien. Dt. Prag 26. April 1378. Wenceslaus dei gracia Romanorum rex semper augustus et Boemie rex ad per- petuam rei memoriam. Etsi cunctorum nobis subiectorum fidelium prosperitates et commoda benigno favore respicimus et in ipsorum prosperitatis augmento ex innata nobis clemencia delectamur, ad illos tamen singularis affectus prerogativa nostra gerit serenitas, qui pre ceteris fidelibus nostris se in fidei et dileccionis constancia ac eciam indefesse fidelitatis obsequio reddiderunt hactenus et reddunt continuo prompciores. Sane illustris Jodocus marchio Moravie, princeps et patruus noster carissimus, accedens nostre maiestatis presenciam pro parte civium communitatis et incolarum civitatis Brunensis dilectorum nobis fidelium serenitati nostre cum humili precum instancia supplicavit, quatenus eisdem civibus et incolis civitatis predicte auctoritate regia Boemie de innata nobis pietate et solite benignitatis cle- mencia universa et singula privilegia, iura, literas, indulta, libertates, emmunitates, gracias, honores, dignitates, laudabiles approbatas et observatas hucusque consuetudines, donaciones et concessiones, eisdem civibus a recolende memorie dominis quondam Boemie regibus et Moravie marchionibus, predecessoribus et progenitoribus nostris et signanter a serenissimo principe et domino, domino Karolo Romanorum imperatore semper augusto et Boemie rege, domino et genitore nostro carissimo, concessa seu data, concessas, factas seu datas innovare, approbare, ratificare et confirmare generosius dignaremur. Nos ergo, qui vota quorumlibet nostrorum fidelium racionabiliter petencium semper generosius complectimur, attendentes grata et fidelia obsequia, quibus predicti cives et communitas civitatis Brunensis memorate nobis et progenitoribus nostris grate complacere studuerunt hactenus et in futurum tanto fervencius debebunt et poterunt, quanto uberioribus favore et gracia nostre celsitudinis se conspiciunt prosequi et favorosius consolari, ad humilem et supplicem predicti nostri patrui peticionis instanciam, presertim cum iuste petentibus non sit denegandus assensus, animo deliberato, sano principum, baronum, procerum, nobilium et fidelium nostrorum accedente consilio, predictis civibus, communitati et incolis civitatis Brunensis memorate, universa et singula privilegia, literas, iura, indulta, libertates, emmunitates, gracias, honores, dignitates, laudabiles approbatas et observatas hucusque consuetudines, donaciones et concessiones a prefatis nostris predecesso- ribus concessa seu data, concessas, factas seu datas, ac si de verbo ad verbum presentibus inserta forent vel inserte, sicut provide, iuste, rite et racionabiliter processerunt, auctoritate regia Boemie et de certa nostra sciencia ratificamus, approbamus, de novo concedimus et tenore presencium generosius confirmamus. Presencium sub Romanorum regie nostre
Strana 96
96 maiestatis sigillo testimonio literarum. Datum Prage anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo octavo VI° kalendas Maii, indiccione prima, regnorum nostrorum anno Boemie XV° Romanorum vero secundo. (Auf der Plicatur: Per dominum lantgravium Martinus. — In dorso: R. Wenceslaus de Jenykow. — Orig. Perg. an Seidenfäden h. beschädigtes Sig. im Brünner Stadtarchive.) 108. Johann, Bischof von Olmütz, fordert die Gläubigen seiner Diözese auf, dass sie einen gewissen B., einen früheren Wegelagerer, der wegen Vergebung seiner Verbrechen nach Rom pilgern will, durch Almosen in seinem Vorhaben unterstützen. Dt. Kremsier 6. Mai 1378. Dei et apostolice sedis gracia Olomucensis episcopus Johannes universis et singulis Christi fidelibus per civitatem et diocesim Olomucensem constitutis, ad quos presentes per- venerint, salutem in eo, qui est omnium vera salus. Cum inter opera caritatis non modicum reputamus ovem errantem querere et inventam ad ovile reducere, sed eciam reductam con- servare et conservatam confortare, nam etsi angelis in gracia stabilitis gaudium existat super uno peccatore penitenciam agente, multo forcius nobis, qui in gracia nondum sumus confirmati, sed cottidianis peccatis involvimur, gaudium et solacium esse debeat conversio cuiuslibet peccatoris. Et cum laycus B. lator presencium, qui annis pluribus in profundo errans viciorum officium miserabile gessit tortoris et laqueis sathane investitus in tenebris ignorancie ambu- lavit, per graciam altissimi, qui suos non deserit, in fine viam agnovit veritatis et dimissis erroribus, in quibus incessit usque modo, in spiritu humili et contrito fructus penitencie querit dignos ac animo ferventi desiderat limina sanctorum Petri et Pauli apostolorum et aliorum sanctorum loca in suorum peccaminum remissionem humiliter visitare, quod facere non poterit sine fidelium eleemosynis, cum sibi proprie non suppetant facultates, universitatem vestram presentibus in domino requirimus et hortamur, quatenus ad laudem et gloriam omnipotentis dei una nobiscum super conversione tanti publici peccatoris gaudium et solacium habeatis et eidem, cum ad vos venerit, in remissionem peccatorum vestrorum vestras pias eleemosynas dignemini misericorditer elargiri, ut ipse in bono proposito stabilitus per vestra et aliorum fidelium iuvamina veniam suorum criminum in presenti et vitam eternam con- sequi valeat in futuro. Datum Chremisir proxima feria quinta post diem invencionis sancte crucis sub anno domini MCCCLXXVIII nostro pendenti sub sigillo. (Ex cancellaria MS. Caroli IV. bibliothecae metropolitanae Prag.: abgedruckt in Dobners Monum. IV. p. 371.)
96 maiestatis sigillo testimonio literarum. Datum Prage anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo octavo VI° kalendas Maii, indiccione prima, regnorum nostrorum anno Boemie XV° Romanorum vero secundo. (Auf der Plicatur: Per dominum lantgravium Martinus. — In dorso: R. Wenceslaus de Jenykow. — Orig. Perg. an Seidenfäden h. beschädigtes Sig. im Brünner Stadtarchive.) 108. Johann, Bischof von Olmütz, fordert die Gläubigen seiner Diözese auf, dass sie einen gewissen B., einen früheren Wegelagerer, der wegen Vergebung seiner Verbrechen nach Rom pilgern will, durch Almosen in seinem Vorhaben unterstützen. Dt. Kremsier 6. Mai 1378. Dei et apostolice sedis gracia Olomucensis episcopus Johannes universis et singulis Christi fidelibus per civitatem et diocesim Olomucensem constitutis, ad quos presentes per- venerint, salutem in eo, qui est omnium vera salus. Cum inter opera caritatis non modicum reputamus ovem errantem querere et inventam ad ovile reducere, sed eciam reductam con- servare et conservatam confortare, nam etsi angelis in gracia stabilitis gaudium existat super uno peccatore penitenciam agente, multo forcius nobis, qui in gracia nondum sumus confirmati, sed cottidianis peccatis involvimur, gaudium et solacium esse debeat conversio cuiuslibet peccatoris. Et cum laycus B. lator presencium, qui annis pluribus in profundo errans viciorum officium miserabile gessit tortoris et laqueis sathane investitus in tenebris ignorancie ambu- lavit, per graciam altissimi, qui suos non deserit, in fine viam agnovit veritatis et dimissis erroribus, in quibus incessit usque modo, in spiritu humili et contrito fructus penitencie querit dignos ac animo ferventi desiderat limina sanctorum Petri et Pauli apostolorum et aliorum sanctorum loca in suorum peccaminum remissionem humiliter visitare, quod facere non poterit sine fidelium eleemosynis, cum sibi proprie non suppetant facultates, universitatem vestram presentibus in domino requirimus et hortamur, quatenus ad laudem et gloriam omnipotentis dei una nobiscum super conversione tanti publici peccatoris gaudium et solacium habeatis et eidem, cum ad vos venerit, in remissionem peccatorum vestrorum vestras pias eleemosynas dignemini misericorditer elargiri, ut ipse in bono proposito stabilitus per vestra et aliorum fidelium iuvamina veniam suorum criminum in presenti et vitam eternam con- sequi valeat in futuro. Datum Chremisir proxima feria quinta post diem invencionis sancte crucis sub anno domini MCCCLXXVIII nostro pendenti sub sigillo. (Ex cancellaria MS. Caroli IV. bibliothecae metropolitanae Prag.: abgedruckt in Dobners Monum. IV. p. 371.)
Strana 97
97 109. König Wenzel IV verpfändet dem Markgrafen Jodok von Mähren für die 64.000 Goldgulden, welche er vom Markgrafen Johann ausgeliehen hatte, die Städte und Herrschaften Glatz, Frankenstein, Habelswerde und Neupatzkau. Dt. Budweis 7. Mai 1378. Wir Wenczlaw von gotes genaden romischer kunig zu allen zeiten merer des reichs und kunig zu Beheim bekennen und tun kunt offenlich mit diesem brive allen den, die yn sehen oder horen lesen, das wir mit wolbedachtem mute, rechter wissen in craffte dicz brives und in guten trewen ane geverde fur die vierundsechzigtusent guldein ungerisch und behmisch, die uns etwenne der hochgeborne Johans marggrave zu Merhern, unsir bruder selige, die weile er lebte, an bereitem gelde geliehen hat, dem hochgebornen Josten marggraven und herren zu Merhern unserm lieben vettern und fursten und seinen rechten erben, die er mit hulffe gotis gewinnet, zu eynem rechten pfande ynantwurten, yngeben und abetreten lediclichen unsirs kunigreichs zu Beheim stete und hewser Glacz haws und stat, Frankinstein haws und stat, Hawelswerde und Newn Paczkaw mit manschefften, zinsen, nuczen, gulden, mit den ganzen landen doselbist und mit allem dem, das dorzu gehoret, als wir das ynnegehabit und besessen haben, nichtes nicht usgenomen und haben auch dieselben slos, lande, manschafft, lute und guter mit allen rechten geniessen, nuczen und zugehorungen in pfandeweise fur das egenante gelt lediclichen geweiset an den obgenanten marggraven Josten unsern vettern und seine erben und nachkomen marggraven und herren zu Merhern und sullen und wollen auch ym, seynen erben und nachkomen marggraven zu Merhern beweisen und bescheiden an jeriger gewisser gulde in der egenanten pfantschafft ye für tawsent schok grosser prager pfenninge an der obgenannten summen geldes hundert schok geltes jerliches zinses und furbasmer so vil gulde, als sich das an den egenannten vierundsechzigtusent guldein nach rechter anzall geburet ane ollis geverde. Und was sulicher gulde und jerliches zinses in den gebieten der obgenanten pfantschafft gebreche, so vil sullen wir, unsir erben und nachkomen kunige zu Beheim demselben marggraven Josten, seinen erben und nachkomen, marggraven zu Merhern beweisen und bescheiden uffzuheben jarlichen und das wol vorgewissen an unsrer urbar uff dem berge zu Chutten. Und wer is sache, das dasselbe bergwerk uff den Chutten abegienge, also das demselben marggraven Josten, seinen erben und nachkomen marggraven zu Merhern doselbist suliche jerlichen gulde nicht sicher were oder gevallen mochte, so sullen und wollen wir, unsre erben und nachkomen kunige zu Beheim demselben marggraven Josten, seinen erben und nachkomen marggraven zu Merhern suliche jerlichen gulde an unsern und des kunigreichs zu Beheim steten und gutern gelegen in dem lande zu Beheim genzlichen beweisen und sullen auch die egenanten marggraff Jost, seine erben und nachkomen marggraven zu Merhern die zu rechtem pfande ynnehaben, besiczen und halden mit der obgenanten pfantschafft allir zugehorungen und gulden in aller der weise, als die obgenante pfantschafft und als das 13
97 109. König Wenzel IV verpfändet dem Markgrafen Jodok von Mähren für die 64.000 Goldgulden, welche er vom Markgrafen Johann ausgeliehen hatte, die Städte und Herrschaften Glatz, Frankenstein, Habelswerde und Neupatzkau. Dt. Budweis 7. Mai 1378. Wir Wenczlaw von gotes genaden romischer kunig zu allen zeiten merer des reichs und kunig zu Beheim bekennen und tun kunt offenlich mit diesem brive allen den, die yn sehen oder horen lesen, das wir mit wolbedachtem mute, rechter wissen in craffte dicz brives und in guten trewen ane geverde fur die vierundsechzigtusent guldein ungerisch und behmisch, die uns etwenne der hochgeborne Johans marggrave zu Merhern, unsir bruder selige, die weile er lebte, an bereitem gelde geliehen hat, dem hochgebornen Josten marggraven und herren zu Merhern unserm lieben vettern und fursten und seinen rechten erben, die er mit hulffe gotis gewinnet, zu eynem rechten pfande ynantwurten, yngeben und abetreten lediclichen unsirs kunigreichs zu Beheim stete und hewser Glacz haws und stat, Frankinstein haws und stat, Hawelswerde und Newn Paczkaw mit manschefften, zinsen, nuczen, gulden, mit den ganzen landen doselbist und mit allem dem, das dorzu gehoret, als wir das ynnegehabit und besessen haben, nichtes nicht usgenomen und haben auch dieselben slos, lande, manschafft, lute und guter mit allen rechten geniessen, nuczen und zugehorungen in pfandeweise fur das egenante gelt lediclichen geweiset an den obgenanten marggraven Josten unsern vettern und seine erben und nachkomen marggraven und herren zu Merhern und sullen und wollen auch ym, seynen erben und nachkomen marggraven zu Merhern beweisen und bescheiden an jeriger gewisser gulde in der egenanten pfantschafft ye für tawsent schok grosser prager pfenninge an der obgenannten summen geldes hundert schok geltes jerliches zinses und furbasmer so vil gulde, als sich das an den egenannten vierundsechzigtusent guldein nach rechter anzall geburet ane ollis geverde. Und was sulicher gulde und jerliches zinses in den gebieten der obgenanten pfantschafft gebreche, so vil sullen wir, unsir erben und nachkomen kunige zu Beheim demselben marggraven Josten, seinen erben und nachkomen, marggraven zu Merhern beweisen und bescheiden uffzuheben jarlichen und das wol vorgewissen an unsrer urbar uff dem berge zu Chutten. Und wer is sache, das dasselbe bergwerk uff den Chutten abegienge, also das demselben marggraven Josten, seinen erben und nachkomen marggraven zu Merhern doselbist suliche jerlichen gulde nicht sicher were oder gevallen mochte, so sullen und wollen wir, unsre erben und nachkomen kunige zu Beheim demselben marggraven Josten, seinen erben und nachkomen marggraven zu Merhern suliche jerlichen gulde an unsern und des kunigreichs zu Beheim steten und gutern gelegen in dem lande zu Beheim genzlichen beweisen und sullen auch die egenanten marggraff Jost, seine erben und nachkomen marggraven zu Merhern die zu rechtem pfande ynnehaben, besiczen und halden mit der obgenanten pfantschafft allir zugehorungen und gulden in aller der weise, als die obgenante pfantschafft und als das 13
Strana 98
98 auch dovor begriffen ist, so lange, das wir, unsir erben oder nachkomen, kunige zu Beheim, dem vorgenanten marggraven Josten, seinen erben und nachkomen, marggraven zu Merhern die obgenanten vierundsechzigtusent guldein ungerisch und behmisch in der stat zu Brünne gar und genzlichen verrichtet und bezalet hoben. Wanne auch wir, unsir erben und nach— komen, kunige zu Beheim zu raten wurden, die egenanten pfantschafft zu losen und die vorgenanten vierundsechzigtusent guldein in der stat zu Brunne bezalet und vorrichtet hoben, also das suliche bezalungen vor sante Jurgentage geschee, so sal dennoch der obgenannte marggrave Jost, seine erben und nachkomen, marggraven zu Merhern sulichen zins, der sich uff denselben sante Jurgen tage gebürte von allen den obgenanten pfantschefften uffheben und nemen. Und gleicherweis were is sache, das wir, unsir erben oder nachkomen, kunige zu Beheim, die obgenanten pfantscheffte losten und die vierundsechzig tusent guldein, als oben geschriben stet, vor sante Gallen tage bezalten, so sal aber der vorgenante marggrave Joste, seine erben und nachkomen, marggraven zu Merhern sulichen zins, der sich uff den- selben sante Gallen tage gebürte, von allen den obgenanten pfantschefften uffheben und in yren nucz wenden, wie yn das allerbequemilichist seyn wirdet und sullen denne uns, unsern erben und nachkomen, kunigen zu Beheim, der obgenanten hewser, stete, lande, manschafft, zugehorungen und gulde von stadenan abetreten und uns die wider lediclichen ynantwurten ane allis widersprechen und vorziehen. Und was der obgenante unsir vetter marggrave Joste, seine erben oder nachkomen, marggraven zu Merhern an den obgenanten vesten, steten, landen, luten, nuczen und zugehorungen, die weile und sie yre pfand seint, zinses oder nuczes, welicherley die weren, uffheben und nemen, das sal yr seyn, das wir yn auch durch sunderlicher freuntschafft willen geben haben und sullen yn das an der summen des hawptgeldes nicht abeslahen in dheineweis. Und wer mit willen des obgenanten marg- graven Josten disen brieff haben wirdet, es were under seinen brudern einer, wem das gebüren würde oder eyn anderer, wer der were, dem sullen wir, unsir erben und nach- komen, kunige zu Beheim zu allen sachen pflichtig und verbunden seyn die zu halden und zu volfüren, als dem obgenanten marggraven Josten in allen yren stucken und meynungen, als sie obgeschriben steen und begriffen seyn. Mit urkunde dicz brives versigelt mit unsir kuniglichen maiestat insigele, der geben ist zum Budweis nach Crists geburte dreizenhundert jare dornach in dem acht und sibenzigisten jare des nehsten freitags nach dem suntage, als man singet Misericordias domini, unsir reiche des Behmischen in dem fumfzehenden und des romischen in dem andern jaren. (Auf der Plicatur: Per dominum regem Romanorum Archiepiscopus Pragensis. — Orig. Perg. an Seidenfäden h. Sig. im mähr. Landesarchive; das Gegensig. hat den Reichs- adler im rothen Wachse.)
98 auch dovor begriffen ist, so lange, das wir, unsir erben oder nachkomen, kunige zu Beheim, dem vorgenanten marggraven Josten, seinen erben und nachkomen, marggraven zu Merhern die obgenanten vierundsechzigtusent guldein ungerisch und behmisch in der stat zu Brünne gar und genzlichen verrichtet und bezalet hoben. Wanne auch wir, unsir erben und nach— komen, kunige zu Beheim zu raten wurden, die egenanten pfantschafft zu losen und die vorgenanten vierundsechzigtusent guldein in der stat zu Brunne bezalet und vorrichtet hoben, also das suliche bezalungen vor sante Jurgentage geschee, so sal dennoch der obgenannte marggrave Jost, seine erben und nachkomen, marggraven zu Merhern sulichen zins, der sich uff denselben sante Jurgen tage gebürte von allen den obgenanten pfantschefften uffheben und nemen. Und gleicherweis were is sache, das wir, unsir erben oder nachkomen, kunige zu Beheim, die obgenanten pfantscheffte losten und die vierundsechzig tusent guldein, als oben geschriben stet, vor sante Gallen tage bezalten, so sal aber der vorgenante marggrave Joste, seine erben und nachkomen, marggraven zu Merhern sulichen zins, der sich uff den- selben sante Gallen tage gebürte, von allen den obgenanten pfantschefften uffheben und in yren nucz wenden, wie yn das allerbequemilichist seyn wirdet und sullen denne uns, unsern erben und nachkomen, kunigen zu Beheim, der obgenanten hewser, stete, lande, manschafft, zugehorungen und gulde von stadenan abetreten und uns die wider lediclichen ynantwurten ane allis widersprechen und vorziehen. Und was der obgenante unsir vetter marggrave Joste, seine erben oder nachkomen, marggraven zu Merhern an den obgenanten vesten, steten, landen, luten, nuczen und zugehorungen, die weile und sie yre pfand seint, zinses oder nuczes, welicherley die weren, uffheben und nemen, das sal yr seyn, das wir yn auch durch sunderlicher freuntschafft willen geben haben und sullen yn das an der summen des hawptgeldes nicht abeslahen in dheineweis. Und wer mit willen des obgenanten marg- graven Josten disen brieff haben wirdet, es were under seinen brudern einer, wem das gebüren würde oder eyn anderer, wer der were, dem sullen wir, unsir erben und nach- komen, kunige zu Beheim zu allen sachen pflichtig und verbunden seyn die zu halden und zu volfüren, als dem obgenanten marggraven Josten in allen yren stucken und meynungen, als sie obgeschriben steen und begriffen seyn. Mit urkunde dicz brives versigelt mit unsir kuniglichen maiestat insigele, der geben ist zum Budweis nach Crists geburte dreizenhundert jare dornach in dem acht und sibenzigisten jare des nehsten freitags nach dem suntage, als man singet Misericordias domini, unsir reiche des Behmischen in dem fumfzehenden und des romischen in dem andern jaren. (Auf der Plicatur: Per dominum regem Romanorum Archiepiscopus Pragensis. — Orig. Perg. an Seidenfäden h. Sig. im mähr. Landesarchive; das Gegensig. hat den Reichs- adler im rothen Wachse.)
Strana 99
99 110. Der Pfarrer von Wilanz bekennt, dass er gegen seinen Patron keinen Process wegen des ihm zustehenden Holzes weiter führen wolle. Dt. Iglau 10. Mai 1378. In nomine domini amen. Anno nativitatis eiusdem millesimo trecentesimo septuagesimo octavo indiccione prima, decima die mensis Mayii, hora nona vel quasi, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Urbani divina providencia pape sexti, anno primo imperii vero serenissimi et invictissimi principis et domini nostri domini Karoli quarti divina favente clemencia Romanorum imperatoriis semper augusti et Bohemie regis imperii sui anno vicesimo quarto, in mei notarii publici infrascripti testiumque presencia subscriptorum constitutus honorabilis vir Bartholomeus plebanus in Wylancz Olom. dioc. personaliter, non compulsus nec coactus, sed voluntarie et bona deliberacione prehabita dixit manifeste, suos legitimos patronos videlicet Frenczlinum Schonmelczer et Henlinum fratrem ipsius cives civitatis Iglavie Olom. diocesis pro lignis omnibus ecclesie sue et pro aliis omnibus causis ac litibus, pro quibus ipsos prius in iudicio spirituali in Olomuc convenit coram honorabili viro scilicet domino Sandero tunc temporis officiali ibidem liberos pronuncciavit esse penitus et solutos, qui dictus Bartholomeus plebanus in Wylancz Olom. dioc. ibidem fuit, utrum consciencie et gracie patronorum suorum dictum factum vellet committere, requisitus. Tunc dictus dominus Bartholomeus respondit et dixit manifeste, quod non vellet gracie et consciencie patronorum suorum committere, sed dicebat manifeste coram omni populo ibi congregato, quod sibi et ecclesie sue dicte in Wylancz pro omni lite, quam habuit contra eosdem patronos suos nomine ecclesie sue predicte Wylancz integraliter esset satisfactum, in quibus simpliciter vellet contentari et eosdem suos patronos neque heredes ipsorum pro tali facto in nullo iudice speciali ulterius vellet convenire data fide et eciam pro inpensis et expensis in dicta lite contractis dixit eos liberos et solutos. Acta sunt hec in civitate Iglaviensi et hoc in domo relicte quondam Michaelis Reychnaweri civis ibidem Olom. dioc. Anno etc. quibus supra presentibus honorabilibus viris et honestis videlicet domino Petro de Luca et domino Nicolao de Petrowicz plebanis Olom. dioc. et Cunczone in Turri et Nicolao Arnoldi et Petro Kegel et Nicolao Poeschel civibus civitatis Iglaviensis supradicte Olom. dioc. testibus ad premissa vocatis specialiter et rogatis in testimonium omnium pre- missorum. Et ego Nicolaus etc. publicus etc. notarius etc. (Orig. Perg. im Igl. Stadtarchive.) 13*
99 110. Der Pfarrer von Wilanz bekennt, dass er gegen seinen Patron keinen Process wegen des ihm zustehenden Holzes weiter führen wolle. Dt. Iglau 10. Mai 1378. In nomine domini amen. Anno nativitatis eiusdem millesimo trecentesimo septuagesimo octavo indiccione prima, decima die mensis Mayii, hora nona vel quasi, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Urbani divina providencia pape sexti, anno primo imperii vero serenissimi et invictissimi principis et domini nostri domini Karoli quarti divina favente clemencia Romanorum imperatoriis semper augusti et Bohemie regis imperii sui anno vicesimo quarto, in mei notarii publici infrascripti testiumque presencia subscriptorum constitutus honorabilis vir Bartholomeus plebanus in Wylancz Olom. dioc. personaliter, non compulsus nec coactus, sed voluntarie et bona deliberacione prehabita dixit manifeste, suos legitimos patronos videlicet Frenczlinum Schonmelczer et Henlinum fratrem ipsius cives civitatis Iglavie Olom. diocesis pro lignis omnibus ecclesie sue et pro aliis omnibus causis ac litibus, pro quibus ipsos prius in iudicio spirituali in Olomuc convenit coram honorabili viro scilicet domino Sandero tunc temporis officiali ibidem liberos pronuncciavit esse penitus et solutos, qui dictus Bartholomeus plebanus in Wylancz Olom. dioc. ibidem fuit, utrum consciencie et gracie patronorum suorum dictum factum vellet committere, requisitus. Tunc dictus dominus Bartholomeus respondit et dixit manifeste, quod non vellet gracie et consciencie patronorum suorum committere, sed dicebat manifeste coram omni populo ibi congregato, quod sibi et ecclesie sue dicte in Wylancz pro omni lite, quam habuit contra eosdem patronos suos nomine ecclesie sue predicte Wylancz integraliter esset satisfactum, in quibus simpliciter vellet contentari et eosdem suos patronos neque heredes ipsorum pro tali facto in nullo iudice speciali ulterius vellet convenire data fide et eciam pro inpensis et expensis in dicta lite contractis dixit eos liberos et solutos. Acta sunt hec in civitate Iglaviensi et hoc in domo relicte quondam Michaelis Reychnaweri civis ibidem Olom. dioc. Anno etc. quibus supra presentibus honorabilibus viris et honestis videlicet domino Petro de Luca et domino Nicolao de Petrowicz plebanis Olom. dioc. et Cunczone in Turri et Nicolao Arnoldi et Petro Kegel et Nicolao Poeschel civibus civitatis Iglaviensis supradicte Olom. dioc. testibus ad premissa vocatis specialiter et rogatis in testimonium omnium pre- missorum. Et ego Nicolaus etc. publicus etc. notarius etc. (Orig. Perg. im Igl. Stadtarchive.) 13*
Strana 100
100 111. Pabst Urban VI. beauftragt den Offizial des Olmützer Bisthumes zu untersuchen, ob die Inkorporirung der Pfarre in Landskron dem dortigen Augustinerstifte nothwendig sei. Dt. Rom 10. Mai 1378. Urbanus episcopus servus servorum dei dilecto filio officiali Olomucensi salutem et apostolicam benediccionem. Piis fidelium votis, per que divini cultus augmentum et animarum salus provenire noscuntur libenter annuimus et prosequimur favoribus opportunis. Sane peticio venerabilis fratris nostri Petri archiepiscopi Magdeburgensis nobis nuper exhibita continebat, quod olim ipse, qui tunc episcopus Luthomisliensis existebat, de propria salute cogitans ac cupiens, terrena in celestia ac transitoria in eterna felici commercio commutare, de consensu dilectorum filiorum capituli ecclesie Luthomisliensis ad laudem et gloriam omnipotentis dei et sanctorum Nicolai et Catherine quoddam monasterium ordinis sancti Augustini extra muros oppidi Lanczcronensis, Luthomisliensis diocesis, cum necessariis officinis de bonis sibi a deo collatis fundavit et construxit ac de Krontelsil et de Kronfeld, castro eiusdem diocesis cum pleno dominio, villis, silvis, pascuis ac aliis universis pertinenciis suis in regno Boemie consistencia, que idem archiepiscopus de huiusmodi bonis suis iusto titulo acquisierat, eciam de consensu carissimi in Christo filii nostri Karoli Romanorum imperatoris semper augusti et Boemie regis illustris, eidem monasterio donavit, quodque in eodem monasterio nonnulli canonici, quorum unus est prepositus curam et administracionem dicti monasterii habens existunt, qui loci ordinario in spiritualibus et temporalibus subesse debent, prout alia dicti ordinis monasteria locorum ordinariis subesse noscuntur. Et quidem venerabilis frater noster Albertus episcopus Luthomisliensis ex certis racionabilibus causis de consensu dictorum capituli parochialem ecclesiam sancte Marie in Lanczkron predicte diocesis eidem monasterio univit, incorporavit et annexavit ita, quod cedente vel decedente rectore ipsius liceret eisdem preposito et canonicis corporalem possessionem apprehendere et retinere ac fructus, redditus et proventus eiusdem recipere et habere in ipsorum usus proprios convertendos. Quare pro parte dicti archiepiscopi nobis fuit humiliter supplicatum, ut premissis robor confirmacionis adjicere de benignitate apostolica dignaremur. Nos itaque de premissis certam noticiam non habentes huiusmodi supplicacionibus inclinati discrecioni tue, de qua in hiis et aliis specialem in domino fiduciam obtinemus, per apostolica scripta committimus et mandamus, quatenus, si monasterium ipsum sufficienter dotatum existat, fundacionem construccionem, donacionem. unionem, incorporacionem et annexionem huiusmodi, quibuscunque constitucionibus apostolicis et aliis contrariis non obstantibus, auctoritate nostra approbes et confirmes supplendo omnem defectum, si quis forsan intervenerit in premissis, iure parochialis ecclesie et cuiuslibet alterius in omnibus semper salvo. Volumus autem, quod si congrua porcio pro perpetuo vicario in dicta ecclesia domino servituro de fructibus, redditibus et proventibus eiusdem ecclesie assignata non fuerit, huiusmodi porcio de eisdem fructibus, redditibus et proventibus
100 111. Pabst Urban VI. beauftragt den Offizial des Olmützer Bisthumes zu untersuchen, ob die Inkorporirung der Pfarre in Landskron dem dortigen Augustinerstifte nothwendig sei. Dt. Rom 10. Mai 1378. Urbanus episcopus servus servorum dei dilecto filio officiali Olomucensi salutem et apostolicam benediccionem. Piis fidelium votis, per que divini cultus augmentum et animarum salus provenire noscuntur libenter annuimus et prosequimur favoribus opportunis. Sane peticio venerabilis fratris nostri Petri archiepiscopi Magdeburgensis nobis nuper exhibita continebat, quod olim ipse, qui tunc episcopus Luthomisliensis existebat, de propria salute cogitans ac cupiens, terrena in celestia ac transitoria in eterna felici commercio commutare, de consensu dilectorum filiorum capituli ecclesie Luthomisliensis ad laudem et gloriam omnipotentis dei et sanctorum Nicolai et Catherine quoddam monasterium ordinis sancti Augustini extra muros oppidi Lanczcronensis, Luthomisliensis diocesis, cum necessariis officinis de bonis sibi a deo collatis fundavit et construxit ac de Krontelsil et de Kronfeld, castro eiusdem diocesis cum pleno dominio, villis, silvis, pascuis ac aliis universis pertinenciis suis in regno Boemie consistencia, que idem archiepiscopus de huiusmodi bonis suis iusto titulo acquisierat, eciam de consensu carissimi in Christo filii nostri Karoli Romanorum imperatoris semper augusti et Boemie regis illustris, eidem monasterio donavit, quodque in eodem monasterio nonnulli canonici, quorum unus est prepositus curam et administracionem dicti monasterii habens existunt, qui loci ordinario in spiritualibus et temporalibus subesse debent, prout alia dicti ordinis monasteria locorum ordinariis subesse noscuntur. Et quidem venerabilis frater noster Albertus episcopus Luthomisliensis ex certis racionabilibus causis de consensu dictorum capituli parochialem ecclesiam sancte Marie in Lanczkron predicte diocesis eidem monasterio univit, incorporavit et annexavit ita, quod cedente vel decedente rectore ipsius liceret eisdem preposito et canonicis corporalem possessionem apprehendere et retinere ac fructus, redditus et proventus eiusdem recipere et habere in ipsorum usus proprios convertendos. Quare pro parte dicti archiepiscopi nobis fuit humiliter supplicatum, ut premissis robor confirmacionis adjicere de benignitate apostolica dignaremur. Nos itaque de premissis certam noticiam non habentes huiusmodi supplicacionibus inclinati discrecioni tue, de qua in hiis et aliis specialem in domino fiduciam obtinemus, per apostolica scripta committimus et mandamus, quatenus, si monasterium ipsum sufficienter dotatum existat, fundacionem construccionem, donacionem. unionem, incorporacionem et annexionem huiusmodi, quibuscunque constitucionibus apostolicis et aliis contrariis non obstantibus, auctoritate nostra approbes et confirmes supplendo omnem defectum, si quis forsan intervenerit in premissis, iure parochialis ecclesie et cuiuslibet alterius in omnibus semper salvo. Volumus autem, quod si congrua porcio pro perpetuo vicario in dicta ecclesia domino servituro de fructibus, redditibus et proventibus eiusdem ecclesie assignata non fuerit, huiusmodi porcio de eisdem fructibus, redditibus et proventibus
Strana 101
101 assignetur, de qua idem vicarius congrue sustentari valeat et alia sibi incumbencia onera supportare. Datum Rome apud sanctum Petrum sexto Idus Maii pontificatus nostri anno primo. (Spätere Abschrift inserirt in der Kopie der Urkunde des Olmützer Offiziales Sander, ddo. 3. September 1380.) 112. Pabst Urban VI. verleiht der Kirche des Augustinerklosters in Landskron einen Ablass. Dt. Rom 13. Mai 1378. Urbanus episcopus servus servorum dei universis Christi fidelibus presentes litteras inspecturis salutem et apostolicam benediccionem. Splendor paterne glorie, qui sua mundum ineffabili illuminat claritate pia vota fidelium de clementissima ipsius maiestate sperancium tunc precipue benigno favore prosequitur, cum devota ipsorum humilitas sanctorum precibus et meritis adiuvatur. Cupientes igitur, ut ecclesia monasterii sanctorum Nicolai et Katerine, ordinis sancti Augustini, Luthomuslensis diocesis, quod venerabilis frater noster Petrus archi- episcopus Magdeburgensis canonice fundasse et dotasse dicitur, congruis honoribus frequen- tetur et ut Christi fideles eo libencius causa devocionis confluant ad eandem, quo ex hoc ibidem uberius dono celestis gracie conspexerint se refectos, de omnipotentis dei miseri- cordia et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius auctoritate confisi, omnibus vere penitentibus et confessis, qui in nativitatis, circumcisionis, epiphanie, resurreccionis, ascensionis, corporis domini nostri Jesu Christi, penthecostes necnon in nativitatis, annunciacionis, purificacionis et assumpcionis beate Marie virginis et nativitatis beati Johannis Baptiste, dictorum aposto- lorum Petri et Pauli, ac Nicolai et Katherine ac ipsius ecclesie dedicacionis festivitatibus ac in celebritate omnium sanctorum et per ipsarum nativitatis, epiphanie, resurreccionis, ascen- sionis, corporis domini necnon nativitatis et assumpcionis beate Marie et nativitatis beati Johannis et apostolorum Petri et Pauli predictorum festivitatum octabas et per sex dies dictam festivitatem penthecostes immediate sequentes ecclesiam prefatam devote visitaverint annuatim singulis videlicet festivitatum et celebritatis unum annum et quadraginta dies ac octabarum et sex dierum predictorum diebus, quibus prefatam ecclesiam visitaverint, ut prefertur, centum de iniunctis eis penitenciis misericorditer relaxamus. Datum Rome apud sanctum Petrum III Idus Maii, pontificatus nostri anno primo. (Auf der Plicatur: Gilbertus. — Orig. Perg. an Seidenfaden h. Bleibulle im mähr. Landesarchive.)
101 assignetur, de qua idem vicarius congrue sustentari valeat et alia sibi incumbencia onera supportare. Datum Rome apud sanctum Petrum sexto Idus Maii pontificatus nostri anno primo. (Spätere Abschrift inserirt in der Kopie der Urkunde des Olmützer Offiziales Sander, ddo. 3. September 1380.) 112. Pabst Urban VI. verleiht der Kirche des Augustinerklosters in Landskron einen Ablass. Dt. Rom 13. Mai 1378. Urbanus episcopus servus servorum dei universis Christi fidelibus presentes litteras inspecturis salutem et apostolicam benediccionem. Splendor paterne glorie, qui sua mundum ineffabili illuminat claritate pia vota fidelium de clementissima ipsius maiestate sperancium tunc precipue benigno favore prosequitur, cum devota ipsorum humilitas sanctorum precibus et meritis adiuvatur. Cupientes igitur, ut ecclesia monasterii sanctorum Nicolai et Katerine, ordinis sancti Augustini, Luthomuslensis diocesis, quod venerabilis frater noster Petrus archi- episcopus Magdeburgensis canonice fundasse et dotasse dicitur, congruis honoribus frequen- tetur et ut Christi fideles eo libencius causa devocionis confluant ad eandem, quo ex hoc ibidem uberius dono celestis gracie conspexerint se refectos, de omnipotentis dei miseri- cordia et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius auctoritate confisi, omnibus vere penitentibus et confessis, qui in nativitatis, circumcisionis, epiphanie, resurreccionis, ascensionis, corporis domini nostri Jesu Christi, penthecostes necnon in nativitatis, annunciacionis, purificacionis et assumpcionis beate Marie virginis et nativitatis beati Johannis Baptiste, dictorum aposto- lorum Petri et Pauli, ac Nicolai et Katherine ac ipsius ecclesie dedicacionis festivitatibus ac in celebritate omnium sanctorum et per ipsarum nativitatis, epiphanie, resurreccionis, ascen- sionis, corporis domini necnon nativitatis et assumpcionis beate Marie et nativitatis beati Johannis et apostolorum Petri et Pauli predictorum festivitatum octabas et per sex dies dictam festivitatem penthecostes immediate sequentes ecclesiam prefatam devote visitaverint annuatim singulis videlicet festivitatum et celebritatis unum annum et quadraginta dies ac octabarum et sex dierum predictorum diebus, quibus prefatam ecclesiam visitaverint, ut prefertur, centum de iniunctis eis penitenciis misericorditer relaxamus. Datum Rome apud sanctum Petrum III Idus Maii, pontificatus nostri anno primo. (Auf der Plicatur: Gilbertus. — Orig. Perg. an Seidenfaden h. Bleibulle im mähr. Landesarchive.)
Strana 102
102 113. K. Wenzel IV. gibt dem Brückenmeister Mauritz das Recht, die in Eule und anderwarts im Königr. Böhmen durch Wasser verwüsteten Bergwerke wiederherzustellen. Dt. Prag 25. Mai 1378. Wenczeslaus Dei gracia Romanorum rex semper Augustus et Boemie rex notum- facimus tenore presencium universis. Quod cum montana in Ilavia, ubi aurum, argentum, cuprum, ferrum, stannum, plumbum et cuiuscumque generis metallum foditur, per aquarum habundanciam sint destructa, ita ut nulla inde possit utilitas provenire, non improvide neque per errorem, sed animo deliberato et de certa nostra sciencia Mauricio magistro poncium fideli nostro dilecto dicta montana assignavimus reformanda jure et consuetudine moncium. Ita videlicet, quod habeat plenam et liberam potestatem faciendi et disponendi de predictis montanis et aliis quibuscumque tocius regni Boemie fodinis de novo per aquam destructis et derelictis, prout sibi videbitur melius expedire, volentes dictum Mauricium esse exemptum a cuiuscumque jurisdictione, sic quod nemo secum habeat facere, vel eidem in aliquo dominari, preterquam nos, heredes et successores nostri reges Boemie. Item volumus, quod nullus de dictis fodinis destructis per artem illam, quam operabitur prefatus Mauricius circa eas deinceps restringere possit aquas, nisi de licencia dicti Mauricii speciali. Item si aliquis vel aliqui magistri monete, qui fuerint, sunt, vel pro tempore fuerint, haberent literas, seu quodcumque jus super montanis huiusmodi, has literas cassas esse volumus penitus et inanes. Item volumus, quod de silvis nostris ligna dicto Mauricio ministrari debeant nostris laboribus propriis et expensis in tanta copia, quanta sibi pro aquis predictis restringendis sufficere videbuntur. Item absolvimus et libertamus universa et singula bona mobilia et immobilia quocumque modo et titulo in toto regno Boemie per dictum Mauricium conquisita et in antea conquirenda, pro se, ac suis heredibus, ab omni exaccione, et collecta, seu quovis alio gravamine, ita eciam, quod ipse Mauricius et heredes sui habeant plenam et liberam facultatem, dicta bona sua vendendi, donandi, ac alio quovis tytulo et modo alie- nandi. Suscipimus insuper dictum Mauricium in familiarem nostrum fidelem dilectum, volentes eum defendere, protegere ab omnibus generosius et tueri. Promittentes eciam, quod jus nobis debitum in montanis predictis, reparatis et reparandis, predictum Mauricium per integrum medium annum, a die, quo inceperit laborare et extrahere dictas aquas, debeat eiusdem Mauricii esse, ut de eisdem proventibus suam condicionem possit facere meliorem. Presencium sub Romane regie nostre Maiestatis sigillo testimonio literarum. Datum Prage anno domini Millesimo trecentesimo septuagesimo octavo, indiccione prima VIII kalendas Junii regnorum nostrorum anno Boemie XV° Romanorum vero secundo. (Auf der Plicatur : Per dominum pragensem Archiepiscopum Martinus. — In dorso: R. Wen- ceslaus de Jenicow. — Orig. Perg. am Pergamentstreifen h. etwas verletztes Gegen- sigel im mähr. Land. Archive. — Abgedruckt bei Pelzl König Wenzel I, Urkdbch. p. 32 n. 18. In der Lebensgeschichte selbst I. p. 67 bezieht Pelzel diese Urkunde unrichtig auf Iglau in Mähren.)
102 113. K. Wenzel IV. gibt dem Brückenmeister Mauritz das Recht, die in Eule und anderwarts im Königr. Böhmen durch Wasser verwüsteten Bergwerke wiederherzustellen. Dt. Prag 25. Mai 1378. Wenczeslaus Dei gracia Romanorum rex semper Augustus et Boemie rex notum- facimus tenore presencium universis. Quod cum montana in Ilavia, ubi aurum, argentum, cuprum, ferrum, stannum, plumbum et cuiuscumque generis metallum foditur, per aquarum habundanciam sint destructa, ita ut nulla inde possit utilitas provenire, non improvide neque per errorem, sed animo deliberato et de certa nostra sciencia Mauricio magistro poncium fideli nostro dilecto dicta montana assignavimus reformanda jure et consuetudine moncium. Ita videlicet, quod habeat plenam et liberam potestatem faciendi et disponendi de predictis montanis et aliis quibuscumque tocius regni Boemie fodinis de novo per aquam destructis et derelictis, prout sibi videbitur melius expedire, volentes dictum Mauricium esse exemptum a cuiuscumque jurisdictione, sic quod nemo secum habeat facere, vel eidem in aliquo dominari, preterquam nos, heredes et successores nostri reges Boemie. Item volumus, quod nullus de dictis fodinis destructis per artem illam, quam operabitur prefatus Mauricius circa eas deinceps restringere possit aquas, nisi de licencia dicti Mauricii speciali. Item si aliquis vel aliqui magistri monete, qui fuerint, sunt, vel pro tempore fuerint, haberent literas, seu quodcumque jus super montanis huiusmodi, has literas cassas esse volumus penitus et inanes. Item volumus, quod de silvis nostris ligna dicto Mauricio ministrari debeant nostris laboribus propriis et expensis in tanta copia, quanta sibi pro aquis predictis restringendis sufficere videbuntur. Item absolvimus et libertamus universa et singula bona mobilia et immobilia quocumque modo et titulo in toto regno Boemie per dictum Mauricium conquisita et in antea conquirenda, pro se, ac suis heredibus, ab omni exaccione, et collecta, seu quovis alio gravamine, ita eciam, quod ipse Mauricius et heredes sui habeant plenam et liberam facultatem, dicta bona sua vendendi, donandi, ac alio quovis tytulo et modo alie- nandi. Suscipimus insuper dictum Mauricium in familiarem nostrum fidelem dilectum, volentes eum defendere, protegere ab omnibus generosius et tueri. Promittentes eciam, quod jus nobis debitum in montanis predictis, reparatis et reparandis, predictum Mauricium per integrum medium annum, a die, quo inceperit laborare et extrahere dictas aquas, debeat eiusdem Mauricii esse, ut de eisdem proventibus suam condicionem possit facere meliorem. Presencium sub Romane regie nostre Maiestatis sigillo testimonio literarum. Datum Prage anno domini Millesimo trecentesimo septuagesimo octavo, indiccione prima VIII kalendas Junii regnorum nostrorum anno Boemie XV° Romanorum vero secundo. (Auf der Plicatur : Per dominum pragensem Archiepiscopum Martinus. — In dorso: R. Wen- ceslaus de Jenicow. — Orig. Perg. am Pergamentstreifen h. etwas verletztes Gegen- sigel im mähr. Land. Archive. — Abgedruckt bei Pelzl König Wenzel I, Urkdbch. p. 32 n. 18. In der Lebensgeschichte selbst I. p. 67 bezieht Pelzel diese Urkunde unrichtig auf Iglau in Mähren.)
Strana 103
103 114. K. Karl IV. gibt dem Brückenmeister Mauritz das Recht, die in Eule und anderwärts im Königr. Böhmen durch Wasser verwüsteten Bergwerke wiederherzustellen. Dt. Prag 25. Mai 1378. Karolus quartus divina favente clemencia Romanorum imperator semper Augustus et Boemie rex notumfacimus tenore presencium universis, quod cum montana in Ilavia, ubi aurum, argentum, cuprum, ferrum, stannum, plumbum et cuiuscumque generis metallum foditur, per aquarum habundanciam sint destructa, ita, ut nulla inde possit utilitas provenire, non improvide neque per errorem, sed animo deliberato et de certa nostra sciencia Mauricio, magistro poncium fideli nostro dilecto, dicta montana assignavimus reformanda jure et consuetudine moncium, ita videlicet, quod habeat plenam et liberam potestatem faciendi et disponendi de predictis montanis et aliis quibuscumque tocius regni Boemie fo- dinis de novo per aquam destructis et derelictis, prout sibi videbitur melius expedire. Volentes dictum Mauricium esse exemptum a cuiuscumque jurisdiccione, sic quod nemo secum habeat facere vel eidem in aliquo dominari preterquam nos, heredes, et successores nostri reges Boemie. Item volumus, quod nullus de dictis fodinis destructis, per artem illam, quam operabitur prefatus Mauricius circa eas deinceps restringere possit aquas, nisi de licencia dicti Mauricii speciali. Item si aliquis vel aliqui magistri monete, qui fuerunt, sunt, vel pro tempore fuerint, haberent literas seu quodcumque jus super montanis huiusmodi, has literas cassas esse volumus penitus et inanes. Item volumus, quod de silvis nostris ligna dicto Mauricio ministrari debeant nostris laboribus propriis et expensis in tanta copia, quanta sibi pro aquis predictis restringendis sufficere videbuntur. Item absolvimus et libertamus universa et singula bona mobilia et immobilia, quocumque modo et titulo in toto regno Boemie per dictum Mauricium conquisita et in antea conquirenda pro se ac suis heredibus ab omni exaccione et collecta, seu quovis alio gravamine. Ita eciam, quod ipse Mauricius et heredes sui habeant plenam et liberam facultatem, dicta bona sua vendendi, donandi ac alio quovis titulo et modo alienandi. Suscipimus insuper dictum Mauricium in familiarem nostrum fidelem dilectum, volentes eum defendere, protegere ab omnibus graciosius et tueri. Promittentes eciam quod jus, nobis et filio nostro regi Boemie debitum in montanis pre- dictis reparatis et reparandis, per dictum Mauricium per integrum medium annum a die, quo inceperit laborare, et extrahere dictas aquas, debeat eiusdem Mauricii esse, ut de eisdem proventibus suam condicionem possit facere meliorem. Presencium sub Imperialis Maiestatis nostre sigillo testimonio literarum. Datum Prage anno domini millesimo trecentesimo septua- gesimo octavo, indiccione prima VIII Kalendas Junii regnorum nostrorum anno tricesimo- secundo, imperii vero vicesimoquarto. (Auf der Plicatur: De mandato domini imperatoris de Poznan Nicolaus. — In dorso: R. Wilhelmus Kortelangen. — Orig. Perg. auf Pergamentstreifen h. Sig. im mähr. Landesarchive.)
103 114. K. Karl IV. gibt dem Brückenmeister Mauritz das Recht, die in Eule und anderwärts im Königr. Böhmen durch Wasser verwüsteten Bergwerke wiederherzustellen. Dt. Prag 25. Mai 1378. Karolus quartus divina favente clemencia Romanorum imperator semper Augustus et Boemie rex notumfacimus tenore presencium universis, quod cum montana in Ilavia, ubi aurum, argentum, cuprum, ferrum, stannum, plumbum et cuiuscumque generis metallum foditur, per aquarum habundanciam sint destructa, ita, ut nulla inde possit utilitas provenire, non improvide neque per errorem, sed animo deliberato et de certa nostra sciencia Mauricio, magistro poncium fideli nostro dilecto, dicta montana assignavimus reformanda jure et consuetudine moncium, ita videlicet, quod habeat plenam et liberam potestatem faciendi et disponendi de predictis montanis et aliis quibuscumque tocius regni Boemie fo- dinis de novo per aquam destructis et derelictis, prout sibi videbitur melius expedire. Volentes dictum Mauricium esse exemptum a cuiuscumque jurisdiccione, sic quod nemo secum habeat facere vel eidem in aliquo dominari preterquam nos, heredes, et successores nostri reges Boemie. Item volumus, quod nullus de dictis fodinis destructis, per artem illam, quam operabitur prefatus Mauricius circa eas deinceps restringere possit aquas, nisi de licencia dicti Mauricii speciali. Item si aliquis vel aliqui magistri monete, qui fuerunt, sunt, vel pro tempore fuerint, haberent literas seu quodcumque jus super montanis huiusmodi, has literas cassas esse volumus penitus et inanes. Item volumus, quod de silvis nostris ligna dicto Mauricio ministrari debeant nostris laboribus propriis et expensis in tanta copia, quanta sibi pro aquis predictis restringendis sufficere videbuntur. Item absolvimus et libertamus universa et singula bona mobilia et immobilia, quocumque modo et titulo in toto regno Boemie per dictum Mauricium conquisita et in antea conquirenda pro se ac suis heredibus ab omni exaccione et collecta, seu quovis alio gravamine. Ita eciam, quod ipse Mauricius et heredes sui habeant plenam et liberam facultatem, dicta bona sua vendendi, donandi ac alio quovis titulo et modo alienandi. Suscipimus insuper dictum Mauricium in familiarem nostrum fidelem dilectum, volentes eum defendere, protegere ab omnibus graciosius et tueri. Promittentes eciam quod jus, nobis et filio nostro regi Boemie debitum in montanis pre- dictis reparatis et reparandis, per dictum Mauricium per integrum medium annum a die, quo inceperit laborare, et extrahere dictas aquas, debeat eiusdem Mauricii esse, ut de eisdem proventibus suam condicionem possit facere meliorem. Presencium sub Imperialis Maiestatis nostre sigillo testimonio literarum. Datum Prage anno domini millesimo trecentesimo septua- gesimo octavo, indiccione prima VIII Kalendas Junii regnorum nostrorum anno tricesimo- secundo, imperii vero vicesimoquarto. (Auf der Plicatur: De mandato domini imperatoris de Poznan Nicolaus. — In dorso: R. Wilhelmus Kortelangen. — Orig. Perg. auf Pergamentstreifen h. Sig. im mähr. Landesarchive.)
Strana 104
104 115. Schiedsspruch zwischen dem Obrowitzer Kloster und Nicolaus, Probsten auf dem Petersberge, bezüglich des Zehendes von gewissen Ackern. Dt. Brünn 2. Juni 1378. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie notum facimus tenore presentium universis tam presentibus quam futuris. Quod Michael civis noster Brunensis de Turri, eodem eciam tempore prepositus Brunensis montis sancti Petri, Nicolaus, non valentes con- cordare cum abbate Jaroslao Zabrdovicensi venerunt ad nostram munificentiam petentes devote ac attente, pure propter deum nosque inclinati de nostra solita benignitate dedimus eisdem arbitros dominum Joannem seniorem de Mezerzicz et dominum Jeskonem de Lucav. Prepositus Brunensis petiit etiam, ut daremus adhuc duos arbitros Philippum canonicum et magistrum Henricum; abbas Zabrdovicensis Jaroslaus simili modo petiit nostram munificentiam et annumeravimus plebanum Joannem sancti Jacobi et Augustinum priorem novi claustri. Insuper abbas processit humiliter ac devote dicens se habere, qui dederunt agros, idoneos testes cives Brunenses, qui venientes una cum abbate coram nostra munificentia fassi sunt, quod predecessores nostri dederunt agros prepositure Brunensi, videlicet Michael de Turri scabinus, Ortlechau scabinus, Bernhardus Barthuschii filius etiam scabinus, Wenclaw Klar etiam scabinus et totum consilium Brunense una cum judice Joanne fassi sunt, quod prede- cessores nostri dederunt agros prepositure Brunensi, tali tamen conditione, quod agri vocantur Uberacker in fundo monasterii, et alios agros ad hospitale pauperum sancti Stephani, qui unus ager plenam decimam debet dare ad monasterium Zabrdovicense et XXVI grossos solvere et secundus ager non porrigit decimam nec dat, sed dat VII. metretas tritici et de aliis omnibus agris hospitale sancti Stephani debet dare omnes decimas et non plus. Nos Joannes senior de Mezerzicz et nos Jesko de Lukaw, nos etiam Philippus canonicus et magister Henricus etiam canonicus montis sancti Petri et nos Joannes plebanus sancti Jacobi et Augustinus prior novi claustri et totum consilium Brunense, sicut nominantur antea in litera, habentes deum pre oculis, ex vera nostra arbitratione, abjudicatione et pronuntiatione (sententiamus), quod Nicolaus prepositus Brunensis debet omnes decimas dare. Qui Nicolaus promittens pro se et omnibus successoribus suis habere rata et grata et unam marcam census solvere perpetuo et de illis omnibus agris, qui iacent retro aquas Svitaviam in fundo monasterii ipso die det censum in die sancte Margarethe immediate. Et de omnibus et singulis aquis, piscationibus nullum jus competit Nicolao preposito Brunensi montis sancti Petri ex nostra omnium pronuntiatione et arbitratione laudaverunt utraque pars, tam Jaroslaus abbas Zabrdovicensis quam Nicolaus prepositus Brunensis promisit tenere omnia pro se et successoribus suis. Mandavimus etiam, ut una nobiscum accederemus ad dominum nostrum gratiosissimum marchionem Jodocum tam abbas Jaroslaus Zabrdovicensis et etiam Nicolaus prepositus Brunensis. Nos Joannes senior de Mezerzicz et Jesco de Lucaw rogavimus dominum nostrum gratiosissimum, ut dignaretur confirmare nostram arbitrationem et pro- nuntiationem. Qui inclinatus ad nostram humilem petitionem et suorum juratorum fidelium,
104 115. Schiedsspruch zwischen dem Obrowitzer Kloster und Nicolaus, Probsten auf dem Petersberge, bezüglich des Zehendes von gewissen Ackern. Dt. Brünn 2. Juni 1378. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie notum facimus tenore presentium universis tam presentibus quam futuris. Quod Michael civis noster Brunensis de Turri, eodem eciam tempore prepositus Brunensis montis sancti Petri, Nicolaus, non valentes con- cordare cum abbate Jaroslao Zabrdovicensi venerunt ad nostram munificentiam petentes devote ac attente, pure propter deum nosque inclinati de nostra solita benignitate dedimus eisdem arbitros dominum Joannem seniorem de Mezerzicz et dominum Jeskonem de Lucav. Prepositus Brunensis petiit etiam, ut daremus adhuc duos arbitros Philippum canonicum et magistrum Henricum; abbas Zabrdovicensis Jaroslaus simili modo petiit nostram munificentiam et annumeravimus plebanum Joannem sancti Jacobi et Augustinum priorem novi claustri. Insuper abbas processit humiliter ac devote dicens se habere, qui dederunt agros, idoneos testes cives Brunenses, qui venientes una cum abbate coram nostra munificentia fassi sunt, quod predecessores nostri dederunt agros prepositure Brunensi, videlicet Michael de Turri scabinus, Ortlechau scabinus, Bernhardus Barthuschii filius etiam scabinus, Wenclaw Klar etiam scabinus et totum consilium Brunense una cum judice Joanne fassi sunt, quod prede- cessores nostri dederunt agros prepositure Brunensi, tali tamen conditione, quod agri vocantur Uberacker in fundo monasterii, et alios agros ad hospitale pauperum sancti Stephani, qui unus ager plenam decimam debet dare ad monasterium Zabrdovicense et XXVI grossos solvere et secundus ager non porrigit decimam nec dat, sed dat VII. metretas tritici et de aliis omnibus agris hospitale sancti Stephani debet dare omnes decimas et non plus. Nos Joannes senior de Mezerzicz et nos Jesko de Lukaw, nos etiam Philippus canonicus et magister Henricus etiam canonicus montis sancti Petri et nos Joannes plebanus sancti Jacobi et Augustinus prior novi claustri et totum consilium Brunense, sicut nominantur antea in litera, habentes deum pre oculis, ex vera nostra arbitratione, abjudicatione et pronuntiatione (sententiamus), quod Nicolaus prepositus Brunensis debet omnes decimas dare. Qui Nicolaus promittens pro se et omnibus successoribus suis habere rata et grata et unam marcam census solvere perpetuo et de illis omnibus agris, qui iacent retro aquas Svitaviam in fundo monasterii ipso die det censum in die sancte Margarethe immediate. Et de omnibus et singulis aquis, piscationibus nullum jus competit Nicolao preposito Brunensi montis sancti Petri ex nostra omnium pronuntiatione et arbitratione laudaverunt utraque pars, tam Jaroslaus abbas Zabrdovicensis quam Nicolaus prepositus Brunensis promisit tenere omnia pro se et successoribus suis. Mandavimus etiam, ut una nobiscum accederemus ad dominum nostrum gratiosissimum marchionem Jodocum tam abbas Jaroslaus Zabrdovicensis et etiam Nicolaus prepositus Brunensis. Nos Joannes senior de Mezerzicz et Jesco de Lucaw rogavimus dominum nostrum gratiosissimum, ut dignaretur confirmare nostram arbitrationem et pro- nuntiationem. Qui inclinatus ad nostram humilem petitionem et suorum juratorum fidelium,
Strana 105
105 qui noster dominus gratiosus mandavit appendi sigillum suum de scitu suo proprio. Et Nicolaus prepositus montis sancti Petri etiam proprium sigillum suum de scitu suo. Etiam mandamus appendi sigillum nostre predicte civitatis Brunensis de scitu totius consilii. Ad maius robur et firmitatem perpetue pacis confirmamus, roboramus, ratificamus in perpetuum. Datum et actum Brune anno domini 1378 feria quarta infra octavas ascensionis domini. (Aus den Annal. Zabrdovic. fol. 94.) 116. Sander, Olmützer bisch. Offizial, entscheidet den Streit bezüglich eines Lahnes, welchen der Pfarrer von Braunsberg für seine Kirche beansprucht hatte. Dt. Olmütz 11. Juni 1378. In nomine domini amen. Dudum coram nobis Sandero Rambov archidiacono Pre- roviensi curie episcopalis Olom. officiali discretus vir dominus Conradus plebanus ecclesie parochialis in Brunsberg Olom. diocesis contra Petrum dictum Auspeczer laicum in Friczen- dorf eiusdem diocesis peticionem suam sive libellum optulit per omnia in hec verba: Coram vobis honorabili viro domino Sandero archidiacono Preroviensi, officiali curie episcopalis Olom. Cunscho rector parochialis ecclesie in Brunsberg, Olom. diocesis, ipsius ecclesie et suo nominibus contra Petrum laicum dictum Auspeczer de Friczendorf dicte diocesis dicit et in jure conquerendo proponit, quod licet dicta ecclesia in Brunsberg et rectores ipsius ecclesie in Brunsberg pro tempore fuerint in quieta et pacifica possessione unius lanei dotati ecclesie in Brunsberg predicte siti in villa Friczendorf predicta cum ipsius lanei agris cultis et incultis, pratis, pascuis et universis suis pertinenciis ac pleno utili et directo dominio a decem, viginti, triginta, quadraginta, quinquaginta sexaginta annis circa et ultra et a tanto tempore, cuius inicii seu contrarii memoria hominum non existit et usque ad tempus spoli- acionis subscriptum: Tamen prefatus laicus salutis sue immemor se de dicto laneo cum suis predictis pertinenciis intromittens de facto dictam ecclesiam possessione lanei huiusmodi spoliavit de anno domini MOCCCLXX primo ipsumque laneum cum agris et pertinenciis suis tribus annis cum medio occupavit et occupat indebite, fructus de agris ipsius lanei, qui se anno quolibet ad quinque marcas grossorum extendunt estimacione communi percipiens ex eodem in dicte ecclesie et sui rectoris predicti preiudicium et iacturam. Quare petit dictus rector nominibus quibus supra per vos decerni et declarari sentencialiter, dictum rectorem et ecclesiam predictam fore et esse reducendos, restituendos et reintegrandos, reduci et restitui et reintegrari ad possessionem dicti lanei cum agris et pertinenciis suis predictis, amovendumque fore et esse et ammoveri dictum laicum ab occupacione dicti lanei predicta, condempnandum fore et condempnari dictum laicum ad restituendum et dandum rectori et ecclesie predictis valorem et estimacionem fructuum superius expressum vestra sentencia diffinitiva mediante. Cui eciam laico petit dictus Kunscho nomine quo supra super dicto laneo et pertinenciis ipsius perpetuum silencium imponi vestra eadem sentencia mediante. 14
105 qui noster dominus gratiosus mandavit appendi sigillum suum de scitu suo proprio. Et Nicolaus prepositus montis sancti Petri etiam proprium sigillum suum de scitu suo. Etiam mandamus appendi sigillum nostre predicte civitatis Brunensis de scitu totius consilii. Ad maius robur et firmitatem perpetue pacis confirmamus, roboramus, ratificamus in perpetuum. Datum et actum Brune anno domini 1378 feria quarta infra octavas ascensionis domini. (Aus den Annal. Zabrdovic. fol. 94.) 116. Sander, Olmützer bisch. Offizial, entscheidet den Streit bezüglich eines Lahnes, welchen der Pfarrer von Braunsberg für seine Kirche beansprucht hatte. Dt. Olmütz 11. Juni 1378. In nomine domini amen. Dudum coram nobis Sandero Rambov archidiacono Pre- roviensi curie episcopalis Olom. officiali discretus vir dominus Conradus plebanus ecclesie parochialis in Brunsberg Olom. diocesis contra Petrum dictum Auspeczer laicum in Friczen- dorf eiusdem diocesis peticionem suam sive libellum optulit per omnia in hec verba: Coram vobis honorabili viro domino Sandero archidiacono Preroviensi, officiali curie episcopalis Olom. Cunscho rector parochialis ecclesie in Brunsberg, Olom. diocesis, ipsius ecclesie et suo nominibus contra Petrum laicum dictum Auspeczer de Friczendorf dicte diocesis dicit et in jure conquerendo proponit, quod licet dicta ecclesia in Brunsberg et rectores ipsius ecclesie in Brunsberg pro tempore fuerint in quieta et pacifica possessione unius lanei dotati ecclesie in Brunsberg predicte siti in villa Friczendorf predicta cum ipsius lanei agris cultis et incultis, pratis, pascuis et universis suis pertinenciis ac pleno utili et directo dominio a decem, viginti, triginta, quadraginta, quinquaginta sexaginta annis circa et ultra et a tanto tempore, cuius inicii seu contrarii memoria hominum non existit et usque ad tempus spoli- acionis subscriptum: Tamen prefatus laicus salutis sue immemor se de dicto laneo cum suis predictis pertinenciis intromittens de facto dictam ecclesiam possessione lanei huiusmodi spoliavit de anno domini MOCCCLXX primo ipsumque laneum cum agris et pertinenciis suis tribus annis cum medio occupavit et occupat indebite, fructus de agris ipsius lanei, qui se anno quolibet ad quinque marcas grossorum extendunt estimacione communi percipiens ex eodem in dicte ecclesie et sui rectoris predicti preiudicium et iacturam. Quare petit dictus rector nominibus quibus supra per vos decerni et declarari sentencialiter, dictum rectorem et ecclesiam predictam fore et esse reducendos, restituendos et reintegrandos, reduci et restitui et reintegrari ad possessionem dicti lanei cum agris et pertinenciis suis predictis, amovendumque fore et esse et ammoveri dictum laicum ab occupacione dicti lanei predicta, condempnandum fore et condempnari dictum laicum ad restituendum et dandum rectori et ecclesie predictis valorem et estimacionem fructuum superius expressum vestra sentencia diffinitiva mediante. Cui eciam laico petit dictus Kunscho nomine quo supra super dicto laneo et pertinenciis ipsius perpetuum silencium imponi vestra eadem sentencia mediante. 14
Strana 106
106 Item ab eodem petit expensas factas in lite et protestatur de faciendis juris beneficiis sibi competentibus semper salvis, ad necessaria se dumtaxat probaturum astringens. Lite igitur coram nobis contestata, a quibus eciam partibus de calumpnia et veritate dicenda recepimus juramenta datisque pro utraque parte posicionibus et articulis ... . .. Nos itque Sanderus . . . .. per hanc nostram diffinitivam sentenciam Petrum Auspeczer de Friczendorf laicum supradictum ab impeticione domini Conradi plebani in Brunsberg supra nominati absolvimus sentencialiter in hiis scriptis condempnacionem expensarum ex causa obmittendo. Lata est hec sentencia Olomucz in domo nostre habitacionis sexta feria proxima post festum Pen- thecostes, anno domini M°CCCLXXVIII. Presentibus discretis viris dominis Wilczone in Babicz, Michicone in Drahanowicz ecclesiarum plebanis, Magistro Nicolao de Saxonia, Buscone de Trubco publico notario et Andrea Clerico de Ruscowicz testibus in premissis. In quorum testimonium sigillum officialatus curie episcopalis Olom. memorate presentibus est appensum. (Aus dem Codex E. I. 27 pag. 143 im Olm. Kapitelarchive.) 117. Johann von Lipnitz verkauft seinen Hof daselbst dem Adam von Recitz. Dt. 24. Juni 1378 s. l. Ego Johannes dictus Rus de Lypnycz recognosco universis presencium noticiam habituris vel audituris, me vendidisse curiam cum vero dominio ibidem in Lypnycz cum omnibus usibus et proventibus ad eandem spectantibus scilicet piscinis, rivulis, pratis, rubetis, agris cultis et incultis, casibus*) et metis, quocumque nomine censeantur, pro triginta VI. sexagenis grossorum pragensis monete discreto clienti Ade de Reczycz dicto Kadalycze et ejus heredibus, ut hereditarie teneant, possideant, regant et gubernent et ad usus suos convertant, prout ipsorum placuerit voluntati, veluti ego solus tenui absque omni impedimento. Huius vero curie sumus disbrigatores, ut jus terre facit docendo, nos Hermannus filius Dyetmari de Waldinow, Johannes de Gylma, Brandan de Nyemczycz, promittimus manu coniuncta in solidum et indivisim disbrigare ante quemque hominem et libertare et intabu- lare in primo placito terre, ut modus est et jus terrestre. Et hoc promittimus ad fideles manus discreto clienti Johanni dicto Kadalycze de Reczycz et Benessio de Onssow. Quod si non fecerimus et huius rei essemus negligentes, quod absit, ex tunc quicunque ex nobis per antedictos fuerit monitus mox die altera bona fide seu occasione proculmota tenemur et debemus obstagium debitum et consuetum unus cum famulo et duobus equis in civitate Daczycz, ubi per sepedictos nobis fuerit indicatum, subintrare, inde nullatenus exituri, donec omnes pecunias cum dampnis testimonii quomodocumque accrescentibus persolverimus inte- graliter et in toto pecunia cum parata. Elapsis autem XIIII. diebus continuis prius dicta pecunia nondum soluta, prestito ipso obstagio vel non prestito, mox sepenominati cum testi- *) Wahrsch. Schreibfehler für: gadibus.
106 Item ab eodem petit expensas factas in lite et protestatur de faciendis juris beneficiis sibi competentibus semper salvis, ad necessaria se dumtaxat probaturum astringens. Lite igitur coram nobis contestata, a quibus eciam partibus de calumpnia et veritate dicenda recepimus juramenta datisque pro utraque parte posicionibus et articulis ... . .. Nos itque Sanderus . . . .. per hanc nostram diffinitivam sentenciam Petrum Auspeczer de Friczendorf laicum supradictum ab impeticione domini Conradi plebani in Brunsberg supra nominati absolvimus sentencialiter in hiis scriptis condempnacionem expensarum ex causa obmittendo. Lata est hec sentencia Olomucz in domo nostre habitacionis sexta feria proxima post festum Pen- thecostes, anno domini M°CCCLXXVIII. Presentibus discretis viris dominis Wilczone in Babicz, Michicone in Drahanowicz ecclesiarum plebanis, Magistro Nicolao de Saxonia, Buscone de Trubco publico notario et Andrea Clerico de Ruscowicz testibus in premissis. In quorum testimonium sigillum officialatus curie episcopalis Olom. memorate presentibus est appensum. (Aus dem Codex E. I. 27 pag. 143 im Olm. Kapitelarchive.) 117. Johann von Lipnitz verkauft seinen Hof daselbst dem Adam von Recitz. Dt. 24. Juni 1378 s. l. Ego Johannes dictus Rus de Lypnycz recognosco universis presencium noticiam habituris vel audituris, me vendidisse curiam cum vero dominio ibidem in Lypnycz cum omnibus usibus et proventibus ad eandem spectantibus scilicet piscinis, rivulis, pratis, rubetis, agris cultis et incultis, casibus*) et metis, quocumque nomine censeantur, pro triginta VI. sexagenis grossorum pragensis monete discreto clienti Ade de Reczycz dicto Kadalycze et ejus heredibus, ut hereditarie teneant, possideant, regant et gubernent et ad usus suos convertant, prout ipsorum placuerit voluntati, veluti ego solus tenui absque omni impedimento. Huius vero curie sumus disbrigatores, ut jus terre facit docendo, nos Hermannus filius Dyetmari de Waldinow, Johannes de Gylma, Brandan de Nyemczycz, promittimus manu coniuncta in solidum et indivisim disbrigare ante quemque hominem et libertare et intabu- lare in primo placito terre, ut modus est et jus terrestre. Et hoc promittimus ad fideles manus discreto clienti Johanni dicto Kadalycze de Reczycz et Benessio de Onssow. Quod si non fecerimus et huius rei essemus negligentes, quod absit, ex tunc quicunque ex nobis per antedictos fuerit monitus mox die altera bona fide seu occasione proculmota tenemur et debemus obstagium debitum et consuetum unus cum famulo et duobus equis in civitate Daczycz, ubi per sepedictos nobis fuerit indicatum, subintrare, inde nullatenus exituri, donec omnes pecunias cum dampnis testimonii quomodocumque accrescentibus persolverimus inte- graliter et in toto pecunia cum parata. Elapsis autem XIIII. diebus continuis prius dicta pecunia nondum soluta, prestito ipso obstagio vel non prestito, mox sepenominati cum testi- *) Wahrsch. Schreibfehler für: gadibus.
Strana 107
107 monio habent plenam potestatem antedictas pecunias inter judeos sive christianos conquirere et exbrigare super nostra omnium dampna et quicumque presentem literam habuerit, eidem competit jus omnium premissorum. Datum et actum anno domini MOCCC'LXXVIII° in festo sancti Johannis baptiste. (Orig. Perg. mit 4 h. Sig. im mähr. Landesarchive.) 118. Der Olmützer bischöfliche Offizial beurkundet, dass zwischen dem Pfarrer von Wilanz und Frenzlin und Henlin Schönmelzer, Bürgern von Iglau, ein Vergleich bezüglich des Waldes Hegholz zu Stande gekommen sei. Dt. Olmütz 26. Juni 1378. Nos Sanderus vicarius et officialis curie episcopalis Olomucensis tenore presencium recognoscimus universis, quod dudum in causa vertente inter discretum virum dominum Bartholo- meum plebanum in Bielans ex una ac Frenczlinum et Henlinum fratres, dictos pulcros brasiatores, cives Iglavienses parte ex altera coram nobis super sexta parte silve Hegholcz dicte, site infra fines eiusdem ville, processum fuerat usque ad sentenciam nostram diffinitivam, in qua pronuncciavimus, sextam partem eiusdem silve secundum numerum laneorum eiusdem ville, quorum idem plebanus quatuor tenuit, ad ecclesiam eandem de jure pertinere, a qua sedes apostolica fuit appellata apostolique petiti et recepti; postmodum vero appellacione non pro- secuta secundum terminum apostolorum declaravimus appellacionem desertam et sentenciam per nos latam fore exequendam. Tandem predicti Bartholomeus plebanus ac Frenczlinus et Henlinus cives coram nobis comparuerunt asserentes, se super sexta parte dicte silve et expensis eius occasione coram nobis in lite factis fore et esse concordatos, ita quod Mikscho dictus Vogel civis Iglaviensis, qui dictis fratribus Frenczlino et Henlino dictam silvam Hek- wald debuit libertare, ipsi plebano et ecclesie sue in Bielans, pro dicta sexta parte eiusdem silve quindecim sexagenas grossorum pragensium pro emendis et comparandis una sexagena cum media census in perpetuum pro ecclesia antedicta et tredecim sexagenis cum media grossorum eidem plebano pro expensis dare, solvere et assignare debebunt, de quibus idem plebanus ydoneam literam cauciorem recepit, quam exhibuit coram nobis. Promisit eciam idem plebanus coram nobis pro dictis quindecim sexagenis, et si non sufficerent, tantum de suo addere, quod posset emere et comparare unam sexagenam cum media sexagena perpetui census pro ecclesia sua antedicta et in eventum, quo morte preventus hoc facere non posset in testamento et pro ultima sui voluntate hoc faciendum discretis viris Petro in Luka et Nicolao in Petrowicz ecclesiarum rectoribus commisit in fideicommissum volens et desiderans, ne sua ecclesia ex hoc aliquod detrimentum pateretur, quod ipsi eodem Bartholomeo mortuo dictum censum, quem ipse in vita sua emere et assignare esset paratus, emerent et assignarent. Et pecierunt eedem partes cum debita instancia, quatenus super premissis, ut fides fieri posset de eisdem in futurum, literam nostram daremus sigillo officialatus curie episcopalis Olomuc. communitam. Nos itaque Sanderus vicarius et officialis predictus ipsarum 14*
107 monio habent plenam potestatem antedictas pecunias inter judeos sive christianos conquirere et exbrigare super nostra omnium dampna et quicumque presentem literam habuerit, eidem competit jus omnium premissorum. Datum et actum anno domini MOCCC'LXXVIII° in festo sancti Johannis baptiste. (Orig. Perg. mit 4 h. Sig. im mähr. Landesarchive.) 118. Der Olmützer bischöfliche Offizial beurkundet, dass zwischen dem Pfarrer von Wilanz und Frenzlin und Henlin Schönmelzer, Bürgern von Iglau, ein Vergleich bezüglich des Waldes Hegholz zu Stande gekommen sei. Dt. Olmütz 26. Juni 1378. Nos Sanderus vicarius et officialis curie episcopalis Olomucensis tenore presencium recognoscimus universis, quod dudum in causa vertente inter discretum virum dominum Bartholo- meum plebanum in Bielans ex una ac Frenczlinum et Henlinum fratres, dictos pulcros brasiatores, cives Iglavienses parte ex altera coram nobis super sexta parte silve Hegholcz dicte, site infra fines eiusdem ville, processum fuerat usque ad sentenciam nostram diffinitivam, in qua pronuncciavimus, sextam partem eiusdem silve secundum numerum laneorum eiusdem ville, quorum idem plebanus quatuor tenuit, ad ecclesiam eandem de jure pertinere, a qua sedes apostolica fuit appellata apostolique petiti et recepti; postmodum vero appellacione non pro- secuta secundum terminum apostolorum declaravimus appellacionem desertam et sentenciam per nos latam fore exequendam. Tandem predicti Bartholomeus plebanus ac Frenczlinus et Henlinus cives coram nobis comparuerunt asserentes, se super sexta parte dicte silve et expensis eius occasione coram nobis in lite factis fore et esse concordatos, ita quod Mikscho dictus Vogel civis Iglaviensis, qui dictis fratribus Frenczlino et Henlino dictam silvam Hek- wald debuit libertare, ipsi plebano et ecclesie sue in Bielans, pro dicta sexta parte eiusdem silve quindecim sexagenas grossorum pragensium pro emendis et comparandis una sexagena cum media census in perpetuum pro ecclesia antedicta et tredecim sexagenis cum media grossorum eidem plebano pro expensis dare, solvere et assignare debebunt, de quibus idem plebanus ydoneam literam cauciorem recepit, quam exhibuit coram nobis. Promisit eciam idem plebanus coram nobis pro dictis quindecim sexagenis, et si non sufficerent, tantum de suo addere, quod posset emere et comparare unam sexagenam cum media sexagena perpetui census pro ecclesia sua antedicta et in eventum, quo morte preventus hoc facere non posset in testamento et pro ultima sui voluntate hoc faciendum discretis viris Petro in Luka et Nicolao in Petrowicz ecclesiarum rectoribus commisit in fideicommissum volens et desiderans, ne sua ecclesia ex hoc aliquod detrimentum pateretur, quod ipsi eodem Bartholomeo mortuo dictum censum, quem ipse in vita sua emere et assignare esset paratus, emerent et assignarent. Et pecierunt eedem partes cum debita instancia, quatenus super premissis, ut fides fieri posset de eisdem in futurum, literam nostram daremus sigillo officialatus curie episcopalis Olomuc. communitam. Nos itaque Sanderus vicarius et officialis predictus ipsarum 14*
Strana 108
108 parcium peticionibus tamquam iustis annuentes et sencientes in hoc ipsi ecclesie in Bielans maiorem pervenire utilitatem servata pace, qua altissimus melius colitur, presentes literas secundum ipsarum parcium voluntatem scribi mandavimus et dicto sigillo sigillari in testi- monium futurorum. Datum Olomucz die vicesima sexta mensis Junii, anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo octavo. (Orig. Perg. h. Sig. im Igl. Stadtarchive.) 119. Beschwerde der Brünner Handwerker an den Stadtrath wegen der Lebensmittel-Theurung. Dt. 26. Juli 1378. Nota quod singuli magistri artificum omnium operum trina vice conspiracionem et congregacionem iniverunt et convenerunt ad fratres minores absque consensu iuratorum, exceptis pistoribus, carnificibus et pincernis et de diversis articulis occulte tractaverunt more inusitato. Et capitanei ipsorum protunc fuerunt, qui verbotenus proposuerunt defectus varios. Primus articulus fuit de comestibilibus et potatilibus, per que communitas magnum patiatur defectum. Item quod in singulis rebus venalibus preemptores et preemptrices dampnum in- ferant civitati. Item quod nullus advena potum cerevisie propinet et maxime persone suspecte. Item quod magister libre seu hospes pretorii non preemat sepum, arvinam et cetera ad libram spectancia. Item quod nullus civis habeat libram in domo pro lana, sepo etc. Item de precio vigilum civitatis, de curribus in domo vel curia hospiciorum non dent. Item pecierunt, quod octo magistri operum et czecharum compareant specialiter ad consilium, cum civitas in causis quibuscunque necesse habuerit de communitate ad requi- sicionem iuratorum. Item iidem capitanei communitatis obtulerunt intencionem ipsorum in scripto sub hoc tenore: Lieben herren. Wir chumen zu ewrn gnaden und danken euch ewrs guten willen, den ir uns peweist habt. Lieben herren, so tue wir euch zu wissen, was uns armen leuten und hantwerchern an leit oder gepresten ist. Das erst ist, das wir chaines hallers noch pfenning bechomen muegen, wan wir schullen chauffen oder verchauffen umb unsir grossen und wir doch wol wissen, das haller und pfenning genug im lant gewest sein und noch sint, wiewol man die pesten darum aus gewegen hat und uns die ergisten nicht zu teil will lassen werden. Sie harren dorauf, das man sechzehn vor ein grossen ruefen schol; das mein wir nicht, das sie den dritten pfenning daran gewynnen schullen, wen si sust der armen gemein genug haben abgesprochen mit ausgewegen hallern und grossen, wen das doch in andern steten verpoten ist. Auch liben herren tue wir euch zu wissen, das
108 parcium peticionibus tamquam iustis annuentes et sencientes in hoc ipsi ecclesie in Bielans maiorem pervenire utilitatem servata pace, qua altissimus melius colitur, presentes literas secundum ipsarum parcium voluntatem scribi mandavimus et dicto sigillo sigillari in testi- monium futurorum. Datum Olomucz die vicesima sexta mensis Junii, anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo octavo. (Orig. Perg. h. Sig. im Igl. Stadtarchive.) 119. Beschwerde der Brünner Handwerker an den Stadtrath wegen der Lebensmittel-Theurung. Dt. 26. Juli 1378. Nota quod singuli magistri artificum omnium operum trina vice conspiracionem et congregacionem iniverunt et convenerunt ad fratres minores absque consensu iuratorum, exceptis pistoribus, carnificibus et pincernis et de diversis articulis occulte tractaverunt more inusitato. Et capitanei ipsorum protunc fuerunt, qui verbotenus proposuerunt defectus varios. Primus articulus fuit de comestibilibus et potatilibus, per que communitas magnum patiatur defectum. Item quod in singulis rebus venalibus preemptores et preemptrices dampnum in- ferant civitati. Item quod nullus advena potum cerevisie propinet et maxime persone suspecte. Item quod magister libre seu hospes pretorii non preemat sepum, arvinam et cetera ad libram spectancia. Item quod nullus civis habeat libram in domo pro lana, sepo etc. Item de precio vigilum civitatis, de curribus in domo vel curia hospiciorum non dent. Item pecierunt, quod octo magistri operum et czecharum compareant specialiter ad consilium, cum civitas in causis quibuscunque necesse habuerit de communitate ad requi- sicionem iuratorum. Item iidem capitanei communitatis obtulerunt intencionem ipsorum in scripto sub hoc tenore: Lieben herren. Wir chumen zu ewrn gnaden und danken euch ewrs guten willen, den ir uns peweist habt. Lieben herren, so tue wir euch zu wissen, was uns armen leuten und hantwerchern an leit oder gepresten ist. Das erst ist, das wir chaines hallers noch pfenning bechomen muegen, wan wir schullen chauffen oder verchauffen umb unsir grossen und wir doch wol wissen, das haller und pfenning genug im lant gewest sein und noch sint, wiewol man die pesten darum aus gewegen hat und uns die ergisten nicht zu teil will lassen werden. Sie harren dorauf, das man sechzehn vor ein grossen ruefen schol; das mein wir nicht, das sie den dritten pfenning daran gewynnen schullen, wen si sust der armen gemein genug haben abgesprochen mit ausgewegen hallern und grossen, wen das doch in andern steten verpoten ist. Auch liben herren tue wir euch zu wissen, das
Strana 109
109 wir grossen geprechen leiden von des protes wegen. Ein weil haben si zu wort, das wasser sei zu grozz, die wuer sei zuprochen, die ander weil ist das wasser zu clayn, die dritt weil ist das wasser gefroren, das yo das prot cleiner wert, und wen si chein geprechen haben, so machen si das prot nicht desder grosser. Und wisset auch liben herren, das wir dieselben leut, di pechken, di er hetten angelegt und hetten ein erbern man zu ir zwein gesant, das si schollen komen zu uns; das versmacht in und sprachen, si hieten zwen herren, den margrafen und di purger, si wolten sust zu nimant gen. Auch lieben herren, wan ein fromer armer man sendet sein weib under die fleischpench, so peut man ir das fleisch zwir als tewr, wen is wert ist. Ist das, das sie dorumb peutet, als is sei wert dunket, so handelt man sie ubel und redet ir unpilleich mit aynr wirs den der ander. Do pit wir euch um, liben herren, das ir das under stet. Auch liben herren wisset, das wir komen umb gross gelt von des pirs wegen; das machet der vorkauff, den man tuet, das es chumt an die vird hant. In andern steten ist di gewonheit, wer das pir preut, der schencht is aus. Hie ist manig cheller, do sich manig schalch und schelkin aufhelt, den muezz wir allen die drussel füllen und auch den, di andern vorchauff treiben, von hunern, von kesen und eirn und von fischen, die doch vor mittag nicht geschehen schullen. Wen si auch auf dem marcht nicht turren*) gechauffen, so gen si vor di stat und vor di tor engegen. Und auch pit mer liben herren umb eine rechte mass, is sei an traid, an wein, an pir, an allen dingen, die man mit der mass schol hin messen, es sei in dem leythaus oder hyn haym. Wir schullen nicht der enkelten, di durch den tag ligen in den platz- heusern, den gibt man dorinne zu essen, di ruchen nicht, wir clein man in das pir gibt, das si darinne iren schalk getreiben moegen und warten der arbeiter; wan einer chomt, so bestricken si in, der mues danne gelten alles des, das si vorzert und vortrunken haben den ganzen tag. Des pit wir euch, das ir das undirstet, wenne wir sein, di da mit euch stetleich sten und gestanden haben und noch stetleich bei euch pleiben welln mit leib und mit gut. Presentem literam presentaverunt juratis in crastino beati Jacobi. (Aus dem Codex n. 38 fol. 129 im Brünner Stadtarchive.) 120. Die Brünner Handwerker verlangen vom Stadtrathe zweimal der Woche freien Markt, am Freitag für Brot, am Samstag für Fleisch. Dt. 29. Juli 1378. Nota quod rectores communitatis et operum mechanicorum iterum, postquam ali- quociens convenissent, congregati obtulerunt juratis feria quinta post beati Jacobi proxima aliam cedulam ipsorum intencionis per quosdam alios magistros, videlicet Nicolaus Praizins, Nicolaus aurifaber, Tribowner pellifex, Cunczo de Prosteins, Preynesel textor, Seidlinus gladiator, Cunczo Vilcz, steire renovatores, in hec verba: *) = dürfen.
109 wir grossen geprechen leiden von des protes wegen. Ein weil haben si zu wort, das wasser sei zu grozz, die wuer sei zuprochen, die ander weil ist das wasser zu clayn, die dritt weil ist das wasser gefroren, das yo das prot cleiner wert, und wen si chein geprechen haben, so machen si das prot nicht desder grosser. Und wisset auch liben herren, das wir dieselben leut, di pechken, di er hetten angelegt und hetten ein erbern man zu ir zwein gesant, das si schollen komen zu uns; das versmacht in und sprachen, si hieten zwen herren, den margrafen und di purger, si wolten sust zu nimant gen. Auch lieben herren, wan ein fromer armer man sendet sein weib under die fleischpench, so peut man ir das fleisch zwir als tewr, wen is wert ist. Ist das, das sie dorumb peutet, als is sei wert dunket, so handelt man sie ubel und redet ir unpilleich mit aynr wirs den der ander. Do pit wir euch um, liben herren, das ir das under stet. Auch liben herren wisset, das wir komen umb gross gelt von des pirs wegen; das machet der vorkauff, den man tuet, das es chumt an die vird hant. In andern steten ist di gewonheit, wer das pir preut, der schencht is aus. Hie ist manig cheller, do sich manig schalch und schelkin aufhelt, den muezz wir allen die drussel füllen und auch den, di andern vorchauff treiben, von hunern, von kesen und eirn und von fischen, die doch vor mittag nicht geschehen schullen. Wen si auch auf dem marcht nicht turren*) gechauffen, so gen si vor di stat und vor di tor engegen. Und auch pit mer liben herren umb eine rechte mass, is sei an traid, an wein, an pir, an allen dingen, die man mit der mass schol hin messen, es sei in dem leythaus oder hyn haym. Wir schullen nicht der enkelten, di durch den tag ligen in den platz- heusern, den gibt man dorinne zu essen, di ruchen nicht, wir clein man in das pir gibt, das si darinne iren schalk getreiben moegen und warten der arbeiter; wan einer chomt, so bestricken si in, der mues danne gelten alles des, das si vorzert und vortrunken haben den ganzen tag. Des pit wir euch, das ir das undirstet, wenne wir sein, di da mit euch stetleich sten und gestanden haben und noch stetleich bei euch pleiben welln mit leib und mit gut. Presentem literam presentaverunt juratis in crastino beati Jacobi. (Aus dem Codex n. 38 fol. 129 im Brünner Stadtarchive.) 120. Die Brünner Handwerker verlangen vom Stadtrathe zweimal der Woche freien Markt, am Freitag für Brot, am Samstag für Fleisch. Dt. 29. Juli 1378. Nota quod rectores communitatis et operum mechanicorum iterum, postquam ali- quociens convenissent, congregati obtulerunt juratis feria quinta post beati Jacobi proxima aliam cedulam ipsorum intencionis per quosdam alios magistros, videlicet Nicolaus Praizins, Nicolaus aurifaber, Tribowner pellifex, Cunczo de Prosteins, Preynesel textor, Seidlinus gladiator, Cunczo Vilcz, steire renovatores, in hec verba: *) = dürfen.
Strana 110
110 Mit urlaub yr getrewr rat und ir liben herren und ein genedigen zuflucht unser armen leute allzumol. Wenne wir uns haben bedacht und das meg wir an ewr hilf nicht volpringen, wenne mit ewr gnad tun dorzu. Nu pit wir arm leut und ruffen euch und geren, das ir uns genediclichen erhöret, wenn und wer sein not, wenn got wol weizz und auch ir, das wir an zwein sachen sein gar betwungen, churcz gerett, an fleisch, an prot. Nu beger wir kegenwortigen arm leut und di ganz gemayn allzumol und pitten euch, ob is mecht gesein, das ir unser redner wert kegen dem edlen fuersten? Mecht den das nicht gesein, so ger wir kegenwortigen und di arm gemeyn allzumol ewers getrewen rats und ewer volkumen weisheit, wenn wir anders nicht geren, wenne vreies markts in der wochen zwir, an dem vreitag das prot und an dem sambstag das fleisch. (Aus dem Codex n. 38 fol. 129 im Brünner Stadtarchiv.) 121. Konrad von Kauffung, Artleb von Bukovin, Ctibor von Cimburg etc. entscheiden den Streit, welcher zwischen dem Oslavaner Kloster und Ratibor von Mysliboritz bezüglich eines Hofes in Mislitz bestand. Dt. Brünn 10. August 1378. Wir Cunrad von Kauffung tumherr von Bresla und probst zu Opul, Artleb von Bukowein tumherre zu Bruenne, Cztibor von Cynnburg und Albrecht von Kauffung bekennen und tun kunt offenlich mit diesem briefe allen den, die yn sehen oder horen lezen, das wir von gebott und geheisse des durchluchtigen fuersten und herren, herrn Jostes marggraven zu Merhern, unsers lieben gnedigen herren, sulche stozze und czweyung, die zwischen den ersamen und geistlichen der eptessinne und dem .. convent des closters Oslowan an eynem teyle und herrn Ratybor von Misliborzicz an dem andern gewezen sint umb einen hoff, der bey der kirchen in dem dorff Mislabs gelegen ist und umb etzleich getreide zehent in demselben dorff ueberhoert und noch ir beyder wille und willekuer also freuntlichen vor- richtet und vorsuenet haben in sulcher weise, das fuerbasmer der egenannt hoff also blosser, als verre und als weit desselben hofes marken umbfangen haben, zu dem egenannten closter Oslowan ewiclichen gehoren sol und dorzu der egenannt her Ratybor noch sein erben oder nachkomen kein recht mer haben sullen oder ansprach. Es sol auch der egenannt her Ratybor, sein erben und nachkomen ewiclichen von den eckern, die vormals zu dem egenannten hoff gehort haben, den obgenannten der eptissinne und dem.. convent ewic- lichen alle jerlichen geben und reichen acht mutte getreides, vier mutte weyzes und vier mutte habern und die sullen alleierlichen ynnewendig acht tagen sant Michels tag unvor- zogenlichen geben werden. Auch sol der egenannt her Ratybor, sein erben und nachkomen von sulchen iren eckern, die sie selber bawen zu dem dorff Mislabs, den obgenannten der .. eptissinne und dem.. convent ganzen und vollen getreide zehent gebn und sol yn den ussstecken lassen uff dem velde, als gewonlich ist. Denselben zehent muegen die egenannten die .. eptissinne und das convent mit irer eigen fur bestellen, ynne zufueren an alles hinder-
110 Mit urlaub yr getrewr rat und ir liben herren und ein genedigen zuflucht unser armen leute allzumol. Wenne wir uns haben bedacht und das meg wir an ewr hilf nicht volpringen, wenne mit ewr gnad tun dorzu. Nu pit wir arm leut und ruffen euch und geren, das ir uns genediclichen erhöret, wenn und wer sein not, wenn got wol weizz und auch ir, das wir an zwein sachen sein gar betwungen, churcz gerett, an fleisch, an prot. Nu beger wir kegenwortigen arm leut und di ganz gemayn allzumol und pitten euch, ob is mecht gesein, das ir unser redner wert kegen dem edlen fuersten? Mecht den das nicht gesein, so ger wir kegenwortigen und di arm gemeyn allzumol ewers getrewen rats und ewer volkumen weisheit, wenn wir anders nicht geren, wenne vreies markts in der wochen zwir, an dem vreitag das prot und an dem sambstag das fleisch. (Aus dem Codex n. 38 fol. 129 im Brünner Stadtarchiv.) 121. Konrad von Kauffung, Artleb von Bukovin, Ctibor von Cimburg etc. entscheiden den Streit, welcher zwischen dem Oslavaner Kloster und Ratibor von Mysliboritz bezüglich eines Hofes in Mislitz bestand. Dt. Brünn 10. August 1378. Wir Cunrad von Kauffung tumherr von Bresla und probst zu Opul, Artleb von Bukowein tumherre zu Bruenne, Cztibor von Cynnburg und Albrecht von Kauffung bekennen und tun kunt offenlich mit diesem briefe allen den, die yn sehen oder horen lezen, das wir von gebott und geheisse des durchluchtigen fuersten und herren, herrn Jostes marggraven zu Merhern, unsers lieben gnedigen herren, sulche stozze und czweyung, die zwischen den ersamen und geistlichen der eptessinne und dem .. convent des closters Oslowan an eynem teyle und herrn Ratybor von Misliborzicz an dem andern gewezen sint umb einen hoff, der bey der kirchen in dem dorff Mislabs gelegen ist und umb etzleich getreide zehent in demselben dorff ueberhoert und noch ir beyder wille und willekuer also freuntlichen vor- richtet und vorsuenet haben in sulcher weise, das fuerbasmer der egenannt hoff also blosser, als verre und als weit desselben hofes marken umbfangen haben, zu dem egenannten closter Oslowan ewiclichen gehoren sol und dorzu der egenannt her Ratybor noch sein erben oder nachkomen kein recht mer haben sullen oder ansprach. Es sol auch der egenannt her Ratybor, sein erben und nachkomen ewiclichen von den eckern, die vormals zu dem egenannten hoff gehort haben, den obgenannten der eptissinne und dem.. convent ewic- lichen alle jerlichen geben und reichen acht mutte getreides, vier mutte weyzes und vier mutte habern und die sullen alleierlichen ynnewendig acht tagen sant Michels tag unvor- zogenlichen geben werden. Auch sol der egenannt her Ratybor, sein erben und nachkomen von sulchen iren eckern, die sie selber bawen zu dem dorff Mislabs, den obgenannten der .. eptissinne und dem.. convent ganzen und vollen getreide zehent gebn und sol yn den ussstecken lassen uff dem velde, als gewonlich ist. Denselben zehent muegen die egenannten die .. eptissinne und das convent mit irer eigen fur bestellen, ynne zufueren an alles hinder-
Strana 111
111 nuesse. Und zu dem stro und den sprewen, das do gefellet von demselben zehent, sol nymands recht haben, wenn sie selber. Und zu bekentnuesse, gezuknuesse und merer sicherheit aller obgeschriben sachen so hat der egenannt unser gnediger herre marggraff Jost sein ingesigel und auch wir durch bete willen des egenannten herrn Ratybor unser ingesigel gehangen an diesen brieff. Und ich Ratybor von Misliborzicz bekenne und tun kunt offenlich mit disem briefe, das alle obgeschriben teyding und freuntliche richtigung mit meinem willen und wissen gescheen sint und gelob fuer mich, mein erben und nachkomen ewiclichen in guten trwen an alles geverde, das wir alle obgeschriben sachen von worte zu worte in allen iren meynungen, sinnen, puncten und artikeln, als sie in diesem briff geschriben steen, genzlichen und unzubrochen halten und volfueren wollen und sullen und dowider nimmer tun ewicklichen in dheynen seinen stucken. Des zu einer merer sicherheit und ewiger behaltnuesse aller obgeschriben sachen hab ich auch mein ingesigel an disen briff gehenget, der geben ist zu Bruenne noch Cristi gepurt dreyzehn hundert jar, dornoch in dem achtundsibenzigsten jar an sant Lorenzen tag. (Orig. Perg. 5 h. Sig. — das markg. Sigel abgerissen — im mähr. Land. Archive.) 122. Der Iglauer Stadtrath bekennt, dass die Wittwe Elisabeth Melzer einen Zins in Birnbaumhof gekauft habe. Dt. Iglau 10. August 1378. Nos Johannes judex, Waltherus Newrenberger protunc magister civium, Nicol Gleym, Henslinus Schellinpecher, Perigrinus Henslinus murator, Hamannus Tirmanni, Henslinus textor, Heynlinus Vilgeb ceterique jurati cives civitalis Iglavie tenore presencium recognoscimus universis, quod honesta matrona videlicet Elizabeth relicta quondam Ditlini Melczer pie memorie nobis concivis duas sexagenas census grossorum pragensium denariorum perpetui et hereditarii super curia et agris ac hereditatibus omnibus in Pirpawmhof emit a honestis viris videlicet Jeklino Holcz et Isaak judeo, filio quondam Baroch judei, rite et racionabiliter comparavit pecunia pro parata, quem censum perpetuum et hereditarium Mertlinus colonus quondam Mixonis Vogl et sui heredes vel dicte curie Pirpawmhof possessores ipsi Elizabeth vel suo legittimo procuratori singulis annis duobus in terminis de hereditatibus suprascriptis, videlicet unam sexagenam census in festo sancti Michalis proxime nunc venturo et aliam sexagenam census grossorum pragensium denariorum in festo sancti Georgii deinde statim secuturo et sic deinceps singulis annis perpetue et hereditarie censuare omni eo jure debet, prout veri censualium census requirit juris ordo. Potest autem supradicta Elizabeth sola vel cum adiutorio quorumcunque singulis terminis pro censu suo neglecto inpignorare pignoraque vendere vel obligare usque ad plenariam videlicet census neglecti et expensarum desuper contractarum et dampnorum omnium inde perceptorum solucionem integralem, quod dictus Mertlinus colonus cum suis heredibus nunquam debet reclamare data fide insuper. Et qui presentem de bona voluntate ipsius Elizabeth legittime habuerit literam, eidem competit jus
111 nuesse. Und zu dem stro und den sprewen, das do gefellet von demselben zehent, sol nymands recht haben, wenn sie selber. Und zu bekentnuesse, gezuknuesse und merer sicherheit aller obgeschriben sachen so hat der egenannt unser gnediger herre marggraff Jost sein ingesigel und auch wir durch bete willen des egenannten herrn Ratybor unser ingesigel gehangen an diesen brieff. Und ich Ratybor von Misliborzicz bekenne und tun kunt offenlich mit disem briefe, das alle obgeschriben teyding und freuntliche richtigung mit meinem willen und wissen gescheen sint und gelob fuer mich, mein erben und nachkomen ewiclichen in guten trwen an alles geverde, das wir alle obgeschriben sachen von worte zu worte in allen iren meynungen, sinnen, puncten und artikeln, als sie in diesem briff geschriben steen, genzlichen und unzubrochen halten und volfueren wollen und sullen und dowider nimmer tun ewicklichen in dheynen seinen stucken. Des zu einer merer sicherheit und ewiger behaltnuesse aller obgeschriben sachen hab ich auch mein ingesigel an disen briff gehenget, der geben ist zu Bruenne noch Cristi gepurt dreyzehn hundert jar, dornoch in dem achtundsibenzigsten jar an sant Lorenzen tag. (Orig. Perg. 5 h. Sig. — das markg. Sigel abgerissen — im mähr. Land. Archive.) 122. Der Iglauer Stadtrath bekennt, dass die Wittwe Elisabeth Melzer einen Zins in Birnbaumhof gekauft habe. Dt. Iglau 10. August 1378. Nos Johannes judex, Waltherus Newrenberger protunc magister civium, Nicol Gleym, Henslinus Schellinpecher, Perigrinus Henslinus murator, Hamannus Tirmanni, Henslinus textor, Heynlinus Vilgeb ceterique jurati cives civitalis Iglavie tenore presencium recognoscimus universis, quod honesta matrona videlicet Elizabeth relicta quondam Ditlini Melczer pie memorie nobis concivis duas sexagenas census grossorum pragensium denariorum perpetui et hereditarii super curia et agris ac hereditatibus omnibus in Pirpawmhof emit a honestis viris videlicet Jeklino Holcz et Isaak judeo, filio quondam Baroch judei, rite et racionabiliter comparavit pecunia pro parata, quem censum perpetuum et hereditarium Mertlinus colonus quondam Mixonis Vogl et sui heredes vel dicte curie Pirpawmhof possessores ipsi Elizabeth vel suo legittimo procuratori singulis annis duobus in terminis de hereditatibus suprascriptis, videlicet unam sexagenam census in festo sancti Michalis proxime nunc venturo et aliam sexagenam census grossorum pragensium denariorum in festo sancti Georgii deinde statim secuturo et sic deinceps singulis annis perpetue et hereditarie censuare omni eo jure debet, prout veri censualium census requirit juris ordo. Potest autem supradicta Elizabeth sola vel cum adiutorio quorumcunque singulis terminis pro censu suo neglecto inpignorare pignoraque vendere vel obligare usque ad plenariam videlicet census neglecti et expensarum desuper contractarum et dampnorum omnium inde perceptorum solucionem integralem, quod dictus Mertlinus colonus cum suis heredibus nunquam debet reclamare data fide insuper. Et qui presentem de bona voluntate ipsius Elizabeth legittime habuerit literam, eidem competit jus
Strana 112
112 omnium premissorum ipsique tenebuntur singula suprascripta integraliter adimpleri. In cuius rei testimonium et robur obtinendum sigillum nostre civitatis Iglavie supradicte ad instan- tissimas preces parcium utrarumque de certa nostra sciencia presentibus est appensum. Datum anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo octavo tercia feria proxima post festum sancti Procopii confessoris. (Orig. Perg. h. Sig. im Igl. Stadtarchive.) 123. Puta von Wildenberg verkauft seine Güter Dolein und Towěř dem Leitomyšler Bischofe Albert von Sternberg. Dt. Sternberg 22. August 1378. Nos Potha de Willmberg alias de Losticz notumfacimus tenore presencium universis. Quod matura deliberacione et amicorum nostrorum sano consilio prehabitis bona nostra scilicet Dolany et Thowierz, quidquid ibidem habere dinoscimur, cum araturis, agris cultis et incultis, pratis, pascuis, silvis, montibus, vallibus, venacionibus, aucupacionibus, aquis, aquarumve decursibus, piscinis, fluminibus, rivulis, viis, semitis, accessibus et regressibus, cum greniciis, limitibus et terminis ac cum pleno jure et dominio specialiter jurepatronatus incluso, cum omnibus juribus et jurisdiccionibus, cum libertatibus et universitatibus, cum hominibus et incolis, cum censibus et aliis solucionibus et generaliter cum omnibus ipsorum pertinenciis intra et extra ad eadem bona spectantibus, in quibuscunque rebus consistant aut quibus- cunque censeantur nominibus, juris aut proprietatis in eisdem bonis nichil penitus nobis reservantes, vendidimus reverendo in Christo patri domino Alberto Luthomislensi episcopo et honorabilibus viris et dominis Petro de Rosemberg, preposito Regie Aule Prage ad omnes sanctos, et Sazeme de Usk preposito Tinensi et presentibus vendimus pro septingentis septuaginta quatuor marcis grossorum denariorum monete pragensis. Nos igitur Potha de Willmberg prenominatus, Benessius et Proczko de Willmberg alias de Buzaw, Potha de Holenstain alias de Wzdunka, Wocko de Holenstein, Pavliko de Ewlenburg alias de Sowie- necz et Suliko de Konicz cum ipso et pro ipso compromissores promittimus omnes in solidum manu nostra coniuncta, nostra sincera fide absque omni fraude et dolo eadem bona cum ipsorum omnibus pertinenciis iam expressis ab omni impeticione et impedimentis jure terre Moravie libertare et exbrigare, ac eciam in primo colloquio dominorum, cum tabule terre Moravie apperte fuerint, dicta bona cum ipsorum singulis pertinenciis domino Alberto epi- scopo, dominis Petro et Sazeme memoratis intabulare promittimus qualibet difficultate procul mota. Quod si aliquid in toto vel in parte non fecerimus, quod absit, statim quatuor ex nobis per prefatos moniti in civitatem Stermberg prope Olomucz, quilibet loco sui unum honestum clientem militaris status et condicionis cum uno famulo et duobus equis ad pre- standum verum obstagium in domo honesti hospitis nobis deputata promittimus sine omni dilacione mittere et locare, abinde per nullum modum exituri, donec ante omnia prenominata bona cum ipsorum singulis et omnibus pertinenciis jure terre Moravie fuerint libertata et
112 omnium premissorum ipsique tenebuntur singula suprascripta integraliter adimpleri. In cuius rei testimonium et robur obtinendum sigillum nostre civitatis Iglavie supradicte ad instan- tissimas preces parcium utrarumque de certa nostra sciencia presentibus est appensum. Datum anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo octavo tercia feria proxima post festum sancti Procopii confessoris. (Orig. Perg. h. Sig. im Igl. Stadtarchive.) 123. Puta von Wildenberg verkauft seine Güter Dolein und Towěř dem Leitomyšler Bischofe Albert von Sternberg. Dt. Sternberg 22. August 1378. Nos Potha de Willmberg alias de Losticz notumfacimus tenore presencium universis. Quod matura deliberacione et amicorum nostrorum sano consilio prehabitis bona nostra scilicet Dolany et Thowierz, quidquid ibidem habere dinoscimur, cum araturis, agris cultis et incultis, pratis, pascuis, silvis, montibus, vallibus, venacionibus, aucupacionibus, aquis, aquarumve decursibus, piscinis, fluminibus, rivulis, viis, semitis, accessibus et regressibus, cum greniciis, limitibus et terminis ac cum pleno jure et dominio specialiter jurepatronatus incluso, cum omnibus juribus et jurisdiccionibus, cum libertatibus et universitatibus, cum hominibus et incolis, cum censibus et aliis solucionibus et generaliter cum omnibus ipsorum pertinenciis intra et extra ad eadem bona spectantibus, in quibuscunque rebus consistant aut quibus- cunque censeantur nominibus, juris aut proprietatis in eisdem bonis nichil penitus nobis reservantes, vendidimus reverendo in Christo patri domino Alberto Luthomislensi episcopo et honorabilibus viris et dominis Petro de Rosemberg, preposito Regie Aule Prage ad omnes sanctos, et Sazeme de Usk preposito Tinensi et presentibus vendimus pro septingentis septuaginta quatuor marcis grossorum denariorum monete pragensis. Nos igitur Potha de Willmberg prenominatus, Benessius et Proczko de Willmberg alias de Buzaw, Potha de Holenstain alias de Wzdunka, Wocko de Holenstein, Pavliko de Ewlenburg alias de Sowie- necz et Suliko de Konicz cum ipso et pro ipso compromissores promittimus omnes in solidum manu nostra coniuncta, nostra sincera fide absque omni fraude et dolo eadem bona cum ipsorum omnibus pertinenciis iam expressis ab omni impeticione et impedimentis jure terre Moravie libertare et exbrigare, ac eciam in primo colloquio dominorum, cum tabule terre Moravie apperte fuerint, dicta bona cum ipsorum singulis pertinenciis domino Alberto epi- scopo, dominis Petro et Sazeme memoratis intabulare promittimus qualibet difficultate procul mota. Quod si aliquid in toto vel in parte non fecerimus, quod absit, statim quatuor ex nobis per prefatos moniti in civitatem Stermberg prope Olomucz, quilibet loco sui unum honestum clientem militaris status et condicionis cum uno famulo et duobus equis ad pre- standum verum obstagium in domo honesti hospitis nobis deputata promittimus sine omni dilacione mittere et locare, abinde per nullum modum exituri, donec ante omnia prenominata bona cum ipsorum singulis et omnibus pertinenciis jure terre Moravie fuerint libertata et
Strana 113
113 ab omni impeticione disbrigata et quousque omnia dampna proinde per nunccios, raysas et alias vias contracta, que racionabiliter possent demonstrari, plene per nos ipsis domino Alberto episcopo, Petro et Sazeme dominis predictis fuerint persoluta. Eo specialiter adiecto, quod nos omnes prenominati in solidum promittimus sepefata bona cum omnibus et singulis eorum pertinenciis ab excussione, que dicitur in vulgari Sutye eciam libertare. Quod si eadem bona ab excussione non libertaverimus, mox infra quatuor septimanas a monicione nobis facta immediate sequentes promittimus et tenemur mille marcas grossorum predictorum moravici veri pagamenti domino Alberto episcopo ac eciam Petro et Sazeme prefatis dare, solvere et assignare pecunia cum parata. Quod si non fecerimus, quod absit, extunc quatuor iterum ex nobis per eos moniti promittimus in civitate Stermberg quilibet loco sui unum honestum clientem status militaris cum uno famulo et duobus equis ad prestandum verum obstagium eodem modo mittere, ut prefertur. In quo obstagio si quatuordecim diebus man- serint, dictis mille marcis grossorum nondum persolutis, statim ipsi dominus Albertus epis- copus, Petrus et Sazema prefati habent et habere debent plenam et omnimodam potestatem, dictas mille marcas grossorum conquirere inter judeos et christianos nostra omnium super dampna, a predicto obstagio eciam nullo modo exituri, donec mille marce grossorum cum omnibus et singulis dampnis quocunque modo contractis, que tamen racionabiliter possent demonstrari, plene per nos fuerint date et solute. Insuper omnia premissa et superius con- tenta promittimus omnes in solidum ad manus nobilium dominorum Johannis de Stermberg alias de Lucaw et Benessii de Cravar alias de Crunaw tenere rata et grata ac inviolabiliter in omnibus suis sentenciis observare. In cuius rei testimonium sigilla nostra propria de certa nostra sciencia presentibus sunt appensa. Actum et datum Stermberg anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo octavo dominico die infra octavas assumpcionis beate Marie semper virginis. (Orig. Perg. 7 h. Sig. im mähr. Land. Archive. — In dorso von gleichzeitiger Hand: Litere super empcione villarum Dolan et Thowirz, que sonat ad manum dominorum Johannis de Luckaw et Benessii de Chrumnaw. — Von den Sigeln enthält das erste und zweite das Wildenbergsche Wappen vollständig, das dritte nur die Helmzier, das vierte und fünfte das Holsteinsche Wappen: doppelt getheilter Schild, im linken Feld drei Querbalken, oberhalb der Helmdecke zwei Hörner, das sechste ist beschädigt; das siebente, des Sul. v. Konitz, hat im Schilde eine dreischartige Mauerzinne, aus der mittleren Scharte erhebt sich der Obertheil eines die zwei vorderen Pranken nach rechts ausstreckenden Löwen, während das Ende des Schweifes aus der dritten Scharte in die Höhe gestreckt ist.) 124. Johann von Kralitz verkauft dem Oslawaner Kloster einen Grundbesitz in Treskowitz. Dt. Oslawan 1. September 1378. Ich Jesko von Grelicz, Ofka mein hausvraw und allew unser gerben tuen chunt offenbar mit disem prief allen leyten, daz wir mit wolbedachtem mut und mit gutem rat 15
113 ab omni impeticione disbrigata et quousque omnia dampna proinde per nunccios, raysas et alias vias contracta, que racionabiliter possent demonstrari, plene per nos ipsis domino Alberto episcopo, Petro et Sazeme dominis predictis fuerint persoluta. Eo specialiter adiecto, quod nos omnes prenominati in solidum promittimus sepefata bona cum omnibus et singulis eorum pertinenciis ab excussione, que dicitur in vulgari Sutye eciam libertare. Quod si eadem bona ab excussione non libertaverimus, mox infra quatuor septimanas a monicione nobis facta immediate sequentes promittimus et tenemur mille marcas grossorum predictorum moravici veri pagamenti domino Alberto episcopo ac eciam Petro et Sazeme prefatis dare, solvere et assignare pecunia cum parata. Quod si non fecerimus, quod absit, extunc quatuor iterum ex nobis per eos moniti promittimus in civitate Stermberg quilibet loco sui unum honestum clientem status militaris cum uno famulo et duobus equis ad prestandum verum obstagium eodem modo mittere, ut prefertur. In quo obstagio si quatuordecim diebus man- serint, dictis mille marcis grossorum nondum persolutis, statim ipsi dominus Albertus epis- copus, Petrus et Sazema prefati habent et habere debent plenam et omnimodam potestatem, dictas mille marcas grossorum conquirere inter judeos et christianos nostra omnium super dampna, a predicto obstagio eciam nullo modo exituri, donec mille marce grossorum cum omnibus et singulis dampnis quocunque modo contractis, que tamen racionabiliter possent demonstrari, plene per nos fuerint date et solute. Insuper omnia premissa et superius con- tenta promittimus omnes in solidum ad manus nobilium dominorum Johannis de Stermberg alias de Lucaw et Benessii de Cravar alias de Crunaw tenere rata et grata ac inviolabiliter in omnibus suis sentenciis observare. In cuius rei testimonium sigilla nostra propria de certa nostra sciencia presentibus sunt appensa. Actum et datum Stermberg anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo octavo dominico die infra octavas assumpcionis beate Marie semper virginis. (Orig. Perg. 7 h. Sig. im mähr. Land. Archive. — In dorso von gleichzeitiger Hand: Litere super empcione villarum Dolan et Thowirz, que sonat ad manum dominorum Johannis de Luckaw et Benessii de Chrumnaw. — Von den Sigeln enthält das erste und zweite das Wildenbergsche Wappen vollständig, das dritte nur die Helmzier, das vierte und fünfte das Holsteinsche Wappen: doppelt getheilter Schild, im linken Feld drei Querbalken, oberhalb der Helmdecke zwei Hörner, das sechste ist beschädigt; das siebente, des Sul. v. Konitz, hat im Schilde eine dreischartige Mauerzinne, aus der mittleren Scharte erhebt sich der Obertheil eines die zwei vorderen Pranken nach rechts ausstreckenden Löwen, während das Ende des Schweifes aus der dritten Scharte in die Höhe gestreckt ist.) 124. Johann von Kralitz verkauft dem Oslawaner Kloster einen Grundbesitz in Treskowitz. Dt. Oslawan 1. September 1378. Ich Jesko von Grelicz, Ofka mein hausvraw und allew unser gerben tuen chunt offenbar mit disem prief allen leyten, daz wir mit wolbedachtem mut und mit gutem rat 15
Strana 114
114 aller unser vreunt und auch mit gunst dez edeln fursten, hern Jostes markgraven und herren zu Merhern, unsers genedigen herren, in dem dorf zu Dreskwicz, gelegen pey dem dorf, das do haisset Yricz, neunthalb lehen und vier hofstet und zwen echer, die do zinsen rechtes erbes zins allew jar jerichleich zehen mark an ein virdung grosser prager phenning merherisser (sic) zal und berung, mit den holden und mit allem, das dar zu gehert und auch gemeindleich mit allem rechtem und nutzen und hersczhaft (sic), als wir si unz daher gehabt haben und bezessen, umb dreizehen und hundert mark guter grosser der vorgenannten zal und phenning und auch vorchawfen, auf geben und leihen mit disem prief zu rechtem erb den geistleichen junkvrawen.. Annan der eptissin und dem ganzen convent des chlosters zu Ossla zu haben, zu halden, zu nutzen, zu versetzen, zu vorchaufen vridleich und ebich— leich zu besitzen. Und geloben in und mit sant (sic) ins (sic) die erbern leyt und herren, her Haynreich von Lobczicz und der vest ritter her Jyngram von Jacobaw, her Jan von Herolticz, her Czyrnyn von Otradicz mit gesanter (sic) hant unvorschaydikleychen pey unsern guten trewen an eides stat, die vorgenanten gueter zu vreien und zu beschirmen vor allen anspruchen und abschuten, von wem das wer oder wie das geschech, uber drew jar nach landez recht und gebonhayt zu Merhern und entwerren und sew in vrydleycher besytzung der egenannten gyter hetmen und hayen. Tet wir des alles nicht, als vorgeschriben stet, welch zwen dan under uns von in werden darumme gemant, die schellen leisten zu hant mit zwayn chnechten und mit vier pferten zu Brynne in die stat in ein ersam gast- haus, wo in wirt hin gebeyst und do leisten alz inligens recht ist, und nich aus chumen pey iren guten trewen an der vorgenanten geistleichen junkvrawen willen. Und wan wir vierzehen tag leisten, wir leisten oder nicht, so schol mit vollem gebalt der haupman zu Merhern, wer die weil ist, uns und allew unser gueter aufhalden und phenden, bo er uns oder sie vindet in Merhernlant oder auser lant, sie seyn varund oder unvarund, mit unserm gutem willen alzo lang, unz das ez alles volpracht werde, was dieser prief saget und allew die scheden, die sie do von emphahen und redleichen werden beweist, in werden wider- chert von uns und von allen unsern gerben. Und des zu einer guten gewissen geb wir in disen offen prief vorsigelt mit unsern aygen anhangunden insigeln. Dez zeug sein die erbern vesten ritter und herren, her Beczmyl von Grelycz, her Cznet und her Bernusch pfarrer von Rossycz, her Matusch von Sczywyrnik, her Adam pfarrer von Jamolycz, die weil probst zu Ossla und her Nyclas pharrer zu Ossla. Der prief ist gegeben nach Cristes gepurd in dem chloster zu Ossla nach dreyzehenhundert jaren in dem acht und sybenzkisten jar an sant Gyligen des heiligen peichtigers tag. (Orig. Perg. 5 h. Sig. im mähr. Land. Archive.)
114 aller unser vreunt und auch mit gunst dez edeln fursten, hern Jostes markgraven und herren zu Merhern, unsers genedigen herren, in dem dorf zu Dreskwicz, gelegen pey dem dorf, das do haisset Yricz, neunthalb lehen und vier hofstet und zwen echer, die do zinsen rechtes erbes zins allew jar jerichleich zehen mark an ein virdung grosser prager phenning merherisser (sic) zal und berung, mit den holden und mit allem, das dar zu gehert und auch gemeindleich mit allem rechtem und nutzen und hersczhaft (sic), als wir si unz daher gehabt haben und bezessen, umb dreizehen und hundert mark guter grosser der vorgenannten zal und phenning und auch vorchawfen, auf geben und leihen mit disem prief zu rechtem erb den geistleichen junkvrawen.. Annan der eptissin und dem ganzen convent des chlosters zu Ossla zu haben, zu halden, zu nutzen, zu versetzen, zu vorchaufen vridleich und ebich— leich zu besitzen. Und geloben in und mit sant (sic) ins (sic) die erbern leyt und herren, her Haynreich von Lobczicz und der vest ritter her Jyngram von Jacobaw, her Jan von Herolticz, her Czyrnyn von Otradicz mit gesanter (sic) hant unvorschaydikleychen pey unsern guten trewen an eides stat, die vorgenanten gueter zu vreien und zu beschirmen vor allen anspruchen und abschuten, von wem das wer oder wie das geschech, uber drew jar nach landez recht und gebonhayt zu Merhern und entwerren und sew in vrydleycher besytzung der egenannten gyter hetmen und hayen. Tet wir des alles nicht, als vorgeschriben stet, welch zwen dan under uns von in werden darumme gemant, die schellen leisten zu hant mit zwayn chnechten und mit vier pferten zu Brynne in die stat in ein ersam gast- haus, wo in wirt hin gebeyst und do leisten alz inligens recht ist, und nich aus chumen pey iren guten trewen an der vorgenanten geistleichen junkvrawen willen. Und wan wir vierzehen tag leisten, wir leisten oder nicht, so schol mit vollem gebalt der haupman zu Merhern, wer die weil ist, uns und allew unser gueter aufhalden und phenden, bo er uns oder sie vindet in Merhernlant oder auser lant, sie seyn varund oder unvarund, mit unserm gutem willen alzo lang, unz das ez alles volpracht werde, was dieser prief saget und allew die scheden, die sie do von emphahen und redleichen werden beweist, in werden wider- chert von uns und von allen unsern gerben. Und des zu einer guten gewissen geb wir in disen offen prief vorsigelt mit unsern aygen anhangunden insigeln. Dez zeug sein die erbern vesten ritter und herren, her Beczmyl von Grelycz, her Cznet und her Bernusch pfarrer von Rossycz, her Matusch von Sczywyrnik, her Adam pfarrer von Jamolycz, die weil probst zu Ossla und her Nyclas pharrer zu Ossla. Der prief ist gegeben nach Cristes gepurd in dem chloster zu Ossla nach dreyzehenhundert jaren in dem acht und sybenzkisten jar an sant Gyligen des heiligen peichtigers tag. (Orig. Perg. 5 h. Sig. im mähr. Land. Archive.)
Strana 115
115 125. Vergleich zwischen Ebrusch von Bukowitz und dem Tischnowitzer Kloster bezüglich eines Hofes in Schackwitz. Dt. 21. September 1378. In nomine domini amen. Ego Ebruschus dictus de Bucowicz et una mecum con- thoralis mea Dorothea heredesque nostri tenore presencium scire volumus universos. Quod venerande religionis domina, domina Agnes abbatissa et conventus monasterii Porte celi in Thusnowicz quemdam (sic) curiam colonariam in villa Schechwicz sitam cum omnibus et singulis suis pertinenciis nobis in solidum racione cuiusdam concordie inter nos et ipsas facte rite contulerunt perpetue et jure emphytetico sub censu et condicionibus subscriptis possidendam et tenendam prout in literis desuper datis et confectis cautum extitit ad plenum, quarum tenor per omnia sonat in hec verba: In nomine domini amen. Nos Agnes divina miseracione abbatissa, Anna priorissa, Margaretha suppriorissa, Winczka celeraria totusque conventus monasterii Porte celi in Thusnowicz, ordinis cisterciensis, olomucensis diocesis scire volumus tenore presencium universos. Quod quedam materia dissensionis racione cuiusdam curie nostre site in villa nostra Schechwicz inter nos ab una et honestum Ebruschum et progenitores eius multis annis vertebatur parte ex altera et ne huiusmodi dissensio in controversias traheretur ampliores temporibus profuturis, habito super eo inter nos consilio maturo placuit et videbatur nobis expedire, concordiam et ordinacionem cum predicto Ebruscho inire et facere in hunc modum. Videlicet quod dictam curiam cum agris suis cultis et incultis, singulis suis pertinenciis et appendiciis, utilitatibus, fructibus, proventibus, singulis quoque obvencionibus expressis sive non expressis, in quibuscunque rebus consistant aut quocunque nomine censeantur, prout in suis gadibus et limitibus distincta extitit, silvis tamen, scilicet Skurony et Mocre nominatis, molendino, medio laneo cum tribus areis ac aliis singulis olim ab eadem . . . . . notabiliter venditis signanter exclusis prefato Ebruscho, conthorali sue Dorothee, heredibus ac suc- cessoribus eorum legittimis contulimus .. . . . . collatam et resignatam tradimus et conde- scendimus tenendam et utifruendam iure emphitetico perpetue et pacifice possidendam. Ita tamen, quod singulis annis nobis et monasterio predicto unum modium tritici et totidem avene in festo sancti Michaelis debebunt et tenebuntur censuare et ad monasterium nostrum iam dictum qualibet sine dilacione presentare. Eciam quando et quociens steura generalis protunc principis terre Moravie, que vulgo berna dicitur, edicta recipietur, mox dicte curie possessores novem lotos grossorum pragensium moravici numeri nomine et vice berne predicte in omnes et singulos eventus, quemadmodum unus laneus in villa nostra Strazzow nobis ad expe- diendum ultimus cum summa nostra debita berne eiusdem tenebuntur dare et persolvere protraccione et contradiccione quibuslibet proculmotis. Nichilominus adicientes, quod sepe dicte curie possessores de silvis, molendino et medio laneo cum areis ac aliis quibuscunque venditis, ut premittitur, licet ab antiquo ad prefatam curiam spectaverunt, impeticionem neque mencionem ullam in parte vel in toto deinceps unquam quovismodo facient nec in futurum 15*
115 125. Vergleich zwischen Ebrusch von Bukowitz und dem Tischnowitzer Kloster bezüglich eines Hofes in Schackwitz. Dt. 21. September 1378. In nomine domini amen. Ego Ebruschus dictus de Bucowicz et una mecum con- thoralis mea Dorothea heredesque nostri tenore presencium scire volumus universos. Quod venerande religionis domina, domina Agnes abbatissa et conventus monasterii Porte celi in Thusnowicz quemdam (sic) curiam colonariam in villa Schechwicz sitam cum omnibus et singulis suis pertinenciis nobis in solidum racione cuiusdam concordie inter nos et ipsas facte rite contulerunt perpetue et jure emphytetico sub censu et condicionibus subscriptis possidendam et tenendam prout in literis desuper datis et confectis cautum extitit ad plenum, quarum tenor per omnia sonat in hec verba: In nomine domini amen. Nos Agnes divina miseracione abbatissa, Anna priorissa, Margaretha suppriorissa, Winczka celeraria totusque conventus monasterii Porte celi in Thusnowicz, ordinis cisterciensis, olomucensis diocesis scire volumus tenore presencium universos. Quod quedam materia dissensionis racione cuiusdam curie nostre site in villa nostra Schechwicz inter nos ab una et honestum Ebruschum et progenitores eius multis annis vertebatur parte ex altera et ne huiusmodi dissensio in controversias traheretur ampliores temporibus profuturis, habito super eo inter nos consilio maturo placuit et videbatur nobis expedire, concordiam et ordinacionem cum predicto Ebruscho inire et facere in hunc modum. Videlicet quod dictam curiam cum agris suis cultis et incultis, singulis suis pertinenciis et appendiciis, utilitatibus, fructibus, proventibus, singulis quoque obvencionibus expressis sive non expressis, in quibuscunque rebus consistant aut quocunque nomine censeantur, prout in suis gadibus et limitibus distincta extitit, silvis tamen, scilicet Skurony et Mocre nominatis, molendino, medio laneo cum tribus areis ac aliis singulis olim ab eadem . . . . . notabiliter venditis signanter exclusis prefato Ebruscho, conthorali sue Dorothee, heredibus ac suc- cessoribus eorum legittimis contulimus .. . . . . collatam et resignatam tradimus et conde- scendimus tenendam et utifruendam iure emphitetico perpetue et pacifice possidendam. Ita tamen, quod singulis annis nobis et monasterio predicto unum modium tritici et totidem avene in festo sancti Michaelis debebunt et tenebuntur censuare et ad monasterium nostrum iam dictum qualibet sine dilacione presentare. Eciam quando et quociens steura generalis protunc principis terre Moravie, que vulgo berna dicitur, edicta recipietur, mox dicte curie possessores novem lotos grossorum pragensium moravici numeri nomine et vice berne predicte in omnes et singulos eventus, quemadmodum unus laneus in villa nostra Strazzow nobis ad expe- diendum ultimus cum summa nostra debita berne eiusdem tenebuntur dare et persolvere protraccione et contradiccione quibuslibet proculmotis. Nichilominus adicientes, quod sepe dicte curie possessores de silvis, molendino et medio laneo cum areis ac aliis quibuscunque venditis, ut premittitur, licet ab antiquo ad prefatam curiam spectaverunt, impeticionem neque mencionem ullam in parte vel in toto deinceps unquam quovismodo facient nec in futurum 15*
Strana 116
116 quavis cautela sive ingenio fieri procurent, sed omnes et singulae dissensiones predicte ordinacionibus prehabitis plenarie nunc et in evum irrevocabiliter subiacebunt. Ut autem omnia et singula suprascripta robur obtineant perpetue firmitatis presentes etc. Nos vero predicte curie possessores omnia et singula prescripta in omnibus suis punctis et clausulis modo quovis expressis et habitis approbamus et ratificamus penitus et in toto ipsa quoque virtute presencium sub refusione quorumlibet dampnorum inde notabiliter contractorum promittimus inviolabiliter observari. Sub harum quibus meo Ebruschi predicti et nobilis viri domini Jesconis Puscze ac honestorum videlicet Mixonis de Lompnicz et Woythe de Schechwicz instanter in testimonium nocius rogatorum sigillis presentes dedimus roborari. Datum et actum anno domini M'CCC'LXXVIII° in die sancti Mathei apostoli. (Orig. Perg. 3 h. Sig. abgerissen, im mähr. Land. Archive.) 126. Die Stadt Pohrlitz bekennt, dem Markgrafen Jodok achtzig Mark weniger dreiunddreissig Groschen schuldig zu sein. Dt. Pohrlitz 22. September 1378. Nos iudex juratique civitatis in Pohorlicz universis et singulis tenore presencium recognoscimus publice profitentes, quod in solidum obligamur riteque racionabiliter persolvere debemus generoso principi gracioso domino nostro Judoco marchioni Moravie, post eum discretis viris Sulconi de Rotendorff et Philippo de Furstenberg predicti domini nostri marscalco, vel qui nos cum presentibus monuerit, octuaginta marcas minus triginta tribus grossis pragenses moravici numeri et pagamenti, quos super festum sancti Georii proximum absque omni dilacione persolvendo presentare debemus. Quod si non fecerimus moniti vel non moniti, quod absit, extunc omne dampnum inde exortum probabile non eis sed nobis forestum dinoscatur fideliter per nos reformandum, quod promittimus sub fidei nostre puritate ac honoris constancia. Ob cuius certificacionem rei approbandum sigillo nostre civitatis duximus appendendum. Datum in Pohorlicz anno domini M'CCC'LXXVIII° feria quarta proxima post diem sancti Mathei apostoli et evangeliste. (Orig. Perg. h. Sig. im mähr. Landesarchive.) 127. Pano, Bischof von Polignano, enthebt den Olm. Kanonikus Hermann von Nakel von der Würde eines Untercollectors der päbstlichen Steuer. Dt. Prag 7. Oktober 1378. niversis et singulis presentes literas visuris et audituris Pano dei gracia episcopus Polignanensis, apostolice sedis nunccius salutem in domino sempiternam. Universitate vestre notum facimus per presentes, quod honorabilis vir dominus Wenczeslaus canonicus ecclesie sancti Petri Wissegradensis, procurator et procuratorio nomine discreti viri domini Hermanni
116 quavis cautela sive ingenio fieri procurent, sed omnes et singulae dissensiones predicte ordinacionibus prehabitis plenarie nunc et in evum irrevocabiliter subiacebunt. Ut autem omnia et singula suprascripta robur obtineant perpetue firmitatis presentes etc. Nos vero predicte curie possessores omnia et singula prescripta in omnibus suis punctis et clausulis modo quovis expressis et habitis approbamus et ratificamus penitus et in toto ipsa quoque virtute presencium sub refusione quorumlibet dampnorum inde notabiliter contractorum promittimus inviolabiliter observari. Sub harum quibus meo Ebruschi predicti et nobilis viri domini Jesconis Puscze ac honestorum videlicet Mixonis de Lompnicz et Woythe de Schechwicz instanter in testimonium nocius rogatorum sigillis presentes dedimus roborari. Datum et actum anno domini M'CCC'LXXVIII° in die sancti Mathei apostoli. (Orig. Perg. 3 h. Sig. abgerissen, im mähr. Land. Archive.) 126. Die Stadt Pohrlitz bekennt, dem Markgrafen Jodok achtzig Mark weniger dreiunddreissig Groschen schuldig zu sein. Dt. Pohrlitz 22. September 1378. Nos iudex juratique civitatis in Pohorlicz universis et singulis tenore presencium recognoscimus publice profitentes, quod in solidum obligamur riteque racionabiliter persolvere debemus generoso principi gracioso domino nostro Judoco marchioni Moravie, post eum discretis viris Sulconi de Rotendorff et Philippo de Furstenberg predicti domini nostri marscalco, vel qui nos cum presentibus monuerit, octuaginta marcas minus triginta tribus grossis pragenses moravici numeri et pagamenti, quos super festum sancti Georii proximum absque omni dilacione persolvendo presentare debemus. Quod si non fecerimus moniti vel non moniti, quod absit, extunc omne dampnum inde exortum probabile non eis sed nobis forestum dinoscatur fideliter per nos reformandum, quod promittimus sub fidei nostre puritate ac honoris constancia. Ob cuius certificacionem rei approbandum sigillo nostre civitatis duximus appendendum. Datum in Pohorlicz anno domini M'CCC'LXXVIII° feria quarta proxima post diem sancti Mathei apostoli et evangeliste. (Orig. Perg. h. Sig. im mähr. Landesarchive.) 127. Pano, Bischof von Polignano, enthebt den Olm. Kanonikus Hermann von Nakel von der Würde eines Untercollectors der päbstlichen Steuer. Dt. Prag 7. Oktober 1378. niversis et singulis presentes literas visuris et audituris Pano dei gracia episcopus Polignanensis, apostolice sedis nunccius salutem in domino sempiternam. Universitate vestre notum facimus per presentes, quod honorabilis vir dominus Wenczeslaus canonicus ecclesie sancti Petri Wissegradensis, procurator et procuratorio nomine discreti viri domini Hermanni
Strana 117
117 de Nakls, Wratislaviensis et Olomucensis ecclesiarum canonici, olim subcollectoris camere apostolice in diocesi Olomucensi, prout de sue procuracionis ex mandato nobis plenam fidem fecit, coram nobis comparuit Prage in hospicio habitacionis nostre et satisfaciendo termino, dicto domino Hermanno principali suo alias per nos prefixo, litteras apostolicas sigillo hono- rabilis viri domini Johannis decani sancti Appolinaris, ut asseruit, sigillatas, vigore quarum subcollector in diocesi Olomucensi predicta erat substitutus, quittacionum cedulas et unum instrumentum, prout prima facie apparebat, publicum tale, finale et universale, quittacionem de omnibus receptis per dictum dominum Hermannum durante officio sue subcollectorie resignacionem eiusdem predictum Hermannum . . . . missionem ipsius resignacionis per ipsum dominum Johannem decanum et collectorem principalem prelibatum factas, continentes exhibuit et produxit, petens se nomine quo supra ab huiusmodi instancia relaxare et absolvi. Nos vero visis et perlectis huiusmodi litteris substitucionis, quittacionum cedulis et instrumento predictis, peticionibus dicti Wenceslai procuratoris procuratorio nomine quo supra inclinati ipsum Wenceslaum nomine quo supra ac ipsum dominum Hermannum principalem suum ab huiusmodi instancia auctoritate apostolica nobis in hac parte commissa relaxamus ac absol- vimus per presentes. In cuius rei testimonium sigillum nostrum duximus presentibus appo- nendum. Datum Prage quo supra anno domini millesimo CCC° septuagesimo VIII° die Jovis VII. Octobris. (Aus der Vidimationsurkunde des Olm. Offizials Wilhelm Kortelangen ddo. 8. April 1406.) 128. K. Karl IV. erkläret, dass dem Markgrafen Jodok zur Bezahlung der grossen königlichen Schulden, die er für den Prager Bürger H. Kaphan verschrieben hat, das Gut Mochov und das Dorf Sedlčany abgetreten wurde. Dt. Prag 21. Oktober 1378. Wir Karl von gotes gnaden romischer keyser zu allen zeiten merer des reichs und kunig zu Beheim bekennen und tun kunt offenlichen mit diesem brieve allen den, die yn sehen oder horen lesen. Wann dem hochgebornen Josten marggraven zu Merhern unserm lieben vettern und fursten zu widerstatungen und bezalungen kuntlicher und grosser schulde, die er vor Hanken Kaphan, burger zu Prage, unsern lieben getrewen von wegen des gutes Mochow und seyner zugehorungen und ouch sust andrer schulde und gelubde schuldig ist und vorschriben hat, zu gelten Mochow das gut und das dorf Sedlczani mit dem hove daselbest, in prager kreysse gelegen, mit allen iren gulten, nuzzen, renten, zinsen und zu- gehorungen nichtes ausgenomen lediclichen yngeantwortet und abgetreten ist und er ouch des in nuczlicher und rwelicher gewere ist und wenn ouch wir billichen vorsorgen und daruff bedacht sein, das der egenant unser lieber vetter marggraff Jost, seyne erben und nachkomen in sulicher sachen vorsichert und daran vor kumftigen schaden bewaret werden, so verre die egenanten guter und alle ire zugehorungen gereychen mugen davon mit wol- bedachtem mute, rechter wissen und kuniglicher macht zu Beheim declariren, lewtern,
117 de Nakls, Wratislaviensis et Olomucensis ecclesiarum canonici, olim subcollectoris camere apostolice in diocesi Olomucensi, prout de sue procuracionis ex mandato nobis plenam fidem fecit, coram nobis comparuit Prage in hospicio habitacionis nostre et satisfaciendo termino, dicto domino Hermanno principali suo alias per nos prefixo, litteras apostolicas sigillo hono- rabilis viri domini Johannis decani sancti Appolinaris, ut asseruit, sigillatas, vigore quarum subcollector in diocesi Olomucensi predicta erat substitutus, quittacionum cedulas et unum instrumentum, prout prima facie apparebat, publicum tale, finale et universale, quittacionem de omnibus receptis per dictum dominum Hermannum durante officio sue subcollectorie resignacionem eiusdem predictum Hermannum . . . . missionem ipsius resignacionis per ipsum dominum Johannem decanum et collectorem principalem prelibatum factas, continentes exhibuit et produxit, petens se nomine quo supra ab huiusmodi instancia relaxare et absolvi. Nos vero visis et perlectis huiusmodi litteris substitucionis, quittacionum cedulis et instrumento predictis, peticionibus dicti Wenceslai procuratoris procuratorio nomine quo supra inclinati ipsum Wenceslaum nomine quo supra ac ipsum dominum Hermannum principalem suum ab huiusmodi instancia auctoritate apostolica nobis in hac parte commissa relaxamus ac absol- vimus per presentes. In cuius rei testimonium sigillum nostrum duximus presentibus appo- nendum. Datum Prage quo supra anno domini millesimo CCC° septuagesimo VIII° die Jovis VII. Octobris. (Aus der Vidimationsurkunde des Olm. Offizials Wilhelm Kortelangen ddo. 8. April 1406.) 128. K. Karl IV. erkläret, dass dem Markgrafen Jodok zur Bezahlung der grossen königlichen Schulden, die er für den Prager Bürger H. Kaphan verschrieben hat, das Gut Mochov und das Dorf Sedlčany abgetreten wurde. Dt. Prag 21. Oktober 1378. Wir Karl von gotes gnaden romischer keyser zu allen zeiten merer des reichs und kunig zu Beheim bekennen und tun kunt offenlichen mit diesem brieve allen den, die yn sehen oder horen lesen. Wann dem hochgebornen Josten marggraven zu Merhern unserm lieben vettern und fursten zu widerstatungen und bezalungen kuntlicher und grosser schulde, die er vor Hanken Kaphan, burger zu Prage, unsern lieben getrewen von wegen des gutes Mochow und seyner zugehorungen und ouch sust andrer schulde und gelubde schuldig ist und vorschriben hat, zu gelten Mochow das gut und das dorf Sedlczani mit dem hove daselbest, in prager kreysse gelegen, mit allen iren gulten, nuzzen, renten, zinsen und zu- gehorungen nichtes ausgenomen lediclichen yngeantwortet und abgetreten ist und er ouch des in nuczlicher und rwelicher gewere ist und wenn ouch wir billichen vorsorgen und daruff bedacht sein, das der egenant unser lieber vetter marggraff Jost, seyne erben und nachkomen in sulicher sachen vorsichert und daran vor kumftigen schaden bewaret werden, so verre die egenanten guter und alle ire zugehorungen gereychen mugen davon mit wol- bedachtem mute, rechter wissen und kuniglicher macht zu Beheim declariren, lewtern,
Strana 118
118 sezzen, meynen und wollen wir das Mochow das egenant gut mit dem hove daselbest, das dorff Sedlczany mit dem hove daselbest und mit allen und iglichen iren gulten, nuzzen, zugehorungen und habe varender und ligender nichtes usgenomen, des egenanten unsers lieben vettern marggraven Jostes seyn und beleyben sullen und ouch, daz er, seyne erben und nachkomen als rechte erbliche besizzer solcher guter und irer zugehorungen sullen und mugen die in iren nuzz und fromen keren und wenden und ouch die vorkauffen, vor- wechseln, vorsezzen, vorweysen, bescheyden, vorgeben und sust mit yn tun und lassen ane hindernusse, wye yn das allerbeste fugen wirdet, ane des egenanten Hanken Kaphans, seyner erben und ane allermeniclichs hindernusse. Und vorbasmer sezzen, declariren und wollen wir von kuniglicher macht zu Beheim, wer es sache, das der egenant Hanke Kaphan yemanden anders ichtes vorschriben, vorlobet, bescheyden, vorgeben oder beweyset hette uff den egenanten gutern zu Mochow, Sedlczani oder uff iren renten, nuzzen, gulten, zinsen oder zugehorungen, oder ob yemant anders, von welicherley sachen das were, ansprache darzu hette, die dem vorgenanten unserm lieben vettern marggraff Jost, seinen erben oder nachkomen oder yemand von seynen oder iren wegen hinderlichen oder schedlichen weren oder in kumftigen zeiten sein mochten in dheyneweis, allerley sulche gelubde, beschey- dungen, beweysungen, gabe und brieve, welicherley die sein mugen, so verre sie unsern egenanten vettern, seyne erben und nachkomen oder yemand von iren wegen anruren und schaden brengen mugen, sullen ane macht untouglichen und unkrefftig sein und sullen dem- selben unserm vettern, seynen erben und nachkomen und allermeniclichen von iren wegen keynerley hindernusse oder irresal brengen in dheyneweis. Und darumb gebieten wir allen burggraven, lantschreybern, amptleuten, czudern uhrzedniken, poprawczen, richtern und schepfen der stette un allen andern, in welicherley adel, eren, wirden oder wesen sie seyn, unsern und des kunigreichs zu Beheim lieben getrewen ernsticlichen und vesticlichen bey unsern hulden, das sie wider diese gegenwortige unser kuniglichen lewterungen, gesezze und brieve von wegen der egenanten guter Mochow, Sedlezany irer hove, renten, gulten, nuzzen und aller irer zugehorungen den egenanten unsern lieben vetter marggraff Jost seyne erben und nachkomen noch yemand von iren wegen mit dheynerley lantgerichte oder stat- gerichte anteydingen, ansprechen, bekummern, hindern noch irren sullen in dheyneweis, sunder sie damite lassen geruelichen tun und schaffen iren fromen und nuzz gleich andern iren erblichen gutern. Und wer es sache, das dheyn unsers kunigreichs zu Beheim lant- schreyber, czuder, uhrziednike, poprawcze, burggraff, amptman, richter, schepfe oder sust yemand anders, in welicherley adel, eren, wirden oder wesen der were, von wegen der egenanten guter oder irer zugehorungen icht getan hette oder tete wider diese obgenant unser kuniglich lewterung, gesezze und brieve, das sol alles gar und zumale unkrefftig und untouglich sein und in lantgerichte oder statgerichte unsers kunigreichs zu Beheim dem egenanten unserm lieben vettern marggraff Josten seynen erben und nachkomen und aller- meniclichen von seynen und irer wegen an dheyner stat ynwendig oder usswendig gerichtes keynerley vorlust, hindernusse, irrungen oder schaden bringen in dheynerweis. Mit urkunt dicz briefs vorsigelt mit unser keyserlicher maiestat ingesigel, der geben ist zu Prage nach
118 sezzen, meynen und wollen wir das Mochow das egenant gut mit dem hove daselbest, das dorff Sedlczany mit dem hove daselbest und mit allen und iglichen iren gulten, nuzzen, zugehorungen und habe varender und ligender nichtes usgenomen, des egenanten unsers lieben vettern marggraven Jostes seyn und beleyben sullen und ouch, daz er, seyne erben und nachkomen als rechte erbliche besizzer solcher guter und irer zugehorungen sullen und mugen die in iren nuzz und fromen keren und wenden und ouch die vorkauffen, vor- wechseln, vorsezzen, vorweysen, bescheyden, vorgeben und sust mit yn tun und lassen ane hindernusse, wye yn das allerbeste fugen wirdet, ane des egenanten Hanken Kaphans, seyner erben und ane allermeniclichs hindernusse. Und vorbasmer sezzen, declariren und wollen wir von kuniglicher macht zu Beheim, wer es sache, das der egenant Hanke Kaphan yemanden anders ichtes vorschriben, vorlobet, bescheyden, vorgeben oder beweyset hette uff den egenanten gutern zu Mochow, Sedlczani oder uff iren renten, nuzzen, gulten, zinsen oder zugehorungen, oder ob yemant anders, von welicherley sachen das were, ansprache darzu hette, die dem vorgenanten unserm lieben vettern marggraff Jost, seinen erben oder nachkomen oder yemand von seynen oder iren wegen hinderlichen oder schedlichen weren oder in kumftigen zeiten sein mochten in dheyneweis, allerley sulche gelubde, beschey- dungen, beweysungen, gabe und brieve, welicherley die sein mugen, so verre sie unsern egenanten vettern, seyne erben und nachkomen oder yemand von iren wegen anruren und schaden brengen mugen, sullen ane macht untouglichen und unkrefftig sein und sullen dem- selben unserm vettern, seynen erben und nachkomen und allermeniclichen von iren wegen keynerley hindernusse oder irresal brengen in dheyneweis. Und darumb gebieten wir allen burggraven, lantschreybern, amptleuten, czudern uhrzedniken, poprawczen, richtern und schepfen der stette un allen andern, in welicherley adel, eren, wirden oder wesen sie seyn, unsern und des kunigreichs zu Beheim lieben getrewen ernsticlichen und vesticlichen bey unsern hulden, das sie wider diese gegenwortige unser kuniglichen lewterungen, gesezze und brieve von wegen der egenanten guter Mochow, Sedlezany irer hove, renten, gulten, nuzzen und aller irer zugehorungen den egenanten unsern lieben vetter marggraff Jost seyne erben und nachkomen noch yemand von iren wegen mit dheynerley lantgerichte oder stat- gerichte anteydingen, ansprechen, bekummern, hindern noch irren sullen in dheyneweis, sunder sie damite lassen geruelichen tun und schaffen iren fromen und nuzz gleich andern iren erblichen gutern. Und wer es sache, das dheyn unsers kunigreichs zu Beheim lant- schreyber, czuder, uhrziednike, poprawcze, burggraff, amptman, richter, schepfe oder sust yemand anders, in welicherley adel, eren, wirden oder wesen der were, von wegen der egenanten guter oder irer zugehorungen icht getan hette oder tete wider diese obgenant unser kuniglich lewterung, gesezze und brieve, das sol alles gar und zumale unkrefftig und untouglich sein und in lantgerichte oder statgerichte unsers kunigreichs zu Beheim dem egenanten unserm lieben vettern marggraff Josten seynen erben und nachkomen und aller- meniclichen von seynen und irer wegen an dheyner stat ynwendig oder usswendig gerichtes keynerley vorlust, hindernusse, irrungen oder schaden bringen in dheynerweis. Mit urkunt dicz briefs vorsigelt mit unser keyserlicher maiestat ingesigel, der geben ist zu Prage nach
Strana 119
119 Crists geburt dreyzenhundert jar darnach in dem achtundsibenzigisten jare an der heyligen eylf tusent meyde tage, unsrer reiche in dem dreyunddreissigsten und des keysertums in dem vyerundzwenzigsten jaren. (Auf der Plicatur: De mandato domini imperatoris Nicolaus Cameric. prepositus. — In dorso: R. Wilhelmus Kortelangen. — Orig. Perg. mit auf Perg. Streifen h. Sig. im mähr. Landesarchive.) 129. Jodok, Markgraf von Mähren, bestättiget der Stadt Olmütz alle früheren Privilegien. Dt. Olmütz 8. November 1378. In nomine domini Amen. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie. Cum universis subditis et fidelibus nostris signum munifice liberalitatis digne arbitramur ostendere, maxime hiis, in quibus fidelitatem atque constanciam probavimus, exaudicionis aperiatur ianua et suis racionabilibus desideriis consensus facilis prebeatur. Oblata siquidem nobis pro- parte . . judicis . . magistricivium et .. scabinorum civitatis Olomucensis fidelium nostrorum dilectorum supplex peticio continebat, ut privilegia, litteras, libertates, jura, emmunitates, indulta, consuetudines ipsis et civitati Olomucensi predicte concessa et concessas, servata et servatas, innovare, ratificare, approbare, et confirmare graciosius dignaremur. Nos igitur eorundem . . judicis . . magistricivium et .. scabinorum precibus velud iustis et racionabilibus favorabiliter inclinati universa et singula privilegia, literas, libertates, jura, emmunitates, indulta per felicis recordacionis reges Boemie et marchiones Moravie predecessores nostros prefate civitati concessas et datas, necnon approbatas atque laudabiles consuetudines apud eandem civitatem Olomucensem hactenus observatas in toto et in parte sui qualibet ratifi- camus, innovamus, approbamus et presentis scripti patrocinio confirmamus. Quare universis et singulis baronibus, nobilibus, proceribus, militibus, clientibus et aliis nostris fidelibus, quibuscunque vocentur nominibus, cuiuscunque etatis, dignitatis vel condicionis existant presentibus et futuris precipimus firmiter et districte, quatenus civitatem Olomucensem pre- dictam et eius incolas in privilegiis, litteris, libertatibus, juribus, emmunitalibus et indultis ceterisque antedictis consuetudinibus laudabilibus libere frui et pacifice gaudere permittant et eos contra hoc in nullo prorsus impediant, vel consenciant per quempiam impediri, sed in eisdem ipsos manuteneant efficaciter et defendant. Nulli ergo hominum liceat hanc nostre ratificacionis, innovacionis, approbacionis et confirmacionis paginam infringere, aut ei quovis ausu temerario contraire sub pena indignacionis nostre gravissime, quam qui secus fecerit, tocies quocies contrafactum fuerit, se noverit irremissibiliter incurrisse. Presencium sub appenso nostro maiori sigillo testimonio litterarum. Datum Olomuncz anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo octavo feria secunda proxima ante diem sancti Martini. (Auf der Plicatur: Ad mandatum domini marchionis Nicolaus prothonotarius. — Orig. Perg. h. Reitersigel im Olmützer Stadtarchive.)
119 Crists geburt dreyzenhundert jar darnach in dem achtundsibenzigisten jare an der heyligen eylf tusent meyde tage, unsrer reiche in dem dreyunddreissigsten und des keysertums in dem vyerundzwenzigsten jaren. (Auf der Plicatur: De mandato domini imperatoris Nicolaus Cameric. prepositus. — In dorso: R. Wilhelmus Kortelangen. — Orig. Perg. mit auf Perg. Streifen h. Sig. im mähr. Landesarchive.) 129. Jodok, Markgraf von Mähren, bestättiget der Stadt Olmütz alle früheren Privilegien. Dt. Olmütz 8. November 1378. In nomine domini Amen. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie. Cum universis subditis et fidelibus nostris signum munifice liberalitatis digne arbitramur ostendere, maxime hiis, in quibus fidelitatem atque constanciam probavimus, exaudicionis aperiatur ianua et suis racionabilibus desideriis consensus facilis prebeatur. Oblata siquidem nobis pro- parte . . judicis . . magistricivium et .. scabinorum civitatis Olomucensis fidelium nostrorum dilectorum supplex peticio continebat, ut privilegia, litteras, libertates, jura, emmunitates, indulta, consuetudines ipsis et civitati Olomucensi predicte concessa et concessas, servata et servatas, innovare, ratificare, approbare, et confirmare graciosius dignaremur. Nos igitur eorundem . . judicis . . magistricivium et .. scabinorum precibus velud iustis et racionabilibus favorabiliter inclinati universa et singula privilegia, literas, libertates, jura, emmunitates, indulta per felicis recordacionis reges Boemie et marchiones Moravie predecessores nostros prefate civitati concessas et datas, necnon approbatas atque laudabiles consuetudines apud eandem civitatem Olomucensem hactenus observatas in toto et in parte sui qualibet ratifi- camus, innovamus, approbamus et presentis scripti patrocinio confirmamus. Quare universis et singulis baronibus, nobilibus, proceribus, militibus, clientibus et aliis nostris fidelibus, quibuscunque vocentur nominibus, cuiuscunque etatis, dignitatis vel condicionis existant presentibus et futuris precipimus firmiter et districte, quatenus civitatem Olomucensem pre- dictam et eius incolas in privilegiis, litteris, libertatibus, juribus, emmunitalibus et indultis ceterisque antedictis consuetudinibus laudabilibus libere frui et pacifice gaudere permittant et eos contra hoc in nullo prorsus impediant, vel consenciant per quempiam impediri, sed in eisdem ipsos manuteneant efficaciter et defendant. Nulli ergo hominum liceat hanc nostre ratificacionis, innovacionis, approbacionis et confirmacionis paginam infringere, aut ei quovis ausu temerario contraire sub pena indignacionis nostre gravissime, quam qui secus fecerit, tocies quocies contrafactum fuerit, se noverit irremissibiliter incurrisse. Presencium sub appenso nostro maiori sigillo testimonio litterarum. Datum Olomuncz anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo octavo feria secunda proxima ante diem sancti Martini. (Auf der Plicatur: Ad mandatum domini marchionis Nicolaus prothonotarius. — Orig. Perg. h. Reitersigel im Olmützer Stadtarchive.)
Strana 120
120 130. Jodok, Markgraf von Mähren, gestattet den Olmützern die Erbauung eines Rathhauses und dabei eines Kaufhauses, in dessen Abtheilungen die Tuchscheerer, Tuchmacher und andere Handwerker ihre Erzeugnisse verkaufen durfen, so dass der Verkauf derselben an Markt- tagen ausserhalb dieser Abtheilungen nicht gestattet wird. Dt. Olmütz 8. November 1378. odocus dei gracia marchio et dominus Moravie, notumfacimus tenore presencium universis. Et si pro ampliandis subditorum et fidelium nostrorum utilitatibus dignis quidem innitimur favoribus, ad hoc provida nos allicit circumspeccio, que habena regitur racionis. Hinc est quod de fidelium nostrorum . . judicis . . scabinorum et juratorum necnon tocius comunitatis civitatis Olomucensis fiducialem presumpcionem gerentes, quorum sollercia pro utilitate, comodo et honore eiusdem civitatis laborare non cessat frequencia indefessa, nos eorundem intuitu favemus et virtute presencium indulgemus ex gracia speciali, ut prefati cives nostri in civitate Olomucensi predicta unum pretorium edificare, construere et licite erigere valeant, prout ipsis conveniencius videbitur expedire. Et ut eiusdem civitatis nostre condicio fructuosum videatur incrementum recipere, indulgemus eciam, quod ipsi cives nostri predicti unum theatrum, quod wlgariter kauffhaus nuncupatur, pretorio suo contiguare, edificare et construere possint et valeant, in quo theatro ipsis liceat facere staciones, in quibus pannicide, pannifices, pellifices, sutores, cerdones et alia mercatorum genera diebus forensibus res suas vendere et non alibi sint astricti, ita quod talis census, qui de huius- modi stacionibus evenire poterit, ad ipsam civitatem et eius cives inantea perpetuo pertinere debeat et spectare. Presencium sub appenso nostro maiori sigillo testimonio litterarum. Datum Olomucz anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo octavo, feria secunda proxima ante diem sancti Martini. (Auf der Plicatur: Ad mandatum dom. Marchionis Nicolaus Prothonotarius. — Orig. Perg. h. Reitersigel im Olmützer Stadtarchive.) 131. Johann, Bischof von Olmütz, bestimmt, dass der Pfarrer in Pustiměr an kirchlichen Steuern nur die auf acht Mark entfallende Rate zu zahlen habe. Dt. Meilitz 22. November 1378. Dei et apostolice sedis gracia Olomucensis episcopus Johannes tenore presencium recognoscimus universis. Quod cum pluries ad nostri audienciam fuerit deductum, ecclesiam sancti Jacobi parochialem in Pustmir cum omnibus iuribus suis et pertinenciis universis in monasterium sanctimonialium in Pustmir, religionis et ordinis sancti Benedicti, sub nomine ad infanciam salvatoris fore et esse erectam, constitutam et sublimatam, ac vicarium per-
120 130. Jodok, Markgraf von Mähren, gestattet den Olmützern die Erbauung eines Rathhauses und dabei eines Kaufhauses, in dessen Abtheilungen die Tuchscheerer, Tuchmacher und andere Handwerker ihre Erzeugnisse verkaufen durfen, so dass der Verkauf derselben an Markt- tagen ausserhalb dieser Abtheilungen nicht gestattet wird. Dt. Olmütz 8. November 1378. odocus dei gracia marchio et dominus Moravie, notumfacimus tenore presencium universis. Et si pro ampliandis subditorum et fidelium nostrorum utilitatibus dignis quidem innitimur favoribus, ad hoc provida nos allicit circumspeccio, que habena regitur racionis. Hinc est quod de fidelium nostrorum . . judicis . . scabinorum et juratorum necnon tocius comunitatis civitatis Olomucensis fiducialem presumpcionem gerentes, quorum sollercia pro utilitate, comodo et honore eiusdem civitatis laborare non cessat frequencia indefessa, nos eorundem intuitu favemus et virtute presencium indulgemus ex gracia speciali, ut prefati cives nostri in civitate Olomucensi predicta unum pretorium edificare, construere et licite erigere valeant, prout ipsis conveniencius videbitur expedire. Et ut eiusdem civitatis nostre condicio fructuosum videatur incrementum recipere, indulgemus eciam, quod ipsi cives nostri predicti unum theatrum, quod wlgariter kauffhaus nuncupatur, pretorio suo contiguare, edificare et construere possint et valeant, in quo theatro ipsis liceat facere staciones, in quibus pannicide, pannifices, pellifices, sutores, cerdones et alia mercatorum genera diebus forensibus res suas vendere et non alibi sint astricti, ita quod talis census, qui de huius- modi stacionibus evenire poterit, ad ipsam civitatem et eius cives inantea perpetuo pertinere debeat et spectare. Presencium sub appenso nostro maiori sigillo testimonio litterarum. Datum Olomucz anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo octavo, feria secunda proxima ante diem sancti Martini. (Auf der Plicatur: Ad mandatum dom. Marchionis Nicolaus Prothonotarius. — Orig. Perg. h. Reitersigel im Olmützer Stadtarchive.) 131. Johann, Bischof von Olmütz, bestimmt, dass der Pfarrer in Pustiměr an kirchlichen Steuern nur die auf acht Mark entfallende Rate zu zahlen habe. Dt. Meilitz 22. November 1378. Dei et apostolice sedis gracia Olomucensis episcopus Johannes tenore presencium recognoscimus universis. Quod cum pluries ad nostri audienciam fuerit deductum, ecclesiam sancti Jacobi parochialem in Pustmir cum omnibus iuribus suis et pertinenciis universis in monasterium sanctimonialium in Pustmir, religionis et ordinis sancti Benedicti, sub nomine ad infanciam salvatoris fore et esse erectam, constitutam et sublimatam, ac vicarium per-
Strana 121
121 petuum eiusdem ecclesie sancti Jacobi, qui congruam porcionem sibi assignatam dumtaxat habere dinoscitur, in solucionibus et contribucionibus decime papalis, nunciorum sedis apostolice, archiepiscoporum, episcoporum, archidiaconorum et aliorum onerum pro tempore incumbencium, taxari, induci et compelli ad dandum, solvendum et assignandum totalem et integram summam sibi impositam secundum tenorem registrorum antiquorum, prout dare et solvere consuevit ante ereccionem monasterii predicti, quando eadem ecclesia sua jura et proventus et utilitates universa simul et plene tenuit et possedit: nos volentes huic morbo congruam adhibere medelam, ne idem vicarius perpetuus gravari valeat ultra id, quod consonum fuerit equitati, presentibus decernimus et declaramus, quod perpetuus vicarius eiusdem ecclesie pro tempore existens in solucionibus et contribucionibus onerum predictorum, quocies et quando ea imponi contigerit, de octo marcis grossorum pragensium, ad quos se fructus dicte ecclesie extendunt, prout sumus bene informati, pro rata sibi imposita et ipsum contingente, solvere debeat perpetuo temporibus affuturis. In quorum testimonium sigillum nostrum maius presentibus est appensum. Datum et actum in castro nostro Maylicz anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo octavo, ipso die sancte Cecilie virginis gloriose. (Orig. Perg. h. Sig. im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 132. Pabst Urban VI. verleiht dem Abte des Klosters Hradisch, Terward, und seinen Nach- folgern, das Recht der Pontificalien. Dt. Rom 20. December 1378. Urbanus episcopus servus servorum dei dilectis filiis Terwardo abbati et conventui monasterii Gradicensis prope Olomucz premonstratensis ordinis salutem et apostolicam bene- diccionem. Exposcit vestre devocionis sinceritas et religionis promovetur honestas, ut monasterium vestrum dignis honoribus attollamus. Exhibita siquidem nobis pro parte vestra peticio continebat, quod dudum felicis recordacionis Gregorius papa undecimus predecessor noster ad inclyte memorie Caroli Romanorum imperatoris et Bohemie regis semper Augusti instanciam tibi graciose concesserit, ut tu fili abbas, quam diu vitam duxeris in humanis, mitra, sandaliis et aliis pontificalibus insigniis uti possis. Nos itaque volentes prefatum monasterium amplius honorare, vestris in hac parte supplicacionibus inclinati, ut successores tui, fili abbas, abbates ipsius monasterii, qui erunt pro tempore, mitra, annulo, sandaliis et aliis pontificalibus insigniis libere in dicto monasterio duntaxat uti necnon in eodem mona- sterio benediccionem solennem post missarum, vesperarum et matutinarum solennia, dummodo in benediccione huiusmodi aliquis antistes vel apostolice sedis legatus presens non fuerit, elargiri possint, felicis recordacionis Alexandri pape quarti predecessoris nostri, que incipit: abbates et aliis quibuscunque constitucionibus apostolicis in contrarium editis nequaquam obstantibus, eisdem successoribus tuis auctoritate apostolica de speciali gracia tenore pre- sencium indulgemus. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre concessionis 16
121 petuum eiusdem ecclesie sancti Jacobi, qui congruam porcionem sibi assignatam dumtaxat habere dinoscitur, in solucionibus et contribucionibus decime papalis, nunciorum sedis apostolice, archiepiscoporum, episcoporum, archidiaconorum et aliorum onerum pro tempore incumbencium, taxari, induci et compelli ad dandum, solvendum et assignandum totalem et integram summam sibi impositam secundum tenorem registrorum antiquorum, prout dare et solvere consuevit ante ereccionem monasterii predicti, quando eadem ecclesia sua jura et proventus et utilitates universa simul et plene tenuit et possedit: nos volentes huic morbo congruam adhibere medelam, ne idem vicarius perpetuus gravari valeat ultra id, quod consonum fuerit equitati, presentibus decernimus et declaramus, quod perpetuus vicarius eiusdem ecclesie pro tempore existens in solucionibus et contribucionibus onerum predictorum, quocies et quando ea imponi contigerit, de octo marcis grossorum pragensium, ad quos se fructus dicte ecclesie extendunt, prout sumus bene informati, pro rata sibi imposita et ipsum contingente, solvere debeat perpetuo temporibus affuturis. In quorum testimonium sigillum nostrum maius presentibus est appensum. Datum et actum in castro nostro Maylicz anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo octavo, ipso die sancte Cecilie virginis gloriose. (Orig. Perg. h. Sig. im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 132. Pabst Urban VI. verleiht dem Abte des Klosters Hradisch, Terward, und seinen Nach- folgern, das Recht der Pontificalien. Dt. Rom 20. December 1378. Urbanus episcopus servus servorum dei dilectis filiis Terwardo abbati et conventui monasterii Gradicensis prope Olomucz premonstratensis ordinis salutem et apostolicam bene- diccionem. Exposcit vestre devocionis sinceritas et religionis promovetur honestas, ut monasterium vestrum dignis honoribus attollamus. Exhibita siquidem nobis pro parte vestra peticio continebat, quod dudum felicis recordacionis Gregorius papa undecimus predecessor noster ad inclyte memorie Caroli Romanorum imperatoris et Bohemie regis semper Augusti instanciam tibi graciose concesserit, ut tu fili abbas, quam diu vitam duxeris in humanis, mitra, sandaliis et aliis pontificalibus insigniis uti possis. Nos itaque volentes prefatum monasterium amplius honorare, vestris in hac parte supplicacionibus inclinati, ut successores tui, fili abbas, abbates ipsius monasterii, qui erunt pro tempore, mitra, annulo, sandaliis et aliis pontificalibus insigniis libere in dicto monasterio duntaxat uti necnon in eodem mona- sterio benediccionem solennem post missarum, vesperarum et matutinarum solennia, dummodo in benediccione huiusmodi aliquis antistes vel apostolice sedis legatus presens non fuerit, elargiri possint, felicis recordacionis Alexandri pape quarti predecessoris nostri, que incipit: abbates et aliis quibuscunque constitucionibus apostolicis in contrarium editis nequaquam obstantibus, eisdem successoribus tuis auctoritate apostolica de speciali gracia tenore pre- sencium indulgemus. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre concessionis 16
Strana 122
122 infringere vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attentare presumpserit indigna- cionem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se noverit incursurum. Datum Rome apud s. Mariam trans Tyberim XIII. Kalendas Januarii pontificatus nostri anno primo. (Annales Gradicenses fol. 153.) 133. Der Leitomyšler Bischof Albert von Sternberg gründet die Karthause bei Leitomyšl. Dt. Trčka 24. Dezember 1378. Nos Albertus dei gracia Luthomislensis episcopus ac dominus in Sternberg ad per- petuam rei memoriam notumfacimus universis. Quod divina nobis inspirante gracia iusto et recto examine comperimus, quanta huius seculi sit vanitas, qua in huius vite labilis stadio sub incertis momentis naufragium prestolantes occupamur in tantum eciam, ut nulla spes sil salutis, nisi miserator ille clementissimus de multitudine sue miseracionis ad portum per grata virtutum opera nos reducat salutarem. Sed quia proch dolor fragilitas nostra illecebrosis corrupta contagiis non sufficit veniam omnipotentis consequi pro delictis perpetratis, vel de huius mundi labentis naufragio liberari, nisi nostrorum cooratorum, quos totis viribus desi- deramus habere, et presertim virorum religiosorum sacri ordinis Carthusiensis, qui pre ceteris omnino a terrenis voluptatibus exuti solam vitam ducunt contemplativam in simplicitate cordis altissimo famulantes, suffragio mediante. Devocionis itaque zelo salubrique conceptu et animo deliberato pro mee necnon parentum nostrorum et omnium amicorum animarum salute dicto sacro ordini Carthusiensi pro divini cultus augmento perpetuo monasterium seu domum ad modum ipsius ordinis Carthusiensis, quam rubum beate Marie ex speciali devocione censuimus appellari, pro integro conventu videlicet priore et duodecim monachis ac conversis et aliis personis ipsius ordinis domino ibidem perpetue famulaturis, in honorem omnipotentis dei, beatissime sue genitricis intemerate Marie et specialiter sub vocabulo felicissime annunccia- cionis dominice sanctique Johannis Baptiste omniumque sanctorum in fundo bonorum et possessionum ad nostram episcopalem mensam spectancium prope civitatem nostram Lutho- misl et iuxta fortalicium et curiam in Tirzka nuncupatam, utputa in spacio, quod a septis in orto ferarum ex transverso positis usque retro ad stratam publicam et a strata usque ripam fluvii a molendino decurrentis protenditur, monasterio et domui predictis pro terminis aree deputato, competentibus redditibus, bonis, proventibus ac bonis aliis de nostris patri- monialibus bonis auctore domino comparandis dotando fundavimus, ereximus ac ipsum ordinem Carthusiensem in persona religiosi viri fratris Johannis dicti de Leupach, monachi domus sancti Michaelis prope Maguntiam eiusdem ordinis, pro rectore ipsius nostre fundacionis nove aucloritate prioris et capituli generalis Carthusie ad nostram magne peticionis instanciam nobis ad hoc directi, de loco, fundo et area predictis corporaliter et presencialiter investi- vimus, subicientes ipsum locum, fundum, domum et aream memoratis omnibus libertatibus,
122 infringere vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attentare presumpserit indigna- cionem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se noverit incursurum. Datum Rome apud s. Mariam trans Tyberim XIII. Kalendas Januarii pontificatus nostri anno primo. (Annales Gradicenses fol. 153.) 133. Der Leitomyšler Bischof Albert von Sternberg gründet die Karthause bei Leitomyšl. Dt. Trčka 24. Dezember 1378. Nos Albertus dei gracia Luthomislensis episcopus ac dominus in Sternberg ad per- petuam rei memoriam notumfacimus universis. Quod divina nobis inspirante gracia iusto et recto examine comperimus, quanta huius seculi sit vanitas, qua in huius vite labilis stadio sub incertis momentis naufragium prestolantes occupamur in tantum eciam, ut nulla spes sil salutis, nisi miserator ille clementissimus de multitudine sue miseracionis ad portum per grata virtutum opera nos reducat salutarem. Sed quia proch dolor fragilitas nostra illecebrosis corrupta contagiis non sufficit veniam omnipotentis consequi pro delictis perpetratis, vel de huius mundi labentis naufragio liberari, nisi nostrorum cooratorum, quos totis viribus desi- deramus habere, et presertim virorum religiosorum sacri ordinis Carthusiensis, qui pre ceteris omnino a terrenis voluptatibus exuti solam vitam ducunt contemplativam in simplicitate cordis altissimo famulantes, suffragio mediante. Devocionis itaque zelo salubrique conceptu et animo deliberato pro mee necnon parentum nostrorum et omnium amicorum animarum salute dicto sacro ordini Carthusiensi pro divini cultus augmento perpetuo monasterium seu domum ad modum ipsius ordinis Carthusiensis, quam rubum beate Marie ex speciali devocione censuimus appellari, pro integro conventu videlicet priore et duodecim monachis ac conversis et aliis personis ipsius ordinis domino ibidem perpetue famulaturis, in honorem omnipotentis dei, beatissime sue genitricis intemerate Marie et specialiter sub vocabulo felicissime annunccia- cionis dominice sanctique Johannis Baptiste omniumque sanctorum in fundo bonorum et possessionum ad nostram episcopalem mensam spectancium prope civitatem nostram Lutho- misl et iuxta fortalicium et curiam in Tirzka nuncupatam, utputa in spacio, quod a septis in orto ferarum ex transverso positis usque retro ad stratam publicam et a strata usque ripam fluvii a molendino decurrentis protenditur, monasterio et domui predictis pro terminis aree deputato, competentibus redditibus, bonis, proventibus ac bonis aliis de nostris patri- monialibus bonis auctore domino comparandis dotando fundavimus, ereximus ac ipsum ordinem Carthusiensem in persona religiosi viri fratris Johannis dicti de Leupach, monachi domus sancti Michaelis prope Maguntiam eiusdem ordinis, pro rectore ipsius nostre fundacionis nove aucloritate prioris et capituli generalis Carthusie ad nostram magne peticionis instanciam nobis ad hoc directi, de loco, fundo et area predictis corporaliter et presencialiter investi- vimus, subicientes ipsum locum, fundum, domum et aream memoratis omnibus libertatibus,
Strana 123
123 privilegiis ipsius ordinis Carthusiensis liberaliori donacione, qua valuimus et eciam potuimus, nichil penitus juris, proprietatis aut dominii nobis aut successoribus nostris reverendis pa- tribus Luthomislensibus episcopis in talibus monasterio, domo, loco, fundo et area quomodo- libet reservantes. Et ex nunc in virtute altissimi dictam domum seu monasterium erigimus et fundamus in monasterium Carthusiense supradictum ac fundum, locum seu aream pre- nominatam damus, tradimus et assignamus, dictumque fratrem Johannem rectorem de premissis omnibus et ipsum ordinem Carthusiensem investimus, ac ipsum locum, fundum, aream, monasterium sive domum ab omni jurisdiccione nostra et omnium successorum nostrorum totaliter eximentes prenominato ordini Carthusiensi privilegiis et libertatibus singulis et uni- versis subicimus. Et ad omnem donacionem premissam faciendam ac structuram omnium edificiorum monasterii sive domus prefate tam in ecclesia quam capella, cellis et quibuslibet aliis officinis et comodis necessariis et secundum modum ipsius ordinis Carthusiensis opor- tunis perficiendam et ipsis fratribus et suis debitam et convenientem pro utensilibus, victu et vestitu, libris et ornamentis sacris et singulis necessariis provisionem usque ad percep- cionem et adepcionem possessionis supradictorum bonorum liberaliter faciendam, nos et nobis deficientibus nostre ultime voluntatis executores deputatos vel in futurum deputandos modo, via et forma, quibus melius fieri potest, firmiter obligamus et astringimus per presentes. In quorum testimonium has nostre fundacionis et ereccionis, investiture et donacionis literas ordini predicto Carthusiensi et ad manus fratris Johannis prenominati damus sigillorum nostrorum appensione munitas. Actum et datum in dicto fortalicio nostro Tirzka anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo octavo in vigilia nativitatis eiusdem domini nostri Jesu Christi. (Orig. Perg. h. Sig. abgerissen, im mähr. Land. Archive. — Ein zweites Exemplar dieser Urkunde hat folgenden Schluss: In quorum testimonium has nostre fundacionis et erreccionis, investiture et donacionis literas ordini predicto Carthusiensi et ad manus fratris Johannis prenominati damus sigillis nostris communitas. Actum et datum in dicto fortalicio nostroTirczka presentibus reverendo patre domino Johanne episcopo Nazarotensi, domino Wenceslao archidiacono Boleslaviensi et honorabilibus viris et dominis Jaroslao, Woy- techio et Hartlebo canonicis Olomucensibus et presentibus stre- nuis militibus Marquardo de Dobromelicz nostro magistro curie et Vito de Kralicz et aliis quam pluribus fidedignis. Anno domini etc.) 134. Die Stadt Brünn verpslichtet sich dem Bischofe Johann von Olmütz alljährlich 40 Mark Prager Groschen zu zahlen. Dt. Brünn 31. Dezember 1378. Wir der burgermeister, der rat und die geswornen der stat zu Brunne bekennen und tun kunt offenlich mit disem briefe allen den, die in sehen oder horen lesen. Daz wir durch sunderlich gebot des durchleuchtigen und hochgebornen fursten und herrn, herrn 16*
123 privilegiis ipsius ordinis Carthusiensis liberaliori donacione, qua valuimus et eciam potuimus, nichil penitus juris, proprietatis aut dominii nobis aut successoribus nostris reverendis pa- tribus Luthomislensibus episcopis in talibus monasterio, domo, loco, fundo et area quomodo- libet reservantes. Et ex nunc in virtute altissimi dictam domum seu monasterium erigimus et fundamus in monasterium Carthusiense supradictum ac fundum, locum seu aream pre- nominatam damus, tradimus et assignamus, dictumque fratrem Johannem rectorem de premissis omnibus et ipsum ordinem Carthusiensem investimus, ac ipsum locum, fundum, aream, monasterium sive domum ab omni jurisdiccione nostra et omnium successorum nostrorum totaliter eximentes prenominato ordini Carthusiensi privilegiis et libertatibus singulis et uni- versis subicimus. Et ad omnem donacionem premissam faciendam ac structuram omnium edificiorum monasterii sive domus prefate tam in ecclesia quam capella, cellis et quibuslibet aliis officinis et comodis necessariis et secundum modum ipsius ordinis Carthusiensis opor- tunis perficiendam et ipsis fratribus et suis debitam et convenientem pro utensilibus, victu et vestitu, libris et ornamentis sacris et singulis necessariis provisionem usque ad percep- cionem et adepcionem possessionis supradictorum bonorum liberaliter faciendam, nos et nobis deficientibus nostre ultime voluntatis executores deputatos vel in futurum deputandos modo, via et forma, quibus melius fieri potest, firmiter obligamus et astringimus per presentes. In quorum testimonium has nostre fundacionis et ereccionis, investiture et donacionis literas ordini predicto Carthusiensi et ad manus fratris Johannis prenominati damus sigillorum nostrorum appensione munitas. Actum et datum in dicto fortalicio nostro Tirzka anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo octavo in vigilia nativitatis eiusdem domini nostri Jesu Christi. (Orig. Perg. h. Sig. abgerissen, im mähr. Land. Archive. — Ein zweites Exemplar dieser Urkunde hat folgenden Schluss: In quorum testimonium has nostre fundacionis et erreccionis, investiture et donacionis literas ordini predicto Carthusiensi et ad manus fratris Johannis prenominati damus sigillis nostris communitas. Actum et datum in dicto fortalicio nostroTirczka presentibus reverendo patre domino Johanne episcopo Nazarotensi, domino Wenceslao archidiacono Boleslaviensi et honorabilibus viris et dominis Jaroslao, Woy- techio et Hartlebo canonicis Olomucensibus et presentibus stre- nuis militibus Marquardo de Dobromelicz nostro magistro curie et Vito de Kralicz et aliis quam pluribus fidedignis. Anno domini etc.) 134. Die Stadt Brünn verpslichtet sich dem Bischofe Johann von Olmütz alljährlich 40 Mark Prager Groschen zu zahlen. Dt. Brünn 31. Dezember 1378. Wir der burgermeister, der rat und die geswornen der stat zu Brunne bekennen und tun kunt offenlich mit disem briefe allen den, die in sehen oder horen lesen. Daz wir durch sunderlich gebot des durchleuchtigen und hochgebornen fursten und herrn, herrn 16*
Strana 124
124 Josten, marggraffen und herren zu Merhern, unsirs genedigen herrn, mit wolbedachtem mute, mit willen und rechter wissen der eldsten und der gemeinscheffte unsir stat zu Brunn recht und redlichen gelobt haben, geloben und vorheizzen dem erwirdigen vater in gote herrn Johansen, bischofe zu Olomuncz in guten steten trewen und an alles geverde, das wir ym alle iare, die weil er lebet, achzig marg grozzer pfenning prager myncz, merhe- rischer zal, vier und sechzig beheimsche grozze fur die marg zu reiten, von diesem heutigen tag anzuheben, geben, bezalen, gelten und berichten sollen und wollen an furgezog und an alles hindernuzze. In sulcher bescheidenheit, daz wir ym der egenanten summen vierzig marg bezalen und richten sullen uff sand Georigen tag, der schirist kunftig ist und dor nach XL marg uff sand Gallen tag den nechsten und also fur sich alle jar seine lebtage, als vorbegriffen ist. Mit urkund dicz briefes vorsigelt mit unsrer stat ingesigel. Der geben ist zu Brunn anno domini MOCCCOLXXVIII° in die sancti Silvestri pape. (Aus dem Codex n. 34 fol. 57 im Brünner Stadtarchive.) 135. Dětoch von Olbramitz und seine Frau verkaufen dem Neu-Reischer Kloster zwei Lahne in Rosička. Dt. Neu-Reisch 3. Janner 1379. Nos Dyethocho filius quondam Alberti de Wolbramicz tenore presencium ad univer- sorum noticiam publice cupio pervenire. Quod sana et matura deliberacione prehabita, maturo fidelique amicorum meorum communicato consilio et de assensu pleno Anne conthoralis mee legitime in villa Rossyeczka duos laneos cum una curticula, quos ex paterna et amicorum suorum affluencia pro dotalicio suo assecuta fuit, habuit, tenuit et pacifice possedit, cum agris cultis et incultis, pratis, paschuis, rubetis, judiciis, juribus, obvencionibus, dominio, censibus necnon pertinenciis eorum universis, ac eciam cum omnibus illis, que limites eorundem duorum laneorum cum una curticula ambiunt et distingunt, que nunc ibi sunt ac quomodolibet fieri poterunt in futurum, et quocumque nomine censeantur, religiose domicelle Juttzie moniali et magistre pro tunc sanctimonialium Premonstratensis ordinis monasterii in Reusch totique conventui et monasterio ibidem iusto tytulo vere vendicionis vendidi per ipsas et successores earum jure proprietatis et hereditario tenendos, habendos, utifruendos, permutandos ac in perpe- tuum possidendos, pro quindecim sexagenis grossorum denariorum pragensium, quam quidem pecuniam ab ipsa domicella Jutta in parata et numerata pecunia fateor me plenarie percepisse. Et ei totique conventui ac monasterio predicto quitacionem facio de solucione pecunie supra- dicte, totumque jus, quod michi et Anne conthorali mee predicte competebat et competere poterat in eisdem duobus laneis et una curticula, in conventum predicti monasterii et rectores legittimos eiusdem presentibus transferro et transfundo ac in plenum dominium induco absque omni dolo. Promittentes bona et sincera fide manu coniuncta et in solidum unacum fideiusso- ribus et disbrigatoribus nostris infrascriptis, scilicet Jankone de Rosyeczka quondam filio Beneschii de Hradek, Przedota de Mutyschow, Geblino de Gnast, Jankone dicto Zabka de
124 Josten, marggraffen und herren zu Merhern, unsirs genedigen herrn, mit wolbedachtem mute, mit willen und rechter wissen der eldsten und der gemeinscheffte unsir stat zu Brunn recht und redlichen gelobt haben, geloben und vorheizzen dem erwirdigen vater in gote herrn Johansen, bischofe zu Olomuncz in guten steten trewen und an alles geverde, das wir ym alle iare, die weil er lebet, achzig marg grozzer pfenning prager myncz, merhe- rischer zal, vier und sechzig beheimsche grozze fur die marg zu reiten, von diesem heutigen tag anzuheben, geben, bezalen, gelten und berichten sollen und wollen an furgezog und an alles hindernuzze. In sulcher bescheidenheit, daz wir ym der egenanten summen vierzig marg bezalen und richten sullen uff sand Georigen tag, der schirist kunftig ist und dor nach XL marg uff sand Gallen tag den nechsten und also fur sich alle jar seine lebtage, als vorbegriffen ist. Mit urkund dicz briefes vorsigelt mit unsrer stat ingesigel. Der geben ist zu Brunn anno domini MOCCCOLXXVIII° in die sancti Silvestri pape. (Aus dem Codex n. 34 fol. 57 im Brünner Stadtarchive.) 135. Dětoch von Olbramitz und seine Frau verkaufen dem Neu-Reischer Kloster zwei Lahne in Rosička. Dt. Neu-Reisch 3. Janner 1379. Nos Dyethocho filius quondam Alberti de Wolbramicz tenore presencium ad univer- sorum noticiam publice cupio pervenire. Quod sana et matura deliberacione prehabita, maturo fidelique amicorum meorum communicato consilio et de assensu pleno Anne conthoralis mee legitime in villa Rossyeczka duos laneos cum una curticula, quos ex paterna et amicorum suorum affluencia pro dotalicio suo assecuta fuit, habuit, tenuit et pacifice possedit, cum agris cultis et incultis, pratis, paschuis, rubetis, judiciis, juribus, obvencionibus, dominio, censibus necnon pertinenciis eorum universis, ac eciam cum omnibus illis, que limites eorundem duorum laneorum cum una curticula ambiunt et distingunt, que nunc ibi sunt ac quomodolibet fieri poterunt in futurum, et quocumque nomine censeantur, religiose domicelle Juttzie moniali et magistre pro tunc sanctimonialium Premonstratensis ordinis monasterii in Reusch totique conventui et monasterio ibidem iusto tytulo vere vendicionis vendidi per ipsas et successores earum jure proprietatis et hereditario tenendos, habendos, utifruendos, permutandos ac in perpe- tuum possidendos, pro quindecim sexagenis grossorum denariorum pragensium, quam quidem pecuniam ab ipsa domicella Jutta in parata et numerata pecunia fateor me plenarie percepisse. Et ei totique conventui ac monasterio predicto quitacionem facio de solucione pecunie supra- dicte, totumque jus, quod michi et Anne conthorali mee predicte competebat et competere poterat in eisdem duobus laneis et una curticula, in conventum predicti monasterii et rectores legittimos eiusdem presentibus transferro et transfundo ac in plenum dominium induco absque omni dolo. Promittentes bona et sincera fide manu coniuncta et in solidum unacum fideiusso- ribus et disbrigatoribus nostris infrascriptis, scilicet Jankone de Rosyeczka quondam filio Beneschii de Hradek, Przedota de Mutyschow, Geblino de Gnast, Jankone dicto Zabka de
Strana 125
125 Zelspicz, predictos duos laneos ac curticulam cum pertinenciis eorundem universis suprano- tatis predicte domicelle Jutte et monasterio predicto ac conventui predicti monasterii contra quemlibet hominem cuiuscumque status et condicionis fuerit impetentem ac impetere volentem et specialiter per modum discussionis, quod in vulgari sutye dicitur, impetere volentem jure terre Moravie secundumque ejus consuetudinem disbrigare. Si vero aliquando predicta bona cum pertinenciis eius videlicet duorum laneorum et curticule in predicta villa disbrigare neglexerimus, seu non possemus quovis modo, ex tunc quilibet nostrorum cum uno famulo et duobus equis, quandocumque moniti fuerimus per ipsam domicellam Juttam aut conventum predicti monasterii seu rectores vel nunccios ipsius monasterii obstagium debitum et consuetum in civitate Jempniczensi ad hospitem per ipsam domicellam Juttam seu conventum vel rec- torem prefati monasterii nobis deputatum debemus et tenebimur subintrare et introire et id obstagium more solito continue observare non exeundo de eodem, donec supradicta pecunia cum tercia parte super addita et omnia dampna, que desuper accreverunt vel per itineraciones, legaciones aut alium quemvis modum per nos et fideiussores plene et integra- liter predicte domicelle Jutte et conventui ac monasterio predicto fuerit persoluta. Insuper si aliquis ex dictis fideiussoribus de hoc mundo deciderit domino permittente, extunc ego Dyetocho una cum prescriptis meis fideiussoribus alium ydoneum loco mortui in spacio quatuor ebdomadarum equivalentem substituere promitto et debeo occasione aliqua non obstante sub pena obstagii superius expressati. In cuius rei testimonium evidens sigilla nostra de certa nostra sciencia ac honorabilium virorum videlicet Galli de Chostelecz alias de Paczow et Smy- lonis de Hradek pro testimonio presentibus sunt appensa. Datum et actum in Reusch sub anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo nono feria secunda in octava sancti Johannis apostoli et evangeliste. (Orig. Perg. 8 h. S. im Archive des Kl. Neu-Reisch.) 136. Eröffnungsformel des Olmützer Landrechtes 8. Jänner 1379. Anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo nono sabbato post epyphaniam domini colloquium est celebratum per nobiles dominos Wenczeslaum de Straznicz supremum camerarium czude Olomucensis, Jaroslaum de Knyenicz alias de Langberg czudarium supremum, Wenczeslaum tabularum terre notarium necnon per alios nobiles dominos videlicet Johannem seniorem de Mezricz camerarium, Johannem de Lukow supremum camerarium Brunnensem, Ulricum de Bozcovic, Arclebum de Starzechovicz, Sdenkonem de Sternberg alias in Lukaw. Albertum de Sternberg alias in Swietlow, Beneschium de Buzow, Tassonem de Bozcowicz, Petrum de Sternberg, Petrum de Crawar alias in Plumlaw, Laczconem de Crawar alias de Helfsteyn, Smylonem de Zabrzieh, Smylonem de Lestnicz, Pothonem de Holstein alias de Donka, Wokonem de Holstein, Croppaczonem de Holsteyn, Pawliconem de Eylenburg, illis omnibus nobilibus presentibus, qui interfuerunt, et eciam presente domino Herhardo de Cunstath. (Olmützer Landtafel.)
125 Zelspicz, predictos duos laneos ac curticulam cum pertinenciis eorundem universis suprano- tatis predicte domicelle Jutte et monasterio predicto ac conventui predicti monasterii contra quemlibet hominem cuiuscumque status et condicionis fuerit impetentem ac impetere volentem et specialiter per modum discussionis, quod in vulgari sutye dicitur, impetere volentem jure terre Moravie secundumque ejus consuetudinem disbrigare. Si vero aliquando predicta bona cum pertinenciis eius videlicet duorum laneorum et curticule in predicta villa disbrigare neglexerimus, seu non possemus quovis modo, ex tunc quilibet nostrorum cum uno famulo et duobus equis, quandocumque moniti fuerimus per ipsam domicellam Juttam aut conventum predicti monasterii seu rectores vel nunccios ipsius monasterii obstagium debitum et consuetum in civitate Jempniczensi ad hospitem per ipsam domicellam Juttam seu conventum vel rec- torem prefati monasterii nobis deputatum debemus et tenebimur subintrare et introire et id obstagium more solito continue observare non exeundo de eodem, donec supradicta pecunia cum tercia parte super addita et omnia dampna, que desuper accreverunt vel per itineraciones, legaciones aut alium quemvis modum per nos et fideiussores plene et integra- liter predicte domicelle Jutte et conventui ac monasterio predicto fuerit persoluta. Insuper si aliquis ex dictis fideiussoribus de hoc mundo deciderit domino permittente, extunc ego Dyetocho una cum prescriptis meis fideiussoribus alium ydoneum loco mortui in spacio quatuor ebdomadarum equivalentem substituere promitto et debeo occasione aliqua non obstante sub pena obstagii superius expressati. In cuius rei testimonium evidens sigilla nostra de certa nostra sciencia ac honorabilium virorum videlicet Galli de Chostelecz alias de Paczow et Smy- lonis de Hradek pro testimonio presentibus sunt appensa. Datum et actum in Reusch sub anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo nono feria secunda in octava sancti Johannis apostoli et evangeliste. (Orig. Perg. 8 h. S. im Archive des Kl. Neu-Reisch.) 136. Eröffnungsformel des Olmützer Landrechtes 8. Jänner 1379. Anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo nono sabbato post epyphaniam domini colloquium est celebratum per nobiles dominos Wenczeslaum de Straznicz supremum camerarium czude Olomucensis, Jaroslaum de Knyenicz alias de Langberg czudarium supremum, Wenczeslaum tabularum terre notarium necnon per alios nobiles dominos videlicet Johannem seniorem de Mezricz camerarium, Johannem de Lukow supremum camerarium Brunnensem, Ulricum de Bozcovic, Arclebum de Starzechovicz, Sdenkonem de Sternberg alias in Lukaw. Albertum de Sternberg alias in Swietlow, Beneschium de Buzow, Tassonem de Bozcowicz, Petrum de Sternberg, Petrum de Crawar alias in Plumlaw, Laczconem de Crawar alias de Helfsteyn, Smylonem de Zabrzieh, Smylonem de Lestnicz, Pothonem de Holstein alias de Donka, Wokonem de Holstein, Croppaczonem de Holsteyn, Pawliconem de Eylenburg, illis omnibus nobilibus presentibus, qui interfuerunt, et eciam presente domino Herhardo de Cunstath. (Olmützer Landtafel.)
Strana 126
126 137. Sazema von Stannern stiftet ein Anniversarium bei den Minoriten in Iglau. Dt. 10. Jänner 1379 s. l. In nomine domini amen. Ego Sezema de Stonarzow divino instinctu preventus salubrique auctoritate apostoli, qui dicit: Sancta et salubris est cogitacio pro defunctis exorare et quod anime defunctorum per oracionem liberentur a penis. Igitur volens anime mee in salutem et remedium speciale facere disposui, ordinavi et legavi unam marcam pro testa- mento et in remedium patris mei nobilis quondam Alsyny de Stonarzow et venuste domine Offeze matris mee et Alsyny fratris et sororis Magdalene et omnium meorum predecessorum in villa Mitldorf in duobus laneis fratribus monasterii S. Marie ordinis sancti Francisci in Iglavia assignavi ipsis perpetue habituram, quod testamentum percipient singulis annis in festo S. Georgii marcam mediam et in festo Wenceslai partem alteram. Ne igitur fratres predicti testamentum dictum inmerite videantur possidere, ipsi iidem fratres promittunt annis singulis quibuslibet quatuor temporibus feria quinta vigilias novem leccionum et in crastino feria sexta lectas octo missas et nonam cantatam dictarum in remedium animarum per- henniter observare. Sin autem officium predictum neglexerint aliquatenus, quod absit, ex tunc Sezema predictus poterit licite testamentum prehabitum tollere pro ipso et percipere tamdiu quousque fratres predicti officium institutum iterum peragant debite, ut prefertur. Insuper si predictus Sezema unam marcam, si poterit, in aliis redditibus tam bonis et cautis dictis fratribus assignare, ex tunc lanei duo prescripti et testamentum ibidem per fratres dictos sibi resignabitur libere. Et ego Sezema prenotatus hanc literam sigillo confirmavi et in huius rei testimonium et evidenciam pleniorem sigilla subscriptorum videlicet nobilis domini Czen- konis de Lichtenburk dictus (sic) Crusyna et sigillum civitatis Iglavie et Pesiconis de Jeczlaw ad preces parcium utrarumque sunt presentibus appensa. Datum anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo nono feria secunda proxima post epiphanie domini. (Orig. Perg. 4 h. Sig. im Archive des Minoritenklosters in Iglau.) 138. Eröffnungsformel des Brünner Landrechtes 14. Jänner 1379. Anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo nono feria VIt“ post octavas epiphanie celebratum est colloquium baronum more solito et consueto per nobilem Johannem de Sternberg alias de Lukaw camerarium supremum, Uncam de Magietin necnon Wenceslaum de Radieiow notarium et purgravium de Galtnstein supremos, presentibus Johanne de Me- zirziecz seniore capitaneo, Hinczo de Lippa, Ulrico de Bozkovicz, Benessio de Krawar, Petro de Sternberg, Hermanno de Novadomo, Henrico de Novadomo, Proczkone de Lomp- nicz, Wayncone de Bozcovicz, Wenceslao de Krawar, Arclebo de Starziechovicz, Yngramo
126 137. Sazema von Stannern stiftet ein Anniversarium bei den Minoriten in Iglau. Dt. 10. Jänner 1379 s. l. In nomine domini amen. Ego Sezema de Stonarzow divino instinctu preventus salubrique auctoritate apostoli, qui dicit: Sancta et salubris est cogitacio pro defunctis exorare et quod anime defunctorum per oracionem liberentur a penis. Igitur volens anime mee in salutem et remedium speciale facere disposui, ordinavi et legavi unam marcam pro testa- mento et in remedium patris mei nobilis quondam Alsyny de Stonarzow et venuste domine Offeze matris mee et Alsyny fratris et sororis Magdalene et omnium meorum predecessorum in villa Mitldorf in duobus laneis fratribus monasterii S. Marie ordinis sancti Francisci in Iglavia assignavi ipsis perpetue habituram, quod testamentum percipient singulis annis in festo S. Georgii marcam mediam et in festo Wenceslai partem alteram. Ne igitur fratres predicti testamentum dictum inmerite videantur possidere, ipsi iidem fratres promittunt annis singulis quibuslibet quatuor temporibus feria quinta vigilias novem leccionum et in crastino feria sexta lectas octo missas et nonam cantatam dictarum in remedium animarum per- henniter observare. Sin autem officium predictum neglexerint aliquatenus, quod absit, ex tunc Sezema predictus poterit licite testamentum prehabitum tollere pro ipso et percipere tamdiu quousque fratres predicti officium institutum iterum peragant debite, ut prefertur. Insuper si predictus Sezema unam marcam, si poterit, in aliis redditibus tam bonis et cautis dictis fratribus assignare, ex tunc lanei duo prescripti et testamentum ibidem per fratres dictos sibi resignabitur libere. Et ego Sezema prenotatus hanc literam sigillo confirmavi et in huius rei testimonium et evidenciam pleniorem sigilla subscriptorum videlicet nobilis domini Czen- konis de Lichtenburk dictus (sic) Crusyna et sigillum civitatis Iglavie et Pesiconis de Jeczlaw ad preces parcium utrarumque sunt presentibus appensa. Datum anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo nono feria secunda proxima post epiphanie domini. (Orig. Perg. 4 h. Sig. im Archive des Minoritenklosters in Iglau.) 138. Eröffnungsformel des Brünner Landrechtes 14. Jänner 1379. Anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo nono feria VIt“ post octavas epiphanie celebratum est colloquium baronum more solito et consueto per nobilem Johannem de Sternberg alias de Lukaw camerarium supremum, Uncam de Magietin necnon Wenceslaum de Radieiow notarium et purgravium de Galtnstein supremos, presentibus Johanne de Me- zirziecz seniore capitaneo, Hinczo de Lippa, Ulrico de Bozkovicz, Benessio de Krawar, Petro de Sternberg, Hermanno de Novadomo, Henrico de Novadomo, Proczkone de Lomp- nicz, Wayncone de Bozcovicz, Wenceslao de Krawar, Arclebo de Starziechovicz, Yngramo
Strana 127
127 de Pernstein, Sezama de Yevissovicz, Wayncone de Potenstein, Gymramo de Jacubow, Jescone dicto Pusca de Richwald, Ratiborio de Missliborzicz, Petro de Rossicz, Smylone de Lestnicz. (Brünner Landtafel.) 139. Der Prokurator des Prämonstratenser-Ordens bestättigt, dass der Brucker Profess Nicolaus dem Brucker Kloster einen Weingarten in Schattau zur Pitanz gewidmet habe. Dt. Kl. Bruck 16. Jänner 1379. niversis presentes litteras inspecturis frater Johannes de Avisiaco canonicus humilis ecclesie premonstratensis, procurator ipsius ordinis vicesque gerens reverendissimi in Christo patris ac domini, domini Johannis dei et apostolice sedis gracia abbatis ecclesie premon- stratensis prelibate salutem in domino sempiternam. Noveritis, quod coram nobis venerabilique patre domino abbate Montis Sion alias Strahoviensis ac priore et conventu ecclesie Lucensis nostri ordinis, Olomucensis diocesis, personaliter constitutus frater Nicolaus de Jemnicz ipsius ecclesie canonicus recognovit, se pro salute anime sue suorumque parentum vineam unam in Schataw sitam dedisse et elemosinasse, dedit et elemosinavit in usus pitancie fratrum dicte ecclesie Lucensis perpetuo possidendam absque revocacione quaviscunque, renunccians omnibus juribus, que in dicta vinea habere videbatur et habebat seu quomodo- libet habere poterat, supplicans nobis, quatenus ipsam donacionem suam et elemosinacionem auctoritate domini premonstratensis et capituli generalis in predictos usus pitancie fratrum confirmare dignaremur. Cuius bonam voluntatem considerantes fratres dicti conventus ex sui benivolencia proprioque motu ac abbatis sui licencia voluerunt et ordinaverunt, quod ex profectibus et emolumentis a dicta vinea provenientibus quolibet anno in duobus terminis sancti Georgii videlicet et sancti Michahelis dictus frater, quamdiu vitam duxerit in humanis, pro usibus suis licitis et honestis recipiat duas marcas cum fertone, marcam cum fertonis medio videlicet in festo sancti Georgii et totidem in festo sancti Michahelis subsequenti, adicientes se anniversarium diem omni anno facturos ipso dumtaxat ab hoc nequam seculo revoluto, pro ipso ipsiusque parentum animabus; supplicantes eciam nobis, quatenus predicta omnia et singula necnon omnia et singula contenta in literis, quibus nostre presentes sunt infixe, confirmare, renovare ac eciam approbare auctoritate qua supra dignaremur; ulterius preces precibus cumulando rogantes et piis supplicacionibus suis obsecrantes, quatenus bona mobilia seu immobilia, census, redditus et proventus bladi, vini, olei aliorumque fructuum ad dictam pitanciam suam pertinencium habitorum et habiturorum vel habendorum quomodo- cunque et quibuscunque nominibus nuncupentur, sub condicionibus, pactis et penis in predicta litera contentis iterato confirmare, rata habere et approbare, prout supra, dignaremur. Nos igitur iustis peticionibus eorum benignum volentes prebere consensum pariter et assensum auctoritate domini premonstratensis et capituli generalis, qua fungimur, in hac parte peti- cionem illorum duximus adiudicandam fore, confirmantes, approbantes ac rata habentes omnia
127 de Pernstein, Sezama de Yevissovicz, Wayncone de Potenstein, Gymramo de Jacubow, Jescone dicto Pusca de Richwald, Ratiborio de Missliborzicz, Petro de Rossicz, Smylone de Lestnicz. (Brünner Landtafel.) 139. Der Prokurator des Prämonstratenser-Ordens bestättigt, dass der Brucker Profess Nicolaus dem Brucker Kloster einen Weingarten in Schattau zur Pitanz gewidmet habe. Dt. Kl. Bruck 16. Jänner 1379. niversis presentes litteras inspecturis frater Johannes de Avisiaco canonicus humilis ecclesie premonstratensis, procurator ipsius ordinis vicesque gerens reverendissimi in Christo patris ac domini, domini Johannis dei et apostolice sedis gracia abbatis ecclesie premon- stratensis prelibate salutem in domino sempiternam. Noveritis, quod coram nobis venerabilique patre domino abbate Montis Sion alias Strahoviensis ac priore et conventu ecclesie Lucensis nostri ordinis, Olomucensis diocesis, personaliter constitutus frater Nicolaus de Jemnicz ipsius ecclesie canonicus recognovit, se pro salute anime sue suorumque parentum vineam unam in Schataw sitam dedisse et elemosinasse, dedit et elemosinavit in usus pitancie fratrum dicte ecclesie Lucensis perpetuo possidendam absque revocacione quaviscunque, renunccians omnibus juribus, que in dicta vinea habere videbatur et habebat seu quomodo- libet habere poterat, supplicans nobis, quatenus ipsam donacionem suam et elemosinacionem auctoritate domini premonstratensis et capituli generalis in predictos usus pitancie fratrum confirmare dignaremur. Cuius bonam voluntatem considerantes fratres dicti conventus ex sui benivolencia proprioque motu ac abbatis sui licencia voluerunt et ordinaverunt, quod ex profectibus et emolumentis a dicta vinea provenientibus quolibet anno in duobus terminis sancti Georgii videlicet et sancti Michahelis dictus frater, quamdiu vitam duxerit in humanis, pro usibus suis licitis et honestis recipiat duas marcas cum fertone, marcam cum fertonis medio videlicet in festo sancti Georgii et totidem in festo sancti Michahelis subsequenti, adicientes se anniversarium diem omni anno facturos ipso dumtaxat ab hoc nequam seculo revoluto, pro ipso ipsiusque parentum animabus; supplicantes eciam nobis, quatenus predicta omnia et singula necnon omnia et singula contenta in literis, quibus nostre presentes sunt infixe, confirmare, renovare ac eciam approbare auctoritate qua supra dignaremur; ulterius preces precibus cumulando rogantes et piis supplicacionibus suis obsecrantes, quatenus bona mobilia seu immobilia, census, redditus et proventus bladi, vini, olei aliorumque fructuum ad dictam pitanciam suam pertinencium habitorum et habiturorum vel habendorum quomodo- cunque et quibuscunque nominibus nuncupentur, sub condicionibus, pactis et penis in predicta litera contentis iterato confirmare, rata habere et approbare, prout supra, dignaremur. Nos igitur iustis peticionibus eorum benignum volentes prebere consensum pariter et assensum auctoritate domini premonstratensis et capituli generalis, qua fungimur, in hac parte peti- cionem illorum duximus adiudicandam fore, confirmantes, approbantes ac rata habentes omnia
Strana 128
128 et singula ab ipsis, ut premittitur, requisita, precipientes districte necnon in virtute sancte obediencie et sub penis, quibus supra in literis contentis, mandantes omnibus et singulis tam presentibus quam futuris, ad quos presens nostrum mandatum spectare seu extendere potest seu quomodolibet poterit in futurum, ne super predictis dictos fratres et eorum pitanciam in predictis audeant infestare vel quacunque occasione molestare, contrarium facientes sentencias et penas, ut prefertur, in literis contentas, decernentes ex nunc prout ex tunc et ex tunc prout ex nunc incurrisse. Illis vero, qui pitanciam dictorum fratrum ampliaverint et bonis suis ditaverint, plenam participacionem omnium bonorum spiritualium, que fuerint et de cetero fient in universo ordine nostro eisdem tam in vita quam in morte auctoritate qua supra benigna concedimus in domino caritate. In quorum omnium et singulorum testimonium sigillum nostrum una cum sigillo predicti domini abbatis Strahoviensis et signeto propria- manu subscripto presentibus literis duximus apponendum. Datum in Luca anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo octavo iuxta modum gallicanum XVI die mensis Januarii. (Orig. Perg. h. Sig. abgerissen im mähr. Landesarchive.) 140. Johann, Bischof von Olmütz, bestätigt dem Kloster Maria Saal in Altbrünn drei ältere Urkunden. Dt. Mailitz 29. Jänner 1379. In nomine domini amen. Notum facimus presenti transumpto seu publico instrumento universis, quod constitutus personaliter coram nobis dei et apostolice sedis gracia episcopo Olomucensi Johanne discretus vir dominus Nicolaus dictus Czernast rector ecclesie paro- chialis in Araczicz alias in Zarussicz nostre Olomucensis diocesis suo necnon venerabilium et religiosarum domicellarum Berchte abbatisse tociusque conventus monasterii beate virginis Aule regine in antiqua Brunna ordinis Cisterciensis, eiusdem nostre diocesis Olomucensis, quasdam tres patentes litteras tenoris infrascripti in pergameno scriptas certis sigillis inferius descriptis in pressulis pergameni et in filis rubei et glauci coloris pendentibus sigillatas, non rasas, non cancellatas nec in aliqua parte ipsarum suspectas, sed omni prorsus vicio et suspicione carentes exhibuit publice et ostendit, petens nomine quo supra easdem litteras propter casus fortuitos et pericula seu discrimina viarum, ne casu fortuito deperderentur, per nos de verbo ad verbum decerni et mandari transsumi, copiari et sub publica manu exem- plari nostra auctoritate ordinaria et decreto. Nos quoque Johannes episcopus supradictus visis prius et diligenter conspectis literis eisdem ipsisque sanis et integris ac iustis et sine omni suspicione reputatis ipsas per Johannem notarium publicum infrascriptum transsumi, copiari et sub publica manu exemplari ac in formam publici instrumenti redigi mandavimus nostra auctoritate ordinaria et decreto, ita ut eandem vim habeant cum literis originalibus ubilibet in iudicio et extra, volentes et auctoritate nostra ordinaria decernentes, quod presenti transsumpto seu publico instrumento decetero perpetuis temporibus plenaria fides in iudicio et extra tamquam ipsis literis originalibus adhibeatur, quibus omnibus nostram auctoritatem
128 et singula ab ipsis, ut premittitur, requisita, precipientes districte necnon in virtute sancte obediencie et sub penis, quibus supra in literis contentis, mandantes omnibus et singulis tam presentibus quam futuris, ad quos presens nostrum mandatum spectare seu extendere potest seu quomodolibet poterit in futurum, ne super predictis dictos fratres et eorum pitanciam in predictis audeant infestare vel quacunque occasione molestare, contrarium facientes sentencias et penas, ut prefertur, in literis contentas, decernentes ex nunc prout ex tunc et ex tunc prout ex nunc incurrisse. Illis vero, qui pitanciam dictorum fratrum ampliaverint et bonis suis ditaverint, plenam participacionem omnium bonorum spiritualium, que fuerint et de cetero fient in universo ordine nostro eisdem tam in vita quam in morte auctoritate qua supra benigna concedimus in domino caritate. In quorum omnium et singulorum testimonium sigillum nostrum una cum sigillo predicti domini abbatis Strahoviensis et signeto propria- manu subscripto presentibus literis duximus apponendum. Datum in Luca anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo octavo iuxta modum gallicanum XVI die mensis Januarii. (Orig. Perg. h. Sig. abgerissen im mähr. Landesarchive.) 140. Johann, Bischof von Olmütz, bestätigt dem Kloster Maria Saal in Altbrünn drei ältere Urkunden. Dt. Mailitz 29. Jänner 1379. In nomine domini amen. Notum facimus presenti transumpto seu publico instrumento universis, quod constitutus personaliter coram nobis dei et apostolice sedis gracia episcopo Olomucensi Johanne discretus vir dominus Nicolaus dictus Czernast rector ecclesie paro- chialis in Araczicz alias in Zarussicz nostre Olomucensis diocesis suo necnon venerabilium et religiosarum domicellarum Berchte abbatisse tociusque conventus monasterii beate virginis Aule regine in antiqua Brunna ordinis Cisterciensis, eiusdem nostre diocesis Olomucensis, quasdam tres patentes litteras tenoris infrascripti in pergameno scriptas certis sigillis inferius descriptis in pressulis pergameni et in filis rubei et glauci coloris pendentibus sigillatas, non rasas, non cancellatas nec in aliqua parte ipsarum suspectas, sed omni prorsus vicio et suspicione carentes exhibuit publice et ostendit, petens nomine quo supra easdem litteras propter casus fortuitos et pericula seu discrimina viarum, ne casu fortuito deperderentur, per nos de verbo ad verbum decerni et mandari transsumi, copiari et sub publica manu exem- plari nostra auctoritate ordinaria et decreto. Nos quoque Johannes episcopus supradictus visis prius et diligenter conspectis literis eisdem ipsisque sanis et integris ac iustis et sine omni suspicione reputatis ipsas per Johannem notarium publicum infrascriptum transsumi, copiari et sub publica manu exemplari ac in formam publici instrumenti redigi mandavimus nostra auctoritate ordinaria et decreto, ita ut eandem vim habeant cum literis originalibus ubilibet in iudicio et extra, volentes et auctoritate nostra ordinaria decernentes, quod presenti transsumpto seu publico instrumento decetero perpetuis temporibus plenaria fides in iudicio et extra tamquam ipsis literis originalibus adhibeatur, quibus omnibus nostram auctoritatem
Strana 129
129 ordinariam interponimus et decretum. Prima vero litera erat octo sigillis rotundis de cera alba communi pendentibus in pressulis pergameni sigillata, in quorum quidem sigillorum primo clippeus tripartitus, super quem gallea et in ea duo cornua apparebant, littere vero circumferenciales eiusdem primi sigilli tales erant : † S. Wilhelmi de Egerberk. In secundo vero sigillo quidam clippeus, in quo duo rami per modum crucis, qui in vulgari bohemico ostrwy dicuntur, et supra ipsum gallea, in qua piscis cum convolucione pennarum, quod in predicto vulgari kytha dicitur, videbantur, cuius litere circumferenciales tales erant : † S. Henrici de Lippa Boemie summi marschalci. In tercio autem sigillo quidam clippeus, in quo ala et supra eundem gallea cum ala videbantur et ipsius litere circumferenciales tales erant: † S. Johannis de Mezerecz. In quarto autem sigillo clippeus cum duobus ramis per modum crucis et gallea cum pisce ac convolucione pennarum per omnia prout in sigillo secundo predicto apparebant, cuius litere circumferenciales tales erant: † S. Henrici iuvenis de Lippa. In quinto vero sigillo clippeus, in quo stella, supra quem similiter stella apparebat et eiusdem litere circumferenciales tales erant: † S. Divissii de Sternberc. In sexto autem sigillo clippeus, in quo sagitta dicta in vulgari predicto strzela, supra quem gallea, in qua duo cornua videbantur et in eo litere circumferenciales tales erant: S. Wockonis de Crauar. In septimo vero sigillo clippeus, in quo ala et gallea similiter cum ala per omnia prout in tercio sigillo prescripto apparebant, cuius litere circumferenciales tales erant: S. Bznete de Lompnicz. In octavo autem sigillo clippeus tripartitus, in quo pileus, supra quem globus rotundus videbantur et eius litere circumferenciales tales erant: S. Pothe de Wildenberk. Secunda vero litera erat duobus sigillis parvis rotundis de cera alba communi pendentibus in pressulis pergameni sigillata, in quorum sigillorum videlicet primo clippeus tripartitus, supra quem gallea et in ea navis apparebant et ipsius litere circumferenciales tales erant: S. Fri- derici de Egerberch. In secundo autem sigillo clippeus, in quo caput porci silvestris et supra eundem gallea, in qua canis apparebant, cuius litere circumferenciales tales erant: S. Ulrici de Zebraco. Tercia vero litera erat duobus sigillis uno videlicet magno rotundo de cera alba communi in filis rubei et glauci coloris et alio parvo oblongo similiter de cera alba communi in pressula pergameni pendentibus sigillata, in quo quidem primo sigillo ymago mulieris sedens in sede, habens coronam in capite et circumquaque ipsius ymaginis clippeus, videlicet duo circa caput et duo ad pedes, in quibus avis alis extensis apparebant, cuius litere circumferenciales tales erant: † S. Elizabeth dei gracia Boemie et Polonie bis regine; a tergo autem ipsius sigilli parvum sigillum rotundum, in quo caput mulieris sub corona videbatur et ipsius litere circumferenciales tales erant: † S. Elizabet dei gracia Boemie et Polonie regine. In secundo vero sigillo ymago unius monachi in manu curvaturam seu baculum pastoralem tenens videbatur, cuius litere circumferenciales tales erant: S. abbatis de Sedlecz. Tenor autem prime litere, de qua superius habita est mencio, erat et est talis: Ego Wilhelmus de Egerberk etc. Actum et datum anno domini millesimo trecentesimo vicesimo secundo in Brunna pridie Idus Decembris (vid. B. VI. p. 162). — Item tenor secunde litere . . . . .. sequitur in hec verba: Ego Friczko de Egerberch etc. Actum et datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo vigesimo secundo pridie kalendas Marcii 17
129 ordinariam interponimus et decretum. Prima vero litera erat octo sigillis rotundis de cera alba communi pendentibus in pressulis pergameni sigillata, in quorum quidem sigillorum primo clippeus tripartitus, super quem gallea et in ea duo cornua apparebant, littere vero circumferenciales eiusdem primi sigilli tales erant : † S. Wilhelmi de Egerberk. In secundo vero sigillo quidam clippeus, in quo duo rami per modum crucis, qui in vulgari bohemico ostrwy dicuntur, et supra ipsum gallea, in qua piscis cum convolucione pennarum, quod in predicto vulgari kytha dicitur, videbantur, cuius litere circumferenciales tales erant : † S. Henrici de Lippa Boemie summi marschalci. In tercio autem sigillo quidam clippeus, in quo ala et supra eundem gallea cum ala videbantur et ipsius litere circumferenciales tales erant: † S. Johannis de Mezerecz. In quarto autem sigillo clippeus cum duobus ramis per modum crucis et gallea cum pisce ac convolucione pennarum per omnia prout in sigillo secundo predicto apparebant, cuius litere circumferenciales tales erant: † S. Henrici iuvenis de Lippa. In quinto vero sigillo clippeus, in quo stella, supra quem similiter stella apparebat et eiusdem litere circumferenciales tales erant: † S. Divissii de Sternberc. In sexto autem sigillo clippeus, in quo sagitta dicta in vulgari predicto strzela, supra quem gallea, in qua duo cornua videbantur et in eo litere circumferenciales tales erant: S. Wockonis de Crauar. In septimo vero sigillo clippeus, in quo ala et gallea similiter cum ala per omnia prout in tercio sigillo prescripto apparebant, cuius litere circumferenciales tales erant: S. Bznete de Lompnicz. In octavo autem sigillo clippeus tripartitus, in quo pileus, supra quem globus rotundus videbantur et eius litere circumferenciales tales erant: S. Pothe de Wildenberk. Secunda vero litera erat duobus sigillis parvis rotundis de cera alba communi pendentibus in pressulis pergameni sigillata, in quorum sigillorum videlicet primo clippeus tripartitus, supra quem gallea et in ea navis apparebant et ipsius litere circumferenciales tales erant: S. Fri- derici de Egerberch. In secundo autem sigillo clippeus, in quo caput porci silvestris et supra eundem gallea, in qua canis apparebant, cuius litere circumferenciales tales erant: S. Ulrici de Zebraco. Tercia vero litera erat duobus sigillis uno videlicet magno rotundo de cera alba communi in filis rubei et glauci coloris et alio parvo oblongo similiter de cera alba communi in pressula pergameni pendentibus sigillata, in quo quidem primo sigillo ymago mulieris sedens in sede, habens coronam in capite et circumquaque ipsius ymaginis clippeus, videlicet duo circa caput et duo ad pedes, in quibus avis alis extensis apparebant, cuius litere circumferenciales tales erant: † S. Elizabeth dei gracia Boemie et Polonie bis regine; a tergo autem ipsius sigilli parvum sigillum rotundum, in quo caput mulieris sub corona videbatur et ipsius litere circumferenciales tales erant: † S. Elizabet dei gracia Boemie et Polonie regine. In secundo vero sigillo ymago unius monachi in manu curvaturam seu baculum pastoralem tenens videbatur, cuius litere circumferenciales tales erant: S. abbatis de Sedlecz. Tenor autem prime litere, de qua superius habita est mencio, erat et est talis: Ego Wilhelmus de Egerberk etc. Actum et datum anno domini millesimo trecentesimo vicesimo secundo in Brunna pridie Idus Decembris (vid. B. VI. p. 162). — Item tenor secunde litere . . . . .. sequitur in hec verba: Ego Friczko de Egerberch etc. Actum et datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo vigesimo secundo pridie kalendas Marcii 17
Strana 130
130 (vid. B. VI. p. 152). — Item tenor tercie litere . . . . . . . sequitur sub his verbis: In nomine domini amen etc. Datum et actum Brunne anno domini millesimo trecentesimo tri- cesimo, septimo Idibus Julii (vid. B. VI. p. 307). — In quorum omnium et singulorum testimonium presens transsumptum seu publicum instrumentum per Johannem notarium sub- scriptum scribi et publicari necnon sigilli nostri appensione fecimus communiri. Datum et actum in castro nostro Maylicz anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo nono, indiccione secunda, die XXIX mensis Januarii, hora nona pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini, domini Urbani divina providencia pape sexti anno primo, presentibus reli- giosis viris fratribus Eberhardo inquisitore heretice pravitatis per civitatem et diocesim Olomuc., Egidio, Johanne ordinis heremitarum sancti Augustini, Johanne Gelhauschen notario nostro et aliis pluribus fidedignis ad premissa vocatis et rogatis. Et ego Johannes Wechlin de Lysschow .. . . notarius etc. (Orig. Perg. h. Sig. im mähr. Landesarchive.) 141. Markgraf Jodok bestättigt die Entscheidung, welche der Stadtrath von Olmütz auf seinen Befehl bezüglich des Streites zwischen den Schustern und Lederern in Olmütz getroffen hatte. Dt. Olmütz 7. Februar 1379. Wir Jost von gols genaden margegraff und herre zu Merhern bekennen und tun kunt offenlich mit dyesem brife allen den, dy yn sehen odir horen lesen, daz wir czu ent- scheiden und rychtung zu machen sulche zweiung und schelung dy zwissen unsern liben getreuen den schustern zu Olomuncz an einem teile und den lederern doselbst an dem andern etliche lange zeit gweret hat, den schephen zu den zeiten zu Olomuncz empholhen hatten, dy von wegen unsern gebotes und geheisen mit rate der eldisten mit iren mit- burgern alle zweiung und schelung zwissen den obgenanten schustern entscheiden und gemachet haben, als hernach geschryben stet. Also dass dy obgenanten schustern schullen und mugen von mangerlei leder rinderein, kelwerein, unkein (?) und schepsein styfeln, schuch und nyderschuch beyde mannen und frawen machen und erbeiten, so sy allerbeste künnen, also sy von alders gewont haben und gewonleich gewesen ist bis uff dysse zeit. Und dy lederer dy schullen und muegen alleine nuer von rinderein und rosseinen leder stifeln und schuh, doruf kein weyses leder gesaczt sal seyn, machen und erbeiten, so sy allerbest künnen und mit namen, das sy keine ander schuch machen schullen noch keinerleich schuch von kelwerein, unkein oder scheffen (sic) in keinerweis, sunder sy muegen wol nymlich sulches leder, das sy selber gegerbt hettin, vorkaufen on aller hindernisse. Und dorumb, daz fyrbaz icht in zukunftigen zeiten zwissen den obgenanten schustern und lederern gryg oder zweiung sich empfinden mogen oder entsten, so maynen, machen, seczen und wollen wir, daz alle sulche entscheidung und ordenung, als sy in dyssen briff begriffen seyn, gancz und ungebrochen ewyclichen belleyben sullen in iren kreften und bestetigen dy von unsr
130 (vid. B. VI. p. 152). — Item tenor tercie litere . . . . . . . sequitur sub his verbis: In nomine domini amen etc. Datum et actum Brunne anno domini millesimo trecentesimo tri- cesimo, septimo Idibus Julii (vid. B. VI. p. 307). — In quorum omnium et singulorum testimonium presens transsumptum seu publicum instrumentum per Johannem notarium sub- scriptum scribi et publicari necnon sigilli nostri appensione fecimus communiri. Datum et actum in castro nostro Maylicz anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo nono, indiccione secunda, die XXIX mensis Januarii, hora nona pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini, domini Urbani divina providencia pape sexti anno primo, presentibus reli- giosis viris fratribus Eberhardo inquisitore heretice pravitatis per civitatem et diocesim Olomuc., Egidio, Johanne ordinis heremitarum sancti Augustini, Johanne Gelhauschen notario nostro et aliis pluribus fidedignis ad premissa vocatis et rogatis. Et ego Johannes Wechlin de Lysschow .. . . notarius etc. (Orig. Perg. h. Sig. im mähr. Landesarchive.) 141. Markgraf Jodok bestättigt die Entscheidung, welche der Stadtrath von Olmütz auf seinen Befehl bezüglich des Streites zwischen den Schustern und Lederern in Olmütz getroffen hatte. Dt. Olmütz 7. Februar 1379. Wir Jost von gols genaden margegraff und herre zu Merhern bekennen und tun kunt offenlich mit dyesem brife allen den, dy yn sehen odir horen lesen, daz wir czu ent- scheiden und rychtung zu machen sulche zweiung und schelung dy zwissen unsern liben getreuen den schustern zu Olomuncz an einem teile und den lederern doselbst an dem andern etliche lange zeit gweret hat, den schephen zu den zeiten zu Olomuncz empholhen hatten, dy von wegen unsern gebotes und geheisen mit rate der eldisten mit iren mit- burgern alle zweiung und schelung zwissen den obgenanten schustern entscheiden und gemachet haben, als hernach geschryben stet. Also dass dy obgenanten schustern schullen und mugen von mangerlei leder rinderein, kelwerein, unkein (?) und schepsein styfeln, schuch und nyderschuch beyde mannen und frawen machen und erbeiten, so sy allerbeste künnen, also sy von alders gewont haben und gewonleich gewesen ist bis uff dysse zeit. Und dy lederer dy schullen und muegen alleine nuer von rinderein und rosseinen leder stifeln und schuh, doruf kein weyses leder gesaczt sal seyn, machen und erbeiten, so sy allerbest künnen und mit namen, das sy keine ander schuch machen schullen noch keinerleich schuch von kelwerein, unkein oder scheffen (sic) in keinerweis, sunder sy muegen wol nymlich sulches leder, das sy selber gegerbt hettin, vorkaufen on aller hindernisse. Und dorumb, daz fyrbaz icht in zukunftigen zeiten zwissen den obgenanten schustern und lederern gryg oder zweiung sich empfinden mogen oder entsten, so maynen, machen, seczen und wollen wir, daz alle sulche entscheidung und ordenung, als sy in dyssen briff begriffen seyn, gancz und ungebrochen ewyclichen belleyben sullen in iren kreften und bestetigen dy von unsr
Strana 131
131 macht volkomenheyt in allen irer maynungen, puncten und artikeln von wort zu worte, als sy obgeschriben sten. Und wer dowider tete, der sal in unser swer ungenad und eyner lotygen mark goldes, als offt dowyder getan wurde, in unser camer vorfallen seyn. Mit urkunt diz brifes vorsigelt mit unsern anhangundem insigel, der geben ist czu Olomucz noch Cristes geburte dreyzehen hundirt yar dornoch in dem neun und sybenzigiste yare des nechsten mantags nach sand Dorothee tag. (Orig. Perg. in der Olmützer k. k. Studienbibliotkek. Das Sigel wurde bei der Ausstellung der Urkunde, welche durch Feuchtigkeit sehr gelitten, nicht angehängt.) 142. Johann, Bischof von Olmütz, gibt seine Einwilligung, dass Peter Groschel, Vogt zu Freiberg, die Vogtei daselbst dem Hanns Girke verkaufe. Dt. Mirau 8. Februar 1379. Wir Johannes von gots genaden bischoff zu Olomuncz bekennen und tun kunt offentlichen mit diesem briffe allen den, dy yn sehen oder horen lesen, das für uns komen ist Peter Grosschel voyt von der Freyenburg unser liber getrewer und hat uns zu wissen getan, das er dy ffoytey zu Freiburg und was dorzu gehoret, dy von uns und unserm bistum zu Olomuncz zu rechtem manlehen riret, vorkauft habe recht und redlichen vor zweihundert und funfzehen marg groschen prager pfennige und munze meherischer zal, vier und sechzig grossen vor yeglige mark zu reyten, Henczke Girken unserm lieben getrewen und reicht ym uff in unsre hende dy selben foytey zu Freiburg und was dorzu gehoret als manlehens recht ist und bat uns der eegenante Peter Groschel, das wir zu sulchem kaufe und uffreichunge derselben foytey und was dorzu gehoret als ein bischof und rechter Lehenherr der egenanten foyteyen und guter unser gunst und willen geben und dy selbe foyteyen mit allem, das dorzu gehoret, dem egenanten Henczken Girken zu rechten manlehen geruchten zu leyhen. Das haben wir mit wolbedachtem mute und rechter wissen als eyn bischof zu Olomucz, rechter lehen herr der egenanten foytey zu Freiburg und was dorzu gehoret, zu sulchen vorgenanten kaufe und uffreychungen derselben foytey zu Freiburg und irer zugehorungen unsern guten willen und gunst gegeben, dy selben uffreichungen uffgenomen und also dy vorgenante foytey zu Freiburg und was dorzu gehoret dem egenanten Henczken Girken vorlihen und vorleyhen mit rechter wissen und mit krafft dicz briffs ym und seinen lehens erben zu rechtem lehen zu halten, zu haben und als lehens recht ist gerulich zu besitzen, unschedlich uns und unserm bistum zu Olomuncz an unserm gewonlichen dienste und rechte. Des sint gezeuge der erber man mayster Sander thumherr zu Olomuncz, herr Bernhart Hecht von Schützendorff, herr Gerhart von Meraw, Brawne von Luthomussel unser marschalk, Bohuss von Repow und etliche ander unsere liben ge- trewen. Mit urkunde dicz briffs vorsigelt mit unserm angehangen ingesigel, der geben ist uff unserm hawse zu Meraw noch Christus geburte dreyzehenhundert jar und darnach in 17*
131 macht volkomenheyt in allen irer maynungen, puncten und artikeln von wort zu worte, als sy obgeschriben sten. Und wer dowider tete, der sal in unser swer ungenad und eyner lotygen mark goldes, als offt dowyder getan wurde, in unser camer vorfallen seyn. Mit urkunt diz brifes vorsigelt mit unsern anhangundem insigel, der geben ist czu Olomucz noch Cristes geburte dreyzehen hundirt yar dornoch in dem neun und sybenzigiste yare des nechsten mantags nach sand Dorothee tag. (Orig. Perg. in der Olmützer k. k. Studienbibliotkek. Das Sigel wurde bei der Ausstellung der Urkunde, welche durch Feuchtigkeit sehr gelitten, nicht angehängt.) 142. Johann, Bischof von Olmütz, gibt seine Einwilligung, dass Peter Groschel, Vogt zu Freiberg, die Vogtei daselbst dem Hanns Girke verkaufe. Dt. Mirau 8. Februar 1379. Wir Johannes von gots genaden bischoff zu Olomuncz bekennen und tun kunt offentlichen mit diesem briffe allen den, dy yn sehen oder horen lesen, das für uns komen ist Peter Grosschel voyt von der Freyenburg unser liber getrewer und hat uns zu wissen getan, das er dy ffoytey zu Freiburg und was dorzu gehoret, dy von uns und unserm bistum zu Olomuncz zu rechtem manlehen riret, vorkauft habe recht und redlichen vor zweihundert und funfzehen marg groschen prager pfennige und munze meherischer zal, vier und sechzig grossen vor yeglige mark zu reyten, Henczke Girken unserm lieben getrewen und reicht ym uff in unsre hende dy selben foytey zu Freiburg und was dorzu gehoret als manlehens recht ist und bat uns der eegenante Peter Groschel, das wir zu sulchem kaufe und uffreichunge derselben foytey und was dorzu gehoret als ein bischof und rechter Lehenherr der egenanten foyteyen und guter unser gunst und willen geben und dy selbe foyteyen mit allem, das dorzu gehoret, dem egenanten Henczken Girken zu rechten manlehen geruchten zu leyhen. Das haben wir mit wolbedachtem mute und rechter wissen als eyn bischof zu Olomucz, rechter lehen herr der egenanten foytey zu Freiburg und was dorzu gehoret, zu sulchen vorgenanten kaufe und uffreychungen derselben foytey zu Freiburg und irer zugehorungen unsern guten willen und gunst gegeben, dy selben uffreichungen uffgenomen und also dy vorgenante foytey zu Freiburg und was dorzu gehoret dem egenanten Henczken Girken vorlihen und vorleyhen mit rechter wissen und mit krafft dicz briffs ym und seinen lehens erben zu rechtem lehen zu halten, zu haben und als lehens recht ist gerulich zu besitzen, unschedlich uns und unserm bistum zu Olomuncz an unserm gewonlichen dienste und rechte. Des sint gezeuge der erber man mayster Sander thumherr zu Olomuncz, herr Bernhart Hecht von Schützendorff, herr Gerhart von Meraw, Brawne von Luthomussel unser marschalk, Bohuss von Repow und etliche ander unsere liben ge- trewen. Mit urkunde dicz briffs vorsigelt mit unserm angehangen ingesigel, der geben ist uff unserm hawse zu Meraw noch Christus geburte dreyzehenhundert jar und darnach in 17*
Strana 132
132 dem neun und sibenzigsten jare an dem nesten dinstage noch dem suntag, als man in der heiligen kirchen singet Circumdederunt. (Aus dem Codex II. fol. 108 im Olmützer Kapitelarchive.) 143. Das Obrowitzer Kloster und der Brünner Canonicus Bartholomaeus schliessen einen Vergleich bezüglich des Zehendes, welchen derselbe Canonicus von einem Acker bei Husowitz dem Kloster zu geben hatte. Dt. Brünn 20. Februar 1379. Nos Jaroslaus divina providentia abbas, Joannes prior, Joannes subprior totusque conventus monasterii Zabrdovicensis premonstratensis ordinis, olomucensis diocesis recogno- scimus tenore presentium universis. Quod quondam motis et habitis questionibus, litibus seu controversiis inter nos ex una et honorabilem virum dominum Bartholomeum canonicum ecclesie sancti Petri in Bruna parte ex altera pro decima cuiusdam agri ad curiam superiorem in villa dicta Husswicz pertinente, que villa ad nostram parochiam videlicet ecclesiam sancte Marie virginis pertinere dinoscitur, qui ager iacet a sinistris vie publice, qua itur a civitate Brunensi in viam Huswicz, tangens magnum agrum nostri monasterii predicti et agrum religiosarum venerabilium dominarum abbatisse et conventus monasterii Aule regine in Antiqua Bruna eiusdem diocesis, cisterciensis ordinis, de quo agro dictus dominus Bartho- lomeus nobis et dicto nostro monasterio decimam dare recusabat, cuius hominem et posses- sorem dicti agri ad dictam curiam spectantis Pragam citare procuraveramus. Tandem vero nobis et dicto domino Bartholomeo placuit mutuo consensu, ut omnium questionum et litum materia frustraretur et cessaret, ipsam eandem causam venerabilibus viris et dominis, domino videlicet Nicolao preposito Brunensi et domino ac magistro Pertholdo plebano, fautoribus et amicis nostris perdilectis, commisimus decernendam in ipsos tamquam in amicabiles com- positores pure compromittentes. Qui assumpta composicione dictam causam dei nomine invocato taliter ordinaverunt et pronunciaverunt, quod quicunque possessor fuerit iam dicti agri et curie iam dicte nobis et monasterio nostro Zabrdovicensi det omni anno inperpetuum quinque metretas triturati siliginis pro decima, quam debet portare et mensurare in monasterio nostro, licet seminet vel non seminet in agro iam dicto, semper dare tenetur, ut dictum est, sine omni dilacione in die sancti Michaelis archangeli vel proxime sibi sequenti, omni anno. Quam pronunciacionem et ordinacionem dictorum dominorum ego Bartholomeus canonicus sancti Petri de consilio canonicorum fratrum meorum tamquam verus dominus agri supra dicti approbavi, ratificavi, laudavi, approbo, ratifico et laudo et ratam habeo. In cuius rei testimonium sigillum meum apposui et sigilla ad preces mei Bartholomei honorabilium virorum videlicet domini Nicolai prepositi ecclesie sancti Petri ac magistri Bertholdi plebani sunt appensa. Datum et actum in domo prepositi Brunensis vicesima secunda die Februarii anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo nono. (Annal. Zabrdovicenses fol. 93.)
132 dem neun und sibenzigsten jare an dem nesten dinstage noch dem suntag, als man in der heiligen kirchen singet Circumdederunt. (Aus dem Codex II. fol. 108 im Olmützer Kapitelarchive.) 143. Das Obrowitzer Kloster und der Brünner Canonicus Bartholomaeus schliessen einen Vergleich bezüglich des Zehendes, welchen derselbe Canonicus von einem Acker bei Husowitz dem Kloster zu geben hatte. Dt. Brünn 20. Februar 1379. Nos Jaroslaus divina providentia abbas, Joannes prior, Joannes subprior totusque conventus monasterii Zabrdovicensis premonstratensis ordinis, olomucensis diocesis recogno- scimus tenore presentium universis. Quod quondam motis et habitis questionibus, litibus seu controversiis inter nos ex una et honorabilem virum dominum Bartholomeum canonicum ecclesie sancti Petri in Bruna parte ex altera pro decima cuiusdam agri ad curiam superiorem in villa dicta Husswicz pertinente, que villa ad nostram parochiam videlicet ecclesiam sancte Marie virginis pertinere dinoscitur, qui ager iacet a sinistris vie publice, qua itur a civitate Brunensi in viam Huswicz, tangens magnum agrum nostri monasterii predicti et agrum religiosarum venerabilium dominarum abbatisse et conventus monasterii Aule regine in Antiqua Bruna eiusdem diocesis, cisterciensis ordinis, de quo agro dictus dominus Bartho- lomeus nobis et dicto nostro monasterio decimam dare recusabat, cuius hominem et posses- sorem dicti agri ad dictam curiam spectantis Pragam citare procuraveramus. Tandem vero nobis et dicto domino Bartholomeo placuit mutuo consensu, ut omnium questionum et litum materia frustraretur et cessaret, ipsam eandem causam venerabilibus viris et dominis, domino videlicet Nicolao preposito Brunensi et domino ac magistro Pertholdo plebano, fautoribus et amicis nostris perdilectis, commisimus decernendam in ipsos tamquam in amicabiles com- positores pure compromittentes. Qui assumpta composicione dictam causam dei nomine invocato taliter ordinaverunt et pronunciaverunt, quod quicunque possessor fuerit iam dicti agri et curie iam dicte nobis et monasterio nostro Zabrdovicensi det omni anno inperpetuum quinque metretas triturati siliginis pro decima, quam debet portare et mensurare in monasterio nostro, licet seminet vel non seminet in agro iam dicto, semper dare tenetur, ut dictum est, sine omni dilacione in die sancti Michaelis archangeli vel proxime sibi sequenti, omni anno. Quam pronunciacionem et ordinacionem dictorum dominorum ego Bartholomeus canonicus sancti Petri de consilio canonicorum fratrum meorum tamquam verus dominus agri supra dicti approbavi, ratificavi, laudavi, approbo, ratifico et laudo et ratam habeo. In cuius rei testimonium sigillum meum apposui et sigilla ad preces mei Bartholomei honorabilium virorum videlicet domini Nicolai prepositi ecclesie sancti Petri ac magistri Bertholdi plebani sunt appensa. Datum et actum in domo prepositi Brunensis vicesima secunda die Februarii anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo nono. (Annal. Zabrdovicenses fol. 93.)
Strana 133
133 144. Johann, Herzog von Troppau und sein Sohn bekennen, dass sich Wenzel von Kravář um 1000 Schock Groschen für sie dem Peter von Sternberg verbürgt habe. Dt. 12. Marz 1379. Wir Johans von gottes gnaden herzog zu Troppaw und zu Rathibor und wir Johans synn sun von gotes gnaden herzog zu Troppaw und zu Rathibor bekennen offenlichen aller- menklich, das der edle herr Waczlaw von Crawarz unser liber getrewer, von uns flysslich gebeten, gelobet hat vor uns dem edlen herren Petren von Sternberg umb tuysend shok bemischer haller vorderung, die wir ym nach unser swestir zu morgengab sullen bezahlen. Von der pürgschafft geloben wir mit gesamter hant mit unsern guten trewen ahn alle arglist demselben herren Waczlawen usszurichten und ledigen ahn allen synem schaden. Und ab wir dis nicht theten, so sullen wir an underlas, wie schire wir gemanet werden, zwene ritter zu Olomucz in die statt in eyns mannes huys, das uns von ym gezeygt wird, senden, recht und gewönlich inlagir zu leysten, jeglichen ritter mit dreyen knechten und mit vier pherden zu senden. Und die sullen mit den sechs knechten und acht pherden inne ligen und mit keinerlay sache ussreyten als lange, bis das der egenante herr Waczlaw von uns wird von der egenanten pürgschafft ussgericht und wir auch alle die schaden, die er mechte emphahen und bewyzen, ganz und gar bezahlen ahn alles gever. Mit bevestung dies briffes vorsigelt mit unserm anhangenden insigeln in der stat zu Troppau gegeben nach Christs geburt dreytzen hundir jar und in dem nun sibentzigsten jar an sant Gregors tage. (Aus historia diplomatica MS. domus Sternbergicae; abgedruckt in Dobners Monum. IV. p. 372.) 145. 27. März 1379. Pileus cardinalis presbiter tituli s. Praxedis indulgentias centum dierum omnibus capellam beatae Mariae virginis in monasterio ad s. crucem in Luthomissl ordinis fratrum heremitarum s. Augustini, in qua nobilis Henricus de Drewicz miles missam quotidie cele- brandam fundavit, visitantibus et vere poenitentibus concedit. Datum Pragae VI. kalendas Aprilis pontificatus domini Urbani papae sexti anno primo. (In einem aus dem 17. Jahrh. stammenden Urkundenverzeichnisse des Klosters s. Thomas. Das Original war nicht zu finden.)
133 144. Johann, Herzog von Troppau und sein Sohn bekennen, dass sich Wenzel von Kravář um 1000 Schock Groschen für sie dem Peter von Sternberg verbürgt habe. Dt. 12. Marz 1379. Wir Johans von gottes gnaden herzog zu Troppaw und zu Rathibor und wir Johans synn sun von gotes gnaden herzog zu Troppaw und zu Rathibor bekennen offenlichen aller- menklich, das der edle herr Waczlaw von Crawarz unser liber getrewer, von uns flysslich gebeten, gelobet hat vor uns dem edlen herren Petren von Sternberg umb tuysend shok bemischer haller vorderung, die wir ym nach unser swestir zu morgengab sullen bezahlen. Von der pürgschafft geloben wir mit gesamter hant mit unsern guten trewen ahn alle arglist demselben herren Waczlawen usszurichten und ledigen ahn allen synem schaden. Und ab wir dis nicht theten, so sullen wir an underlas, wie schire wir gemanet werden, zwene ritter zu Olomucz in die statt in eyns mannes huys, das uns von ym gezeygt wird, senden, recht und gewönlich inlagir zu leysten, jeglichen ritter mit dreyen knechten und mit vier pherden zu senden. Und die sullen mit den sechs knechten und acht pherden inne ligen und mit keinerlay sache ussreyten als lange, bis das der egenante herr Waczlaw von uns wird von der egenanten pürgschafft ussgericht und wir auch alle die schaden, die er mechte emphahen und bewyzen, ganz und gar bezahlen ahn alles gever. Mit bevestung dies briffes vorsigelt mit unserm anhangenden insigeln in der stat zu Troppau gegeben nach Christs geburt dreytzen hundir jar und in dem nun sibentzigsten jar an sant Gregors tage. (Aus historia diplomatica MS. domus Sternbergicae; abgedruckt in Dobners Monum. IV. p. 372.) 145. 27. März 1379. Pileus cardinalis presbiter tituli s. Praxedis indulgentias centum dierum omnibus capellam beatae Mariae virginis in monasterio ad s. crucem in Luthomissl ordinis fratrum heremitarum s. Augustini, in qua nobilis Henricus de Drewicz miles missam quotidie cele- brandam fundavit, visitantibus et vere poenitentibus concedit. Datum Pragae VI. kalendas Aprilis pontificatus domini Urbani papae sexti anno primo. (In einem aus dem 17. Jahrh. stammenden Urkundenverzeichnisse des Klosters s. Thomas. Das Original war nicht zu finden.)
Strana 134
134 146. Pabst Urban VI. verleiht den Velehrader Abten das Recht der Pontifikalien. Dt. Rom 4. April 1379. Urbanus episcopus servus servorum dei. Dilectis filiis Johanni abbati et conventui monasterii Welegradensis, Cisterciensis ordinis, Olomucensis diocesis salutem et apostolicam benediccionem. Exposcit vestre devocionis sinceritas et religionis promeretur honestas, ut monasterium vestrum dignis honoribus attollamus. Hinc est, quod nos venerabilis fratris nostri Johannis episcopi Olomucensis nobis super hoc humiliter supplicantis ac vestris in hac parte supplicacionibus inclinati, ut tu fili abbas et successores tui abbates dicti monasterii, qui erunt pro tempore, mitra, annulo, sandaliis et aliis pontificalibus insigniis libere in dicto monasterio duntaxat uti necnon in eodem monasterio benediccionem solennem post missarum, vesperarum et matutinorum solennia, dummodo in benediccione huiusmodi aliquis antistes vel apostolice sedis legatus presens non fuerit, elargiri possitis, felicis recordacionis Alexandri pape quarti, predecessoris nostri, que incipit: Abbates etc. et aliis quibuscunque constitu- cionibus apostolicis in contrarium editis nequaquam obstantibus, tibi et eisdem successoribus auctoritate apostolica de speciali gracia tenore presencium indulgemus. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre concessionis infringere vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare presumpserit, indignacionem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se noverit incursurum. Datum Rome apud sanctam Mariam trans Tiberim II Nonas Aprilis pontificatus nostri anno primo. (Vidimirte Abschrift in den Akten des Velehrader Klosters im Landesarchive.) 147. Albert von Sternberg, Bischof von Leitomyšl, weist dem von ihm gegründeten, von drei auf fünfzehn Zellen erweiterten Karthäuserkloster bei Leitomyšl hundert Schock Groschen jährlicher Einkünfte an. Dt. Prag 7. April 1379. Nos Albertus dei gracia episcopus Luthomislensis ac dominus in Steremberg notum facimus tenore presencium universis. Quod cum pridem tam collabentis mundi ruinam quam certissime mortis appropinquantes molestias lese quoque consciencie tenebras et quod nichil latet eterni iudicis noticiam intuentes et ut eo forcius omnipotentis dei misericordiam tam pro nobis quam nostris progenitoribus, consanquineis, amicis et subditis possemus impetrare, quo devocioris excellencioris fame divinorum cultores et presertim tales, qui vitam solitariam a mundanis illecebris et terrenorum contagiis plus ceteris exuti ducentes ad omne spirituale certamen agiliores sub maiori spe impetracionis divine misericordie tam pro nobis quam omnibus nostris supradictis oraciones possent effundere, puriores nostros coadiutores adauge- remus; nostris perpetuis sub expensis adinstar sanctissimorum Romanorum pontificum ac
134 146. Pabst Urban VI. verleiht den Velehrader Abten das Recht der Pontifikalien. Dt. Rom 4. April 1379. Urbanus episcopus servus servorum dei. Dilectis filiis Johanni abbati et conventui monasterii Welegradensis, Cisterciensis ordinis, Olomucensis diocesis salutem et apostolicam benediccionem. Exposcit vestre devocionis sinceritas et religionis promeretur honestas, ut monasterium vestrum dignis honoribus attollamus. Hinc est, quod nos venerabilis fratris nostri Johannis episcopi Olomucensis nobis super hoc humiliter supplicantis ac vestris in hac parte supplicacionibus inclinati, ut tu fili abbas et successores tui abbates dicti monasterii, qui erunt pro tempore, mitra, annulo, sandaliis et aliis pontificalibus insigniis libere in dicto monasterio duntaxat uti necnon in eodem monasterio benediccionem solennem post missarum, vesperarum et matutinorum solennia, dummodo in benediccione huiusmodi aliquis antistes vel apostolice sedis legatus presens non fuerit, elargiri possitis, felicis recordacionis Alexandri pape quarti, predecessoris nostri, que incipit: Abbates etc. et aliis quibuscunque constitu- cionibus apostolicis in contrarium editis nequaquam obstantibus, tibi et eisdem successoribus auctoritate apostolica de speciali gracia tenore presencium indulgemus. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre concessionis infringere vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare presumpserit, indignacionem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se noverit incursurum. Datum Rome apud sanctam Mariam trans Tiberim II Nonas Aprilis pontificatus nostri anno primo. (Vidimirte Abschrift in den Akten des Velehrader Klosters im Landesarchive.) 147. Albert von Sternberg, Bischof von Leitomyšl, weist dem von ihm gegründeten, von drei auf fünfzehn Zellen erweiterten Karthäuserkloster bei Leitomyšl hundert Schock Groschen jährlicher Einkünfte an. Dt. Prag 7. April 1379. Nos Albertus dei gracia episcopus Luthomislensis ac dominus in Steremberg notum facimus tenore presencium universis. Quod cum pridem tam collabentis mundi ruinam quam certissime mortis appropinquantes molestias lese quoque consciencie tenebras et quod nichil latet eterni iudicis noticiam intuentes et ut eo forcius omnipotentis dei misericordiam tam pro nobis quam nostris progenitoribus, consanquineis, amicis et subditis possemus impetrare, quo devocioris excellencioris fame divinorum cultores et presertim tales, qui vitam solitariam a mundanis illecebris et terrenorum contagiis plus ceteris exuti ducentes ad omne spirituale certamen agiliores sub maiori spe impetracionis divine misericordie tam pro nobis quam omnibus nostris supradictis oraciones possent effundere, puriores nostros coadiutores adauge- remus; nostris perpetuis sub expensis adinstar sanctissimorum Romanorum pontificum ac
Strana 135
135 serenissimorum principum secularium, qui novissimis temporibus ordinem sacrum Carthu- siensem diversis in locis specialibus graciis et favoribus ampliando prosecuti fuerunt, ad eosdem Carthusienses utpote tales, quorum merita plus redolere credimus apud deum, ad errectionem et fundacionem unius domus dicti sacri ordinis Carthusiensis conceptu, sicut indubitanter speramus, salubri, deliberato animo de certaque sciencia direxerimus mentem nostram necnon sanctissime trinitatis et gloriosissime genitricis dei beate Marie sueque beatissime annuncciacionis ad honorem et in nostre ceterorumque predictorum animarum salutem de orto nostro ferarum prope civitatem nostram Luthomislensem pro area dicte fun- dacionis tantum assignavimus quantum apparet a fine dicti orti usque ad septa, que per eundem ortum a fine fossatorum curie nostre in Tirzka protenduntur ex transverso, quam quidem aream modis pluribus tam in edificiis quam expensis aliis in utilitatem ipsius ecclesie nostre de bonis nostris patrimonialibus convenienter dicte nostre ecclesie compensavimus prius, speciali quoque devocione domum ipsam erigendam Rubum beate Marie communiter appellari cupientes, in eodem fundo ecclesiam cum sacristia pro maiori parte tresque cellas iam actu fecimus, quia venerabilis pater dominus .. prior Carthusiensis oblatam sibi nomine et loco tocius ordinis per nos premissam fundacionem tamquam gratam suscipiens ipsi nove domui de rectore cum duobus monachis et duobus conversis fecit provideri, donec sibi per capitulum generale ipsius ordinis de ulteriori numero conventus secundum eiusdem ordinis instituta melius valeat provideri. Proviso igitur per nos dictis personis et ad se pertinentibus de libris ad divina officia spectantibus ac oratoriis, cellis et aliis comodis pro ipsis sufficien- tibus ac aliis ad victum et vestitum eorundem necnon ceteris necessariis et oneribus ipsis personis et fundacioni quomodolibet incumbentibus usque ad percepcionem reddituum suffi- ciencium ipsis assignandorum oportunius competentem, ut tam concesse quam ad dictam fundacionem concedende persone successoresque ipsorum eo quiecius cultui divino vacare valeant atque laudes divinas liberiori animo depromant, quo melius et sufficiencius tam in edificiis quam temporalibus aliis suffragiis fuerint premuniti, nos et nostros manufideles ad hoc iam actu deputatos ad consumacionem quindecim cellarum lapidearum cum galilea tota bene tectis necnon ecclesie, sacristie, capellarum, refectorii, parvi claustri ac celarii bene testudinatis, puteorum, coquine et aliarum officinarum et habitacionis conversorum et hospitum ac aliorum familiarium cum septis muratis per girum dictorum terminorum ipsis per nos assignatorum iuxta ordinis ipsius decenciam nostris sumptibus et expensis continuatis laboribus nulla mora notabili vel irracionabili quomodolibet interposita gloriose dei genitricis inter- veniente presidio devotoque caritatis studio de bonis nostris patrimonialibus libere continuandam necnon ad dotacionem ipsius fundacionis nostre usque ad centum sexagenas grossorum pra- gensium et legalis monete perpetuorum et liberorum annuorum reddituum necnon quatuor araturarum et sufficienciam nemorum seu silvarum ac eciam omnium privilegiorum, graciarum et libertatum nobis possibilium absque omni notabili mora de dictis bonis nostris faciendam nos omni via et modo, quibus melius valere potest, firmiter obligamus per presentes. In quorum testimonium venerabilibus viris et dominis Johanni domus Orti beate Marie prope Pragam dicti ordinis priori tamquam commissario ad hoc deputato necnon Johanni dicte
135 serenissimorum principum secularium, qui novissimis temporibus ordinem sacrum Carthu- siensem diversis in locis specialibus graciis et favoribus ampliando prosecuti fuerunt, ad eosdem Carthusienses utpote tales, quorum merita plus redolere credimus apud deum, ad errectionem et fundacionem unius domus dicti sacri ordinis Carthusiensis conceptu, sicut indubitanter speramus, salubri, deliberato animo de certaque sciencia direxerimus mentem nostram necnon sanctissime trinitatis et gloriosissime genitricis dei beate Marie sueque beatissime annuncciacionis ad honorem et in nostre ceterorumque predictorum animarum salutem de orto nostro ferarum prope civitatem nostram Luthomislensem pro area dicte fun- dacionis tantum assignavimus quantum apparet a fine dicti orti usque ad septa, que per eundem ortum a fine fossatorum curie nostre in Tirzka protenduntur ex transverso, quam quidem aream modis pluribus tam in edificiis quam expensis aliis in utilitatem ipsius ecclesie nostre de bonis nostris patrimonialibus convenienter dicte nostre ecclesie compensavimus prius, speciali quoque devocione domum ipsam erigendam Rubum beate Marie communiter appellari cupientes, in eodem fundo ecclesiam cum sacristia pro maiori parte tresque cellas iam actu fecimus, quia venerabilis pater dominus .. prior Carthusiensis oblatam sibi nomine et loco tocius ordinis per nos premissam fundacionem tamquam gratam suscipiens ipsi nove domui de rectore cum duobus monachis et duobus conversis fecit provideri, donec sibi per capitulum generale ipsius ordinis de ulteriori numero conventus secundum eiusdem ordinis instituta melius valeat provideri. Proviso igitur per nos dictis personis et ad se pertinentibus de libris ad divina officia spectantibus ac oratoriis, cellis et aliis comodis pro ipsis sufficien- tibus ac aliis ad victum et vestitum eorundem necnon ceteris necessariis et oneribus ipsis personis et fundacioni quomodolibet incumbentibus usque ad percepcionem reddituum suffi- ciencium ipsis assignandorum oportunius competentem, ut tam concesse quam ad dictam fundacionem concedende persone successoresque ipsorum eo quiecius cultui divino vacare valeant atque laudes divinas liberiori animo depromant, quo melius et sufficiencius tam in edificiis quam temporalibus aliis suffragiis fuerint premuniti, nos et nostros manufideles ad hoc iam actu deputatos ad consumacionem quindecim cellarum lapidearum cum galilea tota bene tectis necnon ecclesie, sacristie, capellarum, refectorii, parvi claustri ac celarii bene testudinatis, puteorum, coquine et aliarum officinarum et habitacionis conversorum et hospitum ac aliorum familiarium cum septis muratis per girum dictorum terminorum ipsis per nos assignatorum iuxta ordinis ipsius decenciam nostris sumptibus et expensis continuatis laboribus nulla mora notabili vel irracionabili quomodolibet interposita gloriose dei genitricis inter- veniente presidio devotoque caritatis studio de bonis nostris patrimonialibus libere continuandam necnon ad dotacionem ipsius fundacionis nostre usque ad centum sexagenas grossorum pra- gensium et legalis monete perpetuorum et liberorum annuorum reddituum necnon quatuor araturarum et sufficienciam nemorum seu silvarum ac eciam omnium privilegiorum, graciarum et libertatum nobis possibilium absque omni notabili mora de dictis bonis nostris faciendam nos omni via et modo, quibus melius valere potest, firmiter obligamus per presentes. In quorum testimonium venerabilibus viris et dominis Johanni domus Orti beate Marie prope Pragam dicti ordinis priori tamquam commissario ad hoc deputato necnon Johanni dicte
Strana 136
136 nostre nove fundacionis rectori literas has nostro maiori sigillo appenso sigillatas tradidimus super eo. Datum Prage anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo nono in cena domini, que est septima dies mensis Aprilis. (Orig. Perg. h. Sig. in den Akten des Olm. Karthäuserklosters im mähr. Landesarchive.) 148. Pileus, Kardinal tit. s. Praxedis, verleiht denen, welche die Marienmesse in der Liebfrauenkirche in Olmütz besuchen, einen hunderttägigen Ablass. Dt. Prag 12. Apirl 1379. Pileus miseracione divina etc. sancte Praxedis presbyter cardinalis ad infrascripta apostolica auctoritate suffulti universis christifidelibus presentes literas inspecturis salutem in domino. Splendor paterne glorie, qui sua mundum illuminat ineffabili claritate, pia vota fidelium de clementissima ipsius maiestate sperancium tunc precipue pio favore prosequitur, cum devota ipsorum humilitas auctoris precibus et meritis adiuvatur, ut christifideles eo libencius ad devocionem confluent quo ibidem uberius dono celestis gracie conspexerint se refectos. Cum igitur dilecta nobis in Christo serenissima principissa Elizabetha Romanorum imperatrix ad ecclesiam parrochialem beate Marie virginis in suburbio civitatis Olomucensis specialem gerit devocionem et affeccionem, prout accepimus, nobisque humiliter suplicavit, ut pro devocione ipsius augmentanda spiritualia munera largiri dignaremur, nos igitur dictis supplicacionibus favorabiliter annuentes de omnipotentis dei misericordia et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius meritis et auctoritate predicta confisi omnibus vere penitentibus et confessis, qui dictam ecclesiam et misse, que ibidem die sabbati de domina nostra virgine gloriosa decantari consuevit, intersunt, devote visitaverint, centum dies de iniunctis eis penitenciis prelibata auctoritate misericorditer relaxamus. Datum Prage II idus Aprilis pon- tificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Urbani divina providencia pape VI anno primo. (Orig. Perg. h. Sig. im Olm. Stadtarchive.) 149. Jakob von Kaplitz bekennt dem Markgrafen Jodok 25 Mark schuldig zu sein. Dt. Olmütz 24. April c. 1379. Ego Jacobus de Caplicz canonicus ecclesie Olomucensis debitor principalis, nos quoque Unka de Mayetin et Wenceslaus de Radyschow supremus terre Moravie notarius cum et pro ipso domino Jacobo certos insolidum constituimus fideiussores et compromissores et recognoscimus tenore presencium universis, nos racione veri mutui debitorie obligari illustri principi et domino domino Jodoco marchioni et domino Moravie in vigintiquinque
136 nostre nove fundacionis rectori literas has nostro maiori sigillo appenso sigillatas tradidimus super eo. Datum Prage anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo nono in cena domini, que est septima dies mensis Aprilis. (Orig. Perg. h. Sig. in den Akten des Olm. Karthäuserklosters im mähr. Landesarchive.) 148. Pileus, Kardinal tit. s. Praxedis, verleiht denen, welche die Marienmesse in der Liebfrauenkirche in Olmütz besuchen, einen hunderttägigen Ablass. Dt. Prag 12. Apirl 1379. Pileus miseracione divina etc. sancte Praxedis presbyter cardinalis ad infrascripta apostolica auctoritate suffulti universis christifidelibus presentes literas inspecturis salutem in domino. Splendor paterne glorie, qui sua mundum illuminat ineffabili claritate, pia vota fidelium de clementissima ipsius maiestate sperancium tunc precipue pio favore prosequitur, cum devota ipsorum humilitas auctoris precibus et meritis adiuvatur, ut christifideles eo libencius ad devocionem confluent quo ibidem uberius dono celestis gracie conspexerint se refectos. Cum igitur dilecta nobis in Christo serenissima principissa Elizabetha Romanorum imperatrix ad ecclesiam parrochialem beate Marie virginis in suburbio civitatis Olomucensis specialem gerit devocionem et affeccionem, prout accepimus, nobisque humiliter suplicavit, ut pro devocione ipsius augmentanda spiritualia munera largiri dignaremur, nos igitur dictis supplicacionibus favorabiliter annuentes de omnipotentis dei misericordia et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius meritis et auctoritate predicta confisi omnibus vere penitentibus et confessis, qui dictam ecclesiam et misse, que ibidem die sabbati de domina nostra virgine gloriosa decantari consuevit, intersunt, devote visitaverint, centum dies de iniunctis eis penitenciis prelibata auctoritate misericorditer relaxamus. Datum Prage II idus Aprilis pon- tificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Urbani divina providencia pape VI anno primo. (Orig. Perg. h. Sig. im Olm. Stadtarchive.) 149. Jakob von Kaplitz bekennt dem Markgrafen Jodok 25 Mark schuldig zu sein. Dt. Olmütz 24. April c. 1379. Ego Jacobus de Caplicz canonicus ecclesie Olomucensis debitor principalis, nos quoque Unka de Mayetin et Wenceslaus de Radyschow supremus terre Moravie notarius cum et pro ipso domino Jacobo certos insolidum constituimus fideiussores et compromissores et recognoscimus tenore presencium universis, nos racione veri mutui debitorie obligari illustri principi et domino domino Jodoco marchioni et domino Moravie in vigintiquinque
Strana 137
137 marcis grossorum denariorum pragensium moravici numeri et pagamenti, sexaginta quatuor grossos pro marca qualibet computando, quamquidem pecuniam solvere promittimus prefato domino marchioni in festo sancti Wenceslai nunc proxime venturo pura nostra fide insolidum et indivisim, protraccione qualibet procul mota. In cuius rei testimonium sigilla nostra de nostra sciencia huic litere sunt appensa. Datum Olomucz die dominica proxima ante festum beatorum Philippi et Jacobi Apostolorum. (Orig. 3 h. Sig. im Olm. Stadtarchive. — Das Datum ungefähr bestimmt, da nach 1379 Wenzeslaus von Radyschow als oberster Landschreiber nicht mehr erwähnt wird.) 150. Das Kloster Tischnowitz bekennt, dass es dem Kloster Bruck drei Lahne in Kallendorf verkauft habe. Dt. 1. Mai 1379 s. l. Nos Agnes divina providencia abbatissa, Anna priorissa, Margareta subpriorissa, Wraczka celeraria totusque conventus monasterii Porte celi in Tuschnawicz, ordinis Cister- ciensis, Olomucensis diocesis notum facimus tenore presencium universis, quod animo deliberato maturoque consilio prehabito quosdam tres laneos nostros in villa Kalendorff adiacentes, ad curiam nostram colonariam ibidem sitam de jure pertinentes, terciam dimidiam marcas grossorum et septem grossos annuatim in duobus terminis videlicet in Georgii et Michaelis sanctorum festis veri et hereditarii census sine dimunicione de jure censuantes cum omnibus et singulis ipsorum juribus, hominibus, agris, praytis, terris cultis et incultis, pratis, pascuis, robotis, propriisque ipsorum limitibus et gadibus antiquitus distinctis et specialiter et gene- raliter cum quibuslibet ipsorum proprietatibus, fructibus, utilitatibus et pertinenciis infra et supra fundum contentis, quibuscunque nominibus censeantur quovis modo de jure et legittime ad eosdem laneos spectantibus plenoque dominio in villa et in campis, quibus eadem bona huc usque libere et legittime habuimus, tenuimus et possedimus, religiosis et deo devotis viris fratribus abbati et conventui monasterii Lucensis ordinis premonstratensis, olomucensis dyocesis iusto vendicionis titulo pro triginta tribus sexagenis grossorum denariorum pragen- sium moravici numeri et pagamenti iam actu et integraliter nobis numeratis et solutis ac in rem utilem nostri monasterii versis, rite et racionabiliter vendidimus et presentibus ven- ditos cedimus et assignamus ipsis jure perpetuo et irrevocabiliter tenendos, habendos, utifruendos et possidendos nilque juris, proprietatis sive dominii nobis et successoribus nostris sive monasterio nostro predicto in eisdem bonis reservantes. Promittentes nos abbatissa et conventus predicti per nos et nostros, ac nos Jenczo et Proczco fratres de Lomnicz, Ulricus Hecht de Rossicz et Philippus canonicus ecclesie sancti Petri in Brunna de fide nostra et consciencia pura sine dolo quolibet per nos manu coniuncta pro indiviso dictis abbati et conventui prefata bona cum ipsorum pertinenciis ab impeticionibus, inquietatibus, litibus et questionibus cuiuslibet hominis et universitatis libertare, defendere et exbrigare secundum jus terre Moravie et solitum cursum sine quolibet ipsorum emptorum dampno atque detrimento, 18
137 marcis grossorum denariorum pragensium moravici numeri et pagamenti, sexaginta quatuor grossos pro marca qualibet computando, quamquidem pecuniam solvere promittimus prefato domino marchioni in festo sancti Wenceslai nunc proxime venturo pura nostra fide insolidum et indivisim, protraccione qualibet procul mota. In cuius rei testimonium sigilla nostra de nostra sciencia huic litere sunt appensa. Datum Olomucz die dominica proxima ante festum beatorum Philippi et Jacobi Apostolorum. (Orig. 3 h. Sig. im Olm. Stadtarchive. — Das Datum ungefähr bestimmt, da nach 1379 Wenzeslaus von Radyschow als oberster Landschreiber nicht mehr erwähnt wird.) 150. Das Kloster Tischnowitz bekennt, dass es dem Kloster Bruck drei Lahne in Kallendorf verkauft habe. Dt. 1. Mai 1379 s. l. Nos Agnes divina providencia abbatissa, Anna priorissa, Margareta subpriorissa, Wraczka celeraria totusque conventus monasterii Porte celi in Tuschnawicz, ordinis Cister- ciensis, Olomucensis diocesis notum facimus tenore presencium universis, quod animo deliberato maturoque consilio prehabito quosdam tres laneos nostros in villa Kalendorff adiacentes, ad curiam nostram colonariam ibidem sitam de jure pertinentes, terciam dimidiam marcas grossorum et septem grossos annuatim in duobus terminis videlicet in Georgii et Michaelis sanctorum festis veri et hereditarii census sine dimunicione de jure censuantes cum omnibus et singulis ipsorum juribus, hominibus, agris, praytis, terris cultis et incultis, pratis, pascuis, robotis, propriisque ipsorum limitibus et gadibus antiquitus distinctis et specialiter et gene- raliter cum quibuslibet ipsorum proprietatibus, fructibus, utilitatibus et pertinenciis infra et supra fundum contentis, quibuscunque nominibus censeantur quovis modo de jure et legittime ad eosdem laneos spectantibus plenoque dominio in villa et in campis, quibus eadem bona huc usque libere et legittime habuimus, tenuimus et possedimus, religiosis et deo devotis viris fratribus abbati et conventui monasterii Lucensis ordinis premonstratensis, olomucensis dyocesis iusto vendicionis titulo pro triginta tribus sexagenis grossorum denariorum pragen- sium moravici numeri et pagamenti iam actu et integraliter nobis numeratis et solutis ac in rem utilem nostri monasterii versis, rite et racionabiliter vendidimus et presentibus ven- ditos cedimus et assignamus ipsis jure perpetuo et irrevocabiliter tenendos, habendos, utifruendos et possidendos nilque juris, proprietatis sive dominii nobis et successoribus nostris sive monasterio nostro predicto in eisdem bonis reservantes. Promittentes nos abbatissa et conventus predicti per nos et nostros, ac nos Jenczo et Proczco fratres de Lomnicz, Ulricus Hecht de Rossicz et Philippus canonicus ecclesie sancti Petri in Brunna de fide nostra et consciencia pura sine dolo quolibet per nos manu coniuncta pro indiviso dictis abbati et conventui prefata bona cum ipsorum pertinenciis ab impeticionibus, inquietatibus, litibus et questionibus cuiuslibet hominis et universitatis libertare, defendere et exbrigare secundum jus terre Moravie et solitum cursum sine quolibet ipsorum emptorum dampno atque detrimento, 18
Strana 138
138 ac eciam eadem bona annotatis abbati et conventui in primo dominorum terre colloquio seu parlamento, quam primum tabule terre patuerint Brunne et aperte fuerint, inscribere et intabulare qualibet sine dilacione. Quod si quid aut quorum alterum premissorum non fecerimus, extunc statim deinceps unus nostrum ex nobis fidejussoribus, qui cum a dictis emptoribus monebitur, is ipse vel per substitutam personam ydoneam et honestam militaris originis cum uno famulo et duobus equis obstagium verum et solitum in civitate Znoyma et domo honesta sibi per eosdem emptores deputata prestabit intemerate non exiturus donec memorata bona liberata et exbrigata ac ad tabulas terre, prout ordo juris et consuetudo terre requirit, intabulata necnon appropriata fuerint abbati et conventui supradictis qualibet sine in contrarium accione. Sub harum quas sigillis nostris pendentibus dedimus robore et testimonio literarum, die sanctorum Philippi et Jacobi apostolorum. Anno domini millesimo trecentesimo septua- gesimo nono. (Orig. Perg. 6 h. Sig. im mähr. Landesarchive.) 151. Benes und Proček von Wildenberg verkaufen dem Leitomyšler Bischofe Albert von Sternberg, dem Peter von Rosenberg und dem Sazema von Usti die Güter Moravičan und Palonin. Dt. Sternberg 8. Mai 1379. Nos Benessius et Proczko, filius eius, de Wilmberg alias de Buzaw notum facimus tenore presencium universis, quod animo deliberato et amicorum nostrorum sano consilio prehabito bona et hereditates nostras videlicet Morawiczan et Palonyn, villas integras, quas habuimus, cum agris cultis et incultis, pratis, pascuis, silvis, rubetis, nemoribus, montibus, vallibus, piscinis, aquis, rivulis, aquarumve decursibus, viis, semitis, accessibus et regressibus, venacionibus, aucupacionibus, cum terminis, metis, areis et limitibus cum pleno jure et dominio, specialiter jure patronatus ecclesie parochialis in Morawiczan incluso, et cum omnibus juribus et jurisdiccionibus, cum hominibus et incolis, cum censibus et aliis solu- cionibus et generaliter cum omnibus ipsorum pertinenciis intra et extra ad easdem villas speclantibus, in quibus rebus consistant aut quibuscunque censeantur nominibus, unam eciam curiam allodialem in Morawiczan cum agris et segetibus yemalibus et estivalibus, pomeriis, pratis, pascuis et singulis ipsius pertinenciis, vendidimus iusto vendicionis titulo reverendo in Christo patri domino Alberto de Stermberg Luthomislensi episcopo et honorabilibus viris dominis Petro de Rosemberg regie capelle ad omnes sanclos Prage et Sazeme de Usk Tinensi prepositis et cum pleno jure vendimus pro octingentis octuaginta sex marcis grossorum minus quinque grossis monete pragensis nobis iam in parata pecunia solutis, nichil nobis aut nostris heredibus in eisdem bonis et villis ac eciam curia cum ipsorum pertinenciis juris aut proprietatis penitus reservantes. Nos igitur Benessius et Proczko prenominati, predictorum bonorum venditores principales, Ulricus de Bozkovic, Benessius de Cravar alias de Crumnaw, Wocko de Holenstain, Johannes dictus Kropacz de Holenstain et Pauliko de Ewlemburg
138 ac eciam eadem bona annotatis abbati et conventui in primo dominorum terre colloquio seu parlamento, quam primum tabule terre patuerint Brunne et aperte fuerint, inscribere et intabulare qualibet sine dilacione. Quod si quid aut quorum alterum premissorum non fecerimus, extunc statim deinceps unus nostrum ex nobis fidejussoribus, qui cum a dictis emptoribus monebitur, is ipse vel per substitutam personam ydoneam et honestam militaris originis cum uno famulo et duobus equis obstagium verum et solitum in civitate Znoyma et domo honesta sibi per eosdem emptores deputata prestabit intemerate non exiturus donec memorata bona liberata et exbrigata ac ad tabulas terre, prout ordo juris et consuetudo terre requirit, intabulata necnon appropriata fuerint abbati et conventui supradictis qualibet sine in contrarium accione. Sub harum quas sigillis nostris pendentibus dedimus robore et testimonio literarum, die sanctorum Philippi et Jacobi apostolorum. Anno domini millesimo trecentesimo septua- gesimo nono. (Orig. Perg. 6 h. Sig. im mähr. Landesarchive.) 151. Benes und Proček von Wildenberg verkaufen dem Leitomyšler Bischofe Albert von Sternberg, dem Peter von Rosenberg und dem Sazema von Usti die Güter Moravičan und Palonin. Dt. Sternberg 8. Mai 1379. Nos Benessius et Proczko, filius eius, de Wilmberg alias de Buzaw notum facimus tenore presencium universis, quod animo deliberato et amicorum nostrorum sano consilio prehabito bona et hereditates nostras videlicet Morawiczan et Palonyn, villas integras, quas habuimus, cum agris cultis et incultis, pratis, pascuis, silvis, rubetis, nemoribus, montibus, vallibus, piscinis, aquis, rivulis, aquarumve decursibus, viis, semitis, accessibus et regressibus, venacionibus, aucupacionibus, cum terminis, metis, areis et limitibus cum pleno jure et dominio, specialiter jure patronatus ecclesie parochialis in Morawiczan incluso, et cum omnibus juribus et jurisdiccionibus, cum hominibus et incolis, cum censibus et aliis solu- cionibus et generaliter cum omnibus ipsorum pertinenciis intra et extra ad easdem villas speclantibus, in quibus rebus consistant aut quibuscunque censeantur nominibus, unam eciam curiam allodialem in Morawiczan cum agris et segetibus yemalibus et estivalibus, pomeriis, pratis, pascuis et singulis ipsius pertinenciis, vendidimus iusto vendicionis titulo reverendo in Christo patri domino Alberto de Stermberg Luthomislensi episcopo et honorabilibus viris dominis Petro de Rosemberg regie capelle ad omnes sanclos Prage et Sazeme de Usk Tinensi prepositis et cum pleno jure vendimus pro octingentis octuaginta sex marcis grossorum minus quinque grossis monete pragensis nobis iam in parata pecunia solutis, nichil nobis aut nostris heredibus in eisdem bonis et villis ac eciam curia cum ipsorum pertinenciis juris aut proprietatis penitus reservantes. Nos igitur Benessius et Proczko prenominati, predictorum bonorum venditores principales, Ulricus de Bozkovic, Benessius de Cravar alias de Crumnaw, Wocko de Holenstain, Johannes dictus Kropacz de Holenstain et Pauliko de Ewlemburg
Strana 139
139 cum ipsis et pro ipsis compromissores promittimus omnes in solidum manu coniuncta nostra sincera fide sine omni fraude et dolo, eadem bona et curiam cum ipsorum pertinenciis omnibus iam expressis ab omni impeticione et impedimentis quibuslibet exbrigare et jure terre Moravie libertare ac eciam in primo colloquio dominorum, cum tabule terre Moravie apperte fuerint, dicta bona seu hereditates et villas ac curiam cum omnibus et singulis éorum pertinenciis eidem domino Alberto episcopo, Petro et Sazeme prefatis dominis promittimus intabulare qualibet difficultate procul mota. Quod si aliquid in premissis in parte vel in toto non fece- rimus, quod absit, extunc quatuor ex nobis, quicunque per predictos dominos dominum Albertum episcopum, Petrum et Sazemam moniti fuerimus, statim quilibet loco sui unum militem aut unum honestum clientem militaris status et condicionis cum duobus famulis et tribus equis ad prestandum verum et consuetum obstagium in civitate Stermberg prope Olomucz in domo honesti hospitis nobis per eosdem dominos deputata promittimus sine omni dilacione mittere et locare, abinde per nullum modum exituri, donec ante omnia prenotata bona seu hereditates ac eciam curia cum ipsorum singulis pertinenciis fuerint jure terre Moravie ab omni impeticione et impedimentis exbrigata ac eciam intabulata, ut prefectur, et donec omnia dampna perinde per nunccios, vias et raysas aut alioquocunque modo con- tracta, que racionabiliter poterunt demonstrari, plene per nos dictis domino Alberto episcopo, Petro et Sazeme dominis predictis fuerint persoluti. Eo specialiter adiecto, quod nos omnes prenominati fideiussores promittimus in solidum manu coniuncta sepedicta bona et villas ac eciam curiam cum ipsorum singulis pertinenciis ab excussione, que vulgariter sutye dicitur, exbrigare. Quod si non fecerimus, quod absit, mox infra septimanas post monicionem nobis factam quatuor immediate sequentes promittimus principalem pecuniam videlicet octingentas octuaginta sex marcas minus quinque grossis, pro quibus bona sunt vendita et trecentas marcas grossorum racione pene adiecte, ad quam nos obligavimus et presentibus obligamus, statim prefatis dominis domino Alberto episcopo, Petro et Sazeme predictis dare et solvere pecunia cum parata. Quod si non fecerimus, quod absit, extunc iterum quatuor ex nobis, qui per supradictos dominos moniti fuerimus, quilibet loco sui unum militem aut honestum clientem militaris status et condicionis cum duobus famulis et tribus equis ad prestandum obstagium in civitate Stermberg, ubi et pecunie predicte debent reponi, tenebuntur mittere et locare ut prefertur; in quo obstagio si per quatuordecim dies manserint dictis octingentis octuaginta sex marcis minus quinque grossis et trecentis marcis grossorum pro pena adhuc non solutis, statim ipsi domini dominus Albertus episcopus, Petrus et Sazema predicti habent et habere debent plenam potestatem, omnes pecunias supradictas recipere et conquirere inter judeos et christianos nostra omnium fideiussorum super dampna, eodem eciam obstagio non cessante, donec omnes predicte pecunie tam principales quam eciam pro pena cum omnibus et singulis dampnis quocumque modo contractis et racionabiliter demonstratis plene per nos fuerint date et solute. Insuper nos omnes prenominati fideiussores promittimus manu coniuncta nostra sincera fide sine dolo omnia superius contenta in eorum omnibus clausulis, punctis et sentenciis de verbo ad verbum ad manus eorum, qui presentes literas habuerint, fideliter ac inviolabiliter adimplere et servare. In quorum omnium plenam evidenciam et testimonium 18*
139 cum ipsis et pro ipsis compromissores promittimus omnes in solidum manu coniuncta nostra sincera fide sine omni fraude et dolo, eadem bona et curiam cum ipsorum pertinenciis omnibus iam expressis ab omni impeticione et impedimentis quibuslibet exbrigare et jure terre Moravie libertare ac eciam in primo colloquio dominorum, cum tabule terre Moravie apperte fuerint, dicta bona seu hereditates et villas ac curiam cum omnibus et singulis éorum pertinenciis eidem domino Alberto episcopo, Petro et Sazeme prefatis dominis promittimus intabulare qualibet difficultate procul mota. Quod si aliquid in premissis in parte vel in toto non fece- rimus, quod absit, extunc quatuor ex nobis, quicunque per predictos dominos dominum Albertum episcopum, Petrum et Sazemam moniti fuerimus, statim quilibet loco sui unum militem aut unum honestum clientem militaris status et condicionis cum duobus famulis et tribus equis ad prestandum verum et consuetum obstagium in civitate Stermberg prope Olomucz in domo honesti hospitis nobis per eosdem dominos deputata promittimus sine omni dilacione mittere et locare, abinde per nullum modum exituri, donec ante omnia prenotata bona seu hereditates ac eciam curia cum ipsorum singulis pertinenciis fuerint jure terre Moravie ab omni impeticione et impedimentis exbrigata ac eciam intabulata, ut prefectur, et donec omnia dampna perinde per nunccios, vias et raysas aut alioquocunque modo con- tracta, que racionabiliter poterunt demonstrari, plene per nos dictis domino Alberto episcopo, Petro et Sazeme dominis predictis fuerint persoluti. Eo specialiter adiecto, quod nos omnes prenominati fideiussores promittimus in solidum manu coniuncta sepedicta bona et villas ac eciam curiam cum ipsorum singulis pertinenciis ab excussione, que vulgariter sutye dicitur, exbrigare. Quod si non fecerimus, quod absit, mox infra septimanas post monicionem nobis factam quatuor immediate sequentes promittimus principalem pecuniam videlicet octingentas octuaginta sex marcas minus quinque grossis, pro quibus bona sunt vendita et trecentas marcas grossorum racione pene adiecte, ad quam nos obligavimus et presentibus obligamus, statim prefatis dominis domino Alberto episcopo, Petro et Sazeme predictis dare et solvere pecunia cum parata. Quod si non fecerimus, quod absit, extunc iterum quatuor ex nobis, qui per supradictos dominos moniti fuerimus, quilibet loco sui unum militem aut honestum clientem militaris status et condicionis cum duobus famulis et tribus equis ad prestandum obstagium in civitate Stermberg, ubi et pecunie predicte debent reponi, tenebuntur mittere et locare ut prefertur; in quo obstagio si per quatuordecim dies manserint dictis octingentis octuaginta sex marcis minus quinque grossis et trecentis marcis grossorum pro pena adhuc non solutis, statim ipsi domini dominus Albertus episcopus, Petrus et Sazema predicti habent et habere debent plenam potestatem, omnes pecunias supradictas recipere et conquirere inter judeos et christianos nostra omnium fideiussorum super dampna, eodem eciam obstagio non cessante, donec omnes predicte pecunie tam principales quam eciam pro pena cum omnibus et singulis dampnis quocumque modo contractis et racionabiliter demonstratis plene per nos fuerint date et solute. Insuper nos omnes prenominati fideiussores promittimus manu coniuncta nostra sincera fide sine dolo omnia superius contenta in eorum omnibus clausulis, punctis et sentenciis de verbo ad verbum ad manus eorum, qui presentes literas habuerint, fideliter ac inviolabiliter adimplere et servare. In quorum omnium plenam evidenciam et testimonium 18*
Strana 140
140 sigilla nostra propria de certa nostra sciencia presentibus sunt appensa. Actum et datum Stermberg anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo nono, die sancti Stanislai mar- tiris et pontificis. (Orig. Perg. 7 h. Sig., das 4. und 5. abgerissen, in den Akten des Olm. Karthäuser- klosters im mähr. Landesarchive. — Abgedruckt in Pez T. VI. p. II. p. 66.) 152. Proček von Wildenberg etc. versprechen dem Leitomyšler Bischof Albert von Sternberg etc., die Güter Moravičan und Palonin durch drei Jahre vor jeder Ansprache zu schützen. Dt. Sternberg 8. Mai 1379. Nos Proczko de Willmberg alias de Buzaw, Ulricus de Bozkovicz, Benessius de Cravar alias de Crumnaw, Wocko de Holenstain, Johannes dictus Kropacz de Holenstein, Pauliko de Ewlemburk et Henricus de Albersdorff pro parte nobilium virorum dominorum Benessii de Wilmberg alias de Buzaw et Pothe de Wilmberg alias de Losticz notum facimus tenore presencium universis, quod predictus nobilis dominus Benessius matura prehabita de- liberacione villas ipsius integras videlicet Morawiczany et Palonyn ac eciam curiam in Morawiczan cum agris cultis et incultis, pratis, pascuis, silvis, honoribus, censibus et aliis solucionibus, jure patronatus ecclesie in Morawiczan incluso cum pleno iure et dominio, nichil sibi in eisdem villis juris aut proprietatis ac eciam curia cum ipsius pertinenciis penitus reservando, vendidit reverendo patri domino Alberto de Stermberg Luthomislensi episcopo et honorabilibus viris et dominis Petro de Rosemberg regie capelle ad omnes sanctos Prage et Sazeme de Usk Tinensi prepositis pro octingentis octuaginta sex marcis minus quinque grossis grossorum monete pragensis, quas iam plene et ex toto percepit, prout in alia litera patenti huiusmodi bonorum vendicio plenius continetur. Quas quidem villas Morawiczan et Palonyn ac eciam curiam cum ipsorum omnibus pertinenciis racione dotalicii, quod nobiles domine Anna ipsius domini Benessii et Elizabeth ipsius domini Pothe conthorales in eisdem villis habere dinoscuntur, nos omnes prenominati fideiussores promittimus manu coniuncta in- divisim nostra sincera fide sine omni fraude et dolo ab omni impeticione et impedimentis ipsarum dominarum aut pro eis faciencium tribus annis et uno die post mortem ipsorum dominorum immediate sequentibus, videlicet Benessii et Pothe predictorum exbrigare et omnimode libertare, eo specialiter expresso, quod si medio tempore aliquem ex nobis fide- iussoribus decedere contigerit, quod absit, extunc infra duos menses, post monicionem nobis factam sequentes, promittimus presentem literam statim innovare et alium fideiussorem loco illius, qui decesserit, quociescunque illud fieri contigerit, equivalentem priori, reformare ad standum nobiscumque in omnibus compromissis, que in presenti litera superius sunt descripta. Quod si aliquid in premissis non fecerimus, quod absit, extunc quatuor ex nobis, quicunque per ipsos dominum Albertum episcopum, Petrum et Sazemam prefatos moniti fuerimus, tenemur et promittimus quilibet dare et mittere loco sui unum militem aut honestum clientem militaris
140 sigilla nostra propria de certa nostra sciencia presentibus sunt appensa. Actum et datum Stermberg anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo nono, die sancti Stanislai mar- tiris et pontificis. (Orig. Perg. 7 h. Sig., das 4. und 5. abgerissen, in den Akten des Olm. Karthäuser- klosters im mähr. Landesarchive. — Abgedruckt in Pez T. VI. p. II. p. 66.) 152. Proček von Wildenberg etc. versprechen dem Leitomyšler Bischof Albert von Sternberg etc., die Güter Moravičan und Palonin durch drei Jahre vor jeder Ansprache zu schützen. Dt. Sternberg 8. Mai 1379. Nos Proczko de Willmberg alias de Buzaw, Ulricus de Bozkovicz, Benessius de Cravar alias de Crumnaw, Wocko de Holenstain, Johannes dictus Kropacz de Holenstein, Pauliko de Ewlemburk et Henricus de Albersdorff pro parte nobilium virorum dominorum Benessii de Wilmberg alias de Buzaw et Pothe de Wilmberg alias de Losticz notum facimus tenore presencium universis, quod predictus nobilis dominus Benessius matura prehabita de- liberacione villas ipsius integras videlicet Morawiczany et Palonyn ac eciam curiam in Morawiczan cum agris cultis et incultis, pratis, pascuis, silvis, honoribus, censibus et aliis solucionibus, jure patronatus ecclesie in Morawiczan incluso cum pleno iure et dominio, nichil sibi in eisdem villis juris aut proprietatis ac eciam curia cum ipsius pertinenciis penitus reservando, vendidit reverendo patri domino Alberto de Stermberg Luthomislensi episcopo et honorabilibus viris et dominis Petro de Rosemberg regie capelle ad omnes sanctos Prage et Sazeme de Usk Tinensi prepositis pro octingentis octuaginta sex marcis minus quinque grossis grossorum monete pragensis, quas iam plene et ex toto percepit, prout in alia litera patenti huiusmodi bonorum vendicio plenius continetur. Quas quidem villas Morawiczan et Palonyn ac eciam curiam cum ipsorum omnibus pertinenciis racione dotalicii, quod nobiles domine Anna ipsius domini Benessii et Elizabeth ipsius domini Pothe conthorales in eisdem villis habere dinoscuntur, nos omnes prenominati fideiussores promittimus manu coniuncta in- divisim nostra sincera fide sine omni fraude et dolo ab omni impeticione et impedimentis ipsarum dominarum aut pro eis faciencium tribus annis et uno die post mortem ipsorum dominorum immediate sequentibus, videlicet Benessii et Pothe predictorum exbrigare et omnimode libertare, eo specialiter expresso, quod si medio tempore aliquem ex nobis fide- iussoribus decedere contigerit, quod absit, extunc infra duos menses, post monicionem nobis factam sequentes, promittimus presentem literam statim innovare et alium fideiussorem loco illius, qui decesserit, quociescunque illud fieri contigerit, equivalentem priori, reformare ad standum nobiscumque in omnibus compromissis, que in presenti litera superius sunt descripta. Quod si aliquid in premissis non fecerimus, quod absit, extunc quatuor ex nobis, quicunque per ipsos dominum Albertum episcopum, Petrum et Sazemam prefatos moniti fuerimus, tenemur et promittimus quilibet dare et mittere loco sui unum militem aut honestum clientem militaris
Strana 141
141 status et condicionis cum duobus famulis et tribus equis in civitatem Stermberg prope Olomucz ad domum honesti hospitis nobis deputatam ad prestandum ibidem verum obstagium et consuetum, ab eodem nullo modo exituri, donec ante*) omnia predicte ville et bona cum suis singulis pertinenciis ab omni impeticione et impedimentis, ut prefertur, fuerint per nos exbrigata et omnia premissa tam de presentis litere innovacione et fideiussorum reformacione quam de ipsorum bonorum exbrigacione per nos fuerint efficaciter adimpleta et omnia dampna soluta, que sepedicti dominus Albertus episcopus, Petrus et Sazema per vias, nunccios, raysas aut alio quocumque modo perceperint, que racionabiliter potuerint demonstrari. Insuper nos omnes prenominati fideiussores promittimus manu coniuncta nostra sincera fide sine omni fraude et dolo, omnia nostra premissa superius contenta in omnibus eorum sentenciis et clausulis de verbo ad verbum, de sensu ad sensum ad manus eorum, qui presentes literas habuerint, firmiter et inviolabiliter observare. In cuius rei testimonium presentes literas dedimus, quibus sigilla nostra propria de certa sciencia sunt appensa. Actum et datum Stermberg anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo nono die sancti Stanislai pon- tificis et martiris. (Orig. Perg. 7 h. Sig., das erste verletzt, das vierte abgerissen, in den Akten der Olmützer Karthäuser im mähr. Landesarchive. — Abgedruckt bei Pez T. VI. p. II. pag. 67.) 153. Der Augustiner�Convent in Brünn bekennt, dass er verpflichtet sei, dem Obrowitzer Kloster von zwei Ackern den Zehent zu leisten. Dt. 19. Mai 1379. s. l. Quoniam acciones hominum quamvis solempniter celebrate simul cum tempore pro- cedente defluere consueverunt, ideo necesse est et congruum, ut ea, que a memoria hominum decedere possunt, scriptis et testimoniis, que sunt indicium veritatis, perhennentur. Qua propter nos frater Augustinus prior, Wenczeslaus subprior, Philippus lector, Petrus sacri- stanus totusque conventus monasterii novi sancti Thome extra muros civitatis Brunne, ordinis fratrum heremitarum sancti Augustini, Olomucensis dyocesis, ad universorum noticiam tam presencium quam futurorum harum serie volumus pervenire. Quod cum inter nos ex una et honorabilem in Christo patrem dominum Jaroslaum divina providencia abbatem, Hanu- schium priorem, Johannem subpriorem totumque conventum monasterii Zabrdovicensis, ordinis premonstratensis dyocesis prenotate parte ex altera cuiusdam litis, questionis et contencionis materia et controversia mota et orta fuisset super quibusdam decimis quorumdam duorum agrorum terre aratorie, vulgo prayte nuncupatorum ad curiam nostram in villa Chunigsfeld situata pertinencium, qui duo agri olim ad villam Huswicz pertinebant, que villa ad ecclesiam sancte Kungundis dictorum abbatis et conventus parochialem dinoscitur pertinere, quorum primus ager Hack nuncupatus iacet in valle Prühl, fossatum et rivulum ibidem Ponaw tangens *) Hier ist offenbar etwas weggelassen, vielleicht jene Worte, die an ähnlicher Stelle in n. 151 p. 139 Zeile 13, stehen: donec ante omnia prenotata hereditates predicte ville etc.
141 status et condicionis cum duobus famulis et tribus equis in civitatem Stermberg prope Olomucz ad domum honesti hospitis nobis deputatam ad prestandum ibidem verum obstagium et consuetum, ab eodem nullo modo exituri, donec ante*) omnia predicte ville et bona cum suis singulis pertinenciis ab omni impeticione et impedimentis, ut prefertur, fuerint per nos exbrigata et omnia premissa tam de presentis litere innovacione et fideiussorum reformacione quam de ipsorum bonorum exbrigacione per nos fuerint efficaciter adimpleta et omnia dampna soluta, que sepedicti dominus Albertus episcopus, Petrus et Sazema per vias, nunccios, raysas aut alio quocumque modo perceperint, que racionabiliter potuerint demonstrari. Insuper nos omnes prenominati fideiussores promittimus manu coniuncta nostra sincera fide sine omni fraude et dolo, omnia nostra premissa superius contenta in omnibus eorum sentenciis et clausulis de verbo ad verbum, de sensu ad sensum ad manus eorum, qui presentes literas habuerint, firmiter et inviolabiliter observare. In cuius rei testimonium presentes literas dedimus, quibus sigilla nostra propria de certa sciencia sunt appensa. Actum et datum Stermberg anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo nono die sancti Stanislai pon- tificis et martiris. (Orig. Perg. 7 h. Sig., das erste verletzt, das vierte abgerissen, in den Akten der Olmützer Karthäuser im mähr. Landesarchive. — Abgedruckt bei Pez T. VI. p. II. pag. 67.) 153. Der Augustiner�Convent in Brünn bekennt, dass er verpflichtet sei, dem Obrowitzer Kloster von zwei Ackern den Zehent zu leisten. Dt. 19. Mai 1379. s. l. Quoniam acciones hominum quamvis solempniter celebrate simul cum tempore pro- cedente defluere consueverunt, ideo necesse est et congruum, ut ea, que a memoria hominum decedere possunt, scriptis et testimoniis, que sunt indicium veritatis, perhennentur. Qua propter nos frater Augustinus prior, Wenczeslaus subprior, Philippus lector, Petrus sacri- stanus totusque conventus monasterii novi sancti Thome extra muros civitatis Brunne, ordinis fratrum heremitarum sancti Augustini, Olomucensis dyocesis, ad universorum noticiam tam presencium quam futurorum harum serie volumus pervenire. Quod cum inter nos ex una et honorabilem in Christo patrem dominum Jaroslaum divina providencia abbatem, Hanu- schium priorem, Johannem subpriorem totumque conventum monasterii Zabrdovicensis, ordinis premonstratensis dyocesis prenotate parte ex altera cuiusdam litis, questionis et contencionis materia et controversia mota et orta fuisset super quibusdam decimis quorumdam duorum agrorum terre aratorie, vulgo prayte nuncupatorum ad curiam nostram in villa Chunigsfeld situata pertinencium, qui duo agri olim ad villam Huswicz pertinebant, que villa ad ecclesiam sancte Kungundis dictorum abbatis et conventus parochialem dinoscitur pertinere, quorum primus ager Hack nuncupatus iacet in valle Prühl, fossatum et rivulum ibidem Ponaw tangens *) Hier ist offenbar etwas weggelassen, vielleicht jene Worte, die an ähnlicher Stelle in n. 151 p. 139 Zeile 13, stehen: donec ante omnia prenotata hereditates predicte ville etc.
Strana 142
142 a parte inferiori, circumdatus eciam campo dominarum sanctimonialium monasterii Aule sancte Marie in Antiqua Brunna, qui campus pertinet ad magnam curiam videlicet inferiorem in dicta villa Huswicz ex una parte et agrum cuiusdam civis Brunnensis, Luestenzagl dicti, parte ex altera. Secundus vero ager, Ryemer appellatus, iacet penes viam publicam, quam tangit a sinistris, per quam eciam itur de dicta villa Zabirdowicz in villam novam et iam dictum magnum agrum dominarum sanctimonialium predictarum ex una, parte vero ex altera agrum Michaelis, in Turri dicti, civis Brunnensis. Tandem ut omnis contencionis materia frustraretur inter nos et sopiretur, composicione, ordinacione et arbitrio honorabilium et discretorum virorum dominorum Johannis, sancti Jacobi, Nicolai, omnium sanctorum ecclesiarum plebanorum et rectorum, ac Johannis Oertlini et Wilhelmi sartoris civium Brunnensium interveniente super antenotatis decimis propter pacis perpetue tranquillitatem in talem amicabilis compo- sicionis et concordie devenimus unionem, quod nos prior et conventus predicti nostrique successores de predictis duobus agris abbati et monasterio Zabirdowicensi octo capecia ano- narum quocumque semine sive grano seminatarum super ipsos agros perpetuis temporibus quolibet in anno, in quo tamen iidem agri fuerint seminati, sexaginta manipulos pro uno quolibet capete computando, pro decima dare et porrigere debemus et tenemur. Si vero ipsi agri duplici semine seminantur, extunc de quolibet agro eiusdem grani seminati quatuor capecia dare obligamur, ut semper in minimo octo capecia sint et existant. In casum vero, si unus illorum duorum agrorum maior vel minor fuerit seminatus, extunc eiusdem grani decime, videlicet octo capecia modo, ut prefertur, per nos dicto abbati et suo conventui sunt porrigenda. Ea eciam condicione interposita, quod nos et nostri successores annonas nostras de dictis duobus agris nequaquam movere neque deducere debemus, nisi prius abbati vel procuratori aut vice et nomine ipsius certo suo nunccio decima ipsa fuerit per nos assignata et exposicionem ipsius decime nos et nostri successores, qui pro tempore fuerint, abbati et conventui predictis per certum nunccium nostrum debemus intimare. In casum vero, ubi dictus abbas vel sui successores decimam a nobis recipere tardarent, propter quod nobis et monasterio nostro dampnum in annonis nostris posset inminere, extunc licite et libere nos et procuratores nostri annonas nostras absque quolibet impedimento abducere possumus et importare. Item antenotati arbitratores cause arbitraverunt, quod omnes et singuli agri alii nostri monasterii ad curiam nostram in Chungsfeld pertinentes ab omni dacione decimarum quarumlibet liberi esse debent prout sunt et exempti, duobus agris superius ex- pressis duntaxat exceptis. Ultimo vero annotati honorabiles ambarum partum arbitratores necnon amicabiles prenotate cause compositores de bona nostrarum ambarum partum voluntate omnia et singula premissa per nos insolidum parte ex utraque dictaverunt, pronuncciaverunt, et arbitrati sunt firmiter et inviolabiliter observari sub pena sexaginta marcarum denariorum pragensium moravici numeri et pagamenti, que pena tociens exigi possit insolidum, quociens contra dictum arbitrium vel aliquid eius capitulum fuerit factum sub ypotheca bonorum quorumlibet utriusque partis, ita quod pars inobediens et contra dictam ordinacionem faciens dare et solvere teneatur penam annotatam, videlicet viginti marcas grossorum domino episcopo Olomucensis dyocesis nostro, alias viginti marcas arbitratoribus sive arbitris annotatis, terciam
142 a parte inferiori, circumdatus eciam campo dominarum sanctimonialium monasterii Aule sancte Marie in Antiqua Brunna, qui campus pertinet ad magnam curiam videlicet inferiorem in dicta villa Huswicz ex una parte et agrum cuiusdam civis Brunnensis, Luestenzagl dicti, parte ex altera. Secundus vero ager, Ryemer appellatus, iacet penes viam publicam, quam tangit a sinistris, per quam eciam itur de dicta villa Zabirdowicz in villam novam et iam dictum magnum agrum dominarum sanctimonialium predictarum ex una, parte vero ex altera agrum Michaelis, in Turri dicti, civis Brunnensis. Tandem ut omnis contencionis materia frustraretur inter nos et sopiretur, composicione, ordinacione et arbitrio honorabilium et discretorum virorum dominorum Johannis, sancti Jacobi, Nicolai, omnium sanctorum ecclesiarum plebanorum et rectorum, ac Johannis Oertlini et Wilhelmi sartoris civium Brunnensium interveniente super antenotatis decimis propter pacis perpetue tranquillitatem in talem amicabilis compo- sicionis et concordie devenimus unionem, quod nos prior et conventus predicti nostrique successores de predictis duobus agris abbati et monasterio Zabirdowicensi octo capecia ano- narum quocumque semine sive grano seminatarum super ipsos agros perpetuis temporibus quolibet in anno, in quo tamen iidem agri fuerint seminati, sexaginta manipulos pro uno quolibet capete computando, pro decima dare et porrigere debemus et tenemur. Si vero ipsi agri duplici semine seminantur, extunc de quolibet agro eiusdem grani seminati quatuor capecia dare obligamur, ut semper in minimo octo capecia sint et existant. In casum vero, si unus illorum duorum agrorum maior vel minor fuerit seminatus, extunc eiusdem grani decime, videlicet octo capecia modo, ut prefertur, per nos dicto abbati et suo conventui sunt porrigenda. Ea eciam condicione interposita, quod nos et nostri successores annonas nostras de dictis duobus agris nequaquam movere neque deducere debemus, nisi prius abbati vel procuratori aut vice et nomine ipsius certo suo nunccio decima ipsa fuerit per nos assignata et exposicionem ipsius decime nos et nostri successores, qui pro tempore fuerint, abbati et conventui predictis per certum nunccium nostrum debemus intimare. In casum vero, ubi dictus abbas vel sui successores decimam a nobis recipere tardarent, propter quod nobis et monasterio nostro dampnum in annonis nostris posset inminere, extunc licite et libere nos et procuratores nostri annonas nostras absque quolibet impedimento abducere possumus et importare. Item antenotati arbitratores cause arbitraverunt, quod omnes et singuli agri alii nostri monasterii ad curiam nostram in Chungsfeld pertinentes ab omni dacione decimarum quarumlibet liberi esse debent prout sunt et exempti, duobus agris superius ex- pressis duntaxat exceptis. Ultimo vero annotati honorabiles ambarum partum arbitratores necnon amicabiles prenotate cause compositores de bona nostrarum ambarum partum voluntate omnia et singula premissa per nos insolidum parte ex utraque dictaverunt, pronuncciaverunt, et arbitrati sunt firmiter et inviolabiliter observari sub pena sexaginta marcarum denariorum pragensium moravici numeri et pagamenti, que pena tociens exigi possit insolidum, quociens contra dictum arbitrium vel aliquid eius capitulum fuerit factum sub ypotheca bonorum quorumlibet utriusque partis, ita quod pars inobediens et contra dictam ordinacionem faciens dare et solvere teneatur penam annotatam, videlicet viginti marcas grossorum domino episcopo Olomucensis dyocesis nostro, alias viginti marcas arbitratoribus sive arbitris annotatis, terciam
Strana 143
143 vero et reliquam partem, ultimas videlicet viginti marcas parti obedienti predictamque ordi- nacionem observanti qualibet sine in contrarium accione canonica vel civili. Et ut prenotata ordinacio, pronuncciacio et arbitracio dictorum dominorum et arbitratorum per nos partes ambas firma habeatur et observetur, ipsam nos prior Augustinus et conventus novi monasterii predicti ratam, firmam et inviolabilem observare promittimus ac presentibus laudamus et confirmamus. Sub harum quas nostris prioratus et conventus predictorum sigillis ipsis abbati et conventui Zabirdowicensi dedimus robore litterarum. Die festi ascensionis domini anno eiusdem millesimo trecentesimo septuagesimo nono. (Orig. Perg. 2 h. Sig., das zweite sehr verletzt, in den Akten des Obrowitzer Klosters im Landesarchive. — Von den Feldern heisst es in der Uberschrift a tergo, dass sie v černém poli gelegen seien.) 154. Markgraf Jodok verleiht den Besitzern der Weingärten in Selowitz ein Bergrecht. Dt. Brünn 30. Mai 1379. Wir Jost von gottes genaden markgraf und herr zu Mähren, bekennen und tuen kunt öffentlich mit diesem briefe allen den, die in sehen ader hören lesen, das wir durch besserunge willen unsers gebirges und der weingerten, die gelegen sein zu Selawicz, und auch darauf, daz die leute gemeinlich, die weingerten in denselben gebirgen haben, dieselben ire weingerten zu bawen so vil dester vleissiglicher geneigt würden, so haben wir gesatzt und gemacht einen bergmeister und bergschöpfen und geben denselben, die nu sein oder hernach werden, volle macht und crafft sie alle berggenossen und das gebirge daselbst dacz Selowicz vollkomblich bei einem gebirgsrecht gleich andern gebirgen haben und halten sollen und dasselbe rechte geben wir genzlichen allen den, die weingerten do haben ader noch gewünnen in zukünftigen zeiten, also, daz sie mit hilfe desselben rechtes sich alles unrechtes erweren und dowider stehen sollen und mugen. Und meinen und wollen, daz sie an diesem rechte und genaden, die wir in getan und gegeben haben, niemandes hindern sol bey unsern hulden, wan wir sie genzlichen schützen und schermen wollen bey allen rechten. Mit urkund dis briefes versigelt mit unserm anhangenden insigel, der geben ist zu Brunne noch Christi geburt dreyzehenhundert jar darnach in dem neun und subenczigsten jar des nächsten mantags nach dem heiligen pfinsttag. (Aus dem Codex n. 37 p. 41 im Brünner Stadtarchive.)
143 vero et reliquam partem, ultimas videlicet viginti marcas parti obedienti predictamque ordi- nacionem observanti qualibet sine in contrarium accione canonica vel civili. Et ut prenotata ordinacio, pronuncciacio et arbitracio dictorum dominorum et arbitratorum per nos partes ambas firma habeatur et observetur, ipsam nos prior Augustinus et conventus novi monasterii predicti ratam, firmam et inviolabilem observare promittimus ac presentibus laudamus et confirmamus. Sub harum quas nostris prioratus et conventus predictorum sigillis ipsis abbati et conventui Zabirdowicensi dedimus robore litterarum. Die festi ascensionis domini anno eiusdem millesimo trecentesimo septuagesimo nono. (Orig. Perg. 2 h. Sig., das zweite sehr verletzt, in den Akten des Obrowitzer Klosters im Landesarchive. — Von den Feldern heisst es in der Uberschrift a tergo, dass sie v černém poli gelegen seien.) 154. Markgraf Jodok verleiht den Besitzern der Weingärten in Selowitz ein Bergrecht. Dt. Brünn 30. Mai 1379. Wir Jost von gottes genaden markgraf und herr zu Mähren, bekennen und tuen kunt öffentlich mit diesem briefe allen den, die in sehen ader hören lesen, das wir durch besserunge willen unsers gebirges und der weingerten, die gelegen sein zu Selawicz, und auch darauf, daz die leute gemeinlich, die weingerten in denselben gebirgen haben, dieselben ire weingerten zu bawen so vil dester vleissiglicher geneigt würden, so haben wir gesatzt und gemacht einen bergmeister und bergschöpfen und geben denselben, die nu sein oder hernach werden, volle macht und crafft sie alle berggenossen und das gebirge daselbst dacz Selowicz vollkomblich bei einem gebirgsrecht gleich andern gebirgen haben und halten sollen und dasselbe rechte geben wir genzlichen allen den, die weingerten do haben ader noch gewünnen in zukünftigen zeiten, also, daz sie mit hilfe desselben rechtes sich alles unrechtes erweren und dowider stehen sollen und mugen. Und meinen und wollen, daz sie an diesem rechte und genaden, die wir in getan und gegeben haben, niemandes hindern sol bey unsern hulden, wan wir sie genzlichen schützen und schermen wollen bey allen rechten. Mit urkund dis briefes versigelt mit unserm anhangenden insigel, der geben ist zu Brunne noch Christi geburt dreyzehenhundert jar darnach in dem neun und subenczigsten jar des nächsten mantags nach dem heiligen pfinsttag. (Aus dem Codex n. 37 p. 41 im Brünner Stadtarchive.)
Strana 144
144 155. Markgraf Jodok bestättiget dem Kloster Bruck alle Privilegien seiner Vorgänger. Dt. Znaim 11. Juni 1379. odocus dei gracia marchio et dominus Moravie notum facimus tenore presencium universis. Si quorumlibet subditorum nostrorum amplianda sunt comoda et si ad ipsorum procurandos honores et profectus ex debito officii nostri intendere advertimus, singularius tamen illorum profectus, comoda et honores diligimus, qui mundi vanitate contempta sub debite religionis honore omnipotenti deo militant et indefesse oracionis studio eius miseri- cordiam invocant, in cuius manu salus omnium rite consistit, qui magna virtute sanat et percutit et in se sperantes nullo modo dereliquit. Sane in nostri constitutus presencia vene- rabilis et religiosus .. abbas monasterii Lucensis, ordinis premonstratensis nobis supplicavit instancia diligenti, ut privilegia, libertates, emmunitates, indulta et consuetudines sibi et monasterio suo Lucensi concessa et concessas, data et datas, servata et servatas innovare, ratificare et confirmare dignaremur. Nos igitur eiusdem .. abbatis precibus velud iustis et racionabilibus favorabiliter inclinati universa et singula privilegia, libertates, jura, emmuni- tates et indulta per dive recordacionis reges Boemie et marchiones Moravie predecessores nostros monasterio prefato concessa et data, concessas et datas necnon laudabiles consue- tudines apud idem monasterium eiusque personas, homines, possessiones et bona hactenus observatas in toto et in parte sui qualibet ratificamus, innovamus, approbamus et presentis scripti patrocinio confirmamus ab omnibus et singulis nobilium, baronum, judicum, justicia- riorum, burggraviorum et officialium nostrorum quorumlibet jurisdiccionibus, dacionibus, iussionibus, mandatis et preceptis quibuslibet supradictum .. abbatem, eius monasterium necnon homines et subditos eiusdem monasterii virtute presencium eximimus et nostre tuicioni et camere solummodo reservamus, volentes ut ipsis non pareant nec obediant in aliquo, sed in omnibus agendis et causis ipsorum ad nos recurrant decetero vel ad hunc, quem ad hoc duxerimus deputandum. Decernentes, ut de bonis subditorum supradictorum .. abbatis et monasterii nullus se presumat intromittere, sed ipsa debent ad eiusdem .. abbatis, qui nunc est et pro tempore fuerit, disposicionem perpetuo pertinere. Mandamus igitur universis et singulis baronibus, nobilibus, burggravis, justiciariis et officialibus nostris quibuslibet, qui nunc sunt vel pro tempore fuerint, seriose, quatenus de bonis et rebus subditorum et ho- minum supradictorum .. abbatis et monasterii in vita seu morte se non presumant intro- mittere nec in bonis eiusdem monasterii iudiciis presidere, casibus in eorum privilegiis dumtaxat exceptis, neque eciam supradictum abbatem et eius monasterii homines audeant in aliquo perturbare, prout propria pericula et gravissime nostre indignacionis offensam voluerint evitare. Presencium sub appenso nostro sigillo testimonio litterarum. Datum Znoyme anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo nono, sabbato infra octavas corporis Christi. (Auf der Plicatur: Ad mandatum domini.. marchionis Nicolaus prothonotarius. — Orig. Perg. an weissen und rothen Seidenfäden h. Sig. im mähr. Landesarchive.)
144 155. Markgraf Jodok bestättiget dem Kloster Bruck alle Privilegien seiner Vorgänger. Dt. Znaim 11. Juni 1379. odocus dei gracia marchio et dominus Moravie notum facimus tenore presencium universis. Si quorumlibet subditorum nostrorum amplianda sunt comoda et si ad ipsorum procurandos honores et profectus ex debito officii nostri intendere advertimus, singularius tamen illorum profectus, comoda et honores diligimus, qui mundi vanitate contempta sub debite religionis honore omnipotenti deo militant et indefesse oracionis studio eius miseri- cordiam invocant, in cuius manu salus omnium rite consistit, qui magna virtute sanat et percutit et in se sperantes nullo modo dereliquit. Sane in nostri constitutus presencia vene- rabilis et religiosus .. abbas monasterii Lucensis, ordinis premonstratensis nobis supplicavit instancia diligenti, ut privilegia, libertates, emmunitates, indulta et consuetudines sibi et monasterio suo Lucensi concessa et concessas, data et datas, servata et servatas innovare, ratificare et confirmare dignaremur. Nos igitur eiusdem .. abbatis precibus velud iustis et racionabilibus favorabiliter inclinati universa et singula privilegia, libertates, jura, emmuni- tates et indulta per dive recordacionis reges Boemie et marchiones Moravie predecessores nostros monasterio prefato concessa et data, concessas et datas necnon laudabiles consue- tudines apud idem monasterium eiusque personas, homines, possessiones et bona hactenus observatas in toto et in parte sui qualibet ratificamus, innovamus, approbamus et presentis scripti patrocinio confirmamus ab omnibus et singulis nobilium, baronum, judicum, justicia- riorum, burggraviorum et officialium nostrorum quorumlibet jurisdiccionibus, dacionibus, iussionibus, mandatis et preceptis quibuslibet supradictum .. abbatem, eius monasterium necnon homines et subditos eiusdem monasterii virtute presencium eximimus et nostre tuicioni et camere solummodo reservamus, volentes ut ipsis non pareant nec obediant in aliquo, sed in omnibus agendis et causis ipsorum ad nos recurrant decetero vel ad hunc, quem ad hoc duxerimus deputandum. Decernentes, ut de bonis subditorum supradictorum .. abbatis et monasterii nullus se presumat intromittere, sed ipsa debent ad eiusdem .. abbatis, qui nunc est et pro tempore fuerit, disposicionem perpetuo pertinere. Mandamus igitur universis et singulis baronibus, nobilibus, burggravis, justiciariis et officialibus nostris quibuslibet, qui nunc sunt vel pro tempore fuerint, seriose, quatenus de bonis et rebus subditorum et ho- minum supradictorum .. abbatis et monasterii in vita seu morte se non presumant intro- mittere nec in bonis eiusdem monasterii iudiciis presidere, casibus in eorum privilegiis dumtaxat exceptis, neque eciam supradictum abbatem et eius monasterii homines audeant in aliquo perturbare, prout propria pericula et gravissime nostre indignacionis offensam voluerint evitare. Presencium sub appenso nostro sigillo testimonio litterarum. Datum Znoyme anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo nono, sabbato infra octavas corporis Christi. (Auf der Plicatur: Ad mandatum domini.. marchionis Nicolaus prothonotarius. — Orig. Perg. an weissen und rothen Seidenfäden h. Sig. im mähr. Landesarchive.)
Strana 145
145 156. Markgr. Jodok verbietet, von den Znaimer Kaufleuten Mauthgeld zu erheben. Dt. Brünn 30. Juni 1379. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie universis et singulis burggraviis, rectoribus, judicibus . . scabinis .. theoloneariis civitatum, opidorum et villarum communi- tatibus et aliis in marchionatus nostri dominio habitantibus subditis et fidelibus nostris dilectis salutem et omne bonum. Fideles, ut condicio civitatis nostre Znoymensis et incolarum eius meliorari et felicem (sic) augmentum recipere valeat, decrevimus omnibus et singulis prefate civitatis civibus et incolis hanc facere graciam, ut ipsi in toto nostri marchionatus dominio cum mercibus et rebus suis singulis sine solucione theolonei liberi et absoluti transire debeant, prout in privilegio, quod eis desuper erogasse dinoscimur, plenius continetur. Quare universitati vestre et cuilibet vestrum mandamus et precipimus presentibus seriose, quatenus a supradicte civitatis nostre civibus et incolis, dum et quocies ipsos et ipsorum quemlibet ad vos venire contigerit, nullum recipiatis neque recipi permittatis theoloneum, prout nostre indignacionis offensam volueritis evitare. Datum Brünne Anno domini etc. LXXIX° feria quinta proxima post diem beatorum Petri et Pauli Apostolorum. (Orig. Perg. beigedr. Sig. im Znaimer St. Archive.) 157. Der Stadtrath von Brünn bekennt, dass die Stadt Brünn dem Ulrich von Boskowitz auf Geheiss des Markgrafen Jodok jährlich hundert Mark zu zahlen habe. Dt. Brünn 15. Juli 1379. Wir purgermeister und die sceppfen der stat zu Brunne, die nu sint odir in kunftigen zeiten werden, bekennen und tun kunt offenlich mit disem brieff allen den, die yn sehen odir horen lesen. Wann der hochgeborner furst und herre, herr Jost marggraff und herre zu Merhern, unsir lieber genediger herre, dem edlen manne herrn Ulreichen von Boscowicz und seinen erben mannes geslechtes uff der stat ze Brunne hundert mark grosser pfennig jerlicher gulde geben und vorschriben hat, als das in den briefen, die der egenant unsir genediger herre marggraff Jost doruber geben hat, lutirlicher ist begriffen. Und dorumb so haben wir von sunderlich geheizze und gepot des egenannt unsirs herrn marggraff Jostes den obigen herrn Ulreichen und seinen erben gelobt und geloben auch in guten trewen mit kraft dicz briefs, das wir yn die obgenannten hundert mark jerliche guld geben und bezalen wollen, L mark uff sand Michelstag, der schirst komt und L mark uff sand Jorgen tag nechste dornoch und also dornoch alle jerlichen tun in aller der masse, als yn das in den briefen des egenanten unsirs genedigen herrn marggraff Josten ist verschriben. Mit urkund dicz brieffs vorsigelt mit unserm stat anhangunden insigel. Der geben ist zu Brunne noch 19
145 156. Markgr. Jodok verbietet, von den Znaimer Kaufleuten Mauthgeld zu erheben. Dt. Brünn 30. Juni 1379. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie universis et singulis burggraviis, rectoribus, judicibus . . scabinis .. theoloneariis civitatum, opidorum et villarum communi- tatibus et aliis in marchionatus nostri dominio habitantibus subditis et fidelibus nostris dilectis salutem et omne bonum. Fideles, ut condicio civitatis nostre Znoymensis et incolarum eius meliorari et felicem (sic) augmentum recipere valeat, decrevimus omnibus et singulis prefate civitatis civibus et incolis hanc facere graciam, ut ipsi in toto nostri marchionatus dominio cum mercibus et rebus suis singulis sine solucione theolonei liberi et absoluti transire debeant, prout in privilegio, quod eis desuper erogasse dinoscimur, plenius continetur. Quare universitati vestre et cuilibet vestrum mandamus et precipimus presentibus seriose, quatenus a supradicte civitatis nostre civibus et incolis, dum et quocies ipsos et ipsorum quemlibet ad vos venire contigerit, nullum recipiatis neque recipi permittatis theoloneum, prout nostre indignacionis offensam volueritis evitare. Datum Brünne Anno domini etc. LXXIX° feria quinta proxima post diem beatorum Petri et Pauli Apostolorum. (Orig. Perg. beigedr. Sig. im Znaimer St. Archive.) 157. Der Stadtrath von Brünn bekennt, dass die Stadt Brünn dem Ulrich von Boskowitz auf Geheiss des Markgrafen Jodok jährlich hundert Mark zu zahlen habe. Dt. Brünn 15. Juli 1379. Wir purgermeister und die sceppfen der stat zu Brunne, die nu sint odir in kunftigen zeiten werden, bekennen und tun kunt offenlich mit disem brieff allen den, die yn sehen odir horen lesen. Wann der hochgeborner furst und herre, herr Jost marggraff und herre zu Merhern, unsir lieber genediger herre, dem edlen manne herrn Ulreichen von Boscowicz und seinen erben mannes geslechtes uff der stat ze Brunne hundert mark grosser pfennig jerlicher gulde geben und vorschriben hat, als das in den briefen, die der egenant unsir genediger herre marggraff Jost doruber geben hat, lutirlicher ist begriffen. Und dorumb so haben wir von sunderlich geheizze und gepot des egenannt unsirs herrn marggraff Jostes den obigen herrn Ulreichen und seinen erben gelobt und geloben auch in guten trewen mit kraft dicz briefs, das wir yn die obgenannten hundert mark jerliche guld geben und bezalen wollen, L mark uff sand Michelstag, der schirst komt und L mark uff sand Jorgen tag nechste dornoch und also dornoch alle jerlichen tun in aller der masse, als yn das in den briefen des egenanten unsirs genedigen herrn marggraff Josten ist verschriben. Mit urkund dicz brieffs vorsigelt mit unserm stat anhangunden insigel. Der geben ist zu Brunne noch 19
Strana 146
146 Cristes geburd dreyzenhundert jar dornach in dem neunundsibenzigisten jar, des nechsten vreitags nach sand Margaretentag. (Aus dem Codex n. 34 fol. 58 im Brünner Stadtarchive.) 158. Ulrich von Boskowitz und seine Söhne erklären, dass das ihnen vom Markgrafen Jodok verliehene Schloss Vičov demselben jederzeit offen stehen solle. Dt. Brünn 15. Juli 1379. Wir die nachgeschriben Ulrich von Bozkwicz, Wanke und Jan gebrudere, desselben von Bozkwicz sone, bekennen und tun kunt offenlich mit diesem briefe allen den, die yn sehen oder horen lesen, das wir dem hochgebornem fürsten und herren, herren Josten, seinen erben und nachkomen, marggraffen und herrn zu Merhern, gelobt haben und globen auch in gueten trewen an alles geverde mit crafft dicz briefes, das yn das hus Wiczaw, das uns von dem egenanten marggraff Josten unserm genedigen herren eingegeben worden ist, als das luterlicher ussweisen sulche briefe, die wir dorüber haben von demselben unserm genedigen herren marggraff Josten, offen sein sal wider allermeniclichen, nymands ussgenomen und sullen yn domit gewartund sein, wenn und als offt sie des an uns begern, als unsern rechten, ordenlichen und naturlichen erbherren, in gueten trewen an alles geverde. Des haben wir gebeten die edlen herren Benessen von Wartemberg, herren zu Wessel, Hen- richen von Wartemberg genant von Durrenholcz und Cztybor von Cynnburg, das sie zu gezeugnusse aller obgeschriben sachen ire ingesigel zu den unsern an diesen briefe hengen wolten, des haben sie unser bete erhöret und haben ire insigel zu gezugnusse an diesen brieff gehenget. Geben zu Brünne noch Cristi geburde dreyzenhundert jar dornoch in dem newnundsibenzigisten jar des nechsten freytages noch sant Margarethen tag. (Orig. Perg. 6 h. Sig. im ständischen Archive n. 119 inter Miscell. im mähr. Landesarchive.) 159. Markgraf Jodok gestattet den Brünner Bürgern, dass sie sich die 100 jährlich an Ulrich von Boskowitz und die an zwei markgräfliche Falkoniere zu zahlenden 16 Mark von der Losung abschlagen können. Dt. Brünn 24: Juli 1379. odocus dei gracia marchio et dominus Moravie .. magistro civium et .. scabinis civibus Brunnensibus, qui nunc sunt vel pro tempore fuerint, graciam nostram et omne bonum. Fideles dilecti. Illas C marcas grossorum, quas nobili viro Ulrico de Boskowicz et illas sedecim marcas, quas Alberto et Petro familiaribus et falconistis nostris singulis annis dari deputavimus, prout littere nostre et eciam vestre date desuper declarant lucidius, vo- lentes vobis defalcare in solucione losunge nostre annue, ita, quod quocienscunque prefatas solveritis pecunias tocies vos et vestrum quilibet debetis a solucione illarum pecuniarum esse
146 Cristes geburd dreyzenhundert jar dornach in dem neunundsibenzigisten jar, des nechsten vreitags nach sand Margaretentag. (Aus dem Codex n. 34 fol. 58 im Brünner Stadtarchive.) 158. Ulrich von Boskowitz und seine Söhne erklären, dass das ihnen vom Markgrafen Jodok verliehene Schloss Vičov demselben jederzeit offen stehen solle. Dt. Brünn 15. Juli 1379. Wir die nachgeschriben Ulrich von Bozkwicz, Wanke und Jan gebrudere, desselben von Bozkwicz sone, bekennen und tun kunt offenlich mit diesem briefe allen den, die yn sehen oder horen lesen, das wir dem hochgebornem fürsten und herren, herren Josten, seinen erben und nachkomen, marggraffen und herrn zu Merhern, gelobt haben und globen auch in gueten trewen an alles geverde mit crafft dicz briefes, das yn das hus Wiczaw, das uns von dem egenanten marggraff Josten unserm genedigen herren eingegeben worden ist, als das luterlicher ussweisen sulche briefe, die wir dorüber haben von demselben unserm genedigen herren marggraff Josten, offen sein sal wider allermeniclichen, nymands ussgenomen und sullen yn domit gewartund sein, wenn und als offt sie des an uns begern, als unsern rechten, ordenlichen und naturlichen erbherren, in gueten trewen an alles geverde. Des haben wir gebeten die edlen herren Benessen von Wartemberg, herren zu Wessel, Hen- richen von Wartemberg genant von Durrenholcz und Cztybor von Cynnburg, das sie zu gezeugnusse aller obgeschriben sachen ire ingesigel zu den unsern an diesen briefe hengen wolten, des haben sie unser bete erhöret und haben ire insigel zu gezugnusse an diesen brieff gehenget. Geben zu Brünne noch Cristi geburde dreyzenhundert jar dornoch in dem newnundsibenzigisten jar des nechsten freytages noch sant Margarethen tag. (Orig. Perg. 6 h. Sig. im ständischen Archive n. 119 inter Miscell. im mähr. Landesarchive.) 159. Markgraf Jodok gestattet den Brünner Bürgern, dass sie sich die 100 jährlich an Ulrich von Boskowitz und die an zwei markgräfliche Falkoniere zu zahlenden 16 Mark von der Losung abschlagen können. Dt. Brünn 24: Juli 1379. odocus dei gracia marchio et dominus Moravie .. magistro civium et .. scabinis civibus Brunnensibus, qui nunc sunt vel pro tempore fuerint, graciam nostram et omne bonum. Fideles dilecti. Illas C marcas grossorum, quas nobili viro Ulrico de Boskowicz et illas sedecim marcas, quas Alberto et Petro familiaribus et falconistis nostris singulis annis dari deputavimus, prout littere nostre et eciam vestre date desuper declarant lucidius, vo- lentes vobis defalcare in solucione losunge nostre annue, ita, quod quocienscunque prefatas solveritis pecunias tocies vos et vestrum quilibet debetis a solucione illarum pecuniarum esse
Strana 147
147 liberi. Qui vos presentibus libertamus. Presencium sub appenso nostro sigillo testimonio literarum. Datum Brunne anno domini MOCCCOLXXIX° in vigilia sancti Jacobi apostoli. (Aus dem Codex n. 34 fol. 58 im Brünner Stadtarchive.) 160. Markgraf Jodok erklärt, gestattet zu haben, dass das Brucker Kloster einen Hof in Kallendorf von dem Tischnowitzer Kloster kaufe. Dt. Brünn 25. Juli 1379. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie. Notum facimus tenore presencium universis, quod ad vendicionem curie colonarie sita (sic) in villa Kolendorff, quam honora- biles et religiose virgines .. abbatissa et conventus monasterii Tuschnowicensis honorabili et religioso viro .. abbati monasterii Lucensis, ordinis premonstratensis vendidisse noscuntur, nostrum consensum dare curavimus et damus ad contractum vendicionis huiusmodi virtute presencium nostrum favorem benivolum et assensum. Presencium sub apresso nostro sigillo testimonio literarum. Datum Brunne anno domini etc. LXXIX° in die sancti Jacobi apostoli. (Orig. Perg. beigedr. Sig. im mähr. Landesarchive.) 161. Markgraf Jodok bestättiget den Brünner Dominikanern die Schenkung des Dorfes Těšan. Dt. Olmütz 26. August 1379. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie notum facimus tenore presencium universis, quod cum nobilis vir Benessius de Wildemberk dictus de Busaw religiosis et venerande religionis fratribus .. priori et .. conventui domus sancti Michaelis in Brunna ordinis predicatorum bona sua hereditaria, que in villa Tyschaw sita prope Mutnycz habuit et habuisse dinoscitur, dare, deputare, legare et testari instinctu devocionis pro elemosina salutifera inclinatus fuerit, prout littere, que per eundem Benessium date sunt desuper, de- clarant lucidius et testantur. Nos qui ad maioris huiusmodi donacionis firmitatem intendimus maxime propter preces predictorum fratrum, quos zelo amoris sincerissimo prosequimur, ad donacionem, deputacionem, legacionem et testamentum predictis nostrum damus virtute pre- sencium consensum benivolum et assensum, mandantes camerariis, czudariis et urzedniconibus czude Brunnensis fidelibus nostris dilectis presentibus seriose, quatenus supradictis fratribus tempore, quo libri sive tabule terre aperte fuerint, prefata bona intytulent et faciant ea eisdem libris sive tabulis more solito annotari. Presencium sub appenso nostro sigillo testi- monio literarum. Datum Olomuncz anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo nono, feria sexta proxima post diem sancti Bartholomei apostoli. (Auf der Plicatur: Ad mandatum domini marchionis Nicolaus prothonotarius. — Orig. Perg. h. Sig. im mähr. Landesarchive.) 19*
147 liberi. Qui vos presentibus libertamus. Presencium sub appenso nostro sigillo testimonio literarum. Datum Brunne anno domini MOCCCOLXXIX° in vigilia sancti Jacobi apostoli. (Aus dem Codex n. 34 fol. 58 im Brünner Stadtarchive.) 160. Markgraf Jodok erklärt, gestattet zu haben, dass das Brucker Kloster einen Hof in Kallendorf von dem Tischnowitzer Kloster kaufe. Dt. Brünn 25. Juli 1379. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie. Notum facimus tenore presencium universis, quod ad vendicionem curie colonarie sita (sic) in villa Kolendorff, quam honora- biles et religiose virgines .. abbatissa et conventus monasterii Tuschnowicensis honorabili et religioso viro .. abbati monasterii Lucensis, ordinis premonstratensis vendidisse noscuntur, nostrum consensum dare curavimus et damus ad contractum vendicionis huiusmodi virtute presencium nostrum favorem benivolum et assensum. Presencium sub apresso nostro sigillo testimonio literarum. Datum Brunne anno domini etc. LXXIX° in die sancti Jacobi apostoli. (Orig. Perg. beigedr. Sig. im mähr. Landesarchive.) 161. Markgraf Jodok bestättiget den Brünner Dominikanern die Schenkung des Dorfes Těšan. Dt. Olmütz 26. August 1379. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie notum facimus tenore presencium universis, quod cum nobilis vir Benessius de Wildemberk dictus de Busaw religiosis et venerande religionis fratribus .. priori et .. conventui domus sancti Michaelis in Brunna ordinis predicatorum bona sua hereditaria, que in villa Tyschaw sita prope Mutnycz habuit et habuisse dinoscitur, dare, deputare, legare et testari instinctu devocionis pro elemosina salutifera inclinatus fuerit, prout littere, que per eundem Benessium date sunt desuper, de- clarant lucidius et testantur. Nos qui ad maioris huiusmodi donacionis firmitatem intendimus maxime propter preces predictorum fratrum, quos zelo amoris sincerissimo prosequimur, ad donacionem, deputacionem, legacionem et testamentum predictis nostrum damus virtute pre- sencium consensum benivolum et assensum, mandantes camerariis, czudariis et urzedniconibus czude Brunnensis fidelibus nostris dilectis presentibus seriose, quatenus supradictis fratribus tempore, quo libri sive tabule terre aperte fuerint, prefata bona intytulent et faciant ea eisdem libris sive tabulis more solito annotari. Presencium sub appenso nostro sigillo testi- monio literarum. Datum Olomuncz anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo nono, feria sexta proxima post diem sancti Bartholomei apostoli. (Auf der Plicatur: Ad mandatum domini marchionis Nicolaus prothonotarius. — Orig. Perg. h. Sig. im mähr. Landesarchive.) 19*
Strana 148
148 162. Sander, Offizial des Olmützer Bischofes, gestattet, dass die Pfarrer von Morbes und Švabenic ihre Pfründen vertauschen. Dt. Kremsier 25. September 1379. Nos Sanderus vicarius et officialis curie episcopalis Olomucensis notum facimus tenore presencium universis, quod cum religiosi et discreti viri Martinus de Moravans et Nicolaus de Swabenicz ecclesiarum plebani easdem ecclesias suas patronorum suorum ad hoc accedente consensu ex causis racionabilibus coram nobis propositis ad invicem cupierint permutare, in manibus nostris eisdem ecclesiis suis sponte renunciarunt. Nos vero dictis renuncciacionibus receptis prefatum Martinum de ecclesia in Moravans prefata ad ecclesiam in Swabenicz predictam transtulimus et rectorem legittimum instituimus ac plebanum sibi curam animarum et administracionem spiritualium et temporalium in eadem auctoritate nobis concessa in dei nomine committentes. Harum quibus sigillum officialatus curie episcopalis antememorate presentibus est appensum testimonio literarum. Datum Cremsir die dominica proxima post festum sancti Mathei apostoli gloriosi anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo nono. (Aus dem Orig. des Zdèrazer Klosters abgedruckt in Dobners Monum. IV. p. 374.) 163. Albert von Sternberg, Bischof von Leitomyšl, übergibt der von ihm bei Leitomyšl gestifteten Karthause die Güter Dolein, Toveř, Moravičan und Palonin. Dt. Prag 28. September 1379. Nos Albertus de Stermberg dei gracia Luthomislensis episcopus ad perpetuam rei memoriam notum facimus tenore presencium universis. Quod divina nobis inspirante gracia iusto et recto examine comperimus, quanta huius seculi sit vanitas, quam in huius vite labilis stadio sub incertis momentis naufragium prestolantes occupamur, intantum eciam, ut nulla spes sit salutis, nisi miserator ille clementissimus de multitudine sue miseracionis ad portum per grata virtutum opera nos reducat salutarem; sed quia prochdolor fragilitas nostra illecebrosis corrupta contagiis non sufficit veniam omnipotentis consequi pro delictis per- petratis et de huius mundi naufragio liberari, nisi nostrorum cooratorum, quos totis viribus habere anhelamus, suffragio mediante et presertim sacri ordinis Carthusiensis virorum reli- giosorum, qui pre ceteris omnino a terrenis affectibus sunt exuti, solam ducunt vitam contenplativam in simplicitate cordis devocius deo famulantes. Ut autem tanto fervencius et comodosius pro nobis, nostris progenitoribus, successoribus, consanquineis et amicis miseri- cordiam altissimi valeant deprecari, quanto per nos non solum in edificiis, verum eciam rerum temporalium sustentacionem ad corporis necessitatem pertinere noverint se esse refectos pariter et provisos, sane igitur predicti sacri ordinis Carthusiensis monasterium, quod de
148 162. Sander, Offizial des Olmützer Bischofes, gestattet, dass die Pfarrer von Morbes und Švabenic ihre Pfründen vertauschen. Dt. Kremsier 25. September 1379. Nos Sanderus vicarius et officialis curie episcopalis Olomucensis notum facimus tenore presencium universis, quod cum religiosi et discreti viri Martinus de Moravans et Nicolaus de Swabenicz ecclesiarum plebani easdem ecclesias suas patronorum suorum ad hoc accedente consensu ex causis racionabilibus coram nobis propositis ad invicem cupierint permutare, in manibus nostris eisdem ecclesiis suis sponte renunciarunt. Nos vero dictis renuncciacionibus receptis prefatum Martinum de ecclesia in Moravans prefata ad ecclesiam in Swabenicz predictam transtulimus et rectorem legittimum instituimus ac plebanum sibi curam animarum et administracionem spiritualium et temporalium in eadem auctoritate nobis concessa in dei nomine committentes. Harum quibus sigillum officialatus curie episcopalis antememorate presentibus est appensum testimonio literarum. Datum Cremsir die dominica proxima post festum sancti Mathei apostoli gloriosi anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo nono. (Aus dem Orig. des Zdèrazer Klosters abgedruckt in Dobners Monum. IV. p. 374.) 163. Albert von Sternberg, Bischof von Leitomyšl, übergibt der von ihm bei Leitomyšl gestifteten Karthause die Güter Dolein, Toveř, Moravičan und Palonin. Dt. Prag 28. September 1379. Nos Albertus de Stermberg dei gracia Luthomislensis episcopus ad perpetuam rei memoriam notum facimus tenore presencium universis. Quod divina nobis inspirante gracia iusto et recto examine comperimus, quanta huius seculi sit vanitas, quam in huius vite labilis stadio sub incertis momentis naufragium prestolantes occupamur, intantum eciam, ut nulla spes sit salutis, nisi miserator ille clementissimus de multitudine sue miseracionis ad portum per grata virtutum opera nos reducat salutarem; sed quia prochdolor fragilitas nostra illecebrosis corrupta contagiis non sufficit veniam omnipotentis consequi pro delictis per- petratis et de huius mundi naufragio liberari, nisi nostrorum cooratorum, quos totis viribus habere anhelamus, suffragio mediante et presertim sacri ordinis Carthusiensis virorum reli- giosorum, qui pre ceteris omnino a terrenis affectibus sunt exuti, solam ducunt vitam contenplativam in simplicitate cordis devocius deo famulantes. Ut autem tanto fervencius et comodosius pro nobis, nostris progenitoribus, successoribus, consanquineis et amicis miseri- cordiam altissimi valeant deprecari, quanto per nos non solum in edificiis, verum eciam rerum temporalium sustentacionem ad corporis necessitatem pertinere noverint se esse refectos pariter et provisos, sane igitur predicti sacri ordinis Carthusiensis monasterium, quod de
Strana 149
149 bonis nostris patrimonialibus pro divini cultus augmento et honore in fundo nostre possessionis episcopalis prope Luthomisl per certos terminos ad hoc deputato fundavimus et ereximus ac ex devocione speciali Rubum beate Marie id monasterium appellari censuimus, in quo tre- decim monachi cum certis conversis eiusdem ordinis perpetuis degere temporibus debebunt ad frequentandum laudes divinas iuxta prefati ordinis Carthusiensis sancta instituta. Ne autem ex rerum temporalium defectibus iam dicti nostri cooratores in divinis obsequiis deficiant, ipsis rerum temporalium pro sustentacione tot personarum, ut prefertur, ibidem degencium in bonis nostris per nos pecuniis et laboribus nostris conquisitis fecimus et facimus provi- sionem in hunc modum, videlicet quod bona et villas Dolan et Thowirz prope Olomucz necnon Morawiczan et Palonyn in Moravia per nos empta seu emptas cum hominibus, cen- sibus, curiis, agris, pratis, pascuis, cum pleno jure dominii et generaliter cum omnibus libertatibus et pertinenciis suis, jure patronatus et una curticula duntaxat in Morawiczan exclusis, cum aliis vero omnibus juribus et utilitatibus, prout dicta bona emimus, nichil amplius nobis reservantes in eisdem, dedimus et donavimus ac presentibus priori, fratribus ac conventui ordinis Carthusiensis monasterii Rubi beate Marie per nos, ut premittitur, fundati et erecti damus et donamus ad habendum perpetuo et cum pleno jure dominii here- ditarie possidendum ac de ipsis sicut de propriis libere disponendum, eorundemque omnium bonorum cum eorum universis et singulis pertinenciis in manus ipsorum prioris fratrum et conventus ordinis et monasterii predictorum damus et tradimus realem possessionem, solum jure patronatus ecclesie in Morawiczan nobis reservato. Volentes fideliter omnia et singula bona et specialiter Morawiczan et Palonyn villas predictas cum suis universis juribus et proprietatibus, solum jure patronatus, ut prefertur, excluso, sepefatis priori, fratribus ac domui, in quantum nobis possibile fuerit, intabulari procurare et easdem villas honorabilibus viris et dominis Petro de Rosemberg regie capelle ad omnes sanctos in castro Pragensi et Sazeme de Usk Tinensi prepositis fratribus nostris carissimis et nostre ultime voluntatis executoribus, quibus dicte ville sunt eciam ascripte commisimus, ut in casu, quo nos prius decedere, quod absit, contigerit, supradictas villas cum earum pertinenciis ipsis priori, fratribus et conventui prefatis intabulari fideliter procurent, prout super eo prenominati fratres nostri et ultime nostre voluntatis executores securitatem literis suis patentibus ipsis priori, fratribus et conventui iam fecerunt, sic ut omnia et singula premissa aut per nos favente altissimo aut per nostros ultime voluntatis executores efficaciter debeant adimpleri et votum nostrum, quod erga predictum sacrum Carthusiensem ordinem gerere incepimus, ad laudem perpetuam omnipotentis dei et eius intemerate matris virginis Marie feliciter consumari. Ut autem huiusmodi dotacio per nos, ut predicitur, facta robur obtineat firmitatis, presentes literas dedimus nostris sigillis communitas. Actum et datum Prage anno domini millesimo trecen- tesimo septuagesimo nono die sancti Wenceslai martiris gloriosi. (Orig. Perg. an rothen und schwarzen Seidenfäden h. Sig. von rothem Wachse im mähr. Landesarchive. — Von dieser Urkunde existirt ein zweites Original ddo. 1. No- vember 1379.)
149 bonis nostris patrimonialibus pro divini cultus augmento et honore in fundo nostre possessionis episcopalis prope Luthomisl per certos terminos ad hoc deputato fundavimus et ereximus ac ex devocione speciali Rubum beate Marie id monasterium appellari censuimus, in quo tre- decim monachi cum certis conversis eiusdem ordinis perpetuis degere temporibus debebunt ad frequentandum laudes divinas iuxta prefati ordinis Carthusiensis sancta instituta. Ne autem ex rerum temporalium defectibus iam dicti nostri cooratores in divinis obsequiis deficiant, ipsis rerum temporalium pro sustentacione tot personarum, ut prefertur, ibidem degencium in bonis nostris per nos pecuniis et laboribus nostris conquisitis fecimus et facimus provi- sionem in hunc modum, videlicet quod bona et villas Dolan et Thowirz prope Olomucz necnon Morawiczan et Palonyn in Moravia per nos empta seu emptas cum hominibus, cen- sibus, curiis, agris, pratis, pascuis, cum pleno jure dominii et generaliter cum omnibus libertatibus et pertinenciis suis, jure patronatus et una curticula duntaxat in Morawiczan exclusis, cum aliis vero omnibus juribus et utilitatibus, prout dicta bona emimus, nichil amplius nobis reservantes in eisdem, dedimus et donavimus ac presentibus priori, fratribus ac conventui ordinis Carthusiensis monasterii Rubi beate Marie per nos, ut premittitur, fundati et erecti damus et donamus ad habendum perpetuo et cum pleno jure dominii here- ditarie possidendum ac de ipsis sicut de propriis libere disponendum, eorundemque omnium bonorum cum eorum universis et singulis pertinenciis in manus ipsorum prioris fratrum et conventus ordinis et monasterii predictorum damus et tradimus realem possessionem, solum jure patronatus ecclesie in Morawiczan nobis reservato. Volentes fideliter omnia et singula bona et specialiter Morawiczan et Palonyn villas predictas cum suis universis juribus et proprietatibus, solum jure patronatus, ut prefertur, excluso, sepefatis priori, fratribus ac domui, in quantum nobis possibile fuerit, intabulari procurare et easdem villas honorabilibus viris et dominis Petro de Rosemberg regie capelle ad omnes sanctos in castro Pragensi et Sazeme de Usk Tinensi prepositis fratribus nostris carissimis et nostre ultime voluntatis executoribus, quibus dicte ville sunt eciam ascripte commisimus, ut in casu, quo nos prius decedere, quod absit, contigerit, supradictas villas cum earum pertinenciis ipsis priori, fratribus et conventui prefatis intabulari fideliter procurent, prout super eo prenominati fratres nostri et ultime nostre voluntatis executores securitatem literis suis patentibus ipsis priori, fratribus et conventui iam fecerunt, sic ut omnia et singula premissa aut per nos favente altissimo aut per nostros ultime voluntatis executores efficaciter debeant adimpleri et votum nostrum, quod erga predictum sacrum Carthusiensem ordinem gerere incepimus, ad laudem perpetuam omnipotentis dei et eius intemerate matris virginis Marie feliciter consumari. Ut autem huiusmodi dotacio per nos, ut predicitur, facta robur obtineat firmitatis, presentes literas dedimus nostris sigillis communitas. Actum et datum Prage anno domini millesimo trecen- tesimo septuagesimo nono die sancti Wenceslai martiris gloriosi. (Orig. Perg. an rothen und schwarzen Seidenfäden h. Sig. von rothem Wachse im mähr. Landesarchive. — Von dieser Urkunde existirt ein zweites Original ddo. 1. No- vember 1379.)
Strana 150
150 164. Peter von Rosenberg und Sezema von Usti bekennen, dass sie als Testamentsvollstrecker des Leitomyšler Bischofes Albert von Sternberg die Güter Moravičan und Palonin den Karthäusern in Leitomysl nach seinem Tode, falls er diess bei Lebzeiten nicht selbst thäte, in die Landtafel einlegen wollen. Dt. Prag 30. Sept. 1379. Nos Petrus de Rosemberg regie capelle ad omnes sanctos in castro Pragensi pre- positus et Sazema de Usk Tinensis prepositus reverendi in Christo patris domini Alberti, Luthomislensis episcopi, ultime voluntatis executores, recognoscimus tenore presencium universis. Quod cum alias idem reverendus pater et dominus certam domum, videlicet rubi beate Marie, ordinis Carthusiensis prope civitatem suam Luthomislensem erexerit ac funda- verit ac in dotacionem eiusdem domus bona et villas videlicet Morawiczan et Palonyn in Moravia sita seu sitas cum omni jure et pleno dominio sine aliorum quorumcunque preiudicio comparaverit et eidem domui jure patronatus ecclesie ibidem excepto duntaxat condonaverit, gerens de nobis tamquam ultime sue voluntatis alias ab ipso constitutis executoribus fiduciam singularem, eadem bona cum eorum universis juribus et pertinenciis, prout ea comparavit et litere super eo sunt confecte per venditores ipsorum bonorum et villarum, nobis loco dicte domus easdem literas scribi fecit confidenter sub pactis et condicionibus infrascriptis. Videlicet, quod in casu, ubi ipse dominus episcopus ac fundator prefatus predictas villas et bona cum eorum pertinenciis vel dicte domui vita sibi comite intabulari vel in alia bona convenienciora permutari non posset efficere, nos extunc intabulacionem vel commutacionem huiusmodi bonorum dicte domui deberemus quantum possibile nobis foret, fideliter procurare religiosique fratres prior .. et conventus prefate domus pro tempore deberent inantea totali dominio et usufructu dictorum bonorum ac villarum cum ipsarum pertinenciis tamquam pro- priorum vigore literarum suarum desuper ipsis datarum pacifica possessione gaudere. Nos igitur sui manufideles antedicti supradictam ascripcionem bonorum nobis factam eo modo, ut prefertur ratam et gratam habentes bona nostra fide et sincera absque omni fraude et dolo ipsis priori et conventui qui pro tempore fuerint et eorum successoribus ac domui sue predicte prefatas intabulacionem, disposicionem et ordinacionem, vendicionem vel permuta- cionem pro omni utilitate predicte domus faciendas promittimus iuxta posse nostrum exequi cum effectu, necnon alias omnia et singula premissa volumus fideliter promovere et rata ac grata tenere promittimus omnibus dolo et fraude proculmotis. In quorum omnium evidenciam et certitudinem firmiorem sigilla nostra propria de certa nostra sciencia presentibus sunt appensa. Actum et datum Prage die sancti Jeronimi anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo nono, hoc est ultima die mensis septembris. (Orig. Perg. 2 h. Sig. im rothen Wachse in den Akten des Olmützer Karthäuserklosters im mähr. Landesarchive.)
150 164. Peter von Rosenberg und Sezema von Usti bekennen, dass sie als Testamentsvollstrecker des Leitomyšler Bischofes Albert von Sternberg die Güter Moravičan und Palonin den Karthäusern in Leitomysl nach seinem Tode, falls er diess bei Lebzeiten nicht selbst thäte, in die Landtafel einlegen wollen. Dt. Prag 30. Sept. 1379. Nos Petrus de Rosemberg regie capelle ad omnes sanctos in castro Pragensi pre- positus et Sazema de Usk Tinensis prepositus reverendi in Christo patris domini Alberti, Luthomislensis episcopi, ultime voluntatis executores, recognoscimus tenore presencium universis. Quod cum alias idem reverendus pater et dominus certam domum, videlicet rubi beate Marie, ordinis Carthusiensis prope civitatem suam Luthomislensem erexerit ac funda- verit ac in dotacionem eiusdem domus bona et villas videlicet Morawiczan et Palonyn in Moravia sita seu sitas cum omni jure et pleno dominio sine aliorum quorumcunque preiudicio comparaverit et eidem domui jure patronatus ecclesie ibidem excepto duntaxat condonaverit, gerens de nobis tamquam ultime sue voluntatis alias ab ipso constitutis executoribus fiduciam singularem, eadem bona cum eorum universis juribus et pertinenciis, prout ea comparavit et litere super eo sunt confecte per venditores ipsorum bonorum et villarum, nobis loco dicte domus easdem literas scribi fecit confidenter sub pactis et condicionibus infrascriptis. Videlicet, quod in casu, ubi ipse dominus episcopus ac fundator prefatus predictas villas et bona cum eorum pertinenciis vel dicte domui vita sibi comite intabulari vel in alia bona convenienciora permutari non posset efficere, nos extunc intabulacionem vel commutacionem huiusmodi bonorum dicte domui deberemus quantum possibile nobis foret, fideliter procurare religiosique fratres prior .. et conventus prefate domus pro tempore deberent inantea totali dominio et usufructu dictorum bonorum ac villarum cum ipsarum pertinenciis tamquam pro- priorum vigore literarum suarum desuper ipsis datarum pacifica possessione gaudere. Nos igitur sui manufideles antedicti supradictam ascripcionem bonorum nobis factam eo modo, ut prefertur ratam et gratam habentes bona nostra fide et sincera absque omni fraude et dolo ipsis priori et conventui qui pro tempore fuerint et eorum successoribus ac domui sue predicte prefatas intabulacionem, disposicionem et ordinacionem, vendicionem vel permuta- cionem pro omni utilitate predicte domus faciendas promittimus iuxta posse nostrum exequi cum effectu, necnon alias omnia et singula premissa volumus fideliter promovere et rata ac grata tenere promittimus omnibus dolo et fraude proculmotis. In quorum omnium evidenciam et certitudinem firmiorem sigilla nostra propria de certa nostra sciencia presentibus sunt appensa. Actum et datum Prage die sancti Jeronimi anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo nono, hoc est ultima die mensis septembris. (Orig. Perg. 2 h. Sig. im rothen Wachse in den Akten des Olmützer Karthäuserklosters im mähr. Landesarchive.)
Strana 151
151 165. Marinus, Erzbischof von Brindisi, quittirt dem Abt des Klosters Bruck, dass dasselbe die pabstliche Steuer entrichtet habe. Dt. Rom 3. Oktober 1379. niversis presentes litteras inspecturis Marinus miseracione divina archiepiscopus Brundusinus domini nostri pape camerarius salutem in domino. Universitati vestre notum facimus, quod cum venerabilis pater dominus frater Zacharias, abbas monasterii Lucensis, premonstratensis ordinis, olomucensis diocesis se obligaverit camere apostolice ad solvendum ipsi camere seu collectori apostolico in partibus Olomucensibus deputato medietatem fructuum et proventuum unius anni seu illud, quod dictum monasterium taxatum in libris camere apostolice reperiretur et monasterium prefatum non reperiatur neque reperiri potuerit per nos seu gentes camere antedicte taxatum, religiosus vir frater Nicolaus monachus dicti monasterii ac capellanus dicti domini abbatis et procurator ipsius de et super fructibus, redditibus et proventibus predictis seu medietate nomine ipsius domini abbatis cum gentibus camere prelibate et nobiscum composuit pro ducentis florenis auri boni ponderis de camera. Quos ducentos florenos prefatus frater Nicolaus vice et nomine dicti domini abbatis ex causa composicionis die date presencium gentibus camere antedicte realiter solvit et numeravit. De quibus sic solutis et de medietate predicta ipsum dominum abbatem et suos heredes successores et monasterium presencium tenore quietamus et liberamus. Preterea reverendo patri domino .. Maieriensi episcopo in illis partibus nuncio et collatori apostolico et eius subcollectoribus et aliis quibuscunque presencium tenore mandamus, quatenus eundem dominum abbatem vel successores suos seu monasterium suum prefatum occasione dicte annate seu medietatis dictorum fructuum de cetero non molestent. In quorum testimonium presentes literas fieri fecimus et sigillum nostri camerariatus officii appensione muniri. Datum Rome die tercia mensis Octobris anno nativitatis domini millesimo trecentesimo septuagesimo nono, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Urbani divina provi- dencia pape sexti anno secundo. (Orig. Perg. h. Sig. verletzt im mähr. Landesarchive.) 166. Pabst Urban VI. beauftragt den Bischof von Leitomyšl etc. für den Fall, dass Markgraf Jodok, der Stadtrath von Olmütz etc. die Olmützer Kirche geschädigt hätten, dieselben mit dem Kirchenbanne zu belegen. Dt. Rom 15. Oktober 1379. Orbanus episcopus servus servorum dei venerabili fratri .. episcopo Luthomysslensi et dilectis filiis .. abbati monasterii Scotorum in Wyenna Pataviensis diocesis ac .. archi- diacono Wratislaviensi salutem et apostolicam benediccionem. Dudum per felicis recordacionis Urbanum papam V predecessorem nostrum accepto, quod nonnulli diversarum parcium prin-
151 165. Marinus, Erzbischof von Brindisi, quittirt dem Abt des Klosters Bruck, dass dasselbe die pabstliche Steuer entrichtet habe. Dt. Rom 3. Oktober 1379. niversis presentes litteras inspecturis Marinus miseracione divina archiepiscopus Brundusinus domini nostri pape camerarius salutem in domino. Universitati vestre notum facimus, quod cum venerabilis pater dominus frater Zacharias, abbas monasterii Lucensis, premonstratensis ordinis, olomucensis diocesis se obligaverit camere apostolice ad solvendum ipsi camere seu collectori apostolico in partibus Olomucensibus deputato medietatem fructuum et proventuum unius anni seu illud, quod dictum monasterium taxatum in libris camere apostolice reperiretur et monasterium prefatum non reperiatur neque reperiri potuerit per nos seu gentes camere antedicte taxatum, religiosus vir frater Nicolaus monachus dicti monasterii ac capellanus dicti domini abbatis et procurator ipsius de et super fructibus, redditibus et proventibus predictis seu medietate nomine ipsius domini abbatis cum gentibus camere prelibate et nobiscum composuit pro ducentis florenis auri boni ponderis de camera. Quos ducentos florenos prefatus frater Nicolaus vice et nomine dicti domini abbatis ex causa composicionis die date presencium gentibus camere antedicte realiter solvit et numeravit. De quibus sic solutis et de medietate predicta ipsum dominum abbatem et suos heredes successores et monasterium presencium tenore quietamus et liberamus. Preterea reverendo patri domino .. Maieriensi episcopo in illis partibus nuncio et collatori apostolico et eius subcollectoribus et aliis quibuscunque presencium tenore mandamus, quatenus eundem dominum abbatem vel successores suos seu monasterium suum prefatum occasione dicte annate seu medietatis dictorum fructuum de cetero non molestent. In quorum testimonium presentes literas fieri fecimus et sigillum nostri camerariatus officii appensione muniri. Datum Rome die tercia mensis Octobris anno nativitatis domini millesimo trecentesimo septuagesimo nono, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Urbani divina provi- dencia pape sexti anno secundo. (Orig. Perg. h. Sig. verletzt im mähr. Landesarchive.) 166. Pabst Urban VI. beauftragt den Bischof von Leitomyšl etc. für den Fall, dass Markgraf Jodok, der Stadtrath von Olmütz etc. die Olmützer Kirche geschädigt hätten, dieselben mit dem Kirchenbanne zu belegen. Dt. Rom 15. Oktober 1379. Orbanus episcopus servus servorum dei venerabili fratri .. episcopo Luthomysslensi et dilectis filiis .. abbati monasterii Scotorum in Wyenna Pataviensis diocesis ac .. archi- diacono Wratislaviensi salutem et apostolicam benediccionem. Dudum per felicis recordacionis Urbanum papam V predecessorem nostrum accepto, quod nonnulli diversarum parcium prin-
Strana 152
152 cipes, marchiones, duces, comites, barones et alii nobiles aliique officiales consiliarii civitatum, opidorum, castrorum, terrarum et aliorum locorum aliique laici et laicales persone dominium seu iurisdiccionem in temporalibus obtinentes, non attendentes, quod laicis in clericos nulla est attribuita potestas, clericos et personas ecclesiasticas temeritate propria bannire seu re- legare ac proscribere non verebantur, idem predecessor omnes et singulos talia presumentes aut ea fieri mandantes seu eorum nomine et mandato facta rata habentes vel in eis faciendis dantes auxilium, consilium vel favorem, cuiuscunque preeminencie, dignitatis, status, gradus vel condicionis existerent, si singulares persone essent, earum videlicet singulas, et si com- munia vel universitates forent, omnes et singulos eorundem communium et universitatum potestates, capitaneos, baylinos, scabinos, advocatos, rectores, judices et consules ac officiales, quocunque nomine censerentur, consiliarios et privatas personas, qui huiusmodi sacrilegii principaliores patratores existerent, excommunicacionis sentenciam incurrere necnon quelibet eorundem communium et universitatum talia presumencium, civitates, opida, terras, castra et alia loca ecclesiastico interdicto subiacere, idem predecessor voluit ipso facto et quod nullus ab eisdem sentenciis per alium quam per Romanum pontificem, preterquam in mortis articulo, posset absolvi nec interdictum huiusmodi per alium relaxari, prout in ipsius prede- cessoris litteris inde confectis plenius continetur. Postmodum vero sicut exhibita nobis nuper pro parte dilectorum filiorum .. decani et capituli ac singulorum canonicorum et personarum ecclesie Olomucensis peticio continebat, nobilis vir Jodocus marchio Moravie ac magister- civium et judex ac jurati nec non scabini civitatis Olomucensis ausu temerario prefatos decanum et capitulum ac singulos canonicos et personas predicte ecclesie de prefata civitate ac eius territorio et districtu ac terris dicti marchionis banniverunt et proscripserunt ac voce preconia sub pena capitis mandaverunt, ne aliquis decanum vel aliquam aliam personam de dictis capitulo seu res eorum colligere seu receptare aut eis de censibus aut aliis rebus ipsis debitis respondere presumerent ipsosque pro bannitis et proscriptis habuerint et habeant in eorundem decani et capituli ac singulorum canonicorum ac personarum maximum pre- iudicium et lesionem ecclesiastice libertatis, propter que marchio, magistercivium, judex ac jurati et scabini predicti vigore dicte constitucionis excommunicacionis sentenciam incurisse et predicta civitas huiusmodi interdicto subiacere noscuntur. Quare pro parte decani, capituli et canonicorum ac personarum predictorum fuit nobis humiliter supplicatum, ut providere eis in premissis de oportuno remedio dignaremur. Nos itaque huiusmodi supplicacionibus inclinati discrecioni vestre per apostolica scripta mandamus, quatinus vos vel duo aut unus vestrum per vos vel alium seu alios, si est ita, prefatos marchionem, magistrumcivium, judicem, juratos et scabinos tamdiu appellacione remota excommunicatos et civitatem prefatam ac terras dicti marchionis interdicto ecclesiastico subiacere publice nuncietis et eosdem ex- communicatos ab omnibus arccius evitari faciatis, donec bannicionem et proscripcionem huiusmodi prout ad illas de facto processerunt, revocaverint et iniuriam exinde passis satis- fecerint competenter et ab huiusmodi excommunicacionis sentencia absolucionis et interdicti relaxacionis beneficia meruerint obtinere. Contradictores per censuram ecclesiasticam appella- cione postposita compescendo. Non obstantibus si prefatis marchioni, magistrocivium, judici,
152 cipes, marchiones, duces, comites, barones et alii nobiles aliique officiales consiliarii civitatum, opidorum, castrorum, terrarum et aliorum locorum aliique laici et laicales persone dominium seu iurisdiccionem in temporalibus obtinentes, non attendentes, quod laicis in clericos nulla est attribuita potestas, clericos et personas ecclesiasticas temeritate propria bannire seu re- legare ac proscribere non verebantur, idem predecessor omnes et singulos talia presumentes aut ea fieri mandantes seu eorum nomine et mandato facta rata habentes vel in eis faciendis dantes auxilium, consilium vel favorem, cuiuscunque preeminencie, dignitatis, status, gradus vel condicionis existerent, si singulares persone essent, earum videlicet singulas, et si com- munia vel universitates forent, omnes et singulos eorundem communium et universitatum potestates, capitaneos, baylinos, scabinos, advocatos, rectores, judices et consules ac officiales, quocunque nomine censerentur, consiliarios et privatas personas, qui huiusmodi sacrilegii principaliores patratores existerent, excommunicacionis sentenciam incurrere necnon quelibet eorundem communium et universitatum talia presumencium, civitates, opida, terras, castra et alia loca ecclesiastico interdicto subiacere, idem predecessor voluit ipso facto et quod nullus ab eisdem sentenciis per alium quam per Romanum pontificem, preterquam in mortis articulo, posset absolvi nec interdictum huiusmodi per alium relaxari, prout in ipsius prede- cessoris litteris inde confectis plenius continetur. Postmodum vero sicut exhibita nobis nuper pro parte dilectorum filiorum .. decani et capituli ac singulorum canonicorum et personarum ecclesie Olomucensis peticio continebat, nobilis vir Jodocus marchio Moravie ac magister- civium et judex ac jurati nec non scabini civitatis Olomucensis ausu temerario prefatos decanum et capitulum ac singulos canonicos et personas predicte ecclesie de prefata civitate ac eius territorio et districtu ac terris dicti marchionis banniverunt et proscripserunt ac voce preconia sub pena capitis mandaverunt, ne aliquis decanum vel aliquam aliam personam de dictis capitulo seu res eorum colligere seu receptare aut eis de censibus aut aliis rebus ipsis debitis respondere presumerent ipsosque pro bannitis et proscriptis habuerint et habeant in eorundem decani et capituli ac singulorum canonicorum ac personarum maximum pre- iudicium et lesionem ecclesiastice libertatis, propter que marchio, magistercivium, judex ac jurati et scabini predicti vigore dicte constitucionis excommunicacionis sentenciam incurisse et predicta civitas huiusmodi interdicto subiacere noscuntur. Quare pro parte decani, capituli et canonicorum ac personarum predictorum fuit nobis humiliter supplicatum, ut providere eis in premissis de oportuno remedio dignaremur. Nos itaque huiusmodi supplicacionibus inclinati discrecioni vestre per apostolica scripta mandamus, quatinus vos vel duo aut unus vestrum per vos vel alium seu alios, si est ita, prefatos marchionem, magistrumcivium, judicem, juratos et scabinos tamdiu appellacione remota excommunicatos et civitatem prefatam ac terras dicti marchionis interdicto ecclesiastico subiacere publice nuncietis et eosdem ex- communicatos ab omnibus arccius evitari faciatis, donec bannicionem et proscripcionem huiusmodi prout ad illas de facto processerunt, revocaverint et iniuriam exinde passis satis- fecerint competenter et ab huiusmodi excommunicacionis sentencia absolucionis et interdicti relaxacionis beneficia meruerint obtinere. Contradictores per censuram ecclesiasticam appella- cione postposita compescendo. Non obstantibus si prefatis marchioni, magistrocivium, judici,
Strana 153
153 juratis, scabinis vel quibusvis aliis communiter vel divisim a sede apostolica sit indultum, quod interdici, suspendi vel excommunicari non possint per litteras apostolicas non facientes plenam ex expressam ac de verbo ad verbum de indulto huiusmodi mencionem. Datum Rome apud sanctum Petrum idibus Octobris pontificatus nostri anno secundo. (Orig. Perg. anh. plumbum im Olm. Kapitelarchive.) 167. Ingram von Jakobau, seine Sohne und Sigfried von Jakobau weisen den Nonnen in Doubravnik 8 Mark jährl. Zinses in Semikowitz für jene 80 Mark an, um welche sie den Besitz des Klosters Doubravnik in Morasitz verkauft hatten. Dt. Jakobau 16. Oktober 1379. Nos Igramus de Jacobaw, Philippus et Igramus filii legitimi eiusdem et Zifridus patruelis ipsorum ibidem de Jacobaw, ipsis coniunctus et unitus cum omnibus bonis here— ditariis, recognoscimus tenore presencium universis, quod devotis et nobis dilectis sancti- monialibus monasterii sancte crucis in Dubrawnik sumus debiti et tenemur octoginta marcas grossorum pragensium denariorum numeri moravici et pagamenti pro bonis in villa Morasicz, que de earum consensu et voluntate vendidimus in nostra necessitate. In quibus octoginta marcis prehabita bona deliberacione et consilio nostrorum amicorum ipsis sanctimonialibus prenominatis condescendimus, dedimus et presentibus damus octo marcas grossorum pragensis monete moravici numeri recipiendas et singulis annis colligendas per se vel per nunccios ipsarum in villa nostra Semikowicz et in omnibus proventibus ad dictam villam spectantibus in censu, in pascuis, rubetis ac universis fructibus, qui ibidem possunt haberi. Pro nobis reservamus dominium et steuram regalem perpetuo tenendum. Considerantes eciam ipsarum sanctimonialium prefatarum pias et devotas fieri continue oraciones pro nobis et nostris progenitoribus vivis et defunctis, damus ipsis de nostra liberalitate et pie donamus in monte nostro Dobelicz hereditarium censum vinearum et decimam vini, quod ibidem poterit pro- veniri, singulis annis colligendum, tenendum, habendum, vendendum ac hereditarie possidendum cum omni jure et dominio sicut nos hucusque possidemus quiete, excepta sola vinea Wen- ceslai rectoris ecclesie in Bistricz, pro tunc prepositi in Dubrawnik, quam liberam damus et concedimus ad tempora vite sue. Et hanc donacionem nostram promittimus ratam, gratam et inviolabilem in evum conservare, addentes similiter unum subsidem seu curticulam*) in Czabnicz villa, qui sit eis utilis tempore vindemie pro vinis colligendis. In cuius rei testi- monium robur et firmitatem sigilla nostra presentibus sunt appensa. Datum Jacobaw anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo nono die sancti Galli confessoris. (Orig. Perg. 4 h. Sig. im Brünner Stadtarchive.) *) Im Orig. steht: curtilam. 20
153 juratis, scabinis vel quibusvis aliis communiter vel divisim a sede apostolica sit indultum, quod interdici, suspendi vel excommunicari non possint per litteras apostolicas non facientes plenam ex expressam ac de verbo ad verbum de indulto huiusmodi mencionem. Datum Rome apud sanctum Petrum idibus Octobris pontificatus nostri anno secundo. (Orig. Perg. anh. plumbum im Olm. Kapitelarchive.) 167. Ingram von Jakobau, seine Sohne und Sigfried von Jakobau weisen den Nonnen in Doubravnik 8 Mark jährl. Zinses in Semikowitz für jene 80 Mark an, um welche sie den Besitz des Klosters Doubravnik in Morasitz verkauft hatten. Dt. Jakobau 16. Oktober 1379. Nos Igramus de Jacobaw, Philippus et Igramus filii legitimi eiusdem et Zifridus patruelis ipsorum ibidem de Jacobaw, ipsis coniunctus et unitus cum omnibus bonis here— ditariis, recognoscimus tenore presencium universis, quod devotis et nobis dilectis sancti- monialibus monasterii sancte crucis in Dubrawnik sumus debiti et tenemur octoginta marcas grossorum pragensium denariorum numeri moravici et pagamenti pro bonis in villa Morasicz, que de earum consensu et voluntate vendidimus in nostra necessitate. In quibus octoginta marcis prehabita bona deliberacione et consilio nostrorum amicorum ipsis sanctimonialibus prenominatis condescendimus, dedimus et presentibus damus octo marcas grossorum pragensis monete moravici numeri recipiendas et singulis annis colligendas per se vel per nunccios ipsarum in villa nostra Semikowicz et in omnibus proventibus ad dictam villam spectantibus in censu, in pascuis, rubetis ac universis fructibus, qui ibidem possunt haberi. Pro nobis reservamus dominium et steuram regalem perpetuo tenendum. Considerantes eciam ipsarum sanctimonialium prefatarum pias et devotas fieri continue oraciones pro nobis et nostris progenitoribus vivis et defunctis, damus ipsis de nostra liberalitate et pie donamus in monte nostro Dobelicz hereditarium censum vinearum et decimam vini, quod ibidem poterit pro- veniri, singulis annis colligendum, tenendum, habendum, vendendum ac hereditarie possidendum cum omni jure et dominio sicut nos hucusque possidemus quiete, excepta sola vinea Wen- ceslai rectoris ecclesie in Bistricz, pro tunc prepositi in Dubrawnik, quam liberam damus et concedimus ad tempora vite sue. Et hanc donacionem nostram promittimus ratam, gratam et inviolabilem in evum conservare, addentes similiter unum subsidem seu curticulam*) in Czabnicz villa, qui sit eis utilis tempore vindemie pro vinis colligendis. In cuius rei testi- monium robur et firmitatem sigilla nostra presentibus sunt appensa. Datum Jacobaw anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo nono die sancti Galli confessoris. (Orig. Perg. 4 h. Sig. im Brünner Stadtarchive.) *) Im Orig. steht: curtilam. 20
Strana 154
154 168. 1. November 1379. Albert von Sternberg, Bischof von Leitomyšl, übergibt der von ihm bei Leitomyšl gestifteten Carthause die Güter Dolein, Toveř, Moravičan und Palonin, mit Ausnahme eines Hofes und des Patronatsrechtes in Moravičan und erklart, dass, wenn er früher stürbe, Peter von Rosenberg und Sazema von Ustí die Verpflichtung übernahmen, diese Güter obbesagtem Kloster in die Landtafel einzulegen. Actum et datum Prage anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo nono, indiccione secunda, die prima Novembris, que dies fuit omnium sanctorum. (Orig. Perg., vom Sig. nur die schwarzen und weissen Seidenfaden übrig, im mähr. Landes- archive. — Gleichlautend mit n. 163. — Abgedruckt bei Pez T. VI. p. II. p. 63.) 169. Berchta, Abtissin und der Konvent des Kl. Maria Saal verkaufen einen Hof in Mönitz des Ješko Kružek. Dt. Altbrünn 23. Dezember 1379. Nos Berchta divina miseracione abbatissa, Agnes priorissa, Maria suppriorissa, Swatha celeraria, Margareta custrix, Ofka cameraria, totusque conventus monasterii Aule sancte Marie in antiqua Bruna, ordinis Cisterciensium, Olomucensis diocesis, recognoscimus tenore presencium universis, et publice profitemur, quod deliberacione matura, et tractatu sollempni prehabitis nostrique conventus eciam accedente consensu, discreto viro Jesconi dicto Cruzek et honeste Elisabeth eius legitime contorali, curiam nostram, in Meneis opido nostro sitam, cum agris trium laneorum, et pratis agrorum, que Goczlinus faber de Brunna pro dicta curia a nobis in emphiteosim tenuit, cum omnibus et singulis pertinenciis libere vendidimus et venditam resignavimus et ipsis presentibus omnimode resignamus, ad ipsius Jesconis et Elisabeth sue conthoralis predicte dumptaxat vitas libere absque census, con- tribucionis, exaccionis, robotarum et berne regalis qualibet solucione, tenendam, habendam et per eos pacifice possidendam. Ipsis autem Jescone et Elisabeth predictis migrantibus ex hac luce, prefata curia cum suis omnibus pertinenciis, ut premittitur, ad nos et nostrum predictum monasterium revertetur pleno iure. Concedimus insuper predictis Jesconi et Eli- sabeth de gracia speciali, quod pro eorum pecudibus, ovibus videlicet et porcis, possint habere pastorem proprium et ipsas pascere in pascuis communibus, ad prefatum opidum spectantibus, sine tamen dampno seu preiudicio incolarum opidi supradicti. In cuius rei testimonium sigilla nostra, abbatisse videlicet et conventus presentibus sunt appensa. Datum in prefato nostro monasterio, anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo nono, in vigilia vigilie nativitatis domini nostri Jesu Christi. (Orig. Perg. 2 h. Sig. im ständischen Archive sub n. 118 Miscell. im mähr. Landes- archive.)
154 168. 1. November 1379. Albert von Sternberg, Bischof von Leitomyšl, übergibt der von ihm bei Leitomyšl gestifteten Carthause die Güter Dolein, Toveř, Moravičan und Palonin, mit Ausnahme eines Hofes und des Patronatsrechtes in Moravičan und erklart, dass, wenn er früher stürbe, Peter von Rosenberg und Sazema von Ustí die Verpflichtung übernahmen, diese Güter obbesagtem Kloster in die Landtafel einzulegen. Actum et datum Prage anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo nono, indiccione secunda, die prima Novembris, que dies fuit omnium sanctorum. (Orig. Perg., vom Sig. nur die schwarzen und weissen Seidenfaden übrig, im mähr. Landes- archive. — Gleichlautend mit n. 163. — Abgedruckt bei Pez T. VI. p. II. p. 63.) 169. Berchta, Abtissin und der Konvent des Kl. Maria Saal verkaufen einen Hof in Mönitz des Ješko Kružek. Dt. Altbrünn 23. Dezember 1379. Nos Berchta divina miseracione abbatissa, Agnes priorissa, Maria suppriorissa, Swatha celeraria, Margareta custrix, Ofka cameraria, totusque conventus monasterii Aule sancte Marie in antiqua Bruna, ordinis Cisterciensium, Olomucensis diocesis, recognoscimus tenore presencium universis, et publice profitemur, quod deliberacione matura, et tractatu sollempni prehabitis nostrique conventus eciam accedente consensu, discreto viro Jesconi dicto Cruzek et honeste Elisabeth eius legitime contorali, curiam nostram, in Meneis opido nostro sitam, cum agris trium laneorum, et pratis agrorum, que Goczlinus faber de Brunna pro dicta curia a nobis in emphiteosim tenuit, cum omnibus et singulis pertinenciis libere vendidimus et venditam resignavimus et ipsis presentibus omnimode resignamus, ad ipsius Jesconis et Elisabeth sue conthoralis predicte dumptaxat vitas libere absque census, con- tribucionis, exaccionis, robotarum et berne regalis qualibet solucione, tenendam, habendam et per eos pacifice possidendam. Ipsis autem Jescone et Elisabeth predictis migrantibus ex hac luce, prefata curia cum suis omnibus pertinenciis, ut premittitur, ad nos et nostrum predictum monasterium revertetur pleno iure. Concedimus insuper predictis Jesconi et Eli- sabeth de gracia speciali, quod pro eorum pecudibus, ovibus videlicet et porcis, possint habere pastorem proprium et ipsas pascere in pascuis communibus, ad prefatum opidum spectantibus, sine tamen dampno seu preiudicio incolarum opidi supradicti. In cuius rei testimonium sigilla nostra, abbatisse videlicet et conventus presentibus sunt appensa. Datum in prefato nostro monasterio, anno domini millesimo trecentesimo septuagesimo nono, in vigilia vigilie nativitatis domini nostri Jesu Christi. (Orig. Perg. 2 h. Sig. im ständischen Archive sub n. 118 Miscell. im mähr. Landes- archive.)
Strana 155
155 170. Notiz, dass der Stadtrath von Brünn sich für 300 Mark, die für den Markgrafen behoben und von Benes von Wartenberg den Kreuzherren in Altbrünn gegeben wurden, sich verbürgt habe. Dt. 1379? Nota. Dominus Beneschius de Wartemberg alias de Wessel dedit domino Semovito commendatori generali ordinis cruciferorum duci Tessynensi et fratri commendatori hospitalis infra murum antique Brune pro CCC marcis grossorum, pro quibus judei emerunt molen- dinum olim Pohirlicerii receptis pro domino nostro marchione, de quibus ad duos annos censuabunt XXV marcas grossorum. Et civitas scilicet judex et jurati fideiussores legittimos se pro memorato domino Beneschio in solidum constituerunt, prout littera desuper data sonat in vulgari hoc tenore: Wir Benesch von Wartenberg herre zu Wessil selbschuldiger und wir der burgermeister und die schepfen der stat ze Brunne bekennen etc., cuius littere re- scriptum habere non poteramus protunc. (Aus dem Codex n. 34 fol. 58 im Brünner Stadtarchive.) 171. Der Kardinal Pileus ertheilt der Kirche der Augustiner in Landskron einen Ablass von hundert Tagen. Dt. Nürnberg 6. Jänner 1380. ileus miseracione divina tituli sancte Praxedis presbiter cardinalis ad infrascripta apostolica auctoritate suffultus universis christifidelibus presentes literas inspecturis salutem in domino. Splendor paterne glorie, qui sua mundum illuminat ineffabili claritate, pia vota fidelium de clementissima ipsius maiestate sperancium tunc precipue pio favore pro- sequitur, cum devota ipsorum humilitas sanctorum precibus et meritis adiuvatur ac christi fideles eo libencius ad devocionem confluent, quo ibidem uberius dono celestis gracie con- spexerint se refectos. Cum igitur reverendus in Christo pater dominus Petrus archiepiscopus Magdeburgensis ad monasterium canonicorum regularium in Landiscrona Luthomislensis diocesis specialem gerat devocionem et affeccionem, prout accepimus nobisque humiliter sup- plicaverit, ut pro devocione ipsius augmentanda spiritualia munera largiri dignaremur, nos dictis supplicacionibus favorabiliter annuentes de omnipotentis dei misericordia et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius meritis et auctoritate predicta confisi omnibus vere penitentibus et confessis, qui dictum monasterium in festivitatibus infrascriptis, videlicet nativitatis, epi- phanie, resurreccionis et ascensionis domini nostri Jesu Christi, trinitatis, corporis Christi singulisque festivitatibus beate Marie virginis et sanctorum apostolorum ac quatuor doctorum Ambrosii, Augustini, Jeronimi et Gregorii et patronorum dicte ecclesie seu monasterii necnon dedicacionis eiusdem devote visitaverint, centum dies de iniunctis eis penitenciis auctoritate prelibata misericorditer relaxamus. Datum Nuremberge Bambergensis diocesis VIII. idus 20*
155 170. Notiz, dass der Stadtrath von Brünn sich für 300 Mark, die für den Markgrafen behoben und von Benes von Wartenberg den Kreuzherren in Altbrünn gegeben wurden, sich verbürgt habe. Dt. 1379? Nota. Dominus Beneschius de Wartemberg alias de Wessel dedit domino Semovito commendatori generali ordinis cruciferorum duci Tessynensi et fratri commendatori hospitalis infra murum antique Brune pro CCC marcis grossorum, pro quibus judei emerunt molen- dinum olim Pohirlicerii receptis pro domino nostro marchione, de quibus ad duos annos censuabunt XXV marcas grossorum. Et civitas scilicet judex et jurati fideiussores legittimos se pro memorato domino Beneschio in solidum constituerunt, prout littera desuper data sonat in vulgari hoc tenore: Wir Benesch von Wartenberg herre zu Wessil selbschuldiger und wir der burgermeister und die schepfen der stat ze Brunne bekennen etc., cuius littere re- scriptum habere non poteramus protunc. (Aus dem Codex n. 34 fol. 58 im Brünner Stadtarchive.) 171. Der Kardinal Pileus ertheilt der Kirche der Augustiner in Landskron einen Ablass von hundert Tagen. Dt. Nürnberg 6. Jänner 1380. ileus miseracione divina tituli sancte Praxedis presbiter cardinalis ad infrascripta apostolica auctoritate suffultus universis christifidelibus presentes literas inspecturis salutem in domino. Splendor paterne glorie, qui sua mundum illuminat ineffabili claritate, pia vota fidelium de clementissima ipsius maiestate sperancium tunc precipue pio favore pro- sequitur, cum devota ipsorum humilitas sanctorum precibus et meritis adiuvatur ac christi fideles eo libencius ad devocionem confluent, quo ibidem uberius dono celestis gracie con- spexerint se refectos. Cum igitur reverendus in Christo pater dominus Petrus archiepiscopus Magdeburgensis ad monasterium canonicorum regularium in Landiscrona Luthomislensis diocesis specialem gerat devocionem et affeccionem, prout accepimus nobisque humiliter sup- plicaverit, ut pro devocione ipsius augmentanda spiritualia munera largiri dignaremur, nos dictis supplicacionibus favorabiliter annuentes de omnipotentis dei misericordia et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius meritis et auctoritate predicta confisi omnibus vere penitentibus et confessis, qui dictum monasterium in festivitatibus infrascriptis, videlicet nativitatis, epi- phanie, resurreccionis et ascensionis domini nostri Jesu Christi, trinitatis, corporis Christi singulisque festivitatibus beate Marie virginis et sanctorum apostolorum ac quatuor doctorum Ambrosii, Augustini, Jeronimi et Gregorii et patronorum dicte ecclesie seu monasterii necnon dedicacionis eiusdem devote visitaverint, centum dies de iniunctis eis penitenciis auctoritate prelibata misericorditer relaxamus. Datum Nuremberge Bambergensis diocesis VIII. idus 20*
Strana 156
156 Januarii pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri, domini Urbani divina providencia pape VI. anno secundo. (Orig. Perg. Das an Hanffäden gehangene Sig. abgerissen in den Akten des Olm. August. Klosters im mähr. Landesarchive.) 172. Albert, Bischof von Leitomyšl, belegt den Markgrafen Jodok, den Olmützer Stadtrath mit dem Kirchenbanne und Mähren mit dem Interdicte wegen Ausweisung des Bischofes und des Kapitels aus Olmütz. Dt. in der Karthause bei Leitomyšl 12. Jänner 1380. Albertus dei et apostolice sedis gracia episcopus Luthomislensis executor ad infra- scripta una cum collegis nostris cum illa clausula: "quatenus vos omnes aut duos vel unum vestrum" a sede apostolica deputatus venerabilibus et religiosis viris dominis abbatibus, pre- positis, preceptoribus seu commendatoribus, prioribus et cardianis monasteriorum premonstratensis, sancti Johannis Jerosolimitani et beate Marie virginis de domo Theutonica ac Cisterciensis, Benedicti, Augustini, Carthusiensis, minorum et predicatorum ordinum cuiuscunque preemi- nencie, dignitatis, gradus aut status existant, necnon honorabilibus et discretis viris .. de- canis .. et prepositis ecclesiarum collegiatis ac archidiaconis et decanis ruralibus et tabellionibus sive ecclesiarum plebanis per et infra civitatem et diocesim Olomucensem constitutis, qui presentibus fuerint requisiti seu fuerit requisitus, salutem in domino et mandatis nostris ymmo verius apostolicis firmius obedire. Litteras sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Urbani digna dei providencia pape sexti eius vera bulla plumbea in filo canapeo more romane curie bullatas, non viciatas, non rasas, non cancellatas, non abolitas, nec in aliqua sui parte suspectas, sed omni prorsus vicio et suspicione carentes cum ea, qua decuit reverencia nos recepisse noveritis tenoris subsequentis: Urbanus, episcopus servus servorum dei venerabili fratri . . episcopo luthomislensi et dilectis . . abbati monasterii Scotorum in Wyenna, pata- viensis diocesis ac .. archidiacono Wratislaviensi salutem etc. . . usque: Datum Rome apud s. Petrum Idibus Octobris pontificatus nostri anno secundo. (Vid. n. 166.) Post quarum litterarum apostolicarum presentacionem pro parte dilectorum decani capituli et canonicorum ipsius ecclesie Olomucensis fuit cum debita instancia supplicatum, ut ad execucionem dictarum litterarum et contentorum in eisdem iuxta traditam seu directam nobis formam ab eadem apostolica sede procedere dignaremur. Nos volentes ipsum mandatum apostolicum exequi, ut tenemur, in et super premissis secundum formam et tenorem ipsarum litterarum diligentem fecimus inquisicionem et quia tam per ipsam inquisicionem, quam per rei evidenciam, quibus omnia et singula superius expressata invenimus ita esse et sic se habere ac adeo ita notoria et manifesta patrati sceleris evidencia, quod non indigent clamore acusatoris, nec poterunt aliqua tergiversacione celari, unde salutari exigente iusticia in dei nomine in hiis scriptis prefatum dominum Jodocum marchionem Moravie, magistrum civium, iudicem ac iuratos nec
156 Januarii pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri, domini Urbani divina providencia pape VI. anno secundo. (Orig. Perg. Das an Hanffäden gehangene Sig. abgerissen in den Akten des Olm. August. Klosters im mähr. Landesarchive.) 172. Albert, Bischof von Leitomyšl, belegt den Markgrafen Jodok, den Olmützer Stadtrath mit dem Kirchenbanne und Mähren mit dem Interdicte wegen Ausweisung des Bischofes und des Kapitels aus Olmütz. Dt. in der Karthause bei Leitomyšl 12. Jänner 1380. Albertus dei et apostolice sedis gracia episcopus Luthomislensis executor ad infra- scripta una cum collegis nostris cum illa clausula: "quatenus vos omnes aut duos vel unum vestrum" a sede apostolica deputatus venerabilibus et religiosis viris dominis abbatibus, pre- positis, preceptoribus seu commendatoribus, prioribus et cardianis monasteriorum premonstratensis, sancti Johannis Jerosolimitani et beate Marie virginis de domo Theutonica ac Cisterciensis, Benedicti, Augustini, Carthusiensis, minorum et predicatorum ordinum cuiuscunque preemi- nencie, dignitatis, gradus aut status existant, necnon honorabilibus et discretis viris .. de- canis .. et prepositis ecclesiarum collegiatis ac archidiaconis et decanis ruralibus et tabellionibus sive ecclesiarum plebanis per et infra civitatem et diocesim Olomucensem constitutis, qui presentibus fuerint requisiti seu fuerit requisitus, salutem in domino et mandatis nostris ymmo verius apostolicis firmius obedire. Litteras sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Urbani digna dei providencia pape sexti eius vera bulla plumbea in filo canapeo more romane curie bullatas, non viciatas, non rasas, non cancellatas, non abolitas, nec in aliqua sui parte suspectas, sed omni prorsus vicio et suspicione carentes cum ea, qua decuit reverencia nos recepisse noveritis tenoris subsequentis: Urbanus, episcopus servus servorum dei venerabili fratri . . episcopo luthomislensi et dilectis . . abbati monasterii Scotorum in Wyenna, pata- viensis diocesis ac .. archidiacono Wratislaviensi salutem etc. . . usque: Datum Rome apud s. Petrum Idibus Octobris pontificatus nostri anno secundo. (Vid. n. 166.) Post quarum litterarum apostolicarum presentacionem pro parte dilectorum decani capituli et canonicorum ipsius ecclesie Olomucensis fuit cum debita instancia supplicatum, ut ad execucionem dictarum litterarum et contentorum in eisdem iuxta traditam seu directam nobis formam ab eadem apostolica sede procedere dignaremur. Nos volentes ipsum mandatum apostolicum exequi, ut tenemur, in et super premissis secundum formam et tenorem ipsarum litterarum diligentem fecimus inquisicionem et quia tam per ipsam inquisicionem, quam per rei evidenciam, quibus omnia et singula superius expressata invenimus ita esse et sic se habere ac adeo ita notoria et manifesta patrati sceleris evidencia, quod non indigent clamore acusatoris, nec poterunt aliqua tergiversacione celari, unde salutari exigente iusticia in dei nomine in hiis scriptis prefatum dominum Jodocum marchionem Moravie, magistrum civium, iudicem ac iuratos nec
Strana 157
157 non scabinos civitatis Olomucensis, qui tempore dicte bannicionis et proscripcionis fuerunt, ac omnes et singulos in premissis dantes consilium, auxilium vel favorem, cuiuscunque pre- eminencie, dignitatis, status aut gradus existant, excommunicatos denunciamus et publicamus, civitatem Olomucensem et terram dicti domini marchionis interdicto ecclesiastico subiacere. Vobis igitur universis et singulis dominis supradictis exemptis et non exemptis, qui presen- tibus fueritis requisiti, seu fuerit requisitus, in virtute sacre obediencie et sub excommuni- cacionis pena, quam vos et quemlibet vestrum incurrere volumus ipso facto, trium tamen dierum monicione veluti canonica previa si nostris ymmo verius apostolicis non parueritis mandatis infrascriptis, districte iniungendo precipimus et mandamus, quatenus prefatum dominum Jodocum marchionem Moravie nec non magistrum civium, iudices, iuratos et scabinos civi- tatis Olomucensis, qui tempore dicte bannicionis et proscripcionis fuerint, ac omnes et singulos in premissis dantes consilium, auxilium vel favorem, cuiuscumque preeminencie, dignitatis, status, gradus vel condicionis existant excommunicatos in monasteriis ac ecclesiis vestris singulis diebus dominicis et festivis, pulsatis campanis et candelis accensis demum et extinctis ac in terram proiectis sine intermissione ac ipsam civitatem Olomucensem et terram dicti domini marchionis interdicto ecclesiastico subiacere publice nunccietis et nuncciari faciatis servantes per vos et quemlibet vestrum sub pena predicta huiusmodi interdictum et per alios servare faciatis in eisdem inviolabiliter ecclesiasticum huiusmodi interdictum. Monentes nichilominus omnes et singulos participantes eisdem in genere, et quos sciveritis in specie, ne in cibo, potu, oracione, locucione, empcione, vendicione, via, igne, foro, balneo et alia quavis humana communione eisdem participent, prout similem excommunicacionis sentenciam arcius voluerint evitare, tamdiu, donec bannicionem et proscripcionem huiusmodi, prout ad illos de facto processerunt, revocaverint et dampna et iniurias exinde passis satisfecerint competenter, et ab huiusmodi excommunicacionis sentencia absolucionis et interdicti relaxa- cionis beneficia meruerint obtinere. In hiis exequendis alter alterum non exspectet, sed qui prius fuerit requisitus prius exequatur, fidem nobis vestre fidelis execucionis per appensionem sigillorum vestrorum presentibus facite sub pena antedicta. Datum et actum in Charluzia prope civitatem Luthomislensem anno domini MCCCLXXX. indiccione tercia die XII. mensis Januarii hora terciarum vel quasi, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Urbani divina providencia pape sexti anno II sub nostrorum sigillorum appensione et sub- scripcione notarii publici infrascripti. Presentibus venerabili patre et domino, domino Johanne episcopo Nazarotensi, et honorabilibus et discretis viris dominis .. Nicolao vicedomino Magde- burgensi, Woyczechio de Ottoslawicz canonico Olomucensi. Wenceslao archidiacono Bole- slaviensi, fratre Laurencio gardiano fratrum minorum in suburbio Olomucensi, Henrico de Harawicz et aliis quam pluribus fide dignis testibus ad premissa vocatis specialiter et rogatis in testimonium veritatis. Et ego Crux quondam Alberti de Czyrnyn clericus Olomucensis diocesis publicus auctoritate imperiali notarius predictarum sentenciarum promulgacioni ac omnibus aliis et singulis suprascriptis, dum sic per prefatum dominum executorem fierent et agerentur, cum prenominatis testibus presens interfui, eaque omnia et singula sic fieri vidi et audivi manuque
157 non scabinos civitatis Olomucensis, qui tempore dicte bannicionis et proscripcionis fuerunt, ac omnes et singulos in premissis dantes consilium, auxilium vel favorem, cuiuscunque pre- eminencie, dignitatis, status aut gradus existant, excommunicatos denunciamus et publicamus, civitatem Olomucensem et terram dicti domini marchionis interdicto ecclesiastico subiacere. Vobis igitur universis et singulis dominis supradictis exemptis et non exemptis, qui presen- tibus fueritis requisiti, seu fuerit requisitus, in virtute sacre obediencie et sub excommuni- cacionis pena, quam vos et quemlibet vestrum incurrere volumus ipso facto, trium tamen dierum monicione veluti canonica previa si nostris ymmo verius apostolicis non parueritis mandatis infrascriptis, districte iniungendo precipimus et mandamus, quatenus prefatum dominum Jodocum marchionem Moravie nec non magistrum civium, iudices, iuratos et scabinos civi- tatis Olomucensis, qui tempore dicte bannicionis et proscripcionis fuerint, ac omnes et singulos in premissis dantes consilium, auxilium vel favorem, cuiuscumque preeminencie, dignitatis, status, gradus vel condicionis existant excommunicatos in monasteriis ac ecclesiis vestris singulis diebus dominicis et festivis, pulsatis campanis et candelis accensis demum et extinctis ac in terram proiectis sine intermissione ac ipsam civitatem Olomucensem et terram dicti domini marchionis interdicto ecclesiastico subiacere publice nunccietis et nuncciari faciatis servantes per vos et quemlibet vestrum sub pena predicta huiusmodi interdictum et per alios servare faciatis in eisdem inviolabiliter ecclesiasticum huiusmodi interdictum. Monentes nichilominus omnes et singulos participantes eisdem in genere, et quos sciveritis in specie, ne in cibo, potu, oracione, locucione, empcione, vendicione, via, igne, foro, balneo et alia quavis humana communione eisdem participent, prout similem excommunicacionis sentenciam arcius voluerint evitare, tamdiu, donec bannicionem et proscripcionem huiusmodi, prout ad illos de facto processerunt, revocaverint et dampna et iniurias exinde passis satisfecerint competenter, et ab huiusmodi excommunicacionis sentencia absolucionis et interdicti relaxa- cionis beneficia meruerint obtinere. In hiis exequendis alter alterum non exspectet, sed qui prius fuerit requisitus prius exequatur, fidem nobis vestre fidelis execucionis per appensionem sigillorum vestrorum presentibus facite sub pena antedicta. Datum et actum in Charluzia prope civitatem Luthomislensem anno domini MCCCLXXX. indiccione tercia die XII. mensis Januarii hora terciarum vel quasi, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Urbani divina providencia pape sexti anno II sub nostrorum sigillorum appensione et sub- scripcione notarii publici infrascripti. Presentibus venerabili patre et domino, domino Johanne episcopo Nazarotensi, et honorabilibus et discretis viris dominis .. Nicolao vicedomino Magde- burgensi, Woyczechio de Ottoslawicz canonico Olomucensi. Wenceslao archidiacono Bole- slaviensi, fratre Laurencio gardiano fratrum minorum in suburbio Olomucensi, Henrico de Harawicz et aliis quam pluribus fide dignis testibus ad premissa vocatis specialiter et rogatis in testimonium veritatis. Et ego Crux quondam Alberti de Czyrnyn clericus Olomucensis diocesis publicus auctoritate imperiali notarius predictarum sentenciarum promulgacioni ac omnibus aliis et singulis suprascriptis, dum sic per prefatum dominum executorem fierent et agerentur, cum prenominatis testibus presens interfui, eaque omnia et singula sic fieri vidi et audivi manuque
Strana 158
158 mea propria conscripsi, et in hanc publicam formam redegi signoque et nomine meis con- suetis unacum prefati domini executoris sigillorum appensione consignavi in testimonium omnium premissorum requisitus. (Orig. Perg. 8 h. Sig., von denen nur mehr drei übrig sind, im Archive des Metropolitan- kapitels in Olmütz.) 173. Pavlik von Eulenburg stiftet ein Anniversarium bei dem St. Jakobskloster in Olmütz. Dt. 18. Jänner 1380. s. l. Ego Pawlico de Ewlnburk alias de Zobinecz meo et heredum meorum nomine iam habitis et habendis tenore presencium confiteor universis, me honorabilibus virginibus et conventui sacre domus sancti Jacobi in preurbio civitatis Olom. site sex marcas minus fertone grossorum denariorum pragensium moravici numeri et pagamenti veri et certi annui census a iam longis retroactis temporibus habiti et possessi in opido nostro Brodleins pro- quinquaginta octo marcis dictorum grossorum perpetui testamenti causa legitime comparati ad peragendum singulis deinceps annis anniverisarium diem pro animabus, ut in dictarum virginum et conventus calendario seu registro clarius continetur, omni et pleno jure pristino in et super villam meam dictam Techancz seu alio vulgari Passeka et incolis ibidem iusto translacionis titulo rite et racionabiliter transtulisse. Quem quidem censum sex marcarum minus fertone ego Pawlico prefatus, heredes seu successores mei translatores principales, nos quoque Jesco dictus Kropacz de Holenstein, Jesco dictus Hromada de Schusschicz et Jesco de Schonwald cum et pro eis insolidum indivisim fideiussores et compromissores pro- mittimus firmiter sincera fide sine omni dolo singulis deinceps annis dicti census medietatem in Philippi et Jacobi et residuam mediam partem in Galli beatorum festis colligendi a dicta villa Passeka et incolis eiusdem, prout decet, ulterius dare et porrigere virginibus et con- ventui memoratis indilate, quibusvis in contrarium accionibus cuiuslibet juris penitus semotis. Hoc expresso, dictis Pawliconi, heredibus seu successoribus eius facultate suppetente pro- mittimus, supra dictis virginibus et conventui quinquaginta octo marcas circa civitatem Olomucensem testimonio fidedigno consimilem censum reemere et comparare, et totis viribus fideliter intercedere et laborare apud dominum marchionem, ut huiusmodi bona intabulentur et peramplius dicta villa Passeka et nos prescripti liberi esse debebimus pariter et soluti salvo semper jure, huiusmodi censum per me Pawliconem, heredes seu successores meos colligendi et porrigendi virginibus et conventui memoratis. Et nichilominus, si dicte virgines in nunciorum legacionibus eorum pro censu monentes quid inpenderent, legitima denunciacione previa, ipsis iuxta assercionem proborum virorum satisfacere spondemus amice. Harum quibus sigilla nostra certa de sciencia et in evidenciam securiorem honorabilium dominorum Jacobi de Capplicz canonici Ecclesie Olomucensis, Ade plebani de Cunicz et Weliconis
158 mea propria conscripsi, et in hanc publicam formam redegi signoque et nomine meis con- suetis unacum prefati domini executoris sigillorum appensione consignavi in testimonium omnium premissorum requisitus. (Orig. Perg. 8 h. Sig., von denen nur mehr drei übrig sind, im Archive des Metropolitan- kapitels in Olmütz.) 173. Pavlik von Eulenburg stiftet ein Anniversarium bei dem St. Jakobskloster in Olmütz. Dt. 18. Jänner 1380. s. l. Ego Pawlico de Ewlnburk alias de Zobinecz meo et heredum meorum nomine iam habitis et habendis tenore presencium confiteor universis, me honorabilibus virginibus et conventui sacre domus sancti Jacobi in preurbio civitatis Olom. site sex marcas minus fertone grossorum denariorum pragensium moravici numeri et pagamenti veri et certi annui census a iam longis retroactis temporibus habiti et possessi in opido nostro Brodleins pro- quinquaginta octo marcis dictorum grossorum perpetui testamenti causa legitime comparati ad peragendum singulis deinceps annis anniverisarium diem pro animabus, ut in dictarum virginum et conventus calendario seu registro clarius continetur, omni et pleno jure pristino in et super villam meam dictam Techancz seu alio vulgari Passeka et incolis ibidem iusto translacionis titulo rite et racionabiliter transtulisse. Quem quidem censum sex marcarum minus fertone ego Pawlico prefatus, heredes seu successores mei translatores principales, nos quoque Jesco dictus Kropacz de Holenstein, Jesco dictus Hromada de Schusschicz et Jesco de Schonwald cum et pro eis insolidum indivisim fideiussores et compromissores pro- mittimus firmiter sincera fide sine omni dolo singulis deinceps annis dicti census medietatem in Philippi et Jacobi et residuam mediam partem in Galli beatorum festis colligendi a dicta villa Passeka et incolis eiusdem, prout decet, ulterius dare et porrigere virginibus et con- ventui memoratis indilate, quibusvis in contrarium accionibus cuiuslibet juris penitus semotis. Hoc expresso, dictis Pawliconi, heredibus seu successoribus eius facultate suppetente pro- mittimus, supra dictis virginibus et conventui quinquaginta octo marcas circa civitatem Olomucensem testimonio fidedigno consimilem censum reemere et comparare, et totis viribus fideliter intercedere et laborare apud dominum marchionem, ut huiusmodi bona intabulentur et peramplius dicta villa Passeka et nos prescripti liberi esse debebimus pariter et soluti salvo semper jure, huiusmodi censum per me Pawliconem, heredes seu successores meos colligendi et porrigendi virginibus et conventui memoratis. Et nichilominus, si dicte virgines in nunciorum legacionibus eorum pro censu monentes quid inpenderent, legitima denunciacione previa, ipsis iuxta assercionem proborum virorum satisfacere spondemus amice. Harum quibus sigilla nostra certa de sciencia et in evidenciam securiorem honorabilium dominorum Jacobi de Capplicz canonici Ecclesie Olomucensis, Ade plebani de Cunicz et Weliconis
Strana 159
159 cantoris ecclesie Olomucensis specialiter rogatorum sunt appensa testimonio literarum. Datum die beate Brisce virginis ac martiris gloriose anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo. (Orig. Perg. 7 h. Sig. im Olm. Kapitelarchive.) 174. Johann, Bischof von Olmütz, ermahnt den Markgrafen Jodok zum Frieden mit dem Olmützer Kapitel. Dt. Mürau. s. a. et d. Illustris princeps et domine generose — Interrogacione, quam michi fecistis nuper, dum essem in Olomucz, vocacione vestra in vestri constitutus presencia, videlicet si in que- stione, que iam per appellacionem vestram, ut asseritis, deducta est ad cognicionem domini nostri Urbani summi pontificis inter vos ab una et honorabile meum capitulum parte ab alia, vellem ego stare de medio, ita ut vos et terram vestram rebus sic stantibus non gravarem. Non indigebatis in aliquo, quam vos et vestros satis involvistis excommunicacionum et interdicti sententiis ex illis operibus, que suasione negligentis consilii patravistis, super quibus ego, ut pastor vester datus vobis ab omnipotente domino, vos tanquam ovem meam informare teneor, et ex affectu sinceritatis desidero, personam vestram ad pascua eterne salutis reducere, qui, sicut vestre illustri dominacioni constat plenius, a die mortis clare memorie illustris domini Johannis olym marchionis Moravie, genitoris vestri, generosi mei domini, laboravi continuo ut ad meas proprias expensas curiam vestram sequerer, ne datum vobis divinitus clarum ingenium a negligentibus persuasoribus contaminaretur in aliquo, ymaginationem ego accipiens, ut conservato capite facilius tocius principatus homines possem ad veri cognicionem reducere. Sicut in hoc eodem versor proposito ex flagrantis caritatis incendio, qua vos prosequor tamquam ovem meo commissam regimini, non meo merito sed divine voluntatis assensu, que nutu solo omnia dirigit et disponit. Et licet super hiis vos solum denunciare debuerim suasione canonum, quorum iure executor existo, ego tamen magna dileccione, qua vos pro- sequor non absque meo grandi periculo semper abstinui, hodie abstineo non absque nota penali reprehensionis superiorum meorum, et volo animo libenti abstinere per amplius, sperans quod non solum mea, sed omnium deprecacione sanctorum, deus vos reducet omni- potens ad innate vobis puritatis innocentiam salutarem, ita ut considerata mea et fratrum meorum iusticia me et eos inspiracione divina prosequemini gratia pariter et favore, cum simus semper dispositi ad humiliandum animas nostras et ad omnia faciendum, que possemus facere salvis nostris juramentis, conscientiis et honore. Datum Meraw etc. (Aus dem Pergamentcodex VIII. p. 335 in der Olmützer Kapitelbibliothek.)
159 cantoris ecclesie Olomucensis specialiter rogatorum sunt appensa testimonio literarum. Datum die beate Brisce virginis ac martiris gloriose anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo. (Orig. Perg. 7 h. Sig. im Olm. Kapitelarchive.) 174. Johann, Bischof von Olmütz, ermahnt den Markgrafen Jodok zum Frieden mit dem Olmützer Kapitel. Dt. Mürau. s. a. et d. Illustris princeps et domine generose — Interrogacione, quam michi fecistis nuper, dum essem in Olomucz, vocacione vestra in vestri constitutus presencia, videlicet si in que- stione, que iam per appellacionem vestram, ut asseritis, deducta est ad cognicionem domini nostri Urbani summi pontificis inter vos ab una et honorabile meum capitulum parte ab alia, vellem ego stare de medio, ita ut vos et terram vestram rebus sic stantibus non gravarem. Non indigebatis in aliquo, quam vos et vestros satis involvistis excommunicacionum et interdicti sententiis ex illis operibus, que suasione negligentis consilii patravistis, super quibus ego, ut pastor vester datus vobis ab omnipotente domino, vos tanquam ovem meam informare teneor, et ex affectu sinceritatis desidero, personam vestram ad pascua eterne salutis reducere, qui, sicut vestre illustri dominacioni constat plenius, a die mortis clare memorie illustris domini Johannis olym marchionis Moravie, genitoris vestri, generosi mei domini, laboravi continuo ut ad meas proprias expensas curiam vestram sequerer, ne datum vobis divinitus clarum ingenium a negligentibus persuasoribus contaminaretur in aliquo, ymaginationem ego accipiens, ut conservato capite facilius tocius principatus homines possem ad veri cognicionem reducere. Sicut in hoc eodem versor proposito ex flagrantis caritatis incendio, qua vos prosequor tamquam ovem meo commissam regimini, non meo merito sed divine voluntatis assensu, que nutu solo omnia dirigit et disponit. Et licet super hiis vos solum denunciare debuerim suasione canonum, quorum iure executor existo, ego tamen magna dileccione, qua vos pro- sequor non absque meo grandi periculo semper abstinui, hodie abstineo non absque nota penali reprehensionis superiorum meorum, et volo animo libenti abstinere per amplius, sperans quod non solum mea, sed omnium deprecacione sanctorum, deus vos reducet omni- potens ad innate vobis puritatis innocentiam salutarem, ita ut considerata mea et fratrum meorum iusticia me et eos inspiracione divina prosequemini gratia pariter et favore, cum simus semper dispositi ad humiliandum animas nostras et ad omnia faciendum, que possemus facere salvis nostris juramentis, conscientiis et honore. Datum Meraw etc. (Aus dem Pergamentcodex VIII. p. 335 in der Olmützer Kapitelbibliothek.)
Strana 160
160 175. Johann, Erzbischof von Prag etc., vermittelte einen Vergleich zwischen dem Markgrafen Jodok und dem Olm. Kapitel. Dt. vor dem 20. Februar 1380. Johannes dei gracia sancte pragensis ecclesie archiepiscopus apostolice sedis legatus, Pano episcopus Polignanensis, eiusdem sedis nunccius, necnon Przimislaus dux Tessinensis, recognoscimus tenore presencium universis, quod super causis, litibus seu controversiis, que inter illustrem principem dominum Jodocum marchionem Moravie parte ex una, necnon honora- biles dominos decanum, prepositum et capitulum ecclesie Olomucensis parte ex altera hucusque vertebantur, pro bono pacis et concordie de serenissimi principis et domini domini Wenczeslai Romanorum et Boemie regis consensu inter partes predictas concordiam fecimus infrascriptam, ita tamen, quod per ordinacionem presentem juribus serenissimi domini regis predicti penitus in nullo derogetur. Primo concordavimus, quod prefatus dominus marchio possessiones, villas curias et bona ad prefatos dominos decanum, prepositum et capitulum ac ecclesiam Olomu- censem spectancia cum universis et singulis suis censibus et obvencionibus arrestatis restituere debeat integraliter et ex toto. Item ordinavimus, quod idem dominus marchio prefatos decanum prepositum et capitulum ac omnes et singulas personas ecclesie predicte in liber- tatibus et juribus, quibus genitores sui et suis temporibus reperisse dinoscitur, reponere debet integraliter et in toto. Item quod bannicio facta contra decanum, prepositum ac singulos canonicos, personas ecclesiasticas, presbiteros et religiosos et eorum amicos revocetur. Item ordinavimus, quod prefati domini decanus, prepositus et capitulum ecclesie Olomucensis pre- dicte bernam proxime preteritam solvere debeant secundum summas secundum eos solvi conswetas, de solucione vero berne proxime imponende idem dominus decanus, prepositus et capitulum ecclesie predicte sub ea spe manebunt et intencione, quod dictus marchio eos in solita solucione permittat. In cuius rei testimonium sigilla nostra presentibus sunt impressa. (Orig. Perg. 2 beigedruckte Sig. im Olm. Kapitelarchive.) 176. Der Kardinal Pileus befreit den Markgrafen Jodok vom Kirchenbanne und Mähren vom Interdicte. Dt. Písek 20. Februar 1380. In Christi nomine amen. Coram reverendissimo in Christo patre ac domino domino Pileo, tituli sancte Praxedis presbytero cardinali apostolice sedis nunccio constitutus venera- bilis vir dominus Petrus plebanus in Scenecz licentiatus in decretis, procurator et procuratorio nomine illustris principis domini Jodoci marchionis et domini Moravie prout de suo procu- racionis officio ibidem per litteras patentes eiusdem domini marchionis extitit facta plena fides, eidem domino cardinali pro parte ipsius domini marchionis humiliter supplicavit, ut cum iam dei volente benivolencia super certis discordiis et dissensionibus, que vel inter
160 175. Johann, Erzbischof von Prag etc., vermittelte einen Vergleich zwischen dem Markgrafen Jodok und dem Olm. Kapitel. Dt. vor dem 20. Februar 1380. Johannes dei gracia sancte pragensis ecclesie archiepiscopus apostolice sedis legatus, Pano episcopus Polignanensis, eiusdem sedis nunccius, necnon Przimislaus dux Tessinensis, recognoscimus tenore presencium universis, quod super causis, litibus seu controversiis, que inter illustrem principem dominum Jodocum marchionem Moravie parte ex una, necnon honora- biles dominos decanum, prepositum et capitulum ecclesie Olomucensis parte ex altera hucusque vertebantur, pro bono pacis et concordie de serenissimi principis et domini domini Wenczeslai Romanorum et Boemie regis consensu inter partes predictas concordiam fecimus infrascriptam, ita tamen, quod per ordinacionem presentem juribus serenissimi domini regis predicti penitus in nullo derogetur. Primo concordavimus, quod prefatus dominus marchio possessiones, villas curias et bona ad prefatos dominos decanum, prepositum et capitulum ac ecclesiam Olomu- censem spectancia cum universis et singulis suis censibus et obvencionibus arrestatis restituere debeat integraliter et ex toto. Item ordinavimus, quod idem dominus marchio prefatos decanum prepositum et capitulum ac omnes et singulas personas ecclesie predicte in liber- tatibus et juribus, quibus genitores sui et suis temporibus reperisse dinoscitur, reponere debet integraliter et in toto. Item quod bannicio facta contra decanum, prepositum ac singulos canonicos, personas ecclesiasticas, presbiteros et religiosos et eorum amicos revocetur. Item ordinavimus, quod prefati domini decanus, prepositus et capitulum ecclesie Olomucensis pre- dicte bernam proxime preteritam solvere debeant secundum summas secundum eos solvi conswetas, de solucione vero berne proxime imponende idem dominus decanus, prepositus et capitulum ecclesie predicte sub ea spe manebunt et intencione, quod dictus marchio eos in solita solucione permittat. In cuius rei testimonium sigilla nostra presentibus sunt impressa. (Orig. Perg. 2 beigedruckte Sig. im Olm. Kapitelarchive.) 176. Der Kardinal Pileus befreit den Markgrafen Jodok vom Kirchenbanne und Mähren vom Interdicte. Dt. Písek 20. Februar 1380. In Christi nomine amen. Coram reverendissimo in Christo patre ac domino domino Pileo, tituli sancte Praxedis presbytero cardinali apostolice sedis nunccio constitutus venera- bilis vir dominus Petrus plebanus in Scenecz licentiatus in decretis, procurator et procuratorio nomine illustris principis domini Jodoci marchionis et domini Moravie prout de suo procu- racionis officio ibidem per litteras patentes eiusdem domini marchionis extitit facta plena fides, eidem domino cardinali pro parte ipsius domini marchionis humiliter supplicavit, ut cum iam dei volente benivolencia super certis discordiis et dissensionibus, que vel inter
Strana 161
161 prefatum dominum marchionem ex parte una et venerabiles viros dominos decanum et capitulum Olomucense ex altera sunt exorte, plena, diligens et deliberata concordia inter ipsos dominos marchionem ac officiales subditos et sequaces suos ex una parte, ac decanum et capitulum Olomucensis ecclesie cum sequacibus suis ex altera intercessit, eidem domino marchioni Moravie, magistro civium et consulibus, qui pro tempore bannicionis fuerunt in Olomucz, ac omnibus aliis, qui in predictis turbacionibus dederunt auxilium, consilium vel favorem in genere vel in specie, quibuscumque nominibus censeantur, munus absolucionis impendere ac ecclesiasticum interdictum in terris ipsius domini marchionis relaxare dignaretur, offerens se alias pro eisdem satisfacturum iuxta mandatum sancte matris ecclesie et ipsius domini cardinalis, promittens procuratorio nomine et in ipsius animam iuramentum prestans in manibus dicti domini cardinalis, infrascripta inviolabiliter observare. Videlicet, quod ipse dominus marchio possessiones, villas, curias et bona ad prefatos dominos decanum, canonicos et capitulum ac ecclesiam Olomucensem spectancia cum universis et singulis suis censibus et obvencionibus arrestatis integraliter restituet et ex toto. Item quod idem dominus marchio prefatos decanum et capitulum ac omnes et singulas personas ecclesie predicte in libertatibus et iuribus, quibus genitores sui et suis temporibus reperisse dinoscitur, reducet integraliter et in toto. Item quod bannicio facta contra decanum, prepositum ac singulos canonicos, personas ecclesiasticas et religiosos eorum amicos revocetur. Item quod prefati domini decanus, prepositus et capitulum ecclesie Olomucensis predicte bernam proxime preteritam solvere debeant secundum summas, secundum eos solvi consuetas, de solucione vero berne proxime imponende idem domini decanus et capitulum ecclesie predicte sub ea spe manebunt et intencione, quod dictus dominus marchio eos in solita solucione permittat. Ibidem eciam constitutus honorabilis vir dominus Hartlebus canonicus dicte ecclesie nomine tocius capituli, ut dicebat, fatebatur, talem, ut premittitur, concordiam intervenisse eamque nomine quo supra ratificabat et emulgavit expresse ac de absolucione excommunicatorum omnium et singulorum hac occasione ac eciam relaxacione interdicti consenciebat expresse. Ipse vero dominus cardinalis eius peticiones iustas et racionabiles existimans ab excommunicacionis sentenciis in prefatum dominum marchionem, iudicem, magistrum civium, consules et alios, qui in huiusmodi litibus dederunt consilium, auxilium et favorem per constitucionem papalem et processus latos et promulgatos occasione premissa, prefatum dominum Jodocum marchionem Moravie et omnes et singulos suprascriptos auctoritate apostolica, qua fungitur, in dei nomine absolvit ac interdicti sentencias, in terram ipsius domini marchionis latas, relaxavit imposita eidem domino marchioni penitencia salutari, prout sibi visum fuerit expedire. Mandamus omnibus prepositis, decanis, archidiaconis, prioribus, plebanis et aliis ecclesiarum rectoribus ubilibet constitutis, quatenus prefatum dominum marchionem et omnes alios supradictos in suis ecclesiis dominicis et festivis diebus denunccient absolutos et terram ipsius relaxatam ab ecclesiastico interdicto tocies, quocies fuerit opportunum ac ipsis videbitur expedire. Super quibus omnibus et singulis petebant dicti procuratores sibi fieri per me notarium publicum infrascriptum et confici unum vel plura publicum seu publica instrumenta. Acta sunt hec in Arena pragensis diocesis in domo habitacionis dicti domini cardinalis in stupa 21
161 prefatum dominum marchionem ex parte una et venerabiles viros dominos decanum et capitulum Olomucense ex altera sunt exorte, plena, diligens et deliberata concordia inter ipsos dominos marchionem ac officiales subditos et sequaces suos ex una parte, ac decanum et capitulum Olomucensis ecclesie cum sequacibus suis ex altera intercessit, eidem domino marchioni Moravie, magistro civium et consulibus, qui pro tempore bannicionis fuerunt in Olomucz, ac omnibus aliis, qui in predictis turbacionibus dederunt auxilium, consilium vel favorem in genere vel in specie, quibuscumque nominibus censeantur, munus absolucionis impendere ac ecclesiasticum interdictum in terris ipsius domini marchionis relaxare dignaretur, offerens se alias pro eisdem satisfacturum iuxta mandatum sancte matris ecclesie et ipsius domini cardinalis, promittens procuratorio nomine et in ipsius animam iuramentum prestans in manibus dicti domini cardinalis, infrascripta inviolabiliter observare. Videlicet, quod ipse dominus marchio possessiones, villas, curias et bona ad prefatos dominos decanum, canonicos et capitulum ac ecclesiam Olomucensem spectancia cum universis et singulis suis censibus et obvencionibus arrestatis integraliter restituet et ex toto. Item quod idem dominus marchio prefatos decanum et capitulum ac omnes et singulas personas ecclesie predicte in libertatibus et iuribus, quibus genitores sui et suis temporibus reperisse dinoscitur, reducet integraliter et in toto. Item quod bannicio facta contra decanum, prepositum ac singulos canonicos, personas ecclesiasticas et religiosos eorum amicos revocetur. Item quod prefati domini decanus, prepositus et capitulum ecclesie Olomucensis predicte bernam proxime preteritam solvere debeant secundum summas, secundum eos solvi consuetas, de solucione vero berne proxime imponende idem domini decanus et capitulum ecclesie predicte sub ea spe manebunt et intencione, quod dictus dominus marchio eos in solita solucione permittat. Ibidem eciam constitutus honorabilis vir dominus Hartlebus canonicus dicte ecclesie nomine tocius capituli, ut dicebat, fatebatur, talem, ut premittitur, concordiam intervenisse eamque nomine quo supra ratificabat et emulgavit expresse ac de absolucione excommunicatorum omnium et singulorum hac occasione ac eciam relaxacione interdicti consenciebat expresse. Ipse vero dominus cardinalis eius peticiones iustas et racionabiles existimans ab excommunicacionis sentenciis in prefatum dominum marchionem, iudicem, magistrum civium, consules et alios, qui in huiusmodi litibus dederunt consilium, auxilium et favorem per constitucionem papalem et processus latos et promulgatos occasione premissa, prefatum dominum Jodocum marchionem Moravie et omnes et singulos suprascriptos auctoritate apostolica, qua fungitur, in dei nomine absolvit ac interdicti sentencias, in terram ipsius domini marchionis latas, relaxavit imposita eidem domino marchioni penitencia salutari, prout sibi visum fuerit expedire. Mandamus omnibus prepositis, decanis, archidiaconis, prioribus, plebanis et aliis ecclesiarum rectoribus ubilibet constitutis, quatenus prefatum dominum marchionem et omnes alios supradictos in suis ecclesiis dominicis et festivis diebus denunccient absolutos et terram ipsius relaxatam ab ecclesiastico interdicto tocies, quocies fuerit opportunum ac ipsis videbitur expedire. Super quibus omnibus et singulis petebant dicti procuratores sibi fieri per me notarium publicum infrascriptum et confici unum vel plura publicum seu publica instrumenta. Acta sunt hec in Arena pragensis diocesis in domo habitacionis dicti domini cardinalis in stupa 21
Strana 162
162 maiori anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo, indiccione tercia, die vicesima mensis Februarii, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Urbani divina providencia pape VI. anno secundo, presentibus reverendo in Christo patre domino Johanne pragensi archiepiscopo, apostolice sedis legato, illustri ac magnifico principe domino Przimislao duce Teschinensi ac honorabilibus viris dominis Petro de Rosemberg preposito omnium sanctorum in castro pragensi, magistris Cunschone custode ecclesie pragensis et Mathia de Mutina decretorum doctoribus, Cunschone decano Wissegradensi et magistro Johanne physico, Pragensis et Wratislaviensis ecclesiarum canonico et quam pluribus aliis fidedignis personis et testibus vocatis in testimonium premissorum specialiter et rogatis. Et ego Alexander natus Bartholomei de Ceveta publicus apostolica et imperiali auctoritate notarius prefatique domini cardinalis scriba suprascriptis omnibus et singulis, dum suprascripta per partes predictas coram eodem domino cardinali agerentur et fierent, una cum prenominatis testibus presens ipsaque ut premittitur fieri vidi et audivi et aliis arduis dicti domini cardinalis occupatus negociis per alium hic fideliter scribi feci et rogatus me subscripsi et in hanc publicam formam redegi meis nomine et signo consuetis una cum appensione sigilli dicti domini cardinalis appositis in robur et testimonium omnium et sin- gulorum premissorum. (Orig. Perg. h. Sig. im Olmützer Metropolitan-Kapitelarchive.) 177. Michel Austlich stellt 6 Bürgen auf bezüglich des Kaufes, den er in Mutischen gemacht hatte. Dt. 4. März 1380. s. l. Ich Michel der Auystleich, selbgeschol und alle mein erben vorgich und tuen kunt offenleich an dem gegenburtigen prieff allen leuten, dew do den prieff sehent oder horent lesen, dew nu yeczund lebent und nach uns kunftig werden, daz ich dy erbern und weisen leut vorseczt han den Henslein von Wydern und Jesken Russeins sun von Lipnicz und Niclein Chadolten vom Neunhaus yn dem kauf, den ich Jesken dem Chochol von Glaspach zu dem Mutischen gegeben hab, daz sew des entwerer schullen sein. So vorhaiss ich in hinwider und secz in all mein hab, dew ich indert hab, ob sew icht antraet von des vor- genanten entwerers wegen, daz ich sew dovon will pringen an all ir scheden und an all ir mue. Und darum vorhais wir ich Clement und Nikel Fuxel und Jeken Strobel und ich Stephan von Holaschicz und ich Nikel, Leweins sun, und ich Nikel der Leitgeb, all puriger dacz dem Czlewingz, wir vorhaissen mitsampt dem vorgenanten Micheln und mit seinen erben alles das zu leisten und zu tuen, was in dem prieff geschriben stet. Und ob wir des nicht teten, welich drei denn under uns gemant werden von den vorgenanten, dew schollen inlaisten zu dem Czlewingz in der stat in ein erber gasthaus, wo ys in geczaigt wird von den vorgenanten und nicht in yer selbs häusern und schollen da inligen und laisten sam laistens recht ist und schullen aus der laistung nicht komen auf dhain recht, wir tuen
162 maiori anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo, indiccione tercia, die vicesima mensis Februarii, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Urbani divina providencia pape VI. anno secundo, presentibus reverendo in Christo patre domino Johanne pragensi archiepiscopo, apostolice sedis legato, illustri ac magnifico principe domino Przimislao duce Teschinensi ac honorabilibus viris dominis Petro de Rosemberg preposito omnium sanctorum in castro pragensi, magistris Cunschone custode ecclesie pragensis et Mathia de Mutina decretorum doctoribus, Cunschone decano Wissegradensi et magistro Johanne physico, Pragensis et Wratislaviensis ecclesiarum canonico et quam pluribus aliis fidedignis personis et testibus vocatis in testimonium premissorum specialiter et rogatis. Et ego Alexander natus Bartholomei de Ceveta publicus apostolica et imperiali auctoritate notarius prefatique domini cardinalis scriba suprascriptis omnibus et singulis, dum suprascripta per partes predictas coram eodem domino cardinali agerentur et fierent, una cum prenominatis testibus presens ipsaque ut premittitur fieri vidi et audivi et aliis arduis dicti domini cardinalis occupatus negociis per alium hic fideliter scribi feci et rogatus me subscripsi et in hanc publicam formam redegi meis nomine et signo consuetis una cum appensione sigilli dicti domini cardinalis appositis in robur et testimonium omnium et sin- gulorum premissorum. (Orig. Perg. h. Sig. im Olmützer Metropolitan-Kapitelarchive.) 177. Michel Austlich stellt 6 Bürgen auf bezüglich des Kaufes, den er in Mutischen gemacht hatte. Dt. 4. März 1380. s. l. Ich Michel der Auystleich, selbgeschol und alle mein erben vorgich und tuen kunt offenleich an dem gegenburtigen prieff allen leuten, dew do den prieff sehent oder horent lesen, dew nu yeczund lebent und nach uns kunftig werden, daz ich dy erbern und weisen leut vorseczt han den Henslein von Wydern und Jesken Russeins sun von Lipnicz und Niclein Chadolten vom Neunhaus yn dem kauf, den ich Jesken dem Chochol von Glaspach zu dem Mutischen gegeben hab, daz sew des entwerer schullen sein. So vorhaiss ich in hinwider und secz in all mein hab, dew ich indert hab, ob sew icht antraet von des vor- genanten entwerers wegen, daz ich sew dovon will pringen an all ir scheden und an all ir mue. Und darum vorhais wir ich Clement und Nikel Fuxel und Jeken Strobel und ich Stephan von Holaschicz und ich Nikel, Leweins sun, und ich Nikel der Leitgeb, all puriger dacz dem Czlewingz, wir vorhaissen mitsampt dem vorgenanten Micheln und mit seinen erben alles das zu leisten und zu tuen, was in dem prieff geschriben stet. Und ob wir des nicht teten, welich drei denn under uns gemant werden von den vorgenanten, dew schollen inlaisten zu dem Czlewingz in der stat in ein erber gasthaus, wo ys in geczaigt wird von den vorgenanten und nicht in yer selbs häusern und schollen da inligen und laisten sam laistens recht ist und schullen aus der laistung nicht komen auf dhain recht, wir tuen
Strana 163
163 denn und laisten in alles daz, waz in dem prieff geschriben stet. Wir vorhaissen in auch, ob sew indert schaden nemen von der vorgenanten purigelschaft mit potensenden oder mit nachreisen, oder wie dy scheden genant weren, dew schollen unser sein und nicht yer. Und daz vorhaissen wir alles stet zu halten und zu laisten mit unsern gueten trewen an aydes stat. Und wann wir aygner insigel selben nicht enhaben, so hab wir gepeten dy erbern und dew weisen puriger unser stat zum Czlewingz, daz sew der obgeschriben sach zeug sint mit irem anhangunden statinsigel in an schaden. Der prieff ist geben nach Christi gepurd uber dreuzehenhundert jar darnach in dem achziksten iar an dem suntag zu mitter vasten. Und auch Hansen dem Hodniczer zu trewen hant. (Orig. Perg. Sig. abgerissen im Archive der Stadt Zlabings.) 178. Erzbischof Johann von Jenzenstein bittet den Olmützer Bischof, den treuen Diener Meyslinus in Gnaden aufzunehmen. Dt. 1380 c. 25. März. Missa episcopo Olomucensi. Reverende pater consanguinee et amice carissime. Quia presentis sollempnitatis sabbata requirunt, quod si erga aliquos grave cor gerimus, exemplo Christi, qui de summis celi habitaculis pro venia nostrorum criminum descendit, similiter faciamus. Est siquidem, prout veraciter intelleximus, qualiter probatus ab antiquo noster et vester fidus servitor Meyslinus suorum persecutorum ancipiti lingua coram P. V. depravatus *) existit, qui tamen fide digno testimonio paratus est in conspectu vestro se purgare. Quapropter humillime P. V. suplicamus, ut ad instar Christi et precum nostrarum ob intuitum eundem familiarem vestrum et nostrum benignius audiatis eumque sicut prius consueta gracia foveatis, sicut erga V. P. gerimus confidencie animum singularem. Valete etc. Datum etc. (Cod. epist. des Erzb. von Prag, Johann von Jenzenstein herausg. v. J. Losert, Archiv für ö. Geschichtsk. Bd. 55. p. 313.) 179. Herzog Albrecht von Österreich verpflichtet sich, alle Handfesten und Briefe, die er dem Markgrafen Johann von Mähren gegeben, auch dem Markgrafen Jodok zu halten. Dt. Laa 5. April 1380. Wir Albrecht von gotes gnaden herczog ze Oesterreich ze Steyer, ze Kernden und ze Krain, Graf ze Tyrol etc. bechennen und tun chunt offenlich mit disem brief. Umb alle die hantfesten und briefe, die wir dem hochgebornen fürsten zu den zeiten herrn Johansen Margrafen zu Merhern unserm lieben swager, dem got genad, und seinen erben *) in cod.: deprevatus. 21*
163 denn und laisten in alles daz, waz in dem prieff geschriben stet. Wir vorhaissen in auch, ob sew indert schaden nemen von der vorgenanten purigelschaft mit potensenden oder mit nachreisen, oder wie dy scheden genant weren, dew schollen unser sein und nicht yer. Und daz vorhaissen wir alles stet zu halten und zu laisten mit unsern gueten trewen an aydes stat. Und wann wir aygner insigel selben nicht enhaben, so hab wir gepeten dy erbern und dew weisen puriger unser stat zum Czlewingz, daz sew der obgeschriben sach zeug sint mit irem anhangunden statinsigel in an schaden. Der prieff ist geben nach Christi gepurd uber dreuzehenhundert jar darnach in dem achziksten iar an dem suntag zu mitter vasten. Und auch Hansen dem Hodniczer zu trewen hant. (Orig. Perg. Sig. abgerissen im Archive der Stadt Zlabings.) 178. Erzbischof Johann von Jenzenstein bittet den Olmützer Bischof, den treuen Diener Meyslinus in Gnaden aufzunehmen. Dt. 1380 c. 25. März. Missa episcopo Olomucensi. Reverende pater consanguinee et amice carissime. Quia presentis sollempnitatis sabbata requirunt, quod si erga aliquos grave cor gerimus, exemplo Christi, qui de summis celi habitaculis pro venia nostrorum criminum descendit, similiter faciamus. Est siquidem, prout veraciter intelleximus, qualiter probatus ab antiquo noster et vester fidus servitor Meyslinus suorum persecutorum ancipiti lingua coram P. V. depravatus *) existit, qui tamen fide digno testimonio paratus est in conspectu vestro se purgare. Quapropter humillime P. V. suplicamus, ut ad instar Christi et precum nostrarum ob intuitum eundem familiarem vestrum et nostrum benignius audiatis eumque sicut prius consueta gracia foveatis, sicut erga V. P. gerimus confidencie animum singularem. Valete etc. Datum etc. (Cod. epist. des Erzb. von Prag, Johann von Jenzenstein herausg. v. J. Losert, Archiv für ö. Geschichtsk. Bd. 55. p. 313.) 179. Herzog Albrecht von Österreich verpflichtet sich, alle Handfesten und Briefe, die er dem Markgrafen Johann von Mähren gegeben, auch dem Markgrafen Jodok zu halten. Dt. Laa 5. April 1380. Wir Albrecht von gotes gnaden herczog ze Oesterreich ze Steyer, ze Kernden und ze Krain, Graf ze Tyrol etc. bechennen und tun chunt offenlich mit disem brief. Umb alle die hantfesten und briefe, die wir dem hochgebornen fürsten zu den zeiten herrn Johansen Margrafen zu Merhern unserm lieben swager, dem got genad, und seinen erben *) in cod.: deprevatus. 21*
Strana 164
164 gegeben haben, daz wir alle dieselben hantfesten und briefe, ez sein puntnusse oder ander briefe bestett haben und bestetten auch die wizzentlich mit disem brief fur uns und unser sune, also daz die mit allen den gelubden und punden, stukchen und artikeln, die darinne begriffen sind, staet und vest beleiben sullen. Und geloben auch für uns und unser sune die gen dem hochgebornen fürsten herrn Josten margrafen und herren zu Merhern, unserm lieben Ochem und seinen sunen, ob er die gewinnet also ze halten und genczlich zu vol- fueren in guten trewen an allez gever und argliste. Mit urchund dicz briefs. Geben zu Laa an Phincztag nach dem sunntag Quasimodogeniti nach Kristes gepurd dreuczehenhundert jar darnach in dem achczigisten jare. Dominus dux et consilium. (Orig. Perg. h. etwas verletztes Reitersigel im mähr. Landesarchive.) 180. Markgraf Jodok gelobt, alle von seinem Vater Johann dem Herzoge Albrecht von Österreich gemachten Verschreibungen und Verpflichtungen stets zu halten. Dt. Laa 5. April 1380. Wir Jost von gots gnaden marggraff und herre zu Merhern bekennen unt tun kunt offenlich mit disem briefe allen den, die yn sehen oder horen lesen, das seliger ge- dechtnusse der hochgeborne furste marggraff Johans unser lieber vater eczliche briefe unt hantfesten dem hochgebornen fursten, herczog Albrechten von Osterreich etc. unserm liben ohem gegeben hat, die wir auch pillichen, halden und volfuren sullen in aller der mazze als sie sint begriffen. Und dorumb so globen wir fur uns und unser sune, ob wir die gewinnen, das wir alle sulche hantfesten und briefe, es sein buntnuzze oder ander briefe, domit uns der obgenannte unser vater vorschriben und vorpunden hat gen dem obgenannten unserm lieben ohem und seinen sunen, die er ieczunt hat und hernach gewynnet herczogen zu Osterreich, stete gancze und unczubrochen haben, halten und volkomenclichen volfuren wollen und sullen in allen iren meynungen, sinnen, puncten und artikeln an alles mynner- nuzze in guten trewen an alle arglist. Und bestetten, bevesten und confirmiren dieselben mit crafft dicz briefes. Mit urkunt dicz briefes vorsigelt mit unserm grosten anhangundem ingesigel, der geben ist zu Laa noch Cristi gepurt dreyczenhundert jar dornoch in dem achczigsten jare des nechsten pfinstages noch Quasi modo geniti. (Orig. Pergam. mit anhang. Siegel aus dem k. k. geh. Archive in Wien.)
164 gegeben haben, daz wir alle dieselben hantfesten und briefe, ez sein puntnusse oder ander briefe bestett haben und bestetten auch die wizzentlich mit disem brief fur uns und unser sune, also daz die mit allen den gelubden und punden, stukchen und artikeln, die darinne begriffen sind, staet und vest beleiben sullen. Und geloben auch für uns und unser sune die gen dem hochgebornen fürsten herrn Josten margrafen und herren zu Merhern, unserm lieben Ochem und seinen sunen, ob er die gewinnet also ze halten und genczlich zu vol- fueren in guten trewen an allez gever und argliste. Mit urchund dicz briefs. Geben zu Laa an Phincztag nach dem sunntag Quasimodogeniti nach Kristes gepurd dreuczehenhundert jar darnach in dem achczigisten jare. Dominus dux et consilium. (Orig. Perg. h. etwas verletztes Reitersigel im mähr. Landesarchive.) 180. Markgraf Jodok gelobt, alle von seinem Vater Johann dem Herzoge Albrecht von Österreich gemachten Verschreibungen und Verpflichtungen stets zu halten. Dt. Laa 5. April 1380. Wir Jost von gots gnaden marggraff und herre zu Merhern bekennen unt tun kunt offenlich mit disem briefe allen den, die yn sehen oder horen lesen, das seliger ge- dechtnusse der hochgeborne furste marggraff Johans unser lieber vater eczliche briefe unt hantfesten dem hochgebornen fursten, herczog Albrechten von Osterreich etc. unserm liben ohem gegeben hat, die wir auch pillichen, halden und volfuren sullen in aller der mazze als sie sint begriffen. Und dorumb so globen wir fur uns und unser sune, ob wir die gewinnen, das wir alle sulche hantfesten und briefe, es sein buntnuzze oder ander briefe, domit uns der obgenannte unser vater vorschriben und vorpunden hat gen dem obgenannten unserm lieben ohem und seinen sunen, die er ieczunt hat und hernach gewynnet herczogen zu Osterreich, stete gancze und unczubrochen haben, halten und volkomenclichen volfuren wollen und sullen in allen iren meynungen, sinnen, puncten und artikeln an alles mynner- nuzze in guten trewen an alle arglist. Und bestetten, bevesten und confirmiren dieselben mit crafft dicz briefes. Mit urkunt dicz briefes vorsigelt mit unserm grosten anhangundem ingesigel, der geben ist zu Laa noch Cristi gepurt dreyczenhundert jar dornoch in dem achczigsten jare des nechsten pfinstages noch Quasi modo geniti. (Orig. Pergam. mit anhang. Siegel aus dem k. k. geh. Archive in Wien.)
Strana 165
165 181. Sulik von Konic entsagt allen Rechten auf den Wald, genannt Bilevská hora. Dt. 15. April 1380. s. 1. In nomine domini amen. Anno nativitatis eiusdem millesimo tricentesimo octuagesimo, indiccione tercia, die XV mensis Aprilis, hora tercia vel quasi, pontificatus sanctissimi in Christo patris ac domini domini Urbani divina providencia pape sexti anno tercio, in mei notarii publici infrascripti testiumque presencia subscriptorum constitutus presencialiter nobilis vir Sulico dictus de Conicz alias de Hrubschicz circa silvam seu montem, que vulgariter Bylebska hora nuncupatur, omni juri, si quod sibi vel antecessoribus ipsius umquam com- peciit in eadem silva, matura deliberacione prehabita publice et expresse renunciavit ac eciam possessioni eiusdem silve, prout de jure debuit, integre et ex toto cessit nichil sibi nec heredibus suis in antea juris seu proprietatis in eadem reservando, recognoscens eciam eandem silvam perpetuis temporibus ad prebendam canonicalem, quam ad presens honorabilis vir dominus Cristanus canonicus Olomucensis obtinet, et ad villam Byelowicz spectantem ad eandem prebendam pertinere. Eo eciam adiecto specialiter et expresse, quod ipse dominus Sulico prescriptus singulis annis ligna de eadem silva pro cremacione stube curie ipsius site in villa Hrubschicz succidere et educere poterit et debebit sine quolibet impedimento ad tempora vite sue dumtaxat et non ultra. Et si dictum Suliconem medio tempore prefatam curiam suam vendere contingat, habebitque idem emptor jus succidendi ligna in predicta silva pro foco et igne necessaria in antedicta curia per tempora vite ipsius Suliconis, ut prefertur. Super quibus omnibus et singulis suprascriptis honorabiles viri domini Cristanus prescriptus et Hartlebus canonici dicte ecclesie Olomucensis suo et .. capituli eiusdem ecclesie Olomucensis nominibus pecierunt sibi per me notarium publicum infrascriptum fieri unum vel plura publicum vel publica instrumenta. Acta sunt hec anno, indiccione, die, mense, hora, pontificatus et loco quibus prescriptis, presentibus discretis viris domino Ade plebano ecclesie parrochialis in Conicz Olom. diocesis, Jeskone Cliente de Hluchow, Friczkone judice in Wylowicz et Mixicone familiari domini Cristani suprascripti testibus aput premissa constitutis. Et ego Paulus quondam Michaelis de Dobrencz clericus Olom. dioc. publicus etc. notarius etc. (Orig. Perg. im Olm. Kapitelarchive.) 182. Der Dominikanerconvent in Olmütz verpflichtet sich, täglich eine Messe de beata virgine zu singen. Dt. Olmütz 29. April 1380. Nos frater Jacobus prior, Petrus subprior totusque conventus domus sancti Micha- helis in Olomuncz ordinis fratrum predicatorum recognoscimus tenore presencium universis, quod quia illustris atque magnificus princeps ac dominus dominus Jodocus marchio et dominus
165 181. Sulik von Konic entsagt allen Rechten auf den Wald, genannt Bilevská hora. Dt. 15. April 1380. s. 1. In nomine domini amen. Anno nativitatis eiusdem millesimo tricentesimo octuagesimo, indiccione tercia, die XV mensis Aprilis, hora tercia vel quasi, pontificatus sanctissimi in Christo patris ac domini domini Urbani divina providencia pape sexti anno tercio, in mei notarii publici infrascripti testiumque presencia subscriptorum constitutus presencialiter nobilis vir Sulico dictus de Conicz alias de Hrubschicz circa silvam seu montem, que vulgariter Bylebska hora nuncupatur, omni juri, si quod sibi vel antecessoribus ipsius umquam com- peciit in eadem silva, matura deliberacione prehabita publice et expresse renunciavit ac eciam possessioni eiusdem silve, prout de jure debuit, integre et ex toto cessit nichil sibi nec heredibus suis in antea juris seu proprietatis in eadem reservando, recognoscens eciam eandem silvam perpetuis temporibus ad prebendam canonicalem, quam ad presens honorabilis vir dominus Cristanus canonicus Olomucensis obtinet, et ad villam Byelowicz spectantem ad eandem prebendam pertinere. Eo eciam adiecto specialiter et expresse, quod ipse dominus Sulico prescriptus singulis annis ligna de eadem silva pro cremacione stube curie ipsius site in villa Hrubschicz succidere et educere poterit et debebit sine quolibet impedimento ad tempora vite sue dumtaxat et non ultra. Et si dictum Suliconem medio tempore prefatam curiam suam vendere contingat, habebitque idem emptor jus succidendi ligna in predicta silva pro foco et igne necessaria in antedicta curia per tempora vite ipsius Suliconis, ut prefertur. Super quibus omnibus et singulis suprascriptis honorabiles viri domini Cristanus prescriptus et Hartlebus canonici dicte ecclesie Olomucensis suo et .. capituli eiusdem ecclesie Olomucensis nominibus pecierunt sibi per me notarium publicum infrascriptum fieri unum vel plura publicum vel publica instrumenta. Acta sunt hec anno, indiccione, die, mense, hora, pontificatus et loco quibus prescriptis, presentibus discretis viris domino Ade plebano ecclesie parrochialis in Conicz Olom. diocesis, Jeskone Cliente de Hluchow, Friczkone judice in Wylowicz et Mixicone familiari domini Cristani suprascripti testibus aput premissa constitutis. Et ego Paulus quondam Michaelis de Dobrencz clericus Olom. dioc. publicus etc. notarius etc. (Orig. Perg. im Olm. Kapitelarchive.) 182. Der Dominikanerconvent in Olmütz verpflichtet sich, täglich eine Messe de beata virgine zu singen. Dt. Olmütz 29. April 1380. Nos frater Jacobus prior, Petrus subprior totusque conventus domus sancti Micha- helis in Olomuncz ordinis fratrum predicatorum recognoscimus tenore presencium universis, quod quia illustris atque magnificus princeps ac dominus dominus Jodocus marchio et dominus
Strana 166
166 Moravie, dominus noster graciosus, intuendo defectus nostre paupertatis et inopie, quibus affligimur, de sue largitatis munificencia nos et claustrum nostrum singulari consolacionis dono respicere dignatus est, curiam allodialem de duabus araturis sitam in Hnyewotyn cum singulis suis pertinenciis nobis et claustro nostro dedit, donavit et contulit, prout in aliis literis eiusdem generosi domini nostri marchionis, que nobis date sunt desuper, lucidius con- tinetur: nos vero qui huiusmodi beneficiorum non debemus esse inmemores, ymmo quomodo et qualiter pro eius salute eterna exorandus sit deus et ab ipso creatore per divini cultus sacrificium tantorum meritorum possimus impetrare retribucionem intendamus sollerti conamine non cesset laborare devocio, ad hoc asstricti esse volumus necnon et successores nostros sub puritate fidei ac conscienciarum nostrarum obligamus in perpetuum, quod singulis diebus in aurora missam de beata virgine in altari beate virginis in ecclesia cantare volumus solempniter neque in eo negligenciam committere aliqualem. Et in casu, quo supradicte misse absque prefati principis et domini nostri generosi seu successorum suorum speciali consensu non perageretur solempnitas, extunc idem dominus noster generosus Jodocus et successores sui marchiones et domini Moravie debent habere jus et plenam potestatem auferrendi nobis curiam prefatam et faciendi de eadem, quid eis placuerit, contra quam ablacionem nulla juris canonici auctoritas seu cum suis prescripcionis possessio nobis debebit in aliquo suffra- gari. In cuius rei testimonium sigilla nostra utputa officii prioratus et conventus duximus presentibus appendenda. Datum in Olomucz mensis Aprilis die vicesima nona anno domini millesimo CCC°LXXX°. (Orig. Perg. zwei an Perg. Streifen h. Sig. in der Bočekschen Sammlung im Landes- archive.) 183. K. Wenzel fordert den Olmützer Bischof auf, eine strengere Zucht unter der Seelsorgegeistlichkeit einzuführen. 1380 circa Anfangs Mai. W. etc. venerabili .. Olomucensi episcopo principi, vel ejus in spiritualibus vicario generali D. N. D. gratiam etc. Princeps D. D.! Crebra fidelium nostrorum relatione per- cepimus et ad nos publica voce pervenit et fama, qualiter tuae diocesis clerici universaliter fere singuli, et signanter ecclesiarum pastores, concubinatus vitio in clericalis privilegii dis- pendium laborantes, publice fovent et nutriunt concubinas; talia vero sub dissimulatione praeterire nolentes, Devotionem tuam seriose requirimus et hortamur, eidem auctoritate regia districtius injungentes, quatenus praesumptores talium, prout hoc ministerii tui requirit officium, ut modis omnibus desistant a talibus infra unius mensis spatium a tempore ostensionis prae- sentium, debita et regali cohercione restringas, sicut altissimo, nobis et hominibus offerre speciale desideras holocaustum; nam ubi secus foret, commisimus, si et in quantum de jure possumus, dilecto nobis Raczkoni Kobyla, ut vice et auctoritate nostri, si tamen ad nos
166 Moravie, dominus noster graciosus, intuendo defectus nostre paupertatis et inopie, quibus affligimur, de sue largitatis munificencia nos et claustrum nostrum singulari consolacionis dono respicere dignatus est, curiam allodialem de duabus araturis sitam in Hnyewotyn cum singulis suis pertinenciis nobis et claustro nostro dedit, donavit et contulit, prout in aliis literis eiusdem generosi domini nostri marchionis, que nobis date sunt desuper, lucidius con- tinetur: nos vero qui huiusmodi beneficiorum non debemus esse inmemores, ymmo quomodo et qualiter pro eius salute eterna exorandus sit deus et ab ipso creatore per divini cultus sacrificium tantorum meritorum possimus impetrare retribucionem intendamus sollerti conamine non cesset laborare devocio, ad hoc asstricti esse volumus necnon et successores nostros sub puritate fidei ac conscienciarum nostrarum obligamus in perpetuum, quod singulis diebus in aurora missam de beata virgine in altari beate virginis in ecclesia cantare volumus solempniter neque in eo negligenciam committere aliqualem. Et in casu, quo supradicte misse absque prefati principis et domini nostri generosi seu successorum suorum speciali consensu non perageretur solempnitas, extunc idem dominus noster generosus Jodocus et successores sui marchiones et domini Moravie debent habere jus et plenam potestatem auferrendi nobis curiam prefatam et faciendi de eadem, quid eis placuerit, contra quam ablacionem nulla juris canonici auctoritas seu cum suis prescripcionis possessio nobis debebit in aliquo suffra- gari. In cuius rei testimonium sigilla nostra utputa officii prioratus et conventus duximus presentibus appendenda. Datum in Olomucz mensis Aprilis die vicesima nona anno domini millesimo CCC°LXXX°. (Orig. Perg. zwei an Perg. Streifen h. Sig. in der Bočekschen Sammlung im Landes- archive.) 183. K. Wenzel fordert den Olmützer Bischof auf, eine strengere Zucht unter der Seelsorgegeistlichkeit einzuführen. 1380 circa Anfangs Mai. W. etc. venerabili .. Olomucensi episcopo principi, vel ejus in spiritualibus vicario generali D. N. D. gratiam etc. Princeps D. D.! Crebra fidelium nostrorum relatione per- cepimus et ad nos publica voce pervenit et fama, qualiter tuae diocesis clerici universaliter fere singuli, et signanter ecclesiarum pastores, concubinatus vitio in clericalis privilegii dis- pendium laborantes, publice fovent et nutriunt concubinas; talia vero sub dissimulatione praeterire nolentes, Devotionem tuam seriose requirimus et hortamur, eidem auctoritate regia districtius injungentes, quatenus praesumptores talium, prout hoc ministerii tui requirit officium, ut modis omnibus desistant a talibus infra unius mensis spatium a tempore ostensionis prae- sentium, debita et regali cohercione restringas, sicut altissimo, nobis et hominibus offerre speciale desideras holocaustum; nam ubi secus foret, commisimus, si et in quantum de jure possumus, dilecto nobis Raczkoni Kobyla, ut vice et auctoritate nostri, si tamen ad nos
Strana 167
167 pertinet, transgressorum hujusmodi insolentias et actus eorum illicitos, ut premittitur, oppor- tunis viis et remediis debeat cohibere. (Palacký: Uber Formelbücher II. p. 204 n. 237. — Die Zeit der Ausstellung bestimmte ich nach dem Synodalstatut des Olm. Bischofes Johann ddto. Kremsier 22. Mai d. J. (vid. n. 192), wo die Bestimmung über das Concubinat der Priester, namentlich was den Termin „infra mensem“ anbelangt, mit dem Auftrage des Königs über- einstimmt.) 184. Markgraf Jodok bestimmt, dass, wenn die Dominikaner in Olmütz die Messe de beata virgine nicht singen sollten, der Hof in Nebotein ihnen entzogen werden könne. Dt. Olmütz 1. Mai 1380. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moraviae. Notum facimus tenore praesen- tium universis, quod pensatis magnae devotionis affectibus honorabilium et religiosorum fratrum prioris et conventus domus sancti Michaelis in Olomutz ordinis praedicatorum, quos magnae affectionis promotione prosequimur quodammodo et quorum etiam orationibus apud altissimi creatoris gratiam nos credimus adjuvari, praesertim cum iidem fratres primam missam cottidie celebraturam et in altari sanctae virginis decantandam pro obtinendo aeternae salutis nostrae praemio et augmento felici se erga nos perpetuis obligaverint temporibus, ut hujus divini cultus ac aliarum orationum atque beneficiorum meritis debeamus esse participes, qui confisi de omnipotentis dei clementia, apud quem labor quorumlibet bonorum operum non vacat a praemio, speramus ejus apud nos immensam clementiam misericorditer dispensari. Eorundem intuitu prefatis fratribus et eorum claustro curiam colonariam sitam in villa Hnievotin de duabus araturis et aliis ejus pertinentiis dedimus, donavimus et contulimus. damus, donamus, conferimus praesentibus et largimur. Ita videlicet, quod supradicta curia ad praefatos fratres et ipsorum claustrum pertinere debeat perpetuis temporibus et spectare, illam nobis tamen auctoritatem et potestatem reservantes, quod in casu, quo fratres predicti claustri, qui nunc sunt seu pro tempore fuerint, supradictae missae non decantarent solemnia et eandem sua negligentia deperire permitterent, praefatam curiam ipsis auferre possumus et recipere e converso. Praesentium sub appenso nostri sigilli testimonio literarum. Datum Olomutz anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo in die sanctorum Philippi et Jacobi apostolorum. (Vidimirte Abschrift ddto. 15. September 1769 im Archive des Dominikanerklosters in Olmütz.)
167 pertinet, transgressorum hujusmodi insolentias et actus eorum illicitos, ut premittitur, oppor- tunis viis et remediis debeat cohibere. (Palacký: Uber Formelbücher II. p. 204 n. 237. — Die Zeit der Ausstellung bestimmte ich nach dem Synodalstatut des Olm. Bischofes Johann ddto. Kremsier 22. Mai d. J. (vid. n. 192), wo die Bestimmung über das Concubinat der Priester, namentlich was den Termin „infra mensem“ anbelangt, mit dem Auftrage des Königs über- einstimmt.) 184. Markgraf Jodok bestimmt, dass, wenn die Dominikaner in Olmütz die Messe de beata virgine nicht singen sollten, der Hof in Nebotein ihnen entzogen werden könne. Dt. Olmütz 1. Mai 1380. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moraviae. Notum facimus tenore praesen- tium universis, quod pensatis magnae devotionis affectibus honorabilium et religiosorum fratrum prioris et conventus domus sancti Michaelis in Olomutz ordinis praedicatorum, quos magnae affectionis promotione prosequimur quodammodo et quorum etiam orationibus apud altissimi creatoris gratiam nos credimus adjuvari, praesertim cum iidem fratres primam missam cottidie celebraturam et in altari sanctae virginis decantandam pro obtinendo aeternae salutis nostrae praemio et augmento felici se erga nos perpetuis obligaverint temporibus, ut hujus divini cultus ac aliarum orationum atque beneficiorum meritis debeamus esse participes, qui confisi de omnipotentis dei clementia, apud quem labor quorumlibet bonorum operum non vacat a praemio, speramus ejus apud nos immensam clementiam misericorditer dispensari. Eorundem intuitu prefatis fratribus et eorum claustro curiam colonariam sitam in villa Hnievotin de duabus araturis et aliis ejus pertinentiis dedimus, donavimus et contulimus. damus, donamus, conferimus praesentibus et largimur. Ita videlicet, quod supradicta curia ad praefatos fratres et ipsorum claustrum pertinere debeat perpetuis temporibus et spectare, illam nobis tamen auctoritatem et potestatem reservantes, quod in casu, quo fratres predicti claustri, qui nunc sunt seu pro tempore fuerint, supradictae missae non decantarent solemnia et eandem sua negligentia deperire permitterent, praefatam curiam ipsis auferre possumus et recipere e converso. Praesentium sub appenso nostri sigilli testimonio literarum. Datum Olomutz anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo in die sanctorum Philippi et Jacobi apostolorum. (Vidimirte Abschrift ddto. 15. September 1769 im Archive des Dominikanerklosters in Olmütz.)
Strana 168
168 185. Das Tischnowitzer Kloster verkauft einen Hof in Ujezd dem Nikolaus Morner, Richter daselbst. Dt. 8. Mai 1380. s. l. Nos Agnes divina miseracione abbatissa, Anna priorissa, Margareta subpriorissa totusque conventus monasterii Porte celi in Tuschnowicz, ordinis cisterciensis, olomucensis diocesis notum facimus tenore presencium universis, quod curiam nostram colonariam desertam in villa Wgesd prope civitatem Pohorlicz sitam vendidimus rite et racionabiliter iusto ven- dicionis titulo et presentibus venditam assignamus Nicolao dicto Morner, judici ibidem et suis heredibus et successoribus legittimis pro duodecim marcis grossorum denariorum pra- gensium moravici pagamenti nobis ac monasterio nostro iam actu numeratis, traditis et solutis, cum omnibus agris cultis et incultis, prato, pascuis et ceteris aliis pertinenciis ad eandem curiam de jure spectantibus, prout eandem ad campestria et villana tenuimus usque modo, nichil penitus in eadem curia nobis reservantes, ad habendam, tenendam, utendam, fruendam jure emphiteotico et possidendam. Hiis vero condicionibus infrascriptis mediante (sic), quod idem Nicolaus et sui heredes ac successores, ad quorum manus eadem curia de nostro tamen consensu et voluntate pervenerit, pro censu cuiuslibet anni in terminis infrascriptis nostro et nostri conventus nomine honorabili et deo devote puelle Marie professe monasterii nostri prefati duas marcas grossorum, videlicet unam marcam grossorum in Georgii et unam marcam in Michaelis beatorum festis successive annis singulis post sese affuturis ad ipsius Marie puelle prefate dumtaxat vitam et personam dare, solvere et ad monasterium nostrum predictum porrigere tenebitur, qualibet sine contradiccione. Eo vero casu, quo Maria prefata viam carnis universe ingrederetur, extunc Nicolaus, heredes ac successores ipsius sepefati nobis Agnete protunc abbatisse monasterii prefati eundem censum dandum in terminis suprascriptis nostra sola pro persona et vita dumtaxat dare similiter et porrigere tenebitur sine mora. Nos vero eciam solventes (sic) tributum nature prefatus census in terminis supra expressatis ad abbatissam post nos futuram eiusque conventum sine dilacione revertetur. Insuper volumus et ordinamus, quod Nicolaus, heredes et successores sui legittimi a steura regali, que vulgo berna appellatur, quocienscunque edicta, necnon a contribucione quorumcunque officialium exacta sive robota, quocunque nomine censeantur sint exhonerati et absoluti. Volumus eciam, quod idem Nicolaus et ipsius legittimi successores hominibus subsidibus dicte puelle Marie nullum omnino detrimentum neque preiudicium absque jure et justicia facere nec aliquam molestiam inferre presumant quovis modo. Sub harum quas nostris abbatisse et conventus predictorum sigillis dedimus robore et testimonio literarum. In octava beatorum Philippi et Jacobi apostolorum anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo. (Orig. Perg. 2 h. Sig. im mähr. Landesarchive.)
168 185. Das Tischnowitzer Kloster verkauft einen Hof in Ujezd dem Nikolaus Morner, Richter daselbst. Dt. 8. Mai 1380. s. l. Nos Agnes divina miseracione abbatissa, Anna priorissa, Margareta subpriorissa totusque conventus monasterii Porte celi in Tuschnowicz, ordinis cisterciensis, olomucensis diocesis notum facimus tenore presencium universis, quod curiam nostram colonariam desertam in villa Wgesd prope civitatem Pohorlicz sitam vendidimus rite et racionabiliter iusto ven- dicionis titulo et presentibus venditam assignamus Nicolao dicto Morner, judici ibidem et suis heredibus et successoribus legittimis pro duodecim marcis grossorum denariorum pra- gensium moravici pagamenti nobis ac monasterio nostro iam actu numeratis, traditis et solutis, cum omnibus agris cultis et incultis, prato, pascuis et ceteris aliis pertinenciis ad eandem curiam de jure spectantibus, prout eandem ad campestria et villana tenuimus usque modo, nichil penitus in eadem curia nobis reservantes, ad habendam, tenendam, utendam, fruendam jure emphiteotico et possidendam. Hiis vero condicionibus infrascriptis mediante (sic), quod idem Nicolaus et sui heredes ac successores, ad quorum manus eadem curia de nostro tamen consensu et voluntate pervenerit, pro censu cuiuslibet anni in terminis infrascriptis nostro et nostri conventus nomine honorabili et deo devote puelle Marie professe monasterii nostri prefati duas marcas grossorum, videlicet unam marcam grossorum in Georgii et unam marcam in Michaelis beatorum festis successive annis singulis post sese affuturis ad ipsius Marie puelle prefate dumtaxat vitam et personam dare, solvere et ad monasterium nostrum predictum porrigere tenebitur, qualibet sine contradiccione. Eo vero casu, quo Maria prefata viam carnis universe ingrederetur, extunc Nicolaus, heredes ac successores ipsius sepefati nobis Agnete protunc abbatisse monasterii prefati eundem censum dandum in terminis suprascriptis nostra sola pro persona et vita dumtaxat dare similiter et porrigere tenebitur sine mora. Nos vero eciam solventes (sic) tributum nature prefatus census in terminis supra expressatis ad abbatissam post nos futuram eiusque conventum sine dilacione revertetur. Insuper volumus et ordinamus, quod Nicolaus, heredes et successores sui legittimi a steura regali, que vulgo berna appellatur, quocienscunque edicta, necnon a contribucione quorumcunque officialium exacta sive robota, quocunque nomine censeantur sint exhonerati et absoluti. Volumus eciam, quod idem Nicolaus et ipsius legittimi successores hominibus subsidibus dicte puelle Marie nullum omnino detrimentum neque preiudicium absque jure et justicia facere nec aliquam molestiam inferre presumant quovis modo. Sub harum quas nostris abbatisse et conventus predictorum sigillis dedimus robore et testimonio literarum. In octava beatorum Philippi et Jacobi apostolorum anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo. (Orig. Perg. 2 h. Sig. im mähr. Landesarchive.)
Strana 169
169 186. 1380, Мai 10. (X Maji) Anno domini MCCCLXXX hora completorii per familiam illustrissimi prin- cipis domini Jodoci marchionis Moravie ecclesia Olomucensis fuit incensa et tectum ecclesie cum domo episcopali totaliter fuit exusta. (Aus dem Codex E. I. 40 im Olm. Metr. Kap. Archive.) 187. Präliminarartikel zur Herstellung des Friedens zwischen Markgrafen Jodok und dem Olmützer Bischofe. Dt. nach dem 10. Mai c. 1380. Inter illustrem et magnificum principem dominum Jo.(docum) marchionem et dominum Moravie ab una et Olomucensem episcopum parte ab alia infrascripti articuli tractati et con- clusi sunt sub forma inferius annotata. Inprimis quod dominus marchio predictus ecclesiam Olomucensem, episcopum, cano- nicos, clerum et vasallos Olomucensis ecclesie et diocesis in iuribus, libertatibus, honorabilibus et prescriptis consuetudinibus non solum dimmittat et conservet sed eciam defendat, ita ut ecclesia Olomucensis cum toto suo appendio, ut premittitur, in hiis, que sunt expressata superius, permaneat, quemadmodum aput progenitores dicti domini marchionis ab antiquo permisit (sic) Item in sacerdotibus aut clericis vel religiosis excedentibus vel committentibus culpas notabiles . . . . . . . . . dicti domini marchionis de preterito tempore auctoritate sua presumpserunt aliquocies captivare et eciam in testamentis seu in ultimis fidelium voluntatibus factis vel faciendis servetur ordo modus et observantia, prout in civitate et diocesi Pragensi fuerit observatum. Item tractatum est et conclusum finaliter quod dominus marchio in eventu, ubi fratres sui Sobie.(slaus) et Procopius vel alii inhabitatores principatus Moravie nollent esse de illa contenti iusticia, quam Olomucensis episcopus paratus est sustinere coram rege Boemie aut iudicibus spiritualibus, ad quos ipse Olomucensis episcopus iure pertinet, extunc prefatus dominus marchio ipsum teneatur et velit magnifice defensare. Item ex relacione nobilis viri domini Benesschii de Wartemberg ita est dispositum, quod episcopus Olomucensis non multum disputet de illa materia arrestacionis ungarice, eo quod talis res inter eos utrosque poterit expediri; sed de domino Jescone de . . .*) dicto servetur, quod dominus episcopus in duos, quos elegerit et ipse Jesco in alios duos electionis sue compromittant, qui litem ipsam terminent, si poterunt, integraliter et complete, salvo semper iure Olomucensis episcopi, ut agere possit adversus Jesconem predictum super de- *) Ist wahrsch. Jesco von Sternberg, alias de Lukov, welcher das bischöfliche Lehen Varhošt besass. 22
169 186. 1380, Мai 10. (X Maji) Anno domini MCCCLXXX hora completorii per familiam illustrissimi prin- cipis domini Jodoci marchionis Moravie ecclesia Olomucensis fuit incensa et tectum ecclesie cum domo episcopali totaliter fuit exusta. (Aus dem Codex E. I. 40 im Olm. Metr. Kap. Archive.) 187. Präliminarartikel zur Herstellung des Friedens zwischen Markgrafen Jodok und dem Olmützer Bischofe. Dt. nach dem 10. Mai c. 1380. Inter illustrem et magnificum principem dominum Jo.(docum) marchionem et dominum Moravie ab una et Olomucensem episcopum parte ab alia infrascripti articuli tractati et con- clusi sunt sub forma inferius annotata. Inprimis quod dominus marchio predictus ecclesiam Olomucensem, episcopum, cano- nicos, clerum et vasallos Olomucensis ecclesie et diocesis in iuribus, libertatibus, honorabilibus et prescriptis consuetudinibus non solum dimmittat et conservet sed eciam defendat, ita ut ecclesia Olomucensis cum toto suo appendio, ut premittitur, in hiis, que sunt expressata superius, permaneat, quemadmodum aput progenitores dicti domini marchionis ab antiquo permisit (sic) Item in sacerdotibus aut clericis vel religiosis excedentibus vel committentibus culpas notabiles . . . . . . . . . dicti domini marchionis de preterito tempore auctoritate sua presumpserunt aliquocies captivare et eciam in testamentis seu in ultimis fidelium voluntatibus factis vel faciendis servetur ordo modus et observantia, prout in civitate et diocesi Pragensi fuerit observatum. Item tractatum est et conclusum finaliter quod dominus marchio in eventu, ubi fratres sui Sobie.(slaus) et Procopius vel alii inhabitatores principatus Moravie nollent esse de illa contenti iusticia, quam Olomucensis episcopus paratus est sustinere coram rege Boemie aut iudicibus spiritualibus, ad quos ipse Olomucensis episcopus iure pertinet, extunc prefatus dominus marchio ipsum teneatur et velit magnifice defensare. Item ex relacione nobilis viri domini Benesschii de Wartemberg ita est dispositum, quod episcopus Olomucensis non multum disputet de illa materia arrestacionis ungarice, eo quod talis res inter eos utrosque poterit expediri; sed de domino Jescone de . . .*) dicto servetur, quod dominus episcopus in duos, quos elegerit et ipse Jesco in alios duos electionis sue compromittant, qui litem ipsam terminent, si poterunt, integraliter et complete, salvo semper iure Olomucensis episcopi, ut agere possit adversus Jesconem predictum super de- *) Ist wahrsch. Jesco von Sternberg, alias de Lukov, welcher das bischöfliche Lehen Varhošt besass. 22
Strana 170
170 fecto, quo sibi visus fuerit in vasallatus observancia defecisse. Ita eciam quod ablata omnia idem Jesco dimittat et factoribus domini episcopi restituat super fideiussoria caucione. Item dominus marchio in hoc tractatu presenti dimittit silvam et omnem arrestationem feudi Warhoscz et reddit Olomucensi ecclesie integram possessionem. Item cognita iusticia, fide et legalitate domini Henrici capitanei Olomucensis ecclesie et familiarium ipsius ipsum et omnes eius familiares restituit gracie pariter et favori. Item de cremata ecclesia Olomucensi et domo episcopi et de novis structuris, que fiunt in areis ecclesie, reducendum est ad regem Boemie, ut episcopus Olomucensis eam concordiam accipiat, que de regis processerit voluntate. Item tractatum est et conclusum, quod si qui de vasallis ecclesie et subditis in colloquio baronum et obserantia (?) terre Moravie proscripti fuerint, tales capitaneo Olo- mucensis ecclesie dentur in scriptis ad hoc, quod episcopus honorem habeat per suos judices judicium de talibus faciendi. Item quod dominus marchio contentus esse vult de pratis cuiusdam prebende Olo- mucensis, super quibus contenditur de iusticia, in eventum, ubi super eis per eum et suos non fuerit amicabiliter concordatum. Item episcopus non se reputat esse securum nisi litere fiant utrobique super predictis articulis, qui tamen paratus est se in obsequium et adiutorium domini Marchionis adversus quoslibet homines excepto rege Boemie consimiliter obligare. (Aus dem Pergamentcodex VIII. 335 in der Olmützer Metrop. Kapitelbibliothek. — Das Datum annähernd bestimmt nach der Erwähnung des Brandes der Kirche und der bischöflichen Residenz. Vgl. n. 186.) 188. Erzbischof Johann von Jenzenstein meldet dem Bischofe von Olmütz seine glückliche Genesung. Dt. Nürnberg 1380. Mitte Mai. Episcopo Olomucensi. Reverendissime pater consanguinee et amice carissime. Qui prius sauciato corpore membrisque adeo debilibus ad desperacionem usque medicorum perveneram, divina gracia disponente, quod phisicorum negabat collirium, hoc grate omnipotentis sanavit ungentum, ita quod *) in sanitate bona corporis et robore a Colonia gressus meos direxi usque in Nurem- berg civitatem, ubi ob contagionem epidemie non ausus sum intrare Boemiam, de P. V. sanitate anhelans scire, nec inmerito, cum singularissimus domus nostre fautor ab antiquo igneque probatus existatis. Quapropter michi velitis rescribere, ut de sanitate vestra sim gavisus et de littere vestre odore consolatus nepotemque vestrum michi similiter trans- mittentes. Valete in Christo Jesu domino nostro. (Codex epist. des Erzbischofs von Prag Johann von Jenzenstein, herausg. v. J. Loserth, Archiv für österr. Geschichtsk. Bd. 55. pag. 389.) *) Ausgestrichen: ipsius gracia.
170 fecto, quo sibi visus fuerit in vasallatus observancia defecisse. Ita eciam quod ablata omnia idem Jesco dimittat et factoribus domini episcopi restituat super fideiussoria caucione. Item dominus marchio in hoc tractatu presenti dimittit silvam et omnem arrestationem feudi Warhoscz et reddit Olomucensi ecclesie integram possessionem. Item cognita iusticia, fide et legalitate domini Henrici capitanei Olomucensis ecclesie et familiarium ipsius ipsum et omnes eius familiares restituit gracie pariter et favori. Item de cremata ecclesia Olomucensi et domo episcopi et de novis structuris, que fiunt in areis ecclesie, reducendum est ad regem Boemie, ut episcopus Olomucensis eam concordiam accipiat, que de regis processerit voluntate. Item tractatum est et conclusum, quod si qui de vasallis ecclesie et subditis in colloquio baronum et obserantia (?) terre Moravie proscripti fuerint, tales capitaneo Olo- mucensis ecclesie dentur in scriptis ad hoc, quod episcopus honorem habeat per suos judices judicium de talibus faciendi. Item quod dominus marchio contentus esse vult de pratis cuiusdam prebende Olo- mucensis, super quibus contenditur de iusticia, in eventum, ubi super eis per eum et suos non fuerit amicabiliter concordatum. Item episcopus non se reputat esse securum nisi litere fiant utrobique super predictis articulis, qui tamen paratus est se in obsequium et adiutorium domini Marchionis adversus quoslibet homines excepto rege Boemie consimiliter obligare. (Aus dem Pergamentcodex VIII. 335 in der Olmützer Metrop. Kapitelbibliothek. — Das Datum annähernd bestimmt nach der Erwähnung des Brandes der Kirche und der bischöflichen Residenz. Vgl. n. 186.) 188. Erzbischof Johann von Jenzenstein meldet dem Bischofe von Olmütz seine glückliche Genesung. Dt. Nürnberg 1380. Mitte Mai. Episcopo Olomucensi. Reverendissime pater consanguinee et amice carissime. Qui prius sauciato corpore membrisque adeo debilibus ad desperacionem usque medicorum perveneram, divina gracia disponente, quod phisicorum negabat collirium, hoc grate omnipotentis sanavit ungentum, ita quod *) in sanitate bona corporis et robore a Colonia gressus meos direxi usque in Nurem- berg civitatem, ubi ob contagionem epidemie non ausus sum intrare Boemiam, de P. V. sanitate anhelans scire, nec inmerito, cum singularissimus domus nostre fautor ab antiquo igneque probatus existatis. Quapropter michi velitis rescribere, ut de sanitate vestra sim gavisus et de littere vestre odore consolatus nepotemque vestrum michi similiter trans- mittentes. Valete in Christo Jesu domino nostro. (Codex epist. des Erzbischofs von Prag Johann von Jenzenstein, herausg. v. J. Loserth, Archiv für österr. Geschichtsk. Bd. 55. pag. 389.) *) Ausgestrichen: ipsius gracia.
Strana 171
171 189. Der Olmützer Stadtrath befreit den vom Markgrafen Jost den Dominikanern in Olmütz geschenkten Hof in Nebotein von allen städtischen Abgaben. Dt. 20. Mai 1380. Nos Kuschlinus de Litovia advocatus, Heinlinus Veierobent magistercivium, Petrus scolaris, Nicolaus slosser Ludowicus institor consules, Petrus in domo Hennigi, Goczlinus sutor, Pertlinus carnifex, Pertlinus sutor, Nicolaus Tendlmarckt, Mertlinus Gewhart et Nicolaus Prudens scabini juratique cives Olomuczenses confitemur universis. Quod illustris ac magni- ficus princeps et dominus dominus Jodocus marchio et dominus Moravie generosus dominus noster curiam allodialem sive colonariam in villa Hnyewotein sitam cum singulis eius per- tinenciis honorabilibus ac religiosis viris dominis .. priori et .. conventui domus sancti Michaelis nostre civitatis ordinis predicatorum dare dignatus est hereditarie eandem, prout in literis per eundem dominum marchionem datis desuper clarius continetur, ita, quod virtute donacionis huiusmodi .. ab ipso domino nostro marchione mandatum obtinuimus et eius esse voluntatem cognovimus, ut prefata curia, que hactenus lozungarum imposicionum et aliarum solucionum oneribus civitati nostre subiecta fuisse dinoscitur, ammodo inantea libera esse debeat penitus et exempta. Nos vero, qui eiusdem domini nostri marchionis tamquam subditi obedientes ex debito mandata tenemur usquequaque adimplere cum effectu, supradictam curiam auctoritate nostra civili, qua fungimur, in hac parte ab omni lozunga, imposicione, solucione ac aliis contribucionum oneribus absolvimus, libertamus et presentis scripti patrocinio exi- mimus perpetuis temporibus affuturis. Harum quibus sigillum maius nostre civitatis est appensum testimonio literarum. Datum die Trinitatis anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo. (Orig. Perg. h. Sig. von weissem Wachse im Olm. Stadtarchive.) 190. Der Olmützer Bischof Johann bestätigt die Stiftung des St. Hieronymus-Altars in der Domkirche, welche Sander, Archidiakon von Prerau, gemacht hatte. Dt. Kremsier 20. Mai 1380. Dei et apostolice sedis gracia Olomucensis episcopus Johannes notumfacimus tenore presencium universis. Quod honorabilis et discretus vir dominus Sanderus Rambow, archi- diaconus Preroviensis, canonicus Olomucensis vicarius et officialis noster interne devocionis motus affectu desiderat de bonis sibi a deo collatis diem extreme messionis piis operibus prevenire, ut ex temporalibus bonis, que nunc in laudem dei eius expendit, sedulitas eterne glorie premia meciatur, in salutem anime sue suorumque parentum et benefactorum de con- sensu nostro ac fratrum nostrorum .. decani et capituli ecclesie nostre Olomucensis speciali ad laudem omnipotentis dei glorioseque virginis Marie ac specialiter gloriosi confessoris et eminentis doctoris Jeronimi presbiteri, cui titulus annotari debebit, et aliorum doctorum vide- 22*
171 189. Der Olmützer Stadtrath befreit den vom Markgrafen Jost den Dominikanern in Olmütz geschenkten Hof in Nebotein von allen städtischen Abgaben. Dt. 20. Mai 1380. Nos Kuschlinus de Litovia advocatus, Heinlinus Veierobent magistercivium, Petrus scolaris, Nicolaus slosser Ludowicus institor consules, Petrus in domo Hennigi, Goczlinus sutor, Pertlinus carnifex, Pertlinus sutor, Nicolaus Tendlmarckt, Mertlinus Gewhart et Nicolaus Prudens scabini juratique cives Olomuczenses confitemur universis. Quod illustris ac magni- ficus princeps et dominus dominus Jodocus marchio et dominus Moravie generosus dominus noster curiam allodialem sive colonariam in villa Hnyewotein sitam cum singulis eius per- tinenciis honorabilibus ac religiosis viris dominis .. priori et .. conventui domus sancti Michaelis nostre civitatis ordinis predicatorum dare dignatus est hereditarie eandem, prout in literis per eundem dominum marchionem datis desuper clarius continetur, ita, quod virtute donacionis huiusmodi .. ab ipso domino nostro marchione mandatum obtinuimus et eius esse voluntatem cognovimus, ut prefata curia, que hactenus lozungarum imposicionum et aliarum solucionum oneribus civitati nostre subiecta fuisse dinoscitur, ammodo inantea libera esse debeat penitus et exempta. Nos vero, qui eiusdem domini nostri marchionis tamquam subditi obedientes ex debito mandata tenemur usquequaque adimplere cum effectu, supradictam curiam auctoritate nostra civili, qua fungimur, in hac parte ab omni lozunga, imposicione, solucione ac aliis contribucionum oneribus absolvimus, libertamus et presentis scripti patrocinio exi- mimus perpetuis temporibus affuturis. Harum quibus sigillum maius nostre civitatis est appensum testimonio literarum. Datum die Trinitatis anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo. (Orig. Perg. h. Sig. von weissem Wachse im Olm. Stadtarchive.) 190. Der Olmützer Bischof Johann bestätigt die Stiftung des St. Hieronymus-Altars in der Domkirche, welche Sander, Archidiakon von Prerau, gemacht hatte. Dt. Kremsier 20. Mai 1380. Dei et apostolice sedis gracia Olomucensis episcopus Johannes notumfacimus tenore presencium universis. Quod honorabilis et discretus vir dominus Sanderus Rambow, archi- diaconus Preroviensis, canonicus Olomucensis vicarius et officialis noster interne devocionis motus affectu desiderat de bonis sibi a deo collatis diem extreme messionis piis operibus prevenire, ut ex temporalibus bonis, que nunc in laudem dei eius expendit, sedulitas eterne glorie premia meciatur, in salutem anime sue suorumque parentum et benefactorum de con- sensu nostro ac fratrum nostrorum .. decani et capituli ecclesie nostre Olomucensis speciali ad laudem omnipotentis dei glorioseque virginis Marie ac specialiter gloriosi confessoris et eminentis doctoris Jeronimi presbiteri, cui titulus annotari debebit, et aliorum doctorum vide- 22*
Strana 172
172 licet Gregorii, Augustini et Ambrosii altare in ipsa ecclesia nostra Olomucensi de novo creavit et fundavit, cui pro dote et congrua sustentacione sacerdotis et ministri eiusdem mediam villam Kissielowicz prope Cremsir cum septem laneis et uno quartali, quatuor curticulis, molendino, tribus thabernis cum pratis, pascuis, aquis, piscacionibus, agris, silvis, juribus, utilitatibus et pertinenciis universis pleno jure, prout ea emit et comparavit a probis homi- nibus Sbinkone et Pomyn, fratribus de Wiskuch dictis, pro centum et septuaginta septem marcis cum media marca grossorum pragensium minus decem grossis in pecuniis paratis de consensu pariter et de voluntate illustris principis domini .. Jodoci marchionis Moravie ipsis ecclesie et capitulo Olomucensi iuxta consuetudinem terre Moravie intabulata existunt ac censuant annue duodecim marcas grossorum cum vigintiquinque grossis et novem halensibus, et de qualibet domo quatuor pullos et quadraginta ova, singulis annis in perpetuum per sacerdotem et ministrum eiusdem altaris, qui pro tempore fuerit, tenenda, habenda et possi- denda, libera et bona voluntate, sana deliberacione previa contulit, tradidit et integraliter assignavit. Ita quod ipsius altaris rector predictus et sui successores pro tempore existentes perpetuis temporibus ipsum altare officiare et missas in eodem legere, prout altissimus eis inspiraverit, sint astricti. Et quidem singulis annis duas marcas grossorum, quamdiu idem dominus .. Sanderus vixerit, in ipso die et festo sancti Jeronimi pro anniversario suorum parentum et benefactorum, ac precipue dominorum Wolfframi de Panwicz, Johannis Jurentam et omnium fidelium defunctorum secundum consuetudinem ipsius ecclesie Olomucensis distri- buendas pro interessentibus vigiliis post secundas vesperas sancti Michaelis et in die sancti Jeronimi missis sub penis statutorum eiusdem ecclesie ministrare et solvere debeant indilate. Post mortem vero domini Sanderi antedicti ipse due marce singulis annis ipso die sui obitus pro anniversario suo, parentum et benefactorum suorum ac dominorum Wolframi et Johannis predictorum modo et ordine predictis solvere teneantur. Disposuit eciam et ordinavit dominus Sanderus antedictus, quod presentacio eiusdem altaris ad sacristanum ecclesie Olomucensis qui pro tempore fuerit, post mortem eiusdem domini Sanderi et Engelberti fratris sui, ple- bani in Muglicz, imperpetuum debeat pertinere, ita quod ipse possit et debeat ad ipsum altare, quocies illud vaccare contigerit, prebendatum seniorem dicte ecclesie Olomucensis non etate sed recepcione ipsis dominis .. decano et capitulo Olomucensi presentare, qui eundem sic presentalum ad dictum altare investire valeant et in eius possessionem mittere corporalem, prout in aliis beneficiis eiusdem ecclesie consuetum est ab antiquo, nobisque supplicavit humiliter et devote, quatinus premissa grata et rata habere dignaremur et ea auctoritate ordinaria confirmare. Nos igitur ipsius domini Sanderi supplicacionibus tamquam iustis annuentes fundacionem et dotacionem altaris predicti ac tradicionem et assignacionem premissorum bonorum ipsi altari factas ac disposicionem et ordinacionem necnon omnia alia et singula de verbo ad verbum, ut superius expressantur, grata et rata habentes ipsum altare huius- modi pro gloria sanctissimorum doctorum ad honorem dei auctoritate ordinaria erigimus et beneficium ecclesiasticum ammodo fore constituimus, bona, census, redditus et fructus supra- dictos ipsi altari incorporamus, unimus, invisceramus, adiungimus et appropriamus, volentes peramplius ipsum altare ecclesiasticum censeri beneficium et gaudere privilegiis et libertatibus
172 licet Gregorii, Augustini et Ambrosii altare in ipsa ecclesia nostra Olomucensi de novo creavit et fundavit, cui pro dote et congrua sustentacione sacerdotis et ministri eiusdem mediam villam Kissielowicz prope Cremsir cum septem laneis et uno quartali, quatuor curticulis, molendino, tribus thabernis cum pratis, pascuis, aquis, piscacionibus, agris, silvis, juribus, utilitatibus et pertinenciis universis pleno jure, prout ea emit et comparavit a probis homi- nibus Sbinkone et Pomyn, fratribus de Wiskuch dictis, pro centum et septuaginta septem marcis cum media marca grossorum pragensium minus decem grossis in pecuniis paratis de consensu pariter et de voluntate illustris principis domini .. Jodoci marchionis Moravie ipsis ecclesie et capitulo Olomucensi iuxta consuetudinem terre Moravie intabulata existunt ac censuant annue duodecim marcas grossorum cum vigintiquinque grossis et novem halensibus, et de qualibet domo quatuor pullos et quadraginta ova, singulis annis in perpetuum per sacerdotem et ministrum eiusdem altaris, qui pro tempore fuerit, tenenda, habenda et possi- denda, libera et bona voluntate, sana deliberacione previa contulit, tradidit et integraliter assignavit. Ita quod ipsius altaris rector predictus et sui successores pro tempore existentes perpetuis temporibus ipsum altare officiare et missas in eodem legere, prout altissimus eis inspiraverit, sint astricti. Et quidem singulis annis duas marcas grossorum, quamdiu idem dominus .. Sanderus vixerit, in ipso die et festo sancti Jeronimi pro anniversario suorum parentum et benefactorum, ac precipue dominorum Wolfframi de Panwicz, Johannis Jurentam et omnium fidelium defunctorum secundum consuetudinem ipsius ecclesie Olomucensis distri- buendas pro interessentibus vigiliis post secundas vesperas sancti Michaelis et in die sancti Jeronimi missis sub penis statutorum eiusdem ecclesie ministrare et solvere debeant indilate. Post mortem vero domini Sanderi antedicti ipse due marce singulis annis ipso die sui obitus pro anniversario suo, parentum et benefactorum suorum ac dominorum Wolframi et Johannis predictorum modo et ordine predictis solvere teneantur. Disposuit eciam et ordinavit dominus Sanderus antedictus, quod presentacio eiusdem altaris ad sacristanum ecclesie Olomucensis qui pro tempore fuerit, post mortem eiusdem domini Sanderi et Engelberti fratris sui, ple- bani in Muglicz, imperpetuum debeat pertinere, ita quod ipse possit et debeat ad ipsum altare, quocies illud vaccare contigerit, prebendatum seniorem dicte ecclesie Olomucensis non etate sed recepcione ipsis dominis .. decano et capitulo Olomucensi presentare, qui eundem sic presentalum ad dictum altare investire valeant et in eius possessionem mittere corporalem, prout in aliis beneficiis eiusdem ecclesie consuetum est ab antiquo, nobisque supplicavit humiliter et devote, quatinus premissa grata et rata habere dignaremur et ea auctoritate ordinaria confirmare. Nos igitur ipsius domini Sanderi supplicacionibus tamquam iustis annuentes fundacionem et dotacionem altaris predicti ac tradicionem et assignacionem premissorum bonorum ipsi altari factas ac disposicionem et ordinacionem necnon omnia alia et singula de verbo ad verbum, ut superius expressantur, grata et rata habentes ipsum altare huius- modi pro gloria sanctissimorum doctorum ad honorem dei auctoritate ordinaria erigimus et beneficium ecclesiasticum ammodo fore constituimus, bona, census, redditus et fructus supra- dictos ipsi altari incorporamus, unimus, invisceramus, adiungimus et appropriamus, volentes peramplius ipsum altare ecclesiasticum censeri beneficium et gaudere privilegiis et libertatibus
Strana 173
173 ad instar beneficiorum ecclesiasticorum, quodque ipsius altaris census et proventus jura et utilitates per censuram ecclesiasticam tueri et defensari valeant ac exigi et requiri. Eaque omnia et singula in omnibus suis punctis, articulis, modis et clausulis, prout superius ex- pressatur, approbamus, ratificamus et ex certa nostra sciencia in hiis scriptis auctoritate ordinaria confirmamus, presencium sub appenso nostro maiori sigillo una cum sigillo dicti capituli nostri Olomucensis testimonio literarum. Datum et actum in civitate nostra Cremsier ipso die et festo sancte Trinitatis anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo die vice- sima mensis Maii .. Presentibus honorabilibus et discretis viris dominis Alberto preposito ecclesie sancti Mauricii in Cremsir, magistro Gregorio rectore scolarum ibidem, Hinczone et Johanne notariis et quam pluribus aliis ad premissa vocatis in testimonium veritatis. (Orig. Perg. 2 h. Sig. im Olm. Kapitelarchive.) 191. Johann, Bischof von Olmütz, republicirt ein Statut seines Vorgängers gegen die Angreifer kirchlicher Güter und Personen. Dt. Kremsier 21. Mai 1380. Dei et apostolice sedis gracia Olomucensis episcopus Johannes honorabilibus et discretis viris, dominis .. decanis .. prepositis .. archidiaconis .. canonicis .. plebanis .. ecclesiarum rectoribus .. altaristis et .. vicariis per ecclesiam, civitatem et diocesim nostras Olomuc. constitutis salutem in eo, qui est omnium vera salus. Honorabiles, devoti dilecti. Accepimus relacione veridica et experiencia didicimus cottidiana, quod statutum felicis me- morie domini Johannis episcopi Olomucensis, nostri predecessoris, quod incipit: Licet canon provincialis statuti in defensionem ecclesiastice libertatis adversus captivatores clericorum et spoliatores bonorum ecclesiasticorum cum magna maturitate factum et nonnullis retroactis temporibus tentum et servatum modo quidem, cum cordis amaritudine referrimus, non ser- vatur, nec debite exequitur secundum suum modum et tenorem; pro eo vobis omnibus et singulis in virtute sancte obediencie et sub excommunicacionis pena, quam vos et quemlibet vestrum incurrere volumus ipso facto, si in premissis fueritis negligentes, trium tamen dierum monicione tamquam canonica previa, districte presentibus iniungimus et mandamus, quatinus ipsum statutum sic inviolabiliter et inconcusse usque modo tentum et servatum, quocies et quando persona ecclesiastica captivari et bona ecclesiastica invadi contigerit, non expectato superioris mandato secundum continenciam statuti antedicti ad unquem servetis et servari faciatis cessando a solempniis divinorum, donec menti et verbis eiusdem statuti paritum fuerit cum effectu, nullam negligenciam in premissis commissuri, prout de obediencia pocius commendari volueritis quam de inobediencia reprehendi. Datum Chremsier in synodo per nos celebrata sub sigilli nostri maioris appensione. Anno domini millesimo tricentesimo octua- gesimo feria secunda post festum Trinitatis. (Orig. Perg. h. Sig. im Olm. Kapitelarchive.)
173 ad instar beneficiorum ecclesiasticorum, quodque ipsius altaris census et proventus jura et utilitates per censuram ecclesiasticam tueri et defensari valeant ac exigi et requiri. Eaque omnia et singula in omnibus suis punctis, articulis, modis et clausulis, prout superius ex- pressatur, approbamus, ratificamus et ex certa nostra sciencia in hiis scriptis auctoritate ordinaria confirmamus, presencium sub appenso nostro maiori sigillo una cum sigillo dicti capituli nostri Olomucensis testimonio literarum. Datum et actum in civitate nostra Cremsier ipso die et festo sancte Trinitatis anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo die vice- sima mensis Maii .. Presentibus honorabilibus et discretis viris dominis Alberto preposito ecclesie sancti Mauricii in Cremsir, magistro Gregorio rectore scolarum ibidem, Hinczone et Johanne notariis et quam pluribus aliis ad premissa vocatis in testimonium veritatis. (Orig. Perg. 2 h. Sig. im Olm. Kapitelarchive.) 191. Johann, Bischof von Olmütz, republicirt ein Statut seines Vorgängers gegen die Angreifer kirchlicher Güter und Personen. Dt. Kremsier 21. Mai 1380. Dei et apostolice sedis gracia Olomucensis episcopus Johannes honorabilibus et discretis viris, dominis .. decanis .. prepositis .. archidiaconis .. canonicis .. plebanis .. ecclesiarum rectoribus .. altaristis et .. vicariis per ecclesiam, civitatem et diocesim nostras Olomuc. constitutis salutem in eo, qui est omnium vera salus. Honorabiles, devoti dilecti. Accepimus relacione veridica et experiencia didicimus cottidiana, quod statutum felicis me- morie domini Johannis episcopi Olomucensis, nostri predecessoris, quod incipit: Licet canon provincialis statuti in defensionem ecclesiastice libertatis adversus captivatores clericorum et spoliatores bonorum ecclesiasticorum cum magna maturitate factum et nonnullis retroactis temporibus tentum et servatum modo quidem, cum cordis amaritudine referrimus, non ser- vatur, nec debite exequitur secundum suum modum et tenorem; pro eo vobis omnibus et singulis in virtute sancte obediencie et sub excommunicacionis pena, quam vos et quemlibet vestrum incurrere volumus ipso facto, si in premissis fueritis negligentes, trium tamen dierum monicione tamquam canonica previa, districte presentibus iniungimus et mandamus, quatinus ipsum statutum sic inviolabiliter et inconcusse usque modo tentum et servatum, quocies et quando persona ecclesiastica captivari et bona ecclesiastica invadi contigerit, non expectato superioris mandato secundum continenciam statuti antedicti ad unquem servetis et servari faciatis cessando a solempniis divinorum, donec menti et verbis eiusdem statuti paritum fuerit cum effectu, nullam negligenciam in premissis commissuri, prout de obediencia pocius commendari volueritis quam de inobediencia reprehendi. Datum Chremsier in synodo per nos celebrata sub sigilli nostri maioris appensione. Anno domini millesimo tricentesimo octua- gesimo feria secunda post festum Trinitatis. (Orig. Perg. h. Sig. im Olm. Kapitelarchive.)
Strana 174
174 192. Synodalstatut des Olmützer Bischofes Johann wegen der im Concubinate lebenden Geistlichen und wegen Heiligung der Feiertage. Dt. Kremsier 22. Mai 1380. Dei et apostolice sedis gracia Olomucensis episcopus Johannes honorabilibus et discretis viris decanis, prepositis etc. Volumus quoque et hortamur omnes et singulos ple- banos, vicarios et quoslibet clericos ordinatos beneficiatos et fornicacione et a concubinatu notorio abstinere, quia plerique clerici in domibus propriis vel vicinis in sue anime maximum detrimentum pluribus quoque in scandalum abundanter interimunt paratas ad malum forni- carias mulieres. Ne igitur crimen ipsum videatur per toleranciam approbari, omnes clericos, qui de cetero in domibus suis suspectas mulieres vel eciam extra domum in sua nefaria procuracione publice detinent concubinas, si sint beneficiati beneficiis suis privandos, si vero non habent beneficia, tunc ab officio ecclesiastico per suos superiores fore decrevimus per- tue suspendendos, quod demum eorum malicia exigente ipsi superiores tortorum penis efficiant aut de suis diocesibus ejiciant et expellant et hoc si non desistant infra mensem. Statuimus eciam in subscriptis, quod clerici et laici a servilibus operibus debent abstinere, ut singularum ecclesiarum nostre provincie unanimis concordia in celebracione festivitatum habeatur. Primo in festivitatibus Christi, videlicet nativitatis, circumcisionis et epiphanie, resurreccionis ipsius cum duobus diebus immediate sequentibus, ascensionis ipsius et pente- costes similiter cum duobus diebus immediate sequentibus, corporis Christi; in festivitatibus sancte crucis invencionis et exaltacionis, in quatuor festivitatibus beate virginis Marie nati- vitatis, annunciacionis, purificacionis et assumpcionis; in diebus angelorum, quod dicitur festum sancti Michaelis, in festo nativitatis sancti Johannis Baptiste; item in diebus aposto- lorum, videlicet Mathie, Philippi et Jacobi, Petri et Pauli, Jacobi, Bartholomei, Mathei, Simonis et Jude, Andree, Thome et Johannis evangeliste transitus; item in diebus martyrum Stephani, Laurencii, Viti, Wenceslai passionis, sancti Adalberti et quinque fratrum scilicet Benedicti cum fratribus; confessorum Martini, Nicolai, Procopii, Marie Magdalene, Ludmille passionis ; item Catherine et Margarethe, in festo omnium sanctorum et quilibet eciam festum sui patroni, in cuius honore ecclesia est dedicata, tenetur celebrare. Item in diebus Luce et Marci evangelistarum et quatuor doctorum ecclesie Gregorii, Ambrosii, Augustini et Hieronymi, quorum festivitates felicis memorie Bonifacius papa mandavit in universis ecclesiis sub officio duplici solemniter venerari et populus in sua parochiali ecclesia officio peraudito ad sua opera licite se convertat. Volumus eciam, ut quilibet plebanus statuta synodalia habeat sub pena unius marce grossorum infra mensem prout, de obediencia pocius commendatur quam de inobediencia voluerit reprehendi. Datum Cremsirii in synodo per nos celebrata anno domini MCCCLXXX feria tercia post diem sancte trinitatis. (Inserirt in der Urkunde des Olmützer bischöflichen Offiziales Johann ddto. 18. No- vember 1388. Abgedruckt bei Fasseau in Coll. Syn. I. p. 13.)
174 192. Synodalstatut des Olmützer Bischofes Johann wegen der im Concubinate lebenden Geistlichen und wegen Heiligung der Feiertage. Dt. Kremsier 22. Mai 1380. Dei et apostolice sedis gracia Olomucensis episcopus Johannes honorabilibus et discretis viris decanis, prepositis etc. Volumus quoque et hortamur omnes et singulos ple- banos, vicarios et quoslibet clericos ordinatos beneficiatos et fornicacione et a concubinatu notorio abstinere, quia plerique clerici in domibus propriis vel vicinis in sue anime maximum detrimentum pluribus quoque in scandalum abundanter interimunt paratas ad malum forni- carias mulieres. Ne igitur crimen ipsum videatur per toleranciam approbari, omnes clericos, qui de cetero in domibus suis suspectas mulieres vel eciam extra domum in sua nefaria procuracione publice detinent concubinas, si sint beneficiati beneficiis suis privandos, si vero non habent beneficia, tunc ab officio ecclesiastico per suos superiores fore decrevimus per- tue suspendendos, quod demum eorum malicia exigente ipsi superiores tortorum penis efficiant aut de suis diocesibus ejiciant et expellant et hoc si non desistant infra mensem. Statuimus eciam in subscriptis, quod clerici et laici a servilibus operibus debent abstinere, ut singularum ecclesiarum nostre provincie unanimis concordia in celebracione festivitatum habeatur. Primo in festivitatibus Christi, videlicet nativitatis, circumcisionis et epiphanie, resurreccionis ipsius cum duobus diebus immediate sequentibus, ascensionis ipsius et pente- costes similiter cum duobus diebus immediate sequentibus, corporis Christi; in festivitatibus sancte crucis invencionis et exaltacionis, in quatuor festivitatibus beate virginis Marie nati- vitatis, annunciacionis, purificacionis et assumpcionis; in diebus angelorum, quod dicitur festum sancti Michaelis, in festo nativitatis sancti Johannis Baptiste; item in diebus aposto- lorum, videlicet Mathie, Philippi et Jacobi, Petri et Pauli, Jacobi, Bartholomei, Mathei, Simonis et Jude, Andree, Thome et Johannis evangeliste transitus; item in diebus martyrum Stephani, Laurencii, Viti, Wenceslai passionis, sancti Adalberti et quinque fratrum scilicet Benedicti cum fratribus; confessorum Martini, Nicolai, Procopii, Marie Magdalene, Ludmille passionis ; item Catherine et Margarethe, in festo omnium sanctorum et quilibet eciam festum sui patroni, in cuius honore ecclesia est dedicata, tenetur celebrare. Item in diebus Luce et Marci evangelistarum et quatuor doctorum ecclesie Gregorii, Ambrosii, Augustini et Hieronymi, quorum festivitates felicis memorie Bonifacius papa mandavit in universis ecclesiis sub officio duplici solemniter venerari et populus in sua parochiali ecclesia officio peraudito ad sua opera licite se convertat. Volumus eciam, ut quilibet plebanus statuta synodalia habeat sub pena unius marce grossorum infra mensem prout, de obediencia pocius commendatur quam de inobediencia voluerit reprehendi. Datum Cremsirii in synodo per nos celebrata anno domini MCCCLXXX feria tercia post diem sancte trinitatis. (Inserirt in der Urkunde des Olmützer bischöflichen Offiziales Johann ddto. 18. No- vember 1388. Abgedruckt bei Fasseau in Coll. Syn. I. p. 13.)
Strana 175
175 193. Das Olmützer Kapitel gestattet dem Sulik von Konic, den Holzbedarf für seinen Hof in Hrubčic aus dem Walde, genannt Bilevská hora, zu beziehen. Dt. Olmütz 28. Mai 1380. Bedericus decanus, Jacobus prepositus et capitulum Olomucense notumfacimus pre- sencium inspectoribus universis. Quia nobilis vir Suliko de Conicz nobis et ecclesie nostre de nemore, quod Byelewska hora lingwa moravica nuncupatur, ad prebendam ecclesie pre- dicte, que est in villa Byelowicz, spectante, sed per eundem Sulikonem aliquandiu prius occupata, quam ab eo iudicialiter per sentenciam evicimus, libere condescendit: nos eidem ob affectum amicicie, quam ad eius personam gerimus, hanc munificenciam exhibere cura- vimus et prestare, quod idem Suliko libertatem habeat et posset uti lignis supradicti nemoris pro foco curie sue in villa Hrubczycz site, vite sue temporibus et non ultra et quod ipse hunc usum lignorum possit sue predicte curie auferende cuicunque alteri curie per tempora dumtaxat vite sue ut superius exprimitur applicare. In cuius rei testimonium presentes literas sibi tradidimus sigilli nostri appensione munitas. Datum in ecclesia nostra anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo, vicesima octava die mensis Maii. (Aus der Recognition dieser Urkunde ddto. 29. Mai 1380. Vgl. Nr. 194.) 194. Sulik von Konic verspricht bezüglich des Holzbezuges aus dem Walde Bilevská hora alles zu beobachten, was der bezügliche Brief des Olm. Kapitels darüber vorschreibt. Dt. Olmütz 29. Mai 1380. Ego Suliko de Conicz notumfacio presencium inspectoribus universis, me ab hono- rabilibus viris Bederico decano, Jacobo preposito et capitulo ecclesie Olomucensis literas recepisse, quarum tenor sequitur in hec verba: Bedericus decanus etc. (Vid. Nr. 193). — Ego igitur Suliko predictus spondeo et promitto ac tenore presencium me obligo bona fide absque fraude et dolo omnia, que in predictis literis contenta, quoad sua puncta, clausulas et articulos, tenere firmiter nec in aliquo ullo unquam tempore contravenire seu infringere quoquomodo. In cuius rei testimonium predictis dominis presentes literas trado sigillis mei ac domini Ade plebani de Conicz avunculi mei appensione munitas. Datum Olomucz anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo, vicesima nona die mensis Maii. (Orig. Perg. 2 h. Sig. im Olm. Kapitelarchive. — Vgl. n. 193.)
175 193. Das Olmützer Kapitel gestattet dem Sulik von Konic, den Holzbedarf für seinen Hof in Hrubčic aus dem Walde, genannt Bilevská hora, zu beziehen. Dt. Olmütz 28. Mai 1380. Bedericus decanus, Jacobus prepositus et capitulum Olomucense notumfacimus pre- sencium inspectoribus universis. Quia nobilis vir Suliko de Conicz nobis et ecclesie nostre de nemore, quod Byelewska hora lingwa moravica nuncupatur, ad prebendam ecclesie pre- dicte, que est in villa Byelowicz, spectante, sed per eundem Sulikonem aliquandiu prius occupata, quam ab eo iudicialiter per sentenciam evicimus, libere condescendit: nos eidem ob affectum amicicie, quam ad eius personam gerimus, hanc munificenciam exhibere cura- vimus et prestare, quod idem Suliko libertatem habeat et posset uti lignis supradicti nemoris pro foco curie sue in villa Hrubczycz site, vite sue temporibus et non ultra et quod ipse hunc usum lignorum possit sue predicte curie auferende cuicunque alteri curie per tempora dumtaxat vite sue ut superius exprimitur applicare. In cuius rei testimonium presentes literas sibi tradidimus sigilli nostri appensione munitas. Datum in ecclesia nostra anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo, vicesima octava die mensis Maii. (Aus der Recognition dieser Urkunde ddto. 29. Mai 1380. Vgl. Nr. 194.) 194. Sulik von Konic verspricht bezüglich des Holzbezuges aus dem Walde Bilevská hora alles zu beobachten, was der bezügliche Brief des Olm. Kapitels darüber vorschreibt. Dt. Olmütz 29. Mai 1380. Ego Suliko de Conicz notumfacio presencium inspectoribus universis, me ab hono- rabilibus viris Bederico decano, Jacobo preposito et capitulo ecclesie Olomucensis literas recepisse, quarum tenor sequitur in hec verba: Bedericus decanus etc. (Vid. Nr. 193). — Ego igitur Suliko predictus spondeo et promitto ac tenore presencium me obligo bona fide absque fraude et dolo omnia, que in predictis literis contenta, quoad sua puncta, clausulas et articulos, tenere firmiter nec in aliquo ullo unquam tempore contravenire seu infringere quoquomodo. In cuius rei testimonium predictis dominis presentes literas trado sigillis mei ac domini Ade plebani de Conicz avunculi mei appensione munitas. Datum Olomucz anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo, vicesima nona die mensis Maii. (Orig. Perg. 2 h. Sig. im Olm. Kapitelarchive. — Vgl. n. 193.)
Strana 176
176 195. Markgraf Jodok befiehlt, dass die Güter Dolein, Tověř etc. der Karthause in Leitomyšl in die Landtafel eingelegt werden. Dt. Brünn 3. Juni 1380. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie notum facimus tenore presencium universis, quod ad donacionem villarum Dolany, Thowirs, Morawiczan et Palonyn, quas venerabilis dominus Albertus quondam Luthomyslensis episcopus religiosis n. priori et n. conventui nove sue plantacionis prope Luthomysl, ordinis Carthusiensis, dedisse et contulisse dinoscitur, nostrum consensum dedimus et donavimus, damus, donamus virtute presencium et largimur, comittentes camerario supremo, czudariis, notariis et aliis urzedniconibus czude Olomucensis presentibus seriose, quatenus prefatas villas supradictis n. priori et n. conventui intabulent, et auctoritate suorum officiorum intabulari disponant, dum primum celebrabitur colloquium dominorum. Presencium sub appenso nostro sigillo testimonio literarum. Datum Brunne anno domini millesimo tricentesimo octuagesimo dominica Respice in me. Ad relacionem domini Jesconis de Luckaw Nicolaus. (Orig. Perg. häng. Siegel im k. k. geh. Archive. — Abgedruckt bei Pez. Cod. dipl. Tom. VI. p. 68.) 196. Nicolaus, Probst von Brünn, entscheidet, dass Nicolaus von Eibenschitz der legitime Pfarrer in Mohelno sei. Dt. Brünn 5. Juni 1380. Nomine domini amen. Anno nativitatis eiusdem millesimo trecentesimo octuagesimo, indiccione tercia, die quinta mensis Junii, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Urbani digna dei providencia pape sexti anno tercio, hora nona vel quasi, in domo domini Nicolai prepositi ecclesie montis sancti Petri in Bruna, Olomucensis diocesis, in cenaculo superiori, in mei publici notarii testiumque presencia subscriptorum constituti personaliter viri discreti Nicolaus de Ewanczicz et Nicolaus de Nicolowicz presbyteri dicte diocesis coram honorabilibus viris et dominis Nicolao preposito ecclesie predicte executoris dicti domini Nicolai de Ewanczicz a sede apostolica specialiter deputato et Jacobo rectore parochialis ecclesie in Hertwikwicz, sponte et benivole consenserunt in eosdem parte ex utraque ad declarandum et decernendum seu eciam pronunciandum super graciis generalibus et specialibus ipsi per predictum dominum Urbanum ad collacionem, provisionem, presen- tacionem et quamvis aliam disposicionem religiosarum dominarum abbatisse et conventus monasterii sancte Marie in Osla factis et provisis. Qui quidem dominns Nicolaus prepositus et Jacobus predicti litteris generalibus et processibus visis et perlectis, quas ipsi protunc in eorum tenebant manibus, inito sano consilio et deliberacione matura previa de consensu parcium sic pronunciaverunt, declaraverunt et decreverunt, dominum Nicolaum de Ewanczicz
176 195. Markgraf Jodok befiehlt, dass die Güter Dolein, Tověř etc. der Karthause in Leitomyšl in die Landtafel eingelegt werden. Dt. Brünn 3. Juni 1380. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie notum facimus tenore presencium universis, quod ad donacionem villarum Dolany, Thowirs, Morawiczan et Palonyn, quas venerabilis dominus Albertus quondam Luthomyslensis episcopus religiosis n. priori et n. conventui nove sue plantacionis prope Luthomysl, ordinis Carthusiensis, dedisse et contulisse dinoscitur, nostrum consensum dedimus et donavimus, damus, donamus virtute presencium et largimur, comittentes camerario supremo, czudariis, notariis et aliis urzedniconibus czude Olomucensis presentibus seriose, quatenus prefatas villas supradictis n. priori et n. conventui intabulent, et auctoritate suorum officiorum intabulari disponant, dum primum celebrabitur colloquium dominorum. Presencium sub appenso nostro sigillo testimonio literarum. Datum Brunne anno domini millesimo tricentesimo octuagesimo dominica Respice in me. Ad relacionem domini Jesconis de Luckaw Nicolaus. (Orig. Perg. häng. Siegel im k. k. geh. Archive. — Abgedruckt bei Pez. Cod. dipl. Tom. VI. p. 68.) 196. Nicolaus, Probst von Brünn, entscheidet, dass Nicolaus von Eibenschitz der legitime Pfarrer in Mohelno sei. Dt. Brünn 5. Juni 1380. Nomine domini amen. Anno nativitatis eiusdem millesimo trecentesimo octuagesimo, indiccione tercia, die quinta mensis Junii, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Urbani digna dei providencia pape sexti anno tercio, hora nona vel quasi, in domo domini Nicolai prepositi ecclesie montis sancti Petri in Bruna, Olomucensis diocesis, in cenaculo superiori, in mei publici notarii testiumque presencia subscriptorum constituti personaliter viri discreti Nicolaus de Ewanczicz et Nicolaus de Nicolowicz presbyteri dicte diocesis coram honorabilibus viris et dominis Nicolao preposito ecclesie predicte executoris dicti domini Nicolai de Ewanczicz a sede apostolica specialiter deputato et Jacobo rectore parochialis ecclesie in Hertwikwicz, sponte et benivole consenserunt in eosdem parte ex utraque ad declarandum et decernendum seu eciam pronunciandum super graciis generalibus et specialibus ipsi per predictum dominum Urbanum ad collacionem, provisionem, presen- tacionem et quamvis aliam disposicionem religiosarum dominarum abbatisse et conventus monasterii sancte Marie in Osla factis et provisis. Qui quidem dominns Nicolaus prepositus et Jacobus predicti litteris generalibus et processibus visis et perlectis, quas ipsi protunc in eorum tenebant manibus, inito sano consilio et deliberacione matura previa de consensu parcium sic pronunciaverunt, declaraverunt et decreverunt, dominum Nicolaum de Ewanczicz
Strana 177
177 rectorem parochialis ecclesie omnium sanctorum in Mohilna dicte diocesis esse verum et legitimum rite et racionabiliter tenendum et habendum ac eciam possidendum prout concernit et decet legitimum et verum pastorem, alium vero dominum Nicolaum de Nicolowicz pro- nunciaverunt et declaraverunt, si in quantum sub gracia et provisione ad collacionem, presentacionem et provisionem predictarum religiosarum dominarum abbatisse et conventus sancte Marie predictis appareret vel constare possit, quod aliqua ecclesia seu beneficium aliquod vacaret ex ordine et virtute ipsius acceptacionis generalis, quod jus acceptacionis eiusdem beneficii sit penitus salvum et illesum nullo impedimento per aliquem obstante et contrariante. De qua quidem pronunciacione, declaracione sic facta predicti Nicolaus rector parochialis ecclesie omnium sanctorum in Mohilna et Nicolaus de Niclowicz pecierunt sibi fieri per me notarium subscriptum unum vel plura publicum seu publica instrumentum seu instrumenta. Acta sunt hec anno, indiccione, die, mense, hora, loco, pontificatus quibus supra, presentibus honorabilibus viris et dominis Johanne decretorum doctore plebano in Jempnicz, magistro Pertholdo in Cunoschin, Petro in Jaktars plebanis, Henslino de Tuschnowicz, Stephano, Nicolao dicto Krnye, Wenczeslao cliente dicti domini prepositi et aliis pluribus fidedignis cum infrascriptis scriba et notario publico testibus ad premissa vocatis pariter et rogatis. Et ego Adam natus Petri de Trebecz clericus Olom. dioc. publicus . . . notarius etc. Et ego Johannes quondam Raczkonis de Thesschin clericus Wratislav. dioc. publicus etc. notarius etc. et scriba etc. (Orig. Perg. Sig. fehlen, im Brünner Stadtarchive.) 197. Beschluss des Markgrafen Jodok und der mährischen Herren, dass kein Unterthan aus seinem Wohnsitze ohne Entlassbrief fortziehen dürfe. Dt. 26. Juli 1380. Anno domini millesimo trecentesimo LXXX in crastino sancti Jacobi maioris in castro Spilberg serenissimus princeps et dominus dominus Jodocus marchio et dominus terre Moravie, nobilis dominus Benessius de Wartmberg eiusdem terre Moravie capitaneus, item dominus Johannes de Sternberg supremus camerarius Brunnensis, dominus Woko de Crawar supremus camerarius Olomucensis, magnificus dominus Johannes comes de Hardek burgravius Magdeburgensis, dominus Henricus de Lippa, dominus Ulricus de Bozkovicz, dominus Crussina de Novis castris, dominus Ptaczko de Pirkenstein, dominus Benessius de Crumnaw dictus de Crawar, dominus Albertus de Swietlow dictus de Sternberg, dominus Wenceslaus in Straznicz dictus de Crawar, dominus Petrus de Sternberg, dominus Sdenko in Lukow alias de Sternberg, dominus Ladislaus in Helfenstein dictus in Crawar, dominus Petrus in Plumnaw dictus de Crawar, dominus Wilhelmus in Zlyna dictus de Sternberg, dominus Henricus de Novadomo, dominus Smylo in Zabrzha dictus de Sternberg, dominus Hensslinus de Wetovia, dominus Cztiborius de Czimburg, dominus Johannes de Mezirziecz, dominus Georgius de 23
177 rectorem parochialis ecclesie omnium sanctorum in Mohilna dicte diocesis esse verum et legitimum rite et racionabiliter tenendum et habendum ac eciam possidendum prout concernit et decet legitimum et verum pastorem, alium vero dominum Nicolaum de Nicolowicz pro- nunciaverunt et declaraverunt, si in quantum sub gracia et provisione ad collacionem, presentacionem et provisionem predictarum religiosarum dominarum abbatisse et conventus sancte Marie predictis appareret vel constare possit, quod aliqua ecclesia seu beneficium aliquod vacaret ex ordine et virtute ipsius acceptacionis generalis, quod jus acceptacionis eiusdem beneficii sit penitus salvum et illesum nullo impedimento per aliquem obstante et contrariante. De qua quidem pronunciacione, declaracione sic facta predicti Nicolaus rector parochialis ecclesie omnium sanctorum in Mohilna et Nicolaus de Niclowicz pecierunt sibi fieri per me notarium subscriptum unum vel plura publicum seu publica instrumentum seu instrumenta. Acta sunt hec anno, indiccione, die, mense, hora, loco, pontificatus quibus supra, presentibus honorabilibus viris et dominis Johanne decretorum doctore plebano in Jempnicz, magistro Pertholdo in Cunoschin, Petro in Jaktars plebanis, Henslino de Tuschnowicz, Stephano, Nicolao dicto Krnye, Wenczeslao cliente dicti domini prepositi et aliis pluribus fidedignis cum infrascriptis scriba et notario publico testibus ad premissa vocatis pariter et rogatis. Et ego Adam natus Petri de Trebecz clericus Olom. dioc. publicus . . . notarius etc. Et ego Johannes quondam Raczkonis de Thesschin clericus Wratislav. dioc. publicus etc. notarius etc. et scriba etc. (Orig. Perg. Sig. fehlen, im Brünner Stadtarchive.) 197. Beschluss des Markgrafen Jodok und der mährischen Herren, dass kein Unterthan aus seinem Wohnsitze ohne Entlassbrief fortziehen dürfe. Dt. 26. Juli 1380. Anno domini millesimo trecentesimo LXXX in crastino sancti Jacobi maioris in castro Spilberg serenissimus princeps et dominus dominus Jodocus marchio et dominus terre Moravie, nobilis dominus Benessius de Wartmberg eiusdem terre Moravie capitaneus, item dominus Johannes de Sternberg supremus camerarius Brunnensis, dominus Woko de Crawar supremus camerarius Olomucensis, magnificus dominus Johannes comes de Hardek burgravius Magdeburgensis, dominus Henricus de Lippa, dominus Ulricus de Bozkovicz, dominus Crussina de Novis castris, dominus Ptaczko de Pirkenstein, dominus Benessius de Crumnaw dictus de Crawar, dominus Albertus de Swietlow dictus de Sternberg, dominus Wenceslaus in Straznicz dictus de Crawar, dominus Petrus de Sternberg, dominus Sdenko in Lukow alias de Sternberg, dominus Ladislaus in Helfenstein dictus in Crawar, dominus Petrus in Plumnaw dictus de Crawar, dominus Wilhelmus in Zlyna dictus de Sternberg, dominus Henricus de Novadomo, dominus Smylo in Zabrzha dictus de Sternberg, dominus Hensslinus de Wetovia, dominus Cztiborius de Czimburg, dominus Johannes de Mezirziecz, dominus Georgius de 23
Strana 178
178 Wetovia, dominus Herardus de Cunstat, dominus Proczko de Lompnicz, dominus Waynko de Potenstein, dominus Artlebus de Starechovicz, dominus Ratibor de Missliboricz, dominus Sulico de Conicz, omnes terre Moravie bonum considerantes simul unanimiter una voce dictaverunt et concorditer, non conpulsi sed ex mera, bona et libera sentenciarunt voluntate consencientes intabulari, quod nullus in terra Moravie residens, cuiuscumque eminencie seu condicionis fuerit, ab alio in eadem terra Moravie residente, cuiuscumque eciam eminencie vel condicionis extiterit, debet aliquem civem, rusticum acceptare, donec a domino suo literam domini sui sigillo sigillatam iidem cives, rustici apportaverint, eos fore per eundem dominum ipsorum liberos, dimissos et solutos. Et si quis horum civium, rusticorum ad aliquem in terra Moravie residentem fugam dederit, idem cum omnibus et singulis bonis, cum quibus effectus est fugitivus, ipsum aut ipsos ei, a quo fugit vel fugierunt, restituere teneantur. (Aus der gedruckten Brünner Landtafel p. 143.) 198. Sander, Offizial des Olmützer Bischofes, bestättigt im Auftrage Pabst Urban VI. die Vereinigung der Landskroner Pfarre mit dem dortigen Augustinerkloster und bestimmt die Einkünfte des vicarius perpetuus bei dieser Pfarre. Dt. Mürau 3. Sept. 1380. Nos Sanderus Rambow archidiaconus Preroviensis canonicus et officialis Olomucensis. executor unicus ad infrascripta a sede apostolica specialiter deputatus, universis et singulis, ad quos presentes pervenerint, salutem in eo, qui est omnium vera salus et noticiam infra- scriptorum. Dudum literas sanctissimi in Christo patris ac domini nostri, domini Urbani digna dei providencia pape sexti, non rasas, non cancellatas, non abolitas, nec in aliqua sui parte suspectas, sed omni vicio et suspicione carentes, nobis pro parte religiosorum virorum prepositi et conventus monasterii sanctorum Nicolai et Katherine in Lanczkron, canonicorum regularium ordinis sancti Augustini Luthomisliensis diocesis presentatas, cum ea qua decuit reverencia recepimus tenoris infrascripti: Urbanus etc. Datum Rome etc. sexto idus Maii pontificatus nostri anno primo (vid. n. 111). — Post quarum quidem literarum presentacionem nobis pro parte dictorum prepositi et conventus nomine dicti monasterii fuit supplicatum, quatenus ad execucionem dictarum literarum apostolicarum et in eisdem contentorum procedere dignaremur. Nos volentes dictum mandatum apostolicum iuxta traditam nobis formam reverenter exequi de omnibus et singulis in ipsis literis apostolicis contentis servandis inquisivimus diligenter. Et quia per legitimas probaciones et literas incorporacionis et unionis felicis recordacionis domini Alberti de Sternberg episcopi Luthomisliensis omnia et singula in dictis literis comprehensa, prout in suis articulis, punctis et clausulis distincte exprimuntur, invenimus fore et esse vera, pro eo vigore et auctoritate dictarum literarum apostolicarum nobis in hac parte commissa presentibus pronunciamus, decernimus et declaramus: ipsum monasterium sanctorum Nicolai et Katherine in Lanczkruna antedictum sufficienter fuisse et esse dotatum. incorporacionemque ecclesie parochialis beate Marie virginis cum singulis suis iuribus,
178 Wetovia, dominus Herardus de Cunstat, dominus Proczko de Lompnicz, dominus Waynko de Potenstein, dominus Artlebus de Starechovicz, dominus Ratibor de Missliboricz, dominus Sulico de Conicz, omnes terre Moravie bonum considerantes simul unanimiter una voce dictaverunt et concorditer, non conpulsi sed ex mera, bona et libera sentenciarunt voluntate consencientes intabulari, quod nullus in terra Moravie residens, cuiuscumque eminencie seu condicionis fuerit, ab alio in eadem terra Moravie residente, cuiuscumque eciam eminencie vel condicionis extiterit, debet aliquem civem, rusticum acceptare, donec a domino suo literam domini sui sigillo sigillatam iidem cives, rustici apportaverint, eos fore per eundem dominum ipsorum liberos, dimissos et solutos. Et si quis horum civium, rusticorum ad aliquem in terra Moravie residentem fugam dederit, idem cum omnibus et singulis bonis, cum quibus effectus est fugitivus, ipsum aut ipsos ei, a quo fugit vel fugierunt, restituere teneantur. (Aus der gedruckten Brünner Landtafel p. 143.) 198. Sander, Offizial des Olmützer Bischofes, bestättigt im Auftrage Pabst Urban VI. die Vereinigung der Landskroner Pfarre mit dem dortigen Augustinerkloster und bestimmt die Einkünfte des vicarius perpetuus bei dieser Pfarre. Dt. Mürau 3. Sept. 1380. Nos Sanderus Rambow archidiaconus Preroviensis canonicus et officialis Olomucensis. executor unicus ad infrascripta a sede apostolica specialiter deputatus, universis et singulis, ad quos presentes pervenerint, salutem in eo, qui est omnium vera salus et noticiam infra- scriptorum. Dudum literas sanctissimi in Christo patris ac domini nostri, domini Urbani digna dei providencia pape sexti, non rasas, non cancellatas, non abolitas, nec in aliqua sui parte suspectas, sed omni vicio et suspicione carentes, nobis pro parte religiosorum virorum prepositi et conventus monasterii sanctorum Nicolai et Katherine in Lanczkron, canonicorum regularium ordinis sancti Augustini Luthomisliensis diocesis presentatas, cum ea qua decuit reverencia recepimus tenoris infrascripti: Urbanus etc. Datum Rome etc. sexto idus Maii pontificatus nostri anno primo (vid. n. 111). — Post quarum quidem literarum presentacionem nobis pro parte dictorum prepositi et conventus nomine dicti monasterii fuit supplicatum, quatenus ad execucionem dictarum literarum apostolicarum et in eisdem contentorum procedere dignaremur. Nos volentes dictum mandatum apostolicum iuxta traditam nobis formam reverenter exequi de omnibus et singulis in ipsis literis apostolicis contentis servandis inquisivimus diligenter. Et quia per legitimas probaciones et literas incorporacionis et unionis felicis recordacionis domini Alberti de Sternberg episcopi Luthomisliensis omnia et singula in dictis literis comprehensa, prout in suis articulis, punctis et clausulis distincte exprimuntur, invenimus fore et esse vera, pro eo vigore et auctoritate dictarum literarum apostolicarum nobis in hac parte commissa presentibus pronunciamus, decernimus et declaramus: ipsum monasterium sanctorum Nicolai et Katherine in Lanczkruna antedictum sufficienter fuisse et esse dotatum. incorporacionemque ecclesie parochialis beate Marie virginis cum singulis suis iuribus,
Strana 179
179 utilitatibus, proventibus, pertinenciis universis dicto monasterio canonicorum regularium per felicis memorie dominum Albertum de Sternberg olim episcopum Luthomisliensem de consilio, consensu pariter et voluntate sui capituli Luthomisliensis servatis iuris sollempnitatibus factam ac literis suis et dicti capituli sui roboratam fore et esse legitime ac canonice inceptam et consumatam, ipsamque fundacionem, construccionem monasterii antedicti ac donacionem, unionem, incorporacionem et annexionem dicte parochialis ecclesie in Lanczkruna, ut prefertur, cum singulis bonis, juribus et pertinenciis ipsi monasterio per reverendissimum in Christo patrem et dominum, dominum Petrum archiepiscopum Magdeburgensem, Germanie primatem, ejusdem monasterii fundatorem, datis ac donatis, non obstantibus quibuscunque constitucionibus apostolicis et aliis contrariis, que premissis obesse aut ea impedire seu annullare possent quovismodo, auctoritate apostolica predicta approbamus et in dei nomine in hiis scriptis confirmamus, supplendo omnem defectum, si quis forsan intervenerit iure ipsius parochialis ecclesie et cuiuslibet alterius in omnibus semper salvis. Et ex quo congrua porcio vicario perpetuo ipsius ecclesie beate Marie antedicte, qui pro tempore fuerit in unione et incor- poracione ipsius ecclesie dicto monasterio facta, ut prefertur, non fuerit assignata, secundum tenorem et formam dictarum literarum apostolicarum pro congrua sustentacione ipsius vicarii perpetui in dicta ecclesia domino servituri, ac pro hospitalitate tenenda pro solvendisque iuribus legatorum et nunciorum sedis apostolice et ordinariis loci ac quorum interest vel interesse poterit et pro aliis oneribus sibi successu temporis incumbentibus levius supportandis de fructibus, redditibus et proventibus ecclesie antedicte duos laneos, unum situm erga ipsam ecclesiam, reliquum vero apud ecclesiam filialem in Sichelstorp, cum pratis ibidem sitis et molendinum ab antiquo ad ipsam ecclesiam spectans centum et viginti quatuor strichones de decimis, per medium siliginis et per medium avene, cum offertorio, quod per manus fidelium oblatum fuerit in eadem ecclesia, per vicarjum perpetuum, qui pro tempore fuerit, perpetuis temporibus habendum, tenendum et percipiendum assignamus et in hiis scriptis eidem reservamus. Harum quibus sigillum officialatus curie episcopalis presentibus est appensum testimonio literarum. Datum et actum in castro Mirow anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo, indiccione tercia, die vero tercia mensis septembris, hora completorii vel quasi, in estuario turris maioris supra pontem castri posterioris, pontificatus sanctissimi in Christo patris ac domini nostri, domini Urbani, digna dei providencia pape sexti, tercio. Presentibus honorabilibus et religiosis viris, dominis Eberhardo inquisitore heretice pravitatis, Luca magistro curie ordinis beate Marie virginis de domo Theutunica, Nicolao plebano in Gundrams diocesis Olomucensis ac Andrea clerico de Tassaw eiusdem diocesis et aliis pluribus testibus fidedignis vocatis et rogatis ad premissa. Et ego Hincze natus Bratrziei de Tassaw etc. notarius etc. (Aus einer späteren Abschrift in den Akten dieses Klosters im Land. Archive.) 23*
179 utilitatibus, proventibus, pertinenciis universis dicto monasterio canonicorum regularium per felicis memorie dominum Albertum de Sternberg olim episcopum Luthomisliensem de consilio, consensu pariter et voluntate sui capituli Luthomisliensis servatis iuris sollempnitatibus factam ac literis suis et dicti capituli sui roboratam fore et esse legitime ac canonice inceptam et consumatam, ipsamque fundacionem, construccionem monasterii antedicti ac donacionem, unionem, incorporacionem et annexionem dicte parochialis ecclesie in Lanczkruna, ut prefertur, cum singulis bonis, juribus et pertinenciis ipsi monasterio per reverendissimum in Christo patrem et dominum, dominum Petrum archiepiscopum Magdeburgensem, Germanie primatem, ejusdem monasterii fundatorem, datis ac donatis, non obstantibus quibuscunque constitucionibus apostolicis et aliis contrariis, que premissis obesse aut ea impedire seu annullare possent quovismodo, auctoritate apostolica predicta approbamus et in dei nomine in hiis scriptis confirmamus, supplendo omnem defectum, si quis forsan intervenerit iure ipsius parochialis ecclesie et cuiuslibet alterius in omnibus semper salvis. Et ex quo congrua porcio vicario perpetuo ipsius ecclesie beate Marie antedicte, qui pro tempore fuerit in unione et incor- poracione ipsius ecclesie dicto monasterio facta, ut prefertur, non fuerit assignata, secundum tenorem et formam dictarum literarum apostolicarum pro congrua sustentacione ipsius vicarii perpetui in dicta ecclesia domino servituri, ac pro hospitalitate tenenda pro solvendisque iuribus legatorum et nunciorum sedis apostolice et ordinariis loci ac quorum interest vel interesse poterit et pro aliis oneribus sibi successu temporis incumbentibus levius supportandis de fructibus, redditibus et proventibus ecclesie antedicte duos laneos, unum situm erga ipsam ecclesiam, reliquum vero apud ecclesiam filialem in Sichelstorp, cum pratis ibidem sitis et molendinum ab antiquo ad ipsam ecclesiam spectans centum et viginti quatuor strichones de decimis, per medium siliginis et per medium avene, cum offertorio, quod per manus fidelium oblatum fuerit in eadem ecclesia, per vicarjum perpetuum, qui pro tempore fuerit, perpetuis temporibus habendum, tenendum et percipiendum assignamus et in hiis scriptis eidem reservamus. Harum quibus sigillum officialatus curie episcopalis presentibus est appensum testimonio literarum. Datum et actum in castro Mirow anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo, indiccione tercia, die vero tercia mensis septembris, hora completorii vel quasi, in estuario turris maioris supra pontem castri posterioris, pontificatus sanctissimi in Christo patris ac domini nostri, domini Urbani, digna dei providencia pape sexti, tercio. Presentibus honorabilibus et religiosis viris, dominis Eberhardo inquisitore heretice pravitatis, Luca magistro curie ordinis beate Marie virginis de domo Theutunica, Nicolao plebano in Gundrams diocesis Olomucensis ac Andrea clerico de Tassaw eiusdem diocesis et aliis pluribus testibus fidedignis vocatis et rogatis ad premissa. Et ego Hincze natus Bratrziei de Tassaw etc. notarius etc. (Aus einer späteren Abschrift in den Akten dieses Klosters im Land. Archive.) 23*
Strana 180
180 199. Ctibor von Littau und seine Gemahlin stiften ein Anniversar in der Kirche zu Olši. Dt. 21. September 1380. s. l. niversis ac singulis copiam intuentibus nolumus latere, quod nos Styborius de Lyttawya una cum uxore mea domina Domka et cum natis heredibus et una cum amicis meis prehabito maturo et sano consilio cogitantes de salute animarum nostrarum et precipue pro anima pie recordacionis Smylonis de Stcryetes censum ecclesie in Ollsye pro plebano ibidem videlicet mediam sexagenam in medio laneo censum perpetue damus et condonavimus. tali tamen condicione interposita, quod alia omnia, que spectant ad dominium, ab illo medio laneo ad nostram mensam reservavimus, nisi pro plebano mediam sexagenam damus grossorum denariorum pragensium tali super interposicione, quod modernus plebanus et omnes successores sui debent et tenentur duo anniversaria infra unum annum peragere, primum videlicet anni- versarium infra octavas beati Georii tali condicione: plebanus met tercius cantet vigilias trium leccionum, in mane vero tres misse cum cantu, duas legendo; post missas tenetur exequias facere et sacerdotes pascere eis, que domus habet; simili modo, ut prescribitur, secundum anniversarium infra octavas beati Wenceslai, sed vigilie novem leccionum et simili modo, ut prescribitur. Insuper ego dictus dominus Nicolaus plebanus de Ollsye usque ad consumacionem vite mee ista anniversaria peragere sine omni fraudis dolo et omnes successores mei tenentur idem facere. Si autem aliquis successorum meorum versa malicia nollet ista anniversaria peragere, tunc idem census debet a plebano abstrahi et pro necessitate ecclesie converti tam diu, donec plebanus se de anniversariis intromittat, tunc iterum census plebano restituatur. Hoc testamentum fecit dominus Styborius pro peccatis suis et suorum amicorum ac familiarium suorum, post mortem vero pro salute animarum omnium. Insuper hanc literam roboramus sigillis nostris videlicet domini Styborii testamentarii et domini plebani de Ollsy nomine Nicolai nunc presentis. Insuper ad maiorem evidenciam et firmiorem certitudinem petivimus nobiles viros dominum Imgramum et filium suum Bohuslaum de Pernstayn in testimonium et totum conventum Dubravicensem, ut in testimonium ipsorum sigilla ad presentem literam appenderent, et fecerunt. Datum et actum in die beati Mathei apostoli et evangeliste anno M'CCC° octuagesimo. (Orig. Perg. die Sig. fehlen, im Brünner Stadtarchive.)
180 199. Ctibor von Littau und seine Gemahlin stiften ein Anniversar in der Kirche zu Olši. Dt. 21. September 1380. s. l. niversis ac singulis copiam intuentibus nolumus latere, quod nos Styborius de Lyttawya una cum uxore mea domina Domka et cum natis heredibus et una cum amicis meis prehabito maturo et sano consilio cogitantes de salute animarum nostrarum et precipue pro anima pie recordacionis Smylonis de Stcryetes censum ecclesie in Ollsye pro plebano ibidem videlicet mediam sexagenam in medio laneo censum perpetue damus et condonavimus. tali tamen condicione interposita, quod alia omnia, que spectant ad dominium, ab illo medio laneo ad nostram mensam reservavimus, nisi pro plebano mediam sexagenam damus grossorum denariorum pragensium tali super interposicione, quod modernus plebanus et omnes successores sui debent et tenentur duo anniversaria infra unum annum peragere, primum videlicet anni- versarium infra octavas beati Georii tali condicione: plebanus met tercius cantet vigilias trium leccionum, in mane vero tres misse cum cantu, duas legendo; post missas tenetur exequias facere et sacerdotes pascere eis, que domus habet; simili modo, ut prescribitur, secundum anniversarium infra octavas beati Wenceslai, sed vigilie novem leccionum et simili modo, ut prescribitur. Insuper ego dictus dominus Nicolaus plebanus de Ollsye usque ad consumacionem vite mee ista anniversaria peragere sine omni fraudis dolo et omnes successores mei tenentur idem facere. Si autem aliquis successorum meorum versa malicia nollet ista anniversaria peragere, tunc idem census debet a plebano abstrahi et pro necessitate ecclesie converti tam diu, donec plebanus se de anniversariis intromittat, tunc iterum census plebano restituatur. Hoc testamentum fecit dominus Styborius pro peccatis suis et suorum amicorum ac familiarium suorum, post mortem vero pro salute animarum omnium. Insuper hanc literam roboramus sigillis nostris videlicet domini Styborii testamentarii et domini plebani de Ollsy nomine Nicolai nunc presentis. Insuper ad maiorem evidenciam et firmiorem certitudinem petivimus nobiles viros dominum Imgramum et filium suum Bohuslaum de Pernstayn in testimonium et totum conventum Dubravicensem, ut in testimonium ipsorum sigilla ad presentem literam appenderent, et fecerunt. Datum et actum in die beati Mathei apostoli et evangeliste anno M'CCC° octuagesimo. (Orig. Perg. die Sig. fehlen, im Brünner Stadtarchive.)
Strana 181
181 200. Markgraf Jodok gestattet dem Hanns von Vöttau etc., welche sich bei ihm für Martin, Sohn des ehemaligen Richters von Jamnitz, Niklas, verbürgten, dass sie sich, falls sie durch diese Bürgschaft Schaden erlitten, an dem ganzen Vermögen des Martin schadlos halten können. Dt. Znaim 27. September 1380. Wir Jost von gotes gnaden marggraf und herre zu Merhern bekennen offenlich mit disem briff allen den, die yn sehen oder horen lezen, das unsre lieben Hans von Vethaw, Gylgiesch von Radotycz, Schossel von Brtnycz und Hans von Radoticz uns für Mertein, Nickels son, der etwen richter gewezen ist zu Jempnicz, umb fumffthalbhundert mark grosser pfennyng prager muncze gelobt haben und purgen worden sein uff alles das gut, das derselbe Mertein und sein vater uff dem land hat und in der stat zu Jempnicz. Und dorumb das dieselben purgen durch sulcher gelubde willen icht schadenhafftig werden. so ist unsre meynung und gunnen yn auch, ob es zu sulchen schulden queme, das si sich ires schaden an allen den egenanten Merteins und Nickels seines vater gueter erholen muegen und die vorkauffen an alles hindernuzze und ynfal. Mit urkunt dicz brifes vorsigelt mit unserm anhangunden Ingesigel. Der geben ist zu Znoym noch Cristi geburt dreyzen- hundert jar darnach in dem achzigsten jar des nechsten pfintags vor san Michels tag. (Auf der Plicatur: Per dominum marchionem Nicolaus prothonotarius. — Orig. Perg. h. Sig. im mähr. Landesarchive.) 201. Wok von Kravář erklart, dass er vom Markgrafen Jodok die Burg Stramberg zu Lehen erhalten habe. Dt. Znaim 27. September 1380. Ich Wocke von Chrawar bekenne offenlich mit disem brife allen den, die yn sehen oder horen lesen, das der hochgeborne furste mein lieber gnediger herre marggraff Jost zu Merhern mir und meinen erben mannes geschlechte das hus Stralemberg mit allen seinen zugehorungen gegeben hat zu rechter manschafft, als das in den brifen, die ich doruber hab, luterlicher ist begriffen, in sulcher bescheidenheit, das dasselbe hus ym und seinen erben offen sein sal zu allen iren bedurfften wider allermenclich niemands ussgenomen und sal auch ich und mein erben dowider nymmer gesein bey unserm gueten trewen, wenn und als offt sie des mueten werden und bedurffen, an alles hindernuzze und widersprechen. Auch sal ich und mein erben mannes geslechte ewiclichen den egenanten meinen gnedigen herren und seinen elichen leibes erben mit dem egenantes hus Stralemberg und seinen zugehorungen dienen, gewortig sein und beygestendig wider allermeniclich in gueten trewen niemands ussgenomen, wenn yn des not geschit, an alle widerrede bei unsern eren. Wer auch sache, das der obgenant mein gnediger her marggraff Jost also sturbe und eliche
181 200. Markgraf Jodok gestattet dem Hanns von Vöttau etc., welche sich bei ihm für Martin, Sohn des ehemaligen Richters von Jamnitz, Niklas, verbürgten, dass sie sich, falls sie durch diese Bürgschaft Schaden erlitten, an dem ganzen Vermögen des Martin schadlos halten können. Dt. Znaim 27. September 1380. Wir Jost von gotes gnaden marggraf und herre zu Merhern bekennen offenlich mit disem briff allen den, die yn sehen oder horen lezen, das unsre lieben Hans von Vethaw, Gylgiesch von Radotycz, Schossel von Brtnycz und Hans von Radoticz uns für Mertein, Nickels son, der etwen richter gewezen ist zu Jempnicz, umb fumffthalbhundert mark grosser pfennyng prager muncze gelobt haben und purgen worden sein uff alles das gut, das derselbe Mertein und sein vater uff dem land hat und in der stat zu Jempnicz. Und dorumb das dieselben purgen durch sulcher gelubde willen icht schadenhafftig werden. so ist unsre meynung und gunnen yn auch, ob es zu sulchen schulden queme, das si sich ires schaden an allen den egenanten Merteins und Nickels seines vater gueter erholen muegen und die vorkauffen an alles hindernuzze und ynfal. Mit urkunt dicz brifes vorsigelt mit unserm anhangunden Ingesigel. Der geben ist zu Znoym noch Cristi geburt dreyzen- hundert jar darnach in dem achzigsten jar des nechsten pfintags vor san Michels tag. (Auf der Plicatur: Per dominum marchionem Nicolaus prothonotarius. — Orig. Perg. h. Sig. im mähr. Landesarchive.) 201. Wok von Kravář erklart, dass er vom Markgrafen Jodok die Burg Stramberg zu Lehen erhalten habe. Dt. Znaim 27. September 1380. Ich Wocke von Chrawar bekenne offenlich mit disem brife allen den, die yn sehen oder horen lesen, das der hochgeborne furste mein lieber gnediger herre marggraff Jost zu Merhern mir und meinen erben mannes geschlechte das hus Stralemberg mit allen seinen zugehorungen gegeben hat zu rechter manschafft, als das in den brifen, die ich doruber hab, luterlicher ist begriffen, in sulcher bescheidenheit, das dasselbe hus ym und seinen erben offen sein sal zu allen iren bedurfften wider allermenclich niemands ussgenomen und sal auch ich und mein erben dowider nymmer gesein bey unserm gueten trewen, wenn und als offt sie des mueten werden und bedurffen, an alles hindernuzze und widersprechen. Auch sal ich und mein erben mannes geslechte ewiclichen den egenanten meinen gnedigen herren und seinen elichen leibes erben mit dem egenantes hus Stralemberg und seinen zugehorungen dienen, gewortig sein und beygestendig wider allermeniclich in gueten trewen niemands ussgenomen, wenn yn des not geschit, an alle widerrede bei unsern eren. Wer auch sache, das der obgenant mein gnediger her marggraff Jost also sturbe und eliche
Strana 182
182 leibeserben mannes geslechte hinder ym nicht liezze, do got fur sey, so sol ich und mein erben mannes geslechte seinen nachkomen marggrafen und herren zu Merhern, die do sein werden zu den zeiten, mit dem obgenanten hus Stralemberg furbas zu dheinen andern dinsten vorpunden sein denn als ander herren, die manschafft haben in der marggraffschaft zu Merhern und domit in alle die rechte treten, dorynne diselben pflegen zu siczen. Auch sal mir und meinen erben mannes geslechte erlawbet sein, das wir das obgenant hus Stra- lemberg mit seinen zugehorungen mugen vorkawffen in allen den rechten und weize, als wir das von dem egenanten unserm gnedigen herren marggraffen Jost haben und als lehens recht ist, demselben meinem gnedigen herren und seinen und (sic) nachkomen an schaden. Und des zu urkunt und sicherheit so hab ich mein ingesigel gehangen an disen briff und hab gebeten die edlen herren hern Hansen von Vethaw, hern Cztibor von Cimburg und hern Georgen von Vethaw, das sie ire ingesigel zu gezugnuzze an disen briff wolten hengen. Wir die nachgeschriben Hans von Vethaw, Cztibor von Cymburg und Georg von Vethaw bekennen, das wir durch bete des obgenanten hern Wocken unser ingesigel zu gezugnuzze der obgeschriben sachen haben an disen gegenwurtigen briff gehangen. Der geben ist zu Znoym noch Cristi geburt dreyzenhundert jar dornoch in dem achzigsten jar des nechsten pfinstages vor sant Michels tag. (Orig. Perg. 4 h. Sig. in der Boček'schen Sammlung n. 10664 im mähr. Landesarchive.) 202. Statut des Olmützer Kapitels 1380 ca. 30. Septbr. Anno domini M°CCC° octuagesimo in capitulo generali sancti Jeronimi per venerabiles viros dominos .. Bedericum decanum, Jacobum prepositum, Danielem archidiaconum, Petrum scholasticum, Heinricum custodem, Jaroslaum, Nicolaum, Jacobum magistros, Laurencium, Cristannum, Jacobum calvum, Martinum Fridelini, Artlebum, Johannem de Chremsir, Her- mannum, Wenczeslaum, Nicolaum de Wartemberg, Woycyechium de Otoslawicz, Albertum prepositum Chremsirensem, canonicos ecclesie Olomucensis taliter est ordinatum concorditer et diffinitum: quod si quando futuris temporibus dicta ecclesia Olomucensis ac bona ipsius ecclesie personarum per aliquem principem, marchionem seu quoscunque alios dominos et barones occupata molestaretur et turbaretur, sicut proxime tempore transacto per dominum marchionem et ipsius complices sint molestata et violenter turbata et interdictum per dictos dominos canonicos ob hoc servaretur virtute sinodalium et provincialium statutorum, propter quod licite in et aput ipsam ecclesiam non possent permanere metu mortis et turbacionis imminentis, extunc quicunque dominorum dicte ecclesie canonicorum aput eandem ecclesiam remaneret contra capituli voluntatem, ille velut inutilis, fidefragus, periurus et iniquus, ac ipso honore capitulari privatus ab omnibus reputaretur. Quam ordinacionem et unanimem concordiam exnunc prout extunc futuris temporibus decreverunt observare. (Aus dem Codex MS. des 15. Jahrh.: Innocentii IV. summa poenitentiae in der k. k. Olmützer Studienbibliothek.)
182 leibeserben mannes geslechte hinder ym nicht liezze, do got fur sey, so sol ich und mein erben mannes geslechte seinen nachkomen marggrafen und herren zu Merhern, die do sein werden zu den zeiten, mit dem obgenanten hus Stralemberg furbas zu dheinen andern dinsten vorpunden sein denn als ander herren, die manschafft haben in der marggraffschaft zu Merhern und domit in alle die rechte treten, dorynne diselben pflegen zu siczen. Auch sal mir und meinen erben mannes geslechte erlawbet sein, das wir das obgenant hus Stra- lemberg mit seinen zugehorungen mugen vorkawffen in allen den rechten und weize, als wir das von dem egenanten unserm gnedigen herren marggraffen Jost haben und als lehens recht ist, demselben meinem gnedigen herren und seinen und (sic) nachkomen an schaden. Und des zu urkunt und sicherheit so hab ich mein ingesigel gehangen an disen briff und hab gebeten die edlen herren hern Hansen von Vethaw, hern Cztibor von Cimburg und hern Georgen von Vethaw, das sie ire ingesigel zu gezugnuzze an disen briff wolten hengen. Wir die nachgeschriben Hans von Vethaw, Cztibor von Cymburg und Georg von Vethaw bekennen, das wir durch bete des obgenanten hern Wocken unser ingesigel zu gezugnuzze der obgeschriben sachen haben an disen gegenwurtigen briff gehangen. Der geben ist zu Znoym noch Cristi geburt dreyzenhundert jar dornoch in dem achzigsten jar des nechsten pfinstages vor sant Michels tag. (Orig. Perg. 4 h. Sig. in der Boček'schen Sammlung n. 10664 im mähr. Landesarchive.) 202. Statut des Olmützer Kapitels 1380 ca. 30. Septbr. Anno domini M°CCC° octuagesimo in capitulo generali sancti Jeronimi per venerabiles viros dominos .. Bedericum decanum, Jacobum prepositum, Danielem archidiaconum, Petrum scholasticum, Heinricum custodem, Jaroslaum, Nicolaum, Jacobum magistros, Laurencium, Cristannum, Jacobum calvum, Martinum Fridelini, Artlebum, Johannem de Chremsir, Her- mannum, Wenczeslaum, Nicolaum de Wartemberg, Woycyechium de Otoslawicz, Albertum prepositum Chremsirensem, canonicos ecclesie Olomucensis taliter est ordinatum concorditer et diffinitum: quod si quando futuris temporibus dicta ecclesia Olomucensis ac bona ipsius ecclesie personarum per aliquem principem, marchionem seu quoscunque alios dominos et barones occupata molestaretur et turbaretur, sicut proxime tempore transacto per dominum marchionem et ipsius complices sint molestata et violenter turbata et interdictum per dictos dominos canonicos ob hoc servaretur virtute sinodalium et provincialium statutorum, propter quod licite in et aput ipsam ecclesiam non possent permanere metu mortis et turbacionis imminentis, extunc quicunque dominorum dicte ecclesie canonicorum aput eandem ecclesiam remaneret contra capituli voluntatem, ille velut inutilis, fidefragus, periurus et iniquus, ac ipso honore capitulari privatus ab omnibus reputaretur. Quam ordinacionem et unanimem concordiam exnunc prout extunc futuris temporibus decreverunt observare. (Aus dem Codex MS. des 15. Jahrh.: Innocentii IV. summa poenitentiae in der k. k. Olmützer Studienbibliothek.)
Strana 183
183 203. Markgraf Prokop bestättigt dem Stadtrichter von Mähr. Neustadt alle früheren Privilegien und fugt die Begünstigung hinzu, dass er in Zukunft statt einer Goldmark nur zehn Prager Mark jährlich an die markgräftiche Kammer abzufuhren habe. Dt. Ausse 31. Oktober 1380. Nos Procopius dei gracia marchio Moravie notumfacimus tenore presencium universis. quod attendentes constanciam approbate fidei et multiplicia merita probitatis discretorum virorum Henrici et Alberti fratrum nostre civitatis Uniczow judicum, quos ultrici dextera aliquibus eorum poscentibus demeritis ad unquem coreximus, quique suis devotis denuo obsequiis nos humiliter placaverunt, ut eos, quos prius propter excessus eorum, ut predicitur, odivimus, iam per reconciliacionem ipsorum debitam tamquam per amplius renuentes excedere, diligamus, animo deliberato non per errorem aut improvide, sed sano nostrorum fidelium accedente consilio privilegia et literas, que et quas a serenissimis principibus ac dominis, dominis Wenczeslao rege Boemie illustrissimo, avo nostro charissimo et Johanne marchione Moravie magnifico, genitore nostro amantissimo supra dicta advocacia in Uniczow et eius singulis conpendenciis retinent, que partim intra muros civitatis sunt posita et partim extra muros civitatis eiusdem situantur, quemadmodum in eisdem literis de verbo ad verbum plenius expressatur, volumus benivole et liberaliter confirmare, quatenus ipsi et heredes eorum nunc nostris astantes obsequiis, tanto nostro et successorum nostrorum marchionum Moravie futuris succedentibus temporibus fideliores sint famulatui, quanto viderint se a nobis benignius grata munificencia liberalius prosequutos. Et sic dictas literas et privilegia, que quamvis sub certo tenore non ponuntur in presentibus, tamen ipsas resumimus, ac si forent hic divisim verbotenus distinctissime explicate, iuxta omnem modum earum, tenorem et continenciam ratificamus, approbamus, laudamus ac de certa nostra sciencia virtute presen- cium confirmamus, nolentes eosdem iudices nunc et in antea in dicta advocacia et eius universis pertinenciis aliqualiter impedire, agravare, turbare, sed in omnibus eorum bonis et libertatibus, quorum retroactis temporibus possessores fuerunt, sub opulenta requie pacis amenissime conservare, neque locum aliquem fratribus nostris et successoribus marchionibus Moravie relinquimus ipsos post transitum nostre carnis de hoc seculo vexacione aliqua agravandi. Et singularis nostri favoris ex gracia eisdem iudicibus iuxta genitoris nostri pie memorie privilegia et extra tenorem et literarum regalium continenciam concedimus, quod pro una marca auri seu decem argenti, que in eisdem regalibus literis continentur, decem marcas grossorum pragensium moravici pagamenti sexaginta quatuor grossos pro marca qualibet computando in festo sancti Georgii quinque et in festo sancti Galli quinque nostre camere anno quolibet importare per amplius teneantur. Presencium sub nostri maioris sigilli appensione testimonio literarum. Et nos Johannes eadem gracia Lutomislensis episcopus presenti ratificacioni et confirmacioni eidem presencialiter interfuimus et omnia et singula superius dicta audivimus, probavimus et nostrum sigillum presentibus appendimus in eorum
183 203. Markgraf Prokop bestättigt dem Stadtrichter von Mähr. Neustadt alle früheren Privilegien und fugt die Begünstigung hinzu, dass er in Zukunft statt einer Goldmark nur zehn Prager Mark jährlich an die markgräftiche Kammer abzufuhren habe. Dt. Ausse 31. Oktober 1380. Nos Procopius dei gracia marchio Moravie notumfacimus tenore presencium universis. quod attendentes constanciam approbate fidei et multiplicia merita probitatis discretorum virorum Henrici et Alberti fratrum nostre civitatis Uniczow judicum, quos ultrici dextera aliquibus eorum poscentibus demeritis ad unquem coreximus, quique suis devotis denuo obsequiis nos humiliter placaverunt, ut eos, quos prius propter excessus eorum, ut predicitur, odivimus, iam per reconciliacionem ipsorum debitam tamquam per amplius renuentes excedere, diligamus, animo deliberato non per errorem aut improvide, sed sano nostrorum fidelium accedente consilio privilegia et literas, que et quas a serenissimis principibus ac dominis, dominis Wenczeslao rege Boemie illustrissimo, avo nostro charissimo et Johanne marchione Moravie magnifico, genitore nostro amantissimo supra dicta advocacia in Uniczow et eius singulis conpendenciis retinent, que partim intra muros civitatis sunt posita et partim extra muros civitatis eiusdem situantur, quemadmodum in eisdem literis de verbo ad verbum plenius expressatur, volumus benivole et liberaliter confirmare, quatenus ipsi et heredes eorum nunc nostris astantes obsequiis, tanto nostro et successorum nostrorum marchionum Moravie futuris succedentibus temporibus fideliores sint famulatui, quanto viderint se a nobis benignius grata munificencia liberalius prosequutos. Et sic dictas literas et privilegia, que quamvis sub certo tenore non ponuntur in presentibus, tamen ipsas resumimus, ac si forent hic divisim verbotenus distinctissime explicate, iuxta omnem modum earum, tenorem et continenciam ratificamus, approbamus, laudamus ac de certa nostra sciencia virtute presen- cium confirmamus, nolentes eosdem iudices nunc et in antea in dicta advocacia et eius universis pertinenciis aliqualiter impedire, agravare, turbare, sed in omnibus eorum bonis et libertatibus, quorum retroactis temporibus possessores fuerunt, sub opulenta requie pacis amenissime conservare, neque locum aliquem fratribus nostris et successoribus marchionibus Moravie relinquimus ipsos post transitum nostre carnis de hoc seculo vexacione aliqua agravandi. Et singularis nostri favoris ex gracia eisdem iudicibus iuxta genitoris nostri pie memorie privilegia et extra tenorem et literarum regalium continenciam concedimus, quod pro una marca auri seu decem argenti, que in eisdem regalibus literis continentur, decem marcas grossorum pragensium moravici pagamenti sexaginta quatuor grossos pro marca qualibet computando in festo sancti Georgii quinque et in festo sancti Galli quinque nostre camere anno quolibet importare per amplius teneantur. Presencium sub nostri maioris sigilli appensione testimonio literarum. Et nos Johannes eadem gracia Lutomislensis episcopus presenti ratificacioni et confirmacioni eidem presencialiter interfuimus et omnia et singula superius dicta audivimus, probavimus et nostrum sigillum presentibus appendimus in eorum
Strana 184
184 omnium memoriam clariorem. Datum et actum in castro Ausaw anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo, feria IIIIa in vigilia omnium sanctorum die tricesima prima mensis Octobris. (Orig. Perg. 2 h. Sig. im Archive von Mährisch-Neustadt.) 204. Philipp Gengel bekennt, dass er vom Oslawaner Nonnenkloster einen Hof in Treskowitz gegen einen jährlichen Zins erhalten habe. Dt. Oslawan 6. November 1380. In nomine domini amen. Quum quidem ea, que fiunt in tempore, simul cum tempore memorie nomen perdunt, nisi literarum testimonio recipiant munimentum, noverint igitur presencium inspectores universi, quod venerabilis in Christo domina, domina Anna de Fullenstain . . abbatissa totusque conventus monasterii vallis sancte Marie in Ossla, domine mee graciose pretendentes mei Philippi dicti Gengell, laici in villa Dreskwicz obsequium exhibitum ipsis ac ipsorum monasterio predicto diu fidele necnon adhuc exhibendum, unanimi consensu contulerunt michi et heredibus meis legittimis et successoribus curiam in Dreskwicz circa ecclesiam sitam cum tribus laneis et aliis appendiciis, sicut in literis super eadem confectis plenius dinoscitur contineri, evo tempore possidendam, tali dumtaxat adiuncta condicione, quod ego dictus Philippus Gengell ac mei heredes legittimi et successores tenebimur de curia iam dicta ipsi monasterio .. et conventui prelibato censuare annis singulis unam marcam grossorum duobus videlicet in terminis, in festo sancti Georgii martiris mediam marcam et in festo sancti Michaelis mediam marcam necnon ipsi domine abbatisse prefate mediam marcam in terminis iam dictis, scilicet in festo sancti Georgii unum fertonem et in festo sancti Michaelis unum fertonem temporibus perpetuis dilacione qualibet semota, quem quidem censum suum, videlicet mediam marcam ipsa domina Anna abbatissa paratis suis pro pecuniis scilicet quinque marcis a me sepe dicto Philippo emit ac sua de paterna hereditate comparavit. Preterea ipsa nichilominus domina Anna abbatissa potest censum suum in alias quovismodo personas transferre seu resignare aut legare iuxta sue voluntatis libitum. cuiuslibet hominis sine impedimento. Eciam ipsa non existente, qui presentes literas legittime habuerit, omnia prescripta eidem promitto seu promittimus inviolabiliter observare. Et quia proprio carui sigillo, rogavi attencius presentes literas sigillis ipsius abbatisse sepe nominate et conventus predicti firmiter roborari. Acta sunt in monasterio Osslaviensi presentibus honorabilibus viris et dominis, domino Philippo et domino Paulo tunc confessoribus necnon domino Bartholomeo plebano in Dreswicz et domino Nicolao plebano in Poherlicz, domino Ade tunc preposito, domino Nicolao capellano. Sub anno domini M°CCC° octuagesimo in die sancti Leonardi confessoris gloriosi. (Orig. Perg. 2 h. Sig. in den Akten des Königinklosters im Landesarchive.)
184 omnium memoriam clariorem. Datum et actum in castro Ausaw anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo, feria IIIIa in vigilia omnium sanctorum die tricesima prima mensis Octobris. (Orig. Perg. 2 h. Sig. im Archive von Mährisch-Neustadt.) 204. Philipp Gengel bekennt, dass er vom Oslawaner Nonnenkloster einen Hof in Treskowitz gegen einen jährlichen Zins erhalten habe. Dt. Oslawan 6. November 1380. In nomine domini amen. Quum quidem ea, que fiunt in tempore, simul cum tempore memorie nomen perdunt, nisi literarum testimonio recipiant munimentum, noverint igitur presencium inspectores universi, quod venerabilis in Christo domina, domina Anna de Fullenstain . . abbatissa totusque conventus monasterii vallis sancte Marie in Ossla, domine mee graciose pretendentes mei Philippi dicti Gengell, laici in villa Dreskwicz obsequium exhibitum ipsis ac ipsorum monasterio predicto diu fidele necnon adhuc exhibendum, unanimi consensu contulerunt michi et heredibus meis legittimis et successoribus curiam in Dreskwicz circa ecclesiam sitam cum tribus laneis et aliis appendiciis, sicut in literis super eadem confectis plenius dinoscitur contineri, evo tempore possidendam, tali dumtaxat adiuncta condicione, quod ego dictus Philippus Gengell ac mei heredes legittimi et successores tenebimur de curia iam dicta ipsi monasterio .. et conventui prelibato censuare annis singulis unam marcam grossorum duobus videlicet in terminis, in festo sancti Georgii martiris mediam marcam et in festo sancti Michaelis mediam marcam necnon ipsi domine abbatisse prefate mediam marcam in terminis iam dictis, scilicet in festo sancti Georgii unum fertonem et in festo sancti Michaelis unum fertonem temporibus perpetuis dilacione qualibet semota, quem quidem censum suum, videlicet mediam marcam ipsa domina Anna abbatissa paratis suis pro pecuniis scilicet quinque marcis a me sepe dicto Philippo emit ac sua de paterna hereditate comparavit. Preterea ipsa nichilominus domina Anna abbatissa potest censum suum in alias quovismodo personas transferre seu resignare aut legare iuxta sue voluntatis libitum. cuiuslibet hominis sine impedimento. Eciam ipsa non existente, qui presentes literas legittime habuerit, omnia prescripta eidem promitto seu promittimus inviolabiliter observare. Et quia proprio carui sigillo, rogavi attencius presentes literas sigillis ipsius abbatisse sepe nominate et conventus predicti firmiter roborari. Acta sunt in monasterio Osslaviensi presentibus honorabilibus viris et dominis, domino Philippo et domino Paulo tunc confessoribus necnon domino Bartholomeo plebano in Dreswicz et domino Nicolao plebano in Poherlicz, domino Ade tunc preposito, domino Nicolao capellano. Sub anno domini M°CCC° octuagesimo in die sancti Leonardi confessoris gloriosi. (Orig. Perg. 2 h. Sig. in den Akten des Königinklosters im Landesarchive.)
Strana 185
185 205. Der Kardinal Pileus verleiht der Pfarrkirche in Neu-Reisch einen Ablass. Dt. Zol 2. Dezember 1380. Pileus miseracione divina tituli sancte Praxedis presbiter cardinalis ad infrascripta apostolica auctoritate suffultus universis Christi fidelibus presentes litteras inspecturis salutem in domino. Splendor paterne glorie, qui sua mundum illuminat ineffabili claritate, pia loca fidelium de clementissima ipsius maiestate sperancium tunc precipue pio favore prosequitur, cum devota ipsorum humilitas sanctorum precibus et meritis adiuvatur ac Christi fideles eo libencius ad devocionem confluent, quo ibidem uberius dono celestis gracie conspexerint se refectos. Cum igitur dilectus nobis in Christo cameretus illustris principis Procopii marchionis Moravie familiaris ad parochialem ecclesiam sancti Petri in Raysch, Olomucensis diocesis, singularem, prout accepimus, gerat devocionem et affeccionem nobisque humiliter supplicaverit, ut pro devocione eiusdem augmentanda spiritualia munera largiri dignaremur, nos dictis supplicacionibus favorabiliter annuentes de omnipotentis dei misericordia et beatorum Petri et Pauli apostolorum meritis et auctoritate predicta confisi omnibus vere penitentibus et confessis, qui dictam parochialem ecclesiam devote visitaverint in festivitatibus videlicet nativitatis, resurreccionis et ascensionis domini nostri Jesu Christi ac Pentecostes et singulis festis beati Marie virginis et sanctorum apostolorum ac quatuor doctorum Hieronimi, Ambrosii, Gregorii et Augustini beatorum, necnon in festis patronorum dicte ecclesie et dedicacionis eiusdem et pro animabus Christi fidelium apud dictam ecclesiam defunctorum devote oraverint, centum dies de iniunctis eis penitenciis auctoritate apostolica, qua fungimur, tenore presencium in domino misericorditer relaxamus. Datum Zolii Strigoniensis diocesis IV. nonas Decembris, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri, domini Urbani divina providencia pape sexti anno tercio. (Orig. Perg. h. Sig. im Archive des Klosters Neu-Reisch.) 206. Johann, Bischof von Olmütz, gibt dem Petersberger Probsten Nicolaus die Vollmacht, welche jedoch widerrufen werden kann, dass er alle die Brünner betreffenden Angelegenheiten, welche sonst vor das Consistorium gehoren, selbst entscheiden könne. Dt. Mödritz 9. Dezember 1380. Dei et apostolice sedis gracia Olomucensis episcopus Johannes honorabili viro domino Nicolao, Brunensis preposito collegiate ecclesie in monte sancti Petri salutem in eo, in quo est omnis nostra salus. Ut honorabiles et prudentes viri consilium, jurati et universitas civitatis Brunensis pace fruantur et non contingat eosdem extra civitatis septa ad cuiuscunque instanciam in nostro consistorio aliquo modo fatigari, vobis plenam in domino auctoritatem 24
185 205. Der Kardinal Pileus verleiht der Pfarrkirche in Neu-Reisch einen Ablass. Dt. Zol 2. Dezember 1380. Pileus miseracione divina tituli sancte Praxedis presbiter cardinalis ad infrascripta apostolica auctoritate suffultus universis Christi fidelibus presentes litteras inspecturis salutem in domino. Splendor paterne glorie, qui sua mundum illuminat ineffabili claritate, pia loca fidelium de clementissima ipsius maiestate sperancium tunc precipue pio favore prosequitur, cum devota ipsorum humilitas sanctorum precibus et meritis adiuvatur ac Christi fideles eo libencius ad devocionem confluent, quo ibidem uberius dono celestis gracie conspexerint se refectos. Cum igitur dilectus nobis in Christo cameretus illustris principis Procopii marchionis Moravie familiaris ad parochialem ecclesiam sancti Petri in Raysch, Olomucensis diocesis, singularem, prout accepimus, gerat devocionem et affeccionem nobisque humiliter supplicaverit, ut pro devocione eiusdem augmentanda spiritualia munera largiri dignaremur, nos dictis supplicacionibus favorabiliter annuentes de omnipotentis dei misericordia et beatorum Petri et Pauli apostolorum meritis et auctoritate predicta confisi omnibus vere penitentibus et confessis, qui dictam parochialem ecclesiam devote visitaverint in festivitatibus videlicet nativitatis, resurreccionis et ascensionis domini nostri Jesu Christi ac Pentecostes et singulis festis beati Marie virginis et sanctorum apostolorum ac quatuor doctorum Hieronimi, Ambrosii, Gregorii et Augustini beatorum, necnon in festis patronorum dicte ecclesie et dedicacionis eiusdem et pro animabus Christi fidelium apud dictam ecclesiam defunctorum devote oraverint, centum dies de iniunctis eis penitenciis auctoritate apostolica, qua fungimur, tenore presencium in domino misericorditer relaxamus. Datum Zolii Strigoniensis diocesis IV. nonas Decembris, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri, domini Urbani divina providencia pape sexti anno tercio. (Orig. Perg. h. Sig. im Archive des Klosters Neu-Reisch.) 206. Johann, Bischof von Olmütz, gibt dem Petersberger Probsten Nicolaus die Vollmacht, welche jedoch widerrufen werden kann, dass er alle die Brünner betreffenden Angelegenheiten, welche sonst vor das Consistorium gehoren, selbst entscheiden könne. Dt. Mödritz 9. Dezember 1380. Dei et apostolice sedis gracia Olomucensis episcopus Johannes honorabili viro domino Nicolao, Brunensis preposito collegiate ecclesie in monte sancti Petri salutem in eo, in quo est omnis nostra salus. Ut honorabiles et prudentes viri consilium, jurati et universitas civitatis Brunensis pace fruantur et non contingat eosdem extra civitatis septa ad cuiuscunque instanciam in nostro consistorio aliquo modo fatigari, vobis plenam in domino auctoritatem 24
Strana 186
186 et potestatem concedimus, omnes causas, que consistorium nostrum respiciunt, seu pro quibus antedicti consules, jurati et universitas in communi seu specie vocarentur in jus nostro nomine judicandi, decidendi, summas interlocutorias et definitivas ferendi, exacciones dandi et omnia et singula faciendi, que nos possumus facere quomodolibet in premissis, decernentes irritum et inane, si quid a quocunque officiali vel iudice nostro in contrarium fuerit attemptatum, presentibus ad nostrum duntaxat beneplacitum et donec ea revocanda duxerimus valituris. Presencium eciam sub appenso nostro sigillo testimonio literarum. Datum in castro nostro Modricz anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo, dominica qua Populus Sion in sancta domini ecclesia decantatur. (Aus dem Codex n. 148 fol. 85 im Brünner Stadtarchive.) 207. Der Brünner Stadtrath bewirkt durch den Stadtschreiber Johann von Gelnhausen bei dem Kardinal Pileus, dass der Prior der Dominikaner in Brünn sich verpflichtet, die Herburger Nonnen durch Ansprüche auf ihr Kloster nicht mehr zu behelligen. Dt. 21. Dezember 1380. Nota. Quod anno domini MCCCLXXX° feria sexta in quatuor temporibus beate Lucie misimus honorabilem et prudentem virum dominum Johannem de Guhlenhusen notarium civitatis nostre Brunnensis ad reverendum in Christo patrem dominum Pileum cardinalem Ravenensem, qui pro tunc una cum illustrissimo principe domino Wenczeslao Romanorum et Boemie rege a rege Ungarie et ducibus Austrie venientes in Znoyma pernoctarunt, ut idem dominus Johannes propter amplam noticiam, quam apud dominum cardinalem et eciam familiares domini regis familiariter contraxit, nostra negocia sibi commissa fideliter expediret. Et cum dudum inter religiosas moniales ad Herburgas et Wenceslaum dictum Tzernestil priorem sancti Michaelis et eius adherentes ordinis predicatorum dissensio vertebatur, ita quod ipse prior et quidam sui monachi contra antiquam libertatem et consuetudinem et graciam a sede apostolica dudum obtentam circa dictas moniales ad Herburgas residere voluissent personaliter et pro dicta residencia instancius laborassent, attamen in nullo penitus profecissent, dictus dominus Johannes nostra percipiens, quod idem prior apud dictum dominum cardinalem pro dicta personali residencia novis ficticiis iterum laboraret, propositis per eum eidem domino cardinali omnibus instanciis et causis, quibus nos tamquam fundatores dicti monasterii ad Herburgas pro defensione jurium ipsarum monialium efficaciter monebamus. Dictus dominus Wenczeslaus prior sancti Michaelis Brunne eidem domino cardinali et nostro prefato notario coniuncta manu pro se et suo conventu et successoribus suis rite promisit in bona et pura fide, numquam decetero easdem moniales pro tali residencia aut aliis novis imposicionibus vel gravaminibus velle pro amplius molestari per se vel per alium quovis modo. (Aus dem Codex n. 148 fol. 85 im Brünner Stadtarchive.)
186 et potestatem concedimus, omnes causas, que consistorium nostrum respiciunt, seu pro quibus antedicti consules, jurati et universitas in communi seu specie vocarentur in jus nostro nomine judicandi, decidendi, summas interlocutorias et definitivas ferendi, exacciones dandi et omnia et singula faciendi, que nos possumus facere quomodolibet in premissis, decernentes irritum et inane, si quid a quocunque officiali vel iudice nostro in contrarium fuerit attemptatum, presentibus ad nostrum duntaxat beneplacitum et donec ea revocanda duxerimus valituris. Presencium eciam sub appenso nostro sigillo testimonio literarum. Datum in castro nostro Modricz anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo, dominica qua Populus Sion in sancta domini ecclesia decantatur. (Aus dem Codex n. 148 fol. 85 im Brünner Stadtarchive.) 207. Der Brünner Stadtrath bewirkt durch den Stadtschreiber Johann von Gelnhausen bei dem Kardinal Pileus, dass der Prior der Dominikaner in Brünn sich verpflichtet, die Herburger Nonnen durch Ansprüche auf ihr Kloster nicht mehr zu behelligen. Dt. 21. Dezember 1380. Nota. Quod anno domini MCCCLXXX° feria sexta in quatuor temporibus beate Lucie misimus honorabilem et prudentem virum dominum Johannem de Guhlenhusen notarium civitatis nostre Brunnensis ad reverendum in Christo patrem dominum Pileum cardinalem Ravenensem, qui pro tunc una cum illustrissimo principe domino Wenczeslao Romanorum et Boemie rege a rege Ungarie et ducibus Austrie venientes in Znoyma pernoctarunt, ut idem dominus Johannes propter amplam noticiam, quam apud dominum cardinalem et eciam familiares domini regis familiariter contraxit, nostra negocia sibi commissa fideliter expediret. Et cum dudum inter religiosas moniales ad Herburgas et Wenceslaum dictum Tzernestil priorem sancti Michaelis et eius adherentes ordinis predicatorum dissensio vertebatur, ita quod ipse prior et quidam sui monachi contra antiquam libertatem et consuetudinem et graciam a sede apostolica dudum obtentam circa dictas moniales ad Herburgas residere voluissent personaliter et pro dicta residencia instancius laborassent, attamen in nullo penitus profecissent, dictus dominus Johannes nostra percipiens, quod idem prior apud dictum dominum cardinalem pro dicta personali residencia novis ficticiis iterum laboraret, propositis per eum eidem domino cardinali omnibus instanciis et causis, quibus nos tamquam fundatores dicti monasterii ad Herburgas pro defensione jurium ipsarum monialium efficaciter monebamus. Dictus dominus Wenczeslaus prior sancti Michaelis Brunne eidem domino cardinali et nostro prefato notario coniuncta manu pro se et suo conventu et successoribus suis rite promisit in bona et pura fide, numquam decetero easdem moniales pro tali residencia aut aliis novis imposicionibus vel gravaminibus velle pro amplius molestari per se vel per alium quovis modo. (Aus dem Codex n. 148 fol. 85 im Brünner Stadtarchive.)
Strana 187
187 208. Johann, Bischof von Leitomyšl, weist die Gerichte in sechs Dörfern dem Leitomyšler Kapitel zu, um den Schaden, den das Kapitel von seinem Vorgänger im Bistume durch Anlegung eines Teiches erlitt, zu ersetzen. Dt. Leitomyšl 31. Dezbr. 1380. In nomine domini amen. Nos Johannes dei gracia episcopus Luthomislensis ad omnium noticiam presencium et futurorum presentibus volumus perducere, quod cum reverendus vir dominus Albertus felicis recordacionis predecessor noster immediatus capitulo nostro multas displicencias ipsum capitulum et ipsius homines exacciando piscinam in ipsius capituli agris videlicet in villa abbatis dicta Absdorf exstruendo fecisset et census ibidem per plures annos occupasset, super quibus omnibus inter ipsum et prefatum capitulum per reverendum patrem ac dominum, dominum Johannem olym archiepiscopum Pragensem arbitrando fuit declaratum, quod prefatus noster predecessor ipsi capitulo pro dampnis et eciam expensis et inpensis in litibus factis minus debite motis, prout clarissime patuit, certam summam peccunie debebat et tenebatur explevisse et quasdam res per ipsum ablatas restituisse, sicut in literis decla- racionis et pronuncciacionis prenominati domini archiepiscopi continetur, quas prochdolor ipse, nescitur quo ductus spiritu, et forte morte preventus explere non curavit. Nos vero volentes inter ipsum capitulum, nos et nostros successores litibus et controversiis finem imponere omnes judices in bonis capituli sitos videlicet in Abbatis villa dicta Absdorf, Theudrici, Strynycz, Chmelík, Czierkwicz et Cornicz, qui nobis et successoribus nostris in divisione per dominum Brziedslaum episcopum Wratislaviensem, qui auctoritate apostolica bona capituli et episcopatus limitando divisit, servicio erant deputati, in recompensam dampnorum per exaccionem tam capituli quam ipsius subditis et agrorum per piscinam Sterntaich et ex indebita vexacione perceptorum ipsi capitulo predictos judices presentibus damus et assignamus cum ipsorum omnibus pertinenciis et libertatibus prout nostri predecessores et nos in dictis judicibus habuimus per ipsum capitulum ipsos judices habendos, possidendos et utifruendos, et quod plus est, omne dominium seu jus, quod in ipsis habebamus, in ipsum capitulum transferimus non obstantibus quibuscunque literis divisionis sedis apostolice vel eciam Brziedslai prenominati episcopi Wratislawiensis, promittentes pro nobis et nostris successoribus contra hanc nostram donacionem non contra venire, renuncciantes in talibus repetendis omni juri canonico et legali et eciam juri restitucionis in integrum, si quod nobis super istis possit competere et breviter promittentes dicte donacioni dicto vel facto nos velle non opponere nec contra eam umquam venire, supplicantes nichilominus reverendissimo in Christo patri ac domino domino Johanni archiepiscopo Pragensi apostolice sedisque legato, ut hanc nostram donacionem ratam et gratam habendo ipsam dignaretur confirmare. Datum Luthomisl anno domini millesimo trecentesimo octogesimo, ultimo die mensis Decembris sub nostri sigilli maioris appensione testimonio litterarum. (Orig. Perg. an Pergamentstreifen h. Sig. in den Akten der Leitomyšler Prämonstratenser im mähr. Landesarchive. — Von dieser Urkunde ist ein zweites Original vorhanden, bei dem jedoch das Sig. abgerissen ist.) 24*
187 208. Johann, Bischof von Leitomyšl, weist die Gerichte in sechs Dörfern dem Leitomyšler Kapitel zu, um den Schaden, den das Kapitel von seinem Vorgänger im Bistume durch Anlegung eines Teiches erlitt, zu ersetzen. Dt. Leitomyšl 31. Dezbr. 1380. In nomine domini amen. Nos Johannes dei gracia episcopus Luthomislensis ad omnium noticiam presencium et futurorum presentibus volumus perducere, quod cum reverendus vir dominus Albertus felicis recordacionis predecessor noster immediatus capitulo nostro multas displicencias ipsum capitulum et ipsius homines exacciando piscinam in ipsius capituli agris videlicet in villa abbatis dicta Absdorf exstruendo fecisset et census ibidem per plures annos occupasset, super quibus omnibus inter ipsum et prefatum capitulum per reverendum patrem ac dominum, dominum Johannem olym archiepiscopum Pragensem arbitrando fuit declaratum, quod prefatus noster predecessor ipsi capitulo pro dampnis et eciam expensis et inpensis in litibus factis minus debite motis, prout clarissime patuit, certam summam peccunie debebat et tenebatur explevisse et quasdam res per ipsum ablatas restituisse, sicut in literis decla- racionis et pronuncciacionis prenominati domini archiepiscopi continetur, quas prochdolor ipse, nescitur quo ductus spiritu, et forte morte preventus explere non curavit. Nos vero volentes inter ipsum capitulum, nos et nostros successores litibus et controversiis finem imponere omnes judices in bonis capituli sitos videlicet in Abbatis villa dicta Absdorf, Theudrici, Strynycz, Chmelík, Czierkwicz et Cornicz, qui nobis et successoribus nostris in divisione per dominum Brziedslaum episcopum Wratislaviensem, qui auctoritate apostolica bona capituli et episcopatus limitando divisit, servicio erant deputati, in recompensam dampnorum per exaccionem tam capituli quam ipsius subditis et agrorum per piscinam Sterntaich et ex indebita vexacione perceptorum ipsi capitulo predictos judices presentibus damus et assignamus cum ipsorum omnibus pertinenciis et libertatibus prout nostri predecessores et nos in dictis judicibus habuimus per ipsum capitulum ipsos judices habendos, possidendos et utifruendos, et quod plus est, omne dominium seu jus, quod in ipsis habebamus, in ipsum capitulum transferimus non obstantibus quibuscunque literis divisionis sedis apostolice vel eciam Brziedslai prenominati episcopi Wratislawiensis, promittentes pro nobis et nostris successoribus contra hanc nostram donacionem non contra venire, renuncciantes in talibus repetendis omni juri canonico et legali et eciam juri restitucionis in integrum, si quod nobis super istis possit competere et breviter promittentes dicte donacioni dicto vel facto nos velle non opponere nec contra eam umquam venire, supplicantes nichilominus reverendissimo in Christo patri ac domino domino Johanni archiepiscopo Pragensi apostolice sedisque legato, ut hanc nostram donacionem ratam et gratam habendo ipsam dignaretur confirmare. Datum Luthomisl anno domini millesimo trecentesimo octogesimo, ultimo die mensis Decembris sub nostri sigilli maioris appensione testimonio litterarum. (Orig. Perg. an Pergamentstreifen h. Sig. in den Akten der Leitomyšler Prämonstratenser im mähr. Landesarchive. — Von dieser Urkunde ist ein zweites Original vorhanden, bei dem jedoch das Sig. abgerissen ist.) 24*
Strana 188
188 209. Markgraf Jodok eröffnet den Landrechtsbeamten, dass das Nonnenkloster bei s. Katharina in Olmütz vermöge seiner Privilegien vor das Landrecht nicht citirt werden dürfe. c. 1380. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie nobilibus viris Wockoni de Chrawar supremo camerario, Jaroslao de Kniehnicz supremo czudario et aliis urzedniconibus czude Olomucensis, quibus presentes exhibite fuerint, fidelibus nostris dilectis salutem et omne bonum. Fideles dilecti. Ex quo honorabiles et religiose virgines .. priorissa et conventus sanctimonialium monasterii sancte Katherine in Olomuncz, ordinis predicatorum, per felicis memorie serenissimorum principum dominorum regum Boemie et marchionum Moravie predecessorum nostrorum carissimorum litteris taliter privilegiate sunt, ut prefate virgines aut homines seu subsides ipsarum ad aliquid terrestre judicium citari non debeant aliqualiter, prout hoc in copiis literarum suarum vidimus plenius contineri; propterea est nostre intencionis et committimus vestre fidelitati presentibus seriose, quatenus prefatam priorissam, que nunc est vel pro tempore fuerit, aut subsides ipsius ad vestram non citetis nec citare permittatis presenciam. Nam si qui accionem adversus prefatas virgines seu homines ipsarum habuerint, illi postulare debebunt iusticiam coram talibus et in tali loco, prout litere et privilegia ipsarum demonstrant, quibus sufficiens debebit iusticia ministrari. Et hec vestre decrevimus scribere fidelitati eo, quia prefatam priorissam necnon monasterium sancte Katherine apud graciam, qua privilegiate sunt, ut premittitur, volumus modis omnibus conservare. Datum Olomuncz feria quarta proxima post dominicam, qua cantatur Oculi mei. (Orig. Perg. in dorso beigedrücktes Sig. in der Boček'schen Sammlung n. 5498 im mähr. Landesarchive.) 210. Paul von Eulenburg weist der Olm. Kirche in dem Dorfe Paseka einen Zins von 3 Mark für ein Anniversarium an. Dt. Eulenburg 7. Jänner 1381. Cum dies hominis sicut umbra declinent et tamquam flores agri subito evanescani, verum eciam memoria defunctorum transeat ut frequenter a cordibus mortalium, ego Paulus de Euelburg cupiens ardenti desiderio diem extremum bonis prevenire operibus ac pro rebus transitoriis utiliter dispensatis dona recipere sempiterna, sano usus consilio, matura deliberacione prehabita et bona mea voluntate dono, confero atque presentibus libere assigno sancte Olomucensi ecclesie ac devoto eius capitulo tres marcas grossorum pragensium, moravici numeri et pagamenti perpetui census solvendas de bonis meis seu hereditate in villa Passeka, dicta Techancz, per me heredes aut successores meos in perpetuum, in honorem omnipotentis dei et beate Marie virginis et sancti Wenceslai, in remissionem peccaminum ac remedium
188 209. Markgraf Jodok eröffnet den Landrechtsbeamten, dass das Nonnenkloster bei s. Katharina in Olmütz vermöge seiner Privilegien vor das Landrecht nicht citirt werden dürfe. c. 1380. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie nobilibus viris Wockoni de Chrawar supremo camerario, Jaroslao de Kniehnicz supremo czudario et aliis urzedniconibus czude Olomucensis, quibus presentes exhibite fuerint, fidelibus nostris dilectis salutem et omne bonum. Fideles dilecti. Ex quo honorabiles et religiose virgines .. priorissa et conventus sanctimonialium monasterii sancte Katherine in Olomuncz, ordinis predicatorum, per felicis memorie serenissimorum principum dominorum regum Boemie et marchionum Moravie predecessorum nostrorum carissimorum litteris taliter privilegiate sunt, ut prefate virgines aut homines seu subsides ipsarum ad aliquid terrestre judicium citari non debeant aliqualiter, prout hoc in copiis literarum suarum vidimus plenius contineri; propterea est nostre intencionis et committimus vestre fidelitati presentibus seriose, quatenus prefatam priorissam, que nunc est vel pro tempore fuerit, aut subsides ipsius ad vestram non citetis nec citare permittatis presenciam. Nam si qui accionem adversus prefatas virgines seu homines ipsarum habuerint, illi postulare debebunt iusticiam coram talibus et in tali loco, prout litere et privilegia ipsarum demonstrant, quibus sufficiens debebit iusticia ministrari. Et hec vestre decrevimus scribere fidelitati eo, quia prefatam priorissam necnon monasterium sancte Katherine apud graciam, qua privilegiate sunt, ut premittitur, volumus modis omnibus conservare. Datum Olomuncz feria quarta proxima post dominicam, qua cantatur Oculi mei. (Orig. Perg. in dorso beigedrücktes Sig. in der Boček'schen Sammlung n. 5498 im mähr. Landesarchive.) 210. Paul von Eulenburg weist der Olm. Kirche in dem Dorfe Paseka einen Zins von 3 Mark für ein Anniversarium an. Dt. Eulenburg 7. Jänner 1381. Cum dies hominis sicut umbra declinent et tamquam flores agri subito evanescani, verum eciam memoria defunctorum transeat ut frequenter a cordibus mortalium, ego Paulus de Euelburg cupiens ardenti desiderio diem extremum bonis prevenire operibus ac pro rebus transitoriis utiliter dispensatis dona recipere sempiterna, sano usus consilio, matura deliberacione prehabita et bona mea voluntate dono, confero atque presentibus libere assigno sancte Olomucensi ecclesie ac devoto eius capitulo tres marcas grossorum pragensium, moravici numeri et pagamenti perpetui census solvendas de bonis meis seu hereditate in villa Passeka, dicta Techancz, per me heredes aut successores meos in perpetuum, in honorem omnipotentis dei et beate Marie virginis et sancti Wenceslai, in remissionem peccaminum ac remedium
Strana 189
189 eciam fidelium animarum, videlicet domine Katherine mee conthoralis dilecte, heredum et aliorum predecessorum meorum, puta in die sancti Wenceslai alteram dimidiam marcam et in die sancti Georgii alteram dimidiam marcam, quas debet recipere obedienciarius per dictum capitulum ad hoc deputatus, et distribuere in hunc modum : ut in anniversaria commemora- cione mea et dilecte coniugis mee supradicte et eorum predecessorum meorum, que singulis annis bina vice peragi debet in dicta Olomucensi ecclesia, et in qualibet commemoracione una marca inter personas dicte ecclesie taliter dividatur: cuilibet vicario eadem die missam celebranti per unum grossum, ad hospitale quatuor grossos, pauperibus duos grossos, residuum modo consueto in ecclesia parciatur. De tercia autem marca quinquaginta grossi cum duobus debent dari fratribus minoribus ordinis sancti Francisci sancte crucis in Nova civitate dicta Uniczow, qui ob hoc tenebuntur singulis diebus sabbatis in perpetuum officiare unam missam de Annunciacione Marie in capella eiusdem virginis gloriose dicti monasterii, quam de novo fundans erexi pro salute nostra et nostrarum remedio animarum, hac condicione servata, ut quot misse in capella iam dicta diebus sabbatis fuerint neglecte seu non celebrate, plebano dicte civitatis vel eius vicariis rite protestantibus, tot grossi debent de censu fratrum predictorum retineri et prefato Nove civitatis plebano vel alteri suorum vicariorum, volenti dictas missas perficere, plenarie presentari. Si vero iam dictus plebanus aut eius vicarius nollet officium dicte misse considerare, vel neglectum adimplere, extunc obedienciarius prenotatus de consilio capituli in ecclesia Olomucensi per ydoneum presbiterum modo, quo dictum est, procuret celebrari. Residuos autem duodecim grossos obedienciarius, qui fuerit, pro suis reservet laboribus, ut dicti census inpertacioni et eius debite distribucioni ac omnibus et singulis supranotatis insistat sollicite et intente. Preterea adicio supradictis, quod quamcunque ego, heredes mei, vel successores emero seu emerimus in hiis bonis seu hereditatibus tres marcas certi census et perpetui dicte Olomucensis ecclesie racionabiliter assignando, extunc bona predicta in Passieka ab onere seu censu prefato erunt soluta omnimode et exempta. Renunccio eciam in hiis scriptis simpliciter et expresse pro heredibus et successoribus meis, universis accionibus, excepcionibus, consuetudinibus, constitucionibus ac defensionibus cuiuslibet juris canonici vel secularis, terre vel civilis per quemcunque adversarium introducti, quibus contra premissam donacionem meam ultimam voluntatem ac perpetuum testamentum posset agi, quocunque modo obici vel opponi. In cuius rei robur perpetuum meum proprium, deinde autem in testimonium evidens nostra videlicet Pawliconis de Eulmburg, Jesconis dicti Kropacz et Sczepankonis de Wartenaw fratrum dictorum de Holestain, Jesconis et Nicolai fratrum dictorům de Sonnewald, Jesconis et Witkonis fratrum de Serotein necnon Mixonis dicti de Serotein eo quod omnia suprascripta de nostro consensu et consilio sunt facta de certa nostra sciencia sigilla propria presentibus sunt appensa. Datum in Eulmburg post epyphaniam proxima secunda feria infra octavas, anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo primo. (Orig. Perg. 8 h. Sig. im Olm. Kapitelarchive.)
189 eciam fidelium animarum, videlicet domine Katherine mee conthoralis dilecte, heredum et aliorum predecessorum meorum, puta in die sancti Wenceslai alteram dimidiam marcam et in die sancti Georgii alteram dimidiam marcam, quas debet recipere obedienciarius per dictum capitulum ad hoc deputatus, et distribuere in hunc modum : ut in anniversaria commemora- cione mea et dilecte coniugis mee supradicte et eorum predecessorum meorum, que singulis annis bina vice peragi debet in dicta Olomucensi ecclesia, et in qualibet commemoracione una marca inter personas dicte ecclesie taliter dividatur: cuilibet vicario eadem die missam celebranti per unum grossum, ad hospitale quatuor grossos, pauperibus duos grossos, residuum modo consueto in ecclesia parciatur. De tercia autem marca quinquaginta grossi cum duobus debent dari fratribus minoribus ordinis sancti Francisci sancte crucis in Nova civitate dicta Uniczow, qui ob hoc tenebuntur singulis diebus sabbatis in perpetuum officiare unam missam de Annunciacione Marie in capella eiusdem virginis gloriose dicti monasterii, quam de novo fundans erexi pro salute nostra et nostrarum remedio animarum, hac condicione servata, ut quot misse in capella iam dicta diebus sabbatis fuerint neglecte seu non celebrate, plebano dicte civitatis vel eius vicariis rite protestantibus, tot grossi debent de censu fratrum predictorum retineri et prefato Nove civitatis plebano vel alteri suorum vicariorum, volenti dictas missas perficere, plenarie presentari. Si vero iam dictus plebanus aut eius vicarius nollet officium dicte misse considerare, vel neglectum adimplere, extunc obedienciarius prenotatus de consilio capituli in ecclesia Olomucensi per ydoneum presbiterum modo, quo dictum est, procuret celebrari. Residuos autem duodecim grossos obedienciarius, qui fuerit, pro suis reservet laboribus, ut dicti census inpertacioni et eius debite distribucioni ac omnibus et singulis supranotatis insistat sollicite et intente. Preterea adicio supradictis, quod quamcunque ego, heredes mei, vel successores emero seu emerimus in hiis bonis seu hereditatibus tres marcas certi census et perpetui dicte Olomucensis ecclesie racionabiliter assignando, extunc bona predicta in Passieka ab onere seu censu prefato erunt soluta omnimode et exempta. Renunccio eciam in hiis scriptis simpliciter et expresse pro heredibus et successoribus meis, universis accionibus, excepcionibus, consuetudinibus, constitucionibus ac defensionibus cuiuslibet juris canonici vel secularis, terre vel civilis per quemcunque adversarium introducti, quibus contra premissam donacionem meam ultimam voluntatem ac perpetuum testamentum posset agi, quocunque modo obici vel opponi. In cuius rei robur perpetuum meum proprium, deinde autem in testimonium evidens nostra videlicet Pawliconis de Eulmburg, Jesconis dicti Kropacz et Sczepankonis de Wartenaw fratrum dictorum de Holestain, Jesconis et Nicolai fratrum dictorům de Sonnewald, Jesconis et Witkonis fratrum de Serotein necnon Mixonis dicti de Serotein eo quod omnia suprascripta de nostro consensu et consilio sunt facta de certa nostra sciencia sigilla propria presentibus sunt appensa. Datum in Eulmburg post epyphaniam proxima secunda feria infra octavas, anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo primo. (Orig. Perg. 8 h. Sig. im Olm. Kapitelarchive.)
Strana 190
190 211. Johann, Bischof von Leitomyšl, bestättigt die Gründung des Karthäuserklosters daselbst und überträgt das Patronat der Kirche in Moravičar dem Prior desselben Klosters. Dt. Trčka 8. Jänner 1381. Johannes dei et apostolice sedis gracia episcopus Luthomisslensis ad perpetuam rei geste noticiam presentibus cupimus pervenire. Quod olim reverendus in Christo pater et dominus Albertus eiusdem Luthomysslensis ecclesie episcopus et immediatus predecessor noster suo dumtaxat nomine et licet pro magna anime sue salute, tamen, quod reprehensibile videtur, propria auctoritate et penitus sine consensu sue Luthomysslensis ecclesie capituli fundavit et erexit ad laudem dei et beate virginis Marie et sancti Johannis baptiste de titulo monasterium Rubi beate Marie, sacri Carthusiensis ordinis in fundo sui episcopatus, ymo ad mensam episcopalem spectante, comparatis et emptis per eundem dominum Albertum episcopum certis et competentibus bonis extra nostram dyocesim in terra Moravie, Olomucensis dyocesis, videlicet Morawyczan, Palonyn et Dolan, de propriis suis laboribus et inpensis per omnia sine nostri episcopatus et quorumcunque aliorum preiudicio ad sustentacionem personarum dicte domus sicut super hoc originales et speciales litere sunt confecte. Itaque defuncto dicto domino Alberto episcopo, predicte domus fundatore, ad humiles preces .. prioris et tocius conventus iam dicte nove fundacionis Carthusiensis, ad cavendum illorum futurum periculum, volentes instaurare predictam negligenciam, habitis tamen prins fratrum nostrorum iam dicte ecclesie nostri capituli consilio et consensu pariter, approbantes eiusdem fundatoris pium opus et eosdem fratres Carthusienses, nostre salutis cooperatores in nostra dyocesi libenter habentes cedimus eisdem et ad honorem dei et beate virginis liberaliter damus fundum, ut predicitur, nostri episcopatus, in quo ipsum monasterium fundatur in distinctis limitibus et certis septis prope fortalicium nostrum dictum Trzka, per eosdem fratres Cartusienses et eorum successores perpetue possidendum. Damus nichilominus eisdem fratribus Cartusiensibus ligna silve eidem monasterio contigua, in qua iam dictus dominus Albertus ortum sibi ferarum fecerat, in usus eorumdem fratrum pro ista dumtaxat vice per omnia succidenda. Hoc eciam publice profitemur, quod in collacionibus ecclesie in predictis videlicet villa Morawyczan ex nomine, cuius jus- patronatus sepe dictus dominus Albertus episcopus in suam dumtaxat personam reservaverat, nullum nobis et nostre ecclesie jus convenit, que ecclesia, ut verius dicamus, ad collacionem dictorum Carthusiensium per mortem dicti domini Alberti episcopi cum eorundem bonorum universitate est devoluta. Volumus preterea dictam novam fundacionem cum suis personis divino adiutorio sub tuicione nostre ecclesie semper graciose fovere et respicere et eorundem profectum et pacem omni, qua poterimus diligencia tam libenter quam fideliter promovere. In cuius rei testimonium sigillum nostrum mains cum subinpresso secreto nostro ac eciam
190 211. Johann, Bischof von Leitomyšl, bestättigt die Gründung des Karthäuserklosters daselbst und überträgt das Patronat der Kirche in Moravičar dem Prior desselben Klosters. Dt. Trčka 8. Jänner 1381. Johannes dei et apostolice sedis gracia episcopus Luthomisslensis ad perpetuam rei geste noticiam presentibus cupimus pervenire. Quod olim reverendus in Christo pater et dominus Albertus eiusdem Luthomysslensis ecclesie episcopus et immediatus predecessor noster suo dumtaxat nomine et licet pro magna anime sue salute, tamen, quod reprehensibile videtur, propria auctoritate et penitus sine consensu sue Luthomysslensis ecclesie capituli fundavit et erexit ad laudem dei et beate virginis Marie et sancti Johannis baptiste de titulo monasterium Rubi beate Marie, sacri Carthusiensis ordinis in fundo sui episcopatus, ymo ad mensam episcopalem spectante, comparatis et emptis per eundem dominum Albertum episcopum certis et competentibus bonis extra nostram dyocesim in terra Moravie, Olomucensis dyocesis, videlicet Morawyczan, Palonyn et Dolan, de propriis suis laboribus et inpensis per omnia sine nostri episcopatus et quorumcunque aliorum preiudicio ad sustentacionem personarum dicte domus sicut super hoc originales et speciales litere sunt confecte. Itaque defuncto dicto domino Alberto episcopo, predicte domus fundatore, ad humiles preces .. prioris et tocius conventus iam dicte nove fundacionis Carthusiensis, ad cavendum illorum futurum periculum, volentes instaurare predictam negligenciam, habitis tamen prins fratrum nostrorum iam dicte ecclesie nostri capituli consilio et consensu pariter, approbantes eiusdem fundatoris pium opus et eosdem fratres Carthusienses, nostre salutis cooperatores in nostra dyocesi libenter habentes cedimus eisdem et ad honorem dei et beate virginis liberaliter damus fundum, ut predicitur, nostri episcopatus, in quo ipsum monasterium fundatur in distinctis limitibus et certis septis prope fortalicium nostrum dictum Trzka, per eosdem fratres Cartusienses et eorum successores perpetue possidendum. Damus nichilominus eisdem fratribus Cartusiensibus ligna silve eidem monasterio contigua, in qua iam dictus dominus Albertus ortum sibi ferarum fecerat, in usus eorumdem fratrum pro ista dumtaxat vice per omnia succidenda. Hoc eciam publice profitemur, quod in collacionibus ecclesie in predictis videlicet villa Morawyczan ex nomine, cuius jus- patronatus sepe dictus dominus Albertus episcopus in suam dumtaxat personam reservaverat, nullum nobis et nostre ecclesie jus convenit, que ecclesia, ut verius dicamus, ad collacionem dictorum Carthusiensium per mortem dicti domini Alberti episcopi cum eorundem bonorum universitate est devoluta. Volumus preterea dictam novam fundacionem cum suis personis divino adiutorio sub tuicione nostre ecclesie semper graciose fovere et respicere et eorundem profectum et pacem omni, qua poterimus diligencia tam libenter quam fideliter promovere. In cuius rei testimonium sigillum nostrum mains cum subinpresso secreto nostro ac eciam
Strana 191
191 sigillum dicti nostri capituli presentibus est appensum. Datum in Trzka anno domini millesimo trecentesimo octogesimo primo die octava mensis Januarii. (Orig. Perg. zwei an Pergamentstreifen h. wohlerhaltene Sig. in den Akten des Olm. Karth. Klosters im Landesarchive. Das Gegensigel des Bischofes Johann ist im rothen Wachse etwas beschädigt. — Abgedruckt bei Pez T. VI. p. II. p. 68.) 212. Wenzel, Probst des Kanitzer Klosters, Peter und Wenzel von Kunowitz bekennen, dass Franko von Kunowitz dem Augustinerkloster in Brünn das Dorf Malkowitz vermacht habe. Dt. 25. Jänner 1381. In nomine domini amen. Wenczeslaus divina miseracione prepositus Cunicensis, premonstratensis ordinis, Olomucensis diocesis, Petrusque avus eiusdem, Wenczeslaus dictus Stranski fratruelis eorundem de Cunowicz notum facimus tenore presencium universis, quod olim amantissimus frater noster dominus Franco de Cunowicz, cum adhuc ageret in humanis, plenus racione et sospitate, accensus devocione et desiderio, quod gerebat ad fratres et monasterium sancti Thome in preurbio Brunensi, se et suos progenitores ipsorum oracionibus commisit ac fraternitati univit et sepulturam ante altare sancti Sigismundi sibi et heredibus suis elegit, volensque terrena pro celestibus commutare et desiderium ac dileccionem fructuose ostendere, licencia et voluntate serenissimi principis clare memorie domini Johannis marchionis Moravie petita et optenta, in remedium anime sue, progenitorum et heredum suorum villutam Malkowicz cum curia, agris cultis et incultis, pratis, pascuis, rubetis et cum aliis utilitatibus singulis ad ipsam spectantibus, sicuti ipse pacifice et quiete tenuit et possedit, dedit et donavit et dari ac donari per se ac heredes suos voluit pro communi utilitate fratrum monasterii predicti. Ita, quod in anniversario ipsius inter fratres census predicte ville pro vestitu distribuatur et pitancia ac communis refeccio, cera pro luminibus et pulsus campanarum perpetuis temporibus per priorem eiusdem monasterii debeat provideri. Volentes igitur ipsius ultimam voluntatem et testamentum exequi, prout tenemur, nos Wenczeslaus prepositus Cuniczensis, Petrus et Wenczeslaus de Cunowicz predicti predictam villutam et ipsius donacionem cum suis omnibus pertinenciis ratificamus et approbamus in hiis scriptis transferentes in conventum et monasterium predictum omne jus et dominium, quod nobis aut heredibus nostris competebat vel competere potuisset, promittentes bona nostra fide predictis fratribus et monasterio nullam instanciam vel questionem facere occasione ville antedicte jure spirirituali vel seculari, sed, ut prefertur, ratum et gratum tenere absolute. In cuius rei testimonium presentem literam fieri fecimus sigillis nostris ac nobilium dominorum Johannis et Georgii fratrum de Lichtenburch alias de Vettovia et Petri dicti Hecht de Rossicz fecimus communiri. Datum et actum anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo primo, die conversionis sancti Pauli apostoli. (Orig. Perg. 6 h. Sig. im Archive des Kl. s. Thomas in Brünn.)
191 sigillum dicti nostri capituli presentibus est appensum. Datum in Trzka anno domini millesimo trecentesimo octogesimo primo die octava mensis Januarii. (Orig. Perg. zwei an Pergamentstreifen h. wohlerhaltene Sig. in den Akten des Olm. Karth. Klosters im Landesarchive. Das Gegensigel des Bischofes Johann ist im rothen Wachse etwas beschädigt. — Abgedruckt bei Pez T. VI. p. II. p. 68.) 212. Wenzel, Probst des Kanitzer Klosters, Peter und Wenzel von Kunowitz bekennen, dass Franko von Kunowitz dem Augustinerkloster in Brünn das Dorf Malkowitz vermacht habe. Dt. 25. Jänner 1381. In nomine domini amen. Wenczeslaus divina miseracione prepositus Cunicensis, premonstratensis ordinis, Olomucensis diocesis, Petrusque avus eiusdem, Wenczeslaus dictus Stranski fratruelis eorundem de Cunowicz notum facimus tenore presencium universis, quod olim amantissimus frater noster dominus Franco de Cunowicz, cum adhuc ageret in humanis, plenus racione et sospitate, accensus devocione et desiderio, quod gerebat ad fratres et monasterium sancti Thome in preurbio Brunensi, se et suos progenitores ipsorum oracionibus commisit ac fraternitati univit et sepulturam ante altare sancti Sigismundi sibi et heredibus suis elegit, volensque terrena pro celestibus commutare et desiderium ac dileccionem fructuose ostendere, licencia et voluntate serenissimi principis clare memorie domini Johannis marchionis Moravie petita et optenta, in remedium anime sue, progenitorum et heredum suorum villutam Malkowicz cum curia, agris cultis et incultis, pratis, pascuis, rubetis et cum aliis utilitatibus singulis ad ipsam spectantibus, sicuti ipse pacifice et quiete tenuit et possedit, dedit et donavit et dari ac donari per se ac heredes suos voluit pro communi utilitate fratrum monasterii predicti. Ita, quod in anniversario ipsius inter fratres census predicte ville pro vestitu distribuatur et pitancia ac communis refeccio, cera pro luminibus et pulsus campanarum perpetuis temporibus per priorem eiusdem monasterii debeat provideri. Volentes igitur ipsius ultimam voluntatem et testamentum exequi, prout tenemur, nos Wenczeslaus prepositus Cuniczensis, Petrus et Wenczeslaus de Cunowicz predicti predictam villutam et ipsius donacionem cum suis omnibus pertinenciis ratificamus et approbamus in hiis scriptis transferentes in conventum et monasterium predictum omne jus et dominium, quod nobis aut heredibus nostris competebat vel competere potuisset, promittentes bona nostra fide predictis fratribus et monasterio nullam instanciam vel questionem facere occasione ville antedicte jure spirirituali vel seculari, sed, ut prefertur, ratum et gratum tenere absolute. In cuius rei testimonium presentem literam fieri fecimus sigillis nostris ac nobilium dominorum Johannis et Georgii fratrum de Lichtenburch alias de Vettovia et Petri dicti Hecht de Rossicz fecimus communiri. Datum et actum anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo primo, die conversionis sancti Pauli apostoli. (Orig. Perg. 6 h. Sig. im Archive des Kl. s. Thomas in Brünn.)
Strana 192
192 213. Erzbischof Johann von Jenzenstein an den Magister Nikolaus, eine Lobrede über den verstorbenen Bischof von Olmütz Johann von Neumarkt. Dt. Prag im Jänner 1381. Magistro Nicolao artiste Pragensi. Devote dilecte. Cogit me non modicus dolor elegiacum tibi scriptum dirigere, videlicet reverendi in Christo patris Johannis quondam episcopi Olomucensis rethoris et poete eximii flebilem transitum, qui iralis diis in vigilia Natalis domini preterita ultimum fatum mortis persolvit. Rebar enim, quod musis propiciis immortalis existeret, quibus sic suis serviebat carminibus, quas tantis laudum intollebat preconiis, qui eciam secundum quod earundem dignitas requirebat in suis epistolis eas debitis sedibus collocabat, ita quod nullius culpandus iniurie habebatur, fueritque dignissimus ipsarum cancellarius. Sed an digne mercedem tulerit, qui iam per eas extinctus esse cognoscitur*), tibi relinquimus. Ubi tunc latitabat divorum deorum medicus Esculapius? Ubi unguentorum eius pigmenta salubria? Ubi ex Heliconeis collibus camenis propiciis cassia, mirtus et aliorum**) thymiamatum redolencia in sue vite presidium decerpta fuerunt? Cui oblivioni***) datus est tantus preco earum? Sed ecce, quem iste mendose manes dimiserunt, superne dee gratanter tulerunt, principaliter tamen illa dearum dea, que deum deorum meruit in sui sacrarii utero continere, cui ipse sepius carminis odas formabat, cui canticum laudis precinebat, cui oracionum suarum supplices preces tribuebat, cui metra scandere †) parabat, hec enim pro temporali varietate vitam sibi stabilem tribuit et eternam. Quapropter tibi sinceriter consulimus, ut istis ammodo nugosis meretriculis fidem non adhibeas, que tam preclaro viro iniuriate sunt, sed oculos tuos ad illam inteme- ratam deam virginem matrem Jesu Christi gloriosam Mariam convertas, quam ille perfide furie contremiscunt, eique doxam cane, eius eciam assecllam te per bonorum operum varietatem ostende. Cui eciam et nos vernare libet, quam insuper sanctorum agmina laudare non sufficiunt. Sed utinam sic ab intestato variarum scienciarum vir redimitus non decessisset, quod, si forsan possibile esset, in extrema mortis hora prout res ceteras disertam eius aloquii ††) suavitatem alicui delegasset. Sed unum est in quo consolor, quod libros suos hine inde legatos quam plura habent monasteria, quos tu cum summa scrutari velis diligencia, ut si qui venales forent, eos libenter persolvam aliosque adiuvante domino copiabo. (Cod. epist. des Erzb. von Prag, Johann von Jenzenstein, herausg. v. J. Losert, Archiv f. öst. Geschichtsk. Bd. 55 p. 314.) *) In cod.: congnoscitur. — **) In cod.: aliarum. — ***) Urspr. qua oblivione. — †) In cod.: scandire. — ††) In cod.: eloquiu.
192 213. Erzbischof Johann von Jenzenstein an den Magister Nikolaus, eine Lobrede über den verstorbenen Bischof von Olmütz Johann von Neumarkt. Dt. Prag im Jänner 1381. Magistro Nicolao artiste Pragensi. Devote dilecte. Cogit me non modicus dolor elegiacum tibi scriptum dirigere, videlicet reverendi in Christo patris Johannis quondam episcopi Olomucensis rethoris et poete eximii flebilem transitum, qui iralis diis in vigilia Natalis domini preterita ultimum fatum mortis persolvit. Rebar enim, quod musis propiciis immortalis existeret, quibus sic suis serviebat carminibus, quas tantis laudum intollebat preconiis, qui eciam secundum quod earundem dignitas requirebat in suis epistolis eas debitis sedibus collocabat, ita quod nullius culpandus iniurie habebatur, fueritque dignissimus ipsarum cancellarius. Sed an digne mercedem tulerit, qui iam per eas extinctus esse cognoscitur*), tibi relinquimus. Ubi tunc latitabat divorum deorum medicus Esculapius? Ubi unguentorum eius pigmenta salubria? Ubi ex Heliconeis collibus camenis propiciis cassia, mirtus et aliorum**) thymiamatum redolencia in sue vite presidium decerpta fuerunt? Cui oblivioni***) datus est tantus preco earum? Sed ecce, quem iste mendose manes dimiserunt, superne dee gratanter tulerunt, principaliter tamen illa dearum dea, que deum deorum meruit in sui sacrarii utero continere, cui ipse sepius carminis odas formabat, cui canticum laudis precinebat, cui oracionum suarum supplices preces tribuebat, cui metra scandere †) parabat, hec enim pro temporali varietate vitam sibi stabilem tribuit et eternam. Quapropter tibi sinceriter consulimus, ut istis ammodo nugosis meretriculis fidem non adhibeas, que tam preclaro viro iniuriate sunt, sed oculos tuos ad illam inteme- ratam deam virginem matrem Jesu Christi gloriosam Mariam convertas, quam ille perfide furie contremiscunt, eique doxam cane, eius eciam assecllam te per bonorum operum varietatem ostende. Cui eciam et nos vernare libet, quam insuper sanctorum agmina laudare non sufficiunt. Sed utinam sic ab intestato variarum scienciarum vir redimitus non decessisset, quod, si forsan possibile esset, in extrema mortis hora prout res ceteras disertam eius aloquii ††) suavitatem alicui delegasset. Sed unum est in quo consolor, quod libros suos hine inde legatos quam plura habent monasteria, quos tu cum summa scrutari velis diligencia, ut si qui venales forent, eos libenter persolvam aliosque adiuvante domino copiabo. (Cod. epist. des Erzb. von Prag, Johann von Jenzenstein, herausg. v. J. Losert, Archiv f. öst. Geschichtsk. Bd. 55 p. 314.) *) In cod.: congnoscitur. — **) In cod.: aliarum. — ***) Urspr. qua oblivione. — †) In cod.: scandire. — ††) In cod.: eloquiu.
Strana 193
193 214. Erzbischof Johann von Jenzenstein tröstet den Bischof von Olmütz wegen dem Bedrängnisse der Olmützer Kirche. Dt. März—Juli. Item Olomucensi episcopo (Petro). Reverende pater amice sincere dilecte. Super materiis vestre Olomucensis ecclesie et vestra vestrique capituli, sicut plenius ex vestro scripto recepi, non minoris mesticie sensi dolorem, immo equalem michi quadam vicissitudine amoris dolor vester et meus materiam intulit lesionis, prout plenius consanguineus vester vive vocis oraculo P. V. poterit informare, quali animo et fidelitate eiusmodi *) tractari negocium, cui fidem credulam in hiis et in aliis adhibere velitis. Et si quid P. V. placuerit, quod per me fieri expediat, michi dignemini intimare. P. V. conservet altissimus per tempora longeva etc. (Cod. epist. des Prager Erzb. Johann von Jenzenstein, herausg. von J. Losert Arch. f. öst. Geschichtsk. Bd. 55, pag. 339.) 215. Vojtěch und Hermann, Domherren in Olmütz, quittiren das Karth. Kloster in Königsfeld über den bezahlten päbstlichen Zehent. Dt. Olmütz 14. Marz 1381. Nos Woythechius de Ottaslavicz et Hermannus de Nakls canonici Olomucenses subcollectores decime papalis per diocesim Olomucensem per reverendum in Christo patrem ac dominum dominum Panonem episcopum Polignanensem, apostolice sedis nuncium, collectorem principalem, specialiter deputati recognoscimus tenore presencium universis, quod honorabiles religiosi viri monasterii et conventus sancte Trinitatis in Campo regio, ordinis Carthusiensis duas marcas grossorum moravici numeri et pagamenti pro bona et integra decima papali unius integri anni in termino videlicet sabbato proximo ante dominicam Reminiscere, quo in dei ecclesia „Intret“ decantatur, nobis personaliter presentaverunt integraliter et solverunt, de quibus omnibus pecuniis sic nobis presentatis ipsos dominos conventum ac monasterium predictos auctoritate nobis commissa absolvimus tenore presencium et quittamus. Datum Olomucz die XIIII mensis Marcii anno domini millesimo CCCOLXXXI nostrorum sigillorum sub appensione. Procopius de Praga notarius. (Orig. Perg. 2 h. Sig. im Archive des Kl. Raigern.) *) In cod.: huiusmode. 25
193 214. Erzbischof Johann von Jenzenstein tröstet den Bischof von Olmütz wegen dem Bedrängnisse der Olmützer Kirche. Dt. März—Juli. Item Olomucensi episcopo (Petro). Reverende pater amice sincere dilecte. Super materiis vestre Olomucensis ecclesie et vestra vestrique capituli, sicut plenius ex vestro scripto recepi, non minoris mesticie sensi dolorem, immo equalem michi quadam vicissitudine amoris dolor vester et meus materiam intulit lesionis, prout plenius consanguineus vester vive vocis oraculo P. V. poterit informare, quali animo et fidelitate eiusmodi *) tractari negocium, cui fidem credulam in hiis et in aliis adhibere velitis. Et si quid P. V. placuerit, quod per me fieri expediat, michi dignemini intimare. P. V. conservet altissimus per tempora longeva etc. (Cod. epist. des Prager Erzb. Johann von Jenzenstein, herausg. von J. Losert Arch. f. öst. Geschichtsk. Bd. 55, pag. 339.) 215. Vojtěch und Hermann, Domherren in Olmütz, quittiren das Karth. Kloster in Königsfeld über den bezahlten päbstlichen Zehent. Dt. Olmütz 14. Marz 1381. Nos Woythechius de Ottaslavicz et Hermannus de Nakls canonici Olomucenses subcollectores decime papalis per diocesim Olomucensem per reverendum in Christo patrem ac dominum dominum Panonem episcopum Polignanensem, apostolice sedis nuncium, collectorem principalem, specialiter deputati recognoscimus tenore presencium universis, quod honorabiles religiosi viri monasterii et conventus sancte Trinitatis in Campo regio, ordinis Carthusiensis duas marcas grossorum moravici numeri et pagamenti pro bona et integra decima papali unius integri anni in termino videlicet sabbato proximo ante dominicam Reminiscere, quo in dei ecclesia „Intret“ decantatur, nobis personaliter presentaverunt integraliter et solverunt, de quibus omnibus pecuniis sic nobis presentatis ipsos dominos conventum ac monasterium predictos auctoritate nobis commissa absolvimus tenore presencium et quittamus. Datum Olomucz die XIIII mensis Marcii anno domini millesimo CCCOLXXXI nostrorum sigillorum sub appensione. Procopius de Praga notarius. (Orig. Perg. 2 h. Sig. im Archive des Kl. Raigern.) *) In cod.: huiusmode. 25
Strana 194
194 216. Markgraf Jodok schenkt dem Augustinerkloster in Brünn den Wald Pekarna-Drvovec. Dt. Brünn 15. April 1381. odocus dei gracia marchio et dominus Moravie notum facimus tenore presencium universis, quod ad honorabilium et religiosorum fratrum .. prioris et .. conventus nove nostre fundacionis in preurbio Brunnensi ordinis heremitarum sancti Augustini commoda et eius incremento multiplici, speciali quodam favore inclinati persuavimus, quomodo magis eorum quieti expediat, ut pro ipsis ducentis plaustris lignorum combustibilium, que singulis annis recipiebant hactenus in silvis nostris situatis sub novis castris, de speciali monte provideamus et deputemus eis eundem, quem ammodo in antea ad prefatos fratres et mona- sterium perpetuo pertinere diiudicet evidens utilitas et spectare. Quemque montem in suis eciam limitibus et circumferenciis distinquimus et quem distinquendo diversis nominibus appellari contingit per hunc modum, ita, quod idem mons, qui ex una parte vocatur Pecarna in vulgari boemico, qui convicinat silvis sororum Swester Herwurt per latum cum una parte et per girum ex alia parte, per longum sunt agri monasterii claustri Regine, et ex alia parte idem mons vocatur Durwowecz iterum per latum in vulgari, circa campos sive agros ville Zebetyn, et ex alio latere iterum per latum convicinat cum agris ville dicte Bistrzicz seu camere vel cum sylvis eius per omnem modum prout distinctus est, monasterio prefato et eius usui subiaceat perpetuis temporibus affuturis. Affirmantes nichilominus huius nostre provisionis antidotum, in quo supradictos fratres consolari concupiscimus, prefatum montem et ligna, que germine eius possunt produci, cum integro dominio ac utilitate plena eisdem fratribus et monasterio prefato de certa nostra sciencia dare, assignare, donare. largiri et conferre decrevimus, damus, assignamus, donamus, conferrimus virtute presencium et largimur. Mandantes universis et singulis burggraviis, forestariis, qui pro tempore fuerint. et aliis nostris subditis firmiter et districte, quatenus in presentis nostre donacionis gracia supradictos fratres et monasterium non impediant aut impedire sinant per quempiam, sed pocius manuteneant circa eandem ac tuentur fideliter et defendant. Presencium sub appenso nostro sigillo testimonio literarum. Datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo octoa- gesimo primo, feria secunda proxima post diem pasche. (Orig. Perg. h. Sig. im Archive des Klosters s. Thomas in Altbrünn.) 217. Markgraf Jodok befiehlt den Beamten der Brünner Landtafel, dass sie das Dorf Neschkowitz der Johanniterkommende in Austerlitz in die Landtafel einlegen. Dt. Brünn 17. April 1381. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie nobili viro Jeskoni, supremo camerario, czudario supremo necnon aliis beneficiariis czude Brunnensis fidelibus nostris
194 216. Markgraf Jodok schenkt dem Augustinerkloster in Brünn den Wald Pekarna-Drvovec. Dt. Brünn 15. April 1381. odocus dei gracia marchio et dominus Moravie notum facimus tenore presencium universis, quod ad honorabilium et religiosorum fratrum .. prioris et .. conventus nove nostre fundacionis in preurbio Brunnensi ordinis heremitarum sancti Augustini commoda et eius incremento multiplici, speciali quodam favore inclinati persuavimus, quomodo magis eorum quieti expediat, ut pro ipsis ducentis plaustris lignorum combustibilium, que singulis annis recipiebant hactenus in silvis nostris situatis sub novis castris, de speciali monte provideamus et deputemus eis eundem, quem ammodo in antea ad prefatos fratres et mona- sterium perpetuo pertinere diiudicet evidens utilitas et spectare. Quemque montem in suis eciam limitibus et circumferenciis distinquimus et quem distinquendo diversis nominibus appellari contingit per hunc modum, ita, quod idem mons, qui ex una parte vocatur Pecarna in vulgari boemico, qui convicinat silvis sororum Swester Herwurt per latum cum una parte et per girum ex alia parte, per longum sunt agri monasterii claustri Regine, et ex alia parte idem mons vocatur Durwowecz iterum per latum in vulgari, circa campos sive agros ville Zebetyn, et ex alio latere iterum per latum convicinat cum agris ville dicte Bistrzicz seu camere vel cum sylvis eius per omnem modum prout distinctus est, monasterio prefato et eius usui subiaceat perpetuis temporibus affuturis. Affirmantes nichilominus huius nostre provisionis antidotum, in quo supradictos fratres consolari concupiscimus, prefatum montem et ligna, que germine eius possunt produci, cum integro dominio ac utilitate plena eisdem fratribus et monasterio prefato de certa nostra sciencia dare, assignare, donare. largiri et conferre decrevimus, damus, assignamus, donamus, conferrimus virtute presencium et largimur. Mandantes universis et singulis burggraviis, forestariis, qui pro tempore fuerint. et aliis nostris subditis firmiter et districte, quatenus in presentis nostre donacionis gracia supradictos fratres et monasterium non impediant aut impedire sinant per quempiam, sed pocius manuteneant circa eandem ac tuentur fideliter et defendant. Presencium sub appenso nostro sigillo testimonio literarum. Datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo octoa- gesimo primo, feria secunda proxima post diem pasche. (Orig. Perg. h. Sig. im Archive des Klosters s. Thomas in Altbrünn.) 217. Markgraf Jodok befiehlt den Beamten der Brünner Landtafel, dass sie das Dorf Neschkowitz der Johanniterkommende in Austerlitz in die Landtafel einlegen. Dt. Brünn 17. April 1381. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie nobili viro Jeskoni, supremo camerario, czudario supremo necnon aliis beneficiariis czude Brunnensis fidelibus nostris
Strana 195
195 dilectis, quibus presentes exhibite fuerint graciam et favorem. Fideles dilecti. Religiosi viri Ulrici de Grawemberg comendatoris in Nawsedlicz precibus inclinati, qui porcionem illam, quam Alschico de Meylicz in villa Neskowicz habuisse et possedisse dinoscitur, pro domo ipsa in Nawsedlicz prefata, et usu.. conventualium ibidem perpetuo comparavit et emit eandem, ad huiusmodi empcionem nostrum consensum tribuimus et largimur. Mandantes vobis, quatenus, dum presentibus requisiti fueritis, prefatam porcionem, que sic ut premittitur empta et comparata existit, intabuletis et tabulis faciatis, prout ad vestrum spectat officium, annotari. Presencium sub appresso nostro sigillo testimonio literarum. Datum Brunne anno domini M'CCCOLXXXI° feria quarta proxima post diem Pasche. (Orig. Perg. beigedr. Sig. im mähr. Landesarchive.) 218. Markgraf Jodok befiehlt der Stadt Brünn, dass sie aus den Losungen dem Kammerer des verstorbenen Olmützer Bischofes jährlich 10 Mark für Kleinodien ausfolge, welche der Markgraf von ihm gekauft hatte. Dt. Brünn 18. April 1381. Wir Jost von gotes genaden marggraff und herre zu Merhern bekennen und tun kunt offenlich mit diesem briefe allen den, die yn sehen oder horen lesen, das wir umb eczlich gerete und cleynod, die wir gekaufft haben von dem frommen knechte Johansen von Monsterberg, der etwene des erwirdigen vaters bischoffs Johansen von Olomuncz seliger gedechtnuzze camerer gewesen ist, etwe vil geltes solten an bereyten pfenigen gegolden und bezalt haben. Des ist derselbe Johans zu rate worden und hat gemutet an uns, das wir yme fur dasselbe gelt eynen gewissen zins vorschrieben und vormachen zu seinen lebtagen. Und darumb so haben wir fur uns und unsere nachkomen marggraven zu Merhern mit wolbedachtem mute und von rechter wissen dem egenanten Johansen zehen mark geltes jerliches zinses merherischer zal, ye vier und sechzig grozze zu reyten fur eyn mark, uff unser stat zu Brunne bescheiden, vermachet und verschrieben, bescheiden, vermachen und verschreiben yme die mit crafft dicz briefes also, das man demselben Johansen funf mark, anzuheben uff den nechsten sent Michels tag und darnach funf mark uff sent Georien tag alle jerlichen geben und bezalen sol, die weil er lebt, ane alles hindernüzze und wider— sprechen. Und darumb so gebieten wir dem .. burgermeister und den schepfen der stat zu Brunne, die nu seyn oder in kunftigen zeiten werden, ernsticlich und vesticlich bey unsern hulden, das sie dem obgenanten Johansen in aller der mazze, als obgeschrieben steet, sulches gelt seynes jerlichen zinses reichen, gelden und bezalen sullen unverzogenlich ane geverde uff die obgenanten tage ane alles widersprechen und saumpnuzze von sulchem unserm gelde. das sie uns schuldig seyn alle jerlichen zu reichen und zu bezalen von irer losunge in unser camer. Mit urkund dicz briefes vorsigelt mit unserm anhangenden ingesigel. Der geben 25*
195 dilectis, quibus presentes exhibite fuerint graciam et favorem. Fideles dilecti. Religiosi viri Ulrici de Grawemberg comendatoris in Nawsedlicz precibus inclinati, qui porcionem illam, quam Alschico de Meylicz in villa Neskowicz habuisse et possedisse dinoscitur, pro domo ipsa in Nawsedlicz prefata, et usu.. conventualium ibidem perpetuo comparavit et emit eandem, ad huiusmodi empcionem nostrum consensum tribuimus et largimur. Mandantes vobis, quatenus, dum presentibus requisiti fueritis, prefatam porcionem, que sic ut premittitur empta et comparata existit, intabuletis et tabulis faciatis, prout ad vestrum spectat officium, annotari. Presencium sub appresso nostro sigillo testimonio literarum. Datum Brunne anno domini M'CCCOLXXXI° feria quarta proxima post diem Pasche. (Orig. Perg. beigedr. Sig. im mähr. Landesarchive.) 218. Markgraf Jodok befiehlt der Stadt Brünn, dass sie aus den Losungen dem Kammerer des verstorbenen Olmützer Bischofes jährlich 10 Mark für Kleinodien ausfolge, welche der Markgraf von ihm gekauft hatte. Dt. Brünn 18. April 1381. Wir Jost von gotes genaden marggraff und herre zu Merhern bekennen und tun kunt offenlich mit diesem briefe allen den, die yn sehen oder horen lesen, das wir umb eczlich gerete und cleynod, die wir gekaufft haben von dem frommen knechte Johansen von Monsterberg, der etwene des erwirdigen vaters bischoffs Johansen von Olomuncz seliger gedechtnuzze camerer gewesen ist, etwe vil geltes solten an bereyten pfenigen gegolden und bezalt haben. Des ist derselbe Johans zu rate worden und hat gemutet an uns, das wir yme fur dasselbe gelt eynen gewissen zins vorschrieben und vormachen zu seinen lebtagen. Und darumb so haben wir fur uns und unsere nachkomen marggraven zu Merhern mit wolbedachtem mute und von rechter wissen dem egenanten Johansen zehen mark geltes jerliches zinses merherischer zal, ye vier und sechzig grozze zu reyten fur eyn mark, uff unser stat zu Brunne bescheiden, vermachet und verschrieben, bescheiden, vermachen und verschreiben yme die mit crafft dicz briefes also, das man demselben Johansen funf mark, anzuheben uff den nechsten sent Michels tag und darnach funf mark uff sent Georien tag alle jerlichen geben und bezalen sol, die weil er lebt, ane alles hindernüzze und wider— sprechen. Und darumb so gebieten wir dem .. burgermeister und den schepfen der stat zu Brunne, die nu seyn oder in kunftigen zeiten werden, ernsticlich und vesticlich bey unsern hulden, das sie dem obgenanten Johansen in aller der mazze, als obgeschrieben steet, sulches gelt seynes jerlichen zinses reichen, gelden und bezalen sullen unverzogenlich ane geverde uff die obgenanten tage ane alles widersprechen und saumpnuzze von sulchem unserm gelde. das sie uns schuldig seyn alle jerlichen zu reichen und zu bezalen von irer losunge in unser camer. Mit urkund dicz briefes vorsigelt mit unserm anhangenden ingesigel. Der geben 25*
Strana 196
196 ist zu Brunne nach Cristes geburde XIII jar darnach in dem LXXXI jare des nechsten donerstages nach dem ostertage. Per dominum marchionem Nicolaus prothonotarius. (Aus dem Codex 34 fol. 59 im Archive der Stadt Brünn.) 219. Markgraf Jodok fordert die Stadt Brünn auf, dem Kammerer Johann des verstorbenen Olmützer Bischofes am nächsten Georgstage 5 Mark Zinses zu zahlen. Dat. Časlau 21. April 1381. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie magistro civium et .. scabinis civitatis Brunnensis fidelibus nostris dilectis graciam et favorem. Fideles dilecti de solucione illarum decem marcarum annui census, quem Johanni camerario quondam Olomucensis episcopi super civitate vestra, ut nostis, deputavimus, nunc in die s. Georgii V. marcas dare et solvere studeatis et sic denuo in quolibet termino facere secundum tenorem littere nostre. que hoc lucidius declarat. Et postquam eadem solucio facta fuerit per vos, extunc liberavimus et absolvimus vestram obedienciam de solucione talium pecuniarum, quam de losunga nostra dederitis et liberi esse penitus debeatis. Datum Czaslavie anno domini etc. LXXXI° in octava pasce. (Aus dem Codex 34 fol. 59 im Brünner Stadtarchive.) 220. Der Prager Erzbischof Johann überträgt dem Obrowitzer Abte und dem Olmützer Canonicus Jaroslaus die Vollmacht, die Rechte des Karthäuserklosters in Königsfeld zu wahren. Dt. Prag 25. Mai 1381. Johannes dei gracia sancte Pragensis ecclesie archiepiscopus apostolice sedis legatus judex et conservator jurium et privilegiorum et libertatum monasterii sancte Trinitatis prope Brunnam Carthuziensis ordinis, Olomucensis diocesis una cum certis meis collegis a sede apostolica specialiter deputatus, venerabili et religioso viro .. abbati Zabrdowicensi, Premon- stratensis ordinis dicte Olomucensis diocesis et honorabili magistro Jaroslao canonico Olomucensi salutem et sinceram in domino caritatem. Literas apostolicas prefato monasterio concessas, bullatas, non viciatas nec in aliqua sui parte suspectas vidimus, quas religiosus vir frater Laurencius, prior dicti monasterii, exhibuit coram nobis nosque eas cum ea, qua debuit reverencia, recepisse noveritis, quorum tenor sequitur sub hiis verbis: Johannes episcopus servus servorum dei venerabilibus fratribus .. Pragensi et .. Jaurinensi episcopis ac . . dilecto filio preposito ecclesie Neuwenburgensis, Pataviensis diocesis salutem et apostolicam benediccionem. Militanti ecclesie, licet immeriti disponente domino presidentes,
196 ist zu Brunne nach Cristes geburde XIII jar darnach in dem LXXXI jare des nechsten donerstages nach dem ostertage. Per dominum marchionem Nicolaus prothonotarius. (Aus dem Codex 34 fol. 59 im Archive der Stadt Brünn.) 219. Markgraf Jodok fordert die Stadt Brünn auf, dem Kammerer Johann des verstorbenen Olmützer Bischofes am nächsten Georgstage 5 Mark Zinses zu zahlen. Dat. Časlau 21. April 1381. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie magistro civium et .. scabinis civitatis Brunnensis fidelibus nostris dilectis graciam et favorem. Fideles dilecti de solucione illarum decem marcarum annui census, quem Johanni camerario quondam Olomucensis episcopi super civitate vestra, ut nostis, deputavimus, nunc in die s. Georgii V. marcas dare et solvere studeatis et sic denuo in quolibet termino facere secundum tenorem littere nostre. que hoc lucidius declarat. Et postquam eadem solucio facta fuerit per vos, extunc liberavimus et absolvimus vestram obedienciam de solucione talium pecuniarum, quam de losunga nostra dederitis et liberi esse penitus debeatis. Datum Czaslavie anno domini etc. LXXXI° in octava pasce. (Aus dem Codex 34 fol. 59 im Brünner Stadtarchive.) 220. Der Prager Erzbischof Johann überträgt dem Obrowitzer Abte und dem Olmützer Canonicus Jaroslaus die Vollmacht, die Rechte des Karthäuserklosters in Königsfeld zu wahren. Dt. Prag 25. Mai 1381. Johannes dei gracia sancte Pragensis ecclesie archiepiscopus apostolice sedis legatus judex et conservator jurium et privilegiorum et libertatum monasterii sancte Trinitatis prope Brunnam Carthuziensis ordinis, Olomucensis diocesis una cum certis meis collegis a sede apostolica specialiter deputatus, venerabili et religioso viro .. abbati Zabrdowicensi, Premon- stratensis ordinis dicte Olomucensis diocesis et honorabili magistro Jaroslao canonico Olomucensi salutem et sinceram in domino caritatem. Literas apostolicas prefato monasterio concessas, bullatas, non viciatas nec in aliqua sui parte suspectas vidimus, quas religiosus vir frater Laurencius, prior dicti monasterii, exhibuit coram nobis nosque eas cum ea, qua debuit reverencia, recepisse noveritis, quorum tenor sequitur sub hiis verbis: Johannes episcopus servus servorum dei venerabilibus fratribus .. Pragensi et .. Jaurinensi episcopis ac . . dilecto filio preposito ecclesie Neuwenburgensis, Pataviensis diocesis salutem et apostolicam benediccionem. Militanti ecclesie, licet immeriti disponente domino presidentes,
Strana 197
197 eciam curam ecclesiarum et monasteriorum omni solercia reddimur indefessa soliciti, ut iuxta debitum pastoralis officii eorum occurramus dispendiis et profectibus divina cooperante clemencia salubriter intendamus. Sane dilectorum filiorum prioris et conventus maioris domus Carthusie Gracianopolitanensis diocesis aliorumque priorum et .. fratrum ac . . conversorum Carthuziensis ordinis in diversis mundi partibus consistencium percepimus, quod nonnulli venerabiles fratres nostri .. patriarche .. archiepiscopi . . episcopi etc. — Datum Prage anno domini MOCCCLXXX primo die XXV mensis Maii, in curia nostra Pragensi in sala superiori, indiccione quarta, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini domini Urbani divina providencia pape sexti anno quarto, hora quasi terciarum, presentibus honorabilibus viris dominis Przibislao archidiacono Horssoviensi et Cunissone custode et canonico ecclesie Pragensis testibus circa premissa. Et ego Wenceslaus quondam Pauli de Radecz clericus Pragensis diocesis publicus etc. notarius predictarum literarum apostolicarum sive conservatorii presentacioni, recepcioni, comissioni, subdelegacioni etc. interfui etc. et requisitus per prenominatum fratrem Laurencium priorem hic me subscripsi in fidem et testimonium omnium premissorum. (Inserirt in der Urkunde des Olm. Canon. Jaroslaus ddto. 1. Juli 1383.) 221. Die Stadt Brünn verpflichtet sich, dem Johann von Münsterberg, Kämmerer des verstorbenen Bischofs Johann von Olmütz, jährlich zehn Mark Zins zu zahlen. Dt. Brünn 27. Mai 1381. Wir Marsik uff dem nydern markte, zu den zeiten burgermeister, Johanns Stubner, Dytel Waltseyngot, Philipp Krisaner, Johanns Smilweigel von Awspecz, Enderl cramer, Woiczich Liechtmeister, Marsik uff dem obern markte, Johanns Pirner, Johanns Tendler und Bertil Schonstrazz, die gesworn schepfen der stat zu Brunne, bekennen offenlich mit diesem briefe allen den, die yn sehen oder horen lesen, das wir von geheize und gebotes wegen des durchleuchtigen fursten und herrn, herrn Jostes marggraven und herrn zu Merhern, unsers lieben genedigen herren, in guten trewen gelobt haben und globen auch mit crafft dicz briefes, die zehen mark geldis jerliches zinses, halp uff sent Michelstag, der schirest kumpt, und dornach allernehst uff sent Georientag auch halp, zu geben und zu bezolen alle seyne lebtage dem bescheiden knechte Johansen von Monsterberg, der etwenne des bischoffs von Olomuncz seliger dechtnuzze camerer gewesen ist, also alle jar ane alle widerrede und hindernuzze, als das auch volkumlich in des egenant unsers herrn des marggraven Josten briefen begriffen ist. Und darumme zu merher (sic) sicherheit des egenanten zinses so geloben wir in guten trewen ane alles geverde fur uns und unsere nachkumene burger- meister, schepfen und burgere der stat zu Brunne, die itzunt seyn oder in kunftigen zeiten werden, das wir sullen und wollen den egenanten zins zehen mark dem obgenanten Johansen reichen, geben und bezalen seyne lebtage alle jar ungehindert, unvorzogenlich und ane
197 eciam curam ecclesiarum et monasteriorum omni solercia reddimur indefessa soliciti, ut iuxta debitum pastoralis officii eorum occurramus dispendiis et profectibus divina cooperante clemencia salubriter intendamus. Sane dilectorum filiorum prioris et conventus maioris domus Carthusie Gracianopolitanensis diocesis aliorumque priorum et .. fratrum ac . . conversorum Carthuziensis ordinis in diversis mundi partibus consistencium percepimus, quod nonnulli venerabiles fratres nostri .. patriarche .. archiepiscopi . . episcopi etc. — Datum Prage anno domini MOCCCLXXX primo die XXV mensis Maii, in curia nostra Pragensi in sala superiori, indiccione quarta, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini domini Urbani divina providencia pape sexti anno quarto, hora quasi terciarum, presentibus honorabilibus viris dominis Przibislao archidiacono Horssoviensi et Cunissone custode et canonico ecclesie Pragensis testibus circa premissa. Et ego Wenceslaus quondam Pauli de Radecz clericus Pragensis diocesis publicus etc. notarius predictarum literarum apostolicarum sive conservatorii presentacioni, recepcioni, comissioni, subdelegacioni etc. interfui etc. et requisitus per prenominatum fratrem Laurencium priorem hic me subscripsi in fidem et testimonium omnium premissorum. (Inserirt in der Urkunde des Olm. Canon. Jaroslaus ddto. 1. Juli 1383.) 221. Die Stadt Brünn verpflichtet sich, dem Johann von Münsterberg, Kämmerer des verstorbenen Bischofs Johann von Olmütz, jährlich zehn Mark Zins zu zahlen. Dt. Brünn 27. Mai 1381. Wir Marsik uff dem nydern markte, zu den zeiten burgermeister, Johanns Stubner, Dytel Waltseyngot, Philipp Krisaner, Johanns Smilweigel von Awspecz, Enderl cramer, Woiczich Liechtmeister, Marsik uff dem obern markte, Johanns Pirner, Johanns Tendler und Bertil Schonstrazz, die gesworn schepfen der stat zu Brunne, bekennen offenlich mit diesem briefe allen den, die yn sehen oder horen lesen, das wir von geheize und gebotes wegen des durchleuchtigen fursten und herrn, herrn Jostes marggraven und herrn zu Merhern, unsers lieben genedigen herren, in guten trewen gelobt haben und globen auch mit crafft dicz briefes, die zehen mark geldis jerliches zinses, halp uff sent Michelstag, der schirest kumpt, und dornach allernehst uff sent Georientag auch halp, zu geben und zu bezolen alle seyne lebtage dem bescheiden knechte Johansen von Monsterberg, der etwenne des bischoffs von Olomuncz seliger dechtnuzze camerer gewesen ist, also alle jar ane alle widerrede und hindernuzze, als das auch volkumlich in des egenant unsers herrn des marggraven Josten briefen begriffen ist. Und darumme zu merher (sic) sicherheit des egenanten zinses so geloben wir in guten trewen ane alles geverde fur uns und unsere nachkumene burger- meister, schepfen und burgere der stat zu Brunne, die itzunt seyn oder in kunftigen zeiten werden, das wir sullen und wollen den egenanten zins zehen mark dem obgenanten Johansen reichen, geben und bezalen seyne lebtage alle jar ungehindert, unvorzogenlich und ane
Strana 198
198 alles widersprechen uff die tege als davor begriffen ist. Und wo wir des nicht teten, so geben wir macht und crafft dem egenanten Johansen, oder wer diesen brieff mit seynem willen ynnehat, uns und unsere burgere zu Brunne uffzuhalden zu Merhern in dem lande oder auswendig des landes, oder uff unsern schaden zu nemen zu christen oder zu juden. Und wir geloben in guten trewen demselben Johansen oder wer diesen brieff ynnehot mit seynem willen, das wir sie ledigen und losen wollen von dem egenanten zinse und allem schaden, der daruff redlich gegangen were. Mit urkund dicz brieffs versigelt mit unser stat ingesigel. Der geben ist zu Brunne noch Cristes geburte XIII jar dornach in dem LXXXIO jare an dem mantage nach dem suntage Exaudi vor pfingsten. (Aus dem Codex 34 fol. 59 im Brünner Stadtarchive.) 222. 1381, Olmütz 6. Juni. Gewährsbrief Hinkos von Wistritz und seiner Söhne Andreas und Wilko zu Handen des Bohuš von Wistřitz über das von ihnen dem Letzteren verkaufte Vorwerk Heinzendorf und das Dorf Perchtolsdorf, worin sie versprechen, dem Käufer die obgenannten Güter in Gegenwart des Bischofes abzutreten. Zeugen: Stibor von Cimburg, Unka von Majetein, Herscho von Rokytnitz, Wenzel von Doloplas, Ulrich von Kladnik, Alscho von Wistřitz genannt von Mrskles. Dt. Olmütz 1381, Donnerstag nach Pfingsten. (Aus einem älteren Urkundenverzeichniss im fürsterzb. Archive in Kremsier, worin es heisst, das Orig. sei lat., das 1., 4. und 5. Sig. fehlen, die anderen seien verletzt.) 223. Budislaus von Naschmeritz und Stephan von Bránek verkaufen dem Königinkloster in Altbrünn das Dorf Hostenspitz. Dt. Altbrünn 7. Juni 1381. Nos Budyslaus de Naschmiericz et Stephanus de Branek recognoscimus tenore presen- cium universis. Quod bona deliberacione et maturo consilio prehabitis bona nostra hereditaria, videlicet villam Hostenspicz nuncupatam cum omni jure, pleno dominio in villa et in campis, cum agris cultis et incultis, pratis, pascuis, libertatibus, utilitatibus, censibus, redditibus, fructibus, proventibus, obvencionibus, metis et limitibus et pertinenciis universis, quibuscunque nominibus censeantur et in quibuscunque rebus consistant, nichil nobis et nostris heredibus juris vel dominii inibi reservantes, venerabili in Christo domine deo sacrate virgini domine Berchte, abbatisse et conventui monasterii Aule sancte Marie virginis in Antiqua Brunna, Cisterciensis ordinis, Olomucensis dyocesis, pro sexaginta quinque marcis grossorum denariorum pragensium, moravici numeri seu pagamenti, justo vendicionis titulo vendidimus et vendita seu venditam in manus seu potestatem dictarum dominarum .. abatisse et conventus predicti monasterii
198 alles widersprechen uff die tege als davor begriffen ist. Und wo wir des nicht teten, so geben wir macht und crafft dem egenanten Johansen, oder wer diesen brieff mit seynem willen ynnehat, uns und unsere burgere zu Brunne uffzuhalden zu Merhern in dem lande oder auswendig des landes, oder uff unsern schaden zu nemen zu christen oder zu juden. Und wir geloben in guten trewen demselben Johansen oder wer diesen brieff ynnehot mit seynem willen, das wir sie ledigen und losen wollen von dem egenanten zinse und allem schaden, der daruff redlich gegangen were. Mit urkund dicz brieffs versigelt mit unser stat ingesigel. Der geben ist zu Brunne noch Cristes geburte XIII jar dornach in dem LXXXIO jare an dem mantage nach dem suntage Exaudi vor pfingsten. (Aus dem Codex 34 fol. 59 im Brünner Stadtarchive.) 222. 1381, Olmütz 6. Juni. Gewährsbrief Hinkos von Wistritz und seiner Söhne Andreas und Wilko zu Handen des Bohuš von Wistřitz über das von ihnen dem Letzteren verkaufte Vorwerk Heinzendorf und das Dorf Perchtolsdorf, worin sie versprechen, dem Käufer die obgenannten Güter in Gegenwart des Bischofes abzutreten. Zeugen: Stibor von Cimburg, Unka von Majetein, Herscho von Rokytnitz, Wenzel von Doloplas, Ulrich von Kladnik, Alscho von Wistřitz genannt von Mrskles. Dt. Olmütz 1381, Donnerstag nach Pfingsten. (Aus einem älteren Urkundenverzeichniss im fürsterzb. Archive in Kremsier, worin es heisst, das Orig. sei lat., das 1., 4. und 5. Sig. fehlen, die anderen seien verletzt.) 223. Budislaus von Naschmeritz und Stephan von Bránek verkaufen dem Königinkloster in Altbrünn das Dorf Hostenspitz. Dt. Altbrünn 7. Juni 1381. Nos Budyslaus de Naschmiericz et Stephanus de Branek recognoscimus tenore presen- cium universis. Quod bona deliberacione et maturo consilio prehabitis bona nostra hereditaria, videlicet villam Hostenspicz nuncupatam cum omni jure, pleno dominio in villa et in campis, cum agris cultis et incultis, pratis, pascuis, libertatibus, utilitatibus, censibus, redditibus, fructibus, proventibus, obvencionibus, metis et limitibus et pertinenciis universis, quibuscunque nominibus censeantur et in quibuscunque rebus consistant, nichil nobis et nostris heredibus juris vel dominii inibi reservantes, venerabili in Christo domine deo sacrate virgini domine Berchte, abbatisse et conventui monasterii Aule sancte Marie virginis in Antiqua Brunna, Cisterciensis ordinis, Olomucensis dyocesis, pro sexaginta quinque marcis grossorum denariorum pragensium, moravici numeri seu pagamenti, justo vendicionis titulo vendidimus et vendita seu venditam in manus seu potestatem dictarum dominarum .. abatisse et conventus predicti monasterii
Strana 199
199 resignavimus ac presentibus omnimode resignamus per dictam dominam .. abbatissam atque conventum monasterii pretacti, habenda tenenda utifruenda et tamquam rem propriam jure hereditario perpetuis temporibus possidenda pacifice et quiete. Et eadem bona seu villam cum suis pertinenciis, ut premittitur, nos Budislaus et Stephanus, venditores predicti et ego Theodricus de Schenquicz, eorum fideiussor ad subscripta et premissorum legitimus disbrigator promiltimus bona nostra fide sine omni malo dolo, manu coniuncta insolidum, prefatis domine . . abbatisse et conventui supradicti monasterii in proximo baronum Brunnensi concilio tabulis terre Moravie imponere seu inscribere et a qualibet impeticione secundum jus predicte terre Moravie, quocies necesse fuerit, fideliter disbrigare. Quod si prefata bona ipsis non intabula- verimus vel disbrigare non possemus, tunc statim infra quatuordecim dies proximos immediate se sequentes, septuaginta quinque marcas grossorum predictorum pagamenti moravici prenotatis domine .. abbatisse et conventui prescripti monasterii restituere tenebimur et promittimus indilate. Si autem easdem septuaginta quinque marcas grossorum et numeri predictorum infra dictos quatuordecim dies non restituerimus, tunc mox unus ex nobis tribus prescriptis, qui pro parte dictarum domine .. abbatisse et conventus dicti monasterii monitus fuerit, sine occasione seu quavis dilacione unum honestum clientem cum uno famulo et duobus equis Brunnam destinare tenebitur ad prestandum solitum et consuetum obstagium in domo honesti hospitis, ubi per dictas dominam abbatissam et conventum deputatum fuerit, loco sui. In quo si moram traxerit duabus continuis septimanis et prefata pecunia nondum fuerit persoluta, tunc, prestito obstagio vel non prestito, prefate*) virgines domina abbatissa et conventus predicti monasterii supradictas septuaginta quinque marcas grossorum et numeri predictorum inter christianos vel judeos conquirere seu recipere poterit nostrum omnium super dampna, obstagio semper durante tamdiu, quousque prefate septuaginta quinque marce grossorum predictorum cum omnibus dampnis desuper crescentibus, racionabiliter tamen ostensis, per nos prefatis virginibus domine .. abbatisse et conventui prenotati monasterii fuerint integraliter persolute. In quorum testimonium et robur sigilla nostra presentibus literis de certa nostra sciencia sunt appensa. Datum in monasterio Aule sancte Marie in Antiqua Brunna, sexta feria infra octavas pentecostes, anno domini millesimo trecentesimo octogesimo primo. (Orig. Perg. drei an Perg. Streifen h. Sig. in den Akten des Königinklosters im Landes- archive.) 224. Albrecht von Pucheim, Andreas von Lichtenstein, Hanns von Schwarzenau versprechen dem Peter, Ulrich, Johann und Hanns von Rosenberg und Heinrich von Neuhaus, jedes gegen dieselben gerichtete Unternehmen 14 Tage voraus ihnen bekannt zu geben. Dt. 9. Juni 1381. s. l. ch Albrecht von Puchaim, obrister drugsecz in Östreich und alle mein sun, und ich Andre von Lichtenstain, und ich Hans der Strewn von Swarczennaw bechennen mit *) Im Orig. steht prefates.
199 resignavimus ac presentibus omnimode resignamus per dictam dominam .. abbatissam atque conventum monasterii pretacti, habenda tenenda utifruenda et tamquam rem propriam jure hereditario perpetuis temporibus possidenda pacifice et quiete. Et eadem bona seu villam cum suis pertinenciis, ut premittitur, nos Budislaus et Stephanus, venditores predicti et ego Theodricus de Schenquicz, eorum fideiussor ad subscripta et premissorum legitimus disbrigator promiltimus bona nostra fide sine omni malo dolo, manu coniuncta insolidum, prefatis domine . . abbatisse et conventui supradicti monasterii in proximo baronum Brunnensi concilio tabulis terre Moravie imponere seu inscribere et a qualibet impeticione secundum jus predicte terre Moravie, quocies necesse fuerit, fideliter disbrigare. Quod si prefata bona ipsis non intabula- verimus vel disbrigare non possemus, tunc statim infra quatuordecim dies proximos immediate se sequentes, septuaginta quinque marcas grossorum predictorum pagamenti moravici prenotatis domine .. abbatisse et conventui prescripti monasterii restituere tenebimur et promittimus indilate. Si autem easdem septuaginta quinque marcas grossorum et numeri predictorum infra dictos quatuordecim dies non restituerimus, tunc mox unus ex nobis tribus prescriptis, qui pro parte dictarum domine .. abbatisse et conventus dicti monasterii monitus fuerit, sine occasione seu quavis dilacione unum honestum clientem cum uno famulo et duobus equis Brunnam destinare tenebitur ad prestandum solitum et consuetum obstagium in domo honesti hospitis, ubi per dictas dominam abbatissam et conventum deputatum fuerit, loco sui. In quo si moram traxerit duabus continuis septimanis et prefata pecunia nondum fuerit persoluta, tunc, prestito obstagio vel non prestito, prefate*) virgines domina abbatissa et conventus predicti monasterii supradictas septuaginta quinque marcas grossorum et numeri predictorum inter christianos vel judeos conquirere seu recipere poterit nostrum omnium super dampna, obstagio semper durante tamdiu, quousque prefate septuaginta quinque marce grossorum predictorum cum omnibus dampnis desuper crescentibus, racionabiliter tamen ostensis, per nos prefatis virginibus domine .. abbatisse et conventui prenotati monasterii fuerint integraliter persolute. In quorum testimonium et robur sigilla nostra presentibus literis de certa nostra sciencia sunt appensa. Datum in monasterio Aule sancte Marie in Antiqua Brunna, sexta feria infra octavas pentecostes, anno domini millesimo trecentesimo octogesimo primo. (Orig. Perg. drei an Perg. Streifen h. Sig. in den Akten des Königinklosters im Landes- archive.) 224. Albrecht von Pucheim, Andreas von Lichtenstein, Hanns von Schwarzenau versprechen dem Peter, Ulrich, Johann und Hanns von Rosenberg und Heinrich von Neuhaus, jedes gegen dieselben gerichtete Unternehmen 14 Tage voraus ihnen bekannt zu geben. Dt. 9. Juni 1381. s. l. ch Albrecht von Puchaim, obrister drugsecz in Östreich und alle mein sun, und ich Andre von Lichtenstain, und ich Hans der Strewn von Swarczennaw bechennen mit *) Im Orig. steht prefates.
Strana 200
200 disem prieff, daz wir mit dem edeln hern, hern Petrein, hern Ulreich, hern Johansen und Hansen von Rosenbirch und hern Hindrich vom Newnhaws ain solichen sacz gemacht haben. daz, wo wir icht gegen in tun wolten, daz wir in daz virczehen tag vor zu wizzen tun schullen. Und daz geluben wir mit unsern trewen, daz wir daz getrewlichen halden wollen an alles gever. Und zu urchund diser sach haben wir in gegeben disen prieff versigelt mit unsern anhangunden insigelen, der geben ist, do man zalt von Christi gepurd drewczehen hundert jar darnach in dem ains und achczigisten jar dez suntags vor Gots leichnamstag. (Orig. Perg. 2 h. Sig., das dritte abgerissen, im Archive zu Wittingau.) 225. Markgraf Jodok gibt dem Ješek von Sternberg das Dorf Veletin zu Lehen. Dt. Brünn 13. Juni 1381. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie notumfacimus tenore presencium universis. Quod inspectis nobilis Jeskonis de Sternberg alias de Luckaw, czude Brunensis supremi camerarii obsequiis, quibus nobis complacuit hactenus complacet cottidie et com- placere debebit uberius in futurum, sibi et heredibus suis legitimis, masculini sexus, animo deliberato ac de certa nostra sciencia villam Weletyn cum censibus, rusticis, agris, agriculturis, fructibus, proventibus, emolimentis et aliis suis pertinenciis in verum feudum dedimus, dona- vimus et contulimus, damus, donamus, conferimus virtute presencium et largimur. Ita, quod idem Jesko et sui heredes predicti eandem villam cum omnibus suis pertinenciis, ut pre- mittitur, habere tenere ac possidere debeant, tamquam bona feudalia et occasione talium ad nos heredes ac successores nostros, marchiones et dominos Moravie, tamquam naturales, veros et ordinarios dominos suos, respectum habere fidelitate integra in omnem eventum sicut feudales et vasalli tenentur de iure facere, tam in serviciorum exhibicione, quam aliis que obedienciam fidelium vasallorum, cum necessitas emerserit, poterunt ampliare, prosequendo bonum nostrum ubique et avertendo fideliter queque nobis contraria publice et occulte. Presencium sub appenso nostro sigillo testimonio literarum. Datum Bruenne anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo primo, in die corporis Cristi. (Auf der Plicatur: Ad mandatum domini marchionis Nicolaus prothonotarius. — Orig. Perg. h. Sig. im mähr. Landesarchive.) 226. Friduš von Drahotuš bekennt, dem Juden Samuel 27 Mark weniger 18 Gr. schuldig zu sein. Dt. 26. Juni 1381 s. l. Nos Fridusch de Drahotusch debitor principalis, Henricus de Neboycz, Mathias de Rettein, Wilhelmus de Cobericz cum eo et pro eo compromissores ac fideiussores tenore
200 disem prieff, daz wir mit dem edeln hern, hern Petrein, hern Ulreich, hern Johansen und Hansen von Rosenbirch und hern Hindrich vom Newnhaws ain solichen sacz gemacht haben. daz, wo wir icht gegen in tun wolten, daz wir in daz virczehen tag vor zu wizzen tun schullen. Und daz geluben wir mit unsern trewen, daz wir daz getrewlichen halden wollen an alles gever. Und zu urchund diser sach haben wir in gegeben disen prieff versigelt mit unsern anhangunden insigelen, der geben ist, do man zalt von Christi gepurd drewczehen hundert jar darnach in dem ains und achczigisten jar dez suntags vor Gots leichnamstag. (Orig. Perg. 2 h. Sig., das dritte abgerissen, im Archive zu Wittingau.) 225. Markgraf Jodok gibt dem Ješek von Sternberg das Dorf Veletin zu Lehen. Dt. Brünn 13. Juni 1381. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie notumfacimus tenore presencium universis. Quod inspectis nobilis Jeskonis de Sternberg alias de Luckaw, czude Brunensis supremi camerarii obsequiis, quibus nobis complacuit hactenus complacet cottidie et com- placere debebit uberius in futurum, sibi et heredibus suis legitimis, masculini sexus, animo deliberato ac de certa nostra sciencia villam Weletyn cum censibus, rusticis, agris, agriculturis, fructibus, proventibus, emolimentis et aliis suis pertinenciis in verum feudum dedimus, dona- vimus et contulimus, damus, donamus, conferimus virtute presencium et largimur. Ita, quod idem Jesko et sui heredes predicti eandem villam cum omnibus suis pertinenciis, ut pre- mittitur, habere tenere ac possidere debeant, tamquam bona feudalia et occasione talium ad nos heredes ac successores nostros, marchiones et dominos Moravie, tamquam naturales, veros et ordinarios dominos suos, respectum habere fidelitate integra in omnem eventum sicut feudales et vasalli tenentur de iure facere, tam in serviciorum exhibicione, quam aliis que obedienciam fidelium vasallorum, cum necessitas emerserit, poterunt ampliare, prosequendo bonum nostrum ubique et avertendo fideliter queque nobis contraria publice et occulte. Presencium sub appenso nostro sigillo testimonio literarum. Datum Bruenne anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo primo, in die corporis Cristi. (Auf der Plicatur: Ad mandatum domini marchionis Nicolaus prothonotarius. — Orig. Perg. h. Sig. im mähr. Landesarchive.) 226. Friduš von Drahotuš bekennt, dem Juden Samuel 27 Mark weniger 18 Gr. schuldig zu sein. Dt. 26. Juni 1381 s. l. Nos Fridusch de Drahotusch debitor principalis, Henricus de Neboycz, Mathias de Rettein, Wilhelmus de Cobericz cum eo et pro eo compromissores ac fideiussores tenore
Strana 201
201 presencium recognoscimus universis publice protestantes, nos ac heredes nostros providis judeis Sanieli sueque uxori et Cziere judee eorumque heredibus in viginti septem marcis, minus decem octo grossis, grossorum pragensium denariorum moravici numeri et pagamenti, sexaginta quatuor grossos pro qualibet marca computando, debitorie obligari, promittentes sine fraudis dolo insolidum bona fide, eandem pecunie summulam dictis judeis dare et indivisim persolvere in festo sancti Georii proxime nunc venturo. Quod si non fecerimus, mox ipso termino elapso de qualibet dictarum pecuniarum marca dictis judeis singulis septi- manis unus grossus vera accrescit in usura. Et quandocunque antedicti judei vel aliquis eorum nos vel aliquem nostrum monuerit, pecunia forsan sua diucius carere nolentes, extunc obstagium debitum et conswetum in Novacivitate vel abinde intra septem miliaria, ubi elegerint aut voluerint, unus ex nobis, quicumque monitus fuerit, cum uno famulo et duobus equis in hospicio honesti viri ad predictorum judeorum instanciam tenebitur continue observare, inde non exiturus, nisi prius antedictis judeis pro capitali pecunia et accretis usuris singulis paratis cum denariis, quibus antedicti judei benivole contenti stare poterint, plenarie et complete satisfactum. Eciam promittimus, quod ipsis judeis nulla peticio seu mandatum dominorum aut placitacio judicii spiritualis vel secularis in detrimentum umquam reducatur . . In cuius rei testimonium sigilla nostra presentibus sunt appensa .. Datum anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo primo, in die sanctorum Johannis et Pauli. (Orig. Perg. 4 h. Sig. im Olm. Kapitelarchive.) 227. Vergleich zwischen dem Minoritenkloster in Iglau und Johann von Hohendorf um zwei Mark jährlichen Zinses. Dt. Iglau 4. Juli 1381. Ich pruder Johann zu den zeiten gardian und ich pruder Merten zu den zeiten vizegardian und ich pruder Johannes der Stoner und ich pruder Peter der Chobus und der convent gemain des goczhaus unser frawen und der Minnerpruder orden zu der Igla, wir veriehen offenleich an disem prief, das ein chrieg gewesen ist zwischen uns an ainem tail und zwischen dem erbern manne Jacoben dem Glacz vom Hohendorf am andern tail in geistlichem rechtem umb zwo march gelcz ewigs czins, das uns Heindel der Vegpank, dem got genad, geschaft hat zu einem selgeraet als verre, das wir desselben chriegs gegangen und chomen sein zu payderseit hinder die edeln herren, hern Beneschen von Bartenberch herrn zu dem Bessel, und herren Hansen von Leuchtenburch herren zu Vetaw und haben die gepeten, das sie die sach und den chrieg zehanden haben genomen zwischen uns und von uns ganz und gar und suln gewalticleich darein sprechen ze payderseit durch unser pet willen. Das haben sie getan die edlen herren als erber und frum schidleut zu recht tun sullen und haben zwischen uns gemacht und gesprochen nach iren trewn, das der vorgenant Jacob der Glacz vom Hohendorf die egenanten zwo march gelcz ewiges czins- gelcz von uns sol abledigen und ablösen. Das hat er getan ganz und gar und hat uns allen 26
201 presencium recognoscimus universis publice protestantes, nos ac heredes nostros providis judeis Sanieli sueque uxori et Cziere judee eorumque heredibus in viginti septem marcis, minus decem octo grossis, grossorum pragensium denariorum moravici numeri et pagamenti, sexaginta quatuor grossos pro qualibet marca computando, debitorie obligari, promittentes sine fraudis dolo insolidum bona fide, eandem pecunie summulam dictis judeis dare et indivisim persolvere in festo sancti Georii proxime nunc venturo. Quod si non fecerimus, mox ipso termino elapso de qualibet dictarum pecuniarum marca dictis judeis singulis septi- manis unus grossus vera accrescit in usura. Et quandocunque antedicti judei vel aliquis eorum nos vel aliquem nostrum monuerit, pecunia forsan sua diucius carere nolentes, extunc obstagium debitum et conswetum in Novacivitate vel abinde intra septem miliaria, ubi elegerint aut voluerint, unus ex nobis, quicumque monitus fuerit, cum uno famulo et duobus equis in hospicio honesti viri ad predictorum judeorum instanciam tenebitur continue observare, inde non exiturus, nisi prius antedictis judeis pro capitali pecunia et accretis usuris singulis paratis cum denariis, quibus antedicti judei benivole contenti stare poterint, plenarie et complete satisfactum. Eciam promittimus, quod ipsis judeis nulla peticio seu mandatum dominorum aut placitacio judicii spiritualis vel secularis in detrimentum umquam reducatur . . In cuius rei testimonium sigilla nostra presentibus sunt appensa .. Datum anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo primo, in die sanctorum Johannis et Pauli. (Orig. Perg. 4 h. Sig. im Olm. Kapitelarchive.) 227. Vergleich zwischen dem Minoritenkloster in Iglau und Johann von Hohendorf um zwei Mark jährlichen Zinses. Dt. Iglau 4. Juli 1381. Ich pruder Johann zu den zeiten gardian und ich pruder Merten zu den zeiten vizegardian und ich pruder Johannes der Stoner und ich pruder Peter der Chobus und der convent gemain des goczhaus unser frawen und der Minnerpruder orden zu der Igla, wir veriehen offenleich an disem prief, das ein chrieg gewesen ist zwischen uns an ainem tail und zwischen dem erbern manne Jacoben dem Glacz vom Hohendorf am andern tail in geistlichem rechtem umb zwo march gelcz ewigs czins, das uns Heindel der Vegpank, dem got genad, geschaft hat zu einem selgeraet als verre, das wir desselben chriegs gegangen und chomen sein zu payderseit hinder die edeln herren, hern Beneschen von Bartenberch herrn zu dem Bessel, und herren Hansen von Leuchtenburch herren zu Vetaw und haben die gepeten, das sie die sach und den chrieg zehanden haben genomen zwischen uns und von uns ganz und gar und suln gewalticleich darein sprechen ze payderseit durch unser pet willen. Das haben sie getan die edlen herren als erber und frum schidleut zu recht tun sullen und haben zwischen uns gemacht und gesprochen nach iren trewn, das der vorgenant Jacob der Glacz vom Hohendorf die egenanten zwo march gelcz ewiges czins- gelcz von uns sol abledigen und ablösen. Das hat er getan ganz und gar und hat uns allen 26
Strana 202
202 und auch unserm convent gemainicleich und auch unserm egenanten goczhaus und chloster zu unser frawen zu der Igla darumb genuch getan mit schaden mit sampt in allen sachen also, das die egenant sach und der chrieg umb die egenanten zwo march gelcz ewigs czins und selgeraets furbas ewicleich ein hintane sach und ein verrichte sach ist, das wir, ich vorgenanter pruder Johannes zu den zeiten gardian und mein egenant pruder und unser convent und alle unser nachchomen furbas ewicleich hinz dem egenanten Jacoben dem Glacz von dem Hohendorf und zu sein erben und dem sein und hinz allen iren nachchomen und auch zu dem egenanten dorf, das da haisset zu dem Hohendorf mit alle dem und dorzu gehoeret, chain ansprach noch vodrung haben noch gebinnen suln umb dieselben zwo march gelcz ewigs czins, umb vil noch umb wenikch und verzeihen uns auch der ganz gar ewicleich an allen argen list und an gever. Sie suln auch furbas ledig und geruet fur uns sein in allen rechten, geistleichen und werntleichen an aller stat ewicleich. Waer aber, das wir oder alle unser nachchomen dawider reden oder tun wolten mit worten oder mit priefen, das das nichts sey und nicht chraft hab und sey wider unser er. Und wo die sach umb dieselben zwo march czins geschriben stet in den puchern der official, die da haisen acta zu Prag, zu Olom. oder in der stat puch zu der Igla, das sallen wir lassen ausschreiben, das das furbas nicht chraft hab, an alle ir mue. Das alles und egenannt ist, gelobe wir in mitsampt unsern nachchomen zu laisten mit unsern trewn und eren. Und des zu urchund und zu einer ewigen bestetigung dieser sache so geben wir in diesen brief versigelten mit unsern insigiln mein egenants gardians und unsers convents. Wir verpinten uns auch under der egenanten edlen herren insigiln hern Beneschen und hern Hansen und der erbern purger und der stat insigil zu der Igla, der vorgenanten sach ze haben stet und haben gepeten, das sie dieser sach gezeug sint mit iren insigiln. Der prief ist geben zu der Igla nach Christes gepurt dreyzehenhundert iar, dornach in dem ain und achzigisten iar an sant Procobs tag. (Orig. Perg. 5 an Perg. Streifen h. Sig. im Brünner Stadtarchive.) 228. 25. Juli 1381. milo et Bedericus, decanus capituli Olomucensis, fratres de Cunstat, dicti de Lestnicz, ex voluntate testamenti sororis suae Annae et Henrici de Fullstein et fratris sui Cunyconis de Lestnicz assignant legatum eorum octo marcas census in Podols et Pawlow ecclesiae omnium sanctorum in Wyssehorz, e quibus una marca altaristae ibidem et una marca ecclesiae in Luczka cedat pro anniversario Annae et Cuniconis. (Aus dem Codex n. IV. im Olm. Kapitelarchive.)
202 und auch unserm convent gemainicleich und auch unserm egenanten goczhaus und chloster zu unser frawen zu der Igla darumb genuch getan mit schaden mit sampt in allen sachen also, das die egenant sach und der chrieg umb die egenanten zwo march gelcz ewigs czins und selgeraets furbas ewicleich ein hintane sach und ein verrichte sach ist, das wir, ich vorgenanter pruder Johannes zu den zeiten gardian und mein egenant pruder und unser convent und alle unser nachchomen furbas ewicleich hinz dem egenanten Jacoben dem Glacz von dem Hohendorf und zu sein erben und dem sein und hinz allen iren nachchomen und auch zu dem egenanten dorf, das da haisset zu dem Hohendorf mit alle dem und dorzu gehoeret, chain ansprach noch vodrung haben noch gebinnen suln umb dieselben zwo march gelcz ewigs czins, umb vil noch umb wenikch und verzeihen uns auch der ganz gar ewicleich an allen argen list und an gever. Sie suln auch furbas ledig und geruet fur uns sein in allen rechten, geistleichen und werntleichen an aller stat ewicleich. Waer aber, das wir oder alle unser nachchomen dawider reden oder tun wolten mit worten oder mit priefen, das das nichts sey und nicht chraft hab und sey wider unser er. Und wo die sach umb dieselben zwo march czins geschriben stet in den puchern der official, die da haisen acta zu Prag, zu Olom. oder in der stat puch zu der Igla, das sallen wir lassen ausschreiben, das das furbas nicht chraft hab, an alle ir mue. Das alles und egenannt ist, gelobe wir in mitsampt unsern nachchomen zu laisten mit unsern trewn und eren. Und des zu urchund und zu einer ewigen bestetigung dieser sache so geben wir in diesen brief versigelten mit unsern insigiln mein egenants gardians und unsers convents. Wir verpinten uns auch under der egenanten edlen herren insigiln hern Beneschen und hern Hansen und der erbern purger und der stat insigil zu der Igla, der vorgenanten sach ze haben stet und haben gepeten, das sie dieser sach gezeug sint mit iren insigiln. Der prief ist geben zu der Igla nach Christes gepurt dreyzehenhundert iar, dornach in dem ain und achzigisten iar an sant Procobs tag. (Orig. Perg. 5 an Perg. Streifen h. Sig. im Brünner Stadtarchive.) 228. 25. Juli 1381. milo et Bedericus, decanus capituli Olomucensis, fratres de Cunstat, dicti de Lestnicz, ex voluntate testamenti sororis suae Annae et Henrici de Fullstein et fratris sui Cunyconis de Lestnicz assignant legatum eorum octo marcas census in Podols et Pawlow ecclesiae omnium sanctorum in Wyssehorz, e quibus una marca altaristae ibidem et una marca ecclesiae in Luczka cedat pro anniversario Annae et Cuniconis. (Aus dem Codex n. IV. im Olm. Kapitelarchive.)
Strana 203
203 229. Markgraf Jodok weist seinem Baumeister Heinrich einen Bezug von wöchentlich 1/2 Mark aus den landesfurstlichen Steuern in Brünn an. Dt. Brünn 26. Juli 1381. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie magistro civium et juratis scabinis civitatis Brunnensis fidelibus nostris dilectis graciam et favorem. Fideles dilecti, vestre committimus fidelitati et iniungimus eidem seriose, quatenus Heinrico magistro structurarum nostrarum, quem ob hoc in familiarem nostrum recipere decrevimus, singulis septimanis incipiendo in proximo festo sancti Michaelis de losunga nostra mediam marcam grossorum denariorum pragensium moravici pagamenti dare studeatis et solvere sine negligencia qualibet, nobis in solucione supradicte losunge nostre illam, quam sibi solveritis pecuniam, defalcando, de qua eciam vos post eorum solucionem quittamus, absolvimus et libertamus, quittos, liberos et solutos penitus nunciamus. Presencium sub appenso nostro sigillo testimonio litterarum. Datum Brunne anno domini M'CCCLXXXI° feria VI post festum sancti Jacobi. (Aus dem Codex 34 fol. 6. im Brünner Stadtarchive.) 230. Markgraf Jodok ertheilt dem Kloster Bruck das Propinationsrecht. Dt. Brünn 3. August 1381. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie notumfacimus tenore presencium universis. Latitudinem profectuum personas ecclesiasticas et merito religiosas, quas prosecucione mirabili diligimus, grandiori cumulo augmentum recipere concupiscit nostra flagrancia tanto quidem fructuosius, quanto maioribus privilegiorum ac libertatum graciis preveniri merentur munifica benignitate. Sane honorabilium et religiosorum .. abbatis et .. conventus monasterii Lucensis devotorum nostrorum dilectorum laudabilia opera sic sibi locum apud nos vendi- carunt, ut exigentibus virtutum suarum meritis ipsos et monasterium eorum speciali gracia et libertate prerogativare nostra desideret affeccio, hanc eis de certa nostra sciencia et plenitudine voluntatis nostre facientes virtute presencium graciam specialem, quod omnia vina proveniencia de vineis, quas nunc prefatum habet monasterium seu in futurum habere continget, in eodem monasterio et intra septa eiusdem propinari valeant licite sine impedi- mento quolibet, quodque generaliter quilibet civis et incola civitatis nostre Znoymensis causa potandi prefatum monasterium visitare ac eciam pro ipso vino, quod tunc propinabitur ibidem, suos nunccios dirigere et afferri sibi disponere possit et presumat in domum sui domicilii ad sue libitum voluntatis, propter quod nullum eos volumus racione huiusmodi, eciam si per scabinos Znoymensis nostre civitatis predicte aliqualis fieret inhibicio, periculum incurrere lesionis. De cuius gracie indulto uti, gaudere ac perpetuo frui debeant, quem ab eodem aufferri monasterio nolumus aliqua racione. Mandantes judici . . magistro civium et . . 26*
203 229. Markgraf Jodok weist seinem Baumeister Heinrich einen Bezug von wöchentlich 1/2 Mark aus den landesfurstlichen Steuern in Brünn an. Dt. Brünn 26. Juli 1381. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie magistro civium et juratis scabinis civitatis Brunnensis fidelibus nostris dilectis graciam et favorem. Fideles dilecti, vestre committimus fidelitati et iniungimus eidem seriose, quatenus Heinrico magistro structurarum nostrarum, quem ob hoc in familiarem nostrum recipere decrevimus, singulis septimanis incipiendo in proximo festo sancti Michaelis de losunga nostra mediam marcam grossorum denariorum pragensium moravici pagamenti dare studeatis et solvere sine negligencia qualibet, nobis in solucione supradicte losunge nostre illam, quam sibi solveritis pecuniam, defalcando, de qua eciam vos post eorum solucionem quittamus, absolvimus et libertamus, quittos, liberos et solutos penitus nunciamus. Presencium sub appenso nostro sigillo testimonio litterarum. Datum Brunne anno domini M'CCCLXXXI° feria VI post festum sancti Jacobi. (Aus dem Codex 34 fol. 6. im Brünner Stadtarchive.) 230. Markgraf Jodok ertheilt dem Kloster Bruck das Propinationsrecht. Dt. Brünn 3. August 1381. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie notumfacimus tenore presencium universis. Latitudinem profectuum personas ecclesiasticas et merito religiosas, quas prosecucione mirabili diligimus, grandiori cumulo augmentum recipere concupiscit nostra flagrancia tanto quidem fructuosius, quanto maioribus privilegiorum ac libertatum graciis preveniri merentur munifica benignitate. Sane honorabilium et religiosorum .. abbatis et .. conventus monasterii Lucensis devotorum nostrorum dilectorum laudabilia opera sic sibi locum apud nos vendi- carunt, ut exigentibus virtutum suarum meritis ipsos et monasterium eorum speciali gracia et libertate prerogativare nostra desideret affeccio, hanc eis de certa nostra sciencia et plenitudine voluntatis nostre facientes virtute presencium graciam specialem, quod omnia vina proveniencia de vineis, quas nunc prefatum habet monasterium seu in futurum habere continget, in eodem monasterio et intra septa eiusdem propinari valeant licite sine impedi- mento quolibet, quodque generaliter quilibet civis et incola civitatis nostre Znoymensis causa potandi prefatum monasterium visitare ac eciam pro ipso vino, quod tunc propinabitur ibidem, suos nunccios dirigere et afferri sibi disponere possit et presumat in domum sui domicilii ad sue libitum voluntatis, propter quod nullum eos volumus racione huiusmodi, eciam si per scabinos Znoymensis nostre civitatis predicte aliqualis fieret inhibicio, periculum incurrere lesionis. De cuius gracie indulto uti, gaudere ac perpetuo frui debeant, quem ab eodem aufferri monasterio nolumus aliqua racione. Mandantes judici . . magistro civium et . . 26*
Strana 204
204 scabinis civitatis nostre Znoymensis predicte, qui nunc sunt vel pro tempore fuerint, firmiter et districte, quatenus .. abbatem et . . conventum prefatos necnon monasterium eorum in propinacione predicta, que perpetuo licebit eisdem, nulla racione impediant aut presumant impedire aliquibus eorum conatibus, quorum pretextu indultum presentis nostre concessionis posset quomodolibet violari. Adicientes nichilominus, quod nullam penitus inhibicionem facere debeant nec publice nec occulte, virtute cuius concives (?) ac inhabitatores civitatis nostre predicte quomodolibet retraherentur a suo voluntatis libero arbitrio, quod circa potacionem vini propinantis in prefato monasterio versaretur. Presencium sub appenso nostro sigillo testimonio literarum. Datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo primo, sabbato proximo post diem sancti Petri ad vincula. (Auf der Plicatur: Ad mandatum domini.. marchionis Nicolaus prothonotarius. — Orig. Perg. h. Sig. im mähr. Landesarchive.) 231. Boreš, Offizial des Prager Erzbischofes, lasst eine Urkunde des Leitomyšler Bischofes Petr, ddto. 23. Juni 1371, transsumiren. Dt. Prag 20. Septbr. 1381. In nomine domini amen. Nos Borsso archidiaconus Bechinensis, curie archiepiscopalis Pragensis et apostolice sedis legati officialis, presenti transsumpto publico notumfacimus universis, quod constitutus personaliter in judicio discretus vir Drzco, procurator et procura- torio nomine venerabilis viri domini Henrici prepositi monasterii in Lanczcorona, canonicorum regularium ordinis sancti Augustini, Luthomuslensis diocesis, presentavit, exhibuit et ostendit publice coram nobis quasdam literas donacionis et empcionis reverendi in Christo patris et domini domini Petri dei et apostolice sedis gracia episcopi Luthomuslensis in pergameno scriptas, non abrasas, non cancellatas, non viciatas, non abolitas nec in aliqua parte ipsarum suspectas, sed omni prorsus vicio et suspicione carentes, duobus sigillis uno videlicet magno oblongo de cera rubea albe cere impresso et alio rotundo de cera alba communi pendente in pressula pergameni, in quo quidem primo sigillo quedam ymago pontificalibus induta, infullata, sedens sub cimborio, manu sinistra curvaturam sive baculum pastoralem tenens et manu dextra quasi ad benedicendum duobus digittis sursum erecta videbatur et ab utraque parte dicte ymaginis quidam duo clippei, in quo quidem clippeo, a parte dextra posito, quedam crux, et in clippeo a parte sinistra capud (sic) asine videbatur ; litere vero circumferenciales eiusdem sigilli, ut prima facie apparebant capitales, per omnia erant tales: Petrus dei gracia episcopus Luthomuslensis; a tergo vero eiusdem sigilli quoddam sigillum parvum de cera rubea eidem albe cere impressum, in quo quidem sigillo quedam avis in modum pavonis videbatur. Item in secundo sigillo quedam media pars ymaginis beatam Mariam virginem designans cum puero Jesu sub corona et in dyademate et ab utraque parte dicte ymaginis cymboria sursum erecta videbantur, litere vero circumferenciales eiusdem sigilli, ut prima facie apparebant, per omnia erant tales: † S. capituli ecclesie Luthomuslensis. Quas quidem
204 scabinis civitatis nostre Znoymensis predicte, qui nunc sunt vel pro tempore fuerint, firmiter et districte, quatenus .. abbatem et . . conventum prefatos necnon monasterium eorum in propinacione predicta, que perpetuo licebit eisdem, nulla racione impediant aut presumant impedire aliquibus eorum conatibus, quorum pretextu indultum presentis nostre concessionis posset quomodolibet violari. Adicientes nichilominus, quod nullam penitus inhibicionem facere debeant nec publice nec occulte, virtute cuius concives (?) ac inhabitatores civitatis nostre predicte quomodolibet retraherentur a suo voluntatis libero arbitrio, quod circa potacionem vini propinantis in prefato monasterio versaretur. Presencium sub appenso nostro sigillo testimonio literarum. Datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo primo, sabbato proximo post diem sancti Petri ad vincula. (Auf der Plicatur: Ad mandatum domini.. marchionis Nicolaus prothonotarius. — Orig. Perg. h. Sig. im mähr. Landesarchive.) 231. Boreš, Offizial des Prager Erzbischofes, lasst eine Urkunde des Leitomyšler Bischofes Petr, ddto. 23. Juni 1371, transsumiren. Dt. Prag 20. Septbr. 1381. In nomine domini amen. Nos Borsso archidiaconus Bechinensis, curie archiepiscopalis Pragensis et apostolice sedis legati officialis, presenti transsumpto publico notumfacimus universis, quod constitutus personaliter in judicio discretus vir Drzco, procurator et procura- torio nomine venerabilis viri domini Henrici prepositi monasterii in Lanczcorona, canonicorum regularium ordinis sancti Augustini, Luthomuslensis diocesis, presentavit, exhibuit et ostendit publice coram nobis quasdam literas donacionis et empcionis reverendi in Christo patris et domini domini Petri dei et apostolice sedis gracia episcopi Luthomuslensis in pergameno scriptas, non abrasas, non cancellatas, non viciatas, non abolitas nec in aliqua parte ipsarum suspectas, sed omni prorsus vicio et suspicione carentes, duobus sigillis uno videlicet magno oblongo de cera rubea albe cere impresso et alio rotundo de cera alba communi pendente in pressula pergameni, in quo quidem primo sigillo quedam ymago pontificalibus induta, infullata, sedens sub cimborio, manu sinistra curvaturam sive baculum pastoralem tenens et manu dextra quasi ad benedicendum duobus digittis sursum erecta videbatur et ab utraque parte dicte ymaginis quidam duo clippei, in quo quidem clippeo, a parte dextra posito, quedam crux, et in clippeo a parte sinistra capud (sic) asine videbatur ; litere vero circumferenciales eiusdem sigilli, ut prima facie apparebant capitales, per omnia erant tales: Petrus dei gracia episcopus Luthomuslensis; a tergo vero eiusdem sigilli quoddam sigillum parvum de cera rubea eidem albe cere impressum, in quo quidem sigillo quedam avis in modum pavonis videbatur. Item in secundo sigillo quedam media pars ymaginis beatam Mariam virginem designans cum puero Jesu sub corona et in dyademate et ab utraque parte dicte ymaginis cymboria sursum erecta videbantur, litere vero circumferenciales eiusdem sigilli, ut prima facie apparebant, per omnia erant tales: † S. capituli ecclesie Luthomuslensis. Quas quidem
Strana 205
205 literas prefatus Drzco transscribi, exemplari seu transsumi ac in formam publicam redigi peciit auctoritate nostra ordinaria et decreto, ne parium copia casu fortuitu amittatur. Nos itaque Borsso officialis predictus visis et diligenter inspectis eisdem literis et ipsis veris et absque ulla suspicione reputatis et eiusdem Drzconis procuratoris peticioni utpote racio- nabili annuentes prefatas literas transsumi et transscribi mandamus per Johannem de Hostima notarium publicum infrascriptum volentes et tenore presencium decernentes, quod transsumpto huiusmodi deinceps in omnibus et per omnia plena fides adhibeatur tam in judicio quam extra sicut originalibus literis antedictis ipsumque transsumptum fidem faciat in agendis, quibus omnibus et singulis nostram auctoritatem ordinariam interponimus et decretum. Tenor vero dictarum literarum, de quibus superius fit mencio, de verbo ad verbum sequitur et est talis: „Petrus dei et apostolice sedis gracia episcopus Luthomuslensis notumfacimus universis etc. Datum Luthomussl anno ab incarnacione domini millesimo trecentesimo septuagesimo primo, secunda feria in vigilia nativitatis sancti Johannis Baptiste ac martiris gloriosi.“*) — In quorum omnium testimonium et robur presens transsumptum exinde per Johannem de Hostima notarium infrascriptum scribi et publicari mandavimus et sigillo officialatus curie archiepiscopalis Pragensis predicte, quo ad tempus utimur, appensione jussimus communiri. Datum et actum Prage in consistorio curie Pragensis anno a nativitate domini millesimo trecentesimo octuagesimo primo, indiccione quarta die XX. mensis Septembris, hora quasi terciarum, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Urbani divina providencia pape VI. anno quarto. Presentibus honorabilibus et discretis viris magistris Conrado de Braclis, Laurencio de Brega advocato, Jacobo de Budvicz, Symone de Slawieticz, procuratoribus consistorii predicti, Nicolao de Hayna actore, Nicolao de Masczow notariis publicis testibus circa premissa fide dignis. Et ego Johannes Blasii de Hostima clericus Pragensis diocesis, publicus auctoritate imperiali notarius etc. (Orig. Perg. an Pergam. Streifen h. Sig. in den Akten des Olmützer August. Klosters im Landesarchive.) 232. Pabst Urban VI. nimmt die Cisterzienser-Klöster der Prager und Olmützer Diözese gegen die Prätensionen des Prager Erzbischofes in Schutz und erklart, dass den Prager Erz- bischöfen aus dem Titel eines legatus natus kein Recht zustehe, die Exemtion des Cisterzienser-Ordens anzutasten. Dt. Rom 2. Oktober 1381. Urbanus episcopus servus servorum dei ad futuram rei memoriam. His, per que materia jurgiorum ac licium anfractus inter personas ecclesiasticas et presertim sub religionis habitu domino militantes facilius evitari possint, libenter intendimus et ad ea, quantum nobis *) Siehe die Nachträge zu diesem Bande.
205 literas prefatus Drzco transscribi, exemplari seu transsumi ac in formam publicam redigi peciit auctoritate nostra ordinaria et decreto, ne parium copia casu fortuitu amittatur. Nos itaque Borsso officialis predictus visis et diligenter inspectis eisdem literis et ipsis veris et absque ulla suspicione reputatis et eiusdem Drzconis procuratoris peticioni utpote racio- nabili annuentes prefatas literas transsumi et transscribi mandamus per Johannem de Hostima notarium publicum infrascriptum volentes et tenore presencium decernentes, quod transsumpto huiusmodi deinceps in omnibus et per omnia plena fides adhibeatur tam in judicio quam extra sicut originalibus literis antedictis ipsumque transsumptum fidem faciat in agendis, quibus omnibus et singulis nostram auctoritatem ordinariam interponimus et decretum. Tenor vero dictarum literarum, de quibus superius fit mencio, de verbo ad verbum sequitur et est talis: „Petrus dei et apostolice sedis gracia episcopus Luthomuslensis notumfacimus universis etc. Datum Luthomussl anno ab incarnacione domini millesimo trecentesimo septuagesimo primo, secunda feria in vigilia nativitatis sancti Johannis Baptiste ac martiris gloriosi.“*) — In quorum omnium testimonium et robur presens transsumptum exinde per Johannem de Hostima notarium infrascriptum scribi et publicari mandavimus et sigillo officialatus curie archiepiscopalis Pragensis predicte, quo ad tempus utimur, appensione jussimus communiri. Datum et actum Prage in consistorio curie Pragensis anno a nativitate domini millesimo trecentesimo octuagesimo primo, indiccione quarta die XX. mensis Septembris, hora quasi terciarum, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Urbani divina providencia pape VI. anno quarto. Presentibus honorabilibus et discretis viris magistris Conrado de Braclis, Laurencio de Brega advocato, Jacobo de Budvicz, Symone de Slawieticz, procuratoribus consistorii predicti, Nicolao de Hayna actore, Nicolao de Masczow notariis publicis testibus circa premissa fide dignis. Et ego Johannes Blasii de Hostima clericus Pragensis diocesis, publicus auctoritate imperiali notarius etc. (Orig. Perg. an Pergam. Streifen h. Sig. in den Akten des Olmützer August. Klosters im Landesarchive.) 232. Pabst Urban VI. nimmt die Cisterzienser-Klöster der Prager und Olmützer Diözese gegen die Prätensionen des Prager Erzbischofes in Schutz und erklart, dass den Prager Erz- bischöfen aus dem Titel eines legatus natus kein Recht zustehe, die Exemtion des Cisterzienser-Ordens anzutasten. Dt. Rom 2. Oktober 1381. Urbanus episcopus servus servorum dei ad futuram rei memoriam. His, per que materia jurgiorum ac licium anfractus inter personas ecclesiasticas et presertim sub religionis habitu domino militantes facilius evitari possint, libenter intendimus et ad ea, quantum nobis *) Siehe die Nachträge zu diesem Bande.
Strana 206
206 ex alto permittitur, satagimus apponere solicitudinis nostre partes. Sane peticio pro parte dilectorum nostrorum filiorum Theodorici Sedliczensis, Henrici Plassensis, Gerlaci Pomucensis, Mathie Gradicensis, Nicolai de Ossek, Nicolai de Zahar, Benedicti de sacro Campo, Joannis de Wisowiz, Erhardi de sancta Corona, Joannis de Wellehrad, Petri de Altovado, Mathiae de Scaliz et Joannis de Aula regia, abbatum et conventuum monasteriorum Cisterciensis ordinis, Pragensis et Olomucensis diecesis, nobis nuper exhibita continebat, quod licet predictus ordo cum ejus monasteriis, membris et locis ac personis degentibus in eisdem ab omni jurisdiccione, dominio et potestate quorumlibet ordinariorum judicum tam per specialia sedis apostolice privilegia, quibus non est in aliquo derogatum, quam eciam de antiqua et approbata ac hactenus pacifice observata consuetudine sit prorsus exemptus et apostolice sedi immediate subjectus, dictus ordo cum ejus monasteriis ac membris, locis et personis in eis degentibus querit in pacifica possessione vel quasi juris, libertatis et exempcionis huiusmodi, a tempore cujus contrarii memoria non existit: tamen obinde venerabilis frater noster Joannes archi- episcopus Pragensis, asserens se legatum natum in tota provincia Pragensi et nonnullis aliis civitatibus et diocesibus eidem provincie vicinis, et contra justiciam cupiens huiusmodi privilegia infringere ac predictos abbates seu quosdam ex iis sue jurisdiccioni subjicere pretextu legacionis huiusmodi coram se vel vicario suo, quandoque ad instanciam parcium et nonunquam ex officio, ad judicium vel ad impendendum sibi obedienciam et reverenciam eciam personaliter citari et evocari mandavit et fecit, contra prefatos abbates seu ipsorum aliquos et presertim contra dictum Joannem abbatem monasterii Aule regie nonnullos processus, diversas ex- communicacionis, suspensionis et interdicti sentencias continentes fecisse dicitur, propter que inter ipsum archiepiscopum ex una parte et prefatos abbates ex parte altera diverse lites et questiones sunt exorte et magna exinde scandala exoriri formidantur. Quare pro parte dictorum abbatum et conventuum nobis fuit humiliter supplicatum, ut providere iis super hoc de opportuno remedio paterna diligencia curaremus. Nos igitur attendentes, quod prefatus archiepiscopus pretextu legacionis huiusmodi nullam in prefatos abbates et conventus vel ipsorum monasteria seu membra vel loca jurisdiccionem vel potestatem exercere vel sibi quomodolibet vendicare potest, et cupientes, prout ex debito tenemur pastoralis officii, predictis scandalis obviare, huiusmodi supplicacionibus inclinati, omnes lites et causas, que inter predictos archiepiscopum et abbates premissorum occasione quomodolibet pendent, authoritate apostolica ad nos advocamus, prefato archiepiscopo ejusque successoribus archiepiscopis Pragensibus, qui erunt pro tempore, ac ipsorum vicariis, officialibus et commissariis quibus- cunque districcius inhibentes et sub pena privacionis huiusmodi legacionis mandantes, ne in causis ipsis quoquo modo procedere vel pretextu huiusmodi legacionis prefatos abbates aut conventus vel ipsorum monasteria seu loca aut personas in eis degentes quomodolibet vexare aut molestare presumant, ac decernentes et presencium tenore declarantes, tam predictos quam eciam alios quoscunque processus et sentencias per ipsum archiepiscopum vel eius vicarios seu officiales vel commissarios pretextu predicte legacionis factos seu latos et inposterum forsam faciendos seu ferendos, fore nullos atque nullas nulliusque roboris vel momenti, prefatumque archiepiscopum et successores predictos huiusmodi legacionis pretextu
206 ex alto permittitur, satagimus apponere solicitudinis nostre partes. Sane peticio pro parte dilectorum nostrorum filiorum Theodorici Sedliczensis, Henrici Plassensis, Gerlaci Pomucensis, Mathie Gradicensis, Nicolai de Ossek, Nicolai de Zahar, Benedicti de sacro Campo, Joannis de Wisowiz, Erhardi de sancta Corona, Joannis de Wellehrad, Petri de Altovado, Mathiae de Scaliz et Joannis de Aula regia, abbatum et conventuum monasteriorum Cisterciensis ordinis, Pragensis et Olomucensis diecesis, nobis nuper exhibita continebat, quod licet predictus ordo cum ejus monasteriis, membris et locis ac personis degentibus in eisdem ab omni jurisdiccione, dominio et potestate quorumlibet ordinariorum judicum tam per specialia sedis apostolice privilegia, quibus non est in aliquo derogatum, quam eciam de antiqua et approbata ac hactenus pacifice observata consuetudine sit prorsus exemptus et apostolice sedi immediate subjectus, dictus ordo cum ejus monasteriis ac membris, locis et personis in eis degentibus querit in pacifica possessione vel quasi juris, libertatis et exempcionis huiusmodi, a tempore cujus contrarii memoria non existit: tamen obinde venerabilis frater noster Joannes archi- episcopus Pragensis, asserens se legatum natum in tota provincia Pragensi et nonnullis aliis civitatibus et diocesibus eidem provincie vicinis, et contra justiciam cupiens huiusmodi privilegia infringere ac predictos abbates seu quosdam ex iis sue jurisdiccioni subjicere pretextu legacionis huiusmodi coram se vel vicario suo, quandoque ad instanciam parcium et nonunquam ex officio, ad judicium vel ad impendendum sibi obedienciam et reverenciam eciam personaliter citari et evocari mandavit et fecit, contra prefatos abbates seu ipsorum aliquos et presertim contra dictum Joannem abbatem monasterii Aule regie nonnullos processus, diversas ex- communicacionis, suspensionis et interdicti sentencias continentes fecisse dicitur, propter que inter ipsum archiepiscopum ex una parte et prefatos abbates ex parte altera diverse lites et questiones sunt exorte et magna exinde scandala exoriri formidantur. Quare pro parte dictorum abbatum et conventuum nobis fuit humiliter supplicatum, ut providere iis super hoc de opportuno remedio paterna diligencia curaremus. Nos igitur attendentes, quod prefatus archiepiscopus pretextu legacionis huiusmodi nullam in prefatos abbates et conventus vel ipsorum monasteria seu membra vel loca jurisdiccionem vel potestatem exercere vel sibi quomodolibet vendicare potest, et cupientes, prout ex debito tenemur pastoralis officii, predictis scandalis obviare, huiusmodi supplicacionibus inclinati, omnes lites et causas, que inter predictos archiepiscopum et abbates premissorum occasione quomodolibet pendent, authoritate apostolica ad nos advocamus, prefato archiepiscopo ejusque successoribus archiepiscopis Pragensibus, qui erunt pro tempore, ac ipsorum vicariis, officialibus et commissariis quibus- cunque districcius inhibentes et sub pena privacionis huiusmodi legacionis mandantes, ne in causis ipsis quoquo modo procedere vel pretextu huiusmodi legacionis prefatos abbates aut conventus vel ipsorum monasteria seu loca aut personas in eis degentes quomodolibet vexare aut molestare presumant, ac decernentes et presencium tenore declarantes, tam predictos quam eciam alios quoscunque processus et sentencias per ipsum archiepiscopum vel eius vicarios seu officiales vel commissarios pretextu predicte legacionis factos seu latos et inposterum forsam faciendos seu ferendos, fore nullos atque nullas nulliusque roboris vel momenti, prefatumque archiepiscopum et successores predictos huiusmodi legacionis pretextu
Strana 207
207 in predictos abbates et conventus vel alias personas seu quevis monasteria seu membra sive loca dicti ordinis nullam jurisdiccione vel potestatem habere vel sibi posse quomodolibet vendicare. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre advocacionis, inhibicionis, mandati, constitucionis et declaracionis infringere vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attentare presumpserit, indignacionem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum ejus se noverit incursurum. Datum Rome apud sanctum Petrum VI. nonas Octobris, pontificatus nostri anno quarto. (Abschrift in den Akten des Kl. Velehrad im mähr. Landesarchive.) 233. 1381, Oktober 9. s. l. Bischof Peters von Olmütz Spruch in dem Streite Herzogs Leopold von Österreich mit der Stadt Kolmar wegen eines Todschlages und gebrochenen Geleites. (Lichn. IV. 727 n. 1619.) 234. Verordnung des Brünner Stadtrathes wegen des Weinausschankes. 1381. Oktober 21. Anno LXXXI° feria II. post Galli per dominos consulatus antiqui et moderni sen- tenciatum est, quod vina austrialica post festum sancti Galli singulis annis debent educi iuxta antiquam consuetudinem. Sed habentes vina prius debent moneri et hoc voce preconis publicari. (Aus dem Codex 34 fol. 13 im Brünner Stadtarchive.) 235. Erzbischof Johann von Jenzenstein tadelt den Bischof von Olmütz wegen seines respectwidrigen Benehmens. Dt. Raudnitz 22. Oktober. Missa episcopo Olomucensi quondam *) Magdeburgensi. Reverende pater et amantissime amice. Quid est hoc, quod vestram dileccionem impedivit,**) ul nuper in Praga nobis existentibus affectantibus vos videre propter repentinum et celerem vestrum recessum vestra personali caruimus visione. Quare non immerito Pragensis presulis adiuvatur sinceritas, sed suspicatur ibi prevalere questum temporalis lucri pocius, quam amoris vinculum, quod inter nos glutino consanguinitatis***) et federe nectimur sociali. Miramur insuper, quod illud vile elementum auri videlicet et argenti tante sit virtutis, ut ad *) In cod. ausgestrichen. — **) In cod.: impediverit. — ***) In cod.: consanguineitatis.
207 in predictos abbates et conventus vel alias personas seu quevis monasteria seu membra sive loca dicti ordinis nullam jurisdiccione vel potestatem habere vel sibi posse quomodolibet vendicare. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre advocacionis, inhibicionis, mandati, constitucionis et declaracionis infringere vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attentare presumpserit, indignacionem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum ejus se noverit incursurum. Datum Rome apud sanctum Petrum VI. nonas Octobris, pontificatus nostri anno quarto. (Abschrift in den Akten des Kl. Velehrad im mähr. Landesarchive.) 233. 1381, Oktober 9. s. l. Bischof Peters von Olmütz Spruch in dem Streite Herzogs Leopold von Österreich mit der Stadt Kolmar wegen eines Todschlages und gebrochenen Geleites. (Lichn. IV. 727 n. 1619.) 234. Verordnung des Brünner Stadtrathes wegen des Weinausschankes. 1381. Oktober 21. Anno LXXXI° feria II. post Galli per dominos consulatus antiqui et moderni sen- tenciatum est, quod vina austrialica post festum sancti Galli singulis annis debent educi iuxta antiquam consuetudinem. Sed habentes vina prius debent moneri et hoc voce preconis publicari. (Aus dem Codex 34 fol. 13 im Brünner Stadtarchive.) 235. Erzbischof Johann von Jenzenstein tadelt den Bischof von Olmütz wegen seines respectwidrigen Benehmens. Dt. Raudnitz 22. Oktober. Missa episcopo Olomucensi quondam *) Magdeburgensi. Reverende pater et amantissime amice. Quid est hoc, quod vestram dileccionem impedivit,**) ul nuper in Praga nobis existentibus affectantibus vos videre propter repentinum et celerem vestrum recessum vestra personali caruimus visione. Quare non immerito Pragensis presulis adiuvatur sinceritas, sed suspicatur ibi prevalere questum temporalis lucri pocius, quam amoris vinculum, quod inter nos glutino consanguinitatis***) et federe nectimur sociali. Miramur insuper, quod illud vile elementum auri videlicet et argenti tante sit virtutis, ut ad *) In cod. ausgestrichen. — **) In cod.: impediverit. — ***) In cod.: consanguineitatis.
Strana 208
208 amorem sui eciam beatos pontifices alliciat, ut aliorum immemores in solis delectentur mineris, que diverso fato acquiruntur et labuntur ad exterminium; cum etate deberet deficere, tandem plus in vobis videtur iuvenescere. Quare consulimus vobis fida mente cum evangelio,*) ut immarcescibiles thesauros regni celestis de cetero acquirere studeatis, quos nec erugo consumit vel fur absumit vel tinea demolitur. Est eciam quod adicio, quia omnipotentis gracia favente vel sanius permittente non solum monogamus,**) bigamus et trigamus quondam fuistis, sed eciam et modo quartam habetis uxorem, ecclesiam videlicet Olomucensem, et adhuc de huius mundi contemptibilibus mulieribus fabulas recitatis, quod veneranda canicies facere non deberet, utpote cum ruge et pallor vultus similia detestentur maxime propter diversos languores, qui in senibus varies cruciatibus seviunt, quos admonent vigilare, quia nemo scit qua hora dominus venturus sit et iam vite dies ad vesperam inclinatur. Dimittite rogo deinceps deformes mulierum disputaciones, et quod ad vos non pertinet, nullo tractetis alloquio, non eciam meditacione ruminetis; nec eas similiter loqui audiamus adinstar pruden- tissimi Ythacii, qui ratem strictissimis nexibus arbori alligavit, ne sirenarum armoniis pellectus miseribaliter cum aliis scopulos subintrasset.***) Similiter vestra veneranda prudencia faciat, aures scilicet †) eciam piceis nodis obturetis ad blanda eloquia, quod si quandoque caro spiritui ††) et econtra spiritus adversus carnem repugnet, consulerem in hac parte, quod assueta caro vestra deliciis paulisper abstrahatur potissime a poculentis et esculentis, ut stomachus vester, qui pridem multis deliciis affluebat, iam ieiuniis et castigacionibus corrigatur, ut per consequens crassitudo corporis deficiat, nam pinguia forcius incenduntur et vicium inde timetur, unde plenior supervenerit replecionis opilacio; qualiter in Levitico pinguedo et renunculi adolebantur et hoc in sinagoga nisi quia apice (?) et in figura in presenti ecclesia oramus. Ure igne spiritus sancti quesumus domine renes nostros. Ideo reciproca vice vobis consulimus, ut ultima vite vestre tempora iam in penitenciis, oracionibus, ieiuniis, elemosinis et bonis operibus deducatis atque preterita et presencia mala compunccione cordis et lacrimarum profluvio defleatis, quia quacumque hora peccator ingemuerit, ut dicit dominus per Ezechielem: Omnium iniquitatum suarum †† †) non memorabor amplius, et hoc in presenti examinetis adventu; nec me ypocritam ideo iudicetis, quia reprehensivam ad vos dirigo epistolam; hec non facimus prout consueverunt ypocrite, ut a vobis lucrum temporale expeteremus vel laudis famam appeteremus, quia presentem cupio lacerari (?) epistolam et malediccionem vestram, quam feceritis nobis, in benediccionem revocare ; hec ad solacium et consolacionem P. V. scribimus more consueto, ut eciam in ioco Olomucensis possit antistes veritatem invenire. Recommendo me amande P. V., quam conservet altissimus, supplicantes, ut per reversalem epistolam peiora de me scribatis et ubi faciei ad faciem colloquio caremus, ibi lingue §) calamo colloquamur. Valete in sancto Cristino. Datum Rudnycz XXII. die mensis Octobris. (Cod. epist. des Erzb. v. Prag, Johann v. Jenzenstein, herausg. v. J. Loserth, Arch. f. ö. Geschichtsk. Bd. 55. pag. 319.) *) consulimus wiederholt. — **) In cod.: mogamus. — ***) Urspr. subintraret. — †) In cod.: silicet. — ††) In cod.: spur: zu spiritum wäre contra zu ergänzen. — †††) In cod.: suorum. — §) In cod.: ligue.
208 amorem sui eciam beatos pontifices alliciat, ut aliorum immemores in solis delectentur mineris, que diverso fato acquiruntur et labuntur ad exterminium; cum etate deberet deficere, tandem plus in vobis videtur iuvenescere. Quare consulimus vobis fida mente cum evangelio,*) ut immarcescibiles thesauros regni celestis de cetero acquirere studeatis, quos nec erugo consumit vel fur absumit vel tinea demolitur. Est eciam quod adicio, quia omnipotentis gracia favente vel sanius permittente non solum monogamus,**) bigamus et trigamus quondam fuistis, sed eciam et modo quartam habetis uxorem, ecclesiam videlicet Olomucensem, et adhuc de huius mundi contemptibilibus mulieribus fabulas recitatis, quod veneranda canicies facere non deberet, utpote cum ruge et pallor vultus similia detestentur maxime propter diversos languores, qui in senibus varies cruciatibus seviunt, quos admonent vigilare, quia nemo scit qua hora dominus venturus sit et iam vite dies ad vesperam inclinatur. Dimittite rogo deinceps deformes mulierum disputaciones, et quod ad vos non pertinet, nullo tractetis alloquio, non eciam meditacione ruminetis; nec eas similiter loqui audiamus adinstar pruden- tissimi Ythacii, qui ratem strictissimis nexibus arbori alligavit, ne sirenarum armoniis pellectus miseribaliter cum aliis scopulos subintrasset.***) Similiter vestra veneranda prudencia faciat, aures scilicet †) eciam piceis nodis obturetis ad blanda eloquia, quod si quandoque caro spiritui ††) et econtra spiritus adversus carnem repugnet, consulerem in hac parte, quod assueta caro vestra deliciis paulisper abstrahatur potissime a poculentis et esculentis, ut stomachus vester, qui pridem multis deliciis affluebat, iam ieiuniis et castigacionibus corrigatur, ut per consequens crassitudo corporis deficiat, nam pinguia forcius incenduntur et vicium inde timetur, unde plenior supervenerit replecionis opilacio; qualiter in Levitico pinguedo et renunculi adolebantur et hoc in sinagoga nisi quia apice (?) et in figura in presenti ecclesia oramus. Ure igne spiritus sancti quesumus domine renes nostros. Ideo reciproca vice vobis consulimus, ut ultima vite vestre tempora iam in penitenciis, oracionibus, ieiuniis, elemosinis et bonis operibus deducatis atque preterita et presencia mala compunccione cordis et lacrimarum profluvio defleatis, quia quacumque hora peccator ingemuerit, ut dicit dominus per Ezechielem: Omnium iniquitatum suarum †† †) non memorabor amplius, et hoc in presenti examinetis adventu; nec me ypocritam ideo iudicetis, quia reprehensivam ad vos dirigo epistolam; hec non facimus prout consueverunt ypocrite, ut a vobis lucrum temporale expeteremus vel laudis famam appeteremus, quia presentem cupio lacerari (?) epistolam et malediccionem vestram, quam feceritis nobis, in benediccionem revocare ; hec ad solacium et consolacionem P. V. scribimus more consueto, ut eciam in ioco Olomucensis possit antistes veritatem invenire. Recommendo me amande P. V., quam conservet altissimus, supplicantes, ut per reversalem epistolam peiora de me scribatis et ubi faciei ad faciem colloquio caremus, ibi lingue §) calamo colloquamur. Valete in sancto Cristino. Datum Rudnycz XXII. die mensis Octobris. (Cod. epist. des Erzb. v. Prag, Johann v. Jenzenstein, herausg. v. J. Loserth, Arch. f. ö. Geschichtsk. Bd. 55. pag. 319.) *) consulimus wiederholt. — **) In cod.: mogamus. — ***) Urspr. subintraret. — †) In cod.: silicet. — ††) In cod.: spur: zu spiritum wäre contra zu ergänzen. — †††) In cod.: suorum. — §) In cod.: ligue.
Strana 209
209 236. Markgraf Jodok befiehlt den Beamten des Brünner Landrechtes, dass sie den Dominikanern in Brünn das Dorf Oloch in die Landtafel einlegen. Dt. Brünn 27. Okt. 1381. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie, nobili Jesconi de Sternberg supremo camerario et aliis czude Brunnensis beneficiariis salutem et omne bonum. Fideles dilecti. Placet nobis et dedimus eciam ad hoc nostrum favorem, ut villa Oloch, cuius possessionem religiosi fratres domus sancti Michaelis in Brunna ordinis Predicatorum actu habere noscuntur, eisdem fratribus intabuletur, dum presentibus fueritis requisiti. Datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo primo. Dominica proxima ante diem Per dominum Marchionem Nicolaus. apostolorum Symonis et Jude. (Orig. Papier, mit beigedr. Sigel im mähr. Landesarchive.) 237. Johann von Honětic und seine Brüder versprechen, auf die Güter ihres Onkels in Rataj keinen Anspruch zu erheben. Dt. Kremsier 31. Oktober 1381. Nos Johannes de Honyeticz, Stephanus et Mathias fratres ipsius germani dicti de Hawichstein recognoscimus, ad quos presentes pervenerint, universis. Quod in solidum tenemur sine dolo et manu coniuncta indivise, sub fide et honore nostris tenore presencium promittimus honestum virum Mathiam de Rathay, patruum nostrum dilectum et benefactorem singularem in omnibus ipsius bonis suis Rathay et singulis ad ea bona spectantibus nullo modo per nos seu per interpositas personas verbo, facto, consilio seu auxilio inpedire, inquietare seu fatigare de iure vel de facto nec eum pretextu predictorum bonorum inpetere seu monere quovismodo. Nec eciam aliquod jus habere debemus in eisdem bonis usque ad finem sue vite dumtaxat omni accione in contrarium, contradiccione, placitacione judicii et occasione proculmotis. Et petivimus instantissime honestos viros Chunykonem de Suchohrdel et Bernhardum de Hwyezdlicz, ut sigilla ipsorum una cum sigillis nostris appenderent pre- sentibus in evidens testimonium premissorum. Nos quoque Chunyko de Suchohrdel et Bernhardus de Hwyezdlicz ad diligentem peticionem omnium predictorum trium fratrum sigilla nostra una cum sigillis eorum animo deliberato presentibus appendimus in evidens testimonium premissorum. Datum Chremsir in vigilia omnium sanctorum, anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo primo. (Orig. Perg. 5 h. Sig. im Olm. Kap. Archive.) 27
209 236. Markgraf Jodok befiehlt den Beamten des Brünner Landrechtes, dass sie den Dominikanern in Brünn das Dorf Oloch in die Landtafel einlegen. Dt. Brünn 27. Okt. 1381. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie, nobili Jesconi de Sternberg supremo camerario et aliis czude Brunnensis beneficiariis salutem et omne bonum. Fideles dilecti. Placet nobis et dedimus eciam ad hoc nostrum favorem, ut villa Oloch, cuius possessionem religiosi fratres domus sancti Michaelis in Brunna ordinis Predicatorum actu habere noscuntur, eisdem fratribus intabuletur, dum presentibus fueritis requisiti. Datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo primo. Dominica proxima ante diem Per dominum Marchionem Nicolaus. apostolorum Symonis et Jude. (Orig. Papier, mit beigedr. Sigel im mähr. Landesarchive.) 237. Johann von Honětic und seine Brüder versprechen, auf die Güter ihres Onkels in Rataj keinen Anspruch zu erheben. Dt. Kremsier 31. Oktober 1381. Nos Johannes de Honyeticz, Stephanus et Mathias fratres ipsius germani dicti de Hawichstein recognoscimus, ad quos presentes pervenerint, universis. Quod in solidum tenemur sine dolo et manu coniuncta indivise, sub fide et honore nostris tenore presencium promittimus honestum virum Mathiam de Rathay, patruum nostrum dilectum et benefactorem singularem in omnibus ipsius bonis suis Rathay et singulis ad ea bona spectantibus nullo modo per nos seu per interpositas personas verbo, facto, consilio seu auxilio inpedire, inquietare seu fatigare de iure vel de facto nec eum pretextu predictorum bonorum inpetere seu monere quovismodo. Nec eciam aliquod jus habere debemus in eisdem bonis usque ad finem sue vite dumtaxat omni accione in contrarium, contradiccione, placitacione judicii et occasione proculmotis. Et petivimus instantissime honestos viros Chunykonem de Suchohrdel et Bernhardum de Hwyezdlicz, ut sigilla ipsorum una cum sigillis nostris appenderent pre- sentibus in evidens testimonium premissorum. Nos quoque Chunyko de Suchohrdel et Bernhardus de Hwyezdlicz ad diligentem peticionem omnium predictorum trium fratrum sigilla nostra una cum sigillis eorum animo deliberato presentibus appendimus in evidens testimonium premissorum. Datum Chremsir in vigilia omnium sanctorum, anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo primo. (Orig. Perg. 5 h. Sig. im Olm. Kap. Archive.) 27
Strana 210
210 238. Peter von Sternberg befreit die Stadt Sternberg und ihre Bürger, welche nahe Anverwandte hinterlassen, vom Heimfallsrechte. Dt. Sternberg 22. November 1381. Nos Petrus de Sternberg notumfacimus tenore presencium universis, quod ex animo desiderantes profectum et utilitatem maiorem civitatis nostre Sternberg et ipsius suburbii cum suis pertinenciis, ut ipsa civitas nostra cum civibus et incolis ibidem possent meliorari et presertim cum aput jura ipsorum conservantur, pro quo prefati cives in Sternberg et tota comunitas ibidem nobis supplicarunt, quatenus aput jura et libertates et specialiter aput devoluciones dictas odmrty ipsos graciose dignaremur conservare. Nos igitur precibus ipsorum racionabilibus inclinati, consilio amicorum ac fidelium nostrorum prehabito dicte civitati in Sternberg et ipsius suburbio cum suis pertinenciis ac civibus et hominibus ibidem presentibus perpetue concedimus et donamus, ut quilibet ipsorum civium et hominum, qui heredibus careret, possit bona sua, videlicet agros ab antiquo ad civitatem pertinentes aliasque omnes res et quidquid habuerint, dare, legare et disponere cuicumque voluerit pro omni sua voluntate secundum jus, prout civitates Moravie terre et nominatim Olomucz aut Unyczow habere dinoscuntur. Si autem aliquis ex eis, heredibus carens, sine omni disposicione et legacione decederet, extunc omnia bona sua agri ad civitatem ab antiquo pertinentes et alie omnes res, sint magne vel modice, super propinquiorem amicum, si quis reperiri poterit, devolventur absque nostro et nostrorum heredum ac successorum quolibet impedimento. Promittimus igitur nos Petrus prefatus pro nobis, nostris heredibus et successoribus, qui postea domini fuerint in Sternberg, nostra fide sincera absque dolo predictam civitatem nostram Sternberg, homines- que et incolas ipsius cum suis pertinenciis aput jura et devoluciones inviolabiliter et perpetue secundum consuetudinem et jus terre marchionatus Moravie et precipue civitatum predictarum conservare et in nullo umquam ipsos per nos, nostros heredes et successores futuros dominos in Sternberg impedire aut contra jus ipsorum quidquam attemptare; nisi dumtaxat si aliquis sine disposicione aut legacione decederet et quod nullus amicus propinquus posset reperiri, extunc super nos, nostros heredes et successores, dominos in Sternberg, talia bona devol- ventur, salvo tamen ipsorum civium semper jure. Ad cuius rei memoriam presentes literas dedimus sigilli nostri munimine roboratas et ad maiorem cautelam rogavimus in testimonium nobiles dominos Sdenconem de Sternberg et Petrum de Cravar, ut presentibus sigilla sua tamquam legittimi nostri congressores apponerent, quorum sigilla eciam in testimonium sunt appensa. Datum Sternberg anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo primo, die sancte Cecilie virginis. Per Johannem de Sudomiericz. (Orig. Perg. 2 h. Sig. der Sternberge im weissen Wachse, das Sig. des von Kravář ab- gerissen im Archive der Stadt Sternberg. — Das Wappen des Peter von Sternberg zeigt bloss das Schild mit dem 8eckigen Sterne, das des Zdenko hat über dem Schilde noch den Helm, auf welchem wieder der achteckige Stern.)
210 238. Peter von Sternberg befreit die Stadt Sternberg und ihre Bürger, welche nahe Anverwandte hinterlassen, vom Heimfallsrechte. Dt. Sternberg 22. November 1381. Nos Petrus de Sternberg notumfacimus tenore presencium universis, quod ex animo desiderantes profectum et utilitatem maiorem civitatis nostre Sternberg et ipsius suburbii cum suis pertinenciis, ut ipsa civitas nostra cum civibus et incolis ibidem possent meliorari et presertim cum aput jura ipsorum conservantur, pro quo prefati cives in Sternberg et tota comunitas ibidem nobis supplicarunt, quatenus aput jura et libertates et specialiter aput devoluciones dictas odmrty ipsos graciose dignaremur conservare. Nos igitur precibus ipsorum racionabilibus inclinati, consilio amicorum ac fidelium nostrorum prehabito dicte civitati in Sternberg et ipsius suburbio cum suis pertinenciis ac civibus et hominibus ibidem presentibus perpetue concedimus et donamus, ut quilibet ipsorum civium et hominum, qui heredibus careret, possit bona sua, videlicet agros ab antiquo ad civitatem pertinentes aliasque omnes res et quidquid habuerint, dare, legare et disponere cuicumque voluerit pro omni sua voluntate secundum jus, prout civitates Moravie terre et nominatim Olomucz aut Unyczow habere dinoscuntur. Si autem aliquis ex eis, heredibus carens, sine omni disposicione et legacione decederet, extunc omnia bona sua agri ad civitatem ab antiquo pertinentes et alie omnes res, sint magne vel modice, super propinquiorem amicum, si quis reperiri poterit, devolventur absque nostro et nostrorum heredum ac successorum quolibet impedimento. Promittimus igitur nos Petrus prefatus pro nobis, nostris heredibus et successoribus, qui postea domini fuerint in Sternberg, nostra fide sincera absque dolo predictam civitatem nostram Sternberg, homines- que et incolas ipsius cum suis pertinenciis aput jura et devoluciones inviolabiliter et perpetue secundum consuetudinem et jus terre marchionatus Moravie et precipue civitatum predictarum conservare et in nullo umquam ipsos per nos, nostros heredes et successores futuros dominos in Sternberg impedire aut contra jus ipsorum quidquam attemptare; nisi dumtaxat si aliquis sine disposicione aut legacione decederet et quod nullus amicus propinquus posset reperiri, extunc super nos, nostros heredes et successores, dominos in Sternberg, talia bona devol- ventur, salvo tamen ipsorum civium semper jure. Ad cuius rei memoriam presentes literas dedimus sigilli nostri munimine roboratas et ad maiorem cautelam rogavimus in testimonium nobiles dominos Sdenconem de Sternberg et Petrum de Cravar, ut presentibus sigilla sua tamquam legittimi nostri congressores apponerent, quorum sigilla eciam in testimonium sunt appensa. Datum Sternberg anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo primo, die sancte Cecilie virginis. Per Johannem de Sudomiericz. (Orig. Perg. 2 h. Sig. der Sternberge im weissen Wachse, das Sig. des von Kravář ab- gerissen im Archive der Stadt Sternberg. — Das Wappen des Peter von Sternberg zeigt bloss das Schild mit dem 8eckigen Sterne, das des Zdenko hat über dem Schilde noch den Helm, auf welchem wieder der achteckige Stern.)
Strana 211
211 239. Pabst Urban VI. fordert den Abten des Kl. Hradisch auf, die Schädiger der Olmützer Kirche zu ermahnen, den derselben zugefugten Schaden zurückzuerstatten und wenn sie diess nicht thäten, dieselben mit dem Banne zu belegen. Dt. Rom 24. November 1381. rbanus episcopus servus servorum dei, dilecto filio abbati monasterii Gradicensis, Olomucensis diocesis, salutem et apostolicam benediccionem. Significarunt nobis dilecti filii decanus et capitulum Olomucense, quod nonnulli iniquitatis filii, quos prorsus ignorarunt, decimas, primicias, redditus, census, litteras, legata, domos, prata, pascua, nemora, vineas, possessiones, jura, jurisdicciones, immunitates, instrumenta publica, litteras authenticas, sanctorum reliquias, libros ecclesiasticos, cruces, calices argenteos, ornamenta ecclesiastica, vasa aurea et argentea, bonorum utensilia, equos, vaccas, oves, porcos, pecuniarum summas et nonnulla alia bona ipsius ecclesie temere et maliciose occultare et occulti detinere pre- sumant, non curantes ea prefatis decano et capitulo exhibere, in animarum suarum pericula et dictorum decani et capituli ac ecclesie non modicum incommodum, super quo idem decanus et capitulum apostolice sedis remedium implorarunt. Quo circa discrecioni tue per apostolica scripta mandamus, quatenus omnes hujusmodi occultos detentores decimarum, primiciarum, legatorum, reddituum, censuum et aliorum eorum predictorum ex parte nostra publice in ecclesiis coram populo per te vel alium moneas, ut infra competentem terminum, quem eis prefixeris, ea prefatis decano et capitulo a se debita restituant et revelent et, si id non adimpleverint, infra alium terminum competentem, quem eis ad hoc peremptorie duxeris prefigendum, ex tunc in eos generalem excommunicacionis sentenciam perferas et eam facias, ubi et in quantum expedire videris, usque ad satisfaccionem condignam solemniter publicari. Datum Rome apud sanctum Petrum VIII. kalendas Decembris, pontificatus nostri anno quarto. (Abschrift in der Boček'schen Sammlung n. 2782 im mähr. Landesarchive. Das Orig. konnte weder in den Akten des Kl. Hradisch noch im Olm. Metropol. Kap. Archive gefunden werden.) 240. Pabst Urban VI. fordert die Bischöfe von Passau und Krakau etc. auf, das Olm. Kapitel gegen alle Gewaltthäter zu schützen. Dt. Rom 27. November 1381. rbanus episcopus servus servorum dei. Venerabilibus fratribus .. Pataviensi et . . Cracoviensi . . episcopis et dilecto filio .. abbati monasterii sancti Vincencii prope muros Wratislaviensi salutem et apostolicam benediccionem. Militanti ecclesie licet immeriti disponente domino presidentes circa curam ecclesiarum et monasteriorum omni solercia reddimur indefessa solliciti ut iuxta debitum pastoralis officii eorum occurramus dispendiis 27*
211 239. Pabst Urban VI. fordert den Abten des Kl. Hradisch auf, die Schädiger der Olmützer Kirche zu ermahnen, den derselben zugefugten Schaden zurückzuerstatten und wenn sie diess nicht thäten, dieselben mit dem Banne zu belegen. Dt. Rom 24. November 1381. rbanus episcopus servus servorum dei, dilecto filio abbati monasterii Gradicensis, Olomucensis diocesis, salutem et apostolicam benediccionem. Significarunt nobis dilecti filii decanus et capitulum Olomucense, quod nonnulli iniquitatis filii, quos prorsus ignorarunt, decimas, primicias, redditus, census, litteras, legata, domos, prata, pascua, nemora, vineas, possessiones, jura, jurisdicciones, immunitates, instrumenta publica, litteras authenticas, sanctorum reliquias, libros ecclesiasticos, cruces, calices argenteos, ornamenta ecclesiastica, vasa aurea et argentea, bonorum utensilia, equos, vaccas, oves, porcos, pecuniarum summas et nonnulla alia bona ipsius ecclesie temere et maliciose occultare et occulti detinere pre- sumant, non curantes ea prefatis decano et capitulo exhibere, in animarum suarum pericula et dictorum decani et capituli ac ecclesie non modicum incommodum, super quo idem decanus et capitulum apostolice sedis remedium implorarunt. Quo circa discrecioni tue per apostolica scripta mandamus, quatenus omnes hujusmodi occultos detentores decimarum, primiciarum, legatorum, reddituum, censuum et aliorum eorum predictorum ex parte nostra publice in ecclesiis coram populo per te vel alium moneas, ut infra competentem terminum, quem eis prefixeris, ea prefatis decano et capitulo a se debita restituant et revelent et, si id non adimpleverint, infra alium terminum competentem, quem eis ad hoc peremptorie duxeris prefigendum, ex tunc in eos generalem excommunicacionis sentenciam perferas et eam facias, ubi et in quantum expedire videris, usque ad satisfaccionem condignam solemniter publicari. Datum Rome apud sanctum Petrum VIII. kalendas Decembris, pontificatus nostri anno quarto. (Abschrift in der Boček'schen Sammlung n. 2782 im mähr. Landesarchive. Das Orig. konnte weder in den Akten des Kl. Hradisch noch im Olm. Metropol. Kap. Archive gefunden werden.) 240. Pabst Urban VI. fordert die Bischöfe von Passau und Krakau etc. auf, das Olm. Kapitel gegen alle Gewaltthäter zu schützen. Dt. Rom 27. November 1381. rbanus episcopus servus servorum dei. Venerabilibus fratribus .. Pataviensi et . . Cracoviensi . . episcopis et dilecto filio .. abbati monasterii sancti Vincencii prope muros Wratislaviensi salutem et apostolicam benediccionem. Militanti ecclesie licet immeriti disponente domino presidentes circa curam ecclesiarum et monasteriorum omni solercia reddimur indefessa solliciti ut iuxta debitum pastoralis officii eorum occurramus dispendiis 27*
Strana 212
212 et profectibus, divina cooperante clemencia salubriter intendamus. Sane dilectorum filiorum .. decani et . . capituli ecclesie Olomucensis conquestione percepimus, quod nonnulli . . archiepiscopi . . episcopi atque ecclesiarum prelati et clerici ac ecclesiastice persone, tam religiose quam seculares, nec non duces, marchiones . . comites . . barones . . nobiles . . milites et laici, communia civitatum, universitates opidorum, castrorum villarum, aliorum locorum et alie singulares persone civitatum et dyocesis et aliarum parcium diversarum occuparunt et occupari fecerunt castra, villas et alia loca, terras, domos, possessiones, jura et iuris- dicciones necnon fructus, redditus et proventus dicte Ecclesie et nonnulla alia bona mobilia et immobilia spiritualia et temporalia ad decanum capitulum et ecclesiam predictos spectancia et ea detinent indebite occupata seu ea detinentibus prestant auxilium, consilium vel favorem, nonnulli eciam civitatum, diocesis et parcium predictarum, qui nomen domini in vacuuum recipere non formidant, eisdem ..decano et capitulo super dictis castris, villis et locis aliis. terris, domibus et possessionibus, iuribus et iurisdiccionibus, fructibus, censibus, redditibus. proventibus eorum et quibuscunque aliis bonis mobilibus et immobilibus spiritualibus et temporalibus ac rebus aliis ad eosdem decanum et capitulum et ecclesiam spectantibus multiplices molestias et iniurias inferunt et iacturas, quare dicti .. decanus et capitulum nobis humiliter supplicarunt, ut cum eisdem reddatur valde dificile, pro singulis querelis ad apostolicam sedem habere recursum, provideri ipsis super hoc paterna diligencia curaremus. Nos igitur adversus occupatores, detentores, presumptores, molestatores et iniuriatores huiusmodi illo volentes eisdem decano et capitulo remedio subvenire, per quod ipsorum compescatur temeritas et aliis aditus committendi similia precludatur, discrecioni vestre per apostolica scripta mandamus, quatenus vos, vel duo, aut unus vestrum per vos, vel alium seu alios eciam si sint extra loca, in quibus deputati estis conservatores et judices, prefatis decano et capitulo efficacis defensionis presidio assistentes non permittatis, eosdem super hiis et quibuslibet aliis bonis et iuribus ad decanum capitulum et ecclesiam predictos spectantibus ab eisdem vel quibuscunque aliis indebite molestari, vel eis gravamina seu dampna aut iniurias irrogari, facturi ipsis decano et capitulo, cum ab eis vel procuratoribus suis aut eorum aliquo fueritis requisiti, de predictis et aliis personis quibuslibet super restitucione huiusmodi castrorum etc. necnon de quibuslibet molestiis, iniuriis atque dampnis presentibus et futuris in illis videlicet, que iudicialem requirunt indaginem, summarie et de plano sine strepitu et figura iudicii, in aliis vero prout qualitas eorum exegerit iusticie complementum, occupatores seu detentores, presumptores, molestatores et iniuriatores huiusmodi necnon contradictores quoslibet et rebelles cuiuscunque dignitatis, status, ordinis vel condicionis extiterint, quandocunque et quocienscunque expedierit, auctoritate nostra per censuram ecclesiasticam, appellacione postposita, compescendo, invocato ad hoc, si quis fuerit, auxilio brachii secularis. Non obstantibus tam felicis recordacionis Bonifacii pape VIII. predecessoris nostri, in quibus cavetur, ne aliquis extra suam civitatem et diocesim nisi in certis exceptis casibus et in illis ultra unam dietam a fine sue diocesis ad iudicandum evocetur etc. Datum Rome apud Sanctum Petrum V. Kal. Decembris pontificatus nostri anno quarto. (Aus der Publication dieser Bulle ddo. Opatovic 13. November 1382.)
212 et profectibus, divina cooperante clemencia salubriter intendamus. Sane dilectorum filiorum .. decani et . . capituli ecclesie Olomucensis conquestione percepimus, quod nonnulli . . archiepiscopi . . episcopi atque ecclesiarum prelati et clerici ac ecclesiastice persone, tam religiose quam seculares, nec non duces, marchiones . . comites . . barones . . nobiles . . milites et laici, communia civitatum, universitates opidorum, castrorum villarum, aliorum locorum et alie singulares persone civitatum et dyocesis et aliarum parcium diversarum occuparunt et occupari fecerunt castra, villas et alia loca, terras, domos, possessiones, jura et iuris- dicciones necnon fructus, redditus et proventus dicte Ecclesie et nonnulla alia bona mobilia et immobilia spiritualia et temporalia ad decanum capitulum et ecclesiam predictos spectancia et ea detinent indebite occupata seu ea detinentibus prestant auxilium, consilium vel favorem, nonnulli eciam civitatum, diocesis et parcium predictarum, qui nomen domini in vacuuum recipere non formidant, eisdem ..decano et capitulo super dictis castris, villis et locis aliis. terris, domibus et possessionibus, iuribus et iurisdiccionibus, fructibus, censibus, redditibus. proventibus eorum et quibuscunque aliis bonis mobilibus et immobilibus spiritualibus et temporalibus ac rebus aliis ad eosdem decanum et capitulum et ecclesiam spectantibus multiplices molestias et iniurias inferunt et iacturas, quare dicti .. decanus et capitulum nobis humiliter supplicarunt, ut cum eisdem reddatur valde dificile, pro singulis querelis ad apostolicam sedem habere recursum, provideri ipsis super hoc paterna diligencia curaremus. Nos igitur adversus occupatores, detentores, presumptores, molestatores et iniuriatores huiusmodi illo volentes eisdem decano et capitulo remedio subvenire, per quod ipsorum compescatur temeritas et aliis aditus committendi similia precludatur, discrecioni vestre per apostolica scripta mandamus, quatenus vos, vel duo, aut unus vestrum per vos, vel alium seu alios eciam si sint extra loca, in quibus deputati estis conservatores et judices, prefatis decano et capitulo efficacis defensionis presidio assistentes non permittatis, eosdem super hiis et quibuslibet aliis bonis et iuribus ad decanum capitulum et ecclesiam predictos spectantibus ab eisdem vel quibuscunque aliis indebite molestari, vel eis gravamina seu dampna aut iniurias irrogari, facturi ipsis decano et capitulo, cum ab eis vel procuratoribus suis aut eorum aliquo fueritis requisiti, de predictis et aliis personis quibuslibet super restitucione huiusmodi castrorum etc. necnon de quibuslibet molestiis, iniuriis atque dampnis presentibus et futuris in illis videlicet, que iudicialem requirunt indaginem, summarie et de plano sine strepitu et figura iudicii, in aliis vero prout qualitas eorum exegerit iusticie complementum, occupatores seu detentores, presumptores, molestatores et iniuriatores huiusmodi necnon contradictores quoslibet et rebelles cuiuscunque dignitatis, status, ordinis vel condicionis extiterint, quandocunque et quocienscunque expedierit, auctoritate nostra per censuram ecclesiasticam, appellacione postposita, compescendo, invocato ad hoc, si quis fuerit, auxilio brachii secularis. Non obstantibus tam felicis recordacionis Bonifacii pape VIII. predecessoris nostri, in quibus cavetur, ne aliquis extra suam civitatem et diocesim nisi in certis exceptis casibus et in illis ultra unam dietam a fine sue diocesis ad iudicandum evocetur etc. Datum Rome apud Sanctum Petrum V. Kal. Decembris pontificatus nostri anno quarto. (Aus der Publication dieser Bulle ddo. Opatovic 13. November 1382.)
Strana 213
213 241. Pabst Urban VI. fordert den Abt von Saar auf, den Dominikanerprior in Olmütz, welcher während des Interdikts Messe gelesen, zur Verantwortung zu ziehen. Dt. Rom 4. Dezember 1381. Urbanus episcopus servus servorum dei dilecto filio .. abbati monasterii in Zaharzs Olom. dioc. salutem et apostolicam benediccionem. Exhibita nobis pro parte dilectorum filiorum decani et capituli ecclesie Olomuc. peticio continebat, quod olim in synodo per bone memorie Johannem episcopum ac capitulum et clerum Olomuc. canonice celebrata statutum fuit et eciam ordinatum, quod raptores, spoliatores et detentores rerum et bonorum ecclesiarum et personarum ecclesiasticarum excommunicacionis sentenciam incurrerent eo ipso, ac civitas Olomucensis seu castra, oppida et ville Olomucen. dioc., ad que res et bona huiusmodi abduci contingeret, interdicto ecclesiastico subiacerent, quodque postmodum cum Unka de Maietyn miles, Wyknanus de Turssicz et Vitus dictus Witek armigeri Olomucen. diocesis cum nonnullis aliis eorum in hac parte complicibus dilectas in Christo filias .. abbatissam et conventum monasterii sancti Jacobi in suburbio Olomuc. Premonstratensis ordinis quibusdam equis, bobus, vaccis, porcis, ovibus et rebus aliis ad abbatissam et conventum ac monasterium predictos spectantibus, in quorum possessione abbatissa et conventus predicte existebant, ausu sacrilego spoliassent et illos detinuissent et detinerent indebite occupatos ac equos, boves etc. ad civitatem Olomucensem abducta extitissent premissaque adeo essent notaria, quod nulla poterant tergiversacione celari: prefati decanus et capitulum, ad quos abbatissa et conventus predicti super hiis recursum habuerunt, cum ecclesia Olomucensis tunc pastore carerent, huiusmodi interdictum in civitate predicta servarunt et per dilectos filios clerum dicte civitatis servari mandarunt et licet premissa omnia et mandata huiusmodi ad indubitatam noticiam .. prioris et fratrum ordinis Predicatorum Olomucensium pervenissent, iidem tamen prior et fratres in reprobum sensum dati et per dictos milites et armigeros et eorum complices diversis donis corrupti huiusmodi interdictum violare et in eorundem prioris et fratrum ecclesia publice celebrare imo verius profanare non fuerunt veriti nec verentur claves ecclesie contempnendo in animarum suarum periculum, censure ecclesiastice vilipendium et scandalum plurimorum. Quare pro parte dictorum decani et capituli nobis fuit humiliter supplicatum, ut providere super hoc de opportuno remedio dignaremur. Nos igitur huiusmodi supplicacionibus inclinati discrecioni tue per apostolica scripta mandamus, quatinus vocatis dictis priore et fratribus et aliis, qui fuerint evocandi, et auditis hincinde propositis, quod iustum fuerit summarie et de plano sine strepitu et figura judicii appellacione remota decernas, faciens, quod decreveris, per censuram ecclesiasticam firmiter observari. Testes autem, qui fuerint nominati, si se gracia, odio vel timore subtraxerint censura simili, appellacione cessante, compellas veritati testimonium perhibere. Non obstante, si eidem ordini a sede apostolica sit indultum, quod persone ipsius ordinis ad iudicium trahi aut suspendi vel excommunicari, seu ipse aut dicti ordinis loca interdici non possint per litteras apostolicas non facientes
213 241. Pabst Urban VI. fordert den Abt von Saar auf, den Dominikanerprior in Olmütz, welcher während des Interdikts Messe gelesen, zur Verantwortung zu ziehen. Dt. Rom 4. Dezember 1381. Urbanus episcopus servus servorum dei dilecto filio .. abbati monasterii in Zaharzs Olom. dioc. salutem et apostolicam benediccionem. Exhibita nobis pro parte dilectorum filiorum decani et capituli ecclesie Olomuc. peticio continebat, quod olim in synodo per bone memorie Johannem episcopum ac capitulum et clerum Olomuc. canonice celebrata statutum fuit et eciam ordinatum, quod raptores, spoliatores et detentores rerum et bonorum ecclesiarum et personarum ecclesiasticarum excommunicacionis sentenciam incurrerent eo ipso, ac civitas Olomucensis seu castra, oppida et ville Olomucen. dioc., ad que res et bona huiusmodi abduci contingeret, interdicto ecclesiastico subiacerent, quodque postmodum cum Unka de Maietyn miles, Wyknanus de Turssicz et Vitus dictus Witek armigeri Olomucen. diocesis cum nonnullis aliis eorum in hac parte complicibus dilectas in Christo filias .. abbatissam et conventum monasterii sancti Jacobi in suburbio Olomuc. Premonstratensis ordinis quibusdam equis, bobus, vaccis, porcis, ovibus et rebus aliis ad abbatissam et conventum ac monasterium predictos spectantibus, in quorum possessione abbatissa et conventus predicte existebant, ausu sacrilego spoliassent et illos detinuissent et detinerent indebite occupatos ac equos, boves etc. ad civitatem Olomucensem abducta extitissent premissaque adeo essent notaria, quod nulla poterant tergiversacione celari: prefati decanus et capitulum, ad quos abbatissa et conventus predicti super hiis recursum habuerunt, cum ecclesia Olomucensis tunc pastore carerent, huiusmodi interdictum in civitate predicta servarunt et per dilectos filios clerum dicte civitatis servari mandarunt et licet premissa omnia et mandata huiusmodi ad indubitatam noticiam .. prioris et fratrum ordinis Predicatorum Olomucensium pervenissent, iidem tamen prior et fratres in reprobum sensum dati et per dictos milites et armigeros et eorum complices diversis donis corrupti huiusmodi interdictum violare et in eorundem prioris et fratrum ecclesia publice celebrare imo verius profanare non fuerunt veriti nec verentur claves ecclesie contempnendo in animarum suarum periculum, censure ecclesiastice vilipendium et scandalum plurimorum. Quare pro parte dictorum decani et capituli nobis fuit humiliter supplicatum, ut providere super hoc de opportuno remedio dignaremur. Nos igitur huiusmodi supplicacionibus inclinati discrecioni tue per apostolica scripta mandamus, quatinus vocatis dictis priore et fratribus et aliis, qui fuerint evocandi, et auditis hincinde propositis, quod iustum fuerit summarie et de plano sine strepitu et figura judicii appellacione remota decernas, faciens, quod decreveris, per censuram ecclesiasticam firmiter observari. Testes autem, qui fuerint nominati, si se gracia, odio vel timore subtraxerint censura simili, appellacione cessante, compellas veritati testimonium perhibere. Non obstante, si eidem ordini a sede apostolica sit indultum, quod persone ipsius ordinis ad iudicium trahi aut suspendi vel excommunicari, seu ipse aut dicti ordinis loca interdici non possint per litteras apostolicas non facientes
Strana 214
214 plenam et expressam ac de verbo ad verbum de indulto huiusmodi mencionem et qualibet alia dicte sedis indulgencia generali vel speciali cuiuscunque tenoris existat, per quam presentibus non expressam vel totaliter non insertam tue iurisdiccionis explicacio in hac parte valeat quomodolibet impediri, que quo ad hoc eis nolumus in aliquo suffragari. Datum Rome apud sanctum Petrum II. non. Decembris, pontificatus nostri anno quarto. (Orig. Perg. Bleisigel im Olm. Kapitelarchive.) 242. Pabst Urban VI. bestätigt dem Kapitel bei s. Peter in Brünn alle Privilegien, die es von den Päbsten erhalten hatte. Dt. Rom 9. Dezember 1381. rbanus episcopus servus servorum dei dilectis filiis preposito et capitulo ecclesie sancti Petri in Brunna, Olomucensis diocesis, salutem et apostolicam benediccionem. Cum a nobis petitur, quod iustum est et honestum, tam vigor equitatis quam eciam ordo exigit racionis, ut id per sollicitudinem officii nostri ad debitum perducatur effectum. Ea propter, dilecti in domino filii, vestris iustis postulacionibus grato concurrente assensu, personas vestras et ecclesiam sancti Petri in Brunna predictam, in qua divino estis obsequio mancipati, cum omnibus bonis, que in presenciarum racionabiliter possidetis aut in futuro prestante domino iustis modis poteritis adipisci, sub beati Petri proteccionem suscipimus, iura vestra omnesque libertates et immunitates a predecessoribus nostris romanis pontificibus sive per privilegia vel alias indulgencias vobis et ecclesie vestre predicte concessas nec non libertates et exempciones secularium exaccionum a regibus, principibus vel aliis christifidelibus raciona- biliter vobis et ecclesie vestre predicte concessas, sicut eas iuste et pacifice obtinetis, vobis et per vos eidem ecclesie auctoritate apostolica confirmamus et presentis scripti patrocinio communimus. Nulli ergo omnino homini liceat hanc paginam nostre proteccionis et confir- macionis infringere vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attentare presumpserit, indignacionem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se noverit incursurum. Datum Rome apud sanctum Petrum quinto idus Decembris, pontificatus nostri anno quarto. (Aus dem Codex n. 36 fol. 83 im Brünner Stadtarchive.) 243. Erzbischof Johann von Jenzenstein ersucht den Bischof von Olmütz um Ubersendung seiner Marienlieder. 1381. Episcopo Olomucensi. Reverendissime pater domine et amice carissime. Privatus hactenus vive vestre vocis oraculo pre dolore in me spiritus meus attenuatus existit, nam vivaci nutrimento vestri
214 plenam et expressam ac de verbo ad verbum de indulto huiusmodi mencionem et qualibet alia dicte sedis indulgencia generali vel speciali cuiuscunque tenoris existat, per quam presentibus non expressam vel totaliter non insertam tue iurisdiccionis explicacio in hac parte valeat quomodolibet impediri, que quo ad hoc eis nolumus in aliquo suffragari. Datum Rome apud sanctum Petrum II. non. Decembris, pontificatus nostri anno quarto. (Orig. Perg. Bleisigel im Olm. Kapitelarchive.) 242. Pabst Urban VI. bestätigt dem Kapitel bei s. Peter in Brünn alle Privilegien, die es von den Päbsten erhalten hatte. Dt. Rom 9. Dezember 1381. rbanus episcopus servus servorum dei dilectis filiis preposito et capitulo ecclesie sancti Petri in Brunna, Olomucensis diocesis, salutem et apostolicam benediccionem. Cum a nobis petitur, quod iustum est et honestum, tam vigor equitatis quam eciam ordo exigit racionis, ut id per sollicitudinem officii nostri ad debitum perducatur effectum. Ea propter, dilecti in domino filii, vestris iustis postulacionibus grato concurrente assensu, personas vestras et ecclesiam sancti Petri in Brunna predictam, in qua divino estis obsequio mancipati, cum omnibus bonis, que in presenciarum racionabiliter possidetis aut in futuro prestante domino iustis modis poteritis adipisci, sub beati Petri proteccionem suscipimus, iura vestra omnesque libertates et immunitates a predecessoribus nostris romanis pontificibus sive per privilegia vel alias indulgencias vobis et ecclesie vestre predicte concessas nec non libertates et exempciones secularium exaccionum a regibus, principibus vel aliis christifidelibus raciona- biliter vobis et ecclesie vestre predicte concessas, sicut eas iuste et pacifice obtinetis, vobis et per vos eidem ecclesie auctoritate apostolica confirmamus et presentis scripti patrocinio communimus. Nulli ergo omnino homini liceat hanc paginam nostre proteccionis et confir- macionis infringere vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attentare presumpserit, indignacionem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se noverit incursurum. Datum Rome apud sanctum Petrum quinto idus Decembris, pontificatus nostri anno quarto. (Aus dem Codex n. 36 fol. 83 im Brünner Stadtarchive.) 243. Erzbischof Johann von Jenzenstein ersucht den Bischof von Olmütz um Ubersendung seiner Marienlieder. 1381. Episcopo Olomucensi. Reverendissime pater domine et amice carissime. Privatus hactenus vive vestre vocis oraculo pre dolore in me spiritus meus attenuatus existit, nam vivaci nutrimento vestri
Strana 215
215 expoliti sermonis carens fere in me subsistit animus desideriis epistolarum vestrarum avarus. Non igitur valens ferre huiuscemodi passiones, quamvis pocius deputanda sint cachinno, rictumque valeant subsannacionis incurrere ... . .*) Supplico igitur eidem V. P. obnixe, ut beate Marie metra michi vestra dirigat paternitas, per que pro vestre sanitatis et vite longitudine crebro matrem domini placabo ad honorem Jesu Christi et gloriam, qui vestram paternitatem conservet per tempora felicia et longeva etc. sequitur. (Cod. epist. des Erzb. von Prag, Johann von Jenzenstein, herausg. v. J. Losert, Archiv f. öst. Geschichtsk. Bd. 55 p. 384.) 244. Erzbischof Johann von Jenzenstein tadelt den Bischof von Olmütz wegen Begünstigung der Schismatiker. 1381. (Missa Petro episcopo Olomucensi, ut vitam emendet.) Doliti amoris constancia et sinceritatis affectu antelatis reverende pater et amice carissime vult amor, impellit dolor, suadet iusticia scribere tue caritati, ut agnita veritate luculencius appareat veritas; sed pudet loqui tantillo episcopo ad te pater, tum propter venerande senectutis tue experienciam, tum eciam quia ante me circiter quadraginta annos presul existas quartumque successive possideas presulatum, ubi laudabiliter, mature et provide prout adhuc fama vulgat gubernasti. Sed illum**) quem nunc habes non est tuus, unde libet vinculum lingue resolvere et caritati tue omni procul mota malicia aliquid scriptitare. Volo igitur, ut dignanter audias pacienterque feras, si satirico me tibi convenit***) scribere stilo. Quid est quod audio de te, quod uxore tua, quam et quartam habes dimissa lupis rapacibus dimisisti et solus trahis ocia pacis, cum tamen nequeat pax dici, ubi corporis pars discordia ventilatur et pars requiescit; dicis igitur prout Ysaias dicit: Pax, pax et non erat pax; nonne legisti dominum dixisse ad prothoplastum, propter quod relinguet homo patrem et matrem suam et adherebit uxori sue et erunt duo in carne una; quomodo ergo prospice in corde tuo — vales dicere pax pax, cum tamen non sit pax, scis enim, quod totum corpus non potest esse sanum, si reliqua egrotat pars corporis. Quomodo igitur cum vir et uxor sint unum, valent invicem separari, ut non simul aut doleant aut gaudiorum vicem ferant; quomodo verus sponsus divino glutino copulatus gaudere poterit sponsa sua †) in tristicia permanente, nonne aut ambo fletibus exuberare licet aut letari, utrisque dicit enim apostolus: Quos deus coniunxit, homo non separet. Intelleximus quidem, qualiter amicorum tuorum spretis consiliis tui ipsius consultor et arbiter, ipse tibi inimicus es factus. Itaque potes cum Job dicere: Et factus sum michimet ipsi gravis. Audivi enim, *) Die weiteren Ausführungen sind ganz in dem schwulstigen Tone Johanns von Neumarkt, von welchem schon oben Einiges bemerkt wurde, gehalten und haben kein weiteres Interesse. Wichtiger ist dagegen der Schluss dieses Briefes. — **) Ita cod. — ***) In cod.: conveniet. — †) In cod.: sim.
215 expoliti sermonis carens fere in me subsistit animus desideriis epistolarum vestrarum avarus. Non igitur valens ferre huiuscemodi passiones, quamvis pocius deputanda sint cachinno, rictumque valeant subsannacionis incurrere ... . .*) Supplico igitur eidem V. P. obnixe, ut beate Marie metra michi vestra dirigat paternitas, per que pro vestre sanitatis et vite longitudine crebro matrem domini placabo ad honorem Jesu Christi et gloriam, qui vestram paternitatem conservet per tempora felicia et longeva etc. sequitur. (Cod. epist. des Erzb. von Prag, Johann von Jenzenstein, herausg. v. J. Losert, Archiv f. öst. Geschichtsk. Bd. 55 p. 384.) 244. Erzbischof Johann von Jenzenstein tadelt den Bischof von Olmütz wegen Begünstigung der Schismatiker. 1381. (Missa Petro episcopo Olomucensi, ut vitam emendet.) Doliti amoris constancia et sinceritatis affectu antelatis reverende pater et amice carissime vult amor, impellit dolor, suadet iusticia scribere tue caritati, ut agnita veritate luculencius appareat veritas; sed pudet loqui tantillo episcopo ad te pater, tum propter venerande senectutis tue experienciam, tum eciam quia ante me circiter quadraginta annos presul existas quartumque successive possideas presulatum, ubi laudabiliter, mature et provide prout adhuc fama vulgat gubernasti. Sed illum**) quem nunc habes non est tuus, unde libet vinculum lingue resolvere et caritati tue omni procul mota malicia aliquid scriptitare. Volo igitur, ut dignanter audias pacienterque feras, si satirico me tibi convenit***) scribere stilo. Quid est quod audio de te, quod uxore tua, quam et quartam habes dimissa lupis rapacibus dimisisti et solus trahis ocia pacis, cum tamen nequeat pax dici, ubi corporis pars discordia ventilatur et pars requiescit; dicis igitur prout Ysaias dicit: Pax, pax et non erat pax; nonne legisti dominum dixisse ad prothoplastum, propter quod relinguet homo patrem et matrem suam et adherebit uxori sue et erunt duo in carne una; quomodo ergo prospice in corde tuo — vales dicere pax pax, cum tamen non sit pax, scis enim, quod totum corpus non potest esse sanum, si reliqua egrotat pars corporis. Quomodo igitur cum vir et uxor sint unum, valent invicem separari, ut non simul aut doleant aut gaudiorum vicem ferant; quomodo verus sponsus divino glutino copulatus gaudere poterit sponsa sua †) in tristicia permanente, nonne aut ambo fletibus exuberare licet aut letari, utrisque dicit enim apostolus: Quos deus coniunxit, homo non separet. Intelleximus quidem, qualiter amicorum tuorum spretis consiliis tui ipsius consultor et arbiter, ipse tibi inimicus es factus. Itaque potes cum Job dicere: Et factus sum michimet ipsi gravis. Audivi enim, *) Die weiteren Ausführungen sind ganz in dem schwulstigen Tone Johanns von Neumarkt, von welchem schon oben Einiges bemerkt wurde, gehalten und haben kein weiteres Interesse. Wichtiger ist dagegen der Schluss dieses Briefes. — **) Ita cod. — ***) In cod.: conveniet. — †) In cod.: sim.
Strana 216
216 qualiter Olomucensis ecclesia diversis rapinis et spoliis molestatur, cuius tu utique sponsus credo adhuc esse debeas. Hec enim luget, tu gaudes, inquietatur et quiescis, molestatur et letaris, et cum tu et ipsa sit unum corpus, ymmo pocius tu eidem invisceratus, quamvis*) et prefectus atque et prepositus, et tamen non sentis dolorem cum doles**) nec in tristicia eius tristaris. An letargum pateris, nequaquam credo, an pocius apopleticus iudicaris, quod utique credo, si hec eadem, que de te fama sparsit, vera fuerint. Non sunt hec veri sponsi insignia, cum vir non habeat potestatem sui corporis, sed mulier***) et e converso audi, quid sponsa sponso suo dicat in canticis; dicit enim: Osculetur me osculo oris sui, dicit ei sponsus: Quia meliora sunt ubera tua vino, flagrancia unguentis optimis, dicit rursum subsequenter ipsa sponsa: Dilectus meus michi et ego illi. Prospice quanta caritas, quanti amoris glutinium, ut iam sponsa sponsum petat osculis, foveat caritatis amplexibus, una vicissim caritate nectantur, sponsusque sponse uberibus delectetur et commoretur, ubi super unguenta unguentis†) optimis vaporat olfactui odor suavitatis super omnia aromata preciosus, ubi ergo est caritas tua, si eam prostituas, si de ea pacificaris, si eam obliges aut litteris venum dari aut dirimencium distrahi luporum feritati devorandas exponis ac fugiendo oviculas tuas mercenario tradas commitendas pastori, qui sit noverca privingnis. Preterea scire debes, quod ab inicio illi, qui Israel populum regebant, plerumque pastores erant, unde et Moyses pastor erat, qui pascebat oves Getro soceri††) sui. Hic eciam Abraham, Isaac et Jacob preficiebantur armentis gregum; denique et hii duodecim filii Jacob in Egipto in terra Jessen nutriendorum gregum curam gerebant, a quibus tributus et universus disseminatus est orbis. Novissime vero et filius Ysai David de pascuis †††) receptus in thronum regni preficitur et ferme omnes veteris testamenti patres, qui omnes animalium didicere, minare greges sicque ut populos regerent pastores hominum facti sunt. Sed superveniens pastor pastorum bonus dominus Jesus Christus de stirpe David pastoris utroque parente progenitus in medio annorum notificavit se ipsum, ut nec veteres pastores abiceret et in figura novos pastores militanti ecclesie preferret, unde in novo testamento dicit Petro: Pasce agnos meos sive oves meas. Haud dubium per oves intelligere voluit homines prout consequenter dicit: Quodcunque ligaveris super terram, erit ligatum et in celis, et quodcunque solveris super terram, erit solutum et in celis. De hominibus intellexit, non de pecudibus, unde et pastoribus angeli in splendore apparuerunt, ut de pecorum pastoribus hominum fierent pastores, unde et dixerunt ipsi: Tran- seamus in Bethleem et videamus hoc verbum, quod dominus ostendit nobis. Quod viderant, creduli erant et mox verbum videre desiderabant per angeli verbum; factique iam sunt divini verbi predicatores, qui olym erant gregum pastores, unde regressi de Bethleem glorificantes et laudantes deum erant in omnibus, que audierant et viderant. Nec verebatur dominus pastoris nomen habere, qui se et bonum pastorem esse dicit, qui animam suam posuit pro grege suo. Prout igitur Petro, sic et tibi Christus loquitur, *) In cod.: quavis. — **) Recte: dolet. — ***) In cod.: muleris. — †) In cod.: ungenta ungentis. — ††) In cod.: soceris. — †††) In cod.: de postfetantes, corr. nach Reg. II. 7. 8.
216 qualiter Olomucensis ecclesia diversis rapinis et spoliis molestatur, cuius tu utique sponsus credo adhuc esse debeas. Hec enim luget, tu gaudes, inquietatur et quiescis, molestatur et letaris, et cum tu et ipsa sit unum corpus, ymmo pocius tu eidem invisceratus, quamvis*) et prefectus atque et prepositus, et tamen non sentis dolorem cum doles**) nec in tristicia eius tristaris. An letargum pateris, nequaquam credo, an pocius apopleticus iudicaris, quod utique credo, si hec eadem, que de te fama sparsit, vera fuerint. Non sunt hec veri sponsi insignia, cum vir non habeat potestatem sui corporis, sed mulier***) et e converso audi, quid sponsa sponso suo dicat in canticis; dicit enim: Osculetur me osculo oris sui, dicit ei sponsus: Quia meliora sunt ubera tua vino, flagrancia unguentis optimis, dicit rursum subsequenter ipsa sponsa: Dilectus meus michi et ego illi. Prospice quanta caritas, quanti amoris glutinium, ut iam sponsa sponsum petat osculis, foveat caritatis amplexibus, una vicissim caritate nectantur, sponsusque sponse uberibus delectetur et commoretur, ubi super unguenta unguentis†) optimis vaporat olfactui odor suavitatis super omnia aromata preciosus, ubi ergo est caritas tua, si eam prostituas, si de ea pacificaris, si eam obliges aut litteris venum dari aut dirimencium distrahi luporum feritati devorandas exponis ac fugiendo oviculas tuas mercenario tradas commitendas pastori, qui sit noverca privingnis. Preterea scire debes, quod ab inicio illi, qui Israel populum regebant, plerumque pastores erant, unde et Moyses pastor erat, qui pascebat oves Getro soceri††) sui. Hic eciam Abraham, Isaac et Jacob preficiebantur armentis gregum; denique et hii duodecim filii Jacob in Egipto in terra Jessen nutriendorum gregum curam gerebant, a quibus tributus et universus disseminatus est orbis. Novissime vero et filius Ysai David de pascuis †††) receptus in thronum regni preficitur et ferme omnes veteris testamenti patres, qui omnes animalium didicere, minare greges sicque ut populos regerent pastores hominum facti sunt. Sed superveniens pastor pastorum bonus dominus Jesus Christus de stirpe David pastoris utroque parente progenitus in medio annorum notificavit se ipsum, ut nec veteres pastores abiceret et in figura novos pastores militanti ecclesie preferret, unde in novo testamento dicit Petro: Pasce agnos meos sive oves meas. Haud dubium per oves intelligere voluit homines prout consequenter dicit: Quodcunque ligaveris super terram, erit ligatum et in celis, et quodcunque solveris super terram, erit solutum et in celis. De hominibus intellexit, non de pecudibus, unde et pastoribus angeli in splendore apparuerunt, ut de pecorum pastoribus hominum fierent pastores, unde et dixerunt ipsi: Tran- seamus in Bethleem et videamus hoc verbum, quod dominus ostendit nobis. Quod viderant, creduli erant et mox verbum videre desiderabant per angeli verbum; factique iam sunt divini verbi predicatores, qui olym erant gregum pastores, unde regressi de Bethleem glorificantes et laudantes deum erant in omnibus, que audierant et viderant. Nec verebatur dominus pastoris nomen habere, qui se et bonum pastorem esse dicit, qui animam suam posuit pro grege suo. Prout igitur Petro, sic et tibi Christus loquitur, *) In cod.: quavis. — **) Recte: dolet. — ***) In cod.: muleris. — †) In cod.: ungenta ungentis. — ††) In cod.: soceris. — †††) In cod.: de postfetantes, corr. nach Reg. II. 7. 8.
Strana 217
217 cum de pastoribus loquitur. Non enim ambigis te pastoris fungi officio, cum et tibi similiter dixerit dominus, alteri licet Petro: Pasce oves meas, pasce verbo, pasce in anima, pasce exemplo, pasce in virtute; pasce dixit laborem designans non torporem, labor etenim plurimum fructum affert; et per pastores prelatos intelligens, per oves vero homines. Absurdum quippe videtur et inpertinens, ut vocatus a domino pastor efficiaris bestiarum ; dominus enim non ab hominibus ad bestias, sed a bestiis pocius ad homines quosdam deduxit pastores, ut alii reges essent, alii vaticinio futura predicerent, alii populum gubernarent, non tantum corporali cibo, sed verius spirituali animam cuiusque hominis enutrirent; audio enim, quomodo tu pacem queras et iam senectutem pregravatum te asseris, oves tuas regere non valere peregrinosque inquiras pastores, qui labores tuos preveniant, ut tu in tranquillitate leteris nichilque, quod tuum exasperaret animum, habere vel audire quires. Et non perpendis, quia tu ipse tibi insidias preparas, quibus post modici curriculum temporis et plures labores in hoc mundo et perpetuos habere possis in futuro. Aut enim nos ipsos pascimus? Et tunc non proprie dicimur pastores idemque esset, quodque pecus. Scire eciam debes, quod, sicut in veteri testamento de pastoribus reges, prophetas et pontifices constituit, sic eciam in novo testamento piscatores elegit prefecitque ecclesie sacrosancte. Cum itaque Petrus et Andreas mitterent recia in mari*) ad unius vocem domini relictis reciaculis secuti sunt eum. Similiter et duo filii Zebedei relicto patre et omnibus sequebantur Christum multum facientes, prout namque dicit veritas: Omnis, qui reliquerit**) patrem et matrem et sorores et fratres, centuplum accipiet et vitam eternam possidebit, nec inepte pastores, alios de mundo, alios de mari elegit, nam mundus mare est et mare mundus Isaia dicente: Populi multi, aque multe. Hic enim instar maris in huius mundi periculis tantis naufragamur insidiis. Nam cum aliquid boni facimus propter fortunam malorum, iam inimicorum procelle insurgunt, iam potentum vento terremur, iam beluarum marinarum insidiis percellimur; et quandoque adulancium sirenas pestiferas audimus, hinc fluctibus contundimur, hinc invidorum scilla voramur, caribdi scopulisque periclitantis maris abducimur. Sic itaque in huius mundi pelago navigamus incerti, portum procul spectantes ; sepe vela per ventos solvuntur, prora nostre racionis a scandali petra colliditur, ut illud inprecabile prophete dicam verbum: Ascendit usque ad celos et descendit usque ad inferos. Anima ipsorum in malis tabescebat, turbati sunt et moti sunt sicut ebrius et omnis sapiencia eorum devorata est. In hoc similiter mundo mari magno et spacioso sunt reptilia, que rapiunt ad instar piscium maris. Sicut enim et Jonas a rete rapitur, sic eciam a malorum hominum cottidianis spoliis molestamur, unde et ille preclarus apostolus Petrus non inmerito dixit domino: Domine si tu es, iube me venire ad te super aquas. Quia princeps apostolorum erat, super aquas ergo tribulacionis ibat, id est huius mundi temptaciones quasi quadam procella calcabat. Ecce quomodo et piscatores prefecti sunt ecclesie; dictum namque est eis: Venite post me, faciam vos fieri piscatores hominum. Denique haud dubium, quod in hoc mari magno vispiliones et *) Recte: mare. — **) In cod.: relinquerit. 28
217 cum de pastoribus loquitur. Non enim ambigis te pastoris fungi officio, cum et tibi similiter dixerit dominus, alteri licet Petro: Pasce oves meas, pasce verbo, pasce in anima, pasce exemplo, pasce in virtute; pasce dixit laborem designans non torporem, labor etenim plurimum fructum affert; et per pastores prelatos intelligens, per oves vero homines. Absurdum quippe videtur et inpertinens, ut vocatus a domino pastor efficiaris bestiarum ; dominus enim non ab hominibus ad bestias, sed a bestiis pocius ad homines quosdam deduxit pastores, ut alii reges essent, alii vaticinio futura predicerent, alii populum gubernarent, non tantum corporali cibo, sed verius spirituali animam cuiusque hominis enutrirent; audio enim, quomodo tu pacem queras et iam senectutem pregravatum te asseris, oves tuas regere non valere peregrinosque inquiras pastores, qui labores tuos preveniant, ut tu in tranquillitate leteris nichilque, quod tuum exasperaret animum, habere vel audire quires. Et non perpendis, quia tu ipse tibi insidias preparas, quibus post modici curriculum temporis et plures labores in hoc mundo et perpetuos habere possis in futuro. Aut enim nos ipsos pascimus? Et tunc non proprie dicimur pastores idemque esset, quodque pecus. Scire eciam debes, quod, sicut in veteri testamento de pastoribus reges, prophetas et pontifices constituit, sic eciam in novo testamento piscatores elegit prefecitque ecclesie sacrosancte. Cum itaque Petrus et Andreas mitterent recia in mari*) ad unius vocem domini relictis reciaculis secuti sunt eum. Similiter et duo filii Zebedei relicto patre et omnibus sequebantur Christum multum facientes, prout namque dicit veritas: Omnis, qui reliquerit**) patrem et matrem et sorores et fratres, centuplum accipiet et vitam eternam possidebit, nec inepte pastores, alios de mundo, alios de mari elegit, nam mundus mare est et mare mundus Isaia dicente: Populi multi, aque multe. Hic enim instar maris in huius mundi periculis tantis naufragamur insidiis. Nam cum aliquid boni facimus propter fortunam malorum, iam inimicorum procelle insurgunt, iam potentum vento terremur, iam beluarum marinarum insidiis percellimur; et quandoque adulancium sirenas pestiferas audimus, hinc fluctibus contundimur, hinc invidorum scilla voramur, caribdi scopulisque periclitantis maris abducimur. Sic itaque in huius mundi pelago navigamus incerti, portum procul spectantes ; sepe vela per ventos solvuntur, prora nostre racionis a scandali petra colliditur, ut illud inprecabile prophete dicam verbum: Ascendit usque ad celos et descendit usque ad inferos. Anima ipsorum in malis tabescebat, turbati sunt et moti sunt sicut ebrius et omnis sapiencia eorum devorata est. In hoc similiter mundo mari magno et spacioso sunt reptilia, que rapiunt ad instar piscium maris. Sicut enim et Jonas a rete rapitur, sic eciam a malorum hominum cottidianis spoliis molestamur, unde et ille preclarus apostolus Petrus non inmerito dixit domino: Domine si tu es, iube me venire ad te super aquas. Quia princeps apostolorum erat, super aquas ergo tribulacionis ibat, id est huius mundi temptaciones quasi quadam procella calcabat. Ecce quomodo et piscatores prefecti sunt ecclesie; dictum namque est eis: Venite post me, faciam vos fieri piscatores hominum. Denique haud dubium, quod in hoc mari magno vispiliones et *) Recte: mare. — **) In cod.: relinquerit. 28
Strana 218
218 pirate sunt fidei, prout nec mirum intuenti oculo ad oculum in presenti scismate liquet, ubi hec omnia monstra et hec *) belue insurrexere, que vineam dei Sabaoth scismate hereseorum et calliditate vulpecularum presenti demoliuntur. Hinc enim dignum duxi super huiuscemodi aperire oculos tuos. Molestatur eciam ecclesia sacrosancta nec non et membrum eius ecclesia tua videlicet Olomucensis, que proch pudor et scismaticorum et hereticorum videtur scaturire nequiciis; en manifeste palamque eorum quidam et scisma suscitant, sacrosanctam matrem ecclesiam lacessunt predicantes, et Baldensium heresiarcharum superseminata zysania adeo crevit, ut iam difficullas sit extirpare tanta mala et magnus timor evellendi eosdem. Ibi eciam ille antichristi discipulus Conradus auctor presentis scismatis, seminator malicie et nequicie per nepharias predicaciones in Christi populo superseminat zyzania tritico simpli- cium corda subvertendo; et hec omnia tuis incumbunt humeris, tibi finaliter hoc venenum aspidum preparatur; huius aconiti toxico cave ne frauderis, et quomodo silere possum qui te diligo veritatem**); cave valde et timeas, ne forte inmemor tot beneficiorum dei tibi infligat hec mala ipse, tu iam in senectute tua aliis bonis operibus et sanctis oracionibus vacare debeas. Non deberem te quidem corrigere tamquam non subditum michi, sed summo subiectum pontifici. Non ideo dedigneris audire monita amici, que tue caritati eciam expro- brando tribuerem, cum dolor sit medicina doloris. Sed utinam hec exempcio tibi bona esset! Sepe enim cum quis a debito se eximit iudice, subicitur tiranno indebite; putas namque te melius subici sub potenti manu seculari, quam sub metropolitani manibus iugum ferre suave et onus leve. Numquid non apparet te tuo metropolitano non subesse et sub alieno et non tuo iudice pertimescere?***) Elegisti coadiutorem, sub cuius ferula ymmo virga tu pontifex obedis. Hic regere debet populum, sed utinam tibi castra tenere, ecclesie procurare pacem, clerum regere; ille debet armis pro te contendere, tu pace frui, ille proventus tuos colligere, pauperes tuos iudicare, tu vero quiescere a labore. Sed rogo, an tempus nunc quietis est an laboris? Num non vides versipellem mundum tot perversis toxicatum maliciis? annon et divina maiestas offenditur? Ipsa tamen sacrosancta offenditur mater ecclesia et universus mundus in fidei nutat constancia. O quanti lupi rapaces! Iam pastores, iam greges truci dente consumuntur. O quante vulpecule tot fucis mentes fidelium pelliciunt! Taceam et de ceteris feris et bestiis, quibus et homines pares sunt eorum feri- tatem sequentes: et tu cupis pacem habere, dicis te iam fore decrepitum, iam viribus debilem. An ignoras, quod melior sit finis quam principium? Si igitur iuvenis ad usque hec tempora in hac via peregrinacionis certavisti et in agone huius mundi certaminis summa cum diligencia ad bravium cucurristi, cur iam infra metas conaris deficere et bravium, quod expectas, perdere senex? Sicne deduces tuos canos ad inferos bone vite consummacione? Audi quid dicat propheta David. Ait enim ad dominum: In via mandatorum tuorum cucurri, cum dilatasti cor meum. Credo, quod summa cum diligencia ille currebat propheta, dilataverat enim cor suum dominus et ideo in vacuum non cucurrit, ymmo pravium reportabat. Crede michi, si pacem queris in hoc mundo, nec hic eam habere potueris, et *) Recte: hee. — **) Recte: veritate. — ***) Recte: pertumescere.
218 pirate sunt fidei, prout nec mirum intuenti oculo ad oculum in presenti scismate liquet, ubi hec omnia monstra et hec *) belue insurrexere, que vineam dei Sabaoth scismate hereseorum et calliditate vulpecularum presenti demoliuntur. Hinc enim dignum duxi super huiuscemodi aperire oculos tuos. Molestatur eciam ecclesia sacrosancta nec non et membrum eius ecclesia tua videlicet Olomucensis, que proch pudor et scismaticorum et hereticorum videtur scaturire nequiciis; en manifeste palamque eorum quidam et scisma suscitant, sacrosanctam matrem ecclesiam lacessunt predicantes, et Baldensium heresiarcharum superseminata zysania adeo crevit, ut iam difficullas sit extirpare tanta mala et magnus timor evellendi eosdem. Ibi eciam ille antichristi discipulus Conradus auctor presentis scismatis, seminator malicie et nequicie per nepharias predicaciones in Christi populo superseminat zyzania tritico simpli- cium corda subvertendo; et hec omnia tuis incumbunt humeris, tibi finaliter hoc venenum aspidum preparatur; huius aconiti toxico cave ne frauderis, et quomodo silere possum qui te diligo veritatem**); cave valde et timeas, ne forte inmemor tot beneficiorum dei tibi infligat hec mala ipse, tu iam in senectute tua aliis bonis operibus et sanctis oracionibus vacare debeas. Non deberem te quidem corrigere tamquam non subditum michi, sed summo subiectum pontifici. Non ideo dedigneris audire monita amici, que tue caritati eciam expro- brando tribuerem, cum dolor sit medicina doloris. Sed utinam hec exempcio tibi bona esset! Sepe enim cum quis a debito se eximit iudice, subicitur tiranno indebite; putas namque te melius subici sub potenti manu seculari, quam sub metropolitani manibus iugum ferre suave et onus leve. Numquid non apparet te tuo metropolitano non subesse et sub alieno et non tuo iudice pertimescere?***) Elegisti coadiutorem, sub cuius ferula ymmo virga tu pontifex obedis. Hic regere debet populum, sed utinam tibi castra tenere, ecclesie procurare pacem, clerum regere; ille debet armis pro te contendere, tu pace frui, ille proventus tuos colligere, pauperes tuos iudicare, tu vero quiescere a labore. Sed rogo, an tempus nunc quietis est an laboris? Num non vides versipellem mundum tot perversis toxicatum maliciis? annon et divina maiestas offenditur? Ipsa tamen sacrosancta offenditur mater ecclesia et universus mundus in fidei nutat constancia. O quanti lupi rapaces! Iam pastores, iam greges truci dente consumuntur. O quante vulpecule tot fucis mentes fidelium pelliciunt! Taceam et de ceteris feris et bestiis, quibus et homines pares sunt eorum feri- tatem sequentes: et tu cupis pacem habere, dicis te iam fore decrepitum, iam viribus debilem. An ignoras, quod melior sit finis quam principium? Si igitur iuvenis ad usque hec tempora in hac via peregrinacionis certavisti et in agone huius mundi certaminis summa cum diligencia ad bravium cucurristi, cur iam infra metas conaris deficere et bravium, quod expectas, perdere senex? Sicne deduces tuos canos ad inferos bone vite consummacione? Audi quid dicat propheta David. Ait enim ad dominum: In via mandatorum tuorum cucurri, cum dilatasti cor meum. Credo, quod summa cum diligencia ille currebat propheta, dilataverat enim cor suum dominus et ideo in vacuum non cucurrit, ymmo pravium reportabat. Crede michi, si pacem queris in hoc mundo, nec hic eam habere potueris, et *) Recte: hee. — **) Recte: veritate. — ***) Recte: pertumescere.
Strana 219
219 valde metuendum est et illam deperdere eternam requiem. Pono, iam totus mundus dicioni tue subesset, ut nullus tibi similis retroactis priscis futurisque post te temporibus in omni gloria adesset, summaque cum diligencia pacem et turbacionis offensam quacumque industria et sapiencia provideres et universi reges terre tibi sub assecle condicione servirent aurique et argenti tibi fuerit copia preimmensa; nequivis tamen perficere, ut pacem habeas hic in terris. Vult enim divina providencia quosque suos fideles per multas tribulaciones et erumpnas huius mundi coronare in regno celesti; dicit enim ad Adam: In labore vultus tui vesceris pane tuo; hoc sanxit in parte, ut filios et nepotes tali lege constringeret. Oportet igitur et hic laborare ad tempus, ut eternam mereamur requiem. Audi, quid dicat Jeremias propheta ad Baroch : Dixisti de misero michi, quoniam addidit dominus dolorem dolori meo; laboravi in*) genitu meo et requiem non inveni. Hec dicit dominus. Sic dices ad eum: Ecce quos edificavi ego destruo, et quos plantavi ego evello, et universam terram hanc, et tu queris tibi grandia**), noli querere, quia ecce ego adducam malum super omnem carnem.***) Ait dominus: et dabo tibi animam tuam in salutem in omnibus locis, ad quecunque perrexeris; ecce vides, quomodo, quos dominus diligit, in hoc mundo tribulacionibus diversis affligit, nec dubito tibi sanctorum patere exempla plurimorum, qui ut regna pacis acquirerent per fidem vicerunt regna etc. Quis enim speravit in domino et derelictus est? Nonne ille prefatus propheta dicit: Si ambulem in medio umbre mortis non timebo mala, quoniam et Goliam spurium de castris Phili- steorum talibus allocutus est verbis : Tu venio ad me in gladio et hasta et clipeo, ego autem ad te venio in nomine Domini exercituum dei agminum Israel; sicque de pera pastorali proferens limpidissimum lapidem de torrente quem sumpserat, funda iecit infixitque fronti eius. Judas quoque Machabeus et Judeorum populus, cum dominum deum in proteccionem habuissent, qui eorum bella gerebat atque castra eorum protegebat, cumque autem famam Romanorum audirent, amiciciam et obedienciam eis pro- miserunt, moxque cum homines in presidium suum quesissent, non tanta potiti sunt tandem victoria. Similiter cum populus Israel clamaret ad Samuel ac diceret: Constitue nobis regem, ut nos sicut universe habent naciones, dixitque dominus Samueli: Audi vocem populi in omnibus, que locuntur tibi, non enim te abiecerunt, sed me, ne regnem super eos. Et quis velit tot exemplis effluere, que si eciam suppri- mantur, adhuc apparent cottidie divine maiestatis graciam in extenso brachio suum populum defensare. Quare tue consulimus in domino caritati, quatenus deum habendo pre oculis tuam sponsam nec velis relinquere nec te sic vulgo expositum in parabolam tradere, velisque consummare, quod cepisti, nec obsistat debilitas virium, sufficiat prudencia consiliorum; dicere enim audacter possum, quod, si spem tuam in deum posueris, tibi nil deficiet, sed ad nutum tue proficient voluntati; si accepisti uxorem, noli querere solucionem, noli tepescere et desperare noli, sed in omnibus spem tuam pone, firmiterque confide in eum, qui est *) In cod cum. — **) In cod.: gandia. — ***) In cod.: terram. 28*
219 valde metuendum est et illam deperdere eternam requiem. Pono, iam totus mundus dicioni tue subesset, ut nullus tibi similis retroactis priscis futurisque post te temporibus in omni gloria adesset, summaque cum diligencia pacem et turbacionis offensam quacumque industria et sapiencia provideres et universi reges terre tibi sub assecle condicione servirent aurique et argenti tibi fuerit copia preimmensa; nequivis tamen perficere, ut pacem habeas hic in terris. Vult enim divina providencia quosque suos fideles per multas tribulaciones et erumpnas huius mundi coronare in regno celesti; dicit enim ad Adam: In labore vultus tui vesceris pane tuo; hoc sanxit in parte, ut filios et nepotes tali lege constringeret. Oportet igitur et hic laborare ad tempus, ut eternam mereamur requiem. Audi, quid dicat Jeremias propheta ad Baroch : Dixisti de misero michi, quoniam addidit dominus dolorem dolori meo; laboravi in*) genitu meo et requiem non inveni. Hec dicit dominus. Sic dices ad eum: Ecce quos edificavi ego destruo, et quos plantavi ego evello, et universam terram hanc, et tu queris tibi grandia**), noli querere, quia ecce ego adducam malum super omnem carnem.***) Ait dominus: et dabo tibi animam tuam in salutem in omnibus locis, ad quecunque perrexeris; ecce vides, quomodo, quos dominus diligit, in hoc mundo tribulacionibus diversis affligit, nec dubito tibi sanctorum patere exempla plurimorum, qui ut regna pacis acquirerent per fidem vicerunt regna etc. Quis enim speravit in domino et derelictus est? Nonne ille prefatus propheta dicit: Si ambulem in medio umbre mortis non timebo mala, quoniam et Goliam spurium de castris Phili- steorum talibus allocutus est verbis : Tu venio ad me in gladio et hasta et clipeo, ego autem ad te venio in nomine Domini exercituum dei agminum Israel; sicque de pera pastorali proferens limpidissimum lapidem de torrente quem sumpserat, funda iecit infixitque fronti eius. Judas quoque Machabeus et Judeorum populus, cum dominum deum in proteccionem habuissent, qui eorum bella gerebat atque castra eorum protegebat, cumque autem famam Romanorum audirent, amiciciam et obedienciam eis pro- miserunt, moxque cum homines in presidium suum quesissent, non tanta potiti sunt tandem victoria. Similiter cum populus Israel clamaret ad Samuel ac diceret: Constitue nobis regem, ut nos sicut universe habent naciones, dixitque dominus Samueli: Audi vocem populi in omnibus, que locuntur tibi, non enim te abiecerunt, sed me, ne regnem super eos. Et quis velit tot exemplis effluere, que si eciam suppri- mantur, adhuc apparent cottidie divine maiestatis graciam in extenso brachio suum populum defensare. Quare tue consulimus in domino caritati, quatenus deum habendo pre oculis tuam sponsam nec velis relinquere nec te sic vulgo expositum in parabolam tradere, velisque consummare, quod cepisti, nec obsistat debilitas virium, sufficiat prudencia consiliorum; dicere enim audacter possum, quod, si spem tuam in deum posueris, tibi nil deficiet, sed ad nutum tue proficient voluntati; si accepisti uxorem, noli querere solucionem, noli tepescere et desperare noli, sed in omnibus spem tuam pone, firmiterque confide in eum, qui est *) In cod cum. — **) In cod.: gandia. — ***) In cod.: terram. 28*
Strana 220
220 consolator omnium, quacunque fuerint tribulacione perculsi. Cave illud verbum terribile, quod Johannes angelo Ephesi scribit dicens: Scio opera tua et laborem et pa- cienciam tuam etc. Demum sed habeo adversus te pauca, quod caritatem tuam primam reliquisti; memor esto itaque, unde excideris et age penitenciam et prima opera fac. Sin autem, cito venio tibi et movebo candelabrum de loco suo, nisi penitenciam egeris. Audi, perpende, considera totoque mentis conamine scrutare, recogites dies antiquos, si spirituales an temporales fuerint, si tuis oculis temporalis placuit vanitas, si diviciis cor apposueras, si bellis palma victrix tibi viribus iuventutis super petentibus affuit. Jam accinge*) spirituali gladio galeam salutis, scutum fidei, sume pro torace iusticiam, ut senectutem tuam valeas eterne vite beatitudine consummare, ad quam nos pariter dirigat et deducat divine maiestatis clemencia, que vivens est in secula seculorum. Amen. (Cod. epist. des Erzb. von Prag, Johann von Jenzenstein, herausg. v. J. Losert, Arch. f. öst. Geschichtsk. Bd. 55 pag. 364.) 245. Johann von Jenzenstein an den Markgrafen Prokop von Mähren in Angelegenheit des Schismatikers Konrad von Wesel. 1381. Missa marchioni Moravie Procopio etc. Illustris princeps et domine graciose. Bene novit vestra clemencia, qualiter ob respectum vestrum pluries Cunssoni scismatico quondam Wyssegradensi decano terminos dederimus, infra quos a pravitate — scilicet tenet Gebenesem antipapam — ad veritatem et unionem sancte matris**) ecclesie et recognicionem sanclissimi patris domini nostri Urbani pape sexti rediret. Nunc autem non licebat nobis absque detrimentis honoris nostri eidem qualemcunque alium terminum prefinire, potissime cum a prefato summo pontifice non habuerimus in mandatis, sed in sufferencia eundem hereticum quamvis inviti et renitentes cum amaritudine tamen cordis ad preces vestras toleravimus. Nam cum intra consciencie nostre claustra volveremus sepius et desuper episcoporum, prelatorum, magistrorum in sacra pagina, in decretis doctorum ac aliorum prudentum plurima ac repetita consilia haberemus, perpendimus hunc nequaquam heresiarcham posse ulterius tollerare, cum***) propter sancte matris ecclesie quod ad presens imminet naufragium, tum propter domini nostri regis honorem, tum propter consciencie nostre scrupulum atque fidei unionem; quapropter clemencie vestre humiliter supplicamus, quatenus eundem scismaticum e patrie finibus propellatis, ne fidelem populum toxico sue pravitatis inficiat, confidentes de vobis, quod ille iniquitatis filius nobis non nocebit in conspectu vestre benignitatis, cum sit magna differencia inter servientes, presertim cum *) In cod.: accingere. — **) In cod.: undeutlich (quia?). — ***) In cod.: tum.
220 consolator omnium, quacunque fuerint tribulacione perculsi. Cave illud verbum terribile, quod Johannes angelo Ephesi scribit dicens: Scio opera tua et laborem et pa- cienciam tuam etc. Demum sed habeo adversus te pauca, quod caritatem tuam primam reliquisti; memor esto itaque, unde excideris et age penitenciam et prima opera fac. Sin autem, cito venio tibi et movebo candelabrum de loco suo, nisi penitenciam egeris. Audi, perpende, considera totoque mentis conamine scrutare, recogites dies antiquos, si spirituales an temporales fuerint, si tuis oculis temporalis placuit vanitas, si diviciis cor apposueras, si bellis palma victrix tibi viribus iuventutis super petentibus affuit. Jam accinge*) spirituali gladio galeam salutis, scutum fidei, sume pro torace iusticiam, ut senectutem tuam valeas eterne vite beatitudine consummare, ad quam nos pariter dirigat et deducat divine maiestatis clemencia, que vivens est in secula seculorum. Amen. (Cod. epist. des Erzb. von Prag, Johann von Jenzenstein, herausg. v. J. Losert, Arch. f. öst. Geschichtsk. Bd. 55 pag. 364.) 245. Johann von Jenzenstein an den Markgrafen Prokop von Mähren in Angelegenheit des Schismatikers Konrad von Wesel. 1381. Missa marchioni Moravie Procopio etc. Illustris princeps et domine graciose. Bene novit vestra clemencia, qualiter ob respectum vestrum pluries Cunssoni scismatico quondam Wyssegradensi decano terminos dederimus, infra quos a pravitate — scilicet tenet Gebenesem antipapam — ad veritatem et unionem sancte matris**) ecclesie et recognicionem sanclissimi patris domini nostri Urbani pape sexti rediret. Nunc autem non licebat nobis absque detrimentis honoris nostri eidem qualemcunque alium terminum prefinire, potissime cum a prefato summo pontifice non habuerimus in mandatis, sed in sufferencia eundem hereticum quamvis inviti et renitentes cum amaritudine tamen cordis ad preces vestras toleravimus. Nam cum intra consciencie nostre claustra volveremus sepius et desuper episcoporum, prelatorum, magistrorum in sacra pagina, in decretis doctorum ac aliorum prudentum plurima ac repetita consilia haberemus, perpendimus hunc nequaquam heresiarcham posse ulterius tollerare, cum***) propter sancte matris ecclesie quod ad presens imminet naufragium, tum propter domini nostri regis honorem, tum propter consciencie nostre scrupulum atque fidei unionem; quapropter clemencie vestre humiliter supplicamus, quatenus eundem scismaticum e patrie finibus propellatis, ne fidelem populum toxico sue pravitatis inficiat, confidentes de vobis, quod ille iniquitatis filius nobis non nocebit in conspectu vestre benignitatis, cum sit magna differencia inter servientes, presertim cum *) In cod.: accingere. — **) In cod.: undeutlich (quia?). — ***) In cod.: tum.
Strana 221
221 ille sit spurius utpote filius cuiusdam sacerdotis, qui in tante vilitatis evidenciam voluit pocius pravitate insistere quam virtutibus inherere. (Cod. epist. des Prager Erzbischofs Johann v. Jenzenstein herausg. v. J. Losert, Arch. f. öst. Geschichtsk. Bd. 55. pag. 330.) 246. Johann von Jenzenstein an den Probst von Raudnitz über den Nutzen des beschaulichen Lebens und über die Aussöhnung mit dem Markgrafen Prokop. 1381. Epistola preposito Rudnicensi de vita contemplativa peragenda. Dingulariter venerabilis devote dilecte et amice confidentissime. Si non oris officio proloqui, mediante tamen cartula presenti devocioni tue convenit aliqua scriptitare; verum cum apud nos in Przybramo moram aliquam traxisses, vidimus suspiria, que te trahebant ad monasterii tui septa, ubi statum religionis et familiaris rei curam tractare atque florentes odore vineas conspicere*) frugalitatem eciam uberum aristarum demetere te expediret. Hec tue cure**) erat, sollercie hec tue, placuitque nobis et mox votis tuis annuimus, quamvis intencionem tuam sepe obtrectaremus dicentes magis expedire ad communem te statum consulere quam particulari labore impediri, potissime in conventu tuo confratres nostri filii tui viri prudentissimi cum habeantur, qui in absencia tua statum monasterii idonee regere tunc valerent.***) Ideo iterata vice nobis licet pennam repetere non obiurgando, sed more caritatis consueto tibi aliquid presentibus intimare. Plura scriberemus, sed inter curarum scopulos positi vix mentis oculos recolligimus, ut modica quidem caritati tue presenti cartula nunciemus, quid porro de contemplacionis et accionis officio senciamus. Scire te licet, quod in presenti tempore expediret vitam activam bene regere, †) ut vita contemplativa valeat conservari. ††) . . . . In hiis propter que magis expedire videtur tibi activam vitam ducere utiliter, quam hec tam utilia contemplacione negligere ociosus. Praeterea caritatem tuam scire volumus, quod per dei graciam secundum nostram voluntatem cum illustri principe marchione Moravie Procopio concordavimus. Eciam sicut proposueramus ire Ratisponam legacionis volentes nostre exercere officium,†††) a reverendo fratre episcopo, decano et capitulo Ratisponensis ecclesie literas habuimus, ubi supplicant, quod ad tempus supersedeamus propter guerras Bavarorum et propter tempus messis quod imminet, et breve tempus infra quod *) Ausgestr.: seu. — **) Urspr. cura. — ***) Tunc valerent unterstrichen, was mitunter, aber nicht immer, auf eine Correctur deutet; eine Note am Rande ist wegen Verletzung des Blattes nur noch theilweise leserlich: non tamen ist ....tempore. — †) Ausgestr.: agere. — ††) Der Brief verbreitet sich nun des Weiteren über die Nachtheile des beschaulichen Lebens; da die diesbezüglichen umfangreichen Erörterungen kein historisches Interesse bieten, sind sie hier hinweggelassen worden. — †††) Urspr.: tamquam legatus. Ex tunc.
221 ille sit spurius utpote filius cuiusdam sacerdotis, qui in tante vilitatis evidenciam voluit pocius pravitate insistere quam virtutibus inherere. (Cod. epist. des Prager Erzbischofs Johann v. Jenzenstein herausg. v. J. Losert, Arch. f. öst. Geschichtsk. Bd. 55. pag. 330.) 246. Johann von Jenzenstein an den Probst von Raudnitz über den Nutzen des beschaulichen Lebens und über die Aussöhnung mit dem Markgrafen Prokop. 1381. Epistola preposito Rudnicensi de vita contemplativa peragenda. Dingulariter venerabilis devote dilecte et amice confidentissime. Si non oris officio proloqui, mediante tamen cartula presenti devocioni tue convenit aliqua scriptitare; verum cum apud nos in Przybramo moram aliquam traxisses, vidimus suspiria, que te trahebant ad monasterii tui septa, ubi statum religionis et familiaris rei curam tractare atque florentes odore vineas conspicere*) frugalitatem eciam uberum aristarum demetere te expediret. Hec tue cure**) erat, sollercie hec tue, placuitque nobis et mox votis tuis annuimus, quamvis intencionem tuam sepe obtrectaremus dicentes magis expedire ad communem te statum consulere quam particulari labore impediri, potissime in conventu tuo confratres nostri filii tui viri prudentissimi cum habeantur, qui in absencia tua statum monasterii idonee regere tunc valerent.***) Ideo iterata vice nobis licet pennam repetere non obiurgando, sed more caritatis consueto tibi aliquid presentibus intimare. Plura scriberemus, sed inter curarum scopulos positi vix mentis oculos recolligimus, ut modica quidem caritati tue presenti cartula nunciemus, quid porro de contemplacionis et accionis officio senciamus. Scire te licet, quod in presenti tempore expediret vitam activam bene regere, †) ut vita contemplativa valeat conservari. ††) . . . . In hiis propter que magis expedire videtur tibi activam vitam ducere utiliter, quam hec tam utilia contemplacione negligere ociosus. Praeterea caritatem tuam scire volumus, quod per dei graciam secundum nostram voluntatem cum illustri principe marchione Moravie Procopio concordavimus. Eciam sicut proposueramus ire Ratisponam legacionis volentes nostre exercere officium,†††) a reverendo fratre episcopo, decano et capitulo Ratisponensis ecclesie literas habuimus, ubi supplicant, quod ad tempus supersedeamus propter guerras Bavarorum et propter tempus messis quod imminet, et breve tempus infra quod *) Ausgestr.: seu. — **) Urspr. cura. — ***) Tunc valerent unterstrichen, was mitunter, aber nicht immer, auf eine Correctur deutet; eine Note am Rande ist wegen Verletzung des Blattes nur noch theilweise leserlich: non tamen ist ....tempore. — †) Ausgestr.: agere. — ††) Der Brief verbreitet sich nun des Weiteren über die Nachtheile des beschaulichen Lebens; da die diesbezüglichen umfangreichen Erörterungen kein historisches Interesse bieten, sind sie hier hinweggelassen worden. — †††) Urspr.: tamquam legatus. Ex tunc.
Strana 222
222 propter discordias*) prelatos suos congregare non possunt. Fatentur tamen nos velle suscipere tamquam sedis apostolice legatum legittimum, sicut eciam fecerunt sancte memorie domino cardinali predecessori nostro. Et propter humilem supplicacionem **) eorundem ad presens supersedere intendimus, sed interim adiuvante domino visitare monasteria et alia spiritualia proponimus***) ordinare, ad que oportunitatem tuam nobis necessariam adesse requirimus per literas subsequentes. Datum in P. die x. a.†) (Cod. epist. des Erzb. von Prag Johann von Jenzenstein, herausg. v. J. Losert, Arch. f. öst. Geschichtsk. Bd. 55 pag. 298.) 247. Das Kloster Bruck und Kyjovetz von Kyjowitz schliessen einen Vergleich bezüglich der Einkünfte und der Gerichtsbarkeit über die Unterthanen in Grillowitz. Dt. 1381. Zacharias abbas et conventus suus de Luka, et Kygovecz de Kygovicz et sui heredes taliter concordaverunt. Primo, collacio in Grilwicz fuit et est abbatis et conventus. Secundo, quilibet contentatur in dominio suo. Item, sepum dividant in tres partes. Item, in die sancti Petri in annuali foro, quidquid eveniet et proveniet de proventibus eodem die, debent dividere in duas partes. Item, de pascuis quidquid fuerit, debet quilibet percipere de hominibus suis, seu de bonis. Item, pascua nullus alteri defendat. Item, omnes emende de hominibus omnibus (in) bonis monasterii undecumque evenient, in villa vel extra villam, debent pertinere pro domino abbate et conventu, simili modo omnes emende in bonis eorum et bonis monasterii, solum in villa vel extra villam in Grilwicz de hominibus suis. Et judex Geviczar homines quum aliquos arrestaret seu detineret de bonis monasterii, debet eos presentare judici monasterii. Item, simili modo judex monasterii si aliquos arrestaret seu detineret de bonis eorum ibidem in Grilwicz, debet eos presentare judici eorum. Insuper quilibet debet contentari in suo dominio. (Aus der gedruckten Brünner Landtafel p. 146. n. 818.) 248. Prag. 1381. K. Wenzel befreit das auf der Prager Kleinseite gelegene Haus der Anna von Sternberg, Schwester der Markgrafen Jodok und Prokop, von allen Steuern und Abgaben. Dt. Pragae 1381. (Aus der Hist. diplom. Domus Sternbergicae angeführt bei Dobner Mon. IV. p. 375.) *) Urspr. guerras. — **) In cod.: supplicacione. — ***) Darüber, undeutlich eine Abbr.: pro- posuimus (?). — †) Undeutlich (Augusti?).
222 propter discordias*) prelatos suos congregare non possunt. Fatentur tamen nos velle suscipere tamquam sedis apostolice legatum legittimum, sicut eciam fecerunt sancte memorie domino cardinali predecessori nostro. Et propter humilem supplicacionem **) eorundem ad presens supersedere intendimus, sed interim adiuvante domino visitare monasteria et alia spiritualia proponimus***) ordinare, ad que oportunitatem tuam nobis necessariam adesse requirimus per literas subsequentes. Datum in P. die x. a.†) (Cod. epist. des Erzb. von Prag Johann von Jenzenstein, herausg. v. J. Losert, Arch. f. öst. Geschichtsk. Bd. 55 pag. 298.) 247. Das Kloster Bruck und Kyjovetz von Kyjowitz schliessen einen Vergleich bezüglich der Einkünfte und der Gerichtsbarkeit über die Unterthanen in Grillowitz. Dt. 1381. Zacharias abbas et conventus suus de Luka, et Kygovecz de Kygovicz et sui heredes taliter concordaverunt. Primo, collacio in Grilwicz fuit et est abbatis et conventus. Secundo, quilibet contentatur in dominio suo. Item, sepum dividant in tres partes. Item, in die sancti Petri in annuali foro, quidquid eveniet et proveniet de proventibus eodem die, debent dividere in duas partes. Item, de pascuis quidquid fuerit, debet quilibet percipere de hominibus suis, seu de bonis. Item, pascua nullus alteri defendat. Item, omnes emende de hominibus omnibus (in) bonis monasterii undecumque evenient, in villa vel extra villam, debent pertinere pro domino abbate et conventu, simili modo omnes emende in bonis eorum et bonis monasterii, solum in villa vel extra villam in Grilwicz de hominibus suis. Et judex Geviczar homines quum aliquos arrestaret seu detineret de bonis monasterii, debet eos presentare judici monasterii. Item, simili modo judex monasterii si aliquos arrestaret seu detineret de bonis eorum ibidem in Grilwicz, debet eos presentare judici eorum. Insuper quilibet debet contentari in suo dominio. (Aus der gedruckten Brünner Landtafel p. 146. n. 818.) 248. Prag. 1381. K. Wenzel befreit das auf der Prager Kleinseite gelegene Haus der Anna von Sternberg, Schwester der Markgrafen Jodok und Prokop, von allen Steuern und Abgaben. Dt. Pragae 1381. (Aus der Hist. diplom. Domus Sternbergicae angeführt bei Dobner Mon. IV. p. 375.) *) Urspr. guerras. — **) In cod.: supplicacione. — ***) Darüber, undeutlich eine Abbr.: pro- posuimus (?). — †) Undeutlich (Augusti?).
Strana 223
223 249. K. Wenzel IV. ertheilt dem Peter von Sternberg das Recht, mit allen seinen beweglichen und unbeweglichen Gütern im Leben und im Tode frei zu disponiren. Dt. Prag 6. Jänner 1382. Wenceslaus dei gracia Romanorum rex semper augustus et Boemie rex notumfacimus tenore presencium universis. Quod habito respectu ad grata serviciorum studia ac constantis fidei puritatem, quibus nobilis Petrus de Sternberg, dictus de Bechin, serenitati nostre multa fidelitate magnoque studio conplacuit indesinenter, complacet cottidie et complacere poterit uberius in futurum, animo deliberato, sano fidelium nostrorum accedente consilio et ex certa nostra sciencia sibi hanc graciam fecimus et facimus regia auctoritate Boemie per presentes, quod ipse universa et singula bona sua mobilia et immobilia, civitates, castra, municiones, opida, villas, possessiones, agros, silvas, rubeta, piscinas, aquas, molendina, census, redditus et proventus, in quibuscunque rebus et in quibuscunque locis existant, seu quibuscunque eciam possint et valeant specialibus vocabulis designari, que in regno nostro Boemie in presenciarum obtinet vel auctore domino requirere poterit in futurum, dare, donare, assignare et legare in vita seu in morte possit et valeat cuicunque seu quibuscunque, personis ecclesiasticis dumtaxat exceptis, et de ipsis disponere, prout sibi melius et utilius videbitur expedire. Decernentes et auctoritate regia Boemie omnino volentes, quod talis vel tales, cui vel quibus prefatus Petrus de Sternberg bona sua dederit, legaverit seu assignaverit ipsa bona sine cuiuscunque hominis inpeticione, contradiccione et impedimento tenere, habere possint et valeant legitime possidere. Talis eciam legacio seu donacio robur firmitatis obtineat ac si per tabulas regni Boemie firmata fuisset. Dantes et transferentes in talem et tales, quibus prefata bona per dictum Petrum legata seu donata fuerint omne jus successionis seu devolucionis, quod nobis tamquam regi Boemie post mortem dicti Petri in ipsis bonis competere posset quovismodo, de plenitudine nostre regie potestatis, non obstante consuetudine regni nostri Boemie, illa videlicet, quod bona decendencium, que per tabulas regni Boemie alicui donata non sunt, ad nos tamquam regem Boemie devolvantur. Non obstantibus eciam quibuscunque aliis consuetudinibus, per quas prefate nostre gracie posset quomodolibet derogari, quibus omnibus et singulis, in quantum premissis obviare possent, regia auctoritate nostra et de certa nostra sciencia presentibus omnimode derogamus. Supplentes omnem defectum, si quis racione consuetudinis regni Boemie vel solempnitatis obmisse seu alio quovismodo compertus fuerit in premissis. Presencium sub regie nostre maiestatis sigillo testimonio literarum. Datum Prage anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo secundo VIII° idus Januarii, regnorum nostrorum anno Boemie decimo nono, Romanorum vero sexto. (Auf der Plicatur: Per dominum Henricum de Duba Martinus Scolasticus. — Orig. Perg. am Perg. Streifen h. Gegensigel mit der Umschrift auf der Aversseite im weissen Wachse: Wencesl. Dei gracia Romanorum rex semper augustus et Boemie rex, welche den König auf dem Throne sitzend, in der Rechten das Scepter, in der Linken den Reichsapfel haltend, rechts von ihm den Reichsadler, links den böhmischen Löwen, darstellt. Das kleinere Sig. der Reversseite zeigt den Reichsadler im rothen Wachse. Im mähr. Landesarchive inter privilegia n. 23.)
223 249. K. Wenzel IV. ertheilt dem Peter von Sternberg das Recht, mit allen seinen beweglichen und unbeweglichen Gütern im Leben und im Tode frei zu disponiren. Dt. Prag 6. Jänner 1382. Wenceslaus dei gracia Romanorum rex semper augustus et Boemie rex notumfacimus tenore presencium universis. Quod habito respectu ad grata serviciorum studia ac constantis fidei puritatem, quibus nobilis Petrus de Sternberg, dictus de Bechin, serenitati nostre multa fidelitate magnoque studio conplacuit indesinenter, complacet cottidie et complacere poterit uberius in futurum, animo deliberato, sano fidelium nostrorum accedente consilio et ex certa nostra sciencia sibi hanc graciam fecimus et facimus regia auctoritate Boemie per presentes, quod ipse universa et singula bona sua mobilia et immobilia, civitates, castra, municiones, opida, villas, possessiones, agros, silvas, rubeta, piscinas, aquas, molendina, census, redditus et proventus, in quibuscunque rebus et in quibuscunque locis existant, seu quibuscunque eciam possint et valeant specialibus vocabulis designari, que in regno nostro Boemie in presenciarum obtinet vel auctore domino requirere poterit in futurum, dare, donare, assignare et legare in vita seu in morte possit et valeat cuicunque seu quibuscunque, personis ecclesiasticis dumtaxat exceptis, et de ipsis disponere, prout sibi melius et utilius videbitur expedire. Decernentes et auctoritate regia Boemie omnino volentes, quod talis vel tales, cui vel quibus prefatus Petrus de Sternberg bona sua dederit, legaverit seu assignaverit ipsa bona sine cuiuscunque hominis inpeticione, contradiccione et impedimento tenere, habere possint et valeant legitime possidere. Talis eciam legacio seu donacio robur firmitatis obtineat ac si per tabulas regni Boemie firmata fuisset. Dantes et transferentes in talem et tales, quibus prefata bona per dictum Petrum legata seu donata fuerint omne jus successionis seu devolucionis, quod nobis tamquam regi Boemie post mortem dicti Petri in ipsis bonis competere posset quovismodo, de plenitudine nostre regie potestatis, non obstante consuetudine regni nostri Boemie, illa videlicet, quod bona decendencium, que per tabulas regni Boemie alicui donata non sunt, ad nos tamquam regem Boemie devolvantur. Non obstantibus eciam quibuscunque aliis consuetudinibus, per quas prefate nostre gracie posset quomodolibet derogari, quibus omnibus et singulis, in quantum premissis obviare possent, regia auctoritate nostra et de certa nostra sciencia presentibus omnimode derogamus. Supplentes omnem defectum, si quis racione consuetudinis regni Boemie vel solempnitatis obmisse seu alio quovismodo compertus fuerit in premissis. Presencium sub regie nostre maiestatis sigillo testimonio literarum. Datum Prage anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo secundo VIII° idus Januarii, regnorum nostrorum anno Boemie decimo nono, Romanorum vero sexto. (Auf der Plicatur: Per dominum Henricum de Duba Martinus Scolasticus. — Orig. Perg. am Perg. Streifen h. Gegensigel mit der Umschrift auf der Aversseite im weissen Wachse: Wencesl. Dei gracia Romanorum rex semper augustus et Boemie rex, welche den König auf dem Throne sitzend, in der Rechten das Scepter, in der Linken den Reichsapfel haltend, rechts von ihm den Reichsadler, links den böhmischen Löwen, darstellt. Das kleinere Sig. der Reversseite zeigt den Reichsadler im rothen Wachse. Im mähr. Landesarchive inter privilegia n. 23.)
Strana 224
224 250. K. Wenzel IV. von Bohmen vermittelt den Frieden zwischen dem Herzoge Albrecht von Österreich und Peter, Ulrich, Johann von Rosenberg und Heinrich von Neuhaus. Dt. Budweis 24. Jänner 1382. Wir Wenczlaw von gotes gnaden romischer kunig czu allen czeiten merer des reichs und kunig czu Beheim bekennen und tun kunt offenlich mit diesem briefe allen, die in sehen oder horen lesen. Wann der hochgeborn Albrecht, herczog zu Osterich, zu Steyern und zu Kernden etc. unser lieber swager und fürste für sich, alle seine frunde, helfer und diener an einem teyle, und die edeln Peter, Ulreich und Johans von Rosenberg und Henrich von Newnhause, unsere lieben getrewen, für sich, alle ire frunde, helfer und diener an dem andern teyl aller krig, czwietracht und misshel, umb name brant, angriffe und anderley andere sachen, wie, worumb und als sich die czwissen in bisher und uf diesen heutigen tage herhebt, vorlaufen und ergangen haben, uf uns und uf unser entscheiden beiderseit lediglich, genczlich und mechticlich gegangen sein, als das ir brieff, die wir doruber haben wol aussweysen : darumb mit wolbedachtem mute, gutem rate unser fursten, edeln und getrewen, mit rechter wissen und von sulcher mechte, die wir von ir beyder wegen, als sie an uns gegangen sein, daruber haben, so entscheiden und sprechen wir von ersten, das die egenannten teil beyde umb alle egenante sachen, wie sich die czwischen in, iren frunden, helfern und dienern bis uf den heutigen tag erlaufen und ergangen haben, furbas ewiclich gut und ganz frund eynander sein sollen und dorumb eynander furbas nymmer dhein ansprach haben sullen und mögen an alles geverde. Ouch entscheiden und sprechen wir, das unser egenanter swager herczog Albrecht von Osterich das slosse und stat Everdingen mit allen seinen zugehorungen den egenanten von Rosenberg in ire gewalt ynnerhalb virczehen tagen, anczuheben an dem nechsten suntag, wider geben und inantworten sulle, also das in die leute wider hulden und sweren und sie derselben stat und ir zugeho- rung furbas geniessen und die ynhaben sullen und mögen, als sie die vormals yngehabt und der genossen haben. Und uf das sullen die von Rosenberg ir frunde, helfer und diener alle gevangen ledig und loze lassen und dieselben gevangen sullen ein urfede und freunt- schaft sweren, als in dem lande zu Beheim gewonlich ist. Und sullen auch dieselben sweren und geloben in der masse, als sie vor getan haben. Wer das man den von Rosenberg Everdingen nicht geantwortet in der czeit und als oben geschrieben stet, das sich denn dieselben gevangen alle wider stellen sullen in alle der masse, als die yczunt gevangen seyn. Wer aber, das den von Rosenberg das slosse Everdingen geantwurt wurde in der zeit und als vorgeschriben stet, so sullen die gevangen gar und genczlich ledig und lose sein und durfen sich nicht wider stellen. Ouch sullen die egenante, unser swager herczog Albrecht von Osterich, alle seine frunde, helfer und diener alle gevangen, die sie ouch gevangen haben, genczlich ledig und lose lassen an geverd. Dieselben gevangen auch ein urved und fruntschaft sweren sullen, als in dem lande zu Osterich gewonlich ist. So sullen
224 250. K. Wenzel IV. von Bohmen vermittelt den Frieden zwischen dem Herzoge Albrecht von Österreich und Peter, Ulrich, Johann von Rosenberg und Heinrich von Neuhaus. Dt. Budweis 24. Jänner 1382. Wir Wenczlaw von gotes gnaden romischer kunig czu allen czeiten merer des reichs und kunig czu Beheim bekennen und tun kunt offenlich mit diesem briefe allen, die in sehen oder horen lesen. Wann der hochgeborn Albrecht, herczog zu Osterich, zu Steyern und zu Kernden etc. unser lieber swager und fürste für sich, alle seine frunde, helfer und diener an einem teyle, und die edeln Peter, Ulreich und Johans von Rosenberg und Henrich von Newnhause, unsere lieben getrewen, für sich, alle ire frunde, helfer und diener an dem andern teyl aller krig, czwietracht und misshel, umb name brant, angriffe und anderley andere sachen, wie, worumb und als sich die czwissen in bisher und uf diesen heutigen tage herhebt, vorlaufen und ergangen haben, uf uns und uf unser entscheiden beiderseit lediglich, genczlich und mechticlich gegangen sein, als das ir brieff, die wir doruber haben wol aussweysen : darumb mit wolbedachtem mute, gutem rate unser fursten, edeln und getrewen, mit rechter wissen und von sulcher mechte, die wir von ir beyder wegen, als sie an uns gegangen sein, daruber haben, so entscheiden und sprechen wir von ersten, das die egenannten teil beyde umb alle egenante sachen, wie sich die czwischen in, iren frunden, helfern und dienern bis uf den heutigen tag erlaufen und ergangen haben, furbas ewiclich gut und ganz frund eynander sein sollen und dorumb eynander furbas nymmer dhein ansprach haben sullen und mögen an alles geverde. Ouch entscheiden und sprechen wir, das unser egenanter swager herczog Albrecht von Osterich das slosse und stat Everdingen mit allen seinen zugehorungen den egenanten von Rosenberg in ire gewalt ynnerhalb virczehen tagen, anczuheben an dem nechsten suntag, wider geben und inantworten sulle, also das in die leute wider hulden und sweren und sie derselben stat und ir zugeho- rung furbas geniessen und die ynhaben sullen und mögen, als sie die vormals yngehabt und der genossen haben. Und uf das sullen die von Rosenberg ir frunde, helfer und diener alle gevangen ledig und loze lassen und dieselben gevangen sullen ein urfede und freunt- schaft sweren, als in dem lande zu Beheim gewonlich ist. Und sullen auch dieselben sweren und geloben in der masse, als sie vor getan haben. Wer das man den von Rosenberg Everdingen nicht geantwortet in der czeit und als oben geschrieben stet, das sich denn dieselben gevangen alle wider stellen sullen in alle der masse, als die yczunt gevangen seyn. Wer aber, das den von Rosenberg das slosse Everdingen geantwurt wurde in der zeit und als vorgeschriben stet, so sullen die gevangen gar und genczlich ledig und lose sein und durfen sich nicht wider stellen. Ouch sullen die egenante, unser swager herczog Albrecht von Osterich, alle seine frunde, helfer und diener alle gevangen, die sie ouch gevangen haben, genczlich ledig und lose lassen an geverd. Dieselben gevangen auch ein urved und fruntschaft sweren sullen, als in dem lande zu Osterich gewonlich ist. So sullen
Strana 225
225 ouch dieselben von Rosenberg dem egenanten unserm swager herczog Albrechten von Osterich vorbriefen und ire briefe geben, das alle die weyl der kriege zwissen den egenanten unserm swager herczog Albrechten und dem von Schaumburg weret, demselben von Schaum- burg aus dem egenanten slosse Everdingen keinerley hilf weder mit cost noch sust, wie die genant sey, geschehe an geverd. So sol auch der egenante unser swager herczog Albrecht dieselben von Rosenberg an dem egenanten slosse Everdingen und allen seinen zugehorungen alle die weyl und der krieg weret zwissen im und dem von Schaumburg, nicht hindern oder irren in dheine weys, sunder sie dobey hanthaben, schuczen und schirmen getrewlich und an alles geverd und in des doruber sein brief geben, das er sie schuczen und schirmen sulle und doran nicht hindern an geverd. Mit urkund dicz briefes vorsigelt mit unserer kuniglichen Maiestat insigel. Geben zum Budweys nach Cristes geburt dreyczehen hundert jar und dornach in dem czwey und achczigisten jaren an sand Thymotey tage des heiligen czwelfboten, unser reiche des behemischen in dem newenczehenden und des romischen in dem sechsten jaren. (Orig. Perg. h. Sig. im fürstl. Schwarzenberg'schen Archive zu Wittingau. — Auf der Plicatur: Ad mandatum domini regis Martinus scolasticus.) 251. Markgraf Prokop ernennt den Mikes von Syrotyn zum Richter der Stadt Littau. Dt. Aussee 1. Februar 1382. Procopius dei gracia marchio Moravie provido Micssoni de Syrotyn advocato in Luthovia, fideli nostro dilecto, gracie nostre beneficia cum favore. Prudens, fidelis dilecte. Cum te velud idoneum pretextu fori, quem pro advocacia nostra in Luthovia racionabiliter contraxisti, in judicem civitatis predicte receperimus et tibi predictam advocaciam cum omnibus suis juribus, usibus et fructibus ac pertinenciis universis faverimus, quemadmodum claro indicio tue littere, quas super eo habere dinosceris, manifestant: ut ergo tanto sedu- liorem in serviciis nostris te exhibeas, quanto commodum tuum privilegiatis nostris favoribus graciosius agnoveris prosequtum, tibi et tuis heredibus et successoribus graciam talem facimus, ut ex nunc inantea successivis temporibus de predicta advocacia nostre camere annis singulis decem marcas grossorum in festo sancti Jeorgii quinque et in festo sancti Michaelis quinque, pagamenti moravici, debeatis perpetuis temporibus assignare. Presencium sub nostri sigilli appensione testimonio litterarum. Datum in Ausau anno domini millesimo trecentesimo octogesimo secundo, sabbato ante purificacionem sancte Marie virginis. Ad mandatum domini marchionis Andreas. (Orig. Perg. h. Sig. im Archive der Stadt Littau.) 29
225 ouch dieselben von Rosenberg dem egenanten unserm swager herczog Albrechten von Osterich vorbriefen und ire briefe geben, das alle die weyl der kriege zwissen den egenanten unserm swager herczog Albrechten und dem von Schaumburg weret, demselben von Schaum- burg aus dem egenanten slosse Everdingen keinerley hilf weder mit cost noch sust, wie die genant sey, geschehe an geverd. So sol auch der egenante unser swager herczog Albrecht dieselben von Rosenberg an dem egenanten slosse Everdingen und allen seinen zugehorungen alle die weyl und der krieg weret zwissen im und dem von Schaumburg, nicht hindern oder irren in dheine weys, sunder sie dobey hanthaben, schuczen und schirmen getrewlich und an alles geverd und in des doruber sein brief geben, das er sie schuczen und schirmen sulle und doran nicht hindern an geverd. Mit urkund dicz briefes vorsigelt mit unserer kuniglichen Maiestat insigel. Geben zum Budweys nach Cristes geburt dreyczehen hundert jar und dornach in dem czwey und achczigisten jaren an sand Thymotey tage des heiligen czwelfboten, unser reiche des behemischen in dem newenczehenden und des romischen in dem sechsten jaren. (Orig. Perg. h. Sig. im fürstl. Schwarzenberg'schen Archive zu Wittingau. — Auf der Plicatur: Ad mandatum domini regis Martinus scolasticus.) 251. Markgraf Prokop ernennt den Mikes von Syrotyn zum Richter der Stadt Littau. Dt. Aussee 1. Februar 1382. Procopius dei gracia marchio Moravie provido Micssoni de Syrotyn advocato in Luthovia, fideli nostro dilecto, gracie nostre beneficia cum favore. Prudens, fidelis dilecte. Cum te velud idoneum pretextu fori, quem pro advocacia nostra in Luthovia racionabiliter contraxisti, in judicem civitatis predicte receperimus et tibi predictam advocaciam cum omnibus suis juribus, usibus et fructibus ac pertinenciis universis faverimus, quemadmodum claro indicio tue littere, quas super eo habere dinosceris, manifestant: ut ergo tanto sedu- liorem in serviciis nostris te exhibeas, quanto commodum tuum privilegiatis nostris favoribus graciosius agnoveris prosequtum, tibi et tuis heredibus et successoribus graciam talem facimus, ut ex nunc inantea successivis temporibus de predicta advocacia nostre camere annis singulis decem marcas grossorum in festo sancti Jeorgii quinque et in festo sancti Michaelis quinque, pagamenti moravici, debeatis perpetuis temporibus assignare. Presencium sub nostri sigilli appensione testimonio litterarum. Datum in Ausau anno domini millesimo trecentesimo octogesimo secundo, sabbato ante purificacionem sancte Marie virginis. Ad mandatum domini marchionis Andreas. (Orig. Perg. h. Sig. im Archive der Stadt Littau.) 29
Strana 226
226 252. Der Augustinerconvent in Leitomyšl verkauft das Dorf Zbanitz dem Bohunek von Stignitz und Philipp von Svojanov. Dt. 6. Februar 1382 s. l. Nos frater Eberhardus prior, Johannes subprior totusque conventus monasterii sancte crucis, nove fundacionis in Leutmusschel ordinis fratrum heremitarum sancti Augustini, notum facimus universis, quod quia villa nostra Spanicz in remota vie distancia a nostro mona- sterio sita fore dinoscitur, et proventus eiusdem ville, vinum et annonas, annis singulis sine gravi labore nequaquam adducere valuimus, ideo cogitantibus nobis et frequenter inter nos tractantibus, qualiter eadem bona vendere et utiliora bona ac propinquiora pro monasterio nostro alias emere possemus; tandem pluries tractatu inter nos de hoc habito, de et ex consensu religiosi in Christo patris Augustini prioris nove fundacionis in Brunna, pro nunc vicarii per totam Moravie terram, et licencia speciali, prenotatam villam nostram Spanicz, a Buczlao de Nasmaricz olim per nos legittime comparatam, cum omnibus suis juribus, videlicet laneis, curticulis, terris, agris cultis et incultis, ortis, pratis, pascuis, silvis, censibus, vineis, vinearum montibus, juribus montanis, robotis, honoribus, propriis suis limitibus et gadibus antiquitus distinctis, et specialiter et generaliter cum singulis et universis suis fructibus, proprietatibus, libertatibus, utilitatibus et pertinenciis quibuslibet infra et supra fundum contentis, quibuscumque nominibus censeantur, quovismodo ad eandem villam de jure spectantibus, plenoque dominio in villa et in campis, quibus dicta bona hucusque habuimus et possedimus, strenuis viris Bohunconi de Stihnicz et Philippo de Swoynaw, genero suo, ipsorumque heredibus, ad salvum jus terre Moravie rite et racionabiliter pro centum XXXV. marcis grossorum, iam actu integre nobis traditis, numeratis et solutis, vendidimus et presentibus vendita cedimus et assignamus, per eos habenda, tenenda et perpetue ac libere possidenda, nullum jus sive dominium nobis et monasterio nostro in eisdem bonis reservantes. Promittentes nos prior et conventus predicti, Augustinus prior et vicarius antenotatus, Jesco de Swoynaw, Valentinus de Przestawelk, purgravius in Spil- werch, et Alschico de Manicz bona nostra fide sine dolo quolibet, per nos manu coniuncta pro indiviso, dictis emptoribus bonorum, eadem bona ab impeticionibus, litibus et questionibus cuiuslibet hominis et universitatis libertare, defendere et disbrigare secundum jus terre Moravie et solitum cursum ac in primo dominorum terre colloquio, quam primum tabule terre patuerint et aperte fuerint, ipsis emptoribus et ipsorum heredibus eadem bona intitulare et intabulare, quemadmodum jus terre postulat et requirit, qualibet sine dilacione. Quod si quid aut quorum alterum premissorum non fecerimus, quod absit, extunc statim deinceps duo nostrum ex fideiussoribus predictis (qui) monebuntur, hii per se vel per alias duas substitutas personas, idoneas et honestas militaris condicionis, quivis cum uno famulo et duobus equis obstagium verum et solitum in civitate Brunna et domo honesta, ipsis per dictos emptores bonorum deputata, prestabunt intemerate, non exituri ab eodem aliqua juris vel conswetudinis causa proposita, donec memoratis Bohunconi et Philippo ac heredibus
226 252. Der Augustinerconvent in Leitomyšl verkauft das Dorf Zbanitz dem Bohunek von Stignitz und Philipp von Svojanov. Dt. 6. Februar 1382 s. l. Nos frater Eberhardus prior, Johannes subprior totusque conventus monasterii sancte crucis, nove fundacionis in Leutmusschel ordinis fratrum heremitarum sancti Augustini, notum facimus universis, quod quia villa nostra Spanicz in remota vie distancia a nostro mona- sterio sita fore dinoscitur, et proventus eiusdem ville, vinum et annonas, annis singulis sine gravi labore nequaquam adducere valuimus, ideo cogitantibus nobis et frequenter inter nos tractantibus, qualiter eadem bona vendere et utiliora bona ac propinquiora pro monasterio nostro alias emere possemus; tandem pluries tractatu inter nos de hoc habito, de et ex consensu religiosi in Christo patris Augustini prioris nove fundacionis in Brunna, pro nunc vicarii per totam Moravie terram, et licencia speciali, prenotatam villam nostram Spanicz, a Buczlao de Nasmaricz olim per nos legittime comparatam, cum omnibus suis juribus, videlicet laneis, curticulis, terris, agris cultis et incultis, ortis, pratis, pascuis, silvis, censibus, vineis, vinearum montibus, juribus montanis, robotis, honoribus, propriis suis limitibus et gadibus antiquitus distinctis, et specialiter et generaliter cum singulis et universis suis fructibus, proprietatibus, libertatibus, utilitatibus et pertinenciis quibuslibet infra et supra fundum contentis, quibuscumque nominibus censeantur, quovismodo ad eandem villam de jure spectantibus, plenoque dominio in villa et in campis, quibus dicta bona hucusque habuimus et possedimus, strenuis viris Bohunconi de Stihnicz et Philippo de Swoynaw, genero suo, ipsorumque heredibus, ad salvum jus terre Moravie rite et racionabiliter pro centum XXXV. marcis grossorum, iam actu integre nobis traditis, numeratis et solutis, vendidimus et presentibus vendita cedimus et assignamus, per eos habenda, tenenda et perpetue ac libere possidenda, nullum jus sive dominium nobis et monasterio nostro in eisdem bonis reservantes. Promittentes nos prior et conventus predicti, Augustinus prior et vicarius antenotatus, Jesco de Swoynaw, Valentinus de Przestawelk, purgravius in Spil- werch, et Alschico de Manicz bona nostra fide sine dolo quolibet, per nos manu coniuncta pro indiviso, dictis emptoribus bonorum, eadem bona ab impeticionibus, litibus et questionibus cuiuslibet hominis et universitatis libertare, defendere et disbrigare secundum jus terre Moravie et solitum cursum ac in primo dominorum terre colloquio, quam primum tabule terre patuerint et aperte fuerint, ipsis emptoribus et ipsorum heredibus eadem bona intitulare et intabulare, quemadmodum jus terre postulat et requirit, qualibet sine dilacione. Quod si quid aut quorum alterum premissorum non fecerimus, quod absit, extunc statim deinceps duo nostrum ex fideiussoribus predictis (qui) monebuntur, hii per se vel per alias duas substitutas personas, idoneas et honestas militaris condicionis, quivis cum uno famulo et duobus equis obstagium verum et solitum in civitate Brunna et domo honesta, ipsis per dictos emptores bonorum deputata, prestabunt intemerate, non exituri ab eodem aliqua juris vel conswetudinis causa proposita, donec memoratis Bohunconi et Philippo ac heredibus
Strana 227
227 eorum omnia et singula premissa totaliter et efficaciter per nos fuerint adimpleta, ac quelibet dampna, quovismodo per ipsos exinde contracta notabiliter cum suo quolibet interesse, per nos ipsis refusa fuerint et plenarie persoluta, qualibet sine in contrarium accione canonica vel civili. Sub harum quas sigillis nostris dedimus robore literarum, die sancte Dorothee virginis et martyris gloriose. Anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo secundo. (Orig. Perg. 6 h. Sig. in den Akten des ständ. Archives im mähr. Landesarchive. — Das Sig. des Valentin von Prestavlk zeigt einen Helm, oberhalb desselben ein Schild, in welchem ein Vogel, das des Ješek von Svojanov im Schilde ein Kleeblatt, aus dem eine Blüthe ragt, das des Alšík von Manitz hat im Schilde einen Krebs [?].) 253. Das Olmützer Kapitel gestattet, dass der Kanonikus Nikolaus den Hof in Topolan für seine Schwester Adelheid und ihre Kinder ankaufe. Dt. 26. Februar 1382. Bedericus decanus, Daniel archidiaconus et capitulum Olomucense notum faciunt, quod magister Nicolaus de Gewycz, canonicus Olomucensis, supplicavit, ut ei ad emendum pro Adilheide sorore sua carnali, relicta Alberti institoris, ejusque liberis in perpetuam hereditatem curiam leprosorum in Topolan, cuius ad eos pertinet dominium, consentire vellent. Quod faciunt sub conditione, ut quotannis 3 fertones leprosis apud civitatem Olom. pro- vestitu et pro alimento 2 vasa cerevisiae, duas bernas porcinas valentes 1/2 marcam paga- menti moravici, 200 allecia et 2 metretas canapi Olomucensis mensurae ministrent. Datum in capitulo generali feria IV. post festum cathedrae s. Petri 1382. (Aus dem handsch. Codex des Olmützer Kapitels I. p. 145, Auszug in der Boček'schen Sammlung n. 9396 im Landesarchive.) 254. Das Olmützer Kapitel verpachtet eine ihm gehörige Fleischbank dem Nicolaus Niederlin gegen eine halbe Mark jährlichen Zinses. Dt. Olmütz 26. Februar 1382. Nos Bedericus decanus, Daniel archidiaconus et capitulum Olomucense notum facimus presencium inspectoribus universis. Quod cum de maccello nostro carnium inter alia maccella carnium civitatis Olomucensis constituto census annuus nobis de eodem maccello debitus inceperat deficere eo, quod losunga, quam de eodem maccello solvere tenebamur, nunc frequencius quam temporibus preteritis imponitur civitati predicte, super quo nostro et successorum nostrorum utilitati prospicere cupientes, predictum maccellum discreto viro Nicolao, Nyderlyn cognomine, carnifici Olomucensi, liberis, si quos habuerit et aliis legitimis suc- cessoribus suis inperpetuum communi deliberacione, super oc hinter nos habita et pariter voluntate et consensu locavimus, qui nobis et ecclesie nostre dimidiam marcam pragensium 29*
227 eorum omnia et singula premissa totaliter et efficaciter per nos fuerint adimpleta, ac quelibet dampna, quovismodo per ipsos exinde contracta notabiliter cum suo quolibet interesse, per nos ipsis refusa fuerint et plenarie persoluta, qualibet sine in contrarium accione canonica vel civili. Sub harum quas sigillis nostris dedimus robore literarum, die sancte Dorothee virginis et martyris gloriose. Anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo secundo. (Orig. Perg. 6 h. Sig. in den Akten des ständ. Archives im mähr. Landesarchive. — Das Sig. des Valentin von Prestavlk zeigt einen Helm, oberhalb desselben ein Schild, in welchem ein Vogel, das des Ješek von Svojanov im Schilde ein Kleeblatt, aus dem eine Blüthe ragt, das des Alšík von Manitz hat im Schilde einen Krebs [?].) 253. Das Olmützer Kapitel gestattet, dass der Kanonikus Nikolaus den Hof in Topolan für seine Schwester Adelheid und ihre Kinder ankaufe. Dt. 26. Februar 1382. Bedericus decanus, Daniel archidiaconus et capitulum Olomucense notum faciunt, quod magister Nicolaus de Gewycz, canonicus Olomucensis, supplicavit, ut ei ad emendum pro Adilheide sorore sua carnali, relicta Alberti institoris, ejusque liberis in perpetuam hereditatem curiam leprosorum in Topolan, cuius ad eos pertinet dominium, consentire vellent. Quod faciunt sub conditione, ut quotannis 3 fertones leprosis apud civitatem Olom. pro- vestitu et pro alimento 2 vasa cerevisiae, duas bernas porcinas valentes 1/2 marcam paga- menti moravici, 200 allecia et 2 metretas canapi Olomucensis mensurae ministrent. Datum in capitulo generali feria IV. post festum cathedrae s. Petri 1382. (Aus dem handsch. Codex des Olmützer Kapitels I. p. 145, Auszug in der Boček'schen Sammlung n. 9396 im Landesarchive.) 254. Das Olmützer Kapitel verpachtet eine ihm gehörige Fleischbank dem Nicolaus Niederlin gegen eine halbe Mark jährlichen Zinses. Dt. Olmütz 26. Februar 1382. Nos Bedericus decanus, Daniel archidiaconus et capitulum Olomucense notum facimus presencium inspectoribus universis. Quod cum de maccello nostro carnium inter alia maccella carnium civitatis Olomucensis constituto census annuus nobis de eodem maccello debitus inceperat deficere eo, quod losunga, quam de eodem maccello solvere tenebamur, nunc frequencius quam temporibus preteritis imponitur civitati predicte, super quo nostro et successorum nostrorum utilitati prospicere cupientes, predictum maccellum discreto viro Nicolao, Nyderlyn cognomine, carnifici Olomucensi, liberis, si quos habuerit et aliis legitimis suc- cessoribus suis inperpetuum communi deliberacione, super oc hinter nos habita et pariter voluntate et consensu locavimus, qui nobis et ecclesie nostre dimidiam marcam pragensium 29*
Strana 228
228 grossorum, numeri et pagamenti moravici de eodem maccello in festo sancti Michaelis in omnem eventum persolvet; losungam et alia onera, si que eidem maccello imponerentur, sufferrent. Et eiusdem maccelli edificia, si igne aut vetustate seu alio quolibet casu vastarentur vel deficerent, suis curis et sumptibus reformabunt. In quorum omnium testimonium presentes literas fieri et sigilli nostri minoris fecimus appensione muniri. Datum et actum Olomucz feria quarta proxima post festum kathedre s. Petri in nostro generali capitulo, anno domini MCCCLXXXII. (Aus dem Codex n. II. p. 146 im Olm. Kapitelarchive.) 255. Markgraf Jodok befiehlt der Stadt Brünn, dem Hynek Berka jährlich eine Summe von 130 Mark zu zahlen. Dt. 24. März 1382. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie magistro civium et .. scabinis civitatis Brunnensis fidelibus nostris dilectis graciam et favorem. Fideles dilecti, providimus nobili Hinconi Berka de centum et triginta marcis grossorum denariorum pragensium annui census, quorum sibi solucionem per vos fieri lozungarum nostrarum computacione volumus tam diu, quousque illud duxerimus revocandum. Quare vestre fidei committimus et iniungimus presentibus seriose, nostre gracie sub obtentu, quatenus prefato Hinconi Berka sexaginta quinque marcas in festo sancti Georgii et totidem in festo sancti Michaelis annis singulis hoc modo, ut premittitur, dare ac nostro nomine solvere studeatis; nam post solucionem pecuniarum huiusmodi tocies, quociens eam feceritis, volumus vos in omnem eventum quittos esse et liberos a talibus pecuniis, ac si nobis aut nostre camere solvissetis. Presencium sub appenso nostro sigillo testimonio litterarum. Datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo secundo, feria secunda proxima post dominicam, qua canitur Judica. Ad mandatum domini marchionis Nycolaus prothonotarius. (Aus dem Codex n. 34 fol. 60 im Brünner Stadtarchive.) 256. Der Stadtrath von Brünn verpſlichtet sich, dem Hynek Berka jährlich 130 Mark auszuzahlen so lange, bis Markgraf Jodok den Zahlungsauftrag zurückrufen würde. Dt. Brünn 30. März 1382. Nos .. magister civium et jurati consules Brunnenses notum facimus universis. Quia serenissimus princeps et generosus dominus noster Jodocus marchio et dominus Moravie nobis commisit et iniunxit, quatenus de sua losunga, quam sibi singulis annis tenemur, nobili et egregio viro domino Hinconi Berka centum et triginta marcas grossorum denariorum pragensium census annui tamdiu, quousque illud duxerit revocandum, dare et solvere debemus
228 grossorum, numeri et pagamenti moravici de eodem maccello in festo sancti Michaelis in omnem eventum persolvet; losungam et alia onera, si que eidem maccello imponerentur, sufferrent. Et eiusdem maccelli edificia, si igne aut vetustate seu alio quolibet casu vastarentur vel deficerent, suis curis et sumptibus reformabunt. In quorum omnium testimonium presentes literas fieri et sigilli nostri minoris fecimus appensione muniri. Datum et actum Olomucz feria quarta proxima post festum kathedre s. Petri in nostro generali capitulo, anno domini MCCCLXXXII. (Aus dem Codex n. II. p. 146 im Olm. Kapitelarchive.) 255. Markgraf Jodok befiehlt der Stadt Brünn, dem Hynek Berka jährlich eine Summe von 130 Mark zu zahlen. Dt. 24. März 1382. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie magistro civium et .. scabinis civitatis Brunnensis fidelibus nostris dilectis graciam et favorem. Fideles dilecti, providimus nobili Hinconi Berka de centum et triginta marcis grossorum denariorum pragensium annui census, quorum sibi solucionem per vos fieri lozungarum nostrarum computacione volumus tam diu, quousque illud duxerimus revocandum. Quare vestre fidei committimus et iniungimus presentibus seriose, nostre gracie sub obtentu, quatenus prefato Hinconi Berka sexaginta quinque marcas in festo sancti Georgii et totidem in festo sancti Michaelis annis singulis hoc modo, ut premittitur, dare ac nostro nomine solvere studeatis; nam post solucionem pecuniarum huiusmodi tocies, quociens eam feceritis, volumus vos in omnem eventum quittos esse et liberos a talibus pecuniis, ac si nobis aut nostre camere solvissetis. Presencium sub appenso nostro sigillo testimonio litterarum. Datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo secundo, feria secunda proxima post dominicam, qua canitur Judica. Ad mandatum domini marchionis Nycolaus prothonotarius. (Aus dem Codex n. 34 fol. 60 im Brünner Stadtarchive.) 256. Der Stadtrath von Brünn verpſlichtet sich, dem Hynek Berka jährlich 130 Mark auszuzahlen so lange, bis Markgraf Jodok den Zahlungsauftrag zurückrufen würde. Dt. Brünn 30. März 1382. Nos .. magister civium et jurati consules Brunnenses notum facimus universis. Quia serenissimus princeps et generosus dominus noster Jodocus marchio et dominus Moravie nobis commisit et iniunxit, quatenus de sua losunga, quam sibi singulis annis tenemur, nobili et egregio viro domino Hinconi Berka centum et triginta marcas grossorum denariorum pragensium census annui tamdiu, quousque illud duxerit revocandum, dare et solvere debemus
Strana 229
229 iuxta literas suas nobis desuper assignatas; idcirco nos commissionem huiusmodi, prout tenemur, exequi cupientes, prefato nobili domino Hinconi easdem centum et triginta marcas grossorum predictorum singulis annis divisim, videlicet LXV in festo sancti Georgii et LXV in festo sancti Michaelis dare et solvere promittimus et spondemus tam diu, quousque idem dominus noster generosus illud duxerit revocandum. Presencium sub nostre civitatis appenso sigillo testimonio litterarum. Datum Brunne anno domini MOCCC"LXXXII° dominica „Domine ne longe" presentibus Johanne Wyssawer, magistro Henrico Oler, Fricz Eysenperger. (Aus dem Codex n. 34 fol. 60 im Brünner Stadtarchive.) 257. Der Magistrat von Neutitschein verpflichtet sich, für den Olm. Kanonikus Arcleb de Turri einen jährl. Zins von 20 Mark aus dem Dorfe Kunewald zu erheben. Dt. Titschein 13. April 1382. Nos Petrus advocatus, Nikolaus Fulneker magister civium, Petrus Essyckruk, Nikolaus Gernige Sneyder, Petrus Pocz, Henslinus Judex, Nykusch Gruenrok, Neczo Jnstitor, Nicolaus Sutor, Niczko Adam, Henslinus Faber, Pescho Gerlach, Henslinus Voldener consules et jurati presentis anni, cives in Tyczscheyn, recognoscimus tenore presencium universis. Quia nobiles domini nostri graciosi dominus Wocko de Cravar alias de Tyczscheyn, supremus camerarius Olomucensis et Johannes senior filius eius honorabili domino Artlebo de Turri, canonico Olomucensi, villam ipsorum totam, nuncupatam Chunewald, sitam iuxta nostram civitatem Ticzscheyn, censuantem annuatim viginti marcas grossorum pragensium moravici numeri et pagamenti cum pleno iure et dominio ac omnibus et singulis pertinenciis ad dictam villam spectantibus absque diminucione, justo vendicionis tytulo vendiderunt, assignaverunt et resignaverunt dumtaxat ad vite sue tempora libere cum effectu, prout in literis, patentibus super inde confectis plenius continetur. Fatemur insuper publice et expresse, quod nos cives supradicti de mandato et peticione predictorum dominorum nostrorum et nostra libera et mera voluntate in pleno nostro more nostro solito congregati consilio, ubi et alia nostra et civitatis tractata negocia robur firmitatis obtinent, ad importandum, solvendum et ministrandum antedictum censum annuum viginti marcarum ei domino Arclebo in duobus terminis, videlicet decem marcas in quolibet sancti Georgii et totidem in quolibet sancti Michaelis festis annis singulis nos et successores nostros advocatum magistrumcivium consules et juratos, qui fuerint pro tempore, racionabiliter obligavimus ac tenore presencium sibi domino Artlebo ad vite sue tempora dictum censum, ut premittitur, inportare, ministrare et in domo sue habitacionis in Olomucz integre reponere bona et sincera fide nostro et nostrorum successorum, qui pro- tempore fuerint, nomine promittimus et sine difficultate tenebimur nostris propriis curis, dampnis, laboribus et expensis, omni occasione, contradiccione, placitacione judicii et dolo proculmotis. Si vero censum supradictum in aliquo predictorum terminorum temporibus futuris
229 iuxta literas suas nobis desuper assignatas; idcirco nos commissionem huiusmodi, prout tenemur, exequi cupientes, prefato nobili domino Hinconi easdem centum et triginta marcas grossorum predictorum singulis annis divisim, videlicet LXV in festo sancti Georgii et LXV in festo sancti Michaelis dare et solvere promittimus et spondemus tam diu, quousque idem dominus noster generosus illud duxerit revocandum. Presencium sub nostre civitatis appenso sigillo testimonio litterarum. Datum Brunne anno domini MOCCC"LXXXII° dominica „Domine ne longe" presentibus Johanne Wyssawer, magistro Henrico Oler, Fricz Eysenperger. (Aus dem Codex n. 34 fol. 60 im Brünner Stadtarchive.) 257. Der Magistrat von Neutitschein verpflichtet sich, für den Olm. Kanonikus Arcleb de Turri einen jährl. Zins von 20 Mark aus dem Dorfe Kunewald zu erheben. Dt. Titschein 13. April 1382. Nos Petrus advocatus, Nikolaus Fulneker magister civium, Petrus Essyckruk, Nikolaus Gernige Sneyder, Petrus Pocz, Henslinus Judex, Nykusch Gruenrok, Neczo Jnstitor, Nicolaus Sutor, Niczko Adam, Henslinus Faber, Pescho Gerlach, Henslinus Voldener consules et jurati presentis anni, cives in Tyczscheyn, recognoscimus tenore presencium universis. Quia nobiles domini nostri graciosi dominus Wocko de Cravar alias de Tyczscheyn, supremus camerarius Olomucensis et Johannes senior filius eius honorabili domino Artlebo de Turri, canonico Olomucensi, villam ipsorum totam, nuncupatam Chunewald, sitam iuxta nostram civitatem Ticzscheyn, censuantem annuatim viginti marcas grossorum pragensium moravici numeri et pagamenti cum pleno iure et dominio ac omnibus et singulis pertinenciis ad dictam villam spectantibus absque diminucione, justo vendicionis tytulo vendiderunt, assignaverunt et resignaverunt dumtaxat ad vite sue tempora libere cum effectu, prout in literis, patentibus super inde confectis plenius continetur. Fatemur insuper publice et expresse, quod nos cives supradicti de mandato et peticione predictorum dominorum nostrorum et nostra libera et mera voluntate in pleno nostro more nostro solito congregati consilio, ubi et alia nostra et civitatis tractata negocia robur firmitatis obtinent, ad importandum, solvendum et ministrandum antedictum censum annuum viginti marcarum ei domino Arclebo in duobus terminis, videlicet decem marcas in quolibet sancti Georgii et totidem in quolibet sancti Michaelis festis annis singulis nos et successores nostros advocatum magistrumcivium consules et juratos, qui fuerint pro tempore, racionabiliter obligavimus ac tenore presencium sibi domino Artlebo ad vite sue tempora dictum censum, ut premittitur, inportare, ministrare et in domo sue habitacionis in Olomucz integre reponere bona et sincera fide nostro et nostrorum successorum, qui pro- tempore fuerint, nomine promittimus et sine difficultate tenebimur nostris propriis curis, dampnis, laboribus et expensis, omni occasione, contradiccione, placitacione judicii et dolo proculmotis. Si vero censum supradictum in aliquo predictorum terminorum temporibus futuris
Strana 230
230 ei domino Arclebo inportare et ministrare, ut premittitur, neglexerimus, quod absit, extunc licebit prefato domino Arclebo et habeat presentibus liberam potestatem nos et successores nostros, qui pro tempore fuerint, ad inportandum, solvendum et reponendum supradictum censum pro termino quocunque debitum et non solutum, quocies id exigerit oportunitas, per censuram ecclesiasticam videlicet excommunicacionis et interdicti sentencias per reverendos dominos pragensis aut olomucensis consistoriorum officiales fulminandas compellere, nullo remedio iuris vel facti nobis in hac parte sufragante, quibus penis et sentenciis nos et successores nostros subicimus libera voluntate. Promittimus insuper predictis dominis nostris, quod ipsi vendicionem predictorum bonorum et empcionem et eorum heredes et successores domino Arclebo in omnibus et singulis suis articulis et clausulis iuxta continenciam patentis litere ipsorum inviolabiliter observabunt et adimplebunt cum effectu, renuncciantes insuper omnino et expresse pro nobis et nostris successoribus ac pro singulis, quorum interest vel interesse poterit, omnium legum et canonum iuris beneficio cuiuscunque iuris vel facti seu consuetudinis auxilio vel defensione ac eciam omni accioni et excepcioni, quibus contra premissa seu aliquod premissorum nos iuvare possemus de iure vel de facto, sic quod nobis quantum ad presens negocium in preiudicium premissorum in nullo nobis penitus debeant sufragari. In quorum evidens testimonium et ad habundancioris cautele presidium sigillum nostre civitatis deliberato animo presentibus est appensum. Datum in civitate nostra Ticzscheyn anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo secundo, die dominica, qua in ecclesia dei Quasimodogeniti decantatur. (Orig. Perg. h. Sig. fehlt im Olm. Kapitelarchive.) 258. Markgraf Jodok verspricht den Ausspruch zu halten, welchen der König von Böhmen, der Herzog von Österreich und der Markgraf von Meissen wegen des Krieges fällen werden, der zwischen Jodok und seinem Bruder Prokop geführt wurde. Dt. Brünn 7. Mai 1382. Wir Jost von gots gnaden marggraff und herre czu Merhern bekennen offenlich mit disem brieffe allen den, die yn sehen oder hoeren lesen, das wir alle der kriege und stosze, die zwischin unserm bruder marggraff Procopien und uns in disem krige, von namen branden und unrechter angriffe wegen von unser beider mannen, dienern und helffern geschen und ufgestandin sint, czu dem allirdorchluchstin fuersten herrn Wenczla romischem kunyge unserm gnedigen herrn, und czu den hochgeborn fuersten herrn Albrechten herczogen czu Ostirrich unserm liebin oemen, und herrn Wilhelm marggraff czu Mizsen unserm lieben swager genczlich gesatzt habin und uf sie gegangen sint, alzo, wie sie uns der eyn- trechtiglich und mitenander in fruntschafft entscheiden und uns darumb halden heizzen, das wir das also haldin sullen, das wir ouch dem obgenannten unserm gnedigen herren, unserm
230 ei domino Arclebo inportare et ministrare, ut premittitur, neglexerimus, quod absit, extunc licebit prefato domino Arclebo et habeat presentibus liberam potestatem nos et successores nostros, qui pro tempore fuerint, ad inportandum, solvendum et reponendum supradictum censum pro termino quocunque debitum et non solutum, quocies id exigerit oportunitas, per censuram ecclesiasticam videlicet excommunicacionis et interdicti sentencias per reverendos dominos pragensis aut olomucensis consistoriorum officiales fulminandas compellere, nullo remedio iuris vel facti nobis in hac parte sufragante, quibus penis et sentenciis nos et successores nostros subicimus libera voluntate. Promittimus insuper predictis dominis nostris, quod ipsi vendicionem predictorum bonorum et empcionem et eorum heredes et successores domino Arclebo in omnibus et singulis suis articulis et clausulis iuxta continenciam patentis litere ipsorum inviolabiliter observabunt et adimplebunt cum effectu, renuncciantes insuper omnino et expresse pro nobis et nostris successoribus ac pro singulis, quorum interest vel interesse poterit, omnium legum et canonum iuris beneficio cuiuscunque iuris vel facti seu consuetudinis auxilio vel defensione ac eciam omni accioni et excepcioni, quibus contra premissa seu aliquod premissorum nos iuvare possemus de iure vel de facto, sic quod nobis quantum ad presens negocium in preiudicium premissorum in nullo nobis penitus debeant sufragari. In quorum evidens testimonium et ad habundancioris cautele presidium sigillum nostre civitatis deliberato animo presentibus est appensum. Datum in civitate nostra Ticzscheyn anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo secundo, die dominica, qua in ecclesia dei Quasimodogeniti decantatur. (Orig. Perg. h. Sig. fehlt im Olm. Kapitelarchive.) 258. Markgraf Jodok verspricht den Ausspruch zu halten, welchen der König von Böhmen, der Herzog von Österreich und der Markgraf von Meissen wegen des Krieges fällen werden, der zwischen Jodok und seinem Bruder Prokop geführt wurde. Dt. Brünn 7. Mai 1382. Wir Jost von gots gnaden marggraff und herre czu Merhern bekennen offenlich mit disem brieffe allen den, die yn sehen oder hoeren lesen, das wir alle der kriege und stosze, die zwischin unserm bruder marggraff Procopien und uns in disem krige, von namen branden und unrechter angriffe wegen von unser beider mannen, dienern und helffern geschen und ufgestandin sint, czu dem allirdorchluchstin fuersten herrn Wenczla romischem kunyge unserm gnedigen herrn, und czu den hochgeborn fuersten herrn Albrechten herczogen czu Ostirrich unserm liebin oemen, und herrn Wilhelm marggraff czu Mizsen unserm lieben swager genczlich gesatzt habin und uf sie gegangen sint, alzo, wie sie uns der eyn- trechtiglich und mitenander in fruntschafft entscheiden und uns darumb halden heizzen, das wir das also haldin sullen, das wir ouch dem obgenannten unserm gnedigen herren, unserm
Strana 231
231 omen und swager egenannt globit habin und globin mit disem brieffe in guten truven alzo vestiglich czu halden ane allis geverde; die scheidung sie ouch uzsprechen und tun sullen vor dem nechsten sente Jacofs (sic) tage, der schirst komt. Wenn sie die scheidung alzo uzgesprochin habin, so sullen wir die scheidung unerm bruder uzrichten und volczihen, darnoch als sie von in uzgesprochin wirt bynnen vier wochin, die nehest darnoch volgen ane vorczog. Gienge ouch der obgenannten drier eyner abe mit dem tode, da got vorsie, so sullin die andern czwene des gancze macht habin uns czu scheidungen in alle derwise alzo, ab sie alle drie lebeten, an geverde. Is sullen auch alle unser beider man, diener und helffer, die von beiden siten in disen krig komen sint, von uns unvordocht sein ane geverde und setzczen in davor czu bürgen herrn Johann burgraven von Magdeburg unsern liben ohem, ern*) Benusch von Wartemberg herren czu Wessel, ern Ulrich von Bozkowitz, Czenken von Lethowitz, ern Wocken von Chrawar, ern Hansen von Vethow, ern Stibor von Cynnburg, ern Sdenken von Sternberg genannt von Luckaw und Petir Hechte von Rossitz, die mit uns und wir mit in entsemptlich globin dem obgenannt unserm gnedigen herrn, unserm omen und swager egenannt, alle obgeschribin rede in guten truwen stete und gantz czu halden unvorbrochlich ane geverde. Und wir obgenannten burgen globin mit gesampter hant den mergenannten unserm gnedigen herrn dem kunyge, dem herczogen von Osterrich und dem marggrafen von Mizsen, vor den obgeschribin herrn Joste marg- graven und herrn czu Merhern, wenn die scheidunge uzgesprochen wirt, alzo vorgeschriben steet, were denn, das her**) der scheidunge bynnen vier wochin darnoch, alz sie uzgesprochen wer, nicht uzrichte noch volczoge und wir des darumb vormanet werden, das wir denn unvorczoglich in riten sollin und woellin in die stat gein Prage und daruz nicht riten, der egenannt herr Jost habe denn die scheidung uzgericht und volczogen, alzo die uzgesprochin ist, ane geverde. Mit urkunt ditz brieffs vorsigelt mit unsern anhangunden ingesigeln. Geben czu Brünne noch Crists geburt dreiczenhundert iar darnoch in dem andern und achczigsten iar des nechsten mitwochs noch sant Sigismunden tag. (Orig. Perg. 10 h. Sig. im mähr. Landesarchive. — Das Sigel des Markg., welches etwas verletzt ist, und das Sigel des Burggrafen von Magdeburg sind im rothen Wachse; das des Beneš von Wartenberg ist im schwarzen Wachse und zeigt den doppelt getheilten Schild, aber abweichend von den späteren Formen hat es im linken Felde oben ein Kreuz, die Umschrift lautet: S. Benesii de Wartemberg domini in Wessel; das Sig. des Čeněk von Letowitz mit der Umschrift S. Czenconis de Letow. sowie das Sig. des Hanns von Vöttau mit der Umschrift S. Johanni. de Vetaw zeigen die kreuzweise gelegten Pfahlleitern der Lipas: das 10. Sig. zeigt den steigenden, mit dem Kopfe nach rechts gekehrten Hecht der Hechte von Rossitz.) *) So auch im Originale. — **) So auch im Originale.
231 omen und swager egenannt globit habin und globin mit disem brieffe in guten truven alzo vestiglich czu halden ane allis geverde; die scheidung sie ouch uzsprechen und tun sullen vor dem nechsten sente Jacofs (sic) tage, der schirst komt. Wenn sie die scheidung alzo uzgesprochin habin, so sullen wir die scheidung unerm bruder uzrichten und volczihen, darnoch als sie von in uzgesprochin wirt bynnen vier wochin, die nehest darnoch volgen ane vorczog. Gienge ouch der obgenannten drier eyner abe mit dem tode, da got vorsie, so sullin die andern czwene des gancze macht habin uns czu scheidungen in alle derwise alzo, ab sie alle drie lebeten, an geverde. Is sullen auch alle unser beider man, diener und helffer, die von beiden siten in disen krig komen sint, von uns unvordocht sein ane geverde und setzczen in davor czu bürgen herrn Johann burgraven von Magdeburg unsern liben ohem, ern*) Benusch von Wartemberg herren czu Wessel, ern Ulrich von Bozkowitz, Czenken von Lethowitz, ern Wocken von Chrawar, ern Hansen von Vethow, ern Stibor von Cynnburg, ern Sdenken von Sternberg genannt von Luckaw und Petir Hechte von Rossitz, die mit uns und wir mit in entsemptlich globin dem obgenannt unserm gnedigen herrn, unserm omen und swager egenannt, alle obgeschribin rede in guten truwen stete und gantz czu halden unvorbrochlich ane geverde. Und wir obgenannten burgen globin mit gesampter hant den mergenannten unserm gnedigen herrn dem kunyge, dem herczogen von Osterrich und dem marggrafen von Mizsen, vor den obgeschribin herrn Joste marg- graven und herrn czu Merhern, wenn die scheidunge uzgesprochen wirt, alzo vorgeschriben steet, were denn, das her**) der scheidunge bynnen vier wochin darnoch, alz sie uzgesprochen wer, nicht uzrichte noch volczoge und wir des darumb vormanet werden, das wir denn unvorczoglich in riten sollin und woellin in die stat gein Prage und daruz nicht riten, der egenannt herr Jost habe denn die scheidung uzgericht und volczogen, alzo die uzgesprochin ist, ane geverde. Mit urkunt ditz brieffs vorsigelt mit unsern anhangunden ingesigeln. Geben czu Brünne noch Crists geburt dreiczenhundert iar darnoch in dem andern und achczigsten iar des nechsten mitwochs noch sant Sigismunden tag. (Orig. Perg. 10 h. Sig. im mähr. Landesarchive. — Das Sigel des Markg., welches etwas verletzt ist, und das Sigel des Burggrafen von Magdeburg sind im rothen Wachse; das des Beneš von Wartenberg ist im schwarzen Wachse und zeigt den doppelt getheilten Schild, aber abweichend von den späteren Formen hat es im linken Felde oben ein Kreuz, die Umschrift lautet: S. Benesii de Wartemberg domini in Wessel; das Sig. des Čeněk von Letowitz mit der Umschrift S. Czenconis de Letow. sowie das Sig. des Hanns von Vöttau mit der Umschrift S. Johanni. de Vetaw zeigen die kreuzweise gelegten Pfahlleitern der Lipas: das 10. Sig. zeigt den steigenden, mit dem Kopfe nach rechts gekehrten Hecht der Hechte von Rossitz.) *) So auch im Originale. — **) So auch im Originale.
Strana 232
232 259. Der Zdérazer Probst Johann entscheidet den Streit zwischen Johann von Mezirič und Wenzel Rod, Pfarrer in Meziřič. Dt. Meziřič 15. Juni 1382. Nos Johannes miseracione divina prepositus monasterii Sderasiensis in Praga, decretorum doctor cruciferorum sacrosancti sepulchri dominici Jerosolimitani, arbiter et arbitrator seu amicabilis compositor ab honorabilibus viris dominis Johanne de Mezirzicz, barone Moravie, ac Wenceslao dicto Rod, plebano ibidem in Mezirzicz, Olomucensis diocesis, communiter electus tenore presencium recognoscimus et fatemur, quod receptis informacionibus a partibus ipsis bonis, ac visis literis et munimentis hinc inde, bona deliberacione previa ac sano super his consilio habito in presencia ipsarum parcium ibidem astancium pronuncciavimus per omnia in hunc modum. In primis siquidem ipse dominus Johannes de Mezirzicz, baro Moravie predictus, mediam bernam seu steiram ab hominibus ecclesie ibidem in Mezirzicz, quociens ipsam bernam continget esse generalem, tollere et levare debet, aliam autem mediam partem residuam ipsius berne ipse dictus dominus Wenceslaus et sui successores similiter tollere et levare tenentur. Item pronuncciamus et arbitrati sumus, quod purgravius ipsius domini Johannis et suorum successorum ibidem in Mezirzicz homines ecclesie Mezirzicensis aut judex de oppido ibidem in Mezirczicz similiter, qui pro tempore fuerit, judicare et judiciis preesse tenetur, culpas autem, que winnie vulgariter in bohemico vocantur, seu alia emo- lumenta ab ipsis judiciis eveniencia ipse dominus Wenceslaus plebanus seu sui successores, qui pro tempore fuerint, tollere similiter et levare tenentur. Item pronuncciavimus et arbitrati sumus, quod ipse dominus Wenceslaus plebanus modernus et sui successores imposterum ibidem in Mezirzicz, qui pro tempore fuerint, singulis annis de anno in annum pro patre ipsius domini Johannis et aliis ipsius cognatis, diebus, quibus exortaciones pro defunctis fieri consuete sunt, exortari debet et tenetur, anniversarium autem in vigiliis et in missa semel duntaxat in anno pro patre ipsius domini Johannis et aliis cognatis ac patronis ecclesie ibidem in Mezirzicz singulis annis et successores ipsius plebani similiter facere debent et tenentur. Insuper pronuncciavimus et arbitrati sumus, quod si que pars predictarum parcium predictam nostram pronuncciacionem non paruerit cum effectu et ipsam non tenuerit inviolabiliter, extunc et immediate centum sexagenas grossorum Pragensium denariorum parti tenenti sine omni difficultate dare et solvere tenetur. Qua quidem pronuncciacione per nos, sicut premittitur, in presencia parcium predictarum facta ipse partes, videlicet dominus Johannes de Mezirzicz nomine suo et fratrum suorum tanquam ab ipso indivisorum, ac ipse dominus Wenceslaus dictus Rod, plebanus ibidem in Mezirzicz predictus similiter nomine suo et suorum ipsam pronuncciacionem nostram ratificaverunt et emologaverunt ac ratam et gratam habuerunt et nichilominus nostre pene predicte se sponte submiserunt. In cuius rei testimonium et robur presens scriptum fieri fecimus ac nostri sigilli maioris appensione iussimus communiri. Datum in Mezirzicz anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo secundo, die dominico proximo post octavam corporis Christi. (Aus Dobner's Mon. IV. pag. 373.)
232 259. Der Zdérazer Probst Johann entscheidet den Streit zwischen Johann von Mezirič und Wenzel Rod, Pfarrer in Meziřič. Dt. Meziřič 15. Juni 1382. Nos Johannes miseracione divina prepositus monasterii Sderasiensis in Praga, decretorum doctor cruciferorum sacrosancti sepulchri dominici Jerosolimitani, arbiter et arbitrator seu amicabilis compositor ab honorabilibus viris dominis Johanne de Mezirzicz, barone Moravie, ac Wenceslao dicto Rod, plebano ibidem in Mezirzicz, Olomucensis diocesis, communiter electus tenore presencium recognoscimus et fatemur, quod receptis informacionibus a partibus ipsis bonis, ac visis literis et munimentis hinc inde, bona deliberacione previa ac sano super his consilio habito in presencia ipsarum parcium ibidem astancium pronuncciavimus per omnia in hunc modum. In primis siquidem ipse dominus Johannes de Mezirzicz, baro Moravie predictus, mediam bernam seu steiram ab hominibus ecclesie ibidem in Mezirzicz, quociens ipsam bernam continget esse generalem, tollere et levare debet, aliam autem mediam partem residuam ipsius berne ipse dictus dominus Wenceslaus et sui successores similiter tollere et levare tenentur. Item pronuncciamus et arbitrati sumus, quod purgravius ipsius domini Johannis et suorum successorum ibidem in Mezirzicz homines ecclesie Mezirzicensis aut judex de oppido ibidem in Mezirczicz similiter, qui pro tempore fuerit, judicare et judiciis preesse tenetur, culpas autem, que winnie vulgariter in bohemico vocantur, seu alia emo- lumenta ab ipsis judiciis eveniencia ipse dominus Wenceslaus plebanus seu sui successores, qui pro tempore fuerint, tollere similiter et levare tenentur. Item pronuncciavimus et arbitrati sumus, quod ipse dominus Wenceslaus plebanus modernus et sui successores imposterum ibidem in Mezirzicz, qui pro tempore fuerint, singulis annis de anno in annum pro patre ipsius domini Johannis et aliis ipsius cognatis, diebus, quibus exortaciones pro defunctis fieri consuete sunt, exortari debet et tenetur, anniversarium autem in vigiliis et in missa semel duntaxat in anno pro patre ipsius domini Johannis et aliis cognatis ac patronis ecclesie ibidem in Mezirzicz singulis annis et successores ipsius plebani similiter facere debent et tenentur. Insuper pronuncciavimus et arbitrati sumus, quod si que pars predictarum parcium predictam nostram pronuncciacionem non paruerit cum effectu et ipsam non tenuerit inviolabiliter, extunc et immediate centum sexagenas grossorum Pragensium denariorum parti tenenti sine omni difficultate dare et solvere tenetur. Qua quidem pronuncciacione per nos, sicut premittitur, in presencia parcium predictarum facta ipse partes, videlicet dominus Johannes de Mezirzicz nomine suo et fratrum suorum tanquam ab ipso indivisorum, ac ipse dominus Wenceslaus dictus Rod, plebanus ibidem in Mezirzicz predictus similiter nomine suo et suorum ipsam pronuncciacionem nostram ratificaverunt et emologaverunt ac ratam et gratam habuerunt et nichilominus nostre pene predicte se sponte submiserunt. In cuius rei testimonium et robur presens scriptum fieri fecimus ac nostri sigilli maioris appensione iussimus communiri. Datum in Mezirzicz anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo secundo, die dominico proximo post octavam corporis Christi. (Aus Dobner's Mon. IV. pag. 373.)
Strana 233
233 260 Eröffnung des Olmützer Landrechtes. 2. Juli 1382. Anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo secundo, feria quarta post octavas sancti Johannis Baptiste celebratum est colloquium presentibus infrascriptis, serenissimo principe domino Jodoco marchione Moravie, Vokcone de Crawar supremo camerario Olo- muczensi, Laczkone fratre ipsius, Herssone de Rokithnicz supremo czudario, Nicolao notario, Ulrico de Bozcovicz, Stiborio de Czimburg, Vancone de Potensteyn, Henrico de Dirnholcz, Jescone Pusca de Cunstat, Sdencone de Lucow, Vilhelmo de Zlin, Alberto de Swiethlow fratribus de Sternberg, Jarossio de Czimburg, Proczcone de Buzow, Petro de Rosicz, Smilone de Lessnicz, Pawlicone de Ewlnburg. (Gedruckte Olmützer Landtafel.) 261. Petrus, Bischof von Olmütz, ertheilt allen wahrhaft Reuigen, welche die Olm. Kirche besuchen, einen 40tägigen Ablass. Dt. Mödritz 29. Juli 1382. etrus dei gracia episcopus Olomucensis universis Christi fidelibus per nostram Olom. diocesim constitutis salutem et sinceram in domino caritatem. Ad ea merito mentis nostre aciem figimus, per que cultus augeatur divinus et Christi fideles ad devocionis opera, per que abiliores reddantur gracie divine, forcius incitentur. Cum igitur per honorabiles viros dominos decanum, canonicos et capitulum ecclesie nostre Olom. fratres nostros karissimos nobis exstitit humiliter supplicatum, quatenus ad ecclesiam nostram Olom. predictam bona quedam spiritualia, videlicet indulgencias et peccatorum remmissiones elargiri generosius dignaremur, nos eorum precibus devotis et humilibus benignius annuere cupientes et ut ibidem in ecclesia nostra ad laudandum altissimum populus copiosius confluat christianus, omnibus vere penitentibus et confessis, qui ecclesiam nostram predictam causa devocionis ingressi coram altaribus in ecclesia nostra collocatis quinque paternoster et quinque ave Maria geniculando devote dixerint, de omnipotentis dei misericordia necnon beatorum Petri et Pauli apostolorum eius confisi suffragiis de quolibet altarium, coram quo se sic obtulerint, ut prefertur, quadraginta dies de iniunctis sibi penitenciis in domino nostro relaxamus perpetuis temporibus duraturis. Datum in castro nostro Medricz anno domini MOCCCOLXXXOIIO in die beatorum Felicis et Simplicii martirum nostro sub maiori sigillo presentibus appenso. (Orig. Perg. h. Sig. im Olm. Kapitelarchive.) 30
233 260 Eröffnung des Olmützer Landrechtes. 2. Juli 1382. Anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo secundo, feria quarta post octavas sancti Johannis Baptiste celebratum est colloquium presentibus infrascriptis, serenissimo principe domino Jodoco marchione Moravie, Vokcone de Crawar supremo camerario Olo- muczensi, Laczkone fratre ipsius, Herssone de Rokithnicz supremo czudario, Nicolao notario, Ulrico de Bozcovicz, Stiborio de Czimburg, Vancone de Potensteyn, Henrico de Dirnholcz, Jescone Pusca de Cunstat, Sdencone de Lucow, Vilhelmo de Zlin, Alberto de Swiethlow fratribus de Sternberg, Jarossio de Czimburg, Proczcone de Buzow, Petro de Rosicz, Smilone de Lessnicz, Pawlicone de Ewlnburg. (Gedruckte Olmützer Landtafel.) 261. Petrus, Bischof von Olmütz, ertheilt allen wahrhaft Reuigen, welche die Olm. Kirche besuchen, einen 40tägigen Ablass. Dt. Mödritz 29. Juli 1382. etrus dei gracia episcopus Olomucensis universis Christi fidelibus per nostram Olom. diocesim constitutis salutem et sinceram in domino caritatem. Ad ea merito mentis nostre aciem figimus, per que cultus augeatur divinus et Christi fideles ad devocionis opera, per que abiliores reddantur gracie divine, forcius incitentur. Cum igitur per honorabiles viros dominos decanum, canonicos et capitulum ecclesie nostre Olom. fratres nostros karissimos nobis exstitit humiliter supplicatum, quatenus ad ecclesiam nostram Olom. predictam bona quedam spiritualia, videlicet indulgencias et peccatorum remmissiones elargiri generosius dignaremur, nos eorum precibus devotis et humilibus benignius annuere cupientes et ut ibidem in ecclesia nostra ad laudandum altissimum populus copiosius confluat christianus, omnibus vere penitentibus et confessis, qui ecclesiam nostram predictam causa devocionis ingressi coram altaribus in ecclesia nostra collocatis quinque paternoster et quinque ave Maria geniculando devote dixerint, de omnipotentis dei misericordia necnon beatorum Petri et Pauli apostolorum eius confisi suffragiis de quolibet altarium, coram quo se sic obtulerint, ut prefertur, quadraginta dies de iniunctis sibi penitenciis in domino nostro relaxamus perpetuis temporibus duraturis. Datum in castro nostro Medricz anno domini MOCCCOLXXXOIIO in die beatorum Felicis et Simplicii martirum nostro sub maiori sigillo presentibus appenso. (Orig. Perg. h. Sig. im Olm. Kapitelarchive.) 30
Strana 234
234 262. Markgraf Jodok ubergibt das Patronat des Spitales auf der Kröna dem Stadtrathe von Brünn. Dt. Brünn 9. August 1382. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie notum facimus tenore presencium universis, quod volentes locis Christicolarum pie dotatis elemosinis, quantum possumus, consulere, ne mali negligencia regiminis deficiant sed pocius accipiant latitudine fidelis dispensacionis meliora semper in singulis laudabiliter incrementa, hinc est, quod de fidelium nostrorum .. magistri civium et .. scabinorum civitatis Brunnensis integritate certissime presumentes non ambigimus in aliquo, quin ea, que cure ipsorum comittuntur tanto solicicius vigili attencione possunt proficere, quanto desiderabilius eis fuerit ex eo laudis preconium obtinere. Igitur hospitale ad sanctum Stephanum situm in Schuta extra muros civitatis Brunnensis cum una curia allodiali ibidem cum villa Harras et una curia colonaria, cum una curia colonaria sita in Manitz, cum uno molendino in Huswicz, jure patronatus ecclesie et aliis pertinenciis, que ad prefatum hospitale pertinere noscuntur, predictis .. magistro civium et .. scabinis, qui nunc sunt vel pro tempore fuerint, commisimus et committimus virtute presencium in commendam, volentes, quod idem hospitale cum omnibus suis perti- nenciis, quas nunc habet vel in futurum habere continget, ad civitatem nostram Brunnensem et predictos . . magistros civium et .. scabinos, qui nunc sunt vel pro tempore fuerint, spectare neque unquam extra commendam ipsorum venire debeat perpetuis temporibus affuturis, dantes nichilominus eisdem plenam potestatem rectoriam sive procuracionis onus hospitalis huiusmodi committendi, cuicunque voluerint, prout eis melius et utilius videbitur expedire. Hoc adiecto quod rectores sive procuratores hospitalis eiusdem instituere et destituere .. magistri civium et .. scabini pro tempore possint et valeant, dum et quocies fuit opportunum. Presencium sub appenso nostro sigillo testimonio literarum. Datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo secundo in vigilia sancti Laurencii martiris. (Orig. Perg. h. Sig. im Brünner Stadtarchive. — Auf der Plicatur: Ad mandatum domini marchionis Nicolaus prothonotarius.) 263. Markgraf Prokop schenkt den Augustinern in Brünn die sogenannte „Frauenwiese“ in Lautschitz. Dt. Bisenz 10. August 1382. Wir Procopius von gots gnaden marggrave zu Merhern bekennen offenlichen und tun kunt allermenicleich, die diesen brieff sehen oder horen lesen, das wir gnediclich haben die geistlichen in got brueder den prior und den convent des closters unser newen stifftunge zu Brunne, wann wir besunder gnade dorzu haben und lieb, das sie ettlicher mazz an hew und futer gebrechen haben, und das sie auch den dienst unsers herren und das lob
234 262. Markgraf Jodok ubergibt das Patronat des Spitales auf der Kröna dem Stadtrathe von Brünn. Dt. Brünn 9. August 1382. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie notum facimus tenore presencium universis, quod volentes locis Christicolarum pie dotatis elemosinis, quantum possumus, consulere, ne mali negligencia regiminis deficiant sed pocius accipiant latitudine fidelis dispensacionis meliora semper in singulis laudabiliter incrementa, hinc est, quod de fidelium nostrorum .. magistri civium et .. scabinorum civitatis Brunnensis integritate certissime presumentes non ambigimus in aliquo, quin ea, que cure ipsorum comittuntur tanto solicicius vigili attencione possunt proficere, quanto desiderabilius eis fuerit ex eo laudis preconium obtinere. Igitur hospitale ad sanctum Stephanum situm in Schuta extra muros civitatis Brunnensis cum una curia allodiali ibidem cum villa Harras et una curia colonaria, cum una curia colonaria sita in Manitz, cum uno molendino in Huswicz, jure patronatus ecclesie et aliis pertinenciis, que ad prefatum hospitale pertinere noscuntur, predictis .. magistro civium et .. scabinis, qui nunc sunt vel pro tempore fuerint, commisimus et committimus virtute presencium in commendam, volentes, quod idem hospitale cum omnibus suis perti- nenciis, quas nunc habet vel in futurum habere continget, ad civitatem nostram Brunnensem et predictos . . magistros civium et .. scabinos, qui nunc sunt vel pro tempore fuerint, spectare neque unquam extra commendam ipsorum venire debeat perpetuis temporibus affuturis, dantes nichilominus eisdem plenam potestatem rectoriam sive procuracionis onus hospitalis huiusmodi committendi, cuicunque voluerint, prout eis melius et utilius videbitur expedire. Hoc adiecto quod rectores sive procuratores hospitalis eiusdem instituere et destituere .. magistri civium et .. scabini pro tempore possint et valeant, dum et quocies fuit opportunum. Presencium sub appenso nostro sigillo testimonio literarum. Datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo secundo in vigilia sancti Laurencii martiris. (Orig. Perg. h. Sig. im Brünner Stadtarchive. — Auf der Plicatur: Ad mandatum domini marchionis Nicolaus prothonotarius.) 263. Markgraf Prokop schenkt den Augustinern in Brünn die sogenannte „Frauenwiese“ in Lautschitz. Dt. Bisenz 10. August 1382. Wir Procopius von gots gnaden marggrave zu Merhern bekennen offenlichen und tun kunt allermenicleich, die diesen brieff sehen oder horen lesen, das wir gnediclich haben die geistlichen in got brueder den prior und den convent des closters unser newen stifftunge zu Brunne, wann wir besunder gnade dorzu haben und lieb, das sie ettlicher mazz an hew und futer gebrechen haben, und das sie auch den dienst unsers herren und das lob
Strana 235
235 unser frawen gemachsamlicher und fleissiclicher mugen und sullen vollpringen, haben wir yn und dem closter geben eyn wisen, genannt die Frawewiz gelegen und die da leit auff unserm gute zu dem Lauczans, die da berürt an eynem ende die goczwizz. an dem andern ende Opatowiczer gemerke, an dem dritten ende des closters wizz, Heydeyn genannt, an dem vierten ende des Niclaus fleischhackes wizz. Die schullen sie haben, halten und besiczzen ewiclichen und erbecleich, friedleich und an alle hindernuzz und domit tun und lassen zu frum dem closter, als mit andern gütern des closters. Und zu eyner urkunde und bestetitunge der sach haben wir yn geben diesen brieff mit unserm anhangendem ingsigel, der geben ist zu Bysencz noch Crists geburt dreiczehenhundert jar dornach in dem czwei und achczigsten jare an senden Lorenczentage. (Orig. Perg. das h. Sig. verletzt im Archive des Klosters s. Thomas in Altbrünn.) 264. Markgraf Jodok verordnet, dass das Dorf Zbanitz, welches die Leitomyšler Augustiner verkauften, den Käufern in die Landtafel eingelegt werde. Dt. Brünn 3. Septbr. 1382. odocus dei gracia marchio et dominus Moravie nobili Jesconi de Luckaw supremo camerario, czudario et notario supremo benivolenciam et favorem. Fideles dilecti, cum honorabiles et religiosi fratres monasterii sancte crucis in Luthomusl ordinis heremitarum sancti Augustini partem ville in Spanicz et eciam decimam vinearum ibidem vendere delibe- raverunt, ad quam vendicionem nostrum dedimus consensum, volentes et vestre fidelitali committentes seriose, quatenus tempore colloquii, dum primum terre tabule aperte fuerint, intabuletis vendita per dictos fratres hiis, qui cum eis forum contraxerunt, cum presentibus fueritis requisiti. Datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo octoagesimosecundo, feria quarta proxima post Egidii. Per dominum Marchionem Nicolaus. (Orig. Pap. beigedr. Sig. im mähr. Landesarchive.) 265. Markgraf Jodok verleiht dem Hereš von Krakovec einen Hof in Cholina (Killein). Dt. Brünn 6. Septbr. 1382. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie notum facimus tenore presencium universis. Quod propter servicia Herssonis de Cracowcze, que nobis impendit et impendere vult in futurum, sibi unam curiam sitam in villa Cholinow, queque ad nos per mortem Martini de Cholinow devoluta esse dicitur, dedimus, donavimus et contulimus, damus, donamus virtute presencium et largimur eo jure, sicut eandem curiam predictus Martinus habuit, tenuit et possedit. Presencium sub appenso nostro sigillo testimonio literarum. Datum Brunne 30*
235 unser frawen gemachsamlicher und fleissiclicher mugen und sullen vollpringen, haben wir yn und dem closter geben eyn wisen, genannt die Frawewiz gelegen und die da leit auff unserm gute zu dem Lauczans, die da berürt an eynem ende die goczwizz. an dem andern ende Opatowiczer gemerke, an dem dritten ende des closters wizz, Heydeyn genannt, an dem vierten ende des Niclaus fleischhackes wizz. Die schullen sie haben, halten und besiczzen ewiclichen und erbecleich, friedleich und an alle hindernuzz und domit tun und lassen zu frum dem closter, als mit andern gütern des closters. Und zu eyner urkunde und bestetitunge der sach haben wir yn geben diesen brieff mit unserm anhangendem ingsigel, der geben ist zu Bysencz noch Crists geburt dreiczehenhundert jar dornach in dem czwei und achczigsten jare an senden Lorenczentage. (Orig. Perg. das h. Sig. verletzt im Archive des Klosters s. Thomas in Altbrünn.) 264. Markgraf Jodok verordnet, dass das Dorf Zbanitz, welches die Leitomyšler Augustiner verkauften, den Käufern in die Landtafel eingelegt werde. Dt. Brünn 3. Septbr. 1382. odocus dei gracia marchio et dominus Moravie nobili Jesconi de Luckaw supremo camerario, czudario et notario supremo benivolenciam et favorem. Fideles dilecti, cum honorabiles et religiosi fratres monasterii sancte crucis in Luthomusl ordinis heremitarum sancti Augustini partem ville in Spanicz et eciam decimam vinearum ibidem vendere delibe- raverunt, ad quam vendicionem nostrum dedimus consensum, volentes et vestre fidelitali committentes seriose, quatenus tempore colloquii, dum primum terre tabule aperte fuerint, intabuletis vendita per dictos fratres hiis, qui cum eis forum contraxerunt, cum presentibus fueritis requisiti. Datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo octoagesimosecundo, feria quarta proxima post Egidii. Per dominum Marchionem Nicolaus. (Orig. Pap. beigedr. Sig. im mähr. Landesarchive.) 265. Markgraf Jodok verleiht dem Hereš von Krakovec einen Hof in Cholina (Killein). Dt. Brünn 6. Septbr. 1382. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie notum facimus tenore presencium universis. Quod propter servicia Herssonis de Cracowcze, que nobis impendit et impendere vult in futurum, sibi unam curiam sitam in villa Cholinow, queque ad nos per mortem Martini de Cholinow devoluta esse dicitur, dedimus, donavimus et contulimus, damus, donamus virtute presencium et largimur eo jure, sicut eandem curiam predictus Martinus habuit, tenuit et possedit. Presencium sub appenso nostro sigillo testimonio literarum. Datum Brunne 30*
Strana 236
236 anno domini millesimo trecentesimo octoagesimo secundo, dominica proxima post diem sanctorum Felicis et Augti. (Auf der Plicatur: Per dominum marchionem Nicolaus. — Orig. Perg. h. Sig. abgerissen in den Akten des Klosters Hradisch im mähr. Landesarchive.) 266. Die Stadt Eibenschitz bekennt, dass sie, aus dem Unterthänigkeitsverhältnisse vom Markgr. Prokop entlassen, dem Markgr. Jost den Eid der Treue geleistet habe. Dt. 10. Septbr. 1382 s. l. Wir die nachgeschriben der richter und Schepffen, die nu sein, oder in czeiten werden, und die gancze gemeyne der stat Eiwanczicz bekennen für uns, unser erben und nachkomen offenlich mit disem brife allen den, die yn sehen oder hoeren lesen, das uns der hochgeborne fürste, unser liber gnediger herre marggraff Procop von Mernhern (sic) sulcher gelübde und eyde, der wir ym vorbunden gewest seyn, ledig hat gelazzen und uns fürbas geweiset an den hochgebornen fürsten hern Josten marggrafen und herren zu Merhern, seynen bruder, unsern liben gnedigen herren. Und dorumb so haben wir für uns, unser erben und nachkomen gelobt und gesworn mit uffgeracten fingern zu den heiligen, das wir dem obgenannt unserm liben gnedigen herren marggraff Josten undertenig, getrewe und gehorsam sein wollen und sullen und yn haben für unsern rechten ordenlichen und natürlichen herren, die weile er lebt und nymand anders, und wider yn nymmer getun heymlich noch offenbar, sunder seinen fromen werben und seinen schaden wenden, als getrewe und biderbe lewte gen irem erbherren tun sullen. Zu urkund und recht bekentniss han wir ongehangen unser stat insigil. Der brif ist gegeben an dem nesten mytwochen nach unsern frawen geburt tag, nach Christi gepurde drewczehen hundert jar und dar nach in dem czwey und achtczigistem jar. (Orig. Perg. am Pergamentstreifen h. Sig. in der Boček'schen Sammlung n. 7813 im mähr. Landesarchive.) 267. Markgraf Jodok bestättiget die Schenkung einer Wiese, welche sein Bruder Prokop dem Augustinerkloster in Brünn gemacht hatte. Dt. Brünn 18. Septbr. 1382. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie notumfacimus tenore presencium. Quod cum honorabilis et religiosus .. prior et .. conventus nove nostre fundacionis in Brunna ordinis heremitarum sancti Augustini lesione nobilium Petri de Plumlaw et Jesconis Pusce de Chunstat tempore suscitate guerre inter nos et frairem nostrum Procopium cognitum sit in hominibus sibi subditis multa passos fuisse incomoda, ut donacionem prati, quod idem
236 anno domini millesimo trecentesimo octoagesimo secundo, dominica proxima post diem sanctorum Felicis et Augti. (Auf der Plicatur: Per dominum marchionem Nicolaus. — Orig. Perg. h. Sig. abgerissen in den Akten des Klosters Hradisch im mähr. Landesarchive.) 266. Die Stadt Eibenschitz bekennt, dass sie, aus dem Unterthänigkeitsverhältnisse vom Markgr. Prokop entlassen, dem Markgr. Jost den Eid der Treue geleistet habe. Dt. 10. Septbr. 1382 s. l. Wir die nachgeschriben der richter und Schepffen, die nu sein, oder in czeiten werden, und die gancze gemeyne der stat Eiwanczicz bekennen für uns, unser erben und nachkomen offenlich mit disem brife allen den, die yn sehen oder hoeren lesen, das uns der hochgeborne fürste, unser liber gnediger herre marggraff Procop von Mernhern (sic) sulcher gelübde und eyde, der wir ym vorbunden gewest seyn, ledig hat gelazzen und uns fürbas geweiset an den hochgebornen fürsten hern Josten marggrafen und herren zu Merhern, seynen bruder, unsern liben gnedigen herren. Und dorumb so haben wir für uns, unser erben und nachkomen gelobt und gesworn mit uffgeracten fingern zu den heiligen, das wir dem obgenannt unserm liben gnedigen herren marggraff Josten undertenig, getrewe und gehorsam sein wollen und sullen und yn haben für unsern rechten ordenlichen und natürlichen herren, die weile er lebt und nymand anders, und wider yn nymmer getun heymlich noch offenbar, sunder seinen fromen werben und seinen schaden wenden, als getrewe und biderbe lewte gen irem erbherren tun sullen. Zu urkund und recht bekentniss han wir ongehangen unser stat insigil. Der brif ist gegeben an dem nesten mytwochen nach unsern frawen geburt tag, nach Christi gepurde drewczehen hundert jar und dar nach in dem czwey und achtczigistem jar. (Orig. Perg. am Pergamentstreifen h. Sig. in der Boček'schen Sammlung n. 7813 im mähr. Landesarchive.) 267. Markgraf Jodok bestättiget die Schenkung einer Wiese, welche sein Bruder Prokop dem Augustinerkloster in Brünn gemacht hatte. Dt. Brünn 18. Septbr. 1382. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie notumfacimus tenore presencium. Quod cum honorabilis et religiosus .. prior et .. conventus nove nostre fundacionis in Brunna ordinis heremitarum sancti Augustini lesione nobilium Petri de Plumlaw et Jesconis Pusce de Chunstat tempore suscitate guerre inter nos et frairem nostrum Procopium cognitum sit in hominibus sibi subditis multa passos fuisse incomoda, ut donacionem prati, quod idem
Strana 237
237 frater noster predictis .. priori et .. conventui dedit hereditarie, sicut hoc litere sue date desuper declarant lucidius, pro satisfaccione dampnorum, quibus affecti sunt fratres predicti et eorum homines, iusta estimacione meritorium censeamus, volentes, quod donacio prati huiusmodi, que nunc nostrum necessario petit consensum, vim perpetuam obtineat et vigorem, quodque eciam futuris temporibus eius prati donacio non evacuetur viribus, nos literam supradicti fratris nostri et omnia contenta in eadem approbamus, ratificamus et confirmamus virtute presencium de verbo ad verbum, ac si presentibus essent inserta, que cuiuslibet intuentis valeret oculus perlustrare. Presencium sub appenso nostro sigillo testimonio literarum. Datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo octoagesimo secundo, feria quinta proxima post diem exaltacionis sancte crucis. (Orig. Perg. h. Sig. verletzt, im Archive des Klosters s. Thomas in Brünn.) 268. Wojtěch und Herrmann, Canonici von Olmütz, quittiren das Kloster s. Jakob daselbst über den bezahlten zweijährigen päbstlichen Zehent. Dt. Olmütz 21. Septbr. 1382. Woyczechius de Ottaslavicz et Hermannus de Nakls canonici Olomucenses suc- collatores decime papalis biennalis per reverendos in Christo patres et dominos Johannem archiepiscopum Pragensem et Panonem episcopum Polignanensem, collatores ipsius decime principales, per civitatem et diocesim Olom. specialiter deputati, recognoscimus tenore presencium universis et singulis nos a religiosa et deo dicata virgine Katherina, abbatissa monasterii sancti Jacobi in Olomucz, pro decima papali de annis domini millesimo trecen- tesimo octuagesimo primo et secundo sequente inmediate collecta quatuor marcas grossorum pragensium moravici numeri et pagamenti, marca pro qualibet LXIIIIr grossos computando habuisse et cum effectu percepisse in pecunia parata et numerata, pro unoquoque integro anno simul sumpto, ubi alias in duobus terminis solvere erat consuetum duas marcas reci- piendo. De quibus quidem quatuor marcis racione duorum annorum pro decima papali sumptis ipsam domicellam Katherinam abbatissam per memoratam auctoritatem nobis con- cessam quittavimus ac quittamus, reddimus penitus et solutam. In cuius rei testimonium sigilla nostra presentibus sunt appensa. Datum Olomucz anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo secundo, die vicesima prima mensis Septembris. (Orig. Perg. 2 h. Sig. im Olm. Kapitelarchive.) 269. Statuten des Olmützer Kapitels. Dt. 30. Septbr. 1382. tatuta sequencia sunt facta in capitolo generali de anno domini millesimo trecentesimo LXXXII in festo s. Iheronimi confessoris.
237 frater noster predictis .. priori et .. conventui dedit hereditarie, sicut hoc litere sue date desuper declarant lucidius, pro satisfaccione dampnorum, quibus affecti sunt fratres predicti et eorum homines, iusta estimacione meritorium censeamus, volentes, quod donacio prati huiusmodi, que nunc nostrum necessario petit consensum, vim perpetuam obtineat et vigorem, quodque eciam futuris temporibus eius prati donacio non evacuetur viribus, nos literam supradicti fratris nostri et omnia contenta in eadem approbamus, ratificamus et confirmamus virtute presencium de verbo ad verbum, ac si presentibus essent inserta, que cuiuslibet intuentis valeret oculus perlustrare. Presencium sub appenso nostro sigillo testimonio literarum. Datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo octoagesimo secundo, feria quinta proxima post diem exaltacionis sancte crucis. (Orig. Perg. h. Sig. verletzt, im Archive des Klosters s. Thomas in Brünn.) 268. Wojtěch und Herrmann, Canonici von Olmütz, quittiren das Kloster s. Jakob daselbst über den bezahlten zweijährigen päbstlichen Zehent. Dt. Olmütz 21. Septbr. 1382. Woyczechius de Ottaslavicz et Hermannus de Nakls canonici Olomucenses suc- collatores decime papalis biennalis per reverendos in Christo patres et dominos Johannem archiepiscopum Pragensem et Panonem episcopum Polignanensem, collatores ipsius decime principales, per civitatem et diocesim Olom. specialiter deputati, recognoscimus tenore presencium universis et singulis nos a religiosa et deo dicata virgine Katherina, abbatissa monasterii sancti Jacobi in Olomucz, pro decima papali de annis domini millesimo trecen- tesimo octuagesimo primo et secundo sequente inmediate collecta quatuor marcas grossorum pragensium moravici numeri et pagamenti, marca pro qualibet LXIIIIr grossos computando habuisse et cum effectu percepisse in pecunia parata et numerata, pro unoquoque integro anno simul sumpto, ubi alias in duobus terminis solvere erat consuetum duas marcas reci- piendo. De quibus quidem quatuor marcis racione duorum annorum pro decima papali sumptis ipsam domicellam Katherinam abbatissam per memoratam auctoritatem nobis con- cessam quittavimus ac quittamus, reddimus penitus et solutam. In cuius rei testimonium sigilla nostra presentibus sunt appensa. Datum Olomucz anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo secundo, die vicesima prima mensis Septembris. (Orig. Perg. 2 h. Sig. im Olm. Kapitelarchive.) 269. Statuten des Olmützer Kapitels. Dt. 30. Septbr. 1382. tatuta sequencia sunt facta in capitolo generali de anno domini millesimo trecentesimo LXXXII in festo s. Iheronimi confessoris.
Strana 238
238 Et hoc est primum. Quia in electionibus prelatorum longior mora consuevit esse suspecta et plus modernis temporibus, ut experientia docet, ecclesiis dampnosa et personis, statuimus et ordinamus: quod ad electionem episcopi aut decani seu prepositi Olomucensis ecclesie successu temporis celebrandam prelati et canonici, quorum interest, de jure tali interesse electioni in civitate et in dyocesi Olomucensi moram trahentes dumtaxat citari debeant et vocari, et non illi, qui extra ipsam dyocesim Olomucensem trahunt moram, ut eo citius ipsius ecclesie indempnitati de remedio provideatur. Secundum. Item. Licet pridem decanus et prepositus de novo intrantes ecclesiam Olomucensem quilibet quatuor marcas grossorum et canonicus tres marcas pro cappa solvere consueverit; tamen tractu temporis adeo viluit moneta, ut vix pro quatuor marcis emitur cappa, que prius pro tribus marcis potuit comparari. Unde duximus statuendum, quod decanus et prepositus de novo intrantes ipsam ecclesiam Olomucensem quilibet pro cappa sex marcas grossorum, archidiaconus vero quatuor marcas, quilibet ratione sue prelature dumtaxat et quilibet canonicus de novo intrans quatuor marcas pro cappa infra tres menses a die receptionis sub pena statutorum antiquorum solvere teneantur. Custos vero et scolasticus, qui canonici non fuerint, mitras habeant canonicales ac stallum in choro immediate post canonicos et locum in processione post vicarios et quilibet ipsorum pro cappa quatuor marcas grossorum ad instar canonici solvere teneatur modo supradicto. Si vero aliquis ipsorum voluerit pro- se cappam comparare, hoc facere poterit ad minus secundum valorem summe supradicte. Et infra tres dies sue receptionis proximos prebendatis quilibet ipsorum unam marcam grossorum et notariis capituli mediam marcam grossorum solvere teneatur. Tertium. Quilibet vicariorum, altaristarum et rector scole infra tres dies sue receptioni proximos, vicarii et rector scole prebendatis marcam, notariis vero unum fertonem, et altarista prebendatis unum fertonem et notariis VIII. grossos solvere tenebuntur. Quartum. Item. Quod etiam ecclesia sancti Mauritii in Olomucz singulis annis solvere consueta a retroactis temporibus viginti octo marcas grossorum canonico tenenti prebendam in Zanaschiowicz ratione incorporationis propter plurimos errores in eadem commissos et etiam propter litium materias et scandala plurima, que Olomucensis ecclesia in suis passa est adversitatibus, propter similia ipsi prebende per ordinarium loci uniri debeat ita, quod post mortem vicarii perpetui eiusdem ecclesie sancti Mauritii canonicus ipsam tenens prebendam censeatur canonicus et plebanus ab ordinario loci recipiens curam animarum salvis iuribus archidiaconi Olomucensis. Quintum. Item. Propter negligentiam et desidiam plurimorum, qui bonam vitam ducentes lites exsecuntur et expensas, unde libertates, jura et utilitates dignitatum et prebendarum subtrahuntur, pereunt et negliguntur, statuimus et ordinamus: quod decanus, prepositus, archidiaconus aut canonicus seu vicarius aput ecclesiam residens, quem pro iuribus beneficii sui litigare contigerit, a die, quo talem litem in capitulo proposuerit et ipsum capitulum talem litem approbaverit fore et esse incipiendam, portiones presentibus debitas preter panes absens percipiat durante lite tali aut ipso capitulo ex causa super ea aliud deliberante.
238 Et hoc est primum. Quia in electionibus prelatorum longior mora consuevit esse suspecta et plus modernis temporibus, ut experientia docet, ecclesiis dampnosa et personis, statuimus et ordinamus: quod ad electionem episcopi aut decani seu prepositi Olomucensis ecclesie successu temporis celebrandam prelati et canonici, quorum interest, de jure tali interesse electioni in civitate et in dyocesi Olomucensi moram trahentes dumtaxat citari debeant et vocari, et non illi, qui extra ipsam dyocesim Olomucensem trahunt moram, ut eo citius ipsius ecclesie indempnitati de remedio provideatur. Secundum. Item. Licet pridem decanus et prepositus de novo intrantes ecclesiam Olomucensem quilibet quatuor marcas grossorum et canonicus tres marcas pro cappa solvere consueverit; tamen tractu temporis adeo viluit moneta, ut vix pro quatuor marcis emitur cappa, que prius pro tribus marcis potuit comparari. Unde duximus statuendum, quod decanus et prepositus de novo intrantes ipsam ecclesiam Olomucensem quilibet pro cappa sex marcas grossorum, archidiaconus vero quatuor marcas, quilibet ratione sue prelature dumtaxat et quilibet canonicus de novo intrans quatuor marcas pro cappa infra tres menses a die receptionis sub pena statutorum antiquorum solvere teneantur. Custos vero et scolasticus, qui canonici non fuerint, mitras habeant canonicales ac stallum in choro immediate post canonicos et locum in processione post vicarios et quilibet ipsorum pro cappa quatuor marcas grossorum ad instar canonici solvere teneatur modo supradicto. Si vero aliquis ipsorum voluerit pro- se cappam comparare, hoc facere poterit ad minus secundum valorem summe supradicte. Et infra tres dies sue receptionis proximos prebendatis quilibet ipsorum unam marcam grossorum et notariis capituli mediam marcam grossorum solvere teneatur. Tertium. Quilibet vicariorum, altaristarum et rector scole infra tres dies sue receptioni proximos, vicarii et rector scole prebendatis marcam, notariis vero unum fertonem, et altarista prebendatis unum fertonem et notariis VIII. grossos solvere tenebuntur. Quartum. Item. Quod etiam ecclesia sancti Mauritii in Olomucz singulis annis solvere consueta a retroactis temporibus viginti octo marcas grossorum canonico tenenti prebendam in Zanaschiowicz ratione incorporationis propter plurimos errores in eadem commissos et etiam propter litium materias et scandala plurima, que Olomucensis ecclesia in suis passa est adversitatibus, propter similia ipsi prebende per ordinarium loci uniri debeat ita, quod post mortem vicarii perpetui eiusdem ecclesie sancti Mauritii canonicus ipsam tenens prebendam censeatur canonicus et plebanus ab ordinario loci recipiens curam animarum salvis iuribus archidiaconi Olomucensis. Quintum. Item. Propter negligentiam et desidiam plurimorum, qui bonam vitam ducentes lites exsecuntur et expensas, unde libertates, jura et utilitates dignitatum et prebendarum subtrahuntur, pereunt et negliguntur, statuimus et ordinamus: quod decanus, prepositus, archidiaconus aut canonicus seu vicarius aput ecclesiam residens, quem pro iuribus beneficii sui litigare contigerit, a die, quo talem litem in capitulo proposuerit et ipsum capitulum talem litem approbaverit fore et esse incipiendam, portiones presentibus debitas preter panes absens percipiat durante lite tali aut ipso capitulo ex causa super ea aliud deliberante.
Strana 239
239 Sextum. Item. Cum cantor chori ecclesie Olomucensis in horis quottidianis graves habeat labores et modicum fructum iuxta laboris qualitatem, statuimus et ordinamus: quod cantor predictus altare sancte Cordule de novo creatum et fundatum, quamdiu in tali officio fuerit, habere debeat et fructus ipsius percipere et in suam convertere utilitatem et cum ipsum tale officium resignare aut per capitulum ammoveri ab eodem contigerit, alter sibi succedens in ipso cantorie officio ipsum altare habeat modo supradicto. Ita quod manualis existat ac ammoveri et alter in locum eius recipi per ipsum capitulum poterit, quotiens et quando fuerit oportunum. Septimum. In Olomucensi ecclesia quedam inolevit consuetudo, quod eiusdem vicarii prebendati et bonifantes in vigilia nativitatis Christi, qua fidelis quilibet potius devotioni deberet intendere, prelatos et canonicos secundum senioritatem sue receptionis non sine magnis labore et tedio visitare consueverunt recepturi cum gratiarum actione, quod eis voluntarie offerebatur, unde venit plurimum, quod eorum aliqui propter cibum tardius sumptum aut propter diversitatem potus ministrati, que in tam brevi spatio temporis natura digerere non potuit, ad divinum officium in ipsa nocte celebrandum minus dispositi reddebantur, adeo ut ipsum nativitatis festum, quod eo maiore devotioni debuerit celebrari, quo salutem maiorem generi intulit humano, quibusdam levitatibus et vanitatibus, quibus gaudet presens mundus more gentilium minus devote, quod dolentes referimus, pagebatur, ita quod sic potius ser- viebatur creature quam creatori astutia hostis antiqui, qui etiam se transfigurat in angelum lucis et novit mille nocendi modos, sciens sub specie boni fraudulenter inducere malum, maxime in festivitatibus precipuis, quibus altissimo et eius sanctis reverentia maior et honor debetur ; pro eo nos ad laudem et honorem divine maiestatis, in cuius offensam talia vergere formidamus, talem consuetudinem tollere cupientes et in melius reformare, presentibus statuimus et ordinamus: quod vicarii prebendati et bonifantes pro tempore existentes talem consuetudinem, quam tollimus presentibus, de cetero non observent nec visitent eo ordine et modo prelatos et canonicos supradictos, sed in tanti festi sollempnitate pacem et quietem habentes in suis cordibus sobrietati et devotioni intendant, ut spiritu et mente psallentes per Jesum Christum natum, cuius festum celebrant, hostiam viventem sanctam placentem in obsequium rationabile domino offerre valeant in odorem suavitatis. Et ne prebendati et bonifantes, qui minus abundant aliis, solatio, quod ex hoc habere consueverunt, privari con- tingat, ordinamus per capitulum nostrum singulis annis in perpetuum prebendatis alteram dimidiam marcam et bonifantibus mediam marcam grossorum semper in ipso nativitatis Christi festo fore et esse persolvendam. Octavum. Ne etiam in bonis emptis de novo pro ecclesia aut quo titulo donationis ad eam venire seu alio modo accrescere contigat, eidem error aut negligentia committatur, statuimus et ordinamus, quod prelatus aut canonicus seu vicarius in talibus bonis prius obedientiam obtinens illa bona de novo accreta et ad ecclesiam devoluta ad instar prioris obedientie, quam ibidem tenuit, rexit et gubernavit, teneat, regat et gubernet. (Aus dem Codex E. I. 40 des Olm. Metr. Kap. Archives.)
239 Sextum. Item. Cum cantor chori ecclesie Olomucensis in horis quottidianis graves habeat labores et modicum fructum iuxta laboris qualitatem, statuimus et ordinamus: quod cantor predictus altare sancte Cordule de novo creatum et fundatum, quamdiu in tali officio fuerit, habere debeat et fructus ipsius percipere et in suam convertere utilitatem et cum ipsum tale officium resignare aut per capitulum ammoveri ab eodem contigerit, alter sibi succedens in ipso cantorie officio ipsum altare habeat modo supradicto. Ita quod manualis existat ac ammoveri et alter in locum eius recipi per ipsum capitulum poterit, quotiens et quando fuerit oportunum. Septimum. In Olomucensi ecclesia quedam inolevit consuetudo, quod eiusdem vicarii prebendati et bonifantes in vigilia nativitatis Christi, qua fidelis quilibet potius devotioni deberet intendere, prelatos et canonicos secundum senioritatem sue receptionis non sine magnis labore et tedio visitare consueverunt recepturi cum gratiarum actione, quod eis voluntarie offerebatur, unde venit plurimum, quod eorum aliqui propter cibum tardius sumptum aut propter diversitatem potus ministrati, que in tam brevi spatio temporis natura digerere non potuit, ad divinum officium in ipsa nocte celebrandum minus dispositi reddebantur, adeo ut ipsum nativitatis festum, quod eo maiore devotioni debuerit celebrari, quo salutem maiorem generi intulit humano, quibusdam levitatibus et vanitatibus, quibus gaudet presens mundus more gentilium minus devote, quod dolentes referimus, pagebatur, ita quod sic potius ser- viebatur creature quam creatori astutia hostis antiqui, qui etiam se transfigurat in angelum lucis et novit mille nocendi modos, sciens sub specie boni fraudulenter inducere malum, maxime in festivitatibus precipuis, quibus altissimo et eius sanctis reverentia maior et honor debetur ; pro eo nos ad laudem et honorem divine maiestatis, in cuius offensam talia vergere formidamus, talem consuetudinem tollere cupientes et in melius reformare, presentibus statuimus et ordinamus: quod vicarii prebendati et bonifantes pro tempore existentes talem consuetudinem, quam tollimus presentibus, de cetero non observent nec visitent eo ordine et modo prelatos et canonicos supradictos, sed in tanti festi sollempnitate pacem et quietem habentes in suis cordibus sobrietati et devotioni intendant, ut spiritu et mente psallentes per Jesum Christum natum, cuius festum celebrant, hostiam viventem sanctam placentem in obsequium rationabile domino offerre valeant in odorem suavitatis. Et ne prebendati et bonifantes, qui minus abundant aliis, solatio, quod ex hoc habere consueverunt, privari con- tingat, ordinamus per capitulum nostrum singulis annis in perpetuum prebendatis alteram dimidiam marcam et bonifantibus mediam marcam grossorum semper in ipso nativitatis Christi festo fore et esse persolvendam. Octavum. Ne etiam in bonis emptis de novo pro ecclesia aut quo titulo donationis ad eam venire seu alio modo accrescere contigat, eidem error aut negligentia committatur, statuimus et ordinamus, quod prelatus aut canonicus seu vicarius in talibus bonis prius obedientiam obtinens illa bona de novo accreta et ad ecclesiam devoluta ad instar prioris obedientie, quam ibidem tenuit, rexit et gubernavit, teneat, regat et gubernet. (Aus dem Codex E. I. 40 des Olm. Metr. Kap. Archives.)
Strana 240
240 270. Petrus, Bischof von Olmütz, bestättiget ein Kapitelstatut betreffs des cantor chori bei der Olm. Kirche. Dt. Mirau 1. Oktober 1382. Petrus dei et apostolice sedis gracia episcopus Olomucensis honorabilibus viris fratribus in Christo carissimis Bedrico decano, Danieli archidiacono et capitulo Olomucensi salutem et sinceram in domino caritatem. Oblata nobis per vos peticio continebat, quod cum pro divini cultus decore augmento, congruo statu ecclesie et comodo personarum ipsius de novo in vestro generali capitulo proinde sit statutum, robur firmitatis nostre confirmacionis presidio huiusmodi statuto adicere dignaremur. Est autem ipsum statutum talis continencie et tenoris : „Item. Cum cantor chori ecclesie Olom. in horis cottidianis graves habeat labores et modicum fructum iuxta laboris qualitatem, statuimus et ordinamus, quod cantor predictus altare sancte Cordule de novo creatum et fundatum, quamdiu in tali officio fuerit, habere debeat et fructus ipsius percipere et in suam convertere utilitatem. Et cum ipsum tale officium resignare aut per capitolum ammovere ab eodem contigerit, alter sibi succedens in ipso cantorie officio ipsum altare habeat modo supradicto, ita quod manualis existat ac ammoveri et alter in locum eius recipi per ipsum capitulum poterit quociens et quando fuerit oportunum".*) Nos vero supplicacionibus vestris utpote iustis et racionabilibus favora- biliter inclinati omnia et singula puncta premissi statuti prehabito super hoc maturo consilio admittimus, approbamus et presencium serie confirmamus mandantes ea in virtute sancte obediencie in ecclesia nostra prefata perpetuis temporibus firmiter ac inviolabiliter observari. Presencium sub nostris et dicti nostri capituli sigillis testimonio literarum. Datum in castro nostro Merow, anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo secundo, feria quarta post festum sancti Jeronimi proxima. (Orig. Perg. 2 h. Sig., das erste abgerissen, im Olm. Kapitelarchive.) 271. Recognition der Prager Landrechtsbeamten, dass Heinrich von Bèlá das Dorf Drevčitz und seinen Besitz in Popowitz dem Olmützer Bischofe Petr verkauft habe. Dt. 11. Oktober 1382. Henricus de Biela dictus de Roznowa protestatus est coram beneficiariis Pragen- sibus, quod hereditatem suam in Drziewcicz, municionem cum curiis rusticalibus omnibus et in Popowicz totum, quidquid habuit, cum agris, pratis, silvis, rivis, piscinis, jurepatronatus ecclesie, ortis, humuletis, vineis, flumine Albea et omni libertate ad ea pertinente ac dominio, nichil sibi ibidem reservando, vendidit honorabili viro domino Petro episcopo Olomucensi *) vid. n. 269 p. 239.
240 270. Petrus, Bischof von Olmütz, bestättiget ein Kapitelstatut betreffs des cantor chori bei der Olm. Kirche. Dt. Mirau 1. Oktober 1382. Petrus dei et apostolice sedis gracia episcopus Olomucensis honorabilibus viris fratribus in Christo carissimis Bedrico decano, Danieli archidiacono et capitulo Olomucensi salutem et sinceram in domino caritatem. Oblata nobis per vos peticio continebat, quod cum pro divini cultus decore augmento, congruo statu ecclesie et comodo personarum ipsius de novo in vestro generali capitulo proinde sit statutum, robur firmitatis nostre confirmacionis presidio huiusmodi statuto adicere dignaremur. Est autem ipsum statutum talis continencie et tenoris : „Item. Cum cantor chori ecclesie Olom. in horis cottidianis graves habeat labores et modicum fructum iuxta laboris qualitatem, statuimus et ordinamus, quod cantor predictus altare sancte Cordule de novo creatum et fundatum, quamdiu in tali officio fuerit, habere debeat et fructus ipsius percipere et in suam convertere utilitatem. Et cum ipsum tale officium resignare aut per capitolum ammovere ab eodem contigerit, alter sibi succedens in ipso cantorie officio ipsum altare habeat modo supradicto, ita quod manualis existat ac ammoveri et alter in locum eius recipi per ipsum capitulum poterit quociens et quando fuerit oportunum".*) Nos vero supplicacionibus vestris utpote iustis et racionabilibus favora- biliter inclinati omnia et singula puncta premissi statuti prehabito super hoc maturo consilio admittimus, approbamus et presencium serie confirmamus mandantes ea in virtute sancte obediencie in ecclesia nostra prefata perpetuis temporibus firmiter ac inviolabiliter observari. Presencium sub nostris et dicti nostri capituli sigillis testimonio literarum. Datum in castro nostro Merow, anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo secundo, feria quarta post festum sancti Jeronimi proxima. (Orig. Perg. 2 h. Sig., das erste abgerissen, im Olm. Kapitelarchive.) 271. Recognition der Prager Landrechtsbeamten, dass Heinrich von Bèlá das Dorf Drevčitz und seinen Besitz in Popowitz dem Olmützer Bischofe Petr verkauft habe. Dt. 11. Oktober 1382. Henricus de Biela dictus de Roznowa protestatus est coram beneficiariis Pragen- sibus, quod hereditatem suam in Drziewcicz, municionem cum curiis rusticalibus omnibus et in Popowicz totum, quidquid habuit, cum agris, pratis, silvis, rivis, piscinis, jurepatronatus ecclesie, ortis, humuletis, vineis, flumine Albea et omni libertate ad ea pertinente ac dominio, nichil sibi ibidem reservando, vendidit honorabili viro domino Petro episcopo Olomucensi *) vid. n. 269 p. 239.
Strana 241
241 pro duobus millibus et octingentis sexagenis grossorum Pragensium. Et fassus est, se easdem pecunias ab eo plene percepisse et ei de dicta hereditate hereditarie condescendit, ipsamque hereditatem disbrigare ipsemet debet et cum eo Hinczie de Lipa senior, Divissius de Kossm- berk et Wanco de Zap, omnes in solidum ab omni homine iure terre. Quodsi non disbrigarent, tunc Pragenses beneficiarii debent inducere ipsum ementem super hereditates disbrigatorum, ubi habent aut habebunt, in tercia parte plus pecunie antedicte. Actum anno domini M°CCC'LXXXII. sabbato post Francisci. (Aus dem Pergam. Codex im fürsterzb. Archive in Kremsier fol. 85.) 272. Peter's Bischofs von Olmütz, Erklarung vor den Beamten der Prager Landtafel, dass die von ihm gekauften Güter Drewčitz und Popowitz, falls er uber dieselben letztwillig oder bei Lebzeiten nicht anders verfügen sollte, dem Olmützer Bistume zufallen sollen. Dt. 11. Oktober 1382. Venerabilis in Christo pater et dominus, dominus Petrus episcopus Olomucensis protestatus est coram serenissimo principe Wenceslao, Romanorum semper augusto et Boemie rege et coram beneficiariis Pragensibus, quod hereditates suas et bona sua in Drzewczicz municionem cum curia arature et curiis rusticalibus omnibus, in Popowicz totum, quidquid ibi habet, cum agris, pratis, silvis, rivis, molendinis, flumine Albea, piscinis et omni libertate ac dominio ad ea pertinente, et totum, quidquid ibi habet et prout sibi domino episcopo plenius in terre tabulis continetur, a Henrico de Biela, nichil penitus eximendo, ad tempora vite sue tenere, regere, possidere et eisdem utifrui debet et non ultra, sive ipsum in loco episcopatus Olomucensis durare aut in alium locum translacionem facere contingat. Hoc tamen adiecto, si ipsum dominum episcopum de eisdem bonis et hereditalibus aliquid in vita disponere contigerit aut in morte, quod hoc vigorem habere debeat et processum roborosum pro libito predicti domini episcopi voluntatis. Sin vero ipse dominus episcopus nullam super dredictis bonis faceret disposicionem vita sospite vel egrotus, extunc eo decedente et mortuo predicte hereditates omnes et singule et bona universa predicta in omnem eventum ad ecclesiam Olomucensem et ipsius successores iure hereditario devolventur et devolvi debent ipso facto. Ad quod dominus rex predictus suam prebuit voluntatem. Nunccius ad tabulas ex parte prefati domini regis Benessius Chusnik prothonotarius tabularum regni Boemie specialiter delegatus. Actum anno et die quibus supra. (Aus dem Pergam. Codex im fürsterzb. Archive in Kremsier, fol. 85.) 31
241 pro duobus millibus et octingentis sexagenis grossorum Pragensium. Et fassus est, se easdem pecunias ab eo plene percepisse et ei de dicta hereditate hereditarie condescendit, ipsamque hereditatem disbrigare ipsemet debet et cum eo Hinczie de Lipa senior, Divissius de Kossm- berk et Wanco de Zap, omnes in solidum ab omni homine iure terre. Quodsi non disbrigarent, tunc Pragenses beneficiarii debent inducere ipsum ementem super hereditates disbrigatorum, ubi habent aut habebunt, in tercia parte plus pecunie antedicte. Actum anno domini M°CCC'LXXXII. sabbato post Francisci. (Aus dem Pergam. Codex im fürsterzb. Archive in Kremsier fol. 85.) 272. Peter's Bischofs von Olmütz, Erklarung vor den Beamten der Prager Landtafel, dass die von ihm gekauften Güter Drewčitz und Popowitz, falls er uber dieselben letztwillig oder bei Lebzeiten nicht anders verfügen sollte, dem Olmützer Bistume zufallen sollen. Dt. 11. Oktober 1382. Venerabilis in Christo pater et dominus, dominus Petrus episcopus Olomucensis protestatus est coram serenissimo principe Wenceslao, Romanorum semper augusto et Boemie rege et coram beneficiariis Pragensibus, quod hereditates suas et bona sua in Drzewczicz municionem cum curia arature et curiis rusticalibus omnibus, in Popowicz totum, quidquid ibi habet, cum agris, pratis, silvis, rivis, molendinis, flumine Albea, piscinis et omni libertate ac dominio ad ea pertinente, et totum, quidquid ibi habet et prout sibi domino episcopo plenius in terre tabulis continetur, a Henrico de Biela, nichil penitus eximendo, ad tempora vite sue tenere, regere, possidere et eisdem utifrui debet et non ultra, sive ipsum in loco episcopatus Olomucensis durare aut in alium locum translacionem facere contingat. Hoc tamen adiecto, si ipsum dominum episcopum de eisdem bonis et hereditalibus aliquid in vita disponere contigerit aut in morte, quod hoc vigorem habere debeat et processum roborosum pro libito predicti domini episcopi voluntatis. Sin vero ipse dominus episcopus nullam super dredictis bonis faceret disposicionem vita sospite vel egrotus, extunc eo decedente et mortuo predicte hereditates omnes et singule et bona universa predicta in omnem eventum ad ecclesiam Olomucensem et ipsius successores iure hereditario devolventur et devolvi debent ipso facto. Ad quod dominus rex predictus suam prebuit voluntatem. Nunccius ad tabulas ex parte prefati domini regis Benessius Chusnik prothonotarius tabularum regni Boemie specialiter delegatus. Actum anno et die quibus supra. (Aus dem Pergam. Codex im fürsterzb. Archive in Kremsier, fol. 85.) 31
Strana 242
242 273. Prag, 11. Oktober 1382. Wenzel IV., römischer und böhmischer König, bestättiget dem Olmützer Bischofe Peter den Kauf der in Böhmen gelegenen Güter Drewčitz und Popowitz und gestattet, dass dieselben den übrigen Mensalgütern des Olmützer Bistumes einverleibt werden. Dt. Pragae V. Idus Octobris 1382. (Aus einem Urkundenverzeichnisse im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 274. Die Olmützer Canonici Vojtěch von Otaslawitz und Hermann von Naklo bestättigen, dass das Kloster Doubravnik 4 Mark an päbstlicher Steuer gezahlt habe. Dt. Olmütz 16. Oktober 1382. Woyczechius de Ottaslawicz et Hermannus de Nakls canonici ecclesie Olomucensis per reverendos in Christo patres ac dominos Johannem archiepiscopum pragensem apostolice sedis legatum, necnon Panononem*) episcopum Poliginanensem, apostolice sedis nuncium, collectores principales specialiter deputati. Noverint universi presentes literas inspecturi et audituri, nos a venerabili et religiosa domicella Clara abbatissa monasterii in Dubrawnik, olomucensis diocesis, pro decima papali anni secundi collecture decime byennalis pro termino sancti Galli nunc presentis pro uno integro anno in uno et eodem termino prememorato nos recepisse et eas nobis cum effectu persolvisse pecunia in parata de suo monasterio ac bonis ad idem pertinentibus marcas quatuor grossorum pragensium, marca pro qualibet LXIIII°r grossorum computando, prout eciam nos experiencia edocuit et registra informa- verunt antiqua, quod de dicto monasterio plus dare nec solvere possent. De quibus quidem quatuor marcis, ut prefertur, perceptis, ipsam domicellam Claram eiusque conventum necnon honorabile ipsorum monasterium ac a prestacione ulteriori pro ipsa vice auctoritate nobis in hac parte absolvimus et quittamus per presentes. Datum Olomucz in die sancti Galli, que fuit sexta decima dies mensis Octobris anno domini millesimo CCC° octuagesimo secundo, nostris sub appensione sigillis in testimonium et recognicionem omnium et singulorum premissorum. (Orig. Perg. 2 h. Sig. im Brünner Stadtarchive.) *) So steht im Orig. statt Panonem.
242 273. Prag, 11. Oktober 1382. Wenzel IV., römischer und böhmischer König, bestättiget dem Olmützer Bischofe Peter den Kauf der in Böhmen gelegenen Güter Drewčitz und Popowitz und gestattet, dass dieselben den übrigen Mensalgütern des Olmützer Bistumes einverleibt werden. Dt. Pragae V. Idus Octobris 1382. (Aus einem Urkundenverzeichnisse im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 274. Die Olmützer Canonici Vojtěch von Otaslawitz und Hermann von Naklo bestättigen, dass das Kloster Doubravnik 4 Mark an päbstlicher Steuer gezahlt habe. Dt. Olmütz 16. Oktober 1382. Woyczechius de Ottaslawicz et Hermannus de Nakls canonici ecclesie Olomucensis per reverendos in Christo patres ac dominos Johannem archiepiscopum pragensem apostolice sedis legatum, necnon Panononem*) episcopum Poliginanensem, apostolice sedis nuncium, collectores principales specialiter deputati. Noverint universi presentes literas inspecturi et audituri, nos a venerabili et religiosa domicella Clara abbatissa monasterii in Dubrawnik, olomucensis diocesis, pro decima papali anni secundi collecture decime byennalis pro termino sancti Galli nunc presentis pro uno integro anno in uno et eodem termino prememorato nos recepisse et eas nobis cum effectu persolvisse pecunia in parata de suo monasterio ac bonis ad idem pertinentibus marcas quatuor grossorum pragensium, marca pro qualibet LXIIII°r grossorum computando, prout eciam nos experiencia edocuit et registra informa- verunt antiqua, quod de dicto monasterio plus dare nec solvere possent. De quibus quidem quatuor marcis, ut prefertur, perceptis, ipsam domicellam Claram eiusque conventum necnon honorabile ipsorum monasterium ac a prestacione ulteriori pro ipsa vice auctoritate nobis in hac parte absolvimus et quittamus per presentes. Datum Olomucz in die sancti Galli, que fuit sexta decima dies mensis Octobris anno domini millesimo CCC° octuagesimo secundo, nostris sub appensione sigillis in testimonium et recognicionem omnium et singulorum premissorum. (Orig. Perg. 2 h. Sig. im Brünner Stadtarchive.) *) So steht im Orig. statt Panonem.
Strana 243
243 275. Der päbstliche Auditor Johann Monbray befiehlt, dass die auf den Streit zwischen Nicolaus Cernast und Nicolaus von Prerau betreffs der Pfarre in Zaroschitz bezüglichen Akten von denen, welche im Besitze derselben sind, entweder im Originale oder in beglaubigten Abschriften der römischen Kurie vorgelegt werden. Dt. Rom 6. November 1382. Johannes Monbray utriusque juris doctor, archidiaconus de Norhampton in ecclesia Lincolmensi, domini nostri pape capellanus et ipsius sacri palacii apostolici causarum et cause ac partibus infrascriptis ab eodem domino nostro papa auditor specialiter deputatus venerabili viro domino . . officiali curie archiepiscopalis Pragensis necnon universis et singulis dominis .. abbatibus, prioribus, prepositis, archidiaconis, decanis, cantoribus, scola- sticis, thezaurariis, ecclesiarum tam metropolitanarum quam collegiatarum et cathedralium canonicis parochialiumque ecclesiarum rectoribus et plebanis seu locatenentibus eorumdem, vicariis et beneficiatis perpetuis, presbiteris curatis et non curatis, clericis, notariis et tabellionibus publicis universisque et singulis judicibus ordinariis, extraordinariis, delegatis et subdelegatis et aliis personis quibuscumque per civitates et dioceses Pragensem, Olomu- censem et Wratislaviensem ac alias ubilibet constitutis et eorum cuilibet insolidum, ad quem vel ad quos presentes nostre litere pervenerint salutem in domino sempiternam et presentibus indubiam fidem adhibere, nostrisque mandatis ymo verius apostolicis firmiter obedire. Ex parte sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Urbani divina providencia pape VI. dudum nobis quamdam commissionis seu supplicacionis cedulam per unum de cursoribus suis presentatam nos cum ea, qua decuit, reverencia recepimus tenorem, qui sequitur, continentem : „Supplicat Sanctitati Vestre procurator et procuratorio nomine discreti viri domini Nicolai Czernast presbiteri, rectoris parochialis ecclesie in Zaruschicz alias in Araczicz, Olomucensis diocesis, quatenus causam et causas appellacionis seu appellacionum interpositarum a quadam sentencia pretensa diffinitiva, ut dicitur, lata per quendam Jenczonem, asserentem se prepo- situm ecclesie sancte crucis Wratislaviensis, in causa, que coram eo verti dicebatur inter quendam Nicolaum de Prerovia, asserentem se plebanum dicte diocesis et omnes alios, quorum interest, vel qui sua putaverint interesse communiter vel divisim et de et super dicta parochiali ecclesia et eius occasione ex parte una et prefatum dominum Nicolaum Czernast ex altera, que vertitur, vertuntur seu verti sperantur inter dictas partes de et super premissis et eorum occasione necnon tocius negocii principalis omnium premissorum alicui de dominis auditoribus vestri sacri palacii causarum auditori committere dignemini audiendam, decidendam et fine debito terminandam cum omnibus incidentibus, emergentibus, dependentibus et connexis et cum potestate citandi dictum dominum Nicolaum de Prerovia et prefatos omnes alios sua interesse putantes communiter vel divisim in curia et extra et ad partes tociens quociens opus erit. Non obstante, quod huiusmodi causa ad Romanam curiam legitime non sit devoluta seu in ea tractanda et finienda.“ In fine vero huiusmodi 31*
243 275. Der päbstliche Auditor Johann Monbray befiehlt, dass die auf den Streit zwischen Nicolaus Cernast und Nicolaus von Prerau betreffs der Pfarre in Zaroschitz bezüglichen Akten von denen, welche im Besitze derselben sind, entweder im Originale oder in beglaubigten Abschriften der römischen Kurie vorgelegt werden. Dt. Rom 6. November 1382. Johannes Monbray utriusque juris doctor, archidiaconus de Norhampton in ecclesia Lincolmensi, domini nostri pape capellanus et ipsius sacri palacii apostolici causarum et cause ac partibus infrascriptis ab eodem domino nostro papa auditor specialiter deputatus venerabili viro domino . . officiali curie archiepiscopalis Pragensis necnon universis et singulis dominis .. abbatibus, prioribus, prepositis, archidiaconis, decanis, cantoribus, scola- sticis, thezaurariis, ecclesiarum tam metropolitanarum quam collegiatarum et cathedralium canonicis parochialiumque ecclesiarum rectoribus et plebanis seu locatenentibus eorumdem, vicariis et beneficiatis perpetuis, presbiteris curatis et non curatis, clericis, notariis et tabellionibus publicis universisque et singulis judicibus ordinariis, extraordinariis, delegatis et subdelegatis et aliis personis quibuscumque per civitates et dioceses Pragensem, Olomu- censem et Wratislaviensem ac alias ubilibet constitutis et eorum cuilibet insolidum, ad quem vel ad quos presentes nostre litere pervenerint salutem in domino sempiternam et presentibus indubiam fidem adhibere, nostrisque mandatis ymo verius apostolicis firmiter obedire. Ex parte sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Urbani divina providencia pape VI. dudum nobis quamdam commissionis seu supplicacionis cedulam per unum de cursoribus suis presentatam nos cum ea, qua decuit, reverencia recepimus tenorem, qui sequitur, continentem : „Supplicat Sanctitati Vestre procurator et procuratorio nomine discreti viri domini Nicolai Czernast presbiteri, rectoris parochialis ecclesie in Zaruschicz alias in Araczicz, Olomucensis diocesis, quatenus causam et causas appellacionis seu appellacionum interpositarum a quadam sentencia pretensa diffinitiva, ut dicitur, lata per quendam Jenczonem, asserentem se prepo- situm ecclesie sancte crucis Wratislaviensis, in causa, que coram eo verti dicebatur inter quendam Nicolaum de Prerovia, asserentem se plebanum dicte diocesis et omnes alios, quorum interest, vel qui sua putaverint interesse communiter vel divisim et de et super dicta parochiali ecclesia et eius occasione ex parte una et prefatum dominum Nicolaum Czernast ex altera, que vertitur, vertuntur seu verti sperantur inter dictas partes de et super premissis et eorum occasione necnon tocius negocii principalis omnium premissorum alicui de dominis auditoribus vestri sacri palacii causarum auditori committere dignemini audiendam, decidendam et fine debito terminandam cum omnibus incidentibus, emergentibus, dependentibus et connexis et cum potestate citandi dictum dominum Nicolaum de Prerovia et prefatos omnes alios sua interesse putantes communiter vel divisim in curia et extra et ad partes tociens quociens opus erit. Non obstante, quod huiusmodi causa ad Romanam curiam legitime non sit devoluta seu in ea tractanda et finienda.“ In fine vero huiusmodi 31*
Strana 244
244 commissionis sive supplicacionis cedule scripta erant de alia manu et litera superiori litere ipsius cedule penitus et omnino dissimili et diversa hec verba videlicet: „De mandato domini nostri pape audiat magister Johannes Monbray, citet ut petitur et justiciam faciat.“ Cuius quidem commissionis vigore nos ad discreti viri magistri Johannis Simonis in romana curia procuratoris ac per discretum virum magistrum Johannem de Nova civitate prefati domini Nicolai Czernast principalis procuratorem ad hanc causam substitutum, prout nobis de ipsorum magistrorum Johannis de Nova civitate constitucionis et Johannis Simonis substi- tucionis mandatis per legittima constabat et constat documenta coram nobis constituti instanciam prefatum Nicolaum de Prerovia ex adverso principalem omnesque alios et singulos sua communiter vel divisim interesse putantes per nostras certi tenoris literas nostro sigillo impendente sigillatas extra romanam curiam et ad partes citari fecimus peremptorie et mandavimus, quatenus certo peremptorio termino in eisdem nostris literis tunc expresso coram nobis vel alio loco nostri forsitan auditore surrogando per se vel procuratorem seu procuratores suos ydoneos ad causam seu causas huiusmodi sufficienter instructos cum omnibus et singulis actis actitatis, literis, scripturis, instrumentis et munimentis causam seu causas huiusmodi tangentibus seu concernentibus Rome vel alibi, ubi tunc forsan dictus dominus noster papa cum curia sua residet, in palacio causarum apostolico mane hora causarum in judicio legitime comparerent, prefato domino Nicolao Czernast seu eius procu- ratori legitimo de et super omnibus et singulis in dicta nobis facta commissione contentis de justicia responsuri et in toto negocio et causa seu causis huiusmodi ad omnes et singulos actus gradatim et successive et usque ad diffinitivam sentenciam inclusive debitis et consuetis terminis et dilacionibus precedentibus processuri et procedere visuri aliasque dicturi, facturi, audituri, recepturi, quod iusticia suaderet et dictaret ordo racionis cum certificacione, quod sive ipsi citati comparere curarent sive non, nos nichilominus vel surrogandus auditor prefatus, si quem surrogare contingeret, ad premissa omnia et singula procederemus seu procederet justicia mediante, citatorum ipsorum absencia seu contumacia non obstante. Huiusmodi siquidem citacione postmodum de partibus reportata et per magistrum Johannem Simonis procuratorem nomine procuratorio partis sue coram nobis iudicialiter competente citacione ipsa una cum eiusdem execucione reputata citatorumque in eadem contentorum non comparencium contumacia attestata, ipsosque per nos contumaces reputari postulato nos citatos predictos non comparentes, sufficienter tamen exspectatos reputavimus, prout erant, contumaces. Processo autem postmodum per nos inter partes ipsas ad nonnullos actus judi- ciales certum tamen terminum ad ponendum et articulandum subsequenter idem dominus noster papa nobis per quendam cursorem suum quandam aliam commissionis sive supplica- cionis cedulam presentari fecit, tenorem, qui sequitur, continentem: „Dignetur Sanctitas Vestra committere et mandare venerabili viro domino Johanni Monbray, sacri palacii causarum auditori, ut in causa et causis sibi commissis inter dominum Nicolaum Czernast ex parte una et Nicolaum de Prerovia de et super parochiali ecclesia in Araczicz, Olomucensis diocesis et eius occasione ex altera dictum Nicolaum Czernast absolvere possit et absolvat simpliciter et ad cauthelam, si et prout de jure fuerit." In fine vero huiusmodi commissionis
244 commissionis sive supplicacionis cedule scripta erant de alia manu et litera superiori litere ipsius cedule penitus et omnino dissimili et diversa hec verba videlicet: „De mandato domini nostri pape audiat magister Johannes Monbray, citet ut petitur et justiciam faciat.“ Cuius quidem commissionis vigore nos ad discreti viri magistri Johannis Simonis in romana curia procuratoris ac per discretum virum magistrum Johannem de Nova civitate prefati domini Nicolai Czernast principalis procuratorem ad hanc causam substitutum, prout nobis de ipsorum magistrorum Johannis de Nova civitate constitucionis et Johannis Simonis substi- tucionis mandatis per legittima constabat et constat documenta coram nobis constituti instanciam prefatum Nicolaum de Prerovia ex adverso principalem omnesque alios et singulos sua communiter vel divisim interesse putantes per nostras certi tenoris literas nostro sigillo impendente sigillatas extra romanam curiam et ad partes citari fecimus peremptorie et mandavimus, quatenus certo peremptorio termino in eisdem nostris literis tunc expresso coram nobis vel alio loco nostri forsitan auditore surrogando per se vel procuratorem seu procuratores suos ydoneos ad causam seu causas huiusmodi sufficienter instructos cum omnibus et singulis actis actitatis, literis, scripturis, instrumentis et munimentis causam seu causas huiusmodi tangentibus seu concernentibus Rome vel alibi, ubi tunc forsan dictus dominus noster papa cum curia sua residet, in palacio causarum apostolico mane hora causarum in judicio legitime comparerent, prefato domino Nicolao Czernast seu eius procu- ratori legitimo de et super omnibus et singulis in dicta nobis facta commissione contentis de justicia responsuri et in toto negocio et causa seu causis huiusmodi ad omnes et singulos actus gradatim et successive et usque ad diffinitivam sentenciam inclusive debitis et consuetis terminis et dilacionibus precedentibus processuri et procedere visuri aliasque dicturi, facturi, audituri, recepturi, quod iusticia suaderet et dictaret ordo racionis cum certificacione, quod sive ipsi citati comparere curarent sive non, nos nichilominus vel surrogandus auditor prefatus, si quem surrogare contingeret, ad premissa omnia et singula procederemus seu procederet justicia mediante, citatorum ipsorum absencia seu contumacia non obstante. Huiusmodi siquidem citacione postmodum de partibus reportata et per magistrum Johannem Simonis procuratorem nomine procuratorio partis sue coram nobis iudicialiter competente citacione ipsa una cum eiusdem execucione reputata citatorumque in eadem contentorum non comparencium contumacia attestata, ipsosque per nos contumaces reputari postulato nos citatos predictos non comparentes, sufficienter tamen exspectatos reputavimus, prout erant, contumaces. Processo autem postmodum per nos inter partes ipsas ad nonnullos actus judi- ciales certum tamen terminum ad ponendum et articulandum subsequenter idem dominus noster papa nobis per quendam cursorem suum quandam aliam commissionis sive supplica- cionis cedulam presentari fecit, tenorem, qui sequitur, continentem: „Dignetur Sanctitas Vestra committere et mandare venerabili viro domino Johanni Monbray, sacri palacii causarum auditori, ut in causa et causis sibi commissis inter dominum Nicolaum Czernast ex parte una et Nicolaum de Prerovia de et super parochiali ecclesia in Araczicz, Olomucensis diocesis et eius occasione ex altera dictum Nicolaum Czernast absolvere possit et absolvat simpliciter et ad cauthelam, si et prout de jure fuerit." In fine vero huiusmodi commissionis
Strana 245
245 sive supplicacionis cedule scripta erant de alia manu et litera superiori litere cedule penitus et omnino dissimili et diversa hec verba, videlicet: „De mandato domini nostri pape absolvat idem auditor simpliciter vel ad cauthelam si et prout de jure fuerit faciendum et justiciam faciat." Postmodum vero constitutus coram nobis discretus vir dominus Andreas de Snoyma, plebanus plebis in Trobecz, Olomucensis diocesis, procurator et procuratorio nomine domini Nicolai Czernast, principalis predicti, prout nobis de ipsius domini Andree procuratoris mandato legitime extitit edoctum, expositum fuit querulose, quod nonnulli prelati, officiales, notarii et tabelliones publici alieque persone ecclesiastice et seculares civitatum et diocesis predictarum penes se habent et detinent nonnullos processus, dicta et attestaciones testium, literas, scripturas et instrumenta seu munimenta ad causam seu causas huiusmodi facientes seu faciencia et ea seu eas tangentes seu tangencia, per quas et que intencionem partis sue probare intendit et sine quibus de presentis cause meritis liquere plene non potest. Quare sibi super hoc de oportuno remedio per nos provideri et literas compulsorias ad partes decerni et concedi cum instancia postulavit. Nos igitur Johannes Monbray, auditor prefatus, attendentes requisicionem huiusmodi fore iustam et consonam racioni et quod iusta petentibus non est denegandus assensus, idcirco auctoritate apostolica supradicta, qua fungimur in hac parte, vos omnes et singulos supradictos, quibus litere nostre presentes diriguntur, et vestrum quemlibet insolidum primo, secundo et tercio peremptorie requirimus et monemus presencium tenore, vobisque nichilominus et vestrum cuilibet in virtute sancte obediencie et sub penis infrascriptis districte precipiendo mandamus, quatenus vos et quilibet vestrum, qui super hoc fuerint requisiti seu fuerit requisitus, infra sex dierum spacium post presen- tacionem seu notificacionem presencium vobis vel alteri vestrum factam immediate sequen- cium, quorum sex dierum duos pro primo, duos pro secundo et reliquos duos dies vobis universis et singulis supradictis pro tercio et peremptorio termino ac monicione canonica assignamus, ita quod alter vestrum in hiis exequendis alterum non exspectet nec unus pro altero se excuset omnes et singulos dominos prelatos, officiales, clericos, notarios et tabelliones publicos et personas quascunque ecclesiasticas et seculares civitatum et diocesum predictarum, quos pars dicti domini Nicolai Czernast principalis seu exhibitor presencium vobis duxerit nominandos, et eorum quemlibet communiter vel divisim ex parte nostra, ymo verius apostolica, canonice et peremptorie moneatis et requiratis, quos nos eciam et eorum quemlibet tenore presencium requirimus et monemus, ut infra duodecim dierum spacium post requisicionem et monicionem huiusmodi eis factam immediate sequencium, quorum dierum quatuor pro primo, quatuor pro secundo et reliquos quatuor dies pro tercio et peremptorio termino ac monicione canonica assignetis et nos eciam eis et eorum cuilibet assignamus, omnes et singulos processus, attestaciones, instrumenta, jura, literas, scripturas et muni- menta, predictas causas huiusmodi contingentes et concernentes vel eorum transumpta in publicam formam redacta seu sigillis autenticis sigillata et alias sub illis modo et forma, qua eis in romana curia merito valeat et debeat fides plenaria adhiberi, eidem domino Nicolao Czernast principali vel ipsius procuratori seu nuncio presencium exhibitori, nobis vel alteri dicti sacri palacii causarum auditori forsan loco nostri in causa huiusmodi surrogando ad
245 sive supplicacionis cedule scripta erant de alia manu et litera superiori litere cedule penitus et omnino dissimili et diversa hec verba, videlicet: „De mandato domini nostri pape absolvat idem auditor simpliciter vel ad cauthelam si et prout de jure fuerit faciendum et justiciam faciat." Postmodum vero constitutus coram nobis discretus vir dominus Andreas de Snoyma, plebanus plebis in Trobecz, Olomucensis diocesis, procurator et procuratorio nomine domini Nicolai Czernast, principalis predicti, prout nobis de ipsius domini Andree procuratoris mandato legitime extitit edoctum, expositum fuit querulose, quod nonnulli prelati, officiales, notarii et tabelliones publici alieque persone ecclesiastice et seculares civitatum et diocesis predictarum penes se habent et detinent nonnullos processus, dicta et attestaciones testium, literas, scripturas et instrumenta seu munimenta ad causam seu causas huiusmodi facientes seu faciencia et ea seu eas tangentes seu tangencia, per quas et que intencionem partis sue probare intendit et sine quibus de presentis cause meritis liquere plene non potest. Quare sibi super hoc de oportuno remedio per nos provideri et literas compulsorias ad partes decerni et concedi cum instancia postulavit. Nos igitur Johannes Monbray, auditor prefatus, attendentes requisicionem huiusmodi fore iustam et consonam racioni et quod iusta petentibus non est denegandus assensus, idcirco auctoritate apostolica supradicta, qua fungimur in hac parte, vos omnes et singulos supradictos, quibus litere nostre presentes diriguntur, et vestrum quemlibet insolidum primo, secundo et tercio peremptorie requirimus et monemus presencium tenore, vobisque nichilominus et vestrum cuilibet in virtute sancte obediencie et sub penis infrascriptis districte precipiendo mandamus, quatenus vos et quilibet vestrum, qui super hoc fuerint requisiti seu fuerit requisitus, infra sex dierum spacium post presen- tacionem seu notificacionem presencium vobis vel alteri vestrum factam immediate sequen- cium, quorum sex dierum duos pro primo, duos pro secundo et reliquos duos dies vobis universis et singulis supradictis pro tercio et peremptorio termino ac monicione canonica assignamus, ita quod alter vestrum in hiis exequendis alterum non exspectet nec unus pro altero se excuset omnes et singulos dominos prelatos, officiales, clericos, notarios et tabelliones publicos et personas quascunque ecclesiasticas et seculares civitatum et diocesum predictarum, quos pars dicti domini Nicolai Czernast principalis seu exhibitor presencium vobis duxerit nominandos, et eorum quemlibet communiter vel divisim ex parte nostra, ymo verius apostolica, canonice et peremptorie moneatis et requiratis, quos nos eciam et eorum quemlibet tenore presencium requirimus et monemus, ut infra duodecim dierum spacium post requisicionem et monicionem huiusmodi eis factam immediate sequencium, quorum dierum quatuor pro primo, quatuor pro secundo et reliquos quatuor dies pro tercio et peremptorio termino ac monicione canonica assignetis et nos eciam eis et eorum cuilibet assignamus, omnes et singulos processus, attestaciones, instrumenta, jura, literas, scripturas et muni- menta, predictas causas huiusmodi contingentes et concernentes vel eorum transumpta in publicam formam redacta seu sigillis autenticis sigillata et alias sub illis modo et forma, qua eis in romana curia merito valeat et debeat fides plenaria adhiberi, eidem domino Nicolao Czernast principali vel ipsius procuratori seu nuncio presencium exhibitori, nobis vel alteri dicti sacri palacii causarum auditori forsan loco nostri in causa huiusmodi surrogando ad
Strana 246
246 dictam curiam deferendos et deferenda sine fraude, difficultate et contradiccione quibuslibet assignari et tradere faciatis et studeatis, nichil in eis addendo, minuendo, quod facti substanciam mutet vel variet intellectum. Si vero jura, processus, instrumenta, litere scripture, acta et munimenta predicta per prefatos dominos prelatos, clericos, notarios, tabelliones publicos ac alias personas quascunque detinentur abscondita, detentores ipsos ad revelandum compellatis, satisfacto tamen primitus, quibus satisfaccio fuerit impendenda suo solacio com- petenti. Sed si forte premissa omnia et singula, prout ad vos ac unum et eorum quemlibet pertinet, non adimpleveritis vel adimpleverint aut aliquid in contrarium feceritis vel fecerint seu dolum et fraudem in premissis commiseritis vel commiserint per vos aut per se vel alium seu alios aut mandatis nostris huiusmodi ymo verius apostolicis non parueritis seu paruerint cum effectu, nos in eos et in ipsos ac unum et eorum quemlibet necnon in contradictores quoslibet et rebelles exnunc prout extunc singulariter in singulos dicta canonica monicione premissa excommunicacionis sentenciam ferrimus in hiis scriptis. Absolucionem vero omnium et singulorum, qui prefatas nostras sentencias seu earum aliquam incurrerint quoquo modo nobis vel superiori nostro tantummodo reservata, diem vero monicionis et requisicionis predictarum et quidque in premissis duxeritis faciendum nobis per vestras literas patentes aut instrumentum publicum harum seriem seu designacionem continentes seu con- tinens remissis presentibus fideliter intimare et nos de eisdem certificare curetis. In quorum omnium et singulorum fidem et testimonium presentes literas seu presens publicum instru- mentum per Johannem Holtey notarium publicum nostrumque et huiusmodi cause coram nobis scribam infrascriptum subscribi et publicari mandavimus nostrique sigilli jussimus appensione communiri. Datum et actum Rome in domo habitacionis nostre situata in burgo sancti Petri de urbe, sub anno a nativitate domini millesimo trecentesimo octuagesimo secundo, indiccione quinta, die Jovis sexta mensis Novembris, hora quasi vesperorum, pontificatus dicti domini nostri pape Urbani VI. anno quinto. Presentibus discretis viris magistro Petro Liebinger notario publico, scriba nostro et Gerardo de Berka clericis Con- stanciensis et Olomucensis diocesis testibus ad premissa vocatis specialiter et rogatis. Et me Johanne Holtey, clerico Coloniensis diocesis, publico apostolica auctoritate notario etc. (Orig. Perg. an grünen Hanffäden h. Sig. in den Akten des Klosters Maria Saal im Landesarchive.) 276. Des päbstlichen Auditors Johannes Monbray Inhibitionsschreiben, dass der Prager erzbischöfliche Offizial noch sonst wer den bei der Kurie anhängigen Streit zwischen Nicolaus Cernast und Nicolaus von Prerau je erneuern durfe. Dt. Rom 6. November 1382. Johannes Monbray, utriusque juris doctor, archidiaconus de Norhampton in ecclesia Lincolmensi etc.*) Subsequenter prefatus dominus noster papa nobis quandam aliam com- *) Das folgende wie in n. 275.
246 dictam curiam deferendos et deferenda sine fraude, difficultate et contradiccione quibuslibet assignari et tradere faciatis et studeatis, nichil in eis addendo, minuendo, quod facti substanciam mutet vel variet intellectum. Si vero jura, processus, instrumenta, litere scripture, acta et munimenta predicta per prefatos dominos prelatos, clericos, notarios, tabelliones publicos ac alias personas quascunque detinentur abscondita, detentores ipsos ad revelandum compellatis, satisfacto tamen primitus, quibus satisfaccio fuerit impendenda suo solacio com- petenti. Sed si forte premissa omnia et singula, prout ad vos ac unum et eorum quemlibet pertinet, non adimpleveritis vel adimpleverint aut aliquid in contrarium feceritis vel fecerint seu dolum et fraudem in premissis commiseritis vel commiserint per vos aut per se vel alium seu alios aut mandatis nostris huiusmodi ymo verius apostolicis non parueritis seu paruerint cum effectu, nos in eos et in ipsos ac unum et eorum quemlibet necnon in contradictores quoslibet et rebelles exnunc prout extunc singulariter in singulos dicta canonica monicione premissa excommunicacionis sentenciam ferrimus in hiis scriptis. Absolucionem vero omnium et singulorum, qui prefatas nostras sentencias seu earum aliquam incurrerint quoquo modo nobis vel superiori nostro tantummodo reservata, diem vero monicionis et requisicionis predictarum et quidque in premissis duxeritis faciendum nobis per vestras literas patentes aut instrumentum publicum harum seriem seu designacionem continentes seu con- tinens remissis presentibus fideliter intimare et nos de eisdem certificare curetis. In quorum omnium et singulorum fidem et testimonium presentes literas seu presens publicum instru- mentum per Johannem Holtey notarium publicum nostrumque et huiusmodi cause coram nobis scribam infrascriptum subscribi et publicari mandavimus nostrique sigilli jussimus appensione communiri. Datum et actum Rome in domo habitacionis nostre situata in burgo sancti Petri de urbe, sub anno a nativitate domini millesimo trecentesimo octuagesimo secundo, indiccione quinta, die Jovis sexta mensis Novembris, hora quasi vesperorum, pontificatus dicti domini nostri pape Urbani VI. anno quinto. Presentibus discretis viris magistro Petro Liebinger notario publico, scriba nostro et Gerardo de Berka clericis Con- stanciensis et Olomucensis diocesis testibus ad premissa vocatis specialiter et rogatis. Et me Johanne Holtey, clerico Coloniensis diocesis, publico apostolica auctoritate notario etc. (Orig. Perg. an grünen Hanffäden h. Sig. in den Akten des Klosters Maria Saal im Landesarchive.) 276. Des päbstlichen Auditors Johannes Monbray Inhibitionsschreiben, dass der Prager erzbischöfliche Offizial noch sonst wer den bei der Kurie anhängigen Streit zwischen Nicolaus Cernast und Nicolaus von Prerau je erneuern durfe. Dt. Rom 6. November 1382. Johannes Monbray, utriusque juris doctor, archidiaconus de Norhampton in ecclesia Lincolmensi etc.*) Subsequenter prefatus dominus noster papa nobis quandam aliam com- *) Das folgende wie in n. 275.
Strana 247
247 missionis sive supplicacionis cedulam per quendam cursorem suum presentari fecit, quam nos cum debita recepimus reverencia, in hec verba: „Dignetur Sanctitas Vestra committere et mandare venerabili viro domino Johanni Monbray, sacri palacii causarum auditori, ut in causa et causis sibi commissis inter dominum Nicolaum Czernast ex parte una et Nicolaum de Prerovia de et super parochiali ecclesia in Araczicz, Olomucensis diocesis, et eius occasione ex altera, dictum Nicolaum Czernast absolvere possit et absolvat simpliciter et ad cautelam, si et prout de jure fuerit". In fine siquidem dicte commissionis seu supplicacionis cedule scripta erant de alia manu et litera ipsius cedule, superiori litere penitus dissimili et diversa hec verba, videlicet: „De mandato domini nostre pape audiat idem auditor, absolvat simpliciter vel ad cautelam, si et prout de jure fuerit faciendum et justiciam faciat". Postmodum vero constitutus coram nobis discretus vir dominus Andreas de Snoyma prefati domini Nicolai Czernast, principalis, procurator et procuratorio nomine eiusdem, prout nobis de ipsius domini Andree procuratoris procuracionis mandato legittimis constabat et constat documentis, et per nos in causa et causis huiusmodi more solito inhibere et literas inhibi- torias ad partes decernere et concedere dignaremur. Nos igitur Johannes Monbray, auditor prefatus, attendentes, . . . . . . quod inter partes huiusmodi servari debet equalitas, huiusmodi peticionem iustam fore et consonam racioni, idcirco auctoritate apostolica predicta, qua fungimur in hac parte, vobis domino .. officiali curie archiepiscopalis Pragensis necnon universis et singulis judicibus tam ordinariis quam extraordinariis delegatisque ac subdelegatis et quibuscunque personis ecclesiasticis et secularibus ac omnibus aliis et singulis supradictis, ad quos pertinere dinoscitur inhibuimus et presencium tenore inhibemus, ne cause et causis ac liti huiusmodi inter predictos dominum Nicolaum Czernast et Nicolaum de Prerovia dun- taxat vertentibus coram nobis vel alias in curia romana pendentibus vos domine .. officialis vel judex aliquis vel alius quicumque ad instanciam alicuius parcium predictarum vel ex officio vestro aut dictorum judicum nec alterutrarum parcium earundem in alterius partis ac cause et causarum et litis predictarum prejudicium jurisdiccionisque mee contemptum et vilipendium aliquando innovetis vel attemptetis, innovet vel attemptet, aut innovari vel attemptari faciatis vel faciat seu presumatis vel presumat per vos, per se vel alium seu alios publice vel occulte, directe vel indirecte aut alias quovismodo. Quod si secus factum fuerit, id totum revocare et in statum pristinum reducere curabimus justicia mediante. Que omnia et singula supradicta vobis omnibus et singulis suprascriptis intimamus, insinuamus, notificamus et ad vestram et cuiuslibet vestrum noticiam deducimus et deduci volumus per presentes, ne de premissis ignoranciam aliquam pretendere possitis in futurum seu eciam allegare. In quorum omnium et singulorum fidem et testimonium presentes literas seu presens publicum instrumentum huiusmodi, nostram inhibicionem in se continentes seu continens, per Johannem Holtey notarium publicum nostrumque et huiusmodi cause coram nobis scribam infrascriptum subscribi et publicari mandavimus nostrique sigilli jussimus appensione muniri. Datum et actum Rome in hospicio habitacionis nostre sito in burgo sancti Petri, hora quasi vesperorum, sub anno a nativitate domini millesimo trecentesimo octuagesimo secundo, indiccione quinta, die Jovis sexta mensis Novembris, pontificatus sanctissimi in Christo patris domini Urbani
247 missionis sive supplicacionis cedulam per quendam cursorem suum presentari fecit, quam nos cum debita recepimus reverencia, in hec verba: „Dignetur Sanctitas Vestra committere et mandare venerabili viro domino Johanni Monbray, sacri palacii causarum auditori, ut in causa et causis sibi commissis inter dominum Nicolaum Czernast ex parte una et Nicolaum de Prerovia de et super parochiali ecclesia in Araczicz, Olomucensis diocesis, et eius occasione ex altera, dictum Nicolaum Czernast absolvere possit et absolvat simpliciter et ad cautelam, si et prout de jure fuerit". In fine siquidem dicte commissionis seu supplicacionis cedule scripta erant de alia manu et litera ipsius cedule, superiori litere penitus dissimili et diversa hec verba, videlicet: „De mandato domini nostre pape audiat idem auditor, absolvat simpliciter vel ad cautelam, si et prout de jure fuerit faciendum et justiciam faciat". Postmodum vero constitutus coram nobis discretus vir dominus Andreas de Snoyma prefati domini Nicolai Czernast, principalis, procurator et procuratorio nomine eiusdem, prout nobis de ipsius domini Andree procuratoris procuracionis mandato legittimis constabat et constat documentis, et per nos in causa et causis huiusmodi more solito inhibere et literas inhibi- torias ad partes decernere et concedere dignaremur. Nos igitur Johannes Monbray, auditor prefatus, attendentes, . . . . . . quod inter partes huiusmodi servari debet equalitas, huiusmodi peticionem iustam fore et consonam racioni, idcirco auctoritate apostolica predicta, qua fungimur in hac parte, vobis domino .. officiali curie archiepiscopalis Pragensis necnon universis et singulis judicibus tam ordinariis quam extraordinariis delegatisque ac subdelegatis et quibuscunque personis ecclesiasticis et secularibus ac omnibus aliis et singulis supradictis, ad quos pertinere dinoscitur inhibuimus et presencium tenore inhibemus, ne cause et causis ac liti huiusmodi inter predictos dominum Nicolaum Czernast et Nicolaum de Prerovia dun- taxat vertentibus coram nobis vel alias in curia romana pendentibus vos domine .. officialis vel judex aliquis vel alius quicumque ad instanciam alicuius parcium predictarum vel ex officio vestro aut dictorum judicum nec alterutrarum parcium earundem in alterius partis ac cause et causarum et litis predictarum prejudicium jurisdiccionisque mee contemptum et vilipendium aliquando innovetis vel attemptetis, innovet vel attemptet, aut innovari vel attemptari faciatis vel faciat seu presumatis vel presumat per vos, per se vel alium seu alios publice vel occulte, directe vel indirecte aut alias quovismodo. Quod si secus factum fuerit, id totum revocare et in statum pristinum reducere curabimus justicia mediante. Que omnia et singula supradicta vobis omnibus et singulis suprascriptis intimamus, insinuamus, notificamus et ad vestram et cuiuslibet vestrum noticiam deducimus et deduci volumus per presentes, ne de premissis ignoranciam aliquam pretendere possitis in futurum seu eciam allegare. In quorum omnium et singulorum fidem et testimonium presentes literas seu presens publicum instrumentum huiusmodi, nostram inhibicionem in se continentes seu continens, per Johannem Holtey notarium publicum nostrumque et huiusmodi cause coram nobis scribam infrascriptum subscribi et publicari mandavimus nostrique sigilli jussimus appensione muniri. Datum et actum Rome in hospicio habitacionis nostre sito in burgo sancti Petri, hora quasi vesperorum, sub anno a nativitate domini millesimo trecentesimo octuagesimo secundo, indiccione quinta, die Jovis sexta mensis Novembris, pontificatus sanctissimi in Christo patris domini Urbani
Strana 248
248 pape VI. predicti anno quinto. Presentibus ibidem discretis viris magistro Petro Liebinger, notario publico, scriba nostro, et Gerardo de Berka clericis Constanciensis et Coloniensis diocesis testibus ad premissa vocatis specialiter et rogatis. Et me Johanne Holtey, clerico Coloniensis diocesis, publico etc. notario etc. (Orig. Perg. an grünen Hanffäden h. Sig. in den Akten des Klosters Maria Saal im Landesarchive.) 277. Der Abt von St. Vincenz in Breslau fordert die Pfarrer in Olmütz etc. auf. die Gewaltthäter der Olm. Domkirche nach Breslau zu citiren. Dt. Opatovic 13. Novbr. 1382. Marcus miseracione divina abbas monasterii sancti Vincencii prope muros Wratislav. ordinis Premonstratensis judex et conservator principalis jurum et privilegiorum venerabilium dominorum .. decani et capituli ecclesie Olomucensis una cum reverendis in Christo patribus ac dominis dominis .. Pataviensi et .. Cracoviensi episcopis cum clausula, „quatenus vos vel unus vestrum etc. a sede apostolica et eius auctoritate specialiter deputatus discretis viris dominis sancti Mauricii in Olomucz et beate Marie virginis gloriose et sancti Petri in suburbio Olomucensi et in Bystricz et in Dolan ac aliis omnibus et singulis ecclesiarum rectoribus in dyocesi Olomucensi constitutis salutem in domino et nostris ymo verius apostolicis firmiter et humiliter obedire mandatis. Litteras sanctissimi in Christo patris ac domini nostri domini Urbani divina providencia pape sexti sanas, salvas ac integras, non cancellatas nec suspectas, sed omni prorsus vicio et suspeccione carentes ipsiusque vera bulla plumbea in cordula canapea more Romane curie dependenti bullatas nos cum ea, qua decuit reverencia noviter recepisse sub hac forma: Urbanus etc. (vid. Nr. 240). Harum igitur auctoritate et vigore literarum apostolicarum prescriptarum vobis et cuilibet vestrum in virtute sancte obediencie et sub excommunicacionis pena, quam in vos et quemlibet vestrum trium dierum, quorum primum pro primo, secundum pro secundo et tercium pro tercio et peremptorio termino ac canonica monicione premissa ferimus in hiis scriptis, si mandatis nostris ymo verius apostolicis non parueritis seu adimplere contempseritis cum effectu. Districte precipiendo mandamus, qui presentibus fuerit seu fuerint requisitus seu requisiti, quatenus uno edicto pro tribus efficaciter et peremptorie citetis strenuum virum dominum Heynricum in Newoycz militem et Onssonem armigerum in Rakodaw alias in Czirthorie, Bolikonem et Czenkonem clientes in Olssan et Blachnonem in suburbio Olomucensi manentes, ut proxima feria sexta post nunc instans festum sancte Lucie compareant in monasterio sancti Vincencii supradicto vel alibi in loco vicino eiusdem nostri monasterii, ubi tunc fuerimus constituti, coram nobis et honorabilibus . . viris dominis . . decano et . . capitulo ecclesie Olom. suprascriptis super iniuriis et violenciis ipsis illatis et alias de iusticia responsuri. In quorum omnium et singulorum testimonium atque fidem prescriptorum presentem citacionis literam per notarium publicum infrascriptum publicari mandavimus una cum sigilli nostri
248 pape VI. predicti anno quinto. Presentibus ibidem discretis viris magistro Petro Liebinger, notario publico, scriba nostro, et Gerardo de Berka clericis Constanciensis et Coloniensis diocesis testibus ad premissa vocatis specialiter et rogatis. Et me Johanne Holtey, clerico Coloniensis diocesis, publico etc. notario etc. (Orig. Perg. an grünen Hanffäden h. Sig. in den Akten des Klosters Maria Saal im Landesarchive.) 277. Der Abt von St. Vincenz in Breslau fordert die Pfarrer in Olmütz etc. auf. die Gewaltthäter der Olm. Domkirche nach Breslau zu citiren. Dt. Opatovic 13. Novbr. 1382. Marcus miseracione divina abbas monasterii sancti Vincencii prope muros Wratislav. ordinis Premonstratensis judex et conservator principalis jurum et privilegiorum venerabilium dominorum .. decani et capituli ecclesie Olomucensis una cum reverendis in Christo patribus ac dominis dominis .. Pataviensi et .. Cracoviensi episcopis cum clausula, „quatenus vos vel unus vestrum etc. a sede apostolica et eius auctoritate specialiter deputatus discretis viris dominis sancti Mauricii in Olomucz et beate Marie virginis gloriose et sancti Petri in suburbio Olomucensi et in Bystricz et in Dolan ac aliis omnibus et singulis ecclesiarum rectoribus in dyocesi Olomucensi constitutis salutem in domino et nostris ymo verius apostolicis firmiter et humiliter obedire mandatis. Litteras sanctissimi in Christo patris ac domini nostri domini Urbani divina providencia pape sexti sanas, salvas ac integras, non cancellatas nec suspectas, sed omni prorsus vicio et suspeccione carentes ipsiusque vera bulla plumbea in cordula canapea more Romane curie dependenti bullatas nos cum ea, qua decuit reverencia noviter recepisse sub hac forma: Urbanus etc. (vid. Nr. 240). Harum igitur auctoritate et vigore literarum apostolicarum prescriptarum vobis et cuilibet vestrum in virtute sancte obediencie et sub excommunicacionis pena, quam in vos et quemlibet vestrum trium dierum, quorum primum pro primo, secundum pro secundo et tercium pro tercio et peremptorio termino ac canonica monicione premissa ferimus in hiis scriptis, si mandatis nostris ymo verius apostolicis non parueritis seu adimplere contempseritis cum effectu. Districte precipiendo mandamus, qui presentibus fuerit seu fuerint requisitus seu requisiti, quatenus uno edicto pro tribus efficaciter et peremptorie citetis strenuum virum dominum Heynricum in Newoycz militem et Onssonem armigerum in Rakodaw alias in Czirthorie, Bolikonem et Czenkonem clientes in Olssan et Blachnonem in suburbio Olomucensi manentes, ut proxima feria sexta post nunc instans festum sancte Lucie compareant in monasterio sancti Vincencii supradicto vel alibi in loco vicino eiusdem nostri monasterii, ubi tunc fuerimus constituti, coram nobis et honorabilibus . . viris dominis . . decano et . . capitulo ecclesie Olom. suprascriptis super iniuriis et violenciis ipsis illatis et alias de iusticia responsuri. In quorum omnium et singulorum testimonium atque fidem prescriptorum presentem citacionis literam per notarium publicum infrascriptum publicari mandavimus una cum sigilli nostri
Strana 249
249 appensione communiri. Actum et datum in Oppathowicz in domo habitacionis nostre die XIII mensis Novembris anno dom. millesimo trecentesimo octuagesimo secundo, indiccione quinta, pontificatus sanctissimi in Christo patris ac domini nostri domini Urbani divina providencia pape sexti supradicti anno quinto, presentibus religiosis et discretis viris fratre Johanne dicto Glesin professo monasterii sancti Vincencii supradicti et Johanne dicto Ryme domicello domini abbatis memorati et Gerlaco Gruneholcz de Stampin familiari, Petro de Boleslavia civis (sic) Wratisl. testibus ad premissa vocatis specialiter et rogatis. In signum execucionis per vos et quemlibet vestrum facte vel faciende huiusmodi citacionis literam sigillis vestris appendentibus reddatis sigillatam. Et ego Johannes etc. publicus .. . notarius etc. (Orig. Perg. 4 h. Sig. abgerissen, im Olm. Kapitelarchive.) 278. Beneš und Proček von Busau verkaufen dem Markgrafen Jost die Burg Busau sammt allen dazu gehörigen Ortschaften und versprechen, dieselbe durch drei Jahre von allem Anspruche zu befreien. Dt. Brünn 15. Novbr. 1382. Wir die nochgeschriben Beness von Buzaw, Proczke sein son, Hincz von der Leipen, Ptaczk von Birkenstein, Ulrich von Bozkwicz, Wock von Holnstein und Jaross von Czimburg bekennen fur uns und unser erben offenlich mit diesem briefe allen den, die yn sehen oder horen lesen, das wir dem hochgebornen fursten und herren herrn Josten und seinen nochkomen, marggraffen und herren czu Merhern, unsern lieben gnedigen herren. mit gesampter hant ungeteylet gelobt haben und geloben auch in crefften dicz brieffes, das wir yn das haus Buzaw mit dem markte Losczicz und mit den nochgeschriben dorffern Podole, Ubyczssow, Ollesnycze, Jerzmani, Hwozdecz, das kleyne Wesseliczko, Blaschow, Kaderzin, Woytiechow, Cozhow, Swanow, Besdiekow, Ospylow, Lidmirow, Hwozd das grosser und Mylkow, die der obgenannt unser gnediger herre marggraff Jost von uns obgenannten Benessen und Proczken recht und redlich gekaufft hat an den guetern von uns, nichtes rechten noch dheynerley ansprach behalden mit geburen, richtern, gerichten, czinsen, nuczen, fruchten, hofen, eckern gearn und ungearn, welden, puschen, holczen, wizen, weiden, geregden, voglweiden, vischereyen, teychen, mulen und allen andern iren czuge- horungen, nichtes ussgenomen, mit kirchenlehen und mit ganczer herschafft in aller der weise, als wir obgenannte Beness und Proczke dieselben gueter von alders gehabt und besezzen haben, entwerren, freyen und ledigen wollen und sullen vor allermeniclich und vor allen geistlichen lueten (sic) und gerichten und mit namen von der edlen frawen.. die gemahel ist des obgenannten herren Benessen von Buzaw, ob die durch ire morgengab dheynerley ansprach haben wurde oder gewinne hernoch in kunfftigen czeiten czu den guetern, ledig machen und freyen drey gancze iar noch des egenannten Benessen tode an allerley scheden der obgenannten unsers gnedigen herrn marggraff Jostes und seiner nochkomen, 32
249 appensione communiri. Actum et datum in Oppathowicz in domo habitacionis nostre die XIII mensis Novembris anno dom. millesimo trecentesimo octuagesimo secundo, indiccione quinta, pontificatus sanctissimi in Christo patris ac domini nostri domini Urbani divina providencia pape sexti supradicti anno quinto, presentibus religiosis et discretis viris fratre Johanne dicto Glesin professo monasterii sancti Vincencii supradicti et Johanne dicto Ryme domicello domini abbatis memorati et Gerlaco Gruneholcz de Stampin familiari, Petro de Boleslavia civis (sic) Wratisl. testibus ad premissa vocatis specialiter et rogatis. In signum execucionis per vos et quemlibet vestrum facte vel faciende huiusmodi citacionis literam sigillis vestris appendentibus reddatis sigillatam. Et ego Johannes etc. publicus .. . notarius etc. (Orig. Perg. 4 h. Sig. abgerissen, im Olm. Kapitelarchive.) 278. Beneš und Proček von Busau verkaufen dem Markgrafen Jost die Burg Busau sammt allen dazu gehörigen Ortschaften und versprechen, dieselbe durch drei Jahre von allem Anspruche zu befreien. Dt. Brünn 15. Novbr. 1382. Wir die nochgeschriben Beness von Buzaw, Proczke sein son, Hincz von der Leipen, Ptaczk von Birkenstein, Ulrich von Bozkwicz, Wock von Holnstein und Jaross von Czimburg bekennen fur uns und unser erben offenlich mit diesem briefe allen den, die yn sehen oder horen lesen, das wir dem hochgebornen fursten und herren herrn Josten und seinen nochkomen, marggraffen und herren czu Merhern, unsern lieben gnedigen herren. mit gesampter hant ungeteylet gelobt haben und geloben auch in crefften dicz brieffes, das wir yn das haus Buzaw mit dem markte Losczicz und mit den nochgeschriben dorffern Podole, Ubyczssow, Ollesnycze, Jerzmani, Hwozdecz, das kleyne Wesseliczko, Blaschow, Kaderzin, Woytiechow, Cozhow, Swanow, Besdiekow, Ospylow, Lidmirow, Hwozd das grosser und Mylkow, die der obgenannt unser gnediger herre marggraff Jost von uns obgenannten Benessen und Proczken recht und redlich gekaufft hat an den guetern von uns, nichtes rechten noch dheynerley ansprach behalden mit geburen, richtern, gerichten, czinsen, nuczen, fruchten, hofen, eckern gearn und ungearn, welden, puschen, holczen, wizen, weiden, geregden, voglweiden, vischereyen, teychen, mulen und allen andern iren czuge- horungen, nichtes ussgenomen, mit kirchenlehen und mit ganczer herschafft in aller der weise, als wir obgenannte Beness und Proczke dieselben gueter von alders gehabt und besezzen haben, entwerren, freyen und ledigen wollen und sullen vor allermeniclich und vor allen geistlichen lueten (sic) und gerichten und mit namen von der edlen frawen.. die gemahel ist des obgenannten herren Benessen von Buzaw, ob die durch ire morgengab dheynerley ansprach haben wurde oder gewinne hernoch in kunfftigen czeiten czu den guetern, ledig machen und freyen drey gancze iar noch des egenannten Benessen tode an allerley scheden der obgenannten unsers gnedigen herrn marggraff Jostes und seiner nochkomen, 32
Strana 250
250 marggraffen und herren czu Merhern, noch des landes rechten und gewonheit. Und ob wir des nicht teten, so geloben wir in gueten unsern trewen, wann das wir von dem obgenannten marggraff Josten oder seinen nochkomen, marggraffen czu Merhern, gemanet würden, das unser iglicher an seiner stat einen erben rittermessigen knecht mit czweyen pferden und einem diner senden sol gen Brünne in ein gasthus; dorynne sullen sie ligen und leisten in unserm namen und us der leistung nymmer komen, wir haben denn dem obgenannten unserm lieben herren marggraff Josten und seinen nochkomen, marggraffen czu Merhern das obgenannt gut gancz und gar entworren und alle scheden, welcherley die weren, abgelegt, die sie dorumb hetten empfangen. Queme auch es czu sulchen schulden, das unsern wegen in der leistung also lange wurde gelegen, das es die obgenannten unsre gnedige herren marggraff Josten und seine nochkomen vordruesse und meynten sulcher entwerrung der obgenannten gueter ein ende zu haben, so globen wir bey gueten unsir trewen, das wir dornoch in virczehen tagen, als wir von yn gemanet werden denselben unsern gnedigen herren marggraff Jost und seinen nochkomen umb sulche entwerrung, die wir nicht hetten volbracht und umb allerley scheden mit gereytem gelde genug czu tun und genczlichen abczulegen an alles vorczihen und widersprechen. Mit urkunt dicz briffes vorsigelt mit unsern anhangunden ingesigel. Der geben ist zu Brünne noch Cristi geburt dreyczehundert jar dornoch in dem andern und achczigsten iar des nechsten sunabents noch sand Merteins tag. (Orig. Perg. 7 an Perg. Streifen h. Sig. im mähr. Landesarchive. Das erste und zweite Wappen ist das der Wildenberge; das 3. derer von Lipá und zwar im rothen Wachse mit der Umschrift S. Hinconis de Lipa, Mareschalci regni Boemie; das 4. mit der Umschrift † S.....nis de Pirkenstan hat gleichfalls das Wappen derer von Lipa, aber im schwarzen Wachse, das 5. zeigt den Kamm der Boskowitze im Schilde, das sechste den doppeltgetheilten Schild der Holsteine, das siebente die zwei Mauerzinnen der Cimburge.) 279. Markgraf Jodok verspricht dem Olmützer Bischofe Peter gegen Jedermann Hilfe zu leisten, ausgenommen den König von Böhmen. Dt. Brünn 26. November 1382. Wir Jost von gots gnaden marggraff und herre czu Merhern bekennen offenlich mit disem brieffe allen den, die in sehen oder horen lesen. Wann wir uns durch fridsames wesen der lande und lute und auch uff den trost, das wir mit unsern und unser marg- graffschafft mannen und undersessen sovil dester fridlichern saze gewinnen, mit dem erwir- digen vater hern Peter bischoff von Olomucz genander voreynet und vorbunden haben und merken, das auch dovon und der gemeyne nucze der lande und der lute wirt gefurdert, dem durchluchtigsten fursten und herren, herrn Wenczlawen romischen kunig, czu allen czeiten merer des reichs und kunig zu Behem, grosser dinst von uns getan und erczeiget mugen werden, wann mancherley widerwertigkeit, die gen uns newlich entstanden sein in
250 marggraffen und herren czu Merhern, noch des landes rechten und gewonheit. Und ob wir des nicht teten, so geloben wir in gueten unsern trewen, wann das wir von dem obgenannten marggraff Josten oder seinen nochkomen, marggraffen czu Merhern, gemanet würden, das unser iglicher an seiner stat einen erben rittermessigen knecht mit czweyen pferden und einem diner senden sol gen Brünne in ein gasthus; dorynne sullen sie ligen und leisten in unserm namen und us der leistung nymmer komen, wir haben denn dem obgenannten unserm lieben herren marggraff Josten und seinen nochkomen, marggraffen czu Merhern das obgenannt gut gancz und gar entworren und alle scheden, welcherley die weren, abgelegt, die sie dorumb hetten empfangen. Queme auch es czu sulchen schulden, das unsern wegen in der leistung also lange wurde gelegen, das es die obgenannten unsre gnedige herren marggraff Josten und seine nochkomen vordruesse und meynten sulcher entwerrung der obgenannten gueter ein ende zu haben, so globen wir bey gueten unsir trewen, das wir dornoch in virczehen tagen, als wir von yn gemanet werden denselben unsern gnedigen herren marggraff Jost und seinen nochkomen umb sulche entwerrung, die wir nicht hetten volbracht und umb allerley scheden mit gereytem gelde genug czu tun und genczlichen abczulegen an alles vorczihen und widersprechen. Mit urkunt dicz briffes vorsigelt mit unsern anhangunden ingesigel. Der geben ist zu Brünne noch Cristi geburt dreyczehundert jar dornoch in dem andern und achczigsten iar des nechsten sunabents noch sand Merteins tag. (Orig. Perg. 7 an Perg. Streifen h. Sig. im mähr. Landesarchive. Das erste und zweite Wappen ist das der Wildenberge; das 3. derer von Lipá und zwar im rothen Wachse mit der Umschrift S. Hinconis de Lipa, Mareschalci regni Boemie; das 4. mit der Umschrift † S.....nis de Pirkenstan hat gleichfalls das Wappen derer von Lipa, aber im schwarzen Wachse, das 5. zeigt den Kamm der Boskowitze im Schilde, das sechste den doppeltgetheilten Schild der Holsteine, das siebente die zwei Mauerzinnen der Cimburge.) 279. Markgraf Jodok verspricht dem Olmützer Bischofe Peter gegen Jedermann Hilfe zu leisten, ausgenommen den König von Böhmen. Dt. Brünn 26. November 1382. Wir Jost von gots gnaden marggraff und herre czu Merhern bekennen offenlich mit disem brieffe allen den, die in sehen oder horen lesen. Wann wir uns durch fridsames wesen der lande und lute und auch uff den trost, das wir mit unsern und unser marg- graffschafft mannen und undersessen sovil dester fridlichern saze gewinnen, mit dem erwir- digen vater hern Peter bischoff von Olomucz genander voreynet und vorbunden haben und merken, das auch dovon und der gemeyne nucze der lande und der lute wirt gefurdert, dem durchluchtigsten fursten und herren, herrn Wenczlawen romischen kunig, czu allen czeiten merer des reichs und kunig zu Behem, grosser dinst von uns getan und erczeiget mugen werden, wann mancherley widerwertigkeit, die gen uns newlich entstanden sein in
Strana 251
251 den landen, das abnymet und uns vast krenchet doran, das wir nicht so wol und so grosslich zu dinste komen mochten dem obgenannten unserm gnedigen herren dem romischen kunig, solten wir und unser marggraffschaft manne und undersessen mit unfridsamen leben sein besweret: und dorumb so haben wir mit wolbedachtem mute, mit gutem rate der unsern und von rechter unserer wissen uns mit dem obgenanten hern Peter bischoff czu Olomuncz, als einem bischoff czu Olomuncz voreynet und vorbunden und geloben bey guten unsern trewen und eren an eydes stat, das wir demselben bischoff Peter seine lande und lute getrewlich mit ganczer unsrer macht wollen helffen, schuczen und schirmen gleich unsern eygen landen, und ym beygestendig, geraten und geholffen sein wollen und sullen in allen seinen noten wider allermeniclich, usgenomen alleine den obgenanten unsern liben genedigen herren, hern Wenczlawen, den romischen und behemischen kunig in gueten trewen an alles geverde und arge list. Auch geloben wir bey unsern guten trewen und eren an eydes stat, das wir dem obgenanten hern Peter bischoff czu Olomuncz mit allen unsern hewsern, vesten, steten und slossen czu allen seinen notdurfften, als offt wir des von ym oder von seinen wegen ermanet werden, beigestendig, gewartig und gehorsam sein und ym die offen machen wollen und sullen, an unsern und unsrer marggraffschaft schaden, wider allermeniclich, usgenomen alleine den obgenanten unsern liben gnedigen herren den romischen und behemischen kunige, wenn und als offt ym des not geschieht, in guten trewen ane geverde und an alle arge list; und dowider sullen sich unsere burg- graffen, burger und amptlewte nymmer geseczen in kheinenweis. Auch geloben wir in guten trewen an eydes stat, ob es czu sulchen schulden queme, das der egenante bischoff czu Merhern czu seinen kriegen unsrer und unsrer marggraffschaft lute wurde bedurffen ynnewendig landes, das wir ym die uff unsern eygen schaden und uff seine kost senden wollen und sullen, wenn er des an uns mueten wirdet, wider allermeniclich, den obgenanten unsern genedigen herren den romischen und behemischen kunge alleine ussgenomen. Wer auch sache, das er derselben unsrer lute uswendig landes werde bedurffen czu seinen kriegen, die sal derselbe bischoff von Merhern uff seine scheden und koste furen. Wer auch sache, das der obgenante bischoff czu Merhern seine lande und lute czu den geczeiten, so wir nicht czu lande weren, dheinerley stosse oder kriege angiengen, so sal unsrer und unsrer marggraffschaft hauptmann, der czu den geczeiten sein wirdet, dem obgenanten hern Peter, bischoff czu Olomuncz, oder ob er nicht czu lande were, seinem hauptman mit aller seiner macht czu hilffe komen, und alles das volenden unt tun an unsrer stat also volkomentlich, als wir uns des in diesem brieffe haben vorbunden und vorschriben, an alles hindernusse und widersprechen. Und sol auch derselbe unsrer hauptman nicht czuwort haben und sich entschuldigen domit, das wir nicht czu lande weren, wann er sol zu allen sachen gereit sein czu tun alles, das wir noch lute dicz brieffes schuldig und pflichtig seyn gleicher weis, als ob wir selber zu lande weren. Und alle obgeschribene sachen, als sie in disem gegenwortigen briffe begriffen sein, geloben wir stete, gancze und unczu- brochen haben und halden bey unsern guten trewen und eren an eydes stat. Mit urkunt dicz brieffes vorsigelt mit unserm anhangenden ingesigel. Der geben ist czu Brunne noch 32*
251 den landen, das abnymet und uns vast krenchet doran, das wir nicht so wol und so grosslich zu dinste komen mochten dem obgenannten unserm gnedigen herren dem romischen kunig, solten wir und unser marggraffschaft manne und undersessen mit unfridsamen leben sein besweret: und dorumb so haben wir mit wolbedachtem mute, mit gutem rate der unsern und von rechter unserer wissen uns mit dem obgenanten hern Peter bischoff czu Olomuncz, als einem bischoff czu Olomuncz voreynet und vorbunden und geloben bey guten unsern trewen und eren an eydes stat, das wir demselben bischoff Peter seine lande und lute getrewlich mit ganczer unsrer macht wollen helffen, schuczen und schirmen gleich unsern eygen landen, und ym beygestendig, geraten und geholffen sein wollen und sullen in allen seinen noten wider allermeniclich, usgenomen alleine den obgenanten unsern liben genedigen herren, hern Wenczlawen, den romischen und behemischen kunig in gueten trewen an alles geverde und arge list. Auch geloben wir bey unsern guten trewen und eren an eydes stat, das wir dem obgenanten hern Peter bischoff czu Olomuncz mit allen unsern hewsern, vesten, steten und slossen czu allen seinen notdurfften, als offt wir des von ym oder von seinen wegen ermanet werden, beigestendig, gewartig und gehorsam sein und ym die offen machen wollen und sullen, an unsern und unsrer marggraffschaft schaden, wider allermeniclich, usgenomen alleine den obgenanten unsern liben gnedigen herren den romischen und behemischen kunige, wenn und als offt ym des not geschieht, in guten trewen ane geverde und an alle arge list; und dowider sullen sich unsere burg- graffen, burger und amptlewte nymmer geseczen in kheinenweis. Auch geloben wir in guten trewen an eydes stat, ob es czu sulchen schulden queme, das der egenante bischoff czu Merhern czu seinen kriegen unsrer und unsrer marggraffschaft lute wurde bedurffen ynnewendig landes, das wir ym die uff unsern eygen schaden und uff seine kost senden wollen und sullen, wenn er des an uns mueten wirdet, wider allermeniclich, den obgenanten unsern genedigen herren den romischen und behemischen kunge alleine ussgenomen. Wer auch sache, das er derselben unsrer lute uswendig landes werde bedurffen czu seinen kriegen, die sal derselbe bischoff von Merhern uff seine scheden und koste furen. Wer auch sache, das der obgenante bischoff czu Merhern seine lande und lute czu den geczeiten, so wir nicht czu lande weren, dheinerley stosse oder kriege angiengen, so sal unsrer und unsrer marggraffschaft hauptmann, der czu den geczeiten sein wirdet, dem obgenanten hern Peter, bischoff czu Olomuncz, oder ob er nicht czu lande were, seinem hauptman mit aller seiner macht czu hilffe komen, und alles das volenden unt tun an unsrer stat also volkomentlich, als wir uns des in diesem brieffe haben vorbunden und vorschriben, an alles hindernusse und widersprechen. Und sol auch derselbe unsrer hauptman nicht czuwort haben und sich entschuldigen domit, das wir nicht czu lande weren, wann er sol zu allen sachen gereit sein czu tun alles, das wir noch lute dicz brieffes schuldig und pflichtig seyn gleicher weis, als ob wir selber zu lande weren. Und alle obgeschribene sachen, als sie in disem gegenwortigen briffe begriffen sein, geloben wir stete, gancze und unczu- brochen haben und halden bey unsern guten trewen und eren an eydes stat. Mit urkunt dicz brieffes vorsigelt mit unserm anhangenden ingesigel. Der geben ist czu Brunne noch 32*
Strana 252
252 Christs geburt dreiczenhundert jar dornach in dem andern und achczigsten jare des nechsten mitwochs noch sant Katherein tag. (Orig. Perg. h. Sig. im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 280. Markgraf Jodok gestattet dem Augustiner-Eremitenkloster in Leitomyšl, Güter in Mähren bis zum Werthe von 315 Mark Prager Groschen zu erwerben. Dt. Brünn 29. November 1382. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie, universis et singulis, qui presentes inspexerint, volumus esse notum, quod honorabilibus et religiosis .. priori et .. conventui domus sancte Crucis in Luthomusl ordinis heremitarum sancti Augustini nostrum consentire decrevit arbitrium, ut in nostri marchionalus dominio pro se et monasterio predicto bona hereditaria comparare possint et valeant, que taxam et valorem trecentarum et quindecim marcarum grossorum pragensium non excedant. Committentes .. supremis camerariis et aliis beneficiariis czudarum Brunnensis et Olomucensis fidelibus nostris, quatenus ad requisicionem presencium supradictis religiosis talia bona, que comparaverint, intabulent et faciant terre tabulis more solito annotari. Datum Brunne, in vigilia sancti Andree, anno domini millesimo trecentesimo octoagesimo secundo. Per dominum Marchionem Nicolaus. (Orig. Pap. beigedr. S. im mähr. Landesarchive.) 281. Das Augustiner Eremitenkloster in Leitomyšl verkauft eine Wiese in Töstitz (?) dem Bauer Kuenlin in Prosmeritz. 13. Jänner 1383. Nos Eberhardus prior totusque conventus monasterii sancte crucis in Luthomisl, ordinis fratrum heremitarum sancti Augustini notum facimus tenore presencium universis, quod animo deliberato maturoque consilio et tractatu inter nos prehabito quoddam pratum nostrum in bonis ville nostri monasterii Thoeskwicz situm, dy Wenk nuncupatum, cum salicibus cirumstantibus et crescentibus, ac cum quibusdam agris suis sive praytis ad ipsum pratum spectantibus, similiter di Wenk nominatis, pleno jure et dominio, quo ipsum habuimus, discreto viro Chuenlino dicto Roezler, villano de Prosmericz, nunc vero in dicta villa nostra Thoeskwicz residente et suis heredibus rite et racionabiliter vendidimus pro sedecim marcis grossorum denariorum pragensium moravici numeri et pagamenti, iam actu in (toto) nobis traditis et solutis, et presentibus venditum cedimus et assignamus habendum, tenendum jure perpetuo et possidendum (nostro quolibet) sine impedimento. Eo tamen pacto, quod si idem Chuenlinus, heredes et successores ipsius septuaginta grossos et duos . . . . . . (sin)gulis
252 Christs geburt dreiczenhundert jar dornach in dem andern und achczigsten jare des nechsten mitwochs noch sant Katherein tag. (Orig. Perg. h. Sig. im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 280. Markgraf Jodok gestattet dem Augustiner-Eremitenkloster in Leitomyšl, Güter in Mähren bis zum Werthe von 315 Mark Prager Groschen zu erwerben. Dt. Brünn 29. November 1382. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie, universis et singulis, qui presentes inspexerint, volumus esse notum, quod honorabilibus et religiosis .. priori et .. conventui domus sancte Crucis in Luthomusl ordinis heremitarum sancti Augustini nostrum consentire decrevit arbitrium, ut in nostri marchionalus dominio pro se et monasterio predicto bona hereditaria comparare possint et valeant, que taxam et valorem trecentarum et quindecim marcarum grossorum pragensium non excedant. Committentes .. supremis camerariis et aliis beneficiariis czudarum Brunnensis et Olomucensis fidelibus nostris, quatenus ad requisicionem presencium supradictis religiosis talia bona, que comparaverint, intabulent et faciant terre tabulis more solito annotari. Datum Brunne, in vigilia sancti Andree, anno domini millesimo trecentesimo octoagesimo secundo. Per dominum Marchionem Nicolaus. (Orig. Pap. beigedr. S. im mähr. Landesarchive.) 281. Das Augustiner Eremitenkloster in Leitomyšl verkauft eine Wiese in Töstitz (?) dem Bauer Kuenlin in Prosmeritz. 13. Jänner 1383. Nos Eberhardus prior totusque conventus monasterii sancte crucis in Luthomisl, ordinis fratrum heremitarum sancti Augustini notum facimus tenore presencium universis, quod animo deliberato maturoque consilio et tractatu inter nos prehabito quoddam pratum nostrum in bonis ville nostri monasterii Thoeskwicz situm, dy Wenk nuncupatum, cum salicibus cirumstantibus et crescentibus, ac cum quibusdam agris suis sive praytis ad ipsum pratum spectantibus, similiter di Wenk nominatis, pleno jure et dominio, quo ipsum habuimus, discreto viro Chuenlino dicto Roezler, villano de Prosmericz, nunc vero in dicta villa nostra Thoeskwicz residente et suis heredibus rite et racionabiliter vendidimus pro sedecim marcis grossorum denariorum pragensium moravici numeri et pagamenti, iam actu in (toto) nobis traditis et solutis, et presentibus venditum cedimus et assignamus habendum, tenendum jure perpetuo et possidendum (nostro quolibet) sine impedimento. Eo tamen pacto, quod si idem Chuenlinus, heredes et successores ipsius septuaginta grossos et duos . . . . . . (sin)gulis
Strana 253
253 nunc a festo sancti Michaelis proxime venturo incipiendo in quolibet die sancti Galli perpetuis temporibus nobis et monasterio nostro ... . . . (de)bent qualibet sine tardacione. Si vero idem census per ipsos in suo termino porrigi morabitur aut quavis interveniente causa vel (neglig)encia defecerit, mox idem census neglectus per nos licite recipi debet et acquiri potest in ipsius Chuenlini, heredum et successorum suorum in solidum dampna inter judeos vel christianos, et ipsi tam de censu neglecto quam eciam de dampno quolibet, quovis modo inde notabiliter contracto, nobis et monasterio nostro satisfacere debent et tenentur qualibet sine in contrarium accione. Hoc eciam adiuncto, quod prenotatus Chuenlinus vel sui successores legittimi fenum de dicto prato et anonas sive quoslibet fructus in dictis agris in futurum provenientes absque quolibet hominum nostrorum dampno abducere debent ad villam nostram antenotatam, salvo nobis et monasterio nostro eo jure, quod idem Chuenlinus vel sui heredes ipsum pratum cum agris et suis attinenciis nulli omnino hominum alias vendere vel in alias personas transferre possint neque debent, nisi in dicta nostra villa villano residenti et hoc de nostro vel successorum nostrorum consensu et licencia speciali. Sub harum quas sigillis nostris prioris et conventus predictorum dedimus robore literarum. In octavis festi epyphanie domini, anno eiusdem millesimo trecentesimo octuagesimo tercio. (Orig. Perg. 2 an Perg. Streifen h. Sig. im Archive des Kl. s. Thomas in Brünn; durch eine Lacune beschädigt; die beschädigten Stellen sind durch die eingeklammerten Buchstaben im Abdrucke ersichtlich. — Das Sigel des Priors zeigt im Schilde ein Kreuz, unter dem rechten Querbalken eine knieende, unter dem linken eine stehende Figur; die Legende bis auf das Wort Prioris unleserlich. Das Konventssigel zeigt den Heiland das Kreuz tragend und hat die Umschrift: S. Conventus in Lthomuzzi [1].) 282. Hereš von Krakovec verkauft seinen Hof in Cholina dem dortigen Pfarrer Wicker und dessen Bruder Slavek. Dt. Kloster Hradisch 16. Jänner 1383. Ego Herssiko de Crakowcze recognosco tenore presencium universis. Quia bona deliberacione maturoque amicorum meorum prehabito consilio vendidi in foro legitimo, vero et consueto curiam meam hereditariam in villa Cholina, prope ecclesiam et curiam plebani sitam, que quidem curia olim Martini de Reznik dicebatur, quam iure donacionis marchionalis possedi, quemadmodum in litera, (quam) a domino marchione Jodoco super eadem donacione obtinui, plenius continetur, cum omnibus suis utilitatibus et pertinenciis universis, videlicet agris cultis et incultis, pratis, pascuis et generaliter omnibus et singulis libertatibus, usu- fructibus et proventibus ad eandem curiam spectantibus, que nunc sunt aut fieri poterunt quomodolibet in futurum, honorabili ac religioso viro domino Wickerio, plebano ibidem in Cholina, et Slawconi de Crzenowicz, suo fratri et ipsius heredibus pro viginti et una marcis grossorum argenteorum denariorum pragensium moravici pagamenti, quas ab eisdem plene percepi et in toto. Eandemque curiam cum omnibus superius expressis prenominato
253 nunc a festo sancti Michaelis proxime venturo incipiendo in quolibet die sancti Galli perpetuis temporibus nobis et monasterio nostro ... . . . (de)bent qualibet sine tardacione. Si vero idem census per ipsos in suo termino porrigi morabitur aut quavis interveniente causa vel (neglig)encia defecerit, mox idem census neglectus per nos licite recipi debet et acquiri potest in ipsius Chuenlini, heredum et successorum suorum in solidum dampna inter judeos vel christianos, et ipsi tam de censu neglecto quam eciam de dampno quolibet, quovis modo inde notabiliter contracto, nobis et monasterio nostro satisfacere debent et tenentur qualibet sine in contrarium accione. Hoc eciam adiuncto, quod prenotatus Chuenlinus vel sui successores legittimi fenum de dicto prato et anonas sive quoslibet fructus in dictis agris in futurum provenientes absque quolibet hominum nostrorum dampno abducere debent ad villam nostram antenotatam, salvo nobis et monasterio nostro eo jure, quod idem Chuenlinus vel sui heredes ipsum pratum cum agris et suis attinenciis nulli omnino hominum alias vendere vel in alias personas transferre possint neque debent, nisi in dicta nostra villa villano residenti et hoc de nostro vel successorum nostrorum consensu et licencia speciali. Sub harum quas sigillis nostris prioris et conventus predictorum dedimus robore literarum. In octavis festi epyphanie domini, anno eiusdem millesimo trecentesimo octuagesimo tercio. (Orig. Perg. 2 an Perg. Streifen h. Sig. im Archive des Kl. s. Thomas in Brünn; durch eine Lacune beschädigt; die beschädigten Stellen sind durch die eingeklammerten Buchstaben im Abdrucke ersichtlich. — Das Sigel des Priors zeigt im Schilde ein Kreuz, unter dem rechten Querbalken eine knieende, unter dem linken eine stehende Figur; die Legende bis auf das Wort Prioris unleserlich. Das Konventssigel zeigt den Heiland das Kreuz tragend und hat die Umschrift: S. Conventus in Lthomuzzi [1].) 282. Hereš von Krakovec verkauft seinen Hof in Cholina dem dortigen Pfarrer Wicker und dessen Bruder Slavek. Dt. Kloster Hradisch 16. Jänner 1383. Ego Herssiko de Crakowcze recognosco tenore presencium universis. Quia bona deliberacione maturoque amicorum meorum prehabito consilio vendidi in foro legitimo, vero et consueto curiam meam hereditariam in villa Cholina, prope ecclesiam et curiam plebani sitam, que quidem curia olim Martini de Reznik dicebatur, quam iure donacionis marchionalis possedi, quemadmodum in litera, (quam) a domino marchione Jodoco super eadem donacione obtinui, plenius continetur, cum omnibus suis utilitatibus et pertinenciis universis, videlicet agris cultis et incultis, pratis, pascuis et generaliter omnibus et singulis libertatibus, usu- fructibus et proventibus ad eandem curiam spectantibus, que nunc sunt aut fieri poterunt quomodolibet in futurum, honorabili ac religioso viro domino Wickerio, plebano ibidem in Cholina, et Slawconi de Crzenowicz, suo fratri et ipsius heredibus pro viginti et una marcis grossorum argenteorum denariorum pragensium moravici pagamenti, quas ab eisdem plene percepi et in toto. Eandemque curiam cum omnibus superius expressis prenominato
Strana 254
254 Wickerio et Slawkoni et ipsius heredibus presentibus resigno et condescendo perpetue habendam, possidendam, vendendam et in usus beneplacitos convertendam et iure, quo pretactus Martinus Reznik ipsam tenuit et ego tenui hucusque et possedi. Quam quidem curiam ego prenominatus Herssiko una cum prudentibus viris Henrico de Hugwicz, Sbincone de Wrahowicz, Stephano de Seluticz, Johanne de Chilecz, Sdenkone de Wyesek et Pessicone de Udrlicz una manu coniuncta et indivisim absque omni fraude promittimus a quolibet homine iure seculari vel spirituali impetente vel impediente et specialiter a iure dotalicii cuiuscunque persone exbrigare et libertare et in primo dominorum in Olomucz colloquio, dum tabule terre aperte fuerint, intabulare, prout ius terre exigit et requirit. Quod si facere neglexerimus, extunc quoscunque duos ex nobis multifatus dominus Wickerus et Slawko et sui heredes monuerint, mox quilibet cum uno famulo et duobus equis civitatem Olomucz in honestum hospicium, nobis per predictos emptores deputatum, racione veri et consueti obstagii peragendi tenebuntur subintrare inde nulla occasione exituri tamdiu, quousque expressa curia cum omnibus suis pertinenciis prefato domino Wickerio, Slawconi et suis heredibus intabulata fuerit et omnino libertata et ipsi emptores a singulis damnis, exinde racionabiliter perceptis, plene expediti fuerint et in toto. Ceterum in casu, ubi absque fraude prescriptam curiam intabulare et disbrigare non possemus, extunc prefato domino Wickerio et Slawconi, suo fratri vel ipsius heredibus suprascriptis, pecuniis dictis absque eorum damno, quod exinde racionabiliter perceperint, restitutis, ipsi eandem curiam nobis reddere tenebuntur et resignare, dummodo prius ipsis damna, ut prediximus, ob eandem restitucionem curie ipsis obveniencia, per nos plene fuerint persoluta. In cuius rei testi- monium sigilla nostra de nostra certa sciencia presentibus sunt appensa. Datum in monasterio Gradicensi anno domini 1383, feria sexta proxima ante festum s. Antonii confessoris. (Ann. Gradic. fol. 158.) 283. K. Wenzel befreit das Haus des Wenzel v. Kojetein in Prag von allen Abgaben. Dt. Prag 16. Jänner 1383. Wenceslaus dei gracia Romanorum rex semper augustus et Boemie rex notum- facimus tenore presencium universis. Quod consideratis fidelibus et indefessis serviciis, quibus nobis honorabilis Wenceslaus de Cogietin, notarius noster in Burgleins, devotus noster dilectus olim genitori nostro longis temporibus ac eciam serenitati nostre accurata sollercia multis adhesit laboribus, adheret cottidie et adherere debebit et poterit uberius in futurum, non per errorem aut improvide, sed animo deliberato, sano fidelium nostrorum accedente consilio in aliquam serviciorum suorum recompensam domum ipsius et aream sitam in maiori nostra civitate Pragensi inter domos videlicet quondam Urbani Tullonis et alias Regine Griffine ab una et Johannis Pelliparii parte ab altera in angulo cimiterii ecclesie sancti Castuli, ab omnibus lozungis, steuris, imposicionibus, contribucionibus et exaccionibus seu solucionibus
254 Wickerio et Slawkoni et ipsius heredibus presentibus resigno et condescendo perpetue habendam, possidendam, vendendam et in usus beneplacitos convertendam et iure, quo pretactus Martinus Reznik ipsam tenuit et ego tenui hucusque et possedi. Quam quidem curiam ego prenominatus Herssiko una cum prudentibus viris Henrico de Hugwicz, Sbincone de Wrahowicz, Stephano de Seluticz, Johanne de Chilecz, Sdenkone de Wyesek et Pessicone de Udrlicz una manu coniuncta et indivisim absque omni fraude promittimus a quolibet homine iure seculari vel spirituali impetente vel impediente et specialiter a iure dotalicii cuiuscunque persone exbrigare et libertare et in primo dominorum in Olomucz colloquio, dum tabule terre aperte fuerint, intabulare, prout ius terre exigit et requirit. Quod si facere neglexerimus, extunc quoscunque duos ex nobis multifatus dominus Wickerus et Slawko et sui heredes monuerint, mox quilibet cum uno famulo et duobus equis civitatem Olomucz in honestum hospicium, nobis per predictos emptores deputatum, racione veri et consueti obstagii peragendi tenebuntur subintrare inde nulla occasione exituri tamdiu, quousque expressa curia cum omnibus suis pertinenciis prefato domino Wickerio, Slawconi et suis heredibus intabulata fuerit et omnino libertata et ipsi emptores a singulis damnis, exinde racionabiliter perceptis, plene expediti fuerint et in toto. Ceterum in casu, ubi absque fraude prescriptam curiam intabulare et disbrigare non possemus, extunc prefato domino Wickerio et Slawconi, suo fratri vel ipsius heredibus suprascriptis, pecuniis dictis absque eorum damno, quod exinde racionabiliter perceperint, restitutis, ipsi eandem curiam nobis reddere tenebuntur et resignare, dummodo prius ipsis damna, ut prediximus, ob eandem restitucionem curie ipsis obveniencia, per nos plene fuerint persoluta. In cuius rei testi- monium sigilla nostra de nostra certa sciencia presentibus sunt appensa. Datum in monasterio Gradicensi anno domini 1383, feria sexta proxima ante festum s. Antonii confessoris. (Ann. Gradic. fol. 158.) 283. K. Wenzel befreit das Haus des Wenzel v. Kojetein in Prag von allen Abgaben. Dt. Prag 16. Jänner 1383. Wenceslaus dei gracia Romanorum rex semper augustus et Boemie rex notum- facimus tenore presencium universis. Quod consideratis fidelibus et indefessis serviciis, quibus nobis honorabilis Wenceslaus de Cogietin, notarius noster in Burgleins, devotus noster dilectus olim genitori nostro longis temporibus ac eciam serenitati nostre accurata sollercia multis adhesit laboribus, adheret cottidie et adherere debebit et poterit uberius in futurum, non per errorem aut improvide, sed animo deliberato, sano fidelium nostrorum accedente consilio in aliquam serviciorum suorum recompensam domum ipsius et aream sitam in maiori nostra civitate Pragensi inter domos videlicet quondam Urbani Tullonis et alias Regine Griffine ab una et Johannis Pelliparii parte ab altera in angulo cimiterii ecclesie sancti Castuli, ab omnibus lozungis, steuris, imposicionibus, contribucionibus et exaccionibus seu solucionibus
Strana 255
255 aliis, quibuscunque et qualibuscunque possint specialibus vocabulis designari, libertavimus exeminus et tenore presencium de certa nostra sciencia et auctoritate regia Boemie libertamus, absolvimus et quitamus. Decernentes expresse, quatenus Wenceslaus prefatus occasione domus et aree huiusmodi ac eciam eadem domus et area, que hactenus ab omni penitus solucione civitati facienda libera fuit omnimode, censu dumtaxat quodam excepto pro monasterio sancti Francisci solvendo, a quo eciam existit realiter absoluta, ad quarumcunque lozungarum, steurarum, imposicionum et contribucionum solucionem civibus civitatis nostre maioris Pragensis eiusdem nullatenus teneantur vel ullo unquam tempore astricti sint quomodolibet, ymo pocius ipse et successores sui eandem domum, que libera fuit alias, ut premittitur, exnunc et inantea ab universis huiusmodi solucionibus ceterisque vexacionibus, molestiis et aggravacionibus exemptam et absolutam penitus pacifice libere inperpetuum possideant et quiete. Mandamus igitur judici, consulibus et juratis predicte maioris civitatis Pragensis firmiter et districte, ne a prefato Wenceslao et successoribus suis, ut premittitur, aliquam lozunge, steure, imposi- cionis, contribucionis et exaccionis solucionem pretextu domus eiusdem unquam ullo tempore affuturo postulent, requirant vel exigant seu postulare vel exigere permittant quomodolibet impignoracionibus vel modis aliis quibuscunque, sicut indignacionem nostram gravissimam voluerint evitare. Presencium sub regie nostre Maiestatis sigillo testimonio literarum. Datum Prage anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo tercio XVII kal. Februarii, regnorum nostrorum anno Boemie XX° Romanorum vero VII°. Ad mandatum Regis forestario referente Martinus Scolasticus. (Orig. Perg. h. Sig. im Igl. Stadtarchive.) 284. Čeněk von Bucowitz erklärt, wenn der ihm verliehene Original-Privilegial-Brief uber Potvorov, der verloren gieng, je gefunden würde, dass derselbe dem Kloster Velehrad gegenüber, welches Potvorov jetzt besitzt, keine Geltung haben solle. Dt. Prag 22. Jänner 1383. Ego Czenko de Budczowycz recognosco tenore presencium universis. Quod quia literam privilegialem, quam habui super villa Potworicz, cuius possessionem propter debita contracta apud Judeos non valui obtinere, sed condescendi libero voluntatis arbitrio de eadem, si continget ipsam umquam ad lucem produci futuris temporibus, cum quesitam per me non valui pro isto invenire tempore, mortuam et nullius vigoris neque apud me vel quoscumque alios alicuius existere firmitatis. Promittens bona fide sine dolo quolibet, quod virtute talis litere michi nunquam ullo tempore jus aliquod volo seu debeo vendicare. Re- nunccians omni juri et dominio, que forte vigore privilegialis predicte littere, si postea inveniretur, michi possent competere, de quibus me exuo et presentibus facio penitus alienum. Et ut maioris vigoris presencia robur obtineant, nos Wznata dictus Hecht de Rossycz, Philippus de Svoyganow, Ulricus de Lewnow, Henricus dictus Pflug de Rabstein, Benessius
255 aliis, quibuscunque et qualibuscunque possint specialibus vocabulis designari, libertavimus exeminus et tenore presencium de certa nostra sciencia et auctoritate regia Boemie libertamus, absolvimus et quitamus. Decernentes expresse, quatenus Wenceslaus prefatus occasione domus et aree huiusmodi ac eciam eadem domus et area, que hactenus ab omni penitus solucione civitati facienda libera fuit omnimode, censu dumtaxat quodam excepto pro monasterio sancti Francisci solvendo, a quo eciam existit realiter absoluta, ad quarumcunque lozungarum, steurarum, imposicionum et contribucionum solucionem civibus civitatis nostre maioris Pragensis eiusdem nullatenus teneantur vel ullo unquam tempore astricti sint quomodolibet, ymo pocius ipse et successores sui eandem domum, que libera fuit alias, ut premittitur, exnunc et inantea ab universis huiusmodi solucionibus ceterisque vexacionibus, molestiis et aggravacionibus exemptam et absolutam penitus pacifice libere inperpetuum possideant et quiete. Mandamus igitur judici, consulibus et juratis predicte maioris civitatis Pragensis firmiter et districte, ne a prefato Wenceslao et successoribus suis, ut premittitur, aliquam lozunge, steure, imposi- cionis, contribucionis et exaccionis solucionem pretextu domus eiusdem unquam ullo tempore affuturo postulent, requirant vel exigant seu postulare vel exigere permittant quomodolibet impignoracionibus vel modis aliis quibuscunque, sicut indignacionem nostram gravissimam voluerint evitare. Presencium sub regie nostre Maiestatis sigillo testimonio literarum. Datum Prage anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo tercio XVII kal. Februarii, regnorum nostrorum anno Boemie XX° Romanorum vero VII°. Ad mandatum Regis forestario referente Martinus Scolasticus. (Orig. Perg. h. Sig. im Igl. Stadtarchive.) 284. Čeněk von Bucowitz erklärt, wenn der ihm verliehene Original-Privilegial-Brief uber Potvorov, der verloren gieng, je gefunden würde, dass derselbe dem Kloster Velehrad gegenüber, welches Potvorov jetzt besitzt, keine Geltung haben solle. Dt. Prag 22. Jänner 1383. Ego Czenko de Budczowycz recognosco tenore presencium universis. Quod quia literam privilegialem, quam habui super villa Potworicz, cuius possessionem propter debita contracta apud Judeos non valui obtinere, sed condescendi libero voluntatis arbitrio de eadem, si continget ipsam umquam ad lucem produci futuris temporibus, cum quesitam per me non valui pro isto invenire tempore, mortuam et nullius vigoris neque apud me vel quoscumque alios alicuius existere firmitatis. Promittens bona fide sine dolo quolibet, quod virtute talis litere michi nunquam ullo tempore jus aliquod volo seu debeo vendicare. Re- nunccians omni juri et dominio, que forte vigore privilegialis predicte littere, si postea inveniretur, michi possent competere, de quibus me exuo et presentibus facio penitus alienum. Et ut maioris vigoris presencia robur obtineant, nos Wznata dictus Hecht de Rossycz, Philippus de Svoyganow, Ulricus de Lewnow, Henricus dictus Pflug de Rabstein, Benessius
Strana 256
256 dictus Dupowecz de Walcze, Missliborius de Radowyessycz ad preces supradicti Czenkonis sigilla nostra huic littere appendimus in testimonium omnium premissorum. Datum Prage in die sancti Vincencii martiris, anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo tercio. (Orig. Perg. 6 an Perg. Streifen h. Sig., das siebente abgerissen, in den Akten des Klosters Velehrad im Landesarchive. — Die Sigel sind sehr abgewetzt, namentlich die Um- schriften schwer erkennbar. Das Sig. des Čenek von Bučowitz zeigt ein Kreuz, das des Ulrich von Levnow einen sechszahnigen Rechen, das des Heinrich von Rabstein einen Pflug, das des Beneš von Doupowetz zwei Querbalken.) 285. Ingram etc. von Pernstein bekennen, dass ihnen Markgraf Jodok 1200 Mark geliehen habe. Dt. Prag 15. Februar 1383. Nos Ingramus, Bohussius, Smylo et Wilhelmus de Pernstein recognoscimus tenore presencium universis, quod illustri principi ac domino, domino Jodoco marchioni et domino Moravie, domino nostro gracioso tenemur et obligamur in mille et ducentis marcis grossorum denariorum pragensium moravici pagamenti, quas nobis in parata pecunia mutuavit. Nos ob hoc eidem domino nostro marchioni, qui nobis in eodem mutuo singularis complacencie favorem ostendens se gratum erga nos reddidit in eo multipliciter, promittimus bona nostra fide sub obtentu fidei et honoris nostri sine dolo, quod eidem domino marchioni fideliter servire velimus et eum tam cum castro nostro Pernstein quam personis propriis iuvare et respicere, et in omnibus sibi placibilibus contra quemlibet astare, nullo penitus excepto, tamquam familiares sui fideles. Et precipue nolumus neque debemus quemquam, cuiuscumque preeminencie, dignitatis, gradus vel condicionis fuerit, in predicto castro nostro tenere, colligere, servare aut nos quavis accione vel causa pro quocumque interponere, contra dicti domini nostri marchionis Jodoci voluntatem, quam transgredi in hoc casu non debemus aliqua racione. Et postquam idem dominus noster marchio predictarum mille et ducentarum marcarum solucionem a nobis repeteret, ulterius nollens carere de ipsa, tunc nos tenebimur et promittimus eciam bona fide, a die monicionis eandem pecuniam infra spacium unius medii anni persolvere, dilacione qualibet proculmota. Si vero in hac solucione negligentes fuerimus vel remissi, tunc quilibet nostrum debebit et tenebitur in propria persona cum tribus equis et duobus famulis Brunnam ad hospicium unius hospitis nobis deputati equitare, prestaturus obstagium in eodem tamdiu, quousque predictas mille et ducentas marcas integraliter persolvemus. Et ut premissa omnia et singula plurimorum evidencia testimoniorum clareant, supplicavimus nobilibus dominis Hinczoni de Lypa, Ptaczconi de Birkenstein et Czenconi de Lethowicz, qui nostris inclinati supplicacionibus sigilla sua in testimonium cum sigillis nostris, quibus facti qualitas roboratur, huic littere appenderunt. Datum Prage, anno domini millesimo trecentesimo octoagesimo tercio dominica, qua canitur Reminiscere. (Aus Boček's Nachlass n. 513; in der Abschrift heisst es, sie sei aus dem Originale entnommen. Wo das Original sei, ist nicht angegeben.)
256 dictus Dupowecz de Walcze, Missliborius de Radowyessycz ad preces supradicti Czenkonis sigilla nostra huic littere appendimus in testimonium omnium premissorum. Datum Prage in die sancti Vincencii martiris, anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo tercio. (Orig. Perg. 6 an Perg. Streifen h. Sig., das siebente abgerissen, in den Akten des Klosters Velehrad im Landesarchive. — Die Sigel sind sehr abgewetzt, namentlich die Um- schriften schwer erkennbar. Das Sig. des Čenek von Bučowitz zeigt ein Kreuz, das des Ulrich von Levnow einen sechszahnigen Rechen, das des Heinrich von Rabstein einen Pflug, das des Beneš von Doupowetz zwei Querbalken.) 285. Ingram etc. von Pernstein bekennen, dass ihnen Markgraf Jodok 1200 Mark geliehen habe. Dt. Prag 15. Februar 1383. Nos Ingramus, Bohussius, Smylo et Wilhelmus de Pernstein recognoscimus tenore presencium universis, quod illustri principi ac domino, domino Jodoco marchioni et domino Moravie, domino nostro gracioso tenemur et obligamur in mille et ducentis marcis grossorum denariorum pragensium moravici pagamenti, quas nobis in parata pecunia mutuavit. Nos ob hoc eidem domino nostro marchioni, qui nobis in eodem mutuo singularis complacencie favorem ostendens se gratum erga nos reddidit in eo multipliciter, promittimus bona nostra fide sub obtentu fidei et honoris nostri sine dolo, quod eidem domino marchioni fideliter servire velimus et eum tam cum castro nostro Pernstein quam personis propriis iuvare et respicere, et in omnibus sibi placibilibus contra quemlibet astare, nullo penitus excepto, tamquam familiares sui fideles. Et precipue nolumus neque debemus quemquam, cuiuscumque preeminencie, dignitatis, gradus vel condicionis fuerit, in predicto castro nostro tenere, colligere, servare aut nos quavis accione vel causa pro quocumque interponere, contra dicti domini nostri marchionis Jodoci voluntatem, quam transgredi in hoc casu non debemus aliqua racione. Et postquam idem dominus noster marchio predictarum mille et ducentarum marcarum solucionem a nobis repeteret, ulterius nollens carere de ipsa, tunc nos tenebimur et promittimus eciam bona fide, a die monicionis eandem pecuniam infra spacium unius medii anni persolvere, dilacione qualibet proculmota. Si vero in hac solucione negligentes fuerimus vel remissi, tunc quilibet nostrum debebit et tenebitur in propria persona cum tribus equis et duobus famulis Brunnam ad hospicium unius hospitis nobis deputati equitare, prestaturus obstagium in eodem tamdiu, quousque predictas mille et ducentas marcas integraliter persolvemus. Et ut premissa omnia et singula plurimorum evidencia testimoniorum clareant, supplicavimus nobilibus dominis Hinczoni de Lypa, Ptaczconi de Birkenstein et Czenconi de Lethowicz, qui nostris inclinati supplicacionibus sigilla sua in testimonium cum sigillis nostris, quibus facti qualitas roboratur, huic littere appenderunt. Datum Prage, anno domini millesimo trecentesimo octoagesimo tercio dominica, qua canitur Reminiscere. (Aus Boček's Nachlass n. 513; in der Abschrift heisst es, sie sei aus dem Originale entnommen. Wo das Original sei, ist nicht angegeben.)
Strana 257
257 286. Markgraf Jodok bekennt, dass er vom Markgrafen Prokop 2000 Mark ausgeliehen habe. Dt. Prag 17. Februar 1383. Nos Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie, principalis debitor, et nos Johannes de Mezirziecz, Wilhelmus de Sternberg alias de Zlyn, Stephanus de Opoczna, Johannes dictus Berka de Duba, Buscho dictus Plichta de Zirotin et Hanuschius de Leecz, fideiussores ipsius recognoscimus tenore presencium universis, nos illustri principi domino Procopio marchioni Moravie in duobus milibus marcarum grossorum denariorum pragensium moravici pagamenti debitorie obligari. Que duo milia, ut premittitur, promittimus omnes in- solidum bona fide sine dolo una manu coniuncta et indivisim prefato principi domino Procopio et ad manus fideles venerabilis domini Johannis, Luthomislensis episcopi et nobilium virorum Petri de Sternberg, Erhardi de Chunstat et Wankonis de Pothenstein in festo sancti Georgii, a data presencium venturo de proximo, in castro Tepenecz in paratis pecuniis solvere et pagare. Quod si non solverimus, ex tunc duo ex nobis fideiussoribus, quicumque per pre- dictum principem seu hos, ad quorum manus promisimus, moniti fuerimus, quilibet nostrum non advertens alterius absenciam debebit loco sui honestum clientem idoneum militarem cum uno famulo et duobus equis in Pragam ad hospicium honestum, nobis per ipsos ad hoc specialiter deputandum, dirigere solitum obstagium prestituros. Ubi si diebus quatuordecim perseveraverint et nos pecunias non solverimus supradictas, extunc prestito vel non prestito obstagio dictus marchio seu hii, ad quorum manus promisimus, habebunt plenam potestatem, supe- rius nominatas pecunias inter judeos vel christianos recipiendi nostrum omnium super dampna, nobis nichilominus absque intermissione dictum obstagium per interpositas personas, prout supra, continuantibus tamdiu, quousque prefata capitalis pecunia duorum milium marcarum cum dampnis omnibus, per eos ob non solucionem huiusmodi racionabiliter contrahendis, per nos fuerit eisdem creditoribus nostris persoluta. Habebunt insuper ipsi creditores iam dicti nos de negligencia predicti debiti potestatem plenariam monendi. Et nos sigilla nostra de nostra certa sciencia presentibus appendimus in evidencius testimonium omnium premissorum. Datum Prage anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo tercio, feria tercia proxima post dominicam Reminiscere, die decima septima mensis Februarii. (Orig. Perg. 7. an Perg. Streifen h. Sig. im mähr. Landesarchive. — Das Sig. des Stefan von Opočno hat zwei von rechts nach links gezogene Schrägbalken, das des Berka zeigt die Pfahlleitern der Lipás, das des Žirotin einen nach links schauenden Adler, das des Hanuš von Leč den Obertheil eines Bären mit ausgestreckter Zunge und Tatzen. —) 33
257 286. Markgraf Jodok bekennt, dass er vom Markgrafen Prokop 2000 Mark ausgeliehen habe. Dt. Prag 17. Februar 1383. Nos Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie, principalis debitor, et nos Johannes de Mezirziecz, Wilhelmus de Sternberg alias de Zlyn, Stephanus de Opoczna, Johannes dictus Berka de Duba, Buscho dictus Plichta de Zirotin et Hanuschius de Leecz, fideiussores ipsius recognoscimus tenore presencium universis, nos illustri principi domino Procopio marchioni Moravie in duobus milibus marcarum grossorum denariorum pragensium moravici pagamenti debitorie obligari. Que duo milia, ut premittitur, promittimus omnes in- solidum bona fide sine dolo una manu coniuncta et indivisim prefato principi domino Procopio et ad manus fideles venerabilis domini Johannis, Luthomislensis episcopi et nobilium virorum Petri de Sternberg, Erhardi de Chunstat et Wankonis de Pothenstein in festo sancti Georgii, a data presencium venturo de proximo, in castro Tepenecz in paratis pecuniis solvere et pagare. Quod si non solverimus, ex tunc duo ex nobis fideiussoribus, quicumque per pre- dictum principem seu hos, ad quorum manus promisimus, moniti fuerimus, quilibet nostrum non advertens alterius absenciam debebit loco sui honestum clientem idoneum militarem cum uno famulo et duobus equis in Pragam ad hospicium honestum, nobis per ipsos ad hoc specialiter deputandum, dirigere solitum obstagium prestituros. Ubi si diebus quatuordecim perseveraverint et nos pecunias non solverimus supradictas, extunc prestito vel non prestito obstagio dictus marchio seu hii, ad quorum manus promisimus, habebunt plenam potestatem, supe- rius nominatas pecunias inter judeos vel christianos recipiendi nostrum omnium super dampna, nobis nichilominus absque intermissione dictum obstagium per interpositas personas, prout supra, continuantibus tamdiu, quousque prefata capitalis pecunia duorum milium marcarum cum dampnis omnibus, per eos ob non solucionem huiusmodi racionabiliter contrahendis, per nos fuerit eisdem creditoribus nostris persoluta. Habebunt insuper ipsi creditores iam dicti nos de negligencia predicti debiti potestatem plenariam monendi. Et nos sigilla nostra de nostra certa sciencia presentibus appendimus in evidencius testimonium omnium premissorum. Datum Prage anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo tercio, feria tercia proxima post dominicam Reminiscere, die decima septima mensis Februarii. (Orig. Perg. 7. an Perg. Streifen h. Sig. im mähr. Landesarchive. — Das Sig. des Stefan von Opočno hat zwei von rechts nach links gezogene Schrägbalken, das des Berka zeigt die Pfahlleitern der Lipás, das des Žirotin einen nach links schauenden Adler, das des Hanuš von Leč den Obertheil eines Bären mit ausgestreckter Zunge und Tatzen. —) 33
Strana 258
258 287. Markus Abt von St. Vincenz in Breslau excommunicirt die Schädiger der Olmützer Kirche. Dt. Breslau 28. Februar 1383. Marcus miseracione divina abbas monasterii sancti Vincencii prope Wratislaviam ordinis premonstratensis, judex et conservator jurium, privilegiorum et bonorum venerabilium dominorum decani et capituli ecclesie Olomucensis a sanctissimo in Christo patre ac domino nostro domino Urbano divina providencia .. papa sexto una cum reverendis in Christo patribus ac dominis dominis Pataviensi et Cracoviensi episcopis, nostris in hac parte collegis cum clausula: „quatenus vos aut duo vel unus vestrum a sede apostolica delegatus et spe- cialiter deputatus" discretis viris dominis sancte Marie et sancti Petri in suburbio Olomucensi, sancti Mauritii, sancti Blasii in Olomucz, in Sternberg, in Gnoynicz, in Prerobia, in Muschnicz. beate virginis in Cremisyer, in Lipnick, in Pzredmost, in Namest et in Prostes ecclesiarum rectoribus, diocesis Olomucensis, aut ipsorum loca tenentibus ac aliis omnibus et singulis ubilibet in dicta diocesi Olomucensi constitutis, qui presentibus fuerint requisiti seu requisitus, salutem in domino et nostris immo verius apostolicis firmiter et humiliter obedire mandatis. Literas dicti domini nostri .. Urbani salvas, sanas ac integras omnique prorsus vitio et suspicione carentes ipsiusque vera bulla plumbea in cordula canapea more romane curie impedente bullatas nos cum ea, qua decuit, reverentia moveritis recepisse sub hac forma: Urbanus episcopus etc. Datum Rome apud sanctum Petrum V. kal. Decembris pontificatus nostri anno quarto (Vid. 240). Sed quia strenuus vir dominus .. Henricus de Nemojicz miles, Mathias Silvanus ibidem, Slawico, Michael frater Silvani, Martinus Zak, Henslinus Cunay, Hanslinus Durbach, Cunako, Merchlinus ... . rator, Henslinus servator, Jaxsso Krino, Hanuschius Niczo, Haindlinus rotator, Martinus, Ostmanno Carbonista, Haynlinus olim judex de Biela, laici de villa Gywowa dicte diocesis Olomucensis vigore dictarum literarum apostolicarum peremptorie citati ad instanciam dictorum dominorum decani et . . capituli ecclesie Olomucensis prefate in termino ipsis super injuriis, dictis dominis illatis, coram nobis competente prefixo comparere contumaciter non curarunt, ideoque ipsos et ipsorum quemlibet huiusmodi ipsorum contumacia exigente excommunicamus in his scriptis. Mandantes vobis omnibus aliisque et singulis ecclesiarum rectoribus in dicta diocesi Olomucensi constitutis in virtute sancte obediencie et sub excommunicacionis pena, quam in vos et quemlibet vestrum trium dierum, quorum dierum primum pro primo, secundum pro secundo et tercium pro tercio et peremptorio termino ac canonica monicione premissa assignamus, si mandatis nostris immo verius apostolicis non parueritis seu adimplere contempseritis, districte precipiendo, ita tamen, quod unus vestrum alium non expectet nec unus per alium se excuset in execucione huius- modi nostri mandati immo verius apostolici, quatenus ipsos sic auctoritate apostolica, qua fungimur, in hac parte excommunicatos semel ad minus in ipsorum ac demum in vestris ecclesiis singulis diebus dominicis publice nunciatis, donec juri pervenerint et a nobis fuerint absoluti. Datum Wratislavie in monasterio nostro die ultima mensis Februarii. Anno domini
258 287. Markus Abt von St. Vincenz in Breslau excommunicirt die Schädiger der Olmützer Kirche. Dt. Breslau 28. Februar 1383. Marcus miseracione divina abbas monasterii sancti Vincencii prope Wratislaviam ordinis premonstratensis, judex et conservator jurium, privilegiorum et bonorum venerabilium dominorum decani et capituli ecclesie Olomucensis a sanctissimo in Christo patre ac domino nostro domino Urbano divina providencia .. papa sexto una cum reverendis in Christo patribus ac dominis dominis Pataviensi et Cracoviensi episcopis, nostris in hac parte collegis cum clausula: „quatenus vos aut duo vel unus vestrum a sede apostolica delegatus et spe- cialiter deputatus" discretis viris dominis sancte Marie et sancti Petri in suburbio Olomucensi, sancti Mauritii, sancti Blasii in Olomucz, in Sternberg, in Gnoynicz, in Prerobia, in Muschnicz. beate virginis in Cremisyer, in Lipnick, in Pzredmost, in Namest et in Prostes ecclesiarum rectoribus, diocesis Olomucensis, aut ipsorum loca tenentibus ac aliis omnibus et singulis ubilibet in dicta diocesi Olomucensi constitutis, qui presentibus fuerint requisiti seu requisitus, salutem in domino et nostris immo verius apostolicis firmiter et humiliter obedire mandatis. Literas dicti domini nostri .. Urbani salvas, sanas ac integras omnique prorsus vitio et suspicione carentes ipsiusque vera bulla plumbea in cordula canapea more romane curie impedente bullatas nos cum ea, qua decuit, reverentia moveritis recepisse sub hac forma: Urbanus episcopus etc. Datum Rome apud sanctum Petrum V. kal. Decembris pontificatus nostri anno quarto (Vid. 240). Sed quia strenuus vir dominus .. Henricus de Nemojicz miles, Mathias Silvanus ibidem, Slawico, Michael frater Silvani, Martinus Zak, Henslinus Cunay, Hanslinus Durbach, Cunako, Merchlinus ... . rator, Henslinus servator, Jaxsso Krino, Hanuschius Niczo, Haindlinus rotator, Martinus, Ostmanno Carbonista, Haynlinus olim judex de Biela, laici de villa Gywowa dicte diocesis Olomucensis vigore dictarum literarum apostolicarum peremptorie citati ad instanciam dictorum dominorum decani et . . capituli ecclesie Olomucensis prefate in termino ipsis super injuriis, dictis dominis illatis, coram nobis competente prefixo comparere contumaciter non curarunt, ideoque ipsos et ipsorum quemlibet huiusmodi ipsorum contumacia exigente excommunicamus in his scriptis. Mandantes vobis omnibus aliisque et singulis ecclesiarum rectoribus in dicta diocesi Olomucensi constitutis in virtute sancte obediencie et sub excommunicacionis pena, quam in vos et quemlibet vestrum trium dierum, quorum dierum primum pro primo, secundum pro secundo et tercium pro tercio et peremptorio termino ac canonica monicione premissa assignamus, si mandatis nostris immo verius apostolicis non parueritis seu adimplere contempseritis, districte precipiendo, ita tamen, quod unus vestrum alium non expectet nec unus per alium se excuset in execucione huius- modi nostri mandati immo verius apostolici, quatenus ipsos sic auctoritate apostolica, qua fungimur, in hac parte excommunicatos semel ad minus in ipsorum ac demum in vestris ecclesiis singulis diebus dominicis publice nunciatis, donec juri pervenerint et a nobis fuerint absoluti. Datum Wratislavie in monasterio nostro die ultima mensis Februarii. Anno domini
Strana 259
259 MCCCLXXXIII sigillo nostro subappenso. In signum vere execucionis per vos et quemlibet vestrum facte vel faciende presentem nostrum processum sigillis vestris subappendentibus reddite sigillatum. (Orig. Perg. h. Sig. im Olm. Kap. Archive.) 288. Johann Wischauer, Bürger von Brünn, und seine Frau Elisabeth verpſlichten sich, falls die städtische Losung an dem Besitze Wischauers in der Grillowitz einen Abgang erlitte, diesen aus den Einkünften ihres Meierhofes zu ersetzen. Dt. 15. März 1383. Nos Johannes Wischawer civis Brunnensis et Elizabeth conthoralis eiusdem notum facimus tenore presencium universis, quod in casu, si illas viginti quatuor marcas grossorum census in bonis nostris Grilwicz honorabilibus viris dominis preposito et capitulo ecclesie sancti Petri in Brunna per nos venditas infra hinc et quatuor annos continue revolvendos ab ipsis dominis preposito et capitulo reemere non possemus, extunc in lozunga ab antiquo consueta et debita, quam civitas in eisdem bonis habere dinoscitur, quemadmodum eciam nos ipsis civibus in antea dedimus et porreximus, si quid civibus et civitati deperiret, omnem ipsius lozunge defectum de curia nostra sartorum plenarie supplere debemus et promittimus bona fide, ac ipsam curiam sartorum pro dicta lozunga prefatis civibus et civitati pignori obligavimus et virtute presencium obligamus. Qui eciam cives vel ipsorum officiati defectum lozunge sive lozungam de dicta curia nostra annis singulis, quocies evenit vel necessarium fuerit, recipiendi et tollendi plenam habebunt et habere debent auctoritate propria facultatem. Sub harum, quas ego Johannes meo proprio ac in testimonium nocius nobilis domini Petri Hecht de Rossicz ac discretorum virorum Johannis Luckner et Thome Hezz civium et juratorum testium instanter per nos ad premissa rogatorum sigillis dedimus et firmari petivimus testimonio literarum, dominica qua canitur „domine ne longe“ anno domini MOCCCOLXXXIII°. (Aus dem Codex n. 34. fol. 62 im Brünner Stadtarchive.) 289. Das Kloster in Pustimir erklärt, dass die Witwe Clara nach Johann von Arnoltowitz ihr Recht am Patronate des s. Peter- und Paulaltares in Pustimir dem Wojtěch und Georg von Meilitz abgetreten habe. Dt. Pustimir 20. März 1383. Nos Jutta divina miseracione abbatissa totusque conventus monasterii in Pustmir ordinis sancti Benedicti notum facimus tenore presencium universis, quod constituta coram nobis honesta domina domina Clara, relicta olim famosi viri Jenczonis de Arnoltowicz, felicis memorie, resignavit iusta resignacione ac donavit cum matura deliberacione de nostris scitu et voluntate omnem sui juris proprietatem, quam habere dinoscebatur in iure patronatus 33*
259 MCCCLXXXIII sigillo nostro subappenso. In signum vere execucionis per vos et quemlibet vestrum facte vel faciende presentem nostrum processum sigillis vestris subappendentibus reddite sigillatum. (Orig. Perg. h. Sig. im Olm. Kap. Archive.) 288. Johann Wischauer, Bürger von Brünn, und seine Frau Elisabeth verpſlichten sich, falls die städtische Losung an dem Besitze Wischauers in der Grillowitz einen Abgang erlitte, diesen aus den Einkünften ihres Meierhofes zu ersetzen. Dt. 15. März 1383. Nos Johannes Wischawer civis Brunnensis et Elizabeth conthoralis eiusdem notum facimus tenore presencium universis, quod in casu, si illas viginti quatuor marcas grossorum census in bonis nostris Grilwicz honorabilibus viris dominis preposito et capitulo ecclesie sancti Petri in Brunna per nos venditas infra hinc et quatuor annos continue revolvendos ab ipsis dominis preposito et capitulo reemere non possemus, extunc in lozunga ab antiquo consueta et debita, quam civitas in eisdem bonis habere dinoscitur, quemadmodum eciam nos ipsis civibus in antea dedimus et porreximus, si quid civibus et civitati deperiret, omnem ipsius lozunge defectum de curia nostra sartorum plenarie supplere debemus et promittimus bona fide, ac ipsam curiam sartorum pro dicta lozunga prefatis civibus et civitati pignori obligavimus et virtute presencium obligamus. Qui eciam cives vel ipsorum officiati defectum lozunge sive lozungam de dicta curia nostra annis singulis, quocies evenit vel necessarium fuerit, recipiendi et tollendi plenam habebunt et habere debent auctoritate propria facultatem. Sub harum, quas ego Johannes meo proprio ac in testimonium nocius nobilis domini Petri Hecht de Rossicz ac discretorum virorum Johannis Luckner et Thome Hezz civium et juratorum testium instanter per nos ad premissa rogatorum sigillis dedimus et firmari petivimus testimonio literarum, dominica qua canitur „domine ne longe“ anno domini MOCCCOLXXXIII°. (Aus dem Codex n. 34. fol. 62 im Brünner Stadtarchive.) 289. Das Kloster in Pustimir erklärt, dass die Witwe Clara nach Johann von Arnoltowitz ihr Recht am Patronate des s. Peter- und Paulaltares in Pustimir dem Wojtěch und Georg von Meilitz abgetreten habe. Dt. Pustimir 20. März 1383. Nos Jutta divina miseracione abbatissa totusque conventus monasterii in Pustmir ordinis sancti Benedicti notum facimus tenore presencium universis, quod constituta coram nobis honesta domina domina Clara, relicta olim famosi viri Jenczonis de Arnoltowicz, felicis memorie, resignavit iusta resignacione ac donavit cum matura deliberacione de nostris scitu et voluntate omnem sui juris proprietatem, quam habere dinoscebatur in iure patronatus 33*
Strana 260
260 sive presentandi altare sanctorum Petri et Pauli apostolorum, siti in nostro monasterio Pustmir, famosis viris Woytiechoni et Jurziconi fratribus de Meilicz, ipsorum heredibus et successoribus, in ipsos dicti altaris ius patronatus et presentandi legittime transferendo. Tali interiecta expressa condicione, quod ipsi fratres prenotati, ipsorum heredes vel successores ad antedictum altare tamquam veri patroni cum nostro, que nunc sumus aut successive pro tempore fuerint, scitu et voluntate habeant*) presentare personas, tamen per quas divina officia in cantando et legendo in ipso nostro monasterio fiant, ut ab antiquo ibi consuetum existit, sine negligencia et contraria voluntate. Ut autem omnia suprascripta per nos vel qui pro tempore fuerint, firma et inviolabilia observentur, rogamus venerabilem in Christo patrem et dominum, dominum Petrum, episcopum Olomucensem, dominum nostrum graciosum, ut ipse tamquam vir autenticus et ordinarius huic donacioni consentire et sigillum suum unacum nostris sigillis ante omnia appendere presentibus dignetur in firmitatem omnium premissorum. Datum in monasterio nostro in Pustmir anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo tercio die vicesima mensis Marcii. Nos itaque Petrus dei et apostolice sedis gracia episcopus Olomucensis etc. (vid. n. 305). (Aus dem Vidimus dieser Urkunde vom J. 1405.) 290. Petr, Bischof von Olmütz, bestättiget die von dem Kremsierer Probste in der s. Maurizkirche daselbst gemachte Stiftung, aus welcher dem Kapitel und den übrigen Beneficianten das tägliche Brod zu verabreichen ist. Dt. Mödritz 26. Marz 1383. In nomine domini amen. Nos Petrus dei et apostolice sedis gracia episcopus Olomu- censis notumfacimus tenore presencium universis. Quod quamvis pridem honorabilis vir dominus Albertus prepositus nostre Chremirensis ecclesie, frater noster in Christo carissimus, motus interne devocionis affectu desideraverit de bonis sibi a deo collatis diem extreme messionis bonis operibus prevenire et in salutem ac remedium sue suorumque parentum animarum et precipue olim germani sui, honorabilis domini Nicolai prepositi Brunnensis, pro altari sancte Katherine virginis in capella, choro dicte Chremirensis ecclesie continua, in laudem et honorem altissimi sueque genitricis intemerate virginis Marie et eiusdem virginis Katherine gloriose sex laneos, duas tabernas et duas curticulas cum medietate molendini in villa Tyeschan prope Wzunkam cum pratis, pascuis, aquis, iuribus, comodis, fructibus, utili- tatibus et pertinenciis universis, pleno iure et dominio, annue censuantes decem marcas grossorum pragensium, moravici numeri et pagamenti, pro centum et tribus marcis rite et racionabiliter emptas et comparatas, necnon de consensu et bona voluntate illustris et magnifici principis domini Jodoci, marchionis Moravie, intabulatas legittime, de beneplacito *) Hier ist im Originale wahrsch. das Wort jus weggelassen.
260 sive presentandi altare sanctorum Petri et Pauli apostolorum, siti in nostro monasterio Pustmir, famosis viris Woytiechoni et Jurziconi fratribus de Meilicz, ipsorum heredibus et successoribus, in ipsos dicti altaris ius patronatus et presentandi legittime transferendo. Tali interiecta expressa condicione, quod ipsi fratres prenotati, ipsorum heredes vel successores ad antedictum altare tamquam veri patroni cum nostro, que nunc sumus aut successive pro tempore fuerint, scitu et voluntate habeant*) presentare personas, tamen per quas divina officia in cantando et legendo in ipso nostro monasterio fiant, ut ab antiquo ibi consuetum existit, sine negligencia et contraria voluntate. Ut autem omnia suprascripta per nos vel qui pro tempore fuerint, firma et inviolabilia observentur, rogamus venerabilem in Christo patrem et dominum, dominum Petrum, episcopum Olomucensem, dominum nostrum graciosum, ut ipse tamquam vir autenticus et ordinarius huic donacioni consentire et sigillum suum unacum nostris sigillis ante omnia appendere presentibus dignetur in firmitatem omnium premissorum. Datum in monasterio nostro in Pustmir anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo tercio die vicesima mensis Marcii. Nos itaque Petrus dei et apostolice sedis gracia episcopus Olomucensis etc. (vid. n. 305). (Aus dem Vidimus dieser Urkunde vom J. 1405.) 290. Petr, Bischof von Olmütz, bestättiget die von dem Kremsierer Probste in der s. Maurizkirche daselbst gemachte Stiftung, aus welcher dem Kapitel und den übrigen Beneficianten das tägliche Brod zu verabreichen ist. Dt. Mödritz 26. Marz 1383. In nomine domini amen. Nos Petrus dei et apostolice sedis gracia episcopus Olomu- censis notumfacimus tenore presencium universis. Quod quamvis pridem honorabilis vir dominus Albertus prepositus nostre Chremirensis ecclesie, frater noster in Christo carissimus, motus interne devocionis affectu desideraverit de bonis sibi a deo collatis diem extreme messionis bonis operibus prevenire et in salutem ac remedium sue suorumque parentum animarum et precipue olim germani sui, honorabilis domini Nicolai prepositi Brunnensis, pro altari sancte Katherine virginis in capella, choro dicte Chremirensis ecclesie continua, in laudem et honorem altissimi sueque genitricis intemerate virginis Marie et eiusdem virginis Katherine gloriose sex laneos, duas tabernas et duas curticulas cum medietate molendini in villa Tyeschan prope Wzunkam cum pratis, pascuis, aquis, iuribus, comodis, fructibus, utili- tatibus et pertinenciis universis, pleno iure et dominio, annue censuantes decem marcas grossorum pragensium, moravici numeri et pagamenti, pro centum et tribus marcis rite et racionabiliter emptas et comparatas, necnon de consensu et bona voluntate illustris et magnifici principis domini Jodoci, marchionis Moravie, intabulatas legittime, de beneplacito *) Hier ist im Originale wahrsch. das Wort jus weggelassen.
Strana 261
261 eciam et consensu honorabilis domini decani et capituli ipsius nostre Chremirensis ecclesie ordinaverit et disposuerit, prout tunc conceperat in sua mente: tamen ex postfacto sanius deliberatus et salubrius bonum propositum in melius commutando predicta bona, redditus et proventus in utilitatem communem et commodum ipsius ecclesie nostre capituli et universi- tatis Chremisirensis pro panibus, singulis diebus per annum prelatis, canonicis, vicariis, altariste, rectori scolarum et prebendatis seu ministris, qui fuerint pro tempore, iuxta modum et consuetudinem observatam in antea distribuendis disposuit salubriter et ordinavit. Ita quod annis singulis percepto censu bonorum predictorum annone pro panibus sic distribuendis debito tempore emi et comparari valeant iuxta decretum et voluntatem prepositi, decani et capituli Chremisirensis predictorum. Tali tamen modo, quod prepositus et decanus presentes ad minus elevacioni corporis Christi in missa beate virginis, canonici vero, vicarii et altariste omnes et singuli eidem misse beate virginis, que cottidie in ipsa nostra Chremi- sirensi decantatur ecclesia, personaliter interesse debeant a principio usque ad finem, nisi causa legittima et racionabilis aliquem excusaret, quam ipsi prepositus, decanus et capitulum legiltimam et racionabilem iudicabunt. Item singulis annis perpetuis temporibus in predicta nostra Chremisirensi ecclesia duodecim anniversarii peragi debent, videlicet primus in vigilia sancti Gregorii pape anniversarius olim domini Nicolai prepositi Brunnensis felicis memorie. Secundus anniversarius olim venerabilis patris domini Johannis Olomucensis episcopi, avunculi invictissimi domini Karoli Romanorum imperatoris et Boemie regis, eius benefactoris, in vigilia vigilie sanctorum marthirum Mauricii et sociorum eius. Tercius anniversarius in memoriam progenitorum seu parentum ipsius domini Alberti prepositi Chremsirensis in vigilia vigilie omnium sanctorum. Et quartus sublato ipso domino Alberto de medio dies sui anni- versarius perpetuo peragatur. Residui vero anniversarii octo in sempiternam memoriam dicti domini Alberti prepositi donatorum, benefactorum, consanquineorum et amicorum ipsius in spacio octo mensium, in regula ecclesie consignandi, expresse et nominatim peragi debent, ita quod in anniversariis et memoria singulorum predictorum faciendis semper vigilie novem leccionum et misse, quibus prepositus, decanus, canonici, vicarii, altarista, rector scole cum scolaribus et prebendati interesse teneantur, cum solempnitate offertorii et candelarum, sicut consuetum est, solempniter decantentur; offertorium eciam ibidem oblatum ministretur in hospitali pauperibus, necnon finita missa defunctorum, quocies oportunum fuerit, canonici, vicarii et altarista commemoracionem seu exequias faciant secundum consuetudinem dicte Chremisirensis ecclesie hactenus observatam. Si quis autem a missa beate virginis, missis anniversariorum, vigiliis, offertoriis, exequiis et commemoracione, ut prefertur, se absen- taverit absque racionabili causa, quam ipsi prepositus, decanus et capitulum non approbarent fore legittimam, panibus carere debeat ipso die. Nobisque humiliter supplicavit supradictus dominus prepositus, quatenus ad ea singula premissa nostri prebere assensum et ipsa sub modo expressato superius auctoritate ordinaria confirmare dignaremur. Nos igitur ipsius domini Alberti supplicacionibus racionabilibus, piis et iustis benignius inclinati ordinacionem, disposicionem et assignacionem bonorum predictorum pro panibus et anniversariis rite et racionabiliter factas et omnia alia predicta grata et rata habentes census et redditus antedicte
261 eciam et consensu honorabilis domini decani et capituli ipsius nostre Chremirensis ecclesie ordinaverit et disposuerit, prout tunc conceperat in sua mente: tamen ex postfacto sanius deliberatus et salubrius bonum propositum in melius commutando predicta bona, redditus et proventus in utilitatem communem et commodum ipsius ecclesie nostre capituli et universi- tatis Chremisirensis pro panibus, singulis diebus per annum prelatis, canonicis, vicariis, altariste, rectori scolarum et prebendatis seu ministris, qui fuerint pro tempore, iuxta modum et consuetudinem observatam in antea distribuendis disposuit salubriter et ordinavit. Ita quod annis singulis percepto censu bonorum predictorum annone pro panibus sic distribuendis debito tempore emi et comparari valeant iuxta decretum et voluntatem prepositi, decani et capituli Chremisirensis predictorum. Tali tamen modo, quod prepositus et decanus presentes ad minus elevacioni corporis Christi in missa beate virginis, canonici vero, vicarii et altariste omnes et singuli eidem misse beate virginis, que cottidie in ipsa nostra Chremi- sirensi decantatur ecclesia, personaliter interesse debeant a principio usque ad finem, nisi causa legittima et racionabilis aliquem excusaret, quam ipsi prepositus, decanus et capitulum legiltimam et racionabilem iudicabunt. Item singulis annis perpetuis temporibus in predicta nostra Chremisirensi ecclesia duodecim anniversarii peragi debent, videlicet primus in vigilia sancti Gregorii pape anniversarius olim domini Nicolai prepositi Brunnensis felicis memorie. Secundus anniversarius olim venerabilis patris domini Johannis Olomucensis episcopi, avunculi invictissimi domini Karoli Romanorum imperatoris et Boemie regis, eius benefactoris, in vigilia vigilie sanctorum marthirum Mauricii et sociorum eius. Tercius anniversarius in memoriam progenitorum seu parentum ipsius domini Alberti prepositi Chremsirensis in vigilia vigilie omnium sanctorum. Et quartus sublato ipso domino Alberto de medio dies sui anni- versarius perpetuo peragatur. Residui vero anniversarii octo in sempiternam memoriam dicti domini Alberti prepositi donatorum, benefactorum, consanquineorum et amicorum ipsius in spacio octo mensium, in regula ecclesie consignandi, expresse et nominatim peragi debent, ita quod in anniversariis et memoria singulorum predictorum faciendis semper vigilie novem leccionum et misse, quibus prepositus, decanus, canonici, vicarii, altarista, rector scole cum scolaribus et prebendati interesse teneantur, cum solempnitate offertorii et candelarum, sicut consuetum est, solempniter decantentur; offertorium eciam ibidem oblatum ministretur in hospitali pauperibus, necnon finita missa defunctorum, quocies oportunum fuerit, canonici, vicarii et altarista commemoracionem seu exequias faciant secundum consuetudinem dicte Chremisirensis ecclesie hactenus observatam. Si quis autem a missa beate virginis, missis anniversariorum, vigiliis, offertoriis, exequiis et commemoracione, ut prefertur, se absen- taverit absque racionabili causa, quam ipsi prepositus, decanus et capitulum non approbarent fore legittimam, panibus carere debeat ipso die. Nobisque humiliter supplicavit supradictus dominus prepositus, quatenus ad ea singula premissa nostri prebere assensum et ipsa sub modo expressato superius auctoritate ordinaria confirmare dignaremur. Nos igitur ipsius domini Alberti supplicacionibus racionabilibus, piis et iustis benignius inclinati ordinacionem, disposicionem et assignacionem bonorum predictorum pro panibus et anniversariis rite et racionabiliter factas et omnia alia predicta grata et rata habentes census et redditus antedicte
Strana 262
262 ecclesie sancti Mauricii Chremisirensis incorporamus, unimus, invisceramus, adiungimus et appropriamus, volentes ipsa bona, census, redditus et proventus in jus, libertatem et naturam transire debeant bonorum ecclesiasticorum, ita quod peramplius per censuram ecclesiasticam exigi valeant et requiri. Eaque omnia et singula premissa in omnibus suis punctis, clausulis, modis et condicionibus, prout expressantur superius, approbamus, laudamus, ratificamus et ex certa nostra sciencia auctoritate ordinaria confirmamus. Presencium sub appenso nostro maiori sigillo testimonio literarum. Datum in castro nostro Medricz feria quinta infra octavas pasce, sub anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo tercio. (Orig. Perg. h. Sig. im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 291. Bertha, Abtissin des Königinklosters, gibt den Bewohnern der Stadt Auspitz etc. das freie Testirungsrecht. Dt. 12. April 1383. s. l. Nos Bertha miseracione divina abbatissa, Agnes priorissa, Maria suppriorissa, Svata cellaria totusque conventus monasterii Aulae sanctae Mariae in Antiqua Brunna, cisterciensis ordinis, olomucensis diocesis, prudentibus judici et juratis civibus oppidi nostri Hustopetz, incolis etiam villarum Bemdorf, Sterbitz et Starobitz totique universitati hominum bonorum eorundem, nostris fidelibus gratiam nostram et omne bonum. Quanta sit fidei vestrae sinceritas, qua erga nos et nostrum monasterium prompta semper mentis alacritate . . . . . . verborum argumenta non requiramus, cum effectus operis dicta preponderans coram nobis experimento dilucidat et conscientiarum nostrarum professio testis quantalibet disposicione solemnior inter- pellat. Scimus etenim, immo jam indice facto probavimus, qualiter vestrae devotionis integritas paratam continue se nostris obsequiis reverenter exhibuit et in fide constantiam, devotionem, veritatem ostendit, nec nos latet et ipsa fidei vestrae perfectio dampnosis adeo guerrarum inter fratres principes nostros et dominos generosos repulsa conatibus et continuam ex sterilitate vinearum et agrorum vestrorum sentientes offensam, vel potius ex minuitate offensionis jacturam in eo semper est in nostris servitiis probata ferventior, qua oppressiones pertulit hactenus graviores. Ad compassiones itaque nostra praecordia immo ad recompensationis examen libenter admittimus bonorum nostrorum ibidem jacturas et desolationes praecavere volentes, nobis perinde more solito in capitulo nostro congregatis unanimi voluntate pro- felici statu et commodo vestro talem vobis gratiam, quam tamen a retroactis temporibus habuistis, duximus innovandam et confirmandam futuris temporibus perpetue duraturam. Quandocunque vel quociescunque unus vel plures, quotquot fuerint viri vel mulieres incolae praedictorum bonorum nostrorum, qui tamen secundum jura municipalia Brunnensis civitatis de rebus suis testandi liberam potestatem habuerint, qui nunc sunt vel erunt in posterum, testamenta condere in vita vel in morte de rebus suis mobilibus vel immobilibus et facere poterint cui velint, illis praesertim, qui secundum jura praefata civitatis Brunnensis testamen-
262 ecclesie sancti Mauricii Chremisirensis incorporamus, unimus, invisceramus, adiungimus et appropriamus, volentes ipsa bona, census, redditus et proventus in jus, libertatem et naturam transire debeant bonorum ecclesiasticorum, ita quod peramplius per censuram ecclesiasticam exigi valeant et requiri. Eaque omnia et singula premissa in omnibus suis punctis, clausulis, modis et condicionibus, prout expressantur superius, approbamus, laudamus, ratificamus et ex certa nostra sciencia auctoritate ordinaria confirmamus. Presencium sub appenso nostro maiori sigillo testimonio literarum. Datum in castro nostro Medricz feria quinta infra octavas pasce, sub anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo tercio. (Orig. Perg. h. Sig. im fürsterzb. Archive in Kremsier.) 291. Bertha, Abtissin des Königinklosters, gibt den Bewohnern der Stadt Auspitz etc. das freie Testirungsrecht. Dt. 12. April 1383. s. l. Nos Bertha miseracione divina abbatissa, Agnes priorissa, Maria suppriorissa, Svata cellaria totusque conventus monasterii Aulae sanctae Mariae in Antiqua Brunna, cisterciensis ordinis, olomucensis diocesis, prudentibus judici et juratis civibus oppidi nostri Hustopetz, incolis etiam villarum Bemdorf, Sterbitz et Starobitz totique universitati hominum bonorum eorundem, nostris fidelibus gratiam nostram et omne bonum. Quanta sit fidei vestrae sinceritas, qua erga nos et nostrum monasterium prompta semper mentis alacritate . . . . . . verborum argumenta non requiramus, cum effectus operis dicta preponderans coram nobis experimento dilucidat et conscientiarum nostrarum professio testis quantalibet disposicione solemnior inter- pellat. Scimus etenim, immo jam indice facto probavimus, qualiter vestrae devotionis integritas paratam continue se nostris obsequiis reverenter exhibuit et in fide constantiam, devotionem, veritatem ostendit, nec nos latet et ipsa fidei vestrae perfectio dampnosis adeo guerrarum inter fratres principes nostros et dominos generosos repulsa conatibus et continuam ex sterilitate vinearum et agrorum vestrorum sentientes offensam, vel potius ex minuitate offensionis jacturam in eo semper est in nostris servitiis probata ferventior, qua oppressiones pertulit hactenus graviores. Ad compassiones itaque nostra praecordia immo ad recompensationis examen libenter admittimus bonorum nostrorum ibidem jacturas et desolationes praecavere volentes, nobis perinde more solito in capitulo nostro congregatis unanimi voluntate pro- felici statu et commodo vestro talem vobis gratiam, quam tamen a retroactis temporibus habuistis, duximus innovandam et confirmandam futuris temporibus perpetue duraturam. Quandocunque vel quociescunque unus vel plures, quotquot fuerint viri vel mulieres incolae praedictorum bonorum nostrorum, qui tamen secundum jura municipalia Brunnensis civitatis de rebus suis testandi liberam potestatem habuerint, qui nunc sunt vel erunt in posterum, testamenta condere in vita vel in morte de rebus suis mobilibus vel immobilibus et facere poterint cui velint, illis praesertim, qui secundum jura praefata civitatis Brunnensis testamen-
Strana 263
263 torum ac bonorum testamentorum capaces fuerint et habiles eadem possidendi. Si quis vero predictorum nostrorum subditorum absque testamento decederet et heredibus legitimis masculini vel feminini sexus careret, extunc concedimus de nostra gratia speciali, quod omnes et singulae haereditates, possessiones, bona, domus, vineae, curiae, agri et res mobiles, quibuscunque rebus vel locis existant, ad propinquiorem seu proximiorem in linea consanquini- tatis amicum masculini vel feminini sexus sine omni impedimento haereditare seu devolvi debeant pleno jure. Illis vero non exstantibus amicis seu proximis bona defuncti, qui intestatus decederet, ad nos et nostrum monasterium libere devolvantur. Volumus etiam et irrefragabili edicto sanximus perpetuo, quod omnia et singula testamenta, quae inibi facta fuerint futuris temporibus eadem executores testamentorum eorundem infra unius mensis spatium, mortem testantis immediate sequentis, scabinis seu juratis, qui pro tempore fuerint, insinuare debeant et etiam publicare et si ecclesiam parochialem ibidem concerneret, is plebano loci aut suis vicariis vel procuratoribus insinuare etiam infra mensem similiter tenebuntur. Si qui vero executores testamentorum huiusmodi effective adimplere neglexerint, poenam quinque marcarum argenti puri nostrae camerae solvendarum se noverint incurrisse, quibus solutis vel non solutis praemissa omnia perpetue maneant in suo robore firmitatis. Promittentes insuper insolidum bona fide pro nobis et posteris nostris sub puritate nostrae conscientiae et fidei pacto, praemissa omnia et singula nos velle tenere et adimplere efficaciter et inviolabilia perpetuis futuris temporibus observare. Renuntiantes nihilominus per pactum solemniter appositum pro nobis et posteris nostris ac illis, quorum interest aut quolibet in antea interesse posset in solidum, omnibus et singulis juribus devolutionum temporalis dominii iuxta consuetudinem et jura terrae Moraviae exceptionibus doli mali vel in factum oppositionibus, contradictionibus, defensionibus, verborum vel factorum impugnationibus ac cujuslibet juris canonici vel civilis beneficiis visque maioris vel facti auxiliis, quibus si contra praemissa in toto vel in parte veniri posset quovis ingenio vel cautela. Pronuntiantes exnunc prout extunc irritum et cassum et non per errorem sed per bonam et voluntariam deliberationem, quidquid in posterum per quemcunque contra praemissa quacunque via fuerit attentatum, quod si fieret, mox ipso facto inefficax et invalidum sit penitus et inane. Sub harum, quas nostris abbatissae et conventus predictorum sigillis communitas dedimus, robore litterarum. Dominica qua Jubilate deo canitur, anno millesimo CCCLXXX tercio. (Aus einer Kopie im Archive der Stadt Auspitz abgeschrieben, in der Boček'schen offiz. Sammlung 3050 im Landesarchive.) 292. Johannes von Gulen gibt die Einwilligung, dass die Pfarrer in Jarohňowitz und Olschan ihre Pfründen vertauschen. Dt. Wischau 22. April 1383. Nos Johannes de Gulen, camerarius ecclesie Halberstadensis, reverendi in Christo patris et domini domini Petri episcopi Olomucensis vicarius in spiritualibus generalis notum
263 torum ac bonorum testamentorum capaces fuerint et habiles eadem possidendi. Si quis vero predictorum nostrorum subditorum absque testamento decederet et heredibus legitimis masculini vel feminini sexus careret, extunc concedimus de nostra gratia speciali, quod omnes et singulae haereditates, possessiones, bona, domus, vineae, curiae, agri et res mobiles, quibuscunque rebus vel locis existant, ad propinquiorem seu proximiorem in linea consanquini- tatis amicum masculini vel feminini sexus sine omni impedimento haereditare seu devolvi debeant pleno jure. Illis vero non exstantibus amicis seu proximis bona defuncti, qui intestatus decederet, ad nos et nostrum monasterium libere devolvantur. Volumus etiam et irrefragabili edicto sanximus perpetuo, quod omnia et singula testamenta, quae inibi facta fuerint futuris temporibus eadem executores testamentorum eorundem infra unius mensis spatium, mortem testantis immediate sequentis, scabinis seu juratis, qui pro tempore fuerint, insinuare debeant et etiam publicare et si ecclesiam parochialem ibidem concerneret, is plebano loci aut suis vicariis vel procuratoribus insinuare etiam infra mensem similiter tenebuntur. Si qui vero executores testamentorum huiusmodi effective adimplere neglexerint, poenam quinque marcarum argenti puri nostrae camerae solvendarum se noverint incurrisse, quibus solutis vel non solutis praemissa omnia perpetue maneant in suo robore firmitatis. Promittentes insuper insolidum bona fide pro nobis et posteris nostris sub puritate nostrae conscientiae et fidei pacto, praemissa omnia et singula nos velle tenere et adimplere efficaciter et inviolabilia perpetuis futuris temporibus observare. Renuntiantes nihilominus per pactum solemniter appositum pro nobis et posteris nostris ac illis, quorum interest aut quolibet in antea interesse posset in solidum, omnibus et singulis juribus devolutionum temporalis dominii iuxta consuetudinem et jura terrae Moraviae exceptionibus doli mali vel in factum oppositionibus, contradictionibus, defensionibus, verborum vel factorum impugnationibus ac cujuslibet juris canonici vel civilis beneficiis visque maioris vel facti auxiliis, quibus si contra praemissa in toto vel in parte veniri posset quovis ingenio vel cautela. Pronuntiantes exnunc prout extunc irritum et cassum et non per errorem sed per bonam et voluntariam deliberationem, quidquid in posterum per quemcunque contra praemissa quacunque via fuerit attentatum, quod si fieret, mox ipso facto inefficax et invalidum sit penitus et inane. Sub harum, quas nostris abbatissae et conventus predictorum sigillis communitas dedimus, robore litterarum. Dominica qua Jubilate deo canitur, anno millesimo CCCLXXX tercio. (Aus einer Kopie im Archive der Stadt Auspitz abgeschrieben, in der Boček'schen offiz. Sammlung 3050 im Landesarchive.) 292. Johannes von Gulen gibt die Einwilligung, dass die Pfarrer in Jarohňowitz und Olschan ihre Pfründen vertauschen. Dt. Wischau 22. April 1383. Nos Johannes de Gulen, camerarius ecclesie Halberstadensis, reverendi in Christo patris et domini domini Petri episcopi Olomucensis vicarius in spiritualibus generalis notum
Strana 264
264 facimus tenore presencium universis. Quod cum discreti viri domini Johannes in Jarohnowicz et Johannes in Olschan ecclesiarum plebani easdem suas ecclesias patronorum suorum ad hoc accedente consensu ex causis racionabilibus permutare cupientes in manibus nostris dictis suis beneficiis sponte renunciaverint, nos dictis renunciationibus receptis prefatum dominum Johannem de ecclesia in Jarohnowicz ad ecclesiam in Olschan, in qua honorabiles et religiose virgines Adliczka priorissa totusque conventus monasterii sancte Katherine in Olomucz, Wlczko perpetuus vicarius ecclesie Olomucensis, necnon famosi viri Boliko, Hanussius dictus Czihawka et Busko de Olschan ac Radslaus de Nicz jus obtinent presen- tandi, transtulimus et rectorem legitimum instituimus et plebanum, sibi curam animarum et administracionem spiritualium et temporalium in eadem, prout ad nostrum spectat officium committentes. Harum, quibus sigillum vicariatus ecclesie Olomucensis est appensum, testimonio literarum. Datum Wischaw Anno domini MCCCLXXXIII°, XXII die mensis Aprilis. (Orig. Perg. h. Sig. im Olm. Kapitelarchive.) 293. Markgraf Jodok bestättigt der Stadt Ung. Hradisch alle Privilegien. Dt. Brünn 7. Mai 1383. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie notumfacimus tenore presencium universis, quod accedentes ad nostram presenciam fideles nostri dilecti cives civitatis nostre Gradicensis exhibuerunt nobis suas literas et diversa privilegia non rasa, non cancellata nec in aliqua sui parte viciata, immunitates, jura et gracias continencia ipsis a felicis recordacionis quondam regibus Boemie, videlicet Ottakaro et Wenceslao factas, datas, traditas et concessas. Et tandem cum augmento aliarum graciarum per serenissimum principem dominum Johannem Boemie regem comitemque Lucemburgensem avum nostrum carissimum et demum per invictissimum principem dominum Karolum semper Augustum, Romanorum et Boemie regem patruum nostrum carissimum, cum adhuc in minoribus fuisset constitutus, necnon per felicis recordacionis illustrem principem dominum Johannem genitorem nostrum carissimum benigniter confirmatas, a nobis humiliter supplicarunt, ut eisdem gracias, jura et immunitates nostris literis approbare ratificare et innovare de innata nobis clemencia dignaremur. Qua ipsorum tam iustis quam racionabilibus supplicacionibus favorabiliter annuentes cupientesque in hoc predictorum principum predecessorum nostrorum inherere vestigiis, ipsas literas, privilegia, immunitates, jura et gracias, ipsi civitati et civibus in ipsa residentibus tam per dictos principes quam per genitorem nostrum predictum porrectas, approbamus, ratificamus, inno- vamus et auctoritate presencium ex certa nostra sciencia confirmamus, volentesque easdem universas et singulas, prout in ipsorum privilegiis et litteris continentur plenius, ratas, gratas et firmas perpetuis in antea temporibus inviolabiliter permanere. Presencium sub appenso nostro sigillo testimonio literarum. Datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo octua- gesimo tercio, feria quinta proxima ante festum penthecostes. (Orig. Perg. h. Sig. im Archive der k. St. Ung. Hradisch.)
264 facimus tenore presencium universis. Quod cum discreti viri domini Johannes in Jarohnowicz et Johannes in Olschan ecclesiarum plebani easdem suas ecclesias patronorum suorum ad hoc accedente consensu ex causis racionabilibus permutare cupientes in manibus nostris dictis suis beneficiis sponte renunciaverint, nos dictis renunciationibus receptis prefatum dominum Johannem de ecclesia in Jarohnowicz ad ecclesiam in Olschan, in qua honorabiles et religiose virgines Adliczka priorissa totusque conventus monasterii sancte Katherine in Olomucz, Wlczko perpetuus vicarius ecclesie Olomucensis, necnon famosi viri Boliko, Hanussius dictus Czihawka et Busko de Olschan ac Radslaus de Nicz jus obtinent presen- tandi, transtulimus et rectorem legitimum instituimus et plebanum, sibi curam animarum et administracionem spiritualium et temporalium in eadem, prout ad nostrum spectat officium committentes. Harum, quibus sigillum vicariatus ecclesie Olomucensis est appensum, testimonio literarum. Datum Wischaw Anno domini MCCCLXXXIII°, XXII die mensis Aprilis. (Orig. Perg. h. Sig. im Olm. Kapitelarchive.) 293. Markgraf Jodok bestättigt der Stadt Ung. Hradisch alle Privilegien. Dt. Brünn 7. Mai 1383. Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie notumfacimus tenore presencium universis, quod accedentes ad nostram presenciam fideles nostri dilecti cives civitatis nostre Gradicensis exhibuerunt nobis suas literas et diversa privilegia non rasa, non cancellata nec in aliqua sui parte viciata, immunitates, jura et gracias continencia ipsis a felicis recordacionis quondam regibus Boemie, videlicet Ottakaro et Wenceslao factas, datas, traditas et concessas. Et tandem cum augmento aliarum graciarum per serenissimum principem dominum Johannem Boemie regem comitemque Lucemburgensem avum nostrum carissimum et demum per invictissimum principem dominum Karolum semper Augustum, Romanorum et Boemie regem patruum nostrum carissimum, cum adhuc in minoribus fuisset constitutus, necnon per felicis recordacionis illustrem principem dominum Johannem genitorem nostrum carissimum benigniter confirmatas, a nobis humiliter supplicarunt, ut eisdem gracias, jura et immunitates nostris literis approbare ratificare et innovare de innata nobis clemencia dignaremur. Qua ipsorum tam iustis quam racionabilibus supplicacionibus favorabiliter annuentes cupientesque in hoc predictorum principum predecessorum nostrorum inherere vestigiis, ipsas literas, privilegia, immunitates, jura et gracias, ipsi civitati et civibus in ipsa residentibus tam per dictos principes quam per genitorem nostrum predictum porrectas, approbamus, ratificamus, inno- vamus et auctoritate presencium ex certa nostra sciencia confirmamus, volentesque easdem universas et singulas, prout in ipsorum privilegiis et litteris continentur plenius, ratas, gratas et firmas perpetuis in antea temporibus inviolabiliter permanere. Presencium sub appenso nostro sigillo testimonio literarum. Datum Brunne anno domini millesimo trecentesimo octua- gesimo tercio, feria quinta proxima ante festum penthecostes. (Orig. Perg. h. Sig. im Archive der k. St. Ung. Hradisch.)
Strana 265
265 294. Nikolaus, Bürger in Neuhaus, verkauft Heinrich dem älteren von Neuhaus das Dorf Stiborschlag. Dt. Neuhaus 18. Mai 1383. Ego Nicolaus Kadoldi, civis de Novadomo, cum omnibus heredibus meis venditor principalis, Henslinus de Widern, Jesco dictus Ostraba de Nemptschicz, Philippus de Lubnicz fideiussores et disbrigatores legitimi existentes tenore presencium recognoscimus universis publice protestando, quia bona deliberacione maturoque consilio prehabitis villam dictam Styborschlag cum piscina et agris cultis et incultis, pratis, pascuis, rivis, silvis, rubetis et cum censibus, redditibus, emendis et culpis, robotis, honoranciis, utilitatibus, libertatibus ac proventibus et pertinenciis, necnon limitibus intra et extra villam universis, nil nobis et heredibus nostris juris hereditarii vel dominii penitus reservando, nobili domino, videlicet domino Heinrico seniori de Novadomo et heredibus suis vendidimus pro centum et triginta septem sexagenis et quadraginta grossis grossorum pragensium denariorum. Et de huiusmodi bonis iam dictis pro altari in Zlebings ex novo fundato deputatis condescendimus per presentes ad habendum, tenendum et perpetue ac pacifice possidendum, promittentes manu coadunata fideque sincera sine dolo, dicta bona a quolibet homine ipsa inpetente vel inpetere volente, et specialiter a judeis et a quovis dotalicio secundum jus terre disbrigare et omnimode libertare ac in primo concilio baronum Brunne celebrando registro tabularum terre, omni procul mota negligencia annotare, necnon pro omni discussione seu reempcione a nobis et quolibet alio. In casu autem, si eadem bona ab huiusmodi discussione vel qualibet inpeticione disbrigare non possemus, tunc alia bona equivalencia in nostris liberis bonis, terciam partem plus adaucta, deputare et condescendere, aut ipsa bona cum tercia parte plus pecunia in parata reemere et persolvere tenebimur et debemus. Sin autem quicpiam premissorum facere neglexerimus, extunc duo nostrum quivis cum famulo et duobus equis, quicunque iussi fuerimus et moniti, ad civitatem Novedomus ad prestandum obstagium debitum et consuetum tenebimur introire, ibidem in domo honesta nobis per ipsos deputata more solito obstagiaturi et abinde nusquam exituri, donec omnia premissa una cum dampnis universis exinde con- tractis, que evidenter dicere poterint, ipsis per nos integre fuerint adimpleta et pleniter expedita. Et quicunque presentes literas cum consensu et voluntate prescriptorum dominorum de Novadomo in sua habuerit potestate, eidem jus omnium tamquam ipsis dominis competit premissorum. Ut autem omnia premissa in singulis suis punctis rata permaneant atque firma, presentes fieri iussimus literas in robur valiturum sigillorum nostrorum appensionibus munitas. Datum in Novadomo anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo tercio, in crastino sancte Trinitatis. (Abschrift aus dem in Zlabings befindlichen Originale, von dessen ursprünglichen vier jetzt zwei Sig. fehlen, in der Boček'schen Sammlung n. 10.657 im mähr. Landes- archive.) 34
265 294. Nikolaus, Bürger in Neuhaus, verkauft Heinrich dem älteren von Neuhaus das Dorf Stiborschlag. Dt. Neuhaus 18. Mai 1383. Ego Nicolaus Kadoldi, civis de Novadomo, cum omnibus heredibus meis venditor principalis, Henslinus de Widern, Jesco dictus Ostraba de Nemptschicz, Philippus de Lubnicz fideiussores et disbrigatores legitimi existentes tenore presencium recognoscimus universis publice protestando, quia bona deliberacione maturoque consilio prehabitis villam dictam Styborschlag cum piscina et agris cultis et incultis, pratis, pascuis, rivis, silvis, rubetis et cum censibus, redditibus, emendis et culpis, robotis, honoranciis, utilitatibus, libertatibus ac proventibus et pertinenciis, necnon limitibus intra et extra villam universis, nil nobis et heredibus nostris juris hereditarii vel dominii penitus reservando, nobili domino, videlicet domino Heinrico seniori de Novadomo et heredibus suis vendidimus pro centum et triginta septem sexagenis et quadraginta grossis grossorum pragensium denariorum. Et de huiusmodi bonis iam dictis pro altari in Zlebings ex novo fundato deputatis condescendimus per presentes ad habendum, tenendum et perpetue ac pacifice possidendum, promittentes manu coadunata fideque sincera sine dolo, dicta bona a quolibet homine ipsa inpetente vel inpetere volente, et specialiter a judeis et a quovis dotalicio secundum jus terre disbrigare et omnimode libertare ac in primo concilio baronum Brunne celebrando registro tabularum terre, omni procul mota negligencia annotare, necnon pro omni discussione seu reempcione a nobis et quolibet alio. In casu autem, si eadem bona ab huiusmodi discussione vel qualibet inpeticione disbrigare non possemus, tunc alia bona equivalencia in nostris liberis bonis, terciam partem plus adaucta, deputare et condescendere, aut ipsa bona cum tercia parte plus pecunia in parata reemere et persolvere tenebimur et debemus. Sin autem quicpiam premissorum facere neglexerimus, extunc duo nostrum quivis cum famulo et duobus equis, quicunque iussi fuerimus et moniti, ad civitatem Novedomus ad prestandum obstagium debitum et consuetum tenebimur introire, ibidem in domo honesta nobis per ipsos deputata more solito obstagiaturi et abinde nusquam exituri, donec omnia premissa una cum dampnis universis exinde con- tractis, que evidenter dicere poterint, ipsis per nos integre fuerint adimpleta et pleniter expedita. Et quicunque presentes literas cum consensu et voluntate prescriptorum dominorum de Novadomo in sua habuerit potestate, eidem jus omnium tamquam ipsis dominis competit premissorum. Ut autem omnia premissa in singulis suis punctis rata permaneant atque firma, presentes fieri iussimus literas in robur valiturum sigillorum nostrorum appensionibus munitas. Datum in Novadomo anno domini millesimo trecentesimo octuagesimo tercio, in crastino sancte Trinitatis. (Abschrift aus dem in Zlabings befindlichen Originale, von dessen ursprünglichen vier jetzt zwei Sig. fehlen, in der Boček'schen Sammlung n. 10.657 im mähr. Landes- archive.) 34
Strana 266
266 295. Markgraf Jodok verleiht seinem obersten Mundschenk, Heinz von Waldstein, eine Mühle am Flusse Bistřitz. Dt. Brünn 28. Mai 1383. Nos Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie notum facimus tenore presencium universis. Quod consideratis nobilis Hainczonis de Walnstein, supremi nostri pincerne, meritis et obsequiis nobis exhibitis et in futurum nobis et successoribus nostris marchionibus ex- hibendis de speciali gracia sibi molendinum in purchrecht nuncupatum in Trawing, in flumine Bistricz prope capellam sancti Andree extra muros civitatis Olomucensis inter duo alia molendina situm, cum agris, pratis, aquis aquarumque decursibus et piscacionibus eiusdem fluminis dedimus et presentibus generose donamus, ut eundem (sic) molendinum cum suis pertinenciis possit et valeat tenere, dare, alienare, vendere jure prenotato. Hoc addito, quod possessor seu possessores dicti molendini debent et tenentur ipso supremo pincerne dare et solvere nomine perpetui census viginti octo grossos pragenses, per medium in festo sancti Georii et per medium in festo sancti Wenceslai, annis singulis et quatuordecim grossos in generali et regali berna superveniente dabit et solvet, quociens ipsam colligi contigerit. Cum vero dictus Hainczo dictum molendinum cum suis pertinenciis predictis pro suis indigenciis de nostro beneplacito et consensu vendiderit pro triginta una marcis grossorum denariorum pragensium moravici numeri et pagamenti hospitali sancti Anthonii in civitate Olomucensi et suis pauperibus, nos volentes eidem loco nostre benignitatis affectum ostendere per effectum, eandem vendicionem predicti molendini et pertinenciarum suarum predictarum de nostro consensu factam, ut premittitur, admittimus, approbamus, ratificamus et presentibus literis confirmamus ipsumque molendinum cum suis pertinenciis predictis predicto hospitali pro usu pauperum in eo degencium incorporamus et perpetuo annectimus et unimus. In cuius rei testimonium et veritatem presentes literas de nostra certa sciencia dedimus sigillo nostro appensione munitas. Datum et actum Brune, anno domini MCCCLXXXIII in octava sacra- tissimi corporis Christi. (Orig. Perg. h. Sig. abger. im Olm. Kapitelarchive.) 296. Heinrich von Waldstein verspricht, den Johann von Vöttau von der Bürgschaft zu befreien, welche dieser dem Martin Wallser und Konrad Spiess geleistet hatte. Dt. 19. Juni 1383. Ego Heniczko de Waldstein notum facio universis. Quod quia nobilis dominus Johannes de Wethovia meas ad peticiones erga strenuos viros dominos Mertlinum dictum Valser et Chunradum dictum Spiez, milites de Austria, pro quinquaginta octo sexagenis grossorum amicabiliter se obligavit ac mecum compromisit, ideo promittimus nos Heniczko
266 295. Markgraf Jodok verleiht seinem obersten Mundschenk, Heinz von Waldstein, eine Mühle am Flusse Bistřitz. Dt. Brünn 28. Mai 1383. Nos Jodocus dei gracia marchio et dominus Moravie notum facimus tenore presencium universis. Quod consideratis nobilis Hainczonis de Walnstein, supremi nostri pincerne, meritis et obsequiis nobis exhibitis et in futurum nobis et successoribus nostris marchionibus ex- hibendis de speciali gracia sibi molendinum in purchrecht nuncupatum in Trawing, in flumine Bistricz prope capellam sancti Andree extra muros civitatis Olomucensis inter duo alia molendina situm, cum agris, pratis, aquis aquarumque decursibus et piscacionibus eiusdem fluminis dedimus et presentibus generose donamus, ut eundem (sic) molendinum cum suis pertinenciis possit et valeat tenere, dare, alienare, vendere jure prenotato. Hoc addito, quod possessor seu possessores dicti molendini debent et tenentur ipso supremo pincerne dare et solvere nomine perpetui census viginti octo grossos pragenses, per medium in festo sancti Georii et per medium in festo sancti Wenceslai, annis singulis et quatuordecim grossos in generali et regali berna superveniente dabit et solvet, quociens ipsam colligi contigerit. Cum vero dictus Hainczo dictum molendinum cum suis pertinenciis predictis pro suis indigenciis de nostro beneplacito et consensu vendiderit pro triginta una marcis grossorum denariorum pragensium moravici numeri et pagamenti hospitali sancti Anthonii in civitate Olomucensi et suis pauperibus, nos volentes eidem loco nostre benignitatis affectum ostendere per effectum, eandem vendicionem predicti molendini et pertinenciarum suarum predictarum de nostro consensu factam, ut premittitur, admittimus, approbamus, ratificamus et presentibus literis confirmamus ipsumque molendinum cum suis pertinenciis predictis predicto hospitali pro usu pauperum in eo degencium incorporamus et perpetuo annectimus et unimus. In cuius rei testimonium et veritatem presentes literas de nostra certa sciencia dedimus sigillo nostro appensione munitas. Datum et actum Brune, anno domini MCCCLXXXIII in octava sacra- tissimi corporis Christi. (Orig. Perg. h. Sig. abger. im Olm. Kapitelarchive.) 296. Heinrich von Waldstein verspricht, den Johann von Vöttau von der Bürgschaft zu befreien, welche dieser dem Martin Wallser und Konrad Spiess geleistet hatte. Dt. 19. Juni 1383. Ego Heniczko de Waldstein notum facio universis. Quod quia nobilis dominus Johannes de Wethovia meas ad peticiones erga strenuos viros dominos Mertlinum dictum Valser et Chunradum dictum Spiez, milites de Austria, pro quinquaginta octo sexagenis grossorum amicabiliter se obligavit ac mecum compromisit, ideo promittimus nos Heniczko
Strana 267
267 predictus, Czaschko de Waldstain et Wenczeslaus Chruschin de Leuchtenwurch, bona nostra fide sine quolibet dolo, eundem dominum Johannem et heredes suos a dicta fideiussoria obligacione de dictis militibus liberare, liberos et absolutos facere nunc in festo sancti Michaelis proxime venturo qualibet sine tardacione. Quod si non fecerimus, ex tunc statim unus nostrum, quicumque a dicto domino Johanne monebitur, is per interpositam personam ydoneam et honestam cum uno famulo et duobus equis obstagium verum et solitum in civitate Bruna, et domo honesta sibi per dictum dominum Henslinum deputata prestabit intemerate, non exiturus, donec memoratum dominum Henslinum et heredes suos, de fide- iussoria obligacione premissa de dictis militibus ac de quibuslibet dampnis quovismode inde notabiliter contractis liberos et in toto absolutos fecerimus et faciemus, quolibet suo et heredum suorum sine dampno atque detrimento. Sub harum quas sigillis nostris dedimus robore literarum, feria sexta post diem sancti Viti proxima, anno domini millesimo trecen- tesimo octuagesimo tercio. (Orig. Perg. drei an Perg. Streifen h. Sig. in den altständischen Akten Miscell. n. 133 im Landesarchive. Die zwei ersten Sig. zeigen den Löwen der Waldsteine, das des Krušina einen Helm und über demselben den Fisch der Lipa's.) 297. Der Olmützer Kanonikus Jaroslaus befiehlt dem Pfarrer zu s. Jakob in Brünn, dass er den Probsten von Kumrowitz nach Olmütz citire. Dt. Olmütz 1. Juli 1383. Jaroslaus senior canonicus ecclesie Olomucensis judex et conservator jurium et privilegiorum ac libertatum monasterii sancte Trinitatis prope Brunnam, Carthuziensis ordinis. Olomucensis diocesis cum honorabili et religioso viro domino, domino abbate monasterii Zabrdovicensis, Premonstratensis ordinis dicte Olomucensis diocesis, modo in hac parte collega, a reverendissimo in Christo patre et domino, domino Johanne dei gracia sancte Pragensis ecclesie archiepiscopo, apostolice sedis legato, judice et conservatore jurium et privilegiorum ac libertatum monasterii sancte Trinitatis prope Brunnam predicti a sede apostolica principali delegato, subdelegatus, honorabili ac discreto viro domino .. plebano sancti Jacobi in Brunna salutem in domino et mandatis nostris immo verius apostolicis firmiter obedire. Noveritis, nos literas reverendissimi in Christo patris et domini domini Johannis dei gracia sancte Pragensis ecclesie archiepiscopi apostolice sedis legati predicto (sic) sigillo suo consueto inpendenti ac manu magistri Wenceslai quondam Pauli de Radecz, clerici Pragensis diocesis publici auctoritate imperiali notarii subscripti ac suo signo consueto et nomine consignatas et sigillatas cum ea, qua decuit, reverencia recepisse noveritis (sic) tenoris subsequentis: Johannes dei gracia sancte Pragensis ecclesie archiepiscopus, apostolice sedis legatus, judex et conservator etc. bis Datum Prage anno domini M°CCCLXXX primo die XXV mensis Maii in curia nostra pragensi, in sala superiori etc. (vid. n. 220). Harum igitur auctoritate literarum apostolicarum vobis domino .. plebano sancti Jacobi in 34*
267 predictus, Czaschko de Waldstain et Wenczeslaus Chruschin de Leuchtenwurch, bona nostra fide sine quolibet dolo, eundem dominum Johannem et heredes suos a dicta fideiussoria obligacione de dictis militibus liberare, liberos et absolutos facere nunc in festo sancti Michaelis proxime venturo qualibet sine tardacione. Quod si non fecerimus, ex tunc statim unus nostrum, quicumque a dicto domino Johanne monebitur, is per interpositam personam ydoneam et honestam cum uno famulo et duobus equis obstagium verum et solitum in civitate Bruna, et domo honesta sibi per dictum dominum Henslinum deputata prestabit intemerate, non exiturus, donec memoratum dominum Henslinum et heredes suos, de fide- iussoria obligacione premissa de dictis militibus ac de quibuslibet dampnis quovismode inde notabiliter contractis liberos et in toto absolutos fecerimus et faciemus, quolibet suo et heredum suorum sine dampno atque detrimento. Sub harum quas sigillis nostris dedimus robore literarum, feria sexta post diem sancti Viti proxima, anno domini millesimo trecen- tesimo octuagesimo tercio. (Orig. Perg. drei an Perg. Streifen h. Sig. in den altständischen Akten Miscell. n. 133 im Landesarchive. Die zwei ersten Sig. zeigen den Löwen der Waldsteine, das des Krušina einen Helm und über demselben den Fisch der Lipa's.) 297. Der Olmützer Kanonikus Jaroslaus befiehlt dem Pfarrer zu s. Jakob in Brünn, dass er den Probsten von Kumrowitz nach Olmütz citire. Dt. Olmütz 1. Juli 1383. Jaroslaus senior canonicus ecclesie Olomucensis judex et conservator jurium et privilegiorum ac libertatum monasterii sancte Trinitatis prope Brunnam, Carthuziensis ordinis. Olomucensis diocesis cum honorabili et religioso viro domino, domino abbate monasterii Zabrdovicensis, Premonstratensis ordinis dicte Olomucensis diocesis, modo in hac parte collega, a reverendissimo in Christo patre et domino, domino Johanne dei gracia sancte Pragensis ecclesie archiepiscopo, apostolice sedis legato, judice et conservatore jurium et privilegiorum ac libertatum monasterii sancte Trinitatis prope Brunnam predicti a sede apostolica principali delegato, subdelegatus, honorabili ac discreto viro domino .. plebano sancti Jacobi in Brunna salutem in domino et mandatis nostris immo verius apostolicis firmiter obedire. Noveritis, nos literas reverendissimi in Christo patris et domini domini Johannis dei gracia sancte Pragensis ecclesie archiepiscopi apostolice sedis legati predicto (sic) sigillo suo consueto inpendenti ac manu magistri Wenceslai quondam Pauli de Radecz, clerici Pragensis diocesis publici auctoritate imperiali notarii subscripti ac suo signo consueto et nomine consignatas et sigillatas cum ea, qua decuit, reverencia recepisse noveritis (sic) tenoris subsequentis: Johannes dei gracia sancte Pragensis ecclesie archiepiscopus, apostolice sedis legatus, judex et conservator etc. bis Datum Prage anno domini M°CCCLXXX primo die XXV mensis Maii in curia nostra pragensi, in sala superiori etc. (vid. n. 220). Harum igitur auctoritate literarum apostolicarum vobis domino .. plebano sancti Jacobi in 34*
Strana 268
268 Brunna aut vestras vices gerenti in virtute sancte obediencie et sub excommunicacionis pena, quam in vos, trium tamen dierum canonica monicione premissa, ferimus in hiis scriptis, si mandatis nostris immo verius apostolicis non parueritis cum effectu, vobis districte pre- cipiendo iniungimus et mandamus, quatenus uno edicto pro tribus efficaciter et peremptorie honorabilem et religiosum virum dominum Sdislaum prepositum in Luha ordinis sancti Benedicti, Olomucensis diocesis, personaliter inventum alias publice in domo sue habitacionis ad nostram citetis presenciam, quem et nos presentibus citamus, ut feria sexta proxima ante festum sancte Margarethe coram nobis (in) Olomucz in domo nostre habitacionis hora terciarum peremptorie compareat, honorabilibus et religiosis viris .. fratribus Laurencio priori et conventui domus sancte Trinitatis prope Brunnam ordinis Carthuziensis supradictis super iniuriis et alias de iusticia responsurus. Fidem nobis vestre fidelis execucionis facite per appensionem sigilli vestri ad presentes ad terminum memoratum. Datum Olomucz anno domini M°CCC octuagesimo tercio, die prima mensis Julii nostro sigillo proprio subappenso. (Orig. Perg. 2 h. Sig. im Archive des Kl. Raigern.) 298. König Wenzel IV. ernennt den Markgrafen Jodok von Mähren zum Reichsvikar in Italien. Dt. Prag 5. Juli 1383. *) Wenceslaus dei gracia Romanorum rex semper augustus et Boemie rex notum facimus tenore presencium universis. Quod incumbentibus nobis assidue negociorum varieta- tibus innumeris, dum pro felici statu reipublice imperialis animus hincinde distrahitur, dignum estimamus existere et necessarium arbitramur, ut, qui tot regionibus nobis commissis perso- naliter adesse non possumus provide gubernandis1), viros fide et circumspeccione probatos in partem nostre solicitudinis statuamus. Sane licet pridem dum proficisci versus Italiam in subsidium sancte Romane ecclesie matris nostre, que tunc temporis2) opprimebatur quamplurimum, sicud 3) adhuc 4) opprimi dinoscitur, imperii sacri concitata Romana potencia maiestas regia decrevisset, tamen nonnullis arduis et evidentissimis causis urgentibus, que ultimata regnorum et principatuum nostrorum procurare possent dispendia, iter nostrum pronunc dinoscitur impeditum. Idcirco illustrem Jodocum marchionem Moravie, principem et fratrem nostrum carissimum, de cuius fide et approbata constancia plenissime et sincerissime presumimus, nostrum et imperii sacri per totam Italiam et omnes partes ultramontanas non per errorem aut improvide, sed animo deliberato sanoque et maturo tam ecclesiasticorum quam aliorum sacri imperii principum, baronum et 5) procerum 6) accedente consilio, con- stituimus7), facimus, ordinamus de nostre ac de 8) Romane regie potestatis plenitudine creamus et firmamus Vicarium generalem. Dantes exnunc et concedentes eidem plenam, *) Von dieser Urkunde existieren zwei Exemplare. Die Textverschiedenheiten sind am Schlusse dieser Urkunde beigefügt.
268 Brunna aut vestras vices gerenti in virtute sancte obediencie et sub excommunicacionis pena, quam in vos, trium tamen dierum canonica monicione premissa, ferimus in hiis scriptis, si mandatis nostris immo verius apostolicis non parueritis cum effectu, vobis districte pre- cipiendo iniungimus et mandamus, quatenus uno edicto pro tribus efficaciter et peremptorie honorabilem et religiosum virum dominum Sdislaum prepositum in Luha ordinis sancti Benedicti, Olomucensis diocesis, personaliter inventum alias publice in domo sue habitacionis ad nostram citetis presenciam, quem et nos presentibus citamus, ut feria sexta proxima ante festum sancte Margarethe coram nobis (in) Olomucz in domo nostre habitacionis hora terciarum peremptorie compareat, honorabilibus et religiosis viris .. fratribus Laurencio priori et conventui domus sancte Trinitatis prope Brunnam ordinis Carthuziensis supradictis super iniuriis et alias de iusticia responsurus. Fidem nobis vestre fidelis execucionis facite per appensionem sigilli vestri ad presentes ad terminum memoratum. Datum Olomucz anno domini M°CCC octuagesimo tercio, die prima mensis Julii nostro sigillo proprio subappenso. (Orig. Perg. 2 h. Sig. im Archive des Kl. Raigern.) 298. König Wenzel IV. ernennt den Markgrafen Jodok von Mähren zum Reichsvikar in Italien. Dt. Prag 5. Juli 1383. *) Wenceslaus dei gracia Romanorum rex semper augustus et Boemie rex notum facimus tenore presencium universis. Quod incumbentibus nobis assidue negociorum varieta- tibus innumeris, dum pro felici statu reipublice imperialis animus hincinde distrahitur, dignum estimamus existere et necessarium arbitramur, ut, qui tot regionibus nobis commissis perso- naliter adesse non possumus provide gubernandis1), viros fide et circumspeccione probatos in partem nostre solicitudinis statuamus. Sane licet pridem dum proficisci versus Italiam in subsidium sancte Romane ecclesie matris nostre, que tunc temporis2) opprimebatur quamplurimum, sicud 3) adhuc 4) opprimi dinoscitur, imperii sacri concitata Romana potencia maiestas regia decrevisset, tamen nonnullis arduis et evidentissimis causis urgentibus, que ultimata regnorum et principatuum nostrorum procurare possent dispendia, iter nostrum pronunc dinoscitur impeditum. Idcirco illustrem Jodocum marchionem Moravie, principem et fratrem nostrum carissimum, de cuius fide et approbata constancia plenissime et sincerissime presumimus, nostrum et imperii sacri per totam Italiam et omnes partes ultramontanas non per errorem aut improvide, sed animo deliberato sanoque et maturo tam ecclesiasticorum quam aliorum sacri imperii principum, baronum et 5) procerum 6) accedente consilio, con- stituimus7), facimus, ordinamus de nostre ac de 8) Romane regie potestatis plenitudine creamus et firmamus Vicarium generalem. Dantes exnunc et concedentes eidem plenam, *) Von dieser Urkunde existieren zwei Exemplare. Die Textverschiedenheiten sind am Schlusse dieser Urkunde beigefügt.
Strana 269
269 liberam et omnimodam auctoritatem, potestatem temporalem et generalem iurisdiccionem necnon gladii potestatem, merum, mixtum et absolutum imperium ac eciam administracionem et iurisdiccionem omnimodam contenciosam et voluntariam vice et auctoritate atque nomine nostris et sacri imperii in omnibus et per omnia universaliter et singulariter in singulis provinciis, principatibus, dominiis, districtibus, civitatibus, opidis, castris, villis et eorum omnium pertinenciis tocius Italie et ultramontanarum partibus qualitercunque et quomodo- cunque nominatis et ubicunque sitis, nullo9) penitus excepto 10), per se, alium vel alios, quibus hoc duxerit committendum 11), feoda quelibet imperialia conferendi et confirmandi et de novo in locis premissis 12) eidem commissis bona et res quaslibet infeodandi et in feodum disponendi et assignandi; vasallos et feodatarios constituendi et ordinandi 13) ; feoda, homagia, feodatarios 14), vasallos revocandi et alteri assignandi vel libera relaxandi, ordinandi et destruendi, prout eidem consonum 15) videbitur; vicarios, locumtenentes, potestates, rectores, judices et officiales quoslibet perpetue vel ad tempus in locis predictis statuendi, faciendi, creandi et ordinandi; presentes vicarios seu locumtenentes, vasallos, fideles seu cuius nomine nuncupentur, in locis predictis per nos aut nostros predecessores ordinatos, constitutos, racione suadente et prout sibi videbitur, revocandi, ordinandi et distribuendi; privilegia, literas seu rescripta prefatorum tollendi, revocandi et annullandi in totum vel in partem et in eis 16) quolibet ipsorum addendi, declarandi, corrigendi, prout eidem nostro vicario videbitur vel prout racio, merita vel demerita ipsorum vel alicuius eorum suadebunt, ac eciam occu- patores, detentores seu 17) invasores vel 18) possessores provinciarum, regionum, civitatum, terrarum, opidorum, castrorum, comitatuum seu 19) villarum et20) quarumcunque rerum et locorum, ad nos vel ad sacrum imperium spectancium seu quomodolibet pertinencium, ut relaxent, dimittant, restituant, ammonendi, convocandi et constringendi et contra eos et quoscunque delinquentes quandocunque et quomodocunque et ubicunque, sive sit communitas, collegium, universitas seu specialis persona cum dignitate vel sine, et ipsorum quemlibet summarie et 21) de facto, per dictum nostrum vicarium, alium seu alios per eum ordinandum seu 22) ordinandos, procedendi, cognoscendi, sentenciandi, exequendi et puniendi, et inobe- dientes animadvertendi et predictos realiter et personaliter mutandi 23) et puniendi; guerras, exercitus, cabalcatas, destrucciones, vastaciones et confiscaciones bonorum indicendi, faciendi, disponendi, ordinandi, animadvertendi et exercendi in facinorosos et reos homines eosque et rebelles quoscunque puniendi, relegandi, deportandi et ultimo supplicio adiciendi ac alias cohercendi racione vel iusticia mediante vel prout sibi videbitur 24) et prout qualitas criminis 25) vel delicti exiget vel requiret 26) culpaque delinquencium et excessus 27), sic ut per ipsum suum vel suos, ut premittitur, commissarium seu officiales merum et mixtum imperium, administracio et omnimoda iurisdiccio contenciosa seu voluntaria in loca et homines, cuius- cunque status, preeminencie vel condicionis existant, per totam Italiam consistencia, con- sistentes, habitantes vel moram trahentes exerceantur vel exerceri possint et hic in regno Boemie, ibi in partibus ultramontanis vel28) alibi, ubi ipsum nostrum vicarium esse contigerit et antequam ipsas partes ipse intret, et postquam intraverit vel inde recesserit, libere secundum quod eidem ius et racio persuadebunt quacunque temporis prescripcione seu usucapione non
269 liberam et omnimodam auctoritatem, potestatem temporalem et generalem iurisdiccionem necnon gladii potestatem, merum, mixtum et absolutum imperium ac eciam administracionem et iurisdiccionem omnimodam contenciosam et voluntariam vice et auctoritate atque nomine nostris et sacri imperii in omnibus et per omnia universaliter et singulariter in singulis provinciis, principatibus, dominiis, districtibus, civitatibus, opidis, castris, villis et eorum omnium pertinenciis tocius Italie et ultramontanarum partibus qualitercunque et quomodo- cunque nominatis et ubicunque sitis, nullo9) penitus excepto 10), per se, alium vel alios, quibus hoc duxerit committendum 11), feoda quelibet imperialia conferendi et confirmandi et de novo in locis premissis 12) eidem commissis bona et res quaslibet infeodandi et in feodum disponendi et assignandi; vasallos et feodatarios constituendi et ordinandi 13) ; feoda, homagia, feodatarios 14), vasallos revocandi et alteri assignandi vel libera relaxandi, ordinandi et destruendi, prout eidem consonum 15) videbitur; vicarios, locumtenentes, potestates, rectores, judices et officiales quoslibet perpetue vel ad tempus in locis predictis statuendi, faciendi, creandi et ordinandi; presentes vicarios seu locumtenentes, vasallos, fideles seu cuius nomine nuncupentur, in locis predictis per nos aut nostros predecessores ordinatos, constitutos, racione suadente et prout sibi videbitur, revocandi, ordinandi et distribuendi; privilegia, literas seu rescripta prefatorum tollendi, revocandi et annullandi in totum vel in partem et in eis 16) quolibet ipsorum addendi, declarandi, corrigendi, prout eidem nostro vicario videbitur vel prout racio, merita vel demerita ipsorum vel alicuius eorum suadebunt, ac eciam occu- patores, detentores seu 17) invasores vel 18) possessores provinciarum, regionum, civitatum, terrarum, opidorum, castrorum, comitatuum seu 19) villarum et20) quarumcunque rerum et locorum, ad nos vel ad sacrum imperium spectancium seu quomodolibet pertinencium, ut relaxent, dimittant, restituant, ammonendi, convocandi et constringendi et contra eos et quoscunque delinquentes quandocunque et quomodocunque et ubicunque, sive sit communitas, collegium, universitas seu specialis persona cum dignitate vel sine, et ipsorum quemlibet summarie et 21) de facto, per dictum nostrum vicarium, alium seu alios per eum ordinandum seu 22) ordinandos, procedendi, cognoscendi, sentenciandi, exequendi et puniendi, et inobe- dientes animadvertendi et predictos realiter et personaliter mutandi 23) et puniendi; guerras, exercitus, cabalcatas, destrucciones, vastaciones et confiscaciones bonorum indicendi, faciendi, disponendi, ordinandi, animadvertendi et exercendi in facinorosos et reos homines eosque et rebelles quoscunque puniendi, relegandi, deportandi et ultimo supplicio adiciendi ac alias cohercendi racione vel iusticia mediante vel prout sibi videbitur 24) et prout qualitas criminis 25) vel delicti exiget vel requiret 26) culpaque delinquencium et excessus 27), sic ut per ipsum suum vel suos, ut premittitur, commissarium seu officiales merum et mixtum imperium, administracio et omnimoda iurisdiccio contenciosa seu voluntaria in loca et homines, cuius- cunque status, preeminencie vel condicionis existant, per totam Italiam consistencia, con- sistentes, habitantes vel moram trahentes exerceantur vel exerceri possint et hic in regno Boemie, ibi in partibus ultramontanis vel28) alibi, ubi ipsum nostrum vicarium esse contigerit et antequam ipsas partes ipse intret, et postquam intraverit vel inde recesserit, libere secundum quod eidem ius et racio persuadebunt quacunque temporis prescripcione seu usucapione non
Strana 270
270 obstante. Concedentes nichilominus eidem nostro vicario et illis, quibus hoc vel aliquid aliud comiserit, et in ipsum vel ipsos iure plenario transferentes auctoritatem, potestatem et licenciam generalem et omnem nostram et sacri imperii potestatem, eciam que meri imperii et iurisdiccionis sunt et omnia et singula supra et infra scripta et collectas 29), dacia, onera realia et personalia ac mixta et quelibet alia onera nobis et imperio nostro debita, necnon omnes census, redditus, jura, proventus, emolimenta, obvenciones, conductus, thelonea, dacias ac pedagia principatuum, dominiorum, civitatum, terrarum, territoriorum, monasteriorum, districtuum, opidorum, castrorum, villarum et locorum tocius Italie, ad nos quomodocunque et sacrum imperium pertinencium vel spectancium, de consuetudine vel de jure exigendi, levandi, recipiendi, recipi faciendi et nostro ac imperii nomine confiscandi, disponendi et ordinandi et penas et mulctas racione previa, et prout eidem consonum esse videbitur, imponendi, levandi, augmentandi, minuendi et ordinandi et in iudicio et extra remittendi et disponendi; in causis, questionibus, arbitriis, arbitramentis et litibus quibuscunque cum causarum cognicione vel sine, deum tamen habendo pre oculis in predictis, ac de plano et summarie sine strepitu et figura iudicii, sola veritate inspecta, procedendi, determinandi, sentencias exequendi, fugitivos inquirendi et puniendi; maleficos et alios infamiam tam iuris quam facti irrogandi, tollendi et disponendi et inhabiles et infames quacunque inhabilitate seu infamia30) restituendi et habilitandi, spurios, manseres seu ex quocunque coitu dampnato natos legiti- mandi*), habilitandi et capaces et 31) integri status quo ad omnes actus, honores 32) et dignitates 33) faciendi, constituendi et ordinandi34) ; de causis principalibus et appellacionibus 35) tamquam noster et sacri imperii vicarius generalis et legittimus per se vel alium seu alios disponendi, cognoscendi, sententiandi et ordinandi; monetas sub vero pondere et caractere auream et argenteam 36) instituendi, concedendi et ordinandi 37) ; decreta, statuta et promissiones in premissis 38) omnibus et premissorum quolibet de novo faciendi, iam facta ordinandi et in totum tollendi semel et pluries, tocies et quocies sibi 39) expedire videbitur 40) et ordo dictaverit racionis; et ad ecclesias parrochiales et ecclesiastica beneficia, dum et quocies vacaverint, que ad nostram et sacri imperii presentacionem spectare noscuntur, personas aptas et idoneas presentandi, atque cum personis omnibus supradictis, cum dignitatibus vel sine, honoribus vel sine, civitatibus, comitatibus, terris, castris, opidis, villis et cum eorum dominiis et comunitatibus et cum omnibus et singulis supra nominatis, in partibus ultramontanis sitis 41), stantibus, habitantibus vel quomodolibet moram trahentibus, de quibuscunque questionibus, litibus, altricacionibus preteritis, presentibus vel futuris et de omni eo, in quo predicti vel aliquis predictorum esset seu essent nobis seu erario nostro quomodolibet obligati vel astricti seu obligati vel astricti dicerentur quacunque de causa re, facto vel verbo paciscendi, exigendi, transiendi (sic)42), contrahendi, obligandi, dissolvendi, distrahendi et ordinandi; pacem, confederaciones et ligas faciendi, instituendi et ordinandi iam factas seu facta vel ordinata tollendi 43), revocandi, annullandi, declarandi et, prout sibi videbitur, ordinandi; ac eciam donaciones, concessiones, liberaciones, absoluciones et libertates quaslibet et 44) im- *) Im Originale ein Wasserfleck.
270 obstante. Concedentes nichilominus eidem nostro vicario et illis, quibus hoc vel aliquid aliud comiserit, et in ipsum vel ipsos iure plenario transferentes auctoritatem, potestatem et licenciam generalem et omnem nostram et sacri imperii potestatem, eciam que meri imperii et iurisdiccionis sunt et omnia et singula supra et infra scripta et collectas 29), dacia, onera realia et personalia ac mixta et quelibet alia onera nobis et imperio nostro debita, necnon omnes census, redditus, jura, proventus, emolimenta, obvenciones, conductus, thelonea, dacias ac pedagia principatuum, dominiorum, civitatum, terrarum, territoriorum, monasteriorum, districtuum, opidorum, castrorum, villarum et locorum tocius Italie, ad nos quomodocunque et sacrum imperium pertinencium vel spectancium, de consuetudine vel de jure exigendi, levandi, recipiendi, recipi faciendi et nostro ac imperii nomine confiscandi, disponendi et ordinandi et penas et mulctas racione previa, et prout eidem consonum esse videbitur, imponendi, levandi, augmentandi, minuendi et ordinandi et in iudicio et extra remittendi et disponendi; in causis, questionibus, arbitriis, arbitramentis et litibus quibuscunque cum causarum cognicione vel sine, deum tamen habendo pre oculis in predictis, ac de plano et summarie sine strepitu et figura iudicii, sola veritate inspecta, procedendi, determinandi, sentencias exequendi, fugitivos inquirendi et puniendi; maleficos et alios infamiam tam iuris quam facti irrogandi, tollendi et disponendi et inhabiles et infames quacunque inhabilitate seu infamia30) restituendi et habilitandi, spurios, manseres seu ex quocunque coitu dampnato natos legiti- mandi*), habilitandi et capaces et 31) integri status quo ad omnes actus, honores 32) et dignitates 33) faciendi, constituendi et ordinandi34) ; de causis principalibus et appellacionibus 35) tamquam noster et sacri imperii vicarius generalis et legittimus per se vel alium seu alios disponendi, cognoscendi, sententiandi et ordinandi; monetas sub vero pondere et caractere auream et argenteam 36) instituendi, concedendi et ordinandi 37) ; decreta, statuta et promissiones in premissis 38) omnibus et premissorum quolibet de novo faciendi, iam facta ordinandi et in totum tollendi semel et pluries, tocies et quocies sibi 39) expedire videbitur 40) et ordo dictaverit racionis; et ad ecclesias parrochiales et ecclesiastica beneficia, dum et quocies vacaverint, que ad nostram et sacri imperii presentacionem spectare noscuntur, personas aptas et idoneas presentandi, atque cum personis omnibus supradictis, cum dignitatibus vel sine, honoribus vel sine, civitatibus, comitatibus, terris, castris, opidis, villis et cum eorum dominiis et comunitatibus et cum omnibus et singulis supra nominatis, in partibus ultramontanis sitis 41), stantibus, habitantibus vel quomodolibet moram trahentibus, de quibuscunque questionibus, litibus, altricacionibus preteritis, presentibus vel futuris et de omni eo, in quo predicti vel aliquis predictorum esset seu essent nobis seu erario nostro quomodolibet obligati vel astricti seu obligati vel astricti dicerentur quacunque de causa re, facto vel verbo paciscendi, exigendi, transiendi (sic)42), contrahendi, obligandi, dissolvendi, distrahendi et ordinandi; pacem, confederaciones et ligas faciendi, instituendi et ordinandi iam factas seu facta vel ordinata tollendi 43), revocandi, annullandi, declarandi et, prout sibi videbitur, ordinandi; ac eciam donaciones, concessiones, liberaciones, absoluciones et libertates quaslibet et 44) im- *) Im Originale ein Wasserfleck.
Strana 271
271 munitates, personatus et honores per nos seu predecessores nostros alicui civitati communitati vel personis ecclesiasticis seu secularibus cum dignitatibus vel sine et cuicunque, qualiter- cunque, quomodocunque, quocunque titulo vel causa 45) concessas, datas, assignatas, concessa vel ordinata causa rebellionis, ingratitudinis seu quacunque alia causa eidem nostro vicario equa seu iusta visa fuerit 46), appellacione remota, tollendi, revocandi, disponendi, annullandi per se 47), alium vel 48) alios; visitaciones et iuramenta a vicariis, vasallis et 49) aliis, qui de iure seu consuetudine nobis seu romano imperio tenentur seu astricti esse dicentur 50) ) recipiendi et super negligentes seu resistentes 51) disponendi, remittendi, transigendi et ordinandi ; iniurias, rebelliones et maleficia quelibet puniendi, exigendi, remittendi et compensandi; cum cunctis benemeritis de nostris seu sacri imperii bonis retribuendi, donandi, infeodandi inperpetuum vel ad tempus et prout sibi videbitur concedendi; cum demeritis paciscendi, transigendi et quietandi, necnon omnia et singula faciendi et exercendi, que nos in partibus Italie auctoritate imperiali 52), si personaliter adessemus, mero et mixto imperio exercere, facere, ordinare vel precipere quomodolibet valeremus, eciam si qua ex eis iure vel consuetudine mandatum exigerent speciale et de quibus necesse foret in presentibus mencionem 53) facere specialem. Que omnia gesta, facta, mandata, ordinata, disposita seu declarata volumus perpetuo et inviolabiliter ab omnibus facere observari, concedentes eidem nostro vicario in omnibus et per omnia totaliter vices nostras, promittentes eidem presenti et recipienti eundem non revocare, donec in partibus ultramontanis predictis 54) erimus personaliter constituti, volentesque et promittentes eidem presenti et recipienti 55) presenti nostro rescripto, nostro et sacri imperii nomine omnes et singulas sentencias, mulctas, animandversiones, publicaciones, confiscaciones, donaciones, concessiones, revocaciones, liberaciones, absoluciones, obligaciones, disposiciones, infeodaciones, recepciones, quitaciones, libertaciones, revocaciones, annullaciones, declaraciones et alia omnia, quecunque in predictis vel aliquo predictorum vel que ad predicta vel ad aliquid predictorum possent quomodolibet pertinere quacunque de causa et cum dependentibus, emergentibus seu descendentibus ab eisdem omnibus et per omnia totaliter vices, auctoritatem, potestatem et iurisdiccionem nostram et imperii sacri Romani omni modo, quo melius possumus et valemus, cum omnibus et singulis clausulis necessariis utilibus et oportunis eciam omnia illa, illas et cum illis, que ad predicta et ad predictorum quodlibet possent seu deberent quomodolibet pertinere, eciam si talia essent, de quibus esset necesse seu utile mencionem facere specialem, de qua speciali mencione exnunc prout extunc in suprascriptis et infrascriptis et in clausulis generalibus declaramus et volumus contineri et inclusum esse et 56) plenum robur et firmitatem habere et tenere, ac si actus ille seu pars illa seu 57) illud, de quibus fuisset seu esset necesse mencionem specialem facere 58), esset in presentibus specialiter et presencialiter scriptum, emanatum, concessum, dictum, declaratum seu indultum, inviolabiliter observare et facere ab omnibus observari, omni excepcione remota, facta, gesta et 59) ordinata per eum vel alium, ut premittimur 60), per eum deputandum. Non obstantibus predictis vel aliquibus predictorum aliquibus rescriptis seu privilegiis per nos vel nostros predecessores indultis, factis seu concessis eciam si de eis vel eorum aliquo 61) foret necesse mencionem facere specialem et non obstantibus aliquibus legibus, communibus
271 munitates, personatus et honores per nos seu predecessores nostros alicui civitati communitati vel personis ecclesiasticis seu secularibus cum dignitatibus vel sine et cuicunque, qualiter- cunque, quomodocunque, quocunque titulo vel causa 45) concessas, datas, assignatas, concessa vel ordinata causa rebellionis, ingratitudinis seu quacunque alia causa eidem nostro vicario equa seu iusta visa fuerit 46), appellacione remota, tollendi, revocandi, disponendi, annullandi per se 47), alium vel 48) alios; visitaciones et iuramenta a vicariis, vasallis et 49) aliis, qui de iure seu consuetudine nobis seu romano imperio tenentur seu astricti esse dicentur 50) ) recipiendi et super negligentes seu resistentes 51) disponendi, remittendi, transigendi et ordinandi ; iniurias, rebelliones et maleficia quelibet puniendi, exigendi, remittendi et compensandi; cum cunctis benemeritis de nostris seu sacri imperii bonis retribuendi, donandi, infeodandi inperpetuum vel ad tempus et prout sibi videbitur concedendi; cum demeritis paciscendi, transigendi et quietandi, necnon omnia et singula faciendi et exercendi, que nos in partibus Italie auctoritate imperiali 52), si personaliter adessemus, mero et mixto imperio exercere, facere, ordinare vel precipere quomodolibet valeremus, eciam si qua ex eis iure vel consuetudine mandatum exigerent speciale et de quibus necesse foret in presentibus mencionem 53) facere specialem. Que omnia gesta, facta, mandata, ordinata, disposita seu declarata volumus perpetuo et inviolabiliter ab omnibus facere observari, concedentes eidem nostro vicario in omnibus et per omnia totaliter vices nostras, promittentes eidem presenti et recipienti eundem non revocare, donec in partibus ultramontanis predictis 54) erimus personaliter constituti, volentesque et promittentes eidem presenti et recipienti 55) presenti nostro rescripto, nostro et sacri imperii nomine omnes et singulas sentencias, mulctas, animandversiones, publicaciones, confiscaciones, donaciones, concessiones, revocaciones, liberaciones, absoluciones, obligaciones, disposiciones, infeodaciones, recepciones, quitaciones, libertaciones, revocaciones, annullaciones, declaraciones et alia omnia, quecunque in predictis vel aliquo predictorum vel que ad predicta vel ad aliquid predictorum possent quomodolibet pertinere quacunque de causa et cum dependentibus, emergentibus seu descendentibus ab eisdem omnibus et per omnia totaliter vices, auctoritatem, potestatem et iurisdiccionem nostram et imperii sacri Romani omni modo, quo melius possumus et valemus, cum omnibus et singulis clausulis necessariis utilibus et oportunis eciam omnia illa, illas et cum illis, que ad predicta et ad predictorum quodlibet possent seu deberent quomodolibet pertinere, eciam si talia essent, de quibus esset necesse seu utile mencionem facere specialem, de qua speciali mencione exnunc prout extunc in suprascriptis et infrascriptis et in clausulis generalibus declaramus et volumus contineri et inclusum esse et 56) plenum robur et firmitatem habere et tenere, ac si actus ille seu pars illa seu 57) illud, de quibus fuisset seu esset necesse mencionem specialem facere 58), esset in presentibus specialiter et presencialiter scriptum, emanatum, concessum, dictum, declaratum seu indultum, inviolabiliter observare et facere ab omnibus observari, omni excepcione remota, facta, gesta et 59) ordinata per eum vel alium, ut premittimur 60), per eum deputandum. Non obstantibus predictis vel aliquibus predictorum aliquibus rescriptis seu privilegiis per nos vel nostros predecessores indultis, factis seu concessis eciam si de eis vel eorum aliquo 61) foret necesse mencionem facere specialem et non obstantibus aliquibus legibus, communibus
Strana 272
272 statutis seu consuetudinibus municipalibus provinciarum, regionum, civitatum seu quoruncumque locorum, que in contrarium essent edita, emanata, facta, ordinata seu concessa et specialiter legibus infrascriptis: l. „Nec dampnosa" et 62) 1. "Quocies" et 1. „Rescripta" c. "De precibus imperatori offerendis" et l. „Prescripta,“ et 1. „Omnes" c. „Si contra ius vel utilitatem publicam,“ et l. „Sacri,“ et l. „Fi.“63) c. „De diversis rescriptis et auten .. ut divine iussiones habeant subscripcionem gloriosissimi questoris et ut nulli judicum liceat habere loci conservatorem," cum omnibus similibus et cum omnibus aliis legibus, que in contrarium quomodolibet possent restare et generaliter omnibus et singulis legibus sive 64) iuribus, que obstarent vel obstare possent, quibus inquantum predictis vel alicui predictorum obstarent in hac parte duntaxat et non ultra, penitus derogamus et esse volumus derogatum. Mandantes nichilominus universis et singulis principibus ecclesiasticis et secularibus, comitibus, baronibus, nobilibus, vasallis, feodatariis, subditis, terrigenis, incolis, habitatoribus, castellanis, custodibus, officialibus in civitatibus, castris, villis, districtibus et territoriis nostris et sacri Romani imperii quomodolibet 65) subiectis et omnibus in partibus illis existentibus memoratis, quatenus prefatum vicarium nostrum benigne recipiant absque difficultate aliqua, ac sibi et suis officialibus, ambassiatoribus, nunciis et litteris obediant, pareant et intendant et ad predicta et
272 statutis seu consuetudinibus municipalibus provinciarum, regionum, civitatum seu quoruncumque locorum, que in contrarium essent edita, emanata, facta, ordinata seu concessa et specialiter legibus infrascriptis: l. „Nec dampnosa" et 62) 1. "Quocies" et 1. „Rescripta" c. "De precibus imperatori offerendis" et l. „Prescripta,“ et 1. „Omnes" c. „Si contra ius vel utilitatem publicam,“ et l. „Sacri,“ et l. „Fi.“63) c. „De diversis rescriptis et auten .. ut divine iussiones habeant subscripcionem gloriosissimi questoris et ut nulli judicum liceat habere loci conservatorem," cum omnibus similibus et cum omnibus aliis legibus, que in contrarium quomodolibet possent restare et generaliter omnibus et singulis legibus sive 64) iuribus, que obstarent vel obstare possent, quibus inquantum predictis vel alicui predictorum obstarent in hac parte duntaxat et non ultra, penitus derogamus et esse volumus derogatum. Mandantes nichilominus universis et singulis principibus ecclesiasticis et secularibus, comitibus, baronibus, nobilibus, vasallis, feodatariis, subditis, terrigenis, incolis, habitatoribus, castellanis, custodibus, officialibus in civitatibus, castris, villis, districtibus et territoriis nostris et sacri Romani imperii quomodolibet 65) subiectis et omnibus in partibus illis existentibus memoratis, quatenus prefatum vicarium nostrum benigne recipiant absque difficultate aliqua, ac sibi et suis officialibus, ambassiatoribus, nunciis et litteris obediant, pareant et intendant et ad predicta et