Strana I
CODEX DIPLOMATICUS ET EPISTOLARIS MORAVIAE. OPUS POSTHUMUM ANTONII BOCZEK, SOCIETATIS SCIENTIARUM BOEMICAE ET ALIARUM MEMBRI, PROFESSORIS EMERITI, HISTORIOGRAPHI AC ARCHIVARII STATUUM MARCHIONATUS MORAVIAE, IDIBUS JANUARII 1847. DEFUNCTI EDIDIT JOSEFUS CHYTIL. SUB AUSPICHS NEC NON IMPENSIS MARCHIONATUS MORAVIAE. TOMUS QUINTUS AB ANNIS 1294 — 1306. BRUNAE 1850. EX TYPOGRAPHIA CAROLI WINIKERII.

Strana II

Strana III
PRAEFATIO. odex diplomaticus et epistolaris Moraviae sub nomine et auspiciis Excellentissimi atque Illustrissimi Domini Antonii Friderici e Comitibus Mittrowsky de Mittrowic et Nemyšl, antea c. r. supremi Cancellarii p. t. ab Antonio Boczek, Illustrissimorum DD. Statuum Moraviae archivario et historico, utroque nunc jam cum magna patriae historiae jactura eheu! demortuis, quatuor adhuc tomis editus, hocce tomo in lucem emisso ad anni 1306, quo stirps Premyslea exstincta est, finem perducitur. In praefatione ad tomum I. toti quidem huic operi quatuor tantum volumina erant praefinita; verum multitudo monumentorum medio tempore detectorum adcrevit adeo, ut auctori jam tomum tertium edituro spes prope omnis evanesceret, fore, ut tomo quarto universum opus ad culmen per- ducere possit; qua de causa etiam factum est, ut partes tabularum publi- carum abruptas et locos ad Moraviae historiam spectantes ex aliis operibus historicis laudatos in tomo III et IV. penitus omitteret. Attamen ipsa illa hac in re forsitan nimia parsimonia haudquaquam suffecerat; tomus IV. enim anno 1293. claudendus atque omnia reliqua tomo V. servari necessum erat, in quo praeter monumenta literarum ab

Strana IV
I anno 1294—1306, in adpendice peculiari et omnes tabulas publicas prioris periodi medio tempore vel integras vel in partibus abruptis reper- tas, et indicia ex aliis operibus historicis ad Moraviae historiam provo- cantia promere placuerat. Fuit insuper ea quoque auctoris ratio, ut huicce ultimo codicis sui diplomatici tomo ad commodiorem totius operis usum in- dicem omnium in illo tam hominum quam locorum occurrentium nominum adnecteret, commentariumque ad omnes quinque tomos peculiari volumine componeret; sed consilium ipsius mors praematura, qua Idibus Januarii anni 1847. praeter opinionem absumptus est, irritum reddidit eo ipso tem- pore, quum ad hunc cultoribus historiae patriae acceptum sane laborem jam sese accincturus esset. Ne igitur hoc tanti momenti opus suis numeris non absolutum relin- queretur, neve majori utilitate ex indice promisso accessura privaretur, ego auctori in provincia sua difficiliori gerenda posterioribus annis adjutor additus et post ejus mortem filiae relictae tutor constitutus in animum sta- tim induxi, codicis sui diplomatici, cujus jam quatuor tomi typis sunt editi, residuum tomum in lucem emittere. Tomus hic manuscriptus jam quidem anno 1838. a librorum judice approbatus novis tamen literarum monumentis interim inventis redintegran- dus supplementaque ad priores tomos pertinentia partim e relicto ast non- dum in ordinem redacto adparatu historico, partim e rebus sub auspiciis Statuum Moraviae ad historiam illius, e quocumque ad id tempus hauriri potuerant fonte collectis, uberius deprompta suo quaeque loco erant di- gerenda.

Strana V
Huncce laborem sicuti et confectionem indicis ad totum opus tam diu desiderati eo alacriori adgressus sum animo, quum, quae auctor in praefatione ad tomum primum vivus promiserat, post obitum ejus ex parte saltem praestari potuerint. Supersedi huic operoso labori incertus adhuc, num et quis sumptus non mediocres ad edendum hunc tomum sit suppeditaturus, cum neque he- redibus neque mihi tantae pecuniae suppeterent, quae talibus impensis fe- rendis suffecissent. Quapropter prae ceteris enisus sum, ut Domini Antonii Friderici e Comitibus Mittrowsky de Mittrowic et Nemyšl, c. r. summi provocationum tribunalis in Bohemia Praesidis, qui mortuo patre, supremo regni Cancel- lario, meritis de patriae historiae perenni gloriae consecrato, jam ad quar- tum tomum typis edendum magna liberalitate sumptus obtulerat, precibus parem et ad hunc residuum tomum in vulgus emittendum munificentiam im- petrarem. Spes bona quidem mihi est subministrata; verum mutatae anno 1848, terris Austriacis quam maxime memorabili, rerum conditiones non solum editionem hujus tomi per priorem Maecenatem irritam reddidere, sed etiam metuendum erat, ne spem illum in lucem emittendi aequo diutius proro- garent. Moraviae tamen legati, quum die 20 Januarii anno 1849 de pa- triae rebus consulentes congregati essent, legato Christiano d'Elvert ro- gationem ferente, conventus Statuum Moraviae die 7. Junii anno 1847. habiti decretum de codice diplomatico continuando et de emendis scriptis

Strana VI
VI librisque ad patriae historiam multum facientibus ab Antonio Boczek, archivi ipsorum custode, relictis — uno ore comprobarunt, eoque peropta- tam mihi fecerunt potestatem, hunc tomum ad annum 1306, quo stirps Přemyslea defecit, tempora complectentem typis tradendi. Utrum et in quantum indice huic volumini et quidem sine ullo pretio adnexo votis ac desideriis historiae patriae studiosorum satisfecerim, lite- ratiorum, quibus ad commodiorem hujus ampli operis usum tanti momenti et tam frequenter expetitum offertur subsidium, benigno ac molli committo judicio. Brunae mense Februario 1850. Josefus Chytil.

Strana VII
EMENDANDA. Pag. 8 Lin. 16 pro nobis lege uobis. 30 . 16 „ Moraviae lege Moravia. . 32 . 23 „ N. lege IV. . 42 20 „ Abba Ecclesia I. Alba Ecclesia. » 68 „ 24 » coavertendas 1. convertendas. » 83 » 18 » Lucensie lege Lucensis. Sonor lege Soror. . 99 . 7 . libertatis lege libertates. - 101 . „ 7 oberuari lege obseruari. . 103 . 19 „ . 11 . 126 „presedente lege precedente. » 131 16 » remus lege nemus. 136 28 „ digestis lege de gestis. . 148 21 » Ebclesie lege Ecclesie. Pag.165 Lin. 3 pro Wratenjn lege Modřic. » 202 . 25 „ prehendarum l. prebendarum. 29 „ dredicti lege predicti. . — 13 „ retractis lege retroactis. „ 208 . 29 huic lege hinc. . 212 4 . — 213 »panum lege parum. pertinent lege pertineat. 221 . 28 . 18 „ Stelne lege Strelne. „ 222 spellamus lege apellamus. . 20 „ . 240 18 » potanky lege potomky „ 247 . 13 „ 1207 lege 1277. „ 261 290 „ 17 „ prieribus lege prioribus. „

Strana VIII

Strana 1
I. Theodericus, Olomucensis episcopus, ecclesiae in Hulin resarcit damna, quae ex factura secundi fossati circum munitionem ibidem est passa. Datum in Hulin Kalendis Februarii 1294. Theodericus dei gracia Olomucensis ecclesie episcopus. Dilecto capel- lano et notario suo Theoderico plebano in Hulin et successoribus eius in- perpetuum. Quia pro necessitate et cautela municionis nostre in Hulin, et propter facturam secundi fossati, molendinum et taberna, que erant de dote ecclesie tue, vicina fossato et adiacencia sunt destructe, et a locis propriis deposite. Ne tua parrochialis ecclesia dampnum et dispendium hoc modo in suis prouentibus pateretur. Pro destructione taberne predicte censum dimidie marce argenti a laneo, quem nunc Vlricus ciuis noster in Hulin possidet, et quicumque post eum successor eius tenebit eundem, tibi ac suc- cessoribus tuis, ac ecclesie tue in Hulin dedimus jure perpetuo in com- pensam. Pro depositione quoque molendini alium locum tibi et ecclesie tue concedimus in inferiori parte castri in decursu aque, vbi nunc molendinum nouum per te denuo est destructum, similiter tibi et ecclesie tue perpetuo contulimus in restaurum.. Ad hec, quia pratum ecclesie tue, quod est post pomerium ecclesie proximo situatum . in recognitionem cuiusdam proprietatis nobis duodecim denarios debebat annuos et soluebat. Illos eosdem XII. denarios tibi et ecclesie tue omnino remisimus, et absolutionem ipsorum eccle- siasticam facimus absolutam. Predictas igitur concessiones et recompensas, donationes seu remissiones tue ecclesie perpetuo profuturas, ratas habemus, et eas ex certa scientia nostra confirmamus, et presentis scripti et sigilli nostri patrocinio communimus. Datum in Hulin anno domini. M. CC. nona- — gesimo quarto. Kalendis Februarii (Sig. laesum.) Ex orig. in arch. cap. Olom.

Strana 2
2 II. Wenceslaus, rex Boëmiae et marchio Moraviae, domui fratrum Teuto- nicorum in Novosedlic (Slawkow) varia jura concedit. Dt. Brunae in vigilia ascensionis domini 1294. Wencezlaus dei gratia rex Bohemie, et Marchio Moravie. Ob datoris gratiarum reverentiam, a quo gratis accepimus, que habemus, gra- tiose liberalitatis officium libenter in suis famulis exercemus, ut dum per opera, que sibi sunt placita, benefactorem nostrum recognoscimus, receptis ab eo reddamus gratiis digniores. Per presens igitur privilegium ad notitiam presentium, et memoriam deferimus futurorum, quod nos principa- liter cupientes complacere regi regum, per quem regnantium eriguntur solia, et teguntur, ac per consequens intendentes ex quadam singulari preroga- tiva gratie, qua honorabilem virum fratrem Didoldum dilectum nobis com- mendatorem provincialem per Boëmiam et Moraviam, ordinis cruciferorum domus Teutonice propter probitatis sue merita et plurima servitia, nobis per eum exhibita prosequimur ordinem suum et domus sibi subjectas con- gruis beneficiorum, et libertatum gratiis decorare, ac volentes nichilominus, ut idem frater Didoldus proinde eo amplius nostris, et regni insistat ser- vitiis temporibus in futuris ipsi fratri Didoldo, ac ordini suo et domui in Novosedlicz in persona sua has gratias, que subsequuntur inferius, duxi- mus faciendas, videlicet, quod universos et singulos cruciferorum homines manentes in Novosedlicz, et villis ipsi foro Novosedlicz adjacentibus a iuris- dictione omnium beneficiariorum terre Moravie eximimus, et absolvimus ex certa nostra scientia et gratia speciali, dantes eis potestatem plenariam habendi, et erigendi apud ipsum forum Novosedlicz patibulum, ac quoslibet excessus, qui in hereditate eorum commissi fuerint, secundum consuetudines approbatas, et iura civilia animadversione debita puniendi. Et ut dicti cruciferi in Novosedlicz tanto uberiorem gratiam a nobis se fore sentiant, assequuntur, statuimus et volumus, ut nullus camerariorum, purccraviorum, officialium, et villicorum nostrorum a singulis hominibus, qui in foro Novo- sedlicz merces sive res quascumque venales habuerint, ratione officii, quod Lowche dicitur vulgariter, seu quorumlibet aliorum officiorum aliquem que- stum sive denarios exigat vel requirat, quia et emptores et venditores rerum

Strana 3
3 quarumcunque in predicto foro Novosedlicz a solutionibus quibuslibet juris Lowche, sive fori plena gaudere volumus libertate. Addicimus preterea et decernimus, ut si predicti cruciferi in Novosedlicz aliquam domum in civitate Brunensi sua emerint pecunia, vel si eis aliqua domus ibidem do- nata fuerit, quod eadem domus empta per eos, vel donata ipsis a solutione quarumlibet collectarum perpetuo sit libera et exempta. Universis igitur camerariis, burgraviis, beneficiariis, officialibus, forestariis, villicis, judici- bus et civibus nostris tenore presentium damus districtius in mandatis, qua- tenus predictos cruciferos de Novosedlicz, et homines eorum contra exemp- tiones, donationes, et libertates nostras in presenti privilegio expressas non presumant, sicut gravem indignationis nostre offensam evitare diligunt quomodolibet perturbare. Sed si contra predictos cruciferos de Novosed- licz vel homines ipsorum quisquam aliquid preponere habuerit actionis, is coram nobis et nullo alio, vel coram eo, cui ipsas causas specialiter duxe- rimus delegandas, de ipsis sibi judicium et justitiam postulet exhiberi, quia ipsos a singulis beneficiariis et officialibus terre nostre testimonio presen- tium esse liberos volumus, et exemptos. In quarum exemptionum, donatio- num et libertatum nostrarum testimonium et robur perpetuo duraturum prae- sentes fieri et sigillorum nostrorum jussimus munimine roborari. Datum Brune, per manus magistri Joannis prepositi Saccensis prothonotarii nostri Moravie. Anno Domini Millesimo CC. LXXXX. IIII. in vigilia ascen- sionis domini. Ex originali in archivo Freudenthalensi. III. Theodoricus, episcopus Olomucensis, confert Gerhardo de Medelec feudum in Biterne. Dt. in Hotzenplotz in die b. Agnetis 1294. Nos Theodoricus, dei gracia episcopus Olomucensis. Notum facimus vniversis, presentes litteras inspecturis, quod, cum Hermannus, quondam aduocatus de Wischow, feodum ab ecclesia nostra sibi collatum canonice in villa nostra Sals, scilicet VI laneos possideret, tandem eo petente alios VI laneos in districtu Hoczenplocensi in villa Biterne pro illis VI 1 *

Strana 4
4 laneis in Sals sibi in concambium dedimus eo iure, sicut et priores habue- rat, possidendos. Postmodum vero prefatus Hermannus, cum essemus in Hoczenplocz, in nostra presentia constitutus petiuit, ut, quia eosdem VI laneos in Biterne Girhardo de Medelec de fauore nostro vendiderat, ven- ditionis sue benignum faueremus assensum, et eundem Gerhardum de eodem feodo VI laneorum in Biterne inuestire fauorabiliter dignaremur. Nos eius precibus annuentes, sepedictum Gerhardum de feodo inuestimus graciose, imponentes ei obsequium faciendum pro ipso, ut in vno equo cum balista et lancea nobis debeat strenue deseruire. In cuius rei testimonium presens scriptum sibi dari fecimus, nostro sigillo munitum. Datum in Hoczemplocz, anno domini M. CC. L. XXXX. IV. in die beate Agnetis. Cod. chart. I. p. 79. in archivo archiepiscopali Olomuc. IV. Hron de Hroska duos laneos in Surowice Henrico, hospiti suo Brunensi obligat. Dt. Brunae IX Kalend. Maji. 1294. Vniuersa negocia, que stare cupiunt, et statu solido litterarum testi- monio fiunt firmiora. Nos igitur Hron, miles dictus de Hroska, vniuersis Christi fidelibus tam presentibus quam futuris notum esse uolumus prote- stando, quod Henrico, hospiti nostro Brunnensi, in summa X. marcarum ar- genti puri sumus obligati, pro qua summa duos laneos in nostra uilla Zurowiz dicta sitos eidem hospiti exposuimus in hunc modum, vt in XIIII. diebus post festum s. Michaelis proxime nunc instans summam dictam pecunie prefato conciui modis omnibus teneamur persoluisse. Sin autem, quod absit, vllo casu uel ulla negligencia interueniente, predictam summam non per- soluerimus, sepedictus hospes memoratos laneos iure hereditario possidebit, hoc tamen adiecto, vt singulis annis vnum fertonem argenti nobis pro censu dabit de duobus laneis supradictis, et post mortem nostram eundem censum filio nostro Mathye dicto ordinauimus iuro patrimonii possidendum. In cuius rei testimonium presentes nostro sigillo et domini Hartmanni de Holstain viri nobilis et Brebiconis Zudarii iudicii prouincialis Brunnensis sigillis qui testes

Strana 5
5 huius rei sunt duximus roborandum. Acta sunt hec Brunne in domo supra- dicti hospitis, anno dominice incarnationis M. CC. nonagesimo. IIII. Nono Kalendas Maij in die s. Georij. Ex originali in archivo Melitensium Pragae. V. Dymetrius et Gertrudis conjux ac Woyslawa socrus ejusdem de Deblin conferunt ecclesiam et jus patronatus in Deblin ordini cruciferorum theu- tonico, nihil utilitatis sibi in ea reservantes. — Inter testes: Bruno, came- rarius Moravie, Hartmannus de Holensteyn, Jacobus praepositus de Tusno- wicz, Magister Henricus plebanus de Witis, frater Andreas de Nowosedlicz, frater Vlricus de Hosteradicz, frater Hermannus de Crumnov et frater Hen- ricus de Meli (?) ac aliis religiosis et tam secularibus clericis quam laicis fide dignis. Datum Brune pridie Kalend. Maji. 1294. Originale in archivo Freudenthalensi. VI. Ambrosius, plebanus de Křidlowice profitetur, se decimas V. laneorum ibi- dem ad tempora vitae suae accepisse a monasterio Lucensi. Dt. in Luca XIII. Kalendas Junii. 1294. Ego Magister Ambrosius, plebanus de Grilwich, tenore presencium profiteor et protestor, decimas V. laneorum in Grilwich, ad monasterium Lucense spectancium, ad ipsum monasterium predictum ex antiquo tempore pertinentes, ex speciali gracia domini abbatis et conuentus obtinere ab eis ad tempora uite mee pro uno tantum modio siliginis, eis in signum reco- gnitionis annis singulis persoluendo; ita, quod de iure parrochialis mea ecclesia in Grilwich sibi non potest eos, neque debet aliquatenus vendi- care. In cuius protestationis et recognitionis mee testimonium presentes litteras conscripsi, et tam sigillo dominj nostri quam meo ipsas sigillari prouidi. Datum in Luca. Anno dominj M. CC. XC. quarto. XIII. Ka- lendas Junij. Ex originali in archivo monasterii Lucensis. L. 10.

Strana 6
6 VII. Thobias, episcopus Pragensis, vidimat bullam Alexandri IV. papae de parochiis, quae monasterium Břewnowense in Moravia habet. Dto. Pragae pridie Kalend. Junii. 1294. Nos Thobyas, dei gratia Pragensis episcopus, notum facimus vniuersis presentes litteras inspecturis, quod nos litteras sanctissimi in Christo patris Alexandri pape, quas non uiciatas, non cancellatas, nec in aliqua sui parte abolitas cum uera bulla pendenti vidimus, et coram nobis legi audiuimus, in hec uerba: Alexander episcopus seruus seruorum dei etc.... IX. Kalend. Novembris 1256. T. III. n. CCXXXVII. In cuius rei testimonium pre- sens scriptum fieri et tam nostro, quam capituli nostri Pragensis sigillis fecimus roborari. Actum et datum Prage. Anno domini M. CC. Nona- gesimo IIII. pridie Calendas Junii, Indiccionis septime. Ex orig. olim. in archivo archiepiscop. Cremsirii nunc Rayhradii asservato. VIII. Nicolaus, dux Oppaviae, ecclesiam in Wojanowice quam fundaverat, dotat, et eam ecclesiae in Nova ecclesia, quae est monasterii Oslowanensis, tam- quam filialem unit. Dto. Oppaviae XVIII. Kalendas Julii 1294. In nomine domini amen. Nos Nycolaus dei gracia dux Opauie, Brunoni plebano de Noua ecclesia et successoribus eius omnibus in per- petuum. Vt ea, que ad gloriam et honorem omnipotentis dei largimur et facimus beneficia pro nostrorum et progenitorum nostrorum remedio pecca- torum ad posterorum deducantur noticiam et gaudere possint robore per- petue firmitatis. Nouerint presentes et posteri vniuersi. quod nos propter deum precipue, nec non ad instanciam dilecti fidelis nostri Gerbotonis de lubchicz pro communi commodo pauperum nostrorum de villa Woianowicz ad parrochiam de Noua ecclesia pertinente iure parrochiali ecclesiam ibidem fundari et construi ad honorem beate Marie virginis prouidimus de con- sensu domine abbatisse et conuentus sororum de Ozlawan ac Brunonis ple- bani Noue ecclesie. ita quod dicta ecclesia tanquam filia ad matricem eccle-

Strana 7
siam in Noua ecclesia perpetuo pertineat. et plebanus Noueecclesie predicte in Woianowicz ecclesie de uicario debeat prouidere. habendo plenam in ipsa Woianowicz ecclesia facultatem instituendi et destituendi quicumque sibi et ecclesie uidebitur competere ac ualere. qui eciam uicarius in signum subieccionis et filiacionis in solucione determinati census prout sibi placuerit iuxta ualorem et possibilitatem ecclesie predicte in Woianowicz prefate ma- trici ecclesie annis singulis tenebitur respondere. Et ut idem uicarius de prouentibus eiusdem commode ualeat sustentari. vnum mansum ibidem pro dote eidem ecclesie donamus libere ac perpetuo possidendum. Alium pre- terea mansum in recompensacionem offertorii et aliorum prouentuum plebano Noue ecclesie ibidem addidimus liberum super duos quos antea habuerat mansos dotales uolentes ut omnes dicti mansi ad dotem ipsius ecclesie perpetuo debeant pertinere. Ceterum uillani dicte uille Woianowicz ad solucionem duplicate annone missalis annis singulis utrique ecclesie sunt astricti. cuius eciam solucioni se voluntarie submiserunt. In cuius rei testi- monium presentes fieri et sigilli nostri munimine iussimus communiri, pre- sentibus testibus. Marquardo de Nazil. Budizlao de Lodenicz. Jerozlao et Bohussio de Petrouicz. Cholbone aduocato de Opauia. Chislingo et aliis multis. Actum et datum Opauie. Anno domini M. CC. XC. IIII. XVIII. Kalendas Julii. E transumto Theodorici, episcopi Olomucensis, anni 1294. 15. Calendas Julii, in archivo ejusdem monasterii. IX. Theodoricus, episcopus Olomucensis, confirmat literas Nicolai ducis Opaviae super ecclesiam in Wojanowice. Dto. in Olomuc XV. Kalend. Julii 1294. Th(eodricus) dei gracia Episcopus Olomucensis. Dilecto in Christo filio Brunoni, plebano in noua Ecclesia et successoribus eius futuris eius- dem ecclesie plebanis. salutem in domino sempiternam. Illustris principis domini Nycolai, ducis Opauie, litteras et priuilegium super fundacione ec- clesie in Woianowicz ex nouo facienda de consensu dominarum abbatisse et conuentus patronarum ecclesie tue sanctimonialium in Ozlawan site in

Strana 8
S foro, quod dicitur Noua ecclesia et tuo. uidimus per omnia in hec uerba In nomine domini amen. Nos Nycolaus... anno domini M. CC. XC. IIII. XVIII. Kalendas Julii. vide T. V. n. VIII. Nos igitur, deuocionem ipsius in eo com- mendatam habentes, predicte fundacioni ecclesie in Woianowicz pium pre- bemus assensum et donacionem duorum mansorum, vnius videlicet in pre- dicta villa Woianowicz, et alterius in Noua ecclesia per ipsum ducem Ni- colaum liberaliter factam, nec non promissa spontanea et obligacionem colonorum eiusdem uille Woianowicz uoluntariam. super geminacione mis- salis annone nomine decimarum reddenda predictis ecclesiis annuatim. aucto- ritate ordinaria confirmamus. Ita quod eadem ecclesia in Woianowicz fun- data in terminis parochie tue ad matricem ecclesiam in Noua ecclesia tamquam filia pertineat pleno iure. et tam sepulture quam aliorum beneficiorum et sacramentorum ecclesiasticorum gratia gaudere debeat tamquam mater. Tu eciam et successores tui plebani Noue ecclesie instituendi et destituendi uicarios habeatis liberam facultatem. qui eciam uicarii in signum subiectio- nis et filiacionis in solucione determinati census prout nobis placuerit iuxta ualorem et possibilitatem ecclesie predicte in Woianowicz. prefate matrici ecclesie tenebuntur annis singulis respondere, non pretermisso eciam ut parochiales eiusdem ecclesie in Woianowicz possitis sicut hactenus ad red- dendas decimas prenotatas et alia iura nostra compellere ecclesiasticam per censuram. Datum in Olomuc anno domini M. CC. XC. IIII. XV. Kalend. Julii. Sigill. illaesum. Ex originali in archivo monasterii Oslowanensis. X. Wenceslaus, rex Boemiae et marchio Moraviae, confirmat monasterio Lu- censi villam Oblas emtam a filia Hortlini de Kyrowic. Dto. Pragae IV. Kalendas Julii. 1294. Nos Wencezlaus, dei gracia Rex Boemorum, Dux Cracouie et San- domirie, Marchioque Morauie. Harum serie notum facimus vniuersis pre- sentibus et futuris, quod, cum honorabiles uiri, Symon, abbas, totusque conuentus monasterii Lucensis, Obluss uillam sibi contiguam cum domibus, areis, agris et aliis attinentiis suis pro melioranda conditione iam dicti

Strana 9
9 monasterii sui apud .. filiam Hortlini de Kyrowicz, relictam quondam Freud- mani, et pueros eius emerit hereditario iure ad ipsum monasterium perpetuo pertinendam, quod prefatus Hortlinus dicte filie sue et puerorum ad nor- mam ipsis uendidit pleno iure : nos ad deuotam instantiam precum eiusdem abbatis et conuentus sui, qui a nobis humiliter petiuerunt, quod dignaremur ipsis cum ratihabitione nostra emptionem huiusmodi confirmare, iam dictam emptionem super prefata uilla Obluss factam, eidem monasterio per ipsum abbatem et dictum conuentum eius de magnificentia nostra ratam et gratam habemus, ac eam de speciali gracia presentis scripti patrocinio liberaliter confirmamus. In cuius rei testimonium presentes litteras fieri, et sigillorum nostrorum munimine fecimus communiri. Datum Prage per manus magistri Joannis, sacensis prepositi, prothonotarii Moravie. Anno domini millesimo ducentesimo nonagesimo quarto, quarto Calendas Julij. Indictione septima. E copia vidimata in archivo monasterii Lucensis. XI. Ulricus de Novadomo regi Wenceslao bona sua confert in casum, si de- cederet liberis masculi sexus non relictis. Dto. Pragae VIII. Kalend. Augusti 1294. In nomine domini amen. Tenore praesentium noverint universi, qui- bus hoc scriptum exhibitum fuerit, quod ego Ulricus de Novadomo, baro et fidelis excellentissimi domini mei, D. Wenceslai regis Boemiae, ducis Cracoviae et Sandomeriae, marchionis Moraviae, diligenter ut condecet favoris et benignitatis ejus gratiam in me liberaliter confluxisse conside- rans, non vi nec dolo inductus aut metu coactus, sed bona, libera et gra- tuita voluntate mea dono et confero dicto domino meo regi ac heredibus suis bona mea subscripta, si continget me decedere liberis masculi sexus legitimis non relictis, videlicet Novam domum praedictam, castrum scilicet et civitatem sive oppidum cum suo circuitu et districtu villarum aliarumque possessionum ad civitatem et castrum praedictum spectantium, nec non vil- lam forensem dictam Dremisl cum possessionibus, juribus et pertinentiis universis, eo salvo, quod si filiae legitimae ex me fuerint procreatae, do- minus meus praenotatus rex et sui heredes tenebuntur eas secundum decen- 2

Strana 10
10 tiam status et generis earum honorifice maritare. Profecto de villa mea forensi dicta Teschna, item de Pirchet, de Druncz, Raduna Magna Hei- ligen Rudegerschlog Klenow cum tota silva inter eas, Prunne, Kochans et Horoschitz, quae inquam possessiones et villae sunt nobili D. Mechtildi uxori meae pro dotalitio sive pro datione propter nuptias obligatae pro certa pecuniae quantitate, taliter ordino, volo et statuo, ut si post obitum meum dictus dominus meus rex habere pro (se) voluerit possessiones et villas ipsas, dabit eidem dominae tunc relictae meae mille marcas argenti puri Pragensis ponderis, expensas etiam et securum conductum ei usque in domum patris aut patrui sui, si ad eos redire voluerit tenebitur procurare. Et si maritum duxerit, datis sibi et acceptis a domino meo praefato rege vel heredibus suis praedictis mille marcis memorata bona pro supradicto dotalitio obligata ad dominum regem meum praedictum et heredes suos erunt statim libere devoluta. Si vero in terra Boemiae dicta domina in viduitate manere voluerit, possessiones et villas sibi taliter obligatas tenebit pro tempore vitae suae. qua mortua, possessiones et villae praedictae ad dictum dominum meum regem et heredes suos libere revertentur. Quodsi forte praedictam Mechtildim mihi contigerit praemori et aliam legitimam uxorem duxero, licebit mihi eidem uxori meae quam duxero praedicta bona dotalitii assignare pro dotalitio sub pactis et conditionibus supradictis, expressis in dotalitio memorato. Excipio insuper a donatione ipsa villam Ztodolok cum ejus attinentiis universis, quam D. Mariae matri meae donavi, ut eam post mortem meam etiam teneat et possideat tamquam suam, si absque herede masculi sexus decessero, sibique liceat ipsam villam tam in vita quam in morte dare, vendere, seu legare pro suae libito voluntatis. Reservo praeterea mihi villas seu bona infrascripta: videlicet in Boemia in districtu Witaviensi villam forensem Scedeltschen cum villis et omnibus attinentiis suis ; in Znoymensi districtu Banoue castrum cum villis et om- nibus attinentiis suis ; in Znoymensi districtu Walts et Wilimowicz cum attinentiis universis; nec non in Vetoviensi districtu Pazcowicz cum omnibus suis attinentiis et villam forensem Zlebinx cum villis et omnibus attinentiis suis et villam Rzeczicz in eodem districtu. In quibus quidem villis, castris et bonis praedictis mihi taliter reservatis plenum jus do- minii et proprietatis habeo, quod prius habui in eisdem, ut ea vendere,

Strana 11
11 donare seu legare mihi licitum sit, prout mihi videbitur expedire. Porro dictus dominus meus rex benigne considerans per me erga majestatem suam in hac parte debitae gratitudinis officium exhiberi, ac volens prop- terea munificus me compensare praemiis, et ad sua servitia liberalibus bene- ficiis fortius obligare mihi castrum suum Bronowire (sic) cum villis suis et iudicio provinciali ibidem, oppidum quoque dictum Brod Ungaricale cum pertinentiis et villis eius, nec non unum teloneum in Nova civitate aliud in Lipnik ac duas villas in districtu Lunensi, videlicet Hluk et Topel, cum hominibus, iudiciis, iurisdictionibus, pratis, pascuis, sylvis venationibus, piscationibus, aquis aquarumve decursibus et aliis eorum attinentiis univer- sis contulit de gratia speciali, ut castrum, oppidum, villas et telonea prae- dicta cum eorum omnibus attinentiis supradictis teneam et possideam uti- fruendo eis absque omni impedimento per tempora vitae meae, sive habeam filios legitimos, sive non, ad ipsum dominum meum regem et heredes suos integraliter post meum obitum reditura. De quibus omnibus, tam de pro- priis meis quam collatis mihi bonis superius expressis dicto domino meo regi vel heredibus suis aliqua servitia in expeditionibus vel aliis exhibere seu facere non tenebor, nisi quantum de bona voluntate a me poterunt obtinere. Quod si forte tam bona praedicta mihi collata, quam alia mea praenotata propria mihi reciperet, vel praescriptas aut supscriptas factas et datas mihi gratias aliquomodo violaret ac si coactaret me contra volunta- tem meam ad commutationem sibi mecum de ipsis aliquam faciendam do- natio ei per me facta nulla erit penitus et cessabit. Ceterum de strata sive via, quae per ipsam Novam domum ducit illud jus dictus dominus meus rex me habere vult, quod pater avus et attavus mei eorum tempo- ribus habuerunt. Ad majoris quoque gratiae cumulum saepe dictus dominus meus rex mihi concessit, ut in civitate praedicta de Nova domo octo iudeos tantum cum eorum familiis habeam, liceatque mihi, si aliqui praedictorum octo judeorum decesserint, alios loco eorum non tamen de terris suis, sed aliunde recipere seu colligere ad inhabitandum civitatem praedictam, qui mihi solvant et faciant servitia et jura, quae alii judei dicto domino meo faciunt in Boemia et persolvunt; et de ipsis judeis omnia, quae ipse domi- nus meus rex de suis fecerit, ego faciam pro meae libitu voluntatis. Ita tamen, ut nulli de famulis praedictorum judeorum praeter gratiam ipsis 2 *

Strana 12
12 octo iudeis (sic) usuram in dicta civitate liceat exercere. Caeterum cum bonae memoriae quondam Ulricus pater meus in parochia cruciferorum de domo Theutunica in Nova domo praedicta sit sepultus, et ego ibidem apud eundem sepeliri velim domino concedente ob remissionem peccatorum meo- rum omnes ecclesias meas sive in Boemia vel Moravia fuerint in quibus jus patronatus habeo excepta ecclesia in Stodolok quam cruciferis templa- riorum contuleram anna (sic) si sine legittimis ut est dictum decedam con- fero, ut in eis habeant dicti cruciferi de domo Theutunica illud, quod habeo jus patronatus et plenam justitiam conferendi. Demum donationem seu legatum bonorum nostrorum praedictorum quam feci consanguineo meo Henrico de Rosenberg sub conditione tali vedelicet quod si me sine liberis legittimis mori contingeret, ad eum bona ipsa pertinere deberent in prae- sentia praedicti domini mei regis, praesentibus revoco et volo quod ipsa donatio de cetero nullam obtineat firmitatem. In quorum omnium testimo- nium et praedicti domini regis ac haeredum suorum cautelam praesentes literas feci sigillo meo consueto et proprio sigillari. Actum Pragae anno domini MCCXCIV. octavo Kalendas Augusti et septimae indictionis, datum vero ibidem anno domini MCCXCVIII. tertio Kalendas Augusti XI. in- dictionis. E. MS. Raudnicensi descr. Palacký. XII. Boleslaus dux Opoliensis civitati Crapicz IV. mansos inter Oderam et Hoczenplocz fluvios concedit, item aduocato duas piscinas construendas in fluvio Hoczenplocz et silvam et prata inter Styblov et Hoczenplocz fluvios. Datum apud Opol infra octavam S. Bartholomaei. 1294. Dipl. Beiträge für schlef. Rechte. I. p. 50. XIII. Wenceslaus, rex Boëmiae et marchio Moraviae, ratificat venditionem villae Wodochod factam Thobiae episcopo Pragensi per Ekkonem, magistrum domus S. Laurentii, ordinis militiae templi Pragae. Dto. Pragae VII. Idus Septembris 1294. Nos Wencezlaus dei gratia Boemie rex, dux Cracovie et Sendo- mirie, marchioque Moravie tenore presentium notum facimus universis, quod

Strana 13
13 nos venerabilis in Christo patris domini Thobie Pragensis episcopi, dilecti principis consanguinei nostri, supplicationibus humillimis satisfacere cupien- tes, venditionem in Wodochot, factam dicto episcopo per viros religiosos Ekkonem magistrum et fratres domus sancti Laurentii ordinis militie templi Jerusalimitani in Praga, ratam et gratam habemus, eique nostrum benigne prestamus assensum. In cuius rei testimonium presentes literas fieri et sigillorum nostrorum monumine fecimus communiri. Datum Prage per ma- nus magistri Petri prothonotarii nostri, Pragensis, Wratislawiensis et Wissegradensis ecclesiarum canonici. Anno Domini M. CC. nonagesimo quarto VII. Idus Septembris. VII. Indictione. Ex originali in archivo Melitensium Pragae. — Pelzel in den böhm. Abhandlungen 1798. XIV. Henricus, comes de Freiberg, villam Pozmansdorf Sydylmanno judici suo possidendam confert. Dto. in Freiberg die nativitatis B. V. Mariae. 1294. In nomine domini amen. Labilis est hominum memoria, sed uiuit littera, qua uiuente uiuit et actio litterarum memorie commendata. Notum igitur sit vniuersis tam presentibus quam futuris: Quod nos Henricus co- mes de Fryburk proborum virorum matura deliberatione intercepta, villam nostram Pozmansdorff Sydylmanno fideli nostro iudici cum suis heredibus rationabiliter et rite hereditarie possidendam contulimus in hunc modum: Quod prefatus iudex ad viginti quatuor laneos debet habere decem annis cum suis incolis liberatem. Insuper ibidem habebit pro silua locanda, que adiacet riuulo, qui uocatur Coswezt, viginti annis libertatem. Debet etiam habere iudex memoratus pro recompensatione sui laboris ex vtraque parte. in supra dicta villa vnum liberum laneum agrorum sub aratro suo, et sex- tum laneum libere obtinebit. Item tabernam, molendinum cum duabus rotis, fabrum, pistorem, carnificem et sutorem: et libertatem venandi pro suis ne- cessitatibus. Ecclesiam uero cum laneo dotali, et tertium denarium de iu- dicio sibi recipiat pro nobis duos fideliter obseruando (sic). Volumus etiam, ut ante sepedictus iudex cum suis incolis habeat ius Lubschicense in om-

Strana 14
14 nibus, preter quod laneos more francorum debet obtinere. Preterea debet ter in anno iudicio generali quod foitding dicitur in ciuitate Fryburk iudex mettertius cum duobus scabinis interesse. Volumus etiam in supradicta villa tribus vicibus in anno et nos in propria persona iudicio presidere, expensas vero apud iudicem semel habebimus, duobus autem aliis vicibus de communitate rusticorum. Volumus etiam, ut finita libertate laneus per- soluat ad festum s. Martini tres lotones argenti, et in festo s. Walpurgis tres lotones puri argenti. Annonam vero ad semina debet presentare vi- delicet duas mensuras tritici, duas siliginis, et duas auene. Vt autem hec donatio stabilis et semper inuiolabilis perseueret, presentem cartulam sigilli nostri munimine tradidimus roboratam testibus mediantibus, qui prefate do- nationi, cum fieret, astiterunt, quorum hocmodo nomina nuncupantur: Theo- doricus aduocatus. Nicolaus iudex de villa Glosseri. Pesco. Rudolffus. Martinus. Ludouicus de Brunsperk et de Fryburk, et alii complures fide digni. Acta sunt hec in Fryburk, anno domini millesimo ducentesimo no- nagesimo quarto, in die beate Marie natiuitatisque eiusdem virginis gloriose. E iibro privilegior. MS. sec. XVI. Cremsirii. — Collat. cum Vidimus episcopi Prothasii de anno 1467. pro iudice in Kozlowic; orig. Cremsirii. XV. Conradus, abbas Welehradensis, distinquit domos censuales ecclesiarum S. Petri et S. Jacobi Brunae. Dto. III. Idus Septembris 1294. Nos frater Cunradus dictus abbas monasterii de Welegrad, Cister- ciensis ordinis, Olomucensis diocesis. Vniuersis Christi fidelibus presentes litteras inspecturis cupimus esse notuim, quod cum anno domini millesimo ducentesimo nonagesimo tertio, sexto kalendas Julii, indictione sexta, in arbitrio super limitibus parochialium ecclesiarum sancti Petri et sancti Ja- cobi Burgi Brunensis, predicte diocesis, per nos legitime lato, per partes adprobato, et per reuerendum patrem dominum Theodericum, dei gracia episcopum Olomucensem, in publicam formam redacto, ratificato, confirmato, et ad vota precesque partium sigillo eiusdem roborato, articulus de cen-

Strana 15
15 sualibus uideretur interpretationis et declarationis remedio indigere, nos freti auctoritate Marciane legis, que digestis de regulis iuris ait: Quod in ambiguis occasionibus eius sententia maxime spectanda sit, qui eam protu- lisset, presertim cum etiam permisso canonis: eius sit interpretari, cuius est concedere — ad interpretandum et declarandum de censualibus articu- lum, accedentibus votis et consensu partium. Nos in nomine domini accin- ximus iuxta consciencie nostre veritatem. Igitur non fauori partium et personarum, sed equitati causarum intendentes intentionem nostram, quam in ipso actu arbitrandi deo teste nos habuisse recognoscimus, in hiis scri- ptis publicamus, quod in articulo de censualibus, qui talis est. — Omnes censuales domos ... sacramenta ad eandem sancti Petri ... devoluuntur, nihil aliud intendimus, quam ut si predicte censuales domus plebano sancti Petri et non alterius persone seu aliis personis censum immediate solve- rint, tunc ipse domus censuales cum suis habitatoribus sub omni ecclesia- stico iure ad ecclesiam sancti Petri deberent merito pertinere. Nunc vero, cum supradicte censuales domus, licet in fundo sancti Petri site sint, non tamen plebano sancti Petri, sed aliis quibusdam censum tribuunt, intentio- nis nostre non exstitit, ut ratione fundi ad sanctum Petrum pertinentis et aliis hominibus censum solventis, ipse domus sub ecclesiastico jure ad ec- clesiam sancti Petri pertinere deberent, maxime cum lex inutilibus stipula- tionibus dicat: Si de re alia senserit stipulator, et de alia promissor, per- inde nulla contrahitur obligacio. At intentio nostra se ad aliud, quam ad illud, ad quod votum plebani et partis ecclesie sancti Petri post latum ar- bitrium nostrum collimabat, noscitur extendisse, itaque interpretando et de- clarando in hiis scriptis publicamus, quod antedicte censuales domus, licet ut predictum est in proprietate sancti Petri site sint, non tamen immediate plebano sancti Petri sed aliis personis sub emphyteosis seu conductionis seu cuiuscunque alterius iuris vel possessionis titulo censum tribuunt, iuxta intentionem nostram, quam in ferendo arbitrio nos habuisse, teste conscientia recognoscimus, sub omni ecclesiastico iure ad ecclesiam s. Jacobi debeant pertinere. In cuius rei testimonium presentes litteras conscribi fecimus, sigillo nostro necnon sigillis venerabilium domini Johannis tunc de Sar nunc vero de Pomuk abbatis, necnon domini Waltheri coabbatis nostri de Zmiln- haim, quorum presentia et consilio in ferendo arbitrium nitebamur, fideliter

Strana 16
16 communitas. Datum anno domini millesimo ducentesimo nonagesimo quarto. Tertio idus Septembris. Ex orig. curiae Brun. N. I. n. 4, Lefebure p. 49. XVI. B. decanus Wisschradensis hortatur Olomucensem episcopum Theodori- cum, ut monasterium Welehradense in libertatibus a sede apostolica con- cessis conservet. dto, in Wissehrad fer. V. post diem OO. SS. 1294. Venerabili in Christo patri ac domino Th.(eodorico) diuina eleccione episcopo Olomucensi B. dei gracia decanus Wissegradensis sedi apostolice sine ullo medio subiectus, priuilegiorum monasterii Welegradensis ordinis Cisterciensis diocesis antedicte a sede sanctissima predicta sibi concessorum defensor datus et conseruator sinceram ad queuis beneplacita sua volun- tatem. Magister Nicolaus plebanus in Rediz, syndicus seu procurator mo- nasterii antedicti legaliter instructus, in nostram comparuit presenciam con- querendo, quod idem monasterium contra indulgencias et libertates sibi a sepedicta sede concessas per vos et quosdam vestros prelatos et alios in- feriores clericos indebite sepius molestetur, vnde quedam nobis priuilegia tales libertates et indulgencias continencia obtulit supplicando, vt ea per- lecta et intellecta dignaremur secundum iniunctum nobis conseruacionis of- ficium defensare. Nos, quia in bulla stilo et filo et sine qualibet literrarum macula premissa examinacione diligenti ea salua inuenimus et incorrupta, ad plenam veritatis fidem vobis ea duximus transcribenda. — Alexander episcopus seruus seruorum dei. Dilectis filiis abbati Cisterciensi eiusque coabbatibus et conuentibus vniuersis Cisterciensis ordinis salutem et apo- stolicam benediccionem. Cum felicis recordacionis Innocencius papa pre- decessor noster olim duxerit statuendum, vt exempti quantacunque gaudeant libertate, nichilominus tamen racione delicti seu contractus aut rei, de qua contra ipsos agitur, possint coram locorum ordinariis conueniri, et illi quoad hec suam iurisdiccionem, prout ius exigit, exercere, vos dubitantes, ne per constitucionem huiusmodi libertatibus et immunitatibus vobis et ordini vestro per priuilegia et indulgencias a predicta sede concessis preiudicari valeat,

Strana 17
17 nobis humiliter supplicastis, vt prouidere super hoc indempnitati vestre pa- terna sollicitudine curaremus. Quia vero eiusdem ordinis sacra religio sic vos apud nos dignos fauore constituit, vt nobis votiuum existat, vos ab omnibus, per que vobis possent prouenire dispendia, inmunes libenti animo preseruare: vobis auctoritate presencium indulgemus, vt occasione consti- tucionis huiusmodi nullum eisdem libertatibus et immunitatibus in posterum preiudicium generetur. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre concessionis infringere, vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare presumpserit, indignacionem omnipotentis dei et bea- torum Petri et Pauli apostolorum eius se nouerit incursurum. Datum La- terani V. Idus Decembris Pontificatus nostri anno sexto. — Innocencius episcopus seruus seruorum dei. Dilectis filiis abbati Cisterciensi eiusque coabbatibus et conuentibus vniuersis Cisterciensis ordinis salutem et apo- stolicam benediccionem. Cum a nobis petitur, quod iustum est et honestum, tam vigor equitatis, quam ordo exigit racionis, ut id per sollicitudinem officii nostri ad debitum perducatur effectum. Ex parte siquidem vestra fuit propositum coram nobis, quod nonnulli ecclesiarum prelati vestris liber- tatibus inuidentes, cum eis non liceat ex apostolice sedis indulto in vos excommunicacionis sentencias promulgare, in familiares seruientes et bene- factores ac illos moluunt in molendinis vel coquunt in furnis vestris, qui- que emendo vel vendendo vel alias vobis communicant sentencias profe- runt memoratas, sicque non vim et potestatem priuilegiorum nostrorum sed sola verba seruantes vos quodammodo excommunicant, dum vobis alios communicare non sinunt, et ex hoc iudicari vidimini iudicio iudeorum et qui vobis communicant in predictis, illud euenit inconueniens quod maiorem excommunicacionem incurrant, quam excommunicatis communicando fuerant incursuri. Quare nobis humiliter supplicastis, ut prouidere quieti vestre super hoc paterna sollicitudine curaremus. Nos igitur vestris supplicacio- nibus inclinati, ne quis predictorum huiusmodi sentencias in fraudem priui- legiorum apostolice sedis de cetero promulgare presumat, auctoritate pre- sencium districcius inhibemus, decernentes eas, si per presumpcionem cu- iuspiam taliter promulgari contigerit, irritas et inanes. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre inhibicionis et constitucionis infrin- 3

Strana 18
18 gere vel ei ausu temerario contraire. Si quis etc ... Datum Lugduni III. Idus Octobris; pontificatus nostri anno octauo. — Quare pater reuerende vestram providenciam duximus ammonendam, quatinus ob reuerenciam apostolice sedis vestramque dominum abbatem et conuentum monasterii sepedicti in libertatibus sibi a sepedicta sede conces- sis de cetero conseruetis, scientes quod metu excommunicacionis apostolice, quam incurrere formidamus, oportebit nos officii nostri debitum, prout iu- stum est et a nobis petitum fuerit, exercere. Et in testimonium priuile- giorum hic inscriptorum, que sub bullis papalibus vidimus, presens instru- mentum sigillo nostro et sigillis honorabilis viri domini Vlrici prepositi Pragensis et magistri Bartholomei iuriste fecimus communiri. Acta sunt hec in ecclesia nostra Wissegradensi anno domini MCCLXXXXIIII. pro- xima feria quinta post diem omnium sanctorum; presentibus hiis: domino Dominico, magistro Welizlao, canonicis ecclesie nostre et aliis quam plu- ribus fide dignis. Cod. Welehr. Fol. 81. XVII. Decisio litis de decimis ecclesiae in Henrichs (Bites) inter plebanum ibi- dem et monasterium Tišnowicense. Dto. Brunae Nonas Novembris 1294. Reuerendo patri. Domino Th.(eoderico) dei gracia Olomucensi Epi- scopo. Th. abbas in Zaberdowitz. et H. archidiaconus Brazlauiensis iudi- ces delegati ab ipso, in causa que inter Religiosas dominas. Abbatissam et conuentum Monialium de Thusnawitz ex vna parte, et Petrum pleba- num de Henrichs ex parte altera super tercia parte decimarum ecclesie in Henrichs vertitur, reuerenciam et honorem. Noueritis, nos a curia uestra recepisse litteras in hec uerba. Th. dei gracia Olomucensis Episcopus. venerabilibus fratribus, dominis Th. abbati Zaberdovicensi et H. archidia- cono Brazlauiensi sinceram in domino caritatem. Conqueste sunt nobis dilecte in Christo filie. abbatissa et conuentus dominarum de Thusnawitz, quod Petrus plebanus in Henrichs super quibusdam decimis, et rebus aliis

Strana 19
19 iniuriatur eisdem. Quocirca mandamus, quatenus partibus conuocatis, audia- tis causam, et fine canonico decidatis eandem facientes, quod decreueritis per censuram ecclesiasticam firmiter obseruari. Testes vero qui nominati fueriut, si se gracia, odio, uel timore subtraxerint compellatis veritati te- stimonium perhibere. Datum in Cremsir VII. Kalendas octobris. Nos igi- tur volentes mandatum vestrum exequi reuerenter predictum petrum pleba- num de Henrichs ad presenciam nostram duximus euocandum predictis ab- batisse et conuentui responsurum. Ille autem in presencia nostra compa- rens personaliter, sine strepitu iudicii vsus saniori consilio ante terminum, sibi per nos assignatum presente parte aduersa de plano et simpliciter ces- sit liti et de tercia parte decimarum ecclesie sue in Henrichs quam pete- bant domine supradicte promittens bona fide secundum tcnorem priuilegii domini Brunonis Olomucensis Episcopi et Capituli sui Olomucensis se fouere predictas dominas abbatissam et conuentum in iure ipsarum quantum ad prefatam partem terciam decimarum, et eisdem in nullo penitus derogare. Et hoc vestre reuerencie intimamus et a vobis id ipsum ratificari petimus vestrarum testimonio litterarum. In cuius rei testimonium presentes litteras sigillis nostris et sigillo predicti domini Petri plebani in Henrichs fecimus sigillari. Datum in Brunna anno domino M. CC. XCIIII. Nonas Nouembris. Ex originali cum tribus sigillis in archivo ejusdem monasterii. XVIII. Wenceslaus, rex Boëmiae et marchio Moraviae, monasterium Tišnowi- cense ab omnibus exactionibus et aliis oneribus eximit. Dto. in Olomuc V. Kalend. Decembris 1294. Nos Wencezlaus dei gracia Rex Boemie. Dux Cracouie et San- domirie. Marchioque Morauie tenore presentium notum facimus vniversis tam presentibus quam futuris. Quod cum venerabile Monasterium de Tus- nowicz ob reuerenciam dei et veneracionem beate Marie virginis gloriose, sic pronis et benegnis prosequamur fauoribus, prerogatiua gracie specialis, quod Monasterium ipsum tanquam nostram fundacionem diuine retribucionis intuitu in nostram proteccionem assumpsimus manutenendum ab illicitis 3 *

Strana 20
20 inpetitionibus, et iniuriosis fatigacionibus contra quoslibet nostre tuicionis presidiis defendendum. Supplicacionibus itaque honorabilis viri Jacobi pre- positi dilecti nobis eiusdem Monasterii.. abbatisse et conuentus ac suo nomine nobis humiliter supplicantis benignius inclinati, Monasterium ipsum et vniuersas possessiones ac homines eius quoslibet eximimus et exemtos eos esse volumus ammodo, a.. Camerario, et Lanthrichteriis seu villicis ac aliis officialibus Morauie qui pro tempore fuerint ita, ut cum ipso Mona- sterio et hominibus ac possessionibus suis vlterius penitus nichil agant, et ad inponendum iam dicti Monasterii hominibus seruicia et exacciones qua- lescunque nullam habeant potestatem nec aliquam iurisdiccionem ex officio suo de ipsis sibi audeant aliquatenus deinceps vsurpari, volentes quod su- per hiis, nostrum tantummodo attendatur speciale mandatum, per eum quem ad hoc duxerimus deputandum. Preterea de gracia speciali tenore presen- tis priuilegii statuimus et inhibemus expresse nostre gracie sub obtentu, ne quis Baronum et Nobilium terrarum nostrarum Boemie et Morauie decetero procedendo ad aliquas expediciones et alia, queuis seruicia nostra ullo um- quam tempore in bonis eiusdem Monasterii de Tusnowicz, presumat ali- quatenus hospitari seu pabulaciones ac alias violencias committere in eis- dem. Quod si quis contra inhibicionem nostram huiusmodi attemptare ali- qnid visus fuerit nostram regiam grauem indignacionem proculdubio se nouerit incursurum. In cuius rei testimonium presentes fieri et sigillorum nostrorum munimine fecimus communiri. Datum in Olomuncz, per manus Magistri Johannis Saccensis prepositi, Prothonotarii nostri Morauie, anno domini Millesimo Ducentesimo Nonagesimo Quarto. V. Kalendas Decembris. Indiccione octaua. E confirmatione Johannis, regis Bohemiae, anni 1315. IV. Idus Martii, in archivo ejusdem monasterii. XIX. Hartlibus et Witigo de Dubna monasterio Welehradensi mediam villam Bochoř, a patre suo Henrico legatam conferunt. Dat. sub die b. Tho- mae Apostoli 1294. In nomine sancte et indiuidue trinitatis amen. Quoniam sicut ait apostolus qui seminat in benediccionibus de benediccionibus et metet, nemo

Strana 21
21 dubitauerit illum felicem ac prudentissimum fore, qui propter christum sic in terris seminat bona temporalia vt in extrema mundi messe metat eterna, et de vultu sapiencie in quem angeli prospicere desiderant in perpetuas eternitates colligat gaudia nulla vmquam temporum longitudine finienda. Quocirca nos Hartlibus et Witigo fratres fide presencium recognoscimus et protestamur. quod cum hac rerum vtilium habita consideracione vir no- bilis dominus Hartlibus de dubna dilectus ac dulcis memorie genitor noster viam vniuerse carnis ingressurus graui admodum teneretur egritudine, sane tamen mentis suique iuris, et rerum suarum liberam habens admini- stracionem sub presencia et qualitate testium et numero a lege diffinitorum sub vniuersis eciam condicionibus et circumstanciis ad testandum pertinen- tibus vltime uoluntatis legitimum condidit testamentum. Itaque inter cete- ras donaciones testamenti de consensu domine Budizlae honorabilis domine coniugis sue matris nostre, nostris eciam et omnium quorum intererat votis et consensu in id ipsum concurrentibus dimidiam ville porcionem que Bochor dicitur limitibus Prerouensium cometaneam et villarum videlicet vgest, Wlohuz et Musnicz ab auis suis ad se deriuatam, quam ipse bona fide iusteque proprietatis nomine possidebat cum ortis, agris cultis et incultis, pratis feniferis, pascuis, virgultis, saltibus, siluis piscacionibus cum aliis vniuersis attinenciis Monasterio de Welegrad, presertim cum illum locum, illumque ordinem cuius sanctitas per vniuersam fraglat (sic pro flagrat). Ecclesiam affectuosius diligeret, libere contulit sub iuste proprictatis tytulo perpetuo possidendam, nullam sibi deinceps ac suis heredibus in predicte ville por- cionem iurisdiccionem, seu seruitutis cuiuscunque utiliatem vendicans et reseruans, ipsam renunciacionem potestatiue transfundens in suos posteros et heredes. Vir autem venerabilis dominus Lupinus, tunc temporis abbas et fratres de Welegrad eiusdem ville cum donacionem non sine gratitu- dine suscepissent, iuxta morem terre coram officialibus et zudariis in Pre- rouia in corporalem eiusdem ville possessionem absque omni omnium homi- num contradiccione ac excepcione legaliter subintrarunt et in ipsa per an- nos plures legitime permanserunt. Nos paterne pietatis immitatores eandem donacionem gratam et ratam vsque hodie tenuimus et tenemus, promittentes nos tuicionem et defensionem eiusdem donacionis contra inpetitores quos- libet si qui quod absit essent fideliter prestituros. In cuius rei testimonium

Strana 22
22 presentes litteras conscribi fecimus. sigillis honorabilis ac dilecte domine Budizlae ac nostris fideliter communitas, testibus ydoneis quorum hec sunt nomina subnotatis, Dominus Jacobus prepositus de Tusnawicz, dominus Mu- tina prepositus de Dubranik, dominus Atlibus de Medlau, dominus Sthe- phanus de Perensthein cum fratribus suis Philippo Igramo et Bohuzlao. Datum anno domini M. CC. nonagesimo quarto sub die beati Thome apo- stoli indiccione octaua. Ex originali cum duobus sigillis integris in archivo ejusdem monasterii. XX. Indulgentiae a pluribus episcopis concessae visitantibus ecclesiam b. virginis Mariae in coelos assumptae in antiqua Brunna. Datum anno 1295. Ex indice privilegiorum monasterii Aulae S. Mariae a Bonaventura Pitter con- gesto sub rubrica C. n. 1. — Orig. nunc in archivo C. R. aulico Viennae servatur. XXI. Transumtum literarum Brunonis, Olomucensis episcopi de anno 1255. concernentium ecclesias monasterii Rayhradensis. cc. 1295. Reuerendo in Christo patri et domino propriis meritis honorando do- mino Th. episcopo Olomucensi. V (nka) et Th.(eodericus) miseratione di- uina Trebecensis et Zabardowicensis ecclesiarum abbates, et H.(einricus) archidyaconus Wretizlauiensis (Brechizlauens.) reuerentiam debitam cum orationibus assiduis et deuotis. Nouerit uestra paternitas reuerenda, uidisse nos priuilegium Reygradensis ecclesie, non uiciatum nec in aliqua parte sui lesum, a preposito eiusdem ecclesie nobis ostensum per omnia in hec uerba: In nomine domini amen. Bruno etc. ... VIII. Idus Novembris MCCLV. vide T. III. n. 220. Vt autem paternitati vestre de eo uide- licet, quod prescriptas litteras uidimus, nullum possit dubium generari, pre- sentes uobis mittimus sigillorum nostrorum munimine roboratas. Ex originali olim in archivo archiepiscopali Olomuc. nunc Rayhradii asservato.

Strana 23
23 XXII. Iwanus, episcopus Lacedemonensis, monasterio Rayhradensi indulgentias elargitur. Dto. Pragae, anno 1295. Vniuersis christi fidelibus, ad quos presentis scripti continentia de- uenerit, frater ywanus, dei gratia Lacedemonensis ecclesie episcopus, sa- lutem in domino sempiternam. Cum populus fidelium ad deuotionis augmen- tum et ad querendum sanctorum limina tanto studiosius inducatur, quanto in ipsis uberioris gratie veniam se estimauerit inuenire, et cultus diuinus diminui non debeat, sed pocius augmentari. Nos de omnipotentis dei mi- sericordia, et beatorum apostolorum Petri et Pauli, et quam nobis dominus indulsit auctoritate confisi, omnibus uere penitentibus et confessis, qui ad Raygradensem ecclesiam Olomucensis dyocesis in natiuitate, in resurrec- tione domini nostri lesu Christi, in die pentecostes, in annunciacione, in assumpcione, in natiuitate, in purificacione beate Marie virginis, in festi- uitate omnium sanctorum, in sollempnitatibus apostolorum, in die dedicacio- nis ecclesie, scilicet in die dominica proxima post natiuitatem beate Marie, in diebus patronorum, scilicet beatorum Petri et Pauli apostolorum, in ascensione domini, in die beati Michaëlis Archangeli, et in diebus beato- rum Martini, Nycolai, et in diebus beatarum virginum, Katerine, Marga- rete, Barbare, Scolastice, annua deuocione in singulis diebus dominicis per circulum anni causa deuocionis venerint, XL. dies de iniuncta ipsis peni- tentia misericorditer, si dyocesani consensus accesserit, relaxamus. Datum Prage, Anno domini M. CC. XC. V. Ex orig. olim in archivo archiepiscop. Olomuc. nunc Rayhradii asservato. XXIII. Benešius de Wartenberg protestatur, quod Elisabetha uxor ejus, villam Černjn a conventu monasterii S. Clarae Znoymae emit. Dto. in Černjn in die S. Agnetis 1295. In nomine domini amen. Ego Benessius, dictus de Wartenberch, presentibus protestor, quod domina Elyzabeth, relicta domini Kadoldi

Strana 24
24 orphani, et soror Benigna abbatissa totusque conuentus sororum ordinis sancte Clare de Znoym, nimia paupertate oppresse vendiderunt Elyzabeth, coniugi mee, in villa, que Ztyrnins vocatur, omnem hereditatem, quam ibi- dem habuerunt, pro XL. marcis puri argenti ponderis Morauici, qua de- cedente nullus puerorum aut quorumlibet amicorum eiusdem Elyzabeth mee comparis inpedire poterit, quin prefata hereditas memoratis sororibus in Znoym assignetur. In huius rei testimonium presentes litteras nostro si- gillo fecimus roborari. Datum in Zcyrnins. Anno domini Millesimo CC. LXXXX. V. in die Sante Agnetis virginis ac martyris. Ex orig. in Musaeo. XXIV. Wenceslaus, rex Boëmiae et marchio Moraviae, confirmat monasterio Welehradensi privilegium praedecessoris sui, Boleslai ducis Krakoviae, super sal in Bochňa percipiendum. Dto. Brunae VI. Kalend. Februarii 1295. Nos Wenceslaus dei gracia rex Boemie, dux Cracouie et Sando- mirie, Marchioque Morauie, tenore presencium notum facimus vniuersis tam presentibus quam futuris, quod cum illustris dux Bolezlaus Cracouiensis ducatus nostri, noster predecessor, Welegradensi monasterio venerabili pie- tatis intuitu octoginta salis seu Baluanos, sicut de certo testimonio fide- dignorum virorum eiusdem ducatus nostri Cracouiensis plenissime didicimus, graciose contulerit in Bochna integraliter percipiendos per ... abbatem et conuentum eiusdem monasterii anno quolibet, singulis annis inperpetuum pleno iure. Nos monasterium idem quod pronis affectibus, intima gratitu- dine prosequimur, nostris fauoribus cupientes extolli prerogatiua gracie specialis, donacionem ipsam, quam ratam et gratam fauorabiliter habemus, eidem monasterio de liberalitatis nostre munificencia benignius innouantes, eam ex certa nostra sciencia confirmamus et presentis scripti patrocinio liberaliter communimus. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc nostram ac predicti predecessoris nostri donacionem et confirmacionem eciam nostram fauorabilem infringere, aut ei ausu temerario contraire; quodsi quis secus

Strana 25
25 attemptare presumpserit, omnipotentis dei grauissimam offensam et nostram ingratitudinem se senciat incursurum. In cuius rei testimonium presentes fieri et sigillorum nostrorum munimine fecimus communiri. Datum Brunne per manus magistri Joannis Sacensis prepositi, prothonotarii nostri Morauie, anno domini Millesimo ducentesimo nonagesimo quinto, VI. Kalen. Februa- rii, indiccione septima. Ex originali in archivo ejusdem monasterii. A. 6. XXV. Theodericus, episcopus Olomucensis, Brunoni, militi suo, camerario Mo- raviae, villas Mladějowice, Neundorf, Rietschz, Dobroslawowa Lhota et Krakowic in feudum confert. Dto. Brunae IV. Kalend. Martii. 1295. Theodericus dei gracia Olomvcensis episcopus — omnibus in per- petuum. Ecclesiasticis vtilitatibus desudantes — ecclesiastica dignum est remuneratione gaudere, et qui voluntariis obsequiorum necessitatibus se subiciunt, digne nostris prouisionibus consolantur. Hinc igitur notum faci- mus vniuersis presentibus et futuris, quibus ostensum fuerit presens scri- ptum, quod nos de consilio et assensu fratrum nostrorum, Bvdizlai decani, Cyri prepositi, Friderici archydiaconi tociusque capituli ob remunerationem plurium obsequiorum — a Brunone milite nostro camerario Moravie, et an- tecessoribus eius — nobis et ecclesie nostre fideliter prestitorum, et in posterum prestandorum, quinque villas ecclesie epyscopatus nostri, cum omnibus iuribus et prouentibus, aquis, siluis, pratis, campis, que de antiquo fevdo existunt, videlicet Bladowiz, Nevndorf, Rietschz, Dobroslahota, et Kracowiz, sibi et heredibus eius, legitime descendentibus ab eodem, damus et concedimus in feudum et iure feudi perpetuo pacifice possidendas, saluo aurifodio, uel argenti, salis uel cuiuslibet alterius metalli, quod ad nos si emerserit — dumtaxat volumus pertinere. Verum vt idem Bruno et here- des eius per exhibitionem certi obsequii hominem ecclesie se recognoscat, hoc onus ei inponimus, ut tempore vite sue cum duobus dextrariis nobis debeat, cum requisitus fuerit, deseruire. Ipse quoque Brvno iam permisit et preter eum quilibet eius heres in fevdo succedi predicto promittet, se 4

Strana 26
26 de cetero nostrum et ecclesie nostre fidelem esse fasallum, et tantum cum vno dextrario tenebitur deseruire. Hoc etiam adiecto, quod idem Bruno vel heredes eius de laneo quolibet vnum scheffelonem tritici — mensure Opaviensis, tenebuntur nostro capitulo annis singulis assignare. Insuper et ecclesiam nostram — bona, possessiones, res, iura, honores presentes et futuros, fideliter defensare, manutenere et recuperare iuuabit. quociens- cumque uel quandocunque super hoc fuerit requisitus, consiliumque vtile pro posse et auxilium exhibere, et generaliter in omnibus puram et veram fidelitatem nobis et nostris, et ecclesie nostre obseruare. Testes huius rei sunt: prelati nostri et canonici, Bvdizlaus decanus. Cyrus prepositus, Fri- dericus archydiaconus, magister Wernherus, Johannes scolasticus — Ran- cyrus, Thecontius, Petrus, Leo et Andreas, magister Symon, Stephanus, totumque nostrum capitulum, Mylota de Tiediz, Chvno de Chvnstat — Wolframus de Moderiz, Lupus de Plapcz, Witigo, et Rabisius fratres de Swabeniz, Tazzo de Lomniz, Mathyas de nigro monte, Albertus et Ste- niko fratres de Sternberch, Hartmannus de Holenstein — Protiba de Dv- brawiz, Onso de Schonenwalde, Nycolavs de Brodeleins domini terre, et alii quam plures viri ydonei et discreti. Et nichilominus in huius rei te- stimonium presentes fieri, et tam nostro quam capituli nostri sigillorum mu- nimine fecimus conmuniri. Actum et datum Brvnne per manus magistri Ambrosii, anno domini millesimo ducentesimo nonagesimo quinto. IIII. ka- lendas Marcii. Sig. avulsa. Ex orig. duplici in arch. archiepiscopali feudali Cremsir. XXVI. Indulgentiae a nonnullis episcopis capellae s. Nicolai Brunae concessae a Theoderico episcopo Olomucensi ratihabentur. Dto. Romae Idus Martii 1295. Uniuersis Christi fidelibus presentes litteras inspecturis, Rogerius dei gracia archiepiscopus sancte Seuerine, frater Maurus Ameliensis, frater Franciscus Terracinensis. Manfridus de sancto Marco, Franciscus Fanensis,

Strana 27
27 Perronus Larinensis eadem gracia episcopi, salutem in domino sempiter- nam. Quoniam quidem de salute fidelium solliciti deuocioni ipsorum quasi quibusdam allectiuis Muneribus indulgenciis videlicet et remissionibus inui- tamus ad debiti famulatus honorem deo et sacris edibus impendendum vt quanto crebrius et deuocius illuc confluit populus Christianus tanto celerius delictorum suorum veniam consequatur. Cupientes igitur vt capella in Brunna Olomucensis dyocesis, que in honore sancti Nycolai et beate Ka- terine virginis est fundata congruis honoribus et iugi Christi fidelium fre- quentacione veneretur. Omnibus vere penitentibus et confessis, qui ad dictam capellam in festis subscriptis, videlicet, Natiuitatis, Resurrectionis, ascensionis domini nostri Jesu Christi, atque pentecostes, in quatuor festi- uitatibus gloriose virginis Marie, sancti Michaelis archangeli, sancti Jo- hannis baptiste, beatorum Petri et Pauli aliorumque omnium apostolorum, sancti Nycolai et beate Katerine virginis patronorum, et in festo omnium sanctorum, et in anniuersariis dedicationis ipsius capelle et altarium exi- stencium in eadem, et per octo dies predicta festa immediate sequentes, et singulis quartis feriis, causa deuocionis accesserint, aut qui prelibate ca- pelle pro sua fabrica uel structura luminaribus ornamentis vel pro aliis suis necessariis manus porrexerint adiutrices, seu in extremis laborantes quicquam suarum legauerint facultatem. Nos de omnipotentis dei miseri- cordia et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius auctoritate confisi, sin- guli singulas dierum quadragenas, de iniunctis sibi penitenciis, dummodo consensus dyocesani ad id accesserit, in domino misericorditer relaxamus. In cuius rei testimonium presens scriptum sigillorum nostrorum munimine duximus roborandum. Datum Rome ydus Marcii, Anno domini M. CC. L. XXXX. quinto, Pontificatus domini Bonifacii pape octaui anno primo. Nos Theodericus Episcopus Olomucensis has indulgencias ratas habe- mus de nostro addicientes dies XL. Ex originali in archivo curiae Brun. f. N. XII. n. 1. 4 *

Strana 28
28 XXVII. Bonifacius VIII. confirmat privilegia monasterii Břewnowiensis, praeposi- turae Policz, Raygrad et Braunow. Dto. Romae VI. Idus Aprilis. 1295. Bonifacius episcopus seruus seruorum dei. Dilectis filiis ... abbati et conuentui monasterii Brewnouiensis prope Pragam ordinis sancti Bene- dicti salutem et apostolicam benedictionem. Honestis et humilibus suppli- cum uotis libenter annuimus, illaque fauoribus prosequimur oportunis. Sane petitio pro parte vestra nobis nuper exhibita continebat, quod in Reygrad, in Policz et in Braunow prepositure alias prioribus nuncupate dicti ordinis Pragensis et Olomucensis diocesis fuerunt prout sunt eidem vestro mona- sterio et abbati ipsius monasterii pro tempore existenti pleno iure subiecte, consueueruntque regi et gubernari, ac de presenti reguntur et guber- nantur per monachos vestri monasterii, quodque abbas dicti vestri mona- sterii, qui est pro tempore, prepositos et priores prepositurarum et priora- tuum predictorum, ac vicarios, qui pro tempore in preposituris seu priora- tibus supradictis deseruiunt, qui quidem vicarii monachi duntaxat dicti monasterii esse consueuerunt, pro solo nutu et libera voluntate instituit et destituit, ac instituere et destituere consueuit a tempore, cujus contrarii memoria non existit. Quare pro parte vestra nobis fuit humiliter suppli- catum, ut premissa auctoritate apostolica confirmare de benignitate aposto- lica dignaremur. Nos igitur huiusmodi supplicationibus inclinati, premissa auctoritate apostolica tenore presentium confirmamus, et presentis scripti patrocinio communimus. Nulli ergo omnino hominum liceat, hanc paginam nostre confirmationis et communitionis infringere, vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare presumpserit, indignationem omni- potentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se nouerit incur- surum. Datum Rome apud sanctum Petrum VI. Idus Aprilis pontificatus nostri anno secundo. E copia vidimata in archivo Rayhradensi.

Strana 29
29 XXVIII. Wenceslaus, rex Boëmiae et marchio Moraviae, bona mensae suae in Březowa Theodorico, episcopo Olomucensi, confert. Dto. Brunae VI. Idus Маi 1295. In nomine domini amen. Bone rei dare consultum, et presentis vite habetur subsidium, et eterne remuneracionis cernitur expectare premium, presertim ubi pro deliberacionis id agitur officio, per quod iura et posses- siones venerabilium ecclesiarum salue remaneant, et ab impeticionis instan- cia inposterum liberantur. Proinde nos Wencezlaus, dei gracia rex Boe- mie, dux Cracouie et Sandomerie, marchioque Morauie. Notum facimus vniuersis presentes litteras inspecturis, quod cum inter nos ex una parte, et venerabilem patrem, dominum Theodricum Olomucensem episcopum, ex altera, super bonis et districtu, qui uocatur Brezouia, inter Switauiam et Lethowicz constituti, questio verteretur, nobis asserentibus predicta bona fore regalia et ad mensam nostram spectare, ipso uero patre domino Olo- mucensi, qui in possessione eorum est et fuerat, illa esse bona episcopalia econtrario attestante. Tandem nos uolentes nostro pocius, quam iuri ec- clesie deperire, ob merita eciam seruiciorum multiplicium, que idem vene- rabilis pater nobis fideliter exhibuit, et nichilominus pro remedio animarum nostre, et progenitorum nostrorum, omne ius, si quod nobis uel successo- ribus nostris, competere poterat in bonis predictis, pro nobis, et heredibus nostris, prefato patri, et per eum episcopatui Olomucensi, simpliciter et de plano cedimus et recognoscimus pleno iure. Absoluentes eum super hiis, et accionem quamlibet remittentes eidem, vt deinceps ipse, et successores ipsius, absque cuiuslibet impeticionis et perturbacionis obstaculo, predicta bona cum toto districtu suo, villis attinentibus, pratis, siluis, et aliis vni- uersis pertinenciis, spectantibus ad eadem, quiete et pacifice imperpetuum ualeant possidere. Promittimus itaque, nostro et heredum nostrorum no- mine, eandem cessionem et recognicionem ac remissionem semper ratam et gratam habere, et contra eam ullo vmquam tempore, per nos, uel perso- nam interpositam, non uenire. Renunciantes minoris etatis et restitucionis in integrum beneficio, et omni iuris ciuilis uel canonici auxilio, quod nobis

Strana 30
30 posset aiiquatenus suffragari. Testes huius rei sunt. Venerabilis vir do- minus Johannes, Wissegradensis prepositus, regni Boemie cancellarius, princeps noster dilectus, magister Petrus, prothonatarius Boemie, frater Hermannus de Domo Teutunica, confessor noster, dominus fridricus, archi- diaconus Olomucensis, Insuper nostri nobiles, Hartmannus de Holensteyn. Witko marsalcus Morauie, et Hrabissius frater eius, Onso camerarius Olo- mucensis, Tymo purcrauius de Gemnicz. Philippus de Bernsteyn, et Bo- huzlaus frater eius. Predborius zudarius prerowiensis, et alii fideles nostri quamplurimi fidedigni. Et nichilominus in huius rei testimoninm et robur perpetuo ualiturum, presentes litteras conscriptas exinde sigillorum nostro- rum munimine fecimus roborari. Actum Brunne et datum ibidem per ma- nus magistri Johannis, Sacensis prepositi, prothonotarii nostri Morauie. Anno domini millesimo ducentesimo nonagesimo quinto. Sexto Idus Maii. Indiccionis octaue . . (Sig. magn. laesum.) Ex orig. in arch. cap. Olom. XXIX. Monasterium Litomyšlense, ordinis Praemonstratensis, vendit Joanni, prae- posito Wissehradensi villas Wokow, Pamětice et Kladrub in Moraviae sitas. Dto. Pragae V. Idus Maii. 1295. In nomine domini amen. Nos Johannes, dei gratia Wissegradensis prepositus, regni Boemie cancellarius, profitemur tenore presentium vni- uersis, quod religiosi et honorabiles viri domini Vlricus diuina miseratione abbas, Johannes prior, Henricus subprior, et Conradus prepositus totusque conuentus Luthomislensis monasterii, Premonstratensis ordinis, Pragensis diocesis, considerantes attente grata ac utilia et accepta seruitia, que eis exhibuimus hactenus, gratanter exhibemus ad presens, et exhibere poteri- mus gratius in futurum, ac uolentes nobis propterea grata uicissitudine respondere, ac suam et dicti monasterii conditionem in hac parte facere meliorem, non ui nec dolo inducti aut coacti, sed bona, libera et spontanea uoluntate sua, accedente ad hoc eis Serenissimi domini nostri Wencezlai, regis Boemie illustris, ducis Cracouie et Sandomirie marchionisque Mo-

Strana 31
31 rauie, ac venerabilium dominorum, Guilhelmi Premonstratensis et Budissii Strahouiensis monasteriorum beneplacito et consensu, villas suas dictas Vockow, Pamethicz et Cladrub, sitas in Morauia circa Lethowicz, cum agris et araturis, ad curias ipsorum in dictis uillis pertinentibus, nec non hominibus et agris aliis omnibus cultis et incultis, siluis, rubetis, montibus, planis, pratis, aquis et aquarum decursibus, ac aliis iuribus et pertinentiis, ad dictas villas et curias spectantibus, nobis concessionis seu locationis titulo pro sexaginta Marcis argenti, Pragensis ponderis, concesserunt et tradiderunt, ac cesserunt libere de eisdem, per nos omni vite nostre tem- pore possidendas, habendas et utifruendas libere, pacifice et quiete, ac post mortem nostram, uel si nos, dum uixerimus, continget ad altiorem eccle- siasticum aut secularem gradum uel regularem statum promoueri, ex tunc statim easdem villas et curias cum omni melioramento et annona tam in agris quam in curiis ac pecoribus omnibus, que tempore mortis nostre aut promotionis huiusmodi ibidem inuenta fuerint, nec non cum agris sitis circa prefatam villam Vockow, quos ab Hermanno de Lethowicz et Sebastiano propria pecunia comparauimus, ad dictos abbatem, conuentum ct monaste- rium libere ac sine contradictione et difficultate aliqua redituras. Predicti autem abbas et conuentus confessi sunt, dictas sexaginta marcas predicti ponderis et argenti se a nobis pro dictis villis integraliter recepisse, ac in suam et dicti monasterii utilitatem conuertisse, et promiserunt nobis, huiusmodi concessionem, traditionem et cessionem villarum ipsarum ratas semper et firmas tenere ac seruare, et contra eas nullo umquam tempore per se uel alium aut alios de iure uel de facto uenire, prout in litteris patentibus, per dictos abbatem et conuentum nobis super hoc datis, plenius continetur. In cuius rei testimonium presentes litteras scribi, et predicti domini regis ac venerabilis in Christo patris, domini Thobie, Pragensis episcopi, nec non nostro et predicti Strahouiensis abbatis sigillis procura- uimus communiri. Actum et datum Prage, anno domini millesimo, ducen- tesimo nonagesimo quinto. VI. Idus Maii. Octaue Indictionis. Ex origin. in archiv. mon. Litom. Prem. 37.

Strana 32
32 XXX. Berchramus, dictus de Czwek, militiae templi praeceptor, profitetur, Ek- konem commendatorem in Čejkowic et Vhřinowes, bona domus in Wo- dochod vendidisse Tobiae, episcopo Pragensi. Dto. Pragae VIII. Kalend. Junii 1295. Nos frater Berchramus, dictus de Czwek, domorum militie templi per Alamaniam, Schlaviam, Boemiam et Moraviam humilis preceptor ad universorum notitiam tam presentium quam futurorum cupimus devenire, quod frater Ekko, commendator in Schzaykovitz et in Vhrinawes, bona domus nostre sita in Wodochot, diecesis Pragensis, cum agris cultis et incultis ac aliis juribus et pertinentiis quibuscunque reverendo in Christo patri et domino Th. dei gratia Pragensi episcopo vendidit pro viginti et ducentis marchis puri argenti Pragensis ponderis de nostra ac fratrum nostrorum conniventia et assensu, per ipsum et suos successores Pragen- ses episcopos perpetuo possidenda, quam pecuniam predictum fratrem Ek- konem a prefato domino episcopo recepisse integraliter presentibus profi- temur, qui etiam eadem bona cum domino episcopo iam predicto circuivit secundum terre consuetudinem approbatam. In cuius rei testimonium pre- sens scriptum fieri et tam nostro, quam predicti fratris Ekkonis sigillorum munimine fecimus communiri. Datum Prage anno domini M. CC. XC. quinto. VIII. Kalendas Jnnii. Indictione VIII. Pelzel in den Abhandlungen der böhm. Gesellschaft. 1798. XXXI. Theodoricus, episcopus Olomucensis, fratribus domus Teutonicorum confirmat jus patronatus ecclesiae in Deblin. Datum Crembsirii N. Nonas Junii 1295. Originale in archivo Freudenthalensi.

Strana 33
33 XXXII. Johannes, episcopus Wratislawiensis, renovat et confirmat jura advocatiae civitatis Freywaldau. Dto. Nissae, pridie Idus Julii 1295. In nomine domini amen. Nos Johannes, dei gracia episcopus Wra- tislauiensis, tenore presencium profitemur, et ad uniuersorum tam presen- cium, quam futurorum volumus noticiam peruenire, quod, cum Gisla, relicta Kuricomanni, quondam aduocati de Vrienwalde, Johannes et Heidinricus, filii eiusdem, cum aliis pueris suis, aduocaciam in Vrienwalde, ciuitate et villa nostra, quam ibidem iure hereditario a nostra Wratislauiensi ecclesia obtinebant, Hartmanno, dicto de Grunow et Mecze, relicte Gotfridi de Vrienwalde, cum suis pueris vendidissent, et in nostra presencia legitime resignassent, nos condicionem aduocacie huiusmodi, et utilitatem siue com- modum, quod in eadem ciuitate et villa nobis et ecclesie nostre obvenire consweverit, indagare volentes, priuilegium seu instrumentum locationis predicte ciuitatis et ville, nobis a predictis Gisla et filiis suis requisiuimus exhiberi. Verum cum idem instrumentum huiusmodi per exustionem de- perditum affirmarent, tandem testes ydoneos perduxerunt, quorum testimo- nio, cum legittime nobis constat, quod dicta ciuitas et uilla Vrienwalde XL. magnos mansos debeat continere, qui a principio iure Teutonico taliter dati sunt ad locandum, quod sextus mansus aduocto ciuitatis predicte cum suis posteris libere imperpetuum hereditario iure cedat. Tria molendina libera ibidem, ubicunque in ipsis bonis melius construi poterunt super Be- lam, una stuba balnealis in ciuitate ipsa et maccella carnium et mense pa- num, quotquot opus fuerit de eisdem, insuper et tertius denarius de iudi- ciis ad predictam aduocatiam libere pertinebunt; preterea quod aduocatus idem de Vrienwalde causas coram eo exortas, tam maiores quam minores, et si eciam ad deposicionem manus vel capitis intendantur, prout ceteri aduocati ciuitatum nostrarum habeat iudicare. Nobis autem et successori- bus nostris idem aduocatus et incole predictarum ciuitatis et uille de man- sis predictis ibidem positis, tam pro decima quam pro censu tenentur sol- uere singulis annis in festo beati Martini unam dimidiam marcam auri puri et boni, eo, quod mansi iidem positi sint pro maiori parte in montibus, in lapidibus et rubetis, et de eisdem nichil amplius possit solui. Nos pre- 5

Strana 34
34 dictam vendicionem et resignacionem, factam legitime et publicatam coram nobis, ratam habentes, prefato Hartmano et Mecze vidue cum suis posteris et heredibus memoratam aduocaciam de Vrienwalde, ciuitate et uilla, cum omnibus suis pertinenciis, sicut superius est expressum, iure hereditario possidendam perpetue et tenendam tradimus, et ipsos per capucium nostrum presencialiter inuestimus de eadem, ita tamen, quod nobis et successoribus nostris predicta dimidia marca auri et alia, que de iudiciis poterunt pro- uenire, annis singulis persoluantur. In cuius rei testimonium et euidenciam pleniorem presentes litteras nostro sigillo fecimus communiri. Actum et datum Nise, pridie idus Julii, anno domini millesimo CCXC quinto, presen- tibus hiis dominis: Stephano Nisensi, Rudolfo de Czeginhals, Laurencio de Calcow, ecclesiarum rectoribus. Theodrico milite, fratre nostro. Johanne dicto Sonecro. Arnoldo et Stanislao, capellanis et notariis nostris, Jacobo de Cunczindorf et Thamaro. Tschoppe u. Stenzl Urkundensammlung p. 426. — Grundb. des Fürstenthums Neisse aus dem XIV. Jahrhdte. XXXIII. Theodoricus, episcopus Olomucensis, confirmat monasterio Tišnovicensi jus patronatus ecclesiae S. Petri Brunnae. Datum in Modericz in die S. Michaëlis. 1295. Codex Ms. Tišnow. in Museo Morav. XXXIV. Theodericus, episcopus Olomucensis, concedit facultatem Sobéhrdo de Ho- lešow, marschalco suo, feudum in Dražowic vendendi Wenceslao, canonico Wissehradensi et fratri ejus Adam. Dto. in Olomuc. pridie Kalend. Octobris. 1295. In nomine domini amen. Nos Theodericus, dei gracia Olomucensis episcopus, tenore presencium protestamur et notum facimus vniuersis, pre- sentes literas inspecturis. quod cum dilectus Sobehyrdus de Holyssow,

Strana 35
35 marschalcus noster, villam Draseyowiz, que est de antiquo feudo ecclesie nostre, olim a predecessoribus nostris, de consensu nostri Olomucensis ca- pituli, et alias canonice infeudatam, teneret a nobis, et necessitate vrgente, de consensu nostro ipsam vendere disposuisset, et in aliam transferre per- sonam cum onere suo, videlicet seruicii consueti ex eodem feudo nobis et successoribus nostris prestandi. quod erat, vt cum vno dextrario et appa- ratu bellico iuxta requisitionem nostram uel successoris nostri exinde ser- uiretur. Tandem honorabilis vir magister Wencezlaus, plebanus in Hradez, canonicus Wissegradensis, volens pro se et fratre suo Adam. ac eius liberis, redimere feudum illud, fauorem nostrum et licenciam a nobis, et a capitulo nostro Olomucensi assensum obtinuit, et dictum feudum pro sua pecunia comparauit, sibi et fratri suo predicto, et heredibus eius masculis profuturum. Nos igitur personam eiusdem magistri Wencezlai sincero prosequentes affectu, prenotatum feudum ac villam predictam Draseyowiz cum vniuersis terminis, iuribus, et pertinenciis suis quibuslibet, sibi et fratri suo prefato et heredibus eiusdem fratris sui masculis legittime descenden- tibus ab eodem, de expresso consensu nostri capituli Olomucensis, conce- dimus et eum investiuimus more solitio de eodem. Ita tamen, quod ipse Wencezlaus uel eius frater dabit annis singulis in recognitionem bonorum ipsorum canonicis nostris Olomucensibus de manso quolibet mensuram tri- tici, quemadmodum infeudati ceteri dare tenentur. Et quia sibi graciam facientes, vt ipse uel frater eius, non cum dextrario, sed cum spadone seruire teneantur ex eo, hoc ex speciali fauoris beniuolentia adicimus, quod a data presencium per quadriennium sibi seu fratri suo huiusmodi debitum nobis seruicium relaxamus. Testes huius rei sunt fratres nostri. Budyz- laus decanus. Cyrus prepositus. Fridericus archidiaconus. Johannes sco- lasticus ecclesie nostre et ceteri canonici, qui presentes fuerunt. Item mi- lites Woluramus de vrenspiz. Ratmyrus de vgezd. Andreas frater Sobehirdonis. Item famuli Stephanus de Jernowiz. Franko de Modriz. Johannes Saxo de Cremsyr. et alii quam plurimi fide digni. In cuius rei robur perpetuo valiturum, presentes litteras sibi dari fecimus, sigilli nostri et capituli munimine roboratas. Datum in Olomunz. Anno domini. mil- lesimo. ducentesimo. nonagesimo quinto. Pridie kalendas Octobris. Sig. avulsa. Ex orig. in arch. capituli Olomuc. 5 *

Strana 36
36 XXXV. Gerhardus, archiepiscopus Moguntinus, mandat praepositis Pragensi et Melnicensi decidendam litem inter monasterium Tišnovicense et episcopum Olomucensem ratione confirmandi Conradi ad ecclesiam S. Petri Brunae. Dto. in castris ante Cruceberg IV. Kalendas Novembris 1295. G.(erhardus) dei gracia sancte Maguntine Sedis Archiepiscopus, sacri Imperii per Germaniam Archicancellarius, dilectis in Christo ... Pra- gensis, et Magistro Vlrico, Melnicensis Ecclesiarum prepositis, Pra- gensis dyocesis, salutem in domino. Transmissa nobis Conradus rector Ecclesie in Benisliz petitione monstrauit, quod licet idem Conradus ad uacantem Ecclesiam sancti Petri in Brunna, per ... Abbatissam et con- uentum Sanctimonialium de porta celi in Tuschanabicz, ad quas ius patro- natus eiusdem Ecclesie, spectare dinoscitur existentis in quasi possessione Juris presentandi Rectorem ad eamdem Ecclesiam quando uacat, sit et fuisset venerabili Patri domino ... Olomucensi Episcopo legitime presen- tatus, idem tamen Episcopus ipsum presentatum ad prefatam Ecclesiam ad- mittere recusauit, propter quemdam deuotionis seu humilitatis, nullius tamen relligionis seu ordinis approbati habitum, quem idem presentatus gestare dicitur, inuestituram eiusdem Ecclesie sibi contra iusticiam denegando, pre- textu quorumdam statutorum Concilii, quod nuper apud Aschaffenburg ce- lebrauimus domino disponente, in quo cauetur, ne relligiosi per confratres sui Ordinis, Ecclesias parrochiales officient uel capellas, quamuis ipse pre- sentatus nullum Ordinem siue Regulam sit professus, propter quod idem presentatus sentiens indebite se grauatum, nostram audienciam legitime appellauit. Quocirca discretioni vestre committimus et mandamus, quatenus ad uestram presenciam euocatis qui fuerint euocandi, si est ita, reuocato in irritum, quidquid post appellationem huiusmodi inueneritis temere attem- ptatum, processuri ulterius preuia ratione, si non est aliud quod ipsi pre- sentato de canonicis obuiet institutis, ipsum de cura prefate Ecclesie, aucto- ritate Metropolitica inuestiatis, et inducentes seu induci facientes in corporalem possessionem ipsius, defendatis inductum, facientes quod de- creueritis per censuram Ecclesiasticam firmiter obseruari. Testes quoque qui nominati fuerint, si se gratia, odio uel timore subtraxerint, eadem

Strana 37
37 censura cogatis ueritati testimonium perhibere. Contradictores et rebelles si qui fuerint censura consimili compescendo. prouiso tamen ante omnia, ut venerabilis Pater dominus Olmucensis Episcopus, per uos prius humili- ter moneatur, ut prescriptum presentatum secundum ea que premittuntur de predicta Ecclesia inuestiat infra certum tempus, per vestram discretionem moderandum, cuius reuerencie taliter deferri uolumus in hac parte. Alio- quin extunc procedatis in prescripto negocio secundum traditam uobis for- mam, facientes circa premissa quidquid potest iure fieri permittente, ne propter vmbram habitus prenotati, ubi certi ordinis uel relligionis ueritas non subsistit, iusticia retardetur. Quodsi forsan ambo hiis exsequendis in- teresse non potueritis, alter vestrum ea nichilominus exsequatur. Datum in Castris ante Cruceburg anno domini M. CC. XCV. IIII. Kalendas Nouembris. Ex originali ejusdem monasterii cum sigillo laeso. XXXVI. Bonifacius VIII. papa omnes libertates et immunitates monasterii Oslo- wanensis confirmat. Dto. Romae Nonis Decembris 1295. Bonifacius episcopus seruus seruorum dei. Dilectis in Christo filia- bus ... Abbatisse et Conuentui Monasterii vallis sancte Marie in Ozla Cisterciensis ordinis Olomucensis diocesis Salutem et apostolicam bene- dictionem. Cum a nobis petitur quod iustum est et honestum tam uigor equitatis, quam ordo exigit rationis, ut id per sollicitudinem officii nostri ad debitum perducatur effectum. Eapropter dilecte in domino filie uestris postulacionibus grato concurrentes assensu omnes libertates et immunitates a Romanis Pontificibus predecessoribus nostris siue per priuilegia, seu alias indulgentias, uobis et Monasterio uestro, nec non libertates et exceptiones secularium exactionum a Regibus et Principibus aliisque Christi fidelibus rationabiliter uobis seu monasterio predicto indultas sicut eas iuste ac pa- cifice obtinetis, uobis et per uos eidem Monasterio, auctoritate apostolica confirmamus et presentis scripti patrocinio communimus. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre confirmationis infringere uel ei ausu

Strana 38
38 temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare presumpserit indignatio- nem omnipotentis dei et beatorum Petri et Petri (sic) et Pauli apostolorum eius se nouerit incursurum. Datum Rome apud Sanctum Petrum Nonis Decembris. Pontificatus nostri anno primo. Ex originali in archivo cúriae Brun. f. O. I. n. 14. XXXVII. Bonifacius VIII. papa monasterio Tišnowicensi omnes libertates et im- munitates confirmat. Dto. Romae Nonis Decembris 1295. Bonifacius Episcopus, seruus seruorum dei, dilectis in Christo filia- bus, abbatisse et conuentui monasterii de Porta celi, Cisterciensis ordinis, Olomucensis diocesis, salutem et apostolicam benedictionem. Cum a nobis petitur, quod iustum est et honestum, tam uigor equitatis, quam ordo exigit rationis, ut id per sollicitudinem officii nostri ad debitum perducatur effec- tum. Eapropter, dilecte in Domino filie, uestris iustis postulationibus grato concurrentes assensu, omnes libertates et immunitates a Romanis Pontifici- bus, predecessoribus nostris, siue per priuilegia seu alias indulgentias uo- bis et monasterio uestro concessas, nec non libertates et exemptiones se- cularium executionum, a regibus et principibus aliisque Christi fidelibus rationabiliter uobis seu monasterio predicto indultas, sicut eas iuste ac pacifice obtinetis, uobis et per uos eidem monasterio authoritate Apostolica confirmamus, et presentis scripti patrocinio communimus. Nulli ergo omnino hominum liceat, hanc paginam nostre confirmationis infringere, uel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attentare presumpserit, indignatio- nem omnipotentis dei, et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se no- uerit incursurum. Datum Rome apud sanctum Petrum, Nonis Decembris, pontificatus nostri anno primo. E codice Tišnow. in Museo Morav.

Strana 39
39 XXXVIII. Bonifacius VIII. papa mandat scholastico ecclesiae Olomucensis, ut bona a monasterio Oslowanensi alienata revocare studeat. Dto. Romae V. Idus Decembris 1295. Bonifacius Episcopus, seruus seruorum dei. Dilecto filio... schola- stico ecclesie Olomucensis, salutem et apostolicam benedictionem. Ad au- dientiam nostram peruenit, quod tam dilecte in Christo filie ... abbatissa et conuentus monasterii de Osla Cisterciensis ordinis, Olomucensis diocesis, quam ille, que in monasterio ipso precesserunt easdem, decimas, terras, domos, redditus, vineas, ortos, siluas, Grangias, Piscarias, villas, Castra, Casalia, nemora, maneria, viridaria, pascua, molendina intra iurisdictiones possessiones, et quedam alia bona ipsius monasterii, datis super hec litte- ris, confectis exinde publicis instrumentis, factis renunciationibus, iuramen- tis interpositis et penis adiectis, in grauem eiusdem monasterii lesionem nonnullis clericis et laicis, aliquibus eorum ad vitam, quibusdam vero ad non modicum tempus et aliis perpetuo ad firmam, vel sub censu annuo concesserunt, quorum aliqui super hiis confirmationis litteras in forma com- muni, dicuntur a sede apostolica impetrasse. Quia vero nostra interest, super hoc de oportuno remedio prouidere, discretioni tue per apostolica scripta mandamus, quatinus ea, que de bonis ipsius monasterii per conces- siones huiusmodi alienata inueneris illicite vel distracta, non obstantibus litteris, instrumentis, renuntiationibus, penis et confirmationibus supradictis, ad ius et proprietatem eiusdem monasterii legitime reuocare procures; con- tradictores per censuram ecclesiasticam appellatione postposita compescendo. Testes autem, qui fuerint nominati, si se gracia, odio vel timore subtra- xerint, censura simili appellatione cessante compellas, veritati testimonium perhibere. Prouiso, ne aliquis extra suam Ciuitatem et diocesim auctori- tate presentium ad iudicium euocetur, nec procedatur in aliquo contra eum. Datum Rome apud sanctum Petrum V. Idus Decembris. Pontificatus nostri anno I. Ex originali in archivo curiae Brunensis f. O. I. n. 13.

Strana 40
40 XXXIX. Bonifacius VIII. papa scholastico Olomucensis ecclesiae mandat, ut bona a monasterio Tišnowicensi alienata revocare studeat. Dto. Romae V. Idus Decembris 1295. Bonifacius episcopus, seruus seruorum dei, dilecto filio scholastico ecclesie Olomucensis salutem et apostolicam benedictionem. Ad audientiam nostram peruenit, quod tam dilecte in Christo filie abbatissa et conuentus monasterii de Porta celi, Cisterciensis ordinis, Olomucensis diocesis, quam ille, que in monasterio ipsi precesserunt, easdem decimas, terras, domos, redditus, vineas, hortos, siluas, grangias, piscarias, villas, castra, casalia, nemora, maneria, viridaria, pascua, molendina, iura, iurisdictiones, posses- siones et quedam alia bona ipsius monasterii, datis super hoc litteris, con- fectis exinde publicis instrumentis, factis renuntiationibus, iuramentis inter- positis et penis adiectis, in grauem eiusdem monasterii lesionem, nonnullis clericis et laicis, aliquibus eorum ad uitam, quibusdam uero ad non modi- cum tempus, et aliis perpetuo ad firmam uel sub censu annuo concesse- runt, quorum aliqui super his confirmationis litteras in forma communi di- cuntur a sede apostolica impetrasse. Quia vero nostra interest, super hoc de opportuno remedio prouidere, discretioni tue per apostolica scripta man- damus, quatenus ea, que de bonis ipsius monasterii per concessiones hu- iusmodi alienata inueneris illicite uel distracta, non obstantibus litteris, in- strumentis, renunciationibus, iuramentis, penis et confirmationibus supra dictis ad ius et proprietatem eiusdem monasterii legitime reuocare procures, contradictores per censuram Ecclesiasticam, appellatione postposita compe- scendo. Testes autem, qui fuerint nominati, si se gratia, odio uel timore subtraxerint, censura simili, appellatione cessante, compellas ueritati testi- monium perhibere, prouiso, ne aliquis extra suam ciuitatem et diocesim authoritate presentium ad iudicium euocetur, nec procedatur in aliquo con- tra eum. Datum Rome apud S. Petrum quinto Idus Decembris, Pontifica- tus nostri anno primo. E codice Tišnowic.

Strana 41
41 XL. Bonifacius VIII. papa monasterio Tišnowicensi indulget, ut bona, quae sorores justo titulo contingunt, recipere et retinere valeat. Dto. Romae XVII. Kalend. Januarii 1295. Bonifacius episcopus, seruus seruorum dei, dilectis in Christo filia- bus, abbatisse et conuentui monasterii de Porta celi in Tischnowitz, Ci- sterciensis ordinis, Olomucensis diocesis, salutem et apostolicam benedictio- nem. Deuotionis uestre precibus inclinati presentium vobis auctoritate concedimus, ut possessiones et alia bona mobilia et immobilia, que liberas personas sororum vestrarum, mundi relicta vanitate ad vestrum monaste- rium convolantium et professionem facientium, in eodem iure successionis uel alio iusto titulo, si remansissent in seculo, contigissent, et ipse potuis- sent aliis libere erogare, feudalibus duntaxat exceptis, valeatis petere, re- cipere ac etiam retinere, sine iuris preiudicio alieni. Nulli ergo omnino hominum liceat, hanc paginam nostre concessionis infringere, uel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attentare presumpserit, indignatio- nem omnipotentis dei, et beatorum Petri et Pauli, apostolorum eius, se no- uerit incursurum. Datum Rome apud S. Petrum, decimo septimo Calendas Januarii, pontificatus nostri anno primo. E codice Tiśnowic. XLI. Bernhardus, episcopus Misnensis, pro ecclesia monasterii Sarensis indul- gentias elargitur. Datum Chotéboř XIII. Kal. Februarii 1296. Bern. dei gratia Misnensis ecclesie episcopus. Vniuersis Christi fidelibus presentes literas inspecturis salutem in domino. Gloriosus Deus in sanctis suis in ipsorum glorificacione gaudet, in veneratione beate Ma- rie iocundius delectatur eo, quod ipsa utpote eius mater meruit sublimius collocari. Cupientes igitur, ut monasterium in Sare, Pragensis diocesis congruis frequentetur honoribus, nos de omnipotentis dei misericordia et 6

Strana 42
42 beatorum Petri et Pauli, apostolorum eius auctoritate confisi, omnibus vere penitentibus et confessis, qui ad dictum monasterium in honore sancte Ma- rie constructum in festis Natiuitatis, Resurectionis et Ascensionis domini, in diebus Pentechostes, in quatuor solempnitatibus gloriose virginis Marie et in anniuersario dedicationis ipsius Monasterii in spiritu humilitatis ac- cesserint, aut ei manus suas porrexerint adiutrices, quadraginta dies de iniuncta ipsis penitentia, dummodo consensus dyocesani accedat, misericor- diter in domino relaxamus. Datum Kothebor anno domini M. CC. XCVI. XIII. Kalendas Februarii. Ex originali, cui sigillum laesum appendet, in archivo archiepiscopali Cremsirii. XLII. Joannes, praepositus Wissehradensis et regni Boëmie cancellarius, profi- tetur, se a Chwalkone, abbate Gradicensi, circuitum Hranice titulo pro- visionis et beneficii ad tempora vitae suscepisse. Dto. Brunae XIII. Kal. Februarii 1296. Joannes, dei gracia Wissiegradensis ecclesie prepositus, ad sedem apostolicam nullo medio pertinentis, regni Boemie cancellarius. Notum fieri cupimus uniuersis, et presentibus profitemur, quod de uenerabili patre, domino Chwalkone, abbate Gradicensi, et conuentu suo de superiorum suo- rum consensu, ac de serenissimi domini regis Boemie Marchionisque Mo- rauie licentia et fauore, circuitum in Hranicz, qui et Abba Fcclesia nun- cupatur, cum oppido, uillis, nemoribus, campis cultis et incultis, pascuis, aquis et quibuslibet iuribus et pertinentiis suis, quocunque nomine cen- seantur, titulo prouisionis et beneficii succepimus ad tempora uite nostre, parochialibus duntaxat ecclesiis exceptis, quarum prouisiones, dum uacare ceperint, ipsi monasterio remanebunt. Ceterum uenerabili domino nostro episcopo Olomucensi de ipsa hereditate in decimalibus denariis et pro iure pontium tenebimur respondere, aut certe ipsi predicto monasterio facultas colligendi prehabitos decimales denarios et pro iuribus pontium cum nostro nuntio de eisdem hereditatibus integra remanebit. Ad hec etiam inter nos condiximus et promisimus, quod, si deo propitio minera cuiuscunque metalli

Strana 43
43 in ipsa emerserit hereditate, in montibus uel riuulis, quocunque nomine censeantur, ipsum lucrum, quodcunque euenerit, per medium diuidemus; prefato enim monasterio media pars et nobis pars altera lucri cedet. De predicto autem circuitu Hranicz exspiratis decem annis, a dato presentium continuis, prefatis domino abbati et monasterio Gradicensi tres marcas auri, uel triginta marcas puri argenti Morauici ponderis dare et exoluere sin- gulis annis tenebimur in festis Sanctorum Georgii et Martini, per medium diuidendo. Ad hoc etiam sepedicto abbati, monasterio eiusque conuentui ob spem retributionis diuine et etiam pretextu beneficii suscepti, nostris seruitiis, promotionibus et consiliis pro uiribus adesse uolumus et prodesse. Postquam autem nobis humanitus mori acciderit, aut si nos deo fauente per susceptionem superioris dignitatis, seu statum nostrum monachalem uel laicalem habitum assumendo, mutare contigerit: ex tunc prefatus circuitus in Hranicz cum oppido, uillis et omnibus suis attinentiis, et cum singulis meliorationibus nostris, siue in edificüs uel in muris, seu in animalibus et rebus mobilibus, et cum utilitatibus vniuersis, quocunque nomine censean- tur, que nostris accreuerint laboribus et expensis, ad sepedictum monaste- rium Gradicense, et ad dominum abbatem eius, qui pro tempore fuerit, sine aliqua difficultate, et quoiibet impedimento cessante, redibit liberaliter et solute. In cuius susceptionis et ordinationis nostre confirmationem presen- tem litteram proinde confectam prefato monasterio dedimus, et eam sere- nissimi domini regis -nostri ac nostri sigillorum munimine fecimus et pro- curauimus communiri. Data Brune, anno domini M. CC. LXXXXVI. XIII. Kalendas Februarii. Ex annal. Gradic. XLIII. Amicabilis compositio inter episcopum Theodericum capitulumque Olomu- cense, atque Bawarum abbatem Břewnowensem de administratione mona- sterii Rayhradensis. Dto. Modřic VI. Kalend. Februarii 1296. Theodericus, dei gracia Olomucensis episcopus, omnibus in perpe- tuum. Equitas rationis et approbata consuetudo requirunt, ut iurgantium 6 *

Strana 44
44 questiones, que grate pacis limite terminantur, ad cautelam presentium et memoriam posterorum redigi debeant in scripturam, ne lites dampnosas, certo fine decisas, incertitudo succedens quandoque resuscitet, quas inter- cedens concordia sepeliuit. Ea propter nos Theodericus, dei gracia Olo- mucensis episcopus, constare cupimus vniuersis, quod nuper inter nos ex una, et uenerabilem abbatem et conuentum Brewnouiensem, ordinis sancti Benedicti, Pragensis dyocesis, et monasterium Raygradense, nostre Olo- mucensis dyocesis, ordinis eiusdem sancti Benedicti, ex parte altera orta materia questionis pro eo, quod nos in eodem Raygradensi monasterio predicto abbati in spiritualibus et temporalibus subiecto institutionem et de- stitutionem et alia iura episcopalia ad legem iurisdictionis et dyocesanam spectantia, cum populum habeat, petebamus, ex quibus plurima dictus ab- bas nobis non deberi, ea se et predecessores suos a tempore, quo non extat memoria, possedisse et prescripsisse asserens allegabat, petens, ut ea sibi in monasterio Raygradensi pio ac paterno affectu absque conten- tione recognoscere dignaremur. Nos igitur eius iuri et supplicationibus rationis obtentu, pro qua summa faciat ratio, fauorabiliter annuentes, de consilio iuris peritorum ac aliorum honorabilium uirorum ipsam questionem taliter duximus de consensu et conniuentia nostri capituli decidendam, uide- licet ut ipse abbas et sui successores deinceps inquisitionem excessuum, institutionem quoque et destitutionem prepositi habeat sine nobis, nec non omnia alia iura, et omnimodam subiectionem et dispositionem dicti mona- sterii Raygradensis in omnibus eius facultatibus et personis, quia constat, dictum abbatem et suos predecessores easdem subiectionem et dispositionem in dicto Raygradensi monasterio hactenus habuisse. Nos autem in dicto monasterio habere debemus uisitationem, correctionem, procurationem ratione uisitationis, auxilii imponendi pro varia necessitate, contributionem secun- dum Lateranense concilium moderatam, iurisdictionem quoque causarum omnium ad forum ecclesiasticum spectantium, et censuram ecclesiasticam, sacramentorum omnium collationem, et altarium consecrationem, et ordinum collationem, penitentiam, reuerentiam debitam et honorem; ipse quoque ab- bas priorem, qui curam animarum gerere debet prepositi monachorum et plebis, nobis, ut idem prior curam eandem recipiat, presentabit, qui etiam ad synodum nostram uenire more tenebitur aliorum, ipsum quoque prepo-

Strana 45
45 situm, qui sub predicto abbate et suis successoribus curam habet gerere tantum temporalium, ac priorem et alios fratres ibidem ponet ipse abbas, quos uoluerit, et libere remouebit eosdem, quando sue conscientie, et sa- luti fratrum, ac utilitati monasterii uiderit expedire, cum dictum monaste- rium in Raygrad abbati Brewnouiensi in spiritualibus et temporalibus a longe retroactis temporibus constet esse subiectum. Visitationis autem of- ficium secundum formam canonum cum duxerimus exercendum, si contra aliquos orta fuerit infamia, sepe dicto abbati denuntiabimus, ut super hiis sollempniter inquirat, et delinquentes puniat iuxta regularis exigentiam di- scipline. Notoria autem crimina, que examinatione non indigent, cum su- per hiis merito notari possit abbatis negligentia, libere corrigemus, dicto abbati denuntiantes, ut eos ab officiis et amministrationibus amoueat, et debeat amouere, et de aliis ipsi monasterio non differat prouidere. Supra- dictis igitur contenti predictum abbatem et conuentum Brewnouiensem, et suos successores, et monasterium Raygradense in ceteris duximus absol- uendos. Quod autem premissa omnia tam predicto abbati et monasterio Brewnouiensi, quam successoribus eius rata seruentur et stabilia, semperque maneant inconuulsa, nec ullius temporis euo aliquatenus immutentnr, sed perpetuum irreuocabiliter sortiantur effectum, hanc paginam ad rei memo- riam sempiternam inde confectam sigilli nostri iussimus roborari. Et nos Olomucense capitulum predictam cessionem et recognitionem iurium pre- dictorum, nec non absolutionem in ceteris dicto uenerabili uiro, domino Bawaro, abbati et monasterio suo Brewnouiensi, et successoribus suis factam in perpetuum per reuerendum patrem, dominum nostrum Theoderi- cum, Olomucensem episcopum, ratam habemus et gratam, et consensum nostrum vnanimiter adhibemus. Et quod super hoc nullus futuris tempori- bus dubietatis uel calumpnie possit oriri scrupulus, hanc etiam paginam ad firmiorem rei stabilitatem sigilli nostri fecimus appensione muniri. Ego Budizlaus decanus, ego Cyrus prepositus, ego Fridericus archidiaconus, et nos ceteri Olomucensis ecclesie canonici, premissis omnibus pro nobis et nostris successoribus, canonicis Olomucensibus, uoluntarie et fauorabiliter consentimus. Actum et datum Medricz. VI. Kalendas Februarii, anno do- mini M. CC. LXXXXVI. Ex autogr. arch. Břewnow. — Dobn. Mon. VI. 40.

Strana 46
46 XLIV. Commutatio villarum Wlčetjn et Hrbow inter monasterium Oslowanense et nobilem Staniconem. Dto. VIII. Kalend. Martii 1296. Nos Wrebicho zudarius Brvnensis et Psribcho Scirnisch tenore pre- sencium protestamur, commutacionem inter venerabiles dominas. dominam Gudam abbatissam prepositum et conuentum in Ozla, et inter virum nobi- lem Staniconem, cum villis videlicet Wulschazin et Herbowe cum omnibus pertinenciis suis cultis et incultis, in nostra presencia esse factam, promit- tentes dictis. Abbatisse. preposito et Conuentui pro dicto Stanicone vil- lam Herbowe contra impugnatores siue impetitores quoslibet secundum ius nobilium tueri et defendere tribus annis harum testimonio literarum. Da- tum anno domini M. CC. nonagesimo. VI. VIII. Kalendas Marcii. Ex originali in archivo curiae Brun. f. O. I. n. 15. XLV. Theodericus, episcopus Olomucensis, ecclesiam S. Petri Brunae collegia- tam fieri et nominari constituit. Dto. Brunae Nonis Martii 1296. Theodericus, dei gratia Olomucensis episcopus, omnibus hanc pagi- nam inspecturis in perpetuum. Licet status ecclesie debitus et antiquus secundum iurisdictionem sine certa ratione uel causa debeat non immutari; quia tamen iuxta prophetam decet domum domini pulchritudo, et cultus di- uini nominis augeri debet non minui, ut decore resplendeat aula dei, et crescat in gloria et honore; proinde nos predictus episcopus considerantes et perspicacius aduertentes ecclesiam sancti Petri Brune in monte nostre diocesis, que ad hec tempora simplici iure parrochialis ecclesie usa est, quamquam prepositura secundum morem terre ab omnibus diceretur, sic bonis et redditibus abundare, quod merito augeri possit numerus ministro- rum eius et debeat dignitatis et collegii priuilegio decorari, ut non tantum nomine sed re et effectu collegiata et conuentualis sit et ualeat appellari, communicato consilio fratrum nostrorum Budislai decani, Ciri prepositi, Fri-

Strana 47
47 derici archidiaconi, et capituli nostri Olomucensis; tractato cum ipsis facto, et deliberatione diligenti premissa, ac ipsorum consensu super hoc acce- dente, in nomine domini, ad honorem et laudem eius nominis sancti, et apostolorum principis gloriosi statuimus, ordinamus iure perpetuo, ut de cetero eadem ecclesia sancti Petri, saluo per omnia iure patroni, et sine preiudicio omnium, quibus ex hac immutatione posset aliqualiter lesio irro- gari, conuentualis et collegiata existat, et semper iure et honore collegii potiatur, ita ut deinceps rector eius, magister Petrus, prothonotarius regni Boemie et canonicus nostr eecclesie Olomucensis, et successor eius, quicum- que fuerit, prepositus ipsius ecclesie S. Petri sit et debeat in perpetuum appellari, et hi, qui in presenti sunt in eadem ecclesia sancti Petri duo perpetui uicarii, curam animarum habentes plebis seu parochie, videlicet Hartlinus et Theodoricus sacerdotes, sint et dicantur canonici ecclesie su- pradicte, et cura remaneat apud ipsos, et eisdem prebendis duabus perpe- tuo sit annexa, propter quam curam iidem duo canonici curati more con- sveto continuam residentiam apud ipsam ecclesiam absque omni excusatione facere teneantur, sicut periculum officii et beneficii desiderat euitare, ac ipsi preposito subsint et subiaceant, et prebende eorum cum uacauerint, ad collationem predicti prepositi pertineant pleno iure. Patronus autem ipsius ecclesie Sancti Petri prepositum, cum preposituram ipsam uacare contigerit, confirmandum nobis uel nostris successoribus presentabit. Ut autem pre- dicta ordinatio collegii et dignitatis noue creationis robur obtineat perpe- tue firmitatis, presentes litteras fecimus fieri exinde, et sigilli nostri muni- mine roborari. Nos uero Olomucense capitulum predicte ordinationi et creationi collegii et dignitatis noue, facte per venerabilem patrem, domi- num nostrum Theodoricum, Olomucensem episcopum, cum cordis uoto et uoluntate unanimi consentimus; et ne inposterum aliquis exinde scrupulus calumpnie oriatur, consensu adhibito sigillum capituli ecclesie nostre pre- seutibus appendi fecimus ad perpetuam memoriam futurorum. Actum et datum Brune, anno domini millesimo ducentesimo nonagesimo sexto Nonas Martii, none indictionis. E copia vidimata in archivo Rayhradensi.

Strana 48
48 XLVI. Theodericus, episcopus Olomucensis, pro elemosinis ad restaurationem mo- nasterii Rayhrad datis indulgentias elargitur. Dto. apud Modřic pridie Idus Martii. 1296. Th. dei gratia episcopus Olomucensis ecclesie, vniuersis Christi fide- libus, ad quos presentes littere peruenerint, salutem in domino sempiter- nam. Quum nichil viriditatis habet ramus boni operis, nisi in radice man- serit caritatis, omnes autem, vt ait apostolus, stabimus ante tribunal Christi recepturi, prout in corpore gessimus siue bonum fuerit, siue malum, oportet nos diem messionis extreme misericordie operibus preuenire, et ea semi- nare in terris, que postmodum cum multiplicato fructu recolligere valeamus in celis. Caritatem deuotionis vestre hortamur, et monemus in domino flagitantes, quatenus cum ecclesia et monasterium ordinis sancti Benedicti, in honore beatorum Petri et Pauli apostolorum fundata in Raygrad: et per hostiles incursus, rapinas et incendia penitus et funditus proh dolor deso- lata, de propriis, que eis non suppetunt facultatibus, absque Christi fide- lium nequeant restaurari iuuamine et beneficiis reformari, de bonis a deo vobis collatis ad restaurationem ecclesie, ac monasterii predictorum, pias elemosinas, et grata dignemini caritatis subsidia liberaliter erogare, re- cepturi pro simplo duplicia, pro mutabilibus stabilia, et pro transitoriis sem- piterna. Vobis quoque archidiaconis et decanis ac vniuersis ecclesiarum rectoribus per nostram dyocesim constitutis in sancte virtute obedientie ac remissione vestrorum nichilominus iniungimus delictorum, vt predicti fratres monasterii in ecclesie nuncios, cum ad vos pro petendis fidelium accesserint elemosinis benigne suscipere, pie tractare, et efficaciter promouere curetis. Negotium ipsorum ad popolum, si opus habuerint, personaliter promouendi. Nos enim vt in eorum promotionem, et ecclesie ac monasterii supradicti deuotio fidelium feruentius accendatur de omnipotentis dei misericordia, et beatorum Petri et Pauli apostolorum confisi patrocinio, omnibus vere penitentibus et confessis, qui ad restaurationem et reformationem monasterii et ecclesie supradicte, manum porrigere curauerint adiutricem, XL. dies criminalium et centum venialium delictorum, de iniuncta eis penitentia in

Strana 49
49 domino misericorditer relaxamus presentibus post vicesimum adata minime valituris. Datum aput Modricz anno domini M. CC. LXXXX. VI. pridie ydus Martii. Ex originali prius in archivo archiepiscopali Cremsirii nunc Rayhradii asservato. XLVII. Gerhardus, Moguntinus archiepiscopus, episcopum Olomucensem monet, ut Conradum a monasterio Tišnovicensi ad ecclesiam S. Petri Brunae prae- sentatum investiat. Dto. Moguntiae, Idus Martii 1296. Gerhardus dei gracia Sancte Maguntine Sedis Archiepiscopus, Sacri Imperii, per Germaniam Archicancellarius, Venerabili fratri ... Episcopo Olomucensi, Salutem et sinceram in domino karitatem. Dilecte in Christo ... Abbatissa totusque Conuentus, Monasterii Sanctimonialium in Thusna- wicz, ordinis Cysterciensis, de Porta Celi, vestre dyocesis, detulerunt ad nostram audientiam per querelam, quod licet tam ipse, quam ille, que eas in suo Monasterio precesserunt, ad Ecclesias vacantes, in quibus Juspa- tronatus habere noscuntur, presbyteros ydoneos sui Monasterii oblatos ac familiares, vobis, vestrisque predecessoribus, qui fuerunt pro tempore, con- sueuerint presentare, iidem predecessores vestri, huiusmodi presbyteros oblatos, ad earum presentationem, que in possessione, vel quasi, Juris presentandi ad easdem ecclesias sunt, et usque ad hec tempora extiterunt pacifice et quiete, oblatos ipsos siue familiares ad Ecclesias ipsas admiserint, sine contra- dictione qualibet et repulsa, vos tamen nunc demum Conradum dictum de Praga, Monasterii sui oblatum, presentatum vobis, ad Ecclesiam beati Petri in Brunna, eis vacantem, in qua Juspatronatus habere noscuntur, admit- tere denegastis, sumpta occasione, per statutum a nobis editum, in quo cauetur, Ne Religiose persone, per confratres sui ordinis, officient Eccle- sias aut Capellas, ad earum presentationem spectantes, eundem Conradum admittere et confirmare, in predicta parrochia minime deberetis, quamuis statutum huiusmodi, ad oblatos dicti Monasterii eiusdem ordinis non exi- stentes, sicut interpretati sumus, minime se extendat. Ad nos igitur appellationis obiectu, hoc negotio deuoluto, et super appellatione ipsa,

Strana 50
50 nostris commissoriis litteris impetratis, ac aliis, nostris ad vos litteris, petitoriis et interpretantibus hoc statutum, quod ad personam dicti oblati se minime extendebat, sicut premisimus. subsecutis, nec ipse sancti- moniales, nec presentatus earum, ex hiis nostris litteris et precibus sunt adhuc commodum aliquod consecuti, vobis, preces nostras recusantibus, quod aliquantulum nos exasperat exaudire. Reiterantes itaque preces nostras ad vos, cui deferre volumus, sine preiudicio iuris nostri et eorum, qui auctoritate nostra, propter negligentiam vestram, suas prosecuntur iu- sticias, quantum possimus et debemus petimus et qua possimus attentione monemus, quatenus prefatum Conradum oblatum dicti Monasterii inuestiatis, seu inuestiri mandetis, infra quindenam, post receptionem presentium litte- rarum, non obstante statuto predicto, quod memoratum oblatum tangere non videtur. Alioquin ex tunc, sicut propter negligentiam vestram, prefatum C. oblatum, admittimus ad Ecclesiam memoratam et auctoritate Metropoli- tica de cura ipsius, presentibus inuestimus, et per has litteras nostras, mittimus in possessionem ipsius Ecclesie corporalem, mandantes ipsius Ec- clesie parrochialibus vniuersis, vt sibi, tanquam suo vero pastori, obedien- tiam et reuerentiam exhibeant ut tenentur. Nos enim in omnes contra- dictores, qui huiusmodi admissioni et inuestiture, per nos factis, presump- serint contraire, octo dierum monitione premissa, excommunicationis sententiam tenore presentium promulgamus. eosque facimus et mandamus ab omnibus artius euitari, decernentes irritum et inane, quitquit, contra hoc nostrum factum, a quoquo temere fuerit attemptatum. Datum Maguntie Idus Martii. Anno domini Millesimo, Ducentesimo, Nonagesimo, Sexto. Ex originali ejusdem monasterii absque sigillo. XLVIII. Attestatio super sal in Bochňa monasterio Welehradensi a duce Boleslao donatum, et a Wenceslao rege confirmatum. Dto. VI. Kalendas Aprilis 1296. Nos Segota palatinus Cracouie, et Wartislaus castellanus ibidem. Otto palatinus Sandomirie et Nicolaus castellanus ibidem. Albertus aduo- catus ciuitatis Cracouie vnacum ciuibus iuratis et scabinis presentibus pro-

Strana 51
51 fitemur et fideliter protestamur, ac in noticiam futurorum peruenire volu- mus, quod felicis memorie dux Boleslaus, quondam dominus Cracouie et Sandomirie de consensu suorum baronum, pietatis intuitu ac in remedium suorum peccaminum, viris religiosis, ordinis Cisterciensis, domino abbati et conuentui in Welegrad terre Morauie, Olomucensis diocesis, de benigni- tate sibi innata contulit iure perpetuo sibi et suis successoribus duos ban- cos salis de suppa sua Cracouie singulis annis et singulis septimanis in vsus suos percipiendos. Quam itaque donacionem rite et legittime factam serenissimus domiuus noster Wenceslaus rex Boemie, dux Cracouie et Sandomirie, Marchioque Morauie gratam et ratam habuit et habet, suisque eam priuilegiis fauorabiliter innouando confirmauit. In cuius rei testimo- nium presentes nostris sigillis fecimus communiri. Acta sunt hec anno domini MCCXCVI. sexto kalendas Aprilis. E Cod. Welehr. fol. 77. XLIX. Joannes, episcopus Cracoviensis, litem inter ducem Boleslaum de Fürstenberg, et episcopum Wratislaviensem ratione castrorum Waldenstein ad Zuckmantel, Bielau et Otmachau decidit. Datum Krakoviae XIII. Apri- lis. 1296. Stenzl u. Tschoppe Urkundensammlung p. 52. L. Bonifacius VIII. papa moniales S. Clarae a subsidiorum praestatione eximit. Dto. Anagniae Nonis Junii. 1296. Bonifacius episcopus, seruus seruorum dei. Dilectis in Christo filia- bus, vniuersis abbatissis et conuentibus, monialium inclusarum, siue ordinis sancte Clare, siue sancti Damiani seu minorisse dicantur, salutem et apo- stolicam benedictionem. Laudabilis sacra religio, que in monasteriis ue- stris a uobis et aliis personis in eis degentibus sub onere uoluntarie 7*

Strana 52
52 paupertatis iugiter colitur, sic a uobis mundane dissolutionis relegauit ille- cebras, ut inter alia claustralis abstinentie nexibus relegate puritate ful- geatis obseruantie regularis, et uoluntatis libitum coartantes omnino sub obedientie debito dignam et sedulam exhibeatis domino seruitutem. Hinc est, quod nos pium et congruum reputantes, ut nos illa prosequamur gra- tia, quam uestris necessitatibus fore prospicimus oportunam, uobis uniuersis et singulis auctoritate presentium indulgemus, ut ad prestationem decima- rum de quibuscumque possessionibus et aliis omnibus bonis uestris, que impresentiarum habetis et iustis modis prestante domino acquisiueritis in futurum, uel ad contribuendum in procurationibus quorumlibet ordinariorum et etiam legatorum et nunciorum sedis apostolice et quibuslibet talliis et collectis, ac ad exhibendum pedagia telonea et alias exactiones, quibusuis regibus principibus seu aliis personis secularibus minime teneamini, nec ad id compelli aliquatenus ualeatis. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre concessionis infringere, uel ei ausu temerario contraire. Siquis autem hoc attemptarc presumpserit, indignationem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se nouerit incursurum. Datum Anagnie Nonis Junii, Pontificatus nostri anno secundo. (Bulla.) Ex orig. in arch. cap. Olom. et alio in archivo monasterii S. Clarae Znoym. LI. Albertus de Sternberg, camerarius Olomucensis, decano Olomucensi do- mum suam sitam ad ecclesiam S. Magdalenae restituere promittit. Dto. VII. Idus Augusti 1296. In nomine domini amen. Nos Albertus de (Sternberch) camerarius Olomuncensis omnibus ad quorum noticiam presens scriptum cupio fore no- tum, quod domum in castro olomuncensi sitam, cuius confines ex vna parte ecclesie sancte Marie Maddalene inmediate et sine quolibet intersticio sunt coniuncti, ex altera uero parte propter aliarum domorum defectum porte castri sunt uicini, ad decanatum Olomuncensis ecclesie iusto titulo videlicet ex largicione serenissimi domini Otacari felicis recordacionis quondam regis

Strana 53
53 Bohemie pertinentem, prout in priuilegiis super eo confectis oculata fide uidimus plenius contineri, de bona et libera uoluntate honorabilium virorum Budizlai decani, Cyri prepositi, Friderici archidiaconi, ac tocius capituli dicte olomuncensis ecclesie de manibus ipsorum cum magna precum instan- cia optinuimus et recepimus vite nostre duntaxat temporibus inhabitandam, condicionibus hiis adiectis, ut post vite nostre curricula predicta domus cum omnibus, que in eadem domo seu ipsius area in edificiis per nos adaucta fuerint uel constructa, et aliis que pro nostre remedio anime duxerimus statuenda, libere et sine omni controuersia ad ius et proprietatem ipsius decanatus dicte olomuncensis ecclesie reuertatur. In cuius rei testimonium presentes litteras, de mandato nostro scriptas, sigilli nostri munimine feci- mus roborari. Datum et actum coram viris ydoneis Thirwardo, Ruslino, heinrico aduocato, Jacobo, ciuibus Olomuncensibus. Anno domini M. CC. XC. VI. VII. Idus Augusti. (Sig. Sternbergicum.) Ex orig. in archivo capituli Olomuc. LII. Ulricus de Novo Castro promittit, se monasterium Welehradense in juri- bus suis, videlicet thelonei in Broda Ungarica percipiendi minime impe- diturum. Dto. in Novo Castro V. Idus Augusti 1296. Nos Vlricus de nouo Castro ad vniuersorum noticiam tenore pre- sencium volumus deuenire, quod nos monasterium fratrum Cisterciensium in Welehrad in iuribus sibi collatis per inclitum Ottakarum illustrissimum fe- licis recordacionis magnificum quondam regem Boemie, videlicet, quod no- nas septimanas subintrantes pro se habere debeant, tollentes in eisdem theloneum integraliter in Broda Vngaricali opido, nobis per precellentem dominum nostrum clarissimum Wenceslaum excellentem regem Boemie ad vite nostre tempora collato, non inpedire, sed promouere volumus toto tem- pore vite nostre. Idcirco vniuersis nostris iudicibus, hominibus et officia- libus damus districcius in mandatis, vt voluntatem nostram efficacius exe- quentes, ipsum eciam iure predicto non inpedire, quin ymo promouere omni diligencia debeant, sicut graciam nostram diligunt conseruare. In cuius

Strana 54
54 rei testimonium et munimen presentes nostras litteras roboratas nostris si- gillis predicto monasterio conferimus ad cautelam. Actum et datum in Nouo Castro, anno domini MCCLXXXXVI., quinto ydus Augusti. Cod. Welehr. Fol. 37. LIII. Guta, regina Bohemiae, confirmat monasterio Cellae S. Mariae Brun- nae literas Kunegundis reginae de anno 1269. super curia in Pohořelic. Datum Brunae XIII. Kalendas Octobris 1296. Originale in C. R. archivo Vindobon. LIV. Albertus de Sternberg ecclesiae in Sternberg decimas nonnullarum villa- rum assignat. Dto. in Sternberg XV. Kalend. Novembris 1296. In nomine Sancte et indiuidue trinitatis amen. Cum inter varios euentus hujus seculi regiminis vniuersi, summum semper sit sapiencie, pla- cencia, cum indefficienti perseueracione, retributori omnium bonorum ope- rum exercere. Ipsique hec circa in sanctis suis per deuotas elemosinarum collaciones, augmentando beneficia laudis exhibere gratiam et honorem. Nos igitur Albertus de Sternberch omnibus inspecturis presentia profitemur, quod nos plenas de agris, araturarum ac curiarum nostrarum in villis Trsebschyn. Stadlce et Elhota, decimas, per ipsasque villas, excepta ta- men villa trsebschyn, per pluresque has villas videlicet. Lusitz. Lipinye. Stachonis villa. Vlrici villa. Lodnicz. necnon de agris Ciuitatis Sternberch, minutas decimas, quod est de quolibet mansu vel laneo duas mensuras si- liginis et auene. ecclesie beati Georgii martiris in ipsa ciuitate Sternberch dotaliter conferimus et donamus. perpetue possidendas. In cuius donacio- nis nostre, ad securitatis et certitudinis euidentiam ampliorem, hos per eorum nomina, testes, Dominum Bertoldum Plebanum in vgezd. Dominum Heinricum militem de Mladowitz. Wernhardum Burcrauium in Sternberch.

Strana 55
55 Dominum Ottonem. ciuem Olomucensem. fratrem eiusdem Heinussonem. Budconem famulum de elhota, necnon Petrmannum. presensque priuilegium conscribi fecimus, testimonium nostri sigilli munimine roboratum. Datum in Sternberch. Anno Domini. Milesimo. CC. Nonagesimo sexto. XV. Ka- lendas nouembris. Ex originali in archivo monasterii Sternbergensis cum sigillo maxima ex parte laeso. LV. Petrus, episcopus Caminensis, monasterio sororum in honorem assumtionis Mariae constructo indulgentias XL dierum confert. Dto. Brunae pridie Idus Novembris 1296. Frater Petrus, dei gracia episcopus Caminensis, vniuersis presentes litteras inspecturis, salutem in domino sempiternam. Licet hiis, de cuius munere uenit, vt sibi a fidelibus suis digne et laudabiliter seruiatur, de habundantia pietatis sue merita supplicum excedens et uota bene seruien- tibus multo maiora tribuat, quam ualeat promereri, desiderantes tamen do- mino reddere populum acceptabilem, fideles Christi ad complacendum ei quasi quibusdam allectiuis muneribus, indulgentiis videlicet et remissionibus inuitamus, vt exinde reddantur diuine gracie aptieres. Cupientes igitur monasterium religiosarum sororum, in honorem assumptionis sancte Marie constructum, venerari, et a cunctis fidelibus iugiter frequentari: omni- bus vere penitentibus et confessis, qui iam dictum monasterium in festis subscriptis, videlicet in festo natiuitatis Christi, resurrectionis, ascensionis, penthecostes, in utroque festo sancte crucis, in singulis festiuitatibus beate virginis Marie, Michaelis Archangeli, Beatorum Petri et Pauli atque Johannis apostolorum, beatorum Dominici, Augustini con- fessorum, beatorum Laurentii, Stephani, Petri, Wenceslay et Adalberti martyrum; et in dedicationibus ecclesie ipsius siue per octauas eiusdem causa donacionis accesserint, nec non qui manum ad ornamenta et re- parationem eiusdem monasterii porrexerint aduitricem, de iniuncta ipsis penitentia quadraginta dies, dummodo consensus diocesani accesserit, mi-

Strana 56
56 sericorditer in domino relaxamus. Datum in Brunna, anno domini mille- simo ducentesimo nonagesimo VI. pridie Idus Nouembris. (Sig. laesum.) Ex originali in archivo S. J. Brunae. LVI. Wenceslaus, rex Boëmiae et marchio Moraviae, indulget, ut in civi- tate Oppavia depositio mercium per triduum habeatur. Dto. Brunae XVIII. Decembris 1296. Nos Wenzeslaus, dei gratia rex Bohemiae, dux Cracoviae et San- domiriae, marchioque Moraviae, tenore presentium notum facimus universis tam presentibus quam futuris. Quod nos, dilectos cives nostros de Opavia prosequentes favore benivolo et gratitudine speciali, eisdem civibus nostris favorabiliter duximus concedendum, quod in ipsa civitate Opavia plumbi, vini, pannorum, salis, et aliarum omnium mercium, quarum ibidem genera- lem transitum statuimus, depositio, quod Niderloge vulgariter dicitur, per triduum de cetero habeatur. Ita quod quecunque merces ad ipsam civi- tatem venerint, extra eam, infra tres dies alias non ducantur. In cuius rei testimonium presentes literas fieri et sigillorum nostrorum munimine fe- cimus liberaliter communiri. Datum Brunne per manus magistri Johannis Sacensis praepositi, protonotarii nostri Moraviae. Anno domini millesimo ducentesimo nonagesimo sexto. XVIII. mensis Decembris. Indictionis decimae. E cod. privil. Oppav. in Museo ibid. f. 6. LVII. Theodericus, episcopus Olomucensis, capellae corporis Christi juxta Sla- wonice indulgentias concedit. Dto. in Modřic in die S. Clementis 1296. Theodoricus, dei gratia Olomucensis episcopus, uniuersis Christi fidelibus, presentem litteram inspecturis, salutem in domino sempiternam. Licet is, de cujus munere uenit, ut sibi a fidelibus suis digne et lauda-

Strana 57
57 biliter seruiatur, de hoc abundancia pietatis sue merita supplicum exten- dens et uota seruientibus multa majora tribuat, quam ualeant promereri, desiderantes tamen domino reddere populum acceptabilem, fideles Christi ad complacendum ei, quasi quibusdam allecturus muneribus, indulgenciis uidelicet et remissionibus inuitamus, ut exinde diuine gracie reddat aptio- res. Cupientes igitur capellam nostre diocesis, juxta Slabings sitam, in honorem corporis Domini ibidem inuenti constructam, congruis honoribus uenerari, et a cunctis fidelibus jugiter frequentari, omnibus vero peniten- tibus et confessis, qui jam dictam capellam causa direccionis accesserint, uel eciam manus ad eas porrexerint adjutrices, de injuncta eis penitencia quadraginta dies misericorditer in domino relaxamus, nihilominus indulgen- cias ad supradictam capellam datas pariter et dandas ratas habemus, et gratas, et eas authoritate nostra plenius confirmamus. In cujus rei testimo- nium sigillum nostrum presentibus est appensum. Datum in Modricz Anno domini M. CC. nonagesimo sexto in die S. Clementis. Ex originali in archivo parochiae ibidem. LVIII. Theodericus, episcopus Olomucensis, confert Ambrosio, protonotario suo, X marcas annuas decimalium ab abbate Třebičensi solvendarum, decimam thelonei in Hradec et Freudenthal ad tempora vitae. Dto. in Olomuc. in die Innocentium 1296. Nos Th(eodericus), dei gracia Olomucensis episcopus. Notumfaci- mus vniuersis, presentes litteras inspecturis, quod nos de consilio et as- sensu fratrum nostrorum, Budislai decani, Ciri prepositi, Friderici archi- diaconi capituli nostri Olomucensis ecclesie, magistro Ambrosio, prothonotario nostro, in retributionem seruitiorum, nobis per eum fideliter in eius officio prestitorum, X marcas argenti decimalium, ab abbate Trebicensi annis sin- gulis soluendorum, quos prouentus idem magister redemit, de propria pe- cunia in XV. marcas argenti, item decimam seu prouentus decime septi- mane, theloneum in Grecz et in Veudenthal, nec non duos laneos in villa 8

Strana 58
58 nostra Wygesd apud Lappanicz cum decimis et curticula ac aliis perti- nentiis suis, quos possidet in presenti, conferimus et concedimus libere et absque omni onere tenenda et percipienda ab ipso ad tempora vite sue et nostre; ita videlicet, ut idem magister ea, quamdiu vivat, percipiat, etiam post obitum nostrum superuiuens. Si autem decesserit, et nos su- peruixerimus, nichilominus pro tempore vite nostre legare possit pro anima uel amicis, cui placuerit; et cui legauerit, in uita nostra eius dono et no- stro assensu possit et debeat ea libere percipere et habere. Verum quod idem magister XV marcas argenti pro redditu decimalium, X marcarum pre- dictarum, sicut preinformati sumus, persoluit, volumus, ut illas XV marcas legare possit, cuicunque placuerit. Et ut hoc feodum cuicunque per nos vel successorem nostrum concessum fuerit cum onere suo, transeat ad quancunque personam, videlicet ut eadem persona, que hoc feodum siue beneficium habere debuerit, non prius possit vel debeat ipsum feudum apprehendere, nisi XV. marcas persoluerit. Sed ille in XV marcis teneat illud in obligatione et in pignore, cuicunque ipse magister deputauerit marcas illas, donec ei prefata summa fuerit persoluta. Vt autem premissa concessio nostra rata maneat, et stabilis perseueret, hanc paginam inde confectam sigilli nostri munimine iussimus roborari. Et nos Olomucense capitulum huic carte propriis nominibus subscribentes, predictam concessio- nem, eidem magistro Ambrosio factam, secundum formam premissam per venerabilem patrem, dominum nostrum Th. Olomucensem episcopum, utpote rationabilem et condignam, ratam habemus et gratam, et consensum no- strum vnanimiter adhibemus annotatum presentibus et expressum. Et ut super hoc futuris temporibus nullus dubietatis vel calumpnie scrupulus possit oriri, hanc paginam fecimus sigilli nostri appensione muniri. Ego Budislaus decanus, ego Cyrus prepositus, ego Fridericus archidiaconus, ego Petritus, ego Rancirus, ego Thechoncius, ego Leo, ego Henricus, archidiaconus Brecslauiensis, ego Andreas, ego Beneda, et nos ceteri Olomucensis ecclesie canonici per manum Henrici subnotarii domini nostri prenominati, huic carte subscribimus, et premissis omnibus voluntarie et fauorabiliter consentimus. Actum et datum in Olomucz. anno domini M. CC. LXXXXVI. in die Innocentium. E Cod. Chart. I. p. 81. in archivo archiepiscop. Olomuc.

Strana 59
59 LIX. Wenceslaus, rex Bohemiae, donat capellae S. Wenceslai in antiqua Brunna in foro piscatorio decimas in Wazanicz. Per manus magistri prae- positi Zacensis, prothonotarii per Moraviam. Datum anno 1297. Ex indice privilegiorum monasterii Aulae S. Mariae a Bonaventura Pitter con- gesto sub rubrica G. II. n. 31. LX. Gerlacus, praepositus Cunicensis, emit ab Henrico de Lichtenstein villas Poryčany et Popice pro monasterio eodem. Datum anno 1297. Dlabač böhmische Abhandlungen. 1817. p. 12. LXI. Wenceslaus, rex Boëmiae et marchio Moraviae, villam Kožušany sorori- bus ad S. Katharinam Olomucii confert, eisque proprium judicium in bonis suis concedit. Dto. Brunae IV. Kalend. Februarii 1297. Nos Wenceslaus, dei gracia rex Boemie, dux Cracouie et Sando- mirie, marchioque Morauie, tenore presentium notum esse volumus vniuer- sis, quod nos perspicaci animaduersione intra rationis nostre industriam attentius reuoluentes hoc pensauimus diligenter, quod sit deo placidum, et nostre fame non modicum generosum, vt ad religiosas personas, sub re- gularis habitus obseruantia degentes, munificam liberalitatis nostre dexte- ram extendamus. Considerata itaque deuota conditione Religiosarum so- rorum apud sanctam Katherinam in Olomuz, ordinis fratrum predicatorum, in rigore religionis omnipotenti domino iugiter famulando, Cosussan villam nostram, sitam apud Olomuz, eisdem sororibus cum molendinis, agris, aquis, pratis, pascuis, siluis et aliis attinentiis suis, nec non iuribus et libertati- bus, quas dicta villa habuit, dum eam quondam Joannes, Wyssegradensis prepositus, tenuit et possedit, diuine retributionis intuitu liberaliter confe- rimus et donamus, per eas hereditario iure in perpetuum possidendam; tali 8 *

Strana 60
60 nichilominus conditione adiecta et seruata, quod dicte sorores fratribus pre- dicatoribus in Senberch tritici octo, siliginis viginti duos modios Olomu- censis mensure, vnum modium ordei, et vnum modium pise eiusdem men- sure, de argento vero quinque Marcas et dimidiam pro vestibus eisdem fratribus annuatim exsoluant. Sed dum fuerit generalis collecta; tum cum ipso argento, quod dictis fratribus dari deberet, eam dicte sorores soluere tenebuntur. Preterea vt iam dicte sorores eo diuinis inuigilent cultibus, bona habita et habenda et homines ipsarum per Morauiam a iudicio et a iurisdictione camerariorum, sudariorum ac beneficiariorum omni, nec non iudicum et quorumlibet officialium Morauie presentium et futurorum eximi- mus, et esse volumus liberos et exemptos, uolentes et concedentes eisdem de gracia speciali, ut perpetuum iudicium in bonis suis habeant, in quo dicti homines earum et non alibi pro qualibet causa respondere de se con- querentibus teneantur. In cuius rei testimonium presentes litteras fieri, et sigillorum nostrorum munimine fecimus communiri. Datum Brunne, per manus magistri Joannis Sacensis prepositi, prothonotarii nostri Morauie. Anno domini millesimo ducentesimo, nonagesimo septimo. IIII. Kalendas Februarii. Indictione X. E copiario saeculi XIV. ejusdem monasterii. LXII. Theodericus, episcopus Olomucensis, Herbordo de Fullenstein, concedit facultatem in feudo patrui sui Eckerici succedendi. Dto. in Holešow III. Idus Februarii. 1297. Nos Th., dei gracia Olomucensis episcopus, notum facimus vniuersis presentes litteras inspecturis. Quod Herbordus, dictus Traberger de Ful- lenstein, noster feodalis in nostra constitutus presentia diligencius postu- lauit a nobis, ut, si eum sine liberis decedere contingeret, quod in feodo, quod a nostra ecclesia optinet, filii patrui eius, Eckerici, deberent succe- dere de nostro beneplacito et assensu. Nos autem eius precibus annuen- tes consensum nostrum hoc adiecto moderamine adhibemus, quod successio huiusmodi sic duntaxat robur optineat et effectum, si dictus Herbordus pro

Strana 61
61 tempore vite sue nullam contra nos aut ecclesiam nostram culpam uel of- fensam committat. Testes huius rei sunt: Fridericus, archidiaconus Olo- mucensis, frater noster. T. de fullenstein, canonicus Olomucensis. Hen- ricus, notarius noster, plebanus in Ostrauia. Sobehrd de Holeschow, marschalcus noster. Gerlacus de Hoczenplocz, famuli nostri, et alii quam plurimi fide digni. Et nichilominus in huius rei consensus adhibiti testi- monium presentes litteras exinde confectas sigilli nostri fecimus munimine roborari. Datum in Holeschow. Anno domini MCC. LXXXXVII. III. Idus Februarii. E confirm. Joh. episcop. 1310. (cod. chart. I. p.97.) in archivo archiepiscop. Olomuc. LXIII. Wenceslaus rex capellae b. Mariae virginis in Brunna prope do- mum Nicolai de Turren confert decimas ex pago Pozořic. Datum XXV. Martii 1297. In collect. Horkyana. — e Cod. MS. Aulae reginae p. 588. LXIV. Wenceslaus rex ecclesiae b. virginis Mariae (nunc S. Cyrilli et Methudii) Brunae plenas decimas de curia in Twarožnic assignat. Datum Brunae VIII. Kalendas Aprilis 1297. In der Registratur der mähr. schles. Buchhaltung. LXV. Wenceslaus, rex Boëmiae et marchio Moraviae, concedit civitati Brunae, ut jus montis ad VI. miliaria ad eam pertineat similiter, sicut montes in Coloniam et Časlaviam pertinent, et olim ad Iglaviam pertinebant. Dto. Brunae VIII. Kalend. Aprilis 1297. Nos Wenceslaus, dei gratia rex Bohemie, dux Cracouie, Sandomi- rie, marchioque Morauie, tenore presentium notum esse volumus vniuersis

Strana 62
62 tam presentibus, quam futuris, quod nos perspicaciter aduertentes propriam deuotionem dilectorum ciuium nostrorum de Bruna, quam constanter tem- poribus continuis ad nos gerunt, volentesque propterea eos fauore pro- sequi speciali, eisdem ciuibus nostris et ipsorum posteris vniuersis conce- dimus fauorabiliter atque damus, ut omne ius montis si fauente domino processu temporis apud ciuitatem Brunensem ad sex milliaria ubicunque inueniatur metallum, siue sit auri, argenti, plumbi, siue aliud quodcnnque ad ipsam ciuitatem Brunensem in perpetuum debeat pertinere; similiter sicut montes in Coloniam, et in Czaslauiam pertinent et olim in Iglauiam pertinebant, dummodo aliis vicinis et multis ciuitatibus nostris non noceat, nec aliquod eis propterea praeiudicium generetur. In cuius rei testimo- nium presentes litteras fieri et sigillorum munimine fecimus communiri. Datum Brune per manus magistri Johannis Saccensis prepositi, prothono- tarii nostri Morauie. Anno domini millesimo ducentesimo nonagesimo septimo. Octauo Kalendas Aprilis; indictione decima. E confirm. Ladislai regis dt. Pragae 16. Nov. 1457 in curia Brunensi. LXVI. Wenceslaus, rex Boëmiae et marchio Moraviae, donat ecclesiae in To- wačow curiam in villa Oplocany et tres laneos in Wyklek. Dto. VII. Idus Aprilis. 1297. (Wenceslaus) .. Dux Cracouie et Sandomirie Marchioque Moravie tenore presentium notum facimus tam presentibus quam futuris: quod providi viri Jacobi plebani de ....... benigniter inclinati: in Oploczan villa nostra Cu- riam nostram, cum pomerio et duobus laneis eidem curie attinentibus et uno laneo ibidem ....... Georgii Martyris atque sancti Stanizlai Episcopi et martyris — nec non et sancte Barbare virginis et martyris et tres la- neos in Viclek et duas Tabernas ...... molendinum quod situm est in littore Dotis — ubi prius una rota deseruiebat — habere concedimus ex integro Insuper Piscaciones — venaciones — pascua, prata, silua ...... nariis — caseis — ouis — pullis — seu auena — ob reuerenciam Dei et sanctorum prenominatorum censuantes agros illos Ecclesie de Thowat-

Strana 63
63 schow — qui Curie ....... per prefatum Jacobum et eius successores in perpetuum libere possidendos: Ita quod Collectas quales — et quaslibet contribuciones seu exacciones regales — qu ....... in ipso Thowatschow et in Wiclek, in aliis Curiis. ad nos pertinentibus. tam hyemalium quam estiualium frugum. ac in agnellis — porcellis — pullis — caseis ....... et poledulis — diuine remuneracionis intuitu de cetero damus et dari vo- lumus eidem Ecclesie percipiendas integre per dominum Jacobum et eius quoslibet ...... supradictis. quibus ipsam Ecclesiam amplius dotamus, qui- bus ab antiquo fuerat dotata perfruantur libere et quiete — Ceterum con- cedimus Jacobo sepedicto. ac su ....... necessitatibus suis et sue domus. sine alicuius impedimento recipiant libere. nec de hoc alicui dare munuscula teneantur. — In cuius rei testimonium p. ....... Anno domini Millesimo Ducentesimo LXXXXVII. VII. Idus Aprilis. per manus Magistri Johannis Sacensis prepositi. Anno coronacionis nostre secundo. E confirmatione Joannis episcopi Olomucensis de anno 1393. — in interfolio Cod. Ms. (sign. II. III. 5.) in bibliotheca c. r. Universitatis Olomuc. LXVII. Bonifacius VIII. papa concedit Wenceslao, regi Boëmiae, facultatem, a personis ecclesiasticis celebrandae coronationis causa subsidia percipiendi. Dto. Romae II. Kalend. Aprilis 1297. Carissimo in Christo filio Wenceslao regi Boemiae illustri. Exhibita nobis celsitudinis tuae petitio continebat, quod cum disponas in proximo coronationis tuae solennia celebrare, ac ad id inevitabiliter concurrere ha- beat importabilis tibi quasi fluvius expensarum, tam ecclesiasticorum quam secularium locorum et personarum tui regni subsidium est tibi ad hoc plu- rimum opportunum, ne in tuum et ejusdem regni dispendium te propter hoc gravia subire oporteat onera debitorum; quare nobis humiliter supplicasti, ut ad hujusmodi tua et ejusdem regni dispendia evitanda universis praela- tis, ecclesiis et personis ecclesiasticis ejusdem regni cujuscumque eminen- tiae, conditionis, ordinis sive status impendendi tibi subventionem congruam pro hujusmodi tuis praefatae coronationis expensarum oneribus relevandis,

Strana 64
64 tibique subventionem ipsam recipiendi absque transgressione constitutionis nostrae super hoc editae licentiam concedere dignaremur, maxime cum in tali casu praedecessoribus tuis Boemiae regibus a praelatis, ecclesiis et personis ecclesiasticis dicti regni fuerit ab antiquo subventum. Profecto licet constitutionem illam ediderimus pro ecclesiastica libertate, nostrae mentis non tamen habuit intentio tibi ac aliis principibus secularibus in strictae necessitatis articulis viam subventionis excludi, quominus ipsi prae- lati ecclesiae ac personae sponte liberoque arbitrio de licentia nostra pro communis honoris, utilitatis et necessitatis articulis principibus ac per hoc sibi ipsis juxta suarum modum provideant facultatum. Regiis itaque sup- plicationibus inclinati, praesentium auctoritate concedimus, ut cum te hujus- modi tuae coronationis contigerit solennia celebrare, liceat eisdem praela- tis, ecclesiis et personis ecclcsiasticis absque constitutionis nostrae praedictae, pro hujusmodi tuae coronationis subsidio expensarum subventionem con- gruam, prout eis seu majori parti eorum videbitur, voluntariam, libe- ralem et liberam non coactam absque omni concussione, exactione et executione temporali vel laicali exigendam hac vice praesenti nostra freti licentia impertiri, eamque similiter sit tibi recipiendi licite attri- buta facultas. Volumus autem, quod si subventionem hujusmodi prae- stari tibi contingat, formam et modum et quantitates etiam, ac quicquid super hoc factum exstiterit, iidem praelati et personae ecclesiasticae nobis per eorum literas seriosius intimare procurent, ut quam discrete vel indis- crete, moderate vel immoderate praemissa processerint, et si acceptationem vel moderationem exegerint clarius videamus. Te quoque ac ipsos volu- mus scire, quod nostrae intentionis existit, ut sine nostra iterata licentia hujusmodi subventio anualem terminum non excedat. Et ecce praelibatis praelatis ac personis ecclesiasticis consimilis super hoc nostras literas de- stinamus. Datum Romae apud S. Petrum, II. kalendas Aprilis anno tertio. In e. m. scribitur venerabilibus fratribus archiepiscopis et episcopis ac dilectis filiis electis, abbatibus, prioribus, decanis, praepositis, archidia- conis, archipresbyteris, plebanis et aliis ecclesiarum praelatis et eorum vices gerentibus ac ecclesiasticis personis religiosis et secularibus eccle- siarum et monasteriorum capitulis et conventibus exemtis et non exemtis Cisterciensis, Cluniacensis, Cartusiensis, Praemonstratensis, sanctorum Be-

Strana 65
65 nedicti et Augustini ac aliorum ordinum, nec non magistris et praecepto- ribus Militiae Templi et Hospitalis S. Johannis Hierosolymitani ac beatae Mariae Teotonicorum et Calatravensis per regnum Boemie constitutis. Pe- titio carissimi in Christo filii nostri Wenceslai regis Boemiae illustris etc. (ut in praecedenti, verbis competenter mutatis) usque annalem terminum non excedat. Dat. ut supra. Ex autogr. regesto liter. Bonifacii VII. an. III. epist. 89. in Tabul. Vatic. LXVIII. Capitulum ecclesiac Olomucensis protestatur, litem inter ecclesiam Olomu- censem et Wšeborium de Naméšt super curia in Lubenic esse sopitam. Dto. in Olomuc. IX. Kalendas Maji. 1297. Nos Budizlaus decanus. Cyrus prepositus, Fridericus archidyaconus, totumque capitulum. Olomucensis ecclesie notum facimus vniuersis presen- tes litteras inspecturis, quod cum controuersia, que inter nobilem virum dominum Seborium de Namescz, et ecclesiam nostram Olomucensem, super quadam curia in Lubenicz, et agris ad uillam prebendalem Rathay spec- tantibus annis pluribus perdurauit, per formam compositionis videlicet per commutationem aliorum agrorum amicabiliter sit sopita, prout in litteris ex- parte prefati domini Seborii super hoc confectis plenius continetur. Ordi- nacionem eandem seu compositionem taliter celebratam, quemadmodum pre- fatus dominus S. per suas litteras apercius profitetur, ratam et firmam habentes, voto concordi ac vnanimi approbamus, promittentes bona fide nul- lam sibi super hiis mouere decetero questionem. In cuius rei testimonium presentes litteras de consensu omnium nostrum scriptas prefato domino Se- borio ac suis heredibus damus, sigillo nostri capituli roboratas. Datum et actum in olomucz. Anno domini. M. CC. nonagesimo VII. Nono Kalen- das Maii. Ex orig. in archivo capituli Olomuc.

Strana 66
66 LXIX. Gerardus, archiepiscopus Moguntinus, monasterio Sarensi confirmat jus patronatus ecclesiae in Blučina. Dto. Pragae Nonas Junii 1297. Gerardus, dei gracia sacre Moguntine sedis archi-episcopus, sacri imperii per Germaniam archi - cancellarius. Deuotis in Christo abbati et conuentui monachorum in Sar, ordinis Cisterciensis, Pragensis diocesis, et prouincie Moguntine, salutem in domino. Cum a nobis petitur, quod iustum est, et uigor equitatis et ordo rationis exigit, ut id ad effectum per- ducere debeamus. Itaque deuotis uestris nobis porrectis petitionibus incli- nati collationem iuris patronatus ecclesie parochialis in Luchans, Olomu- censis diocesis, nostre prouincie, quam nobilis domina Gutta, serenissima regina Boemie, ac vnionem ecclesie memorate, quam uenerabilis in Christo frater noster, dominus Olomucensis ecclesie episcopus, uestro monasterio fecisse dicuntur, sicut prouide sunt et iuste, ratas et gratas habentes, auctoritate metropolitana sub presentium litterarum testimonio confirmamus. Datum Prage, anno millesimo ducentesimo nonagesimo septimo. Nonas Junii. Ex originali in archivo ejusdem monasterii excussit Steinbach. II. 44. LXX. Compositio litis inter monasterium Welehradense et civitatem Hradiště ratione pascuarum, agrorum etc. ad Chunitz (Kunowice). Dto. Idibus Junii 1297. Ne longiturnitas dierum vetustate temporum obfuscata obliuionem pareret successoribus, mos et prouidencia veterum sic prouidit, vt quelibet res autentim peracta, certa literarum serie ac testium ydoneitate cum sigil- lorum robore confirmetur. Nos igitur iurati communitasque ciuium de Re- disch, scire volumus quoslibet presentium inspectores, tam presentes, quam futuros, quod dominus Albertus camerarius Morau. nobis nostreque nuncia- uit ciuitati, necnon in foro instituit proclamari, quod ex edicto incliti do- mini nostri W.(enceslai) Regis Bohemie, in nostra uellet ciuitate iudicio

Strana 67
67 presidere, et nostrum ne uel nostre ciuitatis dampnum plenarie iuxta iuris formulam emendare. Post vero dies aliquot ad nostram proxima feria VI. ante diem sancti Viti martyris, vt predixerat, venit ciuitatem; inibique iu- dicio presidendo super iuramentum pro dicenda ueritate a nobis factum precepit, sibi nostrum ac nostre ciuitatis dampnum omnimode declarare. Nos quidem consilio inito vnanimi, predicto domino Alberto, camerario Morau. omne ciuitatis nostre dispendium declarauimus querulose: primo quod do- minus Th. plebanus de Chunitz, quendam montem et pascua sub monte sita, que ad nostram spectant ciuitatem, nobis indebite derogauit. Deinde quod hii de Chunitz, qui omni iure ad nostram pertinebant iurisdictionem, priuilegia sua exemerunt pecunia, vt se a nostra ciuitate, nobis et nostre iurisdictioni abstraherent in grauamen. Post hec sue patefecimus domina- tioni, quod predicti Chunicenses siluam nobis communem nostris inhibue- runt ciuibus et ligna necnon carbones, qui urebantur ex eis, et pisces in communi fluuio captos, ad nostram pro denariis nostris non admiserunt du- cere ciuitatem; et quod nobis et nostre ciuitati in detrimentum et graua- men in ipsorum uilla operarios locauerunt diuersos et vinum propinauerunt et medonem decoxerunt, quod primitus inhibitum ipsis erat. Hiis peractis querimoniis supradictis ipsas iure ad nostram obtinuimus iuris dictionem, ut antea perpetuo pertinere. Ipsi quoque pro derogationibus nobis nostreque ciuitati indebite illatis — inclito domino nostro W.(enceslao) regi Bohemie et domino Alberto camerario Morau. qui loco sui presedit iudicio, vnus- quisque in villa residens predicta in quinquaginta talentis denariorum obli- gatus extitit pro emenda. Insuper sue notum fecimus dominationi queru- lando, quod homines domini nostri abbatis libera pascua, que nostram pleno iure respiciunt ciuitatem, in agros redigerunt et suis vsibus vsurparunt. Et quod dominus noster Abbas siluam et pascua retro castellum sita, que ad nostram multis transactis temporibus spectarunt ciuitatem, sepiri instituit et ea nobis nullis nostris meritis exigentibus uoluit derogare. Cum huius- modi dampnum nobis indebite irrogatum non admitteremus, dominus abbas male nos tractauit, necnon prior et domini de claustro nostro nunciauerunt iudici, si nobis in hiis opem tribueret et consilium, quod ipsorum esset cer- tus impedimento, et promotione dubius omni vice. Conpletis hiis et per- actis omnibus querimoniis prenotatis, coram domino Alberto camerario Mo- 9 *

Strana 68
68 rau. ordine iudiciario quesiuimus de sententia, si nos in hiis, que nos et nostram respiciunt ciuitatem aliquis posset de cetero inpedire. Tunc iuris ordo inito consilio secundum suam iurisdictionem sententiam nobis dedit; quod in hiis omnibus querimoniis coram camerario promulgatis cum super nostrum hoc dixerimus iuramentum, nullus nos iure possit inposterum mo- lestare. Insuper cellerarius claustri Welegradensis assurgens coram iu- dicio, de uerbo domini abbatis totiusque conuentus protulit hanc querelam, quod sibi sepem, qua siluam circumdederat, manu abstulerimus violenta. Quo audito et percepto sententiam super eo quesiuimus nobis dari, cum ipsam ad nostram per iuris formam acquisierimus pertinere vt antea ciui- tatem. Rursus iuris ordo habito consilio, ut supra dictum est, sententiam nobis dedit, quod nullus suis querimoniis seu aliis occupationibus nos de cetero debeat inpedire. In huius rei memoriam et munimen hanc literam nostri sigilli munimine et sigilli ciuium de Broda necnon ciuium de Costel et testium ydoneitate fecimus roborari. Testes sunt scabini de Broda: Hainricus Cruzburg. Wartherus mercator. Berchtoldus menteler. Hartman- nus. Ch. gener Tylonis. Gebhardus. Et scabini de Costel: Richerus iudex. Hainricus Wagenknecht. Adam. Hertlo de Cremsir. Hainricus the- loneator de Prazow. Acta sunt hec anno domini M. CC. XC. VII. Idus Junii. Indictione X. primo concurrente. Ex originali in tabulario civitatis Hradiště. LXXI. Theodericus, episcopus Olomucensis, confirmat monasterio Sarensi jus pa- tronatus ecclesiae in Blučina et partem proventuum ejusdem ecclesiae in usus monasterii coavertendas assignat. Dto. in Modřic XII. Kalend. Julii 1297. Theodricus dei gracia Episcopus Olomucensis, vniuersis presentem litteram inspecturis, salutem in domino sempiternam. Placens deo abbatis et conuentus fratrum Monasterii de Zar, Pragensis dyocesis, ordinis Cy- sterciensis, Religio vbi diuine gloria Maiestatis frequencia deuote laudis attollitur et uirtutum domino pie uite studio deseruitur, nostrum excitat et

Strana 69
69 inducit affectum vt personas et locum ipsius monasterii fauore beniuolo prosequentes ea promocione debita procuremus que ad releuacionem et profectum ipsorum plurimum opportuna noscuntur. Et quamuis de iure pri- meuo singularum parochiarrum in vsus necessarios Ecclesie proprie cedere debeant et stipendia ministrorum. Quia tamen iuxta responsum Beati Je- ronimi liberum est clericis et prelatis, monachis et spiritualibus viris, deum timentibus et colentibus decimas et oblaciones cunctaque remedia concedere et de iure suo in iudicium illorum et vsum transferre nec tam in pauperi- bus paupertatem quam Religionem attendere. Cum itaque ius patronatus Ecclesie in Lucens siue in Blucina, nostre dyocesis, per Serenissimos principes dominos nostros Regem et Reginam Bohemie Marchionesque Mo- rauie, ad quos olim spectabat iam pridem in religiosos viros predictos ab- batem et conuentum Monasterii de Zar prefati et in ipsum monasterium rite et racionabiliter iusto donacionis tytulo sit translatum idemque mona- sterium multarum necessitatum et defectuum incommodis urgeatur, vtpote cum ei pro tanto collegio conpetenter non suppetant facultates. Nos pio conpassionis affectu volentes dicti monasterii inopiam quibus modis possu- mus releuare, de voluntate et consilio capituli nostri Olomucensis, accedente nichilominus consensu et precum instancia predictorum principum Regis et Regine Bohemie quorum interesse poterat in hac parte, interueniente etiam sollempni tractatu qui in talibus desiderari consueuit, predictam parochialem ecclesiam in Lucens siue Blucina cum attinentiis vniuersis, ymo pocius certam partem et porcionem prouentuum et decimarum eiusdem parochialis ecclesie infra scriptam et distinctam eidem abbati et conuentui ac per eos monasterio suo in perpetuos vsus prebendarum suarum donauimus et dona- mus, concessimus et concedimus tradidimus et tradimus tenendam et paci- fice possidendam. Hanc insuper condicionem in ipsa donacione nostra ad- icimus vt ex nunc cum eadem parrochia vacet ad presens, uel cum in posterum eam uacare contigerit abbas et conuentus predicti nobis deinceps et successoribus nostris ad eam sacerdotem ydoneum clericum videlicet secularem instituendum ibidem pro vicario perpetuo representent. Prae- terea ut de cetero nulla inter ipsos abbatem et conuentum ac institutum vicarium lis aut contencio de suis porcionibus oriatur, ipsius monasterii por- cionem et partem vicarii distinctas a nobis racionabiliter et diuisas presen-

Strana 70
70 tibus duximus inserendas sub hoc modo et forma. Abbas et conuentus eiusdem monasterii in Sar debent habere curiam dotalem et vnum ortum olerum. Item debent habere dimidiam decimam vini. Item decimas maio- res plenas de quadraginta laneis. vicarius autem reliquam partem bonorum ac prouentuum eiusdem ecclesie in Lucens habebit, videlicet cottidianum questum, dimidiam decimam vini. Item decimas maiores plenas de agris montanis. Item decimas omnes minutas. Insuper duos laneos et nouem curticulas dotales pleno iure. Insuper molendinum dotale, quod soluit quin- que fertones. Ad hec abbas et conuentus predicti in Zar ipsi vicario de- bent redimere infra hinc et proximum festum Pasche purchret vnius lanei dotalis pro curia informanda etsi possessor eiusdem lanei ipsum purchreht nimis carum exhiberet, tum alium equiualentem laneum et purchreht in ea- dem villa rediment et acquirent per concambium dando laneum dotalem pro illo qui deinceps dotalis erit et a quolibet alio dominio liberatus. Ceterum si area hujusmodi dotalis lanei siue alterius per concambium acquisiti re- mota fuerit ab ecclesia pro curia vicario instruenda, tunc ipse vicarius per se ipsum redimet duas dotales areas seu purchreht earum et pro se cu- riam informabit. Ceterum abbas et conuentus prefati de parte porcionis sue ipsi vicario in subsidium annuatim debent persoluere et prestare. unum modium magnum siliginis, alium tritici et duos auene. Vicarius autem ho- spitalitatem seruabit, et iura Episcopalia archidiaconalia et alia quecumque persoluet. In cuius rei euidens testimonium et debitam firmitatem presen- tes exinde confectas nostro et capituli nostri sigillis fecimus communiri. Datum in modrich, Anno domini millesimo CC. nonagesimo septimo, XII. Kalendas Julii. Ex originali dupplici ejusdem monasterii cum sigillis optime conservatis. Ex- cussum Steinbach. II. 45.

Strana 71
71 LXXII. Wenceslaus, rex Boëmiae et marchio Moraviae, cedit monasterio Tišno- wicensi jus patronatus ecclesiae S. Petri Brunae. Dto. in Pyrn. XI. Kalend. Augusti 1297. Nos Wencezlaus dei gracia Rex Boemie, Dux Cracouie et Sando- merie, Marchioque Morauie, harum serie notum esse volumus vniuersis tam presentibus quam futuris quod cum nos olim ... Abbatissam et Conuentum Monasterii Monialium Porte celi, siue in Tussnowicz, Cisterciensis ordinis, Olomucensis diocesis, super iure Patronatus Ecclesie Sancti Petri Brun- nensis, coram iudicibus a venerabili Theodorico Olomucensi Episcopo de- legatis, traxissemus in causam, et fuisset in ea coram eis aliquamdiu liti- gatum, licet de iure nostro non diffideremus, tamen principaliter propter deum, et anime nostre salutem, necnon ad supplicacionem dilecti Prothono- tarii et fidelis nostri Magistri Petri eiusdem Ecclesie Sancti Petri Prepo- siti, tenore presencium libere cedimus, refutamus, quietamus, renunciamus, et donamus liberaliter eisdem Abbatisse et Conuentui ius Patronatus ipsius. quod nobis in predicta Ecclesia competit seu competere uidebatur. volentes. ut de cetero Abbatissa et Conuentus predicti, predictum ius Patronatus Ecclesie memorate, sine nostra et heredum nostrorum inquietatione seu molestatione, in perpetuum teneant ac possideant pacifice et quiete. Pro- mittimus etiam cessionem, refutationem, quietationem, renunciacionem et do- nationem predictas, ratas semper et firmas tenere ac seruare, et contra eas aliquo tempore de iure uel de facto quomodolibet non uenire, petentes cessionem, refutationem, quietationem, renunciationem et donacionem pre- dictas per antedictum Episcopum auctoritate sua ordinaria confirmari, pre- sencium, quas nostrorum sigillorum munimine roboratas predictis Abbatisse et Conuentui dedimus, testimonio litterarum. Datum in Pyrn, per manus venerabilis Petri Episcopi Basiliensis, prepositi Wissegradensis, Regni Boemie Cancellarii, Principis et Consilarii nostri dilecti, anno domini Mil- lesimo. Ducentesimo. Nonagesimo Septimo. XI. Kal. Augusti. Decime In- dictionis. Regni nostri anno primo. Ex originali cum sigillo laeso in archivo ejusdem monasterii.

Strana 72
72 LXXIII. Theodoricus, episcopus Olomucensis, compositionem et conventionem suam cum Meškone, duce Těšjnensi, de metis Poloniae et Moraviae i. e. duca- tus Téšjnensis, mediante Boleslao, duce Opoliensi, factam protestatur. Dto. in Ostravia IV. Non. Augusti 1297. Vniuersis presentes litteras inspecturis. Theodericus dei gratia Olo- mucensis episcopus, sempiternam in domino charitatem. Eqvitas rationis et approbata consuetudo requirunt, vt iurgancium questiones, que grate pacis limite terminantur, ad cautelam presencium et noticiam posterorum redigi debeant in scripturam, ne lites dampnosas certo fine decisas, incertitudo succedens quandoque resuscitet, quas intercedens concordia sepeliuit. Pro- inde nos Theodericus, dei gratia Olomucensis episcopus, vestre vniuersi- tati facimus manifestum, quod orta iam dudum inter nos ex vna parte, et inter illustrem dominum Meskonem, ducem Tessynensem, materia questio- nis, ex graui discordia suscitata, super metis et terminis apud Ostrauiam, in finibus bonorum episcopatus nostri, et ducatus Tessynensis pro eo, qvod fluuius idem Ostrauia, qui deberet metas Polonie et Morauie distinguere, non perpetuo cursu per vnam viam ducitur, sed fluctuans aliquando, anti- quum locum sui transitus deserens, inuenit nouum cursum, et aliquociens agros, campos, prata vel rubos, aut siluas spectantes in Morauiam uel Po- loniam derelicto antiquo meatu et transitu circumambit, ita qvod frequen- ter ex hoc non solum prouinciarum sed et possessionum termini confun- duntur, et magne porciones terre cum dampnoso preiudicio dominorum ac- cedunt alteri, et perduntur priori, et possessionis commodum alternatur. Volentes itaque, vt super hiis decetero, inter nos et prefatum ducem cu- iuslibet discordie materia precidatur. cum predicto duce, de communi bene- placito et vnanimi voluntate, mediante quoque illustri duce domino Bolyzlao Oppulyensi, germano ipsius domini Thessynensis, composuimus et conueni- mus concordantes amicabiliter, et pariter ordinantes, vt ab hac die in an- tea inter nos et ipsum fines episcopatus nostri, et ducatus sui hoc modo distinquantur videlicet, qvod ab aqua Odra, sub Landek fluente, et vbi Ostrauia influit in ipsam Odram incipiendo, et ascendendo superius usque

Strana 73
73 ad metas Vngarie, is sit limes et meta bonorum nostrorum et suorum, vbi- cunque ipse fluuius Ostrauia nunc decurrit, et si membratim alicubi est diuisus, vbi nunc maior aqua, siue alueus cursum habet. Et ne in posterum ipso fluuio nouum inueniente transitum, huiusmodi limitis distincio deleatur. uel in errorem, aut obliuionem tradatur, fecimus fieri aggeres, cumulos, siue struges, per totum ipsum fluuium Ostrauiam ab Odra incipiendo, ubi influit per ascensum, vsque ad metas Vngarie procedendo, ita videlicet, quod in littore uersus Poloniam, ab Odra sursum, per Ostrauiam ascen- dendo, ipse dominus dux Tessynensis cumulos suos poni faciat, et nos ex opposito in littore uersus Morauiam, nostros similiter per ascensum cumulos faciemus, sic quoque, vt deinceps, quidquid ab illo littore uersus Poloniam in pratis, agris, vel siluis, aut qualicunque terre spacio adiacet, id perti- neat ad ducatum. Et e contrario, quidquid a parte nostra uersus Mora- uiam nostro littori adiacet, de terre spacio qualicunque, id ad episcopatum nostrum et non ducatum similiter pertinebit. Et si ipse fluuius Ostrauia inposterum littora moderna ruperit, et relicto presenti meatu, per alium locum cursum inuenerit, agros, prata, uel arbusta, seu nemora, a parte Polonie uel Morauie auellendo, uel quomodolibet rescindendo, quod semper non ad fluxum eius, sed ad cumulorum et metarum huiusmodi positionem terminorum distinctio denotetur, nec propter hoc possessori possessionis commodum amittatur. Ceterum illud exceptum est communiter et expres- sum, quod in Grabow, et in Pazkow, et illic vbique contra bona Baruto- nis, quia ex parte altera fluuii Ostrauie uersus Poloniam quidam agri epis- copatus nostri iacent et silue, qui quondam ab ista parte Morauie iacebant, cum dictus fluuius plus accedens Polonie decurrebat priori meatu et loco, ac dictos agros et siluas a parte littoris uersus Morauiam relinquebat, quod dicti agri et silua episcopatui nostro salui remaneant, sicut et nunc possidentur a nobis, et possessi sunt a predecessoribus nostris a multis temporibus retroactis. Et ibi dicti cumuli siue struges, non per moderna littora eiusdem fluuii nunc currentis, sed per terram iuxta fines agrorum et siluarum dictorum ad nos spectancium, vbi eciam adhuc antiqua appa- rent littora, iterum usque in decursum fluuii, agris predictis et silua inclu- sis. taliter construentur. Consensimus eciam ordinantes et vtrinque equa- liter acceptantes, vt ripa siue litus dicti fluuii a parte Morauie inter bona 10

Strana 74
74 episcopalia et ducalia semper et vbique ad nos pertineat, et alia ripa siue litus uersus Poloniam pertineat ad ducatum. Et vsus fluuii et piscationes absque alterna inpeditione qualibet sint communes, qualitercumque meatus fluuii varietur, ut mete per aggeres sint distincte. Vt autem hec ordina- tio et compositio et terminorum distinctio inter nos et ducem predictum et successores eius perpetuo perseueret, ipsam nostro et capituli nostri sigillis in signum consensus prouidimus roborandam. Testes eciam huius rei sunt domini Olomucenses. Fridericus archidiaconus Olomucensis. Magister Am- brosius archidiaconus Prerouiensis. et Andreas canonici Olomucenses. et milites nostri. Borsutha de Ceniz. Nycolaus de Kelzc. Lupus de Nascedl. Herrmannus de Lobensteyn. Syfridus de Engelsperc. Gotfridus de Gebyn- stete, et fideles uostri comites de Vriburch, Bludo et Henomannus, et alii quam plurimi fide digni. Datum in Ostrauia anno domini M. CC. nonage- simo septimo. IIII. Nonas Augusti. Ex orig. cum duobus sigillis integris in archivo archiepiscopali Cremsiriens. LXXIV. Mèško, dux Téšjnensis, compositionem et conventionem suam cum Theo- derico, episcopo Olomucensi, de metis Poloniae et Moraviae i. e. ducatus Těšjnensis mediante Boleslao, duce Opoliensi, factam protestatur. Dto. in Ostravia IV. Non. Augusti 1297. In nomine domini amen. Equitas rationis et approbata consuetudo requirunt, vt iurgantium questiones, que grate pacis limite terminantur, ad cautelam presencium et notitiam posterorum redigi debeant in scripturam, ne lites dampnosas certo fine decisas, incertitudo succedens quandoque re- suscitet, quas intercedens concordia sepeliuit. Proinde nos Mesco, dei gracia dux Tessinensis et dominus Oswencinensis, vniuersis ad quos pre- sens scriptum peruenerit facimus manifestum, Quod orta iam dudum inter nos ex vna parte et inter venerabilem in Christo patrem et dominum Theo- dericum, dei gratia episcopum Olomucensem, materia questionis et graui discordia suscitata, super metis et terminis apud Ostrauiam in finibus bo- norum ducatus nostri et episcopatus Olomucensis pro eo, quod fluuius idem

Strana 75
75 Ostrauia, qui deberet metas Polonie et Morauie distinguere, non perpetuo cursu per vnam viam ducitur, sed fluctuans aliquando antiquum locum sui transitus deserens, invenit nouum cursum, et aliquociens agros, campos, prata vel rubos aut siluas spectantes in Poloniam vel Morauiam derelicto antiquo meatu et transitu circumambit. Volentes itaque, vt super hiis de- cetero inter nos et prefatum dominum episcopum Olomucensem cuiuslibet discordie materia precidatur, cum predicto domino episcopo de communi beneplacito et vnanimi voluntate mediante quoque illustri duce fratre no- stro Bolezlao Opoliensi, composuimus et conuenimus concordantes amicabi- liter et pariter ordinantes, vt ab hac die in antea inter nos et ipsum fines ducatus nostri et episcopatus sui, hoc modo distinguantur, videlicet quod ab aqua Odra sub Landek fluente, et vbi Ostrauia influit in ipsam Odram incipiendo, et ascendendo superius vsque ad metas vngarie, is sit limes et meta bonorum nostrorum et suorum vbicunque ipse fluuius Ostrauia nunc decurrit, et si membratim alicubi est diuisus, vbi nunc maior aqua, siue alueus cursum habet. Et ne in posterum ipso fluuio nouum inueniente transitum huiusmodi limitibus distincio deleatur vel in errorem aut obliuio- nem tradatur fecimus fieri aggeres, cumulos siue struges, per totum ipsum fluuium Ostrauiam, a Odra incipiendo vbi influit per ascensum vsque ad metas Vngarie protendendo. Ita videlicet quod in littore versus Morauiam ab Odra sursum per Ostrauiam ascendendo, ipse dominus episcopus Olo- mucensis cumulos suos poni faciat, et nos ex opposito in littore versus Poloniam nostros similiter per ascensum cumulos faciemus. Sic quoque, vt deinceps quidquid ab illo littore versus Morauiam in pratis, agris, vel siluis aut qualicunque terre spacio adiacet, id ad episcopatum debet perti- nere. Et e contrario, quidquid a parte nostra versus Poloniam nostro lit- tori adiacet de terre spacio qualicunque, id ad ducatum nostrum similiter pertinebit. Et si ipse fluuius Ostrauia in posterum littora moderna rupe- rit, et relicto presenti meatu per alium locum cursum inuenerit, agros, prata, vel arbusta seu nemora a parte Morauie vel Polonie auellendo, vel quo- modolibet rescindendo, quod semper non ad fluxum eius sed ad cumulorum et metarum huiusmodi posicionem terminorum distinctio denotetur. Nec propter hoc possessori possessionis comodum amittatur. Ceterum illud ex- ceptum est communiter et expressum, quod in Grabow et in Pazkow et 10*

Strana 76
76 illic vbique contra bona Barutonis, quia ex parte vna fluuii, videlicet Ostra- uie versus Poloniam, quidam agri episcopatus Olomucensis iacent et silue, qui quondam ab illa parte Morauie iacebant. Cum dictus fluuius plus ac- cedens Polonie decurrebat priori meatu et loco, ac dictos agros et siluas a parte littoris versus Morauiam relinquebat, quod dicti agri et silua epis- copatui Olomucensi salui pacifice remanebunt, et ibi dicti cumuli siue stru- ges, non per moderna littora eiusdem fluuii nunc currentis, sed per terram iuxta fines agrorum et siluarum dictorum ad eundem dominum episcopum spectantium, vbi adhuc antiqua apparent littora. Iterum vsque in decur- sum fluuii agris predictis et silua inclusis taliter construentur. Consensi- mus eciam ordinantes et vtrinque equaliter acceptantes, vt ripa siue littus, a parte Polonie inter bona ducalia et episcopalia semper et vbique ad nos pertineat, et alia ripa siue littus versus Morauiam ad episcopatum debet similiter pertinere. Vsus vero fluuii et piscationes absque alterna inpedi- tione qualibet sint communes, qualitercunque meatus fluuii varietur vel mete per aggeres sint destincte. Vt autem hec ordinacio et composicio, ac terminorum distinctio inter nos et venerabilem patrem dominum episco- pum Olomucensem ac successores eius perpetuo perseueret, ipsam nostre ac fratris nostri Bolconis, ducis Opoliensis sigillis, in signum consensus prouidimus roborandam. Presentibus testibus, qui aderant infra scriptis, comite Adalberto subcamerario Tessinensi, comite Nicholao castellano Oswentinensi, comite Johanne castellano Tessinensi; comite Hermanno dicto Speher, castellano Ostrauiensi, comite Swessone dapifero nostro, comite Jascone dicto de Corniz, comite Wlodzimiro dicto Kacza subiudice curie nostre, comite Borcone iudice curie principis Opoliensis, comite Henrico, dicto Miculez, comite Bludone dicto de Hycin. Andrea dicto Brus. Sobcone dicto Strela, et Borsuta domicellis ducis Opoliensis et aliis quam multis. Actum et datum in Ostrauia anno domini M. CC. XC. septimo. IIII. No- nas Augusti. Ex orig. cum duobus sigillis integris in archivo archiepiscopali Cremsir.

Strana 77
77 LXXV. Theodoricus, episcopus Olomucensis, confirmat Nicolao de Schaumburg feudum in Brunow, quod ex donata sibi a Brunone silva locaverat. Dto. in Kelč, XV. Kalend. Octobris 1297. Nos Theodoricus, dei gratia Olomucensis episcopus, notum facimus vniuersis presentes litteras inspecturis tam presentibus, quam futuris, quod nos a domino Nicolao de Schonwenburg, fideli pincerna nostro, et etiam ab aliis nostris fidelibus percepimus veridica relatione, quorum uerbis bene credere poteramus, quod olim dominus Bruno, predecessor noster, felicis recordationis episcopus Olomucensis, ipsi Nicolao pincerne nostro predicto de Schonwenburg et heredibus suis dederat et commiserat ad locandum et plantandum uillam Brunnow et tantum de silua et de nemore circa Brun- now, quod CXX. laneos siue mansos locare posset commode et plantare; et nos sibi addidimus de gratia speciali de metis Wrsonis de Mezersicz totam siluam usque ad fluuium Bobirs, ab vna etiam parte contingentem metas Jursiconis de Cyechei et Marsiconis de Wychsz seu de Wyrs us- que ad fluuium Bozam et heredibus eiusdem. Forma autem locandi talis esse debet, quod, quando Nicolaus vel heres eiusdem, illam totalem siluam plantabunt et locabunt, etiam censualia facient illa bona circa Brunnow et in illa totali silua, quod tunc medietas illorum bonorum ad nos et succes- sores nostros episcopos iure dominii et proprietatis, et per consequens ad ecclesiam Olomucensem, et alia medietas illorum bonorum ad Nicolaum de Schonwenburg et heredes ejus debet et debebit iure feodali perpetue per- tinere. Ad iudicium uero totius hereditatis iam dicte semper debebit sex- tus laneus tam de parte nostra episcopali, quam etiam de parte prefati Nicolai et heredum eius spectare, quod uidelicet judicium propter labores locationis et inpensionis ad plantandum solummodo ad Nicolaum et heredes suos, et non ad successores episcopos pertinebit. Et quia Nicolaus sepe- dictus litteras locationis hujusmodi domini Brunonis, predecessoris nostri, sibi datas et traditas ab eodem perdiderat in Castro Schonwenburg, quando fuerit acquisitum, nos gratiam, sibi et heredibus suis per predecessorem nostrum factam, nolentes aliqualiter immutare, ymmo potius in omnibus

Strana 78
78 augmentare, emendare et emendatam fideliter per nostras litteras roborare, ipsam eandem locationem et feodum per antecessorem nostrum fauorabiliter donatum eisdem, et per nos augmentatum, per nostras easdem literas ro- boramus, ratificamus Nicolao et heredibus suis masculis, ac perpetuo con- firmamus. Propterea concedimus, sicut predecessor noster eidem Nicolao comiserat, ut ecclesias parochiales tam in Brunnow quam alibi, ubi locande congruo uidebuntur, locare possit et debeat, et quamlibet cum centum la- neis limitare. Ad quos etiam idem Nicolaus et ejus heredes sacerdotes ydoneos presentabunt. Insuper uolumus et concedimus eisdem, ut, quan- tamcunque libertatem dabunt hominibus recipientibus se in bonis predictis, et quantamcunque siue brevem siue longam, nullus successorum nostrorum debet immutare, sed inuiolabiliter obseruare. In cuius rei testimonium et robur perpetue firmitatis, sigillum nostrum presentibus est appensum. Datum in Kelcz anno domini MCCXCVII. XV. Kalendas Octobris. E Cod. Chart. I. p. 83. in archivo archiepiscop. Olomuc. LXXVI. Vlricus de Nova Domo curiam juxta villam suam Rudgerslag, quae Nova curia debet nuncupari, dedit praesente fratre Ekkone, magistro ordinis templi per Boëmiam et Moraviam, ipsius ordini pleno jure. Dto. in Nova domo V. Kalendas Octobris 1297. Nos Vlricus de Nova Domo notum esse cupimus tam posteris quam modernis presentem litteram inspecturis, quod devotionem, quam piam fra- ternitatem ordinis templi ad nos habere experimento cognovimus, affectu sincere Karitatis acceptantes, ac eidem devotioni ordinis vicissitudinem re- pendere cupientes, de consensu et benevolentia domini nostri Wentzezlay, incliti Regis Bohemie, nec non nostrorum fidelium in anime nostre ac ani- marum progenitorum nostrorum heredumque nobis succedentium remedium salutare quandam curiam, iuxta villam nostram Rudgerslag sitam, que a nostra impositione sibi nominis deinceps debet Nova curia nuncupari, cum uniuersis attinentiis, quemadmodum metas sive terminos ipsius curie pre- sente fratre Ekkone, magistro ordinis templi per Bohemiam et Moraviam signis visibilibus positis propria in persona demonstrando duximus statuen-

Strana 79
79 dos, dicto ordini ad culta colenda, silvatica extirpanda, prout commodo et honori ordinis expedire videbitur, pleno iure dedimus et donamus proprie- tatis nomine perpetuo possidendam, nihil iuris in ipsa curia nobis ac no- stris heredibus reservantes. Ut igitur hec donatio nostra supradicto or- dini firma in perpetuum perseveret, nec ab aliquo successorum nostrorum cassari valeat in futuro, presens instrumentum cum subiunctione testium, qui donationi interfuerunt, scribi volumus et sigilli nostri munimine robo- rari. Testes sunt dominus Herimannus plebanus de Rudgerslag, dominus Bransod, frater Zdizlaus ordinis domus teutunice, Chunradus dictus Pulz, Gotfridus civis, Prybizlaus procurator, Ortlibus civis, Rinoldus, Henricus dictus Dornich, Hartwicus notarius, Vlricus dictus Anfora. Otto dictus Vuchs. Datum in Nova Domo Anno Domini M. CC. XCVII. V. Kalendas Octobris. Originale in archivo Melitens. Pragae. — Pelzel in den böhm. Abhandlungen 1798. LXXVII. Protiwa de Daubrawic vendit et legat bona sua super aqua Beyx in Moravia pro CCL. marcis fratri Ekkoni, magistro militiae templi per Boëmiam et Moraviam ac ordini ipsius. Dto. Brunae, pridie Kalendas Octobris 1297. In nomine domini amen. Protheba, miles dictus de Dobrauyz, om- nibus presentem paginam inspecturis, salutem in eo, qui est omnium vera salus. Que geruntur in tempore, ne lapsu temporis evanescant, humana prudentia, rerum exitus considerans, inolevit vacillanti negotio firmitatis remedio subvenire, et temporaliter habita redivivo personarum ac scriptu- rae testimonio perennare. Noverint igitur universi, ad quos presentes per- venerint, quod ego meam hereditatem, in Marchionatu Moravie regni Bo- hemie sitam super utrumque litus aque dicte Beyx, emi rite et iuste erga viros idoneos et legales Scheborium de Auverschitz, Grislaum filium Wyc- nardi, Herbordum de Nisamylys, Matheum de Gyranowys, Nicolaum de Wezzel, et eandem annis pluribus pacifice tenui et possedi. Ceterarum deo volente ac Domino meo W. serenissimo rege Bohemie annuente de

Strana 80
80 consilio discretorum vendidi partem minorem pro ducentis et quinquaginta marcis argenti, totam vero partem residuam hereditatis predicte legavi in anime mee remedium et salutem viro discreto fratri Ekkoni, magistro mi- litie templi totius Bohemie et Moravie, ac ordini ipsius totam dictam here- ditatem ex integro cum omnibus suis gadibus, silvis, pascuis, aquis, pisca- turis, agris, cultis pariter et incultis pleno iure hereditario perpetuo possi- dendam: redendo nihilominus dictum fratrem et ordinem ab impetitionibus et impedimentis quibuslibet, que poterunt emergere ratione venditionis et legationis hereditatis predicte salvum penitus et indempnem. In cuins rei certitudinem feci presentem litteram meo et subscriptorum virorum sigillis firmiter communiri. Datum et actum Brunnae apud monasterium sancti Petri in provinciali iudicio presentibus: domino Alberto camerario Moravie, Milota de Dydyz, Hartmano de Hohlenstein, Zdislao de Sternberch, Un- schone de Sconnewalde, Philippo de Bernstein, Genzone de Nasmaritz, Ulrico de Bosca nobilibus, Schotone de Wisalis, Brunnensi, Alberto de Sternberch Olomocensi, Sobereo Prasoviensi camerariis, Pravyco Brunnensi, Prsipcone Olomocensi, Wellislao Prasoviensi Zudariis, Nicolao Brunnensi, Georio Olomocensi, Fridelone Prasoviensi provincialibus iudicibus, et aliis pluribus fide dignis. Anno domini M. CC. XC. VII. pridie Kalendas Oc- tobris. Indictione X. Coronationis domini W. incliti regis Bohemie anno I. Origin. in arckivo Melitens. Pragae. — Pelzel in den böhm. Abhandlungen. LXXVIII. Yngramus de Lapide, dictus de Pernstein, ecclesiae in Bystřice plenas decimas in Zdanice, Détochow et Pisečna confert. Dto. in Pernstein III. Idus Novembris 1297. Ymgramus de Lapide, dictus de Perenstayn, plenas de agris ara- turarum in uillis Zthenicz, Dyetochowe et Pyseczne minutas decimas ec- clesie in Bystrice, necnon de agris oppidi ibidem dotalice confert et donat ... Testes Philippus frater Ymgrami, Tasso de Tassoue. Bohus- Jencho de Cryzans . dt. in sius filius Demetrii de Buccoue in Mitrow

Strana 81
81 Pernstayn anno dominice incarnationis MCCLXXXX.VII. III. Idus Nouembris. E copia in archiv. civit. Bystřic. LXXIX. Theodericus, episcopus Olomucensis, profitetur, villam Parfus (Barfuss) et decimam de Curim (Kořim) pertinere ad monasterium Tišnowicense, et ab eodem solummodo Petro praeposito ecclesiae S. Petri Brunae ad tempora vitae esse collatas. Dto. in Modřic VII. Idus Januarii 1298. Theodericus, dei gratia Olomucensis Episcopus. Religiosis ac deo amabilibus dominabus G. Abbatisse et Conuentui, Sanctimonialium in Porta Celi. quod Tuschnowiz dicitur. nostre dyocesis. salutem in domino. Ovo- niam alius est ordo legitimus, et alius accidentalis euentus. ne quid ex certa causa, et speciali ratione, vel qualitate temporis statuitur, in exem- plum trahatur, vel ius absorbeat alienum. dignum est, vt cum protestatione debita et cautela, noue institutionis prouisio distinquatur. Proinde itaque licet uos diebus istis Ecclesiam sancti Petri in monte Brunnensi, in qua presentationem, et ius patronatus legitime obtinetis. propter negligentiam vestram, quia ad eam infra sex menses, distulistis Rectorem ydoneum pre- sentare. iure ad nos deuoluto, Magistro Petro, nunc Preposito dicte Ec- clesie sancti Petri. duxerimus conferendam. et eam Collegiatam fecerimus, vestro per omnia iure saluo. et licet portionem de bonis eiusdem Ecclesie sancti Petri, a nostris predecessoribus, vobis et vestris vsibus deputatam. videlicet villam in Parfus. et decimam in Cvrin. predicto Magistro Petro ad vitam eius pro aliis bonis duxeritis conferendam. quia tamen metuitis. ne ex huiusmodi factis vobis et Monasterio vestro debeat in posterum pre- iudicium generari. Nos in hac parte pusillanimitati et fragilitati sexus vestri. paterno conpatientes affectu, ac vobis benignitate solita prouidentes, protestamur tenore presentium et profitemur expresse, ius patronatus sepe- dicte Ecclesie. nec non portionem predictam de bonis eius, scilicet villam Parfus. et decimam in Cvrin. vestris et Monasterii vestri vsibus, sicut 11

Strana 82
82 premisimus deputatam. ad vos et vestrum Monasterium dumtaxat legitime pertinere. Datum in Modriz. Anno domini M. CC. Nonagesimo, VIII. VII. Idus Januarii. Indictione XI. Ex originali ejusdem monasterii cum sigillo integro. LXXX. Wenceslaus rex — civitati Freudenthal immunitatem concedit per duos annos ob incendii devastationem. Datum anno 1298. E cancellaria regum Boh. 1253—1305. in archivo C. R. Vindobonensi. LXXXI. Sifridus de Neidekke a patrueli suo Vlrico de Bozkowic villam Mi- lowic apud Eisgrub emit. Datum anno 1298. Horky im Brünner Wochenblatt vom I. 1825. S. 195. LXXXII. Theodericus, episcopus Olomucensis, vidimat literas Roberti, episcopi Olo- mucensis, quibus fundationem monasterii S. Crucis in Dubrawnik confir- maverat. Dto. in Modřic XV. Kalend. Februarii. 1298. Theodericus dei gracia Olomucensis Episcopus. Vniuersis Christi fidelibus presentes litteras inspecturis, salutem in omnium saluatore. Cvm a nobis petitur quod iustum est et vigor iuris et ordo postulat rationis, vt per Officii nostri sollicitudinem, ad debitum perducatur effectum. Qua- propter vniuersitati vestre facimus manifestum, quod Nos Priuilegium do- minarum de Dubranik, per quondam Robertum felicis memorie Olomucensem Episcopum, predecessorem nostrum. Cum consensu Capituli Olomucensis, eisdem Dominabus et monasterio Dubrawicensi datum, vidimus sub sigillis eiusdem predecessoris nostri, et Capituli Olomucensis, illesum omnino, et

Strana 83
83 in nullo suspectum. Cuius tenorem presentibus, de uerbo ad uerbum du- ximus inserendum. et est talis. In nomine sancte et indiuidne trinitatis. Robertus dei gratia Olomucensis Ecclesie Episcopus etc. Anno millesimo. ducentesimo. XXX. VIII. Indiccione Nona. Pontificatus nostri anno XXXVIII. Datum in Cremsyr per manus Esau Canonici. IIII. Kalendas Augusti. (Vide Tom. II. n. CCXCV.) Nos itaque predecessoris nostri vestigiis inherentes. et Cupientes dictis dominabus quietem et comodum in quantum possumus fauorabiliter procurare. vt eo securius et deuocius deo valeant famulari. ad supplicationes earum predictum Priuilegium exemplari innouari fecimus. Ratum habéntes et gratum, quidquid iuxta continentiam ipsius priuilegii per predecessorem nostrum dicto monasterio Dubrawicensi indultum exstitit uel concessum, factum ipsius predecessoris nostri tenore presencium confirmantes. In cujus confirmationis et Ratificationis nostrorum testimonium, presentes exinde fieri let sigillo nostro fecimus communiri. Datum in Modriz anno Domini M. CC. Nonagesimo Octauo. XV. Kalen- das februarii. Ex originali in archivo monasterii Rayhradensis cum sigillo bene conservato. LXXXIII. Ulricus de Novocastro, gubernator provinciae Lucensie, confirmat abbatiae Wyzowicensi donationem mediae villae Slopna factam a Petro de Slopna. Datum XII. Kalendas Aprilis. 1298. In Nomine Domini Amen. Humane cum sit Stirpis Condicio Debi- lis et motiva, necessarium valde fore dinoscitur, ut facta hominum, que fiunt in tempore, ne simul labanur cum tempore, et ne Brigarum questio- nes, que oblivionis inercia disponere consuevit, ex eis emergant in poste- rum, literarum Registris et proborum Virorum testimoniis muniantur. Nos igitur Ulricus de Nouo castro Tenore presencium ad Uniuersorum noticiam cupimus pervenire. Quod Petrus de Zlopna eandem Villam dictam Zlopna dimidiam in Lucensi Provincia stam, quam Jure Haereditario aliquot annis possedit, libere et absolute in remedium anime sue de bona voluntate filio- rum suorum Viris Religiosis fratribus in Wizowitz, Cisterciensis Ordinis, 11*

Strana 84
84 donavit ac legavit pleno jure perpetuo possidendam, nichil sibi Juris in eadem Villa penitus reservando. Nos vero qui de gracia Domini nostri Wentzezlai, Serenissimi Regis Bohemie, in Jam dicta Lucensi Provincia, Bonorum et Hominum possessores seu Gubernatores existimus, per tempora vite nostre diligenti inquisicione Didicimus a plurimis fide Dignis ac Viris approbatis memoratam Donacionem absque prejudicio Domini nostri Regis predicti plenarie fore racionabilem atque salvam; de Consilio fidelium no- strorum, aliorumque Nobilium prefatam Donacionem approbantes, istius scripti serie Duximus confirmandum. In cuius rei testimonium et robur perpetuo valiturum, preseus scriptum fieri voluimus, sigillique nostri muni- mine consignatum. Datum presentibus his testibus, Onschone de Zlabčove, Sdizlao dicto Meschicz. Jancone de Dybischobitz, Naharado de Winowe, Bznata de Zdonorove, Hermanno de Wielobitz, Miloschio de Tieschow, Wichen et St. fratribus de Zlopna, et aliis quam pluribus ydoneis et pro- batis. Anno domini Milesimo Ducentesimo XCVIII. XII. Kalendas Aprilis. E Monastico MS. in tomo Cisterciensium archivi Rayhradensis. LXXXIV. Wenceslaus, rex Boëmiae et marchio Moraviae, monasterio Camenicensi, dioecesis Wratislav. pro villa Třebenowic in terra Oppaviae confert vil- lam Stalsdorf circa Freudenthal. Dto. in Oppavia VII. Kalend. Aprilis. 1298. Nos Wencezlaus, dei gratia rex Boemie, dux Cracovie et Sando- merie, marchioque Moravie, harum serie notum facimus uniuersis tam pre- sentibus, quam futuris, quod, cum olim in annis pupillaribus seu infra an- nos puberes constituti, villam nostram dictam Trebenouicz, sitam in terra nostra Opauie, que quidem terra per alios occupata tunc temporis teneba- tur, religiosis viris .. abbati et conuentui monasterii de Camenicz, ordinis Cisterciensis, Wratizlauiensis diocesis absque deliberatione debita donasse- mus, nuper post reuocationem dicte terre ad manus nostras, dicti monaste- rii abbas cum aliquibus fratribus nomine conuentus dicti monasterii ad no- stram presentiam venientes, instantius petiuerunt a nobis, predictam

Strana 85
85 donationem ville prefate sibi ratificari et per nostras speciales literas con- firmari. Nos autem predictam donationem, licet ex premissis causis dili- gentiori discussione ac examinatione prehabitis, inefficacem et inutilem pe- nitus uideremus et propterea villam ipsam absolute et sine restauro aliquo resumere et recuperare possemus, ne tamen predictos abbatem et conuen- tum relinqueremus gratia nostra vacuos et expertes, de ipsorum benepla- cito atque nostro, et ad petitionem eorum, dimissa nobis et restituta per eos ipsa villa, aliam villam nostram dictam Stalsdorf circa Wreudental si- tam, cum hominibus, domibus, areis, agris, pascuis, pratis, silvis, aquis, molendinis, piscationibus, prouentibus, iudicio et iuribus ac pertinentiis suis omnibus, abbati et conuentui supradictis et successoribus eorum vniuersis ob specialis deuotionis affectum, quem ad monasterium ipsum habuimus et habemus, nec non pro nostre ac progenitorum nostrorum animarum remedio, damus et conferimus liberaliter de gratia speciali, per eos iure proprieta- tis in perpetuum possidendam. In cuius rei testimonium presentes literas exinde fieri et sigillis maiestatis nostre iussimus communiri. Datum in Opauia per manus venerabilis Petri Basiliensis episcopi, Wissegradensis prepositi et regni nostri Boemie cancellarii, principis nostri dilecti. Anno domini millesimo ducentesimo nonagesimo octauo, VII. Kalendas Aprilis, indictionis undecime. Regni nostri anno primo. Ex originali in archivo reg. Prov. Wratislav. LXXXV. Theodericus, episcopus Olomucensis, vidimat et confirmat monasterio Oslowanensi privilegia Otakari, regis Boëmiae, Roberti, episcopi Olomuc. et Alexandri papae IV. super jus patronatus ecclesiae parochialis S. Ja- cobi Brunae. Dto. in Olomuc. IV. Nonas Aprilis. 1298. In nomine domini amen. Inter humani generis arduas, quibus per- plexis frequenter exagitatur, sollicitudines opere precium est, ne opera pietatis exacta diligencia a Principibus et Illustribus Regibus in sui salu- tem preparata, et sanctis patribus, Romanis Pontificibus confirmata, obliuioni bonis nouercanti operibus pessundentur, et ne facta hominum inficiat suc-

Strana 86
86 cessio facti inscia, que predecessorum confecit scientia studiosa: quod scripturarum innouentur frequenti memoria, vt frequencius posteris appa- reant facie rediuiua. Quapropter nos Theodricus, Olomucensis episcopus, notum esse volumus tam presentis etatis hominibus quam future, quod lit- teras et paginas litterarum quondam domini Primissil, serenissimi regis Boemie tercii, et domini Ruberti, venerabilis Olomucensis episcopi, ante- cessoris nostri, et sanctissimi in Christo Patris et Domini Domini Alexandri sacrosancte Romane Ecclesie Summi pontificis super donacione et confir- macione donacionis iurispatronatus ecclesie Sancti Jacobi parochialis intra muros ciuitatis Brunnensis site, domine abbatisse monasterii in Valle sancte Marie, que vulgariter dicitur Ozlauan et conuentui eius liberaliter facta, et quondam domini Brunonis, venerabilis Olomucensis episcopi predecesso- ris nostri, renouacionem audiuimus, vidimus et sepe perspeximus diligenter propriis eorum sigillis sigillatas, non abolitas, non cancellatas nec in ali- qua parte sui viciatas, quarum tenor de verbo ad verbum talis est: Ego Otakarus, qui et Premizl etc. Datum octavo Idus Decembris, regni nostri anno XXXIII. Vide T. II. n. CXCI. — In nomine sancte trinitatis et indiuidue unitatis. Nos dei gracia Rubertus etc. Datum in Modricz anno ab incarnatione domini M. CC. XXXI. Vide T. II. n. CCXIII. — Ale- xander episcopus, seruus seruorum dei etc. Datum Laterari V. Kalendas Februarii. Pontificatus nostri anno VII. Vide T. III. n. CCCV. Alexander episcopus, seruus seruorum dei etc. Datum Laterani V. Idus Marcii. Pontificatus nostri anno VII. Vide T. III. n. CCCXVII. — Bruno, dei graci episcopus Olomucensis etc. Datum in Modericz, anno domini M. CC.L.X. VII. VII. Idus Nouembris. Vide T. III. n. CD. — Et ne premissa donacio et donacionis confirmacio sub diuersis litterarum paginis tanquam originalibus reposite, literarum pluralitate minus habili ad conseruandum, portandum et sepius relegendum per infausti casus euentum aliqualiter forsitan turbarentur, ad petitionem sepius dicte ... abbatisse et conuentus eius ad unam chartam conscribi fecimus, et nostro sigillo appen- denti in perpetuam memoriam iussimus communiri. Datum in Olomuncz. Anno domini Millesimo Ducentesimo Nonagesimo. VIII. Nonas Aprilis quarto. Ex originali cum sigillo bene conservato in curia Brun. N. I. n. 5.

Strana 87
87 LXXXVI. Theodoricus, episcopus Olomucensis, Vigando decano Brunensi mandat, ut collegiatae ecclesiae S. Petri nullam taxationem imponat. Dto. in Olomuc in festo Paschae. 1298. Theodoricus, dei gracia Olomucensis episcopus, dilecto filio Vigando, decano Brunnensi, salutem. Nouerit dilectio tua, quod, postquam ad in- stantiam serenissimi principis, domini nostri Wenceslai, regis Boemie, du- cis Cracouie et Sandomirie, ac marchionis Morauie, ecclesiam S. Petri in Brunna de nostrorum canonicorum consilio conuentualem fecimus, et ius collegii sibi attribuimus, visum est nobis ob hoc, quod deinceps in colle- giatarum numero computetur, et conventualium ecclesiarum priuilegio po- tiatur. Unde mandamus, quatenus dictam ecclesiam sancti Petri non ultra in iure simplicium parochialium ecclesiarum computes, necaliquam taxatio- nem imponas ei, vel exigas ab eadem, nisi quando ab aliis collegiatis ec- clesiis tibi commiserimus exigendum. Datum in Olomucz, anno domini M. CC. LXXXXVIII. in festo Pasche. E copia in archivo ejusdem ecclesiae. LXXXVII. Wenceslaus rex confirmat donationem unius lanei ad neoerectam, eccle- siam in Wojanowice factam a Gerbotone cive Hlubčicensi. Datum V. Idus Aprilis. 1298. Nos Wencezlaus dei gracia Rex Boemie, Dux Cracouie et Sando- mirie, Marchioque Morauie, tenore presencium notum esse volumus vni- uersis tam presentibus quam futuris, quod nos Gerbotonis Ciuis nostri de Lubchicz precibus fauorabiliter annuentes, collacionem unius lanei sui, quem ipse in villa dicta Woyanowicz, liberum possidebat, factam per eum, Ec- clesie sancte Marie in dicta villa de nouo fundate, ratam et gratam ha- bentes, eam acceptam, et harum serie confirmamus, volentes ut predicta Ecclesia et Plebani eius qui pro tempore fuerint, laneum ipsum dotis et proprietatis iure teneant et possideant perpetuo tamquam suum. In cuius

Strana 88
88 rei testimonium presentes litteras fieri, et Sigillis Maiestatis nostre iussi- mus communiri. Datum in Olomuz per manus venerabilis Petri Basiliensis Episcopi, Wissegradensis Prepositi, et Regni nostri Boemie Cancellarii, Principis nostri dilecti. Anno domini Millesimo. Ducentesimo. Nonagesimo. Octauo. V. Idus Aprilis. Vndecime Indiccionis. Regni nostri anno Primo. Ex originali in archivo curiae Brunensis f. R. n. 5. LXXXVIII. Wenceslaus, rex Boëmiae, remittit parochiali ecclesiae S. Petri in Nova ecclesia annuum censum unius marcae argenti in compensationem damno- rum, quae ex constructione capellae in Wojanowic passa est. Dto. in Olomucz V. Idus Aprilis 1298. Wencezlaus Dei gracia Rex Boemie, Dux Cracovie, et Sandomirie, Marchioque Moravie Supplicum preces que maxime super Ecclesiarum in- dempnitatibus nostro culmini porriguntur, dignum est nos placida benigni- tate suscipere, ac eas confirmationis nostre presidio communire. Sane prin- cipaliter propter Deum, et pro nostre ac progenitorum nostrorum animarum remedio, annuum Censum unius Marce argenti Moravici ponderis, nobis debitum a Laneo quem incole Ville Woyanowicz in restaurum Dampnorum que Parochialis ecclesia sancti Petri in loco nostro forensi dicto Nova Ecclesia in terra nostra Opaviensi est perpessa, ex construccione Capelle in dicta Villa sita infra Limites dicte Parrochie emerunt ad eandem Par- rochialem Ecclesiam, eidem Ecclesie sancti Petri relaxamus et Donamus de Gracia Speciali: Volentes et statuentes, ut supra dicta Ecclesia La- neum ipsum Liberum tam a predicto Censu, quam ab omni alia Specie ac onere Servitutis in perpetuum teneat ac possideat pacifice et quiete. In cuius rei testimonium presentes litteras fieri et sigillis Majestatis nostre jussimus communiri. Datum in Olomucz per manus Venerabilis Petri, Ba- siliensis Episcopi, Wissegradensis Prepositi, et Regni nostri Boemie Can- cellarii, Principis nostri Dilecti. Anno Domini Millesimo. Ducentesimo.

Strana 89
89 Nonagesimo Octavo. V. Idus Aprilis Undecime Indiccionis. Regni nostri anno Primo. E monastico MS. in tomo cum inscriptione „Cistercienses Moniales“. p. 110. archivi Rayhradensis. LXXXIX. Capitulum Boleslaviense resignat episcopo Olomucensi denarios deci- males in districtu Znoymensi. Dto. Boleslaviae in vigilia S. Marci. 1298. Nos magister Pardussius diuina permissione prepositus — Martinus decanus. Vlricus Custos. Nicolaus Scolasticus totumque capitulum Bole- slaviensis ecclesie pragensis dyocesis. Notumfacimus vuniuersis presentes literas inspecturis. Quod cum ex antiquo tempore in partibus Morauie in archidiaconatu Snoymensi et Betoviensi prouincia et per totum districtum optinuerimus quedam jura episcopalia ad dyocesanum pertinentia. sicut de sex denariis de laneo vno quoque regionis predicte percipiendis, qui de- narii hodie decimales dicuntur sed Vomerales primitus vocabantur. et de decimo tributo siue theloneo Ciuitatum. pontium seu quorumcunque aliorum locorum que similiter ex largicione et donacione principis terre quondam Wratislai ducis Boemorum oblata et ab Othacaro et Wencezlao tercio et quarto Regibus Boemie et Marchionibus Morauie nobis et ecclesie nostre de facto confirmata fuerunt, cum res aliena et precipue ecclesiastica a principibus secularibus conferri non potuerit, uel eciam confirmari cum pre- judicio et jactura episcopalis Kathedre et loci dyocesani Olomucensis epis- copi ad quam Olomucensem Kathedram predicti denarii de vnoquoque laneo terre, decimales et decima theloneorum huiusmodi predictorum per totam eandem Olomucensem dyocesin pertinuerunt. semper ab eo tempore cuius memoria non existit excepto archidiaconatu Snoymensi et provincia Beto- uiensi quod per solam alienanionem principum — sicut superius est pre- missum a sede episcopali abstractum de facto fuerat et prescisum — Et quum venerabilis in Cristo pater dominus Olomucensis episcopus Nos pro restitutione eorundem iurium episcopalium ad se spectantium que nos con- 12

Strana 90
90 tra iusticiam et in grauamen suum — et sedis sue illicite possidere dice- bat, monebat et impetebat et multis volebat fatigare laboribus et expensis — quod dampnosum vtique nobis et ecclesie nostre fuisset, pro tali causa minus justa expensas facere et labores — Unde nos considerantes et di- ligentius attendentes. nos predicta Jura decimales et decimas theloneorum prefatas obtinuisse de facto et nolentes vlterius in animarum nostrarum periculum detinere — Quippe cum nobis eciam minus utilia extitissent cum ea sine adjutorio et de promocione dyocesani requirere nobis omnino la- boriosum et infructuosum ymmo inpossibile extitisset, habito super huius- modi iurium restitutionem in capitulo nostro solempni tractatu et delibera- cione prehabita diligenti, concordi et unanimi voluntate interueniente omnium et singulorum nostrorum consilio et assensu recepta super hoc auctoritate et licencia venerabilis patris domini nostri Gregorii episcopi et capituli sui tocius Pragensis obtento quoque assensu Serenissimi principis. domini no- stri Wencezlai Regis Boemie sexti Marchionisque Morauie, qui jura Olo- mucensis Sedis et Kathedre modo prehabito diminuta reintegrari cupiens. et id eciam nobis et saluti nostre expedire prospiciens ad nostram instan- ciam prefatum Venerabilem patrem dominum Theodericum Olomucensem episcopum super hoc inuitauit sollicite et ut nobiscum concordaret amica- biliter rogauit — receptis ab eodem patre domino Theoderico Olomucensi episcopo ex forma compositionis amicabilis, suo et ecclesie sue nomine. centum marcis puri argenti Morauici ponderis. quas idem episcopus eciam vexationem suam intendens redimere et recuperare jura predicta alienata modo prehabito et distracta. Verum tamen a nobis bona fide possessa nobis et ecclesie nostre persoluit, pro nostris laboribus et expensis, quas pro requirendis et retinendis predictis juribus fecimus bona fide eidem pa- tri domino Th. Olomucensi episcopo et episcopatui ac sedi sue restituimus, renunciavimus, cessavimus et resignavimus jura ipsa videlicet tam decima- les sex denariorum, quam decimam theloneorum tocius Archidiaconatus Snoymensis et Betoviensis prouincie. Et nunc tenore presentium dicto patri et Olomucensi episcopo predicta omnia renunciamus, cedimus, resti- tuimus et resignamus simpliciter et ex toto nostro et nostre ecclesie no- mine, ea perpetuo refutantes. Promittimus itaque nostro et successorum nostrorum nomine dicto patri, suo et successorum suorum nomine stipulanti

Strana 91
91 de dictis juribus, litem vel controversiam non inferre — nec inferenti con- sentire — et predictas restitutionem, cessionem, renuncciacionem et re- signacionem perpetuo firmas. ratas et gratas habere tenere et obseruare — et non contrafacere vel venire per nos vel per alium aliqua racione vel causa aut negotio. de Jure vel de facto. Nec ad reuocationem eorum remedium vel auxilium querere a sede apostolica vel legato ipsius vel a Moguntino aut a principe nostro. aut ullas super hoc literas vel privilegia inpetrare vel inpetratis uti. Hec omnia et singula nos obseruaturos iure- iurando ad sanctam dei crucem confirmantes — quod si in aliquo contra- venerimus in permissis vel in aliquo permissorum, preter penam perjurii ad solucionem ducentarum marcarum argenti pene nomine et ad refusio- nem dampnorum expensarum et interesse dicto patri et successoribus ejus. nos et successores et ecclesiam nostram certissime obligamus et hiis omni- bus solutis et refusis nichilominus permissa omnia et singula obseruare Renunciantes super hiis nostro et successorum nostrorum ac ecclesie no- stre nomine exceptioni non habite seu non recepte pecunie vel in vtilita- tem ecclesie nostre non conuerse excepcionem doli condicioni siue causa et in factum subsidiarie et generaliter omni beneficio et privilegio resti- tucionis in integrum — literarum quoque apostolicarum et indulgentiarum inpetratarum ratarum et inpetrandarum cuiuscunque tenoris seu forme exi- stant. Constitucionem etiam omnium et quarumlibet exceptionum de jure nobis competentium et generaliter omni auxilio juris canonici et civilis nos predicti magister Pardussius prepositus. Martinus decanus. Vlricus Custos. Nicolaus Scolasticus. Magister Petrus Protonotarius Regni Boemie. Magi- ster Gregorius. Nicolaus. Conradus. Swatoslaus. Lowata. Merkelinus. Hartungus. Radislaus. Petrus. Domaslaus. Johannes. Canonici Boleslauien- sis ecclesie predictis omnibus interfuimus restituimus renunciauimus refu- tauimus promissum et jurauimus. Et in hiis omnibus que facta sunt con- silium operam et assensionem nostram adhibemus et adhibuimus et per ma- num Nicolai scolastici nostri presentibus subscribimus ad robur perpetuo valiturum. Et ut nichilominus omnia et singula premissa rata et illibata persistant et nullo tempore possint convelli sigillo prepositure et capituli Boleslauiensis presentes literas curauimus communiri. Datum in Bolesla 12*

Strana 92
92 per manus predicti Nicolai Scolastici nostri anno domini M. CCXCVIII. in vigilia beati Marci ewangeliste. E Cod. Chart. I. p. 85. in archivo capituli Olomucensis. XC. Weuceslaus, rex Boëmiae et marchio Moraviae, monasterio S. Clarae Olomutii insulam Lazec ante Olomuc confert. Dto. Pragae, Kalendis Мaii. 1298. Nos Wenceslaus, dei gracia rex Boemie, dux Cracouie et Sando- merie, marchioque Morauie, tenore presentium notum esse volumus tam presentibus, qvam futuris, quod nos considerantes attente inter pietatis opera merito computantes piis locis et personis, in eis deo famulantibus, de bonis nobis a deo collatis elemosinarum suffragia impartiri, nobisque hec in remissione proficere peccatorum; insulam dictam Lasecz ante Olomucz, ad cameram nostram Olomucensem spectantem, cum ortulanis octo, qui te- nentur falcare; pratum unum, ad dictam Insulam pertinens, et quilibet eo- rum lottonum unum argenti pro orto, quem tenet in ea, census nomine debet soluere annuatim; cum quatuor quoque piscatoribus in eadem insula, quorum quilibet solvit tres denarios qualibet septimana; nec non cum mo- lendino uno in aque insule memorate, duas rotas habente, de quo nullus census soluitur, sed eidem camere molendo deseruit; abbatisse et conuen- tui monialium monasterii ordinis sancte Clare in Olomucz, principaliter propter Deum et anime nostre remedium, damus et conferimus de gracia speciali, quam quidem insulam cum dictis ortulanis, prato, piscatoribus, mo- lendino, quod, sicut olim dicte camere seruiebat, sic prefato monasterio seruire tenebitur, ad ipsam insulam pertinentibus, eisdem abbatisse et con- uentui per Albertum de Sternberk, camerarium Olomucensem, assignari fecimus, per eas iure proprietatis perpetuo possidendam. In cuius rei te- stimonium presentes litteras fieri, et sigillis maiestatis nostre iussimus com- muniri. Datum Prage per manus uenerabilis Petri, Basiliensis episcopi, Wissegradensis prepositi, et regni nostri Boemie cancellarii, principis no-

Strana 93
93 stri dilecti. Anno domini M. CC. XCVIII. Kalendis Maii. XI. Indictione. Regni nostri anno primo. E copia in archivo ejusdem monasterii. XCI. Confirmatio episcopi Pragensis super resignatos episcopo Olomucensi a capitulo Boleslaviensi denarios decimales in archidiaconatu Znoymensi. Dto. Pragae VIII. Idus Maii. 1298. Nos Gregorius, dei gracia episcopus Pragensis, notumfacimus vni- uersis, presentes litteras inspecturis, quod, cum dilecti filii, magister Par- dussius prepositus, Martinus decanus, totumque capitulum Boleslauiensis ecclesie, ab olim et ex antiquis temporibus in partibus Morauie in toto archidiaconatu Snoymensi quedam iura episcopalia, ad diocesanum loci, vi- delicet episcopum Olomucensem, spectantia, sicut de sex denariis perci- piendis de laneo vnoquoque regionis predicte, qui denarii hodie decimales dicuntur, sed vomerales primitus vocabantur, et de decima thelonei perci- pienda in quibuscunque ciuitatibus, pontibus siue locis, ex concessione et confirmatione principum Boemie et Morauie ipsis et ecclesie Boleslauiensi de facto collata, minus canonice optinerent; cum res aliena et precipue ecclesiastica a principibus secularibus conferri nequiuerit, et etiam confir- mari cum preiudicio et iactura episcopalis kathedre et dyocesani loci, sci- licet Olomucensis episcopi, ad quam Olomucensem ecclesiam et eius kathe- dram predicti decimales et decima theloneorum per totam Olomucensem dyocesim pertinuerunt semper ab eo tempore, cuius memoria non habetur, excepto de archidiaconatu Snoymensi, quod per solam alienationem prin- cipum, sicut superius est premissum, a sede episcopali Olomucensi abstrac- tum fuerat et prescisum, propter quod venerabilis in Christo pater, domi- nus Theodoricus, Olomucensis episcopus, predictos prepositum et capitulum Boleslauiense super cessione et restitutione iurium predictorum archidiaco- natus Snoymensis, que modo prehabito detinebantur, ab ipsis facienda sibi mouebat et impetebat, et multis fatigare laboribus et expensis, quod vtique dampnosum fuisset, presertim pro tali causa, iustitie pondere destituta, ex-

Strana 94
94 pensas facere et labores. Vnde prefati prepositus et capitulum Bolesla- uiense considerantes attentius, predicta episcopalia in predicto archidiaco- natu Snoymensi se optinuisse de facto, et volentes euitare suarum pericu- lum ecclesiarum, quippe cum eis minus vtilia extitissent, pro eo, quod ipsa sine adiutorio et promotione dyocesani numquam requirere poterant fruc- tuose, et ob hoc multas faciebant expensas et sustinebant labores, habito super restitutione iurium huiusmodi in capitulo suo solempni tractatu, et deliberatione prehabita diligenti, quia salubre erat, et debitum iustitie re- quirebat; restituere alienum, et cum prefato patre domino Olomucensi ami- cabiliter concordare, a nobis auctoritatem et licentiam super restituendis predictis iuribus diligentius petiuerunt. Quam quod rationabiliter postula- bant, sue conscientie prouidentes eis libenter concessimus et gratan- ter, persuadentes eis nichilominus, ut officere pro salute animarum suarum nullatenus dubitarent. Ipsi vero hac licentia et auctoritate no- stra a nobis optenta, habito quoque assensu serenissimi principis, domini Wenceslai, regis sexti Boemie et marchionis Morauie, receptis quoque a prefato domino Theodorico, venerabili Olomucensi episcopo, ex forma compositionis amicabilis centum marcis puri argenti Morauicalis pon- deris, quas idem episcopus, vexationem suam intendens, redimere et recu- perare iura sua predicta alienata modo prehabito et distracta predictis pre- posito et capitulo Boleslauiensi suo et ecclesie sue nomine persoluit pro laboribus et expensis, quas pro requirendis et retinendis eisdem iuribus fecerant bona fide dicto domino Theodorico, venerabili episcopo Olomu- censi, et episcopatui ac sedi sue iura supradicta, decimales et decimas theloneorum totius archidiaconatus Snoymensis restituerunt, simpliciter et ex toto renuntiantes, cedentes et resignantes, et ea perpetuo suo et Bo- leslauiensis ecclesie nomine refutantes, promittentes etiam et iurantes, se contra restitutionem huiusmodi non venire, nec ullum ad reuocationem eorum querere remedium, aut auxilium implorare. Et quia nobis supplica- runt humiliter, ut, quod ab eis in hac parte factum fuerat confirmari. Nos quoque super hoc deliberatione prehabita diligenti, quod a predictis pre- posito et capitulo Boleslauiensi factum est modo prehabito, et omnia et sin- gula, que super hiis in litteris eorundem prepositi et capituli Boleslauiensis super hoc confectis continetur plenius, approbantes et merito commendan-

Strana 95
95 tes, id auctoritate ordinaria ex certa nostra scientia in nomine domini confirmamus et sigilli nostri munimine roboramus. Nos autem Vlricus pre- positus, Welislaus decanus, Johannes scolasticus, totumque capitulum Pra- gensis ecclesie, ut ea, que facta sunt, a preposito et capitulo Boleslauiensi in premissis, et a domino venerabili patre Gregorio, Pragensi episcopo, permissa, approbata et etiam confirmata sunt, sicut superius est expressum, robur optineant perpetue firmitatis, sigillum capituli nostri Pragensis in testi- monium presentibus adhibemus. Datum Prage anno domini MCCLXXXXVIII. VIII. Idus Maii. Pontificatus nostri anno secundo. E cod. chart. I. fol. 87—89 in archivo archiepiscop. Olomuc. XCII. Wenceslaus, rex Boëmiae et marchio Moraviae, confirmat episcopo Olo- mucensi resignatas a capitulo Boleslaviensi decimas in provincia Znoy- mensi et Betowiensi. Dto. Pragae XVI. Kalend. Junii 1298. Nos Wencezlaus dei gracia rex Boemie, dux Cracouie et Sandomerie, marchioque Morauie, notum facimus vniuersis presentes litteras inspecturis, quod cum prepositus, decanus, totumque capitulum ecclesie Bolezlauiensis, volentes condicionem ipsius ecclesie facere meliorem, denarios qui modo decimales dicuntur, sed vomerales primitus vocabantur, quos habuerunt ab antiquo in Znoymensi et Wetouiensi prouinciis marchionatus nostri Mora- uie, pro eo quod ipsos propter loci distanciam commode percipere, suamque de ipsis et ecclesie sue vtilitatem facere non valebant, venerabili Theode- rico episcopo Olomucensi, principi nostro dilecto, eiusque successoribus vniuersis, pro episcopatu Olomucensis ecclesie resignauerint et cesserint denariis de eisdem receptis proinde ab eodem episcopo, centum marcis puri argenti ex forma composicionis super ipsa resignacione et cessione inter eos facta, ut in priuilegiis per memoratos prepositum et capitulum Bolezlauiensis ecclesie, prefato episcopo et Olomucensi ecclesie super hoc datis, plenius dicitur contineri. Nos cessioni et resignacioni denariorum ipsorum, ad supplicacionem predictorum prepositi et capituli Bolezlauiensis ecclesie, benignum prestamus assensum! volentes, ut cessio et resignacio predicta robur obtineant perpetue firmitatis. In cuius rei testimonium pre-

Strana 96
96 sentes litteras fieri, et sigillis maiestatis nostre iussimus communiri. Da- tum Prage per manus venerabilis Petri Basilieusis episcopi, Wissegra- densis prepositi et regni nostri cancellarii, principis nostri dilecti. Anno domini millesimo, ducentesimo. nonagesimo octauo. XVI. Kalendas. Junii. vndecime Indiccionis. Regni vero nostri anno primo. (Sig. laesum.) Ex orig. in archivo capituli Olomuc. XCIII. Wenceslaus, rex Boëmie et marchio Moraviae, confert monasterio Cellae S. Mariae Brunae jus patronatus ecclesiae in Mautnic. Dto. Pragae III. Kalend. Junii 1298. Wenceslaus, dei gracia rex Boemie, dux Cracouie et Sandomerie, marchioque Morauie. Cum personis religiosis, deo sub regulari habitu famulantibus, beneficia grata tribuimus, nobis ad anime nostre salutem pro- ficere firmiter arbitramur. Eapropter harum serie notum esse uolumus tam presentibus quam futuris, quod nos considerantes attente, quod sorores monasterii de Cella sancte Marie ordinis predicatorum in Bruna diuinis laudibus diu noctuque laudabiliter et constanter inuigilant, ac propterea volentes eas et monasterium ipsarum honorifice munificentie nostre benefi- ciis prosequi, principaliter propter deum, et progenitorum nostrorum, no- strorumque remissionem peccatorum, ius patronatus ecclesie in villa nostra Mautniz Olomucensis diocesis, ad nos spectans, eisdem sororibus et mona- sterio damus et conferimus liberaliter de gracia speciali, per monasterium et sorores predictas in perpetuum pacifice possidendum. In cuius rei te- stimonium presentes litteras exinde fieri, et sigillis maiestatis nostre iussi- mus communiri. Datum Prage per manus venerabilis Petri, Basiliensis episcopi, Wissegradensis prepositi, et regni nostri cancellarii, principis nostri dilecti. Anno domini millesimo ducentesimo nonagesimo octauo. Tertio Kalendas Junii. Undecime Indictionis. Regni nostri anno secundo. Ex originali in archivo C. R. Vindobonae.

Strana 97
97 XCIV. Wenceslaus rex annuente episcopo Olomucensi fundat et dotat prae- posituram cum sex fratribus ordinis S. Benedicti in oppido terrae Moraviae Mirzin (Měřjn). Datum feria V. post Pentecosten 1298. Steinbach diplomat. Merkwürdigkeiten. I. p. 211. — e libro Humpolecziano. XCV. Wenceslaus, rex Boëmiae et marchio Moraviae, monasterio Zabrdowicensi concedit, ut villa ejusdem Klobuk sit forensis ejusque jura stabilit. Dto. Pragae XIV. Kalend. Julii 1298. Wenceslaus, dei gratia rex Boëmie, dux Cracouie et Sandomirie, marchioque Morauie. Quanto majoribus libertatibus, et honoribus ecclesias, ac Monasteria, regni nostri, in quibus assidue colitur et veneratur altissi- mus, honoramus, tanto splendidius in exemplum laudabile fama nostra cor- rutilat, tantoque firmius ad anime nostre salutem nobis proficere credimus et speramus. Ea propter harum serie scire volumus presentes et poste- ros vniuersos, quod nos principaliter propter deum, et ob reuerentiam glo- riose virginis Marie, ac S. Chunegundis, et sanctarum patronarum mona- sterii in Zaberdouicz, Premonstratensis ordinis ante Brunam, volentes monasterium ipsum claris honorum et libertatum titulis decorare. Abbatis et conuentus ipsius monasterii supplicationibus fauorabiliter inclinati, eis de speciali gratia concedimus et fauemus, quod villa eiusdem monasterii, dicta Klobuk, sit locus forensis, fiatque forum qualibet quarta feria, cui(us)libet septimane, statuentes, ut crimina et excessus, quas pro tempore in eodem loco et villis infra scriptis, ad idem Monasterium spectantibus, per quos- cunque committi contigerit, ibidem pena et correctione debita, sicut ius terre et consuetudo obtinet, puniantur. Ad maiorem quoque gratiam, ho- mines dicti monasterii, in eodem loco Klobauk, Saraticz, Niklzcicz, Pyssou, Senkwicz, Burkowan, Steyn, Seskowicz, Bohumilicz, et Prestawilk, villis ad monasterium ipsum pertinentibus, residentes, a beneficiariorum singulo- rum terre nostre Morauie iurisdictione eximimus, et esse volumus liberos 13

Strana 98
98 et exemptos. Quos coram domino abbate, vel procuratoribus, siue iudici- bus, seu officialibus ipsius abbatis, in dicto loco Klobauk super quibuscun- que causis conueniri volumus, et etiam iudicari. Si vero predicti abbas, vel iudices, procuratores, vel officiales ipsius, in dicto loco in exhibenda iustitia conquerentibus negligentes fuerint, et remissi, et de hoc constiterit euidenter, tunc ad beneficiarios terre ipsius, ad quos prius dictorum homi- num pertinebat iudicium, ea vice pro iustitia recurratur. Statuimus prete- rea, vt incole dicti loci, et villarum ipsarum viuant, et vtantur in causis quibuslibet iure, quod habetur in oppido nostro dicto Meynin, nec ad significandum amplius beneficiariis quibuscunque furta, homicidia, et vul- nera, seu quoslibet alios excessus, qui in loco et villis predictis, ac eorum territoriis, per quoscunque maleficos committerentur, de cetero teneantur, nisi forte nobilis aliquis in eisdem loco, villis, et territoriis in aliquo ma- leficio fuerit deprehensus, quod quidem maleficium perdictos incolas nostris beneficiariis intimetur, vt ibidem malefactor huiusmodi iudicetur, sicut de consuetudine ac iure terre ipsius hactenus est consuetum. In cuius rei testimonium et robur presentes litteras fieri, et sigillis maiestatis nostre, iussimus communiri. Actum et datum Prage, per manus venerabilis Petri Basiliensis episcopi, Wissegradensis Prepositi, et cancellarii regni nostri, principis nostri dilecti. Anno domini M. CC. XC. VIII. XIV. Calendas Julii. Vndecime Indictionis regni nostri anno secundo. Ex annal. Ms. Zabrdowic. XCVI. Gregorius, episcopus Pragensis, confirmat hospitali S. Francisci Pragae jus patronatus ecclesiae in Hodonic in Moravia. Dto. Pragae XIV. Ka- lend. Julii. 1298. Nos Gregorius Dei gratia Pragensis Episcopus, notum esse Volu- mus Vniversis tenorem presentium inspecturis. Quod Honorabilis Viri Dilecti fratris nostri in Christo Theodorici Dei gratia Olomucensis Episcopi Litteras patentes non vitiatas Vidimus in haec Verba. Theodericus Dei gratia Episcopus Olomucensis, Vniversis Christi fidelibus presentes Litteras

Strana 99
99 inspecturis in perpetuum. Honorabilis et Devota Domina soror Elizabeth Ordinis Sancti francisci relicta quondam Kadoldi, Dicti Ways, Devotas nobis preces humiliter per suas Litteras patentes, non vitiatas, non aboli- tas, nec in aliqua parte sui lesas seu cancellatas Obtulit in hecce verba, quas presentibus includi mandamus secundum ordinem nullo addito, seu minuto. Reverendo in Christo Patri ac Domino Theoderico Olomucensis Ecclesie Episcopo, Sonor Elizabeth relicta quondam Kadoldi Dicti Ways, etc. usque: Datum apud Cremsyr Anno Domini Millesimo Ducentesimo Octuagesimo Primo, Octavo. Kal. Octob. Pontif. nostri anno primo. Vide T. IV. n. CXCVI. Datum Prage per manus Magistri nostri Petri anno predicto MCCXCVIII. Pontif. nostri anno secundo XIV. Kal. Julii. E monastico, ms. archivi Rayhradensis in tomo cum inscriptione „Canonici Regulares S. Augustini“ p. 317, desumtum ex autographo praepositurae S. Hyppoliti. XCVII. Nicolaus de Dobřensko et cognati sui vendunt et donant fratri Th. ordi- nis militiae templi in Templstein praedia sua in Dobřensko et Petrowic, et jus patronatus in Dobřensko. Dto. Znoymae XVII. Kalend. Augusti 1298. Humanarum actionum conditio plerumque lapsu temporis exanescit, nisi redivivo litterarum et personarum testimonio perennetur. Ego itaque Nicolaus dictus de villa Dobrenz constare cupio tam presentis etatis homi- nibus quam future, quod Eberhardus sororius meus dictus de Stendorf una cum uxore sua, sorore mea, quatuor laneos cum dimidio in Dobrenz, et frater meus Ingram nomine vineas sitas in Petirwiz discreto viro fratri Th. ordinis sancti templi in Tempilsten in perpetuum vendiderunt, cui do- mui atque ordini duo fratres mei Abelus et Wyzemitas causa devotionis religionem predicti ordinis assumentes integram hereditatis sue portionem, videlicet X. laneos cum dimidio, et VI. curticulas, et medietatem silue cum pascuis, sitis in inferiori parte ville in Dobrenz, et novem vineas in Pe- tiruviz humiliter donaverunt, qui ordo etiam villam dictam Popiz, quam 13 *

Strana 100
100 pater meus cum omnibus attinentiis ipsius ville claustro in Ozla cum filia sua legaverat, pleno iure possidet in presenti. Ego predictus Nicolaus de Dobrenz pro anime mee remedio omni iuri quod habeo in bonis pre- dictis renuncians publice et expresse, eidem ordini ius patronatus Ecclesie, quod hereditarie ad me pertinuit, voluntate libera condonavi, emptionem nihilominus et donationem predictam gratam et ratam habiturus promitto, et presentibus me obligo, bona fide dictum fratrem et ordinem ipsius ab omni actione et impetitione omnium heredum bonorum predictorum reddere saluum penitus et indempnem. In cuius rei certitudinem presentes litteras sigillorum subscriptorum dominorum volui fideliter communiri cum testibus subnotatis, videlicet domino Matheo de Schirneho camerario, Drizlao de Polerdiz zudario, Johanne iudice provinciali in Zneuma, domino Alberto dicto de Noneken camerario Moravie, domino Johanne dicto de Benesowe burgravio in Gemeniz, domino Genzone de Nazmariz, domino Lupo de Plawychs, domino Kadoldo de Myrezlaus, Mizleboro de Mizelbariz, domino Wenczezlao de Wemmezlyz, domino Nezcyl de Petirwyz, domino Schiz- lao de Orbowe, Alschyco de Tokewan, Kadoldo de Doberenz, viris hono- rabilibus et omnimode fide dignis. Acta sunt hec in provinciali iudicio in Zneuma anno domini M. CC. XC. VIII. Indictione XI. Epacta I. XVII. Kalendas Augusti. Pelzel in den böhm. Abhandlungen 1798. XCVIII. Wenceslaus, rex Boëmiae et marchio Moraviae, confirmat privilegium civitatis Litomyśl ab anno 1259. augetque ejus libertates. Dto. Pragae VIII. Kalendas Augusti 1298. Nos Wenceslaus, dei gracia rex Boemie, dux Cracouie et Sando- mirie, marchioque Morauie, notum facimus uniuersis, presentes litteras in- specturis, quod religiosus et honorabilis uir .. abbas Lutomislensis mona- sterii, Premonstratensis ordinis, ostendit et exhibuit coram nobis quoddam priuilegium felicis memorie domini Otacari, illustris regis Boemie, karissimi patris nostri, eius sigillis munitum, cuius tenor inter alia talis est: In no-

Strana 101
101 mine sancte et indiuidue Trinitatis. amen. Nos Othacarus etc. ... usque Anno domini M. CCLIX. VI. Kalend. Augusti. Vide T. III. n. CCLXXXI. Nos autem abbatis eiusdem super hiis humiliter supplicantis benigne sup- plicacionibus inclinati, libertates et gratias predictas, in predicto priuilegio contentas et expressas, ratas et gratas habentes, eas harum serie confir- mamus. Et ut monasterium ipsum, predictis patris nostri libertatibus de- coratum, per libertatis nouas, quas ad amplioris gracie cumulum ei super- addimus, noua quietis et commodi percipiat incrementa, volumus, statuimus et ordinamus, vt ciues Litomislenses vendendi et emendi merces per alia- rum fora ciuitatum, et specialiter per fora Mute et Policz liberam habeant facultatem, et eadem, qua alii in ipsius ciuitatis Litomislensis foro gaudent et utuntur, in aliarum ciuitatum et specialiter Mute et Policz foris dicti ciues Lutomislenses vtantur et gaudeant libertate. Preterea si qui pre- dictorum ciuium de Policz et Muta uel alie persone quecumque pro debitis uel aliis causis quibuscunque contra predictos ciues Lutomislenses aut eorum aliquem habuerint aliquam actionem, illam coram abbate predicto aut eius officialibus mediante iustitia prosequantur. Quodsi forte predicti abbas et officiales eius in exhibenda super hiis conquerentibus de predic- tis ciuibus Luthomislensibus iusticia negligentes fuerint uel remissi, de hoc constiterit, tunc ad subcamerarium nostrum Boemie pro hiis illa uice uolumus haberi recursum. In cuius rei testimonium et robur perpetuo ua- liturum, presentes litteras fieri, et sigillis maiestatis nostre iussimus com- muniri. Actum et datum Prage, per manus venerabilis Petri, Basiliensis episcopi, Wissegradensis prepositi, cancellarii nostri, principis nostri di- lecti. Anno domini millesimo ducentesimo nonagesimo octauo VIII. Kalendas Augusti, Indictionis vndecime. Regni nostri anno secundo. (Sig. ruptum.) Ex origin. in archiv. mon. Litom. Praem. 5.

Strana 102
102 XCIX. Theodericus, episcopus Olomucensis, confirmat monasterio Tišnowicensi privilegium Wenceslai regis, quo cedit de jure patronatus ecclesiae S. Petri Brunae. Dto. in Modřic Idus Augusti 1298. Nos theodericus dei gracia Olomucensis Episcopus. Notum facimus vniuersis et tenore presencium profitemur. quod cum nuper ad instanciam Serenissimi principis, domini Wencezlai Regis Boemie, sexti. Ducis Cra- couie et Sandomirie. ac Marchionis Morauie, causam super Jure Patrona- tus Ecclesie Sancti Petri in Brunna, quam contra Religiosas dominas, Abbatissam et Conuentum dominarum Porte Celi, siue Tusnawiz. dictus dominus Rex, mouere volebat, quibusdam nostris delegatis iudicibus com- mittere curassemus. Tandem prefatus dominus Rex, liti et cause predicte, mera et libera voluntate cessit. et ipsum ius Patronatus resignauit. et do- nauit predictis dominabus, Abbatisse et Conuentui, ac Monasterio Tusna- wicensi predicto, Petens cessionem. resignationem et donationem predictas, a nobis auctoritate ordinaria confirmari. Nos autem recepta peticione, ipsius Regis. tenorem priuilegii, cessionis. resignationis. ac donationis, pre- dictarum ipsius domini Regis. quod super eo dictis dominabus, et Mona- sterio prelibato concesserat. quod eciam vidimus sub sigillis ipsius, saluum et illesum omnino. presentibus inseri fecimus. cuius continencia talis est. Nos Wencezlaus etc. 1297. XI. Calendas. Aug. Vide in hoc T. n. LXXII. Vt igitur predicta cessio. resignatio. et donatio, Juris Patronatus pre- dicte Ecelesie Sancti Petri Brunnensis. dictis dominabus et Monasterio Tusnauicensi efficaciter proueniat, et robur perpetuum obtineat et vigorem. ipsam auctoritate ordinaria, ratificamus, approbamus et in nomine domini confirmamus. In cuius rei Testimonium presentes ratificationis approbatio- nis et confirmationis nostrarum litteras, exinde conscribi fecimus, et sigilli nostri appensione muniri. Datum in Modriz anno domini M. CC. XCVIII. Idus Augusti. Ex originali ejusdem monasterii cum sigillo integro.

Strana 103
103 C. Bonifacius VIII. papa committit decano Cremsiriensi, ut sententiam ra- tione limitum ecclesiarum S. Petri et S. Jacobi Brunae ab abbate We- lehradensi latam per censuram ecclesiasticam firmiter observari faciat. Dto. Reatae X. Kalend. Novembris 1298. Bonifacius, episcopus seruus seruorum dei, dilecto filio decano ec- clesie Cremsiriensis Olomucensis diocesis, salutem et apostolicam bene- dictionem — Significauit nobis Willelmus plebanus ecclesie s. Jacobi Brune Olomucensis diocesis, quod cum olim inter quondam Theodericum, plebanum dicte ecclesie, dum uiueret, et Jacobum, plebanum ecclesie sancti Petri Brunensis, eiusdem diocesis, super limitibus parochiarum ea- rundem ecclesiarum coram abbate monasterii de Wellegrat cisterciensis ordinis dicte diocesis, cui venerabilis frater noster Olomncensis episcopus auctoritate ordinaria huiusmodi causam audiendam commiserat, et fine de- bito terminandam, questio verteretur, idem abbas cognitis huiusmodi cause meritis et iuris ordine obseruato difinitivam pro dicto Theoderico plebano sentenciam promulgauit, quam dictus Wilhelmus plebanus apostolico peciit munimine roborari. Quocirca discrecioni tue per apostolica scripta man- damus, quatinus sentenciam ipsam sicut est iusta, nec legitima reuocatione suspensa, facias per censuram ecclesiasticam firmiter oberuari. Datum Reate X. Kalendas Novembris. Pontificatus nostri anno quarto. Ex originali in curia Brunensi N. I. n. 7. CI. Bonifacius VIII. papa, litem inter rectores ecclesiae s. Jacobi et s. Petri Brunae de scholis vertentem decano Cremsiriensi inquirendam committit. Dto. Reatae X. Kalend. Novembris 1298. Bonifacius episcopus seruus seruorum dei. Dilecto filio .. Decano ecclesie Cremsirensis Olomucensis diocesis salutem et apostolicam benedic- cionem. Significauit nobis Willelmus rector ecclesie sancti Jacobi in

Strana 104
104 Brunna Olomucensis diocesis, quod licet ipse de antiqua et approbata et hactenus pacifice obseruata consuetudine in parrochia ipsius ecclesie, sco- las ad docendum pueros, psalterium et cantare ualeat retinere, et prede- cessores sui Rectores ipsius ecclesie fuerint, in possessione uel quasi pre- missorum a tempore cuius memoria non existit, idemque rector in huius- modi possessione uel quasi existat, tamen Petrus Rector ecclesie sancti Petri in Brunna, Theodericus et Erolinus vicarii eiusdem. P. Rectoris, ac Hennicus dictus Sasso Rector scolarum in eadem ecclesia sancti Petri eiusdem diocesis, dictum Willelmum Rectorem, quo minus huiusmodi scolas tenere ualeat in dicta Parrochia sancti Jacobi contra iusticiam impedire presumunt, in ipsius Rectoris preiudicium et grauamen. Quocirca discre- tioni tue per apostolica scripta mandamus, quatinus, uocatis qui fuerint euocandi et auditis hincinde propositis, quod iustum fuerit appellatione re- mota debito fine decidas, faciens quod decreueris per censuram ecclesia- sticam firmiter obseruari. Testes autem qui fuerint nominati si se gracia odio uel timore subtraxerint censura simili appellatione cessante compellas ueritati testimonium perhibere. Datum Reate X Kalend. Nouembris Pon- tificatus nostri Anno Quarto. Ex originali in archivo curiae Brunensis f. N. I. n. 6. CII. Bonifacius VIII. papa comittit decano Olomucensi, ut alienata a mona- sterio Oslovanensi bona revocet. Datum Reatae VI. Kalendas Novembris. 1298. Bonifacius episcopus seruus seruorum dei .. Dilecto filio .. Decano ecclesie Olomucensis salutem et apostolicam benedictionem. Dilectarum in Christo filiarum .. Abbatisse et Conuentus Monasterii vallis sancte Marie de Ozlauan Cisterciensis ordinis Olomucensis diocesis precibus inclinati presencium tibi auctoritate mandamus, quatinus ea que de bonis ipsius Mo- nasterii alienata inueneris illicite uel distracta ad ius et proprietatem dicti Monasterii legitime reuocare procures. Contradictores per censuram eccle- siasticam appellacione postposita compescendo. Testes autem qui fuerint

Strana 105
105 nominati si se gracia odio uel timore subtraxerint censura simili appella- tione cessante compellas ueritati testimonium perhibere. Datum Reate VII. Kal. Nouembris. Pontificatus nostri anno Quarto. Ex originali in archivo curiae Brunensis f. O. I. n. 16. CIII. Raymundus de Lichtenburg, capitaneus Moraviae, litem inter manasterium Zabrdowicense et Wilhelmum de Dambořic de metis villae Kamenec de- cidit. Dto. Brunae in die SS. Simonis et Judae 1298. Nos Raymundus de Lucenburg, alias de Wotobia, capitaneus Mo- rauie, notum esse voluimus vniuersis, presens scriptum intuentibus, quod lis et controuersia diuturna vertebatur tempore inter dominum Theodoricum abbatem, et conuentum monasterii Zabrdouicensis parte vna, et dominum Guilhelmum de Damborzicz parte ex altera, pro metis et limitibus in Villa dicta Kamenecz, que nunquam fine terminabili poterant terminari. Tandem sic diu litigantibus, et nihil proficientibus in causis, ambe partes, videlicet dominus Theodoricus abbas Zabrdouicensis et dominus Guilhelmus de Dam- borzicz, super nos et super dominum Marquardum, militem de Budischow decreuerunt, et nobis de alto et basso ad manus dederunt predictam cau- sam et controuersiam plenarie determinandam et decidendam, sub pena XL. marcarum nobis irremissibiliter et statim soluendarum, que pars nostram determinationem seu decisionem in premissis violaret. Nos itaque Ray- mundus de Lucenburg, cum domino Marquardo de Budissow, deum haben- tes pre oculis, materiam de metis et limitibus in prefata villa Kamenecz inquirentes et inuestigantes, et circumsedentibus vicinis hominibus seniori- bus iuramento prius ab eisdem recepto, ipsos homines seniores nobiscum ad campum eduximus, ad cernendas et ostendendas metas, et eos preire fecimus, et nos post ipsos sequentes, limites, et metas inuenimus .... im- positis ad terram, et sic pertransiuimus de vna meta ad aliam, et desuper vnam lineam aratro cum vomere trahere iussimus, nobis presentibus, et hec est prima meta in viam, alia circa viam secunda meta, tertia et quarta in monte, quinta sub eodem monte circa salicem, sexta apud pontem in 14

Strana 106
106 vnica strata, septima de eadem strata. Et quicquid est subtus in via siue agri, siue prata, omnia pertinent ad prefatam villam Kamenecz, sicque signauimus et declarauimus in omnibus determinatas. In cuius rei testi- monium, et certitudinem firmiorem, nos Raymundus de Lucenburg, presen- tes literas scribi fecimus, ac sigilli nostri ac sigillis famosorum virorum Marquardi de Budissow, Wilhelmi de Damborzicz, Petri de Bossowicz appensione roborari. Actum et datum Brune, anno domini millesimo du- centesimo nonagesimo octauo. In die sanctorum Simonis et Iude apo- stolorum. Ex annal. Zabrdowic. MS. CIV. Theodericus, episcopus Olomucensis, indulgentias monasterio Lucensi a nonnullis episcopis collatas confirmat. 1299. Vniuersis Christi fidelibus, presentes literas inspecturis. Nos frater Maurus, Ameliensis, Nicolaus Neccastrensis, Nicolaus Vencrotinensis, Ja- cobus Castellanensis, frater Nicolaus Turibulensis, frater Jacobus Calce- donensis, Landulfus Bixinensis, Johannes Olenensis, frater Angelus Fesu- lanensis, Stephanus Opidensis, Nicolaus Capritanensis et Thomas ... esien- sis dei gracia miseratione diuina Episcopi Salutem in domino sempiternam. Licet hic, de cuius munere uenit, vt sibí et suis fidelibus digne et lauda- biliter seruiatur, de habundantia pietatis sue merita supplicum excedens, et uota benefactoribus multo maiora tribuat, quam ualeat promereri, desideran- tes tamen, reddere populum domino acceptabilem, fideles Christi ad com- placendum et quasi quibusdam allectiuis muneribus, indulgentiis videlicet in remissionibus, inuitamus, ut exinde diuine gracie reddantur aptiores. Vt igitur Monostarium Sancti Wencezlai in Lucca, Olomucensis diocesis, congruis honoribus frequentetur, et a cunctis Christi fidelibus iugiter ue- neretur: Omuibus uere penitentibus et confessis, qui ad dictum Monaste- rium Sancti Wencezlai in singulis subscriptis festiuitatibus, videlicet ipsius Sancti Wencezlai patroni, in cuius honore ipsum Monasterium est funda- tum, nec non (Theodoricus in confirmatione adjecit: natiuitatis, Resurrec-

Strana 107
107 tionis, ascensionis domini et Pentechostes, ac in quatuor festiuitatibus Beate Marie Virginis, scilicet) Natiuitatis, Annuntiationis, Purificationis et Asum- ptionis, Sanctorum Petri et Pauli et aliorum omnium apostolorum, in Com- memoratione omnium sanctorum, Johannis Baptiste, et Euangeliste, Ste- phani, Laurentii Martirum, Nicolai et Martini confessorum; sanctarumque Catarine, Cecilie, Lucie et Margarete Virginum, Marie Magdalene festi- uitatibus, in Consecratione dicte Ecclesie, et per earundem Octauas festi- uitatum deuote accesserint annuatim, uel qui ad fabricam, Luminaria, Or- namenta seu alia necessaria ipsius Monasterii manus porrexerint adiutrices, uel qui in bona sui corporis sanitate seu etiam in extremis laborantes quicquam suarum legauerint facultatum monasterio prelibato, aut qui misse, sermoni Abbatis uel Prioris dicti Monasterii interesse uoluerint, uel qui presbyterum prefati Monasterii, corpus Christi ad infirmos deportantem spiritu humilitatis secuti fuerint, nos de Omnipotentis Dei misericordia et gloriose uirginis Marie ac beatorum Petri et Pauli, apostolorum eius, me- ritis et auctoritate confisi, singuli nostrum singulas quadraginta dierum in- dulgentias de iniunctis eis penitentiis misericorditer in domino relaxamus, dummodo diocesani uoluntas ad id accesserit et consensus. In cuius rei testimonium presentes litteras nostrorum sigillorum fecimus appensione mu- niri. Datum Rome Anno domini Millesimo Ducentesimo Nonagesimo Nono. Pontificatus domini Bonifacii pape VIII. Anno Quinto. Nos Theodericus, dei gracia Olomucensis Episcopus infra scriptas indulgentias Reuerendorum in Christo patrum Episcoporum auctoritate or- dinaria confirmamus, et ratas habemus, Sigillum nostrum in testimonium confirmationis, ratificationis et consensus huiusmodi adhibentes, et XL. dies una cum predictis patribus similiter adiicientes de proprie uere penitentibus et confessis. Orig. F. 12. in archivo ejusdem monasterii. (2 sig. laesa supersunt.) 14*

Strana 108
108 CV. Ulricus de Novocastro monasterio Welehradensi jus patronatus eeclesiae in Zlabnis (Slawonice) cum capella confert. Dto. in Welehrad XIII. Kalend. Aprilis. 1299. In nomine sancte et indiuidue trinitatis. Amen. Quoniam, sicut ait apostolus, qui seminat in benedictionibus de benedictionibus et metet, nulli dubium est, illum felicissimum et prudentissimum fore, qui propter Christum in terris sic seminat temporalia, ut in extrema mundi messe gaudia colli- gat nulla vmquam temporum longitudine finienda. Hac studiosa rerum vtilium habita consideracione Nos vlricus dictus de nouo Castro nostri iuris rerumque nostrarum liberam habentes administracionem accedente pari consensu et assensu matris nostre karissime, domine Marie aliorumque, quorum interest scire et tractare nostra negocia, in remedium anime do- mini Henrici attaui nostri pie ac honorande recordacionis, sepulti in We- legrad, a quo nos et omnis nostra posteritas plurima percepimus beneficia, ius patronatus ecclesie nostre in Zlebnis cum capella, postquam nobis de iure et de facto vacauerit, monasterio Welegradensi seu seruis dei inibi degentibus cum omnibus ad predictam eclesiam et Capellam pertinentibus officiosa et libera donacione conferimus possidendum in perpetuum in hiis scriptis, ut fratres antedicti monasterii pro nostra parentumque nostrorum et successorum nostorum nos sequencium salute deum et dominum omnium teneantur iugiter et fideliter exorare; hanc vero solam condicionem reli- giosa nobis deuocione seruandam a fratribus domino Johanne priore, Ni- colao celario, Martino custode, Alberto camerario, Wernhardo de Pritluk, Paulo suppriore accepimus, vt si forte, quod absit, pater in Christo wene- rabilis Chunradus abbas Welegradensis, cuius personalis cognicio et affa- bilis benignitas nobis non modicum generaliter ad ordinem et specialiter ad domum Welegradensem intentum tribuit, spontanea voluntate seu eciam accedentibus preceptis et mandatis quibuscunque regularibus superiorum patrum et visitatorum a regimine abbacie sue cesserit, memoratam eccle- siam et capellam pro commodo suo ad extremum vite sue cum omnibus vtilitabibus et vsufructibus debeat possidere; domino autem, qui terminos

Strana 109
109 hominum, quos transgredi non licet, distinxit et posuit, ipsum ab hoc se- culo euocante, ius patronatus sepedicte ecclesie et capelle iterum deuolue- tur ad predictum monasterium pleno iure. Vt autem rerum actarum et nostre donacionis approbacio perpetuam obtineat firmitatem, presentes lit- teras exinde conscribi fecimus autentici nostri sigilli munimine consignatas. Datum in Welegrad Anno domini MCCXCVIIII. XIII. Kalendas Aprilis. E Cod. Welehr. fol. 54. CVI. Frater Antonius de ordine Minorum, episcopus Chenadiensis ecclesiis B. Mariae virginis in Zabrdowic et Kiritein indulgentias confert. Dto. Bru- nae fer. V. post quindenas Paschae 1299. Frater Antonius, de Ordine Minorum, Dei Gratia Episcopus Chena- diensis. Omnibus Christi fidelibus, presentem Paginam inspecturis, salutem in Domino sempiternam. Dum sancta Mater Ecclesia, deuotionum filios, inter cetera charitatis opera, indulgentiarum solatio gaudeat refouere, ut eorum deuotio recipiat incrementum salutis sempiterne. Nos proinde de Omnipotentis Dei misericordia, et Beatorum Apostolorum Petri, et Pauli, precibus confisi, meritis singulorum charitatiue occurrere volentes, vt tene- mur, omnibus, quicunque ad Ecclesiam Beate Virginis in Zabrdouicz, et in Kerenthein existentem, quotiescunque, et quandocunque deuotionis causa conuenerint, vel accesserint, missarum solennia in ea audiuerint, de fisco Diuine pietas, auctoritate nobis commissa, quadraginta dies indulgentie, misericorditer damus, concedimus, et erogamus, dummodo interueniat con- sensus Episcopi Diöcesis. In cuius perpetuam firmitatem, et memoriam, presentes fieri fecimus, munimine nostri sigilli roborando. Datum in Bruna, Quinta feria, proxima post quindenas Pasche Anno Domini M. CC. XC. nono. E codice Zabrdowic. — et in annalib. ejusdem monasterii.

Strana 110
110 CVII. Wenceslaus, rex Boëmiae et marchio Moraviae, confirmat ecclesiae Olo- mucensi villas Cryzow et Bradlna, quas Albertus de Sternberg in recom- pensationem damnorum illatorum (cfr. 1281) contulerat. Dto. Brunae II. Idus Maji 1299. Nos Wencezlaus, dei gracia rex Boemie. dux Cracouie et Sando- merie, Marchioque Morauie. Notum esse volumus tam presentibus quam futuris, quod cum quondam Albertus de Sternberch in recompensacionem dampnorum, qne Olomucensi ecclesie in bonis eius intulerat et pro anime sue remedio eidem ecclesie villas suas dictas Cryzow et Bradlna, cum agris cultis et incultis, pratis, pascuis, montibus planis, aquis aquarumue decursibus, piscacionibus, molendinis, siluis, nemoribus, venacionibus et omnibus aliis iuribus utilitatibus et pertinentiis earundem dederit, ac dona- uerit per dictam ecclesiam iure proprietatis possidendas, perpetuo et ha- bendas. Nos principaliter propter deum, et ob reuerenciam beati Wen- cezlay patroni ac honorabilium virorum Budizlay decani, Cyri, prepositi et capituli ecclesie predicte supplicaciones per eos nobis factas, dictam villa- rum ipsarum donacionem ratam habemus et gratam ac ei nostrum benigne prestamus assensum; volentes ut ecclesia predicta villas easdem imperpe- tuum teneat ac possideat pacifice et quiete. Adicimus eciam ad maioris gracie cumulum, vt ville predicte ac pauperes in eis residentes, ea gau- deant libertate qua pauperes in aliis villis et bonis ipsius ecclesie gaudere noscuntur. In cuius rei testimonium presentes litteras exinde scribi et si- gillis maiestatis nostre iussimus communiri. Datum Brunne per manus ve- nerabilis Petri Basiliensis episcopi prepositi Wissegradensis et regni Boe- mie cancellarii principis nostri dilecti. Anno domini Millesimo ducentesimo nonagesimo nono. II. Idus Maii. XII. indiccionis regni nostri anno secundo. Ex orig. in arch. cap. Olom.

Strana 111
111 CVIII. Wenceslaus, rex Boëmiae et marchio Moraviae, monasterium S. Clarae Olomutii in suam protectionem suscipit, et ab omni alia jurisdictione exi- mit. Dto. Brunae II. Idus Maji 1299. Nos Wenceslaus, dei gracia Rex Boemie, dux Cracouie et Sando- mirie, Marchioque Morauie, notum esse uolumus vniuersis tam presentibus quam futuris, quod nos Abbatisse monialium monasterii Ordinis Sancte Clare in Olomucz supplicationibus benigni inclinati, propter Deum princi- paliter, et mee ac recolende memorie Domini Ottukari, Illustris Regis Boe- mie primi, patris nostri, animarum remedium, Abbatissam ipsam cum monia- libus et monasterio predicto, et pauperibus, in bonis predicti monasterii residentibus, sub regia nostra protectione suscipimus speciali, easque ab omni provincialium et ciuitatum nostrarum Iudicum et Beneficiariorum ac aliorum officialium quorumcumque iurisdictione ac proprietate liberaliter exi- mimus, et esse uolumus in perpetuum liberos ac exemptos, ita, quod per nullum alium quam per nos vel camerarium nostrum Morauie, qvi pro tempore fuerit, vel alium, cui nos duxerimus committendum, pro qvacunque causa pauperes ipsi citentur, vel etiam iudicentur, nec citati teneantur co- ram aliis respondere. Quocirca presentium serie districte precipimus nostris fidelibus vniuersis, ut nullus eorum Abbatissam seu moniales et pau- peres supradictas contra huiusmodi protectionis, exemptionis et gracie no- stre tenorem impedire uel molestare presumat, seu aliqua seruitia vel sub- sidia indebita reqvirere ab eisdem, sicut indignationem nostram desiderat euitare. In cuius rei testimonium presentes litteras exinde scribi et sigil- lis Maiestatis nostre iussimus communiri. Actum Brunne per manus uene- rabilis Petri, Basiliensis Episcopi, Prepositi Wissegradensis, et Regni Boemie Cancellarii, Principis nostri dilecti. Anno Domini M. CC. XCIX. II. Idus Maii. XII. Indictione. Regni nostri Anno secundo. E copia in archivo ejusdem monasterii.

Strana 112
112 CIX. Wenceslaus, rex Boëmiae et marchio Moraviae, in remedium animae pa- tris sui Otakari monasterio S. Clarae Znoymae villas Tasowice et Ho- donice sub sigillo post coronationem de novo dat et confert. Dto. Brunae II. Idus Maji. 1299. Nos Wenceslaus, dei gratia Rex Boemie, Dux Cracouie et Sando- merie Marchioque Morauie. Notum esse uolumus vniuersis tam presenti- bus quam futuris, quod Nos olim in nostre ac recolende memorie domini Illustris Regis Boemie, charissimi Patris nostri, animarum remedium Abba- tisse et Conuentui Monialium Monasterii Ordinis S. Clare in Znoym vil- las nostras Tassovitz et Hedenitz, prope dictam ciuitatem Znoym sitas, duximus conferendas, dato super hoc eis priuilegio antiquorum sigillorum nostrorum, quibus ante coronationis nostre tempora utebamur, munimine roborato. Porro quia pro parte Abbatisse et Monialium predictarum iuxta formam constitutionis nostre, de representandis nobis litteris seu priuilegiis quibuscunque sub donationibus vel gratiis quibuslibet, sub sigillis predictis personis quibuscunque concessis, edite, post coronationem nostram Prage in colloquio generali nobis infra statutum ad hoc terminum fuit predictum priuilegium resignatum: Nos recepto priuilegio ipso, ne ulterius Abbatisse et Moniales predicte in iudicio uel extra iudicium exhibere uel ostendere teneantur, villas predictas cum agris, pratis, syluis, molendinis, pomeriis, piscationibus, uineis, iuribus, libertatibus, redditibus et ipsarum pertinentiis vniuersis, dictis Abbatisse et Monialibus ac Monasterio de nouo damus et conferimus de gratia speciali, per eas et Conuentum predictum proprietatis iure perpetuo possidendas. Ad maiorem quoque gratiam pauperes tam in predictis villis quam in bonis aliis predicti Monasterii residentes ab omnium prouincialium et ciuitatum nostrarum, iudicum et beneficiariorum ac aliorum officialium quorumcumque iurisdictione ac potestate liberaliter eximimus, et esse uolumus in perpetuum liberos ac exemptos, ita quod per nullum alium quam per nos vel per camerarium nostrum Morauie, qui pro tempore fue- rit, uel alium, cui nos duxerimus committendum, pro quacumque causa pau- peres ipsi citentur uel etiam iudicentur, nec citati teneantur coram aliis

Strana 113
113 respondere. In cuius rei testimonium presentes litteras exinde scribi, et sigillis Maiestatis nostre iussimus communiri. Datum Brune, per manus Venerabilis Petri, Basiliensis Episcopi, prepositi Wissegradensis, et regni Boemie cancellarii, principis nostri dilecti. Anno Domini Millesimo Ducen- tesimo nonagesimo nono, II. Idus Maii XII. Indictionis, regni nostri anno secundo. Ex copia vidim. in archivo S. Clarae Znoym. CX. Wenceslaus, rex Boëmiae et marchio Moraviae, monasterio S. Clarae Znoymae in remedium animae sororis suae Agnetis, ducissae Austriae, vil- lam Wejrowice confert. Dło. Brunae Idus Maji. 1299. Nos Wenceslaus, dei gracia Rex Boemie, Dux Cracouie et Sando- merie, Marchioque Morauie. Notum esse uolumus vniuersis tam presenti- bus quam futuris, quod Nos principaliter propter Deum et felicis recorda- tionis domine Agnetis, illustris Ducisse Austrie, charissime sororis nostre, animarum remedium villam nostram dictam Weirowitz, sitam in uillicatione nostra Znoymensi, cum hominibus, agris, pratis, syluis, molendinis, pome- riis, piscationibus, uineis, iuribus, libertatibus et redditibus et ipsius perti- nentiis vniuersis Abbatisse et Conuentui Monasterii Monialium Ordinis S. Clare in Znoyma conferimus de gratia speciali propter Abbatissam et Con- uentum predictos perpetuitatis iure in perpetuum possidendam; volentes et statuentes, ut homines predicte uille illa, qua homines alii aliorum bonorum predicti monasterii gaudere noscuntur, utantur et gaudeant libertate. In cuius rei testimonium presentes litteras exinde scribi, et sigillis Maiestatis nostre iussimus communiri. Datum Brune per manus Venerabilis Petri, Basiliensis Episcopi, prepositi Wissegradensis, et Regni Boemie Cancel- larii, principis nostri dilecti. Anno domini Millesimo Ducentesimo nonage- simo nono. Idus Maii, VII. Indictionis, Regni nostri anno secundo. Ex originali in archivo ejusdem monasterii. 15

Strana 114
114 CXI. Wenceslaus, rex Boëmiae et marchio Moraviae, innovat monialibus ad S. Petrum Olomucii privilegium super molendinum sub monasterio situm. Dto. Brunae V. Nonas Julii. 1299. Nouerint vniuersi tam presentes, quam futuri. Quod nos illustrissi- mus Wenceslaus secundus dei gratia rex boemie dux Cracouie Sando- merie Marchio morauie deo dicatis uirginibus in preurbio Olomucz ad ec- clesiam sanctorum Petri et Pauli apostolorum Ordinis sancti Augustini in sancta professione commorantibus et deo famulantibus cupiens particeps fieri orationibus ipsarum et circumspiciens priuilegiales literas per donatio- nem suorum predecessorum wetustate decessuras super molendinum situm sub monasterio sancti Jacobi Olomucz super Morauam constitutum et aliud desertum ultra obstaculum dicti molendini positum cum utrisque ripis in- cipiendo sub castro cuius westigiam dignoscitur in fluuio moraue atenus esse sub burgo ecclesie sancti blasij ibidem limitando cum pomerijs, pratis et praytis ortis et pascuis piscacionibus, curticulis semitis et limitibus agris culturis cultis uel incultis cum omni iure et pleno dominio perpetuis tem- poribus duraturum. Taliter mandans, quod omnia bona huius monasterii hic et alibi sint libera ab omni inquietatione et defensa nostre gracie sub obtentu omnibus camerarijs terre castellanis provincialibus precipimus om- nibus officialibus nostris in ciuitate Olomucz siue in preurbio quibuscumque nominibus preponuntur ab omni infestatione, et a quolibet grauamine in- debito de castrorum edificatione, et fossati ab omni beneficiariorum nostro- rum violentia et tyranide ab omni wectigalium impedimento, indebite ser- uitutis honeribus, ab omni etiam censu principum et tributorum et a qua- libet iniuria. Si autem furem deprehendi contingeret, in ejusdem bonis statuimus ipsum furem tradi in custodia curie principis bona autem furis integra maneant domicelabus ad succursum inopie ut inde pro arbitri sui disponant libera voluntate. Si vero aliquid ibi furtum inveniatur uel ho- micidium perpetratum fuerit, inhibemus omnimodis grauamen a castro in bonis ipsarum fieri et predam vyolentam, quam alias solent exerceri peni- tus interdicimus, sed omnia maneant inconcussa domicelabus in laudibus

Strana 115
115 die ac nocte dei vigilantibus. Datum Brunne per manus venerabilis petri Basiliensis episcopi Wyssegradensis prepositi et regni Boemie cancellarij principis nostri dilecti. Sub anno incarnationis domini millessimo, ducen- tessimo nonagessimo nono, quinto nouembris (nonas) Jullii XII. indictio- nis regni nostri anno tercio. Ex orig. sublesto in arch. archiep. Olomuc. CXII. Theodericus, episcopus Olomucensis, Pharcassoni silvam circa Brauns- berg exstirpandam, et civitatem Pharcastadt locandam in feudum confert. Dto. Olomutii III. Kalend. Octobris. 1299. Nos Theodoricus, dei gracia Olomucensis episcopus. Notum facimus vniuersis, presentes litteras inspecturis, tam presentibus quam futuris, quod nos de consilio dilectorum fratrum nostrorum, Budislai decani, Ciri prepo- siti, Friderici archidiaconi, totiusque capituli nostri Olomucensis siluam no- stram ultra Brunsberg sitam, ad LX laneos de spacio continentem, tan- gentem ab vna parte metas silue, quam Gerlaco tradidimus ad locandum, et ab aliis partibus se protendentem ad metas silue Canonicorum Cremsi- riensium et comitum de Friburg, damus ad locandum et conferimus in feo- dum Pharcassoni, filio domini Lupi de Naztil, et heredibus ejus filiis dun- taxat, cum omnibus vtilitatibus et prouentibus, qui possunt in predicta silua fieri tempore succedente, tam in molendinis, quam agris, piscationibus, pra- tis, pascuis et rubetis, et ceteris vtilitatibus quibuscunque ad habendum, tenendum, vtendum, et quiccunque saluo iure fidelitatis exinde placuerit fa- ciendum; saluo etiam aurifodio vel argenti, salis vel cuiuscunque alterius metalli, quod ad nos, tantummodo si emerserit, volumus pertinere. Verum ut idem Pharcas et heredes eius per exhibitionem certi obsequii se homi- nes esse nostre ecclesie recognoscant, hoc onus eis imponimus, ut idem Pharcas in uita sua et heres eius, qui succedit eidem, cum silua illa re- dacta fuerit in bona censualia, cum uno tantum dextrario nobis et succes- soribus nostris de predictis bonis debeant deseruire. Preterea volumus, ut in illa silua instituat et locet ciuitatem, quam nomine suo Pharcastat 15*

Strana 116
116 nuncupabit. Testes autem huius donationis nostre in feodum sibi sunt hii: Budislaus decanus, Cirus prepositus, Fridericus archidiaconus, prelati. Ra- nocirus, Petratus, Leo, Techoncius, et magister Wernherus, canonici. Bo- huslaus de Crazna, Nicol de Gelss, et Hennyngus de Vroluz, milites. Gerlacus de Hoczenplocz, Franco de Modericz, et Dyetricus de Pustmyer, fideles nostri, et ceteri quam plurimi fide digni. Et nichilominus ad robur perpetuo valiturum presentes litteras exinde fieri, et tam sigillo nostro quam capituli nostri fecimus roborari. Datum Olomuz. Anno domini M. CC. LXXXX. IX. III. Kalendas Octobris. E cod. chart. p. fol. 90. in archivo archiepiscop. Olomuc. CXIII. Theodericus, episcopus Olomucensis, decidit litem inter Theodricum Srol- lonis et pauperes de Slawonjn ratione census dandi. Dto. Olomutii XII. Kalend. Novembris. 1299. Nos Theodericus, dei gracia Olomucensis episcopus notumfacimus vniuersis, et presentibus protestamur, quod nuper, cum inter Theodricum, Srollonis ecclesie Olomucensis ex una, et pauperes de Slawonyn, qui sunt homines nostre ecclesie Olomucensis, ex parte alia questio exorta fuisset de quibusdam exactionibus inordinatis, quibus idem Theodricus Srollonis dictos pauperes de Slawonyn minus iuste molestare et offendere nitebatur, dicens, se posse steuram seu exactionem ponere super eos, quandocunque placeret, et quoscunque vellet, et cum satis diu inter se in nostra pre- sentia litigassent, de tali inconuenientia, videlicet quandocunque et quo- cienscunque vellet, miserti pauperum predictorum interposuimus partes no- stras de consilio nostrorum Canonicorum, et eosdem cum predicto Th. con- cordauimus in hunc modum: Quod predicti homines de Slawonyn de cetero semper et heredes eorundem pro censu et steuris et pro iudiciis genera- libus, que panthedinc vulgariter appellantur, inclusis thabernis duabus, que illic esse ab antiquo consueuerunt, de tota villa Slawonyn tenentur, Th. sepedicto dare omni anno viginti quinque marcas argenti daturi in Mora- uia Olomucensis ponderis, et hoc diuisim, videlicet in festo b. Georii duo-

Strana 117
117 decim marcas cum dimidia, et in festo b. Michaelis tantumdem; et de omni timore pene seu culpe, quod vulgariter Anelbare dicitur, in communi seu generali iudicio liberi debent esse; excepto, si aliquis eorum delinquit uel specialiter excedit, ille specialiter, secundum quod iustum fuerit, puniatur, tamen gracia mediante. Preterea si alique sententie in iudicio emergerent, quas ipsi inuenire nescirent, illas sententias in Pustmir afferre tenentur, secundum quod illic a iuratis seu scabinis fuerint informati, et propter hoc nullam penam seu culpam incurrent. Insuper tenentur de quolibet laneo metere duodecim congeries seu sexagenas, sex videlicet de hyemalibus, et sex de estiualibus, et ad gramina falcanda tenentur de quolibet laneo mit- tere falcatorem. Tenentur eciam ad Curiam memorati Srollonis, quam habet in Slawonyn, annonam messem totam inducere et non falcatam, et postquam inducta per eosdem fuerit, si triturabitur per trituratores sepe- dicti Srollonis, iuducere in ciuitatem et non alias tenebuntur. Judex etiam dicte ville Slawonyn, et quidam ortus soluens in censu medium fertonem excepti sunt ab omni contributione illarum XXV marcarum. Alia omnia, que sunt in sepedicta uilla, ad illas XXV marcas contribuere tenebuntur. Et ne futuris temporibus predicta nostra ordinatio seu concordia per suc- cessores nostros vel dicti Srollonis valeat immutari, vel per aliquem alium irritari, presentem litteram tam nostro quam capituli nostri sigillis ad fir- miorem rei memoriam fecimus roborari. Testes huius concordie et nostre ordinationis sunt: Budislaus decanus, Cyrus prepositus, Fridericus archi- diaconus, prelati. Magister Wernherus. Magister Ambrosius. Magister Martinus. Ranocirus. Thecontius et Andreas Canonici. Protywa de Za- birsy, Henricus de Modricz, et Johannes de Vzow milites. Vnka, nepos noster de Planyzs, Bohuslaus de Luzan, famuli, et alii quam plurimi fide- digni. Actum et datum in Olomucz. anno domini M. CC. LXXXX. XII. Kalendas Novembris. E vidim. 1408 — in arch. Carthus. Olomuc. G. III. 11.

Strana 118
118 CXIV. Theodericus, episcopus Olomucensis, confert advocato Osoblahensi silvam ultra Friedeberg ad fluvium Ostraviam exstirpandam. Dto. Olomutii XII. Kalend. Novembris. 1299. Nos Theodericus dei gracia Olomucensis Episcopus. notum facimus vniuersis presentes litteras inspecturis tam presentibus quam futuris. quod nos considerantes diuturna seruicia, que fidelis noster Gerlacus de Hoz- zobla predecessori nostro exhibuit, et ea que nobis et successoribus no- stris cum heredibus suis in futurum poterit exhibere, de consilio dilectorum fratrum nostrorum Bvdislay decani. Cyri prepositi. Friderici archydiaconi, tociusque capituli nostri Olomucensis pariter et assensu, nemus sev siluam nostram episcopalem, vltra Frideberch sitam, de qua usque in hanc horam nullam habuimus penitus vtilitatem, tangentem ab vna parte metas silue sev terminos, illustris ducis domini Meskonis de Tessyn, sicilicet fluuium Ostraviam, qui fluuius inter bona dvcalia ab antiquo, et nostra bona epi- scopalia fuit et est, terminus siue meta, vsque ad metas sev terminos Vn- garie, ipsum fluuium Ostrauiam linealiter ascendendo, ab alia parte vero pertingentem vsque ad metas Nobilium virorum Comitum de Vriburch, us- que ad fluuium Cedliz. Tangentem etiam metas canonicorum nostrorum Chremsyrensium, contra villam Mohtil, et terminos dominorum de Crazna. Illam totalem siluam damus, tradimus et conferimus predicto fideli nostro Gerlaco de Hozzoblâ, et heredibus suis legitime descendentibus ab eodem masculis duntaxat, ad locandum, plantandum exstirpandum et vtilem quo- cunque modo sciuerint, vel poterint faciendum, in feodum concedimus et iure feudi, ad habendum tenendum, et possidendum; et exinde saluo iure fidelitatis quicquid potuerint faciendum. Hac tamen distinctione et con- ditione interiecta, quod ipse Gerlacus et legitimi heredes filii sui duas par- tes bonorum illorum et vtilitatum, que in prefata silua facient vel fieri pos- sunt sev procurari per eosdem, tenere debeant in feudum et habere, titulo et nomine iusti feudi et consueti, et ea pacifice ac perpetuo possidere. Nobisque et successoribus nostris qui pro tempore fuerint, sev ecclesie nostre Olomucensi, de illis bonis, postquam plantata, locata et censualia

Strana 119
119 iam facta fuerint debeant expedite cum falerato dextrario deseruire. Ter- ciam autem partem bonorum illorum omnium et utilitatum que in eodem nemore siue silua fiunt per eosdem sev valent aliqualiter procurari, ad nos et successores nostros, et ad nostram per consequens ecclesiam Olomucen- sem volumus pertinere. Saluo tamen eo, quod iidem Gerlacus et sui he- redes habebunt et habere debent regimen tercie partis nostre et iudicium, sicut suarum duarum parcium predictarum cum omni iure, excepto quod fructus et prouentus exinde prouenientes, siqui deriuari de parte tercia poterunt, nobis et successoribus nostris tenentur ex integro fidelissime pre- sentare. Vt vero super hoc nullus ambiguitatis scrupulus oriatur, sed stabile ac firmum in perpetuum quod fecimus perseueret, presens scriptum tam nostro quam capituli nostri sigillis fecimus roborari. Testes etiam huius feudi nostri sunt hii. Bvdyzlaus decanus. Cyrus prepositus. Fri- dericus archydiaconus. prelati. Magister Ambrosius. Andreas et Techon- tius canonici. Paulus camerarius noster. Nycolaus de Schowenbvrch. et Bohvzlaus de Crazna milites. Lvdco, Conradus et Herbordus de Secho- wiz famuli, et alii quam plurimi clerici et layci fide digni. Datum in Olo- muz anno domini Mill. Ducent. Non. Nono. XII. Kalendas Nouembris. Ex orig. cum duobus sigillis integris in archivo archiepiscopali Cremsir. CXV. Theodericus, episcopus Olomucensis, indulgentias monasterio Rayhradensi a pluribus episcopis elargitas confirmat. Ao. 1300. Uniuersis sancte matris ecclesie. ad quos presentes littere peruene- rint — Nos miseracione diuina. Basilius Jerosolimitanus archiepiscopus. Adenulphus consanus archiepiscopus. Adam Maturanus. Thomas Etesiensis. Angelus puteolanus. Nicholaus Epicortibulensis. Episcopi. salutem et sin- ceram in domino caritatem. Splendor paterne glorie qui sua mundum illu- minat ineffabili claritate. Pia uota fidelium de clementissima ipsius maiestate sperancium tunc precipue benigno fauore prosequitur deuota ipsorum hu- militas sanctorum precibus et meritis adiuuatur. Cupientes igitur ut eccle- sia santi Petri in Raygrad. Olomocensis diocesis congruis honoribus fre-

Strana 120
120 quentetur et a Christi fidelibus iugiter ueneretur. Omnibus vere peniten- tibus et confessis qui ad dictam ecclesiam causa deuocionis. oracionis vel peregrinationis accesserint vel ibidem diuinum officium seu uerbum exor- tacionis audierint mente pia vel qui ad sustentacionem luminarium vesti- mentorum aut ad alia necessaria dicte ecclesie manus porrexerint adiutri- ces vel qui in extremis laborantes quicquam facultatum suarum legauerint dederint. procurauerint assignauerint. nec non qui pro animabus omnium fidelium defunctorum oracionem dominicam cum salutacione angelica in dicta ecclesia quocienscumque quandocumque humiliter et deuote dixerint. Quilibet nostrum singillatim quadraginta dies de iniunctis sibi penitenciis. Dummodo loci diocesanus hanc nostram indulgenciam ratam habuerit mise- ricorditer in domino relaxamus. In cuius rei testimonium presens scriptum sigillorum nostrorum nostrorum (sic) munimine duximus roborandum. Da- tum Rome anno domini. millesimo tricentesimo. Pontificatus domini Boni- facii pape octaui anno sexto. Nos Theodericus dei gracia Olomucensis episcopus indulgencias in- fra scriptas archiepiscoporum et episcoporum ecclesie sancti Petri in Reygrad elargitas. Ratas et gratas habemus et eas per appensionem sigilli nostri. auctoritate ordinaria perpetuo confirmamus. de nostro addicientes dies in- dulgencie eidem ecclesie quadraginta. Ex originali in archivo ejusdem monasterii. CXVI. Theodericus, episcopus Olomucensis, villam Paskow dat permutationis et feudi titulo Joanni Stangoni pro ejusdem bonis feudalibus in Liebenthal. Dto. in Pustoměř, III. Idus Januarii 1300. Nos Theodoricus dei gracia Olomucensis episcopus. Notum facimus vniuersis presentes literas inspecturis, tam presentibus quam futuris. Quod nos de consilio, fauore et assensu dilectorum fratrum nostrorum Budyzlai decani. Cyri prepositi. Friderici archidyaconi ac tocius capituli nostri Olomucensis villam nostram Pascow, vltra Stariz sitam. cum siluis. pratis. piscacionibus. rubetis. agris cultis, et incultis et vniuersis aliis iuribus ad

Strana 121
121 nos pertinentibus in eadem, dedimus fideli nostro Johanni Stangoni. pro bonis suis, que in Lybental ab ecclesia nostra tenuit et que de antiquo feodo existebant. secum de plano pure et simpliciter permutando. quia bona predicta in Lybental melius et propinquius adiacent ciuitati nostre Hocenploz, et plus vti poterimus de eisdem, quia informata iam sunt, censualia plantata. concedentes ac conferentes dicto Johanni Stangoni, et heredibus eius, masculis duntaxat, legitime descendentibus ab eodem, ean- dem villam Pascow. in feodum et iure feodi, ad habendum, tenendum, fruendum, possidendum, et quicquid exinde placuerit, saluo iure fidelitatis, perpetuo faciendum. hoc onus sibi et suis heredibus inponentes. vt de memorata villa Pascow. nobis et successoribus nostris debeant cum expe- dito dextrario deseruire. Et ne aliquis scrupulus ambiguitatis, sibi vel heredibus suis sev questio aliqua super predicta commutacione in futurum valeat suboriri, presentes literas exinde fieri, et tam nostro quam capituli nostri Olomucensis sigillis fecimus communiri. ad rei memoriam sempiter- nam. Testes huius permutacionis sunt. Paulus camerarius. Vlricus de Ronberch. Hermanuus Claow, Sifridus de Engelsberch, Godfridus de Gebensteth. Henningus de vrolus. et Heydenricus de Vridelanth, milites nostri. Gerlacus de Hocenploz, Franco de Modriz, Theodericus de Pustimir et Arnoldus frater eius. Heynusso de Ronberch. et Pertoldus frater eius. Gerhardus Claow. et Petrus de Dewiz. et alii quam plurimi, fideles nostri. et ecclesie Olomucensis. Datum in Pustomir anno domini M. CCC. III. ydus Januarii. Ex orig. in archivo archiepiscop. Cremsirii. CXVII. Welislaus de Ořechow monasterio Welehradensi suam vineam, duas cur- ticulas et pomerium in Ořechow legat. Dto. XIV. Kalend. Junii. 1300. In nomine domini amen. Quia maiorum sanxit auctoritas vt ea. que cum industria et deliberatione pro tempore ordinantur debeant scriptis et testimoniis memorie commendare, horum vestigiis inherendo Ego Welizlaus 16

Strana 122
122 de Orechow, significo presentium per tenorem christi fidelibus vniuersis quod dominus Abbas et Conuentus Monasterii de Welegrad habentes duos laneos siue mansos in predio comorationis mee iam prefato liberos ab omni exactione et inpetitione cuiuslibet absolutos, iuxta desiderium meum et pe- ticionem pro vtilitate mea et fructu vsuario michi concedunt ad vitam meam tamen et conferunt possidendos. Sub hac forma vt post consumationem vite mee, de voluntate coniugis mee ac filiorum meorum assensu vnanimi scili- cet Welizlay et Mirsezchs de laneis supradictis cum omnibus prouentibus vel vtilitatibus que super ipsos locata poterunt inueniri videlicet pecoribus maioribus et minoribus vnacum curia, equis et annona tam in curia quam in agros dominus abbas et conuentus debet se libere intromittere ac per- petuo possidere nullius temeritate prepediente penitus vel obstante. Pre- terea ob gratiam michi factam et fauorem specialem ac in remissionem peccaminum meorum nec non in remedium anime mee offero eidem mona- sterio vineam vnam locatam in predio sepius memorato et duas curticulas que ad hortos olerum satis valent ac pomerium vnum, hec cum supradictis bonis post terminum vite mee conuentus eclesie Welegradensis similiter de voluntate et assensu familie mee debet sibi libere vendicare. Acta sunt hec coram testibus quorum nomina hic exprimuntur. Dominus Zobe- hird de Schardizc. Ninco de Mistrzizc. Rubertus de Arena. Protiwa de Buchlow. de conuentu vero. Johannes Prior. Paulus Supprior. Nicolaus Cellarius. Albertus Camerarius et Martinus Custos, et alii quam plures viri ydonei et fideles. In cuius rei testimonium presens instrumentum, si- gillis videlicet Domini Johannis de Mezirsechs Camerarii Morauie. et do- mini abbatis sepedicti monasterii, necnon et meo studui diligentius commu- nire. Datum anno domini M. CCC. Indictione XIII. quartodecimo Kalen- das Jvnii. Ex originali cujus sigilla omnia sunt avulsa, in archivo ejusdem monasterii.

Strana 123
123 CXVIII. Theodericus, episcopus Olomucensis, agros de Wolatin inter homines An- tiquae villae sub certis oneribus distribuit. Dto. Cremsir in dominica Reminiscere 1301. Nos Theodoricus, dei gratia olomucensis episcopus. Notum facimus vniuersis. presentes literas inspecturis, tam presentibus, quam futuris. Quod nos agros de Wolatyn, circa antequam villam sitos, et iure ad nos deuo- lutos. qui estimantur se extendere ad tertium medium laneum vel amplius, damus nostris hominibus de antiqua villa, laneos seu agros habentibus per- petuo, sub onere et seruitio infrascriptis. Vt inter se predictos agros distribuant et diuidant equa lanse. Ita videlicet, qvod vni laneario sicut alteri, et similiter vni curticulario, sicut alteri cedat pars sua. de agris wolatyn supradictis. hec autem erit forma oneris et seruitii de eisdem. Quod homines nostri antique ville, qui nunc sunt, et pro tempore fuerint in eadem. propter vsum dictorum agrorum et vtilitatem. Annonam nostram totam curie, quam habemus ibidem, tam hiemalem, quam estiualem suis sumptibus metere in campis et in horreum introducere tenebuntur, et nos nihil cum negotio annone huiusmodi amplius facere habeamus. Excepto quod colonus noster curie predicte quicunque fuerit annonam postquam messa fuerit in campis componere in congeries siue capecia, et exicrare, si necesse fuerit, debeat, sicut requirit officium colonorum. Preterea iidem homines de agris memoratis Wolatyn inter se iam distributis et diuisis, ad nullas steuras tenebuntur seu exactiones. Sed tantummodo ad plenas no- bis decimas persoluendas. Cum prato autem, quod ad illos agros pertinet, nihil aliud facere habebunt, nisi quod fenum postquam per curticularios collectum et compositum fuerit, introducere fideliter teneantur. Insuper vo- lumus quod si nos, vel successorem nostrum aliquos laneos antique ville contigerit infeudare, quod is qui infeudatus fuerit, si agrorum illorum de Wolatyn partim habere voluerit, ad messem curie nostre, ad introductio- nem annone et foeni, sicut alii teneatur. Quod hec autem omnia et sin- gula predictis hominibus nostris, et eorum successoribus per nos et suc- cessores nostros inuiolabiliter obseruentur et nullatenus immutentur, pre- 16 *

Strana 124
124 sentes literas exinode fieri. et nostro sigillo fecimus roborari ad rei me- moriam sempiternam. Testes etiam huius rei sunt: Fridericus archidiaco- nus Olomucensis frater noster. Capellani nostri Henricus de jecter. Mar- tinus de vgezd. Nicolaus de vgezd. Dithmerus de Hulyn. et Henricus de Tracht plebani. Protywa de Honstat. Lupus de Rathays mylites. Her- bordus de Podol Laurentius aduocatus de Cremsyr. et alii quam plurimi fide digni. Datum et actum in Cremsyr anno domini MCCCI. in dominica reminiscere. E copia in archivo archiepiscop. Olomuc. CXIX. Wenceslaus, rex Boëmiae, restituit civitati Hradiště villas Kunowice, Langcile et Mikowice. Dto. Brunae V. Nonas Martii 1301. Nos Wencezlaus, dei gracia Boemie et Polonie Rex. Notum faci- mus vniuersis, presentes litteras inspecturis, quod nos villas dictas Cvno- uicz. Langcile et Minoguich Ciuitati nostre Rediss super Morauam in eius prima fundatione per felicis memorie dominum Ottakarum, Regem Boemie, patrem nostrum karissimum, olim adiunctas, sicut hoc in ipsius patris nostri priuilegio oblato nobis per ciues ciuitatis ipsius uidimus con- tineri. Et postea ex quadam causa rationabili ab eadem ciuitate ammotas, dictis Ciuitati et Ciuibus restituimus, et ad Ciuitatem ipsam volumus inan- tea perpetuo pertinere, reseruatis nobis et retentis ibidem Curia nostra cum duabus araturis et famulis, villis residentibus in eisdem, hac conditione adiecta, quam dicti Ciues seruare et adimplere firmiter promiserunt, vide- licet quod ipsi Ciues, qui prius, dum tenebant villas easdem, quadraginta Marcas argenti, census nomine, de ipsis soluere tenebantur, cum villarum ipsarum sint nunc prouentus adaucti, centum Marcas argenti ad pondus Wiennense soluere in festo Beati Martini nostre Camere annis singulis teneantur. Iudex autem Ciuitatis ipsius, quicunque fuerit, homines tam predictarum trium villarum nostrarum, quam ville Wellegrad .. Abbatis et Conuentus Monasterii Wellegradensis, site circa Ciuitatem ipsam, illam iudicandi habeat potestatem, que sibi super hoc per dictum patrem nostrum

Strana 125
125 est concessa, et in dicto eius priuilegio continetur. In cuius rei testimo- nium presentes litteras fieri, et sigillis Maiestatis nostre iussimus commu- niri. Datum Brunne, per manus venerabilis Petri, Basiliensis Episcopi, Wissegradensis Prepositi, Regnique Boemie Cancellarii, Principis nostri dilecti. Anno domini Millesimo Trecentesimo Primo. V. Nonas Martii. Quartadecima Indictione. Regni nostri Boemie Anno Quarto. Ex originali in archivo ejusdem civitatis. CXX. Theodericus, episcopus Olomucensis, fundat missam maturam in ecclesia episcopali Olomucii. Dto. in Olomuc III. Non. Aprilis. 1301. Theodoricus dei gracia episcopus Budislaus decanus Cyrus prepo- situs Fridericus archidiaconus totumque capitulum Olomucensis ecclesie notum facimus vniuersis tam presentibus quam futuris. quod ad instantiam et peticionem dilecti fratris magistri Bernheri plebani de Ruchowan cano- nici nostri statuimus de vnanimi consilio et ordinamus quod ab hac die de cetero semper illa missa beate virginis Marie que prius in ecclesia ... legebatur amplius in Olomucz nostra ecclesia cum nota per ebdomadarium seu vicarium debeat omni mane sollenpniter celebrari pro eo idem magi- ster Bernherus ad honorem beate virginis Marie et causa proprie salutis ac eciam racione prefate misse ob reuerentiam ipsius domine nostre in ec- clesia perpetue habende duarum marcarum et medie redditus in longa villa ebdomadariis perpetue comparauit penam ipsis negligentibus missam ipsam infligendo. que sequitur et remuneracionem cantantibus eandem similiter largiendo videlicet quicunque ebdomadarius illam neglexerit dicere missam nisi per alium suppleuerit vices suas illa tota septimana suis panibus sit priuatus et si obedientiarius ecclesie vltra hoc dare presumpserit ei panes, personaliter cottidiana distributione careat, et illa tota septimana eadem sit priuatus. Si autem ebdomadarius tenuerit et cantauerit ipsam missam sicuti est statutum duos grossos pro laboribus eius per septimanam et illis qui ipsum iuuerint vnum grossum de prouentibus longe ville superius me- morate perpetue ordinamus. Quod autem omnia premissa tam ecclesie,

Strana 126
126 quam ebdomadariis inviolabiliter obseruentur presentem literam tam nostri quam capituli sigillis fecimus roborari ad rei memoriam sempiternam. Actum et datum in Olomucz Anno domini MCCCprimo III. nonis Aprilis. E Cod. membr. I. f. 50. in archivo capituli Olomucensis. CXXI. Smilo de Castello el Eva uxor ejus conferunt monasterio in Rjše (Neu- reusch) jus patronatus ecclesiae in Antiqua Rusch. Dto. in Rjše. XVI. Kalend. Maji. 1301. In nomine domini. Amen. Nos Zmilo de Castello et Nos Eua, uxor eiusdem domini Zmilonis, notum facimus uniuersis, ad quos presencium peruenerit noticia litterarum, quod nos vnanimi consensu, deliberacione quoque presedente matura, iuspatronatus parrochialis ecclesie in antiquo Rusch, quod hucusque iusto titulo possedimus, in remedium animarum no- strarum ac parentum nostrorum ecclesie conuentuali in Rusch premonstra- tensis ordinis pure donauimus propter deum pariter et donamus, libere et quiete perpetuo possidendum, renunciantes omni iuri, quod prius in colla- cione ecclesie habuimus supradicte. Ne autem successorum nostrorum ali- quis seu eciam alius qualiscunque predictam nostram donationem, rite ac racionabiliter coram infra scriptis testibus factam, infringere valeat aut turbare, presentes litteras conscribi, et sigilli nostri ac eorundem testium fecimus munimine roborari. Nos vero Wolvramus de Zlatina, hartlibus de Zuséray, Marquardus de Knehniz pretaxate donacioni perhibemus te- stimonium, sigilla nostra ad peticionem predictorum amborum, domini vide- licet Zmilonis et domine Eue, sue coniugis, presentibus apponentes. Actum et datum in Rusch anno domini millesimo trecentesimo primo, sexto decimo Kalendas Maii. Ex originali in archivo ejusdem monasterii.

Strana 127
127 CXXII. Wenceslaus, rex Boëmiae, donat Reynherio, Apardo et Cynoni, sociis de Florentia, ob fidelia servitia praestita domum et nonnulla alia bona in civitate Brunensi sita. Dto. Pragae IV. Kalend. Maji 1301. Wencezlaus dei gratia Boemie et Polonie Rex. Etsi ex Regie liberalitatis Clemencia debeamus fidelium nostrorum obsequia grate muni- ficentie premijs compensare, illos tamen amplioribus tenemur premiare gra- cijs, eisque liberalius beneficia elargiri, qui proprijs postpositis negocijs, nostris die noctuque studiose inuigilant seruicijs et fideliter beneplacitis obsecuntur. Eapropter tenore presencium notum esse volumus tam pre- sentibus quam futuris, quod nos continuam obsequiorum promptitudinem quam fideles nostri dilecti Reynherius, Apardus et Cyno Socii de florencia erga maiestatem nostram in nostris seruicijs iam dudum exercuerunt iugi- ter et exercent, diligentius attendentes, ac volentes eos propter hoc pro- sequi graciose, Domum nostram in Ciuitate Brunensi sitam, quam ab Ek- hardo filio quondam Eberhardi magistri monete propria pecunia comparauimus, cum fundo seu area domus ipsius, ac edificijs, Curia et alijs suis pertinen- cijs vniuersis, nec non duo molendina sita ante dictam Ciuitatem super aquas dictas Swarczaua et Switaua habentia nouem rotas, que ab Hen- ningo Ciue dicte Ciuitatis nostra etiam pecunia emimus, cum Casa inter ipsa molendina constructa que uulgariter Walkymul dicitur, ac domibus et areis, Ortis, Pomerijs Piscacionibus et omnibus alijs utilitatibus, iuribus et pertinencijs eorumdem, dictis Reynherio Apardo et Cynoni damus con- ferimus et donamus de gratia speciali, per eos et heredes ipsorum iure proprietatis et hereditario in perpetuum tenenda, habenda et possidenda pacifice et quiete. Concedimus eis nichilominus plenam et liberam facul- tatem ipsam Domum et molendina predicta cum suis pertinencijs supradictis vendendi, donandi, obligandi, alienandi et disponendi ac faciendi de ipsis tamquam de re propria quicquid eorum placuerit voluntati. In cuius rei testimonium presentes litteras fieri, et Sigillis majestatis nostre iussimus communiri. Datum Prage per manus Venerabilis Petri Basiliiensis Epis- copi Wissegradensis Prepositi, Regnique Boemie Cancellarij, Principis

Strana 128
128 nostri dilecti. Anno domini Millesimo. Trecentesimo Primo. IIII. Kalen- das Maij. Quartadecima Indiccioné. Regni nostri Boemie Anno Quarto. Ex originali in archivo monasterii Rayhradensis cum sigillo ex parte tantum vitiato. CXXIII. Wenceslaus, rex Boëmiae et Poloniae, monasterio Welehradensi piscatio- nem suam in flumine Morava circa villam Kostelan donat. Dto. in We- lehrad IV. Kalend. Augusti 1301. Nos W. dei gracia Boemie et Polonie Rex notum facimus vniuersis presentes litteras inspecturis, quod nos ob specialis deuocionis affectum, quem ad ordinem Cisterciensem et eius professores ac specialiter ad mona- sterium Welegradense ipsius ordinis et abbatem conuentumque dicti mo- nasterii habuimus hactenus et habemus, volentes affectum huiusmodi erga abbatem et conuentum ostendere per effectum, eorum supplicacionibus in- clinati piscacionem nostram in flumine dicto Moraua circa villam ipsorum dictam Costelan cum iuribus et pertinenciis eius ipsis abbati et conuentui de speciali munificencia nostre gracie conferimus et donamus per eos cum iuribus et pertinenciis ipsis proprietatis iure perpetuo possidendam. In cu- ius rei testimonium presentes litteras scribi et sigillo maiestatis nostre ius- simus communiri. Datum in Welegrad per manum venerabilis Petri Ba- siliensis episcopi, Wissegradensis prepositi, Regnique Boemie cancellarii, principis nostri dilecti; anno domini MCCCprimo, IIII. Kal. Augusti indic- cione XIIII. Regnorum nostrorum Boemie quinto; Polonie vero primo. E Cod. Welehr. fol. 40. (insert. dipl. de anno 1323.)

Strana 129
129 CXXIV. Monasterium ad S. Jacobum Olomucii vendit quatuor laneos in Drozdo- wice Sydlino et Ortolpho vicariis ecclesiae Olomucensis. Dto. in Olomuc. IV. Idus Augusti 1301. Nos Adelheydis magistra totusque conuentus dominarum monasterii s. Jacobi in Olomucz. ordinis s. Augustini omnibus presencium notitiam habituris. Sacre religionis ac uite monastice obseruantia quibus mundi spretis voluptatibus voluntaria professione nos deuouimus, eo securius ac deuotius custodire minime dubitamus, quo nobis ac monasterio nostro de edificiis necessariis. et clausuris debitis studiosius prouidemus; Officii etiam nostri debitum non invtiliter exequi conprobamur, si ea que a mona- sterio nostro cum ipsius sunt dispendio alienata ad ius et proprietatem eiusdem sollicite reuocamus. Hiis igitur mote racionibus, cum ad incepti operis videlicet dormitorii sumptus magnos requirentes quo carere non possumus, ac aliorum murorum pro clausura claustri minus vtilium consu- macionem, ac allodii nostri in Repsin. in emphitheosim alienati recupe- racionem peruenire commode non possumus, nisi aliquorum bonorum inmo- bilium minus vtilium vendicionem necessario faciamus. Conuocato capitulo ac tractatu pluries habito diligenti, requisitis etiam reuerendi patris domini nostri Theodorici Olomucensis episcopi sub cuius obedientia viuimus ac honorabilis viri domini Cyri prepositi Olomucensis in cuius gubernacione consistimus, consensibus et optentis; Adhibitis nichilominus sollempnitatibus, que in huiusmodi venditionibus requiruntur. vtilitatem insuper non modicam pretendentes, ac ut premissum est. prospiciendo in posterum meliora qua- tuor laneos et dimidium quos in villa Drozdowicz sita circa Prosteys cen- suales habuimus, viris discretis Sydlino et Ortolpho vicariis Olomucensis ecclesie cum omnibus ad eosdem laneos pertinentibus puta curiis areis et vna curticula agros habente pro quadraginta marcis argenti boni Morauici ponderis vendidimus ac dedimus hereditarie possidendos. Et predictas quadraginta marcas argenti per eosdem Sydlinum et Ortolphum tam in ar- gento quam in grossis denariis nobis esse solutas. ac de manibus ipsorum nos recepisse tenore presentium profitemur. Renunciando penitus accioni 17

Strana 130
130 seu excepcioni de non facta uendicione predictorum laneorum aut non nu- merate non ponderate pecunie. seu eciam non solute. In cuius vendicionis nostre ac solute pecunie testimonium et robur perpetue valiturum presens instrumentum fieri fecimus ac sigillis reuerendi in Christo patris domini nostri Theodorici Olomucensis episcopi et honorabilis viri domini Cyri pre- positi Olomucensis nec non nostri capituli petiuimus sigillari. Actum et da- tum in Olomuz anno domini millesimo trecentesimo primo IIII. Ydus Augusti. Ex orig. in arch. cap. Olom. CXXV. Theodericus, episcopus Olomucensis, confirmat monasterio Oslowanensi jus patronatus ecclesiae in Jakubow, collatum a nobili Eufemia, relicta Wilhelmi pincernae de Wolframskirchen. Dto. in Modřice, in die S. Aegidii 1301. Theodericus dei gratia Olomucensis Episcopus. Karissimis sibi in Christo Abbatisse et sororibus dominarum in Ozla, sinceram in domino ca- ritatem. Cum pie desiderium voluntatis, et laudande prouisionis intencio, pontificalibus sit semper studiis adiuuanda. cura est sollicitudinis adhibenda, vt ea que pro augmento et commodo sacre religionis, sunt disposita uel ordinata. nec dissimulatio negligere, nec quedam valeat presumptio pertur- bare. Sed id quod voluntarie liberalitatis arbitrium, largitione Christi fide- lium deo obtulit. hoc vigor approbationis perpetue, et pontificalis auctoritas corroboret et confirmet. Eapropter dilecte in Christo filie, vestris suppli- cationibus paterno condescendentes affectu, et promotionem et commodum vestri cenobii piis animis acceptantes. donationem iurispatronatus quam nobilis domina Offemya. relicta Wilhelmi pincerne de Wolframskirch bone memorie, in ecclesia in Jacobow vobis et vestro monasterio fecit, cum suis pertinenciis pro suorum remedio peccatorum ratam, et gratam habemus, et eam auctoritate ordinaria confirmamus ac presentis scripti patrocinio com- munimus. Datum in Modriz anno domini M. CCC. primo. in die Sancti Egidii confessoris. (Sig. illaesum.) Ex originali in archivo ejusdem monasterii.

Strana 131
131 CXXVI. Alšico, filius Alberti de Merln ordinationem patris, quam inivit cum fra- tribus militiae templi de Tempelstein, ratam habet. Dto. Brunae, in die b. Lucae Evangelistae. 1301. Notum sit Universis presentes litteras inspecturis, quod ego Alschico filius quondam Domini Alberti de Merln omnem ordinationem ac voluntatem patris mei predicti, quam inivit cum fratribus militie templi de Tempelstain et super qua litteras suas dedit sigillo suo signatas ratam et gratam ha- beo, nec umquam contravenire verbo vel facto me promitto et heredes meos ratam habere volo. In cuius rei testimonium presentes litteras mei sigilli munimine roboravi. Datum in Brunna anno Domini M. CCCI. in die beati Luce Evangeliste. Hoc etiam testantur per presentes sigillis suis Dominus Gentzo de Naschmaritz et Dominus Dirszlaus Czudarius Znoymensis. Pelzel Beitrag zur Geschichte des Templerordens in den böhm. Abhandlungen 1798. CXXVII. Theodericus de Fullenstein, canonicus Olomucensis, donat cuidam Con- rado fideli suo quoddam remus ad exstirpandum et villam Steinbach in eodem locandam. Dto. in Budišow VII. Kalend. Decembris 1301. In nomine domini Amen. Quoniam ea, que geruntur in tempore, simul labuntur cum tempore, nisi scripti testimonio vel idoneorum testium robore perennentur. Nos igitur Theodoricus dominus de Fullenstein, Olo- mucensis ecclesie canonicus, ad uniuersorum tam presentium, quam futu- rorum notitiam cupimus deuenire, quod cupientes nostros redditus termino- rum ampliare, quoddam nemus nostrum fideli nostro Chunrado, ac suis he- redibus ab ipso legitime procedentibus contulimus ad exstirpandum, loca- bitque villam Steinbach nemore in eodem, ibidemque ob recompensationem laborum suorum damus ei villicationem siue Iudicium cum omnibus sub- scriptis hereditarie et libere possidendum. Et damus ei unum mansum 17*

Strana 132
132 liberum aratro proprio construendum. Et septimum laneum de ipsius loca- tione censualem. Et duo molendina cum duabus rotis libere in profundo, quod dicitur Steinbach, collocabit. Et si plures rotas habebit, de qualibet rota, que superaddita fuerit, annuatim nobis pro censu dabit fertonem puri argenti. Et tabernam liberam. Et liberum pistorium. Et liberum macel- lum. Liberum sutorem. Liberum Fabrum. Et ecclesiam dotamus cum medio laneo libero. Iudex vero secundum laneum medium liberum compa- rabit, ita ergo de censu carebit, sed rustici eum denariis ipsorum exsol- uent. Et tertium denarium de culpis, siue causis iudiciariis habebit. Et medium laneum ad viam gregis et ad pecora mittenda. Et iure Leob- schitzensi se regant. Si quid autem dubietatis in judiciis aut sententiis ibidem inter ventilationes quarumlibet causarum contingat, pro sententia definitiua in Wytchenau recurrere tenebuntur. Et duodecim virgas pro laneo habebunt. Et damus omnibus ibidem residentibus XX annorum liber- tatem. Finitis autem annis libertatis unusquisque laneus nobis in festo Beate Walpurgis unum fertonem puri argenti, et in festo beati Martini unum fertonem puri argenti deseruire tenentur. Et omni anno rustici eiusdem ville tenentur nos quatuor vicibus iuuare in aratura. Ut autem universa et singula prehabita et per nos facta inconcussa permaneant, pre- sens scriptum sigilli nostri fecimus testimonio roborari. Testibus, qui tunc aderant, subnotatis. Chunradus aduocatus in Lubavia. Henricus taber- nator. Sifridus braxator. Chunradus Dominus Cyger. Ciues ibidem. Pertoldus in arce. Wygandus de Hoschitz. Ticke braxator. Hermannus sutor — cives in Budischow — et alii quam plures fide digni. Datum in Budischow anno domini Millesimo trecentesimo primo, VII. Kalendas De- cembris. In collectione Pitteriana archivi Rayhradensis G. a. 1. — (e privilegio I. ju- dicis Kunzendorfensis desumtum.)

Strana 133
133 CXXVIII. Bolko et Henricus, duces terrae Opaviae et domini Wratislavienses, con- firmant literas Nicolai ducis Opaviae super jure patronatus ecclesiae in Jaegerndorf. Dto. Lignicii in die octava b. Polycarpi. 1302. In nomine domini amen. Nouerint vniuersi, presentem litteram in- specturi, quod nos Bolco et Henricus, dei gracia Duces terre Oppauie et Domini Wratislauie ac de Lignitz, inspecto priuilegio fratrum ordinis Hie- rosolimitanorum super iure patronatus ecclesie in Jagerndorf, ipsum inue- nimus non uiciatum, non cancellatum, sed legitime confectum in hec uerba: Nicolaus, dei gracia dux Oppauie etc. Acta XIII. Kalend. Octobr. 1281. vide T. IV. n. CXCIV. — Considerantes igitur prefati quondam Ducis iustam honestamque intentionem, suadente iustitia, moti predictorum fratrum precibus, predictam donationem, sicut legitime facta est, approbamus, inno- uamus, et etiam presentibus confirmamus. Actum et datum Lignicii, sub anno domini Millesimo Trecentesimo Secundo in die octaua beati Policarpi, Martyris atque Pontificis; presentibus nostris fidelibus: Domino Gunthero de Ayberstvyn, nostro prothonotario. Joanne de Schiltberg, et Joanne nostro Capellano. E cop. vidim. in Musaeo. CXXIX. Milota de Benešow cum filio Thobia, archidiacono Hradecensi, et nepote Benešio monasterio Welehradensi dimidiam villam Spachendorf vel Le- skowec confert. Dto. in Stražnice, VIII. Idus Martii 1302. Ego Milota dictus de Benessow vnacum dilecto filio meo Thobia archidiacone Grecensi et nepote meo Benesio de Benessow. notum facimus vniuersis litteram presentem inspecturis, quia dedimus in remedium anime mee omniumque predecessorum et successorum meorum dimidiam villam, que vulgariter dicitur Spatendorf vel Leschowicz, in prouincia Opauiensi et Olomucensi diocesi, omnem vsum et fructum eiusdem ville tam in pratis,

Strana 134
134 quam in siluis et molendinis et generaliter in omnibus aliis ad eandem villam pertinentibus libera legittimaque voluntate et irreuocabili donacione conferimus monasterio Welegradensi ordinis Cisterciensis. Vt et hec mea donacio firma sit, et stabilis et perpetuo maneat inconcussa, hanc cartam feci conscribi et mei sigilli iussi munimine roborari. Datum in Straznicz et actum anno domini MCCCII. VIII. ydus Marcii; indiccione XV. E codice Welehr. fol. 71. in archivo ejusdem monasterii. CXXX. Idem confert monasterio Welehradensi mediam villam Spachendorf sive Leskowec metasque ejus definit. Dto. in Stražnice, VIII. Idus Martii. 1302. In nomine sancte et indiuidue trinitatis amen. Quoniam ea que ge- runtur in tempore non solum ex decursu temporis infectionem ad non esse vergentem recipiunt verum eciam plerumque a memoria hominum sepulta in obliuionem transeunt uel certe malignantium insidiis et calumpniis sub- uertuntur idoneum cautele genus est si monumentis scriptorum sigillorum et testium in lucem prodeant ne morientibus hominibus forma sollempnium donationum et effectus pariter moriatur. Sed quia dicit apostolus qui se- minat in benedictionibus de benedictionibus et metet, et quia vox sapientie clamat quod bonorum operum gloriosus sit fructus nulli dubium est illum fore prudentissimum et beatum qui propter Christum sic in terris spargit temporalia ut in extrema messe gaudere debeat colligens sempiterna. Hiis igitur sollicite perpensis et prouide consideratis, Ego Mylota de Beneschow mei iuris rerumque mearum liberam habens administrationem accedente pari consensu et assensu dilecti filii mei domini Thobie archidyaconi grecensis et nepotis mei Benesii de Beneschow omniumque aliorum quorum in meis donationibus legittimis requiri debet assensus in remedium anime mee omniumque predecessorum et successorum meorum dimidiam villam que vul- gariter dicitur Spachendorf siue Lescowecz prouincie opauiensis, et Olo- mucensis dyocesis ex ea parte que respicit villam Bohdanowicz vsque qui dicitur Morawicz rivulum et medietatem omnium vsuum eiusdem ville siue

Strana 135
135 fructuum et seruitiorum tam in pratis quam in siluis et molendinis et ge- neraliter in omnibus aliis ad eandem villam pertinentibus libera legittima et officiosa et irreuocabili donatione confero monasterio Welegradensi or- dinis cysterciensis et dyocesis Olomucensis ab eo iuste proprietatis titulo perpetuo possidendam vt fratres eiusdem cenobii pro mea meorumque sa- lute misericordem dominum iugiter debeant interpellare. Vt autem hec mea donatio firma sit et stabilis et perpetuo maneat inconcussa eam pre- senti carta conscribi et mei sigilli iussi munimine roborari. Datum in Strasnicz et actum anno domini M. CCCII. VIII. Idus Martii indictione quinta decima. Ex originali ejusdem monasterii, cujus sigillum avulsum est. CXXXI. Theodericus, episcopus Olomucensis, confirmat monasterio S. Clarae Olo- mucii et Znoymae indulgentias a nonnullis episcopis collatas. Dto. in Olomuc. X. Kalend. Junii 1302. Theodericus, dei gracia Olomucensis Episcopus. Dilectis in Christo decanis plebanis viceplebanis, sev quibuslibet Ecclesiarum rectoribus per Olomucensem dyocesim constitutis, qinimmo vniuersis Christi fidelibus ad quos presens scriptum peruenerit salutem in domino sempiternam. Noue- ritis nos vidisse et approbasse et confirmasse litteras indulgentiarum, mo- nasterio sanctimonialium ordinis sancte Clare in Olomuz et in Znoyma donatas, per venerabiles in Christo patres et fratres archiepiscopos et Episcopos, quorum nomina sunt hec. Rogerius, sancte Severine Archi- episcopus. frater Paulus Malfectanus. Franciscus fanensis. Dymarus Lucerie. Joannes Capudaquensis. Adam Marturanus. Stephanus Opi- densis. Hvbertus Feretranus. Perronus Larinensis. frater danyel La- quedoniensis. Pasgualis Cassanensis. et Jacobus Treventinus. Quilibet eorum quadraginta dies de iniunctis penitentiis relaxat omnibus qui pre- dictas domos visitauerint, et ad opera earundem manus adiutrices porre- xerint, sev quippiam boni personis sev nuntiis ipsarum inpenderint, et hu- iusmodi gratias donauerunt patres memorati perpetno duraturas. Insuper

Strana 136
136 et frater Anthonius ordinis minorum Episcopus Chanadiensis, similiter pre- dictis domibus quadraginta dies omnibus earumdem benefactoribus est lar- gitus. Nos igitur sicut prediximus omnes indulgentias et gratias premis- sas, et alias si quas habent, ratas habentes, et auctoritate ordinaria confirmantes, et de nostro quadraginta dies indulgentie addentes. Vniuer- sitatem uestram duximus in domino commonendam, vobis nichilominus pa- rochiarum rectoribus in remissionem peccatorum et in virtute sancte obe- dientie iniungentes, quatenus, eo quod iuxta apostolum oportet nos omnes exhiberi ante Christi tribunal, vt recipiat vnusquisque prout gessit in cor- pore siue bonum siue malum. et iuxta ueritatis sententiam eadem mensura qua mensi fuerimus remetietur nobis. Qui enim parce seminat parce et metet, et qui in benedictione seminat de benedictione metet uitam eternam. nuntios domus sancte Clare in Olomuz quam omni deuotione prosequimur ut tenemur, cum ad uos pro petendis fidelium elemosinis veniunt, caritatiue recipiatis amore illius qui dicturus est in iudicio hospes eram, et collegis- tis me, et negocium domus predicte in ecclesiis vestris fideliter promo- ueatis, sicut diuinam remunerationem et nostram diligitis graciam et fauo- rem. Ordinantes ut in vestra absentia per uestras familias recipiantur, et nulla obstante occupatione siue petitione in suis negotiis fideliter promo- ueantur. Datum in Olomuz. Anno domini Millesimo Trecentesimo secundo, X. Kalendas Junii. Presentibus ad demonstrationis certitudinem et nostre confirmationis auctoritatem, quia periculosum esset et laboriosum nimis lit- teras bullatas deferre inperpetuum ualituris. Ex originali, cujus sigillum ruptum, in collectione Ant. Bocžek. CXXXII. Chadoldus de Wehinge protestatur, quod Wenceslaus de Czuczmans me- dium molendinum et dimidium laneum in Czuczmans nobili dominae Eufemiae resignavit. Dto. in die b. Vrbani papae et martyris. 1302. Cum digestis hominum tamquam de naui que fluctibus est exposita sub serenitatis tempore calumpniarum ac obliuionum timeri oporteat tem- pestates cautum est vt ea que cum matura deliberacione peraguntur

Strana 137
137 scripture suffragio fulciantur. Ego igitur Chadoldus de Wehinge re- cognosco vniuersis presentibus et futuris presencium noticiam habituris, quod Wenceslaus de Czvezmans conspectui nostro se se offerens cum vxore sua Jouta liberis heredibus et Consanquinibus sanus mente corpore et racione, non compulsus, nec coactus, sed de mera. ac omnimoda omnium amicorum suorum voluntate, maturo consilio. hoc consensu, molendinum me- dium, necnon laneum dimidium, ibidem in Czvezmans Nobili domine Offe- mye pincerne, propter debita quedam contracta, cum omnibus vtilitatibus. vsibus, fructibus. et prouentibus ad prescripta pertinentibus liberaliter re- signauit, eandem resignacionem nichilominus spopondens sub fidei sve com- promissione, uolens aliquatenus verbo vel opere retractare. vt autem hec resignacio inter ipsos habita, robur obtineat perpetuo valiturum inconuulsa perseuerans peticionum eorum instantiis inclinatis, presentes fieri et mei Sigilli appensione feci roborari. Datum et actum Anno. domini, Millesimo. Trecentesimo Secundo. in die beati Vrbani pape et Martyris. Ex originali in archivo curiae Brunensis f. R. n. 6. CXXXIII. Smilo de Greunwalde recognoscit, Wenceslaum de Micmanice cum uxore Gutta nobíli dominae Eufemiae, pincernae Znoymae residenti, medium molendinum mediumque laneum ibidem in Micmanice resignasse. Dto. in die b. Urbani papae et martyris 1302. Cum de gestis hominum tamquam de naui que fluctibus est exposita, sub serenitatis tempore, calumpniarum ac obliuionum timeri oporteat tem- pestates, cautum est, vt ea que cum matura deliberacione peraguntur scripture suffragio fulciantur. Ego igitur Zmylo de Greunwalde recog- nosco coram vniuersis presentibus et futuris presencium noticiam habituris quod Wencezlaus de Mueczmans, conspectui meo sese offerens, cum vxore sua Jeuta sanus mente corpore et racione, non conpulsus nec coactus, sed de mera ac omnimoda omnium amicorum suorum voluntate, maturo consilio ac consensu molendinum medium nec non laneum dimidium ibidem in Mueczmans, nobili domine, domine Offemye pincerne, Znoyme residenti 18

Strana 138
138 propter debita quedam contracta, cum omnibus vtilitatibus, vsibus, fructi- bus, et prouentibus, ad prescripta pertinentibus, libere resignauit, eandem resignacionem nichilominus spondens sub fidei sue conpromissione se nolle aliquatenus verbo uel opere per se vel per suos heredes si quos habuerit retractare. Vt autem hec resignacio inter ipsos habita robur obtineat per- petuo valiturum inconuulsa perseuerans peticionum eorum instanciis incli- natus presentes fieri et mei sigilli appensione feci roborari. Datum et actum anno domini Millesimo, trecentesimo, secundo, in die beati Vrbani pape et martiris. Ex originali in archivo monasterii Oslowanensis. CXXXIV. Theodericus, episcopus Olomucensis, Andreae militi suo de Cetechowice villam Téšice in metis Ungariae in feudum confert. Dto. in castro Mo- helnice VI. Kalend. Junii 1302. Theodoricus dei gracia Olomucensis episcopus; Vniuersis presentem paginam inspecturis; tam presentibus quam futuris inperpetuum; Ecclesia- sticis vtilitatibus desudantes ecclesiastica dignum est remuneracione gau- dere; Et qui voluntariis obsequiorum necessitatibus se subiciunt digne nostris prouisionibus consolantur; Hinc igitur ad noticiam deferimus sin- gulorum, quod nos de consilio et assensu dilectorum fratrum nostrorum; videlicet Budyzlay decani. Cyri prepositi. Ranoziri archidyaconi. ac totius capituli nostri Olomucensis, ob remuneracionem plurimorum obsequiorum, et fidei, ac amoris, circa et ecclesiam nostram ab Andrea milite nostro de Cziethochowiz prestitorum villam nostram episcopalem Czessiz in metis Vngarie sitam, que multo tempore deserta iacuit, sibi et heredibus suis masculis, legittime descendentibus ab eodem, damus et concedimus in feodum, et iure feodi perpetuo possidendam, — Saluo auriſodio, uel ar- genti, — salis, uel cuiuslibet alterius metalli, quod ad nos duntaxat si emerserit volumus pertinere, Idem eciam Andreas miles noster in signum recognicionis accepti a nobis feodi, dilectis fratribus nostris de capitulo nostro Olomucensis ecclesie de quolibet laneo ville predicte vnam mensuram

Strana 139
139 tritici Opauiensem quolibet anno persoluet, prout alii ecclesie nostre feo- dales soluere consueuerunt. In cuius rei testimonium presentes literas exinde fieri, et tam sigillo nostro quam capituli Olomucensis eas fecimus roborari ad robur perpetuo valiturum. Datum in castro nostro Muglicz anno domini M. CCC. secundo VI. Kalendas Junii. Ex orig. in archivo archiepiscop. Olomuc. Cremsirii. CXXXV. Bonifacius VIII. papa Wenceslao, regi Boëmiae, mandat, ut jura sua suique filii in regnum Ungariae probet et titulo regis Poloniae abstineat. Dto. Anagniae III. Idus Junii 1302. Carissimo in Christo filio W. regi Boemiae illustri. Dilectum filium Mag. Ulricum de Pabeniz doctorem decretorum canonicum Pragensem nuntium tuum et literas regias, quas ipse nobis ex parte tua detulit, pa- terna benignitate recepimus, et ipsarum literarum tenore diligenter inspecto et auditis his quae dictus nuntius coram nobis exposuit viva voce, ex eis in summa percepimus, quod ad hoc tua tendebat intentio, tuaque id petitio postulabat, ut tui nati negotium, quem in regem Ungariae concorditer et canonice proponis electum, et te ac tuos et suos in hac parte sequaces in benivolentiam nostram reciperemus et gratiam, ac tibi et ipsis adjutores, directores favorabiles et benignos nos in ipso negotio redderemus. Sane fili carissime, sicut alias tibi per literas nostras scripsisse meminimus, regnum Ungariae tam nobile hactenus tam praeclarum, in spiritualibus et temporalibus modernis temporibus heu multipliciter collapsum agnoscitur et quasi datum in praedam per Cumanorum, Tartarorum, schismaticorum et paganorum hostiles incursus, ac propter dissensiones et novitates pericu- losas noviter attentatas in ipso, ex quibus discriminose vastatur, fere ad nihilum est deductum. Sicque nos his non sine gravi mentis amaricatione recensitis, desiderantes prout nobis ex officii debito summi apostolatus in- cumbit, super eis de salubri remedio providere, ad procurandam in ipso regno pacem, quae vinculum caritatis existit, et ad tollenda inde dissen- tiones (sic) et scandala, quae miserabilem desolationem inducunt, venera- 18 *

Strana 140
140 bilem fratrem nostrum Nicolaum Ostiensem episcopum apostolicae Sedis le- gatum religione praeclarum, virum magni consilii et grande Romanae membrum ecclesiae, cujus praesentiam nobis non absque magna incommo- ditate subtraximus, duximus pridem illuc cum plenae legationis officio de- stinandum, teque per ipsum et literas nostras hortati sumus diligenter, ut nonnulla quae circa praefatum natum tuum dicebantur minus provide atten- tata, prudenter corrigeres per te ipsum et regali providentia emendares, ac tam tu quam tui et nati memorati sequaces acquiesceretis ipsius legati salubribus monitis reverenter, vosque beneplacitis coaptaretis ipsius, qui ad dictum regnum ut pacis angelus nuntiusque salutis accessit; significan- tes tibi, quod si qua jura in eodem regno aliisque provinciis tibi vel nato memorato competerent, et prosequeremini coram nobis, illa disponebamus illibata servare nec minuere sed augere. Licet autem legatus ipse multos propterea non solum mentales sed etiam corporales subierit sollicitudines et labores, qui apud deum erunt meritorii et gloriosi fructus eorum, non tamen ut sperabamus quietis et pacis effectum per viam compositionis vel concordiae amicabilis labores et sollicitudines hujusmodi habuerunt, nec alias etiam regni praedicti status ad quietis commoda est reductus: quin- imo guerrarum turbines in regno ipso prohdolor invalescunt. Attendentes igitur, quod thronus apostolici culminis constitutus est a domino super re- ges et regna, ut aequitatis virga unicuique tribuat, prava dirigat in directa et morbis qui fomentorum non recipiunt medicinam asperius medicamen opponat, super petitione tua praedicta deliberatione praehabita diligenti, eidem nuntio in praesentia fratrum nostrorum viva voce respondimus, tibique praesentibus respondemus, quod personam tuam paterna et speciali sumus benivolentia prosecuti, et proponimus tam tua quam nati praedicti jura con- servare ubilibet, ac tibi et ei sine juris alieni praejudicio plenitudinem de- biti favoris impendere, dum tu et natus ipse filialis devotionis affectibus et gratis ac laudabilibus operibus vos nostris et apostolicae Sedis beneplaci- tis coaptetis. Verum cum longo jam tempore dilata sit reformatio dicti regni deformati taliter et collapsi, et a tempore obitus clarae memoriae Watizlai regis Ungariae, ac deinde dum Andreas in eodem regno se pro rege gerebat, carissima in Chr. filia nostra Maria regina Siciliae illustris ad se ac dilectum filium nobilem virum Carolum nepotem ejus praefatum

Strana 141
141 regnum asseruerit et adhuc asserat pertinere de jure, hujusmodi petitionem tuam propositam ut praefertur absque juris injuria et alieno praejudicio ad gratiam exauditionis admittere non valemus: sed his qui in regno prae- fato jus se proponunt habere nos ad reddendam justitiam convertentes, per alias literas nostras te ac reginam, nepotem ipsius ac filium tuum prae- dictos vestrumque sequaces et alios qui sua crediderint interesse, de qui- bus expedire viderimus per peremtoriae citationis edictum proponimus ad nostram facere praesentiam evocari, ut cum omnibus juribus, actis et mu- nimentis hujusmodi negotium contingentibus compareatis legitime coram nobis, recepturi justitiae complementum, et facturi quae pro bono statu dicti regni duxerimus ordinanda. Ad haec ignorare te nolumus, quod cum in praedictis tuis literis te regem non solum Boemiae, sed etiam Poloniae duxeris describendum, causa nobis exinde magnae turbationis advenit, dum auctoritate propria, quinimo temeritate non modica, non vocatus a domino tamquam Aaron, sed apostolica Sede matre omnium et magistra contemta, ad quam provinciae Poloniae pertinere noscuntur, regium in ipsa Polonia nomen usurpas, te regem Poloniae nominando. In quae autem crimina assumtio falsa regiae dignitatis, imo et simplicis magistratus, ac seditio et commissio violentiae cum armis incidant, quibus subjiciendi sint poenis ta- lium patratores, non est opus exprimere, quia id nota et vetustissima de- creta sanxerunt. Ne igitur in te tantae temeritatis audaciam in tuae sa- lutis dispendium, praefatae Sedis injuriam et plurimorum scandalum absque dubitatione praesumtam dissimulare quodammodo videamur, magnificentiae tuae per apostolica scripta sub spiritualibus et temporalibus poenis, quas si contrarium feceris tibi volemus inferre, districtius prohibemus, ne te ul- terius regem Poloniae nomines, sigillum regium sub intitulatione Poloniae regni assumas vel utaris assumto, neque privilegia, immunitates, feuda, donationes, bona et jura quocunque in ipsa Polonia vel aliqua ejus parte concedas, aut tamquam rex Poloniae quicquam agas. Nos enim tibi para- tos offerimus ad manutenendum et conservandum jura, si qua in ipsa Po- lonia ostenderis tibi competere legitime coram nobis. Dat. Anagniae, IIII. Idus Junii anno octavo. Ex autogr. regesto liter. Bonifacii VIII. an. VIII. epist. 478. in Tabul. Vatic.

Strana 142
142 CXXXVI. Theodoricus, abbas Lucensis, fratribus suis in pitantiam assignat villam Oblas cum curia et vineam in Kaunice. Dto. in festo b. Joannis Bap- tistae. 1302. Uniuersis presentes litteras inspecturis Nos theodoricus, Dei pa- tientia Lucensis abbas, Salutem et noticiam veritatis. Tenore presencium vobis duximus intimandum, quod Nos Bonis benefacere cupientes fratribus conuentus ecclesie nostre Lucensis, qui die nocteque diuinis officiis inuigi- lant, villam nostram dictam Obloz cum curia et omnibus iuribus suis sine diminucione, nec non uineam nostram in Kaunis pro .... suo perpetuo as- signamus ac assignauimus per presentes; promittentes bona fide, quod contra huiusmodi assignacionem et prouisionem non ueniemus in futurum. Et ne super hoc dicti fratres valeant in posterum molestari, dictam as- signacionem seu prouisionem supplicamus et petimus a Reuerendis patribus et dominis karissimis, dominis Ma. Wadegociensi et Ni. Rengisualli Dei patientia abbatibus, visitatoribus concanoniarum Bohemie et Pollonie Aucto- ritate Domini. Premonstratensis et Capituli generalis in plenitudine po- testatis ratificari ac etiam confirmari. Et Nos Ma. Wadegociensis, et Ni. Rengisuallis dei patientia Abbates, visitatores concanoniarum Bohemie et Pollonie auctoritate Domini. premonstratensis et Capituli generalis de ple- nitudine potestatis dictam assignacionem et prouisionem ratificamus, et auctoritate, qua fungimur, confirmamus. In cuius rei testimonium sigilla nostra vna cum sigillo dicti Abbatis Lucensis presentibus duximus ap- pendenda. Datum Anno domini M. CCC. Secundo. In festo beati Jo- hannis Baptiste. (Sigillum tertium avulsum.) Ex originali in archivo monasterii Lucensis H. 11.

Strana 143
143 CXXXVII. Bludo et Henricus, fratres comites de Friburg, conferunt monasterio We- lehradensi L II. laneos silvae circa oppidum Friburg ad novam villam aedi- ficandam. Dto. V. Nonas Julii 1302. In nomine sancte et indiuidue trinitatis. Amen. Bludo et Henricus fratres comites de Vriburch omnibus imperpetuum. Quoniam ea, que ge- runtur in tempore, nonsolum ex decursu temporis infeccionem recipiunt ad non esse vergentem, verum eciam plerumque a memoria hominum sepulta in obliuionem transeunt et malignancium insidiis et calumpniis subuertuntur, ydoneum cautele genus est, si monimentis sigillorum, scriptorum et testium in lucem prodeant, ne morientibus hominibus forma solemprium donacionum et memoria pariter moriatur. Itaque vniuersis Christi fidelibus presentes litteras inspecturis patere volumus et constare, quod honorande recorda- cionis dominus Franco genitor noster, comes quondam de Vriburch vna cum coniuge sua felicis memorie genitrice nostra, nomine Troyzlawa, sui iuris et rerum suarum liberam habens administracionem considerans, quod iuxta vocem sapiencie bonorum operum gloriosus sit fructus accedentibus votis et assensu omnium, quorum in legittimis donacionibus requiri debet consensus, quasdam siluas circa idem oppidum adiacentes Vriburch, que ad nouam villam edificandam laneos quinquaginta duos continentes suffi- ciunt, monasterio de Welegrad ordinis Cisterciensis et dyocesis Olomucen- sis libera, legitiima, officiosa et irreuocabili donacione contulit, vt ab ipso- dem monasterio iuste proprietatis titulo debeant perpetuo possideri. Nos igitur cupientes tante deuocionis esse participes et in fratribus cenobii iam prefati affectum suscitare pro nobis nostrisque deuocius exorandi, dictam donacionem non tantum pie et deuote, sed eciam pure et irreuocabiliter celebratam ad ipsorum instanciam quoad predium in predictis siluis hodie collocatum et in quinquaginta duos laneos paruos distinctum et limitatum, quod vulgariter Theoderici villa dicitur, omni heredum et coheredum no- strorum accedente consensu, litteris presentibus approbamus, ratificamus et confirmamus. Has autem solas condiciones inferius annotatas ceteris om- nino cessantibus et exclusis nobis ab abbate et fratribus monasterii sepe-

Strana 144
144 dicti seruari petimus et teneri, videlicet vt in vno altarium monasterii eiusdem quodcunque ad hoc duxerimus eligendum fratres predicti deum debeant in omnibus missis inibi celebratis pro nostra nostrorumque salute iugiter exorare. Item ut criminosi, quorum crimina secundum leges ad dampnacionem spectant capitis, rebus eorundem monasterio cedentibus, in oppido Vriburch iuxta legum sentenciam iudicentur. Ea prorsus racione seruata, ut priuilegiis et libertatibus ordini Cisterciensi generaliter vel monasterio Welegradensi specialiter a sede apostolica vel ab aliis princi- pibus concessis, nullum penitus ex hoc grauamen, nullum preiudicium ge- neretur. Item vt ipsa possessio, si aliquo dubiarum causarum inpulsu ve- nundanda fuerit, nobis vel de nostro consilio aliis consanguinitate nos contingentibus conparanda primitus exponantur. Tanta uero deuocione paterne et materne donacionis approbacionem facimus, vt nos et posteri nostri nullius iuris titulum debeamus aut possimus nobis in ipso predio et omnibus pertinenciis suis aut presumamus vllatenus perpetuo vendicare. Vt autem hec nostra rerum gestarum recognicio et vtrinsque parentis do- nacionis iuste et deliberate per nos facta confirmacio perpetuam firmitatem obtineat presentes litteras conscribi fecimus sigillis honorandi domini no- stri Theoderici Olomucensis episcopi et capellani sui nec non et nostris communitas, ydoneis subnotatis testibus, quorum nomina sunt subscripta: Paulus camerarius Morauie et ecclesie Olomucensis. Hartmanns de Ho- lenstein. Bludo inuenis de Bludowicz. Ekkricus de fullenstein. Nico- laus de Schowenburch. Franco aduocatus de Modricz. Gerlacus provin- cialis de Hocenploz et alii quam plures viri nobiles militaribus insigniis decorati. Datum anno domini MCCC secundo, V. Nonas Julii, indic- cione XV. E codice Welehr. fol. 32. in archivo ejusdem monasterii. CXXXVIII. Literae Andreae, Olomucensis, et Bartholomaei, Preroviensis Archi- diaconorum, canonicorum Olomucensium, et Micul de Pawlowic super fun- datione altaris -S. Mathaei. Datum XV. Kalendas Augusti 1302. E cod. chart. II. fol. 49. in archivo capituli Olomuc.

Strana 145
145 CXXXIX. Bludo de Jičjn ecclesiae parrochiali in Hnogice decimas villae Pňowice assignat. Dto. in vigilia assumptionis b. M. V. 1302. Humanis ordinacionibus contractibus atque pactis ut puta caducis ac mutabilibus. propter fragilitatem hominum consueuerunt apponi testimonia racionabiliter fide digna. quatenus non pateat locus fraudibus et decidatur materia iurgiorum. Proinde Ego Bludo baro terre morauie dictus de Tyz- ceyn ad noticiam presencium et ad memoriam futurorum cupio presentibus deuenire. quod ad diuini numinis cultum ampliandum in Ecclesia parrochiali beate virginis in Hnoynicz sita in archidiaconatu Olomucensi. considera- cionis mee oculos dirigens ac eternorum intuitu volens seminare in terris. quatenus multiplicato fructu id recolligere possim. edoctus super eo in foro penitencie salutaris. decimas pleno iure de allodio in mea villa Pnyewicz. sito in parrochia prefata. ipsi Ecclesie dono et confero liberaliter per pre- sentes. Ne autem tam salubris per me facta donacio a quoquam heredum proheredumve meorum aut eciam quouis extraneo infringi valeat. aut ei ausu temerario contraire volendo ipsam robur obtinere perpetue firmitatis presens scriptum mei dependentis sigilli iussi munimine consignari. Actum et datum in supradicta villa nostra Pnyewicz mediantibus fidelibus nostris troyancio famuli nostri et pezscone procuratore nostro. Anno domini. M. CCC. secundo. In vigilia assumpcionis beate virginis gloriose. Ex originali in archivo ejusdem ecclesiae. CXL. Wenceslaus, rex Boëmiae et Poloniae, ordini S. Joannis Hierosolymi- tani jus patronatus ecclesiae in Hlubčice confirmat. Dto. in Olomuc. III. Kalend. Septembris 1302. Nos Wencezlaus Dei gratia Bohemie et Polonie rex. Notum faci- mus universis tam presentibus, quam futuris, quod nos ex specialis dilec- tionis affectu, quem ad ordinem hospitalis sancti Johannis Hierosolymitani 19

Strana 146
146 gerimus, volentes ipsum ordinem in terris nostris, gratuitis nostre munifi- centie beneficiis ampliare, jus patronatus ecclesie in Lubschiz in provincia nostra Oppaviensi ad nos pertinens, ordini predicto et fratribus ipsius or- dinis conferimus et donamus per eos retinendum perpetuo et habendum. In cujus rei testimonium presentes literas fieri et sigillis majestatis nostre jussimus communiri. Datum in Olmuz per manus venerabilis Petri Basi- liensis episcopi, Wissegradensis prepositi, regnique Bohemie cancellarii principis nostri dilecti. Anno domini M. CCCII. III. Calendas Septembris indictione .. anno nostrorum regnorum, Bohemie sexto, Polonie vero tertio. E copia. CXLI. Frater Ekko, commendator provincialis, et fratres templi de Cegkowice testantur, se a monasterio Scotorum Viennae pro redditibus curiae Tvem- vaitzhone Viennae accepisse piscinam in Radstrasse. Dto. Viennae in crastino S. Michaelis 1302. Nos frater Ek. Comendator prouincialis per Bohemiam, Morauiam et Austriam, et fratres domus in Shekwitz ordinis cruciferorum de templo, tenore presentium publice profitemur, quod, cum super redditibus quadra- ginta octo denariorum Wiennensium usualis monete persoluendorum an- nuatim de curia, que vulgariter dicitur Tvemvaitzhone, sita in strata, que dicitur Tuemvoitztraz Vienne, inter honorabiles viros, dominum Wil. Ab- batem et conuentum ecclesie sancte Marie Scotorum Wienne a parte una, et nos et domum nostram ex altera, questio siue contencio aliquamdiu ver- teretur; quod tamen sedata et composita fuit eadem questio siue contentio amicabiliter in hunc modum, quod, ut prenominati redditus eisdem dominis prefatis et ecclesie sue quiete et pacifice remanerent, iidem domini reddi- tus alios quinquaginta quinque denariorum Wiennensium usualis monete, qui in die sancti Michaelis annis singulis persolui debent de quadam pi- strina dicta Hensenarii, sita in strata, que vulgaritur dicitur Ratstraz Wienne, assignauerunt et dederunt nobis et domui nostre in Sckekwitz libere et perpetuo possidendas, ita, quod et nos cessimus ex nunc et

Strana 147
147 renunciauimus totaliter omni accioni et iuri, quod nobis in suprascripta curia competebat, sicut etiam patet ex litteris, inter nos hinc inde traditis, euidenter. Huius rei testes sunt: Frater Sifridus de Brunna, ordinis no- stri Magister. H. medicus. Chunradus, notarius domini Wil. abbatis pre- dicti. Fridericus officialis suus. Slvrvo, ciuis wiennensis, et alii quam plurimi fide digni. In cuius rei testimonium presentes conscribi fecimus litteras, sigillorum nostrorum munimine roboratus. Datum Wienne anno domini M. CCC. II. in crastino sancti Michahelis. Horm. Gesch. v. Wien. 1. Bd. 3. Hft. Urkundenbuch Nro. XLII. CXLII. Henricus de Kirchhausen, praeceptor ordinis S. Joannis per Bohe- miam, Poloniam, et Moraviam, oppido Eywanowic jura concedit, quibus Brunna fruitur. Datum mense Novembris. 1302. Orig. in Mus. Morav. CXLIII. Smilo de Greunwalde recognoscit, quod Jaroslaus de Jakubow monasterio in Rjše medium laneum cum rubeto in Jakubow resignavit. Dto. in Ja- kubow, in die b. Thomae apostoli 1302. Cum de gestis hominum tanquam de naui que fluctibus est exposita sub serenitatis tempore, calumpniarum et obliuionum timeri oporteat tem- pestates, cautum est, ut ea que cum prouida deliberatione peraguntur, scripture suffragio fulciantur. Ego igitur Zmylo de Greunwalde re- cognosco coram vniuersis presentibus et futuris presentium notitiam habi- turis quod Jerozlaus de Jacubaw conspectui meo sese offerens, cum filia sua Sudka sanus mente corpore et racione non compulsus nec coactus, sed de mera ac omnimoda amicorum suorum voluntate, maturo consilio ac consensu laneum dimidium cum rubeto ibidem in Jacubaw, sororibus in Reusch deo deuote famulantibus. cum omnibus pertinentiis libere resignauit. 19 *

Strana 148
148 eandem resignationem nichilominus spondens sub fidei sue conpromissione se nolle aliquatenus verbo uel opere per se et suos heredes retractare. Vt autem hec resignatio inter ipsos habita robur obtineat perpetuo valitu- rum inconuulsa perseuerans, petitionum eorum instantiis inclinatus presens fieri et mei sigilli appensione feci roborari. Datum et actum in Jacubaw anno domini M. CCC. secundo in die b. Thome apostoli. Ex orig. monast. Oslovanen. in curia Brunnensi. CXLIV. Joannes, episcopus Olomucensis, donationem a Wenceslao rege ecclesiae in Towačow anno 1297. factam confirmat. anno 1303. Johannes dei gracia Olomucensis Episcopus. Vniuersis Cristi fide- libus presens scriptum visuris vel andituris: Salutem in Domino: Ad No- titiam singulorum tam presentium ....... Domini Wencezlai Regis Boemie super speciali gracia collata Ecclesie in Thowatschowe — non rasas — non cancellatas: nec in aliqua parte sui viciatas — vero ....... Dux Cra- couie et Sandomirie Marchioque Morauie. Tenore presentium notum faci- mus tam presentibus quam futuris: quod providi viri Jacobi plebani de ..... benigniter inclinati etc. usque Anno domini Millesimo Ducentesimo LXXXXVII. — VII. Idus Aprilis. per manus Magistri Johannis Sacensis prepositi. Anno coronacionis nostre secundo. Vide in hoc Tom. n. LXVI. In huius ig...... instante petitione prenominati Jacobi decreuimus prenominata donata Ebclesie de Thowatschaw sigillorum nostrorum munimine compro- bare. Datum .... Domini per manus Arnoldi Notarii nostri. Pontificatus nostri anno secundo. Origin. in interfolio codicis n. II. III. 5. c. r. bibliothecae Universitatis Olomuc.

Strana 149
149 CXLV. Th., ... abbas Siloënsis, confert Eberhardo, civi Iglaviensi, judicium locandae ab ipso villae Simonsdorf. Datum in vigilia Epiphaniae. 1303. In nomine Domini Amen. Quoniam dubia sepius uertuntur in con- trarium. Nos Th. dei paciencia abbas Ecclesie Syloensis, ipsa dubia am- putare cupientes. Notum esse cupimus vniuersis Christi fidelibus tam pre- sentibus quam futuris quod nos de consilio virorum sapientum nec non de consensu vnanimi. M. prioris et confratrum nostrorum. Contulimus Ewer- ardo viro honesto et prouido villam ecclesie nostre Symonsdorf locandam et iudicium inibi iure hereditario tam sibi quam suis heredibus possiden- dum. Tali videlicet condicione et pacto quod idem iudex terciam partem de eodem iudicio tollet vtilitatis. Preterea contulimus sibi laneum et mo- lendinum in eadem uilla libere et iure nichilominus hereditario possidenda. Prefatus eciam iudex coram uiris fide dignis nobis promisit se XVI. laneos in eadem villa locaturum. Porro tam ipse iudex prenominatus quam ceteri homines in eadem uilla manentes decimam de quatuor granis plenarie per- soluent. Census autem dicte uille talis erit. Lanei enim iam locati per tres annos suum censum persoluent. videlicet in festo Georgii tres lotones argenti et in festo beati Galli tres lotones. Illi uero lanei qui per pre- fatum iudicem locabuntur per quinquenium de solucione census habebunt libertatem. Insuper homines sic locati de laneo dabunt in festo pasche XX. oua in festo pentecostes duos caseos. et in messe duos messores. et duos pullos in festo S. Martini. Ad hec pretitulate nostre ordinacioni duximus annectendum quod si predictus iudex uel sui heredes quocunque motu animi ipsum iudicium uendere decreuerit uel si nobis ac hominibus ibidem ex iusta causa non complacuerit tunc nos assumere debemus tres scabinos et ipse tres quos elegerimus duos de ipsa uilla et quatuor de aliis abbacie adiacentibus uillis et secundum quod iidem estimauerint uel ecclesie nostre uel alicui honesto uiro idem iudicium cum iuribus suis de nostro consilio uendere debebunt. Ceterum promisimus plebano quicunque pro tempore fuerit vnum laneum liberum pro dote nos daturos. Predictus vero iudex

Strana 150
150 nichilominus nobis promisit quod si infra quinquennium dicta uilla locata non fuerit, quidquid de censu deperierit ipsemet de proprio persoluere de- bebit. Promisimus itidem iudici ac ipsis hominibus prefate ville quod se habere debent et tenere ad iudicium Yglauiense. Datum anno domini M. CCCIII. in vigilia Epiphanie domini. Coram testibus infrascriptis. Chun- rado iudice de Gishowels. Pilgrino de Gumpols. calog de Calav. Tho- missio de Hopathau. Adam de Dudin. In cuius rei testimonium presens scriptum sigillorum nostri specialis et conuentus munimine duximus con- signandum. Ex originali — cum duobus sigillis laesis, quorum alteru.1 episcopi figuram in sella sedentis praesentat — in archivo civitatis Iglaviensis. CXLVI. Joannes, episcopus Pragensis, indulgentias monasterio Sarensi a nonnullis episcopis collatas, confirmat. Dto. VIII. Idus Martii 1303. Uniuersis Christi fidelibus presentes litteras inspecturis Nos mise- ratione diuina. Ranuncius. casantanus. basilius. Jerosolimitanus. Adenulfus conssanus. archiepiscopi. frater Jacobus. Calcedonie. Antonius. Chenodien- sis. Guilelmus plimanicensis. Rogerius esculanus. manfredus. sancti marchi. frater nicolaus tortibulensis. Nicolaus neocastrensis. episcopi. Salutem. in domino. senpiternam. Splendor paterne glorie qui sua mundum illuminat inefabili claritate pia uota fidelium de clementissima ipsius magestate spe- rancium tunc begnino (sic) fauore prossequitur cum deuota eorum humili- tas sanctorum meritis et precibus adiuuatur. Cupientes igitur. ut claustrum sancte marie zahars quod eciam fons sancte marie uocatur Pragensis dio- cesis congruis honoribus frequentetur et a Christi fidelibus iugiter uene- retur. Omnibus uere penitentibus et confessis qui ad dictum claustrum in singulis subscriptis festiuitatibus uidelicet ipsius natiuitatis purificacionis anunciacionis et asumpcionis beate marie uirginis nec non in festo natalis domini circumcisionis epiphanie resurreccionis acenssionis et pentecostes et in festiuitatibus sancte crucis sancte anne sancte helisabet sancti Nicolay sancti Martini sancti Johannis euangeliste et sancti iohannis baptiste et in

Strana 151
151 festis petri et pauli apostolorum et omnium sanctorum ac in dedicacione ipsius ecclesie accesserint anuatim aut qui ad nouam stucturam (structu- ram). fabricam. reparacionem. luminaria ornamenta seu alia necessaria ipsius ecclesie manus porrexerint adiutrices uel qui in bona sui corporis sanitate seu eciam in extremis laborantes quidquam suarum predicte ec- clesie dederint uel legauerint facultatum, eciam qui dicte ecclesie pleba- num cum corpore Christi uel sacra uncione infirmos uisitantem deuote as- sociauerint Nos de omnipotentis dei misoricordia et beatorum petri et pauli apostolorum eius omniumque sanctorum meritis, autoritate confisi. Singuli nostrum singulas quadraginta dierum indulgentias de iniunctis sibi peni- tentiis in domino misericorditer relaxamus dummodo. diocesani uoluntas ad id acceserit et consensus. In cuius reij testimonium presentes litteras no- strorum sigillorum fecimus apensione muniri Datum Rome anno domini mil- lesimo. CCC. pontificatus domini Bonifacii. pape. octaui anno sexto. Nos vero Johannes dei gracia Pragensis episcopus loci dyocesanus, has indulgencias ratas et gratas habentes auctoritate qua fungimur confir- mamus. XL. dies auctoritatis nostre huiusmodi remmissionis et gracie, Indulgenciis fauorabiliter annectentes eisdem, testimonio huius scripti. Sub anno domini. Millesimo. CCC. III. VIII. Idus Martij. Pontificatus vero nostri anno secundo. (Sigilla XI. omnia laesa.) Ex originali in archivo ejusdem monasterii. CXLVII. Jutka do Hodice confert ecclesiae in Zeletawa quartale suum in Rado- njn. Dto. Iglaviae III. Kalend. Aprilis. 1303. Jutka de Hodicz ecclesie et plebano in Zeletaw quartale suum in Radonim quondam Jesconis fratris sui confert. His autem interfuerunt testes: Hermannus plebanus de Reusche. Jesco dictus de Bilcowe. Abel et Pertoldus cruciferi domus in Tempilstayn. Dietlinus et Kunradus fra- tres de Slawicz, nec non alii complures. Datum in Ygla III. Kalendas Aprilis MCCCIII. E vidimus de anno 1620 in curia Telčensi extr. Horký.

Strana 152
152 CXLVIII. Wenceslaus, rex Boëmiae et Poloniae, possessiones civitatis Znoymensis ab omni onere eximit, eique jus milliare et silvam Leskow confert. Dto. Brunae VIII. Idus Aprilis. 1303. Nos Wencezlaus dei gracia Boemie et Polonie Rex. Notum fa- cimus vniuersis presentes litteras inspecturis. Quod nos ciues nostros Znoymenses, propter ipsorum fidei et deuocionis promptitudinem quam ad celsitudinem nostram gerunt, volentes attollere gratiosis graciis libertatum, ipsisque commoda procurare. Ciues predictos et heredes ac successores ipsorum de vniuersis suis prediis et hereditatibus que ipsi ciuitati Znoy- menši, ex antiquo a primeua eius fundacione ac locacione sunt annexa, per progenitorum nostrorum graciam et fauorem. ac de illis possessionibus quas de nouo emerant, et imposterum eos emere contigerit, a iurisdicione ac potestate qualibet omnium beneficiariorum absoluimus graciose et esse uolumus imperpetuum liberos et solutos, ita quod ammodo de predictis vni- uersis suis possessionibus quas nunc habent et in futurum habebunt, ipsi ciues et eorum successores non alibi quam coram camerario nostro morauie qui pro tempore fuerit, aut iudice ciuitatis eiusdem debeant, pro causis et excessibus quibuslibet conueniri, amplius, ut dicta ciuitas se a nobis gau- deat percepisse plura profectuum incrementa, statuimus, et volumus precise inhibentes, ne quis incolarum in bonis nostris et bonis alterius cuiuscunque in spacio vnius miliaris ad omne latus eiusdem ciuitatis cereuisiam venalem braxare uel habere vlterius audeat nec presumat; ad hec pro melioracione eciam ac profectum ciuitatis predicte, siluam nostram Leskouecz prope ipsam ciuitatem sitam, eidem ciuitati damus et conferimus, ut de cetero ad dictam ciuitatem pertineat, et predicti ciues pro pascuis habeant siluam ipsam. In cuius rei testimonium presentes litteras fieri et sigillis maiesta- tis nostre iussimus, communiri. Datum Brune per manus venerabilis Petri Basiliensis episcopi, wissegradensis prepositi, Regnique Boemie Cancellarii, principis nostri dilecti. Anno domini Millesimo. Trecentesimo. Tercio. VIII. Kalendas aprilis. Indictionis prime. anno Regnorum Boemie sexto. Polonie vero tercio. Ex originali in archivo ejusdem civitatis.

Strana 153
153 CXLIX. Wenceslaus, rex Boëmiae et Poloniae, confert Zdislao Mèšec villam Hluk jure haereditario. Dto. in Chrudim X Kalend. Maji 1303. Nos Wencezlaus, dei gracia Boemie et Polonie Rex. Notum faci- mus vniuersis, presentes litteras inspecturis, quod nos propter grata et fidelia seruitia, que fidelis noster Sdyslaus, dictus Myessecz, nobis exhi- buit hactenus, et exhibet in presenti, ac in futurum poterit exhibere, villam nostram Hluk, sitam in Morauia, et habentem Curiam cum agris ad duas araturas, et de censu viginti quatuor Marcas argenti, dicto Sdyslao de speciali gracia conferimus et donamus, per eum et heredes suos heredita- rio iure imperpetuum possidendam; tali tamen conditione adiecta, quod, qnandocunque a dicto Sdyslao vel eius heredibus rehabere volumus villam ipsam, dabimus sibi in aliis bonis nostris, vbi nobis placuerit, equiualentes duas araturas, et censum viginti quatuor Marcarum predictarum, uel pecu- niam, que ipsas duas araturas et censum valeat supradictum; et edificia lignea, que ibidem pro sua et familie sue conseruatione construet, sibi etiam persoluemus; et extunc de villa, duabus araturis et censu nos in- tromittere poterimus antedictis. In cuius rei testimonium presentes litteras fieri, et sigillis Maiestatis nostre iussimus communiri. Datum in Chrudim, per manus venerabilis Petri, Basiliensis Episcopi, Wissegradensis Prepo- siti, Regnique Boemie Cancellarii, Principis nostri dilecti. Anno domini Millesimo, Trecentesimo Tertio. X. Kalendas Maii. Indictionis prime. Anno Regnorum nostrorum Boemie Sexto, Polonie vero Tertio. (Sig. laesum in margine.) Ex originali in archivo civitatis Hradišté. 20

Strana 154
154 CL. Wenceslaus, rex Boëmiae et Poloniae, confirmat fundationem Wernheri, canonici Olomucensis, praebendae canonicatus in Suchonice et Hlusowice et vicariam in Lucka. Dto. Pragae X. Kalend. Junii 1303. Nos Wencezlaus, dei gracia Boemie et Polonie Rex, notum faci- mus vniuersis, presentes litteras inspecturis, quod, cum magister Wern- herus, Pragensis et Olomucensis canonicus, uillam dictam Suchouicz in qua sex tantum marce argenti in censu esse dicuntur, et in uilla dicta Hluschouicz vnam araturam, ac partem ville dicte Luka emerit, et de eis- dem sic duxerit ordinandum, videlicet, quod de villa Suchouicz et aratura in Hlussouicz predictis, prebendam in Ecclesia Olomucensi creauit, et de dicta parte ville prefate Lucka in eadem Ecclesia instituit vicarium, qui vicarius omni secunda feria per totum annum dicat missam defunctorum pro animabus patris et matris nostrorum, et quinta feria missam de sancto Michaele archangelo, ac dominico die missam de Sancta Trinitate; et in- stituit etiam de redditibus partis dicte ville Lucka, empte per eum, quod perpetuo missa de Sancta Maria quolibet die celebretur, in dicta Olomu- censi Ecclesia sollempniter decantando: nos in hiis dicti magistri Wern- heri laudabile et pium opus diligentius attendentes, eiusque propterea sup- plicationibus benignius inclinati, emptioni et ordinationi predictis nostrum fauorabiliter prestamus assensum, ipsasque ratificando presentis scripti pa- trocinio confirmamus. In cuius rei testimonium presentes litteras fieri, et sigillis maiestatis nostre iussimus communiri. Datum Prage per manus venerabilis Petri, Basiliensis Episcopi, Wissegradensis prepositi, Regnique Boemie cancellarii, principis nostri dilecti. Anno domini M. CCC. III. X. Kalendas Junii, Indictionis prime. Anno regnorum nostrorum Boemie sexto, Polonie vero tercio. E cod. membr. I. Fol. 33. in archivo capituli Olomuc.

Strana 155
155 CLI. Bonifacius VIII. papa, Mariam reginam Siciliae ejusque filium Carolum reges legitimos Ungariae pronuntiat, et incolis regni Ungariae sub poena excommunicationis mandat, ne regem Boëmiae Wenceslaum el ejus filium, Ungariae reges nominare praesumant. Dto. Anagniae II. Kalend. Junii 1303. Ad perpetuam rei memoriam. Spectator omnium, cunctarum prae- scius rex aeternus civitatem Jerusalem ruituram praevidens, flevit compas- sibiliter super illam. Numquid igitur et nos ejus officium vicariae potestatis habentes, fletus arcere possumus, mitigare punctionis aculeos, gemitus co- hibere, videntes acerbe regni Ungariae collapsi per plurimum dissidia gravia inculcata frequentius, diminutionis incommoda et ruinam totaliter imminentem? Illud utique violenti diripiunt et apprehenderunt, jam inter angustias persequentes gemunt sacerdotes ipsius, luget populus confusionis involutione perplexus, parvuli ejus captivi sunt ducti ante faciem tribulan- tis, silet ibi belli dissidio coacta justitia, corrupti sunt mores hominum, eradicatis virtutibus, vitiis propagatis, zelus christianae fidei tepuit, immo jam friguit et divini cultus observanda religio dormitavit, et dum inibi de regnandi jure contenditur promiscuis actibus sursum deorsum miscentur con- fuse singula et in aperto caduco ruit populus cum certus non appareat gubernator. Dolendum in his pariter et lugendum illa maxime ratio piae considerationis inducit, quod regnum ipsum retrorsum rediens reges lacta- vit hactenus reginasque catholicos et in eminentiam coelestis exercitus mira vigente sanctitate produxit, litteratos utique viros, alios intelligentes et providos, scientiae claritate conspicuos et eloquentiae facunditate diser- tos. In quorum vices successere proh dolor dissidentes et stolidi, modicae devotionis et fidei, abjicientes jugum disciplinae laudabilis et debacchantes improbe sine freni constrictione pro libito vastatores. Numquid igitur su- per istis nostra consilia inhumane deficient opportuna remedia enclipsante caritatis fomite et omissa lima justitiae delitescent? Necesse quidem adesse conspicimus, ut ruinas hujusmodi pastoralis cura nostrae provisionis im- pleat, collapsa reparet, justa confoveat, vastata restauret et paterna be- 20*

Strana 156
156 nignitas apta praesidia pro ipsorum congrua reparatione producat, sedando praecipue, quantum nobis ex alto permittitur, contentionis praefatae de jure regnandi turbinem et de regno ipso auferendo pro viribus omnem per no- strae reparationis suffragium tempestatum. Sane diebus non longe prae- teritis carissimus in Chr. filius noster Venceslaus Boemiae rex illustris per ejus nuntium et expressas litteras nobis supplicavit attente, ut nego- tium dilecti filii nobilis viri Venceslai ejusdem regis filii, quem in regem Ungariae concorditer et canonice proponebat electum, et eundem regem Boemiae, ac tam suos quam ejusdem filii in hac parte sequaces in beni- volentiam nostram reciperemus et gratiam, ac nos eis adjutores, directores benignos et favorabiles in ipso negotio redderemus. Super cujus suppli- cationis instantia pia et rationabili meditatione pensantes, quod praefatum regnum Ungariae tam nobile hactenus, tam praeclarum in spiritualibus et temporalibus per collisiones varias sicut praetangitur est collapsum, quod- que carissima in Chr. filia nostra Maria regina Siciliae in eodem regno Ungariae tamquam heres proximior habere se jus asserebat et asserit, et dilectus filius nobilis vir Carolus nepos ejus regnum ipsum in parte non modica ex persona jam dictae paternae suae aviae possidebat et possidet, de quo etiam in Strigoniensi ecclesia juxta ritum antiquum Ungariae per personam idoneam regale susceperat diadema, ut tolleremus invicem pec- candi materiam et concertandi discrimen, exhiberemus justitiae debitum ac viam reformationis dicti regni accommodam sumeremus inter contendentes eosdem tractatum pacis et compositionis amabilis more patrio (sic) similiter assumere cupientes, memoratos reges Boemiae, ipsius filium et saepedictum Carolum eorumque sequaces et alios qui sua crederent interesse per ve- nerabilem fratrem nostrum Nicolaum Ostiensem episcopum, tunc Ungariae prefati regni legatum, peremtorie citari mandavimus, ut infra determinati et convenientis temporis spatium in ipsa citatione praefixum cum omnibus juribus, actis et munimentis suis contingentibus memoratum negotium co- ram nobis ligitime (?) comparere deberent, super his complementum re- cepturi justitiae ac facturi, quae pro dicti regni statu prospero per nos essent provide ordinanda. Eodem vero legato praedictos regem et filium ac Carolum citante legitime, sicut per ipsius certas literas et verbum po- stea nobis evidenter innotuit, ac adveniente peremtorio termino in ipsa ci-

Strana 157
157 tatione statuto, praefata regina Siciliae intimato jam sibi ex nostra parte per alium, quod ipsa etiam, si sua interesse putabat, in memorato termino compareret, et jamdictus Carolus per procuratores idoneos sufficienter in- structos tamquam devotionis et reverentiae filii comparuerunt cum debita obedientia coram nobis, venerabilibus fratribus nostris S. archiepiscopo Colocensi, M. Zagrabiensi, T. Jeuriensi et B. Vesprimensi episcopis, ac dilectis filiis nonnullis archidiaconis et praepositis de ipso regno Ungariae ex citationis praefatae vigore comparentibus similiter cum eisdem. Jam dicti vero Boemiae rex et natus non comparuerunt per se vel per alium in termino praefinito, nec postea, sed sub cujusdam palliationis astutia ex- cusatores miserunt ad nostram praesentiam dilectum filium Unricum (Hen- ricum) doctorem decretorum, Johannem cantorem ecclesiae de Veteri Buda clericos ac Johannem Romanum jurisperitum laicum, excusantes eosdem, quod procuratores ad nos non miserant sufficienter instructos, causas circa hoc minus rationabiles imo inanes et frivolas praetendentes. Et in pluri- bus consistoriis per nos ab ipsis seriose petito, si alias causas rationabilis excusationis haberent, vel ampliori forent potestate suffulti, in excusationem culpae contumaciam geminantes, dixerunt improbe, quod praefatus rex Boe- miae nullo umquam intendebat tempore de ipso regno Ungariae litigare; procuratoribus ipsis et nuntiis eorundem reginae Siciliae ac nepotis instan- tibus, ut contumaciam ipsorum Boemiae regis et filii ad declarationem et determinationem juris reginae ac nepoti competentis eisdem procedere deberemus. Nos vero habita super his cum fratribus nostris examinatione solenni, profunda maxime meditatione pensantes statum praefati regni Un- gariae miserabilem et depressum flebili quidem compassione condignum, quod revera ex praetacta maxime contentione regnandi in pejus continue labitur, quia dum utrinque conceditur (sic) involuto dissidio animarum et corporum pericula prodeunt et ipsius cives et incolae in illo regnantibus cum debita obedientia non intendunt, quodque sicut facti notorium perma- nens evidenter ostendit, et licet non in figura judicii nobis est notum, praedicta regina Siciliae sicut primogeniturae jus obtinens clarae memoriae Stephani regis Ungariae patris sui, in eodem regno propinquior est suc- cessor et heres quondam Latislao regi Ungariae fratri suo ex utriusque parente, per quod opitulatur eidem communis juris praesumtio, quae tali

Strana 158
158 casu probandi onus in adversiarum (?) juste transfert, quia etiam quon- dam Carolus ipsius reginae primogenitus dicti Caroli genitor habitus est quasi communiter et praecipue per Romanam ecclesiam pro Ungariae rege dum vixit. Nec ex parte dictorum Boemiae regis et filii de jure compe- tente ipsis in Ungariae regno praedicto allegatum est aliquid vel assertum, nisi sola electio, quae de ipso filio regis facta proponitur, quae proculdubio diversis ex causis prout rationum prima facies indicat, minus legitima, imo prorsus inutilis esse videtur, eo maxime, quod sicut scripti canonis series aperit, regnum ipsum Ungariae successionis jure provenit, electionis arbi- trio non defertur. Rationibus praemissis et causis, aliisque motivis pluri- mis, quae religionem debent judicantis instruere, in trutina rectae delibe- rationis appensis, expedientia commixta licentiae, ac benigna humanitate servata, de plenitudine potestatis in apertam contumaciam eorumdem Boe- miae regis et filii, in praesentia praelatorum plurium, cappellanorum, fami- liarum nostrorum et aliorum in Consistorio vocatorum, praesentibus eorum- dem Boemiae regis et filii nuntiis ac excusatoribus suprascriptis, de fratrum nostrorum consilio decerninus, diffinimus, declaramus et volumus, quod prae- dicta Maria in toto ipso regno Ungariae et pertinentiis suis omnibus ac ubique terrarum regina Ungariae et dictus Carolus nepos rex nuncupen- tur apertis labiis scriptionibusque vulgatis et in documentis publicis titu- lentur; quodque praelati clerici, cujuscunque dignitatis, status aut conditio- nis fuerint, et religiosi alii cujuscunque sint ordinis, nec non comites sive bani, barones, milites, cives, incolae cujuscunque status, praeeminentiae, dignitatis, status aut conditionis existant jam dicti regni Ungariae omnium jurium et pertinentiarum ejus ac aliarum regionum annexarum sibi, etiamsi regnorum titulum habeant, dictis reginae Ungariae et regi nepoti tamquam ejusdem regni Ungariae reginae et regi legitimis parere et intendere, ac de fructibus, redditibus, servitiis, juribus et obventionibus aliis consuetis et regi Ungariae debitis devote respondere procurent, praelatis, clericis, et religiosis, comitibus sive banis, baronibus, militibus, civibus incolisque prae- scriptis sub poena excommunicationis injungentes expresse, quam eo ipso si fecerint secus incurrant, ut eisdem reginae ac regi Ungariae circa re- cuperationem, defensionem et conservationem regni praedicti auxiliis, con- siliis et favoribus opportunis assistant. Et quia in praedictis eosdem effi-

Strana 159
159 caciter, obedienter et placide sic agere cupimus, ut a contrariis prorsus abstineant et desistant, praelatis, clericis et religiosis, comitibus sive banis, baronibus, militibus, civibus incolisque praefatis sub simili poena excommu- nicationis et eodem modo praecipimus, ne memoratos regem Boemiae vel ejus filium regem Ungariae nominare vel titulare aliqua nominatione vel descriptione, praesumant, neve ipsis aut ministris eorum de fructibus, red- ditibus, proventibus ac juribus aliis dicti regni et praefatorum sibi adja- centium respondeant quoquomodo, vel ipsis circa occupationem, invasionem et detentionem seu usurpationem memorati regni Ungariae et praemissorum quae annexa sunt sibi occulta vel publice consilium vel auxilium afferant, vel alicujus praesidium favoris impendant. Nos enim praelatos, clericos, religiosos, comites sive barones, milites, cives et incolas memoratos ab omnibus homagiis, sacramentis fidelitatis, colligationis aut conjurationis, quae praelibatis regi Boemiae, filio, aut ministris eorum praestiterunt, aut cum ipsis in praejudicium dictorum reginae et regis Ungariae aliquatenus inie- runt, etiamsi ea fuerint juramentorum, poenarum adjectione vel quovis alio vinculo roborata, quae viribus vacua et nulla fore censemus et carere de- cernimus omni robore firmitatis absolvimus, et ad eorum observationem quomodocunque aut quantumcunque se astrinxerint pro observandis eisdem ipsos decernimus non teneri. Ceterum ut quae gravitati Sedis apostolicae congruunt, cum debita maturitate servemus, nec excludamus a nostris prae- cessibus (praecessoribus?) amicam in throno sedentibus aequitatem, regi Boemiae filioque praefatis peremtorium terminum quatuor mensium a die datae praesentium numerandum inantea et peremtorie praefinimus, infra cujus temporis spatium ipsi per se vel alios aut alium, si qua jura de pro- prietate dicti regni Hungariae habere se credunt, nobis et apostolicae Sedi reverenter ostendant, illaque petant et prosequantur ut expedit ordine de- bito et rationabile fuerit, sicut ipsis melius videbitur expedire. Super possessorio tamen cujuscunque speciei vel generis pro dicto regno Un- gariae memorato regi Boemiae vel filio competente propter eorum con- tumaciam sic contractam pcrpetuum silentium eis duximus imponendum. Ultra praemissi vero temporis spatium quatrimestre, ne in potestate sit dictorum Boemiae regis et filii inquietare pro libito, molestare frequenter, et ut vitandi scandali occasionem tollamus et causam, ex nunc prout ex-

Strana 160
160 tunc in jure ac proprietate competentibus ipsis forsitan in regno praefato, jurisdictionis nostrae et apostolicae Sedis denegamus immutabili edictione praesidium, et eis in tribunali quocunque tam de justitiae famite, quam de ipsius potestatis plenitudine perpetuum silentium imponimus de fratrum con- silio praedictorum. Ita quidem, quod praedicta termini praefinitio, juris- dictionis denegatio, impositio silentii exnunc elapso jam dicto quadrimestri spatio perinde vigorem habeant et effectum, ac si in ejusdem Boemiae re- gis et filii notitiam per formam citationis solitae pervenissent; cum magi- stratus alii etiam non majores de juris licentia per edicta in scriptis publice vel in aedes proposita citare valeant, nec sic verisimile vel praesumtum, ut praemissa in notitiam et conscientiam dictorum Boemiae regis et filii debito tempore devenire non valeant quae in praesentia ipsius consistorii, praedictorum praelatorum aliorumque plurium et eorumdem nuntiorum ac excusatorum maxime, sunt tam vulgate tamque solenniter publicata. De reformatione praefati regni collapsi disponere cum ipsorum fratrum consilio prout tempora se apta praebuerint praeuisis consiliis opportunisque remediis auctore domino sollicite proponentes, ut in ipso gratia disponente superna tranquilla tempora redeant, inquieta recedant, sicque ipsius regni status reformetur in prosperum, quod laeta pax et amoenitas in locum tam gra- vium adveniat scandalorum. Nulli ergo etc. nostrae constitutionis, diffini- tionis, declarationis, injunctionis, praecepti, absolutionis, decreti, impositionis et denegationis etc. Datum Anagniae, II. Kalendas Junii anno nono. Ex autogr. regesto liter. Bonifacii VIII. an. IX. epist. 236. in Tabul. Vatic. CLII. Th., abbas Lucensis, rogat Swilhermum, abbatem Praemonstratensem, ut confirmat fratribus suis Lucensibus a se collatam pittantiam, videlicet vil- lam Oblas et vineam in Kunice. Dto. Kalend. Septembris 1303. Reuerendis in Christo patribus ac dominis, domino Swilhermo ab- bati premonstratensi, et abbatum eiusdem Ordinis capitulo generali Th. diuina miseratione abbas lucensis ecclesie, orationes et obedientiam para- tam cum omni reuerentia et honore. Nostrorum prona obedientia filiorum

Strana 161
161 et deuotione pèrmoti, infrascriptam pittanciam, videlicet villam nostram, oblusk dictam, nomine ipsius pittancie per nos ipsis ex nunc tradite et tra- dende, cum grangia, pomerio, decima, censu ibidem in ipsa, ab ipsa et de ipsa cum omnibus iuribus, fructibus, attinenciis et appendiciis existentibus et prouenientibus quocumque modo, nomine uel titulo, undecunque proue- niant, uel prouenire ualeant ab eisdem, tam in minimis quam in magnis, in quibuscumque consistant, vt nec a nobis, nec ab aliquo successorum no- strorum in posterum predicti fratres lucensis monasterii super perceptione pittancie supradicte in parte uel in toto vmquam inpediantur, uel etiam perturbentur, in minorando, auferendo, violentiam inferendo, uel aliquid extra conuentum cuipiam exigendo de pittantia prefata ab ipsis, cui et quibus pittantie et fratribus vineam integram in Canicz sitam cum omni iure et pertinenciis suis, cum prescriptis et subscriptis iuribus, conditioni- bus, pactionibus, penis et sentencijs duximus adhibendam ac etiam appo- nendam, quominus hiis eisue omnibus et singulis integre absque diminu- cione, contencione, subtraccione, in deterius permutacione libere perfruatur, adimentes nobis omnibusque successoribus nostris ordinandi et disponendi de predicta pittantia, quantum in nobis est, omnimodis facultatem. Quod si contra fecimus, per nos uel per alium, in parte uel in toto, directe uel indirecte, publice uel occulte, ipso facto sententiam excommunicationis et depositionis uolumus incurrisse, a qua non nisi a uobis post plenam resti- tutionem et integram satisfactionem super hec ipsi factam conuentui possi- mus absolui; sintque ipsi fratres a nostra obedientia obsoluti, habentes liberam facultatem alium eligendi, non obstantibus iuribus, graciis, priuile- giis, relictis, ordinisque statutis, quibus quoniam adhuc prescripta et infra- scripta omnimode renunciamus prescriptis et infrascriptis, nos omnibus uo- luntarie submittentes, simusque ineligibiles, et periurij, ac infamie nota re- spersi et omnino dampnati, nec ad aliquam obedientiam nominatam vmquam ualeamus assumi toto tempore uite nostre, renuntiantes super hiis, ut dic- tum est, omni iuris et gracie auxilio, nobis super hüis a quopiam facienda, et si qua facta fuerit, nullam optineat firmitatem. Quam pittanciam cum conditionibus expressis superius et eisdem successores nostri, si contra premissa venire presumpserint, per omnia, ceu de nobis expressum est, petimus ut mulctentur, a vestre paternitatis dominatione deposcimus humiliter 21

Strana 162
162 confirmari. Ut autem hec nostra donatio, datio seu concessio inuiolabiliter perseueret, presentes in testimonium nostro sigillo fecimus communiri. Datum anno domini Millesimo Trecentesimo tercio. Kalendas Septembris. Ex originali in archivo monasterii Lucensis. CLIII. Swilhermus, abbas Praemonstratensis, et abbatum ejusdem ordinis capitu- lum generale donationem pitantiae, videlicet villae Oblas et vineae in Kunic a Theodorico, abbate Lucensi conventui factam confirmat. Anno 1303. Swilhermus, dei patiencia abbas premonstratensis, et abbatum eius- dem ordinis capitulum generale. Vniuersis Christi fidelibus, ad quos pre- sentes perueniunt, salutem in eo, qui est omnium uera salus. Venerabilis in Christo fratris nostri Th. abbatis lucensis monasterii, peticionem littera- tenus recepimus in hec uerba: Reuerendis in Christo patribus ac dominis, domino Swilhermo abbati praemonstratensi ... usque datum anno domini MCCCIII. Kalend. Septembris. Vide in hoc tomo n. CLII. Nos igitur vestris iustis peticionibus inclinati eandem pittantiam, eidem conuentui ve- stro lucensis videlicet monasterii per uos factam, cum sententiis, conditio- nibus et penis presentibus confirmamus, precipientes districte, et volentes, ut illico ipso facto prelati, siqui fuerint, uel subditi, qui predictam pittantiam infregerint, aut infringi ordinauerint, ut supra expressum est, relegato ipsis omni iuris, ordinis ac statuti auxilio, predictas sententias, conditiones et penas incurrant. Datum anno premisso, concedente nostro capitulo generali. (Sigilla laesa.) Ex originali in archivo ejusdem monasterii.

Strana 163
163 CLIV. Joannes, episcopus Olomucensis, confirmat monasterio Geracensi jus pa- tronatus ecclesiae in Rancjřow. Dto. in Pustoměř XVI. Septembris 1303. Nos Joannes, dei gracia Olomucensis Episcopus tenore presentium publice protestamur, et ad notitiam deuenire cupimus singulorum, quod ho- norabilis et discretus vir, dominus abbas monasterii de Jeruss, ordinis presmonstratensis, Patauiensis diocesis, diuersas litteras non cancellatas, non abrasas, non abolitas, non in aliqua sui parte uiciatas, cum veris et integris sigillis nobis exhibere curauit, quibus perlectis ex ipsarum tenore collegimus aperte, quod nobilis vir, dominus quondam Zmylo de Belcow, dominus et heres de Ranczyrow, de assensu et voluntate quondam Mar- quardi ac aliorum fratrum et filiorum suorum, ius patronatus, quod sibi et heredibus suis in ipsa ecclesia de Ranczirow competebat, venerabili mo- nasterio de Jaruss liberaliter contulit pro ipsius et pro progenitorum suo- rum remedio animarum, quod siquidem ius patronatus venerabilis pater do- minus Bruno, Olomucensis episcopus, predecessor noster, suis litteris ex eius officio approbauit. Et quod demum ad iam dictum monasterium ipsum ius patronatus pertinuerit pleno iure, in litteris eiusdem domini Brunonis, predecessoris nostri, tunc etiam nobis exhibitis, expresse vidimus contineri, quod ipse predecessor noster ab honorabilibus viris, abbatibus eiusdem monasterii, plebanos sibi legitime presentatos auctoritate ordinaria confir- mauit. In cuius protestationis nostre testimonium presentes litteras fieri, et sigilli nostri munimine fecimus communiri. Datum in Pustemir anno domini M. CCC. III. XVI. mensis Septembris indictionis none. E cop. vidim. in registrat. Gubern. Moravici Q. 49. CLV. Johannes, episcopus Olomucensis, innovat monasterio Daubrawnicensi lit- teras confirmatorias ab episcopis Roberto et Theoderico annis 1238 et 1298 datas. Dto. in Modřic VI. Kalend. Octobris 1303. Johannes dei gracia Olomucensis Episcopus. Vniuersis Christi fide- libus presentes litteras inspecturis, salutem in eo qui est omnium vera 21 *

Strana 164
164 salus. Dignum est, ut vota iusta petencium et precipue illorum persona- rum, que diuino cultui sunt dedite, ad exaudicionis graciam fauorabiliter admittantur, et effectui debito mancipentur. Eapropter vninersitati vestre facimus manifestum, quod nos Priuilegium dominarum de Dubrawnik per quondam Theodricum felicis memorie Olomucensis Episcopi venerabilem predecessorem nostrum eisdem dominabus et monasterio Dubravicensi da- tum, cum uero eius pendenti Sigillo. non cancellatum, non abrasum, non abolitum, nec in aliqua sui parte viciatum, vidimus et legimus, cuius teno- rem presentibus de verbo ad verbum duximus inserendum. et est talis. In nomine sancte et indiuidue Trinitatis. Robertus etc. usque Datum in Cremsir IV. Kal. Augusti M. CC. XXXVIII. vide Tom. II. n. CCXCV. et sequitur finis literae confirmatoriae a Theoderico episcopo Olomucensi factae dto. In Modricz Anno domini Millesimo Ducentesimo. Nonagesimo Octauo. XV. Kalend. Februarii. Vide in hoc tomo n. LXXXII. Nos quoque predic- torum venerabilium Predecessorum nostrorum vestigia sectantes, ac volen- tes cum affeccione attenta. Monasterii, et dominarum earundem quantum possumus dirigere comoda et profectus, vt eo efficacius, quo et liberius omnipotenti domino famulentur. Ad deuotam supplicacionem earum. dictum Priuilegium exemplando eciam innouamus. Ratum et gratum habentes. et auctoritate qua fungimur confirmantes ea omnia, que iuxta continenciam litterarum per predictos venerabiles predecessores nostros, dictis domina- bus. et monasterio Dubrauicensi indulta sunt et concessa. In cuius rei testimonium presentes litteras fieri et Sigilli nostri munimine fecimus com- muniri. Datum in Modricz. Anno domini Millesimo Trecentesimo Tercio. VI. Kalend. Octobris. Pontificatus nostri anno primo. Ex originali in archivo curiae Brunensis f. O. II. n. 9. CLVI. Abbatissa monasterii Tišnovicensis emit a Svorone praeposito Olo- mucensi domum sub monte S. Petri. Datum V. Kalendas Novembris. 1303. E cod. chart. II. fol. 70. in archivo capituli Olomuc.

Strana 165
165 CLVII. Joannes, episcopus Olomucensis, protestatur collationem villae Spiticz fac- tam per abbatem de Jeras Dluhomilo plebano in Wratenjn. Dto. in Wratenjn XVI. Kalendas Decembris. 1303. Johannes, Dei gracia Olomucensis Episcopus. Uniuersis presentes litteras inspecturis salutem in Domino Jesu Christo. Noueritis, quod ho- norabilis et discretus uir dominus Petrus, abbas monasterii de Jaruss, or- dinis Premonstratensis, Patauiensis dyocesis, ob reuerenciam et affectum, quo erga nos afficitur, Dluhomilo, nepoti nostro, plebano ecclesie in Wre- ting uillam dictam Spiticz, sitam apud ipsam Wreting, contulit ac cessit ita, quod eam cum prouentibus, juribus et pertinenciis suis omnibus possi- deat, et habeat quamdiu ibidem extiterit plebanus. Qui dominus abbas asserendo ipsam uillam esse sui monasterii petiuit a nobis litteras super eo, quod, cum ecclesia in Wreting a prefato nostro nepote quoquomodo uacabit, quod uilla eadem ad monasterium pertineat iterato. Cui peticioni satisfacere uolentes hoc presentibus protestamur, quod prefatus Dominus Abbas de supradicta uilla sic cessit eidem nepoti nostro, quod postquam ab eo dicta ecclesia uacabit, ut statim incunctanter villa eadem ad usus monasterii reuertatur. Et quia olim ejusdem monasterii fratres pro recto- ribus seu plebanis in eadem de Wreting ecclesia personaliter resedisse dicuntur, ad deuotam instanciam precum ipsius domini abbatis nobis super eo humiliter supplicantis de speciali gracia concedimus et fauemus, quod idem dominus Abbas et conuentus ejus uacante predicta ecclesia fratrem aliquem sui monasterii pro plebano et rectore ibidem si eis placuerit locare ualeant et habere, ita tamen, quod super uniuersis iuribus, contribucionibus et exaccionibus quibuslibet ex quacunque causa emergentibus apostolice sedi, et ejus legatis ac dyocesano, nec non super uisitacionibus, procura- cionibus et aliis juribus archidiacono seu ejus uicario uel ei, cui competi- uerit, dei ipsius ecclesie prouentibus plenarie satisfiat et in nullo penitus preterea derogetur. In cuius rei testimonium presentes litteras sigilli no- stri appensione fecimus communiri. Datum in Modricz anno Domini Mille-

Strana 166
166 simo trecentesimo tercio. XVI. Kalendas Decembris, Indiccionis secunde, pontificatus nostri anno primo. Ex annal. Horky. CLVIII. Witko de Šwabenic, cudarius Moraviae, bona in Počatek pro dotalitio conjugi suae Berchtae obtulit, et ab eadem villam Morawany accipit. Dto. Brunae, proxima dominica post diem S. Nicolai. 1303. In nomine domini Amen. Acta legitima crebro per emulorum cas- santur calumpnia, seu obliuionis discrimen senciunt, quin in scripta publica redigantur. Nos igitur Wytko de Swabenytz, Zudarius Morauie, serie presentis priuilegii profitemur, quod nos deliberato animo et maturo nostro- rum amicorum et fidelium consilio, ex pura voluntate meroque fauore ac consensu Incliti domini nostri W.(enceslai), Bohemie et Polonie Regis, racione dotalicii quingentarum marcarum, sexaginta grossorum Pragensium et duorum pro vna marca curencium, quod dotalicium a coniuge nostra Berchta super bona, que dicuntur Potschatek, acceptauimus et recepimus, eidem Domine Berchte villam nostram Marwyns vice versa pro suo dota- licio, quod nobis habere debet, pro quingentis marcis grossorum predicti numeri et ponderis obligamus, ita, si ipsa domina Berchta iam dicta nos superuixerit, et in sua uiduitate perseuerare uoluerit, eandem villam cum siluis, aquis, pratis, pascuis, viis, inuiis et vniuersis iuribus vsque ad finem vite sue absque impedimento possidebit pacifice et quiete; si vero eadem in ultimo sue mortis eulogyo dictas quingentas marcas alicui vel aliquibus disposuerit, ordinauerit vel legauerit, extunc nostri heredes eidem domine prefatam dabunt pecuniam, et se de bonis Marwyns cum omnibus iuribus ad ipsum spectantibus intromittent. Si autem dicta iam sepe domina sue viduitati post mortem nostram renuntiare voluerit, et ad matrimonium se transferre, prefati heredes nostri ipsi domine quingentas marcas grossorum prescripti ponderis et numeri assignent ac presentent ac dent, seque de possessione ville prehabite cum suis iuribus intromittant. Si vero nobis et conjuge nostra Berchta sepedicta viuentibus Johannes, priuignus noster,

Strana 167
167 bona Potschatek pro quingentis marcis dicti ponderis liberare aut redimere voluerit, ipsam pecuniam dominis Heynrico de Rosenperch et Wytkoni de Luczka presentabit, hiidemque domini secundum quod arbitrati fuerint, ean- dem pecuniam in bona redigent et conuertent. Super quod nos in quin- gentis marcis ratione dotalicii nobis ex parte dicte nostre coniugis ordi- nati respectum habebimus efficacem. Si autem nos ipsam dominam super- uixerimus, easdem quingentas marcas, quas ab ipsa super ..... in bonis Potschatek habemus, conuertere possumus secundum nostre arbitrium vo- luntatis. Hec acta tam legitima celebrata ... in tabulas publicas olomu- censis zude, ad quam vniuerse prouincie Morauie se reclinant, redegimus in signum efficacie amplioris. In cuius rei testimonium presens scriptum sigillo nostro et sigillis testium subscriptorum duximus communiri. Testes sunt: domini Heynricus de Rosenperch, summus Boemie camerarius. Tho- byas de Bechyn, ipsius regni marscalcus. Vlricus de noua domo, pur- chrauius de Brunow. Phillippus de Pernsteyn, purchrauius in Godyngen. Wykhardus de Polna purchrauius Brunnensis. Protiua de Dubrawycz, pincerna Morauie. Zmylo de Gretzeen, purchrauius Znoymensis, et alii quam plurimi fide digni. Actum et datum Brunne anno domini Millesimo trecentesimo tercio, proxima dominica post diem sancti Nycolai. (Sex sigilla.) Ex originali in archivo monasterii Aulae S. Mariae F. 1. CLIX. Ulricus et Reymundus, fratres de Lichtenburg, fundant hospitale paupe- rum in Sar et villam Heinrichsdorf et decimas de equitia, telonioque in Chotéboř, et de bonis in subsidium ejus assignant. Dto. in Lichtenburg XII. Kalend. Januarii 1303. Nos Vlricus et Reymundus fratres, dicti de Leuhtenburch vniuersis christi fidelibus ad quos hoc scriptum peruenerit noticiam subscriptorum. Quoniam dominus ihesus in ewangelio quod vni ex minimis factum fuerit. factum reputat sibi ipsi, ideo nos, ipso aspirante non surdi auditores ewan- gelii, pro sustentacione pauperum qui sibi derelicti sunt et in quibus ipse suscipitur hospitale in Sar fundare, et construere, ac dotare intendimus,

Strana 168
168 atque inibi pauperibus christi presentis et temporalis, nobis autem vltime ac eterne repausacionis loculum preparare. Itaque domino Arnoldo vene- rabili Abbati et conuentui in Sar vt ipsum hospitale ab ipsis construi no- mine nostro valeat damus villam nostram Hainrichsdorf in subsidium cum omnibus attinenciis, et prouentibus suis, videlicet, agris, pratis, pascuis, et monte in quo olim minere argenti defosse sunt, seu quouis nomine cen- seantur ac ipsam villam et montem cum omni iure quo ad nos a progeni- toribus nostris pertinet, transferimus hereditarie in eosdem. Insuper de equiricia nostra quod stuot vulgariter dicitur, decimum poledrum annis sin- gulis eisdem conferimus et tam de theloneo nostro in Kotiwors, in pre- senti quam de montanis aut terris nostris in futuro ex tunc ut ex nunc, sicubi lucrum auri vel argenti effodiendi exortum fuerit secundam decimam nouem videlicet precium que nobis post decimam ipsis prius inibi datam remanserat, addimus omnia hec eorum vsui inperpetuum permansura. Vt autem hec nostra donacio claustro et conuentui in Sar, perpetua perseue- ret, hanc ipsis nostre donacionis paginam in memorabile testimonium con- ferimus vtriusque nostrum sigillis efficacius roboratam. Testes nichilominus huius rei sunt, Dominus Smilo de Oberses, Dominus Beniko de Dlusin, Dominus Ch. de Longa uilla. Pschiko de Lipka. Rhosnata de Grenitz. Wanik Schidla de Znentz, et alii quam plures viri fide digni. Actum et datum in Levhtenburch. Anno domini M. CCC. III. XII. Kalendas Januarii. Ex originali ejusdem monasterii cum sigillis integris. Excussum Steinbach. II. 48. CLX. Joannes, episcopus Olomucensis, confirmat conventui monasterii Lucensis dimidiam partem decimarum in Rekwic, quam Zdislaus, plebanus in Křidlowie, eidem in pitantiam ad tempora vitae suae contulit. Dto. in Modřic, X Kalend. Januarii 1303. Johannes, dei gracia Olomucensis Episcopus. Vniuersis presentes litteras inspecturis salutem in eo, qui est omnium vera salus. Pie postu- lacio voluntatis effectu debet prosequente compleri, vt et deuocionis since- ritas laudabiliter enitescat, et vtilitas postulata vires indubitanter assumat.

Strana 169
169 Ea propter vniuersitati uestre tenore presencium volumus esse notum, quod, cum honestus vir, frater Sdizlaus, plebanus de Grilwicz, dimidiam partem decimarum suarum in Rekwicz, villa parrochie sue, que ipsum de iure an- nuatim contingunt, venerabili Conuentui Monasterii Lucensis pietatis intuitu dederit, ad utilitatem et specialem pitanciam ipsius Conuentus pro tempore vite sue, nobisque super eo sit humiliter supplicatum, vt ad hoc assensum nostrum prebere et ratum habere ac confirmare hoc, quod factum est in hac parte, ex officij nostri debito dignaremur: nos itaque ad preces et de- uotam instanciam nomine dicti Conuentus, et ex parte ipsius fratris Sdizlai deuote nobis oblatam, benignius inclinati, id, quod super dimidia parte ipsarum decimarum in predicta villa pro predicto conuentu per ipsum fra- trem Sdizlaum factum est de grato eius affectu, ratum et gratum habemus, et auctoritate, qua fungimur, confirmamus ad tempora vite sue; ita nichilo- minus, quod iuribus Sedis Apostolice et eius Legatorum ac dyocesani, nec non Archidiaconi in nullo penitus propterea derogetur, et eciam ipsa Ec- clesia in Grilwicz in posterum post eiusdem Sdizlai decessum nullum ex- inde senciat detrimentum, seu aliquod dispendium aliqualiter paciatur, sed exemta et libera sit a qualibet huiusmodi seruitute. In cuius rei testimo- nium presentes litteras fieri, et sigilli nostri munimine fecimus communiri. Datum in Modricz, anno domini Mill. Trecentesimo Tercio. X. Kalendas Januarij. Pontificatus nostri anno primo. Ex originali in archivo ejusdem monasterii. CLXI. Emundus, abbas montis Syon, confirmat resignationem decimarum in Rekwic factam per Zdislaum plebanum in Křidlowice in pitantiam con- ventus Lucensis. Dto. in Luka, feria IV. post epiphaniam domini. 1304. Nos Emundus, dei gracia Abbas ecclesie montis Syon, vniuersis Christi fidelibus, ad quos presentes peruenerint, salutem in domino. Pre- sentibus protestamur, quod frater Stizlaus, plebanus in Griluicz, spontanea uoluntate, accedente ad hoc consensu venerabilis fratris nostri, domini th. 22

Strana 170
170 abbatis lucensis Monasterii, fratribus suis ibidem coram nobis decimam omnis grani ville in Rekwicz, que ad dictam ecclesiam in grilwicz pertinet, plenarie pro pitancia perpetua resignauit, cui resignacioni et donacioni inter- fuimus, et annuimus, ac eam duraturam perpetuo confirmamus. In cuius rei testimonium nostrum sigillum cum dicti fratris nostri, domini th. abbatis lucensis Monasterii sigillo presentibus est appensum. Datum Luce, anno domini Mill. CCC. quarto, proxima quarta feria post epiphaniam domini. Et ego frater zacharias, iuratus notarius, predictis omnibus interfui, et de mandato dictorum dominorum fratrum hoc publicum instrumentum confeci, ac signo meo consueto signaui. Ex originali in archivo monasterii Lucensis. CLXII. Ranožjr, archidiaconus, et Lutko canonicus Olomucensis vidimant privi- legium Brunonis, episcopi Olomucensis, super donatione villae Krčmany. Dto. in Olomuc. V. Kalend. Martii 1304. Nos Ranosirus diuina prouidencia archidiaconus et Lutko canonicus Olomucensis ecclesie, vniuersis ad quos presens scriptum peruenerit re- cognoscimus et testamur, quod ad instanciam discreti viri Geroldi vicarij eiusdem Olomucensis ecclesie priuilegium super donacione ville Kyrchman nobis presentari fecimus, quod per discretum virum Ortolphum vicarium et sacristanum dicte Olomucensis ecclesie presentatum, vidimus, legimus, et rescribi fecimus per omnia in hec verba: Bruno dei gracia Olomucensis episcopus.. Actum in Olomuc. anno domini MCCLXVI. IV. Nonas Junii. Vide T. III. n. CCCLXXX. Rescriptum igitur. dicti priuilegii, prefato Geroldo qui villam predictam Kyrchman in presenti nomine sue vicarie possidet et suis successoribus dedimus sigilla nostra in testimonium pre- sentibus apponentes. Datum in Olomuz. anno domini. Millesimo. CCC. quarto. V. Kalendas Marcij. Ex orig. in arch. cap. Olom.

Strana 171
171 CLXIII. Joannes, episcopus Olomucensis, monasterio Gradicensi jus patronatus ecclesiae in Hlinsko collatum a nobili Pardo de Hlinsko confirmat. Dto. in Pustoměř, Idibus Martii. 1304. Nos Joannes, dei gracia Olomucensis Episcopus, notum facimus te- nore presentium vniuersis, presentes litteras inspecturis, quod, cum dilectus, filius Pardus de Hlinsk, uir nobilis, in nostra constitutus presentia cum honorabili uiro, domino Romano, Abbate Gradicensis monasterii apud Olo- mucz, ordinis Premonstratensis, diocesis nostre, de bona et libera uolun- tate sua ius patronatus, quod in predicto Hlinsk sibi et heredibus suis competebat, pro se et heredibus ac successoribus suis omnibus eidem ue- nerabili monasterio Gradicensi pietatis intuitu liberaliter contulerit et de- derit pleno iure: nos ad deuotam instantiam precum predicti domini Abbatis et Pardi eiusdem ipsum ius patronatus in predicta de Hlinsk ecclesia, per iam dictum Pardum dicto monasterio de assensu nostro collatum cum siluis ac iuribus vniuersis, sedis Apostolice et eius legatorum, nec non diocesani et Archidiaconi auctoritate ordinaria confirmamus, et presentis scripti pa- trocinio fauorabiliter communimus. In cuius rei testimonium presentes lit- teras fieri, et sigilli nostri munimine fecimus communiri. Actum in Postu- mir castro Anno M. CCC. IV. Idus Martii. Indictione II. Pontificatus nostri anno primo. Ex annal. Gradicens. CLXIV. Heynnigus, civis Brunensis vendit Ruenhero civi et mercatori Florentino molendinum in flumine Swarcawiae cum villa Dornech juxta Brunam. Dto. Brunae Nonas Aprilis 1304. In nomine domini amen. Ego Heynnigus Ciuis Brvnnensis ad vni- uersorum noticiam presentium cupio peruenire, quod ego non vj, nec dolo inductus, aut metu coactus, sed bona, libera et spontanea uoluntate mea, 22*

Strana 172
172 uolentibus et consentientibus, Katherina vxore mea, ac liberis et heredibus meis videlicet. frenchlino. Ekhardo. Henrico. Katherina. et de ipsorum vnanimj uoluntate uendicionis titulo, do, et trado viro prouido et discreto Ruenhero Ciui et mercatori florentino, molendinum meum situm in flumine quod swarczauia nuncupatur, cum villa, que Dorneho appellatur ipsi mo- lendino adiacente, ac cum ortis, agris, pomeriis et Curticulis in eis pisca- tionibus, cum viis ad idem molendinum eundi et redeundj, redditibus pro- uentibus, Vtilitatibus, Censibus, libertatibus et omnibus pertinenciis et juribus, ad idem molendinum spectantibus, pro Centum quadraginta marca- rum Brvnensis ponderis et argenti, quas ab eodem Ruenhero integre sine aliqua diminucione recepi per eundem Ruenherum et heredes ac successo- res eius hereditario iure imperpetuum possidendum, uendendum, donandum, legandum, permutandum, alienandum, quocumque alienacionis tytulo et fa- ciendum de ipso tamquam de aliis hereditariis bonis eius, quitquit sibi, et predictis heredibus ac successoribus eius placuerit pro sue libito uoluntatis, de quo quidem molendino cum omnibus supradictis, nichil michi uel here- dibus meis ac quitquam alij reseruaui uel reseruo, sed totum predicto Ruenhero et suis heredibus ac successoribus do, et trado ac cedo libere de eisdem, et si qui dictum molendinum cum predictis omnibus uelut ualet uel ualere dinoscitur illud totum dono predicto Ruenhero de gratia et pro gratis et acceptis seruiciis que ab eo me fateor hactenus recepisse. pro- mittens ac obligans me ac dictos uxorem et heredes meos hanc meam uenditionem sepedicto Ruenhero et heredibus ac successoribus eius supra- dictis ratam semper et firmam tenere, et contra eam per me uel alium aut alios de iure uel de facto aliquatenus non uenire ipsamque semper deffen- dere et antestare ac disbrigare in propriis sumptibus et expensis ab om- nibus hominibus omnibusque partibus sub pena dupli predicte pecunie quam ab eo recepi et meliorationis in quod molendinum predictum et ortus ac predicta omnia in edificio sev labore meliorata parebunt. In hiis autem omnibus et singulis pro me ac predictis vxore liberis heredibusque meis renuntio expresse omni exceptioni non nominate pecunie non ponderati sev non electi argenti dolj et cuiuscumque deceptionis ultra dimidiam iusti precii et omni juris canonici et ciuilis constitutionis consuetudinis uel sta- tuti et specialiter iuris terre morauie ac predicte Brvnensis Ciuitatis pri-

Strana 173
173 uilegij litterarum sedis apostolice et quarumcumque aliarum impetratarum uel impetrandarum sub quacumque forma uel conceptione uerborum quos ex nunc ut ex tunc esse uolo cassas irritas et inanes auxilio quod mihi uel dictis vxori liberis uel heredibus meis in Judicio uel extra Judicium possent aliquo tempore quomodolibet suffragari. Ne autem inposterum ali- cui de predicta uenditione dubitatio oriatur, presentes petiui sigillo Ciuita- tis predicte Brunensis confirmarj cum nominibus testium qui predicte uen- ditioni dum fieret affuerunt. qui sunt pilgerinus lapicida de Brvnna. Stephanus prope sanctum michahelem, fridlinus dictus Rehczer, Nicolaus dictus Vurcer. Reymunt Ciues pragenses et plures Viri ydonej et dis- creti. Actum et datum anno domini Millesimo. CCC IIII nonis Aprilis, in Brvnnensi Ciuitate antedicta. Ex originali in archivo monasterii Rayhradensis cum sigillo ex parte laeso. CLXV. Wenceslaus, rex vendit Ebroni de Kralic judicium villae forensis in Kralic. Dto. Brunae IX. Kalend. Junii 1304. Rex Wenceslaus uendit Ebroni de Crelicz iudicium uille nostre forensis in Crelicz cum iudicio uille Hyrdoborzicz, uno laneo et taberna, qui soluit quinque halenses in censu, molendino, balneo, duobus macellis carnificum, duabus mensis panni et uno subside in ipsa uilla forensi pro- centum marcis argenti. Datum Brunne M. CCC quarto. IX Kalendas Junii. Orig, in tabulario arcis Towačow. Desumt. in cod. Pernstein. in Museo Mor. CLXVI. Benedictus XI. papa, Joannem, Wenceslai Otakari de Bruna filium, dis- pensat, ut possit ad omnes ordines promoveri. Dto. Perusii, Kalendis Junii. 1304. Johanni Wenceslai Othachari de Bruma (sic) clerico Olomucensis diocesis. Illegitime genitos, quos vitae decorat honestas, naturae vitium

Strana 174
174 minime decolorat, quia decus virtutum geniturae maculam abstergit in filiis, et pudicitia morum pudor originis aboletur. Cum itaque Wenceslaus Otha- chari de Brunna (sic) pater tuus tunc conjugatus te de quadam muliere alii conjugata susceperit, tuque sicut fidedignorum testimonio reperimus, defectum natalium probitate suppleas meritorum, redimens favore virtutum, quod ortus odiosus ademit: nos tuis supplicationibus inclinati, tecum ut eodem non obstante defectu possis ad omnes ordines promoveri et eccle- siasticum beneficium obtinere, auctoritate apostolica de speciali gratia dis- pensamus. Nulli ergo etc. nostrae dispensationis etc. Datum Perusii, Ka- lendis Junii, anno primo. Ex autogr. regesto liter. Benedicti XI. an. I. epist. 859. in Tabul. Vatic. CLXVII. Romanus, abbas Gradicensis, fratribus sui monasterii confirmat XX. mar- cas, quas Budis abbas pro pitantia in circuitu Kygow assignavit. Dto. in Hradište, in die s. Wenceslai 1304. Nos Romanus, miseratione diuina Abbas Gradicensis, presentium tenore fideliter protestamur, quod uiginti marcas in grossis denariis, sexa- ginta quatuor pro marca computando, quas dominus Budissius, frater no- ster in Christo dilectus, de sua prouisione in Kygiow, deuote conuentui nostro pro pitantia assignauit, ut pro ipsis in prouincia uel ciuitate duarum marcarum censum sibi comparent annualem, et ut memoria pro ipso Budis- sio, domino Roberto, parentibus eorum, pro nobis etiam et conuentu nostro, presenti et futuro, parentibus nostris, et ordinis aliisque fidelibus, qui in nostris cemiteriis sunt sepulti, singulis annis memoria sollempnis pro de- functis deuote in medio ecclesie peragatur, et pitancia fratribus per pitan- tiarium ipso die pro duabus marcis in refectorio ministretur, et competenter quinque pauperes recreentur: ipsam pecuniam, uidelicet uiginti marcarum ponderis memorati uobis fratres de uoluntate unanimi concesserimus, ita ut, quando requisiti fuerimus a uobis, pecuniam predictam reddere debea- mus. Pro quo negotio ut fratres nostri essent certiores, si non soluere- mus, ad mandatum nostrum fideiussit dominus Chwalko, et prouisionem

Strana 175
175 suam in Bunyouicz uillam obligauit. Insuper et nos duas marcas in tri- bus molendinis, videlicet in Bystrzicze circa pontes molendino mediam mar- cam; in Bielidlo molendino circa Olomucz civitatem marcam unam; et in Hayczin circa curiam nostram tertio molendino mediam marcam sine con- tradictione qualibet in presenti resignamus annis singulis ipsis pacifice possidendas, donec eis persoluamus pecuniam prefatam. Et si decesseri- mus (quod absit) pecunia non persoluta, fratres teneant molendina, donec per successorem nostrum viginti marce fratribus persoluantur, qui prius in Abbatem non confirmetur, nisi pecuniam iam dictam soluat, et habeat ratam pietantiam iam sepe fatam. Ut autem hec nostra protestatio et pitantia, cum memoria rationabiliter ordinata, quam tenore presentium authoritate nostra et fratrum voluntate unanimi confirmamus, robur obtineat firmitatis, presens scriptum, sigilli nostri specialis et conuentus ordinauimus roborari. Datum in Gradiss, anno domini M. CCC. IV. in die S. Martyris Wenceslai. Hanc ordinationem pie factam nos Theodoricus, Abbas Montis Sion, aucto- ritate nostra paterna roborantes, sigilli nostri munimine confirmamus. Ex annal. Gradic. CLXVIII. Testamentum Ortolphi, vicarii ecclesiae Olomucensis, quo villam Drozno- wice et domum successoribus suis, et alteram domum altaristae ad S. Ka- tharinam legat. Anno 1305. Cum nullus sit ambiguus de morte. sed hora mortis quando aut ubi incubuerit penitus se quisquis ignorare fatetur. Idcirco. ego Ortolfus vi- carius ecclesie Olomuc. plene rationis et sanitatis in corpore perfruens uigore et sospitate. ad memoriam perpetuam presencium et futurorum ha- bendam propter accursum uariorum euentuum. tale me profiteor et pro- testor confecisse testamentum, agros seu redditum possessionem quos emi denariis meis in drossndowicz villa, pro XX. mrc. argenti. do et confero in presenti et post mortem meam. ecclesie maiori kathedr. a qua me re- cognosco id quod habeo recepisse. hanc formam in erogacione prouen- tuum. seu fructuum predictorum bonorum. in drossnowicz preseruando.

Strana 176
176 Taliter quod in die anniuersarii mei semper ex eisdem bonis mei memoria. in maiori ecclesia precipue et in aliis. in quibus de fructibus prouentuum in anniuersario meo fuerit aliquid errogatum. iugiter et semper habeatur. Videlicet quod ex prouentu dictorum agrorum qui se extendunt ad duas marcas et quinque lothones, primo dominis meis canonicis presentibus qui tunc diuino officio interfuerint quando mearum exequiarum memoria agetur. pro ipsorum consolacione uolo vt eisdem ferto distribuatur, Item uicariis omnibus vna cum magistro IIII. lothus forma sub eadem diuidatur, preterea medius lothus pro candelis et offertoriis inpendatur, Item viginti preben- datis et duobus canpanatoribus (qui stant) lothus vnus equa distribucione scilicet per duos denarios assignetur. Item predicatoribus vnus lothus. et minoribus tantundem. et de residua parte septimi dimidii fertonis singulis septimanis percurrentibus annum complete nouem prebendatis cum canpa- natore, qui stat in capella sacristie. viginti denarii parui equa lance dis- tribucionis duos cuilibet dando in quolibet sabbato cuiuslibet ebdomade diuidantur. Et hanc diuisionem predictam seu predictorum meus successor in mea prebenda seu successores secundum sue discrecionis normam et sue consciencie puritatem, hec et singula disponent vigore perpetuo dis- pensanda. Si autem meus predictus successor. seu successores. guerra grauante. statum comunem in predictis prouentibus lederentur per destruc- cionem. seu aliquam uastacionem. et hoc manifestum et publicum fuerit dominis meis canonicis et aliis pluribus probis viris. ex tunc a predicta diuisione memoratorum prouentuum suportabitur seu supportabuntur. pre- dicti mei successores. tam diu. donec iterato predictorum bonorum ualor recrescat. et reformetur. Preterea domum meam do et confero meo suc- cessori seu successoribus meis in perpetuum successuris ad prebendam. capelle sancti Johannis baptiste Item tria quartalia in precaz. que solus meis propriis denariis conparaui. adiungo laneo dotali. quem solum ibidem inueni — Preterea quia area in qua domus mea est sita. et constructa. et adhuc alia domus domini Petri vicarii socii mei. est in eadem area situanda. et construenda. de qua parte aree que mea etiam erat. sponte et libere cessi. eidem petro. Vt post mortem ipsius pari condicione suo successori seu successoribus in perpetuum successuris domum suam resignaret conferendo eandem ad prebendam altaris s. Katherine. quam ipse nunc possidet. et

Strana 177
177 sui successores sunt in sollidum possessuri. Et quia prefate aree est do- minus archidyaconus possessor uerus et rector. ob cuius reuerenciam et recognicionem meus successor seu successores. in domo mea. permansurus seu permansuri. in primo introitu in domum meam memoratam. gressum figendo. in ueri sui et proprii domini agnicionem. vnum grossum domino suo archidiacono presentabit seu presentabunt. et equali cursu successor et eciam successores memorati petri in domo ipsius. disponent vnum gros- sum domino archidiacono eidem saluo tamen censu suo. cui vtraque domus memorate sue aree. et mea. et Petri. mei socii vicarii prefati. per lothonem vnum singulis annis per nostrum successorem et successores: et in quo- libet anno. apportabit iure census tocius et ex integro: Hec autem pre- scripta singula et vniuersa. ordinanda disponenda et exequenda meo suc- cessori comitto in perpetuum procurandum. Et ut hec procuracio ordina- cionis perpetua stabilitate possit fulciri. sigillis. reuerendi ac venerabilis domini Johannis episcopi Olomucensis tociusque capituli. et domini archi- diaconi Ranc(yri). presens scriptum duxi communiri. Acta sunt hec. an no domini M CCC. V. presentibus dominis. Bud(isl.). decano. Cy(ro). prepo- sito. Ran(ciro). archidiacono et quam aliis pluribus canonicis viris ydoneis. Ex orig. in archivo capituli Olomuc. CLXIX. Reinherus, capitaneus Cracoviae, Appardus de Nigromonte, camerarius Boëmiae et Cyno de Florentia omnes eorum possessiones, quas ante Bru- nam habuerunt, Joanni civi et carnifici Brunensi vendunt. Dto. VII. Kalend. Martii. 1305. Nos Reinherus Capitaneus Cracouie, Appardus de Nigromonte Ca- merarius Regni Boemie, Et Cyno de florentia, Notum esse volumus vni- uersis presentium noticiam habituris, quod nos hereditatem nostram, sitam ante Brunnam cum omnibus pertinenciis suis et Juribus, videlicet cum Ju- dicio, Agris cultis et incultis, Siluis, Nemoribus, Ortis, Pomeriis, Aquis, Pascuis, Piscinis, Piscacionibus, Et Molendinum cum decem Rotis. quod vvlgariter nominatur in dornech situm et locatum super Swarczam. Et 23

Strana 178
178 Zwitawiam flumina que confluunt ibidem, ante dictam Ciuitatem Brunnam, Et Quatuor Pomeria eidem Molendino contigua, Et duos laneos Censuales, qui Census debet exsolui monasterio Sancti Benedicti vendidimus honesto viro Johanni Carnifici, Ciui Brunensi pro Trecentis et Triginta Marcis Grossorum Pragensium, Morawicalis Ponderis sibi et suis heredibus suc- cessiuis, hereditarie possidendum, sub eadem forma iuris qua et nos ipsam hereditatem tenuimus, et possedimus libere et solute, promittimus insuper prefatum Johannem in nostram protectionem recipere et tutelam, et ab vni- uersis tueri et defendere, per quos sepedicto Johanni possint omnino in prefata hereditate inpedimenta vel molestie irrogari. In cujus Rei Testi- monium, et Robur perpetuum, presentes et sigillorum nostrorum munimini- bus iussimus communiri. Actum et Datum. anno Incarnationis Dominice. Millesimo, Trecentesimo, Quinto. Septimo Kalendas Marcii. Ex originali in archivo monasterii Rayhradensis cum duobus sigillis bene con- servatis. CLXX. Joannes, episcopus Olomucensis, Hartmannum plebanum ad ecclesiam in Wažan, praesentatum confirmat. Dto. in Modřic, Kalendis Martii. 1305. Nos Johannes dei gratia Olomucensis episcopus. Notum facimus vniuersis presentes litteras inspecturis, quod cum Hartmannus, quondam plebanus de Brunsperch nostri episcopatus, ipsam ecclesiam suam in Bruns- perk cum Milicio quondam plebano de Wasan, pro eadem ecclesia sua in Wasan, de consensu nostro permutauerit, ex causis rationabilibus atque iustis, nos ipsum Hartmannum in predicta ecclesia in Wasan ex permuta- tione huiusmodi ac libera resignatione de iure vacante, ad presentationem et petitionem religiosarum dominarum .. Priorisse et conuentus sororum ordinis fratrum predicatorum apud sanctam haterinam in Olomucz, in qua ipsa priorissa et conuentus eius predictus, ius plenum obtinent patronatus, rectorem instituimus legittimum et plebanum; ipsam sibi cum omnibus per- tinentiis auctoritate, qua fungimur, confirmantes, et animarum curam et re-

Strana 179
179 gimen ibidem ei, prout ad nostrum spectat officium committentes. In cuius rei testimonium presentes litteras fieri, et sigilli nostri munimine fecimus communiri. Datum in Modricz anno domini Millesimo trecentesimo quinto. Kalendis Martii; pontificatus nostri anno secundo. Ex originali in archivo S. J. Brunn. CLXXI. Joannes, episcopus Olomucensis, confirmat testamentum Wernheri scho- lastici Pragensis et canonici Olomucensis. Dto. in Pustoměř XI. Kalend. Aprilis. 1305. IN nomine domini amen. Ego Vernherus scolasticus Pragensis ecclesie et canonicus Olomucensis, attendens quod nichil cercius est morte et nichil incercius hora mortis. In bona ualetudine corporali sana mente atque bona ratione et si testamentum facere non potui quod de propriis nichil habui tamen ea que ab ecclesiis habui de jure dare potui valens saluti anime mee prouidere, dedi leprosis et hospitali omnia que in pre- benda mea in Topolan me constat habere uidelicet iumenta omnia cum poledris omnibus omnia animalia tam magna quam parua omnes porcos magnos et paruos oues omnes sine diminucione annonas tam hyemales quam estiuales cum omnibus que sunt ibi seminata uel que per me de- bent seminari et pullos omnes ut eque post mortem meam inter eos diui- dantur pro remedio anime Peregrini et pro salute anime mee. Item dedi Luduico et Daliconi meis seruientibus omnia iumenta cum poledris omnibus animalia omnia tam magna quam parua oues omnes cum omnibus porcis et pullos cum satis estiualibus in villa que Wsiscze nuncupatur, hyemalia uero ibidem successori meo de iure debentur, Item dedi Ortlino seruienti meo in Ribnik omnia iumenta cum omnibus animalibus et omnes annonas item in longa villa relinquo pro obedienciario qui pro tempore fuerit pro- prebenda quam creaui in ecclesia Olomucensi pro panibus et distribucione denariorum, II. marcas grossorum. cum dimidia marca. Eidem etiam obe- dientiario ibidem tres fertones grossorum et dimidium fertonem pro curia in Hodina quam Theodricus vicarius meus habet, item eidem Th(eodrico) 23 *

Strana 180
180 vicario meo in longa villa relinquo pro reditibus vicarie IIII. marcas gros- sorum et vnam marcam pro panibus. Item in eadem villa pro missa sancte Marie relinquo custodi uel sacriste quem capitulum Olomucense posuerit pro tempore II. marcas grossorum cum dimidia marca. Reliqua uero in eadem villa deputo videlicet IIII. marcas grossorum minus fertone, addi- menta extendunt se ad II. marcas minus medio fertone. Ita in vniuerso sunt, VI. marce et ferto et dimidius, quarum marcam grossorum in aniuer- sario meo do tam pro candelis quam pro offertorio ecclesie Olomucensi, singulis annis perpetuo, et fertonem pro vicariis, et alium fertonem pro prebendatis, tamen ita quod quilibet vicariorum in die mei aniuersarjj pro anima mea dicat missam defunctorum, et prebendati psalteria. Item fratri- bus minoribus in Olomucz in aniuersario meo dimidiam marcam Item pre- dicatoribus dimidiam marcam in aniuersario meo tali condicione adiecta vt amborum monasteriorum fratres sacerdotes eodem die dicant pro anima mea missam defunctorum Item sororibus sancti Jacobi in aniuersario meo fertonem. Item sororibus sancte clare in aniuersario meo fertonem, Item sororibus sancte katharine in aniuersario meo fertonem, Item inter infirmos pauperes in hospitali qui iacent ingrabatis diuidatur ferto grossorum, Re- liqua uero pecunia, videlicet duo marce grossorum, quarum vna detur in aniuersario domini regis Ottacari tam pro candelis tam pro offertorio se- cunda uero marca detur in aniuersario domine regine Chunegundis vxoris eiusdem regis ottacari tam pro candelis quam pro offertorio et hoc singulis annis perpetuo Item relinquo fratribus minoribus, III. marcas grossorum, predicatoribus, III. marcas grossorum. Sororibus sancti Jacobi. II. mar- cas grossorum, sororibus sancte clare II. marcas grossorum, Sororibus sancte katharine II. marcas grossorum, ecclesie sancte Marie pro nowo choro faciendo, II marcas grossorum, Seruienti meo ortlino, marcam et dimidiam grossorum, Semhapconi seruienti meo, II. marcas grossorum. Item Jaclino filio michaelis ciuis wyenensis detur equs niger paruus am- bulator, cum sella parua et mediam marcam ad expensas pro ipso et filio sororis sue, ut ad patrem Wyen(nam) reuertantur, Item equum qui emptus fuit in Cojetyn dedi fratribus minoribus in Olomucz, Item spadonem dedi predicatoribus, Item coflicum aureum dedi domino WI(rico) preposito Pra- gensi confratri meo ut nemoriam anime mee habeat. Item Wernusio dedi

Strana 181
181 decretales meas, viaticum uero meum dedi Henrico nepoti meo canonico Pragensi et Olomucensi, Item lectum vnum meliorem dedi Conrado clerico meo, alium uero lectum cum omnibus puluinaribus cum culcitra decendato et choopertorio Wlpino et omnibus lihtheaminibus cum cussino de purpura do pauperibus ad hospitale, Item precium domus mee quicunque ipsam ex- soluerit, pro XXV. marcis iuxta statutum capituli Olomucensis, detur ec- clesie Olomucensi, pro fundanda nowa campana Nolo autem ut ipsa domus detur nepoti meo ad exsoluendum, Item duo tapetia dentur ecclesie Olo- mucensi, Item omnia que habeo comestibilia in domo mea tam in tritico quam in siligine, quam in auena quam in ordeo pernis et caseis, debent dari pauperibus exceptis duobus modiis siliginis et modio tritici et meliori perna que debent dari Conrado clerico meo, Item radczlao doctori paruorum, duas marcas grossorum, verum, VI. marce et ferto et dimidius que remanent in longa villa superflue debent dari per dominum Thechoncium canonicum Olomucensem et per Theodricum vicarium meum personis statutis tempori- bus sicut superius in testamento plenius est expressum Et hoc singulis annis perpetuo Et si quis predictorum duorum viam vniuerse carnis fuerit ingressus loco illius defuncti instituatur alter per capitulum Olomucense ita videlicet ut vnus canonicus Olomucensis, et alter vicarius altaris mei sancti Michaelis que supradicta sunt semper exequantur, Quos institui rectores et procuratores post mortem meam in longa villa usque ad finem eorum et hoc in bona ualetudine corporali, vt eadem villa per eosdem semper gubernetur qui etiam pro laboribus ipsorum in eadem villa habebunt gallinas censuales ab hominibus eiusdem ville. LXXX, minus IIII. gal- linis et omnes culpas, ita tamen quod canonicus habeat, XXXXVI. et vi- carius XXX, volo etiam quod si idem vicarius deses fuerit uel negligens in exequendo hec que dicta sunt per dominum decanum compellatur ad hoc faciendum per priuationem ipsius vicarie, Et si etiam indumenta alta- ris per uetustatem fuerint consumpta, idem vicarius, videlicet altaris sancti Michaelis, qui habet vicariam bonam propriis sumptibus debet reformare, Preterea volo quod idem vicarius, omni secunda. feria pro anima regis Ottacari et pro anima vxoris sue Chunegundis et post mortem meam pro anima mea dicat missam defunctorum quinta feria missam de angelis do- minicis vero diebus missam de sancta Trinitate, Eadem etiam villa post

Strana 182
182 mortem non debet aliquatenus distrahi in diuersas partes sed tota integra debet remanere sub regimine predictorum et iudiciis eiusdem ville, qui habebit terciam partem culparum, rectores uero, duas partes, que equaliter inter eos diuidantur, quia hoc habitatoribus eiusdem ville et iudicii fide data promisi in emptione, volo etiam quod homines dicte ville nec aliqua vectura nec in maiori censu debeant honerari, Executores vero mei testa- menti constituo venerabilem virum dominum Wlricum prepositum Pragensis ecclesie et magistrum Johannem de sclacnverd, Datum. et actum in Olo- mucz anno domini M CCC V, In die sancte Scolastice virginis. Nos ita- que Johannes dei gracia Olomucensis episcopus, presens testamentum eiusdem magistri Wernheri, venerabilis et dilecti fratris nostri, in hoc in- strumento super hoc confecto seriatim contentum, ratum et gratum habentes, ipsum, auctoritate qua fungimur confirmamus, et sigilli nostri munimine fa- uorabiliter communimus. Vniuersis et singulis sub excommunicationis pena mandantes firmiter et districte, ne quis ipsum testamentum aliqualiter im- pedire, seu ei ausu temerario in aliquo audeat contraire, alias omnipotentis dei grauem indignationem, et predictam penam proinde se nouerit incur- surum. Datum in Pustimir XI. kalendas aprilis sub anno domini predicto. Ex originali in archivo capituli Olomuc. CLXXII. Joannes, episcopus Olomucensis, Henrico advocato judicium in Mohelnice emtum ab Hermanno advocato confirmat, aliaque bona confert. Dto. in Pustoměř, IV. Kalend. Aprilis. 1305. Nos Joannes, dei gracia Olomucensis Episcopus, harum serie notum facimus vniuersis, quod nos Venerabilis domini quondam Brunonis, prede- cessoris nostri felicis memorie, priuilegium quoddam, Hermanno, aduocato in Miglicz, per ipsum olim datum, super iudicio et duobus mansis ac aliis, ad ipsum iudicium ibidem pertinentibus, quod nobis Henricus, nunc aduo- catus noster de ipso Miglicz, exhibuit, uidimus et legimus in hec uerba: Bruno, dei gracia Fpiscopus Olomucensis, Hermanno laico etc. anno do- mini MCCLXXIII in die Sanctae Catharinae. Vide T. IV. n. LXXV. —

Strana 183
183 Quocirca cum a nobis petitur, quod iustum est, tam uigor iuris quam ordo postulat rationis, ut id ad exauditionis graciam fauorabiliter admittamus. Cum igitur supradictus Henricus, aduocatus noster, ipsum iudicium in Miglicz a supradicto Hermanno aduocato cum omnibus predictis attinentiis suis emerit pro certa pecunie quantitate, et ea, que emit, sibi a nobis hu- militer postulauit confirmari: nos ipsius deuota precum instantia benignius inclinati, emptionem eius iam dictam super iudicio in ipso Miglicz cum suis attinentiis iuxta continentiam priuilegii ante scripti ratam et gratam haben- tes, ipsum authoritate, qua fungimur, confirmamus, et presentis scripti pa- trocinio communiuimus. Et quia idem Henricus, aduocatus noster, cum propria deuotionis affectione deuota obsequia nobis gratanter exhibuit, ex- hibet ad presens, et exhibebit dante Deo attentius in futuro. Propterea nos volentes digne retributionis prosequi fauoribus, decem mensas sutorum, quatuor mensas panum, duo macella, que apud alia macella nostra de nouo construere debet, et domum nostram in ipsa ciuitate nostra Miglicz, nec non molendinum in Smol, quod ad nos pertinet, sibi liberaliter conferimus et donamus, per eum et heredes eius libere possidenda. In cuius rei te- stimonium presentes litteras fieri, et sigilli nostri munimine fecimus com- muniri. Datum in Pustimerz Castro anno domini Millesimo Trecentesimo quinto, IIII Calendas Aprilis. Pontificatus nostri anno secundo. E copiar. priv. ejusdem civitatis. CLXXIII. Wenceslaus, rex, Vitlino de Olomuc, camerario camerae suae, pro debitis CC marcis, villam Laullowicz oppignorat. Dto. Pragae XII. Kalend. Мaji. 1305. Nos W. dei gracia, Boemie et Polonie Rex, notum facimus vniuer- sis, presentes literas inspecturis, quod nos in ducentis marcis argenti in grossis denariis Pragensibus Morauici ponderis, sexaginta quatuor grossos pro marca qualibet computando, quas Vitlino de Olomucz, camerario ca- mere nostre, ratione dotis et pro dote Cunegundis, vxoris sue dare debe- mus ipsi Vitlino et vxori eius predicte ac heredibus ipsorum villam nostram,

Strana 184
184 dictam Laullowicz, cum omnibus vtilitatibus et pertinentiis suis titulo pi- gnoris pignoramus, volentes, vt ipse Vitlinus et vxor eius prefata ac he- redes ipsorum villam eandem teneant, et fructus percipiant de eadem tamdiu, quousque eis per nos uel per filium nostrum dicte ducente marce fuerint integre persolute. In cuius rei testimonium presentes literas fieri, et sigillo Maiestatis nostre iussimus communiri. Datum Prage anno do- mini Millesimo Trecentesimo Quinto. XII. Kalendas Maii, tercie Indictio- nis. Anno Regnorum nostrorum Boemie Octauo, Polonie uero Quinto. (Sig. laesum.) Ex originali in archivo monasterii aulae reginae Brunae. CLXXIV. Wenceslaus, rex Boëmiae, ratificat venditionem molendini ante civitatem Brunam in flumine Swarcawa siti et olim Reynerio, Apardo et Cyno, sociis de Florentia, donati. Dto. IV. Nonas Maji 1305. Nos Wencezlaus dei gratia Boemie et Polonie Rex. Notum faci- mus vniuersis presentes litteras inspecturis. Quod cum fideles nostri Di- lecti Reynerius, Apardus, et Cyno, Socii de florentia, molendinum ipsorum ante Ciuitatem nostram Brunensem super Aquas Swarczauiam et Zwita- uiam in loco qui dicitur Dorneych, situm, quod eis, cum Pomerio, Censu, prouentibus, redditibus, vtilitatibus, Judicio, libertatibus, et pertinentiis ac Juribus omnibus ad idem molendinum spectantibus, olim hereditario iure contulimus, necnon Duos Laneos et agros alios cum pomerio etiam ibidem circa dictum molendinum sitos, quos dicti Reynerius, Apardus et Cyno a certis personis ad prefatum molendinum pro sua pecunia compararunt, cum vniuersis prouentibus et vtilitatibus eorumdem, Johanni Carnifici Ciui no- stro Brunensi pro Trecentis et Triginta marcis argenti morauici ponderis vendiderint, per ipsum Johannem et heredes suos molendinum predictum cum Laneis et agris ac alijs omnibus et singulis supradictis, dicto here- ditario iure inperpetuum possidendum. Nos, Reynerii, Apardi, Cynonis, et Johannis, predictorum supplicationibus inclinati, vendicionem et empcionem huiusmodi ratas habentes et gratas, vt tamen ipse quam heredes sui mo- lendinum predictum cum omnibus et singulis supradictis, dicto hereditario

Strana 185
185 iure tenere debeant perpetuo et habere, et etiam de ipsis tamquam de re sua possint facere, velle suum. In cuius rei testimonium presentes litteras fieri et Sigillis majestatis nostre iussimus communiri. Datum Anno domini millesimo Trecentesimo Quinto. IIII. Nonas Maij. Indiccione Tercia. Anno Regnorum nostrorum Boemie Octauo. Polonie uero Quinto. Ex originali in archivo monasterii Rayhradensis cum sigillo maxima ex parte laeso. CLXXV. Wogslawa, relicta Jenconis de Doblin, attestatur, quomodo villa Birn- baum ab ecclesia in Wažan sit alienata. Dto. in Tišnowic, in die S. Stanislai 1305. Ego Woyslawa relicta quondam domini Jenzonis bone memorie de Doblyna notum facio singulis ac viniuersis presens scriptum inspecturis, quod religiose domine, domina Katerina priorissa et conuentus sororum monasterii sancte Katherine ordinis predicatorum in Olomuncz requisiuerunt a me, per quem modum villa Pyrbaum esset alienata a parochiali eclesia, videlicet eclesia in Wasan. Ad quod ego Woyslawa tanquam patrona, que propter deum contuli et dedi ius presentandi predictis dominabus ac monasterio sancte Katerine in Olomuncz predicte ecclesie in Wasan, ad- uocans in testimonium honestos viros dominum Paulum, plebanum in Thus- nowicz et magistrum Fridericum, rectorem hospitalis ibidem in Thusno- wicz, et fratrem Budislaum de ordine predicatorum, meum confessorem, coram eis interrogata et iurata confiteor et protestor, quod predicta villa Pyrbom tytulo fundationis et didicationis semper spectabat ad parochialem eclesiam in Wasan; et quando predictus dominus Jenzo et frater suus dominus Harthlibus diuiserunt hereditates patrimoniales, tunc villa Pirpom nomine hereditatis cessit domino Harthlibo; et sub pretextu huius alienauit ipsam villam Pyrbom ab eclesia parochiali in Wasan, de facto et non de iure, et adiunxit sue eclesie in Krenwicz, contra voluntatem predicti Jen- zonis mei mariti et contra voluntatem meam. In cuius protestationis ac confessionis mee testimonium, presenti scripto meum sigillum appendi et 24

Strana 186
186 rogaui predictos honestos viros dominum Paulum et dominum Fridiericum plebanum eclesie in Thusnowicz et rectorem hospitalis ibidem, vt sua si- gilla presenti scripto appenderent in testimonium, quod beniuole fecerunt. Actum et datum in Thusnowicz anno domini MCCCV. die sancti Stanyslai marthiris ac pontificis. Ex originali in archivo monasterii Cellae S. M. Brunae. CLXXVI. Wenceslaus, rex Boëmiae, judicium in villa forensi Kralic cum attinen- tiis et cum judicio in Hrdibořice Ebroni de Kralic vendit. Dto. Brunae, IX. Kalend. Junii 1305. Nos Wenceslaus dei gratia Boemie et Polonie rex. Notum facimus uniuersis quod nos iudicium ville nostre forensis in Crelicz cum iudicio ville Hridoborzicz, uno laneo et taberna que soluit quinque lotones in cen- sum, molendino, balneo, duobus macellis carnium, duabus mensis panum et uuo subside in ipsa villa forensi, ac aliis iuribus ad idem iudicium rite spectantibus Ebroni de Crelicz vendidimus pro centum marcis argenti in grossis denariis pro marca qualibet, et easdem marcas integre recepimus ab eodem, per dictum Ebronem et heredes ipsius hereditario iure in per- petuum possidendum, ita tamen, quod de dicto iudicio quolibet anno in festo beati Georgii ipse Hebro et heredes sui predicti X marcas argenti in de- nariis grossis et pondere supradictis nobis soluere teneantur. Causas uero, que ad iudicium Camerarii nostri pertinent, quas videlicet in Olmucz, in Bruna et aliis ciuitatibus nostris Morauie ipse iudicare consueuit, non ipse Ebro vel heredes sui, sed ipse camerarius uel villicus ibidem in Crelicz iudicabit, et ipse Hebro vel heredes sui habebunt tertium denarium de eisdem. In cuius rei testimonium presentes litteras fieri et sigillis maie- statis nostre iussimus communiri. Datum Brune per manus venerabilis Petri Basiliensis episcopi, Wyssehradensis prepositi, regnique Boemie Can- cellarii, principis nostri dilecti, anno domini M. CCC.V., IX. Kalendas Junii, indictione II. anno regnorum nostrorum boemie octauo; Polonie uero quarto. E cod. Pernsteiniano MS. sec. XV. in Museo Moravico. — Orig. in archivo Towačowiensi.

Strana 187
187 CLXXVII. Joannes, episcopus Olomucensis, Stemfloni de Mladegowice bona ibidem in feudum confert. Dto. in Kremsir VI. Kalend. Junii 1305. Nos Johannes dei gracia Odomucensis episcopus. Notum esse cupi- mus vniuersis, et presentibus protestamur, quod nos de consilio consensu et fauore dilectorum nobis fratrum, dominorum Budizlai decani, Cyri pre- positi, Rancyr archidiaconi, ac tocius capituli nostre Olomucensis ecclesie quandam obligacionem, saluo iure ipsius capituli, admisimus et consensimus ad eandem, videlicet, quod Stemflo de Mladeyowicz, famulus noster, no- mine pignoris omnia bona sua, que tenet a nobis et ab ecclesia nostra, in villa Mladeyowicz, et in villis attinentibus, excepta curia sua et sex laneis ibidem in Mladeyowicz, Nicolao Mengoti, ciui Olomucensi, exhibitori pre- sencium, in trecentis marcis argenti siue grossorum ad pondus morauicale, cum omnibus suis pertinentiis obligauit, tali nihilominus adiecta condicione, quod idem Stemflo bona ipsa nobis cum dextrario, prout in privilegio suo continetur, deseruire tenetur, ac si ea personaliter possideret. Si autem Stemflo negligens in iamdicto seruicio nobis esset, tunc Nicolaus prefatus vice dicti Stemflini, cum feudales alii requirantur, per se, aut per alium nobis eadem seruicia, que Stemflinus sepedictus facere tenetur, explebit, vel quinque marcas nobis pro huiusmodi seruicio assignabit. Si uero ne- gligeret et requireretur generaliter sicut ceteri feudales et non seruiret, nec quinque marcas loco seruicii presentaret, primo termino negleccionis dabit duplum scilicet decem marcas. Secundo termino si negliget similiter de- cem, tercio similiter si requiretur et negliget, et quinto decem dabit. Quinto uero termino ipsa bona ad nos cum iuris plenitudine libere deuol- uentur. Preterea adicimus si aliquis tempore succedente iure coram no- bis dicta bona impetat uel impugnet, et ea ab ipso Stemflyno per iusticiam obtinebit, ex tunc Nicolaus antedictus nullo obstante medio, illi, qui eadem per iusticiam obtinebit, statim condescendere et cedere teneatur. Reser- uamus eciam nobis, cum simus dominus bonorum predictorum, omnem my- neram cuiuscunque metalli, et alia iura, que ad nos pertinere in dictis bonis dignoscuntur, et que in sepedicti Stemflyni priuilegio exprimuntur. 24*

Strana 188
188 Demum reseruantes nobis et successoribus eciam nostris, si Stemflo, aut heredes eius masculi duntaxat a prefato Nicolao, uel heredibus eius ne- quiuerint exsolvere dicta bona, quod ea si nobis placuerit, ab ipso Nicolao, uel heredibus eius iampredictis, uel successores nostri, in summa pecunie memorata exsoluere valeamus. In cuius obligacionis, et nostri ad hec con- sensus testimonium, presentem litteram fieri fecimus, et tam nostro, quam capituli Olomucensis, ac ciuitatis Olomucensis sigillis decreuimus roborari. Datum in Cremsir anno domini millesimo trecentcsimo quinto. VI. Kal. Junii. Pontificatus nostri anno tercio. Ex orig. in archivo archiepiscop. Olomuc. Cremsirii. CLXXVIII. Wenceslaus, rex Boëmiae, concedit Budislao, decano Olomucensi, facul- tatem cum suis bonis disponendi. Dto. Pragae, Nonis Junii. 1305. Wencezlaus dei gracia Boemie et Polonie rex, omnibus inperpe- tuum. Innata nobis prouidentie regalis maturitas, ea, qua nos decet, mansuetudine, regnare in subditis, vt precum considerata iustitia, digne petentium desideriis, exaudicionis graciam, et pium non denegemus assen- sum. Sane quia dilectus familiaris et capellanus noster, Budyzlaus, deca- nus Olomucensis, ad nostram accedens presentiam, humiliter et affectuose petiuit a nobis, vt, sibi, quod hereditates, possessiones, et alias res suas pa- trimoniales, ceterasque, non ecclesie, sed persone sue intuitu acquisitas, daret, disponeret, et ordinaret, quo vellet, auctoritatem et licentiam pre- beremus. Nos, qui, libenter, iuste petentes, attendimus, et eis, voti, graciose non negare solemus effectum, Budyzlai ipsius precum instantia et humilitate inducti, hoc benigne admittimus, et fauemus eidem, vt de ipsis hereditatibus, possessionibus, et omnibus aliis rebus suis patrimonialibus, ceterisque, non ecclesie, sed persone sue intuitu acquisitis, tam mobilibus quam inmobilibus et in vita et in morte possit disponere pro sue libito voluntatis. Et quic- quid de ipsis vendendo, permutando, donando, legando, vel quocunque alio

Strana 189
189 modo ordinando, siue in vita, siue in morte, disposuerit, ratum semper et gratum habebimus, et de nostra auctoritate et licentia fatebimur esse fac- tum. In cuius rei testimonium presentes litteras fieri, et sigillis maiestatis nostre iussimus communiri. Datum Prage anno domini millesimo. trecen- tesimo. quinto. Nonis Junii. Indiccione tercia. anno regnorum nostrorum Boemie octauo. Polonie uero quinto. E cod. II. Fol. 981/2. Originale in archivo capituli Olomuc. CLXXIX. Wenceslaus, rex Boëmiae, restituit ecclesiae Olomucensi bona Střelna et Budišow. Dto. Pragae, XII. Kalend. Julii. 1305. Wencezlaus, dei gracia Boemie et Polonie rex, omnibus in perpe- tuum. Tunc salubris nostri probatur cura regiminis, dum et nostram perire non patimur, et aliis debitam, quantum in nobis, iustitiam non negamus. Sane dudum Olomucensi Ecclesia bona, Strzielna et Budissow nuncupata, in terra nostra Morauie sita, quiete et pacifice possidente, nos ad infor- mationem quorumdam, bona ipsa nostra esse, et ad mensam nostram per- tinere, asserentium bona ipsa ipsi Olomucensi Ecclesie abstulimus, et ea aliquo tempore tenuimus et habuimus in nostra potestate. Tandem cum sepe et sepius per ipsius Olomucensis Ecclesie prelatos et canonicos, bona ipsa esse Olomucensis Ecclesie asserentes, ut ea ipsi restitueremus Eccle- sie, fuissemus commoniti, et rogati, nos ob fauorem ipsius Olomucensis Ec- clesie, cuius semper honorem et profectum appetimus, talem uiam elegimus super eo, ut, si prelati ipsius Ecclesie, decanus uidelicet, prepositus et archidiaconus, bona ipsa Olomucensis Ecclesie esse, et ad eam pertinere, prestito super hoc iuramento assererent et firmarent, nos statim bona ipsa ipsi restitueremus ecclesie, et ei possessionem daremus plenariam eorundem. Qui quidem prelati, Budizlaus uidelicet decanus, Cyrus prepositus, Ranci- rus archidiaconus, quia coram dilectis nobis, Heydenrico Sedlicensi, Con- rado de Aula Regia abbatibus, Cysterciensis Ordinis, fratre Sdizlao, quon-

Strana 190
190 dam prouinciali fratrum predicatorum per Boemiam, et Magistro Johanne de Slakenuerd, decretorum doctore, ac Heinrico Sturmonis Pragensibus canonicis, quibus, nobis infirmitatis nostre lecto iacentibus, hec et omnia alia, que per nos quibuscumque iniuste ablata esse dicerentur, determinanda et expedienda commiseramus, bona ipsa ipsius Olomucensis Ecclesie resti- tuimus, et ei plenam possessionem dari fecimus eorundem, et uolumus, ut deinceps ipsa Olomucensis Ecclesia bona ipsa cum villis, hominibus, agris cultis et incultis, pratis, pascuis, siluis, nemoribus, rubetis, montibus, pla- nis, fluminibus, piscationibus, aquis, aquarumue decursibus, et cum omnibus aliis iuribus, vtilitatibus et pertinentiis suis, et cum omni honore ac liber- tate, que ipsa Olomucensis Ecclesia in bonis ipsis tunc, quando sibi per nos ablata fuerint, habuerat, iure proprietatis tenere, possidere debeat et habere. In cuius rei testimonium presentes litteras fieri et sigillis maie- statis nostre iussimus communiri. Datum Prage. Anno domini M. CCC. quinto. XII. Kalendas Julii. Indictione III. Anno regnorum nostrorum Boemie nono, Polonie uero quinto. E Cod. membr. in archivo capituli Olomucensis. I. f. 32. CLXXX. Joannes, episcopus Olomucensis, vidimat et confirmat monasterio Tis- novicensi litteras Brunonis, episcopi Olomuc. ab anno 1272, et Gerhardi, archiepiscopi Moguntini, ab anno 1296. ecclesiam S. Petri Brunae con- cernentes. Dto. in Pustoměř, X Kalend. Octobris 1305. In nomine domini Amen. Nos Johannes dei gracia Olomucensis Episcopus. Notum facimus vniuersis presentes litteras inspecturis, quod nos domini quondam Brunonis Episcopi venerabilis predecessoris nostri, et Reuerendi Patris ac domini G.(erhardi) Archiepiscopi Maguntini, Sacri Imperii per Germaniam Archicancellarii, priuilegia seu litteras, non can- cellatas, non abrasas, non abolitas, nec in aliqua sui parte viciatas, cum veris et integris, ipsorum, et Capituli Ecclesie nostre sigillis, exhibitas nobis, per honorabiles et dilectas in Christo dominas, Annam, Abbatissam, et Conuentum Sororum Monasterii de Tusnowicz, ordinis Cysterciensis

Strana 191
191 dyocesis nostre, vidimus et perlegimus personaliter in hec verba. Bruno dei gratia Olomucensis episcopus ... usque Datum loco et termino preno- tatis. vide T. IV. n. LXVII. Alterae autem tenor talis. Gerhardus, dei gratia Sancte Maguntine sedis Archiepiscopus .... Datum Maguntie Idus Martii MCCXCVI. vide in hoc tomo n. XLVII. Quocirca nos considerantes attente, quod supradicta domina Abbatissa, et Conuentus eiusdem Mona- sterii de Tusnowicz sub Religionis contemplacione legali, cum clare hu- militatis, et prone deuocionis ardore, omnipotenti domino famulantur iugiter, et ob id volentes eas in iuribus, et vtilitatibus Monasterii ipsarum manu- tenere, et quantum ad nostrum spectat officium, nostrarum promocionum attollere presidiis oportunis, ipsis, iuxta continenciam priuilegii predicti ve- nerabilis predecessoris nostri, et Capituli Ecclesie nostre, auctoritate or- dinaria, sic eciam duximus prouidendum, quod in Bossonoh siue Parvvz, omnes vtilitates, quecunque obuenire poterunt, ad eas, et ipsum Monaste- rium in Tusnowicz pertineant, et in villa Curim, omnes decimas nomine Monasterii percipiant, iuxta continenciam priuilegii domini Brunonis Epi- scopi antedicti. Ita quod in eisdem villis nullus penitus, preter abbatissam et Conuentum dicti Monasterii, sibi possit super utilitatibus et decimis pre- dictis, saluo eo, quod in predicto priuilegio continetur, aliquid vendicare. Ad hec earundem dominarum et Monasterii condicionem meliorari volentes, vt eo liberius diuinis insistant cultibus, quo efficacius in temporalibus indi- genciis se senserint releuatas, non obstante statuto Reuerendi Patris, do- mini G.(erhardi) Archiepiscopi Maguntini, predicti nostri Metropolitani, de Religiosis non presentandis ad Ecclesias ad Religiosorum presentacionem spectantes, iuxta litteras et interpretacionem prefatam dicti domini Archi- episcopi, omnes capellanos ipsarum, familiares et oblatos, in Ecclesia sancti Petri in Brunna, et in aliis Ecclesiis, in quibus Jus patronatus habere dignoscuntur, presentatos nobis per eas, instituere volumus de consensu capituli nostri iam requisito et habito, pro plebanis legittimis et rectoribus earundem. In cuius rei testimonium presentes litteras fieri, et sigilli no- stri munimine fecimus communiri. Datum in Pustimir anno domini Mille- simo Trecentesimo Quinto. X Kalendas Octobris. Indictione tercia. Nos uero Budizlaus Decanus. Cyrus Prepositus. Ranczyrus Archi- diaconus, totumque Capitulum Olomucensis Ecclesie nostre, predicta omnia

Strana 192
192 et singula, in hoc instrumento contenta, per venerabilem Patrem nostrum, dominum Johannem Episcopum Ecclesie nostre, approbata et concessa, rata et grata habemus, et nostrum adhibentes consensum ad robur eorundem sigillum Capituli nostri duximus apponendum. Datum anno et die predictis. Ex orig. cum duobus sigillis in archivo ejusdem monasterii. CLXXXI. Kadoldus de Polom testatur, monasterium ad S. Katharinam Olomucii bona sua in Čech, Služjn, Wšebořic et dimidium Ohrozim cum domino Miličio de Citow pro bonis Brod, Miličow et Citow commutasse. Dto. Olomuc, IX. Kalend. Decembris 1305. In nomine domini amen. Nos Cadoldus, dictus de Polomey, notum facimus vniuersis, presentes litteras inspecturis, quod, licet super permu- tatione bonorum ac possessionum, que inter nobilem virum, dominum Mi- lichium quondam de Chietow ex vna parte, et Priorissam ac Conuentum dominarum de sancta Katherina in Olomuz ex alia intercessit, per nos et dominum Onsonem de Chisteslemene, tunc Camerarium Olomucensem, et per dominum Bludonem, quondam purcrauium, et Wimmarium, judicem ci- uitatis Olomucensis et prouincie, sub nostris sigillis publica emanauerint instrumenta, per que dicta permutatio sufficientissime declaratur; quia ta- men in colloquio, quod nunc anno domini M. C. C. C. V. proximo die post festum omnium sanctorum cum diebus sequentibus in Olomuc exstitit ce- lebratum, per predictas dominas de sancta Katherina in iudicio est obten- tum, ac per diffinitiuam sententiam domini Sdeslay camerarii et Johannis Zudarii adinuentum, quod nos super eadem permutatione in proximo futuro colloquio debeamus testimonium perhibere, quamuis idem testimonium in eodem colloquio nunc celebrato ferre debebamus, si per dominum Sdeslaum Camerarium ad futurum colloquium facta huiusmodi testimonii dilatio non fuisset: timentes, ne dictis dominabus nostrum testimonium aliqualiter puta per mortem vel alio casu valeat deperire, tenore presentium protestamur, ac sincera fide fatemur, quod sorores Ordinis Predicatorum de Olomuz ad sanctam Katherinam, habita sana ac matura deliberatione, de communi ac

Strana 193
193 vnanimi assensu, hereditates suas, quas hereditarie et pacifice possederunt, videlicet Chech, Slusin, et in Wseboriz quintum dimidium laneum, nec non Ohrozim dimidium a Ludewico, Ciui Olomucensi, emptum, quod hereditarie possidebat, prout etiam dicte sorores possederunt hereditarie et quiete, cum vniuersis et singulis, ad prefatas hereditates spectantibus, scilicet vineis, siluis, pratis, piscinis, cum omni vsufructu coram nobis et nobilibus, qui tunc affuerunt in Olomuz in Suda, nullo contradicente seu retractante, do- mino Milicio cum consensu filii sui Alberti pro suis hereditatibus propriis et innatis, videlicet Brod, Milichow et Cyetow cum siluis, pratis, molen- dinis, fluminibus et piscationibus liberis, nec non cum omnibus, que ad hoc spectant, facta permutatione resignauerunt etiam suis successoribus libere possidendas, prout etiam dictus Milicius cum consensu ipsius consortis iam dictas hereditates sororibus prefatis resignauit et cessit libere ac perpetuo possidendas. In cuius rei testimonium presentes litteras sigillo nostro du- ximus sigillandas. Datum Olomuc anno domini supradicto, nono Kalendas Decembris. (Sig. laesum.) Ex originali in archivo monasterii S. Katharinae Olomuc. CLXXXII. Onso de Chisteslemye, quondam camerarius Olomucensis, testatur, mona- sterium ad S. Katharinam Olomucii bona sua cum Miličio de Citow per- mutasse. Dto. in Chisteslemye, VIII. Kalend. Decembris 1305. In Nomine domini Amen. Nos Onso de Chisteslemye, quondam Camerarius Olomucensis, notum facimus vniuersis, presentes litteras in specturis, quod, licet super permutatione bonorum ac possessionum, que inter nobilem virum, dominum Milichium quondam de Czetow, ex vna parte, et priorissam ac conuentum dominarum de sancta Katherina in Olomuz ex altera intercessit, per nos eo tempore, quo Camerarius Olomucensis fuimus, et per dominum Bludonem bone memorie purcrauium, ac Cadoldum zuda- rium, et Wimanum iudicem Ciuitatis Olomucensis et provincie, sub nostris sigillis publica emanauerint instrumenta, per que dicta permutatio sufficien- tissime declaratur, quia tamen in Colloquio, quod nunc anno domini Mille- 25

Strana 194
194 simo CCC. V. proximo die post festum omnium sanctorum cum diebus se- quentibus in Olomuz exstitit celebratum per predictas dominas de Sancta Katherina, in iudicio est obtentum, ac per diffinitiuam sententiam domini Sdeslai Camerarii et Johannis zudarij adinventum, quod nos super eadem permutatione in proximo futuro colloquio debeamus testimonium perhibere, quamuis idem testimonium in eodem colloquio nunc celebrato ferre debeba- mus, si per dominum Sdeslaum Camerarium ad futurum colloquium facta huiusmodi testimonii dilatio non fuisset: timentes, ne propter corporis de- bilitatem, cum valetudinaria egritudine laboremus, dictis dominabus nostrum testimonium aliqualiter puta per mortem uel alio casu valeat deperire, te- nore presentium protestamur, ac sincera fide fatemur, quod sorores Ordinis Predicatorum de Olomuz ad sanctam Katherinam habita sana ac matura deliberatione de communi ac vnanimi assensu hereditates suas, quas here- ditarie et pacifice possederunt, videlicet Cech, Slusin, et in Wseboritz quintum dimidium laneum, nec non Ohrozim dimidium a ludeuico, Ciui de Olomuz, emptum, quod hereditarie possidebat, prout etiam dicte sorores possederunt hereditarie et quiete, cum vniuersis et singulis, ad prefatas hereditates spectantibus, scilicet vineis, siluis, pratis, piscinis, cum omni vsufructu, coram nobis et nobilibus, qui tunc affuerunt in Olomuz in Suda, nullo contradicente seu retractante, domino Miliczio cum consensu filii sui Alberti pro suis hereditatibus propriis et innatis, videlicet Brod, Militozw et Cyetovv, cum siluis, pratis, molendinis, fluminibus et piscationibus libe- ris, nec non cum omnibus, que ad hoc spectant, facta permutatione re- signauerunt etiam suis successoribus libere possidendas, prout etiam dictus Milicius cum consensu ipsius consortis iam dictas hereditates sororibus prefatis rcsignauit et cessit libere ac perpetuo possidendas. In cuius rei testimonium presentes litteras sigillo nostro duximus sigillandas. Datum in Chisteslemye in domo nostra. Anno domini supradicto. Octauo Kalen- das Decembris. (Sig. laesum.) Ex originali in archivo ejusdem monasterii.

Strana 195
195 CLXXXIII. Joannes, episcopus Olomucensis, confirmat ordinationem praedecessoris sui, qua ecclesiam S. Petri Brunae collegiatam fecit. Dto. in Modřic, III. Kalend. Decembris 1305. Nos Joannes, dei gratia Olomucensis Episcopus, notum facimus vni- uersis presentes litteras inspecturis, quod dominus quondam Theodoricus, episcopus Olomucensis, venerabilis predecessor noster, ad instantiam Sere- nissimi domini nostri quondam Wenceslai, Boemie et Polonie regis, de consilio prelatorum et canonicorum eiusdem ecclesie nostre Olomucensis, ecclesiam S. Petri in Brunna conuentualem fecit, et ius collegii attribuit eidem, ita quod Collegiatarum et conuentualium ecclesiarum nostrarum ag- gregatu priuilegio deinceps potiatur; et quia, quod iuste et rationabiliter gestum est, a suo uigore excedere iuris ratio non permittit, nos dicti pre- decessoris nostri dispositionem et ordinationem huiusmodi factam de con- silio dictorum Ecclesie nostre prelatorum et Canonicorum ratam et gratam habemus, et eam authoritate, qua fungimur, liberaliter confirmamus, quod in antea conuentualium et collegiatarum ecclesiarum numero censeatur, ac ipsarum libertate et priuilegio ulterius gaudeat pleno iure. Ne igitur de ipsa dispositione et ordinatione dicti predecessoris nostri alicui dubium ali- quod oriatur, tenorem litterarum ipsius super hoc confectarum propterea presentibus inseri fecimus, quem vidimus et legimus in hec uerba: Theo- doricus, dei gracia Olomucensis episcopus dilecto filio Vigando .... MCCLXXXXVIII. in festo Pasche. Vide in hoc tomo n. LXXXVI. Quo- circa nos Archidiaconis, Diaconis, qui pro tempore fuerint, et quibus ex- pedit, firmiter iniungimus, et mandamus, ut decetero dictam Ecclesiam Sancti Petri, que collegiata censeri, et Collegiatarum Ecclesiarum omni- modo debet numero computari, in iure et ordine simplicium Parochialium Ecclesiarum nullatenus computetis, et nullam taxationem ei penitus impo- natis vel exigatis aliqualiter ab eadem, nisi quando ab aliis collegiatis Ecclesiis imposita taxatio aliqua exigatur. In cuius rei testimonium et robur firmiter ualiturum presentes litteras exinde fieri, et sigilli nostri 25*

Strana 196
196 munimine fecimus communiri. Datum in Modrziz. Anno domini M. CCC. V. Tertio Calendas Decembris. Pontificatus nostri anno tertio. E copia simplici in archivo ejusdem ecclesiae. CLXXXIV. Wenceslaus, rex Boëmiae, Adamo de Cholina pro bonis in Zabřeh com- mutatis superaddit villam Bilowice. Dto. Pragae XIII. Decembris 1305. My Waczlaw z Božj milosti Czesky a Polsky Kral. Známo czi- nime wssem, gak nyněgssjm tak y budauczym. Žie k statku Koniczskemu, ktery dobré paměti Pan Waczlaw Czesky a Polsky Kral otecz nass ney- milegssj wěrnému nassemu Adamowi z Choliny za statek w Zabrzeze oddal, temuž Adamowi wes nassi Bielowicze w Margkrabstwj Morawskem ležjczý s lidmi, rolemi, laukami, pastwisscziemi, wodami, mlyny, ryb lowenjm, lesy, a wsseligakymi ginyma vžitky, prawy a przislussenstwjm k též wsy nale- žjezjmi naddawame, podawame, a dawame, tak aby dotčzieny Adam y s dědiczi swymi prawem dědičznym gi na wečznost měl a vžjwal. Pro lepssj této wěczy wyswědčzenj poručzili gsme list tento shotowiti a pe- čzetj welebnosti nassj stwrditi. Datum w Praze skrze rucze Kanczlirze nasseho, Mistra Petra probossta Prazskeho. Letha Páně Tisýczyho, Trzj- steho Pateho, dne trzinaczteho Miesycze Prosyncze Indictione IV, kra- lowstwj nassich, letha prwnjho. E vidimus et translatione Card. de Dietrichstein dt. w Autery den Pamatky s. Petra a Pawla — 1610 — in arch. capituli Olomuc. CLXXXV. Sententia prolata in favorem monasterii Siloënsis, dum monasterium Cunicense in Moravia ab eodem se separare tentabat. Actum Iglaviae in ecclesia fratrum minorum anno 1306. Orig. in arch. monasterii Siloënsis. Vide Arcana status Siloën. sub abbate Thilmanno.

Strana 197
197 CLXXXVI. Thomas praepositus Cunicensis, testis in instrumento Thilemanni abbatis Siloënsis concernente villam Branic. Datum anno 1306. Dlabač böhmische Abhandlungen. 1817. p. 12. CLXXXVII. Wenceslaus, rex Boëmiae, donat Uncae de Majetin silvam regiam Chlum. Datum Pragae, V. Idus Jannarii 1306. Nos Wencezlaus dei gratia Boemie et Polonie rex, notum facimus vniuersis, presentes litteras inspecturis, quod nos Vnce de Mogetyn ru- bos nostros circa siluam nostram Chlum in districtu Olomucensi, damus, conferimus et donamus, per ipsum vncam et heredes suos hereditario iure possidendos perpetuo et habendos. In cuius rei testimonium presentes lit- teras fieri, et sigillis maiestatis nostre iussimus communiri. Datum Prage per manus magistri Petri prothonotarii nostri, Pragensis prepositi. Anno domini Millesimo trecentesimo sexto V. Idus Januarii. Ouarte indiccionis. Regnorum nostrorum anno primo. Ex originali cum sigillo bilaterali laeso in archivo civitatis Olomucensis. K. I. 8. CLXXXVIII. Compositio litis inter monasteria Welehradense et Smilheimense, ratione bonorum in Plešowic. Dto. in Welehrad, sub die bb. Fabiani et Seba- stiani 1306. Nos frater Henricus dictus abbas et conuentus de Welegrad notum esse volumus vniuersis tam presentibus, quam futuris, qui legerint, audi- uerint vel viderint presens scriptum, quod cum inter nos ex vna, et do- minum Waltherum coabbatem nostrum venerabilem de Smilenheim et con- uentum suum parte ex altera super quibusdam bonis et iuribus in Plespicz,

Strana 198
198 pratis videlicet, pascuis, piscacionibus, siluis et aliis ad dictam hereditatem pertinentibus per me fratrem H. abbatem de Welegrad ad informacionem dicti coabbatis mei de Smilheim ....... voluntate conuentus mei et con- sensu, modo non accedente debito, prout idem conuentus coram iudicibus subnotatis in iudicio publico est confessus contra formam iuris et ordinis alienatis et eorundem dicti coabbatis et conuentus in Smilheim vsibus ap- plicatis, litis materia uerteretur, eo quod ampliori de rebus et iuribus meis informarer experiencia comperi dictum meum monasterium tali alienacione minus licite facta enormiter fore lesum; ob quod predictos coabbatem et conuentum de Smilheim nos prefati abbas et conuentus de Welegrad mo- nicione ac humili precium instancia exoramus, vt a dictorum bonorum te- meraria occupacione abstinerent, quod hii minime facere curantes. a ge- nerali capitulo super dicta causa patres Reuerendos in Christo dominos Johannem et Arnoldum, abbates ecclesiarum de plaz et de Sars iudices impetiuimus, quibus hec causa sub hac commissa fuit forma, vt eam pace vel iudicio sub vtriusque partis expensis finaliter terminarent; quod hii attemptantes fideliter subductam omni discordia ad vnitatem pacis inducen- dam partes in arbitros compromittere procurarunt. Igitur deputatis ab vtrisque partibus arbitris communi dictorum arbitrorum assensu pro eui- denda materia cuiuslibet dissensionis supradictum patrem reuerendum do- minum Johannem de Plaz abbatem, ad concordandum partes pro persona media elegerunt, qui matura deliberacione prehabita, vtriusque partis dili- genter iuribus inspectis, arbitrati sentenciam talem concorditer protulerunt: Quod ad predictum monasterium Welegrad supradicta bona omnia, in quo- rum possessione pacifica ante predictam alienacionem fuerat idem monaste- rium longo tempore, transire deberent perpetuo pleno iure; quam senten- ciam vtrimque partes concorditer acceptantes, predicti abbas et conuentus de Smilheim omni iuri, accioni, quocunque modo eis competentibus ac omni auxilio vtriusque iuris canonici seu ciuilis renunciarunt simpliciter et pre- cise resignantes, scripta hinc inde confecta super dicta alienacione minus licite attemptata. Nos eciam ad dictorum iudicum grauem instanciam et dictorum coabbatis nostri et conuentus de Smilheim precibus inclinati, quos paterno affectu prosequi tenemur, dampna, licet multa, in supradictis bonis nobis per ipsos illata, nec non expensas per nos in hac lite factas, ad quo-

Strana 199
199 rum omnium restitucionem merito tenebantur, relaxamus misericorditer in hiis scriptis, nisi, quod absit, in posterum accione iniuriosa se nobis oppo- nerent, tunc nobis supradicta et omnia alia petere licet iuris et equitatis ordine hoc dictante. Acta sunt hec in Welegrad, anno domini MCCC sexto, sub die beatorum Fabiani et Sebastiani martirum; presentibus pre- dictis iudicibus et reuerendo in Christo patre domino Paulo abbate de Gredis et de domo nostra fratre Thoma priore, domino Conrado seniore. fratre Wilhelmo; fratre Johanne, et maiore parte conuentus ; de parte uero alia presentibus subnotatis: domino Walthero coabbate nostro ; Theodrico priore ; Wilhelmo celario; Simundo. Fridrico custode. Nicolao de Crepnia, Ottone subpriore, Stephano, Johanne fratribus et monachis dicte domus. Vt autem hec accio rite et racionabiliter celebrata robur perpetue obti- neat firmitatis presens scriptum sigillis venerabilium iudicum necnon no- stris duximus roborandum, addito supradicti patris venerabilis abbatis si- gillo de Gredis. E confirm. litera Johannis episcopi Olomuc. ab 1364 desumta e codice We- lehrad. f. 28. in archivo ejusdem monasterii. CLXXXIX. Joannes, episcopus Olomucensis, parrochiam in Slapanice adjungit scho- lasteriae Olomucensis ecclesiae. Dto. in Olomuz VII. Kalendas Martii 1306. In nomine domini amen. Johannes, dei gracia Olomucensis Epi- scopus, vniuersis, quibus presentes exhibite fuerint, salutem in domino sin- ceram. Cum in officiis caritatis illis primo ex debito teneamus, a quibus nos cognoscimus beneficium recepisse, prout equitatis persuadet ratio, et sanctorum patrum edocent sanctiones, beneficiorum, quibus nos reuerenda mater nostra Olomucensis ecclesia suo fauore atque gracia honorare cu- rauit, non immemores, ad illud precipue nostros dirigimus cogitatus, et conuertimus aciem mentis nostre, vt ipsi matri ecclesie ea, qua possumus, vicissitudine respondentes, eandem Pontificatus nostri tempore pro nostre possibilitatis modo congruis honorum apicibus attollamus, quod recte nos exequi credimus, si eidem ad diuini cultus augmentum suos duxerimus red-

Strana 200
200 ditus ampliandos. Ipsa enim nobis proximior est, que nos domino sociauit. Considerantes itaque, quod Scolastria ipsius Ecclesie Olomucensis existat tam tenuis in suis redditibus et exilis, quod Scolastico et suis sufficere non poterit quoquomodo, indecens fore censentes, vt tam honorabile offi- cium tante ac uenerabilis Ecclesie rerum temporalium penuriam patiatur multa attentione redditi sumus solliciti, ut ipsa Scolastria et Scolastici, qui pro tempore fuerint, competentes redditus assequantur, ad defectus ipsius Scolastrie releuandos ecclesiam parochialem in Slapanicz, de consensu et uoluntate capituli nostri Olomucensis, deliberatione diligenti et tractatu sollempni prehabitis, ad honorem dei omnipotentis et beatissime matris eius- dem, uirginis Marie, et beati Wenceslai, ac ad honorem Ecclesie Olomu- censis, et ad cultum diuinum in ipsa augmentandum, ipsi Scolastrie Olo- mucensis ecclesie cum eiusdem parochie iuribus et pertinentiis duximus vniendam, prout ad nostrum dinoscitur officium pertinere; censentes et vo- lentes, vt deinceps tam Scolastria quam Parochia antedicte in naturam et legem vnius iuris transeant, et priuilegio solius gaudeant scolastrie; ac decernentes, quod Scolastici, qui pro tempore fuerint, non teneantur ipse ipsos, sed per vicarium perpetuum in predicta Ecclesia deseruire, susten- tatione congrua ipsi uicario de prouentibus ecclesie reseruata, sacrosancte Romane Ecclesie Episcopalibus et Archidiaconalibus iuribus semper saluis. Et vt ipsa uenerabilis Ecclesia nostra Olomucensis se fore a nobis sentiat honoratam, in hoc ei ex officio nostro duximus prouidendum, quod Archi- diaconatus, Scolastria et Custodia ibidem de cetero aliquibus personis extra capitulum eiusdem ecclesie Olomucensis non conferantur, collatione et pro- uisione ipsorum semper penes nos et successores nostros nichilominus re- manente. Nos itaque miseratione diuina Budizlaus decanus, Cyrus prepo- situs, Rancyrus archidiaconus, et capitulum Olomucensis Ecclesie, ratam et gratam ex causis antedictis habentes vnionom supradictam, nostrum super ea consensum vnanimiter adhibemus, ac etiam consilium seu fauorem. Vt autem premissa robur obtineant perpetue firmitatis, ad rei memoriam sem- piternam presens scriptum fieri iussimus, et sigillorum nostrorum munimine communiri. Actum et datum in Olomuz. Anno domini Millesimo Trecen- tesimo VI. Septimo Kalendas Martii. E Cod. membr. I. f. 27. in archivo capituli Olomucensis.

Strana 201
201 CXC. Joannes, episcopus Olomucensis, jus patronatus ecclesiae in Šlapanic con- fert scholastico Olomucensi, ejusque ecclesiae dotem et proventus in Šla- panic et adjacentibus villis determinat. Dto. Olomuc. VII. Kalendas Martii. 1306. Nos Johannes dei gracia Olomucensis episcopus, Notum facimus vniuersis presentes litteras inspecturis, Quod cum nos ad Olomucensis ec- clesie regimen, diuina fuissemus disposicione vocati, et statum ipsius ac personarum in ea seruiencium prouide deliberacionis studio pensassemus, scolastriam ipsius ecclesie, sic pauperem et in redditibus exilem inuenimus, quod ille qui ad scolastrie ipsius assumebatur vel imposterum assumeretur officium, non honorem sed onus et laborem assumeret sine fructu, Vt ergo decetero ipsius ecclesie scolastico, ex incumbenti sibi officio, labor damp- num non pariat et honori onus et labori vtilitas adequetur, sic in hoc cum honorabilium virorum et fratrum nostrorum. Budislay decani, Cyri prepo- siti, Ranciry archidyaconi, et tocius Olomucensis ecclesie capituli, consilio et assensu, frequenti et diligenti super hoc deliberacione prehabita duxi- mus prouidendum, vt ecclesia parochialis in Slapanicz, que sicut et ipsa scolastria ad nostram collacionem pertinet, et que multis habundans reddi- tibus, paucioribus esse potest ad parrochialia iura, et ad alia que eidem incumbunt exsoluenda onera, iusta consideracione contenta, et plebanus eius prouentibus ipsius ecclesie, qui sibi pro sustentacione sua et seruito- rum quibus ecclesia ipsa indiget et pro congrua hospitalitate tenenda, et pro iuribus episcopalibus et aliis quibus ecclesie parrochiales sunt obnoxie, exsoluendis sufficiant, sit contentus, Reliquos autem qui sunt eiusdem ec- clesie predictis deductis prouentus scolastrie Olomucensis imperpetuum ap- plicamus, et in ius et proprietatem scolastrie transferimus, ita quod dece- tero et imperpetuum, de scolastrie Olomucensis corpore censeantur, et ho- norabilis vir dominus Dluhomilus Olomucensis scolasticus, et omnes qui eius in scolastria ipsa fuerint successores, prouentus predictos, tamquam ad scolastriam pertinentes habeant et percipiant, cum eis ad ecclesiam in Slapanicz, et ad plebanum eius qui pro tempore fuerit, nullum habendo 26

Strana 202
202 respectum, Ius quoque presentandi ad ipsam ecclesiam in Slapanicz cum vacat, ipsi domino Dluhomilo et omnibus successoribus eius Olomucensis ecclesie scolasticis conferimus et donamus, taliter quod cum ecclesiam ip- sam vacare contigerit, idem dominus Dluhomilus scolasticus uel successores eius, nobis vel successoribus nostris ad eam, personam presentent ydoneam que a nobis munus confirmacionis et curam animarum recipiens, iura pa- rochie exsequatur, Vt autem Olomucensis scolasticus de suis, qui ad eum pertinere debent, et plebanus eiusdem ecclesie in Slapanicz de suis pro- uentibus certi sint, et inter eos, nullus pro eis questio uel dubium imper- petuum subsequatur, sic prouentus ipsos distinguimus et eciam limitamus, videlicet, quod plebanus ipse oblaciones cottidianas in ipsa ecclesia obue- nientes funeralia, et decimas in villa Bedrichowicz, necnon filialem eccle- siam in Leschzen, duo molendina sita circa Slapanicz, et vineam sitam aput Modricz pro se habeat, et ex hijs in spiritualibus et temporalibus re- gat et amministret ecclesiam prout superius est premissum, Scolasticus autem pro se, agriculturas ibidem in Slapanicz, et omnes decimas villarum que sequuntur, videlicet in Slapanicz, Slatyna, Podole, Zelowicze, Wa- zany, welechycze, Jurzicouiczye, Poruethouicze, Cobolniczy. habeat, cum hijs ad plebanum, vel ad ipsam ecclesiam in Slapanicz, nullum penitus in spiritualibus aut temporalibus habendo respectum, Et ut ipsa nostra Olo- mucensis ecclesia se fore a nobis senciat honoratam, in hoc ei honorem deferimus, et deferri volumus in futurum, quod archidyaconatus, scolastria, et custodia eiusdem ecclesie, que omnia ad collacionem nostram pertinent, decetero nec per nos nec successores nostros conferantur alijs quam ca- nonicis ipsius ecclesie, qui prehendarum ecclesie ipsius, possessionem ha- beant corporalem, In cuius rei testimonium presentes litteras fieri, et sigillo nostro fecimus communirj. Nos quoque Budyslaus decanus, Cyrus prepositus, Rancirus archi- dyaconus dredicti, totumque Olomucensis ecclesie capitulum, quia predicta omnia de nostro consilio et asssensu sunt facta, presentibus in testimonium et robur capituli nostri fecimus apponi sigillum, Datum in Olomucz. Anno domini millesimo trecentesimo sexto, septimo Kalendas Marcij. Ex orig. in archivo capituli Olomuc.

Strana 203
203 CXCI. Remundus de Lichtenburg, custos silvarum per Boëmiam et Moraviam, silvas monasterii Welehradensis ab alieno regimine eximit. Dto. Brunae, fer. III. post festum Paschae. 1306. Nouerint vniuersi presencium inspectores: Quod nos Remundus de Leuchtenburch auctoritate et mandato serenissimi domini nostri Regis Boe- mie custos siluarum per Boemiam et Morauiam constitutus omnibus nobis subditis in dicto officio et subiectis damus firmiter in mandatis, vt nullus eorum sub obtentu gracie nostre de siluis religiosorum virorum abbatis et conuentus de Welegrad (se) intromittere debeat, nec eos occasione qua- cunque accepta in eisdem siluis aliqualiter perturbare; sed eisdem dominis et fratribus siluas suas per suos custodes proprios liceat taliter custodire et gubernare, prout eorum vtilitati amplius viderint expedire; hoc tantum casu excepto, quod easdem vendere siluas extraneis quibuscunque homini- bus dictis fratribus nulla sit licencia vel facultas. Ad noticiam autem om- nium supradicta ob hanc causam deducimus et publice volumus transire tum, quia serenissimus dominus noster Rex prenotatus ex inspeccione et efficacia priuilegiorum dictorum fratrum id eis competere voce publica de- clarauit, dilectus eciam patruus noster, Stenko de Moybeuerik (Maidburg) in sepedicto officio nos precedens de predictis omnibus nos fideliter infor- mauit. In horum omnium euidenciam ampliorem sigillis nostris videlicet et dicti patrui nostri Stenkonis presentes fecimus communiri. Datum et actum Brunne proxima feria tercia post diem pasche; anno domini MCCCVI. E codice Welehr. fol. 70. in archivo ejusdem monasterii. CXCII. Joannes, episcopus Olomucensis, recognoscit super solutione dena- riorum decimorum ad coenobium Chunicense. Datum V. Idus Aprilis. 1306. Cod. chart. I. f. 95 in archivo capit. Olomuc. 26 *

Strana 204
204 CXCIII. Wenceslaus, rex Boëmiae, fundat monasterium Throni regis juxta con- fluentiam aquarum Ratibor et Bečwa (juxta Wsetjn). Dto. Pragae, XIV. Kal. Junii. 1306. Wencezlaus dei gratia Bohemie et Polonie Rex. Sedentibus nobis in regali diuina dispositione fastigio dum commisse nobis cure impendimus et incumbimus, dum regalis officii debitum exequimur, ut tenemur, tot mun- dialium rerum curis, tot subditorum occupamur negotiis, quod cum neces- sitati eorum exterioribus inherendo prospicimus, etiam cum interiora appe- timus, ad hec procul dubio efficimur tamquam diuisi in plura minores. Ne tamen merite quod contemplationi debetur actiuorum reddamur turbinibus exagitati expertes, sic nos nostra decreuimus viris contemplatiuis liberali- tate coniungere, ut ea, que nostris excluduntur meritis eorum precibus apud diuine maiestatis clementiam assequamur. Nouerint ergo uniuersi presentes litteras inspecturi, quod nos religiosorum virorum in Cistercien- sis ordinis obseruatione degentium pie contemplationis studio orationumque couniri participio cupientes in bonis iuxta confluentiam aquarum Ratibor et Peczue dictarum sitis, monasterium fratrum ipsius ordinis Cisterciensis, cui nomen Thronus Regis imposuimus ad laudem dei et honorem beate virgi- nis Marie nostre ac progenitorum memorie recolende animarum salutem pro congregatione fratrum dicti Cisterciensis ordinis ibidem mansura duxi- mus construendum, quod profecto monasterium de consensu venerabilis pa- tris domini Johannis Olomucensis episcopi, loci ipsius diocesani monasterio Plassensi eiusdem ordinis Pragensis diocesis esse voluimus immediate sub- iectum: ita quod monasterii Plassensis abbas, qui nunc est, vel pro tem- pore fuerit, ad dictum locum abbatem et conuentum ordinabit et diriget iuxta Cisterciensis ordinis instituta. Vt autem et fratres ipsi in congre- gatione sua diuinis cultibus eo possint vacare liberius, quo liberalius mo- nasterium ipsum regalis munificientia liberalitate dotatum; monasterio ipsi centum marcas annuatim in telonio loci qui vocatur Kuthelhof in Kuttna conferimus et donamus totaliter, quod monasterium ipsum ipsas centum marcas ibidem recipere et habere debeat tam diu, quam diu sibi in loco

Strana 205
205 alio centum marce per nos non fuerint assignate. Hanc quoque monaste- rio libertatem concedimus, ut iudices, qui in bonis ipsius monasterii, que nunc habet et habebit, in posterum positi fuerint et locati, iudicandi homi- nes in bonis ipsius monasterii residentes in causa, qualibet plenam habeant potestatem. Volumus etiam monasterium nostrum hac nostre concessionis libertate gaudere, ut omnes homines in bonis ipsius monasterii residentes ab omnium officialium et beneficiariorum totius regni nostri iudicio et iuris- dictione liberi esse debeant et exempti, ita quod abbas ipsius monasterii, qui nunc est, et qui pro tempore fuerit, super exhibenda de hominibus ipsis iustitia in causa qualibet requiratur, et in quacunque causa abbas ipse in exhibenda de hominibus ipsis iustitia iure terre negligens fuerit vel remissus, tunc in causa illa ad iudicium et beneficiarios Olomucenses per conquerentes pro exhibenda de hominibus predictis iustitia habeatur recursus et ipsi beneficiarii ex tunc de hominibus ipsis tenebuntur et po- terunt in causa ipsa conquerentibus facere iura terre. Quod si tunc ali- quem hominum ipsorum in ipso Olomucensi iudicio in alia pecunia vel re alia beneficiariis ipsis persoluenda contigerit condemnari, ipsa pecunia vel res ipsa non ipsis beneficiariis, sed predicto monasterio tota cedat. Quod si forsan aliquem vel aliquos de hominibus ad monasterium ipsum perti- nentibus talem contigerit perpetrari excessum vel excessus, propter quem vel quos penam subire debeant capitalem, condempnatione super his habita bona ipsius condempnati non ad nos nec ad aliquem olficialem vel bene- ficiarium nostrum, sed ad monasterium ipsum totaliter volumus pertinere. Item si in bonis ad ipsum monasterium pertinentibus talem contigerit per- petrari excessum, propter quem bona ipsa per villicum nostrum debeant spoliari, nolumus, ut bona ipsa etiam in tali casu debeant spoliari per ipsum sine nostra speciali licentia et mandato. Premissis autem libertati- bus per nos monasterio supradicto concessis, hanc etiam adiicimus liberta- tem, ut nulli teloniarii vel telonia possidentes per totum nostrum dominium ab hominibus et curribus ipsius monasterii vinum, bladum et alia pro eorum sustentatione victualia et res alias pro ipsorum fratrum conuentu, vel eorum edificiis deducentibus aliquid ratione telonii in perpetuum exigant vel re- quirant. Ceterum ut dictum monasterium a nobis ampliora liberalitatis no- stre beneficia se gaudeat accepisse, ipsi monasterio ius patronatus ecclesie

Strana 206
206 in Menciis cum omnibus iuribus, redditibus et prouentibus ad eandem ec- clesiam spectantibus ob remedium animarum patris nostri et aliorum prede- cessorum, ac nostram salutem conferimus liberaliter et donamus, volentes, ut dicta ecclesia ad collationem dictorum abbatis et conuentus prefati mo- nasterii Throni Regis debeat perpetuo pertinere. In quorum omnium te- stimonium prefatas litteras fieri, et sigillis maiestatis nostre iussimus com- muniri. Datum Prage per manus honorabilis viri magistri Petri Wissegra- densis prepositi, regni Boemie cancellarii et prepositi Pragensis, principis nostri dilecti. Anno Millesimo trecentesimo sexto. XIV. Kal. Junii quarte indictionis, regnorum nostrorum anno primo. Originale in arch. c. r. aulice secreto Vindobonae. Copia in analectis Pelzelii. CXCIV. Yngrammus de Vngersberg protestatur, se Agnetem neptem Wenceslai I. regis in possessionem bonorum Cladrun circa Sebetin introduxisse. Dto. in vigilia b. Joannis Baptistae 1306. Nos Yngramus de vngersperch, Camerarius Morauie, presentibus protestamur, quod nos Agnetem, neptem Primi Domini Wenceslai, quondam Regis Boemie, ex mandato domini Wenceslai Tercii, Boemie et Polonie Regis, in possessionem bonorum Cladrun circa Zebetyn, cum agris, siluis, pascuis, viis, inviis, pro commutatione bonorum, que eadem Agnes in Boe- mia racione dotalicii sui in villa vzehl possedit et habuit, introduximus, presente domino Heymmanno de Duba. Cui eciam Secundus Wenceslaus, Inclytus Boemie et Polonie Rex commiserat, vt in possessionem dictorum bonorum predictam Agnetem introducere deberet, quod facere neglexit propter legittima inpedimenta negociorum Regni, eo, quod cum ipso Rege in vngariam ad expedicionem tunc fuerat processurus. In cuius rei testi- monium presentes nostro fecimus communiri. Datum anno Domini Mille- simo CCC. Sexto. In vigilia Beati Johannis Baptiste. Ex originali in archivo aulae reginae Brunae R. I.

Strana 207
207 CXCV. Wenceslaus, rex Boëmiae et marchio Moraviae, confert civitati Olomu- censi rubum Horka exstirpandum, ad locandam villam Au nominandam. Dto. Pragae, VI. Nonas Julii. 1306. Nos Wenceslaus, dei gracia Boemie et Polonie Rex, Dux Cracouie et Sandomirie, Marchioque Morauie. Notum facimus vniuersis, presentes litteras inspecturis. Quod nos vtilitati et meliorationi ciuitatis nostre Olo- mucensis intendere cupientes rubum nostrum dictum Horka, iuxta agros siue bona ipsius ciuitatis situm, Ciuitati ipsi adiungimus, et volumus, vt ad eam de cetero debeat pertinere, ita tamen, quod ciues dicte ciuitatis Rubum ipsum radicitus extirpare, et ad agrorum culturam reducere tenean- tur. Villam quoque ibidem ciues ipsi de nouo facient et locabunt, que Aw debet vulgariter appellari, ad quam dictus rubus cum agris, qui de ipso rubo extirpati fuerint, pertinebit. Preterea dictis Ciuibus in dicta villa Aw per decem annorum spacium, a data presentium numerandorum continue, a censu et collectis generalibus plenam concedimus libertatem. Postquam autem libertas ipsa finita fuerit, et elapsa, ciues predicti de quolibet laneo predicte ville annis singulis tantum nobis in censu dare et soluere tene- buntur et debent, quantum de vnoquoque laneo in villa Holitz, que ad predictam ciuitatem pertinet, soluitur annuatim. In cuius rei testimonium presentes litteras fieri, et sigillis maiestatis nostre iussimus communiri. Datum Prage Anno domini Millesimo Trecentesimo Sexto. VI. Nonas Julii, Indictione quarta, Regnorum nostrorum anno secundo. Ex originali in archivo curiae Olomuc. CXCVI. Capitulum Olomucence declarat scholasteriam esse officium et non digni- tatem. Dto. in Olomuc, Kalend. Octobris 1306. In nomine domini amen. Nos quoque Budyslaus decanus Cyrus prepositus Rancirus archidiaconus totumque capitulum Olomucensis ecclesie,

Strana 208
208 tenore presentium notum facimus vniuersis Quod nobis in prefata ecclesia nostra in generali capitulo ad tractandum de commodis et statu pro ut moris est et prouidendum vtilitatibus eiusdem ecclesie nostre congregatis inter cetera que in ibi pertractata et terminata extiterunt de statu scola- stici et ipsa scolastria taliter ad requisitionem venerabilis in Christo patris et domini nostri domini Johannis episcopi ecclesie nostre et nostri fuit et est inuentum ostensum et probatum et per seniores concanonicos nostros et confratres per iuramentum affirmatum quia scolastria ecclesie nostre an- tedicte non est personatus neque dignitas in eadem ecclesia sed simplex omnino officium, vnde ex eo certum statum non habet in choro nec locum in capitulo inter prelatos nec iuxta ipsos pro huiusmodi officio. nec vmquam aliquis scolasticus habuit racione scolastrie vllo tempore, a quo non extat memoria, et ita fuit et est ab eisdem retractis temporibus absque contra- diccione qualibet et cuiuslibet in eadem ecclesia a canonicis et scolasticis qui pro tempore fuerint, ac a nobis tentum et seruatum, Ne autem succes- soribus nostris posset in dubium venire, vtrum scolastria antedicta in ec- clesia nostra personatus vel dignitas exsistat presenti scripto fatemur re- cognoscimus et testamur, quia simplex est officium in ecclesia nostra scolastria et sic deinceps volumus prout inuenimus obseruare, Actum (sic) sunt hec in nostra ecclesia Olomucensi vt predictum est in generali capi- tulo Anno domini millesimo trecentesimo sexto, ipso die kalendis Octobris In cuius rei testimonium presentes litteras fieri et sigillo capituli nostri ad perpetue (sic) rei memoriam iussimus communiri. Datum in Olomucz loco anno et die predictis. Ex originali in archivo capituli Olomuc. Cod. II. Fol. 28. CXCVII. Albertus, Romanorum rex, confirmat donationem comitiae et castri Rachs Heinrico de Rosenberg, factam a Rudolfo, duce Austriae, primogenito suo. Dt. in castris prope Lunam, VIII. idus Octobris, 1306. Nos Albertus dei gracia Romanorum rex semper Augustus. ad vni- uersorum sacri Romani imperii fidelium noticiam volumus peruenire, quod

Strana 209
209 nos donacionem comicie et castri in Rachs cum suis honoribus juribus et pertinenciis vniuersis, per illustrem Rudolfum ducem Austrie, principem et primogenitum nostrum karissimum, nobili viro Heinrico de Rosenberg factam, prout in eiusdem ducis literis super eo confectis et traditis conti- neri dinoscitur, ratam et gratam habentes, eam auctoritate presencium con- firmamus, volentes, ut is qui Rudolfo duce (sic) predicto in ducatu Austrie successerit, donacionem eandem suis literis specialibus innouet et confirmet, In cuius rei testimonium presentes literas scribi et nostre maiestatis sigillo iussimus communiri. Datum in castris prope Lunam. VIII. idus Octobris. anno domini millesimo trecentesimo sexto. regni vero nostri anno nono. (Sig. majest. app. optime conservatum.) Ex orig. archivi Třebonensis descr. F. Palacký. CXCVIII. Nicolaus, dux et heres terrae Opaviae, confirmat privilegia civium de Opavia, Hlubčic, Jaegerndorf et Freudenthal. Dto. Opaviae, XV. Kalend. Januarii 1306. In nomine domini amen. Nouerint vniuersi presentes et posteri, quod nos Nycolaus, dei gracia dux, dominus et verus Heres Terre Opauie, di- lectis fidelibus singulis et vniuersis quatuor ciuitatum nostrarum, Opauie, Lobsyzc, Jegerdorph et Vrowdintal ciuibus fauorem gracie nostre contuli- mus, et secundum beniuolencie nostre gremium voluntarie et liberaliter aperimus. In eo videlicet, quod vniuersa eorum priuilegia, gracias, dona- tiones et iura, per eosdem ciues habitas vel habita ante tempus, quo se nostro dominio denuo conmiserunt, gratas et grata, inuiolabiles et invio- lata conseruare fideliter, promittimus, et presentis scripti patrocinio commu- nimus. Et vt predictorum ciuium nostrorum fidelis devocio, qua se nostro dominio conmiserunt, aliarum terrarum incolis ad nostram ditionem trans- eundi patulum sit exemplum, Nos de singulari gracia et benignitate eis eas gracias et prerogatiuas, per nos de nouo collatas, confirmantes, tenere cunctis temporibus promittimus illibatas, videlicet vt nulli ciuium predicto- rum quatuor ciuitatum quidpiam iniurie, opressionis, violencie aut captiui- 27

Strana 210
210 tatis sine iure et absque iudicio inferre aut infligere debeamus, nec inferre nostri heredes et successores debeant in futurum. Sed si quid querimonie, culpe vel cause inter prefatos quatuor Ciuitatum ciues emerserint, hec omnia medianté iure, iustitia et iudiciis equitate corrigere promittimus et sopire. In cuius rei testimonium presens priuilegium, ipsis et eorum po- steris perpetuo profuturum, conscribi fecimus, et nostris sigillis perpetuo consigniri. Actum Opauie. XV. Kalendas Januarii ab anno domini M. CCC. VI. Datum ibidem per manus Pauli protonotharii Curie nostre. Ex originali in archivo curiae Oppav. CXCIX. Nicolaus, dux Opaviae, confirmat omnia privilegia civitatis Jaegerndorf. Dto. Opaviae, XV. Kalend. Januarii 1306. In nomine Domini Amen. Noverint universi presentes et posteri, quod nos Nicolaus, Dei gratia Dux oppavie, dilectis fidelibus, singulis, et universis civitatis nostre Jegerndorff civibus favorem gratie nostre contu- limus, et secundum benevolentie nostre gremium, voluntarie et liberaliter aperuimus, in eo videlicet, quod vniuersa eorum privilegia, gratias, dona- tiones, et jura per eosdem cives habitas, vel habita, ante tempus, quo se nostro dominio tenus commiserunt, gratas et grata, inviolabiles et inviolata conservare fideliter promittimus, et presentis scripti patrocinio communivi- mus, et ut predictorum civium nostrorum fidelis devotio, qua se nostro Dominio subjecerunt, aliarum terrarum incolis ad nostram ditionem transe- undi patulum sit exemplum. Nos de singulari gratia et benignitate eis eas gratias, et prerogativas per nos denuo collatas confirmantes tenere cunctis temporibus promittimus illibatas, videlicet, ut nulli civium predicte civitatis quippiam injurie, oppressionis, violentie, aut captivitatis, sine jure et absque iudicio inferre, aut infligere debeamus, nec inferre nostri here- des debeant, in futurum, vel successores quicunque, sed si quid querimo- nie, culpe, vel cause inter prefate civitatis nostre cives emerserit, hec omnia mediante jure, justitia, et equitate judicij corrigere promittimus, et sopire. In cujus rei testimonium presens privilegium, ipsis, et eorum po-

Strana 211
211 steris perpetuo, per futurum conscribi fecimus, et nostris sigillis perenniter consignari. Actum oppavie XV. Calendis Januarij sub Anno Domini M. C. C. C. V. I. datum ibidem per manus Pauli, Prothonotarii curie nostre. Ex originali in archivo ejusdem civitatis. CC. Reymundus de Leuhtenburch redimit medium oppidi Bielae a monasterio Sarensi. Dto. in Brod XII. Kalend. Januarii 1306. Nos Reymundus dictus a Leuhtenburch in perpetuum fatemur et recognoscimus per presentes, quod vendito jam dudum per nos oppido no- stro dicto Biela Honorabilibus et Religiosis viris domino Arnoldo Abbati et Conventui Monasterii in Sar cum omnibus Juribus utilitatibus et perti- nentiis ipsius oppidi, et omnibus quae ex oppido ipso et pertinenciis ejus proueniebant tunc et prouenire potuissent quomodolibet infuturum, omnique Jure et dominio quod in ipso oppido nobis competebat vel competere po- tuisset in ipsum Monasterium hereditario jure translato, succedente post- modum tempore medietatem ipsius oppidi ab eodem Monasterio reemimus tali conditione et forma : Quod Nos et Successores nostri et omnes causam ex nobis habentes oppidi ipsius medietatem cum omni Jure, honore, Juris- dictione et utilitate qualibet, que ratam medietatis ipsius contingunt vel ea possunt aliqualiter prouenire, habere, et tenere liberaliter debeamus; Ipsi vero Abbas et Conventus reliquam medietatem oppidi ipsius contingunt vel ex ea possunt aliqualiter provenire, libere et absolute habere debeant, quia nos ut praemisimus medietatem tantum oppidi ipsius reemimus reliqua medietate ex venditione nostra predicta in eorum jure et dominio omnimodo remanente. In cujus rei evidenciam et certitudinem sempiternam, presen- tes eisdem fratribus scribi et dari jussimus Nostri sigilli appensione robo- ratas cum testibus qui huic emptioni perhibent, testimonioque veritatis ano- tatis. Hi vero sunt Testes. Dominus Zmilo de Obersez, Dominus Bou- scho de Luson, dominus de Longavilla, Proschiko de Lipka, et quam 27*

Strana 212
212 plures alii fide digni. actum et datum in Brod Anno domini millesimo CCC. sexto. XII. Kalendas Januarii. Steinbach II. p. 49. Ex originali in archivo ejusdem monasterii. CCI. Clemens V. papa concedit Petro, archiepiscopo Moguntino, quod praepo- situram Wisschradensem adhuc in triennium licite retinere potest. Dto. apud Vignandraldum, VIII. Kalend. Januarii 1306. Venerabili fratri Petro archiespiscopo Moguntino. Grandis affectus quem ad personam tuam gerimus, devotionis inte- gritas ac multiplicis tuae probitatis merita, per qua nostram et apostolicae Sedis gratiam promereris, digne nos excitant et inducunt, ut te favore benivolo prosequentes, tibi votivae promissionis gratiam ampliemus. Sane petitio tua nobis exhibita continebat, quod olim ſc. re. Bonifacius papa VIII. praedecessor noster personam tuam gratiosis favoribus prose- quens tibi per suas sub certa forma duxit literas indulgendum, ut prae- posituram ecclesiae Wissegradensis Pragensis diocesis, quam tempore tuae promotionis ad episcopatum Basiliensem, de quo nuper te ad archi- episcopatum Moguntinum auctoritate apostolica duximus transferendum, praeficientes te ipsi archiepiscopatui in archiepiscopum et pastorem, cano- nice obtinebas, posses usque ad certos annos in literis ipsis expressos licite retinere, quam quidem praeposituram una cum eodem episcopatu re- tinuisti et tunc etiam retinebas juxta indulti continentiam supradicti. Ve- rum cum hujusmodi concessionis terminus esset prope sui finis excursum, idem praedecessor volens tibi gratiam facere specialem, tibi per suas in- dulsit literas, ut finito termino supradicto praeposituram praefatam una cum episcopatu praedicto posses usque ad quinquennium licite retinere, qualibet constitutione contraria non obstante. Cum autem sicut asseris praefatus archiepiscopatus adeo multorum debitorum onere praegravetur, quod non- dum aliquid sive parum pro sustentatione tua et familiae tuae de ipsius archiepiscopatus redditibus percepisti, nec est spes quod huic ad multos

Strana 213
213 annos aliquid de bonis archiepiscopatus ejusdem, quod tibi et dictae fa- miliae tuae prout decet archiepiscopalem honorem sufficere possit, percipere debeas et habere, nobis humiliter supplicasti ut cum adhuc dictum quin- quenium minime sit elapsum quamquam de illius tempore panum restet, providere tibi super hoc de apostolicae Sedis affluentia dignaremur. Nos igitur attendentes, quod tu virtutibus affluis et officii honorificentia nosceris praeminare, considerantes quoque quod quanto fecundius abundabis, tanto facilius et commodius opportunitatibus dicti archiepiscopatus succurres illumque liberare poteris et a noxiis praeservare, tuis supplicationibus in- clinati, Fraternitati tuae auctoritate praesentium indulgemus, ut finito dicto quinquennio praeposituram praefatam una cum archiepiscopatu Moguntino praedicto possis usque ad triennium licite retinere, ac ipsius praepositurae fructus, redditus et proventus libere recipere, qualibet constitutione con- traria non obstante in exonerationem debitorum hujusmodi totaliter conver- tendos, proviso quod interim praepositura ipsa etc. Nulli ergo etc. Datum apud Vignandraldum, VIII. kal. Januarii anno secundo. Ex autogr. regesto liter. f. r. Clementis pp. V. anni II. epist. 642 in Tabul. Vatic.

Strana 214

Strana 215
SUPPLEMENTA AD QUATUOR PRIORES TOMOS HUJUS CODICIS DIPLOMATICI.

Strana 216

Strana 217
I. Heinricus, episcopus Olomucensis, testes ad terminos emti allodii in Wi- tonice perambulandos nominat. cc. 1127. Ista sunt nomina testium, quos dominus. H. holomucensis episcopus. misit ad perambulandum et determinandum allodium inuitonice quod a bo- gumilo emit. Rengotus olomucensis magister. Renoltus brerouensis archi- presbiter. Daren. Spitata. Besperem iudex. Hualata. Cicero (sic). Wa- ceclas. Paulus. Olen. Bedis. Bogus. Began. Ostrolia. Radouan. Crot. Grubec. Zlusata. E codice Ms. coaevo Homiliarum sine signo — in bibliotheca capituli Olo- mucensis. II. Suda, primas et civis Olomucensis vendit episcopo Heinrico praedium in villa boemiensi Hlawno. c. 1130. Suda quidam primas et ciuis Olomucensis ciuitatis uendidit predium suum domino Henrico eiusdem ciuitatis episcopo in quadam boemiensi uilla nomine Glaune. Cuius rei idoneos testes subternotare curauimus. qui huic uenditioni interfuerunt. Reingotus olomucensis ecclesie decanus. Letona eiusdem ecclesie archipresbiter. Radouan prerouensis archipresbiter. Tho- mas bracizlauensis archidiaconus. fratres (sic) Milgost. Jacobus. Pancra- tius. Ztrez, Lach. Martinus. Boz. Jacobus. Golisca. Krisan. Laici Hren Olomucensis prefectus. Hlapaca iudex. Domauis. Dobrouest. Modliboch. Cakan uillicus. Zemisl. Suoiata. Ysaac. Vac. Uacemil. Smil. Nesata. Wli- cek. Blata. Jurata. Vnolt. Piuona Hruna. Techoc. Vbicek. Hual. Beneda, Mansa. Sdata Bin. Oztoy. Negan. Kueton. Quazen. E codice Ms. coaevo Homiliarum sine signo mucensis. — in bibliotheca capituli Olo- 28

Strana 218
218 III. Henricus, dux Bavariae et marchio Austriae, litem inter Chadoldum de Harroz et fratres hospitalis S. Joannis Hierosolymitani super possessione in Mauerberg (Meilberg) componit. Dto. Neuburg XVIII. Kalend. Septembris 1156. In nomine sancte et indiuidue trinitatis, Heinricus dei gracia dux Bauuarie et marchio austrie salutem omnibus Cristi fidelibus. Quoniam quidem dei fauente clemencia. prospera succedunt nobis tempora. decet ut sibi famulantes diligamus et foueamus. ac paci et quieti eorum prouideamus. quatenus et ipsius hic mereamur dona ampliora. nec bonis priuemur que beatis in futuro in celis sunt reposita. Diuine igitur respectu gracie operam dedimus litem finire. que fuit inter chadoldum de harroz. et fratres sancti iohannis baptiste hospitalis hierosolime. super pos- sessione patrui sui Chadoldi senioris. uidelicet Mourberc cum omnibus per- tinenciis suis. quam pro remedio anime sue suorumque ad altare beati baptiste iohannis in hierosolima. propria manu et potestatiua manu libere delegauit. Sciant ergo tam presentes quam futuri quod idem iunior cha- doldus coram fidelibus nostris in manus nostras ius beneficiale prorsus re- futauit. quod prefate possessioni intendebat. indeque predictos fratres fre- quenter fatigabat. Uerum fratres pro succidenda lite et adipiscenda perpetuali pace. duas ei tradiderunt uineas Grinzingen sitas. de familia uero a prefato seniore chadoldo sibi tradita. dimiserunt ei Ottonem et Vdalricum Gerlohum et Woluoldum. et duas sorores Regenwardi. Ipse uero iunior chadoldus. in nostra nostrorumque fidelium presencia. spopondit se nunquam amplius sepe dictos fratres aliquo modo infestaturum. nec in familia. nec in possessione. nec in alia quacumque re. neque per se. ne- que per aliquos suorum. neque per submissas. aut per summittendas per- sonas. scilicet ex parte sua omniumque suorum. pacem eis perpetualiter se conseruaturum. Ut autem ea que gesta sunt. auctoritate nostra. debita sint firmitate subnixa. et ut eadem que hactenus in terra nostra posside- bant amodo sine contradictione habeant. et possideant. litteris notari et sigilli nostri impressione precepimus insigniri. Testes qui presentes ade-

Strana 219
219 rant subter notari fecimus. Quorum nomina sunt hec. Marquardus niwen- burgensis prepositus. Ernesto filius chunradi comitis morauiensis. Otto de lengenbach. Ipse Chadoldus de harroz. Adalbero de chunringen. et frater ejus hainricus de cebingen. Hainricus canis de mistelbach. Wern- hardus de lancendorf. Herebort de gorse. Data (sic) Anno ab incarnatione domini M. C. L. VI. indictione III. XVIII. Kalendas Septembris. Hec in Cristo fideliter acta sunt nivwenburc. Originale in archivo Magni Prioratus Melitensium Pragae. IV. Fridericus, Romanorum imperator, ad petitionem Henrici, ducis Austriae, patrui sui, hospitali S. Joannis Hierosolymitani omnes posessiones et no- minatim in Zokelestorp, Mauerberg confirmat. Dto. Ratisbonae XV. Ka- lend. Octobris 1156. In nomine sancte et indiuidue trinitatis. Fridericus diuina fauente clemencia Romanus Imperator Augustus. Desiderium quod ad salutem ani- marum et ad propositum religionis spectare cognoscitur Effectu debet pro sequente compleri Et si in his exposcentur que perpetuo durare videntur. litteris est etiam annotandum, ne prolixitas temporibus posteris hoc dubium reddat aut incertum. Nouerit igitur omnium tam futurorum quam presen- tium industria. qualiter nos peticiones dilectissimi patrui nostri Henrici ducis Austrie clementer admisimus et possessiones quasdam in ducatu Au- strie sitas, villam videlicet Zokelestorp, et siluam de mourberg. sacro. hospitali Jherusalem, vbi vere misericordie opera Christi pauperibus exhi- beri, oculis nostris conspeximus, omni corroborationis munimine confirmaui- mus, ratum, inconuulsum omni euo statuentes, quod quidam vir nobilis ac deo deuotus nomine Katholdus Jherosolimam adiens, ac de fonte miseri- cordie, qui de hospitali emanare cernitur, ardenter bibens, easdem iam dictas possessiones a Lothario imperatore cum omni iure proprietatis quon- dam acceptas, sicut in eiusdem iam dicti Katholdi priuilegio apercius de- monstratur, prefato hospitali pro remedio anime sue perpetuali iure. nec non omnem familiam vtriusque sexus, quam tunc habere uisus est donauit 28 *

Strana 220
220 et contradidit. Quia uero iunior Katholdus nepos prefati Katholdi aliquando easdem possessiones quasi hereditario iure impetebat, fratres hospitalis quamuis iniurias eius de iure declinare potuissent, pro succidenda tam eius quam omnium hominum infestatione vel lite et adipiscenda perpetuali pace tradiderunt ei duas vineas. in grincengen sitas. de familia vero a prefato Katholdo hospitali tradita. dimiserunt ei Ottonem. Ferloum? Vluoldum. duas sorores Rigemmardi et Vdalricum sine terra quam in Zokelestorp possi- debat, que hospitali iure remanere debet, quam ipse Katholdus de bonis suis ei restituere debet, Ad supradictas confirmaciones, quum dilectissimus patruus noster diue memorie Conradus rex ab omni hominum infestatione easdem possessiones hospitalis omni tempore liberas esse decreuit, nos pietatis eius sacra uestigia imitantes, sepe dictas possessiones hospitalis et quecunque in Austria vel in toto imperio nostro domus illa hospitalis modo possidet vel imposterum iuste adipisci poterit, imperiali auctoritate et pre- sentis pagine confirmatione corroboramus et in tuicionem nostram suscipi- mus. statuentes et sub obtentu gracie nostre precipientes, ne quis contra huius nostre confirmationts auctoritatem temere uenire vel possessiones supra nominatas inquietare vel ab hospitali alienare presumat. Si quis autem huius priuilegii nostri violator extiterit. Banno nostro imperiali subiaceat et centum libras auri purissimi componat. medietatem camere nostre et medietatem predicto hospitali. Vt autem vniuersa supradicta uerius credantur, et ab omnibus illibata diligentius obseruentur. presentem inde paginam. conscribi et sigilli nostri impressione insigniri iussimus. Adhibitis testibus quorum nomina hec sunt: Pilgerinus aquilensis patriarcha. Eberhardus archiepiscopus Salzburgensis. Covnrad patauiensis episcopus. Otto Frisingensis episcopus. Eberhardus episcopus Bambergensis. Harth- uicus ratisbonensis episcopus. Harthimanus Brixiensis episcopus. Tri- destinus episcopus. Henricus dux Austrie. Henricus dux Saxonie. domi- nus Vuelfo. Conradus frater imperatoris. Fridericus filius regis Conradi. Henricus dux Carinthie. Engelbertus marchio Hystrie, Marchio Thibaldus de Cambe. Marchio Adalbertus de Staden. Otto palatinus et frater eius. Hermannus Palatinus de Reno. Comes Gebehard de Sulzbach. Comes Gerardus de wegelingen. Comes Rodolphus de Suinesford, Comes Hal- lensis et filius eius. Comes Litholdus et filius eius. Comes Gebehardus

Strana 221
221 de Burhusen. Comes de Scala. Comes de Puten. Comes Ratisbonensis. Frater et filius eius, Comes Conradus de Pilistein et filius eius. Ernest filius Conradi Morauiensis .... Volricus de Horneg. Alramus de Cambe. Albertus de berge. Vualconus de Machlandt, Vuerardus de Videlbach et filii eius. Choone de megelinge. Conradus de rax. Pilgerinus de su- netel (Suuetel?) et Albero frater eius. Albero de Cvnring et fratres eius. Henricus de Mistelbach. Henricus de Ramfelsbach et alii quam plures — Ego Rainaldus cancellarius vice Arnoldi Maguntini Archiepiscopi et archicancellarius recognoui. Signum domini Friderici Romani Impera- toris inuictissimi. Datum Ratisbone in generali curia XV. Kalendas Octo- bris indictione IIII. Anno dominice incarnationis MCLVI. Regnante domino Friderico Romano Imperatore Augusto feliciter amen. Anno Regni eius V. et Imperii II. E copia vidimata seculi XV. exeuntis commendae Meilberg in archivo Magni Prioratus Melitensium Pragae. V. Wladislaus, rex Boëmiae, ad augmentum praebendarum canonicorum ecclesiae Olomucensis quatuor villas ab ipsis pro libitu eligendas donat. c. 116.. Vniuersaliter singulis et singulariter vniuersis Canonicis Olomucensis Ecclesie Rex Bohemie gratiam suam et omne bonum. Quum spiritualibus rebus multiplicandis cordis nostri archanum sepius sese ad meditandum et in ipso tranquillo meditationis examine inter cetera sibi tucius ...... apud mortales presentes et eorum posteros memoriam compararet. hoc elegit, videlicet quod IIII. villas adeo optimas que nostro Culmini Regio seruie- bant de nostra bona voluntate per Petrum procuratorem nostrum in ue- strum subsidium et in nostrarum augmentum prebendarum proxima die forensi uel faciatis proclamari. perpetuo seruiendas. Cum igitur hoc ad eorum quibus beneficia prestantur specialius curam pertinent vt salutem operentur animarum, vt secundum apostolum uos nobis semina spiritualia nos uero uobis carnalia seminemus, Vniuersitatem vestram rogamus qua-

Strana 222
222 tinus in capitulo vestro conuenientes inter nomina fidelium et nomen no- strum conscribi faciatis salutem corporis in presenti et eterni premii in futuro a domino nostro iesu qui bonorum omnium est largitor salubriter impetretis. Et dicte donaciones willarum firmius uobis inhereant in vestri subsidii solamen opportunum litteras nostras sub nostro Sigillo annotari sub testimonio proborum virorum baronum nostrorum quorum nomina sunt J. et N. E formula in folio ultimo cod. Ms. saec. XII. (sign. I. III. 31.) c. r. biblio- thecae Olomucensis. VI. Philippus, notarius apostolicus, Innocentio papae nuntiat, Otakarum, regem Bohemiae, et Wladislaum, marchionem Moraviae, ad partes Ottonis accessisse. Datum anno 1202. Raynald ad annum. VII. Otto, rex Romanorum, Innocentio III. papae gratias agit, quod ejus sollicitudine Boëmorum rex et Marchio Moraviae ad suam partem acces- sere. Datum anno 1202. Baluz. I. 735. VIII. Anno domini M. CC.II. Premizl Rex Bohemorum contulit totam sil- uam Strelnam ab origine prime (sic) riui Stelne usque ad flumen quod morauice nuncupatur. Ecclesie Olomucensi propter combustionem ipsius ecclesie que facta est ex negligencia Regis eiusdem. In codice Ms. coaevo Homiliarum sine signo — in bibliotheca capituli Olo- mucensi. IX. Richca, nobilis conjux Leonis de Klobuk, donat monasterio Zabrdo- wicensi, quod cum marito suo fundaverat, villam Bisow cum armento

Strana 223
223 XXV. caballarum XL vaccis et ovium numero CC. et XL. Datum anno 1205. Wekebrod, Denkmale der Stadt Brünn Ms. in der Olmützer Bibl. — cfr. li- teras Otakari de anno 1211. X. Wladislaus, marchio Moraviae, confert monasterio Welehradensi praedium in Nalusche cum horto et vineis. Datum in Welehrad in die consecrationis ecclesiae. 1220. Wekebrod, Denkmale der Stadt Brünn Ms. in der Olmützer Biblioth. cfr. dipl. de anno 1228. XI. Fridericus II. rex Romanorum ... passagium sive theloneum in ponte civitatis suae Werda pro libertate omnium inde transeuntium abro- gat. Huius rei testes sunt Albertus Magdeburgensis archiepiscopus. Eg- gibertus Babinbergensis episcopus. Otto herbipolensis episcopus. Sifridus Augustensis episcopus. Cono Fuldensis et Elwacensis abbas. Odacrius Boemorum Rex. Loduuicus dux Bauariae Comes palatinus Reni. Hen- ricus Marchio Morauiae. Conradus Burgrauius de Nurnberg. Comes Artmannus de Wirtenberg. Heinricus de Niffen. Euirhardus dapifer de Walpurg. Conradus Camerarius de Werda. Vlricus frater eius et alii quam plures ... Conradus Metensis et Spirensis episcopus Cancellarius vice maguntini Archiepiscopi recognouit. Acta sunt hec anno .. . mille- simo ducentesimo vicesimo. Mense Julii. Datum apud Augustam. anno et mense prescriptis. Monum. Boica Vol. XXXI. p. 498.

Strana 224
224 XII. Otakarus I., rex Boëmiae, jura županorum provinciae Znoymensis ct Bi- toviensis a duce Conrado a. 1084. et aliis nec non a se ip so statuta publicat. Datum Znoymae 1222. C †. In nomine sancte et indiuidue trinitatis. Otacarus. qui et Premisl dei gracia Boemorum Rex, omnibus generaliter Znoymensis pro- uincie militibus imperpetuum: Equitati est consentaneum et regie conue- niens excellentie pariter et honori. modis omnibus ad hoc intendere atque niti. ut nemo contra iuris ordinem aggrauetur. sed iura omnia conseruen- tur unicuique penitus inconuulsa. Juris enim obseruantia. et temporalis honoris gloria conseruatur. et anime a deo in celesti patria premium tri- buetur. Ne autem ea iura que prius a nostris predecessoribus ut a bone memorie duce Conrado. et ab aliis postmodum autem a nobis in tota Znoy- mensi prouincia sunt statuta. processu temporis per quemquam possint ho- minum inmutari. sed perpetuo stabilia permaneant atque firma. Nouerit tam presens etas quam eius sequens posteritas. quod nos habito diligenti tractatu cum fidelibus nostris suppanis Boemis pariter et Morauis uolentes ab omnibus perpetuo inuiolabiliter obseruari. Jura statuimus in hunc mo- dum. Omnes hereditates quas uiri nobiles tam minores quam maiores tem- pore ducis Conradi sine querela iuste et pacifice hucusque possederunt. in bona tranquillitate pacis ammodo possideant. Item nullus camerariorum citet aliquem nisi certo cum testimonio eorum quorum interest et nomina- tim quilibet eorum debet ducere Castellani nunccium. et alium iudicis. et insuper duos Kmetones de circumsedentibus uillis. et si camerarius uadit ipse secundus aut tercius sine nuncciis beneficiatorum. si interficitur nichil de eo respondeatur. Si fuerit fur aput aliquem nobilem uel aput aliquem cuius est uilla et dederit eum curie. omnia bona sua sint. et collum eius in postetatem principis detur. Insuper si fur capitur in aliquo loco et suspenditur. omnia sua sunt principis preter fruges que adhuc remanse- runt in terra. Item quod dicitur narok hoc non debet esse nisi ubi con- stet sub certo testimonio sua bona amisisse. nisi acciderit in uia, in silua uel in aliquo secreto loco uel alicui hospiti et antequam admittatur debet

Strana 225
225 notificari curie. quorum interest scilicet iudici. castellano et ceteris. Quando aliquis pauper uenit de propria re conquerendo pallium sibi nullatenus de- ponatur. Nullus zoch aliquem accuset nisi sub certo testimonio uicinorum constet de dampno eius. et si fuerit zoch conuictus testimonio fori com- munis lapidetur. Quando aliquis subit iudicium aque nullus demittat eum in aquam nisi sacerdos cum suo cooperatore. si deus iuuerit eum iudici det duos denarios et sacerdoti XIII. si nudauerit se et iudicium uoluerit subire. soluat capellano. VII. denarios et uetule duos. Si aliquis nobilis uir et non derho habuerit super se narok. puer pro ipso subeat iudicium. et si non fuerit adiutus soluat pro eo CLXXX denarios. Quando ducitur quod dicitur Zuode debet adesse nunccius Castellani. iudicis. et uillici. et camerarii. et unus uel duo de uicinatu illo et ultra tres non ducatur sed in tercio remaneat. et si conuictus fuerit. CLXXX denarios in cameram regis reddat denarios. et illi qui dicitur pouod satisfaciat. Siquis equum uel equos. boues uel uaccas. uel aliqua maiora subtraxerit. quantitas dampni estimetur sub certa fide et sacramento eorum quibus iurisdiccio est com- missa. et secundum hoc accusatores admittantur. Item fures cum sociis et fautoribus suis pari pena puniantur. Si substrahuntur alique res pallium aut aliquid tale hoc curie non notificetur. sed si bos uel iumentum sub- strahitur curie notificetur. Et si quando aliquis uulneratur in uia ueniendo de foro uel alibi notificetur curie. Item quando aliquis nobilis capitur in furto et suspenditur et non habet prolem hereditas ipsius regi cedat. et si aliquis capitur in manifesto furto uxor eius terciam partem habeat. Qui- cumque nobilis. uel rusticus occiderit aliquem. CLXXX denarios curie sol- uat. et alias recedat et querat graciam et uxor sua domi in pace et in- dempnis sedeat. Si quis autem non habuerit filium et habuerit filias ad illas deueniat hereditas equaliter. et si non sint. hereditas deueniat ad proximos heredes. Si alicui subtrahuntur iumenta aut famuli apes furan- tur. debent subire iudicium ferri scilicet uomeres. Insuper si quis spolia- tus per wybog incuset, quos vult. et de herdost nominet quos uoluerit et antique consuetudines seruentur. Preterea nullus de illis qui custodiunt siluam debet spoliare aliquem in uia uel in foro nisi illum spoliet, quem inuenerit arborem secantem. Ad hoc numquam iudex numquam iudicet in 29

Strana 226
226 CCC denariis. nisi in LX. Insuper iudex numquam debet judicare solus nisi presente castellano uel aliquibus Nobilibus. et quando villicus iudicat non debet ire ad capiendum consilium de iudicio sed iudicet sedens cum militibus. Item quando tempus est ire ad iudicium et sunt omnes. et vil- licus non vult venire. iudex iudicet cum militibus. Preterea semper de mane et nunquam hora serotina a iudice et a villico iudicium habeatur. Quando aliquis interficitur in via siue militis siue iudicis seu villici. inde fit magna confusio. solent apponi denarii aurum argentum. ille quis accu- sat non dominus habet iurare super sancta sanctorum. De debito non debet aliquis vendi nisi in tercio termino. Insuper nullus de hominibus nobilium qui vadunt in propria vel in aliqua legacione siue ad forum. numquam in nouo nisi in antiquo thelonio soluat. Item nullus ad iudicium accedat nisi de domo secundum ius prius citetur. Insuper si villicus regis sine iudicio impignorauerit aliquem. rex iure suo corrigat. si est villicus camerarii. marcam auri soluat. si dominus beneficio careat. Ad hec omnes communiter tabernas habeant. Preterea campiones non habeant nisi contra extraneos. Interea Prouincia Betouiensis in eodem statu permaneat in quo Znoymensis. In hijs omnibus excipimus priuilegia virorum religiosorum a principibus eis concessa, et iura clericorum cum dotibus ecclesiarum qui reguntur secundum ius canonicum. Vt autem hec omnia rata et incon- uulsa permaneant. et maiori nitantur robore ac euidenciori in posterum pa- teant ueritate presentem paginam eis fecimus conscribi. et sigilli nostri impressione roborari. testibus subnotatis quorum nomina sunt hec. Filii regis Wenceslaus et Wladislaus. Robertus Olomucensis episcopus. Eppo prepositus Pragensis. Bohuta prepositus Boleslauiensis. Engessalcus re- gis prothonotarius. Beness castellanus de Budissin. Jaros. Budiwoi ca- stellanus de Cladsco. Diwis castellanus de Prachen. Bohussius castella- nus de netolich. Coiata subdapifer. Holach subpincerna. Prossimir de Prawlen. Ingrammus. Depolt. Pomnenus. Howoriz. Welen. Cothardus. et Hartlebus fratres. Henricus. Lupus. Rugerus. Vlricus. Branizlaus. Bohdanez. Wilhelmus. Lupolt. castellani Znoymenses. Lewa camerarius. Theodricus de Chnesiz. Stephanus castellanus de Jewiczki. Ratibor iudex. Wolframus et filii sui de Branissowicz. Acta sunt hec anno dominice in- carnacionis. M. CC. XXII. in Znoym. rege et regina cum prenominatis

Strana 227
227 testibus ibidem feliciter existentibus. Datum per manum Hermanni regis Boemie notarii. Ex apographo in bibliotheca parochialis ecclesiae ad s. Nicolaum Znoymae. Conferr. hujus codicis tom. II. n. CXXXVIII. et CXCIV. XIII. Přemysl, marchio Moraviae, dotalitium et libertates ecclesiae in Poho- řelice stabilit. Actum in Brunna anno 1231. In archivo capit. Brunn. fragm. XIV. Přemysl, marchio Moraviae, monasterio Daubrawnicensi donat villam Sess, et omnes ejusdem possessiones confirmat novasque immunitates concedit. Dat. Brunae IV. Kalend. Augusti. 1235. In nomine sancte trinitatis et indiuidue unitatis amen. Ego Pre- misl dei Gratia Marchio Morauie. Abbatisse et toti sacro conuentui in Dvbraunik inperpetuum collocando. Consueuit antiquorum ueneranda et approbanda prudencia ea litterarum mandare monimentis que statuit habere robur et firmitatem. ne modernorum astuta ingenia que semper gaudent nouitate, inueniant occasiones rite et mature gesta negocia dolosis per- uertere argumentis et fraudulentis racionibus infirmare. Memoria quidem humana non est diuturna, et si esset eterna esset diuina. ideoque necesse est ut scriptis in quibus res geste continentur adiuuetur, et sic quodam perpetuitas robore tenax maneat et inconcussa. Nouerint itaque tam pre- sentes quam futuri, quod nos considerantes tam nostras noxas quam glo- riose memorie patris nostri nomine Premisl a quo sortiti sumus originem et nomen. qui multis interfuit negociis imperii et eciam propriis in quibus multa gessit que sine peccato non poterant terminari. visum fuit nobis easdem aput clementissimum iudicem in conspectu cuius nullum bonum ir- remuneratum. nostris elemosinis releuare. vnde ad pias peticiones fidelis nostri Woyteh nomine. et abbatisse tociusque conuentus dominarum in 29*

Strana 228
228 Dubraunik contulimus monasterio earundem dominarum iam nominato pro remedio anime felicis memorie patris nostri et pro nostra salute, quandam villam nomine Sess. cum suis appendiciis jure hereditario inperpetuum pos- sidendam. quam eciam fecimus certis limitibus tam a nostris quam ab alio- rum possessionibus distinqui. ne inposterum aliqua inde superueniat dubi- tacio; unde prefatum monasterium posset grauari et inquietari. Confirma- mus eciam nostra potestate omnes possessiones cum suis appendiciis eidem monasterio collatas, tam per fundatorem ipsius pie memorie Stephanum, quam per alios quicumque sint uel quibuslibet nominibus censeantur. No- mina autem possessionum sunt hec. Manow. Clococh. Racov. Borihnev. et omnia noualia que sunt illa parte aque usque ad terminos Thassonis. Pornich quam Semislaus comes pro remedio anime filie sue contulit. In hudcich ad unum aratrum de terra. In brunna domum et tres uineas et unum agrum. Jus patronatus ecclesie de medlov cum suis appendiciis. Jus ecclesie de Cadov. ecclesie de velessouich. ecclesie de Neteludich. ecclesie de Cocherov. ecclesie de Dubraunik et omnium ecclesiarum, que in eodem circuitu sunt locande. Appendicia autem uocamus quicquid in siluis in pratis in pascuis. in piscaturis. et aliis que utilitati claustri con- ueniunt. condecebat enim ut domine que seruiunt domino in sepe nominato monasterio eo quod sibi non possint ob sexus fragilitatem bene prouidere amplioribus beneficiis sustententur. ut conditori suo possint liberius deser- uire. Decreuimus etiam prefati monasterii omnes possessiones iam habitas et habendas in Morauia constitutas ab omni genere tributorum. uectigalium. Collectarum, aliarumque omnium exactionum esse absolutas adicientes ut nullus pro castrorum edificacione. siue pro aliqua ingruenti expedicione homines monasterii audeat inquietare. Jus quod datur pro capite siue pro fure uel swod principi siue eius inbeneficiatis. monasterio sepe dicto con- cessimus perpetuo obtinendum. hoc statuentes de fure si in maleficio fuerit deprehensus manens in prediis monasterii. siue capiatur et coram iudice conuincatur, quatenus eius bona monasterio remaneant. ipse vero secun- dum quod placuerit principi puniatur. Si uero homines monasterii in aliquo coram iudicio culpabiles inueniantur. nec nobis nec iudicibus uel curialibus. seu inbeneficiatis aliquid inde proueniat utilitatis. sed aput monasterium nisi in quo tenetur aduersario satisfacere. culpe satisfactio perseueret. Cete-

Strana 229
229 rum autem ut omnia breuiter comprehendamus omne ius quod spectat ad usus principum eidem monasterio remittimus. ut plena et perfecta gaudeat libertate. nec ullus ei nouas condiciones inponere uel eius iura audeat per- mutare. vt autem hec omnia robur habeant perpetue firmitatis. hanc pagi- nam nostro sigillo fecimus insigniri. et rogauimus illustrem Regem Boemie fratrem nostrum Wencezlaum nomine. quatenus possessiones et omnia jura. ea que nostra mera uoluntate concessimus monasterio predicto. sua regia potestate dignaretur confirmare. quod et ipse ad honorem dei et beate Marie sigillo suo muniens. solempniter confirmauit. hec autem sunt uerba regis. Ego Wencezlaus quartus Rex Boemorum ad Karissimi fratris no- stri peticionem ingenui Marchionis Morauie Premisl nomine. in rerum pre- scriptarum testimonium nostri sigilli Karacterem apposuimus. tale bannum statuentes, ut quicumque septa monasterii uiolenter intrauerit, uel iura pre- dicta potenter uel fraudulenter eneruare uisus fuerit. componat in cameram fratris nostri marchionis Morauie et successorum eius X. marcas auri. In- super rogauimus uenerabilem patrem dominum Rubertum Episcopum Olo- mucensem, quod in huius rei testimonium sigillum suum apponeret. quod et fecit. hoc etiam petiuimus quod si barones nostri uel milites. uel populares nostra priuilegia uellent aliquando insolenter et indebite uiolare. ipse sen- tencia ecclesiastici juris eosdem percellere festinaret. eandemque auctori- tatem suis successoribus relinqueret. Quia quicquid unquam stabilitatis potest illud monasterium adipisci. ad sue tranquillitatis firmamentum. hoc est nostre uoluntatis. et in ea in perpetuum permanebit. Totum autem hoc factum est de uoluntate fratris nostri Wencezlai illustris Regis Boemie. Nomina testium sunt hec. Comes Arnoldus de Hugensvald. Ratiborius de deblin. Wocco magnus. Milich. Pribislaus Jarossii. Lupoldus filius Wolframmi pincerne. Archlews filius Ratiborii. Bochko. Marquardus de conrach. Data in brunna per manus magistri hylarij notarij Marchionis. Anno dominice incarnacionis. Millesimo. CC. XXXV. Indictione VIII. quarto Kalendas Augusti. Ex originali in archivo curiae Brunensis f. 0. II. n. 4.

Strana 230
230 XV. Wenceslaus rex IV. restituit baroni Wratizlao ea, quae pater ejus Wilhelmus possederat, confirmatque, quae idem Wilhelmus ecclesiae Cu- nicensi contulerat. Datum Brunnae 1237. Cod. regiomontanus MS. n. 140. transumt. in Boh. Museo. XVI. Gregorius papa IX. hospitale s. Francisci Pragae in suam specialem pro- tectionem suscipit illudque libertatibus ecclesiasticis donat. Datum Viterbii XVIII. Kalendas Maji. 1238. Gregorius Seruus Seruorum Dei. Dilectis Filiis Magistro Hospitalis Santi Francisci Pragensis, Eiusque Fratribus tam praesentibus quam futu- ris regularem vitam professis in perpetuam memoriam. Omnipotens Deus qui alto prouidentiae suae consilio cuncta disponit, Cor et animum Dilectae in Christo Filiae Agnetis sororis charissimi in Christo Filii Illustris Regis Boemiae, tanto charitatis igne succendit, ut in monasterio Sancti Francisci, pauperarum Monialium inclusarum Pragensium, Christo se ipsam in odorem suauitatis offerret, ac pietatis et compassionis intuitu ad opus Infirmorum et pauperum Hospitale, in quo diuino estis obsequio mancipati, fecerit et dotarit. Nos igitur prosequentes sanctum eius propositum et Apostolico patrocinio confouentes ad preces ipsius Hospitale praedictum situm in fundo, quem prefatus Rex, Ecclesiae Romanae concessit, et tam idem, quam Ve- nerabilis Frater noster Pragensis Episcopus plenariae libertati donauit, sicut in eorum literis, ad nos transmissis perspeximus contineri, in Jus et proprietatem Beati Petri ac sub nostra et Apostolicae Sedis protectione suscipimus, et praesentis scripti priuilegio communimus. Inprimis quidem statuentes ut Ordo Canonicus qui secundum Deum et B. Augustini Regulam in eodem Hospitali, de mandato nostro institutus esse dinoscitur perpetuis ibidem temporibus inuiolabiliter obseruetur. Prae- terea quasqumque possessiones, quaecumque Bona idem Hospitale in prae- sentiarum iuste ac canonice possidet, aut in futurum concessione Pontificum,

Strana 231
231 largitione Regum ac Principum, oblatione Fidelium, seu aliis iustis modis praestante Domino poterit adipisci, firma Vobis, vestrisque successoribus et illibata permaneant: de quibus haec propriis duximus exprimenda vocabulis. Locum ipsum in quo praefatum Hospitale situm est, cum omnibus perti- nenciis suis. Villam Hlupetin cum omnibus Villis ad ipsam pertinentibus videlicet Humenecz ac Nydossicze. Villam Boroticz cum omnibus villis ad ipsam pertinentibus videlicet Ssupanowize et Drahotussicze, Villam Ribnik cum suis pertinenciis, Villam Rakssicze cum omnibus pertinentiis suis. Et alias possessiones vestras, cum pratis, Vineis, terris, Nemoribus, Vsagiis, Pascuis in Bossko et plano, in aquis et molendinis, in Viis et semitis, et omnibus libertatibus et imunitatibus suis. Sane Noualium ue- strorum, quae propriis manibus ac sumptibus colitis, de quibus hactenus aliquis non percepit siue de hortis, Virgultis, et piscationibus vestris, seu de uestrorum animalium nutrimentis nullus a uobis decimas exigere uel extorquere praesumat. Liceat quoque uobis personas liberas et absolutas e seculo fugientes ad conuersionem recipere, et eas absque contradictione aliqua retinere. Prohibemus insuper ut nulli Fratrum uestrorum post factam in eodem loco professionem, fas sit de loco ipso, nisi arctioris religionis obtentu discedere, discedentem uero absque communium literarum vestrarum cautione nullus audeat retinere. Cum autem generale Interdictum terrae fuerit, liceat vobis clausis Januis, excommunicatis et interdictis exclusis, non pulsatis campanis, suppressa Voce diuina officia celebrare, dummodo causam non dederitis interdicto. Pro consecratione uero Altarium, siue pro Oleo sancto, uel alio Ecclesiastico sacramento, nullus a uobis, sub obtentu consuetudinis, uel alio modo quidquam audeat extorquere, sed haec omnia gratis uobis authoritate nostra Episcopus Dioecesanus impendat: alioquin liceat uobis haec, eadem authoritate recipere a quocumque malu- eritis Catholico Antistite gratiam et Communionem sedis Apostolice obti- nente. Quia uero interdum Dioecesani Episcopi copiam non habetis, si quem Episcopum Romanae sedis, ut diximus, gratiam et communionem ha- bentem, et de quo plenam notitiam habeatis per uos transire contingerit ab eo Benedictiones Vasorum et Vestium, Consecrationes Altarium seu Basi- licarum; Ordinationes clericorum, qui ad ordines fuerint promouendi, reci- pere ualeatis. Obeunte uero te, nunc eiusdem Hospitalis Magistro, nullus

Strana 232
232 ibi qualibet subreptionis astutia seu uiolentia praeponatur, nisi quem fratres communi consensu uel Fratrum maior pars Consilij sanioris secundum Deum, et beati Aupustini regulam prouiderint eligendum. Libertates praeterea et imunitates concessas uobis a Rege, Episcopo, et Capitulo supradictis Authoritate Apostolica confirmantes, nihilominus inhibemus ne quis Archi- episcopus Eptscopus uel praelatus alius, in Hospitale praedictum, uel re- gulares personas inibi Deo famulantes, Excommunicationis suspensionis uel interdicti sententiam audeat promulgare, quam, contra prohibitionem huius- modi prolatam decerni non tenere. Paci quoque et Tranquillitati vestrae paterna imposterum sollicitudine prouidere uolentes, authoritate Apostolica prohibemus, ut infra clausuras locorum uestrorum nullus rapinam seu fur- tum facere; ignem apponere sanquinem fundere, hominem temere capere uel interficere seu uiolentiam audeat exercere: Decernimus ergo ut nulli omnino Hominum liceat praefatum Hospitale temere perturbare, aut eius possessiones auferre, uel ablatas retinere, minuere seu quibuslibet uexatio- nibus fatigare, sed omnia integra conseruentur horum pro quorum guber- natione et sustentatione concessa sunt vsibus omnimodis profutura salua sedis Apostolicae authoritate. Ad indicium autem huius perceptae a sede Apostolica libertatis, unum Bizantium nobis nostrisque successoribus annis singulis persoluetis. Si qua igitur in futurum Ecclesiastica saecularisue persona, hanc nostrae constitutionis paginam, sciens contra eam temere uenire temptauerit, primo, secundo, tertioue commonita, nisi reatum suum congrua satisfactione correxerit, potestatis honorisque sui careat dignitate, reamque se diuino Judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et sanctissimo Corpore et sanquine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districta subiaceat Vltioni. Cunctis autem eidem loco sua iura seruantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant, et apud distric- tum Judicem praemia aeternae pacis inueniant. Amen. Amen. Ego Gre- gorius Catholicae Ecclesiae Episcopus. Ego Thomas a Sanctae Sabinae presbyter Cardinalis Ego Joannes etc. Sanctae Praxidis presbyter Cardi- nalis Ego Guilfredus a Sancti Marci presbyter Cardinalis Ego Symbaldus a Sancti Laurentij in Lucina presbyter Cardinalis Ego Stephanus Sanctae Mariae trans Tyberim Sancti Calixti presbyter Cardinalis Ego Jo....

Strana 233
233 Sabiniensis Episcopus Ego Jacobus Tusculani Episcopus Ego Rainaldus Ostiensis et Vellescensis Episcopus Ego Rainerus Sanctae Mariae in Cos- medin Diaconus Cardinalis Ego Otto Sancti Nicolai in Carcere Tulliani Diaconus Cardinalis. Datum Viterbij per manum Magistri Gulielmi Sanctae Romanae Ecclesiae Vice Cancellarij XVIII Kalendis Mai Indictione octaua. Incarnationis Dominicae MCCXXXVIII. Pontificatus Sanctissimi Domini Gregorii papae Noni Anno Vndecimo. E copia vidimata in archivo praepositurae s. Hippolyti ordinis Cruciferorum cum rubea stella. XVII. Přemysl, marchio Moraviae, donat ecclesiae S. Petri tres lanceos et mo- lendinum juxta Brunam sitos in compensationem ecclesiae S. Michaëlis. Dto. Brunae anno 1241. In Nomine Domini Amen. Vt nostris temporibus gesta immota per- maneant, et ne de rebus decisis arbitrio vel aliqua sententia judiciali de- terminatis iterum calumpnia possit oriri solent literarum custodia mancipari. Notum igitur facimus Vniuersis tam presentibus quam futuris: Quod nos Przemisl dei gracia Marchio Moravie, Wenceslai incliti regis quarti Bo- hemie filius ad petitionem dilecti capellani nostri Alberti de Monte sancti Petri in Bruna tres laneos cum molendino et quosdam piscatores cum ip- sorum attinenciis in Zwittavia iuxta Brunam sita, qui ad beneficium dapi- feri pertinebant, quos eciam inclitus Marchio felicis memorie patruus noster Przemisl in recompensacionem ecclesie sancti Michaelis filie ecclesie sancti Petri de monte dicte, et beate memorie dominus Robertus Olomucensis episcopus suo priuilegio per sentenciam excommunicacionis roborauit, in qua nunc dilecti fratres ordinis predicatorum oratorium construxerunt. Da- mus eidem ecclesie et concedimus predicta bona confirmantes libere possi- denda. Ne quis autem successorum nostrorum hanc commutationem valeat infringere presentem paginam conscribi et sigilli nostri munimine fecimus roborari. Hujus autem rei testes sunt: Vitko de Noua domo. Milik et Zdik frater eius. Parduz camerarius. Czerch castellanus de Meydlwerk. 30

Strana 234
234 Archleb et Jan frater eius. Wilhelmus. Andreas camerarius, et Aruus frater eius. Marquardus de Cinnenwerg. Ulricus ciuis Brunensis. Arla- nus eiusdem ciuitatis ciuis, et Cruciburgensis monete magister. Acta sunt hec anno incarnationis dominicae MCCXLI. Datum in Bruna per manus Przisnaborii, curie nostre notarii. E monastico MS. archivi Rayhradensis in tomo cum inscriptione „Dominikani“ pag. 6. XVIII. Innocentius papa IV. monet uniuersos fideles, ut elemosinis promo- veant structuram ecclesiae et monasterii fratrum ordinis Praedicatorum Olo- mucii, promittitque indulgentias quadraginta dierum iis, qui pias elemosynas et grata charitatis subsidia praenominatis fratribus erogarint. Dto. mense Augusto, pontificatus anno IV. (1246) Originale in archivo ejusdem monasterii. F. I. P. g. XIX. Wenceslaus, rex Boëmiae, monasterio Gradicensi omnia privilegia a praedecessoribus concessa confirmat, novasque libertates et exemtiones latissime descriptas concedit. Actum et datum Pragae, Kalendis Septem- bris, 1250. Literae hae in confirmatione Otakari, regis Boëmiae et marchionis Moraviae de dato Pragae, XII. Kal. Septembris, 1270. (Tom. IV. n. XL) sub numero 3. citatae, sunt eaedem, quae in tomo II. hujus codicis sub nu- mero CCCXXVII. ex Annalibus Gradicensibus Mss. ad annum 1240. ex- cudebantur. Hac de causa notantur hic solummodo variantes lectiones, quae sunt sequentes: dei gracia quartus rex Boemie; illibata conseruare; in ea deo altissimo famulantes; qui prouise pacis; libertate jocundius gloriantur, hanc; gaudet ecclesia Olomucensis; que in subsequentibus continentur; co- accione compellere violenta; cum aggrauaminibus huiusmodi; quod debet et poterit; satisfaccio culpe dicte remaneat ecclesie, et emenda similiter cum eo quod vulgo dicitur Meznivol, et conquerenti; culparum ad usus Regum; ab hominibus sepedicte abbacie cedere deberent; quod nullus camerariorum — audeat ciuitates et villas ipsorum; domus hominum eorum prouideantur; ad

Strana 235
235 dominum abbatem uel prepositum vel ad iudicem; qui uulgariter louchi vel haini dicuntur; nihil nobis ex hiis importetur commoditatis; ius suum indemne semper debeat optinere; iura plene haberi, que; quocumque iniuriam vel aliquam diminucionem; sed dominus abbas et conuentus; optinuit publice testimonio fide digno; et hospes telonea predicta transiens; de curru hu- muli, institor, de curru husonis; de equo, de boue; et de lukno; de ferente in humeris ; et quilibet messor denarium; defendent autem predicti thelonearii; Gewichco, Unichow, Oppauie ; Cietkouici, Nakel Lubos, Bunouici, Laschaz, Rohchin, Zlobici Wrezouici, Bedrihoschi; quod aliis nostris terrigenis; maleficum huius- modi tamdiu conseruent, donec ipsum; e curia vel de claustro; in bonis ecclesie prefate a quolibet fieri; — pro aliqua re in Ciuitatibus nostris deti- neant, vel impignorent vel incippent; ex euentu hoc contigit; — sed abbati et conuentui et Ecclesie cedet totaliter memorate; — per quam eis inferri possit; — violare presumpserit, et Ecclesie prefate statim non satisfecerit; — redimentes colla prout possunt; Testes autem huius rei sunt, dominus Ni- cholaus, Episcopus Pragensis ; — Mscidruh Castellanus ; — Boruta de Redhosch ; — Drsizlaus de Benesow. Vitko Castellanus. Milich Came- rarius. Nicholaus iudex; — Bochko Castellanus Znoymensis, Cyrho ca- stellanus de Dreuichek, Chaztolow frater eius, et alii quam plures; — anno domini M. CC. L. kalendis Septembris per manus magistri Wilhelmi canonici Pragensis, aule nostre prothonotarii. Originale in archivo ejusdem monasterii. XX. Innocentius IV. papa, abbates de Welegrad et Luca praepositumque de Rayhrad constituit arbitros in causa inter Vlricum Nigrum et cives quos- dam Olomucenses et Strigonienses vertente. Dto. Lugduni II. Nonas Augusti 1251. Innocentius episcopus, seruus seruorum dei. Dilectis filiis .. de Welgerad, et .. de Luca Abbatibus, et .. Preposito ecclesie de Raigrad Olomucensis diocesis, salutem et apostolicam benedictionem. Vlricus, dictus niger de Bruna, laicus crucesignatus, nobis conquerendo monstrauit, quod Conradus, dictus Stercer, et quidam alii laici Olomucensis et Strigoniensis ciuitatum et diocesis super terris, debitis, possessionibus et rebus aliis in- iuriantur eidem, propter quod uoti sui executio impeditur. Ideoque discre- tioni uestre per apostolica scripta mandamus, quatinus partibus conuocatis audiatis causam et appellacione remota usuris cessantibus debito fine de- cidatis, facientes, quod decreueritis per censuram ecclesiasticam firmiter 30 *

Strana 236
236 obseruari. Testes autem, qui fuerint nominati, si se gracia, odio uel timore subtraxerint, censura simili appellacione cessante compellatis, ueri- tati testimonium perhibere. Quodsi non omnes his exequendis potueritis interesse, duo uestrum ea nichilominus exequantur. Datum Lugduni II. Nonas Augusti. Pontificatus nostri anno nono. Ex orig. in archivo Soc. Jesu Brunae. XXI. Přemysl Otakarus, marchio Moraviae, officialibus Znoymensibus mandat, ne ecclesiam et monasterium Lucense in libertatibus ipsis concessis mo- testent. Dto. apud Saczca VII. Kalend. Septembris 1251. P. dei gracia marchio Morauie viris nobilibus H. camerario et vni- uersis beneficiariis et villico Znoymensi graciam suam et omne bonum. Cum ecclesia Lucensis super libertate a nostris predecessoribus priuile- giorum receperit instrumenta et de gracie nostre plenitudine horum om- nium habeat confirmacionem et mera gaudeat libertate. Volumus et man- dantes vobis precipimus nostre gracie sub obtentu. quatenus donum quod super confirmacione libertatis tali ecclesie duximus conferendum pro paren- tum nostrorum animarum remedio et salute infringere sicut nostram dili- gitis graciam nullomodo presumatis, sed sic dominum abbatem et fratres ecclesie memorate promouere cum omnibus studeatis, ut de vobis coram nobis vlterius non habeant materiam conquerendi; in eorum siquidem pro- mocione et offensa nos promotos reputabimus (et) offensos. Datum aput Zaczca. anno gracie M. CC. L. I. VII. Kalendas Septembris. E matrica privilegiorum monasterii Lucensis — Ms. a. 1663. in bibliotheca ecclesiae S. Nicolai Znoymae. XXII. Otakarus, dux Austriae et Styriae, marchio Moraviae, confirmat mo- nasterio Zwetlensi omne jus ipsi in villam Zwetelern dictam ab Vlrico de

Strana 237
237 Chungespronne collatum, coram testibus Albero de Chunringe et Henrico fratre ejus, Ottone de Arnstein, Stephano Stuhso et aliis. Datum anno 1252. Originale in archivo ejusdem monasterii. XXIII. Otakarus, dux Austriae et Styriae et marchio Moraviae, indulget monasterio Zwetlensi libertatem, duo talenta salis majoris ligaminis in Da- nubio sine muta traducendi, coram testibus Albero de Chunringe et fratre ejus Heinrico, Ottone de Arnstein, Chalocho de Tulbinge, Chunrado de Zekinge, Ottone de Rastenbach, Hadmaro Asino et aliis pluribus. Datum anno 1252. Orig, in archivo ejusdem monasterii. XXIV. Přemysl, junior rex Boëmorum et gubernator marchionatus Moraviae forum regium Prowodow transfert in Polic. Dto. Pragae, VIII. Idus Septembris 1253. In nomine sancte et indiuidue Trinitatis. Amen. Premyzl dei gratia rex iuuenis Boemorum et dux Austrie ac Styrie, marchionatusque Morauie gubernator uniuersis, ad quos presentia peruenerint, salutem in vero Sa- lutari. Cum temporis nobilitas omnia secum temporalia precipitet, a me- moria labuntur humana facta, nisi literali testimonio perhennentur: Notum igitur sit uniuersitati vestre, quod nos domini Martini venerabilis abbatis omniumque fratrum suorum in Breunow deo militantium precibus inclinati quoddam forum regium in prouincia Gradicensi constitutum, Provodov vul- gariter nuncupatum, ad Breunouense monasterium ex donatione legitima nostri aui Premizl quondam regis illustris Boemorum, patrisque nostri se- renissimi Wenceslai similiter regis Boemorum, pleno iure pertinens, in alium locum Policz nomine propter maius commodum et utilitates uberiores

Strana 238
238 monasterio Breunouensi licentiam dedimus transferendi, et ut in loco preno- minato in omni quarta feria forum ab omnibus illuc peruenientibus libere celebretur, ob remedium anime nostre, in remissionem quoque omnium pec- caminum nostrorum, viuorum ac mortuorum motu proprio statuere decreui- mus. Preterea donationem de ipso Policz per prenominatos illustres reges Breunouensi monasterio laudabiliter factam cum omnibus suis attinentiis infra siluam Hemi et extra constitutis, metas etiam ipsius donationis et confirmationis cum omnimoda libertate, sicut in priuilegiis dictorum regum plenius continetur, confirmamus. Vt autem acta nostra robur obtineant perpetue firmitatis, presentem paginam sigilli nostri munimine fecimus ro- borari. Acta sunt hec anno gratie MCCLIII. Datum Prage VIII. Idus Septembris per manum domini Wilhelmi summi notarii curie regis in pre- sentia horum testium, quorum nomina sunt hec: Bochek castellanus Znoy- mensis. Jaros castellanus de Lochet. Sdislaus marsalcus. Sdeslaus da- pifer. Gallus de Cladzco. Jenek de Belin. Johannes frater Rynardi. Herbordus notarius regis senioris et canonicus Pragensis. Jacobus filius Pause canonicus Pragensis. Copia sat vetusta in analectis Ant. Bočzek. — Exc. in Ziegelbaueri hist. Bře- wnow. f. 283. XXV. Ottacarus, dux Austriae et marchio Moraviae, monasterio Zwetlensi remittit mutam in Horen civitate in dictrictu Peuchreich ... Datum in ca- stris ante Weikendorf XII. Kalendas Octobris anno domini MCCLIII. Linck Annal. Clarovall. I. 344. XXVI. Otakarus rex renovat monasterio Břewnowensi privilegia Boleslai ducis, item Otakari et Wenceslai sub testimonio Brunonis, episcopi Olo- mucensis. Datum in colloquio in Strahow VI. Idus Maji. 1255. Ex autogr. Břewnov. Dobn. Mon. VI. 24.

Strana 239
239 XXVII. Stephanus, abbas Lucensis, decidit litem inter monasterium Břewnowense et fratres hospitalis Pragae prope pontem. Dto. Znoymae feria VI. ante diem Luciae. 1255. In nomine domini Amen. Nobis Stephano Abbate de Luca presi- dente judicio in claustro Trebez in causa que uertitur inter dominum Ab- batem de Brevnovv, ex parte una et magistrum domus hospitalis in Praga prope pontem ex altera, frater H. domus eiusdem procuratorium exhibuit in hec uerba. Frater H. licet indignus magister domus hospitalis Sancte Marie in praga iuxta pontem. Vniuersis presentes litteras inspecturis. sa- lutem in eo qui est salus fidelium uera. Noueritis quod cum ego sim gra- uibus negociis prepeditus. fratrem H. sacerdotem confratrem meum latorem presencium. in causis quas ad presens habeo contra quoscumque habiturus sum, procuratorem meum et fratrum meorum constituo, dans sibi liberam potestatem ad agendum. et respondendum, litem contestandam, et ad omnia alia facienda, quod mihi et fratribus meis nouerit expedire. Exhibito pro- curatorio idem procurator petiuit humiliter et supplicauit instanter, ut prop- ter defectum aduocati ac consilii. dignaremur negocium ad alium terminum prorogare, quod et fecimus, partibus VI. feriam ante Lucie proximam. ter- minum peremptorium in Znom assignando, saluo iure parcium quantum ad iam proposita hinc et inde. Acta sunt hec secunda feria post festum Mar- tini episcopi proxima. Item existentibus nobis Znom. VI. feria ante diem Lucie proxima, in ecclesia beati Nicolai, comparuit coram nobis Boreas monachus procurator Abbatis. et Monasterii de brevnovv, ex parte vna, et frater heinricus ex parte magistri hospitalis et fratrum in Praga prope pontem ex altera. petiuit procurator de brevnov, decimas trium uillarum in Luthomericensi prouincia sitarum, scilicet. Plozcouici. Stanchouici, et Mihce, quarum uillarum nomine magister hospitalis, qui pro tempore fuit et fratres prefato monasterio singulis annis soluebant tres fertones argenti. sed nunc solucioni quatuor annis et amplius supersederunt. Procurator uero magistri et fratrum uolens declinare iudicium, dicens se minus instructum, terminum sibi supplicauit alium asignari. Et quia in eo non fuit exauditus, parte

Strana 240
240 altera renitente talem nobis in scripto presentauit appellacionem, cuius te- nor talis est. A uobis domine Stephane appello sicut prius appellaui. uice magistri fratrum hospitalis iherosolimitani per regnum Boemie. cause autem appellacionis sunt iste, quia licet ante annum simus citati a uobis, semel tantum et non magis tamen argumentum consequebatur euidens, quod a causa quieuissetis. Tandem post unum annum subito et ex inprouiso ci- tastis nos peremptorie, extra dyocesim pragensem ad terminum satis bre- uem. Vbi confisi de iure nostro cum comparuissemus, licet multis negociis prepediti et ideo inparati ad respondendum petiuimus inducias. Vobis uero nolentibus eas concedere appellauimus. deinde habito consilio uisum fuit uobis ut exhiberetis nobis inducias trium septimanarum, et nulla racione longiores. Nos autem non renunciantes appellationi expresse remeauimus ad terram nostram. querentes celeriter magistrum nostrum, in longinquis partibus constitutum. Deinde temptauimus propter bonum iusticie parati cum aduocatis reuerti et uestro iudicio comparere, et tunc fonsitan appel- lacioni renunciare. Sed quia tempus induciarum nostrarum in tantum nos artauerat et artat, quod parum uel nichil deliberare uel inuestigare ualui- mus de ueritate cause, in quam trahimur, nec de aduocatis prouidere in tam breui spacio temporis, propter multa negocia, quibus inplicamur ex officio, iterum et iterum sppellamus a grauamine uestro domine abba de Luca et submittimus nos et nostra subprotectione domini pape. Appella- cione quali recitata procurator Abbatis et monasterii persuadebat ap- pellacioni minime deferendum, quia nec appellatum fuit agrauamine nec agrauamine comminato, maxime cum hodie nequeat quis appellare absque racionabili et manifesta causa, tali uidelicet, que coram iudice appellacionis debeat legitima reputari super eo interlocutoriam postulauit humiliter et instanter. Nos uero habito prudentum consilio interlocuti fuimus appella- cioni minime deferendum, ex causis in litteris appellacionis comprehensis, et libenter apostolos dedissemus procuratori magistri et fratrum si uoluisset exspectasse, et non contumaciter recessit. Deinde procurator Abbatis et monasterii petiuit partem aduersam iudicari contumacem, et penam infligi a canonibus constitutam. Nos uero habito consilio magistrum hospitalis et fratres ipsius iudicauimus contumaces, et nichilominus eosdem, quantum ad duos dies in Trebez, et Znoym ipsos condempnauimus in expensis. Post-

Strana 241
241 modum uero procurator Abbatis et Monasterii conabatur multipliciter per iura ostendere, quod essent impossessionem mittendi decimarum, ante peti- tarum, uel saltem partem aduersam excommunicaremus, quia contumaciter iudicio stare rennuit, ut debebat, super eo alternatiue inter locutoriam in- stantissime postulando. Nos uero habito consilio et tractu super hiis, Ab- batem et monachos de brevnovv, iusticia exigente, misimus inpossessionem decimarum, trium uillarum superius prefatarum. Et quia frustra, iudex mittit inpossessionem, nisi in missum tueatur, Auctoritate domini pape, qua fungimur in hac parte, mandamus honorabili Viro Priznoborio canonico Wissegradensi, ut sepe fatos Abbatem et monachos mittat impossessionem corporalem predictarum decimarum contradictores et rebelles per censuram ecclesiasticam compescendo. Acta sunt hec in Znoym Anno ab incarna- cione domini Millesimo CC. L. V. VI. faria ante diem Lucie Virginis, et hoc testantur, quorum nomina subscribuntur. Dominus Conradus, canonicus Pragensis de Waldenberch et Magister suus Theodoricus; fratres mino- res, frater Radich, et frater Johannes, Fridericus uicarius sancti Nicolai. et socius suus Petrus. Cvnradus capellanus Abbatis de Luca, et ceteri. Ex orig. in arch. archiep. Olomuc. XXVIII. Nicolaus, episcopus Pragensis, confirmat fratribus hospitalis sancti Fran- cisci Pragae jus patronatus ecclesiarum ipsis a rege Wenceslao donata- rum. Datum Pragae Idibus Februarii 1257. Nicolaus Dei Gratia Pragensis Episcopus Magistro et Fratribus Hospitalis Sancti Francisci Pragensis salutem in perpetuum. Dignum et Congruum existimauimus, aequitas quoque communis exposcit, quod piis Votis, et honestis petentium desiderijs, fauore beneuolo concurrentes, prae- beamus etiam nostrae liberalitatis assensum. Hinc est quod Jura Patro- natus et ipsas Ecclesias, quas clarae memoriae Wenceslaus Rex Boemo- rum alijque Nobiles, seu fideles, Pragensis Diocesis Vobis et Vestro Hospitali ad Vsum ac sustentationem infirmorum eiusdem Hospitalis, cum omnibus redditibus et aliis pertinentiis contulerunt: Vobis tenore praesen- 31

Strana 242
242 tium saluo Jure obedientiae, quam tenentur rectores Ecclesiarum ipsarum parochialium. Nobis nostrisque Archidiaconis exhibere in spiritualibus nec non eciam in temporalibus, in perpetuum confirmamus. Ecclesiae autem istae sunt, sancti Francisci ad pedem pontis in Ciuitate Pragensis Eccle- sia sancti Valentini intra muros. Ecclesia sancti Petri in vico Teutonico- rum extra muros, Ecclesia sancti Stephani in Ribniczka Ecclesia in Cu- bito cum suis filialibus et alii pertinentijs, Ecclesia in Wrbno cum Decimis et pertinentijs suis. Ecclesia in Hrzewnitz cum filiali et Villis et Decimis et aliis pertinentiis post mortem Cunradi plebani, qui nunc est. Ecclesia in Hlupetin, Ecclesia in Minocz, Ecclesia in Boroticz, Ecclesia in Slywena et Ecclesia in Tois. Ecclesia in Mysa cum filialibus suis. Ecclesia in ponte sancti Wenceslai extra muros. Ecclesia in Leutmeritz Sanctae Ma- riae extra muros. Ecclesia in Duba cum aliis pertinentiis suis. Hanc igitur donationem quam praedictus Rex aliique Nobiles et Fideles ad vsum infirmorum vestri Hospitalis ac fratrum inibi Deo seruientium pia deuotione donauerunt, ratam habentes et firmam, praedictas Ecclesias et Capellas cum suis redditibus libera voluntate, diuinae retributionis intuitu saluis decretis Episcopalibus Videlicet sex denariorum, qui de quotlibet manso tam vestro- rum quam aliorum hominum, qui ad easdem parochias pertinere noscuntur et per totum regnum Boemiae penduntur, ac obedientia tam in spiritualibus quam in temporalibus, perpetuis temporibus Vobis, vestrisque Fratribus con- firmamus, in cuius rei Augmentum praesentem paginam conscribi fecimus, et sigilli nostri munimine roborauimus. Huius autem confirmationis testes sunt. Tobias praepositus, Vitus Decanus, Radislaus Archidiaconus Fr. Thomas Prior, Fr. Mercoto Vice Magister, Fr. Fridericus Fr. Jaromirus, Fr. Simon Fr. Cunradus de Worowa Fr. Theodoricus; Fr. Fridericus Fr. Wolfframus de ordine fratrum Minorum, et alii quam plures. Acta sunt haec Pragae Anno Incarnationis Dominicae MCCLVII. Idibus Februarii XV. Indictione. E copia simplici in archivo praepositurae s. Hippolyti ordinis Cruciferorum cum rubea stella. Bienenbergs Analekten dieses Ordens p. 33.

Strana 243
243 XXIX. Přemysl Otakarus, rex Boëmiae et marchio Moraviae, civitati Gewičko usum jurium Magdeburgensium ad modum civitatis Uničow una cum jurisdictione tredecim villarum adjacentium, et cum jure milliari concedit. Datum Bürglitz, VIII. Idus Augusti 1258. Nos Prziemisl qui et Othakarus dei gracia dominus Regni Boemie, Dux Austrie et Marchio Morauie Vniuersis hanc literam inspecturis inno- tescimus testimonio huius scripti quod Nos oculis misericordie inspectis affliccionibus et pressuris dilectorum ciuium nostrorum de Gewiczka, qui ex donacione eiusdem ciuitatis per nostros predecessores et nos nostris nobilibus nimis indebitis exaccionibus per eosdem preter iusticiam sint af- flicti, Nos eandem ciuitatem tenendam amodo pro reparacione boni status et comodo eiusdem nostre attraximus potestati defendendos vniuersos eius- dem ciuitatis incolas vt post multa pressurarum grauamina nostris tempori- bus habundancius consolentur, Promittimus tamen vt si dictam ciuitatem ex casu nos alicui Nobili nostro tenendam conferre contingeret quod idem no- bilis non nisi certo et debito censu contentus esse debeat, quem hucusque ex antiquo ciuitas soluere usitauit Volentes simpliciter vt omnibus iuribus, censualibus et alijs iuribus quibus Nouaciuitas Vniczow alio nomine nuncu- pata et Judicium eiusdem ciuitatis gaudet et fruitur temporibus ex antiquo, damus, concedimus attribuimus liberaliter et benigne ad vtifruendum eis- dem perpetuis temporibus per eos et eorum quoslibet successores Et no- minatim cum tredecim uillis circum ciuitatem Gewiczka adiacentibus uide- licet Kornicz. Albendorf Arnolczdorf Dorflins Ernestendorf Brasen Har- tungsdorf Mertinczdorf Vnracz Niderunracz Mitterdorf Vrsedel et Neu- branow et silua dicta Branerualde. Inclusis specialiter causis majoribus siue criminalibus in Judicijs dictarum uillarum occurentibus quas in ipsa ciuitate Gewiczka et non aliunde volumus judicari et quibuslibet alijs ju- ribus cum quibus ciuitas Gewiczka una cum iudicio fuit primitus elocata et ipsi ciues cum iudice gaudere debent per omnia de plenitudine nostre gracie et fauoris Que jura nec per nos nec per nostros aliquatenus infrin- gemus Hoc adiecto quod in loco eodem iuxta diuturnam consuetudinem sit 31 *

Strana 244
244 vie transitus publicus et communis ex omni parte ipsius ciuitatis ad spa- cium trium milliarium singulis et vniuersis uiarum transitus racione ipsius Thelonei occupetur Volentes ut ab ipso loco Gewiczka ad unius spacium milliaris ad omne latus et in loco quolibet nullatenus aliquis thabernam habere braxare cereuisiam uel habere venalem uel aliquod opus mechani- cum exercere audeat uel presumat. Albero uero et suis heredibus legiti- mis et quicumque alij judices ibidem erunt Judicia ipsius ciuitatis damus concedimus attribuimus liberaliter et benigne tenenda et temporibus per- petuis possidenda, vendenda obliganda et ad suos usus tamquam rem pro- priam comitenda et nominatim cum Judicijs tredecim villarum prius dicta- rum, quarum villarum videlicet Kornicz Dorfleins, Brasen judicia ad judi- cium ipsius ciuitatis hereditarie spectabunt. Judicia vero aliarum villarum non inclusis specialiter causis majoribus siue criminalibus omnium istarum uillarum occurrentibus homicidia et culpe maiores, que tangunt sentenciam sanguinis et interitum personarum, quas in ipsa ciuitate Gewiczka et non aliunde uolumus judicari, ex quibus due partes ad nos pertinebunt, et tercia pars ad Alberum et suos heredes et suos quoslibet successores spectabit. Et de hac tercia parte iudex ville recipiet terciam partem et hac erit con- tentus. Si uero fuerit pecuniaria culpa octo solidorum paruulorum dena- riorum non transcendens due partes ad nos et tercia pars ad ipsius ville Judicem in qua talis excessus fuerit perpetratus et ad nullum alium perti- nebit Volumus eciam ne aliquis Judex vel officialis super ipsum Alberum et suos heredes vel eum qui ei per empcionem legitimam successerit ibi- dem de aliquibus causis iudicans statuatur. Assignamus eciam ipsi Albero et suis heredibus seu successoribus ad ipsum Judicium duos Laneos agro- rum unum molendinum sex macella carnium sex stacia panum sex stacia sutorum unam stubam balnealem piscaciones per decursus aquarum in limi- tibus ciuitatis venaciones necessitatem lignorum pro igne domus et edificiis in siluis et rubetis que ad ipsam ciuitatem ab antiquis pertinere dinoscun- tur. Que singula et vniuersa ab omni dacione et a jugo quolibet seruitutis possidebit libere et solute Testes huius rei sunt Jerossius purchrauius pragensis Naczeradus de Parcz Christannus miles Jerossii Jenczo de Doblin et alii quam plures In testimonium et cautelam presens instrumen- tum scribi et dari ipsis mandauimus Sigillorum nostrorum munimine robo-

Strana 245
245 ratum. Actum apud Burglinum Anno Domini millesimo ducentesimo quin- quagesimo octauo datum per manus magistrorum Arnoldi et Vlrici tunc Prothonotariorum nostrorum VIII. Ydus Augusti. E confirmatione Joannis marchionis Moraviae de anno 1351. cujus originale in archivo ejusdem civitatis servatur, communicavit Prof. Šembera. XXX. Alexander papa confirmat literas Otakari de anno 1252. octauo Idus Junii ecclesiae sancti Hippolyti ad Znoymam circa diversas libertates da- tas. Datum Anagniae Kalendis Maji. 1259. Alexander Episcopus Seruus Seruorum Dei Dilectis filiis Magistro et fratribus Sancti Francisci Pragensis ordinis Sancti Augustini ad Ro- manam ecclesiam nullo medio pertinentibus salutem et apostolicam bene- diccionem. Cum a Nobis petitur quod iustum est, et honestum tam uigor equitatis, quam ordo exigit rationis, vt id per sollicitudinem officij nostri ad debitum perducatur effectum. Exhibita siquidem nobis vestra petitio continebat quod Nobilis Vir Ottokarus Dux Austrie, et Styrie, ac Marchio Morauie quasdam libertates, et exemptiones secularium exactionum, ac non- nullos redditus, et quedam alia Jura, tam hospitali vestro, quam Sancti Hippolyti in Gradicz circa Znoymam, nec non quibusdam aliis ecclesiis, ac eciam castris, villis et hominibus ad dictum hospitale spectantibus infra terminos dominii dicti nobilis existentibus sicut spectabat ad eum pia, et prouida liberalitate concessit prout in literis suis confectis exinde ac eius sigillis signatis plenius continetur. Nos itaque vestris supplicationibus In- clinati, quod super his ab eodem nobili pie ac prouide factum est ratum, et firmum habentes id auctoritate apostolica confirmamus, et presentis scripti patrocinio communimus, tenorem autem litterarum ipsarum de verbo ad ver- bum presentibus fecimus annotari, qui talis est: In nomine Domini nostri Amen. Nos Otacharus qui et Premizl dei gracia Dux austrie, Stirie, et Marchio Morauie. Vniuersis Christi fidelibus imperpetuum. Cum inuicti Regis filius Jesus etc. usque Actum et Datum apud Znoym. Anno domini MCCLII. octauo Idus Junij. vndecime Indictionis. Vide T. III.

Strana 246
246 n. CLXXVII. Nulli ergo hominum liceat hanc paginam nostre confirma- cionis infringere, aut ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc at- tentare presumpserit Indignacionem omnipetentis Dei et B. B. Petri et Pauli Apostolorum eius se nouerit incursurum. Datum Anagniae Kalendis Maij Pontificatus nostri Anno Quinto. Ex originali in archivo praepositurae s. Hippolyti ordinis Cruciferorum cum rubea stella. XXXI. Rudolfus, Poszoldi filius, confert jus patronatus ecclesiae OO. SS. mo- nasterio Oslowanensi. Dto. Brunae VI. Kalendas Octobris 1260. Vniuersis Christi fidelibus Presens scriptum visuris Rudolfus Pos- zoldi filius salutem in Domino. Malicia temporis et hominum exigit ac re- guirit gesta suorum temporum cuius incerti sunt euentus ne ab hominum alienentur memoria litteris et wlgi testimonio firmissime perennare. Ad resecandum igitur tocius ambiguitatis scrupulum, Notum sit vniuersis tam presentibus quam futuris quod ego pro honore dei et gloriose virginis matris eius et pro meorum salute carorum tam uiuorum quam mortuorum jus patronatus ecclesie omnium sanctorum cum suis attinentiis contuli con- uentui Sanctimonialium in Oszla ibidem deo jugiter famulantium renunc- ciando omni iuri et proprietati quam in ecclesia superius memorata plenius uidebar habere. Ne igitur hec donacio tam sollempniter celebrata in fu- turum a malignis malorum hominum suggestionibns posset inmutari, pre- sentem litteram quia sigillo carui cum sigilli munimine ciuium in Brunna roboratam ipsis ordinaui ad cautelam. Acta sunt hec in Brunna. Anno domini. M. CC. Sexagesimo. Sexto. Kalendas Octobris. coram testibus subnotatis. Ernesto ciui. Conrado filio Wolvelinne. Wolvelone fratre eius. Lockelario. Conrado de drozendorf. Ottone plebano Sancti Jacobi fratre Wolvelino. Johanne Sacerdote. Heinrico sacerdote. Gunthero ciui. et alijs quam pluribus tam clericis quam laicis. Originale in archivo curiae Brunensis f. O. I. n. 9.

Strana 247
247 XXXII. Bruno, episcopus Olomucensis, fideli suo de Gileth, civi Brunensi duos laneos liberos in villa Šlapanice confert. 1262. Bruno z Bozij milosti Olomuczky Biskup, milemu nam zgileth Miesstienimu Brnienskemu a diediczuom geho na wiecznost, Rownosti Blyzniho a rozumu spolu powolugiczy domniwame se, aby tiech kterzi se nam a kostelu nassemu, poboznij a wiernij a poslussnij vkazugj odplaczu- geme sluzby skrze spoluhodne zasluh dawanij a milost samotnu to gest czoz my spatrzeny poboznosti a wiernosti twe sluzbami kterezs nam a kostelu wiernie az posawad czynil a kczynienie poslussenstwi wicze a wicze sebe nam vprzimneho a powolneho vkazugess Dawame a vwozu- geme tobie wedle snessenij plneho a gednosteynosti kapitoly nassij dwa lany we wsy biskupske z Slapanicz od platu a desatku a odewssech gi- nych sluzeb swobodnost a prazdnost, aby ge takowau swobodau drzel a nymi wladl a kdiediczuom twym przynaležely take s takowau swobodau, wssak tak czoz y onij nam, potomkuom nassijm a kostelu nassemu k ta- kowym bylj podanij sluzbam, yakozs ty nam czyniti zwykl poboznost a wiernost kazdeho czasu czinie. Czoz pak toto tobie y diediczuom twym skrze nas a potanky nasse a kapitolu nasij za wieczne czasy bez poru- sseni zachowana byla, nyniegssij lyst k wieczne te wieczy pamieti z te prziczyny se psati a peczeti nassij rozkazali sme stwrditi y my Olomuczka kapitola Bartholomieg diekan, Herbordus probosst a wssiczkni kanowniczy danij toto wdieczne a powinne drzicze a spoluswoleni nasse ktomu dawa- gicze gemu peczet nassij pro lepssij gistotu a swolenij swiedecztwj przi- liziti sme rozkazaly. Letha MCCLXII. E libro privilegiorum variis concessorum Ms. sec. XVI. in arch. Cremsier n. 352.

Strana 248
248 XXXIII. Henricus de Blutaw donat fratribus ordinis Praedicatorum domus b. Mi- chaëlis Brunae vas vini de dicimis in Brawnsdorf singulis annis perci- piendum. Dto. feria V. post Dorotheae Virginis 1262. In Nomine Domini Amen. Ego Heinricus de Blutaw notum facio Vniversis, quod intentione certa, licet corpore lanquidus, sanus tamen, mente et rationis Compos, in ultima mea Voluntate hoc statuo, et testor legitime et rationabiliter in Omne oevum observandum. Quod Religiosi et in Christo devoti fratres Ordinis Praedicatorum Sanctae Domus Beati Mi- chaelis in Bruna, pro refectione Domestica et necessariorum Suorum, et perpetue habere debent et percipere in Usus suos Convertendum Singulis Annis de Decimis meis vinearum in Brawnsdorff, unum Vas vini Viginti Urnas Mensure ibidem jure montano solito capiens, ut pro hoc Anniver- sarius meus perpetuo et ecclesiastico more peragatur, in meum et meorum Salutis incrementum, non Obstante Cujuslibet hominis in contrarium actione Canonica vel civili, sub harum quas meo, Andreae nati olim fratris mei Domini Hynconis, nec non Nobilis Domini mei Domini Czenkonis de Lippa supremi Regni Bohemie Marsalci, Testium instanter Rogatorum, et de speciali indulgentia Conscientium et Consentientium, Sigillis firmari robore Litterarum feria V. post Dorothee Virginis Anno Domini MCCLXII. E monastico MS. archivi Rayhradensis in tomo cum inscriptione „Dominikani“ pag. 10. LXXXI. Lupus de Nasmeritz attestatur, Ekhardum de Miroslav contulisse jus patronatus ecclesiae in Troskotowice monasterio in Oslowan. Dto. Znoy- mae Kalend. Decembris 1263. Nos Lupus dictus de Nasmeritz vniuersis presentem litteram inspec- turis ad rei memoriam sempiternam. Vt non possint inposterum attemptari calumpnia que in nostris geruntur temporibus eternari solent memoria litte- rarum. Inde est quod notum esse volumus presencium inspectoribus et

Strana 249
249 auditoribus vniuersis quod dominus Ekhardus de Mirslaus vir nobilis diui- nitus inspiratus Jus patronatus in ecclesia ville de Droscuwitz quod a pro- genitoribus suis iure successionis in ipsum translatum fuit dedit Abbatisse et conuentui in Osla accedente dumtaxat consensu uxoris sue videlicet domine Agnetis pro remedio carorum suorum tam viuorum quam mortuo- rum et pro suorum peccatorum venia consequenda in presentia videlicet domini Hartlibi de Misselboritz fratris sui qui suum adhibuit consensum licet de iure patronatus dicte ville de Droscuwitz ad ipsum minime perti- neret recedentes ab omni actione et iure quod in eisdem uidebantur ha- bere. Et ne hanc donationem tam sollempniter celebratam processu tem- poris alicuius possit proteruitas infirmare tytulum donationis et recessus fecimus mandari litteris et sigilli nostri munimine recipere firmamentum. Datum in Znoym anno domini M. CC. LX. III. Kalend. Decembris. Coram testibus subnotatis. Domino Hermanno decano Znoymensi. Domino Karulo preposito Montis sancti ypoliti. Domino O(ttone) preposito et W. capel- lanis et sacerdotibus de Osla. domino Egydio Kamerario vetouiensi. Do- mino Hartliebo et domino Jencone fratribus de Dubna. Domino Smilone de Bilkouwe. Domino Marquardo. Domino Tassone. Domino Geroslao de Knenitz. Domino Rancyro Zudario Znoymensi. Wernhardo filio nostro. Merbotone prouinciali Znoymensi. et aliis quam pluribus tunc ibidem collectis. (Sigill. illaesum.) Ex originali in archivo ejusdem monasterii. XXXV. Urbanus papa IV. Otakaro, Boëmiae regi, scribens, laudat ejus fidei zelum, et hortatur ad crucem iterato sumendam, eidemque, quidquid sibi terra- rum apud Ruthenos et Litvanos subjugarit, apostolica auctoritate attribuit. Dto. Viterbii, XIII. Kal. Februarii, 1264. Urbanus episcopus seruus seruorum dei. Carissimo in Christo filio .. Regi Bohemiae Illustri salutem et apostolicam benedictionem. In Tui magnificentia culminis, Mater Ecclesia quam plurimum delectatur, dum in- tentis et devotis studiis elaboras, statum magnificare fidelium, et procurare Christianae Religionis augmentum. Hoc igitur providentia Sedis Aposto- 32

Strana 250
250 licae digne considerans, Tibi per suas Literas olim dicitur concessisse, ut terras, quas de manibus Lituanorum et aliorum infidelium: Si tamen Tar- taris, vel alijs Christiani nominis inimicis se prout ferebatur, damnabiliter copularant, eriperes, illis dumtaxat exceptis, quae ad dilectos filios Magi- strum et Frates hospitalis S. Mariae Thevtonicorum, vel ad alios Christi fideles pertinebant; ad manus tuas libere posses, ac licite retinere. Unde cum sicut asseris, signo vivificae crucis assumto, proponas in brevi, fa- vente Divina Clementia, extento potentiae tuae brachio procedere contra illos, ac tandem in finibus locorum, quae praedictis infidelibus remanere contigerit, magnum constituere praesidium bellatorum, ad infidelium eorun- dem locorum populum, saltem per vexationis angustias ad caulam Domini reducendum. Nos Zelum tuae devotionis, qua circa cultum orthodoxae fidei ampliandam fervere dignosceris, tuumque pium in hac parte propositum, utpote laude dignum, multipliciter in Domino commendantes, et intendentes te prosequi favoris gratia plenioris, Regijs supplicationibus inclinati, et fratrum nostrorum Consilio, praesentium tibi auctoritate concedimus, ut si terram Letovviae de quae praedictae Sedis auctoritate Regnum extitit, constitutum, praesidente illi clarae memoriae Mindota qui post receptum baptismatis Sacramentum auctoritate Apostolica coronatus in Regem, fuit tandem a quibusdam perditionis filijs crudeliter interfectus, de manibus ini- micorum, tuo ministerio eripi Domino praestante contigerit; in illa Regni solium, sicut prius, erigere libere valeas, ac illius Regimini personam fide- lem et Ecclesiae Romanae devotam praeficere, prout bono statui fidelium et augmento Catholicae fidei videris utilius expedire. Nolumus tamen per hoc praedictis Magistro et Fratribus hospitalis S. Mariae Thevtonicorum quo ad terras, bona et jura spectantia ad eosdem, sive ea teneant, sive ab alijs etiam infidelibus teneantur, in aliquo praejudicium generari. Nulli ergo, etc. Datum Viterbij XIII. Kalendas Februarij Anno III. Balbin. VIII. T. P. 16. Nro. 17.

Strana 251
251 XXXVI. Otakarus rex Herbordo de Fullenstein dapifero Brunonis, episcopi Olomucensis, confert villas Křenowice et Štěpanowice. Datum Pragae Nonis Februarii 1265. Ex annal. Horkyanis. cfr. Paprocky Zrcadlo p. 405. XXXVII. Otakarus, Boëmiae, et Stephanus, Ungariae reges promittunt mutuo pacem et concordiam observare, dantes arbitris potestatem firmandae con- cordiae inter ipsos. Data in insula juxta Posonium anno 1267. Dobner Mon. II. p. 368. XXXVIII. Otakarus, rex Boëmiae et dux Austriae, homines monasterii Zwetlensis in Chrems et Egenburch ab omni exactione liberat. Dto. Brunae mense Novembris 1267. O. Dei gratia Boemorum rex, Dux Austrie et Styrie ac Marchio Moravie, omnibus judicibus et Officialibus suis per Austriam constitutis gratiam suam et omne Bonum. Quum piis religiosorum precibus honor noster stabilitur, et regnum omnisque prosperitas nostra accipit incremen- tum, solicitudinis est, sicut esse debet, ipsorum commodis et profectibus tanto amplius intendere, quanto nos confidimus eorum orationibus efficacius adjuvari. Cum autem fratres de Zwetl et in hospitalitatis exhibitione sint promptissimi, et hominibus nostris, utpote in strata publica constitutis, fre- quenter per eorum finis transitum facientibus ad honorem nostrum pro sua- rum copia facultatum ministrare necessaria cognoscantur, hac vicissitudine eorum duximus obsequiis respondendum, ut eorum Colonos ubique in terris nostris, ab omni violentorum injuria defendamus. Ea propter universitati nostrae distincte praecipimus, nostrae gratiae pro optentu, quatenus eiisdem fratribus et hominibus ipsorum nullam exactionem imponere, nullumque 32*

Strana 252
252 vobis de ipsis praesumatis dominium usurpare; et licet hoc in omnibus locis circa praedictos fratres et homines ipsorum volumus generaliter ob- servari; In Chrems tamen et in Egenburch, teneri praecipimus et manda- mus, ne videlicet quisquam vestrum ibidem de hominibus praedictorum fra- trum advocatiam audeat sibi assumere sine nostro mandato, nisi quem ipsi fratres a nobis petiverint et optaverint nominatim, ad exactionem vero et stevras, quas ibidem Comitibus nostris imponimus, supradictorum fratrum homines per vos nullatenus cogi debent. Si vero nos aliquam summam eiisdem fratribus pro nostra et terrarum nostrarum necessitate duximus imponendam, ipsi fratres hanc a suis hominibus debebunt colligere, et per se, quibus jusserimus, assignare. Quod si ab eis predextu litterarum no- strarum, in quibus forsan ponimus, quod tam cives quam et hii, qui extra maenia fuerint, dare quod imponimus, teneantur, aliquid fuerit postulatum, quod hanc nostram gratiam minuat aut infringat, presentium autoritate liberam habeant facultatem, quod postulatum fuerit, denegare. Si qui au- tem eos ulterius pro aliqua exactione captivare aut res ipsorum invadere violenter praesumpserint, eos tanquam mandati nostri contemptores secun- dum justitiam puniemus. Si quid praeterea quaestionis in aliqua magna causa universi judices habuerint, contra ipsos in nostra decernimus pre- sentia judicandum. Verum si ab aliquo judicum secus factum fuerit in hac parte, nostrae pro certo gratiae se offensam noverit graviter incurisse. Et ut haec singula praemissorum in suo vigore maneant inconfulsa; in signum renovationis et perpetuae firmitatis praedictorum, praefatis Abbati et con- ventui monasterii in Zwetl damus praesentem paginam nostrorum Sigillo- rum munimine roboratam, testibus qui aderant subnotatis, qui sunt Hart- libus Cammerarius Moraviae, Znato dapifer, Nezabitz (sic) pincerna, Vlricus de Durrenholz, Magister Petrus praepositus Wischegradensis Cancel- larius nostri regni, et alii quam plures. Actum in Brunna anno Domini M. CC. LX. VII. et datum per manus magistri Vlrici plebani de Hartpurch. mense Novembris. Ex autographo in archivo monasterii Zwetl.

Strana 253
253 XXXIX. Sententia definitiva prolata in lite inter monasterium Lucense et Gesdontium plebanum de jure patronatus ecclesiae in Přimětic. Datum Olomucii XI. Decembris 1267. Originale in archivo ejusdem monasterii. XL. Clemens, IV. papa, Olomucensi episcopo de exemtione fratrum sancti Joannis a theloneo et aliis scribit. Datum Viterbii XII. Kalendas Ja- nuarii. 1268. Originale in archivo Melitensium Pragae. XLI. Fratres ordinis Teutonicorum resignant Smiloni de Lichtenburg jus suum in ecclesia s. Mariae circa Brodam. Dto. Dobrowic IV. Idus Septem- bris 1270. Nos Frater Ludouicus, prouincialis commendator fratrum hospitalis S. Marie domus theutonicorum per Bohemiam et Morauiam; omnibus pre- sentem paginam inspecturis, notum fieri uolumus ad rei memoriam sempi- ternam : quod ad instantiam et gratiam nobilis uiri felicis recordationis, D. Zmilonis dicti de Lichtenburg baronis illustris Regis Bohemie: fratrum nostrorum accedente consensu: resignauimus liberaliter omne ius, quod habuimus in ecclesia uallis s. Marie Pragensis dioecesis, sita circa Bro- dam: et hoc pro fundando et edificando monasterio sanctimonialium sancti Benedicti ordinis Cisterciensis: etiam presentibus protestantes, quod per gratiam ipsius D. Zmilonis, quosdam agros sitos in Brodensi parochia, quos iudex Wernherus, nomine piscator possidet, habuimus et recepimus illius ecclesie in restaurum. Ne igitur in posterum ab aliquibus fratribus nostri ordinis, sanctimonialibus nunc in predicto loco existentibus, aliqua questio moueatur; in huius renuntiationis et restauri receptionis efficax

Strana 254
254 argumentum, presenti pagine nostrum sigillum duximus appendendum. Te- stes sunt Magister Henricus, Doctor decretorum: Frater Leopoldus, Com- mendator de Oppauia: Frater Heluicus, commendator de Brod: Frater Chunradus, commendator de Nouadomo : Frater Gottfridus, commendator de Dobrowitz: et alii fratres in prouinciali capitulo constituti. Datum in Do- browitz, quarto idus Semptembris. Millauer Gesch. des deutschen Ordens Urk. n. XII. p. 118. XLII. Ratzlaus, burgravius Znoymensis, protestatur, Lupum de Olexowice agrum et pratum in villa Olexowice monasterio Oslowanensi obligasse. Dto. Znoymae in vigilia Marci 1272. Nos Ratzlaus purcrauius Znoymensis omnibus hanc litteram inspec- turis hiis litteris nostris protestamur quod Lubus de Olekuwicz zelo pie- tatis ductus XVI. Jugera agrorum et pratum quoddam suum super Igla- uiam aquam uille prenotate venerabili domine Abbatisse et conuentui do- minarum de Osla pro VII. marcis argenti puri morauiensis ponderis exposuit et obligauit quum tamen necessitate compulsus aliis obligasset hoc addito et adiuncto quod quidquid prefatis Abbatisse et conuentui de ipsis et prato et agris emolimenti seu utilitatis ante solucionem summe prehabite dominus tollere dederit ad turpe lucrum non debeat deputari sed in pias elemosinas pro se et suis caris tam uiuis quam defunctis et si quid lesionis et tur- bacionis eidem monasterio per ipsum illatum sit quod tamen ignoranter factum est dominus qui misericors peccata dimittit super hijs sibi debeat misereri. Actum Znoyme presentibus Szudayrio domino Szucecraio. Lau- rencio et Woluelino fratribus filiis Rancirii. Domino Sborone. Domino Rancirio. Wernhardo et Jencone filiis Lupi de Nasmericz. Domino Je- roslao de Knenitz. Merbotone prouinciali Znoymensi et aliis quam pluri- bus cunctis ibidem collectis. Anno domini M. CC. LXXII. in vigilia Marci. Originale in archivo curiae Brunensis f. O. I. n. 10.

Strana 255
255 XLIII. Hanno, magister hospitalis S. Mariae domus Teutonicorum Hierosolymi- tanae, villam dictam Crouls e balina Moraviae transfert ad balinam Au- striae. Dto. in Hostèradic IV. Kalendas Januarii 1272. Nouerint vniuersi presens scriptum audituri quod nos frater Anna (Hanno?) Magister hospitalis sancte marie domus Theutonicorum ierosoli- mitane, audita et eciam inspecta communi vtilitate ordinis nostri villam quondam dictam crouls baline Morauie adtinentem. inde transtulimus ad balinam Austrie de consilio fratrum nostrorum discretorum propter situm ville eiusdem quia multo melius adiacens est Austrie quam Morauie, ad lo- candum hominibus qui mansiones ibidem construant et ordini nostro deser- uiant tempore oportuno, Et ut hec inuiolabiliter obseruetur, presens scrip- tum fecimus sigilli nostri munimine roborari, presentibus fratribus nostris. fratre Ludewico Commendatore Bohemie. et fratre Hermanno de Heldrun- gen. et alijs quam pluribus fide dignis et discretis. Datum et actum Ho- stroditz anno dominice incarnationis M. CC. LXXII. quarto Kalendas Januarij. Originale in archivo ordinis Teutonicorum Viennae, cujus copiam communicavit Adalbertus Meinhardus Boehm. XLIV. Stephanus, rex Ungariae ad ordinandam pacem cum Otakaro rege eligit Elisabetham ducissam Cracoviae. Dto. in Vngaricali Broda VII. Kalend. Novembris 1273. Nos Stephanus, dei gracia Rex Vngarie. Notum facimus vniuersis, quibus expedit, presencium per tenorem, quod in causa, quam habemus cum domino Othakaro, Rege Boemie Illustri, perdilecto affine, et cognato nostro, quem nobis pro patre karissimo reputamus, super facienda concor- dia, et ordinanda, componenda, vallanda et stabilienda pace seu concordie vnione elegimus, et assumpsimus pro parte nostra in mediatricem, arbitri- cem et amicabilem compositricem Serenissimam dominam Elizabeth, Ducis-

Strana 256
256 sam Cracouie, carissimam sororem nostram, eius compositioni, ordinationi, laudo, arbitrio et sentencie super ipsa pace et ceteris reformandis inter predictum dominum Regem et nos submisimus nos et consensimus, ac etiam consentimus, promittentes bona fide sine fraude pro firmo et rato habere et tenere, quidquid predicta domina inter ipsum dominum Regem et nos pro bono pacis et concordie ordinauerit, composuerit, laudauerit, sententia- uerit, et fuerit arbitrata, nec recedere ab eo vllo ingenio, studio vel modo. Et ad premissa omnia et singula approbanda, percipienda, tenenda et ser- uanda nos presencium testimonio obligamus, quas duplici nostro sigillo, et sigillis venerabilium patrum, Vngaricalium Episcoporum, et dominorum Ma- gistri Bertoldi etc. fecimus communiri. Datum in Vngaricali Broda, anno dominice incarnationis millesimo ducentesimo septuagesimo tercio, septimo Kalendas Nouembris, etc. Dobner, monumenta historica T. II. p. 370. XLV. Otakarus, Boëmiae rex, Austriae et Styriae dux, confirmat monasterio Zwetlensi facultatem, duo talenta salis singulis annis in Danubio sine ulla muta traducendi. Dto. Viennae, in die inventionis S. Crucis. 1274. Ottacharus Dei gratia Boemorum rex, Dux Austrie, Styrie, et Ka- rinthie, Marchio Moravie, Dominus Carniolie, Marchio Egre ac Portus naonis. Licet regalem nostram excellentiam petitiones omnium congruas et honestas audire benigne deceat, et eas auditas benignius exaudire, illos tamen precipue tenemur suae benignitatis oculis intueri in illos potius suae pietatis dulcedinem effundere, qui hujus contemptiva seculi vanitate se di- vino servitio devoventes nituntur Deo in sinceritate mentis et corporis fa- mulari. Praesentis igitur tenore privilegii valituri perpetuo ad notitiam praesentium deferri volumus, et noscat posteritas futurorum, quod nos at- tendentes quam pium quam honestum sit suum recognoscere creatorem et religiosorum precibus quas nobis pro ipsorum sustentatione porrigunt incli- nare, considerantes, quod viri religiosi venerabilis Abbas et Conventus

Strana 257
257 monasterii de Zwetel in suis conantur actibus Domino complacere, et Spretis hujus mundi pompis solis spiritualibus adhaerere, ipsis eternae re- tributionis intuitu, gratiam et libertatem per nos et Ducem Fridericum re- cordationis inclitae quondam factam liberaliter et concessam, tenore pre- sentium innovamus. Videlicet, ut duo talenta Salis majoris ligaminis in danubio per nostri districtus dominium circa festum assumptionis Beatae Virginis gloriosae per Linz et Stayn ducere debeant annis singulis libere sine muta. Quapropter universis judicibus mutariis et Theolenariis per austriam institutis seu instituendis inposterum, damus firmius in mandatis nostrae gratiae sub obtentu, ne quis ab eorum procuratoribus idem Sal in danubio deducentibus aliquam mutam vel Theolonium exigat vel requirat, sicut indignationis nostrae offensam voluerit evitare. presertim cum prae- dictum monasterium gaudere velimus suis libertatibus per omnia sicut decet et ut hujusmodi nostrae innovationis gratia perpetuam obtineat firmitatem, eidem Abbati et suo Conventui, presens instrumentum dedimus sigillorum nostrorum munimine roboratum. Datum Wienne per manum magistri Vlrici nostri prothonotarii. Anno Domini Millesimo Ducentesimo Septuagesimo quarto, In inventione Sancte Crucis. Testes hujus sunt. Purchardus Marschalcus Regni Boemorum, et Capitanus Anasi. Heinricus junior de Witra, Marschalcus Austrie, Leutoldus de Tyrenstain. Stephanus de Mis- sowe. Reimbertus et Hadmarus de Schonenburch, Chunradus et Sifridus fratres de Purchperch, Heinricus Chunradus, Sibito, fratres de Potendorf, et alii quam plures. Originale in archivo ejusdem monasterii. XLVI. Otakarus, Boëmiae rex, Austriae et Styriae dux, notificat castellanis in Newenburch et mutariis in Ybs et Linza, quod monasterio Zwetlensi liberam in Danubio traductionem duorum talentorum salis singulis annis concessit. Dto. Viennae, in die inventionis S. Crucis 1274. O. Dei gratia Boemorum rex Dux Austrie, Styrie, et Karinthie Marchio Moravie, dominus Carniolie, Marchio Egre ac Portus Naonis, 33

Strana 258
258 dilectis suis castellanis in Newenburch eorumque Successoribus universis nec non judicibus et mutariis in Yps et in Linza, quicunque fuerint pro tempore instituti gratiam suam et omne bonum. Cum pie petentium desi- deriis sit feliciter annuendum, nos juxta instantiam et petitionem venera- bilis Abbatis et Conventus Monasterii de Zwetel, qui divinis insistentes obsequiis Deo student in suis actibus jugiter complacere, eidem monasterio indulsimus de gratia speciali ut duo talenta salis majoris ligaminis in da- nubio circa festum assumptionis Beatae Virginis per nostri districtus do- minium ducere debeant sine muta, quae vulgo Wazzermutte vel Purch- mutt dicitur, annuatim. Damus vobis firmius in mandatis nostrae gratiae sub obtentu, quatenus eorum procuratores et nuntios in evectione dicti salis per Danubium non debeatis occasione mutae praedictae vel thelonii aliquatenus impedire, sed ipsos transire libere permittatis sicut nostram diligitis gratiam conservare, et in hujus nostrae concessionis gratiam ipsis praesentem dedimus litteram sigillorum nostrorum munimine roburatam. Datum Wiennae anno Domini M. CC. LXX. IV. In Inventione sanctae crucis. Testes hujus sunt Purchardus Marschalcus Regni Boemorum et Capitanus Anasi. Heinricus junior de Witra Marschalcus Austriae, Leu- toldus de Tirenstein. Stephanus de Missowe, Reinbertus et Hadmarus de Schonenberch, Chunradus et Sifridus fratres de Purchperch. Heinricus Chunradus Sibito fratres de Potendorf et alii quam plures. Orig. in archivo ejusdem monasterii. XLVII. Bruno, episcopus Olomucensis, Alexandro, servitori suo, tertiam partem molendini in Ketř (Katscher) confert. Datum Cremsirii 1275. In nomine domini amen. Cunctorum periit memoria factorum, nisi scripture presidio et litterarum testimonio fuerint insignita. Hinc est, quod nos Bruno dei gratia episcopus Olomucensis, notum esse cupimus quam presentibus quam futuris, quod fideli nostro seruitori magistro Alexandro, respicientes sua seruitia multotiens nobis exhibita, volentesque ei aliquan- tulum repensare, tertiam partem de molendino nostro in Ketschir cum om-

Strana 259
259 nibus fructibus, qui exinde possunt deriuari, sibi suisque liberis contulimus libere et iure hereditario perpetuo possidendum; ita ut vendere et com- mutare poterit, cui placitum fuerit, excepto si in piscina uel in interioribus predicti aliqua sint nocitura, ea cum laboribus suis reficere debeat et no- stris .... Et ut hec sibi a nobis et nostris successoribus firma et stabilia teneantur, propterea sibi presentem paginam contulimus sigilli nostri mu- nimine roboratam. Actum et datum in Chremsir anno domini millesimo ducentesimo septuagesimo quinto; presentibus istis Herbordo de Fullmstein, Nicolao de Schowenburch, Hermanno Schacario et aliis multis probis. E confirmatione Conradi, episcopi Olomucensis, ab anno 1323. datum in Ket- schir VI. Idus Octobris cujus originale in archivo archiepiscopali Cremsirii servatur. XLVIII. Bruno, episcopus Olomucensis, donat Bertholdo judicium in villa Repowa. Dto. in Mohelnice, in festo s. Trinitatis. 1275. Bruno z Bozi milosti Biskup Olomuczsky Znamo czinime nynieyssim y potomkom kterjzbj vrzeli list tento že Bertoldowi vkazateli listu tohoto y geho diediczum prawym diedicznym obdarowali sme rychtu we wsy nassy Rzipowie a kni trzeti peniz czoz kte rychtie przislussi lan roli geden czely swobodny a gednu krczmu swobodnu w tez wsy listem timto Oznamugem przislusseti tak aby to prawo odmrtnym prawem od gich diediczuw swobodnie na gich diedicze spadalo dawame take gemu y die- diczum geho odczyzyti a prodati mocz tu Rychtu se wssiem tim czoz kni przinalezij yakz se pisse komuz by chtiel neb mohl kdozby toliko nam neb potomkum nassim a wsy te se hodjl. Aby pak na to obdarowanij nasse giz ymenowanemu Berdoltowi y diediczum geho ziadny nepochy- bowal, gemu y diediczum geho pro pamiet wiecznu listownie sme sepsat kazali a peczeti nassi prziwiessenim vpewniti raczili. kdez toho wsseho swiedkowe sau Jan Ssipona Oldrzich strzelecz a z Bladonicz miesscziane nassij z Mohelnicze y gini muczy. Dan w Mohelniczy skrze Arnolda 33 *

Strana 260
260 pisarze nasseho rucze Letha Panie Tijsyczyho dwusteho sedmdesateho pateho na slawnost Trogicze swate. E confirm. Joannis episcopi 1372. boh. vers. in libro privilegiorum variis con- cessorum Ms. sec. XVI. n. 352. in arch. archiep. Cremsirii. XLIX. Zmilo de Bilkow, tutor Chadoldi de Miroslaw, committit arbitris litem de- cidendam de jure patronatus ecclesiae in Troskotowice. Dto. proximo die ante octavas assumtionis B. M. V. 1275. In nomine domini amen. Notum esse uolumus uniuersis, presens scriptum intuentibus, quod nos dominus Zmilo de Pilgov, vetouiensis pur- grauius, et tutor Chadoldi filii quondam domini Eggehardi dicti de Miroz- laus, et ipse Chadoldus presens, auctoritate ipsius Z.(milonis) sui tutoris interueniente, et dominus Wisinto Prepositus de Ozla, habens super hoc mandatum Abbatisse et sui Conuentus speciale, auctoritate etiam, et con- sensu venerabilis patris Brunonis dei gracia Olomucensis Episcopi me- diante, super causa iuris patronatus ecclesie in Trosgwiz, que inter nos uertebatur compromisimus, videlicet ex parte domini Zmilonis tutoris dicti Chadoldi nomine tutorio, in dominum Albertum Prepositum Olomucensem, et Cyrum Archidyaconum eiusdem ecclesie ex parte uero domini Wisinto- nis, prepositi de Ozla in dominum Alexium decanum Olomucensem et Jo- hannem Romanum, Pragensis ecclesie canonicum sub hac forma scilicet ut hee quatuor persone premisse, receptis iuribus utriusque partis, quod uni- cuique parti competit ecclesia in predicta, et eis receptis et examinatis diligenter, habentes deum pre oculis, ei parti ius patronatus sepedicte ec- clesie in Trosgwiz, ex arbitraria potestate adiudicarent, quam secundum deum crederent et scirent in iure fore potiorem, dantes nichilominus eisdem arbitratoribus seu arbitris, vel amicabilibus compositoribus potestatem, in causa iuris patronatus dicte ecclesie ordinandi, transigendi, et componendi, vel per quemcumque alium modum legitimum predictum negotium inter partes sopiendum. Et damus etiam eisdem arbitris potestatem, conpromis- sum seu arbitrium pecuniaria pena uallandi, vel alia quacumque pena ad

Strana 261
261 eorum ordinationem observandam. Promisimus etiam ut si in termino, ad arbitrium seu amicabilem compositionem promulgandam, quem nobis as- signabunt, omnes interesse non poterunt, eorum tres vel duo idem nego- tium nichilominus exequantur. Et hec omnia premissa nos Z. vetouiensis purgrauius et Chad. ac W. prepositus de Ozla nostro iuramento promitti- mus fideliter seruaturos. Acta sunt hec anno domini M. CC. LXX. V. proximo die ante octauas assumptionis beate virginis Brvnne in domo pre- dicatorum presentibus testibus, Woizlao Scolastico Olomuncensi, et Bartho- lomeo, et Podizlao, et Witigone eiusdem ecclesie cannonicis, et aliis quam pluribus qui eidem negotio affuerunt. Originale in archivo ejusdem monasterii. L. Joannes XXI. papa confirmat monasterio Jerocensi jus patronatus eccle- siae in Vreting (Wratěnjn). Dto. Annion III. Idus Januarii 1207. Joannes Episcopus Servus servorum Dei, dilectis filiis Abbati et conventui monasterii Jerocensis ordinis praemonstratensis, Dioecesis Pata- viensis salutem et apostolicam benedictionem. Qum a nobis petitur, quod justum est et honestum, tam vigor aequitatis, quam ordo exigit rationis, ut id per sollicitudinem officii nostri, ad debitum perducatur effectum. Sane petitio vestra nobis exhibita continebat, quod nobilis vir, Wichardus de Tyrna, de propria salute cogitans, ac cupiens terrena pro coelestibus sa- lubri commercio commutare, jus patronatus Ecclesiae in Vreting Dioecesis Olomucensis tunc ad ipsum pertinens, pro suae ac parentum suorum ani- marum remediis uobis et Monasterio vestro in puram perpetuam elemosi- nam contulit et concessit intuitu pietatis venerabilis fratris nostri, Episcopi Olomucensis, Loci Dioecesani ad id accedente consensu, prout in patenti- bus literis inde confectis episcopi et nobilis praedictorum sigillo munitis, plenius dicitur contineri. Nos itaque vestris supplicationibus inclinati, quod super hoc pie ac prouide factum est, ratum et gratum habentes id aucto- ritate apostolica confirmamus et praesentis scripti patrocinio communimus. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostrae confirmacionis

Strana 262
262 infringere, vel ei ausu temerario contraire Si quis autem hoc attentari praesumpserit, indignationem omnipotentis Dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum ejus se noverit incursurum. Datum Annion III. Idus Januarii Pontificatus nostri anno primo. E copia simplici apud c. r. Gub. Mor. LI. Otakarus, rex Boëmiae, confert civitati Brod Ungaricali omnem haeredi- tatem Boršonis de Risenburg, ipsi in poenam manifestae proditionis erep- tam. Datum in Olomucz IV. Idus Januarii 1278. Otakarus dei gracia Rex Boemie omnibus in perpetuum; Ciuitates Nostras precipue quas in confinibus terrarum nostrarum sitas multis non- nunquam contingit molestari grauaminibus et pressuris, in bono statu gu- bernare, atque seruare uolentes quin pocius vt eo melius sua releuare grauamina ualeant, possintque facilius molestatoribus obuiare; ipsas forcio- res reddere cupientes tum hereditatum ampliacione; tum easdem emolu- mentis alijs liberaliter augmentamus. Per presens igitur priuilegium no- uerit tam presens etas quam successura posteritas futurorum qnod ad hoc ut Ciuitas nostra Brod Vngaricalis que multis est solita molestijs per in- sultus hostium pregrauari, se possit tucius ab Inimicorum importunis im- peticionibus eo melius preseruare omnes hereditates quondam Borsonis de Risemberch ex causa manifeste prodicionis quam idem Borso in Nobis commisit, ad manus nostre Curie racionabiliter et iuxta Baronum nostrorum perpensam deliberatamque sentenciam deuolutas, que ipsi adiacent Ciuitati tenore presentis Priuilegij Conferimus ac donamus graciose, a Ciuibus ipsius Ciuitatis in posterum possidendas, tenendas, atque colendas pacifice et quiete. Ita tamen quod de quolibet laneo qui in eisdem hereditatibus mensuratus fuerit, ab illis qui eosdem possederint laneos, quotquot fuerint, dimidia marcha Argenti annis singulis nobis detur; Verum tamen cum Nos eisdem Ciuibus ad aliquot annos dedimus libertatem non soluendi censum, uolumus ut de ipsis hereditatibus, quas a nunc damus eis, non debeant durantibus prefate libertatis temporibus quicquam census nomine nobis

Strana 263
263 dare, sed cum anni eiusdem libertatis expirauerint et tota Ciuitas Nobis censum incipiet soluere, tunc uolumus, quod possessores laneorum dictarum hereditatum dimidiam marcham argenti annis singulis in festo beati Mi- chaelis, in quo aliorum laneorum census ipsius Ciuitatis nobis exsolui con- sueuit et debet camere nostre soluant. In cuius concessionis nostre testi- monium et robur perpetuo ualiturum, presens priuilegium fieri et sigillis Maiestatis nostre fecimus communiri. Actum et datum in Olmucz, per ma- nus Magistri Henrici prothonotarij nostri Anno Domini millesimo ducente- simo septuagesimo octauo, quarto Idus Januarij sexte Indiccionis. Originale in archivo inclitae fam. de Kaunic Jaromericii. LII. Bruno, episcopus Olomucensis, confirmat litis compositionem factam per arbitros inter Erclinum plebanum ecclesiae OO. SS. Brunae et Nathan judeum super obligatione dotis ejusdem ecclesiae. Dto. in Modřice XVI. Kal. Augusti 1278. Nos Bruno dei gratia Olomucensis Episcopus. tenore presentium protestamur et constare volumus vniuersis tam presentibus quam futuris. quod cum discordia siue controuersia. inter Erclinum plebanum. Omnium sanctorum apud Brunam. ex una. et Nathan Judeum. Super obligacionem siue alienacionem dotis. Ecclesie. omnium sanctorum. ex parte altera ali- quamdiu verteretur. talis inter ipsos de consensu et mandato nostro com- promissio interuenit. quod ex utraque parte. in arbitrium quatuor proborum virorum fuit legitime compromissum. in magistrum videlicet; Johanem de Mochln doctorem decretorum, et Magistrum henricum de Witys. ex parte Erclini. et in dominum achillem militem nostrum. et Johanem notarium no- strum ex parte Nathan iudei. tandem predicti quatuor arbitri de consensu partium cum deliberacione diligenti. et sub pena XX. marcarum. tale ar- bitrium protulerunt. quod prefatus Erclinus pro redempcione dotis Ecclesie sue. Nathan Judeo. dabit XXX. marcas argenti. tam pro peccunia capi- tali tam etiam pro vsura. et dos Ecclesie, Omnium sanctornm. sicut ab antiquo dotata dinoscitur. cum pomeriis ourticulis. et balneo integraliter

Strana 264
264 revertetur. Et quia prefatam summam Erclinus integraliter soluere non poterat. dilectus in Christo prepositus de ozla patronus Ecclesie omnium sanctorum. partem peccunie promisit soluere. de redditibus dotis ecclesie. exsolute. recipiendas suo tempore successiue. si enim prefatum Erclinum. diem extremum claudere contigerit. predictus prepositus de ozla. pretaxa- tam dotem tam diu tenebit vsque quod suam peccuniam possit integraliter rehabere. Et quoniam prefatus Judeus, est certificatus de predicta summa XXX. marcarum per fideiussoriam caucionem, que sibi suis temporibus persol- uetur, prefatam dotem ad Ecclesiam omnium sanctorum. confirmamus. perpetuo. In nomine patris et filii et spiritus sancti. presens scriptum sibi conceden- tes. nostri sigilli munimine roboratum. Datum in Modriz. Anno domini millesimo. CC. LXX. VIII. XVI. Kalendas augusti. Ex originali cum sigillo integro in archivo curiae Brunensis f. N. XIII. n. 1. LIII. Rudolfus, Romanus rex, civitati Znoym jura et bona confirmat augetque, nec non concedit, ut eisdem libertatibus uti possit, quibus civitas Wienna gaudet. (Datum mense Septembri) 1278. Dilectis fidelibus nostris ciuibus Znoymensibus, qui se ipsos et ciui- tatem nostre et Romani imperii iurisdictioni tam liberaliter quam fideliter subiecerunt, regalis gracie plenitudinem plene contulimus, eosque in no- strum fauorem collegimus specialem; et ut prompta eorum deuotio aliis sit exemplum, ad sinum nostre clementie fiducialiter transeundi, nos predictis ciuibus omnes gracias, libertates et iura, seu predia vel possessiones, que vel quas a quondam O(takaro) illustre Rege Boemie, vel suis progenito- ribus usque ad hec tempora tenuerunt, rata habemus et grata, easque et ea ipsis ciuibus tenore presentium confirmamus; quorum iurium, graciarum libertatum, ipsis a terre principibus indultarum. aliquas in specie duximus exprimendas. Primo videlicet eisdem ciuibus nostris annuimus, ut thelonium salis ac officium, quod Schrotampt vulgariter appellatur, pro roboratione et reparatione ciuitatis perpetuo pristino more recipiant, ipsam ciuitatem ubi- libet, ubi opus fuerit, dictorum officium redditibus congrue muniendo. Item

Strana 265
265 concedimus eisdem, ut uniuersis iuribus, quibus nostra ciuitas Wiennensis gaudere dinoscitur, perfruantur. Preterea tres villas, videlicet N., quas ab antiqno possedisse dinoscuntur, ipsis possidendas perpetuo tradimus et donamus. Item promittimus, et ad hoc nos presentibus obligamus, quod predictos ciues nostros et ciuitatem ipsam nullo umquam tempore a nobis alienabimus, aut alteri committemus, sed ipsos nostro et imperii dominio volumus reseruare. In fauorem quoque ciuium predictorum statuimus, ut infra unius miliaris spatium a ciuitate predicta nulla a quoquam braxetur cereuisia, exceptis solis nobilibus, quibus pro se et sua familia ipsa bra- xatio indulgetur. Item eisdem ciuibus nostris hoc etiam indulgemus, ut uniuersos debitores eorum pro rebus suis ipsis traditis post lapsum solu- tionis terminum non solum in rebus suis, verum etiam in personis propriis valeant vsque ad solutionem creditorum congruam detinere, quomodo tamen constet, dictos creditores se ad detentionem huius modi, si in solutione de- ficerent, spontanee obligasse. Nos quoque, ciues nostros predictos preter has ueteres his nouis graciis, habundare volentes, per continuum quin- quennium ipsos plena gaudere volumus libertate, ab omni exactione sine anguria liberatos. Volumus etiam, et eisdem concedimus, ut infra spatium unius milliaris nobis et imperio mutas seu vectigalia nulla soluant, super quibus infra predictum milliare perpetuam eis concedimus libertatem. Pre- senti quoque priuilegio ipsis dictam forestam siue siluam, ante ciuitatem sitam, sic ut arboribus extirpatis agri ad utilitatem publicam ipsius oppidi conuertantur, villam quoque N. ad communes usus ipsius oppidi tradimus et donamus, hac perpetua sanctione iubentes, ut ciues predicti, ex deuotio- nis sue primitiis merito honorandi, ab omnibus et singulis fidelibus imperii specialiter honorentur. Gerbert cod. epist. Rudolphi I. — Bočzeks Mähren unter Rudolph dem Ersten pag. 49. LIV. Rudolfus, Romanorum rex, civibus in Igla confirmat antiqua iura montana ipsis a praedecessoribus suis concessa, committitque usum urburae 34

Strana 266
266 montium ibidem ad tres annos continuos, nec non eos in suam et imperii Romani protectionem recipit. Dto. Ywantschitz mense Septembris. 1278. Ex vetusta consignatione privileg. Iglav. LV. Rudolfus, Romanus rex, confirmat et auget jura, libertates et possessiones civitatis Brunensis. (Datum mense Septembri) 1278. Romani vires imperii pietate potius quam tyrannide dilatare volentes, illis venas clementis venie liberaliter aperimus, qui ad portum nostri re- fugii veniunt, gratiam petituri. Hinc est, quod nos dilectos fideles nostros, ciues Brunnenses, qui se ipsos et ipsam ciuitatem nostro potentatui humi- liter subiecerunt, ad plenitudinem nostri fauoris et gratie gratiosa colli- gimus voluntate, eisdem ciuibus tenore presentium hinc dimissis, confir- mantes omnes et singulas libertates, iura, priuilegia et consuetudines, que vel quas ex indulto quondam Otocari, illustris Regis Bohemie sine con- tradictione cuiuslibet tenuerunt. Ex quibus aliquas gratias ipsis factas presentibus ampliamus. Imprimis volumus ut telonium, quod ad usus ciui- tatis eiusdem dictus Rex octo annis continuis, ut dicitur, deputauit, duo- decim annis continuis ad usum ciuitatis pertineat, ad gratiam dicti Regis annos quatuor apponentes. Hoc etiam statuimus, ne predicti ciues, per diuersas ciuitates et loca imperii pro suis necessitatibus transeuntes, pre- textu damnorum vel promissionum, a Rege Bohemie quicumque factorum, per aliquem pignorentur in facultatibus vel personis. Illam etiam gratiam, qua per terras Bohemie et Morauie sine solutione telonii hactenus tran- sierunt, ratam perpetuo robore volumus permanere. Ceterum si predicti ciues probauerint legitimis documentis, quod due ville, Curin et Streletz, ipsis per Regem Bohemie pro marcis trecentis et quinquaginta pignori fuerint obligate, nos eidem obligationi centum quinquaginta marcas appo- nimus, et sic pro quingentis marcis nexu pignoris tenebuntur. Insuper aree, que ad usum ciuitatis antiquitus pertinebant, ad eiusdem ciuitatis commodum reuertantur sine preiudicio alieno. Ad hoc perpetua sanctione statuimus, ut nullus baronum seu nobilium terre infra muros ciuitatis in

Strana 267
267 rebus aut personis ciuium aliquam uiolentiam perpetrare presumat. Cordi quidem nobis est, ut quecunque immunitas vel libertas eisdem ciuibus a munificentia Regum Bohemie est collata, et integra hactenus obseruata, iure perpetuo roborata subsistat, nec cuiusquam ausu temerario ad iniuriam nostri culminis temeretur. De Judeis quoque taliter iudicamus, ut in ciui- tatis oneribus, una cum ciuibus sustinendis, seruatas hactenus consuetudi- nes non offendant. Gerbert cod. epist. Rudolphi p. 162. — Bočzeks Mähren unter Rudolph dem Ersten p. 45. LVI. Rudolfus, Romanorum rex, civitatem Brunensem declarat civitatem im- perii Regni Germaniae. (Datum mense Septembri) 1278. Cum ciuitas Brunensis nostrum et imperii suaue dominium in debite deuotionis exhibitione gratuita sit amplexa, ita, quod in ceterarum ciuita- tum imperii numero collocetur: sinceritatem vestram attente rogamus, qua- tenus dictam ciuitatem, nostris et imperii seruitiis applicatam, omni ea liber- tate et gracia gaudere et perfrui per vestros districtus et terminos faciatis, qua cetere ciuitates imperii de benignitate regia sunt gauise; in quo speciale nobis dilectionis et amicitie munus impenditis, et nos nichilominus vice reciproca vestris desideriis strictius obligatis. Bodmann cod. epist. Rudolphi I. Rom. Reg. p. 104. — Bočzeks Mähren unter Rudolph dem Ersten p. 46. LVII. Literae, quibus civitas Iglavia Rudolpho Romanorum regi se submittit. (Datum mense Octobri) 1278. Vobis domino nostro R(udolpho), illustri Romanorum Regi, ac Ro- mano imperio opidum in Igla et preces nostras subiicimus, et promittimus per sacramentum, quod Vobis sponte prestitimus, quod fideles et deuoti 34*

Strana 268
268 vestri sumus, et semper erimus, nec a vestro obsequio et subiectione pre- textu, metu, occasione, vel modo aliquo diuertemus, nec ciuitatem seu opi- dum Igla alicui alii trademus, sed ipsum fideliter vobis seruabimus, et aduersus omnem alium hominem bona fide totisque viribus defendemus, nisi vobis placeret inposterum nobis remittere fidelitatis et homagii vobis pre- stiti sacramentum. Ad que omnia et singula sine dolo et omni fraude seruanda omnes nostras res et bona nostra et statum nostrum et liberorum nostrorum presentibus nostris litteris vobis voluntarie obligamus. Et si, quod Deus auertat a nobis, contrarium faceremus, ex tunc volumus rei de infidelitate et perfidia iudicari, et perpetuo esse infames, ac etiam de cri- mine lese Maiestatis et fracte fidei seuero iudicio nos et omnes nostros posteros condempnari. Subiicimus etiam nos sponte iurisdictioni et iudicio venerabilis patris et domini nostri Olomucensis Episcopi, qui per excom- municationis et interdicti sententias et alias censuras ecclesiasticas sine strepitu iudicii nos compellat, ut seruemus vobis et Romano imperio omnia et singula supradicta. In cuius etc. Bodmann cod. epist. Rudolphi I. R. R. pag. 54. — Bočzeks Mähren unter Rudolph dem Ersten pag. 54. LVIII. Rudolphus, Romanorum rex, encyclicam scribit ad nobiles et civitates Boëmiae, ut se nunc ei ad instar Moravorum submittant. (Datum mense Octobri) 1278. Quia de iure nobis et imperio nunc de nouo uacare cepistis, fideli- tatem vestram monemus et hortamur studio, quo possumus ampliori, quate- nus ad instar nobilium, baronum ac ciuitatum multarum per Morauiam vos nostre gracie studeatis submittere humiliter et deuote, considerantes attente, quanta ex indeuotione vobis poterunt suboriri discrimina, et ex fide com- moda prouenire. Non enim plus rationis habundat in vobis quam in cete- ris, qui se nostre clementie submiserunt. Propter quod vos nobis et sacro imperio in pura deuotione adiungite, et nos affluentibus vos graciarum muneribus attollemus. Super his vestros nuntios, qualibet auctoritate suf-

Strana 269
269 fultos, cum confidentia transmittatis, quos quidem vobis in personis et rebus intactos cum omnis securitatis munimine remittemus. Bodmann cod. epist. Rudolphi I. Rom. Reg. pag. 103. — Bočzeks Mähren unter Rudolph dem Ersten pag. 55. LIX. Rudolphus, Romanorum rex, possessiones fratrum s. Joannis Hiero- solymitani in Moravia sitas ab omni exactionum onere eximit, eorumque privilegia confirmat. Datum anno 1278. Bodmann cod. epist. Rudolphi p. 118. LX. Rudolphus, Romanorum rex, Hungariae regi inter cetera scribit, episcopum Olomucensem cum Moraviae baronibus sibi fidelitatis homagia praestitisse. Datum anno 1278. Gerbert cod. epist. Rudolphi I. LXI. Rudolphus, Romanorum rex, damna a militibus suis monasterio Oslo- wanensi illata resarcit. Actum in Oslowan IV. Kalendas Octobris. 1278. Copia sec. XIV. in archivo monasterii Aulae Reginae Brunnensis. LXII. Otto, marchio Brandenburgensis, tutor regis Wenceslai, restituit Hein- manno de Lichtemburg bona et jura patri suo Smiloni, ut asserit, ab Otakaro injuste ablata et detenta, cum juribus civitatem Teuto -Brodam concernentibus. Datum Coloniae, VII. Idus Decembris. 1278. Nos Otto dei gracia. Marchio Brandenburgensis. Tutor domini Wenzezlai Illustris principis Regni Roemie generalis. Scire volumus

Strana 270
270 vniuersos ad quos peruenerit presens scriptum. quod nos dilecto fideli no- stro. Heinmanno. dicto de Luchtenburch. ob deuocionis et fidei sue merita. nostre bone voluntatis accedente consensu. de munienda ciuitate sua in Brod. et de deposicione ibidem omnium rerum uendibilium. dictam Ciuita- tem transire contingencium. nec non et de vniuersis bonis suis, et iuribus quibus quondam dominum Zmilonem, patrem ipsius dictus H. priuatum as- serit per Serenissimum dominum Otakarum. Illustrem quondam Regem Boemie karissimum auunculum nostrum recolende memorie. qualibet sine causa. et contra iusticiam, per quinque annos presentes. quibus nobis tu- telam domini Wenzezlai. Illustris Regni Boemie Principis karissimi fra- tris nostri et Regni ipsius Regimen assumpsimus, fauere uolumus graciose. Ita tamen, quod prefatus H. nos sufficienter et legitimis instruat documen- tis, quod vniuersa et singula bona et eciam iura. de quibus mencio supe- rius est habita. et de quibus sepedictus H. se pretextu presentis intromi- serit instrumenti, ad prefatum Z. ipsius patrem. et ad ipsum iure pertinue- rint. et pertinere debeant. et quod ipse Z. per prefati Regis. O. poten- ciam. eisdem sine causa et contra iusticiam sit priuatus. In cuius rei euidenciam clariorem presentes conscribi fecimus litteras et sigilli nostri munimine iussimus communiri. Datum Colonie anno domini Millesimo Du- centesimo Septuagesimo Octauo Septimo Idus Decembris. Ex originali in archivo civitatis Teuto-Brodae. LXIII. Heinmannus de Lichtemburg civibus Teuto-Brodensibus jura et libertates a patruo suo et fratribus suis concessas confirmat eaque ampliat. 1278—1290. Nouerint vniuersi tam presentes quam posteri quibus hec littera fuerit recitata quod nos Heinmannus dictus de Leuchtenburch et nostri heredes scilicet Jeschcu et Heinco viris honorabilibus et fide dignis nostris ciuibus in Broda thevtonicali promisimus et promittimus fide data omni dolo reiecto omnes libertates firmiter obseruare, quas noster patruus Remundus et fratres nostri Wenzezlaus et Scencho dicti. de Leuchtenburch pro cir-

Strana 271
271 cumdacione muri ciuitatis predictis ciuibus tribuerunt. Preterea promitti- mus quod ipsam ciuitatem vna cum ciuibus in ea manentibus in omnibus iuribus suis priuilegiis conscriptis uolumus permanere. Item uolumus ut nullus famulorum nostrorum contra uelle predictorum ciuium in iam dicta ciuitate habeat mansionem. Amplius promittimus. si aliquis famulorum no- strorum furtum uel spolium ad prefatam ciuitatem duxerit. et cum eo occu- patus fuerit. quod ille iudicio ibidem compareat secundum iura ipsorum ciuium responsurus. Eciam damus pro iure. si aliquis famulus noster in ciuitate sepius prenotata aliquos excessus fecerit. uel facere presumpserit, quod talis si fideiussoria cautione caruerit debeat detineri et iure ipsorum ciuium iudicari. Item dedimus quicunque hominum ad sepedictam ciuitatem uenerit, quod ille potencialiter non debet duci extra ipsam, sed quicunque contra ipsam quitquam agere habuerit illi ipse respondere debet coram iudice ciuitatis. Eciam damus quod si aliqui homines nostrorum seruitorum residentes in episcopatu, uel in abbatia uel in prepositura fuerint. illi pro- quacunque causa possunt occupari coram dicte ciuitatis iudice responsuri. Item dedimus promittentes nostris ciuibus fidelibus et honestis quod nullus nostrum qui sumus domini predicte ciuitatis aliquam debet facere violen- tiam ipsis ciuibus sed quidquid contra aliquem ipsorum agere habuerint hoc cum iudice coram iuratis in ipsa ciuitate debet fieri secundum iusticie complementum. Insuper damus ipsis quod omnia iura que habet predicta ciuitas et non sunt scripta dummodo sciant scilicet noster patruus Remun- dus dictus de Leuchtenburch et domina de Zlebu et iurati ceterique ciues Brodenses illa nunquam ipsis uolumus violare. Vt hec omnia prenotata que promisimus fide data et sine omni fraude in hac littera predictis ciui- bus nobis fidelibus et dilectis maneant integra et inviolata robur habendo et augmentum presentem cartam apposicione sigillorum scilicet nostri Heu- manni dicti de Leuchtenburch et patrui nostri Remundi nec non sororii nostri fratris Jesconis commendatoris de rippein dedimus roboratam. (s. d.) Ex originali in archivo civitatis Teuto-Brodae.

Strana 272
272 LXIV. Rudolphus, Romanorum rex, resarcit damna monasterio Lucensi a milite suo (mense Septembri) illata. Actum apud Znoym III. Nonas Ja- nuarii 1279. E copia vidimata anni 1667, cujus originale in archivo Lucensi servabatur. LXV. Chunegundis, regina Bohemiae et domina terrae Oppaviae, confir- mat privilegia civitatis Freudenthal. Datum in castro Gradec Kalendis Novembris. 1279. Copia in archivo archiepiscop. Olomuc. LXVI. Theodericus canonicus Olomucensis (postea episcopus) gravi ereptus morbo ecclesiae Olomucensi et monialibus ad S. Petrum duas marcas pro- ventus in pago Seniczka assignat. 1280. Ziegelbauer. Olomuc. sacrum MS. LXVII. Theodoricus, episcopus Olomucensis, confirmat fundationem fratrum Minorum Znoymae, regulasque eorum instituit et indulgentias elargitur. Datum Modricz. XVII. Septembris 1281. E consign. privil. civitat. Znoymae, in cujus archivo originale servabatur.

Strana 273
273 LXVIII. Theodericus, episcopus Olomucensis, fratribus minoribus concedit faculta- tem in sua dioecesi verbum dei praedicandi et confessiones audiendi. Data in Modřice. XV. Kalendas Octobris. 1281. Th. Dei gratia Olomucensis Episcopus vniuersis Christi fidelibus per nostram dyocesim constitutis salutem in omnium saluatore. Quoniam vt ait sapiens. Judicium grauissimum fiet in hijs qui presunt, quod non tantum pro se ipsis, verum eciam pro sibi subditis coram summo iudice reddituri sunt rationem, verum cum plantatus in agro ecclesie fratrum mi- norum ordo sic a suis primordiis gratia operante diuina laudabilibus incre- mentis successiue profecerit quod assidue proferens flores copiosioris ho- nestatis et producens uberius fructus vite inter alia plantaria dominica puritate conuersacionis, scientie dono et virtutis merito dinoscitur specia- liter insignitus, vnde nos in ipso agrocultores licet immeriti a domino de- putati, dilectos in Christo eiusdem ordinis fratres tamquam bonos et fideles cooperatores et subportatores honoris nostri qui nobis ex cura incumbit animarum, quos in auxilium nostrum dominus misit et sedes apostolica de- putauit, grandi fauore prosequi proponimus et promocionem ipsorum iugi diligentius studio procurare. Sane cum pro ydoneitate ordinis supradicti ipsis fratribus Minoribus auctoritate sedis apostolice sit indultum verbum dei proponere et confessiones libere audire ac penitentias iniungere salu- tares, nos ex tali commissione lucrum animarum attendentes prouenire ma- xime cum pluribus irretiti negocijs omnibus talibus sufficere personaliter non possimus, uniuersitatem vestram in domino duximus attencius exortan- dam, quatenus ad fratres predictos tamquam Ad peritos et salubres me- dicos animarum pro consilijs et confessionibus frequentius accedatis recep- turi ab eis uestrorum medelam peccatorum, presertim cum ipsis in premissis per totam nostram dyocesim plenam qua ex officio nostro fungimur com- miserimus potestatem. Si qui eciam deuocionis accensi gracia uoluerint possint a sepedictis fratribus dominici Corporis percipere sacramentum eo saluo quod in pascha pro communione corporis Domini se suis plebanis humiliter representent, Sed ne ex huius nostre commissionis officio inter 35

Strana 274
274 fratres et clerum materia turbacionis oriatur, volumus, ut fratres tali pre- dicent hora scilicet mane quando populus in parochia ad summam missam possit commode conuenire, nec aliquis plebanus in tali predicatione fratres audeat impedire, quod si aliquis ausu temerario eos qui ad predicacionem ipsam conuenerint, excommunicare presumpserit, eandem excommunicationem irritam facimus, et inanem eciam in sanctis festiuitatibus predicent quando eis videbitur expedire, nec hoc presumat aliquis plebanorum in aliquem euentum impedire. Quidam insuper plebani et eorum vicarii prout intel- leximus et dolemus cum ad infirmos procurandos veniunt et ipsos fratribus confessos cognouerint eisdem denegant ecclesiastica sacramenta. Nos igitur uolentes huiusmodi malignitatibus obuiare, in virtute obediencie di- stricte precipimus si plebanis vel eorum vicarijs de talium infirmorum con- fessione constiterit, siue per ipsos fratres, siue per alios, eis absque omni contradictione exhibeant postulata sacramenta, quod si aliqui huius nostri statuti immemores uel eciam contemptores, infirmis postulata negauerint, ex tunc volumus ut a fratribus procurentur. hoc idem dicimus de sanis qui ducti deuotione fratribus per circulnm anni confitentur, tales tamen plebani siue vicarij qui nostrum contempserint preceptum canonicam non effugient vlcionem. Preterea authoritate presencium districte inhibemus ne quisquam premissis que a nobis sunt concessa audeat pertinaciter contraire; quicum- que vero id presumpserit attemptare contumax ab omnibus habeatur, contra quem eciam taliter procedemus, quod pena condigna ipsum pro sua teme- ritate feriet, quo alij eius exemplo perterriti a presumpcione simili frena- buntur. De omnipotentis autem Dei gracia et Beati Wencezlai martyris auctoritate confisi, omnibus vere penitentibus et confessis qui ad eorumdem fratrum predicacionem humiliter uenerint XL. dies de iniuncta eis peni- tentia misericorditer relaxamus. Data in Modrichz Anno MCCLXXXI. XV. Kalendas Octobris. Pontificatus nostri anno Primo. Ex originali in archivo civitatis Znoymensis.

Strana 275
275 LXIX. Martinus, papa IV., episcopo Olomucensi mandat, ut alienata a mona- sterio Daubrawnjk bona revocare studeat. Dto. apud Urbem veterem XV. Kalend. Maji. 1282. Martinus episcopus seruus seruorum Dei. venerabili fratri .. epis- copo Olomucensi salutem et apostolicam benedictionem. Dilectarum in Christo filiarum .. Abbatisse et conuentus monasterii sancte Crucis in Dobranig ordinis sancti Augustini, tue diocesis, precibus inclinati, presen- tium tibi auctoritate mandamus, quatinus ea, que de bonis ipsius monasterii alienata inueneris illicite vel distracta, ad ius et proprietatem eiusdem le- gitime reuocare procures. Contradictores per censuram ecclesiasticam ap- pellatione postposita compescendo. Testes autem, qui fuerint nominati, si se gratia, odio vel timore subtraxerint, censura simili appellatione ces- sante, compelles veritati testimonium perhibere. Datum apud Vrbem vete- rem XV. Kalend. Maii; Pontificatus nostri anno secundo. Ex originali in archivo curiae Brunensis f. O. Il. n. 7. LXX. Martinus, papa IV., moniales in Daubrawnjk in protectionem sedis apo- stolicae suscipil. Datum apud Urbem veterem XV. Kalendas Maji. 1282. Martinus episcopus seruus seruorum dei. Dilectis in Christo filia- bus .. Abbatisse et Conuentui monasterij sancte Crucis in Dobranig or- dinis sancti Augustini Olomucensis diocesis Salutem et apostolicam bene- dictionem. Sacrosancta Romana ecclesia deuotos et humiles filios ex assuete pietatis officio propensius diligere consueuit, et ne prauorum ho- minum molestijs agitentur, eos tamquam pia mater sue protectionis muni- mine confouere. Eapropter dilecte in Christo filie uestris iustis postula- tionibus grato concurrentes assensu personas uestras et monasterium in quo diuino estis obsequio mancipate cum omnibus bonis que impresentiarum 35*

Strana 276
276 rationabiliter possidetis aut in futurum iustis modis prestante domino pote- ritis adipisci, sub beati Petri et nostra protectione suscipimus. Specialiter autem decimas, terras, domos, vineas, villas, possessiones, et alia bona uestra, sicut ea omnia iuste ac pacifice possidetis, uobis et per uos eidem monasterio auctoritate apostolica confirmamus, et presentis scripti patroci- nio communimus. Salua in predictis decimis moderatione concilii generalis. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre protectionis et con- firmationis infringere, uel ei ausu temerario contraire. Siquis autem hoc attemptare presumpserit, indignationem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se nouerit incursurum. Datum apud Vrbemue- terem XV. Kalendas Maij. pontificatus nostri Anno Secundo. Originale in curia Brunensi f. O. II. n. 6. LXXI. Indulgentiae a nonnullis archiepiscopis et episcopis ecclesiae fratrum praedicatorum Olomucii concessae. Dto. apud Urbem veterem VI. Kal. Martii. 1284. Uniuersis Christi fidelibus presentes litteras inspecturis Nos Dei gratia Reynaldus Messanensis, Wilhelmus Corinthiensis, Petrus Arbonen- sis archiepiscopi, Acerus Uexoniensis, Bartholomeus Gagetanus, Henricus Saxoniensis, Symon Papiensis, Petrus Ciuitatensis, Fridolus Ouetensis, Robertus Rossensis, Bernardus Humanas, Vincentius Portugalensis, Ptolo- meus Sardinensis, Thorsinus Hamerensis, Petrus Cluensis, Andreas Asloen- sis episcopi, salutem in domino. Licet is de cuius munere uenit, ut sibi a suis fidelibus digne et laudabiliter seruiatur, de habundantia pietatis sue merita supplicum excedens et uota, bene seruientibus multo maiora tribuat, quam ualeant promereri. Desiderantes tamen reddere domino populum acceptabilem fideles Christi ad complacendum ei quasi quibusdam allectiuis muneribus indulgentiis uidelicet et remissionibus inuitamus, ut exinde red- dantur diuine gratie aptiores. Cupientes igitur, ut ecclesia fratrum ordi- nis predicatorum in Olmoz ciuitatis Olmoczensis congruis honoribus fre- quentetur, omnibus uere penitentibus et confessis, qui ad ipsam ecclesiam

Strana 277
277 in festis subscriptis uidelicet in die et in anniuersario dedicationis ipsius ecclesie, in festis sancte et indiuidue trinitatis, perpetue virginis Marie, Michaelis Archangeli, Johannis baptiste, apostolorum Petri et Pauli, Petri martyris, beatorum confessorum Augustini, Nycholai et Dominici, Marie Magdalene, Katerine virginis, patroni ipsius ecclesie, et per octauas om- nium sollempnitatum predictarum causa deuotionis accesserint, uel manum porrexerint adiutricem, nos de omnipotentis dei misericordia et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius auctoritate confisi singuli singulas quadra- genas annis singulis de iniuncta sibi penitentia, dummodo consensus et uoluntas dyocesani accesserit, misericorditer relaxamus. In cuius rei testi- monium presentem paginam sigillorum nostrorum munimine duximus robo- randas. Datum anno domini Millesimo ducentesimo octogesimo quarto, sexto Kalendas Martii; in die Sabbati apud urbem ueterem, pontificatus domini Martini pape quarti anno quarto. Ex originali ejusdem monasterii. LXXII. Indulgentiae a nonnullis archiepiscopis et episcopis ecclesiae monasterii Welehradensis concessae. Dto. apud Urbem veterem VI. Kalend. Martii. 1284. Vniuersis Cristi fidelibus presentes litteras, inspecturis Nos dei gracia, Raynaldus Messanensis, Petrus Arbonensis archiepiscopi, Bartho- lomeus Gaitanus, Acerus Vexioniensis, Benehardus Brandeburgensis, Hen- ricus saxionensis, Fridolus Ouetensis. Symon Papiensis, Ptolomeus Sar- dinensis, Vincentius Portugalensis, Bernardus Humanas, Robertus Rosensis. Thorfinus Hamerensis, Vbertus Clugiensis, Andreas Asloensis, Episcopi, Salutem in domino. Licet is, de cuius munere uenit, ut sibi a suis fideli- bus digne et laudabiliter seruiatur, de habundantia pietatis sue, merita supplicum excedens et uota, bene seruientibus multo maiora tribuat, quam ualeant promereri. Desiderantes tamen reddere domino populum accepta- bilem fideles Christi ad complacentum ei, quasi quibusdam allectiuis mune- ribus, indulgentiis uidelicet et remissionibus inuitamus, ut exinde reddantur

Strana 278
278 diuine gratie aptiores. Cupientes igitur, ut Ecclesia fratrum ordinis Cy- sterciensis in Welgrad, Olmocensis dyocesis, congruis honoribus frequen- tetur, omnibus vere penitentibus, et confessis, qui ad ipsam ecclesiam in festis subscriptis, videlicet in die et in anniuersario dedicationis ipsius, in omnibus festis perpetue virginis Marie, in festo beati Bernardi confessoris, et per octauas omnium sollempnitatum predictarum causa deuotionis acces- serint, uel manum porrexerint adiutricem, Nos de omnipotentis dei miseri- cordia et beatorum Petri et Pauli apostolorum, eius auctoritate confisi sin- guli singulas quadragenas, annis singulis de iniuncta sibi penitentia, dummodo consensus et voluntas dyocesani accesserit, misericorditer rela- xamus. In cuius rei testimonium presentem paginam sigillorum nostrorum munimine duximus roborandam. Datum apud urbem ueterem, anno domini Millesimo, ducentesimo, octogesimo quarto, sexto kalendas Martii in die Sabati. Pontificatus domini Martini pape quarti anno quarto. Ex originali ejusdem monasterii, cui quindecim sigilla maxima ex parte laesa appendent. LXXIII. Literae homagii nonnullorum nobilium regni Bohemiae Wenceslao regi Bohemiae et marchioni Moraviac. Dto. Pragae IX. Kal. Junii 1284. Nos Hogerus de Lomnicz, summus Regni Boemie Cancellarius, Hroznata de Husicz, Purgrauius Pragensis, Zawissius de Falkenstein, Witgo de Grumnow, subcamerarius regni Boemie, Henricus de Rosem- berg, Ulricus de noua domo, Zescma de Seras, Hermannus de Duba da- pifer, Jaroslaus de Sterenberg pincerna, et purgrauius in Wetow, Hinco de Luchenburch, Albertus de Seberch, Mutina de Kostenmbat, Andreas de Cancihehor, Poto de Missen, Wilhelmus de Miliczin, Potho de Poten- stein, Zoberherdus de Luticz, Holenus de Wildenstein, et uniuersi et singuli fratres, amici et cognati nostri, sine omni dolo et captione atque malo ingenio veraciter promittimus domino Wenceslao, domino et heredi regni Boemie et marchionatus Morauie, fidelitatem et homagium, et eum pro domino rege nostro habebimus, et habere semper volumus efficaciter,

Strana 279
279 fideliter et deuote, sibique parebimus et seruiemus in omnibus sicut regi et nostro domino naturali. Promittimus quoque bona fide pacem atque concordiam cum Burchardo de Winterberch, Zbislao de Triebun, Sdislao de Lewenberch, Zesema de Krassow, Tobia de Bechin, Benessio de War- tenberg, Bohuslao de Clingenberch, et uniuersis et singulis fratribus, amicis et cognatis eorum, et cum ceteris hominibus et habitatoribus regni Boemie inuiolabiliter perpetuo conseruare. Quod si forte nos vel aliquis ex nobis fidelitatem meram, deuotionem sinceram et obedientiam perfectam dicto domino nostro Wenceslao, et pacem et concordiam non seruauerimus; tunc uolumus periuri, exleges et infames ab omnibus reputari, nec non excommunicationi dominorum pape, Moguntini Thobie, et Theodorici Pra- gensis, et Olomucensis Episcoporum, quam iam pro promulgata et lata ha- bere volumus, ex tunc prout nunc perpetuo subiacere, et proscripti esse imperii et dicti domini Wenceslai, et quod bona nostra omnia, tam stabilia quam mobilia, vel cuiuscunque ex nobis, qui predicta non seruauerit in- uiolabiliter, sint ipso facto adiudicata domino Wenceslao, et in eum et suos heredes omne ius, dominium et potestas, quod vel quam habemus in eis, transferantur, exclusis et exheredatis nostris filiis et heredibus vel succes- soribus quibuscunque; et quod deinceps nunquam ab ipso domino Wen- ceslao vel heredibus eius eadem bona, si nos vel aliquis ex nobis prefa- tas fidelitatem et obedientiam, pacem et concordiam, prout dictum est, non seruauerimus, repetemus per nos aut interpositam personam aliqua ratione seu causa, nec restitui dicti domini Wenceslai gracie, vel ut nobis et cuicunque ex nobis, qui predictas fidelitatem, obedientiam, et pacem, et concordiam non seruauerit, ut est dictum, largiatur, veniam curabimus, nec eundem dominum Wenceslaum rogabimus seu procurabimus, quod rogetur, imo eum, quicunque predicta, prout dictum est, conseruauerit, impugnabi- mus, totis nostris viribus, et studebimus prosequi velut hostem et genera- lis pacis atque concordie turbatorem; renuntiantes tenore presentis scripti voluntate spontanea tam uniuersaliter quam singulariter omni iuri et ex- ceptioni, quod vel quam possemus opponere de iure vel de facto aliqua ratione seu causa, nec non et omni indulgentie vel rescripto papali seu imperiali, que vel quod per nos aut aliquem nostrum impetraretur vel ob- tineretur, ut non teneremur, vel teneri deberemus ad obseruationem om-

Strana 280
280 nium vel cuiuslibet predictorum, vel quod a predictarum penarum absoluti vinculo redderemur. Hanc autem nostram promissionem, quantum ad dictas penas spectat, vel spectare potest, a festo pentecostes primo venturo us- que per quatuor annorum spatium per completum inuiolabiliter iungere volumus firmitate. Transactis autem dictis quatuor annis ab eiusdem pro- missionis ligamine esse volumus absoluti, liberi et immunes; nichilominus tamen fidelitatem meram, deuotionem et obedientiam perfectam dicto domino Wenceslao tenebimus et exhibebimus, et pacem et concordiam cum preno- minatis et ceteris hominibus regni Boemie seruabimus perpetuo, sicut su- perius denotatur. In cuius rei testimonium et robur firmiter valiturum pre- sentes fieri, et sigillis nostris fecimus communiri. Actum et datum Prage anno domini millesimo ducentesimo octuagesimo quarto, nono Kalendas Junii duodecime indictionis. E codice privil. regni Boëm. f. 500. T. II. LXXIV. Wenceslaus, rex Bohemiae, confirmat ordini fratrum S. Joannis privile- gium patris sui Otakari de anno 1272. Dto. Pragae pridie Kalend. Julii 1284. Wenceslaus, dei gracia dominus et heres regni Boemie et marchio- natus Morauie. Vt supplicum votis, que causa honesta peperit, et de quibus exauditis nobis fructus precipue perpetuus acquiritur, annuamus, non solum equitas postulat, sed ratio persuadet. Nouerint igitur vniuersi tam pre- sentis etatis homines quam future, quod vir prouidus et honestus, frater Chunradus, commendator domus Hospitalis S. Marie ad pedem pontis Prage, nobis quoddam priuilegium, qnod dominus Ottacarus, Inclytus rex Boemie, pater noster eidem concesserat domui atque fratribus eiusdem hospitalis per Boemiam constitutis super quibusdam immunitatibus presen- tauit, petens suppliciter, ut idem priuilegium renouari faceremus, et con- tenta in ipso dignaremur in eterne remunerationis premium confirmare. Erat autem priuilegium ipsum non abrasum, non cancellatum, non abolitum, nec in aliqua sui parte viciatum, sed in prima figura sui consistens, et

Strana 281
281 continentia ejus talis: (In nomine sancte et indiuidue trinitatis amen. Nos Othagarus etc. Dat. 1272. XIV. Kal. Febr. Vide T. IV. n. LVIII.) Nos autem predicti fratris Chunradi desiderio atque precibus ad equitatis instantiam et rationis persuasionem benignius annuentes, dictum priuilegium in hanc paginam transscribi de uerbo ad uerbum fecimus, et ea, que con- tinentur in ipso, rata et grata habentes, presentis tenore priuilegii confir- mamus, volumusque, ut ea maneant sequuturis perpetuo temporibus incon- cussa. In cuius rei testimonium et robur firmiter ualiturum presens priuilegium fieri, et sigillis nostris fecimus communiri. Datum Prage per manus magistri Velezlai, Pragensis et Wissegradensis canonici, prothono- tarii Regni nostri. Anno dominice incarnationis MCCLXXXIV. pridie Kalendas Julii. XII. Indictione. E copia vidimata in archivo Melitensium Pragae. LXXV. Theodoricus, episcopus Olomucensis, confirmat indulgentias a pluribus episcopis monasterio Welehradensi concessas aliasque addit. Dto. apud Wischow VIII. Idus Novembris. 1284. Theodericus dei gratia Episcopus Olomucensis Ecclesie vniuersis christi fidelibus salutem in domino sempiternam. Cum omnia religiosorum virorum loca precipue tamen illorum quos Romana speciali fauore prose- quitur ecclesia teneamur affectu gratie prosequi specialis attendentes, quod venerabiles in Christo fratres Curie Romane sectatores Episcopi cum ec- clesia et Monasterio Welegradensi curauerunt indulgenciarum nostro ac- cedente consensu grata misericorditer beneficia dispensare, nos eciam pre- dictum Monasterium et ecclesiam in honore beatissime dei genitricis Marie gloriose virginis dedicatam sincero prosequentes affectu, maxime vt ad vi- sitandam eandem ecclesiam deuotionis causa in honore predicte genitricis dei et aliorum patronorum eiusdem ecclesie deuocio fidelium feruencius ac- cendatur, prenotatis episcoporum indulgenciis, que in eorum litteris con- tinentur, pium et gratum prebentes assensum easque auctoritate ordinaria confirmantes, omnibus vere penitentibus et confessis qui in sollempnitatibus 36

Strana 282
282 eiusdem sanctissime Regine celorum ac aliorum patronorum necnon in die dedicationis, causa deuotionis, eandem accesserint ecclesiam, vel suas eidem elemosinas errogare curauerint, quadraginta dies de iniuncta eis penitentia in domino misericorditer de omnipotentis dei misericordia et eiusdem glo- riosissime matris eius et omnium sanctorum confisi patrocinio relaxamus. Datum aput Wischow. Anno domini M. CC. LXXX quarto. Octauo ydus Nouembris. Indiccione XIII. Ex originali cum sigillo appenso in archivo ejusdem monasterii. LXXVI. Wenceslai regis laudum inter Th. episcopum Olomucensem et Fri- dericum juniorem de Schonenburc. Datum anno 1285. In Zdenkonis de Trebecz libro a missionibus regum MS. e codice MS. regio- montano n. 60. descr. Palacký. LXXVII. Wolfgerus carnifex, civis Znoymensis, Johanni plebano s. Nicolai ibidem quatuor lapides sepi in censum pro tribus marcis argenti vendit. Datum Nonas Junii 1285. Notum sit omnibus hanc literam inspecturis tam presentibus quam futuris. Quod ego Wolfgerus carnifex civis Znoymensis de consensu he- redum meorum vendidi domino Johanni plebano sancti Nicolai eiusdem ci- uitatis quatuor lapides sepi pro III. marca puri argenti michi ad manus persoluta super duas macellas meas quas sibi coram magistro carnificum Hertwico de Horn ab hoc perpetuo obligaui, ut de eisdem macellis ad quemcumque deuenerint, uel a me qualitercumque alienata fuerint semper ipse de illis recipiet censum suum quem sibi uel cui ipse dederit uel lega- uerit, in festo sancti Michaelis constituo singulis annis perpetuo persoluen- dum. Et vt hec vendicio rata permaneat atque firma sigillo ciuitatis si- gillari hanc litteram procuraui. Acta sunt hec anno domini M. CC. LXXXV.

Strana 283
283 Nonas Junij, presentibus istis, quorum nomina subscribuntur, Conrado dicto Murcerio, iudice ciuitatis, Cunrado de Vitis, Vlrico de Myrzlaus, Pere- grino, Henrico Czechenmaister, Conrado de Yglauia, Palmaro, Vlrico de Wirscha, Rasslao, iuratis — Fridrico quondam iudice, Hermanno institore Rapotone, Conrado fratribus carnificibus et aliis quam pluribus. Ex apographo sacc. XVII. in bibliotheca ecclesiae s. Nicolai Znoymae. LXXVIII. Fragmentum chartae unionis et tractatus Wenceslai Bohemiae regis cum Nicolao, duce Opaviensi. Datum anno 1286. Bodmann cod. epist. Rudolphi I. p. 281. — cfr. codicis regiomontani No. 65 pro Museo Bohemico descripti. LXXIX. Indulgentiae a pluribus episcopis ecclesiae cathedrali Olomucensi elar- giuntur. Dto. Romae VI. Kal. Maji 1286. Vniuersis Christi fidelibus presentes litteras inspecturis, Reynaldus miseratione diuina messanensis archiepiscopus. Waldebrunus auellonensis et glauinicensis. Henricus saxenas. Thomas ytinerensis. Benedictus bi- satiensis. Egidius turtyburensis. Petrus wibergensis. Perronus larinen- sis. Bernardus uizentinus. Romanus crohensis. Leo chalamonensis. Ro- manus alifanus. Leotherius uerulanus. et Bartholomeus ameliensis episcopi salutem in domino. Licet is de cuius munere uenit, ut sibi a suis fideli- bus digne ac laudabiliter seruiatur, de habundancia pietatis sue merita supplicum excedens, et uota, bene seruientibus multo maiora tribuat quam ualeant promereri. desiderantes tamen reddere domino populum acceptabi- lem, fideles Christi ad complacendum ei quasi quibusdam allectiuis mune- ribus, indulgentiis uidelicet et remissionibus inuitamus, ut exinde reddantur diuine gratie aptiores. Cupientes igitur ut ecclesia cathedralis Olomucen- sis congruis honoribus frequentetur, omnibus uere penitentibus et confessis 36 *

Strana 284
284 qui ad ipsam ecclesiam in festis subscriptis, uidelicet in natiuitate Chrysti. in cena domini. in die parasceues. in festis resurrectionis. et ascensionis domini. in aduentu spiritus sancti paracliti. in anniuersario die dedicationis ecclesie predicte. in sollempnitatibus assumptionis. natiuitatis. purificationis. et annuntiationis gloriose uirginis Marie, in festo beati Wencezlai marty- ris, eiusdem ecclesie patroni. in primis quoque uesperis. ac per octauas eiusdem festi. atque in translatione ipsius martyris. in inuentione et exal- tatione sancte crucis. in festo beati Johannis baptiste. beati Johannis euan- geliste. Petri et Pauli apostolorum. beati Cristini martyris. beatorum Au- gustini. Martini. et Nicolai pontificum. atque beatarum Katerine. et Cordule uirginum causa deuotionis accesse(rint). Nos de dei omnipotentis misericordia, et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius auctoritate confisi, singuli singulas quadragenas de iniunctis eis penitentiis, dummodo loci dyo- cesanus consenserit misericorditer in domino relaxamus. In cuius rei testi- monium sigilla nostra presentibus duximus apponenda. Datum Rome apud sanctum Petrum anno domini. millesimo. ducentesimo, octuagesimo. sexto. VI. Kalendas Maii. Pontificatus domini Honorii. pape. quarti. anno primo. Uber den angehängten Siegeln eines jeden der Bischöfe sind die Unterschriften derselben, und zwar in folgender Ordnung: Theodrici Olomucensis. episcopi; Reinaldus. messanensis archiepisco- pus; Waldebrunus auellonensis; Henricus saxenas ; Frater. thomas Itine- rensis ..; Benedictus. bisaciensis episcopus...; Egidius turtiburensis..; petrus Wibergensis; Perronus Larinensis.; Bernardus vizentinus; Roma- nus Crohensis.; .Leo calamonensis ; Romanus alifanus; Leotherius veru- lanensis; Bartholomeus ameliensis. Von den ursprünglichen 15 Siegeln fehlen 4. Ex originali in archivo capituli Olomuc. LXXX. Gerhardus de Obřan et conjux ejus Jutta de Velsperg vendunt praedium suum in Ebenfurdt Cunrado de Potendorf. Datum in die S. Pe- tronillae. 1286. Dipl. R. R. Rudolphi Ms. in bibliotheca Vindobonensi.

Strana 285
LXXXI. Wenceslaus rex — confert bona omnia in Jagesd (?) prope Olo- muc M. Henrico capellano et medico suo jure haereditario. Datum anno 1287. In Zdenkonis de Trebecz libro a missionibus regum Ms. n. 107. transscripsit Palacký. LXXXII. Wenceslaus rex — confert M. Henrico, plebano in Grecz ejusque successoribus, plebanis ibidem, notariam monetae in Opavia; liberatque villas ejus ecclesiae Morawa et Sidelperch in Opavia et Wachinow in Olomucensi provincia ab exactionibus. Datum in Clingenberch anno 1287. In Zdenkonis de Trebecz libro a missionibus regum Ms. n. 125. transscripsit Palacký. LXXXIII. Wenceslaus rex — Quirino decano et ecclesiae Olomucensi donat bona sita in .... juxta Olomuc ad formandam praebendam novam, quae Magistro Henrico physico et capellano ejus cedat. Datum anno 1287. E cod. regiomontano transscr. in Museo Bohemico. LXXXIV. Theodericus, episcopus Olomucensis, ratihabet compositionem litis inter monasteria Zabrdowicense et S. Mariae Brunae super villa Diwak versae. Dto. IV. Kalend. Junii 1287. In Christi nomine amen. Nos Theodericus dei gratia Olomucensis episcopus notum facimus vniuersis presentes litteras inspecturis, quod cum lis et causa et questio inter religiosos viros Theodericum abbatem Zaber- dowicensem et eius conuentum ordinis premonstratensis ex vna parte, et

Strana 286
sororem Katharinam priorissam et conuentum celle sancte Marie in Brunna ordinis predicatorum nostre dyocesis ex altera, super villa, que dicitur Diwax, et coram diuersis iudicibus utraque pars fuisset grauata multis laboribus, sumptibus et expensis lite nondum finita, volentes ambe partes ad concordiam peruenire et uitare dampna plurima et expensas, pro bono pacis et quietis quia non decet seruos dei litigare. talem concordiam com- posicionem et transactionem de assensu eciam et uoluntate nostra fecerunt, videlicet quod dicte priorissa cum suo conuentu eidem abbati et conuentui pro se et suis successoribus in perpetuum dederunt et tradiderunt medie- tatem pomerii, quod habent prope ciuitatem Brunensem iuxta fluuium qui dicitur Swarczauia, et situm circa uiam publicam inter molendinum Siboto- nis, et molendinum Lutoldi ciuium de Bruna, quod fuit quondam Swellarij, quod possident pro indiuiso cum Ecclesia et Canonicis de Chremsyr. ad habendum et tenendum possidendum et quidquid sibi et suis successoribus deinceps placuerit perpetuo faciendum, cum introitu et exitu suo et omni iure vsu sev requisicione quod haberet in ipso pomerio cum accessibus et egressibus suis usque in viam publicam. Cuius possessionem corporalem apprehendendi et accipiendi auctoritate propria eisdem plenam et liberam licenciam contulerunt promittentes eidem abbati et conuentui pro se et suis successoribus de dicto Pomerio vel eius parte uel usu uel iure ipsius eis- dem questionem uel litem ulterius non inferre non inferenti consentire. Econtra dicti abbas et conuentus eisdem priorisse et conuentui dederunt cesserunt et transtulerunt omne ius et actionem personalem vel realem spiritualem uel corporalem quod habebant vel habere poterant in dicta villa que dicitnr Diwax. renunciantes expresse liti et litteris quibuscumque im- petratis et impetrandis et promittentes eandem Priorisse et Sororibus litem uel questionem super dicta villa uel aliqua parte eius uel iure ipsius non inferre nec inferrenti consentire que omnia et singula promiserunt inuicem vna pars alteri firma et rata habere et tenere et non contra facere uel uenire aliqua racione vel causa de iure uel de facto et non petere bene- ficium restitucionis in integrum nec dicere se deceptam nec litteras aliquas de cetero inpetrare contra predicta uel aliquod predictorum sub pena ar- genti centum marcarum puri, que tociens comitatur et exigi possit, quo- ciens contra factum fuerit in aliquo predictorum et refectione dampnorum

Strana 287
287 et expensarum litis et extra et obligacione bonorum utriusque partis et pena soluta uel non predicta omnia et singula firma perdurent. Insuper frater Gotschalcus sindicus et procurator predictorum abbatis et conuentus pro ipso abbate et conuentu et frater Gotfridus sindicus et procurator dictarum priorisse et conuentus pro ipsa priorissa et conuentu de uolun- tate et mandato ipsorum corporaliter iurauerunt tactis sacrosanctis ewan- geliis in animas constituencium predicta omnia et singula firma et rata habere et tenere et non contra facere, uel uenire aliqua racione vel causa de iure uel de facto. Preterea ad maiorem horum omnium firmitatem do- minus Jordanus abbas montis Syon qui alio nomine dicitur Strahouia pater abbas dicti monasterii Zaberdowicensis pro parte ipsius et frater Weliz- laus prior fratrum predicatorum Olomucensium vicarius prioris prouincialis prouincie Poloniensis ipso prouinciali extra prouinciam existente predictis omnibus consenserunt. Nos eciam de voluntate parcium in scriptis pre- sentibus excommunicamus omnes et singulos qui contra composicionem con- cessionem et transactionem fecerint uel uenerint in aliquo contra predicta uel aliquid predictorum. Actum et datum presentibus probis viris, vide- licet. Domino Friderico, archidiacono Olomucensi, domino Bohuschone de Boshwicz, domino Thazzone dapifero Morauie, domino Gerharto de Ober- secz, domino Lupo de Plautsch, domino Laurencio fratre eius de Mertincz militibus Morauie, presentibus eciam domino Lypino abbate de Welhrat, domino Symone abbate de Wysawicz, et domino Wisencone preposito de Ozla, fratre vl et Theoderico de ordine predicatorum. Luthero, Wern- hardo mercatore, Prostymiro, Lutoldo, Ditwino, Ditlino, Perngero, Heinrico mulsacco, Anshelmo, Vlrico de Ozenis, Hemungo, Heinrico marito med- linne, ciuibus Brunensibus. Anno domini M. CC. LXXX. VII. Quarto Ka- lendas Junij. Ex orig. in archivo monasterii Soc. Jesu Brunae.

Strana 288
288 LXXXV. Zdeslaua, filia Stephani de Pernstein, recognoscit, se rectori eccle- siae in Bystřice ad tempora vitae concessisse proventus villae Sdenice. Datum in Bystřice VI. Idus Augusti 1287. Copia sec. XIV. in archivo curiae Bystřic. LXXXVI. Theodoricus, episcopus Olomucensis, ecclesiae Wissehradensi indul- gentias confert. Datum anno 1288. Hammerschmidt. 455. LXXXVII. Wencezlaus Dei gracia rex Bohemie et Marchio Moravie confert fratri Didoldo commendatori principali per Bohemiam et Moraviam, ordinis cruciferorum domus theutonice, intuitu servitiorum ejus sibimet exhibitorum, litteras, in quibus absolvit omnes homines dominii cruciferorum Nouosedlicz ab omni jurisdictione regia et provinciali, dat eis potestatem, patibulum erigendi, omnes excessus puniendi, porro prohibet, ne quis officialium in dicto foro Nouo- sedlicz in Moravia sito, de rebus venalibus aliquem questum vel denarios exigant, scilicet: ratione officii, quod Lowche dicitur vulgariter, et eximit hos cruciferos ab omni solutione, si quam domum in civitate Brunensi eme- rint, et si que eidem donata fuerit. Si autem milites hujus ordinis a quo- piam in judicium vocarentur, a nemine alio nisi a rege uel ab eo cui ille commiserit, imposterum dijudicentur. (Sine testibus.) 1288. Originale in archivo Freudenthalensi. LXXXVIII. Wenceslaus rex Bohemiae et Marchio Moraviae decernit litem ec- clesiae Wissehradensis ratione villae Hodkowicz. Datum Pragae pridie Nonas Martii. 1288. Hammerschmidt. 230.

Strana 289
289 LXXXIX. Smilo et Ulricus, filii quondam Smilonis de Luchtemburg, recogno- scunt, se villas Opocznice et Bolicii a monasterio Wilemow ad dies vitae suae suscepisse. Actum in Wylamow XVI. Julii. 1288. Dobner Mon. VI. p. 389. XC. Theodoricus de Kněžic donat fratri Henrico praeposito de Kněžic, professo Siloënsi, jus patronatus ecclesiarum in Abdove et Morawan (juxta Brunnam) dioecesis Olomucensis. Datum anno 1289. Originale in archivo monasterii Siloënsis. Vide arcana status Siloënsis. XCI. Gerardus de Obřan una cum conjuge sua Judith de Welzpurk confert monasterio Sarensi tertiam partem proventuum de vineis suis in Pawlo- wice, Pauzdran, Zagečj, Načeratic et Jaroslawic. Datum dominica ante Sanctum Martinum 1289. My Herald z Obrzan y naymileyssy Zena Panj Gitka z Welzpurku teygmi Pissmy osweczugem y wssem wiedietj dawamj ze pro Spasenj dussy nassich, y take Przedkuow nassych nassemu Zalozenj Klassteru swate Maryj w Zdaru Zakona Cystercenskeho wssych nassych Winic aczktere mame a miely bychom Potom, a nebo bychom gesste splodilj, y splodimj, w Pawlowicich, w Puzdrzanech, w Zageczim, w Nasseraczich, w Syawslawicich (Jaroslawicich) wsseczy Uzitky tych Winic, gakysme drziwe gmenowaly, o desatku na oprawu tych hor wina czoz by knam przislussylo, a nebo gakzkolew przisslo, trzeti Stranu, nebo Czastku toho wina, nasse ustanownje Kostel swrchu gmenowany ma kazde leto užiwatj, a brati bez wsseho Przekazenj, buduczich nassich y dietj, aby nasse na- danj gim Bratrzim drziw gmenowaneho Klasstera bylo wieczne, stale y twrde, aby toho nassi diediczowe russyti nemohly, nasse Lystj gym da- 37

Strana 290
290 wamj, nassemy Peczetmj potwrzene, genz gsu dany w Crumlowe, Swedky wezpod gmenowany Pana Boczka z Bowissowicz (Gewišowic), Pana Kunu Bratra geho, Woyslawa Puřkrabie nasseho z Crumlowa, Bertholda z Ty- kwicze, obecneho nssseho Pysarze. Fararze kraginj Brodske, a ginich nassich wiernich, Letha Boziho narozenj tisicz dwiesteho osumdesateho dewateho, w Nedieli przed Swatim Martinem. Amen, amen, amen. Pane Boze pomoz mnie. ita scriptum est in libro hoc. Kssaft urozeneho Pana Geralta z Obrzan y take Pana z Cunstatu Wnuka Urozeneho Pana Boczka hrabiete z Perneka a Pana z Cunstatu, y geho Panj Gitky Man- zelky geho, na desatky winicz y Prawa tech hor w pawlowicich w puz- drzanech a ginich wssech, gakozto w lystu Psano stogj. Steinbach II. p. 39. e copia vidimata in archivo ejusdem monasterii. XCII. Nicolaus IV. papa literas Innocentii IV. confirmat, quibus moniales de Cella S. Mariae Brunae magistro praedicatorum subesse teneantur. Dto. Romae VI. Idus Decembris 1289. magistro Nicolaus episcopus seruus seruorum dei. Dilectis filiis et prieribus ordinis fratrum predicatorum Salutem et apostolicam benedic- tionem. Tenorem quarumdam litterarum felicis recordationis Innocentij pontificis IIII. predecessoris nostri de ipsius Regesto sumptum, ut de ipso certitudo habeatur in posterum ad uestre supplicationis instanciam de uerbo ad uerbum presentibus fecimus annotari qui talis est. Innocentius epis- copus seruus seruorum dei, Dilectis filijs magistro et prioribus ordinis fratrum predicatorum Salutem et apostolicam benedictionem. Licet olim quibusdam uestrum per nostras litteras formas dissimiles continentes que- dam monialium monasteria duxerimus committenda, cupientes tamen ipsarum utilitatibus sic uestro ministerio prouideri, ne cursus predicationis, quam ex iniuncto uobis officio deligentius exercetis, animarum curandis langoribus fructuosus, occursu occupationum multiplicium ualeat retardari, presentium auctoritate statuimus, ut dicte moniales uel alie siquas uobis decetero sub quacumque forma committi contigerit apostolice sedis indulgentia concessa

Strana 291
291 uel concedenda in posterum non obstante, nisi expressam fecerint de pre- sentibus mentionem. hoc solum a uobis commissionis nostre beneficio con- sequantur, uidelicet ut ipse sub magisterio et doctrina uestra et eorum qui pro tempore fuerint debeant permanere. illis gaudentes priuilegiis, que uestro ordini sunt concessa, uel in posterum concedentur, et contraria con- stitutione ipsius ordinis non obstante animarum suarum sollicitudinem ge- rentes et curam, ac eis de constitutionibus uestri ordinis que ipsis compe- tunt exhibentes, eisdem monasteriis, per uos uel per alios fratres uestros quos ad hoc ydoneos uideritis quotiens expedierit uisitationis officium im- pendere studeatis, corrigendo et reformando ibidem tam in Capite quam in membris que correctionis seu reformationis officio noueritis indigere, Instituatis nichilominus, et destituatis, mutetis, et ordinetis, prout secundum deum uideritis expedire. Electio tamen Priorisse libere pertineat ad Con- uentum, Confessiones earum audiatis, et ministretis eis ecclesiastica sacra- menta. Et ne pro eo quod in eisdem monasteriis fratres uestri ordinis residere continue non tenentur, pro defectu sacerdotis possit periculum im- minere ad confessiones earum in necessitatis articulo audiendas, et mini- stranda sacramenta predicta, deputetis aliquos discretos et prouidos Capel- lanos. Quocirca discretioni uestre per apostolica scripta mandamus, quatinus, omnia premissa iuxta constitutionis huiusmodi tenorem, cum eas uestro in- corporari ordini non uelimus, curetis diligenter et sollicite adimplere. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre Constitutionis infringere uel ei ausu temerario contraire. Siquis autem hoc attemptare presumpserit indignationem omnipotentis dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se nouerit incursurum. Datum Lugduni II. Nonas Aprilis Pontificatus no- stri anno Tertio. Datum Rome apud sanctam Mariam maiorem VI. Idus Decembris Pontificatus nostri Anno Secundo. Ex originali cum sigillo avulso in archivo S. J. Brunae. XCIII. Johannes, abbas Třebičensis, emit a Syfrido, commendatore militiae Templi unum et alterum laneum, et curiam in Swatoslaw. Datum anno 1290. Urkunde im Trebitscher städt. Archive. 37*

Strana 292
292 XCIV. Agnes filia Boczkonis (de Kunstat) monasterio Sarensi confert alteram medietatem villae de Křižanow. Datum Brunnae XI. Kalendas Decembris. 1290. In Nomine Domini Amen. Que intuitu eternarum aguntur ne per obliuionis incuriam in irritum reuocentur sed potius pietatis posteris dent exemplum, necessarium est et perutile ut litterarum testimonio stabile re- cipiant fundamentum. Eapropter ego Agnes filia Domini ac Nobilis Bo- schonis Fundatoris Monasterii Fontis Sancte Marie in Sar ordinis cister- ciensis. Pragensis diocesis Uxorque Domini Witigonis de Lipa, profiteor per presentes et ad notitiam universorum christi fidelium deuenire cupio, quibus fuerint preostense quod dum de futuris sollicite meditarer, feruore pietatis accensa, de bona uoluntate heredum meorum scilicet Gerhardi et Zeborij ac filiarum mearum Hedwigis et Margarete mediam partem ville mee dictam Crysanc, que totaliter ex dote me contingit, ob honorem glo- riose Virginis Marie in remedium anime mee et meorum progenitorum, Monasterio contuli prenotato, solo usu fructuario mihi in ipsa villa pro- vite mee tempore reseruato, sic quod cum viam carnis ingressa fuero uni- verse, ex tunc ipsam mediam carnis ingressa fuero universe, ex tunc ipsam mediam partem ville sepedicte, cum agris, pratis siluis, piscacionibus, curticulis, et omnibus attinenciis suis, omnique jure sibi competente, ut ipsa possedi Monasterium prefatum in perpetuum possidebit, pacifice et quiete, ita duntaxat quodsi aliquem heredum meorum uel dilectus Maritus meus Witigo dictam partem ville prefate exsoluere uoluerit, dabit Mona- sterio centum marcas puri argenti et rehabebit, omni contradictione remota. Vt autem hec donacio mea sine impeditione, impetitione, reuocacione, seu qualibet reclamacione inuiolabiliter perseueret, presentes litteras exinde confectas, mei sigilli volui munimine roborari. Datum in Brunna. apud S. Michaelem Anno M. CC. XC. undecimo Kalendas Decembris Indiccionis Sexte. Steinbach II. 40. pag. ex origin. in archivo ejusdem monasterii.

Strana 293
293 XCV. Wenceslaus, rex Bohemiae confert civitati Gewiczko privilegium super theloneum. Datum Brunnae VI. Idus Februarii 1291. Originale in curia ejusdem civitatis. XCVI. Gutta, regina Bohemiae, confirmat libertates et jura ecclesie in Po- hořelic et dotes ibidem ab Přemysl, marchione Moraviae cessas. Actum Pragae XIV. Kalendas Julii. 1291. Originale in archivo ecclesiae S. Petri Brunae olim servabatur. Analect. pro- fessor. Wolny. XCVII. Gutta regina mandat suis officialibus, ne jura et libertates ecclesiae in Pohořelic violent. — „Gutta etc. regina Bohemiae, Ducissa Cracoviae, et Sendomirie et marchio Moraviae. Datum Pragae VII. Kalendas Sep- tembris. 1291. Originale olim in archivo ecclesiae S. Petri Brunae servabatur. XCVIII. Theodericus, episcopus Olomucensis, vidimat monasterio Tišnowicensi pri- vilegia regum Wenceslai et Otakari de anno 1240 et 1258. Dto. Mo- deriz XVII. Kalend. Decembris. 1291. Nos Theoderirus dei gratia Episcopus Olomucensis. Notum facimus vniuersis presentes litteras inspecturis. quod nos vidimus et audiuimus pri- uilegia Serenissimorum quondam regum Bohemie felicis memorie domino- rum Wenczelay et Premisl. Otakeri non viciatas. non cancellatas. non abolitas sed veris sigillis ipsorum signatas. Primi priuiligii tenor talis

Strana 294
294 est. In nomine patris et filii et spiritus sancti. Amen. Wencezlaus quar- tus etc. usque 1240. indict. XIII. Datum apud Brunam VII. Idus De- cembris vide T. H. n. CCCXXX. Alterius autem priuilegii: In nomine. sancte. et indiuidue. trinitatis. amen. Nos Otakarus etc. usque Anno do- mini 1258. vide T. III. n. CCLXX. Hec igitur duo priuilegia sub sigillo nostro transscribi fecimus ex- cellentiam regiam ammonentes, ut uestigiis progenitorum suorum inhereat et iura Monasterii foueat ac per hoc sibi premium eterne remunerationis acquirat. Datum in Moderiz anno domini M. CC. XCI. XVII. Kalendas decembris. Ex originali ejusdem monasterii, cum sigillo illaeso. XCIX. Theodoricus, episcopus Olomucensis, abbati Welehradensi litem inter plebanos S. Petri et S. Jacobi Brunae terminandam committit. Datum XIV. Februarii 1292. Copia in archivo Rayhradensi. C. Thobias, episcopus Pragensis, confirmat donationem Mariae comitissae de Hardek, et ejus filii Ulrici de Nova domo, juris patronatus ecclesiae in Stodolek fratribus militiae templi de Hungari villa. Dto. Pragae IV. Kalend. Januarii 1292. Thobias dei gratia Pragensis Episcopus presentium inspectoribus universis salutem et sinceram in Domino caritatem. Ne rerum gestarum memoria per decursum temporis deperiret, sapientum introduxit auctoritas et consuetudo laudabilis approbavit, ut ad eterne rei memoriam scripturarum testimonio perennetur. Noscat igitur tam presens etas, quam posteritas futurorum, quod honorabilis domina Maria Comitissa de Hardek, relicta quondam domini Vlrici de Nova Domo, et dominus Vlricus filius ejus de

Strana 295
295 Nova Domo Prage in nostra presentia constituti, feruore sancti spiritus inflammati, ius patronatus Ecclesie in Stodolek, quod ad ipsos multis re- troactis temporibus pertinebat, honestis ac religiosis viris fratribus cruci- feris militiae templi de Hungari villa donaverunt seu concesserunt pro suo suorumque remedio peccatorum, promittentes libera ac spontanea voluntate, decimas de curia in eadem villa sita cum tribus araturis eidem Ecclesie de Stodolek exsoluere tam maiores quam minutas integraliter et ex toto, adiicientes, quod si eadem curia locaretur aliis excolenda, quod illi simili- ter sint ad exsolutionem decimarum obligati, cum res cum suo onere tran- sire debeat ad quemlibet possessorem, petentes a nobis humiliter ac de- vote, quatenus donationi sive concessioni predicte nostrum assensum beni- volum dignaremur de benignitate solita impertiri, ac ipsam ex officii nostri debito confirmare. Nos atendentes petitionem ipsorum rationabilem atque justam, favore religionis piis ipsorum desideriis annuentes, donationem pre- dictam ratam et gratam habentes, auctoritate, qua fungimur, confirmamus, volentes, ut predicti viri religiosi Ecclesiam supradictam cum vacaverit, vel per se vel per vicarium secularem clericum officiare debeant ac ibidem amministrare ecclesiastica sacramenta. Ad hec permittimus, ut sepedicti viri religiosi omnes fructus iam dicte Ecclesie quocunque nomine censean- tur suis valeant usibus applicare, sustentatione vicarii congrua reservata, iuribus legatorum sedis apostolice, nostris ac archidiaconalibus in omnibus semper salvis. In cuius rei testimonium et maioris roboris firmitatem pre- sens scriptum fieri et sigillorum nostrorum ac predictorum domine et filii eius, domini Vlrici de Nova Domo munimine fecimus communiri. Actum et datum Pragae anno Domini MCCLXXXX secundo IIII. Kalendas Ja- nuarii, pontificatus nostri anno XIIII. Indictionis quinte. Pelzel in den böhm. Abhandlungen 1798. Ex originali Melitens. Pragae.

Strana 296
296 CI. L. abbas Welehradensis et Th. abbas Zabrdowicensis protestantur, quod monasterium Oslowanense sacerdoti Martino XX. marcas argenti persol- uere promiserit. Dto. Brunae in die S. Vrbani papae et martyris. 1293. Nos frater L.. dictus abbas de Weleratt, ordinis Zisterciensis, nec non th. miseracione diuina, abbas de Saberdawiz, premonstratensis ordinis, recognoscimus et presentibus protestamur, quod venerabilis domina .. Ab- batissa vallis sancte Marie in ozla, de consensv sui capituli Domino Mar- tino Sacerdoti propter ..... que pater ipsius videlicet dominus M. quon- dam plebanus in taczwiz dicto Monasterio exhibuit XX. Marcas argenti persoluere repromittunt. ita quod singulis annis eidem IIII marce ... in festo Sancti Georgii et due in festo sancti Michahelis persoluantur. de qui- bus XX. VI. Marce eidem iam sunt persolute. Reliqua vero pars in ter- minis predictis .... plenarie persoluetur. In cuius rei testimonium et per- solucionis Complementum prefatis dominabus ad .... omnia dicti M. sacer- dotis dedimus presentem litteram sigillorum nostrorum munimine roboratam. Datum brunne Anno domini M. CC. XC. III. In die Sancti vrbani pape et martyris. Ex originali jam valde attrito in archivo curiae Brunensis f. O. I. n. 12. СII. Theodoricus, episcopus Olomucensis, monasterio in Altovado indul- gentias elargitur. Datum Pragae in die S. Viti 1293. Millauers Schicksale des Stiftes Hohenfurt.

Strana 297
297 CIII. Monasterium Litomyslense agrum quemdam ad Morašice et Moštěnice Elisabethae, relictae Drškonis quondam de Bučina vendit. Dto. V. Ka- lendas Julii. 1293. Nos Vlricus, miseratione diuina abbas Luthomislensis monasterii, ordinis Premonstratensis, Pragensis dyocesis. Notum esse uolumus omni- bus, ad quos presens scriptum deuenire contigerit, et futuris, quod habito nostrorum seniorum fratrum consilio et consensu quendam agrum, iacentem inter Morasicz et Mossenecz, citra medium laneum continentem, ad nostram ecclesiam libere iure hereditario deuolutum, quem propter longam distan- tiam a grangiis nostris cum ceteris agris nostris non poteramus excolere bono modo, nobili et honeste matrone, domine Elyzabeth, relicte domini Dyrskonis quondam de Buczyna, cum suis legitimis filiis, Wincentio et Nycolao nuncupatis, et eorum successoribus in posterum iure hereditario pro duodecim marcis puri argenti Pragensis ponderis vendidimus libere et quiete possidendum. Huius rei testes sunt: Troyanus de Morasicz. Bludo, suus filius. Plichta de Nosalowicz. Slawibor de domo dei. Bohuzlaus. Wincentius de Desstna. Marquardus de Czankowicz. Wyrsso. Win- centius. wadek. Leo. Elyas de Tynez. Ludeuicus de Morauan. Petrus Dubek. Quas duodecim marcas argenti a dicta domina Elyzabeth et suis filiis integraliter nos recepisse fatemur. Vt autem dicta venditio nostra robur obtineat firmitatis, in rei testimonium et dicte domine E. filiorumque ipsius prefatorum cautelam presentes conscribi, et nostro conuentusque nostri sigillis fecimus communiri. Datum anno domini millesimo ducente- simo nonagesimo tertio, infra octauas beatorum apostolorum Petri et Pauli. Quinto Kalendas Julii. (Sig. 1 illaes. alt. avulsum.) Ex authentico Arch. Mon. Litom. Praem. 20. 38

Strana 298
298 CIV. Wenceslaus, rex confirmat monasterio Siloënsi privilegium avi sui (anno 1238) super terminos silvae Borek (inter Bohemiam et Moraviam). Data Pragae IV. Nonas Octobris 1293. Pelzel — Karl IV. II. Urk. pag. 347. e conf. 1366. CV. Wenceslaus rex, Brunonem, villicum Brunnensem, constituit came- rarium Moraviae, omnibusque incolis Moraviae mandat, ut ipsi obediant. Datum Znoymae VII. Kalendas Novembris 1293. E codice Ms. membr. cancellariae regum Bohemiae 1253—1305, cujus tran- sumtum in archivo C. R. Vindobonae servatur. CVI. Compositio litis super decimis ecclesiae in Pribice inter fratres ordinis S. Joannis Hierosolymitani et monasterium Chunicense. Dto. III. Kal. Januarii 1293. Vniuersis presentes litteras inspecturis. Theodericus, diuina mise- racione Sabrawicensis abbas, Premonstratensis ordinis, frater Hermannus de Hohenloh, domus hospitalis s. Johannis Jrosolimitani magister, Hainri- cus de Vitis, canonicus Chremsirensis, salutem et sinceram in domino ka- ritatem. Noscat vniuersitas vestra, quod super lite decimarum, que inter fratrem Berwelfum predicte domus hospitalis s. Johannis Jrosolimitani, plebanum ecclesie in Pribiz, ex vna parte, et venerabilem virum dominum Gerlacum, prepositum et conuentum dominarum Chvnicensis monasterii, or- dinis premonstratensis, uertebatur ex altera parte, per nos amicabiles com- positores a partibus electos, de consensu fratrum omnium prehabite domus hospitalis s. Johannis Jrosolimitani et dominarum premissi conuentus Chv- nicensis, talis amicabilis composicio intercessit: videlicet, quod supradictus dominus Gerlacus, Chvnicensis prepositus, dampnum decimarum octo laneo-

Strana 299
299 rum in villis Thopolan et Wranewitz, ad predictam ecclesiam in Pribicz communi iure spectantium, et decimarum in Szhetet, qualecunque se pre- dictus frater Berwelfus, plebanus in Pribitz, tempore sepedicti domini Ger- laci, Chvnicensis prepositi, sub iuramento fidéi et ordinis sui se asserit indebite recepisse, in festo Purificationis b. Marie virginis nunc venturo in media parte, et sequenti festo b. Michaelis tenetur reffuudere ex integro et ex toto. Ecclesiam vero in Pribicz eo iure, quo ex antiquis tempori- bus, et ante deuoluccionem bonorum in Szhetet ad Chvnicense monasterium, ac postmodum vsa esse noscitur, in posterum libere gaudeat et fruatur. Saluo tamen iure concilii per venerabilem patrem et dominum Gerhardum, Maguntinensem archiepiscopum, in Aschaffenburch editi et sollempniter ce- lebrati. Vt igitur hec amicabilis composicio de cetero rata permaneat, duo instrumenta super hiis eiusdem tenoris fieri fecimus, quorum vnum nostris sigillis sigillatum assignauimus preposito Chvnicensi, aliud vero cum no- strorum sigillorum appensione ecclesie in Pribicz fecimus assignari. Pena posita viginti quinque marcarum Morauici ponderis et argenti parti obser- uanti hanc composicionem a parte non seruante quocunque tempore sol- uendarum. Acta sunt hec anno domini M. CC. nonagesimo III. III. Ka- lendas Januarii. Ex originali in archivo Melitens. Pragae. CVII. Bertholdus judex et jurati Iglavienses conferunt Jacobo, abbati Siloënsi molendinum censuale. Dto. Iglaviae in diebus Pentecosten. 1293. Nos Bertoldus Judex, Jurati, et Vniuersi cives Iglauiae. Praesen- tibus notum esse cupimus singulis et uniuersis uiuentibus et uicturis. Quod unacum uenerabile in Christo patre domino Jacobo Abbate Syloensi, moti stimulo compassionis. super destructione hospitalis, secus muros ciuitatis nostrae siti, et eiusdem commendationem fideliter intendentes. Ipsi domino Jacobo quoddam molendinum fundatum in maiori flumine, sub monte eodem hospitali, uigente tempore pacis in quinquaginta strichonibus Siliginis, tri- butarium, nunc autem temporibus impacatis funditus destructum: Olim 38 *

Strana 300
300 dicto Domino Jacobo, pro parte dimidia comparatum, emptionis titulo refor- mandum et edificandum contulimus, sub censu decem Strichonum siliginis et duorum tritici, quos annis singulis praefatus Dominus Jacobus, et sui successores pro refocillatione pauperum, soluent hospitali praetaxato in festo Sancti Michaelis. Praeterea fide pura, conscientia non ficta, promit- timus, quod saepedictum hospitale, nostris eleemosinis, consiliis et opibus, promouere debemus, quantum possumus, nullam prorsus ad haec intentio- nem gerentes, nec a saepius dicti Domini Jacobi et suorum successorum nostris consiliis aut auxiliis alienetur, potestate recipientes, ab ipso et a suo Conuentu, uiceuersa promissum uallatum, attentito litterali, quod omnes prouentus hospitalis saepiusdicti, tantum ad usus pauperum ibidem recep- torum, et hospitalis emendationem conuerti debeant. Decimis tantum ple- bani parochiae nostrae, praecio sacerdotis officiantis ibidem, et pauperibus in sacramentis ecclesiae prouidentis, cum mercede scolaris sibi deseruien- tis, inde fideliter defalcatis, et si quid eorundem sumptuum uno superfluum fuerit, anno reseruetur in futurum, ita tamen, quod nec Dominus Abbas, nec suorum succedentium, aut Conuentualium quispiam, rebus hospitalis aliqualiter abutatur. Caeterum unacum saepius dicto Domino Jacobo rati- ficandum decreuimus: quod ipse cum nostro consensu et consilio, prouiso- rem hospitali praeficere debeat, qui si fideliter pauperibus prouidendo de contingentibus obmiserit perseueret, cui autem Dominus Abbas audita causa, quae si notabilis fuerit, nostris iterum consiliis hospitali prouisorem alium intronizet. In quorum omnium testimonium et cautelam firmiorem, sibi prae- sens scriptum dari fecimus. Sigillo ciuitatis Iglauiensis roboratum. Datum Anno gratiae Millesimo Ducentesimo Nonagesimo tertio. In diebus Pen- tecosten. Copia vidimata de anno 1622. in Museo Morav. N. 86. b.